Full text of "Patrologiæ cursus completus [Series Græca] : ... omnium ss. patrum, doctorum, scriptorumque ecclasiasticorum sive Latinorum sive Græcorum ..."

See other formats

Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 


Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 


public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 





We also ask that you: 


Ἔ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individual 
personal, non-commercial purposes. 





and we request that you use these files for 


Ὁ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


Ἢ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


* Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 






About Google Book Search 


Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 
a[nttp: //books . google. con/] 

















PATROLOGUE 


CURSUS COMPLETDS, 


SEU BIBLIOTHECA 'UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA, 


OMNIUM SS. PATRUM, DOCTORUM, SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM, 


SIVE LATINORUM, SIVE GRACORUM, 


QUI AB .£VO APOSTOLICO AD TEMPORA CONCILII. TRIDENTINI (ANNO 1545) PRO LATINIS 
ET CONCILII FLORENTINI (ANN. 1439) PRO GR,ECIS FLORUERUNT : 


RECUSIO CHRONOLOGICA 


OMNIUM QUAE EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICAE TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA 
ECCLESLE SJECULA ET AMPLIUS, 


JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS, INTER 8E CUMQUE NONNULLIS8 CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM DILIGEN- 
TER CASTIGATA ; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA ; OMNIBUS 
OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QUA& TRIBUS NOVISSIMIS SAXCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS, DETECTIS, 
AUCTA; INDICIBUS PARTICULARIBUS ANALYTICIS, 8INGULOS 8IVE TOMOR, SIVE AUCTORES ALICUJUS MOMENTI 
SUBSEQUENTIBUS, DONATA ; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET TITULIS 8INGU- 
LARUM PAGINARUM MARGINEM SUPERIOREM DISTINGUENTIBUS SUBJECTAMQUE MATERIAM 8SIGNIFICAN- 

TIBUS, ADORNATA; OPERIBUS CUM DUBIIS, TUM APOCRYPHIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE IN 
ORDINE AD TRADITIONEM ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA ; 

DUCENTIS ET AMPLIUS LOCUPLETATA INDICIBUS AUCTORUM SICUT ET OPERUM, ALPHABETICIS8, CHRONOLOGICIS, STATI- 
STICIS, SYNTHETICIS, ANALYTICIS, ANALOGICIS, IN QUODQUE RELIG!ONIS PUNCTUM DOGMATICUM, MORALE, LITUR- 
GICUM, CANONICUM, DISCIPLINARE, HISTORICUM, ET CUNCTA ALIA 8INE ULLA EXCKPTIONE; SED PRAESERTIM 
DUOBUS INDICIBUS IMMENSIS ET GKNERALIBUS, ALTERO SCILICET HERUM, QUO CONSULTO, QUIDQUID 
NON 80LUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEM OMIS8O, 

ΙΝ QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR; ALTERO SCRIPTUR/E 
SACR/E, EX QUO LECTORI COMPERIRE 8IT OBVIUM QUINAM PATRES ET ΙΝ QUIBUS 
OPERUM SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM SCRIPTURA "VKRBUS, A 
PRIMO GENESEOS USQUE AD NOVISSIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT. 

EDITIO ACCURATISSIMA, CAETERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, 81 PERPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS, 
CHARTA& QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUB, PERFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RECUSORUM TUM VARIETAS TUM 
NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGIA DECURSU CONSTANTER 
SIMILIS, PRETIL EXIGUITAS, PRASERTIMQUE ISTA COLLECTIO UNA, METHODICA ET CHRONOLOGICA, 
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, 

PRIMUM AUTEM IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS ET M88. AD OMNES 
ATATES, LOCOS, LINGUA8 FORMASQUE PERTINENTIBUS, COADUNATORUM. 


SERIES GR/ECA POSTERIOR, 


IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLRSLE GERECAE 
AB JEVO PHOTIANO USQUE AD CONCILII FLORENTINI TEMPORA ; 


ACCURANTE J.-P. MIGNE, 


BBiblietheese Clerl universse, 
SIYE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTI£ ECCLESIASTICAE RAMOS EDITORE. 








PATROLOGIA, AD INSTAR IPSIUS ECCLESIAE, IN DUAS PARTES DIVIDITUR, ALIA NEMPE LATINA, ALIA GR/ECO-LATINA. 
LATINA, JAM PENITUS EXARATA, QUOAD PRIMAM SERIEM VIGINTI-QUINQUE ET DUCENTIS VOLUMINIBUS MOLE SUA 
STAT, MOXVE POST PERACTOS INDICES 8TABIT, AC QUINQUE-VIGINTI-CENTUM ET MILLE FRANCIS VENIT. GRAECA 
DUPLICI EDITIONE TYPI8 MANDATA EST. PRIOR GRACUM TEXTUM UNA CUM VERSIONE LATINA LATERALIS AMPLE- 
CTITUR, ET AD NOVEM ET CENTUM VOLUMINA PERVENIT, SED BINE INDICIBUS ; POSTERIOR AUTEM HANC VERSIONEM 
TANTUM EXHIBET, IDEOQUE INTRA QUINQUE ET QUINQUAGINTA VOLUMINA HKTINETUR. UTRAQUE VIGESIMA QUARTA 
DI£ DECEMBRIS 18600 OMNINO APPARUERAT. UNUMQUODQUE VOLUMEN GR/AECO-LATINUM OCTO, UNUMQUODQUE MERE 
LATINUM QUINQUE FRANCIS SOLUMMODO EMITUR : UTROBIQUE VERO, UT PRETII HUJUS BENEFICIO FRUATUR EM- 
PTOR, COLLECTIONEM INTEGRAM, SIVE GHAECAM SIVE LATINAM, 390 vOLUMINIBUS PRO AMPLIORI KDITIONE ET 979 
PRO MINORI ABSQUE INDICIBUS CONSTANTEM, COMPARET NECESSE ERHIT; SECUS ENIM CUJURQUE VOLUMINIS AMPLI- 
TUDINEM NECNON ET DIFFICULTATES VARIA PRETIA AEQUABUNT. ATTAMEN, 8I QUIS EMAT INTEGRE ET SEORSIM 
COLLECTIONEM GRAECO-LATINAM, VEL EAMDEM EX GR4ECO LATINE VERSAM, TUM QUODQUE VOLUMEN PRO NOVEM VEL, 
PRO SEX FRANCIS OBTINEBIT. I8TJ& CONDITIONES 8EHIEBUS PATROLOGLE NONDUM EXCUSIS APPLICANTUR 





PATROLOGLE GRAEC/E TOMUS CXIV. 
SYMEON METAPHASTES. 








PARISIIS 


APUD GARNIER FRATRES EDITORES, ET J.-P. MIGNE, SUCCESSORES 
. IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 208 









Clichy. — Ex typls PAUL DUPONT, 12, via dicta Bac-d'Asniéres. — 109.12.1903 





TRADITIO CATHOLICA. 
SAECULUM X. ANNUS 965. 


ΣΥΜΕΩΝ 


AOT'OOETOY, 


TOY META9PAZXTOY, 


TA EYPIXKOMENA IIANTA. 


T o——UaáÀ i — 


SYMEONIS LOGOTHET E, 


COGNOMENTO 


METAPHRAST E, 
OPERA OMNIA. 


ASCETICA, PAR/ENETICA, CANONICA, HISTORICA, HAGIOGRAPHICA, MAGNAM 
PARTEM EX MSS. PARISIENSIBUS NUNC PRIMUM GR/ECE EDITA ; 





ACCURANTE ET DENUO RECOGNOSCENTE J.-P. MIGNE, 


BIBLIOTHEC/E CLERI UNIVERS/E 
SIVE 
CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTLE ECCLESIASTICA RAMOS EDITORE. 


—M ÁÁÁÁ 'Áup.—0-O-0 ——À-' —  ——— 


TOMUS PRIMUS. 


-— α 





VENEPNT TRI. YOpUiINA SE KRANCIS GALLICIS: 5s 


PARISIIS 
APUD GARNIER FRATRES EDITORES, ET J.-P. MIGNE, SUCCESSORES 
IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINH, 208. 


1903 





Clichy. — Ex typls PAUL DUPONT, 12, via dicta Bac-d'Asniéres. — 109.12.1903 





TRADITIO CATHOLICA. 
SAECULUM X. ANNUS 905. 


ΣΥΜΕΩΝ 


AOTl'OOETOY, 


TOY METAO9PAZXTOY, 


TA EYPIXKOMENA IIANTA. 


————— i MÀ 


SYMEONIS LOGOTHET/, 


COGNOMENTO 


METAPHRAST E, 
OPERA OMNIA, 


ASCETICA, PAR/ENETICA, CANONICA, HISTORICA, HAGIOGRAPHICA, MAGNAM 
PARTEM EX MSS. PARISIENSIBUS NUNC PRIMUM GR/ECE EDITA ; 








ACCURANTE ET DENUO RECOGNOSCENTE J.-P. MIGNE, 


BIBLIOTHEC/E CLERI UNIVERSE 
SIVE 
CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTLE ECCLESIASTICAE RAMOS EDITORE. 


———— ÁO U""- -9-0-9 -————— — ——— 


TOMUS PRIMUS. 





VENEÍNT TRM. tÓpugINA GO YRANCIS GALLICIS: ^ 8 222i 


PARISIIS 
APUD GARNIER FRATRES EDITORES, ET J.-P. MIGNE, SUCCESSORES 
IN VIA DICTA : AVENUE DU MAINE, 208. 


1903 


TRADITIO CATHOLICA. 


SAECULUM X. ANNUS 965. 


ELENCHUS 


AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXIV CONTINENTUR 





SYMEON METAPHRASTES. 


Patrologie Editorum Praefatio. 

Leonis Allatii De Symeonis Metaphraste scriptis Diatriba. 

De auctoritate et testimonio Metaphrasta, auctore ἢ. P. Honorato a S. Maria, 
Carmelita discaleeato, in « Réflexions sur les régles et sur l'usage de la cri- 
tique. » 

Symeonis Melaphrastae, Encomium auctore Michaele Pseilo. 

Ejusdem Metaphrastee Officium eodem auctore. 


SYMEONIS METAPHRASTA OPERUM PARS PRIMA. —  ASCETICA ET PAR/AENETICA. 
Oratio in Lamentationem Deipare. 
Sermones Ethici XXV e scriptis Basilii Magni collecti. 
Paraphrasis in Sermones S. Macarii /Egyptii. 
Precationes. 


OPERUM PARS SECUNDA. —- EPISTOLJE, SCRIPTA CANONICA ET HISTORICA. 
lambici trimetri. 
Alphabeta moralia quatuor. 
Epistola. 
Epitome canonum. 
Annales a regno Leonis Ármeni usque ad Nicephorum Phocam, jam editi in tomo 

CIX, inter Scriptores post Theophanem. 
OPERUM PARS TERTIA. — V 1. SANCTORUM. 

Monitum Editorum. 
Martini Hanckii Catalogus Vitarum quas Symeon Metaphrastes composuit. 
Danielis de Nessel Catalogus de eodem. 
Incipiunt Vite sanctorum. 


241 
219 
219 





PRAEFATIO. CLE 


De vita et scriptis Symeonis Metaphrasi», Magistri et Logothete, ita scribit Leo Allatius in sua 
Diatriba de Symeonum scriptis, quam infra magna ex parte edemus, ut nos ab onere elucidandi 
doctissimi viri gesta dispenset. 

De &tate qua Symeon floruit diu et acriter disputarunt viri periti, inter quos Oudinus, nulla habita 
ratione documentorum ab Allatio prolatorum, Metapl;rasten seculo xi vixisse contendit. At Joannes 
Bollandus, in celeberrima et eruditissima Praefatione quam prsmisit Actis Sanclorum, jam pridem 
demonstraverat Symeonem Metaphrastem sub Constantini Porphyrogeniti imperio scripsisse, et cum 
circa an. 914 Vitas sanctorum componere incepisset, vitam saltem usque ad an. 965 protraxisse, 
quo regnabat Romanus, Constantini Porphyrogeniti filius et successor. Id postea pluriuis documentis 
confirmavit Leo Allatius in laudata Diatriba, adeo ut de vera state hujus nulla superesse possit du- 

jtatio. 

Symeon Melaphrastes non tantum doctrina et scriptis claruit, sed etiam auctoritate et. publicis 
qua gessit muneribus. Ad primarias enim Imperii Orientalis dignitates promotus, negotia gravissima 
perite tractavit, et bono publico sapienter et feliciter consulit. 

Sed quodad rem nostram maxime facit, laudem summam estassecutus dum viresingenii omnes in col- 
ligendis, corrigendis, scribendis et edendis Vitis Sanctorum impendit. /Egre ferebat nempe, Acta mar- 
tyrum, Vitas SS. Confessorum et Virginum sive ob abjectum quo scripta fuerant stylum, sive ob in- 
termistas narrationes parum credibiles, partim negligi, partim contemni, et sui officii esse putavit 
eas ad meliorem formam reducere, ut a fidelibus in pretio denuo haberentur et ab omnibus Chris- 
tianis passim legerentur. 

Des ei pro votis cessit;incredibile enim est quantum famam sibi in hoc opere prosequendo compara- 
verit, quantumque profeetum spiritualem populo Christiano hac lectione procuraverit. Ab late qua 
scripsit,codices fere innumeri confecti sunt, in quibus Vite Sanctorum ex editione ejus descripti sunt, 
et ubique fuerunt propagate. Summas ei laudes tribuunt non tantum Michael Psellus, qui centesimo 
post ipsam scribebat anno, et eum viris sanstissimis fere z:quavit; sed preterea auctores quieunque 
rerum illius temporis notitiam posteritati transmiserunt. 

Fama Symeonis Metaphraste primum obscurari cepit seculo xv, cum hzretici, cultui sanctorum 
infensi, in celeberrimum Grecorum hagiographum ex industria debacchati sunt, ut precipuum auc- 
torem Vitarum illarum in quibus virtutes sanctorum extolluntur et cultus eorum commendatur, in 
contemptum adducerent, et sic veterem Ecclesix catholice doctrinam ie veneralione sanctis exhi- 
benda facilius abolerent. 

Hireticorum machinationibus invite favit schelailla hypercriticorum, quz szculo xvit in Gallia nata 
est,et in discernendis genuinis documentis a falsis,suppositis aut corruptis fere totam operam suam uti- 
liter collocavit. Metam autem pertransiit, dum ctco carpendi veteres ardore abrepta, Metaphrasten et 
alios nonnullos medii evi scriptores injuriis, conviciis et contemptu ita affecit, ac si in scriptis eorum 
nihil veri, nihil sani prorsus reperiretur. Sieos audias, Symeon nosterin vendendis fabulis totus est ; 
tera monumenta corrupit et perturbavit ; mendacia historica innumera congessit ; nullam prorsus 
meretur fidem ; libri ejus quasi neniarum farragines a viro docto et perito adjiciendi sunt. 

Hec omnia przter veritatem dicta sunt, et in detrimentum histori: et doctrine sacre. Quanquam 
enim Symeon Melaphrastes, quod omnium mortalium sors est,"in aliquibus erraverit, et veritatem aut 
ignoraverit, aut ex parte lzserit, tamen indubium est ejus diligentia multa vetera documenta servata 
fuisse, qux» secus periissent, nec eum mendacia scientem scripsisse aut ex ingenio fabulis indulsisse. E 
contra ex hoc capite a veteribus laudatur,quod e Vitis Sanctorum oscitanter scriptis,multa miracula in- 
credibilia,narratiunculas futilissimas,et prodigia suspecta aut manifeste ficta resecuerit,et easdem dig- 
nioti forma ediderit.Quze stylo humili vel abjecto composite fuerant, ipse stylo amoniori descripsit;qua 
prolixitate tedio lectori esse debebant, ad breviorem narrationem contraxit: adeo ut longe plura rese- 
cuerit, quam de suo addiderit, quemadmodum jam observavit J. Bollandus ; que eleganti calamo 
exarale eran! inlactas servavit et describere fecit. In. iis autem perficiendis non famam scriptoris 
criticorum subsequentis etatis, sed de propagandis utilibus libris et de christianarum virtutum exer- 
citio, p exemplorum preedicationem confirmando unice cogitabat. 

Quod Symeon Metaphrastes ad augendum cultamSanctorum olim fecisse legitur, id subsequentibus 829- 
culis,non sine piorum applausu fecerunt viri docti et pii,inter quos nominare placet Jacobum de Voragi- 


PaTROL. GR. CXIV. 1 


11 EDITORUM PILEFATIO. 12 


ne, Petrum do Natulibus, Lipomanum, Sarium, Ribadeneiram, Rosweydum, Bollandum cum sociis, 
Gyry, et Albanum Butler, qui omnes, il ugurmn, vesti: ia Symeonis Metaplirastae seculi, plebi Chiris- 
tian» plurimum suis scripus profudbynt, -.- 

Ceterum liabent et ips) bfiforigi-el viri critici unde Symeoni Metapbrastie gratias azant: nam,ut iie- 
rito observat ἃ P..Hofyoratos a'Sancta- Maria in Observalion:bus ad regulus critices,quarum fragmen- 
tum infra edemus, ipst Millemont, Balllet, Launoy, acta a Symeone Metaphra-te servata laudare cogun- 
tur et idüjfant et ne sibimetipsis contradicere aut Metaphrast:e aliquid deferre videantur, ea laudant 
aub AyripWre Surii aut. Bollandi, qui eadem Acta a. Metapliraste accepta suis collectionibus inserue- 


7^ mt. J. Bollandus autem, hypercriticis istis zequior, Symeonis Metaplirast:? patrocinium aperte sus- 


cipit et laudem ejusdem candide proclamat. Postquam enim in Praefatione Actis Sanctorum. prz- 
missa debita encomia Eusebio Casariensi tribuisset, ita de Syr:eone disserit : 


« Laudabile Eusebii studium alii deinceps imitati. Celeberrinus eo in genere Symeon Metaphrastes, 
qui et Logothela dictus, ab illustri, quam Constantinopolitano in palatio gessit, dignitate. De cujus viri 
telato, vitio instituto, lucubrationibus, quia multa Perperam scripta a viris etiam nonindoctis, breviter 
dicere constitui. /Etatem ipse suam indicat in Vita S. Theoctistes Lesbiz, quam x Nevembris dabimus. 
Illius Vite auctorem esse Metaphrasten, non alium quempiam anonymumn scriptorem, probat Leo Alla- 
tius testimonio Michaelis Pselli,e cujusode 5 in Metaphrasten ista recitat : Τὸ πρῶτόν σοὺ so(v22pux ἐκ 
προνοίας θείκῆς xai ὁμιλίας γέγονε τοῦ ἱεροῦ πρεσόύτηυ καὶ μονχστοῦ, Συμεὼν θεσπέσιε, ὧν ἐν Πάρῳ τῇ vov 
τεθεώρηκας. Prima tuu commentatio ὁ» divina providentia et colloquio facta est sacri senis et solita: ii. 
Symeon admirabilis quam in Paro insula vidisti. Plenius colloquium in Theoctis'es virginis Vita re- 
fertur. Addit Psellus : ᾿Αξίως ἐξύμνησας τῆς Asso'ao τὰ λυμπρὰ καὶ θεῖχ ἀγωνίσματα Θεοχτίσττις 79 ὄντως, 
ἀγγελικὺν μιχροὺ καὶ ἀτώματον τελεσάσνς παντύφως τὸ πολίτευμα, Pro dignitate laudasti Lesbia illustria 
et divina cerlamina vere Theoctist:e (id esta Deo fabricatze), quce angelicum prope et. incorporeum 
vite modum sapienter lenuit. Qua vero occasione in Parum venerit, et sanctissimae virginis pra- 
clara facinora ex anachorela didicerit, ipse indicat Melaphrastes : Γενομένῳ uoi ποτε κατὰ τὸν IHxzov: 
γέγονα DÀ, xal γὰρ ἐπὶ Κρήτην διέπλεον ὑπὸ τοῦ μακαρίτου Λέοντος ἐχεῖσε πεμφθεὶς, Λέοντός onu: τοὺ εὖτο- 
4990s ὄντος βασιλέως, xal τὴν εὐτυχίχν ᾿Ρωμχίον τῷ τάφῳ ἀνχθάψαντος᾽ ἐπεμπόμην καὶ συστρατρευύμενος Ἧμε- 
ρίῳ τῷ πάνυ, τῷ στρατηγικωτάτῳ ὀηλαδὴ, καὶ ἄρχοντι τοῦ τε ὁρόμωυ xal τοῦ στόλου παντὸς ἢ τότε ἀληθέστερον 
καὶ αὐτῶν εἰπεῖν τῶν παθῶν' xai ἵνα μὴ τὸ πολλων ἐγκωμίων ἄξιον τῆς στρατηγίας ἐκείνου πάρεογον ποιητά- 
μένος, «2l μικρὰ τούτου μνησθεὶς ἀτιμάσω vov Wii. ἐπὶ τὸν παροῦταν véee ὑπόθεσιν εἶμι, ἐχείνου κατὰ καιρὴν 
μνησθησόμενος" ἐστελλόμην τοιγαροῦν τοῦτο μὲν ἐκείνῳ συστρατευύμενος, xal προδιδαζόμενος εἰς πεῖραν στοα- 
τηγεχὴν, οἷα πῶλος μητρὶ, πρὸς τὰ γενναιότατα τοῦ στρατηγημάτων συγχαίρων" οἤτω γὰρ ἣν μαχκαριτοῦ μου 
βασιλέως σκοπός" τοῦτο καὶ πρεσδευόμενος πρὸς τοὺς τὸν Κρήτην ἔχοντας Ἄρχκας, Cum aliquando in Paro 
essem insula : [uà autem nam in Crela navigubam a Leone beata memoria eo missus ; Leoue inquam 
íllo vere forivnato imperatore, qui ipsam Romanorum felicitatem secum videtur in sepulerum intu- 
lisse. Miltlebur autem mililaturus cum clarissimo illo Hímerio, utpote ducendi exercitus peritissimo, 
Dromi profecto (sive Logotheta), qui universe classi imperabat, aut, ut verius dicam, ápsis animi per- 
(urbationibus : sed ne multis efferendam laudibus illius peritiam belli administrandi obiter atlingens, 
levi ejus facla snentione, «edecus ei potius videar inussisse,ad propositam interea narrationem redeo, 
de eo opportunius dicturus alias. Mittebar igitur partim cum eo militaturus, et ad imperatoria artis 
documentum aliquod promovendus, ut equuleus matri solet, ad. preclara ejus stratagemata assiliens 
(4 enim pracipue Augustus spectabat) ; partim ut ud. Arabas Cretam obtinentes legatione fungerer. 

arias Himerius Logotheta expeditiones navales Leone imperante suscepit, donec tandem ad Samum 
insulam inense Octobri anno 911 adversus ccc Agarenorum naves infeliciter commisso przlio, propterea 
ab Alexandro imperatore, Leonis fratre, in Calyporum monasterium relegatus, haud longo post tempore 
ierumnis confectus obiit. Quam hic Metaphrastes memorat expeditionem, cui et ipse interfuerit, ea vi- 
detur quam Curopalates et Cedrenus tradunt confectam decem ante Leonis obitum annis, cuin Symeon 
secretarius (qui idem ipse Melaphrastes videtur fuisse) centum auri libras a Rodophyllo Cubiculario 
in itinere relictas, Leoni Tripolite apostate dedit, ne Thessalonicam captam everleret : quod illius 
facium ita gratum fuit imperatori, ut eum patricium et primum secretarium renuntiarit. 


eNon erat tunc admodum natu provectus Metaphrastes, ut qui imperatori: virtutis tirocinium ponere 
sub veterano duce juberetar. Fuerit tunc xx aut xxii annorum ; potuit igitur ad annum Christi 957 aut 
960 vitani deinde producere. Atque ita sub Constantino Porphyrogenito,Leonis filio tum Thooctistes vi- 
tam, tum alia diversorum acta eum elucubrasse cerlum videtur; non, ut Allatius scribit, sub Leone et 
Constantino:nam in hac VitaLeonem diserte τὸν μακαρίτην,͵ fol icis memoric ,ap;-ellat,qua ratione loqui de 
mortuis solemvs. Si ea prima ejus commentatio fuit, nihil igitur sub Leone scripsit, quod quidem edide- 
rit in lucem.Neque Alexandro rarum potiente ita laudare Himeriuim ausus esset. Praecipue publicas res 
tractare sub Leone coepit.Nam cum, ut Psellus testatur, illustri natus familia, amplissimis opibus afflue- 
rel, excelleret eruditionis fama, atque egregium illic prudentiz specimen dedisset, tanta deinceps in 
gralia sapientis imperatoris fuit, ut quod Parius ille monachus praedixerat, su:nmos deinceps honores 
sil consecutus ; quos industria singulari, flde, gravitale, modestia, liberalitate gessit; qu: omnia 
preedicat Psellus. 


- « llis ille doctrinc fortuncque praesidis ornatus, cum cerneret et gloriosa martyrum certamina, et 
monachorum praeclaras exercitationes, ita imperite et inornate traditas esse literis, ut multi ne legere 


13 EDITORUM PRJÉFATIO. 14 


quidem eas vellent, quidam etiam risu exciperent; meliora autem afferre, alios propter animi socordiam 
nolle, alios quod opus esset immensi studii, et qui ne lota quidem viri vita suffecerit, non posse, ju- 
venile, ut idem Psellus scribit, aggreditur facinus, vel [elicem potius actionem quam nullus omnium 
gessit feliciter;per quam ille evasit clarior omnibus qui sunt ubique,eruditis,et Deo consecravit ea qum 
sunt omnium pulcherrima, mariyrumque cerlamina et cursus, e£ monachorum abstinentiam atque 
patientiam ornavit ac decoravit. E! multo quidem ille ac magna tant; rei peragende adjumenta ha- 

ebat ac presidia. Auctor przcla:i consilii ipsemet fuerat imperator (Leo fortassis, etsi eo superstite 
rem serio aggredi non potuerit Symeon, aut ejus filius Constantinus, hwjusve socer Romanus), ade- 
rant hortators plurimi ; librorum egregius apparatus, amanuensium scribarumque copia:una defuisse 
videtur, propter assidua, quibus praerat,reipublica negotia,quae collegisset ac distasset recognoscendi 
facultas. Tandem mortem vite» consentaneam consecutus, Ad Deum ascendit, inquit idem auctor, et 
apud illos ducit choro», quorum mores et. vitam hic circumscripsit. Nam vel in fine ostendit, qua- 
lem vitam egisset. Nou enim cum veluti abscissum aut divisum fuisse dicunt ii qui viderunt : sed 
videbatur veluti a quodam vinculo liberari et hilari nutu se extendere ad ducentes angelos, et quo- 
dammodo seipsum tradere illorum manibus, wt cito emigraret c corpore. » 


Cum, favente jam preli fecunditate,de colligendis et pr?pagandis Vitis Sanctorum primum cogitatum 
est, doctissimus Aloysius Lipemanus, episcopus Veronensis,translationem Latinam Vitarum a Symeone 
Metaphraste editarum sibi procuravit IngentisCollectionis sue tomum primum an.1551 in publicam lu- 
cem misit. Tomo autem V,quian. 1550 prodiit, Vitas Sanctorum quorum festa in Novembri, Decembri, 
Januario et Februario celebrantur,a Metaphraste olim Greece scriptas,et nuper a Gentiano Herveto Lati- 
nas factas inseruit. Tomus VI,qui anno 1558 editus est, Vitas Sanctorum Maii, Janii, Julii, Augusti, Sep- 
lembris et Octobris a Metaphraste collectas continet. [n tomo VII habentur Vile Sanclorum Martii et 
Aprilis a Metaphraste mutuatee el a F. Zinu Veronensi in Latinam linguam interpretate, prater Vitas 
quas e codicibus inonasterii Graeci Crypte-Ferratze, prope Romam in Latinum transtulerat D. Sirletus, 

ujus cellectionis tomus VIII et ultimus, mortuo jam Aloysio Lipomano, anno 1560 editus est. 


Tanto autem omnium applausu collectio illa excepta est, ut Laurenlius Surius, Carthusianus Colo- 
niensis, jam multis libris editis notus, ἃ. Lipomani vestigia premens, novam collectionem Vitarum 
Sanctorum composuit in qua Vitas Symeone Metaphroste editas Vitis Sanctorum Ecclesie Occiden- 
talis immiscuit, quam sex lomis in folio comyrehensam ab anno 1570 ad an. 1575 edidit. 


Porro nec ipse Surius Vitas illas, prout in codicibus habebantur, clausis oculis imprimendas esse 
censuit ; sed in gratiam lectorum, ut ipse declarat, nonnullas emendavit, correxit, contraxit, ne pro- 
lixitate nimia t:edium afferrent,aut insulsis narrationibus quandoque inlermixtis vere historiz, fideles 
offeaderent. 

Prim:z Surii editioni mox secunda successit, que cum ad finem mensis Junii an. 1578 perve- 
nisset, pius editor Surius e vila migravit. Aliorum οἱ presertim Jacobi Mosandri Carthus Colon. 
cura deinde perfecta est, addito volumine Vl], quo Vite Sanctorum omisse, Martyrologium Adonis 
et indices copiosi continentur. Iloc volumen prodiit an. 1586. 


Mox recusa est Venetiis an. 1581, duodecim tomis, sex voluminibus in folio. 


Etsi diligentia Surii in corrigendis et contrahendis Vitis Sanctorum a multis lsudata fuisset, non- 
nulli tamen viri graves et docli ipsi vitio verterant. quod stylum genuinum auctorum, ut in inculto- 
rum, ex arbitrio matasset, ac proinde originalem veritatem alterasset. Propterea quando collectio 
Suriana quarto jam prelo commissa est, editores stylum primigenium auctorum ubique restituerunt, 
et nonnullas Vitas, a Suria omissas, collectioni addiderunt. Hxc quarta editio, quam J. Bollandus 
tertiam appellat, prodiit Coloni: an. 1618, XII vol. in folio. 


Longum essel recensere auctores qui ex collectione Surii,ac proinde Symeonis Metaphrastze, Vitas 
Sanctorum vel alicujus regionis velalicujus satus peculiaris excerpserunt, et in usum fidelium typis 
commiserunt.Fuit enin heec collectio veluti communis aurifodina ex qua unusquisque pro commodo suo 
thesauros effodit. Nunquam tamen contigit ut Vite Sanctorum Ecclesise Orientalis lingua sua originali 
omnes simul ederentur.Edit: sunt quide: nonnulla Vite Grece Venetiis, sed plerumque translate in 
linguam Grxcam vernaculam. Cotelerius et Montfaucon unam et alteram Graece et Latine e codicibus 
mss. ediderunt.Plures debemus sociis Bollandianis,qui de edendis Grace et Laline Vitis a Metaphraste 
colieclis consilium conceperant, sed illud ad exitum nunquam perduxerunt, Nondum exslat igitur 
collectio Vitarum Grace scriptarum qux cum Latinis ulla ratione conferri possit. 

Dolet J. Bollandus quod tat paucz Vite SS. Gracorum hactenus edit siat, Ita enim scribit : 

«Sed de Metaphraslz cetate ad hoc propositum nostrum jan satis ac fortasse nimium. Illius operi 
additas esse a posterioribus Vitas recentiorum Sanctorum monet Baronius. At quod in antiquiorum 
apud eum Vitis sepenumero declaret scriptor se eadem, qua illi, vixisse slate, causam idem sapien- 
tissimus cardinalis tradit, quod vite sanctorum non [uerint ut plurimum a Metaphraste conscripta, 
sed collecig,tantum,ordine que per singulos menses dispositas. Digessisse cum Vitasordinem mensium 
scribit etium Autbertus Mirzus. Mihi non liquet.Potuit id alius quispiam postea. Antiquiores Vitas,quas 
eleganter compositas reperit,transcripsit, servala etiam pristina auctorum phrasi, aut niodice interpo- 
lata. Perspicere id licet ex Vita S. Symeonis Stylitee v Januarii,cujus magnam partem e Theodoreti Phi- 
lotlieo accepit, pauculis ad attentionem conciliandam, aptiusve connectandas periodos interjectis, Aliag 


15 EDITORUM PRAEFATIO. 16 


ex integro composuit. Αἱ non quacunque in. Grecis codicibus reperiuntur Vitz, e: continuo Meta- 

hrast» fetus esse censendze sunt; nisi velimus euía et priores Vitas, ul erant olim scripl:e, retulisse in 
in suum opus, et novas eorumdem sanctorum a se lucubralas addidisse. Non quorumdam Sanclorum, 
ut Joannis Calibytas, xv Januarii, Joan. Eleemosynarii xxii, Xenes sive Eusebiz xxiv, plures repe- 
riuntur Grace Vite, quarum unam esse a Metapliraste elaboratam verisimile est. 


«Magno Ecclesise Catholice emolumento opera Metaphraste, aut certe quas sub ejus nomine reperit 
Greeas sanctorum historias,Latine a Petro Francisco Zino,Gentiano Herveto,Guiliel mo Sirleto verti cu- 
ravit Aloysius Lipomanus, episcopus Veronensis: quarum multas in suum opus Surius transtulit, ut 
sequenti pa pho dicam. Alqui neque omnes Metaphrastz Vil: editee adhuc sunt (nam citatam S. 
Symeonis Stylite Vitam, quam constat a Metaphraste scriptam, primum nunc edo) ; et aliz Latine ab 
aliis, iisque preclaris,edit auctoribus, vel apud Grzcos vel in Latinis etiam bibliothecis Greece sancto- 
rum historis latent. Has ego, si Deus vitam et vitam et vires dederit, hoc opere absoluto,quiain quibus- 
dam interpretibus perpetuus quidam hellenismum et obscuritas fastidium leetori affert, cogito Graeco- 
Latine edere, cum nova a me elucubranda interpretatione ; nisi quis me, nee repugnantem, ante- 
vertat, aut certe laboris parte sublevet nonnullas accurate interpretatus. Et multas tum olim Roswey- 
dus collegerat, tum ego ab amicis postea accepi, quarum quadam Latine adhuc non exstant. Video 
tamen plurimas adhuc mihi deesse, quas Latine citati ante auctores verterunt ; easque spero me 


interea esse confeclurnm. 

« Quod Mireus ex Molani ms. bibliotheca tradit, Metaphrasten Vitas sanctorum Orientulis Eecle- 
sio collegisse easque solas in Grxcorum ecclesiis legi, utrumque falsum est. Promiscue, qui ubique 
terrarum vixere, sanctorum acta collegit Melaphrastes, licet precipue Orientalium assecutus sit : nec 
sols em in Grecorum ecclesiis leguntur, quas ille composuit, imo pauc:e omnino, ut ex Menzis Grz- 
corum, de quibus postea, fit manifestum. Si id vult Molanus, quorum sanclorum Acta collegerit Me- 
taphrastes, eorum vel recitari elogium vel memoriam saltem celebrari in dívino officio a Greci, ncn 
id inficior : at plurimorum agitur memoria, quorum acta non videalur ille descripsisse ; aul sane 
immensum plane illius opus fuit, cujus minima adhuc sit pars edita. » Hactenus J. Bollandus. 


Itaque opera pretium esset si mox Vite sanctorum a Metaphraste olim collecta, critice e codicibns 
manuscriptis qui multi sunt οἱ insignes,in publicam lucem ederentur. Etenim hodie tanta est in codici- 
bus manuscriptis confusio ut Vil a Melaphraste scripta vix discerni possint ab iis quas emendavit 
tantum, vel integras describere fecit ; ne loquar de 113 qua post obitum ejus, collectioni ejusdem ab 
aliena manu ad augenduin volumen insert:» fuerunt. Certum est hodie sub nomine Metaphrastz 
quandoque proferri Vitas quas Metaphrastes non tetigit nec vidit unquam. 

Ut deplorandz» huic confusioni aliqua ex parte mederetur Leo Allatius triplicem confecit catalogum,in 
quorum (rimo posuit Vitas quas editio Suriana,veluti auctor Metaphraste scziptas profert.[n secundo re - 
censuit, Graceproferendotitulum et initium singularum Vitarum, Vitas quas,attento stylo et dicendi ge- 
nere, Metaphraste certocerlius non esse credebat. In tertio catalogo descripsit titulum et initium Vita- 
rum quas, attento scribendi genere, a Metaphraste compositas esse erat persuasus. Triplicem hunc 
catalogum reperiet eruditus lector infra, in Diatriba Allatii de Symeonis Metaphraste scriptis. 


Utiliter etiam consuli potuerunt Daniel Nessel! qui in Supplemento Lambecianorum de bibliotheca 
Vindobonensi commentariorum, Pag. 109, e codicibus mss. catalogum texuit Vitarum quarum Me- 
taphrastes auetor habetur, et M. Hanckius qui in opere suo de Scriptoribus Byzantinis, iudice III, 

vocem Melophrastes, octoginta septem vitas recenset a Metaphraste compositas. 

Il:oc omnia futuro editori auxilio esse poterunt. 

Quamquan nobis ad ea subsidia properantibus que sub manibus habemus, nihil praestandum [06 - 
rit aliud, quam ut Vitas quas Surius, Bollandus et alii nonnulli viri docti a Metaphraste compositas 
ediderunt veluti corpus colligere,et Grece aut Latine recudere, prout nobis in libris impressis oceur- 
rebant, preetermissis iis quz in Metaphraste, vel apud Metaphrasten reperiri dicebantur, utpote qux» ab 
eo scripte fuisse non censentur, voluimus tamen, non parvis expensis, textam Grecum Vitarum quas 
Surius aut Bollandus Latine tantum veluti opera ipsius Meltaphrasta protulerunt, e codicibus manus- 
criptis eruere, et nostre editioni Patrologie Grace inserere, quo viri eruditi majorem fructum e 
libris nostris percipiant, meliusque intelligant quantopere nobis cordi sit eorum utilitati in omnibus 
consulere. Porro Vit: sanctorum qux: Metaphrasten non habent auctorem, etsi in collectione ejus - 
dem postea insert» fuerint. 

Qus ad laudem et defensionem Symeonia Metaphrasta initio hujus Prefationis diximus, sufficere 
videntur ad arcendos sycophanias et hypercriticos.Juvabit tamen hic recitare apologiam Symeonis Me- 
taphrast qua Joannes Bollandus judicium Roberti Bellarmini auo severius temperare conatus est. 

« De Metaphrasts porro operibus ita scribit Bellarminus : Illud autem est observandum, a Meta- 
phraste scriplas fuisse historias de Vitis sanctorum multis additis ex proprio ingenio, non ut res 
geste fuerunt, sed ut geri potuerunt : addit. Melaphrastes multo colloquia sive dialogos martyrum 
eum persecutoribus, aliquas etiam conversiones astantium paganorum in tanto numero, st. incre- 
dibiles videantur : deaique miracula plurima et. maxima «n eversione templorum et idolorum, 
et (n occisione persecutorum, quorum nulla est mentio apud veleres historicos. Vellem mitius de 
YWwo magno vir maximus pronuntiasset. Unde constat eum non vetera secutum esse monumenta ? 


17 EDITORUM PIUEFATIO. 18 


Omisisse potius multa, qux non omnino probaret, existimo, quam aliquid addidisse ex proprio in- 
genio. Retulerit tamen in suos commentarios aliquid, quod cum probatis veterum Patrum scriptis 
niinus congruere videatur, homo erat, falli poterat. Colloquia martyrum cum persecutoribus unde 
constat habita non esse? Amplificarit ea sane ad legentium utilitatem ac voluptatem : quis jure id 
reprehendat ? an est qui-quan! qui id non permittat historico ? Livio ceterisque licet ducum oratio- 
nes suos ad praelium adhortantium concinnare, sacro. scriptori non licebit mysteria nostr» religionis 
gentilibus tradita, ipsorumque confutatas superstitiones, explicatius proponere ? Nam magno numero 
conversos ad fidem nostram, visis quz sancli patrarent miraculis, nunquam equidem sum admiratus: 
qui enim alioqui tot ac lantze provincia tantillo tempore subjici Christo potuissent ὃ Miracula omnia, 
etiam qux nunc fiunt, si suis commentariis insererent qui modo ecclesiasticas historias scribunt, 
quanta singularum moles exsisterel ! quantum offensionis haberet atque fastidii ? Neque nulla, neque 
omnia narrant, sed quedam maxime illustria vel testium celebritate, vel consecuti fructus amplitu- 
dine. Idem velerum studium fuit : qui propterea frequenter tradunt mulia οἱ magna, ad sanctorum 
vel testandam ac munerandam sanctitatem, vel dicta confirmanda, edita esse divina virtute miracula, 
neque ullum tamen commemorant. Αἱ si quis ΟΣ professo sancti cujuspiam historiam scribat, nihil 
eum prxeterire consulto fas est, quod sit ab eo dictum aut factum preclare, aut ejus causa susceptum 
a mortalibus, aut denique patratum a Deo. » Hactenus J. Bollandus. 

Addere possemus Dionysii Petavii sententiam qua hereticos qui SS. Patres increpant,quod historiam 
Christi Salvatoris rhetoricis artibus ornaverunt, redarguit, sapienter admonens et mysteria religionis et 
Actasanctorum jure merito a doctoribus Ecclesie ornari posse, dum ea quie facta esse creduntur, vel 
fieri debuerunt aut potuerunt, veluti facta narrantur, dunimodo nihil asseratur quod veritati aut his- 
torie manifeste repugnet. Profecto Symeon Metaphrastes hanc regulam, a recentioribus sspe ser- 
vatam, quod sciam nunquam pretergressus est, Non est igitur quod qüis eo ex capite eum carpat. 

Cum supra dicerem nullam exstare Vitarum Sanctorum Grece scriptarum collectionem, quiecu m 
Latinis collectionibus conferri possit insinuavi nonnullas collectiones Grzcas exsistere typis impres- 
sas, sed ill& quantum scio, non lingua Graca litterali,sed lingua Graca vernacula editz sunt. Sic. ex. 
gr. prz: manibus habemus volnmen exiguum ita inscriptum : Βιδλίον καλούμενον ᾿Εχλογὴ, ἤγουν μεριχῶ" 
ἀγίων βίοι ol ὡρχιότεροι τοῦ Μεταφραστοῦ, μεταφρασθέντες kx τῆς τῶν Ἑλλήνων εἰς τὴν κοινὴν διάλεκτον παρὰ 
᾿Αγχπίου μοναχόϊ, x, t, À, ἐν Βενετίᾳ aguo'. Id est : Libellus qui vocatur Ecloge seu nonnulloram sanc- 
torum vite pulchriores a Metaphraste composita, quas e lingua Graca in idioma vernaculum trans- 
εἰ Agapius diaconus, ec. 129 Venetiis 1642. Hoc volumine continentur quinqua tantum, videlicet 
S. Josephi Pancali,S. Alexii, S. Patris Onuphrii,sancte matris Eupraxia el martyrium S. Pantaleonis. 
Ecloge illa deinde aucta, auno 1664, οἱ sequentibus annis edita est p;uries Venetiis. Ultima quain 
novimus edilio impressa est Venetiis an. 183, hoc titulo : Νέος παραδεισος ἤτοι λόγοι διάφοροι καὶ βίοι 
ἁγίων ἐκ τοῦ Μεταφραστοῦ Συμεῶνος, εἰς τὴν χοινὴν ἡμετέραν διάλεχτον μεταγλωττισθέντες μὲν παρὰ ᾿Αγαπίου 
μοναχοῦ τοῦ Κρητός, Νῦν δὲ αὖθις τυποθέντες εἰς χοινὴν τῶν ὀρθοδόξων ὠφέλειαν, μετὰ τοῦ προσέχοντος πίνα- 
xoc, 45 ἐν Βενετίᾳ 1853. Volumen hoc continet Vitas Sanctorum οἱ Sanctarum septuaginta quinque, 
praeter narrationem imperialis et patriarchalis monasterii τοῦ Βατοπεδίου. 

Qusstio est olim agitata,nec hodiedum soluta: Utrum Symeon Metaphrastes scripserit commentarium 
iu Evangelium S. Luca, necne? Sunt qui asserunt fragmenta qui sub nomine Melaphraste in Catenis 
Patrum occurrunt excerpta esse e Vitis sanclorum, sed commentarium continuum in Evangelium S. 
Luce Metaphraste nullum exstitisse unquam. Hac de re quidquid sit, fragmenta Melaphrasts ins- 
cripta in catena in S. Lucam quam Nicetas Serronius seculo xt composuit, quamque suo loco ede- 
mus, hic pretermittimus. ne ad aliquando actum agere videamur, aut catenam abrumpere cogamur. 
Eadem catena continet fragmenta plurima Joannis Geometrm, quz pariter in catena integra sub 
nomine Niceta Serronii edenda sub anno 1090 legi poterunt. 

Vitis sanctorum subsequuntur cs&tera opera Symeonis Metaplhiraste, quibus pro necessitate aut 
utilitate lectoris necularia monita premisimus. 


J-B. M. 
B''''* QAprilis 1861. 





NOTITIA 


SCRIPTORUM SYMEONIS METAPHRAST/E 


(Ex Allatio, De Symeonum scriptis. Paris 1664, 4o.) 


[24] Sed jam mie vocat ad se, cujus vel solius 4 ait, multa addidit ex proprio ingenio, non. ut 


gratialiec nostra Diatriba instituta est Symeon Me- 
taphrastes, tum virtute, tum scriptis ultra huma- 
num captum admirabilis, quo. vel solo fraudibus 
adversariorum corruentes Ecclesi: structura soli- 
dentur et sustineantur. Pielas tanti. viri, scripta 
elegantissima, labores ingeniosissimi, vigiliz:e tam 
utiles, animus sincerus, verax, mentiri nescius, 
stomachum movit hzre'icis ; non patiuntur tam 
patenter sua przstringi a [25] tanto scriptore men- 
dacia. Quid ergo? Dejiciendus est de gra:lv: dimo- 
vendus ex dignitate : vilescat: fiat unus ex trivio: 
insimuletur inconstantie mendacii, negligentiz, 
ignorantis;negetur illiingenium,studium,(acultas, 
judicium.Sic hominidemitur fides. Ubi incorrupta 
fides non est, credulitas est, inconsiderautia, te 
meritas.Ne temere dicantur credere, ne perperam 
fidere, dictum veluti dubium examinandum, judi- 
candum, in examine tam vario, et par:m aquo 
non deerunt machine ad refellendum:saltem frau- 
dos et doli locum invenient, et reddent legentis 
animum suspensum οἱ anxium. Hinc omnis here- 
ticorum iu Metaphrastem maledicentia effluxit;quo 
tandem lucro?consideretur Gesnerus in Bibliothe- 
ca. Symeon Conslantinopolitanus Ludimagisler 
eirciter annos abhinc ducentos composuit Grace 
Metaphrases, id est, Vitas sanctorum que singulis 
mensibusproprie leguntur. HospinianusDe templis 
seribit Ilium fuisse trivialem Constantinopoli Ludi- 
magistrum,mendaciorum Legendas scripsisse,nec Ὁ 
amplius abhinc ducentis viginti annis virisse. Ca- 
saubonus in Baronium exercit, 16,uum. 95: Hela- 
phraste,quivitam elres gestas Longini istius scri- 
psit, tantum tribuimus nos quantum οἱ debetur, 
qui diligentia summa, sed judicio nullo in ea col- 
lectionesit versatus:neque aliter Baronius jud:cal. 
quolies intendit animum : quod utinam semper fecisset. 
Ne alía loca ejus proferam, in quibus Metaphra- 
sles, ut anilium sepe fabularum hamazarium severe 
castigat : in hac historia non constat ipse sibi. Et 
num. 96: Primus enim quod quidem hodie sciatur, 
Metaphrastes, scriptor oppido recens, et persape 
vanissimus, magnusque fabularum «nilium con- 
sarcinator, ejus rei meminit. Et alius: Vitas sanclorum 
translatus Latine apud. Lipomanum, ei Surium 
habemus; sed plurima in iis fabulose scripta sunt, 
Nempe Metaphrastes, ui Bellurminus verissime 


res gesto fuerunt, sed ut heri potuerunt. 
Expendantur, sed judicio prudentium singula. 
Μάγιστρος͵ Magister, nomen in Aula imperatorum 
dignitatis atque officii, ejusque inter alia praecipui, 
tanquam qui litulos sibi vindicaret, περιφανοῦ:, 
et περιδλέπτου, inter patricios locum haberet, imo 
supra eosdem haberetur, in conci'iis sederet, ad 
sustinendos in baptismate imperatorum filios a 1- 
scisceretur, consanguinitate eorumdem jungere- 
tur, ignoratione rerum Graecarum in Ludi-Megis- 
Irum, st si diis placet et Hospiniano, trivialem. 
Ipse hic demum, ne nimius sim, qvid de ea di- 
gnilate scripserit Constantinus Porphyrogennets, 


p qui hanc bene scire poterat, in Vita Basilii Mace- 


donis, quod non ita obvium sit referam Narrat 
siquidem ille de Basilio : Τῆς 2: προνοίας ἀγούττςς τὸν 
Βασίλειον cun dvi πρὸ“ ὅπερ ἐδούλετο, εὐθέως μετὰ 
τὴν ἐχ τῆς στρατείας ὑποστροφὴν [26] υἱοποίεται z55- 
τοὺ ὃ βασιλεύς. ᾿Ετύγχανε γὰρ καθάπαξ οἰχείχς vevnl 
ἀμοιρῶν, χαὶ τῆς τῶν μαγίστρων ὑπερ ῥλάμποας τιλῦς 
ἀξιοτ, Ἐφ᾽ ὧν τῇ Basxavii δηγνύμενος ὁ λογωθέτης 
Συμύχτιος, xal τὰ ἑξῆς, Verumtamen providentia 
ferente. Basilium, ad id, quod liberat aptis:ime, 
illico posl illum exercitationem. el reditum, im- 
perator eumdem pro filio, quod *pse nullos libe- 
ros habebat, adoptat, e. magistror.im. proful- 
gente dignilute condecorat. His rumpitur invi- 
dia logotheta Symbatius, etc. Magistrorum di- 
gnitas ea es!, ut nec ab imperatoris filiis necli- 
geretur, sed 'ad eam veluti quid sublimius, ex 
inferiore imperatorum (ilii gradum facerent. 

llla qui dicunt, quare non f£rodunt auctorem ? 
Apud quem invenere? et invenisse necessuni est, 
ni suas meditaliones, et non rem gestam litteris 
mandant. Vide quid de magistri dignitate disse- 
runt Codinus, Historici alii, et Glossatores Grieco 
Barbari. Et ut acerbius insaniant, audiant et dis- 
cant,tum demum fremant, Metaphrastem Constan- 
tinopoli ortum ill:.stri familia, summoque g: nere 
progna!um, divitiis »bundantem, ab imperatoribus 
variis dignitatibus condecoratum,non poluisse esse 
imi subsellii virum, multo minus 7rivialem Ludi- 


-- magisIrum. Michael Psellus Encomio in eumdem : 


^ - -* » * 
Καὶ τόγε θαυμασιώτερον, xal OU μᾶλλον ἄν τις ἐχεῦ- 


f σε , h d HN * - 
vov Üauuasetev, ὅτι χαὶ γένους €) $0, χαὶ τὰ τῆς 


εὐχλφίχς οἴκοθεν κεχτημένος, βαθεῖ τὲ πλούτῳ xo- 


21 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


22 


μῶν, καὶ olov ἄν τις πρὸς παιδευσιν ἀποχνήσειεν, Οἱ Α fam longe quidem ab eo abfuit : sed neque vestem 


γὰρ πλεῖστοι ἀφορμὴν τοῦ πλουτεῖν, ὥσπερ τὸν λόγον 
τιθέχσιν, οὖχ ἵνα ἐπήδολοι τῶν χρειττόνων γένοιντ᾽ 
ἂν, ἀλλ᾽ ὅπως τοῖς ματαΐοις ἐπεντρυφήσωσι, πα- 
ρασχευαῖς ἔἘχεῖνος ταῖς παρὰ τῆς ἔξωθεν xí πρὸς 
φιλοσοφίαν ἔχέλρητο, El, ᾿Α)λ᾽ Éxetvoz οὐχ οὕτως᾽ 
πολλοῦ γε «al δεῖ, ὀλλὰ μήτε τὴν ἔσθῆτα μεταλλάξας, 
pt τοῦ μεγαλοπρεποῦς κχαθυφεὶς, μήτε τὸ γένος 
ἀτιμάσχς- ταῖς τοιχύτχις χαινυτομίαις, μήτε πλάσας, 
ἢ μεταπλάσας ὑποθέσεις πολιτιχᾶς, pote τηνάλλως 
σοφιστευσάμενος τῇ μὲν ἀπὸ τοῦ γένους φιλοτιμίᾳ, 
ὕλῃ πρὸς τὸ εὖ mots!) πολυχρχεστάτῃ ἐχρήσχτο͵ 
τὴν δὲ ἀπὸ τῶν μαθημάτων ἀρετὴν ἀφορμὴν εὐθὺς 
ἔσι 6. μεγαλοπρεπείας τε xxi λαμπαότττος, Βασιλεῦσι 
γὰρ ἐπέραστος γεγονὼ:, τὰ τιμιώτατα τῶν ὅλω" πι- 
στεύεται, τὸ μὲ ἐγγὺς ἑστάναι τοῦ βήματος διὰ 
σύνεσιν, τὴν δὲ vii πολιτείας διοίχησιν, διὰ τε τὴν 
τῆς φύσεως ἐπιτηδειότητα, xal τὴν τῶν πραγμάτῶν 
ἐπιμέλειαν" καὶ πρῶτα μὲν ταῖς μυστιχωτέραχις ἐφ- 
ἐστήχει τῶν πράξεων, χαὶ τοῖς ἀποῤῥήτοις βουλεύ- 
μᾶσι χοινωνὰς παρειστήχει τοῖς συμδουλεύουσι᾽ 
Ἐπεὶ δὲ ἣ τοῦ τρόπου πίστις ἐν τούτοις τοῦτον ἐχή- 
po56, μετὰ τῶν ἀδύτων xal τὰς χουμιχὰς φροντίδας 
συνείλετε, ὡς αὐτὸν γεγενῆσθαι εἰσχγγελέχ τε τῷ 
κρατοῦντι τῶν ἔξωθεν, xal ἐξχγγελέα τῶν τοῦ χρα- 
τοῦντος τοῖς ἔξωθεν, Καὶ ἣν ὡτανεὶ δεσμὸς τῆς διοι- 
κήσεως ἀχοιδίς, Τοῦ μὲν οὖ» Ἡλιχχοῦ χύχλου τὸ μὲν 
ἔστιν ἑτέρωθι, τὸ δὲ πρὸς ἠμᾶς, ἐκεῖνος δὲ ὁ αὐτὸς 
ὅ)ος ἣν xxi τῷ βασιλεῖ χαὶ τοῖς πρόγμασιν, ὥσπερ 
Ὑὰρ καὶ ἄνωθεν ὁ λόγος τοῦτον ἔγνώρισεν, παντο- 
δαπῶς tlys τῆς οὔσεως, Τὰ μὲν προδουλεύσασθαι, 
τὰ ὃὲ τῶν βουλευμάτων καὶ χατεργάτασθαι͵ Bapoa- 
ρύυς τε πόῤῥω τῆς Ῥωμαίων ἀπώσασθαί γῆς, τοὺς 
ὃὲ χαὶ χαταγωνίσασθαι, ἢ στρατεύμασιν, ἢ τεινά- 
σμασιν, ἔθνη τε ὑποποιΐσαι χαὶ στῆνχι δεξιὸς πρὸς 
τοὺς χαιροὺς xal τὰ πράγματα, τῷ μεταδεόλ᾽σῆχι, 
ὅτε ὄξον, τῷ κχαινοτομλῆσαν ὅτε συμφέρον, τῷ τὴν 
αὐτὴν τηρῆσαι ἰδέαν, ὅτε [27] τοῦτο καλὺν δόξειεν, 
Καὶ ἐπὶ φούτοις οὐδὲ «αἀρίτων ἄμοιρος ὁ &vnp, ἀλλὰ 
χατήρυτο αὐτῷ πρὸς πᾶτχν σπουδὴν μετ᾽ ἐχμελοῦς 
πχιδιᾶς͵ καὶ hj γλῶτσα xai f, διάνοιχ, Μεγαλοπρεπῶς 
δὲ ἔχων καὶ τῆς στολῆς xai τιῦ c/Ypazoc ἄμα xii 
τοῦ βαδίσματος, ἀντήλλχττε τὸ ἦθος πρὸς τὸ φαινό- 
μένον, ἐπίχαρ'ς τε ὧν xal εὖ πρόσιτος χαὶ αὐτόθεν 
ἕλκων πάντας τῷ μειδιάμχτι. Εἶχε δὲ καὶ τῆς χειρὸς 
ἀφειδῶς, δύο ταύτην ἐπεχτειυόντων, πλούτου καὶ 
προχιρέτεως, Καὶ προϊχειτό ὙΞ αὐτῷ ὑπτιάζουσα, 
χαὶ ἐξήντλει ταύτης, ὥσπερ ἐγ ποταμοὺ δαψιλῶς ὁ 
βουλόμενος. ΕΤ.ε μὲν οὖν οὔτω ταῦτα τῷ μεγάλῳ 
τούτῳ ἀνδρί. ΕἸ quod est admirabilius et. propler 
quod illum quispiam magis fuerit admiratus,cum 
esset genere clarus,et ez illustri familiu natus,ac 
abundaret divitiis,ct iis, qug segniorem effecerint 
quempium ad disciplinas. Multi enim sibi propo- 
nunl doctrinam el eloquentiam tanquam opum paran- 
darum materiam, non. ut assequantur ea, qua. sunl 
meiiora ; sed ei studentes, ne se non rebus nociis 
voluntate. cxpleant ille externis fortune admi- 
niculis usus est ad philosophiam,elc.Sed ille non 


mutans,neque aliquid dimittens de magnificentia, 
nec hvjusmodi novilalibus genus dedecore affi- 
ciens,neque civiles causas fingens et refingens,neque ina- 
niter fungens munere rhetoris, generis quidem decore 
ulebatur omnino ad benefaciendum,virilutem au- 
lem,quam sibi paraverat e disciplinis, habuit pro- 
(inus occasionem splendoris el magnificentie .Non cum 
imperatoribus evasisset amabilis, ejus fidei commit- 
(untur qua erant omnium mazime honorabilia, ut qui 
prope tribunal slaret. propter. sapientiam ; reipublice 
aulem adminislralionem propter ingenii solertiam et 
rerum curam aeceperit. Ac. primum quidem. profuit 
rebus magis arcanis, el secretiorum consiliorum 
fuit particeps cum imperatoribus; adeo ul imperatori 


τὴν g renuntiarel ea, qua afferebant exteri, et rursus 


exteris,ea,qua jubebat impe:iator ; ut esset veluti 
quoddam accuratum vinculum administra tonis. 
Alque orbis quidem solaris pars quidem est alibi,pars 
vero est apud nos;illevere totus eral apud impera- 
torem,el in ipsisncgoliis.Quomodo enim superius 
significavit oralio,cersatile et ad omnia accommo- 
datum habuit ingenium,adeo ut príus consultaret, 
et operaretur ea ,quz consulla fuerant,ut Barbaros 
procul propulsareta finibus Romanorüm, alios au- 
tem superorel, aut copiis, aut artibus, et gestes in 
suam redigeret potestatlem;temporibusque et rebus 
dexterrime uli posset, quod. mutaretur quando opor - 
tebat,quod innovaretur quando expediebat, quod 
eamdem servaret speciem, quando bonum videba- 
tur Sed neque erat vir expers gratiarum εἰ leporum,sed 
ad omnem leporem el gratiam convenienter docendam 
composite erat ei lingua instructa el animus. Cum 
autem essel ei magnificus el amictus el habitus simul 
cum incessu,mores quoque mutabat ad id quod οἷς 
debalur, ut qui esset gratiosus el affabilis, et eo 
ipso omnes subridens ad sattrahebat. [88] Prote- 
rea aulem tanu quoque minime eral parcus, ul- 
pote quod dua res ecrtenderent, nempe divitic οἱ 
voluntas. Habebat autem ita quoque ul oportebat 
nonnullis prorsus ex iis,ectc. Etin Canone, Ode3 : 
᾿Ενδιαπρέψας ἐν ἀρχαῖς ταῖς τῆς χάτω συγχλήτου, 
ὡς ἀνὴρ βουληφόρος, τὸ πολίτευμα τὸν σὸν ἐχτήσω 
ἐν οὐρανοῖς, xal τὴν ἄνω σύγκλητον ἐχύσμησας, Cum 
claruisses in muneribus inferioris senatus veluli 
consiliarius, conversaltonem (uam adeptus es ín 
calis, et superiorem Senatum  exornasti. Illud 
quoque observo ex Chronico Alexandrino, Pauli- 
num Theodosii imperatoris, et Eudoci paranym- 
phum maxime apud eosdem auctoritatis virum post 
alias dignitates, quibus insignitus fuerat, tandem 
veluti omnium cumulum magistri consecutum. 
Ὃ δὲ βασιλεὺς Θεοδόσιος lliuÀtvov ὡς φίλον αὐτοῦ 
xxl μεσάσαντα τῷ γίμῳ, καὶ συναριστοῦντα αὐτοῖς 
ἐποίησε διὰ πάσης ἀξίχς ἐϊθεῖν. Καὶ μετὰ ταῦτα 
προηγάγετο αὐτὸν μάγιστρον, Καὶ ηὐξήθη ὡς ἔχων 
παῤῥησίαν πρὸς τὸν (asa Θεοδόσιον, xal τὴν Αὖ- 
γούσταν, ὡς παράνυμφος οὐτῶν γενόνενος. Pauli- 
num vero ul αἰπτομηι, εἰ nuptiarum conciliat 


23 


LEONIS ALLATII. 


24 


rem,convictoremque Theodosius Augustus per om- Α sitores, interpretatus est non male,veluti castren- 


ses honorum gradus ac dignilales evezit,oc demum ma- 
gistrum creavil; εἰ auclus est, lanquam qui. potesta- 
lem. et liberlatem adeundi cum Augustum. Theodo- 
sium, tum. Auguslam, ut qui amborum paranymphus 
fuerat. Post alias dignitates magistratum addit, et 
auctus est. ἃ vilioribus ad celebriora, si accresci- 
mus, gradum facimus. Si haec munia sunt apud 
Grecos Ludimagistri, illiusque Triviulis, quz» 
erunt apud vos, Hospiniane, comitis, patricii,duc- 
torum exercitus, ac tandem Cesaris? Possem hic 
ipse multo plus ex vestris recensere, qui eru- 
diendis pueris mercede vilissima operam suam 
locarunt,in magna tamen apud vos estimatione, et 
fide. Et tu hoc uno nomine Ludimagistri Trivialis 


sis pecuniz dispensatores οἱ curatores. Tandem 
labente imperio logothet:» munus ad alia quoque 
munera distraclum est, prima sui origine uni- 
cum, gliscente principum libidine in plurimcs 
surculos divulsum. Hinc ὁ τοῦ Γενικοῦ. Incerlus 
de oificiis palatii Constantinopolitani, Καὶ τὸν γε- 
νιχὸν λογοθέτην εἰσόρα, ΕἸ generulem logothetats 
conspice. Et Mattheus monachus de isdem. ᾿Επὶ 
τραπέζης ἄλλοι τε Γενικεῦ λογοθέτης, A mensa alu 
generalis logothcta. Alii verterunt erurii genera- 
lis. Indumenta describit Codinus : To τοῦ λογοθέτου 
τοῦ Γενιχοῦ aviáótov λευκὸν βλατίον μετὰ μαργελλίων, 
Τὸ Καδθάδιο» ἐκ τῶν αυνέθως πλιτευομένων βλατίων. 
Τὸ δὲ σχαράνιχον γρυσόλευχον βλατιυνὸν, συρματέϊ νον 


ignominiam, atque infamiam comparabis, et de ἔχον ἔμπροσθέν τε xal ὄπισθεν τὴν χοῦ βασιλέως 


dignitate deturbabis? alia pessumdandi Catholicos 
ineunda via est. 

Cum vero non magistri tantum dignitate, sed et 
Logothelze Metaphrastes noster enituit,non abs re 
fuerit, si nonnulla nos etiam »fferamus, ut digni- 
tate officii Symeonis dignitatem tanto cognomine 
illustrem conspiciamus. De Ecclesiastico non mo- 
ror, tantum de Palatino officio sermo sit. Illi Lo- 
gollet» proprie erant qui rationes fiscales, vel 
publicas cognoscunt, et disceptant : sumptusque, 
vel introitus ita dirigunt, ut reipublice potius 
quam privatorum jura sustineant: eos discussores 
nonnulli nuncupant. Procopius lib.1II Belli Gothici: 
Ὧν δὲ ᾿λλέξχανδρός τις ἐν Κυζαντίῳ τοῖς δημοσίοις 


εἰκόνα διχγέλαστον ὥσπερ xxi τοῦ Πριμμιχηρίου, καὶ 
ἄνευ διχανικίου, Logothetze generalis ararii pi- 
leus est albus paunus cum margeltis, cabbudium 
ex iis, quà communi more gestari solenl vesti- 
mentis. Scaranicum aurei et albi coloris est pur- 
pureum et fimbriatum, habens anse rt vetro im- 
peratori imaginem pellucidi viri consimil m cu- 
jusmodi etiam esl scaranicum Primicerii : caret 
scepiro.Hujus functionem incognilam suo tempore 
fuisse perhibet idem Codinus, 'H. τοῦ Γενιχοῦ λο- 
γοθέτου ὑπηρεσίχ o5 γινώσχεται, Generalis logo- 
ἐπεί munus ignoratur. Hic Codinusa Meursio 
vapulat: Meursius a G: etsero,an bene. judicent alii. 
Ego vocis γινώσχεται significatum illum esse dixe- 


ἐφεστὼς λογισμοῖς, λογοθέτην ἐλλτινίζοντες τὴν τιμὴν C Tim, non nosci, non esse scilicet in usu; ea enim,qua 


«ταύτην καλοῦσι Ῥωμαῖοι, Alexander vero quispiam 
Bysantii rationibus publicis preeerat, Logothetam 
Graco vocobulo Romani vocant. Hinc Λογοθέσιον 
πολιτιγῶν πόρως, quod Theophani est, ut. adno- 
tavit Alemannus, Γενιχὸν λογοθέσιον, Et. Nicepho- 
rus patriarcha, δημοσίων πόρων λογιστὴν in [29] 
breviario historico, Θεόδοτον δὲ τινα μοναχὸν ἔγχλει- 
χλειστον τὸ πρότϑρον κατὰ τὰ Opqxü τοῦ στενοῦ λεγο- 
μένου πόρου γεγονότα, τῶν δημοσίων λογιστὴν, ὃν τὸ 
δημῶδες λογοθέντην χαλοῦτι, καθίστησιν, Idem porro 
Theodorum quemdam monachum, qui prius in 
Thracic finibus ad freti angustias inclusam ac 
solitarium vitam duxerat, publici erarii pra - 
fectum constituit, quem Logothetam eulgo nun- 


desierunt nec in usu sunt, inter aliorum usum 
minime cognosci dicuntur. Alter erat λονοθέτης τοῦ 
δρόμου, Incertus, 'O λογοθετῶν σύν αὐτῷ τοῖς τοῦ 
δρόμου. Unaque cum | eo logotheta. cursus. Vesti- 
menta illius ex Codino, To τοῦ λυγοθέτου τοῦ δρόμου 
σχιάδιον, olov τὸ τοῦ μεγάλου XaptooAaplou. axeuAióz 
0$ φορεῖ οὗτος xai ὁπιλουρίχιον, οὐ μὴν σχαράνιχον, 
Logothete cursus pileus est. qualis magni Char- 
tularii. Fert iste Phacealium εἰ [30] epiloricium, 
at non scaranicum. Et cap. 5: Ὃ λογοθέτης τιῦ δρό- 
μου εἶχε μὲν πάλαι xal οὗτος ὑπηρεσίαν ἡμῖν ἀνεπί- 
γνώστον, νῦν δὲ οὐδεμίαν, Logotheta cursus olim 
habuit functionem nobis. incognilam, nunc vero 
nullam. Quidquid dicat Codinus, functionem illius 


cupant. Et, Τούτοις ἡγεμόνα ἐφίστησιν ᾿Ιωάννης (, nobis conservavit Nicephorus patriarcha in. bre- 


διάκονον τὸν Μεγάλης ἐχχλυησίας, xxi τῶν δημοσίων 
φόρων λογιστὴν, ὃν λογοθέτην γενιχὸν οἷδε καλεῖν 
ἡ συνήθεια, ὑπάρχοντα ἔμφρονά τε xal ἕμπειρον 
καθιστάμενον. Summo deinde rei Joannem per- 
fecit Magna ecclesie diuconum, et curatorem pu- 
blicorum vectigalium, quem generalem logothe- 
tam appellare vu!go solent, virum prudentem, et 
multarum rerum ezperientia praeditum. Justinia- 
nus postea, ut Procopius tradit in ἀνεκϑόεοις, vi- 
ros a se militibus constitutos, qui ex omni ho- 
minum genere, quam maximam pecuniam in 
castris colligerent, λογοθέτας,͵ logothetas appellavit. 
"Ὄνομα δὲ λογοθέτας αὐτοῦς ἔθετο, Alemannus Cen- 


- A9 v 


viario historico: Τοῦ δ᾽ ἣν ᾿Αντίογος μὲν ὁ τῶν δημο- 
σίων πραγμάτων τὰς ὑπομνήσεις αὐτῷ διχκομίζων, Δο- 
γοθέτην δὲ τοῦ δρόμου τὴν ἀξίαν οἱ περὶ τὰ βχσιλειχ χα- 
λοῦτιν, Ex dis Antiochus magister memorie ,quem 
magistratum | logothetam cursus, qui in aula 
sunt. appellare solent. Notat Pelavius Δογοθέτην 
τοῦ δρόμου, dici hic a Nicephcro : Τὸν τῶν δημο- 
σίων πρχγμάτων τὰς ὑπομνήσεις διχχογίζοντα, Quod 
magistri nemoris» proprium erat. Qui ul est in 
Notitia imperii Orientalis, aunotationcs dictat, 
hoc est, scripluras breves,quibus ea contisentur, 
qua principis nomine statuuntur, aul confirman - 
(ur,sed et. precibus respondel, hoc est, responsu 


20 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


26 


dictat, quo princeps libellis supplicibus dederit : 4 mos pumiliones vel baleena inter minutos piscieg- 


ad hee diplomala ad currendum nomine principis vel 
magistri officiorum dare muneris cjusdem fuit, a 
Quo λογοθέτης τοῦ ὁρόμου dictus est. Tertius est, 
. Ὁ λογηθέτης τῶν olxtiaxiov, Rerum domesticarum 
logotheta. Incertus, Ὁ τῶν οἰχειαχῶν λογοθέτης ἀρ- 
χέτω. Domesticorum logotheta preeat. Mattheus 
Πραίτωρ τοῦ δήμου, olxtiax 5v 6400 ὁ λογοθέτης. Pro- 
tor populi, domesticorum simul logotheta. Com- 
petunt illi phaceolium et epiloricium et non sca- 
ranicum. Codinus, Τὰ τοῦ λογοθέτου τῶν olxttz- 
χῶν φαχεωλὶς, καὶ ἐπιλορίκιον, οὐ μὴν δὲ σκαρά- 
νίχον, Caret functione: idem, 'O νῶν οἰκειακῶν 
λογοθέτης οὐχ ἔχει ὑπηρεσίαν τινά, Logotheta rei fa- 
miliaris nullam habet functionem.Quartus,5 λογο- 
θέτης τοῦ gvpaxtoctxoo, Logotheta casirensis.Incer- 
lus, λογοθετὴν 6px μοι xàv στρετιώταις Logothetam 
considera eliam inter milites. Matthaeus, '0. δὲ 
τοῦ στρατιοτιχοῦ χαταλόγου Aoofévnc.Logotheta vero 
militaris catalogi. Logothete exercitus gestamina 
sunt phaceodium et epiloricium, at non scara- 
nicam. Codinus, Τὰ τοῦ λογοθέτου τοῦ στρα- 
τιοτιχοῦ φορέματα φαχεωλὶς, xai ἐπιλορίχιον, οὗ 
μὴν καὶ σχαράνιχον : nullumque illius ministe- 
rium agnoscit. 'O λογοθέτης τοῦ στρχτιωτιχοὺ οὖ- 
δεμίαν ὁπηρεσίαν ἔχει. Quintus est, λογοθέτης τῶν ἀγε- 
λῶν. Rei peruaric logotheta. Incertus, Καὶ τῶν 
ἀγελῶν λογοθέτης εἰσίτω, ΕἸ pecorum logotheta 
introeal, Matthaeus, λογοθέτης ἀγελῶν, 8 τε δικαιο- 
φύλαξ, Logotheta pecudum οἱ jurium custos. Illius 


habitus Codinus, Τὰ τοῦ λογοθέτου τῶν ἀγελῶν, ,. 


φαχεωλὶς xxl ἐπιλορίκιον, ὡς τὰ τοῦ λογοθέτου του 
στρατιωτιχοῦ, 05 μὴν xai σχαράνικον͵ Logotheto gre- 
gum phaceolium et epiloricium, qualia logotheta 
ezercilus,sed scarenico won ulilur. Przeter hos addunt 
seclum τῶν Σέκρέτων, arcanorum. Illius meminit 
Anna Comnena lib. 11. Nicetos in manuele Com- 
neno lib. vii : ᾽ς ἡ Λατίνων βούλεται φωνὴ Καγγελ- 
λάριον, ὡς δ᾽ “Ἕλληνες εἴποιεν λογοθέτην, Ut Latino- 
rum voce erprimilur cancellorius,ut Graci dice- 
rent. logolheta. Joannes Cinnamus Historie Ro- 
mans lib. iv (31] de Richardo Antri domino verba 
faciens: "oc δὲ τῶν πυλῶν ἀλογισεήσαντες Γιδενάτζίόν 
τε αὐτὸ ὁμολογίς ἔσχεν, xal περὶ τῶν λοιπῶν προσιόν- 
τες ἐσχέπτοντο, χόμησί τε ἄλλοις, χαὶ δὴ xal τῷ 
Γυλιέλμου καυτξηλαρίῳ συγγεγονὼς, ὃν λογυθέτην 
εἴποι ἄν τις ἑλληνίξων ἀνὴρ, Ἐπὶ Τράνιν σὺν αὐτοῖς 
ἤλθεν͵ ὡς αὐτοδοεὶ τὴν πόλιν ἀναρπασόμενος, Ομδὲ vero 
Ῥογίω «urbis parum caute custodirentur, Juvena- 
lium ipsum in ejusdem fidem se dedidit. Hinc pro 
occupandis ceteris c«m comitibus aliis, neenon 
Gulielmi cancellario, quem logothetam Creca 
quis língue ezpresserit, concilium inibat, et 
Tranim usque cum illis processit, quasi primo 
impetu urbem direpturus fuisset. 

Ante hoc oinnes erat Magnus logotheta: eo enim 
cum pessimis moribus congressa est adulanti li- 
bido, ut ni magnum et eximium in officiis adsua- 
tur, officia ipsa sordeant, et ni in dignitate ipsa 
primas paries sustineas, et gigas ipse inter mini- 


los videaris, dignitas ipsa nih! pendatur. Hinc 
inter officia palatii, utinam eliam in ecclesiasticis 
muneribus malut hoc locum non habuisset, Ma- 
gni nomen potiori, ut ità dicam, in ea functione 
concessum est. Ne singula referam, fuit et Magnus 
Logotheta non tantum auciorilate, sed vestium 
etiam insignibus spectabilis. Codinus, Τὸ τοῦ με- 
γάλου λογοθέτου φόρεμα, ἤτοι τό τε σχιάδιον, 
τὸ καδδάδιον͵ καὶ τὸ σχαράνιχον, υἷα τὰ τοῦ πρω- 
τοστράτορος, οὐδὲν ὃς φέρει δικαιονίκιον, Magni Lo- 
golheto gestamina, hoc est pileus, cabbadium εἰ sca- 
ranicum nihil ab his, quo protostraloris sunt differunt; 
nec ferl sceptrum. Pileus scilicet colore aureus,et 
coccineus, clavatus absque ambone scaranicum 
aureum, el coccineum, et fimbriatum, continens 
parte anteriore imperatorem stantem, retro autem 
sedentem in throno : cabbadium purpureum, vel 
quale ex consueludine voluerit, Mattheus mo- 
nachus, 


Τῆς δὲ δευτέρας μέγας δοὺξ, μέγας δομεστιχός τε 
'Q πρωτοστράτωρ πέφυχεν, ὁ Μέγας λογοθέτυςς 
Μέγας στρατοπεδάρχης, ὧν ἐρυθρὰ τὰ πτύλα, 
Διάχρυσον ἐμφαίνοντα τὸ μέρος ἄνω μόνον, 


Pileum aureum, et coccineum dono datum Logo- 
thet: ab imperatore Avdronico refert Incertus : 
Kai δὴ, μετ᾽ αὐτὸν τὸν καλὸν Metoy (env 
Λογοθετῶν μέγιστον σοφίας λῆξιν, 
Φορουντα ἐρυθρὰν τὴν χαλύπτραν 
Hv δῶρον αὐτῷ συνανέχοντι χράτος 
'Aval ὁ λαμπρὸς παρέσχεν ᾿Ανδοόνιχος, 


Nicephorus Gregoras Histor. lib. vi, De Mu- 
zalonis Magni L^gothetm pileo: Δι’ ἃ δὴ xai 
τίμτιν τινα ταύτην ἴσχεν ἐξαίρετον μόνον τῶ; 
πάλαι τὸ ὅμοιον αὐτῷ προειληφότων ἀξίωμςξ «aÀu- 
πτρᾶν φορεῖν ἐπὶ κεφαλῆς ψρυσοχοχκίνῃ [32] «txa- 
λυμμένην ἐνδύμχτι, 620v τὸ ἄνω xal πρὸς τῇ πυραμίδι 
τῆς ἐπιφανείας χῦμχ ἐν τούτῳ παρχλλάτουσαν μόνῳ 
τοῦ παραπλησίαν εἶναι χαθάπαξ τῇ τῶν τοῦ βασιλέως 
ἐγγόνων, ὅτι μὴ «αἱ τὴν χάτω xat χοίλην ἐπιφάνειαν 
εἴλε αυχλίσκοις πεποιχιλμένην χρυσοειδέσιν, ἀλλὰ 
λείχν τέλεως, Quibus de causis eximius ei soli a 
veleribus qui eodem munere [uncti fuerant. hic 
honos est habitus, ut calyptram in copite panno 
purpura,et aurointet lexto circumdalam geslaret, 


D quatenus sursum vergit, el ad pyramidem superficiei 


funditur ; in. hoc uno αὐ iwperatorum liberis diffe- 
rentem, quod non eliam inferiorem ef. catam super- 
flciem habebat circulis auratis veriotam, sed prorsus 
levem. Porro logothels officium discimus ex Codi- 
n0. 'O μέγας λογοθέτης διατάττει τὰ παρὰ τοῦ βασιλέως 
ἀποστελλόμενα προυτάγμαλα καί XpusoóouÀÀa πρὸς 
τὸ ῥήγας, σουλτάνους, xai τοπάρχας, καὶ τοῦτο μὲν 
ἴδιον τοῦ μεγάλου λογοθέτου ὕπηρέτημα. Magnus ἰ0- 
gotheta disponit missa mandala, et chr ysobullas, 
seu aureas. litteras, ad reges, sullanos, toparchas, et 
hoc munus proprium est magni logotheie. Ut videa- 
lur, quemadmodum etiam adnotavit Grelseru 

Cancellarios apud Latinos ad amussim exprime 


27 


LEONIS ALLATII. 


28 


Hinc non male a Niceta. et Cinnamo observatur, 4 isque Trivíalis, esse potuit, judicent alii, sed qui 


cancellarios dici logothetasa Grecis. De cancella- 
rio multa Casaubonus in Flavium Vopiscum, οἱ 
multo plura Salmasius. Logothetam pr:terea jus- 
jurandum a novo imperatore accipere in templo 
Blachernarum, ex Niceta in Manuele Comneno 
lib. 3, eademque dignitote plures eodem lempore 
fuisse exornatos, ex Cantacuzeno lib. 1, cap. 14, 
observavit Meursius. Et nos quoque animadver- 
timus ἃ minorum logothetarum officio ad ma- 
joris nonnunquam gradum fuisse, quod de Theo- 
doro Metechita narrat Codinus : Τὸν οὖν Θεύξωρον 
τὸν Μετοχίτην λογοθέτην ὄντα τοῦ γενιχοῦ ὁ βασι- 
λεὺς ᾿Ανδρόνιχος τῶν Πλλχιολόγων ὁ πρῶτος τιμήσας 
μέγαν λογοθέτην πεποίηκεν, ὃς χαὶ ἣν ὁπερέχων τοῦ 


μεγάλου στρατοπεδάχου, ὑπὸ τὸν προτοστράτορα δέ. Β πυρὸς γλώσσῃ διαστομωθεὶς 


Theodorum itoque Metochilam σγατὶϊ publici logothe- 
tam cum imperator Andronicus 65 Palaoologis 
hoc nomtne primus honorare constituisset, ma- 
gnum logothetam fecit, qui οἱ priores magno 
siratopedarcha tenebat, sed mon protostratore. 
Vide Gregoram Histor. lib. vii, cap. 19. 

Sed cum, ul jam vidimus, logothelz varii ac 
diversi fuerint, dubium esse poterit, Symecrem 
hunc nostrum logothelam ad quemnam ex illis re- 
ferre debeamus.Non dubito hominem p. rudentissi. 
mum pro oppertuni'ate rerum in senalu Constan- 
tinopolitano diversas f'inctiones subiisse,ect optime 
administrata provincia a minoribus ad majora offi- 
cia aditum sibi aperuisse;quod 'radit etiam Psellus 


perspiciunt cor sapientie;nam furiata mente con- 
citi, omnia inconsiderate blaterant. 

Et quanam rstione trivialis Ludimagister fuerit ill», 
cujus auctoritas et celebritas tanta fuit ut quotidie in 
ecclesiis, publico scripta illius legerentur ad con- 
firmanda dogmata, rerumque seriem stabiliendam 
in Concilio a Patribus laudareutur, sententizque 
sud verilatis pondus additum existimarent, si ea- 
dem qui οἱ ipsi,illum asseruisse demonstrassent, 
Paucos ex quamplurimis referam, et ut preteream 
qua Psellus de eo effuse prosequitur in illius En- 
comio, afferam nonnulla ex eodem in Tropariis. 
Xo) τοῖς θείοις χείλεσι “ἄρις πυλλὴ ἐξεχύθη, καὶ 
σοφίας ἔμψυχον τῆς ἀχτίςτου γέγονας οἶχτιτέριον, 
ὅσιε, ἐν τοῖς λόγοις 
ὑπερηύγασας᾽ τῶν ἀποστόλων τε καὶ τῶν ἀθλοφό- 
pov τὰ σχάέμμχτα, καὶ βίον τὸν ἰσάγγελον ἀσκτ,τῶν 
ἔχάστου διέγραψας, xal νῦν συνοιχήτωρ γενόμενος 
τοῖς ἐν οὐρανῷ, Τριάδος φῶς τὸ ἀνέσπερον βλέπεις 
ἀγαλλόμενος, Et, ᾿Ορθοδοξίας ὁδηγὲ, εὐσπεδείας δι- 
δάτκαλε xxl σεμνότητος, τῆς οἰχουμένης φωστὴρ, 
τῶν λογογρόφων θεύόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, λύρα 
τοῦ Πνεύματος, ταῖς διδαχχῖς σου πάντας φωτίσας, 
Συμεὼν Πάτερ diues, πρέσδευς Χριστῷ τῷ Θεῷ 
σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν, Et, Νοὸς ἐξύτητι xai 
καθαρότητι, xal λαμπρότητι βίου τὸ νοερόν σε φῶς 
χαθωραϊσε, καὶ vaüq τῷ, λόγων χαλλοναῖς, ὁ Θεός 
σε ἐχαρίτωτεν, Εἰ, Μελῳξδιχῶς πιστοὶ συνελθόντες 
εὐφημήσωμεν πάντες ἐπαξίοις ᾧδχῖς τὸν μέγαν 


in ejusdem encomio. Hinc existimo eum tantopere C Θεοῦ θεράποντα Συμεῶνα, τὸν ἄγιον λογοθέτην, 


seriplione valere a logotheta cursus, quod in ora- 
lienibusab ipao ex operibus divi Basilii concinnatis 
prefixum lecgi.aàd magni logothetee dignitatem ascen- 
disse. Adde, ut plurimum logothete [33] nomen 
sine alia additione prolatum, magnum nobis logo- 
thetam indicare. Ne in exemplis producendis ni- 
mius sim, legimus passi: Georgii Acropolitze lo- 
gothele chronicum : in eo licet Dousa hzreat, 
sibique haud satis compertum esse fateatur, quo 
munere ex islis omnibus,qua supra commemora- 
vimus, logothetes Georgius functus sit, magni ta: 
men logothet: functum ex altera ejusdemmet Hi- 
storie additione hactenus ine/ita, cerlum esl; illi 
namque prafigitur : Ἢ παροῦσχ χρονιχὴ cuyq0291, 


ὃν ἣ Χριστοῦ 'ExzÀnsla φωστῆρα πεπλούτηκεν ἐπὶ 
γῆς τοῖς ἐξιδασχάλοις Πχτράσιν ἐχλαμψαντα, σὺν 
τούτοις γὰρ ψάλλων ἀπαύστως Χριστῷ, φωτός τε 
ἀϊδίου πληρούμενος συγγ τίρει πρεσδεύων ὑπὲρ πάν- 
των ἡμῶν, El, Εὐγενοὺς ἀνεδλάστησας ῥίζης ῥόδον 
γατάῤῥυθρον, βεόχμμένον dpt ταῖς τοῦ Πνεύμα- 
toc, xxl τοὺς πιστοὺς ἑνωδίχσας, ὁσμαῖς συγγραμ- 
μάτων σου ἁπουτόλων, ἀθλητῶν χαὶ ὁσίων τὰ σχάμ- 
ματα συνταξάμενος, ὧν xal σύσνοιχος ὥφθης θεοφάντωρ 
Συμεὼν, τρυφῆς ἐν χλόῃ τῇ iv δρόσῳ [84] σχηνού- 
μενος. Ectuis divinis labiis gratia multa effusa 
est, el sapientie animatum increata faclus es habitacu- 
lum, veluti ignis lingua diduclus, confessor in s«ermoni- 
bus super abund:que resplenduisti, apostolorum et mar- 


τοῦ μεγάλου λογυθέτου τοῦ ᾿Αχροπολίτου ἐττὶν, ὃς DIyrum cerlamina, et vilam non dissimilem angelis 


ἔχτισε τὸ μοναστήριον τῆς 'Aylac του Χριστοῦ 'Avzs- 
τάσως᾽" περιέγ!ι δὲ τὰ μετὰ τὴν ἄγωσιν, Praosens 
chronica compositio magni ἰοσοίλείω Acropoli- 
ὦ est,qui edificavit monasterium Sancta Christi 
Resurrectionis:continel vero quo post captam,etc. 
Et hec quidem adnotaveram, antequam luculen- 
tissima et dectissima Jacobi Goarii.in Georgium 
Codinum de officiis Palatii Commentaria prodiis- 
sent. Nunc autera postquam illa edita sunt, petito 
ab is quidquid est in antiquitate de hoc negotio 
reconditum. Habent illa,quod sitim sedet et desi- 
derium expleat. Tot igitur tantisque dignitatibus 
auctus Sym*eon noster, quomodo Ledimagister, 


ascetarum uniuscujusque descripsisti,et wuuncuna 
cum (llis habitans in calo, Triadis lumen cxtingui 
nescium censpicisgaudens.Et, Recta fidei dux, pie- 
tatis magisler et. verecundia, terrarum. orbis lumen 

scriplorum entheatum ornamentum, lyra Spiritus, 
tuis predicationibus omnes illuminans, Symeon. Pa- 
ter noster, precare Deum Christum, «( anime nosira 
salventur.Et, Mentis acumine et puritate,et splen- 
dore vita (ntellectuale lumen (6 exornavit, εἰ sermo- 
num venustatibus Deus te insignivit.Et, Dulci modula- 
tione fideles convenientes celebremus omnes dignis can- 
tibus magnum Dei sertum. Symeonem sanctum logo- 
thetam, quem Christi Ecclesia (tanquam lumen 


«9 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/R DIATRIBA. 


30 


possedit in terra,una cum aliis Patribus splendore 4 nem illum, qui Metaphrases praiclare composuit. 


suo. illusirantem; cum his enim psallens. indesinenter 
Christo, el luminis sempilerni repletus congaudet 
orans pro nobis omnibus. Et, Nobili radice prognatus 
es rosa rubicunda,gratiis Spiritus inferta,et fide- 
les suavitate replens, odoribus twarum composilionum, 
apostolorum martyrum et confessorum certamina 
cdisserens, quorum el consors factus es, rerum divina- 
rum expositor Symeon, deliciarum in gramine, quod 
in rore esl habitans.Hippolytus Thebanusin Chronico: 
᾿Αριθμουμένων δὲ τῶν περιόδων ἐπληρώθη ἡ δεκάτη 
περίοδος ἐν τῷ πευταχισχιλιοστῷ τρ' χοστῷ εἰκοστῷ 
ἔτει, ᾿᾽λρξαμένης δὲ τῆς ἐνδεγάτης περιόδου ρπζ" ἔτη 
παρῆλθον, καὶ ἐσαρχώθη ὁ Κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστὸς. 
ὡς * βίδλος τοῦ Νιχομηδείχς, καὶ τοῦ Μεταφραστοῦ 


Satis igitur sit hic,qui in sanctum Lucam commentario 
ita existimavit. Theodorus Balsamon in Cano- 
nem 63 Trullanum, χάρις τοίνυν τῷ μακαρίτῃ 
Μεταφραστῇ τῷ τὰ μαρτυριχὰλ ὑπὲρ τεῆς ἀληθείας 
σχάμματα πολλοῖς πόνοις xal ἰδρῶσι χαταχαλλύ- 
vxvtt, εἰς ὕμνον Θεοῦ xai δόξαν αἰωνίζουσαν τῶν 
ἀγίων μαρτύρων. Magna slaque Berto Metaphrasia: 
agenda et gratia, qui martyrum pro veritate cer(a- 
mina non sine mullis laboribus et sudoribus exornavit 
ad Dei laudem, εἰ sanctorum.  marlyrum. perennem 
gloriam. Macarius Hieromonachus in collectione 
canonum cap. 104 : Βόσου τοίνυν ἄξιος ἂν εἴτ, uc- 
xz0:20090 5 θχυμάσιος Συμεὼν, ὁ τὸ χαλεῖσθχι Με- 
ταφραστὴς διαφερόντως τῶν ἄλλων ἀπενεγχάμενος, 


περιέχει. Enumerando igilur hos periodos deci- B 9 τῇ ἐπιπνοίᾳ τοῦ ἀγίου Πνεύματος τὰ τῶν ἀγίων 


ma complela est anno 5320. De incepta autem 
undecima período 186 anni abierunt,el humanum 
naturam. induit Dominus noster Jesus Christus, 
ut liber Nicomediensis,et Metiphrastes habent.Et, 
Kai παθὼν διὰ τὴν ἠμειέραν σωτηρὶαν, τῇ x(' τοῦ 
δαρτίου μηνὸς ἐσταυρώθη, τῇ χδ᾽ ἐτάφη, xal τῇ χε! 
ἀνέστη ἡμέρᾳ πρώτῃ, τουτέστ' Κυριαχῇ,͵ ὡς ὁ Με- 
ταφραστὴς OrÀo", καὶ 5$, BÜAoc τοῦ Νιχομηδείας, Et 
propler nostram salutem. morlem. passus. 33 Martii 
[uit cruci affizus, die 24 sepultus, et 35 resurrezi 
die prima,nimirum Dominica,velut Metuphrastes 
εἰ Nícomediensis declarant. Et sententium Meta- 
phrastz praefert aliis Patribus, quem nou sine ve- 
neratione nominat: ᾿Εγώ 3i πείθομαι τοῖς λόγοις 


μαρτύρων ὑπὲρ ἀληθείας σνάμματα πολλοῖς ἱδρῶσι 
καὶ πόνοις συγγραψάμε.ος, καὶ δυνάμει λόγου, καὶ 
σοφίᾳ καλλύνας εἰς ὕμνον τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ 
Χριστοῦ, xai δόξαν διχιωνίζουσαν τῶν ὑπὲρ αὐτοῦ 
ἠγωνισμένων ἀγίων μαρτύρων' xal πᾶν δυσσεδῇ ἀποῤ- 
ράψας στόμα, xal μηδ᾽ ἡντινοῦν πρόφασιν ἀμφιδολίας 
τοῖς εὐσεδέσι χαταλιπών. Quanto itaque laude di- 
gnus erit admirabilis Symeon, qui Metaphraste 
sibi nomen ante alios singulariter vindicavit, et 
afflatu Spiritus sancti sanctorum martyrum pro 
veritate ceilarina multis sudoribus et latoribus 
concinnavit,et dicendi facultute el sapientia exor- 
navil in laudem Domini nostri Jesu Christi,et glo- 
riam indesinenlem sanctorum, qui eo pro ceriamiua 


τοῦ κυρίου Συμεών. Equidem fpse fidem habeo sen- c subierunt, marlyrum: impiorum ore obstructo, et 


tentíe domini Symeunis. Leo Centaripinus Orat. 
in magnum apostolum Jacobum Zebedasi filium : 
Τίθηπα -àp ὑποτοπάσας, πῶ; τοσοῦτοι λυχέδαντες 
σπαρῳχήχασι χαὶ λογογράτοι, xxl ἴοστορες, μάλιστα 
6: ὃ μέγας τῶν Μεταφράσεων συγγραφεὺς ἀπνημό- 
λευτον οὕτω παραλελαιπότες τὴν ἐν ὑπερῴοις ἀϊδ'οις 
τούνομα γεγραμμένον εἰς ἀδιάλειπτον ἔχοντα μνέμην. 
Admiror namque quomodo ivl annis decursis, 
neque seriplores, neque historici, el. precipue 
magnus ille Metaphraseon compactor, sic hunc in 
sempilernis camaculis indelebili memoria 4168- 
criptum, silentio pratereuntes, ullam illius me- 
morium posteris [35] reliquerunt. 

Theophaaes Cerameus Homilia de Lazaro sus- 
citato : Ὃ δὲ τῶν Μετχφράσεων γλυχὺς συνγ; χφεὺς, 


παῤῥησίας εἶπε τὸν λόγον εἶνχι δηλωτιχόν phiraseon. 


vero suavis scriptor liberlutem dicendi sermo- 
nem indicare tradit. In quarto Matutino : ᾿Αλλὰ 
περὶ τούτου ἄμεινον tuo λέγει vov Μετχφράσεω" 5 
λυκὺς συγγραφεύς Sed de hís mclius quam ego id 
[^cezem, scriptor ille dulcis Metluphraseon disserit. Et 
quinto, Καὶ ὡς ἂν μὴ xai ἡμεῖς δόξχιμεν ἀπεοιχκότα 
παντεύεσθαι, ἀξιύχρεων ἐνταυθχ παραγωμὲν μάρ- 
τοῦ Συμεώνην, τὸν τὰς Μεταρράσεις εὖ μάλα συνθέ- 
μενον. ᾽᾿Απήλρη οὖν οὗτος ἐν τῷ εἰς τὸν ἱερὺν Aoo- 
κἂν ὑπομνηματι τοῦτο ποιούμενος. dC 116 nOS etiam 
sine probabili causa divinare velle videamur, fide 
dignum lestem ad hanc rem producimus, Symeo 


nulla dubitondi ansa piis hominibus relicta. Nice- 
phorus Calistus Hist. Eccles.lib. xiv, cap. 50: 1. 
ἄριστα μετὰ τὸν πολὺν Θεοδώριτον ὁ ὁμώνυγος 
αὐτοῦ Συμεὼν ὁ Μεταφρυστὴς ἐπεξελθε, πᾶσι χαι- 
νἦν τινὰ χαὶ ξένην πανδχισίχν τὰ ἐχείνου προθέμε - 
νος, Quam, Historiam nempe de Vita et rebus ge- 
etis Symeonis Stylite Senioris, pust magnum Theo - 
doritumn, optime cognominis ei Symeon Melaphrosles 
conscripsit, norum qucddam et admirandum in ea ez 
omnis generis cibariis convivium omnibus propomens. 
Et lib. xviii, cap. 14, de Symeone Stylita Juniore: 
Πολλὰ 3i καὶ ἕτερα ἀριθμοῦ xpel-:ova διεπράξατο, 
ἃ δὴ καὶ qodvoo πολλοῦ, καὶ γλώσσιις «εχομψευμέ- 
νης, Xxi πραγματείας ἰδιχιτάτης, ἅπερ καὶ εἰς δεῦ- 
po ταῖς ἀπάντω) περιάδουται γλώσσαις, ὑπὸ Συ- 
μεῶνι Μαγίστρῳ τῷ οὐ νῷ συγγραφέντα" εἰ καὶ μὴ 
τοῦ μεγέθους, xai. τῶ» ἕργων ἀξίως, Οἷς xal ἡμῖν 
ἐντυχεῖν ἐγένετο, τὸ περιὸν τοῦ τὸ πλήθους, xxi τῆς 
δυνάμεως τῶν εἰργασμένων ἐχπεπλημένοις, [36] Cate- 
rum multa quoque alia numerum superantis Sy- 
meon egit, qua sane tempore longiore, et. lingua po- 
litiore, tum autem opere peculiari indigeM. Ea hucus- 
que sermone ovium celebrantur a Symeone ma- 
gistro,quamvis non pro dignitate magnitudinis et 
operum conscripta, in. quem librum εἰ nos abundan- 
lem ccpiam el tim. operum. samcli viri cum stupore 
admirati, incidimus. Michael Glyca ubi de Ma: 
miani et Diocletiani rebus in Christianos trac! 


31 


LEONIS ALLATII. 


32 


Nem wi Syevon ille cognomento Metaphrastes ait, ^ Et, Metephrastem scito virum fuisse sanctissimum, el 


imperatores hi magnopere conati sunt fidem Christia- 
nem expugnando, quasi. abolere, quam Chrisius ipse 
fr»ius perduraturam esse pronuntiavit, quam ipsas 
Orci porlas. Et Epistola 21, ad Isaiam monachum: 
Kai ταῦτα τὸν ἐν ἁγίοις Συχεὼν ὅρα τὸν Mttiopa- 
στὴν to δόγμα τοῦτο συνιστῶντα πρὸ τῶν ἄλλων 
εὑρίσχοντες᾽ ἐν γὰρ τῷ βίῳ τῆς μεγαλομάρτυρος 
᾿Αναστασίας xai τάδε φησί. Et inter alia sanclum 
Symeonem Melaphrasiam intuere dogma hoc conste- 
bilientem nam in vila magna martyris Anastasia 
hac dicit. Gregorius Corinthius Metaphrastem in- 
ter alios auctores cennumerat. ἃ quibus bene di- 
cendi,beneque narrandi exempla pelendasunt.Àn- 
dreas Rhodi presul in Concilio Florentin. sess. 7 


epud Gracos Patres beatorum Catalogo edscriptem : 
siquidem ejus festum. apud illos 91 Nov. celebratur, 


Quare plemissima fides ejus scriptis adhibert potest, 
prout decet, gravissimorum pariter, el doctissimorum 
Patrum testimonium habemus. Qui autem illi sint ed 
tuam quoque fidem confirmandam, sicut el megm 
corroborant,eos hic subjicimus. Vide item Grelse- 
rum de Imaginibusa S. Luca pictisc. 19. Hic itaque 
tantus vir, tot probatissimorum actorum testimo- 
niis doctus,eloquens, idoneus, magistri, logothetz, 
aliisque dignitatibus cohonestatus, sanctus in Gre- 
corum Ecclesiis celeberrimus, cum aliis computa- 
tus, qui Ecclesiam sermonibus suis illustrarunt: et 
cujus dicta ad stabilienda fidei dogmata in conciliis 


Grecos ita alloquitur: In primis igitur Symeon Mc- y producuntur, vel solo unius, vel alterius haere!ici 


taphrastes vestris in ecclesiisceleberrimus accedat. 
Et, Legatur ille qui a vobis quotidie legitur in ec- 
elesiis Symeon Metaphrastes.Josephus Methonen- 
sis Apologia pro Synodo Florentina contra Mar- 
cum Ephesium : Kai Συμεὼν δὲ ὁ νέος Θεολόγος, ὃ 
Μεταφραστὴς χαλούμενος, τῇ τρίτῃ τοῦ ᾿Οχτωδρίου 
εἰς τὸν βίον τοῦ ἀγίου Διονυσίου τοῦ ᾿Αρεοπαγίτου, 
οὕτω γράφει, Εἰ Symeon Theologus Junior, qui et 
Metaphrastes dicitur, tertio Octobris die in Vita 
sancti Dionysii Areopagita hac habet. Gennadius 
pro concilio Florentino cap. 5: ᾿Εν ἡμῖν δὲ xai 
μάλα καλῶς οώζο ται, xal ἄδοντα' μετὰ μελῳδιῶν xa0 
ἡμέρτν xal Μηναῖα, xai Τριώδια, καὶ Λόγοι, καὶ 
Μεταφραστὴς, xai []εντηχοστάριχ, γχαὶ Στιχηρὰ, 
καὶ Τροπὰρια, χαὶ Ἰἰδιόμηλα, xal Κοντάρια, vat 
Oixot, καὶ Συναξάρια, καὶ ᾿Εξχποστειλάρια, xal ἵνα 
μὴ καθ' ἕχαστον λέγω, πῆσα ἀπλῶς εἰπεῖν d τῆς 
᾿Εκχλησίας ἡμῶν συγγραφὴ ταύτην ἔχει τὴν δόξαν, 
Αρωά nos vero, εἰ valde bene conservantur, canuntur- 
que cum modulationibus singulis diebus, e( Menoa, 
et Triodia,et Orationes,et Metaphrastes, et Pente- 
costaria, et Stíchera, et Troparia, et IJiomela, et 
Contaria,et Oeci,et Synazaria, el Exspostilaria,ctc., ne 
singula. recenseam, universa. nostra Ecclesie officia, 
el cuncto scriplure hanc opinionem relinent. Metu- 
phraste testimonio alibi etiam in eodem opere Gen- 
nadius utitur. Necnon Nicetas Catena in Lucam, et 
Macarius Chrysocephalus in Megno Alphabeto,Sy- 
mon Thessalonicensis in Dialogo contra Hareses, 
et de Sacramentis, Bessario quoque Cardinalis, et 


dlcto,nulla probati viri auctoritate, nullo etiam tri- 
vialis Ludimagistri testimonio comprobato jacebit 
intrivio Ludimayisteringlorius?Apageineptiarum. 
Sed Scriptor oppido recens est. 1d quoque pute- 
mus, et rem suo nominis pondere pendamus. Et 
primum, ante omnia ridenda est hereticorum nu- 
gacitas,qui ut Metaphraste fidem elevent,eum re- 
centissimum faciunt,el postea parum cauti, parum- 
que sibi constantcs,antiquissimis Patribus,et quod 
magis est, apostolorum discipulis, vel apostolis ipsis 
paren;,et ὁμόχρονον constituunt Inter eos praecipui 
sunt Gesnerus ceterique epitomatores,qui Hippo- 
lytum Thebanum recensiorem chronograpbum 
cum MHippelyto Portuensi confundentes, Me- 
taphrastem circa tempora apostolorum scripsisse 
etiam nolentes determinant.Cum enim illius memi- 
nerit Hippolytus, quem ipsi Portuensem esse, de 
quo Hieronymus in catalogo, fateantur necesse est, 
ante illa tempore floruisse,ideoque cum ipsis apos- 
tolis,vel minimum cum Apostolorum discipulis vi- 
tam egisse. Hippolytus enim Portuensis sub Alex- 
andro imperatore, anno Domini ccxxix, martyrio 
vitam finit. Et hic recentissimus erit auctor in Ec- 
clesia, cujus auctoritate sua confirmat Hippolytus, 
et de quo non tanquam de recens vita functo, sed 
tanquam anliquiore, et cujus jam auctoritas suo 
jure admitteretur, verba facit ? Antiquissimorum 
Patrum de die Passionis et mortis Domini seuten- 
tiasexaminans,unam esteris prefert Metaphrastee, 
quem non sine praeconio nominat,Unus illi Syme- 


alii.Et inter Latinos Aloysius Lipomannus: Meta- Don, quidquid alli dicant, hesitantem intellectum 


phrastes Vitas sanctorum, eleganti stylo et condito 
descripsit ,et legendas Ecclesie proposuit,tantaque 
auctoritate liber hic in lucem prodiit, κι apud Orien- 
talem Ecclesiam, qui sanctorum. Vilas prater unum 
Metophrastem, scripserit, nec queratur, nec reperia- 
fur. Quinimo [37] cum in suis Mencis,el sacras sancto- 
rum Vitasreciiat, non alias, quam ez istis desum- 
ptas legit;adeo pro certis,veris,authenticis abom- 
nibus,et omniumauctorituteconfirmatis habentur. 
]mo nec Ecclesia Graca proces orationesque  Meta- 
ghraste post Basilii et Chrysustomi supplicatiunes sia- 
Him locasset, si recentis lemporis auctoris essent. 


firmat. ᾿Εγὼ δὲ πείθομαι τοῖς λόγοις τοῦ xuplou Συμεών. 
Ego vero fidem adhibeo verbis domini Symeonis. 
Progressu temporis, et testata plurium annorum 
contentione dictorum auctorita,est eo magis, si aliis 
anteponi debent, non unius diei nutante periculo 
comparatur.|83|Cum itaque Symeonis xtas,si bene 
sapimus, non ila antiqua sit, concludamus suspi- 
picionem Novatorum de Hippolyto levem, ac futilem 
esse el si placet, deliram. Nec plus vidit Francis- 
cus Bivarius Comment, in Flavium Dextrum anno3, 
qui Hippolytum hunc, quem Thebanum appellat, 
ante Epiphanium scripsisse parum caute fassus est; 


39 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


9M 


illum nec legit quidem.Quomodo enim,qui Georgii Α a quopiam dictitaretur? Neque itaque Psellus,dum 


Nicomediensis, Symeonis Metaphrastoe, et Georgii 
Chronographii multo Epiphanio recentiorum tes- 
timonio utitur, Bivario non dormienti Epiphanio 
antiquior videri potuit ? et non. animadvertsse 
Bivarium, si dicas, ne ille zgre tulerit. 
Quemadmodum ergo stas adeo antiqua Meta- 
phrast: denegatur, ita et illa recentissima ab aliis 
asserta. Raphael enim Vollateranus Comment. Ur- 
banorum lib. Xix et ex eo Conradus G^snerus in bi- 
blioth. nescio qua conjectura recentissimum faciurt 
circiter, namque annos abhinc ducentos compo- 
suisse Vitas sanctorum scribunt,quodadeo aliis ar- 
risiteuteumdem annorum numerum, vel invita serie 
temporum, non nimis de rebus solliciti,ridicule re- 


ab illis, qui viderunt Symeonem audiit, Symeonis 
celali :equalis dicendus est. 

At fieri posse dicent, ul quis eodem tempore vi- 
vens, alterius tum quoque vivenlis res geslas quas 
ille multas ob causas non viderit, audierit tamen a 
viris fide dignis,qui illi operanti adfuerint,scribat. 
Sic hoc tempore multa sciscitamur, et audimus a 
scientibus,et qui ea viderunt,relataque litteris po- 
stea commendamus.L!em potuit Psello contigisse. 
Quare ratio, qui ex istis oculatis testibus dedu- 
citur, illius equalem oppido comprobat Metaphra- 
slem, antiquicrem vero nequaquam. | 

Paucis hic ostendam, modum istum loquendi, 
quasi semper de rebus anteactis quibus nos interesse 


tinuerint. Rodulphus Hospinianus de templis, de B obztatem non potuimus, dici:(dicto meo uno, vel al- 


tempore Metaphrasizsermonem habensaffirmat,eeum 
ton amplius abhinc ducentis viginti annis scrip- 
sisse. Benefactum cum Metaphrasle ; quando jam a 
Gesnero ad Hospinianum anni viginti creverint. 
Similes antique et recentioris Histori» pro nutu 
moderatores viderunt exacto veroque calculo,non 
amplius viginti annos fuisse elapsos. Quid vero,qui 
sibi tantum tribuit in annalibus Casaubcnus? Meta- 
phrastes scriptor oppido recens, el persope vanissimus. 
Dubium an illi vel hos,qualescunque sint,ducentos 
annos tribuat.Hinc epitomatores Gesneriani in ex- 
scribenda bibliotheca annorum numerum, nescio aD 
etiam illo intervallo recentiorem, vel, ut veritas est, 


tero exemplo faciam satis. Eunapius Sardianus,Vi- 
tas Sophistarum, quos ipse noverat, quos etiam au- 
ditu deprehenderat scripturus, auditionem hanc 
non adres su&,sed ad superioris ztotis tempus refert. 
Nicetas Choniates multa deJoanne Comneno comme- 
m.rat,qu: ipse non vidit,sed ab aliis acceperat, qui 
Joannem viderunt, et expeditionis comites fuere. 
Hoc idem j'rofitetur Joannes Cinnamus. Quis ta- 
men diceret res illas dictorum scriptorum :evurmn 
non pr&cessisse ? Audiamus Polybium, quo sane 
nemo melius, nemo accuralius lib. 1v Histori. : 
Δεύτερον ὁὲ διὰ τὸν χαὶ τοὺς χρόνους οὕτω συντρέχειν 
τοὺς ἑξῆς, καὶ τοὺς πίπτοντας ὑπὸ τὴν ἡμετέραν ἰστο- 


antiquiorem existimantes omiserunt.Genebrardus ρίαν, ὥστ: τοὺς μὲν καθ᾽ ἡμᾶς slvat, τοὺς δὲ κατὰ 
chronologic lib.rv Metaphrastem paulo antiquiorem c τοὺς πατέρας ἡμῶν. "EE οὗ συμθαίνει τοὺς μὲν αὐτοὺς 
facit. Symeon Metaphrastes circa hac anni 1200 ἰ6ηι|- ἡμᾶς παραγεγονέναι, τὰ δὲ παρὰ τῶν ἑωρακοτων &xn- 
pora.Et tamen Psellum scribit floruisse anno 1073. χοέΐναι͵ Τὸ καὶ ἀνωτέρω προσλαμδάνειν τοῖς χρόνοις, 

Eruditissimus Gerardus Vossius de Historicis ὡς ἀχοὴν ἐξ ἀκοῆς γράφειν, οὐκ ἐφαίνεθ᾽ fiat. ἀσφα- 
Grecis lib.it,esp.26,sub Constantino Duca,velsaltem λῶς ἔχειν, οὔτε τὰς διαλήχεις, οὔτε τὰς ἀπηψάσεις, 
circa illa tempora Symeonem Metaphrastem ponit; Deínde quoniam proxima illis tempora, el ea, 
nam de ejus :etate adhuciis esL sub judice,vixitta- qwe ἐπ nostram cadunt historíam ita, invicem 
men ducentis annis posterius, quam existimarunt connexa sunt,ut partim nostra partim nostrorum 
Baronius et Bellarminus.Probat ex :etate Pselliqui patrum cas in illa incidat. Ex quo δὲ ut rerum 
sub iisdem imperatoribus vitam agebat, et in lau-  dicendarum aliis ipsi interfuerimus, alias ab 
dem Symeonis orationem habuerat. /Etas itaque — is acceperimus, qui testes oculatí fuere. Ante- 
Pselli,ut opinatur Vossius,cttatem Metaphraste in. riorum siquidem temporum res geslas attingere, 
dicat. Verum tamen cum Psello vixissse ob oratio- μέ auditionem ex auditione scribere, parum 
nem in eum factam aPsello nemo dicet;ex eanam-  ecístimavi tutum, quod nec veritas illarum de- 
que oratione Symeon Psello antiquior, non illius  prehendi, nec indicari posset de singulis. Tria 
equalis evincitur. Ait se Psellus audisse ab iis, qui p in historia constituit tempora, sui, patris, el an- 
Metaphrastem agentem animam viderant:non ergo — lerius. Res gestas suo tempore nullius alterius ope, 
ipse viderat. Et qui viderant multosanteanunos vi- sed suo ipse studio deprehensas narral et indicat, 
disse, ut el sane viderunt, fieri potuit. Et ego puer Patris memoria factas auditione consequitur: quie 
dum Paulin Calabria commorarer,audivi siepius 8 patrem preecesserunt,jam non sunt auditio,sed au- 
[39] quodam scne plus annos centum εἰ viginti nato, ditio ex auditior.e. Polybii sententiam approbat[40] 
ob senim longum el ccrvinum, vivax tamen, om- Epiphanius Cypri adversus Hereses in Procemio : 
nibus venerando, multa de D. Francisco populari, Τῶν δὲ ὑφ᾽ ὕμῶν μελλόντων εἰς γνῶσιν τῶν ἐντυγχα- 
ac cive suo, quem ipse in familiaritate versatus, νόντων ἤχει» χἱρέσεών τε καὶ τῶν ἀνωτάτω, τὰ μὲν ix 
oculis,usurpaverat,tanquam testeoculatonarrante: φιλομαθείας ἴσμεν, τὰ δὲ ἐξ ἀκοῆς κατειλέφαμεν, τοῖς 
qua si in scriptis referrem, dicerem ea abillis, qui 36 τισιν ἰδίοις ὡσὶ χαὶ ὀφθαλμοῖς παρετύχομεν. 
D.Franciscum viderantintellexisse:zideoneD.Fran- lJlereseon porro, qua a nobts in notiliatn legen- 
ciscus, qui ante me, dum liec scribo anniscentum  tíum suggerentur, etiam antiquissimarum, non- 
quadraginta el unum mortuus est, mihi σύγχρόνος nullas siudio ac diligentia assecuti sumus, alías 


35 


LEONIS ALLATII. 


36 


ex auditu robis comparavimus, quasdam eliam pro- ἃ conterraneus Alypio.Sic enim sic quadam bcnignilate 


práis auribus oculisque deprehendimus. Antique 
scilicel, οἱ supra patrum memoriam antiquorum 
leclione;qua parentum memoria exorlz sunt, au- 
ditione ; nostro svo disseminala auribus nostris, 
el oculis comparantur. Et nola aliud esse aliquid 
auditione accipere,aliud philomathia,aliud oculis 
auribusque propriis lustrare. 

Quidquid ta:nen sit,ex eodem P'sello,ante natum 
Psellum Melaphrastem diem suum obiisse evinci 
videlur : gloriam enim illius in exordio orationis 
exponens sit : Per unicersum orbem terra nomen et 
res gestas celebralus fuisse. Ergo non «o tum primo 
murtuo Psellus scribebat: ad extendendam cnim 
famam per universum orbem tempere, eoque non 


res nosiras Deus administravit, ul. qui ex. ipsa 
patria productus fuerat, fructus, eum ipsi rursus 
patrio letitiom dederit sclutarem. Non tautum Volo 
el desiderio discipulus, sed illius etiam institui 
professor.Ecce verba. Porro autem ego quoque, qui sum 
tue plantationis vilissima, o Pater! et tarda pro- 
pago,hunc funebrem oralionem ausus sum tibi de- 
dicare Et, Nequaquam obliviscaris. o sancle, ovium tua 
mandra! sed el si fucris gloria corum,qui carenl 
materia circa divinitulis versans pulchritudinem, 
nos aspice,et nostri miserere, quos et cougregasti, 
et orphanos reliquisti aperte dicens: Pacem Chri- 
sti do vobis: valete, εἰ conservamini, o filii;et non 
[ormidet nec turbetur anita vestra Symeon vero 


exiguo opus est; el gesta perhonorifica quz etiam p ncster, et Constantinopolilanus, et civilibus rebus 


ipsa leinpore fiunt, ab una atque altera civitate in 
aliam transvehuntur, transveclaque communi om- 
nium consentione approbantur.[nio etiam,ut idem 
accuratius probetur,tradit ex corpore Metapliraste 
etiam sepulcro recondito, odorem per plures dies 
emanasse,quem demum alio «cadavere ingesto ami- 
serit: Καὶ ἐτεθνήχει μὲν οὕτως" εἰ ωδίας δὲ a)vl«a πάντα 
ἐγελόνει μεστὰ, xal οὐχ εὐθὺς μόνον, οὐδὲ εἰς τρίτην 
ἡμέραν, ἀλλὰ xal εἰς πολλοστὴν ἀπ᾽ ἐχείνου ἕως δὴ 
μόνος τῷ τάφῳ ἐνεθησαύριστο xal ἦν ἂν μέχρι πα τὸς 
ἀροματιζουσὰ 7, σορὸς, εἰ μὲ τινες τοσοῦτον παρηνο- 
μήκασιν, Et sic quidem est mortuus ; fuerunt au- 
. tem statim omnia οἱ tion (unc solum suavi odore 
plena, nec in diem lertium, sed etiam in multos 


addictissimus, monachorum albo nunquam se as- 
cripserat,quod ipse sciam. Non hic referam genus 
dicendi quod vel iinperitissimo ex ipsa lectione 
patere poterit a Symeonis stylo, et rerum tractata- 
rum forma adeu diversum. Non ergo ad Heraclii 
tempora Metaphrasles, scriptoris Vite Alypianz 
auctoritate, quz per imperitiam eidem appingitur, 
emendandus est error,qui pauccrum animos occu- 
pavit. Adde, si ita anliquus Melaphrastes fecit 
potissimam sanctorum  Vi'arum partem , quas 
tamen illius esse legitimus certo sciunt omnes, 
tanquam illi nugacissime appictam, rejiciendam 
esse larquam spuriam, investigandosque alios 
earum auctores. Indignum sane facinus, multum. 


dies postca, donec fuil solus conditus in sepulcro: y, que inter pios homines deplorandum. Difficillima 


et loculus perpeluo talem emisissel odorem, nisi 
se aliqui tam inique gessisscnt, elc. 

Alphonsus Villegas de Vilis sanctorum in Sy- 
meone Metaphraste, Melaphrastem circum circa 
Heraclii tempora, aono scilicet 620, floruisse,ex vita 
sencii Alypii Cionit2,quam esse scriptam a Symeone 
existimat, contendit.Id idem Petrus Ribadeneyra 
de Vitis sanctorum qui non suntin Calendario, dex- 
tere agens contra Oarodium ostendit, non alio ar- 
gumento, quam ex eadem Alypii Vita, in qua se 
Symeon tradit esse illius discipalum. Et apud 
Surium de Vita zancti Alypii in margine legitur, 
Symeon Melaphrastes discipuius ejus. fuit. llinc plu- 
res nobis Pselli coufingendi sunt : przer enim in 
Diatriba mea recensitos,jam erit alius omnium an- 
tiquissimus, qui non multo Heraclio posterior in 
Metaphrastem oravit, quando qui pro manibus est 
Paellus in Metaphrastem referat,sese plura de illo 
ab hominibus,qui illum viderant ac noverant, au- 
disse. Veruntamen cum Vita illa Alypii Cionitz, 
quam ipsi ad probandam [41] latem Metaphrastoe 
adducunt non fuerit a Melaphraste conscripta, 
quantum Alphonsus et Petrus a vero aberrent, alii 
judicent. Et ne srgumentum ex oratione P'selliana, 
qua Heracleanistemporibus multo eum inferiorem 
facit, sziepius atque iterum repetoum, ex hac eadem 
Vita sancli Alypii, quisnam illius auctor fuerit, 
colligamus. Fuit ille patria Adrianopolila, civis el 


namque Ecclesie tempora, variis hereticorum 
nugis, ac tyrannorum machinis per vim et nefas 
conturbata, quie ab etate Heraclii per annos 300 
et inde excurrunt, et. przclarissimis sanctorum 
doctrinis ac instituis collustrata hac Symeonis an- 
liquitate, sine certi scriptoris notitia vilescerent. 
eMinus considerate locutus est Joannes Molanus 
ad 13 Maii in Martyrologio Usuardi, adnotans ex 
Tomo VI Lipomani, Metaphrastem excerpsisse 
Historiam vil:e sancti Epiphanii Constantie Cypri 
episcopi, ex voce et relatu Joannis ejus discipuli, 
qui Metaphraste (etiam (ipso Heraclio) antiquior 
est, vixitque circa annum Chrisii 430, vel paulo 
infra.Sed Molani inconsiderantia ex his,qua supra 
conira Villegam et Ribadeneyram attulimus,plane 
refellitur. Idque ut magis paleal, noto ex Vitis 
sanctorum, qua hodie partim studiosorum mani- 
Lus teruntur,nullum certum desumi posse dextate 
Metaphrastze argumentum,!um enim vel plures Me- 
taphrastas, [42] vel ipsum Metaphrastem omnibus 
siculis vixisse, scripsisseque cesserere cogeremur, 
ut vidimus. Confirmoque exemplo. Sancti Sabe 
Vita editaapud Surium,Symeoni Metaphraste vin- 
dicatur.Id si verum fuerit, jam aliam quoque ipsius 
Metaphrast;e :latem sub Justiniano tenemus, cum 
scriptor illius Vite iisdem cum Saba temporibus 
vixisse sese asserat. Vin alterum? Audi.Vita sancti 
Autonomi martyris aqud Surium et alios, Mela- 


37 


" DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRASTAE DIÁTRIBÁ. 


38 


[hrastem auclorem agnoscit : id si verum es- A lem rei ab aliis auctorib. edoctum,mutato stylo, et 


set, atiam quoque :elatem Melaphrast» habere- 
mus. Narrat is aucler ἃ martyrio. dicti Autono- 
mi ad sua usque lempora ducerlis annis prater- 
gressis, cadaver illius licel in sepulchro positum, 
integrum incorruptumque perdurasse. En verba : 
᾿Εγὼ 0i νικῶντα τὸν ἀθλητὴν ὁρῶν τὴν φύσιν xxl μετὰ 
θάνατον, πρὸς δοξολογίαν Θεοῦ διανίσταμαι, ἐπιδαλὼν 
(29 ποτε τὰς ὄψεις τῷ τάφῳ τοῦ μάρτυρος, τὸ ἱερὸν 
σχῆνος ἐθεασάμην, χαὶ ἀήττητον ὑπό γε τῆς ἰσγύος 
τοῦ θανάτου μεμενηχὸς κατενόησα, 'O γὰρ πᾶσαν τοῦ 
ζώου τὴν σύμπηξιν τριημέρῳ διαστήματι λύειν αὐχῶν, 
ἔτεσιν ἤδη διακοσίοις τρίχα xou γενείου διαφθεῖραι οὐχ 
ἴσχυσεν, GÀx TY τε χόμη τῆς χεφαλὴς δαψιλὴς xa 
ἀλύμαντος, ὅτε τῆς μορφῆς ταραχτὴρ συνεστηχώς “ε 


forma dicendi in meliorem prospectum dedisse : 
non ila tamen, utl antiquiores obliterarentur. 
Quis enitn. tot voluminum struem sibi compa- 
rassel, et ex. illis Vitas deinpsisset ? δίς factum 
esi,ut utrisque permanentibus, non tantum recens 
scripta a Symeone, red antiquior etiam,cum dici- 
tur vitam illam a Symeone descriptam fuisse, Me. 
taphrastie ipsi assereretur.Hinc plures Melaphra- 
size selates, et plura in eum a parum prudentibus 
congeruntur,cum aliorum vila,et falsae narrationes 
Metaphrastz a talibus criminibus vacuo integro- 
que referant. Sit exempli causa : Scripsit Symeon 
Vitam sancti Eustachii, et filiorum ; ante eumdem 
Melaphrastem ab aliis concinnala,et si non ita ele- 


«zi ἀλώδητος τῇ tt δυρᾶς εὐτονίᾳ, μηδὲ τὰς ὑπήνης Β ganter in. Ecclesia legebatur. Laudatur a Joanne 
τρίμας ἀποδαλὼν, ἀνέῳγε δὲ αὐτῷ xal ὁ τῶν ὀμμάτων — Damasceno et aliis.Eam si quis Metaphraste tri- 
κύκλος, δι᾿ ὧν ἐμοὶ δοχεῖ xal θεώμενὸς͵ αἰδοῖ τοῦ vó- — bueret,jam alia etas ante ipsum Damascenum Me- 
μου τῆς τελευτῆς, τὴν σιωπὴν προτιμᾷν, ἕστηκε δὲ phraste assurgeret, vitiaque similium scriptorum 
καὶ ὁ πᾶς τοῦ σώματος τύπος τὴν ἰδίαν συντηρῶν ἀρ- in Metaphrastem refundereniur,quod absonum in- 
νονίαν καὶ οὔτε τῆς χεφλης οὐδ᾽ ὅλως ἀποῤῥαγεὶς, οὔτε dignumque tanto viro fuerit. lta etiam de sanctae 
τῶν λοιπῶν μορίων τὴν διάστασι, ὑπομείνας. Οὕτω γὰρ — Eupraxi:e, Danielis abbatis, Juannis Chrysostom. 
b μεγαλόδωρος Κύριος δοξάζειν οἵδε τοὺς οἰχείοις a5- — Euphemis martyris, Procopii martyris, Anastasii 
τῶν μέλεσι δοξασαι προελομένους, {90 aulem videns | l'ersee, Amphilochii Iconiensis episcopi, aliorum- 
alhletam etiam. post morlem vincenlem nalü- que ne singulos recenseam, vitis censendum est, 
ram, ersurgo ad. Deum glorificandum: injiciens Quas ubi primum genuinas Metaphraste a spuriis 
enim aliquando oculos in sepulerum  marlyris  disünxeri-, tum deinum de &tate Symeonis, ejus- 
asperi sacras ejus. reliquias, quo invicl& mun- — que integrilate, et in enarranda Historia veritate 
serant o mortis viribus.Quo universum animalis | judicium feres; alias sententiam differas, et a cri- 
compositionem, se trium dierum spalio gloriatur | minationibus abstineas,ne in immerentem nollam 
dissoluluram, jam duceutis annis non. valuit c ob causam injurius audias Risum mihi sepe mo- 
praeclari illius viri vei vel pilum corrumpere;sed — vere ii, qui quidquid habuerint de Vita sanctorum 
et coma capitis est densa, el illasa, et forme cha- — sine auctoris nomine, id totum sine alio examine 
racter consistit integer,pelle firma et intensa,ne — stultenimisatque impudenter Melaphrastadedunt. 
amissis quidem pilis labri superioris. Est aulem Id si considerasset doctissimus Bellarminus de 
ei οἱ bis quoque apertus oculorum, per quos intu- — Scriptoribus, in eo obtrectando non ita profusus 
enli mihi videbatur quod. legem tantum mortis fuisset. Illud autem observandam a Metaphraste 
Ipse reveritus, silentium simularel.Stat autem universa — scriptas fuisse Historias de Vitis Sanctorum mul- 
quoque figura ejus curporis. suam conservans compa- — tis additis «xz proprio ingenio,non ul res geste fuerant, 
gem, et nec ejus cupitis ruptum cst aliquid, nec sed ut geri poluerant:. addit enim. Metaphrastes 
reliquarum partium facta est ulla a se invicem disjun- — sulla colloquia,sive dialogos martyrum cum persecuto- 
ctio. Sic enim munificus Dominus scil vicissim glorifi- ribus, aliquas etiam conversiones adslantium pa - 
care eos, qui uis membris voluerunt eum glorificare. — ganorum in tanto numero,ut incredibiles videantur. De- 

Autonomus martyrium subiit sub Diocletiano nique miracula plurima, el mazima in eversione 
circa ann.Dom.303, adde intacli a j utredine cor- templorum et idolorum, quorum nulla est mentio 
poris annos 200, erit. Christ 503, quo scriptor , apud vetereshistoricos.Mulia addidisse de suo Me- 
Vite vivebat. Sed hie fuerit Anastasii imperatoris taphrastem. Hoc vero probandum est. Sed quis 
decimus tertius, ergo tum quoque vivebat scribe- ille lynceus fuerit ? quis in obscurissimis antiqui- 
batque Melaphrastes. Rem plane ridiculam.Quare tatis tenebris videns, addila a vere gestis secernet? 
Vite edit», vel edendi accurate considerandz — Etiamsi ipsa Acta. martyrum autographa, οἱ vitze 
sunt, tum demum Metaphrast» asserendz Disci- ipse ab iislemmet, quorum Vita enarra:ur histo- 
puli enim omnes sive monachi, sive alia quoque riam haberemus, difficili tum etiam examine id 
ecclesiastica dignitate procelleutes Metaphrastem — possemus cousequi:neque enim omnia in illis re- 
abdicant : cum ille secularibus negotiis [43] addi- censita sunt, nihilque neglectum ita ut ab alio addi 
ctus, quamvis pietate et sanctitate insignis in se- non potuerit. Et quare potius [44] non multa ipse 
culo vitam egeril.Illud quo.,ue animo reputandum — omiserit, qu: minus probaret,quain a:ldiderit?Nar- 
est, Vitas, quas Metaphrastes concinnavit, pleras- rat preterea res gestas, non ul res gesta fuerunt, 
que ab aliis antea fuisse descriptas, cum tamen iili sed ut geri potuerunt. Unde id habet Bellarmi- 
nec stylus satisfaceret, nec Historie series verita- nus? Habuisse ipse rectum aclorum ordinem, οἱ 


39 


LEONIS ALLATII. A0 


ut res gesta est ab alio conseriptam,et publicatam, A manam divinamque intersit, quid inter histo- 


unde immutationis hujusmodi Metaphra:stem ergue- 
ri? Prodat in lucem. Alias illi ex ingenio el suspi- 
cione quadam sua asserenti non credemus. Susji- 
cetur ille quidquid velit, acumine ingenii,quo pol- 
let, edicet. Res cum in facto consistat, nisi rem 
ipse,uti ges!a cst,in medium proferat, rem aliter, 
et uti geri potuerit,narrari a Metaphraste non di- 
cemus. Addi colloquia el dialogos martyrum cum 
persecutoribus Quid siilla habuit ipse ex aliis ma- 
nuscriptis et libris authenticis,qui mo'lo vel negli- 
gentia hominum, vel rusticitate illa sua,vel vetustate 
obsoleverint?Diligi nijia Graecorum imperatorum quo- 
rum moxima tum erst penes universum orbem aucto- 
ritas, in illis conquirendis non defuit. Maximi sump- 


ricum, et evangelistam, quid inter dogmata el 
consuetudines, quid inter res precipuas et polis- 
simas, quas vel levissima immulalione vulnera- 
veris, el inter levissimas, et scribentis arbitrio 
obnoxias, qua utcunque narrate dum a verilale 
non receditur, nulli detrimentum adjungunt. Quis 
in referendis colloquiis verosimilia damnet? 
Operas et facultates collatas ab imperatoribus 
abui.de expressit Psellus in oratione : Φασί γέ τοι 
μηδ᾽ Ex παρέργου τοῦτον Tiyüzt τοῦ πράγματος, μηδὲ 
αὐτὸν προθέμενον εἰ μὴ 020v βούλεσθαι. Βασίλειον δὲ 
τοῦτον παρχχλήσεις ἐπὶ τοῦτο προήἠνεγχαν, χαὶ οἷς 
ἑφροντίζετο λόγος καὶ σύνεσις, Καὶ ἢν αὐτῷ ἢ Txpas- 
κευῦ ἐξ ἑτοίμου, χύχλος τὸ οὐ βραχὺς τῶν τε πρώτως 


tus tum ex imperatorum zerario,tum ex prcpriisipsius p ἐντημαινομένων τὴν λέξι,, xal τῶν μετὰ ταῦτα τεθξέντων' 


Metaphrasise,cujus ample erant faculta:es,in hcc ne- 


χαὶ ἄλλος ἐπ᾿ ἀλλῳ 6 μὲν τὰ πρῶτα ποιῶν, ὁ δὲ τὰ 


gotio decreti, effusiesime suppeditali sunt: non de- δεύτερα, καὶ ἐπὶ τούτοις οἱ τὰ συγγεγραμιλένα ἐξχκριδού- 


fuere comitum,eorumque doctissimorum auxilia.Ea 


ef» e 4 Φ jo. Ad * x Lj 
μενοι, ἵν᾿ ὅτι τοὺς ὑπογραφέας λάθοι, πρὸς τὴν ὑποχει- 


quoque tempestate plures manuscripti codices ha- μένην διορθώσονται ἔννοιαν. Οὐ vàp ἐνῆν αὐτῷ διὰ τὸ 


bebantur, quam hac nostra δἰδίθ, cum et Barba- 
rorum incursionibus universaGrzcia afflicta est,et 


πληθος τῶν συγγραμμάτων πολλάχις τὰ αὐτὰ ἀναχυ- 
χλεῖν τε xai ἐφορᾷν, ᾿Αλλ᾽ εἰ χαὶ πολὺς ὁ ζῆλος ὀνάμα- 


similes codices nequissimorum hominum scelere τὸς xai i, φροντὶς περιττοτέρα τοῦ δέοντος, fj μᾶλλον 
variis modis deperditi:adde curiosorum liominum πρὸς τοῦτο δὴ, ἀξιόχρεως" ἀλλ᾽ ὅγε στάχυς ἐνενιχήχει 
sollicitudine el studio, alio atque alio exportali. μαχρῷ τὴν σπορᾷν, χαὶ τὸ λήϊον οἷον οὐδέπω xai τήμε. 

Quis itaque jure negaverit, que Metaphrastes ρον. Εἴτὲ χαὶ μηδὲν ἄλλο τῷ ἀνδρὶ διεσπούδαστο, μηδ᾽ 
concinnavit in aliis codicibus, iisque fide dignis ἀποχρῶντα τὰ νὰ ἄλλα σύμπαντα, καὶ χυθ᾽ ἕχαστον πρὸς 
non perlegisse ? Et potest tandem quilibet, dum- ἀφορμὴν εὐφημίας ἀρχοῦν, ἀλλὰ τόγε τοιοῦτον ἐλέσβει 
modo rerum substantiam non immutarit, alio οἱ στιούδασμα, καὶ οὕτω χαταπράξασθαί τε xal ἀκριδώσαϑ- 
alio modo rem efferre. Etenim si iisdem ipse for- θαι, αὕταρχες ἀντὶ παντὸς ἄλλου πρὸς byxspiov τῷ ἀν- 


muliset luminibus, ac veleresilliyrem exscripsisset, 
Vitarum exscriptor, non auctor dici meruisset. 
Studium simile laudaverat in Vita Joannis Damas- 


δρί, Porro autem dicunt eum non leviter et quasi 
aliud agentem hanc rem esse aggressum ; neque 
ipsum id sibi proposuisse ul faceret quantum vel - 


ceni, Joannes patriarcha Hierosolymitanus: Εἰ οὖν — Jet.Sed imperatoris adhortaliones eum ad hoc ad- 
τὴν ἐχείνου μορφὴν οὕτω τὸ λαμπρὸν ἐπισπεύδουσι, τί duxere, et ii, quibus curo erat docirina et intel- 
ἄρα δέον περὶ τὰς ἱστορίας τῶν πράξεων ἠμελτμμένους igentia, et promplus ei. fuit apparatus, et. non 
ἐᾷν τοὺς λόγους, «ai ἀχαλλεῖς ; Οὐμενοῦν, Τοῖς yap parvus orbis eorum, qui primo dictionem notis 
ἀγροικοτέροις συγγνώμη, ὡς ἔχουσι, σχεδιάζουσι λόγους — excipiebant, et eorum, qui postea transcribebenl: 
τὰς πράξεις δ᾽ ἱστοροῦντάς τῶν ἐνχρεστησάντων Χριστῷ, | et alius post alium, ille quidem prima | faciebat, 
οἷς ὁ λόγος τὸ σπουδαζόμενον γέγονεν, οὐ συγγνωστέον, — hic vero secunda exscribebat. Et post hos alii qui 
βίους ἁγίων παρεωραμένοις, ἐσεδιασμένοις, ὡς ἔτυχε, qua scripta fuerant, pulchre intelligebast, ut 
καὶ μᾶλλον ἀνδρῶν τοιοὐτῶν͵ οἷς πνοὴ xal ζωὴ τὸ λόγοις quod scriptores latuerat, ad propositam corrige- 
ἐπαγρυπνεῖν Ἐγρημάτισεν, Igitur si circaimaginum — rent sententiam. Nam [46] propter scriptorum mul- 
effigiaturas tantopore probatur id genus studii, titudinem non licebat ei sepe eadem revolvere et 
dignumne fuerit, quod ipsorum bene proeclare- — inlueri.Sed etsifuerit multuslabor,el major quam 
que gesta negligantur, et inculte jaceant histlo- — par esset sollicitudo, imo vero digna, quo in hoc 
γα ? Non profecto. Nam ut interim concedatur Ὁ adhiberetur; sementem tamen longe vicit spica et 
simplictoribus venia, qui, qua possunt opera seges, qualis nondum fuit usque in hodiernam 
iumullaria, divorum Acta conscribunt : diserl | diem. Quocirca etiam, si nihil aliud. a viro illo 
tamen, ingenioque pollenles, nequaquam | di- fuisset elaboratum,et non alia omnia,qua vel sin- 
gnandi sunt venia, si, quod faciunt, contemptui | gula sufficiunt ad laudem conciliandam, opus ta- 
habent, Vitas sanctorum, prasertim. si illorum — men tale suscepissc et id. tam praeclare effectum 
spirilus ac vita invigilavit libris, etc. Ampli- reddidisse, viro pro quovis ad laudem sufficeret. 
ficaverit etiam, ut legentium animis salisfacerel, — Aliquas etiam conversiones astantium pagano- 
quod in aliis historicis laudatur, expeliturque ab rum in tanto numero : miracula plurima,et maxima in 
omnibus,jure in Metaphraste non reprehendimus, —eversione templorum et idolorum,quorum nulla esl men- 
At [45] res ipse sacras pertractavit, in quibus vel [10 apud veleres historicos. Nullam esse mentio- 
 immutare,vel addere summa religio. Parcant mihi nem apud veteres historicos,nemo vere, neque in- 
qni ista opponunt. Nesciunt quid inter tidem hu-  genue dixerit, nisi qui omnia antiquorum monu- 


41 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


42 


menta,etiam 4088 alicubi latent vel disperdita [460] 4 iis, qui carni magis addicti sunt; qui nesciunt 


sunt, legerit:qua legisse Bellarminum,nec ipse Bel- 
larminus dicet. SicSavilius accusavit falsitatis multas 
miraculorum narrationes in Georgio Alexandripo,qui 
Vitam Chrysostomi scripserat, qui antiquiores, ut 
Socrates, Sozor;enus, Theodoretus, Palladius eas 
non narraot.Quasi vero resecclesissticas alii non scri- 
pserint ; licet scribatur ab aliis, falsum, ac suspe- 
ctum sit.Nugz. Multa etiamex traditionehabentur 

qua in libris seriptis non exstant Nilus Chrisostomj 
discipulus in epistolis scribit. Chrysostomum, Τοῖς 
Ὑνησίοις τῶν πνευματιχων φίλων χατ᾽ ἰδίχν διηγήσατο, 
Legitimis spiritualibus amicis privatim narravit. 
Etepistola ad Anastasium narrat visiones angelorum, 
qui celebranti Chrysostomo assistebant. Sic eliam 


proportione fidei, munerum fieri distributionem, 
el parva quidem dori habentibus parvam fidem, 
magna aulem illis qui ingenti fide pra diti sunt. 

Auctor vit: sancti [47]Niconis,qui a poenitentia 
sibi cognomentum habuit : Πεφύχασι 4áp πως ol ἄν. 
θρωποι πρὸς τὴν οἰχείαν ἀφορῶντες ἀσθένειαν, τὰ παρά- 
δοξα πολλάχις τῶν πραγμάτων͵ καὶ ὑπὸ τῆς θείας χάριτος 
εἰς τις τιμὴν τῶν αγίων τερατουργούμενα, ἀδύ ατα οἴεσ- 
θαι, xai μὴ ῥᾳδίως πίστευειν ταῦτα ἢ παραδέχεσθαι, 16 
natura, homines comparali sunt sua infirmitatis 
limites non excedentes, ut res sa pius proter ex- 
spectationem, et in honorem sanctorum a Deo mi- 
rifice perpetratas, haud fieri potuisse existiment: 
neque ita facile illis fidem adhibeant, neo. ad- 


Proclus narravit,vel etiam scripsit,licet nonexstet, g miltaut. Symeon ipse Metaphraste in Vita sancti 


visionem sancti Pauli diclantis Chrysostomo inter- 
pretationem epistolarum.Male itaque concluditur: 
Nou legitur apud veteres historicos, ergo non fuit. 
Miracula sane,quae narrat Metaphrastes,mazima suni. 
Non abnuo. Id illi in animo fuit,res magnas, admi- 
randas,insuetosque in scriptis refer re.Parum illi cu- 
re fuit minutiorarecensere,quae etiamipse data opera 
praetermisit. Conversiones paganorum tam 5055 οἱ 
in tanto numero incredibiles sunt.Incredibiles iis, 
qui aternitatem et lempus,summum bonum,et sua 
commoda: vitam beatam, ac ventrem:vires divinas, 
et humanas pede suo,el modulo,non rei natura me- 
tiuntur.Gregorius Nyssenus in Vita sancte Macrina: 
Οἱ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὰ ἑαυτῶν μέτρα τὸ πιστὸν 
ἐν τοῖς λεγομένοις χρίνουσι. Τὸ δὲ ὁπερδχῖνον τὴν τοῦ 
ἀκούοντος δύναμιν, ὡς ἔξω τῆς ἀλτθείας ταῖς τοῦ ψεύ- 
δοὺς ὑπονοίαις ὑδρίζουσι. Διὸ παρίημι τὴν ἄπιστον ἐκεί- 
νην ἐν τῷ λιμῷ γεωργίαν, πῶς ἐχδαλλόμενος ὁ πρὸς τὴν 


Symeonis Stylite Senioris : ᾿Αλλὰ δέδοικα μὴ τοῖς 
μετὰ ταῦτα μῦθος εἶναι δόξῃ τῆς ἀληθείας γεγυμνω- 
μένος, Φιλοῦσι γὰρ ἄνθρωποι τῇ φύσει μετρεῖν τὰ γινό- 
ptvz* εἰ δέ τις τῶν αὐτῆς ὅρων ἐπέχεινα λέγοιτο, ψευδὴς 
τοῖς τῶν θείων ἀμυήτοις ὁ λόγος νομιζεται, Sed vereor, 
ne posteris hac (abula videatur,a veritate aliena. 
Namque homines nalura facta commensurare 
solent. Et si quid extra illius limites aliquid 
narraverit, mendax rerum divinarum inexpertís 
sermo judicalur. Incredibiles nescientibus,quan- 
lum est in sanguine Chrisli virum, eamdem esse 
potestatem in Christo centum, et mille, et decem 
millia, et multo plures in fidem convertendi. Tot 
regna, lot provinciz pusillo tempore Christi fidem 
professe, tot martyrum myriades brevissimo tem- 
pore Deo consecratz, tanti numeri conversorum 
paganorum fidem nec dubiam faciunt. 

His quoque manifeste colligitur,quantum ineptiat 


χρείαν σῖτος͵ ὀὀδεμίαν αἴσθησιν ἐποίει τῆς ὑφαιρέσεως" — Casaubonus, dum nullam ob causam in Metaphra- 
kv τῷ ὁμοίῳ διαμένων ὄγκῳ, καὶ πρὶν διαδοθῇ ταῖς τῶν stem accerrime desevit. Exercit,6. Metaphrastes scri- 
αἰτούντων χρείαις, xal μετὰ τοῦτο᾽ xal ἄλλα τούτων  pfor eppido rccens, et. persope eanissimus, ma- 
παραδοξότερα, παθῶν ἰάσεις, xal ὀχιμονώντων xaüdo-  gnusque fabularum anilium consarcinator.Tantumque 
aet, xat ἀψευδεῖς προῤῥήσεις τῶν ἐκδησομένων, "Anzvex — ellribuit, quantum ei debet,qui diligentia quidem 
τοῖς μὲν δι᾽ ἀκριδείας ἐγνωχόσιν, ἀληθῇ εἶναι πιστεύεται,  8Summa,sed indicio nulloi* ea collectione sit ver- 
χἂν ὑπὲρ πίστιν ἢ. Ent δὲ τῶν σχρχωδεστέρων, ἔξω 86.856 686 αἰ γ᾽ Baronius judicat,quoties inten- 
τοῦ ἐνδε ομένου νομίζεται" οἱ oix ἴσασιν, ὅτι χατὰ τὴν dil animum, quod utinam semper fecisset. Ne alia loca 
ἀναλογίαν τῆς πίστεως, xal ἣ τῶν χαρισμάτων διανομὴ €jus proferum in quibus Metaphrastem,ut anilium 
παραγίνεται" μιχρὰ μὲν ὁλιγοπίστοις, μεγάλη δὲ τοῖς Spe fabularam hamazarium severe castigat, in 
πολλὴν ἔχουσι» ἐν ἑαυτοῖς τὴν εὐρυχωρίαν τῆς πίσ- — hac ipsa historia non constat ipse sibi, eic. Modestiam 
τεως. Plerique pro eo, quantum ipsi possunl, tuam, et pudorem ! Casaubone, si est, Verba ista 
efficere, credunt ea, que dicuntur, que vero ua lam magnifica habeto tibi ipsi : ne appingas 
audientis superant vires, tanquam a veritate Baronio scriptori modestissimo,et vere Christiano. 
remota mendacii  suspicionibas  insectaniur. — Metaphraste dictum aliquando Baronius non appro- 
Proinde mirandam illam in penuria, et fame — bavit, aliquando rejecit, ideone et vanissimum, et 
agriculturam  protermitto. Quomodo in paupe-  anilium fabularum consarcinatorem, et hamaxa- 
rum usus projeclum frumentum, nec dum distri- rium declaravit ? Quid diceret de suis istis Exercita- 
bueretur nec post imminulum sit,sed eadem men- tionibus Casaubonus, in quibus non persaepe, sed 
sura uumeroque permanserit : aliaque his longe  semper,et singulis paginis a doctissimis scriptori- 
magis admiranda, morborum curationes, expul- — bus,non falsitatis tantum,et temerilatis, sed etiam 
siones demonum, et veras futurorum predic-  malignitatis convincitur ? Ut ergo minus animosi 
tiones : que quidem omnia iis, qui diligenter simus in Metaphrastem, prius et ante omnia, ut 
ezplorarunt, vera esse constat, licet fidem su- — supra dixi, Vita sancli examinanda est, an sit le- 
perare videantur, nec fieri potuisse judicenlur ab — gitima Melaphrasto,ne aliorum male,inconsidera- 


PATROL. GR. CXIV. 9 


43 


LEONIS ALLATII. 4 


teque dieta in Metsphrastem refupndantur.Ncc meliu: A esl sacri senis et anachore(es, Symeon admáírabili, 


sapit Franciscus Goduvinus de przsulibus Anglie 
cap. 7. De $ymeone Melaphraste,si non sufficit di- 
xisse, quod de Sosomeno Melchior Canus, Grzcus 
is fuit, el hac natio est, semperque fuit ad mcntiendum 
promptula,[48] quam dignus sit fide judicet Baro- 
nius, rujus verba libenter usurpaverim de co hac 
in causa laturus sententiam: sic enim ille: Sicul in aliis 
mullis ibi a se positis errare Melaphraslem cerium est, 
ita et in his hallucinolum esse constat. Ac jure profecto 
(um demum pulerat mendacissimi nebulonis sligmata 
inurere,quem (er,si non quater mendací,arc falsita- 
tis tum nuperrime arguisse deprchendet, quisquis 
paucula folia locum illum procedentia evolverit. 
Belle equidem. Metaphrastes Grecus est : Greci 


quem in Paro insula comperisti. Et, pro «$gnilale 
laud«sti Lesbic illustria,et divina certamina,tere 
Theoctis(e,a Deo fabricalee,qua& angelicam, et tan- 
(um non incorpoream absolvit sapicnter κε rotionem, 
Cum itzque certum sit, vitam hanc Theoctis!a, 
quz 49] pre manibus omnium est, scriptam fuisse 
a Metaphraste, in eaque agatur de state auctoris, 
certum quoque remanet tempos Symeonis Mets- 
phrastee. Quicunque enim de se auctor, vel de 
Himerio contra Arabes Cretam misso, narrat, e 
ever.ere tempere Leonis imperatoris Basilii Mace- 
donis filii, et Constantini Porphyrogenne(z patris, 
qui ob doctrinam,et reliquas alias disciplinas, qui- 
bus inclaruit, sapientis sibi cognomentum accepit. 


sunt prompti ad mentiendum. Ergo nulla fides Me- g Addesis Cedrenum, Zonaram, Curopalatem, reli- 


taphraste adhibenda. Sequere, omnes Historici 
ecclesiastici antiquiores Greci sunt ; ergo dicta 
eorum sunt rejicienda. Si quia Greci, ideo lide ca- 
rent,quanam ratione suadebimur diclis lol sanctis- 
simorum Patrum, tot conciliorum decretis? Godu- 
vinus respondebit, omnino omnes ad unum, ct 
eorum dicta omnia negligenda,quia Grzcoru:n sci 
licet: ne tamen vera,quia non probantur, nec sunt 
e cerebro recentiorum hereticorum. Àn mentiti 
suut unquam Angli,et reliquz nationes occidenta- 
les,ut nempe tanquam nunquam mentitorum fidei 
credamus ? Male equidem cum historia tum pro- 
fana, lum ecclesiastica ageretur, si fidem eorum 
penitus vellamus,qui aliquando ab aliisscripturibus 
mendacii, aut falsitatis redarguuntur. Cum enim 
homines sunt, possunt in aliquibus falli, et ita 
humana conditione poscente s;pissime falluntur, 
non ita tamen, ut multo sepius vera non nun- 
tient, et ita sint ut ipsi dicunt, et narrant. 
Baronius in Annalibus ante annum 859, Mela- 
phrastem vixisse colligit ex etate Michaelis Pselli, 
qui eo anno vivebat, et orationem in illum habue- 
rat,qua asserit de ejus obitu audisse cos,qui vide- 
rant, felicem ipsius ad Deum transitum Quare circa 
annnm minimum oclingentesimum Metaphrastem 
floruisse necesse est,qui anno 890,jampridem de- 
functus laudatur. Baronium secuti sunt plures alii, 
quos hic commemorare necesse non est: sententia 
fundamentum nullum aliud erit, quam Psellus ipse 
Grationis auctor: nam idem ipse in ejusdem Meta- 
phraste venerationem,ac cultum officium in Eccle- 
sia concinendum composuit. [s in canonis ode 5, 
refert illum consilio atque monitu Parii anachore- 
t: munus aggressum scribendi, primum omnium 
colloquium illud scripsisse, et Theoctistze Vitam 
graphice admodum celebrasse : Τὸ πρῶτόν σου σύγ- 
ραμμα €x προνοίας θεϊχῆς, χαὶ ὁμιλίας γέγονε τοῦ 
ἱερυῦ πρεσύύτου xai μονχστοῦ͵ Συμεὼν θεσπέσιε͵ ὃν 
ἐν Πέρῳ τῇ νήσῳ τεθεώρηχας. Et, ᾿Αξίως ἐξύμνη - 
σας τὴς Λεσθίας τὰ λαμπρὰ xai θεῖα ἀγωνίσματα, Otox- 
τίστης τῆς ὄντως ἀγγελιχὸν μιχροῦ καὶ ἀσώματον τε- 
λεσάσης πανσόφως τὸ πολίτευμα, Prima tua. com- 
mentatio ez divina providentía,et colloquia facta 


quosque Ecclesi» Grece scriptores. His Diatriba 
mea de Psellis conclusi Symeonem Metaphrastem 
Vi'arum scriptorem sub Leone floruisse, muneri- 
bus ac dignilatibus auctum : sub eodem scriptio- 
pem eaorsum e-se, et sub Constantino Leonis 
filio, et nepote Romano, «xtate etiam provectiore, 
assiduis laboribus absolvisse. 

Hzc doctissimus Bollandus non. usquequaque 
probavit. Non erat (tum cdmoJum natu provectus 
Melaphrastes ut qui imperatoric virlutis tyrocimium po- 
nere sub ve:erano duce juberetur. Fuerit tunc 90 
aut 92 annorum : potuit igitur aunum C hristi 95 
avt 960 vitam deinde producere,atque ita sub Co- 
stantino Porphyrogenito Leonis filio tum Tkeoc- 
listes eam Vitam,tum alia divorum acta ewm eluca- 
braase certum videtur, non ut Allatius scribit, sab 
Leoneet Constant ino.Non in hac Vita Leonem di- 
8676 τὸν μαχαρίτην, felicis memorie appeliat, qua 
ralione loqui de mortuis solemus.Si ea prima ejus 
Commentatio fuit, nihil igitur sub Leone scripsit, quod 
quidem ediderit in lucem Neque Alexand rorerum 
potiente, ita laudare. Himerium ausus esset. Pracigue 
publicus res tructare sub Leone capit. Alii etiam 
addunt, valde udolescentulum in Cretam profec- 
(um fuisse. Pendamus rem suo pondere. Idqve αἱ 
accuratius succedat, verba Symeonis recitemus ex 
Vita sancte Theoctistes. Γενομένῳ μοί ποτε xatà 
τὴν Πάρόν. Γέγονε δέ, Καὶ γὰρ ἐπὶ Κρήτην διέπλεον ὑπὸ 
τοῦ μαχαρίτου Λέοντος ἐχεῖσε πεμφθεὶς, Λέοντος, 
φημὶ, τοῦ εὐνυχοῦς ὄντως βασιλέως, χαὶ τὴν εὐτυχίαν 
Ῥωμαίων τῷ τάφῳ ἀνχθάψαντος. ᾿Επεμπόμην δὲ 
συστρατευόμειος Ἡμερίῳ τῷ πάνυ, τῷ στρατηγικω- 
τάτῳ δηλαδὴ xai ἄρχοντι τοῦ τε δρόμου, καὶ τοῦ 
στόλου παντὸς, ἢ τόγε ἀλτθέστερον ποιησάμενος, xal 
μικρὰ τούτου μνησθεὶς ἀτιμάσω τὸν ἄνθρα ἐπὶ τὴν 
παροῦσαν τέως ὑπόδεσιν εἶμι, ἐκείνου χατὰ καιρὸν 
μνησθησόμενος. ᾿Εστελλόμτν τοιγαροῦν τοῦτο μὲν 
εχείνῳ συστρατευόμενος, xal προδιδαζόμενος εἷς 
πεῖραν στρατιχὴν, olx πῶλος μητρὶ πρὸς τὰ 
γενναιότατα τῶν στρατηγημάτων συσχαίρων. Οὐτω 
vàp ἣν ὁ τοῦ μαχαρίτου μου ασιλέιυος σχοπός" 
τοῦτο δὲ πρεσδευόμενος πρὸς τοὺς τὴν Κρήτην 
ἔχοντας "Apa0x«. Uum aliquando in Paro essem in- 








— - - mp e- nud 


A45 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRASTJE DIATRIBA. 


4b 


sula : fui autem, nam in. Cretam navigabam a ^ Partímad ArabasCrelam obtinentes legatione fun- 


Leone beali memoriz eo missus, Leone, in quum 
Wlo vere fortunato imperatore,qui ipsam Romano- 
rum felicitatem secum videlur in sepulcrum intulisse. 
Mittebar autem una militans cum clarissimo illo Hime - 
rio,ulpote ducendiezercilus peritissimo,Dromi profecto, 
qui el universa classi imperabat, eut, ut verius dicam, 
ipsis animi perlurbationibus; sed ne mullis efferendam 
laudibus illius peritiam belli [50] administrandi obiter 
attingens,levi ejus (acta mentione,dedecus ei potius 
videar inussisse, ad propositam tnLerea narratio- 
nem redeo, de eo opportunius diclurus alías. Mit- 
tlebar igitur parlim cum eo militans,et ad impera. 
tori artis documen(um aliquod promovendus, ut 
equulus matri,ad praciu,a ejus stratlagementa as- 


gerer. Ne hic referam,quas Plato lib.xn De legibus 
statuit, majores annis quinquzginta ad publicum 
munus peregre miti : ideoque πρέσδεις dici, senes, 
natu grondiores, tate provecta. Et quod Plinius 
ecripserat ad Trajanum. Cautum est, domine, ne 
quis capiat magistrarum, neve sit insenalu minor 
anncrum (riginta. Ante enim illam etatemhomines 
neque [51] rerum gerendarum usu, neque auctori- 
late apud eos, quibus persuadere conantur, excel- 
luit : imo dolis etiam haud difficulter capiuntur, 
quod de illis enuntiarat Arist. lib. 11 Rhetoricorum. 

Addo verba Synesii de Regno ad Árcadium : 
Ἰἰσχυρόν γὰρ ἡ νεόρης ἐφ᾽ ἐχάτερα ῥοπῇ, ὥσπερ ol ro» 


ταμοί ταῖς δοθείσχις οδῶν ἀφορμαΐς ἀπληστότερον ἐπε- 


siliens: id enim procipue Augustus spectabat: par- B ξέρχονται, Vehemens est impetus inventa in utram- 
(im ul ad Arabas Cretam obtincntes legatione fungerer-.— que partem, non aliter ac amnes, qua via dala est, 

Planum est, dum hic componeret Metaphrastes | eruptionibus illuc excurrunt avidius. Lobrica est 
Leonem imperatorem vita defunctum fuisse,non ex — moribus »tas. Imo si verum est, quod nos con- 
verbulo tantum, Τοῦ μαχαρίτου, sed quod id aper-  jectura non levi ducti asseruimus ; neque eam im- 
tissimis verbis enuntietlur, Λέοντος, φημὶ, τοῦ probavit Bollandus, Symeonem a secretis sub hoc 
εὐτυχοῦς ὄντως βασιλέως, «xi τὴν εὐτυχίαν ᾽Ρωμαίων  Leune, qui aurum a Rodophyllo relictum Leoni 
τῷ tdoy ἀνχθάψαντος, Leone, inquam, illo vere  Tripolite infami apostatz» obtulerat, αἱ eum ab 
fortunato imperatore, qui ipsam Romanorum fe- — excidio Thessalonicensi averteret, ideoque digni- 
licitatem secum videtur in sepulcrum. intulisse. atibus auctum ab imperatore, non alium fuisse, 
Risi s:pius,ut hoc quoque hic obiter,etsi non extra quam Symeonem hunc Metaphrastem, jam habe- 
materiam observem,ridiculam Genebardi in Chro- mus certissime, Symeonem eo tempore, quo Cre- 
nico anno anteChristum 262interpretationem,qui (am adnavigabal state plenum fuisse, tantura 
vertens illa Suidae de Symeone Metaphraste, abest, ut valde adolescentulus esset, et infra vi- 
Ἕν τῇ τιῦ μακαρίτου Λογοθέτου μεταφσει τῇ εἰς τό ginti tres annos statem numeraret. Expeditio 
μαρτύριον τοῦ ἀγίου Λουχιανοῦ, ita euuntiavit. Νοδίβ , enim Himerii ponitur anno Christi 902. Leonis 
assentitur Macaritus Logothetes in lb. Metaphra- * imperii anno decimo septimo, Rodophylli, et 
sis, his verbis : cum debuisset, nobis assentitur Symeonis cum Tripolita Leone pacta anno Christi . 
beatus Logothela, Metaphrastes scilicet, in Meta- 904, a Joanne Caminiata illius &vi scriptore, et 
phrasi, hoc est, in Vita et Marlyrio sancti Luciani. qui rebus aderal, recensentur libro de excidio 
Ne novum hunc auctorem Macaritum Logothetam,  Thessalonicensi, in quo Symeonem hunc etate 
per imprudentiam confictunr in-abiiquitate- qüs- — proveclum vocat, "Avóox φρονήσει βεδηχὸτα, οἱ διά 
rereinsulse cogamur. Tum eral valdeadoléscentu- πείρας ὄντα πολλῶν πραγμάτων, Virum prüdentía 
lus, vel, non erat admodum nalu provectus: fuerit provectum,et multarum rerum experientia muni- 
tunc viginti, aut viginti duorum annorum. Hoc — tum pectus gerentem. An duorum annorum inter- 
vero non probatur. Quinimo si res, de qua agit, at- vallum tantum hominem,et prudentis, et etatis ἴῃ 
tentius consideretur, multo videtur natu grandior, alio atque alio statu collocaveril, et tantam rerum 
el mediam hominis :atem decurrens. Ait desein — experientiam accreverit, ot adolescentes in viros 
eadem Vita : ᾿Εγώ δὲ περιεργότερος ὦν, xal συνιένχι immutet,et minus prudentes ad prudentis ultimos 
δεινὸς ἦθος. Ego cum essem curiosior,et satissolers, limites ponat ? Quoniam vero legatio ista Rodho- 
ac sagaz mores hominum percipiendi.At solertiam — phylli, et Symeonis non ita obvia est, et jejune 
sagacitatemque consimilem,et longo experimento, B admodum a Cedreno narratur, erit opere pretium, 
el :etale provecta consequimur.Et quidem in deii- si a Jonne Caminiata, auctore non ita noto audia- 
diculo esset, si quis in juvenili etate similia pro- — tur: Ἦν δέ τις μετά τοῦ λοιποῦ πλήθους τῶν αἰχμαλώτων 
fiteretor. Quis preterea adolescentem cum tanto συλληφθεὶς εὐνοῦχος τοῦ βασιλέως, καὶ τῶν ἐξόχων 
duce simul militantem? Quis imberbem oratorem εἷς Ροδοφύλλης οὕτω καλούμενος, ὃς ἔτυχε πρὸ 
ad Reges, et potissimum Barbarum miserit, qui μιχροῦ τοῦ κινδύνου τὴν ἐπὶ δύσιν σταλείς" καί τινων 
veneranda, barbataque, ut ita dicam, forma, in χρειῶν ἕνεχεν πρὸς τῇ πόλει γενόμενος μεθ᾽ ἡμῶν 
qua credunt sapientiam, prudentiam, fidemque συγκχλεισθῆναι, καὶ τῶν ῥηθέντων ἀνιαρῶν μετασχεῖν, 
inesse magis flectuntur, quam imberbi ac depile Ὃς καὶ ἐκόμιζε μεθ᾽ ἑαυτοῦ πλῆθος χρυσίου, ὅπερ 
facie,cujus in peragendis negotiis nullam rationem ἔλεγεν ἀπάγειν ἐπιχούρίας τινός χάριν τοῦ κατὰ 
habent, Et Metaphrastes tum mittebatur, Crelam Σιχελίαν στρατοῦ συμπλεχομένου τοῖς χατὰ τὴν 
ad Arabes legati munus obiens: Τοῦτο δὲ πρε- ᾿Αφρικὴν Βαρδάροις ἀεὶ, καὶ πολλῆς δεομένου τῆς 
σδευόμενος προσ τοὺ ρὴν Κρήτήν ἔχοντας ᾿Αραῦας; Ἐν τοῖς πράγμασι συνεργείας, Οὗτος οὔκ κατὰ τὴν 


4 


LEONIS. ALLATII. 


4s 


νύκτα, μεθ᾽ ἣν τοῦ χινδύνου τὴν πεῖραν ἅπαντες A Luque ope proplerea indigentis, auxilium deferre. 


ἐδεξάμεθα, ἔλαθεν, o)x οἷο᾽ ὅπως, ἐξενεγχεῖν τῆς πό- 
λεως τὸ χρυσίον ἐχεῖνο, μετὰ xal τινων τῶν ὑπτρ- 
στουμένων αὐτῷ, καὶ πρὸς τὸν στρατηγὸν Στρυμμό- 
νος ἐξαποστεῖλαι, χαράξας ἐπιστολὴν περιέχουσαν 
ἀσφαλῶς φυλάττειν τοῦτο μέχρι τῆς ἰχδάσεως τοῦ 
πολέμου. Χειρωθεὶς οὖ» οὗτος ἤχθη χατὰ πρόσωπου 
τοῦ τυράννου ὁ δὲ τὴν μορφὴν ἀλλοιώσας ἐμόριθέ- 
στερόν τε μᾶλλον ἢ πρότερον εἶχε πρὸς αὐτὸν qon- 
σάμενος, ἀνηρώτα. Ποῦ δὴ, φησὶ, τὸ τοῦ βασιλέως 
χρυτίον, τὰ δύο τάλαντα, ἅπερ ἐπὶ Σιχελίαν ἄγειν 
ἐτάχθης ; Ὁ δὲ, Τοῦτο δὴ, φησὶν, εἰς ὅπερ κατείλτ, - 
pat, δεδιὼς, τὴν πολιορκίαν λέγω τῆς πόλεως, ἐπεί- 
περ αὐτὸς [92] ἐγὼ δευρο τυγὼν, ἀδυνάτως εἴχον 
τοσούτου χίνδύνου παρόντος ὑποχωρεῖν, χαὶ μὴ τὰ 


Hicitaque nocte,qua piacesserat discrimen,quod 
omnes experti sumus, clanculum nescio qua catione, 
tum aurum illud, (um servos suos nonnullos urbe 
eziulerat, et ad Strymmonis ducem miserat, datis 
litteris, ut illud ad finem usque belli expetitam se- 
curitatem haberet. Captus igitur Rhodophyllus ad 
tyranmum conducitur. Ille aspectu mutato, et ve- 
hementiorem quam antea naturam induens efflagi- 
tabat : Ubi sunt imperatorii auri talenda duo,qu& 
libi commissafuere,ut in Siciliam adveheres ? Ro- 
dophiyllus : Meum hunc casum, quem perfero, pa- 
tiorque suspicians,cernensque urbis obsidionem; quando 
ipse huc fortuito delatus non possem ab imminente 
tam diro periculo ercdere, secedereque, et nea 


παρ᾽ ἑαυτοῦ δεικνύναι, πάντων εἰς ἐμὲ βλεπόντων ὧν Β qualiacunque (lla forent, conferre, omnibus in me ocu- 


ἄν τι χρηστὸν τοῖς, xal τῷ καιρῷ toU: “ρήσιμον, 
δυνάμενος παρασχεῖν, τούτου δὴ χάριν τὸ μὲν χρυσίον 
ἐχεῖνο τῆς πόδεως ὑπεξήγαγον᾽ οὐ γὰρ ἐδυνάμην 
ἀχριθῶς περὶ ἀδέλων στοχάζεσθαι. ᾿Ελὼ δὲ σοι 
παρέστηχα τήμερον δορυάλωτος͵ πολλῶν ἄλλων χ-η- 
μάτων παραίτιος, εἴ γε ζῶντά με xal ἀδλχδὴ συν- 
τηρήσειας, ᾿Αχϑεσθεὶς οὖν ἐπὶ τούτοις ὁ ἀλαζὼν 
ἐχεῖνος, χαὶ τὸν θυμὸν ὁποίως αὐτὸν εἴχε διά τε τῶν 
ὀφθαλμῶν, καὶ τῆς φωνῆς ἔχδηλον παραστήσας, 
βύθιον ἐξεύόησιν. ᾿Επειδήπερ, φησὶν, οὐχ ἔμχχεν ἐχ 
᾿ πῶν προχειμένων ἀδιάδραστον εἶναι τὴν τοῦ θχνατου 
ψῆφον, τοῖς μὴ τὰ οἰχεῖα χρήματα λύτρον παρε χο- 
μένος ὁ τῆς γυνοιχωνίτιδος οὗτος, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐπὶ 
σκηνῆς ἐπίδειξιν ποιεῖται τὸ πλάσμχ τοῦ ψεύδους, 


μέγα καὶ θαυμαστὸν, οἵα xatd τῆς ἑαυτοῦ προύχλ- c. 


λόμενος σωτηρίας, ῥάδδοις τυπτέσθω τά τε i74la, 
xxi τὰ χχτὰ τὸν νῶτον μέρη" ὡς ἂν ἄρτι γνῷ πρῶτον 
τι παρίσταται, xal περὶ τίνων CAE etat, χαὶ μὴ 
χρημάτων ἀλλοτρίων ἀμφισδητῶν τὸν περὶ ψυχῆς 
ἑαυτῷ περιποιεῖται χίνδυνον. Οἱ λειτουργοὶ οὖν τῶν 
ἀδίκων φόνων, ὡς μόνον εἶδον αὐτὸν μεθ᾽ ὑποσυρμοῦ 
φονῆς xxi μανίας τὴν τοιαύτην ψῆφον κατὰ τοῦ ἑστῶτος 
ἐξενεγχάμενον, θᾶττο" λόγου παντὸς τῇ yy tovtov προ- 
σέῤῥαξαν͵ «al τοσχύταις βάλλουσι πληγαῖς, ὡς μὴ ἐπὶ 
πολὺ ἀντισχεῖν τοῦ ἀθλίου τὸ σῶμα, ἀλλ᾽ εἰς πολλὰ 
διαιρεθὲν, xai τοῖς ὀχετοῖς τῶν αἰμάτῶν τὸν ὑποκείμε- 
νον τόπον πληρῶσαν, οὕτως τὴν ψυγὴν ἐπαφεῖναι, χαρ- 
τερεῖν ταῖς δριμείχις ἐκείναις ἀγληδόσιν οὐκ ἐξισχύσα - 
σαν. 'ως οὖν ἀπείρηκε xxt ὅλος ἢν τοῖς ὠμοῖς ἐχείνοις 
δορυφόροις ἔτι τὰς πληγὰς ἀφιεῖσι, χαὶ μετὰ θάνατον, 
μόλις ποτὲ τῆς κατεχούσης ἑχυτὸν Ore περιάρας ὁ δυ- 
σέντευχτος Uso. ᾿Εστω, φησὶ, μετὰ του χρυσίου Exsivou 
xxl οὗτος εἰς ἀπώλειαν᾽ ἀλυσιτελὲς γὰρ, ὡς ἔοικε, 
xai εὐρεθὲν ἂν διεδείκνυτο, Cum reliqua captiborum 
multitudine captus quoque fuerat. quidam im- 
peratoris eunuchus, unus ex primalibus, cui 
Rodophyllo nomen fuit, qui paulo ante pericu- 
lum in Occidentem missus ob nonnullas causas 
admodum necessarias Urbem appellens, cum no- 
bis. inclusas, nora, quam memoravimus, parti- 
ceps fit. Ducebat ille secum magnam | auri vim, 
quod ille asserverabat in Siculi exercitus, con- 
finuo eum Barbaris A ricanis congredientis, mul- 


los tertentibus, tanquam proficuum sibi, et tempori 
peroppor(unum, aurum illud clam urbe eduzi ; meque 
enin poteram de dubiis certo aliquid conjectari. At 
tpse nunc adsum libi captivus ingenlium aliarum 
pecuniarum summam ezibiturus, [53] sí. vivum atque 
tnnozxium servaveris. Hisce superbus ille commotus, 
et agre ferens,et furorem, qui illum obsederat, et oculis, 
ei voceexplicans,imisex praecordiis intonuit.Cum 
ex praesentibus haud didiser it calculum mortis evi - 
lari ab iismonposse,qui proprias pecunias pro sua 
redemlione non exhibent, hic,quí e Gyneceio est, 
imo veluti in. scena mendacium explicat, ingens illud 
quidem, et admirundum, salutem contemmens, 
cozas et scapulas fustibus contundatur; ut nunc tandem 
ugnoscat, cui astat, et de quibus loquitur, et ne de 
alienis pecuniis ipse disputans, roprium vita dis- 
crimen subeal. Cedium. itaque iniquarum administri, 
ut viaerunt eum extensa voce, et rabie effusa in 
prosentem sibi similem sententiam ferentem 
verbo quolibet citius, hominem ín terramallidunl, 
lotque eum verberibus mactant, ut corpus miseri 
ton diu restiterit, sed parles in plurimas dilaceratum, 
sanguinis velut ductibus subjectum sibi solum 
inundaveril, sicque animam efflaverit, cum diros illos 
dolores sustinere nan posset. Ut vero defattgatum agno- 
verunt immanes illi lictores,quiplagis éinferendis 
eliam posi cedem finem non fecerant, viz tandem 
de [furore aliquid remiltens inexorabilis illa bellua, 
Esto, inquil, cum auro illo et iste in perditionem. 
Namque ut videtur, etiamsi compertum fuisset, 
nullum illius usum percepissemus.Et pauloinfra: 
Ἐρχομένοις γάρ τισι μετὰ τὸ τὴν πόλιν ἀλῶναι τοῖς 
ὁπωσδηποτοῦν διαδράσι, καὶ τοὺς ἰδίους αἰχμαλώτους 
ὠνουμένοις συνήπτετο μετ᾽ αὐτῶν, καὶ τις ἀνὴρ κα- 
λούμενος Συμεὼν, φρονήσει βεδηχὼς͵ xxl διὰ πείρας 
Qv πολλῶν πραγμάτων, ὃς ἦν πρὸς τοῦ βασιλέως 
σταλεὶς δι᾿ αἰτίαν τινὰ χρειώδη πρὸ μικροῦ τῇ πόλει, 
περὶ ἧς νῦν οὐκ ἀνχγχατον εἴπειν, Τούτοις οὖν χαθ᾽ 
ἑχάγτην μέχρι τῶν ἡμερῶν τοῦ ἀπόπλου συχνῶς 
ἐρχομένοις ἀνεχοίνωσε τὴν χατὰ τῶν εἰρημένων 
βουλὴν ὁ δεινὸς οὗτος λέων εἰπὼν πρὸς αὐτοὺς, ὡς 
᾿Εγὼ ἀπεχθῶς, φησὶ, φερόμενος ἐξ ἀρχῆς x20* ὑμῶν, 
οὐκ ἔχρινον ζωῶσαι τῶν ἀλόντων οὐδένα" τίς Ἱὰρ 


10 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


50 


ἐχ Occ) μισθὸς πολεμίοις ἀνδράσιν ἐν καιρῷ νιχης τὸν ἃ Vir, cul. Symeoni nomen erat, provecta. pruden- 


θάνατον συγχωρεῖν, ὃν αὐτοὶ μᾶλλον ἐτέχταινον xaf' 
ἡμῶν : ᾿Αλλ᾽ ἐπειδὴ χρεία τις ἐπείγει, καθ᾽ ἤν Ἐστιν 
ἐπάνχγχκες ζωωθῆναι τούτους, εἴπερ αἴτιου τύχοι τοῦ 
πέρατος, περὶ τούτου xaf ξχυτοὺς ὑμεῖς σκέψασθε᾽ ἐπεί- 
γόμαι γὰρ ἤδη τοῦ χαιροὺ με χαλοῦντος πρὸς τὴν ἰδίαν 
ἀποπλεῖν πατρίδλ Δύνασθε οὖν ἀντιποιήθῃναι τούτων 
ὄντω" διαχοσίων τὸν ἀριθμὸν, δι᾽ ἐγγράφου ἐγγύης, ὡς 
λαθεῖν ἡμᾶς ἀντ᾽ χὐτῶν kv τῷ χαιρῷ τῆς χαταλλαγῆς 
ἰσαρίθμους ᾿Αγαρηνοὺς, πεῖσαί τε τὸν χρχτοῦντα τῶν 
“Ῥωμαίων τὰ σχῆπτρα, μηδεμίαν περὶ τούτου ἀμφιδολίαν 
ἔχειν, ἀλλὰ συνθεσθχι τοῖς ὑφ᾽ ὑμῶν πεπραγμένοις" ἢ 
δεδίττετθε μὲν τὴν ἐγγύην, ὡς μὴ ἐν ὑμῖν χειμένην, 
ἄδηλον 0v, ἢ παραδεχθήσεται ὑπ᾽, ἐχείνου, ἢ μή ἐν οὐ 


b] 


δενὶ δὲ τίθεται τοσοῦτον xaxbv, μιχρᾶς προμηθείας μέγα 


tía, et mullarum rerum experientia celebris. Ille 
ab imperatore paulo unte. in urbem ob. causam 
mazime percommodam missus accesserat, de qua 
nunc aliquid dicere opere pretium non. fuerit. 
His itaque quotidie confertimque ad. recessum 
usque naeium concurrentibus, consilium suum 
adversus jam dictos immitis iste Leo communi- 
cavit. Ego, ait, vobis ab initio infensus ez cap- 
livis neminem vivum relinquere in animo habui. 
Quo enim ex Deo snerces est hostibus victoriae 
tempore mortem condonare, qui illam adversus 
nos magis sedulo procurabani? Sed cum necessi- 
tas urgeut, ut hi superstites vivant,siquidem for- 
tunato fine res sortiatur, de hoc inter vos vosme- 


προξενοῦν τοῖς ὁμοφύλοις τὸν ὄλεθρον" εἴπατε οὖν ἀπο- p l'ipsi consulite. Jam enim cogor, tempestate pos- 


τέονν τούτων σιοιχεῖτε, ἵν ivl γε τὴν ψῆφον δῶμεν, ἢ 
τοῦ ζωῶσαι, ἢ τοῦ 2 παλλάξαι αὐτοὺς, Ὁ οὖν ῥηθεὶς Xu 
priv, ἅτε δὴ τῶν ἔλλων προτέχων πρὸς αὐτὸν ἔφη" 
᾿Εγὼ ταύτην τὴν ἐγγύην μόνος χανεγγυῶμαι, σαφῶς 
εἰδὼς τὸ περὶ πάντα φιλάνθρωπον τοῦ χοθ᾽ ἡμᾶς αὖτο- 
κράτορος, καὶ ὡς δίχα λόγου παντὸς παρέξεται τούτων 
ἕνεχεν, ἐξ ὧν ἔχει δεσμίων ᾿Αγαρηνῶν τοσούτους, ὅσοι 
χαὶ οὗτοι τυγχένουτιν ὅστες, o9: καὶ αὐτὸς ἐγὼ τῇ 
Ταρσῷ διχκομίσιυ, ἵν᾽ ἐπ᾽ [54] ἐμοὶ πάλιν τὰ περὶ τῆς 
ἐγγύης λυθῇ, καὶ μηδὲν ἔχῃς κατ᾽ ἐμοῦ προφέρειν, ἐπὰν 
τὴν ὀφειλὴν ἐχπληρώτω. Μόνον τύχωσι χἂν οὗτοί τινος 
σωτηρίας ἵνα συλλέξαντες ταφῇ δῶσι τῶν ἀποιχομένων 
τὰ σώματα, ἃ διὰ πάσης τῆς πόλεως χείμενχ, xxi αὐτὸν 
τὸν ἀέρα πρὸς θρῆνον ἐφέλκεται, Ταῦτα ἀκούσας ὁ χα- 
χοήθης ἐκεῖνος, ἔγγραφόν τε πείσας xbv αὐτὸν Συμεὼν 
xai ἐνώμοτον παρασγεῖν τὸν περὶ συνθηχῶν τούτων λό 
γον, ἀπολυθῆναι πάντας ἐκεένους τοὺς ἐς ἡμῶν περιτ- 
τεύσαυτος ἄνδρας ἐπέτρεψεν, ᾿Επειδὴ xal τὰ περὶ τού- 
τοῦ καλῶς εἶχεν αὐτῷ, καὶ ἐν ἀσφαλείᾳ ἣν τὸ πανούρ- 
γέυμα, ἕτερον πάλιν οὐκ ἔλαττον τούτου τῇ δολιότητι 
τῶν φρενῶν ἐπενόηλεν᾽ πυρπολυθῆναι γὰρ ἅπασαν τὴν 
πολιν προσέταττον, ἵν᾽ ἢ καὶ τοῦτο αὐτῷ οὐ τὸ τυχὸν 
παρεμπόρευμα, ἤδει γὰρ ὡς οἱ τοὺς αἷχμαλώτους ὡνού- 
μένοι, οὐδὲ τοῦτο πράττειν αὐτὸν ἐξ ἀνάγκης ἀνχσ- 
χοιντο, αἱρούμενοι μᾶλλον αὐτοὺς ἐχείνους χαταπρησ - 
θῆναι, ἢ τοιοῦτόν τι χᾶν ἀγοῇ παραδέξασθαι" μήπω 
γὰρ τῶν Βαρόάρων διὰ μέσου τῆς πόλεως τὴν φλόγα 
δι σπειρέντων, ἀλλ᾽ ἔτι πλησιχζούσας τῇ θχλάσσῃ πυρ- 
πολούντων οἰγίας, μόνον ὅτι πρὸς τὸ χαταδάλλειν τὰς 
ὑπὲρ τῆς πόλεως τιμὰς οἱ παρόντες πρὸς ἀλλήλους 
ἐχύρωτα», xal πάλιν πρόσταγμα παντα᾿ οὔ διεπέμπετο, 
παύεσθαι τῆς οἱκείας συνεογείχς τὸ πῦρ, ὡς εἰς γρησ- 
τὸν αὐτῷ πόρας χαὶ ταύτης προελθούσης τῆς ἐπινοίας. 
Ol γὰρ ἄνδρε: ἐκεῦτοι σὺν τῷ ῥηθέντι Συμεὼν, μὴ 
ἔχοντες ἀλλοθέν ποθεν καταδχλέσθαι τὴν περὶ τούτου 
ποσόνητα, τὰ δύο ὑπέσχοντο τοῦ χρυσίου τάλαντα, 
ἅπερ ἣν & θανὼν ἐκ τῶν ῥοπάλων εὐνοῦχος πρὸς τὸν 
Στρυμμόνα ἐξαποστείλας, ἃ xal θᾶττον ἀγαγόντες διά 
τινων ταχυδρύμων, ὅθε) Exountovto, χαὶ τοῖς Bapoá- 
pete. ἐφχριθμήσαντες, οὕτως τὴν πόλιν τῆς πυραοϊχᾶς 
διεσώσαντο, Advenientibus nonnullis gui. utcun- 
que effugerant post. excisam urbem, et. captivos 
proprios redimentibus, una. cum iis. advenerat 


cente ad propria remeure. Valetisne ín vos assume- 
re,cum hi sinl numero ducendi fideijussione scri- 
pto consignata,nos,pro iis, cum reconciliatio con- 
cordic subsecuta fuerit, tot alios Agarenos recep- 
turos, persuadereque res Romanorum moderanli 
sene ulla hositatione a vobis pactis ascensum pra- 
bere: an vero dubitatis similem fideijussionem in 
vestra potestate mon esse, cum tn incerto res pen- 
dent,an ab eo excipienda sit, negligatque tantum 
malum, pusilloque desiderio postponat damnum 
suo generi tantumdem nozium ? Dicitote ergo 
utrum approbatis,vitamne,an cladem? Tum dictus 
Symeon, tanquam aliis praestantior sic eum af[fa- 
tur: Ego hanc fideijussionem solus fi-mo,cum bene 


p "05 τὶ imperatorisadomniahumanitalem calleam: 


et|55]absque ulla tergiversatione pro his exhibebit 
ez captivis Agarenorum tot. alios, quot hi sunt, 
quos ipse Tarsum deferam,ul rursus in me fidei- 
jussio dissolvutur, nihilque praetendas contra me, 
cum debitum exsolverim. Tantum hi libertate po- 
tiantur,ut recollecta cadavera,que& per universam 
urben projecta aerem ipsum in sui miseralionem 
ac lacrymas trahunt,sepeliant.His $lle malus,per- 
versusque perceptis, suadet. Symeoni, ut scripto 
pacta illa consignet,et jurejurando confirmet: (um 
omnes iilos homines, qui ez nostris supererant, 
solvi mandavit. Hoc cum prospere absolvisset, 
fraudemque complessel,alium nón minorem calá- 
ditate propria comminiscitur. Universum urbem 
igne succendi jubet ,ut hoc quoque negotiationi Iu 
crum accedere( nec incommode. Sciebat enim, qui 
caplivos redimebant,omnino nunquam id permís- 
surcs,electtros potis semet succensis ignibus tor- 
reri,quam tale qaidpiam velsolo auditu sustinere. 
Nondum enim a Barbaris in media urbe flamma 
asportata, sed adhuc mari proximis adibus defla- 
grantibus, qui tum aderant pretium pro urbe po- 
nerc inter se stabiliunt : rursumque jussa quoque 
sparguntur, ignem ab edibus submovendum,cum 
et hunc machinam prospere sibi successisse cogno- 
sceret. Viri enim illi cum dicto Symeone,cum non 
haberent aliunde prelium rei conficere, duo auri. 
talenta promiserunt,quo eunuchus fustibus eneca- 


91 


tus ad Strymeonem dimiserat, illis citissime per ἃ 


veloces cursores, unde latebant, advectis e. Bar- 
baris numeratis urbem ab incendio conservarunt. 
His plane concluditur, multo quam isti faciunt, 
Symeonem etate grandiorem fuisse. 

Et, ut magis urgeam, Symeon ipse suam eo tem- 
pore statem edisserat; in Vita sancte Theoctistes 
rogatur a Symeone anachorela ne scribendi onus 
detrectet, causasque pratendat, quibus se a sus- 
cipiendo scribendi munere subrahat. Causas, quas 
poterat afferre Metaphrastes precipue esse poterant: 
Δόγων ἀπορίαν, δουλείας, γυναῖκα καὶ τέχνα, οἴχου φρον- 
τίδας, dicendi inopiam, servitiorum frequentiam, 
uxoris εἰ filiorum molestiam, el domus proprias curas. 
Neglectis reliquis, duas, sed brevissime examina- 


LEONIS ALLATII. 


92 


libus. Postquam aulem ejus fides fuit in his rebus 
spectata,et praedicata simul cum arcanis publicas 
quoque curas suscepit;adeo ut (imperatori renun- 
tiaret ea,quo afferebant exteri, et rursus ezteris 
que jubebat imperator.Quzx autem sunt illa πράξεις 
μὐστιχώτεραι, illius temporis scriptor Ignatus dia- 
conus in Vita sancti Nicephori patriarche Constan- 
tinopolitani, ita explicat. Kai τὴν διὰ χειρὸς xal 
μέλανος τέχνην ποιούμενος ὑρέθη γὰρ ὑπογραφεὺς 
τοῖς τῶν χρατούντων μυστηρίοις ὑπηρετούμενος. Οὕτω 
γὰρ παρὰ τῇ Αὐσονίδι διαλέχτῳ τὸ ἀσηχρῆτις ὕνομα, 
beni μυττηρίων μεθερμηνεύεσθαι βούλεται, Et. eam, 
quo manu et atramento ars factitatar, exer- 
cens : namque electus fuerat. scriba, dominan- 
tium arcanis subservíens. Lingua Ausonia si- 


bo, δουλείας, servitia publica fuisse ab imperatore p quidem a secrelis nuncupatur ,qut apud nos αὖ ατ- 


in variis negotiis reipublice demandata, dubium 
non est.Ergo non tom primum legati munere fun- 
gebatur, sed similibus assuetus, atque exercitus, 
ut sine mendacio aliquid sibi imponendi ad excu- 
tiendum laborem,denegandumque quod petebatur, 
satis essent. Altera est, uxor,et filii, Σὺ μὲν ἴσως npo- 
φασίσῃ περὶ ὧν ἀξιοῦν ἐθέλω σου τὴν ἀγάπην, ἀπορίαν 
λύγων, ἢ δουλειῶν ἀφορμὰς, ἢ γυναιχὸς xal τέκνων, καὶ 
οἴκου φροντίδας, ἤ τινας ἄλλας αἰτίας διαχρουόμενος 
ἡμῶν τὴν ἀξίωτιν. ᾿Εγὼ δὲ σοι καὶ εὐημερίαν, καὶ εὐπο- 
οίαν πάντων ἐπαγγέλλομαι͵ xal πολλὴν ἐχεχειρίαν €5- 
petv. Tu quidem fortasse ad te ercusandum de non 
suscipiendo eo,de quo sum tuum rogaturus chari - 
tatem, in. medium adduces, sermonum inopiam, 


canis exprimi suevit. Primum ergo fuit a secretis, 
et a consiliis imperatoris : deinceps non statim, 
sed postquam ejus fides spectata fuit,publicis ne- 
gotiis destinatur : et nos adolescentulum, et non 
ultra viginti quatuor annorum somniabimus?Tem- 
pus idque non exiguum, οἱ experientia longa an- 
norum serie examinata fidem hominis compro- 
babunt. Sophocles in JEdipo tyranno : 


Χρόνος δίκαιον ἄνδρχ δείκνυσι μόνος, 
Κακὸν δὲ χἂν ἐν ἡμέρᾳ γνοίης μιᾷ, 


Tempus bonum declarat immensum vírum. 
Cum sit dies satis una prodendis malis. 


At ponebat tum virtütis tirocinium sub Himerio, 


aut servitiorum occasiones, aut uxoris, el libero- (, Ita est. Sed cujus virtutis ? Aliud est militie ty:o- 
rum, et domuscuram,aut aliquas alias causas,re-  cinium cum in castra deducimur, ibique primis 


cusaus id,de quo nos te rogamus. Ego autem tibi 


rerum prosperitatem, feriilitatem, et abundan- 
tiam [56] rerum omnium polliceor, et fore vl 
magnum tibi suppetat otium. Quomodo ergo qui 
majora in reipublica opera sustinere et poterat 
et solebat, quique uxori adjunctus liberos ex 
illa procreaverant plures, viginti duorum vel vi- 
ginti et quator annorum erat, et nimis adolescen- 
tulus, et non potius quadraginia, aut tr ginta 
puinque minimum natus ? Ordo quoque ipse re- 
rum gestarum id postulat, id exposcit, id sta- 
bili. Antequam enim Metaphrastes munia pu- 
blica, el legationes apud exteras nationes obiret, 
in aliis officiis, quse privatim, et inter domesticos 
parietes exercentur, apud imperatorem sui speci- 
men dederat, tumque cum iu arcanis, el secretis 
consiliis fides illius innotuit,imperatorum mandato 
publicas curas suscepit. Psellus : Καὶ πρῶτα μὲν 
ταῖς μυστιχιυτέρας ἐφεστήχει τῶν πράξεων, καὶ 
τοῖς ἀποῤῥήτοις βουλεύμασι χοινω ὃς παρειστήχει 
τοῖς συμδουλεύουσιν, Ἐπεὶ δὲ ἣ τοῦ τρόπου πίστις 
ἐν τούτοις τοῦτον ἐκήρυξε, μετὰ τῶν ἀδύτων, χαὶ 
τὰς χυσμιχὰς φροντίδας συνείληφεν, ὡς αὐτὸν γεγενῆς - 
θαι εἰσχγγελέχ τε τῷ χρατοῦντι τῶν ἔτωθεν, καὶ ἐξχγ- 
γελέα τῶν τοῦ χρατοῦντος τοῖς ἔξωθεν. Et. primum 
quidem profuit rebus magis arcanis et. secvre- 
orum consiliorum fuit particeps cum consulen- 


artis militaris preceptis initiamur, que potius 
militie auspicamenta, et elementa, et incunabula 
dici merentur : aliud est imperatoriz virtutis ti- 
rocicium, cum emensis militaris [57] peritisee ru- 
dimentis ad majora, et nobiliora gradum facimus, 
et regendi alios, et. ducendi exercitus, et fallendi 
inimicum artem ediscimus, provecti jam «etate, 
non juvenes, qualis erat Symeon iste apud Hi- 
merium, ut ipse aperte ait: Τούτου pi» ἐχείνῳ 
συπτρατευόμενος͵ xal προδιδαζόμενος εἰς πεῖραν στρα- 
τηγιχὴν, οἷα πῦλος μητρὶ πρὸς τὰ γενναιότατα τῶν 
στρατηγημάτων συσχκαίρων. Partim cum eo militans 
ad imperalorío artis documenta promorendus, 
ut equulus matri so'et ad. proclarissima strata- 
gemata assiliena, Strategica enim est, ut Onosan- 
dert et Leo iinperator tradunt, στρατηγῶν ἀγαθῶν &c- 
«ngtc,Sirenuorum ducum ezercitat:o.Eoque potis- 
simum, quod asserat Melaphrastes, non ad πεῖραν 
στρατηγιχήν, exercitationem sirategicam tantum, 
sed ad τὰ γενναιότατα τῶν στρατηγημάτων, ad pre- 
clarissima stratagemala. Dices, se vocare equu- 
lum ad. matrem, πῶλον πρὸς τῇ μητοί, Similitudo 
non elatem respicit, se docilitatem et disciplinam. 
Quemadmodum enim equulus matri obtemperans, 
obediensque, ea qua matris sunt, addiscit, ita et 
qui aliorum, imperto morigerus subest, cuju:cun - 
que ille sit statis, ἃ ducente, ac manutenente, 


93 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


54 


quacunque ille exsequitur, tanquam a majore suo Α dro actus est. Namque potuit aliquando, vir alias 


instruitur atque imbuitur. 

Alque ita sub Constantino Porphyrogenito Leonis fi- 
lio tum Theoctiste eam vitam, tum alia divorum 
acta eum elucubrasse certum videlur,non ut Alla- 
lius scribil sub Leone οἰ Constantino. Allatius Dia- 
Iriba, quam scripserat de Psellis, de cetare Meta- 
phraste quarens tradit eum sub Leone, et Con- 
stantino vixisse. Si ante Leonis obitum annos fere 
decem Me'aphrastes ejusdem Leonis mandato le- 
gati provinciam apud Arabes susceperat filiis au- 
clus, ac prope quadragenarius, malene scripsit 
Allatius eum sub Leone et Constantino vixisse?Sed 
scripsit cum scriptionem exorsum sub Leone, sub 
Constantino et Romano nepote absolvisse. Quid 


prudentissimus et imperaloric virtutis magister 
soleriissimus adversam ferrz w&rumnam,et calami- 
tatibus genere fortunz impetu, et ut magis infor- 
tunio gemeret injuriis principis urgeri.Id vero ad- 
huc examinandum est, an Alexander adeo iniquus 
fuerit, ut laudes quoque Himeriiin dolore poneret, 
vel ita sedulus scripta aliorum indagarit, ut si 
quid in illis esset, quod minus arrideret, investi- 
garet ? Homo nefariis libidinibus deditus, ventri 
addictus,die noctuque in somno, et segnitie sepul- 
tus,et plane juvenculus. Cedrenus : '0 ὁὲ βασιλεὺς 
᾿Αλέξανδρος xai πάλαι βίο» ἀδροδίχιτον ἔζων, καὶ Ota- 
κεχυμένον, vat πρός μόνχ ἑπτοτμένον τὰ χυνηγέσια, 
χαὶ τὰς ἄλλχς ἀκολάπτους, καὶ ἐχδεδιῃτημένας τῶν 


tum ? Annon potuit scribere quadragenarius ? Sed p πράϊεων͵ «xi μηδὲν ἔργον βασιλέως, καὶ τῶν ὅλων ἐγέ- 


non scripsit Theoclistes vitam. Nec Allatius id di- 
xit, nec caecus id dixisset, cum aperle in ea Vita 
dicatur Leone mortuo Vitam scriptam fuisse.Dixit 
Allatius scriptionem exorsum. Probore debuit Bol- 
landus, praier Vitas et Acta sanctorum nihil aliud 
scripsisse.Cum anachoreta Metaphraste imponat, ne 
ἀπορίαν λόγων, sermonum imperitiam in medium 
afferat, plane jam cerium reliquit Metaphrastem in 
scribendo multum habuisse usu:r, in eoque mul- 
lum se exercuisse. Quanam ergo ratione dicimus 
Metaphrastem sub Leone non scripsisse? Inter vitas 
itaque sanctorum primum locum occupat Theocti:t», 
cum ante alias illam scripserit ita Psello asserente, 
ante alias scripliones, non itcm, cum alia quoque 
eum scriysisse ccrtissimum sit. Et quanam ille 
scripserit ? Dicent alii : ipse divinus non sum, et 
hominem provectum state, et qui scientiis,ac dis- 
cip'inis,et precipue rethorica: operam dederit,an- 
te quadraginta annos aliquid scripsisse, edidisse- 
que in vulgus, quis prudens negabit ? Possumus 
etiam dicere ante Leonis imperatoris obitum [58] 
concinnasse illa, que de Theoctistes virtutibus 
scripsit, publicaturum vera postea ea addidisse, 
qua de Leone defuacto,et rebus ipse suis enarrat. 
Prafationes enim,nt sermonum precmia sepissi- 
me opellis scriptis addimus Ego prater Vitas mul- 
tà hujusce auctoris, et carmine, et prosa, oratione 
scripta, eaque elcgantissima vidi, οἱ per otium 
legi, qui infra recensebo. 

S: Vitia sancte Theoctstes prima ejus commentatio 
fuit, nihil igitur sub Leone scripsit,quod quidem 
ediderit in lucem. Hoc vero falsum est ; namque, 
u' supra dixi: ius, homo ea &late si Vitas sanctorum 
non scrips't, alia scripsit. Αἱ non edidit in lucem. 
Quis id ait? Si edere in lucem, publicare fuerit, 
mula ante Theoctistes Vitam publicasse, quis ne- 
gel? Neque Alexandro rerum potiente ita laudare 
llinerium ausus esset. Solemne id fuit aliis etiam 
historicis. Quot laudat Procopius viros illustres, 
qu^s Justinianus imperator,et Theodora diris aflli- 
X Γ8Ώϊ malis,adhu Justi: iano superstite. Quot alii? 
ne singulos recenseam. Non laudat Himerium Me- 
taphrastes propterea quod in exsilium ab Alexan- 


vxo. ἐγχρατῆὴς, οὐδὲν ἀξιὸν λόγου, ἢ διενοήσατο, ἢ 
χατεπρίξατο, Enimvero Alexander jam pridem 
mollis dissoluteque assuetus vite, solisque de- ὁ 
dilus venationibus, aliisque intemperantibus at- 
que inlempestivis actionibus, nullius imperato- 
rem decenlis rei gerendo ignarus, tantumque 
luxui, et libidinibus intentus, imperium adeptus, 
nihil memorabile neque cogitavit, neque egit. Et 
Constantinus Manesses : 
Ὁ Ὑὰρ ᾿Αλέξανδρος τρυφαῖς 324 0Ànxi xal πότοις 
Καὶ μόνον τὸν γαργαλιτμὸν τοῦ σώματος φροντίσας, 
Αλλο δ᾽ οὐδὲν χατάξιον τοῦ βασιλείου χράτους 
Οὐ δράσας, οὐ φθεγξάμενος, οὐ σχὼν χατὰ καρδίαν, 
Ὡς ἄνθος ἔῤῥευτεν οἰχτρὸν ἐχμαρανθὲν ἠλίῳ, 

Καὶ τάγιον ἐξέλιπε νόσοις ταχεὶς φθινάσι, 
Nam Alexander voluptatibus et compotationibus 
indulgens, nec ulla re tanto imperio digna, cel opere, 
velverbis perfecta ,velanimo denique concepta ,ceu 
flos solis efficacitate marcescens exslinctus est,el a 
morbis celeriter absumptus.Et mirabimur si Meta- 
phrastes, vivo Alexandro [99] si tamen tum, cum 
illa Metaphrastes scriberet, Alexander vivebat, qui 
Leoni tredecim tantum merses supervixit, laudes 
illas suo Himerio tribuisse ? Equidem difficile ad 
fidem est, Metaphrastem pest scriptum aliqu:d ita 
neglexisse ; ut nunquam postea illud in manus 
sumpserit, legcritque, relectumque correxerit. 
Potuil ergo laudes Himerii mortuo Alexandro Vite 
antea scrip!z annectere. 

Subditur, precipue publicas res ([ractasse sub Leone 
cepit.Quid ante Leonem egerit Metaphras!es,igno- 
ratur. Et forsan potuit Basilii Macedonis imperio 
publico negotio defungi. Sed eslo c&perit sub 
Leone.Annon potuit sub ipso imperii exordio non 
adolescens, sed. «ἰδία provecta munus publicum 
sustinere?Quid ergo doctiss'mus Bollandus contra 
Allatium inferet,qui dixit Metaphrastem sub Leone 
vixisse? An qui sub Leone incipit res publicas 
tractare, sub Leone vivere, aut florere dicendus 
non est ? Vixit itaque, scripsitque sub Leone, et 
Constantino Metaphrastes, ut Allatius scribit ; non 
ut Bollandus excludens Leonem, sub Constantino 
Porphyrogenito Leonis filio. 


99 


LEONIS ALLATII. 


90 


Testimonio Pselli certo inpotuerat nobis Meta- A cimus, Symeonem illum, qui Metaphrases prao- 


phraste tas. Postmodum cum Baronio, et Bellar- 
mino, aliisque laudationem illam Metaphrastz ad 
seniorem Psellum Leonis Philosophi magistrum 
retulisse visus sum,cum scripserim:Juníiori Psello 
adjudicarí nullo prorsus argumento auctorem 
orationis Psellum alterum esse, non Leonis Philosophi 
magistram, nunquam evicturos, qué contra sen- 
tiunMt.Audiamus Bollandum: Leo Philosophus postquam 
Psello illi seniori inAntroinsula dederat operam, 
cum non quantum voluissel,ab eo hausisset eradi- 
tionis, monasteria varia obivit,repositosque in il- 
lís libros investigans studiose legit,atque excellentem est 
eruditionem adeptus, ut Curopalates tradit: Dein 
Conslantinopolim reversus privatim quosdam docuit : 


clare composuit. Satis igitur sit hic, qui in san- 
cí(um Lucam commentario existimavit. Meminit 
ilaque Metaphrast: Theophanes, sed Theopha- 
nes vivebat tempore Basilii Macedonis, et Leonis 
illius filit,ergo Metaphrastes antiquior Theophane 
potuit a Psello,qui sub Michaele tertio circa annum 
Domini 860 vivebat laudari, eoque magis, quod de 
Metaphraste, tanquam fatis functo, οἱ plurimam 
apud omnes auctoritatem assecuto, quod in pau- 
cis annis non fit, sermo habeatur. Cadunt ergo ἴοι 
Bollandi computus exacteque temporum discus- 
siones, dummodo verum sit, quod de :etate Theo- 
phanis traditScorsus.Constituit Scorsus duos anno- 
rum intercurrentium terminos, intra quos Theo- 


horum quidam in pratio captus a Saracenis. ac p phanem vixissecertum omnino censel: primus est 


víroillustritraditusinservitutem,cum postmodum 
Geometric peritiam profesus,a quo eum didicerat 
Leonem privatum, et inopem degere significasset, 
litteris eum ad se amplissima proposita mercede invita- 
vit Barbarorum rez. Hac litteras Leo Theoctisto 
Logolhete, hic Theophilo imperatori obtulit qui eum 
summo favo favore complezus amplis apibus ditavit, jus- 
sitque publice docere, ac postea Thessalonicensi 
Ecclesie preficiendum curavit. Verum mortuosub 
annum 841 Theophilo, redactus quoque in ordinem est 
Leo,quod haresim sectatus esset lceonomachorum. 
Quo δὲ quis recteomnia expendat,fatebitur sub Michaele 
Bolbo,qui anno 820 in imperium, ac sub illius decessore 
Armeno vipgeri Leonem Psello dedisse operam ma- 


annus 862 argumento Jacobi Gretseri tom. II de 
Cruce in Notis ad duas Orationes Theophanis, qui 
putat eum floruisse, quo tempore Sicilia nondum 
tota a Saracenis essel subacta, quod est circa an 
num nongentesimum. Álter est annus, quo ca- 
ptum ἃ Saracenis Tauromenium fuit, quod sub 
Leonis Basilii Macedonis filii imperio contigisse 
tradunt Leonis filius Constantinus Porphyrogenneta 
libro 1 Thematum imperii Orient. Joannes Curo- 
palata,et alii recentiores, quem fuisse pluribus anp- 
tiquorum monimentorum testimoniis probat 893. 

Floruit itaque Tauromenii ab anno Basilii tertio, 

qui fuerit Christi 870 usque ad Leonis annum deci: 
mum sextui, qui est 702. Probat aliis ejusdem 


lura jam octatis viro. Qui potuit igitur a. Psello , auctoris locis: in Homil. De parabola ccena vocat 


laudari Metaphrastes vitu functus, qui centum 
post Psellum annis vixit ? Neque de Psello Meta- 
phrasio laudatore repugnasset Baronius, si aliunde as- 
seri Metaphrasta etatem posse existimasset. Ast 
hunc aliicum sub Constantino Porphyrogenito,qui 
seplennis Alezandro patruo,anno 912 [66] exstincto im- 
perare copit,vizisse fateantur: miror non perspi- 
cere a Psello qui centum, ut minimum cum ante- 
cessit, laudari equidem mortuum non potuisse. 

Et hec quidem Bollandus: quid vero Franciscus 
Scorsus ex eadem socielate Bollando dixeris, ins- 
piciamus. Üptime potuisse Melophras!em a Psello 
seniore laudari, antiquiorem a recentiore. Mela- 
phraste enim meminit Theophanes Cerameus, et 
Homilia de Lazaro suscitato, 'O δὲ τῶν Μεταφράσεων 
γλυχὺς συγγραφεὺς, παρρησίας εἴπε λόγων εἶναι ZnAoti- 
κόν, Melaphraseon vero suavis scriptos, fidentem 
ac liberum animum a sermone indicari censet. 
Et in quarto Matutino. ᾿Αλλὰ περὶ τούτων ὕμεινον ἐμοῦ 
λέγει τῶν Μεταφράσεων ὁ γλυχὺς συγγραφεύς, Sed de 
his melius, quam ego id faciam, seriptor. ille 
dulcis Metaphraseon disserit. Et quinto: Kai ὦ 
ἂν μὴ xal ἥμετς δόξαμεν ἀπεοικόνχ μαντεύεσθαι, ἀξιό- 
χρέων ἐνταῦθα παράγωμεν μαρτυρα Συμεώνην, τὸν τὰς 
Μεταφράσεις εὖ μάλα συνθέμενον. ᾿ΑΛπόχρη οὖν οὗτος ἐν 
τῷ εἰς τὸν ἱερὸν Λουχᾶν ὁπομνήματι τοῦτο ποιούμενος, 4( 
ne nos etiam sine, probabili causa divinare velle 
videamur,fide dignum testem ad hanc rem produ- 


Ágarenos ὁμόρους, ὁποίους ὁρῶμεν τοὺς ὁμόρους ἡμῖν 
ἀπογύνόις τῶν ᾿Ισμαήλ. Cujusmodi videmus hos fini- 
limos Ismaelis postercs, Homilia de sanctis apos- 
tolis Petro et Paulo magnifice exornat templum 
conditum ab imperatore Basilio in Palatio Constan- 
tinopoli. Συνήδομαί σοι, πόλις, καὶ σοὶ, θεῖε τῶν ávax- 
τόρων [61] vas. Gratulor tibi,civitus,et tibi,sacrum 
ín. Palatio templum erectvm. Concludit hoc pal- 
mari argumento, quo rem omnem evidenter evin- 
cere confidit : natu idem Theophanes scribit ad 
amussim imperatores, pro quibus in perorando 
Deum deprecatur, Homil. De Ramis Palmarum, 
᾿Επευχόμενοι τὸ θεορρούρητον κρότος τοῦ εὐσεδοὺς βα- 
σιλέως ἡμῶν τοῖς υἱοῖς αὐτοῦ διαμένειν, ἀσάλευτον, xal 
κατευοδοῦσθχι ὑπὸ Θεοὺ τοῦ χοσμήσαντος τοῦτον σοφίᾳ, 
χαὶ ἀνδρείᾳ βασιλιχῷ διαδέματι, Oremus. eliam, ut 
piissimi imperatoris nostri imperium divtnilus 
custoditum, filiis atiam ejus permaneat incancus- 
sum,ut intendal,et prospere Deiductuprocedat,qui 
hunc sapientia,et fortitudine, et imperatorio día - 
demate exornavit. Et Homilia de sanctis apostolis: 
᾿Αδιαλείπτως εὐχόμενοι ἐν πολλαῖς ἐτῶν περιόδοις 
τὸ χράτος διχφυλάττεσθαι τοῦ εὐτεόοῦς βασι) έως 
ἡμῶν, ὃς εὐσεδείψφ τῆς ἀρχῆς ἰθύνων τοὺς οἴαχας καὶ 
λόγοις χοσμῶν τὸ διάδημα, xal χρηστότητι τρόπων 
χοσμούμενος ἐξ ἀρετῆς γνήσιον ἔχει τὸν ἔπαινον, Et si- 
ne intermissione Deum oremus, ut per multa an- 
norum spalia pio imperatori nostro conservet po- 


97 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST E DIATRIBA. 


98 


lentiam,qui dum clavum imperii per pietatem di- ^ mare argumentum excutiamus.Bona precatur Im- 


rigit,etcum murum probitate ornatus ipse sit,lum 
etiam diadema doctrinis exornat, veram ingenuamque 
obtinet laudem. Subdit Scorsus : Quis autem est, 
obsecro, alius híc imperator, qui sapienlia ornatus, et 
diadema dottrina erornavit,nisi Leo Basilii Ma 
cedonis filius, qui sapiens, scu philosophus ab omnibus 
scriptoribus cognominalur. ἘΠῚ rem insuper mentio filio. 
rum imperatoris quo fit a Theophane valde corroborat: 
habuit enim Basilius quidem Leonem hunc, et Alezan- 
drum:addere poterat Constantinum,et Stephanum; 
Leo, Constantinum. Preterea, id idem probat 
epistola Photi patriarche ad Theophanem mona- 
chum missa, quam intezram Grece simul et La- 
tine descriptam edidit in Procmii fecundi ὃ ὃ, 


peratori ; et filiis, quem dicit sapientia, et forti- 
tudine, et diademate a Deo exornatum, et impe- 
rium per pietatem dir:gere cum mornm probitate, 
tum etiam doctrinis przeditum.ld ait,non nego.Leo 
imperator fuit pietate et doctrinis insignis, adeo 
ut Sapientia cognomentum sibi asciverit. Verum 
est. Ergo de Leone imperatore verba illa intelli- 
genda sunt.Hoc vero nequaquam.Nunquam id,ni- 
si dormiens affirmabo. Imperator,qui filios habet, 
ille est, qui et virtutibus, et disciplinis pollet. Si 
de Leone intelligas falsum est: quamvis enim ille 
et pietate, οἱ doctrina excelluit, nunquam tamen 
filios habuisse dicendus est, qui unico tantum su- 
perstite, eoque puerulo adhuc Constantino vitam 


quem Theophanem esse Cerameum suadent, ut g finit. An non insaniret Theophanes, probeque ab 


Scorsus conjectat, Sicilia ipsa, cujus fit mentio in 
ipsa epistola, eo quod cura aliis epistolis una repe- 
riatur, que et Gregorio Syracusano episcopo, et 
Euthymio Catanze Metropolitee, οἱ Marco Siculo 
scripte sunt, et temporis ralio, quam dicit se in- 
tra subtilius supputaturum.Theophanes igitur,qui 
eo tempore monachus erat, postea ad episcopi di- 
gnitatem evectus, Zacharix fuit successor. Et haec 
quidem Scorsus Bollando reponeret. 

Quid Scorso Bollandus? Pauca, sed pro re. Me- 
taphrast: xtatem sub Leone, et Constantino ejus 
filio certissimam ex Psello haberi. Frustra aliam 
inquiri hinc conjecturas omnes de xtate Theo- 
phanis nullas esse. Etenim si Theophanes Meta- 
phraste recentior est, ut plane est,cum ipse Meta- 
phraste, tanquam antiquioris, et auctoritatis jam 
adulte meminerit: οἱ Metaphrastes vixeril sub 
Leone et Constantino, necesse est Theophanem 
subseculis temporibus zealem egisse, ruereque 
omnia Scorsi, quibus Theophanis zltastem sub Basi- 
lio et Leone constabilit, et terminos illos annorum 
intercurrentium, [62] inter quos Theophanem vi- 
xisse censet, leves esse, ne quid pejus dicam. At 
floruit ante Tauromenium captum a Saracenis, 
quod captum fuit sub Leonis Basilii Macedonis filii 
imperio : cum Tauromenii concionem habens vo- 
cet Saracenos confines. Plura hic probanda fue- 
rant, concionem illam Tauromenii habitam : cum 
concio illa habebatur,nondum Tauromenium a Sa- 
racenis subactum fuisse. Tauromenium semel occu. 
patum a Saracenis, nunquam a Christianis recu- 
peratum, qua nec probata sunt, nec unquam pro- 
bari poterunt. Quare potuere esse Saraceni finitimi, 
sed non Tauromenio, sed urbi, in quaipse perora- 
bat, et perorasse Theophanem in aliis urbibus non 
uno exemplo idem Scorsus probavit. Sic finitimos 
esse non tantum urbi,in qua sumus, proximos, sed 
eos etiam, qui provinciz, in qua sumus, et impe- 
rii limitibus adjacent. Ita Turce finitimi sunt 1ta- 
lie, et Sicilie Africani, et Poloniw Tartari. De 
templo Sanctorum Apostolorum in palatio nihil est. 
Non unus Basilius id. solum conatus est. Et πόλιν 
eo loco Byzantium quis dicet ?* Verumtamen pal- 


imperatore, aliisque irrideretur, filium unicum in 
filios, eosque plures discerpens ? Si de Dasilio fal. 
sum quoque est;quamvis enim ille filios habuerit, 
nunquam tamen eum et doctrina, et disciplinis 
prastasse dices. [s arti inilitari deditus, et corpo- 
ris viribus strenuus, non doctrina, aut sapientia 
innotuit Et licet sub ejus nomine et capita parz- 
netica ad Leonem filium, et nonnulla alia circum- 
ferantur, non propterea Sapientis, vel Philosophi 
sibi nomen eorum auctor vindicat it. Quare certo 
certius concludendum, Theophanem non deprecari 
Deum,neque pro Basilio. qui disciplinis exorna- 
tus non fuit, neque pro Leone, qui filios non ha- 
buit. De epistola Photii ad Theophanem, nihil est 


^. quod dicam, qui enim scribere potuit Photius sub 


' Basilio Theophani Cerameo, qui mentionem facit 
Metaphrastze sub Leone Basilio filio,et Constantino 
nepote vitam argentis,nisi rerum urdinem inverta- 
mus?Fuerit eo tempore et MarcusSiculus,et Euthy- 
mius Catan metropolita, et Gregorius Syracusa- 
nus, ad quos scribit Photius : fuerit et iste Theo- 
phanes monachus ergo ne slatim iste Theophanes 
eril Cerameus il'e, cujus [63] ἰδίῳ Homiliz legun- 
tür, el quod magis est, Zacharia successor ? 

Quonam ergo tempore vixit Theophanes? Quz - 
rat cui placitum est. Satis 811 nobis ostendisse, 
eum Basilii Macedonis, et Leonis illius filii vo 
multo posteriorem esse. Et quam ipse se invenisse 
profitelur Scorsüs Metaphrasta statem adeo anti- 
quam,ut a Psello seniore laudari potuerit, fabulam 
esse. Sed ne in argumento tam serio jejuni esse 
videamur, non aliud in gratiam studiosorum affe- 
remus,quam quod ipseScorsus convellere conatur, 
el in aliam, atque aliam sententiam traducere. In 
homilia dicta die Dominico Palmarum irscriptio 
illa. ᾿Ελέχθη δὲ ἐνώπιον τοῦ ῥηγὸς Ῥογερίου, dicta 
csl praesente rege Rogerio, quamvis a duobus co- 
dicibus Gallicanis absit, recipitur tamen ab innu- 
meris aliis manuscriptis, tanquam antiqva et ge- 
nuina, licet in aliquibus ita descripta sit, ut nomen 
Rogerii per compendium signet : namque expri- 
mitur in linea ῥογ, supra lineolam expansam 
aperlissim οὐ agnoscitur. Quod indicat inter pri - 


59 


LEONIS ALLATII. 


60 


mas litteras in linea,et alias supra in spatio medio A aliis circumvestit,reponens, ἐλέχθη oi ἐν τῇ, (da, 


aliquid deesse, ideoque facili negotio suppleri, si 
exlente 'Ρογερίου nomen proferas ; nam si ῥύγου 
enuntias, miram scriptoris inconsiderantiam,alque 
ineptiani deprehendes qui nullo fructu, et ut ita 
dicam, litterarum fenore nomen illud ea ratione 
decurtavit, quod poterat facilius eadem linea in- 
tegrum exprimere. Tum enim nomina ita decur- 
tantur, ut littere alias in linea pari exprimende, 
quodammodo interceple ex indice superis li- 
neola, et litterarum integre habeantur : quod fit ὃ 
scriptoribus vel cum inopia papyri urget,vel tem- 
pus breve moras sollicitat : sepius etiam ad scrip- 
jure concinnitatem, et elegantiam, et potissimum 
Grece, qus similibus litterarum tractibus, et ι6- 


Υ.} forlassis ἐνώπιον τῆς jóvxc, re ipsa el distri- 
butione munerum pro conventu, consessuque 
8impta : quod ab ignorantibus, quid sibi velit à 
τῇ ῥόγᾳ, vel ῥόγου, et hariolantibus nomen illud 
esse concisse scriptum pro 'Ρογερίου titulum ipsum 
addidisse τοῦ ῥηγός. Quae ita το ᾽πὶ a lectoribus ac- 
cepta. ut ex h.sillud se scire profiteatur, non esse 
eam Homiliam ad Rogerii tempora referendam ; 
csetera de epigraphe, ut excogilala a se el opina- 
ta non explurata, atque comperta dici. 

Subtilis est, et satis acuta Rogerii in ῥόγον, vel 
ῥόγας immutatio : ut lantum antiquitatis servetur 
Theophani sub Basilio, et Leone. Fan: tamen nul- 
lam esse, ut opinor, cum supra abunde dertr:on- 


curtatis syllabis venustatus. Scorsi machinz exa- p stratum sit, nulla causa fuerit, ut vires ingenii ad 


minantor:Rogerii regis tempore Tauromenitanum 
episcopum floruisse, vel etiam fuisse in Sicilia ne- 
mo dixerit, vel lectu:n, vel traditum, modo histo- 
riarum lectione, et presertim Siciliensium rerum 
paululum sit imbutus. Probat testimonio Gaufridi 
Malaterra eorum temporum scriptoris, qui in sua 
Historia unius tantum Panormitani archiepiscopa- 
tus restitutionem a Rogerio comile, et duce Ro- 
berto commemorat. Qui sane cum lam diligenter 
eorum temporum facta describat, is quis alius ab 
ílla clade incolumis evasisset episcopus, dicere 
certe non omisissel. Siluerupt Thomas Faccellus, alii 
quorum hoe ipsum fuit institutum perscruteri,et in 
lucem prodere notitiam episcoporum. Si aliquid 


tot comminiscenda exerceamus. Rogerii aevo nul- 
lus fuit Tauromen tanus episcopus, comprobatur- 
que silenlio scriptorum.Argumenlum ab auctori- 
tate negative,quantum valeat,doct:ssinii quique vi- 
ri sciunt. Cum omnia scripturum monumenta non 
sint ad manus. Et forte fuit, qui illius meminerit, 
incuria tamen hominum, vel injuria temporum, 
cum deperditus sit scriptor, non potuit nobis indi- 
cari.Id de Panormitano etiam restituto contigisset, 
nisi superstes Gaufridus Malaterra memorasset.Et 
Rogerii tempore plures in Sicilia episcopos Grz- 

cos fuisse probari potest ex Rogerii Eclypo, cujus 

Graecam inscriptionem nobis Scorsus ab aliis ac- 

ceptam expressit.Qua enim causa lhogerius Crecis 


de Tauromenitano episcopo ad Rogerii regis tem-(, litteris nomen imprimi suum procurasset, si a 


pora supersiite alicubi scriptum esse reperissent, 
evulgassent.Et cum de aliis episcopatibas restitutis, 
sive erectio cum a Rogerio,tum a sequentibus regi- 
bus memoria habeatur, si Tauromenitanus instau- 
ra'us a Rogerio rege fuisset,id aliquis scriptor me- 
moris prodidisset. Propterea inscriptio τοῦ ῥηγὸς 
non conveni! cumiis,qua in ipsa Homilia dicuntur, 
in qua βασιλεὺς [61] appellatur, cujus prasentia, 
quam nunc Limeo, et contremisco sudore asper- 
$us, pavore occupatus, reverentia delentus, pa- 
tente anima,nulente mente, οἱ subsullante corde, 
intercluso eliura vocis sono,quod βασιλικαῖς kxox'5, 
imperultoriis auribus sermonem, quasi salsugine 
amarum  propino. Tanta demissio, tantusque 
tremor dicentis nonnisi «b impera'oria majestate 
excitari videlur posse. Nomen βασιλέως copve- 
nire Rogerio non potuitetsolum appellatos impe- 
ratores a Michaelis Tertii temporibus usque ad 
concilium Florentinum trecentis post Rogerium 
annis celehratum comperitur.Hinc,necnon ea dia- 
demate,el consessu,adventugue episcoporum ,quz 
non alibi, quam in urbe ipsa Constantinopoli con- 
gruentius evenire posse videntur,et frequentia du 

cum, et magistratum aule Constanünopolitanze 
illam Homiliam Constantinopoli habitam, et titu- 
lum corruptum suspicatur Scorsus; et cum eo die 
imperatores olim ac patriarche ῥύγας, hoc est mu- 
nera, et dona distribuerent, emendat, el vestibus 


nemine vel intelligeretur, vel legeretur, et pre- 
serlim «o tempore, quod barbaries fere omnia oc- 
cupaverat, exslinclUs litteratura politicris lumini- 
bus ? Et sane nemini dubium esse debet eo tem- 
pore Gracis Siciliam abundasse,nondum per Lati- 
nos Graecis episcopis expulsis, vel summo etiam 
studio à Rogerio ipso, cui cum Romanis pontifi- 
cibus inimicit e fuere,et magna rei familiaris 608. 
troversie,procuratis, ut medio Schismate, [65] vel 
eorum quoque auxiliaribus conatibus se suis hosti- 
bus redderet formidabiliorem. Dicit Malaterra Ro- 
gerium, et Robertum adepto Panormo Ecclesiam 
Sancta Maris», qua antiquitus archiepiscopatus 
[uerat, violatam a Saracenis, reconciliata dote, et 
ornamentis ecclesiasticis auxisse, renovantesque 
restituisse archiepiscopum natum Graecum, qui in 
paupere Ecclesia sanclae Cyriace cultum Christia- 
na religionis pro posse exsequebatur. Quidquid sit 
de Tauromenitano episcopo,ex his Malaterre ver- 
bis nihil de Latinis episcopis elicitur: iino si verba 
illius attentius considerentur, Panormitanus epi- 
scopus Graeus eral nalione in templo sancte 
Cyriace cominorans, et forte etiam Graco ritu 
ordinatus, Grecoque ritu cultum Christian reli- 
gionis exercens : et lunc eumdem non alium re- 
vocantes restituerunt, Solent id Greci etiam sub 
tyrannide Barbarorum, et Chris'iane religionis 
hostium episcoposa se ordinatos :millere in eas 


61 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


62 


urbes,in quibus antequam a Barbaris occuparen A el unum episcopos subjectos, secundo loco ponit 


tar, jus aliquod adepti fuerant. Imo hoc eodem 
tempore Rogerii fere per universam Siciliam,et ur- 
bes illius preecipuas Grecos episcopos a patriarcha 
Constantinopolitano ordieatos jurisdictionem et 
potestatem in eos populos exercuisse habeo ex 
auctore illius evi Nilo Doxapatrio, qui de quinque 
thronis patriarchalibus rogatus ab eodem Rogerio 
ad eumdem Rogerium scripsit, et praPfatur : Xoy- 
γράμμα γενόμενον παρὰ Νείλου ἀρχιμανόριτου τοῦ Δο- 
ξοπατρὶ κατὰ κέλευσιν τοῦ εὐγένεστάτου μεγάλου ῥηγὸς 
Ῥογερίου περὶ τῶν πέντε πατριχρχιχῶν θρόνων, καὶ 
τῶν ὑπ᾽ αὐτοὺς ἀρ (ιεπίσχοπῶν, χαὶ μητροπόλεων, xat 
τῶν ὑπὸ τὰς μητροπόλε:ς ἐπισχοπῶν, καὶ τῶν ἐνοριῶν 
ἐχάστου πατριαρχικοῦ θρόνου, καὶ πῶς xxl πότε συνέστη 


Tauromenitanum.Illius verbain Syntagmate nostro 
de Ecclesic occidentelis,atqne orientali perpetua 
consensione lib. 1 posuimus. Primum enim locum 
Catania,secundum Tauromenium,tertium Messana 
occupat. Et antea dixerat suo &vo episcopatus a se 
nurmeralos,inler quos et Sicilienses fuere,quos ipse 
commemorat sub patriarcha Constantinopolitano 
fuisse Nov» οὖν χατέχει ὁ θεοφρούρττο: θοόνος Kov- 
στχυτινουπόλεως ὃν ὁ πρωτόγλητος ᾿Αυδοίας ἐνίδουτεν 
πρῶτος Ἐπίσχοπου ἐν αὐτῷ χαταστήσας της πόλεως ἔτι 
Βυζαντίου οὗτης͵ μέρος οὐκ ὀλίγον τῆς πόλεως xal τῆς 
᾿Ασίας, χαθὼς ἑξῆς δηλώσομεν, Nunc. igitur possi- 
det a Deo custo litus thronus. Constantinopolita- 
nus, in quo adhuc cum esset Byzantium,primum 


ἕκαστος πατρια» (ικὸς θρόνος, xal περὶ τῆς τάξεως a5- B 'ocatus Andreas primus instituit episcopum,par- 


τῶν, xai τῶν ἰδικῶν ἑκάστου ὀνομάτων, xxi ποῦ λόγον 
ἐπέχουσι. Ζυνεγράφη δὲ ἔτει ζ΄ χνα΄, ἰνδιχτιῶνος (" 
Πανευγενέστατε αὐθέντα μου, περὶ ἧς μοι ἔγραψας 
ὑποθέσεως, μέμνημαι, ὅτι ἐν τῷ χαστελλίω Πανόρμῳ 
ὧν ἔγραψα πρὸς τὴν σὴν ἀντῆψιν, πλὴν οὖχ οὕτω 
πλατύτερον, ὡς νῦν ἠρώτησας᾽ νῦν δὲ πολλά εἰσι τὰ ἔρω- 
τηθέντα, xal χρεία λεπτοτέρας γραφῆς, xal διηγήσεως, 
Διὰ τοῦτο xal παντὸς πόνου χχαταφρονήσας (τυῦτο γὰρ 
tx χρέους ἐστὶν ἀπαραιτήτου ὀφειλόμενον, τὸ ὁλοψύχως 
ἐχπληροῦν τὸ παρὰ τῆς σῆς μεγαλυπερόχου Unspo fe 
ἐπιταττόμενόν μοι μετὰ xal προτροπῆς τοῦ ἀγίου μου 
Πατρὸς), πειράσομαι διὰ βραχέων ὅσον τὸ κατὰ δύνα- 
μιν διὰ γραφῆς σαφοῦς παραστῆσαι πάντα τὰ ἐπιτε- 
ταγμένα μοι. Commentatius concinnalus a. Nilo 


tem non. parvam Europa, Asieque , ut. infra 
indicabimus. Potuit ergo Theophanes Roge- 
rii tempore Tauromenii episcopus esse, et coram 
Rogerio homiliam illam habere. 

Quanam igitur ratione βατιλέως, illiusque titulis 
Rogerium regem prseter Graecorum morem insigni- 
vit Ὁ Tyrannis Rogerii, ambitio, fastus ; tum Gre- 
corum subditorum adulatio,qui de eo bcne mereri . 
cuperent, id fecit Solenine id fuit Grecis proprios 
dominos, non quibus illis debebantur titulis, sed 
multo amplioribus adornere, ut eos sibi simili ti- 
tulorum liberalitate conciliarent. Et ne plura hic 
aggeram ex eodem, ex quo Scorsus contrarium 
constabilire conatur, ἃ Nicela probatur, et. con- 


Doxupatrio archimandrita,jussu nobilissimi ma- (, stantissime Photius illis iisdem temporibus, qui- 


gni regis Rogerii de quinque patriarchulibus 
(hronis, οἱ ilis subjectis archiepiscopatibus, et 
metropolitatibus, οἱ qui metropolitatibus subdun- 
lur, episcopis, ei dicecesibus uniuscujusque sedis 
patriarchalis. Et quomodo, et quando patriar- 
Chici throni instituti sunt,el eorum ordine, el pro- 
priis nominibus, et. cujus locum leneant. Con- 
cinnatus est anno 6651, indiclione sexla.. Per 
quam illustrissime domine mi, de ev quod ad me 
scripsisti, argumento recordor me, cum in castro 
Panormo essem, ad (uam quastionem rescripsis- 
se, non ita lamen fuse, ut [66] nunc postulasti. 
Nunc vero qua a te poscuntur pleraque sunt, in- 
digentque scriptione exacliore et narratione. 
Propterea omni labore neglecto (hoc enim ex de- 
bito quod effugere nemo valet, tibi debetur, toto 
pectore ac animo explere, quidquid a tua praez- 
celsa eminentia mihi imponitur, el potissimum 
cum sancti Patris mei imperium accedat) cona- 
bor breviter, uti potero, scriptione plana, atque 
aperta commissa mihi omnia complanare. Si 
l'ogerii tempore nulli erant episcopi Greci in Si- 
cilia, frustra de quinque patriarchalibus thronis, 
el eorum subjectus episcopis quzesivisset Rogerius: 
Írustra enim eorum, quas ad nos non spectant co- 
gnitio queritur. Hic itaque Nilus cuim de episcopis 
patriarchee. Constantinopolitano obnoxiis ageret, 
Syracusani in Sicilia meruinit, cujus inter viginti 


bus controversia hac inter orientales atque occi- 
dentales agitabatur, imperatori occidentali, atque 
imperatrici, si sibi morem gererent, pollicetur se 
βασιλεῖς proclamaturnim. Δδώρο c γὰρ λαμπραῖς ὅτι 
μάλιστα τὸν ῤῇγα Φραγγίας Λοδόνηχον, καὶ ᾿Ἠγγιλδέο- 
ταν δὲ τὴν αὐτοῦ γαμετὴν, ὑποποιούμενος βασιλεῖς 
τούτους ὀνευφημμεῖν ἐν Κωυσταντινουπόλει ἐπηγγέλ- 
λετο, εἴγε συνεργήσειεν αὐτῷ πρὸς τὴν ἄτοπον ταύ- 
τὴν καὶ ἀθεσμον, ἐπιθυμίαν, καὶ τὸν δίκαιον ἄνδρα τῆς 
xat' αὐτὸν ᾽Εχχλη σίας βιχίως ἐξωθήσειεν, Magnis eo- 
rum muneribus pracipue regem Francis Podoe- 
chum εἰ EnBhilbertam ejus uxorem sibi propitios 
reddens eos imperatores (Bas e1; in urbe Constan- 
tinopoli[67]se proclamaturum pollicebatur,si sibi 
opem ferrent in hac re adeo absurda,et injusta ,ut 
sanctum illum cirum ab F'eclesía vi ejicerenl. 
Si patriarcha in urbe Byzantii, reluctan'e, ac 
contendente iinpera'ore,nomen hoc exteris tribuis- 
sel, quanto ma, is minor episcopus in propria dic- 
cesi, tyranno, ac impio, et forte etiam ambitiose 
affeclanti, extra urbem Conslantinopolitanam ? Ne 
quid de minoribus etiam principibus,qui hoc idem 
inter Graecos obtinverunt, dicam, etsi serenitatis 
titulus praefecto urbi tribulum est, quare id non 
potuit,et honestiori respectu Rogerio tribui? Cun- 
cludam argumentum,si altero ejusdem szviseriptoris 
testimonio probavero, Rogerium honorum simi- 
lium ac dignilatum perquam cupidum fuisse, 


63 


LEONIS ALLATII. 6 


nomenque imperatoris summopere captasse. His 4 Metaphrastz Psello seniori,qui centum annos an. 


fuerit Joannes Cinnamus Historia librum m. 'Po- 
γέριος δὲ ἐπειδὴ τοῦ κατὰ σχοπὸν Eu e, πρέσόεις tiq 
βασιλέα Ἰωάννην, ἔτι περιόντα πέμψας, ᾧτεῖτο χάδους 
τοῦ Ex βασιλείων αἱμάτων ἐπὶ παιδὶ τεύξασθχι τῷ 25- 
τοῦ, ᾿Αλλ’ οὔπω tlyc τὰ τῆς πρεσδείας, xal ᾿Ιωάννης 
τὸν βίον κατέλυσε. Μετὰ C6 τινα χρόνον Μανουὴλ ἤδη 
τὴν αὐτοχρχτορίαν διέποντος, ταυτὰ xai πάλιν πέμψας 
ἠξίου, “Ὅθεν xai βασίλειός τις ἐπώνυμον Ξηρὸς εἰς Σι- 
χελίαν ἀφῖχτο, Ῥογερίψ περὶ τούτου διχλεξόμενος, 
᾿Αλλ᾽ ἐχεῖνος χουσίῳ χλαπεὶς παρ᾽ αὐτοῦ ἀλλόχοτά 
τινα ὡμολόγει, ὧν δὴ χεφάλαιον ἣν τὸ ἐν ἴσῳ μεγαλείου 
Βασιλεῖ τε τοῦ λοιποῦ xai "Povtptov ἐπεσθαι, Ὅθεν δὴ 
τὰς μεγάλας ἀνχῤῥαγῆναι ξυμβέδηχε μι... ας. Ention 
(20 ὁ μὲν Ξηρὸς εἷς Βυζάντιον ἐπανίὼν τὸν βίον κατέσ- 
τρεψε, δίχην οὔπω τῶν τετολμημένων ξοὺς, βασιλεὺς 
ὅσα xai ἀθύρμασι ταῖς ἐκείνου πρεσδείαις προσεσχ ηχὼς, 
Ῥογέριον αὐτοῦ χαίρειν εἴα. Rogerius vero, quac 
ipse cupiebat assecutus ad imperatorem Joannem 
adhuc superstitem oratoribus missis ex impera- 
torio genere mulierem nuptum filio suolocare pos- 
cebat. Sed nondum [icgatio finem habuerat, el 
Joanses falto defungilur. Post aliquod tempus 
eum Manuel summam imperii administraret hac 
eadem rursus legatis missis postulabut. Hinc Da- 
silius quidum cognomento Xerus Siciliam venil 
de his cum Rogerio tractaturus : sed auro a Ro- 
gerio seductus, absurda quadam ex se, alque 
immania concedebat, quorum caput erat in pari 
dignitatis gradu imposteum cum imperalcre 
Rogerium futurum. Hinc ingentia bella exorta. sunt. 
Cum enim Xerus Bysantium 1ediens mortem obiisset, 
panis, quas ille meruerat ob ea quo deliquerat, non- 
dum persolutis, imperator illius legationibus veluti lu- 
dicris animum non adveriens,res Rogerii minus, mi- 
nusque impendio curavit. Hinc quantum fieri de- 
beat correctio illa de ῥόγου et ῥόγας prudens in- 
dicet lector. Et hec quidem pro :etate Theopha- 
nis, et Melaphrastz ad Scorsum. 

Nunc ad Bollandum convertamus oralionem. 
Postremis suis verbis Bollandus in me latenter 
stylum exacuit.Ignoscendum nempe esse Baronio, 
qui cum aliunde zlatem Metaphraste non haberet, 
laudationem illam in Metaphrastem Psello *eniori 
adjudicavit: non item Allatio,qui cum eum posue- 
rit sub Constantino Porphyrogenito, non perspexit 


Lecesserat attribui:se ? Ipse scripseram sub Leone 
et Constantino Melaphrastem,non sub Constartino, 
excluso Leone, statem zgisse, quod abunde supra 
probatum existimo. Sed quis vere dicet I'sellum 
Meltaphrastem pracessisse centum annos? Vixeril 
sub Theophilo Psellus,imo sub Leone Armeno,vi- 
vebat sub Leone sapiente Metaphrastes non ado- 
lescens, sed zlale matura, provectaque et dubio 
procul media. Numerantab Armeno ad sapientem 
annos 16 ab Theophilo annnos 65, si de defuncto 
Metaphraste sermo est,tum plane anni centum in- 
tercedant. Sed quis tam perspicam diem obitos 
Metaphrastz certo signaverit ἢ Coastantini impe- 
rium longissimum fuit, et aliorum dominatione 


B sepius intrerruptum. 


Scribit Bollandus,me in Diatriba de Psellis cen- 
sere, Panegyrim illum in Metaphrastem. juníori 
P*ello adjudicari nullo prorsus argumento. Auctorem 
fllius orationis Psellum alterum esse, non Leonis 
philosophi magistrum, nunquam evicluros, qui contre 
sentiunt. Videamus,quod ipse sentiam,cum de Ba- 
ronio ad seniorem Psellum panegyrim referente 
tracto pag. 11. Et nos ad quemnam Pisellum | oratio 
illa referri debeat,certo affirmare non possvmus : 
conjeiura, tamen. eaque levissimp ducimur heme re- 
centiorem esse illius auctorem:quod el plura seri- 
pserit in omni disciplina, et scriptorum omnium 
gloria celeberrimus fuerit. An aero senior ille aliquid 
scripto. tradiderit, certo non. constat. Qui negat 
omnia, negat quoque Panegyrim illam senioris 
Pselli fuisse Et qui orationis illius auctorem in 
dubium in incerlumque revocat, nihil de eocerto 
statuit; el qui polius ad recentiorem refert, senio- 
rem excludit. 1mo infra pag. 53 apertissimis verbis 
Psello juniori ascripsi. Sed dixi Panegyrim illam 
nullo argumento adjudicari Psello juniori,et alte- 
rum Psellum esse non Leonis Philosophi magi- 
Strum) nunquam 'evicturcs (Bollandus addit qui 
aliter sentiunt. Sed non Allatius, qui si quid addere 
vellet, adderet sine ulla hzsitatione) hereticos, 
contra quos tum agebat, et Metapbrastem ex 2late 
Pselli panegyris auctoris contendebant esse recen- 
tissimum.Frustra enim operam sumerent, etiamsi 
id totis viribusconarentur.Licet enim argumentum 
Bollandi de state Pselli, qui ante Metaphrastem 


Metaphrastem non potuisse laudari mortuum ab Ὁ vila excesserat, gravissimum si!, mihi tamen ipsi 


illo Psello; qui eum centum, ul minimum, annos 
antecesserat. [68] Vapulo, quod rei partem igno- 
raverim;quod partem sciverim, aliisque indicave- 
rim,nullus sum?Metaphrastae e:latem ignotam hac- 
lenus,et suspicionibus, iisque levissimis nixam,cer- 
tam atque indubiam ipse primus signavi: neque 
prepterea nimis mihi arrago, quamvis aliquid id 
quoque sit, et ad refellendos hereticos qui Vitis 
sanciorum tandumdem detrahunt, pietatemque que 
ex eorum lectione percip'itur,constabilienJam,ad- 
modum necessarium. Et miratur Bollandus me 
tempora exactius non digessisse, et laudationem 


concludereni,cum respondere possent eodem ipso 
evo Constantini [69] Purphyrogeniti Psellum fuis- 
se, vel eumdem Metaphrast» encomiastem, vel 
alium omnino; certe Psellius Michaelis duce pree- 
ceptor esse non potuit, et cum diversum a primo 
illo fuisse eviuci non posset, firmissimum quodam- 
modo remanet,antiquissimum fuisse:et fuisse sub 
Porphyrogenneta Constantino ex latrico Pselli ad 
Constantinum Porphyrogennetam,cujus nob proce- 
mii copiam fecerit doetissimus Melchior Incofer, 
et legitum in Vaticana bibliotheca, et alibi,de quo 
animadverlebam pag. 89. Sive enim Constanti- 


65 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


66 


num Porphyrogene!'um primum, sive secundum, A liquas disciplinas omnes ingenuas jam deperdi- 


qui cum Basilio imperio profvil, intelligas, Psel- 
lus auctor essenon potuit .quem subimperio Alexii 
Commeni vivum adhuc deprehendimus,nisi tum 
primum et natum, el libros componentem dicere 
velimus;et (unc etiam vitamejusullra cenlesimum 
annum productam fateri cogemur. laque Psellus 
hic utcunque ille sit, impedit,ne Hzretici certum 
quid e seniore Psello, et auctore laudationis in 
Metaphrastem pronuntient. 

Quonam ergo tempore vixit Psellus auctor lauda- 
tionis in Metaphrastem ἢ Paruw id refert ad Meta- 
phrasta ciatem expiscandam, qua aliunde et fir- 
missimis argumentis hsbetur. Conferam tamen ipse 
nonnulla, ut rebus hisce exercitati et perspicacis 


las sua industria, et diligentia fuisse restitutas. 
᾿Ορᾷς, ὦ θειότατε βασιλεῦ, τὸν ἱερὸν τοῦτον val φι- 
λόσοφον σύλλογον ; τῆς ἐμῆς γεωργίας γεννήματα 
σύμπαντες, Πάντες ἐχ τῶν ἐμῶν ναμάτων πεπώχασι, καὶ 
τῆς ἐμῆς πηγῆς ἀπηρύσαντο, καὶ νῦν ἠκόνηνται μὲν καὶ 
πρὸς ῥητορείαν τὴν ᾿λῶσταν, οὐχ ὥστε μόνον διαιρεῖν 
ἐπιψειρεῦν τε, χαὶ περιεργάζεσθαι χαὶ διαφόροις ἰδέαις 
τὸν λόγον χαταχοσμεῖν, ἀλλ᾽ ὥστε καὶ πράττειν συστά- 
σεις προύλημάτων᾽ xai τὰ £n. Vides, o divinissime 
imperator, sacrum hunc, vereque philosophum 
catum. Omnes sunt reg. culture fetus et gei - 
mina; omnes ez meis laticibus adbiberunt, et ex 
meo fonte hauseruni : et nunc quidem lingua ad 
artem dicendi prompti sunt,et parati,non tantum 


ingenii viri delerminent. Et ante alia propono g ut dividant,argumenta ducant,curiose elaborent, 
auctorem ante illam laudationem alia quoque sui et variis idearum formis orationem perficiant, sed ut εἴ 
ingenii monumenla scripsisse. Εἰ yap χἀμοὶ πολλὰ problemata construant, elc. Et infra ? Καὶ τὴν μὲν 
xxi περὶ πολλῶν συγγράφεται᾽ ἀλλ᾽ οὐκ ἂν ἔχοι τοιοῦ- τφιλοτοφιᾶν σδεσθεῖσαν αὐτὸς ἀνῆψα. Δεῖ γὰρ ἐν χαιρῷ 
τον ζῆλον xal μίμησιν τὰ σπουδάσματα, ἀλλὰ λογίοις xai παῤῥησιάσασθαι. ΕἸ exstinctam quidcm philoso- 
μὲν ἴσως ἀνδράσι φανήσεται περισπουδαστα, χαὶ ζηλώ- phiam ipse,ut noto lumine illuceret,effeci; necesse 


σουσι ταῦτα διὰ τὴν λέξιν, xal. τὸν ποικίλιον σμημχτι- 
σμόν᾽ καταφρυνήσουτσι δὲ οἱ πολλοὶ, ὅτι μὴ μέλον αὑτοῖς 
ζητημάτων͵ καὶ ἐννοιῶν ἀποῤῥηττέρων͵, Nat οἰδὲ ὦ me 
multa quoque de multis :cribuntur, non habenl 
talem zelum,et commendalionem opera : sed viris 
quidem fortasse doclis videbuntur digna,in que sludium 
conferatur, et ea emulabuntur propter dictio- 
nem, et varias figuras: mulli autem contemnet, 
quod non sil eis curo questionis el sententia ni- 
mis arcane. Alterum est Michael«m Psellum, cujus 
mula circumfereuntur in quocunque argumenti 
genere monumenta, sub Constantino monomaclo, 
et disciplinis et dicendi gloria floruisse. Hoc adeo 
perspicuum est, ut. nihil. divinatione opus sit: 
ipsius enim oraliones post nonnullas alias, et 
laudationem in Melaphrastem exstant ali:e. ora- 
liones in codice meo satis anliquo, quem mibi 
post Diatribam meam de Psellis, licet lacerum, 
madore infirmatum, tineisque depastum conqui- 
siveram. Orationum initia in Diatriba pretermissa 
afferam. Prime initium tribus lineis mutilum est. 
Διδόασι γὰρ ὑποψίαν ὧν οὐχὶ τὸ ἐχάστου, Secundi, 


esl. enim cum occasio sese offert,suas quemque 
laudes libere proferre. Qui artes ex:tinctas resti;uit, 
illisque restitutisita alios promovet,ut eas commo- 
de quoque pertractare possint, ea :etate censetur 
omnino, qua et puerilia nugamenta, et adolescen- 
tum morosas illecebras, primosque etiam ἰδ 18 
virilis impetus firmiore ztate evitavit, qui plane 
minor quadragenario non est. Et ut melius :tas 
Pselli hujus dignoscatur,ex aliis quoque ipsiusora- 
tionibus proferam, qua sententiam nostram etiam 
conira moroeses disputatores firmabunt. Oratio- 
ne funebri in Joannem Xiphilinum patriarcham : 
Ὅσον ἐγὼ miv πρὸς th» τέχνὴν τῶν λόγων, καὶ τὴν 
φιλοσοφίαν ἀπένευσα, xal μαθημάτων Ἡψέμην, οὐ παρ᾽ 
ἄλλου λιδών: ἔσόεστο γὰρ αὐτοῖς ὁ πυρσός᾽ ἀλλ᾽ ἐγὼ 
αὖθις τοῦτον ἀνάψας, καὶ τοῖς ποθοῦτι διχπυρτεύσας, 
Et, ᾿Ἔντεῦθεν παραλαμβάνω μὲν Ἐγὼ τὸν νοῦν εὐφημού- 
μενος, χχὶ πρῶτος προσπελάξω τοῖς προπυλχίοις οὐκ 
ἀπονητὶ, οὐδ᾽ ἄνευ δοχιμασίας xal χρίσεως, ἀλλὰ πρῶ- 
tov δοχιμασθεὶς, xai βχσανισθεὶς ἐπὶ παντὶ λόγῳ, ἐπὶ 
πολλαῖς χρίσεσεν͵ ἐπὶ τοῖς αὐτοσχεδίοις συγγράμασιν, 
xal οὕτως συμπιεσθεὶς πρὸς τὴ, εἴσοδον ὧν μόλις που 


Ἔδει ποτὲ, θειότχτε βασιλεῦ, τὴν πάντα χρίνουσταν τὸ πνεῦμα ἀνακαλέσχεθαι, Et ego quidem ad artem 
φιλοσοφίαν, Terlim, Ὦ βασιλεῦ ἤλιε, καὶ τίς ἂν μὲ dicendi, el disciplinas philosophicas animum ap- 
χαταιτιάσαιτο ταύτην σοι προσφυῶς τὴν χλῆσιν,  plicui, et mathemata attigi, non aliis mihi tra- 
Quarle, 'à βασιλεῦ προσθήκης ὥπερ xai συναφῆς, D dila : lumen enim eorum ezstinctum evanuerat. 
xai μόνε τῶν ὄντων ἁπαράμιλλε, Quintee, Μὴ 0zo- — Sed ipse denuo illud accendens,qui similium de- 


μᾶσῃς, ὦ βασιλεῦ, εἰ πλείστων λογίων àxzozadyusvoc. 
Sexüp, Μέγιστε βασιλεῦ, τον ὁρατὸν τοῦτον χόσμον, 
τὸ μέγα τοῦ Θεοῦ δῃμιουργημα, Septima. "Oc ἐκ 
τοῦ βασιλέως τοῦ μονομάχου [70] πρός τινά σοφὸν 
χανηχοηύμενον, P. ᾿Ανέγνων τὸ γράμμα σου, λογιώ- 
ταῖε χαὶ σοφώτατε, χαὶ τῷ ἀμυθήέτῳ χάλλει, 
Preterea hec scripsisse Psellum :etate adulla, 
el annis minimum «quadraginta natum, colligo 
ex ejusdem ad Monomachum oratione secunda, 
qui satis confidenter apud ipsum imperatorem 
asseverat, non lantum dicendi autem, sed re- 


siderio lenebontur, illis preluxi. Et, Hinc ego 
praoccupo, laude ingenii celebris, primusque 
vestibulis admoveor, non. sine labore, non. sine 
probatione εἰ examine, sed primum in omni dicendi ge- 
nere examinatus approbatusque,tum denique hae 
ralione iniroitus earum rerum concessus est, per 
quas mihi nec respirare quidem licebat. Sermo 
est deimperio Monomachi. Multum temporis za- 
tisque [71] humanae non minima pars in similibus 
absolvendis consumilur : siquidem homines sunt 
que in istis se exercent, perficiunturque, 


θὲ LEONIS ALLATII. 


68 


Nam enxcipi videtur beroum illud genus. Jose- 4 salutis 900. Et de etate Metaphrasts hzc satis 


phus Scaliger, qui in musao abditus inclu-asque, 
quod exaliis non pctuerat,se magistro didicit,et vix 
delibatis conjugationibus Grzecis Homerum cum 
interpretatione arreptum,uno et vigiuti diebus to- 
tum didicit : poelicie vero dialecti vesligiis insis- 
tens granimaticam sibi ipsi formavit:neque ullam 
aliam didicit, quam quz sibi ex analogia verborum 
Homericorum observata fuit. Reliquos vero poetas 
Graecos omnes intra quatuor menses devoravit. 
Nescio an citius se expediisset, si in vastam illos 
voraginem simul colligatos projecisset. Immani 
fauces diducte& hiatu, quas tam operosus,indiscre- 
tusque bolus non strangulavit, sed de his elii di- 
ceat:ipse nequeo satis decernere. Addam tantum 


multa. 

His etiam patet, quam absurde ii sgant, qui ex 
uno Metaphraste duos faciunt: quamvis enim Me- 
laphraste cogno.nen a posterioribus Grecis aliis 
doctis bominibus, et illis potissimum qui Vilas 
sanctorum non bene consulas, neque aliquo di- 
cendi decore conspicuas, nova dicendi forma no- 
vaque figurarum structura a rure et agris in ele- 
gantissimas civitates,ut cum aliis civibus viverent, 
deduxerunt, ut in Constantino Acropolita factum 
vidimus, attamen dum de Symcone sermo est, solo 
Metaphrast:e cognomine contenti fuere cum aliis 
commuhicant, τοῦ νέου, Junioris addere consueve- 
runt. Quemadmodum itaque absurdum Metaphra- 


modo Psellum nostrum,quamvis et ingerii acutis- g stem duplicare, ita ex Symeone novo Theolego, 


simi fuerit, οἱ memorie tenacissime et nunquam 
intermissi laboris hbominei fuisse,nec supra quam 
ferant vires humana potuisse;quare cum tempore 
et :zlate in studiis, et comparanda prudentia pro- 
fecisse, e! hec, quz ex ipso retulimus, non alia 
quam dicla tate atlentasse,ausisseque.Pervenisse 
etiam ad Romanum Diogenem ex ejusdem ad alios 
et eumdem orationibus,certissimui fit.()uare eum 
imperia Basilii Junioris, el Constantini Porphy- 
rogennelz, sub quo Metaphrastes florebat, nepo- 
tum circa annum millesimum uatum non incon- 
grue dixerimus; potuisseque cominode ab iis, qui 
defunctum. Metaphrastem viderant, qua in ejus 
obitu evenere, audire,et aliis scripto tradere.Que- 


madmodum ego jam fere sexagenarius multa a se- C 


nioribus, qui viderant, adolescens audivi ante cen- 
tum annos gesta. Neque id implicat zetati mez, 


sive juniore et Symeon Melaphraste anum facere 
Symeonem,quod suspicatur Grelserus, absurdissi- 
mum fuerit. Suspicatur enim ipsissimum Meta- 
phrastem esse Symeonem illum Juuiorem Theolo- 
gum, cujus Orationes de muribus Christianis et 
monasteriis verlit ex Graeco Pontanus et publicavit. 
Vult dictum Juniorcra Theologum respectu antiquio- 
ris Gregorii Nazianzeni, qui Theologi nomen ade- 
ptus fuerat. Subdit in Indice Bibliothecs Vaticape 
in cod. 38, legi: Too Μεταφραστοῦ xupoü Συμεὼν τοῦ 
νέο. Θεολόγου περὶ προσοχῆς. Metaphrastae Domini 

Symeonis novi, seu junioris Theologi de Alten- 

lione. Vides eum, qui junior Theologus est, nomi- 

nari Metaphraslem?Nec obstare, quod Psellus alia 
ejusdem scripta non recensuerit, nec monachaius 
meminerit;nam Psellus satis habuit historica san- 
ctorum volumina attingere, et brevitati studens 


quam ago; neque tempori quo h&c scribo. Quare nonoinnia de ea,que& poterat,sed quemdam addu- 
nec est alius Psellus junior querendus, qui lau- cere voluit; testarique idipsum encomium valde et 
dationem illam scripserit. Quid de Psello pre-  rebus,et verbis concisum.Poterat plures alios ma- 
fante in Dioptra Philippi sentiendum sit, abunde  nuscriptos codices cum ex Vaticana, tum ex aliis 
dixi in Diatriba mea de Psellis. bibliothecis adducere, qui Metaphrastem novum 
Nimis tandem subtiliter explicantur verbaPselli; Theologum nominant. Συμεὼν τοῦ Μετάφραστου 
dum narrationem ore factam cuin ea, que scripto καὶ νέον Θεολόγου κεφάλαια ἕτερα, Symeonis Meta- 
traditur confundimus. Jta loquimur,dicere aliquid  phrasta,el junioris Theologi capita aliu. Τοῦ Me- 
Ciceronem, Livium, Tacitum, non quasi di (unc ταφραστοῦ, ἢ νέου Θεολόγου περὶ ἀρχῆς βίου τοῖς ἀρ- 
vivant, sed quia omnis otatis hominibus illorum χαρίοίς μοναχοῖς. Metaphrasta, sive novi Theologi 
801 ipta loquuntur. Ut taceam cogit reverentia viri, deprincipio vite Archuriis monachis. Ante Gret- 
quem ob doctrinam singularem, et laborem immen-  serum,Metaphrastem cum hoc novoTheologo con- 
sum summopere suspicio.Plura posse dicere satius , fudisse visus est Josephus Methonensis Apologia 
est, quam dicere. His quoque refellitur sententia ^ pro synodo Florentina contra Marcum Ephesium, 
Petri Lanselii disputatione apologetica de sanclo Καὶ Συμεὼν δὲ ὁ νέος θεολόγος, ὁ καὶ Μεταφραστὴς xa- 
Dionysio,atque ejus scriptis,temere decimo seculo λούμενος. Et Symeon novus Theologus,qui et Meta - 
Symeonem Metaphrastem ponentis: namque cum  phrastes dicilur. Sed Gretserum exscriptorum in- 
jnitio noni Melaphrastes esset, ut supra probavi- curia nihil juvat nec dictum Methonensis aliis 
mus, telale provectiore, non poluil decimo super- intenti prolatum temere. Obstat, ne hi duo unus 
vivere,nisi eum centenario mejorem vitam obiisse sint, elasutriusque longe diversa ; vitze institutum 
dicamus.Nullus interim, ut id quoque notem inter varium, officii dignitas non eadem. Impedit deni- 
Hereticos cautius locutus est, et rem acu letigit, que dicendi forma, modus, orationis structura, 
ut proverbio fertur, [72] quam Franciscus Godu- reliqua, quae nos cum de Symeone hoc novo 
vinus de Presulibus Anglia cop. 1. de Conversione Theologo agemus, post nostrum Melaphrastem 
Britannie. Metapbrastes, octingentis εἰ amplius annis | examinabimus. 
post obitum D. Petri vizit,circa annum videlicet — [73|Scripsit Metaphrastes Vitas sanctorum,Seri- 


69 


DE SCRIPTIS SYMEONIS MEKTAPHRAST/£ DIATRIBA. 


170 


ptiones sive ab ipso,sive ab aliis vocat: sunt Mela- A αὐτῷ διὰ τὸ πλῆθος τῶν συγγραμμάτων, πολλάκις τὰ 


phrases. Psellus in Acrostichide canonis in eum- 
dem: Μέίλπω στε τὸν γραψαντα τὰς Μεταφράτει:. Cano 
le, qui Metaphrases scripsisti. Ode 4 : l'ozo2«« 
ἐσχόλαξζες θείας, Üste, xxi. ἁγίων τοὺ βίου vp vary 
τούτων τὰ παθέμᾳτα, xa! τοὺς ἀγῶνας ἐξύμνεις ταῖς 
συφαῖς σοῦ Μεταφράσεσιν, Scripturis incubebas 
divinis confessor, οἱ sanctorum vitas vesti- 
gans, horum passiones, et certamina laudabas 
sapientibus luis Metaphrasilus. Dictte quod ex 
una phrasi, dicendique modo in alium delatz su. t. 
Hinc ipse postea sub Metaphrasta nomen posteris 
innotuil.Sic maxime fallitur Lipomannus scribens, 
Metaphrastem nostrum Vitss Sanctorum ex diversis 
auctorum libris in unum volumen redegisse; qua: 


αὐτὰ ἀνχχυχλεῖν τε xxi ἐφορᾷν, ᾿Αλλ᾽ εἰ καὶ πολὺς [74] 
ὁ χάματος xal ἣ φροντὶς περιττοτέοχ τοῦ δέοντος, ἢ 
μᾶλλον πρὸς τοῦτόν δὴ ἀξιόχεως, ἀλλ᾽ ὅγε στάχις bve- 
νιχήχει μαχρῷ τὴν σποράν, καὶ τὸ λήϊον, οἷον οὐδέπω 
xai τήμερον, Εἴτε vai μηδὲν ἄλλο τῷ ἀνδρὶ διεσπούδαστο, 
μτιδὲ ἀποχρῶντα τὰ ἄλλα σύμπαντα, xal χαθέκαστον 
πρὸς ἀφορμὴν εὐφημία: ἀρκοῦν ἀλλὰ τόγε τοιοῦτον ἐλέσ- 
θχι σπυύδασμα͵ καὶ οὕτως καταπράξασθχί τε καὶ ἀχριδώ- 
σχαῦαι, χαὔταρχες ἀντὶ παντὸς ἄλλου πρὸς ἔγεώμιον τῷ 
ἀνδρί, Porr , autem dácunt, non leviter et quasi 
aliud agentem, hanc rem esse aggressum;me- 
que ipsum id sibi proposuisse,ut faceret quan- 
(um vellet, sed imperatoris adhortationes eum 
ad hoc addwurerunt, et ii, quibus cura. esset 


alicujus viri titulo erant inseriptze, eas sub suo g doctrina et intelligentiz: et promptus ei fuit 


titulo reliquisse ; rudi et inculte stylo descriptas 
multis laboribus et sudoribus exornasse,et erudi- 
tione sua expoliisse; quia nemine scripta fuerant, 
. ed quasi per manum, et traditionem a Patribus 
accepi, et pro. veris habite, has ipsum eleganti 
stylo et condito descripsisse,et legendas Ecclesiw 
proposuisse. Nam Symeon laborem omnem ad se 
assumpsit, et sive Vite illae auclu;em [.rxferrent, 
sive rudi stylo conges!z lectorem deterrent, eas 
re semper immota manente suo stylo circum vesti- 
rit, ut eodem omnes decore, unoque genio fideles 
ad sui lectionem allicerent.Symeonis Stylitae Vitam 
scripserat rudi sermone Antonius illius discipulus. 
Theodoretus elegan'issimo ; non contentus tamen 
* Metaphrastes,suis eam luminibus de ncvo aJorna- 
tam in publicum ire jussit. Stephanus Byzantinus 
jussu Epiphanii Vitam sancti Stephan! junioris col- 
legit, et edidit, et Metaphrastes illius conscribende 
denuo laboren: suscepit. Possem alios innumeras 
hic aff rre; rudiori stylo conscrip!:s non correxit, 
neque in aliquibus mutato stylo perpolivit, sed 
omnes ex integro,ut de aliis fecerat,suo ipse modo 
digessit. Multas etiam ex traditione acceptas, et 
quz? sola memoria hotminum fluctuarent, in se- 
riem el ordinem redegisse, non est a verosinili 
alienum. 

Et ne tantum opus tanquam levi brachio actum, 
et negligenter prucuratum condemnes ipse, aut 
negligas, audi curam et. sudium ; sumptus etiam 
immanes ad id collatos, et auxilia al'orum, ac 
subsidia implorata, et fidem etiam, qua in rebus 
inajoribus administrandis adjuvant plurimum, et 
lege ex Psello in eumdem Symcecnem oratione. 
xol γέ τοι μηδὲ Ex. παρέργου τούτον ἦφθαι τοῦ mp£y- 
ματος, μηδὲ αὐτὸν προθέμενον cl μὴ ὅσον βούλεσθσι, Ba- 
σίλειοι δὲ τοῦτον παρακλήσεις ἐπὶ τοῦτο πρόσήνεγκαν, 
καὶ oic ἐφροντίζετο λόγος, καὶ σύνεσις, Καὶ ἣν αὐτῷ ἡ 
παρασχευὴ ἐξ ἑτοίμου, χύχλος τε οὐ βραχὺς τοῦ τε πρώ- 
τως ἐνσημαινομένων τὴν λέξιν, καὶ τῶν μετὰ ταῦτα 
τιθέντων. Καὶ ἄλλος ἐπ’ ἄλλῳ, ὁ μὲν τὰ πρῶτα ποιῶν, ὁ 
δὲ τὰ δεύτερα, καὶ ἐπὶ τούτοις οἱ τὰ συγγεγραμμένα 
ἐξαχριδούμενοι" ἵν᾽ ὅτι τοὺς ὑπογραφέας λάθοι, πρὸς 
τὴν ὑποχειμένην διορθώσωνται ἔννοιαν, Οὐ γὰρ ἑνὴν 


apparatus, sed non. parvus orbis corum qui 
primo dictionem notis excipiebant, et. eorum 
qui postea. transcribebant: et alius post alium 
quidem primo faciebat; híc vero secundo scri- 
bebat, ei post hos alii, qui que scripta fuerant 
pulchre éntelligebant;ut quod scriptores latue- 
rat,ad propositam corrigerem senlentiam.Nam 
propter scriptionum mullitu !inem, non licebat e$ sape 
eud«m r«vulvere et videre; sed etii fuerit ingems labor, 
et major quam par essel sollicitudo imo tero digna qua 
in hoc adhibeatur sementem tamen longe vicit spica et 
seges, qualis nondum fuil usque 18. hodiernum diem. 
Quoniam etiamsi nihil aliud viro illi fuisset 
elaboratum et non. alia «mnia, qua nobis singula suffi- 
ciunt ad laudem conciliandam, opus tamen tale ince- 
pisse,et id tam pulchre eflectum reddidisse,viro 
cuivis ad laudem suffRiciat. Qua autem de causa 
rem tantam in se susceperit Metaphrastes, non ab 
alio, quam ipso Pse:lo pet nda est. Οἱ δέ πρὸ τοῦ 
θχαυχασίου τούδε ἀνδρὸς ἐνταῦθα τὰς Exeivuv πράξεις ava- 
γραψάμενοι, οὕμενουν τῆς μεγαλοπρεπείας ἐκείνων ἀφ΄- 
xovto. ᾿Αλλὰ τὰ μὲν χὐτῶν κατεψεύσαντο, τὰ δὲ μὴ δυνν,- 
θέντες κχτάλλτιλχ θεῖναι, ἄχομψον ἐχείνοις τὸ ἀγχθὸν xat 
ἀφιλότιμον συγγεγράφασιν, οὔτε καλὴν ὑποθέμενοι ἔν- 
ἡοιαν, οὔτε μὴν εὐπρεπέτι καταχοσμήσαντες λέξεσιν, οὐδ᾽ 
ἀχριδῶς ὑπογράψαντες, οὔτε τὴν τῶν κολχσάντων Bapó- 
τητα, οὔτε τὴν τῶν μαρτύρων πρὸς τὰς ἀπαχρίσεις moxe 
νότητα, ἀλλὰ χαὶ τοῖς ἀσκηταῖς τὴν ἄσχηιν ἐκιδδή- 
λοσαν, ἀφελῶς αὐτούς, xxi ὥσπερ Ex τοῦ παρατυχόντος 
τὰ ἑσπουδασμένα διεξιόντες. “ἔνθεν xot οἱ μὲν οὐδὲ ψι- 
λὴν ἑχαρτέρουν τὴν τῶν ὑπομνηματισθέντων ἀνέγνωσιν, 
τοῖς δὲ καὶ γέλωτος ἀφορμὴ τὰ λεγόμενα ἐγνωρίζετο, καὶ 
τὸ τῆς συνθήμλες δὲ Axa Aie, xal τὸ τῆς ἐννοίας, xat τὸ 
τῆς Αἐξεως εὐτελὲς, ἀγλευχὴ τοῖς ἀχούουσιν ἣν, xal ἀπη- 
ἀθάνοντο μᾶλλον, ἢ προσίεντο, Kat τὸ ἐπὶ τοῖς ἀναγρα- 
ψχμένοις διεκωμῳδεῖτο fu tv τὰ θαυμάσιχ τῶν τοῦ Χρι- 
τοῦ θεραπόντων ἀγωνίσματά τε καὶ τροπσιώ, Καὶ ξύμ- 
παντες μὲν διελοιδοροῦντο σαφῶς τοῖς συγγράμμασιν" 
ἀντεισενεγχεῖν δὲ τούτων τὰ χρείττονα, οἱ μὲν δι᾽ ὄκνον 
ψυχῆς, οἱ δὲ ὡς τελειέτατον σπούδασμα, καὶ ὡς μηδὲ 
βίος ἂν ὅλος ἀνδρὲς ἐξ χρκέσειεν͵ οὔτε βουλομένοις δύναμίς 
ot; προσῆν, οὖτε δυναμένοις βούλησις, Αλλ᾽ οὐχὶ καὶ ὁ 
θχυμάσιος Συμεὼν ταυτὸν ἐπεωόνθει τούτοις" ἀλλὰ μέχρι 


11 


LEONIS ALLATII. 12 


τοῦ μέμψασθαι τοῖς γεγραμμένόι; συμπροϊὼ» αὐτοῖς, A integram, nihil de sententia immutans sno ser- 


ἔπειτα περαιτέρω προδέδηχεν,͵ xal θα ὲεῖ τι πρᾶγμα vez- 
vix5y, μᾶλλον δὲ εὐτογὴ, πρᾶξιν, ἢν οὐδεὶς τῶ πάντων 
εὐτύληκε, Δι᾿ ἧς ἐκεῖνός τε περιφανέστερυς τῶν ἀπαντα- 
“τ, ἑλλογίμων ἐγένετο, καὶ τῷ τε Θεῷ τὰ κάλλιστα τῶν 
ὄντων ἀτωσιώσετο, xal τοῦ: τῶν pac toptov ἀγῶνας, καὶ 
ὁρόμους, τάς τε τῶν ἀσχντῶν ἐγαρατείσς, xat χαρτερίας 
ἐκάλλυνὲ τε καὶ χχτελύσμησε, 720 τὴν αὐτὴν ἐχείνοις [78] 
προϑενεγχὼν εὔτοιαν, τα παρὰ πάντων ἀντιίληφε, Qui 
aulem ante hunc bealum virum res gestas il- 
lorum scripserunt, non erant illorum assecuti 
magnificentiam ; sed partim quidem de iis 
erant mentiti, partim aulem ewm non possent 
rebus eoruin re:;pondentem afferre orationem, 
bonum illi conscripserunt, quod nec esset ulla 


mone exornatus digessit: que landem erant 
optime scripts», nec sua ope iudigebant, ila eas 
inter suas elucere, veluti sidera, lapidesque pre- 
liosos reliquit, quibus et sux: celebriores fierent 
el piis hominibus, populoque acceptiores. Him 
frequenter inter ejus volumina occurrunt ora- 
tiones, et encomia iu varias festivi'ates aliorum ; 
inter eos procipui habentur Athanasius patriarcha 
Alexandrinus, Dasilius Magnus Caesariensis, Grego- 
rius Nazianzenus, Gregorius Nyssenus,Joannes Chry- 
sostomus, Basilius Seleuciensis,Amphilochius Ico. 
niensis, Ephrem Syrus, Ephraem [76 ]Chersonensis, 
Antipater Bostrorum episcopus. Cyrillus Alexandri. 
nus, Epiphanius Cypri,Joannes Damascenus, Geor- 


de gralia ornatum, nec laude prosequendum a gius Nicomediensis, Pontaleo diaconus et carto- 
ul qui ne pulchram tribuerint sententiam,nec  phylax Magna ecclesie, Theodorus Studiteg,An- 
cum verbis arzime decentibus,neque accurate | dreas Cretensis, Proclus patriarcha Constantinopo- 
descripserint, neque suevitiam ct atrocitatem — litanus,Leontius Bysantius, Leontius Hierosolymi- 
eorum, qui punierunt, neque martyrum in tanus, Procopius diaconus el chartophylax,Grego- 
dandis responsis prudentiam ;quin etiam mo- — rius Neocesariensis, Germanus patriarcha Constanti- 
nachorum adulterarunt exercitationem, sim- — nopolitanus,Asterius Amasez, Sophronius patriar- 
plicius,et quasi temere,et ut accidit,referentes, cha Hierosolym., Timotheus Hierosolymit. et alii, 
qua studiose ab illis facta sunt. [linc factum Sed quasnam Melaphrastes Vitas sanctorum 
estutnonnulli nelegere quidem sustinerentea, | conscripsit?Hoc vero difficillimum est discernere. 
quz erant litterarum mandata monumentis: | Nec alius poterit, nisi qui similes Vitas Grece 
aliis autem eo qua dicebantur, praberent ri-  percurrerit, et orationem, et lumina in dicendo 


dendi materiam:el compositionis inelegantia, 
sententia absurda et nulla consequentia t di- 
ctio vilis οἱ abjecta ,erant iis,qui audiebant,in- 
suavia, el odio habebantur potius, quam ad- 
Tiltebantwr ;el propler cos qui conscripserant 
nolis,ludibrio habebantur admirabilia Chris- 


Symeonis optime calluerit. Nam id ex Latinis er- 
piscari stultissimum fuerit,quod continget difici- 

lius, quod nondum capie qua causa id factum sit, 
cum in aliis orationibus et Vitis,auctorum ult pluri- 
mum nomina prefigantur ; in his, quas Symeon 
descripsit, nunquam aut raro prenotatum inve- 


tianorum certamina alque tropza : et omnes  niatur. Hinc viri de antiquitate ecclesiastica bene 
quidem aperte semper insectabantur maledictis,eorum | meriti Vitas sanclorum, qua auctorem sibi pre- 
eutem loco aff.rre meliora, aliis quidem propter eorum — scriptum non pra/ferunt, omnes non sine erroris 
socordiam, aliis autem,ut quod est opus perfectissimum — atque inscitie nola Symeoni vindicarunt,quae vere 
el mazimi studii, et cuí nec tola quidem viri vita suf- Symeonis non sunt. Vipndicantur tamen Symeoni, 
fecerit : neque vires aderant volentibus, nec iis αἱ veluti Symeonis germane evulgantur ἃ Surio, 
qui poterant,voluntas: sed non etiam admira- | etLippomano,et aliis Latine tantum, MenseJanua- 
bilis Symeon eodem modo quo ii. fuit affectus;sed cumeis rio 1, Sancti Basilii, Euphrosynes Alexandrinz. 
procedens ad reprehensionem, deinde processit ulterius, 5, Apollinaris virginis. 7, Luciani martyris. 9, 


el juvenile aggrediens facinus, vel [clicem potius ac- 
tionem, quam nullus omnium gessit feliciter, per quam 
slle evasil clarior omnibus qui erant ubique eruditis, 
et Deo consecravit eo qu sunt. omnium pul- 
cherrima ; martyrum certamina οἱ cursus, 
ei monachoruin abstinentiam οἱ patientiam 
ornavit οἱ decoravit et eamdem | quam | dlli 
adhibens benevolentiam, etiam gratias vicis- 
sim accepit ab omnibus. 

Non ita tamen adeo severe se gessit, ut omnes, 
omnium sanctorum Vitas οἱ laudes ante se ab 
aliis probatissimis auctoribus scriptas rejecerit, 


et factis, decretisque jugulaverit ; sed falsas, aut. 


nequiter compositas, veluti indignas, qua a piis 
legerentur voluntaria oblivione contrivit : ab aliis 
errata aliorum codicium, vel scriptorum fide cor- 
rexit, suoque stylo exornatas edidit ; aliarum rem 


Polyeucti martyris, Jüliani martyris, et sociorum. 
10, Marciani presbyteri. 11, Theodosii ceenobiar- 
cha.13,Hermyli et Stratonicl martyrum. 15, Joannis 
Calybite.22, Timothei apostoli, Vincentii levits et 


D martyris, Anastasii Persz, 23, Clementis Ancyrani 


episcopi,Joannis Eleemesynarii. 25, Eusebise, que 
cognominata est hospita.27, Joannis Chrysostomi, 
28, Jacob Eremito. 31, Cyri et Joannis, Melane 
Romana. Mense Februario. 4, Ignatii episcopi, 
martyris, Pionii presb. mart. Ephremi Syri. Try- 
phonis. 3, Blasii Episcopi, sancti Isidori, Agathe 
virginis, 6,Faustze, Euelasii, et Maximing. 8, Eva- 
grii et Mari: ejus filie. 9, Nicephori martyris. 193, 
Martiniani anachorelz. 14. Auxentii abbalis. 16, 
Onesimi martyrium,Julianz. 18,Leonís et Paregorii 
martyrum. 19. Auxibii archiepiscopi Selensis. 20, 
Jadoth episcopi, et sociorum martyrum. 27, Àn- 





i9 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


74 


dronici, et Athanasie. Mense Martio. 9. Quadra- ἃ Agapii et Theopistes.Acindyni, Pegasii, Anempo- 


ginta martyrum.10.Codrati, Cypriani, et sociorum. 
19. Theophanis, qui et [saacius dictus est. 13.Sa 
bini. 15. Longini centurionis. 16. Abramii, et 
Marie neptis ejus.27. Isaacii. Mense Aprili t. Aga- 
pes, Chionis, et Irenes. 4. Theoduli lectoris et 
Agathopodis. 5. Theodore, et Didymi martyrum, 
Themes, et Pherbatha ejus sororis. 7. Calliopii 
martyris. 8. Bademi archimandrite. 10. Terentii 
Africani et sociorum martyrum. 41. Ántype Per- 
gamensis episcopi. 413. Carpi, Papyli, et sociorum 
martyrum.18:Eleotherii [77] episcopi, et Euanthise 
martyris. 22, Acepsimte, Josephi, et Aithale. 25. 
Georgii Magni martyris Marci evangelista, 27. Àn- 
thymi episcopi Nicomediensis. 28. Paphnutii ana- 


disti, Aphthonii et Elpidophori martyrum. 4. Ian- 
vicii abbatis 9.Galactionis et Epislemes martyrum. 
Ilieronis et soc. mart. 8. Matronz. 9. Theodori 
Theronis mart. Aretha martyris. 10. Theoctistes 
Lesbize. 11. Mene /Egyptii martyris.195.Samona, 
Gurie et Abibi. 18.Joaunis Gbrysost. 22 Cacilis, 
Valerianietsociorum martyrum.23. Clementis mar- 
tyris episcopi Romani.Gregorii Agrigenlini episco- 
pi.24. Mercurii mart yris.25. Ecatherinz virginiset 
martyris.26.Alypii. [78] Cionita. Mense Decembri. 
4.Barbare martyris.Sancti Sabz abbatis.6.Nicolai 
Myrensis episcopi. 8. Patapii martyris.10. Menz, 
Hermogenis et Eugraphi. 11. Danielis stylitav.12. 
Spiridionis episcopi Trimythuntis. 13. Eustralii, 


choretz et sociorum. Mense Maio.1 Philippi apostoli. g Auxentii, Eugenii, Mardarii et Orestis. 49. Thyrsi, 


Jacobi apostoli. 2. Athanasii episcopi Alexandrini. 8. 
Alexsndro, et Aptoninsg virg:nis.4.Pelagie Tarsen- 
sis.8.Acacii centurionis. 10.Glyceria,et Loodicii.12. 
Alexandri alterius.Joannis Silentiarii. 14. Victoris et 
Coronas. Pachomii, Mense Junio.5.Bonifacii.7 Pauli 
archiepiscopi Constantinopolitani.42.Justini philo- 
sophi,Charitonis et sociorum.13.Aquiline virginis. 
19.Uul2 martyris.16.Quirici et Julitt».1 7. Manuel, 
Sabel exismact.19.Sozini, Nazarii, Gervasii, Protasii 
eisociorum.2; .Sumpsonis hospitum exceptoris.29. 
De peregrinationibus et laboribus sanctorum Petri 
et Pauli. Mense Julio.8.Procopii martyris.17. Alexii 
confesssris. Athenogenis martyris. 18. Mauritii et 
septuaginta militum.19.Arsenii abbatis. 20.Marise 
martyris. Helia Thesbite. 21. Danielis et trium 
puerorum. 223.Platonis martyris. 27. Septem dor- 
mientium. Panteleemonis martyris. 20. Callinici 
martyris. Éudocimi marlyris. Mense Augusto. 1. 
Sophise et filiarum ejus. 2. Stephani Romani pon- 
üücis. 19. Euplii martyris. 15. De ortu et educa- 
ione Virginis. 17. Mamantis martyris. Pauli et 
loliane. 49. Andree ducis exercitus, et socio- 
rüm. 29. De Joanne Baptista. De exportatione 
pretiogge manus Joannis Baptist». Mense Septem- 
iri. δ. Eudoxii, Romuli, Zenonis et Macarii 7. 
Sozontis. 9. Severiani. 17.Menodore, Metrodore 
οἱ Nymphodorz. 11. Theodore Alexandrins. 12, 
Autonomi. 13. Cornelii centurionis. 15 Nice» 
martyris. 16. Eophemis martyris. 19. Trophimi, 


Lycii, Callinici,Philemonis, Apollonii,et reliquo- 
rum. 21. Thome apostoli. 23, Decem martyrum 
qui in Creta subiere martyrium.25. Anastasia mar- 
(tyris. Eugenise martyris. 26. Theodori, et Theo- 
planis scriptorum. Inde el Domna, et sociorum. 
9'i Joannis apostoli et evangelist:e.29. Marcelli ar- 
chimandrite monasterii Accemitorum.30. Anysie, 
qua est Thessalonice.91.Silvestri pape Romani. 
Et hec quidem sive ipsius Symeonis, sive alterius 
Latine edita sunt ; Grece vero, vel Gracé et Lati- 
ne,qua ipse viderim, paucissima: namque Grece 
post Aretham in Apocalypsim, Vita Joannis apo- 
stoli et evangeliste.Grzce et Latine Vita Dionysii 
Areopagite a Baltassare Corderio recensita in 
eodem Dionysio.Àcta sancti Demetrii Myroblyte, 
Antuerpiz in quarto 1635, typis Joannis Meursii. 
Vita et martyrium sanct? Thecla per Petrum Plan- 
tinum cum Basilio Seleucensi ; De Vita et miracu- 
lis ejusdem sanct Thecla, Antuerpis in quarto. 
Vita sancti Athanasii cum ejusdem Athanasii ope- 
ribus. Vita Joannis Chrysostomi cum Chrysostomi 
operibus. Vita sancti Amphilochii inter ejusdem 
sancti orationes edita est a Francisco Combefis. 
Eum porro Metophrastz non esse stylus ipse et 
modus salis arguit. Metaphraste autem illud 
principium est : Kai τί τῶν χαλῶν ἔσται τίς τῇ 
μνήμῃ παραδιδούς ; Sub. Metaphraste nomine seu 
genuinos fcetus laudant, Vitas et martyria san- 
celorum. Suidas in "A62sw, Martyrium sanctis 


Sabbati et Dorymedontis. 21. Matthei evangelis- C Thecla, In "'Avzigovec , Vita sancti Danielis 


tp. 26. Cy priani et Justine martyrum. 27. Cosme 
el Damiani miracula. Callistrati et sociorum. 28. 
Charitonis abbatis.29.Cyriaci anachorete»x.30.Gre- 
gorii Magna Armenii. Mense Octobri. 1. Ananim. 
5. Charitines. 7.Sergii et Bacchi.9. Dionysii Areo- 
pagitse et sociorum.10. Eulampii et Eulampiee. 13. 
Taracti, Procli et Andrenici.4 7. Andres,qui est in 
Caisi.18. Luce evangelista. 19.Vari et sociorum 
ejus.20.A rtemii martyris.22.Abercii episcopi Hie- 
ropolitani.24. Aretho et socioruin.25. Martiani et 
Martyrii. 28. Anastasi» Romane.30.Zenobii et Ze- 
nebup ejus sororis. 31, Epimachii martyris. Men- 
se Nopembrí.2. Eustachii, Theopisie, et filiorum 


ParaoL, Gn, CXIV. 


Siylite. In 'Apgotv, Vita sancti. Euthymii. In 
'"AÀAxala, Vita sancti Marcelli. Sancti Callicecadi in 
᾿εξαπάτη, In No0esewsancti Luciani.In Καταπέλτης, 
sancti Agathyrsi. In 'Yna1006222:,sancti Symeonis 
Stylite Gennadius patriarcha Constantinopolitanus 
pro concilio Florentin. cap. 1, sancti Dionysii 
Areopagita; cap. 4,sancli Joannicii; cap.50,sancti 
Stepliani Junioris, et Joannis Chrysostomi, Jose- 
phus Methonensis Apologia pro concilio Florentino 
contra Marcum Ephesium,sancti Dionysii Areopa- 
gite : hanc eamdem Vitam veluti Metaphrasta pro 
testimonio citat Andreas presul Rhodi in Con- 
cilii Florentini sess. 7. Joannes Veccus in senten- 


" 


15 


LEONIS ALLATII. 16 


tiis Patrum pro processione Spiritus a Filio, et A nomine : et quz aliquando nomen praeferunt av- 


Constantinus Melitiniotes Orat. 2, de processione 
Spiritus sancli. Kal à τὰς τῶν ἁγίων πολιτείας͵ καὶ τὰς 
αὐτῶν ἀθλήσεις ἀφηγησάμενος μεταφραστικῶς͵ εἰς τὸ τοῦ 
᾿Αρεοπαγίτου μαρτύριον Διονυσίου φησὶ, τοῦ τῶν ἀποῤῥή- 
των ἐχφάντορος, δεήσων εἰπεῖν περὶ τῆς οἰχονυμίας Χρι- 
στοῦ, πρὸς τὸ τέλος ἐπὶ λέξεως οὕτω: ἐφθέγξατο, Καὶ εἰς 
οὐρανοὺς ὁ ἐμὸς Χριστὸς ἀναφέρεται, καὶ τὰ Ein; Et qui 
sanctorum res gestas ac cerlamina,ut metaphras- 
Ie solent,enarravit,in Dionysii Areopagilo mar- 
tyrio, illius, inquam, qui res qu& exprimi we- 
queani,revelavit,cum de Chrisui economia [19] ei 
disserendum esset, ipso in fine his verbis comple- 
zus est: Εἰ in celos Chrislus meus assumilur,eltc. 
Michael Glycas Epist,21. Sancta Anastasic. Nice- 


ctoris,in aliis codicibus sine suctore jacentingloriz, 
Illas profecto omnes Melaphraste si vindicaveris 
acerbissime insaniveris; si nullas, multa impie 
sceleratequecommiseris.Observandum vero est ante 
alia, male a nonnullis dici, cum alicujus Sancii 
Vite nomen przfixum non habetur,eam Vitam legi 
apud Metaphrastem,quasi vero collectiones omnes 
Vitarum ab eodem Melaphraste confecta sint;quod 
ego eXistimofalsissimum.Cum [30]enim Collectiones 
similes,qu& fere innumerz sunt,raro aut nunquam 
inter se conveniant, sed hz plurea illa pauciores 
Vitas contineant, el alio atque alio dicendi modo 
methodoque conscripti», qui id fieri potuit, ut ab uno 
inchoate sint absolutzeque, nisi eum singulis horis 


phorus Callistus lib. xiv, cap.51.Ecclesiastics his- Β atque momentisalia atque alia inente una versasse, 


torie, sancti Simeonis Stylitee senioris,et lib. xvin 
eap.94.Sancti Simeonis Stylitee junioris. Quz vero 
hactenus ineditte, tenebris tineisque addicta biblio: 
thecarum loculos occupant, írusira tempus insu- 
merem si omnes hicrecensere conarer.Nulla enim 
fere bibliotheca fuerit, cum manuscripti codices 
adsint, in qua volumen aliquod barum vitarum non 
reperiatur. Verum ipse solius Antonii Augustini re- 
censitis ad reliqua gradum faciam.Ioa bibliotheca ila- 
que AntoDii Augustini sub Simeonis Metaphrastae no- 
cine bz legebantur.Mense Januario. Athanasii Ále- 
xandrini.Eutbymii. Timothei apostoli.Anastasii.Cle- 
mentis Ancyrapi.Eusc bie cognomento Xene.Grego- 
rii Nazianzeni Xenophontis et filiorum. De reliquiis 
saneti Joannis Chrysostomi.EphraemiSyri.Cyri ctJo- 
annis.Mense Februario. Tryphonis.Parthenii episcopi 
Lampsaci.Theodori Stratilatze. Luce Thaumaturgi. 
Nicephori.Blasii Martioiani.Mense Martio.Sancto- 
rum quadraginta duorum martyrum. Sanctorum 
quadraginta Narratio de obsidione Copstantinopolita- 
na. Mense Aprili. Georgii marlyris.Vense Junio.Ma- 
nuelis,Sabelii et Ismaelis.Sampsonis Xenodochi.Po- 
regrinationes Petri et Pauli. Mense Julio.Procopii. 
Pantaleonis.Callinici.Eudocimi.Mense Augusto.De 
ortu et educationc.Deiparze.De Christi imagine missa 
ad Agbarum.De JoanneBaptista. Mense Novembri. 
Samons,Guries et Abibi.Pauli archiepiscopi Con- 
stantinopolitani.Hieronis et qui cum eo passi sunt. 
Matronz.Theoctistes Lesbim. Meno /Egyptii.Joan- 
nis Eleemosynarii.Joannis Chrysostomi.Philippi a- 


et modo has modo illas approbasse reprobasseque 
dicere velimus.Siunus eas absolvis,esedem semper 
in codicibus manuscriptis magna ex parte objiceren- 
tur : at modo aliter fit. Quare dicendum est, Me!a- 
phrastem scripsisse Vitas Sanctorum, non colle- 
gisse; et quas ipse scripsit, eodem semper servato 
ordine cudisse, ut asserit Baronius , iis etiam ali- 
quando annexis cum primi scriptoris nomine,quas 
ipse comprobasset, nec immulasset, Et hinc plane 
videatur Vitas ita a Melaphraste digestas fere sem- 
per eumdem modum in aliis codicibus serrare. 

Male ergo affirmatur, cum quis nobis in manus 

codex pervenerit, et in eo habentur Vitzs Sancto- 

rum, nullo prefixo scriptoris nomine, illas Vitas 
haberi apud Metaphrastem,cum collectio illa Vi- 


C tarum Metaphrastis non sit; et consequenter illas 


Metaphrastem,el si non scripserit,approbasse, vel 
sallem dignas existimasse, quz per manus homi- 
num volitarent. Dixi supra arduum hunc esse la- 
borem et improbum,et quem ipse prudentioribus 
relinquerem. Conferam iamen aliquid studii et 
opere,et viam aliis aperiam, ut potero ; et quem- 
admodum prudens agricola post jacta in terra 
semina, enataque, ne genuina a spuriis, aliusque 
generis suffocentur, fructumque sincerum habeat, 
primum herbulas illas omnes,quas ille non agno- 
scit,sementis colligendi,germanas,etiamsi optime 
fuerint, severa diligentia exstirpat, reliquas fovet 
el colit; sic et ipse ex amplissimo isto, qui Meta- 
phraste nomineipvaluit campo,primus omnium Vítas 


postoli:Mense Decembri. Bonifacii Romani. Sebas- D eas, quis posset omnes? evellam, ut ita dicam,et 


tiani. Tranquillini,Nicostrati,Clsudii, Castoris, et alio- 
rum. Ignatii.Julians.Anastasi. Decem martyrum 
Cretensium.Eugenis et parentum.Theodori et Theo- 
pbanis Graptorum. Indi et Domne, et sociorum. 
Marcelli. Melanie Romana. Eleutherii [n Danie- 
lem prophetam,et tres pueros.Non aliarum biblio- 
thecarum indices conferam, cum rari admodum 
sint, qui eadem contineant. Omnes enim. fere ad 
unum eorum in iisdem mensibus, et diversorum 
sanctorum Vitas ct elogia, eorumdemque sanctorum 
Vitas varias proponunt; et quod maximo rei Ec- 
clesiasticee detrimento faclum est, sine auctoris 


eradicabo (quarum sub nomine et martyria, et 
elogia, sive encomia, sive laudes tum in sanctos, 
tum in Christum, et. Deiparam intellectas velim) 
propriisque auctoribus, manuscriptorum ope co- 
dicum restiluam : tum de aliis, quz sine nomine 
sunt,judicabimus.Ut vero facilios intentum conse- 
quamur,primum apponetur principium operis,se - 
cundo loco nomen auctoris, tertio titulus ipse ope- 
ris,ut uno ictu, veluti in tabella, quis sibi inter Meta- 
phrasielaboreslocum occupaverit,siveita disponente 
Metaphraste,sive ex scriptoribus ipsis,qui uutommo- 
dumest etlubet,omnia audent,reforamusin codicem, 


11 


A 

᾿Αγαθὴν ἄμιλλαν ἀνεστήσασθε, Athanasii archie- 
piscopi Alexandrini, βίους του ὁσίδυ Πατρὸς ᾿Αντω- 
viou. 

᾿Αγαθὸν καὶ δίκαιον, καὶ πᾶσι τοῖς e9at6stv, Stephani 
Byzantini, περὶ τοῦ βίου xal μαοτυρίου τοῦ ἁγίου ὁσιο- 
μάρτυρος Στεφανου τοῦ νέου, Scriptor non [81]multos 
post annos vivebat, ut ex eodem colligitur. Οἶδε 
γὰρ ὥσπερ νεφέλη τὸν 7Àtov, οὕτω καὶ χρόνος χρύπτειν 
τὰ μὴ λαλούμενα, χαΐίπερ τεσσαραχοστοῦ δευτέρου ἔτους 
παραδεόραμηχότος, ἀφ᾽ οὔπερ τὴν διὰ μαρτυρίου ἱερὰν 
τελευτὴν ὁ παμμάχαρ Πατὴρ ἡμῶν ὑπέστη Στέφανος 
μέχρι τῆς νυνί, Ole προτραπεὶς ἀνελεξαμὴν παρὰ ἀλη- 
θευόντων ἀνδρῶν, xal τῶν αὐτοῦ φοιτητῶν ὧδε χάχεῖοε 
περιθέων χαί περιαθρίζων λέξαι τὰ ἐξ ἁπαλῶν ὁ ὀνύχων 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


18 


Alitani λόγος εἰς τὸν Ἰὼδ τῇ ἁγίᾳ xai μεγάλῃ δεὺ- 


τέρᾳ. 

pum τινὶ πολυφώνῳ, Theodori Studiti, εἰς τὸ 
γενέσιον ᾿Ιωάννου τοῦ Προδρόμου. 

᾿Αθλητιχοὺς ἀγῶνας εὐφημεῖν θέλων, Leonis impe- 
ratoris, εἰς τὸν ἅγιον Κλήμεντα, 

Al μὲν Χριστοῦ πανηγύρεις, ὅσαι τὸ φῶς τῆς περὶ 
ἡμὰς οἰκονομίας, Constantini diaconi et chartophy- 
lacis, diaconi Magne Ecclesie Constantinopoli- 
tana, alterius ab Ácropolita, et Tio, ἐγκώμιον εἰς 
πάντας τοὺς [82] ἁγίους μάρτυρας. Meminit illius 
septima synodus generalis Act. 5. 

Al χάριτες μὲν ἐπὶ τῶν προτέριον χρόνων, Nicolai 
Cabasilz, λόγος εἰς τὴν ἀνάληψιν τοῦ Σωτῆρος. 

"Axout, οὐρανὲ, xxl ὁ τῶν ἀγγέλων ἄπας χύχλος. 


αὐτοῦ χαὶ μέχρι γήρως, τὰ τὲ τῆς γε νέσεως χαὶ τοῦ Β Nicolai Cabasilz, εἰς τὰ σωτήρια πάθη τοῦ Κυρίου 


θάνχτου φάστερπνα xal θχυμαστὰ διηγήματα. Solet 
siquidem. guemadmodum nebula solem, tempus 
eaà qua non commemorantur, occulere ; etsi duo 
el quadraginta. aüni / pretergressi sunt, er quo 
marlyrío beatissimus hic Pater nosler sacrum 
υἱἱιΒ exitum consecutus. est Stephanus ad. hunc 
diem:quo admonitus averacibus hominibus illius- 
que discipulis selegi huc atque illuc circumiens et 
colligens,ut scriplo mandarem,quo ille ex teneris 
ungutculis usque ad seneclam proasliterat et. ab 
illius ortu usque ud obitum, jucundissimas et 
admirabiles narrationes. Quod non arduum fuit, 
cum Stephani equales, amici et consanguinei su- 
perstites essent. lbid. Ταῦτά βου τοῦ ἐλαχίστου 


τοῦδε πονήματος τὰ ἐχλεχρέντα παρὰ τῶν τοῦ ὁσίου C too; ἁγίους Σύρον καὶ 


ἀγχιστέων, Ἰνωρίμων, συγγενῶν, συσσίτων, ὁμορόφων 
xai φοιτητῶν᾽ οὗ μὴν ἀλλὰ καὶ παρὰ τῶν τυράννου συμ- 
μυστῶν τῶν ἀχμὴν τῷδε τῷ βίῳ συζώντων ἀληθινά 
διηγήματα. Et hoc quidem minimé hujusce labo- 
ris a sancti parentibus, amicis, consunguineis, 
convivis, contubernalibus et discipulis, imo et a 
Ilyranni in facinore consortibus, qui usque dum 
in vita supersunt vero narrationes sunt. Vide de 
hoc auctore plura in capite de Joanne Damas- 
ceno, quod post has Diatribas publicamus. 

᾿Αγαπητοί, ᾿Αψευδὴς ὁ Θεὸς διὰ τοῦ προφήτου 
ἐμαγγειλάμενος. Theodori episcopi Trimithuntis, 
περὶ τοῦ βίου, xal τῆς ἐλορίας, καὶ τῶν θλίψεων 
᾿Ιωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, 

᾿Αγαπητοί, Οὐχ ἢν ἀπειχὸς εὐγνώμονας, 
lochii Inconiensis, εἰς τὸν βίον καὶ τὰ θχύματα τοῦ 
ὁσίου lia:póc ἡμῶν Βασιλείγυ ἐπισχόπου Καισα- 
ρείας. 

᾿λγαλλιάσεως xai εὐφροσύνης ἡμέρα, Theodori 
Studite λόγοις εἰς τὼν προσχύνησιν τοῦ τιμίου xal 
ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ἐν Μεσονηστίμῳ, 

᾿Αγγελιγῆς πανηγύρεως ἣ προαφορισμένη κυρία 
παροῦσα συναθροίζει, Procopii diaconi et chartophy- 
lacis, ἐγκώμιον τῶν θείων καὶ μεγάλων ἀρχισιρατ- 
ἧγων Μιχαὴλ, καὶ Γσδριήλ. 

"Aye δὴ καὶ σήμερον, φίλε, γνησιώτερον τοῦ γεν- 


γαιωτάτου ᾿Ιώδ, Leontii presbyteri Constantinopo- 


Amphi- D 


ἡμῶν ᾿Ἰησοῦ Χριστοῦ, 

᾿Αχούω Μωσέα τὸν μέγαν τὸ ξένον ἐχεῖνο. θαῦμα 
τῆς βάτου. Nicephori Gregora, λόγος εἰς τὴν ὑπὲρ- 
αγίαν Θεοτόχον ὀιαλαμδάνων τήν τε γέννησιν, xai 
τὴν εἰς τὰ qux τῶν ἁγίων εἴσοδον, καὶ ἀνατροφὴν 
αὐτῆς. 

᾿Αλλ᾽ ἔμαιγε τοῖς σοῖς ἐπιδαλεὶν ἐγχωμίοις, ὦ 
Χριστοῦ βαπτιοτὰ, πόῤῥωθεν πειρωμένῳ. Theoduli 
abbotis, ἐγκώμιον εἰς τὸν μέγαν τοῦ Χριστοῦ βαπτι- 
στὴ» xal πρόδρομον ᾿Ιωυάννην. 

ἤλλλοι μὲν ἄλλως τοὺς ἁγίους τιμείκωσαν. Sophro- 
nii monachi Sopliista, monasterii Sancti Theo- 
dosii, quod est in EÉremo prope Sanctam civitatem, 
['ostea archiepiscopi Hierosolymitani, ἐγκώμιον εἰς 
᾿Ιωάννην τοὺς μάρτυρας, 
Τῆς προθεωρίας ἡ ἀρχὴ, ᾿Ὀφθαλμῶν ἀῤῥωστίας 
ἕνεκα Κύρῳ xal ᾿Ιωάννῃ, Hujus mentio habetur in 
septima synodo generali Act. 4. 

'AAÀ' οὐ πένθιμος ἣμῖν ὁ καιρός, Τούτου γέ τοι 
μαρτύριον σαφὲς T, νηστεία, Joannis Eucbaitarum 
Metropolite, εἰς τὴν μνήμην τοῦ ὑγίου μεγαλομάρ- 
τυρος θεοδώρου, xxl τὴν τον πρωτοσαδδάτου ἡμέραν 
ἐν Εὐχαΐτοις. 

᾿Αλώμενος ἐγὼ χατὰ τὴν ἔφοδον τῶν Βαρθάρων. 
Nili monachi, εἰς τὴν &vaipso:w τῶν ἐν Σινᾶ καὶ 
Ῥαϊθοῦ ἁγίων Πατερων. 

"A piv ἄν τις εἰχάσῃ τεχμήριον τὴν παροῦσαν 
ἔχων κατάστασιν, Maximi Planude monachi, λόγος 
εἰς τὴν θεόσωμον ταφὴν τοῦ Κυρίου, 

᾿Αναδαλλεται μὲν ὁ ᾿Ιησοῦς, xal φῶς ὡς ἱμάτιον 
πηνίχα τοῖς μαθηταῖς ἀστράπτων ἐπὶ τοῦ ὄρους θα- 
δώρ. Theodori Αἰδηΐθ episcopi, λόγος σχεδιασθεὶς 
εἰς τὴν ταφὴν τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ τοὺ θεοῦ ἡμῶν. 

᾿λναγχαῖόν ἐστι πάλιν σήμερον τῷ πρωὶ τοῦ λό- 
του, Eusebii Alexandrini, περὶ τῆς παρουσίας ᾿Ιωάν- 
vou εἰς τὸν ᾷδην, 

᾿Ανάστασις τοῦ ἐμοῦ xai Θεοῦ, xal τοῦ νε- 
χρωθέγτος, Leonis imperatoris, λόγος εἰς τὴν ἁγίαν 
᾿Ανάστασιν, 

ἼΑνδρες φιλόξενοι, καὶ φιλόχοιστοι, xai φιλάδελ- 
qot, Gregorii Neoce&sariensis, λόγος εἰς τὰ ἅγια Θεο- 
φάνεια, ἢ εἰς τὰ ἅγια Φῶτα. 


79 


LEONIS ALLATII. 8 


'Avisir τῇ τρίτη ἡμέρᾳ ὃ Κύριος. Eusebii Alex-A νῶν ἀπὸ προγόνων dura πάλιν, Ἐν τῷ aix p 


andrini, εἰς τί,» 'Avíszaz:v τοῦ Κυρίου. ΝΣ 
᾿Ανέτειλε μὲτῷὰ τ» ἀνάληψιν τοῦ Κυρίο) ἡμῶν 
Ἰησοῦ Χριστοῦ πρὺς τὸν ἴδιον Πατέρα, Bar-aphte, 
μαρτύριον τοῦ yis) ἀποστόλο, ᾿Ανανίου, In fine enim 
legitur : Ἐγὼ 2: Βαρσχτῆᾶς ἔγραγα τὰ ὑπομνήματα 
αὑτοῦ, καί ἔθτ,κα πρὺς τὸ λείψανο" τοῦ γενναίου δήλτ,- 
τοῦ ᾿Ανανίου, 5va γένηται: εἰς ἐπιγραμμὺν, καὶ εἰς τύ- 
πο, ὠφελείας τοῖς ἐλπίσιν ἐπὶ Ung Un y iA τοῦ 
Σωτῆρος ἡμῶν ᾿[ησοῦ Χριστοῦ. Ego tero Bursapka 
ecripsi commentaria ipsius, reposuique justa ca- 
dacer generosi atMete Ananic, ut sint. exem- 
plum εἰ typum utilitatis eorum, qai sperant 
super promissione Soltatoris nostri Jesu Chiisti. 
"Aziz, μὲν ἐγχωμίων λόγος. Theodori Daphno- 


pate, ἐγγώμιων εἰς τὸν [83] ζγιον Παῦλον, τυλλεγὲν Β 


ἀπὸ ὀιχτόρων λύγων τοῦ Χρυτοστόμου, 

᾿Αποστολιχῖ,  imngíav εὐττιμῖσαι πριθέμενος 
νῦν ὁ λόγος, Macarii Crysocephari archiepiscopi 
Philalelphiensis, εἰς τὸν ἅγιον ἀπόστολον χαὶ εὐαῦ- 
(ἔλισιτ,», ᾿Ιωάννην, καὶ Θεολύγον, 

᾿Απόστολος ὁ τὴ» φαιδρὰν ταύτη» συγχροτήσας 
πανήγυριν, Procopii Chartophylacis, ἐγκώμιον εἰς 
τὸν ἄγιον ἀπόστολον χαὶ εὐχγγελιστὴν Ἰωάνυτ,», | 

"Aptzny ἀνδρὺς ἐπαινεῖν χελευόμενον, Leonis im- 
peratoris, λύγος εἰς τὸν μέγαν ᾿Ιωζννη, τὸν Κρυσό. 
στομον, 

᾿Αρίστη μὲ» καὶ ἢ, τῶν ὁρωμένων εὐπρέπειχ, Ma- 
carii Chrysocephali, λόγος εἰς τὰ ἐννέχ τάγματα τῶν 
ἀύλων δυνάμεων, καὶ εἰς τὸν πάμμεγαν ταξιζρχην 
Mty ax) τὸν ἀρ ιττράττγου. 

᾿Αῤῥτιτα τῆς τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίας ὑπὲρ ἡμῶν", 
Isidori archiepiscopi Thessalonicensis, λόγος εἰς 
τὴ σωτήριον κατὰ 0322 χαὶ θείχν ivre) τοῦ Χρι- 
9792, 

'"Agyf μὲν ἡμῖν τῆς mobs τὸ ἀγαθὴν ἔχ τοῦ ma- 
λχιοῦ πτώματος, Michaelis Pselli, ὅΐος τοῦ ὁσίου 
Πατρὸς Αὐξεντίου, 

᾿Αρχὴ μὲν τῶν ὄντων Otho οὖχ, ὡς συντεταγμένος 
τούτοις ὧν, Michaelis Pselli, λόγος εἰς τὸν Εὐχγγε- 
λισμόν, 

'"Apy', τῷ κόσμῳ, Leonis imperatoris, εἰς τὸ γε- 
νέσιον τοῦ Προδρόμου. 

᾿Αστέρες μὲν αἰσθητοὶ τῷ στερεώματι προδειχνύ- 
μένοι, πρὸς θέαμα κινοῦσι μέγα, Petri episcopi Ar- 
givorum, εἰς σοὺς ἤγίους, καὶ ἐνδόξους, xxi θχυματ- 
ὀυργοὺς ἀναργύρους Κοσμᾶν xal Δαμμιχνόν, 

AUtn ἡμέρα Κυρίον, Leonis imperatoris, εἰς τὴν 
γέννησιν τῆς Θεοτόκου, 

B 

Βσσιλεύόοντος — 'Aprvátoo τῆς Περσικῆς — opas, 
γέγονε φιλονεικία, Anastasii episcopi Theopolitani, 
περὶ τῶν ἐν Περσίδι πραθέντων. 

Πασιλεύοντος Διοχλητιχνοῦ xal Μαξιμιανοῦ πᾶσα 

ἢ 'Ρωμχίων ἀρχὴ τῆς ἀθέου τῶν εἰδώλων ἐπεπλή- 
puo λατρείας. Martyrium sancti Eustratii, et socio- 
rum, Auxentii, Mardarii, Eugenii et Oresiz. Pu- 
blicavit Eusebius monachus in fine. ᾿Εγὼ δὲ ὁ ἁμαρ- 
τωλὸς Εὐσέδιος kx παιδόθεν μονάζων τὴν Σεῦχστη- 


τοῖν ὄνων μετὰ πολλῶν χαὶ ζλλων μαρτορυλοτῳ, 
εἶχον “πἹῪ τὰ ὑκυμνήμχτα τοῦ ἀγίου τούτου ἐν λων 
πού, γα! CX τὸ μι, εἶνχτ τὰ λείῳ χυϊ τοῦ 2r» 
Εὐπτ, τίου τούτου ἐν τ, πῶει ταῦτι,, BYTE ἀχιχῳ. 
Ὑᾶ: μὲ παρὰ TUA, ὅτ: πετανέρωνται ἐν τῇ '"Apm. 
pIxrzeruv» τὰ ἅγιχ λείψανα αὐτοῦ, οὗτε ἐγὼ αὐτὶ 
ὑτιμοπίευσα τὰ ὑπομνήματε͵ οὔτε ἐξί,ττ,σέ τις ἴὰ 
παράσγω. Ἕν Oi τῷ Χρόνῳ τούτι, νεώτερός τις AX 
τος ὑπάργων χαθεχάσττ,ν δυνετύγμανε τῇ ταξεινώσι 
μου, 7131; δὲ τὰς ὑπχργούσας μοι βίδλους ἀνεγνωχὰς 
ἀνέγνω zii τὰ ὑπομνήματα ταῦτα͵ καὶ ἐπιστώσατό με, 
ὅτι 72: μαρτύριον αὐτοῦ ἔστιν εἰς τίν "A ρχυοχκτρῶν͵ τὶ 
δυνάμεις ἰχμάτων γίνονται δι’ αὐτοῦ, Τὰ δὲ ὑπομνήμει: 
τῶν ἁγίων τουτῶν οὐδεὶς τῶν ἐχεῖσε ἔχει, ὡς Evt:jin 
ἀθυμεῖν πάντας τοὺς τῆς χώμης ἐκείνης, μέλιστα δὲ ἐν 
ταῖς μνείαις αὐτῶν͵ "Emi πολὺ οὖν παρακαλοῦντός pt, 
ἐχξεδώχα αὐτῷ, καὶ ἀξιῶ πάντας τοὺς ἀναγινώσχοτας x1: 
τοὺς ἀχροωμένους t»yts):: ὑπὲρ ἐμοῦ. Ego auiem 
peccator monachus Eusebius a pueris monasti- 
cam [81] vitam secutus,Sebasianosm urbem a pre- 
genitoribus habitans, in cella mea degens, cua 
aliis multis martyrologiis consersabam εἰ hujas 
santi. Acta in arcula.Et cum hujusce sancti Eus- 
tralii reliquie in hac urbe non essent, mec ipse a 
quoquam asdissem in Arauracena fuisse rers. 
las,commentaria non retelaveram ; neque quis- 
piam a me illa petiit.Hoc vero tempore futenisqn- 
dam admodum studiosus quotidie mecam kunili 
sermonem conferens, cmnesque libros qui even 
apud me pereurrens,legit et ipsa Commentaria, 
affirmavit mihi etiam eorum martyríum esse in 
Arauracena,et morborum ibidem sanitatem com- 
parari.Verum acta horum martyrum nullum illis 
in locis possidere,adeo ut tristi essent amimo illius 
vicí accole,el potissimum cum eorum memoria 
recoleretur : is multis precibus e& a me eztlorsit. 
Togo interim omnes tum Lectores, cus. Audito- 
r£5, αἴ pro me Deo precas fundant. 

Βασιλεύοντος᾽ Διοχλητιανοῦ τοῦ βασιλέως ἐγένετο 
διωγμὸς μέγας τῶν Χριστιανῶν, Martyrium. S. Dre- 
st: scriptum a przsente et vidente. 'Axoósac δὲ 
ταῦτα ὁ ἡγεμὼν, ἐχέλευσε τὸ λείψανον αὐτοῦ ῥιφῆ- 
ναι ἐν Φδῳ τῷ ποταμῷ ἄντικρυς τοῦ ὅρους, "A vüptoxov 
C6 τινα ἐθεασάμοθα, ὃς τὴν ἰδέχν εἴχε λαμπρὰν, ὡς 
ἥλιος, λαξόμενον τὸ λείψανον τοῦ ἀγίου μάρτυρος, ὅσ- 


Ὁ τις καὶ κατέθετο αὐτὸ ἐν τῷ παραχειμένῳ ὄρει τῇ 


πόλει Τυάνων. Haec eum. audisset dur. mandavit, 
radaver illius injici in. Phibum fluvium ἐπ coms- 
pectu montis. Nos cero vidimus quemdam homi- 
nem, veluti solem splendo:e pellucidum, qui ac- 
ceptum. cadaver. sancti martyris reposuit in ad- 
jacente monte civitati Thyanorum. 

Βλάσιον τὸν μέγαν ἐν ἱεράραις xal μάρτυσι, πῶς 
ἂν ἄξίως θαυμάσωμεν. Theodori metropolytze, Ci- 
2761, εἰς τὸν ἅγιον ἱερομάρτυρα Βλάσιον. 

Γ 
Γυναῖχχ μὲν üvocelay ποῦ τις v, xal ὅπως εὖ 


ὁ σοφὸς ἠτπόρισε Σολομών, Constantini ΑοΡΟρο 


B1 


τυρα Θθεοδοτίαν. 
[Y 

Δεδοξασμένχ ἐλαλήθη περὶ σοῦ, ^ πόλις τοῦ Θεοῦ, 
Germani patriarchae Constantinopolitani, λόγος εἰς 
τὰ ἐγκαίνια τοῦ vao) τῆς παναγίας θΘεοτύχου τῶν 
Χρακοπρττείων, χαὶ εἰς τὴν χατάθεσιν τῆς ἁγίας 
Ζώης καὶ τῶν σεδχσμίων σπαργάνων τοῦ Σωτῆρυὺς 
ἡμῶν. 

Δεῖπνον ἡμῖν πολυτελὲς Λάζαρος αὖθις, Hesychii 
presbyteri Hierosolymitani, εἰς τὸν τετραήμερον Ad- 
ζαρον. 

Δεῦρο λοιπὸν, vii μου, καὶ περὶ τῆς προδοσίας, 
Eusebii Alexandrini, εἰς τὴν προλοσίαν ᾿Ιοὐδα. 

Δεῦτε, φίλοι, καὶ τήμερον τῶν εὐχγνελιχῶν ἀόχνως, 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 
- et Magni Logothele, λόγος εἰς τὴν ἁγίαν ὁστιομάρ. αὶ Διοχλητιανὸς ὁ Ρωμαίων αὐτοχράτωρ ἀναξίως τῶν 


82 


σχήπτρων ἐπιλαξόμενος, Sancli Georgii martyrium 
videtur scriptum ab ejus famulo. ᾿Επινεύσαντος δὲ 
τοῦ δεσμοφύλαχος εἰσῆλθεν ὃ οἰκέτης ἔξω τῆς φυλα- 
χῆς παραμένων, ὅστις xxi τὰ χατὰ τὸν ἄγιον ὑπο- 
μνήματα σὺν ἀχριδείᾳ πάσῃ, συνέταξε, Annuente car- 
ceris custode ingressus est [amulus,qui extra car- 
cerem morabatur,qui et de sancto commentaríum 
diligenter composuit. 
E 

Ἔγγιστα τῆς πόλεως Καισαρείας τῆς Παλαιστινης. 
Vita et res gest: sancti Martiniani : scripta est ab 
ejusdem synchrono,ut legitur in principio. 'E» τού- 
τῷ τῷ ὄρει ἐστὶν ἔρημος παραχειμένη, ἐν ᾧ olxousty 
ἄνδρες πολλοὶ ἀτχητικὸ" βίον διάγοντες, ἐν εἷς ἔγνων 


Procli patriarchae Constantinopolilani εἰς τὴν ἁγίαν B xai τὸν μακάριον xal Ἐνάρετον ΜΙ χρτινιανὸν, οἰχοῦ τα ἐν 


μεταμόοφοσιν τοῦ Κυρίου xal 
ἡμῶν, 

Δημήτριος ἡμῖν τοῦ τε συλλόγου, xal τῶν λόγων 
ἀφορμὴ πρόκειται σήμερον. [89] Philothei patriar- 
ch» Constantinopolitani, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον 
Δημήτριον, 

Δημήτριος τὸ γλυχὺ πρᾶγμα. Demetrii Chryso- 
loro, λόγος εἰς μέγαν Δημήτριον τὸν Νυροδλύτην, 

Δίδου ἡμῖν, f οωνὴ τοῦ Λόγου, φωνήν, Sophronii 
archiepiscopi Hierosolymitani, ἐγκώμιον εἰς τὸν 
ἅγιον Ἰωάννην τὸν Πρόδρημον. 

Διήγησιν ξένην «αἱ παράδοξον ἀκούσατε σήμερον 
παρ᾽ ἐμοῦ, ἀγαπητοὶ, ἥτις ἐστὶ γρήσιμος, Vila sanc- 
torum Galactionis οἱ Epistemes : scripsit Eutol- 


Θεοῦ xai Σωτῆρος 


τῷ ópet τούτῳ, In hoc monte eremus adjacet, in qua 
habitant plures homines ascelicam vilam agentes, 
inter quos cognovi beatum et virlulibus celebrem 
Marlinianum, hujusce montis accolum. 

[86] ᾿Εγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις AtoxÀnttavo3 τοῦ 
βατιλέως Ανθιμον τὸν ἔπαρχον ἀῤῥωστίᾳ, Martyrium 
sanct» Febronie. Scriptum est ἃ Thomaide, ut 
in (ine. ᾿Εγὼ δὲ θεωμαὶς μετὰ τὴν κοίμησιν Βρυένης 
ἐδεξάμην αὐτῆς τὴν διχκονίαν " χαὶ πάντα ἐξ ἀρχῆς 
ἐπισταμένη τὰ συμδεδηκότα τῇ Φευρωνίᾳ * ἔπειτα δὲ 
xai τὰ λοιπὰ διδαχθεῖσα παρὰ τοῦ χυροῦ Λυσιμάχου, 
ἄπαντα τὸν βίον καὶ τὰ ὑπομνήματα αὐτῆς συνεγρα- 
ψάμην εἰς ἔπαινον xal δόξαν τῆς ἀθλοφόρου καὶ μάρ- 
τυρος Φευρωνίας, προθυμίᾳ δὲ τῶν ἀκουόντων, τοῦ διε - 


mius eorum famulus. Κἀγὼ γὰρ ὁ ταπεινὸς Εὐτόλ- Q, γείρειν αὐτοὺς εἰς προσκύνησιν xai δόξαν τοῦ Πατρὸς, 


utoc, 6 ταύτην ἡμῖν τὴν ψυχωφελὴ ἱστορίαν προθέμε- 
νος, εἰ kal αὐτόπτης γέγονχ, καὶ ὑπηρέτης τῶν τοῦ 
ἐμοῦ Δεσπότου ἀγωνισμάτων καὶ ἀθλημάτων, ἀλλ᾽ οὐχ 
ἐχζέλωσα τὸν τούτου ἀγγελιχὸν βίον ἐμπαθῶς πολιτευ- 
σάμενος, xal τὴν σάρκα μᾶλλον ποθήσας ὑπὲρ τὸ τινεῦ- 
μα. Et, Πχρχχαλῶ οὖν, ἀγαπητοὶ, μήπως εἰς τὴν τοῦ 
λόγου μου βλέψητε βεδηλότητα, ᾿Αμαθὴς γάρ εἰμι, καὶ 
εἰχότως cox ἰσχγύσω τὴν διήγησιν ὑμῖν ἐν πείρᾳ ποιή- 
σασῦσι, "AAÀ' οἵὸχ ὑμᾶς, ὅτι οὐ πρὸς τὸ ἀχριόδὲς τοῦ 
λόγου βλέποντες ἀνχόχλλεσθε τὴν διήγητιν, ἀλλὰ πρὸς 
τὸ τῆς πίστεως ταπεινὸν [499 ἀποφθέγμα εὐπειθάσαντες 
τὸν παρ᾽ ἐμοῦ ἱστορεῖσθαι μέλλοντα τίμιον, Ego etenim 
humilis Eutolmius,qui vobis hanc animis peruti- 
lem historiam propono, licet oculis meis viderim, 
el minister meí Domini certaminum, el gestorum 
factus sim, nihilcminus illius angelicam vitam 
emulatus non sum a[fectibus obnoxius; et in car- 
nem quam in spirium maygis propensus. Et, Oro 
itaque,dilectissimi, ne in sermonis mei profanum 
prospicialis. Idiota enim sum : ideoque merito 
non potero hac mea narratione vobis salisfacere. 
Verumtamen scio vos non proplerea quod ezqui- 
site in sermones meos inquiritis,narrationem dif- 
ferre,sed ud fidei humilem dictionem respicientes 
illius venerundi Vitam, quam ego narratione hac 
mea proseculurus sum,etc. Eutolmii hujusce me- 
minit Symeon Metaphrastes in Vita sanctorum 
Galactionis et Epistemes. 


χαὶ τοῦ Υἱοῦ, xx: τοῦ αγίου Πνεύματος, Ego porro 
Thomais post. Bryennce obitum, in me illius mi- 
nisterium accepi , el cum exacte trenerem quaecun- 
que Febronie acciderunt ; cum etiam reliqua a 
domino Lysimacho edocla essem, universam il- 
lius vitam et res memoratu dignas in laudem et 
gloriam virginis et martyris Febronie scripto 
consignavi, cupiens vero audientium animos ez- 
citare in adorationem et gloriam Patris,el Filii, 
et Spiritus sancti. 

"Evivtto xatà τὴν τελευτὴν τοῦ ἀσεδεστάτου, 
Timothei episcopi Alexandrini, διήγησις τῶν θχὺ- 
μάτων τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυζος τοῦ Χριστοῦ 
Μηνᾶ, 

᾿Εγένετο μετὰ τὸ ἀναληφθῆναι τὸν Κύριον, Eva- 
grii monachi, βίος «zi πολιτεία τοῦ ἐν ἁγίοις Πχτρὸς 
ἡμῶν Ixtxoaciov. 

᾿Εγένετο μετὰ τὸ εἰσχοικισῆτινα! τὸ λείψ νου, τοῦ 
ἁγίου πρωτομάρτυρος Στεφάνου Narratio deportatio- 
nis reliquiarum sancti protomartyris Stephani. 
Auctor vivebat wlate Cyrilli Hierosolymitani, et 
Eusebii Constantinopolitani episcopi, consulatu 
Constantini imperatoris decimum octavum, ut ex 
titulo narrationis colligitur.Et iustituitur narratio 
lanquam a presente et vidente : nempe, '£v αὐτῇ 
δὲ τῇ νυχτὶ ἤλθομεν νομὰς τρεῖς ^ τὴν δὲ ἠμέραν 
ἢσυχάσαντες, τῇ ἑσπέρᾳ ὁδευόντων ἡμῶν βαθείᾳ 
γυχτὶ τὰ πνεύματα ἔκραζον, ΕἸ, ᾿Εφθάσαμεν εἰς 


83 


LEONIS ALLATIT. 8i 


᾿λσκάλωνα τὶ,» παραθαλχπσίαν. Et, Πρωΐας δὲ γενομέ- À Κωνσταντινδυπόλεως ᾿Αντωνίου, τοῦ τὴν μονὴν to 


νης ἤλθομεν ἐπὶ τὰ στενά, Et, "HA0opev eic Χαλκηδό- 
vx. Ipsa autem. nocte, przfecturas tres proler- 
gressi sumus, die «utem quieti corporibus tradi- 
tis, ad eesperam, cum iter prosequeremur pro- 
funda nocte, spiritus clamabunt. Et, Ascalonem 
maritimam pervenimus. Et, Et summo mane ad 
angustias appulimus. Et, Chalcedonem venimus. 
Et similia. 

᾿Εγένετο μοί ποτε χαθεζομένῳ. ÀÁmmonii mona- 
chi, διήγησις περὶ τῶν ἀναιρεθέντων ὑπὸ τῶν 
Βαρδάρων ἐν τῷ Σινᾷ ὅρει xai ἐν τῇ Ῥαϊθοῖ ἀγίων 
Πατέρων. 

Ἐγχαινίων πανήγυρις ἀδελφοί, Leonis imperato- 
Fi$, λόγος εἷς τὴν ἱέρωσιν τοῦ ναοῦ, 


Καλέως συστησαμένου. 

Εἰ δὲ οὐρανοῦ κάλλος, καὶ αὐγὴν ἡλίου φτιδρᾶν 
οὔτε ἐσίγησεν, Isidori archiepiscopi Thessaloni- 
censis, λόγος εἰς τὴν χοίμησιν τῆς ὑπεραγίχς θιο- 
τόχου. 

Εἰ ix τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γνώσκετχι, χαὶ τὸ 
καλὸν δένδρον. Gregorii Palamz episcopi Thessa- 
lonicensis , ὁμιλία ἐχφωνηθεῖσα χατὰ τὴν εἰς τὰ 
“για τῶν ἁγίων εἴσοδον ἑορτὴν τῆς Θεοτόχου, 

Εἰκόνα μαρτυρικὴν διαγράψαι βούλομαι.  Ephrem 
Syri, ἐγχώμιον εἰς τοὺς ἁγίους Τεσσαρακοντα μάρ- 
τυρας. 

Εἰ μὲν λαμπρὰ καὶ πχανεύφημα τὰ τῶν ἁγίων pa7- 
τύρων μνημόσυνα, Απόγοα Cretensis, ἐγκώμιον εἰς 


Ἔδει μὲν ἡμᾶς πρὸς πεῖραν πολλῶν εὐεργεσιῶν ti- pg τὸν ἅγιον μεγαλομάρτυρα Γεώργιον, 


ληφότας. Martyrium sancti Theodo!i Ancyrani. 
Scriptum est ἃ Nilo in inartyrio comite : Aeyeco 
οὖν τις ὅπερ βούλεται * ἡμεῖς ἄπερ χαὶ ἔγνωμεν, xal 
ὄψεσιν αὑταῖς ἐθεασάμεθα, τὴν χαρτερίχν τοῦ ἀνδρὸς, 
ὡς καὶ συμπαρόντες αὐτῷ, xal ἀξιωθέντες παρ᾽ αὐτοῦ 
ἀγίων λόγων voufisalac γάριν, x. τ. ὁ, Τότε ἔγνωμεν τὸν 
προδότην εἴνχι τὸν Πολυ χρόνιον, Dicat ilaque qua- 
cunque vult quilibet,nos quo cognovimus,et ocu - 


El μὲν b τοῦ λόγου χήρυξ «αὶ πρόδρομος. Theo- 
dori Daphnopatz, εἰς τὸ γενέσιον τοῦ τιμίου  flos- 
δρόμου, [n codice 1074 Vaticano tribuitur Theodo- 
rito Cvri episcopo, θεοδωρίτου ἐπισκόπου Κύρου. 

El μετρεῖται vi, σπιθαμῇ, καὶ σπαρτέῳ rtptyoi- 
φεται θάλασσα, Georgii Nicomediensis, εἰς τὴν 
γένεσιν τῆς Θεοτόκου. 

Εἶπεν ὁ Κύριός, Οὐδεὶς ἀναδέδιικε εἰς τὸν οὐρανόν͵ 





lis ipsis vidimus, fortitudinem viri, tanquam qui Joannis Calecz, λόγος τῇ Κυριχκῇ πρὸ cre ὑψώσεως 
prasentes illi fuerimus, dignique effecti sumus ab τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ, Gretserus notatione in hanc 
eodem sanctorum colloquiorum, |87] ad nostrum — orationem,ut ἐν παρόδῳ ipse quoque id notem; J//ec 
instructionem memorie commendabimus,etc.Jam — oratio, inquit, nomen profert Joannis Cale pa- 

cognovitnus proditorem esse Polychronium. Et in  triarche Constantinopolit. Sed quis ef quotus est 


fine; Ταῦτα mdvtx ἐγὼ Νεῖλος ταπεινὸς ἐξέδιυχα 
ὑμῖν μετὰ πάσης ἀκριδείχς τοῖς θεοτφιλέτιν ἀδελφοῖς, 
ὅς xai tv τῇ φυλαχῇ συνὼν αὐτῷ, καὶ ἔχχστα γνοὺς X 
εἰς γνῶσιν ἤγαγον, πανταχοῦ τῆς ἀληθείας φροντίζων" 


Calecas? Quis? Fuit Joannes, qui sub Joanne V 
Palzologo ac Joanne VI Cantacuzeno post Esaiam 
Byzantinam Ecclesiam rexit. Namque illi cogno- 
men Calecz fuit. Disco ex eodem Cantacuzeno in 


ὅπως xal ἡμεῖς μετὰ πάσης πίστεως xai πληροφορίας  procemio antirrheticorum adversus procherum 
ἀκούοντες σγοίητε μέρος μετὰ τοῦ ἁγίου xai ἐνδόξου — Cydonium. Signentur verbo. Συνόδου τοίνυν συγχρο- 
μάρτυρος θεοδότου, Hac omnia ego. humilis Nilus τηθείτης (loquitur de [88] Barlaamo,et A ncyndino 


exquísita diligentia vobis credidi, Dei amanti- 
bus fratribus, qui in. ípso carcere cum eo fut, 
singulaque cognovi qug in commentarium 16- 
tuli, in omnibus veritatem secutus ; uL vos quo- 
que cum omni fide et certitudine audientes, par- 
tem cum sancto ei glorioso martyre Theodoto 
habeatis. 

“Ἔδει πάντας ἀνθρώπους τὸν χαλὼν μὴ ἀμυήτους 
ὑπάρχειν, Polycapi asceta, βίος τῆς ἀγίχς Συγχλη- 
τιχῆς. 

Ἔδει, ὦ Ἰωάννη πάγχρυσε, τοὺς τῶν σῶν ἐγκω- 
plov πειρωμένους ἐφάπτεθχι, Joannis Damasceni, 
ἐγχώμιον εἰς τὸν ἄγιον ᾿Ιωάννην τὸν Χρυσόστο- 
μον. 

᾿Εὀόχεϊ μοι λέγειν τι περὶ τῶν ἀποστόλων προθυ. 
μουμένῳ. Maximi Planudge λόγος εἰς τοὺς ἁγίους 
ἀποστόλους, 

ἽΕθος τοῦτο τῶν λόγοις ἀγωνιζομένων, Gregorii 
Cyprii patriarche Constantinopolitani oratio, εἷς 
τὸν μάρτυρα Γεώργιον. 

El δὲ xai θνητὴν φύσιν ὃ “ρόνος, καὶ πάντων 
ἐστὶ πατὴρ, ὁπόσα φθορὰ xal γένεσις βήσχει, Nice- 
phori ΟΓοβογῶ, βίος τοῦ ἐν ἁγίοις πατριάρχου 


εἰ Thessalonicensi Gregorio Palama) ἐν τῇ Kwvs- 
ταντινυυπόλει παρὰ τοῦ μαχαρίτου χαὶ ἀοιδίω ou Bani- 
λέως ᾿Ανδρονίχου τοῦ Πηλχιηλόγου τοῦ ἀδελφοῦ μου, 
Ἰωάννου τοῦ KaxÀixx τὸν πατριχρχιχὸν κατέχοντος 
θρόνον͵ παρόντος xai χὐτοῦ δὴ τοῦ Θεσσαλονίχγ,ς, xa- 
τεδικάσθη xai ἀπεπέμφθη ὡς αἱγετικὰ φρονῶν ὁ αὐτὸς 
Βαρλαάμ. Synodo itaque Constantinopoli coacta a 
beate memoria el percelebri imperatore Andro- 
nico Palaologo fratre meo,Joanne Coleca tum pa. 
Iriarchalem sedem lenente, prasente et ipso Thes- 
salonicensi, condemnatus est atque ejectus, veluti 
hzretice sentiens, ipse Barlaamus. Obscuris apud 
Afros natalibus ortus cum esset,in sacerdotali mi- 
nisterio dexterrimus magno domestico erat a sa- 
eris : postmodum in clerum imperatoris coopta- 
lus, ac pensionibus cumulatus, ay [robante impe- 
ratore, artibus et dolis ejusdem magri domestici, 
licet abnuerent adversarenturque reliqui preesu- 
Jes, quod vite curis implicitus, uxori el fi'iis co- 
habitaret, in. opulentissimam patriarchalem se 

dem evehitur. Vide Cantacuzenum Historiarum 
lib. 2, cap. 24. Hincque planum fil, postremam 
hujus orationis partem, Xiphilinusne Joannes a 


85 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


86 


Caleca, an Joannes Caleca a Xiphilino exscripse- A τὴν τῶν Παλαιστίνων χώραν, συνόντα τε τῷ πρεσθτέ- 


rit. Caleca Joannes Xiphilinus antiquior est. 

Εἴπερ ἀλλο τ' τοῖς λόγου θεοχπευταῖς, xal 
λόγοις ἐγκωμίων προσῆχον. Matthaei Carnariotz, 
ἐγχώμιον εἰς τοὺς τρεῖς ἱεράρχας Βασίλειον τὸν 
μέγαν, "ρηγόριον τὸν Θεολόγον, χαὶ ᾿Ιωάννην τὸν 
Χρυσόστομον. 

Et ποῖε δὲτ γχίρειν ἄνθρωπον καὶ σχιρτᾷν. Ni- 
colai Cabasilg, εἰς τὸν Εὐχγγελισμὸν τῆς Θεοτό- 
X09. 

εἰς βάθος οἰκτιρμῶν ἐμπεσὼν τοῦ Θεοῦ, καὶ 
τινα υθὸν σώτηρίχς τῆς αὐτοῦ φιλανθοωπίάς θεώ- 
μένος, Dasilii Caesariensis, λόγος εἰς τὴν γένεσιν 
τοὺ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χρ' “τοῦ, 

Εἰς ὀόξχν τῆς πανταιτίου Τριάδος, χθὲς Εὐχγγε- 


pip τῶν βασιλέων Διοχλητιανῷ, hvlex πρὸς τὴν Αἴγωπ- 
τον χατὰ τὴν ᾿Αλεξάνδρου πόλιν ἐπεστρατεύοντο, πολές- 
μου xal μάχης αὐτόθι, καὶ ἐπανχστάσεως τυραννιχῆς 
γενομένης. Quem adhuc in ephebis cum essel,ut di- 
zi,huc in Palestine regionem adventenlem cons- 
peri,et una cum seniore inter alios imperatores 
Diocletiano conjunctum cum in Egyptum et Ale- 
zandriam ducerent exercitum, bello ibidem atque 
eonfliclu exorto, ac rebellione tyrannica. 

Ἔν πολλοῖς πολλάκις κίνησις. Hieronymi mona- 
chi, περὶ τοῦ βίου Παύλου τοῦ Θηδαίου. 

ἐν ταῖς ἱστορίχις τῶν δώδεχα φυλῶν τοῦ ἸΙσραὲλ 
ἣν τις ἀνήρ, Jacobi Apostoli, λόγος ἱστορικὸς ἐξ- 
ηνούμενος, ὅπως τὴν ἐξ ἐπαγγελίας γέννησιν εἶχεν ἣ 


λιτμῆς. Josephi Briennii, λόγος εἰς τὸν Εὐχγγελι- 8 θεοτόχος, 


σμὸν τῆς Θεοτόχου, 

Εἴτα πηγῆς μὲν $20, xal ψυχρὸν πιεῖν προδαλλο- 
μένης τὸ ῥεῖθρον, Nicephori Callisti Xanthopuli, 
λόγος διχλαμδάνων τὰ περὶ τῆς συστάσεως τοῦ 
σεδχτμίου οἴχου τῆς ὑπερχγίχς Δεσποίνης ἡμῶν 
Θεοτόχου τῆς ἀειζώευ πηγῆς. "Ett δὲ xal περὶ τῶν 
ἐν αὐτῇ τελεσθέντων ὑπερφυῶς θχυμάτων κατὰ μέρος 
ζιόγησις, ἀφ᾽ οὗ συνέστη μέχρι τοῦ σήμερον, 

'"Éuoi ὃς xal οὐρχ ὃς εἶνχι δοχεῖ τὸ τῆς ᾽᾿ἔχχλη- 
στερέωμα, 1037v τε χάλλιστος. Theodori Meto- 
chitze Magni Logothela, ἐγκώμιον εἰς τὴν ἁγίαν τοῦ 
Χριστοῦ μεγχλομαρτυρα Μιαρίναν, 

᾿Εμοὶ δὲ πολλῶν τὰ σὰ θαυμαζόντων, Nicolai Caba. 
sil, ἐγκώμιον εἷς τὴν ὁσίαν Θευδώραν τὴν ἐν θεσσα- 
λονίκῃ. 

'"Ejol ὃὲ τὸν τοῦ μεγάλου μάρτυρος Κοῦράτου 
βίον διηγεῖσθχι τιρροελομένῳ, Nicephori Gregore, 
μαρτυριῦὴν τοῦ ἁγίου Κοδράτου, τοῦ ἐν Κορίνθιμ τῆς 
Πελοποννήσο». 

᾿Εμοὶ δὲ τῶν ζωγράφων ἑχείνοις πολλάχι; ἐπῴει 
θχυμάσαι, Nicephori Gregorem, λόγος εἰς τὸν Εὐχγ- 
γελισμὸν τῆς ὑπεγαγίας Θεοτόχου, 

᾿Εμοὶ μὲν τὸ ταριέστχτον ἀπάντων, Macarii 
Chrysocephali Philadelphiensis, [897 λύγος εἰς τὴν 
πχγχόσιιον ὕψωσιν τοῦ τιμίου Σταυροῦ. 

'Ev ἀρχὴ ἣν ὁ λόγος, Theodori episcopi Pa- 
plii, εἰς τὸν βίον τοῦ ἅγιου Σπυρίδωνος, 

᾽ν, γεννητοῖς γυνχιχὼν οὐδεὶς Ἰωάννου μέιζων ὁ 
σωτήριος ἀπεφήνατο λόγος, Antipatri episcopi Bo- 
Slrensis, εἰς xov ἅγιον ᾿Ιωάννην τὸν Βαπτιστὴν xal 
εἰς τὴν σιγὴν Ζαχαρίου, καὶ εἰς τὸν ἀσπασμὸν τῆς 
Θεοτόχου. 

'Ev μιᾷ τῶν ἡμερῶν σπουδὴν ἐποιησάμτν ἐγὼ ὁ 
ἐλάχιστος Παφνούτιος, Vita sancti Onuphrii et alio- 
rum Patrum,qui solitariam vitam in eremo du- 
xerunt Scriptor ex principio et fine νι aper- 
tissime colligitur. 

᾿Εννεαχαιδεχάτῳ ἕτει τῆς Διοχλυ,τιανοῦ βασιλείας, τῆς 
δὲ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, Vita et res gesta 
Metrophanis et Alexandri Byzantinorum episco- 
porum. Scriptor vivebat illa ipsa eorumdem 
etate. Scribitenim de Alexandro. Ὅν xxi ἔφηδον 
ὄντα, ὡς ἔφην, ἐθεασάμην ἐντχῦθα ἤχοντα χατὰ 


σ'ας 


Ἔν τοῖς καιροῖς ᾽ΑὙτωνίνου τοῦ βασιλέως ἣν διωγμὸς 
μέγας τῶν Χριστιανῶν, Florentii, μαρτύριον τῶν ἀγίων 
Σηνάτωρος, Βιάτωρος, Κασσιοδώρας, καὶ τῆς μητρὸς 
αὐτῶν Δομινάτας, Colligo ex eadem Vita, in fine : 
᾿Εγὼ δὲ Φλωρέντιος, ὁ 9:9À0q καὶ ὑπηρέτης τῶν ἁγίων 
μαρτύρων, μετὰ τὸ ὑποστρέψαι με ix τῆς τῶν Σικελῶν 
νήτου ἐν τῇ Καλαύρίᾳ, ἔμεινα ἐν τῷ ναῷ τῶν ἁγίων 
μαρτύρων τοῦ Χριστοῦ ἐνιαυτοὺς δώδεχχ. Μετὰ δὲ τὸ 
καταντῆσαι με εἰς γῆρας xal ἀδυναμίαν, μετῆρα ἑαυτῷ 
ἐν τῇ μεγίστῃ Ῥώμῃ, καὶ ἐνεδυσάμην τὸ ἅγιον σχῆμα 
τοῦ μονήρους βίου, Τὸ δὲ μαρτύριον τῶν ἁγίων Σηνά- 
τωρος, Βιάτωρος, Κασσιοδώρας, xal Δομινάτας τῆς 
μητρὸς αὐτῶν, ix τῶν πολλῶν ὀλίγα, ὅσον μετὰ δύνα- 
μιν ἴσχυτα, ἔγραψα, καὶ ἀπέστειλα εἰς πάντα Χριστια-» 


C và», ἵνα μετὰ φόδου xal χαρᾶς μεγάλης ἐχτελεῖν γαὶ 


πανηγυρίζειν τὴν μαρτυρίαν αὐτῶν, Ego vero Floren- 
tius servus et minister sanctorum marlyrum,cum 
rediissem ez insula Sicilie in Calabriam, mansi 
in templo sanctorum Christi martyrum annos 
duodecim. Verum postmodum, confectus sento et 
imbecillitate,me in Marimam urbem Romam con- 
tuli,et indutus sum sancto aolitarie vito» habitu. 
Marlyrium vero sanctorum Senatoris, Viatoris, 
Cassiodore et Dominatee eorum 12aírís, ul per 
vircs licuit, breviter scripto complexus sum, mi- 
sique ad omnem Christianum, ut cum timore et 
magno gaudio eorum celeb.itatem celebrent, et 
Martyrium recolant. 

[90] ᾿Εν ὑπατείᾳ Διοαλητιχνοῦ σεδαστοῦ τὸ πρῶ- 
τον, τῇ πρὸ ὀ“τὼ Κιαλχυδῶν ᾿Απριλλίων, Martyrium 
SS. Probi, Tarachi οἱ Andronici. Scriptum est ἃ 
Marcione, Felice e! Barniba, οἱ aliis prissertibus 
et videntibus, ᾿ὡς οὖν ἴδομεν τούτους ὑπὸ τῶν στρα- 
τιωτῶν περιφερομένους, προσελθόντες ὀλίγον &vln- 
pev tv τῷ πλησίῳ ὅσει μετὰ σπουδῆς, καὶ καθίσχν- 
τες xaf' ἐχυτοὺς, εὐχαῖς καὶ δάκρυσι xal στεναγμοῖς 
μετὰ τῶν πετρῶν ἠτυγάζομεν, elc. ᾿Εγὼ δὲ Μαρχίων 
xxi Φῆλιξ, χαὶ Βαονάδας περιεμείναμεν τῇ ἀγίᾳ 
ἀναλέψει αὐτῶν. Hi δὲ λοιποὶ τὸν Θεὸν αἰνέταντες 
ἐφ᾽ οἷς ἡμᾶς κατηξίωσεν, προπεμφθέντες ὑφ᾽ ἡμῶν 
πρὸς ὑμᾶς ὥρμησαν, οὕς προσδέξασθε μετὰ φόδου καὶ 
πολλῆς αἰδοῦς ὄνεας ἐργάτας τοῦ Χριστοῦ, Ut vero nos 
vidimus hos a militibus huc ac illuc asportatos. 


87 


zimum montem sollicite;et sedentes ínter nos,pre- 
cibus οἱ lacrymis el ejulatibus inter petras quiesce- 
bamus,etc. Ego autem Marcio et Feliz,et Barna- 
bas eorumdem assumptioni perduravimus.Reliqui 
vero Dco laudato, ob ea quibus non dignavit, ante 
a nobis ad vos missi pedem moverunt,quos accipi- 
tecum timore el mulla reverentia, cum Christi 
operarii sint.Et in medio martyrio loquuntur. T2 
ἀχόλουθα τῆς ἐπιστολῆς τῶν ἔνδεχα ἀδελφῶν περὶ τῆς 
τελειώσεως τῶν ἁγίων. Qua sequuntur epistole un- 
decim fratrum de morte Sanctorum. 

᾿ἘΕξελθόντος Φιλίππου τοῦ zeo3t10299 tn; Vla^- 
λαίας. Ephremii Chersonis, z:p: τῶν θχυμάτων 
τοῦ ἁγίου Κλήμεντος. 


᾿Επαινετὸς καὶ οὗτος τῆς Ἐσκχλησίς ὁ νόμος. Gre- g tit. 


gorii episcopi Antiocheni, εἰς «7, θεύσοκον ταφὴν 
τοῦ Κυρίου, καὶ εἷς τὸν Ἰωσὴφ, χαὶ εἰς τῇ» τριήμερον 
᾿Ανάστασιν. 

Ἐπειδὴ ἣ τῆς μάρτυρος παυσεδάσμιος μνήμτ, 
ταῖς alqÀngópt«zte ἄνωθεν χατχυγασθεῖσχα ἐλλάμψε- 
σιν, Georgii Grammatici, ἐγκώμιον τῆς ἁγίας τοῦ 
Χριστοῦ μεγαλομάρτυρος Βαρόάρας. 

Ἐπειδὴ μάρτυρος σήμερον ἐπέστν, πανήγορις, 
xxl τοσαύτη γέγονεν ἢ συυόθροισις, Ársenii Corcy- 
rensis martyrium sancte Barbare virginis et 
martyris. 

᾿Επειδίπερ πολλάκις, καὶ ἀπὸ τῆς καθόδου) τῆς 
τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ παρουσίας, Martyrium 
sancti Phoca. Scriptum est a priesente ac vidente. 


᾿λμέλει χαταπετὼν ᾿Αφριχανὸς ἡμιθανὴς ἐπὶ τὸ ξδχ- c 


τος χαὶ ἀγανὴς ἔχειτο, χαὶ πᾶς ὁ πεοὶ αὐτὸν στρχτὸς, 
ἔν οἷς ἴδομεν, οἷς ἠδουλήθη ὁ Κύριος δετέχι  ἐχλάμ- 
ὑχῦτος “ἃ φωτὸς μεγάλου OtxanÀastoy doo, οὐρα- 
voy προεφάνησαν ἄγγελοι τρεῖς ἔφιπποι πύρινο:, καὶ 
πολὺν vov γὰὶ τρόμον ἐμποιοῦντες ἡμῖν, ᾿Ομοθυμαδὸν 
δὲ πατες ἀγα εἴς ἔστημευ, [Namque cencidens Afri- 
canus in terram semimor(uus ac stupidus jace- 
bat,et. universus circa eum ecercitus. Inter hoc 
1198 vidimus,quibus nempe Deus ostendere voluit. 
Namque cum lumen ingens sole decuplo majus il- 
luxisset, de ccelo apparuerunt (tres angeli, equis 
insidentes ígneis, magnum timorem el tremorem 
nobis immillentes. Quare nos omnes simul obs- 
tupefacli constitimus. 

᾿Ἐπειδέπερ πολλοὶ ἀνεγράψχντο βίους. Epiphanii 
monachi et ργθϑυγίογὶ, περὶ τοῦ βίου xal πράξεων καὶ 
τέλους τοῦ tig) ἀποστόλου ᾿Ανδρέου. 

᾿Επειδέπερ χαίρει Θεὺς ταῖς vow οἰκείων θερα- 
πόσον τιμαῖς, Leonis imperatoris, λόγος εἰς τὸν 
ἄπλουν Νιχύλχου, 

[91] ᾿Επειδῆ πολλάκις xxi ἀπὸ tni χαθήδου τῆς 
τοῦ Σωτῆφος παρουσίας, Marlyrium sancti Phoca. 
Scriptum est a presente οἱ videnle. 'Ap£Ae καὶ 
πεσὼν ᾿Αφριχχνὸς ἐπὶ τὸ ἔδχφος ἔχειτ) ἀ ανὴς, 
xxi πᾶς ὁ περὶ αὐτὸν στρατὸς, ἐν οἷς ἴδομεν, οἷς 
ἠρουλέθν, ὁ Κύριος δεῖξαι, ᾿Εχλάμψαντος γὰρ φωτὸς 
μεγάλου δεχαπλὰσιην ἡλίου οὐρανόθεν ἐφάνησαν 


ἄγγελο: τρεῖς ἔριπτοι πύρινοι, “αἱ πολυ, φύδον 


LEONIS ALLATII. το a 
cum paululumconvenissemus,processimusad pro A «xi τρόμο; ἐμποιοῦντες ἡμῖν. "OpoBaaalov δὲ civ 


4j avtT, ἔστημεν. Αὐτοὶ δὲ προσυμιλήσαντες τῷ iva 
Φωχᾷ, εἰς οὐρανοὺς ᾧγοντο. Denique cadens African 
ἐκ pavimentum jacebal stupidus ,et eniversus ci. 
ca eum exercitus. Intereu ipsi nos vidimus, quiim 
Dominus ostendere dignaiusest,cum e celo uma 
ingens sole decuplo majus illuxisset, tres angeda 
equis insidentes, igneos, immensum timorem ire 
moremqxe nobis ínculientes. Simulque omnes οἷς. 
tupuimus : ílli vero postquam sanctum Phoca 
allocuti essent, in celum ascenderunt. Et in fv, 
"Avto ἀποστολικὸς τῶν «αϑ᾽ ἡμᾶς τὸν χορὸν τῶν ἁνίωι 
anti nw; xz: τὸ βοχδεῖον τοῦ Χριστοῦ κλτιρυνουμήτες, 
Vir hoc nostro avo apostolicus et qui sanctorum 
choro dssociatus est, bracium Chrisli horeditc- 






'"Ent4A Tn πρώττις ατἱ Üsal, xxi uxxagus Tw 
ἀπεόῥιγημεν, Philothei patriarchae Coustantinopo 
litani, εἰς τὴ,» ὕψωσιν τοῦ τιμίου Σταυροῦ. 

Ἐπειδὴ 22:221 xai θείζ πανήγορις. Leonis im- 
peratoris, λόγος εἰς τὴν Μεςαμόρφιυτιν τοῦ Xe- 
τηρύς. 

᾿Επειδὴ χάριτι τοῦ Κυρίου ἡκῶ, Eusebii Alexan. 
drini, εἰς τῆν ᾿Ανάληψιν τοῦ Κυρίου. 

"Ent, χῆϊς τῆς Γευννήσεως τοῦ Κυρέϑυ. Eusebii 
Alexandrini, 2o;o; περὶ τοῦ Βαπετίσματος τῶ 
Κυρίον, 

"Ersizto καὶ vov θεία 
nis imperatoris, λύχνος 
κηστῆς, 


ἐπέστη πανήτρις Le- 
τῇ ΕΑυριαχ;, vc δΠιντη- 


Ἐπείπερ τῷ χαλῷ σπέραχτι εἴωθεν ἐπισεεί;ειν 
ὁ τῆς ἀνθρωπίντις φύσεως ἐχθρὸς τὰ ζιζάνια, Theo- 
dori episcopi, εἰς τὸ μαρτύριον τῶν ἁγίων καλλινίχον 
μαρτύρων Km2ox0o9 xxt ἸἸουλίττης. 

Ἐπέστη σήμερον ἢ, παντων γαρὰ  Àó0971 τὴν 
πρώτην ἀράν, Andres Creten is, εἰς τὸν Ευχγγελισ- 
0v τὴς Θεοτόχου. 

᾿Ἐπέσττη τῶν lv μυστηρίων ἢ; παυάζγορις ἐπ- 
ἔλαμψεν, Procli patriarche Constantiropolitani, 
λόγος εἰς τὴν ἁγίαν Πίμπτην, 

(Ἐπήνεσε χαὶ ἀλλοτὲ ποτε βχσιλέω: A932 τὴν 
παροῦταν πχνήγυριν, Leonis imperaloris, τῇ Κυρια- 
xa) ttv latc, 

"Eri iiv τῶν ἔξωθεν ἀγώνων ἄνδρες μόνο! χχλούμε- 
vt ἀψωνίζονται, Vita οἱ res σοβίϑ Marice junioris. 
Scripta e«t ab equali. Οὕτω χαὶ τὴν μακαρίαν Ma- 
ρίαν τὸ Üaop.x τὴς καθ᾽ ἡμὰς γενεᾶς, ἢν ὁ λύγος ἧμτν 
ὑπόθεσιν ἐνεστήσατο, χαὶ Ὑυνχῖχα οὗτχν " χαὶ τὰ ETT. 
Non alia ratione et beatam Mariam,nostre aeta - 
(is miraculum,el qua nostre orationis urgumen - 
tum est, licet mulierem, etc. Vivebat sub Basilio 
Macedone. Els μὲν τὰ σχῆπτρα τῆς βχσιλείχς, Βχ- 
σίλειος, οὐ ὁ τῆς Πορφύρας βλαστός" ἀλλ᾽ ὁ Μακεδὼν, 
ὁ ἐξ Ἱπποχύμου βασιλεὺς χαταστὰς ὁ τὸν Mega) exet- 
νον ἀπεκτονώς, Possidebal sceplra imperii Basilius, 
non purpurc surculus,sed Macedo,qui ex equiso- 
ne [92] imperium occupaverat,et Michaelem illum 
irucidaverat. Mortem obiit Euthymio patriar- 


cha Romano imperium tenente, ᾿Επεὶ δ᾽ imi 


v 89 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


90 


a Ἀλίνης ἐτέθη - τὸ ἱερὸν Vxetvo σῶμα, παρὴν ἐν 6 A Baptiste et Procursorís. Mensis Augusti vige- 
ἡ, ἀρχιερεὺς Εὐσύμιος" παρῆν δὲ ὁ Οἴχονομος ἴΑνθιμυς, . 


C OG AEG 


a» Gy a 


a-— — m 


. καὶ μιχροῦ δεῖν πᾶ) τὸ τλῆθος τής πόλεως, Et, 


Ῥωμανοῦ δὲ τῶν Ῥωμαϊγῶν σκήπτρων ἐπειλημμέ- 
νου. Cum autem super lectum stium illud corpus 
expositum est, aderat prosuj Euthymus, aderat 
e&conomus Anthimus, εἰ tantum on. universo 
urbis multitudo. Et, Cum Romunus Romana sce- 
pira capessivisset. 

Ἐπὶ τὰ μαρτυρικχὰ ἔπαθλα νῦν οἱ φιλομάρτυρες 


. &b οὖς ἐπιτείνομέν. Sophronii archiepiscopi Hie- 


rosolymitani, εἰς τοὺς ἁγίους χαλλινίκους μάρτυρας 
ἸΤεσσαράκοντα δύο, 

᾿Επιτάφιον ἑορτὴν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ἑορτάζεμεν. 
Amphilochii episcopi Iconlensis, λόγος τῷ μεγάλῳ 
Σαδδάτῳ. 

᾿Επὶ τὴν μητέρα τοῦ Λόγυυ μετὰ τὸν Λόγον ὁ 
λόγος, Joannis metropolite Euchaitarum, εἰς τὴν 
ἁγίαν Κοίμησιν τῆς ὑπεραγίας Θεοτόχου. 

᾿Επιτιμᾷν δικαίως ἡμῖν οἵμαι τῶν ἁπάντων οὐ- 
δένα, εἰ χαθάπερ τινές, Gregorii Cyprii, ἐγκώμιον 
εἰς τὸν ἅγιον Εὐθύμιον ἐπίσχοπον Μαδύτων τὸν θαν- 
μιατουργόν. 

Ἐπὶ τῶν μειζόνων, κατὰ ἀνθρωπίνην δύναμιν, 
εἴτε βάρος ἀναθέσθαι δέοι, Gregorii Pala archie- 
piscopi Thessalonicensis, λόγος εἰς τὴν πρὸς τὰ 
"Aqua τῶν ἀγίων εἴσοδον, καὶ τὸν ἐν αὐτῇ θεοειδῇ 
βίον τῆς πανυμεράγνου Δεσποίνης ἡμῶν θεοτό- 
XOU, 

᾿Επιφάνιος γένος μὲν ἦν, Joannis discipuli sancti 


simo nono. 

“Ἕτους τριχχοστοῦ πέμπτου βασιλεύοντος τοῦ ἀσε- 
δοῦς καὶ παρανόμου βασιλέως Μαξεντίου [03] Atha- 
nasii scribo, μαρτύριον τῆς ἀγίας τοῦ Χριστοῦ Alxx- 
τερίνης. Ita enim in fine vitse concipitur : Ταῦτα 
ἐγὼ ᾿Αθανασιος ταχυγράφος ἅμα δοῦλος ὑπάρχων τῆς 
χυρίας Αἰκατερίνης συνεγραψάμην τὰ ὑπομνήματα αὖ- 
τῆς ἐν πάσῃ σονίᾳ, Heec. ego. Athanasius. scriba 
famulus domine mea “Ποαίϊονίπ composui com- 
mentaria ipsius in omni sapientia. 

Εὐχγγελιστῇ Θεολόγῃῳ προσήχει ἄν alvo. Nice- 
phori Blammidee, λόγος ἀγκωμιχστικὸς εἰς τὸν» ἅγιον 
᾿Ιωνανὴν τὸν εὐχγγελιστήν, 

Εὔχκαιρον ἐν τῷ παρόντι τὸν ἀήττττον "I, τὸν 


Β τοῦ Θεοῦ στρατιώτην, Leontii presbyteri. Constan- 


tinopolitani, λόγος εἰς τὸν ᾿Ιὼδ τῷ μεγάλῃ Τε- 
τράδι, 

Εὔχχιρον xài παναρμόνιον καὶ πρέπον τῷ παρ- 
ὄντι χαιρῷ, Leontii presbyteri Constantinopolitani, 
εἷς τὶν τού Κυρίου ᾿Ανάστάσιν. 

Εὐλογητὸς ὁ Θεός. Leonis imperatoris, λόγος εἰς 

τὴν ἀρχὴν τῶν Νηστειῶν. 
Εὐλογάτὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς ἀτίοις αὐτοῦ, εὔχαιρον 
μετὰ τοῦ προφήτου Δαυὶδ εἰπεῖν σήμερον, Ephrtemi 
episcopi Chersonis De miraculo sancti Clementis 
in puerum. 

Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς xxi Πατὴρ τοῦ Kopíov ἡμῶν 
᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, Βίος τοῦ ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν θΘεοξω- 
ρου ἀρχιμανδρίτου Συχεών. Meminit seplima sy- 


Epiphanii Cyprii, μερὶ τοῦ βίου τοῦ ἀγίου ᾿Ἐπιφα- C nodus generalis act. 4. 


υἱου ἔπισχόπου Κωνστοντίας Κύπρου. 

Ἔπ᾽ ópoc ὑψηλὸν ἀνάδηθι ὁ εὐαγγελιζόμενος Σιών 
Germani archiepiscopi Constantinopolitani,sl« τὸν 
Εὐαγγελισμὸν τῆς Παρθένου, 

'Eoptàq μὲ» ἁπάσας xai ὁμνῳὸδίας. Gregorii epi- 
scop! Neocssariensis, ἐγχώμιον εἰς τὸν Εὐχγγελι- 
σμὸν τῆς παναγίας Θεοτόχου, 

Ἔστι μὲν τοῖς οὐχ ἀξίοις ἐπισφαλὲς τῶν ὑπὲρ 
ἀξίχν ἐφάπτεσθαι. Georgii Grammatici, ἐγχώμιον 
εἰς τῆν ἁγίαν μεγαλομάρτυρα Βαρθάραν, 

Ἔστιν, ὡς ἔοικε, καὶ παρά τῶν σφόδρα δυσμενῶν, 
καὶ ἀδιαλλάχτων ἐχθρῶν. Asterii episcopi Atnasesm, 
ἐγχώμιον εἰς τοὺς ἁγίους μάρτυρας, 

Ἔτι μου τῇ μνήμῃ τὰ τοῦ Βαπτιστοῦ χρατεῖ, 


Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς χαὶ Πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν, 
Cyrilli monachi et presbyteri Scythopolitani, «poc 
Λεώργιον ἡγούμενον πεοὶ τοῦ βίου τοῦ ὁσίου Πατρὸς 
ἡμῶν Σάδα, ἐκ χεφαλχίοις ἐννενήκοντα, 

Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς, ὁ διεγείρας τὴν σὴν τιμίαν xeox- 
λὴν, lepto ὅσιε, Vita sancte Melania. Auctor vivebat 
cum ipsa Melania. Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς, ὁ διεγείρας τὴν 
σὴν τιμίαν κεφαλὴν, ἱερεῦ ὁσιε, ἐπιζητῆσαι λόγον τὴν 
ἐμὴν ταπείνωσιν περὶ τοῦ βίου τῆς ἁγίας καὶ σὺν ἀγγέ- 
λοις τὴν κατοιχίαν ἐχούσης Μητρὸς ἡμῶν Μελάνις τῆς 
Ῥωμαίας, ὡς χρόνον με οὐχ ολίνον σὺν αὐτῇ διατρί- 
ψαντα, xal ἐπισνάμενον ἀμυδρῶς τὴν τε τοῦ συγγλητι- 
χοῦ γένους αὐτῆς διήγησιν, xal πῶς τοῦ ἀγγελιχοῦ βίου 
ἐνήέρξχτο πάντα τὸν τύφον τῆς χοσμιχῆς δύξης πατή- 


Anatolii episcopi Thessalonicensis, λύγος εἰς τὴν Ὁ σασα, Et, Ταύταις χαὶ μετὰ τὴν κοίμηοιν αὐτῆς ἐπιδο- 


ἀποτομὴν τοῦ Προδρόμου. 

Ἔτους τεσσχραχοστοῦ δευτέρου τῆς βασιλείας Αὐγούσ- 
του. In sanctam Pracursoris decollationem aocto- 
rem Joanuis ipsius discipulum Eurippum recogno- 
scit in fine. Ταῦτα πάντα ἔγραψα ἐγὼ Εὕριππος, μα- 
θητὴς ᾿Ιωάννου, ὁ δεύτερος τῶν μαθητῶν αὐτοῦ χατ᾽ 
ἀχρίδειαν, ἵνα πάντες οἱ ἀδελφοὶ ἐν Χριστῷ ἑορτάτωσι 
τὴν μνήμη» καὶ ἀνάπαυσιν τοῦ φιλοχρίστου Ἰωάν- 
νου τοῦ Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ, μηνὶ Αὐγούστῳ 
x0'. Hoc omnía scripsi egs. Eurippus, Joannis 
discipulus, secundus ex ejus discipulis diligen- 
(er, ut. 9mnes fratres in. Christo celebrent illius 
memoriam, εἰ mortem Christi amantis Joannis 


ὥμχι, ὅπως μεμνημένος τῶν ἁγίων αὐτῆς ἐντο)ὦ" δ'»- 
vi πάντα ὄχνον, xai AY Urs, xxi δισταγμὸν, καὶ διψυ- 
fav, xal ἀπιστίαν ἀπωτάμενος ἐκ μέρους ἐχφράσαι τὰ 
μέγιστα αὐτῆς κατορθώματα, ἅπερ αὐτὴ εὐχγγελιχῶς 
χρύπτειν ἐυπούδαζεν, Et, Ὁλίγα οὖν ix πολλῶν, ὅσα τε 
αὐτὸς αὐτοπροσώπως ἑώρακα, καὶ ὅσα map ἑτέρων ἀχρι- 
βῶς μεμάθηχα γράψας, τὰ λοιπὰ τῇ σὴ φιλομχθίᾳ κατα- 
λείψω ἐρευνᾷν, ΕἸ, ᾿Επεὶ δὲ σφόδρα ὠφέλιμον φησάμεθα 
ὀλίγα περὶ τῇς συντυχίας χὐτῶν διηγήσασθαι, ἅπερ αὐτὴ 
διὰ τὴν οἰκοδομὴν ἡμῶν πλειστάλις ἀπήγγειλεν, ταῦτα 
χἀγὼ μετὰ πάσης ἀληθείας γράψω πρὸς τὴν τῶν ἐντυγ- 
χανόντων ὀφέλειαν, Et, ἽΛτινχ μετὰ χαρᾶς Beauté m 
χαλεῖ τὸν σὺν αὐτῇ πρεσδύτερον͵ ὃν ἐκ τοῦ χόσμου λα- 


91 


νότης), xal φησι πρὸς αὐτόν. Benedictus Deus, qui 
tuum venerandum caput invitavit sacer sccerdos, 
ut a mea humilitate sermonem exquireres de vita 
sancia, cl quo nunc cum angelis habitat, Matris 
nostre Melanie Romane, tanquam. qui cum ea 
tion breve tempus contriverim, sciamque cziliter 
senalorium ipsius genus, necnon vite. illius an- 
gelice initia, omnem mundano glorie fastum 
conculcantis.Et, Eas post ipsius [94] dormitionem 
inclamo, ut memor illius sanctorum precepto- 
rum possim omni ignavia, oblivione, asitutione, 
tristitia et infidelitate propulsata, mazima «lilius 
facinora, οἱ si non erm integro, enarrare, quo 
ipsa etangelicis praceptis niva occullarestu- 


debui, Et, Paucis itaque ex multis, et qua ipse 9 γος εἰς 


oculis «eis vidi, queque ez aliis accurate addi- 
dic, seripto maadatis, reliqua tug  diligentie 
perquirenda relinquam. Et, Cum vero admodum 
utile exsistimemus, pauca illius colloquio enar- 
rare, que illu propler nostram aedificationem 
sepius suggeiebat , hac οὐ ego. cum. omni 
eerilate scribere ad. legentium utilitatem. Εἰ, 
Quo cum gaudio accipiens, advocat qui cum ea 
erat, presbyterum, quem ex mundo arreptum 
sacrificium Deo obtulerat. llle vero erat. ego 
miserabilis, et dicit. illi. 

Εὐφρσινέσθωσαν οἱ copxvo, xal ἀγαλλιάσθω ἢ γῇ. 
Isidori archiepiscopi Thessalonicensis, εἰς τὸν 
Εὐχγγελισμὸν τῆς ὑπερχγίας Θεοτόχου, 

"Egn ὁ σωτήριος λόνος, Leonis imperatoris, λό- 
q05 εἰς τὸν ἅγιον μάρτυρα Δημήτριον, 

Z 

Ζωγρᾶφοι μὲν xal Aoyovoioet τὴν ἴσην τοῖς ivrov- 
ἄνουτι προβενοῦσιν ὠφέλειαν. Arsenii archiepi- 
scopi Corcyrensis, ἐγχώμιον εἰς τὸν ὕγιον ᾿Ανδρέαν 
τὸν Πρωτόχλητον. 

| H 

Ἢ ἀρχὴ τῶν ἰχμάτων xai χαρισμάτων, καὶ χαρισμά- 
τῶν τῶν δοθέντων tu tv ὑπὸ Θεοῦ, Archippi eremila 
ac paramonarii. Narratio de miraculo sancti Mi- 
chaelis archangeli in urbe Chonis patrato. 

Ἢ BzsQiosa τῶν &(ytÀov, ἣ Δέσμοινχα τῶν ἀν- 
θρώπων, ἣἡ Κυρία τοῦ κόσμου, Josephi Bryennii, λό- 
qos εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς Θεοτόκου, 

Ἢ 0:(a μὲν ἣ τῆς πχρούσης εὐφροσύντῃς προσγ)γο" 
pla. Georgii Nicomediensis, λόγος εἷς cx» σύλληψιν 
τῆς ὑπεραγίας Θεοτόχου, 

"an Rot τῷ πρὺς τὰς οὐρανίας Δυνάμεις φίλτρω. 
Macarii Crysocephali, ἰδίως εἰς τοὺς δύο ταξιάρ- 
χας χαὶ πρωτοστάτας vuv ἀγγέλων Μιχαὴλ xai 
Γαδοιήλ. 

Hón τῆς Δεσπότιχῃς πανηγύρεως παραχύπτει τὰ 
χαρίσματα. Leontii Constantinopolitani, εἰς τὰ προ- 
φωτίσματα, εἰς τὰ Βαία, καὶ εἰς τὴν ἔγερτιν τοῦ Δα- 
ζάρου. 

"BHxec δὲ λοιπὸν πρὸς χὐτὴν τὴν ἀχμὴν τῶν χθλῶν 
ὁ λόγος, Jeoannis Geomelre, εἰς τὰ πάθη τοῦ Χρι- 
στοῦ, xal εἰς τὴν áylav Θεοτόκον. 


LEONIS ALLATII. 
θυσίαν τῷ θεῷ προσήνεγχεν (οὗτος δέ ἐστιν ἡ ἐμὴ ἔλεε: A 


92 


᾿Βκούσαμεν, ἀδελφοὶ, ἐν τῷ Εὐαγγελίῳ τοῦ Κυρίου 
ἡμῶν, Leontii Hierosolymitani, ἐἰὶς τὴν παραδολὴν 
τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς. 

'""Hxoustat πάντως ἡμῖν, ὦ φιλόγριῦτος πανήγυρις, 
καὶ φιλάγιον ἄθροισμα. Cosme Veslitoris, εἰς τὴν 
ἐπάνοδον τοῦ λειψάνου τοῦ ἐν ἁγίοις Πχτρὸς ἡμῶν 
Ἰωάννου τοῦ Κρυσοστόμου. 

"[xo τὸ ἔπίταγμα φερων. Constantini episcopi 
Tii, εἰς τὴν εὕρεσιν τοῦ τιμίου λειψάνου τῆς ἁγίας 
Εὐφημίας. 

[95]. Ἡμεῖς ὁ τοῦ Χριστοῦ λαός" ἣ ἁγία ποίμνη" 
Gregorii Nysseni, εἰς τὸν ἅγιον μεγαλομάρτυρα 
Θεόδωρον τὸν Τήρωνχ, 

'H μὲν ἑορτὴ λέγεται Καθαρσίων, ἣν οὐχ ἄν τις 
ἀμάρτοι, Hesychii presbyteri. Hierosulymitani, λό- 
τὴν Ὑπαπαντὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ 

Χριστοῦ. 

'H μὲ, πρόθεσις τῷ λόγῳ δικαία, ἢ δὲ ἐπιχείρησις 
τολμηρά. Gregorii, sive Georgii Cyprii patriarche 
Constantinopolitani, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον Διονύ- 
σιον τὸν ᾿Αρεοπαγίτην, 

Ἢ μὲν τοῦ Σωτῆοος ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ προαι- 
ovo; βασιλείχ οὗτε ἀρχὴν ἡμερῶν οὔτε ζωῆς τέλος 
ἔσχεν. Martyrium saneti Georgii.Sceriptum esta fa- 
mulo illius Pasicrate, ut ibidem legitur. Τὸ xav- 
καῦτα ἀνέλαμψεν ὡς ἐν oXotour ve νυχτὶ ἀστὴρ δι1- 
φανὴς, xal λύμπων ὁ τοῦ Χριστοῦ τίμιος, μαργαρί- 
της, Γεώργιός τις ὀνόματι ὁ ἐμὸς δεσπότης. Tam ἐϊ- 
luxit veluli in nocte tencbricosa stella clara, ac 

.placidu Christi pretiosa margarita , Georgius 
quidam nomine meus dominus. Et in fine. ᾿Εγὼ 
ὃς Πασιχράτης δοῦλος Γεωργίου, ἀκολουθήσας τῷ ἐμῷ 
δεσπότῃ ἐπὶ πᾶσι, τὰ ὑπομνήματα βεδαίως συνέταλα, 
Ego vero Pasicrates famulus Georgii, secutus in 
omnibus meum dominum hec commentaria fir- 
miter conscripsi 

"Βρετὸ μὲ τις πρόδλημχ τῶν kx πνεύματος" ἐπεὶ 
δὲ χαὶ σωφρονῶν, Joannis ΖΟΠΔΓΩ, λόγος εἰς τὴν 
Σταυροπροσχύνησιν, 

Ἢ τὸδε τὸ πᾶν ἀῤῥήτοις λόγοις ἀρμονίας ἀρμο- 
σχμένη, Josephi Bryennii, εἰς τὸ, ᾿Εστήκειαν b» 
τῷ Σταυρῷ τοῦ Ἰησοῦ ἡ μήτηρ αὑτοῦ καὶ εἰς thi 
Θεοτόχον. 

Ἢ τρισυπόζτατος xal ἀδιαίρετος μία οὐσία  Theo- 
dori episcopi Petrarum, βίος χαὶ πελιτεία τοῦ ἐν 
ἁγίοις Πατρὸς ἡ!ὧν Θεοδοσίου τοῦ ἀρχιμανδρίτου 
πάσης τῆς ἐρήμου, τῆς ὑπὸ τὴν ἀγίαν Χριστοῦ τοῦ 
Θεοῦ ἡμῶν πόλιν, 

Ηὔξησεν ἡμῖν τὸν ἀριθμὸν τῶν ἀποστόλων Geor- 
gii Nysseni, εἷς τὸν ἅγιον Μελέτιον ἐπίσκοπον ᾿Αν- 
τιοχείας. 

"Hyos σάλπιγγος, λύρα πνευματική, Chrysippi pre- 
sbyteri Hierosolymitani, ἐγχώμιον εἰς τὸν ἅγτον 
"Ἰωάννην τὸν Πρόδρομον. 

"H χθὲς τῆς Θεοτόχου γελεθλιαχὴ πανήγυρις τῆς 
κοσμικῆς χαρᾶς. Cosma  Vesliloris, εἰς τοὺς ἁγίους 
"μοχκεὶμ χαὶ "Ava τοὺς γονεῖς τῆς Θεοτόχου. 


e 
Θαῤῥεῖν μὲν τὸν λόγον ἐπ᾽ ὀλίγον κἂν ἣν Joannis 


93 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


94 


" Geomelrm ἐδόξιος, ἢ προπεμπτήριος εἷς τὴ, Κοίμη- A Leonis imperatoris, λόγος εἰς τὴ, ἀρχὴν τῶν Nà- 


σιν τῆς ὑπερενδόξου xai Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου. 
Ipse de hac sua oratione asserit, συνείλεχται δὲ καὶ 
*utv o) μόνον ὅσα παρὰ τῶν εὐαγγελιστῶν τε καὶ προ- 
φητῶν, ἀλλὰ «axi ὅσχ παρ᾽ αὐτῶν τῶν ἀποχρύφων ἀνε- 
λεξάμεθχ, σύμφωνα xai ταῦτα ὀηλχδὴ xal ἀχόλουθα 
τοῖς εὐχγγελισταῖς «αἱ προφήταις, xal τοῖς μεγάλος 
xai θεολήπτοις Πατράσι xai διδασχάλοις, Εἴσεται δὲ 
πάντως ὅγε C xxioz ἀκροχτὴς xxi χριτής, Collegimus 
autem nos omnia quo non tantum evangelista et 
propheta, sed etiam qua referuntur inter apo- 
crypha, consona tamen el conformia evangelistis 
et prophetis, el magnis et numine inflatis Patri. 
bus et magistris. Quo omnino comperit ilu. esse 
equus lector et justus judeaz.. 


[96] θαυμάσια τὰ ἔργα avo, Κύριε, ὁ μεγαλογωνό- 8 


τατος προφήτης Δαυΐδ, Sisinnii archiepiscopi Con- 
slantinopolitani, λόγος εἰς τὸ ἐν Χώναις θαῦμα τοῦ 
ἀρχιστρατήγου Megan. 

θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς ἀγὶοις αὐτοῦ, Leonis 
imperatoris, λόγος εἰς τὸν ἅγιον Δημήτριον. 
θαυμαστὸς ὃ Θεὸς ἐν τοῖς ἀγίοις αὐτοῦ, Εὔχαιρον 
μετὰ τοῦ προφήτου, Ephremii martyris Chersonis 
episcopi, περὶ τοῦ θχύμχτος τοῦ εἰς παῖδα γενο- 
μένου παρὰ τοῦ ἱερομάρτυρος xal ἀποστόλου Κλή- 
μεντος. 

θαυμαστὸς ὁ Θεὸς bv τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ, φησὶν ὁ 
μέγας,  Nicetee rhetoris, εἰς τὸν ἔνδοξον μεγαλομάρ- 
τύυρα Πχντελεήμονα. 

Θεῖά τινα xal μεγάλα μυστήριτ Θεοῦ φιλαϑρω- 
πίας γνωρίσματα, Theodori presbyteri Magne  Ec- 
clesie, λόγος διχλχμδάνων καθ᾽ ὃν ἡ τῆς Θεομήτο- 
poc ἐσθὴς τῇ βσσιλίδι τῶν πόλεων ἐπεδήμησεν, 

θεοδόσιος ὁ ἀξιυμάριστος καί Cyrilli inonachi οἱ 
presbyteri Scythopolytani, περὶ τοῦ βίου τοῦ i» 
ἀγίοις Θεοδοσίου. 

Θεὸς Κύριος ἐπ᾽ ὕρους ἐπέφανεν, Macarii Cliryso- 
cephali, λόγος εἰς τὴν Μεταμόρφωσιν τοῦ Σωτῆ- 
ρος. 

Θεὸς ὁ τὰ πάντα πρὶν γενέσεως αὐτῶν ἐπιστάμε- 
voc, Josephi Bryennii, λόγος εἷς τὸν Εὐαγγελισμὸν 
τῆς Θεοτόχου, 

θεοῦ ἐν σαρχὶ δοξάζομεν γέννησιν, Leonis impe- 
ratoris, λογος εἰς τὴν Χριστοῦ Γέννησιν, 

Θεοῦ τοῦ παντοδυνάμου πλούσιον ἡμῖν λόγον χορη- 
γοῦντος ἔν ἀνοίξει, Josephi. Bryenni, λόγος εὐχαρι- 
στήριος εἰς τὴν Otozbxov. 

Θερμὸς ὁ ζῆλος slc τὴν παροῦσαν ὑπόθεσιν, ἀλλὰ 
νωθρὸς ὁ λόγος εἰς τὴν τοιχύτην ἐλήγησιν, Eustratii 
presbyteri, εἰς τὸν βίον καὶ πολιτείαν τοῦ μεγάλου 
Εὐτυχίου πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. 

Θερμὸς ὃ πόθος, ἀλλ᾽ ἀδρχανὴς ὁ νοῦς" ζέων δ᾽ 
ἔρως. ΝίοθιΘ rhetoris, εἰς τὸν ἅγιον καὶ xat πανεύφη- 
μὸν ἀπόστολον Βχαρθολοματον. 

θυμηδίχς μὲν πᾶσα θειοτάτη πανήγυρις ἐχάστοτε 
τελουμένη. Germani patriarche Constantinopoli- 
lani, εἰς τὴν Εἴσοδον τῆς ὑπεραγίχς Θεοτόχου. 

I 


᾿Ιδοὸ ἣμῖν ἡ χαλὴ τοῦ χρόνου ἐπέστη mtpioóx. 


στειῶν, 

᾿Ιδοὺ χαὶ πάλιν ἑτέρα ἑορτῇ καὶ πανήγυρις φαιδρὰ 
τῆς Μητρὺς τοῦ Κυρίου, Germani patriarche Con- 
stanüinopolitani, εἰς τὴν Θεοτόχον, ὅτι ἀπεδόθη ἐν 
τῷ υχᾧῷ τριετίζουσα, 

᾿Ιδοὺ καὶ πάλιν ὁ ἱερὸς τοῦ Χριστοῦ ἐπεδήμησε 
Πρόδρομος, Theodori ὨδρΠοηδίδ,, εἰς 5» ἐξ 'Av- 
τιοχείχς ἀνακομιδὴν tC τοῦ Προδρόμου μειρύς, 

Ἱερὸς μὲν xal θεσπεσιος ἅπας ὄ τῶν γενυχίων 
μαρτύρων κατάλογος, Ásterii e, ἰδεορὶ Anasem, εἰς 
τὸν ἅγιον μάρτυρα τοῦ Χριστοῦ Φωχᾶν, 

᾿σίδωρον τὸν γενναῖον λόγος ἐγκωμιάσαι. Nico- 
lai Pepagomeni, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἔνδοξον μάρτυρα 
᾿Ισίϑωρον, 

[97] Ἱστορία μὲν τὸ πονηθὲν τουτὶ σύγγραμμα, 
xai παλαιῶν ἔργων, Basilii Seleuciensis libri duo, 
εἰς τὰς πράξει: τῆς dix; xal πρωτομάρτυρος θε- 
χλης, 

'Ioqupóv τῆς ἀποστολιγῆς ἀλείας τὺ δίκτυον, Pro- 
cli patriarche Constantinopolitani, ἐγκώμιον εἰς 
τὸν ἅγιον ἀπόστολων ᾿Ανδρέαν. 

᾿Ιωάνντ, τῇ φιυνῇ τοῦ Λόγου τούτους ἀνχτίθημι, 
Macarii Crysocephali, εἰς τὴν γέννησιν τοῦ Προδρό- 
μου. 

K 

Καθάπερ τῇ ἱερᾷ τραπέζῃ, εἰς τότε. Isidori Thes- 
salonicensis archiepiscopi, λόγος εἰς τὰ “Ἅγιχ τῶν 
ἁγίων. 

Καθὼς ἐτεχώρει διεσαφήσαμεν, Joannis Thessa- 


clonicensis, ὅτι οὐδεμία διαφωνία, οὐδὲ ἐναντίωσις 


v τοῖς εὐχγγελισταῖς περὶ τῆς ἀναστάσεως. 

᾿ Καὶ ἅπας μὲν βίος τῶν ἐνάοέτων τὴν ἐρῶσαν ψυ- 
χὴν ἀρετῆς πρὸς μίμησιν ἐχχαλεῖται, Joannis dia- 
coni Magnae Ecclesi: et rhetoris, εἰς τὸν βίον τοῦ 
ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἐμῶν Ἰωσὴφ τοῦ Ὑμνογράφου, 

Καὶ κυδερνήτης μὲν πρὸς ἄνεμον παραταττόμενος 
βίον, Nicephori Gregore, εἰς τὸν ἅγιυν xal. ἔνδολον 
μεγαλομάρτυρα Μερχούριον, 

Καὶ νῦν ápa τῶν πρὸς ἧμας ὑπόθεσιν ἔχουσα λό- 
γῶν ἡμέρα, Leonis imperatoris, εἰς τὴν πανήγυριν 
'Πλιοῦ τοῦ προφήτου. 

Καὶ πάλαι τῷ θείῳ Δαυίδ περὶ ἡμῶν πάντων χελα- 
δῆσαν τὸ Πνεῦμα, Georgii Agiopolite, λόγος εἰς 
τοὺς ἀσωμάτους, Καὶ διὰ τὶ ταῦτα τῇ Osa Γρσφῇ 
ἀποχέχρυπται, Καὶ περὶ ῥητῶν xai ἀῤῥήτων. 

Καὶ πρῶτα μὲν τὸν Θεὸν ἐνταῦθα χαλῶμεν. Ni- 
colai Cabasile, εἰς τὴν ΠἜννησιν τῆς Θεοτόχου. 

Σαιρὸς δὴ λοιπὸν xal νοῦ χεφαλαιωδεστάτο τῶν 
θχυμάτων ἅψασθαι τοῦ πανσέπτου, Miraculum san. 
cti martyris Demetrii de liberata ab obsidione Bar- 
barorum Thessalonica.Auctor scribebat sub impe- 
ratore Mauritio, et prorsus in obsidione scripsit. 
Μέγιστος οὗτυς στρατὸς τῶν κατὰ τοὺς ἡμετέρους 
χρόνους ὥφθη, etc. Τοσούτῳ τάχει τὴν ὀδὸν διανύ- 
χαὶ προσετάχθησαν, ὡς μηὸὲξ ννῶναι ἡμᾶς τὴν ἔλευσιν 
αὐτῶν πλὴν πρὸ μιᾶς ἡμέρας, elc. ^A δὲ αὐτοψὶ χατεῖ- 
ὃον, καὶ ταῖς χερσὶν ἐψηλάφησα χυτὰ τὸ ἀνατολικὸν 
τῆς πόλεως μέρος, ἐκ τὸ τῶν πολεμίον τέγενι 


95 


LEONIS ALLATII. | 96 


μένα, καὶ ὑπὸ μόνου Θεοῦ δεασχεδασθέντα, xai ταῦτα ἃ videremus, audiebantur a. nobis voces. ínnume- 


μερικῶς διηγήσομαι, ασίηνι8 hic exercitus fuil 
omnium, quí nostris hisce temporibus eztiterunt, 
etc. Ea velocitate rem conficere jussi sunt, ut 
50s eorum adventum, nonnisi uno. die ante, co- 
gnoverimus : Et, Que ego oculis meis vidi el ma- 
nibus tetigi n orientali civitlalis parle, cum ab 
hostibus facia, tum a Deo solo dissipata, ea sin- 
gillatim enarrabo. 

Καὶ τὴν 'ExxÀnsiaw 30x ἧς 0 Χριστὸς xt22Ành, πα- 
ράδεισον χατανοοῦμεν, Gregorii Cyprii patriarche 
Constantinop., εἰς τὴν ἀγίαν μεγαλομάρτυρα ΜΝ χρίνην. 

Καὶ τὸ λόγοις μὲν ἄλλως τὰ τῶν ἀγίων ἐκάστου 
διεξιέναι, Philothei patriarche Constantinopoli- 
tani, ἐγκώμιον εἰς τοὺς ἀγίους ἅπαντας, ἐν ᾧ καὶ 
τῆς περὶ τὸν ἄνθρωπον τοῦ Χριστοῦ οἰχόνομίας ἔπι- 
τομή. 

Καὶ τοῦτο τῆς ἄκρας ἀγαθότητος γνώρισμα, ἀπό- 
δεῖξις χαὶ αὕτη μεγίστη, Joannis Euchaitarum 
episcopi, λόγος εἰς τὴν σύναξιν τῶν ἁγίων ἀγγέ- 
λων. 

[98] Καλὰς ἡμῖν ὑποθέσεων χργὰς ἢ παροῦτα 
πανῆγυρις δείκνυσιν, Georgii Chartophylacis, εἰς τὴν 
ὁπεραγίχν Θεοτόχον, ὅτε ἀπεδόθη ἐν τῷ νχω τριετί- 
$0072, 

Καλὴ μὲν ἢ τῶν ψαλμῶν λύρα, θεόπνευστος T, τοῦ 
Πνεύματος, Procli patriarchae Constantinopolitani, 
εἷς τὴν ἐνχνθρώπησιν τοῦ Κυρίου, xai εἰς τὰς ἐπα- 
ρυστρίδας͵ 

Καλλὸ"» μὲ, τὸ ῥοῦον τῆς ἐαρινῆς, llesychii pres- 
byteri Hierosolymitani, ἐγχώμιον εἰς τοὺς ἁγίους 
ἀποστόλους Πέτρον καὶ Παῦλον. 

Καλὸς μὲν ὁ τῆς εὐπειθείας νόμος, Georgii. Nico- 
mediensis, εἰς τὴν διαπόρησιν Ἰωσὴφ, καὶ πρὸ τὴν 
Παρθένον διάλεξις. 

Καὶ τὸν xatoow ἐκεῖνον βασιλεύοντος τοῦ ἀσεόε- 
στάτου ᾿[υυλιχνοῦ, xai τῆς εἰδιυλολατρίας ἐπιχρατουστ;ς, 
Martyrium SS. Ismael.s, Sabellis et Manuelis. Au- 
ctor erat iisdem σύγχροος. Ὥσπερ xal αἱ τῶν ὑπομ- 
νημάτων πράξεις αἱ γενόμεναι ἐπ᾿ αὐτοῖς διδάσχουσιν 
ἧμας περιέχουσαι οὕτως" Βαλτανοῦ βασιλεύοντος kv τῇ 
ώρᾳ Περσῶν. Quemadmodum et commeultaria de 
eorum rebus gesits, quo ea ipsa elale conscripla 
sutil, nos docent, his verbis. Peliano imperatore 
in regione Persarum. 

Κατὰ τοὺς xatpouc ἐχείνους βασιλεύοντος χατὰ 
συγχώρησιν τοῦ Χριστοῦ Σωδαρίου τινὸς τῦν Περ- 
σῶν, Martyrium SS. Acindini, Pegatii et Anempo- 
disti. Scriptum est a prmseote. Kai ταῦτα αὐτοῦ 
εὐξχμένου, ὡράθη αὐτοῖς σιρατὸς ἀγγέλων ὑπερμε- 
γέθης ὧν τὸ κάλλος ἡμᾶς τοὺς ὁρῶντα: ἐπὶ τῆς γῆς 
ἐῤῥιψεν. Κειμένων δὲ ἡμῶν ἐπιπλέον, ἔστησαν οἱ ἅγιοι 
εἷς προσευχήν, El, Καὶ Ἐστώτων ἡμῶν καὶ θεωρηυύντων, 
ἠχούοντο ἡμῖν φωναὶ ἀνχριθμήτων στρατῶν ἀγγέλων 
λεγόντων, Et. hec cum ille orasset, apparuit 
illis exercitus ingens angelorum, quorum pul- 
chritudo, nos, qui videbamus, in terram dejecit. 
Cum vero nos diu procumberemus, sancli in ora- 
(ione steterunt, eic. Et, Cum nos. staremus οἱ 


rorum exercituum angelorum dicentium. 

Κατὰ τοὺς χαιροὺς ἐκείνους ἐδχσίλευσε Διοχλη- 
τιανὸς ὁ τύραννος. Martyrium sancti Procopii. Me- 
minit septima synodus generalis act. 4. 

Κινεῖ μὲ πρὸς τὴν παροῦσαν ὑπόθεσιν ἣ ἐν τοῖς 
θείοις Εὐαγγελίοις πχραδολὴ. Gregorii Nyssebi, iy. 
κώμιον εἰς τὸν ὅσιον xxi θεοφόρον Πατέρχ $e 
᾿Εφραὶμ. τὸν Σύρον, 

Κινήσωμεν, ἀγαπητοὶ, σέμερον ὡς κινύραν tà 
χείλη. Andrea Cretensis λόγος εἰς τὴν γψωσιν τῶ 
τιμίου χαὶ ζωυ ποιοῦ Σταυροῦ, 

Κλέπει τοὺς πόνους τῶν ἐμπόρων ἢ συνεχὴς 
προσδοκία τῶν πόρων, Procli patriarchae Constaa- 
tinopolitani, ἐγγώμιον εἷς τὴν θεοτόκον Maplav. 

Κλίνατέ μοι οὖς, ἀδελφοὶ, «ai διηγήσομαι, Ephrsem 


B Syri, λόγος ἐπιτάφιος εἰς τὸν μέγαν Βασίλειον à- 


χιεπίσκοπον Καισαρείας τῆς Καππαδοχίας, 

Κρίνα ἐξ ἀγροῦ καὶ ῥεύματα ix πηγῆς. "Theodori 
Lascaris Duca, ἐγχώμιον εἰς τὸν ἅγιον μάρτυρα Tp 
φωνα, 

Δ 

Λάξαρος τὸν παρόντα συγχέαροττηκὼς σύλλον. 
Andrea Crelensis, εἰς τὸν τετραήμερον Λάξαρον. 

[99] Λαμπρὰ καἱ παράδοξος τῆς παρούσης ἑορτῆς 
ἡ ὑπόθεσις, Procli patriarchee Constantinopolitani, 
εἰς τὸ γενέθλιον τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησεῦ Χρι- 
στοῦ. 

Ααμπρὰ μὲν ἢ τοῦ [lis/z πανήγυρις. Proh pa- 
triarche Constantinopolitani, εἰς τὸν ἅγιον Πάσγ. 

Λαμπρῶς πανηγυρίζει ἡ χτίσις σέμερος. Theodori 
junioris Homologelz, εἰς τὸ γενέσιον τῆς Π χρθένου. 
Est Theodorus Studita. 

M 


Μαξιμιχνὺς xxi Μαξιμῖνος βασιλεῖς ἐξαπέστειλεν 
διατάγματα εἰς πᾶσαν τὴν οἰχουμένην, Martyrium 
S. Theodori Trronis. Scriptum a praesente et vi- 
dente. [n fine. Kai τέλος προσευξάμενος, xac εἰπὼν 
τὸ 'Au*,", ὥσπερ ἐρευγόμενος παρέδωχε τῇν doy. 
Καὶ ὥσπερ ἀστραπὴν ἴδομεν ἀνχλχαμθανομένην τὴν 
ψυχὴν αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανόν, Et tandem precibus 
effusis. dictoque Amen, veluti eructans animam 
reddidit, et veluti fulgur vidimus illius anóimam 
in colum admissam, receplamque. 

Μαρτυριχὴ πανήγυρις σήμερον. Joannis melropo- 
liie Euchaitarum, εἰς τὴν μνήμην τοῦ ἀγίου μάρτυ- 
ρος Θεοδώρου τοῦ Τήρωνος, ἤτοι τὸν ἀνθισμόν, 

Μάρτυρος παρχγέγονε μνήμη Leonis imperatoris 
λόγος εἰς τὸν μάρτυρα Τρύφωνα. 

Μάτην οἱ πολλοὶ τὸν χρόνον αἴτιον ὀξιοῦσιν εἶναι, 
Nicephoris Blemmidzs, βίος χαὶ πολιτεία τοῦ ὁσίου 
xal θεοφρόρου Πατρὸς ἡαῶν [1αύλου τοῦ ἐν τῷ Δά- 
τρῳ. 

Μεγάλα τῆς προσευχῆς τὰ χαρίσματα, Leontii 
presbyteri Constantinopolitani, λόγος εἰς τὴν με- 
γάληλ Παρατχευήν, Καὶ εἰς τὸ πάθος τοῦ Χοιστοῦ. 
Καὶ εἰς τὸν '[o06. 

Μεγάλχι t8 xxi πολλαὶ καὶ ποιχίλχι τῆς ἀτωμά- 
τοῦ καὶ μεγαλοπρεποῦς, Pantaleonis diaconi et 


97 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIDBA. 


98 


chartophylacis Magn; Ecclesias, διήγησις θαυμάτων A ἐκείνου xatpip “ πρότερον μὲν "Ἕλληνες τυγχάνοντες, 


τοῦ παμιλεγίστου καὶ πανενδόξου Μιχαὴλ τοῦ ἀρχι- 
στρατήγοῦ, xal τῶν ἀγγελῶν Γαδριὴλ χαὶ Ῥα- 
φαήλ, 

Μεγάλη μὲν ἡ παροῦτα ἡμέρα, Macarii Chrysoce. 
phali, λόγος εἰς τὴ» τρίτην Κυριακὴν τῶν Νηστειῶν, 
ἐν ἢ xav! ἐξαίρετον ἡ τοῦ τιμίου Σταυροῦ τελεῖται 
προσχύόνῃησ'ς. 

Μεγάλη τῆς ἡμέρας * δύναμις. Macarii Chrysoce- 
phali, λόγος εἷς «xv ἀγίαν xal πανε, ὕοξον ᾿Λνάστασιν 
τοῦ Κυρίου «αὶ Θεοῦ «zi Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χρι- 
στοῦ, 

Μεγίστην λόγων ὑπόθεσιν προέθετ. τοῖς πτωχο- 
τάτοις ἡμῖν, Alexandri monachi, ἐγκώμιον εἰς τὸν 
ἀπόστολον Βαρνάθαν. 

Μετὰ τὴν ᾿Ανάληψιν τοῦ Κυρίου, Eusebii Alexan- 
drini, εἰς τὴν δευτέραν παρουσίαν τοῦ Κύρίου, 

Μετὰ τὴν μαχαρίαν καὶ ἐνδοξοτάτνν ᾿Ανάστσσιν τοῦ 
Κυρίου xal Θεοῦ ἡμῶν, Melhodii, vel, ut alii, Me- 
trodori, μαρτύριον τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ "Agtontz- 
γίτου. 

Μὴ θχυμάσῃς 5 ἐμὸς μουτηγέτης, εἰ τορὸν τι καὶ 
λαμπρὸν φθέγξομαι, [100] Michaelis Pselli, πρὸς 
τὸν πρωτοσύγγελλον περὶ τοῦ ἀγίου V'onqopío) τοῦ 
θχυματουργοῦ. 

Μητρὸς θεοῦ ἑορτὴν τιμῶμεν, Leonis imperatoris, 
λόγος εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Παρθένου, 

Μιχχὴλ ὁ τῶν ἀγγέλων ἀρχιστράτηγος τοῦ λόγου 
μοι τοῦ παρόντος ὑπόθεσις Chrysippi presbyteri Hie- 
rosolymitani et chartophylacis Sancte Resurre- 
ctionis, εἰς τὸν ἅγιον ἀρχιστράτηγον Μιχαήλ, 


μετέπειτα δὲ πιστεύσαντες τῇ ἐχείνου προτροπῃ, Hat 
vero nos transcripsimus, cum eo tempore vivere- 
mus, prius quidem infideles, postmodum illius 
adhortatiwnibus fidem amplexati. 

Νικάτω xal λόγων εὔροιαν τῆς σωτηρίου πανηγύρεως 
τὸ θαῦμα. Procli patriarchz Constantinopolitani, 
εἰς τὸ ἔγιον TIzoj x. 

Νόμος ἄνωθεν ἀθλητιχὸς. Leonis imperaloris, λὸ- 
γος εἰς τὸν ἀγιον πρωτομάρτυρα Στέφανον, 

Νόμος ἐστὶ φύσεως ταῖς μελίσσαις μὴ ἀπχίρειν 
τῶν σίἰμόλων, Basilii (οβαγί θη 588, εἰς Γόρδιον τὸν 
μάρτυρα. 

Νόμος οὗτος ἤνθητε πέλαι παρ᾽ Ἕλλησι, καὶ μέγχ 
τῷ χρόνῳ τὸ χράτος εἰλήφει, Nicephori Gregore, 


βίος xal πολιτεία xai ἀθλησις τοῦ ὁτίου Πχτρὸς ἡμῶν 


B Mty 27.09 τοῦ συγγέλλου, 


Νὺν ἡμέρα φωταυγὴς καὶ σωτήριος. Νὺν »ἡλιο- 
λομπὴς ἢ παροῦγα πανήγυρις, Isidori archiepiscopi 
Thessalonicensis, λόγος el; τὴ, éooth» τῶν Φώ- 
“(Ὁ 4, 

[101] € 

Ξίνον καὶ παράδοξον μυστήριον ἐγένετο ἐν ταῖς 
ἡμέραις ἡμῶν, Antonii monachi, βίος καὶ πολιτεία 
τοῦ ὁτίου Πατρὸς ἡμῶν Συμεῶνος τοῦ Στυλίτου, 

0 

Ὃ θεὸς xxi Πυτὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ 
Χριστοῦ, Callisti patriarche Constantinopolitani, 
λόγος εἰς τὴν "Ydymst? τοῦ τιμίου Σταυροῦ, 

Ὄ 0:54 τῶ») Πατέρων ἐἔπιλάμψοι μοι τὸ πολυπὸ- 
'm:ov φῶς. Heli monachi, λόγος προεξόρτιος εἰς τὴν 


λίιχρού Μακάριος διέφυγεν ὁ Αἰγύπτιος, Joannis Χριστοῦ γένναν, καὶ εἰς τοὺς ἁγίους Πατέρας, 


Hagiopolita, ἐγγώμιον ἐκ μέρους εἰς τὸν ἄγιον ἀπτ- 
Anth» Μαχάριον τὸν Αἰγύπτιον. 

Μο αχοὶ δύο 6x τῆς ἑῴας ὁρμώμενοι Σταυρού τὸν 
τόπον, Marcelli archimandrita, περὶ τῆς εὑρέσεως 
τῆς τιμίας χεφχλῆς τοῦ Προδρόμου wai Βαπτιστοῦ, 
Auctor narralionis colligitar ex eadem narra- 
tione. 

Μόνος ἐν ἀνθρώποις τέλειος ἀνθρωπος ὁ τῆς ὃδι- 
καιοσύνης. Methodii presbyteri Hierosolymitani, λό-- 
γος εἷς τὴν “Ὑπαπαντὴν τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χρισ- 
τοῦ, καὶ εἰς τὴν Θεοιόχην, xai εἰς Ανναν, xal εἰς τὸν 
Συμεών, In aliis est Timothei presbyteri Hieroso- 
|ymitani. 

Μύστα τῶν ἀῤῥήτων ἱερουργημάτων Ζαχαρία. Cos- 
mz vestitoris, λόγος ἐγκωμιαστιχὸς εἰς τὸν προφήτην 
χαὶ ἀρχιερέα Ζαχαρίαν, 

Μυστήριον βασιλέως κρύπτειν χαλὸ», Sophronii 
patriarche Hierosolymitani, βίος xai πολιτεία τῆς 
6clac Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας. 

Μωσῆς ἐχεῖνος, ᾧ θάλασσα μὲν ὑπεχώρει, γὴ δὲ 
παραδόξως ἐλειτούργει πηγάς. Isidori Thessaloni- 
censis, λόγος εἰς τὴν Γέννησιν τῆς Θεοτόχου. 

Ν 

Νεόῤφυτὸς τις δοῦλος Θεοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν "In300 
Χριστοῦ kx γένους Χριστιανῶν ὑπῆρχε. Martyrium sanc- 
ti Neophyti.Scriptum esta presente et vidente. In 
fne: Ταῦτα δὲ μετεγράψαμεν παρατυχόντες τῷ κατ᾽ 


Οἵδα ὅτι ἀγχπητὸν ἡμῖν, ὦ λαὸς τοῦ θεοῦ. Leonis 
imperatoris, λόγος εἰς τὴν ἱέρωσιν τοῦ νχοῦ, 

Οἱ μὲν ἄλλοι εὐχγγελιτταὶ τὴν xatà σάρχα γε- 
νεαλογίαν τοῦ Κυρίου, Procli patriarchae Constanti- 
nopolitani, εἰς τὸ ἅγιον Πάσχα. Καὶ εἰς τὸ ᾿Εν ἀρχῇ 
ἣν ὁ Λόγος. Καὶ εἰς τὸν ἅγιον Ἰωάννην τὴν Θεο- 
λόγον. 

Οἱ μὲν εὖ εἰδότες ἀθλεῖν, τοῖς τῶν θεωμένων ἐφ- 
ἤδονται χρότοις, Cyrilli Alexandrini archiepiscopi, 
λόγος εἰς τὴν Μετχιλόρφιυσιν τοῦ Σωτῆρος. 

Οἱ μὲν ὄπλτται ᾽Ρωμχίων μετὰ νόμον, Gregorii 
Nysseni, ἐγχώμιον εἰς τοὺς ἁγίους Τεσσχράκοντα 
μάρτυρας. 


Οἱ μὲν σεπτοὶ xai θεόπτχι ἀπόστολοι. Joannis 


D Zonara, βίος τοῦ ἀγίου Σιλδέστρου. 


Οἱ μὴ τοὺς γενναίους ἀγωνιστὰς εἰσιόντες, ἂν 
μὴ πολὺ τοὺς φθάσαντας, Demetrii Cydonii, εἰς τὴν 
ἁγίαν Πεντηχοστὴν, ἤως εἰς τὸ ἅγιον Πνεῦμα. 

Οἱ σφόδρα τῶν ἐρωμένων αὐτοῖς ἐφιέμενοι, χαὶ τῇ 
τούτων μνήμῃ συνεῖναι διηνεχῶς ποθοῦντες, Jacobi 
monachi ex monasterio Corcinobsphi, εἰς τὴν τῆς 
πορφύρας τοῖς ἱερεύτιν ἀπόδοσιν. Καὶ εἰς «b, "Epc- 
γάλυνς Κύριος ὁ Θεὸς τὸ ὄνομά σον, Καὶ ἀλλα περὶ τῆς 
᾿λειπαρθένου Μαρίας. 

Οἱ τῆς ἀθλήσεις νικτιταὶ, οὐράνιοι δὲ πολῖται, 
οἱ τοῦ Χριστοῦ στρλτιῶται, Martyrium sancti Lon- 
gini centurionis. Scriptum est a presente et vi- 


99 


LEONIS ALLATII. 


1 


denle, Καὶ τὸ μνημεῖον ἴδομεν ἀνεῳγμένον, καὶ φῶς A Procli patriarchae Constantinopolitani, ἐγκώμιον ἐς 


ἔλαμψεν ἐν τῷ οἰκήματι χυχλόθεν, Et. sepulturam 
vidimus apertam, el lumen illuxit circumquaque 
in habitaculo. 

Οἱ τὸ διδασχαλιχὸν πρὸς ἄλλους σπεύδοντες με- 
ταδιώκειν ἀξίωμα, Leontii Neapolitani Cyprii, βίος 
τοῦ à66x Συμεὼν τοῦ διὰ Χριστὸν ἐπονομαζομένου 
Σαλοῦ, ἐν χεφαλαιοις ξγ' διαλυμδάνων χαὶ τὰ κατὰ 
τὸν ὅσιον ᾿Ιωάννην. 

Οἱ τοῖς θειοις xai. μαχχοίοις Πατράσι συγγράφον- 
τες τὰ ἐγκώμια, Joannis Zonar, εἰς τὸν "1e2070- 
λύμων Σωφρόνιον, 

Οἱ τῶν αὐτῶν δωρεῶν ἀξιωθηνχι ἐπιποθοῦντες 
τὰς τῶν ἀτίων μνήμας. Narratio miraculi sancti 
Georgii,de puero in captivitatem abducto, et pre- 


tbv ἅγιον πρωτομάρτυρα Στέφανον. 

Ὃ μὲν θεοπάτωρ Δαυϊ τὸ ἀειθαλὲς, xat μετρσιον, 
Niceta rhetoris Paphlagonis, ἐγκώμιον εἰς τὸν μέγει 
Νιχόλαον τὸν μυροδλύτην χαὶ θχυματουργόν. 

Ὁ μὲν παλαιὸς τῶν ἀνθρώπιων βίως μένων θχνξτγ 
χατάδιχος, Basilii Seleuciensis episcopi, λύγος ti; 
Θωμᾶν τὸν ἀπόστολον, 

Ὁ μὲν σχοπὺς εἰς ἔσειν, Gregorii Nysseni, εἰς τὸν 
βίον καὶ tà θχύμχτα Γρτιγορίου τοῦ θαυματουργοῦ. 

Ὁ μὲν σχόπὸς εἴς ἐστιν ἡμῶν, καὶ τῶν πρὸ ἡμᾶν 
φιλοπόνων. Leontii episcopi Neapolitani Cypriorum 
iusulm, si; τὰ λειπόμενα τοῦ βίου ᾿Ιωάννου ἀρχιεξ:- 
σχόπου ᾿Λλεξανδρείχς τοῦ ᾿Ελεήμονος. 

'O μονογενῖς Ylo; καὶ Δόγος τοῦ Θεοῦ, Cyrilli 


ter spem liberato, Leone Phoca tum copiarum g monachi et presbyteri Scythopolitani, περὶ τὼ 


prefecto. Scriptum est a presente et vidente. 
Ταῦτα οὖν xxi ἡμεῖς συνεγρχαγάμεθα, ἅπερ τοῖς 
ὀφθαλμοῖς ἡμὺν ἑωράχαμεν καὶ ταῖς ὠτῖν ἡμῶν 
ἠκούσαμεν εἰς δόξαν [102] Θεοῦ v ai», iva μὴ 
τῇ χρονίᾳ παραδρομῇ λήθης βυθοῖς xai ἀγνωσὶσς 
ἐπιχαλυφθὴ τὸ παράδοξον τοῦ θχύματος, γεγονὸς ἐπὶ 
τῆς ἡμετέρας γενεᾶς, ΠΟ igitur nos conscripsimus, 
qua oculis nostris vidimus el auribus nostris au- 
divimus in gloriam el laudem Dei, ne temporis 
decursu oblivionis profunditate atque ígnoran- 
tím immergatur hoc admirabile miraculum no- 
stra alate facium. 

Ὄ Κύριος ξδχσίλευ:εν, χγχλλιάσθω ἢ τῇ. Joan- 
nis πιθίΓορο ἴα:  Euchaitarum, εἰς 
μεγάλου τροπαιοφόρου μετὰ τρίτην ἡμέραν τοῦ [liz x 
τελουμέντ;». 

Ὁ Κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦς Χριστὸς ὁ Σωτὴρ πάντων, 
Nicetae rhetoris, ) ὁγος διηγτμμιατικὸς περὶ τῆς ἀθλύ - 
σεως xai εὑρέσεως xai ἀνχχομιδὴῆς τῶν λειψάνων 
τοῦ ἀγίου πρωτομάρτυρος Στεράνου, 

Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰητοῦς Χριστὸς ὁ Πατὴρ πάντων 
τῶν ἐλπιζομένων, Michaelis Pselli, λόγος εἰς τὴν 
αναχομιδὴν τοῦ τιμίου λειψαάνου τοῦ ἀγίυ πρωτος- 
μάρτυρος Στεφάνου, ἐχδυθεὶς αὐτοσιχ ἔδιος, 

Ὁ λόγος οὗτος ὁ τῆς ὁσίας ἡμῖν τὸν βίον ἄριστα 
διχζωγραφήσας ἀγαθοῦ τινος ἔθους, Manuelis Paleo- 
logi imperatoris oratio. “Ὅτι ἡ μὲ) ἀμαρτίχ τὸ 
πάντων “(εἰριστον * Oct ὃξ μὴ ἀπογινώσχειν μήτε 
αὐτὸν μήτε ἕτερον, καὶ περὶ τῆς τοῦ ξεοῦ mpovola; 
καὶ φιλανθρωπίας, ᾿Ανχγινώσχεται μετὰ τὸ ἀνχγνω - 
σθῆνχι τὸν βίον τῆς 6slaz Μιχρίας τῆς Αἰγυπτίας, Pec- 
catum rem omnium pessimam esse. Non esse des- 
perandum neque de se neque de alio. Et de divina 
providentía et humanilate.Legitur poslquam lec- 
(a fuerit vila sancle Marie Agyptiaca. 

'O λύγος τῷ μυροῤῥόᾳ Δημητρίμ τὰ θαύματα. 
Joannis Stauracii chartophylacis Thessalonicen- 
Sis, λόγος εἰς τὰ θχύματα τοῦ μυροῤῥόα μεγάλου Am- 
μητοίου, 

Ὁ μέγας ἀπόστολος Πχῦλος, 5 τῶν μεγάλων μὺυ- 
στηρίων ἐξηγητής, Joannis monachi et presbyteri 
Euboe, λόγος εἰς τὴν σύλληψιν τῆς ἀγίας Θεοτόχου. 

Ὃ μὲν αἰσθητὸς ἥλιος ὑπὲρ γῆ» ἀνατέλλων, 


τὴν uv τοῦ 


ϑβ. 


8:09 τοῦ ἐν ἁγίοις Πχτρὸς ἡμῶν Εὐθυμίου πρὸς doi 
Γεώργιον καὶ ἡγούμενον, ἐν κεφαλαίοις νθ΄. 

Ὄποταν τὸ ἔχρ ἐπέλθῃ τὰ τῶν σωμάτων στοιχεῖα, 
Joannis ,episcopi Eubaem, λόγος ἱστορικὸς εἰς τὴν 
ἀγίαν τοῦ Χοισυτοῦ γέννησιν, 

[103] "Opfpoc ἡμῖν φαεινότατος͵ εὐσεδείας, καὶ Aap- 
πρῶν θαυμάτων περιοχή. Michaelis archimandrite, 
εἰς τὸν βίον xai τὰ θχύμχτχ τοῦ ὁσίου ἘΠ᾿ χτρὸς ἡμῶν 
Νικολάου. 

Ὅσαι τῶν πόλεων βούλονται τοῖς βασιλεύουσιν 
χάριν ἐκτίνειν, Demetrii Cydonii, λόγος εἰς τὸν 
Εὐχγγελισμὸν τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου, 

'022 μὲν τῷ παρόντι λόγῳ. Theodori MetocbiteGe- 
nici Logothetze, ἐγκώμιον εἰς Γρηγόριον τὸν Guadem. 

"Osot τῇ κενώτει τοῦ Δύγου, τῆς kÀv θείας περιτι- 
ρεθέντες τὸ χάλυμμα. Andres Cretensis, λόγος εἰς 
τὴν Μεταμόρφωτσιν τοῦ Κυρίου, 

Ὅταν εὕρωσιν ol φιλοπόται οἴνου ὀὄχψίλειαν. Gre- 
gorii Nysseni, λύγος εἷς τὸν ᾿Ασπασμὸν τῆς παν- 
αγίας Θεοτύχου Μαρίας. 

'O τὸν μέγων τῆς βροντῆς λόγον προτρεπόμενος 
ἐπαινεῖν. ΝΙοθία rheloris, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἄγιον 
ἀπόστολον χαὶ εὐχγγελιστὴν ᾿Ιωάννην, 

Ὃ τὸν παρόντα συγχεχρυτηχὼς σύλλογον τὴν q312- 
μοσυνον ταύτην, Josephi ἐγχώμιον εἰς τὸν ἅγιον 
Βαῤθολοματον τὸν ἀπόστολον. 

'O τοῦ Θεοῦ προχιώνιος xxi ἀπερίληπτος καὶ 
παντοχράτωρ Λόγος. Gregorii Palamc episcopi 
Thessalonicensis, περὶ τῆς κατὰ σάρκα τοῦ Κυρίου 
ἡμῶν οἰχονομίας, xal τῶν δι᾽ αὐτῆς χεχαρισμένων 
τοῖς ὡς ἀληθῶς εἰς αὐτὸν πιστεύουσι, χαὶ τὰ ἑξῆς. 

'O τῶν ἀγίων πνευμάτων Κύριος χαὶ πάσης σαρ- 
χὸς ἐξουσιαστής, Pantaleonis diaconi et chartophy- 
lacis Magnae Ecclesise, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἀρχιστρά- 
τήγον Μιχαήλ, 

'O τῶν αὖὐλων πνευμάτων Κύριος χαὶ πάσης 
σαρχὸς ἐξουσιαστής, Pantaleonis diaconi, εἰς τὸν 

ἔγχν ἀρ μιστράτηγον Μιχχήλ, 

Ὃ τῶν κατὰ Θεὸν πολιτευμάτων βίος ἐξιττορούμε- 
νος, ὑπόθεσις stigposóvn τοῖς φιλοθέοις χαθίσταται, 
Gregorii palriarcha, βίος xxi πολιτεία, xal μεριχκὴ 
θαυμάτων διήγησις τοῦ ὁσίου Πχτρὺς ἡμῶν Λαζάρου, 
τοῦ ἐν τῷ Γαλησίῳ ὄρει, 


101 


'O τῶν παρθευνιχῶν λαγόνων ἀνατείδας Χριστὸς ὁ Α 


Θεός. Leonis imperatoris, λόγος εἰς τὸν Εὐχγ- 
γελισμὸν. 

Οὐ δ᾽ ἂν ἔν ἢ που γένοιτο χεῖρον τὸ ὑπὸ τοῦ θεοῦ πε-- 
πλατμένον, Manuelis Palclogi, λέγος περὶ τῆς εἰς τὸ 
ἡμετέρον γένος οἰκονομίας, xxl προνοίας τοῦ Σωτῆρος. 

Οὐδὲν ἀρετῆς τιμιώτερον, οὐδὲν τι λυσιτελέστερον. 
Αὔτη γὰρ οὗ μόνον ἀλογων, Philothei patriarche 
Conslantinopolitani, λόγος εἰς τὸν βίον καὶ τὸ μαρ- 
τύριον τῆς ἀγίχς ᾿Ανυτίας τῆς bv O:222À0vixn. 

Οὐδὲν ἡδύτερον ἢ περιχαρέστεροντῃς παρούσης ἂν 
κριθείη, Gregorii Nicomediensis, εἰς τὴν σύλληψιν 
τῆς ἁγίας ἔλννης, 

Οὐδεῖς ἀσθενεῖ Παύλου ἀθλοῦντος. Procli patriar- 
che Constantinopolitani, ἐγχώμιον εἰς τὸν ἅγιον 
ἀπόστολον Παῦλον, 

οὐδὲν οὕτω παρασχευάξει 4aíptv. Leonis impe- 
ratoris λόγος elc τὸν ἅγιον Δημήτριον. 

Οὐδὲν dint. τῶν tv ἀνθρώποις ἔχει τὸ στάσιμον. 
Andrem (Cretensis, εἰς τὸν ἀνθρώπινον βίον καὶ εἰς 
τοὺς χοιμηθέντας. 

Οὐδὲν, ὡς ἔοιγε, τῆς ἀγάπης ἐστὶν ἰσχυρότερον, 
Leontii episcopi Arabissi, λόγος εἰς τὸ, τετραήμε- 
pov Λάζαρον. 

Οὐκ ἄρα μόνος αὐτὸς ἀκατάλπτος ἣν Constantini 
imperatoris Porphyrogennetz, [104] διήγησις ἀπὸ 
διχφόρων ἀθροισθεῖσα ἱστοριῶν περὶ εἰς Αὔγαρον ἀπο- 
σταλείσης εἰχόνος Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, καὶ ἐξ ᾽Εδέ- 
σὴς μεταχομισθείςτις πρὸς τὴν Κὠνστὰντινούπολιν, 

οὐ ξένα τῆς παρούσης ἡμῖν πανηγύρεως, οὐδ᾽ 
ἀλλότρια τῆς ἐπιγονοῦς ἐστι πόλεως. Nili metro- 


polite Rhodi, ἐγκώμιον εἰς τὴν ὁσίαν Ματρώναν , 


ἐν τῇ νήτῳ Χίῳ, 

Οὐ παλαιοῖς ἄρα μόνον, ἀλλὰ καὶ καινοῖς διηγή- 
μᾶσιν ἔδει κοσμηθῆναι τὸν Πόντον, Joannis meltro- 
polite Euchaitarum, βίος τοῦ ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν 
Δωροθέου τοῦ νέου, ἥτοι τοῦ ἐν τῷ Χιλιοχώμῳ. 

Οὐ πολινιχὸν τοῦ πολλοῦ ζητήματος, Michaelis 
Pselli, λόγος ἐπὶ τῷ ἐν Βλαχέρναις γεγονότι θαύματι, 

Οὐ πολὺς ὁ ἐ, μέσῳ χράνος, Ἔχτος γὰρ οὗτος 
μήν. Joannis Geometrz, λόγος εἰς τὸν Εαγγελισμὸν 
τῆς ὑπεραγίας Θεοτόχου, 

Οὐρανίαν ὄντως xxl θείαν ἔδει παρεῖναι γλῶτταν, 
Michaelis Syncelli ἐγκώμιον εἰς τὸν ἄγιον Διονύσιον 
τὸν ᾿Αρεοπαγίτην. 

Οὐρανὸς, ἡ γῆ ταῖς τῆς χάριτος μαρμαρυγχῖς 
ὑπερφαιδρύνεται σήμερον. Jacobi monachi ex mona- 
sterio Coccinobaphi, λόγος εἰς τὴν σύλληψιν τῆς 
ὑπεραγίας θεοτόχου Μαρίας, 

Οὐρανῶν ἣ γὴ ταῖς τῆς χάριτος μαρμαρυγαίς. 
Georgii Nicomediensis, λόγος εἰς τὴν σύλληψιν τῆς 
πανχγίας Θεοτόχου, 

Οὐ τὰ σπουδαῖα μόνον αἵρετται. Michaelis Pselli, 
εἰς τὴν μεγάλην Κυριαχὴν ἑορτὴν τῆς ἁγίας ᾿Αγά- 
rc, καὶ εἰς τὰς μαθητρίας αὐτῆς. 

Ὁ χρεωστῶν πάντοτε τὸν ἴδιον εὐεργέτην ἀνυμνεῖ, 
Germani patriarche Constantinopolitani, £c τὴν 
Κοίμησιν τῆς Ηα;θένου, Eodem modo incipit alia 
ejasdem oratio, εἰς τὸν ἀρχιστράτηγον Μιχαή), 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


102 
ü 

Πάλαι ἱχχνῶς, ὡς οἷόν τε διὰ βραχέων τὰ περὶ 
παρθενίας ἐν τοῖς περὶ ἀγνείας. Methodi episcopi 
Patarensis οἱ marlyris, εἰς τὸν Σμεῶνα, χαὶ εἰς 
τὴν "Away τῇ ἡμέρᾳ τῆς ᾿Απαντήσεως, χαὶ εἰς τὴν 
ἁγίαν Θεοτύχον, 

Πάλαι μὲν ἐγχωμιάζειν τὰς τοῦ μεγίστου μάρ- 
τύῦρος Λουχιλλιχνοῦ ἀριστείας ἐφιέμενος, — Photii 
scenophylacis Sanctorum Apostolorum, et logo- 
thetze, laudatio, εἰς τὸν ἅγιον ἱερομάρτυρα Λουχιλ- 
λιχνὸν, xai τοὺς σὺν αὐτῷ, 

Πάλχι μὲν οὖν f, τοῦ ΔΜίωσέως $a62oq τοῦ "lopan- 
λιτικοῦ, Joannis Xiphilini, λόγος εἰς τὴν τρίτην 
Κυριαχὴν τῶν Νηστειων, xal εἰς τὴν Σταυροπροσχύ- 
νησιν, 


B zu Συμεὼν ἐν ἀγχάλαις βαστάζει τὸν Δεσπότην 


Anastasii Antiocheni. λόγος elc Ὑπαπαντήν. 

Πάλι» ἀποστηολιχὴ καταστράπει πανέγυρις͵ καὶ πά- 
λιν ἐγὼ τοῖς θιασώταις, Procopii diaconi et char- 
lophylacis, ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον ἀπόστολον καὶ 
εὐχγγελιστὴν Μάρκον, 

Πάλιν ἐορτῆς μυστήριον, xai πάλιν ὁ ἐμὺς λαὺς χο- 
sut μυστιχός. Gerinani patriarchae Constantino- 
politani, λόγος εἰς τὴν "Tot τοῦ τιμίου 2129000. 

Πάλιν ἡμᾶς ἡ μεγαλόφωνος φωνή, Ánatolii epi- 
scopi Thessalonicensis, εἰς τὴν ἀποτομὴν τοῦ flpo- 
δρόμο. 

[105] Πάλιν ἡμῖν δυὰς ἀδιάλυτος ἔλαμψεν, πάλιν 
ἧμτν συζυγίχ ἀδιάζευχτος ἤνθησε, Sophronii archi- 
episcopi Hierosolymitani, ὁμιλία εἰς τοὺς ἀγιους 
Πέτρον xal Παῦλον. 

Πάλιν ᾿Ιωάννης ὁ μέγας, à προδξομος τοῦ Λογου 
φωνή, Macarii Chrysocephali, εἰς τὴν ἀποτομῖνν τῆς 
χεῳσλῆς τοῦ Προδρόμου. 

Πάλιν ᾿Ιωάννης ὁ τὴν γλῶτταν χρυσοῦς, xal 
πάλιν ἡμῖν ἀπιφανὴς ἑορτή, Joannis metropolite 
Euchaitarua, εἰς τοὺς ἁγίους τρεῖς ἱερέρχας Κἀ- 
σίλεον Χρυσόστομον xzi Γρηγόριον, 

Πάλιν ὁ τάβας ἐγὼ τὸν νοῦν ἐπὶ τὴν Βηθλεὲμ, 
ἐχπετάσαι βούλομαι, Joannis monachi et presbyteri 
Eubom, λόγος εἰς τὰ ἅγιχ νήπια, τὰ ἐν μηθλεὲμ 
ἀνχιρεθέντα, xal εἰς τὴν Pay. 

Πάλιν τοῖς εὐσεδέσι πανήγυρις, χαὶ πάλιν μυ- 
στήριον ἕτερον, Joannis Zonars, ὑπόμνημα εἰς 
τὴν Ὑπαπαντὴν τοῦ Σωτῆρος. 

Πάλιν ὑψοῦται σταυρὺς, πάλιν 34 χτίσις ἀγάλλε- 
ται Pantaleonis presbyteri Byzantini, λόγος εἰς 
τῇ» Ὕψωσιν τοῦ τιμίου καὶ ζωωποιοῦ σταυροῦ. 


Ὁ Πάλιν “ἀρᾶς εὐχγγέλια᾽ πάλιν ἐλευθερίας ετινύ- 


ματα. Gregorii episcopi Neocssariensis, λόγος εἰς 
τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς παναγίας Θεοτόχου. 

Πάντας ἀνθρώπους τῶν καλῶν μὴ ἀμυήτους 
ὑπάρχειν. Polycarpi ascela, περὶ τοῦ βίου τῆς 
ἁγίας Συγχλι,τικῆς. 

Πάντες οἱ παλαιοὶ ἱστοριογράφοι τὰ μὲν ix 
προγενεστέρων χὐτῶν. Georgii archiepiscopi Alex- 
andrini, βίος καὶ πολιτείχ, xal θαύματα τοῦ ly 
ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ᾿Ιωαννου τοῦ Χρυσοστόμου, 

Παντὸς ἔργου τέ καὶ λόγον, καὶ διχνοίας ἡγείσθώ 


103 


LEONIS ALLATII. 


"0ὶ 


θεός, Joannis Thessalonicensi episcopi, ὕμνος εἷς A χρόνων, Unde sua. hauserit ipse in. principio on. 


Θεὺν, καὶ εἰς τὸν πανένδοξον ἀθλοφόρον Δτμήτριον 
ἐξ μερικῇ διηγήϑει τῶν αὐτοῦ θαυμάτων, 

Παραγενομένης τῆς τοῦ Χρισνοῦ “εννήσεως ἔοῤ- 
τῆς. Eusebii Alexandrini λόγος εἰς τὴν Γέννη- 
σιν τοῦ Χριστοῦ 

Παράδοξος ἡ πανήγυρις, ὅτι καἱ τὸ ὑπὲρ οὗ 
συγχκεκρότηται, Gregorii archidiaconi οἱ referen- 
darii Magna Ecclesie Constantinopolitans, λόγος 
ὅτι νομοῖις ἐγχώμιων οὐχ ὑπόκειται τὸ παράδοξον" 
καὶ ὅτι πατριάρχαι τρεῖς ἀνεξετάίχυτο ἐχμα (ttov 
εἶναι Χοιστοῦ, ὅπερ ἀπὸ τὰ "Eden 
χόστια ἔτη xii ἐννέα xai ÓOsza μειτιγάγετο σπουδῖ, 
βασιλέως ἐν ἔτει 5s »B'. 

Παρχδόξων πραγμάτων ξ,παπαράδεντος T, διήγησις, 
ἀλλ᾽ οὐ τοῖς τοῦ ἡμετέρου xai θείου πληρώματος, 
Constantini Acropolite magni lopothete, μαρτύ- 
piov εἰς τὸν ἅγιον μάρτυρα Ntóoozov. 

Πάρεστιν ἡ μνήμη Δημήτρίου τοῦ μάρτυρος, Gre- 
gorii diaconi et referendarii, ἐγκώμιον εἰς τὸν 
μάρτυρα Amurptov. 


Παρ᾽ ἡμῖν 9 οὖν οὐ σπάνια τὰ 4250, τὸ 


«-ὰ  &vveta- 


40 


λόγου Joannis Euchaitarum melropolita, εἰς τὴν 
μνέμην τοῦ ἁγίου μάρτυρος Θεοδώρου, ἤτοι τοῦ 


Πεζοῦ. 

Παρθενιχὴ πανήγυρις σίήμερον τὴν γλῶτιχν ἡμῶν 
Procli patriarche Constantinopolitani, ἐγχώμιον 
εἰς τὴν ὑπερχγίαν Θεοτόκον, 

Πᾶσαι μὲν αἱ μαρτυρίαι καὶ πανηγύρεις θχὺυ- 


lionem sic narrat : ᾿εγεωμισταὶ δὲ αὐτῆς πολ οὶ ἃ 
τῶν ἀγίων Πατέρων γεγόνασιν, οὐδεὶς δὲ ἐξ αὐτῶν mj 
τῆς βιώσεως αὐτῆς, χαὶ τῶν χρόνων ἢ τῆς ἀνατρυεῖς 
ἢ, τοῦ τέλους ὀρθῶς καὶ εὐαποξέκτος ἐσήμενεν. ᾿λχὰ 
καὶ οἵ ἐπιχειρήσαντες χαὶ μέρη τινὰ εἰπόντες: οὐκ ὦ» 
θοτόμνσαν, ἀλλ᾽ ἐχυτοῖς ἐγένοντο κατήγοροι, οἷον "ls. 
χωύος 'Ἑδραῖος, χαὶ ᾿Αφροδισιανὸς Πέρστ,ς, xai je 
τινὲς μόνον περὶ τῆς γενέσεως αὐττς εἰτεόντες, εὐθέως 
ἀπεσιώπησαν. Περὶ δὲ τῆς χοιμήσεως αὐτὴςς "eder 
θεσσαλονιχεὺς πολυθρύλλητον ποιησάμενος λόγον, αὐτὸς 
ἑχυτὸν ἐπεσχίχσεν, Καὶ ἕτερος δὲ ᾿ξωάνντ,ς ἑαυτὸν θεν. 
λόγον ἐπιθρώσας, τὸ τοῦ ψεύξους ἔγχλτιμα ἐφ᾽ bein 
ἐπευπάσχτο, ᾿Ανδρέας δὲ ὁ ἐξ ᾿Ιεροσολόμευν ἐπίσκοτι; 
Κρήτης, ὀλίγα τινὰ εἰπὼν, καὶ ὀρθουτομήσ:ς εἰς ἔγκω- 
υἱοῦ τάξιν τὴν διήγητιν ἔστησεν, Ἤμετς δὲ to, zu- 
λοὺς διευκρινησάμενοι, καὶ συλλέξαντες τὰ εὔπισια χε 
βέδαιχ, καὶ ἀληθῆ ἐκ τε τῆς ἐχαλτ, atas cons ἱστορίε; 
Εὐσεδίσυ τοῦ ἐπονομάζομένου Πιμφίλυυ, καὶ k« τῶν 
λοιπῶν συγγραφέων xai διξασχάλων, ἀπλαΐῖς ταῖς λι- 
ξεσὶ τοῖς ποθοῦτι τὰ περὶ αὐτῆς παραστήσομεν͵ κεὶ 
ἑχάστοῦ τὸ Ovoux παρ᾽ οὗπέρ τι ἐλάδομεν ἐπὶ τοῦ με- 
τωπχίο"» στνμαίνωμεν. Ἵνα xn δόξῃ τισὶ διαδάλλειν 
ipaq ὡς ἴδιόν τι προσθεῖναι, ἢ ὑφεῖλατ' κἂν Ex τῶν 
ὀποχρύφων τι λάθωμεν ἢ ἐξ αἱρετικῶν μηδεὶς dai 
ἐπιμεμφέσθω. Αἱ γὰρ παρὰ τῶν ἐχθρῶν μαρτυρξι 
ἀξιοπιστότεραί εἶτιν, ὥς φησιν, ὃ μέγας Βασλείς, 
᾿Αλλὰ xai ὁ θαυμάσιος Κύριλλος ὁ ᾿Αλεξανδρεῖςς &- 


Πιεπίσχοπος αὐτὸ τοῦτο ἐποίησεν, ἀπὸ "AÓnmti 
» 3 


μαστὴν λακπρότητα. Procli patriarcha Constanli- δΔαυίὸ εἰς τὴν γενεαλογίαν τοῦ Ἰωσὴφ τοῦ pvantar 
nopolitani, ἐγκώμιον εἰς τὴν ἀγίαν Παρθένον χαὶ C μένου τὴν πανάμωμομ xai Θεοτόχον Μαρίαν’ xi τὰ 


Θεοτόχον. 
[106] Πᾶσα Éoptz xxi πρᾶξις τοῦ Κυρίου ἡμῶν 


᾿ἸΙησοῦ Χριστοῦ,  Ephremii Siri, λόγος εἰς τὸν 
Σταυρόν. 
Πᾶσα μὲν μάρτυρων Χριστοῦ τελετὴ χαὶ παν- 


ἦγυρις. Michaelis monachi. ἐγκώμιον εἰς τὸν παν- 
ἐνδοξον τοῦ Χριστοῦ ἀπόστολον Φιλιππον, 

Πᾶσα μὲν σωτήριος ἑορτὴ. Leonis imperatoris, 
λόγος εἷς τὴν Μεταμόρφωοιν τοῦ Σωτῆρος, 

Παῦλος ὁ ἀπόστολολος 'E6pxtoc μὲν ἣν τὸ γένος, 
Theodoriti Scutariote, εἰς τὸν βίον τοῦ ἀγίου 
IIxoÀou τοῦ ἀπόστολου, 

Πιδᾷ καὶ γῆρας ὡς τὰ παλλὰ προθυμίας τόνοις 


ἑξῆς, Loudatores porro. illius ταμἱ ὁ ex 58. Pa- 
tribus fuere, sed nullus de ejus vila, annis, 
educatione et vita fine ceria assertaque pronus- 
liavit. Verum ii ipsi qui ad hoc ipsum manus ad- 
moverunt el quodam singulatim narracerua, 
non recte rem peregerunt ; imo alter. alterum 
improbavit, qualis (uit Jacobus Hebrasmus εἰ 
Aphrodisianus Persa, et alii, qui principiis de 
ejus nalivitate prolatis, illico sibi silentium in- 
dixerunt, In ejus vero dormitione Joanne [101] 
Thessalonicensis, quanquam orationem satis pro- 
lizam edidisset, non mullam laudem consecutus 
est. Et alius Joannes, qui Theologi nomen sibi 


νευρούμενον, Andree Cretensis, λόγος εἰς τὴν ἀπο- C vindicat, notam  mendacis in. sese accepit. An- 


τομὴν τοῦ Προδρόμου, 

Πείθεσθχι τοῖς ἡγουμένοις ἐκ τῆς ἁποστολιχῆς 
Ἐπιτραπεὶς παραινέσεως, ὦ Θεόφιλε, Gregorii pres- 
byteri Cesareze Cappadocis, λόγος εἷς τοὺς ἀγίους 
t καὶ η΄ Πατέρας, χαὶ εἰς Κωνστοντίνον τὸ, εὐσεδέ- 
στατον βασιλέα, 

Περὶ ταύτης γε μέντοι, περὶ ταύτης τῆς τιλο- 
μάρτυρος ἔγνωμεν οὐδὲν τι ταφές, Joannis metro- 
polite Euchaitarum, λόγος εἰς τὴν μνήμην τῆς 
ὁσιομάρτυρος Εὐσεδείας τῆς ἕν Εὐχχΐταις, 

Περὶ τῆς κυρίως xxi ἀληθῶς Θεοτόχου xal 'At:i- 
παρθένου Μαρίας πολλοὶ διεξελθόντων, πάλαι δι- 
δασχάλων. Epiphanii monachi et presbyteri, περὶ 
τοῦ βίωυ τῆς ἁγίας Θεοτόκου xai τῆς ζωῆς αὐτῆς 


dreas vero Hierosolymitunus, Cretensis episco- 
pus, paucis pronunliatis, cum rem tetígissel, 
narrationem suam. in. (audalionem convertit. 
Nos, multis examinatis, el credibilibus ac stabi- 
libus necnon el veris in unum collatis, ez Ewse- 
bii. Pamphili Historia Ecclesiastica et ez. aliis 
scriptoribus el docloribus sermone simplici cu- 
pientibus res illius proponemus, cujuscumque 
nomen, ex quo aliquid exhausimus in fronte 
proponentes, ne quis nos aversandi argumentum 
8ibi assumal, quasi ex nostris aliguid addideri- 
mus aul detraxerimus, nemoque de nobis quera- 
lur siquid ex apocryphis aut hereticis in medium 
proferamus. Testimonia enim ex adversariis 


105 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST.E DIATRIDA. 


106 


comparata, multo fide digniora sunt, wl iradil 4 oxs«óvtow μὴ δύνασϑαι νῦν τοιαῦτα κατορθοῦσθαι, οἷά kv 


Magnvs Basilius. Et admirabilis Cyrillus episco- 
pus Alexandrinus hoc idem perfecit,ab Abrahamo 
vsque ad Davidem Josephi sponsi immaculatis- 
sime et Deipare Marie genealogiam, etc. 

Πίστις προηγείσθω περὶ Εὐθυμίους P. Epistola. 
Vita, Ὁ μονογενὴς Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, Csrilli 
monachi, et presbyteri Scythopolitani, περὶ τοῦ 
βίου τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶ» Εὐθυμίου πρὲς 
'A66av Γεώργιον χαὶ ἡγούμενον, ἐν κεφαλαίοις 
νθ΄. 

Πολλαὶ xai διχφοροι πανηγύρεις τὸν ἀνθρώπινον 
φαιδρύνουσι βίον. Procli Patriarchze Constantinopo- 
litani, εἰς τὴν ἐνανθρώπησιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν "Inoo0 
Χριστοῦ. 


τοῖς παλαιοῖς χρόνοις" ἵνα γνῶσιν πάντες, πῶς οὔτε χαι-᾿ 
go v δυσχ ἐρειαι, οὐδὲ ἀναστροοὴ ἀπηγορευμένου βίου Ἐμ- 
T0910" νεται πρὸς χατόρθωσιν ἔργων. Pari (taque ra- 
tione mihí propositum, antiquorum hominum 
recte gestis facinoribus el scriplioni demandatis, 
et quo nunc nostra hac alate recte perfecta sunt 
addere, ut. bene fiat iis qui audiunt ; el conver- 
tantur. illi, qui asserunt, non posse hoc tempore 
luudabililer perfici que antiquo evo absolve- 
bantur ; et agnoscant omnes, neque annos, neque 
temporum difficultates, neque vite detestande 
consueludinem impedimento esse rerum optima- 
rum ac facinorum absolutione. 

Προχοπίῳ τὴν θυσίαν ὁ Χριστὸς ἐστεφάνωσεν 


Πολλαὶ καὶ μεγάλαι τῆς ἀσωμάτου, καὶ μεγαλο- p ταῦρον αὐτὸν ἰδών, Hésychii presbyteri Hierosoly- 
πρεποῦς ᾿Αρχατγελιχῆς σου. Michaelis Synadorum — mitani ἐγχώμιον, εἰς Προκόπιον τὸν μάρτυρα. 


episcopi, διήγησις τῶν παμμεγίστων θαυμάτων τῶν 
ἁγίων "Apy αγγόέλων. 

Πολλοὶ μὲν ἤδη πολλάχις, ἀγαπητοὶ, ποικίλας ἡμῖν 
διδασκαλίας προτεθείχασιν. — Leontii Presbyteri 
Constantinopolilani, εἰς τὸν Βαπτιστὴν ᾿Ιωάννην, 

Πολλοὶ μὲν τῶν ἀγίω, χατὰ διαφόρους χώρας, 
Michaelis monachi, περὶ τοῦ βίου Θεοδώρου ἧγου- 
μένου πονῖςς τῶν Στουδίων. 

Πολλοὶ pot πολλάκις τῶν ἀρετῇ καὶ συνέσει διαφε- 
ρόντων προσίασιν ἄλλοτε ἄλλοι παραινιῦντες, Nice- 
phori Gregore, εἰς τὴν ἁγίαν Θεοφχνὼ τὴν Βασι- 
λίδα. 

Πολλοὶ πολλάκις τὴν πεῖραν τῶν πολυτίμοις 
ἐνιμωμένων μαργαρίτας δοκιμασίᾳ τε πλείονι τὴν 
τοιαύτην. Jacobi Monachi ex monasterio Coccino- € 
baphi λόγος τερὶ τῆς Elzóóou τοῦ ναοῦ τῆς ὑπερ- 
αγίας Θεοτόχου. 

Πολλοὶ τῶν μεγάλων ἀνθρώπων τὴν παρθενίαν θαυ- 
μάζουσι. Amphilochii episcopi Iconiensis, εἰς τὴν 
θεοτόχον, «αἱ εἰς τὴν "Avvav, xal εἰς τὸν Συμεῶνα, 
χαὶ εἰς τὴν Ὑπαπαντὴν τοῦ Κυρίου. 

Πολλοῖς καὶ διαφόροις ὅπλοις ὁ γεγυμνασμένος, 
Thimothei presbyter. Antiocheni, εἰς τὸν Σταυρὸν 
χεὶ εἰς τὴν Μεταμόρφωσιν τοῦ Ζωτηρος. 

Πολλῶν ὅδυτων χαὶ μεγάλων, οὑμενούν οὐδὲ συνιδεῖν 
ἴδιον. Nicolai Cabasilae λόγος εἰς τὸν ἅγιον μεγα- 

Δημήτριον. 

Πρόκειται ἡμῖν μεγίστης ὠφελείας ὑπόθεσις, 
Theostericti Monachi ἐπιτάφιος εἰς τὸν ὅσιον Πα- 
τα χαὶ ὁμολογητὴν Νικήταν. 

[108] Πρόχειται σήμερον ἡμῖν εἰς προγχύνησιν, καὶ 
τουμλτιχὴν ἑστίασιν, Euthymii monachi εἰς τὴν 
προσχύνη σιν τῆς αγίχς Θεοτόχου, «αἱ εἰς τὰ ἐγχαίνιχ 
“ἧς ἁγίας αὐτῆς Σοροῦ, τῆς ἐν Χαλχοπρατείοις, 

Πρόκειται μὲν τοῖς ἀνθρώποις χαὶ ἐπὶ φύσεως, 
Sencti Eustathii et filiorum Vita, scripta ante Si- 
meonem Melaphrastem, et ἃ Syochrono sancli 
Eastathii, üt. colligitur ex ejus prooemio, in quo 
legitar : Οὐδὲν οὖν ἧττον προιθέλην προσῦτιναι ταῖς 
τῶν ἀρχαίων ἀνδρῶν ἐγγράφοις ἀνδραγαθίαις, καὶ 
*à vjv ἐν τοῖς χαιροῖς ἡμὼν χατορθωθέντα, πρὸς 
ἰεγγισίαν μὲν τῶν ἀχουόντων, ἐπιστροφὴν δὲ τῶν 


PATROL. GA. CXIV. 


Πρὸς ὕψηλοτάτην περιωτὴν piv ὁ λόνος &valpa- 
μών, Georgii Nicomediensis, εἰς τὸ « Εἰστήκεισαν 
παρὰ τῷ Στχυρῷ τοῦ Ἰησοῦ ἡ μήτηρ αὐτοῦ" » καὶ εἷς 
τὴν θεόσωμο" ταφὴν τοῦ Κυρίου. 

pipe ἐν ἱερᾷ διαγόντων ἀνδρώπων ἀγαλλιά- 

Leonis imperatoris λόγος, εἰς τὴν ὕχωσιν τοῦ 
Σταυροῦ, 

Πρότερον ἡ τοῦ παναγίου Πνεύματος ἐπανηγυρί- 
ζετο πρὸς ἀνθρώπους ἐπιδημία, Leonis imperatoris 
λόγος τὴ Κυριαχῇ τῶν ᾿Αγίων πάντων, 

Προτρέπουσί μου πρὸς εὐφημίχν τὴν γλῶτταν, 
Theodori qu&storis ἐγχώμιον Γεωργίου τοῦ μάρ- 
τυρος. 

Προτυπῶν καὶ προξιαγράφων ὁ μαχάριος Μωσῆς, 
Philothei Patriarchee Constantinopolitani λόγος εἰς 
τὴν τρίτην τῶν νηστειῶν Κυριαχὴν᾽ ἢ τῆς Σταυ- 
ροπροσχυνήσεως, 

Προφητικῶς ἡμᾶς καὶ τήμερον. Amphilochii epi- 
scopi [coniensis εἰς τὸν Eupsova, 

Πρώην μὲν Ex παρθενιχῶν λαγόνων ἀνατείλαντος 
τοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης, Leonis imperatoris λογος 
εἷς τὰ ἅγιχ Θεοφάνεια, 

Πρώην μὲν ἡμᾶς ἡ ζῶσχ τῆς ἀληθινῆς θεολογίας 
πηγή. Nicete rhetoris εἰς τὸν ἅγιον καὶ πανεύφη- 
uov ᾿Απόστολον ᾿Ιάχωόον, 

Πυχνὰ μὲν ἣμτν, ἀλλ᾽ ἀπωφελὴ τῆς ᾿Εχκλησίας 
τὰ πνευματιχὰ θέχτρα, Basilii episcopi Seleuciensis 
εἰς τὴν ἀγίαν Πεντηχοστήν, 

[109] Ρ 

Ῥάτορσι p3v καὶ σοφισταῖς ἣ πᾶτα σπουδή. Theo- 
dori ϑιυά ἐπιτάφιος εἰς Πλάτωνα τὸν ἑχυτοῦ 
πνευματιχὸν πατέρα, 

Σ 

Σάλπιγξ ἡμᾶς ἀποστολιχὴ πρὸς πανήγυριν ἤθροισε, 
llesychii presbyteri Hierosolymitani ἐγχώμιον, εἰς 
τὸν ἅγιον ᾿Ανόρέαν τὸν ἀπόστολον, 

Σαλπίσατε, φησὶν ἐν νεομνηνίᾳ σάλπιγγος, ἐν εὖ" 
σήμῳ ἡμέρᾳ ἑορτῆς. Prochori περίονος τοῦ ἁγίου 
ἀποστόλου χαὶ Εὐαγγελιστοῦ ᾿Ιώχννου, 

Σήμερον ἡμῖν, ὦ ἄριστοι παῖδεις, λόγον ἐρῶ, Ana- 
siasii Antiocheni λόγος, εἰς τὸν Εὐχγγελισμὸν τῆς 
TXv1 4 pivtou θεοτόχου, 


ή 


101 


LEONIS ALLATII. 


108 


Σήμερον ὁ Κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦς Χριστὸς ἐν τῷ À ptot ὅσοι ἴδον xxl ἐπίστευσαν" μαχαριωτεροὶ δὲ οἱ μὴ 


Σταυρῷ. Gregorii Mitylenei λόγος εἰς τὰ ἄγια πάθη 
τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, 

Σχοπὸς μὲν xal τέλος ἐναγομένοις ἧμτν πρός. Mi- 
chaelis Pselli, εἰς τὰ θαύματα τοῦ ἀρχιστρατήγου 
Μιχαήλ, 

Σοφὸν καί ἀκατάληπτον χρῆμα, χαὶ τῇ οἱκουμένῃ 
ὠφέλιμον, Marci. monachi et Hegumeni sancti Pa- 
tris nostri Sabe, εἰς τὸν βίον, καί «à θαύματα τοῦ 
ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Γρηγορίου τῆς ᾿Αχρχγάντων 
᾿ῬΕχχλησίας. 

Σπουδαιότερος, ὦ φίλοι χχιρός, Procli patriarche 
Constantipopolitani λόγος εἰς τὰ Βαΐα, 

Σταυροῦ ἑορτὴ πρόκειται σήμερον, Josephi erchi- 
episcopi Thessalonicensis λόγος εἰς τὸν τίμιον καὶ 
ζωοποιὸν Σταυρόν, 


ἑωραχότες καὶ πιστεύσαντες͵ μεῖς δὲ ἐπεὶ ἴδομεν, τοῖς 
ἡμετέροις ὀφθαλμοῖς, τὰς τῶν μαρτύρων πράξεις γρᾶφο- 
μεν, Ὅθεν ἡμῖν μικρὸν μέρος μαχαριότητος πιστεύομεν 
ἔσεσθαι, Beati qui viderunt οἱ crediderunt : bea- 
tiores qui non viderunt et crediderunt. Nos por- 
ro, quí nostris hisceoculis martyrum gesta pers- 
pezimus, ac. scripto mandamus, hinc nobis δα,» 
guam beatitalis partem credimus adfuturam. 

Τὰ ψυχοφελῆ xxi θεάρεστα τῶν ἁγίων Πατέρων 
ἀνδραγαθήματα, Sabe monachi, εἰς τὸν βίον τοῦ 
ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἰωαννικίου. 

Τῇ θαυμαστῇ καὶ ὑπερενδόξῳ Παναγίᾳ. Joannis 
episcopi Thessalonicensis προοίμιον εἰς τὴν κοίμης 
σιν τῆς ὑπεραγίας Θεοτόχου. 


Β Τὴν ἱστορίαν τῆς ἀθλήσεως τῶν προγεγονότων 


Σταυροῦ πανήρυριν ἄγομεν, xal τὸ τῆς Ἐχχλη- πρὸς ἡμετέραν οἰχοδομλὴν xai ὠφέλειαν, Martyrium 


σίας ἅπαν, Andree Cretensis λόγος εἰς τὴν ὕψωσιν 
τοῦ τιμίου xai ζωοποιοῦ Σταυροῦ, 

Σταυροῦ πανήγυρις xal τίς o) σχιρτήσειεν, So- 
phronii patriarche Hierosolymitani ἐγκώμιον εἰς 
τὴν ὕψωσιν τοῦ τιμίου ταὶ ζωοποιου Σταυροῦ, xai 
εἰς τὴν ἁγίαν ᾿Ανάττασιν», 

Κταυροῦ πρόκειται σήμερον ἑορτή. Josephi pa- 
triarch: Thessalonicensis, ut supra. 

Συγχαλεῖ ἡμᾶς, ὦ ἄνδρες, Γρηγόριος ὁ πάνυ, Gre- 
gorii presbyteri ἐγχώμιον εἰς τὸν βίον τοῦ ἐν ἁγίοις 
Πατρὸς ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Ναζιανζηνοῦ, Λέγουσιν 
ὅτι τοιοῦτος συγγραφεὺς Γρηγόριος μαθητὴς Ἦν τὸν 
Θεολόγου. Sic notatur in margine manuscripti. 

Συγχαλεῖ πάντας ἡμᾶς εἰς τὴν οἰκείαν ἐστίχσιν ἡ 
πολυτελὴς τῆς “αρᾶς εὐωδία Jacobi monachi ex mo- 
nasterio Coccinobaphi λύγος, εἰς τὸ γενέσιον τῆς 
ὑπεραγίας ἡμῶν Θεοτόχγυ, 

Σύμδολα τῆς δεσποτιχῆς ᾿Ανχστάσεως τῇ τε σωμᾳ- 
τιχῇ εὐωχίᾳ. Leonlii presbyteri Constantinopoli- 
tani λόγος εἰς τὸ ἅγιον Πάσχα, 

Σὺ μὲν ὦ ἀγαθὲ τοῦ ὑπεργάθου δοῦλε Θεοῦ, Con- 
stantini Acropolit νέου Μεταφραστοῦ, εἰς τὸν ἐν 
ἁγίοις Θεόδωρον τὸν Τήρωνα. 

[110] Συμεώνην τὸν πάνυ, τὸ μέγα θαῦμα τῆς 

οἰχουμένης, Theodoreli episcopi Cyri βίος Συμεὼν 
τοῦ Στυλίτου. Mentio habetur in septima synodo 
generali Act. 4. 
Συμφυὴς tQ χόσμῳ xal σύγχρονος, xai τοῖς ἐν 
αὐτῷ χρείττοσιν ἄνωθεν. Josephi Bryennii λόγος, 
χατὰ τὴν ἡμέραν τῆς ἁγίας χαὶ μέγαλης Παρα- 
σκευῆς περὶ τῆς τοῦ Κυρίου Σταυρώσεως, 


Τ 


Τὰ τοῦ μεγάλου καὶ ἐνδόξου μάρτυρος διηγεῖσθαι 
μέλλων ἀνδραγαθήματα, Joannis monachi ὑπόμνη- 
μα, ἤγουν ἐξήγησις τοῦ ἁγίου χαὶ ἐνδόξου μεγαλο- 
μάρτυρος 'Αρτεμίου, συλλεχθὲν ἀπὸ τῆς ἐχχλησια- 
στιχῆς ἱστορίας Φιλοστοργίου καὶ ἄλλων τινῶν, 

Ταῦτά ἔστι τὰ ὠάθη τῶν μαρτύρων Ἰουλιανοῦ, Βασι- 
λίσσης, xal τῶν λοιπῶν. Οἱ ὅσιοι μάρτυρες τὸ αἰώνιον, 
Martyrium sancti Juliani, Β 85.158 et socio- 
yum, Scriptum est a presente et vidente, Max4- 


sanctorum Chrysanthi et Darie. Scriptum esta 
presentibus et videntibus. 'H«oóc0» δὲ τοῦτο πᾶ- 
σιν ps καὶ ἐλαλεῖτο, Kal τις τῶν ἀχουσάντων λέγει 
τῷ πατρὶ αὐτοῦ. Id vero a nobis omnibus auditum 
est, et circeumferebatur ; et unus ez iis, qui αὐ» 
dierant, dicit patri suo. 

Τὴν xéAtustv τῆς ἡμετέρας ὀσιότητος δεξάμενος, 
Alexandri monachi λόγος ἱστορικὸς περὶ τῆς εὑρέ- 
σεως τοῦ τιμίου χαὶ ζωοποιοῦ Σταυροῦ. 

Τῇ μὲν ἀναστάσει τὸ θνητὸν κατεπόθη, Leonis im- 
peratoris λόγος εἰς τὴν ᾿Ανάληψιν τοῦ Σωτῆρος, . 

Τὴν μὲν οὖὔχ χθὲς ἐποίει πανήγυριν ἐπιδημῶν ὃ 
Παράκλητος. Leonis imperatoris, εἰς τὴν Κυριαχὴν 
τῆς Πεντηκοστῇῆ:, 

Τὴν πρὸς τοὺς ἀγαθοὺς τῶν ὁμοδούλων τιμὴν με- 
γόλου τινός, Symeonis Humilis ἐγκώμιον εἰς τὸν 
θεοδόχον Συμεών. 

Τὴν σὴν, ὦ τῶν χαλῶν ἐραστὰ, θαυμάζειν μετ᾽ 
ἐμὲ περὶ τὴν εὐσεόειαν. Georgii metropolitze Nico- 
mediensis ἐγχώμιον εἰς τοὺς ἁγίους καὶ θχυμα- 
τουργοὺς Κοσμᾶν χαὶ Δαμιανόν, 

Τῇ προτέρᾳ Κυριχκῇ τὴν ὀρθόδοξον ταύτην Ἐχ- 
xÀnclav. Joannis discipuli, περὶ τῆς τελεωσεως τῆς 
ἁγίας ἐνδόξου €tozdxou xal ἀειπαρθενου Μαρίας, 

[111] Τῆς ἴσης ἀτοπίας εἶναι νομίζω τό τε ςϑέγ- 
γέσθαι τὰ μή δέοντα, Martyrium sancti Autonomi. 
Scriptum est a multo antiquiore, quam ipse Me- 
taphrastes fuit, ut supra ex iis, que de illius 
cadavere refert auctor, fuse probavimus. 

Τῆς μὲν ἐπιγραφῆς τῶν ἀποστολιχῶν πράξεων. 
Theodori magistri ἐγχώμισν ἀπὸ διχφύρων λόγων τοῦ 
Χρυσοστόμου, εἰς τὸν ἅγιον ἀπόστολον Παῦλον. 

Τῆς παρούσης ἡμέρας τὰ εὐαγγέλια, Macarii Cry- 
socephali, εἰς τὰς ἀγίας μυροφόρους γυναῖχας, καὶ 
Ἰωσὲφ τὸν ἀπὸ ᾿Αριματθίας, καὶ περὶ τῆς τοῦ Κυρίου 
᾿Αναστάσεως, xxb τῆς δι᾽ αὐτῆς ἐσομένης παγκο- 
auloo τῶν γηγενῶν ἐξανχστάσεως, 

T( δαὶ ἡμεῖς ἐπὶ τῷ προχειμένῳ σιγήσομεν Ozó- 
ματι, Theophylacti: Bulgarie archiepiscopi. λόγος 
εἰς τὴν προσχύνησιν τοῦ τιμίου Σταυροῦ, Τῇ Μεσο- 
νηστίμῳ. 

Τί δὲ Τιμόθεος ; Τοῦτο γὰρ μετὰ τοὺς 'Αποστοο 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPRHAST.E DIATRIBA. 
Nice rhetoris et philosophi, εἷς Τιμόθεον A 


ὁστολον. 

χλὴ ᾿Εχαλησίχς ἣ τάξις ; τί τερπνὴ τῶν im 

, Nicelze rhetoris, εἰς τοὺς ἁγίους ἐνδόξους καὶ 

μους δώδεχα ἀποστόλους. 

χιπρὰ xal διχυγὴς 9 τῆς ἡμέρας χαρις ; Ni- 

piscopi Paphlagonis ἐγκώμιον εἰς τὸν ἅγιον 

μάρτυρα Θεόδωρον. 

div ἐπὶ γῆς ὁ μέγας βούλεται Γαδριὴλ ἡμῖν ; 

1511 Antiocheni λόγος εἰς τὸν Εὐχγγελισμὸν 

νυμνέτου Θεοτόχου. 

τερπνότερον τοῦ νῦν ὁρωμένου θεάματος, ἢ τί 

τερον τῆς παρούσης ἡμέρας ; C'onstantini 

jrogenneta λόγος, ἡνίκα τὸ τοῦ Χρυσοστόμου 

γκῆνος ἐκ τῆς ὑπερορίας ἐν τῇ Βασιλίδι τῶν 
ἀπετέθη. 

ἐρπνότερυν, ἢ τί ἡδύτερον τοῖς φιλοθέοις ; 

hili archiepiscopi Alexandrini λόγος εἰς τὸ 

jv δεῖπνον, xai εἰς τὸν νιπτῆρα τῇ ἁγίᾳ xai 
Πέμπτῃ. 

οὔτο σέμερον, σιγὴ πολλὴ ἐν τῇ γῇ. Epiphanii 
λόγος εἷς τὴν θεόσωμον ταφὴν τοῦ Κυρίου, 
τὸν ᾿Ιωσὴγῳ τὸν ἀπὸ ᾿Αριμαθίας, 

οὗτο σώμερον ἀγαπητοί ; σπουδαίων ὁμοῦ τε 

ως Anastasii Sinailee λόγος εἰς τοὺς κοιμη- 

ἐν Κυρίῳ. 

ἄν με πρὸς ὕψος τῶν Ἰησοῦ μυστηρίων àyá- 

eonis imperatoris λόγος εἰς τὴν Μεταμόοφψω- 
Σωτῆρος, 

τη ἡ ἀνχτέλλουτα ὡς χρίνον ; Leonis impe- 

λόγος εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου. 


110 


To μὲν εἴδος τοῦ βιόλίου, Gregorii Nysseni, εἰς 
τὸν βίον τῆς Μαχαρίας Μάχρίνης τῆς ἑαυτοῦ ἀδελ- 
"s. 

" Τὸ μὲν iv τῇ πίστει στεῤῥόν τὲ xal βέδαιον͵ 
Theodoti episcopi Ancyrani, εἷς τὸ σύμδολον τῶν 
ἁγίων ἐν Νικαίᾳ Πατέρων τῶν tt. 

Τὸ μὲν τίς 3 ἐνεγχαμένή τὸν γεννάδα͵ Danielis 
monachi Rhaitheni, βίος ᾿Ιωάννου τοῦ ἡγουμένου 
τοῦ Σιναίου ὄρους. 

Τὸν μέγαν ἐν βίῳ καὶ λόγῳ Συμεὼν ἐπαινεῖν προ- 
ελόμενος, Michaelis Pselli λόγος ἐγκωμιαστιχὸς εἰς 
Συμεῶνα τὸν Μεταφραστήν, 

Τὸν μὲν λόγον ἣ προθυμία χινεῖ, Michaelis Syn- 
celli, ἐγκώμιον εἰς τοὺς ἀρχαγ τέλους xl πάσας τὰς 
οὐρανίους δυνάμεις, 


Β Τὸν τοῦ Σταυροῦ λόγον ὁ μὲν θεῖος ᾿Απόστολος 


τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις, Michaelis Pselli λόγος εἰς 
τὴν σταύρωσιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, 

Τὸ στόμα poo ἤνοιξα, xal εἴλχυσα πνεῦμα, φησὶ 
Δαυὶδ, Κάγὼ τήμερον μετ᾽ αὐτοῦ, Michaelis mona- 
Chi ἐγκώμιον εἰς τοὺς ταξιάρχας τῶν ἀγγέλων Mi- 
χαὴλ xal Γαδριήλ, 

Τοῦ κατελθεῖν Κύριον ἡμῶν ᾿ἴησοῦν Χριστόν. 
Eusebii Alexandrini λόγος εἰς τὴν ἐνανθρώπησιν τοῦ 
Κυρίου, καὶ τίνων ἕνεκεν ἐνηνθρώπησεν. 

Τοῦ μακαρίου Παύλου ὄντος ἐν τῇ Ῥώμῃ διὰ τὸν 
λόγον τοῦ Κυρίου. Onesimi apostoli et discipuli D. 
Pauli, περὶ τοῦ βίου τῶν ἁγίων Ξχνθίππης, Πολυξέ- 
νης xal ᾽Ρεδέχχας, 

Τοὺς διδασχάλους ἡμῶν ἐπαινέσωμεν,  Philothei 
patriarchae Constantinopolitani,sl; τοὺς ἁγίους τρεῖς 


δώσει λαύδίδι προφητιχῇ διεστομῶσθχι ; Leonis C Πατέρας Βασίλειον τὸν μέγαν, Γρηγόριον τὸν GeoAd- 


toris λόγος εἰς τὴν ἀποτομὴν τῆς τιμίας χε- 
τοῦ Προδρόμου. 

ὁ ἧχος τῶν ἑορταζόντων : Macarii Chrysoce- 
(oc εἰς τὴν πανχόσμιον ἑορτὴν τῆς ᾿Ορθοδο- 


b τερπυὸς οὗτος ἤγχος ; τίς τῶν ἑορταζόντων. 
' rhetoris, εἰς τοὺς ἁγίους ἐνδόξους καὶ xopu- 
τῶν ἀπουτόλων Πέτρου xai Παῦλου. 
ὁ φαιδρὸς σύλλογος οὗτος, Germani patriarchae 
intinopolitani, εἰς τὴν χκατάθεσιν τῆς τιμίας 
πῆς Θεοτόχου. 

4xtà πᾶσαν πόλιν xal χώραν ἀγιωτάτους xal 
στάτοις ἐπισχόποις, [112] Luciani presby- 
᾿Αποχάλυψις περὶ τοῦ λειψάνου τοῦ Στεφάνου 
κάρτυρος, 


γον, καὶ Ἰωάννην τὸν Χρυτόστυμον. 

Τοὺς τῆς εὐσεδείας καθήκει μύστας μὴ τὴν χάρι» 
μόνον ἀσπάζεσθαι. Leontii presbyteri Gonstantino- 
politani λόγος elc «x Baia. 

Τρεῖς ue πρὸς τριώνωμον παροτρύνουσι κίνησιν, 
Joannis Metropolite Euchaitarum ἐγκώμιον, εἰς 
τοὺς τρεῖς ἁγίους ἱεράρχας Βασίλειον τὸν μέγαν, 
Γρηγόριον τὸν Θεολόγον, καὶ Ἰωάννην τὸν Χρυσό- 
στομον. 

Τρίτος ἀπὸ Πέτρου τοῦ χορυφχίου τῶν ἀποστόλων 
τῆς Ῥωμαίων ἘἘχχλησίας ἀριθμούμενος πρόεδρος. 
Martyrium sancti Clementis pap: Romani. Scrip- 
tor fuit fere σύγχρονος. 

Τῷ Ἰωάννῃ τὸν λόγον τῷ ix Aapxexoo τὰ ἐγκώς- 
μια, Constantini Logotheti?. Acropolite λῦγος, εἰς 


; τετηρηχόσι τὸ κατ᾽ εἰκόνα Θεοῦ ἀῤῥύπωτον, D τὸν ἅγιον ᾿Ιωάννην τὸν Δαμασχηνὴν, 


αλώδητον, Joannis patriarchz Hierosolymi- 
loc τοῦ ὁσίου Πατρὸς ἥμων 'Iodvvou τοῦ Az- 
)οῦ, 
, φιλοῦσι τὸν Κύριον ἑορτῆς οὐ λείπει χαιρός, 
ii presbyteri Constantinopolitani, εἰς τὸν ἐκ 
; τυφλὸν, xal εἰς τὸν Πέτρον, 

φιλοῦσι τὸν Κύριον ἑορτῆς οὐ λείπει καιρός, 
ni archiepiscopi Neapolitani, εἰς τὴν ἁγίαν 
ντηχοστήν, In. codice $64 Vaticano legitur, 
endose, Λέοντος πρεσδυτέρου Κωνσταντινου- 


Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι, Manuelis 
Calecs oratio, εἰς τὴν Περιτομὴν τοῦ Κυρίου, 

[118] Τῶν θαυμάτων xai δωρεῶν, καὶ χάρισμά- 
των τῶν δοθέντων ἡμῖν ἀπὸ τοῦ Θεοῦ, Archippi 
Prosmonarii, περὶ τῆς ᾿Αποκαλύψεως τοῦ ἀρχαγγέ- 
λου Μιχαήλ. 

Y 

Υλικὴ μὲν αἴσθεσις ἤδεται τοῖς ὧν ἀντιλαμθάνε- 
σθαι πέφυχεν. Leonis Centuripimi λόγος, καθ᾽ ὁπό- 
pvnpa ἐν εἴδει πανηγυριχῷ εἰς τὸν μέγαν ἀπόστολον 
'Iqxw6ov τὸν τοῦ Ζεδεδαίου υἱὸν, 


111 


LEONIS ALLATII. 


112 


Ὑπέρκειται μὲν ὁμολογουμένως ἅπασχν ἔγχω- A προοίμιον, Joannis Geomelrm προσφωνητιχὸς λόγος, 


μίων σύνθεσιν, Joannis presbyteri Damasceni lau- 
datio, εἰς τὴν ἔνδοξον τοῦ Χριστοῦ μάρτυρα Bapóá- 
ραν. 

e 

Φαιδρὰ xal παράδοξος dj παροῦσα πανήγυρις, xal 
τῶν φιλεόρτων. Tarasii patriarche Constantinopo- 
litabi λόγος εἰς τὴν ὑπεραγίαν Θεοτόχον, ἦτε προσ- 
ἠνέχθη τῷ vag τριετίζουσα, 

Φαιδρὰ μὲν τῆς παρούσης ἑορτῆς ὑπόθεσις, Evo- 
dii μαρτύριον τῶν ἁγίων καὶ ἑνδόξων τοῦ Χριστοῦ 
τεσσαράχονταά δύο μαρτύρων, 

Φαιδρὰ τῆς ἑορτῆς τὰ προπύλαια, Macarii Chry- 
socephali Philadelphiensis, εἰς τὴν πανσεδάσμιον 
ἑορτὴν τῆς Ὑπαπαντῆς. 

Φαιδρὰ τοιγαροῦν τοῦ τριημέρου τάφου τὰ ἄνθη, 
Procli patriarche, Constantinopolitani λόγος εἰς 
τὴν ᾿Ανάστασιν τοῦ Κυρίου. 

Φαιδρὸν τὸ τῆς παρούσης ἑορτῆς τὸ σύνθημα, Geor- 
gii monachi et Chartophylacis Magna Ecclesise 
ἐγκώμιον, εἰς τὴν ἀπόδοσιν τῆς ὑπεραγίας Θεοτόχου ἐν 
τῷ ναῷ, καὶ ἀφιέρωσιν τῷ Θεῷ κατὰ τὴν ἱστορίαν, 

Φέρε μοι νῦν τοὺς ἱερχτιχοὺς ἱερεῖς, "Qoa γὰρ 
ἐπινιχίων λόγων. Diadochi episcopi Photices Epiri, 
elc τὴν ᾿Ανάληψιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν "Inso) Χριστοῦ. 

Φέρε πάλιν εἰς μέσον τὸν Εὐαγγελιστὴν Ἰωάννην. 
Amphilocbii episcopi Iconiensis, εἰς τὸν τετρχήμε- 
ρὸν Λάζαρον, 

Φιλῶ τὸ τῆς ᾿Εχχλησίας χωρίων, τὸ πνευματιχόν 
μοι τοῦτο, Hesychii presbyteri Hierosolymitani λό- 
vo εἰς τὸν τετρχήμερον Λαζαρον. 

Φοδερὰ τῆς σεμερινήῆς παρατάξεως τὰ μυστήρια, 
Procli patriarche ΟΟηβίδ (0 0] }|8Π],εἰς τὸ πάθος 
τοῦ Κυρίου, τῇ ἁγίᾳ «al μεγάλῃ Παρασχευῇ- 

Φοδερὸν xal ἀκατάληπτον θαῦμα, καὶ τῇ οἰκουμένῃ 
ὠφέλιμον, Leontii presbyteri et Hegumeni monas- 
terii sancti Saba Romans urbis, εἰς τὸν βίον zal 
τὰ θαύματα l'on voplou ᾿Αχραγαντίνων πόλεως τῆς Xi- 
χελὼν ἐπαρχίας. 

Φωνὴ ἀγαλλιάσεως προοϊμιαζέτω σήμερον, Geor- 
gii Nicomediensis λόγος εἰς τὴν τῆς ἀχράντου Gco- 
τόχου ἐν τῳ τάφῳ παρεδρείαν, xxl εὐχαριστήριος τῆς 
ὑπερλάμπρου ᾿Αναστάσεως, 

Φωτίζου, φωτίζου Ἱερουσαλήμ, * ἤχει γάρ σου τὸ 
φῶς. Germani patriarcha Constantinopolitani λό- 


ἢ γαριστήριος εἰς τὴν ὑπεραγίαν Θεοτόχον, 

Χαίρω σήμερον τὴν ἐμὴν πανηγυρίζων χαράν" 
χαίρω τὴν ἐμὴν ἑορτάζων εὐφροσύνην. Jacobi mona- 
chi ex monasterio Corcinobaphi λόγος, εἰς τὸν 
Εὐχγγελισμὸν τῆς Uncpaylac Θεοτύχου. 


Χθὲς ἡμᾶς μετὰ τοῦ δεσποτου Λάζαρος ἑστιάσατο 


τὸ χαθ᾽ αὐτὸν ἡμῖν προθείς, Andres Cretensis λόγος 
εἷς τὰ Bata. 

Χθὲς ἡμῖν ὁ λόγος πρὸς τὸ τὴν αἱρετιχὴν πάλην, 
Severiani Gabalensis λόγος περὶ τοῦ κατὰ Μωυσῆν 
ὄφεως, ὃν ἐσταύρωσεν ἐν τῇ ἐρήμῳ, καὶ τῆς ἀχράν- 
του χαὶ παναγίας Τριάδος, 

Χθὲς ἣμτν τὴν χοινὴν ἀνάστασιν Λάζαρος πιστω- 
σάμενος, Josephi archiepiscopi Thessalonicensis 
λόγος εἰς τὸν μακάριον Λάζαρον, καὶ εἰς τὴν ἕορ- 
τὴν τῶν Βαίων. 

Χριστὸς τῷ κόσμῳ ἐπεφάνη, xal τὸν ἄκοσμον κχό- 
σμον κοσμήσας, Procli patriarchae Constantinopo- 
lilani, εἰς τὰ ἅγια Θεοφάνειχ, 

Χριστοῦ ἐορτὴν τιμῶμεν, Leonis imperatoris λό- 
γος εἰς τὴν "Y παπαντὴν, 

Ω 

Ὦ Θεοῦ μῆτερ, καλὸν γὰρ οἶμαι καὶ μαλα χαρίεν, 
Manuelis Paleologi λόγος εἰς τὴν πανσέπτον χοίμη- 
σιν τῆς ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόχου, 

Ὡς ἀγαπητὰ τὰ σκηνώματα σου, Κύριε τῶν δυνά- 
μεων, φησὶν bv τῷ Πνεύματι ὁ μακάριος Δαυὶδ, Ni- 
οοἰῷ philosophi servi Jesu Christi ἐγχώμιον εἰς τοὺς 
ἁγίους χαὶ θχυματουργοὺς ἀνχργύρους Κοσμᾶν χὰ 


C Δαμιανόν, 


Ως ἀγαπητὰ τὰ σχηνώματα σου, Κύριε τῶν δυνά. — 


μεων, Germani patriarche Constantinopolitani,d 
τὴν πρώτην Κυριαχὴν τῶν Νηστειῶν, xat εἰς τὴν τῶν 
ἁγίων καὶ σεπτῶν εἰχόνων ἀναστήλωσιν, 

Ὡς ἂν μὴ τὸν λόγον ἀνάρμοστον πρὸς τὴν διήγη- 
σιν ἐσόμενον, τὰ τῆς σοφίας μυστήρια, Martyrium 
sancti Cyrilli Cretensis episcopi. Auclor erat ipse 
etiam Cretensis, ut colligitur ex illis : Ὅπως τοῦ 
ἰσχυρωτάτου ἀθλητοῦ καὶ γενναίου στρατιώτου τὰ 


ἄθλα τοῦ ἀγῶνος Αυρίλλου τοῦ ἀγίου μάρτυρος ἡμῶν 4 


γενομένου διασαφῆσαι δυνηθῶ τοῖς ἀπείρως ἔχουσι τὴν 
ἄθλησιν τῆς νίχης. Ul robustissimi athletae et gene 
rosi mililis labores certaminis Cyrilli sancti mare 
(yris nostri, possim illis, qui certamen victorig 


qoc εἰς τὴν κροσχύνησιν τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ, τῇ Me- pnondum callent, notos facere. 


σονηστίμῳ. 
[114] Χ 

Χαρᾶς ὑπόθεσις ἡ παροῦσα πανήγυρις, Macarii 
Chrysocephali λόγος εἰς τὴν ἁγίαν «αἱ πανένδοξον 
τοῦ Χριστοῦ ᾿Ανάστασιν. 

Χαῖρε σφόδρα θύγατερ Σιών " κήρυττε θύγατερ 
Ἰερουσαλήμ. Macarii Chrysocephali, εἰς τὴν παγχό- 
σμιον ἑορτὴν τῶν Βαΐων. 

Χαῖρε σφόδρα, κεχαριτωμένη θύγατερ Σιών, Epi- 
phanii archiepiscopi Constantit Cypri λόγος εἰς τὰ 
Baia. 

Χαίρετε τοῦτο μοι τὸ βραχὺ xal μέγα τοῦ λόγφυ 


"Uc ἡδύ τι καὶ θεῖον. Leonis imperatoris λόγος εἰς 1 
1 


τὴν εἴσοδον τῶν Νηστειῶν. 
[115] ᾽Ως ἱερὸς ἀληθῶς xal καλὸν τῶν εὐφραινον» 


των, Procli patriarche Constantinopolitani λόγος . 


: 


εἰς τὸν ἅγιο) πρωτομάρτυρα Στέφανον, 

Ως καλὴ τῶν ἀγαθῶν ἣ ἀκολουθία, Gregorii Nys- 
Seni ἐγκώμιον, εἰς τὸν ἅγιον πρωτομάρτυρα Στέω᾽ 
φᾶνον. 

Ὦς πολὺ τὸ πλῆθος τῆς χρηστότητός σου, Kuput, 
Nectarii archiepiscopi Constantinopolitani, 9^ fy* 
αἰτίαν τῷ πρωτῳ Σαδδάτῳ τῶν ἀγίων Νηστειῶν 


ἰ 


i 


ἑορτάζομεν τὴν μνήμην τοῦ ἀγίου μεγάλομάρτυροψν!δ᾽ 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 114 
τοῦ Τήρωνος. Kat περὶ νηστείας χαὶ ἐλεη- Α κἀγὼ τῷ πατριάρχῃ ᾿Ισκώδ. Anastasii monachi Sy- 


» ἡ ἀμέτρητος ἄδυσσος βρύει ἀφθόνως τὰς 
yv ὁδάτων. Titi episcopi Bostreneis, εἰς τὰ 


) κανόνυς παρατεθέντος τὸ στρεδλὸν τῶν 
ἔγχεται, Leontii presbyteri Constantinopo- 
de τὴν προδοσίαν τοῦ Χριστοῦ τῇ ἁγίᾳ 


) ὃ ἤλιος πανταχοῦ μὲν τῆς γῆς τὰς ἀχτῖνας 
be ἐπιπέμπει, Manuelis Calecs λόγος, εἷς 
| Στέφανον. | 
p ol κατὰ γῆν βασιλεύοντες τοὺς ὑπὲρ αὐτῶν 
τάξεσιν ἀριστεύσαντας, Basilii Seleuciensis 
axáoptov ' 186, 

» οὐχ ἔττι συνεχόμενον τῷ Κυρίῳ Ἰουδαῖον. 
rhetoris, εἰς τοὺς ἁγίους καὶ καλλινίχους 
ἰρτυρας Κήρυχον xai Ἰιουλίτταν. ᾿ 

) οὐχ ὅμοιχι τῶν σα μάτων πάντων αἱ μορ- 
etam rheloris, εἰς τὸν ἅγιον καὶ πανεύφημον 
ν Μάρχον. 

ip t ἀνὴρ φιλέρημος, Ánatolii episcopi 
onicensis λόγος, εἰς τὴν ἀποτομὴν τοῦ Προ- 


ip φαίνει ὁ ἤλιος τοῖς ὁρῶσιν, οὕτως ὁ περὶ 
ρων λόγος τοῖς ἀκούουσι, Martyrium san- 
dori militum praefecti. Id séripsit Varus 
ει: ᾿Εγὼ δὲ παρήμην ὁ ταχυγράφος Οὔχρος No- 
κὶ ἀποχοδικέλλων ὁρῶν τὰς χολάσεις * ἀχούων 
ν ἐγχρύφιον αὐτοῦ στεναγμὸν, ῥίψας τοὺς xo- 
ς ἐχαλινδούμην ὀδυρόμενος πρὸς τοῖς ποσὶν 
) δὲ κύριος μου ὁ συνήγυρος τοῦ Χριστοῦ θεό- 
χρὰν φωνὴν ἀποδούς μοι λέγει" Οὔαρε, μὴ Eq- 
ἧς τὸ ἔργον σου, μηδὲ ἐκκόψῃς τὰς μελλούσας 
διηγήσεις, ᾽Υπόμενον ἵνα xai τὴν ἄφιξιν μου 
n6, ααἱ τοὺς ἀγῶνας χαὶ τὴν ἡμέραν τῆς τε- 
; μου. Ego porro aderam Varus scribu No- 
pocodicillis tormenta conspiciens. Cum ve- 
ium illius ejulatum audissem codicillis ab- 
rca pedes illius lacrymans volutabar. At 
s meus Christi defensor Theodorus submis- 
mihi dicit: Vare,nederelinquas opus tuum: 
arrationes luas de me abrumpas. Sustine 
um meum scriplurus et cerlamina, diem- 


naitz, elc τὴν ἁγίαν μεταμόρφωσιν τοῦ Σωτῆρος. 

"à φρικτοῦ μυστηρίου πάσῃ τῇ κτίσει, Leonis 
imperatoris κόγος, τῷ ἁγίῳ καὶ μεγάλῳ Σαδδάτῳ. 

Tot ergo tantisque ex immenso illo codicum nu- 
mero, qui Metaphraste vel sunt vel existimantur 
esse, segelibus intervulsis, et propriis parentibus 
restitutis, sane fertilis hic ager alienis herbis ob- 
ductus facilius przevidebitur, et dijudicabitur ; ut 
tamen facilius discernatur ex eodem ipso quadaa 
alia incerta atque dubia truncanda sunt, qus Me- 
taphraste non esse stylus ipse modusque dicendi 
evidentissime arguunt; ab iis tamen veluti e fon- 
tibus corruptis multa Metaphrastza maánasse non 
dubito.Ante omnia proponam Metaphraste dicendi 


p formulam,et modum ex accuratissimo Psello ele- 


ganlissime depingente. Καὶ ἵνα τι περὶ τούτου τοῦ 
μέρους εἴπω χαὶ παρεχδατικώτερον τῷ λόγῳ χρή- 
σωμαι, o)x ἀγνοῶ ὅτι τοῦς πολλοῖς τῶν σοφιστιχώ- 
τερον τῇ περιδολῇ τῆς γλώττης χεχρημένων, οὐδὲν 
δὲ ἧττον χαὶ τοῖς περὶ τὰ μαθήματα ἐσπουδαχόσιν, 
ἀλλὰ χαὶ οἷς τὰ φυσιχὰ μαθήματα περισπούδαστα, 
o) πάνυ τι σπουδάζεται τού ἀνδρὸς τὰ σπουδάσματα" 
ὅτι μήτε τὰ τῆς μίξεως τῶν ἰδεων εὐπρεπὴ παρ’ 
αὐτοῖς, μήτε οἱ σχηματισμοὶ τῶν λόγων καταφα- 
νεῖς, μήτε τις ἀπορία φύσεως χαὶ ἐπίλυσις, μήτε 
γραμμικαὶ ὑποδείξεις μετὰ τῶν φορτιχῶν ὀνομἅτων, 
μήτε φιλόσοφοι ἔννοιαν ὑψηλογοῦσαι τὸ ὑποχείμε- 
νον. Βούλονται γὰρ οἱ περιττὸ τὴν σοφίαν πρὸς 
ἐπίδειξιν πάντα γεγράφθαι, οὐ πρὸς ὠφέλειαν, καὶ 
ἤθους χατόρθωσιν. ᾿Εγὼ δὲ οὐδέ τινος τούτων φημὶ 
τὰ τοῦ ἀνδρὸς ἀποστερεῖσθχι συγγράμματα " ἀλλ’ 
ἐπειδὴ μὴ ἐπιδειατιχή τις αὐτῷ f χρῆσις, οὐ πυκνὰ 
ταῦτα αὐτῷ τίθεται, οὐδὲ ἐχ προοιμίων εὐθὺς, οὐδὲ 
πανταχῆ, οὐδὲ πᾶσιν, ἀλλ᾽, ὅπη αὑτῷ ἀφορμὴν τὸ 
πρᾶγμα δίδωσιν, ὁπόσα δέον τῷ λογῳ χρησάμενος, 
ἐπὶ τὸν προτεθειμένον σχοπὸν εὐθὺς ἐπάνεισιν, Ὁ 


μὲν λόγος αὐτῷ οὔτε πρὸς σοφιστείαν ὁρᾷ, καὶ &vo-- 


pxixv χομψότητα, οὔτε εἰς τεχνολογίχν, xal χατα- 
νόησιν φύσεως, οὔτε μὴν εἰς γραμμικὴν θεωρίαν, fj 
τὴν περιττοτέραν ἐν τοῖς ἀριθμοῖς σύνεσιν" ἀλλ᾽ οὐδὲ 
σπουδάζεται τούτῳ ἣ τοῦ οὐρανοῦ κίνησις, ἢ ὅπως ὁ 
ἅπλανος αὐσμος πρὸς τοὺς πλάνητας ἀπαντᾷ" μέλλει 
δὲ αὐτῷ συμφώνων, ἢ ὁμοφώνων οὐδέν " ἀλλ᾽ οὐδὲ 


τῶν ἐπὶ τούτοις ἐμμελειῶν. Διὰ τοῦτο ταῦτα μὲν ὡς 


[ ; 1 e. δ Ar M t & , 
us mei. Et cirea. finem : Kai λέγει πρὸς τὸν p περιττὰ παραπέμπεται, Ἔστιν ὅπου xal xatà xat- 


Μὴ ἀμελήσῃς τοῦ συντάξαι μοῦ τὴν ἡμέραν τῆς 
ως, Τὸ δὲ λείψανον μοῦ ἀπόθου ἐν Εὐχαίταις Ev 
ονικῷ uoo κτήματι, Ev δὲ τῇ τελειώσει σου͵ εὐώ. 
κοιμήθητι, ΕἸ dicit ατο, Ne negligas scri- 
m obilus mei : cadaver vero meum repone 
y mea possessione. Et tu cum finem vite 
sin sinistris meis obdormisce. In aliis co- 
manuscriptis Augarus. 

ντυχὴς, καὶ πάντα μαχάριος, Joannis metro- 
Quchaitarum, εἰς τὴν ἡμέραν τῆς μνήμης 
ἅλου τροπαιοφὸρου, χαὶ τὴν νῦν γενομένην 
βαρδάροις θχυμχτουργίαν. 

| Ὦς φοδερὸς ὃ τόπος οὗτος, συνεξιστάμενος 


ρὸν χρώμενος, Τῆς δὲ ἀληθείας ἀπανταχὴ ἔχεται, 
x«i τῆς ἀψευδοῦς διηγήσεως. Φράσεως δὲ πολλοὺς 
μὲν ἠπίστατο τρόπους. Κέχρῃται δὲ τῷ ἀποχρῶντι 
πρὸς τήν τε τῶν σπουδαίων καὶ τῶν πολλῶν ἀκρόασιν, 
καὶ ἤρχεσέ x6 χατὰ ταὐτὸ ἀμφοτέροις τοῖς μέρεσι, 
Τῷ μὲν γὰρ ῥυθμῷ, καὶ τῷ κάλλει τῆς λέξεως τὸν 
ἐλλόγιμον ἀχροχτὴν ἐφειλχύσατο, χαὶ ἔθελξεν ἷκα- 
νῶς τοῖς τῶν χαρίτων θηράτροις * τῷ δέ γε σαφεῖ 
καὶ ποτίμῳ, τὰς ἰδιώτιδας ἀκοὰς τῆς ἐχυτοῦ φωνῆς 
ἀνηρτήσατο, ᾿Αμφοτέρους τε αὖ ὑπηγάγετο τῷ συν- 
τόμῳ καὶ πιθχανῷ, ᾿Εγὼ γὰρ ἵνα μηδὲν ἐρῶ τοῦ 
ἀλτιθυῦς ἔλαττον ἐπιχρυψάμενος, χαραχτήρων μὲν 
λόγων πολλοὺς οἴξδὰ καλλίονᾶς * λέγω δὴ τῶν xe 


al ων 6 


115 


LEONIS ALLATIT. 


116 


τέρων ῥητόρων, xat of μηδὲ πρὸς παράδειγμα τοῖς πολ- A mec iís, qui lingua ornamento utuntur nimis rke- 


λοῖς ἑστᾶσι, τῷ ὑπερηγυῦντι τοῦ ῥυθμοῦ * &xpibsatépav 
δὲ ἰδέαν, οἷς εἴλετο συνθέσθαι συγγράμμασιν, οὐχ οἵδα, 
εἴ τις τῶν πάντων συνήρμοσεν. ᾿Αλλὰ «αἱ εἴ τις ἂν τῶν 
περιττῶν ἐχείνων τήν τε φράσιν xal τὴν ἐνθύμησιν προ- 
εἵλετο τὴν τοιαύτην ὑπόθεσιν, περιεργότερον μὲν αὐτῇ 
τὸν λόγον εἰργάσατο * οὔ φημι δὲ σύμπασιν ἀκροχταῖς 
κατάλληλόν τε xai ἀρμοδιώτερον, Τὰ [117] τε γὰρ 
προοίμια τῶν λόγων αὐτοῦ ἀπτόμενα εὐθὺ: τοῦ ὑποχει - 
μένου, καὶ βραχύ τι προϊὼν, τὸν τοῦ συγγράμματος ἀνα- 
φαινεὶ σχοπὸν᾽ xal τὴν πᾶσαν ἐπ᾽ ἐνίοις τῶν λογων 
ὑπόθεσιν κεφαλαιωσάμενος, εὐθὺς χατὰ μέρη τέμνει, πρὸς 
τε τὰ πρόσωπα καὶ τοὺς καιροὺς μεθαρμόζεται͵ καὶ τὸ μὲν 
χρῶμα τοῦ λόγου τὸ αὐτὸ πᾶσι, καὶ ἣ ποιότης μίχ τῆς 
φράσεως, ἣ δέ γε τοῦ ἤθους μεταδολῆ ποιχίλη, καὶ ὡς, 


lorice,nec iis qui suum studium posuerunt in dis- 
ciplinis, sed nec iis, qui studuernnt naturo con- 
templationi, quod nec iis dicendi generum mistio 
eluceret, nec figure dicendi sint aspersa, neque 
ulla nature dubitatio ac solutio, neque linearum 
demonstrationes cum importunis nominibus, nc- 
que Philosophorum sententio qua subjectum ver- 
bis in altum attollant. Volunt. enim qui sunt sa- 
pientio supra modum dediti,omnia scribi ad 01- 
tentationem, non ad morum correctionem. Ego 
autem dico hujus viri scripta nullo horum esse 
privata ; sed quoniam non ad ostentationem com- 
parabatui ejus scriptio, ideo non ponuntur fre- 
quenter, neque slatim a principio, neque ubique, 


εἴπῃ τις, τεχνιχὴ ἂν οὐ διὰ τὴν τέχνην τὰ πράγματα g 6616 apud omnes [118], sed quando res dat oc- 


μεταδάλλουσα, ἀλλὰ τῷ ἑχάστῳ τῶν παρχπιπτόντων 
πραγμάτων τε xal προσώπων οἰχείων διερμηνεύουσα, 
Ὡς πρὸς ἀρχέτυπα δὲ τὰ ἀρχαιότερα τῶν πραγμάτων 
ἐνατενίζών͵ ἐχείνων τε οὐχ ἀφίσταται, ἵνα μὴ δόξῃ ἄλλο 
τι ποιῶν ; καὶ παρὰ τὸ παράδειγμα, καὶ τὴν ὅλην ἰδέαν 
μετατυποῖ, οὐχ ἐνχλλάττων τὴν ὕλην, ἀλλὰ τὸ huap- 
τημένον τῶν εἰδῶν διορθούμενος, οὐδὲ χαινοτομῶν ταῖς 
ἐννοίαις, ἀλλὰ τὸ τῆς λέξεως σχῆμα μετατιθείς. "Avo- 
μαλίαις τε περιπίπτων διηγημάτων ὃ λόγος αὐτῷ, καὶ 
μεταλλαγαῖς ὑποθέσεων, οὐ σύγκειται, οὐδὲ ταράττεται" 
ἀλλ᾽ ὥσπερ ἄριστος χυδερνήτης περιχλυζομένης αὐτῷ 
τῆς νεὼς ἀτρέμας εἰστήκχέι τῷ οἴαχι τεχνικώτατα γρώ- 
μενος, Ἔστι δ᾽ οὗ τῶν λόγων χαὶ γεωγραφεῖ τὰς τῶν 
ἐπαινουμένων πατρίδας τῆς συμπάσης ἀποτεμνόμενος 
γῆς, καὶ ἀνάγων εἰς δ τῶν τμημάτων, Εἶτα δὲ χαὶ περὶ 
ποταμῶν τι φθέγγεται, καὶ φυσιολογεῖ αὐτῶν τὰς ἀο- 
χὰς, xal περὶ εὐχαιρίας πόλεων, χαὶ χράσεως ἀέρων, 
χαὶ ὡρῶν ἁρμονίας, εἰ καὶ τὴν ἀχοὴν τῷ ὄντι δυσήχοοι 
τοῦ τῶν λεγομένων οὐχ ἐπαίουσιν, Λπτεται δὲ xal πο- 
λυειδῶς τῶν τοῦ λόγου μερῶν * τὰ μὲν ἀγωνιχώτερον, 
τὰ δὲ πραότερον, Τῆς δὲ τῶν διηγήσεων χάριτος τίς ἂν 
αὐτῷ τῶν πάντων ἀμφισδητήσειε τῆς δὲ συνθήκης, τῆς 
δὲ τῶν ῥυθμῶν ἀναπαύσεως, τῆς ὃξ πρὸς πάντα χαταλ- 
λήλου εὐαρμοστίας. Βούλομαι μὲν οὖν ὅτι μὴ στωμύλος 
ὑπὲρ Ἐκείνου διχγωνίσεσθαι, Εὑρίσχω δὲ τοὺς λόγους αὖ- 
τῷ μηδὲ ταύτης “γάριτος ἀποδέοντας, ἀλλ᾽ ὅπου μὲν καὶ 
τὸ περιττὸν ἔχοντας, ἐν δέ γε τοῖς πλείοσι τὸ σεμνὸν 
xal τὸ χόσμιον, Δύο δὲ ταύτας ὁδοὺς αὐτῷ θέμενος μαρ- 
τυρικὴν ἔνστασιν, xal ἀσχητιχὴν καρτερίαν, τρέχει μὲν 
ἐπ᾽ ἀμφοῖν τοῖν σταδίοιν, οὐ ποδῶν ὠχύτητι, ἀλλὰ μετὰ 
λογισμῶν ὀξότητος, Μάλιστα δὲ τὸν ἀσχητιχὸν διχθέων 
δίαυλον εὐτονώτερος ἑαυτοῦ xal ἀγωνοστιχώτερος γίνε - 
ται. Πιχίνει γοῦν μόι τὴν ἀχοὴν ὁπηνίχα ὃ λόγος αὐτῷ 
ἄνεισι μὲν ὀρη, ὕπεισι δὲ amc? ὑπό τε πίτυν, ἢ δρὺν 
τινα χαθίζει τὸν ἀσχητῆν, καὶ σχεδιάζει αὐτῷ τροφὴν 
τὴν ix. βοτανῶν, xal πόμα τὸ ix πηγῶν. Περιανθίζει 
γὰρ τὰς τοιχύτας διηγήσεις λέξεσί τισι τὸ χαλὸ,) ἀνθού- 
gat, xal σχημάτων ποικίλλει ῥοδωνιαῖς, καὶ ὡς ὁρ ὑ- 
μενα δείχνυσι τὰ τότε καιροῦ πραττόμενα. Ζηλῶ μὲν οὖν 
ἐγὼ τὸν ἄνδρα καὶ τῆς τοιχύτης εὐστομίας xal χάριτος͵ 
οὐδέν τε ἧττον τῆς εὐχρηστίας τῶν ὑποθέσεων, Et ut de 
hac parte dicam, et aliqua utar digressione, non 

ignoro hujus viri opera non esse magno studio, 


casionem, usus iis, qua postulat oratio,redit sla- 
tim ad scopum propositum. Ejus enim oratio 
neque ad sophísticam intuetur juctantiam ac [o 
rensem apparatum, ncque αὐ artificiosam natu- 
ralium rerum excogitütionem, neque ad linea- 
rum contemplationem, aul curiosiorem numero- 
rum intelligentiam. Sed neque est ei stadio orbis 
molus, aut. quemadmodum  inerrans mundus 
procedat circa. stellas errantes : sed neque sunt 
ei cura consonanles aut semivocales, meque qui 
per eas fit concentus. Propterea hac quidem 
amandat tanquam supervacanea ; nonnunquam 
tamen eis utitur, ac in. tempore. Veritati autem 
adhaeret, et a falso ulienam narrationi. Dictionis 
autem sciebat mullos modos : usus est. autem eo 
qui sufficiebat ad. auditionem simul et bonorum 
et malorum, et. utrisque partibus simul satisfa- 
ciens : nam dictionis quidem numero et pulchri- 
tudine eruditum sic ottrazil auditorem, εἰ satis 
delinil gratiarum illecebris : eo autem, quod es- 
sel clara et luculenta oratio, effecit, ut aures im- 
peritorum ab ejus voce penderent. Ambos autem 
induzit breviter et probabiliter. Ego autem me 
nihil dicam, celans quod sit vero minus, scio 
quidem esse multa dicendi genera pulcherrimas; 
perfectiorum, inquam, Oratorum, οἱ quorum 
exemplar non es( vulgo propositum ad imitau- 


dum propter sonum el numerum orationis : pras. - 
tantiorem autem. dicendi formam iis scriptit : 
qua componere statueral, nescio an quisquam 
D ez omnibus unquam adaptaverit : 


sed et si quis - 


ex illis, qui et diclione excellunt et sententia, : 


ejusmodi argumenla suscepisset, 


aeccuraltorem - 


quidem et elaboratiorem ef[fecissel orationem, sed ᾿ 


non itidem dico auditoribus congruentem et con- 


venienlem. Nam et principium ejus orationum- 


statim attingit. subjectum, et. parum procedens 
ostendit sut scripli scopum, et in nonnullis ora- 
tionibus cum totum. argumentum recapitulel in 


summam, id statim in. partes dividit. Se autem - 


accommodat personis el temporibus : εἰ est qui- 
dem omnibus idem color orationis, et «na quali- 
(as dictionis ; morum aulem varia est mutatio. 


117 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


118 


εἰ, ut dixerit quispium,arlificiosa, non per artem B mode fieri poterit adnotabo. Hzc iu postea et 


res mulans,sed quod unicuique rei et persona in- 
cidenti conveniebut, interpretans. Tanquam au- 
iem archetypa exemplaria ad res anliquiores, 
intuens, nec ab illis recedit, ne videatur aliquid 
aliud facere,et ad exemplar quoque totam trans- 
mutat dicendi formam, non diversam faciens 
materiam, sed quod in dicendi genere pecculum 
erat, corrigens ; neque sententias innovans, sed 
convertens figuram dictionis : et ei incidens ora- 
lio in dicersitalem narrationum οἱ varietatem 
argumentorum, non. confundilur, non perturba- 
lur,sed tanquam optimus gubernalor,cum ei navis 
agitabatur fluctibus, stabat. quietus claecum te- 
nens artificiosissime. Porro autem in nonnullis 
quoque orationibus describit patriam eorum qui 


industria, et magis sedulo studio melius discer- 
nes. 

᾿Αγαπητοὶ, ἐγένετο ἐν τοῖς ἔτεσιν ἡμῶν ἀγήρ τις 
ἐν τὴ ᾿Αλεξανδρέων μεγαλοπόλει, Vita et res gesta 
serv? Dei Euphrosyna. 

'A8ptavou βασιλεύοντος ἔτος εἰχοστοῦ πρώτου, 
ἀναλύσαντός τε ἀπὸ τῆς ἀνχτολῆς ἐπὶ τὴν Ῥώ- 
μην, Martyrium sancti Eleutherii episcopi et An- 
chz matris ejus. 

᾿Ανχόαίνοντες Παύλου εἰς "Ixówtov μετὰ τὴν que 
γὴν τὴν γενομένην ἀπὸ ᾿Αντιοχείας. Martyrium 
sancte ΤΏ ΘΟΪΘ. | 

"Antp τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν ἐθεασάμεθα πάν- 
τες. Martyrium sancti apostoli Andrez. 

᾿Αρχαγγέλου πανήγυρις, xal τῶν πιστῶν ἀπας 


laudantur, ab universa terra separans, ac dedu Β εὐφροσύνης σύλλαγος. Encomium in archistrategos 


cens ad unam partem:deinde loquitur etiam ali- 
quid de fluminibus ac eorum principiis disserens 
naturaliter, et de opporlunitatle civitatum, et de 
temperatione veris, et de lemporum conversione, 
eliamsi ii, qui sui [1019] revera auribus paulo 
lardioribus, eo, que dicuntur, non exaudiunt. 
Multifariam quoque tractat partes orationis,alias 
quidem majori contentione, alias vero brevius et 
sedatius. In gratia autem narrationum quis ez 
omnibus cum eo contenderit ? quis in. composi- 
ἐπε quis in numerorum suavitate? quis in con- 
cinnitate in omnibus congruente? Alque nolo qui-. 
dem contendere, quod non sit ampla et. grandis 
ejus oratio : invenio (amen ejus orationibus, ne 


Michaelem el Gabrielem. 

Βασιλεύοντος Αὐρηλιάνου ἣν ἀθροισμὸς μέγας τῶν 
Χριστιανῶν ἐν τῇ Νιχομηδέων πόλει. Martyrium 
sancti Lucilliani et sociorum. 

Βασιλεύοντος τοῦ παρανόμου xai ασεδεστάτου 
ΔΑὐρηλισνοῦ ἐν τῇ πρεσδυτέρᾳ τῶν πόλεων Ῥώμη. 
Sancti Porphyrii inarlyrium, qui passus est Cuesa- 
rea Cappadocie. 

Bíov καλὸν, ἀδελφοί μου, βούλομαι διηγήσασθαι 
xai ἐνάρετον τῇ ἥμων ὁμονοίᾳ. Vita [120] sancti 
Joannis Calybite. In alio codice principium est: 
Blov χσὶ ἅγιον xai ἀμόλυντον χαὶ ἐνάρετον ἀνδρὸς δι-- 
χαίου βούλομαι διηγήσασθαι, 

Βούλομαι τοίνυν, ἀγαπητοὶ, ὑφήγησιν ἀγαθὴν xl 


hanc quidem deesse gratiam,sed alicubi quidem α ἐνάρετον διτιγήσασθχι ταῖς τοῦ Θιοῦ ᾿Εκχλησίαις. 
eas esse umplas ei redundanles, in pluribus au-  Facinora et certamen sanctorum trium puero- 


lem graves et compositas. Cum lias autem duas 
vías sibi proposuissel, martyrum constantiam, et 
menasticam in exercitatione tolerantiam, currit 
quidem uiroque stadio, non cum pedum pernici- 
tate, sed cum celeritate orationis.Marime aulem 
monasticum percurrens curriculum, evadit seipso 
robustior el fortior : aures quidem certe impin- 
gsat, quando ejus oralio ascendit quidem montes, 
subit autem speluncas,sub pinu aulem aul quercu 
aliqua collecat Exercitatorem, et vile alimentum 
et illabor«tum, ei o[feri ex herbis et potum. ex 
fontibus. Ejusmodi orationes ornat florentibus 
pulchre audilionibus, el tariis rosis figurarum ; 
et ea qua tunc fiebant,quasi subjicit oculis.Virum 


rum et Danielis propheta. 

Διηγήσχτο τις γέρων μέγας, εἴ τι Ξενοφῶν τις 
συγχλητιχὸς ὑπὲῤ πᾶσαν εὐπρέπειαν ὑπάρχων, Vita 
sancti Xenophontis et sociorum. 

Διηγήσατό τις ἀδίᾶς Σεραπίων ὑπάρχων ἐν τῇ 
ἐσωτέρᾳ ἐρήμῳ, Vita sancti Marci Atheniensis, 
qui in monte Thracia se exercuit. 

Διοχλητιχνοῦ xai Μαξιμιανοῦ τὴν ἀτοχράτορα Ῥω- 
μαίοις διεπόντω ἀρχ ἦν. Martyrium sancti Procopii. 

'"Eyéveto χατὰ τὸν καιρὸν ἐχεῖνον μετὰ ἑπταετοῦς 
4£9vo». Martyrium sancti Stephani. 

᾿Εγένετό τις ἀνὴρ ἐν τῇ ᾿Αλεξανδρέων μεγαλοπό- 
λει ἀνὴρ ἔνδοξος, Vita sanclae Euphrosinz. 

"Exévexo Ev ταῖς ἠπμέραις Διοχλητιανοῦ τοῦ βασιλέος 


ego laudo quidem propter ejusmodi fecundium et Ὁ "Avo; ὕπαρχος. Martyrium sancta Febroniz. 


graliam;non minus autem quod pulchre tractavit 
argumentum. Tenemus jam Melaphrastem: audi- 
mus loquentem, rejicienda itaque sunt ex ejus se- 
gele, quae. ille eloculus nou est, saltem aliqua. 
Quod facili negotio succedet, si qua Psellus scri- 
psit, animo  perpendaius, et cum aliis ejusdem 
Metaphraste germanis scriptionibus conferamus, 
Esto ergo secunda tabella eorum, quae dissimilis 
eralio, et stylus Melaphrastem parentem nolunt 
agnoscere, et si slylus vellet, eas ipsa scriptoris 
8n palitur, ut breviter in tui. gratiam, ubi com- 


᾿Εγένετο μετὰ τὸ ἀναστῆναι τὸν Κύριον ἡμῶν 
Ἰησοῦν Χριστὸν ix. νεχοῶν συνήθροισε τοὺς δώ- 
δεχα, Acla sancti apostoli Thom. 

Εἰ o) τόπῳ ἢ χρόνῳ, γνώμῃ 93 μᾶλλον στεῤῥᾷ 
χαὶ προαιρέσει τά τε μέγιστα τῶν κατορθωμάτων. 
Vita et miracula sancti Thaumalurgi Niconis, 
cognomento, Penitentiam agite. 

"Ezal γε λίαν ἡδὺ καὶ τὸ περὶ λόγους πονεῖν, οἷς 
οἱ ἀγῶνες τῶν ὑπὲρ του γχλοῦ, καὶ τῆς ἀρετῆς 
σπουδασάντων, Laudalio et miraculorum narratio 
gancti Pauli Latrensis. 


119 


Ἔν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις βασιλεήοντος τοῦ εὖσε- A 
δεστέτου χαὶ χεγλου Θσοδοσίου. Vila sancti Patris περὶ τῆς ἀληθείας τῆς εἷς Χριστόν. Martyrium sar 


nostri Amphilochii. 

"Ev ταῖς ἡμέραις ἐκείναις Ὑενομένου διωγμοῦ, 
xal πολλῶν ἀδελφῶν προχναιρεθέντων, Martyrium 
sanclorum Alexandri et Antonino. 

'Ev ταῖς ἡμέραις iv αἷς 0 Θεὸς ὁ ἀγαθός, Vila 
sancli Arsenii anachorete. 

Ἐν ταῖς ἡμεραις ἐκείναις Ζήνωνο: τοῦ βασιλέως 
xai Γρηγορίου ἐπάρχου ὄντων ἐν ᾿Αλεξανὸρείᾳ, Vita 
et res gest sanct» Theodore Alexandrins. 

Ἔν τῇ Χαλχηδονέων πόλει ἦν ἀθροισμὸς τῶν 
Χριστιανῶν, Πρισχὸς ὁ ἀνθύπατος. Martyrium | san- 
cte Euphemig. 

Ἐν τοῖς χαιροῖς Σωνσταντίνου τοῦ βασιλέως ἀκατασ- 
τασία ἐγένετο ἐν τῇ Φρυγίᾳ. Actio sancti Nicolai, 


Ἔν τοῖς χαιροῖς τοῦ εἰκοστοῦ πέμπτου ἕτους ἐν τῇ “’ 


εὐχατχστασίᾳ τῶν εὐσεδῶν χαιρῶν, Vita sancti 


Phocs. 

Ἔν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ βασιλεύοντος Δεχίου καὶ 
Βαλλεριανοῦ των αὐτοχροτόρων iv τῇ μεγαλῃ πόλει 
Ρώμῃ. Martyrium sancti Mercurii Ceesarez» Cap- 
padocia». 

Εν σῷ καιρῷ ἐκείνῳ ὅτε Σατανᾶς ὑπὸ τῶν ἀξίων 
οὐτοῦ εὐωχεῖτο, Martyrium sancti Dulze. 

[191] ᾿Εν τῷ χαιρῷ τοῦ διογμοῦ τοῦ xazà τῶν Xpi- 
στιχνῶν ἣν τις Ἰάκωδος ὀνόμχτι, Martyrium ὃ. Ja- 
cobi Persse. 

'E« τῷ καιρῷ τὼν ανόμων ὑπερμάχων τῆς εἰδω- 
λολατρείας, Martyrium sanctorum Justini, Chari- 
tonis et sociorum, 


Ἔν τῷ τριακοστῷ ἐδδόμῳ ἔτει τοῦ διωγμοῦ tuv C 


ἀνεχαινίσθη πάλιν τὰ τῶν συμφιρῶν ἡμῶν. Marly- 
rium sanctorum Acepsimas episcopi, Joannis pre- 
sbyteri et Aithele diaconi. 

"Eni βασιλείχς Δεκίου τοῦ βασιλέως βασιλεύον- 
τος τῆς 'Ρώμης, θερχπευτοῦ μὲν τῶν Óxtuóvov: Mar- 
tyrium sanctorum Papyli, Capi et Agathodis. 

Ἔτους δευτέρου τῆς βασιλείας Γαίου Γαλλερίου 
Διοχλητιανοῦ, Martyrium sancti Meno Egypti qui 
martyrium subiit in urbe Cothyai. 

"Etouc διαχοσιοστοῦ τοῦ Σωτῆρος ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ 
ζήτησις χαὶ ἀνεύρεσις γέγονεν, Inventio sanctae 
crucis. 

Ἔτους ἐδδόμου τῆς βασιλείας Μαξιμιανοῦ, ἢγε- 
μονεύουτος Μαξίμου. Martyrium sanctorum Eulam- 
pii et Eulampia. 

Ἔτους πέμπτου τῆς βασιλείας ᾿Ι1ο)στίνου τοῦ φιλο- 
χρίστου βασιλεύοντος, Martyrium sancti Aretho et 
sociorum. 

χεν ἡμῖν ἡ λαμποὶ καὶ χαρμόπυνος xal ποθου- 
μένη πανάγυρις, In transportationem reliquiarum 
sancli Joannis Chrysostomi. 

ἔχον ἐπὶ τὰ χινητήριχ τὰ χατὰ τοῦ διχοόλου xal 
ol ἅγιοι μάρτυρες Νικανδρος, καὶ Μαρχιχνός. Marty- 
rium sanctorum Nicandri et Marciani. 

Hv τίς ἀνὴρ μοναχὸς ὀνόματι ᾿Αμφιλόχιος, Οὗτος 
δίκαιος καὶ θϑεοσεῦθης ὑπῆργεν, Vità sancti Amphi- 
lochii episcopi Iconiensis. 


LEONIS ALLATIT. 


15 
"Hv οὗτος ὁ Βασίλειος κατηχῶν πάντα doum 





cti Basilii presbyteri. 

Ἦν τις Ὡνὴ φιλόχριστος ὀνόμστι Ἰουλίχ. Vi 
sancti Joannis monachi, qui sese in puteum ἃ. 
jecerat. 

Ἢ περὶ τῶν μαχαρίων ἀνδρῶν βίων ἀνχγρεςὶ, 
Vita sancti Xenophontis. 

Ἢ σεπτὴ xal μεγαλόδωρος τῶν ἁγίων αὕτη σχηνὶ͵ 
Miracula sanctorum Cosms» et Damiani. 

θαυμάτων διάγησιν προδάλλεσθαι σήμερον. Miracel 
sancti Anastasii Perse. Memorantur in seplim 
synodo ceeumenica. 

Ἱεράρχην xai ἀσχητὴν ἄμα καὶ Χριστοῦ apre: 
μόνοις ἂν γένοιτο δυνατόν, δ, Methodii patriarcha 
Constantinopolitani Vita et res gestae. 

Kx πάλαι μὲν τῶν κατὰ Θεὸν molttto7zgf»o 
ὁ βίος λυοιτελὴς xal. ὠφέλιμος, Maximi Homologets 
Vita. 

Καλῶς οὖν, ἀγαπητοὶ, χτὶ ὁ χορὸς ^5 ἔν Αἰγύπο 
μαρτυρήσας θεῷ, Martyrium sancti Martiani £ey- 
ptii et sociorium. 

Κατὰ τὸν xatpóv ἔχεῖνον ἦν ὃ μακᾶριος Ἰάκωδος 
οἰχῶν ἐν Βηλαδῇ τῇ πόλει, Martyrium «sancti Jacobi, 
quod ille subiit in Perside. 

Κατὰ τὸν καιρὸν τῆς βασιλείας Θεοδοσίου τοῦ 3s. 
σιλέως xai ᾽Αρχοδίου «xi ᾽᾿Πνωρίου τῶν υἱῶν ximo, 
Martyrium sancti Jacobi Perse. 

Κατὰ τὸν χαιρὸν τῆς βασιλείψς Μαξίμου Wi -ἰς 
ἱερεὺς τῶν Ἑλλήνων, Martyrium 8. Susanna. 

[129] Κατὰ τοὺς καιρους ἐκείνους ἐδασίλευε Διοχλη- 
τιανὸς 6 τύραννος. Martyrium sancti Procopii. 

Κατὰ τοὺς χαιροὺς Γρχτιχνοῦ χαὶ OSzÀsvsurvn 
τῶν Αὐτοκρατόρων συνέχη συναθρὺισθῆναι, Vita san- 
cti Patris nostri Martini. 

Κατὰ τοὺς xaxtpuUe Διοχλητιχνοῦ τοῦ βασιλέως 
καὶ τοῦ οὐτοῦ συγχαθεδρου "᾿αλλεριανοῦ, Martyrium 
sanct» Anastasia. 

Κατὰ τοὺς καιροὺς Extlvou; βασιλεύοντος κατὰ 
συγχώρησιν to» Χριστοῦ, Martyrium sanctorum 
Acindyni, l'egasii et Anempodisti. 

Κατὰ τοὺς καιροὺς ἔχείνους βασιλεύοντος Μαξι- 
μιχνοῦ τοῦ παρανόμου xzl ἀσεδεστάτου, Martyrium 
sancite Barbare. 

Κατὰ touc χαιροὺς ἐκείνου: ἦν τις avo Lk; 1 


p Παφλαγόνων χώρᾳ. Martyrium sancti Mamantis. 


Κατὰ τοὺς χαιροὺς ἐχείνους ἐπὶ αὐτοκράτορος 
Τραϊανοῦ T» πολλὴ μανίχ Martyrium sancti Zo- 
81tni. 

Κατὰ τοὺς καιροὺς Λικιννίου τοῦ βασιλέως ἦν 
διωγμὸς μέγας τῶν Χριστιχνῶν, Martyrium san- 
ctorum Quadraginta Marlyrum. 

Κατὰ τοὺς 4p0vou, Τραϊανοῦ τοῦ βασιλέως γέγονέ 
τις κόρη. Vila et martyrium sancte Eudocis δα- 
maritanz. | 

Kat' ἐκεῖνον τὸν xat20v μεν πάντες οἱ ἀπόστολοι 
ἐν ᾿[ηροσολύμοις, Periodi sancti Thome apostoli. 

Kat' ἐχεῖνον τὸν xa:góv Tpaiavoo τοῦ βασιλέως 


m 


121 


acta sancli Philippi apostoli. 

Κωνσταντῖνος τὴν Ῥωμαϊκὴν ἀρχὴν, εἶτα τῆς 
ἀνατολῆς ἐνεχειρίζετο σχῆπτρχ. Vita sancti Pauli 
διοιηοϊοξοίῶ. 

Μαξιμιανοῦ ἡγειλονεύοντος τῆς Κιλιχίας, χαὶ πο- 


 λιπευομένης τῆς μιαρᾶς θυσίας τῶν εἰδώλων, Mar- 


tyrium sancti Jattesii, qui et Sozon dictus est. 

Ματθαῖος ἀπόστολος xal μὴν εὐχγγελιστὴς ἦν 
ἐχ πόλεως Ἱερουσαλήβ. Acta sancti apostoli et 
evangelista Matthei. 

Μετὰ τὴν χχιὰ Gápxa τοῦ Δεσπότου ἡμῶν 'Insoj 
Χριστοῦ ἐπὶ γῆν ἔλλαμψιν, Martyrium sanctorum 
Anargyrorum Cosm:e et Damiani Romanorum. 

Μιχαὴλ ἐπαινῶν, τὸν Γαδρ:ἣλ ἐπαινέσομαι. Ταυτὸν 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 
hi περιειχηφότος τὴν Ῥωμαίων ἀρχήν. Marlyrium οἷ Α θέλων τὴν σωτηρίαν αὐτῷ. Vita el martyrium san- 


122 


cti Bonifacii martyris. 

Πάρεστιν ἡμῖν ἑορτὴ σήμερον ὥσπερ ἀστέρος ἐπισ- 
τολῆ, καὶ τὸ ταύτης φέγγος. Encomium in sanctos 
thaumatourgos Anargyros,Cosmam et Damianum. 

Πᾶσα δόσις ἀγαθὴ xal πᾶν δώρημτ. Vita sancti 
Βαρίρβδθθ, qui sanguinem ex latere Christi effu- 
sum concurbita accepit. 

Περὶ τῆς ἐν χρόνῳ μὲν γενομένης ἀχερχίας διαλύ- 
σεως, αἰωνίου δὲ εἰς οὐρανοὺς ἀναλήψεως. De corpo- 
re semper Virginis Mariz, et sacre illius anima 
assumptione. 

Πολλῶν ἀγαθῶν xxi ψυχωφελῶν εὐεργεσιῶν τοῖς 
φιλοθέοις. Vita sancti Jacobi monachi. 


en. 


Πρῷτον τίθημι τῷ λόγῳ τὸν ᾿Αδδᾶν Ἰωάννην, Vità 


γὰρ Μιχαὴλ ἢ Γαδριὴλ ἐπαινεῖν, ὅτι ὅλο: ἐν ὅλῳ. B sancti Joannis episcopi et Hesychaste Lauree san- 


Laudatio in sancios archistrategos Michaelem et 
Gabrielem. 

NOv κχαιρὸς εὔχαιρος μετὰ τοῦ πνευματοψόρου 
Δαυὶδ ψάλλοντος εἰπεῖν, ᾿Εγγὺς Κύριος τοῖς συν- 
τετριμμένοις, Miracula confessorum Samone et 
Guris. 

'O Gib; ὁ αἰώνιος ὁ μέγας καὶ θαυμαστὸς, καὶ 
Πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, Martyrium 
sanctorum Anatolii, Eustachii et Theopisti. 

'O ἡμέτερος ἱστοριογράγος Εὐσέδιος ἡνίκα τὴν 
ἐχχλησιαστικὴν ἔγραφεν ἱστορίαν, Vita et res gesto 
Sylvestri papse Romani. 

Ol ἅγιοι τοῦ Θεού ἀπόστολοι xal εὐαγγελισταὶ 
καὶ μάρτυρες, οἱ τὸν Σωτῆρα χαὶ Κύριον ἡμῶν Ἰη- 


eti Saba. 

Τέρπει μὲν xal λειμὼν πολυανθὴς, καὶ εὐώδης 
ὕδασί τε Pubs: καταῤῥυτος. Laudatio Procopii 
martyris. 

Τῆς ᾿Αναστάσεως τοῦ Κυρίου ἥμῶν ᾿Ιησοῦ Xpt- 
στοῦ, xxi τῆς ἐνδόξου αὐτοῦ ἀναλήψεως, Martyrium 
sancte Marine. 

Τῆς εἰδωλικῆς ἀλύης χατὰ πάσης διασχεδασθείσης 
τῆς οἰκουμένης. Martyrium S. Panteleemonis. 

Τῆς τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ οὐρχνό- 
θεν ἐνανθρωπήσεως καὶ τῆς ἐνδόξου αὐτοῦ ἐπι- 
φανείας, Martyrium sancti Aquilini. 

τῆς τῶν Ῥωμχίων καταυγασθείσης ὑπὸ ἡλίου τῆς 
διχχιδσύνης, Martyrium sancti Jacobi Persi. 


σοῦν Χριστόν, Dormilio sancti apostoli et evange- z; τιμᾷν ἔστιν ἄξιον τοὺς ἐφευρηχότας τὰ κάλλιστα, 


1188 Luces. 

Ol τοὺς ἀγαθοὺς καὶ σπουδαίους ἄνδρας ἰγχω- 
μιάζοντες, πρέπει μὲν δήπου [143] σφίσιν a5- 
τοῖς, Vita Joannis imperatoris, qui et Eleemon 
dictus est. 

Ὁ Κύριος ἡμῶν ᾿Ιησοῦς Χριστὸς ἡ πηγὴ τῆς 
σοφίας. Vita sancti Pachomii. 

Ὁ μακάριος οὗτος ᾿Αὐδᾶς Δωρόθεος τὸν μονηρῆ 
βίον σὺν Θεῷ ἀσπασάμενος. Vita sancti Dorothei 
abbatis et Dosithei illius discipuli. 

"Oso: τοῖς τοῦ Χριστοῦ μυστηρίοις προχόπτετε 
τοῖς ἐμοῖς δάχρυσιν ἐπιδλέψατε, Res gesto sancto- 
rum Cypriani et Justina. 


Ὅσοι τῷ τοῦ xopupzloo τῶν ἀποστόλων θείῳ 


καὶ περικχλλέσι xal ποικίλοις στεφάνοις, Vita sancti 
Cosme melodi. 

(124| Τοῦ àvs4tpntoó, «al πάντων ἀναχωρητῶν 
ἀρίστου Κυριαχοῦ, Vita sancti Cyriaci Laure $. 
Sabe. 

Τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ βασιλεύοντος 
πᾶσα πλάνη, καὶ δαιμονιχὴ λατρεία ἐλύθη. Mira- 
cula sanctorum (οὐδῷ et Damiani. 

Τοῦ μακαριωτάτου καὶ φίλου Θεοῦ "Dapluvoc. 
Vita sancti Hilarionis. 

Τοῦ παρανόμου xal ἀσεδεστάτου Μαξέντίου xupav- 
νοῦντος τὴν βασιλείαν, Martyrium sancte Catha- 
rina. 

Τοὺς δοξάζοντας με δοξάσω, φησὶν ὁ θεὸς ὑπο- 


ἔρωτι γινόμενοι χάτογοι, [πῃ adorationem venerande p? γλώττῃ χρησάμενος. Vita sancli Joannis co- 


Catens principis apostolorum Petri. 

Ὅτε Μαξιμῖνος ὁ βασιλεὺς ἐν τῇ Θεσσαλονικέων διῆ- 
γε πόλει, Martyrium sancti Demetrii Thessalonicz. 

"O τὸν μέγα, τῆς βροντῆς γόνον προτρεπόμενος 
ἐπαινεῖν, αὐτό μοι δοκεῖ τὸ μέγχ τοῦ Θεοῦ Πνεῦμα 
παραινεῖν ἐπαινεῖν, Laudatio sancti Joannis apos- 
toli et evangelisto. 

Οὗτος ὃ Πατὴρ ἡμῶν ᾿Ιωόννης ὡρμᾶτο μὲν ἀπὸ 
τῆς Κωνσταντίνου. Vita in compendio sancti Joan- 
nis Aratzii. 

Οὗτος ὁ ὅσιος flatno ἡμῶν Ἰωάννης ἐπίσχοπος 
ἣν Γοτθίας. Vita saneti Joannis episcopi Gothi. 

Φιλάνθρωπος xal ἐλε μων Θεὸς ὁ ἀεὶ προνοῶν καὶ 


gnomento Acatzii. 

Sed quenam tandem erurt Metaphraste ger- 
mana ? Examinent alii ac dijudicent, quibus plus 
otii est, et labor similis incumbit, quibus opus 
bene prospereque procedet. Ipse aliis etiam occu- 
pationibus d stractus non recipio simile negotium; 
conjungam lamen aliquot, ut quomodo hoc exa- 
inen tractari conveniat, ostendam ; prster enim 
presentes duas tabellas addam tertiam, in qua 
ordine suo digerentur nonnulli Vite ab ipso Me- 
taphraste conscriptee, de quibus sane nemo dubi- 
taveril, ut earum cum aliis, que quomodocun- 
que occurrunt,collatione, legitimas a spurlis,cu? 


nere liceat. Habes supra jam commemoratas, quz» 
aut aliis Grece et Latine edit sunt : necnon et 
alias, quas scriptores alii, dum a Melaphraste sui 
dicti testimonium petunt, nominatim laudant ; et 
habeto nunc tibi, et paucas hasce a me tanquam 
Metaphraste propr:as stylo signatas. 

Αἰγαὶ πόλις E κόλπῳ μὲν τῷ low. χειήένη, Mar- 
tyrium SS. Zenobii οἱ Zenobiz illius sororis. 

Αἰλίου ᾿Αδριτνοῦ Ῥωμχίιον μὲν βατιλεύοντος, δαί- 
μοσι δὲ ναὶ εἰδώλοις ἐπιμελῶς διυλεύοντος, Mar- 
tyrium sancti Eleutberii. 

᾿Αλλὰ πῶς ἄν τις ἧμας ἀπαλλάξει αἰτίας χχὶ μώ- 
μων. Narratio de ἰγαπδβρογίδίϊομθ reliquiarum 
Joannis Chrysostomi. 


"Alàog μὲν ἄλλο tt τῆς θρυλλουμένης διεξιέτω B ἀθέων τὴν τῶν 'Puopalov διεπόντων ἀρχήν. Marty 


Κρήτης, ὁ μὲν τὸ καλλος, ὁ δὲ τὸ μέγεθος, Mar- 
tyrium sanctorum decem in Creta insula. 

"Avxszasia γυυνχιχῶν ἢ χαλλίττη, Ῥώμης μὲν 
τῆς περιλόξου φυτὸν “ἔνους δὲ περιφανείᾳ, Marly- 
rium δ πο Anastasiz. 

᾿Ανδρῶν φιλαρέτων βίος, xxl ἢ τῆς αὐτῶν 
τείας διήγησις «αἱ πᾶτι uiv τοῖς εὐσεόῶς, 
et res gesta S. Patris nostri Abramii. 

᾿Αρκαδίου τὰ Ῥωμαίων διέποντος σχῆπτρα. Mar- 
tyrium sancti Jacobi Perse. 

"Apt Μχξιμιχνοὺ ὁευτιρον ἔτης ἀγόντος ἐν τῇ 
Ῥωμαίων ἀρχῇ, καὶ τοῦ τῆς ἀσεύειας “χειμῶνος, 
Martyrium sanctorum Indi, Domnz el sociorum. 

"Aozt μὲν ἡ τῆς AscÓtíag ἀ λὺς ἅπχτιν διεχεῖτο 
τὴν οἰκουμένην, Martyrium sancti Epimachi., 

“Ἄρτι τῆς εὐτεδείχς ἀνελλαμπούσης, καὶ τοῦ ESa;- 
γελικοῦ κηργμῖτο: τὸν πάντα χότμον, Vita et res 
ges'? sanctorum Cosimo et Damiani. 

"Apgtt Νιαδουγοδονόσορ ὁ Βχσιλεὺς ᾿Ασσυρίων τὴν 
Ἰερουταλὴμ πολέλῳ καταστησάμενος, Commenta- 
riusin Danielem prophetam etsanctos tres pueros 
[125] Ananiam, Azariam et Mizaelem. 

"Aptt τῆς Üseqvosiac εἰς πάντα τὸν χοσμόν δια- 
τρεγούτης, Μαγίγγίαπι SS. Eulampii et Ευ]Δπιρ]ῷ. 

"Aptt τὰ Ρωμαίων σχῆπτρα Θεοδοσίου τοῦ παι- 
δὸς ᾿Αρχαδίου εὐσεδῶς διιθύνοντος, Vita el res gesia 
S. Euphrosyne Alexandrina. 

"Aptt τοῦ παιξὺς Ζχχαρίου. Commentarius in 
sanctum Andream apostolum. 

Apt: τοῦ τῆς εἰδωλομανίας νέφους τὴν οἰχουμέ- 
νην ὅλην διχλχδόντός, Martyrium S. Georgii. 

"Aoc Τραϊανοῦ τὰ τῆς Puopaio» βχσιλείχς g«n- 
πτριὶ πτρχλχόόντος, τῆς ᾿Αντιοχέων ἐχχλησίχς ἐπί- 
exoro;, Martyrium S. Ignatii eyiscopi Antiocheni. 

Βασιλεύοντος Διοχλητιανοῦ xai δίχξιμιχνοῦ τῶν 
τοῦ ἀληθυὺς Βασιλέως πολεμίων. Martyrium S. Meane 
AEgyptii, qui in Colyaio martyrium passus est. 

BasueDovtog Διοχλητιχνοῦ καὶ δχξιμιχνοῦ, maga 
à τῶν "Popalov ἀρχή. Vila sanctorum mariyrum 
Eusiratii, Auxentii, Eugenii, Mardarii el Orestze. 

Βασιλεύοντος τοῦ ἀσεδευτάτου χαὶ παρανόμου, 
Martyrium S. Panteleemonis. 

Βασιλεύοντος τοῦ ἀσεδεστάτου Μαξεντίου ἡ τῶν 


πολι- 


Vita 


LEONIS ALLATII. p 
eunque, dummodo infans omnino non est,discer- A ᾿'Ρωμαίων ἀρχὴ τῆς βδελυρᾶς. Martyrium S. Gi. 


rina. 

Βλάσιος ὃ μάρτυς ἄξιον τοῦ τοιοῦδε τίλο:ς τὰς 
μαρτυρίας. Vita οἱ martyrium sancti Blasii epis. 
copi. 

Γυναιχείαν ἀρετὴν τῆς τῶν ἀνδρῶν οὐδὲν ir. 
λειφϑεῖσαν πᾶσι διεξιέναι λωσιτελές, ΥἹΙΔ el τε 
geste S. Pelagisee Antiocheua. 

Δέχιος ἡνίχα καὶ Βαλεριανός. Martyrium S. Mer 
curu. 

Διοκλητιανὸς ὁ ᾽’᾽ Ῥωμαίων αὐτοκράτωρ ἀναξίως c» 
σκήπτρων ἐπιλαβόμενος. Martyrium S. Georgii. 

Διοχλητιχνὸς τὴν a)roxoátopz "Pusziot; διέτυι 
ἀργ ἦν. Martyrium SS. Probi, Iaradi et Androvici 

Διοκλητιανοῦ xai Μαξιμιανοῦ τῶν δυσεῦν,, x 





rium *anetorum Anargyrorum, Cosma, Damias 
et sociorum marlyrum. 

Διοκλητιανοῦ τὰ Ρωμχίων σχῦ, πτρα διέποντος 
Πρίσκου τε περὶ τὴν ᾿Ασίχν, Martyrium S. Ευρὶν- 
mia. 

Διττὰς Gaul) ᾿᾽Λνχστασίχς εἴδει γνωρίζειν dz- 
φανεῖς μὲν ἄμφω τὸ «τὰ σάρκα γένος. Vila el re 
geste sancte Athanasie Romane. 

"Exévtto μετὰ τὸ πατάξαι Κύριον,  Marliyriam 
S. Basilei episcopi Amasia. | 
"Eótt μὲν, ὦ ἱερωτάτη, καὶ ϑεοσύλλεχτος ipe. 

σις τὸν νῦν σέμερον. Vita sancti Alexii. 

Εἰ xai διχχίου μετ᾽ ἐγχωμίων τελεῖτσθει, Com- 
meutarius in sanctum Lucam apostolum. 

Εἰ xzi πρῶτοι Πέρσαι Χριστὸν ἐκ Παρθένου τι» 
νώμενον προτεχύνησαν, Certamen sanctorum Christi 
marlyrum Acindyni, Pelagii, Anempodisti, Aph- | 
lhonii et Elpidiphori. 

[126] Ei«óvt; χαὶ πάλαι xal ἀδριάντες du 
τοῦτο πάντως εἰς τὸν ἡμετέρον βίον εἰσήχθησαν, 
Vita et res gestze S. ''heoctiste Lesbize. 

Εἴ, piv ἢ ἐπιφανὴς Νιχομήδειχ. — Martyriam 
sancti Petri archiepiscopi Alexandrini. 

Εἴχε μὲν τὰ 'Pouztew σχῆπτρχ Αἰκίνιος, χεὶ 
βασιλέων των πάλαι. Martyrium SS. Quadraginu 
martyrum. 

ElTye μὲν τὰ 'Pogalov σχῆπτρα Μαξιμιανὸς ὁ 
᾿Ερκούλιος, Martyrium sancti Demetrii. | 

"Exodte( ποτὲ «à τῆς ἀτεβείας, x31 βασιλεῖς ἐπὶ 
τοὺς τὰ Χριστιχνῶν φρονοῦντας ἐξέμησχαν, Marty- 


D rium S. Charitinz. 


λύττα κατὰ Χροιστιανῶν Σαδώριος ὃ Περσῶν 
Ὠχσιλεύς, Certamen sanctorum martyrum Ace- 
psima, Josephi et Aithiala. 

"Evvoti got πολλάκις γέγονε, τί δήποτε μυρίοι 
ποιηταὶ, οἱ μὲν πολέμους καὶ ἔχθρας, xal τὰς 
ἀπ᾽ αὐτῶν συνέθηχαν συμφοράς, Vila sancti Marcelli 
archimandritz? sancti monasterii Accemitarum. 

᾽ν {Ιχλχιστίνῃ πόλις ἐστὶν οὐκ ἔλχττον ἢ πέντε 
xii τεσσαράκοντχ σταδίους ἀπέχουσα άζης, Vita οἱ 
res gestze sancti Hilarionis. 

᾿Επεχωρίαζε μὲν xai πρότερον ἤδη τὸ τῶν 'Aptta- 


᾿ 125 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRASTE DIATRIBA. 


126 


νῶν δόγήχ τῇ Ῥωμαίων ἐπιχρατείᾳ, Martyrium san- A Μαξι μιανοῦ βασιλεύοντος τοῦ τυράννου, καὶ τῆς ol. 


ctorum Marciani et martyrii Nocerie. 

"Ero, μὲν ἤδη πέμπτον ἐνειστήκει τῷ εὐσεῦύετ 
Ἰουστίνῳ τῆς τῶν Ῥωμαίων ἀργῆς τῶν σχήπτρων 
ἐπειλημμένῳ, Martyrium ὃ. Arethze el. sociorum, 

Ζήνον ἤδη τὴν αὐτοχράτορχα Ρωμαίοις διεῖπεν 
ἀρχής. Vita et res geste Theodore Alexan- 
drins. 

Ἤδη piv τὴν παρὰ τοῦ πλάσαντος ἡμᾶς δο- 
θεῖσαν φυλάττοντες ἐντολήν. Commentarius in san- 
ctum apostolum Mattheum. 

"Hv ἄρα xxi *outo τῆς μεγίστης πάλαι, xal 
περιφανεστάτης ἐν πόλει Ῥώμης, μὴ μόνον τῷ κάλλει 
κομᾷν. Vita sanct? Melanie Romana. 

Ἡνίχα Κωνσταντῖνος ὁ τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου 
τρίτος υἱός, Vita sancli Pauli Homologeta.. 

Octóv τι γρῆμα ἣ ἀρετὴ xal πολλῶν ἀξία, Vita 
sancti Stephani junioris. 

᾿Ιιδουμαῦοι πρόονον ἔχοντες; τὸν Ἡσαῦ ἐξ οὗ 
χαὶ τὴν ποοσηγορίαν ἐσχήχασιν, Commentarius in 
Abdiam prophetam. 

Ἱέρωνι υῷ γενναίῳ πατρὶς μὲν ἣ δευτέρα τῶν Καπ- 
παδοχὼν, πόλις δὲ Τύανα. Martyrium S. Hieronis 
el sociorum, qui in Melitene martyrium passi 
sunt. 

Ἴσμεν πολλοὺς ἱττυρίας τε καί βίους. Martyrium 
sancli apostoli Timothei: 

Kai 4 χαλλίστη τῶν πόλεων $4 Νιχομήξους φημὶ 
Μαξιμιχνοῦ τοῦ δυσσεδοῦς ἄρξαντος. Martyrium 58} - 
ci Juliane in urbe Nicomedia. 

Kai πάντων μὲν τῶν xavà Θεὸν πολιτευσαμέ- 
νων ὁ βίος τοῖς εὐσεδέσιν ὠφελιμότατος, Vita et res 
gest» Joannis ΟΠ Γυβοβίομι!. 

Καὶ τῶν ἀλλων μὲν τῶν Χριστοῦ μαρτύρων ἄθλα 
πολύ τι καὶ μέγα τοῖς σπουδαίοις, Martyrium S. Bo- 
nifacii Romani. 

Kai τί τῶν χαλῶν ἔσται τῇ μνήμῃ, εἰ παρχ- 
διδοὺς τὸν ᾿Αμφιλογίου βίον παρῆλθον [127] σιγῇ. 
Vita S. Amphilochii episcopi Iconiensis. 

Kal τὸ περὶ τῶν ἄλλων ἁγίων διεξιέναι, xal διὰ 
μνήμης. Narratio de wiraculo facto a Michaele 
Archangelo apud Chonas. 

Κάλλιστόν τι χρῆμα ^ ἀρετὴ, καἱ δόξαν ὅσην 
ἐγχώμιόν τι καὶ ὑπερχόσμιον, Vita. S. Gregorii epi- 
scopi Agrigentini. 


Καλοὶ piv καὶ ob τῶν μεαρτύρω» ἄθλοι. Vila S.D 


Alipii διν} 8. 

Κομμόδου μετὰ Μάρχον τὸν αὐτοῦ πατέρα τὸ Ῥω- 
μαίων σκῆπτρον ἔχοντος, Vita et martyrium sanctae 
Eugenis et illius parentum. 

At«tylou. τοῦ δυσσεθοῦς βασιλεύοντος, Λυσίας τὸ 
τηνικαῦτα δοὺξ ὦν, Martyrium S. Severiani. 

Λουχιχνοῦ τοῦ δυσσεθοῦς χατὰ τὰ τῆς ἑῴας μέρη 
ἐν Βηθχγαδῇ τῆς Ἰεραπόλεως. Martyrium δ, Apos- 
toli et martyris Anania. 

Mápac ὃ μέγας οὗτος τοῦ Χριστοῦ μάρτυς, xal 
περιξόητος, Martyrium sancti Mamantis. 

Μαξιμιανὸς ὁ βασιλεὺς πολλὴν περὶ τὴν τῶν αἰδώ- 
εἰδώλων πλάνην, Martyrium S. Barbara. 


χουμένης σχεδὸν απάσης, Martyrium sanctorum 
Sergii et Bacchi. 

Μαξιμιανοῦ τῆς βασιλείας ἡγεμονεύουτος, xal τὰ 
τῆς ἀσεδείας. Martyrium S. Sosonltis. 

Μαξιμιχνοῦ τοῦ τυράννου τὸ δυσσεδὲς ἀνὰ πᾶσαν 
σχεδὸν τὴν οἰχουμένην ἐχδόντος διάταγμα. Martyrium 
sancti Vari et sociorum. 

Mafiuzvp χαὶ Μαξιμίνῳ τοῖς βασιλεῦσι πολλή 
τις χαὶ ἄσχετος ἡ ὁρμή Martyrium S. Theodori 
Teronis. 

Μόγιστον εἰς ψυχῆς ὠφέλειαν, Vita S. Spiridonis 
thaumaturgi. 

Μεμνῆσθαι τῶν ὑπὲρ Χριστοῦ πχὐόντῶν, εἴπερ ἄλλο 
τι λυσιτελὲς χαὶ ὠφέλιμον, Martyrium sanotorum 


B Carpi, Papyli et sociorum. 


Μετὰ διαχοσιοστὸν χαὶ πεντηχοστὸν ἔτος τῆς τοῦ 
Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀναλήψεως, Martyrium 
S. Clementis Ancyrani episcopi. 

Μετὰ τὴν σωτήριον ἐπὶ γῆς τοῦ Λόγου ἐπιὸη- 
μίαν. Res geste Cornelii Centurionis. 

Μετὰ τὴν τοῦ Κυρίου χχὶ Σωτῆρος ἡμῶν εἰς οὐ- 
pàvóv ἀνάληψιν. Martyrium sancti Ártemii. 

Μετὰ τὴν ἐπὶ γῆς τοῦ Σωτῇρος Χριστοῦ map- 
ουσίαν. Martyrium sanctorum Μοηῷ, Hermogenis 
et Eugraphi. 

Νιχητιχοὺς ἀγῶνας τοῦ μάρτυρος Νικήτα πάντηγυρί- 
ζομεν σήμερον, Martyrium S. Nicetee Gotthi. 

Τοῦ θεοῦ Λόγου διὰ τὴν ix τῆς mapzxonc ἐπεν- 
ἐχθεῖσαν ἡμῖν τῶν ἀγαθῶν ἔκπτωσιν. Martyrium 
sancli Longini centurionis. 

Νουμεριανοῦ τὰ Ῥωμαίων σκῆπτρα παρὰ πατέ- 
pov ἐνδεξαμένου. Marlyrium S. Babylm episcopi 
Antiocheni. 

Μετὰ co διαγγελθῆναι πανταχοῦ τὸ σωτήριον χή - 
ρῦύγμα. Martyrium. S. Sophie et illius filiorum 
Pisteos, Elpidis et Agapes. 

1128] Ξενοφῶν ὁ θαυμάτιος ἔφυ μὲν ἔχ ταύτης 
τῶν πόλεων. Martyrium sancti. Xenophontis οἱ il- 
lius filiorum Arcadii et Joannis. 

Oi κατὰ τὸν χαιρὸν Πεντηχοστῆς, De morte et 
Assumptione B. Maris Virginis. 

Ol τὸ ἐπίγειον χράτος Aayóvtec, xol τῶν βχιλικῶν 
ἡνιῶν καὶ σχήπτρων. Laudatio sancti martyris Ba- 
silei archiepiscopi Amosis. 

'Oxztwüóz xai ξένος τῆς θαυμχσίχς Xvmq βίσς, 
γι el res ges: sanct; Eusebiz, qus» in Xe- 
nem nomen immulavit suum, 

"Ov τρόπον αἱ τῶν προλχδόντων νόσων σώματι 
xai ποώσεις οὐ σμικρόν, Vilze sancti Martiniani. 

Ὃ τι μὴ πολὺ τῶν ἀγγέλων ἀφέστηχεν ἀν- 
θρωπος, ἢ φησιν ὁ θεῖος δαυϊδ. Commentarius in 
S. Joannem apostolum Evargelistam. 

Ὃ t6) θεοῦ Λύγος ἀϊδίως συνὼν τῷ Πατρί. Mar- 
tyrium sanctorum Gurie, Sammon:e et Abibi. 

Οὐαλεντιανὸς μετὰ τὴν τελευτὴν ᾿Ιοδινιανοῦ, Vita 
Sancti Ambrosii episcopi Mediolanenis. | 

Τίς οὐχ oiós τὴν Νικομήδους ὅπως piv ! 


127 LEONIS ALLATIT. Ut 14 
τε xal μεγέθους. Martyrium S. Anthimi episcopi ^ σης. Martyrium S. Gregorii Magnes Ármenis q 


Nicomediensis. 

Οὐ ξένα Γαλατῶν τὰ παρόντα, οὐδὲ ὁμολογητοῦ 
τῆς ἀληθείας ἀλλότρια, Martyrium sancti Platonis. 

Οὐ πολλοὺς Αἴγυπτος ἐπὰν δὲ τεχῃ. Vita sancti 
Parapii. 

Οὐχ οὕτως ἡδὺ τῷ quapíty. Commentarius in 
sanctum Jacobum Adelphotheum. 

Πάλαι μὲν ἐν τύποις ἦν τὰ τῆς πίστεως — xai αἰνίγ- 
μᾶσιν, Sancti Dionysii Areopagite martyrium. 

Πάλχι piv τὰς χατὰ γῆν διατριδὰς ἀνύοντες ol 
ἀπόστολοι, [n sanctum apostolum Thomam com- 
mentarius. 

Πάλιν ἦμτ', ὁ θεῖος ἐφέστεχε πρόεδρος, xat. πάλιν 
ὁ λόγος ἥκει πανηγυρίσων. De tribus inventionibus 
capilis sancti Joannis Baptiste. 


sociorum. 

Τιμόθεον τὸν μέγαν ἤνεγχε μὲν ἢ Aoxsów, 
Commentarius in sanctum Christi apostolum T;- 
motheum. 

Τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ κοινωνίᾳ en- 
κὸς, ὁ φησι Παῖλος͵ ἐπὶ γῆς φιλανθρώπως, Mar 
tyrium sanctorum Thyrsi, Leucii, Philemonis αἱ 
Apollonii. 

Τοὺς εὐλογοῦντάς, σε φησὶ πρὸς τὸν ᾿Αὐραὰμ ὁ 
θεὸς, εὐλογήσω. Vita sancli Cyriaci Απδοδποξείς. 

Τοὺς σώφρονας τὸν βίον καί φιλαρέτους xri 
δύναμιν ἐπαινεῖν Ostóv τε ὁμοῦ καὶ ὠφελιμώτατον, 
Vita et res gesta S. Μαίγοῃῶ. 

Τραϊανοῦ τὰ 'Puopnazlov σχῆπτοα διέποντος, Vila 
et martyrium sanctorum Eustathii, et ejus uxoris 





Τυραννικόν τι χρῆμα τεχόντων στοργὴ, καὶ δεσμὰ P Theopistes, οἱ eorum filiorum Agapii οἱ Theo- 


φύσεως, Vita Joannis prosper Christum paupe- 
ris. 

Πολλὰ τῆς διδασχαλίας τῶν εὖ xal ὡς Θεῷ φίλον 
βεδιωχότων. Vita sancti Charitonis Homologetz. 

Πολλὴ κατὰ τῶν τοῦ Χριστοῦ μάρτύρων τοῦ δια- 
δόλου ἡ καχουργία, Martyrium sancti Andres, qui 
in Crisi est. 

Πολλῶν κατὰ διαφόρους χαιροὺς κατὰ Χριστοῦ xal 
τῶν ἐχείνου μανέντων θερχπευτῶν Διοχλητιανός, Mar- 
tyrium sanctorum Sebastiani et sociorum, Zoés, 
Tranquillini, Nicoswai, Claudii Castoris, tiburtii, 
Castalli, Marcellini et Marci. 

Πρόδου τοῦ δυσσεδοῦς τὸ βασίλειον σχῆπτρον͵ τῶν 
Ῥωμαίων διέποντος, Martyrium SS. Trophimi, 
Sabbatii et Dorymedontis. 

Zapósatz πόλις τῆς Συρίας baxlv:. Εὐφράτης τῇ nó- 
λει παραῤῥεῖ. Vita et martyrium sancti Luciani. 

Σοφόν τι χρῆμα ζωγράφου χεὶρ, xai δεινὴ piv 
μιμήσασθαι τὴν ἀλήθειαν. Vita οἱ [429] res geste 
sancti Nicolai Myrensis episcopi. 

Τὰς τῶν ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἀναγράπτους τίθεσθαι πρα- 
ξεις, καὶ τὴν τούτων μνήμην, Vita sancti Joannis 
Eleemonis patriarchae Alexandrini. 

Ti θχυμαστῇ δυάδι τῶν σοφῶν ᾿Λναργύρων πα- 
τρὶς μέν. Vita sanctorum Ánargyrorum Cosme et 
Damiani. 

Τὴν πρὸς ἀρετὴν ὁδὸν φέρουσαν τραχεῖαν εἶναι, 


isti. 

d Τραϊχνοῦ τοῦ δυσσεδοῦς βασιλέως πολλὴν μὲν 
πρόνοιαν καὶ σπουδήν, Mariyrium SS.  Eudori, 
Romuli, Zenonis et Macarii. 

Q0. Ὁ τοῦ Θεοῦ Θεὸς Λόγος ἀϊδίως συνὼν τῷ 
Πατρὶ χαὶ ἄχρονος ὧν εἴλετο, Commentarius ia 
sanctum apostolum Philippum. 

Τῶν ὑπὸ Χριστοῦ τὴν ἄθλησιν ἑλομένων, ol niv 
ὑπὲρ εὐσεδείας ἁπλῶς πρὸς “Ἕλλνηγνας ἠγωνίσ2:»» 
vo, Vita sancti Theodori Grapti et. sancti The. 
phanis illius fratris. 

“Ὥσπερ ἐπὶ τῶν ἀριστέων, Vita sancti — Dese 
δι]. 

Ωσπερ λειμὼν εὐανθὴς ποιχίλοις ἄνθεσι πυκεὺ- 
μενος ὡραῖΐζει ταῖς ὀδματς, Vita οἱ laudatio sandi 
Patris nostri Theoplhianis Siagreni. 

"Etoc μὲν ἀπὸ vro ᾿Αλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος ἀρχῆς 
ἐξχκυσιοστὸν ἦν. Martyrium sanctorum Guriz, Sa- 
mone et Abibi, et de eorum miraculo patrato in 
puellam Euphemiam. 

[130] Νέρωνος αὖθις τὰ Ῥωμαίων σκῆπτρα 
διέποντος ὁ θχυμαστὸς Ναζάριος. Vita et certa- 
men sanctorum Nazarii, Gervasii, Protasii οἱ 
Celsi. 

Mapxou ᾿Αντωνίου x*i Aouxtou Βήρου τὴν αὐτο- 
χράτορα Ῥωμαίοις διεπόντων ἀρχήν. Vita et res 
geste S. Abercii Episcopi Hieropolitani. 


xal ἀνάντη xal εὐχερῆ. Vita et res geste S. Patris D Οὐδὲ γυναξὶν, οὐδὲ κόραις τὸ τῆς μαρτυρίας &mo- 


nostri Joannitii. 

Τὴν τοῦ Χριστοῦ ποίμνην ὁσημέραι πληθυνομένην 
ὁ δυσμενὴς χαθορῶν, Martyrium sancti Calliatrati 
et sociorum. 

Τῆς ἴσης ἀτοπίας νομίζω τότε φθέγγεσθαι τὰ μὴ 
δέοντα, Martyrium S. Autonomi. 

Τῆς μεγάλης πόλεως Ἱεροσολύμων ὑπὸ τοῦ Περ- 
σῶν βασιλέως ἁλούσης. Martyrium sancti Callistrati 
Perse. 

Τῆς πρὸς τῷ Λιδάνῳψ ὄρει Φοινίκης πολλοὶ piv 
πόλεις ἕτεραι νοτιώτεραι, xai προσάρτιοι, Vita οἱ 
res ζεδίξ et marlyrium sanctorum Galaelionis el 
Epistemes. 

Τῆς τῶν Περσῶν ἀρχῆς εἷς Πέρσάς διαλυθεί- 


κέχλεισθχι στάδιον, Martyrium. SS. Μαγίγγαπη Μ6- 
trodore, Nymphodore et Menodore. 

"Aptt τοῦ μεγάλου τῆς ἀληθείας εὐαγγελιστοῦ τε 
καὶ χήρυχος. Martyrium S. Thecla. 

Πολλὰ xal μεγάλα μὲ τὴν ᾿Αντιόχου θχυμάζειν 
παρακαλοῦσιν, Vita el res geste et martyrium 
sanctorum Cypriani et Justino. 

Et heecquidem pro Vitis sanctorum satis sint. Ve- 
rum Metaphrastem prteter has sanctorum Vitas, 
alia quoque scripsisse przeter id quod innuit Psellus 
in ejus laudatione. Ὡς εἰ xal μηδὲν ἄλλο τῷ ἀνδρὶ 
διεσπούδαστο, μηδ᾽ ἀποχρῶντα τὰ ἀλλα σύμπαντα, 
xal καθέκαστον πρὸς ἀφορμὴν εὐφτμίας ἀρχοῦντα" 
ἀλλὰ τό γε τοιοῦτον ἐλέσθαι σπουδασμα, xal οὕτως 


129 


bE SGRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


130 


καταπράξχοθαι τε «at ἀχριδώσασθαι, αὐταρχὲς ἀντὶ παν- À composuit, quarum nonnulle inter Rituales Gre- 


τὸς ἄλλου πρὸς ἐγχώμιον τῷ ἀνδρί, Quocirca etiamsi 
nihil aliud viro illi fuisset elaboratum,ac non alía 
omnia,que vel singula sufficiunt ac laudem conci- 
liandam,opus tamen lale incepisse,et id tam pra- 
elare effectum reddidisse, viro prorsus ad laudem 
suffecerit. Nulli dubium esse debet,cui manuscri- 
pta veterum evolvere aliquando licuit. Ex illius 
enim orationibus in alias quoque Christi,Deiparte 
et aliorum sanctorum festivitates edhuc superant, 
quas ipse viderim, 4. Oratio, Εἷς τὸν θρῆνον τῆς 
ὑπεραγίας Θεοτόχου, ὅτε περιεπλάχη τὸ σῶμα τοῦ 
Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, In lugubrem lamenta- 
tionem sanctissimo Deipare,cum corpus Domini 
nostrí Jesu Christi complexa est. P. Τοῦτο ἐκεῖνο, 
γλυκύτατε "Insoó, τὸ τοὺς ix Περσίδος ἀφιγμένους 
εἰς Βηθλεέμ. Oratio nimium tenera est atque affe- 
ctibus, iisque divinis, plena, quz» vel glacie ipsa 
frigidiorem et calybe duriorem excalfecerit,atque 
emolliverit.2.[lepi τῆς ζωηφόρου τελευτῆς xxl μετῦσ- 
τάσεως τὴς Θεοτόχου. De salutifero obitu, et trun- 
situ Deipara. P. Τὸν xaipóv τὴς Πεντηχοστῆς 
ol ᾿Απόπτολοι τῆς θείας, 3. Λόγος διαλαμδάνων τὰ 
ἀπὸ τῆς σεδασμίας γεννήσεως, xal ἀνχτροφῆς τῆς 
ὁπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν θεοτόχου, τῆς θεοπρε- 
ποῦς τε γεννήσεως Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν, xal ὅσα 
μέχρι τῆς ζωηφόρου αὐτῆς συνέϑραμε τελευτής, προσέτι 
καὶ περὶ τῆς φανερώσεως τῆς τιμίας αὐτῆς ἐσθῆτος xol 
ὅπως ὁ μέγας οὗτος θησχυρὸς Χριστιανοῖς τεθησαύρισ-- 
ται, Oratio continens ea, qu aveneranda nativi- 
late, et educatione sanctissime Domina nostra 


corum libros reponuntur.1. Εὐχὴ πρὸ τῆς ἱερᾶς μετα- 
λήψεως, Preces ante sanctam Communionem. P. 
'O μόνος καθαρὸς «zl ἀχήρατος, Κύριε, ὁ δι᾽ οἶχτον 
φιλανθρωπίας, 2. ᾿Ετέρα εὐχὴ διὰ στίχων, Αἰΐα 
preces carmine. P. Θεουργὸν alga φρίξον, ἄνθρωπε, 
βλέπων. 8. ᾿Ετέρα διὰ στίχων. Alice carmine. P. 
Αὖθις δὲ πρὸς μέθεξιν ἂν γαιρὸς φέρει, 4, Στίχοι 
μετὰ τὴν ἁγίαν μετάληψιν. Carmina posl sanctam 
Communionem. P. Εἶδες, ἄνθρωπε, τῶν σπλάγχνων 
ἔνδον, B. Εὐχαριστήριοι στίχοι εἰς τὸ αὐτό, Im idem 
argumentum carmina, quibus gratias agit. P. 
Κύριε, ζωὴ, εὐχαριστῶ σοι τρέμων. 6. Ἑτέρα εἷς τὸ 
αὐτὸ διὰ στίχων. Alie carmine in idem argumen- 
tum. P. Ὃ δοὺς τροφήν μοι σάρκα τὴν ἑκχουσίως, 


81. Εὐχὴ ἐξομολογητικὴ, ἣν ὀφείλεις καθ᾿ ἡμέραν 


ἀμεταθέτως λέγειν πρὸς τὴν ὑπεραγίαν Θεοτόχον, ἐὰν 
ποθῆς ἐν τῇ ὥρᾳ τοῦ ψυχοῤῥαγήματος σου ἰδέσθαι αὐτὴν, 
x3i Bov0slac πολ) ἧς καὶ παρηγορίας τυχεῖν ἐξ αὐτῆς. 
Preces in quibus deliclorum confessio sit,singulis 
diebussine ulla intermissione recitandasi viscum 
animam agis, sanctíssimam Virginem Deiparam 
intueri,et subsidium multum,necnon et solamen 
ab eadem obtinere. P. Δέχου τοίνυν, εὐμενεστάτη 
Δέσποινα ἀγαθὴ, τὴν olxtpdv μου δέησιν, 

Congessit preterea ex operibus D. Basilii Ora- 
tiones viginti quatuor de Moribus.' H6ixoi λόγοι x$' 
ἐκλεχθέντες διὰ Συμεῶνος τοῦ μαγίστρου xal λογοθέτου 
ἐκ πασῶν τῶν πραγματειῶν τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν 
Βασιλείου ἀρχιεπισκόπου Καισαρείας τῆς Καππαδοχίας, 
Orationes de Moribus viginti quatuor, οοἰϊδοίω 


Deipara, necnon Christi Dei nostri divina nati- C per Symeonem Magistrum et Logothetam ez om- 


vilate usque ad fincm vite Virginis contigere. Ad 
hec derevelatione pretioso illius vestis,et quomo- 
do magnus hic lhesaurus Christianis conservatus 
est. P.Eypi» ἀληθῶς τὴν Παρθένον, ὥσπε; αὐτὰ Θεοῦ 
πρὸς ἀνθρώπους ἐπιφοιτᾷν μέλλοντος, Laudatur 
quoque a Michaele Glyca epistola 22 in indice Bi- 
bliothecie Sfortianc in classe physicorum 1. Cod. 
28 inter alia recensentur orationes ecclesiastice 
Symeonis Metaphraste. Qu:snam ipse fuerint, 
dicent alii. Ego eas non vidi. 

[131] Nec hisce contentus pleraque alia scripsit, 
qus inter alias ecclesiasticas cantiones Christiani 
homines modularentur. Inter eas primum erit 
Troparium, cujus initium, ᾿Εξάρξατε xópat map- 


θενικαί, 9, “Ἔτερα Στίχηρχ κατὰ ἀλφάδητον τοῦ ἢ 


μεγάλου Κανόνος, Alia Stichera ordine Alphabeti 
composita Magni Canonis.3. Κανὼν ci; τὴν ὁσίαν 
Μαρίαν τὴν Αἰγυπτίαν, Canon in sanctam Mariam 
JEgyptiacam. 1. Aprilis. P. Τῷ μαχαρίῳ καὶ 
πρώτῳ, 4. Κανὼν mapaxÀntuxo; εἷς τὴν ὑπεραγίαν 
Θεοτόχον ψαλλόμενος τῇ μεγάλῃ Παρασχενῇ. Canon de- 
precatorius ín sanctissimam Deiparam,qui cani- 
(ur magna Parasceve. P. Θέλων σου τὸ πλάσμα, 
Χριστὲ μου, ζωῶσαι. [n Bibliotheca Collegii Gre- 
corum. 

Plerasque etiam precesque in Ecclesia Greo- 
yum non sine pietatis fructu recitari solent, ipse 


nibus sancli Patris noswi Basilii Cesaree Cap- 
padocia episcopi. In aliis Manuscriptis Codicibus 
habetur. Συμεῶνος λογοθέτου τοῦ δρόμου, τοῦ xai Με- 
ταφρχστοῦ. Symeonis Cursus Logothete,qui et Me- 
taphrastes. Leguniur passim et fere undique in 
Bibliothecis Italicis Manuscript: edite sunt Gro»- 
ce Parisiis 1556,apud Guilielmum Morellum in 8, 
et Latine cum aliis Basilii Operibus Parisiis apud 
Michaelem Sonnium 1603, in folio,Stanislao Flo- 
rio interprete, et tandem Graece et Latine Fran- 
cofurti apud Nicolaum Basseum in 8.Hujus exem- 
plo alius, quicunque ille fuerit, cum nomen operi 
non prafigalur, ex operibus Chrysostomi simi- 
lem laborem nec frustra suscepit. 

[132] Et ut magisac magis pietatem et religio- 
nem Christianorum animis excitaret, capita qum- 
dam perbrevia sentenliis non tam concionis et 
venustis,quam gravibus et severis referta, tum ex 
8uo tum ex aliorum penu concinnavit, eaque ele- 
gantissima. E àuo sunt Γνωμικά κεφάλαια g2a' , sen- 
lentiosa capita cxxxi.Quorum illud est principium: 
Ὃ γὰρ στύφων ix γαιρῷ λὄγος τοῦ ἀπαλωτέρου 
βελτίω κατὰ πολύ, Ex aliorum hsec qua sequun- 
tur : Κεφάλχια τοῦ ὁσίου xal θεοφόρου Πατρὸς 
ἡμῶν Μακαρίου τοῦ Αἰγυπτιοῦ ix τῶν αὐτοῦ λόγων 
παραφρασθέντα, Vide studium et conatus Symeo- 
Bis : Ὑπὸ τοῦ λογοθέτου τοῦ Μεταφραστοῦ pv'. Ci 


131 LEONIS ALLATII. 


132 


pita saneti el Deiferi Patris nosiri Macarii &gup- ^ cem animarum Hypotyposiem, Capitibus cxx com- 


tii,ex illius sermonibus paraphrasi exposita a Lo- 
gotheta Meiaphraste. "ἢ. Χάριτι μὲν καὶ ὁωρεᾷ τοῦ 
Πνεύματος θείᾳ ἕκχστης ἡμῶν τὴν σωτηρίαν πορίζεται, 
πίστει ὃὲ καὶ ἀγάπῃ, ἀγῶνι τε προχιρέσεως χὐτεξου- 
eloo τοῦ τελεῖου μέτρου τῆς πνευματιχῆς ἡλιχίας 
ἐφιχέτθαι δύναται, Horum capitum Macarii a Me- 
tlapliraste melaphrasi exornatorum mentio fit in 
eclogis testimoniorum Patrum adversus Barlaa- 
mum et Acindynum et eorum hzreses. Subnec- 
tebantur in eodem Codice : Τοῦ αὐτοῦ ἀγίου Maxx- 
plo» κεφάλχιχ ἕτερα ὠφελείας πάτης πεπλησμένχ με΄, 
Ejusdem sancti Mucarii alia capitu. perquam 
utilia quadraginla quinque. P. Πᾶσα ἡ εὐαρέ- 
στησις τοῦ Θεοῦ, χαὶ f, διχχονὶχ τῆς ψυχῆς ἐν 


prehensain. 


Scripsit item Epistolas ad diversos, ex quibus 
penes me sunt novem. P. ᾿Ὡς εὐστόχως. Ex sunt 
salis compositae οἱ accurate, publicabunturque a 
me, si Deus dederit, aliquando, una cum Nicolai 
patriarch: Constan'inopolitani, Theodori Metro- 
polit» Niczeni, Photii Patriarchze Constantinopo- 
litani, Demetrii Cydonii, Nicete Magistri, Manue- 
lis Paleeologi, et aliorum Epistolis. 


Carminibus quoque operam impendit, iambicis 
el politicis potissimum, quibus mores hominuin 
componebat, pietatemque adaugebat.Eorum spe- 
cimen supra habes ex iis, 402 supra inter illius 


τοῖς λογισμοῖς ἔστιν, Σπούδασον οὖν ἕωθεν. Ab eo- B preces signavimus. Nunc nonnulla apponemus, 


demne Metaphraste paraphrasi et ipsa explicata? 
Ego puto: alii certius determinent. Sic eodem 
ipso tempore non alio scopo Leo imperator edi- 
dit, Οἰαχιστικὴν ψυχῶν ὑποτύπωσιν. Gubernatri- 


Alphabetum domini Symeonis εἰ logothetce 
cursus (a). 

Ab oculis Deo Creatori lacrymas,cordisque una 
erumnas, anims autem poenitentiam offero. 

Qus voluptatis gratia feci, nunc cor transfodiunt, 
siquidem carnis voluptates cruciatus animo pepe- 
rerunt. 

Proclive est,probe scio,genus humanum ad pec- 
catum ; ego autem, proh dolor! brutorum instinc- 
tum sum preietergressus. 

Adeste,animz benigne,lacrymarum fontes vivos 
elfundite ; nam gravia commissa sunt offendicula. 

Sedaudacius proloquar.Si penes te, Christe, sancti- 
tas peccatorum sordes superat, jam mihi seeurrito. 

Ut est melius mori quam sic peccatis obrutum 
vivere ! quanto melius erat non nasci! 

Levavi ad te, Domine, oculos mentis, nequid- 
quam, misericordis spe ipsa destitutus. 

Mortis imago terret mortales; me qus post 
mortem erunt,majori etiam formidine percutiunt. 

Respice, Verbum,anims me: pravitatem; auxi- 
Jiator :nihi sis propitius. 

Reos poaire tibi haud volupe ; imo salvare me 
magis gratum. His me consolor. 


Leo crudelis me aggressus est,quzrensanimam D 


meam perdere. Ecce ore improbo ruit. Porrige 
manum tuam salvatricem. 
Tusolussinepeccato es, ChristePatris unigenite. 
Ego autem actionestenebrosas patravi,lucis ope- 
rà perosus : quare crasse me obvolvunt tenebra. 
Tuquidem facta verbaque mea reprobas;si tamen 
me reprobatum salvas, dicam le sospitem meum. 
Quando peccatorum meorum multitudinem sup- 
puto, ob instantem poenam metu excrucior ! 
Multos per gradus gloria tua incedit, per multos cas- 
tigstio etiam tua:quomodo supplicia isthaec portabo? 


(a) Interpretationem Latinam addidimus,Eprr. 


tum ut hominis ingenium feraz, expertumque 
agnoscas, tum ut ab imperitis similes antiquitalis 
opes propter sui molem exiguam, interitui obno- 
xie per me conserventur posteritati. 
Α΄. 
᾿Αλφάβητον τοῦ χυροῦ Συμεὼν καὶ λογοθέτου τοῦ 
δρόμου, 
᾿Απὸ βλεφάρων δάχρυχ, ἀπὸ καροΐας πόνους, 
᾿Απὸ ψυχῆς μετάνοιαν προσφίρω σοι τῷ Κτίστῃ. 

[138] Κέλη μοι νῦν γεγόνασιν αἱ φιλήδονοι πράξεις * 


"Hóovzi μετεσσράφησαν εἰς ,αλεπὰς ὀδύνας. 


“Γένος βροτῶν εὐόλισθον, οἵδα, πρὸς ἁμαρτίαν" 


᾿Αλλ᾽ ἐγὼ, φεῦ! παρέδραμον καὶ τὴν ἄλογον φότιν, 
Δεῦτε, ψυχαὶ φιλάνθρωποι͵ δεῦτε δακρύων ὄμδρος, 
᾿Απὸ ψυχῶν χενώσατε, πολλῶν θρήνων ἄξιαι, 
"Epi τι καὶ θρασύτερον El νιχᾷ σοι χρηστότης, 
Χριστὲ καχίαν ἄμετρον, ἐπ᾽ ἐμοὶ νῦν φανείτω. 
Ζῇν οὕτως ἀμ χρτάνοντι τὸ θανεῖν πόσον κρεῖττον ! 
"Q xai μᾶλλον συνέφερεν ὅλως μὴ γεννηθῆνχι, 
"Hoa πρὸς σὲ τὰ ὄμματα, Δέσποτα, τῆς χαρδίας" 
Κράζοντι πιχρῶς ἔλεον, ἐξέλιπον ἐλπίδες͵ 
Θανάτου τὸ μνημόσυνον πιχρόν τι τοῖς ἀνθρώποις" 
Ἐμὲ τοῦ τέλους πλέον δὲ, τὰ μετὰ τέλος τύήχει, 
Ἰδὼν ἴδε τὴν κάκωσιν τῆς ἐμῆς ψυχῆς, Λόγε, 
Καὶ συμπαθῶς ἐπίστηθι, χαὶ μὴ ἀντιπαρέλθῇς. 
Κολάζειν, οἶδα, Δέσποτα, γνώμην οὐχ ἔχεις ὅλως, 
Χαΐρεις ὃξ μᾶλλον σώζων με. Τοῦτό με θάλπει μόνον. 
Λέων πιχρὸς ἐπέστη μοι, λέων ὁ ψυχοφθόρος 
Ἄνοιξε στόμα, Πρόφθασον᾽ χεῖρα δός" ἥρπασέ με, 


Μόνος αὐτὸς οὐχ ἥμαρτες. ᾿Αλλὰ τοσαῦτα μόνος, 
* ? 3. ^ * w 
Σὺ μόνος. ἀναμάρτητος͵ χαὶ Χριστὸς ὄντως μόνος, 
? * » 
Νυχτὸς πράξεις ἠγάπησα, φωτὸς toq2 μισήσας" 
Ὅθεν καὶ περιμένει με σχότος τὸ ψυχοφθόρον. 
Ξένα σηι xal παράδοξα, mivtz νιχῶντα λύγον " 
"Eué ὃξ τὸν χατάχριτον εἰ σώσεις, πάντων μεῖζον, 
"Otzv ἀναλογίσωμχι τῶν καχῶν μου τὰ πλήθη, 
Ποῖος τρόμος συνέχξι με τῆς ἴσης τιμωρΐας ! 
Πολλαὶ μοναὶ τῆς δύξης goo, πολλαὶ xal τιμωρίαι, 
)e s , , . -- -- 
Τάξεις καὶ μέτρα, Δέσποτα. Φεῦ μοι | καὶ πῶς ὑποίσω: 


a 133 
Ῥῆξον ἐμοὶ, φιλάνθρωπε, χειρόγραφον πταισμάτων, À 


Καὶ τῆς μερίδος ἄξιον τῶν σωζομένων δεῖξον, 


^—- ^ , * [1 - 
Ν Σταγόνες τῶν δαχρύων uoo πρὸς τὴν σὴν εὐσπλαγ μίαν, 


, Τί τῶν παρόντων ἄξιον πρὸς δόξαν τῶν μελλόντων ; 


Ποταμοὶ γενηθέτωσα, εἰς κάθαρσιν xaxov μου. 


) 
Τί Χριστοῦ ποθεινότερον ; ὦ πλάνης ! ὦ μανίας ! 
Υἱὲ Θεοῦ προάναρχε, μὴ γωρισθῶ σῆς ποίμνης, 
Μὴ τῶν ὀδόντων γένώμαι τοῦ ψυχοφθόρου βρῶσις, 
Φεῖσαί uou μόνον, Δεσποτα, φεῖσαί uou xal δικάζων, 
Ἡμερον ὄμμα δεῖξόν μοι. Χεῖοα 00; δεξιάν σου, 


Χορὸς ἀγγέλων, πρόστηθι ψυχῆς ἀθλιωτάτης, 

Καὶ μὴ ὀφθῆναι θνήσχοντι πρόσωπα τὰ ξοφώδη. 

Ψυχὴ τοῦ τέλους μέμνησο, xai πένθει καθεκάστην, 

Τὸ μετὰ τέλος πένθος γὰρ πένθος οὐδὲ ἀνύει, 
[184] Ὦ χοὶ συναρμόσας με, φύσει, Λόγε, πιπτούσῃ, 
Μνησθεὶς τίς μου ὑπόστασις, σώζων, ὡς οἵδας σῶσον. 
Β΄, 
Ἕτερον ᾿Αλφάδητον, 
᾿Αναλογίζου, ταπεινὴ ψυχὴ μου παναθλία, 
Βῆμα τὸ φρικωδέστατον χρίσεως τῆς μεγάλης, 

Γυμνὴ γὰρ μέλλεις ἵστασθαι χαὶ τετρχχν,λισμένη 
Διδόναι λόγον ὑπὲρ ὧν ἐπράξαμεν ἐν βίω, 

Εἰτ᾽ ἀγαθῶν, εἴτε χαχῶν ἀδίχων ἢ διχαίων, 

Ζῶν μὲν οὖν, ἂν ἠλέησας τινα ἐλεηθήσῃ, 

Hu ἀνάγκης i ἔχωσας, ὡσαύτως xal σωθήσῃ, 
θεὸς ἀπροσωπόληπτος᾽ τάντάξια γὰρ νέμει. 
᾿Ιδοῦσα ἂν ἐσχέπασάς τινα γυμνὸν ἐν βίῳ, 

Καὶ πενομένους ᾧκτειρας, νοσοῦντας δ᾽ ἐπεσχέψω, 
Λιμώττοντας δ᾽ ἐνέπλησας, ἐχόρεσας διψῶντας, 
Μονήν τε παρεσχεύασας ἀστέγοις χαὶ πλανήταις͵ 
Νεμεῖ σοι πολυπλάσιον xai ὁ χριτὴς τὴν χάριν, 
Ξένην ὡσαύτως δ᾽ ἀγαθῶν παντοίων σε πδιήσει, 

Ὅλως dv οὐχ ἡλέησάς τινὰ τῶν δεομένων, 
Πτωχὸν ἂν οὐκ ἐνέπλησας, πεινῶντα χαὶ διψῶντα, 
Ῥευστου ἂν οὐκ ὠμφίασας ἐχ πλούτου ἀναμφίους, 
Σώγειν bU ὐουσά τινα οὐκ ἔσωσας ἀνάγκης 
Τοῖς δὲ 7 ψυχὴ, προσέχουσα xai διανοουμένη, 

"Y πάνοιξον τὰ πλάγχνα σοῦ τοῖς ἐπιδεὴμένοις, 
φθειρόμενα διάνειμε, μένοντα ὅπως χτήσῃ. 
Χρῆσον ἀγάπην καθαρὰν πρὸς τὸν Θεὸν χαὶ πίοτιν 
Vu χὴ, καὶ τὸν πλησίον σου ὡς ξαυτὴν ἀγάπα. 

Ὡς ἂν ἀξιωθείημεν τῆς ἄνω βασιλείας. 

I" 


Εἰς τὴν ἰδίαν ψυχήν. 
Ψυχὴ, στέναζε, xal σταλαγμοῖς δαχρύων. 
Σπούδασε τῶν σῶν ἐλαλείφειν πταισμάτων 
Τὸ γρχαμματεῖον᾽ ἀλλὰ μὴ πάλιν νέας 
Γράφειν ὀφειλὰς, χαὶ παροργίζειν θέλε, 
Ὁ Χριστὸς, οἵδα, χρηστός" ἀλλ᾽ εἴπερ φθάσει 
Τὸ χοινὸν ἁρπάσαι σε τοῦ βίου τέλος 
Οὕτω Pan xai βεδορδορωμένην, 
Ot μοι ; τί δράσεις ; πῶς πιῇ ποτηρίου 
Τὸ πιχρὸν, ὃ κίρνυσι θυμος Κυρίου ; 

[135] Δ΄. 

Εἰς τὸν χῦριν Στυλιανὸν τὸν πρωτασηκρῆτιν, 
Φίλου θανόντος πῶς τις οἴσει ῥᾳδίως ; 
Φίλου θανόντος xal συνῳχειωμένου, 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


134 


Dele, prohumanitate tua,chirographum peccato- 
rum meornm,et in beatorum numerum accenseto. 

Fac ut laerymorum rivuli qui tibi fluunt, flu- 
mina fiant quc cor meum mundum reddant. 

Qui taedem in terris cum rerum futurarum 
magnificencia comparandum erit ? Quid Christo 
optabilius ?* O stultitiam inania sectantium ; 

Fili Dei eterne, ne me sinas a grege tuo se- 
parari, victimamque fieri malignantium. 

Parce mihi, Domine, parce mihi in justitia tua. 
Oculum mihi monstra propitium ; dextera mihi 
porrige tuam. 

Angelorum chorus anime mete zrumnose sub- 
veniat,et avertatab ea signa feraliain articulo mortis. 

Memento, anima, finis ultimi, et lugere ne de- 


B sine ; post finem enim nullus jam luctui locus. 


Frsgili me, Verbum,natura circumdedisti;tu me pla- 
ne novisti;salutem ergo mihi impertire ne d :trectes. 
II. 

Aliud alphabetum. 


Meditare,misera anima, horrores extrem;i judi- 
cii. Nuda enim et humi depressa rationem reddes 
omnium quas per vitam fecisti, sive bona sunt, sive 
mala, sive justa, sive injusta. Quod si misericors 
fueris, misericordiam et tu nancisceris, saluteraque 
invenies si alios salvos reddidisti.Nullaapud Deum 
personarum acceptio, et. remuneralio ejus justa 
semper. Si igitur nudum vestisti, aut pauperis mi- 
serius es, aut egrotantem visilasli satiaslive fame 
vel siti loborantem ; si denique errabundos hos- 
pitio excepisti, scias, Dominum id multifarie red- 
ditnrum esse, Quorum nihil tibi continget si 
egenorum preces aspernatus es, si fami ac siti 
aliene non subvenisti nudosve fratres veslire re- 
cusasti. Nam cum $posses miserorum allevare 
infortunium, deses mansisti. 


Ageslum, anima, horum omnium memor,aperi 
misericordie thesauros et da egentibns. Res flu- 
xas amittendo mansuras possidebis. 


Charitatem et filem integram Deo exhibe, ani- 
ma, et proximum tuum dilige sicul te ipsam. Sic 
regno celesti digni judicabimur. 


ΠῚ. 
In propriam animan. 


Gemebunda,anima,et lacrymis manantibus pec- 
catorum memoriam dele, et cura ne novorum, 
Deo irato, accurseris, 

Christus, hoc quidem constat, misericors est ; 
at si forte vilam tuam perversam ac sordibus 
molarum actionum inquinalam abrumpere volue. 
rit, eheu ! quid facies? qui calicea amarum a 
Domino irato propinatum bibes ? 

IV. 

In dominum Stylianum protosecretarium. 

Amici ejusdemque familiarissimi niortem quis 
facile tulerit ? Sic equus ab equo separatus mordet, 


135 


οἱ bes bovis societate privatus laerymas fundit. 4 


Equidem amico eoque nobilissimo defuncto 
quid fsciam ? Lacrymis profecto offusis hzc ad 
te, 8Mliane, scribo, ad te qui mibi es dulce de- 
cus, ia wrumbis copsolator, in rerum adversitate 
auxiliarís ; qui mearum in te partem curarum 
suscipis, philtrsm qui es omnium dierum, insons 
erga insontem, cum libertate verba faciens, ani- 
mi nequaquam ambigui; qui me nonsunquam 
pusillanimem erigis, qui semper in rerum dis- 
crimine presto est : ad te. chari capitis desiderio 
vulneratus, accorro, qui unicum solamen in ge- 
milibus et lacrymis babeo. 


Commentaria is Lucam scripsisse Melaphras- 
tem, non nemo probare conabitur testimonio 
Theophasis Ceramei Homilia in quintum Ma- 
tetiaum Evangelicum ; sic enim ille: Καὶ ὡς zv 
pn «xb ἡμεῖς DÓeutv ἀπεοιχότα μαντευεσῦθχ', ἀξιό- 
ζω. ἐνετϑα περάγωμεν μάρτυρα Συμεώνηιν͵ τὸν τὰς 
μετατράσεις εὖ μάνα συνδέμενον᾽ ἀπορχὴ, Cr τῷ εἰς 
τῶν gos Arar 3, Ὑπομτνίματι τόυτοὸ ποισήμενος, Ac ne 
νοι elíam sine probabili causa divinare velle 
vídeumur , fide dígnum testem ad hanc rem 
producimus 5Symeonem. fllum, qui Meltaphrases 
proclare composuit : satis igitur sit. híc, gui in 
sanctum. Lueum. Commentario ila existimaeit. 
Qui id sfürmsret deceptus ipse primum pravo 
verborum intellectu, alios postea, si ipsi fiderent, 
deciperet. Verum siquiuem est, quemadmodum in 
lrophetas, sanctosque alios veteris Testamenti Vi- 
ros,necnon Novi, quorum in sacris Litteris mentio 
exstat,Commentarios scrip sit, ita et in Lucam scri- 
psisee,quis id negsbit?Ergo et in Evangelium Lucie 
[aterpretationein. Ne minima quidem ex parte. 
Sanetorutn quorum Vitas composuit Metaphrastes, 
genus duplex invenio : alterum cujus in Scriptura 
memoria aliqua exstat; alterum cujus nulla. Cujus 
nulla est, ipse, quie ex aliorum scriptis habuerat, 
narratione sua, teuiporis serie non turbata, diges- 
sit, el Vitas, resque gestas, sive Martyria nuncu- 
pavit : cujus exstabat, verba illa, in quibus [136] 


LEONIS ALLATII. | u 


B Μόνοις στενογμοῖς καὶ σταλαγμοῖς δακρύων, 


ἽΞπκος διαττὰς δάκνεται τοῦ σ)υνόμου, 

Καὶ βοῦς στερηθεὶς τοῦ συνήθους ὄαχρύει. 
Ἐγὼ τί δράσω ζευμωϑθεὶς τὸν φίλον ; 

Φίλων τὸ «ἀλλώεισμα, τὴν xegesvióz ; 

Σὲ, Στυ)ιανὲ, ταῦτα δακρύων Ἰράφω, 
Πρότφθεγμα τερτὺν, πῶν ἐμῶν πάνων λύσις, 
Κύπων βοηθϑὲ, συμμεριστὰ φροντίδων, 
Κοινωνὶ πέντων͵ xzi πλέων τῶν χειρόνων, 
Φίλτρον βέδπχιον οὐ πρὸς ἡμέραν βλεπον, 
Φίτρον φυλάξας, οὐδαμοῦ φέρον ψόγον, 
᾿Ελεύθερον φρόνημα, διπλόης ξένον, 

Ἔμτις παρτγόργμε μιχροψυχίας, 

Ὃ καὶ πλέον μοι συνδεθεὶς δεσμοῖς πύϑου, 
ἤλλυτος ἦλθες πρὸς πνοὰς νὰς ἐσχάτες͵ 
Kai νῦν ἐγώ σου τῷ πόϑῳ τετρωμένος, 

Καὶ μηδὲν εὑρὼν εἰς ἀνχψυχὴν πλέον, 





Ψύχω τὸ πνεῦμα, σπένδομαι τὴν νγαρδίαν. 


Mattheum. Ὑπόμνημα εἷς τὸν Προφήτην ᾿Αὔλω 
Commentarius in Abdiam Prophetam. 'Yzogng: 
tic τὸν ἅγιον ἀπόστολον Φίλικπον. Commentaries a 
sanctum. apostolum Philippum. Ὑπόμνημα εἰς ἡ 
ἅγιον ἀπόστολον ᾿Ανδρέαν, Comsmenfarius in αι | 
tum apostolum Andream. Ὑπόμντμα εἷς τὸν ἔχιν ' 
᾿ἸἸάχωδον τὸν ἀπόστολον. Comseniaréus in samien | 
Jacobum apostolum. Ὑπόμνημα ἐϊς τὸν ἅγιον jsro- 
λον τοῦ Χριστοῦ θωμᾶν. Commentarius in uscm 
apostolum | Chrísti Thomam.  Parique rese, 
Ὑπόμνημα εἰς τὸν ἅγιον Εὐαγγελιστῆνν Aou. Con- 
mentarius in sanctum Erangelístase Lun, εὶ 
incipit : El xa? δικαίου μνήμη μετ᾽ ἐγκωμίων τοῦ": 
θαι, quod Leo Centuripinus expressius diri ia 
sanctum Jacobum apostolum Zebedsi filium, λὺ- 
qov xa9' ὑπόμνημα ἐν εἴδὲι πανηγυρικῷ, Oralio que 
vice Commentarii esse poterit in. genere demo 
gtratito. 

Antonius Verderius in Supplemento Bibliotbe- 
cs Gesneriana in Catalogo exhibito ἃ Grammatie 
recenset, Symeonis Melaphraste Dioptram. De 
qua nihil ipse habeo. Potuit illam, quemadme- 
dum et alia scribere Metaphrastes, et forte serip- 
sit, e! modo alicubi latet. Nos non omnia vidi- 
mus. Neque quia nobis ignotum, ideo etiam non 
fuisse scriptum existimatur. 

llis prope diebus cum a me de &tate Symeonis 
Metaphraste doctissimus ac eruditissimus Simoa 


continebantur, arripiens, et sua, vel aliorum anti- D Wagnereckius percontatus fuisset, respondi, ut 


quorum interpretatione expoliens atque locuple- 
tans,res illius Sancti ila concinnabat, ut Commen- 
tarium potius scribere, quam res gestas illius nar- 
rare videretur: ideoque non alio titulo usus,quam 
Commentarii. Hine apud. illum, Ὑπόμυτινα εἰς τὸν 
&to Ἐῤχτγελιστί,» ᾿Ιωάννην, Commentarius im san- 
cium  Eeangelistam Joannem. Ὑπόμνημι εἰς τὸν 
μέγαν Προφήτην Δανιήλ, Commentarius ín. sanc- 
fum Prophetam Danielem. ᾿Υπόμνημα εἰς τὸν ἅγιον 
ἀπόστολον xal Εὐαγγελιστὴν Μαιθχῖον, Commen- 
(arius τη sanctum. apostolum οἰ Evangelistam 


potui, misique eam Diatrib: partem,qua Symeonis 
4685 asseritur el stabilitur. Legit ille mea, exa- 
minavit, tandemque in nonnullis non absque ra- 
tione dubitans rescripsit. Ea lubet hic ar ponere, 
ut pene absolutam de Metaphrasta rebus cognitio- 
nem habeamus, quibus addam et mea. Si dubita- 
tionibus illius satisfeci, bene est ; sin minus,sup- 
plebit ille qus deerunt. 

Nobilissime e eruditissimo Viro D. Leoni Allatio 
suo Simon Wagnereckius S.I. In Metaphrasta tem- 
poribus pervidendis miram mihi lucem attulerumi 


137 
m 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIDA. 


138 


majittero tuoitanimirumquotidie monimentavetera A Catalogum denovo Melaphrasta scriptorum sylla- 


100is 0s beneficiis beanl,quibus resplurimusdisci- 

ge "us,etiam Darouio ac Dellurmino ignotas.Ac certe 
ι ἐδ hoc infinito sacre antiquitatis recessu dici non 
w POolesi,quam cupide amplectar tuam πανἐπιστήμονος 
, ἄὐστοχίαν. Porio inter celeraparum quidem vite il- 
- ἐμὰ evincis ; si Leimere omnes ille sanctorum Vita 
- quo Meluphraste nomen habent affixum, au affic- 
. lum,a Metaphrasta calamo fluxissevideantur,cum 
perridiculo quodam paradoro,|137]prope omnibus 
Christi seculis vicisse debere:cum hao Vite de di- 

. Versissimarumatalum sanclis conscriplasapissi- 
me scriptorem suum,tanquam oculatum testem ad- 
ducant. Verum est h.c loco, quod etiamnum forle 
possit expendi:quid si enim Melcphrastes eumdem 


bo adjunceris nihil.In quibus tamen ipsislucubra- 
tionibus Pselli,ne utique a te positam miror , illam 
ejus Venelongam ud Xiphilinum Epistolam,qua vir 
tlle aurum verumuse confectum gloriutur ,ejusque 
artificii modum arcanissime indicat patriarcha. 
Habeo eam. cognilam mihi ex illa manuscripta 
Chrysopherum Gracie ampliusviginti Bibliothe- 
ca,quam inler Grecoram codicum suorum Cimelia 
1056) Serenissimus possidet. Quod autem nos- 
trum hune Metaphrastem nunquam monachorum 
albo udscriptum [138] fuisse suspicaris: (n eo te, 
amicissime rogo, ul unicum opinionis contrarie 
firmamentum perpendas.Nam Josephus Methonen- 
sis episeopus in Defensione contra Marcum metro- 


, olim morem servacit, quem nuper Surius Patrum g politam(exstat hic liber in conciliis Greco-Latinis, 


. fos(rorummemoria? Is quippe multas sanctorum 
Vitas a Latinorum veteribus quibusdum, ut puta- 

ἷν bal,sordidius scr:ptas, proliziore passim stylo di- 
d, gessit,idque non in su. ,sed auclorum,quos emen- 
ᾧ dabat, perso :i:quod quidem Surii factum,an satis 
» ad eruditionem untiquariam prosit, non disputo. 
AMilicerte nulla iusacris antiquitas sordel,utcene- 
randum ejus canitiem cernatu alieno indigere pu- 
tem.lllud aio,siquisaliquando e posterislunge post 
n0$ futuris ignorurem factum hoc Surii,el prefa- 
tionibus ejus amissis, solas divorum Vita a Surio 
editas inveniret(ut in MetapAraste scriplis,heu!fa- 
clum esse videmus), an non et ille demum perple- 
zissimus [ierel in cognoscendis lemporibus Surii, 
cum sape Surius in eorum auctorum persona,quo- 
rum stylum emendarese credidit,de diversissimo- 
rum (emporum Sanctis testimonia passim ocula- 
tissima aical? Viueigitur,amantissime Leo,annon 
el Metaphrastes quid simile fecerit,ideoque Cionitae 
Alypii Vita,et alie similes, nihilo tamen secius ad 
Metaphrastem pertineant, qui quidem diversissi- 
marum alatum testem oculutum se dicere videa- 
lur,non quidem m sua,verum in Auclorum perso- 
na,quos loqui emendatius docuit. Exspecto mira 
cupiditate, quid sentias. De illo autem loco Meta- 
phraste,quo se adhasisse dicit Himerio, ut solere 
videmus xov πῶλον πρὸς μητρί, plane ad te hic,a par- 
tibus Bollandi mei discedo:nam revera talibusoxo- 
χοριστικῶς diclis, Graci infinilis modis abundant, 
etiam cum de adultis loquuntur : sicut et Chri- 
stus discipulos suos non. ulique (um ctate pue- 
rulos, παιδία (amen vocavit. Itaque propter alías 
eliam rationes à Te praoclarissime positas, nul - 
lus dubito, Melaphrastem sub Leone Basilii Ma- 
cedonis filio confirmata jam atate virum fuisse. 
Illa tamen Metaphrasie alia. scripta (cum ego 
preter divorum Vistas, et Odas quasdam in Me- 
nis sub Symeonis Logolhete nomine nihil un- 
quam aliud ciderim) illa inquam ejus alia scri- 
pia, qug mulla et elegantissima per otium vidisse 
te scribis, plane cognoscere aveo. Nam in hac no- 
bili Diatriba tua summo cum amore mihi trans- 
missas etsi Meluphrasiaa te scripta infra enume- 
raturum pollicitus ea, tamen aliis forte negotiis 
factum crodiderim, ul proer. seriptionum Pselli 


ParROL, G2, CXIV. 


coc moe UD vos ἢ NS. 


editionis RHomanz ad finem concilii Florentini)Sy- 
meouem hunc Metaphrastem a Gracis dictum esse 
Tlhieologum τὸν νέον, ait,seuJuniorem:utjam meri- 
to sentire quis possit,illum Symeonem Theologum 
juniorem, seu νέον (cujus orationes tres et viginti 
noster Jucobus Pontanus ecodice Bavarico edidit) 
esse Symeonem;Metaphrasiem, qui denique factus 
δὶ} monachus el prepositus monasterii S. Maman- 
(is, [orlassetot Sanctorum exemplis permotus ,quo- 
rum ille Vitas conscripsit.Certe sicul Graci i Me- 
nois Odas Symeonis Metaphrastavecant 0das Sy- 
meonis Log«thete,quia nempe Magnus aliquando 
Logotheta fuit, id est supremus Imperatorum Gra- 
cia Cancellarius : cur non similiter, omisso Meta- 
phrasta nomine(quod ille a Vitis sanctorum acce- 
pit/Symeonem tantum Theologum Juniorem voca- 
re alibi possit ? Cum prasertim Josephus Metho- 
nensis (es'etur eum reipsu Theologi Junioris nomi- 
ne indigitatum fuisse, ad distinctionem divi Na- 
2ianzeni: qui vetus quidem Gracorum Theologus 
est:attigi hanc rem paulo plui ibus in Prolegome- 
nis num.28,fol. 1006, etiam ex mente Gretsert. De 
seniore Psello,vel antequam reseriberes mih ,co- 
gitabam jamdudum,fte a Bollando nostrodessenti- 
renon posse. Cum enim seipsum Melaphrastes in 
sancta Theoctistes Vita (quam ab eo scriptam esse 
se ipso monstrante, Junior Psellus affirmat) sub 
Leone Basil Macedonis filio publicis muneribus 
esse functum ostendat, quem lamen Cosarem se- 
nior Psellus longe praecessit, non utique potuit 
ipse senior Psellus. Metaphraste jam defuncto, 
encomíum illud scripsisse,quod apud Surium, et 
alios nomine Pselli circumfertur. ltaque nescio 
quid doclissimo Bollando nostro evenerit,cum eam 
de seniore Psello sententiam tibi tribueret: quan- 
quam Te inter doctissimos et viros omnino tantos 
recenset (ut ibidem loquitur) quos suo plane me- 
rito colat. Est autem fragili eit& hoc proprium, 
ut vel festinatione nimia, vel difficultatibus aliis 
absorpli, non semper rite ossequamur, quo. ali 
senLiunt.Siculetliam arbitror,Lansselium nostrum 
nullomodo a tedissentire,licet in verbis aliquantu- 
lum discrepet,cum nostrum Metaphrastem sceculo 
Christi decimo posuit.Nam quod iu temporis spa» 
lium ab anno Christi nongentesimo usque «dle- 


Ὁ 


199 


LEONIS ALLATII. 


140 


simum, seculum Christi nonum appellas (nempe A tanda etiam non requisitus appellumanimam.Fa- 


decursum, ac jam plane completum), id omnino 
temporis spatium Lansselius noster , sacculum 
Christi decimum vocat , nempe inchoatum , el 
adhuc currens millesimoque Christi anno per- 
fecte complendum. 

De Parallage tonorum Joannis Lascaris in gra- 
tiam meam ezscripta ,oióx μὲν σοι χάριν vf,» πλείτττιν, 
Vellem tamen, ut hic scriptor has ipsus nudas to- 
norum differentias definitionibus suis explicusset. 
. Amo mirum in modum incredibilem amoris erga 
me lui abunduntiam,cum res lam mullas,mihique 
insigniter utiles,ac prope necessarias e manusrri- 
ptis codicibus[139]vestris perliberaliter communi- 
care libuerit.Agan: ego inpartesecunda mea quod 
is prima jam capi : alque gerianitale summ, ut 
celpatria mea requirit iterato fatebor,guam mul- 
ta,mi Leo, ab excellenti eruditione tua didicerim. 
Francisci Scorsi nostri Theophanem, nunquam 
hactenus vidi : non dubito eruditum valde inter- 
prelem esse: sed deejus Ceramei aiate «naque de 
summa Rogerii 2x3 in appetendo tttulo Regis, 
lecum plenissime sentio ex pluribus causis:prom- 
de illa de Rogerii nomine subtilitas,tanquam men- 
dosa ἀντὶ «5: joya: posita fuerit, peus me d: lectat, 
quam movet. De Genebrardo quid dicam? Tantumne 
virum in illis Suidae verbis intelligzndis, quc 
mentionem de Symeone Logolthelu faciunt, tam 
turpiter labi? At ille Caminiata, quem in tua dia- 
iriba citlas,quis est?nam et hunc nunquam editum 
puto, ut εἰ Cinnamum illum, cujus nunc tamen 


ctum Surii non probas,nec egoluudo:nec puto alii, 
nisi de [ace homines laudabunt. Mulare stylum, 
mulare rerum el personurum faciem, membra 
etiam ipsa in melivrem statum, ul videtur compo- 
nere,posteaque pro iisdem primis divendereac pa- 
blicare,astutia est,fallacia est,frausest,auctori£zus 
piis sursum versum os offucia sublinese esl, ut ni- 
hil de sententia dicam, quam an mutato sty:o,fir- 
mamin omnibus flle tenuerit judicent alii.Ni forle 
apud nonnullos veniam sibi inveniet fraus ab ipso, 
quieamcomminiscitur,professa.Sed quisminimum 
excusabit eam aperiam fraudem non esse,cum Le 
ctor Suriana abuuctorisgeminisverbis dignoscent 
non valeat?Poterai illesua characterum alio.atque 
alio genere in ipsa editione ab aliis distinguere, Εἰ 


B fecere in Interpretatione Thucydidis a Valla con- 


scripta Stephunus el Portus. Tum Surio gratie 
ageremus, quod. illius opera, et auctorem vele- 
rem [140] haberemus, et illius studio elegantie- 
rem, el ictu oculi et Suriana, et Auctoris verba, 
sententiasque conferemus. Mihi sane aque ac tibi 
simplex illud, minimeque fucatum dicendi ge- 
nus, quod tantopere admirata est Christiana an- 
liquitas summopere perplacet, et veritas ab omni 
ornatu denudata animum acrioribus stimutis ad 
pictatem. excilat : non ita tamen ut res illa ele- 
gantliori stylo expositi, el amamnioritbus colorum 
flosculis interstincte rejiciantur. Complector sum- 
me elegantes, οἱ Latinas dicendi formulus cum 
veritate conjunctas, quibus doctior factus uma pie- 


editionem Possinus noster adornat. 1ta nimirum C tatem addisco. Sed mihi sermo est de mutato in 


ego,qui jamdiu Gracorum auctores omncs cogno- 
scere studeo,adhuc infinitos superesse cerno, quos 
nesciam. Licebit hic ecideas, mi Leo, memor triti 
illius de Maücedone propter Democrit: mundos in- 
finitos irato; ut qui nondum vel unum probe su- 
begissel. Mitto nunc. simul εἰ semel totam par- 
lem hanc primam ; utque illam in pignus ami- 
cilia nostre Dominatio Vestra acceptare digne- 
(ur, ὥέομαι ττς 35 τιλανθρωπίας vn πάνυ. Monachi 
29 Maii 1618. 

Humanissimis his litteris mihi ob novas turbas 
in Bavaria exorlas principio mensis Septembris 
redditis,statim ita respondi:.d modum fleverendo 
Patri, Doctissimoque Simoni Wagnerechio Leo 


aliorum scriptis stylo,posteaque illis Auctoris pri- 
mi nomine sine ulla mutationis notadicenditis. Vi- 
dendum est, An et Metaphrastes quid simile fe- 
cerit. Videamus. Psellus, qui omnia Metaphraste 
studia in scribendis Vitis sanctorum accüratissime 
prosecutus est,quamvis direrat,male comptas,in- 
urbaneque consci iptas elegantiore stylo enarrasse, 
nunquam tamen αἰ εἰ ἴῃ aliquibus stylum immu- 
tasse ; in aliquibus ita ut erat reliquisse : postmo- 
dum Vitam illam sub primi scriptoris nomine ρα» 
blicasset. Quod et cerum est; nam Symeon Vilas, 
quus sibi scribere proposuerat,ita in alium sermo- 
nem ertulit, ut prope jam essent elocutione a pri- 
mis illis diversa, ideoque suas Mczaopísscc, Meta- 


Allutius S. P. D. Mea de Symeone Metaphraste D phrases,in aliam nempe linguam conversas voca- 


dieta proburi abs te, triumpho et gaudeo : jam 
enim ad adversariorum (elis, morsuque tulus 
vix ero a Doctissimo, et rerum harum callentissi- 
“0 probates. Ut cerum fatear ,harmrebam antea non 
parum, pendebamque anii, mihique quodam- 
modo metuebam inscius,en qua ipse de Mctaphra- 
δία etate, et aliis disputaveram, tibi placitura 
essent ueque poliusad correctionem,quom ad glo- 
riam comparata. Quid enim sperure poteram in 
rebus occullissimis,el 8 viris tua Socielatis appri- 
me eruditis adeo solide pertractatis ingenioli me& 
tantillis viribus nisus? Dum interim laudor abs te 
pluceoque, luboris jam suscepti nec modo parnitet 
nec penitebit imposterum : imo ad similia scru- 


til, et sub suo nomine, abolito tetere scriptore, edi 
curacit.Etlicet inantiquis scriptoris fieret mentio, 
Melaphrastes tamenilliussupresso nomine,ne tem- 
pora confunderentur, reliqua sibi probata scrigto 
consignavit Ubi cero scriptoris Anliquioris memo- 
riam facere voluit id ita fecit,ut non videretur il- 
lius Vita, quam commentabatur Symeon auctor, 
sed alterius, que ante. ipsum circumferebatur. 
Vitam enim illam anle se conscripsisse fateba- 
tur hunc, vel. illum scriptorem. ld exemplo pa- 
tentius fiet. In Vita Symeonis Stglite ín Mandra: 
Συμεώνην τὸν πάνυ, τὸ μέγα θαῦμα τῆς οἰχουμένης 
καὶ ὅσοι τῆς γῆς ἄλλο τι μέρος λαχεῖν ἔλαχον. Οἱ 
piv ὄψει τὰ ἐχείνου, οἱ Jb ἀχοῇ παραλαθόντες, 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPRHASTAE DIATRIBA. 


142 


me τρυφὴν τὸν ἄνδρα πεποίηνται. Μέγας τοίνυν A agricoli industriel diligentes, qui vitem foecundam 


Qv, xai πολὺς thv φήμην γενόμενος, πολλῶν 

καὶ τῶν συγγραφέων * ἀλλ᾽ οὐδεὶς οὐδέπω κατὰ 
tà xav αὐτὸν διεξηλθεν, οὐδὲ εἰς ἀπαντὰ καθ- 
ἑαυτὸν, οὐδὲ ἀχριδῶς, ὅπως ἕχχστα εἴχον, 
χψεν, ᾿Αλλὰ τοὺς ἄνω χρόνους ἐν κεφχλχιώδε- 
τιτομχῖς εἰπόντες, ἕνιά τε τῶν ἐν μέσῳ παρ- 
ov, χαὶ οὐδὲ πρὸς αὐτὸ τὸ τέλος τῶν τούτου 
wy ἦλθον * fuv ὃὲ χρήσιμος ὁ περὶ αὐτοῦ ἔσται 
, ἄνωθέν τε ἀρχομένοις, καὶ ἐπὶ τὰ τελευταῖα 
(0204 καταδιδάγουσι τὴν διήγησιν. Magnum Sy- 
iem, ingens orbis terrarum miraculum,et ex 
εἰ terre regionesalias atque alias incoluerunt, 
im res gestas illius oculis,quidam auditu per- 
ates, viru n linguge suc delicias fecere. Ma- 


itaque hic cum esset,et fama illius esset un- p 


|! pervulgata, multos habuit suarum rerum 
lores; sed nemo unquam ad liec tempora 
8 persecutus est, nec universas colligendi 
1m insumpsit, neque accurate,ut singula ac- 
e,scripto signavit;sed superiores annos capi- 
compendio digestis describentes, nonnulla, 
media fuere, silentio involverunt [141], nec 
aarum aclionum exitum pervenerunt. No- 
ero erit sermo de eo proficuus, qui ab an- 
is incipimus, et ad viri postremas actiones 
tionem dirigimus. Vitam sancti Joannis 
monis seripsisse Sophronium et Joannem ha- 
t Leontio Cyprio in Supplemento Vitz illius: 
μὲν οὖν xal ἕτεροι φθάϑαντες πρὸ ἡμῶν χάλ- 
tt xai ὑψηλότερα περὶ τούτου τοῦ ἀρχιερέως 


αυματίου ἀνδρὸς ἐφιλοτόφησαν, δυνατοὶ ὄντες 


χαὶ λόγῳ, λέγω δὴ, ᾿Ιωάννης χαὶ Σωφρόνιος 
Ἰσεδεῖς xai φιλάρετοι, xal τῆς εὐσεδείας ὄντες 
axo, ᾿Αλλ᾽ ὅμως καὶ τοιοῦτοι τυγχάνοντες 
ξίας, xxl αὐτοὶ τῆς τοῦ ἀνδρὸς ἀρετῆς ἀπελεί- 
xal ταυτὸν πεπόνθασιν, οἱονεί τινες φιλό- 
γδωργοὶ ἄμπελον εὐθχλὴ καὶ χαιέχαρπον 
τες, ὅτι κααταλείψουσι πάντως 54 τῆς τοῦ 
jj ἐὐλογίας, xai μή βουλόμενοι τοῖς κατόπι- 
κὐτῶν ἀκολουθοῦτι πεωχοῖς ἔπιρω (ολογουμένοις, 
ἰμπελον, ἐξ ὧν ἔσμεν καὶ ἡμεῖς ἐλάχιστοι, Εἰ 
xai πάσῃ αὐτῶν δυνάμει εἶ πανόσιοι οὔτοι τὴν 
zov ταύτην ἐλχίχν ἀληθῶς διὰ τῶν ἐν αὐτῇ 
lov ἐλχιῶν, τὴν ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Θεοῦ, ὥς φησιν 
μρδὸς Δαυϊὸ πεφυτευμένην τρυγᾷν ζήλῳ θεοῦ 
ἰδεῦσαν * 
ἐλαίας χαρπὸς, xxi τὴν ἡμετέραν εὐτελῆ xai 
ἂν προθυμίαν προσξέξασθχι, ὡς τὰ δύο τῆς 
€ λεπτά, Οὐ γὰρ ἐκχείνους διαδάλλοντες, οὐδὲ 
νάμενοι τὴν αὐτῶν θεοδώρητον σοφίαν μιμεῖ- 
τὰ τοῦ δικαίου κατορθώματα συγγαφῇ παρχ- 
t ἐσπεύσαμεν. Jam enim et alii ante nos opti- 
jusque sublimiora de hoc presule, et admi- 
o viro philosophati sunt,qui opere et sermone 
im in modum prestabant, Joannes et Sophro- 
pii et studiosi, pietatisque propugnatores. 
untamen licet tales dignitate, Viri virtote in- 
es fuere : et subiere laborem tque atque 


ιν, 


et fructibus uberem vindemiantes, omnino ex illius 
fructus benedictione, etiam nolentes iis,qui relro 
eos sequuntur, pauperibus fructus decerpentibus, 
aliquid pretermittunt. Ex quibus nos quoque sumus 
miuimi. Licet enim totis viribus sancüissimi hi 
vere hanc olivam fructiferam,propter abundantes 
in ea olivas in domo Dei,ut ait hymnodus David, 
plantatam vindemiare divino zelo studuerunt, ni- 
hiloininus fugit ipsos multos olive fructus, Deo 
providente nostrum humile, segneque studium 
accipere, quemadmodum vidus sra minuta duo. 
Neque enim eos crininautes, neque tanquam 
eorum a Deo donatam sapientiam aemulari vo- 
lentes, Justi facinora scripto tradere susce- 
pimus. Hetaphrastes ex his, nec non et Leontio 
sua hausit, dum scriplo consignal Eleemosynarii 
Vitam. Videamus ergo quanam ratione, qua 
illi de se dixerunt, ipse referat et pertractet. 
Σήμερον ὁ ταπεινὸς ᾿Ιωάννης, εἶπεν, μισθὸν, οὐδ᾽ 
ὑπό τινος οὐδένα διεχομίσχτο, μηδ᾽ ἔσχε μιχρόν τι 
xai τὸ τυχὸν ἐξίλασμα ὑπὲρ τῶν μεγάλων αὐτοῦ xat 
πολλῶν σφαλμάτων προσενεγκεῖν τῷ Χριστῷ * ὥσπερ 
γοῦν οὐδὲ ἄλλοτέ ποτε. Ὃ τοίνυν ἱερὸς Σωφρόνιος εἰς 
ὃ τὸ ῥηθὲν αὐτῷ ἐδούλετο, χαίρειν, ἔφη, σήμερον 
ἔδει, xal εὐθυμεῖν, μαχαριώτατε δέσποτα, ἀνθ᾽ ὦν 
οὕτω τὴν πιστευθεῖσαν ποίμνην ζῇν ἐν εἰρήνῃ 
παρεσχεύχσας. Ilodie humilis Joannes mercedem 
nullam a quoquam retulit, nec habuit pusillam et 
vilem expialionem pro [149] magnis suis multisque 
erratis,quam Christo offerret: quemadmodum nec 
usquam alias. Sacer itaque Sophronius, in quem 
dictum direxerat, Gaudendum esse hodie, dixit, 
hilariterque diem traducendum, Beatissime do- 
mine, proplerea quod gregem tibi concreditum 
in pace vivere efficis,etc.Scripserat de lInventio- 
ne Capitis S. Joannis Baptisie Marcellus Archi- 
mandrita,scribit et Metaphrastes; sed Marcellus; 
᾿Απεχαλύφθη δὲ μετὰ φόδου xal τρόμου ἐν εἴδει 
ἀστέρος πυρὸς ἑμοὶ τῷ ἐλαχίστῳ ἀδελφῷ Μαρκέλλω 
κατὰ τὰ ὑποτετχγμένα ὁράματα πίστιν ἔχον͵ Revelatum 
est autem cum timore et tremore in specie sideris 
ignei mihi minimo fratri Marcello,secundum sub- 
jectas visiones fidem habens. El, Κατηξίωσεν ἐμὲ 
τὸν ἑχυτοῦ δοῦλον Μάρκελλον θεατὴν γενέσθαι τῆς mpo- 
χειμένης ὁράσεως. Εἶδον γὰρ ἐν ὑράματι τῆς νυχτός. 


ἀλλ᾽ ὅμως διέλαθεν αὐτοὺς ὁ πολὺς p Dignatus est, meservum suum Marcellum spectato» 


rem fieri presentis visionis. Vidi enim in visione 
noctis. Metaphrastes : Μάρκελλος τις τὸν βίον bmiea- 
νὴς, τὸν τρόπον θεοφιλὴς, ὃς xal μονῆς τῆς κετὰ τὸ 
Σπήλαιον χαθηγεῖτο, χατά τινα νύχτα τῆς μέσης 
ἑδδομάδος τῶν νηστειῶν ὄναρ τοιοῦτον ὁρᾷ, ὃς xai 
τὸ ὁρσθὲν τοῖς ὑπ᾽ αὐτῷ διηγεῖτο, οὐτωσὶ πρὸς λέξιν 
διεξιών, Marcellus quidam vita illustris, moribus 
pius,qui monasterio,quod in Spelmo est, praeerat, 
nocte quadam medis jejuniorum hebdomadis vi- 
sionem hanc intuetur, visumque sibisubjectis enar- 
rabat hac ad verbum enuntians, Qua itaque alti 
de seipsis in rerum gestarum seríe,dui scripto vi- 


143 


LEONIS ALLATII. 


144 


tam uliorum enarrant , pronuntiant, Metaphnrastes 4 num de Chrysopaia pluribus videbis expressam. 


ti08i sibi,ac si ipse loqueretur, quod Surius fecerat, 
sed eorum personis,quando opus est ,appingil; sa- 
pius etiam, nulla eorum facta mentione, rem ips? 
meramveluti alius enarrat.Conferri possunt Vito 
sanctorum unte Metaphrastem ab auctoribus Syn- 
chronis scriple,quz cerle adhuc supersunt pluri- 
so,cum descriptis a Metaphraste. Nihil ibi com- 
mune invenies. Sua de se narrat Metaphrastes, 
aliorum ut aliena el Scriptorum antiquorum pro- 
pria,non facta,neque personas cum suis confun- 
dens,ut aliena prosequitur.Quare cessat dubitatio 
de illis Vitis, que sub Metaphrasta nomine ve- 
niunt,er ipsis tamen colligitur alios, non Meta- 
phrastem,fuisse illarum scriptores. Adde eliam,si 


Josephus Methonensis episcopus adversus Mar- 
cum Ephesium Metaphrastem vocat juniorem The- 
ologum,er guo merito quis dixerit, Symeonem ju- 
niurem theologum, cujus orationes tres et viginti, 
et alia Jacobus Pontanus Lutine edidit, esse Sy- 
meonem Aetaphrastem,qui denique factus sit mo- 
nachuset propositus monasterio sancti Mamantis. 
Et sane Graci Symconem hunc quemad modum so- 
lo Logotheta nomine erprimunt,quia nempe ma- 
gnus aliquando Lagotheta fuit ,cur non et simili- 
ter, omisso Metaphraste siomine, tantum theolo- 
gum juniorem vocare alibí possint,ad distinelio- 
nem divi Nazianzeni. qui ante eum Theologi sibi 
nomen indicaverat? Cum de hoc fusius in Diatriba 


lubet, Vitam sancti Eustathii et sociorum ante Me- g de Symeonibus egerim,paucis mehic expediom.Ve- 


taphrastem scriptam, cujus illud est principium : 
Πρόχειται τοῖς ἀνθρώποις καὶ ἐκ φύσεως, Scriptor in 
Procmio refert,sua αἰαίο tantum illuxisse virtu- 
lem: Οὐδὲν οὖν ἵχττον προεθέμην προηθεῖνχι τοῖς Eqv22- 
φοῖς τῶν ἀρχαίων ἀνὸρῶν ἀυνδραγαθήμασιν, καὶ τὸ νὺν iy 
τοῖς καιροῖς ἡμῶν χατορθωθέντα πρὸς εὐεργεσίαν μὲν τῶν 
ἀκουόντων, ἐπιστροφὴν δὲ τῶν φασχόντων μὴ 62.1201: 729 
ποιχῦτα xx:00009302t, οἷα ἐν τοῖς παλχιοτέροις 426v. 
Non minus itaque mihi proposui aliis antiquoruin 
praeclare gestis, scriptoque mandatis addere, et 
qua nunc hac nostra aate summa cum laude pa- 
trala sunt, tum ad utilitatem audientium, tum 
eorum conversionem,qui dicunt non pos-e hoc vo 
talia absolvi,qualia antiquitus facta sunt. Cum 


suam ez eodem Metaphrastes conscriberel, nihil 


simile suis interseruit, sed alo proemio appicto, 
caetera narrat de suo,ut frustraSc iptroris etatem 
in Metuphrastais quoras. 

[143] Scripseram in Diatriba mea alia quoque 
Metaphrasto scripta egisse,qua tamen in Diatri- 
ba ante. transmissa non habebantur. Ita est. Et 
plane in. Diatribu egi abunde de illis.Illa tamen 
transmissa non sunt, quod nec Diatriba ipsa inte- 
gra,sed lantum ea pars ,inquade «tate Melaphra- 
δία, (6 qua per tuas percontatus fueras, agebatur. 
Agitur ín ea de aliis Symeonibus, quorum memo- 
ría est apud veteres,vel recentiores aliquid Grece 
scripsisse.Inter eos non infimum sibi locum occu- 
pat Metaphrastes,cujus pleraque examinantur;vi- 
tc eliam pleraque ab eo scripta a supposititiis se- 


rum est Symeonem J.imiorem theologum mona- 
chum fuisse. Verum est Metaphrastem sub Logolhe- 
ie tantum nomine intelligi : male tamen juniorem 
theologum cum Meltaphraste confundit Methonen- 
sis, aliquorum codicum manuscriptorum auctori- 
tate deceptus, qui Iractatulos Symeonis prapotiti 
sancti Mamantis sub hoc titulo notant : Τοῦ Mcza- 
φραστοῦ Κυρίου Συμεὼν, καὶ (£o, Θεολόγου περὶ προσο- 
45,5 προσευχτις Metaphraste Domini Syineonis el 
Junioris Theologi de Attentione sive Oratione. El, 
Συμεὼν τοῦ Μετχφοχττοῦ καὶ vi) θεολόγου Ézt22 xt21- 
Àxi* Symeonis Melaphraste et junioris Theologi 
alia Capita. Ut r»liqua preteream,unum eutmdem- 
que fuisse Symeonem Metophrastem et Symeonem 
sancti Mamuntis prepositum tempora ipsa non si- 
nunt.Metaphrastestritebal sub Leone sapiente Ba- 
silii ilio, sancti Mumantis prepositus sub Alexio 
Comneno, qui ejecto Botcniato imperium occupa- 
terat,[148;sic,] Hetaphrasta junior fere annossep- 
tem, el ducentos.Id. firmatur ejusdem Symeonis 
testimonio,qui Oralt,13 ait : Αὐτὸς 2: ἐξαχισιιλίοις, 
xai ἐξχχοσίοις, καὶ ἐπέχειν τούτων ἔτεσι διαιλείνας ἀεὶ 
πολέμιος τῶν ἀνθούπων, nempe diabolus.Sexies mille 
sexcentiset amplius annispermansit ἢ ΟΠ ἢ ho- 
slis. Supputal, Graccorum more,ab orbe vondito : 
quare erit hice annus Christi 1092. 8ξ αχοτπίοις in- 
legris syllabis describitur in Palatino.Sed si cam 
aliis legamus διακοσίοις ducentis, ul reprosentavil 
Pontanus,adhuc isti Symeones etute diversi sunt, 
et Symeon Metaphrastes erit 1heologo junior si- 


cernuntur:numeranturque alia scriptu preter Vi- Dnimum annos 194,5i Symeon Xerocerci anno mun- 


tas et Canones,quos le vidisse in Menais refers. Ea 
sunt preces varie, oraliones,sivce laudationes in 
sanctos, orationes ssorales xxiv, ez divi Basilii 
operibus ,senlentiosa capita de suo cxxxi,er sancto 
Macario /Egyptio cL. Epistola, carmina varii ge- 
seris, Dioptra, qua tamen in Pselliana Diatriba 
perperam perquirunlur, ubi Pselliana. lantum 
scriptu &umcrantwr: etsi neque. illa omnia, cum 
post vulgatam Diatribam allatus mihi fuerit co- 
dex Munuscriptus,tineis,madoreque confectus,in 
quo mulio plura ipsius Pselli reperiuntur. Lege, 
quaso,mea Diatriboe paginas 45 et 88. Ibi inter 
alius Pselli lucubrationes, epistolam ad Xiphili- 


di 60200.scribebst,qui respoudet anmo Christi 699, 
sub Justiniuno. Bhinotmeto aute Iconomachorum 
heresim annos circiter triginta.Quod si Stephani 
Junioris a Copronymo ob defensionem sacrarum 
imaginum snterfectianno Christi 107 meminit, εἰ 
εἰς elium erit multo Metaphraste antiquior, ano 
forte centum. Scd qui potuit anno Christi 602 ci- 
tens Stephani junioris meminisse, martyrium pas. 
$i anno 161 annis Ioantiquior! Hinc in Aoc secun- 
do numero error manifestecolligitur,etconsequen- 
ler primus numerusverosimilior est,quo hic Xero- 
cerci pra positus Metlaphraste posterior est.Quid- 
quid tamen sit, omnino concluditur alium esse 


[45 


DE SCRIPTIS SYMEONIS METAPHRAST/E DIATRIBA. 


146 


Symeonem | Metaphrastem, et alium. Xerocerci ^ des,alium silentium cst: de omnibus aliis for- 


pra positum, ruereque argumentum: — Profectus 
Xerocerci fuit monachus, ergo et Metaphrastes,— 
cum longe hi duo ditersi sint:ideoque male infer- 
lur ex eo,quod prepositus Xerocerci monachus fuit, 
Symeonem Melaphrastem monachum fuisse. Sed 
de his, ut jam dixi, fuisse in Diatriba. 

Sed Metaphrastem monachum non fuisse,quando 
eliam ista,qua de Xerocerci praeposito,et aliis di- 
citantur vera non sunt,unde id habet Leo? Habet 
confirmata jam atate uxori obnoxium fuisse:nec 
unquam postmodum legit, eumdem ea. demortua, 
nuptiis solutum alio sevito genere astrinzisse. At 
potuil,ita annuente uxore,el sese in monasterium 
trudente,vel etiam morti proximuspro more Gro:- 
corum,et praecipue Magnatum, monasticum habi- 
lum indvere.Potuit,mon abnuc:fecit ergo.Hoc vero 
probandum est. Ipse oppositum habeo: donec con- 
trarium auctoritatenon stabiliatur nunquam ipse 
mau dabo.At opinione Gracorum infectus. quod 
et habitu omnia délerentur peccata, in ipso vito 
fine habitum assumpsit. Hoc etiam a contrarium 
esserentibus probandum est. Non id praecipuum 
pietatis monumentum siluissel Psellus, cum ejus 

laudes veliquos prosequitur. Adi verba.Mosotc9' οὐχ 
ἂν 3-Eo1vwfir'r, ἀρ'στείας στεφάνοις ὁ θχυμαστὸς οὕτος 
vro; μᾶλλον δὲ πόσοις οὐχ ἂν τη χατέστεπται, ἀνχδρα- 
μὼν πρὸς Θεὸν, xai παρ᾽ ἐκείνοις γορεύων͵ ὧν ἐνταῦθα τὰ 
ἴῆη,χαὶ τοὺς βίους συνέγραψεν, ἼἜἜδειξε γὰρ κἀν τῷ τέλει 
ὁποῖος αὐτῷ ὁ διεσπουδασμένος βίος ἐτύγχανεν, Οὐ γὰρ 
ὥσπες τετμῆσθαι αὐτὸν οἱ συνεωροχότες φασὶν, οὐδὲ διῃ- 
grau ἀλλ᾽ ἐῴκει ὥσπερ τινὸς δέσμης ἐλευθερουμενος, 
καἰ ἱλαρῷ πρὸς τοὺς ἄγοντας ἀγγέλους ὑνατεινόμενος 
νύαχτι xal mec ἐπιδιδοὺς ἑαυτὸν ταῖς ἐκείνων χερσὶν, ἵνα 
«τὺ ἀνασταῖν, τοῦ σώακχτος, Καὶ ἐτεθνήκει κὲν οὕτως" 


* l4 


εἰκοδίας 02 αὐτίκα πάντα ἐγεγόνει μεστά. «(Quam maul- 
tis autem fortis viri coronis non[419]fverit co- 
ronandus hic vir admirabilis? Imo vero quibus 
ton est jam coronatus.cum ad Deum ascenderit 
et apud illos ducat choros,quorum mores et vi- 
tam conscripsit!'Nam velin fineostendit qualem 
tilam egeril : non enim eum veluti abscissum 
aut divisum fuisse dicunt ii, qui viderunt, sed 
videbatur veluti a quodam vinculo liberatus,et 
hilari vultu se ertendere ad ducentes Angelos, 
quo modo seipsum traderet illorum manilgas, 
wl citoemigrarel corpore.Etsic quidem est mor- 
tuus; omnia autem statim copia summi odoris 
complevit.» Qui minutiora ista prosequitur non 
tacet majora. Dices ex taciturnitlate argumen- 
tum nihil concludere. At loquente eodem Meta- 
phraste in δίαίο pvovecla, wore et filiis impe- 
diebatur, quorum, εὐημερίαν xal εὐπορίαν, felicem 
suecessum et abundantiam, inter alia promisit 
senex ille Parius : quos etiam illi superstites 
fuisse nullus dubitaverit. Sic enim Deus ami- 
corum suorum facta repensat. De wrore cum 
oppositum non asseratur, merito quid direris? 

Yide omnino Pselli in, eumdem Officium tibi 

eam 4 ne iransmissum. [n eo sane cum sa- 

pius de monachatu, quando is fuisset, mentio 

inculcanda esset,inter non minimas illius lawu- 


9 


tasse Psellus verbosior est, quam lector vellet. 

Joannes Caminiata clericus et Cubuclesius 
Thessalonicensis,Leonis Sapientis imperatoris 
Constantinopolitanitemporibus florebat.genere 
nobilis divitiis affluens,cum Leo Tripolitaigno- 
miniosa fidei Christiane adjwrationeinfamis, 
potens classe virisque,anno ac impetu disjectis 
muris inflammawit, et miseris modis funesta- 
vit:vivos prater paucos Imperatoris ereredem- 
tos, classi impositos captivos ad. Tripolitanos 
agros abduzit; inter eos nonpostremus fuit híc 
Joannes cum patre, et universa familia, qui 
alienis pererrans regionibus ad. Gregorium 
quemdam, doctum. equidem et studiosum vi- 


p rum,id impense poscentem, wunwersam eccisz 


patrie historiam non $neleganler prosecutus 
est: ita tamenomnia exsequitur ubnon scribere, 
sed pingere,ponereque unte oculos videatur.Nx 
tlle durior adamanteest,qui tantum sibi $mpe- 
rare polerit, ut inter legendum lacrymas cohi- 
beat, nec illis subjectas oculis chartas consper- 
gat?tanta est in lacessendis Christianis Barba- 
rorum immanitas,tanta in aff'igendo perden- 
doque humano genere e[ferata savities,tanta in 
amoliendis sacris edibus perversitas.Hunc Jo- 
annem de ezcidio Thessalonicensi,et aliam Jo- 
annem Lectorem, itidem Thessalonicensem de 
obsidione et excidio altero Thessalonicensi sub 
Murate Turcarum Amexa, et. Constantinum 
Porphyrogennelam de vita et rebus gestis Βα- 
silii Macedonis cum nonnullis aliis Grzce et 
Latine (si Deus dederit) utilitati Reipublicz 
litlerariz evulgabo. 

Cinnamus, descio quo suo fato,a quibusdam 
Sinnamus dicitwr,reluctante apertissime Vati- 
cano Codice, ez quo erempla catera exscripta 
sunt.Cinnamorum familia ad hzc usque tem- 
pora non contemnenda in Graecia agnoscitur, 
Sinnamorum nulla est;qua etiam si essel,cum 
ilia HistoriaCinmnamum praferat auctorem, 
frustra operam luduntqui aliter proferunt,po- 
steriorisezscriptoris incuria decepti.Cinnamo- 
rum mentio habetur apud Psellum Michaelum; 


Τοῖς ἕν πνεουσι, xai cuvoustop.évoto 
Συγχλητιχοῖς, ἄρχουσι τῆς ᾿Ἐκχλησίας, 
Bápózic, Προχοπίοις τε, Κιννάμοις πλέον, 
Ὁστιαρίοις, Ὑπομιμνήσχουσί τε, 

Κλητεῖς, ἀγλήτοις, γνωρίμοις, ἀνωνύμοις, 
Ποώτοις, μεγίστοις, ἐσχάτοις, παρεσχάτοις, 
Ἔμοῖς ἀδελφοῖς xxl φίλοις, καὶ συντρόφοις, 
Τὰ πάντα μίγδην τοῖς ὁμοῦ μεμιγμένοις. 
Οὐ γὰρ διαιρεῖν βούλομαι τὰς ἀξίας. 

Οὐδὲ φθόνου πρόσχομμα γίνεσθαι θέλω, 

Εἷς εἶμι, καὶ κάτοιδα δεσπότην ἕνα, 

Καὶ πάντας ὑμᾶς ὁμογνωμονήσαντος. 


Vivebat ἐς sub Manuele Comneno, cujus res 
gestas oculatus ipse testis pluribus libris di- 
gessit, quemadmodum et Joannis Manuelis 
patris. In codice tamen Vaticano septima, nec 
vltra, legitur. Quod. inde factum existimo, 
quod ille codice exscribebatur, cum Conslan- 


147 


INDICES IN DIATRIBAM. 


148 


tinopolis terra marique obsessa,tormenlis bel- 4 nus se ipsum quisque parem arbitratur alicui 


licis a Mahwmetanis oppugnabatur, wt exscri- 
ptor in margine adnotaverat. Dei postmodum 
justo judicio wrbe hostibus tradita, exscriptio 
quoque illa post aliquot paginas finem habuit, 
vel expugnatione wrbis,vel infortunio, utinam 
mon cade, ezscriploris interlurbata. Quidquid 
tamen sit,actor elegans est,si quisalius;formu- 
lis dicendi peregrinis szpius utitur, figuris ez 
Sophistarum penu. Periodi illi concisz,plenz, 
nisi cum compositionis novitate asperantur et 
obscurantur. Totwm se, ut verbo ezxtricem, ad 
Procopiwm componit. Εἰ mirum est, inter tot 
alios posterioris szcwli scriptores, tumultuarie 
4n dicendo, scribendoque delirantes, hunc tan- 


illarum assequende: quibus vero imparem, iis 
invident, fidemque non habent. In pontifices 
Romanos, cwm sese tulerit occasio, semper, el 
acriter intemperans est. Sed hzc aequius clii 
ezaminabant. 

Accepi Mariana pietatis Grzcorum primum 
partem integram. Gratias ago immortales,ez- 
citabo me ad illam lectione tam suavi et docta, 
notisque eruditissimis velut lapillis gemmeis 
utique inspersa Ne succumbas oneri, qwuaxso, 
in tanta temporum nostrorum calamitate. 
Mariana ipsa pietas (luos in. laboriosissimo 
negotio mazimái subsidiis conalus. sufficiet. 
Nuntiatur mihi jam finem habuisse syntag- 


tum sapuisse. Nonnemo dizerit ewm nimium g ma meum de Concensione perpetua Ecclesiz 


sibi indulsisse in enarrandis rebus Gracorum, 
quas majores, quam erant, fecerit. His tamen 
respondebit Thucydides : Μὲ ρι τοῦδε ἀ γεντοὶ ol 
ἕπαινοί εἶσι περὶ ἑτέρων λεγόμενοι, ἐς ὅσον ἂν καὶ αὐτὸς 
ἕχαστος οἴηται ἱκανὸς εἶναι δοᾶσοί τι͵ ὧν ἤχουσε, Τῷ δὲ 
ὑπερδάλλοντι αὐτῶν φθονοῦντες ἤδη xai ἀπιστοῦτιν, 
Eatenus tolerabiles sunt aliene laüdes, quate- 


occidentalis atque orientalis cum dissertatio- 
tibus meis, altera de Dominicis et tJebdoma- 
dibus Gracorum ; altera de Missa Prxsancti- 
ficatorum, Amstelodami, sive Coloniz editum. 
Roma nondum visum est. Vale, vir prastan- 
tissime, el me tuiobsequentissimum, wt facis, 
ama. Romo cp 1»cxLvim. Septembris xxv. 





CERTI AUCTORES GR(ECI, 


Allatiano primo Indiculo, alii a Metaphraste, qui Sanctorum, Vitas ac Encomia, scripsere. 
Numeri δὰ eos te revocant quos in textu inter uncos posu'mus. 


Α 

Alexander monachus in S. Barnabam apostolum, 99. De 
Inventione crucis, 110. 

Ammonius monachus, de Monachis in Raithu et monte 
Sina occisis, 86. 

Amphilochius Iconiensis, Basilii Vitam et Miracula, 81. 
10 Magnum Sabbatum, 92. In Symeonem, 108. In qua- 
driduanum Lazarum, 113. ]n lieiparam et Anpam et Sy- 
meonem, 107. Est Theodoti Ancyrani. 

Anastasius Sinsita, in eos qui in Christo dormierunt, 
111. In Transfigurationem, 116. 

Anastasius Theopolitanus archiepiscopus, de Rebus in 
Perside gestis, 83. In festum Occursus, 104. In Annun- 
tiationem, 109. In eamdem, 111. 

Anatolius episcopus Thessalonicensis, in Prscursoris 
Decollationem, 92. In eamdem, 104. In eamdem, 115. 

Andreas Cretensis, in Georgium martyrem, 87. In An- 
nuntiationem, 91. In quatriduanum Lazarum, 98. in 
Trausfigurationem, 103. In humanam vitam et defunctos, 
108. In Przcursoris Pecollationem, 106. ἴῃ viviflcam 
crucem, 98 et 109. In Ramos Pelmarum, 114. Unus lau- 
datus in S. Maris Dormitione, ejus laudator, 106. 

Antipater Bostrensis, in Joannem Baptistam, etc., 89. 
, Antonius monachus, Symeonis Styli», 101. Ejus dis- 
cipulus, 8. Male Metaphyastes habitus, 9. 

Archippus eremita ac Prosmonarius, de S Michaelis 
Miraculo in Chonis, 94. De revelatione S. Michaelis, 113. 

Arsenius Corcyrensis in Barbaram Virginem, 90. In 
Andream primo vocatum, 94. 

Asterius Amasesm episcopus, in SS. martyres, 93. In 
Phocam martyrem, 96. 

f ibanasius archiepiscopus Alexandrinus, S. Antonii, 


Athanasius scriba, ἡ ἐμ martyris, 93. 


Barsaphthas, Ananias martyrium, 82 

Basilius archlepiscopus Crsariensis. In Christi Nativi- 
tatem, 88. In Gordium martyrem, 100. 
Basilius Seleucim, de Actis S. Thecla protomartyris, 
97. Ia S. Thomam, 109. In sanctam Pentecosten, 108. 


Callistus patriarcha Constantinopolitanus, in Exaltatio- 
1em crucis, 101. 


Chrysippus presbyter Hierosolymitanws, io Joann-m 
Pracursorem, 95. [n archangelum Michaelem, 100. 

Constantinus Acropolita, in sanctam. mart Theo- 
dosiam, 84. S. Neophytum, 105. Theodorum Ternem, 
109. Joannem Damascenum, 112. 

Constantinus Ohartophylax Diaconus Magnz Ecclesim, 
in SS. omnes martyres, 81. 

Constantinus Porphyrogenneta; de imagine Edessena, 
103. De Joannis Chrysostomi corpore relato Conmstanti- 
nopolim, 111. 

onstantinus episcopus Tii, de Inventione corporis S. 
Euphemia, 94. 

(08mas, Vestitor, de Relatione corporis Joan. Ch 
tomi Constantinopolim, 94. In Joachim et Annam, 95. [n 
Zachariam prophetam et pontificem, 100. 

Cyrillus Alexandrinus, in Transügurationem, 101. Je- 
sephi Genealogiu ab Abrehamo ad Davidem, 106. 

Cyrillus monachus et presbyter Scythopolytanus, sancti 
Sabe, 93. Sancti Theodosti, 96. Sancti Euthymii, 10$, 


Daniel monachus Raithenus, Josnnis Sinaits, 119. 

Demetrius Chrysoloras in Demetrium Myroblytam, 85. 

Demetrius Cydonius, in sanctam Pentecosten, sive de 
sancto Spiritu, 101. 

Diadochus episcopus Photices Epiri, in Assumptionem 
Dominicam, 113. 


, Ephrem Chersonz episcopus, de miraculis S. Clemen- 
ἵν SO. De qniraculo erga puerum, 96. 
phrem Syri, in quadraginta martyres, 89. In magnom 

Basilium funebrem, 88 * crucem, 106. t 

Epipbanius Cypri episcopus, in Dominici corporis se- 
pulturam, 111. In Ramos, 114 

Epiphanius monachus, de sancto Andrea, 90. De vita 
since Deipara, 106 Auctores in ea. illi laudati, et sa- 
gillati, 106. 

Evagrius monachus, sancti Paneratii, 86. 

Evodius, Quadraginta duorum martyrum, 113. 

Euripus, de Joannis Pracursoris Detollatiene, 9$. 

Eusebius Alexandrinus, de Joannis in infernam adven- 
tu, 82 In Christi resurrectionem, ἐδὲδ. In tienem 
Jude, 84. 1n Dominicam Assumptienem, 94. De Christi 


149 


baptismate 
lem. 105. De Incarnatione, 119. 
Eusehins monachus, Eustratii et sociorum Acta, 83. 
Eustatius presbyter, Magni Eutychii patriarche Con- 
stanunopolitani, 96. D. 
Euthymius monachus, in Encznia S. Mariz in Chal- 


copratans, 108. 
utolmius, SS. Galationis et Epistemes, 85. 
F 
Florentius, SS. Senatoris. Viatoris, etc., 89. 


Georgius Alexandrinus, Joannis Chrysostomi, 105. In 
eo male sugillatus Savillio, 46. 

Georgius Grammaticus, sancte Barbare martyris, 92. 

Georgius Hagiopolita, in sanctos Spiritus, 97. 

Georgius monachus et chartophylax, in Presentationem 
S. Marix in templo, 113 

Georgius Nicomediensis, in Nativitatem S. Marlz, 87. 
la Conceptionem S. Dei Genitricis, 94. In dubietatem 
Josepb, 98. In Conceptionem S. Annz, 103. In Concep- 
tienem S. Dei Genitricis 104. In S. Mariam astantem 
cruci, 108. In SS. Cosmam et Damianum, 110. In assis- 
teatiam ad sepulcrum, 113. 

Germanus archiepiscop. Constantinopo'itanus, in En- 
eznia Chalcoprateorum, ete., 84. In Annuntiationem, 92. 
In S. Mariz lngressum, 96. Quando triennis est oblata, 
ibid. In Dormitionem S. Marie, 1C4. 1n S. Michaelem, 
104. la. Depositionem Zona S. Deipare, 111. In adora- 
tionem vivifica crucis, 113. 

Germanus patriarcha Constantinop. in Exaltationem 
pretiosz croeis, 104. In Dominicam Jejuniorum, etc., 
114. Hic palau. Junior : nec forte alia cuncta Senioris et 
sancti. 

Gregorias Antiochenus, de Domini Sepultura, ete., 90. 

Gregorims archidiaconus et Referendarius Magus Ec- 
clesiz, de imagine Edessena, 105. 1n Demetrium marty- 
rem, ibid. ] 

Gregorius Cyprius patriarcha Constantinopslitanus, in 
Georgium martyrem, 87. In S. Euthymium episcopum 
Madyto-um Thaumaturgum, 92 In Dyonisium Areopagi- 
tam, 95 Ia S. martyrem Marinam, 9]. 

Gregorius Mityleneus, de Christi passionibus, 109. 

Gregorius Neoce:aree io S. Theophania, seu sancta 
Lumina, 83. In Aununtiationem, 92. lu eamdem, 105. 

Gregorius Nyssenus, in Theodorum Teronem martyrem, 
5. In Meletium episcopum Anjiochenum, 95. In qua- 
éraginta martyres, 101. De vita et miraculis Gregorii 
Thaumaturgi, 109. In Annuntiationem S. Mari», 103. 
De vita S. Macrinz sororis, 112. In S. Stephanum pro- 
temartyrem, 115. . ! 

Gregorius Palamas, De ingressu S. Mariz in templum, 
81. De eodem, 93. De Dominica incarnatione, 108. 

Gregorius patriarcha, Vita et miracula S. Lazari in 
monte Gatesio, 103. ΝΣ | 

Gregorius preshrter, de vita Gregorii Nazianzeni, Ejus 
discipulus, 109. 4 

Gregorius presbyter Cesarem Cappadocie, in Patres 
Niczanos, 1 B 


Helias monachus, in Vigilia Nativitatis, et in SS. Pa- 
tres, 101. . 

Hesychius presbyter Hierosolymit, in quatriduanum 
Lazarum, 84. [a Domini Occursum, 95. In SS. apostolos 
Petrum et Paulum, 98. In S. Michaelem, 100. In Pro- 
eepinum martyrem, 108. In S. Andream apostolum, 109. 
Ia quadriduanum Lazarum, 118. 

jeronymus monachus, 5» 


Isidorus archiepiscopus Thessalonie. in Christi Nativi- 
ttem, 83. la S. Marie Dormitionem, 87. In Aununtia- 
üesem, 96. In Saucta sanctorum, 97. In Nativitatem S. 
Warim, 100. In festum Luminum, 100. 

J 


Jacobus apostolus, de Nativitate S. Marie ex Oraculo, 
9. Egi diacono, Jacobus Hebreeus : nec ipse lau- 
istos, 106 


lacebmg monachus ex monasterio Cotcinobaphi, De 
perpurs datesdotibus ceddita, etc., 101. 1n Conceptionem 


ὲ 
" 


INDICES IN DIATRIBAM. 
91. De secundo adventu, 99. 1n Christi Na- 


150 


S. Marie, 104. In Presentationem in Templo, 107. In 
ejus Nativitatem, 109. In Annuntiationem, 114. 

Joannes Calecas, in Exaltationem crucis, 87. 

Joannes Damascenus, de Symeone Stylita Montis Mira- 
bilis, 17, 18. In sanctam martyrem Barbaram, 113. 

Joannes Diaconus Magoa: Ecclesise et rhetor, S. Josephi 
cantoris, 97. 

. Joannes discipulus, de S. Dei Genitricis consomma- 
tione, 110. 

Joannes discipulng S. Epiphanii, Epiphanii ejusdem, 99. 

Joannes episcopus Eubo, de Christi Nativitate, 102, 

Joannes monachus et presbyter Eubae», in Conceptio- 
nem S. Marie, ibid. In SS. infantes in Bethlehem occi- 
sos, et Rachelem, 105. 

Joannes monachus, de rebus S. Artemii martyris, ex 
Philostorgii Historia ecclesiastica, et aliis. 110. 

Joannes Euchaitarum metropo!ita, in Theodorum mar- 
tyrem, 82. In Dormitionem S. Deiparc, 92. In Synaxim 

S. angelorum, 97. Iu Theodorum Teronem, 99. In diem 
Pasche, 102. Dorothei Junioris, 104. [n SS. tresaatistites 
Basilium, etc., 105. In S. martyrem Theodorum, id est, 
Πεζὸν, 105. S. Eusebis in Euchaitis, 106. In SS. tres 
antistites, 119. De miraculo facto in Barbaros, 115. 

Joannes Geometra, de Cbristi Passionibus, et in S. 
Deiparam, 94. In S. Marie Dormitionem, 95. Gratula- 
torius in S. Deiparam, 114. 

Joannes Hagiopolita, in S. Macarium /Egyptium, 100. 

Joannes patriarcha Hierosolymitanus, S. Joannis Da- 
masceni, 112. Ejus in ea epera, 44. 

Joannes Stauratius Chartophylax Thessalonicensis, de 
miraculis S. Demetrii, 109 

Joannes Thessalon. Quod nulla dissensio in evange- 
listis, etc., 97. Hymnus in Deum, et in Demetrium mar- 
tyrem, 105. Iu Dormitionem S. Marie, 110. Epiphanio 
diacono in ea sugillatus, 106. 

Joannes Xiphilinus, in 3. Dominicam Quadragesima et 
adorationem crucis, 104. 

Joannes Zonaras in crucis adorationem, 95. S. Sil- 
vestri, 101. S. Sophronii Hierosolymorum antistitis, 101. 
In Domini occursum, 105. 

Josephus, S. Bartholomai apostoli, 103. 

Josephus Briennius, in Annuntiationem, 88. In illud, 
Stabant juxta crucem, 95. In Annuntiationem, 96. In 
Magnam Parasceven, 110. 

osephus archiepiscopus Thessalonic. in Exaltationem 
S. oru 109. In beatum Lazarum, ete, Ramorum fes- 
tum, . 


L 

Leo Centuripinus, in Jacobum Zebedzi apostolum, 113. 

Leo imperator, in S. Clementem, 81. In Dominicam 
resurrectionem, 82. la pracursoris diem natalem, 83. In 
magnum Joannem Chrysostomum, 83. In S. Nicolaum, 90. 
In Transfigurationem, 91. Dominica Pentecostes, 91. 
Dominica Kamorum, 91. In S. Demetrium, 94. 1n Christ 
Nativitatem, 96. In principium Jejuniorum, 96. In Eliam 
Prophetam, 97. In protomartyrem Stephanum, 100. In 

ormitionem S. Marix». 100. In templi consecrationem, 
In Annuntiationem, 103. In Demetrium martyrem, 103. 
In Transfigurationem, 106. In Crucis exaltationem, 108. 
Dominica omnium sanctorum, 108. In sancta Theophania, 
108. In Domini in colos receptionem, 110. In Transfigu- 
rationem, 111. In S. Marie in templum ingressum, 111. 
In pracursoris Decollationem, 111. In festum occursus, 
114. In ingressum Jejuniorum, 114. Magno Sabbato, 116. 

Leontius episcopus Arabissi, in quatriduanum a- 
rum, 103. 

Leontius presbyler Constantinopolitanus, in Job, feria 
2 Majoris Hebdom. 81. In eumden, 3. Majoris Hebd. 93. 
In Dominicam Resurrectionem, 93. In Ramos, 94, In 
Magnam Parasceven, 99. In Joannem Baptistam, 107. 
In sanctum Pascha, 109. 1n e»cum a nativitate et in 
Petrum, 119 In Christi proditionem, Magna v feria, 115. 

Leontius Hierosolymitanus, in parabolam ejus qui in- 
cidit in latrones, 94. 

Leontius Neapoleos Cypri episcopus, Symeonis propter 
Christum σαλοῦ. 101. Joannis Eleemosynarii, 1U2. In 
mediam Pentecosten, 119. . 

Leontius presbyter et prepositus monasterii S. Saba 
Romae, S. Gregorii Actagaatini, 113. 


151 


Lucianus presbyter, Revelatio corporis S. Stephavi 
protomartyris, 112. 


M 


Macarius Chrysocephalus archiepiscop.  Philidelph. in 
Joannem Erangeistam, 83. [n novem ordires Ange:orum 
et ia S. Michaelem, 83. In crucis Exaltationem, 88. In 
Michaelem et Gabrielem, 94. [n Transfigurationem, 96. 
In Precursoris Nativitatem, 97. Dominica, 3. Jejuniorum, 
qua peragitur Adoratio crucis, 99. In Resurrectionem 
Christi, 99. In Pracursoris Deco:lationem, 105. In so- 
lemni'atem ᾿Ορθοδοξίας, 111. In mulieres unguenta feren- 
tes et in Joseph ab Arimathza, etc., 111. In festum Oc- 
cursus, 113. In Christi Resurrectionem, 114. In festum 
Palmarum, 114. 

Manuel Calecss, in Dominicam Circumcisionem, 112. 
In sanctum Stephanum, 115. 

Manuel Palwologus, p^ccatum omnium pessimum 
esse, elc., 102. In Dormitionem S. Deipara, 114 

Marcellus Arcliimanudrita, de [Inventione capitis S. Joao- 
nis Baptistzs, 100. 

Morchus monachus ct prpositus monasterii S. Salz 
Rom:e, S. Gregorii Acragantini, 109. 

Matthaeus Camariota, in tres pr»sules, Basilium, etc., 88. 

Maximus l'lanudes monachus, in Dorminicam sepultu- 
ram, 82. In SS, apostolos, 87. 

Methodius [alias Metrodorus] S. Dionysii Arropagita, 90. 

Methodius Patarensis episcopus et martyr. in Syroeo- 
nem et Annam, 104. 

Methodius presbyter. lierosolymitanus [alias Tino- 
theus] in festum Occursus, 100. 

Michael Archimandrita, sancti Nicolai, 103. 

Michael] monachus, in apostolum Philippum, 106. 
Sancti Theodori Studite, 107. 

Michael Psellus, sancti Auxentii, 83. In Annuntia- 
tionem, ibid. De Gregorio Thaumaturzo, 180. De Trars- 
latione corporis S. Stephani, 103. De. mirac.lo. quod 
contigit in Blachernis, 104. In S. Dionysium Areojaci- 
tam, ibid. In S. Michaelis mirncula, 109. In Svmeenem 
Metaphrestem, 112. De eo, 22, 27, 32. 

Michael Synaderum episcopus, de miracul's SS, ar- 
cliangelorum, 107. 

Michael Syncellus, in S. Dionysium Arcopagitam, 104. 
In SS. archangelos et colestes Virtutes, 112. 


Nectarius archiep. Constantinopolitanus, in S. Theo- 
dorum Teronem, Sabbato, 1. Jejuniorum, 115. 

Nicephorus Blemidas, in S. Juannem evangelistam, 93, 
S. Pauli in Latro, 9t. 

Nicephorus Callistus Xantopulus, de S. Dei Genitricis 
“ἦα Peges, 88. 

Nicephorus Gregoras, de S. Marke Nativitate οἱ Pra- 
sentatione, 82. Antonii Cauleo patriarchze Gonstantinopo- 
litani, 81. Codrati martyrium, δὲ In Annuntiationem, 
ibid. In 5. Martyrem Mercurium, 97. Michaelis Syucelli, 
100. 1n S. Tlieophanum  imperatricem, 107. 

Nicetas episcop. l'aphlagonie, in S. Theodorum mar- 
tyrein, 111, Vereor ne sit ipse Rhetor et l'aphilago. 

Nicetas. Rhetor, in S. martyrem. Panteclemouem, 96, 
In S. Bartholomeum. apostolum, ἐδ. De Inventione et 
Translatione. reliquiarum S. Stephani, 102. In S. Nico- 
aum, ibid. ln S. Joannem evangelistam, 103. 1n 5S. Ja- 
cobum apostolum, 105. In S, Timotheum apostolum, 111. 
In SS. duodecim aopostolos, tbsd. In apostolorum princt- 
pes Petrum et Paulum, (hid. 1n SS. martyres ericum 
et Julitam, 115. In S. Marcum apostolum, (bid. Ilis 
longe plura unus cardinalis Mazarini codex ? ex quo plura 
Latina in Bib. P. Coucionat. 

Nicolaus Cabasilas, in Donunicum. Assumptionem, N9, 
lu Christi salutares passiones, d»d. 1n. Aunnntiationen, 
88. ln S. Theodoram Thessalonicensem, thid. In S, mat- 
tyrem Mercurium, 97. lu S, Demetrium, 107, 

Nicolaus Pepauomenus, iu S. martyrem hideorum, 06. 

Nilus, sancti Theodoti Ancyrani martyrium, NU. 

Nilus monachus, de cade S8. PP, in Sina et BHaitliu, 
82. De Chrysostomo, 46. 

Nilus Metropolita Rhodi, ie S. Matronam Chienseu, 104. 


Onesimus Pauli discipulus, de SS. Xantippe, l'olyxeue 
et Rebecca, 119. 


INDICES IN DIATRIBAM. Es d 











P 


P.ntale»n diaconns οἱ ehartephylax Magnz Ἐπὶ 
dv miraculis SS. Michaelis, εἷς. 99. In sanus ἘΠ 
chaelein, 103. In eumdem, ihid. . 

Pantaleo p'eshyter Byzantinus in Exaltationcm (πὰ ΜΒ. 
105. 

Paphnutius, S. Onuphrii ac aliorum solitariam vez 
colentium, 89. . 

Pasicrate, S. Georgii servus ejusdem Georg:i, 95. 

Petrus episcorus Argivorum, in SS. Cosmam et. [ 
mianum, 83. . 

Philotheus patriarcha CP. in Exaltationem crucis, 
In Omnes sanctos, 97. In adorationem crucis Domi, 
J-junivrum, 108. 1n tres SS. Patres, Basilium, etc., t 

Photius Scevophylax SS. spostolorum Logothela, «x 
cti martyris Luciliani et sociorum, 104 

Pelvcarpus asceta, sancte. Nyncletices, 87. Su 
Svyneletices, 105. t 

l'rochorus, sancti Joannis Evange'istae l'eri idi, 17, 

Proclus patriazclia. CP. in TrnsÜgurationem, δὶ Ὁ} 
sanctam Qui:ntam, 91. In sanctum Andream, 91. Ia ἵν. 
mini Incarnationem et infusoria, 98. In S Deiyaram. d: 
In S. Pascha, 99. In S. Pascha, etc., 101. In apoesua 
Paulum, 103. In S. Deiparam, 105. In S. Pascale 
param, ibid. De incarnatione, 107. Ia Ramos, {υῇ. I: 
Dominicain Besurrectionem, 1123. In S. Theophani, fii 
D: t lirvsostoma, 46 

Procopius charlophylax, no Joannem evangelisum, S 


S»verianus. Gabalensis episcopus, de Mosis serere, * 
ete., 114. 
S'sinnius archiepiscopus CP. de miraculo S. Ml 
in Chonis, 95, ἢ 
Sophronius monachus, tum patriarcha Hienw i 

SS. Cyrum et. Joannem, 32. ln. Josnnem Przenen, 
85 In Quadragiuta duos martyres, 92. S, Mine £c 

tiace, 100. In 3pos'oles l'etrum et Paulum. 1. 
Stephanus Byzantinus, de S, Stephano  Juniote vor- 
tyre, 80. 
Svmeonis Humilis, de Symeone Domini susceptore.1is). 


Tara:ius patriar.ha CP. in Praesentationem S. Mir. 
113. In Theodorum Teronem, 115. 

Tlieodoretus episcopus Cyri, Symeonis Stylite, 110 

Theodoritus Seutariota, de vita ἃ. Panli apostoli. 1$. 

Theodorus Alaniz episcopues, in Domini sepulturam,8? 

Theodorus Daphnopata, in Nativitatem Praecurseris, E. 
Codex Vat. Theodoriti Cvri. De translatione manus em 
Antiochia, 96. 

Theodorus Junior conf. ssor, in Nativitatem S. Yr- 
ginis, 99. Est ipse Studita. 

Theodorus Lsscaris ducas, in S. martyrem Trvphe- 
nem, 98. ΄ 

Theodorus magister, apostoli Pauli laudatio ex diverrs 
collecta, 111. 

Theodorus Metoclita Magnus logntheta, S. martyz: 
Marin:e, SS. In Gr»eorium Theolc2un. 103, 

Theodorus eviscopus l'aphi, S. S.vridonis, 89. 

Theodorus Petrarum. ^piscopus, Theososi! archimao- 
dri, 923. 

Theodorus presbyter Migrze Ec: lesise. Je veste S. Ma 
riv quando trans!'ata CP.. 98. 
l'heodotus qu.estor, in sanctum Georgium martyrem, 
08. ᾿ 

Theodorns Studita, in adorationem crecis media Qua- 
dragesima, NI. [n Nitivitatem 5. Joannis Pracursoris, 
tbid. In S. Plitenem, 109. 

Theodorus trimithunetis, de vita et exsilio et zerumnis 
anucu Joannis Chrysostomis, 81. 

Thewdorus Ancyranus, de Symholo f'attum  Nieazeno- 
rum, 117. 

Theodulus abbas, in Joannem Christi Dapti-tam et 
l'recursorem, διὰ. 

Theophilus archiepiscopus Alexandrinus, in mysticam 
Co nam, 111. 

Theophylactus Bulgarie archiepiscopus, in adoratio- 
nem crucis media Quadrae.. 111 


'lheosteristus mou? * Nicetaxa. cow esautem., 
7. 


153 


Thomas, Sancie Febronis, 50. 

Timotheus , episcopus Alexandrinus, de miraculis S. 
Mene 

Timotheus presbyter Antiochenus, in crucem et trans- 
Égvratioaem, 197. 


INDIGES IN DIATRIBAM. 


154 
Titus episcopus Bostrensis, in Ramos, 115. 
Y 


Varus notarius et a Codicillis, S. Theodori prafeeti 


militum, 115. 





VITQGE SANCTORUM SEU ENCOMIA 


Priore Allatiano [ndiculo, certis auctoribus, aliis a. Metaphraste. 


Α 
Acyndini martyris, 98, 18. 
xatharin, 93 4. 
Agaibze, 104, 92. 
Alexandri Bysantini episcopi, 89, 10. 
Ammonii monachi, 85, 15. 
Ánani» martyris, 89, 96. 
Apdrez apostoli, 90, 43, 94, 17, 97, 5, 109, 4. 
Andronici martyris, 90, 2. 
Anempodisti martyris, 98, 18. 
Apgelorum congregationis, 47, 49. 
Àonz parentis Dei Genitricis, 95, 31, 103, 33. 
o ann prophetissze, 100, 15, 104, 97, 107, 49. Vide 


Urs. 
Antonii Cavle», 87, 5}. 
Anysiz Theseal., 103, 86. 
Apostolorum, 87, 15, 111, 18. 
Archangelorum (SS), 112, 19. 


Artemii martyris, 110, 9. 


Àutonami martyris, 111, 2. Ejus corporis incorrup- 


tio, 4?. 
Auxentii, 82, 14. 
Auxentii martyris, 83, 2. 


Barbare, 96, 94, 97, 92, 32, 113, 7 
Barnaba, 99. 34. 

Bartholomzi, 96, 29, 103, 12. 
Pasiliscie martyris, 110, 11. 
Basilii, 81, 20. 88, 20 , 105, 7, 112, 39. 
Blasii, 84, ? 


; 113, 7. 


ln czxeum a nativitate, 113, 7. 

Cassiodore martyris. 89. 36. 

Cenici martyris, 91, 34, 115, 18. 

Christi secundus adventus, 99, 38. 

Annuntiatio, 83, 16, 88. 93, 98. 44, 91,38, 92, 926, 
98. 94. 43, 92. 96, 1", 102, 5, 27, 1085, 12, 109, 8; 
411. 21, 114, 10. 

Baptisma, 82. 32, 90, 96, 91, 39, 100, 40, 114, 19. 

Gircumcisio, 119. 36. 

Incarnatio. 98, 4, 107, 91, 112, 95. 

Mors ac passio, $e 5, 94, 20, 99, 22, 109, 10, 100, 


5, 119, 90. 

Nativitas, 83, 13, 96, 20, 99, 1, 109, 47, 105, 92. 
Ip Vigilia, 101, 6. 

O*cursus, 95. &, 100, 14, 104, 97, 34, 105, 11, 107, 
40, 108, 8, 40, 110, 36. 113, 13, 114, 91. 


Receptio (In ecelos), seu Assumptio, 82, 3, 90, 23, 


91, 97, 110, 35, 113, ?9, 114, 10. 

Resurrectio, 83, 29, m 90, 36, 96, 11, 97, 10, 99, 
3. 29. 100, 30, 101, 102, 
111. 19, 113, 15, TA ni 

Sepultura, 89. 24, "ὃ, 90, 96, 111, 28, 116, 4. 

Transfignratio, 91, 90, 96, 16, 101, t4, 103, 8, 106, 
$, 107, 43, 111, 24, 116, ! 

Chrysanihi martyris, 110, $e 

Chrysostomi, 81, 29, 83, 1, 7, 87, 13, 88, 18, 94, 
36, 105, 7, 19, 411, 93, 112, 3i. 35 

Clementis, 81, 44, 90, 32, 93, 44, 96, 7, 112, 33. 

Codrati martyris, 88, 40 

Cosmae martyris, 83, 19, 110, 40, 11, 96. 

Crocem (in). 106, 1 109, 90. 

Crocis adoratio media Quadragesima, 81, 32, 95, 19, 
$99. 38, 104, 32, 108, 60. 111, 15, 113, 34. 

Exaltatio, 81, 31. 89, 1. 91, 19, 98, 94, 101, 4, 104, 
Δ, 105, 44, ue. is, 109, 93. 


laventio, 1 
upra RE: 80. 
"m , 19. 





, 109, 34, 110, 33, 


D 

Damiari martyris, 83, 22, 110, 44, 114, 29. 

Dari: martyris, 110, '36. 

Dedicatio templi, 86, 35, 101, 7. 

Defunctos (in), 111, 28. 

Demetrii martyris, 85, 1, 3, 94, 13, 96, 4, 97, 993, 
109, 24, 102, 38, 105, 35, 107. 4, δ. 

l'ionysii areopagite, 95, 7, 99, 40, 104, 14. 

Domina!z, 89, 27. 

Dorothei Junioris, 104, 8. 

Drestz martyris, 84, M 


Ele prophelz, 97, 18. 

Ephrzm Syri, 98, 24: 

Epiphanii episcopi Cypri, 92, 25. 
Epistemes martyris, 85, 

Eug^nii martyris, 83, 25. 

Euphemix Reliquiarum Inventio, 94, 39. 
Eustethii et sociorum, 108, 4. 

Euthymii abbatis, 109, 45, 107, 19. 
Eutychii patriarchae CP, 96, 25. 


Febroxje martyris, 86, [ 


Galactionis martyris, 85, 8 

Gabrielis archangeli, 81, 35, 14, 28, 112, 94. 

Georgii mertyris, 85, 91, 87, 16, $1, 95, 16, 101, 
94, 108, 27, 

Gordii martyris, 100, 28. 

Gregorii Acragantini, 109, 14, 113, 30. 

Gregorii Thaumaturygi, 100, 1, 109, 38. 

Gregorii Theologi, 8, 20, roa, 6, 105, 8, 109, 28, 
112, 32, 38. 


I 
Imago Christi Edessens, 103, 48, 105, 32. 
lmaginum restitutio, Dominica τῆς ᾿Ορθοδυξίας 111, 
42, 114, 80. 
lunocentum martyrum, 105, 10. 
Ismaelis martyris, 98, 14. 


Jacobi apostoli, 108, 40. 
Jacobi Zebedzi filii, 113, 4. 
Jejuniorum principium, 93, 13, 96, 31. 
Joacim, 95, 31. 
Joannicii, 110, 91. 
Joannis Baptistae et Precursoris, 81, 39, 82, 10, 27, 
85, 18, 85, 6, 87, 30, 89, 5, 97, 4, 1957, 7, 115, 34, 
Joanvis decollatio, 99, 38, 33, 104, AR, 105, 4, 106, 
9, 111, 40, 115, 3'. 
Capitis lnventie, 110. 11. 
Joannis Chrysostomi. Vide Chrysostomi. 
Joannis Da :.as-eni, 112, 4, 
Joannis E'eemosynarii, 109, 30. 
Joannis martyrs, 82, 15. 
Joannis Sina, 112, 14 
Joannis theolegi, 83, 3,5 5, 93,6, 101,9, 106, 12,119,6. 
Job, 81, 49, 93, 8, 99, 91, 115, 16. 
Josephi hy"nographi, 97, 11. 
Juliani martyris, 110, 12 
Julitig martyris, 91, 35, 115, 18. 
L 
Lazari in Monte Galesino, 103, 5. 
Lazarus quatriduanus, 84, 35, 9Á, 28,98,48, 113,23,94. 
Longini centurionis, 101, 34. 
Lueiliani hieromartyris, 104, 30. 
M 


Macarii ii, 100, 6 
Macrin m 44. De ea Gregorius, (rever, ἀῶ. 


156 


Manuelis martyris, 98, 11. 

Marci evangelis'e, 104, 38, 115, 19. 

Mardarii martyris, 83, 97. 

Mariz (S.) laudatio, 98, 37, 105, 46, 48. 

Vestis allata Constantinopolim, 96, 19. 

Templi dedicatio, 84, 39, 88, 35, 108, 9. 

Nativitas; Prasentatio in Templo, et in eo educatio. 
82,06,83,99. 87,94,34,59,95,99, 91. 05,34, 97, 7,101, 
20.109,26,104, 16,18,100, 19, 106, 38, 111,38,113,17. 

Visitatio, 89, 5, 108, 10. 

Ad crucem et sepulcrum assistentia, 94, 31, 95, 992, 
108, 96, 108, 46, 113, 99. 

Gratulatoria pro Filii resurrectione, 96, 23, 113, 36. 

Dormitio (Assumptionem trito usu jam dicunt, 87, 93, 
99, 15, 95, 32, 1U4, 94, 110, 22, 39, 114, 25. 

Templi dedicatio : pignorum veneratio, 84, 39, 88, 
95, 96, 13. 

Mariz JBgyptiace, 100, 19, 102, 19. 

Marie Junioris, 91, 37. 

Marine martyris, 88, 37, 97, 40. 

Martiniani monachi, 85, 306. 

Martyres (SS.). 82, 1, 92, 34. 

Martyres Quadraginta duo, 78, 31, 101, 13. 

Martyres Quadraginta duo, 92, 10, 113, 11. 

Matrone martyris Chieusis, 104, 41. 

Melanie, 93, 26. 

Meletii episcopi Antiocheni, 95, 17. 

Men: martyris, 86, 15 

Mercurii martyris, 97, 15. 

Metrophanis episcopi Bysantini, 89, 13. 

Michaelis archangeli, 81, 32, 941, 91, 98, 96, 3, 09, 
94. 101, 24, 109, 19, 112, 24, 113, 9. 

Michaelis Syngelii, 100, 40. 

Monachorum cades in Sina et Raithu, 89, 21, 86, 36. 

N 


Neophyti martyris, 100, 23, 105, 31. 

Niceni Patres, 106, 12, 119, 13. 

Nicetse confessoris, 107, 48. 

Nicolai Myrobliti, 102, 32, 103, 2. 
0 


Onuphrii eremita», 89, 8. 
Otesta: martyris, 83, 97. 
Orthodoxie Dominica ; seu lestitutionis imaginum, 
111, 41, 33, 114, 22. 


P 

Palmarum Dominica, 91, 37, 94, 30, 109, 17, 119, 
93, 114, 4, 4, 6, 13, 17. 

Pancratii martyris, 86, 22. 

Pantaleonis, martyris, 96, 9. 

Pauli apostoli, 93, 6, 103, 32, 105, 8, 106, 7, 44. 

Pauli Latreosis, 99, 19. 

Pauli Thebani, 89, 91. 

Pegatii martyris, 98, 18. 


INDICES IN DIATRIBAM. 


156 


l'entecostes Dominica, 91,26,101,19, 108, 46,110,938. 
Perside in gesta, 83, 23. 

Petri apostoli, 98, 7, 105, 2, 111, 44, 112, 7. 
Philippi apostoli, 106, 4. 

Phocz martyris, 90, 30, 91, 2, 26, 46. 

Platonis hegumeni, 109, 1. 

Polyxenze martyris, 112, 31. 

Probi martyris, 90, 3. 

Procopi martyris, 98, 38. 


Quinta (Magna), 91, nin, 97. 


Raphaelis, 99, 96. 
Rebecca martyris, 119, ὅν 


Saba (Magni), 93, 21. 

Sabbato Magno, 92, 11. 

Sabellis martyris, 98, 11. 

Sanctorum omnium, 108, 98. 

Senatoris martyris, 89, 26. 

Sylvestri, 101, 16. 

Sophronii, Hierosolymorum anlistitis, 101, 34. 
Stephani Junioris, 8i, 1. 

Stephani protomartyris, ejusque reliquize, 86, 80, 100. 


39, 102, 9, 12, 112, 1, 115, 15. 


Symeonis Justi, 107, 39, 118, 34, 110, 32. 
Symeonis Metaphraste, 112, 17. 

Symeonis propter Christum stulti, 110, 39. 
Symeonis Stylite, 101, Mer 4. 


Tarachi martyris, 90, 2. 

Theodore Thessalonic., 88, 38. 

Theodori martyris, 111, 18. 

Theodori τοῦ Βεζοῦ, 105, 40. 

Theodori militum praefecti, 115, 27. 

Theodori Studite, 107, 30. 

Theodori Syciotze archimandritze, 93, 17. 
qc odori Teronis, 89, 20, 95, 7, 99, 8, 15, 109, 43, 

Theodosie martyris, 84, 97. 

Theodosii archimandrite, 95, 39, 96, 13. 

Theodoti Ancyrani martyris, 86, 38. 

Theophanus imperatricis, 107, 39. 

Thom: apostoli, 109, 35. 

Thimothei apostoli, 111, 15. 

Tryphonis martyris, 98, v 99, 15. 


Viatoris martyris, 89, ὅδ, 
Xantippes martyris, Hs ὅδ. 


Zachariz pontificis, 100, 90. 
Zona S. Deiparse, 43. 





RERUM PR/ECIPUARUM 


In hac Leonis Allatii de Symeonis scriptis Diatriba 
INDICULUS. 


Alexander Leonis frater homo luxuriosus et iners, 58. 


Aloysius Lipomanus de Metaphraste, 36. 
Alphonsus Villegas, de Metaphraste xtate, explosus, 
40 


Alypii Vita, ab alio quam a Metapbraste scripta, 40. 
Aphrodisianus Persa, de S. Maria : auctor reprobus, 


Audreas Rhodi Presul, ἐς Metaphraste ὡἰδίο, 36. 


Baronii de Metaphraste vexata sententia, 48. 


Bellarminus ia Metaphra.te, ej fide explosus, 25. 
ph 1 »^ ! p 


Ejus de illo castigata cen uum, etc. 


Casauboni ig Metaphrastem imeptia οἱ maledi 


90, 47. Da ejus ztate explosa sententia, 38. 
Cinnamus, quis? Male Sinnamus dictus, 149. Ejus 
character, 150. E 


Esaias monachus De Metaphraste, 36. 
F 
Francisci Bivarii de Metaphraste et Theophsne Cera- 
meo vexata opinio, 60 ef seq. Rogerio Siciliae rege Theo- 
phanem vixisse, 63. 
G 


Gennadius de Metaphraste, 36. 2c 
Georgius Aeropolita, magnus logotheta explega"oem- 


ectura, 38. 
Gemners Weagorsa ve VottaiNto eyes, "A. 





157 


De ejus xtate explosa sententia, 38.In Hippolytis The- 
bano et Portuensi confusis ἀνιστορηοία, 37. 

Goduvini de Metaphraste castigata censura, 47. De ejus 
;t'te probata sententia , 72. 

Gregorius Cerinthius de Metaphraste, 36. 


H 
Hippolytus Thebanus Metaphrastis admirator, 94. Ipse 
inepte cum Portuensi confusus, 37. 
Horpinianus in Metaphraste ludimagistro explosus, 25. 
De ejus atate explosa sententia, 38. 


I 
Ignatius diaconus Vite S. Nicephori auctor, 56. 
J 


Jacobus Goarius laudatus in Codino, 33. 

Joan. Bollandi de Metaphraste «etate discussa senten- 
tia, 49, 57. 0. 

Joannis Calece patriarche Constantinopolitani sedes, 
Gretserus in eo emendatus, 87 

Joanne Caminiata de excidio Thessalonioe, 51, 149. 

Joannes Morinus, de Symeone Thessalonicensi, 139. 

Joannes pseudo-theologus, de S. Maria, 106. 

Joseph Methonensis de Metaphraste, 36. 


L 
Lanselii de Metaphraste ziate explosa sententia, 71. 
Leonis Allatii sententie conciliata, 138. 
Leonis Centaripini de Metaphras:e, 34. 
Leonis imperatoris, gubernatrix animorum hypotyposis, 


9. 
Logotheta, publieis rationibus prefectus, 28. Militibus 
praefecti logotheta Justiniano : Censitores. Logotheta 
multiplex uomen ac muneris ratio, ὁ Γενιχὸς, τοῦ δρόμου, 
rerum domesticarum, militaris Catalogi, armeptorum, 
secretorum, 29, 30. Magnus logotheta, habitus, officium, 
91, 32. u 


Macarius hieromonachus de Metaphiaste, 35. 
Magistri dignitas, 25, 26, 28. 
Michael Glycas de Metaphraste, 36. 
Molani in Metaphraste φίδι, aberratio, 41. 
Muzalonis magni logothetz pileus, 30. 

N 


Nicephori Callisti de Metaphraste sententia, 36. 
Nilus Doxapatrius, de quinque thronis patriarchalibus, 
65. 
P 


Paulinus magister, 28. 
Psellus senior : nibil illi cum Metaphraste, 59. 


DE AUCTORITATE METAPHRAST £. 


158 


R 


Raphael Volaterrasus malus auctor de Metapbrosta 
eate, 23. 
Ribadeneyre in Metaphrasto atate aberratio, 40. 
Rogerius, Sicilie rex : sub eo Theophanes Cerameus, 
63 et seq., βασιλεὺς illi appellatus, Graeca adulatione, 66. 


Simonis Wagnerechii, de Metaphraste quzsita, 86. 

Sugillata Surii, Vitis sanctorum stylo suo reddendis, 
in auctorum ipsa persona, industria, 137, 139. Alia Me- 
taphrasta consilii rato atque opera, 140. 

Symeon Junior Tieologus alius ἃ Metaphraste, 72. 
Ipse S. Mamantis Xerocerci abbas : ejus »tas variaque 
oj uscula, 143. 

Symeon Mesopotamita, 94. 

Symeon Metaphrastis laudatus, 24. Hareticorum in eo 
depulse calumnie ; magister, qua dignitas in aula ina- 
xima ; ludimagister, ei trivialis; nug:e 25, 26. Ejus na- 
tales, studia, aliaque dscora ex Michaele Psello, 26, 27. 

Symeon idem logothela, 23. Ex logotheta cursus vi- 
deri in magnum logotletam promotum, 32. Ejus viri in 
Ecclesia Greca auctoritis ; variorum de illo elogia, Pselli, 
Hippolyti Thebani, Leonis Cantaripini, ete., 32, 34, etc. 

Symeonis Metaphras!s ztas : de ilia vexat» sententia, 
38, et seq. 49, 136, et seq. Earum viterum enarrator, 
je probatis monumentis consignate haberentur, 44, 

jus 1n eis opera, 45, 13. Vinlicata fides, 46, et seq. 
Videri, vi Leone imperatore Thessalonicam pecunia 
redemit, 51, et seq. Metaphrastes duplex explosus, 79. 

Symeoni Metaphrastae ibdicatz SS. Vite duplici syn- 
tagmate seu indiculo, 80, 119. Qua illius habeantur ge- 
nujo2, 124. Ejus alia scripta, orationes, troparia, pre- 
ces, epistola, 130 et seq. Ex Basilii operibus collecta 
orationes, 131. Capita propria sententiosa ; Macarii alia, 
metaphrasi exornata, 132. 

Metaphrasta Commen tarius in Lucam, nullus in Luce 
Evangelium, 131 Uioptra Metaphraste ascripta, 136. 
JEtatis ac Metaphraseon Simoni Wagnerechio S. I. vexata 
uzstio, ibid. Allatiana responsa : Mataphrastem inter ac 

urium quantum referat, 139. 

Symeon Metaphrastes ac Logotbela, non ipse S. Ma- 
mantis praepositus ac novus theologus. Methonensis in 
eo emendatus. Viri monachatus explosus, 143, et seq. 

T 

Theoctiste Vita, prima Metaphrasta scripta, 49. 

Theodorus Balsamon de Metaphraste, 35. 

Theodorus Metochita, ex :rarii publici munere ma- 
gnus Logotheta, 31. 

Theodorus monachus logotheta, 99. 

Theophanes Cerameus de Metaphraste, 35. 








DE AUCTORITATE ET TESTIHONIO METAPHRASTE, 


(Ex hbro Gallice scripto cui titulus: Réflezions sur les régles et sur l'usage de la critique, auctore R. P. 
Honorato a Sancta Maria, Carmelita Distalceto. Parisiis 1713, 45.) 


8I. — Les savanis regardent l'autorité de cet ^ des Viesdeplusieurs saints,est présentement si dé- 


auteur grec comme nulle, ou au moinscomme 
trós-faible. 


Métaphraste (1), qui n'est pas moins connu par 
son peu d'exactitude, que par lerecueil qu'il a fait 


(1) On ne sait pas précisément en quel temps 
Métaphraste a fleuri ; l'opinion ἰδ plus commune 
est, qu'il 8 commencé a paraiire avec éclat sur la 
fin du ixe siócle, et 80 commencement du suivant ; 
qu'il fut revótu des premiàres charges de l'empire; 
qui fut mai're de tous les offices de la cour et de 
a maison de l'empe:eur : et ^nfin logothéte, c'est- 
à-dire chaucelier. Vers l'an 919, à 18 sollicitation 
de l'empereur Porphyrogennéte, il. commenga à 
travailler sur Ja Vie des Sainis. 


crié parmi quelques savants,qu'il suffit. d'appuyer 
une histoire du témoignage de cet auteur grec, 
poor la faire regarder comme fabuleuse.Il semble 
méme que cel écrivain porte dans son nom (9) sa 


(3) M. Bhillet, Discours sur ia Vie des Seints, 
pog: 98, dit qu'on a donné ce surnom à cet auteur, 

cause qu'il a changé le style et la méthode des 
Actes des saints. I! ajoute, dans la note qu'il a faite 
sur cet endroit: e Métaphrase, signifie quelque choe 
de plus que Paraphrase et tradwetion. Ce mot com- 
prend les deux autres. Ainsi Métaphraste veut dire 
tout à la fois traducteur, glossateur et iw(ecqoloteus » 
Gependant Mtxv&souss, , «eon τα jw ea SS NUR 
&Utre chose que, mwiglio im cU quwea oCOXMI 


159 


DE AUCTORITATE METAPHRAST £F. 


160 


propre condamnation.Les savants y découvrent un 4 et c'est de quoi il a cru devoir avertir le public, 


certain je ne sais quoi de rebutant, qui non-seule- 
ment les empéche de rien établir surletémoignage 
de cet auteur, mais qui les rend méme si serupu- 
leux, qu'ils ne le non:ment dans leurs ouvrages 
que pour en donner du dégoü: et de l'aversion. 


en ces trermes (Avertiss., p. 14! : « Je me suis 
» abstenu beauccup plus encore d'employer et de 
» nommer méme desauteurs décriés tels que Mé- 
» traphraste, et Nicéphore chez les Grecs. » Enfin 
M. Baillet et M. de Tillemont ont tant de dégoüt 


M. de Tillemont, parlant dutémoignage des Pé-  pouvtout ce qui vient de ce légendaire, que quand 
res de l'Eglise (Avertissement, p. 13): «Οἡ n'a pas ils veulent marquer qu'un fait ou une histoire sont 
« été obligé, dit-il, d'avoir le néme respect pour faux ou fabuleux, ils se contentent de dire qu'elle 
« les Ménées des Grecs ni pour les Actes qui sont a passé par des mains mélaphrastiques ; ou bien 
« de Métaphraste, ou des autres nouveaux venus qu'elle est du style de Métaphraste. 

« en des temps oü la vérité del'histoire était alté- Quelque juste que puisse paraitre cette censure, 
« rée par des traditions populeires, et souve nt par. elle n'est pas néanmoins appprouvée de tout le 
« des fictions inventées à dessein. On acru,dis-je, monde.ll setrouve plusieurs savants qui ont témoi- 
« qu'il ne fallait avoir aucun égard aux histoires gné beaucoup de respect povr Métaphraste,qui ont 
« de ce genre. » Ft dans la note 3 sur Pl'apias μ loué son travail etlesservices qu'il a rendus à l'É- 
IT. If, p. 663, col. πὶ, οὐ il pazledes Actes desaint  glise, οἱ qui méme ont entrepris sa défense (4)Mais 
Aberce : « C'est une piéce, dit-il, reconnue pour comme ce n'est pas de quoi il s'agit ici, je laisse à 
« étre de Métanhrasle,et nous n'y voyons rien qui ceux qui voudront se charger du soin d'examiner 
« nous oblige de l'estimer plus que les autres qui les raisons de part et d'autre, ἃ décider si les 
« viennent de la méme sovree. Nous avons, dit plaintes qu'on fait de Mélaphraste sont justes, ou 
« encore ce docte critique(Ib. not. 3, sur saint si elles sont outrées. 

« Ign., p. 620, col. 1) les Actes de saint [gnace, Ce qui nous regarde donc, est de faire quelques 
« qui se lisent dans Métzphraste : leur auteur réflexions sur ce que M. de Tillemontet M. Baillet 
« suffit pour faire voir quon n'y peut pas voir nous disent de Mélaphraste. Il est certain que ces 
« beaucoup de créance. » savants ne citent presque jamais cet auteur, que 

M. Baillet ne parle pas püs avantageusement de pour découvrir et censurer ses fautes:et si l'on en 
Metaphraste: «On peut assurer,dit-il (Disc. sur ἰα excepte quatre ou cin endroits,on trouvera qu'ils 
« Vie des Suints, p. 59), que c'«st our avoir su. ne l'ont jauiais cité pour appuyer un fait, ni pour 
« trop. bien mentir, que quelques hérétiques ont. ce qui regarde l'histoire de la vie d'un saint qui 
e regardé cet auteur comme imposteur et un, ail vécu hors de son pays et avant son siécle 


« faussaire, né pour produire des monstres, outré 
« au delà de ce que la Gréce paíenne a imaginé de 
« fables en faveur de ses dieux. » Ensuite il fait 
dire à Casaubon qu'il trouvait beaucoup de vanité 
et peu de jugement daus le travail de Métapl,raste, 
et qu'il y remarquait tous les défauts des poétes οἱ 
des déclamateurs, dans cette démangeaison dénm.e- 
surée de feindre et d'accabler la vérité sous les fa- 
bles (3). Aprés avoir rapporté le jugement de quel- 
ques autres protestants, il n'a pas oublié celui de 
plusieurs autres auteurs catholiques qui n'ap- 
prouvent pas ses falsifications ni ses infidélités. 
Son autorité parait si mince, et son nom δὶ 
odieux à M. Baillet, qu'il se ferait un serupule do 
le citer,et méme de le nommer dans son ouvrage; 


interpi etalio, translatio ; MizazoasiÁ:, qui me- 
faphrosi utitur, iMerpres : et l'on ne voit pos qu: 
ce nom signifie interpolateur. 

(3) La censure que M. Cave a faite de Métaphraste 
et de son travail, est bi-n différente de celle des 
su'Tes protestants. Vir, dit-il, ad bonas litteras in- 
felici seculo promovendas nutus, ipse praestanti in- 
genio omnique polttiori. litteratura ornatus... Jubente 
Constantino Augusto Vilas sanctorum aste sua. tem- 
pore scriptas undique conquisivil, conquisiias. recen- 
suit : elegantiores tanquam «ctorum conspectu di- 
gnas calculo suo approbavit, neque ULLA IN RE MUTA- 
TAS DIVULGAVIT... quosdam etiam ex. superiorum tra- 
ditione acceptas proprio marte ipse condidit, Guill. 
Cave, Hist. ti. p. 492, col. 1. 

(4$) On ne peut rien ajouter aux élogos quo les 


C Βαϊ]. ubi supra.). 


$ II. — Les savants critiques ont tiré plusieurs 
choses de Métaphras'e. 

On ne saurait disconvenir qu'il ne se trouvát de 
grands vides dans la collection des Vies des saints 
donnée par M. Arnaud d'Andilly, dans les Actes 
sincéres et chois de dom Thierry Ruynard, dans 
les Mémoires de M. Tillemont, dans les Vie des 
Saints de M. Daillet, et dans les ouvrages des au- 
tres savants qui ont travaillé sur le ménie sujet, et 
qui marquent si peu d'estime pour Métaphraste,si 
l'on en retranchait tout ce qui vient de cet écri- 
va,n: car sil'on remonte ju:qu'à la source de 
plusieurs Actes des martyrs et des Vies des saints, 


j dont ces savants ont chargé leurs ouvrages, on 


Grecs ont donné à Métaphraste. Michel Psellus a 
fait un trós- beau panégyrique en son honneur. Apud 
Surium a l diem 3 movemb Théodore Balsamone loua 
beaucoup 88 collection de le Vie de Saints, dans 
lo vie concile de Constantinople, ean. 63. Léon 
Allatius soutient que Métaphraste était trés-sincàre, 
et que c'est pour avoir été trop droit, que les hé- 
rétiques se sont élevés contre lui. De 

scriptis. Rollondus, que l'on met parmi les plus sa- 
vanis critiques du dernier siécie, entreprit son 
spologie contre Deilarmin. Il tàche de montrer par 
plusieurs raisons, que les excàs de Métephraste ne 
sont pas si énormes qu'on l'a voulu publier, et de 
justifler la conduite qu'il a tenue dans son Recueil 
de " Vie des saints. B..]l. tom. 1, Prof. p. 18, 
col. 2. 


161 


DE AUCTORITATE METAPHRAST E. 


162 


verra qu'un tr&s grand nombre de ces piéces ont 4 tent de la. méme source el dont il à chargé ses 


été composées par Mélaphraste,ou au moins qu'il 
les a revues, retouchées et conservées à l'Eglise ; 
ce qui méritail bien, ce semble, qu'on le citàt au 
moins une seule fois et qu'on lui renJit quelque 
justice. 


Si l'on avait demandé à M. Arnaud d'Andilly, 
d'ou il avait tiré les histoires de plusieurs saints 
qui se trouvent tout entiéres dans son livre im- 
primé à Paris en 1664, qui porte pour titre : Vies 
de plusieurs suints illustres de divers siécles, par 
exemple la Vie de saint Porphyre, évéque de Gaza 
en Palestine; celle de saint Jean Calybite ; celle 
de saint Auxent, abbé ; celle de saint Théodose, 
supérieur d'un monastére dans la Palestiae ; celle 


de saint Sabas,fondateur de plusieurs monastéres B 


dans la Palestine; celle de saint Jean le Silencieux, 
évéque de Colonie,puis abbé de la Laure de saint 
Sabas; celle de saint Eutlyque, patriarche de Cons- 
tantinople; celle de saint Théodore, abbé du mo- 
naslére de Sicée,et évéque d'Anastasiople en Ga- 
latie; celle de saint Taraise, patriarche de Gons- 
tantinople; le Traité de l'exil et de la translation 
des reliques de saint Nicéphore, patriarche de 
Constantinople;celle de saint Nicétas abbé,et peut- 
étre quelques autres : sil'onavait,dis-je, demandé 
, à ce grand homme d'ou il a tiré toutes ces Vies, 
il eüt répondu saus doute, qu'elles sont rapporlées 
par Surius et par Bollandus.Mais si l'on avait de- 
mandé à ces deux légendairesquelle est la source 


οὐ ils les ont puisées, ilà eussent avoué l'un et C 


l'autre qu'elles nous viennent de Métaphraste,qui 
les ἃ composées ou quiles a conservées au moins : 
Auctore Symeone Metaphraste,ou ez Mclaphraste, 
dit Surius. 


Quoiqu'il y ait plusieurs Actes des martyrs dans 
le recueil de dom Thierry(Actu selecta Martyrum), 
qui n'ont point passé par les mains de Métaphraste 
et qu'il n'a pas méme connus ; il y en a pourtant 
quelques-uns qu'ils nous a conservés et dont nous 
lui sommes redevables.C'est par ce canal que nous 
avons recu les Actes de saint Justin le Philosophe, 
comme le reconnait M. deTillemont; les Actes de 
sainte Agape,sainle Chionie et sainte [réne sceurs, 
et leurs compagnes martyres; ceux de saint Didy- 
me et de sainte Théodore vierge, martyrs ; ceux de 
sainte Pherbute ou Tarbule, vierge et iartyre,et 
autres martyrs de Perse sous Sapor; ceux de saint 
Sadoth, évéque de Séleucie et de Ctésiphon en 
Perse, martyr; ceux de saint Sabas, Goth de nation, 
martyr; ceux de saint Badéme,abbé en Perse, mar- 
Lyr. Tous ces Actes, et plusieurs autres que Surius 
attribue à Métaphraste,se trouvent parmi les Actes 
choisis de dom Ruynart. M. de Tillemont a fait 
l'histoire de tous ces saints,qu'il a tirées du recueil 
des Áctes sincéres de ce savant bénédictin, et 
par conséquent comme venant de Métaphraste.On 
pourrait bien encore en marquer d'autres qui sor- 


Mémoires. 

On n'entreprend pas de ramasser ici tout ce que 
M. Baillet a empranté deMétaphraste dans son ou- 
vrage de la Vie des Saints,cela nous méaerait trop 
loin.Il suf(it donc,pour mon dessein,de remarquer 
quece savant critiquea recueilli toutes les Vies des 
Saints données par M. Arnauld,et que nous avons 
remarqué avoir éié tirées de Métaphraste. On doit 
y joindre les Actes des martyrs du recueil de dom 
Thierry Ruynart,que nous avons rapportés et qui 
viennent de la n.éme source.Mais ce ne sont pas 
les seules histoires métaphrustiques,que M.Baillet 
ait insérées dans son ouvrage : en voici d'autres 
qui se trouvent fout au long dans cet auteur grec, 
si l'on en excepie six ou sept dont M. Baillel n'a 
emprunté que quelques extr.its assez considéra- 
bles.Telles sont les Vies de saint Marcien de Cons- 
tantinople, de saint Jean l'Aumónier; de saint Cyr 
et saint Jean, martyrs en Egypte; de saint Polyeucte 
martyr; de saint Théophane surnommé le Confes- 
seur; de saint Carpe,évéque de Thyalire en Asie, 
et de ses compagnons ; de sainte Marin», vierge 
solitaire; de saiat Arséne, précepteur et gouver- 
neur de l'empereur Arcade. puis solitaire en Egyp- 
te; de saint Panialéon médecin martyr, et de ses 
compagnons; des saintes Foi, Espérance et Cha- 
rité, sceurs, vierges, marlyres, et de leur mére 
sainte Sophie; de sainte Anastase veuve, abbesse 
de Timie dans la Gréce; de saint André, tribun ou 
colonel, martyr, et de ses compagnons ; de saint 
Cyriaque ou Quiriace,anachoréte en Palestine; de 
saint Árélas et deses compagnons,martyrs en Ára- 
bie; de saint Joarnice,ermite, abbé en Bithynie ; 
de ssint Théodore d'Amasé? dans le Pont, mar- 
tyr; de saint Menae, martyr en Phrygie ; de saint 
Nicolas,évéque de Mire en Syrie; de saint Daniel, 
surnommé le Stylite, solitaire; et de plusieurs 
autres qu'on omet pour n'étre pas trop long. 

Il faut se souvenir que quand on avance que 
M.Arnaud,M.de Tillemount et M. Baillet, ont rap- 
porté au long quelques-unes des Vies des Saints 
qu'on attribue à Métaphraste,cela veut dire qu'ils 
ont conservé le fonds de l'histoire et qu'ils n'en 
ont retranché que quelques faits miraculeux,quel- 
ques prodiges qui ne sont pas de leur goüt, ou 
quelques circonstances léz;éres qu'ils ont jugé à 
propos d'omettre. Mais pour les Acles des martyrs 
qui viennent de Métaphraste, et que dom Thierry 
Ruynart a mis dans son recueil,ils y sont sans au- 
cune altération, et de la inéme maniere qu'il les a 
trouvés dans les manuscrits et dans les imprimés: 
car quoique ces Actes aient passé par le canal de 
Métaphraste, ils n'en ont recu aucune tache. 

Il seinble,aprés cela,qu'ou doit convenir de deux 
choses: 14 premiere, que ces savants critiques ont 
iré bien des choses de ce légendaire grec,quoique 
M.deTillemont eüt dit qu'íi ne se croyait pas obli- 
σέ d'avoir aucun. égard auc histoires de cet au- 


163 


DE AUCTORITATE METAPHRAST Δ. 


[0 


teur; et que M. Baillet eüt promis au public qu'il A plusieurs monastéres dans la Pclestine,el de :ϑἷν 


s'abstiendrait d'employer dans ton ouvrage, et de 
nommer méme des auteurs décriés tels que Méta- 
phrase. La seconde est, qu'ils ont été persuadés 
que le nom de cet écrivain ne pouvait guére auto- 
riser les faits qu'ils auraient appuyés sur son té- 
moignage, ni fairebeaucoup d'honneur à leurs ou- 
vrages.C'est sans doute pour cette raison qu'ils ne 
le citent pas,et qu'ils se croient dispensés mémede 
le nommer dans les choses qui viennent de lui. 
On voit en effet qu'ils se contentent de dire qu'une 
histoire se trouve dans Lipoman,Monbrice Surius, 
Baronius, Bollandus,sans (aire aucune mention de 
Métaphraste. Mois si l'on consulte ces légendaires, 
on verra qu'ils ne font que rapperter ces faits, οἱ 


Jean le Silentieux, par Cyrille, religieux de saiu 
Sabas ? Ne sait-on pas qu'Eustathe,prétre, ἃ con- 
posé celle de saint Euthyque, patriarche de Cos- 
tantinople; George Fleuse,celle de saint T héadore, 
abbé; Ignace,évéque de Nicée, celle de saint Ta. 
raise, patriarche de Constantinople ; Théophaw, 
prétre, le traité de l'exil et de la translation de 
reliques de saint. Nicéphore; enfin Théostéride, 
celle de Nicétas abbé, son maitre ? On est ence 
persuadé, ajouteront ces critiques, que toutes le 
Vies des Saints écrites en grec.qui nous restes! 
ne sont pas de Métaphraste: on peut mettre dea 
nombre l'histoire de saint Jean Calybite, celle de 
saint Jean l'Aumónier,celle de sainte Xéne ou ἔν. 


qu'ils les attribuent à cel auteur grec: Auctore Si- p sébie,dont l'Eglise cél&bre la mémoire les 15, 2] 
meone Metaphraste,ou ez Metapkrasie,comme on οἱ 24 janvier; et plusieurs aures qu'il serai ine 


trouve en cent endroits dans Surius, Bollandus et 
les autres. 
Je nesais si cette maniére de citer a paru assez 


tile de rapporter ici. 
De plus,diront encore ces savants, quand now 
aurions quelques Vies des saints de la facon deWé- 


exacte á ces savants : inais il yabien del'appa- taphraste, εἰ que plusieurs auraient passé par ee 
rence qu'ils n'approuveraient pas!a conduite d'un  mains,on ne pourrait lui accorder que le titre de 
écrivain, qui, avant mis en francais l'histoiredes  glossateur,ou d'interpolateur,et si l'on veut,celzi 
martyrs de Lyon, citerait pour cela Surius, apud d'auteur, mais d'un pitoyable auteur : €ar on croit 
Suríum,ou se contenterait de dire qu'elleestrap-  étre en droit de tenir,^ l'égard de sa collection, h 
portée par Surius (Tom. Ill, 2 Jun.). Car quoiqu'il méme conduite qu'ont tenue deux grands cardi- 
soit vrai que ce savant Chartreuxail inséré danssa — naux à l'égard de la Légende d'or (5). Le premier, 
collection la lettre des Églises deLyon et de Vien- qui est Bellarmin, n'a pas jugé son auteur dip 
ne, touchant leurs marlyrs, néaniroins comme il d'étre nommé en aucun endroit (Baill. Disce & 
avoue qu'Eusóbe nous ἃ conservé cetle piéce el vie des saints),et Baronius,qui est le δαοοοδὲ ῷ- 
qu'il l'a insérée dans son Ilistoire,il semble que !a , gnantde diminuer le prix de ses notes sur le Mar- 
maniére ordinaire de citer cette lettre,serait de la * tyrologe romain, si l'on y voyait un nom quele 
donner d'abord en notre langue et de mettre à la monstrueuses fictions de la L^gende d'or avaient 
marge en note, apud Eusebium, el non pas apud  déshonoré, amieux aimé nommer un autre moii 
Suríum,comme le praliquent ces savants : pour- connu quien a donné une novvelle édition (6).Les 
quoi donc y aura-t-il quelque exception pour Mé-  excés, les impostures, etles mensonges de Mét- 
taphraste phraste l'ont tellement décrié, qu'il a perdu toute 
8111. — Examen des raisons pour lesquelles les la réputation que ses travaux auraient pu lui méri- 
eruat se prélendent autorisés à ne point ci- ter:de sorte quelles savants ne se croient pas obli- 
ter élaphraste, méme dans les choses qu'ils gés dele nominer dans leurs ouvrages, craignaw 

en ont tirées. d'en Jiminuer le prix,et de rebuter le lecteurs 

Quoique nous ayons, diront peut-étre ces sa- voyait un nom que ses monsirueuses fictions ol 
vanis (Baill. Disc. pag. 58), quantité de Vies des déslhonoré.Ainsi ils aiment mieux nommer Surius, 
Saints qu'on attribueà Métaphraste,cependant Léo — Baronius,Bollandus,et les autres qui ont recueilli 
Allstius faisant le discein»ment de ce qui appartient quelques-unes des Vies des saints, quoiqu'elles 
áce légendaire d'avec ce qui lui est étranger, n'a p viennet de cette source corrompue. 


reconnu que cent vingt-deux Vies de sa facon, et 
cinq cent Lrente-neuf tant Vies que Patégyriques ou 
Eloges historiques, qui portent faussement son 
nom. Ne trouve-t-on pas en effet que la Vie de 
saint Porphyre,évéque de Gaze,est écrite par Marc 
son disciple ; celle de saint ÀAuxent par un auteur 
contemporain ; celle de saint Sabas, su, érieur de 


(δ) Jacques de Voragine, Dominicain, qui est au- 
'eur de cet ouvrag»,éisit nd à Varaggio, petite ville 
de la cte de Ligurie entre Génes et Ssvone. Vivàs 
dit que cette Légende d'Or ne peut avoir été. écrite 
que par un homme qui avait «ne bouche de fer et un 
cour " de plomb. Despenco l'appelle une 


[er- 
meneonges.. Bollandus, tom. I, pLilace pag. 


Si quelqu'un voulait s'intéresser ἃ ce qui regarde 
Métaphraste, ne pourrait-il rien répliquer ΔῸΣ rai- 
sons de ces critiques? Pourquoi ne le pas citer poar 
ce qui vient de lui, leur demanderait-on (Bolland. 
tom. l,Jonv.in pra .p.xvini,col. 1) ? Pourquoi ae 
pas dire que c'est de lui que nous avons les Vies 
des saints qu'il a coinposées,et qui sont de sa fs- 


20, entreprend sa défense contre Vuicelius et eontre 

Vivàs.Les Génois et les Jacobins appellent 

reuxr Jacques de Voragine (Baillet . p. 60). 
(6) C'est Claude la Roue, jacobin lyonnais, qui a 

revu et augmenté la Lé d'Or,et qui vivait sous 

Louis Xll et Francois I. 


aur - UD -—pb 4 ὅν AED. A ΤΡ — GER JF -— ἂν —9 70 


165 


DE AUCTORITATE METAPHRAST.E. 


166 


con(7);comme celles de saint Marcien de Constan- A tophorson,ou M.de Valois,qui ont fait des traduc- 


tinople, de saint Polyeucte martyr, de saint Jean 
l'Aumónier, de saint Theodose le Cénobiarque,de 
saint Jean et de saint Cyr martyrs en Egypte,et plu- 
sieurs autres que Surius attribue à ce légendaire, 
Auctore Symeone Metaphraste? Pourquoi ne nous 
pas avertir de celles qu'il a revues ou retouchées,et 
qui sont en trés grand nombre: co nme les Vies de 
saint Siméon Stylite,de saint Auxent abbé,de saint 
Babas,de saintJean le Silentieux, de saint Tarése, 


. desaintNicéphore patriarche deConstantinople, de 


saint Nicétas, et presque tous les autres, qui ont 
passé par ses mains? Car on ne saurait disconvenir 
qu'il ne les ait paraphrasées, et qu'il n'y ait ajouté 
plusieurs choses. Pourquoi enfin ne pas dire que 


tions des ouvrages de cet historien: ou ceux qui en 
ont inséré quelques fragments dans leurs écrits.1l 
semble par la méme raison que lorsque l'on rap- 
porte l'histoire de quelque saint, particuliéórement 
quand elle est du nombre de celles qui peuvent 
passer pour authentiques,et que Métaphraste nous 
8 conservées, il y a de l'injustice à ne citer que 
Lipoman, Surius, Baronius, Bollandus,qui les ont 
données en latin, sans faire mention de Méta- 
phraste dont ces légendaires les ont tirées. 
Enfin, plus ces critiques táchent de découvrir les 
infidélités de Métaphrasle,et de le faire passer pour 
un imposleur εἴ un faussaire,né pour produire des 
sonsires,pourun auteur outréau-delà de ce quela 


c'est lui qui nous & conservé les Vies et les Actes p Gréce payenne a imaginéde fables en faveur de ses 


des saints auxquels il n'a point touché,et qu'il nous 
ἃ donnés dans leur purcte originale? Les Actes du 
martyre de saint Juslin sont de ce nombre, aussi 
bien que ceux de sainte Agape,de sainte Cbhionie, 
de sainte Iréne, sceurs, martyres,de saint Bademe 
abbé en Perse,et martyr ; de saint Sabas,Goth de 
nation, martyr; de saint Didyme et de sainte Théo- 
dore vierge, martyrs; de sainte Pherbute vierge et 
martyre; et de quelques autres que nous avons dans 
toute leur pureté, et que Dom Thierry Ruyuart a 
reconnu étre assez authentiques, pour mériter de 
trouver place dans son recueil des Actes choisis. 


Or il est surprenant que M. Baillet, pour nerien 
dire de M. Arnauld d'Andilly, de M.de Tillemont, 


de Dom Thierry,ayant chargé son ouvragedetoutes C 


ces piéces,el de plusieurs autres qui appartiennent 
ἃ ces trois classes, il ne se soit pas cru obligé de 
rendre quelque justiceà Métaphraste:car quand on 
accorderail à ces critiques qu'ils n'ont pas liré des 
extraits trés-considérables, ni méme rapporté des 
Vies de saints que cet écrivain a composées de son 
fonds,il semble que quand il n'aurait rendu d'au- 
tres services à l'Eglise, que de conserver un grand 
nombre de monuments anciens, dont elle serait pri- 
vée sans ses soins,cela méritait bien qu'on ne lui 
0tàt pas entiérement la gloire qui est justement 
due à un si grand travail. 


On cite tous les jours Eusbbe de Césarée,pour 
l'histoire du martyre de saint Jacques premier év6- 


dieux; plus le public doit élre surpris que des gens 
8i éclairés,et qui lui avaient fait espérer de ne rien 
avancer qui ne vint des plus pures sources de l'an- 
tiquité, aient emprunté d'un auteur si décrié tant 
d'Actes, et de Vies des saints, ct tant d'extrails si 
considérables;qu'ils ajent appuyé sur un témoignage 
si peu digne de foi un si grand nombre de faits. 
Car quelque eífori qu'ils fassent pour cacher la 
source de quelques-uns,et le canal de quelques au- 
tres, sous le nom de ceux qui ont fait des recueils 
de Métaphraste, il sera pourtant toujours vrai de 
dire, que c'est lui qui nous a conservé quantité 
d'Actes de martyrs et plusieurs Vies de saints,dont 
on ne trouve rien ailleurs,et qu'on ne saurait pro- 
duire de manuscrit, ni d'ouvrage d'aucun auteur, 
qui en ait parlé avant lui : ainsi tous ceux qui 
l'ont suivi,n'ont recu ces Actes que par son canal. 


8 IV. — Mes critiques prétendent que les falsifi- 
calions ei les paraphrases de Métaphraste l'ont 
rendu méprisable. 


Quel moyen, diront encore ces habiles critiques, 
de faire parattre le nom de Métaphraste dans un 
ouvrage,aprésque tous ces savanis ont reconnuses 
exces? Ne sait-on pas que Daronius a désapprouvé 
ses falsifications,et a marqué un grand dégoüt pour 
ses fables (Baill.Disc.p. 60); qu'Aubert-le-Mire a 
[ait connaltre ses infidélités; que D.Jacques Loppin 
a blàmé ses additions dans les anciennes Vies des 
saints,et sa liberlé à en inventer de nouvelles; que 


que de Jérusalem,de saint Siméon, de saint Ptolo- p Dom Thierry Ruynart a témoigné qu'il aurait beau- 


mée, de saint Lucien; des saints Léouide,Plutar- 
que et leurscompagnons;de sainte Potamiàne, vierge 
d'Alexandrie,dont parle saint Denis évéque de la 
méme ville dans sa lettre à Fabien; de saint Marin 
soldat,et de plusieurs autres:quoique cet historien 
ne soit pas l'auteur de ces Actes, mais seulement 
parce qu'il en rapporte quelques extraits,et qu'il les 
a conservés à l'Eglise:etl'on croirait ne lui rendre 
pas assez de justice,en parlant de ces saints mar- 
tyrs,que de ne citer que Ruffin, Musculus,Chris- 


coup mieux faitde laisser lesanciennes tellesqu'el- 
les étaient dans l'original; que M.de Tillemont ne 
croyait pas qu'on düt estimer pour quelque chose 
ce qu'on a coutume de loueren lui! Enfin M.Baillet 
rapporte encestermes cequelecardinal Bellarmin 
(De script. Eccles. an. 850) dit au sujet de Méta- 
phraste : « ll a ajouté beaucoup du sien aux his- 
toires qu'il a écrites de la vie des saints, et a rap- 
porté les choses, non pas comme elles se sont 
passées, mais comme elles ont pu se passer. Ces 


(7) Nous avons trois sortes de Vies des saints données par Métaphraste ; celle qu'il ἃ composées, 


celles qu'il a retouchées, celles qu'il a conservées. 


167 


DE AUCTORITATE METAPHRAST E. 


168 


harangues qu'il fait faire aux martyrs, ces dialo- A pourraient bien avoir été altérées,et quo la fauteen 


gues, ces disputes avec leurs juges et leurs per- 
sécuteurs,ces conversions nombreuses et surpre- 
nantes des raiens qui les environnaient,ces pro- 
diges inouis,et tant d'autres choses nouvelles,dont 
nous ne voyons rien dans les anciens historiens 
de l'Eglise, sont de son invention. » 

Tout cela fait voir qu'on ne devrait pas avoir 
moios d'aversion pour lout ce qui vient de Méta- 
phraste,que l'on en marq'e pour son nom.Cepen- 
dant c'est Métaphraste que l'on cite suus les noms 
de Lipoman,de Surius, de Bollandus; et c'est son 
travail que l'on adopte. Devrait-on approuver la 
conduite d'un auteur qui,aprés avoir déclamé con- 
tre Prochore,sous le nom duquel nous avons la Vie 
de saint Jean ; contre l'imposleur qui s'est caché 
sous le nom de saint Lin,pour faire passer les deux 
livres de la Passion de saint Pierre et de saint Paul; 
contre le faux Abdias, qui nous a donné un livre 
contenant les Vies des apótres; et qui,dis -je,aprés 
avoir témoigné beaucoup de mépris pour toutes ces 
narrations pleines de fables et de contes, s'avi:e- 
rait d'en tirer quelque histoire, et d'en faire de 
longs extraits, se persuadant en étre quitte pour 
supprimer les noms de ces auteurs,et ajouter que 
ces faits se trouvent dans les orthodoxographes, 
et dans les Dibliothéques des Péres ? 

Tousles excésquelessavants reconnaissent dans 
Métaphraste se réduisent aux additions,et aux pa- 
raphrases qu'il a faites de ses originaux.Mais d'ou 
peut-on savoir,dit Bollandus (tom. I Januar. pag. 


serait relombée sur Métaphrasle, qui n'en serait 
nullement coupable.C'est Lout ce qu'on peut con- 
clure de quelques Vies de saints,dont les manus- 
crits sont plus anciens que cet auteur Grec, ou qui 
nous viennent par un autre canal, et qui se trou- 
vent augmentées dans sa collection. 

L'exemple le plus persuasif que nous ayons des 
falsifications de Métaphra:to,qui fait le plus de bruit, 
et dont se servent les critiques pcur faire valoir les 
in(délités decet auteur,se tire de Ja Vie de saint 
Euple,diacre et martyr en Sicile,dont l'Eglise cé- 
lébre la féte le 12* jour d'Aoüt.Bollandus (tom. I, 
F'br.,pag.598 et599; compare ensemble les Actes 
légitimes de ce saint, avec ceux qui vieanent de 
Mélaphraste, afin de montrer par là les infidélités 
de cet auteur.On peut vzir ces pieces dans les Mo- 
numents de l'Eglise,que M.Cotelier adonnésau pu- 
blic.Dom Thierry Ruynart (Aci.select. pag. 431), 
dans ses notes sur la Vie de saint Euple,apportele 
méme exemple, pour lequel il cite Bollandus. 
M.Baillet,qui ne laisse passer aucure occasion de 
relever les fautes de Métaphraste, n'a jas négligé 
celle-ci. «Nous avons,dit-il (Tab. Cris. 12 Aoi, 
pag.22),les Actesauthentiques de saint Euple, en 
grec el en latin,dont toutes les éditions sont jugées 
assez bunnes,pourvu que l'on n'y comprenne pas 
la paranhrase qu'en adonnéeMétaphraste,quilesa 
corrompus en les accommodant à son goüt-»M.de 
Tillemont (tom. V,uot. 1 sur sain! Euple,pag.695, 
6.1) prétend aussi que ces Actes, attribuésà Méta- 


18,col.2),que ce légendaire n'ait pas suivi les an- C phaste, sont excellents pour faire voir coinbien les 


ciens monuments qu'il a conservés,et qu'il ait fait 
parler et les martyrs et les persécuteurs?[l est en 
effet trés difficile d'en juger : car il faudrait avoir 
les piéces originales po:ir les conférer avec les co- 
pies qui se trouvent présentement dans Métaphraste. 
Orla plupart deces monuments ancieus n'étant pas 
venus jusqu'à nous,cet examen n'est pas possible. 
Qui est-ce encore qui a ap[ris aux critiques, que 
toutes ces histoires que l'on trouve paraphrasées 
viennent de Métaphraste? No sait-on pas qu'il y a 
cinq cent trente-neuf Vies quipo:tent faussement le 
nom de cel auteur, quoiqu'on le lise à la téte de 
ces piéces (8)? Il se pourrait donc bien faire,ou qne 
ces histoires ne seraient pas de Métaphraste, ou 


nouveaux Grecs ont abusé de la crédulité et de la 
simplicité des peuples : «Εἰ c'est, dit-il, l'unique 
usage qu'on en peut faire, selon Bollaudus. » 

En eífet,encomparant les Actes légilimes de saint 
Euple, avec ceux qui ont passé par les mains de 
Métaphraste,on peut justifier ce que les savants lui 
reprochent sur ses falsifications, son amour pour 
les fables,les additions dans les anciennes Vies des 
saints, la*liberié à inventer de nouveaux faits, son 
génie à rapporter les choses,non pas comine elles 
80 sont passées,mais conyme elles ont pu se passer; 
les harangues qu'il fait faireaux inartyrs; les dialo- 
gues,les disputes des saints avec leurs juges elleurs 
persécuteurs;maison y voitsurtoutdesccnversions 


qu'ayant passé par les mains des copistes qui écri- D nombreuses et surprenantes de patens, des tour- 


vaient sous lui (9),0u des auteurs postérieurs,elles 


(8) Vitarum, quas conscripsit Metaphrastes, nume- 
rus in immensum cumulum poslerorum negligentia 
aurlus est, obscuriori cujusvis, anonymique auctoris 
narroiauncula Simeoni Metaphrasta | mox adscripta. 
Guill Cavo, Hist. litt. pag. 492, col. 2. 

(9) Un savant auteur. de la Compagnie de Jésus 
prétend exeuser les [1168 de Métaphraste, en ces 
termes : Serio pute quod nunc primum occurrit 
(dum illas Melaphraste laudes a. Psello compositas at- 
(entius. lego), quedam qua minus subsislant, Vitis 
sanctorum  tnspersa fuisse, per illam ingentem scri- 
burum Simeonts mullitudinem, vel voluntate, vel casu. 
Tradit enim. Psellus. ternas amanuensium classes a 
Simeone adhibilas fisse, et primum quidem orbem 


ments exiraordinaires el inovis : Conferat nunc 


scribarum li'lerarum | Notis excepisse diclata : scri- 
bas vero secundos ez adnolatis priorum nova (rens- 
cripsisse exemplaria : ac denique tertios scribas ces- 


sorum induisse personas, alque omnia, quo corr&-, : 


lione digna viderentur, mulasse : ad. hoc, laniam 
harum Simeonis lucul rationum multitudinem ezit- 
tisse, ut eas ipse studiosius paulo recolere non potus- 
rit. Unde jam nibil mirandum quod in Vitas a Mete- 
phraste conscriptas quedam minus apta irrepsisse vi- 
deaniur : non enim omnia sphalmala auctor tam occe- 
patus advertere potuit, a librariorum, vel ruditate, vd 
casu pro(ecta. Wangnevekins in l'roleg. ad librum 
juem Pietatem Marianum Grocorum inscripsit,num, 


469 


DE AUCTORITATE METAPHRASTE. 


110 


qui volet, conclut Bollandus (ubi supra, pag. 199, 4 Philothée, ou De lá vie monástique,; dans celle de 


col. 1), aprés avoir rapporté quelques extraits des 


. Actes sincércs de saint Euple, eadem ez Meta- 


"ὦ. P 


- t rs 


phraste edita α Lipomano et Surio Acta ; et 
perspiciet quatn ea lacintosa, àmo inepte coa g- 
mentaía; additis non solum tormentorum va- 
riis generibus, sed eliam plurimis miraculis. 

Le sentiment de ce docte Jésuite a été suivi de 
tous les autres savanis : cependani si ces derniers 
avaient bien examiné le texte de Bollandus, je ne 
sais s'ils n'auraient pas rendu quelque justice à Mé- 
taphraste sur ce fait. Voici comme en parle ce sa- 
vantjésuite,avantquede rapporter l'extrait des Actes 
de saint Euple ibid. pag. 598, col. 9): Dandtum est, 
dit-il, exemplar sic interpolatorum sive ab ipso 


saint Nicéphore martyr rapportée par Bollandus 
(Febr. tom. II, pag. 983 et 537); dans celle de 
sainte Euphrosyne vierge, dont la traduction La- 
tine est plus ancienne que ce qu'en a composé 
Métaphraste ; et dans quelques autres qui nous 
restent; el l'on verra que les paraphrases que l'on 
exagére si fort, se réduisent à quelques mots pour 
faire la liaison des périodes, ou pour exciter l'at- 
tention du lecteur, en marquant les temps et les 
lieux :Adjunctiís temporibus et locis (Bolland.ibid.) 
Au moins l'on ne peul douter que ces Áctes des 
martyrs, que Dom Thierry Ruynart a mis dans son 
recueil, et qui viennent de Métaphraste, n'aient 
passé par ses mains, sans qu'il y ait rien ajouté. 


Metaphraste, sive ab ejus amanuensibus, legiti- 4 — Maisquand on voudrait soutenir que cet écrivain 
morum actorum, eic. Et dans la colonne suivante, a donné trop d'élendue à sa matiére ; qu'il a niis 


, parlant des Áctes desainte Agathe: Annon idem, | des paroles dans la bouche des saints et des juges, 


dit-il, in sancte Agatho gestis suspicari possu- soit pour rendre la narration plus agréable et 
wus factum ab eodem Metaphraste, ejusee amü- — plus utile, soit pour donner une grande idée du 
nuensibus. D'oü il est aisé de voir que Bollandus courage des martyrs, de la cruauté des tyrans, de 


᾿ merejeite pas entiérement sur Mélaphraste la |a vertu et de la piété des autres saints , quand on 


-"* "σὰ — -— — -- - 


corruption des Actes de saint Euple, puisqu'il conviendrait de toutes ces choses, faudrait-il en 
avoue qu'elle a pu venir d'une autre source. Mais faire un crime à ce légendaire? 

quand il serait vrai que dans cet endroit cesavant — Si on lit avec quelque attention les discours de 
jésuite ferait retomber sur Métaphrasle toutes ces saint Grégoire de Nysse sur saint Théodore d'Ama- 
altérations de la Vie de saint Euple, il est cons- sée, martyr ; de saint Basile sur saint DBarlaam, 
tant que les savants continuateurs de Bollandus, martyr, sur saint Gordien, aussi martyr, et sur 
en examinant de nouveau l'histoire de ce saint sainte Julite ; de saint Chrysostome sur saint Lu- 
martyr dans le ier tome des saints du mois de Mai cien, prétre d'Antioche, et sur sainte Pélagie, mar- 
p. 31), ont trouvé que l'édition des Actes de saint |. tyre; de saint Ambroise sur sainte Agnés; si l'on 
Euple, qui est dans Lipoman et dans Surius, n'est " jette les yeux sur les homélies et les panégyriques 
point de Métaphraste. M. de Tillemont (tom. V, que les autres Péres ont prouoncés en l'honneur 
not. 4 sur δαίπ! Euple, pag. 695, col. 1), quiavait des saints; on trouvera que Métaphraste n'a fait 
vu cet endroit, puisqu'il le cite, n'a pasosé attri-  qu'imiter en bien des choses la maniére d'écrire 
buer ces Actes à Métaphraste ; maisilse contente de ces Póres : car ils ont employé tous les orne- 
de dire, Quel qu'en soit l'auteur, etc. Si les &u- ments de l'élequence pour relever leur sujet. 
tres savants avaient fait quelque attention à ce (Combien de tours ne donnent-ils pas aux choses 
dernier passage des continuateurs de Bollandus, pour les rendre plus agréables, et pour attirer 
il y alieu de croire qu'ils ne se seraient pas servis  j'attention des lecteurs, pour exciter leur piété, 
de cet exemple pour exagérer les prétendues fal- οἱ pour mettre dans tout son jour le courage vrai- 
sifications de Métaphraste. Je me suis peut-étre ment chrétien des saints martyrs et la cruauté 
trop étendu sur ce point: mais j'ai cru devoir des tyrans? Ont-ils négligé d'orner leurs discours 
faire connaitre qu'on peut souvent attribuer à cet de descriptions admirables, de harangues trés- 


auteur des fautes dont il n'est pas coupable. 


$ V. — La conduite de Mélophraste n'est. peut-étre 
pas si blámable qu'on. le voudrait faire croire. 


Pour convaincre Métaphraste de falsifications οἱ 
d'impostures, il serait nécessaire d'établir les 
conjectures qu'on en donne sur des principes so- 
lides. Il faudrait donc examiner les monuments 
anciens qui nous restent, et les comparer avec les 
copies qu'en a faites cet auteur grec, et qui sont 
certainement de lui : et par ce moyen on pourrait 
peut. étre se convaincre que ses paraphrases sont 
trés-peu considérables, supposé qu'elles ne vien- 
nent pas d'une main étrangére. C'est ce qu'il est 
aisé de voir dans la Vie de saint Syméon le Stylite, 
qui est Jans l'histoire de Théodoret intitulée 

PATROL, GA. CXIV. 


éloquentes, et d'attribuer des pensées sublimes 
aux saints martyrs, en leur faisant dire quantité 
de choses qu'ils n'ont point dites, selon toutes 
les apparences ? 

En voici un exemple, tiré de l'excellent discours 
que les soldats de la légion Thébéenne firent à 
Maximien, lorsqu'ils refusérent de sacrifier, aprés 
qu'il les eut fait décimer une seconde fois. (S. Eu- 
cher. apud S. Pawl.; Ruyn, Acta select. p. 292.) 
« Nous sommes vos soldats, disaient-ils à l'empe- 
reur, mais nous sommes aussi les serviteurs de 
Dieu : c'est ce que nous avouons avec joie. Nous 
yous devons nos armes, et à Dieu un coeur inno- 
cent. Nous avons recu de vous la solde de la mi- 
lice, et de Dieu le commencement de la vie. Nuus 
devons donc vous suivre, mais non conte SN 


471 


DE AUCTORITATE METAPHRAST X. 


172 


qui est notre Cróateur, et qui est aussi le vótre, A blàme le plus en lui, c'est d'avoir beaucoup ajouté 


quand méme vous ne voudriez point le reconnai- 
tre. Nous sommes préts 5 vous obéir, comme nous 
avons fait jusqu'à cette heure; mais non pas quand 
vous nous commanderez des crimes. Que s'il faut 
nécessairement désobéir,ou à Dieuouàun homme, 
nous obéirons à celui que nous craignons le plus... 
Aprés tout, comment vous assurerez-vous de noire 
fidélité,si nous nela gardons pasà notre Dieu? Le 
serment que nous vous avons prété, est-il plus 
auguste que celui que nous lui avons fait aupara- 
vant? si vous cherchez à faire mourir des Chré- 
tiens, nous le sommes tous, préts à recevoir avec 
patience le coup de la mort.Nous le recevrons avec 
la móme joie, que nous l'avons déjà recu en la 
personne de nos fréres : car les Chrétiens savent 
souffrir, et non pas se révolter. Le danger οὐ nous 
nous voyons, ne nous parait pas une nécessité de 
nous défendre. Quelque terribles que soient les 
efforts de ceux qu'on réduit dans le désespoir, et 
quelque justes qu'ils paraissent, nous avons des 
armes, et nous ne nous en servons point. Nous 
aimons beaucoup mieux souffrir la mort que de la 
donner, et sortir de ce monde innocenls, que d'y 
demeurer souillés d'un crime. Employez donc 
contre nous les tourments, le fer et le feu: nous 
sommes préts à tout souffrir, mais non pasà 
cesser d'étre Chrétiens. » 

Nous avons rapporté un peu au long ce discours 
si généreux, si sage, et véritablement digne d'étre 
prononcé par des martyrs, pour faire voir qu'il 


du sien aux histoires qu'il a écrites, d'avoir rap- 
porté les choses, non pas comme elles se sont 
passées, mais comme elles ont pu se passer ; et 
ce que M. de Tillemont ne peut surtout souffrir 
dans cet écrivain, c'est que dans le temps qu'il 
fait profession de suivre ses auteurs mot à mot, 
il les altere et les fait parler à sa fantaisie. 

Cc reproche est à la vérité trés considérable ; 
mais c'est au public à juger si un légendaire, qui 
ajoute quelques circonstances à son original, pour 
le rendre plus agréable et plus utile, est plus bl&- 
mable que celui qui en retranche beaucoup de 
choses qui peuvent contribuer à faire éclater da- 
vantage le mérite des saints et la gráce de Jésus- 
Christ : principalement lorsque les histoires des 
saints sont sincéres, authentiques et originales ; 
car en ce cas i] n'y a rien qui ne soit édifiant, et 
qu'on doive négliger. Or, on pourrait peut-étre 
prétendre que, si Métaphraste a donné dans le 
premier exeés, M. Arnauld d'Audilly, M. de Tille- 
niont et M. Baillet, sont tombés dans le second. 
Mais, dira-t on, il y a bien de la différence entrela 
conduite de ces auteurs el celle de Métaphraste. 
Ce dernier fait profession de suivre son original 
mot à mot, au lieu que ces savants écrivains ne se 
sont pas astreints à cela : « Je me suis gardé, dit 
M. d'Andilly (Vies de plusieurs saints, avis an lec- 
teur), de rien ajouter dans aucune de ces Vies, 
mais j'ai abrégé divers endroits dont la longueur 


. D'aurait pas été moins inutile qu'ennuyeuse; et 


est difficile de croire que saint Eucher de Lyon,qui c j'en airetranché d'autres qui étaient entiérement 


en est auteur, n'y ait rien mis du sien, et qu'il ne 
l'ait pas paraphrasé. Si l'on en trouvait un sem- 
blable dans Métaphraste, l'on ne manquerait pas 
de dire qu'il est de son invention, el qu'il fait 
parler ces saints à sa, maniere. Cependant je 
ne crois pas que personne se soit avisé de blàmer 
saint Eucher d'avoir fait ainsi penser et parler ces 
généreux soldats : car quand on conviendrait 
qu'ils ont en effel prononcé ces paroles dans une 
semblable occasion, au milieu d'une armée d'ido- 
làtres, il serait difficile de marquer qui est-ce qui 
en aurait pu ramasser si exactement toutes les 
parüicularités, et comment elles se seraient con- 
servées pendant prés 16 deux cents ans dans la 
mémoire des hommes, d'oü ssint Eucher les avait 
tirées, comme nous l'apprend M. de Tillemont, 
qui loue beaucoup cette histoire, et qui l'a jugée 
digne du grand saint Eucher de Lyon. Quelque 
persuadé qu'on soit que cette harangue est de ce 
Pére, cela n'a pas empéché que dom Thierry 
Ruynart n'ait mis cette narration parmi ses Actes 
choisis, aussi bien que plusieurs autres, dans 
lesquelles on voit clairement que ces auteurs font 
souvent parler et les martyrs et les tyrans. 

On sait bien, dira-t-on, quelles Péres ont parlé en 
orateurs dans leurs homélies et dans les panégyri- 
qnes qu'ils ont faits en l'honneur des saints ; mais 
Métaphraste n'en est. pas demeuré là : ce qu'on 


superflus, du nombre desquels sont plusieurs 
miracles. » M. de Tillemont et M. Baillet ont 
tenu la méme conduile, qui est trés raisonnable, 
poisqu'ils ont exactement suivi méthode qu'ils 
8 étaient prescrite, tandis que Métaphraste a passé 
ses bornes. Et c'est sur quoi on ne peut le justifier, 
s'il est tombé dans cette faute; mais du moins il 
est constant qu'il y a plusieurs Actes originaux 
que dom Thierry a mis dans son recueil, dans 
lesquels on voit que Métaphraste a tenu la parole 
qu'il avait donnée. 

Mais quelque coupable que soit ce lógendaire,ne 
pourrait-on pes lui faire quelque grácet Car s'ila ὁϊό 
permis «ux savantscritiques d'abiéger divers endroits 
des histoires qu'ils rapportent, parce que leur éten- 
due n'aurait pasété moins inutile qu'ennuyeuse,ne 
pourrait-on pas accorder à Métaphraste,en conser- 
vani tout le fond de son soj^t,la liberté d'y ajouter de 
légéres circonstances pour rendre sa narration plus 
utile ou plus agréable? ce que ces savants critiques 
n'ont pas négligé eux- mémes dans les occasions. 
Puisque ces critiques éclairés, pour se conformer 
au goüt de notre siécle, ont cru devoir retrancher 
quelques faits qui étaient epntiérement superflus,da 
nombre desquels sont plusieurs miracles, doit-on 
blàmer Métaphraste d'avoir suivi le gónie de son 
temps, oü l'on ne considérait pas les miracles comaae 
des choses superflues, mais comme ub des ornement 


73 


bE AUCTORITATE METAPHRAST ΑΙ, 


14 


. del'histoire des saints, et d'avoir rapporlé ous ^ ques, dont l'exactitude, le bon goüt, l'érudition, 


ceux qu'ilatrouvés dans ses Mémoires:car quelque 

grande que soil l'érudition de nos sages critiques, 

il leur serait peut-étre trés difficile de montrer 

que Métaphraste ait forgé de nouveaux miracles 

dans sa Collection des vies des saints. 

$ VI. — Ezemple des paraphrases de M. Baillet, 
qui ne sont pas moins considérables que celles 
de Métaphraste. 

Mais quand on voudrait avoir queique indul- 
gence pour ce légendaire grec, et l'excuser en 
quelque maniére à cause du mauvais goüt de son 
siécle et du génie de sa nation, il faut. avouer 
qu'il s'est bien émancipé, que ses falsifications et 
ses iofidélités sont tout à fait inexcusables, et que 


les reproches que tous les savauts lui ont faits dep 


ses fautes sont trés-raisonnables et bien fondés, 
surtout ceux que lui fait M. de Tillemont, qui ne 
croyait pas, comme le rapporte M. Baillet (Disc. 
p. 60), «qu'on düt estimer pour quelque chose ce 
qu'on a coutume de louer en lui, en considérant le 
mauvais officequ'il « rendu à la vérité danslereste,et 
qui ne pouvait souffrir surtout que Métaphraste flt 
profession de suivreses auleurs mot à mot,et qu'en 
méme temps il les altéràt ei les fit parler à sa fan- 
taisie. » M. Baillet cite à la marge la page 528 du 
premier lome des Mémoires de M. de Tillemont. 
C'est dans cel endroit, qui est la note 90sur saint 
Jean Baptiste, qui porte pour titre, Additions de 
Métaphraste, que ce savant critique rapporte un 
exemple sensible des paraphrases de cet aulcur: 
eL'histoire des trois translations du chef de saint 
Jean-Bapti:te, qu'Allatius attribue à Métapbraste, 
porte que ce saint chef répandait une bonne 
odeur et méme un grand éclat, tant lorsqu'il fut 
trouvé à Jérusalem, que lorsque Urane vint avec 
des cierges pour le transporter. On voit en cela le 
ténie de Métaphraste, qui suppose que les choses 
oat. été telles qu'il s'imaginait qu'elles devaient 
Ure:car on neirouve rien de cela,nidans l'ancienne 
relation de la premiére invention, ni dans celle de 
Marcel, οὐ Mélaphraste change beaucoup d'en- 
droits, quoiqu'il rapporte la chose en son nom, et 
qu'il fasse profession de le suivre mot à mot, πρὸς 
λέξιν. Aprés cela pourra-t-on dire (Baillet, ibid.) 
qu'on fasse tort à Métaphraste,quand un assurera que 
c'est pour avoir su trop bien mentir que quelques- 
vns l'ont regardé comme un imposteur et un faus- 
saire,né pour produire des monsires,outré au delà 
de ce que la Gràce paienne a imaginé de fables en 
faveur de ses dieux : qu'ona en horreur ses fic- 
lions et ses paraphrases, et que les savants font 
si peu de cas de son témoignage, qu'ils ne dai- 
gnent pas seulement le nommer ? 
Mais,dira quelqu'on,pourquoi se récrier tant sur 
les additions faites par Métsphraste dans cette his- 


les mettent bien au-dessus de cet écrivain grec ἢ 

Je laisse au public à examiner si M. Baillet n'a 
pas un peu métaphrastasé la vie de saint. Cyrille 
enfant, martyr de Césarée en Cappadoce pendant 
la persécution de Déce,ou celle de Valérien. Mais 
afin qu'on en puisse mieux juger, je mettrai ici 
tout au long l'histoire de ce saint enfant telle 
qu'elle est dans M. Baillet, avec l'original latin 
qu'il a fait profession de suivre. Je marquerai 
dans le francais de M. Baillet, en caractéres ita-- 
liques, les additions qu'il y a fsites ; et dans le 
latin, en caractéres romains, ce que cet habile 
critique en a retranché, c'est-à-dire les endroits 


qu'il n'a pas traduits. 
M. DAILLET. 


29 mai, page 911 et les 
suivantes. 


Aprés quelques lignes, 
qui font comme un petit 
exorde, i! parle en ces 
termes de saint Cyrille : 


Il n'avait queJésus-Christ 
en bouche, et témoignait 
6ire disposéà tout faire et 
à tout souffrir pour lui. 
C'est ce qui lui fit sou- 
tenir avec une conflance 
merveilleuse, non-seule- 
mentles menaces les plus 
capables d'affrayer les au- 
(res, mais les tourments 
auzquels onvogait succom- 
ber souvent les personnes 
mémes les plus robustes. 


Martyrium ni pueri, 
ex lom. VII Maii Bol- 
land. apud Ruynard, 
Acta. selecta, pag. 253, 
On laisse la petite pré- 

face qui est à la téte de 

ces Áctes, et l'on com- 
mence οὐ M. Baillet se 
rencontre avec le latin. 

Etenim omni tempore 

Christum. nominans erat 

Cyrillus et semetipsum in- 

de esse motum falebatur : 

el plagis confizus et verbis 
territus, negue verborum 
ruinam, neque afflictionis 
injuriam compulavit ; sed 

sustinuit hoc quidem li- 

bentissime : prompte au- 

tem aliquid majus ma- 
lum exspectabat. Cum 
aulem crescerent animi, 


qua sunt erga bonam fidem, et :&mulatores habe- 
ret multos qui similes erant ejus stati. 


ll avait pour ennemi 
de la foi, et pour persécu- 
teur méme, son propre 
pére, qui, ne pouvant cenir 


Abjicit. quidem eum 
pater, domum ei claudens, 
et qu& in vea eranl pror- 
sus abnegabat ei. 


à bout de lui faire préférer sa volonté à celle de 
Dieu qu'il servait, le désavoua pour son fils, lui 
ferma la porte de sa maison, et lui refusa les 


choses les plus nécessaires à la vie. 


On ne pouvail s'empé- 
cher de blámer une dureté 
δὲ inouie dans un pere. 
Mais Cyrille ne faisait 
qu'en louer Dieu, qu'il 
regardait beaucoup plus 
comme s0n véritable pére 
que celui que la nature lui 
avait donné, el qui l'aban- 


Quidem autem in his 
laudabant patrem, εἰ val- 
de mirabantur : ipse ve. 
ro quasi nihilum repu- 
tabat abdicari a patre; 
et quod parva auferens ei, 
majora et «tiliora ei pro- 
videret fides quam in Do- 
mino eral, dicebat. 


loire?Car outre qu'on pourraiten quelque faconles donnait de la sorte. Sans perdre le respect qu'il 
devait à son pére, il. regardait d'un ceil indif- 


excuser, n'en trouve-t-on. pas quelquefois d'aussi 
ceasidérables dans les écrits de nos sages criti- 


férent la perte de tous 


les avantages dont il le 


115 


DE AUCTORITATE METAPHRAST X. 


176 


privait, à la vue des biens élernels que la foi lui A vaincre sa fermeté, οἱ l'obliger d'acquiescer auz 


faisait envisager. 

Cel homme qui vérifia la prédiction que Jésus- 
Chrisl avait faite,que les parens trahiraient leurs 
propres enfants et les livreraient eux-mémes aux 
juges à cause de lui, alla faire au magistrat des 
plaintes de son fils, comme d'un. enfant rebelle à 
son pà1e et auz dieux. 


volontés de son pére. 
Ceux que le juge avait 
commis pour lui rapporter 
des nouvelles de la. conte- 
nance que cet. enfant tien- 
ἀγαὶϊ à la vue. des tour- 
menís, vinrent lui dire 
qu'on n'avait pu lui ar- 


Quando autem neque 
lacrymalus puer. nuntia- 
balur, neque ignem me- 
(tuens, in. quem injicere 
hunc minabaniur, sed pa- 
lientissime | ad — mortem 
pergentem : 


Le magistrat envoya 
prendre Cyrille par des 
soldats ; et l'ayant fait 
venir devant lui, il essaya 
de le ramener αὐ volon- 
tés de son pére; evil lui fit 
ensuite de grandes me- 
naces pour l'intimider. 
Voyont que Cyrille n'en 
était pas plus ému, ii 
changea de discours, et 
lui dit qu'on lui pardon- 
nait le passé, s'il voulait 
éótre sage ; que son pére 
voulait bien oublier tou- 
tes ses désobéissances, et 
tous les autres sujets de 
móécontentement qu'il lui 
avait causós, le recevoir 


Hec agens in iram 
provocabat Casares ju- 
dicem, eí vocans eum 
per ministralionem mili- 
(um , el terrens. simul 
de judiciis, videbul qui- 
dem in principio eum 


racher une larme;que lorsqu'on avait fait mine de 
le jeter dans le feu, il n'avait ni reculé, πὲ crié, 
ni changé de couleu: ; que quand on lui avail 
fait voir l'épée pour lui couper la téte, il avail 
présenté le cou, avec ume résolution capable de 
faire trembler le bourreau : 


non lerreri , sed. omnig — Le juge, plein d'étonne- 


momento αὖ omni trepi- 
datione securum (aslare) 
modica omnia contra 
fidem computantem. Es 
indulgeo libi, inquit Ju- 
dex, o puer, delicia. Di. 
mittit tibi et pater offen- 
sam, in domum suscipit 
fe. Licel libi frui bona 
patris, si solrius fias, si 
tibimelipsi des cogitatum. 


dans ma miison, lui rendre tout ce qu'il avait 
perdu, et lo rétablir dans les droits de sa succes- 
sion, dont il l'avait privé. 


Cyrille lul. dit qu'il se 
réjouissait, non des belles 
promesses dont on le flat- 
tait, mals des reproches 
et des menaces qu'on lui 
faisait; qu'il se conso- 
lait aisément de se voir 
chassó de la maison de 
son pére, par l'espérance 
qu'il avait. d'Oire r«qu 
dans celle de Dieu ; qu'il 
consentait de demeurcr 
pauvre, pourvu qu'il pit 


nement εἰ d'admiralion, 
fit revenir Cyrille devant 
lui, et faisant valoir l'in- 
dulgence qu'il avait eue 
pour lui, il l'exhorta à 
rentrer en lui-inóme, et 
à profiter de la gráce 
qu'il venait de recevoir. 
L'enfant lui répondit: 
Loin de me faire gráce, 
vous m'avez fait grond 
tort, en me retirant des 
feux et des éópées.Ce n'est 
point une indulgence, e'est 


Beatissimus. vero. Cy- (, une cruauté que vous abez 


rillus, Gaudeo, dixit, 
cum pro his mihi incre- 
patur. Ego enim apud 
Deum optime recipiar. 
Delector doma mea priva- 


exercée contre moi. J'ai 
uneauire maison et d'au- 
tres richesses à attendre 
que celles de mon pére. 
J'espérais en aller jouir 


Iterum vocat. hune. Ja- 
dex, docere animatus οἷ 
verbo suadere secundum 
solitum sibi morem. VI- 
disti, o puer (inquii), 
ignem; vidisti, o juvenis, 
gladium : sobrius este, 
ut iterum habeas patris 
domum el fortonam. 
Qui respondit : — No- 
cuisti, o tyratne, me re- 
vocans; mocasti, εἶ pes- 
sime gessisli : frustra suc. 
cendisti ignem, sine causa 
gladium — acuisti. Mull, 
mojor (est) domus quam 
habitare — festino : mulie 
divilic prastantiores. Hes 
accipere a Domino acce- 
lero, celerius me consum- 
ma, ut celerius fruar. 


fus. Habitabo enim ma- — |orsque vous m'aveas διό cette satisfacliom. Ne 
Jorem εἰ meliorem. Spont€  m'enviez donc pas plus longtemps mon bonheur. 


fio pauper, ut fruar di- 
vitiis (Gternis) ; bonam 
mor(em non  meluo, quia 
vilam providco mihi me- 
liorem. 


Les assistants, égale- 
ment surpris des raison- 
nements et de la cons- 
lance de ce jeune gar- 
con, ne purent retenir 


jouir des richesses éternelles dans le ciel ; et leurs larmes pour la 
qu'au reste il ne craignait point la mort, parce plupart. Cyrille eut en- 
qu'il attendait ensuite une vie plus heureuse que p core le courage de leur 
celle qu'on lui voulait Óter. 


Le juge élonué d'une 
δὲ généreuse réponse, lui 
fit meitre les fers, et com- 
manda qu'on le condvui- 
sit au lieu du supplice 
comme pour y éire exé- 
cutó. ll donna en méme 
temps un ordre secret oux 
bourreaux de tout faire à 


Hoc dicens cum qua- 
dam deifica virtute, pra- 
cipitur ligari solemniter, 
quasi ad mortem dedu- 
cendus, Usque terrorem 
autem. el jussionem | illud 
publicos (ministros) facere 
(judez precipit, proba- 
lionem. accipiens pueri. 


son égard, jusqu'au coup de la mort, mais de 
se point. passer au delà, parce qu'il voulait em- 
ployer ce dernier reméde de la peur, pour 


en faire des reproches. 
Vous devriez rire, leur 
disait-il, el vous réjouir 
de l'éiàaà οὐ vous me 
voyez. 

Lorsque le juge eut pro- 
n oncé la sentence de mort, 
les pleurs des autres. re- 
doublérent. Mais Cyrille, 
d'un (on qui marquait la 
disposition de son grend 
caur et la solidité de sa 
joie, leur dit: Si vous sa- 


Et ho:x audientes as- 
taues lacrymabantar : 
puer aulem lacrymasco- 
rum inculpabat et, De- 
betis, inquit,ridere,de- 
belis delectari, «debetis 
(me) producere gauden- 
tes uad patiendum. Ne- 
scilis quam civitatem 
habitabo; nescitis quam 
fiduciam habeo. Cunce- 
dite sic. ezpendere vitam. 
Hac dicens ibat mori. 
Splendidus autem et spe- 
ciabilis erat , mom 60. 
lum ei qui recipit δα{εὶ 
animam, sed et aliis qui 
Cosoree habitabant, ig. 
sum adjwvane qui reg- 
nal in secula seculorum, 
Amen, 


-—— "Y —À 


| 


177 


DE AUCTORITATE METAPHRAST.X£. 


178 


viez quelle est la confiance que j'ai en Dieu, et si 4 Métaphraste. Car les Actes de saint Nicéphore 


vous connaissiez le pays oü je vais, vous m'exhor- 
teriez sans doute à souffrir aveccourage, plutót que 
de me plaindre et depleurer ma mort. Mais il n'eut 
pas besoin d'autre exhortation de la part des 
hommes, étant intérieurement soulenu par la 
gráce de celui pour lequel il combattait, et qui 
devrait le couronner. » 

Il est aisé de juger, par ce que nous venons de 
rapporter, que M. Baillet a ajouté beaucpnp de 
chosesà sontexte et qu'il en a supprimé d'autres ; 
sans parler de quelques toursqu'il a donnés àl'ori- 
ginal en quelques « ndroits, qui ne paraissent pas 
convenables. On sait bien que le texte original ne 
paraít pas fort exact, ei qu'il y a méme quelques 


que celui-ci nous a donnés, ne différent du texte 
que par quelques mots, la plupart trés-peu im- 
porlants, comme M. de Tillemont en convient 
(tom. IV, not. 8 sur la persécution dc Valerien, 
p. 990, col. 2 ; au lieu qu'on trouve des circons- 
lances assez considérables ajoutées par M. Baillet, 
qui ne sont point dans son texte; sans compter 
plusieurs retranchements qu'il a faits à son ori- 
ginal, quoiqu'il soit trois fois plus court que celai 
de saint Nicéphore, qu'on prétend avoir été altéré 
par Métaphroste. Mais afin qu'on en puisse juger, 
nous mettrons à la fin dece paragraphe la Vie de 
saint Nicéphore tout au long, avec les para- 
phrases de Métaphraste en caractére italique, 


fautes, soit qu'elles viennent de l'interpréte, ou de p afin qu'on les puisse distinguer du texte. 


la négligence du copiste.On ne disconvientl pasnon 


L'histoire des trois translations du chef de saint 


plus que le Latin des Actes étant fort serré, ce cri- Jean-Daptiste, qu'onpropose encoreordinairement 
tique n'ait été contraint de lui donnerunautre tour, comme un exemple des infidélités de Métaphraste, 
et d'ysuppléer quelque chese pour s'accommoder — paratt moins paraphrasée que la narration du mar- 
au génie de notre langue. Mais quand tout cela ne tyre du saint enfant Cyrille. Les deux miracles 
justiierait pas assez la traduction de M. Baillel,on | dont parle Métaphraste ne peuvent pas passer 
ne prétend pas le blàmer d'avoir ajouté à son pour des additions, parce qu'il n'en est parlé ni 
texte, pour donner à entendre comment leschoses dans l'ancienne Relation, ni dans celle de Marcel. 
oni po arriver : car ces traits d'éloquence sont Est-ce que Métaphraste n'a pas pu les rapporter 
trés ordinaires dans les homélies des Péres et sur d'autres Mémoires? Dira.t-on qu'une circons- 
dans les bistoriens, qui ajoutent quelquefois des ance est fausse, parce que ceux qui ont rapporté 
ornemenis à leur maliére sans en altérerle fonds. l'hi-toire entiére ne font aucune mention de cette 
Mais cet exemple que nous venons de rapporter, circonstance? Sur ce pied là, il so trouvera bien 
montre assez que M. Dailletn'a pastoujoursraison, peu de narrations fidéles. 
quand il tàche d'affaiblir l'autorité des Péres, sous , — Quand ilserait absolument vrai queMétaphraste 
prétexte qu'ils ont parlé en orateurs plutót qu'en " eüt ajouté ces deux miracles, qui d'ailleurs n'ont 
historiens dans les Viesdes Saints qu'ils nous ont rien d'incroyable, et qu'il eüt encore ajouté de son 
données : et que l'on ne rend pas assez de justice chef ce qu'il dit, qu'Urane vint avec des cierges 
à Métaphraste, lorsqu'on se récrie tant contre lui pour transporter le saint chef ; tout cela ne ferait 
dés qu'on trouve qu'il a paraphrasé sa narration. que trois additions dans une Relation qui est assez 
(ar pourquoi cette conduite sera-t-elle un crime longue : mais combien n'y en a-t-il pas dans la 
dans cet écrivain, et un sujet d'éloge pour les narration de M. Baillet, qui es! assez courte? 
diüques ? Mais, dira-t-on, ce que M. de Tillemont et tous 
L'un des pluscélébres exemplesquel'on rapporte 165 savants blàment principalement dans Méta- 
pour décrier Métaphraste sur le sujet de ses pa- — phraste, c'est qu'ayant fait profession de suivre ses 
raphrases, est pris de la Vie de saint Nicéphore, auteurs mot à not, il ne laisse pas de les altérer et 
martyr d'Antioche. Cette Vie se trouve au 9 de de les faire parler à sa fantaisie : qu'il ajoute beau- 
(évrier (tom. 9, p. 283) dans Bollandus; qui ajoute coup du sien aux histoires; et qu'il rapporte les 
en lettresitaliquesles endroits de Métaphrastequ'il choses, non pas comme elles se sont passées, mais 
appelle interpolata. Dom Thierry Ruynard (Act. . comme elles ont pu se passer. Toules ces plaintes 
select. p. 245) dit que ces Actes ont été donnés par " sont trop raisonnables pour les condamner: mais 
Bollandus, edjunctis altero charactere Metaplras- — ne semble-t-il pas, répondra-t-on, que tous ces 


tis Additionibus. M. Baillet, parlant de cette his. 
toire (9 fév., p. 15), remarque que de la maniére 
qu'elle a été donnée par le P. Ruyoard, « elle est 
estimée fidéle, οἱ exemple des gloses et amplifica- 
tions que Métaphraste et quelques autres Latins 
avajent insórées dans les Actes qu'on avait aupara- 
vant. Cependant, sil'on examine les additions que 
Métaphraste a faites dans cette Vie de saint Ni- 
céphore, et qu'on les compare avec celles qu'on 
voit dans l'histoire de saint Cyrille publié par 
M. Baillet, on jugera aisément que ce critique a 
plus paraphrasé, et moins suivi son original, que 


méines reproches retombent sur M. Baillet ? Ce 
critique ne fait-il pas profession de suivre le texte 
des Actes de sa:nt Cyrille, tel qu'il a été donné 
par Bollandus au 29 du mois de mai, et par Dom 
Thierry Ruynart, qu'il cite dans sa Toble critique, 
et dans la Vie de ce saint enfant, martyr? 

Quand M. Baillet πὸ se sercit pas restreint aüx 
Actes authentiques donnés par ces deux auteurs, 
n'aurail-il pas dà nous apprendre d'ou il a tiré 
tant d'additiuns? Ainsi, puisqu'il n'a point marqué 
d'autres sources, et que méine il n'a pu le faire; 
on est en droit de dire qu'il a naraphrasé la Vie de 


τῷ 


DE AUCTORITATE METAPHRAST/E. 


li 


saint Cyrille, qu'il a fait parler à sa fantaisie ^ donnent guére que ces deux exemples, pa, 


l'auteur de cetto histoire, qu'il a ajouté beaucoup 
du sien à cette. narration, qu'il en a retranché ce 
qu'il lui a plu, et qu'il a méme donné à quelques 
citeonstances un tour qui n'est pas tout à fait na- 
turel ; qu'il a rapporté le martyre de ce saint en- 
fant, non pas comme il s'est passé, mais comme 
jl a pu se passer ; enfin qu'il a orné son sujet de 
plusieurs circonstances qui ne sont point dans 
son original. Ce n'est pas là la seule narration 
que M. Baillet ait paraphrasée : il serait aisé d'en 
marquer plusieurs autres, qui ne $ont pas moins 
remarquables que celle de saint Cyrille, et dans 
lesquelles il ne s'est pas donné moins de liberté. 
L'on n'a choisie la Viede ce saint, entre plusieurs 
autres, que parce qu'elle est fort courte. 

On voit par là que l'art de paraphraser n'est pas 
si particulier à Métaphraste, qu'il n'ait été mis en 
usage par d'autres auteurs, qui ont prétendu se 
distinguer par leur justesse et par leur exactilade, 
quoiqu'iis déclament en mille endrvits contre 
les excés de cet écrivain grec, dont on veut faire 
passer le témoignage comme n'étant d'aucun poids 
pour établir un fait historique, et don! méme le 
nom doit étre supprimé, quoiqu'on profite de son 
travail. 

Quoique M. de Tillemont fasse,pour ainsi dire, 
deux sortes d'additions aux histoires originales des 
saints, on ne croit pas néanmoins qu'elles *oient 
contre l'ezactitude. Quand il trouve hors deson su- 
jet quelque chose qui peut relever ou éclaircir la 


matiére qu'il traite, alors, si l'auteur est digne de^ 


foi, il ne fait pas difficulté d'insérer ce qu'il lui 
emprunte dans sa narration, quoique originale, 
mais avec cette précaution, qu'il distingue d'avec le 
texte original ce qui lui est étranger, et qu'il cite à 
amarge lenom de l'auteur qu'il fait parler. Il n'est 
pas rare que ce docte critique ajoute aussi quelque 
chose du sien dans les histoires qu'il raconte : 
mais comme il renferme cela entre deux yarcn- 
théses, le lecteur voit bien que ces sortes d'addi- 
tions ne font pas partie du corps de la piéce : ainsi 
cela ne peut passer pour une véritable altération. 

]l y a eu d'habiles critiques qui ont cru que la 
plupart des additions de Métaphraste étaient de 
cetle nature (10) : et s'il avait pris les précautions 


preuve des infidélités de cet auteur grec. 


La vie de saint. Nicéphore, seeríyr (1 I). lirée ἔμ 
manuscrit de ls bibliothógwe du roi, et cosjai 
uvec celle qui a été donnée par  Mélaphraus. -. 
Les odditions de Métaphr aste que l'om y a inisin, 
sonl en caractere italique. 


In illo tempore erat quidem presbyter in "equ 
Antiochia Syrie, nomine Sapricius. Erat aura 
quidam quoque alius, qui appellabatur quidem N. 
cephorus, erat vero ordine laicus, et admodus 
germanus amicus ejusdem presbyteri : sequ 
ambo sic mutuo diligebant, ut existimarenturem 
fratres germani, nati ex uno utero ; adeo ut esss 
excel'ens amor eorum mutuus. Gum longo auis 
tempore vixissent in hac affectione, bono el lb» 
nesto infestus et sceleratissimus humani gener 
inimicus, eis invidens, tale;n inter eos peptri 
dissensionem, ut nec in platea quidem vellent idi 
invicem occurrere, ex demo: ico odio quod iake 
se invicem conceperant. 

Cum satis vero longo tempore ita fuissentaffedi, 
ad se rediens Nicephorus, οἱ cognoscens odis 
esse diabolicum, rcgavit amicos quosdam, ul irest 
ad presbyterum Sapricium, et rogarent eun 
Nicephoro, ut ei culpam condonuret, et eun;e 
nitentia duclum acciperet propter Dominm δὲ 
autem noluit ei condonare, [s vero rum ws 
alios amicos, ut ei reconciliaretur. Presbyetu- 
lem Sapricius nec eos quidem rogantes asit 
sustinujt. Rursus ergo Nicephorus rogavit ia 
quosdam amicos, et misit ad ipsum, ut coneeniet 
ter divino eloquio in ore duorum vel trium tests 
staret omne verbum. llle autem cum esset ém 
corde, et implacabilis, et oblitus esset Domini »e« 
tri Jesu Chrisli, qui dicit : « Remittite, et remitu 
lur vobis, » et rursus : Si offerus domus tuuma 
allare, et recordatus fueris quod habes aliqui 
adversus fratrem tuum, dimitle id, et vadensr 
conciliare fratri tuo; et rursus : « Nisi remiseriü 
hominibus delicta eorum, nec Pater vester colest 
reniittet vobis delicia vestra; » omnibus eum ro 
gantibus et petentibus, non condonavit fratri: 
uimico suo. Non enim habebat in se charitatem: 
miscricordiam : quamobrem jure fuit privati 


de M. de Tillemont, je ne sois si l'on se serait D regno celorum. 


récrié aussi hardiment qu'on l'a fait contre ses pa- 
raphrases. 1] est ceziain qu'on trouve dans ce Lé- 
gendaire des additions en grand nombre; comme 
celles qu'on suppose qu'il a faites dans laVie de saint 
Nicéphore, et dans l'histoire de la translation du 
chef de saint Jean-Baptiste, qui ne sont pas plus 
considérables que quelques-unes qui se trouvent 
dans M. de Tillemont : car nos critiques ne nous 


(1) Pauculis, ed attentionem — conciliandam, ap- 
(tute connectendas periodos, inMerjectiv, Boll. toin. 
l, Januar, Üreefat. p. 18, col. 1. 


In priniis autem pius et fidelis Nicephorus, ca 
vidit Sapricium despexisse communes amicos, q 
ΓΟ eo petentes veniam non acceperunt, ipse cu 
rens ad «des Sapricii, ee projicit δὰ pedes eju 
dicens: Condona mihi, Pater, propter Dominum lll 
vero noluil ei reconciliari utamico, et maxime cut 
rogaretur : δὲ mazime cum deberet, etiamsi no 
fuisset rogatus, aprima excusatione eum acciper 


(11) Apud Boll3sn4J. tom. 11 Februar, die 9. Hh 
betur etiam apud Quyn, Acta selecta Graec. et Lui 
pag. 2144, etc. 


181 


DE AUCTORITATE METAPHRASTA. 


182 


at Christianus et presbyter, et qui professus erat4 Εἰ cum venisset ad locum in quo erat interimen- 


servire Deo. 

Cum hiec autem sic fierent,repente exsistit per- 
seculio et magna afflictio in Antiochia civitate ubi 
ambo habitabant, et. apprehenditur Sapricius ut 
Christienus, et traditur presidi : etstetitante ipsum, 
et dixit ei praeses:Quod est nomen tuum?llle autem 
dixit : Vocor Sapricius. Dixit preses : Cujusnam 
es generis ? Dixit Sapricius : Sum Christianus. 
Praeses dixit: Es clericus ? Dixit Sapricius: Locum 
leneo presbyteri.Dicil praeses: Augusti nostri et do 
mini hujus regionis et finium Remanorum, Vale- 
rianus et Gallus |Gal'ienus]. jusscrunt ut, qui se 
dicunt esse Christianos, sacrificent diis immorta- 
libus. Si quis vero despiciens; respuit hoc. edic- 
tum, sciat de diversis tormentis et suppliciis 
plectendum,et sic gravissima morte esse condem- 
nandum. Sapricius autein. astans, dixit przsidi : 
Nos Christiani, o preses, Christum Deum habe- 
mus regem;quoniam ipse est solus verus Deus, et 
Creator coeli et terrz,el maris etomnium quz sunt 
ia eis.Omnes vero dii gentium, d:emonia; et pere- 
ant a facio universe terra, qui non possunt ali- 
cui opem ferre, aut aliquem lxdere aut impedire, 
cam sint opera manuum hominum. 

Tunc irstus prases, jussit eum projici in. co- 
ehleam,jubens eutn vehementer versati.Cum is ergo 
adeo acerbe et inhumane torqueretur,dixit Sapri- 
cius preesidi:Carnis mes habes potestatem; anima 
autem mez poleslatem non habes, sed Dominus 
Jesus Christus, qui eam creavit. Longo vero tem- 
pore tortus,sustinuit tormenta.Cum vidisset autem 
improbus et malitiosus Judex eum non persua- 
deri, tutit in eum sententiam, dicens : Sapricium 
presbyterum, qui edicta contemnit imperatorum, 
εἰ non paruit, nec diis immortalibus voluit sacri- 
ficare, ut qui ἃ spe Christianorum non tulerit 
excidere, jubemus tradi supplicio capitis. 

Cum ergo ipse essel egressus, acceptà martyrii 
seatentia, et festinaret ad celestem coronam, au- 
divisset autem sanctus Nicephorus, currens pro- 
cessit ei obviam,et se projicit ad pedes ejus.dicens: 
Martyr Christi,ignosce mibi quoniam peccavi in te. 
]lle autem nihilei respondit.excacatum enim fueralcor 
ejus a malo demone .Sanctus Nicephorus eum rur- 
sus praevenit per aliam viam, el ei occurril prius- 
quain ipse egrederetur e civitate,et rogavit cum di- 
cens: Martyr Christi, condona mihi ea qua peccavi 
in te ut homo.Ecce enim,data est tibi eorona a Chri- 
sto,quem non regasti,sed confessus es nomen ejus 
sanctum coram multis testibus. Ille autem durus 
εἰ implacabilis, odio cor habens excacatum, 
neque ei dedit veniam, neque ei verbum voluit 
respondere ; adeo ut ipsi lictores dicerenl sancto 
Nicephoro: Tam stultum hominem nunquain vidi- 
mus. Vadit ad supplicium capitis,et quomodo petis 
veniam ab eo, qui jam est moriturus? Dicit eis 
sanclus Nicephorus : Nescitis quid petam a con- 
fessore Christi : Deus autem scit. 


dus Sapricius,rursus et dixit Nicephorus: Rogo te,mar- 
tyr Christi, ignosce mihi si quid peccavi ut homo : 
seriptum est euim: «Petite, et babitur vobis.» Sed 
eo hzc dicente, el qua sunt his similia, non audi- 
vit szevus et durus amicus:nec flexus est sodalis as- 
perrimus, nec fuit mollitus, totus inflexibilis. Non 
enim audivit illud: Diliges Dominum Deum tuum 
ex toto corde tuo, el proximum luum sicut leipsum.Bed 
clausit aures cordis sui et corporis, ut aspis surda 
et claude, qu: non exaudivit vocem incautantium. 
Propterea qui personam non respicil et verax est 
Dominus,qui dixit : Si non remiseritis hominibus 
delicta eorum, neque Pater vester celestis remit- 
tret vobis delicta vestra; et : In qua mensura me- 
p lieris frutri (uo, in ea remelietur tibi. 

Dominus cum vidisset eum nulla tangi proximi - 
misericordia, jure eum privavit regno suo coelesti: 
imo vero, ille seipsum alienavit a gratia coelesti 
el ab wternisDei bonis,propter injuri: a fratre ac- 
cepa recordationem : el maxime quod in germa- 
num et velerem amicum fuisset animo crudeli,im- 
mani et irreconciliabili. Tunc dicunt licteres Sa- 
pricio: Flecte genua tua, ut caput tibi amputetur. 
Dicit autem eis Sapricius:Quare?Dicunt eilictores: 
Quoniam noluisti diis aacrilicare,sed contempsisti 
edic'um imperatoris, propter hominem qui dici- 
tur Christus.H»c eum audisset miser Sapricius,res- 
pondi: lictoribus hanc miseram et trístem vocem, 
dicens: Nolite me ferire; facio enim qua jusserunt 

imperatores, et diis sacrifico. Sic eum excscavit 
odium,et ab eo abduxit Dei gratiam. Qui enim per 
ejusmodi tormenta non negavit Dominum nostrum 
Jesum Christum, cüm venisset ad finem mortis, et 
essel accepturus premium et coronam gloria et 
spei, negavil vitam aternam, et fuit apostata. 

Haec cum audisset sanctus Nicephorus, rogavit 
Sapricium,cum lacrymís,dicens:Noli,o frater,noli 
(ransgredi et negare Dominum nostrum Jesum 
Christum. Noli omnino, rogo te,ab eo deficere, et 
perdere celestem coronam, quam per mulla ac- 
quisisti tormenta et afflictioues. Ille autem noluit 
eum omnino audire, sed contendit abire ad inte- 
rituin et tenebras ultime mortis, et ad ignem,qui 
non potest exstingui. Qui tanti pretii gloriam in 
momento unius hora ictus gladii perdidit, revera 

D fuit miser, exczcatus ab odio. 

Non enim audivit Dominum nostrum Jesum Chri- 
slum dicentem in sancto Evangelio: «Si afferas mu- 
nus luum ad altare, et recorderis quod frater tuus 
habet aliquid adversus te, dimitte munus tuum ante 
aliare,et vade primum te reconciliare fratri tuo, et 
tunc veniens offer munus tuum.» Et rursus, Petro 
principi apostolorum, cum rogasset Dominum : 
aQuoties,«si peccaverit in me frater meus,dimittam 
ei?Septies?» Respondit Dominus: «Non dico tibi se- 
plies, sed septuagies septies.» Jlle autein miser ne 
semel qnidem voluit condonare fratri suo,et maxi- 
me petenti veniam el roganti. Et Dominus quidem 


183 


PSELLI. 


184 


noster et Deus jussit ex animo condonare unicui- Α Christum,charitatemque et humilitatem.Quoniam 


que, et dimisso munere quod Deo est offerendum, 
currere ad reconciliationei ; ille vero ne summis 
quidem labris condonavit ei quem peenitebat, nec 
in animum induxit ut ei roganti reicitteret : sed 
clausit viscera sua a fratre suo ; propterea recessit 
ab eogratia diviniet vivificiSpiritus,et perdidit ma- 
gnam,pratiosam, el gloriosam coronam martyrii. 
Quamobrem,o dilecti,nos quoque diligenter cavea- 
mus ab hac diabolica operalione, odii, inquam, et 
injurie accepta recordatione ; ut nostrorum quo- 
que peccatorum detur nobis remissio a Domino 
Jesu Christo,convenienter ei quod dicitur: Dimitte 
nobis debita nostra, sicut οἱ nos dimillimus de- 
bitoribus nostris; fidelis est enim qui promisit. 


enim propensus fuit ad charitatem et humilitatem, 
ideo fuit redimitus corona martyrii, e! dignatus est 
referri in numerum martyrum, ad laudem et glo- 
riam magni Dei et Servatoris nostri Jesu Ghristi : 
cui gloria et potentia nunc et semper, οἱ in 832" 
cula seculorum. Amen. 

Voilà la Vie de saint Nicéphore martyr, avec les 
additions de Métaphraste.Le lecteur peurra juger 
si elles sont assez considérables pour obliger ces 
savants critiques à exagérer si fort les falsificalions 
de ce légendaire grec. [15 n'ont point trouvé 
d'exem[le plus propre à les faire valoir que cetie 
histoire de saint Nicéphore ; il serait méme asses 
difficile d'en produire quelque autre pour justifier 


Beatus autem Nicephorus, postquam vidit trans- B leurs plaintes. Cependant il ne faut que conférer 


gressum esse Sapriciuro,magna voce dicit lictori- 
bus: Ego'sum Christianus, et credo in nomen Do- 
mini nostri Jesu Christi, quem iste negavit. Me 
ergo jam pro ipso ferite. Lictores vero non sunt 
ausi enim ferire absque jussu praesidis. Mirati sunt 
autem omnes, quod se ita ad mortem tradiderit. 
Libere enim dicebat : Sum Christianus, et diis 
vestris non sacrifico. Unus autem ex lictoribus 
currens renuntiavit prasidi,dicens: Sapricius qui- 
dem pollicetur se diis sacrificaturum; est vero illic 
quidam alius, qui vult mori propter eum qui di- 
citur Christus, clamans et dicens libere : Chris- 
lianus sum, et diis vestris non sacrifico, nec obe- 
dio edictis imperatorum. 

Postquam audivit praeses, in eum tulit sententiam, 
dicens : Si non sacrificat diis immortalibus, prout 
jusserunt imperatores,jubeo eum mori gladio: Sa- 
pricium vero sinite abire. Tunc accipientes sanc- 
tum Nicephorum, eum capite truncaruDt,ut prases 
jusserat,nono mensis Februarii;et sic consumma- 
tus fuit in Ch: isto sanctus martyr Christi Nicepho- 
rus, et ascendit in celos coronatus per fidem in 


les additions que Métaphraste a faites à ces Actes, 
avec la vie de ce saint telle que M. Baillet nous 
l'a donnée, pour reconnailre que ce critique ya 
ajouté des circonstances qui ne se (trouvent point 
dans l'original des Actes,quoiqu'il fasse profession 
de le suivre; et que ses addilions ne sont pas moins 
considérables que celles de Métaphraste:sans par- 
ler de plusieurs choses qu'il a omises, et d'autres 
qu'il a ótées de leur propre lieu. On ne prétend 
pas blàmer cette conduite de M. Baillet dans cette 
histoire, ni dans les autres οὐ ila fait la méme 
chose, puisque c'est la conduite ordinaire de ceux 
qui travaillent sur ces sortes de maliéres, et que 
les Péres mémes l'ont pratiqnée. Mais on en peut 
conclure que c:tte liberté de Métaphraste n'est pas 
suffisante pour le rendre méjyrisable et indigne de 
toute créance, et pour le faire passer pour un im- 
posteur el un faussaire, né pour produire des 
montres,et ouiré au delà de ce que la Gréce pei nne 
a imaginé de fables en faveur de ses dieux; puis- 
qu'on trouve encore aujourd'hui des écrivains 
respectables qui prennent la méme liberté. 








TOY EOOOTATOY WVYEAAOY 


ΕΓΚΩΜΙΟΝ 


ΕἸΣ TON ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ͂Ν KYPION ΣΥΜΕΩΝΑ. 


SAPIENTISSIMI PSELLI 


ENCOMIUM 


IN 


METAPHRASTEM DOMINUM SYMEONEM, 


(Apud Allatium De Symeonibus.) 


Cum el vita et dicendi facullatle magnum Sy- 
meonem laudare statuerim, cujus per universum 
orbem terr» est nomen, et res geste celebrate, 
nescio quibusnam verbis utar in eo laudando, vel 


Τὸν μέγαν ἐ, βίῳ xai λόγῳ Συμεὼν ἐπχινεῖν 
προελόμενος, τὸ πάσης τῆς οἰχουμένης λαμπρὸν καὶ 
περιδόητον χαὶ ὄνομα xat εὐτύχημα, οὖχ οἷδιᾳ τίσι 
ποτὲ λόγοις περὶ αὐτοῦ χρήσομαι, ἢ τί τῶν πάντων 


185 


, 
. ἂμῶν, ἀρκοῦσαν τὴν εὐφημίαν παρέξομαι. ᾿Ανὴρ 
γὰρ ἐχεῖ)ος, o) λόγῳ μόνον χοσμούμενος, xal τόν 
τε νοῦν ἔγων ἑτοιμότατον εἰς νοημάτων γονὰς, τῆν 
τε γλῶσσαν οἷον On τὸ Νειλῷον ῥεῦμα, οὐκ ἐν πε- 
ριόδοις, οὐκ ix διαστημάτων μαχρῶν, ἀλλ᾽ ὀὁσημέ- 
Qux: μυρίοις πληθύνουσαν πήχγεσι, καὶ εὐκαιρότατα 
πελαγίζουσαν, ἀλλὰ xal τῇ ἀπὸ τῶν ἠθῶν κράσει, 
καὶ τὸ πάσας ἀρετὰς χαὶ τῷ παράδειγμα γενέσθαι 
τοῖς ζηλοὺν ἐθέλουσι μεγαλοπρεποῦς βίου xai σώ- 
φρονος σεμνυνομένοις, Τοῦτον δὴ τὸν περιώνυυμον 
ἄνδρα, καθ᾿ ὥραν, ὡς εἰπεῖν, ἡ Κωνσταντινούπολις 
ἐξήνθησεν, ἡ πρώτη τὸν πρῶτον, ἢ καλλίστη τῶν 
πόλεων, τὸν κάλλιστον φάναι πολιοῦχον, χαὶ δοῦσα 
τούτῳ τὸ ἐξ αὐτῆς γεγενῆσθαι, xal τῇ τοιαύτῃ yt- 
, ᾿έσει τιμήσασθαι, ἀντέλαῦς παρ᾽ αὐτοῦ τὸ τοιοῦτον 
, περιενεγκεῖν, οἵος x1l μόνος ἐξήρχεσεν ἂν τὰ χαλ- 
; λιστεῖχ ἐκείνῃ ἀποδοῦναι τῶν πόλεων * xxl γέγονεν 
Ἢ αὐτῇ ἡ παρ᾽ ἐκείνου τιμὴ τῆς πρότερον μεγαλο- 
à πρεπεστερα καὶ μείζων * ὅσον τότε μὲν κάλλει vel 
μεγέθει τῶν ἄλλων ἐχράτει πόλεων, ὥσπερ τις πα - 
x ρχδείσου χῶρος τῇ περιδηλῇ καὶ τῷ κύχλῳ᾽ ὕστε- 
y €" δὲ OV  bxetvov χαὶ τοῖς ἄνθεσι τῶν αὐθιγενῶν 
; ἀρετῶν, τὰς ἄλλας ὑπερηχόντισεν * dote εἰ xal. μὴ 
οὕτως ἐξ ἀρχῆς κόσμου τετύχηκεν, μηδὲ οἰκιστὴν 
τοιοῦτον ηὐτύχηχεν, ἀπέχρησεν ἂν αὐτῇ τὸ θχυμα- 
στὸν δὴ τοῦτο γέννημα πρὸς τὴν τῶν χρειττόνων 
L ἀντίθεσιν. 
n Kal τὸ xa:à πάντων ácUqxpitov χράτος xxl ἀπαρ- 
M auos, ἣν μὲν εὐθὺς τὸ ἐκ πρώτης, ὡς εἰπεῖν, 
γενέσεως, χαὶ ἐξ ἀνθούσης ἤδη τριχὸς, ὥσπερ οἱ 
τῶν λεόντων σχύμνοι, εὐθὺς τὴν ὀφρὺ, παραδειχνύ- 
εντες͵ καὶ τῶν ἐπαυχενίων τριχῶν τῷ λάσιον, Ὑπ- 
ἦνθει γὰρ αὐτῷ τὰ τῆς συνέσεως ἄνθη, «αἱ τὸ φρό- 
vaga ῥίζαν τινὰ εἴχε βαθεῖαν, καὶ ὁ νοῦς ἐξήστρχπτιέ 
τι θχυμάσιον. Ταῦτα δὲ τοῖς μὲν ἄλλοις ἀρκοῦντα 
ἐτύγχανεν εἰς τελείωσιν, ἐχείνῳ δὲ προχαράγματα 
τῆς τελείας ἐγνοιρίζετο φύσεως. ἴζσπερ οὖν τῶν δέν- 
δοων ὁπόσα παρὰ τὴν ᾿φύσιν ἀναδλαστάνει τῆς ἐπι- 
 μελομένης χειρὸς βραχύ τι ἐπιδεόμενα, εἰ xal ἀρ- 
^ δείαν τινὰ παραδέξετσι, ἔτι μαλλον πρὸς χκαλλος καὶ 
μέγεθος ξπιδίδωσιν * οὕτω δὲ κἀκείνῳ ἣν μὲν ἡ φύσις 
εὔδρομόν τι χρῆμα, vai εὐθὺς προϊὸν χατ᾽ εὐθύ, 
Ὅθεν αὐτοφυῶς μὲν ἐῤῥητόρευς, πρὸς δὲ φιλοσοφίαν ὁ 
βαθὺς τῆς ψυχῆς κόλπος ἄφθονα ἐδίδου νοήματα. 


-ΘΔ UM sev e- e "P "S oA uw 7 


» 1. 


x» .- χὰ w^ ao ἃ [ὅκα MON 


᾿Επεὶ δὲ xal πρὸς τὰς διατριδὰς τῶν φιλοσοφούν- 
των ἀπέῤλεπε, χαί τινας ἐχεῖθεν ἀρχὰς ἐκομίσατο 
πρὸς "Viv τῶν ζητουμένων εὕρεσιν ἀφορμὰς, ἀνέκυψέ 
τε ἀθρόον, xai ἤρθη μετέωρος, xai ἀπὸ τῶν ἀχτίνων 
&üpe τὸν ἤλιον, ἢ οὕτως εἰπεῖν, ἀπὸ τοῦ ἡλίου πρὸς 
τὰς ἀκτῖνας διέόλεψεν, τὸ μὲν εχ τῶν ὑστέρων τὰ 
πρῶτα συλλογιζόμενος, τὸ δὲ ἐκ τῶν προτέρων τὰ 
δεύτερα τῇ φύσει συμπεραινόμενος, Εἰδὼς δὲ ὡς 
δυσὶ τούτοις ἡ πελεία χαθ᾽ ἡμᾶς φύσις χεχόσμηται, 
νοῦ γϑυνήμασι καἱ γλώττης ῥήμασι xal ὡς τῶν 
πῤολχθόντων ἐχείνων σοφῶν, οἱ μὲν διὰ φιλοσοφίας 
τὸν νοῦν ἐτελείωσαν, οἱ δὲ διὰ ῥητορικῆς τὴν γλῶτταν 
ἐκάθηραν, καὶ πλήν γε ἐνὸς ἢ δυσὶν οἱ λοιποὶ πρὸς 


ENCOMIUM METAPHRAST £. 


186 


ἃ quidnam dicturus, ex omnibus sufficientem pra- 
bebo laudationem. Hic enim vir non solum erat 
ornatus eloquentia,et mentem habebat promplis- 
simam ad gignenda preclara cogitata, et linguam 
lanquam Nili fluentum, non post longum temporis 
curriculum,sed quotidie rivis scatentem eloquen- 
ti2,et inundantem opportunissime: sed etl morum 
temperationem,et quod omnes viriutes erat com- 
plexus, et quod erat exemplum iis, qui volebant 
honeste et moderate vivere,gloriam insignem :ibi 
comparaverat.Hunc ergo virum clarissimum ,tem- 
pesti e atque mature,ut ita dicam, produxit Con- 
stantinopolis, prima primum, pulcherrima civita- 
tum,pulcherrimum,ut ita dicam, patronum civita- 
lis ; que cum ei dedissel, ut ex ipsa nasceretur, 

B et tali ortu eum ornasset, ab eo hoc vicissim ac- 
cepit,quod eum produxerit,qui vel solus suffecerit 
ad ei daudum pulcherrima praemia civitatum. Et 
fuit honor, quem ex illo habuit, priore major et 
magnificentior ; quod tunc quidem pulchritudine 
superabat alias civitates, veluti quidam locus pa- 
radisi ambitu et circuitu ; postea autem propter 
illum fleribus quoque ibi genitarum virtutum alias 
longo intervallo superavit: adeo nt,etiamsi non sic 
fuisset ornata ab initio,ei suffecisset fcetus hie ad- 
mirabilis ut se posset conferre cum priestantiori- 
bus. 

Et vires quidem incomparabiles statim, et a 
primo,ut semel dicam,ortu,etiam florente capillo, 
ostendebat, non secus atque leonum catuli osten- 

c dunt protinus supercilium, et densam colli jubam. 
Etenim flores pullulabant intelligentiz; et habebat 
prudentis profundam quamdam radicem, et quo- 
dam admirabili fulgore mens micabat. Hec aliis 
quidem suffecissent ad absolutionem,in illo autem 
agroscebantur veluti quedam prius descripta figu- 
re,qua perfectam ejus indolem przsignificabant, 
Quomodo ergo arbores,qu:ze germinant preter na- 
turam, parum egenles manu, qua earum curam 
gerat, si aliquam acceperint irrigationem, et pul- 
chritudine et magnitudine adhuc magis augentur ; 
jta eliam illi quoque erat celerrimum ingenium,et 
quod protinus in altum erigebatur. Quamobrem is 
sua sponte praebebat se oratori ; ad philosophiam 
autem profundus anima sinus copiosa sensa da- 

p bat, et cogilata. 

Postquam autem aspexit ad scholas philosopho- 
rum, et illinc quedam accepit, qua essent adju- 
mento ad inventionem eorum, qui queruntur, 
repente assurrexit,et evasit sublimis, el ex radiis 
invenit solem, vel a sole,ut ita dicam, aspexit a 
radios, partim quidem ex posterioribus priora ra- 
tiocinalione colligens, partim autem ex prioribus, 
qua natura sunt secunda,concludens.Cum autem 
sciret, quod perfecta nostra natura his duobus est 
ornata, nempe fetibus rcentis, et lingue fluentis, 
et quod es illis.qui eum precesserunt,sapientibus, 
alii quidem consummaverunt mentem per philoso- 
phiam,alii vero per dicendi facultatem linguam ex- 


187 


PSRELLI. 


18$ 


purgaverünt, el preter unum aut duos, reliqui ad A θάτερον ἐπένευσαν τῶν μερῶν, xal τοῖς μὲν ἡ γλῶτ- 


alterutram declinaverunt; aliis quidem densis epi- 
cherematibus lingua fluxit instar fluvii : alios au- 
tem celebrarunt preclara mentis sensa el cogilata, 
adeouthiquidem essent propemodum elingues,illi 
autem a perfecliore deserti intelligentia; ille inter 
utrosque medius fuit, veluti quoddam vinculum eo- 
rum,qui tunc erant disjuneti,et menti linguam ad- 
jungens,etverbis mentem adhibens;et arti quidem di- 
cendiadjiciens philosophiam ad efflesciorem et oper- 
tiorem ojerationem:philosophia autem art^m ex!ol- 
lens,et ambo inter se contemperans sua puli hritudi- 
ne,vocalem (ut sic dicam) mentem,*t linguam effecit 
mentepraditam.Philosophabatur itaque eum morali 
probebilitate et fungebatur munere oratoris,cum phi- 
losophiz profunditatze; et erat utrisque generibus 
ex aequo accommodatus; neque philosophus odio 
habebat argumentum civile,videns id esse colora- 
tum tineturis philosophia, neque orator egre fe- 
bat scientiam, artificio dicendi sibi placens. 

Hinc veluti quedam lampas accensa et in altum 
sublata e Byzantio visa est, veluti quzedam fax in 
aere omnibus civitatibus ; et erat revera locus ve- 
luti mundus quidam coelestis resplendens omnige: 
nere doctrina, et per unum qui facem ferebat, 
partim qoidem illustrans universum orbem terre, 
partim autem prater lucem yropriam alienis quo- 
quecorusrans fulgoribus; et quod est ad mirabilius, 
et propter quod illum quispiam magis fuerit admi- 
ratus,cum esset genere clarus, et ex illustri fami- 
lia natus,et abundaret divitiis, et iis,quz segnio- 
rem effecerint quempiam ad disciplinas.Multi enim 
sibi proponunt doctrinam et eloquentiam,tanquam 
opum parandarum materiam, non ut assequantur 
ea, qua sunt meliora,sed ei studentes,ut se rebus 
vanis ?oluptate expleant; ille externis fortuna: ad- 
miniculis usus est ad philosophiam. Hinc factum 
est ut nec eos eemularetur philosophos, qui erant 
nimis otiosi,nec oratores,qui nimis redundabant : 
nam illi quidem veluti immenso lumine circumfusi 
radiis philosophie slatim clauseruni oculos, et 
virtutem nequaquam deduxerunt ad actionem,nec 
magnifice usi sunt dogmatibus, neque duces fuere 
civitatum,neq'e qua didicerunt proposuerunt in 
medio populo ; sed promissas quidem barbas ale- 
bant, tanquam messes inutiles, et multum tristes 
erant, et severi. 

Deinde alii quidem cum non opus esset per fo- 
rum currentes,intemperanti usi sunt dicendi liber- 
tate; alii autem dolia quedam habitarunt,se eis cir- 
cumscribentes. Alii autem in dialecticis interro- 
gationihus vitam suam consumpserunt : alii autem 
quassiverunt de naturalibus positionibus,quasdam 
inutiles contradictiones el lites in vitam afferentes; 
et hoc ipsum evenit plurimis ex oratoribus ; pru- 
dentem artem fecerunt occasionem insipientiz, et 
cum oporteret eos eligere et meditari qua civilati- 
bus sunt conducibilia, illi,partim quidem ipsi fiu- 
gentes, partim autem utentes tanquam rebus repo- 


τὰ ποταμηδὸν ἔῤῥευσεν, ἐξ ἐπιχειρημάτων πυκνῶν, 
τοὺς δὲ ἐκήρυξε τῶν νοημάτων τὰ ὑψηλότερα, ὡς 
εἶνχι τούτους μὲν μιχροῦ δεῖν ἀγλώττους, ἐκείνους δὲ 
ἐρήμους νοήσεως, ἐχεῖνος μέσον ἀμφοῖν γεγονώς, 
σύνδεσμος οἷον τῶν τέως διεστηχότων ἐγένετο" χαὶ 
τὴν τε γλῶτταν ἐξάψας τοῦ νοῦ, τόν τε νοῦν ἑπιστή- 
σὰς τοῖς λόγοις, ααἱ ῥητορικῇ μὲν τὴν φιλοσυφίαν 
προδιδάσχς εἰς πραχτιχώτερχν καὶ ἐμφανεστέρεν 
ἐνέργειαν, τῇ δέ γε φιλοτοφίᾳ τὴν τέχνην ὑψώσας, καὶ 
κεράσας ἄμφω πρὸς ἄλληλα τοῖς παρ᾽ ἑτυτῶν κέλλε- 
σιν, ἔμκφωνον, ἵν᾽ οὕτω: εἴπω, τὸν νοῦν, καὶ ἔννουν 
τὴν γλῶτταν εἰργάσατο. ᾿Εφιλοσόφει γοῦν μετὰ τῆς 
ἠθιχῆς πιθανότητος, xai ἐῤῥητόρευε μετὰ τῆς φιλο- 
σόφου βχαθύτητος. Καὶ ἣν ἀμφοῖν τοῖν γενοῖν ὁμοίως 


Β εὐάρμοστος, καὶ οὐδ᾽ ὁ φιλόσοφος τὴν πολιτιχὴν 


ἐμίτει ὑπόθεσιν, ὁρῶν χρωννυμένην ταῖς ἀπὸ τῆς gt 
λοτοφίας βαφαῖς, οὔθ᾽ ὁ ῥήτωρ πρὸς τὴν ἐπιστήμην 
ἀπήχθετο, ταῖς τε κνιχαῖς μεθόδοις ἐναδουνόμενος. 
᾿Βντεῦθεν ὥσπερ τις λιμπὰς ἀπὸ τῆς Βυζαντίδις 
ἀφθεῖσά te xal ὀρθεῖσα, οἷονεί τις πυρσὸν διαέριος 
ταῖς ἀπάσχις ἔδοξε πόλεσι, Καὶ ἣν ὡς ἀληθῶς ὁ 
χῶρος οἵόν τις κόσμο: οὐράνιος, πᾶτι λόγων xat- 
αστραπτόμενος γένεσι, xxi δι᾽ ἑνὸς δᾳδουχοὺ, τὰ μὲν 
τὴν σύμπασαν οἰχουμένην χαταπυρϑσεύσας͵ τὰ 
πρὸς τῷ οἰχείῳ φωτὶ, xxl ταῖς ἀλλοτρίαις xt. 
χατράπτων μαρμαρυγαῖς * χαὶ τό γε θχυμασιώτερον, 
xxi δι᾽ ὃ μᾶλλον ἄν τις ἐχεῖνον θχυμάσειεν, ὅτι καὶ 
γένους εὖ ἔχων, καὶ τὰ vr: εὐχλείας οἴχολεν χεχτη- 
μένος, βαθεῖ τε πλούτῳ κομῶν, καὶ οἷον ἄν τις 


C πρὸς παίδευσιν ἀποκνήσειεν, Ol γὰρ πλεῖστοι ἀφορ- 


μὴν τοῦ πλουτεῖν, ὥσπερ τὸν λόγον τιθέασιν, οὐχ 
ἵν᾽ ἐπίδολοι τῶν κρειττόνων γένοιντ᾽ dv, ἀλλ᾽ ὅπως 
τοῖς ματαίοις ἐπεντρυφήσωσιν, περὶ τοῦτον σπου- 
δάζουτες, πχρασχευχῖς ἐχεῖνος ταῖς παρὰ τῆς ἔξω- 
θεν τύχης πρὸς φιλοστοφίχν ἐχέχρητο, ᾿Εντεῦθεν 
οὔτε τοὺς ἀργοτέρους τῶν φιλοσοφησάντων, οἶτε τοὺς 
περιττοτέρους τῶν ῥητόρων ζηλοῖ, Οἱ μὲν γὰρ 
ὥσπερ ἀπλέτῳ φωτὶ ταῖς ἀπὸ τῆς φιλοσοφίας xat- 
ἀστρχφῦέντες ἀκτῖσιν, αὐτίχα ἐπέμυταν, χαὶ οὐ προ- 
εὐίδασαν εἰς πρᾶξιν τὴν ἀρετὴν, οὐδ᾽ ἐχρήσαντο τοῖς 
δόγμασι μεγαλοπρεπῶς, οὐδὲ ἡγεμόνες γεγόντι 
πόλεων͵ οὐδὲ φέροντες, ἃ μεμαθήκασιν, εἰς μέσους 
τοὺς πολλοὺς προτεθείχασιν, ἀλλὰ μακροὺς μὲν ἐξ- 
ἐθρεψαν πώγω ας, ὥσπε; ἄχαρπα θέρτ,, χαὶ σκυθρωποὶ 


p"?* προσώποις γεγόνασιν. 


Εἴτα δὴ οἱ uiv οὐδὲν δέον διὰ τῆς ὀγορᾶς θίον- 
τες, ἀκράτῳ τῇ παῤῥησίᾳ ἐχρήσαντο ^ οἱ δὲ πίθους 
τινὰς χατῳχήχασιν, περιγράψαντες ἑαυτούς, Οἷ 
δὲ περὶ διχλεχτικὰς ἐρωτήσεις τὸν ἐχυτῶν βίον x1- 
τατετρίφασιν, Ἄλλοι δὲ περὶ φυσικῶν ἐζήτησαν 
ὑποθέσεων, ἀνωφελεῖς τινας ἀντιλογίας καὶ ἔριδας 
τῷ βίῳ κατλχομίσαντες * καὶ τῶν ῥητόρων δὲ di 
πλείους τιυτὸ τοῦτο πεπόνθασιν, τὴν ἔμφρονα τέ- 
νην, ἀφροσύνης ἀφορμὴν ποιησάμενοι" καὶ δέον τὰ 
λυσιτελοῦντα ταῖς πόλεσι προαιρεῖσθχι καὶ μελετᾷν, 
o! δὲ τὰ μὲν χὐτοὶ πλάττοντες, τὰ δὲ οἷον ἀποχειμένοις 
ὐησάμενοι πράγμασι καινήν τινὰ σκηνὴν τῷ pw 


ENCOMIUM METAPHRAST. E. 


190 


σαν, ᾿Αλλ᾽ ἐχεῖνος οὐχ οὕτως, πολλοῦ qi A sitis, novam quamdam scenam tragicam fn vitam 


χαὶ det ἀλλὰ μήτε τὴν ἐσθῆσα μεταλλάξας, μήτε τι 
τοῦ μεγαλοπρέποῦς χαθϑυφεὶς, μήτε τὸ γένος ἀτι- 
μάσας τοῖς χαινοτομίαις, μήτε πλάσας, ἢ μεταπλά- 
σας ὑποθέσεις πολιτιχὰς, μήτε τηνάλλως σοφιστευ- 
σάμενος, τῇ μὲν ἀπὸ τούτων γένους φιλοτιμίᾳ, ὕλῃ 
πρὸς τό εὖ ποιεῖν πολυχρκεστάτῃ ἐχρήσατο, τὴν 
δὲ ἀπὸ τῶν μαθημάτων ἀρετὴν ἀφορμὴν εὐθὺς ἔσχε 
μεγαλοπρεπείας τε χαὶ λαμπρότητος, Βασιλεύσι γὰρ 
ἐπέραστος γεγονῶς, τὰ τιμιώτανχ τῶν ὅλων πιστεύε- 
ται, τὸ μὲν ἐγγὺς ἑστάναι τοῦ βήματος, διὰ τὴν 
σύνεσιν" τὴν OE τῆς πολιτείας διοίχησιν, διά τε τὴν 
τῆς φύσεως ἐπιτηδειότητα, xal τὴν τῶν πραγμάτων 
πκροσλαθδὼν ἐπιμέλειχν. 


Καὶ πρῶτα μὲν ταῖς μυστιχωτέραις ἐφεστήχει 
τῶν πράζεων, καὶ τοῖς ἀποῤῥήτοις βουλεύμασι xot- 
νωνὸς παρειστήχει τοῖς συμδουλεύουσι. "Emci δὲ d 
τόσ τρότου πίστις ἐν τούτοις τοῦτον ἐχήρυξε, μετὰ 
τῶν ἀδύτων xal τὰς χοσμικὰς φροντίδας σηνεί) τ,φεν" 
ὡς αὐτὸν γεγενῆσθχι εἰσαγγελέα τε τῷ χρατοῦντι 
ἴξωδεν, καὶ ἐξαγγελέχλ τῶν τοῦ κχρατοῦντος τοῖς 
ἴξωδεν χαὶ ἦν ὡσανεὶ δεσμὸς -τἧς διοικήσεως ἀ- 
χριδής. Τῷ μὲν οὖν ἡλιχχοῦ χύχλου τὸ μὲν ἔστιν 
ἑτέρωδι, τὸ δὲ πρὸς ἡμᾶς" ἐχεῖνος δὲ ὁ αὐτὸς ὅλος 
ἦν χαὶ τῷ βασιλεῖ χαὶ τοῖς πράγμασιν. Ὥσπερ καὶ 
ἄνωθεν ὁ λόγος τοῦτον ἐγνώρισεν, παντοδαπῶς εἴς 
γε τῆς φύσεως, τὰ μὲν προδουλεύσασθαι͵ τὰ δὲ τῶν 
βουλευμάτων καὶ κατεργάσασθαι, Βαρδάρους τε 
πόῤῥω τῆς Ρωμαίων ἀπώσασθαι γῆς, τοὺς δὲ καὶ 
κατιγωνίσχσθαι, ἢ στρατεύμασιν ἢ τεχνάσμασιν᾽ 
ἔθνη τε ὑποκοιῆσαι, xai στῆναι δεξιὸς πρὸς τοὺς xat- 
poc καὶ τὰ πράγματα, τῷ μεταδεδλῃσθαι ὅτε δέον, 
τῷ κεινοτομήσαι ὅτε συμφέρον, τῷ τὴν αὑτὴν τη- 
ρῆσαι ἰδέαν, ὅτε τοντο χαλὸν δόξειε, Καὶ ἐπὶ τούτοις 
εὖδε χάριτος ἄμοιρος ὁ ἀνὴρ, ἀλλὰ κατήρτυτο αὐτῷ 
πρὸς πᾶσαν σπουδὴν μετ’ ἐμμελοῦς παιδιᾶς xai ἣ 
ὁῶττα καὶ ἡ διάνοια, Μεγχλοπρεπῶς δὲ ἔχων καὶ 
ἧς στολῆς, xit τοῦ σχήματος ἅμα xxi τοῦ βαδί- 
σματος, ἀντήλλαττε τὸ ἦθος πρὸς τὸ φαινόμενον. 

Ἐπὶχ χρίς τε ὧν xai εὐπρόσιτος, καὶ αὐτόθεν ἔλχων 
εἦόντας τῷ μειδιάματι, Εἴχε δὲ καὶ τῆς χειρὸς ἀφεῖι- 
δῶς, δύο ταύτην ἐπεκτεινόνεων, πλούτου χαὶ 
τροχιρέσπεως, Καὶ προέκειτό γε αὐτῷ ὑπτιάζουσα, 
xx ἐξέντλει ταύτῃ ὥτπερ ἐκ ποταμοῦ δαψιλῶς ὁ 
δουλήμενος. Εἴμλε μὲν οὖν οὕτω ταῦτα τῷ μεγάλῳ 
τούτῳ ἀἄνδοί, Εἴχε δὲ xal ὥσπερ ἐχρῆν μέρη τινὰ 
τῶν τὴν ἡμετέρχν πίστιν συγχροτεῖν εἰωθότων. 
Τὰ δὲ ἦν. λλλως τί μὴ τελεώτερον χρῶμαι τῷ 
λύόνῳ, μηδὲ εἰς χορυφχίχν ἀρχὴν ἀνάγω τὲ μέγιστον 
τῶν ἐκείνου χεφάλχιον ; Εἶμι γοῦν πρὸς τὴν πρώτην 
ὑπόγεσιν, βραχύ τι τὸν λόγον πρυκαταστήσας, 

Φιλότιμα μὲν τὰ παρὰ τῶν μαρτύρων xav ἐχ- 
ϑρῶν ἀγωνίσματα, πρὸς ob, τε ἔμφα.ῶς, xal πρὸς 
τοὺς ἀφαντὸς ἠγωνίσαντο᾽ καὶ πῶς γὰρ D; παῤῥη - 
en λαμπραὶ «αἱ γνῶμαι ἀήττητοι, τό τε ixxtxo- 
φῦχι τῶν σχέτεων, xal τὸ χαταμελῆσαι τῆς φύσεως, 
τομαί τε μελῶν xzi ἀποῦδολαί' xal τὸ τελευταῖον 
ζωῆς κεριφρόνησις, Οὐδὲν δὲ ἧττον χαὶ ὃ ἀσχητιχὺὸς 


introduxerunt ; sed ille non sic; longe quidem ab 
eo abfuit : sed neque vestem mutans, neque aliquid 
remittens de magnificentia, nec hujusmodi novita- 
tibus genus suum dedecore afficiens, neque civiles 
causas fingens el refingens; neque inaniter fungens 
munere rhetoris, generis quidem decore utebatur 
omnino ad benefaciendum : virtutem autem, quam 
sibi paraverat e disciplinis habuit protinus occasio- 
nem splendoris et magnificenti»? : nam cum im- 
peratoribus evasisset amabilis, ejus fidei commit. 
tuntur, quz? sunt omnium maxime honorabilia, ut 
qui prope tribunal quidem staret propter sapien- 
liam, reipublice autem administrationem, propter 
ingenii solertiam, et rerum curam acceperit. 

Et primum qüidem przfuit rebos arcanis, et 
secretorum consiliorum fuit particeps, cum impe- 
ratoribus; adeo ut imperatori renun'iaret ea, que 
alferebant exteri, «t rursus exteris ea, quz» jubeat 
imperator ; et erat veluti quoddam accuratum vin- 
culum administrationis. Atque orbis quidem sola. 
ris pars quzdam est alibi, pars vero est apud nas; 
ille vero ipse totus erat apud imperatorem, et in 
ipsis negotiis. Quomodo enim superius significavit 
oratio, versatile, et ad omnia accommodatum ha- 
buit ingenium; adeo ut et prius consultaret, et 
exsequeretur ea, qua consultata fuerunt, et Bar- 
baros procul propulsaret a finibus Romanorum, 
alios aytem superaret, aut copiis aut artibus, et 
gentes in suam redigeret potestatem, tempori- 
busque et rebus dexterrime uti posset, quod ma- 
taretur quando oportebat, quod innovaret quando 
expediebat, quod eamdem servaret speciem, 
quando bonum videbatur : sed neque erat vir ex- 
pers gratiarum et leporum, sed ad omnem leporem 
ac gratiam conveniente doctrina temperata erat ei 
lingua, instituta et animus. Cum autem esset ei 
magnificus et amictus, et habitus simul cum in- 
cessu, mores quoque mulabat ad id, quod videba- 
tur, ut qui esset gratiosus et affabilis, et eo ipso 
omnes subridens ad se attraheret. Preeterea autem 
manu quoque minime erat parcus, utpote quod 
dus res extenderent, nempe diviti et voluntas. 
Habebat autem ita quoque, ut oportebat, nonnullas 
parles ex iis, qui consuerunt nostram fidem con- 

lituere. Hx autem erant (sed cur non perfectius 

D utor oratione, neque eam ad capitale reduco prin- 
cipium quod est maximum caput rerum illius ?) 
Vado ergo ad primum argumentum, si ante ea, 
quie sunt dicenda nonnulla premisero. 


Gloriosa quidem sunt certainina, qu: suscepta 
fuerunt ad martyribus adversus inimicos, partim 
aperte, partim obscure. Quidni enim ὃ cum fuerit 
eorum przclara fiducia, et mens inexpugnabilis ; 
affeclus abdicasse, neglexisse naturam, exsecta 
membra et amissa, ac postremo vitz» contemptus. 
His autem nihilominus refulsit vita quoque mona- 


191 


PSELLI. 


192 


slice exercitalionis. Nam hic quoque est carnis A βίος χχτέλαμπε, Aamdvn γὰρ «κἀνταῦθα σαρχῶν, καὶ 


consumptio; nec se deliciis dedere,in iis,in quibus 
non oportet, et a mundo separari ; ad Deum cum 
ipsis evolare corporibus, el innatus resistere affe- 
clionibus, et iis quae a malis spiritibus affluunt 
extrinsecus. Est ergo amborum przclara vita : οἱ 
olim quidem fuerat, et erit rursus ; sed non clare 
interim fuerat cognita eorum hic remuneralio; sed 
arcani quidem libri, quos multis in futura in inte- 
grum restitutione legent angeli, accurate moni- 
menta continent eorum marlyrii et exercitationis. 
Qui autem ante hunc beatum virum res gestas illo- 
rum scrips"runt, non sunt assecuti illorum magni- 
ficentiam ; sed partim quidem de eis sunt mentiti, 
partim autem cum non possunt rebus eorum res- 


τρυφὴ τὸ μὴ, τρυφᾷν iv οἷς οὐ δέον τρυφᾷν" xal 
τὸ ἀπεῤῥῆχθαι κόσμου, καὶ πρὸς θεὸν κατὰ τῶν 
σωμάτων αὐτῶν ἀναπτῆναι, χαὶ στῆναι πρός τε τὰ 
ἔμφυτα πάθη, xai πρὸς τὰ ἐπιῤῥέοντα παρὰ τῶν 
πονηρῶν πνευμάτων ἔξωθεν, Λαμπροὶ τοιγαροῦν 
ἄμφω οἱ βίοι, xai πάλαι μὲν ἤστην, ἔστον δὲ xal 
αὖθις. ᾿Αλλ᾽ οὗ λαμπρὰ τέως ἐγνώριστο ἢ τούτων 
ἐνταῦθα ἀντίδοσις" ἀλλ᾽ αἱ μὲν ἀποῤῥητοι βίδλοι, 
ἃς δὴ τοῖς πολλοῖς ἐν τῇ ἀποχαταστάσει οἱ ἄγγελοι 
ἀναγνώσωνται, ἀχριδῃ τὰ τῆς μαρτυρίας αὐτῶν καὶ 
ἀσχήσεως ἔχουτιν ὑπομηήματα. Οἱ δὲ πρὸ τοῦ Üzv- 
μασίου τοῦδε ἀνδρὸς ἐνταῦθα τὰς ἐχείνων πράξεις 
ἀνχγραψέμενοι, οὐμενοῦν τῆς μεγαλοπρεπείας ἐκεί- 
νῶν ἐφίχοντο" ἀλλὰ τὰ μὲν αὐτῶν χατεψεύσαντο, τὰ 


pondentem afferre orationem,bonum illis conscri- p ὃ μὴ δυνηθέντες χατάλληλα θεῖναι, ἄχομψον ἐχεί- 


pserunt, quod nec erat ulla elegantia ornatum, nec 
laude prosequendum, ut qui nec y ulchram subje- 
cerint sententiam, nec eam verbis ornarint de- 
centibus, neque aceurale de:scripserint saevitiam 
ac atrocilatem eorum, qui punicrunt, neque mar- 
tyrum in dandis responsis prudentiam : quine- 
liam monachorum adufterarunt exercilalionem, 
simpliciler et quasi temere, et ut accidit, refe. 
rentes, qua studiose ab illis facta sunt. 

Hinc factum est ut nonnulli ne vel legere quidem 
sustinerent ea, qua sunt litterarum mandata mo- 
numentis, aliis autcm ea, qua dicebantur, prebe- 
rent ridendi materiam ; ei compositionis inelegan- 
tia, οἱ sententie absurda et nulla consequentia ex 
dicto vilis et abjecta, eran! iis, qui audiebant. 
insuavia, et odio habebantur, potius quam admit- 


νοι τὸ ἀτγαθὸν, χαὶ ἀφιλότιμον συγγεγράφασιν, 
οὔτε καλὴν ὑποθέμενοι ἔννοιχν, οὔτε μὴν εὐπρεπέσι 
χχταχοσμήταντες λέξεσιν, οὐδ᾽ ἀχριδῶς ὑπογρά- 
ψαντες, οὔτε τὴν τῶν κολασάντων βχράτητα, οὔτε 
τὴν τῶν μαρτύρων πρὸς τὰς ἀποχρίσεις πυκνότητα, 
᾿Αλλὰ xai τοῖς ἀσχηταῖς τὴν ἄσχησιν ἐκιδδήλωσαν, 
ἀφελῶς αὐτοῖς, χαὶ ὥσπερ ix τοῦ παρατυχόντος τὰ 
ἱσπουδαυμένα ὀιεξιόντες. 


Ἔνθεντοι οἱ μὲν οὐδὲ ψιλὴν ἐκαρτέρουν τὴν τῶν 
ὑπομνηματισθέντων ἀνάγνωσιν, τοῖς δὲ χαὶ γέλωτος 
ἀφορμὴ τὰ λεγόμενα ἐγνωρίζετο" καὶ τὸ τῆς συνθή- 
χης ἀχαλλὲς, χαὶ τὸ ἀναχόλουρον τῆς — le 
volac, xai τὸ τῆς λέξεως εὐτὲλὲς ἀγλευχὴ 
τοῖς ἀχούουτιν ἣν, val ἀπηχθάνοντο μᾶλλον ἢ προσίεν- 
το, καὶ τὸ ἐπὶ τοῖς ἀνχγραψαμένοις διεχωμῳδεῖτο ἡμῖν 


tebantur, et propter eos, qui conscripserant,nobis τὰ θχυμάτια τῶν τοῦ Χριστοῦ θεραπόντων ἀγωνίς 
ludibrio habebantur admirabilia Christi servorum σματά τε xal τρόπαιχ, Καὶ ξύμπαντες μὲν διελοιδο» 
cerlamina ac tropaea. Et omnes quidem aperle ροῦντο σαφῶς τοῖς συγγράμμασιν, ἀντεισενεγχεῖν 
scripta insectabantur maledictis : eorum aulem δὲ τούτων τὰ xpeltvovz , οἱ μὲν δι᾽ ὄκνον 
loco afferre meliora, aliis quidem propter animi ψυ ἧς, οἱ δὲ ὡς τελεώτατον σπούδασμα, καὶ 
socordiam, aliis autem ut quod est opus perfectis- ᾧ μηδὲ βίος ἂν ὅλος ἀνδρὸς ἐξαρχέσειεν, ou 
simum et maximi studii, et cui nec tota quidem βουλομένοις δύναμίς τις προσῆν, οὔὗτε δυναμένοις 
viri vita suffecerit, neque vires aderartvolentibus, βούλησις, ᾿Αλλ᾽ οὐχὶ καὶ ὁ θχυμάσιος Συμεὼν tzu- 
nec iis, qui polerant, voluntas; sed non etiam ad-— τὸν ἐπεπόνθει τούτοις ἀλλα μέχρι τοῦ μέμψασθαι 
mirabilis Symeon eodem modo,quo ii,fuitaffectus: τοῖς γεγραμμένοις συμπροϊὼν αὐτοῖς, ἔπειτα πε- 
sed cum eis procedensad scriptorum usque repre- ραιτέρω προδέδηχε, καὶ θχῤῥετ τι πρᾶγμα νεανικὸν, 
hensionem, deinde processit ulterius, et juvenile μᾶλλον δὲ εὐτυχὴ πρᾶξιν, ἢν οὐδεὶς τῶν πάντων 
aggreditur facinus, vel felicem polius actionem, εὐτετύχηχε, δι’ ἧς ἐκεῖνός τε περιφανέστερον τῶν 
quam nullus omnium gessit feliciter, per quam ille, πανταχῆ ἐλλογίμων ἐγένετο, xai τῷ τε Θεῷ τὰ 
evasit clarior omnibus, qui sunt ubique eruditis ;' κάλλιστα τῶν ὄντων ἀφωσιώτατο, xai τοὺς τῶν 
et Deo consecravit ea, quz sunt omnium pulcher- μαρτύρων ἀγῶνας xai δρόμους, τάς τε τῶν ἀσχητῶν 
rima : martyrumquecertlamina et cursus, el mona- ἐγχρατείχς χαὶ χαρτερίας ἐκάλλυνέ τε xal — xzt- 
chorum abstinentiam atque patientiam ornavit ac εχόσμησε, xal τὴν αὐτὴν ἐχείνοις προσενεγαὼν εὖ" 
declaravit, et eamdem, quam illi adhibens bene- — voix», τὰσ παρὰ πάντων ἀντείληφε χάριτας. 
volentiam, gratias vicissim accepit ab omnibus. 

Quid enim quis cum tali contuleril opera 7 Quas Kat tt γὰρ ἂν τις τῷ τοιούτῳ παραβδάλοι aroudí- 
Grecorum antiquitates,aul lerra uaiversa dimensa σματι ; ποίαν ἀρχαιολογίαν ᾿Ελληνικὴν, ἢ καταμέ- 
spatia? Quanta Persis. illisque superioribus Baby- τρητιν τῆς συμπάσης γῆς ; καὶ ὁπόσα Πέρσαις, καὶ 
loniis prieclare gesta? quanta postea Alexandro πρὸ ἐχείνων Βαδυλω"ίοις χατώρθωται͵, ὅσα τε μετὰ 
Macedonum fortissimo peracta certamina? Nam his ταῦτα ᾿λλεξάνδδρῳ τῷ Μαχεδόνων ἀνδρικώτερον 
quoque ambitioso cultu ornatuque magnifico cum διτιγώνισται ; Ἔχει piv xai ταῦτα φιλότιμα xem 
verborum lepore preluxitscriptorum indusuia.Eo κάλλιστα τοῖς μετὰ χαλλιλογίας ἐκτεθειχόσι τὰς 


493 
“υγγραφάς. 
“γριεψαμένων συνθήχην διεσπούδασται τοῖς πολλοῖς 
d ἀνάγνωτις, Ὁπόσχ δὲ ἡ γενναῖος οὗτος ἀντ 
Βεετὰ τῆς πρεπούσης τοῦ λόγου περιδολῆς ἐπὶ τοῖς 
᾿μαρτυρήίσασι χαὶ ἀσχήσασι συγγραμμάτων 
ἄξυφανε, διττὸν ἔχει τὸν ζῆλον, τῆς τὲ πρὸς τὴν 
ἐσυνθήχην μιμήσεως, xxl τῆς πρὸς τὰ κάλλιστα τοῦ 
τυπώσεως. Εἴποιμι δὲ xal τρίτον οὖκ ἔλαττον 
᾿ἱφούτων, ἀλλ᾽ ἀχριδέστερον τε val. ὑψηλότερον, ὅτι περὶ 
"eG συγχροτούντων τὸ Εὐχγγέλιον ἣ τῶν ἀγίων ἀνά- 
Ἄγραπτος μνήμη χεράλχιον τῶν ἄλλων καθέστηχε, Τὸ 
"Mv οὗ, ἐκλέξασθαι τοῦτο" τοιχύτην ἑχυτῷ τοῦ γράφειν 
διδπόϑεσιν, μαρτύριόν ἔστιν ἀχριδέστατον τῆς ἐχείνου 
ξχσυνέσεως" τὸ δὲ τοιαύταις ἐννοίαις γρήσασθαι͵ xai λέ- 
ME μετὰ τοῦ σλφοῦς διηρμένῃ, τό τε πιθανὸν ἐχούσῃ 
᾿ καὶ ἀληθινὸν, χαὶ ἔμφυτον, ἔστι μὲν χαὶ τῆς ἐχεί- 
" v5u σοφίας τεχμήριον᾽ μάλιστα δὲ σημεῖον ἄν τις 
αἰϑοῖτο τῆς εὐχομόστου πρὸς τοὺς χαιροὺς καὶ τοὺς 
κἄκούονεας γρήσεως. 
s; Καὶ ἵνα τι περὶ τούτου τοῦ μέρους εἴπω, καὶ 
εἰπαρεχθατιχώτερον τῷ λόγυν χρήσωμαι" οὖχ ἀγνοῶ 
pÜt τοῖς πολλοῖς τῶν τε σοφιστιχώτερον τῇ γλώττῃ 
κεχρημένων, οὐδὲν δὲ ἧττον xal τοῖς περὶ τὰ μα- 
ϑήματα ἐσπουδαχόσιν, ἀλλὰ καὶ τὰ φυσιχὰ 
μαθήυχτα περισπούδαστα, οὐ πάνυ τι σπουδάζεται 
i t90 ἀνδρὸς τὰ σπουδάσματα, ὅτι μήτε τά τῆς 
à μίξεως τῶν ἰδεῶν ἐχπρεπῇ παρ᾽ αὐτοῖς, μήτε ol σχη- 
ἐματισμοὶ τῶν λόγων καταφανεῖς, μήτε τις ἀπορία 
φύσεως καὶ ἐπίλυσις, μήτε γραμμικαὶ ἀποδείξεις 
πϑετὰ τῶν φορτικῶν ὀνομάτων, μήτε φολοσόφοι 
a; ἕνυοιαι ὑψηλολογοῦσαι τὸ ὑποκείμενον. βούλονται γὰρ 
n περιττοὶ τὴν σοφίαν πρὸς ἐπίδειξιν πάντχ γεγρά- 
í, θαι, οὐ πρὸς ὠφέλειαν xai ἤθους χατόρθωσιν. ᾿Εγὼ δὲ 
. οὐδέ τινος τούτων φηαὶ τὰ τοῦ ἄνδρὸς ἀπεστερῆσθαι 
ἢ συγγράμματα, ᾿Αλλ᾽ ἐπειδὴ μὴ ἐπιδειχτιχή τις αὐτῷ 
ME χρῆσις, ob ταῦτα αὐτῷ τίθεται, οὐδὲ dx mpo- 
οἰμίων εὐθὺς, οὐδὲ παντα γῆ, οὖδὲ ἐν πᾶσιν, ἀλλ᾽ ὅπη 
αὑτῷ ἀφορμὴν τὸ πρᾶγμαδίδωσιν, ὁπόσα δέον τῷ λόγῳ 
; χρησάμενος, ἐπὶ τὸν προτεθειμένον σχοπὸν εὐθὺς 
᾿Βωάνεισιν, Ὁ γὰρ λόγος αὐτῷ οὗτε tic τεχνολο- 
ίαν καὶ χατονόησιν φύσεως, οὔτε μὴν εἰς γραμ- 
μικὴν θεωρίαν, ἢ τὴν περιττοτέραν ἐν τοῖς ᾿ἀρι- 
θμοῖς σύνεσιν, ᾿Αλλ᾽ οὐδὲ σπουδάζεται τούτῳ ἡ τοῦ 
δ᾽ οὐρινοῦ αἰνησις, ἢ ὅπως ὁ ἀπλανὴς χόσμος πρὸς 
to); πλάνητας ἑπαντᾷ, Μέλει δὲ αὐτῷ συμφώνων 


φ ^^ 


«Ων 


i47 M Ι IJ H h- - 


πεται" ἔστιν ὅπου χαὶ χατὰ χαιρὸν χρώμενος" 
" δὲ ἀληθείας ἀπανταχῇ ἐχεῖχι, χαὶ τῆς ἀψευ- 
δους διηγήσεως, Φράσεως δὲ πολλοὺς μὲν dal. 
στατο τρόπους, κέχρηται δὲ τῷ ἀποχρῶντι, πρὸς 
τήν τε τῶν σπουδαίων, χαὶ τῶν πολλῶν ἅμα ἀχρόα- 
σιν. Καὶ ἤρχεσέ γε χατὰ ταυτὸ ἀμφοτέροις τοῖς 
μέρεσι, Τῷ μὲν γὰρ ῥυθμῷ xzl τῷ κάλλει τῆς λέ- 
ξεως, τὸν ἐλλόγιμον ἀχροχτὴν ἐφειλχύσατο, καὶ 
: ἤθελξεν ἱκανῶς τοῖς τῶν χαρίτων θηράτροις, τῷ δέ 
45 σαφεῖ xai ποτίμῳ τὰς ἰδιώτιδχς ἀχοὰς τῆς ἑαυ- 
τοῦ φωνῆς ἀνηρτήσατο᾽ ἀμφοτέροις τε αὖ ὑπηγάγετο 
τῷ συντόμῳ xat πιθανῷ. 


τῆς 


ENCOMIUM METAPHRAST E. 


᾿Αλλὰ xoóvov μὲν διὰ τὴν τῶν ἀνα- A tamen uno fere magui 


194 


habita, eorumque vulgo 
expedita lectio, quod oratio sit ipsa composita. 

Quz auteir vir hic strenuus decenti eloquio de iis 
commentatus est, qui vel martyrium gesserunt, 

vel solitariam vitam coluerunt, duplici nomine 
:mulationem liabent, imitande scilicet composi- 
tionis, morumque praeclare institutorum forma- 
tionis. Dicam et tertium, nihil his deterius, qui- 
nimo majoris solertie sublimiusque, quod eoruin 
quibus constant Evangelia, sanctorum conscripta 
memoria, reliquorum caput exsistit. Quod ilaque 
tale sibi argumentum delegerit, illius certo pru- 
dentiam astruit ; quod vero talibus usus senten- 
liis est, eaque dictione, quee ipse cum claritate 
incisa, proLabilis, veraque ac ex re nata eniteret, 
illius quoque sapientie claro indicio cst ; ma- 
iimeque hominem prodit, qui ex temporum ac 
auditorum rationibus sermonem rite nosset com- 
ponere. 

Atque ut hujus generis quidpiam loquar, paulo- 
que fusius sermonem adhibeam, non me latet viri 
lucubrationes scriptaque monumenta non esse ma- 
gno studio,nec iis qui lingue ornamento utuntur 
nimis Rhetorice,nec i's, qui suum studium posue- 
runt in disciplinis;sed nec iis, qui studuerunt na- 
ture contemplationi : quod eis dicendi generum 
mistio non eluceat,nec figura dicendi sint apertz, 
neque ulla naturalis dubitatio et solutio, neque 
lineares demonstrationes eum importunis nomini- 
bus,neque philosophicge sententise, quz subjectum 
verbis in allum invehant. Volunt enim qui sunt 
sapientis ultra modum. dediti, omnia scribi ad os- 
tentationem, non ad morum correctionem, Ego 
aulem dico hujus viri scripta nullo horum esse 
privata;sed quoniam non ad ostentationem compa- 
rabatur ejus scriptio, ea non ponuntur frequentia, 
nequeslatim a principio,neque ubique, neque apud 
omnes : sed quando res dat ei occasionem, usus 
iis, quee postulat oratio, redit rursum ad scopum 
propositum Ejus enim oratio nequead sophisticam 
intuelurjactationem ut forensem apparatum,neque 
ad artificiosam naturalium excogitationem, neque 
ad linearum conternplationem, aut curiosiorem 
numerorum intelligentiam.Sed neque est ei studio 
celi motus, aut quemadmodum inerrans mundus 


ἢ ὁμοφώνων οὐδὲν, ἀλλ᾽ οὐδὲ τῶ, ἐπὶ τούτοις ἐμμε- — procedat circa stellas errantes: sed neque sunt ej 
λειῶν᾽ διὰ τοῦτο ταῦτα μὲν ὡς περιττὰ παραπέμ- D cure consonasntes,aut semivocales,neque qui per eas 


fit concentus.Proplerea hec quidem amandat tan- 
quam supervacanea, nonnunquam tamen eis utens 
et in tempore. Veritati autem adhzret, et a falso 
alien: narrationi. Dictionis autem sciebat quidem 
multos modos:usus est autem eo,qui sufficiebat ad 
auditionem simul et bonorum, et vulgi:et ut usque 
auribus simul satisfecit: nam dictionis quidem 
numero et pulchritudine eruditum sic attraxit au- 
ditorem,et satis delinit gratiarum illecebris:eo au- 
tem quod esset clara et succulenta oratio, effecit, 
ut aures imperitorum ab ejus voce penderent. 
Ambos rursum induxit brevitate et probabilitate, 


199 


PSELLI. 


200 


quorum mores ac vitam conscripsit? Nam velin Α τὰ ἤθη xai τοὺς βίους συνέγραψεν ; ᾿Επέδειξε γὰρ 


fine ostendit, qualem vilam egerit. Non enim 
eum veluti abscissum, aut divisum fu'sse dicunt 
ji, qui viderunt : sed videbatur veluti a quodam 
vincalo liberari, et hilari vultu se extendere aid 
ducentes angelos, et quodam modo se ipsum 
tradere illorum manibus, ut cito emigraret e cor- 
pore. 

Et sic quidem est mertuus : fuerunt autem sta- 
tim omnia,suavi odore plena; et non tunc solum, 
nec in diem tertiam,sed etiam in inultos dies post- 
ea, donec fuit solus conditus in sepulchro ; et 
loculus perpetuo talem emisissel odorem, nisi se 
aliqui tam inique gessissent,ut aliud corpusculum 
propter eum deponerent. Simul atque enim hoc 


χἀν tip τέλει, ὁποῖος αὐτῷ ὃ διεσπουδασμένος βίος 
ἐτύγχανεν Ov, Οὐ γὰρ ὥσπερ τετμῆσθαι αὐτὸν οἱ 
φυνεωραχότες φασὶν, οὐδὲ διῃρῆσθαι, ἀλλ᾽ iQan 
ὥσπερ τινὸς δέσμης ἐλευθερυύμενος, xal ἱλαρῷ πρὺς 
τοὺς ἄγοντας ἀγγέλους ἀνατεινόμενος νεύματι, xal 
πὼς ἐπιδιδους ἑαυτὸν ταῖς ἐχείνων χερσὶν, ἵνα ταχὺ 
ἀνχσταίη τοῦ σώματος, 

Καὶ ἐτεθνήχει μὲν 
πάντα ἐγεγόνει μεττὰ, 
ἐς τρίτην ἡμέραν, ἀλλὰ καὶ εἷς πολλοστὴν ἀπ᾽ ἐχεί- 
νης, ἕως δὴ μόνος τῷ τάφῳ ἐτεθησχύριστο, Καὶ ἦν 
ἂν μέχρι παντὸς ἀρωματίζουσα ἣ σοφὸς, εἰ μή τινες 
τοσοῦτον παρηνομήχασιν, ὥττε χαὶ ἕτερον παρ᾽ αὑτῷ 
χαιχθεῖνχι σωμάτιον, μοῦ τε γὰρ κἀχεῖνο συμ- 


οὕτως * εὐωδίας δὲ αὐτίχχ 


καὶ οὐκ εὐθὺς μόον, οὐδὲ 


magno illi viro accidit,desiil fons illa suavis odoris. pg πεπτώχει τῷ μεγάλῳ ἀ »δρὶ, καί ἡ τῆς εὐωδίας ἕστη 


Atque hoc quidem miraculum,o virorum omnium 
optime et eruditissime,satis superque ostendit pu- 
ritatem tuam,et sanctitatem: nam alia quoque tibi 
sufficiunt ad accuratissimam virtutis consummatio- 
nem.Tu autem sis mihi propitius, si non perfecte 
exposui omnem tuam virtutem,neque ex omnibus 
tuis bonis tibi pure attuli laudationem, nec mihi 
irascaris propter ea, qua sunt a me protertnissa, 
sed eorum quz scripsi meinineris, si eorum, qui 
hic sunt, est ulla memoria vestris purissimis et 
divinissimis animis. 


πηγὴ. Τοῦτο μέν δὴ σοι τὸ Oxupa, κάλλιοτέ μοι πάν- 
τῶν ἀνδρῶν xal ἐλλογιμώτατε, εἰς περιουσίαν ἐστὶν 
ἀποδείξεως τῆς σῆς καθαρότητος χαί ἁγιότητος ἐπεὶ 
καί τἄλλα ἀποχρῶντα σοι πρὸς τὴν τῆς ἀρετῆς 
ἀχριδεστάτην τελείωσιν. Σὺ δέ μοι ἴλεως εἴης, el μή 
σοι σύμπασαν διηςριδωτάμμην ἀρετὴν, μὴ τὴν ἐκ 
πάντων τῶν gt) καλῶν συνεμέτρησα σοι τὴν εὐφη- 
αἱαν, καὶ μή με οἷς ἐλλέλοιπα, δι᾽ ὀργῆς ἔχοις, ἀλλ᾽ 
οἷς συγγέγραφα, 0i μνήμης ἄγοις, εἴ τίς ἐστι μνήμη 
τῶν ἐνταῦθα ταῖς χαθχρωτέραις ἡμῶν καί θεοειδέσι 
ψυχαῖς. 





ΜΗΝῚ NOEMBPIO ΚΒ’ 
MNHMH TOY EN ATIOIZ ΠΑΤΡῸΣ HMON ZTMEON ΛΟΓΌΘΕΤΟΥ 


TOY 


METAPPAZTOY. 


AKOAOYOIA ZYNTEOEIZA YIIO TOY WEAAOY 


Στιμηρὰ εἰς τὸ, Κύριε ἐχέχρχξα, Ἦχος πλαγίου δευτέρου. Πρὸς τὸ Ὅλην ἀποθέμενοι, 


MENSIS NOVEMBRIS DIE XIVIII. 
COMMEMORATIO S. PATRIS NOSTRI SYMEONIS LOGOTHETA. 
QUI ET HETAPHRASTES. 


OFFICIUM A PSELLO COMPOSITUM. 


Troparia in psalmum, Domine clamavi (1). 


Tonus obliquus secundus. Ut illud, “Ὅλην 


ἁποθέμενοι. 


Munus tuum splendissimum, et conspicuam cg Γέρας τὸ λαμπρότατον, σοῦ καὶ περίόλεπτον ὕψος 


celsitudinein, magni(icentiora tuis ργϑίδη 1 5811η18 
gestis cffecisti,et qui parentem reginam urbem,in 
hoc quoque omnium urbium dominalricem et v:- 
ctricem ostendisti, quiz tempestive te velutiflorem, 
el vita et oratiope,et virtutibus omnibus prestan- 
tissimis vere celeberrimum edidit fetum sui ad- 
mirabilem, et emicantem coronam. 

O res gestas tuas admirandas ! maxime Pater, 


(1) 1} est ad Vesperas. 


μεγαλοπρεπέστερον, ταῖς μεγαλουργίαις σου ἀπ- 
ετέλεσας, καί τὴν ἐνεγχοῦσάν σε βασιλίδα πόλιν καί 
ἐν τούτῳ βασιλεύουσαν, πασῶν τῶν πόλεων καὶ 
ὑπερχειμένην ἀπέδειξλχς, καθ᾿ ὥρεν ἐξανθήσασάν 
σε τὸν ἀληθῶς περιώνυμον͵ lp τε καί λόγῳ, xal 
πάσαις ταῖς χτλλίσταις ἀρεταῖς, τὸ θχυμαστὸν ταύτης 
γέννημα, καί λαμπρὸ, στεφάνωμα, 

"Qd τῶν θχυμασίων goo, θχυμασιώτατε Πάτερ, efi 


201 


METAPHRAST/E OFFICIUM. 


202 


σε ἐθαυμάστωσεν, ὁ ποιῶν θαυμάσια, μόνος Κύριος. ^ admirande, quibus teadmirabilem effeci,qui solus 


Ὡς γὰρ ζῶν ἄψαυστον σαρχιχῶὼν μίξεων διετήρεις 
τὸ σχρχίον σου, οὕτως ἐφύλαξας τάφῳ τυμδευτὲν 
ἀποοσπέλαστον,͵ τὸ σῶμά σοὺ τὸ ἅγιον, τῆς ἐπιμιξίας 
τοῦ ὕτερον, τούτῳ συντεθέντος ἑτέρου σώματος, ὃν 
ἀπρεπῶς κχχὶ μαρτυρεῖ, τοῦ ἐχόλύζοντος μύρου σου 
ἡ ἔχλειψις. 


Σοῦ τοῖς θείοις χείλεσιν χάρις πολλὴ ἐξεχύθη, καὶ 
συφίας ἔμψυχον τῆς ἀχτίστου γέγονας οἰχητίριον, 
Ὡς πυρὸς γλώσση διχστομωθεὶς, ὅσιε, ἐν tot; λόγοις 
ὑπερηΐγασας τῶν ἀποστόλων τε χαὶ τῶν ἀθλοφόρω" 
τὰ σχάυματα, xxi βίον τὸν ἰσάγγελον ἀσχητων ἐχά- 
eto) διέγραψας, xal νῦν συνοιχήτωρ τενόμενος αὖ- 
τοῖς, ἐν οὐρανῷ Τριάδος φῶς τὸ ἀνέσπερον βλέπεις 
ἀγαλλόμενος. 

Δόξα. ᾿ἸΙδιόμελον, Ἦχος πλαγίου δευτέρου, 

“Ὅσιε Πάτερ, εἷς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγ- 
Ἰὸς τῶν χατορθωμάτων σου. Διὸ ἐν τοῖς οὐρανοῖς 
εἶρες μισθὸν τῶν καμάτων᾽ τῶν ξαιμόνων ἔλυσας 
τὰς φάλχγγας, τῶν ἀγγέλω ἔφθασας τὰ τάγματα, 
ὧν τῶν βίον ἀμέμπτως ἰζήλωσας, παῤῥησίαν ἔχων 
ἕν τῷ μνέμῃ σου, εἰρήνην αἵνηται ταῖς ψυχαῖς 
τῶν, 

'πολυτ, Ἦχος πλαγίου τιτάρτου. 
᾿Ορϑοδοξίας ὁδηγὲ, εὐσεδείας διδάσχαλε xai σε- 
μνότητος͵ τῆς οἰχουμένης ὁ φωστὴρ, τῶν λογογράφων 
θεύπνευστον ἐγχαλλώπισμα λύρα τού Πνεύματος, 
τοῖς διδαχαῖς σοῦ πάντας φωτίσας Συμεὼν Πχτὴρ 


mirabilla facit, Dominus. Quemadmodum enim, 
cum viveres,lenociniis carnis tuum parvum corpu- 
sculum intactum conservabas, ita in sepulcro tu- 
mulatum corpus tuum sanctum insociabile conser- 
vasti, et inconfusum ab adinistione alterius cor- 
poris, postmodum ibidem una cum tuo collocati; 
quod et indecore appositum fuisse indicat, quod 
inde efluebat unguenti defectus. 

Etuis divinis labiis gralia luculenta effusa est,et 
sapienlia increat:e animatum habitaculum effectus 
es, veluti ignis lingua diductus, beale, sermonibus 
luis admodum illustrati apostolorum, et premia 
reportantium certamina, et vitam angelis parem 
ascetarum descripsisti: et nunc una cum illis ha« 


p bilans, in ccelo Triadis lumen inextinctum non 


sine gaudio conspicis. 
Gloria. Idiomelon. Echus obliquus secundus. 


Venerande Pater,in omnem terram exivit sonus 
tuorum facinorum. Propterea in celo laborum 
mercedem adeptus, demonum dissolvisti phalan- 
ges, angelorum cohortes consecutus es,eorumque 
vivendi rationem inculpate &emulatus; cum possi- 
deas libertatem efflagitandi, in tui ccmmemora- 
tione pacem impetra animabus nostris. 

Apolyticium. Echus obliquus quartus. 

Recto ac inlegra doctrine dux pietatis magi- 
ster et honestatis, orbis lumen, scriptorum a Deo 
inspiratorum ornatus, Spiritus lyra, tuis doctrinis 
omnes illuminans, Symeon Pater noster, precare 


ἡμῶν͵, πρέσδευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυ- C Christum Deum, ut animo nostre salutem conse- 


y35 ἡμῶν. 
O KANQN, 
Ποίημα τοῦ αὐτοῦ Ψελλοῦ, φέρων ἀνροστιχίδα 
τῆνδε " « Μέλπω σε τὸν γράψαντα τὰς μετα- 
φράσείς. » 


δὴ α΄, Πλαγίου δευτέρου, "Oz; iv ἠπείρῳ πεζεύ- 
σας ὁ ᾿Ισραήλ, 

Μῶλος μοι εὔρυθμον δίδου, Λόγε Θεοῦ, εὐφημεῖν 

ρμήσαντι, τὸν Συμεῶνα τὸν Μεταφριεστὴν, τὸν χυ- 


pux λογοθέτην ἀξιάγαστον. 


Ἐξ ὑψωμάτω, τῶν θείων, καὶ ἐπὶ σὲ Πνεῦμα τὸ 
ξανάγιον χατελήλυθέ, σοφὲ, χαὶ καρδίαν εὖρε χαθα- 
ρᾶν, xai ἔνσωμον ἀλὴήθῶς ἀνεπαύσατο. 


quantur. 
CANON, 


Compositio ejusdem Pselli, kac motatus acrostichide : 
« Cano te, qui concinnasti metaphrastes. » 


Ode 1. Obliquus secundus, 'à« ἐν ἠπείρῳ πεζεύσας, 
ὁ ᾿Ισραΐλ, 

Melos mihi concinnum exhibe Verbum Dei, 
cum celebrare inceperim servum tutum Symeonem 
Metaphrastem, proprieque logothetam admirabi- 
lem. 

Ex divinis altitudinibus ad te quoque sanctis- 
simus Spiritus descendit, o sapiens ! et purum 
cor reperit, et corporee vere inhabitavit. 


Aógvoc ὃ νόμος Κυρίου, σοῦ τοῖς ποσὶν ἀπὸ βρέ- Ὁ ^ Lucerna lex Domini pedibus tuis a pueritia effe- 


τοὺς γέγονε, μελετῶντος ἐν αὐτῷ εὐσεδῶς, ἡμέρας 
χαὶ νυχτὸς, τῆς ἥμέρας ὡς υἱοῦ, καὶ φῶς ταῖς τρί- 
ς σου. 
Πόχον σε πάλαι προεῖδεν ὁ Δεδεὼν, ἐφ᾽ ὃν κατα- 
δηχεν ὁ Θεὸς. ὡς ὑετὸς, καὶ τὴν (Ov πεπλήρωχεν 
αὐτοῦ Μητροπάρθενε ἁγνὴ, τῆς ἐπιγνώσεως, 


"Ωδὴ τρίτη, Οὐκ ἔστιν ὡς σύ. 
ὡς πλήρης Πνεύματος, πληρωτὴς ἀνδρείχθης τῶν 
εὐτοῦ ν᾿ τὸ γὰρ παρὰ τοῦ Χριστοῦ ἐμ- 
πιστευϑέν σοι, καλῶς ἐξειργάσω τάλαντον, μακάριε. 


PATROL. ΘᾺ. CXIV. 


cla est, qui in ea pie meditabaris die el nocte, 
diei tanquam filius, et lumen viis tuis. 


Vellus te antiquitus previdit Gedeon, ad quod, 
Deus velüti pluvia descendit, et terram suam 
replevit, Virgo et Maler, agnitione non contami- 
nala. 


Ode ὅ. Οὐκ ἔσιν ἅγιος ὡς σύ᾽ 


Tanquam Spiritu plenus, perfector factus es 
illius mandatorum. Namque a Christo tibi talen- 
tum concreditum, probe absolvisti, beate. 


7 


203 


Sapientie divine amalor a Lleneris unguiculis A 


factus, divinileque, eam amplexatus es, et g:a- 
tiarum ipsius corona, o beale, exornatus es. 

Cum terreni senatus dignitatibus condecoratus 
fuisses, veluti vir consiliarius, vite ducenda ra- 
tionem in ccelo acquisieras, et supernum senatum 
decorasti. 

Partum super naluram immaculatissimze Virgi- 
nis cum comprehendi non posse sciret sapiens 
logotheta, angelos et homines instruit, ut fide 
sola venerentur. 

Ode 4. Χριστός μου ὄυναμις. 

Omnium Dominus, et omnium causa bonorum, 
ex omnibus te sapientem, beale, elegit, servis 
suis laudalorem admirabilein. 


PSELLI 


204 


Σοφίας θείχς toxets, ὑπαλῶν ἐξ ὀνύγων Uu 
r * - ἕ p *5 ἂν * * P] y 4 Yt Y2ovto7, 

4 * E 
θεοῤῥήμμων, περιεπλάχης αὐτὴν, χαὶ τῶν γαρίτων 
αὐτῆς τῷ στεφάνῳ, μάᾶχαρ, ἐστεφάνωται. 

᾿δυνξιχπρέψας ἐν ἀργατ ἴς τῆς xac λή 

ἐιχπρέψας ἐν ἀργαῖς ταῖς τῆς χάτω συγκχλή- 

του, ὡς ho βουλυιφόρος, τὸ πολίτειμα τὸ σὸν ta- 
vÁ30 ἐν οὐρανοῖς, καὶ τὴν ἄνω σύγκλητον ἐχόσμης- 
σας. 

Τὸν ὑπὲρ φύσιν τοχετὸν τῆς πανά νοῦ Πυρθένου, 
ὁ σοφὺς λογοθέτης ἀχχτάληπτον εἰδὼς, ἀγγέλοις τε 
καὶ Boozo*c ἐχδιδάσχει, πίστει: μόνῃ σέδεσθαι͵ 


* * 9 ^? 
δὴ $. Χριστός μοῦ δύναμις, 
?, LA P 4 * 3, , - - 
O πάντων» Κύριος, ^ai πάντων αἴτιος τῶν χαλῶ», 
ἐξ ἁπάντων ci τὸν σοφὸν, μχχαρ, ἐξελέξχτ), τῶν 
θεραπόντων τῶν ἐξ αὐτοῦ, ἐπαινέττ,, ἀλιάγαττον, 


Mentis acumine et puritate, οἱ vitze claritate, ΒΒ Νοὺς ὀξύτητι val χχαθχρότητι, χαὶ λαμπρότητι 


intellectuale te lumen exornavit, el sermonum 
venustatibus Deus condecoravit. 

Scriptionibus divinis operam dabas, sancle, et 
sanctorum Vitas investigans et. perscrutans, lio- 
rum tormenta et certamine, extollebas doctis 
tuis metaphrasibus. 

Oratorum ora tubis suaviora mela canenlia, 
digne collaudare, immaculata, te Dei montem 
inumbratum, nequeunt. 

Ode 5. τῷ θείῳ φέγγε: σου, ἀγαθή. 

Orientis Sol, Christe, justiti, animarum il- 
lumina:io collaudantium te, tui Metaphraste pre- 
cibus, caliginem animae dissolve veluti miseri- 
Cors. 

Anima proficüos, jucundos οἱ &alutares fide- 
libus sermones, divina mente praedite, concin- 
nasti, ad fortitudinem incitamentum, et virlutis 
emulationem, eorum qui probe vixerunt com- 
mentaria. ' 


Templum, et thronus, et arca omnium regis el 
Dei tu es, laudatissima Domina, sola Deipara 
nostri propitiatorium, qui sub tuam umbram con- 
fugimus. 

Ode 6. Τοῦ βίου τὴν θάλασσαν. 


Prima tua commentatio ex divina providentia 
et colloquia facta est sacri senis οἱ anachoretz, 
Symeon admirabilis, quem in Paro insula con- 
spexisti. 

Pro dignitate laudasti Lesbie illustria et divina 
certamina, vere Theoctistz, a Deo fabricalze, quae 
angelicam, et tantum non incorpoream absolvit 
sapienter vite ralionem. 

Abscondita, Domine, et occulta servo tuo re- 
velasti tuze sapientiae, miserationum abyssum os- 
tendens tuas misericordias, et glorificans te glo- 
rificantes. 

Eripe me, Domine, ex profunditate malorum 
precibus tua Genitricis, et sancti, Domine, Sy- 
meonis, qui te et vita et sermone coluit, multum 
misericors, 


βίου, τοὺ νοερόν cs φῶς χαθωράϊτε, xa! va7; τῶν )o- 
γῶν χαλλονχῖς ὁ Θεύς σε EJ xp'xt03Ev. 

Γραφαῖς ἐσχόλαζες ταῖς θείαις, 0316, xal ἀγίων 
τοὺς Βίους ἰχνηλατῶν͵ τούτων τὰ παθήέμχταχ καὶ τοὺς 
ἀγῶνας ἐξύμενεις, ταῖς σοφαις σοῦ μεταφρέσεσιν, 


Ῥήτόεων στόμχτα, σαλπίγγων ἄδοντα εὐνέστ 
τόρ ματα, Ὑγὼν ἄδοντα εὐτνχέστερ2 
, 4 «^ Ld - - 
μέλη, ἀνευφημεῖν ἐπαξίως, ἄψραντε, ἀδυνατοῦσι τοῦ 
Θεοῦ σε ὄρος τὸ χατάσχιον, 
φ αι . “- [4 , 
Qó7, ε΄. Τῷ θείῳ φέγγει σου, ἀγαθή 
'Avatoln; Ἥλιε, Χριστὲ, τῆς δικαιοσύνης, τῶν 
ψυχῶν ὁ φωτισμὸς τῶν ὑμνούντων σε, τοῦ Μεταφρι- 
στοῦ σου ταῖς παραχλήσεσι, τὸν ζόφον τῆς ψυχῆς 
μ00 λῦσον, ὡς εὔσπλαγχνος. 
Ψυχωφελεῖς καὶ σωτηριώζεις τοῖς πιστοῖς λόγου:, 
θεόφρον, συντέθειχας, ζῆλον πρὸς ἀυδρείχν" ἀρετῆς 
μίμησιν, τῶν εὖ βεδιυχότων τὰ ὑπομνάματα, 


. . « . . e e e. e e. e 
* 


Ναὸς, xai θρόνος, καὶ κιδωτὸς, τοῦ πομδασιλέως 
καὶ Θεοῦ, σὺ eT, πανύμνηνε Δέσποινα, μόνη Θεοτόκε, 
τὸ ἱλαστήριον ἡμῶν, τῶν προηφευνόντων ὑπὸ τὴν 
σχέπην σου. 

Ὦδη G". Τοῦ βίου τὴν θάδασσαν. 

Τὸ πρῶτόν σοῦ σύγγραμμα, ἀκ προνοίας θεϊχῆς, 
καὶ ὑμιλίχς γέγονε τοῦ ἱεροῦ πρεσδύτου καὶ povi- 
στοῦ, Συμεὼν θεσπέσιε, ὃν ἐν Πάρῳ τῇ νήσῳ τεθεώ- 

δ) J ne μ - 73 eov "a ,9tp ^E 
ρηχᾶς. 

᾿Αξίως ξἔξύμνησχς τῆς Λεσκίας τὰ λχμ πρὰ καὶ 
θεῖχ ἀγωνίσματα, Θεοχτίστης σῆς ὄντως ἀγγελικὸν, 
μικροῦ xat ἀσώματον, τελεσάσης πανσόφως τὸ πο- 
λίτευμα. 

Τὰ ἄδηλα, Κύριε, καὶ τὰ χρύφια τῷ σῷ θεράποντι 
ἰἐἰδήλωτας,͵ τῆς σῆς σοφίας ἄδυσσον οἰκτιρμῶν, δει- 
χυὺς τὰ ἐλέη, σου, χαὶ ξοξάζγων τοὺς πίστει c€ δοξά- 
ζοντὰς, 

᾿Ανάστα γε, Κύριε, éx βυθοῦ μὲ τῶν κχαχῶ), 
πρεσθείχις τῆς τεχούσης σε xal τοῦ ὁσίου, Δέσποτα, 
Συμεὼν, τοῦ σὲ θερχαπεύσαντος, δια βίου xai λόγου, 
πολυέλεε, 


, T “Ὁ 
Κοντάχιον, ΗΠ πος β΄, « Τὰ ἄνω ζητῶν, 
"CAuigu:eg ἐν γῇ, σοφὲ, πολιτευσάμενος, τῶν ἐν 

μέμπτως ἐν γῇ, cori, πολιτευσάμενος, 
4 D" * ' 
οὐρανοῖς vw» τὰς λαμπρότυτας χατιδεῖν Tela, 
καὶ πχυτόφως τούτους ἐξύμνησας᾽" σὺν αὐτοῖς Χοι- 
στῷ τῷ Θεῷ μὴ πχύτῃ πρεσδεύων ὑπὲρ πόντων 
ἡμῶν. 
* 
O olx«. 
| MsÀgOan; , πιστοῖ, συνελθόντες, εὐφτιμήσωμεν 
*wN - , - 
πάντες ἐπχξίοις ᾧλχτς, τῶν μέγαν Θεοῦ θεράποντα 
Συμεῶνχ, τὸν ἅγιον ληγοθέτην, ὃν ἡ Χριστοῦ Ἔχ- 
λητίχ φωττῆρα πέπλούτηχεν ἐπὶ γῆς, τοῖς διδα- 
σκάλοις Πιτράσιν ἐχλάμψαντα, Σὺν τούτοις γὰρ 
94^ N / - ! eo^ , 
ψάλλων ἀπαύστω: Χριστῷ φωτός τε ἀϊοίου πληρού- 
μένος, συγ) xiptt πρεσύεύων ὑπὲρ πάντων ἡμῶν, 
D , ^ 4 
᾽ωδὴ, X. Δροσοδόλον μὲν τὴν χάμινον, 

Στηλι.εύονται καὶ δαίαονες xai τύραννοι, μάρτυ- 
px« xai ὑπτίους Χριστοῦ οἱ χολάσαντες, ταῖς σοταῖς 
δου μάχαρ, συγγραφαῖς" πιστῶν μελῳδεῦ δὲ ἡ πλη- 
ϑύς" Εὐλογητὸς cl, ὁ Θεὸς, ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν. 


Μεταφράσεις ὠνομάτθησαν οἱ λόγοι, σου, τρισμᾶ- 
παρ, γχαθηδύνοντες νοῦν ἡμέτερον ὑπὲρ μέλι, xal 
Ὑλυχασμὸν τοῖς χείλεσι στάζοντες, βοᾷν' Εὐλογητὸς 
εἴ, & Θεὸς ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν. 

ἱΕπαινέσει γενεὰ, xatà τὸν ψάλλουτα, xal γενεὰ 
τοὺς λόγους τοὺς σοὺς, ὡς ἐξάδοντας τὰ θχυμάσιχ 
τὰ τοῦ 0:20, καὶ μέλπειν προτρέποντας ἡμᾶς" Εὐλο- 
(toc εἴ, ὁ Θεὸς, ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν, 

Τὴν καλὴν ἐν γυναιξί σε χαὶ πανάμωμον μητέρα 
τοῦ Θεοῦ, οἱ πιστοὶ ἱκετεύομεν, ἐνεστώτης ῥύσά- 
σθαι ἡμᾶς xaxlac, τοῦ ψάλλειν ἐμμελῶς" Εὐλογη- 
pivn el, θεὸν σχρχὶ χυήσασα, 

"Q5f, η΄. "Ex φλογὸς τοῖς ὁσίοις, 

᾿Απασῶν d λαχοῦσα ἄρχειν τῶν πόλεων, σὲ προ- 
ἠνεγκε θεῖον χαρπὼν, μαχάριε, τρέφοντα αὐτὴν μυ- 
στιχῶς, xal μοτίζοντχ νέχταρ ἀμδροτίας, ψυχῶν εἰς 
σωτηρίχυ, 

Φυτουργὸν ἔγχραπείας xai βίου σώφρονος, γεωρ- 
qo» εὐσεδείας καὶ θείας πίστεως, γνώσεως βυθὸν 
καὶ πηγὴν χατανύξεως, πάντες σε τιμῶμεν, Συμεὼν 
λογοθέτα. 

Ῥητορεύων τὰ θεῖα, θέλγεις τὸ πλήέρωμχ τῆς 
σεπτῆς ᾿Εχχλησίας, θεομαχάριστε, καὶ διχνιστᾷς ἀρε- 
Che πρὸ: τὴν μίμησιν, τῶν ἐν εὐσεδείᾳ χαλῶς τε- 
λειωθέντων, 

᾿Αγιάσματος θείαν κιδωτὸν ἔχοντες, Θεοτόκε 11χρ- 
θένε, σὲ τὴν χωρήσασαν πανυπερφυῶς τὸν Θεὸν τὸν 
ἀμώρητον, ἀνυμνολογοῦμεν πιστοὶ εἰς τοὺς αἰῶνας, 


Ωδὴ 0^, Θεὸν ἀνθρώποις ἰδεῖν ἀδύνατον. 
Σεμνῶς βιώσας, πρὸς τὸν ποθουμενον εἰρηνιχῶς, 
τρισμάκαρ, ἐξεδήμησας Κύριον, xat! αὐτὴν τὴν 
ἡμέραν χαθ’ ἣν ὁ κλεινὸς Στέφανος τελειοῦται ὃ 
ὁσιομάρτυς, ᾧ χαὶ συνδεδόξασαι, 


Ἔχ γῆς ἀπαίρουσα, πρὸς οὐράνια ὁ ἡ ἱερὰ ψυχή 


METAPHRAST/E OFFICIUM. 


206 
Contacium. Echus secundus. Τὰ ἄνω ζηξῶν, 
Inculpate in terra, o sapicns ! vita exacta, san- 

clorum qui in colo sunt splendores intueri di- 

gnus faclus es, et doctissime eos laudasti : cum 


ipsis indesinenter precare Christum Deum pro 
omnibus nobis. 


OEcus. 


Cum canüUtcis una fideles simul convenientes, 
omnes collaudemus dignus preconiis magnum 
Dei servum Symeonem : sanctum Logothetam, 
quem Christi Ecclesia sibi luminare possedit in 
terra, cum Patribus doctoribus emicantem ; cum 
his enim indesinenter canens Chrislo, et lumine 
sempiterno repletus gaudet, preces pro nobis 
omnibus effundens. 

Ode 7. Δροσοδόλδον μὲν τὴν κάμινον, 

Dedecore notantur et demones et tyranni, qui 
martyres et sanctos Cliristi tormentis affecerunt, 
doctis tuis, o Beale, commentariis. Fidelium au- 
lem multitudo concinit : Benedictus es, Deus 
palrus patrum nostrorum. 

Metaphrases nuncupali sunt tui sermones, ter 
bea:e, nostram mentem oblectantes supra mel, et 
dulcedinem labiis stillantes, ut clamemus : Be- 
ncdictus es, Deus patrum nostrorum. 

Laudabit generatio, ut canit ille, et. generatio 
sermones (uos, tanquam qui mirabilia Dei col- 
laudant, canereque nos excitant : Benedictus est 
Deus patrum nostrorum. 

l'erpulchram inter mulieres te, et immaeulatis- 
simam Dei Matrem fideles exoramus : Ab immi- 
nenti infortunio libera, ut suaviter canamus : Be- 
nedicta es, que Deum in carne peperisti, 

Ode 8. 'E« φλογὸς τοῖς ὁσίοις. 

Omnium cui contigit urbium dominari, te divi- 
num fructum civitas extulit, beatle, qui eamdem 
mystice alis, el propinas neclar ambrosiz in salu- 
tem animarum. 

Continentiz,el vite casta plantatorem, pietatis 
et divina fidei agricolam, cognitis abyssum, et 
contritionis fontem omnes te venerainur, Symeon 
Logotheta. 

Oratorum more divina exponens, coetum vene- 
randi Ecclesie demulces, divine beate, excitas- 
que ad virtulis imitationem eorum, qui in pielate 
bonum exitum habuet:e. 

Sanetificationis divinam arcam habentes, Dei- 
para Virgo, te, quie supra naturam Deum, qui 
capi non potesl, cepisti, hymnis extollimus fide- 
les in saecula. 

Ode 9. θεὸν ἀνθρώποις ἰδεῖν ἀδύνχτον. 


Decenter vita traducta, ad desideratum paci- 
fice, ter beate, Dominum abiisti, eodem ipso 
die, quo inclytus Stephanus venerandus martyr 
finem vitz» oppetiit, quocum simul gloriose coro- 
nalus es e! glorificatus. 

E terris proliciscens ad ccolestes, desfer, 


207 


PSELLI METAPHRASTJE OFFÍCIUM. 


208 


anima (na saera habitationes, gaudentem viltum A σου, θεοφόρε, σχηνώμχτα, ἀφχλλόμενον. Ets τὸ 


gerebat, videns sanctos una secum congaudentes, 
et ad supernam vitam transmitltentes. 


Ecce jam associatus es sanctorum ordinibus, 
patriarcharum, martyrum, apostolorum, confes- 
sorum, prophetarum, doctorum,et hierarcharum, 
quibuscum choreas ducens, bealissime, recor- 
dare nostri apud Dominum, qui tuas laudes pro- 
sequimur. 

Sion sancta gratiis a Deo condecora!a,urbs Dei, 
et undique communitum palatium, reginam otn- 
nium urbium tibi devictam, ac devotam defende, 
Metaphraste sacris, o puella, precalionibus. 

Ad Laudes, echus quartus. 'üc γενναῖον kv μάρ- 
tUgt.. 

Ex nobili radice ortum duxisti, rosa omni ex 
parte rubicunda, gratiis Spiritus tincta, et fideles 
jucunde donans odoribus tuarum scriptionum, 
apostolorum, athletarum et confessorum certa- 
mina explicans, quibuscum una collocatus, divina 
revelans, Symeon, deliciarum in gramine, quod 
in rore est, habitans. 

Ut Scriptura verbis utar, effusa est, Symeon, in 
labiis tuis Spiritus sancti gralia ineestimabilis.Qua- 
propter eum,qui frustra eese jactabat,concerltatio- 
num complexibus redargues, atteris ; faclus est 
enim veluti stipula ante ignem in cinerem abiens, 
el te magnum facere visus est, cum ob virtutes 
mentis tu: limore perculsus contremuisset. 


Veluti servus Numinis factus, tuis operibus, c 


veluti eodem cum sanctis contubernio utens, ve- 
luti viue tuse castimonia libertatem adeptus, di- 
viniloque Symeon, eorum, qui te collaudant re- 
cordare, animum (uum in probilatem propensum 
oslendens, ut omnes Dei humanitate peccatorum 
remissionem consequamur. 

Gloria, etc. 

Vita divina perfecta speculatione actionem 
exornasti, Symeon beatissime; namque cum di- 
vino amore sapientiam deperisses, ex ore spiritus 
gratia ditatus es, et uti favum mellis dulcedinem 
tuorum sermonüm nobis instillans, divinis cogi- 
tationibus Ecclesiam Dei oblectas. Quopropter in 
eclo conversans atque inhabitans, pro nobis, qui 


luam commemorationem peragimus, indesinenter D 


Deum peccare. 
Procimenon Apostoli. 

Mirabilis Deus in sanctis suis. In Ecclesiis, 
etc. 

Ex Epistola Pauli ad. Corinthios lectio. 

Fratres, unicuique datur revelatio, etc. usque 
ad , unicuique, ut vult. 

Evangelium secundum Mattheum. 

Dixit Dominus discipulis suis : Vos estis lu- 
men mundi, elc. usque ad, Hic magnus voca- 
bitur in regno celorum. 


πρότωπν», βλέπουτα τοὺς ἀγίους αὐτῇ συγγαΐρον- 
* , M 

τὰς, X35 τρὸς ὑπερχύσμιωον ζωὴν ταύτην προπέμ- 
ποντας. 

φ € 4 Ld , á - 

ἰδοὺ συνήφθης ἁγίων τάγμασι, πατρισρχῶν, uxp- 
τύρων, ἀποστόλων, ὁτίων τε, ποφητῶν καὶ διδα- 
σχάλων καὶ ἱεραρχῶν, οἷσπερ xai συγχορεύων ga- 
Αχριώτατε, μέμνησο πρὸς Κύριον ἡμῶν τῶν t)gn- 
μούντων σε. 


Σιὼν ἀγίχ θευχαρίτωτε, πόλις Θεοῦ xal xat- 
ὠχυρωμένον παλάτιον, τὴν πχσῶν βασιλεύουσσν mo- 
λεων, ἐν σοὶ ἀνλχέιμένην ταύτην περίζωσαι, τοῦ 
Μεταφραστοῦ ταῖς ἱεραῖς. Κόρη, δεήσεσιν, 

Εἰς τοὺς Αἴνους, ἦχος 6. ως γξννχῖον ἐν 
μάρτυρι. 

Εὐγενοῦς ἀνεύλάστησας ῥίζης, ῥόδον κατέρυθρον, 
βεόχμμένον χάρισι ταῖς τοῦ Πνεύματος, vai τοὺς 
πιστοὺς εὐωδίασας ὀσμαῖς συγγραμμάτων σου, ἀ- 
ποστόλων, ὁῇλητῶν, χαὶ ὁσίων σὰ σχάμματα συν- 
xai ούστοιγος gne, θεοφάντορ 
᾿λόῃ, τῷ ἐν δρόσῳ σχηνού- 


τυξάμενος, ὧν 
Συμεὼν, τρυφῆς i) 
μένος. 

Γραφιχῶν ἐξεχυθη σου, Συμεὼν, ἐν τοῖς χείλεσι, 
τοῦ ἀγίου Πνεύματος χάρις ἄῤῥητος, Διὸ τὸν μάτην 
καυκώμενον, πλοχαῖς διαλέξεων ἐξώλεγξας ταπεινοῖς, 
'J« xaÀaun γὰρ γέγονε, κατᾶ πρόσωπον τοῦ πυρὸς 
τεφρουμένη, xai σὲ μᾶλλον μεγαλύνων, ἀνεδείχθη 


[id 1 * ^25 
βρύξας vooq σου τὴν Οὐναζλιν, 


4 - , [| - . - "n 2. - 
ὡς δεραπων γενόμενος τοῦ Θεοῦ, Ex τῶν ἔργων 
* e Ρ »" 4 
σου, ὡς ἁγίων σύτατνες, οὺς ἀνύμνητας ὡς παῤῥη" 
9 , H - 
σίαν γτησάώμενος, ἀγνείᾳ τοῦ βίου σου θεοῤῥήμων 
& “- ε L4 , . 
Συμεὼν, τῶν ὑμνούντων σε μέμνησο, τὸ ςιλάγαθον 
«-- — μι - - 
τῆς ψυχῆς goo ξειχνύων, iva πάντες τοῦ Θεοῦ gc 
, , ef 
λανθρωπίᾳ, πταισμάτων εὕρωμεν. 


Δέξα͵ Καὶ νῦν, 

Βίον ἔνθεον χατορθώσας, θεωρίᾳ τὴν πρᾶξιν χατο 
ἐχόσμησας, Συμεὼν παμμαχάριστε, Τὴν γὲρ 
σοφίαν φιλήσας ἔρωτι θείῳ, Ex στόματος τοῦ Πνεύ- 
μᾶτος τὴν χάριν χατεπλούτησας, «αἱ ὡς κηρίον 
μέλιτος τὺν γλυχασμόν σου τῶν λόγων ἄποετάζων 
fale, εὐφραίνεις νοήμασι θείοις τὴν ᾿Ἐχχλησίαν 
Χριστοῦ, Διὸ ἐν οὐρανοῖς ἐμφιλοχωρῶν, αὐλιζό» 
μενος, ὑπὲρ ἡμῶν ἀπαύστως πρέσδευε τῶν ixi 
λούντων τὴν μνήμην co». 

Προχείμενον τοῦ ᾿Αποστόλου, 

θαυμαστὸς ὃ θεὸς ἐν τοῖς ἀγίοις αὐτοῦ, 'Er 
᾿Εχχλησίαις. 

Πρὸς Κορίνθίους ᾿Επιστολῆς Παύλου τὸ 
ἀνάγνωσμα. 

᾿Αδελφοί, ᾿Επάστῳ δίδοται ἢ φανάρωσις, καὶ τὰ 
Enc, ἕως τοῦ, ᾿Εκάστῳ καθὼς βούλεται. 

Τὸ Εὐαγγέλιον ἐχ τοῦ Ματθαίου. 

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἕαχυτου μαθηταῖς Ὑμεῖς 
ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου, xal τὰ ἑξῆς, ἕως tw 
Οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ 9^ 
οὐρανῶν, 











SYMEONIS METAPHRAST/E 


OPERUM PARS PRIMA 


COMPLECTENS 


OPERA ASCETICA ET PARZENETICA. 


rOY ZOPQTATOY ΚΑΙ ΛΟΓΙΩΤΑΤΟΥ͂ 


XLYMEON 


TOY 


AOPOO6ETOY 


TOY ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΟΥ͂ 


AOTOZ ΕΙΣ ΤῸΝ ΘΡΗ͂ΝΟΝ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ͂, OTE ΠΕΡΙΕΠΛΑΚΗ͂ TO TIMION 
ZOMA TOY ΚΥΡΙΟΥ HMON ΙΒΣΩΥ XPIZTOY 


SAPIENTISSIMI AC DISERTISSIMI 


SYMEONIS LOGOTHET/JE. 


QUI ET METAPHRASTES, 


ORATIO IN LUGUBREM LAMENTATIONEM SANCTISSIM/£ DEIPAR/E PRETIOSUM CORPUS DOMINI 
NOSTRI JESU CHRISTI AMPLEXANTIS. 


(Apud Allatium De Symeonibus). 


Τοῦτο ἐκεῖνο, γλυκύτατε Ἰησοῦ, τὸ τοὺς ix Περ» ἃ [loc illud est,dulcissimeJesu,ex Perside in urbem 


gióoq ἀφιγμένους εἷς Βηθλεὲμ, o5 μόνον χρυσὸν ὡς 
βασιλεῖ, χαὶ λίδανον ὡς Θεῷ, ἀλλὰ «al σμύρναν ὡς 
θνητῳ προϑενεγχεῖν γεννηθέντι σοι, Τοῦτο ἐχεῖνο, 
τὸ ῥομφαίαν μέλλειν διελθεῖν τῇ χαρδίᾳ μου, χαθὼς 
Συμεὼν προηγόρευσε, Τοῦιο ἐκεῖνο, τὸ πῦρ ὃ βα- 
λεῖν ἦλθες ἐπὶ τὴν γῆν, ὥσπερ αὐτὸς προλίδαξας. 
Καυστιχώτερον γὰρ χαὶ πυρὸς μητρὶ φιλοτέλνῳ 
παιδὸς αἀονογενοῦς ἀπουέαρωτις, Μιχρὸν πρὸς 
πούὐναντίον μοι περιίσταται χαὶ ὁ τοῦ Γαδριὴλ ἀσπα- 
σμός, Οὐ γὰρ καὶ νῦν ὁ Κύριος μετ᾽ ἐμοῦ, καθὼς 
ἐχετνός μοι ἐπηγγείλχτο᾽ ἀλλὰ σὺ μὲν ἄπνους ἐν 
νεχροῖς xai ἄδου ταμεῖχ φοιτᾷ τὰ ἐνδότερχ᾽ ἐγὼ 
δὲ τὸν ἀέρα πνέω xal μετὰ ζώντων περίειμι, Καί- 
τοι οὐ συνορῶ διὰ ποῖον ἔργον πεφόνευσαι, ᾿Εχάλυψε 


Bethleem advectos, non tantum aurum,ut regi, et 
insensur ut Deo, sed et myrrham, u! mortali tibi 
jam nato obtulisse. Hoc illud est, gladium meam 
ipsiusanimam peretraturum,uti Symeon predixe- 
rat. Hoc illud est, ignem te venisse in terram mit- 
lere, ut tu antea edocueras. lgne siquidem matri 
filiorum amanti,unigeniti filii mors adurentior est. 
Parum quoque deest,ne Gabrielis salutatio contra 
raihi eveniat. Neque en?óm modo Dominus mecum 
est, quemadmodum ille promiserat ; sed tu plane 
examinatus inter morluos inferorum penilissima 
conclavia lustras ; ipsa spirans viversque cum vi- 
venlibus latem ago. Neque tamen animo compre- 
hendere queo, quodnam ob facinus vita tibi adempta 


yàp οὐρανοὺς 4 ἀρετὴ coo κατὰ τὸν 'AÓ6xxo)r. g est Obtegil siquidem celos virtus tua, ut Abbacac 


xil vov ἄμορφος κεῖσαι, b ὥρχῖος παρὰ τούς υἱοὺς 
τῶν ἀνθρώπων, καὶ ἀδοξος xnBtón ἐν γῇ, οὔ τὴν 
ἐόξαν διηγοῦνται οἱ οὐρανοί, Καὶ uvnax φέρει σε 
ἀξλατομημένον ὃν ἐξ ὄρους ἀλχξεύτου τμηθέντα ci- 
δὲν ὁ Δανιὴλ, Απαθης σον d Ὑέννησις ἐντεῦθεν ἐν- 
[s] δείχνυτο, ὡς ἐν τῇ βάτῳ ἡ θεϊκή σου πρὸς ἀνθρώ - 
ποὺς συνάφεια, χαὶ ἐν τῷ Ἰωσὴφ ἤ τῶν ᾿Ιουδαίων 


ait,et nuncjaces infor mis,qui eras speciosus forma 
pre filiis hominum;et inglorius terra tegeris,cujus 
gloriam celi enarrant ; el monumentum te gestat 
incisum,quem e monte sine manibus lapidem abs- 
cissum Daniel conspexerat. Inde nulli passioni 
obnoxia nativitas tua commonstrabatur ; veluti iu 
rubo divina tua cam hominibus conjunctio, et i' 


211 


Josepho ab Hebraeis etructee insidic : 
cio mortis similitudo. Reliquum est Jona, tue 
resurrectionis arcanum. 

Ve mihi miserz! in lapide demortuus jaces,qui 
ex lapidibus filios suscitas Abraham.Etenim sipro- 
ptertuam salutarem passionem disruptis lapidibus, 
quam plurimi nomini tuo nonc: edidissent,non ha- 
beres ubi caput declinares vivus,tu Judaeis dixisti, 
quos propler dolosas cogitationes vulpes compel- 
lasti; sed demortuus illud reclinasti in cruce,cum 
substratam ut lectulum latronis fidem comperisses. 
Offendit me sol, concinit canticorum) modulatrix. 
Occidil οἱ, cum. nundum inclinassel meridies, 
Jeremias enuntiat.Profecto enim el solem sensibus 
obnoxium tristitia involvit, cum sol intellectualis 


SYMEONIS METAPHRAST.E. 


el in [Saa- A ἐπιδουλὴ, καὶ kv τῷ 


212 


'"1xax, τὸ τοῦ θανάτου ὁμοίω- 
μα. Λείπεται οὖν τὸ τοῦ Ἰιυνᾶ τῆς ἀναστάτεώς 
σου μυστήριον, 

Οἴμοι ! ὅτι ἐν λίθῳ κεῖσαι νεχρὺς, ὁ Ex τῶν λίθον 
ἐγείρων τέχνα τῷ 'AOpaáp; Εἰ γὰρ o5, τῶν λίθων 
ῥχγέντων διὰ τὸ πάθος σοῦ τὸ σωτήριον, πολλοΐ 
σου τῷ ὀνέμχτι πεπιστεύχασιν͵ οὐχ εἶχες ποῦ χλῖ- 
ναι τὴν κεφαλὴν ζῶν, εἴπας ἸΙουδχίοις αὐτὸς, ox 
ἀλώπεκα; ᾧνίξω διὰ τοὺς δολεροὺς αὐτῶν λογισμοὺς, 
2 φΦ 4. 4 A - - 
ἀλλ᾽ ἔχλινας ταύτην τεθνηχὼς ἐπὶ τοῦ σταυροῦ, 
ὑπεστρωμένην ὡς χλίνην εὑρὼν εὐγνώμονος τὴν 
πίστιν λῃστοῦ. Παρεδλαψέ με ὁ ἥλιος, λενέτω ἢ ἀσμα- 
τίζουσα, Ἐπέου ὁ ἤλιος ἔτι μεσούσης ἡμέρας. 
M , ἢ L| * 4 e" , 
ἱερεμίας φθεγγέσθω μοι, Ναὶ γὰρ καὶ ἥλιον al. 
σθητὸν ὑπέδραμε στύγνασις, τοῦ νοητοῦ ἡλίου τῆς 


jüstitie defecisset ; et saxa rupla sunt, quibuscum B δικαιοσύνης ἐχλείπουτος, Καὶ πέτραι ῥῆξιν ὑπ- 


una disrumpi cor meum haud multum abierit. O 
caro sancta ! que ex sanguinibus meis mirum in 
modum coagulata es : namque antiquum debitum 
sufficientissime restituj.In hoc mihi,Domine;coelos 
declinasti ; et ut imber super lanam descendisti, ut 
mortem subires,que sanctorum dormienlium cor- 
pora exsuscilaret, me vero tui Genitricem interi- 
meret.Quaz hac sunt,Fili desideratissime? Absque 
damno olim qu& immisceri apta non erant, coni- 
mista sun!, et ignis divinitatis non materiatus vis- 
cera mea non exussit ; al nunc alius ignis intima 
mea singula depascitur, et cor medium convulne- 
rat.Lotitiie sponsionem accepi per angelum,lacry- 
masque omnes e facie terri exterminavi : nihilo- 
minus hax meishinc lacrymis increscunt. Descendis 
ad inferos, animas, qu& ibi obserantur, sat novi, 
liberaturus, verum meam illuc una tecum corripis, 
cum me mortuam spirantem pralereas, o mortue 
nude, et vivi Dei verbum,sponte ad crucem altius 
tolli condeminate, üt omnes ad te traleres!Quod- 
nam ex tuis membris tormento non subjacuit ? O 
divinum mihi caput spinis perfossum,easque cordi 
meo infigens ! Ὁ venerandum sacrumque corpus, 
quod olim non habebas, ubi declinans quiesceres: 
nunc solum adsepulturam inclinatum est, quietem 
consecutum ,et ut Jacobus aiebat,veluti Leo obdor- 
mivisti! O desideratum concupitumque mili caput 
calamo percussum, ut calamum imbellis daemonis 
artibus disruptum, longeque a paradiso factum, 
instaurares! O maxille alapis feedatze ! O os meliis 
alius favus, licel amarissimum [ὁ] degustasti, et 
acerrimum acetum potionem suinpsisti ! O os intra 
quod dolus inventus non est,etsi dolosum osculum 
te prodidit ad mortem ! O manus, qu: hominem 
creastis, el nunc cruci affixie,et ad iuferus proten- 
$$,manum illius arripitis,qua olim lignum tetigit 
et a lapsu Adamum universum exciialis ! O latus 
lancea perforatum. propter eam, qua ex latere 
creata fuerat, primam matrem ! 0 pedes, qui per 
aquas, veluti per terram processistis, οἱ fluidam 
naturam manifeste sanctlificastis ! 

Va mihi, Fili, ipsa parente antiquior, quas se- 
pulcbrales lamentationes,et quas laudationes func- 


ἤνεγκαν, αἷς συῤῥαγτιναί κινδυνεύει ἡ xapó'a μου, 
ἧς σὰρξ ἀγίχ, "vc ἐξ αἱμάτων ἐμῶν ἐτυρώϑης 
ὑπερφυῶς, Τὸ γὰρ ἀρχαῖον qptoc ἀπεςόμτην πλη- 
ρέστατον. Εἰς τοῦτο μοι τοὺς οὐρανοὺς ὑπέχλινας, 
Δέσποτα, καὶ ὡς ὑετὸς ἐπὶ πόχον xatíón, ἴνχ καὶ 
νεχροσιν ὑποστῆς, ἀγίων μὲν χεχοιμημένων ἐξεγεὶ- 
ρουσαν σώματα, νεκροῦσαν δὲ τὴν τεχουσάν σε, Τί 
ταῦτα, mat ποθεινότατε ; ᾿Αὐλαδῶς μὲν ἐμίχθη 
πάλχι τὰ ἄνιχτα, xal πὺρ θεότητος ἄύλον, σπλλγ- 
“νῦν ἐμὸν οὐ χατέφλεξεν' ἄρτι δ᾽ ἕτέρον πὸρ τὰ 
ἐντός μου βόσχεται ἅπαντα, καὶ μέσην τὴν xapüiav 
λυμαίνεται, Χαρᾶς ἐγγύας δι᾽ ἀγγέλου παρέλαδον, 

χαὶ ἀφειλόμην δάκρυον πᾶν ἀπὸ προσώπου τῇ; γῆς 
πλὴν ἀλλὰ τοῦτο μόνον τοῖς ἐμοῖς πιχίνεται δάχρυσιν. 
Εἰς δου χκατχόαίνεις οἵό᾽ ὅτι, τὰς Ἐξγχεχλεισμένας 
ἀπολύσων ψυχὰς, ἀλλὰ xxl τὴν ἐμὴν ἐκεῖσε συγχᾶ- 
τασπᾷς, ἔπνουν ᾿εχρὸν mapatpé, av με. "a νεχρὲ 
γυμνὲ, καὶ ζῶντος λόγε θεοῦ, ἔχουσίως ὑψωθῆνει 
χαταχεχριμένε σταυρῷ, ἵνα πάντας ἐλκύτῃς πρὸς 
ἑαυτόν Ποῖόν σου τῶν μελῶν τοῦ σώματος ἔμεινεν 
ἀπαθὲς ; Ὦ θεία μοι κορυφὴ ἀκάνθας δεδεγμένη, xil 
ταύτας ᾿ἐμπήξασα τῇ χαρδίᾳ μου  Ὦ χοσμία καὶ 
ἱερὰ κεφαλὴ, ἥτις πάλαι. piv οὐκ εἶχες ποῦ χλι- 
θῆναι xal ἀνχπαύσασθχις νῦν δὲ πρὸς ταφὴν μένον 
ἐχλίθης͵, καὶ ἀναπέπαυσαι, καὶ χατὰ τὸν 
λέων χεχοίμησαι ! Ὦ ποθεινὴ καὶ ἐρασμία μοι χε’ 
qaÀn, καλάμῳ κετυμμένη, ὡς ἀνορθώσῃς τὸν ὡς σα- 
Üoóv τῷ πονηρῷ χατεχγότα χάλχμον, χαὶ μαχρὰν τῷ 
παραδείσου γενόμενον 1 * u σιχγόνε-ς ὃ:ϑεγμέν: 
ῥχπίσμχτα  Ὦ στόμα σίμδλον ἕτερον μέλιτος, εἰ 
xai χολῆς ἐγεύτω πιχροτάτης, καὶ ó4094 ἐποτίτθης 
δριμύτατον : "9 στόμα οὗπερ οὖχ εὑρέθη δι λος b 
«ὃς, εἰ x1! σε δολερὸν εἰς θάνατον προξέξδωχε φ'λη- 
μα ! 
χαὶ νῦν προσηλωμέναι μὲ ν τῷ σταυρῷ, ἐν ἀδον € 

προτεινόμεναι, καὶ χειρὸς ἀπτόμεναι τῆς ἁψαμένι 
τοῦ ξύλου mdÀa:, χαὶ τοῦ πτώματος ὅλον τὸν ᾿Αδὰμ 
ἐξεγείρουσαι |. Ὦ πλευρὰ λογχευθεῖσα διὰ τὴν ia 
πλευρᾶς πλχαθεῖσχν προμήτορχ ! n πόδες, lg v 
δάτων πεζεύσαντες, καὶ τὴν ῥοώδη φύσιν εἰλικρινὶς 
ἁγιάσχυτίς 1 


» t 
"12760, ὡς 


Ὧ εῖρες, αἱ τὸν ἄνθρωπ τον πλαστουργήσιφα,. 


"Quot, Υἱὲ, μητρὸς παλχιότερε ! Ποίους θρινοΐ 


o5 , e . 
ἐπιτυμδίους, καὶ τίνας ὕμνους ἐπιχν,δίους σοι ἅπομᾶι, 


— ——À A. 


---- τῷ 9 --... 


213 


S. MARLE PLANCTUS. 


214 


Οὐκέτι στάμνος μανναδόχος ἐγώ᾽ τὸ μάννα γὰρ τὸ A bres tibi decantavero? Non ampliüs urna sum ego 


ψυγοτρόφον ἀμφὶ τὸν τάτον bexdyotat, Οὐκέτι βάτος 
ἐγὼ ἀαχιάφλεχτος᾽ ὅλη γὙχ0 νοητῷ πυοί σου τῆς 
tr9n; χατχπέφλεγμαι, Οὐχέτι γρυτῇ λυχνία ἐγώ" 
τὸ γὰρ φῶς ὑπὸ τὸν μόδιον τέθειται, Ὡς πολλὰ 
τὰ μεγαλεῖχ ὁ δυνατὸς ἐνέδειξς μο! Ἐχ πετῶν 
χενεῶν ἐξελέξω us. Γλώσσας προφητῶν ἐτράνωσας 
€ ἐμέ, MiÀÀes οὐρανίθεν χαταφοιτᾷν, ὡς οἵδας 
αὐτὸς, τὸν Lan. εἰς τὸν κόσμον ἀνέμλενες πούοδον, 
μὴ ἔμωων σκεῦος ὑποδοχῆς θεότητος ἄξιην, Σοὶ μό- 
wo χἀχ-εγγυήτχντό μὲ wil πρὸ συλλήψεως οἱ ψευννή- 
τορες, Εἰς φῶς ἐξήχθην τοῦτο τοῦ 8.ο», xai foa. 
αὐτατὰ τοῖς γονεῦτι παρέμεινα͵ 'Og00 γὰρ μαστοῖς 
ἀπεταξήμην ααἱ γάλαχτι, «3l συνχτεταξάμην χαὶ 
τοῖς γεννήτυρσι, χαὶ ὅλη ὅλῳ προσχπεδόθην σοι, 
χαὶ νχῷ ἀνετέθην, νχὸς γενησομένη cot χαθαρώτατος" 
Ὃ πατὴρ uoo δαὶ ἢ uda) geo ἐγκατέλιπόν με, σὺ 
4: ut προσελάδου, χαὶ Ov ἀγγέλου ἐξέτρεψας, καὶ ὃ 
qgn3iv ὁ Δαυϊδ' λρτον ἀγγέλων ἔφχγεν ἀνθρωπος, 
"Αύνελον εἶδον πρωτοστήτην, ὡς Δεσποίνη mpozout- 
Àos«xi pov ὃν Ζαχαρίας πρὶν ἰδὼν ἐκωφεύσατο, xl 
Ὑλωττυπέδην ὑπέμεινεν, Καὶ ἠγαλλιάσατο χαὶ β»έ- 
τοὺς ἔνδον γαστρὸς, καὶ τὸν ἀσπασμὸν ἠμείψατο τῷ 
ααιρτήματι,͵ gi προσχυνοῦν τὸν ἐν γαστρὶ μοὺ χυο- 
φορζυύακιον, Νόμους ἔν ἐμοὶ κατίλυσχς φύσεως. 
"Asrore συνελήφθης, ὡς οἵδας, καὶ μετὰ τόχον με 
παρῆϊνον ἱτήρησας. ΤΡλειχάς μὲ μτιτέρα ἐπὶ τέχνῳ 
S)ooxwopévnv, κατὰ τὸν δι᾽ ἐμὲ θεοπάτορχ, xal 
πιτῶν ὑπερχειμένην θυγατέρων, ἂς ὁ δολομὼν 
προῃνίξατο, Βασιλεῖς, καὶ πτωχευούτῃ νοι, δουλο- 
πρεπ παρέσχον προτχύνησιν, Οὐρχνῶν μὲ πλχτο- 
τέραν ἀνέδειξας, ἐξ ἧς ὁ τῆς ὀόξης ἔλαμψεν Ἥλιος. 
Καὶ :»x τὰ λοιπὰ τῶν περὶ ἐμὲ τερχστίων ma- 
ραλραμοῦατι, μακαριστὴν ἐν πάσαις γενεχῖς μεὲ- 
πεποίτρκας, χαὶ OU ἐμοῦ τὸν ἄνω χόσμον πληρωθῇ - 
wXt διμκονόμησας, Νὺν οὐκ οἵδ᾽ ὅπως ταῦτα συγχέ- 
sav καὶ ἀχιυνθίῳ μο: τὸ μέλι συμκφύρετχι. Καὶ 
2 συννεκρου)ηῦχι πρυζλγομαι vOv, xai συνθάπτομαι, 
εὐ ἀξροις 3200 συγχαταδχΐνειν σοι, Ntoilnv r£ φω- 
T ὁ προ λέπων Quito, ἀντὶ νεφελῶν, ὡς ἴοιχε, 
τὰ ὄζχρυχ 3:420034». Μήποις ἄρα πεοὶ μοῦ καὶ τοῦτο 
προεηται, ᾿Εγχαταλειφθήσεται ἢ θυγάτηρ Σιὼν 
ὡς 340, ἐν ἀμπελῶνι ; ᾿Ιδοὺ γὙὺρ ἀποτετρυγημένοσ- 
pw πρόλειτχι 0 βύτρυ; τῆς ζωῆς ὁ ἀκήρατος, ὁ τὸ 
φυτ φόνον alai χενώτας ὡς οἷνον, πιττῶν χαρδίας 
εὐτραίνοντχ, DBaór πῶς ὁ χατάψυχρος οὗτος λίθος, 


manna receplaculum : manna siquidem animas 
enutriens circa sepulchrum effusum est. Non am- 
plius rubusincombustus;tota siquidero intellectuali 
tui monuinentiigneexustasum.Non amplius cande- 
labrum aureum ; lumen siquidem sub modio posi- 
ti est Ut magnifica ostendit mihi, qui potens est ! 
Ex omnibus nationibus elegisti me. Prophetarum 
linguas mei causa disertas effecisti. De celo pro- 
gressurus, ut bene ipse nosti, meum in mundum 
progressum exspectasti,cum non haberes vas,quod 
esset dignum, et capax divinitatis. Tibi soli, et an- 
tequan ipsa conciperer, parentes mei me despon- 
deruut. [In lumen hoc vita educta sum, el brevissi- 
mo tempore cum parentibus commorata, tota toto 


p tibi reddor, et in templo offeror, templum tibi fu- 


lura purissimum. Pater meus el mater mea dereli- 
querunt ine, tu vero me assumpsisl, el pavisti per 
angelum. Et quod ait David, Panem angelorum 
meandtucuvit homo.Angelum vidi principem,mecum 
veluti Domina cemmunicantem ; quem prius Zac- 
charias intuitus auditum amisit, et linguz ligamen 
sustinuit. Et exultavit infans in utero, et saltu salu- 
tationi respondit, te adorans, qui in utero meo 
gestalaris, Natura in me leges dissolvisti. Sine 
semine conceptus, ut scis, et post partu me virgi- 
nem conservasti ; effecisti me matrem de Filio la- 
tantem, ut qui propter me Dei parens audiit, pro- 
nuntiat, et omnibus filiabus superiorem, quas Sa- 
lomon przsignificaverat. Reges mihi, licet res es- 
sent paupercule,servilem adorationem exibuerunt. 
Colis ipsis me ampliorem ostendisti, ex qua gloria 
80} resplenduit ; et ut reliqua, qua circa me admi- 
rabilia patrata sunt, silentio praeteream, per me 
beatam in cmnibus generationibus munduni supe- 
riorem compleri constituisti. Nunc vero, nescio qua 
ratione hac confusa sunt omnia, et mel mibi ex 
absinthio commiscetur. Namque nunc unatecum 
commori cogor,una tecum sepulcro contegi,simul- 
que una tecum ad inferos progredi. Nebulain me 
lucis previdens ille nuncupavit, pro nebulis, ut vi- 
detur, lacrinias fundendem. Annon de me etiam 
ill.d pronuntia:um est, Derelinquetur filia Sion veluti 
(abe: naculum in vinea? Ecce enim prorsus vindemiatus 
est vile racemus incorruptus, qui vivificum san- 
guineiu, veluti vinum fidelium animas latificantem 


ὡς 3400 πληττόμενος τῷ χραταιῷ σου βραχίονι D effudisti, Papa, quomodo frigidissimus hic lapis 


σπινῦτη ρας ἐπιπίμαπει νοητοὺς τῇ  Xx203 uo)! T: 
ph «αἱ ὀιχόδήγνυοαι τὸ στέρνου, χαὶ μυπττιχώτερον 
τάφον ἀντιλαξεύσω, ὡς ἐν σπλάγχνοις μοῦ καὶ πᾶλιν 
t:5up αι, χαὶ ἐγκαρδίως χηδεύσω 3€ ; Λεπὰς ἐγὼ 
μστιχῖ͵ τῆς πέτρας οὐκ ἀπρορηγνυμένη, τῆς τὸν 


βιργχοίττηιν φερούτης μου, τὸν ἐξ ἀστραπῆς τῆς 


θεχυγοὺς ἐμφυῖντα pot. 
4 ) - Φ . . e - ! , LY Ἢ * - 

-J οἵχ ἀνθ otov» ὁρῶϊ 'Astho ἡμεροφχῆς τῷ το- 
4wp 29) παρὰ τῆς Gh; ἐκχινυυργήθη μεγχλειότητος, 
αἰ τε λελτθήτως τεχθέντα οὐρανὸς ἀνελέρυττεν, 
2j "E e . 1 HL * * D et ! » 

"χ πέμερον καὶ xotoy τὸν αἰσθητὸν ξἕαρυψας ἥλιον, 


M vjxtx ἐν Τιμέρξ, μέλῃ πχρήνεγχας, τωὺς ἀστε- 


ferro, valido tuo brachio percussus, scintillas ani- 
ma mex intellectuales emittit. Quare non pectus 
perrumpo, etarcaniorem tibi sepulturam concido, 
ut in visceribus meis trerursusexcipiam,et in corde 
meo sepulturam tibi condam ? Concha ego mystica 
sum, qua a saxo non abcinditur margarifero, qui 
ex divinitus illuminato fulgetro mihi adhesit. 
Qux nunc pro quibus intueor! Stella interdiu 
coruscans,cun nascercris,a tuamagnificentia nova 
designata est, et clam te natum coelum praedicabat; 
sed liodie ipsum quoque solem sensilem abscon- 
gisti, et noctem ipso meridie, refellentem impios, 


215 


SYMEONIS METAPHRAST E. 


216 


invexisti. Persas ibi genua flectentes stella advoca- A δοῦντας ἐλέγχουσαν Πέρσας ἐχεῖ γονυπετοῦντας ὁ 


vit; hic notos et amicos deicidarum metus longe 
dissipavit. [bi munerum adductio el adoratio : hic 
vestimentorum partitio et irrisio, et injuriarum vo- 
rona. Nunc Judai, ut antea querebant signum e 
celo, intueantur solem obtenebratum, et lumen 
occulentem digniscaligine.Nunc etinanimatum hoc 
templuin pro Judeorum more te deplorat.Quemad- 
modum enim Judzi, cum quis Deo maledicebat, 
vestimenta sua scindebant, ita et hoc veluti vesti- 
mentum velum scindit teconspiciensaDei hostibus 
improbe ac indigne pertractaetum. Conteritur et 
terra motibus divexata,tuaque passione coangusta- 
ta; sed ubinam sunt,quinque millia hominum,quos 
mirandum in modum enutrivisti ? Solus equidem 


ἀστὴρ μετεστείλατο, ὧδε xal γνωστοὺς τε καὶ φίλως 
ó τῶν θεοχτόνων φόδος ἀπεμαχρύνατο, ᾿᾽Εχεῖσε δώ- 
pow προταγωγὴ καὶ προσχύνησις, ἐνταῦϑα γιτώνων 
μερισμὸς xai χλευασμὸς͵ καὶ στέφχνως ὕδρεων. NU 
᾿Ιουδατοι, ὡς πρὶν ἐξήτουν ἐξ oov σημεῖον. βλε- 
πέτωσαν ἤλιον σχοτιζόμενον, xai τὸ φῶς ix τῶν 
ἀξίων σχότους συγχρύπτοντα. NUv xal ὁ ἄψυχος οὖὗ- 
τος ναὸς κατὰ τὴν ᾿Ιουδαϊαην πενθεῖ σε συνήθειαν, 
ως γὰρ Ἰουδαῖοι βλασφημοῦντός τινος εἷς Θεὸν τοὺς 
ἐχυτῶν χιτῶνας διέσχιζων, οὕτω δὴ xal οὗτος, ὡς γι- 
τῶνα περισχίζει τὸ καταπέτασμα, παρὰ τῶν θεομά- 
χὼν παροινούμενον βλέπων ct. Συντρίδεται χαὶ γῆ 
σειομένη, παθαινομένη τῷ πάθει goo, ᾿Αλλὰ ποῦ τὸ 
τλῆθος τῶν πενταχισχιλίων ἀνδρῶν, οὖς θχυματου;- 


Josephus audacler, libereque Pilatum allocutus B γήτας ἐξέθρεψας, ὅτι μόνος Ἰωσήφ προς Πιλάτον 


corpus tuum expostulavit, ne insepullum abjice- 
retur. Ubi sunt infirmorum cetus, quos ex variis 
morbis sanasti, vel quos ab inferis eduxisti ἢ Solus 
Nicodemus clavos e manibus, pedibusque tuis ex- 
trahit, et totum te e ligno depositum meis hisce 
ulnis, gemens ipse ac fremens apponit, quiz te el 
antea, cum infans esses, non sine voluptate ges- 
tavere. Manus siquidem he mes et ante infanti fa- 
cto ad miDistrarunt,et nunc justa per solventesadser- 
viunt.O dira funera! Demortuisvitam donans,ante 
meos oculos demortuus jaces. Et oiim quidem circa 
pueriles fascias studium et operam impendi, οἱ nunc 
funebria tibi apparans conturbor. Tepidis unis te 
lavi, et nunc calidioribus te lacrymis obruo. Ulnis 


τολμηρῶς ἐπαῤῥησιάσχτο, καὶ τὸ σῶμά co» ἠτή- 
vito, ὡς ἂν μὴ διαμείνῃ xat ἀταφον. Ποὺ τῶν 
ἀπθενῶν αἱ χορεῖαι, οὃς kv ποιχίλων ἐρύσω νοτη- 
μάτων. "H ποῦ xal ἀπὸ ἄδου ἐξήγειρας, ὅτι μόνος 
Νιχόδημος τοὺς ἤλους τῶν χειρῶν, καὶ τῶν ποδῶν 
σου διίστησι, xal ὅλον ἐκ τοῦ ξύλου σε καθελὼν 
ἐμαῖς ἀγκάλαις ἐπωδύνως ἐντέθειχεν, αἴ σε καὶ 
πρώην ὄντα βρέφος χαρμοσύνως ἐδάστασχν. Kal 
γὰρ χεῖρες ἐμαὶ, χαὶ πρὶν βρεφουργηθέντα ἐξυκηρέ- 
τησαν, xal νῦν χηδευομένῳ δουλεύουσιν, "ib πικρῶν 
ἐνταφίων | ὅτι νεχροῖς τὸ ζῇν χαρισάμενος, πρὸ 
ὀφθαλμῶν μου νενέλρωσαι, Καὶ πάλαι σε ἀμφὶ τὰ 
βρεφικὰ διαχονήσυσα σπάργανα, xal περὶ τὰ w- 


χρικά σοὺ τυρδάζομαι, Χλιαροῖς ἐλουσάμην σε 


maternis sustentabam,sed subsultantem,et puero- C νάμασιν, xai θερμοτέροις ἄρτι καταντλῶ σε τοῖς 


rum more jocantem,nuncrursusteiisdem sustineo, 
sed exanimem el mortuorum more jacentem. Tum 
labia mihi dulcibus, ac roscidis tuis labis irrora- 
bantur. Tum ego beata dici poteram, quod preter 
exspectationem Creatoris mei parens apparui : et 
nunc rursus, ui sim misera contigit, quod mei Filii 
funus accuro. [bi dolores in partu effugi ; hic dulo- 
res, dum te sepelio, sustineo. More infantium 88- 
penumero in pectore obdormivisti,et nunc mortuo- 
rui in modum in iisdem obdormis. Ν 1116 Symeon 
beatus fuit,quiteintemplo meis e manibus accepit. 
Propheta siquidem et !iela,et mihi gloriosa vatici- 
nati sunt,ipse vero solus et tristia,et meeroria nlena 
predixit. O quomodo sputis feederi sustinuisti, qui 
sputo tuo, oculos de novo efformasti! Quomodo 
alapas tolerasti,qui flagellores divinas cauponantes 
percussisti. Quomodo probrosam sustines mortem, 
Fili sceleris espers? Perforate sunt manus tuz, 
pedesque,sed clavosipsain mediam animam meam 
puncturis dirissimisadactos persentio. Latus tuum 
confossum est, sed et meum cor eodem ipso tem- 
pore confodiebatur. Doloribus una tecum cruci af- 
fixa sum, et una tecum tormentis commortua, una 
tecum sepelior. Quid mihi et vite mes, dum tu 
Jonge es, o Creator meus,et Fili desideratissime. 


δάχρυτιν.  "DÀévztg μητρικαῖς ἐνεκούφιζον, ἀλλὰ 
σχιρτῶντχ καὶ χατὰ νηπίους ἀλλόμενον, ᾿Αναχου- 
φίζω σε χαὶ νῦν ταῖς αὐταῖς, ἀλλ᾽ ἄπνουν, καὶ xai 
νεχροὺς ἀνακείμενον. ᾿Ενέδαπτόν μου τότε τὰ χείλη 
τούς μελιχροῖς σου xai δροσώδεσί Gov χείλεσι. 
Μαχαρίζεσθχί μὲ τηνιχαῦτα παρῆν, ὅτι παραδόξως 
ὡράθην τοῦ πλαστουργοῦ μου Aogtó:pia. Nov δὲ 
πάλιν νύξεσθχί με ἀντεπεγένετο, ὅτι παρευρέθην 
τοῦ Υἱοῦ μου χηδεύτρια, Exst ὠδῖνας ἐν τῷ τἰχτειν 
ἐξέφυγον ἔνθεν ὀδύνας iv τῷ θάπτειν εἰτδέχομαι, 
Βρεφοπρεπῶς μοι πολλάκις ἕν τοῖς στέρνοις ἀφ- 
ὕπνωσας, xal νῦν νεχροπρεπῶς ἐν τούτοις xtxo* 
μηται. Μαχαρίζω τὸν Συμεὼν, τὸν ἐξ ἐμῶν χειρῶν 
ἐν τῷ ναῷ σε δεξάμενον, Προφῆται γὰρ xai τὲ 
χαροπο'ὰ xai τὰ τῆς δόξης μοι προεφέτευταν αὐτός 
ὁὲ μόνος τὰ σχυθρωπὰ, xal τὰ τῆς λύπτις προείπετο, 
"Q | πῶς ἐμπτυσθῆναι χατεδέξω, ὃς διὰ πτύσματός 
σου ὀῳφῚθαλμοὺς ἐκχινούργησας : Πὺς ῥαπισματων 
ἤνέσχου, ὃς διὰ φραγγελλίου τοὺς θεοχχπέλους ἐμά- 
στιξχς, xal τῶν ἱερῶν θριγγίων ἑξήλασας ; Πῶς 
ὑπομένεις θάναττον ἐπονείδιστον, TU ἀνχμάρτητε ; 
᾿Ετρήθης χεῖρας xai πόδας, ἀλλὰ τοὺς ἤλους ἔγνων 
εἰς μέσην μου τὴν ψυχὴν τὰς ὀδύνας Ἐμπέμποντας, 
Τὴν πλευρὰν ἐκεντήθης, ἀλλὰ καὶ dà ἐμὴ καρδίῃ 
τηνιχαῦτα συνεχεντεῖτο σοι, ᾿Εστχύρωμχί σου τοῖς 


πόνοις, νενέχρωμχί goo ttp πάθει, xai συνθχπτομένῳ συμθάπτομαι. Τί ἐμοὶ xxl τῷ βίῳ μου, [σοῦ] μὴ 


πᾶροντος, ὦ πλαστουργέ μου καὶ Υἱὲ ποθεινότατε. 
Sed ubinam et discipulorum chorus ut una me- 


᾿Αλλὰ ποῦ τῶν μαθητῶν ὁ χορὸς, tva μοι παθαι- 


217 


8. MARLE PLANCTUS. 


218 


νομένῃ συγχλαύσωσιν ; ᾿Επατάχθης ὁ ποιμαίνων, χαὶ A cum doloribus divexati lacrymas effundant ? Per- 


τὰ πρόδατα σχύλλονται. Ὑπνώττεις ἡ κεφαλή, καὶ 
χεῖρες ὁμοῦ καὶ πόδες ἄπρυχτοι μένουτιν, Κλίνουσι 
τὰς χεφαλὰς «αἱ ἄλλοι νεχρούμενοι, ἀλλὰ προεχλε- 
λοιπότος τοῦ πνεύματος, Σὺ δ᾽ ἐναλλάξ προέκχλινας 
κεφαλὴν, εἶτα xal τοῦ ἠάνατου κχκελευσθέντος ἐλθεῖν, 
τὸ πνεῦμα παρέδωκας, Διὸ οὐδὰ γατεχγότα τὰ σχέλη 
γεγόνασιν, ὅτι μηδὲ τοῦ πάλαι θυομένου ἀμνοῦ 
ὁστοῦν ὁποιονοῦν χατεθραύετο. Ὡς προσκχυνοῦνται 
tà X30», χαὶ τὸ ὑπομεῦναν σῶμα προσπτύσσομχι, 
Αἴρω τὸ ὕδωρ, τὸ ἔχ πλευρᾶς σου ῥυὲν, δι᾽ οὔ μοι 
τὸ λουτρὸν τῆς παλιγγενεσίας χαρχκτηρίζεται, 'Ἐξ- 
aípo καὶ τὸ alga τὸ συῤῥυὲν, δι᾽ οὔ xol τὸ διὰ 
μαρτυρίου εἰχονίζεται βάπτισμα. Ὃ καὶ τὸν εὐγνώ: 
govz περιρχαντίσαν λῃστὴν χαθηγίασε, βαττισθέντα 
χαὶ αὐτὸν τῷ ἐπὶ 
πιχρᾶς ἐχείνης τοῦ :Φύλου γεύσεως, ἤτις ἀπὸ γῆς 
εἰς γῆν παλινοστεῖν παρεσχεύασεν Σὺ δὲ ἀλλὰ γὰρ 
οὗκ Ex γῆς ἐπλάσθης, οὐχ ἀπὸ χοὸς ἐδημιουργήθης, 
o) παραχυὴν ἐπλιμμέλησας, Καὶ γὰρ αὑτὸς εἰ ὃ 
πλάστης, αὐτὸς ᾧ Δημιουργὸς, αὐτὸς ὁ τὴν ἐντολὴν 
νομοθετήσας τῷ πλάσματι, Καὶ τί σοὶ xai τῷ 
θανάτῳ χοῖνον ; Τίς ἕνωσις ταφῇ xat αὐτοζωῇ - Τίς 
w&tou3la θρόνῳ ἐν οὐρανῷ, καὶ τάφῳ ἐπὶ τῆς γῆς : 
Ἐκεῖ συνδριάζεις μετὰ Πατρὸς, ὧδε συνθάπτῃ τῷ 
πκλαστουργήμετι. ᾿Απέδωχέ σοι πονηρὰ ἀντὶ ἀγαθῶν 
ἢ μοιχαλὶς γενέά. Νῦν ὁ μαργλρίτης ἐῤῥίφης ἔμπροσ-- 
ϑεν χοίρων. Νυν προτίθεντχι τοῖς χυναρίοις τὰ ἅγιχ. 
Νῦν ξύλον εἷς τὸν θεῖον ἄρτον ἐμδάλλεται, Ὦ λύττα 


ψιλαργυρίας, ἣν Ἰούδας ἐνόσησεν᾽ οὐχ ἀργυρίαν τὰρ, 


cussus est pastor, et oves divelluntur. Dormis tu 
caput, οἱ manus simul ac pedes cessant ab opere. 
Alii capita declinant; cum mortem oppetunt, sed 
prius spiritu deflciente ; tu vice versa prius caput 
declinasti,tum morti jubens, ut accederet,syiritum 
tradidisti. Ildleoque genua confracta non sunt,quod 
el agni antiquitus in sacrificium oblati nullum os 
frangeretur. Passionem tuam adorans, quod reli- 
quum est,corpus deosculor. Áccipie aquam,qua e 
latere tuo effluxit per quam mihi regenerationis 
lavacrum exprimitur : accipio quoqve sanguinem, 
qui simul effluxit, per quem et baptismus per mar- 
Llyrium effingitur,qui οἱ benevolum latronem asper- 
gens sanctum effecit, ablutum ipsum baptismo,qui 


- , * . . .Ψ . . . 
eo) συμδάντι famisuxc. gin te acciderat. O amarum illum ligni gustum, qui 


e terra in terram rursus redireconstituit! Tu porro 
neque e terra creat us es, neque ex pulvere factus, 
neque inobedientz» crin;en commiseras : siquidem 
tu es Creator, tu factor, tu qui preceptum creatu- 
ra imponis.Et quid tibi fuerit, et morti commune? 
Qus conjunctio sepulture et viti? Quod consor- 
tium throno coelesti, et sepulturze terrestri ? Hic 
una sedes cuim Patre, hic una cum creatura sepeli- 
ris. Reddidit tibi inala pro nobis generatio adul- 
tera. Nunc margarita projiceris ante porcos; nunc 
canibus sancta objiciuntur : nunc lignum in divi- 
num panem immittitur. Ο rabiem avarilim, qua 
Judas laboravit! non nummos argenteos, sed in- 
humanitatem lucratus est. Etenim si tantum in 


Ξλλὰ μισανθρωπίαν ἐχέρδησε, Καὶ γὰρ φιλάργυρος « pecunia ponebat, quare illi associctus est, qui pau- 


ὦν, (va τί προσεφοίτα τῷ τοὺς πτωχοὺς μαχαρίζοντι ; 
καὶ τί ἄμιχτα μιγνύων ἐφαίνετο ; ὦ τῆς apod sou οἶχο- 
"ομίας σου, Δέσποτα. Tic ὡς Θεὸν σξίως ὑμνήσει σε ; 
τίς ὡς νεχρὸν πρεπόντως θρηνήσει σε : ᾽Αλλ᾽ olxo- 
ξόμησον τὸν σὸν νχὸν διὰ τριῶν ἠμερῶν, ὡς εἶπας, 
ὧν καταλέλυχας. Κεφάλαιον τῶν λόγων' ἐπεὶ μὴ 
qmwuc ἀξίους, μηδὲ προτήχοντας θρήνους ἔχω 
τρισφέρειν σοι, μεγαλύνω τὰ ἔργχ σου ὡς ἐν σοφίᾳ 
i παντὰ ποιοῦ γτός σου. 


peres beatos przdicabat. Εἰ quid qux misceri non 
poterant, immiscere tentabat? O ineffabilem tuam 
economiam, Domine! Quis te, ut Deum digne lau- 
dabit? Quis te, ut inortuum,uti addecet,deplorobit? 
Sed exirue jam, quod dissolvisti templum tuum 
trium dierum spatio, ut dixeras. Summa mei ser- 
monis fuerit : cum neque laudes condignas,neque 
decentes lamentationes offerretibi, mihi suppetat, 
magnifico opera tua, qui omnia in sapientia facis. 





HOIKOI AOIOI KA 


EKAEXGENTEZ AIA ΣΥΜΕΩΝ YOY MATIZTPOY ΚΑΙ AOFl^TrETOUY 


Ex κασῶν τῶν πραγματειῶν τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Βασιλείου ἀργιεπισχόπου Καισαρείας τῆς 
Καππαδυχίας. 


SERMONES DE MORIBUS VIGINTI QUATUOR 
SELECTI PER SYMEONEM MAGISTRUM ET LOGOTHETAM 


Ex omnibus operibus sancii Patris nostri Basilii archiepiscopi Cesaree Cappadociam. 


Vide Patrolog. tom. XXXII, col. 1115, inter Opera S. Basilii. 


219 


SYMEONIS METAPHRAST ΓΕ. 





LECTORI. 


In libro inter raros rarissimo, cui lilulus : Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν Νηπτιχῶν. etc., Venetiis 1789, fol., 
p. 699.7755 legitur Symeonis Melaphrastz cominentarius in sermones 50 S. Macarii /Egyptii. sub hoc 


Mzt2:5013:55 
Iis? 


Gütulo : Πχράφρασις Συμεὼν τοῦ 
&Yio) λΙακχρίου Αἰγυπτίου, Incipit : 


περὶ προσε υγῆς, — 109 : Τοῦ αὐτοῦ περὶ ὑπομονῆς χαὶ διακρ' σεως 
— Τοῦ αὐτοῦ περὶ ἐλευθερίας νοός, Haec lamen omnia 


νοῦς, — 720. Τοῦ αὐτοῦ περὶ ἀγχπῆς. — "135 : 


εἰς 
πελειότητος ἐν πνευμχτι λόγος a'. 


γεράλαιχ εἰς τοὺς πευτέχοντχ λόγου: t0) 
— Pag. 104: Τοῦ αὐτοῦ 


— 149: Τοῦ αὐτοῦ περὶ ὑψώσεως τῶ 


ev 


jamdudum cdita sunt sub nomine ipsius Macarii (jure, ut videlur, non suo) et exstant. Putrologie 


nostrae tom. XXXIV, col. 81:-905. 





SYMEONIS 





METAPHRAST;/E 


PRECATIONES. 


(Ex Horlogio Gracorum iu precibus ad Communionem, Ed. Venet. Pinelli, 1614, p. 610), 


Precatio Symeonis Metaphrastae. 


Qui solus purus et integer es, Domine, qui per 
ineffabilem benignitatis sensum, nostram lotam 
naturam a sumpsisti ex puro et virginali sanguine 
ejus que supra n «ΓΔ te concepit Spiritus div ni 
iufluentia, et cerni fl'atris beneplaci'o, Christe 
Jesu, Dei sapientia, pax et virlus ; qui in corpore 
tuo vivificas et. salutares passiones expertus es, 
crucem, clavos, lanceam, mortem ; mortifica mei 
corporis exitiosas anima passiones ; qui in se- 
pulcro tuo Inferni regnum dejecisti, sepeli mea 
prava consilia per bonas cogitationes, et nequitia 
Spiritus dissipa ; q.i vivifica lua post lres dies 
resurreciione, priinum parentem lapsum susci- 
tasti, suscila me peccato prostratrum penitentia 
sensus milii submiaislraus ; qui gloriosa iua as- 
censione, assumplam carnem deificasti, el sede ad 
dexteram Patris honorasti, dignum me effice per 
sanctorum mysteriorum tuorum participationem, 
ut dextrum salvatorum locum obtineam ; qui Pa- 
racleti Spiritus ad ventu, va:a gloriosasanctos tuos 
discipulos effecisti, me quoque ej:s advenientis 
habitaculum ostende; qui debet iterum venire ad 
judicandum orbem in justitia, jraesta mihi ut oc- 
curram tibi in nubibus sauctis tuis, ut sine fine 
glurificem et celebrem te cum terno tuo Patri, 
el sanclissimo, bono et vivifico tuo Spiritu, nunc 
et semper, et in s:ecula seculorum. Ainen. 


B 265225, 


Ο ἁγίοις σοῦ, 


Εὐγὴ Ξυμεὼν τοῦ Μεταφραστοῦ, 

Ὃ μόνος καθχρος xxi ἀκήρατος Κύριος, ὁ δι᾽ οἷ- 
χτον φιλανθρωπίας ἀνεχδιήγητον, τὸ ἡμέτερον ὅλον 
προτλυδόμενος φύραμα ἐχ τῶν ἀγνῶν καὶ παρθενι- 
αἱμάτων τῆς ὑπερφυῶς χυτσάστς σε, Πυεύ- 
ματος: θείου ἐπελεύσει, χαὶ εὐδοχίᾳ Πατρὸς ἀτϊόίου, 
Χριστὲ Ἰητοῦ σοφίχ Θεοῦ, xai tiprvn χαὶ δύναμις" 
ὁ τῷ προτλέμματί σου τὰ ζωοποιὰ χαὶ σωτήρια 
πίθη χχαταδεξάμενος, τὸν σταυρὸν, τοὺς ἤλου:, τὴν 
τὸν θάνατον, νέχρωστόν poo τὰ Ψυχοιθόρτ 

σώματος ὃ τῇ ταφῇ σοὺ τὰ τοῦ QU 
σχυλεύτας βχπίλεια, θάψον μου διὰ τῶν ἀγχθῶν λος 
ψιμὺν τὰ πονηρὰ διχθούλιχ, xa! τὰ τῇς Tovar 
πυεύματα διχσχεδασον᾽ Ó τῇ τριημέρν σοῦ xal ζωη- 
φύρῳ ἀναστάσει, τὸν πεπτωχότχ προπάτορψ düwa- 
ἀνάστητόν μὲ τῇ ἁμαρτίᾳ χατολισθήσαντα, 
τρόπους μοι μετανυίας ὑποτιθέμενος" ὁ τῇ lvoobyy 
co) ἀυχλήψει, τῆς σαρχὸς θειώτας τὸ πρόσλημμα, 
xxi τοῦτο τῇ δεξιᾷ «αθέδρα τιμήσας τοῦ Πατρὸς, 
ἀξίωσόν με διὰ τῆς τῶν ἀγίων σου μυττηρίων utzt- 


χῶν 


}όγλτιν, 


παθη τοῦ 


λήψεως, τῆς δεξιᾶς μερίδος τῶν σωζομένων τυχεῖν' 


- - ? 
ὁ τῇ ἐπιδημίᾳ τοῦ παρχαχλέτου Πνεύματος, σκενῆ 
! 4 , s , AA 
τίμιχ τοὺς ἱερούς σου μαθητὰς ἔογχσάμενος, Ὁ 

T n T δα » ει t λε £t9z* ὃ 
ys:o0v xX2p: τῆς αὐτου ἀνχηξιτον πελεύδεως 
αΐλλων πάλιν ἔρχειθχι κοῖνχι τὴν οἰκουμένην ἐν Ó- 
χαιούνῃ, εὐδύχησον χἀμὲ προὐπαντῆσαί σοι ἐν vw 
φέλχις, τῷ ποιττῇ xil πλάστῃ, μου σὺν πᾶτι τοῖς 
(«o ἀτελευτάτως δοξολογῶ xai ἀνυμνὼ 


4 - * ᾿ ω -- - , H 
σε 99" ttp Qvioj 9 coo Πχτρὶ, xai τῷ πάνχγίῳ χαὶ ἀγαθῷ καὶ ζωοποιῳ soo Πνεύμχτι, vov xal ἀεὶ, καὶ 


'Au Av, 
Ejusdem precatio altera. 

Ut in tremendo tuo et perzonarum non accep- 
tionem faciente tribunali astans, Christe De.;s, el 
sentent'an expectans, et rationem redden- meorum 
male gestorum, ita hodie ante adventu» diei mez 
condemnalionis,in sancto tuo altari assisteus co- 
ram te et venerandis sanclis angelis tuis, sub mem 
conscientia pondere incurvatus, offero iaiqua mea 


tic τοὺς χἰῶνχς τῶν χἰώνων. 


Εὐγὴ ἑτέρα τοῦ αὐτοῦ 
ὡς ἐπὶ τοῦ φοδεροῦ σου χαὶ ἀπρουτωπολέπτο 
παρεστηχὼς βήματος, Χριστὲ ὁ Θεὸς, καὶ δίκας ὑπ’ 
ἔχων, χαὶ λόγον ποιυύμενος τῶν ἐμοὶ πεπραγμενω 
χαχῶν, οὕτω cut ὃ τοῦ φθάσαι σὴν ἡμέριν 
, ἰλερο) πρὸ τὴν $u 1t στὶν T") 
τῆς κατοχρ' 'σεώς μου, Ἐπὶ τῷ ἁγίῳ co» θυσιαστηρί» 
παριστάμενος ἐνιυπιόν σου, χαὶ τῶν φοβερὴν xat 
o3 
ἀγίων ἀγγέλων σου, καταχαμπτόμενος ὑπὸ τοῦ ἰδὲ 


al*pn o7 - 


-τ--- --- “πα c ττ--- 


224 


συνειδύτος, προστέρω τὰς πονηρός uoo xal ἀθέ- 
soo; πράξεις, θριαμόεύων αὐτὰς — «xl δημοσιεύων. 
"Ióe, Κύριε, τὴν ταπείνωσίν μου, καὶ ἄφες πάπας 
τὰς ἁμαρτίας μου" ἴδε ὅτι ἐπληθύνθησαν ὕπὲρ τὰς 
τρίκας τῆς χεφαλὴς αἱ ἀνοαΐίχι μου" τί γὰρ οὐκ 
ἔπραξα χακόν ; πο. ἀμάρτημα οὐχ ἐποίησα ; ποῖον 
καχὸν o) διετυπωσάμην ἐν τῇ Qui, μου, ἤδη δὲ xal 
ἕν τοῖς ἔργοις διεπραξάμην, περνείαν, μοιχείαν, 
ὑπερηφανία», ἀλαζονείαν, λοιδορίχν, βλασφημίαν, 
ἀργολογίαν, βρχασμὼῶν γέλωτας, μέθην, γαστριμαρ-’ 
γίαν, ἀδηφαγίαν, μῖσος, φθόνον, φιλαργυρία), φίλο - 
χρτματίαν, πλεονεξίαν, φιλαυτίχν, φιλοξοξίαν, ἀρ- 
παγὴν, ἀδιχίχν, αἰσχροχερδίαν, ζηλοτυπίαν, χκατα- 
λχλιᾶν, παρανομίαν πᾶσάν qoo αἴσθησιν, xai πᾶν 
μέλος &píava. ἔφθειρα, ἠχρείωσα, ἔργαστήριον γε- 
νύμενς καθόλοι τοῦ διχδόλου. Koi olóx, Κύριε, ὅτι 
αἱ ἀνομίχι μου ὑπερῆραν τὴν «εφαλήν μου ἀλλ᾽ 
ἀνείκαστον τὸ πλῆθος τῶν οἰχτιρμῶν σου, xal τὸ 
ἕλεος ἄφατον τῆς σῆς ἀνεξιχάχου ἀγχαθοσύνης͵ xal 
οὐχ ἔστιν ἀμαρτία ἣ νιχῶσα τὴν φιλανθρωπίαν σου, 

Atc, πανθχύμαστε βασιλεῦ, ἐνεξικῖχε Κύριε, 
θχυμάστωσον χαὶ ἐπ᾿ ἐμοὶ τῷ ἀμαρτωλῷ τὰ ἐλέη 
σου ὅδεῖξον τὴν τῇ: χρηστότητός σοὺ δύναμιν, καὶ 
ἐμφάνιπεν τὴν ἰτγὺν τῆς εὐσπλάγχνου ῥοπῆς σ΄υ, 
xii ἐπιστρέφοντα δέξχι με τὸν ἁμαρτωλόν, Δέξαι 
με, ὡς ἐδέξω τὸν ἄσωτον, τὸν ληστὴν, τὴν πόρνην" 
δέξαι με τὸν ὑπερόχλλόντως xal λόγῳ, καὶ todo, 
χαὶ ἐπιθυμίᾳ ἀτόπῳ, zai ἐνθυμήσει ἀλόγῳ ἧμαρ- 
τιικότα 3οι. 

Kai ὡς τοὺς περὶ τὴν ἐνδεχάτην ὥραν ἰδέξω μη- 
δὲν ἄξιον ἐργασαμένους, οὕτω δέξαι xápi τὸν ἀμαρ- 
τωλόν᾽ πολλὰ ἐπλνυμμέλτσα, καὶ ἠσέδγησα, ἐλύπησχ 
τὸ Πνεῦμά σου τὸ ἅγιον, xal παρεπίχρανα τὰ φιλ- 
άνδθρωπα σπλάγχνα Goo, χαὶ ἔργῳ, xxi λόγω, xai 
διχνόΐᾳ, ἐν νυχτὶ xai ἡμέρᾳ, φανερῶς τε καὶ iia 
“ὥς, ἐχούσίως τε xal ἀχουσίως᾽ «zi olóx ὅτι παρχ- 
στήσεις τὰς ἀμαρτίχς μου ἔμπροσθεν μου τοιχύ- 
τας, oiat χαὶ παρ᾽ ἐμ.ῦ γεγόνασι, «αἱ συνχρεῖς λο- 
Ὧν utt ἐμοῦ ὑπὲρ ὧν ἐν γνώσει ἀσύγγνωστα 
ἔχραεχ ἀμαρτήμχτα, ᾿Αλλὰ, Κύριε, μὴ τῇ δικαίᾳ 
σὺ κρίσει, μὴ τῷ θυμῷ σου ἐλέγξῃς pe, μτιδὲ τῇ 
ὦργῖ, σοῦ παιδεύσῃς με. ᾿Ελέησόν με, Κύριε, ὅτι 02 
μόνον εἰμὶ ἀσθενὴς, ἀλλὰ χαὶ σὸν εἶμι πλάσμα. Σὺ 
μὲν, Κύριε, ἐπεστήριξας ἐπ᾽’ ἐμὲ τὸν φόδον σου, ἐγὼ 
δὲ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν σου ἐποίησα᾽ σοὶ οὖν μόνῳ 
$uxotow* ἀλλὰ δέομαί σου, μὴ εἰσέλθῃς εἰς χρίσιν 
μετὰ τοῦ δούλου σου ἐὰν γὰρ ανομίας παρατηρήσῃς, 
Ke, Κύριε, τίς ὑποστήσεται ; ᾿Εγὼ γάρ εἶμι τὸ 
πίλχτος τῆς ἀμαρτίχς, xai οὐκ εἰμὶ ἄξιος, οὐδὲ 
ἱκανὸς ἀτενίσαι xai ἰδεῖν εἰς τὸ ὕψωης τοῦ οὐρανοῦ 
ἀπὸ τοῦ πλίθους τῶν ἀμαρτιῶν μοῦ, ὧν οὐχ ἔστιν 
ἀριθμός, Πασαι γὰρ καχοπραγίαι, xai ἐπίνοιαι, xal 
usa, σατανιχαὶ, διχφθορχὶ, ῥεύσεις, μαλχαίαι, 
Ξιιδονθορίχι, μνησιχαχίχι, συμδουλίχι πρὸς ἀμχρ- 
τον, γχργαλισμοὶ, ἀλλα τε μυρίά πάθη οὐχ ἐξίλι- 
τὸν ἀπ᾿ ἐμοῦ" πείοις Ὑὰρ οὐ διεφθάρην ἀμαρτή- 
131; ποίοις οὗ συνετχέθην καχοῖς ; πᾶσχν ἀμχρτίαν 
δεπραξάμην᾽ πᾶσαν ἀσωτίαν διεθέμην ἐν τῇ ψυχῇ 
Bo, ἡχρείωμαι amo σοῦ τοῦ Θεοῦ μου χαὶ ἀνθρώ- 


PRECATIONES. “" 


222 


A et illicita opera, divulgans ea et publicans. Vide, 
Domine, meam humibttem.et dimitte omnia pec- 
ca'a mea ; vide quonragi mitiplicat:»e sunt. super 
capillos capitis iniquitates'éz,-" Quod enim non 
feci malum ? Quodnam peccatum.non: admisi ? 
Quodnam malum non concepi in mente, mga2" vel 
in operibus exseculus sum? Fornicationem adui- 
lerium, superbiam, arrogantiam; contumeliaur, “Ὁ: 
blasphemiam, otiosa verba, immoderatos risu, Ὁ 
ebrielatem, gulam, cibi immoderantiam, odium, 
invidiam, avaritiam, cupiditatem, proprium amo- 
rem, ambiti nem, violentiam, injustitiam, turpe 
lucrum, zelotypiam, loquacitatem, licentiam. Om- 
nem meum sensum, et omne membrum niaculavi, 
corrupi, perdidi, habitaculum factus omnis dia- 

Β boli. Et scio, Domine, quoniam iniquitates mem 
supergressz sunt caput meum , sed incomprehen- 
sibilis est multitudo iniserationum tuarum, et 
indicibilis misericordia tu: patientis benignitatis, 
neque est peccatuin vincens luam bonitatem. 

Ideo, rex admirabilis, patientissime Domine, 
mirifica in me peccatore tuas misericordias ; os- 
lenle tue bonitatis virtutem, et manifesta vim 
tuorum viscerum misericordie, el conversum 
exhibe me peccatorem. Excipe me sicul excepisti 
prodigum, latron: m, meretricem ; excipe me qui 
supra modum verbo, opere, desiderio inju-to, et 
cogitatione iniqua peccavi tibi. 


Et sicut eos qui circa undecimam horam vene- 
rant et nihil merecde dignum egerant, vXeepis!i, [18 
excipe me peccatorem. In multis deliqui, et prz- 
varicatus sum, contris'atlus sum Spiritum tuum 
sanctum, exacerbavi benigna viscera tua, opere, 
sermone, et cogitlalione, nocte dieque, palain et 
secrelo, voluntarie el involuntarie ; et scio quod 
sistes peccata mea coram me quot et quanta com - 
misi, el ralionem exiges mecum ile his quae sciens 
liaud ignoscenda peccata commisi ; red, Domine, 
ne in tuo justo judicio, neque in furore tuo ar- 
guas me, neque in ira lua corripias me. Miserere 
mei, Domine, quia non solum infirmus sum, sed 
et luum opus sum. Tu quidem, Domine, confir- 
masti in me timorem tuum, ego aulem iniquila- 
lem coram te feci; tibi igitur soli peccavi ; sed 


D roco te, ne intres in judicium cum servo tuo. Si 


enim iniquitates observaveris, Domine, Domine, 
quis sustinebit? ego enim sum iniquilatis oceanus, 
el non sum dignus, neque aptus ut aspiciam el vi- 
deam coeli altitudinem propter imul:itudinem pec- 
catorum meorum, quorum non est numerus. Omnes 
enim male operationes, et consilia, et fraudes 4ia- 
bolic;, corruptiones, effluxiones, mollities. puero- 
rum perdiliones, ranccres, incitamenta ad pecca- 
tum, delect-tiones, alizque mille libibines a me 
non abfueruut. Quibus enim non pollutus sum 
peccatis? Qu bus malis non impletus sum? omnem 
iniquitatem exercui, omne flagitium in auima mea 
admi:i, aversus sum a (6 mei et hominum Deo. 


2923 SYMEONIS METAPHRAST.E PRECATIONES. 
Quis criget me in talibus mglit-conetititum, el in ἃ που, Τίς ἀναστήσει με τὸν ἐν τοσούτοις ox 


tanta pecca'a. ᾿δρβυτι ἵ. [ἢ :δὶ bomine, speravi, 
Deus meus ; si es μὴ ἱ Spes salutis, si vincit beni- 
gnitas tua mabidhném iniquitatum inearum, sis 
mihi Naatos, tel secundum miserationes Luas et 
nisiicotuias luas, eolve, dimitte, el relaxa mihi 
-guéats tibi peccavi ; quia multis malis impleta est 

*. anima mea, et non est in mesalutis spes. Miserere 
mei, Deus, secundum magnam misericordiam 
tuam, et ne 'retribuas mihi secundum opera mea, 
sed converte, suscipe, libera animam meama malis 
in quibus nata estet ab exitialibus inclinationibus, 
salva me propter inisericordiam tuam, ut ubi ab- 
undavit delictum, superabundet gratia tua; et ]au- 
dabo, et glorificabo te semper omnibus diebus vile 
mew. Tu es enim Deus ponitentium, et Salvatcr 
peccantium, et tibi gloriam conferimus cum ster- 
no tuo Patre, et sanctissimo, bono et vivifico tuo 
spiritu, nunc et semper, et in secula seculorum. 
Àmen. 


Versus ejusdem. 


Qui das mihi carnem tuam escam libens, 

Qui ignis es indignos consumens, 

Ne me comburas, Creator meus. 

Potius intra in meimbrurum meorum compagines, 
In omnes artus, in renes et cor meum. 

Ure autem spinas omnium meorum d:lictorum ; 
Animam emunda, mentem sanctifica, 

Frena obfirma, ossaque simul ; 

Sensuum illumina quintupliceiu facultatetu, 
Totum me tuo timore constringe ; 

Semper vigila, eerva, et custodi ine, 

Ab omni opere et verbo animaut perdente. 
Purifica, emunda et dirige me, 

Exorna, instrue et illumina me. 

Ostende me habitaculum Spiritus solius, 

Et nunquam habitatio peccati. 

Ut domus tuà sim communionis dono. 

Ut ignis me fugiat, omnis male agens,omnis libido, 
Intercessores offero tibi omnes sanctos, 

lt corporeorum ordines, 

Priecursorem tuum , sapientes apostolos, 

Kt cum his tuam puram et immacul«tem Matrem; 
Quorum orationes, aisericors, suscipe, Christe mi, 
Et filium lucis tuum servum ellice. 

Tu enim es solus sanctificatio nostra, 

Ὁ bone, auimarumque nostrarum splendor ; 

B tibi, ut decet, tanquam Deo ac Dormino 
Gloriam omnes quotidie offerimus, 


τοσούτοις περιπεσόντα πλτμμελήμαεσιν ; CES 
Κύριε, ἤλπισα, ὁ Θεός μου" εἰ ἔστι μοι οὐ: 
ἐλπὶς, οἱ νιχᾷ ἡ φιλανθρωπία σου τῷ τλίδη 
ἀνομῶν μου, γενοῦ μοι Zevtip, καὶ xiii τὼ 
χτιρμούς σου xal τὰ ἰλέν, σου, ἄνες, ἄτες, c, 
ρησόν pot πάντα ὅσα σοι Ἦμαρς ον" ὅτι πολλῶν 
κῶν f ψυχή poo ἐπλήσθη, καὶ obx ἔστι» ἐν igo 
τηρίας ἐλπὶς, ἐλέησόν με, ὁ Θεὸς, χατὰ τὸ 
ἔλεος σου, καὶ μὴ ἀποδῴης μοι κατὰ τὰ Ly 
ἀλλ᾽ ἐπίστρεψον, ἀντιλαδοῦ, ῥῦσαι τὶν dog 
ἀπὺ τῶν συμφυέντων αὐτῇ κακῶν, «αἱ δεινὼν 
λέψεων' σώσόν μὲ ἕνεχεν τοῦ ἑλέους σου, 7A 
à ἀμαρτία ἐπλεῦνχσεν, ὑπερπερισσεύσῃ ἡ 
σου" καὶ αἰνέσω, xal δοξάσω σε διὰ παντὸς, 
τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς noo. Σὺ γὰρ εἶ θεὺς τῶν 
νοούντων, xal Σωτὴρ τῶν ἁμαρτανόντων, x 
τὴν δόξαν ἀναπέμπομεν σὺν τῷ ἀνάρχῳ 3o) 
γχὶ τῷ παναγίῳ, καὶ ἀγοθῴ, καὶ ζωοποιῷ su 
pzt, νῦν χαὶ ἀεὶ, καὶ εἷς τοὺς αἰῶνας τῷ 
v. Ap. 


B 


Στίχοι τοῦ αὐτοῦ. 

'O δοὺς τροφήν μοι σάρχα σὴν ἔκουσιως, 

Ὃ πύρ ὑπάρχων, xai φλέγων ἀναξίους, 

Μὴ δὴ καταφλέξῃς με, μὲ, πλαστουξγὲ μου" 
Μᾶλλον δίελθε πρὸς μελῶν μοῦ συνθέσεις, 
Εἰς πάντας ἀἁρμοὺς, εἰς νεφροὺς, εἰς καρδίαν. 
Φλέξον δ᾽ ἀκάνθας τῶν ὅλων μοῦ πταισμάτων 
ψυγὴν χάθχρον, ἁγίασον τὰς ορένας, 

Ω Τὰς ἡνίας στήριξον ὀστέοις ἄμχ᾽ 

Αἰσθήέσεων φώτισον ἅπλὴν πεντάϑι" 

Ὅλον με τῷ τῷ συγχαθέλωτον cob 

"Atl σχέπε, φρούρει τε xal φύλαττέ με, 

"Ex παντὸς ἔργου χεαὶ λὄγου ψυχοφθρόύρου 
Ἄγνιζε, xzi χάθχρε, καὶ ῥύθμιζέ με, 
Κάλλωνε, συνέτιζε, xxl φώτιζέ με 

Δεῖξον ut σὲν σχήνωμα πνεύμετος μόνου, 
Kat μηχέτι σχήνωμχ τῆς ἀμτρτίας, 

"Iv ὡς σὸν olvov εἰσόδῳ χοινωνίας " 

Ὡς πῦρ με φρο γἣν πᾶς χαχοῦργος, πᾶν παθος, 
Πρέσδεις φίρφω σοι πάντας ἡγιασμένους, 
Τὰς τιξιχρχίας τε τῶν ἀσωμάτων, 
Τὸν προδρομὸν σου, τοὺς σοφοὺς ἀκοστήλους, 
Πρὸς τοῖσδε σὴν ἄχραντον ἀγνὴν Μητέρα" 
"uv εἧς ITE, εὔσελαγχνε͵ δέξαι, Χριστέ μου, 
Καὶ φωτὸς παῖδα τὸν σὸν ἔργασαι λάτριν 
Σὺ ὙΧΖΡ ὑπάρλεῖς ἀγιτσμὸς xal μόνος 
᾿Βυῶν, ἀγαθς, τῶν ψυχῶν καὶ λχμπρότν,ς" 
Ka: 39i ποεπύντως ὡς θεῷ «αἰ Δεσκότη 
Δόξαν ἀπαντες πέμπομεν x10' ἡμέον, 








J3YMEONIS METAPHRAST /fi 


OPERUM PARS SECUNDA 


COMPLECTENS 


CARMINA PIA, EPISTOLAS, SCRIPTA CANONICA ET HISTORICA. 


IAMBICI TRIMETRHI. 


(Veteres Poet Groci Geneete 1614, fol. tom. lI, pag. 753, cum interpretatione nostra.) 


Στίχοι Συμεῶνος τοῦ Mttagoiaton. Β Symeonis Melaphrasle versus. 
ν φαγεῖν, ἄνθρωπε, σῶμα Ae2::5z00, Tu qui comedere cogitas corpus Domini, 
πρόσελθε, μὴ φλεγῇτ᾽ πῦρ τυγχάνει, Timens accede, homo, ne igne ardeas. 
δὲ πίνων alpa zo; pstousizv, At divinum sanguinem ad communionem bibens. 
v χχταλλάνηθι cut; σε λυποῦσι, Primum te molestantibus veniam dato, 
α θαῤῥων μυστικὴν βρῶσιν φάγε, Exinde fidens mysticum cibum sume. 

“Ἕτεροι στίχοτ, Alii versus. 
À μετασχεῖν της φρικώξους θυσίας Antequam hostiam tremendam percipis 
ποιοῦ σώματος τοῦ Δεσπότου͵ Domini tui vitam afferentis corporis, 
πρόσευξαι τῷ τρόπῳ μετὰ τρόμου" Hoc modo precare cum timore Σ᾿ 
αδίζω πρὸς θείαν χοινωνίαν, Accedo jam ad communionem divinam, 
"υργὲ, μὴ φλάξῃς με τῇ μετουσίᾳ' O Creator, ne me aduras hoc cibo; 
tp ὑπάρχεις τοὺς ἀναξίους φλέγων, Namque ignis es indignos adurens, 
γῦν χαάθαρον ἐκ πάσης με χηλίους, C Sed purum effice ergo me ab omni macula. 
Τοῦ αὐτοῦ. Ejusdem. 
ὃν αἷμα φρίξον, ἄνθρωπε, βλέπων᾽ Cernens divinum cruorem, horresce, homo; 
ξ γάρ ἔστι τοὺς ἀναξίους φλέγων, Nam carbo est indignos adurens. 
b σώμα xal θεοῦ με xai τρέφει" Dei corpus me deum facit et alit, 
) πνεῦμα, τὸν δὲ vouv τρέφει ξένως, Namspiritum deumfacit, οἱ mentem alit mirabiliter 
Τοῦ αὐτοῦ, Ejusdem. 

i δὲ τύχῃς τῆς χαλῆς μετουσίας, Cum tu potitus es sacra communione 
οποιῶν μυστιχῶν δωρημάτων, Deique donis mysticis vitam przstantibus, 
ον εὐθὺς εὐχαρίστησον μέγα, Celebra Deum statim, οἱ gralias totus age; 
ἰὃδε θερμῶς Ex ψυ ἧς θεῷ λέγε" Et fervide deprome hzc pectore verba : 


ot, ὁ Θεός" δόξα σοι, ὁ Θεός" 2522 σοι, ὁ θεός, — Gloria tibi,Deus, gloria tibi, Deus, gloria tibi Deus. 





ALPHABETA MORALIA QUATUOR 


M Apud. Allatium, subra col. 131.) 


SYMEONIS METAPHRAST E. 











ΣΥΜΕΩΝ MATIXETPOY 


ΚΑΙ AOTOGETOY TOY APOMOY 


EIIIZTOAAI. 


SYMEONIS 


MAGISTRI 


ET LOGOTHETJE CURSUS 
EPISTOLAE. 


(Apud Allatium, in Diatriha de Symeonibus.) 


Ι. 

Ut scite qui scripsit, οἱ prorsus foriurate, in 
eum qui ante stabat, jaculum jecit : et qui vulnus 
accepit, si sensu non careat, gaudebit potius ani- 
mumque voluptate explebit, suaviloquentize melle 
delinitus : similisque fuerat oratio quodammodo 
torquibus, pondere quidem gravibus. sed materia 
aureis; qui arlificii summa venustate oculos adeo 
delectent, ut molestio, qui ex pondere advenit, 
sub pretiose malerim e! artificii pulchritudine 
recondita, sensum effugiat. 

I[. iVicete Smyrnensi metropolita. 

Venere ad nos littere amicissimi mihi, el in 
omnibus preliosissimi animi verum exemplum 
atque imago. Sic enim per cas el mores probis- 


simos e: zquilatem (illam nempe tuam) expresse- B 


ras, ul eumdem ipsum Nicetam meurn oculis 
mihi viderer aspicere, ulut est, as'antcm, et quam 
mollia atque suavia colloquia mecum conferentem. 
Et erat omnino necesse, animo ita composium el 
expetitum ab omnibus, pari ratione el lingua esse 
instruetum, ne nimium absens eos contristares, 
quos tuis sermonibus hilaritate afficias ; sed veluti 
presens temetipsum amicis exhibeas Sed utinam 
perpulchre ejusmodi imaginis rursus exemplar 
intueri fas esset, ut non eo solum modo, quod 
apparet, ad multum tempus, sed te vere eliam 
concupilo perfruamur. 
IIl. Eidem. 

Perpulclram hanc et gratiosissimam epistolam, 
et quai, quispiam nuncupaverit Musarum artificio- 
sissime fabrefactum opus, vere sapientissime et 
philosophia addictissime sacerdos, accipiens.gavi- 
sus suin, ila ine juvet veritas, elt lubentiis delibu- 
tus, genio meo benefeci, ipsumque scriptoris ani- 
mum conjeci, quant» ille mansuetudinis, quante 
modesti:? οἱ quantz» probitatis indicia pra se ferat. 
Licet enim oratio videatur aspera, erga eum nempe 


A', 

εὐστόζως ὃ τράψας, καὶ λίαν ἐπιτυχᾶς im 
τοῦ προκειμένου ἀφῆχε τὸ βέλος, καὶ ὁ τὴν zm 
ἐεξάμενος, εἴ τις αἴσθησις, ἧἡσθήσεται p, a 
ἡδονὴν ἔξει, τῷ μέλιτι τῆς ἡἧδυεπείας εὐρρεὰ: 
Καὶ ἔωχέ no; ὁ λογος xÀo dp τινι, βαρεῖ» 
ὁλχὴν, γρυσῷ ὃὲ τὴν ὕλην, καὶ πολλῷ τῷ xxix 
tÍ4vni τὴν ὄψιν θέλνοντι᾿' ὡς κλέπτεσθαι ε s. 
λανθχνειν τὴν ἀπὸ τοῦ βάρους a4 520.2, ἃ τῷ 
τῆς ὕλης χαὶ τῷ περιχαλλεῖ τῆς τέχνης ime 
μένην, 


Α 


* 
ἧς 


B. Νιχήτᾳ μητροπολίτῃ Σμύρνης. 

ΠΓράμματα ἡμῖν ἧκεν, ἐνχργῆς εἰκὼν τῆς τίς 
ἐμοὶ τιμίας καὶ φιλτάτης ψυχῆς. Οὕτω γὰρ ἔπε 
νὰς δι᾽ αὐτῶν ἤθη τε τὰ χρηστότατα,͵ καὶ ἐκπιεῖπ», 
ἐχείνην δὴ ποὺ τὴν σῖν, ὥστε αὐτοχρτμα ὁρᾷν ἃ 
χοῦν τὸν ἐμὸν Νικήταν, ἐστάνχι τε, ὥσπε; m 
χαὶ ὁμιλεῖν μάλα μελιχρὼῶς καὶ ἠδέως. Καὶ ἃ 
πάντως τὸν οὕτως ἔχοντα ψυχῆς, καὶ ἐπέραστον x 
πολλοῖς ὅντα, οὕτως ἔχειν xal γλώττης, ἵνα uie 
Opa λυπῖῆς ἀφιστάμενος, oU; εὐφραίνεις, ἀλλ᾽ 7A 
σεαυτὸν ὡς παρόντα τοῖς φιλοῦσι, παρέχεις, D 
ἀλλὰ τἔνοιτο τῆς καλῆς τχύης εἴκόνος vai τὸ τὰ 
τότυπον ἐπταῦθις ἰδεῖν, ἵνα μὴ τῷ δοκοῦντι pii 
ἐπιπολὺ, ἀλλὰ καὶ τῷ ὄντι τοῦ ποθουμένου χα: τῷ 
φυμεν. 


I^. Τῷ αὐτῷ. 

Τῇ καλῇ ταύτῃ “αἱ χαριεστάτῃ τῶν ἐπιστὼ 
ἐντυχὼν, xx ἣν ἄν τις καλέσειεν ἔργοι τι Mon 
τὸ φιλοτεγνόνατον, σοφώτατε τῷ ὄντι xal φιλοτῶ 
πατε ἱερέων, ἤπτθην, μὰ τὸν ἀλήθειαν xai τὸν 
ga 40v μεστὴν τὴ» ψυχὴν, αὐτῆς Mi τῆς «οὐ τρῖ 
τος ἐστομασχμην ψυχῆς, 0376 μὲν ἡμερότηνος, b 
δὲ τῆς ἐπιεικείας, ὅσης δὲ τῆς χρηστότητος τὰ ei 
δολα διαφαίνει, Εἰ γὰρ καὶ τραχεῖς οἱ λόγοι ὄδοχο 
λαθ᾽ ὅτου δὴ xal γεγόνασιν, ἀλλὰ τοῖς καλῶς cit 


EPISTOLJE. 


230 


ot; οὐχ ἄδῆλον ἕξουσι τὸ ἡδὺ, xai ὅτῳ δὴ A quem respicit ; at qui probe eam delibaverint, nz 


λιτ τῆς ψυχῆς συγχεχραμένοι πεφύχασι" 
t δοχεῖν, ὁ τοῖς σκχέωμμασιν ἐχείνους βαλλό- 
τοῖς χαλοῖς, οὐχ ὑόρεσι βάλλεσθαι μᾶλλον, 
P1 ^ » 
oq πάττεσῦχι δόξει, ᾿Επεὶ δὲ τὸ ῥόδον ἔχει 
νας ἀχάνθχς συνεξανθούσχς, ἀλλ᾽ οὐ παρὰ 
οἷς φιλοχάλοις ἀηδὲς, ἀλλὰ καὶ σφόδρα προσ- 
καὶ ἐπίχαρι" καὶ τὸ γλυχὺ τοῦτο ξύλον τὸ 
(κιννήμωμον αὐτὸ καλοῦσιν) ἔχει μέντο: 
«soy ἀπὸ τῆς φύσεως, ἀλλ᾽ ἐντεῦθεν μᾶλλον 
, λαὶ διεγείρει τὴν ὀρεξιν’ καὶ αὐτὸν δὲ 
ρωτά φασι τοῖς βέλεσι χαίρειν, καὶ οὐχ ἐχτὸς 
it τῆς ὀδύνη: τὴν ἡδονήν, πως ὁὲ xai τὰ 
κέχνης ἄνθη χαθωράίζε τὴν ἐπιστολήν 1 oix 
|) τῶν ὀνομάτων καλλιέπεια χαὶ φαιὲρότης ! 
à τῆς συνθέσεως ἀρμονία | τὸ δὲ τῶν σχωμ- 
εὔστοχον χαὶ δάχνον μετὰ τοῦ ἤδοντα' 3 
Γρχφιχῶν “ρήσεων εὐχαιρία, καὶ ἣ ἐν ἅπα- 
πρέπουσα φυτιλή τις εὕροιχ χαὶ «χάρις, oiov 
τις κατὰ τὴ» ὥραν γλυχερὰν λιδάὸχ χαὶ 
ν ἀποτταξουτα, Καὶ i( τ᾿ ἀῤῥητὰ ἀναμετρό- 
, * 4 ’ “κ᾿ ν᾿" 
με 6Co«ct, xata τὸν εἰπόνιχ, Πάντως ὁὲ ἔδει 
ως εὐπρεπὴ τὸν βίον, οὕτως εἶναι καί τὸν 
ἐπιτερπῆ, (va μὴ βασιλεύῃ μώνον ἀνδρῶν, 
αἱ xata βίου παντὸς, χαὶ χατὰ λόγου χέχτη- 
νιχῶσαν, 
Δ΄, Τῷ Δχοδιχείλς, 
, . 1 * . 4 ^ 
ἅμην τὴν χαλὴν ἐκείνην, καὶ ἡδίστην ἐπι- 
ἐναργῆ τῷ ὄντι γαραχτῆρχ τῆς ἀγαθης go) 
ὁχείχς ψυχῆς. Καὶ γὰρ φέρων αὐτῇ ἐνέθηκας 
Ὲ σῶφρον, χαὶ ἡμερότητα, xai μελιχρὸν 
^ , ^ - e.t ^ 
χαὶ τὴν ἀπὸ τῶν χειλέων ῥέουσαν ἠδο- 
Ρ ^J, ^ 9 9 “Ὁ et 
αἱ μοι ἐδόχεις, OV αὐτῆς ὁμιλεῖν, ὥσπερ 
ἔχεις μᾶλα κο"μίως, παρχμιγνήων χόσμῳ 
ἄριτας, Οἷος σὺ ταῦτα χιρνᾷν ἐξαίσιος, 
τρὸν tt φιλίχς ἀπόῤῥητον ταῖς ψυχαῖς b4- 
"goce ἐπιστολὴν ἀνεγίνωισχον, 
. , ' à , , 
ἔλεγον δύνχαθαι πλέον τὰς σώφρονας qi- 
ἤπερ τὰς μὴ οὕτω ἐχούσ:ς ! xal τι μέγχ 
, . * , » . 4 - - 
ἰέναι τὸν ἱμάντα ἐχεῖνον ἔφχσχον, ἐν ( ci 
4 er , * » » 
καὶ ἵμέρος, καὶ τ᾽ GÀÀx τὰ τούτων αἰσχίω, 
πάνυ πρὸς τὰ τοιαῦτα θάδιον Ala γεγονέναι, 
"AAA! ἢ ἐπιστολὴ, πόσων μὲν χαρίτων πλειό- 
πορος ἣν πόσῳ Oi xal σώφρονα νοῦν πλέον 
0x. δυνχμένη Ταῦτά τε ἔλεγον, χαὶ ἐμα- 
σε τῆς γλώττης, οὐχ οὕτως ὥσπερ σὺ τὴν 


e , * 
ποτε XT 


illi et dulcem degustaverint, οἱ quantum ea cum 
animi melle commisceatur, animadverterint. Et 
nihi plane videtur, qui perpulchris dicteriis illis 
impetitur, non injuriis appeti, sed magis rosis in- 
spergi.Quandoquidem etsi ross una cum flore ena- 
tis simul horrent spinis, non propterea coloris stu- 
diosis ingrata; imo quam maxime concupila et 
gratiosa evadunt; et dulcehoc lignum Indicum, cui 
cinnamomo nomen est, natura quidem sua mor- 
det, sed eo msgis ac magis vellicat, et cibi appe- 
tentiam excitat. Ipsum etiam Cupidinem tradunt, 
sagillis gaudere, ei non absque dolore voluptatem 
impartiri. Quonam non modo et ex arte petiti flo- 
res Epistolam decorabant? Qui nominum delectus 
el splendor ? qua compositionis concinnitas? At 
dicleriorum exactum arte pungensque cum volup- 
tate, et Scripturz auctoritatum opportunitas, et in 
omnibus convenieus et naturalis aflluentia et gra- 
tia, veluti fructus quispiam in tempore, dulcem 
gulam suavemque instillat. Et quid opus est, me, 
qui verbis exprimi nequeunt, oralione persequi,ut 
ille aiebat? Prorsus addecebat eum, qui sic vita 
spectabilis est, ita esse et oratione jucundum, ne 
viris lantum imperilans, sed el inter vita instilula 
varia omnesque orationis modos ,palmam haberet. 
IV. Laodiceno. 

Perpulchram illam et jucundissimam epistolam 
suscepi, manifestam probi tui et suavis animi effi- 
giem. Namque in ca de tuo apposuisli et morum 
gravilalem, el tranquillitateni mentis, et inelleum 


C spiritum, et, qua a labiis eflluit, voluplatem. Et 


mihi videbaris per eam serinonem admodum de- 
core conferre, uli tibi moris est, pulchritudini 
gratias immiscens, qui in illis misceudis et aculeo 
amicilis, oratione exprimi non aque facili, in 
animos injiciendu przclare eximius es. Adeo ut 
percurrens epistolam, Quanto, inquiebam, robore 
plus prudentis gratie, quam qua ila se non ha- 
beant, abundant? et magnum quid egisse cingu- 
lum illud, asseverabam, in quo et concubitus et 
amor, et alia hisce obsccniora, ad similia Jovem 
ipsum propensissimum alliciens. At epistola quot 
gratiis iisque affluentioribus redundat, quantoque 
potioribus viribus ad mentem prudentem manci- 
pandam potest et pollet? Hzc ipse dicebam, et 


πτοριχῶς xal εὐτέχνως, ἢν ἐπεὶ μηδὲν ἔγνως D beatum te esseob lingua prestantiam predicabam, 


τῆς ἔχουσαν, ἀπὸ τοῦ χεγρῆσθχι τῷ μεγάλῳ 
| πρὸς λόγους, ἔχρινας ἐπχινετν, οὗτος δὲ 
ὃ φιλοσοφεῖν ἑλόμενος, χαὶ λιτότητα, ὡς οὖχ 
Xo; τις βασιλέων, ἠγαπηχὼς, ἀνέχεται καὶ 
€» πάντως τῆς γλώττης, οὐδὲν, μὰ τὸ g- 
Xiv χόμψον, οὐδὲ περιττὸν ἐχούσης, ὥσπερ 
Τὺ θερμουργὸν ἀπέλαδον σχεῦος, οὐ χρείας 
κιᾶλλον, μὰ τὴν σὴν ἱερὰν «εφαλὴν, ἢ φιλίας 
! τὶ ταύτης ὑπόμνημα εἶνχι τῷ θερμῳ τῷ» 
θυμτ,τῇ. 


non ?qua ac tu meam, oratoriis flosculis οἱ di- 
cendi artificio fretus; quam cum ipse agnovisses 
nihil ex se habere, quod et magnus imperator ad 
dicendum uteretur, laudibus tuis dignam ju4icasti, 
Verum et cum semel animum ad philosophandum 
addixit,tenuitatem,ut ex aliis imperatoribus nemo, 
amplexus, et hanc quoque linguam utcunque su- 
stinet, nihil, per nostram amicitiam,comp!um ne- 
quesupereminens habentem, ne tu dixeris.Vas ad 
calefaciendum accepi, non ut eo ular; non, per 
tuum sacrum caput, sed ut amicitie igneum mihi, 
calidiorum tuorum studioso, monumentüm sit, 


231 
V. Eidem. 


Tus pietatis tabellas, diligenter percurrens, co- 
guoscensque le maxime animo angi, quod a nobis 
responsum ad (uas non habueris, hac tibi ratione 
valide et veritati ipsi consone respondemus.Silentil 
causa non est tuarum rerum oblivio, ut tute opina- 
ris ; neque quod eas flocci pendamus, segnior ma- 
nus redditur ad scribendum ; sed rerum publica- 
rum indeprecabilisoccupatio etassidua conflictatio, 
et nusquam de iis cura intermittens, et linguam et 
manum consistere et cominorari cogit, quominus 
ad tuas respondeamus. Sic est, linguam et manum 
retinet; animum vero non impedit, quin notorum 
et amicorum recordemur. Nunquam enim tantum. 
dem sollicitudo prevaluerit, ut et animo eorum 
memeriam evellat, 
juncti sumus. Sed hee quidem in optima animi 
parte sita est atque intime profundo insita,nolasque 
accuratas habet, Quee vero singulis diebus occur- 
runt, decenti providentia procurante, continuo fe- 
runtur, nihilum quidem eam liedentia. Addas illud 
quoque,nonuulia a te scripta,non responsione, sed 
fide magis indiguisse, ut vera apad nos istimaren- 
tur, qualia fuere de procuratoribus, qua non mul- 
tum ante tempus in cognitionem venerunt ; et ea 
ipse existimo, quam qua in Sagra gesta sunt, cre- 
credibiliora.Habes jam a nobissufficientem respon- 
sionem; vel, si vis, plage qui ab amore illata est, 
remedium : et oblecta te gaudio, quod non prom- 
ptum et quod ad inanus est, sed tutum opportu- 


numque possideas. Facultas enim est, etiam non t^ φιλοῦντι, μεμνῆσθαι δὲ καὶ 


amanti, literas scribere ; at memoria recolere, et 
mente retinere, qui amicitia conjunctus non est, 
nequit. Quod si quandoque tale scripserit, quod 
necessario responsum exigat,prorsus et scribemus 
et respondebimus. Interim modo tu preces funde, 
et Deum supplicationibus exorare non desinas, ut 
prospere nobis, quie pre& manibus sunt, eveniant. 
VI. 

Decursis tua pietatislitteris, mentem et scopum, 
qui in illis latebat, capere non potuimus. Namque 
voleus et libens, cum in gremio sententiam abdi- 
disses, multis nos ac variis erroribus implicasti, 
cum non esset, ubi exquisita rei propositae compre. 
hensiene mentem firmaremus. Quod εἰ qua ipse 


SYMEONIS METAPHRAST £. ?» 


Ε΄. Τῷ z5»uy. 

Τὸ τῆς θεοφιλείχς σοῦ γρημμᾶτετον imu, 
ἀναγυόντες, καὶ ἀθυχοῦντά σε παρὰ τὸ μὴ i 
91 δέχεσθαι παρ᾽ ἡμῶν διαγνόντες, ταύτην fo, 
μεθα τὴν ἀπολογίαν ὑγιῶς E, 49272», χαὶ cya s 
ἀληθείᾳ συνάδουταν, 05 λήθη τῶν σῶν ait 4. 
σιωπῆς, ὡς αὐτὸς ἔδοξας, οὐδὲ τὸ περὶ Diis 
ταῦτα ποιεῖσθαι, ῥᾳθυμοτέραν ἔχοιεν cw qu 
πρὺς τὴν γραφὴν ἀλλ᾽ ἢ τῶν δημοσίων az1213. 
τος ἀσχολία, xai τὸ διηνεκῶς ἦμας aztUnh 
περὶ ταῦτχ φροντίδι, τοῦτο καὶ γλῶτταν toma 
εῖρα τὰ παρ᾽ ὑμῶν ἀμείδεσθαι γράμματι, DL. 
ἀλλὰ γλῶτταν μὲν καὶ γεῖρα δακωλύει, tui 
εὐδαμῶς ἀπείργει τοῦ μεμνῆοθχι τῶν brune 
Μὴ γὰρ οὕτως ἰσχύσειέ ποτε δι᾽ αἰῶνος comi. 


quibuscum semel amicitia B «zl ψυχῆς ἐκδχλεῖν τὴν μνήμτιν τῶν cip da 


ἅπαξ φιλεῖσθλι χριθέντων’ ἀλλ᾽ ἡ μὲν ἐν x1üm 
τῆς ψυχῆς κεῖται καὶ ἐνδοτάτω βαθέως bows 
ἠεῖσχ, καὶ ἀγριδεῖς τοὺς τύπους ἔχουσχ᾽ τὸ ἃ πὶ 
ἡμέραν ἐμπίπτοντα τῆς προσηκούσης τυγχένα 
προνοίας φέρεται ἀεννάως, ατδὲν αὐτῇ riw 
πτοντα, "Allee τε δὲ xai ἕνιχ τῶν παρὰ $5» 
φέντων, οὐ τοτοῦτον ἀπολογίας, ὅσον ἐδεῖτο T3, 
καὶ τοῦ ἀλτθὴ παρ᾽ ἡμῖν δεῖξαι, ola τὰ τιρὶ ἐρ. 
χῆτῶν o) πρὸ πολλωυῦ γνωρισθένιχ" ὧν γ Aa 


ἔτυχον, καὶ πιστζ μοι ἔδοξε ταῦτα μᾶλλον Ὁ E 


Xayox;. ᾿Ἔμεις ὁρεοῦσν παρ᾽ ἡμῶν i 
(29, ἢ θεραπείαν τῆς κατὰ πόθον πλετ αὶ 
4239, ὅτι gun τὸ ῥᾷστον χαὶ πρόχ Ep. Usi Ἃ 
ἀτφαλὲς xai xaíotov ἔχεις. Γράφειν μὲν vni. 
κατὰ v9 qe 
τὸ μὴ φιλίως ἔχον, ἀδύνατον, Εἰ δὲ xai τω 
τί ποτε γράψῃς, οἷον ἀναγχαίως ἀπαιτοῦν τὴν Exe 
ηίαν, καὶ γράψομεν πάντως καὶ ἀπολογηνμὰ 
Μόνον αὐτὸς εὗχου, καὶ ταῖς πρὸς τὸ Θεῖον m 
εὐοδοὺῦν ἡμῖν τὰ ἐν χερσὶ, μὴ ἀμέλει. 







— 


S . 
τῆς σῆς θεοφιλείχς γράμμασιν dvtüyors 
τοῦ ἐν οὐτοῖς ἀποχεχρυυμένου σχοτοῦ za 
οὐχ ἠδυνέϑημεν, ἀπταφείξ γὰρ Íxousig τὴν iw 
συγχαλύχας, εἰς πολλὰς ἡμᾶς καὶ διαφόρους εἰ 
πλανᾶσῦχι πεποίηχας, μὴ, ἔχοντας ὅπν, στῶμεν 
ἀχριόετ καταλήψει τοῦ προχειμένου. Εἰ uiv | 


Τοῖς 


libi proposueras nobis occultare,tibieratin animo, Ὁ 90232 μὴ νοηθῆναι τὰ τοῦ σχοποῦ, πεπλήρυ 


finem jam habuere pro tua sententia. Quare vero 
et in ipso ingressu ea prorsus non texisti silentio, 
sed litteras cum illis communicasti, quos nolebas 
habere participes eorum, qu: per illas significa- 
bantur. Quod si qua scripseras omnino manifesta 
iis esse volebas, ad quos scripsisti, quid tibimet 
ipsi adversaris, rem peragens nihilo ab 2nigmate 
dissimilem, ut qua neque velles, ea ipsa velle te 
deprehezdaris? Si itaque prorsus aves, sicuti te 
velle sat scio, quam volens offudisti scriptis obscu- 
ritatem, rejiee. et tui consilii sententiam aperi. 
Neque enim quispiam de te dixerit, voluntate qui- 


σοι τὰ χατὰ υνώμην, Τί δὲ μὴ τὴν ἀρχὴν cir 
ἀμεσιωμησας, ἀλλ᾽ ἐχείνωνεις γραμμάτων, OX | 
ἡδούλου χοινωνοὺς ἔξειν, xal τῶν δι᾽ αὐτῶν Oni 
μένων Εἰ ἧπερ ἔγραψας δῆλα πάντως βούλει 7 
σθχι τοῖς πρὸς οὖς ἔγραψας, τί αὐτὸς σεαυτῷ ÜR 
διαμαχ μεν" eL πρᾶγμά τι ποιῶν, παρ᾽ οὐξὲν x 

“ματος διαλάττον, xil ἅπερᾶν ἰϑέλοις, ὁ ἐν ταυτῷ 
θέλων φαινόμενος ; Εἰ οὖν ὅλως βούλει, ὦ ὥσπερ o 
xii BojÀtt, περίελε ἣν ἐχὼν χατ τέχεις τῶν Te 
χαθηρῶς ἦμτν δήλου τὰ ΄ 


μΐνων ἀσχτειᾶν, χαὶ 
ἣν . 1 » any «ὃ μ . 
σκοποῦ. Οὐ và; ἂν vu ἐπὶ σοὶ λέξειεν, βούλεσ 
^ 4 . "^. ἢ *. . 
μὲν, uA δύνασθχ! Ci, xai ἀτονωτέραν ἔχειν : 


EPISTOL.£. 


234 


τῆς διανοίας, ὃς νοῆσαί τε ἀγαθὸς «i, καὶ A dem valere, sed viribus destitui et linguam possi- 


αι τὸ νοηθὲν ἱκανώτατος, Ο δὲ πρὸς τῷ 
͵ς ἐπιστολῆς ἔγραψας, ἀποδυσπετῶν, xal τὰ 
ἀθυμῶν, ὥσπερ ὑπὸ τούτου κωλυόμενος, 
«ἧς ἡμῶν ἀπολαύειν χαὶ θέας xal ὁμιλίας" 
P παρὰ σοὶ τεἴται" σοῦ γὰρ βουλομένου xal 
Ἰελόντων, τίς ἐσθ᾽ ὁ χωλύων ; ζητοῦμεν μα- 
λὴν ἀλλὰ xai ἀπὼν, μὴ παύσῃ μεμνημένος 
αἱ τὸ Θεῖον ἡμῖν τε xxl. τῷ λαῷ διὰ παντὸς 
Ιος, 


Z'. Κω)σταντίνῳ τῷ 'Ρωμχίῳ. 
ματά μοι ἧχε παρὰ τῆς φίλης ἐμοὶ xal χει- 


dere cogitatione imbecilliorem, qui et intelligere 
maxime possis, et intellectu concepta verbis ex- 
primere apprime peridoneus es. Ac quod in fine 
epistol: scripseras fastidiens, et tete animi maxi- 
mopere angens, quasi ab hoc impedireris, ne et 
aspectu nostro et colloquio fruereris, hoc in tua 
quoque manu est. Nam sí tibi in animo est, et nos 
non abnuimus, quis fuerit impedimento ? Hoc 
perquirentibus indica. Quidquid tandem sit, et hinc 
absens, nostri vivam perpetuo memoriam teneto, 
Numen nobis et populo continuo propitians. 
VII. Constantino Romano. 
Reddite sunt mihi littere ab amica mihi eL manu 


, γλώττης. Γράμματα φιλίας, ὅσης ἡδονῆς  etlingua; littere amicitie maximis voluptatibus 
οντα. Ἐγὼ δὲ ἠχθόμην διπλῆ, φιλίᾳ πάσῃ ὃ cumulatie, Ego vero egre tuli dupliciter, amicitie 


χως ἐπαρώμενος καὶ μεμφόμενος, οὐ τῷ στε- 
μόνον τοῦ φιλουμένου, ἀλλα καὶ τῷ παραζηλῶ- 
iv, χαὶ δεινῶς ὑποχνισθῆναι, xai παθεῖν τὴν ψυ- 
' οἷς ἑτέρους μὲν ἑώρων γραμμάτων ἀπολαύον- 
, ἐμὲ ὥσπερ ἠμελημένον τὸν παρά σοὶ Ὀρέστῃ 
»λάδην εἶναι οἰόμενον, ᾿Αλλὰ νῦν ἐπέχω τὸ 
ἐπιστολὴν δεξάμενος, μιχρὰν μὲν͵ χαλὴν δέ" 
ov εἰπεῖν, xol οὐ τρεῖς, ἀλλὰ μυρίας ἔχουσαν 
αὐτῇ χάριτας. Χαῖρε τοιγαροῦν, καὶ γράφε, 
ἴς τοιούτοις ἡδίστοις γράμμασι παραμυθοῦ 
πόθῳ τῷ περὶ σὲ xduvoucav ὡς ἡμεῖς γε 
ξίως ἐπαινοῦμεν μηδαμῶς, φιλοῦμεν δέ, 


H'. τῷ Δαοδικείας, 


ιἱλοῦμαι οὖν, ἐφ᾽ οἷς οὐκ ἔστι μοι ἀπολογή- 
ῥάδιον, οὐχ ὡς ἀποροῦντι ἀπολογίας, ἀλλ᾽ ὡς 
τι σχολῆς. Πλὴν τὸ μὲν σιωπᾷν ἐγχαλεῖσθω 
t£y tt γὰρ ἀληθείας, κἂν μηδὲ συγγνώμης ἀμοι- 
ὲ μὴ φιλεῖν, μηδέ ποτε, ἢ καὶ τὸ μὴ κατ᾽ ἄνθρω- 
γίζεσθαι πρότερον x&v οἱ λόγοι μὴ φέρωνται 
ὡς φίλους. ᾿Εγὼ γὰρ ὅπως ἔχω φιλίας πρὸς σὲ, 
ὃς οἷδας, ὅς γε τοῦτο τέως ὁμολογεῖς, ὅτι παρ- 
λῶ. ᾿Επεὶ δὲ τοῦτο, μηδὲ τῷ ἑτέρῳ διαπιστή- 
t καὶ ἀπόντα πλέον, θαρόντος μὲν γὰρ ἱκανὰ πα- 
σθαι τὸ φίλτρον ὄψις τε αὐτὴ, καὶ λόγοι xad 
ἀπόντος δὲ δεινὴ ἐπιθέσθαι ἡ ἔφεσις, παντὸς 
)σὰ τοῦ παραχαλοῦντος, ᾿Αλλὰ σὺ δυσπαραί- 
τρὸς τὴν σιωπὴν, πιχρῶς ἡμῖν αὐτὴν «αἱ Ba- 
τοοτείνων, ἤν οὐχ ἑκόντες, πόθεν ; ἀλλὰ xai 
κοντες φέρομεν πρὸς τοὺς φίλους, Γράφε τοί- 
τὸς, xai παραμυθοῦ, xal κατὰ τοῦτο μᾶλλον, 
Xx γνώμην τι πάσχοντας, ἐφ᾽ οἷς φιλεῖν ἔχον- 
χωλύμεθα πρὸς τὸ λέγειν' ὥσπερ εἴ τις ἀλγὼν 
οὔτο ἐπετράπη τὸ σιωπᾷν, χαὶ μὴ λέγειν τὴν 
να, 


universe, quasi pusilli animi essem, imprecans, et 
eam accusans, el quo te amato spoliarer, et, quod 
magis est, invidentie quodam motu acrique pruri- 
gine concitus, animo deflcerer, cum aliis tuas 
litteras reddi cernerem, me vero, qui aliquando 
apud te Orestem Pylades esse existimabar, ne- 
glectum contemptui haberi. At nunc vere debitum 
mihi tribuitur, dum accipio epistolam, parvam 
illam quidem, sed adeo pulchram, ut sermone 
exprimi nequeat; et non tribus, sed innumeris 
Gratiis refertam. Valeas igitur scribasque, et ejus- 
modi minutissimis epistolis ex tuo amore animum 
laborantem recrees. Sic nos tua digne laudamus 
equidem nunquam, sed plane amanus. 


VIII. Laodicensi. 


Accusor nunc, pro quibus non ita facilis respon- 
810 est : non quod responsioue destituor, sed quod 
otium non suppetit. AUamen silentium mihi impe- 
ratur : namque id a veritate alienum non est, licet 
venia excusalionis non careat: amor vero erga 
amicos, nunquam mihi denegetur, aut uti homines 
non ratiocinari, etsi sermones ad amicos non de- 
ferantur. Ego etenim qua tecum amicilia devin- 
cior, tute ipse jam bene nosti, qui nec inficies is, 
prasentem te amaria me. ld si ita se habet, alteri 
quoque fidem adhibebis, multo magis absentem. 
Prasentis siquidem abunde salis cupidinem sola- 
bitur et aspectus ipse el sermones et colloquia : at 
absentis immaniler desiderium invadit, cum nulla 


Dleniet consolatio. Tu vero adversum silentium 


inexorabilis, illud nobis amare equidem graviter- 
que inculcas, quod non sponte; unde enim id 
contigerit? sed quam maxime invili erga amicos 
facimus. Scribe itaque tu, el recrea; ideoque 
potissimum, quod prster sententiam paliamur, 
dum, cum liceat amare, dicendi facultate privamur; 


ἃς 8i quis male se habens dolensque, ipsum hoc illi silentii lege imponantur, ne in sermone 


at, sed mutos corde premat dolores. 


θ΄. TQ αὐτῷ. 


X τὴν ἐντεῦθεν, ὡς μὴ ὥφελεν͵ ἐχδημίαν σου, 


IX. Eidem. 
Post tüum ex his partibus, qui nunquam conti- 


| ἡλώττης, οὐ διὰ γραμμάτων, οὐδ᾽ ὁτιοῦνπερ — gisset! discessum, neque per sermones, neque 


40i φίλης ἀχηχοότες ψυχῆς, οὕτω διακείμεθα, 


PaTROL, GR. CXIV. 


per litteras quidpiam chari mihi animi audiens,ita 
ἃ 


235 


lenter factam tolerant. At tu, qui hoc optime 
calles, quomodo suslinuisti per tantum tempus 
nos absque ulla consolatione deserere ? Siquidem 
ergo nostri tibi cura est: et certe est modis om- 
nibus, qui pars e! membrum ünius animi es : 
quam celerrime scribito, el animum consolare, cui 
ipse id idem es, quod ille, absque dubio, corpori. 


SYMEONIS METAPHRAST.E. 


afficior, ut qui scissionem ac separationem vio- A ὥσπερ ἀνάγχη τοὺς τομὴν 


236 


βιαίαν χαὶ διαῤῥνηβξι" 
ὑποστάντας, ᾿Αλλὰ σὺ ὁ ταῦτα εἰδὼς, πῶς ἠνέτχου 
τον τοσοῦτον χρόνον ἀπαραχλήτους χαταλιπεῖν ; Εἴ 
τι οὖν ἡμῶν μέλει σοι, μέλει δὲ παντω: μέλος ὄντι 
χαὶ μέρος τῆς μιᾶς ψυχῆς, γράψον τό τά ος καὶ πα- 
ραμύθησαι ψυχὴν, f, τοῦτο αὐτὸς cl, ὅπερ ἁτε νῶς 
ἐχείνη τῷ σώματι. 





ΣΥΜΕΩΝ ΜΑΓΙΣΤΡΟΥ͂ 


ΚΑΙ ΛΟΓΟΘΕΤΟΥ͂ 


EIIITOMH KANONON 


SYMEONIS MAGISTRI ET LOGOTHET/E 
EPITOME CANONUM 


(Ex Christoph. Jostelli Bibliotheca Juris canonici veteris, tom. 1I, p. 710. — In Symeonis epitome quatuor 
priora concilia ecumenica, Nieenum, Constantinopolitanum, Ephesinum et Chalcedonense, primum locum obtinent ; 
sequuntur particulares sen topice synodi, eo ordine : Ancyrana, Sardicencis, Neoczesariensis, Gangrentis, Antie- 


chena et Laodicensis, quibus etiar) addidit canones apostolicos, sed et Alricanos XCIV, et Tru 
i. 


epistolas canonicas Basi 


lenses, et ires 


Sanctorum apostolorum. 
1. Duo aut tres episcopi ordinant episcopum. 


2. Unus vero presbyterum, vel diaconum. 

9. Sacerdos lac, aut mel, aut siceram, aut ani- 
malia, aut legumina offerens ad altare, preter- 
quam novas spicas el uvas et oleum, et thymiama, 
deponatur. 

4. Fructus domum mittantur, primitie epis- 
copo aut presbyteris, quos primi sequentibus 
distribuant. 

8. Conjugem sacerdos si ejiciat, excommuni- 
cetur : si vero non introducat, gradu dejiciatur. 

6. Seeculares curas suscipiens sacerdos, sacer- 
dotio privetur. 


7. Qui cum Judeis Pascha celebrat, deponi-c ζ΄. 


tur. 

8. Sacerdos non communicans dicat causam ; 
quod si non dixerit, excommunicetur : suspectum 
enim reddit offerentem. 

9. Excommunicabis eum qui in oratione et 
communione non perseverat. 

10. Qui orat cum excommunicato aut gradu 
dejecto, suapte sententia condemnatur. 

11. Qui aliunde ejectum susceperit, magis ipse 
ejiciendus est. 

49. Qui excommunicationem mentitur, ideo 
maxime rejiciendus est. 

13. Sedem e» sede non invades, nisi qui ibi de- 


Τῶν ἀποστύλων, 

a. Δύο ἢ τρεῖς ἐπίσκυποι χειροτονοῦτιν ἐπίσχο- 
πον. 

B. Εἷς δὲ, πρεσδύτερον καὶ διάχονον, 

γ΄. Ἱερεὺς ὁ γάλα, ἢ μέλι, ἢ σίκερα, ἢ ζῶα, 
ἢ ὄσπριχ τῷ θυσιαστηρίῳ προσάγων, πλὴν χίδρων 
xal σταφυλῆς [σταφυλῶν] καὶ ἐλαίου, χαὶ χηρίου, 
xal θυμιάματος, χαθαιρεσθω, 

δ΄͵ Αἱ ὀπῶραι οἶχοι πεμπέσθωσαν, ἁπαρχὴ τῷ 
ἐπισχόπῳ ἢ τοῖς πρεσδυτέροις, ἃς οἱ πρῶτοι τοῖς 
ἑξῆς διανέμοιεν, 

ε΄, Τὴν βοηθὸν ἱερεὸς ἔκδάλλων ἀφοριζέσθω, μὴ 
εἰσάγων δὲ, καθαιρείσθω. 

G'. Κοσμικὰς φροντίδας δεχόμενος ἱερεὺς, ἀνι- 
&p0 c. 

Καθαιρεῖτο᾽ ὁ τελῶν μετὰ ᾿Ιουδχίων τὸ 
Πάσχα. 

». [ερεὺς μὴ μεταλχμδάνων λεγέτω τὸ at- 
τιον, ἀφοοιζέσθω δὲ μὴ Aeque ὕποπτον γὰρ 
πεποίηχε τὸν προσάγοντα. 

θ΄͵ ᾿Αφορίσεις τὸν τῇ εὐχῇ, καὶ τε μεταλήψει 
μὴ παραμένοντα. 

V. 'O συνευχόμενος ὑχοινωνήνῳ, ἢ καθῃρημένῳ, 
αὐτοχατάχριτο:. 

ιχ΄, Ὁ δεξάμενος τὸν ἄλλοθεν ἄδεκτον, ἀδεκτό- 


τερος- 

ιδ΄, Ὁ τὸν ἀφορισμὸν ψευσάμενος ἀδεανό- 
τατος. 

ιγ, θρόνον οὐκ ἐχπηδήσεις ix 


θρόνου, εἰ 


PLA 


— 


237 


EPITOME CANONUM. 


238 


ph τοῖς — dxst λυσιτελέστερος , ὡς διδακτικώτα- A gunt utilior sis,tanquam ad docendum aptissimus 


toc ^ xolvoto * xai touto πολλῶν ἐπισχόπων καὶ 
διακρίσει x2l ποραχλήσει, 

ιδ᾽, Κληριχὸς ἅπας ὁ τῆς οἰκείας ἔχστας, 
καὶ τὴν ἀλλοτρίαν οἰχῶν, «al πρὸς τοὺ ἐπι- 
σχόπου δυσωπούμενος, xal οὐ παλινοστῶν, ἀχοι- 
νώντιτος, Καὶ τοῦτον ὁ ἐν γνώσει χατέχων, αὐ- 
τοχιτάχριτος. 

ιε΄, ᾿Ανίερος ἅπας δίγαμος, ἢ παλλαχὴν ἐπι- 
τρέφων. 


(G^. ἊὋ ἀπολελυμένην, ἢ χήραν, ἢ θεράπαι- 
viv, ἢ μαινάδα λαδὼν ἱερεὺς, ὄντως ἀνίερος. ᾿ 


ιζ΄, Οὐ κεχλήρωται ὁ δύο ἀϑελφὰς, f, ἀνεψιὰς 
ἀγατγόμενος. 

ιη᾿.  κληριχὸς ἐγγύας οὐ δίδωσιν. 

ιθ΄. Εὐνοῦχος ἱερᾶται, 


x'. ᾿᾽Εχτομίας δὲ οὗ. 


xx'. Ὃ μετὰ χλῆρον ἑαυτὸν ἐχτεμὼν, καθ- 
ἕήρτιται. 

xb. 'O ἑαυτὸν ἐχτεμὼν λαίκος, ἐπὶ τριετίαν ἀφ- 
ορίξεται. 

xv. Πορνείᾳφ συσχεθεὶς ἱερεὺς, ἢ ἐπιορχίᾳ, 4 


xiipuau, καθήρηται, 
xb. Ὃ ἱερᾶσθαι μέλλων, εἰ βούλοιτο, mpoya- 


xz", Ἰερεὺς πιστὸν ἢ ἄπιστον τυπτήσας xaÜai- 
ρεῖται, 

xG^. Ὃ καθαιρεθεὶς εὐλογώτατα, εἰ τῶν θείων 
ἄψετα: κάλιν, ἰχχκηρυχτότατος. 

xL. 'O ἐπὶ χρήμασιν ἱερεὺς, μετὰ τοῦ χειροτο- 
νήσαντος χαθχιρούμενος ἔσται, xal «ἀτὰ Σίμωνα 
εἰσαεὶ ἀνοινώνητος. 

4$. 'O δι᾽ ἀρχόντων ἐπίσκοπος γινόμενος, χαθαι- 


ῥύμενος ἀφοριζέσθω. 


x. 'O ἐξ ἀναιτίου σχισθεὶς ἐπίσχοπος, καὶ 
Tap) ἄλλο θυσιαστήριον, μετ᾽ αὐτῶν ἔξει τὸ 
ἵστωτον [ἴς. ἔχπτωτον]. 

λ’, "ASe«toc ἑτέροις ὁ ἐξ ἑτέρου περιόντος ἀφ- 

$. 

λι᾽, Ξένος ἱερεὺς δίχα συστατικῶν ob προσδέ-- 
{εῖτι' xal ἔχων ἐπαναχρίνεται, xal εἰ τῶν ὀρ- 
Ντοκῶν προσίεται" εἰ δ᾽ οὖν, ἐφοδιαζόμενος ἀπο- 
τίμπεται. 

M'. Δίχα τοῦ πρώτου ποιεῖ οὐδὲν ὁ ἐπίσκοπος, 
ἃ μὴ τῷ τῆς παροικίας αὐτοῦ" καὶ ὃ πρῶτος 
io ἐχείνο οὐδὲν διὰ τὴν ἐφειλομένην ὁμό- 
Wa, 

M'. Μὴ χειροτονεῖν ὑπερόρια᾽ ὁ δὲ παρὰ γνώ- 
iv τῶν ἐγχωρίων ἐπιτελῶν, μετὰ τοῦ τελουμένου 

ος, 


JE. 'O νεοπρόδλητος εἰ δυσανχσχετεῖ πρὸς τὸ 
ἐγείψημα, ἀφορίζεται μέχρις ἂν παρπδέξηται" 
€ ἃ καρὰ τοῦ λαοῦ μὴ δεχθείη, ὁ χλῆρος ἀφορί- 
παι, ὅτι μὴ τὸν ὄχλον πεπαίδευχεν᾽ ὁ δὲ ἐστι, 

94. 





judiceris, idque multorum episcoporum judicio 
atque obtestatione. 

14. Omnis clericus propria relicta ecclesia in 
aliena degens, si ab episcopo revocatus non re- 
deat, excommunicatur, et qui hunc sciens et 
prudens detinet, ipsemet condemnatur. 


15. Quilibet secundo matrimonio junctus, aut 
concubinam nutriens, ad sacerdotium non admit- 
titur. 

16. Quisquis dimissam aut viduam, aut ancil- 
lam, aut bacchantem in uxorem acceperit, vere 
sacerdotio indignus. 

17. Non allegitur in clerum quisquis duas so- 


5. Tores, aut consobrinas in matrimonium duxerit. 


48. Clericus fidejussiones non dat. 

19. Eunuchus sacerdotio fungi potest. 

20. Qui vero seipsum absciderit, nequaquam. 

21. Si quis postquam in clerum cooptatus fue- 
rit, seipsum absciderit, deponatur. 

22. Laicus qui seipsum exsecuerit, per trien- 
nium segregatur. 

23. Sacerdos fornicatione, aut perjurio, aut 
furto obstrictus, deponitur. 

24.- Qui ad sacros ordines promovendus est, si 
velit prius uxorem ducat. 

95. Sacerdos fidelem aut infidelem si percus- 
serit, deponitur. 

, 26. Depositus justam ob causam, sires divinas 
rursum attigeril, maxime compellendus est. 

27. Qui data pecunia sacerdos factus est, una 
cum eo qui ipsum ordinavit deponatur, ac Simonis 
Magi instar in perpetuum excommunicetur. 

28. Qui principum, aut magistratuum potentia 
fretus ad episcopatur pervenerit, depositus segre- 
gelur. 

29. Episcopus qui sine causa se ab aliis segre- 
gaverit, atque aliud altare construxerit, cum ipso 
dejicietur. 

30. Ab aliis non recipiatur, quisquis ab alio 
superstite excommunicatus fuerit. 

31. Esternus sacerdos absque commendatitiis 
epistolis non recipitur, et si habeat, diligenter 
examinatur, num eos qui rectam fidem tenent 
approbet : sin vero, segregatur alque ablegatur. 


D 32. Absque primate nihil facit episcopus, nisi 


ea quie sunt sug parccise : ac primas sine illo 
nihil facit propter debitam concordiam. 


83. Extra proprios fines non est ordinandum : 
qui autem preter sententiam eorum qui in locia 
degunt sacros ordines peragit, pro non ordinato 
habeatur. 

94. Qui recens designatus est, si demandatum 
munus exsequi gravetur, segregalur, donec sus- 
ceperit : si vero a populo non receptus fuerit, 
clerus excommunicatur, quod plebem non edo- 
cuerit : ipse vero manet episcopus. 


299 


35. Singulis annis bis episcopi conveniant, pro- A 


pter dogmata et negotia. Primum quidem quarta 
Pentecostes hebdomada, secundo vero duodecima 
Octobris. 

96. Episcopus res Ecclesie? cum poteslale ad- 
ministret. 

37. Nihil quidquam consanguineo, nisi tan- 
quam pauperi largiens. 

38. Absque episcopo nihil facit presbyter et 
diaconus. Etenim ipsi populus creditus est. 


39. Res ad Ecclesiam et episcopum pertinentes 
manifest» exstent, ut et episcopus testetur, atque 
Ecclesia nullum damnum accipiat. 


40. Episcopus potestatem habeat super res ec-g — μ΄. 


clesiaslicas, cum eam super animas habeat : atque 
omnia juxta divinam voluntatem administret. 

4. Sacerdos aleator atque ebriosus, si non 
desinat, deponatur. 

49. Clericus et laicus similia faciens excom- 
municatur. 

43. Sacerdos mutui usuras exigens, uisi desinat 
delurbetur. 

44. Qui cum hereticis orat excommunicatur : 
qui vero hos clericos existimat, gradu movetur. 

49. Sacerdos baptisma et sacrificium hereti- 
corum recipiens, sacerdotio indignus est. 

46. Qui vere baptizatum denuo haptizat, ac 
eum qui impietate pollutus est non rebaptizat, 
sacerdos non est habendus. 

41. Secularis propriam uxorem ejiciens, aliam- 
que aut dimissam ducens, excommunicandus est. 

48. Qui non baptizat in Patrem, et Filium, et 
Spiritum sanctum, sed transgreditur illud pr»- 
ceptum, sacerdotio fungi non debet. 

49. Qui non tribus initiat mersionibus : sed una 
in Domini mortem, quod Dominus non dixerit, 
sacerdotio movendus est. 

$0. Omnis clericus a nuptiis et carne el vino 
abhorrens, si non emendetur, expellendos est. 

δι. Qui poenitentibus ron ignoscit, ipse venia 
indignior est. 

92. Sacerdos a vino et carnibus abstinens, nisi 
exercilationis causa, deponitur. 


93. Clericus citra itineris necessitatem in cau- D 


pona manducans, segregandus est. 

54.Clericusinjuria afficiensepiscopüm dejicitur. 

SoPresbyter vero et diaconus excommunicatur. 

56. Similiter autem qui surdum, claudum, et 
ceecum cavillis insectatur. 

$1. Episcopus pietatem non docens excommu- 
nicatur : deponitur vero si perseveret non docere. 

58. In clericum inopia laborantem, si se bene- 
ficum non praestet sacerdos, excommunicatur : 
deponitur vero si immisericors permanet. 

59. Qui impiilibri mentionem facit in concione, 
deponitur. 


SYMEONIS METAPHRAST.;E. 240 


À£'. Δὶς κατ᾿ ἔτος οἱ ἔπιτχοποι σηυνιετωσχὺ 
b * ^" 4 ^ ἢ . - * 
δια τὰ Ooquxiz, χαὶ τὰ  mpXopitx' πρῶτον μὲν, 
— - - P2 —- ^S 
τῇ τετάρτῃ τῆς Πεντηλοστῆς ἐδοομάδι' τῇ ὁ, 
4 ?, ΛΝ "^" p 
ὑπερδερεταίῃ, 6dósxacq τὸ δεύτερον, 
* * bd 9, , . 

AG'. Διοιχείτω μετὰ κυρίας τὰ τῆς ᾿Εχκλησίας 
ὁ ἐπίσχοπος πράγματα. 

λζ᾽, Μέτι τούτων συγγενεῖ, ἢ ὡς πένητι χαρι- 


ζόμενος, 

Àn'. Ατερ ἐπισκόπου ποιεῖ πρεσδύτερος οὐδὲν 
xal διάχονος. — xal γὰρ οἶτος πεπίστευται τὸν 
λχόν. 


λθ᾽, Τὰ τῆς Ἐκχλησίας, xai τὰ τοῦ ἐπισχόπου 
προκείσθω πράγματα φανερά" ἵνα χα: 6 ἐπί- 
σχοπος διχτίθιιταχι,͵ καὶ μένῃ ἡ Ἐλχλησία ἀτή- 
μος. 
ὁ ἐπ'- 
«ai 


᾿Εξουσιχζέτω τῷῴν ἐκκχλησιχστιχῶν 
σχοπὸς πραγμάτων, καὶ τῶν ψυχῶν γάρ᾽ 
διοιχείτω πάντα κατὰ τὴν θείαν ἀρέσκειαν, 
4 , 1 * , «δ 4 4 
μα᾽, ἊὋ κχυδιστὴς xxi πάροινος ἱερεὺς, εἰ οὐ 
παύει, χαθήρητχι, 
p Hd * 3 TRE! i on , 
μδ'. Κληριχὸς, xol λαϊκὸς, tX ὅμοιχ πράττων 
ἀφορίζεται, 
L , - ^ , , 4 4 4 " 
po. Toxoo; ἀπαιτῶν ὀχνείου ἱερεὺς, εἰ O9. TCXUEL, 
χαθήρηται. 
«- 
p. Ο συνευχύμενος αἱρετικοῖς ἀφορίζεται" 
καθχιρεττάι δὲ ὁ χληριχοὺς τούτους ἠγούμενος, 
με᾿, Κάπτισμα καὶ θυτίαν αἱρετικῶν δεξάμενος 
ἱερεὺς ἀνίερος, 
BG. 'O ἀνχόχπτίζων τὸν ὄντως βεδαπτίσμένον, 
xal μὴ ἀνχδαπτίγ ὸ λυσμέ ἀσεδοῦ 
μὴ ἀνχδαπτίζων τὸν μεμολυσμένον ἀσεθδόθεν, 
ἀνίερος. 
μζ΄. Τὴν οἰκείαν ἐκδάλλων ὁ χοσμιχὸς, καὶ ἄγων 
ἑτέραν, ἢ ἀποδελυμένην, ἀφοριστέος. 
μη. Ὃ μὴ βαπτίζων εἷς Πατέρα, καὶ Υἱὸν, καὶ 
ἅγιον Π,εὐμα, ἀλλὰ mapexOalvu, ἀνίερος, 


μθ΄, Ὁ μὴ τρισὶ μυῶν καταδύσεσιν, ἀλλὰ μιᾷ 
εἰς τὸν τοῦ Κυρίου θάνατον, ὃ μὴ ὁ Κύριος εἶπεν, 
ἀνίερος. 

ν᾽, Κληρικὸς ἄπας γάμον, χαὶ χρέα, καὶ οἶνον 
βδελυσσόμενος, εἰ μὴ διορθοῖτο, ἐχχήρυκτος, 

να΄. Ὃ τοῖς μετανοοῦσι μὴ συγγινώσκων, ἀσυγ- 
γνωστότερος, 

v9. Μὴ μεταλχμόάνων ἱερεὺς οἴνου xal χριῶν, 
εἰ μὴ δι᾽ ἄσκησιν, χαθήοηται, 

wY'. Ὁ δίχα τῆς κατὰ τρίδον ἀνάγχης χληρικὼς 
εἰς γχπηλεῖον ἐσθίων. ἀφοριστέος, 

v». ᾽Υδρίζων ἐπίσκοπον κληριχὸς καθαιρεῖται, 

νε᾿, Πρεσδύτερος δὲ χαὶ διάχονος ἀφορίξεται. 

VG". 'O δὲ χωφὸν, καὶ χωλὸν, καὶ τυφλὸν διχ- 
χλευάζων ὁμοίως. 

νζ΄, Τὴν εὐσέδειχν οὐ διδάσχων ἐπίσχοπος ἀφ- 
ορίζεται, καθαιρεῖται δὲ μένων ἀδίδακτος. 

νη. ᾿Ἐπιδεᾶ χληφιχὸν ἱερεὺς οὐκ εὐεργετῶν 
ἀφορίζεται, χαθαιρεῖται δὲ μένων ἀνέλεος, 


v0", ᾿Ασεδοῦς βίδλον ἐκχλησιάζων χαθαιρεῖται, 


241 
ξ΄. Πιστὸς ἐλεγχθεὶς ἐπ᾿ ἐγχλήέμχτι,͵ ἄχληρος. 


ξχ᾽, 'O ἀρνησίχριστος xxl ἀπόδλητος" ὁ δὲ τὸν 
xÀnou» ἀθετῶν, xxl πεταστρέφων, χατὰ λαϊχὸν 
προτιτός. 

ξ΄. Γευόμενος θύτης πνιχτοῦ, ἢ θηριχλώτου», ἢ 
θνησιατίοῦ, καθαιρετέος" ὁ δὲ λαϊκὸς ἀφορίξεται, 


Ey. Ὁ ᾿Ιουδχίοις συνευχόμενος ἀτορίζεται, 


ξδ΄, Φονεὺς χληριχὸς κχαθχιρεῖται᾽ λαϊχὸς δὲ 
ἀφοςίξεται, . 


fe. Κυριαχὴν καὶ Σάῤδόχτον ὁ  vrsttóc, πλὴν 
lvo: ἀποχήρυκτος, 
&G^. "o βιασάμενος κύρην. ἀφοριζόμενος, χατ- 


εχέτω xal ἄπορον αὐτὴν ὑπάρχουσαν. 


EP. Ὄ δίς χειροτόνητος, μετὰ τοῦ “ειοοτονοῦντος T, 


χαθχιρεῦῖται, εἰ μὴ αἰρετιαῦ, χεὶρ ἢ πρότερον. 

ξη᾽. Τὸν οὐχ ἀσιτοῦντα τὴν τεσσαρχγοσττν, ἢ 
τετράδα, καὶ παρασκευὴν, χληριχὺν χαϑαιρήσεις, 
τὸν 03 λαϊχὸν ἀφορίσεις᾽ εἰ μὴ δι᾽ ἀσθένειαν ἐμπο- 
δίγωνται. 

QV'. ᾿Αφορίζεται ὁ χηρὸν ἢ ἕλχιον τῆς ἐχχλησίας 
v3)9m* μετὰ τοῦτο xal πενταπλοῦν τοῦτο  xata- 
εἴϑετει, 

9. Ὁ ἱερὰ σχεύη εἷς χρῆσιν σφετερεζόμενος ἀφ- 
ορίζεται, 

oz'. Κατηγορούμενος ἐπίσκοπος, χαὶ καλούμενος, 
καὶ οὐκ ἀχούων, χαὶ δὶς χαλείσθω, xal τρίς" τοῦ 
δὲ ἐκιμένοντος, τὸ δόξαν ἡ σύνοδος ἀποφαίνοιτο, 

οδ᾽͵ Αἰρετιχὸς οὐ χατηγορεῖ ἐπισχόπου, οὐδὲ 
κιστὸς εἷς. 

ογ΄. ᾿Ἐπίσχοπος ἀντ᾽ αὐτοῦ ἐπίσχοπον ἀποδιοὺς 
οὗ χαθίστησιν. 

οδ᾽. Γίνετχι χωλὺς xai ἑτερόφθαλμος, ἄξιος ὑπ- 
ἄρχων, ἑπίσχοπος. 

o£'. Ὄ μέντοι τυφλὸς xal χωφὸς οὐ γενήσεται, 

eg. Ὃ δαιμονῶν οὐ χληροῦται, οὐδὲ συνεύχετχι" 


μετὰ δὲ τὸν καθαρμὸν, εἰ ἄξιός ἐστι, γίνεται, 


οἴ". Οὐχ ἐπισχοπεῖ νεοφώτιστος, οὐδὲ 
[ἴς. ταχϑἕος] ἐκ φαύλης διχγωγῆς προϊών, 

οἡ᾽. ᾿Ἐπίσχοπος ἀνεπίσχοπος ὁ δημόσια μετα, εἰρι- 
ζόμενος. 

οδ΄. Οἰχέτης ἀχλήρωτος᾽ 5 δὲ ὧν ἀξιος, ἐλευθε- 
ρυϑεὶς προδιδέζεται. 


π΄. Ἰεριὺς ἄρχων ἀνίερος. 


ταῦ "TOY 


z3'. 'O ἄρχοντα xal Buséa 
ra METTI TER 
π΄. Σεδάσμιος ἡ ἐξηχοντάδιόλος μόνον. 


παρὰ τὸ θέμις 


᾿Ἐπιτομὲ, «ἀνόνων τῶν ἐν Νιχχΐίς τριχχοσίων d 
ἀγίων Πατέρων. 
α΄. Οἵ εὐνουχοι εἷς χλῆρον ὃὲ, ἐσθωσαν" οἱ δὲ τέ- 
ἄνοντες ἑχυτοὺς μὴ δεχέσθωσαν. 

B'. Οἱ ἐξ ἐθνιχοῦ βίου μὴ ταχέως εἰς πρετόυτέριον 
ἀγίσθωσαν" δίχα γὰρ τῆς CX 490009 δοχιμασίας, 
, - ^s * " 
χαχὸς ὃ νεύφυτος. Εἴ τις ὁὲ xal μετὰ τὴ» χειροτο- 


EPITOME CANONUM. 
A 60. Fidelis eriminum convictus, in clerum non 


242 


adinittitur. 

61. Qui Christum negat, expellendus est : qui 
vero clerum spernit et subvertit, pro laico haben- 
dus est. 

62. Sacerdos si suffocatum, aut a fera captum, 
aul morticinum gustaverit, deponendus est : 
laicus vero excommunicandus. 

63. Qui cum Judzis orat, excommunicatur. 

64. Clericus homicida deponitur, laicus vero 
segregatur. 

65. Qui Dominica aut sabbato jejunat, uno ex- 
cepto, ejieiendus est. 

66. Qui puelle vim attulerit, excommunicatur, 
ipsam inopem licet sibi habeat. 

G7 His ordinatus cum ordinatore deponitur, 
nisi haeretici manu primum ordinatus sit. 

68. Clericum quadragesima, aut quatuor tem- 
poribus, et porasceve non jejunantem depones : 
laier m. vero excommunicabis : nisi infirmitas 
ipsis impedimento sit. 

69. Qui ceram aut oleum ecclesie furatur, 
excominunicatur : ac preterea quintuplum per- 
solvit. 

70. Qui sacra vasa in proprios usus transfert, 
Segregatur. 

11. Episcopus reus factus, si vocatüs non pa- 
reat, bis et ter vocetur : si vero perseveret, sen- 
tentiam synodus proferat. 

79. Mwreticus non accusat episcopum, neque 
fidelis unus. 

19. Episcopus vita excedens, episcopum in 
suum locum non subrogat. 

14. Claudus et altero oculo privatus, si dignus 
sit, fit episcopus. 

15, Cieeus tamen et surdus non fiet. 

16. Dzmoniacus non cooptatur in clerum, ne- 
que cum aliis orat; post purgationem vero, si 
dignus sil, fit clericus. 

11. Recens illuminatus non creatur episcopus, 
neque qui nuper a malo vite? genere recessit. 

78 Episcopus negotia publica tractans, episco- 
patu indignus est. 

19. Servus in clerum non recipitur, qui vero 
dignus est, libertate donatus promovetur. 

80. Sacerdos magistratum obiens, profanus ha- 


Dbeatur. 


81. Qui magistratum et imperatorem contra jus 
fasque contumelia afficit, puniendus est. 

82. Sexaginta librorum canon tantum venera- 
tiune dignus est. 


Epitome canonum. cccxvii. Patrum. Nico 
convocatorum. 
1. Eunuchi in clerum recipiantur; qui vero 
seipsos exsecant, non recipiantur. 
2. Qui ex gentili vita prodeunt, ne statim ad 
presbvteratum promoveantur, nam absque proba- 
lione qua progressu temporis fit rejiciendus est 


243 


SYMEONIS METAPHRASTAE. 


244 


neophytus. Si quis post ordinationem deliquisse À νίαν ἀμαρτήσας ἀποδειχθείη ἢ πρότερον, ἢ ὕστερον, 


compertus fuerit prius aut postea, hic clero ex- 
pellatur. 

9. Subintroductam ne quis habeat, prxter ma- 
trem aut sororem, easque personas, que omnem 
suspicionem effugiunt. 

4. Episcopus ab omnibus provincialibus consti- 
tuitur : sin vero, saltem a tribus, reliquis per 
litteras consentientibus : praecipuam tamen auc- 
toritatem metropolitanus habeat. 

5. Qui ab aliis excommunicati sunt, ab aliis ne 
suscipiantur, praeterquam si propter pusillanimi- 
tatem, aut contentionem, aut quid ejusmodi ex- 
communicatio facta fuerit. 

6. Alexandrinus episcopus super /Egyptum, 


οὗτος πεπαύσθω τοῦ κλήρου. 
γ᾽. ᾿Επείσαχτον μήτις ἐχέτω, μητρὸς δίχα, ἢ 
ἀδελφῆς, καὶ τῶν φροσώπων à πᾶσχν ὑποψίαν ἀπο- 
διδράσχει. 

δ᾽, ᾿Επίσχοπο: ὑπὸ πάντων τῶν ἐπαρχιωτῶν χαθ- 
ἰσταται. Εἰ δὲ μὴ, τέως τριῶν, τῶν ὑπολοίπων διὰ 
γραμμάτων γινομένων συμψήφων᾽ τὸ μέντοι χρά- 
τος ὁ μητροπολίτης ἐχέτω. 

ε᾿, Οἱ δι᾿ ἑτέρων ἀφοριζόμενοι, ὑφ᾽ ἑτέρων μὴ 
προσδεχζσθωσαν, πλὴν εἰ μὴ διὰ μιχροψυχίαν, ἢ 
φιλονειχίαν, f, τι τοιοῦτον ὁ ἀγορισμὸς γέγονε". 

ζ΄. Αἰγύπτου, xai Λιδύῃς, xai Πενταπόλεως, ὁ 
᾿λλεξανδρεὺς ἐχετω τὴν ἐξουσίχν᾽ καὶ ὁ Ρώμης 


Libyam, et Pentapolim potestatem habeat: eig τῶν ὑπὸ ᾿Ρώμην, καὶ οἱ ἐν ᾿Αντιωχείᾳ, καὶ οἱ λοι- 


Romanus super eos qui Rome subditi sunt. Item 
Antiochenus, aliique super sibi subjectos. 

1. Si quis episcopus citra primi sententiam 
creatus fuerit, ne sit episcopus. Multorum suffra- 
gio secundum canonem lato si tres aliqui contra- 
dicunt, eorum sententia irrita sit. 

8. Episcopus /Elie honoretur, servata melro- 
poli dignitate sua. 

9. Heretici Cathari, id est pui dicti acceden- 
tes primum profiteantur se Ecclesia fanctionibus 
assensuros, ac cun) bigamis communicaturos, 
lapsisque veniam impertituros. Ac si qui ordinati 
reperiantur, sint in eodem ordine, exempli gratia, 
qui vere est episcopus, sit episcopus : qui vero 
apud Catharos est episcopus, sit chorepiscopus, 
vel presbyteri aut episcopi honore gaudeat. Ne- 
que enim duo erunt in una urbe episcopi. 

10. Qui sine examinalione ordinantur, si dein- 
ceps delicti arguantur, e gradu deturbentur. 

11. Quicunque ex lapsis ordinati sunt, per 
ignorantiam aut dissimulationem eorum qui eos 
ordinarunt, deponantur. 

12. Qui sine necessitate transgressi sunt, etsi 
venia sint indigni, veniam tamen aliquam conse- 
cuti duodecim annos sese submittant. 

13. Qui vim passi ac restitisse visi sunt : deinde 
impietali consenserunt ac resipuerunt, decem 
anuos excommunicantur. Considerandum esl in 
omnibus ponitentie genus. Ας si is qui penam 
suscipit, ferventiorem se in ponitendo ostendat, 


humanius cum eo agat episcopus : si vero frigi- D 


diorem, severius. 

44. Qui vita excedunt, communicent. Si vero 
quis ipsorum convalescat, sit cum iis tantum qui 
orationis sunt participes. 

15. Si quis catechumenus lapsus fuerit, hic 
tres annos audiat idque solum : deinde cuim ca- 
techumenis oret. 

16. Ex urbe in urbem neque episcopus, neque 
presbyter, neque diaconus migret. Siquidem rur- 
sus restituentur ecclesiis in quibus ordinati sunt. 


11. Quotquot presbyteri et diaconi ab ecclesia 


ποὶ τῶν olxsiov. 


ζ᾽. Εἴ τις δὲ ἐπίσχοπος τῆς τοῦ πρώτου ὀΐ,α γέ- 
νῆται γνώμης, μὴ ἔστω ἐπίσχοπος" ἐπὶ δὲ τὴν τῶν 
πολλῶν ψῆφον γινομένην χατὰ xavóva, εἶ τρεῖς τ'- 
vec ἀντιλέγοιεν, εἴεν ἀδέδαιοι, 

η΄. Ὃ ἐπίσκοπος Aliae τιμάσθω, σωζομένου f 
μητροπόλει τοὺ οὐτῆς ἀξιώματος, 

θ᾽, Οἱ χαθαροὶ προσερχόμενοι, πρῶτον ὁμολογεί- 
νωσαν, ὅτι συνθήσονται τοῖς τῆς ᾿Εχχλτσίας θε- 
σμοῖς᾽ x«t κχοινωνήσουσ: διγάμοις, καὶ συγχωρή - 
σουσι τοῖς πεπτωχόσι᾽ χαὶ οὕτως οἱ εὑρισκόμενοι 
χεχειροτονημένοι ἐν τῷ οὐτῷ τάγμλτι. Οἷον, ὁ μὲν 
κυρίως ἐπίσχοπος, εἴη ἐπίσκοπος’ ὁ δὲ παρὰ τοῖς 
καθαροῖς ἐπίσχοπος, ἢ «ωρεπίσγοπος ἔσται, ἢ πρε- 


᾿σδυτέρου τιμὴν, ἢ ἐπίσκόπου χεχτήσθω. Οὐ γὰρ 


ἔσονται δύο εἰς μίαν πόλιν ἐπίσχοποι. 

C, Ol ἀνεξετάστως χειροτονούμενοι, εἰ ἐξῆς ἐλέγε 
χοιντο ὅτι ἥμαρτον, οὕτω πεπαύσθωσαν, 

ια΄. Οἱ παραπεπτωχότες ἢ ἀγνοίᾳ, ἢ γνώσει τῶν 


χειροτονησάντων, προαχθέντες, χαθαιρείσθωσαν. 


ιβ’, Ὄσοι y "pl; ἀνάγκης παρέδησαν, εἰ xai συγ- 
γνώμης ἦσαν ἀνάξοιοι͵ συγγνώμης τινὸς ἀξιούμενοι, 
δώδεχα ἔτη ὑποπιπτέτωσαν. 

ιγ΄. Οἱ βιαζόμενοι καὶ δόξαντες ἀντιστῆναι, εἴτα 
καταθέμενοι τῇ ἀσεύείᾳ, xal ἀναστρατευσάμενοι, 
δεκαετίαν ἀφοριζέσθωσαν, Σποπητέον δὲ ἐφ᾽ ἅπασι 
τὸ εἶδος τῆς μετανοίας" xat θερμοτέρως μὲν μετα- 
μελουμένου τοῦ δεξαμένου τὺ ἐπιτίμιον, φιλανθρω- 
πότερον ὃ ἐπίσχοπος διατιθέσθω᾽ ψυχροτὲέρως, δὲ, 
δραστιχώτερον. 

(9, OE ἐξοδευόμενοι χοινωνείτωσαν᾽ εἰ δέ τις αὖ- 
τῶν ὑγιάνοι, ἔστω μετὰ τῶν τῆς εὐχῆς χοινωνούν- 
των, χαὶ μόνον. 

ιε΄, Εἴ τις παραπέσοιτο χατηχούμενος, οὑτωσὶ 
τρισὶν ἕτεσιν ἀχροάσθω, καὶ μόνον" εἴτα μετά τῶν 
χατηχουμένων εὐχέσθω. 

(G^. Ἔχ πόλεως εἰς πόλιν μήτε ἐπίσχοπος, μήτε 
πρεσθύτερος, μήτε διάκονος μεταδαινέτω᾽" ἔπεὶ 
πάλιν ἀποδοθήσονται ταῖς ἐχχλησίαις ἕν αἷς κεγει- 
ροτόνηνται, 

ι΄, Ὅσοι πρεσδύτεροι καὶ διάκονοι τῆς ἐχχλη- 


215 EPITOME GANONUM. 246 


Size ἀναχωρήσουσιν, ἄδεκτοι εἰς ἑτέρας ἐχχλησίας A recesserint, iu alias ecclesias non recepiuntur, 
γενήσονται, ἕως ἐπιστρέψωσιν εἰς τὰς ἑαυτῶν map- verum ad suas parcecias revertantur. Si quis vero 


ouxlac* εἰ ὀέ τις τὸν ἑτέρῳ διχφέροντα χειροτονήσοι 
δίχα γνώμης τοῦ οἰχείου ἐπισχύπου, ἄχυρος f, χει- 
ροϑεσίχι 

ιη΄, Ef τις τόχους ἢ ὁμιολίας λαμδάνει, ἀλλότριος 
ἔσται μετὰ τὸν ὅρον τοῦτον τῆς ᾿Εχχλησίας, χαῦ- 
αἱρούμενος. 

w^. Οἱ διόχονοι τοῖς ἰδίοις μέτροις μενέτωσαν, 
τιὰδὲ μέσον πρεσ᾽υτέρων καθεζέσθωσαν᾽ παρὰ χα- 
vóvz γὰρ καὶ ἀταξίαν [᾿ς εὐταξίαν] ἐστὶν, εἴ τι 
ποιοῦτον καὶ γένοιτο, 

x'. Οἱ Παχυλιχιχνοὶ ἀνχδχπτίζον:χι" χαὶ εἴ 
κληριχοὶ ἄμεμπτοι δείχνυνται ἀναδαπτισθέντες χει- 
ροτυνείσθωσαν᾽ εἰ δὲ μὴ ἄμεμπτοι ἔεικνυνται, 
χαθχιρευθωσαν. Αἱ δὲ διχαχύνισσαι ἐξχπχτηθεῖσαι, 
ἐπεὶ μὴ χειροτονίας μετέφουσιν, ἐν τοῖς λαϊκοῖς ἐξ- 
ετοὔέσθδωτον, 

κα΄. 'E» ταῖς Κυριχχαῖς οὐ δέον χλῖνχι τὸ γόνυ, 
ἀλλ᾽ ὀρθοὺς [ὀρθίους] εὔχεσθαι τοὺς ἀνθρώπους. 
"Emstopg? χανόνων τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει pv 

ἁγίων Πατέρων. 

4. BH κατὰ Νίχχιαν πίστοις χρχτείτω' τὰ δὲ τῶν 
αἰρέσεων τὸ ἀνάθεμα. 

p. "Yxspóptoc εἰς ᾿Εχχλησιῶν σύγχυσιν, μηδεὶς 
ἔστω, μήτε χειροτονῶν, μήτ᾽ ἐνθρονίζων, "Eni μέν- 
τοι τῶν ἐν τοῖς ἔθνεσιν ᾿Εχχλησιῶν, f$ τῶν Πατέρων 
πρατείτω συνήθεια. 

q'. Ὁ Κωνσταντινουπόλεως εὐθὺς μετὰ τὸν 'Po- 
puc τετίμηται, 


τινὲς 


δ᾽, Μέξιμος ὁ Εύων, τῶν ἐπισχόπων ἀλλότριος" C. 


καὶ ἅπας ἀνίερος ὃς ἐκείνῳ χεχλήρωται. 
€, Ὁ Πατέρα, καὶ Υἱὸν, καὶ ἅγιον {Ινεῦμα τῶν 
δωτικῶν τόμος ὁμοούσια παρεγγυῶν, εὐαπόδεκτος, 


G^. Καὶ ὁ αακύδοξζος πλεονεχτούμενος, ἐγχαλείτω 
κατ᾿ ἐπισχόπου εἰ OR τῶν ἱερωτέρον εἴη τὸ ἔγ- 
χλημα, μὴ Atyéíto μὴ λεγέτω δὲ μηδ᾽ ἄλλως, εἰ 
προχατέγωσται"- μὴ λεγέτω χαὶ ὁ ἀκοινώνητος" 
p λεγέτω xai ὁ ἀπόδληνος, xai ὁ χατηγορούμενος 
ἔν τισιν, ἕως ἀποδύσωνται τὰ οἰχεῖα. Κατηγορείτω 
δὲ ὃ ὀρθόδοξος, ὁ χοινωνιχὺς, ὃ ἀχατάγνωστος, ὁ 
ἀχατηγόρητος᾽ καὶ χοινωνείσθω τοῖς ἐπαρχιώταις 
τὸ ἔγαλημα. Εἰ δ᾽ ἀδυνχτοῖεν͵, πρὸς μείζονα τραπέ- 


eum quid ad alium pertinet, ordinaverit citra 
senlentiam proprii episcopi, irrita erit ordinatio. 


18. Si quis usuras aut sescuplum accipiat post 
Ecclesie determinationem, tanquam alienus de- 
ponatur. 

19. Diaconi in suis terminis maneant, neque 
inter presbyteros sedeant; nam contra canonem 
et decentem ordinem est, si quid tale contingat. 


20. Paulianiste denuo baptizantur : ac si qui 
clerici irreprehensibiles comperiantur, rebaptizati 
ordinentur, nisi vero irreprehensibiles videantur, 


Β deponantur. Diaconiss» decepte, quandoquidem 


ordinationis expertes sunt, inter laicos versentur. 


21. Dominicis diebus non oportet genu flectere, 
sed recios homines orare. 


Epitome canonum cL Patrum Constantinopoli 
congregatorum. 

1. Nicena fides obtineat serveturque : hzereses 
veru anathema. 

2. Nullus externus ad Ecclesiarum confusionem 
neque ordinet. nequein sede collocet. Verumtamen 
in Ecclesiis quz sunt apud gentiles, patrum con- 
suetudo servetur. 

8. Constantinopolitanus episcopus primum post 
Roma episcopum honorem obtineat. 

4. Maximus Cynicus ab episcopis alienus : ac 
quisquis ab eo in clerum ascriptus est, profanus 
habeatur. 

5. Occidentalium tomus Patrem, et Filium et 
Spiritum sanctum consubstantiales asserens, facile 
admittitur. 

6. Qui inala opinione imbutus est, si injuriam 
patiatur, accuset coram episcopo. Si autem sacer- 
dotum erimen sit, ne dicat, neque etiam alius 
antea condemnatus dicat, neque excommunicatus, 
neque dejectus, et qui nonnullorum criminum 
accusatur dicat, donec intentata sibi crimina di- 
luerint : accuset autem orthodoxus, communionis 
particeps, non condemnatus, non accusatus, ac 
provincialibus crimen communicetur. Si vero non 


σθωσαν σύνοδον χαὶ Ol a ἐγγραφῆς τῆς ταυτοπα- ἡ possint, ad majorem se convertant synodum, ac 
ϑείσας μὴ ἀκουΐσθωσαν᾽ ὁ δὲ παρὰ ταῦτα τῷ βασιλεῖ citra professionem ejusdem affectus ne audiantur. 


προσιὼν, xal ἐνυχλῶν, ἀποχήρυχτος, 


'Επιστομὴ κανόνων τῶ ἐν ᾿Εφέσῳ ἀγίων Πατέ- 
ρων. 

a. Ἐὰν ἀποληφθεὶς ὁ μητροπολίτης τῶν Κελεσιί- 
vou ἀντέχεται, ἢ ἀνθέξηται, ἀπόδλητος, xxl το ἔξης 
ἀδιοίχητος. 

B'. "Os: Νεστορίῷ σύμφρων ὀμόφρων ἐπίσκο- 
πος, ἀποκήρυχτος. 

γ΄. Ὃς ὑπὸ Νεστορίου τῆς ἱερωσύνης χεκωλυτχι, 
ἱερώτατος ^ δὲ δεχτέως ἐχείνῳ, ἀνερος, 


Qui autem contra haec imperatorem adit, eique 
molestiam exibet, abdicetur. 


Epitome cenonum sanctorum Putrum | Ephesi 
congregatum. 

4. Metropolitanus qui Celestino adhzret aut 
adhasurus est, rejiciendus, ac deinceps ab admi- 
nistratione Ecclesie removendus est. 

9. Quisquis episcopus Nestorio assentitur, ab- 
dicandus est 

3. Quicunque a Nestorio sacerdotio dejectus 
est, sacerdotio dignissimus est : qui vero ab illo 
susceptus est, profanus. 


241 


SYMEONIS METAPHRAST.£. 


248 


4. Qui ab episcopo condemnatus, ἃ Nestorio A — 9', Ὁ καταχριθεὶς ἐξ ἐπισχόπου, καὶ ὑπὸ Νεστο- 


süsceptus est, id nihil ei prosit. 

5. Laicus qui synodo resistit, excommunicatur : 
clericus vero insuper abdicetur. 

6. Episcopus aliam a Nicena fidem proferens, 
alienus ab Ecclesia habetur : laicus vero expel- 
litur. 

7. Serventur sua quique provincie jura pura 
atque inviolata : qui autem contrariam his formam 
inducit, futilis est. 

8. Eusthathius cum resistere constanter deberet 
(hoc enim omnis debet episcopus), terga facile 
dans detrectavit. Theodorus in ejus locum ordi- 
natus est. llle vero lacrymans atque exorans ho- 
norem repetit. Qui illius loco alium ordinavit 


plo δεχθεὶς, ἀνωφέλητος. 

ε΄, ᾿Αχοινώνητος ὁ λαϊχὸς ὁ ἀντοφθχλμῶν τῇ συν» 
ὀδῳ’ ὁ δὲ «ληριχὸς, ἔτι καὶ ἀποχήρυχτος. 

G'. Ὃ πίστιν ἑτέραν τῆς ἐν Νικαίᾳ προσάγων 
ἐπίσχοπος, ἠλλοτρίωται" λαϊχὸς δὲ ἐξωστράχισται. 


ξ΄, Τηρείσθω τὰ ἑχάστῃ ἑπαρχίᾳ προσόντα δίκαια, 
χαθχρὰ xai ἀδίχστα' Ὁ δὲ τύπσν αντιχείμενον 
τούτοις εἰσάγων, ἀνώύννητος, 
η΄. ᾿Αντέχειν ὀφείλων Εὐστάθιος καρτερῶς τοῦτο 
γὰρ ἅπας' νῶτα δοὺς ἀφελῶς παρῃτήσατο, θεόδω- 
ρος ἀντὶ τούτου κεχειροτόνηται᾽ ὁ δὲ «λχίων χαὶ 
δυσωπῶν τὴν τιμὴν αἰτεῖ ὁ ἀντ᾽ ἐχείνου χειροτο- 
νήσας ἀνεύθυνος, ἔζων δηλαδὴ τὴν ἐχείνου παραίτη - 


insons est, cum illius recusationem pro crimine Β σιν ἀντ᾽ ἐγχλήματος, ὁ δὲ δεδικαίωται μόνον τοῦτο, 


habeat. Hoc autem justum esse visum est, epis- 
copatus nomen illum habere, ipsamque commu- 
nionem, quodque hoc benignius visum sit. 


Epitome canonum sanctorum Patre Chalcedone 
congregalorum. 

2, Qui emit et qui vendit ordinationem, circa 
gradus periclitatur. Lex autem etiam usque ad 
paramonarium. 

3. Qui domorum sscularium curam suscipiunt, 
corripiendi, nisi forte ad minoris administrationem 
mexcusabilem lex vocaverit, aut episcopus ad pu- 
pillorum et viduarum curam incitaverit. 

4. Domus orationi dicaia, aut monasterium 
citra episcopi sententiam non sunt exstruenda. 


τὸ τῆς ἐπισχοπῆς ἔχειν ὄνομα, xal τὴν χοινωνίαν 
αὐτήν᾽ xal ὅτι χρηστόνερον δέδοχται, 


᾿Ἐπιτομὴ κανόνων τῶν ἐν Καλχηδόνι ἁγίων χαὶ μαχᾶ - 
ρίων Πατέρων, 

8, Ὃ ἐξωνυύμενος καὶ ὁ πιπράσκων χειροτονίαν, 
περὶ τοὺς βαθμοὺς ἐπιχινδύνοι᾽ ὁ δὲ νόμος ἕως καὶ 
παραμοναρίου. 

γ΄. Οἱ χοσμιχῶν οἴχων ἐπιμέλειαν ἀνχδεχόμενοι, 
ἐἘπιτιμητέοι᾽ πλὴν εἰ μὴ καλέσει νόμος εἰς ἀφήλιχος 
διοίκησιν ἀπαραίτητος ἢ ὁ ἡπίσχοπος ὀρφανῶν xal 
χηρῶν ἐπιμέλειαν ἐπιτρέψειεν, 

δ΄, Εὐχτήριος olxoc, ἢ μοναςτήριον, γνώμης δίχα 


τοῦ ἐπισχόπουρ ἀσυστα᾿ ἅπας δὲ μοναστὴς ὑπο- 


Omnis autem monachus episcopo subjicialur, C τετάχθω τῷ ἐπισκόπῳ, καὶ τῆς μονῆς, εἰ μὴ παρ᾽ 


neque a sua mansione discedat, nisi ab eo invi- 
tetur. Servus absque domini consensu monasti- 
cam vitam ne amplectatur. 

5. Qui e civitate in civitatem transeunt, cano- 
nibus de hac re sancitis subjiciantur. 

6. In martyrlis aut oratoriis, sed non absolute 
ordinabis. Sin vero qui ordinatus est, gradu 
excidit. 

1. Qui inter clericos aut monachos allectus est, 
si militiam aut dignitatem arroganter affectet, 
maledictus. 

8. Clericus in medicorum domo, aut in mona- 
sterio degens episcopi urbis potestati subjaceat. 
Qui vero ab eo resilit, penam subeat. 


αὐτοῦ προτρέποιτο, μὴ ἀφίσταται. Δοῦλος δὲ, εἰ μὴ 
γνώμῃ τοῦ δεσπότου, μὴ μοναζέτω, 


ε΄, Οἱ μεταδαίνοντες ἐκ πόλεως εἰς πόλιν, τοὺς 
περὶ τούτου χανόνας ὑποδλεπέτιυσεν, 

ζ΄. ᾿Επὶ μαρτυρίυις ἢ εὐχτηρίοις, o)x ἀμολύτως 
χειροτονήσεις εἰ δὲ μὴ, ἀχειροτόνητος ὁ δῆθεν 
χειροτονούμενος. 

ζ΄, Ὁ χληρωθεὶς ἢ μονχσας, ἢ [γρ. εἰ] στρα- 
τείχν͵ ἢ ἀξίαν, ἀπαυθαδιάσει, ἐπάρατος. 

η΄. Ὁ ἐν πτωχείῳ ἢ σεμνείῳ χληρωθεὶς, βλεπέτω 
τὴν ἐξουσίαν τοῦ ἐπισχόπου τῆς πόλευς. Ὁ δὲ τού- 
του ἀφηνιάζων, γίνωσχέτω τὸ ἐπιτίμιον, 


9. Clerici litigantes, si relicto episcopo ad s:- p θ΄, Κληρικοὶ διχαζόμενοι, εἰ ἀφέμενοι τὸν ἐπί- 


cularia judicia se conferant, canonice puniantur: 
ac clericus cum episcopo contendens synodum 
exspectet : metropolitanus vero episcopus ad 
Constantinopolitanum provocet. 

10. Duarum urbium ecclesiis clericus non ad- 
dicitur : si vero addictus fuerit, ad primam re- 
verletur. Si quis autem jam translatus fuerit, 
prioris ecclesi» rerum nullo modo particeps sit. 

1t. Pauperes epistolis instructi, at non com- 
mendaliis litteris iter faciant : commendatitise 
enim existimalione preditis dantur. 

12. In duas provincias una provincia non scindi- 
lur, qui vero sciderit episcopalu dejicitur. Qua 


GAOTOV, χοσμιχοῖς χῤιτηρίοις ὁρμήσωσ ῳ κχανονιχῶς 
εὐθυνέσθωσαν' καὶ χληριχὸς ἐπισχόπῃ διαφερόμε- 
νος μενέτω τὴν σύνοδον’ xxl μηνροπολίτης ἐπίσκο- 
πος τὸν Κωνσταντινουπόλεως ἐξχιτήοιτο. 

V. Δύο πόλεων ναοῖς χληριχὸ; ob χαταλέγεται" 
εἰ δὲ χαταλεχθείη, τῷ προτέρῳ ἐπιστραφήσεται, Εἰ 
δὲ μετετέθη τις ἤδη, μτ, ἐπιχοινωνείτω χατά τινὰ 
τρόπον τοῖς τῆς προτέρας πράγμασιν ἐχχλη,τίχς, 

ux, Οἱ πένητες ἐπιστολαῖς, ἀλλὰ μὴ συστατικχῖς 
ὁδευέτωταν’ αἱ γὰρ συστατιχαὶ τῇ ὑπολήψει παρ- 
ἔχονται͵ 

ιβ΄, Εἰς ἐπαρχίας δύο ἣ ἐπαρχία pix οὐ τέμνεται" 
ὁ δὲ τεμὼν, ἀνεπίσχοπος, Αἱ δὲ γράμμασι βασιλικοις 


240  EPITOME CANONUM. 250 


τιμηθεῖσαι πόλεις, τῆς τιμῆς ἀπολαυέτωσαν μόνον, ἃ autem imperatoris rescripto scisss sunt civitates, 
καὶ ὁ αὐτόθεν ἐπίσχοπος᾽ τῇ δὲ ἀληθῶς μητροπόλει — honore fruantur tantum, et qui ibidem versatur 
τὰ obuia σωζέσθωσαν δίχαιτ, episcopus : ei vero qui vere metropolitanus est, 
propria conserventur jura. 

13. Clericus absque commendatitiis litteris in 
alius urbis communionem non recipitur. 

14. Cantor et lector a recta fide alienus, si ducta 
uxore liberos sustulerii, eos ad communionem 


ιγ΄. Κληριχὸς δίχα συστατικῶν ἀκχοινώνητος εἰς 
πόλιν ἑτέραν, 

^, ᾿Ετερόδοξος, καὶ ψάλτης, xài ἀναγνώστης, εἰ 
Ὑήμες ἐτέχνωσε, προσάγε τῇ χοινωνίᾳ τὰ τέχνα, 


εἴπερ ἐχεῖσε βεύάπτισται" εἰ δ᾽ ἴτι μένει ἀδάπτιστα, 
οὐκέτι βαπτίζεται τοῖς αἱρετικοῖς, 


ιε΄. Διαχόδισσα εἰ μὴ τεσσχράχοντα ἔτη οὐ γίνε- 


ται τῷ δὲ διὰ γάμου τὴν λειτουργίαν ἐξυδροισάσῃ͵ 

2. 

(G . Μονάζοντες ἢ μονάζουσαι μὴ γαμείτωσαν" 
ἐπεὶ ἔστωσαν ἀχοινώνητοι, 

(^. ᾿Ερχώριος χαὶ ὀγροικὴ παροικία, εἰ τριχχον - 
«χετίας ἐσχέθησαν, χατεψέσθωσαν' εἰ δὲ ταύτης ἐν- 
τὸς [f. γεγένηταί τις περὶ αὐτῶν ἀμφισδήτησις, 
εἶεν ὑπόδιχοι“ εἰ δὲ xal χανόνισται [to. xexalviovai] 
βατιλικῆς ἐχκαλέσεως πόλις, 4 τάξις καὶ ὁ τύπος 
ἀχολουθείτω τοῖς πολιτιχοῖς δημοσίος, xai ἐκχλη- 
σιχττιχκοῖς [-στιχῆς] παροιχίας. 

ιη΄. Κληριχοὶ xal. μονόζοντες εἰ φωραθεῖεν ἢ φα- 
τριάζοντες͵ ἢ συνομνύμενοι xav ἐπισχόπων, τῶν 
βαϑμῶν αὑτῶν ἔχτωτοι [1o. ἔχπτωτο!], 

ιθ΄, Ὁ τὴν οἰκείαν ἀπολέσας πατρίδα, εἰ ἐπ᾽ ἄλλην 
᾿ἘΕχκλησίαν ἐλήλυθεν, ἀνεπιτίμητος. 

κ΄. Ἐπίσκοπος δὲ ξένον χληριχὸν εἰσδεξάμενος, 
μετὰ τοῦ δεχθέντος ἔξει τὸ ἀχοινώνητον, 

κα΄, 
κατηγορῶν, ἀνεπίδεχτος. 

xB'. Ὃ i£ ἀνθρώκων τοῦ ἐπισκόπου γεγενημέ- 
νοῦ, τὰ ἐχείνου ἁρπάζων, τοῦ βαθμοῦ ἁμαρτήσεται, 

xy'. Οἱ ἐπισκόπου δίχα τῇ Κωνσταντίνου διατρί- 
ὄοντες πέλει, xb ταραχὰς ἀνεγείροντες [ἴσ, ἀνα- 
γείροντες], τῆς πόλεος ἐλαυνέσθωσαν. 

. Μοναστήριον ἐπισχόπου γνώμῃ παγὲν, yt- 
νέτω ἀμεταποίητον' xal ὅτι τοῦτο [ἴσ, ὅ τι τούτῳ] 
ἀνήκοιτο ἀνεχποίητον. 'O δ᾽ ἄλλως ἐπιχειρῶν, οὐχ 
ἀνεύθυνος. 

x&'. Εἴσω μηνῶν τριῶν αἱ τῶν ἐπισχόπων τε- 
λοῦνται χειροτονίαι’ παρατείνει δὲ τὸν χρόνον à- 
νάγκτ, τις ἀπαραίτητος. El ὁὲ μὴ, ὁ χειροτονῶν τὸ 
ἐπινίμιον εἴσεται" ἡ μέντοι πρόσοδος μενέτω τῷ 
olxóvó 


ἀπὸ τοῦ χλήρου᾽ ὁ δὲ τοῦτο καταφρονῶν ἐπίσχοπος 
ὀὺκ ἀνέγχλητος. 

xL. ΕΚληρικὸς ἁρπάζων γυναῖκα, ἀνεχκλησίαστος, 
& δὲ λαϊχὸς ἔστω ὀνάθεμκχ, κατὰ τοῦτο καὶ 6 συ»- 
αιρῶν [ἴσ, συναινῶν]. 

κη",. Ὁ τῆς νέχς ἐπίσχοπος Ῥώμης τῷ τῆς πα- 
λαιοτέρας ὁμότιμος, διὰ τὴν τῶν σκήπτρων μετά-. 
στάσιν, 

xW'. αἱ [ἴσ, ΟἿ] Πόντου, «αἱ "Azlac, καὶ Θράκης, 
xai οἱ βαρύαροι τῷ τῆς Κωνσταντίνου χεχειροτό- 
γηνται, 

X. Ὁ κατχδιδάζων ἐπίσκοπον εἰς πρεσδύτερον, 


adducit, siquidem ibidem baptizali fuerint. Si 
vero nondum sint baptizati, non amplius bapti- 
zantur apud hzrelicos. 

15. Diaconissa nisi quadraginta annos nala non 
ordinatur : ei autem qua inito matrimonio, sacro 
muneri dedecus attulerit, anathema. 

16. Monachi aut moniales matrimonium ne con- 


B trahant: siquidein hoc fecerint,excommunicentur. 


17. Rusticana parecia, seu pagi curia, δὶ tri- 
ginta annos possesse fuerint, possideantur : si 
autem intra illud tempus fuerit aliqua de his con- 
troversia, sint judicio obnoxii earum possessores. 
Si vero imperatoris jussu urbs renovata fuerit, 
ordo ac forma ecclesie paroecialis civiles ac pu- 
blicas ordinationes sequatur. 

18. Clerici ac wonachi si comperli fuerint con- 
venticula habere ac conjurare contra episcopum, 
gradibus suis excidant. 

49. Qui amissa patria ad aliam Ecclesiam ve- 
nerit, irreprehensibilis. 

Q0, Episcopus qui extraneum clericum susce- 
perit, cum suscepto excommunicabitur. 


᾿Αδοκίμαστος χληριχὸς, ἢ λαϊκὸς ἐπισχόπους — 91. Clericus aut laicus non probatus accusans 


episcopum, rejiciendus. 

92. Qui episcopo vita functo, illius bona rapit, 
gradu dejicielur. 

23. Qui injussi episcopi Constantinopoli com- 
morantur ac turbas excitant, urbe expellantur. 


24. Monasterium de sententia episcopi exstru- 
ctum, maneat immutabile, et quidquid ad ipsum 
pertinet ue alienetur. Qui vero secus fecerit, non 
erit innoxius. 

25. Intra tres menses episcoporum ordinationes 
perficiantur; tempus vero prorogal mecessilas 
aliqua inevitabilis. 5i secus fiat, ordinans pens 
erit obnoxius, reditus lamen penes dispensatorem 
maneant. 


μῳ. 
xG' . Οἰκονόμος ἀνα πάτας τὰς ᾿Εχχλησίας ἔστω D 2426. Dispensator in omnibus Eeclesiis de clero 


constituatur : qui vero lioc contemnit episcopus, 
crimine non caret. 

97. Clericus mulierum rapiens, Ecclesia eji- 
ciatur, laicus vero sit anathema, et qui his con- 
sentit eidem poene subjiciatur. 

98. Novas lom episcopus eodem cum veteris 
Rom: episcopo honore íruatur propler Imperii 
translationem. 

29. Ponti, Asi», Thracieque episcopi ac bar- 
bari a Constantinopolitano ordinentur. 


30. Qui episcopum ad presbyteri gradum de- 


251 


SYMEONIS METAPHRAST ἢ. 


252 


mittit, sacrilegus : ipse enim culpe obnoxius et À ἱερόσυλος᾽ ὁ γὰρ ὑπαίτιος, καὶ vitpoc. Ὁ δὲ xata- 


sacerdotio indignus.Qui vero insons dejectus est, 
sit episcopus. 

91. Mos est /Egyptiis, nisi archiepiscopus per- 
miserit non scribere, quo fit ut minime culpandi 
sint, cum sancli Leonis epistola non subscripse- 
rint, donec archiepiscopus creatus fuerit. 

Scholia ad x Canonem ocumenice quarta sy- 
sodi. — Exarchum 4iccesis, vocat patriarcham 
uniuscujusque diccesis, sub quo censentur annu. 
merauturque provinciarum illius metropolita. Dicit 
igitur canon, quando episcopüs aut clericus cujus- 
cunque dicecesis,controversiam habet cum proprio 
metropolitano, vel hujus dioecesis patriarcham 
adeat, vel si nolit, liberlatem habet ad Constanti- 


nopolitanum thronum recurrendi. Quod quidem B ἀνατρέχειν θρόνον 


privilegium nulli aliorum patriarcharum conces- 
sum est, vel a sanclis canonibus quos exposuerunt 
cecumenica quatur synodi, vel a religiosis legibus. 


Epitome canonum beatorum Patirum Aneyre 
congregaturum. 


9. Presbyteri et diaconi qui prius sacrificarunt, 
deinde vere resipuerunt, solius cathedra et hono- 
ris parlicipes sint, nihil sanctorum mysterium 
peragentes. 

9. Qui tormenta ac vim vere passi sunt, et cum 
tyrannide cibos idolis oblatos sumpserunt, com- 
munione ne prohibeantur : laici vero, si hoc ipsis 
acciderit, ac si nihil deliquissent, si velint ordines 


consequi, consequantur, modo in aliis irrepre- C 


hensibiles sint. 

4. Quotquot abducti cum animi delectatione 
ascenderun! et comederunt, sex annos ponitentis 
sese subimittant. 

9. Qui cum lugubri veste ascenderunt et come- 
derunt, cum lacrymis triennio submissi poeniten- 
tiam agant : si vero non comederunt, biennio. 
Precedens vita et consequens, lapsorum scilicel, 
bona aut mala, episcopum humanioretn aut seve- 
riorem reddit. 

6. Vir qui minis tantum cesserit el sacrificaverit; 
deinde penituerit, quinquennio penitentie sub- 
jiciatur. 

1. Si quis proprios cibos babens gentilium con- 


διδασθεὶς ἐπίσκοπος ἀναίτιως, 


λα΄, Εἰθισται τοῖς Αἰγυπτίοις, εἰ μὴ ὁ ἀρχιεπί- 
σχοπὸς ἐπιτρέπῃ, μὴ γράφειν ἐντέῦθεν ἄμεπτοι 
μὴ ἐπιγράφοντες τῇ ἐπιστολῇ τοῦ ὁσίο" Λέοντος, ἕως 
ἀρχιεπίσκοπος γένηται, 

Τχόλια εἷς θ᾽ χεφάλαιον τῆς ὃ οἰκουμενιχῆς 
συνόδου, --- ᾽Ἔξχρχον διωικήσεως χαλεῖ, τὸν πατρι- 
ἄρχην ἑκάστης διοιχήσεως, ὑφ᾽ ὃν οἱ τῶν ἐκείνης 
ἐπαρχιῶν τελοῦσι μητροπολῖται. Φησὶν οὖν ὁ χανὼν 
ὅτιπερ ὁ ἀμφισδητῶν πρὸς τὸν ἴδιον μητροπολίτην 
ἐπίσχοποςι ἢ χληρικὸς οἱασδήποτε διοιχέσεως, ἢ τὸν 
αὐτῆς χαταλαμδανέτω πατριάρχην, ἢ εἰ μὴ βού- 
λοιτο, ἄδειαν ἔχει πρὸς τὸν Κονσταντίνου πόλεως 
ὅπερ πρεονόμιον οὐδενὶ τῶν ἄλ- 
λων πατριαρχῶν ἐδόθη, οὔν᾽ ix τῶν ἁγίων κανόνων, 
οὺς ἔξέθεντο αἱ οἰχουμένιχαὶ τέσσαρες σύνοδοι, οὔτε 
ἐχ τῶν εὐσεδῶν νόμων. 


τῶν ἂν 
Πατέρων. 


᾿Επιτομὴ κανόνων ᾿Αγχύρᾳῳ μαχχρίων 


β΄. Πρεσόδύτεροι, xai διάχονοι τὸ τὸ πρὶν ἐπιθυσαν- 
τες, εἴτα δι᾽ ἀληθείας ἀνχπχλαίσαντες, μόνης τῆς 
καθέδρας χαὶ τῆς τιμῆς μετεχέτωσαν, μηδὲν τῶν 
ἁγίων ἐπιτελοῦντες. | 

γ΄. Oi βασανισϑέντες καὶ βιασθέντες ἀληθῶς, καὶ 
μετὰ τυραννίδος βρώματα λαθόντες εἰδώλου, τῆς 
χοινωνίας μὴ χολυέσθωσαν, Καὶ λαϊχοὶ δὲ τοῦτο 
παθόντες, ὡς οὐδὲένημαρτηχότες, εἰ βούλοιντο χει- 
ροτονίας τυχεῖν, τυθχανέτωσαν, ἔλλως ἀνεπίληπτοι 
ὄντες. 

6^. "8cot ἀπαγόμενον μετ᾽ ἀθυμιχς ἀνῆλθον, vai 
ἔφαγον, ἐπὶ ἐξαετίχν ὑποπιπτέτωσαν, 


ε΄, Οἱ μετὰ πενθιχῆς στολῆς ἀνεληλυθότης, καὶ 
φαγόντες, μετὰ δακρύων τριετίαν ὑποπιπτέτωσαν" 
εἰ δὲ μὴ ἔφάγον, διετίαν, Ὃ γὰρ προάγων βίος καὶ 
ὃ ἐπόμενος, σπουδαῖος ὧν, ἢ οὐ σπουδαῖος, τὸν ἐπί- 
σκοπῶν φιλχνθρυπότερον ὦ ἀφιλανθρωπότερον δεί- 
χνυσιν, 

G . 'Avhp ἀπειλῇ μόνον εἴξας xal θύσας, εἴτα 
μετανοήσας, πενταετίαν ὑποπίπτέτω. 


ζ΄. 'Edv τις ἴδια βρώματα ἔχων συνειστιάθη τοῖς 


viviis interfuerit in eorum festis, biennio paewi- D ἔθνεσιν ἐν ταῖς ἑορταῖς αὐτῶν, διετίαν ὑποπιπτέτω, 


tentize subjaceat. 

8. Qui secundo et tertio sacrificaverit, sed vi 
adactus, septennio penitentia subjiciatur. 

9. Qui non solum voluntarie sacrificaverit, ve- 
rum etiam alium coegerit, decem annos, peni- 
tenti submitlatur. 

10. Qui diaconus ordinandus est, si protestatus 
fuerit episcopo se non posse czlibem perseverare, 
uxore ducta sit. diaconus. Si vero cum lacuerit, 
postea uxorem duxerit, ejiciatur. 

11. Si desponsata puella ab alio rapta fuerit, 
priori restituitur. 


η΄. Ὁ δεύτερον, καὶ τρίτον θύσας, ἀλλὰ μετὰ βίας, 
ἑπταετίχ. ὑποπιπτέτω. 

θ΄, Ὁ μὴ μόνον ἐθελουσίως τέἐθυχὼς, ἀλλὰ καὶ 
ἕτερον ἀναγχάτας δεχχετίαν ὑποπιπτέτω. 


v. Ὁ μέλλων διάκονος χειροτονεῖσθαι, εἰ προ“ 
εμαρτύρετο τῷ ἐπισχόπῳ μὴ δύνασθχι καρτερεῖ 
ἄγαμος, γαμήσας ἔστω διάκονος’ εἰ δὲ σιωπήσας 
ἔγημεν ὕστερον, ἀποδιλλέσθω. 

ια΄, Εἰ ἔμνηττεύθη κόρη, ἡρπάγη δὲ map ἄλλου, 
τῷ προτέρῳ ἀποχαθίσταλαι, 


253 EPITOME 


ιβ΄, Ὃ πρὸ τοῦ βαπτίσματος θύσας, ἀνευθύνος Α 


ἔστω μετὰ τὸ βάπτισμα. 

ty'. Χώρεπίσχοπος 0) χειροτονει ἄνευ ἐπιτροπῆς 
ἐπισκόπου. 

ιδ΄͵ Ἱερατιχὸς χριῶν ἀπεχόμενος, γευσάμενος 
μόνον, οὕτως ἀπεχέσθω" εἰ δὲ μηδὲ τῶν [f d. μετὰ] 
«φρέατος γεύοιτο λαάνων, πεπαύσθω. 


u. Ἐάν τι τῆς Ἐχχλησίας πρεσχάτεροι διαρπά- 
σειχν, ἔστω ἀδέδχία, «al μενέτω τῇ κρίσει τοῦ 
ἐπισκόπου. 

ι΄. ὋὉ ἀλογευσάμενος πρὸ τῶν εἴχοσι χρόνων, 
πεντεχκαίδεχα ἔτεσιν ὑποπιπτέτω εἰ δὲ xal τὴν 
ἡλικίαν ταύτην ὑπερδὰς, xal γυναῖκα ἔχων πιριπέ- 
πτωχε, πέντε χαὶ εἴχοσι ἔτεσιν ὑποπιπτέκω' ὁ δὲ 
καὶ γυναῖχα ἔζων, xal ὑπὲρ τὰ πεντήχοντά τελῶν 
ἔτη, ἄχρι τῆς ἐξόδου ὑποπιπτέτω, 


V. Ὁ λεπρὸς ἀλογευσάμενος, ἢ γαὶ λεπρωθεὶς, 
τοῖς χειμαζομένοις συνεύχοιτο. 

wy, Ὁ ἐκίσχοπος καταστὰς, εἰ οὐ δέχεται παρὰ 
τὴν παροιχίαν εἰς ἣν dno ἀλλ᾽ ἑτέροις ἐπισχό- 
wow ἰνογχλεῖ, ἀφοριζέσθω' εἰ δὲ τοῖς πρεσδυτέρωις 
ἐτέλοι ἰσυναριθμεῖσθχι, συναριθμοῖτο [:e.  cuvzpi- 
ϑμείσθω). Ἐἰ δὲ χαὶ τοῖς ἔχετ ἐπισχόποις διαστασιά- 
ζει, ἀπωθείσθω xxl τῆς τοῦ πρεσδυτέρου τιμῆς. 

(P, Ὅ ἐπαγγειλάμενος παρθενίαν, χαὶ ἀθετῶν, 
τετραετίαν ἀφοριζέσθω᾽ αἱ δὲ παρθένοι ὡς ἀδελφοῖς 
τισε μὴ προσίτωσαν. 

κ΄. Ἡ μοιχαλὶς καὶ ὁ μοιχὸς ἐπαετίαν ἀροριζέ- 
σθωσαν. 

κα΄. Αἱ mápyn λαμδάνουσαι φθόρια, δεχχετίαν 
ὑποπικτέτωσαν. 

xf'. ὋὉ αὐθαιρέτως ἀνδροφόνος, ἐν τῷ τέλει τοῦ 
βίου τυγχανέτω. 

κγ΄. 'O ἀκούσιος φονευτὴς πεντχετίχν ὑποπι- 
πτέτω. 

χδ᾽, Ὁ καταμαντευόμενος, xal ὁ εἰσάγων τινὰ τοῖς 
οἴχοις ἐπὶ ἀνευρέσει φαρμαχείας, ἢ καθάρσει, πεν- 
ταετίαν ὑποπιπτέτω, 

κε΄. Κόρην τις μνηστευσάμενος, προσεφθάρη τῇ 
ἀδελφὴ αὐτῆς, εἴτα τὴν μνηστὴν ἔλαθεν, πρώτη 
ἀπήγξατο᾽ χαὶ οἱ συνειδότες δεχαετίχν ὑποπιπτέ- 
τωσεν, 

Τῆς ἐν Νεοχαισχρείᾳ συνόδου, 

α΄. Γήμας πρεσδύτερος, μετατιθεσθω. ᾿Εξωθείσθω 

δὲ πορνεύσας, «ai μοιχεύσας. 


g'. Ἦ ἀδελφοῖς γημαμένη δισσοῖς, διὰ βίου παντὸς 
ἐξωθείσθω᾽ εἰ δὲ κατὰ τὸν θάνατον ἀρνοῖτο τὸν γά- 
μον, ἔξει μετανοιαν᾽ εἰ δὲ τελευτήσει, τῷ μείναντι 
κάκιστον. 

q'. Τῶν πολυγάμων ὁ χρόνος σαφὴς, τὸ δὲ 
μετανοίας σπουδαῖον αὐτὸν ὑποτέμνεται, 


τῆς 


δ᾽. Al πρὸ τῶν πορνιχῶν ἔργων ἐπιθυμίαι εἰ 
ποδίζονται, οὐκ ἀθεῖ ἐμποδίζονται, 


CANONUM. 254 


12. Qui ante baplisma sacrificavit, post baptis- 
ma insons habeatur. 

13. Chorepiscopus non ordinat sine licentia 
episcopi. 

14. Sacerdos ἃ carnibus abstinens, ubi tantum 
gustaveril, sic abstineat : si vero neque olera 
qua cum carnibus sunt gustet, a fungendo munere 
desistat. 

15. Si quid ad Ecclesiam pertinens presbyteri 
distraxerint, id invalidum sit, ac penes episcopi 
judicium maneat. 

16. Qui contra rationem venere abusus fuerit 
ante viginti annos, quindecim annis poenitentie 
subjiciatur : si veru hanc salem transgressus 
uxoremque habens in hoc peccatum inciderit, 
p Viginti quinque annis poenitentiam agat : uxorem 
autem habens,ac supra quinquaginta annos natus, 
usque ad exitum vite. 

41. Leprosus qui contra rationem versatus, aut 
etiam lepra infectus fuerit, cum iis qui a daemone 
infestantur oret. 

18. Episcopus constitutus, si ab Ecclesia ad 
quam vocatus est non recipiatur, sed aliis episco- 
pis negotium facessat, excommunicatur. Si autein 
presbyteris annunm:erari velit, annumeretur. Si 
vero ab episcopis qui ibi degunt dissideat, etiam 
presbyteratus honore expellatur. 

19. Qui virginitatem professus est, ac votum 
irriluni facit, quadriennio excommunicetur. Vir- 
gines vero ne ad aliquos tanquam fratres accedant. 

20. Adultera et adulter septem annos excom- 
municentur. 

21. Meretrices medicanienta enecandis fetibus 
adhibentes, decem annos peenitentiz subjiciantur. 

22. Voluntarius homicido in fine vit& commu- 
nionem consequatur. 

23. [nvoluntarius homicida quinquennio poni- 
tenti? subjiciatur. 

24. Qui vaticiniis utitur, atque introducit ali- 
quem in domos exquirendi veneficii aut lustratio- 
nis gratia, quinquennio penitentie subjaceat. 

95. Quidam puella desponsata, sorori ejus vi- 
tium a!tulit, deinde sponsam accepit, prima sus- 
pendio vitam finiit : ii etiam qui facti conscii 
sunt, decennio penitentie subjiciantur. 


Synodé Neocasaríensis. 


1. Presbyter qui uxorem duxerit, deponatur : 
8i vero scortatus fuerit aut mechatus fuerit, ex- 
pellatur. 

2. Mulier qu:e duobus fratribus nupserit, per 
totam vitam expellatur : si vero morti proxima 
nuptias repudiet, poenitentiam consequetur : si 
vero obierit, superstili viro pessimum. 

ὃ. Eorum qui multa matrimonia contrahunt 
tempus certum est : pomnitentie vero studium 
illud precidit. 

4. Concupiscentie fornicationis opera prace- 
dentes si impediantur, non sine divino auxilio 
impediuntur. 


255 


9. Qui dum fidei mysteriis instituitür peccat, A 


audiat non peccans : si autem adhue perseveret, 
penitus ejiciatur. 

6. Pregnans quandocunque vult baptizatur : 
uniuscujusque enim voluntas judicatur. 

7. Presbyter non debet interesse convivio ejus 
qui secundas nuptias celebrat ; quomodo enim 
ipsum venia dignum judicabit ? 

8. Laicus cujus uxor adulterium comrmisit,non 
ascribitur clerum ; et qui in clero versatur, si 
post adulterium detinet ipsam, expellitur. 

9. Si confessus fuerit presbyter se peccasse, ab 
oblatione tantum abstineat: quzdam enim peccata 
ordinationes remittunt. Si vero non confiteatur, 
neque convincatur, ipse sui potestatem habel. 


10. Diaconus etiam eodem crimine obstrictus, p 


minister maneat. 

11. Ne fiat presbyter nisi tricesimum annum 
agens, eliamsi diguns sit, exemplum habens 
Servatoris baptisina. 

12. l'ropter morbum baptizatus ne liat presby- 
ler : nisi ob cerlamen quod poslea subierit, atque 
bominum raritatem. 

13. Presbyter ruri degens in urbis templo non 
offerat, nisi absit episcopus totusque presbytero- 
rum coetus : si autemabsint, et vocetur, offert: οἱ 
chorepiscopi ut comministri offerunt. 


14. Septem diaconi secundum Acta apostolorum 
etiam in magna urbe,;sepluaginta locum tenentes. 


Epitome canonum. sanctorum Patrum Sar- 
dicam congregatorum. 

1. Episcopus ex majore civitate in minorem 
transire non comperilur. 

2. Qui igitur ex humili sede sublimiorem tran- 
silit, tanquam arrogans et avarus compertus, per 
tolam vitam excommunicalur. 

9. Episcopus in alterius episcopi urbem ne tran- 
seat non invitatus: ac provincialis si aliquam litem 
habeat, alienos episcopos ne evocet, praeterquam 
a Romano pontifice, si expedire judicaverit. 

4. Episcopo deposito,si affirmet se defensionem 
allaturum, non constituitur alius, nisi episcopus 
Rome defipnierit ; dispiciel enim depositionem 
aut per nuntios, aut per litteras. ' 

9. Silaicis petentibus episcopum,episcopi pre- 
sentes sint,unus vero quidam absit, vocetur etiam 
ille. Si τι ΓΟ vocatus neque scribere, neque acce- 
dere voluerit, is qui peritur ordinetur. 


6.Cum metropolitanns constituitur, vicini etiam 
episcopi accersendi sunt.In parva urbe et pago,cui 
unus sufficit presbyter,episcopus non constituitur: 
si vero populo frequentissima sit urbs, non in- 
digna est episcopo. 

8. Si pupillus et vidua,et qui tutore caret vi op- 
primatur, iis suppetias feret episcopus. Verumta- 
men ne ejuemodi pretextu in aula imperatoris ver- 


SYMEONIS METAPHRAST KE. 


256 


ε΄. ἐν τῷ κατηγεῖσθαι ἀμαρτάνων, ἀχροάσθω 
μὴ ἀμαῤταάνων’ εἰ δ᾽ ἔτι ἐπιμένει, τέλεον ἀπωθεί- 
σθω, 

ζ΄ Ἢ κυοφοροῦσα ὅτε θέλει βχπτίζεται᾽ ἔχάπστου 
Υὰρ ^ npoxloesiq χρίνετχι, 

ζ΄. Οὐχ ἐστιᾶται πρεσδύτης ἐπὶ διγάμφ᾽ TU. Y20 


$ Ἀ vr 


αὐτὸν ἀξιώσει συγγνώμης ; 


η΄. Λαϊκὸς οὗ ἣ γυνὴ μεμοίχευται, οὐ κληροῦται" 
xxi ὁ ἐν χλήρῳ, εἰ μετά τὴν μοιχείχν χχτέχει αὐ- 
τὴν, ἐχδιώχεται, 

0. ᾽Εὰν ὁμολογήστ, πρεσδύτερος ὅτι προήμχαρτε, 
μὴ προσφερέτω χαὶ μόνον᾽ τινὰ γὰρ τῶν ἀμαρτη- 
ματῶν αἱ χειροτονίχι ἀφιᾶσιν, Εἰ δὲ μὴ ὁμολεγοίη, 
μήτ᾽ ἐλίγχοιτο, αὐτὸς Eq Eco. τὴν ἐξουσία". 

Ü. Καὶ διάχονος τῷ αὐτῷ συσχεθεὶς, ὑπηρέττνς 
μενέτω, 

ια΄, Εἰ μὴ τριαχονταέτης μὴ γινέσθω πρεσδύτε- 
poc, x&v ἢ ἀξιόλογος, ἔχω» ὑπόδειγμα τὸ τοῦ Σωτῆ- 
ρὸς φώτισμα. 

ιβ᾽., Ὃ διὰ νόσον βαπτισθεὶς, μὴ γινέσθω πρεσόύ- 
τερος, εἰ μὴ διὰ τὸν fne ἀγῶνα, xxi σπάνην [f. σπα- 
vlav[ ἀνθρώπω». 

ιγ΄. ᾿Επιχώριος πρεσδύτερος εἷς ναὸν πόλεως οὗ 
προσάγει, εἰ μὴ ἄπεστιν ὁ ἐπίσχοπος, xal τὸ πρε- 
σδυτέριον ὅλον’ ἐὰν δὲ ἀπῶσι, καὶ χαλοῖτο͵ mpos- 
ἄγει" xal οἱ χωρεπίσχοποι ὡς συλλειτουργοὶ προσ- 
φέρουσι. 

ἰδ᾽, Τῶν ἐδδομήχοντα τὸν τύπον [f. τόπον] ἑπτὰ 
διάγονοι xztà τὰς Π᾿ άξεις xat εἰς μεγάλην πόλιν 
ἔστωσαν ὑπέχοντες. 
᾿Ἐπιτομὴ κανόνων τῶν ἐν Σαρδιχῇ μαχαρίων Πα- 

τέρων, 

α΄. ᾿Ανεξερεύντ,τος 
ἥτιονα πόλιν, 

β᾽. 'O τοίνυν Ex. ταπεινῆς ἐφ᾽ ὑψηλοτέραν μεταπη- 
δῶν, ὡς ἀλαζὼν xal πλεονέχτης ὑπούλεπόμενος͵ διὰ 
βίου παντὸς ἀχοινώνητος. 

Y. ᾿Ἐπισκόπου εἰς πόλιν, ἄκλητος μὴ διαδαίνων 
[ἴσ. διαδαινέτω ἐπίσκοπος" xal ὁ ἐπαρχιώτης, el 
δὲ διχάζοιτο, ἀλλοτρίους ἐπισχόπους οὖκ ἐκχχαλέσε- 


ἐπίσκοπος ix μείζονος ἐπὶ 


᾿ ται, ἢ περὶ τοῦ ᾽Ρώμης, εἰ ἐπιχρίνοι, 


δ᾽, ᾿Επισχόπου χαθαιρεθέντος, xal διαδεδαιουμέ- 


νου φέρειν ἀπολογίαν, εἰ μὴ ὃ Ῥώμης ὁρίζοι, οὐ 
χαθιδρυεται ἕτερος. Διασχοπήσει γὰρ τὴν καθαίρε- 
σιν ἢ ἀποστόλρις ἢ γράμμασιν, 

t€, Εἰ τῶν λαίϊκων» ἐπιζητούντων ἐπίσκοπον, οἱ 
ἐπίσχοποι παρουσιάσουσιν, εἷς δὲ τις ἑλλείποι, mpos- 
χαλείσθω χἀχεῖνος * εἰ δὲ προσχαλούμενος οὔτε 
γράφειν, οὔτ᾽ Ἐνδημεῖν βούλοιτο, ὁ ζητούμενος χει- 
ροτονείσθω. 

G^. Μητροπολίτου καθισταμένου, xai. οἱ πλησιόχω- 
po μετάπεμπτοι ἔσονται, Καὶ εἰς ὃ λέγειν [ἴσ. ὀλίγην) 
πόλιν xal χώμαν, ἢ καὶ εἷς αὐτάρχης πρεσδύ- 
τερος, ἐπίσχοπος οὐ χαθίστχται. Εἰ δὲ πολυχνθρω- 
ποτάτη γένοιτο πόλις, οὐχ ἀνάζιον. | 

D. ᾿Ορφανοῦ, xal χήρας, xal ἀπεριστάτου βιαζο- 
μένων, εἰς βοήθειαν, κατανολμάσει ἐπίσκοπος" ἀλλὰ 


μὴ τῇ τοιαύτῃ προφάσει διατρίδῃ εἰς τὸ στρατόπϑ- 


251 


EPITOME CANONUM. 


258 


Gov" ἀλλὰ μαλλον διάκονος στέλλοιτο, Τοῖς εἰς τὴν À setur,quin potius diaconus mittatur.lis vero qui ad 


kxxàngíiav προσφεύγουσι παντὶ σθένει Born zov, 

w'. ᾿Αδελφοῦ πρὸς ἀδελφὸν ἀποστέλλοντος, ὁ μη- 
τροπολίτης τὸν ἀπόστολον ἰσχυετω" χαὶ γράφει πρὸς 
ποὺς ἐν οἷς ἢ ἀβξίωσις ἐπισχόπου, τοῦ ἀποστύλου ἀν- 
τιλαμδάνεσθαι, 

θ,. ᾿Αγοραῖος σχολαστιχὸς, ἢ πλούσιος, εἰ μὴ τοὺς 
ἱεροὺς διέλθῃ βαῦμοὺς ἐπίσχοπος οὐ χαθίσταται" τὸ 
δὲ τῶν βαθμῶν διάστημα οὐ λίαν ὀλιγοστον' δι᾿ οὗ 
τὸ δόχιμον τῆς πύστεως᾽ κχαὶ χαλ'χἀγαθίας αὐτοῦ 
δοχιμάζοιτο, γὰρ ἐτερως, νεόφυτος. 

V. 'O προσχαλούμενος ἐπίσχοπον ἐξ ἐπισχόπου, 
τοῦ προσκελουμένου ἰδιώτου τυγχάνοντος, μὴ ουνεχέ- 
στερὸν δημηγοροίη᾽ μῶμος γὰρ τοῦ ἰδιώτου, καὶ 
μνηστεία τῆς ἐπισχοπῆς ἐκείνῳ, xai ἀμφότερα οὐκ 
ἀμώμητα, ᾿Ανάγκης δίχα βαρείας, δυσχερὲς τὸ ἐπι- 
«πλεῖστον τὸν ἐπίσχοπον τῆς οἰκείχς ἐχχλησίας ἀπο- 
λιμπάνεσθει. 

ux. Ἐπίσχοπος χτήσεις κεχτημένος ὑπερορίους, 
εἰ μέλλει ταὔταις ἰένχι, ρονιξέτώ μὴ πλέον Κυριχ- 
κῶν τριῶν διαστήματος, Οὕτω γὰρ 7 olxpix τοῦτον 
ποίμνη χαταπλουτήσει, χαὶ αὐτὸς 
νοιτι, 

Q. Ὁ τὸν ἀκοινώνητον ἄλοθεν γοινινίας ἀξιῶν, 
μετὰ γνῶσιν οὖχ λνεύθυνος. 

ty. Ὃ περ ὑξυχόλου χατάχριτος ἐπικουρίας δεό- 
μενος, οὖχκ ἀνάχουστος. Αγρι 
δηλιδὴ ἀκοινώνητος. 

(9, Τὸν ἀλλότριον ὑπηρέτην, ἀλλότριος δίχα τῆς 


ν ^ , 
119204 ri . 


δὲ τῆς ἐπιχουρίος 


ecclesiam confugiunt tolis viribus succurendum. 
8. Si. frater ad fratrem | mittat, metropolitanus 

nuntium litteris suis muniat, scribatque ad eos, 

quos episcopus rogat ut nuntium suscipiant. 


9. Forensis scholasticus ant dives, nisi per sa- 
cros orbines lransierit, non creatur episcopus. 
Graduum aulem interstitium ne nimis breve sil, 
quo major fidei morumque probitatis ejus pro- 
batio haberi possit. Qui enim aliter constituitur, 
neophytus est. 

16. Episcopus ab episcopo accersitus, si is qui 
accersit imperitus sit, ne nimis assidue concio- 
netur : hoc enim imperito erit dedecori, illeque 
episcopatum ambire videbitur, ac utraque repre- 
hendenda. Sine gravi necessitate diutissime epi- 
scopum a sua abesse ecclesia, indignum est. 


11. Episcopus qui possessiones extra dicecesis 
sum limites habet, si eas si! invisurus, ne am- 
plius quam tres Dominicas moretur. Sic enim 
ipsius grex eo fruetur, ipseque fastus suspicione 
carebit. 

19. Qui excommunicatum ab alio communione 
dignatur, re cognita non est insons. 

13. Ab iracendo condemnotus si auxilio indi- 
geat, audiendus est. Quousque vero auxilium 
impetraverit, excommunicatus maneat. 

14. Alienum ministrum si quis citra illius epi- 


ἐχείνου γνώμης ἔμδαθμον καθιστὰς, καθίστησιν, ἀλλ᾽ C scopi consensum in aliquo gradu constituat, con- 


ἀδέδαιον. 

ιε΄, Οἱ ἐπὶ τῆς τῶν ἐπισχόπων βραδύτητος, ὅροι, καὶ 
ἐπὶ πρετθυτερων xai Guxóvuv ἔχουσι δύναμιν. 

(G^. ᾿Αὐδίχως ἐπίσχοπος ἐλχυνόμενος, εἰ ἐπὶ τὴν 
ἀλλοτρίαν διάγοι, δεχτίος, ἕως τὴν 252v ἐπανασώ- 
σοιτο. 

ιζ΄, Αδεχτος ὁ κληριχὺὸς ὁ μὴ τελῶν εἷς τὴν Ex- 
xÀnslav ἐν ἢ χεχλήρωται, Εὐτὺ μιανὸς μέντοι xal 
Μουσαῖος ἐπισχόπου χλῆσιν οὐχ ἐκδιχήσουσιν, Κοι- 
νωνικὰς [ἴς, χοινωνίαςΪ μέντοι χατὰ τοὺς λαϊκοὺς, 
kx» ἐθέλωσιν, ἐπιτεύξονται. 

ιη΄. Ὁ τὰ χαλῶς χαὶ θεαρέστως ἐνηνεγμένα τύφῳ 
παρχσαλεῦσχ' πειρώμενος, οὐχ Emísxono; τεθεχ- 
μένος ὃξ ἐπίσχοπος ἐπίσχοπον ἐρχόμενον ἐν στρατο- 


stituit quidem, sed ordinatio invalida est. 

15. Ea que de longiori episcoporum mora de- 
finita sunt, in presbyteris et diaconis vim habent. 

16. Episcopus injuste expulsus, si in aliena ee- 
clesia degat, suscipiendus est, donec propulsata 
injuria pristino statui restitutus sit. 

17. Clericus non degens in ecclesia in qua or- 
dinatus est, non est recipiendus. Eutychianus 
tamen et Musmus eyiscopi appellationem non 
sibi vindicabunt : communionem vero cum laicis, 
si voluerint consequentur. 

18.Quisquis ea qu» recte el ex divino przescripto 
edita sunt, per arrogantiam labefactare conatur, 
non est episcopus. Episcopus si viderit episcopum 


miXp, ἐμποδὼν μὴ γινέσθω, εἰ γνοίη κατά τι τῶν Dad aulam principis euntem,ne sit ei impedimento, 


προειρημένων ἐρχόμενον" εἰ δ᾽ ἄλλως, προχγγελλέτω 
τὸ ἀχοινώνητου, 


'Ἑπιτομὴ xavóvov τῶν ἐν Γάγγρᾳ μακαρίων 11χ- 
τέρων. 

α΄. Τῷ ἀθετοῦντι τὸν νόμιμον γάμον, καὶ τῷ xa- 
ταχρίνοντι τὸν χρεοφχγοῦντα, «δίχα πνιχτοῦ xal el- 
δωλοθύτου, ἀνάθεμα. 

B'. Τῷ πείθοντι δοῦλον ἀναχωρεῖν τοῦ δεσπότου, 
θεοσεδείας προφάσει, xal τῷ διαχρινομένῳ μετα- 
λαμὲάνειν ἀπὸ πρεσδυτέρων, ὑπογυναίων ἀνάθεμα, 


1" 


Ὁ τὸν θεῖον οἶχον εὐχαταφρύνητον ὀνομάξων, 


siquidem cognoveril eum ob aliquid eorum qua 

predicta sunt, proficisci. Si secus, excommuni- 

calionem ei denuntiet. 

Epitome canonum sanctorum in Gangra 
congregatorum. 

1. Improbanti legitimum matrimonium, et con- 
demnanti carues manducantem, absque suffocato 
et idolothyto, anathema. 

2. Ei qui servo persuadet ut a domino recedat, 
pietatis praetextu, atque ei qui dubitat communio- 
nem a presbyteris matrimonio junctis accipere, 
anathema. 

9. Qui Dei domum contemptibilem esse dicit, et 


259 


SYMEONIS METAPHRASTE. 


200 


qui privatim ecclesiasticos conventus habet, ac A xal ὁ ἐχχλυσιάζων ἰδίᾳ, xai παρὰ γνώμην ἐπισχό- 


preter episcopi aut presbyteri sententiam Eccle- 
sie munia obit, sit anathema. 

4. Quisquis dat aut accipit fructum oblationes 
extra ecclesiam, ἃς preter sententiam episcopi 
aut presbyteri, ansthema. 

5. Qui non honestatis causa virginitatem colit, 
sed eo quod nuptias abominetur, aut etiam in eos 
qui matrimonio juncti sunt sese extollat, sit ana- 
thema. 

6. Qui spernit eos qui ad agapas vocant, et qui 
vocatus cum his non communicat : item qui con- 
temptui habet eos qui birosgestant: ac quecunque 
mulieres virorum abutuntur vestimentis, queque a 
viris separantur eo quod matrimonium fastidiant: 


που ἢ πρεσόυτέρου τὰ τῆς ᾿Εχχλησίχς τελῶν, εἴη 
ἀνάθεμα. 

δ᾽, 'O διδοὺς ἢ λαμδάνων καρποφορίας ἔξω τῆς 
ἐκχλησίας, xxi παρὰ γνώμην ἐπισκόπου ἢ πρεσῦυ- 
tépou, ἀνάθεμα, 
ε΄, 'O μὴ διὰ τὸ καλὸν παρθενεύων, ἀλλὰ διὰ τὸ τὸν 
γάμον βδελύσσεσθαι, ἢ χατεπαίρεσθχι τῶν γαμούν- 
των, εἴη ἀνάθεμα. 


G'. Ὃ τοὺς χαλοῦντας εἰς üvámnw ἀθετῶν, xai 
τούτων οὐ χοινωνῶν χεχλημένος᾽ xai ὁ φαυλίζων 
τοὺς φοροῦντας τοὺς βέρους᾽ xat ὀσαι γυναικῶν [γυ- 
γαῖλες7 ἀνδρῶν ὁποχρίνονται ἱματίοις, xai ὅσαι τῶν 
ἀνδρῶν διαζεύγυνται, βδελυσσόμεναι τὸ» γάμον, καὶ 


item qui liberos relinquunt, ac non ad pietatem g οἱ τὰ τέκνα χαναλιμπάνοντες, καὶ οὐχὶ πρὸς θεοσέ- 


eos instruunt, nec non liberi qui ἃ parenlüibus 
infidelibus discedunt, anathema. 

7. Quicunque mulieres comas tondent pietatem 
simulantes : et qui Dominica cibo abstinet, ac je- 
jupnia Ecclesie evertit: necnon quisquis conventus 
qui ad martyrum sedes fiunt despici!, anathema. 


Epitome canonum synodi Antiochena. 


1. Qui legibus sancitam Pasche traditionem 
mutare conatur, siquidem laicus sit ejiciatur : 
clericus vero ab Ectlesia arceatur. 

9. Qui ecclesiam ingressus sacram Scripturam 
attente audit, deinde egressus despicit aversatur- 
que communionem, ejiciendus est. 


9. Qui cum excommunicato communicat, ex- c 


communicatus censetur : et qui orat cum iis qui 
cum Ecclesia non orant, reus est. ltem qui sus- 
cipit eum qui Ecclesi» conventibus non interest, 
culpa non caret. 

4.Episcopus a synodo depositus, ac presbyter et 
diaconus ab episcopo gradu motus,si per contuma- 
ciam munus obeat, deplorat spei eat. 

9. Omnis presbyter aut diaconus episcopum 
contemnens, et ab eo recedens, aliudque altare 
extruens, si ab episcopo bis terque accersitus in 
arrogantia persistat, deponatur, curationis spe 
destitutus. 

6. Excommunicalum ab episcopo clericum aut 
laicum, si major synodus susceperit,aut eondem- 
naverit, acquiescere oportet sententia, 

7. Peregrinus pacificas non afferens episto- 
las, non est suscipiendus. 

8. Presbyter ruri degens ne canonicas det epi- 
stolas, nisi ad solum vicinum episcopum. 

9. A metropolitani sententia pendere oportet 
episcopos, nihilque citra illius consilium insti- 
tuere nisi ea sola que ad suam cujusque dicce- 
sim pertinent, ac viris reprehensioni non obno- 
Xiis nanus imponere. 

10.Exorcistas,lectores, subdiaconos,et cantores 
constituit chorepiscopus: non tamen presbyterum 
aut diaconum absque civitatis episcopo: qui autem 


ὄειχν ὑπαλείφοντες, xài τέκνα ὡς [γρ. ὅσα] ἀπίστων 
ἀποσκχιρτῶσι γονέων, ἀνάθεμα. 

C. Ὅσαι γυναῖκες τὰς χόμας τίλλουσι, θεοσέδειαν 
ὑποχρινόμεναι᾽ xal ὁ τὴν Κυριαχὴν ἀσιτῶν, καὶ τὰς 
ἐχχλησιαστιχὰς νηστείας ἐχτρέπων' xal ὃ τὰς μαρ- 
τύρων συνάξεις περιφρονῶν, ἀνάθεμα. 
Τῆς ἐν ᾿Αντιοχείᾳ συνόδου τῶν κανόνων ἐπι- 

τομῇ. 

a', Ὁ τὴν ἔνθεσμον τοῦ Πάσγα παράδοσιν διαμεῖ- 
ψαι πειρώμενος, λαϊκὸς μὲν τελῶν, ἔστω ἀπο- 
ὄλητος" κληριγὸς δὲ, ἀνεχχκλησίαστος. 

β᾽. ὋὉ εἰς ἐγχλησίαν εἰσιὼν, καὶ προσέχων τῇ 
ἱερᾷ Γραφῇ, εἴτα περιφρονῶν xat ἀξιῶν |γρ. ἐξιὼν], 
xal ἀποστρεφόμενος τὴν μετάληψιν, ἀπόδλητος, 

η΄. ᾽Ο δὲ ἀχκοινωνήτῳ χοινωνῶν,͵ ἀχοινώνητος" καὶ 
ὁ συνευχόμενος τοῖς μὴ τῇ ἐκχλησία προσευχο- 
μένοις [γρ, συνευχομένοις], ὑπεύθυνος" xai ὁ τὸν 
εἰς ἐχχλησίχν μὴ συναγόμενον ὑποδεχόμενος) οὐχ 
ἀναίτιος. 

δ᾽, Ὃ ὑπὸ συνόδου χαθῃρημένος ἐπίσχοπος, καὶ ὁ 
ὁπὸ ἐπισχόπου πρεσδύτερος xxl διάχονος, εἰ αὐὖθα- 
διαζόμενος λειτουργήσοι, ἀνέλπιστος, 

ε᾿, Πᾶς ὁ ἔπισχόπου καταφρονῶν, καὶ ἀφιστάμενος 
πρεσθύτερος ἢ διάχονος, xal οἰκοδομῶν ἄλλο θύσια- 
στήριον, tl προσχαλουμένου δὶς καί τρὶς τοῦς ἐπισχό- 
που ἐπιμένοι τῇ ἀπονοίᾳ, χαθαιρούμε νος ἔστω xal 
ἀθεράπεντος. 

ζ΄. Τὸν ἀφορισθέντα παρ’ ἐπισκόπου «ληριχὸν ἢ 
λαϊχὸν, ἐὰν μείζων σύνοδος προδέξοιτο, ἢ καταχρί- 
votto, στέργειν χρεὼν τὴ; ἀπόφασιν. 

C. ὋὉ ἔξενος εἰρηνικὰς οὐ προσύγων, ἀπροσδε- 
Xtoc, 

η᾽. Ὁ ἐπὶ χώρας πρεσδύτερος μὴ διδότω χανονιχὰς 
ἐπιστολὰς, ἢ πρὸς μόνον ἐπίσχοπον γείτονας. 

θ᾽, Τοῦ μητροπολίτου τῆς γνώμης ἀναρτᾶσθαι τοὺς 

ἐπισχόπους, χαὶ μή τι τῆς αὐτοῦ προνοίας οἰκονομεῖν 
δίχα, ἢ μόνα τὰ τῇ ἰδίᾳ ἐνορίᾳ προσπίπτοντα, Καὶ 
χειροθεσίας ἀνεπιπλήπτοις ἀνδοὴσιν ἐπιτελεῖν. 


€. ᾿Επορκιστὰς,͵ καὶ ἀναγνώστας, καὶ ὁποδιακό-- 
νους, xai ψάλτας καθίστησι ωρεπίσχοπος, οὐ 
μέντοι πρεσδύτερον ἢ Ouixovo), ἄνε» τοῦ κατὰ τὴν 


261 


EPTTOME CANONUM. 


262 


πόλιν ἐπισχόπου * ὁ Oi τοῦτό τολμῶν ὑπερδχίνειν, A hoc. audeat, deponatur, Urbis episcopus facit 
εἴη καθῃρημένος * χαὶ ὃ τῆς πόλεως ἐπίσκοπος ποιεῖ chorepiscopum. 


4 pt xla«onov, 

tz, Ὃ προσιὼν αὐτομάτως τῷ βασιλεῖ ἐπίσχοπος, 
Ἦ πρεσδύτερος, «αἱ οὐχὶ χελευστὸς πρὸς τοῦ τῆς 
χώρας μητροπολίτου, μετὰ τῆς «κοινωνίας ἐχπιπτέτω 
&ail τῆς ἀξίας, 

ιβ΄. Ὁ κχαθῃρημένος 
τείτω σύνοδον μείζονα, 
χείτω. Εἰ δὲ καὶ αὖθις 
στος. 

t. Εἰ μηδενὸς ἀξιοῦντος, ἐπίσχοπος εἷς ἄλλην 
ἐπαρχίαν ἀπίῃ, καὶ χειροτονοίη, xai διοικοίη πράγ- 
ματα" αὐτά τε ἄχυρα μένει, χαὶ ἐκεῖνος χαθχιρε- 
θήσεται, 


εἰ ἐνοχλοίη τῷ βασιλεῖ, al- 
χαὶ τὸ ἔχεῖθεν δόξχν στοι- 
ἀποὸόυσπετοίη͵ ἔστω ἀνέλπι- 


P. Εἰ ἐπισκόπου χρινομένου, οἱ τῆς ἐπαρχίας p 


ἐπίσκοποι διαφέροιντο, μεταχλητέον ἀπὸ τῶν πέλας 
ἑτέρους, εἰς ἀναμφίδολον ἀμφισδήτησιν. 

ιε΄, ᾿Επισχόπου διχαζομένου, εἰ πᾶς ἐπαρχιώ- 
τῆς ἐκίσχοπος ἀδιάφωνος χρίνοιτο, παλινδιχίχ οὐ 
γίνεται. 

(G^. Ὁ δίχα συνόδρυ τελείας, xal αὐτοῦ τοῦ μη- 
τροπολέτου ἐπὶ σχολάζουσχν ἐχχλησίχν ἐπιπηδῶν, 
πᾶν ᾧ σχολάζων ἀπόδλητος, 

v2. ᾿Αχοινώνητο: ὁ δεξάμενος αξιφοτουΐχν, xa 
ταύτης ἀποτχιρτῶν, ἕως μεταγνοὺς χαταδέξοιτη. 


ιη΄. Μετεχέτω τῆς τιμῆς ἐπίσχοπος ὁ χειροτονη- 
ϑεὶς, γαὶ μὴ δεχόμενος πρὸς τῆς πόλεως * καὶ λει- 
τουργείτω μόνον, ἀνχμένων ὅ τι ἄν fj τῆς ἐπαρχίας 
ἀποκαίνοιτο σύνοδος, 

ιθ΄, El μὰ σύνοδος εἴη, καὶ ὁ μητροπολίτης μή 


11. Si episcopus, aut presbyter sponte ac sine 
provincie metropolitani jussu imperatorem adie- 
rit, communione ac dignitate excidat. 


12. Depositus si molestiam imperatoris auribus 
exhibeat, synodum majorem petat, illiusque de- 
creto stet. Quod si rursus indignetur, pristine di- 
gnitatis recuperandze nulla ei spes esse potest. 

13. Si nemine rogante episcopus in aliam pro- 
vinciam se conferat, ordinetque ac res adminis- 
lret : ipsa irrita manent, atque ille deponetur. 


14. Si accusato episcopo provincie episcopi in- 
ter se discrepent, alii sunt e vicinis locis advo- 
candi ad controversiam certo dirimendam. 

15. AÁccusato episcopo, si omnium provinciae 
episcoporum sententie concordes sint, redinte- 
gratio actionis non datur. 

16. Qui citra integram synodum, atque ipsum 
metropolitanum in vacantem ecclesiam invadit, 
quamvis ipse munere vacet, ejiciendus est. 

41. Qui suscepto ordine ab eo resilit,eexcommu- 
nicalur, quousque poenitentia ductus munus sus- 
cipiat. 

8. Episcopus ordinatus honore fruatur, licet ἃ 
civitate non recipiatur, lantumque munus obeat 
exspeclans quidquid provincie synodus pronun- 
tia verit. 

19. Absque synodo et metropolitano ne fiat epi- 


γινέσθω ἐπίσκοπος. Εἰ δὲ διά τι δυσχερὲς μὴ συν- Scopus. Si autem. propter aliquam difficaltatem 
ἄγοιντο ἅπαντες, τέως υἱ πλείους ἢ γράμματιν ἔποιντο non convenerint omnes, interim plures vel litte- 
σύμψηφοι. Εἰ δ' οὕτω τοῦ πράγματος τελουμένου ris assenltiantur.Si vero re ita peracta contendant 


φιλονεικποῖέν τινες, ἡ τῶν πλεόνων ψῆτος ἐνισχυέτω. 

κ΄. ᾿Εκίσαοπος καὶ ὑπολχδὼν [ἴσ. ὑπὸ λαῶν] βιχ- 
ζόμενος, καὶ ὑπὸ ἐπισκόπων ἀναγκαζόμενος μὴ μεῦ- 
ἰσεάσθω εἰς παροικίαν ἑτέραν, 

»2'. ᾿Επιχειοοτονεῖν τινας ἐπίσχοπος kx πόλεως 
εἰς πόλιν μὴ ἐπιέτώ, ἀλλ᾽ ἢ γνώμῃ τοῦ ἐπισχόπου 
τῆς πόλεως. Εἰ δ᾽ οὖν, ἀδέδχιος ἡ χειροτονία, καὶ 
ἔκεῖνος ὑπόδιχος, 

κβ΄. Μὴ μεθιστᾷν ἕτερον ἐπὶ τῇ ἐξόδῳ ἐπίσκοπον 
ὃ ἐπίσχοπος * ἐκείνου 5$ χοιμηθέντος, μετὰ συνόδου 
τῶν ἐχόντων τὴν ἐξουσίαν, ὁ ἀξιος προδεδλάσθω. 


κγ΄. Παντὶ τῷ χλήρῳ τὰ τῆς ἐχχλησίας θέμις &u- 
Ἡινώσχεσθαι, ἵνα τοῦ ἐπισχόπο» τελευτῶντος, τὰ 
οἰκεῖα τῆς ἐακχλησίας διαφυλάττηται ^ τὰ δὲ τοῦ ἐπι- 
σκόπου χατὰ τὴν ἱκείνου διοιχῆται διάταξιν, 

xb. Κύριος ὁ ἐπίσχοπος τῶν τῆς ἐχχλῃσίας ἔστω 
πραγμάτων " εἰ δὲ μὴ ixavotto, τοῖς ixxvoüsts χὺ- 
τῶν, τὰ δὲ πράγματα xal τοὺς πόρους μεταδάλλοι 
τῆς ἐχχλησίας, μὴ μετὰ γνώμης τοῦ χλήρου͵ εἰσ- 
πραττέσθω δίκας πρὸς τῆς συνόδου, Εἰ δὲ χαὶ τὰ 
πένησιν ὀφειλόμενα εἰς ἑχυτὸν σφετερίζεται, xal οὕτω 


τῇ συνόδῳ λόγον ἀποδιδότω͵ 


aliqui, plurium suffragium valeat. 
90. Episcopus, nisi v1a populis illata et ab epi- 
scopis cogatur, in aliam paroeciam ne transeat. 


21. Episcopus ex urbe in urbem ad ordinandos 
aliquos ne abeat, preterquam de urbis episcopi 
sententia. Sin vero, invalida est ordinatio, ipse- 
que judicio obnoxius. 

29. Episcopus in exitu vile constitutus alium 
pro se episcopum ne constituat : postquam autem 
ille obdormierit, cum eorum qui potestatem ha- 
bent conventu, dignus creetur. 

93. Toti clero res ecclesise cognoscere licet, ut 
decedente episcopo, ecclesia 4088 sua aunt con- 
serventur ; quee vero sunt episcopi, juxta illius 
dispositionem administrentur. 

24. Episcopus rerum ad ecclesiam pertinen- 
tium potestatem liabeat : si autem non sit con- 
tentus iis quz sufficiunt, res vero ac reditus ec- 
clesite in alienos usus transferat, absque cleri 
consilio, synodi judicium subeat.Si vero ea etiam 
qua paoperibus debentur, sibi ipsi vindicet, ita 
etiam synodo rationem reddat. 


263 


Epitome canonum synodi Laodicene. 

1. Bigamus si non occulte matrimonium inierit, 
ubi paululum poenas subierit, insons habeatur. 

9. Qui variis delictis obstricti sunt, si iis agni- 
tis confiteantur, ac pro eorum ratione poniten- 
tiam agant, facile recipiuntur. 

3. Recens illuminatus, sacris ordinibus non est 
idoneus. 

4. Sacerdos fenora non accipit. 

b. Ordinationes coram audientibus tantum non 
fiunt. 

6. Hareticis sacra edes inaccessa. 

1. Novatiani et Quartodecimani, nisi ceteras 
haereses suamque abjurent, non sunt süscipiendi : 
post tamen abjurationem uncti, communicent. 


8. Phryges poenitentiam agentes denuo bapti- 
ΖΔ} 11 8081, licet apud illos in clerum cooptatisint. 

9. Qui in ccemeteriis et martyriis hereticorum 
oral, excommunicatus est. 

10. Vidua seniores in ecclesia ne baptizantor. 

41. Cum hzretico affinitatem ne contrahas. 

12. Qui fide ac vite ratione probatissimus atque 
erudilissimus est, idoneus esl qui in episcopum 
elibatur. 

13. A secularibus electus, non est ordinandus 
episcopus. 

14. Sancla ad aliam pareciam mitli,indignum. 

15. Nullus in ambonem ascendit, exceptis iis 
qui de codice legunt. 


16. Evangelia atque apostoli legantur Sabbatis, c 


11. In conventibus lectiones psalmos interse- 
cent. 

18. Horis Nonis ac Vesperis ez:dem preces pe- 
ragantur. 

19. Post catechumenorum orationem poniten- 
lium preces offerantur, postea vero fidelium : ac 
post pacem oblatio fiat, solis sacerdotibus pro 
suggestu sedentibus. 

90. Diaconus nisi jussus sedeat. 

21. Vasa minister ne tangat, neque enim ora- 
rium induitur. 

22. Cantor et lector non ferunt orarium. 


29.0 mnis clericus cauponam ingredi non debet, 

24. Panem et calicem minister non dat. 

95. Non exorcissat, nisi qui ab episcopo ad hoc 
munus provectus est. 

26. Àb altari clericus partes non offert. 

27. Accubitus et Agape in ecclesiis non fiunt. 


28, Christianus ne sabbatizet,sed prima hoc est 
Dominica die ferietur. 

40. Cum mulieribus lavari nefas. 

30. Áccipiendi sünt, non dandi hereticis in 
matrimonium liberi. 

31. Heereticorum benedictiones maledictiones 
sunt censenda. 


SYMEONIS METAPHRASTAE. 


264 


᾿Επιτομὴ κανόνων τῆς ἐν Λαοδιχείᾳ συνόδου. 
α΄. Ὃ μὴ λάθρα γαμήσας δίγχμος, ὀλίγα τοῖς 
ἐπιτιμίοις σχολάσας, ἀνεύθυνος. 

β᾽, Οἱ διχφόροις ἀγνοήμασιν ἑαλωκότες, εἰ ἕπι- 
Ἱνόντες ὁμολογοῖντο, ἀναλόγως μετανοόϊεν, εὐπρόσ- 
δεχτοι, 

Υ᾽. Ὁ νευφώτιστος, ἀνιεράτευτος. 


δ᾽, Τόχους ἱερχτιχὸς [{ d. o5] λαμδάνει. 
ε᾽, Αἱ χειροτονίαι ἐπ᾿ ἀχροωμένοις 05 γίνονται. 


ζ΄ Alpsztxotc τὸ ἱερὸν ἀνεπίδατον. 

QU. Ναυχτιανοὶ καὶ Τεσσαρεσχχιδεχατῖται, εἶ μὴ 
τάς τε ἄλλας αἱρέσεις ἀνχθεματίζοιεν, καὶ τὴν ol- 
χείαν, ἀπρόσδεχτοι, Μετὰ μέντοι τὸ ἀνάθεμχ χριό- 


B μενοι, κοινωνείτωσαν, 


w'. Φρύγας μεταμέλους ἀνχδαπτίζεσθχι, εἰ καὶ 
παρ᾽ ἐχείνοις χεχλήρωνται, 

θ᾽ Ὁ χοιμητηρίοις — «xi 
ἐπευχόμενος, ἀκοινώνητος. 

v, Πρεσδύτιδες ἐν ἐκκλησίᾳ μὴ βαπτιζέεσθωσαν, 

tx, Alpsvoup μὴ συνάλλασσε, 

ιβ΄. Ὁ πίστει xal πολιτείᾳ εὐδοκιμώτατος καὶ 
λογιώτατος, ἐπιτήδειος εἰς ἐπίσκοπον. 


μαρτυρίοις αἷρετιχων 


? 


ιγ΄. ᾿Ανεπίλεκτος ὁ χοσμιχοῖς ἐχλεγόμενος. 
Q'. Διαπεμπέσθαι τὰ ἄγια εἰς παροιχίαν, ἀνάξιον, 
ιε΄, El μὴ ἀπὸ διφθέρας, οὐδεὶς ἀμδωνίζεται, 


(G^. Εὐαγγέλια καὶ ἀπόστολοι ἀνχγινωσχέσθωσαν 
τοῖς Σάδδασιν, 

ιζ΄. Ἔν ταῖς συνάξεσιν αἱ ἀναγνώσεις τοὺς ψαλ- 
μοὺς περιχοπτέτωσαν, 

ιη᾿, ᾿Εννάταις, ἑσπέραις αἱ αὐταὶ εὐχαὶ ἐπιτελεί- 
σθωσαν. 

ιθ᾽, Μετὰ τὴν τῶν χατηχουμένων εὐχὴν, τῶν ἐν 
μετανοίᾳ προσάγεσθσι, xai μετὰ τοῦτο τὴν τῶν πι- 
στῶν * xal μετὰ εἰρήνην, τὴν ἀναφοραν γίνεσθαι, ᾿ 
βηματιζόντων μόνων τῶν ἱερέων, 

χ᾽, ᾿Αχέλευστος μὴ χαθεζέσθω διάχονος, 

xx', Σχευῶν ὑπηρέτης μὴ ἄπτοιτο * οὗ γὰρ ὡρά- 
ριον ἀμφιέννυται, 

xB'. Ψάλτης «ai ἀνχγνώσεης 0) φοροῦσιν ὧρά- 
tov. 

xl. Ἅπας χληριχὸς ἀγαπήλευτος, 

x5'. "Aptov xal ποτήριον ὁ ὑπηρέτης οὐ δίδωσιν. 

κε᾽, Οὐχ ἐφοραίζει ὁ μὴ παρ᾽ ἐπισκόπου ἀγόμε- 
νης. 

xG^. ᾿Απὸ ἑστίας χληρικὸς μερίδας οὖκ ἄγεται. 

χζ᾽, ᾿Αχούδιτα xal ἀγάπαι ἐπ᾽ ἐχχλησίας οὐ γίνον.-- 
ται. 

xn'. Οὐ σχδδατίσει Χριστιανὸς, ἀλλὰ σχολάσει τῇ 
α' ἡμέρᾳ, ἤγουν τῇ Κυριχχῇ. 

χθ᾽, Γυναιξὶ τῶν ἀθεμίτων συλλούσασθλι χωλυτέον. 

)'. Λαμδάνειν οὐ διδόναι τοῖς αἱρετιχοῖς εἰς συν- 
ἀφειαν τέχνα, 

λα΄. ᾿Αλογίαι αἱ τῶν αἱρετικῶν εὐλογίαι, 


in 


ἐνδεμι. 
M. 'O καρασυνάγων, καὶ ὀνομάζων ἀγγέλους, 
εἰδωλολατρείας πλησίον. 


M. Οὐκ ἕστάι "T ἢ ἐπχοιδὸς, ἢ μαϑητιχὸς 
[is. μαθηματικὸς}, ἢ ἐσερολόγος, à περιάπτης, ὁ 
ἰρατείαν ἐπαγγελλόμενος 

λε᾽, Οὐ συνεορτάσεις, , οὐδὲ δεξιωθείης "E6paloi 
καὶ ἔθνεσιν. 

AS". καλούμενος ἐπὶ σύνοδον, xat ἀθετῶν, εἰ 
μὴ ἀνώμαλος, αἴτιος. 
iP. "Αχανόνιστος χληρικὸς, ἢ ἀνεπίταχτος͵ οὐ 

ew. 
λη᾽ ᾿Γκηρέτης τὰς θύξας ἀφεὶς 0) προσεύχεται. 
M. Γυναιξὶ τὸ ἱλαστήριον ἄδατον, 
μ᾽. Εἴποι τὴν πίστιν τῇ πέμπτῃ τῆς ἑδδομάδος o 


μενος. 

pz'. Καὶ ἐν νόσῳ, μετὰ βραχύ. 

μβ΄. Tà Τεσσαραχοστῇ μὴ προσάγειν, μηδὲ δια- 
λύειν καθόλου, μηδὲ μνείας μαρτύρων τελεῖν, εἰ μὴ 
Κυριχκαῖς τε «αἱ Σάδδεσιν͵ 

γ᾿. Οὐ τελεῖται τῇ Τεσσαραχοστῇ γάμος, οὐδὲ γε- 


ιν. 
μδ΄. Βιλλζειν [ἴσ. Αὐλίζειν] ἐν γάμοις, ἢ ὀρχεῖ- 
σθαι, ἀνάξισι. 

με΄. Τὸν μέντοι ἱερατιχὸν xai πρὸ τῆς θυμέλης 
ἀπέρχεσθαι. 

μα΄, 'Ἐράνους οὔτε χληρικὸς, οὔτε λαϊχὸς ixte- 


αι. 


ΚΡΙΤΟΜΕ CANONUM. 
M. Ὃ ψευδομάρτυρος αἱρετιχοὺς τιμῶν, εἴη τὸ Α 


206 


89. Qui falsos haereticorum martyres honorat, 
anathema. 

83. Qui alienos ab ecclesia conventus agit, an- 
gelorumque nomina invocat,idololatrie proximus 
est. 

94. Qui sacerdotium profitetur, non erit magus 
aut incantator,aut mathematicus,aut astrologus, aut 
ex eorum numero qui amuleta collo appendunt. 

85. Festa non celebrabis,neque societatem ini- 
bis cum Hebreeis et gentilibus. 

90. Qui vocatur ad synodum et spernit, nisi 
infirmus sit, culpa non vacat. 

37. Clericus sine commendatitiis litteris, aut 
injussus nusquam proficiscitur. 

38. Minister non debet ostiis relictis orare. 


Β 99. Mulieribus altare inaccessum. 


40. Baptizatus dicat fldem quinta feria hebdo- 
mada. 

41. Et qui in morbo constitutus est paulo post. 

42. Quadragesima non oportet offerre,neque je- 
junium omnino dissolvere,neque memorias mar- 
tyrum celebrare, nisi Dominicis et Sabbaiis. 

43. Quadragesima non celebrantur nuptiz, ne- 
que natalitia. 

44. Tibia canere in nuptiis, aut saltare indi- 
gnum. 

49. Αἱ vero sacris deservienli ante thymelico- 
rum ingressum abeundum est. 

46. Convivia ex collatis sywbolis neque cleri- 
cus, neque laicus celebrabit, 


νζ΄. Πρεσδύτερος ἐπὶ βήματος πρὸ τοῦ ἐπισκόπους 47. Presbyter in suggestum ante episcopum ne 


oix εἴσεισιν, οὐδὲ κέθηται. 
μη". Εἷς κώμην, fj χώραν ἐπίσχοπον [σ, ἐπῖσχο- 
«ος] οὗ καθίσταται " εἰ δέ τις χατέστη, μήτι διοιχείτω 
τοῦ ἐπισκὸόκου δίχα τῆς πόλεως, 
μθ΄. ᾿Επίσχοπος, ἢ πρεσδύτερος εἷς οἶχον μὴ 
ἕτω προσςοράν. 


v. ᾿Ιδιωτικὰ fiM ναοῖς οὐχ ἀναγινώσχεται, 


᾿Επιτομὴ κανόνων τῆς ἐν Καρθχγέντι συνήδου, 
α΄. Εἰ κχαθέλωσιν ἑπίσχοπον ἐπίσχηποι, ἔχν τὸν 
Ῥώμης ἔγκλητον ἐπάγοιντο τούτων |leg. sic, ἔκκλη. 
τὸν ἑἐπάγοιτο, τοῦτον εὐάχουστον,] τοῦ "Poux 
Ἰράφοντος ἢ Ἐπιτάττοντος, 
β΄. ᾿Επεὶ μὴ εὔρηται τὰ εἰς Νίχχιχν πεπραγμένα, 


ingrediatur, neque sedeat. 

48. In vicis aut pagis episcopus non constitui- 
lur: $i quis vero constitutus sit, nihil] quidquam 
administret sine urbis episcopo. 

49. Episcopus aut presbyter in privatis zdibus 
ne offerat. 

50. Libria privatis compositi in templis non 
leguntur. 


Epitome canonum concilii Carthaginensis. 

1. Si episcopum episcopi deposuerint, si epis- 
copum Romanum ad quem appellatum est accer- 
seril, hic benigne audiendus, rescribente pra»- 
serlim aut jubente poniifice Romano. 

2. Quandoquidem non inventa sunt acta concilii 


&boc ὁ Ῥώμης τῷ Κωνσταντίνου ἢ ᾿Αλεξάνδρου p Nieieni, dignetur episcopus Romanus scribere ad 


(f. ᾿Αλεξανδρῖνου] γράψαι, xxi λάδοι ἐκεῖθεν αὐτὰ, 
καὶ ἡμῖν ἐμφανίσοι 

γ᾽. Πρεσθδύτερος xai διάκονος ἀφωρισμένος ἄδειαν 
ἔχει τοῖς ὁμόροις ἐγχαλεῖν [γρ. ἐχκαλεῖν). Εἰ μέντοι 
φέρειν ἀνεξικέκως ὁ ἀφορίσας, τὸ χυρωθησόμενον 


δ΄, τὰ Ἱπιτραπέντα τοῖς κατὰ Νίχχιαν ἄπασιν, 
bras, 
ε΄, Οὐδὲν τῆς Τριάδος διάφορον fj γινώσχεται, ἢ 
Gd gustu, κατὰ τὴν τῶν ἐν Νιχαίᾳ βεδαίωσιν, 
Q'. ᾿ΕΒπίσκοπος͵ καὶ πρεσδύτερος, xal διάκόνος 
PATROL. GA. CXIV. 


episcopum Constantinopolitanum vel Alexandri- 
num, eaque inde accipiat, nobisque repraesentet. 

9. Presbyter et diaconus segregatus, libertatem 
habet ad vicinos appellandi. Enimvero qui segre- 
gatus fuit tenetur equo animo ferre quod confir- 
malum fuerit. 

4. Que ἃ concilio Niceeno omnibus permissa 
sünt, ea immutabilia sunt. 

5. Nihil quod a Trinitate discrepat, vel cogno- 
scitur vel docetur,secundum Niceni concilii con- 
stitulionem. 

6. Episcopus, presbyter et diaconus castus sit et 


9 


207 


SYMEONIS METAPHRAST &. 


268 


continens, et ab üxore abstineat, ut postulata im- Α ἀγνὸς ἔστω xal ἐγχρατὴς, καὶ γυναιχὸς ἀπεχόμενος, 


petrent. 

1. In quibus laicus corrigitur,injhis multo ma- 
gis clericus predamnatur. 

8. Preshyter a proprio episcopo condemnatus, 
facultatem habebit ad vicinos episcoposappellandi; 
sin autem appellaverit, sacrificia tamen offerat 
Deo schisma faciens et inflatus, anathema sit. 

9. Episcopum e gradu suo dejectum, si non sit 
perfecta synodus,interea duedecim observant epi- 
scopi, et presbyterum sex, et diaconum tres. 

10.Primate jubente,et tres episcopi constituant 
episcopum : qui autem propriz confessioni aut 
subscriptioni adversatur, suomet judicio ignomi- 
nia notabitür. 


41. Propter inopiam que est in Tripoli, unus B 


episcopus ad legationem sufficit. 

12. Episcopus aut clericus causá criminali ei 
instituta, si relicta Ecclesia ad judicia publica 
recurrat οἱ absolvatur, proprium amittit gradum : 
si vero et in civili negotio vincit, si hoc sequatur, 
proprium etiam amittet gradum. 


13. Si gratia aut odio judices ecclesiastici judi- 
casse convinci nequeant, qui appellavit non de- 
fenditur. 

14. Si partes elegerint judices,ab his non abs- 
cedant. 

15. Sacerdos non fit curator. 

16. Lector pubes factus, aut continentiam, aut 
conjugium profiteatur. 

11. Qui ad diaconum ante xxv annos provectus 
est, non est diaconus. 

18. Lector non salutabit populum. 

19. Placita conciliorum auribus ejüs qui ordi- 
nandus est, inculcabuntur. 

20. Defuncti corpori Eucharistia non datur : 
non enim comedit aut bibit. 

21. Per ignorantiam presbyter non baptizat 
mortuum. 

22. Episcopus qui accusatur et in judiciüm ad- 
ducitur, habeat duorum mensium spatiom,siqui- 
dem altera pars alicujus mors auxilio indigeat. 
Postea autem si non occurrerit a communione 
privatur ; si vero prasente accusatore, accusatus 
aufugiat, à communione privabitur. 

23.Àccusator qui calumniatur,accusator non est. 

24. Clericorum filii cum hereticis matrimonio 
non junguntur. 

95. Qui res sacras tractant,ab uxoribus secun- 
dum propria statuta abstineant. 

20. Res Ecclesi» vendi non debent; si vero red- 
ditus non habeat, sententia episcoporum vendun- 
tur. Siautem necessitas non ferat ut consulatur, 
vendens vicinos episcopos vocabit.Si vero hoc ita 
non faciat, Deo et concilio reus teneatur. 

21. Presbyter conviclus et poenitens ut promo- 
vendus non rebaptizatar, neque ut laicus iterum 
ordinatur. 


tva τῶν αἰτουμένων ἐπιτυ (y ávoctv, 

C. Ἐν οἷς ὁ λαϊκὸς εὐθύνεται, τούτοις ὁ χληριχὸς 
περισσότερον, 

η΄. Πρεσθύτερος παρ᾽ ἐπισχόπου χατιγινωσκόμε- 
γος, τοῖς πλησίον ἐπισχόποις ἐγχαλεῖν [γρ. ἐκκα- 
λεῖν] ἐαθήσεται ^ εἰ δὲ μη, ἀγίασμα τῷ Θεῷ προσ- 
ἀγάγοι, σχίζων καὶ πεφυσιωμένος, ἔστω ἀνάθεμα. 

θ΄͵ ᾿Επίσχοπον ἐχόληθέντα, ἐὰν μὴ τελεία σόν- 
οδος, τέως «αἱ δώδεχα ἐπιτηροῦσιν ἐπίσχοποι, καὶ 
πρεσθύτερον ἕξ, xal διάχονον τρεῖς. 

V, Τοῦ πρωτεύοντος ἑπιτάττοντος, xal τρεῖς ἐπί- 
σχοποι κεθιστώσιν ἐπίσκοπον * ὁ δὲ τῆς οἰχείας ὅμο- 
λογίας ἢ ὑπογραφῆς ἐναντίος, οἴχοθεν ἕξοι τὸ ἄτι- 
μον. 

ια΄. Διὰ τὴν εἰς Τρίπολιν ἔνδειαν, xal εἴς Ἐπίσκο- 
πος εἷς τοποτηρησίαν ἑπάρχιος. 

ιβ’, ᾿Επίσχοπος, ἢ κληρικὸς ἐγχληματιχοῦ κυχι- 
νημένου πράγματος, εἰ τὴν ἐαχλησίαν ἀφεὶς, τοῖς 
δημοσίοις προσδράμοι, καὶ διχσιούμενος, τὸν ἴδιον 
ἀπολέσῃ βαθμόν * εἰ ὑπὲρέξει δὲ xal ἐπὶ πολιτικοῦ 
κεφαλαίου, εἰ τούτιμ στοιχεῖ, τὸν ἴδιον ἀπολέσει βε:- 
θμόν. 

ιγ΄. Διχαστὰς ἐχχλησιαστιχοὺς, εἰ μὴ ἐλέγχοιντο 
κατὰ προσπάθειαν ἢ ἀντιπάθειαν προδεδιῳχηχότες͵ 
ἔγκλητος [f. ἔκκλητος ] γινόμενος, οὖν ἀμύνεται, 

(U^, "Eàv τὰ μέρη ἐπιλέξωνται δικαστὰς, τούτων μὴ 
ἀφιστάφθωσαν. 

Ὦ ἱερεὺς κουράτωρ οὐ γίνεται. 

c. , 'O ἔνηδος ἀναγνώστης ἢ ἐγχρότειαν, ἢ συζυ- 
C γίαν ὁμολογείτω. 

ιζ΄, '᾽Ο πρὸ τῶν xt/ χρόνων διάκονος, οὐ διάκονος. 

ιη΄, ᾿Αναγνώστης οὐ προσχυνήσει τὸν δῆμον. 

ιθ΄, Τὰ ταῖς συνόδοις δόξαντα ὁ χειροτονηθησόμενος 
ἐνωτίσεται. 

x', Τῷ τελευτήσαντος σώματι εὐχαριστία οὗ δίδο- 
ται " οὗ γὰρ ἐσθίει ἢ πίνει, 

xa', ᾿Αγνοίᾳ πρεσδύτερος οὐ βαπτίζει τὸν τελευ- 
τήσαντκ. 

xB'. Κατηγορούμενος ἐπίσχοπος, καὶ ἀγόμενος, 
Ἐχέτω μηνῶν δύο ἔνδοσιν εἴπερ ἑτέρωθέν ἐστι τῆς 
βραδυτῆτος βοήθειχ. ᾿Εξῆς δὲ τὸ ἀχοινώνητον ἔχει 
μὴ ὑπαντήσας " ἐὰν δὲ παρουσιάζοντος τοῦ xatnyo- 
ρουμένου ὁ κατηγορούμενος ἀποφεύγῃ, ἔξει τό ἀχοι- 
νώνητον, 

Xy'. Διαδαλλόμενος κατήγορος, οὐ κατήγορος, 

χδ᾽, Αἱρετικοῖς τέκνα «ληοιχῶν 0) συνάπτεται, 


κε᾽, Οἱ τὰ ἱερὰ χειριζόμενοι, καὶ ἀπὸ τῶν συμθίων ᾿ 
χατᾶ τοὺς ἰδίους ὅρους ἐγχρατευέσθωσαν. 

xG". λπρατα τὰ ἐχκλησιχστιχὰ πράγματα, El δὲ 
μὴ πρόσοδον ἔχῃ, γνώμῃ τῶν ἐπισχόπων πιπράσκε- 
ται, Εἰ δὲ ἀνάγχη οὐχ ὑπομένῃ τὸ βουλεύσασθαι, ᾿ 
τοὺς γείτονας ὁ πιπράσχων καλέσεται. Εἰ δ᾽ οὐχ οὕτω, 
θεῷ καὶ τῇ συνόδῳ ὑπεύθυνος. - 

χζ΄, Πρεσδύτερος ἐλεγχόμενος, xat μεταγινύσκων 
ὡς προκόψων, οὐκ ἀναδαπτίζεται, οὐδὲ ὡς λαϊχὸς αὖϑις 
κεχειροτόνηται, ; 


, 


X». 
ox tdixottoc, 

x'. Κατήγορος idv ὁδοῦ μῆκος προδάλληται, xal 
ἔγγιστα προσκομίσει τοὺς μάρτυρας. | 

λ΄, Ὁ πρὸς μείζονα τιμὴν ἐγκαλούμενος yo. ix- 
xzÀ.| καὶ ἀπειθῶν xal τὴν ἣν ἔχει προσαπολέ- 
σεται. 

λα΄, Ὁ μετὰ τὸ προχόψαι ἀγρὸν ἱξωνούμενος, 
οὐδὲν ἔχων, ἴστω τῇ ᾿Εχχλησίᾳ τοῦτον προσαγων, el 
μὴ ix διαδοχῇς συγγενείας, ἢ κχοθαρᾶς φιλοτιμίας 
τοῦτο περιελήλυδε, Πρετδύτερος ἐχχλησιαστιχὸν πρᾶ- 
quz, τοῦ ἐπισχόκου χωρὶς, οὐ πιπράσχει᾽ οὐδέ χωρίον 
ἐπίσκοπος, συνόδου μὴ ἐπιγινωσχούσης. 

λβ΄. Οὐ χειροτονεῖται ὁ μὴ toc εἷς τὸν οἶχον 
ἄκιντας ὀρϑδοδόξους ποιήσας. 


EPITOME CANONUM. 


Ὁ ἀχοινώνητος χοινωνήσας, συμπαθείας αὐ ἃ 28. Excommunicatus qui communicaverit, ipse 


210 


in se condemnationis sententiam tulit. 

29. Si accusator itineris longitudinem objiciat, 
et proximo loco testes producet. 

30. Qui ad majorem honorem evocatur, el non 
obtemyperat, etiam inso quem habet honore pri- 
vabitur. 

31. Qui post promotionem nihil habens agrum 
emerit, Ecclesie conferat qui illum acquirit, nisi 
successione cognationis, vel pura liberalitate ei 
obvenerit. Presbyter rem qux ad Ecclesiam perti- 
nel sine episcopo non vendit, neque praedium 
episcopus, nisi synodus id exploratum habuerit, 

32. Non ordinatur nisi qui omnes domesticos 
orthodoxos fecerit. 


Ay. Αρτος xal οἶνος ὅξατι χεχραμένος προσ. p 98. Panis el vinum aqua mistum offeratur, 


gyí30w, xai μόνον. 

λδ΄, Κληριχοὶ, vài ἐγχρατευόμενοι, χήραις ἢ 
περδένοις μὴ προσιέτωταν, εἰ μὴ ἐπισκόπων καὶ 
πρεσδυτέρων ἐπιταγῇ" καὶ οὕτω μὴ μόνοι, ἀλλ’ dj 
μεϑ᾽ ὧν ὁ ἐπίσχοκος xai οἱ πρεσδύτεροι βαίνου- 
σιν. 

λε΄, Εἰ μὴ ἀκὸ νηστιχῶν ἅγια οὐ προσάγεττι, 

M. Ελυοριχὸς ἐπ᾽ ἐχχλησίας ἀσυμποσίχστος. 

AL. 'H διὰ παρθενίαν τοῦ πατρὸς ἀφισταμένη, 
ταῖς τιμιοντόταις τῶν “υναϊχὼν παρατθεται, 

λη΄, Σκηνιχὸς ἐπιστρέφων δεχτός ἔστιν εἰς μετά- 
νοιᾶν. 

20, ᾿Αναβαπτίσεις καὶ ἀναχειροτονήσεις, καὶ 
μεταχινήσεις ἐπισχόπων o5 γίνονται, 


idque solum. 

94. Clerici et continentes ad viduas vel virgi- 
nes non accedant, nisi ex jussu episcoporum et 
presbyterorum, et sic non soli, sed vel cuin iis 
quos episcopus vel piesbyteri secum ducunt. 


95, Sancta nisi a jejuuis non offeruntur. 

36. Clericus in ecclesia non convivetur. 

9i. Qua ἃ patre propter virginitatem seces- 
serit, gravioribus feniinis commendetur. 

38. Scenicus sese convertens ad poenitentiam 
recipiendus est. 

39. Rebaptiz«tiones, et reordinationes, et tran- 
slaticnes episcoporum non fiunt. 


μ΄. Κρεσκώνιος τοῦ ἰδίου Àao5 ἀποστὰς, τῇ Tou-C 40. Cresconius plebe sua derelicta Tubiensem 


Gnxi^& ἐχχλησίᾳ ἐπίδη. Kal ἐπεὶ ἐκχλησιχστιχῶς 
καταγγελλόμενος οὐ μεθίσταται, ἀρχοντιχῶς χεχω- 
λόσθω. 

μα΄. Ὁ τοῖς ἰδίοις ὄχλοις ἀρκεῖσθαι δοχῶν, καὶ 
τῆς ἀδελφικῆς ἀγάπης χαταφρονῶν, xal τῶν ἰδίων 
ἀρχοντιχλῶς στερηθήσεται, 

μβ΄. Τὸν ᾿Επιγονότου [ἴσ. ᾿Επιγόνο",)] ἀναγνώστην 
Ἰουλιανὸς χειροτονήσας διάχονος [γρ. διάκονον), εἰ 
μὴ τῷ πρὶν αὐτὸν αὐθεντίᾳ παρχαστίσῃ, τὸ xa:á- 
zou τῆς μενοτονίας καταπλουτήσει, 

gy. Διάχονος, οὐδὲ γράμματος [γραμματεὺς ἑν 
τὸ χώράᾷ τῶν "Aepuv διὰ σπάνιν εὐρίσχετχι᾽ πόσον 
οἱ ἀνώτεροι ; 

μὰ. Διὰ τὴν ἕνχειαν, οἱ τοῖς Δονατισταῖς νήπιοι 
βαπτισθέντες, εἰ μεταμελημένοι [[ μεταμελούμε- 


invasit. Ecclesiam ; et quia ecclesiastice monitus 
non mulatus est, auctoritate judiciaria ab ea pro- 
bib^atur. 

41. Qui sibimet putat plebes suas sufficere, 
fraternà dilectione contempta, etiam propriis pu- 
blica carebit auctoritate. 

42. Epigonati lectorem cum Julianus diaconum 
ordinaverit, nisi eum, priusquam ad id auctori- 
late juliciaria cogatur, reprzsentel, paenas sua 
contumacia augebil. 

43. Diaconus, etiam non litteratus in Africa ob 
raritatem non inveuitur, quanto minus superioris 
gradus ministri. 

44. Propter necessitatem, parvuli qui apud 
Donatistas baptizati sunt, si poenitentiam egerint, 


wi], xai ἀναθέματι τὴν αἵρεσιν παραπέμποντες, εἰ C et. illam heresim anathematizaverint, et alias 


᾿ ἄλλως ἐπάξιοι εἶεν, χειοοτονείσθωσαν. 


με΄, Τὰ ἐγκαταλείμματα τῶν εἰδώλων, τέλεον 
ἐφενιζέσθωσαν, 


. θέατρα Κυριαχαῖς xal ἑορταῖς οὐ συν- 


pU. Τὰ ix τῆς ἐθνιχῆῇς ἐθάδος τελούμενα ἔτι συμ- 
ini παραιρείσθωσαν. 

ga. Οἱ ὑπὸ τῶν Δονατιστῶν χεχειροτονημένοι, 
αὶ χεὶ τῇ πέραθεν συνόδῳ μεταμελούμενοι ἀποχέ- 
fw: ἀλλ᾽ ἐπεὶ τὸ σωθῆναι παντας καλὸν, διορ- 
Μυύμενοι προσδεχέσθωσαν. 
pF. Εἰ μάρτυρες [ἐπεὶ] ὑπὲρ τῶν ἀλλοδαπῶν οὐχ 





digni inveniantur, ordinentur. 
45. Idolorum reliquie penitus aboleantur. 


46. Theatra Dominicis aut festis diebus non 
frequententur. 

Ai. Qua ex gentili consuetudine adhue cele- 
brantur convivia, tollantur. 

48. Qui a Donatistis ordinati sunt, etiamsi pc- 
nitentes a concilio transimarino exclusi sint, reci- 
piantur, si se currigant : cum bonum sit omnes 
salvari. 

49. Sitestes non inveniantur qui parvus alie- 


21 


SYMEONIS METAPHRAST E. 


212 


nigenas baptizatos esse testentür, mec ipsi seA εὐρίσχοντχι νηπίων ὅτι fisGdmttotot, οὐδὲ αὐτὰ tmi- 


baptisma accepisse meminerint, baptizentur. 

ὅ8. Ut episcopus non turbetur, adsint defen- 
sores. 

51. Clericus crimine convictus si adesse 80 
cause velle dicat, intra annum causam defendat : 
postea vero non admitlator. 

52. Qui aliquem de alieno monasterio suscipit, 
et ad clericatum promovet, vel suo monasterio 
praficit, erit ἃ communione alienus. 

53. Episcopus qui bsreticos vel ethnicos scri- 
bit heredes, anathema sit. 

54. Altaria qu» in agris aut vineis exstructa 
sunt in quibus reliquis alicujus martyris non sunt 
repositze, nisi populi tumultus fiat, evertuntur. 


55. Similiter et quecunque per insomnia va- p 


nasque revelationes eriguntur male coherentes 
statux, et simulacra omnia. 

ὅθ. Non antepones iis qui te pricedunt teip- 
sum : sed sequeris. Qui autem priores contem- 
nit, contemnendus ipse est. 

57. Qui intra Africam ordinatus est, afferat 
litteras manu propria scriptas illius qui manum 
imposuit. 

58. Imperatores qui in pietate nati sunt, et in 
fide enutriti, Ecclesiis opem ferre debent, cum 
B. Paulo indigente militum manus factiosorum 
conspirationem dissolvit 1. 

59. Hereticus nec legandi potens nec legati 
capax est, et indignus qui reliquendi vel capiendi 


μἔέμνηνται͵ βχπτιζέσθωσαν, 

v. "Iva μὴ ὃ ἔπίσκοπος παρε: οχλῆται͵, ἔστωσαν 
ἔχδιχοι, 

να΄, ᾿Ελεγμόμενος χληριχὸς ἐπ’ ἐγχλήματι, ἐὰν 
ἐπαγωνίσασθχλι λέγοι, ἑντὸς ἐνιχυτοῦ ἀγωνίζοιτο, 
Μετὰ δὲ τοῦτο, ἔστω ἀπρόσδεχτος. 

νβ᾽, Ὁ ἐξ ἀλλοτρίας τινὰ μονῆς προοδεχόμενος, 
καὶ ἑνάγων τὴν προσαλέρωσιν, ἢ τῆς οἰκείας μονῆς 
ἡγεμονίαν, ἕξει τὸ ἀκοινώνητων, 

νγ΄. ᾿Επίσχοπος αἱρετιχοὺς ἢ Ἕλληνας κληρονόμους 
γράφων, ἔστω ὄδνάθεμα, 

νδ΄, θυσιαστήρια ἐν ἀγροῖς ἣ ἀμπελῶσι συνιστά- 
μενα, ἐν οἷς οὐ λείψανον χεῖται μάρτυρος, εἰ μὴ 
δημόσιος θόρυδος γίνεται, καταστρέφεται, 

νε᾿, Καὶ δι᾿ ἐνυπιίων καὶ ἀποκαλύψεων συνίστα - 
ται ματαίων, ἀσύστατα, ξόανα ὕπαντα, καὶ εἴδωλα. 


vG". Οὐ προτιμήσεις τὸν πρὸς οὗ [τῶν πρὸ σοῦ) 
σεαυτὸν, ἀλλ’ ἐπαχολουθήσεις, Ὃ δὲ περιφρονῶν 
τοὺς προτέρους, εὐχαταφρόνητος͵ 

vt. Ὁ εἰς τὴν ᾿Αφρικὴν κεχειροτονημένος, ἐπι- 
φερέτω τοῦ ἐπιτεθειχότος λεῖρα γραφὴν ἰδιόχει- 
ρον. 

νη᾿. Ol γεννηθέντες δὲ εὐσεδείᾳ, xai πίστει διχ- 
τραφέντες βασιλεῖς, χεῖρα παρέχειν ταῖς ᾿Εχχλησίαις 
ὀφείλουσιν ἐπὶ καὶ Παύλου δεομένου, στρατιωτιχὴ 
χεὶρ τὴν τῶν ἀτάχτων διέλυσε σύμπνοιαν. 


νθ᾽, Αἱρετικὸς ἀλεγάτευτος, καὶ κχαταλιμπάνειν, 


consuetudine fruatur : qui autem se convertil, c xai λαμδανειν συνήθειαν ἀνάξιος" ὁ δὲ μεταστρέφων, 


dignus. 
. 60. Exsecutores dantur propter ecclesiasticas 
difficultates. 

61. Et defensores qui potestatem defendendi 
habeant. 

62. Qui ex Donatistis convertuntur, et postu- 
lant proprios episcopos qui conversi sunt, non 
sunt repellendi: hoc vero defuncto nec alterum 
susceperint, si ad aliam confugerint maneant. 


63. Quee conjugia dissolvunt, nisi reconcilien- 
tur, sic permaneant : quod si id contempserint ad 
poenitentiam adigantur. 

64. Cui publicum ab imperatore judicium petit, 
non est episcopus. 


65. Qui primum hominem dieit, etiam sine : 


peccato fuisse moriturum propter nature neces- 
sitatem, anathema sit. 

66. Qui dicit infantes qui recens nati baptizan- 
tur, nihil ex Adami peccato trahere quod baptismo 
expurgetur, exsecrandus est. Per unum enim et 
mors et peccatum in universo mundo ?. 

67. Qui docet Dei gratiam remissionem solam 
peccatorum jam commisserum continere, non 
vero etiam ad auxilium contra futura dari, bis 
exsecrandus est. 


1 Act, xxip, 12. 2 Rom. v, 42. 


ἐπάξιος. 

P. ᾿Εχδιδασταὶ δίδονται διά τὰς ἑακχλησιαστικας 
δυσχερείας. 

ξχ᾽, Καὶ ἔχδικοι τὴν xoplav τῆς ἔχδικήσεως ἔχον- 
τες. . 

ξβ᾽, Οἱ ἀπὸ τῶν Δονατιστῶν μεταστρέφοντες, xal 
τοὺς ἰδίους αἰτούμενοι ἐπισχόπους μεταστρέψαντας, 
ἀπαραίτητοι" τούτου δὲ τελευτήσαντος, οἱ μὴ δεχό- 
βένοι ἕτερον, εἰ ἐπ’ ἄλλον ἐπίσχοπον καταφεύγουσι, 
μένοιεν. 

ξγ᾽, Αἱ τεμνόμενχι συζύγια, εἰ μὴ καταλλάττοιντο, 
διαμενέτωσαχν ot; εἰ δὲ μὴ, πρὸς μετάνοιαν 
ἀναγκάζονται. 

ξδ᾽, Δημοσίαν κρίσιν ὁ παρὰ βασιλέως αἰτῶν, οὐκ 


D ἐπίσχοπος. 


ε΄, Τὸν πρωτόπλαστον ὁ λέγων καὶ δίχα ἀμαρ- 
τίας τεθνήξεσθχι δι᾽ ἀνάγχην τῆς φύσεως, ἔστω 
ἀνάθεμα, 

&G". Ὁ τὰ νὲογνὰ καὶ βαπτιζόμενα λέγων μηδὲν 
ἕλκειν ἐκ τῆς τοῦ ᾿Αδαμ ἁμαρτίας τὸ καθαιρόμενον, 
ἐπάρατος" διὰ Yàp τοὺ ἑνὸς xxl 6 θάνατος, xai ἡ 
ἁμαρσίχ παγαόσμιος, 

Et. Ὁ δοξάζων τὴν τόσ Θεοῦ χᾶριν μόνην ἄφ- 
ἐσιν τῶν πλημμεληκάτων ὑπέχειν, ἁλλὰ μὴ καὶ τῶν 
μελλόντων βοήθειαν, δὶς ἐπάρατος, 


rc - 





273 


EPITOME CANONUM. 


274 


En'. Ὃ κηρύσσων ὅτι δίχα τῆς χάριτος δυσχερεα 68. Qui preedicat, absque gratia difficilius qui- 


στέριυς μὲν͵, ἀλλ᾽ οὖν ἐχπληροῦμεν τὰς ἐντολὰς, 
ἐπάρατος * Χωοὶ: γὰρ ἐμοῦ, ὁ Κύριος εἶπεν, οὐ δύ- 
νασῦθε ποιεῖν οὐδέν. 

EU. Ὁ, τοῦ Θεολόγου θεολογοῦντος, Οτι ἐὰν εἴ- 
πωμὲν ὅτι ἀμαρτίχα ἐν ἡμῖν οὐχ ἔστιν, ἑαυτοὺς 
ἀπατῶμεν, παρεραηνεύων ὅτι οὐκ ἀληθῶς, ἀλλὰ 
τακπεινοφρόνως εἴρηχε τοῦτ᾽, ἀνάθεμα, 

o', Ὃ παρχφράζων τὸ, "Agte ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα 
ἡμῶν, τὰ τῶν πολλῶν λέγειν [Ts. λέγων], καὶ οὐχ 
ἔχχστον xai τὰ οἰἶχεῖτα, ἀνάθεμα * μετὰ πολλῶν καὶ 
τὸν Δανιὴλ λέγοντχ βλέπων, ᾿Εξομολογοῦμεν τὰς 
ἀμχρτίας ἡμῶν, xai τὰς ἀμαρτίχς τοῦ λαοῦ. 

οα΄. Οἱ μεταστρέψαντες ἀπὸ τοῦ Δονάτου διέλωσι 
τὰς διοιχήσεις, xal ὁ μὲν παλαιότερος ἐπιμερίζοι, ὃ 
δὲ νέος ἐκλέγοιτο. 

op'. Tóxov μεταστρέφων ἐπὶ τὴν ὀρθόδοξον, xai 
τοῦτον ixi τριετίαν χατέχων, ἔστω ἀνέγχλητος * xai 
ὃ μεταστρέφων ἐπίσχοπος ἀπὸ Δονάτου, εἰ ἑντὸς 
τριετίας ἀφ᾽ οὗ ἐπέστρεψεν ἐνάγοιτο, ἐνχγέτω. 


ογ΄. Κριτὴς ἐπιζητηθεὶς ix τῶν δύο μερῶν, ἀπα- 


οὗ" Περιφρονῶν ἐπίσχοπος τὴν ὑπὲρ τῶν αἶρετι- 
xmv ἐπιμίλειαν «αἱ ὑπομιμνησκόμενος, εἰ ἐπὶ τῆς 
ἰδίας διάγοι ixl ἔξ μῆνας, ἀνεύθυνος, ᾿Επιμένων 
δὲ καὶ μεῖς τοῦτο τῇ ῥαθυμίᾳ, ἕξοι τὸ ἀχοινώ- 
νῆτον. 

o&'. Πρεσδύτερος xxi διάχονος ἐπιμεμφόμενος τῷ 
ἐπισκόπῳ ἐγκαλείτω [γρ. ἐκχαλείτω] γείτοσιν ἔπι- 
σπόποις, καὶ μὴ διαπεράτω τὸ πέλαγος. 

eG" ᾿Ἐπὶ πολὺ μὴ δυναμένων περιμένειν τῶν εἰς 


dem nos, attamen adimplere mandata, maledic- 
tus est : dixit enim Dominus : Sine me nihil 5 
potestis facere. 

69. Qni Theologo divinitus dicente: Quod si di- 
camus quod peccatum in nobis non est,nos ipsos δ6- 
ducimus *,perperam interpretatur quod non vere, 
sed pr» humilitate hoc dixerit, anathema sit. 

10. Qui exponit illud, et dimitte nobis debita 
nostra, quz multorum sunt dicere, non qua sin- 
gulorum et propria, anathema sit : cum Danie- 
lem cum multis dicentem videat: Confitemur 
peccata mostra, et peccata populí 5. 

71. Qui conversi sunt ex parte Donati dividant 
dioeceses, senior dividat, junior vero eligat. 


72. Si quis locum aliquem ad fidem orthodoxam 
converlerit, eumque per triennium retinuerit, sit 
sine culpa.Similiter et episcopus conversus ἃ par- 
te Donati, si intra triennium ex quo conversus 
est repetat, jure agat. 

13. Judex ab ambabus partibus expetitus,recu- 
sari non potest. 

14. Episcopus quam de hzreticis curam debet 
suscipere negligens, atque admonitus, si in sua 
diccesi degat usque ad sex menses crimine caret. 
Quod si postea in desidia persistat, excommuni- 
cabitür. 

15. Presbyter et diaconus qui de episcopo suo 
queruntur,ad vicinos episcopos appellent et mare 
non teajiciant. 

16. Episcopi qui ad concilium venerunt, cum 


τὴν σύνοδον ἐπισκόπων ἐληλυθότων, ἀνὰ τρεῖς ἐξ [δὲ diu permanere non possunt, ternos de singu- 


ἑκάστης ἐπαρχίας ἐπιλεγῶσιν, 
οζ΄. Οὐ μαρτυρεῖ ὁ ἀφωρισμένος, 


on'. Καὶ ὁ δοῦλος. 

οδ᾽. Καὶ ὁ ἀπελεύθερος, xai ὁ προχατηγορηθεὶς 
ἐπί τι τῶν οὐ προσδεχομένων τῷ δημοσίῳ, xal ὁ 
ἐΐμος 

κ΄. 
δατος. 

xZ' Καὶ ὁ χατηγορήσας πολλὰ, καὶ ἐλέγξας οὖ- 
δέν ^ xal ὁ μὴ ἑνιχυτῶν i9", 


Καὶ ὁ ᾿᾽Ἔλλην, χαὶ ὁ αἱρετιχὸς, xal ὁ Ἰου-“ 


lis provinciis eligant. 

17. À communione segregatus non fert testi- 
monium. 

18. Nec servus. 

79. Nec libertus, nec ante accusatus aliquo 
eorum criminum ob que a publico arcetur judi - 
cio. Nec histrio. 

80. Nec ethnicus, nec hzretieus, nec Juda»us. 


81. Nec qui multa objecerit crimina, et nihil 
probaverit, nec qui natus non fuerit annorum 
quatuordecim. 


πβ΄, Ὃ κατήγορος ix τοῦ ἰδίου οἴχου μάρτυρας οὐ — 89, Accusator e domo sua testes non producit. 


καθίστησιν. 

πγ΄. Λέγων ὃ ἐπίσχοπος ὅτι Τὸ ἔγκλημα κατὰ 
μόνας ὁ πέλας μοι ὡμολόγησεν, εἰ ὁ πέλας ἄρνετται, 
οὐκ εὔπιστος, 

mÓ. Τὸν μὴ ἐλεγχθέντα κοινωνίας στερήσχς ἐπί- 
σχηπος, στεροῖτο χαὶ αὐτὸς τῆς ἑτέρων ὁμοίως, 


᾿Επιτομὴ κανόνων τοῦ ἀγίου Βασιλείου, 
4'. Mortuxos, ὁ κατὰ τὴν πίστιν ἀλλότριος" ὁ δὲ 
ri τὶ ἰάσιμον ζήτημα, σχισματιχός, Οἱ δὲ σὺν- 
ἔγοντες ἀνυπόταχτοι τούτους ἐκείνους, παρχσυν- 


5Jon. xv, 5. 4 Joan. 1, 8. 5 Dan. ix, 9. 


83. Episcopo qui dicit, quod vicinus mihi soli 
crimen suum confessus est, et vicinus negat, non 
facile fides adhibetur. 

84, Episcopus qui privavit communione non 
convictum crimine, similiter et ipse aliorum 
communione privetur. 

Sancti Basilii epistolu príma. 

1. Hrelicus est,qui a fide alienus : qui vero 
circa aliquam levem qusslionem errat, schisma- 
ticus. Inobedientes vero qui lios congregant, ab 


275 


rejiciendum : schismatici vero atque ab Ecclesia 
alieni, recipiendum. Paracletum Pepusiani Monta- 
num vocant. Unde et qui inipsim baptizantur,non 
censen'ur baptizati. Catharorum, Hydroparasta- 
rum, atque Encratitarum baptisma, quamvis non 
recipiendum,propter Spiritus sancti apud eos de- 
fectum, tamen dispensationis gratia recipiatur. 

2. Qui de industria fetum corrupit, quando- 
cunque corruperit, homicidio tenetur. 

3. Diaconus qui fornicatus fuerit, in laicorum 
locum relegatus, communione ne prohibeatur. 

&. Unum aut duos annos excommunicatur biga- 
mus, tres vero et quatuor trigamus, atque etiam 
quinque juxta consuetudinem qua hactenus invaluit. 

ὃ. Hareticus in fine vite paenitens, discretione 
adhibita suscipiendus. 

6. Ganonicus si matrimonio junctus sit, dis- 
jungitur. 

7. Masculorum animaliumque corruptores at- 
que homicida, el venefici. ac idololatre juxta 
antiquam formam suscipiendi. 

8. Homicida est qui uxorem iratus securi per- 
cusserit. 

9. Involuntarius homicida est, qui lapide in 
canem misso, hominem assecutus est, et qui loro 
ac vimine corripit.Qui vero in rixa fuste aut manu 
lethale vulnus inflixerit atque interfecerit,ad vo- 
luntarium prope accedit. 

10. Qui gladio aut aliquo ejusmodi instrumento 


SYMEONIS METAPHRAST X. 
Ecclesi: conventu arcendi sunt. Haeretici baptisma A ἄάγωγοι. Tb. ἐξ αἱρετικοῦ βάπτισμα, ἄδεκτον * 


276 


δεκτὸν 
τοῦ σχιστοῦ, χεὶ παρατυνχγώγου. Παράκλητον ol 
Πεπουζηνοὶὺ τὸν Μοντανὸν ὀνομάζουσιν. Ὅθεν καὶ 
εἰς αὐτὸν ἀδάπτιστοι βαπτιζόμενοι. Τὸ τῶν Καθλ- 
ρῶν, καὶ 'γδροπαραστατῶν, χαὶ ᾿Εγκρχτιτῶν βάπτι- 
σμα, εἰ xai ἄδεκτον, διὰ τὸ ἐπιλῆψαι [/c. ἐπι- 
λεῖψαι] τούτοις τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, ἀλλ᾽ ovv olxovo- 
μίας χάριν ἔστω δεχτόν. 

β᾽. κατ᾽ ἐπιτήδευσιν φθείρασα, ὅτε ἂν φθείρῃ, 
φονεύτρια, 

('. Διάκονος πορνεύσας, εἰς τὸν τῶν λχϊχῶν με- 
ταστὰς τόπον, ἔστω τῶς χοινωνίας ἀχώλυτος, 

δ᾽, Eva χρόνον ἢ δύο ἀφορίζεται δίγαμος " τρεῖς 
δὲ xai τέτσᾶρας ὁ τρίγαμος, xxl πέντε, κατὰ τὴν 
ἄρτι συνήθειαν. 

&'. Αἰἱρετιχὸς 
μετ᾽ ἐπιχρίσεως 

ζ΄, 'O κανονιχὸς εἴπου xal ζεύγνυται͵ διχζεύ- 
qvotat, 

ζ΄. ᾿Αῤῥενοφθόρους, καὶ φονεῖς, «αἱ φαρμακοὺς, 
χαὶ εἰδωλολάτρας, κατὰ τὸν παλαιὸν τύπον εἰσξδέ- 
δεξαι͵ 

η΄. Φονεὺς, ὁ κατὰ τῆς γυναιχὸς διὰ θυμοῦ ἀξίνῃ 
χρησάμενος. 

θ᾽. ᾿Ακούσιος φονεὺς ὁ λίθον ἀφεὶς ἐπὶ xjvz, 
καὶ ἀνθρώπου τυχὼν, xai ὁ παιδεύων ἱμάντι, καὶ 
λύγῳ * ὁ δὲ ἐν μάχῃ ξύλῳ ἢ χειρὶ δοὺς ἐπὶ τὰ καίρια, 


val ἀνελὼν, ἄγχι τοῦ ἐχουσίου. 


πρὸς τῷ τέλει μετανοῶν δεχτέος 


V. Ὁ ξίφει χρησάμενος, ἢ τοιούτῳ tivi, πάντως 


usus fuerit prorsus voluntarius est homicida.Idem C ἑχούσιος * xal ὁ λῃστὴς, χαὶ ὁ πολέμιος, καὶ ὁ δι᾿ 


latro, hostis, et qui propter aliam causam vene- 
num dederit atque interfecerit, voluntarius. 

141. Necnon etiam qua abortivos fetus dant οἱ 
accipiunt. 

12. Juxta Domini sermonem, vir et mulier for- 
nicationis causa separati pariter condemnantur : 
consuetudo vero adulterum et fornicatorem a con- 
jugibus non disjungit.Si qua autem mulier dimisso 
ab uxore viro juncta luerit, non est adultera; 
culpa enim in eam qua sine ralione dimisit reji- 
cienda est; aut qua etiam adultera est, si cum alio 
jungatur : dimissus vero, venia dignus est. Qui ve- 
ro, relicta uxore ad aliam se confert, incchus ip- 
se est, atque ipsam mechari facit, ea eliam cum 
qua consuetudinem habet. 

13. Non coges eum, qui se nou ordinatum esse 
juraverit. 

14. [nvoluntarius homicida decennio poniten- 
tie subjacebit. 

15. Bigamus non est in clerum recipiendus. 

16. Pietatis hostis triennio poenitentia subji- 
ciatur. 

Ejusdem epistola 1. 

1. Presbyter Bianor cum juraverit ac peniten- 
tiam egerit, propter illius juramenti levitatem, 
suscipiendus. 

2. Virgines post professionem lapsas exacto 
anno Patres recipiebant. Quoniam autem validior 


ἄλλην αἰτίχν ἐπιδοὺς φάρμακον, sl ἀνελεῖ, ixoU- 
9104. 

ta, Καὶ αἱ τὰ ἀμόλωθρίδια καὶ διδοῦσαι, καὶ λαμ- 
δάνουσαι, 

ιβ᾽, Κατὰ τὸν τοῦ Κυρίου λόγον, ἴσως καταδικάζεται 
καὶ ἀνὴρ, καὶ γυνὴ, διὰ πορνείας ἀποζευγνύμενοι. 
Ἢ δὲ συνήθεια, τὸν μοιχὸν, καὶ τὸν πόρνον o5 δια- 
ζεύγνυσι τῶν συμδίων, Εἰ δέ τις ἀφέτῳ ἀνδρὶ συ- 
ζευχθείη, o)x ἔνι τυχὸν μοιχαλίς * τὸ γὰρ αἴτιον ἐπὶ 
τὴν ἀλόγως ἀφήσασαν " ἢ χαὶ μοιχαλὶς, εἰ πρὸς ἕτε- 
pov ζεύγνυται * ὁ δὲ ἀφεθεὶς συγγνωστός. 'O δὲ τὴν 
Υὐνχῖχα χαταλιπὼν, xal ἐπ᾽ ἄλλην ἰὼν, xzl αὐτὸς, 
χαὶ χὐτὴν μεμοιχεῦσθαι ποιεῖ, xal ἢ αὐτῷ συνοι- 
χοῦσα γυνή. 


ιγ΄. Οὐκ ἀνχγκάσεις τὸν μὴ χειροτονηθῆναι ὁμό- 
σαντα, 
ιδ᾽, Ὁ ἀκούσιος φονευτὴς δεκαετίαν ὑποπιπτέτω. 


ιε΄, Ὁ δίγαμος, καὶ ἀκλήρωτος. 

(G^. Ὁ πολεμιστὴς τῇ εὐσεδείᾳ, τριετίαν ὑποκι- 
πτέτω, 

Τοῦ αὐτοῦ ἐπιστολὴ β᾽. 

α΄. Ὃ πρεσδύτερος Βιάνωρ ὁμόσας xai μεταμε- 
λούμενος, διὰ τὴν εὐχολίαν ἐχείνου τοῦ ὥρχου, ὃὲε- 
κτέο:. 

B'. Mex ἐνιαυτὸν τὰς μετὰ τὴν ὠμολογίαν ἐχπὶι - 
πτούτας παρθένους oi Πατέρες ἐδέχοντο. Διὰ δὲ τὸ 


277 


EPITOME CANONUM. 


278 


ἰοτέραν γενέσθαι τὴν ᾿Εχκλησίαν, μειχαλίδα A facta est Ecclesia, eam que virginitatem professa 


v παρθενίαν ὁμολογήσασχν ὀνομάζομεν παραπί- 
Xt0072v», καὶ μοιχὸν τὸν τοιαύτην χατέχοντα, Ὁμο- 
λογεῖ παρθενείχν ἡ περὶ τὰ ἑπτακχίδεχα ἔτη, xal 
ἀνακρινομένη, καὶ παρχαμόνως ἐχλιπαροῦσα, 

γ΄. Καὶ ὁ ἀποτασσόμενος ἐρωτάσθω, xai ἐνχαργὼς 
φμολογείτω, ἵνα μετατιθέμενος ἐπιτιμαται, 


δ᾽, Εἰς αἵρεσιν οὖσα παρθένος, εἴτα μεταγνοῦσα, 
xai λαμδανοῦσα͵ εὐθύνεται, 

ε᾿. ἤγνδρχ πεπχρνευκότα ἡ ἰδία παραλήψεται, 
Μιχνθεῖσαν δὲ γυναῖχα ὁ ἀνὴρ ἀποπέμψεται' πόρ- 
νος vo, οὐ μοιψὸς, ὁ εἰς ἐλευθέραν ἐχπεσὼν ὑπο- 
γύναιος. 


ς" 


4 
O μνηστευθεῖσαν ἀρπάζών, ἀποχαταστύσει 


lapsa est, adulteram vocamus et qui talem detinet, 
mochum. Virginitatem profitetur, que profite- 
tur, qua post septemdecim annos probata, ut in 
eo vitz instituto permaneat deprecatur. 

3. Qui siecule renuntiat interrogelur, ac pers- 
picue et clare profileatür, ut si sententiam mutet, 
corripiatur. 

4. Virgo que in hzresim lapsa est, ac deinceps 
resipuit, atque accipit, paena non multatur. 

9. Virum qui fornicatus fuerit, uxor recipiet ; 
inquinatam vero adulterio mulierem vir remittet. 
Fornicator enim, non mechus, qui uxori junctus 
cum soluta rem habuerit. 

6. Qui desponsatam rapit, sponso eam restituet: 


τῷ μνηστευσαμένῳ᾽ εἰ δὲ ἀμνήστευτον, τοῖς οἰκείοις pg si. vero non desponsatam, suis reddet, atque ex 


ἰγχαταστήσει͵ καὶ aatà τὴν ἐκείνων γνώμην προδή-- 
σεται τα συνοιχέσια, εἴγε βούλοιντο, Ὁ δὲ, τὸ τῆς 
πυρνείας ἐπιτίμιον. εἴσεται, 


ζ΄. ᾿Αδελφὸν ἀδελφὴν γυναῖκα ἔχειν ἀδύνατον. 


η΄. El γήμῃ διακονουμένη χήρα, παροᾶται. 'O 
ἃ eed, γήμας μόνον, τὸ τῶν διγάμων ἐπιτίμιον 
Tw. Ἑ δὲ μεθ᾽ ἱξήχοντα ἔτη λαμὔάνουσά χήρα, 
ἀκοινώνητος, ἕως ἀπὸ τῆς ἀχαθαρσίχς ἀποστῇ. El 
δέ τις πρὸ τῶν ἱξήχοντα χρόνων ἐγχαταλεξηται, 
ἐκείνης τὸ ἔγκλημα ἄψεται͵ 


δ. Ὃς ἔχει προέφθειρε, 
τὸ ἐπιτίμιον γνώσεταις 

ἧς, Εἰ ὁ συζυγεὶς «ἀνὰ πορνείαν διαζεύγνυται, 
βέλτιον" εἰ δὲ ἀδιασπάστως συνέζευχται, συγχωρείσθω 
δεχόμενος ἐπιτίμιον. 

ur. ᾿Αϑέσμῳ περιπαρεὶς γάμῳ ἐν ἀγνοίᾳ πρε- 
φδύτερος, μόνης ἀπολαυέτω [γρ. ἀπολοδέτω] τῆς 
προεδρίας, τῆς ἐνεργείας στερούμενος. 

Ὁ κρεῶν ὑείων ἀποχρῆν ἐπευξάμενος, γε- 

λαῖος. Δεχτέος δὲ, εἰ μεταλήψοιτο, 

ιγ΄. Εἰ ἀπηγόρευται τὸ ὀμνύειν, τὸ ἐπὶ καχῷ 
palos: ὥστε μὴ μόνον τὸ ἔργον χωλύσε:ς, ἀλλὰ xal 
αὑτὸν τὸν ὃν ἀπερεύγεται ὄρχον. 


συγχωρούμενος ἔχειν, 


ιδ᾽, Τὴν πρὸς θάνατον ὑμαρτήσας γληριχὸ:;, μετὰ 
«οὔ λαοῦ χοινωνεῖ" οὐ γὰρ δὶς τὸ Ev ἐχδεδίχηται, 


w'. B χυήσασα καθ᾽ ὁδὸν, xxi ἀμόλήσασα, φο- 
νεύτρια, 

(G". ᾿Αδημοσιεύτους μὲν τὰς μοιχευθείσας xai 
ἐλεγχομένας ἐγνώχαμεν᾽ ἀχοινωνήτους Oi ἱστῶμεν, 
ἕως τὸ ἱπιτίμιον ἀποπληρώσωσιν, 

V. "Eàv ἀλόγως ἀνεχώρησεν 5 vovh, αὐτὴ μὲν 
ol ἀνεύγυνος, ὁ δὲ ὑπομείνας, ἀνεύθυνος. 

t$. Αἱ στρατιώτιδες, αἱ διὰ τὴν τῶν ἀνδρῶν 
ἀφάνειχν ἄλλοις Qto(vóptvat, συγγνωστότεραι τῶν 
ἄλλων, ai διὰ τὰς ἀποὸημίας οὐ περιμένουτιν, 


Ww. Ὁ τὴν ἀλλοτρία» ἀφεὶς, xal λαμδάνων ἐλευ- 


eorum sententia contrabetur matrimonium, si- 
quidem velint.Ipse vero fornicationis poenas dabit. 

7. Fratrem sororem habere uxorem, impossi- 
bile est. 


8. Si vidua in ministerium allecta nupserit,de. 
spicitur : quí vero viduus est, si solum uxorem 
duxerit, bigamorum penam subeat. Vidua autem 
qua post sexaginta annos matrimonium contra- 
xerit, excommunicetur, donec ab impuritate re- 
cesserit. Si que vero ante sexaginta annos allecta 
fuerit, crimine obstringetur. 

9. Qui habet eam quam prius corrupit, modo ei 
permittatur habere : multe subjacebit. 

10. Si conjux propter fornicationem disjunga- 
tur, melius : si vero indivulse copulatus sit, id 
ei concedatur, suscepta poena. 

11. Presbyter qui per ignorantiam in illicitum 
incidit matrimonium, sola fruatur presidenlia, 
functione privatus. 

12.Qui se a suillis carnibus abstinere jactaverit, 
ridiculus : suscipiendus est vero, si iis utatür. 

13. Si interdictum est jurare simpliciter, id 
magis propter malum. ltaque non solum opus 
prohibebis, verum etiam ipsum quod ex eo nas- 
citur juramentum. 

14. Clericüs qui mortale peccatum commi- 
serit, cum populo communicat : non enim bis 


pidem vindicatur. 


15. Que pepererit in via, ac neglexerit, homi- 
cidii rea est. 

16. Adulterii convictas non esse publice tra- 
ducendas novimus, excoinmwnicatas vero stalui- 
mus, donec poen: tempus expleverint. 

47. δ᾽ mulier sine ratione recesserit, ipsa 
quidem non est insons : qui vero remanserit, 
culpa vacat. 

18. Uxores militum, qu: eo quod eorum viri 
nusquam appareent,aliis junguntur, venia dignio- 
res sunt aliis, qua propter eorum peregrinationes 
non exspectant. 

19. Qui alienam dimisit, et accepit liberam ac 


270 


SYMEONIS METAPHRAST.E. 


280 


solutam, corripiendus quidem esl propter pri-  θέραν, ἐπιτιμητέως μὲν διὰ τὴν mpótnv ἐπὶ δὲ τῇ 


mam : propter secundam vero, crimine vacat. 

90. Qua contra voluntatem patris secuta est, 
scortum censelur : si vero parentes reconciliati 
fuerint, factumque remedium aecipere videatur, 
tamen triennio penitentie subjaceat. 

91. Qus cum adultero vivit, mechatur. 

92. Ancilla qua se viro tradiderit, fornicatur ; 
matrimonio vero jungitur, que cum domini con- 
sensu id facit. Que enim fiunt ab iis qui aliene 
potestati subditi sunt, invalida. 

23. Viduaque virum accipit,criminis expers est. 

94. Filius patris potestati subditus. et servus 
citra dominorum consensum, matrimonium con- 
trahens, culpz» obnoxii sunt. 


99. Qui percusserit ad mortem, tum lacessit, p 


tum qui ulciscitur, homicida. 

26. Diaconisa cum gentili fornicata, ac peni- 
tentia ducta, septennio poenitentism subjiciatur. 

91. Christianus contumelia Christum afficiens, 
nullum fructum ex vocatione sua percipiat. 

98. Nupsit quedam per ignorantiam viro dimis- 
so : deinde priori ipse restitutus est,ipsa vero di- 
missa:scortum reputatur per ignorantiam,ac si ve- 
lit, nubere potest : melius vero, si non nubat. 

29. Encratitas, sarcophoros atque apotaciitas 
denuo baptizabis. Quamvis enim dicant se in Pa- 
trem, et Filium, et Spiritum sanctum esse bapti- 
zatos, verumtamen quoniam malorum auctorem 
Deum impie asserunt juxta Marcionem, nisi de- 
nuo baptizentur, non sont recipiendi. 

30. Qua a viro dimissa est, sic maneat; si 
enim moechetur, juxta Domini sermonem, alius 
communione excluditur. 

31. Corruptio per vim admissa, crimine vaeat : 
atque ancilla si vim patiatur a domino, insons est. 

32. Qoi tertium matrimonium contrabit,contra 
leges peccat. Prout autem  Ecclesis res nunc se 
habent, ejusmodi facinora, si non publice tradu- 
cantur, dissoluta fornicatione tclerabiliora judi- 
cantor. 

Ejusdem epistola tertia. 

1. Clerici qui in delictum incidunt, gradibus 

dejiciuntur, sive ministrent, sive ordinati sint. 


2. Qus fetum neglexerit, propterea quod ami- 
cis rebusque ad vitam necessariis destilula sit, 
criminis expers est. | 

3. Non magnum crimen est ancilla vidus, si 
ad secundas nuptias rapiatur : bigamie vero po- 
nam subibit. 

4. Homicidarum j ene, pro circumstantiarum 
ralione, augentur aut minuuntur. 


$. Voluntarius homicida viginti annos poni- 
tenti» subjiciatur. 

6. Involuntarius decem annos. 

7. Mechus quindecim annos. 

8. Fornicator septennium, 


C xy. 


δευτέρᾳ, ἀνεύθυνος, 

x'. Παρὰ γνώμην ᾿πατρὸς ἡ ἀχολουθήσασα, πόρνη 
κρίνεται" εἰ δὲ χαὶ οἱ γονεῖς διαλλογεῖεν, xal τὸ 
γεγονὸς θεραπείαν ἔχειν δοχεῖ, ὅλως τριετίαν ὑπο- 
πιπτέτω, 

κα΄. 'H συζῶσά μοιχῷ, διαμοιχεύεται, 

χβ'͵ Ἑαυτὴν ἀνδρὶ ἐπιδοῦσα δούλη, πορνεύει" 
συνάπτεται δὲ d μετὰ γνώμης δεσπότου. Τὰ γάρ τῶν 
ὑπεξουσίων, ἀδέδαιχ. 


χγ΄. ᾿Ανέγκλητος ἣ χήρα λαμβάνουσα ἄνδρα. 

κδ΄, ὋὉ ὁὑπεξούσιος υἱὸς, καὶ δοῦλος, δίχα τῶν 
κυρίων ζευγνυμενοι, ἀνεύθυνοι, 

χε, Ὁ πλήξας πρὸς θάνατον, xai ἀρχόμενος, καὶ 
ἀμυνήμενος ἀνδροφόνος. 

xG' . Διάκονος Ἕλληνι προνευθεῖσα καὶ μετα- 
γνοῦσα, ἑπταετίαν ὑποπιπτένω, 

xt. Ὑδρίζων Χριστιανὸς τὸν Χριστον, ἀπὸ τῆς 
κλήσεως ἀνωφέλητος, 

κη΄, ᾿Εγήματό τις 'ἀνδρὲ xavà ἄγνοιαν ἀφεμένῷ, 
εἴτα τῇ προτέρα ἀνέφηνεν, d Ó' ἀφέϊθη" πόρνη 
λογίζεται «κατὰ ἄγνοιαν, xal εἰ θέλει ζεύγνυται" 
χάλλιον δὲ εἰ μὴ ζεύγννττι, 

x0'. ᾿Εγχρατίτας, καὶ Σαρχοφόρους, xal 'Amota- 
χτίτας͵ ἀναδαπτίσεις, Εἰ γὰρ καὶ λέγοιεν ὅτι εἰς 
Πατέρα, καὶ Υἱὸν, καὶ ἅγιον Πνεῦμα ἐδακπτίσθη, ἀλλ᾽ 
ἐπεὶ καχῶν ποιητὴν τὸν Θεὸν βλασφημοῦσι χατὰ 
Mapxluva, μὴ ἀναδαπτιζόμενοι ἄδεχτοι, 


Ἢ παρ᾽ ἀνδρὸς ἀφεθεῖσα," μενέτω οὕτως" εἰ 
γὰρ μοιχᾶται κατὰ τὸν τοῦ Κυρίου λόγον, τῆς πρὸς 
ἕτερον χλείεται χοινωνίας, 

λα΄, Φθορὰ χατηναγχασμένη ἀνεύθυνος" καὶ δυύλη 
βιαζομένη παρὰ δεσπότου, ἀνεύθυνος, 

λβ᾽, Ὁ τρίγαμος ἄνομος" ὡς δὲ ῥέπῃ τῆς Ἐχχλη- 
σίας τὰ τοιαῦτα βλεπόμενα, ἀστηλίτεντα, κρείττω 
τῆς ἀνειμένης πορείας «ρινόμενα. 


Τοῦ αὐτοῦ ἐπιστολὴ τρίτη" 


α΄, Οἱ γνληριχοὶ παραπίπτοντες, τῶν βαθμῶν 
ἀποπίπτουσίν͵ εἴτε ὑπηρετῶσιν εἴτε χεχειροτό- 
VO) vta, 


B. 'I ἀμήσασα τοῦ κχυήματος δι᾽ ἐρημίαν ἢ 
ἀπορίαν τῶν ἐπιτηδείων, ἀνεύθυνος. 


Υ᾽. Οὐ μέγα πταῖσμα τῇ χήρᾳ δούλῃ πρὸς δεύτε- 
pov άμον ἀρπαζομένῃ" τὸ δὲ τῆς διγαμίχς ἐπιτί- 
pov ἔξει, 

δ᾽͵, Τῶν φονώντων [ἴσ. φονευόντων] τὰ ἐπιτίμια, 
κατὰ τὸ ἰδίωμα τῆς περιστήσεως ἐπιτείνεται, ἢ 

[εται, 

ε΄. Ὁ ἑκούσιος φονευτὴς, εἰχοσαετίαν ὑποπιπτέτω. 


ζ΄. Ὁ ἀκούσιος ϑεχχετίαν, 
ζ᾽. Ὁ μοιχὸς, πεντεχαιδεχαετίλν. 
η΄. Ὁ πόρνος, ἐπταετίαν, 


νοι, πέντε xal δεχχετίαν, 

J Ὁ κλέψας xal μεταγνοὺς, ἑνιχυτὸν, xal ἐλεγχθεὶς 
à, καὶ ἕτερον ἕνα, 
Ὁ ἀρσενοκοίτης, ὡς ὁ μοιχός. 

τὰ Ὁ ἀλογευόμενος, ὁμοίως. 

ιγ΄. Ὁ ἐπίορχος δεκχετίαν, 

i. Ὁ γόης val φαρμαχὺς, ὡς ὁ φονεύων. 

εἷς Ὁ τυμδωρύχος δεκαετίαν. 

s. Ὁ ἀδελφόμικτος, ὡς ὁ φονεύσας. 

ιζ΄. Ὁ ἀπειρημένος ἐν συγγενείᾳ γάμος, κατὰ 
μοιχόν. 

ιη΄. πρὸ γάμου συναλλάσσων ἀνχγνώστης μνη- 
στῇ, μενέτω ἀνχγνώστης ἀπρόχοπος. Κλεψίγαμος δὲ 
ἀπωϑθείσθω. 


iD. Ὀμοληγήσας διάκονος καὶ πρεσόύτερος χείλε- 
σιν ἀμαρτῆται, τῆς λειτουργίας εἰρχθέντες κοινωνεί- 
τωσαν. 

κ᾽, Ὃ συνεγνωχὼς ἑκάστῳ, χαὶ ἀποχρύπτων, τὸ 
ἴσον ἐπιτετίμητει. 

κα᾿, Ὄ ἀρνησίχοιττος, διὰ βίο" μεταμελείσθω, 


u$ . Οὐκ εἴσεσιν εἰς vaov, ὁ ἀδελφῇ ἢ νύμφῃ με- 
μιασμῖνος. ᾿Αποστὰς μέντοι ἐπὶ τριετίχν προοτχλχίοι, 
καὶ ἐξαετίαν ὑποπιπτέτω, 


xy' Ὃ τὴν ἰδίχν ἀφεὶς, xal λαμδάνων ἑτέραν, 
μοιχὸς ὦν, ἐπταετίαν ὑποπιπτίτω, 

κδ΄, Ὁ τῷ μητρυιᾷ pasti, ὡς ὁ μανεὶς ἀδε) φῇ. 

κε΄. Οἱ πολύγαμοι «τηνώδεις * ἀλλ᾽ 
exíav δεχέσθωσαν. 

xS. Οἱ παραδάντες 
ετίαν ὑποπιπτέτωσαν, 
ετίαν. 

4». Ὁ dx βίας ἐπιορχήσα:, μετὰ ἐξχετίαν δεχτός" 
ὁ δὲ ἄνευ ἀνάγχης, μετα δύο xal δέαχ, 


οὖν μετὰ τρι- 


τὴν πίστιν διχ βχσανων, oxta- 
Οἱ δὲ αὐθχιρέτως, δωδεκα- 


xn. Μὴ γρύνῳ κρίνῃς, ἀλλὰ τρόπῳ τὰ ἐπιτίμια * 
εἰ δὲ ἐμμένωτι ταῖς ἀμχρτίχις, xat ἀντιλέγοιεν, σὺ 
σῶζε τὴν οἰκείαν ψυχήν, 

Ἔ ἐν τῷ Τρούλλῳ τῆς Ko σταντινουπόλεως pic 
τῶν ἐπὶ Ιοὐττινιχνοῦ τὸῦῦ ρινοτμήτου συνελ- 


09072. 


α΄. Ἢ τῶν ἀποστύλων πίστις ἀχχινοτόλητος, Kat, 


LA Ἢ Νικαίᾳ ὁλόχλτιους, vw τοῦ ᾿Αρείου δόγμα, β8χ- 
ϑμοὺ- εἰσάγον θεύτητος, ai τοῦ ὁμοουσίου κατέστοε- 
rv. 'H ἐπὶ Θεοδώρου [΄σ. Θεολοτίο.] τοῦ μεγίστου 
σύνοδος ἀπαράτρωτος, ἢ Μιχκεόνιον, οῦλον εἰπόντα 
τὸ ἅγιον Πνεῦμα, χαθήρηχεν, ΟἹ ἐπὶ τοῦ μιχροὺ 
Θεηδοσίου εἰς “Ἔφεσον συνιόντες διχχότιοι, τὸν ἀσε- 
δέστατον Νεστόριον, ἔνθρωπον ἰδιχῶς, χαὶ Θεὸν ἰδι- 
κῶς εἰπόντα τὸν Κύριον ἐξελάσαντες, Οἱ χατὰ τὴν 
Καλχηδόνα τῷ Μαραιχνῷ συνεληλυθότες ἀείμντττοι, 
Εὐτχὲχ δοκήσει τελεσθῆνχι τὸ μόέγχ αὐστήρον 
φράσαι τολμήσαντα καθελόντες * xal Νεστόριον, καὶ 
Διόκλορον τοὺς kx διχμέτρτυ τὰ ἴσχ παρχληρήσαντας" 


εἷς τὴν βασιλεύουσαν πέντε καὶ ἑξήκοντα xal ο΄ ἐπὶ 


EPITOME CANONUM. 
. Ab παραπίπτουσαι μετὰ τὴν ὁμολογίαν παρθέ A — 9. Virgines post professionem lapss:,quindecim 


annos. 

40. Qui furatus est ac resipuit, annum pani- 
lentiam agat : convictus vero, duos annos. 

11. Masculorum concubitor sicut adulter. 

12. Qui contra rationem versatus est similiter. 

13. Perjurus, decennio. 

14. Incantator et veneficus, ut homicida. 

15. Qui sepulcra depr:edatur, decennio. 

46. Qui cum sorore miscetur, ut homicida. 

17. Prohibitum in consanguinitate matrimo- 
nium, eadem qua adulterium poena vindicatur. 

18. Lector qui aute nuptias rem habet cum 
sponsà, maneat lector, ita ut ad majores gradus 
non promoveatur : qui vero furtivum iniit matri- 


p monium, expellatur. 


19. Diaconus et presbyter confessi se labiis 
peccasse, a ministerio remoti communicent. 


20. Qui conscius est unicuique, et celat,sequali 
pona multatur. 

91. Qui Christum negaverit, per totam vilam 
poenitentiam agat. 

22. Non ingredietur in templum,qui cum soro- 
re aut sponsa inquinatus est : ubi tamen a pec- 
cato destiterit, triennio lugeat, ac sexennio po- 
nitentiie subjaceat. 

23. Qui propria uxore dimissa, aliam accipit, 
cum sit mechus,septennio penitentie subjaceat. 

94. Qui insano in novercam amore exarsit, ut 


C qui sororem deperiit. 


25 Polygami, belluini sunt: verumtamen post 
lriennium recipiantur, 

26. Qui fidem per tormenta violarunt, octo an- 
nos peuitentiam agant: qui vero sponte et ultro, 
duodecim. 

27. Qui vi coactus pejeravit, post sezennium 
suscipiendus : si vero cilra necessitatem, post 
duodecim. 

28. Ne teinpore, sed modis poenas expendas: si 
vero in peccatis permaneant ac contradicant, tu 
vero gerva aniinam tuam. 


Synodus cuxv Patrum convocata in Trullo Con- 
stantinop. sub. Jusiiniano qui ab amputato na- 
80 'Ρινότμητος dictus est. 

1. Apostolorum fides ne immutetur.Niczna in- 
tegra servetur, quse Arii opinionem divinitatis gra- 
dus introducentem per ὁμοούσιον ev. rit. Synodus 
sub Theodosio Maxim habita inviolata permaneat, 
quie Macedoniuu,servuni dicentem Spiritu:n sanc- 
tum gradu deturbavit.Ducenti qui sub Theodosio 
Juuiore apud Ephesum convenerunt, impiissimum 
Nestorium, liominein seorsim ac Deum seorsim Do- 
inimum dicente: expulerunt, Qui apud Calcheuo- 
nem cum Marciano convenerunt seterne memorie 
digni, Eutychem opinione tantum peractum esse 
magnum mysterium dicere ausum deposuerunt : 
ac Nestorium et Dioscorum,qui sim:lia e diametro 
perverse ratiocinati fuerant. Apud regiam urbem 


283 


SYMEONIS METAPHRAST £. 


284 


centum sexaginta quinque Justiniano imperante A ᾿Ιουστινιανοῦ τοῦ μεγάλου συνεληλύθασιν * οἵ "Opi- 


convenerunt,qui Origene: corporum animarum- 
que circuitus affirmantem,necnon etiam Theodo- 
ritum contra duodecim Cyrilli capita audacter in- 
vectuin, anathemate perculerunt.Byzantii a Cons- 
tantino coacta est synodus,qua: Honorium Romae, 
ac Sergium Constan!inopolis, episcopos unam 
volunta'em unamque operationem dogmatibus 
suis docentes ejecit. 

9. Qus apostolorum sanctionibus Clementis 
opera editis, furtim ab hereticis inserta sunt, re- 
pudianda, 

3. Sacerdotes bigami atque impoenitentes gra- 
du moti sunt : qui vero malum a se removerunt, 
sacro munere usque ad certum tempus abstine- 


γένην sugatov xxi ψυχῶν περιόδους ἀποφηνάμενον, 
καὶ Θεοδώρητον κατὰ τῶν δώδεχα χεφαλαίων θρα- 
συνθέντα Κυρίλλου ἀνεθεμάτισαν, "Emi τὴν Βύζαν- 
τὸν ὑπὸ Κωνσταντίνου τοῦ Πωγωνάτου συνείλεκται 
σύνοδος, ἢ ᾿Ονώριον τὸν Ῥώμης, καὶ Σέργιον τὸν 
τῆς Κωνσταντίνου, ἕν θέλημα καὶ μίαν ἐνέργειαν 
δογματίταντας ἀποδέδληχεν, 


β΄. Τὰ παρὰ τῶν ἑτεροδόξων «λοπιμαίως ἐμόε- 
δλημένα͵ ταῖς Αλήμεντος τῶν ἀποστόλων ὁιατάξεσιν 
ἀποκήρυκτα. 

'. Ἱερεῖς δίγχμοι καὶ ἀμετχμελέτητοι χαθήρην- 
ται, Οἱ δὲ τὸ xaxbv ἀπελάταντες, τῆς λειτουργίας 
ἐπὶ ῥητὸν παύσονται γρόνον * οὐκ εὐλογεῖ γὰρ ὁ 


bunt. Neque enim benedicit vulneratus, 6! qui B τραυματίας, καὶ ol παρανόμως γαμήσαντες. 


eontra leges matrimonium contraxerunt. 

4. Et qvi post viduitatem conjugium inierunt, 
post cerium tempus gradibus suis restituantur, ita 
tamen, ut ad altiores non promoveantur,conjugio 
scilicet dimisso. Qui vero etiam post definitum 
tempus, dissoluti et depositi maneant. 

5. Clericus cum Domini sponsa matrimonio 
eopulatus, deponatur : laicus vero excommuni- 
cetur. 

6. Eunuchus sacerdos ancillas aut alias excep- 
tis personis quz suspicione vacant, ne habeat. 

7. Ordinatus, si matrimonio junctus sit, de- 
ponitur. 


δ᾽, Kal οἱ μετὰ τὴν γειροτονίαν συζυγέντες, μετὰ 
τὸν ῥητὸν γρόνον τοὺς βαθμοὺς γνωριζέτωσαν, &npóxo- 
To: μένοντες, δηλαδὴ τὴν συζυγίαν ἀφέμενοι. Οἱ δὲ 
μετὰ τὸν Opov, xal λυόμενοι, ἐκχαθῃρημένοι μενέτω- 
σαν. 

M Κληριχὸς νύμφῃ Θεοῦ συναπτόμενος καθαιρείσθω. 
Αχιχὸς δὲ ἀφοριζέσθω, 


G'. Καὶ εὐνοῦχος ἱερεὺς, θεραπαινίδας, ἢ ἑτέρας, 
πλὴν τῶν ἀνυπύπτων μὴ χεχκτήσθω προσώπων. 
ζ΄. Ὁ “ειροτονηθεὶς, εἰ ζεύγνυται, χαθχιρεῖται. 


8. Diaconus etiam officium habens, nisi vica- c η᾽, Καὶ ἐφφίκιον ἔχων διάχονος, εἰ μὴ τοποτηρη- 


rius sit patriarche aul episcopi, si ante presby- 
teros sedeat, sit omnium postremus. 

9. Ingredi cauponam prohibitus est clericus, 
magis etiam habere prohibebitur. 

10. Azyma Judsmorum respuenda : qui vero 
eliam medicos ipsos ad se vocat, aul cum is la- 
vatur, ejiciendus est. 

44. Et si dictum sit. non esse ejiciendam uxo- 
rem, tamen profectui in melius prospicientes, 
prisidi qui ordinatur, ne amplius cum uxore ha- 
bitet, denuntiamus. 

49. Quamvis Romani eum qui ad diaconatum et 
presbyteratum promovetur,uxorem diinittere vo- 
luerint : nos diaconorum ac presbyterorum con- 


τὴς dj πατριάρχου, ἢ ἐπισχόπου, πρὸ τῶν πρεσδυτέ- 
ρων χαθεζόμενος, ἀπάντων ἐσχχτώτατος ἔσοιτο. 

θ᾽, Εἰσιένχι χχαπηλείῳ κεχώλυτχι χληριαὸς, καὶ 
ἔχειν κωλυθήσεται μᾶλλον, 

V. ΤΑζυμα ᾿Ιοσδαίων ἀπόπτυστα, 'O δὲ xal lz- 
τροὺς αὐτοὺς προσχαλούμενος͵ ἢ συλλουόμενος, ix- 
πττωτης, 

ια΄. Εἰ καὶ λέλεκται μὴ ἐχδέλλειν γυναῖχα, ἀλλὰ 
τῆς ἐπὶ τὸ χρεῖττον προχοπῆς προμηθούμενοι, τῷ 
χειροτονουμένν προΐξδοῷ μηκέτι συνοιχείν γυναιχὶ 
παρχγγέλλομεν, 

ιβ΄, Κἂν οἱ Ῥωμαῖοι τὸν εἰς διάκονον καὶ πρε- 
σδύτερον προαγόμενον ἀφεῖναι τὴν γυναῖκα βεδού- 
ληνται, ἡμεῖς ἐῤῥῶσθαι τὰ διακόνῳ καὶ πρεσδυτέρῳ 


nubia valere volumus : qui autem dissolvere coe- D βουλόμεθχ συνοικέσια, *O δὲ βιαζόμενος λῦσαι, γαθ- 


gerit, deponetur. 

49. Presbyter triginta annis minor, et diaconus 
viginti quinque, et diaconissa quadraginta, ac 
subdiaconus viginti, deponendi sunt. 


44. Qui dicit septem diaconos esse, juxta id 
quod in actibus dictum est, sciat non de iis qui 
mysteriis deserviunt, sed de iis qui mensis mi- 
nistrabant, sermonem esse. 

15. Qui suscipit externum clericum, eumque 
ordinat, cum male ordinato deponitur. 


16.Qui propter Barbarorom incursionem locum 
mutavit,ubi cessaverit incursio,revertawr ad eam 


τρημένος. 

ιγ΄. Πρεσδύτερος τριαχονταετίας ἐνδέων, καὶ 
διάκονος εἰχοσχπεντχετίας, χαὶ διαχόνισσα τεσσαρα- 
χοντχετίας, καὶ εἰχοσαετίας ὑποδιάχκονος, εὐχαθαί- 
ρξτοι. 

Q^, Γινωσκέτω ὃ λέγων ἑπτὰ διχκόνους εἴναι κατὰ 
τὸ εἰρημένον ταῖς Πράξεσιν, ὅτι οὐ περὶ τῶν διαχο- 
νουμένων τοῖς μυστηρίοις ὁ λόγος, ἀλλὰ περὶ τῶν ταῖς 
τραπέζαις ὑπηρετούντων, 

ιε᾿,͵ ἋὋ προσδεχόμενος ξένον κληρικὸν, 
χειροτονῶν, σὺν τῷ κχαχῶς χειροτονηθέντι 
fiontat. 

ig. Ὁ διὰ βαρδαρικὴν ἐπιδρομὴν μεταναστὰς, 
παυσαμένης τῆς ἐπιδρομῆς, παλινοστείτω τῇ καθ᾽ 


καὶ 
καθ-. 


985 EPITOME 


CANONUNM. 9286 


f ἐχχλησίαν χεχλήρωται, Εἰ δὲ μὴ, μετὰ τοῦ ἃ Ecclesiam in cujus clerum ascitus est : sin vero, 


προσειληφότος ἀφορ᾽ζέσθω, 

ἢ Ὁ προεστὼς Ἐχχλησίας αατ᾽ ἐξαίρετον, ταῖς 
Κυριπκαῖς διδασγέτω τὰ δόγματα, xxl Dupun- 
νεσίτω, μὴ οἴχοθεν, ἀλλ᾽ ὡς οἱ θεῖοι Πατέρες δι- 
ἔλαθον. 

vn! Ὁ διηνεκῶς χαθῃρτμμένος, καὶ εἰς τοὺς λαί- 
χκοὺς ἀπιυυθεὶς, μεταμελούμενος χειρέσθω καὶ μόνον, 
εἰ δὲ μὴ, τὴν κόμην ἐπιτρεφέτω, 

(9, Καὶ ὁ τῆς ἀχράντου μεταδιδοὺς χοινωνίας, 
ὁδολὸν ἀπχετῶν, ἢ ἕτερον εἶδος, καθχιρείσθω. 


κ΄, Κληρικὸς ἱπποόρομίαις ἀνιὼν, εἰ «αἱ μελλόν- 
tow εἰσιέναι θυμελιχῶν ἐν γάμῳ μὴ ἀφιστάμενος, 
καθχιρείσθώ. 


κα΄. 'Avoowuxal καὶ ἐγχώριοι παροικίαι τριάχον- p 


ταετίαν ἐχόμεναι, κατεχέσθωσα). "Eióov δὲ τὸ ἀμφι- 
οὔτι τήσιμον ἕξουσιν. 

xB'. Πρεσδύτερος ἀθέσμῳ περιπεσὼν ip xa0- 
αἱρεθεὶς, γαθέδρας μετεχέτω καὶ μόνον͵ παντὸς 
διχλυθεὶς τοῦ μιάσματος. 

Xq'. Σταφυλαὶ πρὸς τινων τῇ ἀναιμαχτῳ θυσίᾳ 
φυνάπτονται. Τὸ δὲ μηκέτι τολμᾶσθαι διωρισται, 


xE', τιὴς τῶν Πατέριν τὴν ἡμέραν τοῦ θεΐου 
δείπνου μετὲ τὸ δειπνῆσαι προσῆγον. Εδοξε τοίνυν 
τῇ συνόδῃ τοῦτο μὴ γίνεσθαι, 

κε΄. Καὶ οἱ ἐν βαρδαριχαῖς ἐκκλησίαις ἱερεῖς, εἰ 
τῆς τῶν συμδίων προσχαΐίρον ὁμιλίας ἀπέχονται, 
ἀλλ᾽ οὖν μηκέτι ταύταις καθ᾽ οἰἱονδηποτοῦν ὁμιλεῖ- 
τωσαᾶν τρόπον, 


xG^. Εἰ μὴ μετὰ γνώμης ἐπισχόπου͵ ἔνδον οἴκου " 


εἷς εὐκτήριον οὐ προσάγεις. 

xL. Τὴν ὑδροπιραστχτῶν ἀναιρὼν αἴρεσιν ὁ 
Χρυσόστομος ἡνίχα φησὶ, χαὶ πέπονθεν ὁ Κύριος, 
xxi ἐγήγερται, οἴνν ἐχρήτατο * τοῦτο λχδόντες ol 
᾿Αρμένιοι, οἶνον προτάγουσι μόνον, οὐκ εἰδότες καὶ 
αὐτὸν τὸν Χρυτόστομον, καὶ Βατίλειον, χα' 
οἴνῳ μεμιγμέν» ὕδατι σεγρηικένους, «αἱ fut. οὕτω 
περυδεδωχότας προσάγειν, Εἰ τις οὖν T, οἴνῳ μόνῳ, 
4 0522 μόνῳ, ἀλλ᾽ οὐχὶ μεμιγμένοις χρῷτο, xzüx- 
ρείσθω. 

χη, O χειροτονίχς ἐπάξιος, καὶ ἐξ ἱερατιχοῦ 
τελῶν γένους, καὶ ἐξ ἑτέρου, χειροτονείσθω. ᾽ ὃὲ μὴ 
x&xzpuévoc, καὶ εὐλογίας τυχὼν, ἐπ᾽ ἄμδωνος ἱεροὺς 
λόγους οὐκ ἀναγνώσεται, 

κθ᾽, Τελευτῶντος ἐπισχόπου, 5 χλῆρος διχφυλάξει 
τὰ πράγματα ^ εἰ Oi μὴ ὑπολέλειπται χληρικὸς, 
$ μητροπολίτης αὐτὰ διχφυλάξει ἕως τῆς ἑτέρου 
χειροτονίας, 

A. Ὁ διὰ Βαρδάρων ἔφοδον ἐπίσχοπος μὴ ἐπι- 
στὰς τῷ Üpowp, χαὶ καθέδραν τὴν οἰκείαν ἐχέτω, 
καὶ χειροτονείτω, xai πάντ τῆς ἱερωσύνης ἐνεργείτω 
βθεδηιότατε. 

λα᾽, Ὃ μονάζων μονάσει δεχχετίαν “ εἰ vào xal ὁ 
wie Βασίλειος τὴν ἀποχειρχμένην τὸν ἐπταχαιδε- 

κατοὸν ἡρόνον δνύειν ἀπέφηνεν * ἀλλ᾽ Eri τοῦ ᾿᾽᾿Απο- 
στόλου ἐξήχοντα ἔτη οὖσαν τὴν ἐν ᾿Εχχλησίᾳ γήραν 
ἰγχγνῶντος, ol Πατέρες τὴν διαχόνισσαν ἔφασαν τεσ- 


8 , Ld 
[2:Xtonv 


cum eo qui ipsum suscepit segregetur. 

17. Qui Ecclesie eximio quodam modo praspo- 
situs est, Dominicis doceat dogmata, atque inter- 
pretetur non suo Morte, se sicut «ancti Patres 
ex posuerunt. 

18. Qui in perpetuum depositus est, atque in 
laicorum ordinem redactus, poenitens tondealur, 
idque solum : sin vero, comam nutriat. 

19. Et qui immaculatam communionem imper- 
tiendo obolum exigit, aut aliam speciem, depo- 
natur. 

20. Clericus qui ad circenses ascenderit, aut 
thymelicis sd nuptias ingressuris non recedit,de- 
ponatur. 

21. Rusticanz et quz in vicis sunt parocire si 
per trigin'a annos possesssm fuerint, teneantur : 
infra vero, controversia de iis moveri poterit. 

22. Presbyter qui in illicitum inciderit matri- 
monium, depositus cathedrze solum particeps sit, 
omni piaculo expurgatus. 

23. Qux» a quibusdam incruento sacrificio adhi- 
bentur : hoc vero quominus quisquam amplius 
audeat, decreto cautum est. 

24. Patrum nonnwlli die divine coensm post- 
quam conassent, offerebant : visum est. igitur 
synodo hoc non amplius fieri. 

29. Presbyteri qui in Barbarorum ecclesiis ver- 
sanlur, etsi uxorum commercio ad tempus absti- 
neant, tamen ne amplius cum iis quolibet modo 
. consuetudinem habeant. 

26. Nisi cum consensu episcopi, in oratorio 
quo est intra domum non offeres. 

27. Eorum.qui salam aquam in sacrificium ad- 
hibebant, hieresim tollens Chrysostomus, quando, 
inquit, passus est Duiminus et resurrexit, vino usus 
est [loc accepto Armenii vinum solum offerunt, 
ne-cientes ipsum etiam Chrysostomum, e! Basi- 
lium, a^. Jacebum vino aqua misto usos fuisse, 
nobisque ut ita offerremus tradidisse Si quis igi- 
tur aut vino solo, aut. aqua sola, non vero mista 
utatur, denonatur. 

28. Ordinatione dignus,et qui in sacro eensetur 
genere, atque alio, ordinetur: qui vero non est 
lonsus, ac benedictionetn consecutus est, in am- 
bone sacros sermones non leget. 


Ὁ 29. Episcopo vita excedente, clerus acta illius 


servahit : si autem non relic'us est clericus, me- 
tropolitanus ipsa custodiet usque ad alius ordina- 
tionem. 

80, Episcopus qui propter Barbarorum incur- 
sionem throno non praesidet, propriam sedem 
obtineat, or«inetque, atque omnia sacerdotii mu- 
nera validissime fungatur. 

31. Monachus decennio solitariam vitam deget. 
Licet enim divus Basilius eam qus detonsa est 
septemdecim anuos exigere censuerit: verum quo- 
niam precipiente Apostolo viduam in Ecclesia sexa- 
ginta annos natamelizendam esse, Patres diaconis- 


281 


SYMEONIS METAPHRAST AE. 


288 


sam quadragenariam fieri dixerunt, validiore fa- A σαράκοντα ἔτι, γίνεσθαι, χραταιοτέρας τῆς "ExxÀn- 


cta Ecclesia, nos quoque citius sigillum monacho 
imponimus. 

32. Qui includendus est, triennium in monas- 
terio prius degat; ac priusquam includatur ubi 
alium annum exegerit sic ingrediatur.neque egre- 
diatur, nisi mors aut communis utilitas cogat. 

33. Solitarius pulla veste indutus, atque inde: 
tonsus, nisi tondeatur monasterioque includatur, 
ürbe expellatur. 

34. Quilibet vit:e procellam fugiens, atque in 
monasterium ingredi cupiens, ejus rei licentiam 
habeat. 

35. Monachus matrimonio junctus aut forni- 
cans, fornicatoris poenam subeat. 


σίας γεγενημένης, xxi ἡμεῖς ὀξύτερον τὴν σφραγῖδα 
τῷ μονάζοντι σημαινόμεθα. ᾿ 

AB'. 'O ἐγκλεισθησόμενος τριετίαν προδιάγων ἕν 
τῷ μοναστηρίψ, καὶ πρὸ τῆς ἐγχλείστρας ἕτερον 
ἐνιχυτὸν μετιὼν, οὕτως εἰσίτω, xzi μὴ ἐξίτω, εἰ μὴ 
βιάζοιτο θάνχτος, ἢ πρὸς τὸ χοινὸν λυσιτέλειχ, 

λγ᾽. Μελανείμων, χαὶ ἀχκερσεγόμης Ἐρημίτης, εἰ μὴ 
χειρόμενος ἐγκαταλέγοιτο μοναστηρίῳ, τῆς πόλεως 
ἀπελαυνέσθω, 

λὸ᾽, "Αδειαν ἅπας, 6v: [΄σ. 6 τὴν] ζάλην τοῦ βίου 
φεύγων, καὶ εἷς μοναστήριον εἰσιένχι βουλόμενος, 
ἀπενέγχοιτο, 

λε᾽. 'O μοναχὸς ζευγνύμενος, ἢ πορνεύω», δεχέσθω 
τὸ τοῦ πορνεύοντος ἐπιτίμιον, 


36.Parentes fi!iam,quz solitariam vitam degere pg λζ". Οὐκ ἀμφιάσουσιν οἱ γονεῖς συριχῷ τὴν προ- 


instituerit, sericis vestibus non induent, sicque 
habitum ei circumponent : hoc enim labentis 
mundi admonitio est. 

37. Monialis non egredietur e monasterio nisi 
cum benedictione praeposita : ac neque vero sola, 
sed cum altera seniore : foris autem nequaquam 
pernoctet : similiter et monachus, nisi cum prai- 
fecti venia, monasterio non egrediatur. 

38. Neque mulierem in virorum monasterio, 
neque virum in muliebri dormire oportet. 

30. Que a futuro episcopo separata est, post 
ordinationem ingrediatur monasterium, procul ab 
episcopi domo, ac episcopi cura fruatur. 


40. Quacunque ex consensu episcopi exstructa 
sunt monasteria,non amplius δου δία diversoria 
fiunt, neque secularibus hominibus elocantor. 

41. Neque laicum alea ludere oportet : neque 
histrionem esse. 

49.Neque spectaculis el venationibus indulgere. 

43. Per totam quadragesimam, exceptis Domi- 
nicis et Sabbato, sancta offeruntur. 

44. Susceptos a baptiswate filios eorum matri- 
bus copulari non sines. Si quis vero copulatus 
fuerit, post separationem, ponam quoque sub- 
eat. 

45. Non permiltes patrueli matrimonio jungi 
patruelem, neque filie et matri filium et patrem, 
neque duobus frat: ibus imalrem el sororem,neque 


ἐλομένην μονάσαι, xai οὕτω τὸ cq Tz περιθήσουσιν * 


ἀνάμνησις γὰρ τοῦτο τοῦ ῥέοντος χόσμου, 


Mg. Οὐκ ἔξεισι ἀαονάσασα τῆς μονῆς, εἰ μὴ μετ᾽ 
εὐλογίας τῆς προεστώσης " καὶ μηδὲ μόνη, ἀλλὰ 
μεθ᾽ ἑτέρας πρεσθύτιδος * ἐξώχοιτος δὲ τὸ ἐπίπαν οὐ 
γίνεται. Κατὰ ταυτὸ xal μονάζων εἰ μὴ μετ᾽ ἐπιτρο- 
πῆς ἡγουμένου τῆς μονῆς μὴ ἐξίτω, 

λυ Οὔτε γυναῖκα χρεὼν ἀνδρῶν χαθευδῆσαι μονασ- 
τηρίῳ, οὔτε γυναικῶν ἄνδρα. 

λθ᾽. Ἢ διχζευχθεῖσα τοῦ ἐπισχόπου [ἐπισχοπὴν) 
δέξασθαι μέλλοντος, μετὰ τὴν χειροτονίαν, εἰσίτω 
πρὸς μοναστήριον, τοῦ ἐπισκόπου [τῆς ἐπισαοπὴς 
ποῤῥωτάτω, vai ἀπολαυέτω τῆς προνοίας τοῦ imi- 
σχόπου, 

μ᾽. Oca χατὰ γνώμην ἐπισχόέπου πέπηγε μονα- 
στήρια, οὐχέτι χοσμικὰ καταγώγιζ γίνεται, οὐδὲ 
χοσμικοῖς ἀνδράσιν ἐνδίδοται. 

μα΄. Οὐδὲ τὸν λαϊκὸν χυδεύειν, δέον, οὐδὲ μῖμον 
εἶναι, 

μβ΄. Οὐδὲ θεάτρων, xal χυνηγίων ἀνέχεσθαι. 

py. Δι᾿ ὅλης τῆς Τεσσαραχοστῆς, δίχα Κυριακχῆς 
xai Σαδδάτου, τὰ ἀγιχτθέντα προσάγεται, 

μδ᾽, Τοὺς ἀναδεχομένους παῖδας ἀπὸ βαπτίσματος, 
οὐ συναφθῆναι ταῖς τῶν παίδων ἐάσεις μητράσιν * cl 
δέ τις καὶ συναφθείη, μετὰ τὸ ἀποσυναφθῆναι χαὶ τὸ 
ἐπιτίμιον γνοίη. 

με᾿, Οὐ συγχωρήσεις ἐξαδέλφῃ συζυγῆναι ἐξ- 
ἀδελφον, οὐδὲ θυγατρὶ xai μητρὶ υἱὸν xal πατέρα, 
οὐδὲ δυσὶν ἀδελφοῖς μητέρα χαὶ θυγατέρα * οὐδὲ δυσὶν 


duabus sororibus fratres.Si quid vero tale factum D ἀδελφαῖς ἀδελφούς ᾿ εἰ δέ τι τοιοῦτον «αἱ γένοιτο 


fuerit, post dissolutionem, septennio poenitentia 
subjiciontur. 

46. Romani Quadragesima Sabbaiis jejunant. 
Admonet igitur synodus in his etiam canonem 
valere. 

47. Armenii ova el caseum Quadragesimse Sab- 
batis manducant Statutum est igitur totum orbem 
ab his etiam abstinere : Sin vero, penitus ex- 
communicari, 

48. Laicus sibi ipsi communionem non imper- 
tit ; sin vero, septem diebus excommunicatur. 


μετὰ τῆς διαλύσεως, ἑπταετίαν ὑποπιπτέτωσαν. 


νζ΄. Ol 'Popato τὰ τῆς Τεσσαραχοστῆς νηστεύ- 
ouct Σάδόχια. ᾿Ὑπομιμνήσχει τοίνυν ἡ σύνοδος xai 
ἐπὶ τούτων τὸν ἀποστολιχὸν χανόνα χρατεῖν, 

μζ΄. Οἱ ᾿Αρμένιοι ὡὰ xal τυρὸν τοῖς τῆς Τεσσαρχ- 
κουτῆς ἐπθίούτι Σἀῤδασιν' ὥρισται τοίνυν παϑᾶὰν τὴν 
οἰκουμένην καὶ τούτω» ἀπέχεσθαι, Εἰ δὲ μὴ, πάντως 
ἀφορίζεσθαι. 

μη᾽. Λαιϊχὸς ob μετσδίδωσιν ἑαυτῷ * εἰ δὲ μὴ, 
ἐπτχήμερον ἀφορίζεται, 


89 


p. 
ἐπιτελέσουσι βάπτισμα. 

ν΄. Εἴ τις ὑποκρίνεται διιμονᾷν, τὰ τῶν δαιμονών.- 
τῶν ἐπιτίμια ὑποστήσεται, 

va', Ὃς ἑαυτὸν ἑκατοντάρχοις ἢ μάντεσιν ἐπιδῷ, 
ὥς t: τῶν ἀποῤῥήτων μανθάνειν, ἐξχετίαν ὑποπι- 
πτέτι, * χατὰ ταυτὰ καὶ ὁ ὄρχους ἐπισυρόμενος. Ὃ 
δὲ ἀ-ὕρταις Ie. ἀγὺυρτεὺς] καὶ νεφοδιώχταις κολλώ- 
μενος, καὶ εἱμαρμένῃ xal τύχῃ πιστεύων, τῆς ᾿Εχχλη- 
σίας ἀποσυνάγωτος. 

νβ΄. Περιαιρείσθω τῆς τῶν πιστῶν πολιτείας τὰ 
βοτὰ, xal τὰ βρωμάτια, καὶ αἱ ὀρχήσεις αἱ εἰς 
ϑεοὺς, xai τὰ χωμιχὰ, xal τὰ σατυριχὰ, καὶ τραγιχὰ 
πρόσωπα, xal ἡ ἐπὶ ληνοῖς τοῦ Διονύσου ἐπίχλησις, 
καὶ ὃ ἐπὶ τοῖς πίθοις γέλως, Οἱ δὲ ἐπιμένοντες μετὰ 
τὸν χανόνα, ὑπεύθυνοι, 


EPITOME CANONUM. 


Ἔν εὐχτηρίοις οἴεοις, ἔνδοθεν οἴχων o)x«A 49, Inoratoriis qua sunt intra magnatum edes, 


290 


baptisimum non peragent. 

50. Si quis simulat se ἃ daemonio agitari, dee- 
moniacorum supplicia subibit. 

91. Quisquis se centurionibus aut vatibus addi- 
cit, ut secreti aliquid discat, sex annos poeniten- 
ti: subjaceat : eodem modo et qui juramenta ex- 
torquet. Qui circulatoribus et nebulonibus adh:e- 
ret, ac facto et fortune credit, ab Ecclesise con- 
ventu arcendus est. 

92. À fidelium viua ralione auferantur pascua 
et brumalia, et saltationes in deorum honorem, 
necnon comics, salyrica et tragicee persone, at- 
que invocatio Bacchi in torcularibus, risusque in 
doliis. Qui vero post hunc canonem in his persti- 
terint, criminis erunt obnoxii. 


νγ΄. Τὰ ὑφ᾽ ᾿Ελλήνων συμπλασθέντα μαρτυρολόγια B. δὲ. Conficta ἃ Grecis martyrologia,in ecclesiis 


μὴ ἐχκλησιάζοιτο. 

νδ΄ Δαϊχὸς μὴ διδάσχῃ * μὴ γὰρ πάντες προφῆται, 
μὴ πάντες ἀπόστολοι, 

νε΄, Al ἐν τοῖς ἐργαστηρίοις ἐν νουμηνίαις πυρ- 
x3tal, xxl οἱ ταύτας ὑπερχαλλόμενοι, χαταργεί- 
οὔωσαν 


WS. τὴν μετὰ τὴν ἀνάστασιν £600p.32« πᾶσαν, πᾶς 
ἐχχλησιαζέοδω πιστὸς. 
vL. Ὄ κληρικὸς αἷμα ἐσθίων χαθχιρεῖται * ὁ δὲ 
λατκὸς ἀφορίζεται. 
νη΄. 05 διατθερεῖς θεῖον βιδλίον, οὔτε δοίης δια- 
φθαρῆναι, εἰ μὴ τέλεον κατηχρείωται, 


v0'. El un βασιλεὺς͵ οὔτις τῶν λαϊχῶν εἰς ἷλα- 
στέριον εἴσεισι͵ 


ne reci!entur. 

94. Laicus ne doceat : non enim omnes pro- 
phelz,, neque omnes apostoli. 

99. Rogi quiin tabernis noviluniis exstruuntur, 
quique eos transiliunt, abrogentur. 

ὅθ. Tola post resurrectionem hebdomada, qui- 
libet fidelis ecclesiastico conventui intersit. 

91. Clericus sanguinem manducans deponitur: 
laicus vero excommunicatur. 

98. Non corrumpes divinum codicem, neque 
corrumpendum dabis,nisi prorsus inutilis sit red- 
ditus. 

59. Preeter imperatorem, nullus laicorum pro- 
pitiatorium ingreditur. 


c 360. Mulieribus loqui in Ecclesia, non permis- 


E. Γυναιξὶ λαλεῖν ἐπ᾿ ᾿Εχχλησίας οὐχ ἐπιτέτρα- sum est. 


πται. 

ξα᾽. ᾿Αφορίζεται νομομαθὴς ἔθει ᾿Ελληνικῷ γρώ- 
μενος, καὶ θεάτροις ἐπαγόμενος, χαὶ κυχλύων 
ἰχυλίων]. 

CB'. Κύρος [ἴσ. "Axupoc], ὁ μετὰ τῶν αἵρετι- 
πῶν γάμος, οἱ δὲ προλαδόντες, εἰ ἐθέλοιεν, μέ- 


ξγ᾽. Ὁ ἐν ἰδάφει σταυρὸς, ἀφανίζεται, 
£9'. ᾿Αγέπαι xal ἀχούδιτα Κυριαχαῖς οὐ τε- 


ξε᾿. "Atzxtoe χρχυγὴ τοῦ ψάλλοντος ἀναιδῶς, καὶ 
ὁ ἐπιλέγων τὰ τῆς ᾿Εχχλησίας, ἀνάρμοστα, 


ES. E) ἱερῷ περιδόλῳ χαπηλεῖον ἀσύστατον, καὶ 
κωλούμενα βρώματα μάταια. 

κ᾽, Σριστιχνὸς γυναιξὶν οὗ συλλούεται, 

ξη΄. Ὁ φωτισθεὶς τὴν πίστιν ἀπαγγελλέτω τῷ 
πέμπτῃ τῆς ἰδὸδομάδος. 

49. ᾿Αφορίζεται ὁ μετὰ τὴν ἑορτὴν τῆς θεοτό- 
χοῦ σεμίδχλιν ἢ ἄλλο σκευάζων διὰ τὰ λεγόμενα 
λόχεια. 

ο΄, Εἰ μὴ V ὀνάγχην ἀπολιμπάνεταί τις ἐχχλησίας, 
ἐπὶ τρισὶ Κυριακαῖς, ἀχοινώνητὸός, 

or, Τῷ Τρισαγίῳ ὕμνῳ ὁ συνάπτων τὸ, Σταυρω- 


θεὶς, ἑτερόδοξος. 


61. Excommunicaltur legis peritus, qui more 
gentili utitur, ac theatris adhibet, et sese volu- 
tat. 

62. Invalidum cum hereticis matrimonium : 
qui autem antea contraxerunt, si velint, in eo 
permaneant. 

03. Crux salo impressa, oblitteratur. 

64. Agape et accubitus Dominicis non pera- 
guntur. 

65. Inconditus clamor canentis imprudenter, 
quique ea qua in Ecclesia dicuntur etfert,minime 
congruunt. 

66. [ntra sacrum septum caupona constitui non 
debet : ac ibidem cibos vendi, ineptum. 

61. Christianus cum mulieribus non lavatur. 

68. Illuminatus quinta hebdumada fidem profi- 
teatur. 

69. Excommunicatur qui post festum Deiparz 
similam aut aliud apparat, propter ea quà vocan- 
tur post partam purgamenta. 

70. Si quis circa necessitatem per tres Domi- 
nicas ab ecclesia absit, excommunicatur. 

71. Qui ad. Trisagium hymnum adjicit illud, 
Crucifixus, haereticus censetur. 


201 


79. Non sculpes agnum in figuram Christi, sed A 


illum ipsum. 

18. Servus a domino manumissus coram duo- 
bus testibus, servitutis expers sil. 

14. Qui congregat meretrices in perniciem ani- 
marum excommunicatur. 

15. Qus a viro ad alium se confert, adultera 
est ; el qui ab uxore ad aliam se applicat, ex Do- 
mini sententia, simili crimine tenetur. 

76. Intra templum pecus non introducitur, nisi 
maxima necessi!as in via coegerit. 

11. Maximo Sabbato circa mediam noctem in 
jejunio perseverandum est. 

18. Post vespertinum ingressum Sabbati, ne 
genuflectas. 


19. Tum qui dat, tum qua accipit medica- p 


menta abortionem cientia, homicida. 

80. Viro non comparente, qua priusquam de 
illius obitu certi aliquid compererit,alii nupserit, 
mochatur : vir autem qui reversus fuerit, siqui- 
dem predictum sit, accipiat ipsam. 

81. Qui gentili more jurat, puniendus. 

89. Qui capillos artificiosis nexibus intorquent 
ad spectantium perniciem, excoinmunicandi. 

83. Uxori addictus,ac per contemptum manens 
in templo, expellatur etiam e catechumenorum 
ordine. 

84. Mocbus est qui alteri desponsalam ducit. 


85. Quidam Judaico more in templis coxerunt 
mel. Qui igitur hoc permiserit,aut tale acceperit, 
non est habendus sacerdos. Si quis vero don:o 
attulerit, ipse prout sufficit offerenti, accipiat. 

86. Picture qux» ad iurpia aspectum movent, 
non sunt pingenda. 

87. Manus in crucis figuram componil, qui 
Eucharistiam sumpturus est. Qui vero receptacu- 
lum aureum, aut aliam materiam vice manus pa- 
ral, excominunicandus. 

88. Delicti qualitas in omnibus consideratur, 
conversioque perspicitur : atque ila misericordia 
ad meusuram tribuitur. 


SYMEONIS METAPHRAST/E ANNALES. 


292 


οβ᾽, Οὐ χαράξεις ἀμνὸν εἰς τύπον Χριστοῦ, ἀλλ᾽ 
Éxetvov αὐτὸν, 

ογ᾽. ᾿Ελευθερούμενος ὑπὸ τοῦ δεσπότου δοῦλος, 
ἐπὶ δυτὶ μάρτυσιν, εἴη ἀδούλωτος, 

o0'. Ὃ συνάγων πόρνας ἐπ᾽ ὀλίσθῳ ψυχῶν, ἀφορί- 
ζεται, 

ot', 'H ἐξ ἀνδρὸς ἐπ᾽ ἄλλον ἰοῦσα, μοιχαλίς " καὶ ὁ 
ἀπὸ γυναιχὸς ἐπ’ ἄλλην, κατὰ τὸν Κύριον ὁμοίως. 


oG". Ἱεροῦ ἔνδον οὐχ εἰσάγεται χτῆνος, εἰ μὴ 
καταλαδούσης ἐν ὑδῷ μεγίστης ἀνάγχης. 

οζ΄, Τῷ μεγίσιῳ Σχδδάτῳ, περὶ μέσας νύχτας τὴν 
νηστείαν διαρχετέον, 

on'. Μετὰ τὴν ἐσπερινὴν ἔσοδον τοῦ Σχζδάτου, μὴ 
γονυχλίνῃ, 

o0', Καὶ ὁ διδοὺς, καὶ  AxuÓávousa ἀμδλωθ,ίδια͵ 
ἀνδροφόνοι, 

π᾿. ᾿Ανδρὸς ἀφαντουμΐῖνου, d πρὸ τοῦ πεισθῆνει 
λαδοῦσυ, μοιχᾶται * ὁ δὲ ἐπιστρέψας ἀνὴρ, εἰ προεί- 
Qnvxt, λήγοιτο αὐτήν. 


πα᾿, Ὁ ᾿Ελληνιχῶς ὀμνύμενος, ἱπιτιμητέος. 

πϑ᾿. Οἱ τὰς κόμας ἐμπλοχῆς ἐπινοίᾳ, πρὸς λύμην 
ἐργαζόμενοι τῶν ὀρώντων, ἀφοριστέοι. 

πγ΄. 'O ὑπογύναιος, χαὶ καταφρονητιχῶς μένων 
ἐν ἱερῷ, ἐξωθείσθω xat τῶν χατηχουμένων. 


πδ᾽, Μοιχός ἐστιν ὁ τὴν ἑτέρῳ μνὴσθευθεῖσαν [γρ. 
μνηστευθεὶς7 ἀγόμενος, 

πε᾿. Ἰουδχϊχῶς ἐν ἱεροῖς τινες ἔψηταν μέλη - ὅς 
οὖν τοῦτο συγχωρήσειεν, ἢ λάθοι τοιοῦτον, οὐχ ἱερεῖς, 
Εἰ δέ τις οἴκοθεν ἄγει ὦδε, κατὰ τὸ ἀρκοῦν τοῦ προῦ- 
ἄγοντος λήψοιτο, 

TG". Αἱ πρὸς τὰ αἰσχρὰ κινοῦσαι τὴν 0pzoto γραφῆὶ 
ἀϊωγράφητοι. 

πζ΄. Τὰς παλόμας εἰς στχυρὸν τυποῖ ὁ μεταληψύ- 
μενος * ὁ δὲ δοχεῖον χρυσοῦν, ἢ ἄλλην ὕλην ἀντὶ χει- 
ρὸς σχευάζω., ἀφοριστέος. 


P 4 - * 4 - 4 

Tn. H τῆς ἁμαρτίας ἐπὶ πᾶσι σχοπεῖται ποιό 

toi, χαὶ 3, ἐπιστροφὴ χαθοραται, χαὶ οὕτω μετρεῖται 
τὸ ἔλεος. 








SYMEONIS LOGOTHHET/E 


ANNALES 
INDE A REGNO LEONIS ARMENI USQUE AD NICEPHORUM PHOCAM 


Vide iater scriptores quos compleclitur tumus noster centesimus nonus, col. 665. 


. KL 








SYMEONIS METAPHRAST/E 


OPERUM PARS TERTIA 


COMPLECTENS 


VITAS SANCTORUM A SYMEONE 








METAPHRASTE SCRIPTAS 


MONITUM EDITORUM., 


Difficillimum est in codicibus mss. et in editionibus, quibus Vite sanctorum descripte sünt, 
Vitas a S. Metaphraste scriptas discernere ab iis quas Metaphrastes vel interpolavit, vel immutatas 
adoptavit, vel quas alii post Metaphrastem ex scriptis ejus confecerunt. Hic difficultati lucem qua- 
lemeunque affundunt tres catalogi quos Deo Allatius, de scriptis auctoris nostri agendo, confecit ; 
primus sei:icet Vitarum quas Metaphrastes scripsisse refertur apud Lipomanum et apud Surium : 
secundus Vitarum que certo a Metaphraste scripte non sunt ; tertius Vitarum, qua atenta auctori- 
tate codicum el considerata scriber di ratione, Metaphrastem certo auctorem habent. Catalogi illi non 
levier, sed nature confecti fuisse videntur. Novum subsidium in discernendis Vitis sanctorum a 
Metaphraste exaratis conferre possunt duo catalogi, quos hic subjicimus, unus quem Hanckius, in 
libro suo Je scriptoribus Bysantinis, magna diligentia composuit ; alter quem Daniel De Nessel 
confeeii ex codicihus mss. Bibliothece Vindobonensis. Hic sequuntur. 


MARTINI HANCKII 
Catalogus Vitarum quas Symeon Metaphrastes composuit. 
(De Bysantin. rerum scriptor. in 4", Lipsie 1677). 


1. Historia de Martyrii et Marciani martyrio : à 1. Historia de sancti Jacobi apostoli vita et 





quorum ille subdiaconus, hic cantor Ecclesi: Con- 
siantinopolitins ; uterque Pauli Constantinopo- 
litanorum patriarche notarius fuit : uterque sub 
imperatore Constantio, Constantini Magni filio, 
Ariano, revera quidem propter orthodoxiam, sed 
lameb criminum perpetratorum specie, morlem 
obiit. 

9. Historia de Joannis Chrysostomi, Antiocheni 
Syri, Constantinopolitanorum patriarchze vita. Re- 
bus ante patriarchatum ab ortu, circiter À. C. 
95b, pramissis ; incipit ἃ Chrysostomi patriarcha- 
tu, A. C. 398 ; desinit in Chrysostomi exsilio, À. 
C. 403 ; rebus subjunctis ad obitum, A. C. 407. 

9. Historia de sancti Matthaei apostoli et evan- 
gelisio vita et martyrio. 

4. Bistoria de sancti Lucz apostoli et evange- 
list vita et martvrio. 

5. Historia de sancti Joannis apostoli et evan- 

gelistp vita et martyrio. 

6. Historia de sancti Philippi apostoli vita et 

mestyrio. 


martyrio. 

8. Historia de sancti Thoma apostoli vita et 
martyrio. 

9. Historia de Sabbatii, Trophimi et Dorymedon- 
tis martyrio, quod Sabbatius apud Anliochenos in 
ὅγι 8, Trophimus et Dorymedon apud Synadenos 
tn Phry,ia sub imperatore Probo subierunt. 

10. Historia de Thyrsii, Leucii, Philemonis, A- 
pollonii et sociorum martyrio, quod in Bithynia 
sub imperatore Decio sustinuerunt. 

11. Historia de Menedore,Metrodors,Nympho- 
dore virginum Bithynarum martyrio, quod sub 
imperatore Maximino subierunt. 

19. Historia de Joannicii abbatis vita,qui in Bi- 
thyniz vico Marycato,anno imperatoris Leonis 1V 
(qui Constantinum Copronymum patrem habuit) 
decimo quarto,Christi 793, natus, postquam ico- 
nomachus fuerat, vitz» solitarie cullor,tandem in 
Bithynia monasterii quod exstruxerat et Eustachio 
martyri dedicaverat, abbas, anno imperatoris Mi- 
chaelis Balbi quinto, et Christi 825 decessit, 


295 


SYMEONIS METAPHRAST E. 


206 


13. Historia de Marcelli Accemetarum abbatis A in Iconio sinu Cilicum civitatis episcopus,cum so- 


vita, qui Ápameam Bithynorum urbem patriam 
nactus, in Bithyniz monasterio, quod ob hymnos 
perpetuos, non diurnis tantum sed etiam noctur- 
nis temporibus in eo cantari solitis, 3xoui to», id 
est non dormientium nomen acceperat, impera- 
tore Leone Thrace. À. C. 469, abbas fuit. 

14. Historia de Euphemiz virginis martyrio, 
quod in Chalcedonia Bithynorum regione sub im- 
peratore Diocletiano sustinuit. 

15. Historia de Anthimi Nicomediensis, Nico- 
mediensium episcopi, marlyrio, quod sub impe- 
ratore Maximiano passus est. 

16. Historia de Indi eunuchi, Domne virginis 
el aliorum martyrio,qui sub imperatore Maximia- 


rore sua Zenobia, sub imperatore Diocletiano, 
sustinuit. 

99. Historia de Sozonis opilionis,patria Cilicis, 
martyrio, quod apud Pompeiopolitanos in Cilicia, 
sub imperatore Maximiano subiit. 

30. Historia de Bonifacii Romani martyrio quod 
apud Tarsenses in Cilicia sustinuit. 

91. Historia de Clementis Ancyrani in Galatia 
episcopi vita et martyrio.qui Α. C. 257 natu, A C. 
21 | episcopus creatus, patriam suam Ancyram sub 
imperatore Maximiano, circiter A. C. 809, mar- 
tyrio suo uobilitavit. 

32. Historia de Platonis Ancyrani Galat: mar- 
lyrio, quod in patría urbe sustinuit. 


no intra Nicomediam Bithynie urbem, tum ing 33. Historia de Menne JEgyptii martyrio, quod 


incenso templo Christianis repleto, tum extra il- 
lud perierunt. 

11. Historia de Julianz virginis martyrio, quod 
intra Nicomediam patriam sub imperatore Maxi- 
miano sustinuit. 

18. Historia de Barbare virginis martyrio,quod 
Nicomediz sub imperatore Maximiano subiit. 

19. Historia de Eulampii et Eulampise Nicome- 
diensium fratris et sororis martyrio. 

90. Historia de Theodori Tyronis (alias Tero- 
nis) militis martyrio, quod apud Amasenos in 
Ponto sub imperatore Maximiano sustinuit. 

21. Historia de Abrahami Mysii eremitz vita, 
qui seculo post C. N. sexto, deserta sponsa sua, 
solitariam ad Hellespontum in Mysia vitam egit. 

22. Historia de Theophanis vita, quem patria 
Constantinopolitanum Ager magnus, in Sigriana 
Mysi:e minoris regione, monasterium habuit ab- 
batemn, circiter A. C. 818 mortuum. 

23. Historia de Abercii, Hieropolitanorum, in 
minore Phrygia, episcopi vita, qui sub imperato- 
ribus M. Antonino et L. Vero claruit. 

24. Historia de Carpi et Papyli Pergamenorum 
Phrygum, martyrio,quod in Lydia Thyaürensium 
ille quidem episcopus, hic autem diaconus, cum 
sociis, sub imperatore Decio, sustinuerunt. 

25. Historia de Timothei vita, qui Lystram Ly- 
caonie civitatem patriaia habuit, Pauli apostoli 
discipulus, Joannis evangeliste successor, Ephe- 
siorum in lonia episcopus, Ephesi, sub impera- 
tore Nerva, martyr obiisse dicitur. 

26. Historia de F'usebiz virginis Romane vita, 
qu&e virgo, cum in urbem Cari Mylassam venis- 
set, nomine suo dissimulato, se ξένην, id est hes- 
pilam dixit; ibi monasterium Sancto Stephano 
martyri sacrum excitavit, iu quo vitam clausit, 
ssculo post C. N. quinto. 

21. Historia de Matronzg Pergensis vita ; quse 
Matrona urbem in Pamphylia Pergen patriani ha- 
buit, Domitiani uxor, Theodate mater, viro tan- 
dem posthabito quanquam invito, in monasteriis 
vitam transegit. 

29, Historia de Zenobii martyrio, quod (Kgarum 


imperantibus Diocletiano et Maximiano «miles, 
sub iisdem in Galatarum urbe Cotysgo sustinuit. 

94. Historia de Eusiratii, Auxentii, Evgenii, 
Mardarii, et Oreste martyrio, quod sub impera- 
toribus Diocletiano οἱ Maximiano in Cappadocia 
subierunt. 

99. Historia de Longini centurionis martyrio, 
qui nalione Judaeus, Christi pendentis in cruce 
custos,ad religionem Christianam conversus,per- 
secutionis auctore Pilato, Caesares Cappadocum 
urbe, mortem pro Christo subiisse dicitur. 

36. Historia de Mercurii martyrio, quod patre 
Gordiano Scytha natus, militum dux, Gesarese 
Cappadocum urbe,sub imperatore Decio sustinuit. 

37. Historia de Mamantis Paphlagonis marty- 
rio, quod Cxsaree Cappadocum urbe, sub impe- 
ratore Aureliano subiit. 

38. Historia de Severiani militis martyrio,quod 
Cesarec Cappadocum urbe sub imperatore Lici- 
nio sustinuit. 

39. Historia de Gregorii Parthi vita,qui multi- 
plices ab Armeniis afflictiones ob Christianam 
religionem passus, ad eam et regem et populum 
Armeniorum convertit : horum aliquandiu epis- 
copus, tandem solitudinis amator, filium Arosta- 
nem in episcopalu successorem accepit, qui con- 
cilio Niczno interfuit, A. C. 325. 

40. Historia de Romuli, Zenonis, Eudoxii et Ma- 
carii martyrio, quod Romulus quidem sub impe- 
ratore Trajano, ceteri vero sub imperatore Dio- 
cletiano in Armenie minoris urbe Melitine, su- 
bierunt. 

A1. Historia de Hieronis et sociorum martyrio; 
ex quibus Hiero urbem in Cappadocia Tyanam pe- 
triam habuit, cum 30 sociis martyrium in Arme- 
nis minoris urbe Melitine sub imperatoribus Dio- 
cletiano et Maximiano passus. 

42. Historia de 40 martyrum,39 militum Cappa- 
docum, cum quadragesimus ab iis aufugisset, ejes 
loco custodem carceris, paganum hominem, Chris- 
tianumrepente factum,martyrii socium consecato- 
rum martyrio, quod in Sebastianorum urbe, quam 


vetustiores quidem in Cappadocia,recentiores autem : 


0 nilltnime. ... MEC" auam 


291 


VITARUM CATALOGUS. 


298 


in Armenia minore sitam esse docent, sub impe-A 56. Ilistoria de Cornelii centurionis Palestino- 


ratore Licinio, sustinuerunt. 

43. Historia de Spiridonis in insula Cypro epi- 
scopi 'Trimmythuntini vita, qui sub imperatore 
Constantino Magno vixit, et concilio Niceno in- 
terfuit, A. C. 325. 

44. Historia de Ignatii Theophori, Antiocheno- 
rum in Syria episcopi, inartyrio quod anno impe- 
ratoris Trajani xi, Christi 108, in urbe Roma subiit. 

45. Historia de Luciani martyrio, qui Samosa- 
tam urbem Syrorum patriam habuit, Antiochenus 
in Syria presbyter fuit ; apud Nicoimedienses in 
Bithynia, sub imperatore Maximino, circiter A. 
C. 312, martyr obiit. 

46. Historia de Cypriani, Antiochenorum epis- 


rum Caesariensis vita, quem Petrus apostolus ad 
Christianam religionem convertit. 

91. Historia de Galactionis et Epistemes vita et 
martyrio,quos conjuges, matrimonio vitam solita- 
riam preferentes,in monasteria digressos,tandem 
martyrium in Arabia prope Sinam montem pas- 
808 esse narrat. 

98. Historia de Samon:, συγ, Abibi, Meso- 
potamorum, martyrio, quorum duo priores sub 
imperatore Diocletiano, tertius sub imperatore 
Licinio martyres obierunt. 

59. Historia de Danielis Stylitz» vita, qui Meso- 
potamim vicum patriam nactus, sub imperatoribus 
Leone, Zenone, Basilisco monachum egit. 


copi, vita et martyrio, quod cum Justina virgineg — 60. Historia de Acindyni, Pegasii, Anempodisti, 


Antiochena, sub imperatore Decio, subiit. 

41. Historia de Árlemii martyrio, quem impe- 
rator Constantius /Egypto praefecerat, imperator 
Julianus Antiochiam vocatum, ibidem el provin- 
cia αἱ vita privavit. 

48. Historia de Symeonis Stylitz:e,seu Columellm 
senioris,natione Cilicii,vila,qui monasterio egres- 
sus, mentem Antiochenz ditionis in Syria situm 
ascendit,ibique multos annos in columnis primum 

brevioribus, asdem ad 40 cubitorum altitudinem 
erecta stetisse dicilur, anno imperatoris Thracis 
quario, Christi 460, mortuum. 

49. Historia de Ananis,unius e 70 Christi dis- 
cipulis, martyrio, quod in patria, id est, Syrorum 
urbe Damaseo, sustinuit. 

50. Historia de Ephremi Syri vita,qui Edessam 
Sgrorum urbem patriam habuit, Ecclesix Edesse- 
a5 diaconum.sub imperatore Valente, mortuus est. 

51. Historia de sancti Danielis prophete et 
trium ejus sociorum vita. 

59. Historia de Charitonis confessoris,Iconien- 
sis Lycaonii, vita, qui sub imperatore Aureliano 
vix martyrium effugit,priter alia duo monasteria 
lauram, que Pharus quoque dicitur in Palestina 
condidit, in quo monasterio mortuus est. 

53.Historia de Cyriaci anachoretz2 vita,qui anno 
imperatoris Theodosii junioris XL,Christi 447, Co- 
rinthi natus, cum in pluribus monasteriis egisset 
monachum, per quinquennium eremita, denique 
in Charitonis monasterium,quod erat in Palzestina, 
reversus, s:talis 107 annis transactis, anno impe- 
raloris Justiniani primi xxix, Christi 555, vitam 
jn eodem monasterio clausit. 

54. Historia de Theodori Graptee vita, qui patria 
Hierosol ymitenus intra Palaestinam in Sab» monaste- 
rio monschus,multa propter imaginum cultum quem 
defendebat,ab imperatoribus Iconomachis, Leone 
Armeno, Michaele Balbo et Theophilo passus, tan- 
dem apud Bithynos exsul in carcere mortuus est. 

δῆ. Historia de Melane Romans vita, quam 
feminam, inito inter ipsam et maritum continen- 
tim pacto, in Orientem digressam, conditis aliquot 
in Palsstina monasteriis, ibidem mortuam refert, 


PATROL, GR. CXIV. 


Aphthonii, Elpidiphori martyrio, quod in Persia 
sub Sapore Persarum rege sustinuerunt. 

61. Historia de Acepsim:, Josephi et ZEithale 
Persarum martyrio, quod ille senex octogenarius, 
hic presbyter, iste diaconus in Persia, rege Per- 
sarum Sapore, subierunt. 

62. IIistoria de Anastasii Perse vita,qui ex Per- 
sia in Pal:stinam profectus,in Anastasii monaste- 
rio prope Hierosolymam urbem,anno imperatoris 
Heraclii x, Christi 620, vitam monasticam iniit ; 
postea in Persiam reversus, sub Chosroe Persa- 
rum rege, martyr,anno imperatoris Heraclii xviit, 
Christi 628, vitam clausit. 

63. Historia de Bacchi et Sergii Romanorum 
martyrio, quod imperatore Maximiano iu Africa, 
sub ejus prefecto Antiocho, sunt passi. 

64.Historia de Vari sociorumque martyrio,quod 
in /Egyplo, sub imperatore Maximiano, suslinue- : 
runt. 

65. Historia de Caterinz (alias Hzecaterina) vir- 
ginis martyrio, quod in ZEgypto, sub imperatore 
Maxentio, Alexandris subiit. 

66. Historia de Mens», Hermogenis et Eugraphi 
martyrio, quod in Egypto, sub imperatore Maxi- 
mino, Alexandrie sustinuerunt. 

67. Historia de Epimachi /Egyptii martyrio, 
quod Pelusini montis eremita in Alexandrinorum 
Agyptiorum urbe subiit. 

08. Historia de Athanasii episcopi Z&gyptiorum 
Alexandri vita, qui Ecclesie Alexandrinae pre- 
sbyter, ἃ. C. 325, concilio Niceno interfuit, in 
Alexandrini Alexandrinorum episcopi mortui lo- 
cum, ἃ. C. 326, episcopus creatus, cum diu gra- 
ves ab Arianis afflicliones passus,episcopatum an- 
nis 46 gessisset, sub imperatore Valentiniano I 
imortuus est, A. C. 313. 

69. Historia de Euphrosyne, Alexandrine vir- 
ginis gypliace vita,que virgo sub imperatore 
Theodosio, Arcadii filio, nata,vitam in edibus pa- 
ternis per annos 18, in monasterio per annos 38, 
in terris per annos 56 egit,circiter A. C.470 obiit. 

10. Historia de Theodora vita, quam feminam 
apud Alexandrinos in /Egypto natam imperatoris 


10 


299 


SYMEONIS METAPHRAST &. 


300 


Zenonis temporibus ibidem virtutibus claram,postA — 79.Historia de Anastasie Roman: virginis mar- 


adulterium a se commissum deserto marito, intrà 
monasterium ab Alexandria militaribus octodecim 
remolum, inter monachos pro viro habitam,reli- 
quum avum transegisse narrat. 

71.Historia de Joannis Eleemonis,id est miseri- 
cordis, Alexandrinorum episcopi vita, qui patriam 
in Egypto Amathuntem,patriarchatum in ZEgypto 
Alexandrinum, anno imperatoris Phoca quinto, 
Christi 606, nactus, in patria quo iler mox e vivis 
abituros susceperat,diem suuin obiit, anno impe- 
ratoris Heraclii vri, Christi 616. 

19. Historia de Patapii eremitze vita,qui Thebas 
AEgypli urbem patriam habuit. 

13. Historia de Áret» martyrio,quod sub Eles- 


ἰγγῖο, quod sub imperatore Diocletiano subiit. 

80. Historia de Eleutherii, patria Romani,Illy- 
ricorum episcopi martyrio, quod cum Evamphia 
matre, sub imperatore Adriano, sustinuit. 

81. Historia de Nicet»e Gothi martyrio, quod 
Romanorum imperatore Gratiano, Gothorum rege 
Athanarico, Christianos Gothos tum Danubii ac- 
colas persequente, sustinuit. 

82. Historia de Gregorii episcopi Siculorum 
Agrigentini vita,qui ex vico ad Agrigentum urbem 
orius, a Macario episcopus Hierosolymitano diaco- 
nus Hierosolymitanus, tandem ab episcopo Ro- 
mano episcopus Ágrigentinus Theodori successor 
crealus est. 


baane ZEthiopum rege Christiano, civitatis ing — 83. Historia de Agathz virginis, patria Catansz, 


JEthiopa Nagrane pr:eses, cum eam Dunaanus 
Arabum rex Christianis inimicus occupavissel, 
cum afiis martyribus obiit. 

14. Historia de Eustathii martyrio, quod sub 


marlyrio, quod intra Siciliam in urbe Catana,sub 
imperatore Decio tertium consulatum gerente, 
Α. C. 951, sustinuit. 

84. Historia de Dionysii Areopagitze Athenien- 


imperatore Trajano dux militum, sub eodem ad sis, quem sanctus Paulus apostolus ad religionem 
religionem Christianam cum suis conversus,cum Christianam converlil, vita et martyrio. Primus 
Theopiste uxore, Agapio et Theopisto filiis, sub Atheniensium episcopus, quem postea plures pri- 


imperatore Adriano, in urbe Roma, subiit. 

19. Historia de Sophie Itala martyrio, quod 
cum tribus filiis, fide, spe et charitate,sub impe- 
ratore Adriano, in urbe Roma, subiit. 

16. Historia de Eugenie Roman: virginis mar- 
tyrio, quod ia urbe Roma,sub imperatoribus Va- 
leriano et Galieno sustinuit. 


mum Parisiensium episcopum fuisse narrant, sub 
imperatore Domitiano, martyr obiit. 

85. Historia de Theoctist:e Lesbis virginis vita, 
qua& virgo patriam habuit Methymnam urbem in 
JEgei maris prope Phrygiam Aire provinciam 
Grecorum insula Lesbo, qus nonmullis etiam 
Mytilene dicitur, vilam monasticam in Paro Gre- 


17.Historia de Georgii Capadocis martyrio,quem (, corum insula coluit. 


vulgüs cum Dracone pugnam iniisse putat, impe- 
rator Diocletianus cum tribunum militum,denique 
comitem creavisset, in urbe Roma, propter Chri- 
stianam religionem occidi jussit. 

18. Historia de Ánastasie Romane viduc mar- 
tyrio, quod in urbe Roma sub imperatore Diocle- 
tjano sustinuit. 


86. Historia de decem marlyrum martyrio, 
quod in Grecorum insula Creta sub imperatore 
Decio sustinuerunt. 

87. Historia de Andres Cretensis vila, qui 
sub imperatore Constantino Copronymo Icono- 
macho mori quam imaginum cullum damsmare 
maluit, 


DANIELIS DE NESSEL 
Catalogus Vitarum quas Symeon Metaphrastes composuit. 


(Ex Catalogo Biblioth. Vindobon. mss. Grec. in fol. Indicis [ pag. 109. 


Symeonis, cognomine Metaphraste,qui fuit ma- D — Historia martyrii sancti. Eleutherii episcopi Tl- 


gister et logothetes in. aula Constantinopolitana, 
decimoque post Christum seculo floruit. 

Historia vite S. Alexii ; 

Historia marlyrii S. Panteleemonis ; 

Historia vite S. Nicolai, episcopi Myrensis ; 

Versus conmpunctorii forma confessionis secun- 
dum ordinem alphabeticum ; 

Canticum sacrum ordine alphabetico , 

Synaxarium in crucifixionem Christi versibus 
politicis ; 

Historia martyrii sancti Nicet; Gothi ; 


lyrici, et historia martyrii sancli Polyeucti ; 

Historia marlyrii sancti Demetrii procomsalis ; 

Vita sanct:e Mariz, qua in virili caenobio, sub 
habitu virili eL nomine Marini, sanctissime vixit, 
nec nisi post obitum femina deprehensa est ; 

Historie vit» saacti Joannis Chrysostomi fra- 
gmenlum ; 

Vita sancti Thryphonis martyris, patria Camb- 
sadensis in Phrygia, Nice autem in Bithynia. 
À. C. 250 sub imp. Decio passi ; 

Martyrium sancti Isidori Alexandrini martyris, 


—-— "ee X 0 —Ó— — -- - -- 


301 


Martyrium sancte Agathe virginis et martyris ; A 


Meriyrium sanctorum martyrum,Fauste,Eveia- 
sii el Maximini ; 

Vita beati Eugenii et Maris ejus filie in coeno- 
bio sub habitu virili dicte Marini ; 

Martyrium sancli Nicephori, martyris Antio- 
chiss in Syria ; 

Vita et martyrium sancli martyris Blasii, epi- 
scopi Sebastise in Cappadocia, et sociorurn ejus ; 

Martyrium sanctorum Pamphili, Valentii, Pauli, 
Seleuci, Poryhyrii, Theoduli, Juliani et sociorum 
(initio quidem ab Eusebio ipsius sancti Pamphili 
amico intimo, et Cesare» in Palestina episcopo 
conscriptum, mullis autem post seculis a Sy- 
meone Metaphraste interpolatum ; 


VITARUM CATALOGUS. 


302 


Marlyrium sancte Catharinz virginis ; 

Vita sancti Alypii Stylit:e. 

Martyrium sancti Jacobi Perez ; 

Vita et martyrium sancti Stephanis Junioris ; 

Commentarius in S. Andream apostolum ; 

Nvrratio miraculi a sancto Michaele archangelo, 
Chonii sive Colossii in Phrygia edit ; 

Narratio vila», rerum gestarum et miraculorum 
sancti Nicolai Myrensis in Lycia episcopi ; 

Martyrium sancti Nicetze Gothi ; 

Martyrium sancte Euphemis virginis ; 

Vita sancli Ambrosii, episcopi Mediolanensis; 

Martyrium SS, Eustratii, Auxentii, Fulgentii, 
Orestis et Mardarii ; 

Vita sanci!:& Theodore Alexandrina ; 


Vita sancti Andronici et uxorisejus Athanasia; g — Vita sanc'i Jcannis Eleemosynarii, patriarche 


Mertyrium. sancti Orestis Tyanz in Cappadocia 
sub imp». Diocletiano ; 
Martyrium sancti Victoris et sancti Stephanidis; 
Martyriuc: sancti Vincentii, archiadiaconi Cx- 
saraugustani ; 
Nerratio miraculi a SS, martyribus Guria, Sa- 
mona et Abibo, Edessz editi ; 
WMertyrium sancti Platonis ; 
Martyria, Vite. et Encomia SS. mensis Cclo- 
bris, nempe : 
Martyrium sancte Anania ; 
Martyrium SS. Cypriani el Justinz ; 
Martyrium sancti Dionysii Areopagilo ; 
Martyrium sancie Charitines ; 


Antiocheni ; 

Historia martyrii sancti Polyeucti militis et 
martyris : 

Martyrium sancta» Caltharinz virginis ; 

Vita sancli Symeonis Stylit:e primi sive senio- 
ris, qui A. C. 468 centenario major obiit ; 

Certamen sancti martyrii Mamantis ; 

Cerlamen sancti martyris Anthimi episcopi Ni- 
comedie, qui À. C. 302 passus est ; 

Martyrium sancli Babyle, episcopi Antiocheni; 

Narratio miraculi ἃ sancto Michaele archan- 
gelo Chonii sive Colossis in Phrygia editi ; 

Martyrium SS. Eudoxii, Romuli, Zenonis et 
Macarii ; 


Commentarius in sanctum apostolum Thomam;(, Martyrium sancti Sozontis ; 


Martyrium SS. Sergii et Bacchi ; 

Vita sanete Pelagi2 Antiochene ; 

Martyrium SS. Eulampii et Eulampise ; 
Martyrium SS. Probi, Tarachi et Andronici ; 
Martyrium SS. Carpi, Papyli et sociorum ; 


Martyrium SS. Nazarii, Gervasii, Protasii et 


Celsi ; 
Martyrium sancti Luciani ; 
Martyrium sancti Longini Centurionis ; 


Commentarius in sanctum evangelistam Lucam; 


Martyrium sancti Vari ; 

Martyrium sancti Audresg in Crisi ; 
Martyrium sancti Artemii ; 

Vita sancti Hilarionis ; 

Vita sancli. Albericii ; 


Commentarius in sanclum apostolum Jacobum 


(fratrem Domini dictum ; 
Martyrium S. Aretha ; 


Martyrium SS. Marciani et martyrii notario- 


rum ; 
Martyrium sancti Demetrii ; 


Martyrium sanctse Anasta:ie Romane senioris; 


Vita saneti Abramii eremiteo ; 
Martyrium SS. Zenobii et Zenobiee ; 
Martyrium sancti Epimachi ; 


Martyrium sancti Severiani ; 

Martyrium SS. martyrum Menedors», Metro- 
doce et Nymphodoce ; 

Vita sancte Theodoca Alexandrina ; 

Martyrium sancti Áutonomii episcopi ; 

Res gestae sancti Cornelii centurionis ; 

Martyrium sancti Nicetae Gothi ; 

Martyrium sancte Euphemia ; 

Martyrium sancte Sophiw el filiarum ejus, Pi- 
steos, Elpidis et Agapes ; 

Martyrium SS. martyrum Trophini, Sabbatii 
et Dorimedontii ; 

Martyrium sancli Eustathii et uxoris ejus Theo- 
pistes, et duorum filiorum, Agapii et Theopisli ; 

Martyrium sancte Theclo virginis ; 

Vita sanct Euphrosinz virginis Alexandrine; 

Commentarius in sanctum Joannem apostolum 
el evangelistam ; 

Martyrium sancti Gallistrati et sociorum ; 

Vita sancti Charitonis confessoris ; 

Vita sancti Cyriaci anachorete ; 

Vita et martyrium sancti Gregorii, episcopi 
magna Ármenie ; 

Martyrium sancti apostoli et martyris Ananiz, 
Vita et martyrium SS. martyrum Cypriani et 


Vita sancti Joannis Chrysostomi archiepiscopi Justine virginis ; 


Constantinopolitani ; 
, Martyrium sancti Platonis ; 


Martyrium sancti Dionysii Areopagite ; 
Martyrium sancte Cliaristinze virginis ; 


303 


SYMEONIS METAPHRAST/E VITARUM CATALOGUS. 


304 


Commentarius in sanctum apostolum Thomam; A Martyrium sancta virginis Charitines ; 


Martyrium SS. Sergii et Bacchi ; 

Vita sanct» Pelagic» Antiocheno ; 

Martyrium SS. Eulampii et Eulampia ; 

Martyrium SS. Probi, Tarzchi et Andronici ; 

Martyrium SS. Carpi episcopi Thyatirensis, Pa- 
pyli diaconi et sociorum ; 

Vita et certamen SS, martyrum Nazarii, Ger- 
vasii, Protasii et Celsi ; 

Vita et martyrium sancli Luciani ; 

Martyrium sancti Longini centurionis ; 

Martyrium sancti Andrea in Crisi. 

Commentarius in sanctum apostolum et evan- 
gelistam Lucain ; 

Martyrium sancti Vari et sociorum ; 

Martyrium sancti Artemii ; 

Vita et conversatio sancti Hilarionis ; 

Vita sancti Abercii. 

Commentarius in sanctum apostolum Jacobum 
cognominatum fratrem Domini , 

Marlyrium sancti Aretha et sociorum ; 

Mertyrium SS. Marciani et marlyrii notariorum; 

Martyrium sancti Demetrii. 

Vita et martyrium sancla martyris Ánastasise 
Romane ; 

Vita sancti Abramii et sancte Maria neptisejus; 

Martyrium sancii Zenobii et sororis ejus ; 

Martyrium sancti Epimachi ; 

Martyrium sancti Dionysii Areopagito ; 


Vita et poenitentia sauctz Pelagiz Antiochenz; 

Martyrium SS. Eulampii et Eulampia ; 

Martyrium Longini centurionis ; 

Commentarius, in sanctum apostolum et evan- 
gelistam Lucam ; 

Martyrium sancti Demetrii ; 

Vita sancti martyris ; 

Vita et martyrium sancti Stephani junioris ab- 
batis montis Sancti Auxentii, e regione Byzantii 
circa Bithyniam siti, qui A. C. 767, ob sanctarum 
imaginum cultum, sub imp. Constantino Copro- 
nymo passus est ; 

Martyrium sancte Catharines virginis ; 

Vila sancti Ambrosii, episcopi Mediolanensis. 


pg Martyrium SS. martyrum Menz,Hermogenii et 


Eugraphi ; 

Martyrium SS. Eustratii, Auxentii, Eugenii, 
Mardarii et Ürestis ; 

Martyrium sancli Nicephori, martyris Anthio- 
cha in Syria ; 

Martyrium sancti Blasii ; 

Martyrium sancti Nicethze Gothi ; 

Martyrium sancti Ananiz ; 

Commentarius in sanctum apostolum Thomam ; 

Martyrium sancti Demetrii ; 

Vita sancti Symeonis Stylitee primi sive senioris; 

Martyrium sancli magni martyris Georgii ; 

Martyrium sancti Eustratii et sociorum, 


0 Pal tas elio να. »" 





MENSIS JANUABIUS- 


BIOX KAI IIOAITEIA 


ΤΗΣ ὩΣΙΑΣ EYOPOZYNHS THX EN AAEXANAPEIA. 


Cm— 


VITA ET CONVERSATIO 


SANCTA EUPHROSYNES ALEXANDRINZA, 
(Anno 420.) 


[Grace nune primum editur ex cod. Reg. Paris, scculi xi, Mss. Grec. n. 1526, fo 213 ; Latine ex Surio ad 
diem 1 Januarii ; Bolland, 11 Febr.] 


Α΄. "Apt τὰ 
πιιδὸς ᾿Αρχαδίῳ» εὐσεδῶς διιθυνουτος, ἀνὴρ τις, 
Παονυύτιο: ὄνομα, κατὰ τὴν ᾿Αλεξχνδρέων μεγαλό- 
πολιν ἰγνωγίζετο mÀoótp τε δαψιλὴς, χαὶ εὐγενείᾳ 
τῇ κατὰ χόσμον περιφανὴς, πολλῷ ὁὲ μᾶλλον ἀρετῆς 
πλούτῳ κομῶν, χαὶ εὐγενείᾳ ψυχτις σειλυυνόμενος. 
Γυναιχὶ οὗτος συνέζευχται φιλαρέτῳ, γχαὶ πολλὴν 
ἐχούσῃ πρὸς Θεὸν τὴν εὐτεῦειαν, ὡς εἶναι ταύτην 
τὴν συζυγίαν ἀψευ δὴ τῷ ὄντι, xal οἰκείως ἐξ ὀμφο- 
πέρων ἔχουταν. Ταύτην ἀτεχνουταν ὁρῶν ὁ ἀνὴρ 
ἠνιᾶτο" xal πῶς qàp οὗ ; ἐπεὶ χαὶ γάμοις Opis zog 
τοῦτο βούλεται προηγουμένως τὸ παίδων γενέσθαι 
&azfo. ᾿Εζήτιι τοίνυν τοῦ λυποῦντος λύσιν εὑρεῖν, 
xg τῇ χοινωνῷ τοῦ βίου τὸ πρᾶγμα καλῶς κοινω- 
σάμενος, πρὸς τὸν πάντχ δυνάμενον χατχφυγεῖν 


Ρωμαΐων σχηπτρχα Θεοδοσίου τοῦ α 


Il. Cum Romanorum sceptra Theodosius Arcadii 
filius regeret, vir quidam, nomine Paphnutius, co- 
gnoscebatur in magna civitate Alexandrina, diviliis 
quidem locuples, sed multo magis virtutis divitiis 
et animi nobilitate splendidus ac proeclarus.Is ma- 
trimonio erat conjunctus mulieri virtutis studiose, 
et quà magna erat in Deum pietate, adeo ut esset 
hoc revera minime fallax conjugium, οἱ quod be- 
nevolenti.s utrinque tenebatur.Hane filios non ba- 
bentem cum videret maritus, angebalur animo. 
Quidni enim? Nam quicunque junctus est matri- 
uonio,hoc principaliter cupit,se filiorum esse pa- 
trem.Quazrebat ergo invenire rationem, qua ab hac 
liberaretur molestia : et cum rem vita suz socic 
recte communicassel, consulebat ut confugeret ad 


συνεδουλεύετο. “Οθεν ἣ μὲν νηστείαις καὶ προσευγχῖς pg eum qui potest omnia. Quocirca illa quidem va- 


προσκειμένη, — "Avvav ἐμιμεῖτο, χαὶ τὰ ἐκείνης 
ἰφθέγγετο᾽ ᾿Αδωναὶ, λέγουσα, Κύριε Σαδχὼθ, ἐὰν 


ἐπιδλέκων ἐπιέλέψντς ἐπὶ τὴν óyJÀnv σοῦ, καὶ 
9 — — ^ 
lén; get τέχνον ἐκ μήτρας ἐμῆς, τῷ δωρησα- 
^^ 


μένῳ got προσάξω τοῦτο Θεῷ. 'O δὲ τὰ ἱερὰ φροὺ- 
τιστέρις περιύει τοὺς ἐν αὐτοῖς ἀσχουμένους εἰς 
ἱχείχν Θεοῦ ἐχκαλούμενος. 

B'. Καί δὴ κατὰ τι σεμνεῖον ἱερὸν εἴναι πυνθάνε- 


᾿ Led ἁλὶ [4 Σ fa! . - ἢ , “ὦ A 
ται γέροντα, tp πολάτιν ἢ τοῦ ῥῶ χαθγροτῆης ττῖν. 


πρὸς Θεὸν ἐμνηστεύετο παῤῥησίχν" tojv) παρχΐα- 
λὼν 6 Παφνούτιος, καὶ τὰ προτήχκοντα διομιλητάμξ- 
voe, εἴτα xai περὶ τῶν προχειμένων 3100" 

yov ἐπ᾽ ἐμὲ, λέγων, καὶ τὴν ἐμὴν ἴδε, Πάτερ τὰς 
πείνωσιν, καὶ τὸ συνέχου τῆς ἀθυμίχς μοι διάλυπτον 
γξρης τῳ φωτὶ τῶν σῶν προτευχῶν, Χρύνος γὰ2 1/2, 


3... (5^ ^ 
Uno d 


συμνὸς, ἀφ᾽ οὗ συνὼν γυνχιχὶ νΞξαξούσῃ τε ὥππερ 
ἰγὼ, καὶ τῶν ἐκ τοῦ γάμου μετέχων ὁχλήσεων, τῶν 
ἐκ τούτου καλῶν, εἴπερ τοῦτο χαλὼν ἢ παιξοποιία, 
ἐλεεινῶς ἀπεστέρῃμαι᾽ χαὶ τῇ ἀτεχνώτσει ὅλος ἀδυ- 
μίᾳ συνέχομαι, εἰ μή τι ἄλλο τοὺς ἐκ wv γειτό- 


! I Reg. 1, 11. 


cans jejuniis et precibus, Annam imitabatur,et ea, 
qui illa, loquebatur ; Adonai, dicens, Domine 
Eloi Sabaoth, si aspiciens. aspexeris super an- 
cillam, οἱ dederis mili filium ex utero meo,of[fe- 
ram tibi Deo, qui es daturus !. Ille autem sacra 
obibat monasteria, eos, qui in ipsis exercebantur, 
provocaus ad Deum. 

II. l'orro autem cum audiissel in quodam sacro 
monasterio esse senem,cui magna ΥἱΓ puritas cone 
ciliabat apud Deum fiduciam,eum adiens Paphnu- 
tius,cum,qua conveniebat,esset collocutus,deinde 
eum rogavit de iis, quie erant proposita : Aspice, 
dicens, ad me;Pater,et vide meam hunilitatem,et 
luce tu3rum orationum discute nubem mororis,qua 
'ne premit. Est enim jam longum tempus, ex quo 
versans cnm uxore, quao est eque atque ego juve- 
nis,et molestiarum matrimonii particeps, iis, qua 
sunt ex eo,bonis,si matrimonii bonum estliberorum 
susceptio, sum privatus miserabiliter : et propter- 
ea quod caream liberis,totius premor animi «gri- 


307 


MENSIS JANUARILUS. 


308 


tudine, sí nihil aliud, probra non ferens vicino- A vv οὗ φέρων ὀνειδισμοὺς, οἵ μὲ xai. ὑποτωθάζοντες 


rum, qui me irridentes, tanquam sterilem et in- 
fertilem conviciis appelunt. Hzc ille quidem di- 
cebat cum lacrymis,prehensans pedes sacrosancti 
illius senis. Ille autem (sunt enim misericordes, 
qui virtuti οἱ Deo dant operam) verbis flectitur 
Paphnutii, οἱ se totum confert ad orationem. 
Justi itaque oratio, operante apud Deum vi eorum, 
que ipsum ad hoc provocabant, jejuniis et pre- 
cibus, et communicatione ac benignitate in pau- 
peres, fuit exaudita ab eo, qui audit preces eo- 
rum,qui ipsum invocant in verilate : el Paphnutio 
nascitur filiola, quz» ab infantia pr: se ferebat 
eximiam corporis pulchritudinem : qus etiam 
utique subindicabat elegantem et scitum, qui in 


ὡς ἄγονόν τε χαὶ ἄκαρπον τοῖς ὀνείδεσι βάλλουσι, 
Ταῦτα ὁ μὲν σὺν ὀάχρυσιν ἔλεγε τῶν τοῦ θείου 
γέροντος ἐχείνου ποδῶν ἀπτόμενος. Ὁ δὲ (συμπα- 
θεῖς γὰρ xai φιλοιχτίρμονες οἱ ἀρετῇ xal Θεῷ προσ- 
ανέχοντες) τοῖς τοῦ Πχφνουτίου χάαμπτεται ῥίέμασι, 
καὶ ὅλον ἑχυτὸν φέρων τῇ προσευχῇ δίδωσιν. 'H 
τοῦ Ouxalou — -o(;uv δέησις, Ἐνεργουμένῃ τῇ πρὸς 
Θεὸν νεύσει τῶν εἰς τοῦτο προδαλλομένων αὐτὸν, 
ταῖς νηστείαις τε xil ταῖς προσευψαῖς, xai τῷ πρὸς 
τοὺς δεομένους χοινωνιχῷ τε «αἱ φιλανθρώπῳ, 
ἐπαχούοντχλ ἔσχε τὸν ἀεὶ τῆς δεήσεως εἰσαχούοντα 
τῶν ἐν ἀληθείά ἐπιχχαλουμένων αὐτόν, Καὶ γεννᾶται 
τῷ Παρφνουτίῳ θυγάτριον πολλὴν ἐκ βυέφους ἐμφαῖ- 
νον τὴν σωμχτιχὴν ὡραιότητα, ἥτις τάμα τὴν μετὰ 


ea postea fuit, animum : et protinus quidem sol- Β τῦτα τῆς ψυγῆς ὑπέμφαινεν ἀςφτειότηταχ᾽ χαὶ λύει 


vit matris filiorum egestatem, solvit autem patris 
quoque tristitiam. Dt ergo etiam esset nomen 
conveniens illi rei,quam erant assecuti, eam pro- 
tinus nominant Euphrosynem, hoc est, lztitiam. 


ΠῚ. Hanc ergo Paphnutius,cum esset fide fruc- 
tus,alebat potius virtute,quam jis qu: carnem pin- 
guefaciunt: et iis que stant ac manent,magis quam 
iis qua efflorescunt,persuadet animum adhibere, 
el animi» curam gerererei immortalis, magis quam 
ejus quod cito marcescit, docebat corporis. Ipsaque 
aspiciens ad virtutem parentum,et ab illorum pro- 
bitate animum non habens discrepantem,crescebat, 
ut eorpore, ita etiam anima pulchritudine. Erat ei 
jam annus düodecimus, et mater e vita presenti 
excesserat. Filia autem sic formata, et ei state 
procedente virtutem magis habens accedem, de- 
siderabat veram sponsum, et, quam ille diligit, 


' curam gerebat animz pulchritudinis. Qui autem at- 


LI 


tendebant res solas corporeas, et spectabant illius 
formam corporis, et recte sciebant, quam esset no- 
bili loco nata,octavum decimum jam annum agen- 
tem patrem convenientes, petebant in matrimo- 
nium. Is autem, cum non posset eorum postulata 
repellere,uni,qoi praestabat omnibus opibus,gloria 
et virtute, despondet. puellam, consilium capiens 
ejus virtute, longe indignissimum, ut qui non 
aspexerit ad filie sus slatum, el illius in Deum 
pietatem : nec quod tota evasisset Deo familiaris, 
eique soli placere, et ejus sponsa perpetuo esset 


piv εὐθὺς μητρὸς ἀτεχνίαν, λύει δὲ xal πατρὸς τὴν 
κατήφειαν, "iva οὖν οἰκεῖον αὐτῇ xal τὸ ὀνομὰα $, 
οὔπερ οὐτοὶ πράγματος ἀπελαυον, τοῦ γ᾽ ἐκείνην 

- [] * 4 , 4 4 4 
χαλεῖσθχι διέγνωσαν, χαὶ Εὐφροούνην εὐθὺς ὀνο- 
μάζουσι. 

Γ᾽, Ταύτήν οὖν ὁ Παφνούτιος εὐχῆς οὔταν χαρπὸν 
ἀρετῇ μᾶλλον ἢ τὴν σάρχα πιαίνουσιν ἔτρεφε, 
γαὶ τοῖς ἔστῶσι xal μένουσιν, ἢ τοῖς ἀπανθοῦσι 
προσανέχειν ἀνέπειθε, xal ψυχῆς ἐπιμελεῖσθαι πράγ- 
patog ἀθανάτου, ἢ τοῦ ταχὺ μαρχαινομένου ἐδίδασκε 
σώματος. Καὶ αὐτὴ πρός τε τὴν τῶν γεννητόρων 
ἀρετὴν ἀφορῶσα,͵ xai τῆς ἐχείνων καλοχαγαθίας τὸν 

, , R^ » Lad EA 
ἡνώμην οὐχ ἀπάδουσαν ἔχουσα τὔξανεν ὥσπερ δὴ 
σώματ', οὕτω xal ψυχῆς ὡραιότητι, Ἔτος ταύτῃ 
δωδέκατον ἦν, χαὶ ἡ μήτηρ βίου τοῦ παρόντος ἀπῆν" 
4 δὲ e 6 . * - », ἴ 
ἡ παῖς δὲ οὕτω διχπραττομένη, xai τῆς ἠλιχίας 
αὐτὴ προχοπτούσης, «αἱ τὴν ἀρετὴν ἔχουσα μᾶλλον 
προστιθεμένην, τὸν ἀλιθὴ Νυμφίον ἐπόθει, xai οὗ 

p μένην, τὸν ϑη Νυμφίον , καὶ o 
ἐχεῖνος ἐρᾷ ψυχικοῦ κάλλους ἐπεμελεῖτο, OLOR τοῖς 
σωματιχοῖς μόνοις προσχείμενοι, τήν τε τοῦ σώμα- 
τος ὥραν ὁρῶντες, xai ὅπως εὐγενείας εἴχεν ἀχρι- 
δῶς ἐπιστάμενοι, ὀχτὼ «al δέχχτων ἔτος moo δια- 
νύουσαν, εἷς λόγους ἐρχόμενοι τῷ γεγεννηχότι, πρὸς 

, , . 
μνηστείχν ταύτην ἠτούντο, Ο δὲ τὰς τούτων ἐντεύ- 
ξεις οὖχ οἷός τε ὧν ἀπώσασθαι, ἑνὶ τῶν πάντων 
πλούτῳ τε xal Cü$n xal ἀρετῇ διαφέροντ', τὴν παῖδα 
χατεγγυᾶται᾽ πολὺ τῆς οἰχείλς ἀρετῆς ἀνάξιον βου- 
λευσάμενος, ἅτε μὴ πρὸς τὴ» τῆς παιδὸς κττάστα- 
σιν ἀπιδὼν, καὶ τὸ ἐχείνης φιλόθεο,, xxi ὅπως: ὅλη 


Θεῷ προσώχείωτο, xai τούτῳ ὀρέσαι μόνῳ, καὶ 


meditata. Horum ergo ille nihil reputans, para- Ὁ αὐτῷ νυμφευθῆναι διὰ μελέτης ἐτίθετο, Τούτων οὖν 


bat nuptias filli» minime convenientes, Sed zelans 
zelavit Dominus ejus verus sponsus, et abripit qui- 
dem 8 matrimonio, et iis, qui consequuntur ma- 
trimonium, ut procedens ostendet oratio: eam 
autem ad vitain compellit prestanliorem, quae 
eam ipsi conjungebat per multam puritatem. 

IV. Nam cum pater quidem hoc cepisset consi- 
lium, non esset autem illa Luta, si non sonis prius 
precum particeps,quarum ipsa erat fructus,sic ve- 
niret ad nuptias, benedictionis gratia ad magnum 
illum senem venit cum parente. Deinde cum illius 
audisset sermones, ct monachorum tunc primum 


ἑχεῖνος οὐδὲν ὑπολογισάμενος, γάμον ἀπάδοντα «i 
παιδὲ παρεσχεύαζεν, ᾿Αλλὰ ζηλὼν ἐζήλωσε Κύριος 
ὁ ἀληθὴς ταύτης νυμτίος, χαὶ ἀφχρπάζει μὲν, ὡς 
προϊὼν ὁ λόγος δηλώσει, γάμου τε xal τῶν μετὰ 
γάμων" εἰς βίων δὲ ταύτην χρείττονα συνωθεῖ, τὸν 
διὰ πολλῆς αὐτῷ συνάπτοντα καθαρότητος, 

A'. Ὡς γὰρ ταῦτα τῷ πατρὶ μὲν βεδούλευτο, οὐκ 
ἣν δὲ ἀσφαλὲς ἄῤχ μὴ μετειληφυῖαν xxt τῶν τοῦ 
γέροντος εὐχῶν πρότερον, ὧν xai καρπὸς ἐτύγχανεν 
αὐτὴ, οὕτω πρὸς τὸν γάμον ἐλθεῖν, εὐλογίας χ ipu 
πρὸς τὸν μέγαν ἐχεῖνον ἅμα τῷ τεχόντι φοιτᾷ, 
Εἶτα λόγων ἐχείνου ἀχούσασα, καὶ τὴν τῶν μοναχῶ, 


- ΡΟΣ ΝῊ» 2 μῆτερ - 


309 


Μαχάριοι οἱ τὴν ᾿'πολιτείαν ταύτην διὰ Θεὸν μετερχὸ- 
ptvot, Καὶ ὅ γε τοῖς διορατιχοῖς τῆς ψυχῆς ὀφθχλ- 
μοῖς ὅπερ ἡ παρθένος ἐδούλετο θεασάμενος, κατάλ- 
λῆλον αὐτῇ ποιεῖται xal τὴν εὐχήν" Ὁ Θεὸς, εἰ- 
πῶν, τὸ συνοῖσον τῇ σῇ, τέχνον, ποιήσαι ψυχῇ, xai 
πρὸς τὸν αὐτοῦ qé6ov στηρίξειε, xxi τῶν ἡτοιμα- 
σμένων ἀγαθῶν ἀξιώσειε τοῖς εὐηρεστηχόσιν αὐτῶ. 
Ταῦτα εἰπὼν, καὶ οὕτως αὐτῇ ἐπευξάμενος, ἐνίησι 
διπλοῦν τί. ἐκείνης φυχῃ τὸν πρὸς Θεὸν ἔρωτα, καὶ 
ἀνάπτει σφοδρότερον τὴν ἐνοῦσαν αὐτῇ φλόγα πρὸς 
ϑεοσέδειαν. ᾿Επανιοῦσα τοίνυν οἴχχδε' Μακάριοι, 
πάλιν ἔλεγεν, οἱ τὴν τῶν μοναχῶν μετερχόμενοι mo 
λιτείαν͵ ὅτι χἀνταῦθχ ἢ οὐδὲν διαφέροντα τῆς τῶν 
ἄγγέλων πολιτείας βιοῦσι, χαὶ μετὰ τὴν ἐνθένδε 
ἀπαλλαγὴν τῆς αἰωνίου ζωῆς ὁ πολαύσουσι͵ 
E'. Τὴν δὲ οἰκίαν χκαταλαδοῦσα ἠμέλει μὲν σώ- 
ματος χαλλωπισμοῦ τοσοῦτον, ὡς μηδὲ ψυχρῷ ὕδατι 
τὸ πρόσωπον ἀπονίπτεσθαι, δάχρυτι δὲ καὶ νηστείχις 
τὴν τῆς ψυχῆς ἐφαίδρυνεν ὡραιότητα, Περιδέῤῥχιχ 
δὲ wai ἐνώτια, καὶ χρυτὸς ὁ χεῖοχς κοσμῶν πρὸς 
πὸν τῆς ψυχῆς κόσμον μετεῤῥυθμίζετο τοῖς πένησιν 
ἐπκιγορηγούμενος. Οὐχ ἢ» αὐτῇ ἐσθὴς ἢ μσλαχὴ 
πεοισποίδαστος͵ ἀλλ᾽ ἀντ᾽ ἐχείνης ἡ τῶν τριχίνων 
ἀμφίασις ἱσκιυδάξετος Ὁμηλίχω οὐ ταῖς πρὸς 
ἡδονήν τι Λεγούσαις ὄλως ἠδετο, ἀλλὰ ταῖς ὅμοιον 
ἐχούσεις αὐτῇ τὸν πρὸς θεὸν ἔρωτα, διχπαντὸς ἐφί- 
λει συγγενέσθαι. Γρχῶν δὲ ὕθλους καὶ γυνχιαώδεις 
κενουργίας οὐδὲν ἄκρων αὐτῆς τῶν ὦτων ψαύειν 
ἠνείχετο. "H» δὲ αὑτὴ xai τοῦτο διὰ σπουδῆς, τὸ τοῖς 
ἐνδημοῦτι τῶν μονχγῶν, οἵγε χατὰ σχοπὸν εὐσεθῆ 
τῷ πατρὶ πιρενέδαλλον, διχλέγεσθχί τε μᾶλλον xai 
παρ᾿ ἐκείνων τὰ θεῖα διδάσχεσθαι͵ 
G'. Οὐ πολὺ τὸ ἐν μέσῳ χαὶ μετάπεμπτος ὃ πα- 
τὴρ εἷς τὸ ἀσκητήριόν, iva ὃ μέγας ἐχεῖνος ἐτύγχα- 
, ἀφιχνεῖται, τὴν μνήμην ἐπιτελέσων σὺν τυΐς 
per yes τοῦ δειμαμένου τὸ φροντ ἱστήριον, Αὐτόθι 
Ἰοῦν ἐπὶ τρεῖς ὅλας ἡμέρας τοῦ κατὰ σάρχα πατρὸς 
τῷ μοναστηρίῳ προσμείναντος, ἣ Εὐφροσύνη χαιροῦ 
λαδομένη,, τινὰ μεταστειλιμένη τῶ» μονχχῶν ἐκ 
τῶν τῆς Σχήτεως σεμνείων, θεϊχῇῃῇ τότε προνοίᾳ 
xztzÀeDovtz τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν (μέγας δὲ οὗτος τὴν 
| ἀρετὴν ἦν), αὐτῷ κοινοῦται τὰ τῆς βουλῆς. Καὶ αὖ- 
᾿ τὸς εὐθύς" "Haosac, ἔφη, χαὶ αὐτὴ φιλόθεος 02033 
καϑὼς ópge ἔχω, xai θείοις ἔνχσγολουμέντ, OU(- 
gxmww, oia ἐν τοῖς Εὐαγγελίοις φησίν ὁ Σωτὴρ, καὶ 
ὡς ὁ τιμῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ αὐτὸν ἀνάξιος 
αὐτοῦ δείκνυται. Ταύτι, τῇ διδχσχαλίᾳφ λριυμλένη, καὶ 
τῆς ἀποφάσεως ταύτης ἀτχιωρήσασχα τὴν διάνοιαν, 
ὅσα βέδούλευται ταχὺ προθυμήθητι, xai πῦρ ἐν 
καρδίᾳ λχδυῦσχ τοῦ ἐπὶ γῆς αὐτὸ βεόληχότος Χρι- 
στοῦ, σπεῦτον μὴ ῥφθυμίψ τοῦτο καὶ ἀνχδυλχῖς ἀπο- 
οδέσει, ἀλλ᾽ ὅτι τάχος εἰς πέρας τὸ ἐπὶ νοῦν ἀγα- 
[f Οὐδεὶς vao βαλὼν τὴν γεῖρα ἐπ᾽ ἄροτρον, 
ὡς τὰ θεῖΖ 9ητι Λόγια, χαί στρχφεὶς εἰς τὰ ὀπίσω, 
εὐδετὸς ἔστιν ἐν τί, βασιλείχ, τῶν οὐρανῶν, 
Ἰαῦτα πυθομένη παρὰ τοῦ γέροντος, πολλὴν εἰσ- 


3 Matth. x, 81. 3 Luc. xit, 10, ὁ Luc. ix, 62, 


VITA S. EUPHROSYNES. 
τότε πρῶτον ἐωρταυῖχ κατάστασιν, πολλάχις, ἔφη, A vidisset statum, sepe dixit : 


810 


Beati qui hoc. vitze 
genus propter Christum suspiciunt. Ille autem 
cum animi perspicacibus oculis, quid puella vel- 
let, esset contemplatus, preces quoque fudit ejus 
desiderio convenientes: Deus, o filia, dicens, 
faciat quod sit. tux animo futurum conducibile, 
el in ejus timore confirmet, et dignam censeat 
bonis paratis iis, qui ipsi placuerunt. Cum haec 
dixisset, et sic ei esset precatus, illius anima 
duplicem immittit erga Deum amorem, et vehe- 
menlius accendit eam, qua inerat, pietatem. 
Doinum ergo revertens, rursus dicebat: Beati 
qui suscipiunt vite genus monasticum, quoniam 
el hic sic. vivunt, ut parum aut nihil ab angelis 
ditferant : et postquam hinc excesserint, vita fru- 


p untur aterpa. 


V. Cum domum autem venisset, negligebat qui- 
dem cultum corporis, adeo ut nec aqua quidem 
frigida faciera lavaret: lacrymis autem et jeju- 
niis, anima lelifical speciem. Torques autem, 
inaures, ei monilia, et aurum, quod manus exor- 
nabat, traducebatur ad ornatum animz,suppedita- 
tum pauperibus.Non erat ei cur: mollis vestis, sed 
illius loco ei cure erat inducere cilicium.Ex &equa- 
libus non iisomnino delectabatur,quz loquebantur 
ad voluptatem : sed cum jis,qua sibi similem ha- 
bebant in Deum amorem, semper lubenter versa- 
batur. Aniles autem nugas, et vanos mulierum 
sermones, ne summas quidem suas aures sinebat 
tangere. Erat vero hoc quoque ei studio, cum iis, 
qui illic versabantur, monachis, quique pia aliqua 
de causa ad partem accedebant, disserere, et ab 
illis divina discere. 

VI. Non multum intercessit temporis, et pater 
accersitus venit in monasterium, ubi erat ille ma- 
gnus, simul cum monachis peracturus memoriam 
illius, qui exstruxerat monasterium. Cam illic ergo 
tres totos dies mansisset in inonasterio pater ejus 
secundum carnem, Euplirosyne accepta occasione, 
et accersilo quodam monacho ex monasteriis Sce- 
is, qui tunc divina providentia venerat Alexan- 
driam(erat autem is inagnus virlute),ei suum com- 
municat consilium. Ille autem : Audiisti, inquit, 
ipsa quoque cum sis pia in Deum, quantum pos- 
sum videre, et versata in doctrinadivina, quenam 
Salvator dicit iu Evangeliis, quod qui patrem aut 
matrem honorat plus quam ipsum,ipso indignus ef- 
ficitur2. Hàc utens doctrina, et hacsententia tuum 
erigens animum, quod statuisti, cito velis effectum 
reddere: et ignem in corde suspiciens ejus,qui eum 
misit in terram?,vide ne socordia et mora cum eXslin- 
guas:sed quam primum ad finem deducas id quod 
animo agitas, Nemo enim miltens manum ad ara- 
t1 um (ut divina dicit Scriptura), et. retro conver- 
8us, est aptus regno celorum 4. Hac cum audi- 
visset a sene, ejus verbis paret protinus, et ab eo 
petit, αἱ monasticum consequatur habitum. Ille 


911 


preces consüelas, et quidquid erat in more posi- 
tum, implevisset, monastico eam induit habitu. 
Et cum precatus esset ei finem scopo convenien- 
tem, in suum revertitur monasterium. 


MENSIS JANUABRIUS. 
autem prompto et alacri animo implevit, quod ἃ φέρει καὶ τοῖς αὐτοῦ λόγοις εὐθὺς 


312 
τὴν εὐπείθειαν, 
xxi *03 τῶν μοναχῶν ἀξιωθῆνπι σχήματος παρ᾽ 
ἐχείνου ἐπιζητεῖ xal ὅγε πρόθυμος ἧς τὸ ζυητούμε - 
vo; ἐχπληροῦν, xai τὰς συνήθεις εὐἀς αὐτίχα xal 
πᾶν ὕπερ ἔθιμον ἣν ἐχτελέσας, τὸ τῶν μονα ζῶν 


αὐτῇ περιδάλλει σχῆμα, ᾿Επευξάμενός τε αὐτῇ τέλος τῷ σχοπῷ συμφέρον, εἰς τὴν οἰκείχν ἐπχναστρέ- 


φει μονήν. 

VII. Postquam autem pius ille senex recessis- 
set, conliderabat apud se Euphrosyne, quomodo 
et ubi sibi datum ad mercaturam exerceret talen- 
tum, maxime cum sciret patrem sibi fore impedi- 
mento ad id quod desiderabat. Cum ergo que&sivis- 
sel modum, per quem posset omnino latere et be- 
nevolentiam patris,el sponsi amorem, statuit qui- 
dem vestem exuere muliebrem, virilem autem in- 


Z'. ᾿Επεὶ δὲ xai ὁ θεοφιλὴς ἐχεῖνος ávEqoget 
πρεσδύτης, ἐσχόπει —xa0' ἑχυτὴν ἡ Εὐφροσύνη, 
πῶς ἂν xai ποῦ τὸ δοθὲ,) αὐτῇ ἐμπορεύσοι τὸ τά- 
λαντον, ἄλλως τε xal τὸν πατέρα εἰδυῖα ἐμποδὼν 
αὐτῇ πρὸς τὸ ποθούμενον ἔσεσθαι, Ὡς οὖν ἐγήτει 
τρόπον Of οὔ λαθεῖν ὅλως δυνήσεται γεννήτορός τε 
στοργὴν, καὶ μνηστῆρος ἔρωτας, ἀποθέσθαι μὲν γ0- 
ἡαικείαν ἔγνω στολὴν, ἀνδρὸς δὲ μεταμφιάσασθαι, 


ducere. Et quoniam sciebat, eos, qui ipsam erant g Καὶ ἐπεὶ τοὺς διώξοντας ἤδει ὡς γυναῖκα ταύτην iv 


persecuturi tanquam feminam, esse scrutaturos in 
monasteriis mulierum,statuit seipsam collocare in 
numero monachorum.Hoc autem consilium capiens, 
nocte quadam exuit quidem suam vestem et simul 
cum tunica etiam muliebrem exuit imbecillitatem: 
induit autem vestem salutarein, et quamprimum 
transmutatur in virilem habitum. Deinde cum la- 


tuisset ancillarum mullitudinem,et ipsius parentis 


oculos,et : des despexisset prseclarasac magnificas, 
Christi crucem tollens,prolinus abiit,volens se di- 
gnam reddere eo quod desiderabat, et venit ad illlud 
monasterium,cui preeratsenex,cujus precum fue- 
rat fructus. Et cum venisset in conspectum praefecti 
monasterii,interrogata fuit, quisnam esset,et unde, 
et quanam de causa ad eum accessisset, 1118 autem 
dixitl,se vocari quidem Smaragdum, esse autetn ex 
aula imperatoris (sic enim dicebat volens latere); 
reliquisse vero omnia, ut infida et inutilia,ac desi- 
derasse vitam monacliorum: et ex urbe quidem fu- 
gisse regia, ut qua esset plena tumultibus, et quod 
amicorum et familiarium nollet vexari congressio- 
ne,et ab eis interrumpi suum quietis desiderium: 
cum autem de istorum sauctilate monachorum 
multa audivissel, eo venisse, si quo pacto digna 
haberetur referri in eorum numerum. 

VIII. Laetatus est vir ille,et verbis et morum mo- 
destia admirandus, el : Ecce monasterium, inquit, 
fili,si tibi placet referri in numerum fratrum,uemo 
est prohibiturus. Sed quoniam es :etate adhuc ju- 
venis, et slatus monastici nondum perfectam ce- 
pisti experientiam, oporlet te esse sub magistro, 
el ab eo discere vite perfectionem.lIlla autem:Hoc 
quoque mihi est cordi,et volo non unum solum,si 
videtur, sed mullos etiam habere, qui ad virtutem 
me sint inslituturi. Sic ea, cum tanquam solidum 
et validum fendamentum, seni prius jecissel obe- 
dientiam, traditur Agapio monacho,qui etin rebus 
divinis erat eruditus, et processerat ad summam 
impatibilitatem : et ab eo, ut dicam sicut divinus 
David, diurno fingitur figmento, et componitur ad 
vitam piam ac religiosam.Verumenituivero qui no- 


(1) Agapitus nominatur in Vitis Patrum. 


σεμνείοις ἀνερευνᾷᾶν γυναιχῶν, μοναζόντων ἑχυτὴν 
» - et E ' 

ἔχρινεν ἐγχατατάξαι χορῷ. Obtw δὲ βουλευσαμένη 
ἀποδύεται μὲν τὴν ἰδίαν στολὴν, xal ἅμα “χιτῶνι σὺ- 
ἀποδύεται χαὶ τὴν γυνχικείαν ἀσθένειαν, ἐπενδύεται 
δὲ ἱμάτιον σωτηρίου, χαὶ εἰς ἀνδρὸς σῆμα τὸ τάγος 
μεταῤῥυθμίζεχαι, Εἴτα λαθοῦσα θερχπαινίδιον πλην 
θὺν, αὐτοὺς τε ὀφθαλμοὺς: τῶν γεγεννηκότων, χαὶ 
οἰκίας ὑπεριδοῦσχ λαμπρὰς, τὸν τοῦ Χοιστοῦ σταυ- 
ρὺν ἀραμένη, εὐθὺς ἀπῴει, ἑχυτὴν ἀξίαν τοῦ πο- 
θουμένου χαταστήσασθαι βουλομένη. Πρὸς ἐχεῖνόὸ τε 
τὸ μοναστήριον ἀφιχνεῖται, οὗ καθηγεῖτο ὁ γέρω", 
οὗ O5 vai τῶν εὐχῶν ἐγεθόνει χαρπὸς" xal διὰ τοῦ 
εἷς τσῦτο τεταγμένου, τῶν μονχγῶν τῷ προεστῶτι 
- - » ? 4 - , et »t 

τῆς potn; εἰς ὄψιν ἐλθοῦσα, τίς τε xal ὅθεν εἴη, 
καὶ τίνος ἕνεχλ πρὸς αὐτὸν παραγένοιτο, ἠρωτᾶτο, 
H δὲ, Σμάραγδος μὲ, ἔφη καλεῖσθαι" εἶνχι ὃὲ τῆς 
βασιδειου αὐλῆς (οὕτω γὰρ εἴπε βουλομένη λαθεῖν), 
χαταλιπεῖν ὃδὲ πάντα ὡς ἄπιστα χαὶ ἀνόνητα, τὸν 
δὲ βίον ποθήσαι τῶν μοναχῶν, χαὶ τὴν piv βᾶσι- 
Àióx τῶν πόλεων ἐχφυγεῖν ὡς πλήρη θωρύδου, xai 
τῷ. μὴ βούλεσθᾶι φίλων καὶ συνήθων ὁμιλίαις ὀχλεῖ- 
σθαι, καὶ ὑπ᾽ αὐτῶν μολύνεσῦχι τὸ φιλήσυχων κατά 
πολλὴν δὲ τῆς ὑμῶν ἁγιόνητος ἀχοὴν τὰ ἐνταῦθα 
χαταλαδεῖν, εἴ πως ἀξιωθείην γενίσθχι ὑμῖν συν- 
αρίθμιος, . 

t e bl , 

H'. ἩΗσθεὶς, οὖν ὁ θεοφιλὴς ἐχεῖνος ἀνὴρ τοῖς τε 
ῥήμοσι, καὶ τῇ τῶν ἠθῶν εὐνομίᾳ, καὶ, ᾿Ιδοὺ τὸ 
μοναστήριον, ἔφη, τέχνον, εἴ σοι ἀρεστὸν ἐναρίθμιον 
γενέσθλι τοῖς ἀδελφοῖς, ὁ χολύσων οὐδεὶς πλὴν 
ἐπείπερ ἄτι véxv ἄγεις τὴν ἠλιχίαν, xal μοναχικῆς 
χαταστάσεως οὕπω πεῖραν εἴληφας ἐντελῃ, ὑπὸ δι- 
ἃ , , ' LE) - , 
ἀσχάλιν τετάχθαι σε δεῖ, xai παρ᾽ αὐτοῦ μανθάνειν 

".,,., JT * s - M t 
moÀieiag ἀκρίόειχν, Η δὲ, Kal τοῦτο κατὰ γνώμτιν, 
εἴπεν, ἐμοὶ, xxi βούλομαι o) ἕνα μόνον, εἰ Coxst 

) tent s Á νον, , 

* * » A b] 
ἀλλὰ xxi πολλοὺς ἔχειν τοὺς πρὸς ἀρετήν με wa 
δητριδήσοντας. Οὕτως αὐτὴ χαθάπερ θεμέλιον ἀῤ- 
ῥλγὴ τὴν ὑπχχυὴν προχαταδχλλομένη τῷ γέροντι, 
᾿Αγαπίψ μονάζοντι παραδίδοται, τὰ τε θεῖα σοφῷ, 

4 4. . » 4 - 
καὶ ἀπαθείας εἰς ἄχρον ἐλάσαντι' xal παρ᾽ αὐτοῦ, 
χατὰ τὸν θεῖον φάναι Δαδὶὸ, ἡμερινὴν διεπλάττετο. 


4, & L] * P ; » 
πλάσιν, xal πρὸς τὸν Ütooin βίον uu ζεται, 


313 


VITA 8. EUPHROSYNES. 


914 


᾿Αλλὰ γὰρ ὁ M'apyre βασχαίνων ἡμῖν, καὶ τὴν ol- A bis inviditab initio, et gloriatur se totum orbem 


χουμένην ὅλην ὡς νοσσιὰν ἐγκαυχώμενος χαταλή- 
ψεσθαι, οὐχ ἔφερε γυναῖκα ὁρῶν βρόχους αὐτοῦ τοὺς 
δεσμοὺς ὑπεριπταμένην, καὶ ὡσεὶ περιστερὰν φερο- 
μένην τῳ πνεύματι ὑπηνέμιον. ᾿Αλλ’ ἐτρύχετο βλέ- 
πὼν τὸ φρόνιμον οὕτω τῆς οἰχονομίας, xal πρὸς τὸ 
λχϑεῖν διεσαλευασμένον, καὶ ἤσχαλλεν ὑπὸ ὑεαροῦ 
σώματος καὶ ταῦτα θήλεος τὰς αὐτοῦ τέχνας διαπαι- 
ζομένας ὁρῶν, ᾿Αμέλει καὶ ποτὲ μὲν αὐτῆς τὴν πρὸς 
Θεὸν μέριμναν, πόθο; τὸν περὶ τοὺς γονεῖς ἀνάπτων, 
περισπᾷν ἔσπευδε * ποτὲ δὲ, πλούτου xai δόξης xal 
μνηστῆρος μνήμῃ, διαχτυνοῦν αὐτῆς τὸ φρονημὰ 
ἐμηχανατο * ἔτι δὲ συνήθων καὶ ἡλίχων διατριδὰς 
ὑπεμίμνησχεν ^ ἀλλὰ πανταχόθεν προσδάλλων αὐτῇ 
καὶ πεῖραν buio ἀπεχρούετο, Τί οὖν ποιεῖς 


lerr&, lanquam nidum, comprehensurum, non 
ferebat, videns mulierem callidos suos laqueos su- 
pervolantem,et tanquam columbam spiritum ferri 
sublimem.Sed angebatur videns tam prudens con- 
silium,et quod ita se ad latendum instruxerat : et 
tegre ferebat videre suas artes eludi a juvenili cor- 
pore,eoque muliebri.Aliquando quidem certe ejus 
in Deum curam ac meditationem studebat avellere, 
parentum accendens desiderium:aliquando autem 
divitiarum, glorimque et sponsi memoria conaba- 
tur ejus emollire spiritus. Preterea ei in memo- 
riam revocabal consuetudinem familiarium et 
equalium. Sed cum omni ex parte eam aggrede- 
retur, et ei immitteret tentationem, repellebatur. 


Τοῖς ἑτέρων ὄμμασι χατεμέρισεν ἑαυτὸν, xal βέλεσι p Quid ergo facit? Se aliorum oculis dispertiit, et 


τούτους τοῦ κἄλλους αὐτῆς κατετίτριοσχεν, Οἱ δὲ 
στέγειν μὴ δυνάμενοι τὸ σύντονον τῆς ἐπιθυμίας, 
κρύπτειν τε τὸ πάθος εἰδότες οὐχ ἀσφαλὲς, πι- 
στεύουστι τὸ πρᾶγμα τῷ προεστῶτι, xai τὸν ix τοὺ 
πονηροῦ προσδάλλοντα θριαμδεύουτι πόλεμον * καὶ 
αἴνεται τοῦτο αὐτοῖς μὲν ἄνεσις τοῦ καχοῦ, τῇ δὲ 
τρείττων ἐπίδοσις πρὸς ἀρετῆς τελειότητα. Ὃ γὰρ 
τῆς μονῆς προεστὼς αὐτοῖς μὲν κατάλληλχ τίθησι 
τῷ νόσῳ τὰ οέρμακα, τῇ δὲ τῶν γεγενημένων ἐπι- 
σταμένῃ οὐδὲν Βούλομαι σε, φησὶ, τέχνον ἰδιαζόντως 
ἕν τινε κελλίῳ διάγειν, ἐν ᾧ τὸν παραδεδομένον 
δοι κανόνα τηροῦντα, μήτε τινὰς ἔχετ παραδέχεσθαι, 
μήθ᾽ ὅλως ἐξιέναι, καὶ τισιν ἐχυτὸν διδόνχι πρὸς 
ὁμιλίαν " μόνος δὲ πρὸς τὰ τῆς χρείας διχκονήσει 
σοι ὃ ᾿Αγάκιης, Εἶπε, xai εὐθὺς προστάττει τῷ 
"Ayxxip τὴν δέουταν ἐπιμέλειχν, μὴ ἐν τοῖς πνευ- 
ματικοῖς μόνον, ἀλλὰ xal ἐν τοῖς σωμχτιχοῖς, ὡς 
οἷόν τε τῷ Σμαράγδιν ποιεῖσῦχι, ὡς ἂν μὴ ἑτέρου 
«ινὸς ἐπιδεὴς: γένοιτο. ᾿Ασμένως οὖν ἡ υχχαρία, καὶ 
ὡς αὐτῇ φίλον, ἀπαλλαγεῖσα ὁχλήσεων, τὸν πρὸς 
Χριστὸν ἐπλεύναζεν ἔρωτα, ἐπὶ πόνοις ui» πόνους, 
lxi νηστείαις δὲ νηστείχν, χαὶ ἐπὶ ταῖς πρότερον 
ἀγρυπνίχις πλείονυχ τῆν πρὸς τὸν ὕπνον ἄμιλλαν 
ποιουμένη, ὡς ὁρῶντα τὸν ᾿Αγάπιον αὐτόν τε ὕχυ- 
μάζειν, χαὶ δῆλα ταῦτα xal τοῖς ἄλλοις ποιεῖν, ᾿Αλλὰ 
τῶῦτὰ μὲν ὕστερον. 

θ΄. "A δὲ παρῆχεν ὁ λόγος, εἰς τὴν οἰκία, ἐπανελ- 
ϑὼν ἀπὸ τῆς μονῆς ὃ πυτὴρ, xab τὴν φιλτάτην 
πιῖδα μὴ εὑρηχὼς, πρῶτα μὲν παῖδας καὶ παιδί- 
σχας παραστησάμενος, ἐπυνθάνετο πῶς τοῦτο γὲ- 
γονε, καὶ πρὸς τίνα πορευθείῆ τῶν συγγενῶν ἢ 
συνήθων ἡ θυγάτηρ ἠρώτα. "uq δὲ οὔτοι μὲν ἔφη- 
em, ἑσπέρας κατὰ τὸ σύνηθες τὰς τοῦ κοινωνίσχου 
χλείσεσαν θύρας ἀφυπνῶσχι τῇ χλίνῃ, ἕωθεν δὲ μὴ 
προϊούσης αὐτῆς εἰσελθεῖν xai κενὴν αὐτῆς xal τὴν 
χλίνην χαὶ τὴν οἰκίαν εὑρεῖν * παρὰ τὸν μνηστί ρα 
ἀπελθεῖν ταύτην ᾧετο, xal πέμψας, εἰ πρὸς αὐτὸν ἢ 
Εὐφροσύνη παραγέγονεν ἐπυνθάνετο. Us δὲ xad 
αὐτὸς ὃ μνηστὴρ οὐδὲν τῶν συμδεδηχότων μαθὼν, 
τῷ αἰφνιδίν τῆς ἀγγελίας ταρα τις καὶ θορύδην 
πλησθεὶς, πρὸς αὐτὸν παραγέγονεν * cope τὸν Πχ- 
φνεύτιον ὑπὸ τῶν πατριχῶν σπλάγχνων νενιχημένον, 
τῶλλοντά τε τὸ γένειον, καὶ τοῖς ὄνυξι τὴν παρειὰν 


eos sauciavit telis ejus pulchritudinis. Illi autem 
cum non possent continore vehementem cupidi- 
latem : scirent autem non esse tutum celare mor- 
bum, rem prefecto aperiunt : el triumphant de 
bello, quod illatum fuerat a maligno. Et hoc fit 
eis quidem mali remissio, illi autem majus in- 
crementuim ad perfectionem virtutis. Monasterii 
enim praefectus eis convenientia dat morbi me- 
dicamenta : illi vero nihil scienti eorum, quae 
facta fuerant : Volo te, inquit, seorsum degere 
in cella aliqua, in qua traditam tibi servans regu- 
lam, neque ullos illic admittes, neque omnino 
egrediens, neque te ullis przbebis ad colloquen- 
dum. Solus autem, quz tibi erunt usui. submi- 


7 Bistrabit Agapius. Dixit, οἱ statim przeipit Aga- 


pio, ut Smaragdi, quam oportet, curam gerat,non 
solum in spiritalibus, sed etiam in iis qus ad 
corpus pertinent, quoad ejus fieri poterit,ut nulla 
re necessaria indigeat. Itaque beata illa,ut ei erat 
gratum, liberata a molestiis, in Christum magis 
auxit amorem, laboribus quidem addens labores, 
jejuniis autem jejunium, el prioribus vigiliis ad- 
jungens inajorem adversus somnum decertatio- 
nem, adeo ul οἱ ipse videns miraretur Agapius, 
et hzec aliis manifesta redderet. Sed hac quidem 
postea. 

IX.Quz autem praterinisimus dicere, nunc re- 
censeamus. Cum ejus pater tandem domi non ades- 
se charissimam filiam cognovissel, primum quidem 
adductis famulis et aucillis,rogabat quid hoc esset, 
et sciseitabatur,ad quem eaim ex cognatis aut fami- 
liaribus profecta esset filia. Cum autem ii quidem 
dixissent eam vespere, postquam, ut consueverat, 
ostium clausisset cubiculi,in lecto dormiisse; ma- 
ne aulem, ea non procedente, eos esse ingressos, 
el invenisse vacuum ejus lectum et domum,arbi- 
6rabatur eam abiisse ad sponsum: et ad eum 
mittens, rogavit, an ad ipsum venisset Euphrosy- 
ne. Pos:quam autem ipse quoque sponsus,qui ni- 
hil acceperat corum qu: acciderant, repentino 
nuntio perturbatus ad euin accessit,invenit Paph- 
nulium victum a palernis viaceribus, barbam- 
que vellentem, et genas lacerantem unguibus, et 


345 


MENSIS JANUARIUS. 


3160 


miserabiliter dicentem : Quo profecta es, filia ? A καταξαίνοντα “ xai, ΠΟΙ͂ πεπόρευσαι, τέχνον ; ἔλεει- 


Cur me tuum parentem, lugentem et tristem re- 
liquisti ? Non tead hanc spei alebam,sed ut ha- 
berem baculum senectutis, et solatium imbecilli- 
tatis. Hei mihi, filia, quo modo feram tui orbita- 
tem ? Quomodo patiar solitudinem, cum in tesola 
spem defixissem ? Non est mihi amplius ullus fi- 
lius, ut ad eum aspiciam, el quem propter te ca- 
pio, doloris ex eo inveniam solatium.Nihilominus 
dolebat, quam pater, sponsus,et contendebat cum 
illius lamentationibus,przter spem tali bonofrus- 
tratus. Consulebat tamen, ut. viriliorem suscipe- 
rent cogitationem, et missis lamentationibus,sur- 
gerent ad eam quaerendam. Mittunt ergo quam 
primum in omnem partem, qui illam scrutaren- 
tur : et proficiscuntur equites in Libyam,et /Egyp- 


tum, et ipsam Palaestinam. Port: praoccopantur B Αἴγυπτον καὶ Παλαιστίνην αὐτήν" 


civitatum, occupantur portus, vie, trivia, et si 
quid erat, quod latebat, et poterat celare.Sed Dei 
agna, qua ab ipso celabatur, non poteret capi ab 
iis qui eam cupiebant capere. Quomodo enim, 
cum ille nollet 7 

X Omni ergo ex parte dubius erat et perplexus 
Paphnutius, non habens, qui eum consolaretur : 
nam et domus lamentationibus plena erat el fle- 
tibus,et quidquid ei occurrebat spectandum, duce- 
bat ad majorem mali reminiscentiam. Sive enim 
vestis ejus, seu ornamentum aliquod, aut aliquid 
aliud fcrie videretur presens, id erat occasio fle- 
tuum, et illad imponens oculis, et cum maximo 
versans desiderio, lumectabat lacrymis. Merore 


νῶς ἐπιλέγοντα * τί με τὸν σὸν πειθεῖν xal σχυθρω- 
πάζειν γενηήτορχ χαταλέλοιπας ; οὐκ ἐπὶ τοιαύταις 
2 » 4 , € - 
ἐλπίσιν ἀνέτρεφυν, ἀλλ᾽ ὥττε βαχτηρίαν τοῦ γήρως 
ἔμειν, xal τῆς ἀσθενείχς παράκλησιν. ΟἹ pot! τἔς- 
χνον ἐμὸν, πῶς τὴν σὴν οἴσω στέρησιν ; πῶς ἐνέγχω 
τὴν μόνωσιν ; ἐπὶ σοὶ μόνῃ τὰς ἐλπίδας σαλεύων * 
οὐχ ἔστι μοι τέχνον ἕτερον ὡς ἐπ᾽ αὐτῷ βλέψχι, xal 
- Α * ^ 4 4 
τῆς ἐπὶ σοὶ λύπης ἀναψυχὴν ἐφευρεῖν. Ὃ μνηστῇρ 
δὲ χαὶ αὐτὸς οὐδὲν ἧττον τοῦ πατρὸς ἤλγει, χαὶ πρὸς 
τοὺς ἐχείνου θρήνους ἁμιλλώμενος ἦν, τοιούτου παρ- 
ελπίδχ ψευσθεὶς ἀγαθοῦ, Συνεδούλευε δὲ ὅμως ἀν- 
δρικώτερον τι φρονῆσαι, χαὶ τῶν θρήνων ἀφεμένους 
ἐπὶ τὴν ἐχείνης διαναστηναι ζήτησιν, Πέμπουσι 
οὖν τὸ τάχος ἀπαντα ἢ τοὺς ταύτην ἀνερευνήσου" 
τὰς, xal ἱππεῖς στέλλονται χατά τε Λιδύην καὶ 
προχαταλσμδά- 
νοντῖι λιμένες, πύλαι πόλεων * προχχαταλχμόδάνονται 
ὁδοὶ, ἄμφοδοι, μυναττήοιχ, κχαὶ εἴ τι λανθάνον ἣν, 
χαὶ χρύπτϑιν δυνάμενον, ᾿Αλλ᾽ ἢ τῶ θεοῦ ἀμνὰᾶς 
ὁπ᾽ αὐτωῦ χρυπτομένη τοῖς λαχεῖν ζητοῦσαν ἄληπτος 
ἣν " πῶς γὰρ, ἐκείνου μὴ βουλομένου ; 

, , - 4 , , ^ 

I. Πάντοθεν οὖν ἀπορούμενος ὁ Παφνούτιος, xai 
μὴ ἔχων τὸν παραμυθησόμενον * f, τε γὰρ οἰχία 
θρήνων χαὶ ὀδυρμῶν πεπλήρωτο, καὶ πᾶν τὸ mo03- 
πίπτον εἷς θέαν ποὸς πλείονα τοῦ πάθους ἀνάμνησιν 
ἦγεν. Εἴτε τὰ ἱμάτια ἐχείνης, εἴτε τι χόσμιον, ἣ 
ἕτερον τι χχτὰ tg" ὡράθη παρὸν, ἀφορμὴ t0710 
n» ὀδυρμῶν * xxi ὄμμασιν ἐχεῖνχ περιτιθεὶς, καὶ 
ποθεινότχταχ περ'στρέφων κατάδροχον ἐποίει τοῖς 
δάχρυπι, Πανταχόθεν οὖν τῇ λύπῃ βαλλόμενος ἀνχ- 


ergo omni ex parle appetitus.el non valens medi- c ψυχὴν εὑρεῖν μὴ, δυνάμενος, πρὸς τὸν μέγαν αὖθις 


camentum invenire ad solatium, statuit rursus 
venire ad magnum illum senem, per quem dignus 
erat habitus vocari ejus pater,e: narrare quod eve. 
nerat.Sic enim slatuebat, quod qui eam,qua non 
erat, poluerat suis praebere precibus,is eam laten- 
tem poterit reddere manifestam. Venit itaque ad 
eum, et ad illius peJes procidens : IHei mihi, o 
Pater, clamavit : perdidi fructum tuarum oratio- 
num, et sum orbus liberis, qui per te pulchram 
hahebam prolem. Invidia alicujus da:monis periit 
Euphrosyne domus mezletitia:periil proterspem, 
nullo sciente ex domesticis, ubi sit, vel quonam 
sit profecta. Te ergo ihi paululum concede, οἱ 
eo8,qui sunt tecum; el huic rei vacans aliquanta- 
lum, pete ab eo, qui a piis colitur, ut mihi signi- 
ficet, ubinam sit lux meorum oculorum. Flexus 
ilaque senex,et animo perturbatus,cum Paphnu- 
tii lacrymis esset illacrymatus, accersit omnem 
fraternitatem,et eorum,qu:e Paphnutio acciderant, 
proponit narrationem : jubetque ut lotam hebdo- 
madam se jejunio dedant, et orationi, si forte 
alicui apparuerit, ubinam terrarum lateat Euphro- 
sine. 

XI.Hoc tamenfacto, ad nihilum redibant eorum 
preces.Resistebantenim Euphrosyne orationes,pe- 
tentis ut ignoraretur. Statuebat namque Deus si- 
nere illum potius parum lugere, quam ipsum 


ἐλθεῖν ἐδουλεύσατο γέροντα, δι᾽ οὔ πατὴρ κληθῆναι 
ταύτης ἠξίωται, χαὶ τὸ γεγονὸς διηγήσασθαι. "Exoc- 
v γὰρ οὕτω: btt πὲρ Ó μὴ οὔσχν αὐτὴν δυνατὸς 
γενόμενος διὰ τῶν αὐτοῦ εὐχῶν παρασχεῖν, οὔτος 
δὴ καὶ Àav0ivousaw ἱκανὸς ἔσεται φανερὰν αὐτὴν 
ἡμῖν καταστῆσαι, "Ἔρχεται γοῦν πρὸς αὐτὸν, καὶ 
τοῖς ἐχείνου ποσὶ προσπεσὼν, Ot μοι, Πάτερ, ἐδόησε, 
τὸν καρπὸν τῶν σῶν εὐχῶν ἀπολώλεκα, xxl ἄπαις 
ὁ διὰ σού χαλλίπαις βασκανίᾳ τινὸς γεγένημαι δαί- 
μόνος, Οἴχεται τῆς ἐμῆς οἰκίας ἡ Εὐφροσύνη, οἴχε- 
ται παρ᾽ ἐλπίδα, μηδενὸς τῶν οἴχοι γινώτχοντος ποῦ 
χαὶ παρὰ τίκα πεπόρευται ^ χάρισόν μοι οὖν σε καὶ 


τοὺς μετὰ σοῦ, καὶ μικρόν τι σχολάσας τὸν map 
ὑμῶν θερχπευύμενον αἴτησαι, γνωρίσαι μοι, ποὺ ἄν 


DX εἴη τὸ φέγγος τῶν ἐμῶν ὀφθαλμῶν. Καμφθεὶς 


οὖν ὁ γέρων xal συγχύσεως πλησθεὶς τὴν ψυχὴν 
τοῖς τοῦ Παφνουτίου τε δάκρυσι ἐπιδαχρύσας αὖ- 
τὸς, μετακαλεῖται πᾶσαν τὴν ἀδελφότητα, καὶ τὰ 
τοῦ Πχφνουτίου προτίθησιν εἰς διήγησιν, ὅλην τε 
ἑδδομάδα νηστείᾳ καὶ προσευχῇ ἑχυτοὺς δοῦνκτι 
προστάττει, ὅπως ὀφθείη τινὶ, ποῦ γῆς ἡ Εὐφροσύνη 


χρύπτοιτο. 


IA', Ως δὲ τούτου πραχθέντος εἰς οὐδὲν ἐχώρει τὰ 


τῆς εὐχῆς '" ἀντέπραττε γὰρ d ἐκείνης αἰτουμένης 
ἀγνοηθῆνχι * 
ἐᾶσαι πενθεῖν, ἢ αὐτὸν ἀπαλάττων λύπης λυπῆσαι 


ἔκρινε δὲ xal Θεὸς ἐπὶ μιχρὸν ἐχεῖνον 


317 


VITA S. EUPHROSYNES. 


818 


μᾶλλον ψυχὴν, ἢ καὶ φύσεως αὐτῆς καὶ στοργῆς A liberans a dolore, dolore magis afficere animam, 


πατριχῆς διὰ τὸν προς αὐτὸν ἡλόγησε πόθον ᾿ ἄλλως 
τε δὲ καὶ τοῦ μὴ περιχοπὴν δοῦναι τῇ ἀρετῇ καὶ 
ἱμκόδιον, ἧς τῶν πάντων οὐδὲν ἔστι τιμιώτερον. 
Ἐπεὶ ταῦτα οὕτως συνέδαινε, φησὶν ὁ γέρων τῷ 
Hapvoutip * Μὴ ἀθύμει, τέχνον Παφνούτιε, μηδὲ 
ὥς τις τῶν ἀπίστων χαὶ πάντῃ τῷ τῇδε βίῳ στοι- 
χούσττων, μηδὲν δὲ πλέον φρονεῖν δυναμένων, ἀγεν- 
νῶς ὀδύρου τὴν τῆς σῆς: παιδὸς ἀναχώρησιν πίστευε 
& μοι τῷ γέροντι θεοφιλεῖ σκοπῳ ταύτην προδῆναι, 
ἐπεὶ οὖχ ὧν ἀπέκρυψε Κύριος τὸ γεγονὸς ἀφ᾽ ἡμῶν " 
εὐχαρίστει οὖν αὐτῷ καὶ προσχύνει τὴν χατὰ τὸ 
αὐτὸ ἀρέσκο» olxovopíav, χαὶ ὄψει μὲν αὐτὴν μι- 
κρὸν ὅσον xzl κατὰ τόνδε τὸν βίον; εἴπερ τοῦτο 
ἀμφοτέροις λυσιτελεῖ " εἰ δὲ οὔ, ὑετὰ τὴν ἐνθένδε 
ἀκχλλαγὴν αἱ θεῖχι σχηναὶ πάντως ἀμφοτέρους 
εἰσδέξονται " τοῦτο γάρ μοι δίδωσι μὲν νοεῖν τὸ σόν 


que el nature el paterna benevolentiz propter 
ipsum nullam duxit rationem,et alioqui, ne relar- 
daret et impediret virtutem,qua nihil est preestan- 
lius. Cum hac ila contigissent, dicit senex Paph- 
nutio : Ne sis tristis, o fili Paphnuti, neque ut 
quispiam ex infidelibus, el qui hac vita omnia me- 
tiuntur,nihil autem possunt amplius cogitare, pu- 
sillo et ahjecto animo defleas rece: sum tum filia. 
Crede autem mihi seni, hanc pio et religioso scopo 
esse progressam:alias nempe nos non celasset,quod 
factum est, Dominus Age ergo ipsi gratias,et vene- 
rare dispensationem,que fit,ut ei videtur: et vide- 
bis quidem ipsani paulo post etiam in hac vita, si 
hoc conducit utrisque : sin minus, postquam qui- 
dem certe ex hac vita excesseritis, divina taberna- 
cula ambos omnino excipient. Hoc enim mihi dat 


τε καὶ ἐκείνης φιλευσεδὶς xal φιλόθεον, Οὕτως ὁ P cogitandum tantaillius pietas et amor in Deum.Sic 


Hzevobttoq τῆς ἀϑυμίας ἐνδοὺς ἐπάνεισιν οὔἴχαδε, 
καὶ τὰ κατ᾽ αὐτὸν εὖ διαθέμενος, αὖθις καταλαμδάνει 
τὸ μοναστήριον. 

IB. Ὡς δὲ συνεχῶς οὕτω τῇ μονῇ προσεφοίτα, 
τος σκουδιιοτέρους τῶν μονχμῶν ἐγζητῶν, ἅτε 
τῆς υτῶν ὁμιλίας ἀπολαύειν φιλῶν (ὅρα τοὺς ἀὺ- 
ῥήτους τῆς προνοίας λόγους) ἀχούει παρὰ τῶν τῆς 
μονῆς ὡς εἴη τις τῶν ἀδελφῶν παρ᾽ αὐτοῖς, οὐ πο- 
λὸν μὲν τὸν χρόνον ἀσχῶν͵ εἷς ἄχρον δὲ δι᾿ ὀλίγον 
τῆς ἀρετῆς ἐφθχχὼς, Σμάρχγδος αὐτῷ τοὔνομα, ἐξ 
οἰκίας μὲν ἐπιφενοὺς γεγονὼς, πλούτῳ τε xal χρή- 
pre περιττῶς ἐχούτης * τούτων 0b πάντων ὑπερ- 
ἰδὼν τὸν τῶν μοναχῶν εἴλετο βίον, xzl τοσοῦτον 
ἔσχεν εἷς ἀρετὴν, ὡς: μιχροῦ πᾶσιν εἶναι τοῖς xat! 
εὐτὸν ἀπεράμιλλος, "EXxtt τοῦτον ἡ ἀχοὴ, xal πρὸς 


ὄψιν ἐλθεῖν. ᾿Εντυγχάνει διὰ τοῦ ᾿Αγαπίου τῷ δῆθεν (. 


ἀνδρὶ, καὶ περιδλήτῳ τὴν ἀρετήν, "II δὲ τὴν τοῦ 
κετρὸς ὄψιν ἰδοῦστ, vai γνοῦτα piv, οὐ γνωσθεῖσα 
δὲ (ηλλοίωτο γὰρ ὑπὸ τῆς ἄγαν σκληρότητος xal τῆς 
ἀσιτίας, xal ἀσαφεῖς εἴ.ε τοὺς qaoxxtnpse τῆς 
ὄψεως), νικᾶται τῇ φύσει, καὶ ἡσυχὴ δαχρύων χέει 


πηγάς. Ὁ δὲ πατὴρ αὐτῆς Ex χατανύξεως ἐδύχει 
συμδῆναι, μηδὲν ἔχων ὑπονοεῖν ὡς αὐτὸς εἴη τῶν 


δαχρύων ἢ ἀφορμῖ,, τῇ θέα ταύτην πλήξας τῇ πα- 
τριχῇ. Εἴτα πχυσαμένη τῶν ὀδυρμῶν οὐδὲν μὲν τῶν 
εἷς γνῶσιν ὁμολογεῖ, νικήσειν ὥσπερ φιλονειχοῦτα 
τὴν ἤδη ταύτην νιχήσασαν φύσιν, xol πρὸς δάκρυχ 
πετενεχθῆνχι παρασχευάσχσαν " τοταύτης δὲ τῆς 
ὠφελείας αὐτὸν ἐμπίπλησιν ἀπὸ τε τῆς τῶν ἠθῶν 
εὐκοσμίας, ἀπό τε τῆς τῶν λόγων διδασχαλίας, ὡς 
πλήρη θχύματος γεγονότα, ἀφικέσθχι τε πρὸς 
Ἡέροντα, καὶ μεγάλα, αὐτῷ φάνχι τὰς γάριτας 
ὁμολογεῖν, τοιούτου θέχς ἀνδρὸς xal ὁμιλίχς ἠξιω- 
μένος. 

IT. ᾿᾽Οκτὼ τοίνυν ἔτεσι πρὸς τριάκοντχ τὸν τοιοῦ- 
τὸν βίον ἐν τῷ μοναστηρίῳ ἢ Εὐφροσύνη διενεγ- 
κοὔσα, καὶ μηδενὶ, ὅστις ἦν, γνώριμος γενομένη, 
ἡνίκα τῶν παρόντων ἔδει ταύτην ἀποδημεῖν, θεϊχῇ 
τινι πάντως προνοίᾳ ἐνδημήσχντα τότε τῇ μονῇ 
τὸν πατέρα μεταστέλλεται, κατά τι ἡρεῶδες ἡ μα- 
«τρία, xal τρεῖς ἡμέρας πχρὰ τῇ μονῇ μένειν 


Paphnutius cum multum reiisisset de sua animi 
egritudine,doinum redit,et rebus suis bene ordi- 
nalis, reverlitur in monasterium. 

XII.Cum autem sic assidue ventitaret in monas- 
terium,viriitis studiosiores requirens monachos, ut 
qui lubenter eorum frueretur consuetudine (vide 
ineffabiles rationes providenti:x !), audit ex fratri- 
bus monasterii, quod sil apud eos quidam frater, 
qui non longo quidein tempore se exercuit, ad 
summam autem brevi pervenil virtutem : eique 
nomen Smaragdus, illustri quidem loco natus, et 
qui divitiis aPundabat, et pecuniis : his vero om- 
nibus contemptis, vitam elegit monasticam, tan- 
tumque profecit in virtute,ut nemo fere sit ex om- 
nibus aliis, qu: possit cum eo contendere. Eum 
trahit auditio, ut veniat in ejus conspectum. Per 
Agapium itaque convenit illum virum virtute sus- 
piciendum llla autem cum patris faciem aspexis- 
sel, et cognovisset quidem, non esset autem co- 
gnita (mutata enim erat propter nimiam asperi- 
tatem et inediam, et habebat non aperta vultus 
lineamertal, vincitur a natura, et sensim fon- 
tes emittit lacrymarum. Pater autem ejus esisti- 
mabat hoc evenire ex cemrunclione, non valens 
conjicere se esse lacrymarum occasionem, ut qui 
eai palerno sauciasset spectaculo. Deinde cum ces- 
sassel flere,nihil quidein fatetur eorum, quie per- 
Ltinebant ad cognitionem, veluti contendens vincere 
naturam, quz jam eam vicerat, et effecerat ut ei 
orirentur lacrymo. Tanta autem eum implet uti- 


τὸν plitate, οὐ ex morum moderatione, et ex doclrina 


sermonum,ut plenus admiratione accesserit ad se- 
nem, et dixerit se multum ei debere,quod dignus 
sit habilus,qui talem virum videret et conveniret. 

XIII.Cum triginta itaque et octo annos talem vi- 
tam Euphrosyne egisset in monasterio, et quaenam 
esset, nulli fuisset «innino cognita, quando opor- 
tebat eam ex hac vita excedere, patrem, qui om- 
nino divina quadam providentia tunc erat in mo- 
nasterio, propter usum aliquem,accersit illa beata,et 
rogat,ut tres dies maneal in inonasterio, dicens non 


319 


erat cura de charissima aliquid scire filia, pater 
lubens obediit. Cum autem jam adesset tertius et 
ultimus, eum prope se advocat, et dicit : Quo- 
niam Deus res meas, ut voluit, administravit, et 
ut in proposito ab initio suscepto usque ad finem 
permanerem, mihi vires tribuit, *olo te hodie 
liberare multis sollicitudinibus, et de filia tua, 
quod scio, dicere : quam sat scio te sitire, οἱ 
ejus ardere desiderio. Scias ergo, inquit, o pa- 
ter, me esse (uam filiam (vultum ostendens quam 
fieri potuit evidentissime) : ut laterem autem, 
me in hunc transmutasse habitum, ex quo mihi 
omnino Dei benignitate evenit, ut licel te vide- 
rim per totam vitam, nullum tamen a te mihi 


allatum sit impedimentum in suscipiendo certa- p 


mine exercitationis : et tu nunc adsis, ut tuis 
manibus sepulturze mes» mandentur reliqui:x., 
Sic dixit, et Domino statim tradidit animam. 


XIV. Ille autem re inopinata stupefactus, non 
respirans, humi cecidit,tanquam mortuus, adeo ul 
aqua faciem ejus asperserit Agapius, et cum eum ad 
86 revocasset.rogaret qui factum sit.quod ei defece- 
ritanimus. Ille autem dixit se vidisse res adeo ad - 
mirabiles, ut cuperet etiam raox vitam cum morte 
commutare.Deinde cum surresisset,et circeumfu- 
sus sanctis illis esset reliquiis, el eas irrigaret 
lacrymis, et commistos gaudio fletus emitteret,et 
clamaret : Hei mihi, filia dulcissima, cur non te 
mihi diu ante aperuisti ? Cur non me una tecum 
assumpsisti socium in opere tui propositi ? Heu 
me miserum, quid mihi accidit! Quomodo fuit 
tanta mea ignorantia ? Quomodo nesciebam me in 
manibus habere, quod quierebatur ? Quid agam? 
Festumne celebrabo, hanc videus que processit 
ex meis lumbis, an lugebo viclus paternis visce- 
ribus? Sed non est honestum eos lugere, qui post- 
quam binc excesserinl, vadunt ad vitam meliorem, 
etiamsi natura domesticos amplectens, me cogat 
hoc facere. Verumenimvero lugentem me excipit 
gaudium, fontes reprimens lacrymarum, et per- 
suadet ut postulem quam primum hinc excedere. 
Scio enim fore ut eam videam, et ab ea videar, 
hoc concedente Dei benignitate, et simul vivam in 
secula cum ea, que a me quidem est genita, ei 
autem vixit, et beatam illi tradidit animam. 

XV. His verbis cum totum actum intellexisset 
Agapius,id annuntiat cum clamore et admiratione 
prevfecto et fratribus.Illi autem contendebant alius 
alium prevenire, obstupefacli nova et aliena au- 
ditione, et studebat unusquisque primus veneran- 
das amplecti reliquias.Cum autem accessisset qui- 
dam ex fratribus altero oculo orbatus,ipse quoque 
aiplexurus, lucem est. assecutus ab ea, qu: di- 
vina luce digna erat habita,et duos habuit illzesos 
oculos, certum effectus testimonium illius fidei et 
beatitudinis, quam illa fuerat assecuta. Non am- 
plius ergo sepulture meminerant,qui aderant: sed 


MENSIS JANUARIUS. 
inutilem eam moram sibi fore. Sed cui summas A ἀξιοῖ, οὐκ ἀχερδῆ 


320 


αὐτῷ ἔσεσθχι τὴν προσεδρείαν 
ταύτην εἰπούσα * ἀλλ᾽ ὁ διὰ πάσης ἔχων φροντίδος 
τὸ περὶ τῆς φιλτάτης μαθεῖν, ὑπήχουσεν ἄσμενος 
ὁ πατήρ. ᾿ς δὲ ἣ τρίτη χαὶ τελευταίχ παρὴν προσ- 
καλεῖται τούτη πλησίον αὐτῆς, val φησιν᾽ ᾿Βπείπερ 
τὰ χατ᾽ ἐμὲ ὁ Θεὸς ὡσπερ xxl ἠθέλησε ᾧχονόμησε, 
καί με τῇ ἐξ ἀρχῆς προθέσει μεῖναι xal μέχρι τέλους 
ἐνίσχυσε, βούλομαί σε πολλῶν φροντίδων ἀπαλλάξαι 
τὴν τήμερον, xal περὶ τῆς σῆς εἰπεῖν θυγατρὸς, ἢν 
olóz χατὰ τὰς ἐλάφους διψᾷς, xal τῷ πόθῳ ταύτης 
ἐχχέγχυσαι. Ἴστι το γαροῦν, ὦ πάτερ, ἔφη, τὸ σὸν 
τέχνον ὑπάρχειν ἐμὲ, δείξασασα xxi τὴν ὄψιν αὐτῷ, 
χαθ᾽ ὅσον οἷόν τε φανερώτερον, Τοῦ δὲ λαθεῖν ἕνεκα 
εἰς τόδς τὸ σχῆμα μεταθαλεῖν ἐμαυτὴν, ἐξ οὗ μοι 
προσγέγονε Θεοῦ πάντως οὕτω συνευδοχοῦντος, τὸ 
xai σὲ διὰ βίου παντὸς ὁρᾷν, καὶ παρὰ σοὺ μηδὲν 
πρὸς τὸν τῆς ἀσγήσεως ἀγῶνα, πάρεμποδίζεσθαι “ 
καὶ νῦν παρεῖνχί σε ὡς ἂν καὶ γερσὶ ταῖς σαῖς τὸ 
ἐμὸν τάφῳ παρχδοθῃς λείψανον, Οὕτως εἶπε, καὶ τῷ 
Κυρίῳ εὐθὺς παρέθετο τὴν ψυγήν, 

1.5, Ὁ δὲ τῷ ἀπροσδοκήτῳ τοῦ πράγματος ἐχ- 
πλαγεὶς dmvou ὡσεὶ νεχρὸς κατέπεσεν ἐπὶ γῆν, ὡς 
ὕδατι τὸν ᾿Αγάπιον τὸ τούτου περιῤῥαντίσαι πρόδε 
cov, xai ἀνχχτησάμενον ἐρωτᾷν, τί παθόντα λει- 
ποθυμίᾳ περιπεσεῖν * τὸν δὲ φάναι τοιούτων εἰς θέαν 
παιραδόξων ἐλθεῖν, ὡς ἐφίεσθαι χαὶ τὸ ζῇν εἰς τάχος 
ἀπούχλεῖν, Εἴτα διαναστάντα xai τῷ ἁγίῳ ἐκείνῳ 
λειψάνῳ περιχυθέντα δάχρυσί τε αὐτὸ χατχιδρέχειν, 
xai ὀδυρμοὺς ἀφιένχι ἡδονῇ συμμιγεῖς, Καὶ ot μοι] 
τέχνον, βοᾷν, γλυχύτατον, διὰ τί σχυτήν μοι μὴ πρὸ 
πολλοῦ ἀπεκαέλυψας ; διὰ τί μὴ συνεργατὴν μὲ τῆς 
σῆς προθέσεως συμπαρείληφας ; oi μοι τί πέπονθα ; 
πῶς ἀγνόημα τηλικοῦτον ἡγνόησα ; πῶς οὐχ ἥδειν 
ἔχων ἐν χερσὶ τὸ ζητούμενον ; τί πάθω ; ἑορτάσω 
ταύτην τῇ» ἐξ ὀσφύος μου τοιχύτην ὁρῶν ; ἢ θρηνή- 
σω σπλάγχνοις νιχώμενος πατριχοῖς ; ἀλλὰ θρηνεῖν 
o) χαλὸν τοὺς μετὰ τὴν ἐνθένδε ἀπαλλαγὴν πρὸς 
κρείττονα πορευομένους διχγωγῆν, χἄν ἥ φύσις τῶν 
οἰεείων ἀντεχομένη τοῦτό με χαιαναγκάζτι, ποιεῖν" 
πλὴν ἀλλὰ θρηνοῦντα μὲ χαρὰ διαδέχεται τοὺς τῶν 
ὄχχρήων «κρουνοὺς ἀνχστέλλουσα, xal τὴ) ἐνθένδε 
μετάστασιν πείθει τὸ τάχος ἐπιζητεῖν, Οἵδα γὰρ ὡς 
ὀψομαί τε αὐτὴν xat ὀφθήσομαι Θεοῦ φιλενθρώπίας 
τοῦτο διδούσης, xal εἰς τὸν αἰῶνα συζέσομαι τῇ ἐξ 
ἐμοῦ μὲν γεννηθείσῃ, αὐτῷ δὲ ζησάσῃ, καὶ τὴν μα- 
καρίαν παραθεμένῃ ψυχήν. 


IE'. Τούτοις τοῖς ῥήμασι τὸ πᾶν τοῦ δράματος 
συνεὶς ὁ ᾿Αγάπιος, σὺν βοῇ καὶ θαύματι διχγγέλλει 
τῷ ἡγουμένῳ tt xai τοῖς ἀδελφοῖς, Οἱ δὲ ἄλλος 
ἄλλον φθάνειν ἠπείγοντο τὸ χαινὸν χαὶ ξένον τῆς 
ἀχοῆς ἐχπληττόμενοι, xai πρῶτος ἕκαστος τὸ τι- 
μιώταχτο, ἔσπευδε περιπτύξασθχι λείψανον. Ὧς δέ 
τις τῶν ἀδελφῶν τὸν ἕτερον ὀφθαλμὸν πηρωθεὶς 
προσῆλθε, καὶ αὐτὸς ἀσπασόμενος, φωτὸς ἔτυχε 
παρὰ τῆς φωτὸς τοῦ θείου ἠξιωμένης, καὶ τοὺς Odo 
εἶχεν ἀπαθεῖς ὀφθαλμοὺς, μαρτύριον γενόμενος &xpi- 
δὲς τῆς αὐτοῦ πίστεως, xal ἧς ἐκείνη χατηξιώθη 
μακαριότητος. Οὐχέτι οὖν ταφῆς οἱ παρόντες ἐμέ- 


1 A--— am wm 2  2anda mo ὁδ6ὁἐΗέ 


321 


VITA B. APOLLINARIS VIRGINIS. 


329 


pvnveo, ἀλλὰ ταύτης ἐπ:ιλαθόμενοι, δοξολογίᾳ, xx: A ejus obliti, glorificatione et admiratione divisi 


θχύματι μετὰ yap3;: ἐμερίζοντος ὋΨ: δὲ xxi μόλις 
αὐτὸν εἶντι τὸν θησαυρὸν, καὶ μετὰ τὴν τατὴν, 
λογισάμενοι, τοῖς τῶν πατέρων μνήμασι ταύτην 
ἐγκατατίθενται, φωτὶ θείῳ τὸ πρόσωπον περιλαμ- 
πομένην. Ὃ μέντοι ταύτης πατὴρ οὐδὲ ἀποστῆναι 
prt ταῦτά τῆς μονῆς ὅλως ἔχρινε' τοσοῦτον δὲ 
μόνον ἔχχωρήσας, ὅσον διχνεῖμαι τὰ ὄντα πένησί τε 
xil ἐχχλησίχις, χαὶ τοῖς ἄλλως εὐσεδὸς TOi, xil 
τῶν ἐπιτηδείων μὴ ἱχανῶς ἔχουσι, τινὰ δὲ xal τῷ 
ποινοδίῳ χιθιερῶσαι, τὸ ἑξῆς ἑχυτὸν φέρον συν- 
τάττει τοῖς ἀδελφοῖς, χἀχεῖνος τὸν ὑπόλοιπον yoó- 
νὸν τοῦ βίο) διατελεῖ ἐπὶ τῆς ψιάθου τε xxi τῆς 
κέλλης τῆς Εὐφροσύνης χαταχλινόμενος, χαὶ μέγα 
τοῦτο slc εὐφροσύνην τιθέμενος, 


IG" Ἔτη οὖν δέχα xal αὐτὸς τῷ γοινοδίω τούτῳ 5 


διαγαγὼν, καὶ πολιτείαν ἀκριδείας πλήρη διηνυχὼς, 
μετέστη πρὸς Κύριον, τὸ τούτου σῶμχ ἐχόμενα τοῦ 
τῆς θυγατρὸς αὐτοῦ τιμίου σώμετος ἐπισχήψας xa- 
«αταθῆναι" ἱκανὸν τοῦτο καὶ μετὰ θάνατον λογισά- 
μενος παραμύθιον χωφῇ xóvtt χαρίζεσαθχι σώματος 
ἔχώτητα κοθουμένου, εἰς μυήμην διηνεχῆ καὶ 90- 
ἔχν τοῦ ταῦτα οὕτως οἰκονομηκότος Θεοῦ ᾧ πρέπει 
πᾶσε δέξσ, τιμὴ, «αἱ προσχύνησις, νῦν ^al ἄεὶ, xàl 


εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν χἰώνω". ᾿Αμήν. 


erant cum letitia. Cum aulem vix tandem repu- 
tasset, eliam post sepulturam eumdem esset the- 
saurum, illam deponunt in monumentis patrum, 
luce divina in face illustratam. Ejus autem pater 
ne cogitavit quidem discedere a monasterio. Cum 
autem solum tantum recessisset, quantum satis 
esset ad suas facultates dividendas pauperibus οἱ 
ecclesiis, et iis qui alioqui pie vivunt, et. non 
habent ea qua sunt necessaria ; uti tamen aliqua 
consecraret cenobio, se deinceps refertin nume- 
rum (ratrum, et illic reliquum vite tempus tran- 
sigit, in storea et cella Euphrosynes recumbens, 
el id esse magnum ducens ad lxtitiam. 


XV. Cum ergo ipse quoque decem annos trans- 
egisset in monasterio, el vitam peregisset accura- 
tam et perfectam, migravit ad Dominum, cum 
jussisset. suum corpus deponi prope filiam, hoc 
eliam post mortem ducens esse satis solatii, 
surdo pulveri corporis largiri propinquitatem 
ejus, quod desiderat, ad perpetuam memoriam et 
gloriam Dei, qui hzc sic dispensavit. Quem de- 
cel omuis gloria, honor et adoratio, nunc et in 
secula seculorum. Amen. 








VITA 
BEATJE APOLLINARIS VIRGINIS. 


(Anno 400.) 


[Apud Surium ad diem 5 Januarii, tom. 1, pag. 41. Textum Graeeum non invenimus.] 


I. Imperante in primis pio imperatore Ánthe- C lestia, quod eam vellet jungere matrimonio. Cum 


mio (2), imperatoris filio, qui habuit duas filias : ex 
quibus una habebat spiritum immundum, altera 
autem ab ineunte etale vacabat eeclesiis,mart yriis 
et orationibus. Erat vero ejus nomen Apollinaris. 
Cum ea antem esset zelatis legitime, querebant 
ejus parentes eam marito conjungere, ea vero nole- 
bat. Dicit vero quodem die suis parentibus: Cupio 
ire monasterium. Ei autem dicunt parentes : Volu- 
mus te marito conjungere.Ea vero dicit cis : Nolo 
conjungi marito, sed spero fore ut quomodo Deus 
sanctas suas virgines custodiit impollutas, me quo- 
quo in suo timore custodiat impollutam. Novum au- 
tem et admirabile videbatur parentibus quod cum 
esset id statis, talia diceret, Deum desiderans. 
Rursus eos rogabat, ut unam adducerent mona- 
cham, ut eam doceret psalterium et legere. 

II. Imperator autem non parva affectus est mo- 


ea aulem persisteret et arrhas nollet accipere, ei 
dicunt ejus parentes : Quid vis, filia Ea vero dicit 
eis: Rogo vos, ut ine ad Deum adducatis, ut mete 
virginitalis mercedem accipiatis.llli autem cum vi- 
dissent ejus mentem esse adeo firmam et immobi- 
lem, eta Deo adeo fuisse amatam, dicunt ei : Spe- 
ramus, filia, fore ut fiat Dei voluntas. Paucis vero 
post diebus adduxerunt ad eam monachas, 408 
eam docuerunt Psalterium et legere Scripturas. 

II[.Quodam autem die cum uterque considerent, 
ea dicil parentibus: Rogo vos ut me dimilalis in 
loca sancta,ut orem et adorem sanctam resurrec- 
lionem et crucem venerabilem. Illi vero non habe- 
bant propositum dimittendi eam, quoniam eam 
magis amabant, quam sororem ejus, quie vexa- 
batur. Cum autem interjecto aliquo spation tem- 
poris ea eis essel molesta, jussit imperator, ut 


(3) Fuit hie Anthemius Anthemii imp, avus, Theodosii junioris in pueritia moderator, 


323 


MENSIS JANUARIUS. 


324 


ad eam deferrentur pueri et ancillae, et aurum et A tabat.In eo autem loco,in quo habebat domum,in- 


argentum, el ei dicunt : Accipe, filia, et recede : 
imple votum tuum. Deus enim vult te suam esse 
servam: eaque in navem imposita, lis pueris con- 
sequentibus,dixerunt ei: Filia, memento nostri in 
sanctis locis. Ea vero dicit: Quomodo mihi satisfe- 
cistis, vos quoque in die malo liberabit Dominus, 
et parentibus valere jussis, ccepit navigare. 
IV.Cum autem paucis diebus pervenissent Ásca- 
lonem, paucos dies illic manserunt propter maris 
jactationem. Ipsa vero orans in omnibus ecclesiis 
et monasteriis, eis quoque exhibehat, qua erant 
necessaria. Aliquot autem post diebus, cum inve- 
nissemus comites, venimus in sanctam civitatem. 
Cumque in quemdam locum dive: tisserius propter 


venit unam vetulam, cui praebuit modicam bene- 
dictionem, οἱ dixit ei : Accipe, soror, et abi in 
ecclesiam, et eme mihi unum lebetonariui mo- 
nasticuim, et similiter humerale, et cucullam, et 
accipe etiam cingulum. Abiens vero vetula ei hac 
in re inservil. Cum ea autem attulisset, ei preca- 
ta est dicens : Deus tu. adjuvet, Mamma. Cumque 
accepisset, occultavit propter pueros. Quanio au- 
tem voluit egredi ad sanctum Menam, iis omni- 
bus manumissis, dedit eis id quod erat ad victum 
necessarium, et eos dimisit. llli vero ei bene pre- 
cali recesserunt. 

VIII. Cum autem secum accepisset eunuchum 
unum, et unum senem, navi venit in Lemnam. 


nostras sarcinas, puerosque οἱ ancillas, qui una g Cumque pervenissent ad zdes Philoxeni, didicit is 


erant,paululum requievimus.Eis autem dixit beata 
Apollinaris: Àgite, adoremus beatam resurrectio- 
nem el venerandam crucem. Porro autem eis 
orantibus,ea orabat pro suis parentibus.Cepitque 
benefacere iis, qui opus habebant. Ibant vero as- 
sidue ad monasteria virginum perennium, et ad 
eos, qui vitam agebant monasticam, et suppedita- 
bat eis, quz erant necessaria. 

V. Quodam autem die dicit uni ex iis quicum ea 
versabantur: Volo vos, si Deus velt, liberare. Hoc 
autem audito, affecti sunt molestia. Illa itaque dixit 
eis : Nesitisanimo anxii. Si Deus enim quid com- 
pup.it meam humilitatem, praebebo ad vos alen- 
dos. Cumque ii accipissent ejus benedictionem, 
ei ingentes gratias agebant. Cum vero recessis- 
sent, abiit cum iis, qui ei remanserant, ad Jor- 
danem: et illic rursus prebuit iis, qui opus habe- 
bant. Cumque illinc profecti essent, rursus ve- 
niunt in sanctam civitatem. 

VI.Elopsis sutem aliquot diebus, cum suam com- 
plesset orationem, dicit eis qui una cum ea erant: 
Fratres mei, volo vos quoque liberare. Sed nunc 
eamus ad Alexandriam usque et sanclum Menam 
adoremus.llli vero dixerunt:Ut jubes,domina.Cum 
descendisset autem Ascalonem, distribuit in via iis, 
qui opus habebant: inventoque navigio, quod ibat 
Alexandrism,eo navigarunt. Audivit autem is,qui 
eral praeses eo tempore, et misit ad eam adoran- 
dam. Ea vero non passa est, sed noctu venit in 
praetorium, et adoravit presidem et ejus uxorem. 
Illi vero ad pedes ejus procidunt, dicentes: Quz- 
sumos, domina, cur sir fecisti? Nos misimus qui 
venirent ad tuos pedes, et tu, domina nostra,veni- 
81] ad nostros pedes ? Ea vero dicit eis : Vultis 
mihi rem gratam facere? Dicunt ei:Certe, domina. 
Ea vero dicit eis: Ditmnittite me, quoniam volo ire 
oratum ad sanctum Menam. Illi autein cum prz- 
claris donis eam dimiserunt. Ea vero accipiens, 
omnia distribuit pauperibus. 

ViL.Cum autemin civitate mansisset paucos dies, 
ibat ubique in monasteria, et assidue eis suppedi- 


(3) Nota antiquum morem veuerandi sepulcra sanctorum. 


qui erat illic Paramoaarius; venitque cum magno 
apparatu, dicitque εἰ procidens: Domina mea, 
ubi jubes me manere donec ascenderis, et tuam 
feceris orationem ? Ipsa vero eum rogavit cum sa- 
cramento,ut nihil ad seafferrelur. Dicit autem ei: 
Fac officium charitatis. Affer ad me quatuor ani- 
malia,ut ascendens adorem sanctum Menam. llle 
autem die sequenti adduxit animalia.Ea vero dixit; 
Crede Domino, eis non insidebo,nisi eorum mer- 
cedem dedero. Cum dedisset plusquam dari con- 
suevisset, valedixil ceconomo. lpse autem reces- 
8it, accepta ab ea benedictione. 

IX. Cum ea autem ascendisset, fecit. ut agaso 
eliam alterum animal ascenderet. Cumque perve- 
nissentad sanctum Menam,(3)ejus venerabila mo- 
nimentum adoravere Audivit autem cconcmus, et 
venit in clero ad eam adorandam. llla vero ex eo 
affecta est molestia. Nolebat enim cognosci, ceco- 
nomus aulem eam rogabat, dicegs : Domina, 
jube in domo mea. Ea vero dicit ei: Ego volo 
unum diem manere in ecclesia, donec me Deus 
dimiserit eo, quo um abitura, misitque ad eam 
sancti benedictionem.Distribuit autem iis,qui opus 
habebant. Post tres vero dies dicit cconomo : 
Fungere officio charitatis.Prebe mihi unam lecti- 
cam, ut abeam et adorem Patres Scetis. Is autem 
accersito uno lecticario, dixit ei: In nomine Dei 
affer ad me lecticam. Ille vero dixit: Jussisti. 
Beata autem adducit ad se puerum, qui ei reman- 
serat, et benedictione ei data, eum quoque dimi- 
sit, dicens: Ora pro me. 

X. Cum sequenti autem die venissel lecticarius, 
mansit donec fuit vespera. Cumque valedizisset 
cconomo et puero, ascendit in lecticulam, habens 
intus vestes monachicas, et fecit ut pone ascende- 
ret eunuchus, ante autem lecticarius. Cospitque 
beata orare,cum essel intus,eta Domino Deo petere 
auxilium. Circa mediam autem noctem pervenit ad 
paludem prope fontem, qui usque in bodiernum 
diem dicitur Fons Apollinaris. Cumque lectice 
pelles aperuüisset, Dei providentia invenit ambos 





325 


VITA B. APOLLINARIS VIRGINIS. 


326 


dormientes. Cumque se vestibus exuisset munda- Α sent preces, sederunt. Eam autem rogavit abbas 


nis induit se monasticis,dicens : Qui dedisti prin- 
cipium, ut hunc sanctum assequerer habitum, 
fac me dignam,ut eum ad finem perducam con- 
gruenter tus$ voluntati,Domine.Cumque se signas- 
set, dejecit se e lectica, et ingressa est paludem. 
Deus autem cum vidisset ejus in ipsum charita- 
tem, effecit ut quandiu vixit,ad nutrimentüm ei 
palma suffecerit. 

XI. Cum autem lecticarius et cunuchus excitali 

essent, et cognovissent eam non esse in lectica, 
valde sunt admirati.Invenerunt enim vestes, quas 
ferebat,in lectica ; redeuntesque venerunt ad àan- 
ctum, et ceconomo de ea retulerunt, ejus quoque 
vestes ei ostendentes.Stupefactusque, in civitatem 
ingressus est cum lecticario et eunucho,et exposue- 
runt prassidi rem universam.Przses vero perterri: 
tus,scribit epistolam ad patrem ejus imperatorem, 
significans ei omnia consequenter, missis eliam 
ejus vestibus. Accepla autem ejus epistola et lecta, 
flevit amare. Cum vero vidisset etiam vestes filia, 
magis suis caligavit visceribus,el coepit flere cum 
waire ejus, et toto senatu. Postea autem quieve- 
runt, Deo agentes gratias. Dixit vcro imperator : 
Deus qui eam elegisti, confirma eam in tuo timore. 
Cum omnes ergo rursus flevissent, quidam ex iis 
dixerunt imperatori : Revera, domine, ea est filia 
pii imperatoris, ea est filia tu potenliz. Hinc ma- 
gis apparuerunt tua bona opera. Cumque ea di- 
xissent, et his plura, omnes pro ea orabant. 

XII.Cum beata autem multos annos mansisset in 
palude,et strenue decertasset adversus diabolum, 
evasit ejus corpus tanquam pellis testudinis. Exe- 
sum enim fuerat a culicibus. [Ipsa autem consum- 
pta fuerat ab abstinentia,e! a regula quam seipsam 
docuerat. Quando vero Dominus Christus voluit 
eam facere dignam corona sanctorum Patrum fecit 
ut ea egrederetur e palude. Ignorabatur autem ab 
omnibus,eam esse feminam, sed putabatur eunu- 
chus. Apparuit vero ei in somnis, qui dicebat. Si 
quis le interrogaverit,quomodo voceris,dic, Doro- 
theus.Cum esset autem mane, occurrit ei sanctus 
Macarius, et dicit ei : Benedic, Pater. Illi autem, 
data sibi invicem charitate, ambulabant in solitu- 
dine.Interrogavit vero Dorotheus, dicens : Pater, 
quis es ? Ille autem dixit: Ego sum Macarius.Is ve- 
ro dixit : Fungere officio charitatis : sine me habi- 
are cum fratribus. Prebuit autem ei quoque cel- 
lam protinus. Totum ergo diem et noctem intense 
offerebat Deo supplicationes.Cepit autem eam ten- 
tare diabolus nocturnis visionibus. Beata vero illa 
vehementer adversus eum decertabat,ne declara- 
rel se esse mulierem.Se autem supra modum exer- 
cebat, neque ecclesiam relinquebat,nec regulam, 
noctu diuque Deum orans. 

XIII. Quodam autem die abbas Macarius venit 
in ejus cellam,et dicit ei: Fungere officio charita- 
tis, bone frater : emitte nobis preces. Illa vero 
dieit : Pater,egoa te volo benedici. Cumque fecis- 


Macarius,dicens: Dic, milii,frater,undenam venis, 
et quod est libi nomen ? Illa vero dixit: Vocor Do- 
rotheus,et cum audiissem de sanctis,qui hic sunt, 
Patribus, volui una cum eis habitare, si sim di- 
gnus.Dicit aulem ei rursus senex : Quodnam opus 
facis ! Ea vero dicit : Faciam, si quid me jubes. Is 
autem ostendit ei, ut faceret catenam. Deus vero 
volens ostendere ejus animi fortitudinem,non de- 
claravit abbati Macario eam esse feminam, sed is 
tanquam virum eunuchum eam esse putabat. Mul- 
las autem curaliones Deus per eam peregit. 
XIV. Processu autem temporis damon,qui est 
bonis infestus,aggredilur ejus sororem,quse vexa- 
batur a d:emone : eratautem cum imperatoribus. 


p Cepitque eam daemon lacerare,et dicere : Nisi me 


acceperilis, et tuleritis in solitudinem, ex ea non 
egrediar. Volebat vero daemon ejus sororem con- 
vincere, quod esset femina. Deus vero obstruxit 
demonem,ne ea diceret. Puellam autem valde ur- 
gebat daemon,ut iret in solitudinem.Qui-dam vero 
ex proceribus consulunt imperatori,ut eam mitlat. 
Tunc imperator dimisit eam cum magno comitatu 
od Patres in solitudinem. Cumque ii venissent in 
Szelim,novit sanctus Macarius, propter quamnam 
causam adsint in illo loco, eisque progressus ob- 
viam, excepit eos,et dixit : Quid huc acceditis, o 
filii? Illi vero dixeruut : Noster imprimis pius im- 
perator Anthemius misit filiam suam,ut per Deum 
curetur el preces vestras. Cum eam autem aecce- 
pisset a cubiculario, deduxit eam ad abbatem Do- 


C rotheum, et dicit ei: Fungere officio charitatis : 


Quoniam est filia imperatoris, et opus habet pa- 
trum precibus et vestris. Ora pro ea, ut curetur. 
Hzc est enim merces tua. 

XV.Hzc autem cum audiisset, ccepit flere,et di- 
cere : Quisnam ego sura peccator, quod de me ta- 
Iem concepistis opinionem?flexisquegenibus dice- 
bat : Concede mihi,Pater,ut mea peccata defleam: 
nam inulta sunt.Ego enim sum imbecillus,plane- 
que rudis et ignarus ad hanc rem. Dicit ei abbas 
Macarius : Annon sunt etiam alii Patres, qui per 
Deum signa faciuni?Sed tamen ha;c remansit mer- 
ces.Illa vero dicit: Fiat Dei voluntas, et mota pa- 
nitentia, eam accepit in cellam,et novil eam esse 
sororem ,flensque conquievit. Eam autem amplexa, 


p dixit : Bene venisti soror. Dei vero opere fuit os 


obstructum demoni, ne argueret ancillam Dei, 
quod esset femina. Cum autem da:emon eam diu 
affligerel, per preces eum domuit. 

XVI Quoram autem die demon coepit eam affli- 
gere. llla vero exsurgens, manus suas extendit in 
coelum,et flens Deosupplicavit prosua sorore.Tunc 
clamans dieinon,dixit magna voce : O, vi pulsus a 
te egredior. Eaque prostrata,est egres:us.Cum eam 
aulem accepisset, fert sanam in ecclesiam ad Pa- 
truin pedes,dicens : Ignoscite mihi,quod inter vos 
peccarim. Illi autem data pace, vocarunt homines 
imperatoris,et eis tradiderunt sanam imperatoris 


327 


MENSIS JANUARIUS. 


328 


filiam. Qui, adoratis omnibus Patribus, profecti A Adduxerunt autem suam sororem,et dixerunt ei : 


sunt ad imperatorem. Fuitque magnum gaudium 
jn civitate propter filiam imperatoris, Deumque 
glorificaverunt, videntes magnam puelle modes- 
tiam. Beatus autem Dorotheus se magis liumi- 
liavit, supra modum exercens. Fuitque perfectus 
signifer. 

XVII. Diabolus autem rursus subit filiam impe- 
ratoris, οἱ facit ut przegnans appareat. Copitque 
imperator affici magno d»lore,et eam interrogavit, 
dicens : Ex quo es pregnans ? Ea vero illic nihil 
aliud respondit, nisi hoc solum : Nescio unde-- 
nam hoc mihi acciderit. Imperator vero eam ma- 
gis examinabat, Tunc ei Satanas hanc suggerit 
cogitationem, quod monachus, qui eam circum- 
ducebat, ipse eam pregnantem reddiderit. Tunc 
magna ira repletus imperator, misit ad perden- 
dum eum locum. Cum autem principes quam ce- 
lerrime abiissent in. Scetim, quierunt intelligere 
ea, quB. illic fiebant, dicentes : Date nobis mo- 
nachum, qui pregnantem reddidit filiam impera- 
toris. Dei vero sanctus Dorotheus his verbis au- 
ditis, in medium processit, dicens : Ego sum. 
Afflicti sunt autem sancli Patres, et dixerunt : 
Nos quoque tecum ibimus. Es vero dixit eis : 
Domini mei, solummodo orate pro me, speroque 
in Deo, et in vestris precibus, fore ut cito vos 
adorem, et abeuntes in ecclesiam, venerunt cum 


Nostine hunc? Illa vero respondens, dixit : Re- 


vera hic est ille eunuchus, qui post Deum me sa. 


navit, et procidens ad ejus pedes,rogavit eum de 
suo utero. Qui cuin. eam erexisset, et ejus utero 
manus imposuissel,eam sanam reddidit.Cum hoc 
autem vidissent, admirati sunt,et Deum glorifica- 
verunt.Dixerunt itaque : Vere heec est filia nostra 
Apollinaris. Fuit autem fletus cum gautio in aula 
imperatoris. 

XIX. Cum autem paucos dies versata esset apud 
parentes,omnia eis narravit. Quee cum audissent, 
Deum laudarunt. Rogarunt vero eam, ut cum eis 
maneret, sed ^on tunc persuaserunt. Propterea 
autem quod ei promiserant, eam cum multis la- 
crymis emiserunt. Rogavit autem parentes suos, 
ut pro se orarent. Ill; vero ei dicunt : Deus cui 
fuisti desponsa, ipse perficiet. tecum misericor- 
diam. Memento autem nostri, filia, in sanctis tuis 
precibus. Quam cum amplexi essent, ipsam di- 
miserunt. Voluerunt autem ei dare pecuniam ad 
usus l'atrum, sed eas non accepit,dicens : Patres 
mei non habent opus pecuniis hujus mundi, ne a 
bonis excidaius colestibus. Factisque precibus, 
dimiserunt suam filiam letan!em et exsultantem. 
Cum ea autem venisset in Scetim, susceperunt 
eam fratres et patres, et Deum laudaverunt,quod 
rediisset frater eorum sanus, et diem festum ei 


toto conventu fratrum, factisque precibus simul C fecerünt. 


egressi sunt, deducentes abbatem Dorotheum. 
Sciebat enim abbas Macarius, in iflo nil esse 
mali. 

XVIII. Cumque ii pervenissent ad imperatorem, 
procidit ad ejus pedes abbas Dorotheus, dicens : 


XX .Paucis autem post diebus,quando cognovit 
se esse e mundo exituram, dicit abbati Macario : 
Fac officium charitatis. Si contigerit me e vita 
excedere,ne me componant monachi. Is vero dicit 
ei: Quomodo potest hoc fieri ? Ea autem consum- 


Rogo tuam pietatem ut cum silentio audiat detua — mata,venerünt sancti Patres, ut sanctum ejus cor- 
filia. Eamus seorsum,et ego vobis narrabo omnia. pus lavarent.Viderunt autem eam esse sexu femi- 
Non est enim ei allatum vitium, nec habet quid-  nam,et exclamarunt,dicentes: Gloria tibi,Christe, 
quam mali, absit! Postquam autem iverunt seor- qui multos habes sanctos occultos. Admiratus est 
sum ipsa et parentes ejus, dixit eis : Per Domi- autem abbas Macarius, quod hoc sibi non fuisset 
num promittite mihi, quod si cognoveritis veri- revelatum.Una vero nocte videt visionem, que ei 
tatem, dimittetis me in locum meum. Quod cum dicit : Ne angaris propterea. Oportet enim te co- 
ei promifissent imperator et ejus uxor,dixit eis : ronari cum sanctis Patribus, qui sunt a seculo. 
Qui post Deum sanam fecit filiam vestram, est g Tunc ei narravit vitam,et nomen beate. Allatisque 
mea humilitas per l'atrum preces. Illi vero his sanctis ejus reliquiis,eam posuerunt ad orientem 
auditis obstapefacti, mansere muti, et attoniti, sanctam ecclesim,in antro abbatis Macarii cum gau- 
Kis autem dixit: Ego vos de hac re faciam cer- dio et gloria usque in hodiernum diem,per Deum 
tiores, et aperto collo sui colobii, ostendit suas οἱ sanctos Patres: et post sancte dormitionem 
mammas, et dixit : Pater,ego sum tuo filia Apol- peraguntur curationes, gratia et clementia Domi- 
linaris. Quod cum audissent ejus parentes,obstu- ni nostri Jesu Christi. Cui gloria et potentia in 
puerunt, et multe» fusze sunt in illo die lacrymas. — szecula. Amen. 


τ εἴν Mega. 


ἜΞΞΞΤ τ τ τ τ τ -- --- -----------------...--.---.-------------........ 
DE S. SYMEONE STYLITA. 


(Anno 460.) 


[Acta SS. Bolland. Januarii, tom. I, die 5.] 


$ I. Symeonis Stylitee senioris celebre nomen. A incluus,in hebdomada cibum semel capiens, pane 


Tres Symeones Stylitas fasti ecclesiastici exhi- 
bent.Senior ejusque instituti primus parens 5 Ja- 
nuarii colitur a Latinis, a Gracis 4. Septembris. 
Fallitur enim Baronius dum seribit ejus natalem 
agi 24 Maii, Menolog.cardinalis Sirleti temere se- 
culus, in quo cum de juniore Symeone eo die aga- 
tur, illad non recte adjicitur, res ab eo gestas a 
Theodoreto Cyri episcopo literis traditas esse : 
constat enim Theodoretum multo ante vita func- 
tum esse, quam junior Symeon nasceretur. Alter 
igilur Symeon Stylita in monte mirabili, in Marty- 
rologio Romano relatus 3 Septembris, colitur a 
Graxis 24 Maii, quo die de illo pluribus agemus. 
Tertius ab iisdem Graecis celebratur 96 Julii,voca- 


turque presbyter et. archimandrita ; idem fortas- P 


sis, qui a Joanze Moscho cap. 57 Prati spiritualis, 
sivo libri x de Vitis PP. fulmine ictus memora- 
ur. 

2. Seaiorem ita celebrat Martyrologium Roma- 
num 5 Januerii : 4 Àntiochis S. Symeonis mona- 
chi, qui in columa stans multos annos vixit, unde 
et Stylitte nomen accepit : cujus vita et conversatio 
exsütit admirabilis. » Eadem fere habent Beda, 
Hrabanus, Usuardus, Bellinus; et fusius Ado, Not- 
kerus, aliique. Menologium Grecorum 1 Septem - 

15. : «Commemoratio S. P. N. Symeonis Stylitze, 
qui fait sub imperatore Leone Magno,et Martyrio 
Àntiochene urbis pontifice,a provincia Cilicim ex 
castello Sesan: qui monasticam vitam ingressus in 


herbarumque radicibus et aqu: potu victitabat. 
Qua admirabili abstinentia et sanctitate vir,multis 
etiam miraculis clarus migravit ad Dominum.» Ve- 
rum unde didicit Galesimus cava columno inclu- 
sum fuisse? Contrarium patebit ex $ sequenti. Nec 
semel in hebdomada cibum capiebat, nisi in prin- 
cipio ν 5 monastica ; sed quadragesimo demum 
die, ut in Vita dicetur. 


8 II. Stylito unde dicti. Que columna forma. 


4. Opere pretium est, dum de Stylitis agimus, 
qua vocis notio,qu& columna forma fuerit,expo- 
nere.Príus ita breviter exsequitur Rosweydus noster 
in Notationo ad S.Symeonis Stylitee vitam : « Du- 
citur a grammaticis et στῦλος αἱ στήλη ab eadein 
origine ἴστημι, 560. Suidas : Στυλίτης, ὁ ἐπὶ κίονος 
ἰστάμενος, « Stylita, qui columnam insistit. » Quis 
primus aped Romanos super columnam cellulam 
struxerit,docet nos Asconius inCiceronis oraulonem 
in Q. Cacilium,que Divinalio in Verrem dicitur: 
« Menius cum domum suam venderet Catoni et 
« Flacco censoribus ut ibi basilica &dificaretur, 
« exceperat jus sibi unius columna, super quam 
« tectum projiceret ex provolantibus tabulis, unde 
« et ipse et posteri ejus speclare munus gladiato- 
« rium possent,quod etiam tum in foro dabatur : 
« unde ab eodem Menio dicta. sunt Maniana. » 
Festus : « Mzniana cdificia a Mznio sunt appel- 
«lata : is enim primus ultra columnas extendit 
« ligna, quo ampliarentur superiora. » Glossa : 


columnam ascendit; in qua quadraginta septem C « M»nianum, ἐξώστρα, Menianus, ἐχθέτης, » Hiec 


annos stetit,el mullis per eum editis miraculis in 
pace quievit. » Eadem habent eo die Mena, et 
Gracorum Anthologion a Clemente VIII approba- 
inm.Christophorus Patricius et Proconsul Mityle- 
| Bus in epitome Monologii eodem die : Συμεὼν 
ἀνυμνείσθω μοι οὗπερ στῦλος τὸ γνώρισμα. « Lau- 
dalur a me Symeon, cujus insigne columna. » 
3.Franciscus Maurolycus,in Hartyrologlo ad5Jan. 
ita de eo scribit : «Apud Antiochiam S. Symeonis 
Styli admirabilis : nam in puteo sicco pluribus 
annis,in columna per anuos quadraginta stans su- 
per unum pedem vixit. Defunctum etiam aves de- 
fleverunt.» Sed fallitur Maurolycus,quod in puteo 
sicco existimet pluribus annis vixisse,ubi pauculis 


Rosweydus. Eadem fere habet Raderus Viridarii 
parte ru, cap. 4, deStylitis, qui addidit : « Στή- 
λη erat, proprie cippus sepultorum tumulis imposi- 
tus, cum inscriptione. » Moxque subdit, στήλαις 
ignominice causa nocentium facla inscribi solita, 
fuisseque quodammodo tabulas seu columnas pro- 
scriptionum. Unde λόγον στηλιτευτιχόν, et epistolam 
στηλιτευτιχήν pro scripto famoso accipi, quo rei 
crimina publice legenda proponuntur. 

5.De forma ita disserit idem Raderus: « Colum- 
narum, quas ego omnibus /Egypti prodigiosis py- 
ramidibus, elaboratis et pictis obeliscis, colossis, 
columnisque Trajani, propter ipsa quz supra illas 
fulgebant sidera antepono, forma fere fuit, ut ar- 


lantum diebus fuit:nequequod innuit,assidue pede D bitror, rotunda, altitudo varia.Auctor enim Styli- 


unonixusincolumnastetit,sed uno solum anno.Pe- 
trus Gelesinins: «Antioch S. Symeonis Stylitz»e mo- 
| nachi, qui in columnam cavam annis quadraginta 


1 PATROL. GB. CXIV. 


tarum Symeon primum columellam ascendit non 
nisi senum cubitorum (sive nomen pedum) mox 
duodenum,postea vicenum duum, postremo trice- 


14 


331 MENSIS JANUARIUS. 332 


num senum, sive, ut. Nicephorus et alii tradunt, ^ habet Nicephorus libro xiv,cap. 51, in quo error 


quadragenum.Modius seucella sive domicilium co- 
lumnis impositum,in quo consistebanl,in omnem 
partem binos cubitos seu tres pedes patebat,teclo 
nullo, ut libere celum omne contemplarentur,et 
omnibus injuriis cali expositi majorem haberent 
toleranti& segelem et messem. Januas habebant 
nonnulli,nullas alii,quod tempestatis violentia pa- 
rietis partem disjecisset.Scala admovebantur,cuin 
vel alii ad illos enitebantur, vel illi ad alios se de- 
mitterent,quod quidem vel nunquam, vel ad sumir.a 
Reipub. pericula devocali factitabant. Statione 
porro zterna se cruciabant : nec enim jacendi vel 
decumbendi spatium erat:jpoterant tamen sedere ; 
sedisse vero nusquam lego, nunquam puto. Nam 


in numerum irrepsit.Nam pro undetriginta., scri- 
bendum triginta.Qua putatio si vera est, non po- 
tuit pervenisse ad centesimum annum. Alioqui ne- 
cesse essel asserere eum,cum xLiv erat annorum, 
primum ingressum esse monasterium : quod non 
quadrat cum Vita hic ab Autonio scripta, quieum 
statim ab adolescentia ingressum esse monaste- 
rium scribit. 

8. « Exquo hiec Vitae summa colligitur : cum 
erat tredecim annorum, pascebal oves. [nde videtur 
ingressus monasterium, ubi vixit anno 1, inde 11! 
annis in clausura : post iv annis in columna cubi- 
lorum 1v : iterum xir annis in columna cubitorum 
xii,rursus xi] annis in columna cubitorum xx, post 


primus quadraginta diebus Symeon ad trabem se g iv annos in columna cubitorum xxx ; demum xvi 


alligari curavit, alterisque quadraginta mox liber 
absque adminiculo consistebat, medio corpore su- 
perne velut Ecclesiastes in ambone ezstabat.Etsi 
de omnibus non affirmarim.» Hactenus Raderus. 
De domiciliisupra columnam exzdificati mensura, 
idem testatur Evagrius lib. 1, cap. 13, vix duo- 
rum fuisse cubitorum, et Nicephorus lib. xiv, 
cap. 54. 


$ III. Sancti Symeonis Stylite ctas. 


6. De sancti Symeonis ztate hzc tradit Roswey- 
dus noster in Notatione ad ejus vitam lib. 1 De 
Vitis PP. «De tempore quo vixit, ex Theodoreto, 
inquit Baronius,ejus primordia colligi possunt,dum 


ait columnam jam incoluisse temporibus Meletii  ς 


episcopi ÀÁntiocheni, qui sub Valente imp. vixit, 
desiitque ab humanis eo anno quo celebrata est 
magna synodus Constantinopolitana, Siagrio et 
Euchario coss.,qui numeratur annus a Christo juxta 
veriores chronographos 381.Supervixit autem Sy- 
meon, ut ait Cedrenus, usque ad annum 4 Leonis 
Magni imp.,quod etiam colligitur ex Actis Danielis 
Stylite. Est annus is a Christo 460, qua ratione 
jam centenario major obdormisse dignoscitur. 
Apud Nicephorum in margine edit Paris. ann. 
1574 habetur vixisse Symeonem 103 annos : sed 
nihil tale in textu. 

7. «Evagrius summam Vita ejus severe acto ila 
colligit lib. 1, cap. 18 : Διέτριψε τοίνυν ἐν σαρχὶ 
τόνδε τὸν βίον, διαθλένων ἔτη ἕξ καὶ πεντήχοντα, 


annos in columna cubitorum xL.AÁtque ita exerci- 
tationis anni exsurgunt Lit, haud multum diffe- 
rentes a numero Evagrii. 

9. « Apud Theodoretum habetur,quod 1 annos 
mansit in primo monasterio: x annis in monasterio 
Heliodori : mt annos in vico Telanesso : xxvii 
annis in columna,in id tempus, quo Theodoretus 
ejus Vitam scripsit. Hic tantum habentur anni 
ΧΕΙ exercitationis : sed eo tempore adhuc vive- 
bat. 

10. « Cedrenus in Compendio historis ait, an. 
xxv Theodosii junioris eum columnam ascendis- 
se, eL an. iv Leonis vila functum. Ex quo inter- 
vallo juxta computum Annalium Baronii confi- 
ciuntur tantum anni 98. » 

11. Hactenus Rosweydus. Singula expendenda 
sunt. De Meletio, qui cum sancto Symeone egit, 
accepit Baronius ex Theodorelo cap. 96 Philothei 
ita scribente: e Postquam autem Meletius ille ad- 
mirabilis, cui tunc mandata erat cura episcopatus 
regionis Ánliochene civitalis, vir cordatus et pru- 
dentia clarus, et ingenii solertia ornatus, » etc. 
Ita vertit Gentianus Hervetus. Ast Albericus Lon- 
gus Salentinus : «Cum vero Meletius, qui tunc An- 
tiochen regioni prefectus erat .»Quibus ex verbis 
non liquido constat Meletium illum Antiochens 
sedis patriarcham fuisse, licel id clare asserat Me- 
taphrastes. Si jam inde a Magni Meletii (cujus vi- 
tam 12 Februarii dabimus) tempore, 1n columna 
stetisset Symeou, quomodo non ejus uspiam vel 


Ev μὲν τῷ πρώτῳ φροντιστηρίῳ, ἔνθα xà θεῖα xaz- Dsancius Joannes Chrysostomus, vel illius sequales 


ηχήθη, £n ἐννέα ^ ἐν δὲ αὐτῇ καλουμένῃ Μάνορᾳ, 
ἑπτὰ xal τεσσαράκοντα * ἔν τινι μὲν στενιυπῷ ἕτεσι 
δέχα τὸν ἀγῶνα διανύτας * kv δὲ χίοσι βραχυτέροις 
ἑπτὰ, καὶ ἐπὶ τεσσαραχονταπήχει, ἔτη τριακοντα : 
« [ste Symeones hoc severum vivendi genus in 
« carne traducens, vitam ad 56 annos propagavit. 
« Nam in monasterio, in quo primum divinas vi- 
« vendi praecepliones didicit, annos vixit mx. In 
« Mandra autem,sic enim vocatur,xLvii, atque ho- 
« rum annorum x in loco admodum angusto con- 
« fecit : in columnis brevioribus, vit, denique in 
« columna quadraginta cubitorum, xxx. » Eadem 


historici meminissent? Arbitror igitur hunc Mele- 
tium a Theodoreto laudatum,alterius fuisse sedis 
episcopum, in regione Antiochena. Nam preter 
Meletium illum Theodoreti collegam in conciliabu- 

lo contra sanctutin Cyrillum, qui fortassis ἃ minori 
aliqua sede sub Antiocheno patriarcha ad Neoce- 
sareensem fuit translatus, alius k»pe memoratur 
in synodo Chalcedonensi Meletius Larisse episco — 
pus, qui in ea synodo vices obiit metropolitse su -& 
Domni Apames Syrie n episcopi. Est autem La.— 
rissa urbs Cassiotidis, qua in provincia οἱ Antio — 
chia quoque est. Quanquam si hic Meletius fuit,nom x 





333 


YITA S. SYMEONIS STYLIT/E. -- PROOEMIA. 


434 


videtur tum Larissa adhuc episcopus fuisse, cum A in quatuor pedum columna 4,in duodecim cubito-- 


concilii Ephesini tempore,anno 531 episcopus La- 
risss esset. Julianus, qui eidem scliismaticorum 
conciliabulo subscripsit. Fuit fortassis chore[isco- 
pus patriarchi Antiocheni : nam et quosdam legi- 
mus concilio Chalcedonensi per chorepiscopos 
subscripsisse. Quod munus esset chorepiscopo- 
rum, exponit concilium Antiochenüm, anno Chri- 
sti 344, Marcellino et Probino Coss. ab Arianis 
episcopis celebratum, can. 8 et 10. ubi eos vocat 
τοὺς ἐν ταῖς χώμαις ἢ ταῖς γώσχις, ἢ τοὺς καλου- 
μξνους γωρεπισχόπους, « qui in vicis vel pagis 
consliluti sunt chorepiscopi, » ut habet versio 
Dion ysii Exigui. 

12. Si chorepiscopus ejusmodi fuit ille Theodoroto 


rum columna 12, in columna cubitorum 90, annos 
12, in columna cubitorum 30, annos 4, tandem in 
columna 40 cubitorum annos 16,sicque efficiuntur 
vitze 68 vel 69, monastica exercitationis 55 vel 56, 
qui ad numerum Evagrii propius accedunt : atque 
is numerus exprimitur in Latina vita cap. 8, n.53. 
Pauciores longe annos numerat Antonius in vita 
prima, quain e Grecis mss. dabimus ; sed aliquid 
mendum irrepsisse in comperto est. 


2 IV. Vitu S. Symeonis a quo scriptà. 


16. Vitam S. Symeonis scripsit Antonius ejus 
discipulus, quem Evagrius significat, cum lib. 1, 
cap. 13, ita scribit: Τούτου τὰς θεοστμμείας γέγραφε 


laudatus Meletius (ut omnino fuisse conjicio), jam g μὲν zai τις τῶ, αὐτοπτῶν Ὑξνομένων, γέγραφα δὲ 


collabsscit οδ΄ σἢ}} Baroniani fundamentum. Accedit 
quod Domnus Antiochenus, ut refert Nicephorus 
lib. xrx, e. 51, et Evagrius lib. 1, c. 13, ad Syimneo- 
nem venit, eoque viso consternatus est prz admi- 
ratione : unde conjicitur, non multo ante cepisse 
Symeonem in prealta illa columna inorari. At Do- 
munus, ut habet Baronius, an 432,ab eremo, invito 
S. Euthymio recessit,ul avunculum suum Joannein 
Àutiochenum patriarcham Mestorio faveutem con. 
verteret:anno deinde 436 ei in episcopatu succes- 
sit. Qus vero οἱ fuisset tanti stuporis causa, si 
jam annis quinquaginta stationem illam tenuisset 
Symeon? Quid ? quod ab eo tempore, quo rigidam 
illam abstinentia: rationem, sub Blasti aut Bassi di- 
sciplina,iniit Symeon,usque dum Plilotheum scri- 
psit Theodoretus, anni fluxerunt solum 28 ? Atqui 
annis minimum tribus anteillum cum Meletio con- 
gressum,eam assumpserat inediam.Ergo si Magnus 
Meletius is foit, jam sb anno 377 aut 378 numerandi 
illi erunt anni ; sicque anno Christi 405 vel 406 
scripsisse Theodoretum fateamur necesse est;quod 
ipsemet refellit,dum in epistola ad Eusebium An- 
cvre episcopum inter alia a se post synodum Ephe- 
sinam scripta recenset librum de vitis sanctorum. 
43.Cum ergo hac ita sint,et numerum annorum 
ab Evagrio traditum sequantur Menx»a, Menolo- 
gium Sirleti, et Anthologion a Clemente VIII pro- 
batum, uon video cur ei refragemur: presertim 
eom et Metaphrastes assentiri videatur, dum ait 
ἰοῖοδ sex et quinquaginta ennos vixisse, in vilte 
nimirum religiose exercitatione. 
44.Quem vereRosweydus in numeros apud Nice- 
phorum irrepsisse errorem notal,is nec in Fron- 
wais Ducei accurata editione correctus est. In 
Greco tamen expresse dicitur ἔτη «ptixovta, annos 
Wo in quadraginta cubitorum columna transegisse. 
45.Quem deinde ex vita Latina a se edita colligit 
seaorum numerum Rosweydus,is, ut infra patebit, 
sn omnino est certus,cum mss. codices,negligen- 
&a librariorum vitiati,haud parum discrepent. Hic 
juxta eem vitam nobis maximeprobaretur (nisi Theo- 
ierelos obstaret) calculus: in domo parentum vixit 
unos 43, in primo monasterio 4, in cella 3, vel 4, 


Xii δογίως ἀπέθετο καὶ Θεοθώρητος ὁ τῶν Κυρεστῶν 
ἐπισχοπήσας. « Hujus res gestas, qua omnino di- 
rino virtutis signa erant,scripsit aliquis ex iis qui 
oculis conspexerant.Seripsit etiam,diserteque ex - 
posuit Theodoretus Cyrensis episcopus.»Duplicem 
vitam hic damus, cujus Antonius auctor citatur. 
Priorem Griece scriptam e bibliotheca Serenissimi 
Bavarie ducis accepimus, quam Latine reddidit 
Guilielmus Gratius Drugensis Societatis nostra» Sa- 
cerdos. Eam,quia brevior longe,crediderim potius 
ab Antonio esse scriptam. Ita namque Metaphras- 
les: Μέγας τοίνυν οὕτως ὧν xxi πολὺς τὴν φήμην γενό- 
ἅενος πολλῶν ἔτυχε καὶ τῷ, γραφέων᾽ ἀλλ᾽ οὐδεὶς οὐδέπω 
κατὰ μέρος τὰ χατ᾿ αὐτοῦ διεξῆλθεν, ὅπως ἅπαντα 
καῦηχεν ἐχυτῷ οὐδὲ ἀχριδῶς ὅπως ἕχαστα εἶχεν, 
ἔγραψέν, Magnus igitur adeo cum esset, famaque 
celebratus, multos quidem nactus scriptores est. 
Verum nemo prorsus omnia quoinodo ei evenerint 
singillatim exposuit;neque accurate,ut singula se- 
se liabuerint, scripsit.» Quod scilicet facturum se 
Metaphrastes pollicetur. Verum altera pridem sub 
Antonii nomine vulgata vita haud multo pauciora 
habet Metaphlraste. 

11. Arbitramur igitur eam jam olim ex breviore 
illa Antonii relatione concinnatam,additis quz vel 
fama vel aliorum scriptis de eo ferebantur. Certe 
quem Theodoretus adeo celebrem traditfuisse Ro» 
ma totoque in Occidente, ejus non isthic quoque 
vulgatam fuisse vitam,credibile non est. Eam e ve- 
tustissimo codice monasterii S. Laurenti Leodii 


D exarato ante annum Christi 1034, descripserat Ros- 


weydus noster,quam nos cum aliis mss.Imperialis 
monasterii S. Maximi Treviris, S. Marie de Ripa- 
torio, ecclesie S. Audomari contulimus. In codice 
Ripatorii erat passim contracta. Eamdem, sed 
phrasi plerümque aliquantulum discrepante, edi- 
dit lib. 1. De Vitis PP. idem Rosweydus. 

18. Demum S. Symeonis vitam « optime post 
Magnum Theodoritum, » ut scribit Nicephorus lib. 
xiv, c. 54, « et cognominis Symeon Metaphrastes 
conscripsit;»novum quoddam et admirandum in ea 
ex omni generis cibariis convivium omnium pro- 
ponens.»Hanc Dzronius in Not. ad Martyrol., Ra- 


330 


MENSIS JANUARIUS. 


336 


derus parte πὶ Viridarii SS. ,cap.4;Molanus in An- A Graco regis Galli, Latine versam ab eodem 


not. ad Martyrol. Usuardi; Heriberlus Rosweydus 
in Vitis PP.;Petrus Ribadineira in Flore SS.scribunt 
non exstare. Nos primi eam proferimus ex mas. 





Guilielmo Gratio nostro. Priora omnia fere ad 
verbum e Theodoreti Philotheo c. 26 descripta 
sunt, ul conferenti patebit. 





XLYNEON MALPIXPTPOY 


ΚΛΙ AOPOGETOY 


EIS TON OZION X£ZYMEON 


TON EN TQ ZTHAO 


ΛΟΓῸΣ 


SYMEONIS MAGISTRI ET LOGOTHET/E 
VITA S. SYMEONIS STYLIT4E 


(Grzcus textus nunc primum prodit ex duobus codicibus mss. Regiis Paris. n. 136 sc. xm et n. 1607, sac. xiv 
notatis. EDIT.) 


CAPUT I. 
S. Symeonis ortus, et vila religiose rudimenta in duobus monasteriis. 


1. Symeonem virum fama celeberrimum, mag- B — a, Συμεὼν τὸν πάνυ, τὸ μέγα θαῦμα τῆς οἰκου- 


numque habitati orbis miraculum norunt omnes Ro- 
manorum imperio subditi: ejus nomen usque ad 
Scythas et Nomadas pervolavit : Persa, et Indi, 
JEthiopumque natio, et quicunque aliam orbis 
plagam incolunt,alii oculis perspicientes, nonnulli 
auditu ejus res gestas cognoscentes, eum laudibus 
predicarunt. Magnus igitur adeo cum esset ac ce- 
lebris, multos quidem scriptores consecutus est; 
qui tamen ejusvirtutes hactenus singulatim scripto 
complecteretur, exstitit nemo,neque ullus ad sin- 
gulas accurate percensendas animum applicuit. 
Verum qui superioribus temporibus brevicompen- 
dio de ejus vita disseruerunt, quaedam quc& mediam 
ejus statem continent cursim perstrinxerunt, ne- 


μένης, ἴσασι μὲν πάντες οἱ τῆς Ῥωμαίων ἧγεμο- 
νίας ὑπήχοοι, ἔδραμε δὲ xal μέχρι Σχυθῶν τῶν 
νομάδων τῇ φήμῃ ἤδη δὲ καὶ Πέρσαι, καὶ ᾿Ινδοὶ, 
xai Αἰθιύπων ἔθνη, «al ὅσοι τῆς γῆς ἄλλο τι μέρος 
οἰκεῖν ἔλαχον, οἱ μὲν ὄψει τὰ ἐχείνου, οἱ δὲ ἀχοῇ 
παραλαδόντες, γλώττης τρυφὴν τὸν ἄνδρα πε- 
ποίηνται, Μέγας τοίνυν οὗτος ὧν, καὶ πολὺς τὴν 
φήμην γενόμενος, πολλῶν ἔτυχε καὶ τῶν συγγρτ- 
φέων" ἀλλ᾽ οὐδεὶς οὐδέπω χατὰ μέρος τὰ κατ' αὐὖ- 
τὸν διεξῆλθεν, οὐδεὶς ἅπαντα καθῆκεν ἐχυτόν, οὐδὲ 
ἀκριδὼως, ὅπως ἕχαστα εἴχειν ἀνέγραφε, ᾿Αλλὰ τοὺς 
ἄνω χρόνους ἐν χεφαλαιώξεσιν ἐπιτομαῖς εἰπόντες, 
ἕνιά τε τῶν ἐν μέσῳ παρέδραμον, καὶ οὐδὲ πρὸς 
αὐτὸ τὸ τέλος τῶν τούτου πράξεων ἦλθον, Ἡμῖν δὲ 


que tam celebres ejus actiones ad finem perduxe- c χρήσιμος μάλιττα ὁ περὶ αὐτοῦ λόγος ἔσται, ἄνωθέν 


runt, Quapropter utilis maxime de hoc viro nobis 
sermo futurus:remque a capite ordiemur,atque ad 
finem prosequemur. Sed vereor ne posteris fabu- 
larum similior,et nudaa veritate narratio videatur. 
Consueverunt enim homines natura metiri res 
preeteritas:ubi vero quippiam nature terminos ex- 
cesserit, omnis de eo rerum divinarum imperitis 


τε ἀρχομένοις, καὶ ἐπὶ τὰ τελευταῖα τοῦ ἀνδρὸς xa- 
ναδιῤάζουσι τὴν διήγησιν, ᾿Αλλὰ δέδοιχα μὴ τοῖς 
μετὰ ταῦτα μῦθος εἴναι δόξῃ τῇς ἀληθείας γεγυμνὼω- 
μένος, Φιλοῦσι γὰρ οἱ ἄνθρωποι τῇ φύσει μετρεῖν 
τὰ γινόμενα᾽ εἰ δέ τι τῶν αὐτῆς ὅρων ἐπέκεινα λέ- 
γοιτό, ψηυδὴς τοῖς τῶν θείων ἀμυήτοις ὁ λόγος νο- 
μίζεται, ᾿Επειδὴ δὲ οὗτος αὐτῆς φύσέως εἴξε Odio. 


μοῖς, οὐδὲ ἀνθρώπινα πονεῖν εἵλετο, ἀλλὰ ἀσωμάτων 
ἐν σώματι θνητῷ ἐπεδείξατο καρτερίαν᾽ ἄλλως “Ἐς 
καὶ τῶν τὰ θεῖα πεπχιδευμένων γῆ τε πᾶσα πλήρυεῃς 
καὶ θάλασσα, ἔνθενδέ μοι ἀρκτέον του διηγήμαιᾳ.. 
τος. 


falsus esse sermo existimatur. Quoniam vero hic 
vir naturz legibus non cesssit, ac ne humana qui- 
dem passus est, verum id corporeorum in mortali 
corpore ostendit constantiam ; cum presertim 
118 qui ab eo divina edocti sunt, terra omnis ac 
maria ipsa repleta sint; hinc igitur narrationem 
meam inchoabo. 





337 


ξιαχειμένη, Σισὰν 0i αὐτὴν ὀνημάζουσι, Ἐκ ταύτης 
ὃ θχυμαστὸς Συμεὼν οὗτος ὁρμώμενος, [Ποιμχίνειν 
θρέμιλχτα τὸ πρῶτον ὑπὸ τῶν γεγεννηχύτων ὃδι- 
δχεκεται, ἵνα καὶ xata τοῦτο τοῖς μεγάλοις τὴν 
* - ^ 8 * e ) ν Ὁ "- » 
ἄρξττιν ἐχείνοις συνχριθμεῖται [ax τῷ πια- 
πριζρχτ, φημὶ, xxi Ἰωσὴφ τῷ σώφρονι, Μωσεῖ τε 
--- Li L] ^ - 4 
τῷ νομοθέτῃ, καὶ Δαδιὸ τῷ βασιλεῖ καὶ προφήτῃ, 
« 8 * 4 
xz: Miyzlg, καὶ τοῖς xat ἐχείνους θείοις 
62a. 
q'. Νιφετοῦ δέ ποτε πολλοῦ γενομένου, xai τῶν 
προδύάτων ἔνδον μένειν ἠνχγχατμένων, σχολῆς ἀπο- 


, 
χν- 


λχύτχς, εἰς τὸν θεῖον νεὼν μετὰ τῶν τεχόντων ἀτ- 
ἰχετυ. Τῆς εὐχγγελικῆς τοίνυν φώωντις ἀχούσας, μα- 
χαριζούτης μὲν τοὺς χλαίοντας χαὶ πενθοῦντας, 
ἀθλίου: δὲ τοὺς γελῶντας ἀποκχλούτης, καὶ ζηλω- 
τοὺς ὁνολχζούστης τοὺς τὴν ψυχὴν χαθχρὰν χεγτη- 
μένους, χαὶ τὰ ἄλλχ 03a τούτοις φυνξζευαται, γϑετό 
τινα τῶν παρόντων * τί ἄν τις ποιήσας, τούτων 
Exxstov χτάσχιτο ; Τὸν ὃὲ, (ην γὰρ καὶ οὔτος, ὡς 
ἔοικεν ἔρνατης τῆς ἀρετῆς) τὸν μουχδιχὸν αὐτῷ βίον 
ὑπαγορεῦτχι, καὶ τὴν ἄχραν Ἐκείνην ὑποῦετξαι φι- 
λοϑοφίαν. 

δ΄, Δεξέμενος τοίνυν τοῦ θείου λόγου τὰ σπέοματα, 
καὶ ταῖς ϑιχδείσις τῆς ψυ ῆς αὔλαξι ταῦτα ερύψας, ἐπὶ 
τὸν πλησίον τῶν ἱερῶν μαρτύρων ἀποτρέχει ναόν, 
Ἔν τούτῳ δὲ τῇ γῇ τὸ μέτωπον χαὶ τὰ γόνατα προσ- 
ἐρείσας ἱκετεύει τὸν πάντας ἀνθρώπους σώζειν 
ἐθέλοντα, ὁδηγῆσχι αὐτὸν πρὸς τὴν τελείαν τῆς 
εὐσεδείας δόν * ἐπὶ πολὺ δὲ τοῦτον ξιχτρίψυς τὸν 
τούπου, ὑπολισθχίνει ἤδη πρὸς ὕπνον, ὀναρ δὲ τόνδε 
ὁρᾷ. ᾿Ορύττειν ἐδόχει θεμέλιχ, εἶτά τινος ἑστῶτος 
ἀχούειν͵ ὡς ἔτι βαθύνειν τὸ ὄρυγμα Oct, Προστεῦει- 
xx τοίνυν ὡς ἐκέλευσε βάθος, πάλιν ἐπειρᾶτο δι- 
αναπχύετθλι * ἀλλὰ xal αὖθις ὀρύττειν αὐτῷ προσέτατ- 
τεν ὁ φανεὶς, καὶ μὴ λήγειν τοῦ πόνου. Τρὶς δὲ val 
πετρέχις τοῦτο παρεγγυήσας, τέλος ἐπειδὴ παρὰ 
τὴν τοῦ βάθου: ὑπερδολὴν οὐχ olóv τε ἣν πλέον 
ὀρύττειν, ἀποχρώντως εἴχ᾽ ἔφη τὸ βάθος, xai οἶχο- 
δομετῳ ἐχέλευσε τοῦ λοιποῦ, ὡς λήέξαντός τε αὐτῷ 
τοῦ πόνου χαὶ τῆς οἰκοδομίας ἑπομένης εὐχύλως, 
Ταύτῃ τῇ προῤῥήστει τὰ πράγματα μαρτυρεῖ" τοῦτο 
qi καὶ ἡ ὄψις ἐδήλου ὅτι πέρχ τε τῆς φύσεώς ἔστι 
τὸ γινόμενα, xxl ὅτι μετὰ τοὺς ὑπερφυεῖς ἐχείνους 
πόνους οὖς τὴν ἀρχὴν ὁ Συμεὼν ἠγωνίσατο, κατὰ ῥοὺν 
ᾧ ἀτχητικὸς χὐτῷ ὀιχνυσθήσεται βίος, 


ι΄. Ἔχετθεν ὁ Συμεὼν ἀναστὰς, ἐπὶ τὸ ἐκγειτόνων 
ἀπεητῶν τινων χαταγώγιον μεταύχίνει, Δύο δὲ συν- 

πούτοις ἔτη χαὶ τελεωτέρας ἀρετῆς ἐρα- 
des, Τελεὸὰν ἐκείνην τὴν κώμην χατσλαμόθάνει, 
χὴ ἣν ὁ θχυμχστὺς ᾿Βλιόδωρος τὴν τῶν σὺν αὐτῷ 


(1) Theodoretus Sesan vocat.Grece hic est X«- 


em. 

8.3) Fuse describitur Teledz situs 23 Jan.in vita 
$ Eesebii. In vita S. Danielis Stylite 11 Decemb. 
Telada, Τελλάδαν dicitur. 

6) Theodoretus addit non ingressum e3so Sy- 
meaem monasterium S. Eusebii, sed aliud quod 


VITA S. SYMEONIS STYLIT.£. 


β΄. Κώμη τίς ἐστι μεταξὺ Σύρων xad Κιλίχων ἃ 


398 


2. Vicus quidam inter Syriam et Ciliciam situs 
est,incoli& Sisam (1) nominant : ex illo admiran- 
dus hic Symeon oriundus fuit. Ac primum qui- 
dem a parentibus oves pascere docetur, ut in eo 
magnarum quondam virtutum viris adnumeretur, 
Jacob, inquam, patriarchx, Joseph continenti, 
Moysi legislatori, Davidi regi οἱ prophets, ut et 
Michexo, ceterisque demum sanctissimis ejus or- 
dinis viris, 


3. Cum vero aliquando ob nimiam vim nivium 
e celo labentem oves domi manere cogerentur, 
otiuin nactus ad sacram ecclesiam cum parenti- 
bus concessit : illic cum vocem evangelicam 
inaudiisset, quz lugentes et flentes beatos pra- 


p dicat, infelices vero ridentes denuntiat, itemque 


imitatione dignos omres qui mundo sunt corde, 
et quicunque his similia adjuncta sunt ; unum e 
presentibus interrogavit, ecquid quis faciendo 
horum singula consequeretur ; tam alter, qui et 
virtutis, ut apparet, cultor erat, monasticam ei 
vitam suadet, ejusque sublimem philosophiam 
ostendit. 

4.Symeon,igitur acceptis divini verbi seminibus, 
iisque in intimis animi recessibus absconsis, ad 
proximum sacrorum marlyrum templum confu- 
gil, illic facie et genibus in terram defixis, Deum 
qui omnes homines salvare cupit precatur, ut ad 
rectam pietatis viam dirigat. Huic rei dum aliquan- 
diu intendit,paulatim in somnum delabitur,ac tale 
demum visum cognoscit. Fundamenta qusdam sibi 
effodere visus est, deinde ab astante quodam au- 
dire, ut fossam adhuc altius effodiat. Cum igitur 
jam, uti jussum fuerat,effossioni institisset,copit 
ab opere quiescere.Cum ecce rursus,qui apparue- 
rat, ulterius effodere jubet, neque ab opere ces- 
sare. Cum tertio ac quarto hoc fieri mandasset, ac 
tandem ob nimiam fossz profunditatem amplius 
fodere non valeret, satis jam effossum esse decla- 
rat,ac zdificium strui imperat, neqüe eo a labore 
jam cessante difficilem deinceps fore stracturam 
monet.Huic vaticinio respondit eventus.Significa- 
bat enim visio, quod qu: deinceps ab eo ge- 
sta sunt. nature limites excederent. Monastica 
enim vita post eximios illos labores,quos in prin- 
cipio exercuit Symeon, illi ex animi sententia 

D successit. 

5.Inde cum surrexisset,ad vicinum monachorum 
coetum divertit; ubi biennio commoratus, perfec- 
tioris virtutis cupidus in Teledam (2-3)pagum con- 
cessit; in quo admirabili viro Heliodoro (4! mona- 
chorum cura eral coucredita, qui e quinque et 


ex co germinavit, ediflcatum ab Eusebona et Abi- 
tone, quibus vita functis successit Heliodorus. Dc 
hoc autem Heliodoro agere videtur Sozomenus 
lib. vi, eap. 33 et 34, ubi celebres Coelesyrie  mo- 
nachos recenset. Theodoretus cum eo egisse se, 
ejusque simplicitatem et animi puritatem admira- 
tum scribit. 


339 


MENSIS JANUARIUS. 340 


sexaginta quibus vixerat annis, totidem tribus A πεπίστευτο προστασίαν, ὅς ἔτη uiv πέντε καὶ ἐξή- 


demptis, se in cella concluseral, tres enim in 
lacte et infantili institutione consumpsit ; nam a 
tertio 2taus anno a parentibus Deo est consecra- 
tus, et hunc admirabilem monachorum gregem 
ingressus est. Vir hic exemplo magni illius Ja- 
cob simplex erat, ac eo demum mansuetudinis 
ac pielalis pervenerat, ut ascelicas leges super- 
gressus, homines omnes omni virtutum genere 
superaret, ac ipsi Deo demum propinquus fie- 
ret. 

6. Ad hunc quinquertio noster perveniens, ille 
pietatis certator decem in hoc spirituali certamine 
transegit annos : qui cum octoginta commilitones 
haberet,omnesanteivit; aliisque post biduum sem- 


- — 2! - ἊΣ 
χοντὰ Οιεθίω, τοσχυτα ὁΞ 
καθεῖρχτο . 


- ^ ' * [] 
τριῶν ὀεόντων Ev οἱχίσχν 
- 4 - * n5 
ταῦτα γὰρ αὐτῷ τὰ τρία ἐν γάλαχτι Ezoíón 

- Li - ἢ" » » * 
καὶ παιδιχχῖς ἀγωγαῖς * ὁμοῦ τε Ὑὰρ τρίτον τος Tv 
^ - 9 * ^—- , 4 2: 
γεγονὼς, καὶ δῶρον εὐθὺς παρὰ τῶν τεκόντων ἀνεθη 
Θεῷ, καὶ τὴν θχυμχσίχν ἀγέλην εἰττλήλυθε ταύτην, 
'Avho οὗτος ἄπλαστος μὲν, κατὰ τὸν μέγαν ἐκεῖνον 
4 , n ^ LI LI 
xxi Üxouzztow 'Ix«mo, πρφότητος δὲ καὶ καθχρόττ,- 
τος εἰς τοῦτο ἐλάτας, ὡς τοὺς ἀτχητιχούς ^£ νόμους 
-€ , - - * 
ὑπερχανχήτινχι, καὶ πάντας κατὰ πᾶν ἀνετῆς εἶδος 
ἀνθρώπους παρενεγχεῖν, 
ζ΄. Πρὸς τοῦτον ^ πένταῦλος ἀφιχόμενος οὗτος τῇς 
"ae eixc ἀφωηοθέττς ξέν ty διετέλεσεν À ν᾿ 
εὐσεηείχς Qr(Q/OUZUT. ΟΞΧῚ μεν OtETZASJEY XYOvu5- 


καὶ Θεῷ πλησιάσσι, 


μένος ἔτη ᾿ ὀγδοήχουτα δὲ συναγωνιστὰς 40v, ὑπε2- 
ηχόντιτε πάντας, χαὶ τῶν ἄλλων παρὰ 029 τρεφο- 


per cibum sumentibus, ipse totam hebdomadam p μένων ἡμέρας, αὐτὸς πᾶπαν ἄσιτος ἦγε τῇ» ἐδῆο- 


sine cibo ducebat : quod reliqua consodalium (5) 
turba xgre adinodum ferebat, quippe qui Syimeo- 
nem imilari nequivit, ejusque spirituale exerci- 
tium confusionem ac temeritatem quamdam esse 
dicebant. 


μάδα. ᾿Εϑυσχέρχινον οὖν πολλάχις 0 σύνχῦλος οὗτος 
“ορὺς, ἄτε μιμεῖοῦχι τὸν Συμεὼν o) δυνάμενοι, va: 
ἀσχητιχῆς πολιτείχς σύγχυσιν τὸ πρᾶγμα xol ἀταριχν 
ἔχζλουν, 


CAPUT 1]. 


Poenitentia, et abstinentia mirabilis. 


7T.Verum non iis rebus stetit,neque promplilu- 
dinem hanc frenavit,sed occultam occultorum om- 
nium scrutatori Deo certamen obtulit.Nostis om- 
nes (6) quam asperi, quamque vel leviter manibus 
attacti molesti sint funes ex palma contexti. Tali 
funeSymeon lumbos cingebat,non lantum exterius, 


ζ΄. Ὁ δὲ οὐ μέχρι τούτου ἴστατο μόνῆν͵ οὐδ᾽ 0j a- 
λίνου τὴν προθυμίαν * ἀλλά τι καὶ χρύφιον τῷ τῶν 
χρυφίων ἐξετχστῇ ἀγώνισμα ἔφερεν, Ἢ γὰρ ἀπὸ 
φοινίκων πεπλεγμένη σχοῖνος, ἴστε πάντες, ὅπως 
τραγεῖά τὲ ἐστι καὶ ψχυούεαις μόνον χερτὶ λύπη» 
ἀλλ᾽ ὁ Συμεὼν xal ταύτῃ διέξζωσε τὴν ὀστύν "οὐκ 


sed et cuti quasi agnasci faciebat,ac ita vehemen- (, ἔξωθεν περιθεὶς, ἀλλ᾽ αὐτῷ προσφύσας τῷ δέρματι, 


ter stringebat, αἱ omnis ilta corporis pars in saniem 
undequaque difllueret.Decem dies aut omplius ita 


χαὶ οὔτω λίαν συνέσφιγξεν, ὡς ἅπαν ἐχεῖνο χύκλῳ τὸ 
μέρος ἑλκώσαι ὃ περιεχεῖτο, ᾿ῶς δὲ πλείους ἢ δέκα 


transegerat, cum ecce, ulcere jam ingravescente, 
sanies una cum sanguine inde profluens latentem 
intus plagam denuntiabat. Tum unus ex spectanti- 
bus,qua tanti sanguinis causa essel,interrogavit. 
Dum Symeon nihil omnino doloris subesse dicit, 
neutiquam persuasit,sanguine in omnium conspec- 
tu defluente, ac. supra omnem viri clamoreim et 
patientiam contradicente, et quasi de mysterio 
triumphante.Itaque cum quidam e commilitonibus 
manum violenter in latus intulisset, tandein cau- 


ἡμέρας τοῦτων διετέλεσε τὸν τρόπου, καὶ τοῦ ἕλχους 
χαλεπωτέρου γινομένου, ἰχὼρ αἵματος ἔχετθεν ἀποῤ- 
ῥέων τῆς τέως λανθχνούσης πληγῆς ἐγίνετο μηνυτής" 
ἤρετο τις αὐτὸν θεασάμενος τίς ἡ αἰτία τοῦ αἵματος. 
Ὃ δὲ μηδὲν ἔχειν ἀνιχρὸν λέγων ox ἕπειθε, τοῦ 
ἐν ὀφθαλμοῖς χαταῤῥέοντος αἵματος, μεῖζον χαὶ τῆς 
τοῦ πάσχοντος φιυνῆς καὶ τῆς ὑπομονῆς ἀντιφθεγγο- 
μένου 4ai θριαμδεύοντος τὸ μυστήριον, Βιατάμενος 
τοίνυν ὁ συναγωνιστὴς, καὶ τὴν χεῖρα ἐνέζαλε, χαὶ 
τὴν αἰτίχν χατέμαθε, xal ταύτην τῷ προστάττοντι 
sain didicit, remque omnem przfecto nuntiavit : χατεμήνυεν, Ὃ δὲ αὐτίκα xal ἐπιτιμῶν καὶ παρα-. 
qui cum eum graviter reprehenderet, ac jurgiis χαλῶν, xal τοῦ πράγματος τὴν ὠμότητα διχδάλλων 
tantam rei crudelitatem argueret,vix landem vin- μόλις ἐχεῖνον ἕλυσε τὼν δεσμῶν, ἀλλ᾽ ἣν ὃ γεννέδας. 
culo liberavit, quo se solvi quidem patienter tu- 
lit; verum ut ulceri aliquod remedium adhibere- 
tur, pertinaciter obstitit (7). 

8. Quare cum ascetici sodales hxc et ejusmodi 
alia Symeonem perpetrantem viderent, et hinc 
quidem neque 80 cum minimis ejus virtutibus con- 
cerlare posse,inde superari se non ferentes,jusse- 
runt ul a pago recederet, ne fors, ut aiebant, im- 
becillioribus damni alicujus causa exstiteret. Sy- 
meon ad montis solitudinem pergensinvenitlacum 


μέχρι μὲν τοῦ λυθῆναι τῆς σχοίνου ὑπήχοος᾽ ὥστ καὶ 
δὲ θεραπεῦσαι τὸ ἕλχος, ἐνστατιχὸς καὶ λίαν ἰσχ- 
ρογνώμων. 

η΄, Οἱ bv τῇ ἀσχητιχῇ τοίνυν παλαίστρᾳ, x10 3A αὶ 
τοιαῦτα δρῦυτα ὁρώντες, καὶ ὥστε μὲν ἀμιλληθῆν αἱ 
μτιδὲ τοῖς μιχροῖς τῶν ἐχείνου πόνων δυνάμεν ext, 
ὥστε δὲ πάλιν ἑαυτοὺς ὁρᾷν ἀπολειπομένους χχὴ 
ἀνασόμενοι, ἀναχωρεῖν τὸν Συμεὼν τῆς χώξα ἧς 
ἐχέλευον, ὅπως μὴ τοῖς ἀσθενέστερον, λέγοντας, τὸὲ 
σῶμα διακειμένοις, xal ζηλοῦν τὰ ὑπὲρ δύνεαε μι' 

(b) Etiam ipsos przsides sgre id tulisse ait Theo- 
doretus. 
, (6) Theodorelas hzc se ab eo, qui cum hac scri- 


beret monasterio praeerat, dicit accepisse, 


á p Longe aliter narrantur heo in aliis dua ou 
15. 


8341 


VITA S. SYMEONIS STYLIT E. 


942 


πειρωμένοις, βλάδης αἴτιος γένηται, ᾿Εξελθὼν τοί- A quemdam sine aqua,nec adinodum profundum,in 


vow, xai τὰ ἐρημότατα τοῦ ὅρους καταλχδὼν, xal 
τινα λάκκον εὑρὼν ἀνυδρύντε καὶ λίαν βχθὺν, εἰς 
τοῦὕτην χαθίησιν ἐχυτὸν, τῆς συνήθους εὐχῆς ἐν αὐτῷ 
καὶ φιλοσοφίας ἐχόμενος. Πέντε Oc ἡμερῶν διαγε- 
νομένων, μεταμελῆσαι αὖδις τοῖς vni ὑπογωρήσεως 
τοῦ ἀνδοὺς αἰτίοις * τῶν ἐν αὐτοῖς δύο τινὰς ἀπολε- 
ξάμενοι χατὰ ζήτησιν πέμπουσι τοῦ Συμεὼν * ἣν oi 
αὐτοῖς εἰρτιλένον, εἴ ποῦ τοῦτον εὑρεῖν δυνηθεῖεν, 
πρὸς τὸ χοινὸν ἐπχνχγχγεῖν φροντιστάριον, Πχυτῦ- 
χοῦ τοίνυν τοῦ ὄρους περιελθόντες ἐντυγχ ἄνουσι 
ποιμέσι θρεμμάτον, χαὶ πυνθάνονται αὐτῶν, εἴ πού 
τινα τοιοῦτον ἴδοιεν, τὴν μορφὴν αὐτοῖς, χαὶ τὸ 
σχῆμα, καὶ τὴν αὐχδολῖὴμν τοῦ ἀνδρὸς, σχρῶς πάντα 


quem se demisit,consuelis precibus ac meditatio- 
nibus insistens. Post quinque dies facti peenitere 
capit eos, qui causa dimissionis fuerant (8) ; qua- 
propter duos ex omni numero delectos ad Symeo- 
nem quarendum miserunt, quibus mandatum, ut 
si usquam eum invenirent, ad commune ccno- 
bium reducerent. llli inontem passim oberrantes 
in pastores ovium incidunt, quos cum de illo viri 
formam et habitum describentes, interrogassent, 
lacum eis proximum, in quem se conjecerat, di- 
gito ostenderunt. Illi ad locum festinantes, Sy- 
nieonem nomine suo evocatum, fune demisso e 
puteo extraxerunt, non sine magno labore : solet 


διηγησάμενοι, Ol ài πλησίον Ὑὰρ ἣν χαταδεδυχὼς, B enim descensu ascensus esse difficilior. 
τὸν λάκκον αὐτοῖς τῷ δακτύλῳ ὑποδειχνύουσι, ᾿Εχεῖνοι τῷ τόπῳ εὐθὺς ἐπιστάντες ὀνόματι τὸν Συ- 
μεὼν ἐχάλουν χαὶ σχοινίον χομίσαντες σὺν πολλῷ αὐτὸν ἀνιμήσαντο πόνῳ οὐ γὰρ τῇ καθόδῳ παρχ- 


πλησίως εὐπετίς ἐστι xal ἢ ἄνοδος, 

0΄, Εἴτα xai πρὸς τὴν ἀδελφότητα σὺν αὐτῷ xi 
τὸ μοναστήριον ἐπανήχουσιν, Ὀλίγον ὁὲ παρ᾽ αὐτοῖς 
ἐξ ἐκείνου διχτρίψας χρόνον, εἰς Τελανισὸν ἀφίκετο 
χώμτιν (αὔτη δὲ πρὸς τὴ ὑπωρείᾳ τοῦ ὄρους κεῖται) ᾿ 
ἦν ταύτῃ μιχρὸν οἰκίσχον εὑρὼν τρίτον ἑξῆς, ἐν 
αὐτῷ χαϑεῖρχτο ἐνιχυτὸν, Αὔξειν ὃὲ ἀεὶ τῆς ἀρετῆς 
πλοῦτυν φιλονειγῶν, μετὰ τῶν ἄλλων Μωυσῆ καὶ 
'HÀíz τὴν καλὴν ἄμιλλχν ἀμιλλᾶται, «al παρ᾽ ὅλας 
τεττχράχοντα καὶ οὗτος ἡμέρας ἄσιτος διχμένει, 

ι΄, Βλάσος δὲ τις ἀνὴρ θεοτεδὴς xal σφόδρα πρὸς 
τὴν τῶν ἀδελφῶν ὁρῶν εὐδοχίλησιν xal ὠφέλειαν, 


9. Inde rursum ad cetum fratrum reduxerunt: 
ubi Symeon exiguo tempore moratus, ad Telani- 
sum (9) pagum concessit, (is ad pedem montis 
silus 651) ubi parva reperta casa, in eam trien- 
nio se conclusit. Hic porro nunquam non virtu- 
luin divitias sibi accumulare contendebat, cuin 
Moyse et Elia pra:clarum certamen iniens, qua- 
draginta ipsos dies sine cibo perdurabat. 


10.Blasus vero erat vir in Deum religiosus (10), 
et valde attendens ad fratrum approbationem et 


ἄλλως τε χαὶ τοῖς χατὰ χώμας lepeüs: τὸ τηνιχαῦτα — ulilitatem; praterea sacerdotibus in vicis degenli- 
ἐπιστανῶν, πανταχοῦ περιζει, πρὸς τὸν ἀσχητιχὸν bus lum temporis prefectus, circumquaque loca 
βίον τοὺς ἐν αὐταῖς ὑπαλείψει, xxi mÀtíovz παρέχων sibi concredita obibat,ad vitam spiritualem mona- 
αὐτοῖς τὴν περὶ τὰς εὐχὰς χαρτερίαν xal τὴν Ev ταῖς 4 Chos magis magisque roborabat,ad jy recum majorem 


νηστείχις: ἐτιίδοσιν. Οὗτος ἀπῆλθε μὲν ἐπισχεψόμενός 
ποτε χαὶ τὸν Συμεών ὁ δὲ σύμδουλον σχοποῦ τὸν 
ἄνδροχ λαμὄάνει, xal τὰ τῆς Ἰνώμης χοινοῦται, Καὶ 
ὁ Βλάσος τὸ τοῦ πράγματος ἐργῶδες χαὶ βίχιον ἐν- 
νοούμενος, συνεδούλευς xal πχρήνει τῷ Συμεὼν μὴ 
τὸν βίχιον θάνατον ἀρετὴν εἴναι νομίζειν, τοὐναντίον 
μὲν οὖν χαχίαν ἐπι άτην, χαὶ Θεοῦ γωρισμὸν καὶ 
ψυχῆς ὡς ἀληθῶς αὐτῆς θάνατον, « Οὐχουν, ἀλλ᾽ ὦ 
Πάτερ, ὁ Συμεὼν ἔφη, δέχα μοι ἄρτους παράθου xal 
στάμνον ὕδατος, xxi ἄν ἴδω τὸ σῶμα τροφῆς δεόμε- 
νον, μεταλήψομαί γε αὐτῶν, χαὶ τοῦτο παρχμυῦή.- 
σομαι τὰ εἰχότχ, ᾿Επεὶ οὖν χαλως ἔδοξεν ἔχειν τὰ 
εἰρημένα, παρατίθενται μὲν οἵ τε ἄρτοι εὐθὺς αὐτῷ 
xi τὸ ὑδωρ * «λείετχι Oi ἢ τοῦ οἰκίσκου θύρα, xxi 
τὰ χλεῖθοχ πηλὸς ἣν ἔξωθεν ταύτη περιπλχττόμε- 
νὸς, ὡς ἄν παντὶ ἀόχτος εἴη τῷ προσιόντι, ᾿Επειδὴ δὲ 
ἡ τι σαραχοστὴ τῶν ἡμερῶν ἧκεν, ἐφίσταται ὁ θχὺ - 
μιστὸς Βλάσος τῷ δωματίν εἰς ἐπίσχεψιν xai aufi 
τοῦ Συμεών * τὰ χλεῖθρά τε τὸν πηλὸν ἀφελὼν 
τῆς θύρας εἴσω γενόμενος εὑρε μὲν τῶν ἄρτων 
ἀκϑμὸν οὐδὲ βραχύτατον μέρος ἐνόέοντα, 
πλήρη τὴν στάμνον τοῦ ὕδατος * ὁρᾷ δὲ 


χχὶ 
τὸν 

- ^t 
£'JDE Ó£ 
χαὶ τὸν 


(ἢ) Theodoretus dicit fuisse illius palestra pre- 


ectos. 
(9) Theod. Talamessum, et addit, vicum illum 


tolerantiam ac jejuniorum incrementum adhortan- 
do.Contigit sutem ut aliquando ex officio quoqueSy- 
meoneni visitaret ; qui virum tantum tunquam in- 
stituti sui consultorem excepit,cum eoque arcana 
mentis sux communicavit. Dlasus dum usque adeo 
arduum ac violentum vivendi modum cognoscit, 
serioSymeonem monet,suadelque ne mortem vio- 
lentam virtutis loco habeat;contra vero hujusmodi 
virtutein extremam dementiam,ae a Deo separa- 
lionem, animz denique mortem prosentissimam 
esse existimet.Enimvero ad hxc Symeon: Decem 
panes juxta me colloca,necnon aqua vasculum,ut 
cum viderecorpusalimentoindigere,statim aliquid 
sumam, illudque mecito refocillem.Probatur Sy- 
meonis sententia: panes cum aqua juxta ponuntur, 
clauduntur domuncula fores, et ser: loco argilla 
circumlinuntur,ut locus cuivis adeunti inaccessus 
maneat.Transactis tandem 40 diebus astal pro fo- 
ribus admirabilis ille Blasus,Symeonem denuo vi- 
sitaturus accedens,qui claustro argillaceo sublato 
domun; ingressus, panum numerum ne minima 
quidem parte minutum, utrem aqua adhuc ple- 


subjectu.n ca-umini montis,in quo postea sublimis 


statit. Harzus vocat Telasinum oppidum. 
(10) Theod. Bassum vocat. 


943 


MENSIS JANUARIUS. 


944 


num invenil; ad hzc pugilem suum humi prostra- A ἀγωνιστὴν χατὰ γῆς ἐῤῥιμμένον, καὶ μόνῃ τῇ ἀνα- 


tum videt,qui solo respirationis signo se mortuum 
non esse declarabat; neque enim movere se, neque 
loqui ullo modo poterat, vitalibus spiritibus per 
longam inediam fere exstinctis. Quapropter divi- 
nus ille Blasus aqua: spongia ore Simeonis irri- 
gato, simulque abluto, sacrorum mysteriorum 
symbola illi porrexit. 

(4. Quibus sumptis corroborari cepit : tum o 
solo paulatim assurgens, levi alimento, lactucis 
nempe agrestibus ac intybo,corpus reficiebat.Itá- 
que Blasus pra inedia fere consumptum ulterius 
reprehendere desiit, magis vero viri temperantiam 
&dmiratus,ad proprium gregem revertitur, magnuin 
illud miraculum (ratribus suis (supra ducentos ha- 
bebat) narraturus (11). Symeon vcro ex illo tem- 
pore in omni vita (12) eadem inedia usus fuit, ac 
novefn omnino οἱ triginta diessinecibo ullo trans- 
igebat; quadragesima dies, presentis abstinentize 
finis,initium dabat futura, corpusque exhaustum, 
neque per perpetaz s!ationi,sed jam jacens velut 
manus sublevabat. Jejunium cum jam denuo in- 
choaret, consuetam stationem, celestes hymnos 
cantando usurpabat,illosqueerectusDeo dedicabat. 
Cum ad medium quadragesime pervenisset,nimia 
defatigatio etiam nolentem sedere cogebat,corpo- 
ris facultatibus pro inedia paulatim consumptis. 
Evoluto deinde certo dierum circulo vitales ac- 
tiones cessabant, tum et hunc quidem in solum 


mvoT τὸ μὴ νεχοὸς εἶνχι ἀνχπείθουτα " 
γὰρ ἢ κινεῖσθαι πάντη ἀδύνατος ἣν 
ἀσιτίᾳ τῆς 


φθέγγεσθαι 
, τῇ μαχρᾷ ἐκείνῃ 
ζωτιχὴς αὐτῷ δυνάμεως ἐναποσδεσθεί- 
σης, Σπογγίαν τοιγχοοῦν D0xzoz ὁ θεῖος Βλάσος αἷ- 
τίσας͵ xal ταύτῃ τῷ στόματι τοῦ Συμεὼν διχόρέξας 
x1l ἀποχλύτας, τὰ σύυδολχα τῶν θείων αὐτῷ προτή- 
νεγχε μυστηρίων, 

ια΄, Ὃ δὲ ἀνεῤῥώσθη τε μετασι(ὧν, xal ὑπανα- 
στὰς κατὰ βοαχὺ τοῦ ἐδάφους, θριδαχίνχς χαὶ σέρεις 
λεπτήν τινα τροφὴν χαὶ βραχεῖαν προσίετο, Τὸ 
ξγαχλεῖν αὐτῷ τοιγαροῦν ὁ θχυμαστὸς Βλάσος ἀτεὶς, 
olx μικροῦ διὰ τὴν ἀσιτίχν ἐκλελοιπότι, μᾶλλον μὲν οὖν 
xai ὑπερχγα:θεὶς τὸν ἄνδρα τῆς καρτερίας, τὴν εἰ- 
χείχν ἀγέλην (ὑπὲρ διχχοσίους τὸν ἀριθμὸν ὀντας) 


pit * ’ - 
B καταλχμύάνει, xal τὸ μέγχ τοῦτο αὐτοῖς διηγεῖται 


θχῦμχ. Ὃ μέντοι Συμεὼν ἐξ ἐχείνου τῇ τοιχύτη 
διὰ πάσης αὐτοῦ τῆς (eno ἐπέχρητο ἀσιτίᾳ, xx 
τριάκοντα lw πρὸς ταῖς ἐυνέχ ὅλας ἡμέρας τὸ πα- 
pinav ἄσιτος εἴλχεν ^ ἣ τετηχρχχοττὴ δὲ διχγενο- 
piv τέλος αὑτῷ τῆς παρούτης ἀσιτίας, χαὶ ἀπαρ- 
Jw τῆς μελλούτης εἰργάζετο, πεπονηχός τε ἀνχ- 
λχμιδάνουσα τὸ σῶμα, xxl μηδὲ πρὸς τὴν πάννυχον 
ἐκείνην στάσιν ὑπηοετεῖσθχι δυνχμένῳ, ἀλλ᾽ ἵδη 
γειμένῳ οἷονεί τινὰ χεῖρα ὀρέγουτα, ᾿Αρχόμενος μὲν 
ΥὙὰρ τῆς νηστείας τῇ συνήθει στάσει περὶ τοὺς θΞΐους 
ὕμνους ἐχρῆτο, καὶ ὀρθὸς τούτους ἀνίει Θεῷ * ἡ “χα 
δὲ περὶ μέσας τὰς τεσσχράχοντα φθάσειεν, ἐχάθισε 
γαὶ ἄχουτα τοῦτον ὁ χόπος, τῆς σωματιχῆς δυνά- 


prosternebant : ipse vero neque sic constitutus a p ems τῇ ἀσιτίᾳ κατὰ μικρὸν ὑποδεδωχυίας, Aj (ov- 
sacris hymnis abstinebat; verum laborum remis- τὸς δὲ ἤδη τοῦ τοιούτου τῶν ἡμερῶν χυχλου, συνα- 
sio, imo alimentum, denique οἱ somnusillierant πέλν,γε καἱ τὰ τῆς ζωτιχῆῇῆς ἐνεργείας, καὶ τοῦτον 
divina eloquia. Hec Symeoni jam celo digno, li- μὲν kml τοῦ ἐδάφους κατέκλινεν * ὁ δὲ οὖδε οὔτω τῶν 
cet terram incolenti, vita ratio erat. ἱερῶν Exelvv ὕμνων ἀφίστατο, ἀλλὰ χαὶ ἄνεσις τῶν 
πόνων αὐτῷ καὶ τροφὴ καὶ ὕπνος τὰ θεῖχ λόγια ἦν, Αὔτη μὲν δὴ τῆς γῆς ἔτι ψχύοντι τῷ τῶν οὐρανίων 
ἀξίμ Συμεὼν f διχγωγή. 

49. Posteaquam vero eum in sublime elevatum ιβ΄, ᾿Επειδὴ δὲ μετάρσιον αὐτὸν εἴχε ὁ κίων, 
columnatenuit,omnium qua in rerum nalura sunt ἐπιλανθάνεται μὲν τῆς χοινῆς ἁπάντων φύσεως * 
oblitus esse videbatur, omnem sedem ac cubandi ἠρνήσχτο δὲ χαὶ τὴν χαθέδραν xal τὴν κατάχλισιν, 
opportunitatem recusabat. Ad hzec trabem erectam καὶ δοκὸν μὲν ὄρθιον ἐπὶ τοῦ κίονος στήσας, ἑαυτὸν 
super columnam statuebat,cui se adeo fortiter al- δὲ τῇ δοχῷ προσδήσας, ὡς ἂν μηδὲ βουλομένῳ κα- 
ligabat,ut ne volenti quidem aut sedere autineli- ταχλίνεθχι μηδὲ καθίζειν ἐξὴν, οὕτω τὸ τεσσαράκοντα 
nare se Ἰἰεογοί, hac ratione illud quadraginta die- ἡμερῶν ἔχείνο τῆς νηστείας ἤνυε στάδιον. Χρόνῳ 
rum jejunii stadium perficiebat. Postmodum vero δὲ ὕστερον δαψιλεστέρχς ἀπολχύσας τῆς ἄνωθεν 
uberiorem e colo adeptus gratiam, neque hoc " χάριτος, οὐδὲ ταύτης ἐδεῖτο τῆς βοηθείας, ἀλλὰ χαὶ 
auxilio indigebat : verum quadraginta tolos dies τὰς τεσσχράχοντα ὅλας ἡμέρας ἄδετος, ἄστεγος, δρ- 
vinculis solutus,sine tecto,erectus,non inclinatus, θιος, ἀχλινὴς, ἄσιτος, μιχροῦ καὶ ἄσαρκος ἴστατο 
impastus, imo fere sine carne columna quedam στήλη τις ζῶσα xal ἔμψυχος. 
viva et avimata consistebat. 

CAPUT III. 


Mazimi ad eum populorum concursus. 


13. Verum ordinem rerum gestarum nostra prae- ὀ «^. ᾿Αλλὰ προφθάνει τὴν τῶν πραγμάτων ἀχολου- 


vertit oratio,quz instar florum beneolentium om- 
nia ad se trahunt. Nobis vero prioribus inh:rens 


(11) Exponit hic Theodoretus austeram eorum 
vite rstionem. 

(12) Ribadineira ait quotannis semel id Symeo- 
nem factitasse, postea vero propter eorporis imbe- 


θίχν ὁ λόγος, πάντως ἐπχγομένων πρὸς ἑχυτὸ xa- 
θάπερ τὰ εὐώδη τῶν ἀνθέων, ἧμτν δὲ τῶν προτέρων 


cillitatem coactum austeritatem moderari. Citat 
Theodoretum : verum id Theodoretus non dicit; 
cujus hac verba sunt : « Tempus autem et assuefa- 
ctio multum detraxit de labore. » 


345 


VITA S. SYMEONIS STYLIT.E. 


346 


ἥτω ἐχόμενος. "Ev τῷ προειρημένῳ τοίνυν οἰκίσχῳ A progrediatur narratio. In predicta domuncula 


τρίτον διαχαρτερήσας ἐνιχυτὸν ἐπὶ τὴν πολυθρύλ- 
λητον ἐκείνην τοῦ ὄρους κορυφὴν ἀναβαίνει, χαὶ 
κύκλῳ τειχίον περιδχλόμενος ὕπαιθρον μὲν τὴν οἵ- 
χησιν εἶχε͵ χαύσωνι xal ψύχει παλαίων. ἤλλυσιν δὲ 
σιδηρᾶν κῆχεων εἴχοσι χατεσχεύχσε, xal θάτερον 
μὲν τῶν ἄερων αὐτῆς πέτρᾳ τινὶ μεγίστῃ ἐνείρας, 
θάτερον δὲ διά τινος χρίνου τῷ οἰχεΐῳ ποδὲ ἐνήομο- 
gt», ὡς ἄν μηδὲ σφόδρα ἐθέλιον ἔξω τῶν ὅρων ἐκεί- 
νῶν ἀπίοι, Διέτριδεν ἔνδον ἀεὶ τῷ οὐρανίῳ κάλλει 
μόνῳ ἐνχτενίζων, τοῖς ἐν αὐτῷ τε θεάμασιν ἐμφιλο- 
χωρῶν, καὶ πλείονι τῷ πόθῳ xai θερμοτέρῳ πρὸς 
ἐχείνου δημιουργὸν ἀναγόμενος. Μελέτιος δὲ, d τὰ 
τῆς εὑσεδείας τηνιχχῦτα ἐνίδραστο, τὸν ἀρχιερχτι- 
χὸν θρόνον τῆς ᾿Αντιόχου διέπων, μετὰ θέλν τοῦ 


postquam triennio perdurasset, celebratum illum 
montis verticem ascendit, ubi circumcirca muro 
cinctus casam subdialem habuit, in qua cum fri- 
gore et calore luctabatur. Ad hzc catenam e fer- 
ro longitudine cubitorum viginti sibi comparat, 
cujus unam extremitatem ingenti saxo anneclil, 
alteram per annulum proprio pedi adaptat (13), 
ut nesi vellet quidem limites statutos transire 
posset. Verum intus perpetuo morabatur,uni colo 
intendens; inque ejus ita haerebat defixus aspectu, 
quasi jam animo inhabitare videretur; majori ta- 
men ac ferventiori desiderio in coelestium rerum 
conditorem ferebatur. Tunc Meletius (14), vir in 
quo religio sedem fixerat,qui patriarchalis Ántio- 


ἀνδρὸς παραγεγονὼς͵ ola τῆς περὶ αὐτοῦ φήμης διὰ p chio throni gubernacula tenebat,ad viri spectacu- 


πάντων χωρούσης. ᾿Επειδὴ τοῦτον οὕτω: ὑπαίθρῳ 
τῇ διαγωγῇ χρώμενον εἶδε, πρὸς δὲ χαὶ τῷ ἀπὸ 
σιδήρου δεσμῷ τὸν ἕτερον τῶν πωδῶν πεπεδτιμένον, 
τὰ μὲν ἄλλα ἐν θχύματος λόγῳ ἐποιεῖτο * τὸν δὲ σίδη- 
ρον οὐχ ἔπῇνει, περιττὸν αὐτὸν εἶναι λέγων, ἀρκού- 
σης τῆς γυώμης λογιχὰ τῷ σώματι περιθεῖναι δεσμά, 
Πείθεται τούτοις ὁ θχυμχαστὸς Συμεων, καὶ χαλχέα 
Ἀληϑῆναι κελεύσας, λῦσαι μὲν ἐπιτρέπει τού σιδήρου 
τὸν πόδι " ὁ δὲ χαὶ λυθεὶς, ὅμως οὐδὲ οὕτω τοὺς τῆς 
ἁλύσεως ὑπερέδαινεν ὄρους " συνεῖχε Ὑὰρ μᾶλλον 
αὐτὸν ὁ τοῦ Χριστοῦ πόθος τῶν ἀπὸ τοῦ σιδήρου 
δεσμῶν. 

ιδ΄, Kat) δὲ μέρος τοῦ σχέλους ὁ σίδηρος τοῦτον 
περιελάμθανε, δορὰ προδάτου προὐπούξόλητο, τὸν 


lum excitus, ἴδιπἃ jam longe lateque currente, 
postquam illum sub dio habitare vidit,ad hzc ca- 
tenam ferream alteri pedi alligatam; alia quidem 
admirationis loco habuit, ferream autem catenam 
minime probavit, superfluam esse dicens,quando- 
quidem inens sufficeret ad apponendum vincula 
rationabilia corpori. His sine mora admirandus 
ille Symeon obtemperat,ac fabro vocari jusso, pe- 
dem ferreo vinculo solvi imperat : verum solu- 
tus, neque sic catena terminos excessit : quippe 
amor Christi illum omni vinculo ferreo magis 
strictum tenebat. 

14.Porro ei tibiz parti,qua ferro circumcinge- 
batur, pellis erat ovina supposita, quz idem cum 


ἴσον «zl αὐτὴ τῷ σιδήρῳ τοῦ σχέλους ἐπέχουσα τό- αὶ ferro tibi: spatiuin occupabat, ne forte in nudam 


πον, ὅκως μὴ γυμνῇ προσομιλῶν τῇ σαρχὶ τραυμα- 
τίζοι τε αὑτὴν, xal φέρων εἰς πληνὰς ἀνιᾷ. ᾿Επειδὴ 
οὖν, ὅτε τοῦ σιδήρου λυθείη δεσμὸς, χαὶ ἢ ὑποχει- 
μένη ἀφαιρεθείη δορὰ, κόρεις πλείους τῶν εἴχοσιν 
ἐμφωλεύοντες τῷ σχέλει ὁρῶνται, xal τὴν σάρχα τῷ 
ἀγίῳ ἐπινεμόμενοι. Καί με μηδεὶς ἐπιχλευχζέτω 
τῆς ἱστορίας ὡς μεγάλων ἔργων xxi ὑπερφυῶν παν- 
ταχόθεν περιῤῥεόντων * ἐγὼ δὲ, οὐδὲ τῶν λεπτοτάτων 
ἀφίσταμαι, οὐδὲ γὰρ ὅτι μιχρὰ ταῦτα, οἱ χόρεις 
φημὶ, μιαρὰ καὶ ἡ πρὸς τὰς πληγὰς τῶν δηγμάτων 
ὀδύνη, «ai τοσοῦτον ἐμποιεῖν δυναμένη τὸ ἄλγος" 
ἴσασιν οἱ πεπειρωμένοι, ᾿Απόχρη μὲν Ὑὰ9 χαὶ ὁ σί- 
δηρος εἷς μείγονος ἀπόδειξιν χαρτερίας, τὸ δὲ χαὶ 
τοὺς xópttq προτῆνχι, «αἱ χρόνον τοσοῦτον τῷ χαχῷ 
τούτῳ εὐχχρτερεῖν, ἄλλως τε τὸ καὶ Qqov Ov τῇ χειρὶ 
τούτους πατάξαι, χαὶ τῶν ὀδυνῶν ἀπαλλαγῆναι, τὸ 
δὲ τρέφειν τε μᾶλλον καὶ χαταπιαίνειν αὐτοὺς τῇ σαρχὶ, 
tva χχρτερίας ὑπερδολὴν καταλείπει ; 


w, Τῆς τοῦ Συμεὼν τοίνυν φήμη: οὖκ ἔστιν ὅπως 

μὴ διτθεούσης, συῤῥέοντας πρὸς αὑτὸν ἴσμεν οὗ 
τὸς bx γειτόνων μύνον, ἀλλὰ τοὺς μὲν ἀπέχοντας 
Thu» ἡμερῶν ὁδὸν, τοὺς δὲ xal μηνῶν, καὶ ὡς 
bares εἶχε πάθους τὴν θεραπείαν αἰτοῦντας, Οὗ 
(18) Theodoret. dextro pedi. 


(4) Quis hic fuerit Meletius,quasivimus in pref. 
i$ Hareus, Grasius, Metaphrastes et alii Antio- 





carnem impingens cam graviter vulneraret.Post- 
quam igitur ferrea catena solula est, ac supposita 
pellis ablata,cimices plures (15-16) quam viginti in 
libia ejus latitantes,carnemque depascentes appa- 
ruere.Neque me hic quisquam jure reprehendat, 
qui ista narrem,cum alia magna et supernaturalia 
suppeltant,qua commermorenturopera.Nam neque 
hzc tenuissima preterinittam,neque quod ciinices 
exigua sunt animalcula, idcirco et exiguos in hu- 
mano corpore morsibus suis dolores creant, aut 
minus indunt inolestio. Norent id qui experti 
sunt. Sufficiebat equidem catena ad majoris tole- 
ranti: specimen, verum accedentibus insuper ci- 
micibus, tanto tempore in hoc. malo perdurare, 
presertim cum facile esset et anu occidere, et 
sic a doloribus liberari, quos jam contra e: nu- 
lrire pergebat, et propria carne sagiuare, quain 
non tandeui quantumvis illustris tolerantiie ia- 
gnitudinem a l»qual ? 

15. Symeonis igitur fama jam nescio quas non 
orbis plagas longe lateque percurreute,ad eum con- 
fluxisse novimus non tantum vicinos, verum etiam 
multorum dierum,imo mensium ilinere distantes, 
quà quisque torquebatur molestia,ejus curationem 


chenum episcopum faciunt. 
(15-16) Non recte vertit Villegas mosquitos sive 
cyniphes ; chinches voiuit scribere. 


941 


MENSIS JANUARIUS. 


348 


flagitantes. Neque quales ai eum adventabant, A μέντοι τῇ πρὸς αὑτὸν ἀφίξει παραπλησίαν ἐποιοῦντο 


tales revertebantur : sed cum tristes et maesti 
venirent, lxi et hilares recedebant, suarum sin- 
guli sgritudinum reperta curalione; denique 
omni vexatione et calamitate deposita, leta voce 
et lingua gratias Deo et Symeoni agentes. Omnis 
igitur via, que ad hunc. medicum ferebat, fori 
speciem imilabatur; lecus vero, iu quem affluens 
multitudo congregabatur, civitatis formam exhi- 
bebat, his morbum miserabiliter deplorantihus, 
alis adeptam sanitatem celebrantibus. Neque 
hoc semel tantum, sed saepius accidit, ut qui po- 
puli tutbam eminus cernebat, civitatem esse 
conjiceret ; cominus autem accedenti non jam 
civitas, sed multarum urbium congregatio se- 


cundum multitudinem dis'inctarum esse videre- P 


tur. 

16. Quid modo attinet Syros aut Cilices, aut 
Phoenicum greges enumerare, aut quibuscunque 
Romanorum innotuit sceptrum ? Etiam lsir aelita- 
rum natio,et Arabum,Per-arum quoque, Armenio- 
rum el quicunque lberiam populus incolit, eo 
confluebat.Quin imo et Homerilz οἱ liis remotio- 
res,liujus multilinguse multitudinis numerum itm- 
plebant. Adventabant ex Occidente non pauci, ut 
Britanni, Hispani el Galli, el quicunque inter 
medias regiones inhabitabant. 

11. Vix verbis exprimere licet,quantum in [ta- 
lia hujus viri virtus splenduerit : etenim Roma 
ipsa tantum hunc admirabilem virum obstupuit, 


xal τὴν ἐπάνοδον * ἀλλὰ στυγνοὶ «ai αατηφεῖς ἔργ o- 
μενοι, φαιδροὶ xal περιχαρεῖς ἀπηλλάττοντο, τῶν 
ἐνοχλούντων ἕχαστος λύτιν εὑρόντες, χαὶ τὴν ἐπ- 
, la - a “ὸ . DL 1 
ἡρειᾶν ἔκεῖ πᾶταν  Yul τὴν συμφορὰν ἀποθέμενοι, 
καὶ τὰς εὐχαριστίας εὐφήμῳ xai φωνῇ xai γλώττῃ 
Θεῷ xai τῷ Συμεὼν ἀναπέμποντες, Πάτα μὲν οὖν 
ὑδὸς διὰ τοῦτο πρὸς τὸν ἰατρὸν πέρουσχ πλήθους 
ἀγορὰν ἐμιμεῖτο * τὸ δὲ “ωρίον ἐν d τὸ περιό- 
Ι J - ' f . 
ῥέον συνελέγετο πλῆθος, πόλεως ὀψιν παρείχετο, 
xai πόλεως νῦν «ἐν τὴν 
μένων, νῦν δὲ πανηγυριζόντων τὴν ἴασιν. Καὶ τοῦτο 
οὗ, ἅπαξ, ἀλλὰ καὶ πολλάκις ἐγένετο, χαὶ πόλιν 
μὲν ἣν εἰχόσχι πόῤῥωθεν τὸν ὄχλον ἰδόντι, πλησιζ- 
σαντι O2 οὐκ ἔτι πόλις, ἀλλὰ πολλῶν &2ovst συστή- 
pata πόλεων χατὰ πλῆθης ἑχάστου τῇ γλώττῃ 9us- 
ρουμένων, 
ιγ΄, Kal τί δεῖ Σύρους ἢ Κίλικας ἢ Φοινίχων 
, .» 05 ΠῚ i n D ς 8 , 
καταλέγειν ἀγέλας, ἢ xai ὅσοις ἄλλοις τὸ Ρωμχίων 
ὠνόμασται σχῆπτρον ; ᾿Δλλλὰ χαὶ Ἰπυμχηλιτῶν καὶ 
᾿Αράδων ἔθνη, Περσῶν τε xxl ᾿Αρμενίων, καὶ ὅσα 
] , A A - 
τὴν ᾿Ιδηρίαν νέμεται γένη. Καὶ δὴ «αἱ ol 'Opmei- 
ται xai οἱ τούτων ἐνδότεροι, πλήρωμα καὶ οὔτοι τοῦ 
Νς 4 , 4 ΄ 
πολυγλώσσου πλήθους ἐχείνου ἐγίνοντο, ᾿Αφίκοντο 
δὲ xai τῶν 'Ecmto! 9x ὀλί Β ι λέ r 
i : οίων οὐχ ὀλίγοι, Βρεττάνοι λέγω xat 
ε ^ 4 Α 4 
ἰσπανοὶ «zi Γαλάται, xxi ὅσοι τὴν μεταξὺ τούτων 
χώραν οἰχοῦσι, 
hi |; . ' ? , e ^ - 4 - 
wv. H γὰρ ᾿Ιταλίχ οὐδὲ εὖ εἰπεῖν σὸν ἢ τοῦ 
ἀνδρὸς ἀρετὴ ἐν ταύτη ἐξέλαμψε * καὶ γὰρ τοσοῦτον 
€ δ," * * λά . L0 λλῃ 
ἢ Ρώμη τὸν θχυμᾶστον χατεπλάγη, καὶ οὕτω πολάν, 


νόσον ἐλεεινῶς 092upo- 


tantumque ei honoris et venerationis exhibuit, αἱ ὦ τις ἣν τιμῶσα τοῦτον καὶ σεδομένη, ὡς «αἱ πολλαῖς 


multis passim columnis, porticibus, thalamorum 
septis, denique quovis fere loco ejus effigiein in- 
sculperet, quasi infinitoruin honorum thesaurum 
inde consecutura. 

18.Ea in vultu Symeonis gratia et decor eluce- 
bat,ut si quis alteri infensus et inimicus, in eum 
conjecissel oculos, omne illico odium et inimici- 
liam ei ex animo eraderet vel unus illius aspec- 
tus; atque amiciti:e,consensionis ac benevolentiz 
vinculo amicos invicem adstringerel. Quod inde 
planum fit. Vari? ex iis gentibus, qua ad ipsum 
confluebant, yrius mutuo sanguine gaudentes, 
postquam utrinque in. Sancti conspectum venis- 
sent, inimicitias primo quidem dissolvebant, fce- 


δὴ πύλαις, καὶ mpomoÀaiotg, xai θχλάμων τοίχοις, 
xai πανταχοῦ τὴν εἰκόνα τὴν ἁγίαν ἐκείνου διαχα- 
ράξαι, ὥτπερ τινὰ μυρίων Ἐντεῦθεν ἀγαθῶν θηταυ- 
ρὸν ἐπισπώμενοι, 

ιη΄, Ἦν τοίνυν ἣ τῇ ὄψέι τοῦ Συμεὼν προλάμ- 
πουσχ χάρις, οἷα χαὶ ἰδόντι τινὶ ἀπεχθῶς πρὸς 
ἕτερον ἔχοντι χαὶ ἀδιαφόρως, λύσιν μὲν αὑτῷ τῆς 
ἀπειθείχς xal τῆς διαφορᾶς ἐμποιῆσαι, δεσμῷ 9: 
συνδῆσαι φιλίας εἴ τοῦ συμπνοίας χαὶ ὁμονοίας * 
καὶ τοῦτο δῆλον Ἐντεῦθεν, Πολλὰ γὰρ τῶν αὑτῷ m:- 
ριῤῥεόντων ἐθνῶν τῷ χκαταλλήλων πρότερον αἵματι 
γαίροντα, ἐπειδὰν ἔλθοιεν εἷς ὄψιν ἑχάτερα τῷ 
ἁγίῳ, διελύσαντο μὲν τὸ ἔχϑος, xal ἀλλήλοις ἐσπεί- 
σατο. Εἶτα καὶ εἰς ἀγχθην ἔριν ἐτρέψαντο αὑτοῖς 


dus dein inler se percutiebant ; in praeclaram p τὰς διχλλχγὰς ἕχαστος αὑτῶν προφθάναι, χαὶ τὴν 


deinceps contentionem antiqua convertentes dis- 
sidia, dum quisque alios antevertere ac viri be- 
nediclionem prior consequi summo studio eniti- 
tur. Sancti quoque viri pedes labris aut maninus 
contingere magnum videbatur. Multi qui pellem 
tantum qua vestiebatur (id enim ei solum indu- 
mentum erat) contingebant, omnem omnino se 
benedictionem adeptos fuisse existimabant. Ve- 
rum manum ejus contrectare aut ore osculari, id 
eorum erat quibus familiaritas ex virtute con- 
tracta uberiorem aliis libertatem concedebat. 


τοῦ ἀνδρὸς εὑλογίαν πρῶτος ἀξιωθῆναι φιλονειχυῦν-. 
τες. Τὸ δὲ χαὶ τῶν ἁγίων ἐχείνου ποξῶν χείλεσι 


χαὶ χερσὶν ἅψασηαι μέγα ἐδόκει, ΟἱἨἁ πολλοὶ δὲ πὶ 
καὶ τῆς δορᾶς, ἢν οὗτος περιέκειτο, ψχύσειαν p. 
vov, (35:6 γὰρ ἣν ἐνδομχ τῷ ἁγίῳ), πᾶσαν τρυγή- αἱ 


τὴν εὑλογίαν ἐνόμιζον. Τὸ μέντοι χειρὸς θίγειν, 


χατὰ στόμα προπτύσσεσθαι, οὗ τῶν πολλῶν EE, 
δλλ᾽ οἷς ἡ ἐχ τῆς ἀρετῆς οἰκειότης δαψιλεστέραν “Ἰξς-ῶν 


ἄλλων τὴν παῤῥησίαν ἐδίδου, 


ἢ 


349 


VITA 8. SYMEONIS STYLIT.E.: 


350 


CAPUT IV. 
Columneris statio, probata a Patribus. 


ιθ΄. ᾿Επειδὴ δὲ ἀριθμου κρείττους ἦταν οἱ ἀφ- A 


ἰχγούμενοι, πρῶτα μὲν ἐχχλίνων τὸ πολὺ τῆς περὶ 
αὐτόν τιμῆς, ἔπειτα χαὶ τοῦ πράγματος τὸ ἐπίπονον 
δυσχεραίνων, ἄλλως τε xal πρὸς οὐρχυὸν, ὡς οἷόν 
τε μή λογισμοῖς μόνον xai θεωρίαις, ἀλλὰ καὶ αὐτῷ 
σώματι πλησιάζειν ἐσπουδαχὼς, τὴν ἐπὶ τοῦ χίονος 
ἐμηχανήσατο στάσιν, Καὶ πρῶτα μὲν, εἰς 85 ὁ χίων 
αὐτῷ ἀνετείνετο πήχεις" εἴτα εἰς δύο ἀνχτρέει καὶ 
τέλος ἔξ πήχεις τὸ πᾶν ἀψος ἐπὶ τῶν τριάκοντα 
ἔσχεν. 

x/. Εἰ δὲ xal αὐτὴ παράδοξος ἡ ἐπίνοια, θχυμα- 
στὸν οὐδέν᾽ πολλῶν γὰρ ἔμπροτθιν zal μεγάλων, οἷς 
οὐκ ἔσει μίμησις οὐδ᾽ ὑπόδειγμα τῷ ἀθλητῇ προδιη- 
γυσμένων, xal ὁ χιονίτης οὗτος βίος οὖχ ὅτι μὴ ἔχων 
ὑπόδει μα περιοπτέος: ἀλλ᾽ ὅτι μᾶλλον αὐτὸς ὑπ- 


19. Cum vero accedentes omnem numerum ex- 
cederent, primum ut honorem declinaret, deinde 
quod molestia gravabatur; tum quia ccelo, qua 
poterat, non tantum mente et cogitatione. sed cor- 
pore quoque ipso,tantum esse vicinior percuperet, 
illam excogitavit in columna stationem.Et primum 
quidem columna ad sex erecta cubitos est,deinde 
ad duodecim,post ad viginti duos extensa est,tan- 
dem tota altitudo triginta sex constitit cubitis. 

20. Si quibusda:» novum hoc ac prope incredi- 
bile videatur mirum non est : cum enim multa ea- 
que magna, quorum nullum prius exemplar exsta- 
bat. ab hoc pugile primum suscepta sint ; tum 
cerle columnaris illa vita, non solum quia exem- 
plo caret contemnenda non est, verum etiam quia 


ἄρχων ἐπαινετέος᾽" ἄλλως τε χαὶ ὡς οὐχ ἄνευ χρείτ- Β sine ullo exemplo in exemplum potius proposita 


τονος ἐκισχοπῆς τοῦτὸ γε καὶ ὑξιοτέρχς τὰ dins 
μαρτυρείτω, Τοὺς γὰρ ᾿Ισμαηλίτας εἰς πολλὰς μὲν 
πληθυνομένους μυριάδας, τῷδε τῆς ἀσεδείας σχότει 
συγαεκλεισμένους, ὁ χαινὸς οὗτος ἐπὶ τοῦ αἴονος 
Bloc kurfüév τὲ ἀνεσώσατο, xal αὐτῷ τῶν θείων 
λόγων φωτὶ τὰς αὐτῶν διανοίας περιαστραψας υἱοὺς 
φωτὸς καὶ ἡμέρις τοὺς πρὶν τῆς νυχτὸς xxi τοῦ 
σχότους ἔδειξεν, ᾿Αμέλει xal νόμους παρὰ τῆς ἱερᾶς 
ἱκείνης δεχόμενοι γλώττης, τῶν τῆς ᾿Αφροδίτης 
ὀργίων (πάτριος γὰρ ἐχείνυις ἡ δχίμων αὐτὴ, Θεὸς) 
προθύμως ἀφίσταντο. Πολλοὶ ὃὲ xal ᾿Ιδήρων͵ ὡς 
ἔφην͵ xal Περσῶν xal ᾿Αρμενίων μαχρὸν τῆς οἰκείας 
ἀπάτης γέλωτα χαταχέαντες τῇ εὐχγγελιχῇ καὶ 
αὐτοὶ διδασχελίᾳ συνέθεντο. 
xa'. 
τοῦ κίονος πολινείχν ἐπενοήσατο, πανταχοῦ τῆς xac 
αὗτον φήμης ὀξέως διχδοθείσης (φιλεῖ γὰρ ἐν οὕτω 
καινοῖς πράγμασιν αὔτη ταιυτέρῳ μάλιστε τῷ 
πτερῷ κεχρῆσθχι), οἱ τὴν ἔρημον τοῖς ἀσχητιχοῖς 
ἄθλοις καὶ πόνοις οὐράνιον ἀπεργατάμενοι πόλιν 
θεῖοι Πατέρες, τῷ χαινοφανεῖ τούτῳ χαταπλαγέντες 
xil Bev τοῦ ἐπιτηδεύμανος, στέλλευσί τινὰς 
πιρὰ τὸν μετάρσιον ἐχεῖνον ἀνθρωπον᾽ καὶ τούτοις 
ἐντέλλονται τῆς ξένης μὲν αὐτῷ ἐπινοίας ἐπιτιμῆσαι, 
διδάξαι δὲ τὴν τετριμμένην χαὶ συνήθη τοῖς ἁγίοις 
πορεύεσθαι, xzl μὴ ταύτης χαάταφρονεῖν, ἢν χορὸς 
τοσούτων μαχαρίων ὁδεύσας πρὸς οὐρανόν τε ἀνελη- 
λύει xxi σχηνὼν ἐκείνων τῶν ἀϊόίων tríonsav 
εἶτα δείσαντες μὴ τὸ ἐννόημχ ὑεάρεστον ἢ, οἵδε 
ἀνδρωπίνως τὸ πρᾶγμχ στοχάζοντα, καὶ τοῦτο 
ἱπισκήπτουσι τοῖς ἀπευταλμένοις, ὡς εἰ μὲν ἴδοιεν 
τὸν ἄνδρα τοῦ οἰχείου θελήέμχτος Ἐξιστάμενον καὶ 
πρὸς τὴν ἔχετθεν εἴχοντα χάθοδον, ἐπίσχειν τοῦτον 
εὐθὺς καὶ χελεύειν ἔχεσῆχ! τῆς προθέσεως, (κηδὲ 
ἀμελεῖν τοῦ σχοποῦ, Οὕτω Ὑὰρ ἂν θείχν τε εἶνχι 


(11) Fusius hac deducit Theodoretus, οἱ Cedre- 
nus ad annum 25 Theodosii junioris. 

[ὃ Idem constat ex Evegrio lib. vi, cap. 21, ubi 
rekrt, suream Veneris statuom a Naamene Sara- 
cenorum duce, igne liquefactam, erogatam in pau- 


Ἡνίκα δὲ τὴν χαινὴν ταύτην ὁ Συμεὼν iniQ 


celeris est, laudanda. Praesertim quod non sine 
matura consideratione ac divino instinclu factum 
esse,quze deinceps sequuntur, testatum facient;Is- 
maelitas enim (17), qui ad plures myriadas exere- 
verant, ac impietatis tencbris erant involuti, nova 
haec agendz in columna viti ratio inde eripuit, ac 
divini verbi lumine eorum mentes illustrans, filios 
lucis et diei, qui noctis prius et tenebrarum filii 
erant, constituit. Denique susceptis a divino illo 
ore legibus, Veneris orgia (hic enim deinon patria 
iis dea erat (18)) prompte abdicarunt. Multi vero 
Iberorum, uti dictum est, Persarum ac Armcnio- 
rum, avitum errorem ludibrio habentes, evange- 
licze et ipsi doctrinz adjüncti sunt. 

21. Igitur dum novam hanc Symeon in colamna 
vivendi rationem excogitasset,fama ejus quam ce- 
lerrime quaquaversum vulgata (ipsa enim in rebus 
adeo novis celerioribus quodammodo uti alis con- 
suevit), Patres qui spiritualibus exercitiis (10; ac 
laboribus ex eremo coelestem quamdam civitatem 
faciebant, hoc tam inusitato ac peregrino obstupe- 
facti vitie instituto, quosquam ad sublimem hunc 
hominem mittunt, iisque praecipiunt, ut ob tam 
peregrinas inventiones eum reprehendant,ac con- 
suetam actritómomnibus sanctis viam iniredoeeant, 
neque eam contemnere, quam tantus bealorum 
chor..scalcavit,quaque ad coelum pervenit.cterna- 
que iila subivii tabernacula. Veriti deinde ne hoc 
ejus institutum revera Deo placeret, hanc ejus ac- 
tionem periclitari enpientes,hoc illis quos ad ipsum 
mittebant mandarunt, ut si virum viderent propria 
relicta voluntate e sublimi velle descendere,statiun 
se opponerent ac primo proposito in h:rere juhe- 
ren!, neque scoyum negligere permitterent, Hac 
enim ratione id vitz institutum nonnisi a Deo pro- 


peres. 

(19) Deest hoc Theodoreto. Refertur et Evagrio 
lib. 1. cap. 13, et Nicephoro lib. xIv, cap. 51. Suidas 
verbo Symeon dicit, ah /Egyptils monachis banc ad 
viruin sanctum missam esse legationem. 


394 


MENSIS JANUARIUS. 


352 


cedere arbitrati, non amplius esse quod de futuris ἃ ᾧοντο τὴν οἰχονομίαν, οὐχ ἔτι περὶ τοῦ μέλλοντος 


ambigerint: ubi enim bonum est initium, lalem et 
exitum fore liquido constat. Contra vero si indi- 
gnaretur, nec admonitionem vel in minimo adinit- 
teret, verum simpliciter et sine ratione propriae 
voluntatis ductum sequeretur, clarum esse longe 
eum ab humilitatis virtute abesse,atque adeo ejus- 
modi cogitationes nonnisi a maligno ei suggeslas 
judicari oportere. ltaque mandant ut si res la- 
beat, statim inde avellant, et vel invitum descen- 
dere a columna cogant. 

22, Mandatis hoc pacto conceptis, postquam le- 
gati ad Symeonem omnis obedientie et humilitatis 
parentem pervenerunt, hi vel ex solo aspectu corn- 


pellare eum pre rever:ntia obliti fuerunt, neque g 


intueri eum aussi sunl; tamen tum proper mitten- 
tium Patrum mandatum (hzc siquidem rininisterii 
perfectio) ipsi omnia sibi a Patribus commissa ex- 
ponunt. Ille vero mansueto animo,vere mansuetus 
ipse et humilis corde, reprehensionem ferens, non 
contradixi!, non indignalus cest, noun in convicia 
prorupit, imo neque parum neque inultum locutus 
est; verum vultu maxime hilari oculisque demissis 
objurgationem acceplans,gratiis Deo primum reli- 
giose actis, a'que ipsis deinde Patribus pro lanta 
cura el sollicitudine plurimum se debere profes- 
sus, neuliquam cunctatus e co'umna descendere 
parat. llli vero statim id veluerunt, atrum men- 
tem aperientes, quorum auctoritate stabilitam 
perpetuo et approbatam in columna stationem 
esse declararunt, Denique optimum finem ac fir- 
mam continuorum laborum quietem Symeoni pre- 
cantes, inde abierunt. Sed et ejus humilitatis 
sublimitatem et obedientie magnitudinem in 
aliis multis videre licet. 


ἐνδοιάζοντες  Ti04v* ὡς οὐκ ἀγαθὸν ἀρ, τοσαύτη, 
ἀπαντήσοι χαὶ τέλος" εἰ δὲ δυσανασχετῶν εἴη, zai 
οὐδὲ ὀλίγῳ τῆς συυδουλῆς ἀνεγόμενος, ἀλλ᾽ ἁπλῶς 
οὕτω xai ἀλοιίσιως τῷ οἰχείμν θελήματι ἕποιτο, 
δῆλον ὡς μαχρὰν τῆς ταπεινοφροσύνης ἐστὶ πάντως 
ἔλεγον, ὅ τις ἂν μὴ οὐχὶ τὸν πονηρὺν αὐτῷ τοὺς 
λογισμοὺς τούτους ὑποδεόληκέναι φαίη. Ενθεν τοι 
καὶ χατασπᾷν τοῦτον ti οὕτως ἔχοι ἐχέλευον, χαὶ 
ἄκοντα τοῦ κίονος χατάγειν. 


x6. Οὕτω τῆς ἐντολῆς ἐχούσης, ἐπειδὴ οἱ πρέ- 
σύεις πρὸς τὸν τῆς ὑπακοῆς καὶ τῆς ταπεινοφροτύ- 
vn πατέρα Συμεὼν ἀφίχοντο, οὗτοι μὲν ἀπ᾿ αὐττςς 
θέχς τε xai προσχγορεύσεως αἰδοῦς πρὸς αὐτὸν 
ἐπλίσθησαν, xxl οὐχέτι 020i ἀντιδλέπειν οἷοί τε 
Ta^ ὅμως διά τε τὴν τῶν ἀπεσταλχότων Πχτέρων 
ἐντολὴν (xal αὐτὸ δὴ τοῦτο τὸ τῆς διαχονίας χαλὸν), 
χκαταλέγουσιν αὐτῷ πάντχ τὰ ὑπ᾽ ἐκείνων εἰρτιμένχ" 
ὁ δὲ πρᾶος, ὁ πρᾶος τῷ ὄντι καὶ ταπεινὸς τῇ xap^lg, 
vn) ἐπιτίμησιν ἐνεγχὼν οὐχ ἀντεῖπεν, οὐχ ἠγανά- 
χτησεν, οὐδὲ διέσυρε ταύτην, οὗ μιχρὸν οὐδὲν οὐ 
μέγχ ἐφθέγξατο’ ἀλλ᾽ ὅτι μάλιστα ἱλαρῷ χαὶ κάτω 
νεύοντι βλέμματι, τὴν ἐπιτίμησιν ἀποδεξάμενος τῷ 
Θεῷ τε τὴν εὐχαριστίαν ἀποδοὺς, χαὶ χάρι» τῆς περὶ 
αὐτὸν φροντίδος τοῖς Πατράτιν ὁμολογήσας, μὴ μελ- 
λίσας μηδὲν, χατιένχι τοῦ στύλου ἐπεχείρει, Οἱ 56 
ἐπέσχον τε αὐτίκα, καὶ τὴ" τῶν Πατέρων αὐτῳ ἀ"- 
ἐγάλυψαν γιώμην᾽ εἶτα μόνιμον piv χαὶ διηνεκῆ 
τὴν Ἐπὶ τοῦ «(ovo στάσιν, χρηστὸν δὲ τέλος χαὶ 
βεδαίχν τῶν συνεχῶν πόνον ἀνάπαυσιν ἐπευξάμενοι 
τῷ Συμεὼν, ἀπηλλάγησαν, ᾿Αλλὰ τὸ μὲν τῆς αὐτοῦ 
ταπεινοτροσύντις ὕψος xai τῆς ὑπαχοῆς τὸ μέγεθος͵ 
χἂν πολλοῖς ἄν τις ἑτέροις κατίδοι, 


CAPUT V. 


Divinis inharens, matrt etiam sui. conspecium negat : defuncto parentat. 


23. Verum ordinem, quem incidens nrecidit nar- 
ratio, tandem n: stra resumens exponat oratio. Cum 
Ismaelitze in tribus distincti ad Symeonem salutis 
duceiu accederent, atque avitam impietatem dete- 


x('. Τὸ δὲ συνεχὲς τῆς ἀκολοθίας, ὃ διέχοψε 
νῦν ἡμῖν ἢ παρειπεσοῦσα διήγησις, ἀναλχδὼν ὁ 
λόγος δηλώσει. Κατὰ φυλας δὴ τῶν ᾿Ἰσμανλιτῶν τῳ 
τῆς σωτηρίας ὁδηγῷ Συμεών προσιόντων, xai τὴν 


starentur, divino denique baptismate fruerentur, Ὁ πατρῴαν ἀσέδειαν ἀρνουμένων, xal τοῦ θείου ἀπο- 


alli aliis sacrorum rationem tradentes; aderat ali- 
quando et Theodoretus Ecclesize Cyri antistes (20). 
Ei igitur non exiguam populi multitudinem vir Dei 
offert, hortaturque ut consuetas super eos preces 
recitet,eosque baptizet.Dum ejus mandatis obtem- 
perare antistes aggreditur,illorum quisque primus 
criminum suorum sortes eluere (21), necnon im- 
pietatis illuviem abstergere contendebat ; quivis 
prior gratiam consequi stagens, lilem quamdam 


(20) Cyrus recensetur sb Auberto Mireo inter 
metropoles autocephalas, patriarche Antiocheno 
subjectas. Distat duorum dierum itinere ab Antio- 
chía, ut ipse cap. 2 tradit Theodoretus. Non est ea 
qe Ptolomzo Cyropolis dicitur ; num Cyropolis in 

edia est ad mare Caspium ; Cyrus vero in Syria, 
Κύῤῥος Stephano, unde Κυῤῥέστης, ut ait, et 


λαυόντων βαττίσματος, ἄλλοι μὲν ἄλλους μυσταγω- 
γοῦντες ἐτέλουν mao» δὲ ποτε xal ὁ τῆς χατὰ τὸν 
Κῦρον ἐχχληοίχς προεστὼς Θεοδώρητος. Πλῆθος co:- 
νυν οὖχ ὀλίγον ὁ ἀνὴρ καὶ αὐτῷ παρατίθεται, τὰς νε 
συνήθεις εὖ ὡς αὐτοῖς ἐπειπεῖν καὶ βαπτίσαι τού- 
τοὺς προτρέπεται, Ὁ μὲν οὖν ἀγαγεῖν εἰς ἔργον τὴν 
ἐντολὴν ἐπεχείρει" οἱ δὲ ἀπολούσασθαι πρῶτος ἔχα- 
στος τὴν τῶν παθῶν ἱλὺν, xal τὴν ἀσεῦειαν καὶ τὸν 
ῥύπον φιλονεικοῦντες, καὶ ποῖός τις πρότερος φθά- 


regio ipsa Κυῤῥοσειχή. Ptolomseo quoque Εὐῤ- 
Bec est; sed vereor ut recte. Nam Procopio lib. n 
de cdificiis Justiniani. Κῦρος dicitur, et tradi- 
tur a Judemis :edificats, οἱ de Cyri regis nomine 
dicta. 

JD Apud Theodoretum baptismi nulla mentio, 
sed solius sacerdotatis benedietionís. 


353 


σοι τῆς χάριτος μετασγὼν, ἔριν τὸ πρᾶγμα ποιού- 
μενοι, βαρδαρικώτερον συνδοαμόντες, οἱ μὲν εἶλχον 
αὐτὸν, οἱ ΟΣ ἀνθεῖλχον᾽ οἱ δὲ ἀρεστῶτες τῶν ἄλλων 
ἐπιδαίνοντες, xxi τὰς γεῖρας προτείνοντες, οἱ μὲν 
τοῦ πώγωνος, ci δὲ τῶν ἱματίων ἐπελαμβάνοντο, 
ὥστε μιχροῦ χἂν διεσπάσαντο τὸν ἄνδρα, εἰ μὴ ὃ 
θχυμασιος ἄνωθεν Συμεὼν ἑμχοήσας, τὰς ἀτάχτους 
οὕτω κχατέστειλε τούτοις ὁρμὰς, ὡς αὐτίχα πάντας 
μεταλαδεῖν͵ b) γόσμῳ τε τῆς χάριτος μετασχεῖν, xal 
τῷ θείῳ τελειωθῆναι βαπτίσματι, OUto τοίνυν ἣ τῆς 
ἐκείνου γλώττης λαμπὰς κἀὶ δεδίττεσθχι o0; ἂν 
βούλοιτο, καὶ φωτίζειν elige, τῆς τῶν ἀδελφῶν ἕνεχεν 
δῳτηριας ἀμφόταρχ. Μελέτην γε μὴν διηνεχὴ τὰς 
Δεσποτιχὰς ἐντολὰς ἐποιεῖτο, ἀλλ᾽ οὐ μέχρι τῆς 
τούτων τηρήσεως ἴστησι τὸ φιλόποδον, ἀλλ᾽ ὥσπερ 
εἰ μή τι ταύταις οἴχοθεν προσθέσοι xai πλέον ζη- 
μίαν οὗ τὴν τυχοῦσαν ἡγούμενος, οὕτως ἀνενδότιρ τῇ 
σπουδῇ ἐχρῆτο χαὶ οὕτω πρὸς ταῦτα διέκειτο ! 
x5* ᾿Αμέλει γὰρ xal πατέρα μὲν, ὡς ὁ λόγος 
φθάσας ἐδήλωσε, καταλείπει χαὶ μητέρα, τῷ ποθου- 
μένῳ δὲ ἀχολουθεῖ, xxi ὅλος τοῦ πρὸς αὐτὸν ἔρωτος 
γίνεται, ὃ τῆς Δεσποτιχῆς ἐντολῆς ἐστι τὸ ἀχρότα- 
τὸν" πλὴν ἀλλὰ xai τοῦτο προστίθησιν ào' ἑχυτοῦ. 
πιὰ τὰρ καὶ εἴκοσιν ἑτῶν διχγεγονότων, ἀφ᾽ οὗ δὴ 
qUstUe τε δισμοὺς xai τὰ ἐν τῷ κόσμῳ πάντα ὁ ὑπ- 
ερχόσμιος οὗτος ἠρνήσατο, τὸ ἔμφυτον ἡ μήτηρ τῆς 
φιλοστοργίῶς Tp xal ἐγχάρδιον ἔτι τοῖς σπλάγχνοις 
φέρουσα, καὶ μὴ ἄλλως κατασύέσαι δυναμένη τὴν 
φλόγα, παρὰ τὸν ἐν σαρκὶ νοῦτον ἄσχργον υἱὸν 
ἄπεισιν (οὕτως γὰρ ὃ λόγος εἰπείν βιάζεται) γλιχο- 
μένη καὶ ὄψιν ἰδεῖν τοῦ παιδὸς, καὶ ὁμιλίας ἀκοῦσαι, 
ἧς ἐπὶ τοσοῦτον ἀπεστέρητο χρόνον, Ὁ δὲ τῆς μη- 
τρὸς μαθὼν τὴν ἐπιδημίαν ὅρα πῶς μερίζει καὶ τὴν 
τιμὴν τῇ μητρὶ, χαὶ τῷ τὴν ἐντολὴν ὑπερθάλλοντι 
νόμον τὸ ἄλυτον, Οὐ παρχδέχετχι μὲν τὴν συντυ- 
χίαν, διαπέμπεται δὲ πρὸς αὐτὴν λέγων" « Εἰ σοὶ, ὦ 
μῆτερ, δοχεῖ, τὴν ἀλλήλων θέαν τῷ ἔχεῖθεν αἰῶνι 
ταμιευσόμεθα᾽ χαὶ εἴπερ εὐάρεστος θεῷ πάντως ἣ 
πιλιτεῖα ἡμῶν, μετὰ τὴν ἐντεῦθεν ἐχδημίχν — kv 
γριστῷ ἀλλήλους ὀψόμεθα, πολλῷ οἰκειότερον τε χαὶ 
«αυριμώτερον, » Καὶ ὁ μὲν ἐμήνυε ταῦτα καὶ ὑπετί- 
θει᾿ ἐπεὶ δὲ τὴν μητέρα ἡ τὴν ψυχὴν ἑακαίουσα 
φλὸξ αἰσθέσθαι τῶν λεγομένων οὐκ εἴχ, ἀλλ᾽ ἐπε 
ἔμενε ἔτι τὴν ἐπιθυμίαν προδαλλομένῃς τῆς θέας" 
τὼ μὲν, ὦ μῆτερ, τὸ δεύτερον αὐτῇ μηνύει, καί σε 
τὸ κοινῇ συμφέρον ἐκχτέροις ἡμῖν ἀποδέξασθαι 
μᾶλλον ἡγούμην, καὶ οὐκ ἂν οὕτω χατεπεῖξχι τὴν 
συντυχίαν. Ἐπειδὴ δὲ τῆς σὴς ὡς ὁρῶ δεύτερᾳ εἰσι 
Xiv1 ἐφέσεως, τέως μὲν ἠσυχίαν ἄγειν προσήχει, 
"Opoud: δέ σΞ μετ᾽ ὀλίγον, τοῦτο q2p ἔδοςς τῷ Θεῷ. 
'H οὖν μήτηρ ὡς ἤδιστά ts xai εἰχταιότατα τὴν 
ὑπόσχεσιν δεξαμένη, μετεώριστο ὑπ’ αὐτῆ: τὴν 
rhy, καὶ ταῖς ἐλπίσιν εὐθύμει καὶ ἔχαιρεν, ὄλη τε 
τοῦ μέλλοντος ἦν, xxi μουονοὺ παρόντα τὸν πατὸα 
ὁρᾷν, καὶ περιδάλλειν xat προσπτύσσεσθαι, καὶ τῆς 
εὐτοῦ φωνῆς ἀκούειν ἐδόχει, "Ev ὅσῳ ὁὲ ταῦτα vo2- 
t» εἶχε τὸν τρόπον᾽ καταστρέφει μὲν ἄφνωτον βίον 


(22) Hc de matre historia deest Theodoreto. 





VITA S. SYMEONIS STYLIT E. 


354 


ἃ ex re sacra faciebat : ita inurbane ad eum concur- 
rebant, alii horsum eum trahebant, alii vicissim 
reirahebant. Qui vero distabant, in alios incurre- 
bant,et manus protendebant.Quidam ejus barbam, 
nonnulli vestem apprehendebant : parum denique 
aberat quin virum discerperent, nisi admirandus 
Symeon ex alto vocam extulisset : ita enim inordi- 
natos illorum impetus compescuit,ut omnes statim 
mutarentur, atque ad percipiendam gratiam cum 
omni modestia accederent,ac di: ino lavacro tinge- 
rentur. Ita ejus lingua fax, el terrere quos vellct, 
et illuminarc poterat; utrumque enim fralern:ce 
salutis causa praestabat. De divinis preceptis con- 
tinuas meditationes instituebat. Verum neque in 
horura observantia ejus quiescebat industria : 

p nisi enim quid amplius his addidisset, non vul- 
gare damnum existimasset:tam irremisso utebatur 
studio, et tam indefesso in his omnibus erat animo! 

24. Et patrem quidem,uti prius relatum est, sed 
et matrem reliquit, illi soli quem amabat adhzrens, 
ejusque amori totusintendens,quod Dominici prz- 
cepti caput 681. Sed et illud ad «cetero ex seipsoad- 
didit. Septem et viginti (22) jam lapsi erant anni, 
ex quo natura leges, queque in mundo sunt, vir 
hic mundo excelsior abdicaverat : cum ecce mater, 
innatum filialis affectus ignem intra viscera sua ge- 
reus, neque aliter valens flammam extingaere, ad 
filium suum abiit, adhuc in carne sine carne viven- 
tem (ila me de eo loqui ration cogit) cupiens filium 
intueri, et ejus frui colloquio, quo tanto tempore 
caruerat. Ipse vero intellecto matris adventu, vide 
quomodo et matrihonorem parlitussit, et precepto 
salisfecerit. Ejus congressum quidem non admisit, 
verum lizec ei jussit renuntiari : Si tibi, o mater,ita 
visum fuerit, mutuum aspectum in aliud »svum 
reservabimus ; et si quidem grata fuerit Deo con- 
versatio nostra, postquam hinc emigraverimus, in 
Christo invicem multo familiarius clariusque vide- 
bimus. IIxc ad eam referri jussit. Sed cum mater 
prx amoris flamma, animam intus exurente, quao 
dicta fuerant non intellexisset, sed adliuc filii vi- 
dendi desiderio flagraret ; Ego quidem, denuo per 
nuntium ait, o inater, quod utrique nostrum con- 
veniens est mallem admittere te,neque ita mutuum 
congressum urgere. Postquam vero cuncta, ut 
video, votis tuis posleriora ducis, antea me quie- 
scere oportet. Te vero brevi videbo: ita enim Deo 
visum est. Mater, summa cum volupiate ac desi- 
derio promissione accepta, animum erexit, et spe 
rei futur:e tantum gravisa ac exhilarata fuit, ut 
filiuzn prope jam prasentem videre, eumque am- 
plecti ac osculari, denique jam ejus vocem audire 
videretur. Res hunc exitum sortita est. Illa paulo 
post vitam finivit, animamque Deo tradidit, qux 
felix et beata in vita fuerat, multo sub finem feli- 
cior, quod talis filii mater audiverit, tantisque 
virtutibus ornatum post se reliquerit. 


355 


MENSIS JANUARIUS. 


356 


ἑκεῖνη, χαὶ τὴν ψυχὴν τῷ Θεῷ προστίθεται, μαχχρίχ σὸν βίον ὡς ἀληθῶς, πολλῷ τοῦ τέλους μαχαριωτέρα, 
ὃτι τοιούτου παιδὸς ἤχουτε μήτηρ, καὶ εἰς τοῦτο ἀρετῆς ἐλγόντα τὸν υἱὸν χατχαλέλοιπεν, 


95. Divinus vero Symeon intra mandram (ita A 


columna ambitus vocabatur) ejus corpus inferri 
jussit, erat enim circum columnam murus :edifi- 
catus, ut mulieribus ingredi fas non esset. Post- 
quam igitur mater illata esset ; vidit eam filius, 
quemadmodum prius pollicitus fuerat : cui post- 
quam consueta impendit, precesque pro ea fudit, 
juxia columnam sepultura mandavit. lta matri 
debitum honorem impertitus est, οἱ Dominicum 
preceptum non tantum custodivit, scd et proprio 
profectu augere perrexit. 


κε΄, O θεῖος δὲ Συμεὼν τὸν ταύτης νεκρὸν ἐν τῷ 
τῆς μάνδρας (τοῦτο Ὑὰρ ὁ τοὺ στύλου περίθολος 
ἐγαλεῖτο) εἰσενεγθῆνχι προστάττει, περιῳχοξομεῖτο 
γάρ τι πάντοθεν τειμίον τῷ κίον:, ὦσττε μὴ Ὑναιξὶν 
εἰσιτητὸν εἶναι, Εἰσαχθείστις τοιγαροῦν αὐτῷ τῆς 
μητέρος τεθνηχυίας, ἐθεάσατο αὐτὴν κατὰ τὰ ἐπι γ- 
(piv, xx τὰ εἰωθότχ τελέσας val αὐτῇ ixtu- 
ξάμενος, αὐτοῦ που θάπτει παρὰ τῷ στύλῳ, Οὕτω 
xai κῇ μητρὶ τὴν τιμὴν ἀπεδίδου, xai τὴν Δεσποτι- 
χὴν ἐντολὴν o)« εἰς τέλος γε μόνον, ἀλλὰ καὶ ἰδίαις 
αὔξων ἐδείχνυτο προχοπαῖς, 


CAPUT VI. 
Varia Ismaelitis collata beneficia. 


26. Exinde ilerum quasi fax clarissima omni vir. 


tutum eximiarum genere resplenduil : quibus et & ὑπερφυέσι πάντοθεν 


in densissimis noctis tenebris, quasique maris pro- 
cellis, impietatis inquam, jacentes, ad verum reli- 
gionis portum perducebat : multosque videre erat 
ope Symoonis serenioris aure :roanquillitate perfrui, 
Erant aliquando simul dua ejus (23), quam paulo 
ante commemoravi, gentis Ismaelitarum tribus ; 
utraque supplex ex ejus ore benedictionem postu- 
labat, ut eam quasi donum amplissimum suo phy- 
larcho deferret: verum circaipsum donum conten- 
tio repente ac seditio iuter eos non levis oborta 
eat ; una pars suo primum tribuno benedictionem 
deferendam censebat, altera suum praeferebat pro- 
fectum, ac praeripere benedictionem nitebatur. 
Itaque tribubus inter se dissidentibus, in barba- 


xG'. ᾿Εντεῦθεν ola τις πυρσὸς διαφχνὴῆς ταῖς 
ἀρεταῖς ἐγλάμπων, τοὺς ἐν 
χαλεπωτάτῳ νυχτὸς χλύδιυνι τῆς ἀσεδείας κειμένους, 
ὥτπερ ἐπὶ λιμένα τὴν εὐσέδειχν χαθωδήγει, καὶ 
πολλοὺς ἣν δι᾽ αὐτοῦ γαλήνης ὁρᾷν ἀπολχύοντας. 
Ποτὲ γοῦν αὐτῷ δύο κατὰ ταὐτὸν τοῦ μιχρῷ μοι 
πρόσθεν εἰρημένου ἔθνου:; νῶν Ἰυμαηλιτῶν παρ- 
ἤσχν φυλχί' λιπαρῶς ἑχατέρα προυχειμένη, xai 
τὴν διὰ χειλέων εὐλογίαν α:τοῦσα, ὥστε δῶρον ἡδέως 
αὐνὴν τῷ φυλάρχῳ κομίσαι" xal περὶ τὸ δῶρον ἔρις 
αὐταῖς Ἐμπίπιει σφόδρα, xat στάσις ἐγγίνεται μὲς 
ταξύ, 'H μὲν γὰρ τὸν olxetov ἔλεγε φύλαρχον γχγὴ- 
ναι πρότερον ἀξιοῦσηχι τῆς εὐλογία; à δὲ τὸν 
ἑαυτῆς προετίθξι, xai προαρπάξειν αὐτῷ τῖν εὖλο- 
γίαν ἐσπούδαζεν, Οὕτω πρὸς ἀλλήλους τῶν φυλῶν 
διχφερομένων εἰς βαρόχρικὴν ἂν ὠμότητα di φιλο- 


ricam crudelitatemres erupisset, nisi Symeon, vir c νειχία τούτοις ἐχώρησεν, εἰ μὴ ὁ τῆς εἰρήνης αὐτοῖς 


pacis et Θὐποογα 8 amantissimus, gravi commina- 
tione tumultum sedasset (24), et equali precatione 
et benedictione impertita in pace eos dimisisset. 
Tum demum vidisses, prius infideles, ac contra 
pietatem linguam quasi hastam vibrantes, nunc 
pro viri sancli benedictione qu:xvis facere et pati 
eligentes. Neque etiam in invicem ita saviissent, 
nisi divini hujus viri benedictionem maximam 
vim habere plane credidisseut. 

27.Nunc aliusprzfectus in medium prodeat,Sa- 
racenorum et ipse princeps. [s accedens sacrum 
illud obtestatnr caput, ut ne gravetur opitulari viro 
in vis membris corporis soluto: dicebat autem hunc 
juxta Callinicum (hac erat arx maxima) subiisse 


xai τῆς ὁμονοίας ἄνθνωπο ἀπειλέσας διεσκέδεησε 
ταύτας, χαὶ τῆς ὁμοίχς ἀξιώσας εὐχῆς τε χαὶ εὐλο- 
γίας ἀπέλυτεν ἐν εἰρήνῃ. Καὶ ὅρα μοι τοὺς πρὶν 
ἀπίστους, xal xat! αὐτῆς τὴν γλῶτταν olx δόρυ 
κινοῦντες τῆς εὐσεδείας, vov ὑπὲρ τῆς τοῦ ἁγίου 
εὐλογίας πάντα καὶ πρᾶξαι καὶ παθεῖν αἱρουμένους" 
o) γὰρ ἂν οὔτω xav! ἀλλ΄λων ἑμάνησαν, εἰ μὴ με- 
υίστην ἔχειν δύναμιν τὴν τοῦ θείου τούτου ἀνδρὸς 
εὐλογίαν πεντως ἐπίστευον. 

χζ' ᾿Αλλὰ γὰρ ἐπεισίτω τῷ λόγῷ φύλαρχος ἕτερος, 
Σαρχχηνῶν δὲ xal αὐτὸς ἄρχων, Οὗτος δὴ παραγε- 
γονὼς, τὴν θείαν ἐχείνην ἱκέτευε χεφαλὴν ἐπανῦναι 
ἀνδρὶ κατὰ τὴν ὁδὸν παρελθέντι τὰ μέλη τοῦ σώμα- 
toc ἔλεγε δέ τοῦτο χατὰ τῇ, Καλλίνιχον (φρούριον 


tegritudidem, eam vero in vigore et aJhucin exor- Ὁ δὲ αὐτὴ μέγιστον) ὑπομεμνηκέναι τὸ πᾶθος, ἀχμά- 


dio esse; et morbumei 6586 gravissimum,tum quod 
decumbendi insuelus, tum quod vehementes illas 
laberum molestias superare optaret. Hzc ille roga- 
bat; simulque jubet hominem membris fractum 
introduci, atque ad mirando Symeoni dignum com- 
miseratione spectaculum proponi, si qua ratione 
ipso calamitatis aspectu eum ad misericordiam in- 
flecteret.Ille vero productus in medium ,Simmissum 


(23) Theodoretus se presentem fuisse ait, ct 
conatum verbis tumultum sedare. 


ζειν δὲ xal ἐν προοιμίωις οὐχέτι elvat, ὡς χαὶ Bapu- 
τἄτην δή που τὴν νόσον τῷ τε ἀήθε τῆς χαταχλί- 
σεως, χαὶ ταῖς σφοδραῖς ἐχείνχις τῶν πόνων 660- 
vat ὑπάρχειν τῷ χάμνοντι, Ταῦτά τε ἐδεῖτο" xal 
χελεύει τὸν ἐνεθέντα τὸν παραχείμενον, ἐλεεινὸν 
θέαμα τῷ θχυχαστῷ Συμεὼν προτεθῆναι, εἴ πως τῇ 
τῆς συμφορᾶς ὄψει ἐχύσει τὸν ἔλεον. Ὁ μὲν οὖν 
προτεθεῖς, τὸ χατασχῆψαν εἰς αὐτὸν καχὸν ἀν» 


(24) Addit Theodoretus, illos canes ab eo vo- 
catos. 


351 


VITA S. SYMEONIS STYLIT E. 


358 


txÀauto, καὶ τὸν ἄγιον εἰς οἶκτον προσεκαλεῖτο, xz! A in se malum deflebat,et sanetum virum ad commi- 


τὴν ἀπαλλαγὴν ἐζήτει τοῦ πάθους. Ὁ δὲ τα ψὺς εἰ: 
ἕλεον οὗτος xa: πολὺς τὶ,» συμπαθείαν, τῆς ψυγιχῆς 
καὶ πρὸ τοῦ σώματος θεραπείας χτιδόμενος͵ ἐξομό- 
σαπῆχι τὴν τῶν προγόνων ἀσίδειαν ἐπισχήπτει τῷ 
κάμνοντι * ft Qqào αὐτὸ) ἔτι περὶ ταύτην ποθού- 
μενον. Καὶ ὡς ἀσμένως τε ἤχουσε, xal τὸ χελευ- 
οθὲν ἐξεπλήρωτεν͵ sita τὸ μέγχ θχῦμα τῆς οἶχου- 
uivng ὁ Συμεὼν ἤρετο, εἰ πιστεύοι τῷ Πατρὶ xai τῷ 
μονογενεῖ Υἱῷ, xai τῷ Πυεύματι ἁγίῳ * τοῦ 2: πι- 
ατεύειν ὁμολογήπταντος, Ταύταις, ἔφη, ταῖς ποοσ- 
τιγορίαις πιστεύων, ἀνάσθητι ^ xz! ὃ λόγος εὐθὺς (ὦ 
τῆς ἀφάτου σου περὶ τὸν ἄνδρα, Χριστὲ, “χάριτος [) 
θεραπείχ τῷ παρειμένῳ τοῦ πάθους ἐγένετο. 'Exct- 
νος δὲ τὸν οἶκετον χἀντχῦθχ Δεσπότην μιμούμενος, 
καὶ τὴν χλίνην ἐπὶ τῶν ὥμων αὐτῷ προσέταξε φἐ- 
pev, ὅπερ εἷς μείζονα 
προετρέψατο, 

κη΄. Αξιον δὲ μηδὲ τοῦτο παρχδρχμεῖν, ᾿Ανήρ 
τις τῶν εἰς Χριστὸν πεπιστευχότων ᾿Ισμχηλιτῶν, 5 
ἐπίσημος, εὐχὴν ὑπὸ μάρτυρι τῷ ctÓasulp τούτῳ 
Συμεὼν ηὔξατο, μὴ ἄ, τινος ἐμψύχου ζώου μέχρι 
τῆς τελευτῆς μετσσχεῖν ^ 405v δὲ ὕττερον οὐκ οἵδ᾽ 
ὅπως, ἢ λήθην λχδὼν τῆς εὐχῆς, ἢ τῷ λίχν τῆς 
ἐπιθυμίας διλεχσθεὶς ouv τε θύειν καὶ ἐσθίειν 
ἐπιχειρεῖ" ἢ δὲ (ὦ πράγματος ἀποῤῥήτου [) εἷς 
λίθου μετεδέλετο «στιν. ἐντεῦθεν οὐδὲ συόδρα 
βουλομένῳ ἐσθίειν ἐξῆν, τοῦ λίθου τὴν δρμὴν ἀνα- 
στέλλοντος, Καταπλχγεὶς οὖν ὁ βάρδαρος ἐπὶ τούτῳ, 
τὸν τῆς μεττνοίχς διδέσχαλον πολλῷ τῷ τάχει χατα- 
λαμδάνεται͵ ἐν συντριμμῷ τε καρδίας τὸ ἀμάρτημα 
καὶ τὸν ἔλεγχον ἀναχαλύπτει, καὶ δεῖται ὡς δυνατὸν 
ἰλεώτασθάι τὸ θεῖον αὐτῷ, ἐφ᾽ οἵ: ἐψεύσατο τὰς ἐπ- 
ἀγγελίας, χαὶ οὐχ ἀστοχεῖ τῆς αἰτήσεως. Τὸ μέντοι 
χατὰ τὴν ὄρνιν θαῦμά, εἰ xal μὴ αὐτίκα, χρόνῳ δὲ 
ὕστερον, καὶ ὀφθαλμοὺς πολλὼν εἴσνε μάρτυρας * 
πολλοῖς γὰρ τὸ στῆθος μετὰ ταῦτχ ὠράθη, τὸ μὲν 
οἰχείον ἀποσῶζον σχῆμα, ἐκ λίθου Oi xxl ὀττέου 
συγκείμενον * τοῦ μὲν ὀστέου τὴν ἐξ às" οὐσίαν 
μηνύοντος, τὴν δὲ περιαρμοσμέντς αὐτῷ λιθώδους 
οὐσίας, τῆς σαρχὸς στηλιτευγύσης μεταδολὴν, 

x0'. "Alloc δὲ τῆς φυλῆς μὲν Σχρακηνῶν ἐξηγού- 
μένος, τῇ ὁὲ τῶν πιστῶν ἀγέλῃ συνὼν, πρὸς τὸν 
μέγαν καὶ αὐτὸς ἔρχεται Συμεῶνα * καὶ τυχὼν εὐχῆς 
ἧς ἐπόθει, xol δι᾽ fjv ἀφίχετο, τῷ κίονι παρεκάθητο, 


τοὺς παρόντας εὖχ αριστίον 


serationem provocabat, deaique a malo suo libe- 
rari postulabat Ilic vero celerad commiserandum, 
ac multus ad compatiendum, de anima curatione 
prius quam corporis sollicitus, στο parentum 
suorum impietatem abjurare jubet : sciebat enim 
eum adhuc hac delertari.Ut vero libens obaudivit, 
et jussa adimplevit ; tum Symeon, vere magrum 
orbis miraculum,sci:citatur ex eo, Num credat in 
Patrem .ejusque uaigenitum Filium,acin Spiritum 
δῷ πος Dum vero alter se credere palam fatetur, 
In istas,inquit, personas credens,surge : statimque 
sermo (o ineffabilem tuam Cliriste erga virum gra- 
tiam ἢ dehili dolorum curatio effectus est. Ille 
autem (25), Dominum suum etiam liic imitatus, 
eum proprium lectulum humeris deferre jussit, 
quod ct presentes ad majorem graliarum actio- 
nem adhortabatur. 
98.Et hoc neutiquam pr*»tereundum silentio esl. 
Vir quidam inter Ismaelitas,qui jam Christo dede- 
raut nomina, illustris, votum teste venerabili Sy- 
meone nuncuparat.se nunquam ad mortem usque 
ex animali quod vitam habuisset gustaturum.Tem- 
poris successu nescio qua ratione,s:ve voti oblitus, 
seu concupiscentiz illicio inescatus,avem occidit; 
quam dum comedere parat (ἢ rem prodigiosain:) 
in lapidis evestigio mutata est naturam; unde ne- 
que admodum volenti gustare licuit, lapis enim 
appetitum reprimcbat Barbarus homo hac re stupe- 
factus, sine mora penitentia» magistrum accedit, 
peccatum suum et culpa summa contritione cordis 
aperit; rogat qua fieri id possit, uti Numen eibi 
propitium reddat,cui datam fidei fefellerit:neque 
petitione sua frustratus fuit.Nam quod circa avem 
contigit miraculum, licet non statim, post tamen 
temporis successu plurimorum oculos testes habait; 
pectus enim (26), quod propriam figuram retinuit, 
a mullis postea visum est ex osse constare et la- 
pide, ut os primigeniam declararet naturam, su- 
perinducta vero lapidea substantia, carnis testa- 
relur conversionem. 
29.Alius quidam tribus Saracenorum (27) pr». 
fectus fidelium gregi ascriptus,ad magnui et ipse 
venit Symeonem.Tandemque consecutus id cujus 
gratia venerat,columnz assedit,suavissimos sacrae 


τὰ ἤδιστα τῆς ἱερᾶς ἐκείνης γλώττης ἄνθη τρυγῶν, pillius linguz flores carpens,ejusque sermone,dum 


χαὶ αὐτῆς ὡς ἐχείνῳ δυνατὸ, ἀπολαύων, 'Ev τούτῳ 
δὲ τῶν χατὰ τοῦ σχέλους ἑρπόντων τῷ ἁγίῳ azo- 
λήχων (καὶ γὰρ τῇ διηνεχεῖ ἐχείνη oxástt χαὶ ἀνεν- 
(dup τοῦ ποδὸς ἕλχει βρύοντος διχτριδὴ σευλήχων 
τὸ σκέλος γεγένητο), εἷς τοῦ στύλου ἐχχυλισθεὶς 
πίπτει πρὸς τῶν τοῦ φύλάρου ποδῶν. Ὁ δὲ ἀνελέ- 
γὙετο ταχέως χερσὶ ποθούσχις τὸν σχώληκα, xz! 
τιμίως ἐνεχολποῦτο, ὀφθαλμοῖς τε καὶ στόμχτι, καὶ 
ὡσὶ͵ καὶ τῶν ἄλλων ἐχάστιν μέλει, olx ὃξ παθὺν 


(25) Theodoretus hec paulo aliter: « Jussit ut 
tribus prefecium suis ferret humeris usque ad ip- 
sum tabernaculum (habuit autem corpus maximum) 
el illo quid. ui cu accepio »slauu abiit. » 


licebat, perfruens. Interea vermium e sacro crure 
scalurienlium (nam ex assidua illa et irremissa sta- 
tione pede ulcus contrahente,tibia vermium quod- 
dam habitaculum erat effecta) unus e columna de- 
volutus ante przfecti pedes decidit, quem ipse 
evesligio avidis manibus collegit, et honorifice in 
sinum reposuit, oculisque,cri,auribus ac membris 
czeleris,ve'uti omnium morborum levamen admo- 
vebat:et (o amoris excessum!) uon vermem esse id 


(26) Aliter, at non recte, ut opinor, Theodoreti 
idterpres ait, avis partem ex osse et lapide con- 
s'antem viam in cjus pectoze. 

(27) Deest hoc miraculum Theodoreto. 


359 


MENSIS JANUARIUS. 


360 


quod honorabat, verum quidpiam divinum,et oculis A ἀπάντων ἀποτρόπχιον ἐπετίθει, καὶ, τοῦ πόθου τὸ 


spectare el circumferre se credebat : superabat 
quippe fides aspectum,el desiderium formam oc- 
cultabat.Cum magnus Symeon id ex superiore 
loco vidisset, ob honorem verini delatum pra-fec- 
tum increpuit,eumque et quod ex suo corpore de- 


ὑπεοδάλλον, οὐδὲ σχώληχα τὸ τιμώμενον, ἀλλά τι 
τῶν σεδχυμίω, χαὶ δρζ» xal φέρειν ἥγεῖτο᾽ vvv 
Ὑὰρ ^ πίστις τὴν ὄψιν, καὶ τὴν μορφὴν ὃ πόθος 
ἐχάλυπτεν, 'O μέγας τοίνυν ἄνωθεν Συμεὼν, τῆς τε 
περὶ τὸν σχώληχα τιμῆς τῷ φυλάρχῳ ἐπετίμα, καὶ 


ὅτι σκώληξ τὸ τιμώμενον εἴη, καὶ τῆς ἐχείνου διεκ- 
πέσοι sxpxbc, capuc πάντα ἐδίδασχε, μὴ δεῖν οὖν, 
ἔλεγε, φθορᾷς τε xxi σήψεως χαὶ δυσωδίας γεννή.- 
pitt, μήτε χεῖρα προτχγεῖν, μήτε τινὶ τῶν τοῦ σώ- 
ματος ψαλειν μελῶν, Καὶ ὁ φύλαρχος ἀναπτύξας τὴν 
χεῖρα ὥστε ἰδεῖν ὁποῖός τις εἴη ὁ exon, εὶς uxp- 
γάρου φύσιν, ὦ τοῦ θαύματος, τῇ τε λαμπρότητι 
xai τῷ κάλλει μεταδάλλοντα ὁρῷ, «αἱ ὁ μὲν mit, 
χαίρων τῇ πίστει, χαὶ τῷ κατὰ τὸν μαργαρίτην 
B πλοῦτον θαυμᾶτι, 


CAPUT VII. 
Proles sterili impetrata : sanala (38). 


30. Mulier quedam haud ignobili genere nata, λ΄, Γυνὴ δέ τις ἐπιφανὴς φύσει ox. ἀστμου, τῷ 
Saracenorum principi juncla, sterilis erat; hoc τῶν Σαρακηνῶν ἄρχοντι συνῴχει, xal τὴν νηδὺν 
praterea su: habens calamitatis augmentum, vi- ἄγονος οὖσα παίδων * ἄλλως τὲ δὲ xal τῆς φτυμφορᾶς 
rum frequenter liberorum orbitatem exprobrantem. ἐπίτασιν τὸν ἄνδρα ἔχουσα πολλὰ τῆς ἀκαιδίάς 
QuapropterliberorumcupidaadmagnumSymeonem ὀνείδη αὐτῆς καταχέοντα, Καὶ διὰ τοῦτο παίδων 
perrexit,ubi stans ad septi vestibulum(mulieribus ἐφιεμένη παρὰ τὸν μέγαν ἄπεισι Συμεὼν, xal 
enim additus omniserat preclusus)casumsuum]u- στᾶτα πρὸς ταῖς τοῦ περιδόλου εἰσόδοις, ὡς οὐκ ἐξὸν 
gebat, morbum lamentabatur,viriopprobriain me- ἐντὸς γυναιχὶ παριέναι, ἐθρήνει τὸ πάθος, ὠλοφύ- 
dium proferebat, orabat, non raro per eos etiam ρετο τὴν νόσον, ἐθριάμδευε τὰ τοῦ ἀνδρὸς ὑνείδη, 
quibus ingredi licebat supplicabat,obsecrabat,ste- ἔδεττο διὰ τῶν εἰσιόντων, ἰκέτευεν, ἠντιδόλει τὴν τῆς 
rilitatis solutiorem postulabat : addebat, ut ex 86  στειρώσεως ἧτει λύτιν͵ καὶ ὅπως παῖδα ἐξ ἑαυτῆς 
prolem videret,sevitamsuam libenterprofusuram. ἴδοι, καὶ αὑτὴν ἔλεγε τὴν ψυχὴν ἡδέως προέσθαι, 
Divinissimus Symeon hic nequaquam consuete obli- Ὁ μέντοι θειότατος Συμεὼν οὐδ᾽ ἔνταυθα τῆς συν- 
tus est commiserationis:verum mulieris calidas illas τθους ἐπιλαθόμενος συμπαθείας, ἀλλὰ τὴν γυναῖκα 
lacrymas miseratus,precibus suis parlus ei priva- τῶν θερμῶν ξκείνων δαχρύων χατελεήσας, προῦ- 
tionem sustulit,ac domum abire hortatus,addidit, υχαῖς αὑτὴ τὴν τῶν ὠδίνων πήρωσιν διαλύει, xai 
Deum,qui ab initio naturam hamanam architectatus εἴκαδε ἀπιέναι προτρέπεται, εἰπὼν, ὡς ὁ κατ᾽ ἀρ- 
est,ejus sterilitatem cum proventu in iolioracom- γὰς τὴν φύσιν ἡμῶν δημιουργήσας θεὸς, οὗτος καὶ 
mutaturum.Tum illa (neque enim ullatenus dubi- τὴν αὑτῆς στείρωσιν πρὸς τὸ συμφέρον μεταποιήσει, 
tare decebat his,qua divinum illud os quasi a Deo — "Hóe (οὐδὲ γὰρ ἣν ἐπιλοιδορεῖν οἷς ἡ θεοχίνητος ἐκεί- 
motum pronuntiaverat)plurimum animata,domum νη διεσήμαινε γλῶττα, εὐθυμουμένη τε ἐπάνεισι, 
reversa.sine mora concepit, post filiole mater ef- xx! συλλαμόάνει αὐτίκα εἶτα xal μήτηρ γίνεται 
fecta: cujus natalis dies magna pompaa parentibus θυγατρίου, xal τοῖς γεγεννηκόσιν ἤγετο ἑορτὴ τῆς 
celebratus est. Verum brevitemporisspatiotermi- παιδὸς τὰ γενέθλια, ᾿Αλλὰ χρόνος αὑτοῖς ὀλίγος 
nata est felicitas,gaudiumque fesüivum amara tri- Ὁ ἐμέτρει τὴν εὐτυχίαν, καὶ τὴν πανήγυριν ixslvnv 


cidisset, et quod tantum vermiculus esset cui ho- 
norem exhibebat, clare edocuit; neque decens 
esse ut quod et corruptione ac putrefactione na- 
tum esset, vel manibus contrectetur, vel alia 
corporis parte attingatur. Profectus manu expli- 
cata consideraturus cujusmodi esset vermis, in 
gemmam (o miraculum !) splendore et pulchritu- 
dine conspicuam mutatum deprehendit, qui inde 
et fidei dono gaudens, et gemma miraculo dita- 
tus recessit. 


stitia excepit, ac solutio calamitatis in graviorem 
conversa est luctum; adeo ut parentes calamitatis 
loco haberent,quod unquam peperissent ; multo- 
que prioremorbitatem preoptarent.Jam filiola tres 
annos nata erat, jam prima balbuties, et puerilis 
incessus,qua res parentibus solent esse jucundis- 
simw,exspectabantur: illa vero lectulo affixa,elin- 
guis plane et immobilis manebat ; nam et pedes 
quasi solutos,et linguam constrictam habebat;pa- 
rentibusque monstrum quoddam esse videbatur, 
talisque familia h:res non solum indigna majorum 
splendore,sed et ipsorum glori ignominiam,om- 


(28) Deest hoc Theodoreto, qui alt 
μετα impetrato. qui allerum refert, 


χαλεπὴ κατήφεια διαδέχεται, καὶ τῆς συμφορᾶς d 
λύσις εἰς βαρύτερον πολλῷ περιτρέπεται πένθος, 
καὶ τοσοῦτον ὡς χαὶ αὐτὸ δὴ τοῦτο συμφορὰν τοὺς 
γδγεννηχότας νομίζειν, ὅτι περ ὅἕτεχον ὅλως καὶ 
πολλὰ τῆς προτέρχς ἐπιθυμεῖν ἀπαιδίας. ᾿Απήτει 
μὲν γὰρ ὁ καιρὸς τὴν παῖδα τρίτον ἕτης ἤδη γε- 
γονυΐῖαν, ψελλίσματά τε καὶ βάδισμα παιδικὸν, τὸ 
460 τοῖς πατράσι χρῆμα " ἣ δὲ ἐπίσης τῆς ἐχούσης 
αὐτὴν χλίνης ἄφωνός τε ἦν χαὶ ἀκίνητος * παρεῖτο 
μὲν γὰρ τοὺς πόδας, πεπέδητο δὲ τὴν γλῶτταν, καὶ 
τοῖς τεχοῦσι τέρας ἀντὶ παιδὸς ἣν ὁρᾷν, καὶ τὴν τοῦ 
yívouc διχδοχὴν οὖκ ἀνχξίαν μόνον τῆς τῶν προγό- 


quod οἱ hic paulo inferius, de filio τεφὶπα Ismae- 


361 


VITA 8. SYMEONIS STYLIT &. 


362 


νων λαμπρότητος, ἀλλὰ xal τῆς αὐτῶ, δόξης als χύ- A nibusque adeo propinquis extremum dedecus alla- 


vnv, xal τοῖς προσήκουσιν ὕδρεως πρόξενον τῆς 
ἐσχάτης οὖσαν. Ἐπειδὴ δὲ ἀλύοντες πλέον οὐδὲν 
ἤνυον, καταφεύγουσι πάλιν ἐπὶ τὸν τῶν ἀμτνχάνων 


εὐμήχανον ἰχτρὸν͵ καὶ ἀποδιδοῦσι μὲν αὐτῷ τῆς 
εὐεργεσίας τὰς piae, δέονται δὲ xal ἱχετεύουοι 


μὴ οὕτω διακειμένην ἣν ἔδωχε παῖδα περιιδεῖν ὥστε 
τὸ δῶρον εἷς ἐντροπὴν μᾶλλον αὐτοῖς εἶναι χαὶ ὕδριν, 
τίνος οὐχ ἀλγεινοτέραν τοῖς ἀθλίοις ἐργαζόμενον τὴν 
ζωήν ; ἀλλ᾽ ὑγιῶσαι μὲν αὐτῇ τὰ παρειμένα τοῦ σώ- 
ματος, ὀλόκληοον δὲ αὐτοῖς τὴν παῖδα δοῦναι καὶ 
ἄρτιον. Ταῦτα οἱ μὲν σὺν δάχρυσιν εἶπον, xal προσ- 
ἐδρευον τὸν ἔλεον ἐχδεχόμενοι" ὁ δὲ τῆς συμπα- 
θεΐχς θησαυρὸς, λόγοις μὲν τέως παρεμυθεῖτο αὐ- 
τοῖς τὴν συμφύρξν, xal τέλεον ἀθυμεῖν οὐχ ἔα, 'EÓ- 
δόουη δὲ λοιπὸν ἐξ ἐχείνου ἡμέρα, ἐπεὶ ἀνήνυτα ἣν 
αὐτοῖς τὰ τῆς προσεὸμίας, παντάπασιν ἀπονυνόντες 
τῆς σωτηρίας, οἴχαδε xal αὖθις ἀνέστρεφον ἔπικο- 
μιζόμενοι τὸ θυγάτριο,, σκυθοωποὶ μὲν τὰς ὄψεις, 
μεστοὶ δὲ τὴν ψυχὴν ἀθυμίας, πολλὰ σφίσιν αὐτοῖς 
τῆς τῶν λογισμῷν ἀχαιρίας ἐπιμεμφόμενοι ὅτι καί 
παίδων τὴν ἀρχὴν χληθῆνλι πατέρες ἠθέλησαν. 
᾿Επιιδὴ δὲ τοσοῦτον ἤνυσαν τῆς ὁδοῦ, ἐξ ὅσου μηδὲ 
δονατὸν ἣν τὸν στύλον ὁρᾶσθτι, ἐπιστραφεῖσα πρὸς 
ἐχκεῖνὸ τὸ μέρος ἐν ᾧ τὸν στύλον ἑστάναι συνέδαινεν 
ἐχ τοῦ αἰφνιδδου ἡ παῖς, λύεται μὲν των τῆς γλὼτ- 
τῆς δεσμῶν, καὶ, Δόξα σοι, ἅγιε Συμεὼν, μέγα ἀν- 
ἐχραγε" χινήσεως δὲ καλῶς εἶχε, καὶ ῥώμης ποδῶν, 
εὐθύ τε ἔδχινε τοῦ οἴχου τοῖς τεχοῦσιν ὡς ἥδιστον 
παρασκαίρουσα. Οἴγε μὴν πατέρες τῷ ἀπροσδοκήτῳ 
καταπλαγέντες τοῦ θαύματος οὐδὲ αὐτοῖς εἶχον πι- 
στεύειν τοῖς ἑαυτῶν ὄμμασι͵ ἀλλὰ τῇ πολλῇ περὶ τὸ 
πρᾶγμα ἐφέσει, μὴ οὐχ ἀληθὴς ἣ τῆς παιδὸς εἴη 
ῥῶσις ὑπώπτευον, ἀλλὰ φαντασίά τις τὰ δρώμενα. 
Εἶτα περιεργασάμενοι xai μαθόντες ἀχριδῶς ὅπως 
ὑγιῶς ἣ παῖς εἴχεν, ὕμνουν μὲν τὸν ἐπὶ πάντων θεὸν, 
ἐμεγάλυνον δὲ τὸν αὐτού θεράποντα Συμεών" ἐνίχων 
τὴν τῶν γενεσίων τῆς θυγατρὸς ἑορτὴν, οἷς νῦν περὶ 
τὴν ἐχείνης θεραπείαν ἐποίουν" ἐμακάριζον τῆς παι- 
δὲς ἑαυτούς᾽ εὐδαίμονας ἐκάλουν τοῦ τόχου, καὶ οὕτω 
μεθ᾽ ἡδονῆς αὐτοὺς χαὶ φαιδρότητος ὁ οἶχος ἐδέχετο. 


tura. Cum parentes dolori plus 400 indulgentes 
nihil omnino proficerent, iterum ad rerum imme- 
dicabilium ingeniosum et industrium curatorem 
confugiunt, et gratias ei quidem pro beneficiis re- 
pendunt, rogant autem et vehementer supplicant, 
ne prolem a se divinitus impetratam hoc in statu 
esse diutius permittat, ut donum magis probro et 
Gedecori ipsis esse videatur,unde et majorem mo- 
rorem et tristiHam quam gaudium elt lztitiam vita 
pariat; verum membrorum solutionem tollere, pro- 
lemque integram et perfectam reddere dignetur. 
Hac cum lacrymis dicebant, et perseversbant mi- 
sericordiam exspectantes. Symeon,tanquam com- 
miserationis thesaurus, verbis tantister calamitatem 

p leniebal,neque diu animo cruciari passus est: sep- 
lima exinde agebatur dies,postquam eorum perse- 
veraniia irrita esse videretur; penitus de salute fi- 
lie desperantes,animi merore pleni,vultu iname- 
no domum revertuntur, filiam secum reportantes, 
sibi ob intempestiva consilia succensentes,quod et 
parentes vocari ab initio voluerint. Postquam vero 
tantum itineris confecissent,ut columnam amplius 
videre non liceret, puella ad eam plagam, in qua 
stabat columna, converlitur, et improviso vinculo 
linguie solvitur, et: Lans tibi et gloria, sancte Sy- 
meon, exclamat. Motum deinde et robur pedum 
adepta,recta domum pergit, parentibus suavissime 
inter eundum assultans. Illi improviso miraculo 
slupefacti, vix suis ipsi ocalis credebant, sed pre 
desiderii magnitudine, ne non vere sanata filia es- 
sel, verebantur, sed oculorum fascinationem esse 
quamdam existimabant. Deinde re diligenter post 
accuratam inquisitionem cognita,cum flliam omnino 
sanam deprehenderent,tum Deum ob prestita be- 
neficia laudare,Symeonem ejus famulum deprzdi- 
care cceperunt: et nataliliorum filie!xtitiam longe, 
superavit ob ejus curalionem instituta celebritas, 
Beatos se demum fili: partu pradicabant : et eos 
quidem cum gaudio el festivitate tota domus 
exhilaratos excepit. 


CAPUT VIII. 
Mulier nondum mandram ejus ingressa, agnila et benedicta. 


Àa". 
παρελήλυθεΪ Πόθος ποτὲ θεῖος γυνχῖχα εἰλήφει 
ὀφθαλμοῖς τοῦτον ἰδεῖν, χαὶ τῆς παρ᾽ αὐτοῦ κάριτος 
καὶ τῆς εὐλογίχς ἀπολαῦσαι" ἀλλ᾽ ἣν xai αὐτῇ τῆς 
ἐπιθυμίας ἐμπόδιον ὁ περίδολος, γυναιξὶν ἀπείργων 
τὴν εἴσοδον. 'H φιλάρετος τοίνυν ἐκείνη τῷ πυρὶ 
τοῦ καλοῦ τούτου ἔρωτος ἁλισχομένη, λογισμοὺς τε 
πάντας ἀνεχίνει πρὸς ἑαυτὴν, xal τινών ποτε χατὰ 
θέαν τοῦ ἀνδρὸς πορευομένων στρατιωτῶν, τὴν 
ὁμοία» τούτοις ἀναδολὴν περιθεμένη, ὅλη τε πρὸς 
τὸ ἐκχείνων σχῆμα μεταδαλοῦσα, καὶ πᾶσαν ὑπό- 
νοιαν χλέψασα, ἐπὶ τὸν ἵππον ἀναδᾶσα συνίππευέ 
τε αὐτοῖς καὶ τὴν ὁδὸν εἰς τάχος διήνυεν. 
᾿Ἐπειδὶ δέ χατέλαδον τὸν περίδολον, ἀποῦαίνουσι 
τῶν ἵππων οἱ στρατιῶται, χαὶ τούτους ola παρά 


PATROL, GB. CXlV. 


"AXÀ' oidv με μιχροῦ δεῖν τῶν τοῦ ἀνδρὸς Ὁ — 34.Verum unum me fere Symeonis factum prz- 


leriisset. Mulierem sanctum viram coram oculis 
intuendi, ejusque gratia et benedictione fruendi, 
divina invaserat cupiditas : verum huic desiderio 
obicem ponebat septum opposilum, mulieribus ad- 
itur. omnem przcludens.Pia matrona hoc amoris 
igne correpla,omnes secum vias el rationes animo 
agitabat. Milites interea quidam visendi Symeonis 
gratia capessiverunt iter: mulier simili suscepto 
habitu,ad omnem se illorum speciem conformavit: 
ad hzc omnia tuta videns, equo ascenso una cum 
eis equitando viam celeriter confecit. Ad septum 
ubi perventum est,ex equis descendentes, eos mi - 
lites mulieri tanquam unicommilitonum committunt, 
eum nondum mulierem esse manifestam esset, 


12 


301 


MENSIS JANUARIUS. 


304 


Illa depositum libens apud se asservandum susce- A τιν: τῶν συστρατιωτῶν τῇ γοναιχὶ χαταλείπουτι" 


pit, parem gratiam ab illis consequi volens;ita enim 
cuim iis paciscebatur, ut suum vicissim equum 
Illorum fidei committeret,'posteaquam a Syraeonis 
aspectu reduces reversi essent: ea illi unica erat 
cura,eo omnes cogilaliones suas dirigebat, ut viri 
sancti conspettum obtineret, ejusque benedictione 
frueretur. Verum nuntiquam ei contigil ut. votis 
suis poliretur:posteaquam enim militesad Symeo- 
nem pervenissent el. voti jam essent compotes, 
tum sic ad eos divinus Symeon : Unus quideui ve- 
strum, ait, relictus est, ad quem cum pervenerilis, 
nuntiate ei in hec verba: Mentis tu: oralio ad 
aures Domini pervenit (20) ; jam Dominus Deus, 
qui intima cordis desideria el cogitationes pers- 


f ^w $* * , , 4 
οὔπω δή,λο» ὃν ὡς εἶτ, qovf, ἢ δέ τὴν πχρχχχταθέ us. 


2.,! .“. Σ2215,,., “τὼ y L^» UM M21 ) 
e ers, e£, EQ4TU, tu" '30)) αὶ XT, τυ) £v "XD 


ἢ 4 ^ * 1 - » . 
ἐχείνοις ἐθέλουτχ, val τὸν οἰχεῖον πάλιν αὐτοῖς παρὰ- 


up" - .2 
DESSINS, ET.E:^ 


χαθέσθχι 


4 


-- , « er 

x. θεχσάμενοι τῶν don 
s ^ org Py * - 4 -- ^ 
4v10v2:09031* μελέτη, 20 T αὐτῇ τὸ mpXYux 9:- 


TUPLTnI, X0) πρὸς τοῦτο μόνον ἑώρα, ὅπως τε 
τὸν 24502, χχὶ ὅπως τῆς παρ᾽ αὐτοῦ εὐλογίας ἀτιω- 
θείν. ᾿᾽᾿Αλλ᾽ οὐχ ἐξεγένετο ἀπολαῦσαι αὐτί. τῆς ἐπι- 
θυμίας᾽ Ἐπειδὴ Ὑὰρ ὡς τὸν ἄγιον Ἦλθον οἱ στρατιῶ- 
ταὶ, χαὶ ἔτυγον Τὸη ὧν ἐπεθύμουν᾽ Στρατιώτης μέν 
εἷς ἐξ ὑμῶν, ὁ θεῖος πρὸς αὐτοὺς ἔφη Συμεὼν, ὑπ- 
ἐλείφθη ὑμεῖς δέ ἐπειδ᾽ ἂν πρὸς αὐτὸν ἐπχνέλθητε, 
εἴπατε τούτῳ, ὡς Ἢ τῆς ψυ Ὡς σοῦ προϑευχτ εἰς τὰ 
(tx τοῦ Κυρίου ἀνέύη, wal ηὐλόγησέ σς Κύριος ὁ 


crutatur,benedictionem tibi suam imperlitus est: g Θεὸς ὃ ἐξεταστὴς ἐνθυμιέσεων καὶ ἐννοιῶν καρδίας, 


ejus consecutus benedictionem et summa voto- 
rum, nihil necesse erit huc venias. His ab admi- 
rabili Symeone dictis, milites septo egressi non 
minus sancti viri alloquium obstupuerunt, quam 
foris relicti commilitonis admirati sunt virtutem 
(adhuc enim militis nomine indigitabant, quam 
nondum mulierem esse subodorabantur) : tanto 
enim tamque bealo ore depredicalum nonnisi 
eximiis virtutum ornamentis decoratum esse cre- 
debant.Foras igitur egressi jussa continuo,qua in 
mandatis habebant, nuntiarunt; tum variis inter- 
rogationibus beatam matronam fatigarunt,e: quce- 
nam esselt,et unde tantis virtutum meritis ornata. 
Neque enim ullo pacto, addebant,mellifluum illud 
et suave os,beata illa Symeonis lingua tam hono- 


xal εὐλογτμένος εἴ τῷ Kophp* τὸ πέρας οὖν ἔχοντι 
τῆς σπουλῆς, μηχέτι σοι δεήσῃ τῆς πρὸς τὰ ἐνταῦθα 
6605, Ταῦτα τοῦ θαυμαστοῦ Συμεὼν εἰρτιχότος, d 
ἰὖντες οἱ στρατιῶται τοῦ περιδόλου χατεπλήττοντο 
μέν τῆς προῤῥήσεως 
ὑπολειφθέντα στοχτιώττν τῆς ἀρετῆς (ἔτι và 
το e ν ρᾳτιώττν τῆς ἀρετῆς (ἔτι γὰρ στρα- 
, . m . , "^ . 
τιώτην ἠξίουν χαλεῖν, κῷ μήπω γενέσθαι δῆλον ὡς 
f 4 e? 
εἴη γυνή) τὸν γὰρ τοσαύτης εὐφημίας παρ᾽ οὕτω 
μεγάλης xai μαχαρίας γλώττης ἠξιωμένον, πῶς 
οὐχὶ καὶ μεγάλοις κατορθώμασι χεχοσμῇσθαι νομί- 
^ , * "- - . 
ζειν ἐγρῆν ; ᾿Επειδὴ τοίνυν ἐξῆλθον τοῦ περιδόλου 
ἀπαγγέλλουσι μὲν ἅπερ εἰπεῖν Ἐπετρῖ AT 
παΥῚ ι μὲν ἅπερ πετράπησαν, TOÀ, 
δὲ πρὸς τὴν μακαρίχν ἐκείνην χέχρηνται τῇ, δεήσει, 
' » [4 . - - 
τίς τε εἴη zal ὦ τί ποτὲ ἐστι τῶν αὐτῆς χατορθρωμάτων 
4 , ^ *- ^ * 
τὸ μέγεθος διλῶσαι, Οὐδὲ γὰρ ἂν πάντως, ἔλεγον, 


τὸν àv5oz, ἐθχμαζο» δὲ τὸν 


rificam tui mentionem fecissel, nisi latens aliquis τὸ μελιχρὸν ἐχεῖνο xxi ἡδὺ στόμα, à μαχαρὶχλ τοῦ 
virtutum thesaurus in te esset reconditus. Tum Συμεὼν γλῶττα, διὰ πολλῆς σε οἤτω τῆς μνήμης 
illa,cognito quod nihil rerum suarum virum san- ἤγεν, εἰ μή τις λανθάνων πλοῦτος ἀρετῶν ἐν σοὶ 
clum lateret,animi sui arcana viris illis vel invita τεθησχύριστο, Ἡ δὲ γνοῦσα ὡς ἄρα τὸν ἅγιον κατ᾽ 
detexit,dicens in hec verba: Me quidem, fratres, αὐτὴν οὐδὲν ἐλελίθει, ἀναχαλύπτει τοῖς ἀδράσι, καὶ 
pridem ingens sanctum virum coram aspiciendi, μὴ βουλομένη, πάντα, φησι’ Ἐμὲ piv, ἀδελφοὶ, 
et qua in eo insunt Spiritus dona et gralias oculis πολὺν χρόνον θεῖος εἴχεν ἔρως κατὰ θέαν τοῦ ἀνδρὸς 
cernendi occupavit desiderium ; cum vero vallum ἀφικέσθαι, val τῆς iv αὐτῷ τοῦ Πνεύματος χάριτος 
oppositum mulieribus nequaquam ingrediliceret, αὐτοῖς ὀφθαλμοῖς ἀπολαῦσαι" ἐπειδὴ δὲ οὐκ ἐφεῖτο 
equum judicavi sexum occultare (mulier enim γυνχι ξὶν ἔπιδαίνειν τοῦ περιβόλου, δέον dn» χρύ- 
sum) ejusque contuitum arte assequi : verum cum ψαι τὴν φύσιν (εἰμὶ γὰρ γυνὴ), καὶ τὴν θέαν σοφ'- 
latere non possim eum qui etiam occullorum esl σασθαι" ἀλλ᾽ ἐπειδὴ καὶ γνώστης χρυφίων ὁ ἀνῇ», 
cognitor, lubens hinc recedam, neque mandalo καὶ οὐδὲ οὕτω λαθεῖν ἔξεστιν, ἄπειμι λοιπὸν, καὶ 
huic refragabor, jam enim benediclionem obti- οὖκ ἀντιφθέγγομαι τῷ προστάγματι " ἠξίωμαι γὰρ 
nui ; neque quia latui, sed quia deprehensa sum, ἤδι, τῆς εὐλογίας, οὐ OV ὧν ἔδοξα λαθεῖν, ἀλλ᾽ ἀφ᾽ 
gratiam quam volui impetravi. His dictis a proba D; ἑάλων, τῆς χάριτος ἀπολαύσασα. Τοιαῦτα τῆς 
illa muliere, mullo magis admirati sunt virum χρηστῆς ἐκείνης γυνχιχὸς διεξελθούϑης, ἐπὶ πλέον 


milites, et in suam quique dilionem reversi sunt. 


(39) Dispsrem eventum similis consili), sed cum 
aliqua (ut spparet) temeritate et procacitate su- 
scepti, refert sanctus Gregor. Turon. De gloria con- 
ess. cap. 26, ubi de sancto Symeone agens iia scri- 

t: « Postquam vero columnae editiori se sanctitate 
fervens invexit, non modo extrance mulieri, verum 
etiam nec proprie matri se videndum permisit. Et 
nunc etiam locum ipsum ab hujus sexus defensat 
accessu. Nam ferunt, quamdam mulierem ipdutam 
fuisse veste virili, et in basilic;m ingredi voluisse 


L4 4 » - 
θαυμάσαντες τὸν ἄνδρα o! στρατιῶται, πρὸς τὰ οἵ- 
χεῖα ἔχχστος ἐπανήεσαν. 


columna. Tractavit secum misera, agere posse per 
indumentum, quod latere possct Altissimum, igno- 
rans illud Apostoli, « quia Deus non irridetur; - et 
licet ibi veniens ad templum erexi! pedem, ut san- 
ctam ingrederetur limen,tamcen protinus retrorsum 
ruens cecidit, et mortua est : satisque fuit populis, 
ne hec ΠῚ mulier ulla pre:umeret, cum in 
istam cerneret ultionem pessime irrogatam. » Ado 
quoque Viennensis in Martyrologio, Notkerus, et 
quedam mss. sub Bede nomine, idem referant. 


VITA 8. SYMEONIS STYLITAE. 


366 


CAPUT IX. 
AntiocM lotronis contersio, pia mors. 


λβ΄, Καὶ τοῦτο μὲν δὴ τοιούτον, "Exstvo δὲ τίς dvA — 39. Et hoc quidem miraculum tale.Quis autem 


παραδραμεῖν ἐθελήσειεν ; ΛΏστης ἦν, xxi λῃττῶν 
0 γλλεπώτατος xal μιχιφονώτατος, ᾿Αντίοχος ὄνομα, 
τὴν ἐπωνυμίαν ᾿Αγόνχτος, Οὗτος ἦρχε μὲν λῃστρι- 
χοῦ στίφους, ἐκράτει ὃξ οὐ μᾶλλον τῶν ἀρχομένων 
τῇ βουλῇ ὅτον τῇ τῆς χειρὸς τόλμῃ xal τῷ τῆς ψυ- 
ἧς θράσει, xal τῇ περὶ τοὺς χινδύνους ἀπονοίᾳ, 
Οὕτω (20 σώμχτος εἴχε ῥώμης καὶ ταχείας ποδῶν, 
καὶ τοσοῦτο τούτοις ἐθάῤῥει. ὡς χαὶ πολυχνθοω- 
ποτάτοις χώμαις καὶ αὐτοῖς δήπου τῇς ᾿Αντιοχεία“ 
προαστείοις ἐπιφοιτᾷν, χαὶ ταῦτα ληΐζεσθχι" εἰ δέ 
ποῦ καὶ ἵππων ἐπιόηναι δεύσοι, θηλειῦν ἐπέδα!ς 
διὰ τὸ τάχος. Τοῦτον ἐπειδὴ πολὺς fyev ἢ φήμη, 
ἀνχίδην οὕτω τῇ λῃστείᾳ γρώμενον, ἐνήδρευον αὐτὸν 
πολλοὶ, καὶ oi χολάγειν τοὺς ἀτακτοῦντας ἐπιτετραμ- 


pratereat quod deinceps narratum eo? Latro om- 
nium predonum longe crudelissimus, et maxime 
sanguinolentus (30), Antiochus nomine, cogno- 
mento Ágonatus, sicariorum cohorti prierat, et 
non magis consilio quam virium robore el animi 
audacia subditis imperitabat atque insigni in 
adcundis periculis temeritate. Tantum enim cor- 
poris robore, et pedum celeritate pollebat, itaque 
iis fidebat,ut populosissimos pagos,etiam ipsa An- 
(106 }}}85 urbis suburbia invadere ac. diripere non 
dubitaret.Si quando equo vehi necesse erat, equas 
ob majorem celeritatem conscendebat.Hunc post- 
quam multorum fama vulgavit, nullo prohibente 
vit:e predatorre operam dantein, multi illi insidias 


μένοι, ὥστε τὸν  "Avtloyov συλλαδεῖν περὶ παντὸς p struxerunt, tum potissimum quibus flagitiosos pu- 


ἐποιοῦντο. ᾿Εν πανδοχείῳ γοῦν ποτε καταλύσας, ὃ 
μὲν περὶ motou, εἶχε xxi μέθας, στρχατιωτων Ói 
ziehe πεντήχονιχ πρὸς τοῖς ἐχατὸν ἀνδράσι πλη- 
ρούμενον, καιρὸν δὴ τοῦτον ἐπιτήδειον τῆς ἐχείνου 
συλλήψεως οἰηθέντες, περιίστανται πάντοθεν τὸ 
πενδοχεῖον " b δὲ ὡς ἤσθετο τῆς ἐπιδουλης͵ οὔτε τῷ 
τῆς qustpó; φόρτῳ, οὔτε τῷ τοῦ οἴνου κάρῳ τὴν 
λῃστριχὴν τόλμην φανεὶς ἀτονώτερος, πνέων τε θ.- 
μοῦ ἀνίσταται, xai τῶν ἱμχτίω, ὅσχ φέρειν ἄχθος 
αὐτῷ ἣν ἐπιθεὶς τῇ ἵππῳ, ταῖς παλάμαις ἀναιρεῖται 
τὸ ξίφος, καὶ τοῦτο συνεχῶς ἀνατεινόμενος θυμοει- 
δῶς ἄγαν καὶ μανιχῶς μηδενὶ πλησιχζειν αὐτῷ παρ- 
ηγγύα, καὶ φοδερὸς khe, ᾿Αλλως τε xal A ἵππος 
αὐτῷ συνεδάλλετο πρὸς χατάπληξιν μέρος οὗ μικζον" 
ἐκ πολλοῦ γὰρ αὐτῇ δεδιόχγμένον, λάξ τε τοῖς ἐμ- 
προσθίοις ποσὶν ἐπέδχινε τῶν κατὰ πρότωπον ὑπαν- 
τώντων͵ τῶν σαρχῶν ti ἥπτετο τοῖς 600001, καὶ ὅλως 
δεινή τις ἦν «αταπλῆξαι τὸν προσπεσόντα, χαὶ εἷς 


δέος ἄφατον ἐμδαλεῖν. Τούτοις τοιγαροῦν τὸ τῶν 
στρατιωτῶν πλῆθος διατχαράξχας, ἄλλως τε καὶ τὴν 


οἰκείαν φήμην προοδοποιοῦσχν ἔχων, καὶ τὰ πολλὰ 
συγκατεργαζομίνην αὐτῷ, xal πρὸ τῆς ἐκείνου θέας 
οὐζον τοῖς πολλοῖς ἐμποιοῦταν, τὸν ἔσχατον κίνδυ- 
vov διχφεύγει  ααἱ τῆ: ἵππου ἐπιδὰς οἷά τις ἄλλος 
λῃσεὴς ἐπὶ τὸν ἐν τῷ στύλῳ προσιλωμένον χατα- 
φεύγει * ἦδει γὰρ αὐτὸν μαθητὴν ὄντα τοῦ σταυρω- 
θέντος ὑπὲρ τῆς τοῦ ταντὸς σωτηρίας. Καὶ ταῦτα 
λῃστὴς ὦν, xal, Σῶσον ψυχὴν ἀπολλυμένην, ἅγιε 
«ὦ Θεοῦ, σῶσον, χοπτόμενος xal ἀλγῶν ποῤῥωθεν 


ἐλεεινῶς ἐδόα * οἵ μοι, τίς ἔσται μοι χαταφυγή ; D 


viv soto tdv χακῶν ἐξευρήσω ; οἴχεται πᾶσα 
σωτηρίας ἐλπὶς, οὐδὲ τὴν θεραπείαν ζητεῖν ἔτι μοι 
λείπεται * μυρίων θανάτων ἐγὼ διὰ τὸ συνειδὸς ἄξιος, 
καὶ o) τούτους ἐγὼ δέδοικα, εἰ καὶ πολλάχις ἀποθα- 
νεῖν ἐξῆν, Τί γὰρ ὁ διὰ ξίφους ἐμοὶ θάνατος φοῦε- 
pv ; τί δὲ τοσοῦτον εἰς τιμωρίαν τοῦ παρόντος μό- 
νον στερηθῆναι φωτὸς τῷ τοῦτο πολλοὺς ἀπαλλά- 
ξαντι, καὶ ὁμοφύλοις καθ᾽ ἑκάστην αἵμασι λυομένῳ ; 


niendi cura commissa est, Antiochum comprehen- 
dere tolis viribus adnisi sunt. Cum aliquando in 
hospitio moraretur,ibique potare! , militum cohors 
quinquaginta supra centum,hoc idoneum ad eum 
capiendum tempus rata,domum undique circum- 
dant. Hic vero ut sensit insidias, neque ventris 
onere,neque vini veterno quidquam de predatoria 
audacia remittens,iracundia aestuans exsurgit,in- 
dumeritorum sarcina quanta potuit festlinalione 
equi imposita, manu gladium educit,eoque assidue 
in aere instar furiosi et dementis vibrato, nemini 
sibi appropinquandi fecit licentiain; totusque adeo 
formidabilis hospitio egreditur.Et equa non parum 
ad terrorem incuüendum ipsi profuit; illa enim et 
calcibus anterioribus insiliebat in occurrentes, et 
dentibus mordebat,planeque sufficiens erat acce- 
dentes percellere,et magnum iis terrorem injicere. 
His omnibus cum militum multitudinem turbasset, 
babens praterea famam rerum gestarum veluti viam 
sibi aperientem, multum jue cooperantem,ac plu- 
ribus,qui eum necdum virerant, terrorem injicieu- 
lem, extremum periculum devitat : et conscenso 
jumento,tanquam alter latro ad Symeonem colum- 
na affixum confugil : noverat enim eum illius qui 
pro huinani generis salute cruci affixus fuerat esse 
discipulum.Ac tum quidem latro, totus dolore fra- 
clus, miserandum in modum eminus clamabat : 
Salva animam pereuntem, sancte Dei; serva, in- 
quam, hanc animam. Ebeu ! quod mihi erit refu- 
gium?quemnam omnis malidepulsorem inveniam? 
omnis abiit salus spes : neque mihi curationem 
ultra quzerendi tempus reliquum est : mille mor- 
tibus ob malefactorum conscientiam dignus sum : 
neque eas reformido, licet sepius mori liceret, 
Quid enim qus ferro consciscilur mors formidabile 
habei? Quantulum hoc supplicii est,semel presenti 
solum luce privari, ei qui mullis vilam ademit, 
seque quotidie contribulium sanguine polluit? Ve- 


(38) ᾿Αγόνατος, sine genibus. Id forle ei ex aliquo óventu cognomen ailesit, inquit. Rosweydus, 


367 


MENSIS JANUARIUS. 


368 


rum ignis ille inextinguibilis, et cruciatus perpe- A εἰ μὴ τὸ πῦρ ἐχεῖνο τὸ ἀσόεστον xai ἢ διηνεχὴς 


tuus,mihi timorem incutit, adeoque perturbat, ut 
tantum non animi impotentiam inducat:ejus medi- 
tatione totus cohorresco, qua intimum mihi cor 
lancinat; adhuc enim manus (raternum sanguinem 
distillant, recentes sociorum c:des adhuc animo 
obversantur. Quaenam igitur mihi consolationis 
&pes? quz salutis via? Affer opem, serve Dei,con- 
silii omnis inopi ; porrige manum anima in ex- 
tremum interitus discrimen adducta. 

33.Hzc et similia dum coram sancto virolamen- 
tatur,vehementer eum ad suarum commiserationem 
calamitatum commovit;qui el antequam sermonem 
ordiretur, intimi cordis poenitudinem intuebatur. 
Condolens itaque latroni,magna verborum huma- 
nitate animum ejus recreare copit,ac bene sperare 
jussit. Dum hzc ita agerentur, milites eum non 
amplius latronum, sed supplicum more manus in 
altum protendere conspicientes,crudelissime eum 
ad supplicium deposcunt; usque adeo,ut apud sa- 
crum caput incredibili ausu, non convenire dice- 
rent, neque esse humani judicii, viro qui propria 
manu tot homines interfecisset, auxiliari ΑἹ tran- 
quillum illud ac mansuetum os parvi longas eorum 
nugas faciens, ita fatur : Qui peccatorum semper 
penitentiam cupit,idem et huuc in perditionis jam 
barathrum ruentem, przter omnem spem,incolu- 
mem servans huc perduxit,non ego.Quomodo igi- 
tur quispiam,qüem ipse propriis manibus advoca- 
vit,eumdem tortorum manibus tradat? Militum illa 
manus his audilis recessit, viri enim virtutem et 


»P. . 
χαὶ φούξτ, xal ταράττει, 
δέδοιχχ ἐν- 


ε , , . 
ἡπελητο βάσανος, ὁ μὲ 


^ 4 * , 4 p e »" 4 
χαὶ εἰς ἀυη ανίχν ἐμἤαλλει “ ὃ καὶ 
- 4 A * , e. e - 
νοῦν, xai ὃ μέτῃς αὐτῆς ἀπιετα! Bou τῆς χαρ- 


. "p ? δ ἂν . - ^v 
μεῖρες αἀῤελφιχοῦ 150 στάτζου- 


ΜΝ 


^p * 
οἵχς " ἔτι vào αἱ 
ef e d ^ 4 , , 
σιν αἵματος * ἔτι μοῦ τοὺς ἐμτυλίους φαντάζεται 
φόνους * ποίχ οὖν παρχμυθίχς ἐλπίς ; moz μοι σω- 
, * - DI 4 , ο΄ - 
τηρίας ὁδός ; Γενοῦ μοι βοηθὸς ἀπορουμένῳ, δοῦλε 
θεοῦ, xal ὄρεξον “χεῖρα ψυχῇ πρὸς ἔσχατον ἀπωλείας 
κατενεχθείσῃ. 
λγ΄. Ταῦτα χαὶ τὰ τοιαῦτα προσαναχλαιόμενος τῷ 
ἁγίῳ, EÀeo» αὐτῷ τῶν οἰκείων συμφορῶν ἐμποιεῖ, χαὶ 
Ovx ὁ xal πρὸ τῶν ἐχείνγυ λόγων τὴν ἐν τῷ βάθει 


᾿ τῆς καρδίας μετάνοιαν Eooptov, συνήλγησε τῷ An- 


στῇ, ῥήμασί τε αὐτὸν ἀνελάμδανε φιλανθρώποις καὶ 
χρηστὰς ὑπέτεινε τὰς ἐλπίδας, Ἐν ὅτῳ δὲ ταῦτα 
τοῦτον εἶχε τὸν τούπον, τὸ στρατιωτιχὸν ἐχεῖνο ἐπι - 
σταντες, ὡς οὐχετι λῃστηρίους ἐκεῖνος, ἀλλ᾽ ἱχεσίου- 
χεῖρας ἔφερε, θοχσύτατχ τοῦτον εἰς τιμωρίαν ἐζύή- 
χαὶ οὕτω σφύδρα ὡς χαὶ πρὸς αὐτὴν δήπου τὴν 


τοῦν, 
Α 4 , ^t ^ 4 , 

ἱερᾶν ἀποθυχσύνεσθχι κεραλτιν, καὶ μὴ δεῖν φάναι, 
ἊΝ » J . 

ατὸὲ γνώμης εἶναι φιλχυθοώπου, τοσούτων αὐτὸ j etpt 


φόνων ἀνδρὶ βοηθεῖν. Τὸ μέντοι γαλήνιον ἐχεῖνο 
στύμα xai πρᾶον, μιχρὰ τῶν μαχρῶν ἐκείνων λή- 
« 4 - . 
pov φροντίσας, O τὴν μετάνοιαν, φησὶ, τῶν ἀμχρ- 
; : γε οὗτος 3 : - 
τανόντων θέλων ἀεί, οὗτος xxl τοῦτον τῷ βαράθρῳ 
τῆς ἀπωλείας καταπεσόντα παρ᾽ ἐλπίδχ πᾶσαν ἀνα- 
- v * e - €* . 
σωσάμενος ἐνταῦθα ἡγάγεν, οὐχ ἐγώ, Πῶς ἄρ τις 
4 * ^ 
τοίνυν, ὃν ἐκεῖνος χερσίν ἰδίχις ἀνεκαλέσατο, τοῦτον 
θλιόόντων χερσί παραδοίη ; Τὸ δὲ τῶν στρατιωτῶν 
ἔχεῖνο στῖφος τούτων ἀχούσαντες, τότε μὲν ὑπεχώ- 


ipsi verebantur,licettoto impetu in Antiochum fer- C ρησαν " ἢδεισαν γὰρ ἀνδρὸς ἀρετὴν αἰδεῖσθαι xal οὖ- 


rentur. [pse vero Antiochus pronum se in terram 
jactat, calidas fundens lacrymas, et amare suspi- 
rans.Magno denique affectu,instar latronisin eru- 
cem cum Christo acti, et poenitudinem ostendens 
animi, noxas Deo aperiebat : sed facinorum mul- 
titudo omnem illi ad divine clementi: nutum pra- 
eludebat accessum. Verum dum sequestro bono 
utitur,divini Symeonis precibus,brevi et ipse de- 
lictorum veniam obtinuit. Itaque vox coelitus 
audita sacri oris suffragium confirmavit,acceptam 
nempe esse latronis poenitentiam, simulque vile 
exitum ei imminere et instantem ad communem 
omnium Dominum discessum promittens, et hoc 
signum satis idoneum divinz erga ipsum benigni- 
tatis prebens.Cum igitur et hzc ipsa latronis auri- 
bus,insonarent,ad penitenti: ducem se convertit, 
illique inusitatam vocem narrat.Dum verba adhuc 
inter labra cunctantur, Antiochus manus attollens 
in ccelum hac in verba prorumpit : Domine Jesu 
Christe, inquit,Fili Patris principio carentis unige- 
nite,qui non justorum gratia,sed pro peccatorum 
poenitentia venisti,suscipe spiritum meum ; et si- 
mulhuncin modum orantem e vestigio vita defecit, 
et manifesta viroadmirabiliter venia indulgetur.Qua- 
propter ingensomues tenuit admiratio etcommunis 
ponitudo populi animos occupavit : theatrum ipsum 
partim laerymis,partim voluptate perfundebatur : 


τοι, κἂν εἰ xxl τῷ παντί θυμῷ χατὰ τοῦ ᾿Αντιόζου 
ἐφέροντο, 'O μέντοι ᾿Αντίοχος πρηνῆ ῥίπτων ἔχυ- 
τὸν, χαί θερμὰ δάχρυχ προχέων, καί πιχρὸν κάτω- 
θεν στενάζων, xal ὅλως πολλὴν τὴν θερμότητα χατὰ 
τὸν ἐν τῷ σταυρῷ λῃστὴν καί μετάνοιαν ἐνδειχνύμε- 
νος, ἐξωμολογεῖτο τῷ Κυρίῳ τὰ πλημμελήματα * καί 
εἴργετο μὲν τῷ πλήθει τῶν τετολμημένων πρὸς τὴν 
τῆς φιλανθρωπίας ῥοπήν, Μεσίτῃ δὲ ὅμως χρηστῷ 
τῇ τοῦ θείου Συμεὼν προσευχῇ χρώμενος, ταχὺ παρ᾽ 
αὐτοῦ χαί οὗτος λαμδάνει τὴν ἄφεσιν, Καί τὴν τῆς 
ἱερὰς γλώττης ἐχείνης ψῆφον φωνὴ ἄνωθεν ἐπεκχύρου 
θεία, προσδεχθτιναι μὲν λέγουσα τοῦ λῃστοῦ τὴν ut- 
τάνοιαν, κατὰ πόδας ὠὲ τὸ τοῦ βίου τέλος αὐτῷ, καί 
τὴν πρὸς τὸν χοινὸν ἁπάντων Δεσπότην ἐχδημίαν 
πχρεγγυῶσα, xxl τοῦτο τεχμήριον ἱκανὸν τῆς ἐ- 
κείνου πρὸς αὐτὸν εὐμενείας παρεχομένη. Περιηχης- 
θείς οὖν ταῦτα καί ὁ λῃστὴς, πρόσεισι τῷ τῆς με- 
τανοίας ὁδηγῷ, καί τὴν ξένην αὑτῷ ἀκοὴν καταλέγει * 
ἔτι δὲ περί τὰ χείλη τῆς διηγήσεως στρεφομένης, 
εἰς οὐρανοὺς τὰς χεῖρας ἀνασχὼν ὁ ᾿Αντίοχος * Κύ- 
p& Ἰησοῦ Χριστὲ, φησί, Πχαῖ μονογενὲς ἀνάρχου 
Πατρός, ὃ μὴ δικαίοις ἐλθὼν, ἀλλὰ ἁμαρτώλοις εἰς 
μετάνοιαν, δέξαι τὸ πνεῦμά μου" καί μετὰ τῆς 
προσευχῆς εὐθέως αὐτὸν xal ἡ ψυχὴ ἀπολείπει, καί 
φανερὰ τῷ ἀνδρί παραδύξως 3, άφεσις δίδοται, Θαμ- 
Ooc οὖν ἐπί τούτῳ πάντας εἴχε, χοινή τε μετάνοια 
κατέσχε τὸν δῆμον, καί ἡδονῇ τὸ θέατρον καί δά- 


369 


VITA 5. SYMEONIS STYLIT A. 


370 


χρυσιν ἐμερίζετο * τὰ μέν γε ἦν τῆς μετανοίας, ὃ Α hecenim a delictorum remissione, illa vero a 


ὃὲ τῆς ἀφέσεως * xxl διὰ πάντων ὁ ἐπὶ πᾶσιν ὑμνεῖτο 
Θεὸς, xal σωτὴρ ὁ ἐχείνου θεράπων ἀνεχηρύττετο. 
Ὡς δὲ ταῦτα ἡ ἄνωθεν ὥχονόμει [loóvotz, καὶ τὸν 
μέγαν ἐπὶ πλέον Συμεὼν μεγαλύνουσα, xai τὰ τῆς 
μετανοίας ἅπασι πύλας εἰς τὸ τῆς σωτηρίχς ἀπρο- 
φετίστως ἐρᾷν διανοίγουτα, 


A9'. Τὸ στρατιωτιχὸν, ἄγνοιαν ἔχοντες τῶν γεγε- 

, 4 . , 95 v4) . et e λλ 
ντρλένων (πρὸς γὰρ τὸ σπουδαζόμενον ὥστε συλλα- 
δεῖν τὸν ᾿Αντίοχον, ἄλλως tt χαὶ τῆς τοῦ ποάγμχ- 
τὸς φήμης διὰ τὸ παράδηξων οὖχ ἐξαρχούσης εἰς πί- 
στιν, εἰ μή τις αὐτὸ xai γινόμενον (Ou), μείζονι 
χοησπάμενοι τόλμῃ καὶ ἀναιδείᾳ, πρὸς τὸν μέγαν αὖ- 
θις Συμεὼν ἀφικνοῦνται, xal, Τὸν τὰ δεινότιτα εἰρ- 


poenitentia proficiscebatur ; atque ob [850 omnia 
laudahatur Deus ab omnibus, et salvator illius 
famulus Symeon celebrabatur. Sic autem hac 
superna administrabat Providentia, qua et ma- 
gnum Symeonem magis extollebat, omnibusque 
poenitentiae portam ad salutem sine excusatione 
amplectendam aperiebat. 

34. Milites eorum quas contigerant ignari (nam 
in id unum,ut Antiochum comprehenderent, om- 
nes vires conferebant ; preserlim cum rumor rei 
gest propter facti insolentiam haudquaquam ad 
fidem faciendam sufficere videretur,nisi quis quod 
factum erat oculis ipse suis spectasset): itaque ma- 
jori quam antea temeritate et impudentia ad ma- 


γχυμένον τὸν τὰ μέγιστα ἡδιχηκότα χαὶ συγγνώμης gp gnum Symeonem accedunt, et hominem gravissi- 


&rá3nc μείζονα, τὸν ἐπὶ τοῖς beqicou ἁλόντα χα- 
χοῖς, τὸν χοινὸν τῆς πόλεως ἀ"χιρέτην, παράδος ἡμαῖν, 
ἐδύησχν * ci καἱ τῶν χειμένων νόμων τὴν σὴν γνώμην 
ἄγεις προτιμοτέραν, xii τὸν ὑπεριδόντα τούτων, 
φιλανθρώπῳ συμπαθείας ὄμματι, τῆς ἐπηρτημένης 
τοῖς χεχούργοις τιμωρίας ἐξελέσθαι φιλονεικεῖς ; 0 
ὃὲ μηδὲ ἐντχῦθχλ τῆς συνήθους πρχύτητος μεταῦα- 
λῶν, Ὁλερῶς οὔτω καὶ πράως αὐτοῖς ἀποχρίνεται * 
Ὅτι plv oj ly τὸν ἀνδρα μετεστειλάμην, ἀλλ᾽ ὁ 
χοιυὸς ἁπάντων Δεσπότης τοῦτον ἐνταῦθα ἤγαγεν, 
ἐγώ τε πρότερωυν εἶπον ὑμῖν ἤδη, καὶ νῦν γοῦν ὁ ἐχείς 
νοῦ τάφος ἀπαραγρέπτῳ μαρτυρίᾳ τὴν ἀλήθειαν βε- 
δαιοῦται * ὁ γὰρ αὐτὸ» πρὸς μετάνοιαν χαλέσας, οὔ- 
τοῦ αὐτὸν xal τῶν ἐνθένδε μετέστησε, xal πρὸς ἑχυ- 


morum facinorum patraterem, qui injurias omni 
venia majores intulisset,in maximis sceleribus de- 
preliensum, denique urbis univers eversorem, 
magno clamore tradi sibi postulabant,ista vocife- 
rantes : [tane legibus omnibus ac decretis tuum 
judicium przferendum censes, eorumque contemp- 
lorem benigno ad commiserationem aspectu in- 
tueris ὁ meritis suppliciis eximere contendis ? Ille 
vero nihil de solita lenitate remitlens hilari et 
mansueto vultu respondit : Quoniam nou ego vi- 
rum huc accersivi, sed communis omnium Domi- 
nus huc eum perduxit,quod primum ego asserui, 
idipsum nunc ejus tumulus indelebili veritatis tes- 
timonio confirmat : qui ad poenitentiam eum vo- 


τὸν ἐκ τῶν ἐπικήρων μετεχαλέσατο. Ταῦτα ἐπειδὴ C cavit, idem et hinc transtulit,et ad se ex humanis 


ὃ θχυμαστὺς Συμεὼν εἴπεν, καὶ ὑπεδείκνυτο ἤδη καὶ 
ὃ τάφος αὐτοῖς, τρόμος τε τοὺς ἄνδρας ἀνυπόστατος 
εἴλε, xz χαλεπώτατα εἴχε * εἴτα πολλὰ συγγνώμτιν 
ἐξχιτησάμενο', καὶ παρὰ τῆς μαχαρίας ἐκείνης λα- 
δόντες ψυχῆς, ἄγγελοί τε τοῦ θχύματος ἀψευδεῖς xal 
κήρυκες ἐπανήεσαν, 


eripuit. His dictis, cum funus illis admirabilis Sy- 
meon coram ostenderet, omnium animos tremor 
incredibilis occupavit, ex quo indentem dolorem 
concepere, deinde erroris sui a beata illa anima 
venia obtenta, hujus miraculi promulgatores, ac 
minime fallaces prz:econes abierunt. 


CAPUT X. 


Absentia εἰ futura 


λε΄, Ἡμῖν Bi χαὶ ναῦς ἐν τῷ τούτου v3» θχυμά- 
τῶν πελάγει φερέσθω μυριοφόρος, καὶ τὴν ix τῶν 
ἐκείνου προσευχῶν σωτηρίαν τοῖς ἐν αὐτῷ χινδυνεύ- 
οὔτι πχρεχέπθω * χαλεπώτατον μὲν γὰρ ταύτην 4À3- 
δώνιον κατὰ μέσην ποτὲ τὴν θάλασσαν εἶτξΞ, χατ- 
εϑύετο δὲ ἥδη͵ σφοῦθρότερον αὐτῇ τῶν κυλάτων προῦ- 
ῥηγνυμένων, Καὶ οἱ πλέοντες πάσης μὲν τένης, 
πάτης δὲ χγρηττῆς ἀπογνόντες ἐλπίδος, τὸ ἔσ- 
τον. ἀλλήλους προσειπόντες χαὶ ἔπιδχλόντες καὶ 
τὸ, αἰνδυνον μένοντες, ὀψὲ τὴν ἐσχάτην ἄγγυραν 
βάλλονται, xa! τοῦ Συμεὼν πρὸς τὸν χοινὸν Δεσπό- 
τὴν ἐπιμνησθέντες, ὁμοῦ τε αὐτὸν ἐπὶ στύλου εἷ- 
ον ὑπὲρ τῆς αὐτῶν σωτηρίας δεόμενον, χαὶ ὁμοῦ 
τούτοις ἐπὶ τῆς νεὼς πάλιν ἑπιφαινόμενον᾽ xal χρηστοὺ 
μὲν εὐδὺς ἀπολαύουσι τοῦ πελάγους, λεπτὴ δὲ τις αὖρα 


περιέπνει τούτους, καὶ πλήρει φερομένους τῷ ἰστίω διὰ 


[] 


σταϑιρᾶς τὴς θαλάσσης ἢ χέρτος ἐδέχετο, 


divinitus cognoscit. 


99. Nobis in hoc miraculorum pelago navis infi- 
nita ferens proferatur, salutemque, precum ejus 
interventu, periclitantibus in mari praebeat. Hanc 
enim aliquando in medio mari gravissima procel- 
la invasit,et jam illisis ad eam magna vi fluctibus 
prope mergenda videbatur.Navigantes omni arte, 
omnique rei bene gerenda» spe deposita, postrema 
sibi invicem salutis verba inter amplexandum,pe- 
riculuai exspectantes, impertiebantur : tandem 
ultimam anchoram jaciunt, et Symeonis ad com- 
munem Dominum memoriam refricantes, simul- 
que eum in. columna habuerunt pro sua salute 
deprecantem, et simul ipsis rursus in navi appa- 
rentem : el mox mare sedatum perceperunt ; 
nam leni mox aura afflante, plenis velis per tran- 
quillum pelagus deducti, ad continentem perve- 
perunt. 


911 


36.Nec illud de eo prietereatur.Virgamaliquando ἃ 


e celo delapsam videre visus Symeon: Flagellum, 
inquil, nobis Deus post duos annos immittet. Jam 
tempus ab eo proscriptum aderat, et terra nihil 
omnino tulit, imbribus carens ; ingeus siquidem 
siccitas eam occuparat, el simul fames ac pestis, 
mala inde provenientia, quavis poena gravius eam 
affligebant, hominesque amare cruciabant. Tales 
igilur habebat oculos mentis Symeon ita omui ter- 
rena caligine perpurgatos, ut futura omnia quasi 
jam prasentia intueretur.Deinde pra:dixit erucarum 
plagam. Verum non ita in Dei ira prenuntianda 
celer et rromp:us erat,ut ad malum depellendum 
negligens aut impulens esset; sed eam ob causam 
premonebat,ut previsa minus nocerent: Intra enim, 
inquiebat, minas adhuc decreta stat poena: solum 
qu& peccavimus corrigamus Hoc verodicebat,pro- 
priorum laborum recte facta tegens : hinc et non 
tam suam erga Deum fiduciam ,quam illorum pc- 
nitentiam testalam esse volebat; noverat enim se 
iudigna passos non neglecturum, sed ita fore, ut 
propria interpellatione iram divini Numinis seda- 
rel,imminensque flagellum sistere se posse ουηῇ- 
debat. Nondum igitur triginla dies elapsi erant, 
cum ecce ingens erucarum cireumfusa nubes parum 
abfuit quin totam terr: faciem occuparet. Homines 
neque quid boni de futuro sperarent habebant, ne- 
que vero,si qua mali solutio futura essel, cogno- 
scere polerant;denique detantureptilium periculo 
evadendo penitus jam desperabant, neque a!iud 
.quam prasentissimum inde exitium exspectabant, 
terr2 fructibus pattim nondum enascentibus, par- 
tin. ab erucis jam consumptis. Symeon vero vix 
Deum erat deprecatus, cum ecce omnis erucarum 
copia,quz jumentorum pabulum fere labefactave- 
rat,extemplo consumpta est,terr2 frugibus in ho- 
minum usus accommodatis nullo penitus nocu- 
mento illato. 

37. Dignum quod lis addatur et illud. Dus ali- 
quando virga huic invisibilium istarum rerum spec- 
tatori e caelo deferri vise fuerant, quarum una 
versus orientem solem incumbebat, altera versus 
aquilonem.Eam visionem Persarum et Scytharum 
in Romanos irruptionem indicare declaravit, et hanc 
visionem praesentibus narravit (31-32). Ipse vero 


MENSIS JANUARIUS. 


372 


AG . 'AXX ὅπως μὲ 400i τοῦτο τῶν ἐκείνου παρ- 
ἔλθοι * Ῥάδδον ποτὲ τοῦ οὐρανοῦ γαταφερομένην δ0- 
ξας ἰδεῖν, Μάστιγα, εἶπεν, ἥμτν ὃ Θεὸς μετὰ δεύτερον 
ἔτος ἐπαφήσει, ᾿Επῆγε τοίνυν 6 χρόνος τὴν προθε- 
σμίαν, χαὶ ἢ γῆ μὲν οὐδὲν ἐδεδώχει στεριθεῖτα τοῦ 
ἄνωθεν ὕδατος, αὐχμὸς δὲ αὐτὴν χατειλήφει μέγα, 
xai λιμὸς ὁμοῦ καὶ λοιμὸς, τὰ ἐκεῖθεν τιχτόμενχ κακᾶ, 
τιμωρίας τε πάσης χαλεπώτερον ταύτην ἐμάστιζον, 
xal τοὺς ἀνθρώπους πιχρῶς ἐμερίζοντο, Τοιοῦτο ἢ,» 
αὐτῷ τὸ τῆς ψυχῆς ὄμμα, πάσης ἀγλύος περιγείου 
χεκαθαρμένον, xal ὡς παρόντα Tn τὰ μέλλοντα 
προορῶν, Εἴτα xai χάμπης προσδολὴν προμτινύει, 
᾿Αλλὰ γὰρ o)y ὥστε μὲν ὀργὴν προειπεῖν, οὕτω τα- 
αὺὑς ἣν καὶ πρόχειρος, ὥστε δὲ τὸ δεινὸν στῆσα! ἀμε-- 
λὴς ἢ ἀδύνατος * ἀλλ᾽ ἐπήνεγχεν, ὡς οὐδὲν μέγα λυ- 


μ μανεῖται " μέχρι γὰρ τῆς ἀπειλῆς ἢ βάσανος, μόνον 


ἐὰν ἀμαρτάνουτες ἐπιστρέφωμεν., Τοῦτο ὃὲ εἶπεν, 
τῶν οἰκείων πόνων χρύπτων τὰ χατορθώμχατα " διὰ 
τοῦτο γὰρ xai τῆς ἐχείνων μετανοίας, 09 τῆς ἔχυτοῦ 
πρὸς τὸν Θεὺν παῤῥησίας, τὸ πρᾶγμα ἐτίθετο “ ἔδει 
γὰρ ὡς οὐ περιόψεται αὐτοὺς χαχῶς πόσιχοντας, 
ἀλλὰ τῇ οἰκείᾳ πρὸς τὸν Δεσπότην ἐντεύξει χοιμ ί- 
σειε λοιπὸν τὴν ὀργὴν, xal στήσει αατ᾽ αὐτῶν ἐπ- 
ανχτεινομένην τὴν μάστιγα. Οὔπω τοίνυν τριάχοντα 
τὸ ἀπ᾽ ἐχείνου παρῆλθον ἡμέραι, xal χάμπης πολ 
τι νέφος περιχυθὲν μιγροῦ δεῖν τὸ πρόσωπον ἅπαν 
ἐπέσχε τῆς γῆς. Καὶ οἱ μὲν ἄνθρωποι οὐδὲ ὑπὲρ τῶν 
μελλόντων θαῤῥεῖν εἴχον, οὐδὲ εἰδέναι σαφῶς εἴ ποτέ 
τις ἔσται τοῦ 43x09 λύσις ᾿ ἀμέλει xai ἑαυτοὺς ἀπ- 
εγίνωσχον, ὡς οὐ τὸν bx τῆς χάμπης κίνδυ ον δια - 
δράσοντας, ἀλλὰ χακῶς ἀπολουμένους, χαρπῶν, τῶν 
μὲν οὐδὲ ἀνχφύντων, τῶν δὲ ὑπὸ τῆς κάμπης ἀνχλω- 
θέντων, Ὁ δὲ χρῆται τῇ πρὸς τὸν Θεὸν δεήσει, καὶ 
ἣ χάμπη εὐθὺς ἔχ ποδῶν, τὸν τῶν ἀλόγων χιλὸν βρχ- 
452 λυμηναμένη, τῆς γε μὴν τῶν ὀνθρώπων τροφῖις 
οὐδ᾽ ὅπως οὖν ἀψαμένη, οὐδὲ τι βλάδος αὐτοῖς ἐμ- 
ποιήσασα, 


Àt. Τούτοις ἄξιον Ἐχεῖνο προσθεῖναι * Δύο ῥάδδοι 
ποτὲ τῷ τῶν ἀθεάτων τούτῳ θεχτῇ ἐξ οὐρχυοῦ 
χαταφερόμεναι ὥφθησαν * ὧν f$ μὲν πρὸς üvis, ovra 
ἐπέσχηπτεν ἥλιον, ἣ δὲ πρὸς βοῤῥᾶν. Πέρσας δὲ 
ἄρα xal Σχύθας κατὰ Ῥιυμαίων στρατεύειν παρ- 
ἐδήλου τὰ τῆς θέας * καὶ τὴν μὲν ὄψιν διη (ἦσατο τωυῖς 
παροῦσιν, Αὐτὸς δὲ δάχρυσι xal παραχλήπεσι xai 


multa lacrymarum profusione et precibus Deo Ὁ ἱκετείχις τὸ Θεῖον ἐξελιπάφει" χαὶ οὐ πρότερον 


supplicabat : neque prius ab oratione destitit, 
quam Perse in Romanos incitati, civili inter se 
dissensione oborta, apparatum militarem dissol- 
verent. Scythae vero, cognita Persarum cuncta- 
lione, et ipsi quieverunt, neque vulgo sensum 


commotionis praebuerunt. 
38.Talis erat admirabilis ille Symeon : ita com- 


(31-32) Aliter Theodoretus, « In terram autem 
orientalem cadebant etoccidentalem.» Baronius hac 
adannum 420refert,quando inortuo Isdigorde succes- 
sor Vararanes foedus ropit, malo suo. Αἱ non tum 
in exordio ipso sopitum est ob civiles dissensiones 
bellum, ut patet ex iis que narrat Socrates lib. vii, 


ἀνῆχε δεόμενος, ἕως οὗ ol xatà "Puouale) κινηθὲν- 
τες Πέρσαι μὲν στάσει τινὶ ἐμφυλίῳ εἰς ἀλλήλους 
διελύσσντο τὴν παρχσχευῆν, τὸ δὲ Σχυθιχὸν, τὴν 
τῶν Περσῶν συστολὴν μαθόντες, ἡρέμησαν καὶ αὐτοὶ, 
χαὶ οὐδὲ αἴσθησιν παρέσχον τοῖς πολλοῖς τοῦ χιντ,- 
ματος. 

λη΄. Τοιοῦτος ἣν ὁ θχυμάσιος οὗτος, καὶ οὕτω 


cap. 18, quod hic S. Symeonis precibus factum 
scribit Theodoretus et Metaphrastes. De regibus 
Persarum lsdigerdem et Vararsnem secutis vide 
Agathiam lib.iv et Petrum Teixeirom lib. 1 de Reg. 
ers. 


f 


ξ τῆς x20! ἕκαστον ufa. 'A)ÀX χἀντχῦθα προ- 
* nd ^ , - vu $ aa ^c, ^ 
θεωρὸς ἣν xal προζγγελος, Οἵἷδεν ὁ ἀρχιερεὺς θευ- 
Qon Ὁ πρότεοου ἔφη, φθάσχυτες ἐπεμνήέοθημεν 
en * 063 09 Tp τερον f, 31, e «σαντες ἔπέμν Re ιμ . 
*.- -- A ' 4 -- * . 
Ἐπολεμεῖτο μὲν γὰρ ὑπό τινος ἰσγυρῶς καὶ πολὺς 
T * , ΠῚ .-.» 4 sm r 48, [] 
f» ἁλύων χαὶ σφόξρα ττῖς ἐπιδουλαῖς ἐδυσγεραί- 
wtto, ᾿Επειδὴ δὲ πάντχ χάλων κινῶν, τὸ ἀδόιμλενον, 
οὐδὲν χρηστὸν ἀπέλχόεν ἐχείνου τοῦ πόνου, πρὸς τὸ 
* - » b ^ 
τῶν ἐλπίδων χεράλαιον τὸν θχυμ στὸν Συμεὼν χατα- 
φεύγει, xz τοῦν τὰ καθ᾽ ix: ἐπιτρέπει, 
Ὁ δὲ ψυχαγωγίαις τε ἄλλαις αὐτὸν ἀνελζιλόχνεν 


ἐκ 


ἁθυιλοῦντα,, xzl γενναίως φέριιν τοὺς πειρασμοὺς 
ὑπετίθει, πχράγων ix τῶν θείων Γραφῶν χαὶ δει- 
χνὺς ὅπον τὸ τῶν πειρασμῶν χέζοος ἐτπτίν᾽ εἴτα 
μιχρὸν διαλιπών Ei 6i χαὶ ἀλλως εὐγαχριττείν 
1 [1 € - * * L1 R γ γ᾿" ν-- 4 
! . » » "4 - 1 2. , HP tu 
εἶπε, φίλτατε, χρή" μετὰ γὰρ πέντε xxl δέχα ἡμέρας 
4 4, » L] , Ἂν" 4 M 
οἰχήσεται piv ὁ πύλεμος, τχγέως Oi σὺ τὸν χηλο- 


φῶνα τῶν χαχῶν διαχρούτῃ. Τοτπεῦτος τοίνυν ἦιλε- 
τῷ» ἀοιθμὸς ἠνύετο, χαὶ χατχστοέφει μὲν ἐλεῖνος 
τὸν B'ow 6 ὃς πρχαξμάτων ἐχτὸς χαὶ ζάλης καθ- 
ἰσταται, τοῖς ὑπὸ τοῦ ἁγίου εἰρ“μένοις τῆς θείχς Ψψά- 
QoU τὸ πέρας ἐπενεγχούσης. 


VITA S. SYMEONIS STYLITJE. 


χοινῆς ἀπάντων ἐφρόντιγε σωτηρίας, ἀλλὰ μὴν A munemomniumsalutem curabat,utnecsingulorum 


974 


etiam negligeret. Sed et hic prenuntius ac vates 
fuit. Novit id Theodoretus episcopus, cujus jam 
antea mentionem fecimus. Vehementer (33) is a 
quodam oppvgnabatur, unde et merorem contra- 
hebat, e! accusationem graviter ferebat. Postquam 
vero orinibus, ut proverbio decantatur,rudentibus 
contenderat, neque ullum ex labore fructum se 
consequi videbat, tum ad admirabilem Symeonem, 
tanquam ad omnis spei caput, confugit, eique ne- 
gotium omne suum committit. Ille morentem ani- 
mum consolatione recreat,calumnias ferendas mo- 
net, etiam ex sacris paginis ostendens,quantum ex 
tentationibus lucrum proveniat : deinde, paululum 
moratus : Te vero etiam Deo, inquit, gratias quam 


p potes maximas agere oportet,carissime ; post quin- 


decim dies tuus morietur adversarius : tum demum 
omnem hauc procellam a te repelles. Eo igitur 
dierum numero absoluto, vitam ille cum morte 
commutavit ; hic vero extra omnem tempestatem in 
tranquillo constitit, divini Numinis suffragio S. Sy- 
meonis verbis terminum statuente. 


CAPUT XI. 
Theodosium εἰ Danielem monachos ad sanctiora hortatur ; barbaris varie opitulatur. 


10. Ὑπὸ τοῦν τῆς θεοφύρου ταύτης γλώττης ἀο- 
δομενος χαὶ ὁ μέγας ἐξήένθησε Θεοδύσιος  Θεοξόσιος 
ἐχεῖνο: τὸ τῶν ἀσχητιχῶν ἀγώνων xai τῆς ποιμαν- 
τιχῆς σοφίας χεφάλαιον, Οὗτος Gott τὸν τῆς ἀρετῆς 
ἔρωτα ἐν τοῖς τῆς ψυχῆς ἡχλάμοις διαθεομχίνων, 


d et )- b. t UR 0: y. P ^ , e M C 
pr, To E'$ *Up30Y qux» ΦΥΤὰ ξχῶὼν, πρύσειτι τῷ 


χοινῷ τῆς σωτηρίας μυστχγωγῷ, χαὶ πουτπελάσας 
τῷ στύλῳ, πρὶν T, τινὰ τοῦ στόματος ποοΐῖσθχι cto- 
wrv, Εὖγε ἥχεις, ἀνθρωπε τοῦ θεοῦ Θεοδόσιε, ἄνωθεν 
« - |» - «' A] , , POMA e * 
παρὰ τοῦ θχυμχστοῦ Συμεὼν ἀχηύει, Kal ὁ μὲν 
ἐπὶ τῇ τῆς οἰχείχς χλήσεως προγνώσει χαταπλαγεὶς, 
ὅτι αὖ πώποτε πρότερον εἰς γνῶσιν ἐλθὼν τῷ ἀν- 
6s: δὲ ὦ ὑτῷ mo) “ ; 
9:1, ὃ ὃὲ ὥσπερ αὐτῷ πολὺν συγγενόμενος χρούνον 
* Svd ' αὐτοῦ ἐχαλεῖς- 037^: 
οὕτως ὠνόαχτι παρ᾽ αὐτοῦ ἐχάλεῖτο, προοσήρειδε 
τῆν χεφαλὴν τῷ ἐδάφει, χαί τινὰ m32 αὐτοῦ εὐλο- 


qx ἐζήτει. Καὶ ὃς οὐ τὴν αἴτησιν ἐξ 


ἑξεπλύ 20) 
μόνον, ἀλλὰ xxi ὡς αὐτὸν ἀνχδαχίνειν ἐπέτρεπεν, 

L] 51 [] « ^) e - 4 ^ 

ἀνχύχυτα τηῖνυν τὸν Otoón3tov !X3v: τε πρὸς τοὺς 
ἀσχτητιλους χαλέίφει ἀγονᾶς͵ χα! D piÁE, προῖτισ 
θησι, Θεοδόσιε, τὴν ὁδὸν γαΐσων πορεύου" παρὰ Ko- 
ofuo Ὑὰρ κατευθυνθήσετχί σοῦ τὰ ὀδιχδέμχιχ' εἴτα 
v) μέχρι τούτου τὸν λόγον ἵστησιν, ἀλλὰ χαὶ τὰ 
πελλοντα αὐτῷ προτημαίνει, ὡς ἐπὶ μέγα τε ἀρετῆς 
fiot, xxl ὡς πολλοὺς τῶν Th) χοσμιχὴν ταύτην μᾶ- 
ταιότητα περιχειμένων πρὸς τὸν μονχδιχὴν μετχυτή- 
σοι βίον, ὡς λογικοῦ τε ἀφηγάσοιτο ποιμνίου, xxi 
ὡς εἰς μέγεθος ἐκεῖνο χαὶ ἀρετῆς ὕψος προέλθη! 

ῳ τῷ μ Y J. - * d LAT 0* προξ L 0^, 
xi ὡς πολλοὺς τῶν οἰχείων πόνων αἰμητὰς ἀπερ- 
Ὑάτοιτο, χαὶ Θεῷ προπενέγχοι. Ταῦτα μὲν οὖν ὁ 
ÜxynistoQ Συμεὼν τῷ μεγάλῳ προξιρήχει Θεοδοτίῳ" 
ἐντυγὼν εἴσεται, 


(43) Multis perpessus ab adversoriis Theodoretus, 
que tecensentur a Baronio, tcm. V et VI. 
(4)xr Januar (infra col. 456) sancti Theodosii 


30. Theodosius (34) quoque magnus sacra hujus 
lingue eloquio irroratus effloruit : Theodosius, in- 
quam, ille spiritualium exercitationum, necnon 
pastoralis sapienti; summa et caput. Ille nuper 
virt«tis amorem in intimo mentis thalamo foverat, 
nondum tamen in flammam accensum habebat : 
communem salutis mystagngum accedit, atque ad 
columnam propius accedens, priusquam ex ore ali- 
quam emitlerel vocem, ita ab admirando Symeone 
compellatur : Bene venisti, vir Dei Theodosi. Tum 
proprii nominis precognilione stupefactus, quod 
cam nundum in viri notitiam venisset, quasi multo 
tempore cum illo habitasset,ita proprio nomine ap- 
pellaretur : Itaque capite terre admoto, benedictio- 
nem sibi dari postulavit. Cujus petitioni non tan- 
tum satisfecit Symeon, sed et ad se sursum ascen- 
dere jussit, ad ascetica certamina ad se venientem 
excitavit : et, Amice, inquil, Theodosi, cum gaudio 
iter arripe; a Domino gressustui dirigentur.Neque 
vero huc usque stetit sermonem, sed et futora ita 
praedixit,ut quod ad magnamvirtutem perventurus 
esset, multosque sxculari vanitate implicitos ad 
monasticam vitain inducturus ; denique quod ho- 
minum gregi praficiendus ; quod ad eximiam ma- 
gnitludinem virtutisque excelsitam perventurus ; 
quod plures suoruu; laborum imitatores effecturus, 
et Deo oblaturus esset. Hzc omnia admirabilis ille 
Symeon Theodosio priedixit, que num postea eve- 
nerint, qui illius Tlieodosii vitam legerit, sciet. 

τὰ δὲ εἰ xad 400v Dt1too» ἐξέδη, ὁ τῷ ἑχείνου Βίῳ 


Conobisrchz vitam dabimus, ubi hzc ipsa narran- 
tur, dicunt urque accidisse sub flnem vitae Marciani 
imperatoris. 


919 


MENSIS JANUARIUS. 


376 


40. Prodeat in medium Daniel (35), qui idem A μ᾽. ᾿Αλλὰ παρίτω τῷ λόγῳ xol Δανιὴλ ὁ τὸν αὐτὸν 


cum Symeone suscepit certamen, ejusque prophe- 
lic: lingue in se charismata patefaciat. Adhuc 
enim sub magistro et pastore ascelicz concertatio- 
nis labores exercebat Daniel, el ingens eum desi- 
derium invasit ascendendi columnam, et cum Sy- 
meone coram agendi. Aliquando igitur cam ma- 
gistro suo ad Symeonem cum pervenisset, ambos 
marime rogavit, hunc quidem, ut sibi columnz 
ascensum permitteret; dein magistrum, ut sibi 
ascensum annueret. Utriusque fit compos voti, 
columnam enim libere ascendit. Quem dum Sy- 
meon convenienter venientem excipit, Confortare, 
ait, et virum te przbe, fili Daniel : multi enim tibi 
ob communem Dominum labores perferendi sunt. 


Verum gaude; ejus enim gratia roboratus, com- p 


muni hoste superato, frueris tandem ea, que ifa 
fortiter dimicantes manet, beatitudine. Simulque 
manu capiti Danleli imposita, precibus a se jam 
dicta consignavit. 

41. Hzc ita dicta, opere deinde fidem fecerunt. 
Symeon enim Danielem a se gratia et benedictione 
repletum dimisit, et magis eum posthac in visceri. 
bus habuit, magnoque ejus non tantum praesentis 
adhuc amore, sed post discessum et/am absentis 
desiderio exarsit. Cum aliquando e Mesopotamia 
Hierosolymam (36), loca sancta adorandi gratia, 
. Daniel proficisceretur, inde autem eremum petere 
cuperet ; ecce Symeon, assumpto viatoris habitu, 
presens, ab eo itinere, quod jam fere iniverat, 


τῷ Συμεὼν διαδεξάμενος ἄθλον, «αἱ δειχνύτω τῆς 
προφητιχῆς ἐχείνης γλώττης ἐν ἑχυτῷ τὰ χαρίσματα. 
Ὑπὸ χαθηγητῇ μὲν γὰρ ἔτ: xal ποιμένι τοὺς ἀσκη- 
τιχοὺς ὁ Δανιὴλ ἐγυμνάζετο πόνους, καὶ ἔρως αὐτὸν 
εἰσέδυ σφοδρὸς ἐπὶ τὸν στύλον τε πρὸς τὸν Συμεὼν 
ἀναδῆνχι, xxl Γἀπολαῦσχι τῆς τοῦ ἀνδρὸς ὁμιλίας" 
Ποτὲ τοίνυν σὺν τῷ οἰκείῳ ποιμένι πρὸς αὐτὸν πα- 
ραγεγονὼς, ἐδεῖτο ἀμτοῖν ὡς μάλιστα, τοῦ μὲν ὥστε 
τὴν εἰς αὁτὸν ἄνοδον ἐπιτοέψαι, τοῦ δὲ ποιμένος, 
ὥστε συλλαδέσθχι αὐτῷ τῆς ἁνχδάσεως τῆς ἐπὶ τὸν 
στύλον, Τυγχάνει οὖν τῆς σπουδῆς, καὶ ὁ μὲν Ἐπὶ 
τὸν στύλον ἄνεισι, Αεξιωσάμενος δὲ αὐτὸν ὁ θεῖος 
Συμεὼν τὰ εἰκότα, ἴσχυε xai ἀνδρίζου, τέκνσν 
Δανιὴλ, ἔφη" πολλοὺς γὰρ διὰ τὸν χοινὸν Δεσπότην 
ὑποστήσῃ καμάτους, Πλὴν ἀλλὰ χαῖρε" τῇ γὰρ αὐ- 
τοῦ χάριτι τοῦ χοινοῦ πολεμίου χρατήσας ἀπολαύσεις 
τῆς τοὺς οὕτως ἀθλοῦντας περιμενούσης μαχαριό- 
τητος. Σχὶ τὴν χεῖρα τῇ τοῦ Δανιὴλ xtpzÀm ἐπι- 
θεὶς, εὐχαῖς τὰ εἰρημένα ἐπεσφραγίσατο. 

μα΄, ᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν δὴ οὕτω λεχθέντα ἔργοις ττῖν 
πίστιν ὕστερον εἴληφεν, Εὐλογίας γὰρ τότε ὄὅ Συ- 
μεὼν πλήρη καὶ χάριτος τὸν Δανιὴλ ἀποπέμψας, 
ἔτι μᾶλλον αὑτὸν ἐπὶ τῶν σπλάγχνων εἴχε, καὶ σφό- 
δρα τούτου περιεχχίετο, o) περιὼν ἔτι μόνον, ἀλλὰ 
xal μετὰ τὴν ἐντεῦθεν ἀποδημίαν. Ποτὲ τοίνυν ἐπὶ 
τὰ Ἱεροσόλυμα τὸν Δανιὴλ ἔκ Μεσοποταμίας ἀπ- 
ἄραντα, ἐφ᾽ ᾧ τοὺς ἱερούς μὲν ἐν αὐτοῖς προσχυνῆσαι 
τόπους, τὴν ἔρημον δὲ ἐκεῖθεν καταλαθεῖν, ὑποκρι- 
νάμενος τὸν συνοδοιπόρον ὁ Συμεὼν, ἐπέσχεν αὐτὸν 


detinuit, cum ob multas rationes, tum potissimum c ἤδη ἀψάήμενον ὁδοῦ, πολλῶν τε ἄλλων ἔνεχεν, καὶ 


ne cum Samaritaporum (87) pravitate quidquam 
commune haberet : nam ingens tunc et ferox sedi- 
tio inter eos excitata viam Hierosolymorum male- 
factoribus infestam fecerat, qui passim transeunti- 
busdeprzdationem et cedem minitabantur. Contra 
vero Danieli, αἱ Byzantium versus iter capessat, 
| persuadet, ubi nihil quod ad salutem anime perti- 
neat ei defuturum.Erat autem circa vcsperam,cum 
sanctus Symeon, viatoris persona assumpta, hac 
Danieli prcepit.Qui cum ad hospitium diverteret, 
et itineris comitem ad quietem una expectaret, is 
nusquam comparuit. Verum Danieli sumpta ccena 
somnum capienti, iterum Symeon apparuit, ac 
eadem,qua prius, precepit : hic vero animo vigili, 
somno ab oculis excosso, mandata exsecutus est. 
Symeon multo post relicto corpusculo et columna, 
ad inmortalinm ac beatarum mentium sedes 
translatus, Danieli rursum secundum quietem 
astare visus est, eumque ad columnarem vitam 
evocatum, columnam quoque ascendere precepit. 
His visis e lectulo consurgens, statim ut visio 
ipsi declarabat, sic ascendere in columnam con- 


(35) Heec ipsa fusius narrantur ΧΙ Decemb. in S. 
Danielis Stylit»e Vita, et alia, qua inferius refere- 
mus, de S. Symeoris reliquiis. 

(36) Pavuio aliter in Vita sancti Danielis : dici- 
tur enim, cum e monasterio suo venisset ad man- 
dram sancti Symeonis, inde abiisse Hierosolymam 
ver8us. 


ὅπως μὴ τῶν xaxov xowováso: τοῖς Σαμαρείταις, 
Καὶ γὰρ στάσις μεγάλη τότε παρ᾽ αὐτῶν x1 fao 
ὄχρος ἀναῤῥιπισθεῖσα, καχούργων τε thv τῶν ἴερ.- 
σολύλων ἐμπεπλήχει ὁδὸν, χαὶ λῃστείας καὶ φόνους 
τοῖς παριοῦσιν ἐπῆγε. Τούναντίον μὲν οὖν xai τρα- 
πέσθαι τὴ» ἐπὶ τὸ Βυζάντιον τὸν Δανιὴλ ἀναπείθει, 
οὗ δὴ παραγεγονότα μηδενος τῶν ὅσα τὴν τῆς ψυχῆς 
προξενεῖ σωτηρίαν διαιλχρτεῖν, "Hv πρὸς ἑσπέραν 
ἤδη ὅτε 6 θεῖος Συμεὼν τὸν συνοδοιπόρον προσ- 
ποιηθεὶς ἐπέσχηπτε ταῦτα τῷ Δανιήλ, Κατα- 
λύσαντι δὲ τούτῳ εὐθὺς καὶ ἀναπαύσασθαι προσδο- 
κήσαντι ὁ συνοδοιπόρος ἣν οὐδαμοῦ, ὙὝπνου τοιγα- 
ροῦν μετὰ τροφὴν τῷ Δανιὴλ μετασχόντι ὄναρ ὁ Συ- 
μεὼν καὶ πάλιν ἐφίστατο, xxi πάλιν τὰ αὐτὰ ἐπ- 
ἐσχηπτε᾽ ὁ δὲ νηφούσῃ τῇ ψυχῇ τὸν ὕπνον αὐτίχα 
τῶν ὀφθαλμῶν ἀποτιναξάμενος, tiq ἔργον πάντα 
ἐπέραινε, Χρόνῳ τε πολλῷ τοῦ Συμεὼν ὕστερον τὸ 
σῶμα xxi τὸν στύλον ἀπολιπόντος, xal πρὸς τὰς 
ἀχηράτους ἐχείνας xni θείας μεταθάντος διατριδὰς, 
γίνεται τῷ Δανιὴλ ὀνχρ τοιρνδε, ᾿Εδόχει τὸν Συμεὼν 
μεταστάντα ἐπὶ τὸν στυλίττην βίον τοῦτον καλεῖν 
xal ἀναβδιδάξειν ἐπὶ τὸν χίονα, Ταῦτα εἶδε, xal àva- 


(97) De Samaritanorum flsgitlis fusius agemus in 
Symeonis Stylit:e junioris Vita 24 Maii. Sed quod 
Baronius ad an. 452, n. 27,ait prohibitum esse Da- 
niele.n [roflcisci flie"osolymam ob tumultom ab 
Eutychienis monachis excitatum Contra Juvenalem 
episcopum Hierosolymitanum, id in Danielis Vita 
non dicitur, licet eam citet. 


3T1 


VITA S. SYMEONIS STYLIT E. 


378 


σιὰς εὐθὺς, ὡς ἡ ὄψις αὐτῷ ἐδήλου, οὕτω τὴν ἄνοδον A slituit, eamdemque vitte rationem, quam Symeon 


διετίθετο τὴν ἐπὶ τὸν στύλον, πολιτείαν δὲ τὴν αὐτὴν 
Ἐχείνῳ μετῇει, χαὶ ἄλλος ἣν 'EXwsatoq τὸν Ἡλίαν 
μιμούμενος. Καὶ ταῦτα μὲν δὴ οὕτως ἔσχεν. 

μβ΄. Ὁ μέντοι Περτῶν βασιλεὺς μηδενὸς ἡττᾶσθαι 
φιλοτιμούμενος, ἑνὸς τούτου μόνου τῆς τοῦ ἀνδρὸς 
φήμης δεύτερος πολλῷ γίνεται t χαὶ τῶν πρὸς 
αὑτὸν φοιτώντων ἐπιμελῶς ἐπυνθάνετο τίς τε εἴη 
τοῦ ἀνδρὸς ὁ βίος, καὶ ὁποῖα τὰ θχύματα" xal ἦν 
αὑτῷ τῶν δημοσίων φροντίδων οὐχ ἐλάττων ἡ περὶ 
ποῦ Συμεὼν μνήμη, καὶ τὰ τοῦ ἀνδρὸς διηγήματα" 
οὖκ αὐτὸν δὲ μόνον οὕτω κατ᾽ ἄχρας εἶλεν ἡ φήμη, 
ἀλλὰ wai d τούτου σύζυγος ἐπὶ τοῖς παραδόξοις 
θχύμασιε τῷ ἀνδρὶ συνεχπληττομένη, ἔλαιόν τε 
ἤτησε παρ᾽ ἐκείνου εὐλογηθὲν, χαὶ ὡς ἤδιστα ἐχομί-- 


prius servaverat, inivit, visus novus Eliseus qui 
Elis sibi exemplum proposuit, Et hac quidem 
hactenus. 

49. Persarüm rex hactenus a: nemine se vinci 
passus (38! , solius hujus viri fama audita superatus 
es! : ita diligenter omnes qui Symeonem frequen- 
labant de eo percunctatus est, et quaenam viri vita, 
qualia miracula: eratque publicis curisnon inferior 
Symeonis memoria; neque vero viri tantum gesta, 
sed et fama ipsa percellebat. Verum et uxcr ejus 
admirandis Symeonis miraculis simul eum conjuge 
obstupefacta, oleum benedictum ab illo sibi mitti 
postulavit, et libentissime accepit : quo non solum 
proprios morbos curavit, sed et multis e consan- 


σατο * δι᾽ οὗ πολλὰ οὗ τῶν οἰκείων μόνον παθῶν οἵδεν p guineis, quocunque malo premerentur, medelam 
ἰτσαμένη, ἀλλὰ val πολλοῖς τῶν τοῦ γένους αὑτῇ adhibuit. At vero regis ipsius subditi omnes fama 
χοινωνούντων, ὅσοις τι δεινὸν ἠνώχλει, μεταδοῦσα — viri capli, accurate rebus ejus gestis cognitis, di- 
τῆς θεραπείας. Καὶ οἱ περὶ βασιλέα δὲ πάντες ὑπὸ vinum virum passim appellabant Symeonem. 

τῆς αὐτῆς χειρούμενοι φήμης, xal ἀχριξῶς τὰ κατὰ τὸν Συμεὼν διδασχόμενοι, θεῖον ἄνδρα τοῦτον 
ὠνόμαζον. 

wy, H δὲ τῶν ᾿Ισμαηλιτῶν βασίλισσα στεῖρα 49. Regina Ismaelitarum sterilis cum essct, ac 
οὖσι, xai τῇ τῆς ἀπαιδίας ὀδύνῃ σφόδρα δαχνομένη, liberorum carentiam amaro animoferret, necullam 
xci uwBevbe αἴσθησιν τῶν ἡξέων λαμδόνουσα, πρώτα — e rebus creatis voluptatem hauriret, primo quidem 
μὲν τινας τῶν ἀξιολογυυτάτων ἀποστείλασα, γενέσθαι viros quosdam illostres submisit, qui ut prolem 
μήτηρ ἱκέτευεν. "Ent δὲ ἔτυχε τῆς αἰτήσεως, concipere et parere posset supplicabant; postquam 
ἀπολυθεῖσα τῆς ἀθυμίας, xal τὴν ψυχὴν γαλήνης — vero compos voti facta est, soluta omni moestitia,et 
ὥσπερ καὶ ἡδονῆς πληρωθεῖσα, τὸν γεννηθέντα — animae tranquillitate, sicut et voluptate repleta,na- 
λαδοῦσα βασιλέα, πρὸς τὸν θεῖον ἤγχγε Xoutóv tumregemeccipiens,ad sanctumSymeonem accurri!; 
καὶ ἐπεὶ οὐκ εἰσιτητὸς ἦν γυναιξὶν ὁ περίδολος, 6ἱ ουπὶ βαρίι Π ejus mulieribus inaccessum esset, 
πέμψασα πρὸς αὐτὸν τὸ βρέφος, τῆς παρ᾽ αὐτοῦ͵. misso ad ipsum filio, ejus benedictione impertiri 
τυχεῖν εὐλογίας ἠξίου. Σὸν, γὰρ, ἔφη, τόδε τὸ δρᾶμα — rogabat : Tuus, ait, ille est manipulus; ego enim 
ἐγὼ μὲν γὰρ μετὰ δχαρύων τὸ τῆς εὐχῆς προσενή- cum lacrymis el precibus semen conjeci; tu mani- 
νοχα exigui * σὺ δὲ τὸ σπέρμα πεποίηχας δράγμα " — pulum divin: gratim effecisti, precibus desuper 
τῆς θείας χάριτος διὰ προσευχῶν ἑλκύσας τὸν ὑετόν, — pluviam elicens. Mulier itaque, quze magno deside- 
Wxeivm μὲν ὧν ἐπόθει τυχοῦσα, ἐπανῆχε πρὸς τὴν rio qumsiverat consecuta, domum suam lata redi- 
oixzv * ἡμεῖς δὲ μέχρι τίνος φιλονειχοῦμεν τὰ xal vit. Nos vero quousque pergemus res omni huma- 
πάσης ὑνθδρωπίνης ἐννοίας χρείττω διηγήσει περι- Do ingenio sublimiores oratione prosequi ? 
λαδεῖν ; 
CAPUT XII. 
Quotidiana ejus exercitationes ; precepta variis data. 


μδ΄. Ἐστήκει γὰρ νύχτωρ καὶ μεθ᾽ ἡμέράν ὑπὸ D — 44. Stabat ille noctes et dies omnibus conspi- 





πάντων ὁρώμενος, χαὶ τὰς ἡύρας ἀφελὼν, xai τοῦ 
περιδόλοΣ μέρος οὐχ ἐλάχιστον χαταλύσας, προῦ- 
x£xo πᾶσι θέαμχ, θχύμχτος λόγον ἅπαντα ὑπερ- 
Oxtvov, νῦν μὲν ἑστὼς μέχρι πολλοῦ, νῦν δὲ πύκνὰ 
χκατχχαμπτόμενος, xai Θεῷ προσφέρων προσχύνη- 
σιν, Πολλοὶ δὲ xai ἀριθμῆσαι τὰς προσχυνήσεις 
ἐπεχείρησαν ταύτας " ἅπαξ δέ τις τῶν παρὰ τῷ 
qaptwp Θεοδωρήτῳ χιλίχς κχαὶ διακοσίας ἐπὶ 
τισσαράχοντχ xol τέσσχρι ἀοιθμήσας, εἴτα ὀχλα- 


(38) Hee: paulo aliter narrat Theodoretus, atque 
unde sibi cognita sint ostendit, ita scribens : « Ejus 
quoque fuit magna fama apud regem l'erssrum : 
webnim narrarunt legati qui ad 1psum venerunt, 
diligenter sciscitebatur quaenam «sset ejus vita, 
« qomnam miracula. Dicunt outem ejus quoque 
jueen, et petiisse oleum dignatum ejus bene- 


ditione, et tapquam donum maximum accepisse. 


cuus (39), et ostio aperto,ac septi partenon minima 
dissoluta, omnibus propositus erat velut spectacu. 
Jum omnem admirationem superans, nunc multo 
tempore stando, nune frequenter corpus inflectendo, 
Deoqueadorationem offerendo.Multi vero adoratio- 
nes illas numerare, conati sunt : semel autem qui- 
dam apud virtutis amantem Theodoretum se mille 
ducentas et quadraginta quatuor adorationes enu- 
merasse retulit. Flectendo frontem semper pedum 


Quin etiam omnes regis assecle ct a fama commoti, 
et multas in eum ἃ mogis adornat!as accipientes 
calumnias, diligenter rogabant ; et cum íntellexis- 
sent, virum divinum nominabant. Cetera vero 
turba, et ad mulionves accedentes et ad famulos et 
milites, et pecuniam offerebant, et rogabant ut 
essept participes olei benedictionis. » 
(39) Habet hec Theodoretus, 


379 


defectum dorsum inflecti permittebat (40). 


45. Perro ex illa perpetua et supra naturam ad - 
mirabili statione effectum, ut inaltero pe:le ingens 
ulcus contraxerit, e quo plurima sanies defluebat. 
Verum nihi! horum ejus philosophiam repressit ; 
omniaenim generose pertulit,laboresanimi promp- 
titudine vincens.Ulcus veroistud cuidam aliquando 
ostendere coactus est Erat enim vir quidam digni- 
tate diaconus, virtutis studiosus : is Symeonis fama 
excitus, venil Ravenoa (11), et collis illius vertice 
conscenso, Dic inihi, ait, per ipsam veritatem, an 
tu homo es, an vero alia qusdam nalura corporis 
expers, et humanam effigiem ementita. Haucinter- 
rogationem cum astantes moleste ferrent, divinus 
Symeon tumultum sedavit, et ad illum conversus, 
Quid, inquit, me tu hoc rogas ? Sulnectit alter : 
Quia, quoscunque de te audio sermonem facientes, 
nec cibum sumere, nec somnum capere (6 affir- 
mant ; utrumque vero homini proprium : neque 
enim quispiam hanc habens naturatn sine somno 
aut nutrimento vivil. Àd hac Symeon sca!as co- 
lumnz adhiberi jubet, οἱ ad se ut ascendat monet: 
quo cum pervenit, primo quidem manus cognos- 
cere praccepit, deinde intra vestem pelliceam (12) 
manum injicere, neque sclum pedes videre, sed 
et gravissimum illud ulcus aspicere. Vix visa ul- 
ceris scaturienlis magnitudine, e columna descen- 


dit, et ad Theodoretum, de quo prius sermo in- 


cidit, profectus, omnia accurale narravit, [nde 
in patriam revertitur przco disertissimus omnem 
naturam excedcrtium viri hujus certaminum. 

46. Aliis enim cerlaloribus dierum cireumvo- 
luliones grata quadam remissione labores exci- 
piunt; huic vero continus illius poen:tenti: quies, 
erat laborum mutatio. Sol jam occubuerat (43), 
ille ad intelligibilem e inocciduum Solem manus 
tum extendens, noctes integras stabat, neque 
somno delinitus, neque ignavia victus, donec ille 
iterum a4 orientis lorizon'em reverteretur. et 
noctis tristitiam diei amoenitate terminaret. [lis 
deinde certaminibus exercitia alia, ali: praxes, 
aliarum denique precum modi multo difficiliores 
succedebant. 


47. lta ille in tantis molestiis, tanta rerüm prz- 
clare gestarum mole, tanta miraculorum mulltitu- 
dine,virtutis culmine ascenso, multis spatiis omnes 
mortales longe supergressus, ita erat animi sernsu 


(40) Paullo aliter Theodoretus : « Nam cum ven er 
semel in hebdomada alimentum aceipia!, idque exi- 
guum, quanium cst divinorum sacramentorum par- 
ticipatio, dorso concedit ut facile inflectatur. » Uds 
colligitur, eum singulis hcbdomadis solitum Christi 
corpus pere.pere. Nam si de elio cibo ageret Theo- 
doretus, secum ipse pugnoret, qui an'e scripserit, 
eum quadragesimo solum die cibo refici. consue- 
visse. Hareus certe: sibl contradicit, dum primo 


MENSIS JANUARIUS. 


digitis applicabat ; facile enim venter ob alimenli A σὰς ἀφῆχε τὴν ψῆφον, κατακύπτω, δὲ 


380 


τὸ μέτωπον 
ἀεὶ τοῖς τῶν ποδῶν ὄδαχτύλοις προσήσειδζε " διὰ vào 
τὴν τῆς τροφῆς ἔνδειαν T, γαστὴρ εὐπετῶς ἐπιλύ- 
πτεσῦχι τῷ νώτῳ παρεῖεν, 
; 

με΄. 
σεως χρόνιον ἕλχος θχτέρῳ ποδὶ ἔγγενομένον πλεῖ- 
στον ἔχεῖθεν ἰχῶρα ἐξέαρινεν. "AX! ὅμως οὐδὲν 
τούτων ἤλεγμεν αὐτοῦ τὴν φιλοτοφίαν * 


᾿ΑἈπὸ μέντηιγε τῆς ὑπερφυοὺς ἐχείνης στά- 


, 


ἔφερε δὶ 
πάντα γευνχίως, τῇ προθυμίᾳ τῶν τιόνων πεοιγινό - 
M£vos, Τοῦτο δὲ τὸ ἕλχος xal ὑποῦετξαί τινί ποτε 
15" 


KE» 


e * 
ἡναγχάσθη, 'Avho γὰρ τις τὸν ϑχῦμὸν διΐχονος, 
“--- uz . ΑΝ - 4 Ἷ ^. v. M d 
τρύπον φιλάρετος, τῇ περὶ τὸν Συμεὼν φήμτι 
͵ 4 , LEY . »» , 
χινηάενος, ἀφίχετό ποτε ἀπὸ Ραῦξννης, xii τὴν 
χορυφὴν ἐχείνην χχιχλχύων " ΕἶπΞὶ μοι, iom. πρὸς 
ΡΥ ΔΑ ἡ x^ 20) SRL O00, zT. CU. 


τῆς ἀληθείχς, αὐτὸς Aoà «qt X0owzol εἴ, ἢ, τις 


Β ἑτέρχ φύσις ἀσώματος, τὴν ἀνθρωπίνην ὑποκρινη- 


μένη διάπλασιν ; λυσγερχινάντων δὲ πρὸς τὴν ἐρώτῃη- 
M ! -i. (oz: ^ ? *x ^ 0s* » v. 
σιν τῶν παρόντων, τὸν θόρυόον αὐτοῖς ὁ θεῖο: YXo- 
, e 
4 !) 4 ᾽ς Y ἐπ “4, » 3 
μεὼν γχταςτείλας, χαὶ πρὸς ἐχεῖνον ἐπιστρέψας, T: 
-— A M α (t - ^S , . ! ^ e. φ 
ποτε, φησὶ, τοῦτο μὲ ρου; Τοῦ 0s εἰρτιχώτος, ὁτι lnz- 
, , , * [7] , et 
των ἀχούω θρυλούντων, ὡς οὗτε ἐσθ'εις, οὔτε χαθ- 
εὔδεις ^ ἐχάτερον δὲ ἀνθρώπῳ ἴδιον * οὐ γὰρ àv τις 
ταύτην ἔζων τὴν φύτιν τροφῆς δίχα καὶ ὕπνου βιῴν, * 
ἐπιτεθῆνχι προστάττει τῷ χίονι χλίμακα, χἀχεῖνον 
. ἊΝ 93 δὲ ἊΝ ον Φ 4 A ^. T0 3 zo FELUUN 
ὡς αὐτὸν ἀυχδῆνχι ^ ἐπεὶ δὲ ἤδη ἀνέλθοι, πρῶτα 
μὲν χαταμαθεῖν τὰς χεῖρας ἐπετρέπετο "εἶτα εἴσω 
τοῦ δερματίνου περιδολαίου τὴν χεῖρα βαλεῖν, xxi 
ἰδεῖν μὴ, τοὺς πόδας μόνον, ἀλλὰ καὶ τὸ “αλεπώτα- 
τον ἔλχος ἐχεῖνο, ᾿Ιδὼν δὲ τὴν τοῦ ἕλχους ὑπερῶ.- 
Υ 
. - , , 4 Pi et [] [] 
Àn*, τοῦ στύλου τε χχατεληλύθει, xal πρὸς Ov t λόγος 
, ^ ^£ * , P, 
φθήσχς ἐδήλωσε Θεοδώρητον ἀφικόμενος, πᾶντχ 
^ MJ » e; 4 , , , 
διηγεῖται σὺν Aapiosg. ἔχειθεν τε πρὸς τὴν πα- 
τρίδα Ἐπάνεισι, χέφυξς τῶν ὑπεοφυῶν τοῦ ἀνδρὸς ἄθλων 
P' X "Tm J r] - iQ * Se 19] d r 
m P 
λαμπρότατος. ᾿ 
a Ἃ" - — 4 
pg . Τοῖς μὲν ἄλλοις τῶν χαλῶλ ἀγωνισταῖς πε- 
- ^ 
ploo! τινες ἡμερῶν xal προθεσμίχι ἀνέσεσι ὁε- 
4 -- ^ *- - 
ξιουνται τοὺς πόνους ' τῷ δὲ τῆς συνεχοῦς ἐκείνης 
καρτερίας ἀνάπχυσις ἣν ἣ πρὸς ἑτέρους τῶν πόνων 
. bi * » e^ * 4 4 
μεταδο) ἡ, “Εδὸς μὲν γὰρ ὁ ἥλιος, ὃ δὲ πρὸς τὸν 
νοητὸν χαὶ ἄδυτον Πλιον τὰς χεῖρας ἀνέχων παννύ- 
4103 ἕττηκε, οὔτε ὕπνῳ θελγόμενος, οὔτε Óxwp νι- 
χώμενος, ἕως ἄν οὗτος εἰς τὸν ἐῷον αὖθις ὁρίζοντα 
* “ 4 4 - ^ , 
γένοιτο, χαὶ τὸ τῆς νυχτὸς σχυθρωπὸ" τῷ τῆς hpi- 
ρας διχλύτειε μειδιάματι, Εἴτα τὸν ἀγῶνχ τοῦτον 
ἕτερχι πάλιν ἀσκήσεις, καὶ πράξεις ἕτεραι, καὶ 


D προτευχῶν ἄλλων τρόποι πολλῷ βαρύτεροι διεδέ- 


jy?"*?. 

uz. Οὕτω τοίνυν xal ἐν τοσούτοις πόνοις καὶ 
κατορθωμάτων Óvwp καὶ πλήθει θαυμάτων τὴν τῶν 
ἀρετῶν κορυφὴν ὑπεραναδεδηχὼς, καὶ πολλῷ τῷ 
μέσῳ πάντας ἀνθρώπου: παρενεγχὼν, οὕτως ἦν τὸ 


nonnisi quadragesimo die, postea semel in bebdo- 
mada elbum sumere solitum scribit. Idém tabet 
Alphonsus Villegas. 

(41) Theodoretus Herveti, ab Arabena; Longi, a 
Rhamene. 

(42) Villegas et Hibsd. cilicinam. 

(43) Theodoretus Lec eum festis factitare solitum 
scribit. 


4 





381 


VITA S. SYMEONIS STYLITJE. 


382 


φρόνημα μέτριος καὶ γλυλὺς χαὶ ἐπίχαρις, χαὶ ἃ moderatus, ita suavis οἱ gratus,ita singulis acce- 


πρὸς ἕγαστον τῶν διαλεγομένων ἀποχρινόμενος, 
εἴτε χειροτέχνης, εἴτε προσαίτης, εἴτε τις ἄγροιχος 
αὐτῳ προσίοι, ὥσπερ πολλῷ πάντων χατά γε τὴν τῆς 
ἀρετῆς ἀσίαν λειπόμενος, ἐπὶ μέντοι τοῖς ἄλλοις χαὶ 
λόγων χάρις πνευματικῶν τοῖς χείλεσιν ἐπήνθει, 
xii πειθώ τις ἐπεχάθητο θεία, ὡς δὶς μὲν ἑκάστης 
ἡμέρας ποιεῖσθαι τὰς παραινέσεις πολὺ τὸ “(ἄριεν 
μετὰ τοῦ ὠτελεῖν ἐχούσας, χαὶ ἀνανεύειν εἰς obpa- 
νοὺς, καὶ πέτεσθαι τῷ τῆς ἀρετῆς πτερῷ παρεγ- 
93v, τῆς γῆς τε ἀπαλλάττεσθαι χαὶ τὴν προλδο- 
κωμένην φαντάζεσθαι βασιλείαν, χαὶ τῆς γεέννης 
δεδιέναι τὴν ἀπειλὴν, xal χατχφοονεῖν τῶν γηΐνων, 
χαὶ προσμένειν τὰ μέλλοντα. 

μαη!. "Hw δὲ αὑτὸν ἰδεῖν χαὶ διχάζοντα᾽ ταύτῃ τοι 


d entibus responsa dabat, sive opifices essent,sive 
agrestes qui illum accederent,ac si ceteris omni- 
bus virtutis dignitate longe inferior esset. Porro 
preter alia sermonum quoque spiritualium ve- 
nustas in ejus labris efflorescebat, et divina qua- 
dam suadela, ut bis quctidie adhortationes face- 
ret, gratia quadam singulari condilas, plurimum- 
que afferentes utilitatis : et ut in coelum suspice- 
rent, atque alis virtutum sursum evolarent co- 
hortabalur; et terra relicta proparatum ecli re- 
gnum contemplari jubebat; alias iterum gehennae 
minas metuere, terrena contemnere, futura de- 
nique exspectare. 

48. Erat etiam ipsum videre judicantem : nam 


xai πολλοὶ πολλοῖς πρότερον xaxo'q τὸν βίον ὑδρί- p multi,qui prius variis probris vitam suam infama- 


fovere, δικχιοσύνης μετὰ τὴν ἐκείνου χκοίσιν ὥφθη- 
σαν ἐρασταὶ, xai ὥπερ ἄν ἡ ἐχείνου ψῆφος τὸ ἧττον 
ἀπένειμεν, οὐδὲν ἔλαττον οὗτος τοῦ νενιχηγότος 
χυίρων Amft. ᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν χαὶ τὰ τοιαῦτα 
ἔργον αὐτῷ μετὰ τὴν ἐννάτην ἦσαν ὥραν " τὴν γὰρ 
υἱσκα πᾶσαν χαὶ τὸ υδρις ἐννάτης τῆς ἡμέρας 
διαττημε προτευχόμενος διετέλει c μετὰ δὲ τὴν ἐννά- 
τὴν πρῶτε μὲν τὴν θείχν διδχασχαλίχν τοῖς παροῦσι 
προσῆγε, καὶ εἶτα ποὸς τὴν ἑχάστου αἴτησιν τὰς 
ἰάσεις ἐπιμετρήσας͵ εὐθεῖάν τε τὴν χρίσιν ἐξῆγε, 
χαὶ τοῖς ἀμφισδητοῦσι τὰς στάσεις διέλυς * περὶ δὲ 
ἡλίου δόσιν τῆς πρὸς τὸν Θεὸν λοιπὴν ἤρχετο διαλέ- 
ξεως. 

μθ΄. -᾿Αλλ᾽ ἐν τούτοις ὧν καὶ οὕτω πολλοῖς μερι- 
ξόμενος, οὐδὲ τῆς τῶν ἁγίων ᾿Εχχλησιῶν ἠμέλει 
φροντίδος, vov μὲν Ἑλληνικῇ δυττεδείᾳ μαγόμενος, 
υνῦὖν δὲ τὴν τῶν Ἰουδαίων χαταλύων θρασύτητα, 
ἄλλοτε δὲ τὰς τῶν αἱρετικῶν σχεδαννὺς συμμορίας " 
καὶ τοῦτο μὲν βασιλεῖ mepl ἀὐτῶν ἐπιστέλλων, τοῦτο 
δὲ τοὺς ἄρχοντας εἷς τὸν τοῦ Θεοῦ ζῆλον διανιστῶν, 
ἔστι δὲ ὅτε «at αὐτοῖς τῶν ᾿Εχχλησιὼν τοῖς ποιμέσι 
WÀtlovz ποιεῖσθχι παρεγγυῶν τῶν ποιμνίων τὴν 
Ἐπιμέλειχν * ἄξιον δέ τινος xal τῶν ἐπιμέρους μνη- 
σϑῆναι. 

ν΄, Θεοδόσιος ὁ Νέος sic ὃν καταδιχδογὴν τὰ Ῥω- 
μαίων cxüztoz μετέπεσε (vio; τε γὰρ ἤρξε, xai τῇ 
πρὸς τὸν πάππον ἀντιδιχστολῖ, Νέος ἐχαλεῖτο), οὗτος 
οὖν ὁ 49n3t0; Θεοδύσιος μομθηρίψ τινῶν γρήμασιν, 
οἵ μοι, τὴν εὐσέδειχν προϊεμένων ἀνχπεισθεὶς ἔφῆχε 
τοῖς xátà τὴν ᾿Αντιόχειαν Ἰουδαίοις τὰς πουτέρας συ - 
αγωγάς. Τοῦτο μαθὼν 5 πολὺς τὰ θεῖχ xai θερμὸς 
τὴν εὐσέδειαν Συμεὼν ἀνοσιότητά τε αὐτοὺ τῆς πρά- 
ξεως χατχγινώσχει, «αἱ μετὰ πολλῆς τῆς παῤῥη- 
ex; ἐπιτιμᾷ, Ὃ δὲ αὐτίχχ παλινῳδίαν τε fat, καὶ 
τὰς οἰχείας ἀνεχχλέσχτο διατάξεις, xxl οὐ τοὺς 'lo»- 
δαίους μόνον ταύτας ἀφείλετο, ἀλλὰ καὶ αὐτὸν τὸν 
ὕπαρχον (οὗτος γὰρ αὐτῷ τοὺς πονηροὺς ἐχείνους 
ὑπκοδεδλήχει λογισμοὺς) τῶν δημοτίων τε φροντίδων 


(M) Clarius Theodoretus, « cum aliquas fecerit 
torationes. » 

(&5) Idem narrant Evagrius lib. 1, cap. 13 ; Nice- 
phorus lib, xiv, eap, 51, Baronius tom. V,ann.432, 
ἢ. 51. At n. 49 recitat (quod huc quoque pertinet) 


verant, post ejus judicium insignes justitiz cul- 
lores effecti sunt : et quem ejus calculus victum 
declarabat, ille nihilominus victore letus recede- 
bat. Sed hz:ec quidem et similia post horam no- 
nam exercebat, nam ncctem omnem et diurnum 
spatium usque in horam nonam precando tran- 
sigebat. Pcst. nonam horam primo quidem doc- 
trinam sacram presentibus explicabat; deinde 
singulorum postulatis metelam adhibebat (44), 
el rectum judicium ferebat, dubitantibus ac in- 
ler 89 dissidentibus controversias dissolvebat. 
Circa solis occasum iterum cum Deo colloquium 
inibat. 

49. Atque in his cum esset, atque ita in multa 
divisus, neque ecclesiarum curam negligebat, 
nunc gentilium impietatem oppugnando, nunc 
Judsorum dissolvendo audaciam, alias denique 
hereticorum societatem dissipando ; lum regem 
de hujusmedi negotiis per internuntios admo- 
nens, tum principum animos in Dei amorem ex- 
citando, et Ecclesiarum pastoribus majorem gre- 
gum caram commendando. Dignum autem est de 
aliquo in particulari meminisse. 


90. Theodosius Junior (45), ad quem Romana 
3ceplra per successionem devoluta erant (juvenis 
enim imperavit,ac proinde ad avi discrimen Junior 
appellatus esti: pius igitur ille Theodosius quorum- 
dam improbitate, qui pecuniis (eheu !) pietaler 
prodebant,iuductus,in urbe Antiochia Judaeis, uti 


D prius,synagogas concessit. Hoc cognilo rerum di- 


vinarum et pielatis fervidus admodum zelator Sy- 
meon,reiimpietatem vehementer arguit,eLmavima 
libertate reprehendit.Hic statim sententiam mutat, 
el proprias constitutiones revocat, easque non tan- 
tum Judieis sustulit, sed et ipsum praetorem (hic 
enim ipsi malignas illas inventiones suggesserat) a 
cura publica removit,et in lantum periculum con- 


ejusdem Theodosii litteros, quibus Symeonem ro- 
gat, ut ad pae«in Ecclesiarum sareiendam a!lobo- 
ret, 86 precipue ut Joannem Antiochenum pstriar- 
cham a Nestorii defendendo dogmate revocet. 


383 


MENSIS JANUARIUS. 


384 


jecit, ut de sua. vita et incolumitate timeret, ne A μετακινεῖ, καὶ εἰς τοῦτο χινδύνου ἑμόάλλει, ὥστι 


una cum praetura ea illi eriperetur. Hic Theo- 
dosius adhuc juvenis prastitit : deinde epistolam 
ad Symeonem orbis terrarum miraculum desti- 
navit veniaroque delicti sui, quod aliorum culpa 
commiserat, supplex rogavit (46). 


zal ὑπὲρ αὐτῆς δεδοιχέναι τῆς ζωῆς xai τρέμειν μὴ 
μετὰ τῆς ἀρχῆς καὶ αὑτὴν προσαφαιρεθείη, Καὶ ταῦτα 
μὲν δὴ ὃ νεάζων τὴν σύνεσιν Θεοδόσιος * γράφει δὲ 
γαὶ πρὸς τὸ τῆς οἰχουμένης θαῦμα τὸν Συμεὼν, 
συγγνώμην αἰτῶν ἐφ᾽ οἷς παρὰ τὴν ἑτέρων αἰτίων 
ἡμάρτηκε, 


CAPUT XIII. 
Mutis voz reddita. Publica calamitas depulsa. 


91.Ev hec quidem res talisfuit: illa autem quo- να΄. Kal τοῦτο μὲν δὴ τοιοῦτον * ixel;o δὲ πῶς o) 
modo non explicanda? Viatoresnonnulli a via sua διηγητέον ; ᾽᾽Οδοιπόροι ποτέ τινες τὴν ἑαυτῶν παριόν- 
deflectentes,in campo non multum renmolto,sed eo τες, ὁρῶσιν ἐπί τινος πεδιάδος 05 πόῤῥω διαχειμέ- 
fere spatio,ad quod oculus aspectu res distinguere νης, ἢ ὅσο, ὀφθαλμοῖς δυνατὸν τοῦ ὁρωμένου στο, ά- 


potest, ingentem cervum pascentem contuentur : 
illi fere amore detenti, cum ad manum non habe- 
rent quo cervum ex tempore venari possenl,novo 
retis genere, nempe Symeonis nomine invocato 
usi,statim feram quasi pedicis quibusdam vinctam 
capiunt, mactant,et cenam parant,utroque simul, 
et animalis venatione,et convivio recreati. Verum 
gaudium istud non multo post dolor superveniens 
excipit : nam et sermo illis quasi exlinctus,et vox 
subito,cujus ope cervum ceperant, intercepta est. 
Itaque sese undequaque discutientes, cum hujus 
rei causam ne conjectura quidem assequi pos- 
sent, nutibus se invicem interrogaat, et quam ob 
causam vox illos deficeret, inquirebant. Tandem 
rationem subodorati sunt, et ob malitiam suam 
se in hanc calamitatem incidisse cognoverunt : 
divinus enim Symeon, quà erat clementia, beni- 
gne illis cervum elargitus est ; illi vero crudeliter 
nimis dono usi, et feram propriis manibus im- 
misericorditer mactare aggressi sunt.lgitur ad Sy- 
meonem iterum magno cum dolore et planctu 
confugiunt, cervinam pellem, quam tunc manu 
gestabant, sum inhumanitatis ac feritatis argu- 
mentum proferunt, quorum poeniludinem et con- 
fessionem miseratus, loquendi facultate restituta, 
gratos :eque ob beneficium acceptum et gauden- 
tes a se dimisit. 

52.Haud multo post terre motus ingens urbem 


σασθαι, νεμομένην ἔλαφον εὐμεγέθη, ἔρωτι οὖν τῆς 
θήρας ληφθέντες, ἐπειδὴ οὐχ εἴχον ὅπως τὴν ἔλαφον 
ἑχποδὸς μεταδιώξαντες ἔλωσι, χαινὸν τοῦτο θήρα- 
τρον αὑτῇ τὸ τοῦ Συμεὼν ἑπάγουτιν Ó-opa, xai 
τούτου μνησθέντες αἱροῦτι τε αὑτὴν παραχρῆμε, 
ὥσπερ τινὶ προχατειλημμένην πέδῃ, χαὶ καταθύταν- 
τες δεῖπνον τίθενται, ἀμφοῖν δὲ, τούτοιν, τῇ τε θήρᾳ 
xal τῇ ἐχεῖθεν εὑωχίᾳ ἡδόμενοι. ᾿Αλλ᾽ εἰς ὀδύνην 
αὁτοῖς τὰ τῆς ἡδονῆς οὐχ εἰς μακρὰν μετεδάλλετο, 
xal τὸ φθίγμα τούτοις ἐσδέννυτο, xai αὑτὴ ἐπέλιπεν 
à φωνὴ OU ἧς καὶ τὴν ἔλαφον εἴλον. Σκαοπεύμενοι 
τοίνυν ἐφ᾽ ἑχυτῶν xal συμδαλεῖν αὑτῶν ἕχαστος τὴν 
αἰτίαν οὖκ ἔχων, νεύμασιν ἀλλήλους ἡρώτων, ἥτις 
ποτὲ αὕτη εἴη καὶ ὅθεν αὑτοὺς ἡ φωνὴ ἑπιλίποι, Ὀ- 


QUE γοῦν τὸ πρᾶγμα αἰσθόμενοι xai γνόντες ὡς καρὰ 


τὴν ἑαυτῶν χαχίχν τῇ συμφορᾷ περιπέσοιεν ταύτῃ 
(ὁ μὲν γὰρ θεῖος αὐτοῖς Συμεὼν φιλανθρώπως ξόω- 
xtv, οἱ δὲ ὠμῶς τῷ δώρῳ ἐχρήσαντο, καὶ τὴν ἔλεφον 
ταῖς οἰκείαις σφάξαι χερσὶν ἀνηλεῶς κατέδέξαντο), 
ἐπὶ τὸν μέγαν τοῦτον χκαταγεύνουσι Συμεὼν, χοκτύ- 
μενοί τε xal ἀλγοῦντες, καὶ τὴν τῆς ἐλάφου δορὰν 
τῆς οἰκείας ὠμότητος καὶ τῆς ἀπανθρωπίας ἔλεγχον 
προδαλλόμενοι * ἔτι γὰρ αὐτὴν ἐπὶ τῶν χειρῶν ἔφι- 
pov. Ὁ δὲ τῆς μετανοίας τούτους xxi τῆς ἑξομολογή- 
σεως κατοιχτείρας, καὶ τὸ φθέγμα πάλιν αὐτοῖς 
ἀποδοῦς, εὐχαριστοῦντας ὁμοῦ καὶ χαίροντας ἀπο- 
πέμπει. 

v3'. Οὐ πολὺ τὸ ἐν μέσῳ, καὶ χλόνος μὲν γῆς τὴν 


Antochenam (47), οἱ loca vicina concusserat : ὮΑντιόχειαν καὶ τὰ πέριξ κατέσειε “ τῷ δὲ xal Bos- 


hunc estus maris Βθουίυ5, hiatus quoque,qui usque 


(46! Huc referendum est quod Evagrius lib. 11, 
cap. 9 commemorat, nimirum dedisse Lliconem im- 
peratorem lit'eras tum ad episcopos, tum ad alios 
viros pios,ob monasticum vitaegenus commendato;, 
sac nominatim ad Symeonem Siylitam, quibus eos 
consuluit de concilio Chalcedonensi, et Timothei 
/Eluri cau:a, qui flogitiis omnibus coopertus, ca- 
thbedram Alexandrinam invaserat, S. Proterio (de 
quo 28 Februar. sgemus) trucidato. tt respondit 
quidem Leoni Symeon, atque sd Basilium Antio- 
chenum patriarch im alias litteras dedit,quas idem 
recitat Evagrius, et Nicephorus lib. xv, cap. 19, ac 
Baronius ann. 458; qui t&men falli videtur, dun 
legatum tunc a Symeone δὲ L-onem imp. putat 
Sergium monachum,ut 11 Decembr. ad S. Danielis 
Stylite vitam dicemus; nam mortem tunc nuntiavit 
Symeonis Danieli Sergius et donum δὰ imperatorem 
missum οἱ obtulit. Ad eumdem S. Symeonem 16- 


cub; ἐπηχολούθει xal χάσματα, xx! μέχρι τῶν τῆς 


gatum misit Eudocia Augusta, sciscitetum quid de 
concilio Chalcedonensi sentiret,cum ipsa Eut ychir- 
na: haeresi obstinato animo diu adbasisset. « 5628, 
inquit S. Symeon, quod malignus, videns opes 
tuarum virtutum,expetivit te ut cribreret sicut tri- 
ticum, et per pestiferum illum Theodosium (qul 
ejecto S. Juvenale episcopo, de quo nos 11 Jul. 
sedem Hierosolymitanam invaserat, secta Eutychis- 
nus, de quo Baronius ad enn. 452, n. 27), tus 
corrupit snimam. » Deinde ad 8 Euthymiur esB 
remittit, ut pluribus narrat Cyrillus monachos is 
vita ejusdem Euthymii 20 Januarii; Nicephores 
lib. xv, cap. 13; Baronius ad ann. 451, n. 188 


8666. 

(4) Accidit hic terremotus anno 3 Leonis it 
peratoris. Narrat eum Evagrius 1. r1, cap t 
cephorus l. xv, c. 20; Baronius ad an. 458, n. ἢ 


et seqq. 


| 


385 


'Avazolne ὁρῶν τὸ δεινὸν παρετείνετο, xai ναοὺς 
μὲν πάντας καὶ οἰχίας πάσας ἐρείπια ἐποίει, vat εἰς 
tózxoo; χατίσπα, τὰς μὲν ἐξ ὁροφῖις χατχηζλλων, 
τὰς δὲ xal ἐξ αὐτῶν χρηπίδων ἀνατρέπων. Αυνθεω- 
ποι δὲ χαὶ τὰ διάφορα τῶν ἀλόγων γένη, οἱ μὲν χα- 
τεστρεφομένης ἔνδον ἀπολαμδχνόμενοι τῆς οἰχίας, 
συγκατέστρεφον καὶ οὔτοι τὸν βιον, οἱ δὲ χὑὐτοσιγεδίῳ 
τάφῳ τῷ τῆς (nc χάσματι ἐλεεινότατα κατεχώννωντο, 
Πικροῦ τοίνυν οὔτο τοῦ ὀλέθρου χαὶ ἀνυπουτάτου 
τῆς μάστιγος διὰ πάσης ἡλιχίχς xai γένους παντὸς 
φερομένων, pix xai χοινὴ πᾶσι χα- αϑυγὴ ὁ θαυμχ- 
στὸς γίνεται Συμεών. Καὶ τούτῳ διαλλαχτὴ φρῶνται 
πρὸς τὸν Θεὸν, xal λύσιν εὑρίσχουσι τοῦ χχχοῦ xa 
ἀπαλλαγήν. Ος γε πολλὰ τῆς ῥᾳττώνης αὐτὼν xal 
ἀχρχσίας χαὶ τῶν ἄλλων χατὰ τὸν βίον παθὼν προ- 
τερον καταγνοὺς, χαὶ ἱχανῶ; τούτοις ἐπιτι ἦσας, 
μιᾷ πάντας μετὰ δαχρύων φωνῇ, Κύριε ἐλέησον, xoz- 
ζεῖν προτρέπεται, τοῦτο μὲν τὸ Θεῖον αὐτοῖς ἱλεού- 
μενος, τοῦτο δὲ καὶ εἰς εχτάνιξιν ἄγων, ἑξῆς δὲ τρέ- 
ξεται εἰς προσευχὴν χαὶ αὐτός, 


w('. Τῆς μετὰ δχχρύων τοῖυν ταύτης δείσεως ἐπὶ 
πολὺ τεινομένης,͵ τῷ πλήθει χάτασείσας ÍxtTyoQ xxi 
σιωπὴν τῷ γειρὶ σημάνας, περιαλγεῖ σφόδρα πρὸς 
αὐτοὺς wii φωνῇ καὶ γνώμῃ, ἼΑνδρε: ἀδελφοὶ, ἔφη, 
ἃ μέλλω πρὸς ὑμᾶς ἐρεῖν, πολλὰ τὴν ἐμὴν πρότερον 
ὁδυνήσαντα καρδίαν, χαὶ αὐτὴν ὀξέως ἐμοὶ χαταχεν- 
τήταντα τὴν ψυχὴν, olóà ὡς οὕτω καὶ ὑμᾶς διαθήσει, 
ip» δὲ ὅμως. 'Ορᾶτε ὅσοι τὸ πλῆπος ἐστὲ, xal ὅσας 
μὲ, δακρύων σταγόνας προήχατε, ὅσην ὃὲ χραυγὴν 
ἀνεπέμψατε " ἀλλ᾽ ἑνὶ τῶν ἁπάντων ὁ Κύριος προσ- 

£r4& τὸ οἷς, καὶ μόνη τούτου ἡ δέησις ἀνέδη εἰς τὰ ὦτα 
αὐτοῦ. Ταῦτε εἰπὼν τὸν ἄνδοχ τινὰ ὀνομαστὶ προῦ- 
ἡγόρε)δε, καὶ πρὸς ἐχυτὸν καλέσας, εἰς ἐπήχοον ἀπάν- 
ww, Ἡ μὲν σὴ, ἴφη, προσευχὴ τὴν δικαίαν ὀργὴν 
οτρομένην ἴστησι τοῦ Θεοῦ, xzi τὸ δεινὸν ὅσον οὔπω 
πεύσεται. Λέγε δὲ μηδὲν ὑποστειλάμενος, τίνα πράτ- 
ww οὕτως εὐηρέστησας τῷ Θεῷ " χελεύει γάρ σοι τὸ 
θεῖον πάντα εἰπεῖν, ὡς ἂν τὴν ἀρετὴν xal οὔτοι ζη- 
λώγαντες πρὸς τὰ ἴσα διαναστῶσιν. Ὃ δὲ μᾶλλόν τε 
ὐλαδεῖτο, χαὶ ἀμαρτωλὸν ἑχυτὸν xa! γυμνὸν ἀρετῆς 
ἁπάσης ἐχάλει, xal μηδὲ συνειδένχι ἔλεγεν εἴ ποτέ 
τι ἀγαθὸν τὸν ἅπαντα βίον αὐτοῦ χαὶ ἄχων ἐργά- 
exvto, ᾿Ἐπειδὴ δὲ ὃ θεῖος Συμεὼν πολὺς ἐνέκειτο ἔτι 
κελεύων αὐτῷ πάντα εἰπεῖν͵, ᾿Εμοὶ ἐργχτιχὸς, ἔφη, ὁ 
βίος * πρόσχειμχι Ὑὰρ τῇ γῇ καὶ ὑπόχειμαι ταῖς 
ὥραις, καὶ πρῶτα μὲν γήδιόν τι ἐμχυτῷ σπείρω, τὸν 
& ἄλλον χρόνο, μισθοῦ τῷ βουλομένῳ ὑπηρετοῦμαι ᾿ 









48) Evagrius causam hujus terremotus eamdem 
Melur assignare. Τινῶν μὲν παρὰ τοῦ xa αὐτὴν 
δήμου παραγεγενημένων, πρὸς πᾶσχν ἐκόχχ ευθὲν- 
τῶν μανίαν͵ πάσης τε θηριώδους ἐπέχεινα γενομέ- 
τῶν Ἰνυώμης, ὥσπερ δὲ προοίμιον τοῖς τοιούτοις χα- 
τοῖς παρασχομένων. « Quibusdam e populo, omni 
éebseehantibus insania, atque omnem belluinam 
leage superantibus indolem,et veluti initium pra- 
bitaris ejusmodi malorum.» Nicephorus quoque illud 
&l[eisse malorum istorum principium,quod πόῤῥω 
τῶν θείων νόμων οἱ ἐχεῖσε γενόμενοι θηριώδεις 
Tpk πᾶσαν γνώμην ἐγένοντο, μανίᾳ πάστ ἐχῦχχγευ- 


VITA 8. SYMEONIS STYLITJE. 


386 


^ ad mentes Orientis horribilem in modum proten- 
debator. Itaque templa omnia ac edificia solo stra- 
vit, hiec quidem e su'nmo dejiciens, alia a funda- 
mentis evellens. Homines ad hec cum diversis 
animalium generibus, illi quidem eversis intus 
inlerclusi domibus, simul et ipsi vitam ad exitum 
perduxere, illi vero terre scissura veluti ex tem- 
pore sibi sepulchro parato miserandum in modum 
vivi defodiebaniur In tain acerbo exitio, cum fla- 
gellum tam intolerabile per omnem sexum et 
ielatem promiscue ferretur, unicum erat et com- 
mune omnibus solatium adwirandus ille Symeon. 
Eo apud Deum reconciliatore utuniur, et leva- 
mine invento, a malo suo liberaniur. Ipse enim 
postquam primum luxum et intemperantiam eo- 

P rum (48), aliaque scelera reprehendissel, eosque 
suf(icienter increpuissel, tum hortatur ut unanimi 
voce omnes cum lacrymis inclament : Kyrie 
eleison, id est, Domine miserere. Dein placare 
iis Deum, et ad compunctionem excilare eos cu- 
piens, ad preces et ipse convertitur. 

93. Cum in longum cum lacrymis protenderetur 
deprecatio, annuit populo, manu silentium indi- 
ceus, ipseque vehementem voce et sensu dolo- 
rem prz se ferens in hec verba prorupit : Viri 
fratres, inquit, que dicturus sum vobis, primum 
cor mihi vehementer cruciant, intimumque ani- 
mum quasi vulnere quodam confodiunt : scio 
equidem quod ea ipsa vos etiam vehementer affi- 
cient, dicam lamen. Videte, obsecro, quanto nu- 
mero siiis, quantum lacrymarum fuderitis, quem 

C clamorem emiserilis ; tauuien uni solum ex omni- 
bus Deus aurem priebuit, ejusque solius depre- 
calio aures ejus attigit. His dictis virum quemdam 
noiminatim compellat, ac omnibus audientibus ad 
se venire jubet : Tua, inquit, oralio justam Dei 
iram sistit, ac proinde malum omne quantum- 
quantum fuerit, cessabit. Dic vero mihi, nibil 
omitlens, qua re potissimum ita Deo placuisti? 
Precipit enim tibi Deus ut omnia exponas, ut vir- 
tutem &mulati, ad eadem praestanda stimulentur. 
Hic vero multo inagis metuebat, ac peccatorem 
se, omnique virlute nudum proclamabat, neque 
conscium csse in omni vita boni quippiam eliam 
invitum przstitisse. Cum vero divinus Symeon 
admodum instaret, et ad dicendum cogeret ; tum 

D tandem sic ait : Viiam opere manuum sustento, 
lerr2 colendz addictus, et sub dio dormio, et pri- 


θέντες, « quod a divinis legibus alieni cives, 
belluini omni ratione flerent, omni furore debac- 
chantes : » sicque uterque eadem videtur notare, 
qu3 hic sanctus perstringit scelera, ρεστώνην xal 
ἀχρασίαν, luxum et intemperantiam, et, qua scili- 
cei consequi ea solet, humani sanguinis fundendi 
libidinem. Baronics loco citato, n. $9 non aliunde 
mola hec mapasse existimat, quam ex impietate 
hazreticze pravitatis, quae ex Nestorii diu isthic com- 
morati malo semine pullulana sub Joanne patriar- 
cha adoleverit. Apollinaristae certe isthic multos 
fuiss^, ostendit idem Baronius ad an. 47!, n. 7. 


387 


MENSIS JANUARIUS. 


388 


mo meutri mihi agellüm colo, alio autem tempore A συλλέγων» δὲ τὰ τε bx τοῦ χωρίου μοι ἀναδιδόμενχ, 


etiam cuivis volenti pacta mercede servio; colligens 
vero tumqu:e ex proprio prediolo mihi proveniunt, 
tum qns ex terra cultura in mercedem accipio, in 
tres ea partes distribuo; primam indigentibus 
elargior,altera annuum vectigal solvo,tertiam par- 
tem in necessarios usus expendo. Interim nun- 
quam in vila me aliquid boni egisse agnosco. IIac 
ab innumera hominum multitudine audita sunt ; 
quae cum iram Dei placari, flagellorumque suc- 
cessum sisti vidit, obstupefacta, ut decens erat, 
Deum cum lacrymis glorificavit; Symeoni o nnes 
gratias egerunt, rusticum illum faustis acclama- 
tionibus depraedicarunt, deduxerunt, salutarunt, 


xxi τὴν Ex τῆς γεωργίας μισθοφορὰν τρισὶ ταῦτ 
διαιρῶ μοίρα:ς " καὶ τὴν μὲν ἀπονέμω τοῖς ἐνδεέτιν, 
ἡ δὲ τὸν ἐπέτειον λύει μοι φόρον, τῇ δὲ εἰς τὰ ἀνχγ- 
Xi!x γρῶμαι, Εὐγρεστῆσχι 0i Θεῷ οὐδὲν ἐμαυτῷ 
σύνοιδα, Τούτων τὸ μυρίον ἐχεῖνο πλῆθος ἀκούσχυ- 
. L1 3 * - , e^? * 
τες, ἐπισγεθεῖσαν τε τὴν ὀργὴν Κυρίου ἴζόντες, καὶ 
στᾶσχν τὴν ἀκολουθίαν τῶν μόστίνων, κατεπλύτε 
τοντὸ μὲν, ὡς εἷχὸς, ἐδόξαζον ὁὲ τὸ Θεῖον δάκρυσιν" 
ηὐχαριστοῦν τῷ ἱερῷ Συμεὼν, τὐφήμου, τὸν ἀγρό- 
τὴν, προΐπεμπον, ἠτπάζοντο, περιέδχλλον, “ἄριτας 
. , * ^ * , 
ὡμολόγουν, ἐζήλουν vim» ἀρετὴν, ἐπεμέμφοντο ἑχυτοῖς 
τῆς περὶ τὸ ἀγαθὸν ἀμελείας, καὶ πολλοῖς ἐπίδοσις ἣν 
- ΄ ^ Ld . LS 
τοῦ βελτίονος, ἐγγὺς ἔχουσι τὸ ὑπόδειγμα, 


amplexi sunt, gratias egerunt, virtutem ΦΠ}]4ι} sunt, seipsos negligenti: in bonis operibus accu- 
sarunt : multis denique in vicinia habitantibus fuit id utile ad meliora animo capessenda exemplum. 


CAPUT XIV. 
Moritur S. Symeon " corpus Antiochiam defertur. 


54, Symeon (49) multis iisque magnis benefactis B 


ornalus, postquam universim quinquaginta sex 
annos vixisset (50), soluto corporis vinculo, ad 
dilectum suum, purius et propius illo fruiturus, 
transivit. Materia fluente, homo tandem ab iis qui 
tunc in terris degebant, creditus est, quod antea 
propter laborum, quz naturam omnem superabat, 
tolerantiam, et tanta przclarissimarum virtutum 
insignia nemo sibi persuadere poterat. À corpore 
separatus est, ui prius res corporeas omnes abne- 
gaverat, et : piritu in coelestibus versabatur, ange- 
licisque non raro splendoribus intererat ; nunc 
aulem ad priora sua vola revertitur. Corpus jam 
anima vacuum erat, et sine spiritu relictum : ne- 
que tamen vel sic poluit a consuelis exercitatio- 
nibus abstinere : nam vel ad modicam quietem 
captandam in terra reclinari recusavit, verum in 
columna erectum permansit, sui pugilis figuram 
ad vivum exprimens. 

55. Posteaquam vero in pulverem extenuatum 
terre debitum persolvit, neque lutum ejus ce- 
lestis Opifex quasi honoris expers neglexit, sed 
venerabili tumulo reconditum multis miraculis 
claruit : qu: non tantum circa sepul. rum patrata 
sont (51), verum etiam in quibuscunque locis mi- 
rificus ille vir versatus egregia illa certamina su- 
biverat, ea omnia quasi specimen quoddam mu- 
tuse miraculorum zmulationis pr» se ferentia, 
uberius undique divinis donis efferebantur. 

56. Non mullo tempore post, cum Leo cogno- 
mento Magnus(52jad imperii gabernacula sederet, 
qua tempestate et Martyrius (53) rerum sacraruin 
erat adininistrator, splendido admodum apparatu 


(49) Id quoque refertur in Theodor:ti Philotheo, 
sed additum ab alio quopiam ; cum mortuus sit 
ante Symeonam Theodoretus. Et abest in edit. Su- 
rii, ex interpretatione Alberici Longi. 

(50) In exercitatione scilicet monastica. Vide que 
dicta. sunt in P:a'at. 8$ 3. 

(64) In Theodoreto tabeiur : « Non solum apu 


v6, Πολλοῖς οὕτω γοῦν xzi μεγάλοις ὃ Συμεὼν 
[/ ^ , 4 » , ea» M 
χατορθώμασι διαπρέψας, xxi ὅλα ἔτη βιώσας ἕξ καὶ 
πεντήχοντα, λυθέντος αὐτῷ τοῦ συνδέσμου, πρὸς τὸν 
ἐρώμενον διαδαίνει, καθαρώτερον αὐτῷ προσομιλή- 
σων xai συνεσόμενος, ἵλῃς δὲ ῥεούσης ἄνθρωπος 
εἶνχι, τοῖς ἐπὶ γῆς τηνιχαῦτα πιστεύεται, μὴ πώποτε 
τοῦτο πρότερον παρ᾽ αὐτοῖς νομισθεὶς διὰ τὴν τῶν 
πόνων ὑπερφυὴ καρτερίαν, xal τὰ τοσαῦτα τῆς ἀρε- 
x .J , * - ^ 
τῆς κατορθώματα, Διέστη μὲν τοῦ σώματος, ὃ xai 
προτοῦ τὰ τοῦ σώματος ἀρνησάμενος, xal τῷ μὲν 
πνεύματι τὰ οὐράνιχ πεοιεπόλει, ἀγγελικαῖς τε συνὴν 
λαμπρότησι, καὶ περὶ αὐτὸ τὸ πρῶτο, ἐφετὸν ἀν- 
[4 4 - — K . - 4 
ἐστρέφετο, Τὸ ads δὲ αὐτῷ xai (omms ἔρημον xa: 
φ 4 *? ^4. » - » - 
ἄπνουν καταλειφθὲν οὐδὲ οὔτο, τῶν συνήθων ἀποττῇ- 
νχι ἔθελεν ἄθλων, οὐδὲ τῇ d" καταχλιθῆναι, τοῦ 


C otov Box45 τι διχναπαύσασθαι" ἀλλ᾽ ἔμενεν ἔτι ἐπὶ τοῦ 


στύλου ἑστὼς, ὄρθιον y χραχτηρίζον τὸν ἀθλητήν, 
γ ϑύνίον χαρᾶαχτῃρ 


ve^, "Entión δὲ εἰς χοῦν ἐλεπτώθη xal τῇ γῇ τὸ 
δάνειον διελύσατο, οὐδὲ οὕτω τὸν ξχείνου πηλὸν, οἷα 
"A * » e * 4 , 
δὴ πηλὸν ἄτιμον ὁ Δημιουργὸς περιεῖδεν * ἀλλὰ τάφιν 
σεδχσμίως παραδοθεὶς, θαύμασι βρύει πολλοῖς * οὐ 
πεοὶ αὐτὸν δὲ τὸν τάφον τὰ θχύματα μόνον, ἀλλὰ 
xal ὅσοις ὁ θχυμάτιος ἐνδιατρίψας χωρίοις, τοὺς 
ὑπὲρ ψύσεω:ς εἰς ἐχείνους ἠγωνίσατο πόνους, καὶ 
ταῦτα ὥσπερ ἐπίδειξιν πρὸς ἄλληλα τῆς τῶν θαυ- 
μάτων φιλοτιμίας ποιούμενα, ὄαψιλέστερον πάντοθεν 
ταῖς χάρισι χομῶσι ταῖς θείχις, 

VG". Χρόνῳ δὲ οὐ πολλῷ ὕστερον, Λέων μὲν ὁ Mé- 


Ὁ γᾶς ὀνομαζόμενος ἐπὶ τῶν τῆς ἀρχῆς καθίστατο σχή- 


πτρων, Μαρτύριος ὀὲ τῶν ἱερῶν ἐπέδη φροντίδων, 
xxt πανήγυρις λυμπρὰ ἣ τοῦ θείου σώματος ἐκείνου 


loculos sanctarum reliquiarum, sed etiam apud sum- 
ma «jus virtutis et diuture decertationis monimen- 
tum : magnam, inquam, illam et celebratam colum- 
nam hujus justi et laudibus celebrandi Symeonis. » 
(52) Ceirenus anno Leonis 4, Christi 460 mor- 
tunm S. Syt onem scribit. 
(53) Hic Mariyrius anno 159 sedem Antiocbenam 





389 


VITA S. SYMEONIS STYLIT.F. 


390 


μεταχομιδὴ ἀπὸ τῆς μάνδρας πρὸς τὴν ᾿Αντιύχειαν A sacricorporisfunus ex mandra in urbem Ántioche- 


ἤγετο, τῷ μὲν τῶν λαμπάδων φωτὶ στυγνὸν ξειχιῦτα 
τῶν ἥλιον, τῷ δὲ τῶν -π-τοπεμπήόντων πλήθει, τῶν 
τε προυπαντώντων, 4X: τῶν πάντοθεν ἐξ ἁπάσης 
ἦλι εἰχς περιῤῥεύντων, χὐτό 


τὸ G20q 431 τὰς πε- 


* 5^" - - ^A 4 - ' 

6:2615 στενοχωρεῦτα, Πχρὴν ΟΣ «at $ τῶν Lov 
Li 8 ^ £,» * 

-χγμάτων στρατηγὸς ᾿Αροχοσύριος, τοὺς πεοὶ αὐτὸν 


δοουφόοους φύλαχα: τῷ λειψάνω ἐγχαταστέτας, vii 
^ad 75? - Ὁ. ᾿ ψ Y vto (XX m T *5 ^ 
᾿ . ᾿ - 
τὴν Ἐκείνοον qulaks μέγιστον κώλυιλα ταῖς τῶν πό- 
λεων ἐφόδοις ἐπιτειχίσας " ἐφιλονείχουν (X2 ἑγάτπτη 
τὸν ζσυλον τοῦτον θηταυρὸν προχρπάσχτα παρ᾽ ἑγυτῇ 
χατχθεῖνχι͵ 
pP 
v». 


: e A^ 4 - 4 4 . , 4 
μενοῦ, ὡς ἔβη χατὰ τὴν  Mtgov τὸ jüptov ἔγξνετο 


ὅπερ ἐν δεξιᾷ εἰσιόντι τὴν ᾿Αὐτιόχειαν κεῖται, ἔστη 
4 . ΠῚ φῥ ἢ - , * L] [A * 
piv ἀθρόον τὸ ὄχημα, «ib τῆς ἐπὶ th. πόλιν cio- 


dixo πορείας, Ἔχπλτιξις ὁὲ πάντας wol δέος 
τῇ παραϑόξη τοῦ ὁγήματος ἐπισ έσει " καί τις 
τῶν, ἃ πολλὰ κατ᾽ ἐχεῖνο ἣν τὸ “᾿ωρίον 
.» A , 4 
ἐξορμηθεῖς, δρόμν παρὰ 
3))z τε περιπαθη βοῶν 
σοὺς ἐλεεινῶς ἑα τὸν, ἀνεθηνχ! τε τῆς 
ἔδεττο x3t τῶν δεσμῶν co ἣν δὲ ἢ, μάστιξ 
πάλαι διίμων ἐπιπηδίσας αὐτῷ, εἰς ὑεκνῦν τί σῶμχ 
γοιχικὸς Ἐνυδοίσαντι στρεδλώτας τε αὐτοῦ τὰς “εἴ- 
ρας εὐθὺς ἁλίποις δεσμοῖς, xai τοὺς ὀοθχλμοὺς δὶχ- 
, 4 - 4 μὴ ' 
στρέψα:, καὶ τρόμον αὐτῷ ἐμποιήίσας, καὶ ὀετμώς 
" - - . f) H , , 
τὴν παρὰ τῷ τῆς ὑσρισμένης ti» pi/2t xal τηνι- 
- — ΠῚ “2 - 
xzJtz Ratbymw, καὶ συνεχῶς αὐτὸν γατχδάλλων' τῆς 
- .-o ?, 
χαλεπῆς: ὥσπερ ὕδρεως ἐχείνης 
€x πάντων ἐλέλυτο παηρχδύξως τῇ σορῷ ποοσδοχμὼν 
xai τὸ μὲν ὄχψεμα ἐχινεῖτο αὐτίχα, χαὶ λχμπρύότατα 
τὴν πόλιν sient. d, δὲ τὸν ποηούμενον δέχεται, xad 
τοῖς οἰκείοις χόύλποις ἐναποτίθετχι if ExUL2VETTiTT, 
τοῦ Κασσιχνοῦ ivxÀnslg. Μιχρῳ δὲ ὕστερον ὑείας 
Ld 1 *. H , “ον 
ὄψεως Emiootzn2áone, ἱερὸν ἕτερον πλησίον ἰδούεται * 
καὶ τὸ θεῖον ἐν αὐτῷ μετατίθεται λείψανον, Ο γε 
uh» τοῦ χαχοῦ παρ αὐτοῦ τὴν jm ἐὐρὼν, οὐ 
μιαρὸν ἐξ ἐχείνου μέοος εἰς ἀρετὴν ἐπιδοὺς, νξωχόρος 
τοῦδε γίνεται τοῦ νεὼ, χαὶ τῶν τοῦ βίου mL. τὸ 
βέλτιον μεταδολὴ,», δικαίαν ἀοιδὴν τῷ ἀγίῳ ἐκτίνει " 
ὅ χχὶ μᾶλλον ποθεινότατον αὐτῷ ἦν, ἢ τοῦ ἰχέτου 
βωτησίχ, 
mulationem, justam mercedem sancto persolvit : 
poterat. 


, 
MITTERE 
τὴν de029 ἐχώρει σορών * 

. . , - 
καὶ ὀλφτυρύμενος τοῦ uj- 
μάττιγος 


TOT, 52s 


, ' T 
δίχας ἐχτίνοντα. tl, 


Reliquie a Leone imp. expetit. 


, - δὲ -- λ Π ? - 7, , 
Và. Τῆς 68 τῶν λειζψανων 30200 πάντα τόπον τοῖς 
! L 
Urs διαλαμδχυούτης, ὃ τὴν αὐτοχράτορχ "Po- 
prou διέπων ἀρχὴν, o) δὴ μιχρῷ πρόσθεν ὁ λόγος 
ἱμνίσθη, γράμματα πέμπει Αντιυ γεῦσιν, ἐφ᾽ oi; 
"» ε - 1 1 ^ ^ v *, ^ ' , 
τοῦ ἁγίου σῶμα πρὸς τῇ,» βασιλιὸα πόλιν διχχοιλίσαι, 


Wepius, eam anno 471 dimisit ob seditione: Z:no- 


s comitis et Petri Fullonis opera contra se exci- 
i. 


(64) In altera Vita est Meroe.Nam prater Meroen 
Rihiopia, ἔστι καὶ Migón, inquit Stephanus, κατὰ 


nam deportatum est.Messtum quodammodo et tris- 
lem solem efficiebat luminum ingens copia, comi- 
tantiumn sque alque obviantiu:zn; el undequaque 
omnis inlatis eo. confluentium multitudo montem 
ipsum et campos angustos reddebat. Aderat orien- 
talium copiarum dux Árdaburius,qui suos hastatos 
sacris reliquiis adhibens custcdes,et illorum cus- 
todiain tanquam murum opponens, adversus ur- 
biumn vicinarum incursum muniebal : singulae 
enim civitates sibi sacrum hune thesaurum pra- 
ripere a!que apud se collocare studebant. 

51 .Cum interea sacri corporis sarcina rheda de- 
lata ad eum locum (54) cui Meros nomen,qui Án- 


B tiochiai venientibus ad dextrum latus situs est, 


perveuisset, currus subito immobilis stelit, atque 
ab eo quod in urber ferebat itinere penitus arce- 
batur.Hwc inopinata currus retentio omnibus ad- 
miralionem non minus quam terrorem injecil. Vir 
quidam e monumento, qualia non pauca juxta 
locum illum erant condita,impetu egressus, magno 
cursu δ} sacrum loculum ferebatur : et cum varios 
animi tumultus vociferans testaret'ir, tum scelera 
ipsesva miserabiliter lamentabatur;a.l hzc vinculis 
et flagello solvi postulabat : porro flagellum, quo 
cruciabatur,erat demon malignus,qul olimin ipsum 
mulieris cadaveri petulanter vii ivferentem, insi- 
lierat,statinque, manus illi in:olubilibus vinculis 
constringens, et oculos fcede contorquens,tremo- 
remque inculiens, vinctum jam inde juxta violatie 
mulieris sepulcrum huc usque delinuerat, et tain 
insignis contumeli:e poenas persolventem assidue 
opprimens.Quibus vinculis mox ut ad loculum sa- 
crum accurril,statim liberatus est:quo facto,currus 
illico inotus est, et splendidissimo apparatu in 
urbem illatus, desideratum thesaurum proprio gre- 
mio susceyit,ac. in illustri Cassiani ecclesia collo- 
cavit. Paulo deinde post divina visione superve- 
niente, aliud templum in vicino loco s;dificatum 
fuit, in quo sacra lipsana collocata sunt. Ille vero 
qui mali levauen ab ijso consecutus fuerat, non 
exiguo ab illo tempore in virtute progressu facto, 
fuit hujus teri adituus,et vit:e in melius com- 
nec ulla gratior supplicis ipsius salute ac-idere ei 


CAPUT XV. 


Templum in. monte, in quo stetit. 


D 58.Cumdeindesaeraurnaomnem circaregionem 


miraculorum fama complecteretur,qui Humanum 
imperiam administrabat, de quo palo ante sermo 
incidit,ad Antiochenos litleras scrihit,quibus sacri 
corporis exuvias ad regiam urbem aspor!ari man - 


ἀνατολὰς τῆς πΞ9: o MÁQuts ᾿Αντιομείες, « Est et 
Meroe ad orientem Antiochize qua ad Daphnen : » 
ita ille, qui alibi Daphnen ait esse «celeberrimum 
suburbium Antlach!ze versus orienter, ν 


391 


MENSIS JANUARIUS. 


392 


dat. Illi contra supplicibus votis imperatorem ro- A Οἱ δὲ διχχίας πρὸς αὐτὸν ποιοῦνται δεήσεις, μὴ 


gant, ne urbem maximam et admirabilem, toties 
jam celestem iram expertam, ac solo tenus fere 
eversam,et in cineres redactam,tanto bono spoliet; 
ne eum inde tollat,qui et Dei iram avertere, et si- 
stere flagella ccelitus inflicta soleat,quem pro mo- 
nibus omnibus (55), et muro,el armis sibi posuit. 
Denique omnis spei capu! ne auferat rogant : nam 
ut non eos denuo divina vindicla comprehendat, 
hostium tamen iucursibus urbem munitione caren- 
tem palere. His dictis imperator inductus (56), 
Antiochenis communem thesaurum retinere per- 
misit : qui licet apud illos esset reconditus,tamen 
miraculis suis late omnia peragrabat loca,et pro- 
prius cuique fiebal thesaurus. 

99. In montis vertice,in quo tam przclara cer- 
lamina divinus Symeon perfecit,templum extruc- 
tum est, quod ab utroque latere qualuor porticus 
complectebatur, quas columna et secto lapide a 
summo tecto sustinebant:huic subdialis aula multo 
sole undique splendida interjacebat:in ea columna 
illa quadraginta cubitorum visebatur,in qua ange- 
licam illam vitam transegit. Porro in porticuum 
summilate feneslre erant, per quas inferiora loca 
diei lumen excipiebant.In illa igitur parte,qua ad 
sinistram ingredienlibus columna sita erat, stella 
fulgebat, qua celestia sidera splendore non minus 
quam magnitudine obfuscabat: illa nuncoccidebat, 
nunc iterum oriebatur; et ad omnem fenestre par- 
tem lucidissime emicabat;abiis qui preesentesade- 
rant ad terram accedere, eamque circumire vide- 
batur,tamque ineffabili erat splendore et pulchri- 
tudine,ut nihil ad miraculi magnitudinem possel 
accedere,omnes spectatores ad divinas vere divino 
Symeoni pangendas laudes provocaret, inde con- 
jecturam facientes splendoris quo ipse magno 
lumini astans perpetuo fruitur, atque a Trinitate 
purius illostratus, unumque ex unica divinitate 
suscipiens radium, in Christo Jesu Domino nos- 
tro, cui omnis gloria, honor et potestas in secula 
siculorum. Amen. 
αὐτὴν ix μιᾶς τῆς θεότητος εἰσδεχόμενος, ἐν Χριστῷ 
εἷς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, ᾿Αμὴν. 


(55) Idem narrat Evsgrius 1l. 1, eap. 13 et ratio- 
nem hic allegatam clarius exponit: Ai τὸ μὴ ὑπάρ- 
qty τεῖχος τῇ πόλει (πέπτωκε γὰρ ἐν ὀργῇ) ἠγά- 
Ἴομεν τὸ πανάγιον σῶμα, ὅπως uiv γένηται τεῖχος 
καὶ ὀχύρωμα, Quod ita verlit Christophorsonus : 
«Quoniam civitas moenibus caret (imperatoris nam- 
que furor ea diruit) sanctissimum Symeonis corpus 
huc apportavimus, ut nobis et muri et munimenti 
loco sit.» Verum illud πέπτωκε γὰρ lv ópqf,cotrue- 


PES U^ Y. 


οὕτω μεγάλην πόλιν καὶ θαυμαστὴν, ἔργον δικαίας 
ὀργῆς γενομένην, val εἰς ἔδαφος xoi χόνιν καταπε- 
σοῦταν, ἀγαθοῦ τοσούτου χενῶσαι " μηδὲ τὸν περὶ 
αὐτῆς ἐξιλασάμενον, καὶ τὴν ópyt ἐπισχόντά, xai 
τὴν μάττιγα στήσαντα͵ ὃν ἀ τὶ περιδόλο" παντὸς καὶ 
τείχους xxi. ὅπλων ἔθηχεν ἑαυτῇ, τοῦτον αὐτὴν ζη- 
μιῶσαι, xal τὸ τῶν ἐλπίδων χεφάλαιον ἀφελεῖν. Εἰ 
δ᾽ οὖν, εἰ xal μὴ ὀργὴ Κυρίου καταλήψεται πάλιν 
ἡμᾶς, ἔλεγον, τέως γοῦν ἔλῃ πολέμιος, τὴν φυλαχὴν 
ἤδη ἀφῃρημένην. Τούτοις πεισθέντα τὸν αὐτοχράτορα 
ἐφεῖναι ᾿Αντιοχεῦσι τὸν χοινὸν θησαυρόν * ὁ δὲ εἰ καὶ 
παρ᾽ αὐτοῖς ἣν, ἀλλ᾽ ἐχώρει διὰ πάντων τοῖς θαύμασι, 
xal ἴδιος ἑχάστου πλοῦτος ἐγίνετο, 


νθ΄, Τῆς μέντοι κορυφῆς τοῦ ὄρους, ἔν ᾧ τοὺς 
μεγάλους ἐκείνους ὁ θεῖος Συμεὼν ἄθλους διήνυσεν, 
ἱδρυμένον ἐφ᾽ ἑαυτῆς τέμενος ἱερὸν φερούσης, ctau- 
ρὸς ἣν τοῦ εὐχτηρίου τὸ σχῆμα, τέσσαρσι στοατς 
ἐφ᾽ ἑκατέρᾳ τῶν πλευρῶν διειλημμένος, Τὴν δὲ 
στοὰν λίθου ξεστοῦ κίονες ἤρειδον ἐφ᾽ ὑψηλοῦ τοῦ 
ὀρόφου, Καὶ τὸ μεταξὺ ὕπχιθρος ἦν αὐλὴ πολλῷ 
περιλαμπομένη πάντοθεν τῷ ἡλίῳ. ᾿Εν αὐτῇ δὲ ὁ 
στύλος ἐχεῖνος ὁ τεσταραχοντάπηχυς ἴστατο, ἐφ᾽ οὗ 
τὴν ἀγγελιχὴν ἐκείνην ἐποιεῖτο πολιτείαν. "E. γε 
μὴν τῇ τῶν στοῶν ὁροφῇ καὶ θυρίδες ἦσαν, δι᾿ ὧν 
τὰ ἔνδον τό τῆς ἡμέρας φῶς κχατεδέχοντο, Κατ’ 
ἐχεῖνο τοίνυν τὸ μέρος, οὗπερ ἐν ἀριστερᾷ εἰσιόντι 
ὁ κίων ἵστατο, ἀστήρ τις ἐξέλαμπε πολλῷ τοὺς οὖ- 


C ρανίους ἀστέρας, χατά γε τὸν τῆς λαμπρότητος καὶ 


τοῦ μεγέθους λόγον, ἀποχρυπτόμενος, καὶ νῦν μὲν 
δυόμενος, νῦν δὲ ἀνίσχων, xal κατὰ πᾶν μέρος τῆς 
θυρίδος ξιάττων, ὑπὸ τῶν παρόντων ἐφαίνετο, τῷ τε 
πρόσγειχ φέρεσθαι, xai τὴν γῆν οἱονεὶ περικολεῖν, 
xal τῇ ἀμηχάνῳ ἐκείνῃ λαμπρόττιτι xai τῳ κάλλει 
οὐδεμίαν θαύματος ὑπερδολὴν καταλείπων, καὶ τοὺς 
ὁρῶντας εἰς θεῖον ὕμνον τοῦ θείου ὡς ἀληθῶς Συ- 
μεὼν ἐχχαλούμενος, dit δὴ τῆς ἐχούσης αὐτὸν iv- 
τεῦθεν στοχαζομένους λαμπρότητος, ἧς ἐχεΐῖνος ἀπο - 
λαύει διηνεκῶς, τῷ μεγάλῳ Poi παρεστὼς, τῇ 
Τριάδι τε καθαρώτερον ἰλλαμπόμενος, καὶ τὴν μίαν 


Ἰησοῦ τῷ Kuplio ἡμῶν, d πᾶσα δόξα, τιμὴ, καὶ «κράτος 


runt enim in ira, non videtur mihi epte versum, 
Dec enim alibi ejus rei mentio flt. Rectius ad ter- 
remotum id referatur, uti apud Nicephorum habc- 
tur : Πέπτωχε γὰρ ἐν ὀργῇ σεισμοῦ μεγάλου γεγε- 
νημένου. € Corruit (inurus) magno terre molus 
impetu. » 

(56) Aliquas tamen ejus reliquias deductas esse 
Constantinopolim, patet cx Vita Danielis Stylits. 





T—————————MMÉMHÁRHÉÁÉW—————Ó—ÓÉÉÓ—MMráÓ—À— 





DE S. LUCIANO PRESBYTERO MARTYRE. 


(Anno 319, Acta SS. Bolland. Jan. 7.) 


ὃ I. — Luciani sanctitas, doctrina catholica. ^ mum attinet, quia id nostri non est instituti, sin- 


Celebratur gloriosus hic martyr ac doctor 7 Ja- 
nuarii a Latinis, a Grecis nunc 15 Oclobris, ut ex 
Menologio et Menzis patet,atque Anthologio a Cle. 
menteVIlI approbato;olim vero eodemquo e! obiit 
die 7 Januarii, ut liquet ex S. Chrysostomi sermone 
posiridie Theophaniorum in illius laudem habito. 
De eo Usuardus : « Eodem die B. Luciani, Antio: 
chene Ecclesi» presbyteri et martyris, qui, satis 
clarus docirina et eloquentia, passus est Nicome- 
die ob Christi confessionem in persecutione Ma- 
ximini; sepuliusque est Helenopoli Bithyniz. » 
Eadem fere de eo predicant Bellinus de Padua, 
et Martyrologium Romanum, nisi quod nor sub 
Maximino, sed sub Maximiano passum volunt ; 


gulorum SS. scripta expendere, dum constet eos 
in catholica fide esse mortuos atque in colitum 
numero ab Ecclesia censeri, id verbo solum hic 
allingemus ; priesertim cum id plenius acturum 
csse sciamus Petrum Halloix nostrum ; cui erudi- 
tissimo viro precor ut multos Deus addere annos 
velit. Nam quz edidit jam de Sanctorum scripto- 
rum Ecclesi» Orientalis rebus gestis volumina, 
lum sancto illi Lietiensium abbati Antonio Wingio 
mirifice probata, tum ab aliis viris eruditiss. ita 
laudari scto, ut neget se alium scriptorem majori 
legere animi voluptate, quidquid aliqui secus sen- 
tiant. Sed ad sanctum Lucianum revertamur. 

9. Cum acerrime Sabellianorum errores con- 


sub Maximino passum habent Beda et Ado excusi, B futaret Lucianus, ardore disputationis eo est pro- 


Prolixius ejus elogium ab actis, quo infra dabi- 
mus, paulum discrepans,habet Notkerus, et mss. 
Adonis Martyrologia monasteriorum S. Laurentii 
Leodii et Lobensis : « Et Nativitas S. Luciani An- 
liochena Ecclesie presbyteri, et martyris, viri doc- 
tissimi aique eloquentissimi, qui Nicomedie ob 
confessionem Christi passus, et in quatuor partes 

dissectus est: quibus in singulis lapidibusligatis,et 
in mare demersis, alia die Helenopoli Bithyniz in- 
tegrum corpus cum ipsis lapidibus inventum hono- 
rifice sepulium est. Quam urbem, cum prius Dre- 
pana vocaretur, in honorem ejusdem martyris Con- 
stantinus imperator instaurans, ex nomine matris 
su: Helenopolim nuncupavit. » Eadem fere mss. 


vectus, ut paulo licentius in contrariam partem 
inclinassel, et cum illi personarum in Trinitate 
tollerent omne discrimen, ita ipse personas dis- 
Uinxisse visus sit, ut ipsam quodammodo separa- 
ret substantiam. Quod idem sancto Dionysio 
Alexandrino (de quo 17 Novemb.), adversus ip- 
sum agenti Sabellium, evenerat. Et sicut Dionysio 
ab episcopis Libye exhibitum est negotium, adeo 
ui causam oportuerit ad Romanum pontificem 
deferri, à quo omni haeresis suspicione est abso- 
lu:us ; ita Lucianus eadem causa exagitatus, at- 
que a tribus sibi invicem succedentibus epis- 
copis Ántiochenis, ab Ecclesia quoque ejectus 
est. Patet id ex epistola S. Alexandri Enisc. 


Leetiense, οἱ S. Martini Tornaci, ac Florarium. Atc Alexandrini, quam refert Theodoretus Hist. 


mss. S. Martini Treviris et S. Maria Ultrajecti : 
«Iu Nicomedia Luciani presbyteri, qui in quatuor 
parles fractus, in mare demersus, integer inventus 
est. » Meminere quoque S. Luciani hoc die vetus 
Martyrologium Romanum, ms. S. Hieronymi, 
Wandelberlius, Maurolyeus, Galesinius, aliique. 
3. S. Hieronymus lib. De scriptoribus ecclesia- 
slicis, eap. 71, ila S. Lucianum celebrat: « Lucia- 
nus vir disertissimus, Antiochen:e Ecclesie pres- 
byter, tantum in Scripturarum studio laboravit, 
αἱ usque nunc quedam exemplaria Scripturarum 
Lacianea nuncupentur.l'eruntur ejus de fide libel. 
li, et breves ad nonnullos epistole. Passus est Nico- 
medis ob confessionem Christi, sub persecutione 
Maximini, sepultusque Helenopoli Bithyniz. » 
Tadem fere Honorius Augustodunensis, c. 77, 
μὲ fallitur dum Nicomedia Episc. fuisse scribit. 
A. Duo de S. Luciano revocari in controversia 
putat ; primum, rectene senserit de fide ortlo- 
dors, alterum, quo tempore obierit. Quod ad pri- 


PATROL. GR. CXTV. 


eccles. lib. 1, cap. 4, ubi ista leguntur : « Tum 
pestiferum studium Pauli Samosateni, episcopi 
Antiochi, qui concilio omnium ubique episco- 
porum atque adeo judicio Ecclesiz ejectus est : 
cujus perversa: doctrine Lucianus successor fac- 
tus, multoruni annorum spatio, hoc est, tantisper 
dum tres episcopi, alius post alium, Ecclesiam 
illam rexere, exclusus ab Ecclesia mansit. » Dum 
vero scriptis libellis fidei sua integritatem tueri 
conatur Lucianus, dolo Pancratii Sabelliani in 
manus venit persecutlorum , οἱ glorioso martyrio 
coronatus est. 

6. Sed neque lieronymus, neque alius quis- 
quam aliter de co scripsit, quam ut de viro egregie 
calholico. Ex discipulis tamen ejus quidam, ac 
fere antea idolatria maculati, in Arii sectam decli- 
narunt: et suos Arius Collucianistas appellabat. Et 
Niceph. Callistus lib. 1, cap. 5, tradit fidei [ormu- 
lam quamdam, Árianismum redolentem «Luciano 
viro divino, et in sacris Litteris supra ceteros ap- 


13 


395 


MENSIS JANUARIUS. 


396 


prime erudito » falso a quibüsdam ascriptam, « ut A mus De scriptor. eccles.in Luciano.Errore factum 


amplitudine martyris suo scripto celebritatem ven- 
dicarent.» Idem refert Sozomenusl. 11, c. 3. Mace- 
doniani quoque S. Luciano, ut sui erroris fautore, 
falso gloriabantur, ut ostendit S. Athanas. dial. 3, 
De S. Trinitate, qui tamen idem se credere,quod 
Lucianus, libere profitetur, et in synopsi sacre 
Seripturi eum,ut a catholicorum partibus stantem, 
hoc illustri laudat elogio,agens de editione saero- 
rum voluminum, qua» Lucianea appellatur. « Sep- 
tima, inquit, el postrema sancti Luciani magni as- 
celze et martyris esl, qui et ipse cum in praedictas 
versiones, et Hebraicos libros incidisset,et diligen- 
ter qua vel deerant vel ultra veritatem redundabant 
verba,inspexisselt,ac suis quzeque locis correxisset; 


videtur,ut tam Metaphrastes quam Suidas eum sub 
Maximiano martyrio occubnisse dicant.» Ast iu 
Annulibus id visus est revocasse Baronius,ad an.. 
311,n.3,scribens sub Galerio Maximiano, non au- 
tem Maximino, Maximiano Vii et Licinio cogs.passum 
esse, priusquam edicto lato persecutionem idem 
imperator prohiberet. Idem asserit Dionysius Peta- 
vius noster De doctrina (emp. lib. xii. In earn sen- 
tentiam inductus hic videtur, atque ipse etiam Β8- 
ronius, propterea quod Eusebius, lib. viz, cap. 25, 
recensens celebriores martyres qui Diocletiani et Ma- 
ximiapni persecutione mertyrii palmam adepti sunt, 
nondum commemorata ejusdem persecutionis in- 
hibitione, Lucianum quoque inter eos recenset his 


versionem hanc Christianis fratribus edidit:qua sa- pg verbis: Ex martyribus vero Anliochenis, Lucianus 
ne post ejus certamen et martyrium ejusdem sancti ejus paracie presbyter piis vitze institutis praes- 
Luciani,quod sub Diccletiano et Maximiano yran- tautissimus,qui Nicoiedis ipso przsente impera- 
nis sustinuit, libro videlicet propria ipsius manu  tore,celeste Ghristi regnum sermone primum per 


conscripto comprehensa, Nicomediz sub Constan- 
tino rege Magno, apud Judszos in pariete armarii 
calce circumlito, ubi custodi: gratia posita fuerat, 
inventa est.» De haceadem editione Hieron. epist. 
107,qua est priefatio in librum Paralipomenon ad 
Chromatium: «Nam Alexandria et /Egyptus in Se- 
ptuaginta suis Hesychium laudat auctorem : Con- 
stantinopolis usque Ántiochiam Luciani martyris 
exemplaria probat: mediz inter has provincie Pa- 
leestinos codices legant, quos ab origine elabora- 
tos, Ensebius el Pamphilus vulgaverunt: totiusque 
orbis hac inter se trifaria varietate compugnat. » 
Pertractat hec pluribus Baron. tom. III Annal. ad 
an. 911, n. 2; itemque ad àn. 318, n. 74 et seq. 
et in notis ad Martyrologium. 
$ II. S. Luciani actà, tempus mortis. 

T.Àcia sancti Luciani eb antiquo suctore descripta 
insertaque Collectione Metaphrastm,et Latine edita 
a Lipomano ac Surio, «germana et scriptorum per- 
petua memoria commendala » vocat Baronius ad 
an. 311,n.3. His ex Ruflini Híst. eccles.lib. ix,cap. 
6,quadam subjungemus. Nam quz ille, Eusebium 
interpretans et subinde amplificans, de persecu- 
tione post inducias sex measium Christianis ex Ga- 
lerii Maximiani Armentarii edicto indultas rursum 
a Galerio Maximino concitata cap. 2 e sequentibus 
qualuor commemorat, tam ea in ms. Ripatorii, et 


ms.S.Maximini Treviris,sub titulo Actorum sancti D 


Luciani exstabant, quam in codice Trevirensi ver- 
bis paulum a Ruflini editione discrepantia. Nos ea 
solum transcribemus,qua proprie ad S, Sucianum 
spectant. Addemus que in Grecorum Mensis et 
Antbologio de eo recitantur: ac demum nonnulla 
ex homilia sancli Joannis Chrysostomi in S. inar- 
tyrem. Lucianum, qua est 46, tom. IIl Operum 
ejus Graeco-Latine editorum a: Frontone Duczo. 

8.De tempore martyrii ejus ista scribit Baronius 
ia notis ad Martyrologium : « Hunc sub Maximino 
passum, Eusebius tunc vivens, ac gesta martyrum 
scribens, testatur lib.ix,cap.5. Idipsum S.Hierony- 


Apologiam,deinde rebus gestis palam praedicavit.» 

9 Ast ipsius quoque Moximini persecutio non alia 
habita est ab ea. quam illi olim suscitarant, licet 
circa Maximiani Armentarii obitum paululum in- 
termissa : ut potuerit qui Maximini jussu (rucida- 
tus est, Maximiani perseculioni ascribi. Qua ra- 
lione explicare ipsi quoque coguntur, quod ex 5. 
Albanasio supra n. 6 attulimus,qui occisum S. Lu- 
cianum scribit sub Diocletiano et Maximiano. Vi- 
detur ergo Lucianus postquam Ántiochis recruduit 
persecutiosub finem anni311 comprehensus.ldque 
facile probabitur ei qui initium libri rx Eusebiane 
Historite attente perlegerit. Ubi cum cap.1 simula- 
lam persecutionis remissionem narrasset, cap. 2 
Theotecni fraudem, tertio nova edicta a Maximino 
lata, quarto conficta Pilati acta recenset; ac quinto 
tantem czdes variis locis perpetratas, ac nomi- 
natim Silvani episcopi Emeseni, Petri Alexandrini 
ac Luciani commemorat. Ac de hoc quidem ista 
scribit Eusebius ; «Lucianus item Ecclesise Antio - 
chene presbyter, vir cum aliis rebusomnibus facile 
primus,tum continentia eximius,et in sacris disci- 
plinis diu multumque exercitatus, ad civitatem Ni- 
comediensium, in qua tum imperator commoraba- 
tur,deductus;cum coram urbis prefecto apologiam 
pro Chrisu doctrina,cujus patrocinium susceperat, 
recitassel,in carcerem conjectus est, ibique truci- 
datus.Tot mala et tàm gravia brevi temporis spatio 
ἃ M»ximino (certo l;quet ex antecedentibus et conse- 
quentibus,de Galerio Maximino,non de Ármentario 
esse sermonein) virlutis et honestatis adversarlo, 
conira nos comparata erant: adeo ut haec posterior 
persecutio id temporis excitata, multo acerbior, 
quam prior, nobis videretur.»Hec kusebius.Que 
Baronius cum refutare non posset, ab Eusebio 
scripta negal, sed ab alio supposita. 

10.De S.Petro Alexandrino agemus 96 Novemb. 
ubi Baronii argumenta expendentur, quà ad eum 
precipue pertinent. At de Luciano manifeste pro- 
batur,nonnisi sub Maximino recrudescente perse- 


397 


VITA S. LUCIANI. 


398 


cutione interfectum esse. Nam,ut etiam Peltavius et A hzc adjecta sunt, οἱ quidem (ut videtur) Latino. 


Baronius fatentur, Maximini jussu confecta sunt 
probrosa illa Pilati Acta : at qui ea refutavil,ut in- 
fra ex Ruífino dicemus,S.Lucianus; ergo non erat 
ante novam illam obortam a Maximino persecutio 
nem sublatus e medio.Id argumentum qui convelli 
possit, non video ; nisi forte cuipiam venial in 
mentem, hec ἃ Ruffino esse conficta, sive sup- 
posita. Qua ratione quidlibet negari polerit.Nice- 
phorus quoque /list. Eccles. lib. vti, c.27, diserte 
hzc sub Maximino gesta tradit; licet cap.16,Euse- 
hium secutus,cum illustres martyres Diocletiani et 
Maximiani persecutione occisos recenset Lucia- 
num, quoque iis adnumerarit. 

11. At de his satis. Agunt de S.Luciano,pr:ter 


Hic porro quisquis demum sit,ila scribit lib, ir in 
Job circa medium : « [ta consummatus est beatus 
atque gloriosus Lucianus, lucidus vita, lucidus et 
fide, lucidus etiain tolerantie consummatione.Ob 
hoc enini Lucianus cognominatus est, tanquam lu- 
cidus, aut proprio lumine sibi fulgens, aut aliis 
lucens.Hic namque beatus duodecim diebus supra 
Lestas pollinas extensus,tertia deciina die est con- 
summatus. » Quid sint lest: polline, me la- 
tet. Baronius habet (estas inultas, veluti ?s:paxa 
πολλὰ scriplum esset ab auclore.Quid si testarum 
pollines interpretemur, sive testas pollinis instar 
comminutas ? 

19. S. Luciani in Galliam translatas esse reli- 


citatos citandosque in. Notis, Vincentius Belvac. g quias, testatur in Martyrolog. Gallicano Andreas 


lib. xim,cap. 13 et 14; Petrus de Natal.,corrigen- 
dus tamen,dum sub Masitnisno passum sereibit tem- 
pore Antheri pape (S. Antlerus sub Julio Maxi- 
mino an. 326 occisus est, ut 3 Jan.diximus); S. 
Lucianus sub Galerio Maximinoan.312.cum Rome 
sederet S: Melchiades, de quo 10 Decemb.Memi- 
nit Luelani Marianus Victorius scholiis in epist. 
497 S. Hieronymi, Cornelius Grasius, tom. I, de 
Vitis SS. Àeta ejus Belgice edidit lleribertus Ro- 
sweidus noster;Italice aliquanto copiosius Gabriel 
Flamma; Gallice Renatus Benedictus perquam ac- 
curate. Ejus denique meminit auctor Commenta- 
r'orum in Job, que Origeni tribuuntur ; licet vel 
inde pateat illius non esse, quippe qui diu ante 
Lucianum obierit : aut certe a librario quopiam 





Saussayus,ita scribens : « Natalis sancti Luciani 
Antiocheni presbyteri et martyris, doctrina, elo- 
quentia el sanctitate clarissimi,qui Nicon.ediz sub 
Maxiinino Caesare ob Chrisli confessionem passus, 
et in qualuor parles dissectus est: quibus singulis 
lapidibus alligatis, el in mare demersis, postridie 
in Helenopoli Bithyniz integrum corpus cum ipsis 
lapidibus inventum est, fideliumque summa cum 
veneratione sepultum. At decursis aliquot inde sz- 
culis id ex Oriente susceptuin | Carolus Magnus 
Arelatum detulit, sdificataque in ejus honorem 
ecclesia illic honorifice recondidit per Turpinum 
archiepiscopum Remensem : qua ex re Arelati 
festiva hodie tanti martyris ex avito more colitur 
memoria. » 





BIOX KAI MAPTYPION 


TOY AT IOY IEPOMAPTYPOX AOYKIANOY. 


VITA ET MARTYRIUM 


SACROSANCTI MARTYRIS LUCIANI. 


(Graeca descripsimus ex ms. codice Coisliniano n. 145, κου} x. EpiT. PATR.) 


CAPUT I. 


S. Luciani pairia, vir(ules, eruditio. 


α΄, Σαμόσατα πόλις τῆς Συρίας ἐστὶν, Εὐφράτης D — Samosata (4) est civitas Syris, quam praterfluit 


τῇ πόλει παραῤῥετ, πατρὶς ἡ πόλις Λουγιανοῦ. Οὔτος 
τῶν εὖ γεγονότων ἀνὴρ, ὡς ὁ περὶ αὐτοῦ λόγος ὃι- 
δάξει, Γεννήτορες Χριστιανοὶ τῷ ἀνδρί * σπουδὴ τοῖς 
γρινήτορσι Λουκιανὸν ἐκ πρώτης τριχὸς τῇ θεῦσε- 


(D Samosata ad dexiram ripam Εαρῃτγουι 8, ubi 
ponte lapideo »tratus erat, in Comagene Syrie 


Euphrates. Ea civitas fuit patria Luciani, ubi fuit 
honesto loco natus, ut hxc docebit qux, de eo tra- 
clabit, oratio. Parentes ejus erant Christiani. Ma- 
gnum autem studium fuit parentibus,ut Lucianum 


provincia, Monologium habet ex Antiochia Syriz 
ortum fuisse S. Locianum. 


399 


institueren!, Ambo vero e vivis excedentes, eum 
relinquunt puerum duodocim annos natum.Is au- 
tem,hac sola veluti consolatione inventa, propter 
jacturam parentum confugit ad divinum quoddam 
tempum, omnibus suis divitiis distributis pauperi- 
bus, el in prima etate cum Macario,qui habitabat 
Edessam (92), οἱ sacros Libros interpretabatur,con- 
gressus et versatus, quidquid erat in eis pulcher - 
rimum, pauco tempore collegit. 

Φ. Εἰ cum primum quidem accessisset ad lavacrum 
regenerationis,per aquam et spiritum regeneratus, 
declinavit ad vitam monasticam (3) : deinde cum 
ei visum essel, a vino et obsoniorum esu omnino 
abstinere,statim tanquam ex carceribus depugna- 


bat adversus omnes carnis voluptates. Seipsum Β 


autem formans jejuniis,se ad hanc firmam et sta- 
bilem deduxit consuetudinem,ut nona hora semel 
in die con:ederet. Erant. autem ei etiam quidam 
cerli dierum anibitus, in quibus tota hebdomada 
permanebat jejunus. Plurimum autem vita 5085 
tempus impendebat precibus el lacrymis. A scur- 
rilitateet risu tantum aberat,quantum judicabat ea 
esse vere ridicula. Contra autem eos qui lugebant 
studebat imitari,el existimabat esse dignos beati- 
tudinibus. Silentium autem amplexus, et assiduzx 
deditus meditationi, videbatur semper cogilabun- 
dus et tristilia plenus iis qui ad eum accedebant, 
etiamsi spiritu in se perpetuo exsultaret et lzetare- 
tur. Si quando autem verbum ei ex ore visum 
esset emittere,diving Scripture erant id quod lo. 
quebatur.Tantus enim earum divinus amor ipsum 
ceperat ut vix somnum vellet capere propter con- 
tinuam earum meditationem. Si quando autem 
corpus volebat modicum requiescere, non absque 
intensa oralione, nec sine calidis lacrymis et ge- 
nuum flexione somnum sumebat. Sed hzc qui- 
dem,dum puerilem adhuc ageret :tatem,a sancto 
recte gesta sunt. 

3.Postquam autem ab ea jam excessit,et copit 
esse adolescens,carnem quidem nullam cum spi- 
ritu agitantem seditionem reddidit per sancti Spi- 
ritus operationem; quibusdam autem que sunt ad 
esum valde exilia,cor, us reficiebat,adeo ut multos 
dies solo pane vesceretur, et ne pane quidem plu- 
ribus, sed iis que eo erant ad alendum tnagis 
exilia. Áqua autem erat ei potus suavissimus. Non- 
nunquam aulem abstinebatl etiam ab usu ignis. 

4.Cumque sic pervenisset ad omnem humanari 
virtutem, fuit cito clarissimus omnium sui tempo- 
ris. Seipsum ergo tradit Ecclesie Anltiochenze; et 
cum processisset δὰ sacerdotium, constituit illic 
maximum ludum litterarium (4), iis qui ubique 


(2) Edessa urbs Mesopotamis, haud procul Sa- 
mosatis. 

(3) De monachis, rituque illos consecrandi an- 
iiquis illis temporibus, priusquam cenobia publice 
constituerentur, consuli posset, c. 6 Hierarchia 
9cclesiestica S. Dionysii, ei Balthasaris Corderii no- 
sui in illud Animadversio ; noistio item Petri Hal- 


MENSIS JANUARIUS. 
ab ineunte zetate in religione el erga Deum pietate A δείᾳ ῥυθμίζεσθει * 


400 


ἄμφω νέον 
αὐτὸν χαταλείπουσιν ἔτος που δωδέχατον ἄγοντα, 
Ὁ δὲ μόνην ὥσπερ παράκλησιν ἐπὶ τῇ τῶν γονέων 
ἀποδολῇ τὸν Θεὸν εὑρηχὼς, εἴς τινὰ θεῖον χατα- 
φεύγει ναὸν, πάντα τοῖς πενομένοις τὸν πλοῦτον διχ- 
νειμάμενος, xxi παρὰ τὴν πρώτην ἡλικίαν μαχαρυ 
τινὶ τὴν Ἔδεσαν οἰχοῦντι, καὶ τὰς ἱερὰς διερμη- 
νεύοντι βίόλους ἀνδρὶ συγγενόμενος, πᾶν ὅ τι χάλ- 
λιστον ἐν ταύταις ὑπῆρχεν iv ὀλίγῳ “ρόνῳ συν- 
ἐλεξε. 

B. Kal πρῶτα μὲν τῷ τῆς παλιγγενεσίας λουτρῷ 
προπελθών, δι᾿ ὕδατός τε xal πνεύματος ἀνχγεννη- 
θεὶς, πρὸς τὸν μοναδιχὸν ἀπέχλινε βίον " ἔπειτα δό- 
ξχν αὐτῷ τοῦ οἴνου τε xal τῆς ὀψοφαγίχς εἰ: τέλος 
ἀπέχεστθχι, εὐθὺς ὥσπερ ἐκ πρώτης γραμμῆς πρὸς 
ἧδονάς πάσας τὰς τῆς σαρχὸς ἀπεμάχετο * νηστείαις 
δὲ τυπῶν ἐχυτὸν εἰς ἔθους ἤγαγε πῆξιν χατὰ τὴν 
ἐννάτην ὥραν ἅπαξ τῆς ἡμέρας σιτίζεσθαι. Ἦσαν 
δὲ xal τινες ap ἡμερῶν περίοδοι, ἐν αἷς καὶ ὅλη 
τοῦτον εἶχεν ἡ ἐύδομάς, Τόν γε μὴν πλείονα τῆς 
ζωῆς 4póvov προσευχαῖς xai δαχρυσιν ἔνεμεν * εὖ- 
τραπελίας μὲν οὖν τοσοῦτον ἀπεῖχε xal γέλωτος, 
ὅσῳ ταῦτα χαὶ γελώτων ἀληθῶς ἔχρινεν ἄξιχ, Τοὺὐ- 
wavtlov δὲ τοὺς πενθοῦντάς xal ζηλοῦν ἔσπευδε, καὶ 
μαχαρισμῶν ἀξίους ἡγεῖτο " τὴν δὲ σιωπὴν ἀσπαζό- 
μενος, «αἱ τῇ συνεχεῖ μελέτῃ προσχείμενος ἐπὶ συν-- 
νοίας ὡρᾶτο ἀεὶ, xai χατηφείας πλήρης τοῖς παρλδΖλ- 
λουσιν, εἰ χαὶ τῷ πνεύματι διὰ παντὸς ἐν ἑαυτῷ ἡγαλ- 
λιατο χαὶ ἔχχιρεν, Εἰ δέ ποτε xal ῥῆμα δόξειεν αὐτῷ 
προέσῦχι τοῦ στόματης, αἱ θεῖχι l'oxozl τὸ λαλού.- 


Li 
Ami τελευτήσαντες 


οβένον ἣν * τοσοῦτος “ἀρ αὐτῷ θεῖος τούτων ἔρως ἐν- 


ἐσχηψεν, ὡς μηδὲ ὕπνου σχεδὸν ἐθέλειν τῷ περὶ ταύ- 
τας διηνεχεῖ μελέτῃ μεταλαμθάνειν * εἴ mut δὲ τὸ 
σῶμα τὰ μέτρια διχναπαύτειν ἠδούλετο, οὐκ ἄνευ 
προσευχῆς ἐκχτενοῦς, οὐδὲ ἄνευ θερμῶν δαχρύων, 
xat γονάτων χλίσεως ὕπνου μετεῖχεν, ᾿Αλλὰ ταῦτα 
μὲν πρώτην xal παιδικὴν ἄγοντι τὴν ἠλιχίχν τῷ ἁγίῳ 


κατώρθωτο. 


γ΄. ᾿Επεὶ δὲ ἡδη ταύτην τὲ ὑπερέδη, xal εἰς νε- 
αὐίσκους τελεῖν ἤρξατο, ἀστασίαστον μὲν τὴν σάρχα 
τῷ πνεύματι τῇ ἐνεργείᾳ τοῦ ἁγίου Πνεύματος παρ-- 
ἐστήσχτο * τισὶ δὲ τῶν εἰς βρῶσιν λεπτῶν τὸ σῶμα 
συνίστη, ὡς ἐφ᾽ ἱκαναῖς ἡμέραις ἄρτῳ μόνῳ χεχρῆ- 
σθαι, xxl μηδὲ ἄρτῳ ταῖς πλειοσιν, ἀλλά τινὶ καὶ 
τούτου πρὸς τροφὴν λεπτοτέρῳ, "Twp δὲ αὐτῷ πο- 
τὸν ἥδιστον ᾿ ἔστι δὲ ὅτε xal τῆς τοῦ πυρὸς ἀπείχετο 
χρήσεως. 

9^, Καὶ οὕτως εἰς ἅπαν τῆς «κατ᾽ ἄνθρωπον ἀρε- 
τῆς ἀφιχόμενος τῶν ἐφ᾽ ἐχυτοῦ τάχιστα πάντων 
ὑπῆρξεν ὀνομαστότατος, Τῇ οὖν ᾿Αντιοχέων ἔχχλη- 
σίᾳ φέρων ἐχυτὸν δίδωσιν, καὶ εἰς ἱερωσύνην προῦδὰς, 
διδασκαλεῖον μέγιστον ἔχεῖ συνεστήσατο, τῶν ἀπαν- 


loix nostri in cap. 7 Vite ejusdem 8. Dionysii a se 
ite. 

(4) Scholss olim, presertim sacre catecheseos, 
a Christianis doctoribus aperiri solitas, constat 
ex Eusebio, Baronio, Petro Halloix t. 1I De oitís 
scriptorum, in Panteno, et hie num. 1, Macarii 
Edesseni exempio. 


401 VITA S. LUCIANI. 402 


παχοῦ σπουδειοτάτων, ὡς αὐτὸν ἀλλαχόθεν ἄλλῳ A erant studiosissimi, aliunde ad ipsum acceden- 
ἀφικνουμένων. "Hexnto δὲ τὴν ὑξυγραφίαν, χαὶ τὸ tibus. In celeriter autem scribendo erat exerci- 
ἔχετθεν αὐτῷ ποριζύμενον, ἅμα μὲν ἑχυτῷ πρὸς τρο-  lalus, quod ex eo acquirebat, simul quidem et 
qv, ἅμα δὲ καὶ τοῖς πένησιν ἐχορήγει" καὶ γὰρ εἰ sibi ad alimentum, et pauperibus suppeditabat. 
μὴ πρὶν fj τροφῆς οὗτος μεταλάδοι, ἕτεροι τοῦ ἀπὸ — Etenim nisi, priusquam ipse cibum sumeret, alii 
τῶν αὐτοῦ χειρῶν βίου μετάσχοιεν, ἀδικίαν τὸ πρᾶ-ὀ  Viclus, quem manibus quarebat, essent partici- 
για ἰτίθετο. Οὗτος οὖν xal τὰς ἱερὰς βίδλους ἰδὼν pes, iniquum esse ducebat. Is ergo cum vidisset 
πολὺ τὸ νόθον εἰσδεξαμένας, τοῦ τε γρόνου λυμηνα- sacros Libros esse valde adulteratos, cum et 
μένου πολλὰ τῶν ἐν αὐταῖς, xai τῆς συνεχοὺυς ἀφ᾽’ tempus multa in eis corrupisset, continuaque ab 
ἐτέριων εἰς ἕτερα μεταθέσεως, xal μέντοι καὶ τινων aliis in alia translatio, et quidam homines scele- 
ἀνθ-ὠώκων πονηροτάτων οἵ τοῦ ᾿Βλλτνισμοῦ προ- ralissini, qui gentilitali preerant, conati essent 
εὐτέχεσαν, παρατρέψαι τὸν ἐν αὐταῖς νοῦν mtipz- pervertere eorum intelligentiam ; ipse omnes 
czpívov, xzl πολὺ τὸ χίδδιλον ἐν ταύταις διασπει- lUFSUS sumpsit, et ex. lingua renovavit Hebraica, 
ράντων, αὐτὸς ἁπάσας ἀναλχαζὼν ix τῆς ᾿Εδραΐίδος quam ipsam quoque sciebat accuratissime, in eis 
ἀνενεώσστο γλώττης, ἣν xal αὐτὴν ἠχριδωχὼς εἰς corrigendis plurimum laboris conferens. Porro 
τὰ μάλιστα Ao, πόνον τῇ ἐπανορθώσει ὅτι πλεῖστον g aulem divinorum quoque dogmatum puritatem 
εἰσενεγκάμενος. Οὐ μὴν δὲ, ἀλλὰ xai χαθαρότητα quis ab alio ex iis qui fuerunt illo tempore, me- 
τῶν θείων» δογμάτων, τίς ἄν ὑφ᾽ ἑτέρου τῶν xai lius quam ab ipso fuisse servatam invenerit ? 
ἐκεῖνον τὸν χρόνον γενομένων ὑπὲρ τοῦτον εὔροι qu- 

λαττομένην ; 


CAPUT 1I. 
S. Lweiani comprehenditur. Puerorum constantia. 


v. Ἑπειδὴ δὲ Μαξιμιανὸς ὁ Βασιλεὺς ἐλύττησε ὅ. Cum autem Maximianus imperator maxima 
κατὰ τῆς Ἐχχλησίας τοὺ Χριστοῦ λύασαν ἀμήχανον, quadam rabie essel percitus adversus Christi Ec- 
ῥᾷον οἱόμενος ἐξ ἀνθρώπων θέσθαι τὸ τῶν Χριστια- clesiam, conareturque Christianum nomen delere 
νῶν ὄνομα, εἰ τοὺς ἐν πᾶσιν ἀχροτάτους ἐχποδὼν ex hominibus, eos qui erant summi inter omnes, 
δυνηθείη ποιήσασθαι, ἐπύθετο μὲν περὶ τοῦ ἀνδρὸς, longissime removere sludens, de illo quidem au- 
ἅτε πολλῆς πανταχοῦ περὶ αὐτοῦ τῆς φήμης διαθε- dil, ut de quo magna fama pervaderet in omnes 
oj3nq* δεινὸς δὲ αὐτὸν ἔρως εἰσῆλθε τὸν ἀνὸρα χει-ς parles: magnum vero eum incessil desiderium 
ρώσασθαι. Καὶ πέμπει On τοὺς χειρὶ συλληψεμένους: — illum in suam redigendi potestatem. Mittit igitur 
ὁ δὲ μαθὼν, οὐκ αὐτόμολος εἷς τὸν χίνδυνον ἦν, qui eum comprehenderent. Ille vero cum id res- 
ἀλλὰ o φυλακῆς ἐποιεῖτο καὶ ἀσφαλείας μὐδὲν, τό  civissel, non se sua sponte conjecit in periculum, 
q& εἰς αὐτὸν ἦχον ῥιψοχίνδυνον ὑπομεῖναι δόξαι, 5866 diligenter cavebat, quantum in eo situm erat, 
μηδὲ τὴν ᾿Εκχλησίαν μεγάλην τὴν ἐφ᾽ ἑχυτῷ xax- C ne videretur temere adire pericula, neque Eccle- 
Qtizv προξενῆσαι, ᾿Ασφαλὴς γοῦν εἰς δύναμιν ἦν, S) propler se magnam afferre tristitiam. Sibi 
ὡς τοῦτο «αἱ τοῦ Κυρίου πεποιηγότος τε xal διχλε- — ergo cavebat pro viribus, utpote quod hoc quoque 
Exuévou, καὶ τῶν αὐτοῦ μαθνιτῶν ὁμοίως. Καὶ δὴ Dominus fecissel, el dixisset, et ejus discipuli 
τῆς πόλεως ὁπεχστὰς im! ἀγροῦ τινος ὑπῆρχε xa:x- similiter. E civitate ilaque excedens, in agro 
κρυπτόμενος, llayxoátto; ὁὲ τις τῆς αὐτῆς 'Avuo- quodam latebat. Pancratius autem quidam An- 
χείας, τὴν μὲν τοῦ πρεσδυτέρου τιμὴν ἔχων, τῆς δὲ tiochenus, qui presbyleri quidem erat. honorem 
Σαδελλίου ὑποφρονήμασιν ὑπενηνεγμένος, ἐκ πολλοῦ  &Ssecultus,idem vero sentiebat quod Sabellius (5), 
τῇ τοῦ ἀνδρὸς δόξῃ OuaOxxalvuv, προδίδωσιν αὐτὸν — jan diu ante illius glorie invidens, ipsum prodit 


τοῖς ἀνχζητοῦτιν. 

ζ΄, Καὶ ὁ μὲν ἐπὶ viv. Νιχομήδειαν ἤγειτο τεθνή- 
ξόμενος᾽ ixst μὲν γὰρ ὁ Μαξιμιανὸς ἦν͵ πολὺς Oi 
καὶ πχντοδαπὸς ἐγίνετο φθόνος τῶν τὸν Χριστὸν ἀρ- 
win μὴ βουλομένων. Καὶ τοῦτο piv, λνθιμον 
τῆς αὐτῆς ὄντε Νιχομηδείας ἐπίσχοπος ἀνελὼν ὁ MazZi- 


iis qui quarebat. 

6. Et ille quidem Nicomediam ducebatur mori- 
turus.Illic enim erat Maximianus, qui magnam et 
omne genus cadem faciebat eorum, qui Christum 
non volebant negare.Nam et Anthimum(6),quierat 
episcopus ejusdem Nicomedia, interfectum igni 


μιτνὸς πρὶ παραδέδωχεν᾽ τοῦτο 02 Πέντρον τόν τῆς D lradidit, et l'etrum antistitem (7) Alexandria, et 


'AMfavóps(ae ἔγορυν᾽ τοῦτο δὲ, πολλοὺς ἀγαθοὺς 
τε χαὶ γενναίους ἄνδρας. Καὶ εἰς τοσοῦτο προέδη 
τῆς ἐπὶ τούτοις ὠμότητος, ὥστε xai μὴ, παϊδων νη- 
πίων κομιδῇ φείδεσθχ., ἀλλὰ xal αὐτοὺς ἀνχιρεῖν" 


5) Sabellius tollebat personarum tn sanctissima 
Trinitste discrimen, unde sequebstur, Patrem quo- 
que ipearnutum esse et passum ; ad haee materiam 
ingenitam asserebat. Qua fusius tradit Baronius 
tom. IT. an. 200, n. 61 ei seq. 


multos alios pr:zeclaros et fortes viros.Quinetiam ad 
lantam processit saevitiam,ut ne infantibus quidem 
parceret, sed ipsos quoque interimerel ; quoniam 
nec poterat quidem eis persuadere,ut gustarent ea 

(0) De S. Anthimo episcopo Nicomediensi et 
martyre agemns 27 April. 

(1) S. Petri Alexandrini episcopi vitem dabi- 
mus 46 Novemb. ubi de tcmpore cedis ejus age- 
mus. 


403 


MENSIS JANUARIUS. 


404 


quz sacrificabantur de monibus.Non enim persua- A διότι μὴ δυνατὸς ἣν πείθειν αὐτοὺς ἀπογεύεσθαι τῶν 


debat, sed resistebant pueri, aperte corroborati a 
quodam, quod sub aspectum aperte non cadebat, 
auxilio,ad ma;is arguendam daemonum, et eorum 
qui eis inserviunt, non solum improbitatem, sed 
etiam imbecillitatem: siquidem aperte eratimbe- 
cillitatis, non posse firmam ac validam suam red - 
dere sententiam, maxime cum omnia cuperent, et 
omnia experirentur.Fuit autem maximum euxilium 
iis, qui considerate et ex judicio decertabant,pue- 
rorum ad mortem usque fortitudo el constantia, ut 
qui erubescerent,si cernererntur pueris inferiores, 
rebus gravibus et asperis illatis,sicut illi,non resis- 
tentes.Quicunque autem rursus frangerentur peri- 
culis, iis puerorum perpessiones offerebant rcpre- 


τοῖς δαίμοσι θυομένων. Οὔ γὰρ ἔπειθεν, ἀλλ᾽ ἀντεῖ- 
χον οἱ παῖδες ὑπό τινος ἐπιδήλώς ἀοράτου βοηθείας 
νευρούμενοι, πρὸς ἔλεγχον μείζονα τῆς τῶν δαιμό- 
νων χὶ τῶν τούτοις ὑπηρετουμένων οὐ πονηρίας 
ἤδη μόνον, ἀλλὰ καὶ ἀσθενείας: εἴπερ ἐμφανοῦς 
ἀπθενείας ἦν τὸ μὴ δύνασθχι χυρείχν ἐπιδεῖξαι τὴν 
ἑαυτῶν γνώμην πάντα προθυμουμένους, ἄλλως τε, 
καὶ πᾶσι τὴν πεῖρχν προσάγοντας" xai μὲν δὴ xai 
βοέθημα μέγιστον ἐγίνετο τοῖς ἐχ λογισμοῦ καὶ χρί- 
σεως ἀγωνιζομένοις ἣ τῶν παίδων Xo4t θανάτου χαρ- 
τερίχ χαὶ ἔνστασις, ἐν αἰσχύνῃ ποιουμένοις, εἰ παί-- 
ὄὅων ὀφθετεν ἥττους τῇ τῶν δεινῶν» ἐπαγωγῇ ὡς Exet- 
νοι μὴ, ἀυθιστάμενοι, Ὅσοι δὲ πάλιν πρὸς τοὺς κιν- 
δύνους ὀκλάσειαν τούτους εἰς χατηγορίαν ἐτέλει τὰ 


hensionem,qnod non tam propter malorum gravi- p τῶν παίδων παγήματα, ὡς οὐχὶ βαρύτητι τῶν δει- 


tatem, quam propter animi mollitiem, eos victos 
fuisse appareret.Sic nihil temere,nec absque opti- 
ma ralione neque est, neque fuit, neque unquam 
fuerit eorum qua a Deo conceduntur et ejus pro- 
videntia : quomodo tune multa quidem varia et 
multiplicia evenerunt in pueris. Ex quibus omni- 
bus unum narrabo, quod est maxime dignum ut 
mandetur memoria. Sic enim habet : 
1.Maximianus cum duos quosdam pueros genere 
fratres, illustri loco natos,curasset slstendos;primo 
quidem conabatur eos quibusdam promissis inesca- 
re, quibus existimabat pueros maxime illiciendos: 
postea jussit eis afferri ex iis,qua eranta pud ipsum, 
sacrificiis, et que videntibus pueris eacrificaverat, 
ut et guslarent, οἱ nullis malis afficereatur. Illis 
autem aversantibus, et deflentibus,et ut poterant, 
lingua eis balbutiente dicentibus, quod non sic 
didicissent a parentibus,sed alius esset modus quo 
ji utebantur ; minatus est, ab ira mutatus, quin 
etiam variis eos affecit verberibus.Cum vero pueri 
fortiter resisterent, et nullo modo cederent eos 
utique divina rohorante virtute; quidam e sophistis, 
qui illic aderat simvl cum imperatore, et ad hac 
eum maxime incitabat et induceba!, pollicitus est 
se statim effecturum ut ipsi comederent. Ridiculum 
enim esse dicebat,si a pueris adhuc balbutientibus 
viderentur superari Romanorum imperatores. Tale 
quid ergo machinalur: cum sinapi quaimdam acu- 
tissimam et toleratu difficillimam excogitasset con- 
fectionem, eorum quidem caput pilis nudavit;cum 
autem medicamenti id, quod erat crassissimum, 


νῶν μᾶλλον, ἢ χαλαρότητι λογισμῶν οἰχείων, tn 
ἧτταν ὁπομεμενηκύτες φανείησαν, Οὕτως οὐδὲν εἰ- 
xatov οὐδὲ λόγου τοῦ κρατίστου χωρὶς οὔτε ἦν, οὔτε 
ἔστιν, οὔτε μήποτε γένηται τῶν ὑπὸ θεοῦ καὶ τῆς 
αὐτοῦ προνοίας συγχωρουμένων ὥτπερ οὖν xai τότε 
ποιχίλλ μὲν καὶ ἄλλα περὶ τοὺς παῖδας ἐγίνετο πάθη᾽ 
ἕν 02, ὃ val vu: ἔστι μάλιστα ἄξιον, δινγήσομαι, 
Ἔχει γὰρ ὧδε. 

ζ΄. Ὃ Μαξιμιανὸς δύο τινὰς παῖδας ἀδελφοὺς τὸ 
γένος, τῶν λαμπρῶν νενομένων, παραστησάμενος. 
τὰ πρῶτα μὲν ὑποσχέσεσί τισιν ἐπεχείρει δελεάξειν, 
οἵας Otto παισὶν ὅτι μάλιστα γενήσεσθαι ἐπαγω- 
γοτάτας᾽ xal προσφέρειν ἐχέλευεν αὐτοῖς τῶν παρ᾽ 
αὐτῷ θυμάτων, ὧν ἐπ᾽ ὀφθαλμοῖς τῶν παίδων θύσας 
ἦν, ἐφ᾽ ᾧτε ἀπογεύσασθαι, xai χαχῶν ἀπαθεῖς μεῖ- 
ναι, ἴων δὲ ἀποστρεφομένων τε xal ἀναχλαιόντων, 
xai ὡς ἢδύναντο φασκόντων τῆς γλώσσης αὐτοῖς ἔτι 
ψελλιζομένης, καὶ ὅτι οὖχ οὕτως παρὰ τοῖς ἔχυτῶν 
πατράσιν μεμαθηκότες εἴησαν, ἀλλ᾽ ἕτερος εἴη τρὸ- 
πὸς ὃ παρ᾽ ἐχείνοις τελούμενος, ἠπείλει μεταδαλλέ- 
μενος αὖθις, xxi δὴ xal προσῆγεν αὐτοῖς ποιχίλας 
αἰκίας, Ὡς δέ xal πρὸς ταύτας οἱ παῖδες ἀπομαχό- 
μενοι ἵσταντο, xai οὐδαμῶς ἐνεδίδοσαν τῆς θείας 
αὐτοὺς δήπου ῥωννυούσης δυνάμεως" τῶν τὶς σοφι- 
στῶν ἐχεῖθι τῷ βασιλεῖ παρὼν ὁ πρὸς τὰ τοιχῦτα 
μάλιστα παρορμῶν τε χαὶ ὑφηγούμενος, αὐτὸς ὑπ- 
fcn παρχσκευάσειν αὐτοὺς χὐτίχα βρώσεσθαι παν- 
τὸς τοῦ προσφερομένου" χαταγέλαστον Ὑὰρ εἶνα- 
παίδων ἔτι ψελλιζομένων φανεῖεν οἱ Ῥωμαίων βα- 
σιλεῖς ἥττους γενόμενοι. Μηχανᾶται τοίνυν τοιόνοε" 
νάπυοςς τινὰ σχευιν ὀξυτάτην xai δυσκχαρτέρητοί 


illivisset.ut ex majore materia, repentina et major ἐπινοήσας, ἐψίλωσε μὲν αὐτοῖς τὰς χεφχλὰς τῶ" 
simul virtus profundum penetraret,in igne accen- τριχῶν" τοῦδε φαρμάχου παχύτατον ἐπιπλέσας, ἵν᾽ 
sum eos intulit balneum. Hoc in loco pueri,eoum vo- ἀχ πλιίονος τῆς ὕλης ἀθρόα «ai πλείων ἣ δόναμις 
luti quodam fulmine icta essent eorum capita, hac ἣ τοῦ βάθους καθχπτομένη, εἰς πυριφλεγές εἰσεχό- 
ipsa hora fuerunt inclinati ad solum usque. Nec μισε βαλανεῖον, ᾿Εὐταῦθυ δὴ οἱ παῖδες ὥσπερ τινὶ 
multo post eadens eorum ziote minor prior esl mor- πρηστῆρι τὰς χεφαλὰς βλιθέντες αὐθωρὸν συνεχάμ- 
tuus, cum non potuisse! resistere magnitudini φθησαν μέχρις ἐδάφους. Καὶ μετ᾽ οὐ πολὺ πεσὼν ὁ 
flaminze accensa in calvaria. Cum autem aller νἱ-ὀ νεώτερος οὐτῶν ἔθανεν, οὖκ ἀντισχὼν πρὸς τὸ μὲ 
disset fratrem cecidisse, quam maxima potuit voce γεθος τῆς ἐξαφθείσης τοῦ χρανίου φλογός" ὃ δὲ ἕτ:- 
bona verba est effatus, fratris exsultens victoria, ρσς ὡς εἴδε πεσόντα τὸν ἀδελφὸν ἀνευφήέμησε bmn- 
cumque amplexus est et osculatus, et eum procla- λίκον ἠδύνατο μέγιστον τῇ τοῦ ἀδελφοῦ νίχῃ ἐπαγαλ- 
mavit viclorem, assidue exclamans : Frater mi, λόμενος, xai περιλαδὼν αὐτόν ἐφίλει, «ab νικηφὸ- 


405 


ἐχράγει, μέχρις o) xai χὐτὸς τοῦτο Emo; ἐπιφθεγ- 
γύμενος αὐτῷ καὶ περιπλεγνύμενος «ai φιλῶν προ7- 
απέπνευσεν, aai ἔχειτο ἤδη τὸν ἀδελφὸν ἐνηγκαλι- 
σμένος. Καὶ πάθος μέγιστον δὴ τοῦτον κατ᾽ ἐχεῖνον 
συνίδτ, τὸν χρόνον, xxl τοῖς ὁρῶσιν ἐλεεινότατον, 
αὐτῆς δήπου τῆς ἡλικίας εἷς οἴκτον τὰς τῶν πλειό- 
νων γνώμας ἐπισπωμένης. Καὶ τούτους μὲν οἱ προσ- 
ἤχυντες ἀνελόμενοι σὺν τοῖς ἄλλοις ἔθαψαν παιτὶ διὰ 
τὸ αοινὸν τῆς αἰτίας ^ xal νὸν ἔστιν αὐτῶν τὸ μαρ- 
τύριον περὶ viv Νιχομήδειχν, τῶν νηπίων oo: μέχρι 
τοῦ παρόντος ὀνομαζομένων, 


VITA S. 


pov ida, xal guvtg X," ᾽Αδελφὲ μου, νενίκηκας, Ex- 


LUCIANI. 400 


A vicisti,donec lioc dictum eloquens, eumque com- 
plectens et osculans, ipse quoque exspiravit et 
jacuit. fratrem jam ulnis tenens. Accidit autem 
illo tempore hac perpessio maxima, et iis, qui 
videbant, maxime miserabilis, ipsa quidem certe 
etate alltahente. plurimorum animos ad miseri- 
cordiam. Et eos quidem ii qui ad ipsos genere 
altinebant, cum sustulissent, sepelierunt cum 
aliis pueris, propler cause communitatem. Et 
hoc est martyrium circa Nicomediam, quod no- 
minatur martyrium infantium, usque in hodier- 
nam diem, 


CAPUT III. 
Lucianus varios convertit : conjicitur in. carcerem. 


η΄. O δὴ Λουχιανὸς ἐπειδὴ τῆς Καππαδοχίας ἐπ- 
ἐθη φερόμενός τισιν ἐντυχὼν, ἐκεῖ τῶν τοὺς ὅπλοις 
στρατευομένων, Χριστιανοῖς μὲν οὖσιν, εἰς ἀρνή- 
σεως δὲ πω: ἀνάγχην ἀφιχομένωοις, ἀνεχαλεῖτο τὰς 
γυῦμες αὐτῶν, ὑποδειχνύς τε xai ὑφηγούμενος, ὡς 
αἰσχρότατον ἂν εἴη πάντων, ἄνδρας xat ταῦτα στρα- 
τιώτας ἄγεννετς ὀφθῆναι, χαὶ πρὸς τὴν τοῦ θχνάτου 
πεῖραν ἀτολμωτάτους * ὧν xal γυναῖχες ἤδη τινὲς, 
μᾶλλον δὲ καὶ πτίδες γεγόνασι κρείττονες᾽ πῶς δ᾽ 
ἂν ὑμεῖς, Uy, τοῦ ἐπιχήρου βασιλέως προχινδυνεύ- 
ens, τὸν οὐράνιον ἑτοίμως οὕτω πρηδεδωχότες ; τί 
δὲ χαὶ τὸ χύρωμα ἢ φύλαγμα ὑμῖν ενήσεται σω- 
τηρίας, εἰ ἔχεῖνος μας αὐτίχα τύχῃ τῶν ἐνθένδε 
μετεπεμψάμενος ; 'Ap' ἐννοεῖτε ὡς αὐτὺς διέπει xal 
πρυιανεύει τόδε τὸ πᾶν ; κἀκεῖνος ἔστι ζωῆς τε καὶ 


B 8. Cum autem Lucianus, dum duceretur, ve- 
nisse in Cappadociam (8), el convenisset quos- 
dam illic milites, qui erant quidem Christiani, 
coacti aulem fuerant abnegare, eorum mentem 
revocavit, ostendens et exponens, quod sit om- 
nium lurpissimum, viros eosque milites videri 
ignavos ac pusillanimes, et ad mortis adeundum 
periculum timidissimos, quibus quedam jam fe - 
minz, atque adeo pueri, fuere superiores. Quo- 
modo autem vos,inquit,pro rege caduco et terre- 
no pericula adibitis,qui coelestem tam cito prodi- 
deritis * Quod autem erit vobis munimentum aut 
preesidium salutis,si ille vos mox hinc accersierit? 
Non cogitatis eum hoc universum et regere et ad- 
ministrare; illumque et vitz» esse dispensatorem, 


$xvitou κύριος ; Πολλῷ τοίνυν βέλτιόν ἐστι coo c et mortis dominum? Est ergo longe melius, prz- 


x1o0vtoc βίου λόγον ἐλάττω ποιησαμένους τῆς παρ᾽ 
ἐκείνῳ τυχεῖν ἀτελευτήτου μακαριότητος, ἢ τῆς ἐν- 
vzü)z ζιυῆς περισομένους, ταύτης ὃξ οὐδὲν ἧττον 
διαμαρτεῖν, μέλλοντας ἴσως καὶ ὑπὸ πολεμίων ταύὐ- 
τὴν ἀφπχιρεθῆναι, χἀχείνης τε ἐχπεσεῖν͵ xal δίχην 
ἔτι διδόναι, κολασθησομένους ἀθάνατα, Τούτους ἐχεῖ- 
wet δεξάμενοι τοὺς λύγους, ἐγνωσιμάχουν, xal μετ. 
ἔμελε σφίσιν ἀρνησαμένοις, xat αὖθις ἐφ᾽ ἑαυτοὺς 
ἐπενελθόντες καὶ παῤῥησιχσάμενοι, τὸν ὑπὲρ Χρι- 
στοῦ θάνατον οἱ πλείους ὑπέστησαν, ὄντες οὐκ ἐλάτ- 

τοὺς τὸν ἀριθμὸν τεσσχράκοντα * τινὲς Oi χαὶ mi- 
στις χολαάσεων ἰδέχις προσαγωνισάμενοι, ἐπέζησαν 
ἔπι μηδὲν ἀγεννὲς μετὰ τὴν δευτέραν πείραν ὑπὸο- 
μεμενηκότες, ἀλλὰ xai τὴν προτέραν τῆς ἀρνήσεως 
ἄχην τῇ vov ὑπὲρ εὐσεδείαχς ἐνστάσει διαλυτά- 
got. 

W. Ὁ δὲ Λουκιανὸς πάρεργα τῆς ὁδοῦ ταῦτα καὶ 
τοισῦτα πλείω διχπραξάμενος, εἰς τὴν Νικομήδειαν 
ἐκομίσθη * τούτο, δὲ τοῦ ἀνδρὸς ὁμιληταὶ γεγώνασι 
πλείους, χαὶ οἱ μὲν αὐτόθι συμπαρῆσαν αὐτῷ κατὰ 
τὰν Νικομήδειαν ἀγωνιζοι ἐνῳ * οἱ δὲ οὐ " ἐξ ὧν τινες 
τροδαλόντω» αὐτοῖς τῶν ἐλληνίσαι βιχσχμένων, ἐν- 
ἔδοσαν μὲν τὰ πρῶτα μὴ δυνηθέντες ἀρχέσχι πρὸς 
τὸς βασάνους * ἔπειτα μέντοι Λουχιανὸ: ὁ θεῖος (ἔτι 
We ἔζη) προτχαλεσάμενος αὐτοὺς, xal λόγοις παν- 








(8) Hinc patet, terrestri itinere Antiochia Nico- 
mediam perductum esse Lucianum. 


sentem vitai minus curantes,consequi,qua apud 
illum nunquam desinit,beatitudinem,quam vitam, 
quz: hic est, amplectentes, ab hac nihilo secius 
excidere, ut qui forte sitis et hac privandi ab 
hostibus, et illam non assecuturi, et preterea da- 
turi poenas puniendi immortales.Illi ergo cum hzc 
audivissent, resipuerunt, et eos poenituil se ne- 
gasse.Et cum rursus ad se rediissent,et libere es- 
sentlocuti,plurimi(9)propter Christum mortem su- 
bierunt, cum essenl non pauciores numero quam 
quadraginta; nonnulli autem cum decertassent 
adversus omnia genera suppliciorum vixerunt ad. 
huc, cum nihi! turpe et ignavum pre se tulissent 
in secunda experientia ; sed prius quoque judi- 
pciu'n negalionis, invicta deinceps pro pietate 
constantia delevissent. 
9.Lucianus autem,cum in transitu itineris hac et 
plura liujusmodi effecisset,delatus est Nicomediam. 
Hujus autem viri fuere multi familiares,et ex iis non- 
nulli cum eo aderant decertante Nicomedia,alii abe- 
rant. Ex quibus cum aliqui ad eos accessissent ii, 
qui cogebant Christianos ritum sequi gentium, 
primo quidem cesserunt, ut qui non possent tor- 
mentis sufficere ; at cum divinus Lucianus (adhuc 
enim vivebat)eos ad seaccersivisset,et omnegenus 


(9) Hi ccm aliis fortasse in eadem Cappadocia 
passis coluntur 23 Maii. 


407 


MENSIS JANUARIUS. 


408 


sermonibus eorum onimos correxisset,et quantum Α τοίοις αὐτῶν ἀνορθώσας τὰς γνώμας, xal ὅσῷ τὸ xtv- 


sit transgressionis periculum ostendisset, et quod 
nemo eorum, qui suam prodiderit in Christum 
confessionem ,effugiet flammam gehenns,qua non 
potest exslingui ; ducti poenitentia, ab eo reducti 
sunt in Ecclesiam. 

10. Ex iis autem, qui ad Lucianum venerant 
Nicomediam,erat etiam Antonius(10), discipulorum 
suorum dilectissimus : quo,postquam venit, usus 
est ministro ad scribendasepistolas,ut ipse quoque 
ostendit Lucianus in una epistola. Ex iis autem qui 
aberant, erant quidem plures viri, ex mulieribus 
autem Eustolia,et Dorothea,et Severa. Aiunt au- 
tem Pelagiam (41) quoque fuisse ex ejus discipulis. 
qu& Antiochiz Syria vixit: que etiam dicitur seip- 


^ - bd δ, * ^" yp b 4 4, 4 
δυνῶδες τῆς παοχθάσεος ὑποδείξχ:, καὶ ὡς οὐδεὶς 
τὴν εἰς Χριστὸν ὁμολογίαν χαταπροδοὺς διχόράσεται 
τὴν ἄσδεστο; φλόγα τῆς γεέννης εἰπὼν, uetiyveval 
τε παρεσχεύχσεν, xal εἰς τὴν ᾿Εχκχλησίαν navi χγεν 
αὖθις, 
' - bi * —- Ll 
t. Τῶν δὲ εἰς τὴν Νιχομήδειαν τῷ Λουκ:ανῷ in- 
ἐληλυθότων, χαὶ ᾿Αντωνῖνος Ὧν τῶ, αὐτοῦ μαθητῶν 
0 ἀγαπητότατος, xai διακόνῳ γε τούτῳ ἐπειδὴ a$- 
ίχετο πρὸς τὴν τῶν ἐπιστολῶν ἐκρήσατο γραφὴν, ὡς 
» ^- ω - ^ ^ 
xai χὐτὸς 6 Λουχιχνὸς Ev μιᾷ ἐπιστολή, τοῦτο δεδή- 
- δὲ , ͵ YN oT * ν ( i , 
Àoxev * τῶν δὲ ἀπόντων ἀνδρῶν μὲν πλείους ἐτύγ- 
χανον, γυναικῶν δὲ Εὐστόλιχ, χαὶ Δωροθέα, xal 
Σευουήρα, Φησὶ Oi χαὶ Πελχγίαν τῶν αὐτοῦ γενέ- 
σθαι μαθητριῶν, τὴν ἐν ᾿Αντιοχείᾳ τῆς Συρίας πρὺς 


sam e tecto altissimo dejecisse, cum accessissent Β᾿Αμχνῷ τῷ ὁρει βιώσχσαν ᾿ ἥτις λέγεται χαὶ ἐχυτῖιν 


qui eam erant comprehensuri, timens ne abomi- 
naudum quid per vim sustineret (erat enim vir- 
go), eL eo modo esse mortuam : quam etiain in 
hodiernum usque diem honorant tanquam marty- 
rem, qui sunt amantes martyrum. 

11.Porro autem cum deLuciano a multis audiret 
Maximianus,'antam in ejus facie insidere reveren- 
tiam,ut si eum solum vidisset,veniret in periculum 
ne fieret Christianus; postquam jussit ut ille addu- 
ceretur, timens ne sibi tale quid accederet, velo 
interjecto separat sermonis congressionem,el ver- 
ba procul ad eum emittebat,intermedio utens ser- 
monis ministro.Et primum quidem pollicebatur se 
innumerabilia ei esse largiturum,el rerum geren- 
darum habiturum eum esse consiliarium, et Patrem 
imperalorize dignitatis,et socium sollicitudinis quee 
pro summa rerum suscipitur; οἱ plura alia hujus- 
modi: pro quibus omnibus unum solum dicebat se 
petere, nempe ut diis sacrificaret. Cum autem ille, 
audita donoruin magnitudine,quz de eis diceban- 
tur, nihili fecisset, et ne universum quidem mun- 
dum esse cum pietate in Deum couferendum dixis- 
set, tunc jam mutatus imperator, minatus est se 
ad supplicium ei esse intentaturum,quidquid lon- 
gum tempus invenissel,et si quid ipse posset inve- 
Dire novum et inauditum. Illo autem adversus haec 
interritam opponente audaciam,et parato prodire 
in aciem, valde indignatus imperator,eum quidem 
noluit quam primum tollere de medio;putabatenim 


ἄνωδεν ἀπὸ στέγους ὑψηλοτάτου βαλεῖν, ἐπιστάντων 
αὐτῇ τῶν συλληψομένων, δέει τοῦ μάτι πρὸς βίαν 
Ünoptivat τῶν ἀπευχτῶν (παρθένος γὰρ Ww), καὶ 
τοῦτο ἀποθανεῖν τὸν τρόπον * ἣν καὶ εἰς δεῦρο τι- 
μῶσιν ὡς μάρτυρα γενομένην οἱ φιλομάρτυρες. 

ια΄, Ὁ μέντοι Λουχιχνὸς ὡς τῆς Νιχομηδείας ἐπ- 
£O" φερόμενος παρὰ πολλῶν ὁ Μαξιμιανὸς πυνθανό- 
μενος, ὥσει xai μόνον θεάσαιτο τὸν ἄνδρα, κἂν 
χριστιανίσχι χινδυνεύσειε " τοταύτην γὰρ αἰδὼ προ- 
καθῆσθαι τῆς τοῦ ὀνδρὸς μορφῆς, δείσας μή τι πά- 
θοι τοιοῦτον, παρχπετάτματι μέσῳ διατειγίζει τὴν 
ὁμιλίαν, καὶ ix μακροῦ τοὺς πρὸς αὐτὸν ὀιέπεμπε 
λόγους, μέσῳ τῷ τῶν λόγων διακόνῳ χρώμενος. Kal 
πρῶτον μὲν ὑπισχνεῖτο μυρία δῆτα φιλοτιμούμενος, 
σύμδουλόν τε τῶν πραχτέων αὐτὸν ἕξειν, χαὶ πατέρα 
τῆς βασιλικῆς ἀξίας, xal χοινωνὸν τῆς ὑπὲρ τῶν 
ὅλων φροντίδος, xai ἄλλα πλείω τοιαῦτα, ὧν ἀπέν- 
τῶν ἔφασχε μονώτατον ἀ,ταιτεῖν τὸ θύσαι τοῖς θεοῖς. 
᾿Επεὶ δὲ ἐχεῖνος ἀχούσας τὸ τῶν δωρεῶν μέγεθος, 
bv φαύλῳ τε τοὺς περὶ τούτων λόγους πεποίητο, καὶ 
οὐδὲ αὐτὸν ἔφη τὸν ἅπαντα κόσμον ἀντάξιον τῆς εἰς 
τὸν Θεὸν εὐσεόείχς τίθεσθαι, τότε δὴ μετ-διλλό- 
βεένος ὁ χρχτῶν ἠπείλει πᾶν ὅ τι τε ὁ μαχρὸς “ρό- 
νος ἐξεῦρεν εἶδος εἰς κόλασιν ἐπαάξειν αὐτῷ, καὶ εἴ 
τιπερ αὐτὸς ἐφευρεῖν δυνηθείη καινότερον, ᾿Εχείνου 
δὲ «αἱ πρὸς ταῦτα τὸ θαῤῥεῖν ἀχατχπλήατως προ- 
OxÀÀouévou, xal πρὸς ἀντιπαράταξιν ἀπομαχομένου, 
ὑπεραγαναχτήσας ὁ βασιλεὺς ἀνελεῖν μὲν αὐτὸν διὰ 
ταχέων o)x ἐγίνωσχε δεῖν " χαριεῖσθαι γὰρ ἐνόμιζεν 


se 8ic ei gratificaturum,ut qui eum illico liberaret p αὐτῷ τὴν ἀθρόαν τῶν χαλεπῶν ἀπαλλαγήν" mpos- 


a malis; sed jussit in carcerem conjectum torqueri 
variis modis. 


ἔταξε δὲ αὐτὸν εἰς τὴν εἰρκτὴν ἐμδληθέντχα xatà 
ποιχίλους τὸ σῶμα στρεδλοῦσθαι τοὺς τρόπους. 


CAPUT IV. 
In tormentis morifur. 


12.Cum eum ergo accepissent ii,quibus hoc erat 
imperatum,eum multis et variis affecere cruciati- 
bus, quibus erat quidem gravem accepturus dolo- 


(10) Hic est, ni fallor, quem Niceph. lib. vili, 
cap. 931, et lib. 1x, c. 17. Antonium vocat, aitque, 
Tarsi Cilicie episcopum fuisse, et postquam cum 
aliis Luciani discipulis, quos recenset, tormentis 
victug ad gentilitias superstitiones deflexisset,pre- 


ιβ΄. Παραλαδόντες τοίνυν αὐτὸν οἱ πρὸς τοῦτο 
τεταγμένοι ποιχίλας ἐπῆγον αὐτῷ καὶ πολυτρόπους 
αἰκίας, αἷς ἀλγυνεῖσθαι μὲν σφοδρῶς ἔμελλεν, ἀν- 


ceptore opem ad poenitentiam ferente, iisdem 
renuntiasse ; quamvis deinde in Arii dcclinaverit 
errores. 


(11) Colitur S. Pelagia 9 Junii. 


409 


VITA S. LUCIANI. 


410 


θέξειν δὲ χρόνον Ἐπὶ πολὺν xolatóutvoc* xal τοῦτο A rem, longo autem tempore in pcenis duraturus. Et 


piv, εἰς τὴν ποδοχάχην, ξύλον δὲ πρόμηχές ἔστιν 
σιρεθλωτήριον, ἀμφοτέρους αὐτοῦ τοὺς πόδας ἐν- 
εδίδαζον͵, ἐπὶ τέσσαρα τρήματα διελκύσαντες, ὅπερ 
ἐστὶ τὸ τῆς τιμωρίας ταύτης βαρύτερον, axe τῶν 
γλουτῶν ἑχατέρωθεν αὐτῷ βιχίως ἐξαρθρουμένων᾽ 
τοῦτο δὲ, χατὰ νώτου παντὸς δεινὰς ὀστράκων ἀκ'δας 
χκαχομηχάνῳ γνώμῃ πυχνὰς καὶ συνεχεῖς ὑπεστόρε- 
σαν, καὶ (vx vt μηδὲ στρέφενθαι τῷ δικαίῳ ἐξῇ, 
μηδὲ χινεῖσθαι τιτρωσχομένῳ ταῖς τοιαύτάις «lat, 
διατείναντες αὑτοῦ τὰς χεῖρας ἐπί τινι ξύλῳ ὑπὲρ 
κεφηλῆς χειμένῳ ἐδέσμουν, Καὶ ἄλλα τε πλεῖστα 
ἐνύδριξον αὐτῷ͵ xal δὴ xai τροφῆς αὐτὸν εἴργον 
ἀπάσης, πλὴν εἰ νῶν παρ᾽ αὐτοῖς μιαρῶς θυομένων 
ἐθελήσειε μετασχεῖν᾽ τούτων γὰρ xat ἐπιδαψιλευό- 


uunc quidem in cippum (est autem hoc tormenti 
genus oblongum;ambos ejus pedes immittebant,ad 
quatuor distrahentes foramina : quod quidem est 
in hoe supplicio gravissimum, cum utrinque coxen- 
dices violenter e suis moveantur articulis : nune 
aulem in loto dorso graves testarum aculeos den- 
808 el continuos maligno animo substernebant: et 
ui nc liceret quidem viro justo se vertere, et ne mo- 
veri quidem, dum talibus sauciaretur aculeis; ejus 
manibus extensis, eas vinciebat in quodam ligno, 
quod erat positum super ejus caput. Quin etiam 
aliis quogue multis eum afficiebat probis ac contu- 
meliis, et eum eliam arcebant ab omni cibo, nisi 
vellet vesci iis qua ab ipsis sacrificabantur ; ea 


μενοι ὥρεγον. Ὁ δὲ μυρίους μᾶλλον ἀνθῃρεῖτο θα- p enim affatim porrigebant, ille aulem maluissel 80- 
νάτους, καὶ ἴδιον ἦν αὐτῷ μένοντι ἀποσίτῳ ταῖς ἐκ  bire mortes vel innumerabiles,et libentius manens 
τοῦ λιμοῦ παραφϑείρεσθαι κεδόσιν, ἢ καὶ μόνην ἐκεί- Jejunus, paulatim a fame essel consumptus, quam 
νων ὑπομεῖναι τῆν Üfzv xai διέμενεν οὕτως ὁ τοῦ Vel illorum solum passus esset conspectum. Sic 
Χριστοῦ μάρτυς τῷ λιμῷ καταδαπανώμενος τέσσα- igitur permansit Christi servus, qui a fame con- 
ρὲς «αἱ δεκάτας πάσας ἡμέρας, τὰ συνήθη τε ποιῶν,  Sumebatur, totos quatuordecim dies faciens con- 
καὶ λύγοις διδασχαλίας ἐπιθαρσύνων τοὺς ἐν τῷ suela, et. verbis doctrine animum addens ils qui 
δεσμωτηρίῳ διὰ Χριστὸν χαταχεκλεισμένους, xal pro Christo erant inclusi in carcere, el eos con- 
προσευχαῖς ἐπιμονωτάταις ἐπιστηρίζων, firmans conslantissimis el perpetuis precibus. 
w'. "Exuj δέ τινες ἡμέραι διεληλύθεσαν αὐτῷ — 13. Cum autem aliquod jam dies transissent, et 
τρόπον ὃν εἴρηται χαχουμένῳ, καὶ ἤγγιζε piv ἤδη qu^ eo modo, quo diximus affligebatur,et jam ap- 
τῶν Θεοφανίων ἡ ἑορτὴ, τοὺ: δὲ μαθητὰς (παρῆσαν  propinquaret quidem dies festus Theophaniorum; 
γὰρ αὖτόϑι πλείους Ex τε τῆς ᾿Αντιοχείας αὐτῷ καί discipulos autem (jam enim ei plures aderant ex 
τινων ἄλλων τόπων συναθροισθέντες) κατηφιᾷάν  Ánliochia el ex aliis locis congregati) subiisset 


εἰσύει, λογιμένους ὡς αὐτίχα τε τούτους ἀπολιπὼν 
οἰχήσεται μὲν ὁ διδάσεαλος, οὐχέτι δυνάμενος ἀντ- 


ἐψγειν πρὸς τὸν πολυχρόνιον ἑγεῖνον λιμόν" αὐτοὶ 


δὲ οὐδαμῶς τούτῳ συνεορτάσαι τὴν τῆς θεοφανίας 
ἡμέραν ἀξιωθήσοντας (πόῤῥω Ὑὰρ αὐτοῖς ἐφαίνετο 
οὖσα), καὶ μὴ δύνασθαι μέχρις αὐτῆς τὸ τοῦ διδα- 
σχάλου σῶμα ἀποχρήσειν αὐτῷ ἅτε τῆς ἀτιτίας ἤδη 
τὸ πλεῖστον αὐτῷ χατηναλωχυίας᾽ ὁ ἀοίδιμος ἐχεῖ- 
νος ἀνὴρ πρὸς ταῦτα αὐτοῖς ἀντιφθεγγόμενος θχῤ- 
ῥεῖν ἰσχυρῶς ἐκέλευε. Συνέπομαι γὰρ 9j tv, £g, xai 
τὴν τῶν δεοφανίων ἡμέραν σὺν ὑμῖν ἐορτάσω, οἱχή- 
σομαι δὲ τῇ ἐπιγινομένῃ. Καὶ μὲν δὴ xai ἐτελεύτη- 
δεν εἷς ἔργον οὗτος ὁ λόγος, θείας ἐπ’ αὐτῷ δυνά- 
μεως σαφῶς διαδειχνυμένης. 


ιδ΄, ᾿Επεὶ οὖν ἡ προυδοχωμέντ, τῖῆςς ἑορτῆς ἡμέρα 


tristitia, reputantes fore, ut eis satim relictis abeat 
quidem magister,non valens resistere diuturnz illi 
fami ; ipsi autem nequaquam digni censeatur,qui 
Theophanis diem festum cum eo celebrent; vide- 
batur enim eis 65:6 adhuc valde remotus, et non 
posse magistri corpus usque ad eum diem sufficere, 
utpote quod inedia illud jam magna ex parte con- 
sun.p: iseet:vir illeinclytus eos consolaus, jubebat 
esse bono animo : Ero enim, inquit, vobiscum, et 
diem festum Theophaniorum vobiscum celebrabo: 
recedam autem postridie. Ad effectum autem de- 
ductum fuit id quod dixerat, aperte divina in hoc 
ostensa virtute. 


11. Cum ergo advenisset dies festus, qui exspe- 


χατέλχυνεν, ἐπύθησαν uiv οἱ μαθηταὶ τελευταίας  Clabatur, desider.bant quidem discipuli hanc ulti- 
δὴ παρὰ τοῦ διδασκάλου ταύτης ἀπολαῦσαι μυσταγω- Imam a magistro consequi inysterii divini celebra- 
τίας. ᾿Εδόχει δὲ ἄπορον εἴναι πῶς ἂν ἢ τράπεζαν D lionem. Videbatur autem esse dubium, quonam 


εἰς τὴν εἰρχτὴν εἰταγάγοιεν, ἢ τοὺς τῶν ἀθέων λά- 
θοιε) ὀφθαλμοὺς, πολλῶν τότε τῶν μὲν παρόντων 
ExsT, τῶν δὲ εἰσχφιχνουμένων. 'O δὲ τράπεζαν μὲν, 
ἔφη, τόδε τὸ ἐμὸν ἔσται στῆθος ὑμῖν, οὔ μει ὀοχῶ 
τῆς ἐξαψύχου ὕλης ἀτιμοτέρα γεντισομένη θεῷ, ναὸς 
δὲ ἅγιος ὑμεῖς μοι γενήσεσθε, πανταχόθεν με περι- 
στοιχιοάμενυι" xal οὕτως ἕτελεῖτο μὲν ταῦτα τόνοε 
τὸν τρόπον. Ἤδη γὰρ ὡς ἐπὶ τελετῆς Qum ὄντος 
ποῦ μάρτυρος, οἵ τε φύλαχες ἀνεῖνιο, καὶ θεὸς͵ ἔγωγε 
οἵμαι, τόν τε μάρτυρα τιμῶν, xat τῶν αὐτοῦ μα- 
θεηιτῶν ἀπαραμύθητον ἀφεῖνχι τὸν πόθον μὴ ἀνεγό- 
μένος, παρασκευάζει τὸ πρὸς τὴν ἐχχληρωτιν τῶν 


modo mensam quidem in carcerem inferrent, aut 
laterent impiorum oculos, cum multi quidem tune 
partim illic adessent,partim autem accederent,ille 
vero: Mensa quidem, inquil, erit vobis hoc meum 
pectus,non, ut arbitror, Deo futura minus honesta 
ea quai fil ex inanima materia, templum autem 
sanctum vos mihi eritis,me omni ex parte circum- 
dantes, Et sic haec facta quidem sunt hoc modo. 
Jam enim, ut quod esset sanclus in fine vitee, et 
remissi erant custodes, Deo, ut ego quidem arbi- 
tror, qui martyrem lionorare volebat, et suorum 
discipulorum non sustinebat inconsolabile videri 


Al 


MENSIS JANL ARIES. 


412 


(eideriumn, efüciopte, ut citra impedimentum ^ xzrxuino: ἁκώγυτον" πάντας γὰρ αὐτοὺς ὁ μάρ- 


feront na, quim erunt proposito. Nam cum omnes 
Gun iintiyr [κα] κα in. orbem consist^re, ut inter 
pe Invicein alter prope alterum stantes, eum tuto 
comp elonderent, jussit suo pectori imponi signa 
divin anrrificii, Postquam bac fecissent, οἱ in 
Cali protinus. fuslulit. obtutum, cum jam vix 
omnei extollere, et preces peregit consuetas. 
)einde cum divina plurima esset effatus, et sacro 
ritu omnia peregisset proposi!a, ipse el fuit par- 
ticeps Sacramentorum, et transmisit ad eos qui 
aderant, ut ipso quoque ostendil in ultima ad eos 
epistola. Et hunc quidem diem cum eis transe- 
git, sicut erat pollicitus, 


45. lP'ostridie sutem cum venissent quidam ab g 


imperalore, visuri an sdlhuc viveret (videbatur 
enim eis valde mirandutn, quod vitam hucusque 
produxissel), postquam prope se stantes aspexit 
eos qui advenerant, cum se, quantum poterat ex- 
tendisse!, et ter dixisset, Sum Christianus ; simul 
cum ultima voce emisit spiritum. 


toà ^4) περιττηπάμενος, ὡς ἄν ὁμοῦ τοῦτον καὶ 
παρ᾿ ἀγλέμηως πτάντες ἀπταλῶς περιλάδωσιν, ἐχέ- 
Atot τὰ 
ρουρ ἴα: 
fo»? 
μόλις 


ἐχυτοῦ στήηει ἐπιφέρειν τὰ τῆς γείας 1ε- 
σύμδολχ. Ἐπεὶ δὲ ταῦτ᾽ ἔθεσαν, εἰς οὐ- 
τε ἀν7,κεν εὐθὺς συμπεσὼν ἤδη τὸ βλέμμα καὶ 
ἀνχτεῖναι δυνάμενος, xal τὰς συνήθεις εὐχὰς 
4 ν 4 Α 
ἐποιεῖτο, εἶτα xai πλεῖστα ἐπιθειάσας, καὶ κατὰ τὸν 
ἱερὼ» θεσμὴν ἀπαντὰ τὰ προτεθέντο τελεσάμενος, 
4 , , ΄ 
αὐτὸς τε μετέτγε τῶν μυστηρίων, τούς τε παρόντας 
τῶν μαθηςῶν ἐπέτρεψε μετασι εἴν, χαὶ τοῖς ἀποῦσι 
διέπεμψεν, ὡς χαὶ αὐτὸς ἐν τῇ ἐσχάτῃ πρὸς αὐτοὺς 
ἐπιστολῖ, τχῦτχλ δεδέλωχεν, Καὶ ταύτην μὲν δ, 
τὴν ἧμέ e, fou ὦ ἣν ὑποσ ὁ» 
jv ἡμέραν συνδιήρχεσε τούτοις ὥσπερ ἦν ὑποσι ὦ 
μενος, 
/ 4 μ᾿ 4 * * , 4 - 

ιε΄, Εἰς 03 τὴν ὑστερχίαν ἐλθόντων παρὰ τοῦ βασι- 
λέ » De - Ó2«, .ln.z » ^ AI - 
ἕως τινῶν τῶν ὀψιμένων εἰ ἔτι γε διαζὴ (θιῦμα 
* - F - - ΜΝ , 
γὰρ αὐτοῦς ἐξαίσιον dj τῆς ζωῆς αὐτοῦ μέχρι τούτου 
πυρχπτασις), ἐπειδὴ πλησίον ἑαυτοῦ στάντας ἐθεά- 
σατο τοὺς ἀφιχομένους, ὁπηλίκον ἐδύνχτο βιχσάμε- 
νος ἑχυτὸν, xai τρίτον ἀνειπὼν τὸ Χριστιανός, εἶμι, 
τῇ τελευταίᾳ φωνῇ, συνχφῆχε τὸ πνεῦμα. 


CAPUT V. 
Ejus sepultura. Helenopolis civitas. 


16. Sunt autem qui dicant, eum adhuc spiran- 
tem projectum fuisse in profundum maris. Maxi- 
mianus enim admiratus ejus perpetuam ad finem 
usque constantiam, jussit jis qui in ejusmodi re- 
bus inserviunt, ipsum in mare jacere, cum ma- 


(GG. Εἰσὶ δέ τινες οἵ λέγουσι αὐτὸν ἔτι μᾶλλον 
ἔμπνουν ὑπάρχοντα τῷ τῆς θαλάσσης ἐναποῤῥιφῖ, ναι 
βυθῷ. Ὁ γὰρ Μαξιμιανὸς πρὸς τὴν μέχρι τέλους 
ἔνστασιν αὐτοῦ xxl τὸ ἀνένδυτον ἐχπλαγεὶς προῦ- 
ἔταξε τοὺς ταῦτα διχχονοῦσιν εἰς τὴν 03) 20029. αὐτὸν 


gnum lapidem appendissent brachio ejus dex- ῥίψαι, λίθον μέγιστον τοῦ δεξιοῦ βραχίονος ἔξαρτη- 


tero, ut, submersus nusquam appareret, et corpus 
ejus nullam assequeretur sepulturam, nec justa 
ei fierent. Atque fuit quidem in pr»fundo qua- 
tuordecim dies, nempe totidem, quot in carcere 
decertarat adversus varias corporis perpessiones. 
Quintodecimo autem delphinus in siccum eum 
hoc modo extulit : cum ejus discipuli circa ripas 
et littora alius alibi versarentur, ut viderent, si 
quo modo possent eum e mari ejectum invenire, 
tempore autem hiberno id valde esset turbatum : 
diaturnum tempus effecit, ut plane desperarent 
se posse id invenire. 


41. Interim vero adveniente quintodecimo die, p 


martyr in sommis apparens cuidam Glycerio, ger- 
mano suo diseipulo,qui tunc versabatur in regione 
adversa continenti Nicomedia, dicit ei: Ο tu, cum 
primum mane *urrexeris, &bi in hunc locum (osten- 
dens locum littoris) ; te enim, inquit, conveniam, 
cum illuc veneris.Ille autem,cum primum, ex ma- 
gna evidentia el admiratione eorum qua ostensa 
(uerant, cum somnus dimisissel, et jam dies illu- 
cesceret, surgens, ei quosdam alios, ex piis secum 
assumens, cum eis venit in locum,qui fuerat ei 
significalus.In eo autem ingens delphinus ascende- 
bat e iari, jam ex eo emergens: qui cum essei cx- 
tensus super aque superficiem,valde spirabat,et ad 


σαμένους͵ ἵν᾽ ὑποδρύχιος ἀφανισθείη γενόμενος, xai 
μηδεμιᾶς ὁ νεχρὸς αὐτοῦ ταφῆς, fj τινος ἄλλης θερα- 
πείας ὀυννηθείη τυχεῖν. "Ov μὲν οὖν ἐν τῷ βυθῷ 
τεσσαρες xat δεχατὰς ὅλας ἡμέρας, ἐν ὅσαις περ 
ἣν χαὶ ἐν τῇ εἰρχτῇ πρὸς τὰ ποιχίλα παϑη τοῦ σώ- 
ματος διανωνιζόμενος, Τὴ δὲ πεντεκαιδεχάτῃ δελτὶς 
αὐτὸν ἐξεχόμισεν ἐπὶ τὸ ξηρὸν, τοῦτον τὸν τρόπόν" 
τῶν μαθητῶν αὐτοῦ περὶ τὰς ἀχτὰς χαὶ τοὺς αἶγια- 
λοὺς ἄλλων ἄλλῃ διχτριδόντων, εἴ που δυνν,θεῖεν 
αὐτὸν ἀποπτυσθέτλ τῆς θαλάσσης ἀνευρεῖο᾽ ἐν 
ὥρᾳ χειμερίῳ σφοδρῶς ἐχταρχττομένης αὐτῆς, ὁ 
᾿ρόνος παρατεινόμενος ἀπογνῶναι τούτους τὴν ἀνεύ- 
ρεσιν παρεσχεύχζεν. 

ιζ΄, ᾿Εν τούτῳ δὲ χαὶ τῆς πεντεχαιδεχάτης ἡμέρας 
ἐφισταμένης, ὄνχρ ἐπιφανεὶς ὁ μάρτυς τῷ Γλυχερίῳ 
τινὶ τῶν γνητίων αὐτοῦ φοιτητῶν, ἐπὶ τῆς ἀντιπέρας 
πρὸς τὴν Νικομήδειαν ἡπείρου τηνιχαῦτά τὴν διχ- 
τριδὴν ποιουμένῳ, φησὶ πρὸς αὐτόν Αὐτίχα, ὦ 
οὗτος, ἕωθεν ἀναστὰς tic τόδε τὸ χωρίον ἄπιθι (τῆς 
ηἰόνος δηλώσας τὸν τόπον)" ἐντεύξομαι γάρ σοι, 
ἔφη, ἐχεῖ παρχγενομένῳ, Ὁ δὲ, τάχιστα αὐτὸν dx 
τοῦ λίαν ἐναργοῦς xal πληχτιχοῦ τῶν δειχθέντων 
ὡς ὕπνος ἀνῆχεν, ἡμέρα τε ἤδη ὑπηύγαζεν, ἀνα- 
στὰς xal τινας ἑτέρους τῶν φιλευσεδῶν συμπαρα- 
λαδὼν, εἰς τὸ δηλωθὲν χωρίον ἐφοίτα μετ᾽ αὐτῶν, 
᾽ν τούτῳ δὲ xai δελφῖνος μέγιστον τι χρῆμα ἐκ τῆς 
θαλάττης ἀνύει, ἄρτι ταύτης ἀναδυόμενος, καὶ ἐπειδὴ 


413 


τε μέγα xal πρὸς τὴν q£o70» ἐχώρει, xal πολὺς 
περὶ αὐτὸν ἀφρός τε χαὶ ῥοῖζος. ἦν, τῶν κυμάτων 
αὑτῷ συνεχῶς ἐπισγιζομένων. Ἔφερε δὲ ἄρα τὸν 
νεκρὸν ἐχτάδην, ὡς ἐπί τινος χλίνης χείμενον " xzi 
θέχμα παράδοξον ἦν ἐφ᾽ οὕτως ὀλισθηροῦ σώματος 
xal περιφεροῦς, μένω, ἀτρέμας ὃ νεχρὸς͵ καὶ μήθ᾽ 
ὁπὸ τοῦ οἰκείου βέρους, μήποτε μὴν ὑπὸ τῆς τῶν 
κυμάτων xc τοῦ φέροντός αὐτὸ) ὀχήματος περικυ- 
λινδούμενος. ᾿᾽Ἐπειδὴ δὲ πρὸς τῇ ἠπείρῳ γεγονὼς ὁ 
δελοὶς, μέτέωρος ἤρθη τῷ κύματι, καὶ γέγονεν ἐπὶ τοῦ 

va. Ὁ δὲ νεκρὸς ἐπὶ τὴν ψάμμον ἐνεχθεὶς ἔχειτο 
σὥος, καὶ τὰ πάντα ἄρτιος, πλὴν ὅτι γε d δεξιὰ 
χεὶρ, ἧς ὁ λίθος ἐξχρτηθεὶς ἔτυχεν, οὗ συνεπηχολού- 
ϑησεν ἐξ αὐτῆς τῷ λοιπῷ σώματι. Καὶ εἰσὶν οἱ λέ- 
Ἴοντες ὡς οὐδὲ ὕστερον ἐξεπέμφθη τῆς θαλάσσης, 
ἀλλ᾽ ἔμενεν ἐν τῷ βυθῷ, ὅτι xxl ἔδοξε τῷ Θεῷ, γε- 
νομένη. Τινὲς μέντοι φασὶ, μετ᾽ οὐ πολὺ xal ταύτην 
ἀναηδοθῆναι, πάραρυέντος αὐτῇ τοῦ δεσμοῦ, xal 
αὐτὴν τῇ χὲέρσ» προσχομισθεῖσαν τοὺς παρόντας 
ἀνελομένους, εἷς τὴν αὐτὴν ἀποχαταστῆσαχι πάλιν 
x03 σώμχτος ἀομονίαν, Συνέδη δὲ τὸ περὶ τὴν 
χεῖρε πάθος, τοῦ Θεοῦ, μοι δοχῶ, τιμῆσαι ταύτην 
ἰδίως θορλτβέντος, ἅτε ᾿τὸν διὰ ταύτης ἐπὶ τῇ τῶν 
Ῥραφῶν ἐπαιορδώσει γενόμενον πόνον ἀποδεξάμενον, 
Ἐν γὰρ τοῖς ὑπὲρ Χριστοῦ πάθεσι τὸ βαρύτερον 


ἐντιμότερον, 


ιϑ'. 03 γὰρ ἂν ἀπὸ ταὐτομάτου νομίσειέν τις τὸν 
wexpóv ὑπὸ τοῦ δελφῖνος ἐχχομισθῆνχι, οὐδὲ τινὸς 
αὐτῷ τύχης ἐργχασαμένης. Ὅτι μὲν γὰρ τῷ ὄντι 
δελφὶς αὑτὸν τυγχάνει τῆς θαλάττης ἐξενεγχὼν, ὃ" 
εἴρηται τρόπον, σαφέοτατον εἶνχι ὀοχεῖ, πολλῶν τε 
τῶν xzt' ἔχεῖνον γενομένων τὸν ρόνον μνήμην τοῦ 
τοιούτου ποιησαμένων, Καὶ αὐτὸς δὲ ἔτι Ex παιδὸς 
οἵδα ἀδήμενον ἐπ᾿ αὐτῷ, οὔ τὸ ἀκχροτελεύτιόν ἐστι 
uc 


Δελφὶς 9 ἐπὶ νῶτα κομίζων 
᾿Εξέπνευσε φίρων ἐπὶ γχίην. 


Ὅτι δὲ οὐ συντυγίας τὸ τοιοῦτον ἂν εἴη, δηλοῖ 
piv οὖχ ἥκιστα καὶ αὐτὸ τὸ μέγεθος τοῦ τελεσθέν- 
T θχυματουργήματος, xal μὲν δὴ xal τὸ ἐνύπνιον τὸ 

ἐπὶ τούτῳ γενόμενον * οὗ μὴν ἀλλὰ «zi τὰ μετὰ ταῦτα 
δειχθέντχ, ᾿Εξενεχθεὶς γὰρ τῆς θαλάσσης ὁ νεχρὸς 
Üxüpa τοῖς θεωμένοις ἐξαίσιον ἢν" πλὴν τοῦ χατὰ 
τὴν χεῖρα πάθους, τὰ ἀλλα γε ἀπαθὴς διχμένων, 
μήτε τῆς θαλάσσης ἐπὶ τοσχύτας αὐτὸν ἡμέρας 
λωδησαμένης, μὴτε τινῶν ἰχθύων προσαψαμένων, 
μήτε τινὸς δυσώδους ὀσμῆς ἔχετθεν ἀποφερυμένης, 
ὡς παυταχόθεν εἶναι σηφὲς ὅτι θεῖον ὑπῆρχε τὸ τε- 
AssÜiv, xal οὗτε τὸ πρότερον ὀλιγωρίᾳ τινὶ θεὸς, 
οὐδὲ τοῦ ἀμύνειν ἀδυναμίᾳ, τοὺς τηλιχούτους ἀφῆχε 
τῷ μάρτυρι συνενεχθῆναι χινδύνους, οὔτε νῦν εὐλο- 
ωτάτης ἄνευ σἰτίχς εἴασεν αὐτῷ διαζυγῆναι τὴν 
χεῖρα τοῦ λοιποῦ σώματος, ὅ γε τοσχύτην ἐπ᾿ αὐτῷ 
θχυμττουργίτν ἐχτελεσάμενος ^ ἀλλὰ τηνιαχύτά τε 
τὴν ἅπασαν αὐτοῦ χουμῶν ἀρετὴν εἰς χοινιυνίαν 
αὐτὸν ἐχάλεσς τῶν τοῦ παιδὸς ἑχυτοῦ παθημάτων. 


VITA S. LUCIANI. 
πρὸς τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ ὄδατος ἦν ἁπλωθεὶς, box A terram contendebat : 


44 


eralque circa ρβυπὶ multa 
spuma, et murmur fluctuum, qui ab ipso scinde- 
bantur. Ferebat autem extensum mortuum, tan- 
quam in lecto jacentem.Eratque spectaculum ad- 
mirabile,super corpus adeo lubricum et rotundum 
quiete manens mortuus,et nec a suo pondere, ne- 
que a vi fluctuum devolutus ab eo,quod ipsum por- 
tabat, vehiculo.Cum autem delphinus fuisset pro- 
pe continentem, fluctu sublime fuit sublatus, et 
terre idappulit.Atqueillequidem statim exspiravit. 


ξηροῦ, ὁ uiv χὐτίχα ϑεὶς ἀπέπνεύτευ, 


18. Mortuus autem statim in arenam delatus, 
jacebat salvus et omni ex parte integer, nisi quod 
manus dextra, cui lapis fuerat appensus, non est 
corpus quoque reliquum consecuta. Et sunt qui- 
dam qui dicunt, eam nec pos!ea quidem fuisse e 
mari emissam,sed mansisse in profundo,effectam 
id quod Deo visum fuit. Nonnulli autem dicunt 


B eam quoque non ita multo post fuisse redditam, 


cum effluxisset ei vinculum ; eamque in lerram 
delatam. cum sustulissent ii qui aderant, restitu- 
tam fuisse rursus in eamdem compagem corpo- 
ris. Hoc autem accidit manui,cum Deus, ut arbi- 
tror, eam seorsum voluisset honorare, ut qui ac- 
ceptum habuisset laborem, qui per eam fuit sus- 
ceptus in corrigendis Scripturis. Nam in perpes- 
sionibus, quas pro Christo susceperat, in majori 
honore fuit ea qux erat gravior. 

19. Non autem existimabit quispiam, corpus 
mortuum ἃ delphino casu fuisse allatum, neque 
id factum fuisse forte fortuna. Nam quod revera 
quidem delphinus eum eo modo, qui dictus est, 
exporlarit, videlur esse manifestissimum, cum 


c multi, qui fuerunt illo tempore. hujus fecerint 


mentionem. Quin etiam ipse quoque scio ab 
ineunte state de illo cani solitum hoc, cujus est 
pars extrema : 


In terram dorso portansqueez aequore delphin, 
Exspiravit. 


Quod autem non factum sit casu, vel maxime qui- 
dem ostendit ipsa magnitudo miraculi quod factum 
est; somnium quoque,quod propter id evenit; quin 
etiam ea quoque qua pnstea sunt ostensa. E mari 
enim exportatum corpus,erat insigne miraculum iis 
qui contemplabantur, ul quod pr:eter id. quod in 
mari acciderat,illaesum alioqui maneret,et nec ma- 
re tam multis diebus ei nocuisset. neque ulli pisces 
id tetigissent, neque ullus malus odor illinc emit- 
teretur : adeo ut essel omni ex parte manifestum, 
fuisse divinum id quod factum est. Neque vero 
prius aliquo contemptu, neque quod eum non 
possel defende:e , sivit Deus tanta pericu!a 
adire marlycem : neque nunc sine justissima 
causa sivil ei disjungi manum a reliquo cor- 
pore is qui in eo tam multa fecerat miracula. 
Sed οἱ lunc. universam ornaturus ejus virtutem, 
vocavit ipsum ad societatem passionum sui Filii, 
optiimam et justissimam ei probens occasionem ad 


415 


MENSIS JANUARIUS. 


416 


hoc ut ipsum quoque illius imperliret gloria. El A aplovrv αὐτῷ πρόφασιν παρασχὼν χαὶ δξιχαιοτάτην, 


hzc est mihi communis ratio in oinnibus marty- 
ribus, id est, testibus veritatis. Nunc aule: vo- 
lens confirmare studium, quod contulit in sacras 
Scripturas, esse opus plurimi faciendum,manum, 
qui ei proprie in hac re inserviit, voluit etiam 
propriis houorare passionibus, quomodo etiam, 
ul arbitror, solent spectatores sertis redimire 
brachia athletarum. Quod si quis etiam credide- 
rit eam in mari mansisse, ei licet et hzc consi- 
derare, et quod Deus miraculis s:pe etiam ad- 
miscet ea quz procedunt a nalura, ut per illa 
quidem ostendatur virtus effectrix miraculorum, 
per hec autem fides quoque habeatur nature. 
Sed hzc quidem,et propter quam causam unum- 


quodque contigit, pure demum sciat is qui hac ὃ 


administrat, Quinetiam in singulis eorum, qua 
ab ipso admirabiliter fiunt et geruntur, didicerit 
quisque aliam quoque esse arcanam, et qua sit 
Supra nos rationem, optiinamque, el qua com- 
prehendi non potest, administrationem, neque 
temere aliquid fieri aut fortuito. 


20. Tunc ergo sic a delphino exportatum cor- 
pus, delatum est in arenam. Concurrentes autem 
discipuli, primum quidem, ut decebat, id saluta- 
bant, alius aliunde venientes, et osculabantur, et 
amplectebantur, unusquisque pro viribus, ob 
promptum et alacre animi studium. Deinde vero 
cum id sumpsissent, et propriis manibus extulis- 


εἰς τὸ xal τῆς δόξης αὐτὸν τῆς ἐχείνου ποιήτχσθχι 
κοινωνόν. Καὶ οὗτός μοι xotvoq ἔστι χατὰ πάντων 
- 2 , , PEE Y - 
τῶν τῆς ἀληθείχς μαρτύρων ὁ λόγος, Nüv δὲ χυρῶ- 
ν ^os. * 
σαι βουλόμενος τῷ ἀνδρὶ τὴν ἐν ταῖς ἱεραῖς Γραφαῖς 
εἰσενεχθεῖσαν σπουδὴν, xal ὡς πολλοῦ τινος 3px ἣν 
P ΄ A - * , 
à πραγματία ἀξιωτάτη, τὴν χεῖρα αὐτοῦ τὴν ἰδίως 
πρὸς τοῦτο διαχονησχμένην ἰδίοις ἠξίωσε τιμῆσαι 
' m . ’ - Η 
xxi τοῖς πχθήμχτσι * χαθάπερ, οἶμαι, xai τῶν ἀθλη- 
τῶν οἱ θεαταὶ τοὺς βραχίονας εἰώθχσι -χινιοῦν. Εἴ 
Ὑξ μέντοι τις αὑτὴν ἐγχαταμεμενηχέναι τῇ θχλάᾶσστ, 
πιστεύσειε, πάρεστι χάὶ ἐπὶ τούτῳ λογίσασθαι 
- et - . * 
ταῦτά τε, χαὶ ὅτι ταῖς θχυματουργίαις θεὸς πολ- 
, * , 1 - 
λάκις Ἐγκαταμίγωσι, χαὶ τὰ ἀπὸ τῆς φύσεως, ἵνα 
Ns ^ ^ , * 
διὰ τὸ μὲν Üxopasoopyüq δειχνύηται δύνχμις͵ διὰ 
δὲ τῶν μὴ ἀπιστοῖτο 4 φύσις * ἀλλὰ ταῦτα μὲν, χαὶ 
δι᾽ ἣν ἕχαστον τὴν αἰτίαν συμδαίνει, ἴστω χαθαρῶς 
αὐτὸς ὁ τάδε διέπων. Πλὴν ἔφ᾽ ἑχάστοις τῶν παρ᾽ 
αὐτοῦ θχαυμχατουργουμένων ἢ πραττομένων, ἐχμά- 
vot τις ἄν καὶ ἕτερον εἶναι λόγον ἀπόῤῥητον, καὶ 
ὑπὲρ ἡμᾶς, xal ἀρίσττιν οἰκονομίαν, χαὶ ἀχατάλη- 
πτον, καὶ μηδὲν εἰχὴ μηδὲν ὃν ἔτυ ε γενέσθχι τρό- 
πον. 
, 4 ^" e - 
χ΄, Τότε δ᾽ οὖν ὡς ὑπὸ τοῦ δελφῖνος ἐχχομιοθεὶς ὃ 
^ 4 4 , , * 
νεχρὸς ἐπὶ τὴν ψάωμον ἡνέχθη, συνδραμόντες οἱ 
s - . , , 4 * , 
μαθηταὶ πρῶτλ μὲν ἠσπάζοντο χατὰ τὸ πρέπον, 
M , v 
ἀλλαγόθεν ἄλλος ἐπιγινόμενοι, xat ἐφίλουν τε ὡς ἣν 
^ * er ^ , -N 
δυνατὸν ἕκχστος ὑπὸ προθυμίας, xal περιέόχλλον. 
9 4. 4 ^ e 4 b , 
Επειτχ μέντοι OtaÀaOÓvit;, xal χερσὶν οἰκείαις ἐχ- 
χομισάμενοι, πᾶντχ τε τὰ ἐπ᾽ αὐτοῖς νενομισμένα 


sent, et ei justa omnia de more fecissent, in loco c τελέσαντες, ἐν τύπῳ ἐπισήμι χατέθεσαν " χαὶ τη- 


insigni deposuerunt. Et tunc quidem illi sepul- 
crum, quale potueruat, prout tempus urgebat, 
statuerunt. Postea autem, qua nobis salutarem 
Domini restituit Cracem, et magnum inter claros 
imperatores genuit Constantinum, veneranda fTe- 
lena, quando reverlebatur Hierosolymis, locum 
honorans, et in eo condidit (42) civitatem, con- 
vocatis habitatoribus ex iis, qua circum circa 
erant, regionibus, et effectis operis participibus, 
et validis eam cinxit menibus, et martyri tem- 
plum «dificavit maximum : quod nunc quoque 
insigne et pulchre exstructum cernitur àb iis, qui 
el terra et mari ingrediuntur ac navigant ; ad glo- 
riam Domini nostri Jesu Christi, et eorum, qui 


γιχαῦτα μὲν ὅποϊον ἠδυνήθησαν αὐτῷ τὸν τάφον ὡς 
Ó χχιρὺς ἤπειγε περιέστησιτν " ὕστερον δὲ, à τὸν 
σωτήριον ἣμῖν γνωρίσασα τοῦ Κυρίου σταῦρον, καὶ 
τὸν μέγαν ἐν ἀοιδίμοις καὶ βασιλεῦτι βχσιλέα Κων- 
στχαντῖνον γεννήσχσχ σεδχσμίχ Ἑλένη, ἡνίχα ἐξ 
Ἱεροσολύμων ὑπέττρεφε, τιμῶσα τὸν τόπον, πόλιν 
τε συνῴκισεν ἐν αὐτῷ, τοὺς τῶν πέριξ χωρῶν οἰκή - 
τορὰς συγκαλεσχμένη͵,͵ xal χοινωνοὺς τοῦ ἔργου 
ποιηταμένη, xal τεῖχος περιέδχλε καρτερὸν, xal τῷ 
μάρτυρι τὸν νεὼν ὥχοδομήσατο μέγιστον, ὃς νῦν ἔτι 
περιφανὴς xal εἷς χἄλλος ἐξειργασμένος, τοῖς ix 
γῆς καὶ θαλάτττις ὁδοιποροῦσί τε χαὶ νχυτιλομένοις 
ὁρώμενος, εἰς δόξαν τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χρι- 
στοῦ, καὶ τῶν OV αὐτὸν ἀθλησάντων, ὅτι αὐτῷ πρέ- 


propter ipsum ἀθοογίανογαηΐ : quoniam eum de- D e&t χράτος xal αἵνεσις καὶ μεγαλοπρέπεια, νῦν καὶ ἀεὶ, 


cet gloria in secula seculorum. Amen. 


(12) Chronicon Alexandrinum anno Constantini 
22 Constantio Caesare v et Maximo coss., qui erat 
Christi 327 haec habet : « Constantinus instaurata 
Drepasni urbe in Bithynia ad cultum S. Luciani 
martyris, illam a matre sua Helenopolim nui.cupa- 
vit, donata civitati in martyris honorem. quousque 

atet ante urbem prospectus, immunitate veciiga- 

ium ad hodiernum usque diem.» Nota et Stephano 
Byzantio Drepane Bithynie ad sinum As.acenum 
civitas. Socrates lib. I, cap. 13, Helena: nomina 
Drepane Helenopolis vocatur, olim vicus, jam ci- 
vitas ab imperatore fecta. Nicephorus Callistus 


xal εἰς τοὺς χἰῶνχς τῶν αἰώνων. ᾿Αμήν. 


lib. virt, cap. 31, de S. Helena sgens : « Perinde 
eni.n, inquit, atque pignus quoddam futura ssecula 
habent, ad memoriam ejus sempiternam, in Bithy- 
nia unam ; et in Pilesiina alteram urbem ; quibus 
imperator filius conditis memoriam illi tribuit im- 
mortalem. Admodum vero B. Helenam regione et 
situ alterius delectatam esse ferunt, quee antehac 
Drepanum nomioata fuerat; cum quod ibi orta 
esset, tum quod Lucianum m.riyrem post marty- 
rium obitum 00 a delphino deportari contigerit. » 
Baronius :om. III, ad an. 306, n. 16, S. H:lenam 
Britannam fuisse asserit, non Bithynam. 





MAPTYPION 
TOY ATIOY MAPTYPOX IIOAYEYKTOY 


CERTAMEN 
SANCTI MARTYRIS POLYEUGTI ὦ), 


(Anno 230.) 


[Grace nune primum editur ex cod. ms. Parisiensi n. 1467, sseculi XiV. Latine dedit Surius ad diem 
᾿ 9 Januarii, EpiT PATR.] 


A' Εἴπερ τις ἄλλη, χαὶ xalalotn τῶν διηνέσεων, À 


καὶ à τοῦ θαυμαστοῦ μάρτυρος Πολυεύχτου * ἔχει 
τὰρ μετὰ τῆς ὠφελείας χομιδῇ χαὶ τὸ γάριεν, καὶ 
τούτω» τὴν πεῖραν αὐτὴν ἀψευδῆ μάρτυρα δύνατοι 
*zob tte, Ἀεγέτο "οὖν xal εἰς μέσον but» ποοτι- 
ϑέτιο τοῖς φιλοθέοις ἀχροχεχ΄ς, καὶ ὑμῶν ὅση δύ- 
ναμις τὰ περ ἑτυτῶν εἰσφερόντων, ἀνέτους τε διδὸν - 
τῶν τῷ λόγῳ τὰς ἀχοὰς, χαὶ πρόθυμο» ὅλως «αὶ 
ἀνεγηγερμένην διάνοιαν παρεχόντων πρὸς τὴν ὃι- 
ἤγησι". 

Β΄. Κατὰ τοὺς Δεχίου xai Οὐαλεριανοῦ “γρόνους 
τῶν βασιλέων, ἣν τις Νέαρχος καὶ Πολύευκτος, 
στρετιῶται μὲν τὸ ἐπιτήδευμα, οὕτω δὲ φιλίᾳ πρὸς 
ἀλλήλους συνδεδεμένοι, ὡς πολλῷ πλέον αἵματός τε 


Ἀπὶ συιγενείας͵ ἐχ τῆς κατὰ πόθον ἀχριδούς ὁμο- 


l. Si est ulla alia pulcherrima narratio, pul- 
cherrima quoque est narratio admirabilis marly- 
ris Polyeucti. Nam cum utilitate, magna quoque 
est conjuncta jucunditas. Hujus autem rei potest 
ea non falsam testem adducere experientiam. 
Dicatur ergo, et a nobis in medium proferatur 
piis Deique amantibus auditoribus, vobis quoque 
pro viribus, que vestra sunt afferentibus, aures 
orationi atteutas. exhibentibus, promptuinque et 
alacrem animum prebentibus narrationi. 

II. Temporeimperatorum Deciiet Valeriani,erat 
quidam Nearchus et Polyeuctus, studio quidem mi- 
lites, amicitia autem ita inter se devincti, ut longe 
magis, quam si inter eos intercessissel sanguinis 
et cognationis necessitudo, summo sui invicem de- 


νοίας συνηρμόσθαι αὐτῶν τὰς ψυχὰς, ἑκάτερόν τε ἐν p siderio et insigni concordia ae consensione con- 


ἑκατέρου σώματι ζῆν ὅλως ἢ χαὶ ἀναπνεῖν οἴεσθαι͵ 
Ἦν δὲ ὁ μὲν Νέαρχος Χριστιανὸς, xai πιστὸς, καὶ 
περὶ τὶν εὐσίδειαν ἀκριδής * Πολύευχτος δὲ ὁ καλὸς 
τὴν μὲν θρησκείαν ἕλλην,͵ καὶ οὔπω τῷ φέγγει τῆς 
ἀληθείας περιλαμφθεὶς, νοῦν 0i τὸν ἀχριδὴ Χοι- 
“τιχνὸν ἀποσώζων, χαὶ ἀρετῇ πάσῃ κομῶν, καὶ 
Üszia μὲν κατάκαρπος Ov, τὸ δὲ ἐν οἴχῳ Θεοῦ εἶναι 
τοῦτο ἱιόνον ἔτι λειπόμενος, ᾿Επεὶ ὃὲ Δέκχιος ἔχεῖνος 
καὶ Οὐαλεριανὸς 05 χαλῶς τῇ βασιλείᾳ γρησάμενοι, 
εὖδὲ τὸν δεδωχύότο ταύτην ἐπιγνῶνχι χαὶ λατρεῦται 
ἐδιλήσεντες, ὀλλὰ κατ᾽ αὐτοῦ μᾶλλον “ετρα θεομά- 
qo» ἐπάραντες, xal οὐχ αὐτοὶ μόνον ἀρνούμενοι, 
ἀλλὰ χαὶ πᾶν τὸ ὑπήχοον ἐγγράφοις ἐπιτάγμασιν 
εἰς τοῦτο προσχαλοῦντες, καὶ πᾶσι τρόποις τῆς 


Μεογνιοτίας, ἀπείργουντες ἤσαν, Θεούς τε, οἵ μοι, 


. φευδοῦς xal ματαίους εἰς τὴν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ ρα modis arcebant ἃ Dei cognilione : 


χώραν ἐγκαθιστῶντες, xxi σέδειν ἐνείνους μᾶλλον 
παὶ προσκυνεῖν ἀνχγχάζοντες, εἰ «zi λίθων ὀντως 
wl ξοάνων ἀναισθητοτέρους. 

T. ᾿Επεὶ δὲ ταῦτα οὕτως εἴχε, καὶ κατὰ πόδας 


αἵ τε τιμωρίαι val ἀμοιδαὶ, τοῖς μὲν πειθομένοις 


a us festum martiyrol. Rom., Beda, Usuardus 
et ar Febr. habent : quod forte translationis 
ejus festum est : constat enim ex actis, eum 10 día 


juncti essent eorum animi, el uterque in alterius 
corpore se putaret vivere et spirare. Eral autem 
Nearchas quidem Christianus et fidelis, pietateque 
ac vera religione perfectus. Egregius autem Po- 
lveuctus, gentilis quidem religione, el veritatis 
luce nondum illuminatus, alioqui se Christianum 
accurate conservans, et omni virlute exornans : 
et erat quidem olea frugifera, hoc autem solum ei 
deerat quod nondum erat in domo Dei. Quoniam 
autem Decius ille et Valerianus non recte uteban- 
tur imperio, nec eum,qui illud eis dederat, agnos- 
cere et celere volebant, imo vero manum impiam, 
et cum Deo pugaantem, in ipsum erexerant : et 
non solum eum negabant, sed omnes quoque 
subjectos scriplis edictis incitabant, et omnibus 
et deos, proh 
dolor ! felsos et vanos, in veri Dei locum consti- 
tuebant, et illos colere el adorare cogebant, qui 
minus habent sensus, quam lapides οἱ statua. 
III. Quoniam ergo hac ita habebant,et proposita 
erantsupplicia et premia : iisquidem qui parebant, 


Jan. martyrium consummasse. Greci ejus natalem 
hae die celebrant. ' 


419 


honores, dona et pecunia; iis autem, qui non pare- 4 


bant, minae, poene εἰ ultimum malum mors : amico 
tiinuit Nearchus, et putavit hoc esse tempus quod 
effeclurum esset, ul dissensio in religione, eorum 
quoque dissolveret amicitiam. Ha:c eum in animo 
haberet, et apud se versaret, aperte «stendebat se 
cruciari animo, magnisque agitari fluctibus, et uc: 
culte deflere amicum. Prestantissimus autem Po- 
lyeuctus cum videret sic se habere amicum, pun- 
gique aculeis doloris, et qui verbis explicari ne- 
queunt, gemitibus conari levare magnam animi 
egritudinem,et vestigia lacrymarum indicare ocu- 
lis, amice ad eum accedens, interrogat, el causain 
quzrit discere, curita se habeat. Nam ipse quoque 
nihilominus dolebat, cum eum videret sic affectum, 


MENSIS JANUARIUS. 


420 


τοῖς 0: ἀπειθοῦσι ἀπει- 
xaxov ὁ θάνατος, 


τιμαὶ, δωρεαὶ, χρήματα" 
λχὶ, κολάσεις, καὶ τελευταῖον 
ἐφοθήθη περὶ τοῦ φίλου Νέαρχος, καὶ χαιρὸν ἐνόμι- 
σεν εἶναι τοῦτον, ὃς τὴν περὶ τὸ σέδας διχφορὰν 
διάλυσιν αὐτοῖς γενέσθαι παρασχευόσει χαὶ τῆς 
φιλίας, Ταῦτα ἐπὶ νοῦν ἔχων καὶ στρέφων, On AO 
ἣν ἰσχυρῶς ἀνιώμενος, καὶ πιλὺν τὸν σάλον φέρον 
ἐν τῇ qug, καὶ τὸν φίλον χρυφίως ἀνιώμενος, Πο- 
λύευχτο: 02 ὁ πανταχαλὸς οὕτω Νέχρχον ὁρῶν 
ἔχοντα, λύπης τε κέντροις βχλλόμενον, xai στενα- 
Ὑμοῖς ἀλχλέτοις τὸ πολὺ τῆς ἀθυμίας χουφίζειν πει- 
ρώμενον, ἔμνῃ τε δαχρύων τοῖς ὀφθχλμοῖς ὑποφαί- 
νουτα, ἠρώτα προσιὼν φιλίως, καὶ τὴν αἰτίχν τοῦ 
ὄντως ἔχειν ἐζήτει μαθεῖν, ᾿Ηλγει γὰρ xal αὐτὸς 
οὐδὲν ἧττον, τὸν ὁμόψυχον ὁρῶν οὕτω πάσχοντα, ὁ 


qui erat ejusdem eum eo animi. Ille aut. m volebat g δὲ ἠξούλετο μὲν εἰπεῖν, καὶ Ἐδίέλου μηδὲν ἀπύῤῥη- 


quidem dicere, et significabat se nihil posse celare 
amicum :esse autem aliquam causain,propter qua:n 
etiam si velit dicere, necesse habeat tacere, et ami- 
ci consolationem hac in re minime consequi. Cum 
autem valde divinus urgeret Polyeuctus, et pos- 
tularet ul ei secretum aperiret et ei exprobraret 
contemptum amicilis, et mutatam affectionem, 
Nunquid, dicens, aliquid offendimus? Quonam in re 
tibi molesti fuimus * Qus:namres tam dira et tam 
atrox facta est, ut Polyeuctum tuum a veniaarceas? 

IV. Hzc cum diceret, et animo angeretur, non 
ferens Nearchus, oculos suffusus lacrymis, et pro- 
fundo suspirio internameordis flammam significans: 
Cum, inquis, o amicissime, nostra consensionis et 
dilectionis apud me cogito separationem, necesse 
quoque habeo animum abrumpere. Hzc postquam 
ille audiit, corde gravissime perculsus : Quomodo 
h&c, inquit, Nearche, quomodo, et cur hac verba 
dicis preter spem? et undenam hec erit nobis sepa- 
ratio, quam statuimus ne mortem quidem posse 
nobis facere * Hoc est, inquit, o amicissime, quod 
me propemodum suffocat,et ipsum compriaiit spi- 
ritum et animam, quoniam hac, quam dixi, sepa- 
ratio est nobis humana morte validior et gravior. 
Cum autem nondum, quid sibi vellet oratio, intel- 
ligeret Polyeuctus,statim surgens, etamicum com- 
plexus, et ei ita ut eum tenebat, ardentissime cir- 
cumfusus : Sed dic, inquit, mihi, o Nearche, dic 
aperte, et explica quemadmodum hzc sit futura 
separatio.Non enim fero amplius hoc minime ami- 
cum silentium. Sin minus, videbis jam tuum Po- 
l]geuctum In terra jacentem mortuum et examinem. 
Atque videbatur quidem Nearchus velle dicere,sed 
victus ab animi perturbatione vinctam habebat 
linguam: et solum maestus ac conturbatus, amicum 
fixis aspiciebat oculis, et immoderatum significa- 
bat dolorem. Postquam autem videt Polyeuctum 
moerore confectum, abjecisse animum, et humi 
procidere, et esse jam a dolore omnino supe: 
raium, cogitur in hane vocem erumpere : O 
amantissime, inquit, Polyeucte, hoc edictum im- 
peratoris nobis separationem afferet et disjunc- 
lionem. Postquam autem hanc vocem sapientis- 


tov ἔχειν πρὲς τὸν φίλον δυνάμενος - εἶναι δὲ τινὰ 
ἄλλην αἰτίαν δι᾽ ἣν χαὶ λέγειν ἐθέλων ἀνάγχην ἔχει 
τοῦ σιωπᾷν, καὶ τῆς 6X τοῦ φίλο» μὴ ἀπολαῦεῖν ἐν 
τούτῳ παραμυθίας, ᾿Επεὶ δὲ ὁ θεῖος Πολύευχτος 
πολὺς ἣν ἐγκείμενος, καὶ τοῦ ἀποῤῥήτου τὴν δήλω- 
σιν ἀπαιτῶν, ἀμέλειαν τε ὀνειδίζων αὑτῷ τοῦ πόθου, 
xxi ἀλλοίωσιν οἵαν τῆς πρὸς αὑτὸν διαθέσεως * εἶ δὲ 
xal προσχεχρούχαμέν τι, λέγων ; εἰ 0i xal λελυπή- 
xaptv » τί ἂν οὕτως ἰτχυρὴν εἴη τὸ πραχθὲν, ὡς 
συγγνώμης πάτης Πολύευχτον τὸν σὸν ἐχδαλεῖν ; 

Δ΄, Ταῦτα λέγοντος χαὶ ἁλύοντος, οὐχ ἐνεγχὼν 
Νέχρχος ὄδαχρύων ὑποπλήσας τοὺς ὀφθαλμοὺς, xai 
στεναγμῷ βυθίῳ τὴν ἔνδον φλόγα τῆς καρδίας ὑπο- 
σημήνας * Τὸν μέλλοντα χωρισμὸν, ἔφη, φίλτατε, 
τῆς ἡμῶν συμπνοίας χαὶ στοργῇ: ἐννοῶν, ἀναγχά- 
ζοααι αποῤῥῆξαι ἤδη xal τὴν ψυχήν. Τοῦτο ἤχουσεν 
ἐχεῖνος βαρύτατα πληγεὶς τὴν καρδίαν, Πῶς ταῦτα͵ 
ἔφη, Νέχρχε, mox καὶ τί τὰ παρ᾽ ἐλπίδα ταῦτα ῥή- 
ματα 5 xal πόθεν ἡμῖν οὕτως ὁ χωρύσμὸς ἔσται, ὃν οὐδὲ 
θάνατον αὐτὸν δύνασθαι ποιεῖν εἰς ἡμᾶς ἔγνωμεν ; Kal 
ὁ Νέαρχος * Τοῦτο γὰρ ἐστιν, ἔφη, φίλτατε, ὃ μι- 
κροῦ με καὶ ἀποπνίγει, καὶ αὐτὸ συνέχει τὸ Πνεῦμα 
xai τὴν ψυχήν * ὅτι ὁ χωρισμὸς οὗτος, ὃν ἔφην, καὶ 
ἀνθρωπείου θανάτου ἰσχυρότερος ἡμῖν ἐστι xal a- 
ρύτερος, Οὕπω δὲ τὸν λόγον ὅ τι ἄν εἴη συνιέναι 
ἔχων Πολύευκτος, ἀναστὰς εὐθὺς xal περιδαλὼν τοῦ 
φίλου, «zi ὡς εἶχε θερμότατα περιχυθεὶς αὐτῷ " 
ἀλλ᾽ εἰπέ μοι, ἔφη, Νέχρχε, εἰπὲ σαφῶς καὶ ἀνά» 
πτυξον ὅπως οὗτος ὁ χωρισμὸς ἔσται * οὐ γὰρ 


Ὀφέρω ταύτην ἐπὶ πλέον τὴν ἄφιλον σιωπήν, Εἰ δὲ 


ó)x, ἀλλ᾽ ὄψεις με Πολύευκτον ἤδη τὸν σὸν νεχρῶντα 
καὶ ἄπνουν πρὸς τῇ γῇ κείμενον, Καὶ ὁ Νέαρχος 
ἔῳκει μὲ εἰπεῖν βούλεσθαι, ἡττώμενος δὲ τοῦ 
πάθους, ἐπεδεῖτο τὴν γλῶτταν, xal τοῦτο μόνον 
χατάδυνον τι καὶ πεπονθὸς, ἠτένιζεν εἰς τὸν φίλον, 
καὶ τῆς ἀθυμίας ἐμήνυε τὴ, ὑπερδολήν. Ὧς δὲ εἶδε 
Πολύευχτον παθόντα τι xal μαχροψυχότερην, καὶ εἰς 
γἣν ἑαυτὸν ααταδάλλοντα, xal ὅλον ἤδη τῷ παθεῖν 
νικώμενον, ἀναγκάζεται ῥῆξαι φωνήν" καὶ, Ὦ 
φίλιχτε, ἔφη, Πολύευχτε, τουτὶ τὸ βασιλικὸν ἐπί- 
ταγμα τὸν χωρισμὸν ἡμῖν ἐμποιήσει χαὶ τὴν διά- 
ζευΐιν, "Ens: δὲ ταῦτα ἤκουσεν σοφὸς tk πάντα 


Πολύευκτος, συλδχλὼν εὐθέως ὅπερ Νεάρχῳ βού» 


421 


jetz τὸ λεχθὲν, ἐνενόει γὰ0 ὡς ἣ περὶ 
ἀμφοτέρων διατορὰ, πρὸς ἐξέτασιν ἰοῦσα 
ὐντων βαρύτης ἀναγαάσει θεῖναι μεταξὺ τὴν διά- 
στασιν. ᾿Αλλ’ αὐτὸν ἀνέφερε διάνοιά τις θειοτέτα 
χαὶ ἣν εἴδεν ὄψιν ἀνχνοούμενος, καὶ συυνάδουσαν 
αὐτὴν τῷ καιοῷ κρίνων, αρᾶς τε ἤρξατο πληροῦ- 
σθαι xai ἡδονῆς, καὶ ὅπως εἶψεν fj ὄψις ἐχοινοῦτο τῷ 
φίλω" Ἔστι τι, Νέαρχε, λέγων, δτάχα τοῦτον ἡμῖν 
κωλύσει γενέσθαι τὸν “᾿ωρισμόν. 


χαὶ ἄρ - 


E'. Εἶδον γὰρ ἐγὼ τὸν Χριστὸν, ὃν σὺ προσχυ- 
νεῖς͵ προσελθόντα μοι, xai τουτὶ μὲν τὸ πινχρὸν 
ἱμάτιον ὃ περιδέδλημαι ἀποδύταντά με' ἑἐτέριν δέ 
ttvx στολὴν μάλα τιμίαν (τίς ἄν ἐκείνης εἴποι τὸ 
κάλλος xal τὴν φχιδρότητα :) ἀμφιάσαντα, “ευτῇ, 
τῇ περόνῃ περὶ τὸν ὦμον συνεχ ομέντ,ν᾽ 
uet καὶ "xov ἐγχειρέσαντα πτερωτόν, ᾿Αλλὰ τοι- 
αὐτή μὲν ὄψις ἣν ὁ θεῖος Πολύευκτος εἶδε" ἔλεγε 
εἰς δὲ χενὸν οὐδαμῶς͵ ἀλλὰ τὸ μέλλον &xxios εἰκό- 
νιζεν, Ἢ τὰρ ἄμφιθεϊτσα καλλίστη ἐκείνη στολὴ τὴν 
ἀπὸ τοῦ χείρονος ἐπὶ τὰ χρείττω μετχθολὴν ἀπὸ 
τῆς ἐπὶ γῆς στρατιὰς εἰς τὴν ἐπουράνιον χαὶ θείαν 
στρατολογίαν, χαθ' ἢν ὁ Mdptu; :ὦ μαρτυριχῳ 
χορῷ συνάπτεσθαι μέλλοι᾽ ὁ δὲ Q6 πτηνὸς ἵππος; 
τὶ ἄν: ἕτερον εἴχε δηλοῦν dj τὴν taytíav ἀπὸ τῆς 
ἐκείνου πρὸς οὐρανοὺς ἀνάδασιν - 

c. Ταύτα ἀκούσαντα Νέαρχον ἡπθῆναί τε xai t)- 
φροσύνης γενόμενον Τὸν Χριστὸν, εἰπεῖν, ἔγνως ; 
τὸν Χριστὸν, Πολύεικτε, τὸν ἀληθὴ ὄντως Θεόν ; Τὸν 
δὲ πρὸς ταῦτχ' Πότε δὲ, φάναι, τοῦτον ἡγνόησα ; 
H πότε, σοῦ περὶ αὐτοῦ λέγοντος, 
εἰσέου uoo τὴν ψυχήν ; Ἧ ἀναγινώσκοντος, οὐχ ἐν 
θαύμετι ποιούμενος ἣν τοῖς λόγοις ; μόνου γὰρ 
ἐδεόμην ὀνόματος, ἔπειτα ἄλλχ γε τῇ διαθέσει Χρι- 
στιχνὸς fv, xal εἰς δυυλείαν ἔσπευδον ἐμαυσὸν ἐν-- 
τάξαι τῷ Δεσπότῃ Χριστῷ, πολλὰ χαίρειν εἰπὼν 
ταῖς ματαίχις τῶν εἰδώλων λατρείχις. Τί οὖν πρατ- 
τόμεν, ὦ Νεαρχε ; τί δὲ μὴ φανερῶς ἑπιδείχνυμεν 
τὴν εἰς Χριστὸν ὁμολογίαν ; Καί ὁ Néxogoc ἀσμένως 
ταῦτα δεξάμενος : Καὶ ὥσπερ ἀπηγυμνῶν ἑχυτὸν 
καὶ ἀνχχαλύπτων, ᾿Αλλ᾽ ἐμοὶ, ἔφη. Πολύευχτε, οὐ 
πλοῦτος, οὐ δόξα, οὐ στρατιωτικὸν ὅλως ἀξίωμα, 
οὐδὲν ἄλλο τῶν τοῦ χόσμου τῶς ἐν Χριστῷ ζωῆς 
προτιμότερον" ταύτης γὰρ ἐφίεμχι μύνης, τὰ δ᾽ ἀλλα 
μιχρά μοι χαὶ τοῦ μηδενός εἰσιν ἄπιχ. Εἴτα xax 
πάλιν ὁ θεῖος Πολύευχτος, ὥσπερ ἀποπειρώιλενος 
αὐτοῦ τῆς γνώμης" Τί δὲ, οὐκ ὀρέγει, ἔφη, τοῦ 
παρόντος τοῦδε σοι ἀξιώματος : Καὶ ὁ Νέχρχος ἐκ 
xapóiaq ταῦτα xal oü« εἰς ἀπόπειρχν προελθεῖν 
νοήσας" ᾿Αγνοεῖν μοι ἔοιχας, ἔφη, Βολύευχτε, τὸ 
ἀληθὲς ἐν Χριστῷ ἀξίωμα, xal τὴν παρ᾽ ἐχείνῳ 
δόξαν, καὶ τὴν εἰς οὐδέποτε παυημένην μαχαριότητα. 
Οὕτω μέντοι ἦσαν χοινιλογούμενοι, χαὶ φανερὰν 
ἀλλήλοις τὴν ἑχυτῶν γνώμην ποιοῦντες, 

Z'. Πολύευκτος δὲ ὁ καλὸς καὶ ἡδέως δὲ πρὸς τὸν 
eÜov xai χαριέντως ἐθέλων εἰπεῖν’ Τὸ μὲν, ἔφη, 
ἄγνοεν με ὑπώπτευσας τὴν ἐν Χριστῷ δόξαν, xal 
τὴν παρ᾽ ἐκείνυ μακαριότητα" ἐγὼ δὲ χαὶ πρὸ σοῦ, 


VITA S. POLYEUCTI. 
τὸ σέδας A simus audiit Polyeuctus, slatim conjiciens quid 


422 


sibi vellet, quod dixerat Nearchus : cogitavit enim 
quod amborum in religione dissensio jam exami- 
nanda, et acerbitatem subitura judicum coget, eos 
a se invicem disjungi : convertit eum ad divinio- 
rem quantam cogitationem, el revolvens animo 
quam viderat visionem, et eam judicans tempori 
convenientem, capit repleri gaudio et voluptate: 
et quemadmodum haze fuerit visio, communicavit 
amico. Est aliquid, dicens, o Nearche, quod pro- 
hibebit nobis hanc fieri separationem. 

V. Vidi enim ego Christum, quem tu adoras, ad 
me accendentem, hac sordida, qua sum indutus, 
veste me exuisse, alia vcro valde pretiosa (o quis 
ilius pulchritudinem dixerit el splendorem !) in- 
duisse,cujus humerum fibula constringehat aurea. 


ἔπειτα δὲ B Deinde vero mihi quoque equum tradidissealatum. 


Atque talis quidem fuit visio, quam vidit divinus 
Polyeuctus:ejus autem nequaquam fuit vanus exi- 
tus, sed przeclare expressit id quod erat futurum, 
mulata quidein illa vestis pulcherrima, niutatio- 
nem in melius ex eo quod est deterius: nempe, 
ut ex terrena militia in colestem et divinum rni- 
litum referretur. numerum, per quem erat in 
chorum marivrum coaptandus. Alatus autem | ille 
equus quid aliud possit significare, quam illius 
celerem a terra in celos ascensum ὃ 

VI. Hzc cum audiisset Nearchus, letatus est, 
hilarisque effectus, ei dixit : Christum cognovisti? 
Christum,o Polyeucte,qui vere est Deus? llle vero 
ei dicit : Quando autem eum ignora:i? Num, cum 


τρόμος οὖχ C tu de eo diceres,tremor meuni subibat animum?aut 


cum legeres,non ejus admirabar sermones? solum 
enim mihi nomen deerat : alioqui enim eram af- 
[ectione Christianus,et studebam me Domini Chri- 
sti mancipare servitio, multum valere jubens cultus 
inancs simulacrorum. Quid ergo faci: us,o Near- 
che: cur non aperte ostendimus nostram in Chri- 
stum confessionem? Cum hec autem lubenter ac- 
cepisset Nearchus, dixit, se veluti nudans et ape- 
riens: Mihi, o Polyeucte, non divitiz, non gloria, 
ucc omnino dignitas militaris,nec aliquid aliud ex 
iis, qu: sunt hujus mundi, prefertur vitz, qua 
estin Christo,cam enim solam desidero:alia autem 
apud me sunt parva, et nullius pretii. Deinde rur- 


o Sus divinus Polyeuctus ejus animi veluti faciens 


periculum. Quid vero? inquit ; annon concupiscis 
hanc,qu: adest tibi, dignitate;a? Nearchus autem 
existimans hec ab eo dici ex animo, et non ejus 
teniandi gratia: Videris, inquit, mihi,o Polyeucte, 
ignorare veram in Christo dignitatem,et eam qua 
est apud illum gloriam, et qua nunquam cessat, 
beatitudinem. Sic quidem inter se conferebant 
sermones, et sibi invicem suam aperiebant sen- 
tentiam. 

VII. Egregius autem Polyeuctus jucunde et lepide 
volens aliquid amico dicere : Tu quidem suspica- 
beris, inquit,:ne ignorare eam,qui est in Christo, 
gloria, et que est apud illum, beati'udinem. Ego 


423 


MENSIS JANUARIUS. 


424 


autem,o Nearche, videor te przecessisse,et impera- Α Nézpye. φαίνομαι προκόψας, xal βασιλιχὴν, ὥσπερ 


toriam, ut scis, et celestem chlamydem accepisse 
per revelationem. Sed tamen volo ex te sciscitari 
aliquod caput spiritale. Vereor enim me,si absque 
sacramentis et mysteriis accesserim ad Servatorem, 
ei videar minime acceptus, el indignus qui referar 
in numerum ejus militum. Postquam hc audivit 
Nearchus, statim surgit, et evadit animo acrior et 
vehementior : et amicum incipit recreare. promp- 
tiorique et alacriori animo eum reddere ad Christi 
fidem, dicens: Nulla, o amicissime, sit tibi de hac 
re dubitatio. Scriplum est enim posse Deum vel ex 
his lapidibus suscitare filios Abrahae. Quod quidem 
quid est aliud, quam hoc, posse etiam gentiles ex 
insperato salutem assequi, et esse milites Christi? 
Nam emnibus, ut semel dicam, aperia est porta 
celi: nulli omnino ex omnibus occlusus est salutis 
aditus. Quamobrem is quoque qui credit, magnam 
recipiet mercedem parva illus fidei.Proptcrca enim 
lis quoque, qui prima el tertia et nona hora acces- 
serunt ad vineam, equalis merces decernitur !. 
Quamobrem, etiamsi ipse tardus accesseris eadem 
qua primi prz:mia consequeris. Ad hzc divus Po- 
lyeuctus,tanquam ejus subiisset spimum recordatio. 
Per veritatem, inquit, Nearclie amicissime, audivi 
aliquando latenter te aliquid ejusmodi legentem 
ex divina scriptura, quod eos, qui unam horam 
essent operati, equali Christus honorasset por- 
tione iis, qui sustinuissent totum zstum diei. 


οἴσθα, χλαμύδα xai οὐρανίαν δι᾿ ἀποχαλύψεως xo- 
μισάμενος. Πλὴν ἀλλὰ βούλομαί σε xal πνευματι- 
xóv τι ἐρέσθαι χεφάλχιόν᾽ δέδοικα γὰρ μὴ ἄνευ 
τελετῶν τε xal μυστηρίων προτελθὼν τῷ Σωτῆρι 
ἀπρόσδεκτος ὀφθείτιν αὐτῷ, xal οὐχ ἄξιος τοῖς ἐκεί- 
v0) συγχαταλέγεσθχι στρατιώταις. Ταῦτα ὡς ἤχου- 
σεν ὁ Νέαρχος, εὐθύς τε διανίσταται, καὶ θερμότερος 
τὴν ψυψὴν γίνεται, καὶ τὸν φίλον ἀναλαμθάᾶνειν 
ἄρχεται, χαὶ προθυμότερον περὶ τὴν τοῦ Χριστοῦ 
πίστιν διχτιθέναι’“ μηδεὶς, ὦ φίλτατε, λέγων, μη- 
Oti; ἕστω σοι περὶ τ'ύτου δισταγμός᾽ γέγραπται 
γὰρ δυνατὸν εἶνχι τῷ Θεῷ xal ix τῶν λίθων τούτων 
ἐγεῖραι τέχνα τῷ ᾽Λύραάμ. “Ὅπερ τί ἄλλο ἢ τοῦτο 


[ 4 A » ^ ^" 
Β ἐστὶ, τὸ ἐξ ἀνελπίστου xai τοὺς ἐξ ἐθνῶν Cóv20g1t 


σωθῆναι, xal στρατιῶται χαταστῆναι Χριστοῦ ; ἐπεὶ 
xxi πᾶσιν ἁπλῶς ἡ οὐράνιος ἤνοιχται πύλη, οὐδενὶ 
τῶν πάντων ἣ τῆς σωτηρίας ἀποχέχλεισται εἴσοδος, 
Ὅθεν xal ὁ πιστεύων πολὺν τὸν μισθὸν τῆς μαχρᾶς 
ἐχείνοις πίστεω; κομίσεται, Διὰ ταῦτα Ὑὰρ τοῖς 
πρώτην καὶ τρίτην, ἕχτην τε xal ἐννάτην ὥραν 
προελθοῦσι τῷ ἀμπελῶνι xxv! ἴσαν ἀφορίζεται ὁ 
αἱσθὸς, ὥστε χἂν βραδέως αὐτὸς προσέλθῃς, τῶν 
αὐτῶν τοῖς πρώτοις ἐξιωθήσῃ γερῶν. Πρὸς ταῦτα 
ὁ θεῖος Πολύευχτος ὥσπερ ἀναμνῆσαι βουλόμενος 
αὐτόν: Νὴ τὴν ἀλήθειαν ὦ φίλτατε, ἔφη, Νέαρχε, 
ἤκουσά σού ποτε λεληθότως τοιοῦτόν τι τῆς θείας 
γραφῆς ὑπανχγινώσχοντες, ὅτι τοῖς τὸν ὅλον καύ- 
σωνα τῆς ἡμέρας ὑπομεμνηχόσι, τοὺς μίαν ὥραν 


Nearchus autem: Multa quoque,inquit, o vir egre- C ἐργασαμένους περὶ τὴν τοῦ μισθοῦ δόσιν ἱτομοιρίᾳ 


gie, invenies ejusmodi exempla. Ecce enim, in- 
quit, latro, qui fuit cum Christo crucifixus, cum 
innumerabilium reus esset. criminum, pro mo- 
dico, et brevi verba magnas invenil remunera- 
liones : et qu& multis emitur sudoribus in para- 
diso conversatio, admodum facile ab eo paratur. 
Nam vel parva fides potest magnos montes tran- 
sferre. 

VIII. Hec cum divinus audiisset Polyeuctus, 
animo statim in altum extollitur, et ut corpore 
horum et terrenorum omnium plane oblitus, Paci- 
&camur,dicit Nearcho, nos firmius et stabilius ser- 
vaturos ea quz visa fuerint. Ego enim rebus huma- 
nis de cetero renuptiavi.Quodnam autem de Chri- 
$to nos oporteat ferre testimonium, planum fecit, 


τετίμηκεν ὁ Χριστός, Ὁ δὲ Νέαρχος" Kal ἑτέρων», ἢ 
βούλῃ, ἔφη, θχυμάσιχ πολλῶν τοιούτων εὐρήσεις 
ὑποδειγμάτων αὐτίκα γὰρ ὁ συσταυρωθεὶς τῷ Σω- 
τῆρι λᾳστὴς πυρίοις ἐγχλήμχσιν ἔνοχος ὦν, ὀλίγω 
xai βρχχέως ῥήματος μεγάλας εὐρίσκεται ἀντιδό- 
σεις" xal d$ πολλοῖς ἰδρῶσιν ὥνιος τοῦ παραδείσου 
διαγωγὴ μάλα ῥᾳδίως αὑτῷ πορίζεται, ἐπεὶ xal μι- 
χρὰ πίστις μέγαλα ὄρη μεθιστᾷν δύναται. 

H'. Τούτων δὲ ἀκούσας ὁ θεῖος Πολύευχτος, εὐθὺς 
πτεροῦται τὴν ψυχὴν, καὶ οἷχ τῶν σωματιχῶν ὅλων 
«xl χαμαιζήλων λήθην ἤδη καταγνοὺς βαθυτάτην, 
συνθώμεθα, λέγει τῷ Νεάρχῳ, βεδχιότερον τὰ δε- 
δογμένα φυλάξαι, ᾿Εγὼ γὰρ τοῖς ἀνθρωπίνοις πρά- 
γμᾶσι τὸ λοιπὸν ἀπεῖπον" τὸ δὲ τίνα ἡμῶν περί 
Χριστοῦ μαρτυρῆσαι δεῖ, δῆλον ἤδη πεποίηχεν à xal 


qua id prescivit, divina Domini clementia. Ecce D προγνοῦσα, φημὶ περὶ τούτου, θεία τοῦ Δεσπότου 


enim, o Nearche, eam, qus est in colis pulchri- 
tudinem mihi visioni apprehendit cogitatio: quam 
quidem assistere, et Christum video ante oculos, 
el splendore ejus visionis mihi vultus illuminatur. 
Sed jam tempus est legere impium edictum impe- 
ratorum, et recte scire quidnam velit nos facere. 
Sic dixit : cumque id accepisset, perlegit, inter 
legendum conspuit : et cum id in frusta minuta 
confregisset, ventis mandavit. Deinde sic conversus 
videt idola qus portabantur, et a stultis adoranda 
deducebantur ad aras. Que cum jucundissime et 


J Mat h. xx, 1. s qq. 


φιλανθρωπίχ. ᾿Ιδοὺ γὰρ ἐμοὶ Νέχρχε, τὰ ἐν ojpa- 
νοῖς χάλλη φαντάζεται ἣ διάνοια, o a δέ μοι παρ- 
ἐστωτα, xal τὸν Κριστὸν πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν ὁρῶ, 
xxi τῇ τῆς ὄψεως αὐτοῦ μαρμαρυγῇ τό πρόσωπον 
καταλάμπομαι, Πλὴν ὥρα ἤδη χαὶ τῷ δυσδὲς πρόσ- 
ταγμα τῶν βασιλέων ἀναγινώσχειν, καὶ ὃ βούλεται 
πράττειν ἡμᾶς ἀκριδῶς εἰδέναι. Οὕτως ἔφη καὶ 
λχαδὼν ἀπῴει, διέπτυέ τε ἀνάγινώσχων, πρὸς δὲ 
ταῦτα xal λεπτὰ διχῤῥῆξας αὔραις ἐδίδου" εἴθ᾽ οὕ- 
τως ἐπίστραφείς εἰδωλλ ὁρᾷ διαδασταζόμενχ, εἷς 
προσχύνησίν τε τοῖς ἀνοήτοις παρὰ τοὺς βωμοὺς 


425 


VITA 8. POLYEUCTI. 


426 


ἀπαγόμενα, Ὧν μάλα ἡδὺν καὶ θερμὸν τὸν γέλωτα A vehementissime risisset, prius quidem simulat se 


κατηγύσας, πρότερον μὲν αὐτοῖς 
εἰθεῖν προθύμως, εἴτα xa0' iv 
χιὶ εἰς γὴν αὖθις προσαράστων 
ἐτριψε, xxl εἷς λεπτὴν ἔθετο χόνιν, 

Θ΄. Τούτῳ οὖν γενομένων ὁ κηδεστὴς αὐτοῦ προ- 
ἐλθὼν Φῆλιξ (ἣν γὰρ ὑπὸ τῶν βασιλέων ἤδη διώχτης 
κετασταθεὶς) καὶ ἰδὼν ἃ Πολύευχτος εἴρνασται, πᾶν" 
ἀποδυσπετῶν, Φεῦ ! ἄτεκνος, ἔλεγε, χαθίσταται Φηλιξ, 
καὶ ὁ πρότερον ἐν mail περίδλεπτος ἐξχίοντις ἀτε- 
κνίαν ἐγὼ δυστυχῶ " οὐδεὶς Πολύευκτον οὔτε θεῶν οὔτε 
ἀνηρώπων ἔλεησαι δύναται, τοιχῦτα τετολμηκύτα, 
xai τοὺς ἡμετέρους θευὺς συντρίψαντα, Πρὸς 
ταῦτα δὲ ὁ θεῖος Πολύευκτος, ὥσπερ τῷ γενομένῳ 
μᾶλλον ἐπιχαυγώμενος (τοτοῦτον γὰρ ἀπεῖχε τοῦ 


ὑποχρίνετα' mpos- 
ἐκεῖνα λαμθάνων, 
πάντα ὅὃμου συν- 


prompto et alacri animo &d 68 accedere. Deinde 
illorum singula accipiens, et protinus humi alli- 
dens, simul contrivit omnia,et redegit in subtilem 
pulverem. 

IX. His ergo facilis, cum ejus socer venisset l'e- 
lix, fuerat enim jam constitutus persecutor ab im- 
peratoribus : et vidisset quz fecerat Polyeuctus, 
admodum egre ferens : Heu! dixit, Felix es: priva- 
Lus liberis:et qui prius eram insignis,et suspiciebar 
propter filios,repente me aflligit (iliorum orbitas ! 
Nullus deorum nec hominum potest misereri Poly- 
eucli, qui talia est ausus, et nostros deos contrivit. 
Ad hzc divus Polyeuctus,co quod factum fuerat, ve- 
luti magis glorians,tantum aberat, ut reformidaret 


xzl ὑποπτεύειν τι φοῦδεῖσθαι), Nov μὲ, ἐγὼ, to», pgaliquid, et extimesceret : Nunc quidem, inquit, 


τούτων χαταφρονήσας͵ imi τῶν ἔργων ὅπως εἰσὶν 
ἀσθενεῖς ἥλεγξα. Εἰ δὲ καὶ ἕτεροί εἰτιν, ἀλλὰ καὶ 
αὐτοὶ προσαλθήτωσαν εἰς τὸ μέσον " εἴσῃ γὰρ ἐν- 
tsüüev ὅπως παρ’ ἡμῶν τὸν τοῦ Χριστοῦ δού- 
λων διζπτύεσθαι ταῦτα δεῖ, Καὶ ὁ Φιλιξ ἀνθρώ- 
πινα xzl περιπαθὴ πρὸς τὸν ἄγιον διανοούμενός τε 
καὶ φθεγγόμενος ᾿ ᾿Αλλὰ θέλησον, ἔφη, χἄν μικρόν 
“ἰ ἐπιζῆσει,͵ Πολύευχτε, ἕως τὴν σὴν γυναῖχχ θεάτῃ. 
Ποία δὲ, εἶπιν ὁ ἅγιος, γυνάιχὸς ἔτι καὶ τέκνων 
ἔμοιγε φροντίς, ὃς οὐδενὸς τῶν ἀνθρωπίνων οὐχέτι 
νῦν ἐπιοτρέφομτι, περὶ τὰ οὐράνια τε καὶ ἄφθαρτα 
μόνα τὴν ὁὀιάνοιαν ἔγων ; Η δὲ σὴ θυγάτηρ, εἰ μὲν 
(aoi ἕψεται, μτκαρία τῆς γνώμης ἔσται xal τοῦ 
σχηπκοῦ * εἰ δὲ μη, ἀλλὰ χαὶ αὐτὴ σὺν τοῖς ὑγ'ῶν 
θεοῖς κακῶς ἀπολεῖται. 

ι΄. Δάκρυα ἐπὶ τούτοις τὸν Φήλιχα ἔχοντα ἀπογνῶ- 
ναι χαθάπαξ " ὅθεν xai διπλῇ τυφλώττων, ἔα τὲ τῆς 
περιεχούσης αὐτὸν ἀθυμίας, ἔχ τε τῆς περὶ τὰ 
εἴδωλα μανίας, ἄξια τοσούτου σχότους καὶ παρανοίας 
ἐφθέγγετο ῥήματα ^ Οἴμοι ! λέγων, ὅτι «2i σὲ, llo- 
Àé&uxtt, al τοῦ Χριστου μαγεῖχι ἐζηπατήχασιν, 0 
μάρτυρ δὲ, μάλα συνετῶς xai γενναίως * Οὐ μὰ 
τοὺς ἱεροὺς τῶν μαρτύρων ἀγῶνας, οὐ διαρνοῦμαι, 
ἔφη, τὸ μὴ ὑπ᾽ ἐχείνου πρὸς τὴν ἐπίγνωσιν χληθή- 
ναι τὴς ἀληθείας * αὐτὸς γάρ ἔστιν ὃς ταῖς χερσὶ 
ταῖς οἰκείχις τὴν ἐμὴν θέλξας ψυχὴν, ἀπὸ τοῦ oxo- 
τοὺς εἰς τὸ φῶς, καὶ ἀπὸ τῆς πλάνης πρὸς τὴν ἀλή- 
Ócizv ἐπηγάγετο, στρατιώτην τε αὐτοῦ καὶ εἶναί με 
xal ὀνομάζεσθαι χατηξίωσεν. "Ev ᾧ ὁὲ ταῦτα ἐλέγετο, 
οἱ τῶν ἁγίων διῶχται προσελθόντες, καὶ συλλχόοντες 
τὸν μάρτυρα, τὸ ἱερὸν αὐτοῦ στόμα ἔπχιον ^ μισοῦν- 
τες ἀληθως ἐν πύλαις ἐλέγμοντα, φαύλαις τε ἀκοαῖς 
ἰσχὺν ἀληθείας ὑπενεγκεῖν οὐ δυνάμενοι. Πολυεύκτῳ 
δὲ τῷ γενυχίῳ τῶν μὲν πληγῶν τούτων ἔμελλεν o5- 
δαμῶς “ἑώρχ γὰρ τῶν ὑπὲρ αὐτοῦ παθόντα Χριστὸν 
πλησίον αὐτοῦ παριστάμενον, ὃν ἔχεῖνος χχταφυγὴν 
θέμενος, οὔτε χαχὰ εἴ΄ςε πρὸς αὐτὸν ἐπερχόμενα, οὔτε 
μάστιγας ὅλως τῷ σκηνώμχτι αὐτοῦ προσεγγιζούσας. 


IA', Al γοῦν πληγλὶ αὔται, καθάπερ εἴρηται, τῷ 
Πολυεύκτῳ βραχεῖχ φροντὶς, πρὸς ἄλλην δὲ ὀιεπά- 
λχιε τοῦ πονηροῦ τέχνην, [Ιχρχαστήσας γὰρ ἑχεῖνος 
αὐτῷ μετὰ τοῦ κηδεστοῦ xal τὴν γυναῖχα δαχρύοντας 
χαὶ τ-λϑαινομένου., ἐπειρᾶτο ταύτῃ Xa:2707 ti ἀπα- 


PATROL. GR. ΟΧΙΥ. 


ego 6.08 contemnens, re i[sa ost: ndi, quam sint 
imbecilli. Quod si sunt tibi alii, ii quoque in me- 
dium adducantur.Hinc enim scies,quemad modum 
nos Christi servos ea conspuere oporteat. Felix 
autem cum humana et miserabili quadam affectio- 
ne de sancto cogitans et loquens, Si velis, inquil, 
o Polyeucte, aliquantisper vivere, donec tuam vi- 
deas uxorem. Quinam autem adhuc, inquit sanc- 
tus, uxoris mei cura est, οἱ filiorum, qui ex rebus 
humanis nihil omnino curo, cum in solis coelesti- 
bus mens versetur, et iis in qua non cadit inte- 
ritus? Tua autem filia, si me quidem sequatur, 
beata erit propter suum animum et institutum : 
sin minus, ipsa quoque cum vestris diis mala ma- 
. le peribit. 

10. Post hiec Felix profundebat lacrymas, ut qui 
spem omnem abjecisset.Qua de re dupliciter czcu- 
tiens,nempe et ex egritudine animi,qua eum an- 
gebat, et ex insania, qua laborabat in simulacra, 
loquebatur verba digna tanlis tenebris, et tanta 
dementia : Hei mihi,dicens, te quoque,o Polyeu- 
cte, Ghristi arles fefellere magicae? Marlyr autem 
admodum prudenter et fortiter. Non, per sacra, 
inquit, martyrum certamina, non nego, me ab 
illo esse vocatum ad cognitionem veritatis. Ipse 
enim est,inquit,qui cum suis menibus meam demul- 
sisset animain, a tenebris ad lucem, et ab errore 
deduxitad veritatem,et dignum censuit, qui essem 
et nominarer ejus miles, Cum autem hec diceren- 
lur,accedentes sanctorum persecutores,cum mar- 
tyrem comprehendissent, sacrum os ejus pulsabant, 
vereodio habentes confutationem,que erat in fori- 
bus, et malis auribus non volentes ferre vim veri- 
tatis. Preclaro autem Polyeucto ec quidem plagae 
nullo modo erant cure. Videbat enim Christum, 
qui pro eo erat passus,prope ipsum assistere.(Quem 
cuin suum posuisset refugium, nec pro malis ha- 
bebat ea, quae ipsum invadebant : nec sculican, 
qui ejus corpus cadebat. 

Xl. Has ergo plagas, ut diclum est,parum cu- 
rabat Pol yeucius : luctabatur autein adversus aliat 
diaboli inaligni artem.Naià cum ille ad eum addu- 
xisset socerum et uxorem lacrymantes,et inisera- 
biliter ejulantes, sic conabatur ejus uniinam suis 


1A 


421 


MENSIS JANUARIUS. 128 


decipere prestigiis, et pro viribus dissolvere ejus A τῷν αὐτοῦ τὴν ψυχὴν, xri, ὅση δύναμις, τὸν τόνον 


robur et constantiam.Is autem non ignorans mali- 
gni insidiss,cumseipsum valde utiliter conturbasset, 
animeaque fortitudinem et iram excitasset, et quie 
ex lacrymis oritur, effeminatz mollitiei eam oppo- 
suisset,graviter admodum et fortiter : O scelerate, 

inquit, et. profanorum myslagoge simulacrorum, 

cur me insidiosis luis el uxoris lacrymis studes 
abducere a confessione in Christum ? Cur autem 
defles Polyeuctum, cum teipsum multo magis de- 
flere et lugere oporteat, propterea quod cum prin- 
cipibus, qui sunt ad tempus, servieris, igni sis 
:teruo tradendus? Et hec quidem dixit socero Fe- 
lici. Postquam autem vidil uxorem quoque suam 
Paulinam miserabiliter lacrymantem;et dicentem: 


Ὁ à μὴ 
διχταράξας ξαυτὸν 


ξαλύειν. ἀγνοήσας τὸ τοῦ ποντροῦ ξνεῶρον, 


πᾶν πρισίμως, τὸ Ὑεννατόν τε 
' ἊΝ . “ E ef » 
καὶ θυμοειδὲς τῆς ψυχῆς ἀνεγείρας, wal ὥτπερ ταῖς 
* - * , , , LI * 
Qi) τῶν Óxxpüt" γινομέναις θηλύτητε ws uxÁr- 
4 9 7 , - e - ^ [4 
χίχις ἀνιστήτας αὐτῷ λίαν ἐμοριθῶς χα' γευνχίως, 
πρὸς μὲν τὸν χη εστήν " 
4 Ν 
εἰδηωλων μυσταγωγὲ, 
σοῖς τε xal τῆς γυνχιχὸς ἀποστῆσαι τῆς εἰς Χριστὸν 
ὑμολυγίχς σπουδάζεις ; Τί 0i al ὄαχρύεις Πολύ- 
εὐχτον, δέον πολλῷ μᾶλλον σεχυτὸν ὀδύρεσθαι xol 
. )? n m M: ΜΕ , '" » 0, 
θρηνεῖν, ἀνθ᾽ ὦ, διὰ προσχαίρων ἀρχόντων αἰωνίῳ 
πυρὶ παραδίδοται ; Καὶ ταῦτα μὲν πρὸ; τὸν χη- 
δεστὴν dua. "Ene! 0i καὶ Παυλίνχν τὴ» γυνχῖχα 
- . , * 
iopz περιπαθῶς δαχρύουσαν, xal λέγυυταν " 1) τί 


T * v LI sp 

2 μιχοξ, ἔφη, xal BeozjÀov 
^ e 

τί μὲ δάχρυσιν ὑπούλοις τοῖς 


Quid tibi accidit, o Polyeucte? Quomodo autem g πέπονθας, Πολύευκτε ; πῶς δὲ xxi ἀπάτῃ προήθης 


fraude es inductus, ut duodecim deos nostros con- 
fringeres? Eam suaviter irridens sanctus: Si solus, 
inquit, ego duodecim deos tuos vici el contrivi : 
ecce deorum es omnino egena. AÁdesdum ergo, 
inquit, Paulina, et faciam,ut verum Deum cogno- 
8088, quem ipsa stude diligenter adorare, et hac 
brevi vita eternam commutare.Cum hzc sic dice- 
reutur, et multi infideles per ipsum ad fidem in 
phristum converlerentur, et omnes perseculores 
simul congregarentur, et partim quidem promis- 
sis, parim vero eliam minis sanctum studerent 
in contrariam traducere sententiam,quoniam nul- 
la via et ratione id effici poterat, nec ejus rei ulla 
erat spes reliqua, fertur in eum sententia,ut ense 
statim mortem subeat. 

XII. Cum autem ei jam res fuisset aperta, erat 
videre Polyeuctum nihil messtum, nihil triste, nihil 
omnino,quod esset effeminati et pusilli animi,aut 
dicentem,aut pati pre se ferentem : quod quidem 
accidisset alicui alii, qui ab hac jucunda luce et vita 
separaretur.lmo vero tanquam ox tenebris οἱ aflli- 
ctione ad gloriam transiret et delicias, magnam 
ostendebat latitiam eLanimi alacritatem, ut qui jam 
frui inciperet ea, quz est illic, beatitudine. Nam 
iis quoque, qui aderant, affirmabat se quemdam 
8ccedentem videre adolescent(em, et secum -.lcquen- 
tem, et omnibus modis efficientem, ut oblivisce- 
retur omnium terrenorum .Sed quis,o divine Poly- 
eucte, hoc vel tui solum laudandum assuinens, te 
dignam possit laudem contexere? Nam cum jam 
esses consuminandus,et per sacrum tuum sangui- 
nem divinum baptismum, et in Christo signaculum 
accepturus:o generosam animam! o mentem firmam 
et stabilem et a mendacio alienam ! nec sic ami- 
citig Nearchi es oblitus,sed eum aspiciens, Vale, 
inquit, Nearche,et pactorum conventorum recor- 
dare.Hanc cum tu,vir fortis, vocem, tanquam ulti- 
mum aliquod donum,amico reliquisses, ad ensem 
processisti, et per eum illatam mortem prompto 
et alacri animo subiisti. 

XIII. Cum sic autem fuisset consummatus Po- 
lyeuctus, pretiosum «qui 2- qui ex 
Ííratribus erant studio li- 


, δύνατο πλέχειν ; Μέλλων γὰρ ἤδη τελειοῦσθαι, 


τοὺς δώδεγχα ἡμῶν συντρίψας θεούς - Ἡδὺ λίαν ἐγ- 
γελάτας αὐτῇ b ἅγιος * El μόνος, ἐγὼ, ἔφη, τοὺς 
δώδεχά σου θεοὺς νενίχηχα, xal συνέτοιψα, ἰδοὺ 
θεῶν πόντω: γέγονας ἐνδεές * δεῦρο οὖν μοι͵ Παυ- 
λίνα, καὶ γνωρίσω σοι θεὸν ἀληθῆ, ὃν χὐτῇ προσχυ- 
νῇσαι, χαὶ τῆς βραχείας ταύτης ζιυῆς τὴν αἰωνίαν 
ἀλλάξασθαι σπούδαχτον. Τούτων ob: λεγομένων xai 
πολλῶν ὑπίστων δι᾽ αὐτοῦ πρὸς τὴν εἰς Χριστὸν 
πίστιν μετχδαλλόντων, πάντων τε ὁμοῦ τῶν διωχόν- 
tuv ἀθροιζομένων, xai τοῦτο μὲν ὑποσχέσεσι, τοῦτο 
δὲ καὶ ἀπειλαῖς μεταπεῖσχι τὸν ἅγιον σπουδαζόντων, 


A e . 4 ἢ * * 
ἐπεὶ ἄπορον ἦν, ααἱ ἀμήχανον, xal οὐδεμία πρὸς 
- ΠῚ [4 ^ - * - 
τοῦτο ἐλπὶς ὑπολείπετο, δίδοται γοῦν xax' αὐτοῦ 


ἡ ἀπόφασις, τὸν διὰ ξίφους εὐθὺς θάνατον ὑπο- 
στῆναι. 

IB', Δήλου δὲ χὐτῷ ἤδη τοῦ πράγματος γενομένου, 
ὁρᾷν ἣν Πολύευχτον οὐδὲν στυγνὸν, οὐδὲν κατηςὶς, 
οὐδὲν ὕλως θῆλυ καὶ ἀγεννὲς ἢ λέγοντα, ἢ πάσχειν 
ὑποφαινόμενον, ὅπερ ἄν τις ὑπέττη ἕτερος, τοῦ 
ἡδέος τούτον φωτὸς xal τῆς ζωῆς χωριζόμενος, 
᾿Αλλ᾽ ὥσπερ ἐκ σχότους μᾶλλον xal θλίψεως πρὸς 
δόξαν καὶ τρυφὴν μεταδχίνων, πολὺ τὸ φαιδρὸν 
ἐδείανυ καὶ εὔθυμον, οἵα τῆς ἔχετθεν μαχαριότητος 
παραπολχύειν ἤδη ἀρχόμενος, Διεδεδαιοῦτο γὰρ 
τοῖς παροὺσι, νεχνίσχον τινὰ λέγων ὁρᾷν προσιόντα 
μοι γαὶ ὁμιλοῦντα, καὶ πᾶσι τρόποις παρασχευά- 
ζοντά μὲ πάντων ἐπιλαθέσθαι τῶν ἐπιγείων. ᾿Αλλὰ 
τίς ἄν σου, θεῖε Πολύευχτε, τοῦτο δὲ χαὶ μόνον 
ἐπαινέσαι παρχλχδὼν, ἄξιον αὐτοῦ τὸν ἔπαινον 
καὶ 
διὰ τοῦ αἵματος σου τοῦ ἱεροῦ τὸ θεῖον βάπτισμα 
xat τὴν ἐν Χριστῷ σφραγῖδα λαμδάνειν (ἢ ψυχῆς 
γενναίας 1 ὦ γνώμης βεύδαίας καὶ ἀψευδοῦς ἢ), οὐδὲ 
οὕτω τῆς Νέχρχου φιλίχς ἐν λήθῃ Ἱέγονας, ἀλλὰ 
προσδλέψας αὐτῷ “ 2 Νέχρχε, ὑγίαινε, λέγεις, «αἱ 
μέμνησό μου τῶν συνθηχῶν, Ταύτην γενναίως eb 
τὴν φωνῆν, οἷόν τι τελευταῖον ὀώρημχ τῷ φίλῳ χα-- 
ταλιπὼν, π ὸς τὸ ξίφος ἐχώρεις, xai τὸν δι᾿ ad iP: 
θάνατον προθύμως ὑπέρχτι. 

II". Οὕτω τοιγαροῦν τοῦ θείου Πολυεύχτου τελειω»» 
θέντος, τὸ μὲν τίμιον αὐτοῦ σῶμα ol σπουδαιότεροα.. 
τῶν ἀδελφῶν iv Μελητινῇ κατστίθενται, πολει τῆς. 


"Apptvizs, αἰωνίαν οὕτω κληρονομίαν ἑαυτοῖς mp 


429 


ποιησάμενοι. Τετρὰς δὲ τῶν ἥμερων ἢ», ἥτις 
καὶ τὸ τέλος εἰὸε Πολυεύκτου͵ «ai τοῦ σώματος τὴν 
κατάθεσιν, Ὑπηρέτησεν ἐνταῦθχ xai Νέαρχος, τοῦ 
φίλου xat μάρτυρος αἵμτ λαδὼν, καὶ λαμπρᾷ ὀθόνῃ 
τιθεὶς, xzi εἰς τὴν Χανχνεωτὼν πόλιν μεταχομίτας, 
ὅπλον σωττρίας, «αἱ xÀnpov ὄντως μακάριον αὐτοῖς 


διερησάμενος. 


VITA S. MARCIANI PRESBYTERÍI. 


430 


302 4 tene civitate Armenis, zternam hareditatem sic 


sibi acquirentes. Fuit autem dies quartus, qui vi- 
dit inem Polyeuctiet corporis depositionem.Inser- 
vit autem hic quoque Nearchus, qui accepto san- 
guine martyris,cum eum in nitido imposuisset lin- 
teo,portavit in civitatem Chananeotarum, donans 
ei arma salutis, et vere beatam hzrelitatem. 


XIV. (3) H»c gesta sunt tempore Decii et Valeriani in prima Urientis persecutione. Nam fuit qui- 
dem primo martyr Hierosolymis sacratissimus Stephanus, secundo autem Philoromus in Alexandria 
civitate. "Egypti, οἱ terlio divus Polyeuctus in Melitene Armenizs quarto ldus Januarii. ls szpe se 
maguam curam agere Christianorum, eliam post mortem, nonu leviter et obscure, sed aperte et evi- 
denter ostendit. Quidni enim faceret, qui talis erat, et genus illinc ducebat, et eju«dem fuerat so- 
dalitatis ? nobilium, inquam, et illustrium ex fide in Christum: qui sequebantur quidem Marcum (5) 
ἔτ μι ra'orem, bellum gerentein adversus Barbaros, aqu: autem penuria laborabat Romanorum 
exercitus, tristique erat imperator, cum hostes quidem valde invalescerent, sitis autem inter caetera 
Bosiros vexaret. li autem Chrisli forles milites, qui eamdem implebant legionem, quam hic vene- 
randus martyr, cum se separassent, et procul ab exercitu removissent, manus quidem pias ad Deum 
tollunt, piam, qus ab eis honorabatur, fidem accerrime proferentes. Rogant autem Dei miserationes, 
ul eos benignis oculis aspicerent, οἱ hanc solverent necessitatem, qua opprimebat multitudinem. 
Cum illi sic orassent, suis non sunt fraudati precibus. Nondum enim precationibus finem imposue- 
rant, οἱ densa nubes celum subiens, aerem quidem implevit tonitru : fulgura autem elisa micabant, 
ei multa erupit pluvia, adeo ut, dum sic ferrertur fulmina et imbres, recreati quidem sint Christiani, 
plurimi autem Barbari inlerierint, et ex eo sit legio nuncupata χερχυνοδόλος, id eat, Fultninuip jacu- 

Inriz (δ) hucusque cognita ex hae magni miraculi effectione, ad gloriam Patris, el Filii, et Spiritus 
sancti, uaius el. consubstantialis divinitatis. Gui convenit omnis gloria, honor et adoratio, nunc et 
in ssrcula eseculorum. Ámen. 


(5) Vide Tertul. Apolog. et Euseb. Ces. Hístor. Eccl. lib. v, c. 5. 
(0) Alii vertunt. Fulminea. 


(a) Qu» sequuntur desunt in codice ms. Graco. EDIT. PATR. 





BIOX KAI IIOAITEIA 


TOY OXIOY IIATPOX HMON MAPKIANOY 


VITA ET CONVERSATIO 
S. P. N. MARCIANI PRESBYTER] 


οὔι FUIT (ECONOMUS MAGNAE ECCLESLE CP. (7) 
(Anno 450.) 


(Ε duobus mss. Graci bibl. Imp. Paris. n. 1536, sec. ΧΙ, et n. 1467, «zc. x1v ; Latine apud Surium diem ad 
10 Jan. EpiT. PATR.) 


Δ΄. Πολλὰ piv xoi ἄλλα xà μὲν βασιλίδα ταύτην C 
. φυμνύναντχ πόλιν * θρόνοι τε βασιλέων, χαὶ πλοῦ- 


Ι. Sunt quidem multa quoque alia, φσυῷ hanc 
regiam exornant civitatem, imperatorem sedes et 


* vec, καὶ x3). παντοδχπὰ, θέσις τε xxi μέγεῦος, χαὶ 
"ym, πολεμίας χειρὸς κρείττονα " οὐδὲν οὕτως ὡς 
ἰνδυῶν φιλαρέτων σεμνύνουσι βίοι, Οὔτοι γὰρ πλεῖον 
Be ἐμποιοῦσι τὸ τέρπον, πλεῖον ὃὲ τὸ θαῦμα, πλείω 
ἃ τούτῃ περιποιοῦσι «xb τὴν ὠφέλειαν. Διὰ δὴ 


opes,et omne genus pulchritudo, sitasque et inagni- 
tudo,et meenia,qua sunt hostili munu potentiora : 
nihil autem ei affert eque magnum decus et orna- 
mentum, atque vita. virorum honorum et virtutis 
amantium.Ii enim majorera quidem afferunt dele- 


(7) Sancium Marciannm Novatianis aliquando favisse, post pedem retulisse, factumque. cecono- 


Bium Eccles. Constantinopol. refert Baronius 


431 


eliam majorem pariunt utilitatem.Propterea inajor 
est gloria civitatis, ornari potius viris piis et reli- 
giosis, quam murorum propugnaculis. Atque ea 
quidem multos viros tulit preclaros,qui eam deco- 
rant variis virtutis ornamentis : ex quibus si quis 
primos accurate elegerit,et iis vilam Marciani con- 
ferre, vel etiam praeferre volueritis mihi non vi- 
deatur a recto excidere judicio.Quod autem non sit 
mala de eo nostra, sed recia sententia, ipse, ut 
aiunt,ostendet,eritque procedens fide dignaoratio. 

2. Hic ergo Marcianus floruit quidem tempore 
ejus, cui fuit idem nomen, nempe Morciani,qui tunc 
erat dominus Romani imperii.Patriam autein suam 
veterem Romam ab alto repetens a parentibus illi 
enim ex ea profecti,in hanc Constantini civitatem, 
qua erat recentior, migrarunt),consequenter erat 
et illustri natus genere, insignique opibus et di- 
gnitate, eL quod nobilitatem referebat ad splen- 
dorem imperatoriuim.Tanta autem gloria insignes 
nactus parenles, pietate autem et religione longe 
insigniores, ipse quoque educatur liberaliter, et 
eruditionem pulchre docetur, nostram, inquam, 
el externam. Deinde sicut Moses quoque ad /Egy- 
ptios, ita ctiam Marcianus optime ventitat ad By- 
zantinos, et ad majorem el perfectiorem sapien- 
liam, eam, inquam, qua est ex spiritu, converti- 
tur. Qua quidem ex re et vit:e splendor, et ser- 
monis gralia illi accedens, nomen ei peperit, et 
insignem fecit inter omnes laicos. Paulo post au- 


MENSIS JANUARIUS. 


ctationem,et majorein etiain adiniralionem: quin- ταῦτα καὶ μεῖζον τῇ π 


432 


πόλει κλέος, ἀνόράσι οιλοθέοις 
μάλλον ἢ τειχῶν ὀχυρότητι χαλλωπίζεσθχι, Πολληὺς 
ul» οὖν ἤνεγαεν αὕτη βίους ἀνδρῶν, οἱ xai wotai- 
λοις αὐτὴν γότμοις τῆς ἀρετῆς ὠὡρχίζουτιν, ἣν εἰ 
τις τοὺς πρώτους χατὰ ἀχοιδὶς ἐκδεξάμενος, xai τὸν 
Μαρχιχνοῦ βίον συνάπτειν αὐτοῖς, ἢ καὶ προτιθέναι 
θελήσειεν, οὐχ ἂν μοι χρίσεως ὀρθῆς οὗτος Ἐχπίπτειν 
ÓoxT, * xxi ὅτι μὴ φαύλη» ἡμεῖς ἔχομεν ἀλλ᾽ ὑγιᾶ 
τὴν περὶ τούτου «νώμην, αὐτὸς, qui, δείξει χαὶ ὃ 
λόγος ἐχέγγυος τροϊὼ" ἔσται, 

B'. Μαρχιχνὸς τοιγαροῦν οὗτος ἥνθησε μὲν ἔν 
τοῖς χοόνοις τοῦ τὴν αὐτὴν ἔχοντος κλῆσιν λίχρχια- 
νοῦ, ὃς τηνιχαῦτχ τῆς Ῥωμαίων &oJT αὔριος T. 
Πατρίδα ἄνωθεν ix πατρῶν τὴν πρεσδυτέραν Ῥώ- 


Bi» αὐλῶν (ἐκ ταύτης δὲ προελθόντες ἐχεῖνοι εἴτα 


τὴν Κωνσταντίνου ταύτην χαὶ νεωτέραν πόλιν μετῷ- 
χησαν), ἀκολούθως καὶ γένους ὑπηρχε λαμπροῦ, 
χρήμασί τε καὶ ἀξιώμασι περιδλέπτου, καὶ τὴν τῆς 
εὐγενείχς πηγὴν εἰς βασιλικὴν περιφάνειχν ἀνχφε- 
ροντος. Τυχὼν δὲ γονέων οὕτως ἐπισήμων μὲν τὴν 
δόξαν͵ ἐπισημοτέρων 02 πολλῷ μᾶλλον καὶ τὴν εὐτέ- 
Octav, ἐλευθερίως xai αὐτὸς τρέφεται, wai παιδείαν 
χαλῶς ἐχδιδάσχετχι͵ αὑτήν τε τὴν ἡμετέραν φημὶ 
xai τὴν θύραθεν, Ἔπειτα xai Μωσῆς ὥσπερ τοῖς 
, Lid ^ ἢ * » 

Αἰγυπτίοις, oot ὃὲ xxi — Mapatxvo; ἄριστα τοῖς 
Βυζαντίοις ἐπιφοιτὰ, xxi πρὸς τὴν μείζονα καὶ τε- 
λεωτέραν σοφίαν, τὴν κατὰ πνεῦμά φημι, τρέπεται, 
ἐξ οὗ δὴ βίου τε λαμπρότης καὶ λόγου χάρις ἐκείνῳ 

“ΦῚ * 
προσγενομέγη, ὀνόματος ἠξίο) τὸν ἄνδρα, xai περί- 


tex etiam cooptat in clerum Ecclesie : el cum C ὕλεπτον ἐν πᾶσι καθίστη τοῖς λαΐχοϊς " μιχρὸν 92 


sacris essel dignus, deducit ad graduin sacerdo- 
tum. Qui autem et ad hoc vim attulit, fuit hujus 
civitatis pati iarcha.Namn illum quoque cepit siren 
illius virtutis, et plenz erant aures iis,qui de illo 
spargebantur, sermonibus et laudibus. Cum ergo 
gradus, qui inter sacerdotium intercedunt, nihil 
essel quod prohiberet, seid inulte magis, ut ad 
majora procederet, invitaret : cum omues brevi 
tempore pervasisset, vocante tempore, refertur 
etiam in numerum sacerdotum. Deinde etiam fit 
cconomus maximae ecclesie communi suffragio, 
nou vim afferens, sed invitus, et non tam hono- 
ratus, quam eos honorans, qui eum pretulerant. 
Sed haec quidem postea. 


ὕστερον xal τῷ τῆς "ExxAnzlac χλήρῳ ἐγκαταλέγει, 
xxi εἰς τὸν ἱερέων ἅγει βαθμὺν τὸν τῶν ἱερῶν ἄξιον, 
Ὁ δὲ πρὸς τοῦτο αὑτὸν ἀποζιασάμενος, ὃ ταυτησὶ 
τῆς πόλεως πατριάρχης ἦν, Εἴλε ὰρ αὐτὸν ἣ τῆς 
ἀρετῆς ἐχείνου σειρὴν, «αἱ πλήρης ἣν τὰ ὦτα τῶν 
ὑπὲρ αὐτοῦ λόγων xai ἐνχομίων, Τοὺς οὖν μεταξὺ 
τῶν ἱερέων βαθμοὺς (ἐπεὶ μηδὲν ἣν τὸ χωλῦων, ἀλλὰ 
πολὺ μᾶλλον τὸ πρὸς τὰ μείζω χωρεῖν ἐκκχλούμε- 
νον), πάντας ἐν βραχεῖ διελθὼν, χαιροῦ καλοῦντος 
xal τῷ καταλόνῳ τῶν πρεσδυτέρων ἐντάττετιχι, 
Εἶτα χαὶ οἰκονόμος τῶν ἐκχλησιῶν τῆς μεγίστης ἐκ 
ψήφου χοινῆς, οὐκ ἀυνχγχάγας, ἀλλὰ ἀναγχασθεὶς 
γίνεται “ χαὶ τιμήσας μᾶλλον ἢ τιμηθεὶς τοὺς οὗτω 
περὶ αὐτοῦ χρίναντας, ᾿Αλλὰ τοῦτο μὲν ὕστερον. 


ΠΠ. Modo autem cum ei admodum juveni credi- Ὁ Γ΄. Ἵλρτι δὲ νέος ὧν xai τὴν ἱερατείαν ἐγχειρι- 


tum esset sacerdotium, el ejus parentes e vita jam 
excessissent,et utriusque facultates,qua& erantlu- 
culente,accepisset,eum juventutem quidem mode- 
Tate,sacerdotiuto autem honeste,opes vero pieregere 
administrare fuit cognitum: ut qui egenos sus lie- 
reditatis assumeret cohzredes, et eis majori parte 
cederet: vel ut hoc potius dicain,cum eis questuo- 
sam exerceret negotiationem,et in parvis suppedi- 
tandis maxima vicissim acquireret. Alque alias 
quidem voluptates magno quodam et excelso animo 
apparuit eum despicere,et eis minime uli : ab uno 
autem solo victus fuit amore, a verbis, inquam, 
divine Seripturi : et ad illa oculos perpetuo con- 


σθεὶς, τῶν τε γονέων αὐτῷ τὸν βίον ἤδη ἀπολιπόντων, 
τὰ μὲν τῆς νεότητος σωφρόνως, τὰ δὲ τῆς ἱεροσύνης 
χοσμίως͵ τὰ ὃξ τοῦ πλούτου πάνυ φιλοθέως οἶκονομ ὦ» 
ἐγνωρίζετο * συγαληρονόμους αὐτῷ τοῦ xÀYpou τοὺς 
δεομένους παρχλχμδάνων, xal χατὰ πολὺ τοῦ πλέίο- 
νος αὐτοῖς ἐξιστάμενος, ἢ τοῦτο μᾶλλον εἰπεῖν, 
πρχγματείχν χερδσλεωτάτην πρὸς αὐτοὺς ποιούμε- 
νος, xal πχροχὴ μιαρῶν τὰ μέγιστα ἀντιχτώμενυς. 
Ταῖς μὲν οὖν ἄλλαις τῶν ἡδονῶν μέγα καὶ ἀρχιχὸν 
ἔφανε φρονῶν, xai οὐδαμῶς αὐταῖς συγχλινόμενος * 
πρὸς ἕνα δὲ μόνον ἔρωτα φανερῶς ἥττητο τῶν λόγων 
τῆς θείχς Γραφῆς, xai πρὸς ἐκείνους στρέφων τε xai 
τρέφων τοὺς ὀφθαλμοὺς ἦν, xal διὰ παντὸς αὐτοῖς 





133 


προτκαθήμενος, Ὡς 
σεύρετον ἐν αὐταῖς 
γνώριμον τῇ φιλοπήόνῳ γέγονς προτεδρε q. 
et ἰσχυρῶς ἐχρέτει καὶ $92) λῶν, εἰδὼς ὅπως τὸ 


Ψ “ 4 4 -— A 
eivzt, ὃ μὴ φανερὴν αὐτῷ καὶ 


I 13100; 


ἀκ κάγην xal ἀνδρικὸν τῆς υεύτητος εὔπτωτον ἑυτεὺ- 
ῦεν καὶ ὀλισθηρὼ" γίνετχ!, Καὶ πολλὰ τούτου xa: 
γχιλιπὰ τὰ πτώματα, Εὐγαῖς τε «ai ἀγρυπνίαις τὰ 
πολλὰ ἐδίδου, xal κομιδῆ παῖδας ἐδείκνυ» ποὺς ἀσε- 
- ^a d 
ς λόγον, ἔχει κατὰ- 


τῷ - o) μόνον ὅσους ὁ τῶν ἱεοέω, 
λογος, 3ÀÀà wai ἡπλῶς ὅτον ἐ, πολιᾷ φιλευγεῆὲς 
A», χαὶ φιλοτοφίας ἐπιμελούμενον, Τῷ 9i τῆς ψυχῆς 
φιλυχάλῳ σφόδρα καὶ τῶν ἱερῶν οἴκων τῶν τοῦ Xot- 


4 


r] » Li * 4 - 

στοῦ μαρτύρων ἔραστης ἣν, χαὶ τοὺς gui» αὑτῶν 
. -- 4 "* 4 - ^. , » 
πεπονηκότας ἰᾶτο, τοὺς 6i xai υἥπω γεγο τας 
ἀνέστη. Οὗ δὲ θεριαύτατα &2z, καὶ ὁ τέλος τῆς ἐπι- 


θυλίας ἐνόμιζε, τοῦτο ἦν ὥστε τῇ μεντλοξόξῳ καὶ 
περικχλλεῖ τῶν μιρτύρων 'A;zotzis!q λαμπρὸν ἀνχ- 
στῆσαι νχόν. Ἔχαμνεν οὖν περὶ τὴν εὕρεσιν τοῦ 
“ωρίου, οὗ δὶ xxi μάλιστα ὡς ἐπιχχιρότατχ τὸ 


ἱερὸν αὐτῇ τέμενος ἀνχττήσει, 


δ΄. Οὕτω διχμεριμνώντος, γυνὴ τις τὸ γένους ἐκ 
τῶν Σύρων ᾿Αντιοχείχς ἕλχουσχ, Νιλὼ τοὔνυμα, 
3o*t τὸν αύζογον ἀποθεδλτχυῖα, αὐτῇ κατὰ 
γλῆρον περιελθῦντα τῶν ἐπισήμων, ὡς ἄρα κατὰ 
τὴν μέσην τῆς Βυζαντίόος ἀγορὰν ἴδουτο, διχπι- 
rpisxtw ἐδούλετο, ἐφ᾽ ᾧ τῆν ἀξίαν χομισχμένη 
-μὴν, ἐπὶ τὰ οἰχεῖά πάλιν ἐπανελθεῖν. Ταῦτα με- 
uzÜnxüe 6 θερμὸς οὗτος t6 μᾶρτ' "ρος ἔρχστίς, 707 
τὸ τύπον ἑωραχὼς ὡς ἁρμόδιον, χαὶ τὴν θέσιν ὡς 
ἐπιτηδείως ἔχουσαν τῷ σχοπῷ, ἔρμτιον τὸ πρᾶγμα 
λογίζεται, καὶ τῇ γυνχιχί προσελθὼν πεοί σῆς τι 
μῆς ᾿ιχλέγεται, χαί δισχιλίους 001026 χαταδχλὼν 
πείθει τὸν οἶχον ἀποδοῦνχι, Οὕτω διχπρχξάμενος 
χαί ἔογον ἤδη ἄπτεσθχι δῆλος T ἵν" ἀλλ᾽ ὁ πᾶσι τοῖς 
ἀγχήοῖς ἀντιχείμενος οὐδ᾽ ἐνταῦθα δείχται τῆς 
ἀκείας MAL ἐπιλχαθύμενος οὐδ᾽ ὅλως τοῦ κακουρ- 
“εἴν παυόμενος, Tj παχυπόμενος ' ἀλλ΄ ὑπελθὼν τί,» 
νῖκαι xxl ὀξινὴν αὐτῷ τὴν μεταμέλειαν ἐμόχλὼν, 
σούδρα ποὺς λογισμοὺς ἐξεπολιύοχει, χαθάπες τι 
"ηράνημα τὴν αἰτ ύνην ἐπάγων αὐτῇ, ὡς ἄρα χω- 
αβοῖτο πὸ πολλῶν, τῷ κάλλιστα οὕτω τῶν χτημά- 
᾿ααἱ γὰρ ἣν ὁ οἴκος τῶν à2/2:0- 
καί τῶν ὑπὸ τοῦ μεγάλ)", 


οἴχον 


τ) διαυπαθῶτα 
Twy καί μεγαλοπρεπῶν, 
τὴν οἰχηδομίχν tx 
στεγυνομίοις 
Τούτοις ἢ γυνὴ, 
τὸ τυ ἀλ- 


Kwv3z2 ,τίνοῦ 
[W9", ἀρχούντως τε τοῖς 
4' ἔτος προτόδοις ἐνευθηνούμενος. 
ὅτε γυνὴ, τὰς φρένας ὑποησεισθεῖσα, 


nU 413*20) Àx- 


X41 τα 


PA! 


λύει" 
* - . ΠῚ ^» b 
imma ἐπειρᾶτο * x3! ὁ Map«asoq οὐδὲν ἀδούλττον 
* ^ ^0. , ^ jg . oen 
ἢ ἐκχχῆξς οὐδενί ἐπάνειν βουλόμενης, τῶν οἰκείων 
LA ΄ - , -7 
ἐξέστη διχ εἴων, χχαὶ τοῦ χτήμχτος παχροερώρει τῇ 
» ^ . - [1 Ly M] 
Toma, πράξεως ἱερὰς ἱερὰν εἴνχ'! καὶ τῦν χρη πίῶχ 
fnivw, καὶ οὐδὲν ἐθέλω» τῇ ἀγαθὴ μάρτυρι προσά- 
yty ἀπρύθυμον, οὐδ᾽ Ὃ p: v οὖν 
πονηρὺς ἐντεῦθεν ἐδύχει νιλᾷνι 
, "ons Na 2. «αὐ, κεν α 
μεήστης ἥττης ἀρχή, Θεὸς γὰρ ὃ pisi εἰν πχὺτὰ 
LI », A 
zs τὸ συμφέρον εἰδὼς, οὗτος : 


U VENTE TIE νην, 
τὸ ói ἦν ἐχε! tp τῆς 


6LÀAACT, χαὶ τὴν περὶ 


VITA S. NARCIANI PRESBYTERT. 
ἐντεῦθεν μηδὲν χουπτὸν ἢ 9o- A verlebat,eteis perpetuo assidebat; quo flebat,ut ni- 


p minabantur,reficiebat : 


434 


lii] esset in eis adeo occultum et inventu difficile, 
quod non manifestum et notum evasissetlaboriosa 
ejus diligentiz.. Ventri autem et oculis fortiter im- 
perabal, ut qui sciret florem et robur juventutis 
per ea facile impelli ad lapsum. Sunt autem casus, 
qui ex iis oriuntur,multi et difficiles.Precibus au- 
lem et vigiliis se dedebat plurimum,et valde püe- 
ros edocebat,quod ad virtutis rationem attinet, non 
solum eos, qui erant relati in numerum sacerdo- 
luin,sed αἱ semel dicam,q:iotqnol in canitie erant 
pit ei religiosi,et curam gerebant philosophiz.Illo 
aulem suo preclaro boni et honesti amore, valde 
quoque amabat sacras sedes Christi martyrum et 
ex eis alias quidem, quie laborabant, et ruinam 
alias autem,qua nondum 
[δεῖ fuerant, excitabat.Quod autem ardentissime 
amabat, οἱ sui desiderii finem existimabat, hoc 
erat, ut preclaro et insigni inter martyres Ánas- 
tasiee praeclarum templum exstrueret : laborabat 
autem in loco inveniendo, in quo opportunissime 
sacram ei :edem exstrueret. 

IV.Cum de eoautem esset sollicitus, mulier quz. 
dam, quie genus ducebat ex Syrorum Antiochia, 
Nico nomine, cum paulo ante conjugem amisisset, 
insignem domum, quz ei hiereditate obvenerat 
(pos:ta autem erat in medio Constantinopolis foro), 
volebat vendere, ut cum ejus pretium accepisset, 
ad sua reverteretur.Hiec cuin rescivisset hic ardens 
amator marlyris, et locum vidisset convenientem, 
et s:tum esse apu: suo proposilo,pro lucro rem 
esse ducit, et ad mulierem veniens, loquitur de 
pretio, et numeratis bis mille aureis, persuadet ei 
domum vendere Cum sic fecisset, planum erst eum 
jam velle opus aggredi.Sed qui bonis omnibus ad. 
versatur,ne hic quidem ostendit se su artis obli- 
tuin, neque omnino cessare aut cessaturum esse 
malefacere : sed se mulieri astute insinuans,et ei 
gravem immitlens poenitentium,ejus mentem vali- 
d^ oppugnabat: tanquam alias machinas ci pudorem 
admovens,quod : cilicet a vulgo habereturl:dibrio, 
quie sic pulcherrimas consumeret possessiones;erat 
eniin doinus antiqua et magnifica,et cui longo aute 
tempore,magniscilicet Constantini,contigisset wdi- 
ficari : locari autem merced.bus et annuis posses- 
, sionibus, satis magnum commodum affereba!). His 
2 inulier,ut inulier, labefactata, contractum solvere 
conabatur. Marcianus autem, qui nulli volebat esse 
itolestus. nec cogere ut aliquid facere quod nollet, 
suo jure cessil, e! pos-ess:onem dimisit mulieri, 
quierens actionis sacrum esse fundamentum ,et ni- 
liil volens offerre sanctie inartyri,quod non prom- 
pto etalacridarctur animo, aut quod esset coactum, 
Ex hoc ergo videhatur. inalignus victoria potitus : 
sed fuit illud principium, quo factum est, ut ma- 
xime vinceretur.Nain Deus, qui scit omnia lradu- 
cere ad id quod est conducibile, is providet, ut 
nujus re rei exitus sit lunge melior et praclarior. 


τοῦτ ἀποδατιν πολλῷ χοείττουχ χαὶ Àauu προτέραν οἰχονομεξ 


435 


et aliquando versarctur inlegendis orationibus ejus, 
qui et «ermone,et moribus,et theologia przeclaris- 
sime refulsit, sapientis, inquam, Gregorii, et de 
hujus martyris templu cognovisset, ut ille dicit, 
quod positum quidem esset in iis, qui Domini Ro- 
stra vocabantur : erat autem tunc veluti quedam 
sedes orihodoxis adversus Árianos.Cum ergo co- 
gnovisset quz ille de eo templo predixerat,suum 
gregem incilans,et ei addens animum: Hanc Ana- 
stasiam, hanc, inquam,qua cognomen accepit ex 
resurrectione, videbitis (sat scio) ampliorem et ma- 
jorem.Cumque didicisset non sine Dei numine nec 
temere przdictum fuisse a magno illo viro(etsinon 
magis predictum fuissetde templo,quam depopulo): 


MENSIS JANUARHIUS. 


V.Hic enim Marcianus cum hoc amore teneretur, ἃ 


436 


Ε΄, Οὔτω γὰρ ὁ Μαρχίανὸς θάλπων τὸν ἔρωτα, 
καί ποτε τοῖς λόγοις τοῦ xal λόγοις καὶ τρόποις καὶ 
θεολογίᾳ φαιδρότατα διαλάμψαντος ὁμιλῶν Γρηγο- 
ρίου, φημὶ, τοῦ σοφοῦ, καὶ γνούς τι περὶ τοῦ νχοῦ 
τῆς μάρτυοος ταύτης, ἐχεῖνός φησιν, ὃς χεῖται μὲν 
ἐν τοῖς οὕτω χαλουμένοις Δομνίνου "Ep 50Àotc, ὦτπε- 
ρεὶ δὲ ὁρμητήριον τότε τοῖς ὀρθοδόξοις χατὰ τῶν 
ἀρειανιζόντων ἐτύγχανεν ὦν, Περὶ τούτου τοίνυ» τοῦ 
ἱεροῦ γνοὺς οἵα ἐκεῖνος προεῖπε, τὴν ἐχυτυῦ ποίμνην 
ἐπιθαῤῥύνων * ᾿Αναστασίαν ταύτην͵ τὴν τῆς ἀναστά- 
atq λέγω ἐπώνυμον, ὄψεσθε πλατυτέραν, εὖ oióa, 
ἔτι xal μείζω, Καὶ μαθὼν o)x ἂν ἀθεεὶ ταῦτα, οὐδὲ 
εἰχῇ τῷ μεγάλῳ προείρητο, εἰ xxi μὴ περὶ τοῦ νχοῦ 
μᾶλλον ἢ τοῦ λαοῦ πρόῤῥησις fjv, καὶ ὡς ὁ δι᾽ Exslvo) 
ταυτὶ “προειπὼν οὐχ ἀδύνατος πάντως «αἱ εἰς ἔργον 


et utpote quod is, qui per illum hae przdixissel, p τοὺς λόγους ἐξενεγκεῖν, οὔτε τὸ πλῆθ-ς τῶν ἀναλω- 


posset quoque verba in opus deducere,nequerepu- 
tansimpensarum multitudinem ,neque quod major 
esset conatus,quam qui ejus viribus conveniret,ei, 
408 omnia potest, fidei rem credens, opus ccepit 
urgere : et illud quidein minus et vetus templum 
relinquit in priori figura, ut sic omnibus ad spe- 
ctandum propositum,apertius quam lingua predi- 
caret Theologi prophetiam: alterum autem ei exci- 
tat maximum et. pulcherrimum, in orbem quidem 
variis porticibus atriisque et vestibulis,que vel an- 
te templum elegantem pra seferunt speciem,com- 
prehendens : id autem veluti quamdam magnam 
stellam vel lunam, a multis iisque pulchris stellis 
circumdatam,in medio erigens.Qualis enim id com- 
plexa sit pulchritudo, columnarum. splendores, et 
colores,et magnitudo,lampidumque fulgor,et clari- 
tas materiz,aurum tectum supra illustrans,ut ubi- 
que picture, quz artis quidem perfectione mentes 
obstupefaciunt, oculos autem demulcent varietate 
materis.Jam vero demum venerande illuminatio - 
nis,aut eam qua est constituta ad reponenda sacra 
vasa et-lonaria, quomodo quis dicens, non minus 
dixerit, quam postulet operum dignitas? Ipsorum 
autem vasorum multitudinem, aut materiam, aut 
artem qui volet oratione persequi,sciel omnino,se 
ea solum mirari posse,non lingua exprimere. Adeo 
sunt omnia zque excellentia,ut etiamsi nemo pr&- 
dixerit, vel ex hoc possit esse manifestum videnti- 
bus,quod ea mente divina processerunt, et nianu 
divina opem ferente e superis. 


VI.Omnibus autem convenientibus, novi quidem P 


templi (8),ut par est, enceniacelebrabantur,et dies 
quoque quo ipsa martyr certamen consummavit, 
ipso, inquam, Decembre. Vocabant autem encze- 
nia:9)et fideles imperatores et sacrum senatum, et 
universam (ul semel dicam) civitatem. Oportebat 
aulem,qui latebat, Marcianum eo die videri qualis 
esset moribus, qualis virtute οἱ quantur se ultra 
mandata ex'endebat. Nain cum tola concurreret 
civitas et egentes una cum ea quodam pacto attra- 


μάτων ἐπὶ νοῦν θέμενος, o09' ὅτι μεῖζον ἢ xs9* ἐχυ- 
τὸν τὸ ἐγχείρημα, τῇ πάντα δυναυένη πίστει τὸ 
πρᾶγμα πιστεύσας, ἔργου εἴχετο. Καὶ τὸν μὲν ἥττω 
καὶ παλαιὸν ἔχεῖνον νχὸν ἐπὶ τοῦ προτέρου σχήματος 
καταλείπει, ἵν᾿ οὕτω μᾶλλον εἰς θέαν ἅπασιν κεἰμε- 
νος, τρανότερον ἢ γλῶττα τοῦ Θεολόγου προφητείτν 
ἀναχηρύττῃ * ἄλλον δὲ αὐτῷ ἐπεγείρει μέγιστόν τε 
καὶ χάλλιστον, κύχλῳ μὲν στοχῖς καὶ ποιχίλοις προ- 
αυλίοις τε ἄμα καὶ ὑπαίθροις διαλαδὼν, πολλὴν καὶ 
πρὸ τοῦ νχιῦ τὴν ὥραν προδαλλοιμένοις, μέσον δὲ 
αὐτὸν ἀνεγείρας οἱονεὶ μέγαν ἀστέρα ἢ σελήνην 
αὐτὴν, πολλοῖς χαὶ καλοῖς ἄστροις περιχυκλούμενον. 
Οἵχ γὰρ αὐτὸν xal περιειλήφασι κάλλη, κιόνων 25- 
γαὶ καὶ χροιαὶ χαὶ μέγεθος, λίθων τε στιλπνότης, xal 
ὕλης λαμπρότης, χρυτὸς ἄνω χαταλάμ πων τὴν ὁρο- 
qhv, xxi γρσφαὶ πανταχοῦ, τέχνης μὲν ἀκριδείᾳ φρέ- 
vac ἐχπλήττουσαι͵ ὕλης δὲ ποιχιλίᾳ τοὺς ὀφθαλμοὺς 
θέλγουσαι. Τόν γε μὴν τοῦ σεπτοῦ φωτίσματος οἷ- 
xo», ἢ αὐτὸν τὸν πρὸς ἀπόθεσιν τῶν ἱερῶν σκευῶν 
xal ἀναθημάτων, πὼς ἄν τις εἶπων ἀξιως εἴποι «αἱ 
τῶν ἔργων οὐχ ἐνδεῶς ; Αὐτῶν δὲ τῶν σκευῶν τὸ 
πλῆθος, ἢ τὴν ὕλην, ἢ τὴν τέχνην, ὁ γε διεξιέναι 
βουλόμενος εἴσεται πάντως ὅτι θχυμάζειν μόνον elsi 
ταῦτα, οὐχὶ καὶ γλώττῃ δυνατὰ λέγεσθαι, Οὕτω 
πάντα ἐπίσης ὑπερφυᾶ, ὥστε xal μὴ, πρηειπόντος 
μηδενὸς αὐτόϑεν εἶναι τοῖς ὁρῶσι σαφὲς, ὅτι γνώμῃ 
Θεοῦ ταῦτα προέδη͵ καὶ θείας ἄνωθεν γειρὸς συνεργού- 
g^. 


G^". Πάντων οὖν συνελθόντων, ὥσπερ εἰκὸς, Ev«zi- 
wx μὲν τοῦ καινοῦ τούτου ναοῦ ἤγετο. Καὶ ἡμέρα 
χαθ᾽ ἣν xal ἡ μάρτυς ἐτελείου τὴ, ἄθλησιν, xoi 
αὐτὸν, φημὶ, τὸν Δεκέμόδριον, ᾿Εχάλει ὃξ τὰ byxxiwu 
καὶ τοὺς πιστοὺς βασιλεῖς, καὶ τὴν ἱερὰν βουλὴν, 
xol τὴν πόλιν, ὡς εἰπεῖν ἀπαταν. Ἔδει δὲ ἄρα καὶ 
Μαρχιανὸν νρυπτόμενον χατ᾽ αὐτὴν ὀφθῆνχι τὶν 
ἡμέραν, οἷος τὸν τρόπον ἦν, olo; τὴν ἀοετὴν, x5 
τῆς ἐντολῆς πλέον ἐπεχτεινόμενος. Τῆς γὰρ 65 πὸ" 
λεως συντρεχούσης πάσης, καὶ τῶν δεομένων f) 


(8) Dedicatur templum eanctee Athanasie an. 459, ut habet Baronius. 


(9) Ad Encamia, legit Baronius. 


431 


VITA S. MARCIANI PRESBYTERI. 


438 


αὐτῇ συνεφελαομένων, πένης τις πρόσελθὼν τῷ γεν- ἃ herentur, pauper quidam aecedens ad hunc virum 


νχίῳ, (γχὶ γὰρ ἐχζητοῦσιν οὗτοι xal μανθάνουσι τὰς 
φιλανθρώπους ψυχὰς οὐδὲν ἧττον ἢ τοὺς ἰχτροὺς 
v χάμνωντες)" προσελθὼν οὖν ἐδλέψ τε πρὸς τὴν 
φ - *- Pp M » !» - - , 
αὐτοῦ ὁεξιὰν, xal ftt δέξατθχί τι τοῦ λιμοῦ φάρ- 
« ^s 4 * , 

wuaxo*... Ο δὲ (xai yap ἦν τότε πρὸς μὲν xoÀmov 
φέρων οὐδὲν, εἴσω δὲ τῆς ψυχῆς κόλπων πολλὴν 
ὄντως χρηστότητα xal μυσταγωγίαν) ix. μέσου πόν- 
τῶν γενόμενος, xai ὡς μάλιστα λχνθάνονταάα ποὺ 
τύπον περιόλεψάμενος, Ἐτύγχανε ὃξ οὐδενὶ ἄλλῳ ἢ 
ἑνὶ χιτῶνι σχεπόμενος, ὁπερ xzi σύνηθες αὐτῷ διὰ 
5 * * * έ e , »" e v" w 

βίου ὀυσὶ μὴ χρήπασθαι ἱματίοις" οὕτως οὖν ἔχων ὃ 


egregium (ii enim exquiruntac discunt benignas et 
clemens animas, non secus atque ii, qui laborant, 
medicosi,accedens ergo,respexit ad ejus dexteram, 
et petiit ut acciperet aliquod medicamentum famis. 
[lle autem (tunc enim nihil gestabat in sinu, sed 
revera habebat intra anima sinum benignitatem 
multam et clen;entiam,cum remotus fuisset ab om- 
nibus, et locum aspexisset valde latentem, nullo 
autem alio, nisi una tegeretur tunica, quod quidem 
fuit ei (ola vita familiare ut duabus non uteretur 
tunicis : cum sic se haberet vir divinus, etsi facile 


θεῖος ἀνὴς, καίτοι ῥᾷον ὃν ἀπολογίᾳ, τοῦ ἐνδεοῦς eral excusando egestatem, repellere supplicatio- 
τὴν ἱκετείαν ἀφυσιώσασθχι, ἐπεὶ χαὶ τοῦ μηδὲν nem: namquodnihil portabat, testes habebat om- 
ἐπάγεσθτι μάρτυρας εἶχε τοὺς πάνεχ βλέποντας — nes intuentes oculos. Ille, perinde ac si non daret, 


ὀφθαλμούς" ἐκεῖνος ὥσπερ οὐκ ἄλλως 8,, εἰ μὴ g fleri non posset,ot non Deoafferret molestiam, cum 
δοίη, λυπῆσαι Θεὸν, χαὶ αὐτὴν τὴν ἔοθῆτα fjv μό- 
νὴν περιεδέδλητο ἀποδὺς τῷ δεομένῳ προθύμως δίδω- 
et, xal λοιπὸν ἱερατικὴν στολὴν εἴχε μόνην καὶ τὸν φε- 
λώνην τὸ πῶμα χρύπτοντα, ὃν xai παντα όθεν συνέλ- 
χων ὡς οἷόν τε λαθεῖν ἔσπευξεν, καὶ τὸ γεγονὸς 
$5nÀow πάντων θεῖναι τοῖς ὀφθχλμοῖς, 

Z'. ᾿Επεὶ 02 χαὶ τὸ ἱερὸν αὐτοὺς ἔνδον εἴχεν, 
α'τῷ ὃὲ τὴ» θείχν ἱερολογῇσαι μυσταγωγίαν ὁ τῶν 
ἱερέων πρῶτος ἐπέτρεπεν, ὁ μὲν ὁμοίως τὸν φελώνην 
Cuvnyt τε καὶ συνέπτυσσε, λαθεῖν, ὡς ἔφημεν, τὸ 
πρᾶγμε σπωδάζων. Οἱ δὲ qe παρεστῶτες xal σὺν 
αὐτοῖς ὁ ἀρχιερεὺς, τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῷ mpoctpti- 
σαντες ὁρῶσι θαῦμα τι καινὸν xal ἀπόῤῥητον, xai 
σχεδὸν αὐτοῖς μόνοις πιστὸν τοῖς θεασαμένοις" βα- 
σιλιχὴν τινα  GroÀnv ἐξαισίχν xal γρυσίῳ λαμπρῷ 
χατάστιχτον εἴσω περιδεθλημένην, ἢ δὴ xxi τότε 
φινερώτερον τῶν «εἰρῶν διεφαίνετο, ὅτε τοῦ θείου 
σύματος μετεδίδου τοῖς προσιοῦσι. Ταῦτα ὁρῶντες, 
οἱ μὲν τὸ θχῦμα xao ἑχυτοῖς εἴ (ον, οἱ δέ καὶ ἄλλοις 
ἐξ γγε)λον" οἱ piv ὡς θαυμάζοντες, οἱ δὲ, ὥσπερ 
tx5v, χαὶ φθονοῦντες, Οἱ χαὶ αὐτῇ δήπου τῷ ἀρ- 
γιερεῖ Γεννχδίῳ προτελθόντες, ὡς ἀγνοεῖν οἰόμενοι 
ἅπερ εἰδένχι τοῦτον λίχν ἐδούλοντο, ἀπχγγέλλουσὶν, 
Εἶτα xxi διασύρειν αὐτὸν ἐπεχείρουν, xai διχδολὰς 
χατὰ τῆς μαχχρίας ἐκίνουν ψυχῆς" χαὶ ὃς ἑωραχέ- 
vat μὲν χαὶ αὐτὸς ἔλεγε, τὸν δὲ τρόπον ἀγνοεῖν, xal 
ἀτενῶς ἐν τούτῳ διαπορεῖσθαι, 

H'. ᾿Επεὶ δὲ χαὶ τέλος εἴ,κε Μαρχιχνῷ ἡ μυστ- 
αγωγίζ, ματακαλεῖστχ, τοῦτον ὁ matptápy mnc, ἰδίᾳ τε 
ἐντυχὼν» περὶ τῆς στολῆς ἐνεχχλει, xat ὅτι βασι- 
λεῦτι υᾶλλον, ἀλλ᾽ οὐχ ἱερεῦσι txozz προτήκει, Ὃ 
δὲ εἰς ἀποροῦντα μᾶλλον ἀπορηθεὶς, πίπτει τε πρὸς 
οἷς ἐκείνου ποσὶ, xxi πολλὰ τούτων δάχρυχ κατα- 
γίων ἀπηρ'εῖτο παντάπασι τὸ λειθὲν, xxl ἀπάτην 
6283) uo εἴνλι τὸ πρᾶγμ» διισχυρίζετο, Τὸ Ὑὰρ δὴ 
xii φρυνῆτχι μόνον τοιοῦτον, Qn27, μανίχ σχφὴῆς. 
Ho5; ταῦτα 6 πατριάρχης (xxi gap εὔηθες εἴνχι ᾧεξτο 
καὶ φυνερῷ: ἄλογον ὄμματι τοὺς ἰδίοις διχπιστεῖν) 
ἀγάμενος εὐθὺς ἰδίᾳ “κειρὶ, ἀναττέλλει τὸν φελώνην 
v» ἀνχστυλῇ» καὶ τὸ λοιπὸν 
θαῦμα nw χα: ὁρώμενον xxi λεγόμενον, 'O γὰρ χρυ- 
σοὺ: ἐσεῖνηος χιτὼν, ὁ μιχοῷ πρόσθεν βλέπόμενος, 
ἣν ὁ ἅγιος, ὥσπερ ἄρα xal d, 


rj τῇ ἱερχτιχῖ, σὺν 


(y "| v? 5» 
75110), (D? (8$ ^ 


se ea ipsa, qua sola indutus erat, veste exuisset,dat 
egenti prompto et alacri animo: et de cetero ha- 
bebat solam vestem sacerdotalem,et penulam,qu:» 
torpus contegebat, quam etiam undiquaque con- 
trahens, cupiebat quantum fleri poterat, latere, el 
id quod factum fuerat omnium celare oculos. 
VII. Postquam autem fuerunt intra edem sacram, 
ei autem divinum celebrare sacrificium jussit pri- 
mus sacerdotum : ille quidem penulam similiter 
contrahebat et complicabat, cupiens, ut diximus, 
rem latere. Qui autem aderant, et una cum eis pon- 
lifex cum oculos in eum deflxissent,videntquoddam 
novum et arcanum miraculum, et propemodum iis 
solum credibile, qui aspexerunt : vident eum intus 
indutum eximia quadam veste regia,et auro nitenti 
intertexia, qua tunc eliam magis apparebat in ma- 
nibus, quando eos qui accedebant, divino corpore 
impertiebat. Hzc videntes, alii quidem apud se mi- 
rabantur : alii autem aliis quoqueenuntiaban!,non- 
nulli quidem ut admirantes, nonnulli vero, ut est 
verisimile, etiam invidentes. Qui etiam ad ipsum 
pontificem Gennadium accedentes tanquam existi- 
mantes eumnescirequaeeum scire maxime volebat, 
ei renuntiant.Deinde ei etiam conabanturdeltrahe- 
re, et movebant calumnias adversus beatam illain 
animam. Et ille seipsum quoque dicebat vidisse, 
modumautem ignorare,etse revera de eo dubitare. 
VIII. Postquam autem a Marciano fuit impositus 
finissacrificio,eum accersit patriarcha,et eum seor- 
sum conveniens, de veste reprehendit,dicens eam 


D magis imperatoribus convenirequam sacerdotibus. 


Ille autem magis anirai dubius, quam is, qui dubi- 
Labat, procidit ad pedes illius, et in eos multas fun 

dens lacrymas, negabat omnino id quod dictuimn 
fuerat, el dicebat deceptos fuisse ejus oculos. Tale 
quid enim vel solum cogitasse, aperta est insania. 
Ad lizc patriarcha (stultum enim existimabat et a 
rationeaperlealienum,propriis non credere oculis) 
manu propria statim langens,relaxat ipse penulam 
simul cum veste sacer-lotali, et de c:etero miracu- 
lum videbatur et dicebatur. Nam illa qoiderm au- 
rea, qui; joulo ante videbatur, tunica, nusquamt 
erat : nudus autem sanctus videbatur sicut era 


439 


MENSIS JANUARIUS. 


440 


exceplis his indumentis sacerdotalibus : nudus, A δΐχα τῶν ἱερατιχῶν τούτων ἐπιδλτμματοιν᾽ γυμνὸς 


inquam, qui vere aureis virtutis tunicis, qua sub 
aspectum non cadunt, legebatur. Hoc pon'ificem 
quidem adducitin admirationem : inadmirationem 
aulem adducit etiam imperatores (10), cum jam 
fama ad eos pervenisset : clarum autem erigit tro- 
paoum simulet adversus malignam et sceleratam 
Arii [a]. Eutychetis] iasaniam, qua, proh dolor ' 
usque ad id tempus defendebalur ab aliquibus. 
Fidelium enim multitudo, cum miraculo ei esset 
veluti additus animus, etin recla esset confirmata 
senteritia, Arii quideni dogmata respuebat tanquam 
nugas : ipsi autem perinde ac quzdam amnium 
fluenta, prompto et alacri auimo ad templum con- 
fluebant, partim quidem contemplaturi ejus pul- 


ὁ χρυσοῖς ὄντως τῆς ἀρετῆς χιτῶσι τοῖς ἀθεάτοις 
σχεπόμενος. Τοῦτο ἐξίστησι μὲν τὸν ἀρχιερέα, ἐξ- 
ἔστησι δὲ τοὺς χρατυῦντας, ἤδη τοῦ λόγου καἱ πρὸς 
αὐτοὺς διχδαίνοντος᾽ ἵστησι ὃὲ τρόπαιον ἐμφανὲς 
χατὰ τοῦ πονηροῦ &px xai τῆς μιχρᾶς ᾿Αρείου μα- 
νίας, ὑπό τινων, φεῦ ! εἰσέτι πρεσδευομένης. Τὸ 
γὰρ δὴ τῶν πιστῶν πλῆθος ἀναθχρσῆσαν ὥσπερ τῷ 
θχύματι, xai τῇ ὀρθῇ δόξῃ βεδαιωθὲν, τὰ 'Aption 
μὲν ἴσα xai λήρους διέπτυον᾽ αὐτοὶ δὲ ὥσπερ τινὰ 
ποταμοῦ ῥεύμχτο τῷ ναῷ προθύμως συνέῤῥεον, 
τοῦτο μὲν τὸ χάλλος αὐτοῦ θεασόμενοι, τοῦτο δὲ χαὶ 
τῶν ὀρθῶν λόγων ἐπακουσόμενοι, Οὗτος δὲ τὸ συῤ- 
ῥέον πολύ τι καὶ ἄπειρον ἦν, ὥστε xal τὸ τῶν περι- 
δόλων ἑγγὺς γενέσθαι μόνον, ἄθλον ἱδρώτων tivat 


chritudinem,partim autem rectos quoque auditur? p πολλῶν καὶ φιλοτιμίας ἅλιον τοῖς πολλοῖς νοαιζύ- 


sermones. Tanta autem et tam innumerabilis con- 


μενο ἡ. 


fluebat multitudo, ut vel solum accessisse prope ambitus, esset. premium multorum sudorum, et 
a multis existimaretur dignum, de quo acriter contenderent. 


IX. Convenicbant ergo, diem unum festum fre- 
quenti deinceps tempore celebrantes. Nam ab eo 
quoque frequentia fiebant miracula. Ex quibus, ne 
in multis dicendis immorer, aliquod unum acci- 
piens narrabo, quod satis est et ad ostendendam 
magni Marciani gratiam, el quod hoc sacrum tetn- 
plum Dei voluntate factum eit : Incendium (41), 
quod non multa habuit similia, exitio dabat Ro- 
stra (19) Domini. Nam cum ignis apprehendisset 
loca, qua sunt ad mare Boreale,totam urbem cin- 
gebat,et sic serpens ferociter,usque ad mare,quod 
est in meridie, depascebat omnia quz intercede- 
bant. Consequenter ergo hanc quoque sacram 
redem ignis comprehendebat impetus. Unusquis- 


que ergo propriis neglectis calamitatibus, ad tem- C 


plum acriter procedebat, igni,qui non cernebatur, 
eorum inflammatis animis. Homo autem Dei nihil 
perterritua,el ne si quidem cum in orbem circum- 
sideret ignis, nihili faciens, sed fidei in Deum cre- 
dens omnia cedere, sacris acceptis Evangeliis, in 
summum tectum ascendit, et stans in medio flam- 
mz, el se convertens ad preces : Christe Deus, di- 
cebat, Deus patrum nostrorum, qui Abrahze sacri- 
ficium suscepisti, el qui ei ex premissione preter 
spem przbuisti filium,pra:ter spem a caede libera- 
sti : qui etiam in fornace DBabylonica tres pueros 
captivoseo effecisti potentiores: ipse nunc quoque, 
Domine, hanc tuam domum conserva, ne lzedatur 
ab igne : et ne concedas, ut opus tuum quod nos 


Θ΄, Συνίεσαν οὖν, ἑορτὴν μίαν συχνὸν ἐφεξῆς moto)- 
μενοι χρόνον" xai θχύματα ετελεῖτο συχνά, "uv, iia 
p, τὰ πολλὰ λέγων ἐνδιατρίδω, ἕν γέ τι τούτων ἀπο- 
λχδὼ"» διηγέσομσι, ἱκανὸν παραστῆσαι τήν τε τοῦ 
μεγάλου Μαρχιανοῦ χάριν, xxi τὸ νὸν ἱερὸν αὐτοῦ 
σηχὸν χατὰ γνώμην γεγενῆσθχι Θεοῦ ᾿Εμπησμὸς 
olo; o) πολλοὺς ἔχειν ὁμοίους, τοὺς Δομνίνου ἐμδό- 
λοὺς διελυμαίνετο, Τὸ γὰρ πῦρ τῶν πρὸς τῇ ἀρατῴζ 
θαλάσσῃ τροπῶν ἐπιλχδόμενον͵ τὴν πόλιν ὅλην ἐζώννυ, 
καὶ οὕτως ἕρπον ἀγρίως ἄχρι καὶ τῆς ἐν μεσημόρ' 4 
θαλάσσης πάντ τὰ μεταξὺ διεδόσχετο, ᾿Αχολούθως 
οὖν xal τὸν ἱερὸν οἶχον τοῦτον ἣ τοῦ πυρὸς ῥύμη 
περιελάμόανε, Τῶν οὖν οἰχείων ἔκαστος ἀμελήσαντες 
συμφορῶν περὶ τὸν ναὸν ἐχθύμως ἐχώρουμ, ἀθεάτῳ 
πυρὶ τὰς ψυχὰς αὐτοὶ διαχχιόμενοι, Ο δὲ γε τοῦ 
Θεοῦ ἄνθριυπος οὐδὲν ἀποδειλιάσας, οὐδ᾽ εἰ χυχλόθεν 
αὐτῷ περιχάνοι τὸ πῦρ οὐδὲν ὑπολογισάμενος, ἀλλὰ 
τῇ πρὸς 030v πίστει εἴχειν πάντα πιστεύσας, τὰ 
ἱερὰ λαδὼν Εὐχγγέλια͵ ἐπὶ τὸ ἄχρον τῆς ὀροφῆς ἄν- 
εἰσιν χαὶ μέσος τῇ φλογὶ παραστὰς, ἑαυτόν τε πρὸς 
εὐχήν ἐπιτρέψας" Χριστὲ ὁ Θεῦς, ἔλεγεν, ὁ θεὸς τῶν 
πατέρων ἡμῶν, 9 τὴν θυσίαν ᾿Αδραὰμ προσδεξάμενος, 
καὶ ὃν ἐξ ἐπαγγελίας αὐτῷ map ἐλπίδα παρέσγες 
υἱὸν, παρ᾽ ἐλπίδα σφαγῆς ῥυτάμενος, ὁ xxi Βαδυ- 
λωνίας χαμίνου moti τρεῖς αἰγμαλώτους ma'Óxq 
χρείττονας αὐτῆς ἀναδείξας, αὐτὸς xal νῦν, Δέσποτα, 
τὸν ἧκον τόνδε τὸν σὸν ἀπχθῇ πυρὸς διαφύλαξον, 
χαὶ μἢ δῷς ἔργον νοσοῦτον ὅπερ ἡμεῖς πόνῳ πολλῷ 
καὶ πόθ» τῷ νῷ γατηρτίσαμεν, τὸ müp καθελεῖν, 


multo labore el tanto perfecimus desiderio, ignis Ὁ ἵνα v3, mpusün ἔτι τοῦ μέγα αὐχεῖν ἐχθρὸς καθ’ 


destruat,neadhuc pergatin:micusin nosinsolenter 
gloriari, nec ora Arianorum, qui sunt nobis pro- 
pinqui, nos probris appelant : sed nunc quoque 
ostende aliquid dignum tua benignitate et majes- 
tate, ad gloriam tui nominis, el ad nostram, qui 
veritati credimus, gloriationem et exsultationem. 


(10) Leonem scil. et Irenepn Aug. intelligit. 
(41) Incendium u:bis Constsntinopol. anni 465, 
D» hoc incendio vide 11 et 29. Decemb. in Vitis 
Din. Stylite, et Marcelli srchimand Lvag. 1. 2. 


ἡμῶν͵ μηδὲ τῶν ἐγγιζόντων ἡμῖν ᾿Αρειανῶν στό- 
paca ὑνειδισμὸν λάόωτιν ἐφ fpa; ἀλλὰ ὀετξόν τι 
χαὶ νῦν ἄξιον τῆς G7, χρηστότητος xai μεγαλωτύνη,ς 
εἰς δόξαν τοῦ ὀνόματός σου, xal ἡμῶν τῶν ἐν ἀλη- 
θείᾳ πιστεόντων χχαύχημά τε καὶ ἀγχλλίχμα, 


c. 13. 

(12) Hoc eiiam nomine nuncupaism esse basili- 
cam Anastosie, quod in eo lcco Greg. Nozianz.pul- 
pitum ad conciones erexisset, memorat Baronius. 


441 


VITA S. MARCIANI PRESBYTERI. 


442 


V. Ταῦτα λέγοντος ἐχείνου καὶ τὸ δάχρυον ἐπέῤ- ἃ X. Hacc cum ille diceret, una cum verbis efflue- 


pet τοῖς λόγοις, xal τὴν ψυχὴν εἴσω τήχεσθαι παρ- 
ἐδήλου. Εἶτα τὸ ᾿Αμὴν ἐπειπόντος, ἐώρων πάντες σχε- 
δὸν οἱ παρόντες τὰ μὲν πρῶτα τὸ πὺρ κχύκλῳ τοῦ 
παντὸς οἴχου διασυρίζον, καὶ τὴν ὁρμὴν olov ἐπ᾽ 
ἐκεῖνον ποιούμενον" εἴθ᾽ οὕτως ὑποχωροῦν χαὶ ἀνα-- 
χοπτόμενον, χαθάπερ ὑπό τινος ἀμάχου καὶ ἰσχυρο- 
τάτης δυνάμεως, ᾿Αμέλει xai ὁ ἱερὸς οὗτος οἶχτος, 
ὥσπερ τὰ τῶν θείων παίδων ποτὲ σώματα, ὅλος ἀπα- 
θὴς, ὅλος ἄψαυστος ἐν πυρὶ τοσούτῳ, Χριστὲ Σῶτερ, 
διετηρήθη. Καὶ οὐ τοῦτο μόνον, ὡς ἤδη φθάσαντες 
ἔφημεν, ἀλλὰ καὶ ἄλλα πάμπολλα τῶν θαυμασίων ἐν 
τῳδε τῷ ναῷ δείχνυται' πολλὰ μὲν xai τότε διὰ Μαρ- 
πιαγοῦ, πολλὰ δὲ xal μετὰ τελευτὴν ἐκείνου, τὰ μὲν 

ς μεγάλης ἐν μάρτυσιν ᾿Αναστασίας, τὰ δὲ xal 
αὐτῆς τῆς χοινῆς βασιλίδος πάντων, τῆς ἀχράντου, 
φημὶ, Θεοτόχου διενεργούσης, χαὶ μάλιστα «ἐναργῶς 
τοῖς σπουδαιοτέροις ἐν αὐτῷ διαφαινομένη. Ἢ μετὰ 
τοῦ συνήθους σχήματος, xai τοῦ εἴδους, οὖκ ὄνχρ μό- 
νον, ἀλλὰ καὶ ὕπαρ, πάθεσί τε xal δαίμοσι xal vo- 
σήμεσι φυγῆς αἰτία καθίσταται, φαρμαχείαις τε xa 
ἄλλοις κακοῖς φάρμαχκόν ἐστὶν ἀτεχνῶς ἄμαχον. 
᾽λλλὰ ταῦτα μὲν xal λέθειν ἄθλος οὐχ εὐπετὴς, χαὶ 
ἀριδρμεῖν ἴσον ἐστὶ xal χυάθῳ τὸ πελαγος ἐχμε- 


τρεῖν. 
14’. “Ὅτι δὲ μὴ ζῶντες μόνον τὸ εὖ ζῇν, ἀλλὰ xad 
τεθνηκότες ἤνη τὸ ζὴν ὅλως ἕν τῷδε τῷ ναῷ ἀπει- 


λήφασιν, ὁ λόγος ἤδη δηλῶσαι βουλόμενες εὕρο! τὰς 
ἀχοὰς τῶν παρόντων ὑποδέξασθαι τὸ θαῦμα προθύ- 
ους. Γυνή τις ἐκ τῆς ὑπερῴου στοᾶς τῶν εὐωνύμων 


μερῶν ὑπερκύπτουσα, xai πλέον ἢ ἀσφαλῶς εἴχενο 


αἰωρηθεῖσα πίπτει τε ἅμα τοῦ ὕψους, καὶ “εχροῖ 
μὲν ἑαυτὴν, νεχροῖ δὲ͵ φεῦ ! xal τὸ εἴσω αὐτῆς ol- 
χουροῦν ἔμδρυον. Ὄπερ ᾿ξόντες ὃ τε θεῖος Mapzta- 
νὸς, xzl τὸ πλῆθος, φδρει» οὐχ εἶχον, ἀλλὰ ἐν μέσῃ 
τῇ ἑορτῇ θρῆνος ἦν, χαὶ δαχρύων ἀφορμὴ τὸ γινό- 
μενον. Πλὴν ἀλλ᾽ οὐχ εἴασεν ὃ φύσει χρηστὸς ἐπι- 
πολὺ χρατῆσαι τὸ παθος͵ ἀλλὰ πρὶν ἢ τὸν ναὺν ἐξ- 
ἐλθεῖν τοὺς συνειλενμένους (ἔδει γὰρ ὁμοῦ καὶ φιλ- 
ανϑδρωπίας Θεοῦ, xai περὶ τοὺς αὐτὸν φιλοῦντας 
lprov δόξης ὀφθῆναι), ὀψοῦ τὰς χεῖρας Μαρκιανοῦ 
ἄραντος, xal σὺν τῷ πλήθει χοινῶς εὐχομένου, "oct 
Ὡνὴ παραδόξως &vlavavo, xai τὸ βρέγος ἔνδον θχυ- 
piste; ἐχινεῖτο. ᾿Αλλὰ τὰ μὲν tov θχυμάτων νὺν 
ἅλις ἐχέτω. 


1Β΄. Aet δὲ πάντως τῷ λόγν διαλαθεῖν καὶ περὶ 
τῶν ἄλλον ὧν ἐχεΐῖνος ναῶν φιλοθέως ᾧκοδομήσατο, 
Εἰρήνης, φημὶ, τῆς θαυμασίας ἐν μάρτυσιν, ὅς πρὸς 
ἤλασσάν ἐστι χείμενος᾽ καὶ τοῦ ὁπειζομένου τούτου, 
Ἰσιδώρου δηλαδὴ τοῦ θείου. Οὗτος γὰρ ὁ τῆς μάρ- 
τορος Εἰρήνης νχὸς ἐτύγχανε μὲν τὴν ἀρχὴν οὔτε 
μεγέθει, οὔτε κάλλει, οὔτε ἄλλω χόσμῳ καὶ ταῖς 
φιλοτιμίαις ἀξιοθέατος Gv: ἄλλ᾽ ἔμελε τῷ Θεῷ πάν- 
τὰς εἰς οἵον νῦν ὁρᾶται μέγεθος τε χαὶ χάλλος a5- 
τὸν ἀναστῆσαι, Ὅθεν χαὶ Γενναδίῳ τῷ πατριάοχῃ 
hi5 τις ἐπιφαίνεται Ou. Καὶ ἡ ὀψις ἔλε (ε΄ Λῦτον 
τὸν ναὸν τοῦτον" μέλλω γὰρ, φησὶ, ἐπὶ τοῦ μετὰ σὲ 


͵ - « * * * » 
πάλιν αὐτὸν ἀνιστῇ». Ὃ μὲν οὖν τὸ προσταχθὲν ipa 


B martyres Ánastasia : 


bant, lacrymae, οἱ ostendebant eum intus exta- 
bescere. Deinde cum subjunxisset, Amen, vide- 
bant omnes fere qui aderant, primum qüidem 
ignem sibillantem circa totam sedem, et in illam 
facientem impetum : deinde vero recedentem, 
ei veluti repressum ἃ qnadam inexpugnabili et 
fortissima virtute. Cerle hzc quoque sacra 9468, 
quomodo divinorum puerorum aliquando corpora 
tota illaesa, tota intacta, in tanto, o Christe Ser- 
vator, igne est conservata. Nec hoc solum, ut jam 
ante diximus, sed plurima quoque alia admira- 
bilia in lioc templo osterduntur : multa quidem 
el tunc. per Marcianum, multa autem post illius 
quoque mortem, par'im quidem magna inter 
partim autem ipsa quoque 
communi omnium regina, intemerata, inquam, 
Deipara, operante. Qui quidem evidentissime 
apparens iis, qui in eo sunt. paulo meliores, cum 
figura et forma consueta, non solum in somnis, 
sed revera,causa est, ut fugentur demones, morbi 
et mgritudines : veneficiisque et aliis malis medi- 
camentum vere est inexpugnabile. Sed hec qui- 
dem dicere certamen est non facile,et enumerare 
perinde est ac mare metiri cyatho., 

XI Quod autem non solum vivi, ut recte vive- 
rent, sed etiam jam mortui, ut viverent, in hoc 
templo acceperunt, jam volens declarare oratio, 
inveniat eorum, qui adsunt, aures paratas ad acci- 
piendum miraculum. Mulier quzdam ex superiori 
porticu dexterz partis despiciens,et plus, quam tu- 
lum esset, «e in altum extollens, simul et cadit ex 
alto : et sibi quidem mortem affert, affert autem, 
proh dolor,mortem quoque fetui qui in ea habitabat. 
Quod quidem cum vidissent divinus Marcianus et 
populcs, id ferre non poterant: sed in medio festo 
eral lamentatio οἱ lacrymarüm occasio id quod ac- 
ciderat. Verum enimvero is qui est natura bonus, 
nou sinit diu dominari illam affectionem:seJ ante- 
quam e templo exirent, qui congregati fuerant 
(oportebat enim simul et Dei clementia, et in eos, 
qui ipsum amabant, glori: opus conspici) cum in 
altum manus sustulisset Marcianus,et communiter 
oraret cum populo, et tnulier surrexit preter opi- 
nionem, et intus motus est infans admirabililer. 
Sed de miraculis quidem satis sit in prosentia. 

XII. Oportet auteni omnino 8:18 quoque templa 
complecti oratione, quz ille [ie ac religiose xdifi- 
cavit: Irenes, inquam, qua est inler martyres ad- 
mirabilis, quod est ad mare positum:el ejus, quod 
esl. illi continens, divini scilicet Isidori. Hoc enim 
templum martyris lrenes erat quidem in principio, 
neque propler magnitudinem, nec pulchritudinem 
nec ullum alium ornatum aut magnilicentiam, di- 
gnum quod speclaretur, Sed Deo omnino cura: fuit 
tribuere huic.quale nunc cernitur, magnitudinem 
et pulchritudirem. Quamobrein Gennadio quoque 
patriarchze. divina quidam apparet visio. Dice- 
bat autem visio : Solve hoc templum : tempore 


443 


MENSIS JANUARIUS. 


444 


enim tui successoris sum id rursus excitaturus. À xal τὸν βίον ἐπλήρου. Μαραιανὸς δὲ ὁ θεῖος εἰς 


Atque ille quidem simul jussum implevit, et vitam 
finiit. Marcianus autem ille admirabilis,cum ad ejus 
aures pervenisset htec visio, atque ei etiam fuisset 
tradita magna Ecclesie dispensatio, existimans 
somnium id ad se deferre, varias apud se versabat 
cogitationes, quonam modo fieri posset, ut ci suc- 
cederet hoc opus ex sententia. Inscientibus itaque 
fere omnibus, cum paucis aliquot illuc venit. 
Deinde etiam cum ipsos jussisset recedere : jam 
enim erat nox: solus et genu et anima Deo inclina- 
ta, ubi nunc sacra ara est. posita, Deus, orabat, 
dicens, qui exsecranda templa simulacrorum tuo 
nutu et salutari voluntate evertisti, ab eorum au- 
tem deceptione opus tuarum manuum liberasti, 


tedcs autem sacras et templa sancta excitari jus- p 


sisti, in quibus tu quoque semper divina multa 
signa peragis: ipse nunc quoque convenienter tuo 
divino promisso, ad hunc locum respice, et eum 
sanctifica tua ineffabili gratia el virtute: per nos, 
Doniine, excitans jam tibi precognitam domum ad 
tuam gloriam,ad nostram ex:sultationem,ad multa- 
rum animarum salutem, que tuum nomen invo- 
cant. Certe Deus et rex omnium, cujus voluntati 
cedunt omnia, et cujus vere est opus cogitatio. 
Cum sic orasset, ejus oculis somnum immiitit 
Deus, et statim. ei ostendit in somnis, et templi 
situm, et magnitudinem, et aliam cmnem «zdifi- 
cationem. Deinde etiam divinam tanquam in 
somnis audivit vocem : O Marciane, fieri possunt 
omnia credenili. 


. ς . 
Xll. Cum itaque surrexisset, melu οἱ gaudio 


plenus, accedit ad archiepiscopum, et exponit vi- 
sionem. [llius autem gratum assensum assecutus. 
ad opus aggreditur,et ut, prout ei ostensum fuerat, 
edem faceret magnificam, cum proximum mure, 
quod tunc templi fores propemodum alluebat, la- 
bore et magnis sumptibus effodisset, templi sic ja- 
cit fundamentum : adeo ut huic quoque templo 
conveniat,qued dictum est: Jpse super maria fun- 
davit eam, omnium scilicet opifex. Jactis autem 
fundamentis,reliqua quoque pergit aificare.Mag- 
Diflcas enim columnas per seriem utrinque st«tuens, 
deinde alia iis superne imponens, effecit inferiores 
el superiores porticus. Deinde cum totam edem 
omni ex parte comprehendissetsubdiali desumbulato- 
rio,ila tectum iruponil,maximis id complexus trabi- 
bus. Qui autem dixerit quispiam, quam sint validi 
parietes, quam sit amcnum pavimentum, quam 
sint alia omnia ornata,accurata, et elegantia? Nam 
ubicumque quispiam eculum defixerit, existimans 
se immorari in eo,quod est pulcherrimam, deinde 
rursus aliud attenderit : eum penitebil morz, 
quam in priore traxerit: et sic omnia pervadens 
inveniet, cum seinper id, quod p:aecessit,videalur 
vinci ab eo quod adest. Cujusrodi autem invasit 
quoque demon, hoc praeclarum opus impedire 
aggrediens ? Nam cum du» magna colutnas, quee 
slaluUe erant ante aram venerandam, jam essent 


ἀχοήν τε τῆς ὄψεως ταύτης ἐλθὼν, ἀλλὰ xal τὴν ol- 
χονομίας ἤδῃ τῆς Μεγάλης ᾿Εχχλησίας ἐγχειρισθεὶς, 
εἰς αὐτὸν φέρειν τὸν ὄνειρον οἰηθεὶς, ποχίλους ἣν 
στρέφων καθ᾽ ἑαυτὸν λογισμοὺς, πῶς ἄν αὐτῷ γέ- 
voto χαὶ τουτὶ τὸ ἔργον κατὰ νοῦν ἀποβῆναι, Αχθὼν 
τοιγαροῦν σχεδὸν ἄπαττας͵ μετ᾽ ὀλίγων τινῶν ἐχεῖ 
γίνεται, Εἴτα xal αὐτοὺς «αλεύσας ὑποχωρεῖν (ἤδη 
q3p χαὶ νὐξ ἣν), μόνος τὸ γόνυ καὶ τὴν ψυχὴν τῷ 
Θεῷ κλίνας, ἵνα τὸ ἅγιον νῦν θυσισστήριον ἵδρυται, 
Ὃ θεὸς, προσηύχετο λέγων, τὰ μὲν εἰδώλων μιαρὰ 
τεμένη τῷ σῷ νεύματι καὶ θελήματι τῷ σωτηρίῳ 
χαταστρεψάμενος, ῥυσάμενος δὲ τῆς αὐτῶν ἀπάτης 
τὸ τῶν σῶν χειρῶν δημιουργημα, ἱερὰ δὲ χαὶ νχοὺς 
ἁγίους ἀνασυῆσαι χελεύσας, ἐν οἷς xai πολλὰς ἀεί 
ποτε τὰς θεοστημείας ἐπιτελεῖς,͵ αὐτὸς xal viv, χατὰ 
τὴν ἀψευδῇ σου ἐπαγγελίαν, ἐπίόλεψον tmi τόνδε 
τὸν κόπον, καὶ ἁγίασον αὑτὸν ἀῤῥήτῳ σοῦ γάριτι 
καὶ δυνάμει, ἀνιστῶν, Δέσποτα, OV ἡμῶν τὸν ἤδη 
σοι προγνωσμένον οἶκον εἰς δόξαν τὴν σὴν, εἰς ἐμὸν 
ἀγαλλίαμα, εἰς πολλῶν ψυχῶν σωτηρίαν τῶν τὸ σὸν 
ὄνομα ἑξάιχαλουμένων. Ναὶ, Θεὲ πάντων xal βασι - 
λεῦ, οὗ τῷ θελήματι πάντα εἴχει, χαὶ οὗπερ ἔργον 
ἀληθῶς τὸ ἐννόημα, Οὕτως αὐτῷ εὐξααένῳ ὕπνον 
ἐμόαλλει τοῖς ὀφραλμοῖς ὁ θεὸς, καὶ Üvap εὐθὺς παρ- 
ἰστησι τήν τε θέσιν τοῦ ἱεροῦ xal τὸ μέγεθος, xai 
τὴν ἀλλὴν πᾶσαν οἰκονομίαν, Εἴτα xal θείας ὡς ἐν 
ὀνείροις ἀκούει φωνῆς Μαρκιχνὲ, πάντα δυνατὰ 
τῷ πιστεύοντι, 


IT. ᾿Ανχστὰς οὖν φόδοευ καὶ χαρᾶς ἔμπλεως τῷ 
ἀρχιεπισχόπῳ πρόσεισιν, καὶ τὸ ὅραμα ἐξηγεῖται" 
x&xelvou δὲ συνευδοχοῦντος τυχὼν τῷ ἔργῳ ἑαυτὸν 
δίδωσι, καὶ ἵνα πρὸς τὸ ὑποδειχθὲν αὐτῷ σχῆμα με- 
γαλοπρεπῇ τὸν olxov ἐργάσηται, τήν ἐγγυτάτω θά- 
λασσαν πόνῳ τὸ xai δαπάναις πολλαῖς ἀναχώσας, 
ἄχρι τότε τὰς τοῦ ἱεροῦ θύρας σχεδὸν ἐπιχλύζουσαν 
οὕτω τὴν χρηπδα τοῦ ναοῦ χαταδάλλεται, ὡς ἄν 
χαὶ ἐπὶ τῷ νεῷ τῷδε ἀρμόζον εἴη τὸ εἰρημένον" A5- 
τὸς ἐπὶ θχλασσῶν ἐθεμελίωσεν αὐτὴ, ὁ πάντων δη- 
λονότι Δημιουργός. Μειὰ δὲ τὴν τῶν θεμελίων καὶ΄- 
ταδολὴν, ἀκολούθως χαὶ τὰ λοιπὰ τῆς οἰκοδομῆς 
ἐπεδίδου" χίονας γὰρ διαπρεπεῖς στοιχηδὸν ἐχατέ- 
ρωθεν στήσος, εἴτα τούτοις ἄλλους ἄνω ἐπιθεὶς, τὰς 
τὲ χάτω στοὰς, χαὶ τὰς ὑπερχειμένας εἰργάσατο, 
Εἶτα διχλαδὼν ὑπαίθροις τὸν οἴκον πανταχόθεν, o5- 
τω τὴν ὀροφὴν ἐπιτίθησι, ξύλοις αὐτὴν μεγίστοις 
περιλαδὼν, vai μολύδδῳ καλύψας. Τί ἄν τις εἴποι 
περὶ τῆς τῶν τοίχων στεῤῥότητος, πεοὶ τῆς τοῦ ἐδί. 
qoo; τερπνότητος, περὶ τῆς τῶν ἄλλων πάντων εθ- 
χοσμίας ἀχριδοῦς καὶ ὥρας ; Ἔνθα γὰρ ἄν τις τὸν 
ὀφθαλμὸν ἐρεῖσας προσμείνοι, τῇ καλλίστῳ προσκεῖ- 
σθαι δοχῶν, εἶτα πάλιν ἑτέρῳ mposyoln: μετα- 
μελήσει τούτῳ τῆς προτέρας διατριδῆς, καὶ 
οὕνω διὰ πάντων ἐπιὼν εὑρήσει, τοῦ προλαδόντος 
ἀεί ποτε vixácÜst φαινομένου τῷ παρεστῶτι. 
Οἷἵος δὲ xal ὃ δαίμων ἐπῆλθε τῷ καλῷ τούτῳ 
ἔργῳ ἐμποδίζειν ἐπιχειρων ; Τῶν γὰρ μεγάλων τού- 


445 


VITA S. MARCIANI PRESBYTERI. 


446 


τῶν δύο χιόνων τῶν σεπτοῦ προεστώτων θυσιχσιη- A erigendz, altera ex iis manibus hominum div pa- 


ploo ἀνεστῆναι ἤδη μελλόντων, ἕτερος αὐτῶν ἐπι- 
πολὺ ταῖς χερσὶν ἠπείθει͵ καὶ δυσχάτοχος ἦν, καὶ 
τῆς εὐχρμόστου στάσεως παρετρέπετο, τὰ τε ὄργανα 
συνεχῶς διεῤῥλγνυτο, χσὶ τοῖς πρὸς τοῦτο διαγονου - 
μένοις ἀπέχαμεν à σπουδή. Τέλος οὖν συμφρονή- 
σαντες καὶ οἱονεὶ τὴν πραξιν ἀπαγορεύσαντες ἀπίασι 
πρὸς τὸν ἀγιον, x1i τὸ γεγονὸς ἀπαγγέλλουσιν, Ὁ 
δὲ ojx (qvo ῥᾳθυμίᾳ προσέχειν, οὔτε μὲν ἀπέγνω 
τὴν θεραπείαν, ἀσθενείᾳ λογισμῶν τε xal “χειρῶν 
ἀνθρωπίνῶν ἐμδλέψας: ἀλλὰ τῇ πρὸς Θεὸν ἐλπιδι τὸ 
πᾶν ἐπιτρέψας, ἐπὶ τὸν τόπον ἐφηίτα. Καὶ πρῶτα 
μὲν τὰς χεῖρας ἐχτείνας xxl ὅλον ἑαυτὸν συντείνας 
εἰς προσευχὴν, τὸν τε τοῦ σταυροῦ τύπο, ἐπισημή- 
νας, τῷ τῶν ἐμποδισμῶν αἰτίῳ δαίμονι ἐπετίμα" 
᾿Εχθρὲ, λέγων, παντὸς ἀγαθοῦ πολέμιε, παῦσαι βα- 
σκαίνων, καὶ τοῖς πρὸς δόξαν Θεοῦ γινομένοις ἐμπο- 
δίζων ἀεί. "Emtttx xai αὐτὸς τοῦ ἔργου τοῖς ἀλλοις 
συνιφαψάμενος, χερσὶν ἤδη γεγηραχίαις πολλὴν 
ἔδωκε τὴν ῥοπὴν, bx. τοῦ πνεύματος μᾶλλον εἰπεῖν ἢ 
τοῦ σώματος" xal à σνάσις εὐθέω: ἐνδόσιμος ἦν, 
καὶ ταῖς χερσὶν εἴχουσα. Πρόχειται τοῦ θαύματός 
ἄγρι κεὶ νῦν ἡ δήλωσις τῷ χίονι Ἐπιφαινομένη διὰ 
τῆς Ober τι τοῦ Mat ὀρθοῦ παρεχχλίσεως᾽ κίονα 
δὲ τοῦτόν φάμεν ἧς ἐξ ἀριστερῶν τοῦ ἱεροῦ θυσια- 
στηρίου τῶν ὁρώντων πρὸς ἀνχτολὰς “δρυται, 

IA'. ᾿Αλλὰ πῶς dox xal τοῦ κατασχευχσθέντος 
αὐτῷ xxqxáloo φωτιστηρίου, ὃ δή xai βαπτιστήριον 
χαλεῖν εἰώθαμεν, δι’ ὀλίγου τις ἐχφράσοι τὴν χκαλλο- 
viv, πολλὴν προχέοντος μετὰ θαύματος τοῖς ὁρῶσι 
τὴν ἡδονήν ; Πέντε γὰρ διείληπται ταῖς στοαῖς, 
ὥσπερ ἄρχτ καί τὴ" Ἱερουσαλὴμ προδατιχὴν φασι 
χολυμθήθραν᾽ ἀλλ᾽’ ἐνταῦθα χαὶ μεζω μοι δοχεῖ 
μᾶλλον ἢ ἐκεῖ τελεῖσθαν τὰ θχύματαχ. ᾿Εν ἐκείνῃ 
μὲν γὰρ ἐπιφοινῶν ἄγγελος ἦν, xal χατὰ μίαν εἷς 
ἡμέραν τῆς ἰάσεως ἀξιούμενος. ἐνταῦθα δὲ οὐ δοῦ- 
δός ἔστιν ὁ διαχκονούμενος, ἀλλὰ Δεσποτιχὴ μὲν ἡ 
ἐκιφοίτησις. Ἡ δέ γε ἴασις οὐ χατὰ νίαν ἡμέραν, 
Qa συνεχῶς" καὶ αἱ θέρχπεται οὐχ εἰς ἕνχ μόνον, 
ἀλλὰ χαὶ εἷς πολλούς" xai οὐ σωμάτων μόνος, ἀλλὰ 
καὶ ψυχῶν ἄντιχρυς. Ἔδειλε 03 Μαρχιανὸς ὁ θεῖος 
καὶ τῷ περὶ τὸ βαπτιστήριον τοῦτο σήματι, ὅτι πρὸς 
τύπον ἐποίει τὸ πᾶν τῇς θρυλλουμένης ταύτης χο- 
λυμδήθρας. Τὴν Ὑὰρ $poorv θέλοις καταμερίσας, καὶ 
χρυσαῖς ψηφῖσι τὰ buio πάντα χοσμῆσας, τὰ τῶν 
νοσούντων τε πρὸς τὸ ἀχριδὲς ὑπέγραψε σχήματα, 
πρὸς δὲ xal Χριστὸν τοὺς ἀσθενοῦντας ἰώμενον, "va 
μὴ τοὺς νοσοῦντας μόνον, ἀλλὰ καὶ τὸν ἰχτρὸν LiT 
καθϑορᾷν. Οὐδὲν δὲ οἷον τοῦ παυτὸς δεηθέντος λύγου 
αὐταῖς ὄψεσι τὰ εἰρημένχ παραλαδεῖν' intt χαὶ 
κρείττω λόγου τὰ ἔχετ «ομίζω, xal ὀφθαλμοῖς μό- 
νοις συνερχόμενχ πρὸς κατάληψιν. Διὸ χαὶ ταῦτχ 
plv παρελθεῖν μοι δοχῶν, A δὲ ἀδελφὰ τούτοις καὶ 
ἅμα τῷ gpCwy προσεχῶς ἐτελεῖτο, ταῦτα δὴ καὶ ἐρῶ, 
καὶ τὸν ἤδη μοι διὰ μνήλης γενόμενον ᾿Ισιδώροῦ τοῦ 
Φείου ναῦν ἐν μνήμτ, ααἱ ἔτι διχοχεστέρᾳ ποιΐέ- 


sopa, 
IE'. Δριμαύτατόν tiva τῆς τῶν εὐκτηοίων οἴχων 


οἰκοδομῆς ἐρῶν ἔρωτα ὁ χρηστὸς τῷ ὄντι Μαρχιανὸς͵ 


rere nolui!, vixque contineri poterat, et 3 slatu 
concinno divertebat, et instrumenta continenter 
dirumpebantur : iisque, qui ad hoc administra- 
bant, defatigata jam erat industria. Tandem cum 
fieri posse veluti desperassent, ad sanctum uno 
consensu accedunt, et id, quod factum fuerat, re- 
nuntiant. [s autem non statult se debere otio et 
socordie. Neque vero afferendi remedii spem 
abjecit, respiciers imbecillitatem cogitationum et 
manuum humanarum : sed spei in Deum univer- 
sum permittens, venit ad locum. Et cum primo 
manus extendisset, etse to!um contulisset ad pre- 
cationem, el figuram crucis signasset, increpavit 
d:imonem, qui erat causa impedimenti : Inimice, 


p dicens, et hostis omnis boni, cessa invidere et ea 


impedire, que fiunt ad Dei gloriam. Deinde ipse 
quoque cum aliis, manibus jam seni affectis, opus 
una attingens, magnum attulit. momentum, ex 
spiritu potius, ut ita dicam, quam ex corpore : et 
protinus moveri ccepit column: status. et cessit 
manibus. Apparet autem in hodiernum usque 
diem in columna miraculum per hoc quod a recto 
paululum declinaverit. Hanc autem dicimus co- 
lumnam, quz posita est ἃ sinistris are sacrz iis 
qui aspiciunt ad orientem. 

XIV. Sed quomodo pulcherrimi quoque ab eo 
constructi illuminatorii, quod quidem solemus 
vocare baptisterium, paucis explicare quis possit 
pulchritudinem,quod videntibus cum admiratione 
magnam profundit voluptatem Ὁ Cornprehensum 
enim est a quinque porticibus, sicut probaticam 
quoque aiunt piscinam, quz est in Jerusalem. Sed 
hic quoque majora, quam illic,videntur fieri mira- 
cula. Nam in illa quidem erat qui accedebat ange- 
lus, et uno die unus assequebatur curationem. Hic 
autem non est servus qui ministrat, sed advenit 
quidem Dominus. Curatio autem non uno fit die, 
sed assidue : et non solum corporum, sed etiam 
aperte animarum. Ostendit autem divinus Marcia- 
nus hac quoque figura baptisterii, se universum 
fecisse ad furinam hujus, qu: sermonecelebratur 
piscine. Cum enim tectum thclis divisisset, et au- 
reis lapillis quecunque erant illius ornassel, et 
egrotorum figuras descripsiLad unguem, et ipsum 
eliam Christum zgrotos curantem : vut non solum 
eos qui laborant, sed niedicum quoque videre li- 
ceat. Optimum autem fuerit, non ita valde indi- 
gendo przsenti oratione, ea quee dicta sunt, ipsis 
oculis apprehendere. Nam quie illic sunt, majora 
esse existimo, quam ul ea possimus oralione con- 
sequi, et qua possit solus visus comprehendere. 
Quam obrem ea quidem statuo prztermittere. Quae 
autem sunl his germana, et simul propinquo 
tempore perfecta fuere, ea dicam utique : et quad 
jam mihi fuit in memoria, divini Isidori templum, 
adhuc magis litteris rnemorie mandabo. 

XV. Cum divinorum oratoriorum edificationis 
quodam vehementissimo teneretur amore bonuf 


417 


MENSIS JANUARIUS. 448 


revera Marcianus; nec magnum quoque neglexit A οὐδὲ «x περὶ τὸν μέγαν ᾿Ισίδωρον ἀμελῶς ἐτίθει 


Isidorum : sed ut ejus sacras afferret reliquias, et 
magnificentissimam ei eedem exstrueret, magno 
sibl duxit studio contendendum. Nec cessabat om- 
nem locum considerare ac contemplari. Et ideo 
adhuc quidem dilfferebatur zdificatio; cum autem 
ejus collepisset reliquias, et in loculo deposuisset, 
eas slatuit in presentia servare in hoc templo mar- 
lyris Ubi autem brevi aliquo post tempore aggres- 
805 est eas Lransferre,accidit ibi aliquid admirabile 
el arcanum. Nequeenim ipse, nec alia inulta manus 
liominum potuit thecam amplius movere. Divinam 
ergo aliquam rem esse arbitratus, et cuin alio qui 
ei in somnis ipse significasset martyr, se loco de- 
lectari, neque velle hinc suas transferri reliquias, 
deinceps parens visioni, construxit hanc. :edem, 
qu2 sila est prope templum martyris Irenes. Quod 
hec edes autem sit grata martyri, per multa hoc 
signa signiticat, evidenter apparens, el magna mi- 
racula assidue efficiens, et a darnonibus quidem 
liberans eos qui ab eis detinentur : naufragis autem 
fluctus sedans, et ventorum £zvitiam increpans : 
eos qui molestia afficiuntur, consolans, et tristitize 
causas eis adimens, et alioqui sgrotantibus aut 
egentibus ea, quz sunt gravia, cessare faciens : et 
qu: bona sunt. pr:ebens. Hec cum magnus perfe- 
cisset Marcianus, et his veluti aliis muris aureis, 
ornatus gratia et securitatis, civitatem decorasset, 
dissolvit vitam in profunda senectute, priusquam 
maximo tem[lo Irencs celebraret encenia : hoc 
veluti excedendi appositum quidpiam elocutus : 
Haec ambo in manus tuas cominendo, Domine, 
nempe animam quam ipse creasli, ct templum, 
quod ego tua voluntate construxi. Qu: cum di- 
xissel, decessit decimo mensis Januarii. 


XVI.Concurrit autem universa civitas, deductura 
reliquias, ipseque quituncerat pontifex,et quicun- 
que erant sortis ecclesiasticae, et multitudo mona- 
chorum,et cetus honestorum mulierum, el ex ma- 
g'stratibus, quotquot erant pii ac religiesi. Atque 
580: 88 quidem ejus reliquias Joannis Baptisl:e mo- 
nasterium, quod eliam dicitur Danielis, suscipit: 
quod situm est prope divinum templum preclari 
martyris Mocii : quod ipsum quoque fuit opus 
illius manus, vel, ut verius dicam, propositi. Quo 


quidem in loco in hodiernum usque diem preclare D 


et pie ejus memoriacelebratur. /Edisautem magna 
Irenes, quam ipse fuerat fabricatus, maxime pia 
Verina (ea autem erat uxor Magni Leonis) curam 
suscipit. Quz: quidem, qua ei ad ornamentum de- 
erant, implet diligentissime,auroque tectum ornat 
magnifice. Hac autem declarat, quz illic est in- 
scriptio. Templi vero enczenia quotannis peragun- 
tur vicesimo Januarii.Quo tempore magnus qua.;e 
est concursus inulti udinis, et frequens in ore om- 
nium decantatur Marcianus, lanquam illius filias 
hxc duo templa vidente multitudine, et ejus ine- 
moriam per ea renovante : adeo ut nonnulli inter 


ἀλλὰ τὸ τὰ ἱερὰ αὐτοῦ Aclyavx συγκομίσαι, ^ai ct- 
pyotatov otov αὐτῷ οἶχον ἀναστῆσαι πολλῆς ἠξίου 
σπουδῆς. Πάντα τε τόπον ἀνχθεωοεῖν o)x ἐπαύετο, 
ΠῚ L] - ^ * - 9 ^ -— » * 
xai διὰ τοῦτο τὰ μὲν τῆς οἰκοδομῆς ἔμελλεν ἔτι" τὰ 
4 - 4 

δὲ λείψανχ τούτου συναγαγὼν, xxl ἐν σορῷ καταθεὶς, 
* bl - » — - ^ 

φυλλάτειν αὐτὰ, τό γε νῦν ἔχον, b) τῷ καινῷ vato τῆς 
μάρτυρος ἔγνω, Ἐπεὶ μετὰ  ox/0v τινα “ρόνον 
μεταῦ τειν αὐτὰ ἀπειείρει, ἐνταῦθα τοῦν θχυμχ- 
στὸν οἷον ἀπάντα τι xai ἀπόῤῥῃτον, Οὔτε γὰρ αὐ- 
τὸς οὔτε ἄλλη πολυχειρίχ διχσαλεῦιν ἔτι τὴν θήχην 
δυ χτὴ χατέστη θεῖον οὖν τι τὸ πρχγμα εἶναι ὑπο- 
δὰ v1 ^S M 4 - , ἃ 4 4 ' 
λαθὼν, ἄλλως 6i xxi αὐτοῦ τοῦ μάρτυγος δι᾿  Ovt'oá- 
τῶν αὐτῷ σημήναντος ὡς “αΐρει τῷ τότῳ, καὶ ἀόδου- 
λήτως ἔχει πρὸς τὴν τῶν λειψάνων μέτχφοραν, οὕς- 


B τω λοιπὸν t:02p/ ἦσας τῇ ὄψει, τουτουὶ τὸν ποοσγεί- 


μενον τῷ τῆς μάρτυρος Εἰρήνης νχῷ χατέσχεύχσεν 
otxov, Ὅτι μέντοι χεχαριομένος ὁ οἶχος οὗτος τῷ 
μάρτωρι, τοῦτο διὰ πολλῶν δείκνυσι τῶν σημείων 
διαδίλως ἐπιφχινόμενος͵ xxi τὰ μεγάλα τῶν θχυμά- 
των συνεχῶς ἐργαζόμενος, xxi ὀχιμόνων av ἀπο- 
λόων τοὺς ὑπ᾽ ἐχείνων κατεσγημένους, νχυχγοῦσι 
δὲ vÓpata πρχαύνων, καὶ ἀνέλμων ἐπιμῶν ἀτριό- 
τὴτι, λυπουμένους παρχχκαλῶν, xai τὰ τῆς λύπης 
περιχιρῶν αὐτοῖς αἴτια, τοῖς μὲν ἄλλως τε νοσοῦτιν 
ἢ δεομένοις τὰ χαλεπὰ παύων, xxl τὰ χρηστὰ παρ- 
ε΄, μενος, Ταῦτα ὁ μέγας Μαρχιανὸς, xai τούτοις 
ὥ περ ἑτέροις ρυτοῦῖς τείχεσι χόσμου xai ἀσφχ- 
At a4 ἕνεκα τὴν πόλιν χχατχαλχμπούνας, χαταλύει τὸν 
βίον ἐν γήρει βαθεῖ, πρὶν ἢ τὸν ἐγχαινισμὸν τελέσαι 
τῷ μεγίστῷ τῆς Εἰρήνης ταῷ' τοῦτο χαθάπερ τι 
ἀλεξητήριον προσειπών" "Ape ταῦτα εἰς χεῖρας τὰς 
σὰς παρατίθημι, Κύριε, ἤν τε ψυχὴν αὐτὸς ἔχτισας, 
χαὶ ὧν ἐγὼ νχὸν τῷ σῷ βουλήματι χατεσχεύασα. xai 
ταυτὰ εἰπὼν ἐτελεύτα, ᾿Ιανουαρίου τότε δεχάτην 
τοῦ unvóg ἄγοντος, 
L] , - ΩΣ 

ΙΖ. Συνέτρεχε δὲ πᾶσα ἢ πόλις͵ ola τὴν τοῦ λει- 
ψάνου πρωοπομπὴν ποιησόμενοι" οὐτὸς τε ὁ τηνι- 
χαῦτὰ ἀρχινρεὺς, xal ὅτιπες ἣν τοὺ ἐχχλησιαστι- 

᾿ - ’ “- b] Ad 
χοῦ χλήρου, πληθός τι μονχχῶν, καὶ γυνχιχὼώ"» 

od , — 4 

σεμνῶν τάγματα, καὶ τῶν ἐν τέλει ὅσον σθσεδὲς xal 
φιλέθεον. Τὸ μὲν οὖν ἱερὸν αὐτοῦ λείψανον ἢ τοῦ 
βαπτιστοῦ ᾿Ιωάννου μονὴ, ἥτις dox καὶ τοῦ Δανιὴλ 
λέγεται, ὀέχεται, ἐγγύς ποὺ τοῦ θείού νχοῦ τοῦ 
χκάρτυρος Μωχίου ὀιχκειμένη, ἔργον xal αὐτὴ οὖσα 
τῆς ἐκείνου χειρὸς, ἢ μᾶλλον εἰπεῖν τῆς προθέσεως. 
»᾽ εν ^t NEP ^e - 4 - 1 À P v2 
Ενθχ δὴ xai εἰς δεῦρο λαμπρῶς αὐτοῶ xxi φιλοθέεως 
f - ^S , » n -» 
ἢ μνήμη τελεῖται, Τοῦ δὲ δημιουργηθέητος αὐτῷ οἵ - 
κου τῆς μεγάλης Εἰρήνης, ἣ εὐσεδεστάτη Βηρίνα 

4 ^^ » - , T * , 
(υνὴ δὲ αὔτη τοῦ μεγάλου Λέοντος ἣν) εὴν πρό- 

, "n , . -- 

votav ἀνυδέχεται, Η τά τε πρὸς χόσμον ελλιπῶς 
». uR l , A , 1 . TM 
ἔχοντα σπουδαίως ἀποπληροῖ, xal τὴν ὀρυφὴν o 
σίῳ φιλοτίλως xatzxospeU 4x) d ἐπιγραφὴ ταῦτα 
ἐκεῖσε ὀῇλα ποιεῖ, Τά τε μὴν ἐγκαίνια τοῦ vao) xata 
τὴν εἰκάὸχ τοῦ ᾿Ιχνουχρίου δι᾿ ἕτους τελεῖται" ὁπότε 
δὴ χαὶ πολλὴ τοῦ πλήθους ἡ συνδρομὴ, καὶ πολὺς 
ὁ  Mapatawog ἐν τοῖς ἁπάντων ἄδεται στόμχτιν, 
(93a3/Si πχτὸχς ἐχείνου τοὺς δύο νχοὺς τοῦ πλήθους 
ὁρώντων, καὶ τούτοις τὴν περὶ αὐτὸν μνήμην ἀνα- 


449 


VITA S. MARCIANI PRESBYTERI. 


450 


νεούντων * ὥστε τινὰς χαὶ ᾿,αριέντως πρὸς ἀλλήλους A se lenide dicant cum voluptate : Ecce hec quoque 


σὺν ᾿ἠδονῇ λέγειν ^ —"lóco χαὶ ἀλλη θυγάττρ αὔττ͵ 
τοῦ μεγάλου Μαρκιχνοῦ, τὸ κάλλος τε χαὶ τὴν πολυ- 
τέλειαν ἀδελφὴ τῆς μεγαλτις ᾿Αναστασίχς, Ὅπερ 
μέντοι μόνως περὶ τοῦ υχηῦ τῆς θείας αὐτὸς ἔχεῖνος 
ἔφη ᾿Αναχτασίας, πῶς ἄν τις παραλιπεῖν ἀξιώσειε ; 
Τῶν γὰρ συνήθων αὐτῷ τινος τὸ πολὺ τῆς ὄχπάνης 
kv θχύμχτι ποιουμένου, ἐκεῖνον, Εἰ δὲ xai πρὸς γά- 
μον, εἰπεῖν, θυγατέρα χχτεγυυᾶν ἔμελλον, οὐχ ἂν τὰ 
πρὸς εὐπρέπειαν χαὶ χόσμον αὐττὶ φιλυτίλως ὡς 
εἴον παρασχεῖν εἱλόμην ; Νὺν δὲ 
νύμφης προυθέμενοι ὀχπανᾷν, χαὶ νύμφης οὕτω χα- 
λῆς, xal τὸ χῖμα ὑπὲρ αὐτοῦ προγέχι μὴ φεισχμένης, 
οὗ πολλῷ μᾶλλον χαὶ προθυμότερον ἐμέλλομεν ἀνα- 


λίσκειν, καὶ χύσμοῦ παντὸς χαὶ ὥρας χαὶ “χαρίτων 


πρὺς νχὸν Χριπττοῦ 


est alia filia Magni Marciani, pulchritudine et ma- 
gnificentia soror magnis Anaslasiz. Quod certe ille 
quidem ipse solummodo de divina dixit Anastasi«, 
quemadmodum censuerit qvispiam esse preter- 
mittendum? Nam cum quidam ex ejus familiaribus 
magnam miraretur impensam : Si desponsurus es- 
sem, inquit ille, meain filiam, non quz ad ejus de- 
corem pertinerent, et ornatum, statuerem mihi 
esse priebenda quam possem magnificentissimo ὃ 
Nunc autem cum impensas statuerimus facere in 
templum sponsa» Christi, οἱ spons: adeo pulchre, 
el quie pro ipso sanguinem non possit fundere : 
non longe amplius et alacrius sumus sumptus 
facturi, vullumque ornamentum speciemque et 


ἐλλείπεν οὐδέν ; Οὕτω φιλότιμος ἦν ἂν ἔργοις. τοῖς B eleg antiam pratermissuri ἢ Tam splendidus et 


wp Θεῷ οἷλοις Μαρχιανὸς, καὶ δαπάνης οὐδεμιὰς 
φειδόμενος. 

ιζ΄. Καὶ γὰρ οὐ τοσούτων μόνην νεουργὸς γέγονε, 
ἀλλὰ καὶ πολλῶν ἄλλων ἱερὼν οἴκων, 0) eng top o6 
^ φ 8 1 * e 
μόνον, ἀλλὰ xxi θεραπευτὴς ἑἐδείχνυτο ' 
τοῦ μεγάλου μάρτυρος Θευδώρου 
c " καὶ Στρατονίχου μάρτυρος τοῦ ἐν 
Kal xovt θχυμαστότατου, ὅτιπερ 
ἱεροῖς οἴχοις τὴν χεῖρα πολυχρχὴς Qv, πολλᾷ πλέον 
αὐτὴν ῥέουσαν ἐν ταῖς τῶν πενήτων παρεῖγεν ἕπ'- 

5 ^ T ^ - OP , * , 

μελείτις. Περὶ οὗ xai νῦν διεξοδιχύώτερον ὁ λόγος 
διεξελθεῖν βούλεται, ὥστε δήλην γενέσθαι μὴ, τὴν 
ἐχείνου μόνον περὶ τοὺς δεομένους φιλχνθοωπίαν, 
ἀλλὰ καὶ αὐτὸ τοῦτο τὸ φιλάνθρωπον, οἵων ἄρα 
τοὺς ἐραστὰς ἐχείνου χαρισμάτων κχαταξιοῦ, 
Νύχτωρ ὁ θχυμάσιος τάς τε πλατείας χαὶ τοὺς τῆς 
πόλεως περιιὼν στενωφοὺς, ἐπιμελὲς ἐποιεῖτο, 


ofa On αἱ 
τοῦ ἐν Τὰῶιν - 
"Pe » 
ἐν τὸ ς 


πῷ 
* 


6) i04 


τῶν 


- "€ 4 e" * e ' - , 
ποῦ ποτε ἂν xal topot νεκρὸν ὑπὸ πολλῆς πενίας 
παρεῤῥιμμένον * xal ὡς ἀν ióo( τοιοῦτον, ὥσπερ 


, ; "οὦ : 2m. Zauigns ifa 
μεγάλου τινὸς κέρδους ἐπιτυχὼν ἀσμένως ἑώρα 
xzi σπουδῇ λούσας xal ἀμφιέσας, καὶ τῶν ἄλλων 
δὴ τῶν νενομισμένων ἀξιώσας τιμῶν, εἶτα xal 


ὥσπερ καὶ ζῶντα τὸν νεχρὸν προσεφθέγγετο " Δεῦρο, 
λέγων, χαὶ τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης χοινώνησον 
ἡμῖν, ἀδελφέ, Οὕτως εἰπὼν, ὑπαχούοντα τὸν γχείμε- 
νον εἶχεν" ἀνίστατο γὰρ e θαύματος, ἀποῤῥήτου ! 
καὶ Μαρκιανὸν ἠσπάζετο τὸν χρηστὸν προ- 
νοίας, ὥσπερ τῆς περὶ αὐτὸν, οὐχ ἐχεῖνον, ἀλλὰ τὸν 
Χριστὸν μᾶλλον ὑποφαίνων ἀποδεχόμενον, ΕἾΘ᾽ εὖ- 
tt ὁ νεχρὸς πάλιν νεχρὸς Tiv, xai τοιοῦτος ὑπὸ 
τῶν παριόντων ὁρώμενος, Τοῦτο δὲ γνώριμον μὲν χαὶ 
ἄλλως γέγονεν, Ex δὲ τούτου φανερώτερον, 

ΙΗ΄. Μέσων νυκτῶν, ὅτε χαὶ μάλιστα μηδενὶ 
ὀφθῆναι ᾧετο, πρός τινὰ συνήθη τραπεχίτην τὸ ygo- 
σίον χαταλλάξων ἐφοίτα, χαὶ κέρμα λχμδάνων 
πλειόνων χαλχῶν, ὡς ἃ» ἔοι τοῦτο διχνεῖαχι τοῖς 
πενομένοις, εὐθὺς ἐπανήει, Ὃ τραπεχίτης 
εἰς χέρδους πρόφασιν τὸ ἄωρον τῆς νυχτὸς λχμήά- 
γῶν, ζυγοῖς ἀδίχοις τοὺς χρυτοῦς ἐταθμᾶτο, xai 
ἐκεῖνος οὐδὲν ἀντιλέγων οὐθ᾽ ὅλως ἐξχαριδούμενος, 
δῆλος ἣν τὸ πᾶν τῇ συνειδήσει τοῦ σταθμίζοντος 
ἱπιτρίπων., Ὧς δὲ πολλάχις τοῦτο γενόμενον, ὁ 
Με ρχιχνδ: τῶν μὴ συνιέντα 56: 


τῆςς 


γοὺν 


' 
ὑποχρινόμενος, οὐδὲν 


magnificus erat Marcianus in iis, αι Deo grata 
erant, operibus : neque ullis parcebat sumptibus, 
XVII. Etenim non harum solum fuit conditor, 
sed multarum quoque aliarum adium non tantum 
sepr:estitiLopificem,verum etiam refectorem atque 
reparatorem. Ut magni quoque martyris Theodori, 
qui fuit in Tenaro : et Stratonici martyris, qui fuit 
Rhegii. Et quod est magis admirabile, cum in sa- 
cris eedibus ejus essel manus tam liberalis, ea erat 
multo magis profusa in cura gerenda pauperum. 
Quoi quidem nune vult cursim persequi oratio, 
adeo ul non solum manifesta fleret illius in ege- 
nos benignitas, sed hec ipsa quoque beneficentia, 
qualibus donis dignaretur illius zmatores. Noctu 
vir ille admirabilis obiens plateas et civitatis angi- 
portus, hujus quoque curam gerebat. Sicubi inve- 
nissel mortuum pra nimia paupertate abjectum, et 
cujus nemo curam gereret, et quem talem vidisset, 
tanquam maguum aliquod lucrum assecu'us, eum 
libenter videbat : cumque eum diligenter lavisset 
et induisset, et alia justa pro more ei fecisset, 
deinde etiam mortuum lanquam vivum alloqueba- 
tur : Agedum, dicens, sis quoque nobiscum parti- 
ceps ejus, qua» esL in Christo, charitatis. Quz cum 
sic diceret, habebat eum qui jacebat, audientem. 
Surgebat enim (o miraculum, quo verbis non po- 
test explicari! ),et bonum amplectebatur Marcia- 
num, curam quie ejus gerebatur, non illum, sed 
Christum potius ostendens suscipere. Deinde sic 
mortuus, rursus erat mortuus : et talis videbatur 
ab iis, qui erant superstites. Hoc autem fuit alias 
quoque cognitum : sed ex hoc evasit manifestius. 
XVIII. Media nocte, quando maxime putabat 
fore ut a nemine videretur, ventitabat al quemdam 
argen!ariurm sibi familiarem,utaurum permutaret: 
el accipiens multum minute monet» δηθ 8, ut ha- 
berel quod posset distribuere pauperibus, statim 
revertebatur. Árgentarius autem adhibens noctem 
intempestivam ad lucri occasionem, iniqua trutina 
ponderabat aureos. Ille auten: nihil contradicens, 
nec omnino accurate considerans, aperte ostende- 
bat se omnia permittere conscientic ejus qui pon- 
derabat. Cum autem hoc spe fleret, el Xarciop 


401 


MENSIS JANUARIUS. 


452 


simulansse non intelligere nequaquam insimularet A εἐνχάλει τῷ τραπεζίτῃ, πολλὴ ἔχπληξις εἶχεν αὐτὸν, 


argentarium,eum magna subiit admiratio : et simul 
tempus considerans, nempe medium noclis, ad 
ineliorem venit considerationem : cepitque suspi- 
cari id quod erat veritati propius, el Marciani vitse 
convenienlius, Ünum cerle ex suis pueris jussit 
eum sequi egredientem, ut sciret, quidnam ab eo 
illa minuta fieret pecunia. Neque enim ab argen- 
tario cognoscebatur Marcianus,u! qui apte vultum 
celaret, quando ad ipsum ingrediebatur, ut illam 
ininutam acciperet pecuniam. Atque puer quidem 
sequebatur. Postquam autem incidit vir divinus in 
quemdam pauperem mortuum in lecto jacentem, et 
acceptum ex quadam cauponis domuncula, lavit et 
induit : et cum surrexissel, est amplexus, et eo 
deinde reclinato, rursus abiit: puerum, cum hzc 
vidisset, horror invasit, et conversus, quam citissi- 
me fieri potuit,omnia declarat ei qui illum miserat. 
Illum autem subiit poenitentia eorum, qus& fecerat: 
el quod se iniquissime in sanctum gesserat, defle- 
bat, et poenas sumebat de sua conscientia. Certe 
cu.n is rursus venissel, ut faceret similia, procidit 
οἱ δὰ pedes, et confessus est ea, 411 male fecerat: 
et quidquid per fraudem lucratus faerat, enumera- 
vit. Ila bona tacens actio plura potest facere, quam 
verborum multitudo : et quibus nihil prosunt re- 
prehensiones et suasiones, iis opus laudabile pro- 
cedens silentio, et latenter transmissum ad eorum 
conscientiam, meliores reddidit, et effecit, ut bo- 
num sua sponte discei ent. Divinus aut. m Marcianus 


cum dixisset se fuisse nulla affectum injuria, ab eo C 


quod dabatur, et qui dabat se deinceps abstinuit: 
non tenquam improbum aliqueni aversans : illi enim 
non solum ignovit, sed etiam professus est se eum 
habere amicissimum : sed toto pede fugiebat cram- 
ben, ex vana gloria proserpentem, et non volens 
sua alicui homini fieri manifesta, sed ea apud 
Deum solum reponens. Licet ergo ei qui velit, con- 
siderare, quidnam prius possit ad mirari, insignene 
miraculum, an beneficentie studium, an in uni- 
versa machinatione ejus animi liberalitatem. Ve- 
rum enimuero de illios beneficentia oratio aliud 
quoque bonum inihi revocat in memoriam. 

XIX. Hzc virtus ei tant& erat cure, ut propter eam 
nein meretricum quidem domos venire dedignaretur, 


καὶ ἅμα τὴν ὥραν ἀνασχοπῶν ὅτι τῆς νυχτὸς τὸ 
μεσαίτατον, εἰς χρείττονχ λογισμὸν ἐχώρει, καί τὰς 
ὑπολήψεις ἐγγιζούσας εἶχε τῇ ἀληθείᾳ, καὶ τῷ 
Μαρχιχνοῦ βίῳ πρεπούσας. ᾿Αμέλει, xal τινα τῶν 
αὐτοῦ παίδων ἀχολουθεῖν ἐχέλευεν αὐτῷ ἐξιόντι, 
ὥστε μαθεῖν ποῦ ποτε ἄρα τὰ tou χέρματος ἐχείνῳ 
χωροῦσιν. Οὐδαμῶς γὰρ ἐπίδηλος ὁ Μαρχιχνὸς τῷ 
τραπεζίτῃ γενόμενος ἦν, ἐπιδεξίως τὴν ὄψιν ἐπι- 
χρυπτόμενος, ὅτε πρὸς αὐτὸ" εἰσῇξι τὸ χέρμα λα- 
δεῖν, Ὁ μὲν οὖν παῖς ἠκολούθει. ᾿Επεὶ δὲ καὶ νεχρῷ 
πένητι ἐντυχὼν ὁ θεῖος ἀνὴρ ἐπὶ χλίνης χειμένῳ͵ 
λαδὼν ἔκ τινος οἰχίσκου χαπηλιχου tÀousé τε xal 
ἠμφίχσε, καὶ ἀναστάντα ἡσπάσατο, xxi εἴτα ἀνχ- 
«λίνας αὖθις ἀπῇει " ταῦτα τὸν παῖδα ἰδόντα φρίκη 
κατέσχε, χαὶ στραφεὶς ὡς τάχος τῷ πέμψαντι 
πάντα διασαφεῖ, Τὸν δὲ μετάνοια τῶν γενομένων 
εἰσΐει, xal ἔφ᾽ οἷς πρὸς τὸν ὅσιον ἀδιχώτατα διετέθη 
μετακλαίων ἦν, xal τιμωρίαν ἀπὸ τοῦ συνειδότος 
ἑαυτὸν εἰσπραττόμενος, ᾿Αμέλει, xz! παραγενομένῳ 
πάλιν ἐφ᾽ ᾧ τὰ ὅμοια πράξειε, προσέπικτέ τε 
τοῖς ἐκείνου ποσὶ, διωμολόγει τὰ πραχθέντα κακῶς, 
καὶ πᾶν τὸ πλεονεχτηθὲν ἀπτρίθμει, Οὕτω πρᾶ- 
ξις ἀγαθὴ σιωπῶσα μᾶλλον 7, πλήθη ῥημάτων ἀνύειν 
δύναται, xai οὖς ἔλεγχοι καὶ παραινέσεις οὐδὲν 
ὥνησαν, τούτοις ἔργον ἐπαινετὸν ἡσύχως χωροῦν, 
xai ἀφανῶς αὐτῶν τῆς συνειδήσεως παραπτόμενον, 
ἐδελτίωσε xai αὐδχιρέιως μεταμαθεῖν τὸ ἀγαθὸν 
παρασχεύχσε, Ὃ δὲ θεῖος Μαρχιανὸς μηδὲν ἡδι- 
κῆσθαι φήσας, τοῦ τε διδομένου καὶ αὐτοῦ τοῦ 
διδόντος τὸ λοιπὸν ἀπέσχετο * οὐχ ὡς ἂν τινα πο- 
νηρὸν ἐχτρεπόμενος (ἐχείνῳ γὰρ οὐ συγγνώμην 
ἁπλῶς ἔνειμεν, ἀλλὰ καὶ φίλτατον αὐτὸν διωμολόγη- 
σεν ἔχειν), ἀλλ᾽ ὅλῳ ποδὶ φεύγων τὴν ἀπὸ τῆς μα- 
ταίας δόξης παρερπουσαν βλάδην, xai οὖκ ἐθέλων 
οὐδενὶ ἀνθρώπων τὰ ἑαυτοῦ δηλα γίνεσθαι, ἀλλὰ τῷ 
Θεῷ ταῦτα μόνῳ ταμιευόμενος, Πάρεστι τοιγαροῦν 
τῷ βουλομένῳ σχοπεῖν, τί τις πρότερον ἔχοι θχυμά- 
ζειν, τὴν τοῦ θαύματος ὑπερδολὴν, ἢ τὴν περὶ τὴν 
εὐποιίαν σπουδὴν, τὴν τῆς δόξης ὑπεροψίαν, ἢ τὴν 
παντὸς τεχνάσματος τῆς γνώμης ἐλευθερίαν, ᾿Αλλ᾽ 
οὔτος γοῦν ὁ τῆς εὐποιίας ἐχείνου λόγος καὶ ἑτέρου ἤδη 
ἀναμιμνήσχει καλοῦ, 

10'. Τοσχύτη γὰρ τῷ ἀνδρὶ ἡ περὶ τήνδε τὴν 
ἀρετὴν ἐπιμέλειχ, ὥστε χάριν αὐτῆς xal εἷς πορ- 


neque eam rem esse turpem existimaret: sed adil- p νιχὰς οἰχίας φοιτᾷν μὴ ἀπαξιοῦν, μηδὲ τὸ χρῆμα 


lumipsum, quem diligebat, Christum aspiciens tan- 
quam ad exemplar, quicum publicanis οἱ peccato- 
ribus propter eorum salutem sape habuit consue- 
tudinem, et malis svaderel mulieribus, que erant 
salutaria: quibus nonnunquam inopia erai causa sui 
interitus, dum vellent, proh dolo:! suo corpore que- 
stum facere. [n eas ergo magis erat profusus, el 
dextera magis prompius optimus Marcianus : et ma- 
xime si contigisset festum agi die sequenti. Tunc 
enim erat paratus plura eis prob: re,quara illaerant 
accepture ex abominan(da nequitia : persuadebat- 
que eiset uli lavacro, et se in sequentem diem ser- 
vare impollutas, εἰ ad ecclesiom deinde accedere, et 


ἕν τι τῶν ἀχόσμων ἡγεῖσθαι * ἀλλ᾽ εἷς αὐτὸν ixstvov 
ὃν ἐφίλει Χριστὸν ὥσπερ sl; ἀρχέτυπον ἀφορῶντα (ὃς 
xai τελώναις ἐπὶ σωτηρίᾳ καὶ ἀμαρτωλοῖς πολ- 
λάχις ὡμιληκὼς ἢν), καὶ αὐτὸν γυναιξὶ φαύλαις τὰ 
σωτήρια παραινεῖν, αἷς ἡ ἀπορία ὑπόθεσις ἦν, ὅτε 
τῆς ἑαυτῶν ἐτύγχανεν ἀπωλείας, ἀπὸ τοῦ ἰδίου, 
φεῦ ! σώματος πορίζεσθαι βουλομέναις. Πρὸς ταύτας 
τοιγαροῦν xai μαλλον ὁ χρηστὸς τὰ πάντα Map- 
χιανὸς πολλῷ ῥέων ἣν καὶ ἑτοιμότερος, χαὶ μάλιστα 
εἰ τύχοι τῆς ἐπιούσης ἑορτὴν ἄγεσθαι. Τότε γὰῤ 
χαὶ πλείω παρέχειν ἢ bxstvac τῆς βδελυρίας ἔμελ- 
λον ἀποφέρειν ἑτοιμότχτος v, λουτρῷ τε χρήσχ- 
σθαι xai ἀμιάντους φυλαχθῆναι τῇ ἑξῆς ἔπειθεν, 


453 


VITA S. MARCIANI PRESBYTERI. 


454 


καὶ τῇ ἐκχλησίᾳ ἔπειτα προσελθεῖν, xai τῶν πρη- À recordantes eorum quz precesserant, horribilis 


λαδοντων ἐπιμνησθείσχς τὸν φόδον τῆς γεέν- 
νης φριχτῆς ἑχυταῖς ἐτισεῖσχι, καὶ ὀάχρυσι τὸ 
Θεῖον ἐξιλεώσχσθαι. Οὗ δὴ πολλάχις γινομένου, 
ἔστιν ὧν xzi συνήθειχ τοῦ καλοῦ χατεχράτει, φό- 
δος τε Ür'o; αὐταῖς ἐπισκήψας παρεσχεύχζεν οὐ 
πορνείοις μόνον, ἀλλὰ καὶ παντὶ κόσμῳ μαίρειν 
εἰπούσας, εἰς μοναστήριά τε χαὶ ἀσχητήρια εὐθύ- 
μῶς φοιτᾷν ^ πολλαὶ δὲ τούτων καὶ εἷς Ἱεροσό- 
λυμα βαδίζειν ἔγνωταν, τὰς ἐξνοδίους ἀπ᾽ ἐχείνου 
δαπάνας ἀρχούντως ἀπειληγυΐαι " αἵ xai βίον μά- 
διστα χαθχρὸν καὶ ἀντίθετον ἐκ Otxpétpou τῷ προ- 
λαδόντι ἐπιδειξάμενχι, οὐδὲ πῶν τοῦ ἀγαθοῦ Πνεύ- 
ματος χαρισμάτων χατέστησαν ἄμοιροι * ἀλλὰ αἱ 
μὲν αὐτὸν προσευχῇ νόσους ἔλυτυν, αἱ δὲ xai δαί- 


gehenna melum sibi incutere, et Deum placare 
lacrymis. Quod quidem cum sepe faetum esset, 
nonnullas boni vincebat consuetudo, divinusque 
eis ingruens metus efficiebat,ut non solum stupris, 
sed omni etiam ornamento valedicentes, ad mo- 
nasteria οἱ asceteria, id est, loca in quibus se 
exercerent, prompto et alacri *enirent animo. 
Multi quoque ex iis statuerunt ire Hierosolymam, 
cum ab illo accepissent sumptus, qui sufficerent 
ad viaticum. Qua cum vilam maxime puram et 
priori ex diamelro oppos:tam ostendissent, ne 
boni quidem spiritus donorum fuere expertes : 
sed alie quide: ex ipsis morbos solverunt ora- 
lione, alie autem demones quoque, quos prius 


μονας ἐξ ἀνθρώπων, οὖς πρότερον ἐπιμελῶς ἐθε- p diligenter coluerant, facile ejecerunt ex bomini- 


ράπευσαν, ῥᾳδίως ἀπήλασαν, Ταῦτα ἐχεῖνος οὐχ ὡς 
ἄν τις ἐποίει τῶν πλούτῳ πολλῷ περιαντλου: ἐνων, 
xxi τὸ περιττῶς ἔχον ἀποχενῶν, ἀλλα διὰ τὴν 
πολλὴν περὶ τοὺς δεομένους ῥοπὴν, μηδὲ αὐτῶν, 
φημὶ, τῶν ἀναγχαΐων φειδόμενος, ᾿᾽Αλλ᾽ ἔστιν ὅτε 
«αἱ ἃ εἶχεν bv. χερσὶν ἐχφορσήσας πάντα xai μετα- 
δοὺς ἑαυτῷ τὰς χρηστὰς ἐλπίδας καὶ τὸ εἰς “κετρας 
ἀφορᾷν μόνον τοῦ Θεοῦ χατελίμπχνεν, ὥστε μετὰ 
τῶν ἄλλων͵ ὧν εἴχε καλῶν, xal πρὸς ἀχτημοσύνης 
λόγον, κκηδενὶ τῶν» πρωτείων παρχγωρεῖν. 


Κ΄. Σημεῖον δὲ τοῦ λόγου, Λέγεται γὰρ ὡς ἐξ 
ἑορτῆς ἁγίων ὑποστρέφων ποτὲ (χαὶ γὰρ οὐδὲ 
τῶν τοιούτων xai τοῦ ἐν μέσῳ πολλὼν αἰνεῖν τὸν 
Κύριον θεοσεδείχς χάριν ἀπελιμπάνετο, ἀλλὰ χατὰ 
πολλὴν ἐφοίτα τὴν προθυμίαν) * ἐπανιὼν τοιγαροῦν, 
ἐπεὶ ὅμόρον κχαταῤῥχγῆναι συνέδη͵ διάδροχος γε- 
γονὸς, xxi εἰσελθὼν τὴν olxixv, χαὶ ἐγχλεισάμενος, 
Exttcz ἀποδὺς τὸ ἱμάτιον ἐπὶ μετρίοις ἄνθραξιν ἀν- 
ἐξήραινεν. Οὔτω δὲ συμπεσὸν, ὁ τότε θεοφιλέστα- 
τος ἀρχιερεὺς μετάδλητον αὐτὸν ἐπη'εῖτο, Οἱ δὲ 
σταλέντες κεχλεισμένην εὑρόντες τὴν οἰκίαν, ἔχο- 
Ἐτὸν τε τὴν θύραν, xai ἐξιέναι ἐχέλευον, Τὸν 0: ἡ τοῦ 
φενῆνχι γυμνὸν αἰσχύνη εἴσω μένειν ἐποίει, τῷ 
μηδὲ ἕτερον ἱμάτιον αὐτῷ προσεῖνχι, ὥστε περι- 
δσλόμενον πεοελθεῖν, λιὰ τοῦτο ἐπηγγείλατο μὲν 
τὴν ἔλευσιν, ἔμελλε δὲ xai ἔτι, Εἷς τῶν παρόντων 
περιεργότερόν τι ποιῶν, καὶ ὁπῇ τινι τὸν ὀφθαλ- 
μὸν προσθεὶς xai τὸ γινόμενον θεχσάμενος, αὐτός 
τε θλύματος ἐπληροῦτο, καὶ τοὺς ἄλλους μάρτυσι 
χρήσασθαι τούτου τοῖς σφετέροις ὀφθχλμοῖς παρ- 
ἐεσκεύασεν. Ὡς οὖν ἐξέπληξε πάντας τὸ θεχαθὲν ἐπ- 
ανίεσαν, χαὶ τῷ πατριάργη πάντα μετὰ θαύματος 
διεσάφουν. Τῷ δὲ, οὐχ ὅπως οὐδὲν ὑχυμάζειν, ἀλλὰ 
xal μέμφεσθχι μᾶλλον αὐτοῖς ἐπύξι, εἰ ἐκ μιχρὼν 
οὕτω  Maxpxiurvóv μέγαν ἐγνώχασι χρίνειν, παρὸν 
ἐκ πολλῶν ἑτέρων, xal οὐδενὶ ἄλλῳ κατωρθῶσαι 
ῥτδίων, θαυμαστὸν ἐχεῖνον λογίζεσθαι χαὶ μαχά- 
pov. 

ΚΑ΄, ᾽οσης δὲ τῆς αἰδοῦς ὁ μέγας οὔτος ἀπήλαυε 
περὰ πάντων ὁμούυς, Dünou, βουλῆς, βασιλέως αὖ- 
τοῦ, μαρτυρεῖ μὲν ἢ φήμη, μαρτυροῦσι ὃὲ xai 
οἱ δυνατώτατοι τῶν τότε "Acmap xal ᾿Αρδαδούριος͵ 


bus. Hzc ille, non ut faceret aliquis ex iis qui 
magnis affluunt opibus, id quod redundat exina- 
niens, sed propter magnum quod egentibus affe- 
rebat auxilium,ne ipsis quidem parcens necessa- 
riis. Sed nonnunquam cuim omnia eliam extulisset 
el erogasset, que habebat in manibus, sibi solam 
spem bonam et ad Dei solum manus aspicere, 
relinquebat : adeo ut cum aliis, quae habebat 
bonis, etiam quod ad nihil possidentem attinet, 
primas partes nulli cederet. 


XX. Hujus autem quod dico, signum est Dicitur 
enim quod a festo Sanctorum revertens aliquando: 
nam nec iis, nec Domini, qu& fit in medio multo- 
rui, laudationi deerat, divini cultus et religionis 
gratia. Revertens ergo,quoniam plusiam erumpere 
contigerat, madefactus et domum ingressus, cum 
se inclusisset οἱ vestem exuisset, paucis exsiccabat 
carbonibus. Accidit autem, ut Dei amantissimus 
pontifex tunc eum accerseret.Qui autem missi fue- 
rant, cum domum invenissent clausam, pulsabant 
ostium, el jubebant egredi. lllum vero pudor, ne 
nudus videretur, cogebat intus manere, quoniam 
ne alia quidem ei vestis aderat, ut possel indutus 
progredi. Et ideo renuntiavit quidem se venturum, 
sed tamen adhuc differebat, donec unus ex iis qui 
aderant, se gerens paulo curiosius, cum uni fora- 
mini oculum adimovisset, οἱ contemplatus esset id 
quod fiebat, et ipse repletus fuit adiniratione, et 
effecit ut aliis uteretur hujus rei testibus, dum 
suis cernerent oculis. Postquam itaque id quod 
visum fuerat, omnes obstupefecisset, reversi sunt, 
et patriarcha cum admiralione omnia aperuere. 
Illi autem nor, modo venit in mentem admirari, 
sed potius eos increpare, quod ex adeo parvis sta- 
tuerint magnum indicare Marcianum, cum liceret 
ex mullis aliis, ct quz nullus posset alius facilo 
efficere, illum existimare admirandum et beatum. 


XIX. Quanto autem fuerit ex equo omnium in 
hunc magnum reverentia,populi,inquam, et sena- 
tus, et ipsius imperatoris, testatur quidem fama ; 
testantur autem etiam,qui tunc fuere polenlissin 


459 


MENSIS JANUARIUS. 


456 


Aspar et Adabarius. Qui etsi essent mala opinione ἃ Οἱ χαίτοι xzxd8oLot ὀντες, xxi, τοῖς ὀρθῶς ἔχουσι 


praediti, οἱ iis qui recte sentiebant, inimicissimi, 
divinum lamen Marcianum ne facile quidem in- 
taeri polerant,insignem ejus virtutem reverentes : 
et ideo illi magnum honorem tribuebant, et tem- 
plum magna Anastasi:e, quod ab illo fuerat condi- 
tum, pretiosis vasis ex auro el argen!o factis deco- 
raverunt. Ille autem donum remunerans, decrevit 
ut diebus solemnibus, patria eorum lingua 'Gothi 
enim erant) divinitus inspir»(e Scripture in eo 
templo legerentur. Sed Byzanlinis quidem erat 
Martianus adeo venerandus. Vocabat autem fama 
eas quoque, qu& procul sit: erant, civitates, el 
undique confluebant : alii quidem, percepturi pec- 
catorum curationem, alij vero morborum : ut nec 
deerant quidem qui a Roma veteri veniebant. Inter 
quos alio quoque, quod factum est dignum me-mo- 
ratu, non par esse arbitror fraudare vestras aures. 


XXI. Quaedam enim mulier laborans diuturno 
fluxu sanguinis adeo graviter, ut omnis medicins, 
quod ad eam attinebat, vanum eaistimarelur stu- 
dium et supervacaneum. Ea, Roma relicia (eam 
enim vocabant divina signa Marciani, que cane- 
bantur ab omnibus), pervenit Constantinopolim. 
Neque vero eam tantum iter confecisse 5 cenituil, 
ut que tania vexatione nihil dignum obtinuerit : 
sed simul ut ad justum accessit Marcianum, et 
morbum significavit, curata est mulier. Talis enim 
foit hic vir divinus, ut nec taclu quidem szpe, sed 
sola precatione et nudo aspectu liberaret eos qui 


δόξης διχφερόντως πολέμιοι, ὅμως Mapxuxvov τὸν 
θεῖον οὐδὲ προσύλέπει»ν εὐχερῶς ἠδύναντο, τὸ πε- 
ριὸν αὐτοῦ τῆς ἀρετῆς δυσωπούμενοι " xol διὰ 
τσῦτο πολλήν τε Ἐκείνῳ τὴν τιμὴν ἀπένεμον, χαὶ 
τὸν ὑπ᾽ αὐτού χτισθέντα υχὸν τῆς μεγάλης "Avx- 
στασίχς σχεύεσι πολυτελέσι — 40000) xal ἀργύρου 
πεποιγμένοις —koaiópuvov.  Kdxtlvoc τῆς δωρεᾶς 
αὐτοὺ: ἀμειδόμενος, διετυπώσατο γατὰ τὰς ἐπισή- 
μους τῶν ἡμερῶν τῇ πατρίῳ αὐτῶν γλώττῃ (Γότ- 
θοι γὰρ ἦσαν) τὰς θεοπνεύστους Γρλφὰς ἐν τῷ 
ἱερῷ τῷδε ἀναγινώσγεσθαι, ἀλλὰ Βυζαντίοις μὲν 
οὕτως αἰδέσιμος ἣν ὁ ἀνήρ, ᾿Εχάλει δὲ ἡ φήμη καὶ 
τὰς μαχρὰν ᾧκισμένας τῶν πόλεων, χαὶ πανταχό- 
θεν συνέῤῥεον * οἱ μὲν ἁμαρτημάτων, οἱ δὲ xal 
νοσημάτων τὴν θεραπείαν ἄν τρυγάσοντες * xal οὐδὲ 
τῆς πρεσδυτέρχς ἀπελιμπάνοντου Ῥώμης, ἀλλὰ καὶ 
αὐτοὶ προσῴεσαν. 'Ev οἷς val μνήμης 15:09 τι γε- 
νόμενον, o) τὰς ὑμετέρας ἀχοὰς οἵμαι ζημιῶσαι χαλόν. 

ΚΒ΄. Γυνὴ γάρ τις αἱμοῤῥοίᾳ πιεζομένη χρονίᾳ 
οὕτω χαλεπῶς, ὡς πᾶσαν ἰατρικὴν τέχνην ὅσον ἐπ᾿ 
αὐτῇ σπουδὴν ματαίχν χαὶ περιττὴν νομισθῆναι, 
αὑτὴ τὴν Ρώμην καταλιποῦσα (χαὶ γὰρ ἐχάλουν 


αὐτὴν αἱ θεοσημεῖαι Μαρχιχνου ἀδόμενχι παρὰ 
πάντων) εἰς τὴν Κωυσταντίνου χχατελκόε. Καὶ 
οὐδὲν ἐμέμψατο ἑαυτῇ τῆς ὁδοιπορίας, ὡς μὴ 


ἄξιόν τι χαχοπαθείας τοσχύτης ἀποναμένη * ἀλλ᾽ ἅμα 
τε προσῆλθε τῷ δικαίῳ, χαὶ τὴν νόσον ἐγνώρισεν, 
f, τε πηγὴ τοῦ αἵματος ἔληγε, καὶ ἣ γυνὴ τῆς Ospa- 
πείας ἀπέλαυς, Τοιοῦτος γὰρ ὁ θεῖος ἀνὴρ, ὡς 
μηδὲ ἀφὴ πολλάκις, ἀλλὰ εὐχῇ μόνῃ καὶ ψιλῳ βλέμ- 


accedebant, et ei exhibebant negotium. Tantusc ματι τοὺς προσιόντας ἀπαλλάττων τῶν voy λούντων. 


quidem fuit Marcianus miraculis. Taíis autem iis 
quoque, qu& recle et ex virtute gesta sunt, conve- 
Dienter divine promissioni, qus dicit : Eos qui 
«e glorificant, glorificabo 5. Cujus intercessioni- 
bus nobis concedatur, illius esse bonorum parti- 
cipes, in Christo Jesu Domino nostro, cui gloria 
et potentia nunc et in s:ecula seculorum, Amen. 


5 | Reg. 11, 30. 








Τοσοῦτος μὲν ὁ Μαρχιχνὸς τοῖς θχύμασι, τοσοῦτος 
δὲ xal τοῖς ἐν ἀρετῇ χχτορθώμασι, κατὰ τὴν, Τοὺς 
δοξάζοντάς μὲ δοξάσω, θεολόγον ἐπαγγελίχν, Οὔ 
xai ἡμᾶς γένοιτρ ταῖς πρεσδείαις τῶν ἐχείνου 
συμμετασχεῖν ἀγαθῶν, ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ τῷ Κυρίῳ 
ἡμῶν, dp f δόξα καὶ τὸ χράτος νῦν «zl ἀεὶ xal εἰς τοὺς 
αἰῶνας τῶν αἰώνων, ᾿Αμήν, 








DE 5. THEODOSIO COENOBIARCHA 


JUXTA HIEROSOLYMAM IN JUDA. 


(Anno 599 apud Bolland. 


11 Jan.) 


δ 1. S. Theodosii natalis, sacri honores. 


Quatuor uno seculo Ecclesiam illustravere Theo- 
dosii, imperatores duo, duo archimandrite; illi 
prudentia, pietate, catholice studio religionis, se- 
nior etiam bellica viriute; hi vit: sanctimonia, 
gloriaque miraculorum. Horum utrique publica 
decrela uno eodemque die sacrorum veneratio est, 
priori fere ab solis Graecis, ut supra diximus, alteri 
etíam a Latinis, Ille Antiochenus fuit, conditquein 


D Cilicia celebre, etiam apud posteros, cenobium,in 


Scopulo appellatum : hic Coppadox in Palaestina 
monasterium construxit,de quo post paulo : junior 
hic fuit, aliquot post alterius obitum annis natus, 
ut qui sacram populo Scripturam explicaret, cam 
Theodosius II imperator e vivis excessit an. 480. 
Longe alius ab his Theodosius ex monacho pseu- 
doepiscopus llierosolymitanus Eutychianus, qui 
Marciani imperatoris vivit eate, ut infra in Vila 
S. Euthymii 20 Januarii dicetur. 


491 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCHAR. —  PROQOEMIA. 


458 


2. Natalem igitarS. Theodosii ceenobiarchz hoc A femina sanguinis profluvio liberata, in vita, n. 58, 


die ita celebrant Greci in Menologio a Canisio edi- 
to : Commemoratio S. P. N. Theodosii cenobiarcha, 
ez oppido Marissi Cappadociae. Refertur et in horo- 
logio, ac Menologiis Maximi episc. Cytherei,atque 
Christophori proconsulis Mitylen:ei : in Kalendario 
quoque Grz»corum a Genebrardo edito, et eisdem 
verbis a Molano in addit. ad Usuard. « Die unde- 
cima sancii Patris Theodosii Ceenobiarchae. » Mar- 
tyrologiwm Romanum. « In Cappadocia, in vico Ma- 
gariasso, S. Theodosii Cenobiarche, qui multa 
pro fide catholica passus est. » Galesinius, secu- 
tus Grecorum Euchologion, eum 10 Januarii re- 
fert: « In Gracia S. Theodosii Ceenobiarcha. Is 
incredibili abstinentia fuit, ut per triginta ipsos 


refertur cancro in mamilla laborasse. Eadem, 
omissis tamen plerisque wniraculis, leguntur in 
Anthologio Grecorum, a Clemente VIII appro- 
bato. 


δ II. Vite S. Theodosii scriptores. 


Vitam S. Theodosiiex Metaphraste edidit Lipo- 
manus tom. V, atque ex eo Surius. Plurima ex ea 
Baronius t. VI et VII suorum Annalium intexuit. 
Nos eamdem damus cum ins. Grzco bibliothecae 
Vaticana collatam, et pluribus locis emendatam. 
Eadem exstat, sed contracta, Latine in Vitis Fran- 
cisci Haroi et Lippeloi, ac fastis Marianis ; Italice 
edita a Gabriele Flamma ; Hispanice a Ribadineira 


annos panem non gustarit, palm: fructu et paucis g nostro, elc. 


siliquis viclitlans : sicque corpori cum cibum de- 
traheret, animam diu noctuque pavit assidua cce- 
lestium rerum contemplatione. »"Galesiniuin se- 
quitur Marlyrologium Germanicum. 

8. De eo isthzc predicant Menza. « Venerandus 
hie S. P. N. Theodosius in Mogariso Cappalociee 
pago,Christianiset religiosis admodum parentibus, 
Progresio et Eulogia natus; vitam complexus mo- 
nasticam, sacram induit religionis vestem : Hiero- 
solymamque profectus, inde Antiochiam adiit, ubi 
Symeonem eximium illum Stylitam convenit, a quo 
fulura illius vite sanctimonia illi praedicta, ut qui 
maghbi gregis ovium ratione pollentium futurus esset 
pastor. Deinde apud Longinum laudatissimum 


9. Acla vero hac asserit Baronius in notis ad 
Marlyrol. « omni acceplatione dignissima, » et 
t. VIE Annal. an. Ch. 511. n. 20 : « Quam exactissi- 
me descripta, etsi ab incerto, certo tamen tem- 
poris ejusdem auctore, ut nihil sit quod jure revo- 
cari possil in dubium, utpote veritate omni ex 
parte constantia. » Goivum auctorem fuisse pro- 
bant qu: de Anastasio imperatore scribit, n. 45. 
« Tulit aliquando nostrum q'ioque tempus impe- 
ratorem, qui quidem prius fuerat (quantum appa- 
rebat) paradisus voluptatis, postremo autem rebus 
fuit cognitus campus destructionis, et unus scilicet 
ex his pastoribus qui gregis oves dispergunt, et 
perdunt, et eas turbida potant subversione, et, ut 


quemdam virum rebus divinis in solitudine eruditus, . reliqua illius pretertaittam, hoc quidem accipiet 


ad eam pervenit abstinentiam, ut in hebdomada 
nonnisi semel eibo corpus reflceret, tandemque totis 
triginta annis pane: non guslarel : pariterque in 
aliis virtutum studiis tantum promovit, ut in sum- 
mum pietatis culinem enisus,illustria ederet mira- 
cula. Basilium quemdam monachum defunctum, el 
in tambam depositum, vidit unus ille cum altero 
quodam monacho fratribus astantem, et psalmisac- 
cinentem. Carbones, nullo subjecto igne, ubi mo- 
Dasterium erat condi(urus, accendit. Feminam ad 
se adeuntem sanguinis profluvio liberavit. Ex uno 
frumenti grano per preces integra granaria reple- 
vit. Puerum in altam putei delapsum voraginem, 
inaspectabili praesentia exirazit. Feluum aboriiones 
repressit, qui dum in vitam immaturi prodibant, 
per mortem ex vita exturbabantur. Quare horum 
matrem ob hanc affectionem perinde ac si sterilis 
fuisset fecundam redJidit. Ingens locustarum agmen 
verbo increpitens abegit. Kericum Orientis comitem 
veste sua cilicina, qua pro thorace illum induerat, 
invninerabilem prastiut. Sata terr; ardore lesa, 
impetrato per preces imbre recreavit. Predixit in - 
gentem per terre motum Antiochi: ruinam. Mul- 
tos, qui naufragium fecerant, cum fluctibus colluc- 
tantes, periculo spectabilis eripuit. Mullis auctor 
vitse religiose factus,ad Dominum e vita oxcessit. 
Dies illi solemnis ip venerande B. Petri Apostoli ede 
peragilur. » Hactenus Mensa. Quae hic dicitur 


PaTROL. GR. CXlY. 


quod post nos sequetur tempus. » 

6. Auctorem hunc conjicit Daronius fuisse Cy- 
rillum monachum, a quo Ácta SS. Euthymii, Sabe, 
et Juannis Silentiarii descripta sunt. lta an. Ch. 
491, num. 14, scribit : « Sed et ejusdem auctoris 
creduntur esse Vita Theodosii Cenobiarchz, nec 
non Quiriaci anachorel», qui iisdem temporibus 
claruere viri sanctissimi : sed quod illze careant 
auctoris inscriptiune, feruntur nomine ejus, qui 
postremo edidit Melapbrastes, cum tamen ipse ea 
anliquitus scripta tantum exscripserit. » Et anno 
511, n. 21 : « Auctor etsi nomine liabeatur inco- 
gnitus, Cyrillum hunc ipsum existimo, qui sicuti 
sanctorum Saba et Euthymii atque Joannis Silen- 
liarii et aliorum vitas scriplis est prosecutus, ita 
liaud par est credere, quem habebat prz oculis, 
Theodosium przeteriisse, pretermisisseque res ab 
eo pr:clare gesias, minime prz sui dignitate ob- 
ruendas silentio, posteris tradere. Conjicio qui- 
dem ab imprudente aliquo obliteratum Cyrilli 
auctoris nomen, qui referens illud ad Cyrillum 
Hierosolymitanum episcopum, qui claruit sub 
Constantio imperatore, falso putarit tribui Cyrillo 
historiam, qua res gest? sub Leone, Zenone et 
Anastasio Áugustis tractantur, ignorans ipsum 
de quo est sermo, nobilem historicum Cyrillum, 
alque Palestnum, hoc vixisse tempore. » 

7. Hxc Baronii conjeclura. Cyrillus juvenis ad 


15 


459 


MENSIS JANUARIUS. 


460 


modum eo tempore fuit, quo S. Sabas ex suscepta A ejus Roma, ubi obierat, delatz requiescunt. « Est 


ad Justinianum imperatorem legatione an. 530, 
reversus est, haud diu dein superstes. Eum tuuc 
Seythopoli adiverunt. Cyrilli parentes, atque ipsi 
puero impetrarunt benedictionem. lta de se ipse 
Cyrillus in Vita S. Sahe: « Cum me magnus 
Sabas aspexisset, et salutassel, et sua digualus 
esset benedictione; Hic exhinc, inquit patri, est 
meus discipulus. Docealur ergo Psalterium : eo 
enim opus labeo. » [n Vita S. Quiriaci 29 Sep- 
tembris, dicilur fuisse « ex monasterio Magni 
Euthymii, et a magni Euthymii laura ad B. Sabe 
lauram accossisse, ut videret Silentiarium Joan- 
nem episcopum, cui fil minister litterarum ad B. 
Quiriacum, et ab hoc didicisse res gestas SS. 


autem,» ut ibidem additur, « locus caemiterii spe- 
lunca, in qua, cum a Magis illusus esset Herodes, 
juxta Evangelii oraculum, illi inde solventes, cum 
in patriam redirent, manserunt. [n hac spelunca 
Sanctus Patcr noster Theodosius cum religiosae virze 
cerlamina confecisset, gratia donatus esl d:enones 
ejiciendi : neque tantum in hac teinporaria brevi- 
que vila, sed etiam post obiluin illos ejicit ad hunc 
usque diem, ad gloriam et laudem Christi veri 
Dei, et Salvatoris nostri, cui gloria in secula sze- 
culorum. Amen.»Hzxc in Elogio auctoris, ex mss. 
Grecis in posteriori editione a Rosweydo nos- 
tro praefixo,quod ab obitu ipsius Moschiab aliquo 
ejusdem cenobii monaclio concinnatum suspica- 


Euthymii et Saba, quas conscripsit. » Plura 20 g mur. Multa ex eo in Bibliotheca Photii, tnermate 


Januarii ad vitam S. Euthymii. Hac sufficiant ut 
professio ejus, et etas agnoscatur. 

8. Alium tamen ab hoc arbitramur vite S. 
Theodosii auctorem ; vel ideo, quod nusquam in 
ea mentio fiat aut S. Euthymii, aut certe δ. Sabe, 
inter quem tamen et S. Theodosium constat sum - 
mam amiciliam atque familiaritatem intercessisse, 
ut infra, $ 5, patebit. Deinde multus est Cyrillus 
in describendis circumstantiis loci, temporis, so- 
ciorum, eic., quas aller vix attingit. Denique 
seipsum alibi citat, οἱ vitas a se descriplas : at 
ne quidem in S. Saba actis, ubi toties meminil 
S. Theodosii, 16] leviter indicat a se ejus esse 
vitam compositam. 


193 citantur. Qus porro hic de Magis, sepultura 
et polestate. S. Theodosii in daemones referuntur, 
eadem leguntur in Vita n. 9, 10, etc., quain pri- 
dem antea conscriptam fuisse vel inde conjicere 
fas est, quia alioqui ejus virtutes non idem com- 
memorassel Moschus, nisi in omnium jam fuisset 
manibus scriptu» de iis libellus. 


S III. ΖΞ ας ejus. Tempus obitus. 


10. Ut Cyrillus in temporis ratione adnotanda 
diligens fuit atque accuratus, ita hic auctor eam 
fere neglexit, unum hoc dixisse contentus n. 84, 
S. Theodosium obiisse, cum annos vixisset centuni 
et quinque et paulo amplius Ex quo, si annus aut 


9. Dicuntur infra, n. 40, multi eruditione insi- c; nativitatis au obitus sit compertus, reliqua facile 


gnes S. Theodosii institulum amplexi, et n. 39, 
multi ex hac eruditione prodiisse, Eccles!z episcopi 
et pastores, el variorum monasteriorum antistites. 
Quidni aliquis horum praclaras magistri sui opti- 
mique parentis virlutes descripserit ? Quod haud 
diu post ejus obitum, sub successore forlassis, 
factum indicat citatus locus, in quo et qui S. Theo- 
dosii, et qui ejus suecessoris eruditi sunt disciplina, 
enumerantur. Fuit inier Theodosii discipulos Ju- 
lianus,quem magnus Theodosius, ut n. 71 legitur, 
« semper habebat socium vite ex Christo agendi, 
volebatque cum eo philosopharii, et esse eum sibi 
socium solitudinis. » Ex ejus relatione, aut forte 
etiam commentariis, haud pauca hausisse hunc 
auctorem, conjicere licet ex iis qua, c. 16, n. 74, 
dicuntur. Fuit vero Julianus vir magnus, dignus- 
que tanlo magistro discipulus, ipso etiam tum 
vivente factus episcopus Bostrensis, coaciusque 
quod Severo Antiocheno hizeretico consentire nollet, 
fugam ultro arripere, ut Evagrius, l. i1. c. 33. 
Isque ipse est, cujus vitam, seu potius miraculum 
calicis venenati, signo crucis aute edito, innoxie 
epoti, narrat, c. 94 Prati spirilualis Joannes Mo- 
schus; qui et ipse, ut in prefatione operis refertur, 
« principio quidem δέβου]ο renuntiavit in monas- 
terio S. P. N. Theodosii abbatis et archimandritze 
omuium,qua sunt Hierosolymis cenobiorum, sive 
monasteriorum, » ad cujus cemiterium reliquiz 


deducentur. Tempus obitus (nam quas senex polis- 
simum gessit, ea diligentius descripta sunt) prius 
inquirendum. Supervixit S. Theodosius Anastasio 
imperatori (n. ὅδ᾽ exstinelo an. Ch. 518. Preedixit 
lerremotum Antiochiz (n. 76) aliquot diebus prius- 
quam fieret, an. Cb. 526. Sepultura ejus (n. 87) 
interfuit Petrus III hujus nominis Hierosolymorum 
patriarcha, qui Joanni II. an. 594, 29 April. ind. 2, 
mortuo successit, supremum diem clausit an. 946. 
Hec ex Vita Nicephorus Callistus 1. xvIt Hist. eccl. 
c.24. ita scribit: « Juatinieno edhuc imperium admi- 
nistrante,et magnus ille Sabbas et preeclarus Theo- 
dosius, eremi prosides, superstites erant. Verum 
prior Thecdosius ad Deum transiit. Sabbas autem 
nonagesimum tunc agens annum ab Aliensi anti- 
stitelegatusiterum Constantinopolim ad Justinianum 
in tenui atque imbecilli admodum senecto fluctuans, 
profectusest. Samaritani namque, Juliano quodam 
rege sibi creato, plurimas Christianis superbe in- 
jur 85 tulerant, » etc. quz Nicephorus e Vita S. 
Saba» desumpsil, ubi ea sic refert Cyrillus : « Cam 
jam autem imperium assumpsisset Justinianus, et 
rerum suscepisset administrationem, ogobat quidem 
B. Sabas 91 annum, finem vero vite acceperat di- 
vinus Theodosius. Qui in Palestina quidem erat 
populus Samaritanorum, cum Julianum quemdam, 
qui ipse quoque erat Samaritamus, sibi regem creas- 
sent, multas injurias faciebant Christianis, » ete, 


461 


VITA S. THEODOSII COENOBIARGH/E. — PROOEMIA. 


402 


Petavius nosler l. xuu De doctrina temporum, scri- A ejus monasterii, Theodosii legatus subscriptus ei- 


bit an. Ch. 529, Junio mense,a Samaritanis οἱ Ju- 
dais rebellantibus hunc Julianum regem conslitu- 
lum, et deinde a copiis Justiniani cum suis rebelli- 
bus interemptum. Anno sequenti 530 refert lega- 
tionem S. Sabe ad Justitianum, quo tempore 5. 
Sabas agebal annum setatis 91, utpote natus sub 
consulatu 17 Theodosii, i est anno Chr. 439, ut 
ex Cyrilli assertione apparet initio Vite S. Sabo. 
Obierit ergo S. Theodosius hoc 11 Januarii, anno 
Ch. 539, an:e inchoatam Samaritanorum sediltio- 
nem, secundo anno imperii Justiniani, qui Justino 
avunculo anno 597 Augusti 1 aut 2 (variant aucto. 
res) defuncto successerat ipsis ante Kalendis Apri- 
lis feria B in Coena Domini,ab eo imperator creatus. 


dem libello legitur. Vivebat adhuc quidem Theo- 
dosius ipse, de quo ista in ejus vita, post alia su- 
scepta pro fide orthodoxa certamina, leguntur : 
Cum de eo (Theodosio scilicet) intellexisset et qui 
velerisRomz sedem pulchre tenebat (is autem erat 
Agapitu«) et qui Antiochenam sedem regebat 
Ephraim,sive Ephrzm; ipse quoque populis rectam 
fidem pra dicabant.[n quibus multasunt ad laudem 
hujus beati composita, qui non minorem gloriam 
atferunt iis qui scripserunt, quam ei qui laudaba- 
tur, quod non ad gratiam, sed plane ad veritatem 
fierel laudatio.» Ita Baronius. Verum neque Ága- 
petus papa, neque Ephraim patriarcha, dicuntur 
virum laudasseS, Theodosium ; sed cum certamen 


Quo imperante supervixerit S. Theodosius anno g ejus, cum Anastasio imper,pro fide orthodoxa jam- 


uno, mensibus quiuque, aut novem. Quo tempore 
Kericus victoriam de Per:is reportavit, indutus S. 
Theodosii cilicio, ejusque admonitione an'e con- 
Grmatus, ut n. 79 et 74 dicitür. His itaconstitulis, 
. natus fuerit S. Theodosius an. Ch. 423. Discesserit 
e patrio, post sacram Scripturam populo diu prz- 
lec'am, n. 4, anno setatis 28, Christi 451, dum 
Chalcedonensis synodus congregabatur. » 

41. Baronius tom. VII Annal. Eccl. an. Ch. 532, 
n. 21, censet « Theodosium longe post S. Sabam 
diem extremum clausisse, et vixisse adhuc Leinpo- 
ribus Agapeti Romani Pontificis; itaque plane cor- 
rigendum, quod additum est in actis θῶ, Theo- 
dosium ante eum diem obiisse. » H:ec Baronius. 
Sed quomodo id Actis addilum probat? Ipse t. VI, 
an. Chr. 475, n. 43, hunc : Cyrillum diligentem 
et veritatis cultorem illorum temporum florentem 
historicum dixerat, » et an. Ch. 491, n. 5, histo- 
riam ejus « scitu dignam, et Annalibus ecclesias- 
ticis congruam vocarat; cum presertim, inquit , 
ἃ Cyrillo monacho discipulo admirandi illius Eu- 
ibymii, qui his vivebat temporibus, scripta fuerit. 
Liceat absque invidia dicere, me neminem repe- 
risse post SS. Athanasiuin atque Hieronymum,qui 
majori fide scripserit sanclissimorum virorum res 
gestas,d gerens easalque dislinguens accurate per 
tempora, ac ipse Cyrillus, dum qui ipse vidit, vel 
sanctorum omni probitate prastantium virorum 
relatione didicit, absque levi suspicione mendacii 
sinceram verilutem veluti sacrosanctum depositum 
posteris tradidit, nempe acla Euthymii, itemque 
Sabm atque Joannis Silentiarii. » Cur non igitur 
illesam atque intactam banc lanti scriptoris his- 
loriam suscipimus, a Patribus quoque synodi Ni- 
cene 11 actione prima, honorifice citatam. » 

42 Causam corrigendi hzc Acta deducit, t. VII, 
anno Chr. 536; num. 1, ubi relato ex synodo Con- 
stantinopolitana sub Menna acta, libello monacho- 
rum,oblalo Agapeto pap: contra ÀAnthimum,Seve- 
rum et c:eteros hareticos, subjungit : « Inter alios 
affuit legatio a magno illo Theodosio Coenobiarcha, 
de quo plura superius laude dignissima pro fide 
perfuncia enarrata sunt. Hesychius enim presbyter 


| ridem initum, huic laudationi ibidem n. 585, con- 
jungatur, videtur oblatus ab ejus successoribus 
libellus occasionem praebuisse laudandi non ita 
pridem defunctum Tlieodosium, piissimum eorum 
parentem et monasterii fundatorem. Creatos est 
Agapetus 11 Junii anni 535, decessit anno se- 
quenti. 

13. Deinde difficile ,robatu est Hesychium hunc 
(qui Isychus, Isichius dicitur) missum [luisse a 
B. Theodosio tum superstite;et non potius a So- 
phronio ejus successore. [ta enim actione 1 ejus- 
dem synodi, in libello a morte Agapeti ab iisdem 
monachis oblato subscribitur : « Hesychius divina 
miscratione presbyter οἱ monachus monasterii 
beati abbatis Theodosii, locum tenens Sophronii 
presbyteri et archimandrita ipsius monasterii et 
primi totius eremi Hierosolymorum, cum omnibus 
his, qui mecum missi sunt, archimandritis Hie- 
rosolyimnitanis ad hanc regiam urbem, qui faciunt 
pro ominibus archimandritis et monachis, qui ha- 
bitam ipsam eremum et (res Paleslinas, qui una 
mecum supplicarunt ; subscripsi de consensu 
omnium et porrexi. » Imo hic Hesychius; qui cum 
Polyeucto diacono el Juliano monacho, utroque 
ejusdem monasterii B. Theodosii alumno,interfuit 
illi synodo, modo dicitur Ambasiator, ut act. 2 et 
et 4, modo Prior, ut act 5, modo etiam archi- 
mandrita, uL act. 1 eL 5,vel quia alterius ceenobili, 
illi Theodosiano subjecti, privfectus jam fuerit, vel 
quod mortuo Sophronio successerit, additusque in 


D exemplaribus sit archimandritz titulus a librariis. 


Prafuit huic monasterio Gregorius archimandrita 
tempore Tiberii imperatoris circa an. Ch. 580, 
cujus meminil Joannes Moschus, cap. 92, 93 et 
94 Prali spiritualis. In elogio Joannis Moschi, 
cum corpus ejus anno 619 vel 620 ineunte (ut 
colligitur ex initio indiclionis 8), referretur Roma 
ad hoc monasterium, nominantur antistes ejus 
Georgius, Gregorii forte illius successor. 

44. ως de &etate S. Theodosii, quasi velitando, 
subtimide quia contra magni Annalium ecclesiasti- 
corum auctoris sententiam, nusquam tamen nisi in 
solido firmum figentes vestigium,disputaveramus; 


463 


MENSIS JANUARIUS. 


464 


cum novum oblatum est nobis, quo conjecturam, 4 lum carbonibus implet, absque igne suffitum im- 


noslram slabiliremus,argumentum idque ejusmo- 
di, ut convelli non posse existimemus. Nam “018 ἃ 
Metaphraste edita est S. Sabz vita, hactenus hic 
citata a nobis, iterumque infra citanda, quia in 
omnium est manibus ; eam e vetusto codice, ante 
annum Christi 1034, exarato,[nacti sumus Latine 
versam ante ipsius Metaphrastz xtatem: e quacum 
illud animadvertimus, eam que vulgata est esse a 
Melaphraste paulum hinc inde amplificatim, tum 
S. Theodosii obitus annum diemque didicimus. lta 
enim habet: « Incipiente autem nonagesimo primo 
zxtalis anno Patris nostri Sabz, beatus supradictus 
Theodosius jain senex et plenus dierum, vitam 
hanc terrenam deserens, ad celum transivil, 


ponit per solitudines Judaicas quaquaversum de- 
fert : a ripas maris Mortui transit : conatu nec- 
dum succedente redit ad speluncam : accedit οἱ 
ecce fumum ex carbonibus videt adscer dentem : 
jacit fundamenta,templu:: queac monasterium adi- 
ficat, quod deindedilatatis pomariisamplissimum 
fecil exsiruclis in eo qvatucr templis, ut n. 9j di- 
citur.Prima et pr:»cipua pars ejus ad speluncam 
Cathisma diciiur in Vita S. Saba his verbis: « Theo- 
dosius jam recesserat ab ecclesia qu& dicitur Ca- 
thismalis, el in parte laur: qua vergit ad occiden- 
tem, constituerat monasterium,quod vile commu- 
niter degendz conveniebat, distans a Laure (S. 
Sal) triginta quinque sladiis, » id es! fere ses- 


Mense Januario, dieundecima, indictioneseptima. p quimilliari Belgico,seu quatuor millibus passuum. 


Cui in monasterii regimine Sofronius successit, in 
monachisis actionibus satis perfectus. Post defun- 
clionem autem abbatis Theodosii irruenles Sama- 
ritani, totam gentem Pal:estin:e concitaverunt, 
multa illicita operantes, ecclesiasque depredantes 
atque incendenltes, Christianos absque ulla mise- 
ricordia occidentes, omnem regionem igni tra- 
debant. Venientcs autem ad Neapolim, nimisque 
superbientes, imperatorem sibi constituerunt Ju- 
lianum quemdam ; invadentesque civitatem, epi- 
scopum interfecerunt, virum sanclitate plenum, 
Mamon nomine. Similiter et quosdam presbyteros 
apprehensos, diversis suppliciis laniatos, igni tra. 
debant; viasque, qu: regi: vocabantur, Chris- 
tianis invias exliibuerunt. » 
8 IV. Situs monasterii S. Theodosii. 

13. Quod supra $ 1, 3. 2 et 3 in Martyrologiis 
nominatur, veluti S. Theodosii sedes, Cappadocia 
Gracia, vicusque Magariassus (qui in Anthologio 
Μωγαρισός, in vita bibliotheca Vaticana Μογαρίασ-- 
σός, in Menologio Marissus)non itaid accipiendum 
est, quasi isiliic aut obierit, aut pricipuam vite 
partem exegerit ; sed quod circiter an. Clr. 423, 
ul diximus, in lucem jsthic editus. educatusque 
ad annum setatis 28 vixerit, et sacram populo ex - 
posuerit Scripturam. 

16. Inde anno Christi 451, cum concilium ccu- 
menicum 1v Clialcedone celebraretur, profectus 
Hierosolymam, aliquot isthic annos moratus est,et 

: Spiritum hausit vitze solitlariz. Abiit itaque in soli- 
ludinem aliquam vicinam, quam « eremum sancta 
Christi Domini nostri civitatis » appellat Joannes 
Moschus in Prato spirituali, c. 82 et 405.Hic inco- 
luit speluncam eam,ad quam traduntur Magi ado- 
rato in Bethleem Christo divertisse,cum ab angelo 
jussi essent per aliam viam in suas redire provin- 
cias. In hancspeluncam descensum per decem et 
0clo gradus patuisse docet Moschus, c. 105. 

47. Fama sanctitatis ejus deinde exciti alii, se 
ejus discipline subjecerunt ; et preclari ibidem 
edificandi cenobii occasionem praebuerunt. Lo- 
cum,ubiid statuere monasterium deberet,divinitus 
οὐδὲ monstrari precatus, instinctu divino thuribu- 


18. Lauram hoc fere tempore vocabant mona- 
chorum monsiones seu cellas,quas additis propriis 
nominibus discernebant, ut lauram. S. Ecthymii, 
S. Sabzm,Pharan, etc.Origo ejus videtur repetenda 
a fluvio laura,qui regioni vicinze,quam praterfluit, 
el monasteriis in ea edilicatis nomen dedit.De hac 
laura ita scribitur in vita S. Quiriaci, 299 Septem- 
bris : « Divinus rursus Quiriacus venit in eain par- 
tem solitudinis,in qua nullus anachoreta nec man- 
serat, nec unquam transierat. Nominabatur autem 
locus ab accolis Susacim, et in eo et nov; laura 
el Sues fluvii ambo conveniunt, eorum quos sci- 
mus maximi et profundissimi. Feruntur autem ii 
esse de quibus Cliristo dictuin a Davide : Tu sic- 


c casti fluvios Ethan. l'sal. Lxxvi, 45. » 


19. S. Isidorus Pelusiota de hoc loco consultus 
ab Epiphanio diacono, ita respondet, 1. 11, epist. 
66 : « Ethan locus erat in P'alzstina fluviis irri- 
gnus, atque arboribus et fructibus abundans, et ob 
ingentium animantium ac piscium copiam ad ve- 
nandum accommodus, » etc. Allegat deinde aucto- 
ritatem Josephi, cujus hec verbasunt,l. xvin Antíq. 
Judaic. c.2 : « Aberatautem ab Hierosolymis duo- 
rum scehanorum spatio preedium quoddam,nomine 
Ettan, hortis et inductis fontibus amenum simul 
et opulentum : in hoc exitus faciebat libens (seu 
exire delectabatur) Salomon.» Estautem Schanus, 
σχοῖνος, mensura terrx /Egyptiaca, continens se- 
xaginta stadia, Herodoto auctore, l. t1, c. 6; licet 
Plinius, l. xit, c. 14, quadraginta stadia dicat; ubi 
lamen notarum errorem suspicatur Budrus in 
Annotat. priorib. in x. Distabat ergo hic locus 
Hierosolymis, juxta Herodoti calculum, septem 
millibus et quingentis passibus seu duarum ho- 
rarum ac dimidi:e itinere. Consonat Peregrinatio 
Hierosolymitana | Christophori Radzivilii, qui 
egressus extra portam Piscium, emensis tribus 
milliaribus magnis, pervenit ad monasterium 5. 
Sabe, quod etiamnum exstat ; e quo circa mediam 
noctem egressus,itinere nocturno confecit tria pas- 
suum millia, et in aurora mare Ásphalticum con- 
spexit, ad cujus littus hora diei secunda pervenit. 
Consulendus Adrichomius, qui id collocat ad An- 


465 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCHLE, — PROCEMIA. 


466 


strum Herodii, inter Herodium et Thecuam. Ab A imo vero voluntatem alterius putabat esse suam : 


hoc distabal monasterium S. Theodosii sesquimil- 
liari versus occidentem, Hierosolyma propin- 
quius ; ut exigit visio in eo facta S Saba, « os- 
tendens Torrentem, qui a Siloe defluit ad austrum, 
et denuntians ut habitaret Torrentis speluncam, 
que vergit ad orientem. » Hic Siloe, seu piscina 
natatoria, respectu Hierosolyina ad austrum, illa- 
bitur in Cedron, vulgo Torren!em ; qui fluviolis 
ac fontibus auctus per plana deserti versus orien- 
tem in mare Morluum influens, absorbetur. Huic 
Torrenti immiscentur citati fluvii Laura et Suca, 
8:1 hujus vero confluentes Susacim S. Quiriaci, 
nonaginla a Laura S. Saba stadii situm erat.II:ec de 
loco et laure S. Sabe et monasterii S. Theodosii. 


cum Christi amor sic eos conjunxisset, et ut idem 
sentirent eis persuasisset. Hoc autem erat omnium 
sermone celebratum, et aliud per apostolicum ab 
Hierosolymitanis judicabantur atque nominaban- 
lur. Eis ab archiepiscopo, a Salustio, inquam, qui 
erat in Christo consummandus, mandata fuit ρΓΘ- 
fectura universi cetus monachorum, non quod 
ipsi eam rem concupissent, sed potius electi fuis- 
sent a monachis, et premium virtutis eam acce- 
pissent praefecturam. Quonam modo autem ad 
hancadministrationem pervenerint,dicam paucis. 

23. « Cum Elpidius et Elias, successores magni 
Posarionis, e vita excessissent, consequenter ad 
Lazarum (transit administratio. Sic etiain ad Ge- 


20. In hoc celeberrimi Theodosii doctrine fru g rontium. Qui cum decessisset, Anastasio cura 


clum percepisse dicitur (in vita S. Sab») beata 
imperatrix Eudocia, Theodosii II defuncti uxor, 
cum haresim Eutychianam, quam a pseudomonacho 
Theodosio hauserat, abjurasset, el remissa a Sy- 
meone Stylita ad S. Euthywium, una S. Theodo- 
sium inviseret ; obiit illa an. Ch. 460. De ea ac- 
tum in Notis ad vitam S. Simeonis Stylit:e auc- 
tore Metapliraste, 5 Jan. c. 12 lit. À. et pluribus 
agetur in Vita S. Euthymii, 20 Januar. Iloc S. 
Theodosii monasterium, ab obitu ejus scmper 
denominatum, preclaros habuit fidei orthodoxae 
propugnatores, quibus prov reliquis Palestine mo- 
Lasteriis preeminentia summa apud imperatores 
et in conciliis fuit. Sepius eoruni virtutes deprze- 


dicat Joannes Moschus in Prato spiritua!i, polis- 


simum c. 3, 22, 23, 92, et duodecim sequenti- 
bus, et 109, quorum nonnulla perperam titulum 
monasierii S. Theodosii in Scopulo Cilicie pra- 
ferunt, ut capita 95 et 99, quod mirum a nemine 
hactenus fuisse animadversum. 


8 V. SS. Subo et Theodosii familiaritas. 


91. Auctor vile S. Theodosii ne vel nomen qui- 
dem S. Sab» exprimit. In hujus Vita pluribus 
utriusque amicitiam collaudat Cyrillus. « Accedit 
ad Sabam, inquit, quidam inonachus, nomine 
Antlius, vir amicus virtutis, qui ipsi quoque longo 


tempore versatus fuerat cum magno Theodo-. 


sio..... » Hic in Vita Latina Florus appellatur : 
« Tunc primum divinitus hic Sabas evadit notus 


B Theodosio, cum eis ad hanc cognitionem An- P 


thus pulchre intercessisset. Deinde antem etiam 
solitudinem facit Sabas, et lauram in ea coàs- 
lituit. » Annus is erat Christi 477. 

22. « Divinus Sabas (pergit ibidem Cyrillus) si 
quein ex iis qui mundo renuntiabanl vide: el ejus- 
modi, «ui scilicet facies nonduin esset tecla pilis, 
eum imittebat ad Theodosium, qui eos qui mitte- 
bantur libenter admodum excipiens, omnibus mo- 
dis studebat eorum curam gerere, ei qui iniserat 
gratificans: erant enim magno inter seamore con- 
juncti divinus Sabas οἱ hic B. Theodosius : et uter- 
que alterius voluntatem praferebat voluntati sud, 


fratrum committitur. Cum hi ergo, Lazarus, in- 
quam, el Anastasius, praeessent administrationi, 
res monachorum erant admodum turbulentz, et 
maximis agitabantur fluctibus. Cnm hi ergo, quos 
diximus, Lazarus, inquam, et Anastasius, mo- 
nastice perfectionis parvani aut nullam curam 
gererent, ad quasdam autem mundanas curas et 
pecunie emolumenta tota mente et anima con- 
versi essent ; inaxime cum Anastasius lunc post 
Zenonem suscepisset imperium, et schismata cum 
summa impudentia et licentia loquerentur adver- 
sus Ecclesiam. Cum tunc ergo divinus Salustius 
(erat autem is Patriarcha Hierosolymitamus), sta- 
tuisset liberare fratres ab illa tempestate, primum 
quidem constituit, ut, qui jam a me dictus est 
Marcianus eis praeesset, el eorum susciperet rec- 
tionem. Cum autem intercessisset aliquantum tem- 
poris, z:egrotabat quidem divinus Salustius, et cor- 
pore erat male affectus : ad eum vero conveniunt 
omnes qui erant in solitudine : ipse autem com- 
muni suffragio eorum qui simul convenerant, sta- 
luit ut monasteriis, qu: erant circa sanclam ci- 
vitatem, proaessent Sabas et Theodosius, ii, quos 
priesens vobis ostendit narratio. Ab illo ergo 
tempore Theodosius quidem iis, qui communiter 
vivebant : Sabas autem iis, qui cum nemine con- 
grediebantur, et erant omnino separati, prze- 
rapt. » Subjungitur obitus Salustii ut is ei morbus 
videatur fuisse letalis. Decessit anno Christi 513. 

25. « Cum Sabas a Joanne Hierosolymitano pon- 
fice vocatus esset ad convivium, quoniam una 
eiiam aderat Antonius cpiscopus Ascolonitanua, qui 
erat frater archiepiscopi, cum illi Sabam medium 
intercepissent, illi amice propinabant, et pro viri- 
bus eum invitabant et accipiebant. Sed neque rur- 
sus sancto erant manus oliosc : sed, ul par erat, 
remota omni fictione οἱ siinulatione, vescebatur 
apposilis.Aderatautem divinus quoque Theodosius 
qui erat ei valde amicus et familiaris, ut jam a me 
siepe dictum est : qui cum veluti quoddam condi- 


mentum, vellel mensa: speciosam aliquam et gra- 


tam injicere orationem, urbane admodum et le- 
pide inferens dixit, divinum Sabam ita esurire 


461 


MENSIS JANUARIUS. 


468 


ut ne vos quidem ambo, aiebat, qui sufficitis ad A tiat, qux Eulyches, Nestorius, Severus, et Sote- 


totam simul alendam Paloestinam, possilis ejus 
ventrem alere ad satietatem. Tale et tam vulidum 
ac robustum corpus B. Sabz generosz contigerat 
anim. Erat autem summa inodestia preditus, et 
moribus lenis ac facilis. Et ad eum quidem con- 
veniendum facilis patebat! aditus : erat vero in 
sermone jucundus el moribus quidem simplicis- 
simus, prudentia aulem constantissimus, chari- 
tatem non fictam et sinceram apud omnes con- 
servans, Erat vero valde affectus in Theodosium, 
adeo ul quotidie ad se invicem ventitareat, et 
inter se de virlute conferrent, et essent ambo 
instar luminarium omnibus, qui vitam amplecte- 
bantur monasticam. Sed ille quidem corum, qui 


richus Cisares Cappadoci: episcopus, sit ana- 
thema. Tunc sentit Dux fraudem, et veritus po- 
puli consensum unanimem, salis habuit si se 
subducens silentio fugeret, et abiit Ciesaream. » 
96. Eadem referuntur actione ! synodi vii, 
ccumenice, seu Nicene n, ubi sanctus Thodo- 
sius przponitur: "Eo»'Im£vin; μεθ᾽ ἔχυτοῦ Gtoontov 
καὶ Σαδόαν, τοὺς τῶν μοναχῶν χορυφχίους xai ἣγε- 
μόνας, Αἱ Vita Sab: Latina, post anathematismos 
a Joanne patriarcha pronuntiatos, subdit: « H«c 
dicentes, descenderunt. Iterumque abbas Theodo: 
sius, ad populum conversus, magna cuin voce sic 
effatus est : Qui, inquit, quatuor synodos non sus- 
cipit, sicut et quatuor Evangelia, sit anathema. 


vitam exercebant cominunem; hic autem, Sabas, & His ita peractis dux multitudinem monachorum 


inquam, eorum qui a congressione separatam ef 
quietam susceperat profecturam. Dicitur certe 
B. Sabam urbane szpe dixisse divino Theodosio, 
illum quidem puerorum, se aulem esse przfec- 
tum przfectorum : ᾽Ως ἐκεῖνος μὲν παίδων͵ αὐτὸς δὲ 
ἡγουμένων ἠγοῦμενος εἴη. Quod nempe solos adul. 
tos,ille etiam imberbes et eunuchos admitteret,ut 
de his infra dicitur. 

« 25. Non minor animorum conjunctio in fide 
Catholica contra haereticorum vim propugnanda 
emicuit. [ta cum praedictus Joannes in sedem 
Hierosolymitanam, pulso Elia, esset ab Olympio 
Cesariensi intrusus, quod Severi susceplurus 
communionem videretur, anathemati vero sub- 
jecturus synodum Chalcedonensem, tum B. Sabas, 
cui sanctum Theodosium sccium fuisse mox patet, 
assumpto sacro monachorum exercitu, « in Joan- 
nem indicens, novum patriarcham testificatur, et 
denuntiat, ne Severum admittat in communio. 
nem, sed tueatur potius synodum Chalcedonen- 
sem, el pro ea ad sanguinem usque periclitetur. 
Quod quidem facit ille, reveritus Patrum protes- 
tationem, omnino oblitus conventorum cum Olym- 
pio. » Deinde a submisso Anastasio duce varie 
exagitatus, in templo S. Stephani caute, preter 
ducis presentis opinionem, fidem calliolicam pro- 
fitelur. « Prolinus ergo ascendit suggestum Joan- 
nes utraque manu tenens Sabam et Theodosium 
pietatis propugnatores. Cum se autem suslinuis- 
sel aliquantulum, visus est sensim susurrantem 


valde pavescens fugit in Cesaream. Consul autem 
(Zacharias, nepos imperatoris) multis juramenlis 
sc constringens ita ad venerandos Patres locutus 
est, dicens : Quia veni huc, non ut consentire 
Severo velim, sed ut vestram promereri possim 
societatem. Hoc dicto obtulit centum libras auri 
βᾶποίᾳ Resurrectioni, sanctoque Calvaris cen- 
tum, et sancte Cruci centum. Insuper autem et 
centum venerabili Theodosio, sanctoque Patri 
nostro Sabe alias aari libras centum, ad distei- 
buendum his qui per regionem erant monachis, 
dedit. Imperator autem Anastasius dum audisset 
quie facta fuerant Hierosolymis, cogitavit et con- 
silium iniit, ut archiepiscopum Joannem et Theo- 
dosium, Sabamque exsilio condemnaret. » 


c 27. Demum utriusque amicitiam et monaslerio- 


rnm propinquitatem indicant varii ab uno ad aliud 
transmissi monachi. Ita quidam, Jacobus nomine, 
ob sui ex prepostero zelo castratio:.em a Saba el 
monasterio expulsus, S. Theodosio intercedente, 
receptus est, ad quem cuin jussus fuisset descen- 
dere, eumque salutasset, pie obdormivit. Aphro- 
disium etiam quemdam, a sancto Thecdosio, quod 
mulum pugno interemisset, expulsum, in monas- 
terium suum excepit sanctus Sabas, eique con- 
cessit ante morlem descendere ad sarctum Theo- 
dosium ut ab eo remissionem consequeretur. Ád 
hzc S. Sabas, cum ex suis monachis duos, qui 
in Turre monasterioram ab Eudocia imperatrice 
edificata habitabant, in Nestorianam heresim 


audire multitudinem, et dicentem, oportere ferire Ὁ prolapsos inteiligeret, eis locum in convenlu 


anatheinate eos qui non recte sentiunt. Hoc ergo 
ille cum tanquam divinum aliquod signum acce- 
pisset, et cor habuisset repletum audacia, unam 
emittit vocem cum multitudine : si quis ea sen- 


sancii Theodosii impetrat, et quem Turris cura- 
tioni preficeretl, Joannem BDysantinum, moribus 
et doctzina excellentem. 


469 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCHA. 


410 





BIOZ KAI IIOAITEIA 


TOY OXIOY IIATPOX HMON GEOAOXIOY 


TOY KOINOBIAPXOY, 


VITA ET CONVERSATIO 
S. P. N. THEODOSII COENODIARCHA. 


(Grece nurc primum prodit ex codice ms. Reg. n. 1536, sec. xi. EDIT. PATR.) 


CAPUT I. 
S. Theodosii ortus, educatio, peregrinatio ad S. Symeonem Stylitam. 


α΄. "Hücrov μὲν ἔαρ ἐν ὥραις, χαλλιστος δὲ dva 


ἄστρεσιν ἥλιος, ἄριστος δὲ «a0 ἐν βίοις ὁ τοῦ με- 
τάλο» βίος Θεοδοσίου" Θεοδοσίου, φημὶ, τοῦ τὴν 
ἀλῆσιν οὐ κλῆσιν δείξαντος μόνον, ἀλλ᾽ εἰς πρχγ- 
pitww αὐτὴν ἐξενεγχόντος ἀλήθειχν, Θεοῦ δὲ δόσις 
ἀνθρώποις ἀληθῶς ὀφθέντος, xai fiv παντὶ φιλ- 
ap£cp κοινὸν ἀργέτυπον᾽ ma? ὃ δὴ xai μᾶλλον ἢ διὰ 
τὸ χοινοδίο, ἄρξαι χοινοδιάργης ἂν εἴη χαλεῖσθαι 
δίχαιος. Τὸ μὲν γὰρ ἴδιον αὐτοῦ μᾶλλον, τὸ δὲ vai 
πολλῶν ἑτέρων: χαὶ τὸ μὲν μαχάριον δείκνυσι 
τῆς ἀρχῆς, ὥσπερ ἄμχ χαὶ ἀτεγνῶς γέγονε, τὸ δὲ 
ἄδηλον ἔχει τοῦ τέλους xai οὕπω φανερὰν τὴν ἀπό- 
φίσιν, Οὗτος οὖν τίς τε ἦν wat! ἀργὰς, xal τίτων 
ἔφυ γονέων, ὅθεν τε ὥρμητο xal ὅπως εἰς τοὺς πνεῦ- 
ματιχοὺς ἀποδυσάμενος ἦλθεν ἀγῶνας, τρῶν mpott- 


1.Inter tempora quidem ver est jucundissimum, 
inter stellas autem sol est pulcherrimus : inter vitas 
autem oplima quoque est Vita magni Theodosii ; 
Theodosii, inquam, qui nomen non solum esse no- 
men os'endit, sed id ad rerum perduxit veritatem; 
ut qui vere conspectus sit hominibus θεοῦ δόσις ἰὰ 
est, donum Dei, et universe vitz, quee virtutis 
amore tenetur, exemplar commune : qua quidem 
de causa eum justius fuerit nuncupare conobiar- 
cham, quam quod cenobio prefuerit. Nam hoc 
quidem est magis ejus proprium;alterum vero,mul- 
lorum quoque aliorum : et hoc quidem ostendit 
imperii beatitudinem, sicut re vera fuit ; alierum 
autem finem habet incertum, et nondum manifes- 
tum eventum. [s autem quisnam fuerit ab initio, 


p» διελθεῖν, ἔπειτ χαὶ περὶ τῆς τούτου μονῆς, p €t ex quibusnam ortus sit parentibus,et quemad- 


ταύτης δὴ τῆς ὑπὸ πάτης γλώτσης χοινῇ περι4δι- 
μένης περὶ τῶν ἁλᾶων ἐχείνου pacati τὰ χατὰ δύ- 
vxpgtv μήτε τῇ ἀμετρίᾳ τοῦ λ᾽γου τὴν ἀκοὴν Dapo- 
vovt2, μήτε τῇ συντομίᾳφ πάλιν ἐν τοῖς χαιρίοις τὰς 
φιλοχάλλους ζημιοῦντα ψυγάς. 


β΄. Κώμη τις ἥνεγχε τὸν Maxapiov, ὄνομα Moya- 
Quse, χχατὰ τὴν Καππαδοχῶν χώραν χειμένη" ἢ 
1918 μὲν τοῖς πολλοῖς ἀγνωστὸς τε xai ἄστμμος ἦν, 

. 94 * - ^a 4 .“ κ"ς ? PLI" Ele ^ 
νυνὶ δὲ xai πᾶσι συεδὸν δι᾿ αὐτὸν γνώριμος, "Eótt γὰ2 
«x1. πατοίδι xal τοῖς τιατράσιν μᾶλλον αὐτὸν γενέσθαι 
λχυπρότητος ἀφορμὴν, ἢ ἐχεῖνχ Θεοδοσίου κότμον 
τινὰ χαὶ δόξαν περιθεῖνχι τῷ βίῳ, [ευνέτορες ὃξ 
αὐτῷ καὶ τὸ σέδας εὐσεδεῖς, xai τὸν tpomow θεοφι- 
λεῖς, ἀπ᾿ αὐτῶν τε ἤδη τῶν ὀνομάτων τῷ ἀγαθῳ 
βίῳ xz τοῖς εὐγενέσι τρόποις ἄριστα συμφθεγγόμε - 
νοι" ἐχχλεῖτο γὰρ ὃ μὲν Προαιρέσιος, Εὐλογία δὲ ἣ 

" 4 m 

γεννησαμένη. H καὶ μετὰ ταῦτχ τὸν uovaOuxbv βίον 
ἀσπαταμένη, ἅτε τὰς ἀφορμὰς τοῦ ἀγαθοῦ τοῦδε 
σχοποῦ, bx τοῦ ἀγαθοῦ βίου τοῦ φιλτάτου παιδὸς 


modum ad spiritualia aggressus sit certamina, 
prius oportet persequi: deinde vero dicere de ejus 
monasterio, quod ab omni lingua communiter de- 
canlatur, et de aliis rebus illius dicere proviribus, 
nec aures gravando immoderata oratione, neque 
rursus nimia brevilale in iis quce sunt opportuna, 
dando damnum egregiis animis. 

2. Beatum Theodosium tulit quidnam vicus,no- 
mine Magariassus (1), situs in regione Cappado- 
cum : qui tunc quidem erat mullis ignotus et ob- 
scurus ; nunc autem fere omnihus propter ipsum 
cognitus. Oportebat enim eum esse potius causam 
splendoris patrie el parentibus, quam illa vitae 
Theodosii decus afferre et gloriam Erant autem οἱ 
parentes et vero Dei cultu religiosi,moribusque pii 
el Deo grati : qui vel ex ipsis nominibus bona in 
vitam el mores ingenuos optime significabant. Vo- 
cabatur enim pater quidemProzresius,Eulogia au- 
tem,quaà eum geuueralt.Quc quidem postea quoque 
vitam amplexa mionasticam, ut qua boni hujus 
inslituli. occasionem invenissel ex bona vila filii 


(1) In Ms. exemplari Greco Μογαριχστὸς ; aliter Mensa, Anthelogion et Menologium, citata in 


prolegomenis n. 2, 3 et 15. 


411 


MENSIS JANUARIUS. 


412 


carissimi, eum patrem habuit spiritualem, cujus A εὐρομένη, τοῦτον $256 πατέρα πνευματιχὸν͵ οὗ μή- 


ipsa fuerat mater secundum carnem : pro carnali 
generatione recte accipiens spiritualem, rege- 
neraiionem. Et si. difficile est filio, dignas gratias 
referre parentibus, qui ut sit sunt auctores ; cur 
non hic quoque est superior, qui fuit causa matri, 
ul bene esset ? 

3. Ex his ergo ille ortus, generosa et beata 
planta, pie ac religiose nutritur et augetur, siinul 
incorporea et spirilali ἰδία, et quomodo omnino 
oportebat eum,qui ex talibus quidem esset natus,el 
talis quoque esset evasurus. Cum autem eam jam 
attingerel :etatem,qua providet et discernit,statim 
ostendit, ad quaenam esset ejus propensus animus, 
Don amans pecunias,non corpora,qua: quidem sunt 
exsultationes et germina nongenerosz et non recte 
educta juventutis; tanquam equini pulli qui freno 
minime assuevit, et terra, cui non obtigere manus 
et labores agricole : sed vitz» philosophicze amore 
parturiens, et loca sancta videre cupiens, in qui- 
bus omnium opifex et Deus, toti mundo salutares 
sustinuit passiones, has ipsas Christi utique reve- 
ritus passiones, si illas ipse tam parvi faceret, ut 
propter corporis laborem cedens otio ac socordicz, 
ad sancta illa loca non venirel:preterea autem vo- 
lens etiam accipere solitudinem,adjutricem egre- 
giam ad philosophiam, et amplecti vitam plane so- 
litariam. et quietam. Non enim cupiebat nomen, 
quod eam, qua est in rebus, mentilur veritatem. 
Quenam autem fuerit ei occasio hujus peregra- 
tionis, vult jam persequi oratio. 

4. Dexter erat ad divinas legendas scripturas 
priclarus Theodosius,si ullus alios. Libenter enim 
audiebatur,non solum quod hac in re pulchre esset 
eruditus, sed etiam, quod acre injiceret omnibus 
desiderium,et ex morum moderatione et verecun- 
dia,qua nihil aliud magis decet juvenes. Propterea 
ergo ei mandatum fuerat, ut sacros libros lege- 
ret populo. Quos quidem concinne et diligenter 
legens, eum aliquando quidem Deum Abrahamo 
przcipientem audiret, ut exiret e terra et cogna. 
tione !;aliquando aulem et patrio derelictionem οἱ 
domus et parentum et fratrum, qua fit propter ip- 
sum, ut sacra loquuntur Evangelia ? iis qui sic fe- 
cerunt, esse causam vite eterna ; hac legens, et 


τή αὐτὴ tb χατὰ σάρχα γέγονεν, ἀντιλχοοῦσχ χα- 
λῶς 
Καὶ εἰ γονεῦσιν ἀξίας 
πὸν 
χαὶ 


{εννήέσεως σαρχικτς πυξυματιχτν ἀνχγέηνησιν, 
ἀποδοῦνα! “χάριτας υἱῷ qaAt- 
τοῖς τοῦ εἶνχι αἰτίοις, πῶς οὐχὶ μᾶλλον οὗτος 
ὑπερέδαλεν, αἴτιος τοῦ εὖ εἶνχι μητρὶ γενό- 
μενος ; 
γ΄. Ἐχ τοιούτων οὖν προελθὼν ἐχεῖνος, xxl εὖγε- 
νὲς φυτὸν χαὶ μαχάριον, τρέφεταί τε φιλευσεδῶς xa: 
αὔξεται τὴν σωμχτιχὴν ἅμα καὶ τὴν πνευμχτιχὴν 
ἡλιχίαν͵ xal ὥσπερ ἔδει πάντως τὸν τοιοῦτον μὲν 
φύντα, τοιοῦτον δὲ ἄρα xai ἀπούησεοθαι u£)Àovia. 
"Hon δὲ φρονούστης ἀπτόμενος ἡλιχίας, εὐθὺς Ono; 
κατέστῃ, ποῦ χαὶ τίσιν ἐχεῖνος τὴν τῆς ψυ ἧς ῥο- 
. ^N 4 , 9 4 “ " 
πὴν δίδωσιν, οὐ χρημάτων ἐραστις, οὐ σωμάτων ἃ 
lj - * ^ --- , 
p. εὐγενοῦς ἐστιν, μτὸξ χαλῶς ἀναγομέντς vtOtn- 
τος σχιρτήμαχτα xai βλχστέμχτα, ὥσπερ πώλου μὲ, 
4 bi *, . 4 - - 
πρὸς μαλινὸν ἀσκηθέντος, xal γῆς γεωργιχῶν Jtt 
- 4 ? 45» ^ » ^ 
pev χαὶ πόνων o) τυγμανούσης ἀλλὰ ἔρωτχ φιλυ- 
- ^ *. , [1 
σόφου ζωῆς ὡδυνήσας, καὶ τόπους ἁγίους ἐπιθυμή - 
σας ἰδεῖν, ἐν οἷς ὁ πάντων ὀτημιουςγὺς xai Θεὺς τὰ 
παντὸς χύσμου σωτήρια ὑπέμεινε maÜn, αὐτὰ Om 
ταῦτα τὰ Χριστοῦ πάθη δυσωπιιθεὶς, εἴπερ αὐτὸς 
ἐχεῖνα περὶ ἐλαχίστου θείη πόνου σωμχτιχοῦ, ὥστε 
4 , T , e |; Ὁ » ^ 
p τόπους ἐχείνους τούς ἁγίους καταλαδεῖν, ἔτι ὁεὲ 
χαὶ τὴν ἐρημίαν xaÀnv συνεργὸν εἰς φιλοσοφίαν λα- 
δεῖν βουλόμενος, καὶ τὸν ἀχριχῶς μοναδιχὸν xal 
ἡσύχιον ἀσπασάσθχι βίον. Οὐδὲ γὰρ ἐπεθύμει ὁνό- 
4 , Y 1 ^ M e 
ματὸς τὴν ἐν τοῖς πράγμασιν ἀλήθειαν ψευδομένου 
! ᾿ς - , ^ [ , Ll 4 s 
πόθὲν δὲ τῆς ἀποδημίας ταύτης ἔσχε τὰς ἀφορμὰς ὁ 


C λόγος ἤδη διελθεῖν βούλεται, 


δ΄, Δεξιὸς πρὸς ὀνάγνωσιν τῶν θείων [ρχφῶν, 
εἴπερ τις ἕτερος, ὁ καλὸς Ἐδείχνυτυ Θεοδόσιος" 
4 ,. 4 ^, 4 “«- - - 
χούετο γὰρ ἡδέως οὐ τῷ πεπαιδεῦσθαι μόνον τοῦτο 
χαλῶς, ἀλλὰ xai τῷ ὄδριμὺν αὐτοῦ πόθον ἅπασιν 
ἐνδάλλειν, ἀπό τε τῆς twv ἠθῶν εὐχοσμίας, καὶ 
- [j 4 Ἃς » , ) ἽΝ Ὁ 
τῆς ὡς οὐδὲν ἄλλο τοῖς νέοις ἑπιπρεπούτης αἰδοῦς. 
Διὰ ταῦτα γοῦν xal τὰς ἱερὰς ὑπανχγινώσχειν pi- 
λους τῷ λαῷ διετέταγτο: ἧς ἐχεῖνος χαὶ μετιὼν 
ἐμμελῶς, καὶ ποτὲ μὲν τοῦ Θεοῦ ἀχούων τῆς ix 
τῆς γῆς τὲ καὶ συγγενείας ἐξέλευσιν τῷ ᾿Αὐρχὰμ 
ἐπιτάττοντος, ποτὲ δὲ xal πατρίδος χατάλειψιν, χαὶ 
oixíxc, χαὶ γεννητόρων, xai ἀδελφῶν, ὡς τὰ ἱερὰ 
qnot εὐχγγέλιχ, δι᾿ αὐτὸν γενομένην, αἰτίαν τοῖς 
οὕτω πράξαι ζωῆς καθίστυθλι αἰωνίου" ταύτα χαὶ 


ea qua sunt his similia,et in mentis sinus immil- Ὁ τὰ τούτοις ὁμοίως ἔχοντα μετιὼν, χαὶ τοῖς τῆς δια- 


tens, ita ut par erat, accendebatur animo, et se- 
quendi Christum magno tenebatur desiderio, per 
viam augustam et asperam. Cumque has assidue 
versaret animo cogitationes, preces fundit, qua vi- 
t» pulcherrimz fuere premium. Deduc me, Do- 
mine, dicens, in via tva, et ambulabo in veritate 
tua. Deinde diligenti studio init viam, quae ducit 
Hierosolyma, illo quidem tempore, quo Marcia- 
nus (2) imperator eralin vile occasu ; Chalce 


! Genes. xn, 1. ? Matth. xix, 29. 


volac χόλποις ἐμδάλλων εἰχότως διεθερμαίνετο τῆν 
ψυχὴν, xal πολὺν ἔρωτα εἶχεν ἀπολουθῆσαι Χρι- 
τῷ ϑιὰ τῆς στενῆς ὑδοὺ xxi τραχείας, Καὶ τούτου" 
συνεχῶς στρέφων τοὺς λογισμοὺς εὐχὴν ποιεῖται τῆς 
χαλλίστης ὁδοῦ προοίμιον Ὁδέγησόν με, Κύριε, λέ- 
γῶν ἐν τῇ ἀληθείᾳ σου, Καὶ εἴτα τῆς πρὸς τὰ Ἱερο- 
có)upa φερούστις ἐπιμελῶς ἅπτεται, xxt — ἐχεῖνον 
δὴ τὸν χιιρὸν χαθ' ὃν Μαρχιχνὸς ὁ βασιλεὺς ἤξη 
περὶ τὰς του βίου δυσμὰς ἦν, ἢ δὲ ἐν Χαλκηῦονι 


(2) Cepit Marcianus imperare an. Ch. 450 ; obiit exeunte Januario anni 457. 


ATÀ 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCHJE. 


414 


σύνοδος (τετάρτην δὲ αὐτὴν xal. ἀγίαν εἶναι γινώσκο- Α donensis (8) autem synodus (eam autem esse quan. 


μεν) κατὰ Νεστορίου xal τῶν ἄλλων αἱρετιζόντων 
συνεχροτεῖτο. 

ε΄. "Hón δὲ xaxà τὴν ᾿Αντιόχου γινόμενος ὁ παν- 
ταχόθεν χρηστὸς Θεοδόσιος, οὐχ ἔγνω δεῖν παρελ- 
θεῖν, εἰ μὴ xai πρὸς Συμεώνην τὸν πάνυ, Συμεώ- 
νὴῆν, φημὶ, τὸν τοῦ στύλου, πρῶτον ἀφίχηται, ὄψιν τε 
τὴν ἐχείνου θεάσηται, καὶ λόγων ἀχούσῃ, χαὶ ταῦτα 
παραψυχὴν ὥσπερ ποιήσηται χόπων Ἐνοδίων, εὐχῆς 
τε χαὶ εὐλογίας τῆς αὐτοῦ μετάσχοι, ἅμα τήν τε 
ἡοουμένην αὐτῷ τῆς ἀρετῆς ὁδὸν, xal τὴν ὁρωμέ- 
νὴν εὐμαριζούσης. Πρὸς τοῦτον οὖν ἀπιὼν σύμδου - 
λον εὐθὺς οὐ φαῦλον οὐδὲ τὸ τυχὸν πρὸς τὸν θεὸν 
ἐκείνου δέχεται παῤῥησίας χαὶ οἰκειώσεως, πρὶν τῷ 
ἱερῷ στύλῳ προσελθεῖν xai δοῦνχι φωνὴν, αὐτὸς 


lam et santam cognoscimus) congregabatur ad- 
versus Nestorium (4) et alios hereticos. 

5. Cum autem jam venisset Ántiochiam omni ex 
parte bonus Theodosius, non statuit oportere eam 
transire, nisi ad insignem Symeonem (5), Symeo- 
nem,inquam, Styliten, id est, in columna stantem, 
prius veniret, et ejus vultum contemplaretur, et 
sermones audiret, et ex his veluti viz sclatium ca- 
peret, orationisque,et benedictionis ejus esset par- 
liceps, que simul et virtutis viam, quam habebat 
in animo, et eam, quz: cernebatur. levem facilem- 
que redderet. Cum ad eum autem abiret, statim 
noncontemnendum leve signum accipitillius apud 
Deum fiducia et familiaritatis, priusquam et sacram 


ἀχούσας ἄνωθεν ἐχείνου βοῶντος xal καλοῦντος a5- B accederet columnam et vocem emitteret, ipse de- 


τὸν ἐξ ὀνόματος, Els δὲ ἣ φιονὴ οὕτως" Καλῶς ἦλθες, 
ἄνθρωπε τοῦ Θεοῦ, θεοδόσιε, ᾿Εκπλαγεὶς οὖν ἐχεῖνος 
q9vo τε αὐτοχλίνει, xal τῇ γῇ τὸ πρόσωπον δίδιοσι, 
φιλοτιμωτέραν χλῆσιν ταπεινωτέρῳ σχήματι ἀμει- 
δόμενος. Εἴτα xal πρὸς αὐτὸν ἄνειτι χαίρων, ἐκείνου 
χελεύσαντος, xal ἀτπαζόμενον χατησπάσχτο᾽ μένα 
καὶ τοῦτο ποιούμενος τὸ σεπτοῖς τοιούτοις προσῦχ- 
λεῖν μέλεσιν, κχαὶ ἀσπασμὸν ἐχοίνου ὥσπερ τινὰ 
θείαν σρραγῖδα δεχόμενος βεθχιοῦσαν αὐτῷ τὰ πρὸς 
ἀρετὴν διαδήμχτα, Πάντα οὖν ἐκεῖνο: θεοπτιχώτατα 
προσηγόρευσεν, οἷόν τε τῆς ὁδοῦ ταύτης τὸ πέρας 
εὑρήσει, καὶ ὅσης μετὰ ταῦτα τῆς ποίμνης ἄρξει, 
καὶ ὡς πολλὰ τῶν λογιχῶν θρεμμάτων τοῦ νοητοῦ 


super illum audiens clamantem, et ipsum nomi- 
natim vocantem. Vox autem ita habebat : Bene 
venisti homo Dei, Theodosi. Ille autem obstupe- 
factus, et ei genu inclinat, et vultum humi pros- 
ternit, gloriosiorem appellationem specie humi- 
liore respondens. Deinde ad ipsum laetus ascendit, 
cum ille jussisset, et amplectentem est complexus; 
hoc quoque magni faciens, membra attingere ve- 
nerabilia, et illius complexum suscipiens tanquam 
divinum aliquod signaculum,confirmans ei gressus 
ad virtutem. [116 autem ei omnia divinissime prze- 
dixit, et qualemnam sit hujus vis finem inventu- 
rus, et cuinam sit gregi postea prefuturus, et quod 


διαρπάσει λύχου͵ καὶ τὰ ἄλλα ὅσχ μετ’ ὀλίγον καθὲν p multas pecudes ratione przxditas abrepturus sit ἃ 


τὸ τέλος ἐλάμδανεν, 
προϊὼν ὁ λόγος ἐρεῖ, 


ἃ xai χατὰ χαιρὸν ἕκαστον 


lupo, qui perc'pitur intelligentia; et alia, quee 
paulo post finem singula accepere, que etiam per 


unumquodque tempus procedens dicet oratio. 


CAPUT II. 
]lierosolymis habitatio. Secessus. 


(ζ΄. Τούτοις οὖν ἔτι καὶ μᾶλλον ἐπιῤῥωσθεὶς τὴν 
διάνοιαν, εὐχάς τε τοῦ θαυμαστοῦ Συμεὼν ὥς τινὰς 
διάνοιαν, καὶ φρηυροὺς δεξάμενος, εὐθυμότερον fj τὸ 
πρόσθεν ὑδοῦ εἴχετο, xal τὴν ἁγίαν χατελάμόανε 
πόλιν, ᾿Ιουδεναλίου τότε τὴν ἀρχιερωσύνην Ἶεροσο- 
λύμων πεπιστευμένου. Πάντα δὲ τὸν θεῖον ἐχεῖνον 
χῶρον περιελθὼν, καὶ αγίως τὰ ἅγιχ προυχυνήσας, 
λογισμὸν ἑαυτῷ στρέφων ἦν, πῶς dpx τοῦ φιλοσο- 
φεῖν ἄρξαιτο, «αἱ ποτέρχν τῶν ἀγωγῶν ἕλοιτο * τὴν 
ἐσχάτως μοναδικὴν καὶ ἅμιχτον, ἢ τὴν μεθ᾽ ἑτέρων 
εὐλχδὼῶν καὶ τοῦ ἴσου σχοποῦ μεταποιουμένων. 
᾿Αλλὰ τὸ μὲν χατὰ μόνας ἠσυχύσαι τό γε νῦν Ego» 
οὐκ ἐδοχίμαζε, καὶ ὀπτφαλὲς χρίνων ἀπείρῳ γε ὄντι 
τοῖς τῆς πονηρίχς καθ᾿ ἑχυτὸν ὁλως διχπαλαίων 
πνεύμχσιν. Εἰ γὰρ τῶν ἐν χόσμῳ στρατευομένων 
οὐδεὶς οὔτω, φησι, τὸ θράτος ἅμχιχος xal τὴν ἄνοιαν 


(3) Capta est 8 Octob., absoluta post 13 sessio- 
nes, 1 Novemb. anni Christi 451. 

(4) Ita etiam Graecum ms Νεστύριον, improprie. 
Damnati in ea sunt Eutyches Constantinopolitanus 
arehimandrita,qui naturarum in Christo discrim en 
tollebat, ejusque fautor Dioscorus patriarcha Ale- 
xandrinus. Nestorius vero sub Theodosio juniore 
an, Chr. 431, in synodo Ephesina cecumenica iu, 


6. His ergo adhuc magis animo confirmatus, cum 
preces admirabilis Simeonis tanquam duces quas- 
dam et custodes accepisset, alacrius quam prius 
iter persequebatur, et pervenit aJ sanctam civita- 
Lem,cum Juvenali(6)tunc esset commissusarchie- 
piscopatus Hierosolymorum. Cum autem totum il- 
luu divinum locum obiissel, et sancta sancteado- 
rasset, apud se in animo versabat, quomodo inci- 
peret philosophari, et utrum ex duobus vite insti- 
tutis eligeret ; idne, quod est plane solitarium, et 
quod non habet aliquam cum ullo consuetudinem; 


Ὁ an quodagiturcum aliis piis,et qui eumdem scopum 


persequuntur. Ceterum separatim silere, et quie- 
lem agere, non probavit in przsentia, id nequa- 
quam tutum esse judicans ei, qui nondum esset 
expertus per se luctari cum spiritibus nequitic. Si 


damnatus, quod Cliristum assereret duplici con- 
stare persona, ac B. Mariam haud esse θεοτόχον, 

(5) De eo fuse actum 5 Januarii (supra col. 329), 
ubi in Vita ex Metaphraste n. 39, hec eadem 
narrantur. 

(6) Juvenalis episcopus ordinatur mortuo Pra- 
hylio, an. Chr. 429, interfuit synodis cecume- 
nicis Ephesine et Chalcedonensi ; moritur an. 457. 


475 


enim ex iis qui in mundo militant, nemo, inquit, 
est tam invicta audacia, et tam insigni stultitia, ut 
8i 511 plane rudis et in re militariomnino inexerci- 
tatus, a linea in medios statim hostes irrual; quo- 
modo ego. cui manus non sunt erudite ad prelium, 
nec digitiad bellum,neque superna sum accinctus 
potentia : idque cum sit conflictus longe periculo- 
sior et incertior, adversus principatus, adversus 
potes!ales, adversus mundi principes tenebrarum 
hujus seculi,adversus spiritualianequitiz,possem 
in acie consistere ? Restat ergo, ut postquam ego 
& sanctis Patribus didicero, qui se in his prius 
recle exercuerunt, et satis ab eis fuero institutus 
ad decertandum contra hostes, qui percipiuntur 
intelligentia, deinde in tempore percipiam fruc- 
tus, qui colliguntur ex quiete et silentio. 

7. TWHoc cum sapientissime cogitasset (erat enim 
ei inter alia perfecta quoque intelligentia) stalim 
Be convertit ad eos quzrendos, qui bonum cum 
Jabore meditantur : ut qui sciret, quod patiendo 
tutius docetur et discitur. Longino (7) itaque 
beato seni, qui erat excellentissimus Patrum sui 
temporis, scipsum tradit : undique cum eo οἱ degit 
et habitat, illius moribus admodum delectatus, et 
ideo totus ei veluti inhzrens, et ut dicam cum 
divino Davide, anima post eum agglutinatus. Nam 
cum quo quis versari delectatur, talis eliam esse 
creditur : et id pulchre dicitur ab antiquis.. Ad- 
mirabilis autem hic Longinus se in quadam do- 
muncula turris (8) divini David (hoc enim perhibet 


MENSIS JANUARIUS. 


476 


A περιττὸς, ὃς παντάπασιν ἀχριδὴς ὧν xal ἀνάστητος 


τὰ πολέμια, εὐθὺς ἀπὸ γραμμῆς εἰς μέσους δὴ τοὺς 
πολεμίους ἑαυτὸν εἰσωθήσειέ, πῶς ἄν ἐγὼ μήπω 
τὰς χεῖρας διδαχθεὶς εἰς παράταξιν, μηδὲ τοὺς 
δαχτύλους εἷς πόλεμον, μηδὲ τὴν ἄνωθεν περ!εζω.- 
σιλένος δύναμιν, xil ταῦτα τῆς συμπλοχῆς ταύτης 
χαταπολὺ μάλλον χινδυνώδους οὔσης χαὶ σφαλερᾶς, 
πρὸς τὰς ἀρχὰς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς χο- 
σμοχράτορας τοῦ σκότου: τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς 
τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίχς ἀντιπαρχτάξασθαι 
δυνηθείην ; Λείπετχι γοῦν ἁγίοις με πρότερον μα- 
θητευθέντα πατράσιν͵ οἷς tà χαλὰ προησκήθη, xai 
ἱκανῶς ὑπ’ αὐτοῖς τὰ πρὸς τοὺς νοητοὺς ἐχθροὺς 
γυμνασάμενον, εἶτα καὶ τοὺς ὑπὸ τῆς ἡσυχίας φυομέ- 
νοὺς χατὰ χαιρὸν χαρποὺς δρέπεσθαι. 


ζ΄. Ταῦτα σοφώτατα διχνοηθείς (ἣν yap αὐτῷ μετὰ 
τῶν ἄλλων καί σύνεσις ἀχριδὴς) πρὸ ζήτησιν τῶν 
μετὰ πόνων τὰς τοῦ ἀγαθοῦ μελέτας ποιησαμένων 
εὐθὺς τρέπεται, εἰδὼς ὅτι ἐκ τοῦ μαθεῖν ἀσφχλε- 
στέρα μάθησίς τε καί δίδαξις. Λογγίνῳ τοιγαροῦν 
τῷ μιχαρίῳ γέροντι, ὃς xal διχφορώτατος τῶν καθ΄ 
ξἐχυτὸν πατέρων ἐτύγχανεν ὧν, φέρων ἐχυτὸν δίδω - 
σιν, ὁμοδ'αιτὸς τε αὐτῷ καί σύνοιχος γίνεται, σφόδοχ 
τοῖς ἐχείνου τρόποις ἡσθείς, καί διὰ τοῦτο xal ὥτπερ 
ὅλος αὐτῷ ἐμεὺς, xal τὸ τοῦ θείου φάναι Aa6!5, 
τὴν Ψυχὴν ὀπίσω προτχολληθείς, "Ent! χαί ᾧ τις 
συνὼν ἤδεται, τοιοῦτος ἅρχ val εἶνχι πιστεύεται, 
xxi καλῶς τοῦτο ὑπὸ τῶν παλαιῶν λέγεται, Ἦν δὲ 


$ θχυμχστὸς οὗτος Λογγῖνος ἐν οἰκίσχῷ τινί τοῦ 


longi temporis tradito) incluserat, et illic dulce c πύργου τοῦ θεσπεσίου 325:8 (τούτο γὰρ ἡ ἐκ μακροῦ 


me] virtutis laboriose conficiebat. 


8. Apud quem cum omnes sensus pius Theodo- 
sius,ila ut oporlebat,exercuisset,et in iis quz sunt 
expetenda et fugienda, discernendis summe elabo- 
rasset, in veterem sedem (eum enim locum ita vo- 
cant : esi autem in via publica, que tendit versus 
Bethleem) commigrat, invitus quidem, sed sedens 
paterna voluntati, cui potius quam sibiipsi morem 
gerebat. Quznam autem fuil causa migrationis ? 
Mulier quedam admodum pia et honesta, nomine 
Icelia, dives facultatibus, sed virtute ditior.Ea cum 
aliquo quidem prius cohabitavit; postea autem 
Christi fit ministra propter pietatem. Elenim tem- 
plum quoque quod illic est,dicitur posuisse omnium 
Dominz et Deipara.Cum ea ergo tunc seni magno- 
pere supplicasset,ut in templo,quod ipsa condide- 
rat,collocaret Theodosium; ile quidem paret invi- 
tus : persuadet auteni multo magis nolenti Tlieodo- 
sio, ut adinitiat translationem.Cui enim jucundum 
erat simul habitare, consequens est, ul ei quoque 


$ [ Reg. xvii, 1. 


(7) Longinus quidam anno Chr. 469, a S. Euthy- 
mio prefectus monasterio inferiori non procul a 
Laura S. Euthyinii : de quo in hujus, et S. 580 
Vitis agitur. Greci in Menas 17 Novemb. referunt 

ium S. Longini obitum, quod forte de alterutto 
telligendum. 


παράδοσις δίδωτιν ἑχυτὸν Ἐγχλεισάμενος͵ χἀχεῖσε 
τὸ ἡδὺ τῆς ἀρετῆς μέλι φιλοπονότερον ἐργοζόμενος. 
η΄. Παρ᾽ ᾧ xxi τὰ αἰσθητήρια πάντα ὁ θεοφιλὴς 
Θεοδόσιος ὥσπερ ἔδει ἐγγυμνασάμενος καὶ τὴν περὶ τὰ 
αἱρετὰ xai φευχτὰ διάχρισιν εἰς ἄκρον ἐκπονηθεὶς, 
μετχνάστης εἰς τὸ παλαιὸν κάθισμα (τοῦτο γὰρ χα - 
λοῦτι τὸν τύπον, ἐστὶ δὲ κχτὰ τὴν λεωφόρον τὴν ἐπὶ 
Βηθλεὲμ. φέρουσαν) γίνεται, ἄχων μὲν, ἀλλὰ πατρικοῖς 
εἴχων θελήμασιν, ἃ μᾶλλον ἢ ἑχυτῷ πειθόμενος ἦν. Τίς 
δὲ χαὶ ἢ αἰτία τῆς μεταστάσεως ; γυνή τις λίαν εὖ- 
σεδὴς xai κοσμία, τοὔνομα ᾿Ιχελίχ, πλουσία τὸν βίον͵ 
πλουσιωτέρα τὴν ἀρετήν, Αὔτη σύνοιχος μὲν ὑπῆρξέ 
τινὶ πρότερον, ὕστερον δὲ xai Χριστοῦ διάκονος 
κατ᾽ εὐτέδειαν γίνεται, Καὶ γὰρ xai τὸν ἔχεῖσε ναὸν 
τῇ δεσποίνῃ πάντων xal Θεοτόχῳ ἰδοῦσαι λέγεται, 
Ταύτης γυῦν πολλὴν τότε τῷ γέροντι προσφερούσης 
τὴν ἱχετιίχν, ὥττε vp map! αὑτῆς τῷδε χτισθέντι 
νχῷ ἐγκατοιχῆσχι τὸν Θεοδότιον, πείθεται μὲν ἄκων 
ἐκεῖνος, πείθει δὲ πολλῷ μᾶλλον o)y ἑχόντα τὸ, μα- 
θητὴν παρχδέξασθαι τὴν μετάθεσιν, Ὦ γὰρ πρὸς 
ἡδονῆς Ἦν ^ συνοίκησις, ἀκόλουθον δὲ τούτῳ πάντως 


(8) Eam exhibet Adrichomius in topographia et 
descripione urbis llierosolymitange. Willermus 
Tyrius lib. ix De bello terra sancte, cap. 8, refert in 
aree et turri Davidis omne urbis munimentum 
fuisse cum a Christianis reciperetur. 


471 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCHAE., 


478 


ἀνιαρὸν γενέσθαι τῶν χωρισμὸν, ἄλλως τε δὲ x«t A molesta fuerit separatio : maxime cum B. Theo- 


τοῦ paxzploo Θεοδοσίου ἄρχεσθαι μᾶλλον ἢ ἄρχειν 
ἐφιεμένου, ὥσπερ ἄρα καὶ ὁ λόγος ϑηλώσει, 

θ΄, Πεισθεὶς γὰρ καὶ μετατεθεὶς, καὶ τὸν θεῖον 
vabw ἐκεῖνον οἰκήσας, εἴτα τῆ: φήμης παραπολὺ 
μᾶλλον αὐτὸν εἰς ἅπαντας διαδιδχζούσης (φανερὸν 
τὰρ ἡ ἀρετή, Τὸν γεχτημένον οἷδε ποεῖν οὐχ ἧττον 
ἢ ἣ λαμπὰς τὸν φέροντα), οὐχ ἐνεγκὼν τὰς ἑχεῖσε 
διχτριδὰς, εἰς τόδε τὸ ὅρος xai τὸ ἱερὸν σπήλαιον 
μεταδαίνει, ἐξ οὗ μίαν ἐχεῖνος μόνην τὴν πρὸς 
Θεὸν ποιεΐῖεχι μετάδασιν͵ ἐχεῖ τὸ σῶμα καταλιπών. 
'H μέντοι πρὸς τὸ ὅρος τούτῳ μετάθεσις διὰ τρεῖς 
ταύτας αἰτίας θεοφιλῶς γίνεται. Πρῶτον μὲν ἵνα 
τὴν ἀρχὴν ὡς μέγα τι ἄψθος ἐκφύγῃ, ἢν ἐπιθήσειν 
αὐτῷ οἱ ἐκεῖσε πατέρες, ἢ τὸ περιὸν μᾶλλον τῆς 


dosius mallet parere, quam imperare, sieut de- 
clarabit oratio. 

9. Cum ilaque persuasus ei translatus esset, el 
divinum illud templum habitasset,ejusdeinde fama 
ad omnes pervadente(solel enim virlus non minus 
eum,qui eam possidet,conspicuum reddere,quam 
eum,qui eam fert,lucerna) non ferens illic versari 
diutius, transit in hunc sacrum montem et hanc 
speluncam (9) : ex qua facit illeunam solam eam, 
que est ad Deum, transitionem, illic relicto cor- 
pore. Tribus autem de causis pie fit ejus in mon- 
lem translatio. Primum quidem, ut przfecturam 
lanquam magnum aliquod onus fugeret, quam illi 
erant imposiluri palres, vel potius ejus virtus exi- 


ἀρετῆς ἔμελλε. Δεύτερον δὲ, ἵνα καὶ τὴν τοῦ τό- p mia. Secundo ut loci quoque translationem, ad 


ποῦ μετάστασιν δείξῃ καὶ πολιτείας ὑψηλοτέρας 
τὴν τῶν ἀνθρώπων Ἐρημίαν πεολυγονίαν tivat χαρπῶν 
τῆς ἀρετῆς ἡγούμενος. Τὸ δὲ τρίτον, ὡς μὴ οἴχο- 
θεν, ἀλλ᾽ ὑπὸ Θεοῦ χινηθεὶς, ἵν᾿ ἐνταῦθα τῆς Χρι- 
στοῦ φάλαγγος τὴν στρατηγίαν ἐγχειρισθῃ, ἔνθα δὴ 
xil τοσαύτας στρατιωτῶν μυοιάδας μᾶλλον δὲ 
πνευμττιχῶν ἀριστέων τῷ χοινῷ Δεσπότῃ προϑενεγ- 
χεῖν ἔμελλεν. Οὕτως οὐχ ἔξω γνώμης θεοφιλοῦς 
κινηθεὶς, τῇ τε τοῦ ὅρους χορυφῇ πρόσεισι, xal ἐν 
τῷ σπηλαίῳ τούτῳ μέχρι τέλους αὐλίζεται, ὃ καὶ εἰς 
δεῦρο τὸ ἱερὸν αὐτοῦ πλοὺτεϊ λείψανον, 

v. Αόγος δέ τις εἰς ἡμᾶς ἐχ πατέρων ἄνωθεν 
ἀφιγμένος τοὺς πιστοὺς ἐχείνους Μάγους φησὶν, οἵ 
ἐξ ᾿Ανχτολῶν εἰς βηθλεὲμ ἐληλύθασι, τῷ ἐκ τῆς ἄνω 
περιωπῆς εἰς τὰς τοῦ χόσμου τοῦδε Δυσμὰς ἐλθόντι 
Χριστῷ, χρυσὸν xai λίδανον καὶ σμύρναν λίαν εὖσε- 
GG προσενέγκεντας, εἴτα χαὶ ὑπ᾽ ἀγγέλου χρημα- 
τισθέντας μὴ αὐτὴν ἣν ἦλθον αὖθις τεμεῖν, ἀλλὰ δι᾽ 
ἑτέρας μᾶλλον εἰς τὴν οἰκείχν ἐπανελθεῖν' τούτους 
δὴ τοὺς Μάγους ἐν τῷδε, φησὶ, τῷ σπηλαίῳ περὶ τὴν 
ἐπάνοδον χαταλῦσχι, καὶ ἐντχῦ!χ νυχτὸς χαθευϑή- 
σαντας, οὕτω: ἕωθιν τῆς οἴχχδε φερούσης αὐτοὺς 
ἅψασθαι, Καὶ τοιόνδε δὲ ἴσως ἀπίθανον αὐτὸ διχτείει ' 
πρῶτον μὲν γὰρ τοὺς διὰ τῶν ᾿ἱεροσολύμων ὀδεύειν 
προῃρημένους, οὐ πάνυ τι εὐχερὲς ἑτέρωθεν ἀπὸ βη- 
ὀλεὲμ οἴχαδε τούτους ἐπανιέναι, ἔνθεν δὲ μὴ πα- 
ριόντας, Ὥσπερ καὶ νῦν ὁρῶμεν τοὺς ἀπὸ Βεθλεὲμ, 
ἤτοι τῆς περιχώρου αὐτῆς παροδεύοντος, διὰ τῆς δὲ 
πορευομένους. 

ta^, “Ἔπειτα δὲ καὶ πολλὰ τῶν πάλαι μὲν γεγενη- 
μένων, τῇ θείᾳ δὲ μὴ ἐγχειμένων Γραφῇ, ἡ ἄγραφος 
παράδοσις μόνῳ καὶ eiq ἔτι παρχσχευΐζει κρατεῖν * 
οἵα δὴ καὶ τὰ περὶ τοῦ χρανίου λεγόμενα τόπου, τῷ 
μεγάλῳ, φημὶ, διείληπται βασιλείῳ, Καὶ γὰρ ἐχεῖνος 
ἐν τινὶ τῶν αὐτοῦ λόγων (δεῖ γὰρ xxi ταῦτα ὡς 

(9) De hae spelunca et loco fuse actum in Prole- 
gomenis, $ 4. 

(10) Eadem referuntur in Elogio Joannis Moschi 
supra relato in Prolegomenis. « Didicerant, inquit 
Barradius noster torno 1 in comment. in Concor- 
diam Evangelicsm , speluncem  palatiis ante- 
ponere, cum Chrisium in spelunca natum conspe- 


xissent. » 
(11) Basilius in cap, v Esaie : « Obtinuit fama 


excelsioris vile institutum translationem effice- 
ret, solitudinem ab hominum convictu secretan: 
multiplices virtutis fructus producere arbitraus. 
Tertio autem, quod non a se, sed a Deo inotus 
fuerit, ut isthic ei Christi phalanx ducenda com- 
mitteretur, ubi tot. militun, vel potius spiritua- 
lium Procerum millia, erat communi Domino 
oblaturus. Sic ergo pia mente commotus, accedit 
ad verticem montis, et in hac spelunca perpetuo 
habitat, qu: etiam hucusque ejus sacris dives est 
reliquiis. 

10.Quzdam antem fama ab alto a patribus tra- 
dita, ad nos vsque, pervenit, quz dicit, fideles 
illos Magos, qui Bethleem venerunt ab Oriente, 
cum Deo, qui ex superna specula in Occidentem 
hujus mundi venerat, aurum, thus et myrrham pie 
admodum obtulissent,deindeab Angelo responsum 
accepissent, ne eanidem viam rursus inirent, sed 
per aliam potius redirent in suam regionem : Hos, 
inquam,dicit Magos (10) in hac spelunca in reditu 
fuisse diversalos : cumque liic noctu dormiissent, 
mane ingressos esse viam,qu:e ducebat in patriam; 
et tale quidem est id, quod dicitur, et fortasse eam 
nulla labefactat improbalitas. Nam primum qui- 
dem,cum statuissent ingredi iter per Hierosolyma, 
nonest adinodum facile, ut ii alia ex Bethleem do- 
mum reverterentur.Sicut etiam nunc videmus eos, 
qui a Betlileem, vel ab ea qua est circumcirca re- 
gione, transeunt, per hanc proficisci. 

11.Pro»terea autem multa ex [18,488 olim qui- 
dem facta sunt, sila autem non sunt in divina Scri- 
ptura, sola scriptis non mandata traJitio, efficit ul 
in lodiernum usque diem pro certis habeantur. 
Qualia sunt ea, qu: dicuntur de loco cranii, quae 
sunt, inquam, tractata ἃ magno Basilio (11). Ille 


quedam in Ecclesia memoriam conservans, non 
quidem scripto proditam, qua et talis est : quod 
prima utique Judaea hominem habebat incolam, 
nimirum Adam, simul atque excidit deliciis para- 
disi, in hac terra collocatum,ad mitigandam jactu - 
ram bonorum quibus fuerat exu'us. Prima igitur 
etiam mortuum hominem excepit, qui et illic eam, 
cui addictus erat,sententiam condemnetionis plene 
esi exsecutus. Itaque insolens esse ac novum vide- 


419 


MENSIS JANUARIUS. 


480 


enim dicit in quadam sua oratione (oportet enim A ἥδυσμά τι προσθεῖναι τῷ λόγῳ) παράδοσιν ἡμῖν 


ea tanquam condimentum aliquod addere orationi) 
non scriplam nobis exponens traditionem, Adam, 
inquit, primus noster parens in hoc, qui nunc dici- 
lur cranii, loeo dicitur esse sepultus : ubi meus 
quoque Christus pro nobis crucem et mortem sus- 
cepit, propter eam, qua verbis explicari non po- 
tesi, benignitatem. Et hac quidem sic. 


ἄγραφον ἐξηγούμενος. ᾿Αδὰμ, φησὶν, ὁ προπάτωρ 
ἡμῶν, ἐν τῷδε τῷ καλουμένῳ χρανίου τόπῳ ταφῆναι 
λέγεται, ἕνθχ δὴ καὶ ὁ ἐμὸς Χριστὸς τὸν ὁπὲρ ἡμῶν 
σταυρόν τε xai θάνατον διὰ φιλανθρωπίαν ἄφατον 
κατεδέξατο, Καὶ ταῦτα μὲν οὕτως. 


CAPUT Ill. 
Exercitatio virtutum ín spelunca. 


19.Ssapiens autem Theodosius cum fuisset in hoc 
loco,et semper cuperel excelsiora,divino Apostolo 
sibi veluti exemplari proposito, evasit illius imi- 
lator,omnia quidem sacra amans mandata simili- 
ter.precipue autem captus amore divinz dilectio- 
nis.Ejus enim suavi jaculo sic erat illius sauciata 
anima,et ita ejus insolubilibus adstringebatur vin- 
culis, ut excelsum illud et divinum praeceptum : 
Diliges Dominum Deum tuum ez toto corde tuo, 
et ex tota unima tua,el ex tola mente tua 5,re ipsa 
ab eo impleretur 4 : quod quidem non aliter fie- 
ri potuerit, nisi omnes naturales anima facul'a- 
tes ad nihil aliud, quod adsit,contendant, nisi ad 
solum Creatoris desiderium. Has, inquam, intel- 
ligentes anima operationes, ut musica peritus, 
pius Theodosius concinne et numerose movens 
ad ea, qud oportet, et quando, et quantum opor- 
let, et ut par est, unamquamque conjurgens, or- 
nium harmoniarum numerosissimam et jucundis- 
simam effecit sue vite temperaturam ; unum 80- 
lum scopum sibi proponens, ut ex Deo a se 
omnia fierent, et nihil ab eo dissentiret et discre- 
paret. 

13.Quis enim in iis,quae pro Deo suscipiuntur, 
periculis eque excelsi et fortis animi visus est at- 
que ille.qui neque vincebatura minis potentiorum, 
neque illiciebatur inducebaturve blanditiis,quando 
de Deo fortasse,sed non ex Deo,erat quod jubeba- 
tur? sed de eare quidem differatur ora!io. Quis 
autem ita novil discernere cordis cogitationes, et 
accurate eas examinare et maligni nosse artes, 
dextre subrepentes (19),sicut ille? Quis sic animo 
moderari, spiritum conterere, omnem intelligen- 
tiam οἱ altitudinem deprimere,que extollitur ad- 


ιβ. Ὁ μέντοι σοφὸς Θεοδόσιος ἐνταῦθα τοῦ τόπου 
γενόμενος, «xi μέτρων ἀεὶ τῶν ὑψηλοτέρων γλιχό- 
μενος θαυμαστὸν οἷον ἀρχέτυπον ἑχυτῷ προθεὶς τὸν 
θεῖον ᾿Απόστολον, ζηλωτῆς ἐχείνου καϑίστχτο, πασῶν 
piv ὁμοίως τῶν ἱερῶν ἐντολών, διχφερόντως δὲ τῷ 
τῆς θείας ἀγάπης ἔρωτι xázoyoc div. Οὕτω γὰρ lxct- 
voc τῷ γλυκεῖ ταύτης βάλε τὴν ψυχὴν ἐδέδλττο, xai 
οὕτως ἀλύτως αὐτῆς τοῖς δεσμοῖς συνείχετο, ὥστε τὸ 
ὑψηλὸν τοῦτο xal θεῖον παράγγελμα, ᾿Αγαπήσεις 
Κύριον τὸν Θεόν «ou ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου, xal 
ἐξ ὅλης τῆς διχνοίχς σου, ἔργοις ὑπ᾽ αὐτοῦ πὸηροῦ- 
σθχι * ὄπερ οὐκ ἂν ἅλλως γένοιτο, ἢ τῶν φυσιχῶν τῆς 
ψυχῆς δυνάμεων πρὸς οὐδὲν ἄλλο τῶν παρόντων, ὅτι 
μὴ πρὸς μόνον τὸν τοῦ Δημιουργοῦ πόθον συντεῖνο - 
μένων, Ταύτας οὖν τὰς νοερὰς, φημὶ, τῆς ψυχῆς 
ἐνεργείας, οἵα μουσιχῆς ἔμπειρος ὁ Θεοδόσιος οὔτος 
εὐρύθμως κινῶν εἰς ἃ δεῖ, καὶ ὅτε καὶ ἐφ᾽ ὅσον δεῖ, 
καὶ συναρμόττων ἐχάστην ὡς πρέπον ἐστὶν, ἀρμο- 
νιῶν πασῶν ἐμμελεστάτην τινὰ χαὶ ἡδίστην τοῦ χαθ᾽ 
ἑαυτὸν βίου ἀπετέλει χρᾶσιν " πρὸς Évx τοῦτον σχο- 
πὸν ἀφορῶν, ὅπως ἂν αὐτῷ πάντα xavà Θεὸν γένοι- 


C 7? χαὶ μηδὲν ἀπάδον εἴη τοῦδε, μηδὲ ἀντιφθεγγό- 


μένον, 

ιγ΄. Τίς γὰρ οὕτω πρὸς τοὺς ὑπὲρ θεοῦ χινδύνους 
ὑενναῖος ὥφθη καὶ ἀνδριχὸς ὡς ἐχεῖνος, ὃς μήτε 
ἀπειλαῖς τῶν ὑπερχόντων ἡττώμενος, μήτε xoÀaz- 
χείχις ὑποσυρόμενος ἦν, ἡνίχα xai περὶ Θεοῦ τάχα, 
μὴ xatà Θεὸν δὲ τὸ χελευόμενον ἦν ; ἀλλὰ τούτου 
piv ὁ λόγος ἀναμεινάτω, Τίς δὲ οὕτως χρίνειν λο- 
γισμοὺς καρδίας, xai βασάνῳ τούτους ἀχριδετ διδόναι, 
xal τέχνας εἰδέται τοῦ πονηροῦ διὰ τῶν δεξιῶν κλε- 
πτηύσας, ὥσπερ ἐχεῖνος ἠπίστατο ; τίς οὕτω συστεῖ- 
λχι μὲν ψυχὴν, συντρίψαι δὲ πνεῦμα, χαθελεῖν δὲ 
πᾶν νόημά τε καὶ ὕψωμα κἀτὰ τῆς τοῦ Oto γνώσεως 


versus Dei cognitisnem? et,ut breviter dicam,quo- ῃ ἐπαιρόμενον ; xal συνελόντα φάναι, πῶς ἄν τις τὰ 


modo quisres illiusimitetur,quas ne digne quidem 
laudare possit? jejunii constantiam, vigilandi per- 


4 Matth. xxii, 37. 


baiur illius etatis hominibns spectaculum, os ca- 
pitis defluente carne nudum. Αἱ illi recondentes 
cranium, loco illi nomen indidere Kpavíov, id est, 
Calvariam. Probabili ration^ potuit Noe non igno- 
rasse sepulerum principis hujus,et mortalium om- 
nium primigenli : siquidem hac de re fams a dilu- 
vio moX per orbem propagata est ab ipso,et dima- 
navit, eoque Dominus excussa origine humanae 
mortis, in loco qui Kpxvlov dicitur, id est, Calva- 
ría, passus est,ut quo in loco corruptio, sive mors 


ἐχείνου μιμήσαιτο͵ ἃ μηδ᾽ ἀξίως ἐπαινεῖν δύναιτο ; 
τὸ τῆς ἀγρυπνίας ἐπίμονον, τὸ τῆς προσευχῆς ἀπε- 


hominum initium ccepit, illic vita regDi suum 
sumeret exordium. » Hzc Basilios. Idem sentiunt 
Tertullianus, Cyprianus, Origenes, Epiphanius, 
Athaposius, Chrysostomus, Ambrosius, Augusti- 
nus, aliique quos refert Salianus noster tomo I 
Annal. eccl. Veteris Testamenti, anuo muudi 930, 
num. 7, et seqq. 

(12) Lipomanus, « Maligni nosse artes, que suffe- 
rantur per dexteras. » 


481 
ρίσπαστον, τῆς ψαλμῳδίας τὸ εὔτχχτον, τὸ 
ὀφθαλμῶν πρὸς δάχρυα γονιμώτατον, ὡς στῆναι 
πρότερον ἐλπίσχι πότχμῶν ἀένναχ ῥεύματα, ἢ τὰς 
τῶν δαχρύων ἐκείνου mia, τὰς δι᾽ ὅλων νυχτῶν 
στάσεις, τοὺς χρυφῆ χρεμαστῆρας ἐχείνους ἐφ᾽ οἷς 
διὰ τὸ χαυνοῦσθχι τῷ ὕπνω xal ὁποῤῥεῖν πρὸς δὲ 
καὶ τὰς τῶν βουδώνων ὀδύνας ὑπεστηρίζετο, τὸ δὲ 
ταπεινὸν τοῦ πνεύματος, τὸ δὲ πρᾶον, τὸ δὲ σύννουν 
ὡς τὰ πολλὰ καί προσεχτικὸν, τὸ ὃὲ τῆς διανοίας 
ὀξὺ, χαὶ λίαν εὐπετῶς εὖθτ τῶ" οὐρχυῶν ἀνιπτάμε- 
νὸν ; ταῦτα εὔξασθχι μὲν δυνατὰ xal ἄλλοις, μιμή- 
σασῦχι δὲ παντάπασι χαλεπά. 

ιδ΄͵ Γαστρὸς δὲ τίς οὕτω κρατῶν ἣν, ἢ πρός νόμους 
ἐγχρατείας ὑπείχουσαν ἔχων ; ὃς ἐπίσης αὐτῇ καὶ 
θεραπαίνῃ χρώμενος ἦν, ὁπότ᾽ ἂν αὐτὸς χελεύοι 
τροφῆς κοινωνοῦσαν, χοινωνοῦσαν δὲ οὐχ ὅσον αὐτὴ Β 
βούλοιτο ἀλλ᾽ ὅσον ἄρχει τῆς φυσιχῆς συζυγίας 
διαχρατεῖσθαι τὸν σύνδεσμον, Ἢ τροφὴ μέντοι φοι- 
υἱχων χαρποῖ, fj τῶν χερχτίων ὀλίγα, ἢ ὄσπριόν τι 
δευθὲν ὕδατι, ἢ xal τῶν ἀγρίων βοτανῶν αἱ ἐδωδιμοι, 
Εἰ δὲ καὶ σπάνις ἀπήντα τῶν εἰρημένων Oud τὸ τῆς 
ἐρημίας ἱπιειχῶς ἄπορον, ὀστᾶ φοινΐκων διαῦραχ έντα 
φιλότιμος ἐχείνῳ τροφὴ διὰ τὴν ἀνάγχην, xal τοῦ 
λιμοῦ σοφὸν παραμύθιον. "Aptoo δὲ xxi εἰς τριά- 
κοντὰ παζέτεινε χρόνους, μηδὴ βραχὺ γευσάμενος, 
Πλὴν οὕτω περὶ τὴν χρείαν τοῦ σώματος ἔχων λίαν 
ἐνδεῶς καὶ ἠνχγχαεμένως, οὐχ ὁμοίως καὶ περὶ τὴν 
τῆς ψυχῆς διέχειτο, ἀλλ᾽ ἔγαίνην ἀπεναντίας μᾶλλον 
καὶ περιττῶς ἔτρεφεν ἡμέρας τε καὶ νυχτὸς, ἅτε τῷ 
νόμῳ Ευρίου καθ᾽ ἑχάστην ἐμμελετῶν, xai τοῖς ἷε- 
ροῖς λοχίοις διηνεχῶς ἀρδευόμενος, Παρ᾽ ὃ xal ὡς 
ξύλον ὥφθη τὸ παρὰ τὰς τῶν ὑδάτων διεξόδους πε- 
φοτευμένον, xxi τὸν χαρπὸν ἐδίδου xara καιρὸν 
ἤδιστόν τε χαὶ δαψιλέστατον, Τὸν μὲν οὖν τοῦ σώμα- 
τος ἐν νεότητι πρὸς τὰς ἐπιθυμίας ἐρεθισμὸν, οὕτως 
εὖ ἐχεῖνος ἠρεμεῖν παρεσκεύχσε᾽ τοῦτον δὲ τὸν νό- 
pov τῆς ἐγχρχτείας οὐχ ἄμα καὶ τῇ ἀχμῇ τῆς νεό- 
τῆτος συναποδαλεῖν ἔκρινέν, οὐδ᾽ ὡς ἄχρηστον ἴτι 
χαὶ μὴ vaqxatov ἀπώσατο, ἀλλὰ καὶ μέχρι βαθυ- 
τάτο διέσωσε γήρως ἐπιτείνων οὐκ ἀνιεὶς, καὶ 
ὥσπερ τινὰ σύμπλουν ἐν χειμῶνι xat ζάλῃ συνὸιχ- 
πλεύσαντα, χαὶ πόνων αὐτῷ χοινωνήσχντα πολλῶν 
«at καμάτων, ἐν τῷ λιμένι ἤδη γενόμενος αἰδεσθεὶς 
ἀπυθέσθιι. 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH £. 


482 


τῶν À severantiam, orandi assiduitatem, pulchrum psal- 


modis ordinem, oculorum in lacrymas innatam 
profusionem, ut prius spes esset sisti perennia flu- 
viorum fluenta,quam fontes illius lacrymarum; per 
totas noctes s'ationem ; occulta lora, quibus, eo 
quod in somnum difflueret et resolveretur, cum 
inguinis dolore suffulciebatur ; humilitatem spi- 
ritus, mansuetudinem, animum ut plurimum co- 
gitabundum et attentum, acre ingenium, et quod 
admodum facile recta ad celos usque volabat ? 
Hac optare quidem possunt etiam alii ; sunt au- 
tem ad imitandum omnino difficilia. 

14. Qui ventri ita imperavit, aut eum abstinen- 
tie legibus magis habuit obedientem? Qui eo ute- 
batur non secus ec ancilla,cibum sumente quando 
ipse juberet;sumente inquam ,cibum,non quantum 
ipse vellet,sed quantumsufficeret ad continendum 
vinculum naturalis conjunctionis. Alimentum au- 
tem erat fructus palme, aut pauca siliqui,ut le- 
gumen aliquod atqua madefactum, aut etiam quas 
ex agrestibus herbiserant esui apte».Quod si horum 
quoque,qua dicta sunt,erat penuria propter sum- 
mam solitudinis inopiam,ossa dactylorum medefa- 
cta, erant illi lautum et splendidum nutrimentum 
propter necessitatem, et famis scitum solatium. 
Perpeluis autem triginta annis panis nihil gustavit 
penitus, Sed etsi ita parce et stricte se gerebat iu 
iis, qui? pertinebant ad vsum corporis, non ila ta- 
men se habebat iniis,quae pertinebant ὃ 'd animam: 
sed illam contra abunde et copiose noctu diuque 
alebat:ut qui in lege Domini quotidie meditaretur, 
el sacris oraculis quotidie rigaretur. Quo factum 
est, ut visus sit tanquam lignum quod plantatum est 
secus decursus aquarum, et fructum dedit in tem- 
pere jucundissimum et copiosissimum.Atque cor- 
porisquidem in juventute ad libidines incitationem 
sic pulchre effecit conquiescere.Hanc autem absti- 
nenti:? legem non statuit simul abjicere cum flore 
jeventutis, neque eam repulit tanquam adhuc 
inutilem et minime nece:sariam; sed conservavit 
usque ad profundissimam senectutem, augens, et 
non remillens ; et non secus ac quemdam 80- 
cium navigalionis, qui una ravigavit in hieme et 
tempestate, multorumque laborum et srumna- 


Drum fuit particeps, cum jam fuerit in portu, eru- 


bescens amandare. 


CAPUT IV. 
Accessus discipulorum. Pius Basilii obitus. 


ιε΄, ᾿Ετύγχανε τοιγαροῦν τοὺς μὲν πόνους ὥσπερ 
ἄ)λοι τὰς ἡδονὰς ἀσπαζόμενος, ἀνέσεις δὲ «3l τρυφὰς 
διωϑούμενος ἴσα χαὶ πολεμίους, τοιαύτην αὐτῷ τῆς 
μακρᾶς συνηθείας τὴν ἔξιν ἐντυπωσάσης, ᾿Εν τού- 
τοῖς olá τις ἀστὴρ χαριέστατος πάνυ λιμπρὸν τε 
καὶ χάλλιστον ταῖς ἀχτῖσι βάλλων, ἤδη xal πόῤῥω- 
θεν φανερὸς ἦν. "Enti καὶ πόλιν ἑπάνω χειμένην 
ὅρους χρύπτεσθαι χαλεπόν" οὔχουν οὐδὲ διέλαθε, 
χἂν ἐκείνῳ τοῦτο διαπαντὸς ἔσπουδάξετο, Μὴ λαν- 


15. Amplectebatur itaque labores, sicut alii vo- 
luptates : remissiones autem et delicias repellebat 
ul bostes, cuit longa consuetudo ei talem impres- 
sisset habitum.His non secus ac stella jucundissi- 
ma, splendissime ac pulcherrime micans radiis, 
jam etiam precul apparabat. Nam civitatem quoque 
sitam supra montem, est celari diificile. Ergo nec 
latuit, etiamsi illud ipsum perpetuo fugeret. Cum 
non lateret autem,consentaneum eral omnino, ul 


483 


MENSIS JANUARIUS. 


484 


boni et honesti studiosas animas ad se traheret, A θάνουτα δὲ, ἀχόλουθον πάντως ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἕλχειν τὰς 


non secus ac magnes ferrum, aul potius ut bonas 
quasdam apes, jucundum illud sel virtutis. Ad il- 
lum itaque jam ventitabant quidam ex iis, qui erant 
amatores virtutis, el malebant cum eo incolere so- 
litudinem,quam cum imperatoribus preclaras ci- 
vitates.Qui vim afferentes, vis quidem, sed tamen 
persuadent, ne sua solum consideraret, sed ea 
etiam, qua sunl proximorum : et ejus, qua est 
ex Deo, vit: eum accipiunt veluti pedotribam. Et 
tunc quidem sex vel septem numtro erant chorus 
qui erat circa ipsum. 

10. Cum autem sciret ille magnus, iis qui ex 
Deo vivere elegerint, nihil eque conducere ad 
parandam virlutem et ad parlam conservandam, 
86 mortis memoria, qua eliam vera philosophia P 
el dicitur οἱ creditur ; quid facit ? Sepulcrum 
jam construere his suis jubet discipulis : simul 
quidem ut ejus esset monumentum finis, sicut 
eliam vocalur, el sic eos magis excitaret ad de- 
cerlandum, οἱ diligentius stimularet ad virtutem ; 
et simul etiam et mortuos acciperet ; quin etjam 
ille ex futuris aliquid previdens et presagiens ; 
jam enim hac charismata et gradus attigeret, in 
luce grati» lucem videns. Quid autem erat quod 
preesagiebat, jam declare aggreditur oratio. Para- 
tum enim erat sepulcrum, et adstabat. quidem 
ipse desuper ; discipuli autem ipsum circumsis- 
tebant. Ille autem acuto mentis oculo intuens id, 
quod erat eventurum, sic lepide dicit, eos aspi- 


ciens : Sepulcrum quidem est paratum, quisnam C ἰδών" 


autem ex vobis est encenia ejus celebraturus? Et 
ille quidem sic, lepide et urbane orationi miscens 
seria : solebat enim ipse quoque inter alia tem- 
pus nosse, auslerilatemque et tristitiam gratia 
moderata solvere. 

17. Quidam autem Basilius, dignitate quidem 
sacerdos, propter rerum autem bonarum deside- 
rium,expressos aperle servans paternos characte- 
res;et eum qui ipsum genueral spirilaliter,non mi- 
nus referens similitudine virtutis, quam carnales 
patres ii qui ex illis nati sunt, et alioqui sciens 
quastionem non frustra esse propositam ἃ magi- 
stro, primus arripiens sermonem, erat prompto 
et alacri animo ad morlem eligendam, tanquam 


φιλοχάλους ψυχὰς, ἡράκλειά τις λίθος ὥσπερ τὸν 
σίδηρον" ἢ μᾶλλον ὡς μελίττας τινὰς ἀγαθὰς τῷ 
Ost ἐχείνῳ τῆς ἀρετῆς μέλιτι, ᾿Εφοίτων τοιγαροῦν 
ὡς αὐτὸν ἤδη τῶν φιλαρέτων τινὲς, χαὶ σὺν αὐτῷ 
μᾶλλον τὴν ἐρημίαν, ἢ τὰς λαμπρὰς πόλεις μετὰ 
βασιλέω» οἰκεῖν ἠσπάζοντο" οἱ καὶ βιασάμενοι μόλις 
μὲν πείθουσι δ᾽ ὅμως μὴ xà ἑχυιοῦ μόνον σχοπεῖν, 
ἀλλὰ δὴ καὶ τὰ τῶν πέλας, καὶ οἷα πχιδοτρίοην αὖ- 
τὸν τοῦ χατὰ Θεὸν ᾿βίον παραλαμδάνουσι' καὶ τέως 
μὲν ἕξ mou xal ἑπτὰ τὸν ἀριθμὸν ὁ περὶ αὐτὸν χορὸς 
ἣν, 

(G', Εἰδὼς δὲ ὁ μές ὅτι τοῖς χατὰ θεὸν ζῇν 
ἑλομένοις οὐδὲν οὕτως ἀτεχνῶς πρὸς τὸ xal χτήσα- 
σθχι ἀρετὴν, καὶ φυλάξαι χτυησθεῖσαν, ὡς μνήμην 
θανάτου συνεργεῖν δύναται, ἢ «ài ἀληθὴς φιλοσοφία 
λέγεται xal πιστεύεται, τί ποιεῖ ; τάφον ἤδη xxix- 
σχευάσαι τοῖς οἰκείοις τούτοις μαθηταῖς ἐπιτρέπει, 
ἅμα μὲν ἵνα μνημεῖον αὐτοῖς, ὥσπερ δὴ xai καλεῖ- 
ται, τοῦ τέλους γίνηται, xal οὕτω μᾶλλον αὐτοὺς 
ἐναγωνίους, ποιῇ, καὶ χεντρίζῃ, πρὸς ἀρετὴν ἔμπο- 
νώτερον, dux δὲ xai θνήσχοντας ὑποδέχοιτο᾽ πλὴν 
ἀλλὰ καὶ προδλέπων τι τῶν μελλόντων ἐκεῖνος, καὶ 
προνοούμενος, ἤδη γὰρ καὶ χαρισμάτων τοιγύτων 
xai βαθμῶν ἥπτετο, ἐν φωτὶ τῆς γνώσεως φῶς ὁρῶν, 
Καὶ ὅπέρ ἄρα τὸ μνηθὲν ἢν, ὁ λόγος ἤδη δηλοῦν ἔρ- 
χεται, Βύτρεπίζετο γὰρ ὁ τάφος, καὶ παρίστατο 
μὲν αὐτὸς ἄνωθεν, οἱ μαθηναὶ δὲ αὐτὸν περιίσταντο, 
Καὶ ὃς ὀξυτέρῳ τῆς διανοίας ὄμματι τὸ ἐχδησόμενον 
χαθορῶν, χαριέντως οὕτω πως φησὶ πρὸς αὐτοὺς 
Ὃ μὲν τάφος ἤδη ἕτοιμος, τίς δὲ ἂν εἴη ὃ γε 
τοῦτον ἐξ ὑμῶν ἐγχαινίσων ; χαὶ ὁ μὲν οὕτω πῶς τῷ 
χαρίεντι τοῦ λόγου xai σπουδὴν ἐπιμίσγων' ἔθος 
γὰρ μετὰ τῶν ἄλλων αὐτῷ καὶ χαιρὸν εἰδέναι, xai 
τὸ σύντονον ἔστιν ὅτε χαὶ σγυθρωπὸν ἐμμετρίαις 
λύει, ταῖς χάρισι. 

ιζ΄, Βασίλειος δὲ τις, τὸ μὲν ἀξίωμα ἱερεὺς, τῷ δὲ 
περί τὰ κατὰ ζήλῳ διχφανεῖς σώζων τοὺς πατριχοὺς 
χαρακτῆρας, xal τὸν γεγεννηχότα πνευμχτιχῶς οὐ- 
δὲν ἧττον ὑποφαίνων ἀπὸ τῶν τῆς ἀρετῆς ὁμοιώσεων, 
ἢ τοὺς σαρχιχοὺς πατέρας ol ὑπ᾽ αὐτῶν οὕτω τικτὸ- 
μένοι, ἄλλως τε xal εἰδὼς μὴ εἰς κενὸν εἰρῆσθαι τῷ 
διδασχάλῳ τῷ πρόδλημα, πρῶτος τὸν λόγον ἁρπάσας, 
ἕτοίμος περὶ τῇ» τοῦ θανάτου αἵρεσιν χαὶ πρόθυμος 
ἦν, ὥσπερ οὐχ ἀδουλήτου τινὸς προχειμένου, ἀλλ᾽ 


rem non repudiandam, sed valde utilem et condu- p ἐπικερδοῦς λίαν xxl ὠφελίμου. Αὐτίκχ γοῦν εἰς γόνυ 


cibilem.Protinus ergo genibus flexis, cum se humi 
projecisset: Benedic mihi, inquit, Pater, Ego autem, 
inquit, hujus sepuleri primo celebrabo encenia.Hic 
ergo petiit, ille vero dedit. Et ipsum quidem habuit 
sepulerum. Jubet aut. m Pater omnia ipsi fleri, 
qua lex vult fieri mortuis ; tertianas, inquam, et 
novenas,et consequenter etiam quadragenas.Cum 
autem jam (inem acciperent quadragent,(o quo- 
modo explicaverit oratio id quod est valde quidem 
verum, sed est valde creditu difflcile,propterea quod 
modum exsuperat !) Basilius neque a febre arre- 
ptus,nec capitis dolore vexatus,nec ullum dolorem 
sentiens in ulla parte corporis, tanquam molli 


χλιθεὶς xal πρὸς γῆν ἐρείσας τὸ πρόσωπον, Εὐλόγη- 
σίν δὴ μὲ, Πάτερ, φησὶν, boi) δέ σοι τοῦ τάφου τοῦδε 
πρῶτος ἐγκαίνιστος ἔσυμαι, Ὁ μὲν οὖν die, ὁ δὲ 
ἐδίδου" xai ὃ μὲν ταφος εἶχεν αὐτόν, ᾿Εκέλευε δὲ 
ὃ Πατὴρ πάντα ἐπ᾽ αὐτῷ ποιεῖν ὅσα νόμος ἐν τεθνεῶ- 
σίν iste τρὶτχ, φημὶ, xal ἔννατα, xal ἀχολούθως 
δὴ τεσσαράχοστα, "OOn δὲ τῶν τεσσπραχοστῶν πέρας 
ἐχουσῶν (ὦ πῶς ἂν ὁ λύγος δηλώσει τὸ καὶ λίαν μὲν 
ἀληθὲς, λίαν ὃὲ πιστευθῆναι διὰ τὴν ὑπερδολὴν 
δυσχερές ;) ὁ Βασίλειος μήτε πυρετῷ ληφθεὶς, μήτε 
κεφαλὴν ἢ ἄλλο τι τῶν τοῦ σώματος μερῶν ἀλγήσας 
μηδὲν, ὥσπερ ὕπνον τινὰ μαλαγὸν wal ἥδιστον ἀφυ- 
πνώσας, πρὸς Κύριον ἐξεδήμει, ἄθλον τῆς ἀρετῆς 


485 


VITA S. THEODOSII COENODÍARCH.E. 


486 


χαὶ τῆς τοῦ μετχξῆναι πρὸ; τὰ ἐχεῖ προθυμίας. "0 A quodam elsuavi somno sopitus,excessit ad Domi- 


τοῦ μὴ ἡδέως ἔχειν πρὸς xà ἐνταῦθα δήλωσις ἀχρι- 
Ohc, τὸ πρῶτος ἐμφανισθῆνχι Θεῷ, χαὶ στεφθῆνχι 
πρῶτος ἀπενεγχάμενος, ὦστε xxi αὐτὴ ἐν τούτῳ παρ- 
ευδοχιμεῖν τὸν διδάσκαλον, εἰ μήπω δόξει περιερ- 
Ὑότερον τὸ λεχθὲν, εἴπερ O4 μέγχ, θεοῦ πρόσωπον 
ἡ πίως καὶ εὐμενῶς ὁρώμενον, 


ιη΄, Τούτων οὕτω τελειωθέντων, τῷ θαύματι 
θχῦμα συνήπτετο * τεσσαράκοντα γὰρ ἐφεξῆς Wpé- 
px; κατὰ τὰς ἐσπερίους ᾧδὰς, μεταξὺ τοῦ ἱεροῦ 
τῶν μαθητῶν χοροῦ, χαὶ ὁ θεῖος οὗτος Βασίλειος 
ἑστὼς xal συνάδων τῷ μεγάλῳ Θεοδοτίψ ἐδλέπετο τε 
xai ἤχούετο. Καὶ τῶν μὲν ἄλλων οὐδεὶς ἕτερος οὔτε τῆς 


num: premium virtutis, etilluc migrandi prompti- 
tudinis.Quod quidein apeitesigniflcavit cum eorum, 
qui hic sunt, nequaquam affici voluptale : ut qui 
primus ut ante Deum sisteretur,et primus corona- 
retur, elegerit; adeo αἱ ipsehac inre laudem ma- 
gistri superaverit : nisi forte nimis videatur cu- 
riosum id, quod diclum est ; siquidem magna res 
est, Dei faciem placidum ac benignam intueri. 
13.Hlis sic perfectis,miraculo miraculum successit. 
Quadraginta enim deinceps dies,in canticis vesper- 
linisi.tersacrum chorum discipulorum hic divinus 
quoque stans Basilius,et una cantans videbatur et 
audiebatur a magno Theodosio.Et ex aliis quidem 
nullus alius aut vocem audiebat, aut illius formam 


φωνῆς ἀχούων οὔτε τὴν μορφὴν ἐκείνου θεώμενος B cernebat. Solus autem quidam Actius, (qui ipse 
Tw. Μόνος δέ τις "Aéztoc ἀνὴρ xal αὐτὲς κατ᾽ ἴχνος τῷ quoque magistri sequebatur vestigia,et volebatesse 
διδασχάλῳ βχίνων͵ καὶ μαθητὴς εἶναι Θεοδοσίου οὐχ ἀπὸ discipulus Theodosii non ex eo solum, quod res 
τοῦ và ἐχείνου εἰδέναι τὸ καὶ διηγεῖσθαι μόνον, ἀλλὰ — illius et sciret,et narraret,sed eum etiam imitare- 
ἀπὸ τοῦ μιμεῖσθαι μᾶλλον βουλύμενος, ὁρᾷν μὲν οὐκ tur;ipsum quidem videre non poterat, sed vocem 
εἶεν αὐτὸν, τῆς δὲ φωνῆς ἥχουεν, Ἤρετο οὖν τὸν  audiebat.Rogavit autem magistrum,an ipse mortui 
διδέσκτλον, εἰ xal αὐτὸς τῆς τοῦ τελευτήσαντος quoque vocem audiret.llle vero dixitse δἰ videre et 
ἀχούει ιψωνῆς ^ ὁ δὲ χαὶ ἀκούειν ἔφη σε xai ὁρᾷν, audire : el,si vellet,se ei esse ostensurum eo tem- 
καὶ εἰ βούλοιτο xal αὐτῷ δείξει χαθ᾿ ὃν ἂν φα-  pore,quo apparuerit. Atque nox quidem successit, 
νείη χαιρόν. Ἢ μὲν οὖν νὺξ ἐπελάμῦανε, καὶ ἡ συν- el peragebaturconventus,et homo Dei rursus pla- 
αξις ἐτελεῖτο, xal ὁ τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος ἑώρα ne videat Basilium cum iis, qui stabant et cane- 
πάλιν ἀχριδῶς τὸν Βασίλειον τοῖς ἱτταμένοις xai bant, simul stantem el canentem, euinque digito 
ἄδουσι συνεστῶτα τε xal guvj Jovia, «αἱ τῷ ὃχ-  oslendens Aetio, preces quoque addidit : Aperi, 
χτύλῳ τοῦτον τῷ  'Astlp παραδεικνύς, Εἶτα καὶ Domine, dicens, hujus quoque oculos, et videat 
εὐχὴν συνῆπτεν * λνοιξον, Κύριε, λέγων, καὶ τοῦδε lioc quoque magnum tuorum operum mysteriam. 
τοὺς ὀφθαλμοὺς, χαὶ ἰδέτω σου τὸ μέγα τοῦτο τῶν ο Gum is aulem statim vidisset et agnovisset, atque 
μεγάλων ἔρνων μυστήριον. Τοῦ δὲ αὐτίκα θεασαμέ-. eliam accurrisset,et prz desiderio eum complecti 
νοῦ xal ἐπιγνόντος, πρὸς δὲ xal ἐπιδρχμόντος xxi voluisset, Dasilius non solum apprehendi non po- 
περιδλλεῖν ix τοῦ πόθου θελήσαντος, ὁ Βασίλειος tuil,sed etiam evanuit,cum dixisset aliis audienti- 
οὐκ ἄλειπτος μόνον, ἀλλ᾽ ἤδη xai ἀφανὴς ἦν, τοῦ- — bus, Salvi estote, o Patres et fratres, salvi estote : 
to εἷς ἀχοὰς εἰρηχώς * Σώζοισθε, :) Πατέρες καὶ me autem de cstero non videbitis amplius. Qua- 
ἀδελφοὶ, σώζοισθς, ἐμὲ δὲ ὄψεσθε cà λοιπὸν οὐκέτι, mobrem id quod a. Christo diclum fuit in Evan- 
ὥστε τὸ ὑπὸ Χριστοῦ λεχθὲν ἐν Εὐχγγελίῳ *. 'O πι geliis : Qui credit in me, etiumsi mortuus fuerit, 
στεύων εἰς ἐμὲ, «Xv ἀποθάνῃ, ζήσεται, δείκνυσι τὸ vivet 5, ostendit id quod factum fuit, esse veris- 
πραχϑὲν ἁληθέςτατον ὁμοῦ χαὶ πιστότατον. simui et fide dignissimum. 


CAPUT V. 
Annona ei divinilus submissa. 


ιθ΄, Τοῦτο πρῶτον Θεοδοσίου τῆς ἀρετῆς μαρτύ- D 19.Ποο(υ!! primum Lestimonium virlutis Theo- 


prov " δεύτερον δὲ ἐπὶ τούτῳ διεξελθεῖν ἤδη ὁ λό- 
γος βούλεται, xav! οὐδένα τρόπον τοῦ προτέρου 
λειπόμενον. 'Eopti ἦν, 4x6 ἕορτων & πρώτη τε καὶ 
κυρία, αὐτὸ φημὶ τὸ Πάσχα, ἧ τοῦ ἐμοῦ Χριστοῦ, 
ἐμὴ $i μᾶλλον εἰπεῖν ἀνάστασις καὶ ἀνάπλασις, 
Τῆς ἱερᾶς οὖν νυχτὸς ἡ μὲν ἑσπέρα παρῆν, τοῖς δὲ 
φοιτηταῖς εἰς βρῶσιν τῶν ἀναγκαίων οὐδὲν ἤν, οὐκ 
ἄρτος, o)x ἔλαιον, οὐκ ἄλλο τι τῶν ἐδωδίμων o»- 
δέν, Ὃ μὲν οὖν τῶν μαθητῶν “ορὸς smtp six 
ἤχθετο, δώδεκα ἤδη τὸν ἀριθμὸν ὄντες * ἤχθετο δὲ 
o)y ὑπὲρ ἑαυτῶν μόνον, ἀλλ᾽ ὅτι μηδὲ τοῦ mpos- 
φερομένου εἰς θυσίαν ἄρτου ὑπόντος, ἄθυτον a5- 
τοῖς τὸ Πέσχα, καὶ σώματος τοῦ Χριστοῦ, χωρὶς 


5 Joan. xi, 25. 


dosii.Secundum autem mea jam vult persequi ora- 
tio,quod priori nullo modo est inferius. Dies erat 
festus,et festorum omnium primus et przcipuus, 
ipsum, inquam, Pascha, mei Christi,vel mea po- 
tius resurvectio el reformatio. Sacr: aulem noctis 
aderat quidem vespera: iisautein,qui ad eum ven- 
titabant, nihil erat eorum, qua suut ad veseendum 
necessaria,non panis,non oleum, non aliquid aliud 
erat ex iis,qua sunt esculenta.Atque choros qui- 
dem discipulorum zegre ferebat, ul est verisimile, 
qui jam erant numero duodecim : »gre ferebant 
autem non pro se tantum, sed quod cum jam non 
adesset panis,qui offerretur ad sacrificium,erat eis 


487 


MENSIS JANUARIUS. 


488 


futurum Pascha absque sacrificio,et absque corpo- A ἔμελλε τελεσθήσεσθαι, Περιστάντες οὖν xa-tyÓvqo- 


re Christi dies festus celebrandus.Circumsistentes 
ilaque adversus magi.lrum murmuraban!, cum 
causam rationi consentaneam veluti ex re cepis- 
sent.Ille vero cum tantom dixisset: Parari oportet 
sacram menaam; reliquoram autem, inquit, nihil 
ulli cure sit. Nam qui olim tot Israelis millia in 
solitudine, deinde etiam non parvam multitudi- 
nem aluit ad satietatem, hic ipse noslri quoque 
curam gerit, nec est viribus imbecillior, nec ad 
provideudum debilior. Hzc ille quidem dixit: sed 
quemadmodum ejus verba effectum sint quam 
primum consecuta, nec ipsa fraudaverint disci- 
pulos, jamjam dicet oratio. 

20.Quomodo enim olim ovis in vepribus a Sabec 


Lov ἠρέμα τοῦ διδχσχάλου, τὸ εὔλογον ὥσπερ ἀπ 
- , , « δὲ - 1 ’ . 
τοῦ πράγματος εἰληφότες, O δὲ τοσοῦτον εἰπών 
Εὐτρεπῶ τὴν ἱερὰν τράπεζαν γενέσθαι oh, τῶν 
λοιπῶν, ἔφη, μηδενὶ περι μηδενὸς ἔστω λόγυς. 
« 4 - . * 
O Ὑὰρ πάλαι τοῦ ἴσρατλ τὰς τοτχύτας ἐν Eo 
Y r 
χιλιάδας, εἴτα xai ὕστερον οὐχ ὀλίγον πλῆθος δὶιχ- 
θρέψας εἰς κύρον, αὐτὸς οὔτος ααἱ ἡμιῦν ἔστι προνοῶν, 
οὔτε περὶ τὴν δύναμιν ἀσθενέστερος νῦν, οὔτε περὶ 
τὸ προνοξτν νωθέστερος γεγονώς, 'AÀA' ὅπως αὐ- 
τῷ τὰ QYuztx «αἱ εἰς πραγμάτων δύναμιν τὸ τά- 
t£ ,,5 A -- ἐλ δ * - «δ ,“. NOT 
49« ἐξέδη, καὶ τῆς ἐλπίδος τοὺς φοιτητὰς οὐ διέψευ- 
σε), ὦ λόγος ἤδη χατὰ πόδας ἐρεῖ 
; Y9« "^" γᾶς ἐρεῖ, 


x', ᾿᾽Ωπὲρ γὰρ πάλαι τὸ πρόδατον ἐν φυτῷ Zx6ix 


(43)adfuit, Abrahae parata ad holocaustum;itaetiam g τῷ ᾿Αὔραὰμ παρέστη πρὸς ὁλοχάρπωτιν ἔτοιμον, 


huic quoque Beato, sole jam terram relinquente, 
accedit quidam par mulorum ducens, per quos affo- 
rebatur sarcina variorum alimentorum,convenien- 
tium hominibus qui se exercent : et nec aberat 
quidem ipse sacre mense,qui videtur et intelligen- 
tia percipitur, panis, sed erat unacum aliis. Pro- 
pter quod magis lx»tati sunt Theodosii discipuli, 
Christi cultores. Et hoc quidem donum,fuit donum 
illius precum, quod non ex ccelo pluerat, ut prius 
manna ; sed ex terra scaturierat nutibus coelesti- 
bus,et aluit non solum sensibililer,sed etiam spiri- 
taliter, quod ad panem quidem attinet, qui fuit 
oblatus sanctificationibus. Sic e.go cum simul ter- 
restribus bonis et celestibus se jucunde satias- 
sent,qui apud ipsum erant,usque ad sanctam Pen- 
tecosten, paulatim dicebant, qualis esset illorum 
doctor. Et hoc quidem ita se habuit. 

91.Quod autem consequitur,illius dico esse fra- 
ternum ,etsimilis fidei etspei fetum germanissimum. 
Vir quidam cujus eraot magnz opes, bonis autem 
operibus laudem assequi slaluerat, suas facultates 
distribuebat in benedictionibus,el pecunis mate- 
riam efficiebat anim salutarem. Is, inquam, cum 
omnibus aliis, et precipue iis, qui vivebant ex 
Christo, et se à mundo removere, ad Deum autem 
prope accedere recte cogitabant,dextera apparuis- 
sel jucundissima,ut divina dicit Scriptura; aut rur- 
sus,ut cum Scriptura magis dicam:hortus ejus non 


conclusus, et fons conspectus essel non signatus : D 


solis Theodosii discipulis per oblivionem aut igno- 
rationem non impertiit beneficentiam ; aut forte 
etiam Deoin lisSanctum probanteaut glorificante, 
Atque discipuli quidem accedentes,ei exhibebant 
molestiam,ut et se et illos manifestos redderet di- 
visori, ct magno studio instabant: neque enim se 
habere, quo deinceps alantur, qui paucas quidem 
habebant siliquas,et cum ex: nonnunquam defice- 


6 Cant. iv, 2. 


(13) In Hebreo legitur Gen. xxi, 13, Detentus 
aries cornibus suis im Sabech, quod LXX at Thoo- 
dotion ut proprium retinuerunt : χριὸς εἴς χατεγχό- 
μένος i» φυτῷ Σαδέκ, Significat autem Sabech He- 


οὕτω δὴ xai -d3s τῷ μακαρίῳ, τοῦ ἡλίου λοιπὸν 
ἤδη τὴν γῆν ἀπολείποντος, ζεῦγος ἡμιόνων ἄγων τις 
παραγίνεται δι᾿ ὧν φόρτος ποιχίλης τροφῆς, ἀνδρά- 
σιν οἰκείχς ἀσχηταῖς ἐχομίζετο * xai οὐδὲ αὑτὸς ἀπὴν 
ὁ τῆς ἱερᾶς τραπέζης ὁρώμενος τε 42i νοούμενος 
ἄρτος, ἀλλὰ τοῖς ἄλλοις συνῆν " ἐφ᾽ p χαὶ μᾶλλον 
οἱ Θεοδοσίου μαθηταὶ Χριστοῦ δὲ θερχπευταὶ ἤσθη- 
σαν, Καὶ τοῦτο δὴ τὸ δῶρον οὐκ ἀπ᾿ οὐρανῶν ὀμῦρη- 
θὲν ὡς τὸ μάννα πρὶν, ἀλλ᾽ Ex γῆς πηγάσαν νεύμασι" 
οὐρανίοις, καὶ θρέψα, οὐχ αἰσθητῶς μόνον, ἀλλ᾽ ἤδη 
καὶ πνευματιχῶς, ὅσον ἀπὸ τοῦ προσενεχθέντος do- 
τοῦ τοῖς ἁγιάσμασιν. Οὕτω τοῖς ovt, ἅμα xai 
οὐρανίοις ἀγαθοῖς οἱ περὶ αὐτὸν μέχρι τῆς ἁγίας 
Πεντηχοστῆς ἐντρυφήσαντες͵ τὸν διδάσχαλον οἷος ἣν 
ἔχεῖνος χατὰ μιχρὸν ἐδιδάσχοντο, Καὶ τοῦτο οὕτως 


ἔχον. 


xz'. Καὶ ὅδε μετ᾽ αὐτὸ πρόεισιν ἀδελφὸν ἐχείνου, 
xxi τῆς ὁμοίας πίστεως, φημὶ, καὶ ἐλπίδος γέννημα 
γὙνησιώτατον, ᾿Ανήρ τις τῶν πλούτιμ χομώντων καὶ 
αγχθοῖς ἔργοις χομᾷν ἐγνωχὼς, τὸν οἰχεῖον ἐπ᾽ εὖ- 
λογίαις διέσπειρε βίον, xai ὕλην σωτηρίας Voy; 
τὴν τῶν qpngávov ὕλην ἐποίει " πᾶσαν οὖν τοῖς 
ἄλλοις χαὶ προηγουμένως τοῖς κατὰ Θεὸν ζῶσι, χαὶ 
τὸ μαχρύνεσθχι χόσμου ἐγγίζειν Θεῷ καλῶς λίαν 
λογιζομένοις δεξιᾷ φανεὶς τερπνοτάτῃ, τὸ τῆς θείας 
φάναι Γραφῆς, ἣ ἔμπαλιν ἐντχῦθα τῆς Γραφῆς μᾶλ- 
λον εἰπεῖν, Κῆπος αὐτοῦ οὐ κχεχλεισμένος xal πηγὴ 
ὀφθεὶς μὴ ἐσφραγισμένη * τοῖς τοῦ Θεοδοσίου μόνοις 
xax λήθην ἢ ἄγνοιαν τῆς εὐποιίας οὐχ ἐκοινώνησεν, 
fj τάχα xal τοῦ θεοῦ τὸν “Αγιο» ἐν τούτῳ δοχιμάζον- 
τος, Οἱ μὲν οὖν μαθηταὶ προσιόντες ἠνώχλουν τῷ 
διανομεῖ φανερὸν ἐχυτόν τε χἀκχείνους ποιεῖν, xaí 
μετὰ πολλῆς ἑνέκειντο τῆς σπουδῆς * μηδὲ γὰρ d 
τὸ λοιπὸν τραφήσονται ἔχειν, οἵ γε χερατίων μὲν 
εὐπόρουν ὀλίγων, ἔτι δ᾽ ὅτε xxl τούτων ἑπιλειπὸν- 
τῶν τὰ λαταλειφθέντα τῶν ὀστῶν ἔψοντες, ὥσπερ 


braice perplexitatem, cujusmodi est illa, qua in 
condensis vepribus cernitur, a radice sabach, im- 
plecti, intricari, ut op me In vu'gata editione : Vi- 
dit arietem inler vepres harentem cornibus. 


489 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH E. 


490 


ἤδη δεδήλωται, τούτοις ἐχοῶντο τοῦ πεινᾷν nzpa- Àrent, ea qua restabant ossa coquebant, αἱ jam 


μύθιον. Οὕτω: ἐχεῖνυοι ἄνθρωπον ἀεὶ τὸ λαθεῖν 
σπεύσχιτα, δῆλον τενῖσθαι διὰ μικροψυχίαν ἠνάγ- 
καζον͵ χαὶ τὸν εἰς Θεὸν τρέπειν ὀφθαλμοὺς εἰθισμέ- 
νον πρὸς ἀνθρώπους ὀρέγειν qt!pxq ἀγεννῶς ἤπει- 
ον, χεῖρα τὴν ἀνοιγοιλένην ἀπολιπόντα, καὶ πᾶν 
ζῶον εὐθοχίχε ἀποπληοοῦταν, οἷονεὶ στέ ὑτῆ 
Ἵ τληοοῦταν, οἱονεὶ στένωτιν αὐτῆς 
ἢ μικρολογίαν τό γε νῦν ἔχον χατεγνωχότα, Οἱ μὲν 
οὖν ἡθύμουν, ὁ δὲ παρχ'νῶν ἡοέιλα ^ τίς, ἔλεγε, τῶν 
πώποτε θαῤῥήσας Θεῷ μέχρι παντὸς χατελείφθη ; 
H τίς ὑπομείνας αὐτὸν εἰς τέλος οὐ παρακέχληται - 
Ὅς μεθύε: πατὰν ψυχὰν διψῶσαν, ᾿(ερεμίας ὁ 0s-o; 
λεγέτω μεθ᾽ ἡμῶν ταῦτα͵ καὶ πᾶσαν Ψυχὴν πει- 
T "n " . ἌΝ, Mz 
νῶταν ἐμπίμπλη σιν, ὃς ἑτοιμάζει χόραξι βοῤῥᾷ", xal 
τοῖς νεοσσοῖς τῶν χοράχων, :va xai ᾿Ιὼδ ἀμα καὶ 
τὸν θεῖον Δαυϊδ᾽ εἰσάγω συμφθεγγημένους, Γνῦμεν 
ὅσον τὸ μεταξὺ ἀνθρωπίνης σπουδῆς, καὶ προνοίας 
ἐστὶ θεϊκῆς μέχρι xal τῶν ἐσχάτων ἡκχηύσης, καὶ 
εἰσύμεθχ ὅπως xxi «v ἑχόντες διὰ Χοιστὸν ἀπέστη- 
μεν, τούτων αὖθις κατὰ Χριστοῦ πρόνοιαν ὄχψιλως 


ἀκολαύσομεν. 


xQ'. Ταῦτα εἶπε, xai μετ᾽ ὀλίγον ἀνεφχίνετό τις 
ζῶον ἄγων πεφορτισμένον, "Amftt 6i οὐ πρὸς τὴν 
τοῦ Μεγάλου μονὴν, ἀλλὰ σχοπὸς αὐτῷ ταύτην μὲν 
παρελθεῖν, ἀλλαχοῦ δὲ moo χαταθεῖνα! τὸν φόρτον, 
Ὡς δὲ πλητίον ἤδη τῆς μονῆς- ἢν, xil ἀχοντὰ 
ἄνδρα τὸ ὑποζύγιον ἴστη, χαὶ πολλὰς τῇ μάττιγι 
τείνοντι τὰς πληγὰς, ἐχεῖνο πέτοχις ὁμοίως ἀχίνν- 
tov ἣν. Εὖ τοίνυν ὑπολαδὼν ὁ ἀνθρωπὸς μὴ ἀθεεὶ 
τοῦτο γίνεσθχι στέψας παραχρῆμα 
ὁδηγῷ μᾶλλον αὐτὺ: ἐχρῆτο τῷ Low, καὶ τὸν χα- 
λινὸν ὑπχνεὶς ἐδίδου φέρεσθαι ἧπερ αὐτῷ 4 ὁρμή. 
Οὕτω τοῦ ἀνδρὸς πράξαντος, τὸ ζώον ἀθρόως ἀλλχ- 
q99 μὲν οὐδχμοὺ, ἀλλ᾽ ὥσπερ τινὸς ἀοράτως τὸν .,χ- 
λινὸν ἕλχοντος xai εὐθύνοντος, εὐθὺ τῆς μονῆς ἐχώ- 
ρει. Ἕνθα δὴ καὶ εἰσελθὼν ὁ ἀνὴρ, καὶ τὴν ἔνδειαν 
ἢ τούτους συνεῖχεν ὡς πλείστη μαθὼν, καὶ τῆς τοῦ 
Θεοῦ προνοίας τὸ ἀπόῤῥητον ἐχπλαγεὶς, ὀὑπως ἐχείνοις 
μὲν πρόφασιν στέφανων τῆς ἐνὸόείχς τὸ λυπηρὸν, 
αὐτῷ δὲ τοῦ λυπηροῦ τὴν λύσιν ἐμηχανήτατο, val 
ὅτι πρὸς τοῦτο τανερῶς ἣ τοῦ ζώου ἀπείθεια, χα- 
λούσης αὐτὸν τῆς προνοίας τρέψχι ψυχὰς, θεῷ μὲν 
λειτουργούτας, ἀσθενείᾳ δὲ χαμνούσας τοῦ λειτουρ- 
γοῦ σώμχτος, Ταῦτα δὴ ἐκεῖνος καταμαθὼν διπλὴ 
παρέσχε τὸν ἀριθμὸν, καθ᾿ ὃν ὁ πρῶτος διχνομεὺς 
ἐδίδου τὸν ἔλεον, Τὸ λοιπὸν οὖν οἱ μαθητχὶ τοῦ δι.- 
λεῖν αὐτω παυσάμενοι xat μιχροψυχεῖν, τοῦ μιμεῖ- 
σθαι μᾶλλον ἔσπευδον xai ζηλοῦν τῆς πρὸς θεὸν 
βεόχιας ἐλπίδος xal πίστεως. ᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν εἰς 
τοσοῦτον, 


τὸν 


4 
ξ“- 


τὴν» τάξιν ὡς 


dictum est, et eis utebantur ad famis solatium.Sic 
ergo illi hominem, qui semper latere studuerat, 
manifestum fieri cogebant propter pusillum suum 
el abjectum auimum : et eum, qui ad Deum oculos 
convertere consueverat, urgebant; ut turpiter ma- 
nus porrigeret hominibus, relicta manu quae est 
ape: ta,el implet omne animal benedictione, ut qui 
eam esse augustam vel parcam ac sordidam judi- 
cassetin presentia.Atque,illi quidem eranttristes. 
ls vro eos sensim admonens : Qus, aiebat, ex iis qui 
in Deo confisi sunt,omnino est derelictus? Atquis, 
qui ipsum ad (inem usque sustinuit, non accepit 
consolationem ? Quiinebriat omnem sitientem ani- 
mam. I«c nobiscum dicat divinus Jeremias : Εἰ 


a omnem esurientem impletanimom8.Qui praeparat 


corvis cibum, el pulliscorvorum; ut Job quoqueet. 
divinum David introducam simul loquentes?, (;o- 
gnoscamus quantum interest in:er humauum stu- 
dium etdivinam providentiam, qua pertingitusque 
ad extrema : et sciemus, quemadmodum iis etiam, 
qu& propter Christum lubenter reliquimus, di- 
vina rursus providentiaabunde et copiose fruimur. 
22. Hxc dixit, et paulo post apparuit quidam, 
ducers animal onustum. Ibat autem non ad magni 
Theodosii n:onasterium;sed scopus quidem erat ei 
id transire, onus autem in aliquo alio luco depo- 
nere. Postquain vero fuit jam prope monasterium, 
vel invitum virum sistit jun;entuim : cumque ei 
flagello iuitas plagas ineuteret; illud erat im- 
mobile, non secus ac si esset saxum. Cum homo 
eigo recte esisumasset id non fieri sine Dei nu- 
min-, mox converso ordine, animali utebstur tan- 
quam duce; οἱ laxato [reno ei permittebat ire, 
quo euin ferre! impetus. Curn homo sic fecisset, 
animal confestim nusquam quidein alio, sed pe- 
rinde ac si aliquis frenum, cuin a nemine videri 
posset,traheret et dirigeret,recia vadit ad monaste- 
rium. Quo cu:n vir esset ingressus,el inopiaai,qua 
eos urgebat maxima, didicisset, et Dei providentiae 
arcanum esset adiniralus, quemadmodum scilicel 
effecisset, αἱ inopia: molestia eis essel occasio co- 
ronarum, et ul ipse eam solveret molestiam, et 
quod ea de causa non parebat animal, eum divina 
vocante providentia ad alendas animas, qui» Deo 
quidem ministrabant, ministrantis autem corporis 


D laborabant iubecillitate, Hoc cum ille didicisset, 


dupluin prebuit ejus eleemosyuz, quam primus 
divisor dederat. De caetero ergo ejus discipuli ces- 
sanles ea exhibere inolestiam , et esse pusillo et 
abjecto animo, studebant potius euin imitari, bea- 
tumque eum ducebanl propter firmam spem et 
fidem in Deum. Sed hzc quidem hucusque. 


CAPUT VI. 
Ezstruitur monasterium. 


xy. ᾿Επεὶ δὲ xa0' ἑκάστην αὐτῷ οἱ φοιτηταὶ 
προσετίθεντο, (ἑχάλουν γὰρ αἱ τῶν ἐχείνου χαρίτων 


93. Quoniam autem ei quotidie accedebant dis» 
cipuli (fontes enim illius gratiarum vocabant bonas 


8 Jer. xxxi, 98. 9 Job xxsvirt, 4 , Psal. cxLvi, 9. 


PATROL, GR. CXIV. 


16 


401 


MENSIS JANUARIUS. 


492 


el virtutis studiosas animas; cervas rationis com- Α πηγαὶ τὰς φιλαρέτους ψυχὰς, ἐλάφους λογιχὰς εἶπεν 


potes dixerit aliquis, aquas amantes spirituales) 
aliique plurimi accesserunt, et non pauci ex iis, 
quorum magna erat auctoritas et opes. Et jam ma- 
gnusquidem erat numerus discipulorum: spelunca 
autem exigua, et plane minor, quam ut eos possel 
capere; ipsi autem accedentes sollicitabant, ut 
excitaret monasterium, et ampliorem eis faceret 
canlam ovium spiritualium, dicentes, nihil opor- 
lere eum curare sumptus faciendos od zdificatio- 
nem, Nam et sumptu, aiebant, qui ad eam sufficit, 
manus, et manu nobis animus largior. Sic cum 
majori gregi cogerelur preesse vere bonus pastor, 
dici non potest quantis jacteretur curis, et quam 
variis distraheretur cogitationibus. Quandoque 


ἄν τις ὑδάτων fp osa; πνευμχτιχῶν) ἄλλοι τε πλεῖ- 
στοι καὶ τῶν ἐν ἀξιώμασι καὶ χρήμασι περιττῶν 
οὐκ ὀλίγοι προύσεσαν. Καὶ ὁ μὲν τῶν μαθητῶν ἀρι- 
θμὸς ἤδη πολὺς ἣν, βραχὺ δὲ τὸ σπήλαιον xai σα- 
quc ἧττον ἢ vatà yoonstw, αὐτοὶ προσιόντες ἠνώ- 
χλουν καὶ μοναστήριον ἐγεῖραι, καὶ τὸν σηχὸν αὖ- 
τοῖς τῶν πνευματιχῶν πλατῦναι προδάτων, πηδὲν 
ἑχυτῷ μᾶλλον ἀνχλωμάτων τῶν εἰς τὴν οἰκοδομὴν 
λέγοντες * τῆς τε γὰρ ἀρχούσης ἐπ’ αὐτὴν δαπάνης 
ἣ χεὶρ, καὶ τῆς χειρὸς pv ἣ γνώμη δαψιλεστέρα * 
οὕτω μείζονος προστῆναι ποιμνίου ὁ 42464 τῷ ὄντι 
ποιμὴν ὑποδιχζώμενος, οὐκ ἔστιν εἰπεῖν ὄσαις τε 
ἐδάλλετο ταῖς φροντίσι, xal ὅπως τοῖς λογισμοῖς 
ἐμερίζετο. Ὅτε μὲν γὰρ πρὸς; τὸ τῆς ἠπτυχίας ἐπ- 


enim ad honum quietis et silentii respiciebat, et g (ot xaÀóv, καὶ τὸ χαϑαρὸν τοῦ νοῦ καὶ γαλήνιον, τῆς 


ad puram et tranquillam mentem, ab hac chara 
quiete tanquam a matre se avelli dolebat; quan- 
doque autem considerebat, curam esse gerendam 
eorum qui venütabant, el non oportere sibi soli 
vivere, sed multo magis etiam proximis, el ejus 
rei ipsum Dominum fuisse nobis ab initio exem- 
plar propositum, qui et sibi congregavit discipu- 
los, et conspectus est pastor ovium rationis com- 
potum, et pro eis emisit animam. 

24. Hzc ergo quando per otium considerabat, et 
in contrariam parlem trahebatur animus, neque 
sciebat cuinam pure adhzreret. Nam quietis qui- 
dem et silentii fructus non ignorabalt;rursus autem 
sciebal,quinam essent fructus curi&,qua gereretur 
fratrum : et ideo utrisque adhzrebat, et neutrius 


φίλης ταύτης ἡσυχίας ola. μητρὸς ἀποσπώμενος ἢλ- 
γει. Ὅτε δὲ πρὸς τὸ τῶν φοιτούντων κηδεμονιχὸν 
ἀποδλέψειε, χαί τὸ μὴ δεῖν ἑχυτῷ μόνῳ ζῇν, ἀλλὰ 
πολλῷ μᾶλλον καὶ τοῖς πλησίον, καὶ τούτου γε τὸν 
Xotvóv Δεσπότην ἑωρὰ τύπον ἐξ ἀρχ ἧς γενόμενον, ὃς 
καὶ μαθητὰς ἑαυτῷ συνήγαγε, «axi ποιμὴν ὥὦφθη 
κογιχῶν προύάτων, xai ὑπὲρ αὐτῶν τὴν ψυχὴν 
προίετο. 


χδ΄, Ταῦτα ὅτε χατασχολὴν διασχέψαιτο, τὸν λο- 
γισμὸν αὖθις ἀνθείλκετο καὶ οὐκ εἶχεν ὅτῳ χαθαρῶς 
προστεθῇ. Τοὺς μὲν γὰρ τῆς ἠσυχίας καρποὺς οὐχ 
ἠγνόει, ἧδει δὲ xal τῆς προνοίας τῶν ἀδελφῶν 
ὁποῖοι, καὶ διὰ τοῦτο xal ἀμφοτέροις προσέχειτο, 
καὶ οὐδ᾽ ἑτέρου παντελῶς ἐγίνετο, ἐχατέρου τὲ ἀφ- 


erat penitus : οἱ ab utroque recedebat, et cum am- C ίστατο, xal. ἀμφοτέροις πάλιν συνήρχετο, Τί οὖν 


bobus rursus conveniebat. Quid vrgo facit? Deo 
permittit universum, qui vel solus polest miscere, 
qua misceri non possunt : et illius auxilio credit 
posse fieri, ut et conservetur boaum quietis el si- 
lentii, et non privetur mercede prefecture. Non 
enim in eo, quod sil corpus solitarium, sed in eo, 
quob sit cor bene compositum et tranquillum, 
vitam recte geri monasticam, ut adivino David est 
definitum. Certe etiamsi ita se haberet judicium, 
lamen Deo permittit, et ei supplicat, si omnino 
ei gratus esset conalus (ei enim in mente versa- 
batur, quod olim divinus Simeon de eo predixe- 
rat), si ergo omnino Deo placaret, ut hoc sigao 
declararet, et locum aperte indicaret, in quo erat 
monasterii jacturus fundamenta. 

25. Cum ergo in manus sumpsisset tburibulum, 
et implesset carbonibus,et deinde absque igne im- 
posuisset suffilum,pervasit solitudinem,labris pre- 
ces decantans.Preces autemita habebant: O Deus, 
qui per multa et magna miracula olim Israelem 
confirmasti, qui famulo tuo Moysi mullis et variis 
prodigiis persuasisti, ut eos regendi onus subiret, 
et virgam quidem in serpentem, in alborem autem 
Jeprosam manum mutesti,et deinde eirursus priorem 
restituisti colorem: qui aquam quidem mutas in 
sanguinem, ipsurm autem rursus facile in aquam 
restituis ; qui Gedeoni signum vietoric vellus ex- 


ποιεῖ ; Θεῳ τὸ πᾶν ἐπιτρέπει τῷ καὶ μόνῳ δυναμένῳ 
μιγνύναι τὰ ἅμιχτα, xal τῇ ἐχείνου πιστεύει ῥοπῇ 
δυνατὸν αὐτῷ γενέσθαι καὶ τὸ τῆς ἡσυχίας διασωθτι- 
ναι χαλὸν, καὶ τῶν ἐπὶ τῇ προστασίᾳ μισθῶν ἄμοιρον 
μὴ ἀπολειφθῆναι, Οὐ γὰρ ἐν τῇ μονώσει τοῦ σώ- 
ματος, ἀλλ᾽ kv τῷ εὐσταθεῖ μᾶλλον τῆς χαρδίας καὶ 
γαληνῷ χατορθοῦσθχι τὸ χατὰ μόνας, ὡς τῷ θείω 
Δαδὶὸ ὠρίζετο, ᾿Αμέλει καί οὕτως ἔχων τὴν κρίσιν 
ὅμως τῷ Θεῷ δίδωσι, xal ἱκέτης αὐτοῦ γίνεται, εἴς 
περ ὅλως xata γνώμην. Αὐτῷ τὸ ἐγχείρημα (ἐπί 
νοῦν γὰρ εἶχε καί τὸ τῷ θείῳ Συμεὼν περί αὐτοῦ 
πάλαι προφητευθὲνν, εἰ οὖν ὄλως ἀρέσχων εἴη Θεῷ 
σημείῳ τοῦτο παρχδηλῶσαι, xal τὸν τόπον ὑποδεῖξαι 
σαφῶς ἐφ᾽ ip, τοὺς θεμελίους πηγνύναι τοὺς τῆς μονῆς 


D ἕμελλεν. 


χε, Λαδὼν οὖν εἰς χεῖρας θυμιατήριον xal ἀνθρά- 
xov πλήσας, εἶτα καί πυρὸς ἄνευ ἐπιθεὶς τὸ θυμίαμα, 
τὴν ἐρημίαν διῇει εὐχὴν ἑπάδων τοῖς χείλεσιν * εἴχε 
δὲ τὰ τῆς εὐχῆς οὕτως * Ὁ τὸν ᾿Ισραὴλ πάλαι διὰ 
πολλῶν καί μεγάλων θαυμάτων Θεὸς πιστωσάμενος, 
ὃ τὸν θεράποντα σου Μωυσῆν πολλοῖς xzl ποικῶοις 
τέρασι πείσας τὴν προστασίαν αὐτῶγ ὑπελθεῖν, xal 
τὴν μὲν ῥάδοον εἰς ὄφιν, εἰς λευχότητα δὲ τὴν λε- 
πρῶσαν χεῖρα μεταδαλὼν, εἴτα τὴν προτέραν αὐτῇ 
πάλιν περιδαλὼν εὔροιαν, ὃς τὸ μὲν ὅδωρ εἰς αἷμα 
μεταποιεῖς, αὐτὸ δὲ πάλιν εἰς ὕδωρ ἀνασώζεις εὖ- 
κόλως͵ ὃς τῷ Γεδεὼν σύμδολον νίχης τόν τε πόκον 


493 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH.K. 


494 


καὶ τὰ περὶ τὸν πόχον εὖ παριστὰς, δημιουργὸν hibes, et que circa vellus ; qui omnia fabricaris 


πάντων καὶ συνοχεῦ, ὃς 'Etsxiq τῆς τῶν ἀναδαθμῷν 
σκιᾶς τῇ πρὸς τὰ ὄπισθεν ἀναποδίσει τὴν τῆς ζωῆς 
ὑπέγραψας προσθήχην, ὃς καὶ τῶν εὐχῶν 'HÀlou 
πρότερον ὑπήχουσας πῦρ καθεὶς οὐρανόθεν, χαὶ διὰ 
τὴν εἰς σὲ τῶν ἀσεδούντων ἐπιστροφὴν, τὰς σχίδα- 
xác τε καὶ ὁλοκαυτώματα xai τὸ ὕδωρ αὐτοῖς λίθοις 
συγκατέφλεξας͵ αὐτὸς εἴ καὶ νῦν Κύριε, xal αὐτὸς 
ἐπάχουσόν μοὺ τοῦ δούλου σου, xal δεῖξον ἔνθα σοι 
φίλον ναὸν μὲν τῷ χρατει τῷ σῷ, τοῖς δὲ σοῖς δού- 
λοις χαὶ μοῦ φοιτηταῖς χαταγώγιον ἀναγεῖραι. Δεί- 
ξεις δὲ πάντως ὅπη τοὺς ἄνθρακας τούτους ἀναφθῆ- 
ναι χελεύσεις, εἷς δόζαν μὲν σὴν, ἐπίγνώσιν δὲ 
πολλῶν xzl τῆς ἀληθείας βεδαίωσιν. Ταῦτα xal τὰ 
-«αύτοις ὅμοια περιάδων, τῶν τόπων oUq μόλιστα τῶν 
ἄλλων ἐπιτηδειοτέρους ἤδει διέρχετο. 

xG". Τὴν πολλὴν δὲ διαδὰς τῆς ἐρέμου γῆν py: 
τοῦ λεγομένου Κουτιλᾶ, xal τῶν τῆς ᾿Ασφαλτίδος 
λίμνης ὀχθῶν, ἐπὶ νεχροῖς οὕτω xxi ἀπύροις τοῖς 
ἄνθραξιν, ὡς ἑώρα μηδαμοῦ τούτους ἀναπτομένους, 
μηδὲ τὸ ἐγχείρημα κατὰ γνώμην ὑπαντῆσαν αὐτῷ, 
ὑποστρέφειν ἔγνω. Τοῦτο δὲ δράσαντος, ^al ὀλίγον 
ἤδη τοῦ σπηλαίου διέχοντος (ὦ τίς ἀξίως ἀϊνέσει σου 
τὸ χράτος, ἀθάνατε Βασιλεῦ :), καπνός ἄφνω τῶν 
ἀνθράκων ἀνήει, καπνὸς εὐώδης, περὸς ἀῤῥήτως 
διαδραμόντος τοὺς ἄνθρακας, xai ἀφανῶς αὐτοὺς 
ἀναζωπυρήσαντος. Οὕτω τοιγαροῦν τοῦ πυρὸς καρεῖτ- 
τὸν ὃ γλῶττα τὸν τόπον ὑποασημαίνοντος, αὐτίκα θε- 
μέλιοι τε ἐπήγνυντο, χαὶ ναὸς ἀνηγείρετο, καὶ 
φροντιστήριον ἐπῳχοδομεῖτο, φροντιστήριον ἀρετῶν 
μᾶλλον εἰπεῖν χαταφώγιον, ἢ σκηνὴ ἀτέχνως ἐπὶ 
qc, ὑπέργειος χαὶ οὐράνιος, μεγέθει τε μέγιστον 
ὃν, ὡς ἤδη ταῖς χατὰ μιχρὸν αὐξηθὲν προσθήκαις, 
καὶ πᾶσι χομῶν ἀγαθοῖς, οὐ τοῖς χατὰ πνεῦμα μόνον 
καὶ ἀρετὴν, ἀλλὰ καὶ τοῖς χατὸ χρείαν φημὶ σώμα- 
τος. Ἔδει γὰρ αὐτῶν ἀνθρώποις γε οὖσιν, οὐ τῶν 
κομψῶν ἐχείνοις καὶ περιττῶν, ἀλλ᾽ ὧν d χρῆσις 
ἀναγκαία χαὶ ἀπαραίτητος, Καθάπερ γὰρ ἐπὶ πό- 
λεως λαμπράς xal πολυχνθρώπου, οὕτω δὴ χἀνταῦθα 
πρόκειται θευρεῖν παντοδαπὰ τῶν τεχνῶν ἐργαστή- 
ρια, τῷ κοινῷ τῆς ἀδελφότητος ἀπονητὶ παρέχοντα 
πάντα, καὶ τῶν ἔξω περισπασμῶν ἀπαλλάττοντα. 


et contines ; qui Ezechite umbre graduum retro 
reversione descripsisli vite additamentum ; qui 
etiam Elie preces prius exaudiisli, ignemque de 
colo demisisti ; el propter eorum, qui se impie 
gerebant, ad te conversionem, ligna et holocausta 
et aquam una cum ipsis lapidibus combussisti ; 
ipse eliam nunc es, Domine, ipse quoque exaudi 
me servum tuum, οἱ ostende ubi tibi placeat, ut 
templum quidem tue potentiz, tuis autem ser- 
vis οἱ meis discipulis habitaculum zdiücem. Os- 
tendes autem omnino, ubi jubebis accendi hos 
carbones, ad gloriam quidem iuam, multorum 
autem agnitionem, et veritalis confirmationem. 
H»c et his similia decantans, obibat loca, que 


p noverat aliis aptiora. 


26.Cum autem solitudinis multam terram perva- 
sisset usque ad locum, qui dicitur Gutilla et ripas 
lacus Aspbaltidis (44-(5), sic mortuis et minime 
ignitis carbonibus, cum vidit eos minime ascendi, 
neque conatum ei ex animi sententia succedere, 
congtituit reverti.Cum hoc autemfecisset,et parom 
eseet remotus a spelunea (o quis tuam digne lau- 
darit potentiam, Rex immortalis !) fumus repente 
ascendit ex carbonibus, fumus bene olens, cum 
ignis modo ineffabili percurrisset carbones, et eos 
latenter suscitasset.Cum itaque ignis melius quam 
lingua locum síigniflcasset, et jacta sunt fundamenta 
et templum exstructum est, οἱ :edificatum est mo- 
nasterium(15), vel,ut melius dicam, virtutum habi- 
teculum, aut tabernaculum in terra ,quod est revere 
lerra superius et celeste: quod quidem est e ma- 
gnitudine maximum,ut quod paulatim creveriliis, 
qua facie sunt, accessionibus, et abundat bonis 
omnibus, non iis solis, qui sunt ex spiritu et vir- 
tute,sed iis etiam, qua sunt ad usum corporis.Nam 
eis quoque erat illis opus,cuim essent homines,non 
lautis quidem et supervacaneis, sed quorum est 
necessarius usus et inevitabilis. Quomodo enim in 
preclara civitate et populo frequenti, ita etiam 
hic quoque licet sidere omnigenas artium offici- 
nas, quee communi fraternitati omnia praebent 
citra laborem, et ab externis, qua eos avellant, 
curis liberant. 


CAPUT VII. 
Benignitas in pauperes, ogros, hospites, divinitus remunerala. 


xL. Οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τὸ παραλλάττον δηλαδὴ «av D — 27. Jam vero habitationem varietaset diveraitas 


καταγωγῶν xci διάφορον τίνα μὲν ὀφθαλμὸν εἷς 
θέαν, τίνα δὲ γλῶττα εἷς ἔπαινον κινεῖ ; ποίαν ὅλως 


ψυχὴν, ποίαν τῶν καταλυόντων ob θεραπεύει σώ- 
ματα : Αὐτὴ μοναχῶν, ἐχείν μιγάδων’ ἄλλη τῶν 
ber, ἑτέρα τῶν ἄλλως ἐπιδημούντων, Καὶ συν- 
ἑλόντας εἰπεῖν, ἐχάστῳ τῶν παραύδαλόντων τόπος τε 
τῆς δκοδυχῆς, καὶ τρόπος τῆς θεραπείας, ἄλλῳ ἄλλος 


(14-15) Lacus Asphaltidos, id est bituminis,vulgo 
mare Mortpum dicitur, post eversss ibidem Sodo- 
mam, Gomorrham, aliasque urbes. 


quemnam oculum quidem non movet ad contem- 
plandum;quamnam autem non linguam ad laudan- 
dum? Quam enim omnino animam, aut quod cor- 
pus earum, qui diversantur, non curat ? Hzc est 
monachorum, illa eorum qui promiscue vitam 
agunt; alia egenorum, alia eorum, qui alias pere- 
grinantur. Et ut in summa dicam, unicuique 6eo- 


(10) Cathisma appellatur in Vita S. Sabze. Vide 
Prolegom. 


495 


MENSIS JANUARIDUS. 


496 


rum, qui accedunt, οἱ locus quo excipiantur, et Ae&novevépentat. "Ev ἐστι πρὸς πάντας ἔχον ὁμοίως, 


modus quo curentur,alius alii est attributus.Ünum 
est,quod ex quo omnibus exhibetur.nempe sum- 
ma hospitii hilaritas et benignitas. Caeterum pau- 
perum quidem magnam curam gerebat Theodo- 
sius: quorum ille egestatem vincens supv»edita- 
tione, eam rursus habebat voluntate inferiorem : 
quomodo etiam voluntatem semper victam a libe- 
ralitate et munificentia spiritus, ut paulo post os- 
tendetur. lloc autem est ipsis rebus consenta- 
neum et valde consequens. Si enim ipse cum 
esset homo, studebat hominum egentium supe- 
rare cupiditates voluntatis magnitudine; quomodo 
non humana rursus voluntas superanda erat ab 
opibus divinis et benignitate ? 

28. Cum autem in omnes, qui ejestate preine- 
bantur, ita esset. misericors, ejus magis augeba- 
tur misericordia in eos, in quibusrursus erat ma- 
lum gravius, et cum egestale erat preterea mor- 
bus, aut membrorum mulilatio excrucians,eaque 
sacra, quod est gravissimum. Ea ratione erat 
eliam oculus quidem cx*corum, pes vero claudo- 
rum, indumentum autem nudorum, eorum, qui 
teclo carebant, tegumentum,sgrotorun: medicus, 
largitor, administer, famulus;omnibus omnia fac- 
tus propter excellentem benignitatem; sanguinem 
abluens,vulnera mundaens, labra admovens labris 
eorum,quorum erat caro mutila, et ita eos sapien- 
ter consolans et persuadens, ut moderate ferrent 
calamitatem,cum scirent eos,qui $apiunt,non modo 


τὸ τῆς ξενοδυγ΄ας ἄχρως ἱλαρὸν xai φιλάνθρωπον, 
᾿Αλλ᾽ οἵ γε πένητες, ἡ μεγάλη Θεοδοσίῳ φροντὶς, 
ὧν τὴν ἔνδειαν ἐχεῖνος τῇ χορηγίᾳ νικῶν, αὐττιν 
πάλιν εἴγεν ἡττωμένην τῆς προχιρέσως᾽ ὥσπερ 
δὴ τὴν προαίρεσιν τῇ μεγαλυδωρεᾷ τοῦ πνεύματος 
AtÜ ποτε νικωμένην, ὡς μετ᾽ οὐ πολὺ δτνλωθή strat, 
Τοῦτο δὲ εἰχότως Aizv, καὶ τοῖς πράγμασιν ἀχολού- 
θως. Εἰ γὰρ αὐτὸς ἄνθρωπος ὧν ἀνθρώπων ἔσπευδε 
δεομένων ὑπερδάλλειν ἐπιθυμίας τῷ μεγαλείῳ τῆς 
προχιρέσεως, πῶς οὐκ ἔμελλε πάλιν ἀνθρωπίνη 
προχίρεσις θεϊκῷ πλούτῳ xal χρηστότητι παρευδο- 
κιμεῖσθχι ; 


xn'. Οὕτω δὲ συμπαθείας ἐπὶ πᾶσιν ἔζων ἁπλῶς 
τοῖς ἐνδείᾳ πιεζομένοις, ἕτι μᾶλλον ἑπέτεινε τὴν 
συμπαθειαν ἐφ᾽ οὖς πάλιν τὸ δυσχερὲς ἐπετείνετο, 
καὶ μετὰ τῆς ἐνδείας ἔτι χαὶ νόσος, ἢ μελῶν πή- 
pest; τρύχουτα ἢν, καὶ αὐτή γέ ἡ ἱερὰ τὸ βαρύτα- 
τον. Ταύτῃ τοι xai ἣν ὀφθαλμὸς μὲν τυφλῶν, ποῦς 
δὲ χωλῶν, ἀμφίασις γυμνῶν, ἀστέγων σκέπη, "0- 
σούντων ἰατρὸς, χορηγὸς, ὑπουργὸς, οἰκέτης, πᾶσι 
πάντα διὰ τὸ περιὸν τῆς φιλανθρωπίας γενόμενος͵ 
d'uztz πλύνων, τρύματα καθχίρων, “χείλη προσ- 
ἀγων χείλεσι τῶν τὴν σάρχα λελωδημένων, καὶ 
οὕτω λίαν σοφῶς ἐκχείνεους παραμυθούμενος, χαὶ 
πείθων πρᾷως φέρειν τῇ. συμφορὰν τῷ γινώσχειν 
ἑχυτοὺς ὅτι μὴ μόνον οὐχ ἀποστροφῆς ἄξιοι δι᾿ 
ἃ πάσγουσι γινοντα', ἀλλὰ καὶ μακαρισμοῦ μᾶλλον 


ipsos non aversari,sed eos potius beatos ducere et C xz: ἀἁσπασμοῦ τοῖς γε νοῦν ἔχουσιν, Οὐ μὲν παθὼν 


amplecti. Non autem se superbe et inhumane g»- 
rens, ut complures, quos cum oporteret miserando 
fratres, Dei sihi conciliare benignitatem et cle- 
mentiam,illi (o inhumoenitatem!) adeo sunt elati el 
sublimis animi, aut (ut verius dicam) nimis sui 
amantes,et tam pusilli et ab,ecti animi,ut non so- 
lum eos non admittant, se! eos etiam videre non 
inducant in animum : perinde, ac si nolint memi- 
nisse neque omnino scire, quod ipsis quoque sunt 
carnes subjecta talibus affectionibus. Sed non sic 
hic bealus, sed fuit magno (sicut diximus) et ge- 
neroso animo. Et sunt liujus quidem multi oculi 
lestes : maxime autem ex iis, qui hoc ministe- 
rium una cum eo obibant : qui cum primo hanc 


τὸ τῶν πολλῶν ὑπερυπτιχὺν χαὶ ἀνάλγητον, οὖς 
δέον ἐν τῇ πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς συμπαθείᾳ, τὸ τοῦ 
Θεοῦ χρηστὸν ἑαυτοῖς μνηστεύεσθαι καὶ φιλάνθρω- 
πον, οἱ δὲ, ὦ τῆς ἀπανθρωπίας ! οὕτω; εἰσὶν ὑψηλοί 
τε χαὶ μεγαλόφρονες, ἢ ταληθὲς μᾶλλον εἰπεῖν 
φίλαυτοι περιττῶς χαὶ μιχρόψυχοι, ὡς μὴ μόνον 
pi, προτίεσθαι τούτους, ἀλλὰ χαὶ ὁρᾷν ἡ ἀνέχεσθαι. 
καθάπερ οὐδὲ μεμνῆσθαι βουλόμενοι, οὔθ᾽ ὅλως 
elóévat, ὅτι xal αὐτοῖς σάρκες εἰσὶ τοιούτοις παθε- 
σιν ὑποκείμεναι, ᾿Αλλ᾽ οὐχ ὁ μακάριος οὗτος οὕτως, 
ἀλλὰ xal λίαν ὥσπερ ἔφημεν εὐγενῶς «αἱ μεγαλο- 
ψύχως" καὶ τούτου πολλῶν μὲν ὀφθαλμοὶ μάρτυρες, 
μάλιοτα δὲ τῶν τὴν ὑπηρεσίαν ταύτην αὐτῷ συν- 
διαφερόντων" ol χαὶ τὸ πρῶτον τὰ χομιδῆ φιλάν- 


insignem benignitatem ct commiserationem si- Οθρωπα ταῦτα χαὶ συμπαῦη τοῖς ἄλλοις ὁμοίως ἀπο- 


militer atque alii aversarentur, illius deinde egre- 
giam reveritli moderationem, persuasi fueruut 
recte sapere, et juxta imbecillitatem humanem et 
humilitatem. 

29. Quamobrem si quis eum dixerit communem 
portum, et communem medicine oflicinam, com- 
munem domum, commune penu, recte dixeril et 
congruenter verilati,2grotantium esurientium,al- 
gentium, peregrimantium. Eorum enim omnium, 
quam par eralt,curam gerebat. Qui autem coniem- 
neretur aut despiceretur, propterea qucd esset vi- 
lis et humilis,si quaesivisses,illic invenisses nemi- 
nem: sed propter hoc ipsum, quod esset,inquam, 


τρεπόμενοι, ἔπειτα τὴν πολλὴν ἐχείνου δυσωπη- 


θέντες μετριοπάθειαν, ἐπείσθησαν ὑγιῶς φρονεῖν, 
xxi ἀξίως τῆς ἀνθρωπίνης, ἀσθενείας xal ταπεινό- 
τῆτος, 


x0'. "uote χοινὸν αὐτὸν εἴ τις εἴπῃ λιμένα, κοινὸν 
ἰατρεῖον, κοινὴν ἑστίαν, κοινὸν ταμιεῖον, καλῶς ἐρεῖ 
Xii συμφώνως τῇ ἀλτθείφ, νοσούντων πεινώντων, 
ῥιγώντων ἀποδημούντων" πάντες γὰρ προνοίας ἀπέ- 
Àx607 αὐτῷ τῆς δευύστ,ς, ᾿Αμελούμενον δὲ ἢ παραθεω- 
ρούμενον᾽ εἴπερ ἐζήτησας ἔχετ QU εὐτέλειαν εὗρες ἂν 


πῶν πάντων οὐδένχ, ἀλλ᾽ κὐτὸ μὲν τοῦτο, τὸ εὐτέλες 


φημι, καὶ ἐλάχιστον, xai πλείονος ἀξιούμενος τὴς 
προνοίας" ἐπεὶ καὶ Χριστὸς ἐν ἐλαχίστοις, xai τὰ 


497 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH K. 


408 


ἐκείνων μᾶλλον φανερῶς οἰχειούμενος * ὥττε οὐδεὶς A vilis et minimus,majorem consequeretur curatio- 


X" ὅλως ἐχεῖ τῶν ἐχύχλλομένων, οὐδεὶς παροπτέος 
xai σπλάγχνων φιλανθρώπων ἀνάξιος * ὅπερ καὶ τῶν 
πατέρων ἐνίοις οὗ πάνυ ῥάδιον εἰς παῖδας φυλάξαι͵ 
"AÀÀot μὲν καὶ ἀμφίω, ὅτοις ἔνδεια τούτων ἣν, 
πίντες δὲ ὁμοίως τρυφῆς ἀξιούμενοι" χαὶ μέμνην- 
ταί mort oi γε πρὺς ταῦτα διχκονούμενοι πλείους ἣ 
ἐχχατὸν μιᾶς ἡμέρας διαθεῖναι τραπέζας. ᾿Αλλ᾽ ἣ 
μὲν ἀνθρωπίνη τοῦ ἐλέους πη τοιχύτη καὶ οὕτω 
δαψιλῶς βλύζουσα. Ἢ δὲ τοῦ Θεοῦ ὁποία ; “Ἢ OmÀov 
ὅτι πολλῷ τῷ μέσῳ xal ἀπείρῳ τὸ ὑπερόαχλλον 
ἔχουσα ; Δηλώσει δὲ νύν ὁ λόγος τίσι τεχμηρίοις, καὶ 
τῷ ἐπαγγελθέντι πέρας ἐπαξει. 


nem; quoniam Christus quoque estinter minimos, 
el qua sunt illorum,aperte sibi tribuit. Quare eo- 
rum qui expellerentur, nulla illic habebatur ratio. 
Nullusdespiciebatur,nullusqueindignus reputaba- 
tur commiseratione.Quod quidem patrum quoque 
nonnullis non est admodum facile servare in filios. 
Ned aliis quidem vestes quoque dabantur, quibusiis 
erat opus : omnibus similiter dabantur alimenta. 
Atque meminerunt quidem, qui ad hac ministra- 
bant,se uno dieplusquam centum mensas parasse. 
Et humanus quidem misericordiz fons erat hujus- 
modi. et tam aliunde scaturiens. Dei autem fons 


qualis ? Nunquid est inanifestum, quod multis atque aeo infinitis partibus superabat? Nunc autem 
declarabit oratio, quibusnam indiciis, et finem imponet ei, quod est pollicita. 


λ᾽, "Exaiüsusé ποτε τὴν γῆν ὁ Θεὺς, ἐπαίδευσε D 


δὲ λιαῷ, καὶ ὀλίγος οὐκ ἐπὶ βραχὺ, οὐδὲ τῶν μὲν, 
τῶν δὲ ob χατεχράτει, ἀλλ᾽ ἐπήει πᾶτιν ἡ μάστιξ 
ὁμοίως * οὕτω δὲ τῶν ἀνθρώπων πιεζομένων διὰ 
χιχῶν ἔργων ἀντέχτισιν (ἐπεὶ πονηρῶν 
ἐπιτηδευμάτων Μιχαίας ὃ θεῖος καρπὸν εἶναι τὰ 
τοιαῦτά φησι), καὶ ἡ τῶν βαΐων παρίστατο 6optn, 
xg Ae τὸ τῶν πενήτων χαὶ ἀγροίχων πλῆθος πρό- 
qase λαδὼν τὴν πανήγυριν ἐπεδήμει τῷ τόπῳ 
ἤδη μὲν xx δι᾿ ἔθους τοῦτο ποιοῦντες, ἀλλὰ καὶ τότε 
xzi πλέον ὑπὸ tou λιμοῦ χελευύνκενοι. Ol γοῦν περὶ 
τὴν ἀριστοξοιίαχν διαχονούμενοι πρὸς τὸ πλῆθος 
ἰλιγγιάσαντες ὑπὸ σταθμοῖς τισι χαὶ ζυγοῖς τὴν τῆς 
τροφῆς ποιεῖσθχι διανομὴν [alii διχχονὴν] ἐπειρῶντο 
ὡς ἄν τῷ φειδοῖ ταύτῃ «al ἀκριόείᾳ πρὸς πλείονας 


χαὶ 


ὦ0. Castigabat aliquando terram Deus, castigabat 
autem fame : erat autem non brevis aliqua fames, 
neque in hos quidem dominabatur, in alios vero 
non; sed ex ::quo omnes invaserat flagellum.Cum 
sic autem aflligerentur homines, ut eorum, 4188 
$c: lerate fecerant,peenoas darent(malorum enim stu- 
dioruin hec esse fructum, dicit divinus Michzeas!0) 
el adesset dies festus Palinaruin, quo pauperum et 
agrestium multitudo, festi accepta occasione, in 
eum locum conveneral,jam hoc quidem pro more 
fac entes, sed tunc magis a fame jussi.Qui itaque 
ad parandum prandium inserviebant, ad tantam 
caligantes multitudinem, conabantur quibusdam 
libris et trutinis elimentum distribuere,ut hac accu- 
rata subtilique ratione el parcitate possel pluribus 


ἀρκέσῃ tà τῆς τρυφῆς. Ὁ δὲ σταθμὸς αὐτοῖς εἰς λίτραν, c, alimentum sufficere. Pondus autem eis ad libram, 
ὡς ἄν tu εἴποι γλώττῃ Ῥωμαίων χρώμενος, περι- οἱ dixerit quispiam utens lingua Romanorum, redi- 


ἔσταιο " παριών τε ὁ μέγας χαὶ τὸ πραττόμενον ὀψει 
περαλαδὼν, πλάθει τε πολλῷ τάς πύλας βιχζομέ- 
νᾶς, «αἱ τὸ τοῦ ᾿Ιὼδ ὥσπερ καὶ αὐτὸς φρονεῖν xal 
4 4 Ρ 2 [I , 
λέγει. πεπαιδευμένος, ὅτι μὴ ἔξω ηὐλίζετο ξένος 
4 . ! 
καὶ ἡ θύρχλ qoo παντὶ δοοιπόρῳ ἀνέῳχτο, κελεύει 
* , 4 * 
πὰς πόλας διαπέτχσχντες εἰσιτητ θέϊναι τὰ εντὸς 
πᾶσι τοῖς βουλομένοις " εἶτα καὶ τὰς συνήθεις παρα- 
, ' μ᾽ b] , nd 
θεῖναι τραπέζας  vÓoistw, οἷς ἔργον χαὶ ἀριθμῷ 
€" "νυ [44 ^ L] - 1 ΓῺ 4 
δοῦναι, μή τι γε ὕλως «αἱ τροφῇ κορέται, 030i μὲν 
πρὸς τοῦτο ὑπηρετεῖν ἔμελλον, ἕως μὲν πρὸς udvov 
. - . -- - A . » . 
ἀπλῶς τὸ πλῆθος ἐώρων, ἀπιστοῦντες μόνον ἦσαν, 
^ - δ * ς * 
οὖχ ὅπως δή τι χαὶ ἐνεργοῦντες ἰδίᾳ τὴν ὑπερζολὴν 
-- , 945 M] ^. E] 4 3 A Li 4 
τοῦ χελεύσματος, ᾿ξπεὶ 0i χαὶ πρὸς τὴν ἀρετὴν xai 
τὴν χάριν τοῦ χελεύσματος εἶδον, ἀπέστητάν τε τῶν 
a e *f , - 
ἀνθρωπίνων xxi ὑψηλότερον ἔδλεψαν, ἤνοιγόν τε 
τὰς πύλχς εὐθέως, «xi 
P ^ - 
ἐδέοντο, εἶτα χαὶ πρὸς τραπέζας ὀιεπονοῦντο, 
xai ἱλαρῶς παρετίθουν αὐτὰ ταῦτα ὅσχ παρεῖχον. 
- , H 4 - ^ 
Τί οὖν ὁ τῶν θχυμχσίων θεύς ; 'Hoxet zai αὖθις ci 
ὀλίγων τρέφειν πλήέθη πολλὺ, ὥσπερ ἄρα καὶ τοῖς 
πέντε ἄρτοις τοὺς πενταχισ ιλίους τὸ πρότερον ἅμα 
γοῦν αὐτοί τε τὰς γαστέρας ἐπίμπλαντο, 
θῆκαι χατάπλευ τῶν ἄρτων ἐδείχνυντο, 
, - ^Y ^ ^ 
πάντα ἐπιλιπεῖν ἐνόμιζον, οἱ 0$ πλήρεις 
ἢ παρέτχον ἀντιλαδοῦτχι, χαὶ OU εὐχῆς ὥσπε 


41 Job. xxxi, 17 et 18. 


«2: αἱ ἀρτο- 
xxi οἱ μὲν 
T , 

1744» πλέω 


10 Mitt. vi, 48. 


ἀσμένως τιὺς εἰσιόντας 


bat.Accedeus autem magnus ille Theodosius,cum 
id quod fiebat, visu apprehendisset, et a magna 
mulutudiue vim afferri januis,et idem quod Job, 
didicisset sentire ei dicere: Forisnondiversabatur 
hospes,et patebat ostium omni viatori!!; jubet por- 
las aperiri, et permittere, ut omnes volentes pos- 
sent ingredi: et hominibus mensas consuelasappo- 
nere, quos difficile erat vel numerare,non solum 
eos cibo satiare.Quicunque ergo ei erant inservi- 
luri, quando ad solam tantummodo aspiciebant 
mulütudinem, non credebant : tantum abest, ut 
aliquid facerent,propterca quod modum jussio ex- 
superabat. Postquam autem aspexerunt ad virtu- 
'em et gratiam ejus,qui jubebat, ab humanis des- 
ü.erunt, et altius aspexerunt, et portas statim 
aperuerunt,et lubenter admiserunt eos qui venie- 
bant: et deinde etjam paraniis measis dabant ope- 
rain, et hilariter ea etiam apponebant, qua habe- 
bant.Quid ergo Deus admirabilium?Rursus quoque 
suffecit ad paucis alendain magnam multitudinem, 
sicut etiam prius quinque panibus quinque millia. 
Simui ergo eoru: iinpleti sunt ventres,et arcze pa- 
narii? ostendebantur pleno »anibus:et illi quidem 
existimabant fore, ut omnia deficerent : ex vero 
erant plenz,et pl;ra tenebant quam probuerant,et 


499 


rum plurimum fructum produxerant. Sic pro ejus 
proposito Deus ipsum est remuneratus,et pro ejus 
beneficentia in pauperes,non solum abunde desu- 
per pluens propter ejus munificam voluntatem, 
sed etiam efficiens, ut vir ille in admiratione ha- 
beretur et celebraretur, propterea quod sit mini- 
me falsum promissum. Promisit enim eos glorifi- 
care, qui eum sciunt glorificare per opera 13. 
91. Post hoc autem aliud quoque dicatur, quod 
parem continet et voluntatis munificentiam, et pa- 
trandi miraculi virtutem, Rursus erat dies festus, 
et festus Virginis Dei Matris : in quo, propterea 
quod erat valde insignis ac solemnis, tam magna 
convenerat multitudo(oportebatenim et festi causa 


MENSIS JANUARIUS. 
per orationem veluti ad replendos ventres paupe- Α εἰς τὰς τῶν 


500 


πενήτων  q20típxq πολυγονώτατο 
γὙεωργήσασαι. Οὕτως αὐτὸν ὁ Θεὸς ἠμείδετο τῆς 
προθέσεως, οὕτω τῆς περὶ τοὺς πένητας εὐποιίας, 
οὐ μόνον ἀφθόνως ἄνωθεν ὑετίζων διὰ τὴν ἀφθονίαν 
τῆς ποοχιρέσεως, ἀλλὰ πανταχοῦ θαυμαζόμενόν τε 
xai περιᾳφδόμενον τὸν ἄνδρα δεικνύων, διὰ τὸ ἀψαυ- 
στον τῆς ἐπαγγελίας, Δοξάζειν γὰρ ἐπηγγείλατο τοὺς 
διὰ τῶν ἔργων αὐτὸν δοξάζειν ἐπισταμένους. 


λα’, Λεγέσθω τοιγοροῦν ἐπὶ τούτῳ xai ἕτερον, τῆς 
ὁμοίας ὃν xal περὶ τὴν προαίρεσιν δαψιλείας, xai 
περὶ τὴν θαυματουρνίαν δυνάμεως, Ἑορτὴ πάλιν 
fv, xal $ ἑορτὴ τῆς Παρθένου χαὶ Θεομήτορος, ἐν 
$ διὰ τὸ λίαν ἐπίσημον οὕτω τι πολὺ συνῆλθε τὸ 
πλῆθος (ἔδει γὰρ καὶ διὰ τὴν τῆς ἑορτῆς αἰτίαν πολ- 


esse multos celebraturos,et ejus qui festi celebri- p λοὺς εἶναι τοὺς πανεγυρίζοντας, καὶ τὴν τοῦ πανη- 


tatem peragebat, dexteram, aut, ut potius dicam, 
propositum, habere etiam convenienter multos qui 
alerentur) ut ne sufficerent quidem ad faciendum 
accumbere eos qui accedebant, illi quibus hoc 
commissum fuerat; tantum abest,ut haberentquod 
salis esset ad eos alendos, nisi in singulis mensis 
oporteret unum panem apponere.Qui autem arcas 
panarias anteimpleverat Dominus (larga et copiosa 
dextera,quze aperitur,et nutrit quidquid ab ipsa est 
creatum),is tanc quoque mensas implevit, vel, ut 
potius dicam, ventres: adeo ut cum innumerabilis 
ille hominum conventüs fuisset plenus ad satie- 
tatem, tot essentsporte reliquiarum, ut ipsi quo- 
que qui aceubuerant, multa domum tulerint, et 


γυριστοῦ δεξιὰν, ἢ τὴν πρόθεσιν μᾶλλον εἰπεῖν ἀνα- 
λόγως αὐτῆς ἔχειν καὶ τοὺς τρτφησομένους) ὡς μηδὲ 
τοὺς ἐπ᾽ αὐτῷ τεταγμένους χαταχλίνειν τοὺς εἰσιόν- 
τας ἀρκεῖν, μή τι γε καὶ τὸ αὔταρχες ἐΐς τροφὴν 
χορηγεῖν, πλὴν εἰ κατὰ μίαν τῶν τραπεζῶν ἕνα ἔδει 
τὸν ἄρτου παρατιθέναι, Ὁ δὲ πρὸ τούτων τὰς ἀρτο- 
θήκας πληρῶν Κύριος (ἢ πολυχρχὴς xal ἄφθονος 
δεξιὰ ἡ ἀνοιγομένη xal πᾶν τὸ ὑπ’ αὐτῆς χτισθὲν 
τρέφουσα), οὗτος δὴ xal τότε τὰς τραπέζας ἐπλήρου, 
fj καὶ τὰς γαστέρας μάλλον εἰπεῖν " ὥστε xal τῇς 
μυριανθρώπου συναγωγῆς ἐχείνης εἷς χόρον πλησθεί- 
σης, τοσαῦται τῶν λειψάνων αἱ σπυρίδες ἦσαν, ὡς 
αὐτούς τε τοὺς χαταχλιθέντας πολλὰ xal οἴχαδε 
ἀπενέγκασθαι, καὶ τοὺς διακονουμένους ὕστερον συχνὰς 


iis qui serviebant, ex iis sint ορίραγθ postea c, ix τούτων παραθεῖναι τραπέζας, 


mense apposita. 

82.Videnturautem hec esse difficilia non solum 
ad imitandum,sed etiam ad laudandum,et ad recte 
explicandum oratione. Quis enim adhuc videns 
AEgyptios confluentes ad magni Theodosii mona- 
Sterium, non existimoverit vel puteos esse tantem 
multitudini defecturos ad solum potum ? Illi au- 
tem ita ad satietatem fruuntur appositis, ut iis 
etiam,qui post ipsos veniebant,sufficerent quz re- 
manseraut,ad secundum convivium Quis ergo vi- 
dens, quz: in hodiernum usque diem fiunt in soli- 
tudine,non statim est habiturus fide dignum testi- 
inonium,quod qui per Moysem in solitudine mira- 
bile prius pluit Hebraeis nutrimentum,hic ipse nune 
quoque per Theodosium (etenim in Christo vivere 
creditur) hoc quoque magnum et divinum efficit, 
et tot viris nutrimentum copiose suppeditat? Pro- 
pterea ergo multos quoque videtis ad hunc locum 
festinantes, hunc ipsum revera esse illum existi- 
mantes, propter quem Servator et quinque prius 
panes benedixit,et tot hominum millia aluit ad sa- 
tietatem.Sed hec quidem ita se habent. Nobis au- 
tem redeundum est ad ea, que consequuntur. 


A'. "Eouxs δὲ ταῦτα οὐ μιμησασθαι μόνον χαλεπὰ 
εἶναι͵ ἀλλὰ καὶ ἐπαινέσαι, «αἱ χαλῶς τῷ λόγῳ δι- 
ἐξελθεῖν, Τίς γὰρ χαὶ Αἰγυπτίους ὁρῶν εἷς ἔτι τοῖς 
ἐγκαινίοις πρὸς τὴν τοῦ μεγάλου μονὴν συῤῥέοντας, 
οὐκ ἐπιλείψειν ἂν ἐν τοσούτῳ πλήθει πρὸς ποτόν γε 
μόνον ἡγήσαιτο xal τὰ φρέατα ; Οἱ δὲ οὕτως εἷς xó- 
po ἀπολαδοῦτι τῶν παρχχειμένων, ὥστε καὶ τοῖς 
μετ’ αὐτοὺς ἐπιοῦσι τὰ ὑπολελειμμένα πρὸς δευτέραν 
ἀρχεῖν ἑστίασιν. Τίς οὖν ταῦτα μέχρι καὶ νῦν ἐν 
ἐρήμλῳ διχπραττόμενα καθορῶν, οὐχ εὐθὺς ἐχέγγυοον 
ἔξει τὴν μαρτυρίαν, ὡς ὁ διὰ Μωσέως ἐπ’ ἐρτμίᾳ 
πρότερον παράδοξον Ἑδρκίοις ὁμδρήσας τροφὴν, 
αὐτὸς οὔτος καὶ διὰ Θεοδοσίου τὰ νῦν (xal γὰρ ἐν 
Χριστῷ Un» πιστεύεται) τὸ μέγα τοῦτο καὶ θεσπέσιον 
ἔχτελεῖ, καὶ τροφὴν ἀνδράσι τοσούτοις χατὰ τὸ ὃδ.- 
ψιλὲς χορηγεῖ : Διὰ ταῦτα καὶ πολλοὺς πρὸς τόνδε 
τὸν τόπον ἴδοις ἐπειγομένους, αὐτὸν ἀτεχνῶς ἔχεῖνον 
εἶναι νομίζοντας, ἐφ᾽ ὃν ἄρα xal ὁ Σωτὴρ τοὺς πέντε 
πρότερον ἄρτους εὐλόγησε, xxl τοσαύτα, ἀνδρῶν χι- 
λιάδας εἷς κόρον ἔθρεψεν, ᾿Αλλὰ xal ταῦτα μὲν ed. 
τως * ἡμῖν δὲ ἤδη πρὸς τὰ ἑξῆς πάλιν ἰτέον, 


CAPUT VIII. 
Varia valetudinaria exstructa. Energumeni liberati. 


33.Quoniam enim precipuum indicium charitatis 
13 ]] Beg. u, 90. 1? Reg. 11. 


λγ΄. ᾿Επεὶ γὰρ δεῖγμα τὸ χυριώτατον τῆς πρὸς τὸν 


901 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH K.. 


502 


πλησίον ἀγάπης ἡ περὶ τοὺς νοσοῦντας χηδεμο- A inproximum,est cura quee geritur segrotorurmi; qua 


vía, 3, xai μάλιστα τὸ παθητιχὸν ἡμῶν οἵδεν ἐχχαθ- 
αἰρεσθαι τῆς ψυχῆς, ὅτι μηδὲ ἀρχεῖ πρὸς τελείωσιν 
τὸ πεινῶντα θρέψαι τὸν ἀδελφὸν, xxi ποτίσαι διψῶν - 
τὰ, ξένον τε xal γυμνὸν ὀντὰ εἰσοικίσχσθχι xal πε- 
ῥιδαλεῖν, ἀλλὰ πρὸς τούτοις δεῖ καὶ συμπάσχειν, ἵνα 
μὴ τὸ κιλὸν ἁπλῶς μόνον, ἀλλὰ xzi χαλῶς γινόμε- 
νον f, κατὰ ψυχῆς δηλαδὴ διάθεσιν, ὥστε μὴ χειρὶ 
μόνον, ἀλλὰ xai ψυχῇ τὸν ἕλεον ἐπιδείκνυσθαι “ οἷος 
xal περί τοῦτ) ἣν ἐχεῖνος, ὁ λόγος ἥδη δηλοῦν βού- 
λεται, Τρεῖς οἰχοδομήτας οἴχους, τὸν μὲν τοῖς διὰ 
Χριστὸν ἀζύγοις, κόσμῳ τε στχυρωθεῖσι παντὶ, πρὸς 
τὴν ἐν ἀσθενείαις τοῦ σώματος θεραπείαν ἀπένειμεν * 
εἶτα τοὺς δύο τοῖς ἐν κόσμῳ ζῶσι χαὶ στρεφομένοις 
ἄνῇχε, «αἱ τούτων αὐτῶν τὸν μὲν τοῖς ἐπισημοτέροις 
xal σεμνοτέροις, τὸν δὲ τοῖς εὐτελεστέροις «αἱ τῆς 
ἑτέρω, δεομένοις ἐπικουρίας, ᾿Αλλὰ xal τοῖς ὑπ᾽ 
αὐτὸν μοναχοῖς ὅσοι γήρᾳ καὶ μακρᾶς ἀσχήσεως 
πόνοις τὴν τῶν σωμάτων ἰσχὺν ὑπολέλυντο (ἔδει γὰρ 
μηδὲ τοῦτο τὰς Θεοδοσίου φροντίχς ζιχφυγεῖν), τού- 
τοῖς ἐν ἰδιάζοντι τόπῳ προσῆχον ἀνάστήσας γηρο- 
χομεῖον, εἰς ἄνεσιν αὐτοῖς ἐφῆχε πολημέρου χαχο- 
πιϑείας, ὥς τισιν ἀγαθοῖς ὁδοιπόροις ἐκ μαχρᾶς 
ὁδοῦ καὶ βραχείας ἤδη χιμοῦσιν olxetov κατάλυμα. 
Πρὸς τούτοις, καὶ νοσοχομεῖον ἕτερον αὐτῷ xat- 
εὐχεύχοατο, τὰ τῆς συμπαθείας ἔργχ τῇ συμπαῆεῖ τῷ 
ὄντι καὶ φιλανθρώπῳ ψυχῇ ^ ὃ καὶ δώρημα γυναικὸς 
ἦν χοσμίας σφόδρα x«i τὸν τρόπον θεοφιλοῦς, ἤτις 
αὐτὸν ἀγασαμένη τῆς ἀγαθότητος, τόν τε οἴχον φέ- 
ρουπὰ καὶ ἰχυτὴν σὺν ἅμα τέχνοις αὐτῷ χαρίζεται, 


eliam maxime novit purgare patibilem nostre δηΐ- 
mte facultatem: quoniam non sufficit ad perfectio- 
nem, fratrem nutrire esurientem, et potum dare 
sitienti,eumque qui est hospes et nudus,in domum 
introducere et vestire; sed oportet preterea ejus 
etiam cum mutuo quodam sensu misereri, ut non 
sit solummodo bonum,sed etiam bene fiat,ex ani- 
m2 scilicet affectione : ut non manu solum,verum 
etíam anima ostendat misericordiam Qualis autem 
ille esset in ea re, jam vult declarare oratio.Cum 
tres domos cdificasset, unam quidem iis,qui pro- 
pter Christum erant sejuncti, et toti mundo ceru- 
cifixi, tribuit ad curam corporisin infirmitatibus. 
Deinde duas permisit iis, qui in mundo vivebant 


B et versabantur : et ex iis ipsis unam quidem iis, 


qui erant insigniores et honestiores; alteram vero 
iis, qui erant viliores et pauperiores, et qui opus 
habebant alterius auxilio. Quin etiam suis mona- 
chis, quorum propter senium et labores longe 
exercitationis soluta erat vis membrorum(oporte- 
bat enim ne hoc quidem effugere Theodosii sollici- 
tudinem), iis cum in loco separato aptum exstru- 
xisset gerontocomion,id eis permisit ad recreatio- 
nem diuturna afflictionis,tanquam bonis viatori- 
bus, longa via et aspera defessis,accommodatum 
diversorum. Praeterea autem aliud quoque ab eo 
constructum est noscomium, nempe ad opera 
commiserationis vere misericorde et clemente 
anima: quod etiam erat denum mulieris vere ho- 


κόσμῳ μὲν ἀποταξαμένη, Θεῷ δὲ ὅλην ἑαυτὴν ἐπι- í nesto moribusque pis et religiose : qux» quidem 
τρέψασα, καὶ ὑπ᾽ ἐχείνῳ ζῇν αὐτοῖς τέχνοις mpot)o- — ejus admirans bonitatem, domumque et seipsum 


μένη. 


λδ΄’, ᾽Αλλ᾽ 8 τε σύμδολον φιλανθρωπίας ἐστὶ μείζο- 


cum filiis ei largitur, mundo quidem renuntiaps, 
Deo autem totam seipsam permittens, et volens 
αἱ sui filii sub illo viverent. 

34 Quin etiam,quod majus estsignum clemeuti 


voc, ὅσοι γὰρ ἐν ὄρεσι xal σπηλαίοις τὴν ἀγωγὴν διὰ — et benignitatis,quicunque in montibus et speluncis 
Χριστὸν piv, πλὴν οὐ xad Χριστὸν εἵλοντο ἀλόγῳ — degere quidem propter Christum,sed non ex Chri- 
431 ἀπιγεῖ θερμότητι τὴν ἄσχησιν μετελθόντες, xal sto, elegerant,inconsiderato et non stabili calore 
τῆς μὲν ἀνθρωπίνης ἀσθενείας xxi τῶν τοῦ Χριστοῦ seculi exercitationem,ei humanm quidem imbecil. 
ῥημάτων, óc μὴ χωρὶς ἐἑχείνου δυνάμεθά τι ποιεῖν litatis,et Christi verborum !3,quodabsqueillo nihil 
ἐπιλελησμένοι, τύφν δὲ ματαίῳ xxi φρονήματι δια- — possumus facere, obliti; inani fastu et vana per- 


xívp πεισθέντες, xxi τὰ χατορθωθέντα, φεῦ ! ἐχυτοῖς 
ἐπιγράψαντες (ὦ τῶν ἐμῶν xaxov! à τῆς χαλεπῆς 
ἀπονοίας, ἢ τἀληθὲς εἰπεῖν μᾶλλον ἀνοίας ! τί γὰρ 
xzi δράσειε τῶν χαλῶν ἀνθρωπίνη ὖσις τῆς σῆς 
Ὁμνωθεῖσα, Σῶτερ, ἐπιχουρίας ; Ὃς διὰ τῆς τοῦ σοῦ 


suasi arrogantia,et σα recte gesserant miseri sibi 
ascribentes (o mea mala! o grandem insolentiam, 
vel potius amentiam ! Quid enim boni fecerit hu- 
mana nalura,tuo, o Salvator, nudata auxilio ? qui 
me doces per linguam prophetze,dicentem: Remisi 


πρυφήτου Ἡσαΐου διδάσχεις μὲ γλώττης * ἀνῆχα τὰς manus, et aruerunt, el facti sunt tanquam fenum 
χεῖρας, λεγούτης, καὶ ἐξηράνθησαν, xai ἐγένοντο siccum super lecta ,tanquam gramen 14. Quid vero 
ὡς χόρτος ξηρὸς ἐπὶ δωμάτων, ὡς ἄγρωστις, Τί τοῦτο per hec significat? Quod amisso flore virtutis, 
δηλούσης ; "Ott τὸ τῆς ἀρετῆς ἄνθος ἀποδαλόντες, ὃ quemqui tuam habent manum opem ferentem,am- 
τὴν σὴν ἔχοντες χεῖρα βοηθοῦσαν περιεδάλοντο͵ εἴτα plexi sunt,deinde exsiccati defectu tu: pinguetu- 
ξηρανθέντες ἐχλείψει τῆς παρὰ σοῦ πιότητος, ἀμορ- dinis, dedecus deformita'is miserabiliter induerunt.) 
φίας αἰσχύνην ἐλεεινῶς ἠμφιέσαντο) οἱ τοίνυν οὕτως — Qui ergo sic stulte senserant, et ideo traditi erant 
ἀνοήτως φρονήσαντες, xai ἐντεῦθεν παραδοθέντες Satance ad. interitum carnis !!', ut ait Paulus, ut 
τῷ Σατανξ εἰς ὄλεθρον τῆς σαρχὸς, ὥς φησι Παῦλος, salvos fiat spiritus; aut alioqui mente erant l;si 
tva τὸ πνεῦμα σωθῇ, ἢ x5 ἄλλως σφαλέντες τὰς φρέ- οἱ male affecti,et poenas dederant in eo quod pec- 
vac xal διχφθορὰν αὐτῶν ὑπομείναντες, xal οἱονεὶ caverant; ut discerent cum in honore essent, effecti 


13* Joan, xv, 5. 14 [sa. xxxvii, 27, juxta LXX. 111 Cor. v, ὃ. 


503 


MENSIS JANUARIUS. 


904 


rationis compotes, intelligere ace noscere opificem À περὶ αὐτὸ τὸ πλημμελῆσαν ὑποσχόντες τῇ; τιμω- 


et auxiliatorem, el non esse ingrali in eum, qui 
eis dederat gratiam ; ii experti sunt eum valde 
benignum, et paterne in ipses se gerentem. Pro 
eis enim accendebatur, tanquam pro filiis pro- 
priis, et alioqui benevole in eos afficiebatur. 
Cumque eis constituisset locum quielum et tran- 
quillum, permisit ut in eo agerent : ut esset ei 
quodammodo alterum monasterium, et ob mul- 
titudinem eorum, qui erant congregati, et ob or- 
dinem ministerii, et ob statam eorum qui minis- 
trabant, et ob sumptum eorum, quz suppedita- 
bantur. 

35. Magis ergo quam aliorem, homo Dei, sicut 
diximüs, vincebatur ipsorum cominiseratione,etin 


eis recreandis magnamadhibebatcurametdiligen p καὶ ὁπότε 


tiam, et eos consolabatur verbis aptis ad persua- 
dendam tolerantiam.Nequaquam,o filii, dicens.ne- 
quaquam resolvamini,et enerve:;nini hac temporali 
afflictione. Neque hoc verbis videatur optandum,a 
Deo omnino non corrigi.Inlaboribus enim,inquit, 
et in flagellis castigare Jerusalem.Sic dicit Deusper 
Jeremiam : Anima mea nunquam u te deficiat 15. 
Castigat enim,sed benigne : Et castigatomnem [i- 
lium,quem recipit, possum discere ex divinaScri- 
ptura 16, adeo ut disciplina ejus et castigatio non 
sit ire, sed dilectionis, ad correctionem peccato- 
rum, inducta propter benignitatem. Bonum esl 
ergo, o fratres,et valde bonum, cum hic spiritua- 
liter castigati fuerimus, illic Dominicas plagas non 
experiri : et cum hic ad tempus afflicti fuerimus, 
qua (inem non habenttormentaeffugere.Hic enim 
nihil pati,longe est gravius quam pati: et excedere 
e vita absque tentationibus, ut cujus non fuerit 
purgata materia peccatorum multis afflictionibus, 
quod est apertum indicium terribilium afflictio- 
num,ei nothorum potius,quam germanorum filio. 
rum signum evidens. Quanquam ne illud quidem 
omnino conturbabit animum eorum qui sapiunt,si 
figmenti divini diemon evadit! dominus. Nam datur 
quidem eis potestas ab eo,qui creavit. tanquam qui: 
busdam punitoribus (hei mihi !), ad castigationem 
filiorum qui declinarunt.Daturautem,quantum ille 
novit sufficere ad castigationem, non quantum ipsi 
volunt. Vix enim parcerent hoininibus,qui ne bru- 
tis quidem pepercerunt, ut sacra docent Evange- 
lia 17. Conspiciamur ergo per hanc disciplinam 
sensum accipere eorum qua peccavimus, et non 
egere aliis plagis gravioribus, quod incorrecli ma- 
neamus post plagam .Efficiamur probati per offli- 
ctionem.Quod contra nostram voluntatem est illa- 
tum, fiat etiam proprium voluntatis, in eo quod 
moderate feramus ea qua contigerunt : et gra!ias 
agamus ei, qui intulit disciplinam legibus beni- 
gnitctis.Ipse percussit,et ipse nos sanabit. Et hoc 
habeo a prophetis : Percutiet et alligabit, et non 
tardabit ad curationem 18. 


1$ Jerem. vi, 8 juxta LXX. 


σαντο. οἱ X4l τῶν ἀλόγων 
p ?2v*9, o τῶν ὄγων, 


16 Hebr. xii, 6. 3? Matth. virt, 59. 


ρίαν, ἵνα μάθωσιν ἐν τιμῇ, ὄντες xai λογικοὶ γενόμε- 
νοι συνιέναι! χαὶ τὸν Δημιουργὸν εἰδέναι καὶ βοηθὸν, 
χαὶ μὴ πρὸς αὐτὸν τόν σφισι ξεδωγδιχ τὴν χάριν 
ἀγνωμονεῖν * οὔτοι μάλιστα φιλχθρώπου τούτου χαὶ 
πατριχὺς ἔχοντος περὶ αὐτοὺς ἐπειράθησχν, Καὶ γὰρ 
ὡς τέχνων αὐτῶν ἰδίων περιεχαίετο, τὰ τε ἄλλα φι- 
λοττόργως διέχειτο. καὶ τόπον αὐτοῖς ἀποτάξας $à22- 
πεν ὡς 


χιόν τε «αἱ γαληνὸν, ἐν αὐτῷ διάγειν i ἔπετρε 
τρόπον τινὰ μοναστήρ: ον ἕτερον αὐτῷ εἴτι, τῷ πλή- 
θει τε τῶν συνειλεγμένων, xal τῇ ταξει τῆς λειτου2- 
γᾶς, τῇ τε χχαταστάτει τῶν διαχονουμλένων, xai tT, τῶν 
χορηγουμένων ὄχπάνῃ. 

λε΄, MoÀÀov οὖν τῶν ἄλλων ὁ τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος, 
ὥσπερ ἔφημεν, TT, περὶ αὐτοὺς ἥττητο συλπαθεία, 
γοῦν «ai νήφοντας xatzliónot, θεσμύτχτα 
πρὸς αὐτοὺς ἐϑείχνυ τὰ σπλάγχνα, λίχν τε χηϑέεμο- 
νιχῶς ἀνεκτᾶτο, xal λόγοις ἐπιττδείοις ποὺς ὑπομο- 
νὴν ἤλειφεν. Μὴ 9n, λέγων, ὦ τέκνα, μηδαμῶς Ex- 
λύεσθε τῇ προσχαΐρῳ ταύτῃ, xaxomaÜtíq, gno  ivya- 
πητὸν ὑμῖν τοῦτο δοχείτω τὸ παντάπασιν εἶνχι παρὰ 
Θεοῦ ἀνουθέτητοι * bv πόνοις γὰρ, φηΣὶ, καὶ ἕν pi- 
στιγι πχιδεύθητι ᾿ἱερουσχλέμ. Οὕτω δι᾽ Ἱερεμίου 
φησίν ὁ Θεός * Μήποτε ἀποττὴ dj ψυχὴ uoo ἀπὸ σοῦ" 
παιδεύει YXo, ἀλλὰ φιλανθοώπυς, xal μαστιγοῖ πάν- 
vx υἱὸν, παρὰ τῆς θείας ἔχω μανθάνειν Γραφῆς, ὃν 
παραδέχεται " ὥστε xxl τὴν παιδείχν, οὐχ ὀργῆς, 
ἀλλὰ στοργῆς slvat μᾶλλον, εἰς διόρθωσιν τῶν ἥμαρ- 
τημένων ἐπαγουΐνην διὰ γρηστότητα, Καλὸν οὖν, 
ἀδελφοί, xx! σφύδοα καλὸν πατριχῶς ἐντχῦθα παιδεὺ- 
θέντας Δετποτιχῶν ἐχεῖθεν e πειραθῆναι 
πληγῶν, χαὶ πρὸς καιοὺν ὧδε ταλαιπωρήσαντας pa. 
civouc οὐχ ἐχούσας πέρας διχφυγεῖν, Τὸ γὰρ μηδὲν 
ἐνταῦθα παθεῖν ψχλεπώτερον, καὶ τὸ πειρχσμῶν wt) 
τὸν βίον ὑπεξελθεῖν, μὴ τὴν ὕλην τῦν &aaotnuitov 
πολλοῖς διαχαθχρθέντα θλίψεσι, γνώρισμα σαφὲς τῶν 
ἐκεῖ τεταμιευμένων φοδερῶν θλίψεων, xal νόθων 
μᾶλλον ἢ ὑπὲρ υἱῶν γνησίων ξυχργὲς σύμδολον, Koi 
μὴν οὐδὲ ἐχεῖνο πάντως τῶν εὐφρονούντων διχσείει 
τὸν λογισμὸν, εἰ δχίμων χυριεύει τοῦ θεϊχοῦ πλάσμα- 
πος, Δίδοται μὲν ὙΧρ χύτοῖς ἐξουνίχ παρὰ τοῦ χτί- 
σαντος, χαθάπε, τισὶ χολυσταῖς εἰς υἱῶν ἐχτραπέν- 
των, οἴμοι, σωφρονισμόν, Δίλοται δὲ χαθ᾽ ὅτον ἂν 
ἔχετνος οἵδε τὴν παιδείαν ἀρχεῖν, o5 καθ΄ τον αὐτοὶ 
βούλονται, Ἐπεὶ σχολὴ γε ἂν τῶν ἀνθρώπων ἐφεί- 
ὡς τὰ ἱερὰ διδάσχουτιν 
Εὐχγγέλια, μὴ φεισάμενοι. Φχνῶῦμεν τοιγαροῦν διὰ 
τῆς παιδείχς ταύτης αἴσθησιν δεξάμενοι τῶν ἧμαρ- 
τημένων, χαὶ μὴ βαρυτέρων ἄλλων πληγῶν δεόμενοι, 
τὸ μεῖναι μετὰ τὴν πληγὴν ἀδιόρθωτγι. Γενώμεθα 
δόχιμοι δια τῆς θλίψεως * τὸ ἀδουλήτως ἐπενεχθὲν 
γενέσθω καί προχιρέσεως ἴδιον, ἐν τῷ τὰ συμπε- 
σόντα πράως διενεγχεῖν, xal “᾿άριν ὁμολογῆσαι τῷ τὴν 
παιδείχν νόμοις ἐπαγαγόντι φιλανθρωπίας. Αὐτὸς 
πεπαίδευχε καί αὐτὲς ἰάσατο 1 ἡμᾶς" καί τοῦτο ἔξω παρὰ 
τῶν προφητῶν " πατάξει xal. μοτώσει, καὶ o) βραδυνεῖ 


πρὸς τὴν ἴασιν, 


ἡμᾶς 


18 (se. vi, 9. 


505 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH £. 


500 


AC". Ταῦτα λέγων ὁ θαυμάσιος θεοδόσιος πᾶτι μὲνα 90. Hzec dicens admirabilis Theodosius,omnibus 


τὴν παραψυχήν᾽ ἔστι olo δὲ xal ἀπαλλαγὴν τοῦ 
νοσήματος ἐμνησεύετο᾽ τοῖς ἄλλοις γενυχίως φέρειν 
τὰ δυσχερῇ παραινῶν, καὶ πείθων λυσιτελεστέραν 
ἀπαλλαγῆς εἶνχι vi» ἐν τούτοις ὑπεμονήν, Ταύτῃ 
tot xal πλέον Θεοδησίῃ τὸ σπουδιζόμενον, οὐχ iva 
ἀπαλλάξεις τοῦ λυποῦντος τοὺς χαχῶς πάσχοντας, 
ἀλλ᾽ ἵνα πείσειε μᾶλλον εὐψύχως φέρειν χαὶ χαρτε- 


ρῶς. 


quidem procurabat consolationem, et. nonnullis 
eliam a morbo liberationem : alios admonens, ut 
forti et magno animo ferrent eam calamitatem, et 
persuadens esse utilius eam tolerare quam ab ea 
lberari.Hae ratione plurimum studii ponebat Theo- 
dosius, non ut eos,qui male habebant, liberaret ab 
eo quod erat eis molestum ; sed ut potius eis per- 
suaderet ut ea forti et magno animo ferrent. 


CAPUT ΙΧ. 
Varia templa exstructa. Exercitatio monachorum. 
λζ΄, ᾿Αλλὰ γὰρ ὅπως xal τοῖς ἄλλοις ἐκείνου καλοῖς Β 31. Sed enim qnomodo aliorum illius bonorum 


τοὺς ἀχροατας ἐστιάσομεν ; τί γὰρ ὡς ἐν σπάνει 
κατορθωμάτων διχτριδὰς τῷ λόγῳ περινοήσομεν ; τίς 
γὰρ τῶν ἐνταῦθα τελουμένων ὑμνρδιῶν ἀχούσας οὐ 
θελχθήσεται μὲν ἀκοὴν, ἡσθήσεται δὲ ψυχὴν, σχιρ- 
τήσει δὲ θερμῶς τὴν καρδίαν, xal τὰ χείλη πρὸς t5- 
φημίαν τοῦ πλάσαντο χινήσει προθύμως, ὅπως ἐν 
διαφόροις μὲν ταῖς γλώσσαις, ὑπὺ δὲ μιᾶς γνώμης 
τε xal δόξης joovtat φιλοθέως “Ὥσπερ γὰρ ἐπὶ λύ- 
px« τῷ ἀἁμοιδαίηρ χροίματι τὸ διάφορον τῶν φωνῶν 
ῥυθμῷ συγχιρνᾶται παραδόξως, οὕτω δὴ χαὶ ἐνταῦθα 
τῷ διχφύρῳ τῶν γλωσσῶν, ποιχίλος τις «αἱ ἄκρι- 
δῶς ἐνχρμόνιος ἐξᾳῆεται ὕμνος, 'O γὰρ σοφὸς οὗτος 
ἀνὴρ, ὥσπερ ὃ πάλαι Βεσελεὴλ ὁ τῆς θείας ἀρχιτέ- 
κτων σχηνῆς, σοφωτατα δὴ xal αἀλλιστλ περὶ τῶν 
μονὴν ταύτην τὴν ἁγίαν οἰκονομεῖ, τέσσαράς τε ἷε- 
ροὺς οἴκους εἴσω ταύτης οἰχοδομετ᾽ ὧν τὸν μὲ» ἕνα 
τοῖς τὴν Ἐλ)άδια γλῶτταν προιεμένοις àvraso, ἐν d 
xal αὐτῷ καὶ τῷ χορῳ τῶν dÀÀov Πατέρων ὁ ὕμνος 
ftro. 'Ev τῇ δευτέρῃ δὲ τὸ τῶν Βεσσὼν γένος ti, 
σφετέρᾳ φωνῇ τῷ χοινῷ Δεσπότῃ τὰς εὐγὰς ἀπεδί- 
δου, Τὸν δὲ τρίτον τὸ τῶν ᾿Αρμενίων φύλον εἰλήχα- 
σιν, ἦν ᾧ δὴ καὶ αὐτοῖ τῇ πατρίῳ γλώττῃ τῷ Θεῷ 
τοὺς ὕμνους ἀνέφερον. Τὸν ἔσχατον δὲ x3! τέταρτον 
ἰδίᾳ πάνυ τῶν ἄλλων ol δαιμονίῳ φορᾷ κάτοχοι εἴ, os, 
οἱ ἄλλως παράφοροί τε καὶ τὰς φρένας διεθαρμέ- 
νοῦ, ὧν χαὶ ὁ λόγος ἤδη φθάσας ἐμνήτθη, ὁπότε καὶ 
αὐτοὶ νήφοιεν μεθ᾽ ἔσχον εἰς ὑπουργίαν, ἐν τούτῳ 
δὴ τῷ Ὑψίστῳ τὰς ἀνχπέμοντες, 


λτ’. Οὕτω αὐτοῖς ὁ τῆς ὑμνῳδίας ἐπετελεῖτο χανὼν 
χατὰ τὸ εἰρήμενον ἑπτάχις tro ἡμέρας τῷ δημιουργῷ 
LY - hj 4 wv 
πάντων ἀναφερόμενος, ᾿Αλλὰ νχῦτα piv τὸν ἄλλον 
καιρόν" ἐπεὶ ὅτε γε τῶν σεπιῶν ἄδει 
[ ^ m 1 1T, » ? * * 2. 
μυστηρίων, σφόδρα καλῶς ἔχων παρ᾽ αὐτοῖς ixitto 
νόμος, ὦστε μέχρι μὲν τῶν θεοπνεύστων Εὐαγγελίων 
χατὰ τὴν οἰχείαν ἔχαστον εχχλησίαν ἄμα xal γλὼτ- 


μετασχεῖν 


(17) Reeessisse S. Theodosium ad partem laure 
occidentalis, ibidemque exsiruxisse monasterium, 
refertur in Vita S. Sabe ; 42 de hac ampliatione 
intellagenda exse d:x. mus in Pro!egomenis. 

(18) B»cs1: seu Besse, populi boreales sunt. Me- 
minit eorum S. Peaulinus episcopus Nolanus in 

oemate de reditu S. Nireie in Daciam, quod 7 
anuar. dedimus, ubi n. 22 hac canit ; 


Nam simal terris animisque duri, 

El sua Bessi nive duriores, 

Nunc ores faeti. duce te gregantur 
acis in aulam. 


erulis auditores excipiemus ? Quid enim, perinde 
ac si desint res przclare ab eo gesto», excogitabi- 
mus, quemadm: dum possimus immorari in ora- 
lione? Quisenim cum eas, qua hic fiunt, sudierit 
hymnodiàs.non demulc«tur quidem auribus,lzxtatur 
autem animo, corde autem vehementer exsilit, 
promptoque et alacri animo labra movet ad lau- 
dandum eum qui fecit, quo'l diversis quidem lin- 
guis una autem mente et sententia canantur pie et 
relig ose?Quomodo enim in lyra, ea quz fit vicis- 
sim pul-a:ione, contemperatur vocum diversilas 
numero admirabili ; ita etiam hic quoque diversis 
lingui- quidam varius et valde concinnus eantalur 


hymnus.Hic etiam vir sapiens, sicut olim Beseleel 


divini architector tabernaculi, sapientissime et 
pulcherrime di-pens.t et administrat in hoc sancto 
monasler:o,el quatuor :des intra id aedificat (17). 
Ex quibus unam quidem dimisit iis, qui lingua 
Graca utuntur, in qua et ipse et aliorum quoque 
Patrum chorus l:ymnum canebat. In secunda autem 
genus Bessorum (18) sua voce communi Domino 
fundebat preces. Tertiam autem surtita fuit gens 
Armenicrum(19;:in qua quidemips:iquoquolingua 
p.tria Deo hymnos emittebant. Ultimam autem 
et quar'am seorsum ab aliis, ii qui vexabantur a 
dz:mone: qui cum erant alioqui furiosi et emota 
mentis, ut ante meminimus, cum ipsi ad se re- 
versi erant composita: mentis,cum iis, qui eis mi- 
nistrabant, in ea preces emittebant Altissimo. 
98.114 ab eis peragebatur hymnodiz (20) regula, 


D qu: (ut dictum 651} septies in die offerebatur Deo 


universorum. Sed hac quidem alio tempore. Nam 
quando oportebat veneranda participare sacramenta, 
lex erat apud eos pulchre admodum constitula, ut 
us-que a4 divinitus inspirata Evangelia uausquisque 
in sua ecclesia simul et lingua, divinam audiret 


Ovidio etiam Danubi! accolae hsbentur, et Goetis 
Vicini, :ta J. i1 Tristium, eleg. ὃ : 


Sauromata cingunt fera gense,Dessique Gotaque. 


An hac eoruin lingua fuit fortss:s, quie hoe. v0 
Slavonica dicitur, et late per Septentrionem in of- 
flcio eccl:siastico usurpstur. 

(19) De lingua Armenica quadam habet Athana- 
sius Kircherus noster in Prodromo Copto. 

(20) Antiquiis horarum canonicarum usus. 


507 


MENSIS JANUARIUS. 


508 


vocem ; postea autem omnes congregarenlur in A τάν τῆς θείας ἀχούειν φωνῆς, τὸ δὲ ἐπὶ τούτοις εἰς 


una, exceptis daemoniacis ; in magna scilicet 
Gracorum ecclesia. Quod quidem in hodiernum 
usque diem faciunt : et illic sunt participes san- 
ctificatorum. 

39. Et quid opus est omnia recensere, illius, in- 
quam, sacri pastoris et gregis; et utrum eorum 
magis admiretur quis virtutem,an multitudinem? 
Nam quos tota sua vila parturiit spiritualiter, pa- 
terne autem nutriit,et deinde eliam ad Deum emi- 
git,cum pulchre suam vitam finiissent,fuerunt nu- 
mero sexcenti et nonaginta lres. ()uos autem prze- 
fectus(21),qui post illum successit monasterio, fue- 
runt plusquam quadringenti, paternze virtutis aper- 
tum servantes characterem, filii patrem amantes, 


plz» πάντας πλὴν τῶν δαιμονώντων τήν μεγάλην δὴ 
τῶν ᾿Ελληνιστῶν ἐχχλησίαν ἀθροίζεσθαι" ὃ xai εἰς 
δεῦρο ποιοῦντές εἶσι xal τῶν ἀγιασματων ἔχεῖ με- 
τέχουσι, 
à0'. Καὶ τί δεῖ πάντα χαταλέφειν, τὰ τοῦ ἱεροῦ 
a A ' , Ld 
- φ [ b] 
τοῦδε ποιμένος, φημὶ, καὶ ποιμνίου ; καὶ πότερον ἄν 
- 4 .“ M] - 
τις αὐτῶν ἁγιάσχιτο τὴν ἀρετὴν ἢ τὸ πλῆθος ; Παρ 
ὅλην μὲν γὰο αὑτοῦ τὴν ζωτν οὖς ὦδινε μὲν πνευ- 
ματιχῶς, ἀνεθρέψατο δὲ πατριχῶς, εἶτα xal πρὸς 
L] , - - μι 
Θεὸν παρεπέμψατο, καλῶς τὸν ἑαυτῶν βίον διχτε- 
λέσαντας τρεῖς vai ἐννενάχουτα καὶ ἐξχχόσιοι τὸν 
ἀριθμὸν ἤσαν᾽ οὺς δὲ μετ᾽ ἐχεῖνον ἀφηγούμενος τῖς 
μονῇς διεδέχετο πλείους τῶν τετραχοσίων ἐτύγχανον 
ὄντες, σαφῆ τὸν χαραχτῆρα τῆς πατριχῖςς σώζοντες 


et filii qui insigniter amabantur ἃ patre.Causa au- p ἀρετῆς, υἱοὶ ψιλοπάτορες, χαὶ vÉxva διαφερόντως 


tem amoris, qui erat ip utrisque, erat non natura, 
qua est res laude carens el mercede;sed bona vo- 
luntas et bonum animi institutum, amans id quod 
bonum est οἱ honestum, et ideo laudem omnino 
meretur.Et possem quidem dicere cum magna volu- 
ptate,quot pastores, quot episcopos (22) protulerit 
ejus educalio,et quot ex ejus ovibus fuerunt pasto- 
res aliorum, et prefuerunt sacris monasteriis (23), 
non ipsi smantes imperium,sed potius judicati digni 
qui imperarent, el digni quibus crederetur prefe- 
ctura animarum: e! quot solitarie vixerunt pro- 
pter quietis ac silentii desilerium. et cupiditatem 
majorum certaminum:quorum nonnullis producta 
fuit exercitatio usque ad octoginta annos,et eis an- 


πατρὶ στεργόμενχ, Αἰτία δὲ τῆς ἐν ἑχατέροις στορ- 
γῆς οὐ φύσις ἦν, πρᾶγμα ἐπαίνων ἔρτμον «αἱ μι- 
σθῶν, ἀλλὰ προαίρεσις ἀγαθὴ τὸ χαλὸν στέργουσα, 
χαὶ διὰ τοῦτο πάντως χαὶ στεφάνων ἀζία, Καὶ εἶχον 
ἂν μετὰ πολλῆς λέγειν τῆς ἡδονῆς, ὅσους ποιμένας, 
ὅσους ἐωιτχόπους ἡ αὐτοῦ προήνεγχεν ἀγωγή᾽ ὅσα 
τε τῶν αὐτοῦ προδάτων ποιμένες ἄλλως γεγόνασι 
χαὶ φροντιστηρίων ἱερῶν ἐξηγήσαντο, οὐχ αὐτοὶ τῆς 
ἀρχῆς ἐρχσθέντες, ἀλλὰ ἄρχειν μᾶλλον γριθέντες 
ἄξιοι, προστασίαν τε πιστεῦθηναι ψυχῶν ἐπιτήδειοι" 
ὅσοι τε καθ᾽ ἑαυτοὺς βεδιώχασιν ἡσυχίας πόθῳ καὶ 
ἡγώνων μειζόνων ἐπιθυμίᾳ, ὧν ἐνίοις xai εἷς ὀγδοή- 
χοντα χρόνους ἣ ἄσχησις παρετάθῃ, χαὶ τὸ τῶν ἐτῶν 
πλῖθος αὑτοῖς πρῶθος πλούτου πνευματικοῦ συνή- 


norum multitudo congregavit multitudinem divi- € θροισε. Δι’ ὧν πάντων Θεοδόσιος ἐγνωρίζετό τε καὶ 


tiarum spiritalium. Per quz? oinnia cognoscebatur 
et predicabatur Theodosius, et ei aureum conser- 
vabatur genus, quod honore, inquaim, antecellit : 
per que ei implebantur fructus et manipuli, et 
merces augebatur. De unoquoque ergo eorum li- 
benter meminisset oratio, nisi produceretur ad 
immoderationem. Oportet ergo paucis dicere, 
nullum fuisse relictum locum, qui non commodi 
et utilitatis aliquid ex eo sit consecutus. 

40. Postquam ergo hujus viri divini fama per 
universum orbem terra jam pervasisset,et virtutis 
studiosas ad se attraxisset animas ; multi quidem 
ex militibus,bella multum valere jubentes, refere- 
bantur in numerum ejus phalangis:multi autem ex 


ἐχηρύττετο, xal τὸ χρύσοῦν αὐτῶ διεσώζετο γένος, 
τιμῇ λέγον τὸ κρεῖττον ; δι᾿ ὧν αὐτῷ οἱ χαρποὶ xai τὰ 
δράγματα ἐπλτιθύνοντο καὶ ὁ μισθὸς ηὔξανε, Περὶ 
ἑχάστου τοιγαροῦν αὐτῶν ἡδέως ἄν 6 λόγος ἐμνή- 
σθη, εἰ μὴ πρὸς ἀμετρίαν αὐτὸς παρετείνετο, Δεῖ οὖν 
συνελόντας εἰπεῖν, ὅτι μηδὲ μία σχεδὸν ὑπελείφθη 
χώρα, ἢ μὴ ἀπέλαυπτε τῆς ἐχεῖθεν ἐπιστασίας ἄμα 
γαὶ ὠφελείας, 


α΄. ᾿Επεὶ οὖν ὁ θεῖος οὗτος ἀνὴρ διὰ πάσης ἤδη 
τῆς οἰκουμένης τῇ φήμῃ διέτρεχε, χαί τὰς φιλαρέ- 
τους ἐπεσπᾶτο ψυχὰς πολλοι μὲν τῶν στρατιωτῶν 
πολλὰ χαίρειν πολέμους εἰπόντες εἷς τὴν τοῦδε φά- 
λαγγὰ μετετάττοντο᾽ πολλοὶ δὲ καὶ τῶν ἐν ἀξιώμασι 


iis quoque, qui valebant dignitate,et honores fue- Ὁ καὶ νιμαῖς περιδλέπτων ἐν ἴσῳ καὶ ὀνείροις ταῦτα 


rant consecuti, haec non secus atque somnia despi- 
cientes, aut polius ut alias sirenes, que demulcent 
ad eorum,qui eas attendunt, exitium,dimittentes, 
toto pede ad ipsum conteudeb:znt,propter Christum, 
ignominiam veram esse gloriam et ipso etiam re- 


(21) Hic est Sophronius ille, cujus legatus Hesy- 
chius hujus monasterii presbyter pro eo interfuit 
synodo Constantinopolitane sub Menna.De utroque 
actum 1n Prolegom Sub hoc Sophronio saut. non 
multo post, hanc historiam S Theodosil descriptam 
ex subjuncta laude subditorum putamus. 

(922) Ex bis Julianus episcopus Bostrensis,de quo 
infre n. 71 et supra in Prolegom. Ita tempore Joan- 


περιφρονήσαντες, ἢ μᾶλλον ὡς ἄλλας σειρῆνας ἐπὶ 
χαχῷ τῶ, προσεχόντων θελγούτάς ἀφέντες, ὅλῳ ποδὶ 
πρὸς αὐτὸν ἐχώρωυν, τὴν διὰ Χριστὸν ἀδοξίχν ἀληθῆ 
δόζαν xal χρείττω xal αὐτῆς εἶναι βασιλείας πιστεύ- 
σαντες" πολλοὶ δέ xai τῶν ἐν παιδείᾳ μεγάλα λαμψάν- 


nis Moschi Theodosius quidam creatus episcopus 
Capitoliadis, de quo in Prato spirituali, c. 109. 
Tres episcopi morienti Theodosio adfuerunt, 
n. 84. 

(33) Ῥιφογδί cum S. Saba, ex commissione Sa- 
lustii episcopi Hierosolymitani, reliquis cireum- 
citca monasterlis. Vide Prolegomena, $ 5. 


509 


VITA S. THEODOSII CJENOBIARCHÉ. 


510 


τῶν βίδλους ὧν ἐξείχοντο, καθάπερ τινῶν μαζῶν 7| A gno meliorem credentes. Multi autem ex iis quoque 


πηγῶν, ἢ ὡς ἐντρυφήματα Aa» ἥδιστα, ἢ ὡς θεά- 
ματα κάλλει χἄλλιστα παριδόντες, ἠγάπησαν μᾶλ- 
λὸν τῶν εἰσαγωγιχῶν στοιχείων τῆς χατὰ Χριστὸν 
ἀγωγῆς ἄψασθυι, χρότους τε xal πολιτιχοὺς ἐπαί- 
νοῦς ἀπολιπόντες ἀνθρωπίνης πάσης σοφίας, τὴν 
διὰ Χριστὸν μωρίαν προτετιμίίκασιν * οἷς λίαν ἐπιτη- 
δείως ὁ ἀγαθὸς avos ἔχρητο ποιμὴν, τοῖς μὲν ἀσθε- 
νέἐστέροις χουφίζων τοὺς πόνους, τοῖς ἀχμαιοτέ- 
ροις δὲ τὸν xápato, πλεονάζων, ὡς μήτε τὸ ἀσθενὲς 
ἀπαγορεύειν τῇ ἀμετρίᾳ, μήτε τὸ ἰσχυρὸν ὑδρίγειν 
ob πιεζόμενον, πρὺς πάντας ποιχίλλων ἐχυτὸν xal 
πνευματικῇ σοφίᾳ μεταδαλλόμενος, οὐ ῥάδδῳ παι- 


qui erant insignes eruditione,libros quihus adha- 
rebant, tanquam aliquibus uberibus aut fontibus, 
vel tanquam jucundissimas voluptates, vel tan- 
quam pulcherrima spectacula despicantes, malue- 
runt attingere institutiones elementorum vite,qua 
ex Christo agitur; relictisque plausibus et laudibus 
civilibus, human: sapientis praetulerunt eam,quiee 
est propter Christum,stultitiam. Quibus admodum 
apte üsus fait hic bonus pastor,imbecillioribus qui- 
dem labores allevans,augens autem robustioribus; 
adeo ut neque imbecillitas opprimeretur immode- 
ratione, neque vires insolescerent si non compri- 


δεύων, ἀλλὰ λόγῳ παιδαγωγῶν, λόγῳ ἄλατι ἦρτυ- merentur; erga omnes seipsum varians et mutans 
μένῳ ἀπτομένῳ τε τῆς ψυχῆς, xal διιχνουμένῳ μέ- spiritali sapientia : non virga castigans, sed ser- 
Xp* καὶ βάθους τῶν τοῦ νοῦ κινημάτων, ὡς ἂν ἀπὸ p mone instituens, sermone sale condito,et qui ani- 
τῆς τῶν ἔργων παῤῥησίας τὴν ἰσχὺν ἔχων, Ταύτῃ mam penetrabat,ac pervadebat usque ad profun- 
τοι καὶ παραχαλῶν πολλοῖς φοδερὸς ἦν, χαὶ ἐπιτιμῶν ἄἀτη motuum mentis, ut qui vim haberet ex ipsa 


καὶ ποθεινὸς χαί ἡδὺς ἐν ἅπασι, 


operum l[iducia. Ea ratione οἱ consolans, erat 
mullis terribilis ; et increpans, desiderabilis et 
jucundus ia omnibus. 


CAPUT X. 
Sacri ejus lectiones et exhorlationes. 


μά΄, τὶς dito καί τοῖς πολλοῖς ὁμιλῶν ὠφελιμώ- 
τατος, καί τὰς αἰσθήσεις συναγαγεῖν, xal εἴσω πα- 
ρεσχευάσαι νεύειν ἱκανώτατος : ὡς ἐν πλείονι γα- 
λήνῃ τοῦτον bv μέσῳ θορύδων, ἢ τοὺς ἐν ἐρήμῳ δια- 
τελεῖν, xal dux τὸν αὐτὸν μετὰ πλήθους τε εἶναι 


44 .Quis ita fuit, οἱ cum multis conversans,uti- 
lissimus, et ad sensus colligendos, et ad efficien- 
dum ut intro converterentur, aptissimus ? adeo ut 
is in majori esset tranquillitate in mediis tumulti- 
bus, quam ii qui sunt in solitudine; et idem simul 


καὶ ἰδιάζειν, xal «b μὲν ποιεῖσθαι τῶν ἀλλων, τὸ δὲ « esset et cum multitudine, οἱ separatus ; et illud 


οἰκείαν ὠφέλειαν, μᾶλλον δὲ οἰχείαν δι᾽ ἀμφοτέρων, 
εἴπερ ἄρα τὸ τῶν πλησίον ὠφελεῖν, ἐχυτὸν ἐστὶν 
ὠφελεῖν ἄντιχρυς. "O δὲ καὶ σύγχρονον αὐτῷ τῆς 
ζωῆς, καὶ oiov ἀνχγχατόν τι xal ἀεὶ παρεπόμενου, 
à τῶν θείων λογίων ἀνάγνωσις Ἦν, ἣν οὐ χρόνος͵ o5 
vósoc, 0o) γῆρας, οὐχ ἄλλο τι τῶν συμῦὔχινόντων 
διέποπτεν * ἀλλὰ καὶ ἀσθενῶς ἔχοντι, καὶ ἤδη πρὸς 
Ἰδρας ἔσχατον ἤκοντι, καὶ μηδὲ προιέναι τοῦ λοιποῦ 
δυνατῷ ὄντι, ἡ βίδλος ἐν χερσὶν ἢν, xxl πόνοι πόνους 
ἐνίχων τοὺς τοῦ γήρους, φημὶ, καὶ τῆς ὑῤῥωστίας οἱ 
τῆς μελέτης * ἐφ᾽ οὖς τῆς ἡμέρας μὴ ἐξαρκούτης, τὸ 
ἐκείνης φῶς ὁ λύχνος ἐν νυξὶν ἀνεπλήρου. 


quidem aliis, hoc vero sibi afferret utilitatem νοὶ 
suam potius per utrumque; siquidem juvare proxi- 
mum, est aperte juvare seipsum. Quod autem et 
permansit cum eo toto vite su: teinpore, et est 
veluti necessarium aliquid et semper consequens, 
erat divinorum lectio eloquiorum: quam non tem- 
pus, non morbus, non senium, non aliquid aliud 
ex iis,qua accidunt, interrupit. Quin etiam cum 
jam esset imbecillis,et jam ad extremam venisset 
senectutem,necde czlero posset amplius progredi, 
liber erat in manibus,et vincebantur labores a la- 
boribus; a meditationis,inquam, laboribus labores 


senectutis et imbecillitatis. Ad quos cum dies non sufficeret, illius lucem lncerna supplebat in noc- 


tibus. 


μβ΄. ᾿Επεὶ δὲ xal ἄνθοωπον ὅντα ἔδει δήποτε xxi D. 42. Quoniam autem cum esset homo, oportebat 


XZUM&lv xai πρὸς τοὺς πολλοὺς τῶν πόνων ἀπαγο- 
ρεῦσαι, οὐχ εἴχε μὲν ὥστε xal ἄδουσι τοῖς ἀδελφοῖς 
voxtüe συμπαρεῖναι χαὶ ὅσα δεῖ παρχινεῖν * ὁ δὲ 
τῷ ὑπηρέτῃ ὅσα xal γλώττῃ χρώμενος, ὃς αὐτῷ 
κατὰ χεῖρᾶς τὸ ὕδωρ ἐπιχέων fj, δι᾽ ἐκείνου δῆλα 
τοῖς ἀδελφοῖς χαθίστη, τίς τε ὁ τῆς ᾧδης ἄρξων 
ἔσεαι, καὶ τίς ὃ τὴν ἀνάγνωσιν χαθημένοις ποιήσων, 
«πὶ «εἰς ὁ τοῦ χοροῦ ἡγησόμενος. Ταῦτα δὲ δύο τούτων 
᾿χάριν ἐποίει, xal abt μὲν εἴυχι τὴν ἀγρυπνίαν συν- 
ἐχῆ μηχανώμενος, ἐχείνοις δὲ τὸν χανόνα τῆς πνευ- 
ματικῆς λειτουργίας ἀμέμπτως ἐπιτελεῖσθχι, ᾿Αλλὰ 
νυχτὸς μὲν οὐτωτὶ τῷ μεγάλῳ τὰ ἐκκλησιαστιγὰ 
παραγγέλματα, ἡμέρας δὲ προσιόντες αὐτῷ οἱ χατὰ 
πνεῦμα γεννηθέντες υἱοὶ τὰς ἐρωτήσεις ἰδίᾳ λογισμοῦ 


eum esse multis defessumet exhaustum laboribus, 
non poterat quidem noctu una esse cum fratribus 
canentibus,et admorere quai oportebat : ministro 
autem tanquam linzuautens,qui ei fundebat aquam 
manibus,per eum significabat fratribus,et quisnam 
esset canticum incepturus, et quisnam facturus 
lectionem sedentibus, οἱ quis chorum ducturus. 
Hzc autem (aciebat his duabus de causis, et sibi 
quidem providens, ut assidue vigilaret,et illis, ut 
regulam spiritalis officii servarent citra ullam re 

prehensionem, Sed noctu hzc quidem illi magno 
erant precepta ecclesiastica ; interdiu autem ad 
eum accedentes, qui erant ex spiritu ei geniti filii, 
eum seorsum interrogabant propter cogitalionem, 


511 


MENSIS JANUARIUS. 


512 


qu: eis afferebat molestiam. Aperte autem ea A χάριν διενογλοῦντος ἐποίου. Παρῇνει μέντοι τὰ πρὸς 


suadebat, quie pertinebant 2d eorum utilitatem, 


ὠφέλειαν φανερῶς, οὐ λόγῳ διδάσκων μόνῃ, ἀλλὰ xal 


non sermone solum docens,sed eliam vita δὰ αι βίῳ τὰ λεγόμενα βεδχιῶν. 


dicebantur confirmans. 

43.Quo quidem tempore era!, quod fiebat, nou 
procul a miraculo. Nam vir ille, qui externam ne 
gustaveral quidem sapientiam,etin libris gentilium 
ne linguam quidem exercuerat, tanta verborum 
copia faciebat admonitiones, ut nullus corutm,qui 
in his libris consenuerant,et arte dic: ndi linguam 
satis acuerant,facile possent cum eo contendere. 
Docebat itaque non ex humana sapientia, sed ex 
gratia boni Spiritus qui ad eum velu!i dixerat : 
Ecce dedi cerba mea in os luum !? 30 sicut olim Jere- 
miazsapienti),ex seipsoquidem multa dicens,eaque 


By. Ἔνηχ δὴ xal o) πόῤῥω θχύματος τὸ πραττό- 
μένον ἣν, 'Avno γὰρ ἐχεῖνος τῆς θύραθεν σοφίας 
ἄγευστος ὧν χαὶ υὐδὲν τὴν γλῶτταν ἐν ταῖς τῶν 
Ἑλλήνων βίδλοις ἀσκήσας μετὰ τοτχύτης εὐῤῥοίας 
ὀιῆει τὰς πχραινέσεις, ὡς μηδένα τῶν Ev ταῖς τοιαύ- 
ταις χατχγηρασάντων βιὅλοις, xai ἱχανῶς τὴν γλῶτ- 
tav ἐν ῥητορείᾳ θηξάντων, ῥχδιως αὐτῷ διαμιλλᾶ- 
σθχι δύνασθχι, ᾿Εδίόχσχεν οὖν οὐχ ἐξ ἀνθρωπίνης 
σοφίας, ἀλλ᾽ ἐκ χάριτος τοῦ ἀγαθου Πνεύματος͵ 
οἱονεὶ κχὶ πρὸς αὐτὸν εἰοηχότος ' ᾿Ιδοὺ δέδωκα τοὺς 
λόγους μοῦ εἰς τὸ στόμα σου, ὥτπερ πάλαι πρὸὺς 


elegantia, multa autem etiaw ex diclis apostolicis. 9 Ἱερεμίαν φημὶ τὸν σοφὸν, πολλὰ μὲν ἀφ᾽ ἑαυτοῦ 


Maximeautem crebro recordars salulariaim consli- 
tutionum et sermonum,qui instruunt aid exercita- 
tionem.Magni, inquam. Basilii,rujus etiam vitam 
iritans, et ejus orationis magno captus amore, 
studebat animam quidem iilius moribus, linguam 
autem ejusornare eloquentia.Cerle per ipsam quo- 
que pruferebat ea,qua sunt rerum illius pulcher - 
rima,nieditandoassumens.el conservans menioria, 
qua possent prompti animi studium injicere vel 
socordioribus. Bonum autem fuerit illorum ipso- 
rum quoque meminisse verborum, quae memoria 
tenere cur» erat Theodosio. 

44 Rogo,Fratres, per charitatem Domini nostri 
Jesu Cliristi, qui dedit seipsum pro peccatis nos- 


πολλὰ Oi xai τῶν ἀποστολιχῶν 
πολὺς ἣν τῶν σωτηρίων ξιχτά- 


καὶ αριέντα λέγων, 
ῥέσεων, Μάλιστα δὲ 
ξεων μεμνημένος, καὶ τῶν ἀτχητιχῶν λόγων, Ba- 
1 * M δ * , *, "^ 1 -f M ^ 
σιλείου φημὶ τοῦ Μεγάλου, οὗ καὶ τὸν βίον μιμού- 
4 - ' *. - 4 
μένος, χαὶ τῶν λόγω, ἐρωτιχῶς ἔχων, ἐσπευὸς τὴν 
μὲν ψυχὴν τοῖς ἐκείνου τρόποις, τὴν δὲ γλῶτταν 
γοτμεῖν. "AytAtt xal δι᾽ auc moonqt 
τὰ κάλλιστα τῶν ἐχείνου͵ μελέτῃ τε προτ) χθὼν xai 
^* , id , 
ἀνήμτ, διαφυλάττων ὅσα προθυμίας κέντρον ig6a- 
λεῖν ἠδυνχτο καὶ ῥᾳθυμοτέροις, Καλὸν δὲ xal αὐτῶν 
ἐκείνων ὀιχανημονεῦσαι τῶν λόγων, ὦνπερ δὴ καὶ 
Θεοοσίῳ διὰ μνήμης ἔχειν ἐπιμελὲς ἢ 
£0203:tp διὰ μνήμης ἔχειν ἐπιμελὲς ἢν. 
^ 3,5 ^ - 4 - - 
p . ᾿Αδελφοὶ, διὰ τῆς ἀγάπης τοῦ Κυρίου ἡμῶν 
φ - - . LL - e 
Ιησοῦ Χριστοῦ, τοῦ δόντος ἐχυτὸν ὑπὲρ τῶν ἀμαρ- 


τοῖς λόγοις 


tris,aggrediamur aliquando curam gerere nostra- C vov ἡμῶν, ἀψώμεθά ποτε τῆς φροντίδος τῶν du. 


rum animarum : dolore afficiamur ob vanitatem 
vite nostra praeteritae : decertemus prc futuris ad 
gloriam Dei et Filii sui.Ne remaneamus in hac so- 
cordia et molitie, pra:sens quidem semper otium 
admittentes,in crastinum autem diem el perendi- 
num, principium operum differentes: ne si com- 
prehensi fuerimus ab eo, qui nostras animas deci- 
pit, nequaquam instructi operibus, excludamur a 
thalamo gaudii: frustra autem et incassum 4Jeflea- 
mus,despectui male habitum vitse tempuslugentes, 
tunc quando nihil juvabit eos, qui ageot poeniten- 
tiam. Nunc est tempus acceplabile, nunc est dies 
salutis. Hoc est teinpus poenitentiz, illud remune- 
rationis.Hoc est tempus operandi,illud vero danda 
mercedis. Hoc est toleranti», illud consolationis. 
Nunc Deus est adj'itor eorum, qui convertuntur a 
mala via; tunc erit tet:ibilis, et qui decipi non 
poterit, exaininator actionum et verb: ruin, et co- 
gitalionum. Nunc fruimur patientia ; tunc justum 
cognoscemus judicium, quando resurrexerimus, 
a'ii quidem ad z'ernum supplicium,alii autem ad 
vitam :lernam,et recipiet unusquisque congruen- 
ter su: operationi.In quod tempus Christo obedire 
differimus, qui vocavit nos ad regnum suum ca- 
leste? Non expergiscemur? Non nos revocabiinus a 
vita consueta, ad perfectionem Evangelii ? Quo- 


19 90 Jerem, r, 9. 


ἡ μισθαποδόσεως * οὗτος τῆς 


“ὧν ἡμῶν * λυπηθῶμεν ἐπὶ τῇ ματαιότητι τοῦ *po- 
λχδόντος βίου * ἀγωνισώμεθα ὑπὲρ τῶν μελλόντων 
δόξχν Θεοῦ καὶ τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ, Μὴ τῇ ῥᾳθυμίᾳ 
αἱ τῇ ἐχλύσει ταύτῃ ἐναπομείνωμεν, τὸ μὲν παρὸν 
εἰ διὰ ῥᾳθυμίας προιέμενοι, πρὸς δὲ τὸ αὔριον xal 
τὸ ἑξῆς τὴν ἀρχὴν τῶν ἔργων ὑπερτιθέμενοι, ἵνα 
μὴ καταληφθέντες ὑπὸ τοῦ ἀπατώντος τὰς ψυχὰς 
ἡμῶν, ἀπαράσχευοι τῶν ἔργων, τῆς μὲν χαρᾶς τοῦ 
νυλφῶνος ἀποχλεισθῶμεν * ἀργὰ δὲ χαὶ ἀνόνητα με- 
ταχλαίωμεν, τὸν xxx παροραθέντα τοῦ βίου χρόνον 
δυρήμενοι, τότε ὅτε οὐδὲν πλέον ἔσται τοῖς μεταμε- 
λουμένοις, Νῦν χαιρὸς εἰ πρόσδεκτος, νῦν ἡμέρα σω- 
τηρίας, Οὗτος ὁ αἰὼν τῆς μετανοίας, ἐκεῖνος 6 τῆς 
ἀνταποδόσεως * οὗτος τῆς ἐργατίας͵ ἐχεῖνος τῆς 
ὑπομονῆς, ἔχεῖνος τῆς 
παραχλήσεως, Νὺν βυηθὸς τῶν ἐπιστρεφόντων ἀπὸ 
τῆς ὁδοῦ χαχκῆς ὁ Θεος, τότε φούδερὸς «αἱ &mdpaAo- 
γίστος τῶν ἀνθρωπίνων πράξεών τε xai ῥημάτων 
καὶ ἐνθυμήσεων ἐξεταστής. Νῦν τῆς μαχροθυμίας 
ἀπολχύομεν, τότε τὴν ὀιχχιοσύνην γνωσόμεθα, ὅταν 
ἀναστῶμεν, οἱ μὲν εἰς χόλχσιν αἰώνιον, οἱ δὲ εἰς 
ζωὴν αἰώνιον, xxi ἀπυλάδη ἕκαστος κατὰ τὴν πρᾶϑιν 
αὐτοῦ, Εἰς tva καιρὸν ὑπερτιθέμεθαλ τὴν ὑπαχοὴν 
τοῦ Χριστοῦ τοῦ χαλέσαντος uz εἰς τὴν ἐπουρά- 
νιον αὐτοῦ βασιλείαν οὐκ ἐκυήψομεν ; οὐχ ἀναχα- 
λετόμεθα ἐχυτοὺς ἀπὸ τοῦ χατὰ συνήθειαν βίου πρὸς 


513 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH X. 


914 


τὴν ἀχριδείαχν τοῦ Εὐχγγελίου ; Πῶς ἐν ὀφθαλμοῖς A modooculis apprehendemus illum terribilem etin- 


ληψόμεθα τὴν ἡμέραν ἐχείνην Κυρίου τὴν φοδερὰν 
χαὶ ἐπιφανῆ, bv ἢ τοὺς μὲν ἐν δεξιᾷ τοῦ Κυρίου διὰ 
τῶν πράζεων τῶν ἀγαθῶν προσεγγίζοντας βασιλεία 
οὐρανῶν ὑποδέξεται, τοὺς Ob ποὸς τὴν ἀριστερὰν διὰ 
τὴν ἐρηυΐίαν τῶν ἀγαθῶν ἔργων ἀποῤῥιφέντας Yéiv- 
νὰ πυρὸς xai σκότος αἰώνιον καταχρύψει xal βρ.- 
γμὸς ὀδόντων ; Ἡμεῖς δὲ βασιλείας οὐρινῶν ἐπιθυ- 
μεῖν λέγομεν, ἐξ ὧν δὲ δυνχτὸν ἐπιτυχεῖν αὐτῆς οὐ 
φοντίζομεν, ἀλλὰ μηδένα πόνον ὑπὲς ἐντολῆς Ko- 
ρίου καταδεχόμενοι, τῶν ἴσων τε τιμῶν τεύξεσθαι τοῖς 
μέχρι θανάτου πρὸς τὴν ἁμαρτίαν ἀντιχχταστᾶσιν, ἐν 
th ματαιότητι τοῦ vobc ὑποτιθέμεθα, 

ps. Εἴτα píyp: τούτου διαπεράνας τὸν λόγον, 
ἔστιν ὅτε xal τὰ map! ἑχυτου προστίθει ὅσα τε πρὸς 
ὑπαγοὴν ἐγείρει, xal ὅσα πρὸς ὑπομυνὴν ἀλείφει 
xai συνδὲῖ πρὸς ὁμόνοιαν, Προστίθει δὲ τὰ παρ᾽ 
ἑαυτοῦ οὖχ ὡς ἄν τις φιλοτιμούμενος, ἀλλ᾽ ὡς ἂν xai 
αὐτὸς ἐκεῖνος τὰ ἴσχ φρονεῖν ἐνοειχνύμενος, xai dua 
τὰ τοῖς πάλαι μὲν ἥδη ῥηθέντα, συντομίας δὲ χάριν 
xzi μεγέθους διανοίας τοὺς πολλοὺς ὑπερδαίνοντα, 
αὐτὸς ταῖς παρ᾽ ἑαυτοῦ προσθήχχις σχφέστατα χαθ- 
ἱστῶν δῆλά τε xxi ἐνώπτα πᾶσι ποιούμενος, ᾿᾽Αλλ᾽ 
οὕτως μὲν ὃ ἱερὸς Θεοδότιος τῷ διδασχλικῷ Ou- 
πρὲπε αὐγῳ * τῷ Oi δογματιχῷ πῶς Xox εἴγε, καὶ 
ποῖος τὸν περὶ ταῦτα λόγον ἢ ζῆλον ἐτύγανεν ὧν: 
ἢ τούτου μὲν χάριν οὐδὲ πυυθάνετθχ: δεῖ. ἅτε δὴ 
τῶν πραγμάτων φωνῆς πάσης τρανότερον Φθεγγο- 
μένων, καὶ τὸν ὑπὲρ τῆς εὐσεδείας ζῆλον αὐτοῦ τρα- 
νότερον χηρυττόντων ; ᾽᾿Εχεῖνα δὲ δὲτ μᾶλλον ἐχζητεῖν 
ἀκριδῶς, τίς ἄρα γλῶσσα εὔνλουτος xxi εἰπεῖν ἀγα- 
θὴ, ὡς τὰ τῆς ἐχείνου γλώστης τρόπχιχ xa); 
πεῖν. Οὗτος γὰρ τὰ μὲ, ἄλλα πάντα πρχύτατος, wal 
γιχᾶσθαι μᾶλλον χχλῶς, ἢ νιχᾷν οὐχ ἐπαινετῶς m20- 
θυμότατος. 'Omoo δὲ ἦν πρὸς εὐτέδειχν ὁ κίνδονος, 
ἣν ἰσχυρογνώμων ἐκεῖ Θεοδότιος, «xl εἴχων τὴν 
ἔνστασιν οὐδενὶ, φιλόνειχός τις ψυχὴ xxl ἀνένδοτος, 
WUp φλέγων, ἢ πέλυξ χόπτων, ἢ pouozia μας ητοῦ, 
τὰ -ἧς θείας φένχι Γραφῆς, δειχνύμενος, Τεχμίέριχ 
δὲ τοῦ λόγου πολλὰ μὲν καὶ ἀλλα, ἐμοὶ δὲ xal ἕν εἰς 


μνήμην ἀόχέσει. 


ἐξειῦ 


signem diem Domini,in quo eos quidem,qui dex- 
lera Domini, per bonas appropinquant actiones, 
excipiet regnuin Domini ; eos vero, qui ad sinis- 
tram sunt abjecti, propterea quoda bonis deserti 
sint operibus,abscondet gehenna ignis,et tenebrae 
eterna, et stridor dentium? Nos autem dicimus 
quidem nos cupere regnum celorum ; ea autern 
non curamus,q'iibus id possimus assequi : sed pro 
praecepto Domini nullum laborem suscipientes, in 
vanilate mentis existimamus nos esse s&quales 
honores consecuturos iis qui usque ad mortem 
resistunt conira peccatum. 

45.Deindecum hucusque perfecisset orationem, 
nonnunquam ea etiam,qua& sua erant,addebat, et 
qua excitabant ad obedientiam,et parabant ad to- 
lerantiam, οἱ uniebant ad concordiam. Addebat 
aulem sua, non ut quispiam se jactans et glorians, 
sed qui seipsum ostenderet eadem sentire:etsimul 
eaquidem,qua jan dicta sunt a veteribus, propter 
brevitatem vero vel sententie magnitudinem vulgi 
cartum excedunt, ipse suis additamentis reddens 
apertiora, manfestaque et clara reddens omnibus, 
Alque sic cuidem utebatur sacer Theodosius ea, 
qua ad docendum comparabatur, oratione ; ea 
vero,qua traduntur dogmata,quomodo se habebat? 
Εἰ quis erat ejus in iis sermo etzelus? Anne de hoc 
q.idem esl sciscitandum, utpoie quod res oinnes 
loquantur quavis voce apertius,et ejus zelum pro 
pietate prie licen:? Illud autem est potius diligenter 
quaerendum, quinam lingua sil erudita et facunda, 
ut possit recte explicare iilius linguze tropea.Nain 
is quidein in alis omnibus erat mansuetissi- 
mus, et promplissimus, ut honeste potius vince- 
retur, quam uon laudabiliter vinceret, Ubi autem 
eral in pietate el vera. religione periculum, erat 
illic stabili et (orti sententia Theodosius,et nullius 
cedebat objectioni,ut qui cerneretur acri et invicto 
animo, ignis comburens,aut securis scindens,aut 
romphza puz..atoris, ut. dicam qua divina sunt 
Scripturze.Ejus autem quod dico, argumenta sunt 
mu.ta quidein alia, mihi autem sufliciel unum re- 
ducere in memoriam. 


CAPUT XI. 
Anastasius imp. pecunia tentat pervertere S. Theodosium. 


MG". "Heeyxé ποτε xzi ὁ χαϑ᾽ ἡμᾶς κιιρὸς βατι- Ὁ 46, Tulit aliquando nostrum (24) quoque tem- 


Àiz, τὰ μὲν ἔμπροσθεν ὡς mápdotisov τρυτῆς ᾿ 
τοῦτο O3 τὸ φαινόμενον, τὰ δὲ τελευτατα πεδίον doa- 


i34) Hinc auctorem cosxtaneum ὃ. Theodosio 
fuisse patet, ut supra diximus. 

(35) Is est Ansstesius, qui imperium suscepit 
Olybrio solo consule sn. Ch 491. Sub hoc vixisse 
S. Theodosium Cenobiarchsm notat Suidas ad ver- 
buto Anastasine 

(26) Priusquam imperium capesseret, Euph^mio 
patriarche Chalcedonensi profess:onem fidei chi- 
rographo suo tesiatam dedit. Moz iniqua t.ibuta 
sustulit, megistratus greuis coniulit,multa praeclare 


pus imperatorem (25), qui prius quidem fuerat, 
quantum appar« bat, paradisus voluptatis (26), postre- 


constituit, quibus ejus initia magnam spem et ex- 
spectationem omnibus attulerunt.Ideo Fel:x lil papa 
illi scrip-it, in ejus seitap. ri: promotione gaudere, 
Ὁ} testatur hujus successo fv:lasius in Commoni- 
torio ad F«ustum,qui et in epistola ad ipsum Ana- 
stosiun. missa? laudst. studium pietatis 1D privata 
Vita, quo « optarit semper fleri particeps promis - 
sionis ἴθ), » etc. Ejus adhue. privali pietatem 
caterasque viriutes prsedicat Cedrenus. 


515 


MENSIS JANUARIUS. 


510 


mo (91) autem rebus fuit cognitus campus destru- À v.s0ó τοῖς πράγμασι γνωριζόμενον, val τούτων ἕνα 


ctionis, et unus scilicet ex iis pastoribus qui sui 
gregis oves dispergunt et perdunt,et eos turbida 
potant subversione.Et ut reliqua illius pretermit- 
tam,hoc quidem accipiet,quod post nos sequetur, 
tempus. Neque enim par est ut id mandetur obli- 
vioni propter eos,quorum est scelus iusigne : qui, 
ut dicit Isaias, concipiunt laborem, et pariunt αὶ 
iniquitatem 33, Impius (heu) sive ab aliis ad hoc 
motus, sive hunc sceleratum fetum ex se produxe- 
rit (Stultus enim,inquit,stulta loquetur,et cor ejus 
vana castigabit), Patrum,qui Nice: (28) fuerunt, 
sacra dogmata, tanquam montem Sion et turrim 
fortitudinis, scilicet aggreditur ; illa quidem vo- 
lens abrogari, valere autem sententiam (29) Ace- 
phalorum, quam a ratione alienam, et vere ἀχέ- 


δηλαδὴ τῶν ποιμένων τῶν διασεορπιζόντων χαὶ ἀκ- 
ολλύντων τὰ πρόδατα τῆς ἑχυτῶν νομῆς, καὶ ἀνα- 
τροπὴν θολερὰν αὐτὰ ποτιζόντων,, καὶ ἵνα τὰ ἄλλα 
τῶν ἐχείνου παρῶ, ἀλλὰ τοῦτό γε xai ὁ μεθ᾽ ἡμᾶς 
ἐχδέξετχι χρόνος, ᾿Επεὶ μηδὲ λήθης ὅλως ἐστὶν ἄξιον 
διὰ τοὺς περιττοὺς τὴν κακίαν, οἵ, τὸ τοῦ Βσαίου, 
χύουσι πόνον xal: τιχτουσιν ἀνονίαν. Ὁ δυσσεδὴς, 
φεῦ, εἴτε παρ᾽ ἄλλων εἷς τοῦτο χινηθεὶς, εἴτε xal 
παρ᾽ ἑαυτοῦ τὸ πονηρὸν τουτὶ προενεγκὼν κύημα, 
(O γὰρ μωρὸς, φησὶ, μωρὰ λαλήσει, xal ἡ καρδία 
αὐτοῦ μάταιχ νοήσει), τοῖς ἱεροῖς τῶν ἐν Νιχαίᾳ 
Πατέρων, ὡς τῷ Σιὼν ὄρει χαὶ τῷ πύρφῳ, δηλαδὴ 
τῆς ἰσχύος ἐπιτίθεται δόγμασιν " ἔχεῖνα μὲν ἀθετεῖ- 
σθαι, χρατεῖν δὲ τὴν τῶν ᾿Αχεφάέλων͵ ἄλογον ἄν τις 
εἴποι, καὶ ἀκέφαλον δόξαν προῃρημένος, Μίγνυσι 


φαλον, hoc est, carentem capite,jure quis dixerit. B τοιγαροῦν τῇ δυναστείᾳ τὴν χαχουργίαν, ὥστε tj 


Potentia. autem admiscet improbitatem, ut hac 
quidem deciperet,illa vero effectum redderet quod 
contendebat : ut neque vis, si esset immista et 
persuasione minirne contemperata, molesta videri 
possit, et plane violenta, ut quz robur accepisset 
ex sola occasione ; neque rursus persuadere, si 
impotens sit, si imbecilla, et quod possit pauca et 
apud paucos efficere. 

41. Hinc alios quidem ex episcopis adoriebatur 
minis et exailiis (30), alios autem honoribus et as- 
sentationibus : et nonnunquam etiam corrumpere 
pecunia,et suum malum aliorum quoque efficere, 
et morbum communicare contendebat; mutabilis 
non minus quam Proteus, ut Graecorum fabulis lo- 


piv ἀπατᾷν, τῇ δὲ ἀνύειν τὸ σπουδαζόμενον, 
ἵνα μήτε τὸ ἰσχυρὸν ἄμιχτον ὃν καὶ μὴ m 
θοΥ χεχραμένον, λυπηρὸν δόξῃ xzi καθχρῶς βίαιον͵ 
ἐχ τοῦ χαιροῦ μόνου τὴν ἰσχὺν εἰληφὸς, μήτ᾽ 
αὖ πᾶλιν τὸ πείθειν ἔρημον δυναστείας ὑπολειφθὲν, 
ἀσθενὲς εἴη, χαὶ μιχρὰ καὶ παρὰ μικροῖς ἀνύειν δυνά- 
μενον, 


μζ΄. ᾿Εντεῦθεν τοὺς μὲν ἀπειλαῖς καὶ ὑπερορίαις, 
τοὺς δὲ τιμαῖς καὶ κολακείαις τῶν ἐπισχόπων ὁπίει, 
ἔτι δὲ οὺς καὶ χρήμασιν ὑποχλέπτειν, καὶ τὸ αὐτοῦ 
καχὸν xai ἄλλων ποιεῖν ἔσπευδε, xal τῆς νόσου με- 
ταδιδόνχι, ola τις Πρωτεὺς, ὡς τὰ 'EÀ) ἧνων φασὶν, 
ἐξαλλάττων, χαὶ ποικίλος τὴν γνώμην ὥσπερ τὴν 


quuntur, et non minus mente, quam ille aspectu C ὄψιν ἐκεῖνος γινόμενος, "Eni πᾶσι τοίνυν xal τῷ με- 


varius.Postremo autem hanc quoque magnam tur- 
rim aggreditur.Machinae autem erant aurum ; id 

quenon paucum,ut possel contemni,sed quod red- 
ibat ad summam triginta librarum : eratque do- 
num non nude et aperte donum, ne non accipere- 
tur, ut quod suspicionem pareret avariti: : sed id 
quoque occultabat pretextus speciosus et valde 
probabilis,nempe pauperes,el qux? erant necessa- 
ria ad usus Fratrum zgrotantium.His virum cona- 
batur ingenuum redigere in servitutem.Et si bo- 
num existimas et gratum piorum animis id, quod 
a te,0 vir egregie, innovatur,ego illi dixerim, cur 
non ab eo ipso sinis trahi amatores, et propria 
vinci pulchritudine eos quisunt pulchri amatores; 


γάλῳ τούτῳ πύργῳ προσδάλλει. Καὶ τὸ μηχάνημα 
χρυσὸς ἢν, χρυσὸς αὖχ ὀλίγος, ὥστε xxi παροφθῆναι, 
ἀλλὰ καὶ εἰς τριάκοντα φημὶ, λίτρας παρατεινόμενος" 
xal 4 δωρεὰ οὐ δωρεὰ γυμνῶς τε καὶ ἀχκαλύπτως, 
ἵνα μὴ 9v ὁπονοίας ἔχουσα τὸ φιλόχρυσον ἀπρόσδε- 
xtoc μείνῃ, ἀλλὰ xal πρόφασις ἐπέχρυπτε ταύτην 
εὐπρόσωπος xxl πιθανὴ λίαν, οἱ πένητες xal ἡ περὶ 
τοῦς νοσοῦντας τῶν ἀδελφῶν εὐδάπανος χρεία. Τοι- 
οὕτοις ἐπειρᾶτο δουλοῦν τὸν ἐλεύθερον. Καὶ εἰ καλὸν 
εἴη xal ἀρέσχον φιλοθέων ψυχαῖς τὸ ὑπὸ σοῦ, γεν- 
vate, χαιοτομούμενον, φαίην ἂν πρὸς αὐτὸν, τί μὴ 
ἐᾷς αὐτόθεν ἕλχειν τοὺς ἐραστας, καὶ ἰδίῳ κάλλει 
χειροῦσθαι τοὺς φιλοχάλους, ἀλλὰ χρήμασιν αὐτὸ 
καὶ δωρεαῖς περιστέλλεις, ὃ περὶ τὰς ἀμόρφους καὶ 


sed id pecuniis ornas et muneribus, quod solet Ὁ ἀκαλλεῖς ποιοῦσιν, ἀλλοτρίοις χοσμήμασι καὶ τεχ- 


fieri turpibus οἱ deformibus, ut qua sint aliena 
ornameuta et arlificia ? 


3?! [sa, Lix, 4... 22 [sa. xxxi, 6. 


(27) Anno imperii 2, Christi 492, chirographum 
rofessionis fidei ab Euphemio sibi restitui jussit. 
ta Cedrenus et Theodrus Lector Collectan. |. rm. 

Dein liberum cuique fecit cuam vellet amplecti se- 
clam. Evagrius l. 11, c. 30 

(28) Goncordat ms. Gra&cum, τοῖς ἱεροῖς τῶν ἐν 
Νικαίᾳ Πατέρων, δορὰ utrobique mendum: legendum, 
9 Patrum qui Chalcedone fuerunt, » ot sequentis 
declarant. 

(29) De Acephelis actum 10 Januar. in Vita S. 


νάσμασι ; 


Joannis Camilli Boni n. 2 et in Vita S. Agathonis. 
Cedrenus scribit Anastasium fuisse in haeresi Ace- 
balorum, seu Syochytarum. Acta enim concilii 
halcedonensis authentica et altari ablate consci- 
disse atque igni tradidisse docet Nicephorus 1. xvi, 
6. * . 

) Its pulsi in exsilium patriarche Constentino- 
politani Euphemius et Macedonius ; quornm seeta- 
tores, exsilio, relegatione, accusstionibus iniquis, 
aut bonorum publicatione afflicti sunt. 


517 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH &. 


518 


μη΄. Γνοὺς οὖν ὃ μέγας τὸ ὑπὸ τῆς μιχρᾶς bxslvnc Α 48.Cum ergo cognovisset ille magnus id quod fle- 


καὶ μικρὰ φρονούσης ψυχῆς ματαίως xat' αὐτοῦ με- 
λετώμενον, τοῦτο δὴ τὸ τυῦ λόγου ἀετὸς ἣν ἐν νεφὲ- 
λαις ἄληπτος xal ἀχείρωτος, μᾶλλον ὃὲ καὶ αἱροῦντα 
alpe*, τὸν δοχήσει μόνῃ ταῖς ἀληθείαις, Τὸ μὲν γὰρ 
χρυσίον οὐχ ἀπωθεῖται, μήποτε χαὶ δόξῃ μάτην 
ὑπονοεῖν, «αἱ σχανδάλου παράσχοι τινὰ πρόφασιν, 
διπλὴ δὲ ζημιοῖ τὸν πολέμιον, ἄμα μὲν Ὑρτμάτων 
ἀποστερῶν καὶ ἄλλως φιλοχρήματον ὄντα, ἅμα δὲ 
χαὶ τὰς ἐλπίδας αἷς ἐπωχεῖτο ματαίχς χαὶ χενὰς 
ἀποδείξεις, καὶ οὐδὲν πρὸς τὸ σχοπὸν ἐχούσας axó- 
λουθον" ἀλλ᾽ ὃν ἔχειν ἐν πέδχις ἤδτ, λέοντα ᾧετο, 
τοῦτον χατ᾽ αὐτοῦ θερμότατα διεγείρας χαὶ λαμπρὸς 
φανεὶς τὸ τῆς παροιμίας, ὅτι πρὸς λέοντα δορχὰς 
μάχης ἥπτετο. "ue γὰρ n9n x«i ὁ καιρὸς ἐνέστη, 
κἀκεῖνος ἀπήτει xai παρ᾽ αὐτοῦ τὴν ὁμολογίαν, καὶ 
παρέστησαν οἱ ἐπὶ τούτῳ πεμφθέντες, ἐνταῦθά μοι 
σκόπει τὸ ἀνδριχὸν αὐτοῦ τῆς ψυχῆς καὶ γενναῖον. 
Συναγαγὼν γὰρ ὁμοῦ πάντας τοὺς τὴν ἐρήμου πο- 
λέτας, καὶ χαιρὸν εἶνχι εἰπὼν τὸ προφητιχὸν ἐχεῖνο 
πκίρᾶς ἔχειν παράγγελμα, 2 τὸν πρᾶον χελεύώει γενέ- 
σθαι μαχητὴν, καὶ πρὸς τοὺς τῆς εὐσεδείχς ἀλείψας 
ἀγῶνχς, αὐτὸς στρατηγὸς, αὐτὸς στοχτιώτης, αὐτὸς 
ἀριστεὺς ἔν πᾶσ: πρῶτος ἐδείχνυ:ο, καὶ διὰ γραμμά- 
τῶν τῷ βησιλεῖ συνεπλέχετο, Καὶ ἡδιστα μὲν ἄν xal 
τῶν ἀποδείξεων αὐτῶν ἐκείνων ἐμνημονεύσαμεν, αἷς 
Θεοδόσιος σαφῆ φλυχρίαν τὰ ἰσχυρότατα τῷ ὁοχεῖν 
τῶν προδληθέντων ἀπέδειξε’ τοῦ μήκους δὲ “χάριν 
καί τὰ νῦν στοχαζόμενοι (πολλῶν γὰρ ἄν ἐδέησε xal 
χειρῶν καὶ βίδλων), τῆς ἐπὶ τέλει μόνης παῤῥησίας 


ἐπιμνησθήσομαι. Δῆλον γὰρ καὶ οὕτως ἔσται c 


ὀλίγου τὸ τοῦ ἀνδρὸς ἐλεύθερόν τε «al ἀταπείνωτον, 
Εἶχε δὲ ὧδε τὰ γεγραμμένα. 


bat ab illa pusilla et abjecta anima, temere adver- 
sus se comparari, erat, ut vulgo dicitur, aquila in 
nubibus,ut qui nec posset capi nec vinci;sed reve- 
ra potiuseum capit,qui simulabat. Nam aurum qui- 
dem non repellit, ne forte videretur teiere suspi- 
cari, el offensionis aliquam prxberet occasionem: 
sed duplici dumno ὁ 8101} adversarium,simul quidem 
privans pecuniis, cum essel alioqui avarus, et si- 
mul etian; spem vanam et inanein ostendens, qua 
ducebatur,et quz nihil habebat ad scopum pertin- 
gens.Sed quem leonem esistimabat se jam habere 
in pedicis, eum cum in se concitasset vehementis- 
sime, preclare ostendit, ut est in proverbio, ca- 
pream iniisse pugnam adversus leonem. Nam cum 


p jam tempus advenisset, et ille ab eo petiisset con- 


fessionem, et adessent qui ea de causa missi fue- 
rant, hic mihi considera ejus animi virtujem et 
fortitudinem.Nam cum omnes simul congregasset 
cives solitudinis,et d:xisset esse tempus ut finem 
acciperel diclum illud propheticum, quod jubet 
mitem fieri pugnatorem,et eos instruxisset ad sus- 
cipienda propietate certamina, se ostendit esse 
ducem,se militeni, se virum strenum et fortem, et 
primum in omnibus,et cum imperatore per litteras 
est congressus. Et libentissime quidem meminissem 
illarum ipsarum probationum, quibus Theodosius 
apertas nugas esse oslendit ea, qua ex propositis 
videbantur esse validissima;sed propter prolixita- 
tem, et ea spectans, de quibusagitur in presentia 
(multis enim manibus opus esset οἱ libris) solum 
meminero ejus dicendi libertatis, qua usus est in 
fine.Sic enim paucis ostendetur,quam essel homo 
liber,et qui nequaquam dejici deprimive poterat. 
Sic autem habent ea, qui scripta sunt. 


CAPUT XII. 
Epistola S. Theodosii ad imperatorem, et hujus responsum. 


μθ΄. Ajo τῶν προχειμένων ftv, ὦ βασιλεῦ, ἢ ζῆν 
αἰσχρῶς καὶ ἀνελευθέρως τοῖς ᾿Αχεφάλοις cuvaxai- 
χϑέντας͵ ἢ θανεῖν καλῶς τοῖς ὀρθοῖς τῶν Πατέρων 
ἀκολουθοῦντας δόγμασιν, ἴσθι τὸν θάνατον ἡμῖν εἶναι 
προτιμητέον, Τοσοῦτον γὰρ ιδέομεν τοῦς καινοῖς τού- 
τοις ἔπεσθαι δόγμασιν, ὅσον οὐχ ἡμεῖς μόνοι xatd 
χώραν μενοῦμεν τοῖς προλαδοῦσι νόμοις τῶν Πατέ- 
(«v στοιχοῦντες" ἀλλὰ xal τοὺς ἤλλως παρὰ ταῦτα 
κρεσδεύειν ἀνασχομένους"͵)] ἀποχηρύξομεν εὐσεδῶς 
xal ἀναθέματι χαθυποδολοῦμε"" οὐ μὲν ἀλλὰ xai 
χειροτονούμενόν τινχ τῶν ᾿Αχεφάλων πρὸς βίαν 
ἡμεῖς οὗ παραδεξόμεθα. Μηδὲ γένοιτό ποτε, Χριστὲ 
Βασιλεῦ, «àv τι τοιοῦτον συμῦῇ, τὸν ἔφορον τῆς ἀλη- 
θείας Θεὸν μάρτυρα ποιησάμενοι" μᾶλλον δὲ αὐτὸν 
ἐκεῖνον εἰπεῖν τὸν νῦν ὑπ᾽ αὐτῶν βλασφημούμενον, 
μέχρις αἵματος ἀντικαταστῆναι θελήσομεν " καὶ 
ὥςπερ ὑπὲρ πατρίδος, οὕτως μᾶλλον ὑπὲρ τῆς ὁρθῆς 

(31) Epistole bec referuntur a Beronio ad aen. 


Ch. 511. Ejusdem spiritus et zeli exstat epistola 
S. Sabe ad imperatorem qua an. Christ. 513 re- 


46. Cum (31) hec duo sint nobis proposita, o 
imperator, vel turpiter et illiberaliter vivere con- 
sentiendo Acepbhalis, vel honeste mori sequendo 
recta Patruin dogmata; scito mortem a nobis essa 
preferandam. Tantum enim abest, ut hac nova 
sequamur dogmata, ut non solum in loco mansuri 
simus, precedentes Patrum leges sequentes ; sed 
eos etiaro,qui preier heec alia tueri sustinuerint, pie 
abdicabimus, et subjicimus anathemati : sed nec 
ullum ex Acephalis ordinatum, per vim suscipie- 
mus.Absit ut hoc fiat,o Rex Christe! et si tale quid 
conligerit, veritatis Deum priesidem testantes, vel 
potius illum ipsum,qui nunc ab ipsis maledictis et 
blasphemis appelitur,usque ad sanguinem resiste- 
mus: et quomodo pro patria, ita multo magis pro 
recta fide libenter animas profundemus, etiamsi 
ipsa sancta loca igni perdenda visuri sumus, Quid 


fertur ἃ Baronio : licet non constet, quo quaque 
tempore fuerit scripta. 


519 


MENSIS JANUARIUS. 


520 


enim opus esse solo nomine, quando ipsa sacraA πίστεως 2:0; τὰς ψυχὰς mposóut0x, xàv αὐτοὺς 


revera afficiuntur contumelia ? Nos ergo (39) ne- 
quaquam adrmittemus aliquid sentire, tantum 
abest ut dicere, quod discrepet a sanctis et acu- 
menicis conciliis. Ex quibus primum quidem 
ornatur trecentis decem et octo Patribus, quicum 
adversus Arium in sancto Spiritu Niceae conve- 
nissent, anathernati miserum subjiciunt, eta cor- 
pore abscindunt ecclesia-tico,alienantem a Patris 
essentia eum, qui est natura Filius; et introdu- 
centem dogmata aliena a recta fide. Secundum 
aulem impulsu divino congregatlum adversum 
Macedonium, qui ipse quoque scelerate loqueba- 
tur adversus bonum Spiritum, eum abdicat, Ter- 
tium autem adversus profanam et exsecrandam 


linguam Nes!orii, qui ipse quoque absurda erat g 


locutus adversus Christi carnis suscepta consi- 
lium, pulchre Ephesi convenit. Post hac, quod 
fuit, etiam Chalcedone sexcentorum et triginta 
divinorum Patrum : qui cum etiam ea dixissent, 
qus conveniebant prioribus, et qui illi dixerant, 
adhuc accuralius exposuissent, infelicem et ex- 
Becrandum Eutychem una cum Nestorio abscin- 
durt ἃ corpore Ecclesie,et fidem confirmant apo- 
stolicam : et quicunque non ita sentiebat, decer- 
nunt esse alienum ab Ecclesia. Adversus hzc et 
ignis accendatur,et ensis acuatur,et mors quoque 
nobis acerba afferatur,imo vero,si fieri possil, pro 
una iernumerabiles; nos vero nunquam prodemus 
veram religionem,neque ea, quz? recte placuerunt 
Patribus, ea abrogando probro afficieimus. Testes 
sint eorum sudores, quos pro fide susceperunt, 
et multa dimicationes. Sed ea manebunt firma 
et immobilia, et apud nos, et. apud eos, quos fas 
est et Deum et nos sequi. Pax autem Dei, qua 
superat omnem mentem, sil custos et dux tuc 
potentis. 

50. Cum lianc imperator accepisset epistolam, 
mittens et vim afferre,et conari persuadere,se po- 
tius submitlens, aggressus est se de iis excusare, 
quorum accusabatur, et sic composuit epistolam: 
Hujus innovationis, o lomo Dei, nos non sumus 
auctores. Testem confidenter invocamus,qui om- 
nia cernit,Dei oculum:sed ab illis oritur hic inotus, 
quos, plus quam alii, oportebat ha:c honorare si- 
lentio. Nunc autem cupientes singuli primi vi 
deri et dicendi facultate οἱ dignitate, seipsos fe- 
riunt, et nos ad se invicein atirahunt. Quid nos 
ergo aliud oportet facere, quam,dum ii moventur, 
108 non simul moveri, sed quietem amplecti : ut 
sic persuadere possimus eis, qui hic movere sta- 
tuerint, dimissa tali contentione, una nobiscum 
quiescere ? Omnino enim tuam non latet pieta- 
tem, quod quidam monachi et clerici, qui rectam 
fidei sibi vindicant sententiam, htc movere scan- 


(32) S. Sabas in sua ad impera! epistola : « Nos 
ergo nec patiemur aliquid aliud addere piter ea 
qua decreto sunt a trecentis decem et octo Pairi- 
bus qui fuerunt Nice, et tribus, que postea 


δὴ τοὺς ἁγίους τόπους πυρὺ θεασώμεθα φθειριμέ- 
νους, Τί γὰρ δὴ καὶ ὀφελος ὀνόματος μόνου, ὅταν 
αὐτὰ γοῦν τὰ ἱερὰ πράγματα χαθυδρίζητεαι ; Οὐ μὲν 
οὖν ἡμέϊς ἀπάδον τι τῶν τεσσάρων ἁγίων xal οἰἶχου- 
μενιχῶν συνόδων φρονῆσαι, μήτι γε χοὶ εἰπεῖν ὅλως 
παραδεξομεθχ' ὧν d$ μὲν πρώτη τοῖς τριαχοσίοις 
δέχα xai ὀχτὼ χοσμεῖται Πατράσιν, οἱ κατὰ ᾿Αρείου 
ἐν ἀγίῳ Πνεύματι περὶ τὴν Νιχαίχν συνελθόντες, 
ἀναθέματι τὸν ἀθλιον ὑποδάλλουσί τε xai τοῦ ExxÀn- 
σιαστιχοὺ σώματος ἀποτέμνουσιν, ἀλλοτριοῦντα τῆς 
τοῦ Πατρὸς οὐσίας τὸν φύσει Υἱὸν, καὶ ἀλλότρια τῆς 
ὑγιοῦς πίστεως δογματίζοντα, Ἢ δευτέρα δὲ κατὰ 
Μαχεδονίου θεοχινήίτως συναθροιοθεῖσχ, πονηρὰ xai 
αὐτὸν χατὰ τοῦ ἀγαθοῦ φθεγγόμενον πνεύματος ἐκ- 
χηρίντει. Καὶ ἡ τρίτη δὲ χατὰ Νεστορίου τῆς βε- 
δήλου γλώττης xxi μιαρᾶς ἀτοπα χαὶ αὐτοῦ κατὰ 
τῆς οἰχονοπὶας Χριστοῦ φϑεγξυμένου ἐν ᾿Εφέσῳ 
χαλῶς συνελήλυθεν, "Emi τούτοις xai ἣ ἐν Καλκη- 
ὀόνι τῶν ἐξαχοσίων τριάκοντα θεοφόρων Πατέρων, 
οἱ xai αὐτοὶ συνῳδὰ τοῖς προλχόοῦσιν εἰπόντες, καὶ 
τὰ ἐχείνων ἔτι ἐξαχριδώσαντας, Εὐτυχῆ τὸν ἀτυχῆ 
xai κχατάπνυστον ἅμα Νεστορίῳ τοῦ ἱερον τῆς ᾽Εχχλη- 
σίας ἐκχόπτοησι σώματος, τὴν ἀπωστολιχήν τε δια- 
χρατύνουσι πίστιν, καὶ πάντα τὸν μὴ οὔτω φοονοῦν- 
τὰ ξένον εἶναι τῆς 'ExaÀnoíag Χριστοῦ δογματίζουσι. 
Πρὺς ταῦτα χαὶ πῦρ ἀπτίσθω, xai ξίφος θηγέσθω, 
ἐπχγέσθω δὲ xai ὃ πιχρὸς καθ᾿ ἡμῶν θάνατος, 
μᾶλλον δὲ ἀνθ᾽ ἑνὸς, ἂν ἐγχωροῦν ἢν», μυρίοι" ὡς 
οὐποτ΄ ἂν πρυδῶμεν ἡμεῖς τὴν εὐσεύειαν, οὐδὲ τὰ 
χαλὼς δοξαντα τοῖς Πατράσι τῷ ἀθετεῖν ἀτιμάσο- 
μεν, Οὐ μὰ τοῦς ὑπὲρ τῆς πίστεως αὐτῶν pu, 
xxi τά πολλὰ σγάμωχτα, ἀλλὰ μενεῖ ταῦτα f 
παρ᾽ ἡμῖν καὶ παρ᾽ οἷς ὁσιον ἀκολουθεῖν Θεῷ τε καὶ 
ἧμτν ἀχίνητα, Ἢ δὲ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουτα 
πάντα νοῦν φύλαξ εἴτ xai ὁδηγὸς τοῦ χράτους 
σου. 

v. Ταύτην δεξάμενος ὁ βασιλεὺς τὴν ἐπιστολὴν, 
εὐθὺς γοῦν τὸ βιάζεσθχι xxl τὸ πειρᾶσθαι πείθειν 
ἀφεὶς, εἰς ἀπολογίαν μᾶλλον διὰ Γραφῆς ὑπὲρ ὧν 
ἐτιᾶτο πρότερον ὑφειμάνως ἐχώρει, xal οὕτω πως 
συνέταττε τὴν ἐπιστολὴν, Τῆς γαινοτομίας ταύτης, 
ὦ ἄνθρωπε τοῦ Θεοῦ, οὖχ ἡμεῖς αἴτιον μάρτυρα 
θαῤῥοῦντες ἐπιχαλούμεθα τὸν πάντα βλέποντα τοῦ 
Θεοῦ ὀφθαλμόν’ ἀλλὰ παρ᾽ ἐχείνων d) τουτων χίνη- 
σις οὃς ἔδει μᾶλλον τῶν ἄλλων σιωπῇ ταῦτα τιμᾷν, 


Ὦ νῦν δὲ ὀρεγόμενοι τοῦ πρῶτος αὐτῶν ἔχαστος δὺ- 


viget τε λόγου xii ἀξιώματι φαίνεσθαι, ἀλλήλους τε 
βάλλουσι, καὶ ἡμᾶς πρὸς ἑαυτοὺς ἀνθέλχουσι, Τί οὖν 
ἕτερον ἡμᾶς χρὴ ποιεῖν, ἢ τούτοις χινουμένοις μὴ 
συγκίνεῖσθαι, ἀλλὰ τὴν ἣσυχίαν ἀσπάζεσθαι ; ἕν᾽ 
οὕτω πεῖσαι δυνηθῶμεν xai τοὺς ταῦτα προειρημὲ- 
νοος χινεῖν, ἀφεμένους τοιαύτης ἐρεσχελίας νοῦν d 
συχάζεεν ἡμῖν. Πάντως γὰρ οὐκ ἄδηλον τοῦτο τῇ σῇ 
θεοσιδείᾳ, ὡς μοναχοί τινες χαὶ χληριχοὺ ὀρθοῤοξίας 


consecute sunt, synodis, nec quidquam aliter 
innovare ; sed pro eis etiam animas profundere, 
ct innumerabiles, si fleri. possit, mort.$ parati su«- 
mus suscipere. » 


521 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH E. 


022 


δῆθεν ἀντιπυιούμενοι, τὰ τοιαῦτα σχάνδαλα χεχινη- A dala, seipsos, ut diximus, studentes ostendere 


xxctw ἑαυτοὺς δεῖξαι σπουδάζοντες, ὥτπερ ἔφημεν, 
ἐπειλῆθαι τῶν πρωτείων bv τῷ ταῦτα εἰδέναι, xad 
τὸ μυστήριον χαὶ τὴν πίστιν τοῖς στόμασιν αὐτῶν 
περιφέρειν. λπερ ἀνθρώποις ἀκατάληπτα ὄντα, 
οὐδε, ἕτερον ἢ ψεύστας ἐκείνους χαὶ συκοφάντας 
ἀποδεικνύουσιν *— ὅθεν χαὶ μεγάλη ἡμῖν ἀπὸ Θεοῦ 
ἀγανάκτησις, ἀνθ᾽ ὧν νομίζομεν τὸ μυστήριον, οὗ 
μυστήριον εἶναι, οὐδὲ xai dx πίστεως συνεστάναι 
μόνης, ἀλλ᾽ ἐξ ἀτόπων φλυχριῶν, καὶ κατηγορουμεν 
τῶν διδχξάντων ἡμᾶς πίστει xal μυστηρύν τὰ θεῖα 
σέδεσθαι͵ Ὑπερεύξασθχι οὖν τῆς ᾿Εχαλητίας εἴπερ 
ποτὲ χαὶ νῦν ἡμᾶς χρὴ, φιλανθρώποις ὄμμασι τὸν 
Θεὸν ἐπιδλέψχι, xal εἰρήνην ταῖς ᾿Εχχλησίάις αὐτοῦ 
βραδεῦσαι καχῶς οὕτω διῃρημέναις διὰ τὴν τῶν 
προΐδρων αὐτῶν προαίρεσιν, Αἱ δὲ σταλεῖσχι παρ᾽ 
ὑμῶν εὐλογίαι ἡδέως ἄγαν ἡμῖν ἐδέχθησαν, xal τὴν 
Ἡἡμετέρχν προχίρεσιν ὀπὸς ἔχει ἀνχγγέλλουσιν οἱ 
περ᾿ ὁμῶν ἀπεσταλμένοι εὐλχδεῖς μονα got, » Καὶ οὕτω 
μὲν ἡ ἐπιστολή, | 

να΄. ᾿Αλλὰ τὸν ταῦτα γράψαντα βασιλέα xal μιχρὸν 
τότε τῆς μανίας ἐνδεδωχκότα, στήσαντα δὲ χαὶ τὸν 
κατὰ τῆς ὀρθῆς δόξης, μᾶλλον δὲ κατὰ τῆς ἑαυτοῦ 
κεφαλῆς πόλεμον, οὗ πολὺ τὸ bv μέσῳ xal μετένοιχ 
λαμθδάνει δεινή ^ χαὶ κχαθοπερεὲὲ μεταμεληθέντα, 
εἰ χαὶ μιχρὸν ὅλως εὐσεύετν προείλετο, πολλήν τε 
εὐχολίαν ἑαυτοῦ χατεγίνωσχε, xai πρὸς τὰ πρότερον 
ἐπανὺει. Ἔργον γὰ; ἀληθῶς, ὡς ὁ λογος, ὅσον ἀπο- 
τρέψει «νὠμινον. Πάλιν οὖν χατὰ τῆς εὐσεύείας 
προγράμματα, xal πάλιν ὁ γεννάδας οὗτος μάρτυς 


primas obtinere partes in harum rerum cogni- 
tone; et quod mysterium et fidem in ure suo 
circumferant. Qus quidem cum non possint 
comprehendi ab hominibus, nihil aliud quam il- 
los mendaces ostendunt et sycophantas. Ex quo 
etiam proficiscitur magna Dei in nos indignatio, 
eo quod existimamus mysterium non esse mys- 
terium, nec ex sola fide consistere, sed ex absur- 
dis nugis : et condemnamus eos,.qui nos docue- 
runt fide et mysterio divina venerari. Vos ergo 
nunc quoque oportet, si unquam, orare pro Ec- 
clesia, ut nos benignis oculis aspiciat, et pacem 
suis conciliet Ecclesiis,quz tam male sunt divise 
propter studia ipsorum praesulum. Qus autem a 


p vobis missze sunt eulogi:, eas admodum libenter 


suscepimus : nostrum autem quale sit institu- 
tum, annuntiabunt pii monachi, qui a vobis 
missi sunt. » Et hoc quidem modo se habuit epi- 
stola. 

91. Verum imperatorem,qui hzc quidem scri- 
pserat, et iunc de furore paululum remiscerat, 
et bellum quod aJversus rectam opinionem vel 
suum polius caput gerebat, represserat; non 
multo interjecto spatio, gravis subit peenitentia : 
et perinde ac si eum poniteret, quod omnino 
parum esse pius slatuisset, et se facilitatis nimi 
condemnaret, ad priora est reversus. Difficile 
enim est, ul est in proverbio, asinum confrican- 
tem averlere. Rursus ergo edicta adversus pie- 


αἱμάτων χωρὶς, εἴγε τὰς προαιρέσεις, ἀλλὰ μὴ ς fatem; rursusque egregius martyr citra sangui- 


προσήχει  Gxo- 


τὰς τῶν πραγμάτων ἐκὔάσεις 
-ὸΐν͵ 


nem ; siquidem consideranda est voluntas,et non 
rerum exitus. 


CAPUT XIII. 
Zelus, et exsilium fidei causa. 


vB'. Πάντων γὰρ ἀμηχανούντων «αἱ ἀπορούντων, 
καὶ τῶν μὲν τῇ βλασφημίᾳ συνηγορούντων, τῶν δὲ 
καὶ δχψιλῶς ἀντιλέγειν ὀχνούντων, ἴσως δὲ χαὶ τῆς 
ἐν τούτῳ παῤῥησίας τῷ χοινῷ Πατρὶ παρχψωρούν- 
ww, xal ὥτπερ στρατηγοῦ περιμενόντων τὸ σύν- 
Ünua, τότε DÀ, τότα δῆλον χαθίσταται, ὁποῖα οὖν 
καὶ τὸ γῆρας, ὅταν τῷ ζήλῳ ῥωννύηται, πρὸς τοὺς 
ὑπὲρ τοῦ καλοῦ χινδύνους νεχνιεύεται " τραμμάτων 
ἐχείνων καὶ θεσπισμάτων ὀλιγωρήσας, ἀπειλῶν τε 
μυρίων, ὄχλων τε τὰ βασιλέως ἐν ἴσῳ καὶ τὰ Osta 

ὠπουμένων, xal στρατιωτῶν τοὺς τοιοῦτόν τι 
φθεγξαμένους ἐπιτηρούντων, πάντων ἐκεῖνος τού- 
τῶν οἷα γενῶν ψόφων, χατχφρονήσας, xal οὖχ αὐτοῦ 
μᾶλλον, ἀλλὰ παίδων εἶναι εἰπὼν τοιαύτας ὑποφρίτ- 
τεῖν βροντὰς, λέοντος ὑποδὺς ὅρμημα, xal εἰς τὸ 
τοῦ Πεοῦ ἱερὸν εἰσελθὼν, ἐπ᾽ ὀχρίδοντός τε ἀνχδὰς, 
οὗ τὰς ἀναγνώσεις τοὺς ἱερεῖς ποιεῖν σύνηθες, τῇ 
χειρὶ σιγὴν τῷ πλήθει σημήνας χαὶ τὴν φωνὴν 
ἐπάρας * Εἴ εἰς, ἔφη, τὰς τέσσχρας ἄγίας συν- 
ὅδους μὴ ἐπίσης τοῖς τέσϑαρσιν Εὐχγγελίοις ἡγοῖτο, 


52. Cum omnes essent plane consilii inopes et 
dubii quid agerent;et alii quidem blasphemiam(33) 
defenderent,alii autem vererentur vel solummodo 
contradicere; fortasse autem etiam hac in re com- 
muni Patri, dicendi libertate cederent, et veluti 
ducis signum exspectarent: tunc tunc evadit mani- 
festum,qualis etiam senectus, quando zelo confir- 
matur, se fortiter et juveniliter gerit adversus ea, 
que pro bono et honesto suscipiuntur pericula. 
Contemptis enim illis scriptis et decretis, minisque 
innumerabilibus, turbaque qu& imperatorem et 
Deum ex equo reverebatur, militibusque qui eos 


 observarent,qui essent tale quid dicturi; illis om- 


nibus contemptis, tanquam vanis strepitibus, et 
dicens non esse suum,sed puerorum talia horrere 
tonitrua,leonis suscipiens impelum,cum Dei tem- 
plum esset ingressus,et suggestum conscendissel, 
in quo solent legere sacerdotes, manu populo si- 
gnificaus silentium,vocemque attollens : Si quis, 
inquit,quatuor sanctas synodos non tanti esse exi- 


(83) Cedrenus scribit multos episcopos, in gratiam imperatoris, Ghalcedonense concilium impu- 


gnesse. 
PaTROL. GR. CXIV. 


17 


523 


MENSIS JANUARIUS. 


594 


stimat, quanti quatuor Evangelia, sit anathema. A ἀνόθεμα ἔστω, Ταῦτα εἰπὼν, xxi ὥσπερ ἄγγελος 


Hzc cum dixisset, οἱ tanquam angelus populum 
adduxisset in. admirationem, et vocem omnibus 
ademisset pra miraculi magnitudine, silentio pro- 
cedit per medium eorum tacentium et tanquam 
dormientium, et existimantium se somnium vide- 
re, non autem vere id quod fiebat. Et fuit hoc 
quidem viri stratagema : ex quo diclas quoque 
sanctas synodos in sacris diptychis collocare sta- 
tuerunt. 

53. Cum post hzc autem nihil esset cunctatus, 
et nec parum quidem substitisset, obiit civitatesquie 
erant circumcirca, discipulos et alios zelotas ex 
solitudine, veluti quidam dux (34) exercitus, eos 
qui suh se erant, inducens, primus canos, primus 


καταπλήξας τὸ πλῆθος, πάντων τε τὴν φωνὴν ἀ9- 
ελὼν τῷ μεγέθει τοῦ θχύμχτος, σιγῇ διὰ μέσων z»- 
τῶν σιγώντων ἐχώρει, χαθαπερεὶ καθευδόντων xai 
ὄνχρ βλέπειν οἰομένων, οὐχ ὡς ἀληθῶς τὸ τενύμενον, 
Καὶ τοῦτο μὲν τοιοῦτο τοῦ ἀνδρὸς στρατήγημα, ἀφ᾽ 
o0 δὴ καὶ τὰς εἰρημένας ἁγίας συνόδους kv τοῖς ἱεροῖς 
διπτύχοις ἐξ ἐχείνου τάττειν ἐνόμισαν, 


νγ΄. Μετὰ δὲ ταῦτα μηδὲν μελλήσας, μηδὲ μιχρὸν 
ἐπισκὼν τὰς πέριξ διήει πόλεις, τοὺς φοιτητὰς xal 
ἄλλους ζηλωτὰς ix τῆς ἐρημίας, καθάπερ τις στρατῖ- 
ηγὸς, τοὺς ὑπ᾽ αὐτὸν ἐπαγόμενος, ὁ πρῶτος τὴν 
τολιὰν, πρῶτός τε τὴν προθυμίαν ἐπιδεικνύμενος * 


etiam ostendens promptum animi stadium: omnes g πάντας περιϊὼν, πᾶσι τὰ πάντα γινόμενος, τοὺς 


obiens, factus omnia omnibus, certiores reddens 
eos qui dubitabant,adhuc confirmans eos,qui erant 
stabiles; eos excitans,qui erant socordiores,eorum 
qui erant prompto et alacri animi studio, augens 
diligentiam ; addens animum iis, qui extimesce- 
bant ; adhertans eos,qui decertabant; terrens ad- 
versarios,quod tam esset magno ac generoso ani- 
mo, ul ad eum non pateret aditus; medicina cele- 
ritate omnem hzreticum inorbum preveniens ; 
docens omues, quod Dei Verbum esset quidem 
idem simul Deus et homo, una autem hypostasis 
sive persona, utrumque eorum habens natura, di- 
vinitatem scilicet et humanitatem. 

54.Ad ea autem, qua dicta sunt, probanda ad- 
duxit illam sanctam synodum ccumenicam (35), 
qua ipsa quoque de Christo sic agit, et ea ratione 
effugit declinationes hereticorum, quz fiunt in 
utramque partem. Nam eo, inquit, quod unam 
confiteatur personam, repellit impiam Nestorii hze- 
resim : eo autein, quod non neget duas naturas, 
Eutychetis et Dioscori magis impiam exturbat hz- 
resim : neque siimiliter, ut Nestorius, Christum 
unum dividens in duos filios et hypostases ; neque 
similiter ac Eutyches, et Dioscorus, et etiam Se- 
verus (36), in unam confundens naturam, unius 
scilicet Christi divinitatem et humanitatem. Nam 
plus quam par sit babet unusquisque eorum: unus 
quidem fugiens divisionem,alter vero conjunctio- 
nem : ille quidem ad hoc ut duos diceret filios ; 


ἀμφιδόλους πληροφορῶν, τοὺς BsOziou; ἐπιστηρίζων͵ 
διχνιστῶν τοὺς ῥᾳθυμοτέρους, τῶν προθύμων ἐπι- 
τείνων τὴν ἐπιμέλειαν, τοὺς δειλιῶντας ἐπιδαῤῥυ- 
νων, τοῖς ἀγωνιζομένοις ἐγχελευέμενος, φοδῶν τοὺς 
ἀντιπόλους τῷ ἀπροσίτῳ τῆς γενναιότητος, πᾶσαν 
αἱρετικὴν προχτταλαμθδάνων νόσον τῷ πάει τῆς 
ἰατρείας, διδάσχων ἅπαντας, ὡς ὁ τοῦ Θεοῦ Δόγος 
εἴη μὲν αὐτὸς ὁμοῦ Θεὸς καὶ ἄνθρωπος, μία δὲ τού- 
τοῦ ὑπόστασις, εἴτ᾽ οὖν πρόζωπον͵ φύσει voUttov ἑχά- 
τερον ἔχουτα τὴν θεότητα δηλαδὴ xal τὴν ἀνθρω- 
ποτήτα, 


νδ΄, Ἱκανὴν δὲ πιστώσασθαι τὰ εἰρημένα «zi τὴν 
ἁγίων ἐχείνην καὶ οἰχουμενιχὴν παρήγαγε σύνοδον, 
οὕτω πρεσδεύουσχν ὑπὲρ Χριστοῦ xal αὐτὴν, καὶ 
ταύτῃ τὰς ἐπ’ ἀμφότερχλ τῶν αἱρετιχῶν παρετρο- 
πὰς διχφεύγουσαν. Τῷ μὲν γὰρ ἕν, φησὶ, πρόσωπον 
ὁμολογεῖν, τὴν δυσσεδὴ τοῦ Νεστορίου αἵρεσιν δι- 
ὠθεῖται * τῷ δὲ τὰς δύο φύτεις μὴ ἐξαρνεῖσθαι, τὴν 
ἔτι δυσσεδεστέραν EjtuyoU; τε xai Διοσαόρου συν- 
αἰἱρεσεν ἀποχρούεται * μήτε χατὰ Νεστόριον εἰς 
υἱοὺς δύο χαὶ ὁποστάσεις ὁμοίως τὸν ἕνα διαιροῦσα 
Χριστὸν, μήτε μὴν Εὐτυχῇ καὶ Διοσχόρῳ, πρὸς δὲ 
xal Σευήρῳ παραπλησίως, εἷς μίαν συγχέουσα φύ- 
σιν, τὴν τοῦ ἑνὸς Χριστοῦ θεότητά τε καὶ ἀνθρωπό- 
vntx, Πλέον γὰρ ἢ χαλῶς ἔχει τούτων ἕκαστος, 6 
μὲν τὴν διαίρεσιν, ὁ δὲ τὴν συναίρεσιν ἀποφεύγων᾽ 
ὁ μὲν εἰς τὸ δύο λέγειν υἱοὺς, οἱ δὲ εἰς τὸ μηδὲ 


alii vero, ut ne unum quidem proprie filium fate- D τὸν ἕνα χυρίως ὁμολογεῖν ἀθλίως ἐξέπεσον, Νεστο» 


rentur, misere exciderunt. Nam Nestorio quidem, 
quoniam utique timebateconfusionem,venitin men- 
tem, ut diceret habitudine solum et dignitate seu 
auctoritate factam esse divinitatis conjunctionem 


(34) Hac refert Baronius ad an. Ch. 511, ubi n. 
96, ita exclamat : « Hoe certamen magni Theo- 
dosii, quem vita angelis haud impar, etin editiune 
eignorum sac propugDsetione catholice veritatis, 
apostolis comparanda, mirfice Dobilitavit. Ita plene 
decuit praeconem veritatis bujuscemodi confessio- 
nis insignibus décorari, » etc. 

(35) Chaleadonensem intelligit 

36) Hic plenius describitur in Vita S. Sabe, in 
cujus epist. cliats appellatur « omnium malorum 


pp piv γὰρ τῷ δεδιέναι δῆθεν τὴν σύγχυσιν, σχέσει 
μόνον ἐπῆλθεν εἰπεῖν xai ἀξίᾳ εἴτ᾽ οὖν αὐθεντίᾳ τὴν 
τῆς θεότητος ἕνωσιν γενέσθχι τῇ ἀνθρωπότητι, 
ὥστε μετὰ τῶν φύσεων χαὶ ὑποστάσεις πάνυ δυσ- 


auctor atque origo. » Idem, « Clementino et Probo 
coss. an. Chr. 513, Eutychetis perfidis cultor, 
Anastasio Caesare volente,sedem Fiaviani antisditis, 
ex monacho facius episcopus, occupavit.» 118 Mar- 
cellinus in Chron. Hujus in monachos Syris dira 
persecutio et carniflcina refertur in epistola ad Hor- 
misdam papem seripia ob arabimandrids ei mona- 
chis secunds Syrie; exstat ea cum subscriptis 
nominibus inter epistolas Hormisde. 


525 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCHAE. 


920 


σεβῶς δύο, καὶ δύο υἱοὺς πρεσδεύειν͵ ἕνα piv τὸν Ex A cum humanitate : adeo ut cum naturis duas quo- 


τοῦ Πχιρὸς Θεὸν γευνηθέντα ἰδίᾳ xai ἀνὰ μέρος, 
ἕτερον δὲ τὸν ἐκ τῆς ἁγίας Παρθένου χάριτι μόνον 
αὐτῷ περιάπτων τὸ τῆς υἱοθεσίας ἀξίωμα, 


νε΄. Εὐτυχὴς δὲ «al Διόσχορος, «αἱ μέντοι xal 
Σεύηρος, ὁ τούτοις ἑχυτὸν ἄρτι πχραζεύξας xal χοι- 
νωνῆσαι τῆς ἀσεῦεὶα; ἑλόμενος, τὴν ἀτοπωτάτην 
ὥσπερ ἐθέλοντες ἀναιρεῖν τοῦ Νεστορίου διαίρεσιν, 
κακῷ τὸ χαχὸν ἰωνται͵ καὶ σύγχυσιν χαὶ αὐτοὶ πάλιν 
ἀνοήτως ἐπιτολμωσι, μίαν xxi τὴν αὐτὴν ὀνομά- 
ζοντες φύσιν θεότητός τε καὶ ἀνθρωπότητος, χαὶ εἰς 
πάθος τὸ γε εἰς αὐτοὺς dixov, μὴ ὀχνοῦντες χατ΄ 
ἀγεῖιν τὸ ἀπαθὲς τῆς θεότητος, El γὰρ μία κατ᾽ αὐτοὺς 
à τοῦ Χριστοῦ φύσις, ὁ δὲ Θεὸς xai ἄνθρωπος ἀτε- 
χνῶς, κεκοινώνηχεν ἄρα θανάτου xai ἡ θεότης. ᾿Αλλ᾽ 
ἐμφραγείη τούτοις τὰ μιαρὰ στόματα͵ xal χακοὶ χα- 
κῶς αὐτοῖς δόγμασιν ἀπολέσθωσαν. ᾿Επιτιμάτω δὲ 
αὐτοῖς καὶ ὁ μαχάριος Πέτρος, Χριστοῦ παθόντος 
ὑπὲρ ἡμῶν σχρχὶ λέγων, ἀλλ᾽ οὐχὶ xal θεοτητι προσ- 
τιϑείς, Εἰ γὰρ καὶ κατ᾿ οὐσίαν ἣ τοῦ Χριστοὺ θεό- 
τῆς πεσχούση, ἥνωτο tá σαρχὶ, ἀλλ᾽ οὐχὶ xa! χοι- 
νωνός οὐμενοῦν αὐτὴ τοῦ πάθους ἐγίνετο᾽ πῶς γάρ ; 
ἐπεὶ παντάκασιν ἀπαθὲς τὸ Θεῖον, Τοιγαροῦν ὀρθῶς 
ἄγαν καὶ ἀσφαλῶς ὑπὸ τῆς ἱερᾶς ταύτης ἐχυρώθη 
συνόδου, δύο φύσεις θεότητος τε χαὶ ἀνθρωπότητος 
ἀσυγχύνως, ἀτρέπτως, ἀδιαιρέτως ἐν μιᾷ τιμᾶσθαι 
τῷ ὑποστάσει, τὸν αὐτὸν πρὸ αἰώνων μὲν Ex τοῦ TIa- 
τρὸς χατὰ τὸν εῆς θεότητος δηλαδὴ λόγον, ἐπ᾽ ἐσχά- 
τῶν δὲ πάλιν ἐκ τῆς ἁγίας Παρθένου γεννηθέντα, 
νόμῳ καινοτέρῳ τῆς ἀνθρωπότιιτος, Ópotov tip Πα- 
tpi καὶ τῇ Μητρὶ χατὰ τὴν οὐσίαν, ἀμήτορα τὸν ab- 
τὸν καὶ ἀκάτορα, τὸ μὲν ἀπὸ τῆς χάτω γεννήσεως, 
«τὸ δὲ ἀπὸ τῆς ἄνω χαλῶς γινωσχόμενον, μονογενῇ 
καὶ ὄτοχον, τὸ μὲν χατὰ τὴν τῆς θεότητος φύ- 
«tv, οὐδὲ γὰρ ἀδελὸς αὐτῷ κατ᾽ αὐτὴν, τὸ δὲ χατὰ 
«ὴν τῆς ἀνθρωπότητος οὐσίαν' πολλοὶ γὰρ οἱ μετ’ 
αὐτὸν υἱοθετηθέντες τῷ Βατρὶ διὰ τοῦ βαπτὶ- 
σματος, 


wc. Ταῦτα τοιγαροῦν καὶ τὰ τούτοις ὅμοια διδά.- 
σχὼν ἐχεῖνος ἐλευθέρᾳ γλώττῃ xal παῤῥησίᾳ καλῶς 
ὁποτεδηγμένῃ, ἐπεὶ πλέον ἀνῆπτε τῷ βασιλεί τὸν θυ- 
μὸν, ἀειφυγίαν ὑπ᾽ αὐτοῦ χατακοίνεται΄ ὑπ᾽ ἐχείνου, 
φεῦ, τοῦ τὴν ἄφευχτον ἐξομίαν ἤδη τὴ ἑαυτοῦ, xal 
τὴν ἱνιεῦθεν, μετάστασιν "ixoucav ἀγνοῦντος, Καὶ 
διὰ τοῦτο αὐτὸς μὲν τῆς Le νῦν γοῦν τῆς παρ- 
οὔσης, ὁ δὲ θεῖος οὗτος ἀνὴρ τῆς φυγῆς εὐθὺς ἀπ- 
αλλάττεται' καὶ ὁ σφοὸρός χλύδων ἐχεῖνος ταῖς Ἐχ- 
κλησίαις χοιμίζεται νεύσει πάντως τοῦ ποιοῦντος 
κρῖμα τοῖς ἀιχουμένοις «αἱ δόγματι θειοτέρῳ, Καὶ 
οἱ μὲν λῃστριχῶς ταύταις ἐπιπηδησαντες, ὃ δρᾷν 
ἔμελλον αὐτοὶ πεκόνθασι μᾶλλον, ὥσπερ ὁστράχου, 
φησὶ, μεταπεσόντος καὶ ὑπερορίᾳ κχατεδικάζοντο, 


33 [ Petr. 1v, 1. 


(31) Interiit fulmine, ut 


plerique scribunt, exa- 
minstus, anno 518 feria 


majoris hebdomsde 


que valde impie defenderet hypostases, et duos 
introduceret filios, unum quidem Deum, genitum 
ex Patre seorsum et separatim, alterum vero, qui 
ex sancta Virgine, per gratiam solum ei tribuens 
dignitatem adoptionis. 

99. Eutyches autem Dioscorus, atque etiam Se- 
verus.qui se eis nuper adjunxit,et impietatis elegit 
esse particeps,ut qui vellent absurdissimam Nes- 
lorii tollere divisionem,malum malo medicantur:et 
ipsi quoque rursus stulte audent introducere conu- 
fusionem, unam et eamdeim nominantes naturam 
divinitatis οἱ humanitatis,el ad passionem,quantum 
ad eos att;nebat, non. verentes deducere impati- 
bilem divinitatem. Si enim eorum sententia una 

p est Christi natura, is autem est revera Deus et 
homo,fuit ergo divinitas inortis quoque particeps. 
Sed scelerata his ora obstruantur, et mali 1nale 
cum suis pereant dogmatibus. Eos autem increpat 
beatus quoque Pelrus, Christo pusso pro nobis 
carne, dicens 22, sed non addeus,divinitate. Nam 
etsi quod attinel ad essentiam, unita erat Chrisü 
divinitas carni patienti, non fuit tamen ipsa socia 
passionis. Nam quomodo esset? est enim divinitas 
omnino impatibilis. Recte ergo et secure przdica- 
tum est ab hac sancta synodo, duos naturas divi- 
nitatis et humanitatis, inconfuse, immutabiliter, 
citra divisionem, in una honorari persona: eum- 
dem ante s:cula quidem genitum ex Patre, quod 
attinet quidem ad divinitatem ; in extremis autem 
rursus temporibus natum ex sancta Virgine, re- 
cenliori lege humanitatis : patri et matri similem 
essentia; eumdem sine patre el sine matre: ut qui 
illud quidem pulchre esse cognoscatur ex ea, quz 
inferne fuit, generatione, hoc vero ex ea,qua su- 
perne,unigenitum,et primogenitum:illud quidem, 
quod attinet ad naturam divinitatis : neque enim, 
quod ad eam attinet,est ei frater; boc vero, quod 
attinet ad essentiam humanitatis : multi enim 
post eum fuurunt a Patre in filios adoptati per 
baptisma. 

56.Hz»c ergo et his similia docens illa lingua libe- 
ra,et quam acuerat confidenter loquendi audacia, 
quoniam imperatorem ad iram magis provocave- 
rat,ab eo perpetuo damnatur exsilio:ab eo,inquam, 
qui jam inevitabilem suam exterminalionem, et 


Dqua hinc erat futura, venientern ignorabat mi- 


gralionem. Et ideo ipse quidem a vita tunc pra- 
sente (57),hic autem vir divinitus liberator statim 
ab exsilio; et vehemens ille fluctus sedatur Eccle- 
siis, nutu ejus plane qui facit judicium iis, quibus 
fit injuria, et diviniore decreto. Et qui in eas qui- 
dem praedonum instar impetum fecerant, quod fa- 
cturi erant, ipsi passi sunt:et testa,ul est in pro- 
verbio, converaa damnati sunt exsilio, Qui autem 


3i Aprilis. Successit illi Justinus anno. eodem 9 
ulii. 


521 


MENSIS JANUARIUS. 


928 


expulsi fuerant e suis sedibes, in eas gloriose A ΟἹ δὲ 4e τῶν οἰκείων ἀπελαθέντβς, ἐπ᾿ αὐτοὺς má- 


sunt restituli, et gregi suo unusquisque redditus 
est mirabiliter. 

57 .Sic ille conservatus, non iis solum, qui ade- 
rant et spectabant certamina, sed iis etiam, qui 
omnino longe erant remoti, fuit admonitio et zelus 
ad virlutem.Nam cum deeo intellexissent,et qui ve- 
teris Roma sedem pulchre tenebat, (iis autem erat 
Agapitus (38) el qui Ántiochenam sedem regebat 
Ephraim (39! ; ipsi quoque litteris rectam fidem 
predicabant:in quibus multa quoque sunt ad lau- 
dem hujus beati composita, qu& non minorem 
afferebant gloriam iis,qui scripserant,quam ei qui 
laudabatur ; quod non ad gratiam, sed plane ad 
veritatem fieret laudatio. Quoniam autem difficile 


λιν εὐχλεῶς ἀνετώνζοντο, xal τῇ ποΐμντ, τούτων ἔχα- 
στος τῇ ἰδίᾳ θχμ πτῶς ἀπεδίδοντο, 

νζ΄, Οὕτως ἐκεῖνος διασωθεὶς οὐ τοῖς παροῦσι μό- 
νον χαὶ θεχταῖς τῶν ἀγώνων, ἀλλὰ καὶ τοῖς πόῤῥω 
πάμπολυ διεστηχόσιν ὑπόμνησις πρὸς ἀρετὴν xal 
ζῆλον xatéstn. "Ens! γὰρ ἤδη τὰ κατ᾽ αὐτὸν ἔμλθον 
2. τε τῆς πρεσύυτέρας "Pop" τοῖς θρόνοις ἐμπρὲ- 
πων, ᾿Αγάπιος οὗτος ἦν, ὅ τε τῶν τῆς ᾿Αντιο έων 
ἐπειλημμένος ᾿Εφραίμ, γράμμασι χαὶ αὐτοὶ tv ὁρ- 
θήν ἀνεκήρυττον δόξαν, ἐν οἷς καὶ πολλὰ τῷ paxa- 
pp πρὸς ἔπχινον συνετέθη τοῖς γράψασιν οὐδὲν 
ἧττον ἢ τῷ ἐπαινουμένῳ τὸ χλέος περιποιοῦντα, τῷ 
μὴ πρὸς χάριν, ἀλλὰ σχτῶς πρὸς ἀλέθειχν γενέσθαι 
τὴν εὐφημίαν, ᾿Επεὶ δὲ χαλεπὸν xal χατὰ μέρος τὰ 


est recensere omnia ejus certamina pro fide ortho- a ὑπὲρ τῆς ὀρθοδοξίχς αὐτοῦ παλαίσματα καταλέγειν͵ 


doxa, oportet illud in summa dicere, quod ipsi 
quoque cum Propheta ?4 inimicos Christi odisse 
mirabiliter inerat : maxime autem ostendebat se 
aversari Origenem (47), qui existimavit suum in 
hoc ponendum studium, ut divine apostolorum 
predicationi nugas contexeret gentilium, et lu- 
deret in rebus minime ludicris. 


ἐχεῖνο δεῖ συνελόντας εἰπεῖν, ὅτι xal αὑτῷ μετὰ τοῦ 
Προφήτου τοὺς ἐχθροὺς μισεῖν τοῦ Χριστοῦ διαφερόν- 
τως ἔπῆν' μάλιστα δῆλος ἣν τὰ ᾿ωριγένους ἀπ- 
εἐστραμμένος, ὃς τῷ θείῳ τῶν ἀποστόλων χηρύγματι 
λήρους συνείρειν ᾿Ελλήνων, καὶ αὐτὸ τοῦτό παίζειν 
ἐν οὗ μαιχτοῖς σπουδῆς ἄξιον ἐλογίσατο, 


CAPUT XIV. 


Concer miraculo curátus : 


98. Sed tempus est transeundi ad ea,quas dein- 
ceps sequuntur, et hujus viri miraculis piorum ac 
religiosorum auribus gratificandi.Nam cum impe- 
rator impius edicla in omnes parles misisset, ut 
omnes, per familias, inquam, et sodalitates, in 
eumdem locum convenirent; congregatus quidem 
est hic quoque sacer cetus,senum qui erant in so- 


frumentum multiplicatum. 

va'. Πλὴν ἀλλὰ ὥρα καὶ πρὸς τὰ ἑξῆς μεττθῆνχι, 
καὶ τοῖς τοῦ ἀνδρὸς θαύμασιν εὐσεδῶν ἀκοαῖς xai 
φιλοθέων χαρίσασθαι. Τοῦ γὰρ ξὴ δυσσεδοὺς βχει- 
λέως προστάγματα πανταχοὺ διαπέμψαντος, ὥστε 
πάντας χαθ’ ἑταιρείαν, φημὶ ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνελθεῖν, 
συνήχθη μὲν καὶ τὸ ἱερὸν τουτὶ σύστημα, ἣ τῶν ἐν 
ἐρήμῳ γερόντων ἐπίστιμμος πολια, περί τὸ καλούμε- 


litudine insignis canities, circa locum qui dieitur; vov οὕτως Ἱερατεῖον, μετὰ τοῦ χοινού Πατρὸς xii 


Hierateon (41), cum communi patre et filiorum 
amante.Est autem lioc, locus cathedre quod fama 
est excitlasse Constantinum, magnum inter impe- 
ratores : in quo mos est, qni perpetuo servatur, 
et crux veneranda quotannis exaltetur. 
$9.Quadam avtem mulier,qua morbo laborabat 
in mamilla(cancrum eum solent nominare medici;: 
et jam longo tempore ab eo premebatur; et a nulla 
quidem abstinueral medicina, ex ea autem nullum 
adjumentum ceperat, nisi quod in Deo magis spe- 
rabat, quod humana desperaret remedia, Ea cum 
jngrezsa esset per angelicam,qua dicitur, portam, 


34 Psal. cxxxim. 


φιλόπαιδος, Τόπος δὲ τοῦτο τῆς χαθέδρας ἐστὶν, ὁ 
Κωνσταντῖνον τὸν Μέγαν ἐν βασιλεῦσιν ἀνεστὴ- 
σαι λόγος" καθ᾽ ὧν δὴ καὶ ἔτους ἑχάστου τὸν τί- 
piov ὑψοῦσθαι σταυρὸν ἔθος ἐκ παντὸς συντηρού- 
μενον. 

νθ΄. Γυνὴ δὲ τις πάθος ἔχουσα περὶ τὸν μασθὸν 
(καρκῖνον τὸ πάθος ἰχτρῶν παῖδες οἴδασιν ὀνομάζει") 
καὶ τούτῳ συχνὸν ἤδη χρόνον πιεζομένη, τέχνης δὲ 
μηδεμιας μὲν ἰχτρικῆς ὁποσχομένη, οὐδ᾽ ὁτιοῦν ὅλως 
ἔκ τοὐτῶν ἀποναμέ.νη, ὅτι μὴ τὸ πρὸς Θεὸν ἐλπίσαι 
πλέον διὰ τὴν τῶν ἀνθρωπίνων ἀπόγνωσιν" αὕτη 
διὰ τῆς ἀγγελικῆς οὕτω καλουμένης εἰσελθούσα πύ- 


(39) Grecum ms. Vatic. ᾿Αγάπιος. Inter hunc οἱ Ὁ (40) Origsnis errores ex νϑγὶἰ8 breviter colligit 


S. Hormisdam, cujus tempore Anastasius obiit, 
Intercesseruni quatuor pontifices. Colitur in Mar- 
tyrol. Romano 20 Septembris, die, ut ait Baronius, 
tran:lationis. Supra vero B. Theodosium jam de- 
funcium aliquot annis, sb eo laudatum dixi- 
mus. 

(39) Ephrem 8118, qui cum comes orientis esset, 
de voiuntate Justini imperatoris facetus est Aniio- 
chenus patriarcha an. Ch. 527, post convulsam 
terrea motu urbem. Evagrius, ]. iv, c. 5. Eo mu- 
Dere cum laude $0 annis perfunctus, obiit an. 546, 
Ejus vitam et contra hereticos zelum deseribit 
Joannes Moschus in Pralo spirituali. c. 36. 


Jacobus Gualterius noster in Tabula chronogra- 
phica szculo 11 c. 6. Palzstinam ab Origenstis hoe 
tempore infectam fuissa ostendit pluribus Cyrillus 
in Vita SS. Sabes et Joannis Silentiarii. At tandem 
cum Severo aliisque hzreticis condemnati sunt in 
synodo ccumenica V. 

(44) Andreas Cretensis vocat specutem eruci de- 
monstrande οἱ publice honorande ab ipso Con- 
stantino Magno deputatam, locum ecclesiím excel- 
Sum. etc. ut scribit Gretserus noster lib. 1 - De 
sancta cruce, cap. 73, ubi hunc de Hierateo loeum 


explicat. 


PA 
« 


529 VITA S. THEODOSII COENOBIARCHA. 530 


λης πλησίον τοῦ περὶ αὐτῆς χοροῦ σγυθρωπὸς ἔστη, A tristis stetit. prope chorum, qui erat circa ipsos : 
καὶ πρὸς ἕνα τούτων͵ ᾿Ισίδωρος ἣν ὁ θεοφιλέστατος, et ad unum ex iis (is erat religiosissimus Isido- 
ἀπιδοῦσα, ὃς τῆς εὐχγοῦς τοῦ Σουχᾶ λαύρας ἦρξε,  rus)aspiciens, qui postremo prefoitsancte Lauree 
σχήματί τε καὶ βλέμματι καὶ δαχρύων φορᾷ τὸ πιε- sive monasterio Syca (42) dicto, cum οἱ specie 
ζον ἰσχυρῶς τῆς δῥύνης ὑποσημήνασα, εἴτα xai μᾶλ- — ipsa, et aspectu et lacrymarum floxu significasset 
ow αὐτῷ πλησιάσασα, (οὐδὲ γὰρ ἠφίει αὐτὴν τὸ 21-  dolorem,qui eam vehementer cruciabat,et deinde 
q9€ τὴν πρέπουσαν αἰδῶ, γυναιξὶν ὡς προσῆχόν propius cum accessisset,(neque enim sinebat do- 
ἔστι φυλάττειν) ἠρώτα" εἰ μετὰ τῆς ἱερᾶς ταύτης lor eam servare illum pudorem, qui decet mu- 
πληθύος xal ὁ μέγας δηλαδτ͵ Θεοδόσιος, καὶ ὁποῖος liere;,) rogavit an cum sacra hac multitudine 
οὗτος τὴν θέαν ἐστίν’ ἱκανῶς γὰρ ἡ τοῦ ἀνδρὸς magnus quoque esset Theodosius, et qualis is 
φήμη καὶ αὐτὴν ἤδη χατέσχε. Καὶ ὃς τὴν αἰτίαν essel aspectu : viri enim fama ad eam satis per- 
μαθὼν ἧς ἔνεκεν ἢ ζήτησις ἦν͵, xal dpz πρὸς τὸ venerat. Is autem cum didicisset causam propter 
πάθος ijv, καὶ ὅπως ἀλγεινὴν ἦν xai μόνον ἰδεῖν, quam cum querebat, et simul morbum vidisset, 
καὶ ἀποστρέζων ὄψιν τῷ πιχρῷ τοῦ θεώμχατος, ἔπειτα et. quam vel solo aspectu esset molestus, quique 
xzi εἰδὼς ὡς ἐκείνου εἴη xal τοῦ iv αὐτῷ πνεύμα- oculos ab acerbo spectaculo possel avertere, 
voc λύειν τὰ τοιαῦτα τῷ ἰσχυρῷ φχαρμάχῳ τῆς μάρι- p sciens illiug esse, et ejus qui esset in eo spiritus, 
τος, ἐπεὶ μηδὲ xat αὐτὸς ἄπειρος ἦν τῆς ἐν Χρι- hec potenti solvere medicamento gratie ; quo- 
στῷ τοῦ ἀνδρὸς δυνάμεως, δαχτύλῳ τῇ γυναιχὶ δει- niam nec ipse eral ignarus illius in Christo vir- 
κυύει τὸν ἱχτρὸν xal συμδόλοις αὐτὸν ἀχριδως ὑπο- tulis mulieri medicum ostendit digito, et signis 
t. accurate describit. 

ξ΄͵ Kaxt/vn ἀψοφηνὶ πρόσεισι, πάνυ αὐτὸν διψῶσα, — 68.llla vero sensim et sine ullo strepitu accedit, 
καὶ τὴν αἰμόῤῥουν ἐκείνην ἐπὶ νοῦν ἔχουσα. ᾿Επεὶ eum valde sitiens, et in animo habens illam, que 
δὲ χαὶ ἐγγὺς ἦν, τὴν θηλὴν ἡρέλμα παραγυμνώσασα, laborabat (43) profluvio sanguinis 39, Deinde cum 
xz τοῦ κουχουλίου ψαῦται παρασχοῦσα͵ χλέπτει prope esset,maiillam sensim aperuit, fecitque ut 
πάλιν ὡς ἐχείντ, τὴν θεραπείαν, xal λύτιν μεγάλων — cuculam attingeret : et rursus sicut illa suffuratur 
πόνων ὁπονητὶ λίαν εὐοίσχει᾽ ἅμα τε γὰρ του ῥά- curationem, et a magnis doloribus citra laborem 
xouc ἔφαυτε, καὶ τοῦ ἄλγους ἀπέστη, olóv τινος σχό- invenit solutionem.Simul enim ac pannum attigit, 
τοὺς πχρουσίᾳ φωτὸς, ἣ χόρτου λυθέντος πυρὸς mooc- ejus dolor recessit: perinde ac si tenebre alique 
695. Ὁ δὲ (xal γὰρ οὐκ εἴχεν ὅπως ἂν ἀγνοήσοι solute essent adventu luminis, aut fenum ignis 
καλῶς οὕτω xxi κατὰ πίστιν αλαπεὶς) ἐπεστράφητο irruptione. ]lle autem (nullo enim modo poterat 
εὐθέως, «al τὴν γυναῖχα ἰδὼν λύει τὸν ἐπελθήντα, ighorare,quod ea lam pulchre et ex fide fuerat suf- 
φύόδον iv ἡδονῇ μεγάλῃ τῆς θεραπείας" Θάρσει, 00-  furata) protinus est conversus, et cum vidisset 
(215p, εἰπὼν, ὁ γὰρ ἐμὸς ἔφη Δεσπύτης, 'H πίστις mulierem, solvit timorem, qui eam invaserat, in 
vou σέσωχέ cs. Ὁ μέντοι θεῖος ᾿Ισίδωρος τῇ γ0- magnum gaudium curationis. Es!o, dicens, bono 
vixi ὡς εἴχεν εὐθέως ἐπιδραμὼν ἐπόθει γὰρ xal animo,o filia.Meus enim dixit Don inus : Fides tua 
ὄφδχλμοτς αὐτοῖς τῷ θαύματι ἐντρυφῆσαι)͵ ἔπειτα fe salvam [eciv "*. Divinus Isidorus eonfestim currens 
φθάσας καὶ προσδλέψας περιεργότερον ὁρᾷ τὸν pa- ad mulierem, (cupiebat enim oculos quoque suos 
στὸν ὑγιῶς οὕτω xal ἀπαθῶς ἔχοντα, ὡς μηδὲ o)- — pascr re aspectu miraculi)cum ad eam pervenisset. 
λὴν αὐτῷ μηδὲ ἔχνες ἐντετυπῶσθαι τοῦ πρὸ βραχέως et curiosius aspexisset, videt marmillam plane sa- 
Maz» χαλεποῦ τραύματος. Οὕτως ὁ Θεὸς τὴν xpu-  nam,el omnis morbi adeo expertem, ut nec cica- 
πτομένην ἀρετὴν φανεροῦ, xal τοὺς τοῖς ἐκείνου μό- trix,nec ullum in eo esset impressum vestigium 
vov ὀφθαλμοῖς δῆλα χεῖσθαι ὑπ᾽ αὐτῶν κχατορθούμενχ gravis quod paulo ante fuerat, ulceris. Ita Deus 
βουλομένως οὐχ ἐᾷ κρύπτεσθαι, οὐδὲ τῇ γωνίᾳ aperitilla.n, qua latet, virtutem, el eos, qui illius 
παραχωρεῖ, οὐδὲ ἐν τῷ μέλλοντι μόνον αὐτοὺς *a-  Sulam oculis volunt. manifesta fieri, que ab eis 
πιεύει τὴν ἀνχχήρυξιν, ἀλλὰ χἀνταῦθλ χρυπτομέ- recle geruntur, non sinit abscondi, nec relinquit 
νους εἰς φῶς ἄγει, ἀναχηρύττει, ἀτήμουης ὀντας ,, in angulo: nec ut pradicentur,eis solummodo re- 
πολλάχις χαὶ ἀφ εἷς ἐνδέξζους xxl περιόλέπτους  Sservaiin futurum ; sed eos quoque, qui hic sunt 
ποιεῖ, xxl μετὰ λχοῦ δυνχστῶν καθίζει, Πλὴν ἀλλὰ  abdili, producit in lucem, et przdicat: et eos, 
τοῦτυ μέντοι τοῦτο, Δεῖ δὲ xai περὶ τῶν ἄλλω, qui sunt scpe obscuri et inglorii, claros facit et 
διεξελθεῖν, illustres, ct sedere facit cum principibus populi. 
Verumenim vero lios quidem est ejusmodi. Opor- 
let aulein alia quoque persequi. 

Ea'. ᾿Επεὶ γὰρ τὸν uiv τύρχυνον di τοῦ θχνάτου me- —— 6l.Postquam enim tyrannum quidem falx mortis 
ριεῖλε τομὴ, καὶ κατωρθώθη δὲ cot; Πχτράσι τὸ σπου. — abstulit, Patribus autem certe successit id, cujus 


45 Matth. ix, 22, 


(442) Laura Sycee, seu Sues, δὰ fluvium Sucam, hane feminam liberetam ἃ profluvio sanguinis ; ut 
do quo in proleg. num. 18. Dn. 3, in prolegomenis dictum. 
(43) Hzee occasio auctori Meneorum fuit scribendi 


531 


MENSIS JANUARIUS. 


532 


studio tenebantur, et unusquisque ad suum rediit A δαζόμενον, καὶ τὸ οἰκεῖον ἔχαστος ἀπείληφε φρόν- 


monasterium ; modo quidem ibat Bethleem ora- 
tionis causa hic vir prieclarus; modo cum orasset, 
revertabatur. Magnum autem laborem itineris re- 
creans, divertit ad Marcionum.Vir hic erat plenus 
spiritualium gratiarum. Cum autem venissent ad 
amplexus, et se invicem spirituali impetiissent os- 
culo,cum eo anima quoque congrediente, primum 
quidem fuit eis apposita mensa sermonum, quibus 
preclare suos pascebant animos, se oblectantes 
sanctorum eloquiis, et senum narationibus, cum 
quibus intercedebsat eis morum cognatio. Cum 
autem tempus invitaret, ut meminissent etiam 
alimenti corporis,non aderat quidem frumentum, 
ut panis apponeretur: lentem autem discipulis 


jussit coquere bonus Marcianus. Et illa quidem g ἕψειν. 


fuit apposita sine pane. Cum autem cognovisset 
magnus Theodosius tam aperiam inopiam, qui 
egens era!, fuit dives in inopia, ipseque magno- 
pere studebat, ut lautiori convivio exciperentur 
hospites. Jussit ergo discipulo, ut e pera profer- 
rel panes, quos paraverat ad viaticum. Et illi 
quidem producti sunl et appositi. li vero propter 


τιστήριον, νῦν μὲν εἰς Βηθλεὲμ ὁ γενναῖος εὐχῆς 
χάριν ἐχώρει, νῦν δὲ προσευξάμενος ἀνήρχετο. Τὸν 
πόνον δὲ τὸν ix τῆς ὁδοῦ πολὺν ὄντα διαπαύων, παρὰ 
Μαρκιανῷ κχαταλύει. ᾿Ανὴρ οὗτος μεστὸς χαρίτων 
πνευματικῶν, Ὡς οὖν εἰς ἀσπασμὸν συνῆλγον, xal 
φιλήματυς μετέδοσαν ἀλλήλοις πνευμχτιχοῦ, τῷ φι- 
λήματι τούτων συνερχομένης xai τῆς ψυχῆς, πρῶτα 
μὲν αὐτοῖς ἣ τῶν λόγων τράπεζα παρετίθέτο, οἷς 
καὶ πύνυ λαμπρῶς τὰς ψυχὰς εἰστιῶντο, λογίοις 
ἁγίων xat διηγήμασιν ἐντρυφῶντες γερόντων, συγ- 
γενῶς αὐτοῖς τὸν τρόπον διαχειμένων, ᾿Επεὶ δὲ ὁ 
καιρὸς ἐχάλει xal τροτῆς μνησθῆναι σωματιχῆς cT- 
τος μὲν o) παρὴν iva xol ἄρτος παρατεθῇ φαχῆν 
δὲ τοῖς μαθηταῖς ὁ χρηστὸς Μαρκιανὸς ἐκέλευεν 
Καὶ ἣ μὲν ἄρτων χωρὶς παρετίθετο᾽ γιοὺς 
δὲ ὁ μέγας τὴν ἔνδειαν οὕτω χαταφανῇ, πλούσιος iv 
ἀπόροις ὁ ἐνδεὴς ἣν, xal αὐτὸς ἑστιᾷν μᾶλλον τούς 
ξευνίσαντας ἐφιλοτιμεῖτο, ᾿Επέσχηπτε τοίνυν τῷ 
μαθητῇ τῶν ἐνοδίων ἄρτων τῆς πήρας ἐξενεγχεῖν, 
xai οἱ μὲν ἐξήγοντό τε xal παρετίθεντο" οἱ δὲ εἰ- 
στιῶντο διὰ τὸ φαιδρὸν τῆς ἀγάπης τοῖς ἀναγκαίοις 
ὡς περιττοῖς. 


charitatem, qus» letificat, non minus Jautum celebrarunt convivium ez iis, que erant necessaria, 


quam si prolati essent cibi superflui. 

69.Ut solet autem fleri, sermones quoque admi- 
scentur convivio, et complures ex iis lepidi et ju- 
cundi. Hilariter autem divinus eum rogabat Mar- 
cianus,dicens:Noli ;gre ferre tanta fame laborans 


ξβ΄, Ola δὲ iv τοῖς τοιούτοις φιλεῖ, προσμέγυνται 
καί λόγοι τῇ ἐστιάσει, xxi οἱ πλείους αὐτῶν χαρίεν- 
τες. ᾿Βζίυυ καὶ νῦν ὁ θεῖος Μαρκιανὸς ἐν φαιδρό- 
tnt Μὴ δυσχεραίνειν, λέγων, οὕτω ξενίαν λιμώτ- 


hospitium,nec conqueri quod panem vobis non ap- C τουσαν, μηδὲ μέμφεσθαι εἰ μὴ ἄρτους ὅμτν παρέθϑε- 


posuerimus,cum frumentum nobis admodum tur- 
piter defecerit, Cum hoc dixisset, admirabilis 
Theodosius defixis oculis in barbam Marciani, vidit 
granum frumenti, quod nescio unde ceciderat; et 
illinc sustulit hilari et cauta dextera, et dixit: Ecce 
frumentum. Quomodo ergo dicitis vos egere fru- 
mento? Et hoc quidem ab eo dictum, vel etiam fa- 
ctum fuerat lepide et juounde.Ille autem cum gra- 
num, tanquam egregiam aliquam οἱ prestantem 
sementem ,supinis manibus accepisset, id ponit in 
horreo frumenti, credens eam sine labore multum 
fructus allaturam, et esse superaturam agricolarum 
industriam, ld autem ei accidit longe amplius et co- 
piosius,quam sperabat. Nam cum sequenti die es- 


μεν, τοῦ σίτού ἀγεννῶς λίαν ἄπολιπόντος ἡμᾶς, 
Τοῦτο εἱπόντος, ὁ θαυμαστὸς Θεοδόσιος τῷ — Mapxia- 
νοῦ πώγωνι ἀτενίσας, καὶ sivo) xóxxov ἰδὼν ox 
οἵδα πόθεν ἐπειπεσόντα, ἐχεῖθέν τε ἄρας ἰλαρᾷ καὶ 
πεφυλαγμένῃ τῇ δεξιᾷ Ἰδοὺ, ἔτη, καὶ σῖτος πῶς 
οὖν ὑμεῖς φατε σίτου διαπορεῖσθχι ; καὶ τοῦτο μὲν 
δὴ χαριέντω: ἄγειν αὐτῷ καί μεθ᾽ ἡδονῆς εἴρητο f$ 
καὶ πέπραχτο. ᾿Εχεῖνος δὲ καθάπερ τινὰ σπόρον 
εὐγενῆ τε xal ἀγαθὸν ὑπογίαις τὸν κόχχον χερσὶ 
δεξάμενος τῷ τοῦ σίτου ἔντίγησι ταμιείῳ, πιστεύων 
ἄνε) πόνων πολὺν αὐτῷ τὸν καρπὸν οἴσειν καὶ τὰ 
γεωργῶν νιχήσειν, Τόδε ἄρα κρεῖττον αὐτῷ apz- 
πολὺ καὶ τῶν ἐλπίδων ἀπήντα" ὡς γὰρ τὴν τοῦ σι- 
τῶνος θύραν τῆς ἐπιούσης ἔμελλε διανοίγειν (τῶν 


set horre ostium aperturus (o arcaoa tua,Domine, p ἀποῤῥήτων σου, Δέσποτα, θχυμασίων"), ὁρᾷ τὰ ἔνδον 


miracula!) videt qua intus erant plena fructibus, 
qui revera provenerant absque agricultura,aut po- 
lius cum agricultura solius orationis.Cum ergo ni- 
hil esset in eo cunctatus Marcianus, statim mittit 
unum ex suis discipulis ad magnum Theodosium, 

ei significans mirum et ineffabilem rei eventum, et 
simul ad adniirabilis spectaculi societatem eum vo- 
cans. Postquam ergo is quoque venit,ostium quidem 
erat parum apertum, frumentum autem a seipso ex- 
trudebatur, cum non posset liorreum capere multi- 
tudinem,et sic ex eo permultum fores effendebatur. 
Hoc est prioribus quoque simile, et miraculo de pa- 
nibus nihil dissimile, quod olim meus effecit Chris- 
tus 99-87, Nam una omnino est utriusque operatio: 


23.21 Matth. xiv et xv. 


σίτου πεπληρωμένα χαρπῶν οὕτως αγεωργήτων, ἢ 
μᾶλλον γεωργίων μόνης εὐχῆς. Μηδὲν οὖν ὁ Μαρ- 
χιχνὸς ἐν τούτῳ μελλήσας ἕνα τῶν αὐτοῦ μαθητών 
ἐπὶ τὸν μέγαν Θεοϑόσιον ὡς τάχος ἐκπέμπει, γνω- 
ρίζων αὐτῷ τοῦ πράγματος τὸ ἀπόῤῥητον, καὶ ἅμα 
πρὸς χοινωνίαν τῆς παραδόξου θέχς τὸν ἄνδρα χαλῶν. 
Ὡς οὖν ἦλθε xai οὗτος, αἱ μὲν θύραι βραχύ τι à- 
ηνοίγοντο, ὁ σῖτος δὲ ὑφ᾽ ἑαυτοῦ ἐξωθεῖτο, στέγειν 
τῆς ἀποθήχες τὸ πλῆθος οὗ δυναμένης, καὶ οὕτω 
πολὺς ἦν ἔξω χαταχεόμενος. Τοῦτο xai τοῖς προλα- 
θοῦσιν ὅμοιον, καὶ τοῦ περὶ τοὺς ἄρτους θαύματος 
xxv οὐδὲν ἀνόμοιον, ὅπερ ὁ ἐμὸς Χριστὸς πάλαι 
θαυματουργεῖ, ᾿Επεὶ καὶ μία πάνταν ἐπ᾽ ἀμφοῖν 
à ἐνέργεια, πλὴν ὅσον ἐχεῖ μὲν αὑτὸς ἣν παρών τε 


533. 


VITA 8. THEODOSII GOENOBIARCILE. 


534 


καὶ θχυματουργῶν, ἐνταῦθα δὲ τῷ oixtlp θεράποντι A nisi quod illic quidem ipse erat presens et admi- 


τοῦ θχύματος ὑπηρέτῃ χρώμενος, ὥσπερ ἄρα xai 
τοῖς ἀποστόλοις πρότερον. Μετὰ γοῦν τοῦτο δεῖ χαὶ 
ἐχείνου ἐπιμνησθῆναι. 


nistrans ; hic autem suo famulo utens ministro 
miraculi, sicut prius quoque apostolis. Post hoc 
autem oportet illius quoque meminisse. 


CAPUT XV. 
Submersionis abortionumque depulsum periculum. 


ξγ΄, Γυνή τις πατρίδα μὲν χὐχοῦτα τὴν ᾿Αλεξάν- 
δρειαν, πλούτῳ δὲ χομῶσα βαθεῖ, λεγέσθω xal τῷ 
πολλῷ χρεῖττον αὐτῆς xai δοθῆναι μᾶλλον εἰς ἀχοὴν 
ἄξιον, ὅτι χαὶ πλουτοῦσα τρόπω χρηστῷ, καὶ βίου 
πρόνοιαν θεοφιλοῦς ἔχουσα, Αὔτη, τὸν υἱὸν λαδοῦσα 
(μονογενὴς δὲ οὗτος αὐτῇ, χαὶ μόνος ἀχριδῶς τὰ 
τοῦ γένους σπέρματα σώζων, ἐν ἑχυτῷ), ἐφοίτα πρὸς 
τὴν povfv, καὶ τοῖς ποσὶν αὐτὸν τοῦ μεγάλου θευδο-- 
σίου προσῆγεν. 'O παῖς μέντοι xal πρὶν ἢ παρὰ 
τῆς μητρὸς προταχθῆντι, ὡς πόῤῥιυθεν ἴδοι τὸ) Oto- 
δόσιον, εὐθὺς τοῦτον ἐκεῖνον εἶνάι ἀνέχραγεν, ὃς 


63.Mulier quaedam, cui insignis patria erat Ale- 
xandria,ingentibus autem abundabat opibus : di- 
catur id etiam quod erat in ea multo melius et 
dignius quod commitatur auribus,nempe quod et 
dives erat bonis moribus, et curam gerebat vitz 
pie ac religiose. Ea cum accepisset filium (erat 
autem hic ei unigenitus,et solus in se recte servans 
semina generis), ventitabat ad monasterium,et ad- 
ducebat eum ad pedes magni Theodosii.Puer vero 
etiam antequam adducerelur a matre, ubi procul 
vidit Theodosium, protinus illum esse exclamavit, 


αὐτὸν ἐπὶ τοῦ φρέατος ἀνέχων τῇ χειρὶ διεσωσατο, D qui eum super puteum sustinens conservavit. Ro- 


᾿Ερωτωμένη δὲ ἡ γυνὴ ὅ τι ποτὲ ἄρα τῷ παιδὲ βού- 
λετχι τὰ λεχθέντα, συμπαίζειν μὲν αὐτὸν ἔλεγε τοῖς 
ἡλικιώτεις τῇ παιδείᾳ προσέχοντα, xal ὁπροόπτως 
τῶν Ἦν ποσὶν ἔζοντα εἷς φρέαρ χατενεχθῆνχαι, φρέχρ 
ὅτι βηϑύτατον. Ol μὲν οὖν παρόντες τοῦ ἀώρου xxi 
πιαροῦ δῆθεν θχνάτου τὸν παῖζα ὠδύροντο * οὐδεὶς 
(3p ἦν ᾧ μὲν δόξχ ἣν τὸν παῖδα εὐθὺς ἀποπνιγῆναι 
τοῖς ὅδωσι, Τί γὰρ χαὶ ἄλλο ἔμελλον ὅσον ἀπὸ τοῦ 
πράγματος ὑποπτεύειν ; Ἔπειτα καὶ φιλάνθρωπόν 
τι ποιοῦντες χαθίχσιν ἑχυτοὺς εὐθὺς εἷς τὸ φρέχρ, 
οὖχ iva ἐχεῖνον πρότερον ἢ xal ἀποθανεῖν λάδωσιν, 
(ποῦ γὰρ ἣν τούτου χαὶ μιχρά τις ἐλπίς ;) ἀλλ’ ἵνα 
αὐτυῦ τὸ σῶμα πρὸ τῆς διαφθορᾶς ἀνελύσωσι δῶρον 
συμφορᾶς μητρὶ, xal θέχμα πιχρὸν ὀφθαλμοῖς, 
xzl χέντρον ὀδύνης, ααθάπερ τι ἐκ νχυχγίο) δια- 
σωθδὲν͵ φευκτόν τε duz xal ποθεινὸν μητρῴοις ὅμ- 


pacte. 

EÀ'. 'Exsi δὲ εχτῆλθον, ἐπιχαθήμενον αὐτὸν εὖ- 
ρόντες τοῖς ὕδασι, xal οὐδὲ βραχύ τι χαταδυόμενον, 
ἀλλ᾽ ἐνεχόμλενον ὥσπερ ὑπό τινος στερεοῦ, ἀχανεῖς 
ἔμενον, ἐθαύμαζον, ἠποροῦντο, οὐκ εἶχον ὅ τι ἂν ἄρχ 
ἐπὶ τῷ θεωμέν» διενοήσαντο. Πλὴν ἀλλὰ τοῦ Ü3a- 
τὸς ἀνελχύτχντες, xal ὡς o) θείας ἐπισχοπῆς ἄνευ 
τὸ ποᾶγμα γενέσθχι χαλώς χρίναντες ἀνηοώτων * ὁ 
ὃὲ μοναχόν τιυχ ἔφη παραστῆνχί μοι, τὸ σχῆμα, τὴν 
ἀνχδολὴν, τὴν μορφὴν totávós, τὰ παράσημα πάντα 
τοῦ Πατρός λέγων ἐοικότα πρὸς τὸ ἀκρότατον, Kal 
τούτου μοι ai χεῖρες, φησὶ, τοῦ μὴ εὐθὺς τοῖς ὕλα- 
σιν ἐνχποθανεῖν αἴτιοι, ἀνέουσαί μὲ χαλῶς, xal 
ὑπέρτερον εἶνχι τῶν ὑδάτων παρχσχευάξζουσιι, 


ξε᾽, Ὑχῦτα ἢ μήτηρ διεξηγεῖτο xal προστίθει, 
ὅτιπερ, "EE ἐχείνου ἐγὼ τὸν πατὸχ λαβοῦσα, πόλεις τε 
καὶ κώμχς «αὶ ὄρη xxi χρημνοὺς περίειμι πόνους 
ὄφισταμένη, πολλοὺς μὲν, οὐκ ἀηδεῖς δὲ, ὅπως ἂν 
μοι τῷ σωτῆρι περιτυχεῖν αὐτοῦ γένοιτο. Νῦν δὲ 
πόῤῥωθεν αὐτὸν ὁ παῖς ἐπιγνοὺς, xal ἐμοὶ τῇ μητρὶ 
μαθεῖν ἔδωχε, καὶ κηρύττει τοῦτον ἐπιφανὼς ἐλευ- 
θέρᾳ γλώττῃ καὶ ὑπονοίας πάσης xai ψεύδους χρείτ- 


gata autem mulier, quidnam sibi vellent ea, qua 
dicebantur a puero,dicebateum quidem lusisseuna 
cum aqualibus ; cum autem ludo esset intentus,et 
non pravideret que erant in pedibus, dejectum 
fuisse in puteum,eumque profundissimum.Et qui 
aderant quidem, immaturam et acerbam mortem 
pueri deflebant.Nemo enim erat,qui non existima- 
ret puerum fuisse statim ab aqua suffocatum. Quid 
enim ex ea re poterant aliud suspicari? Deinde 
etiam se humane gerentes,seipsos demittuntin pu- 
leum, non ut eum acciperent antequam moreretur 
(quomodo enim ejus esse possel velspes minima?), 
sed ut antequam corrumperetur ejus corpus attra- 
herent, matri domum calamitatis,et acerbum ocu- 
lis spectaculum, et stimulum doloris, tanquam ex 
naufragio conservatum,simul et fugiendum et de- 
siderandum matris oculis. | 
64.Postquam autem descenJerunt,et eum inve- 
nerunt sedentem super aquas, el nec tantillum 
quidem madefactum, sed qui sustinebatur veluti 
ab aliquo solido,ore aperto manebant,mirabantur, 
dubitabant, nesciebant quidnam cogitarent de eo, 
quod cernebant. Sed cum eum ex aquis extraxis- 
sent, et non absque divina providentia rem factam 
fuisse judicassent, eum rogabant : is dixit quem- 
dam astitisse monaclium, tali habitu, amictu et 
forma przditum,dicens omnia insignia, qui erant 
Patris Theodosii longe simillima.Et hujus, inquit, 
mihi manus causa sunt, ne in aquis interierim, 


D qu: me recte sustinebant, et efficiebant ut essem 


aquis superior. 

65. Hxc mater et narrabat et adjiciebat : Ego, 
inquit, cum ex illo tempore filium accepissem, 
urbes obeo et vicos et montes et precipitia,labores 
subiens, multos quidem, sed non injucundos, ut 
liceret mihi incidere in ejus servatorem.Nunc au- 
tem cum eminus eum agnovit filius, mihi quoque 
matri dedit ut aghoscerem:et eum aperte praedicat 
libera lingua, et qus suspicionem omnem superat 


590 


"MENSIS JANUARIUS. 


536 


et mendacium,meque gaudio repletam et admira- A «ovi, κἀμὲ δὲ χαρᾶς χαὶ θαύματος πληρωθεῖσαν xai 


tione, et veluti quodam divino furore percitam, 
non sinit quiescere. Hec cum dixisset, ad opus 
quoque accessit, ut quz protinus ad genua patris 
advolveretur, et illius vestigia ambabus prensaret 
manibus,et complecterentur labris simul etanimo, 
calidasin ea lacrymas effundens: et servatorem,et 
vitae auctorem,non solum filii,sed sus: quoque ma. 
gnum vocans Theodosium : revera enim ei fuisse 
futuram deinceps vitam non vitalem, aut vel ipsa 
morte longe amariorem,si tam intempestive, in- 
quit, et misere ei filius interiisset. 

66. Potest autem oratio quoque aliquid aliud 
dicere,simile prz:cedenti,. Nam quzdam alia mu- 


οἷον ἐνθουσιῶσαν ἡρεμεῖν οὖκ ἐᾷ, Ταῦτα εἰποῦσα 
καὶ ἔρχου εἴχετο, τοῖς τοῦ πατρὸς εὐθὺς γόνασι προσ- 
κυλιομένη, ἰχνῶν τε ἐκείνου ἀμφοτέραις ἔφχπτο- 
μένη, περιπτυσσομένη καὶ χείλεσιν ἅμα xal τῇ 
ψυχῆ, δάκρυα τούτων θερμὰ χαταχέουσα, xal σω- 
τῆρα xal ζωῆς αἴτιον, οὐ τοῦ παιδὸς μόνον, ἀλλὰ 
καὶ ἐτυτῆς τὸν μέγαν ἀποχαλοῦσα * ἢ γὰρ ἄν ἀδίω- 
τον αὐτῇ λοιπὸν ἔσεσθαι τὸν βίον, ἢ πολὺ μᾶλλον xal 
αὐτοῦ θανάτου πιχρότερον, εἰ οὕτω, φησὶν, ἀώρως 
ἐμοὶ καὶ ἀθλίως ὁ παῖς ἀπολώλει, 


EG. Ἔχει τι καὶ ἄλλο τοῦ προλαδόντος 6 λόγος 
εἰπεῖν παραπλήσιον, Γυνὴ γάρ τις ἑτέρα τόκους μὲν 


lier, quz in partu quotannis graviter laborabat, οἱ καὶ πικρὰς τόχων ὠδῖνα: ἐτησίως ὑφισταμένη, 
nec ex eo aliquam capiebat utilitatem. Priusquam g οὐδὲ ὀλίγα δὲ τούτων ἀπουχμένη * xal γὰρ πρὶν ἢ 
enim infans editus esset in lucem, evitaexcesse- τεχθὲν εἰς τὸν βίον προχῦψαι, τοῦ lou μετήρχετο, 
Γαΐ, οἱ labores luctus, et mors partum excipiebat. xzi τὰς ὡδῖνας τὸ πένθος, xal τὸν τόχον dà τελευτὴ 
Hec ergo qua sic et multos pariebat filios, et erat διεδέχετο. Αὕτη οὖν ἡ οὕτω πολύπαις τε ἅμα xai 
orbata filiis,cum jam longo tempore eo malo esset ἅπαις πολὺν ἤδη προσχαχοπαθήσασα τῷ xxxip χρό- 
vexata, vix tandeir. invenit mali medicamentum : νον, ὀψὲ xat μόλις εὑρίσκει τοῦ χαχοῦ φάρμαχον. 
et cum ad sanctum confugisset,elque affectionem Καὶ πρὸς τὸν ὅσιον χαταφυγοῦσα xxl τὸ πάθος αὐτῷ 
suam dixisset et calamitatem, lacrymis potius καὶ τὴν συμφορὰν εἰποῦσχ, τοῖς δάχρυσι μᾶλλον ἢ 
quam verbis virum orat vehementer, ut malumei τοῖς ῥήμασι, δεῖται θερμῶς τοῦ ἀνδρὸς στῆται αὐτῇ 
sisteret, ne amplius progrederetur. Sistetur au- τὸ λοιπὸν τὴν ἐπὶ πλέον τοῦ καχοῦ προόδον, Στήσε- 
tem, inquit, non aliter, quam solo tuo nomine, si ται δὲ οὐχ ἄλλως, φησὶν, ἢ ὀνόματι μόνῳ τῷ σῷ, 
permiseris id quod nascetur, sic vocari. Et hoc εἰ ἐπιτρέψεις οὔτω καλεῖσθαι τὸ τεχθησόμενον. Καὶ 
erit, inquit, mihi et solutio calamitatis, et fllio τοῦτο ἔσται xxl τῆς συμφορᾶς ἐμοὶ λύσις, καὶ τῆς τῷ 
causa vila. παιδὶ ζωῆς αἴτιον. 

67. Hzc cum petiisset, et annuentem magnum , ξζ΄, Ταῦτα αἰτησαμένη καὶ ἐπινεύοντος τοῦ μεγά- 
nacta esset Theodosium,et quod deinde natum est, "Aou τυχοῦσα, xal Θεοδόσιον τὸ μετὰ ταῦτα τεχϑὲν 
Theodosium nominasset, vehementi quoque flde ὀνομάσασα, τῆς θερμῆς πίστεως ἀξίους εὗρε καὶ 
dignam invenit mercedem. Non amplius enim par- τοὺς μισθούς. Οὐχ ἔτι γὰρ δαχρύων εἶχε γονὰς τὰς 
tus labores ei peperere lacrymas,sed aperte [119 ὠδτνας, ἀλλ᾽ εὐφροσύνης ἄντιχρυς ἀφορμὰς, τὸν lv 
occasionem δου eum, quiinter vicos erat primo- ζῶσι πρωτότοχον Θεοδόσιον ἔτι περιόντα ὁρῶσα, 
genitus, Theodosium adhuc videretsuperstitem,et χαὶ τὸν μοναχῶν χορὸν τοῦ κατὰ πνεῦμα γεννήσαντος 
complentem chorum monachorum ejus,qui illum συμπληροῦντα καὶ εὐχῆς καρπὸν μᾶδλον fj γαστρὸς 
genuerat secundum spiritum;et orationis (ructum ἀπὸ τῶν ἔργων φαινόμενον " ὅσον ἡ μὲν θνησκόντων 
potius, quam alvi, conspici ex operibus ; quando μήτηρ, ἡ δὲ ζῶντος ἐδείχθη, xai τῇ μονῇ προσήχθη 
quidem hzc quidem morientium,illa vero viventis παρα τῆς γειναμένης xal ἀντεδόθη Θεῷ, ἵνα ὡς τῆς 
mater fuit : et ideo adductus est ad monasterium παρούσης, οὕτω δὴ xai τῆς μενούσης τύχῃ ζωῆς * 
ab ea,qui genuit,et vicissim Deo est redditus : υἱ πολλά τις ἂν ἔχοι τῶν ἐκείνου, xal. ἄλλα καταλέγειν 
sicut presentem, itaetiam manentem vitam con- ποιαῦτα, 
sequeretur. Multa alia ejusmodi posset quispiam 
illius recensere. D 


68. Quadam itaque alia mulier, profecta qui- 
dem ex civitate Bethleem, qus similiter in par- 
tu laborabat, eque autem infelix erat eis even- 
tus, et in pariendo graviter affligebatur,et in ma- 
gnum vocabatur periculum, eamdem quoque im- 
petrat a magno Theodosio, eodem medicamento 
usa, curationem, et filio suo eodem,quo ille, vo- 
cato nomine. Quem non solum vidit grandem, et 
qui jam ad virilem :tatem pervenerat ; sed ma- 
nuum quoque artificio prestantem, et qui fuit 
tedificator optimus sui temporis. Sunt admirabi- 
lia, quee dicta sunt: sed qus restant, sunt iis 
longe admirabiliora, 


ξη΄. Γυνὴ οὖν ἑτέρα τις πόλεως μὲν τῆς Βεθλεὶμ 
ὁρμωμένη, ἴσας δὲ ὡδίνων ἀνάγχας, ἴσας τε τὰς ἀπο- 
τυχίας ὑφισταμένη, καὶ οὕτω δυσφόρως ἄγαν περὶ 
τοὺς τόχους καὶ φιλοχινδύνως ἔχουσα, τῶν ἴσων χαὶ 
αὐτὴ παρὰ τοῦ μεγάλου τυγχάνει Θεοδοσίου, ἴσῳ 
χρησαμένη φαρμάγω πρὸς θεραπείαν, xai ὁμωνύμῳ 
ixs( «p. τὸν πεῖδα χαλέτασα, "Ov ob« αὐξηθέντα μό- 
νον εἶδε xal ἀνδρὸς ἡλικίαν ἀπολαδόντα, ἀλλὰ xal 
χειρῶν σοφία διενεγχόντα, καὶ ἄριστον οἰχοδόμον ἐν 
τοῖς τότε γενόμενον, Παράδοξα τὰ εἰρημένα, πολλῷ 
τούτων ἔτι παραδοξότερα τὰ λειπόμενα. 


587 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCHAE. 098 


CAPUT XVI. 
Noziía animantia cohibita, Homines malevoli puniti 


ξθ΄, Βρούχου ποτὲ xzi ἀχρίδος τὰς ἀρούρας διαλυ- A — 69. Cum bruchus aliquando et locusta terras de- 


μαινομένων, δεσμοῖς τοῦ γήρως ἀφύχτοις ὃ μέγας 
πκεκεδημένος, xxl μηδὲ ποσὶν ἐλευθέροις χρῆσθαι δυ- 
νάμενος, δεύτερα δ’ οὖν ὅμως πάντα τῆς τῶν πολ- 
λῶν τιϑέμενος σωτηρίας, οὕτως εἴ, ε ποδῶν, ἔτι xal 
ῥάδδῳ τοῖς τῶν πρεσδυτέρων νόμοις ἀναπληρῶν τὸ 
ὀστέρημα, τὴν ὁδὸν διανύει, ἵνα οὕτω μᾶλλον xal 
Θεὸν ἑλκύσῃ πρὸς ἕλεον, τὸ Gvaqaxlov τῆς πορείας 
δυσωπηθέντα, Τῶν φοιτητῶν τοίνυν xai χεῖρας ὁπ- 
ἐχόντων, καὶ πᾶσι τρόποις θεραπευόντων τὸ βάδισμα, 
χαταλαμδάνει τὸν τόπον αὐτοῖς ἐπιχεχυφὼς, ὅπου 
τῶν ἀκρίδων πληθὺς ἕκειρε τάς ἀρούρας ἴσα xat πο- 
λεμίους, καὶ τοὺς ἀγροὺς ἐληίζετο, Ττᾶντος οὖν ἐκεῖ 
τοῦ ὁσίου xal χεῖρας ἀνασχόντος τῷ Θεῷ ἱκεσίους, 
εἶτα καὶ τοῦ βρούχου δὴ τούτου xal τῶν ἀχρίδων 
ἵνα μετὰ χεῖρας λαδόντος, χαί τὸ μὲν ὡς ὁμοδούλοις 
τοῖς εὐτελεστέροις τούτοις xal βραχυτάτοις ζώοις 
διαλεχθέντος, τὸ δὲ χαί φιίδεσθαι τούτων πενήτων 
πόνου xal τῆς γεωργίας παρεγγυήσαντος " τοῦτο 
γὰρ ὁμῖν καί ὁ χοινὸς, φησίν, ἐπιτάττει Δεσπότης * 
καὶ οὕτως ἡμέρως ὡς ἐμψύχοις λαλήσαντος, θαῦμα 
ἠκολούθει τοῖς εἰρημένοις, Τὸ γὰρ τοσοῦτον σμῆνος 
ἔμενε τοῦ λοιποῦ χατὰ χῶρον, καί οὔτε μετέδαινεν 

οὗ, οὔτ. ὁϊς ξιέτριδε πάλιν χατελυμαίνετο " 
ἀλλ᾽ οἷον σκευσάμενον ταῖς ἀρούραις τοῦ λοιποῦ τὰς 
μὲν ἀκάνθας περιεπετᾶτο κα' κατέχειρε * φίλα δὲ 
ἣν αὐτῷ καί konvala πρὸς τοὺς χαρποὺς, xal. ὅλως 
ἐκείνων ἀπείχοντο. 


ο᾽ ᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν δι᾽ ἑαυτοῦ, ἕτερα δὲ χαί δι᾽ 


popularentur, inevitabilibus senectutis vinculis 
vinctus magnus Theodosius,e! qui nec liberis qui- 
dem pedibus uti poterat, saluti multorum post- 
ponensomnia,ita ut erat affectus pedibus,et baculo 
more senum supplens quod sibi deerat,viam per- 
agis: ut sic magis Deum quoque traheret ad mise- 
ricordiam, ut qui aspecturus esset necessitatem 
ejus profectionis.Discipulis ergo manus sustinen- 
ibus,et omnibus modis ejus ingressum adjuvanti- 
bus, pervenit iis innixus ad locum;ubi bruchorum 
et locustarum multitudo ingens, agros non minus 
quam hostes,populabatur et devastabat.Cum ergo 
sanctus illic staret, et manus sustulisset Deo süp- 
plices,et deinde horum bruchorum et locustarum 


B unum in manus sumpsisset; et partim quidem cuin 


vilissimis et brevissimis animalibus,tanquam cum 
conservis,disseruisset; partim autem jussisset, ut 
labori pauperum et agricultnrz parcerent ; (hoc 
enim vobis, inquit, communis quoque przcipit 
Dominus,) cumque cum eis ita placide locutus es- 
set, tanquam cum animatis ; ea que dicta fuerant, 
consecutum est miraculum.Tantum enim examen 
deinceps mansit in regione, et nec transivit alio, 
nec damnum dedit iis locis,in quibus versabatur: 
sed veluti feedere inito cum sgris de cetero cir- 
cumvolabat quidem, et arrodebat spinas : amici- 
tia autem et pax ei intercedebat cum fructibus, 
et ab eis omnino abstinebat. 

70. Sed hec quidem per se,alia autem recte 


ἑτέρων χατώρθου. ᾿Αλλο τε γὰρ τῆς ὁμοίας μάστι- C quoque gessit per alios. Nam cum alias flagellum 


γος τὴν γὴν πιεζούσης, ἐπισχῆψαι δὲ ὅσον οὕπω xal 
τῷὸ κώμῃ ταύτῃ μελλούσης, &»' ἧς οἵ τε πλησίον 
πάντες ἀκεσιτίχζοντο, xal πολλοῖς τῶν ἐνδεῶν ὑπῆρχε 
κοινωνὸς ἐγαδὴ, ἄγγος τι, πλήσας ἐλαίου͵ καί θείᾳ 
τοῦτο ἐπιχλήσει χαθαγιάσας, πέμπει πρὸς τὴν χώ- 
βην, αὐτὸ πιστοῖς xal φιλοθέοις ἐγχειρίσας ἀνδράσι, 
χαί ἤρκεσε τοῦτο μόνον λύσις τοσούτου γενέσθαι χα- 
κοῦ, Τότε γάρ βλάπτον ix μέσου παραχρῆμα ἦν, καί 
ἣ κώμη ἀπαθὴς ἐτηρεῖτο. 


οα᾽, ᾿Εσθημάτων ἔδει ποτὲ τοῖς ἀδελφοῖς, xal οἱ 
μὲν προσιόντες ἠνώχλουν, τῷ δὲ παρέχειν τι πρὸς 
ὥνησιν, ὅτι μὴ τὸ βούλεσθαι μόνον χάἀὶ συναλγεῖν 
οὐδὲν ἣν " πλὴν ἀλλά τοῦ Δεσπότου τῇ ἄψευδεῖ θαῤῥή- 
σας ἐπαγγελίᾳ, ταύτῃ πρὸς αὐτοὺς ἐχρῆτο xal τότε " 
Μὴ μεριμνήσητε, λέγων, περὶ τῆς αὔριον, χαὶ τῆς 
ἐπιούσης εἰς ἔργον ἐξέδχινε τά ἐπηγγελμένα. Εὐθὺς 
γάρ τις ποθὲν ἐπιδημήσας, χρυσοὺς ἑκατὸν ἐδωρεῖτο, 
οὗ καὶ δοθέντες εἷς τὴν τῶν ἐσθημάτων χρείαν ὑπ- 
ηρέτουν τοῖς ἀδελφοῖς, 


οὔ᾽͵ Ἰἰουλιανός τις ἐν ἀρχῇ μὲν ἤδη τῆς ἡλιχίας 
τῷ μεγάλῳ φοιτήσας, ὕστερον δὲ ποιμὴν καὶ αὐτὸς 
45 Matth. vi, 94. 


simile terram premeret,et videbatur fore, ut mox 
ei vico incumberel, ex quo et vicini omnes para- 
bant commeatum,et qui multis benigne communi- 
cabat ea,quibus opus habebant; cum vas quoddam 
implesset oleo, et hoc invocatione divina sanctifi- 
casset, id mittit in vicum : et cum viris tradidisset 
fidelibus et piis, hoc solam suffecit, ut esset tanti 
mali solutio. Tunc enim repente de medio subla- 
tum est id quod l:xdebat, et vicus conservalus est 
illesus. 

71.Vestimentis aliquando fuit opus fratribus: et 
illi quidem ei exhibebant molestiam, ut aliquid 
praeberet ad emendum:quoniam si velle et commi- 
serari tolleretur, nihil erat. Sed tamen confidens 
veridice Domini promissioni,ea tunc apud eos est 
usus, dicens : /No/ite esse solliciti de crastino 38. 
Sequenti autem die effectum sunt conzecuta ea, 
qua promissa fuerant. Protinus enim quidam 
alicunde adveniens, centum dedit aureos : qui 
quidem dati : ad uum vestimentorum servierunt 
fratribus. 

72.Julianusquidam,quiab ineunte quidem setate 
venlilavitad magnum Theodosium, postea autem 


539 MENSIS JANUARIUS. 540 


fuit ipse quoque cognitus pastor optimus, eccle-A ἄριστος γνωρισθεὶς, καὶ προστασίαν τῆς κατὰ Bó- 
simque,qua est in Bostra (44), fuit ei credita δὰ - στραν ἐγχειρισθεὶς ἐχχλησίας. Οὗτος οὖν xal ταῦτα 


ministratio. [s ergo de ipso quoque hzc narrabat, 
quod cum essent in civitate Bostrenorum (semper 
enim magnus Theodosius eum habebat socium 
vite ex Christo agendt,volebatque cum eo philo- 
sophari, et esse socius solitudinis) cum ergo fuis- 
sent in dictacivitate, primum quidem mulier qua- 
dam insignis et vitio nobilis,cum sanctum dixisset 
planum et impostorem, in oculis eorum dedit 
penas, intemperantis linguz: acerrimum sub- 
iens supplicium, cum gravi inorte ejus erupisset 
anima. 

19. Deinde autem, inquit, nos quidem civitate 


περὶ αὐτοῦ ὀιηγεῖτο, ὡς ἐπεὶ χατὰ τὴν Βοστρτ,νῶν 
ἐγενόμεθα πόλιν (ἀεὶ γὰρ ὁ μέγας χοινωνὸν αὐτὸν 
ἐποιεῖτο τῆς χατὰ Θεὸν ἀγωγῆς, καὶ συμφιλοσοφεῖν 
αὑτῷ καὶ χοινωνεῖν τῆς ἐρημίας ἐδούλετο). ᾿Επεὶ 
οὖν χατὰ τὴν εἰρημένην γένοιντο πόλιν, πρῶτα μὲν 
γυνή τις ἐπίσημος xat διαφχνῆς τὴν xaxlav, πλά- 
νον εἰποῦσα τὸν ὅσιον, Ἐ, ὀφθαλμοῖς ἡμῶν ἔτισε 
δίκάς, ἀκολάστου γλώττης ὀξοτάτην ὑπομείνεσα 
τιμωρίαν, xal χαλεπῷ θχνάτῳ τὴν ψυχὴν ἀποῤῥι- 
aea, 


ογ΄. Ἔπειτα δὲ, φησὶ, xai τῆς πόλεως ἐξελθοῦσιν 


egressi, proficisbamur ad apostolorum templum, ἧμῖν μὲν πρὸς τὸν πλησίον τῶν ἀποστόλων ναὸν 
quod est propiaquum. Monachi autein quidam ex p ἐτύγχανεν à ὁρμή " μοναχοὶ δέ τινες τῆς Ex γειτόνων 
monasterio propinquorum,qui morbo Severi labo- μονῆς τὰ Σευήρου νυσοῦντες παριόντας ἡμᾶς ἰδόντες 


rabaat,cum nos vidissent accedentes,lignum quod 
convocat ad ecclesiam, pulsabant ante horam con- 
suelam,et synaxiin signi(icabant fratribus. Magnus 
autem Theodosius, intellectis iusidiis, cum divino 
zelo accensus esset ejus animus, verbis Domini 
opportune est usus : et eos, qui ipsi insultabant, 
juste est ultus,lapidem non esse mansuram supra 
lapidem in eo loco, ip:e quoque minatus. Porro 
autem minas consecutus est effectus. Breve tempus 
intercessit,et qusedam Ágarenorum multitudo, no- 
clurna facta incursione,illud quidem igni mandant 
monasterium, et diripiunt etiam quaecunque illic 


τὸ συγχαλοῦν εἰς τὴν bxxÀns(av ξύ)ον, xal πρὸ τῆς 
ὥρας εἰθισμένης ἔχρουον, xal σύναξιν τοῖς ἀδελφοῖς 
ἐπεσήμαινον, Ὁ μέγας τοίνυν συνεὶς τὴν ἐπιδουλὴν, 
ζήλῳ τε θείψ τὴν ψυχὴν διαθερμανθεὶς, κατὰ καιρὸν 
τοῖς τοῦ Δεσπότου ῥήμασιν ἐχρῆτο, aal τοὺς εἰς αὐτὸν 
παροινοῦντας διχχίως ἠμύνετο, μηχέτι λίθον ἐπὶ 
λίθου μεῖναι κατὰ τὸν τόπον xxi αὐτὸς ἀπειλήσας, 
"Ap' οὖν ἠχολούθει τῇ ἀπειλῇ καὶ ἔργος" βραχὺς ὁ με- 
ταϊζὺ χρόνος, xxi ᾿Αγαρηνῶν τι πλῆθος ἐφόδῳ νυ- 
χτερινῇ χρησάμενον, μοναστήριον μὲν ἐχεῖνο πυρὶ 
χαρίζονται, ληΐζονται δὲ καὶ τὰ ἐχεῖσε κομιδῇ 
πάντα, xal τοὺς μοναχοὺς αἰχμαλώτους ἄγονται, 


erant : et abducunt captivos monachos, etl nunc «al. νῦν ὁ τόπος ὀφθαλμοῖς πρόχειται θέχμα λυπη- 
proponitur locus,acerbum oculis spectaculuin,qui C ρὸν, οὐχ ὁρᾶσθαι μᾶλλον, ἢ δκαχρύεσθαι ἄξιος, ᾿Αλλά 
non magis meretur videri, quai defleri. Sed haec τούτου παιδείας ἄντιχρυς καὶ σωφρονισμοῦ τὸ διή- 
quidem narratio aperte est disciplina elcastigalio- γὙημα * ἕτερον δὲ xal χάριτος ἀχριδοῦς μετέχει xal 
nis. Alteram autem,quz est plane grati» particeps ὠφελείας, ὁ λόγος προσθεῖναι βούλεται, 

et utilitatis, vult addere oratio. 

CAPUT XVII. 
Adest variis periclitantibus. Predicit terremotum Antiochia. 


14.Dux Romani exerci'us, (mosest autem eum ὠ o9. Ὁ τοῦ '"Pouatxoó στρατεύματος ἀρχηγὸς 
vocare comitem Orientis) nomine Kericus (45), iu. (κόμητα τῆς ᾿Ανατολῆς σύνηθες ἐχεῖνον xaXetv), Κή- 
bello audax,in Deum autem pius.[s jam incursio-  poxoc αὐτῷ ὄνομα, εὔτολμος τὰ πρὸς πολέμους, «- 
nem facturus contraPersas,existimavitoporterese λαδής τε πρὸς Θεὸν͵ οὗτος τρέχων ἄρτι κατὰ Περ- 
primum currere Hierosolyma, et illinc adversus σῶν, δεῖν φήθη πρῶτον δραμεῖν ἐπὶ τὰ Ἱεροσόλυμα, 
hostes assumere auxilium.Cum autemsiatuissetin καὶ σάμμαχον τὴν ἐκεῖθεν ῥοπὴν κατὰ τῶν πολεμίων 
transitu ire ad hominem Dei (cum enim valde tra- λαδεῖν. ᾿Επεὶ οὖν κατὰ πάροδον «al πρὸς τὸν τοῦ 
hebat illius fama,et virtutis illecebrs) dum abiret, ϑεοῦ ἄνθρωπον ἔχρινεν ἀπελθεῖν, (εἴλαε γὰρ αὐτὸν 
et inulta alia licoitei audire ex sacro illa lingua, . ἡ vpn στεῤῥῶς καὶ οἱ ἐκείνου τῆς ἀρετῆς Toyyec;) 
et hoc inter cetera, ne,quomododivinus David, in ἀπελθόντα τοῦτον͵ ἄλλα τε πολλὰ πρὸς τῆς ἱερᾶς 
arcu speraret, nec poneret salutem in βἰδάϊο, δά γλώττης ἐκείνης ἀχούειν ὑπῆν, xai τῷ μὴ ἐπὶ τῷ 
necin multorum hominum confideret millibus : τόξῳ ἐλπίζειν χατὰ τὸν θεῖον Δαδὶδ, μηδ’ ἐπὶ τὴν 


(44) Bosra aliis, et Bostrum, sedes metropolitana tro; qui cum in bello gerendo mutua invidia trans- 
Arebis primae, seu deseris, sub patriarcha Anuo- — Versi agerentur, a Persis victi sunt, » Hec ipse. 
chene, urbs munitissima ; nunc. Busseret. Consule Verum ex Procopio l. 1 De bello Persico constat, ad 
Adrichomium. qustuor annos bellum fuisse productam, οἱ Ro- 


(45) Ms. Graecum Κήρυκος. Mensa Klpoxo;, menos plures de illis tulisse victorias. Caeterum 


ἐν Proco- 
Ejus meminit Cedrenus anno Justiniani primo,Chr. pius, qui Belisario inhaerebat, hanc Kerici de Per- 


.«E 
dua odem anno Bex Persarnm Tzatbo belious sis victoriam praetermisit, ut observat Baronius an. 
1. 


ob ipitam cum Romanis sonietatem intulit.» « Huie 
Tzetbo Justinianus auziliares mittit copias, ducibus 
Belisario, Keryco (Grzce K/poxoc dicitur), et Pe- 


quod inter duces simulias esset, ideo 


541 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH.E. 


542- 


ῥομφαίαν τιϑέναι τὴν σωτηρίαν μήτε μὴν τοῖς τῶν À unum autem sciret adjutorem, vim inexpugnabi-- 


πολλῶν μυριάσιν ἐπιθαῤῥεῖν, ἕνα δὲ σύμμαχον εἰ- 
δέναι τὴν ἰσχὺν ἄμαχον, ᾧ ῥάλιον πάνυ ποιεῖν ὑφ᾽ 
ἑνὸς χιλίους διώχεοθαι͵ xal ὑπὸ Xo μυριάδας μετα- 
κινεῖσθαι, Τοιαῦτα τῷ χόμητι τοῦ ὁσίου διαλεχθέντος, 
οὕτως ἔχεῖνος ἑαλω τῶν αὐτοῦ παραινέσεων, καὶ τοῦ 
τρὸς αὐτὸν ἀνηρτήθη πόθον καὶ τῆς θερμῆς πίστεως, 
ὡς καὶ αὐτὸ δήπου τὸ τρύγινον ῥάκος, ὅπερ ὁ μέγας 
εἴσω περιεδέδλητο, ἀντ᾽ ἄλλου τινὸς τά γε πρὸς τὸν 
πόλεμον αἰτῆσαι φυλαχτηρίου᾽ xai τοῦτο δὴ λαδὼν 
καὶ ἐνδὺς, ἀγώνων τε τῶν συνήθων ἀψάμενος, μετ᾽ 
o) πολὺ Καλλίνιχος ἐπανήῴει, πολλὰ xal ἄξιχ λόγου 
ψυχῆς τε καὶ χειρὸς ἔργα ἐπιδειξάμενος, 

οα΄. ΔΛαμπρὸς τοιγαροῦν οὕτω τοῖς χατὰ πόλεμον 
ἄριστείοις ἐπανελθὼν, obx ἀγνώμων ἐφάνη περὶ τὸν 


lem, cui est facile, ut unos mille persequatur, et 
decem millia profligentur a duobus. Haec cum 
comiti Sanctus disseruisset, ita fuit ille captus 
ejus desiderio et ardenti fide, ut ipsum cilicium, 
quo magnus ille interius induebalur, loco cujus- 
vis alterius rei, arma peteret, quibus se conser- 
varet. Quod quidem cum accepisset οἱ induisset, 
et consueta agressus essel certamina, paulo post 
victor rediit, cum et animi et manus praeclara 
ostendisset facinora, οἱ digna quz& commemo- 
rentur. 


15. Cum rebus ergo fortiter in bello gestis in- 
signis et clarus esset reversus, nequaquam in- 


εὐεργέτην, οὐδ᾽ ὥσπερ οἱ πολλοὶ μετὰ τὸ τυχεῖν τῆς B gralus fuit in benefactorem ; neque ut multi, qui 


χάριτος ἐπιλανθανόμενος, ἀλλ᾽ ὅμοιον ἕνα πᾶσιν 
ἑαυτὸν φυλάττων, πρὸς τὸν ὅσιον αὖθις ἐφοίτα μετὰ 
θερμοῦ τοῦ τῆς καρδίας σχιρτήματος, χάριτός τε 
ὁμολογῶν, καὶ τὸ πᾶν αὐτῷ τῆς νίκης ἐπῖγραφό- 
μενος. Ἔλεγε γὰρ, ὡς, Κατὰ τὸν τῆς μάχης καιρὸν, 
ἐμοὶ μὲν ἀντὶ θώραχος ἐνδυσαμένῳ τὸ ῥάγος τὸ σὸν 
ἐποίει θαῤῥεῖν ὁμόσε τε τοῖς πολεμίοις χωρεῖν. ᾿Επεὶ 
δὲ καὶ εἰς χεῖρας ἀλλήλοις ἤλθομεν, πολὺς ἐγένετο 
σκότος ὅσπερ ἐν ὀμίχλῃ βαθείᾳ, καὶ τοῖς μὲν ἄλλοις 
πᾶσι καὶ τὰ πάνυ πλησίον ἀθέατα ἦν, ἐφὼ δὲ σε μό- 
νον ἐδόχουν ὁρᾷν προηγούμενόν μου xal τῇ χειρὶ ση- 
piivovez «αἱ ὑποτιθέμενον, τάδε μὲν τοῦ πολέμου 
μέρη χαίρειν ἐᾷν, ἐπὶ ταῦτα ἰόντα μάχεσθαι, καὶ 
ὑπὸ σοὶ ἐδηγῷ τε καὶ ἡγεμόνι τὸν ἵππον fpa, ἐξ- 


postquam sunt. consecuti, obliviscuntur benficii : 
sed se similem conservans in omnibus,rursus ve- 
nit ad Sanctum cum vehementi cordis exsulta- 
tione, el gratias agens, et ei universam ascribens 
victoriam. Dicebat enim enim : Illo ipso tempore 
pugna, mihi quidem cum pro thorace tuum in- 
duissem cilicium, veniebat in mentem confidere, 
elin hostes irruere. Cum autem manus conseruis- 
semus, magna exoriebantur tenebre, tanquam in 
densa caligine: etab aliis quidem omnibus ea 
eliam,qua prope erant,cerni non poterant:ego au- 
tem te solum mihi videbar videre me praceden- 
tem,et manu significantem et admonentem,ut has 
quidem prewlii partes dimitterem, in bas autem 


ἐλαύνειν, ἕως φοδερός τις xal ἀνυπόστατος τοῖς ἕναν- , pugnarem:et te ducem equum agere, donec cons- 


τίοις ὀφθεὶς, 621 δέος πᾶσιν ἄστεχτον ἐμδαλὼν, τέ- 
λος εἰς πύδας αὐτοὺς βλέψαι, καὶ τὴν ἄδοξον quen 
ἑλέσθχι παρασχευάσαι, Καὶ ταῦτα μὲν 
Vxetvoc, ὁ xal τῆς ὑείας ταύτης ἐπιφανείας ἀξιω- 
θείς. 
οζ΄. Οὐκ αὐτῷ δὲ μόνον, ἀλλὰ xal ἄλλοις ὁ μέγας, 
πολληῖς μὲν ἐν πλῷ, πολλοῖς δὲ ἐν ὁδῷ, καὶ τοῖς μὲν 
τραχυνομένῃ θαλάσσῃ xai πυξυμάτων lá πλαίουσι, 
τοῖς δὲ xai στόμασίν ἀγρίων ἐμπεσοῦσι ὑηρῶν, τοῖς 
μὲν ἐν ὕπνῳ, τοῖς δὲ χαὶ ὑπ᾽ ὀφθαλμοῖς ἐπιστὰς, τῶν 
κινδύνων ἐξείλετο, Οὐ ἀνθρώποις δὲ μόνον ὀξὺς οὕτω 
καρίστατο βοηθὺς, ἀλλὰ πολὺ xal ἐν τοῖς ἀλόγοις ζώοις 
«τῆς φιλαγόθου ταύτης ψυχῆς τὸ φιλάγαθον ἔτοιμον 
ὑποδεῖξαι τῷ λόγῳ. Ὁδοιπόφῳ γάρ ποτε ὄνον in- 
ἀγομένῳ λέων συνήντα πιχρὸς, ὃς τοῦ μὲν ἐδίτου 
ἠμέλει, πρὸς δὲ τὸν ὄνον ὁρμῆς ἐπίμπλατο, Τὸν γοῦν 
ὁδοιπόρον, ola φίλον ἐν τοῖς παρ᾽ ἐλπίδα δεινοῖς, χα- 
τάπληξις ἐπέσχε χαὶ ὀέος᾽ ἡ τοῦ καιρυῦ δὲ ὀξύτιης 
Év φάρμαχον εἰς βοήθειαν, τοῦ ἀγίου ὀνόμα παρ- 
ἐσχεν εὑρεῖν ὅπερ εἰπόντος, παράχρῆμα ὅ τε τοῦ 
θηρίου θυμὸς ἔληγε xci vb ῥαγδαῖον ἴστατο τῆς 
ὁρμῆς. 


pectus terribilis οἱ intolerabilis inimicis, vehe- 
menti terrore omnibus injecto efficerem, ut se 
conjicerent in pedes, el turpem fugam lubenter 
eligerent. Et hec quidem ille, qui etiam dignus 
esl habitus divina hac apparitione. 

16. Non ad illam antem solum, sed eliam ad 
alios magnus Theodosius,ad inultos buidem inter 
navigandum, ad multos autem in faciendo itinere, 
et ad alios quidem, qui cum furenti mari et vi ven- 
torum colluctabantur, ad alios autem qui in ora 
ferarum inciderant,el ad alios quidem in somnis, 
ad alios autem videntibus revera eorum oculis 
accedens, liberavit a periculis. Non hominibus 
autem solum adeo promptus fuit adjutor, sed bo- 
na& hujus quoque anima benignitatem vel in bruta 
animan!ia, parata est ostendere oratio. Vialori 
enim aliquando asinum deducenti «vus leo oc- 
currit, qui viatorem quidem neglexit, in asinum 
aulem irruit. Atque viatorem quidem,ut accidit iis 
malis qua prxter spem eveniunt, stupor invasit 
et metus ; temporis aulem velocitas effecit, ut 
unum solum inveniret medicamentum ad feren- 


dam opem, nempe nomen sancti Theodosii. Quod quidem cum dixisset, statim cessavit et ira fere, 


et repressus est vehemens ejus impetüs. 
οζ΄. οἷος δὲ xal περὶ τὴν τῶν μελλόντων πρόγνω- 
σιν ἦν. Δεῖ γὰρ δι᾿ ὀλίγων τὰ ἐχεΐνου πάντα δεικνύειν 


ὥσπερ ἐν γεύμασιν, iva xxi δῆλον ἅπασιν $, ὅτι 
ὥσπερ οὐδενὸς τῶν κατορθωμάτων, οὕτω δὴ χαὶ τῶν 


ΤΊ .Jam vero qualis fuit in futurorum preescien- 
tia ἢ Opprtet enim paucis quz cunque sunt illius 
ostendere, et veluti.eorum gustum prebere,ut sit 
etiam manifestum omnibus,quod quomodo nullius 


543 


MENSIS JANUARIUS. 


544 


ex iis, qui ex virtate geruntur, ita nec charisma- A χαρισμάτων ἄμοιρος ἦν, Προστάττει ποτὲ παρὰ τὸ εἰ- 


tum seu gratuitorum donorum fuit expers. Jussit 
aliquando ut preter solitam horam pulsaretur 
lignum; nondum enim erat hora secunda diei: et 
precepit, ut fratribus significaret synaxim. Illi 
autem convenerunt quidem (neque enim poterant 
contradicere, ut qui optime didicissent obedien- 
tiam), cum autem fuissent congregsti, rogabant 
curnam convenissenl ante tempus.Ille vero (o pu- 
ram animam! o oculos procul omni cernentes) 
flebiliter lugens et miserabiliter : Orandum est, 
inquit,o Patres,orandum est. Video enim iram Do- 
mini, que jam movetur adversus Crientem. Hac 
ille quidem dixit. Illi autem tune quidem neque 
videbant aliquid,neque una cum eo dolorem acci- 


θισμένον δὴ τοῦ χαιροῦ τὸ ξύλον xpodesÜzt ὥρας γὰρ 
οὔπω δευτέρας ἔψαυεν ἡ ἡμέρα, xal τὸτς ἀδελφοῖς 
σημαίνειν παρηγγύά τὴν σύναξισ, Οἱ δὲ ἠθροίζοντο μὲν 
(οὐδὲ γὰρ εἴχον ἀντιλέγειν, ἄριστα παιδευθέντες ὑπ- 
ακοὴν) ἀθροισθέντα: δὲ τὴν αἰτίον ἐπυνθάνοντο τῆς πρὸ 
tou γαιροῦ συνελεύσεως" καὶ ἐκεῖνος (ὦ ψυχῆς xafa- 
ρᾶς, ὦ πάντα βλεπόντων πόῤῥωθεν ὀφθαλμῶν") περι- 
παθές τι xal οἴκτιστον ἀνοιμώξας" Εὔξασθαι, Πατέρες, 
ἔφη. εὔξασθαι χρή" ὁργὴ γὰρ Κυρίου χινουμένην 
ἤδη κατὰ τῆς Ἑῴας ὁρῶ. Ταῦτα b μὲν ἔφη. οἱ δὲ 
τότε μὲν οὔτ᾽ ἔτι ἑώρων οὔτε συνήλγουν᾽ ἐπεὶ μὴ 
τοῖς ἴσοις ὀςφθαλμοῖς ἔδλεπον. Ἔχτην δὲ ἢ ἑδδόμην 
ἡμέραν μετὰ τὴν πρόῤῥησιν, κατεστρέφθαι δεισμῷ 
μεγάλῳ τὴν ᾿Αντιοχείων ἠχούετο πόλιν «av! ἐχεῖνον 


piebant : quoniam non iisdem,quidem ille,intue- Β δὴ τὸν καιρὸν χαθ᾽ ὃν ἤδη xxi προεῖπειν ὁ μέγας 


bantur oculis. Sexto autem aut septimo die,post- 
quam predixerat, auditum est Antiochiam (46) 
fuisse magno terre motu eversam, illo tempore, 
quo jam przdixerat ille magnus; totque orna- 
menta, tantamque cecidisse speciem et pulehri- 
tudinem, et in vitem pulverem redactam jacere 
civitatem : qui neque tanto casu dignas conse- 
cuta est lacrymas, neque luctum, qui exaqua- 


xii χόσμον, xxi ὥραν, xxl χάλλη τοσαῦτα χαταπε- 
σεῖν, χαὶ χόνιν ἄτιμον χεῖσθχι τὴν πόλιν͵ μηδὲ δα- 
χρήων εὐποροῦσαν τοῦ πάθους ἀξίων, μηδὲ πένθους 
ἰσουμένου τῇ συμφορῇ. Kal τὰ μὲν τῆς προγνώσεως 
τῷ ἀνδρὶ οὕτως ἔχει' τὰ δὲ τῶν χἄτορθωμάτων 
πολλὰ μὲν καὶ περὶ πολλῶν ὁ λόγος φθάσας ἐδή- 
ωσε. 


retur calamilati. Atque talis quidem fuit ejus prescientia. Res autem multas preclare ab eo gestas, 


precedens ostendit oratio. 


CAPUT XVL I. 
Ejus in senectute et witimo morbo virtus. 


78.O0portet autem hoc quoque addere et perspi- C 


cue exponere,ad quantam humilitatis altitudinem 
pervenerit.Contendebant et depugnabant inter se 
aliquando duo ex fratribus. Is autem suadebat, ut 
componerent inimicilas, et odium conimutarent 


οη΄. Δεῖ δὲ xal ταῦτα προσθεῖναι καὶ γνωρίσαι 
σαφῶς, εἷς οἷον ὕψος ἐχεῖνος ἔφθασε ταπεινώσεως" 
Διεπλήχτιζον τότε xal ἐμάχονιο πρὸς ἀλλήλους δύο 
τῶν ἀδελφῶν" ὁ δὲ παρήνει χαταλῦσαι τὴν ἔγθραν͵ 
χαὶ φιλίαν ἀλλάξασθαι μίσους, παντὶ Χριστιανῷ 


amicitia,qu:e decet omnem Christianum,multo au- πρέπουσαν, πολλῷ δὲ μᾶλλον xal μοναχοῖς, ᾿Επεὶ δὲ 
tem magis monacbos. Quoniam autern dicens non λέγων οὐχ ἔπειθεν, ἀλλὰ τῶν αὐτοῦ λόγων ἰσχυροτέ- 
persuadebat, videbat autem illorum esse majores av τὴν ἐχείνων ἀπέχθειαν, ἱχέτης εὐθὺς γίνεται 
inimicitias, quam ut suis verbis placari posset, fit à πειμὴν τῶν θρεμμάτων, ὁ διδάσκαλος τῶν μαθη- 
supplex protinus pastor ovium,magister Giscipulo- τῶν, ὁ πατὴρ τῶν τέχνων, xal τὸ ἐχείνων καλὸν 
rum, pater filiorum; et illorum bonum postulabat αὐτὸς ὡς ἰδίαν εὐεργεσίαν ἠνεῖτο, xal τὴν νόσον 
ipse, tanquam proprium beneficium: eorumque αὐτῶν καὶ τὸ τρῦμα ὁ latpüc θεραπεύειν ἐδεῖτο, 
morbum et vulnus medicus rogabat ut sanaret. ᾿Ἐδεῖτο δὲ οὐχ ἀπλῶς οὐδ᾽ ἡμελημένως, ἀλλὰ καὶ 
Rogabat autem non leviter, nec contemptim, sed λίχν ἐχθύμως καὶ πολὺ τὸ μέτρων εἰσφέρων καὶ τὰς 
magnopere et vehementer, sed τηᾶφυδαι modera- πεινόν᾽ καταδαλὼν γὰρ ἑαυτὸν εἰς ἔδαφος ἔκειτο, 
lionem afferens et humilitatem. Se enim humide-, τῷ σαφεῖ τῆς ταπεινώσεως σχήματι, μαλάξαι πι- 
jiciens jacebat, aperta figura humilitatis mollire ^ στεύων ἔχθρας ἀντιτυπίαν, χαὶ οὐ πρότερον ἀνῆχε 
se credens duritiem inimicitiarum : nec prius δόμενος, ἕως ἐμάλαξέ τε xal τὸ μίσος αὐτῶν δι- 
destitit rogare, quam eorum mollierit, et eos, ελύσατο, καὶ τοὺς καχῶς ἀλλήλων διῃρημένους φιλίας 
qui a se invicem male erant divisi, ainicitie vin- δεσμοῖς συνέδησον, 
culis colligarit. 

79.Segregavit aliquem ex fratribus, juste se ge- ἀὨησυθ΄. ᾿Αφώρισέ τινα τῶν ἀδελφῶν, δίκαια δρῶν, fi 
rens,cum justo scilicet conjuncia clementia;vide- μετὰ τοῦ δικαίου δηλαδὴ xal φιλάνθρωπχ᾽ ξώρα γὰρ 
bat enim morbum egere tali medicamento.llle vero τοιούτου φαρμάχου τὴν νόσον χρύῴζουσαν, Ὁ δὲ 
bona malis commutans,simul et ordinem transiliit, ἀγαθὰ χαχοῖς ἀμειδόμενος. τήν τέ τάξιν ὁμοῦ παρ- 
οἱ eamdem rursus intulit penam eiqui nibil habe- ἐόχινε, καὶ τὴν αὐτὴν ἐπιτίμησιν ἐπὶ τῷ μηδὲν 


τῷ 
(46) Contigit hic terremotus, indictione rv, Oly- ἰδ annum Chr. 5?6 incidunt, ut mirum sit a Ba- 
mio solo consule, ut habet Marcellinus iv. Kal. 


ronio sd snnum praecedentem referri : sed vide- 
Juni, die Veneris anno septimo et mense decimo tur anni septimi mensem decimum accepisse, oum 
regni Justini, ut Evagrius 1. 1Υ, c. 5, que omnia sit decimus post septimum expletum. 


545 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCH E. 


546 


ἔχοντι παρόμοιον ἀντεπῆγεν, ὥσπερ εἴ τις τὰ τῶν A bat simile,perinde ac si quis juberet sanos ea tole- 


νοσούντων ἀνοήτως ὑπομένειν ἐπιτρέπει τοὺς ὑγιαί- 
νοντας" ὥστε δῆλον εἶναι τὸν ἀδελφὸν xal ἑτέραν 
υὐσον χαλεπωτάτην νοσεῖν, τὴν ἀναισψυντίαν, Τί 
οὖν ὁ μέγας τῇ μετριότητι xal τῷ ταπεινῷ λίαν 
ὑψηλὸς γαὶ οὐράνιος ; δέχεται τὴν ἐπιτιμίαν ὡς 
καλῶς γενυμένην, xal ὡς χώραν ἐπ᾽ αὐτῷ ἔχουσαν, 
καὶ οὗ πρότερον τῶν θείων ἐχοινώνησεν μυστηρίων, 
ἄως αὐτὸς ὁ δήσας, αὐτὸς ἄρα xal τὴν λύσιν ἐπήγα- 
γεν. H» γὰρ Μωσέως ἄντιχρους ζηλωτὴς, φοξερὸς 
μὲν καὶ ἀπαραίτητος τοῖς ἁμαρτάνουσι πρὸς Θεὸν, 
ἐκιειχὴς δὲ λίαν καὶ ἥμερος τοῖς πρὸς αὐτὸν πταίου- 
σι γνωριξόμενος" ὡς μήτε διὰ τὸ πρᾶον tüxata- 
φρόνητον, μήτε τῷ παντάπασιν αὐστηρῷ φορτιχὸν 
εἶναι, καὶ σωμάτων μόνον͵ οὐ ψυχῶν ἃ ἄρχοντα, Καλῶ 
μέν γὰρ τὴν μὲν ix φόδου μόνον ἀρχὴν, σωμάτων 
ἀρχὴν, τὴν δὲ γε κσὶ πόθον συγχεχραμένου ἔχουσαν 
καὶ ψυχῶν. 


π΄. Οὐ Μωσέως δὲ μόνον, ἀλλὰ καὶ παντὸς ἄλλου 
τὸ διατέρον sl; ἀρετὴν ἐμιμεῖτο" olov 'A6oxàp τὸ 
πρὸς πάντα Θεῷ πειθαρχεῖν, xal δι᾽ ἐχεῖνον πάντων 
ὄλιγωρεῖν, οὐ χρημάτων ἀπλὼς, ἢ πατρίδος, ἢ συν- 
ἦθων καὶ συγγενῶν, ἀλλὰ xai φύσεως αὐτῆς xal 
ζωῆς. Τῶν γὰρ δὴ προσηχόντων οὐ θεοῦ μόνον, ἀλλὰ 
καὶ τοὺς «τὰ Θεὸν ξῶντας ἡγεῖτο προτιμήτέους, 
χαὶ τούτους μᾶλλον εἰς συγγένειαν εἴλχε τῷ τῆς 
ἀρετῆς λόγῳ, καὶ τῆς περὶ αὐτὸ σπουδῆς xai συν- 
νεύσεως. ᾿ἸΙσαὰκ τὴν πρὲς τοὺς πνευματιχοὺς πατέ- 
ρας μέχρι καὶ θανάτου ὑπαχοὴν, καὶ τὴν εὐχρεστὸν 

αν αὐτοῦ τοῦ σώματος. 
ἀκριδῶς xal πονηρίας πάσης ἐλεύθερον, (καὶ τούτου 
μάρτυρες ἀξιόχρεοι ὅσοι πεῖραν αὐτου τῶν συνου- 
σιῶν καὶ τῆς ὁμιλίας εἰλήφασιν), ᾿Ιωάννου τὴν ipn- 
μίαν xal ἀτροφίαχν" Πέτρου τὸ θερμὸν, μετὰ τῆς 
ἀχριδοῦς πίστεως Παύλου τὸ ἐνεργὸν διαπαντὸς 
ὑπὲρ τοῦ καλοῦ xal ταλχιπωριχὸν καὶ φερέπονον, 
καὶ τὸ κᾶσαν μιχροῦ τὴν οἰχουμένην ὥσπερ ἐκεῖνος, 
τὴν μὲν ποσὶ, τὴν δὲ λόγοις, τὴν δὲ φήμῃ διαδρα- 
μεῖν" xal συνελόντα φάναι, οἷά τις γραφέων ἄριστος 
τὰ χάλλιατα πανταχόθεν τῆς ἀρετῆς χρώματα σύλ- 
λεξάμενος, καὶ χεράσας εὖ, MU olov τὸν ἑαυ- 
τοῦ βίον ἐπαινέσαι μᾶλλον, ἢ μιμήσασθαι ῥάδιον, 


τοῖς φιλαρέτοις προέστησεν. 


πα΄, Οὐδὲ ὁ θαυμαστὸς ᾿Ιὼδ ἔξω τοῦ χοροῦ τῶν 
αὐτῷ λῃφθέντῶν εἰς μίμησιν, ἀλλὰ xal αὐτοῦ τὴν 
ὑπομονὴν, χαὶ πάντοτε μὲν, πρὸς τῷ τέλει δὲ καὶ 
τρανότερον ἐμιμήσατο. Ἐπεὶ γὰρ ἔμελλεν ἤδη, τὸν 
ψυθρώπινον ὑπεξέρχεσθαι βίον, καὶ ἀντὶ χόπων ὧν 
εἶδεν, ἀμοιδὰς ἃς ἤλπισε καὶ ἀντιδόσεις ἀπολαδεῖν, 
ἕκεισί τις αὐτῷ τελευταία νόσος «αἱ χρονία, καὶ 
ὀλίγου δεῖν οὐδὲ νέῳ xal. ἀχμάζοντι σώματι φορητὴ, 
οὐχ ὅπως γήρατος οὕτω xal φιλαρέτῳ χαχοπαθείᾳ 
κατειργασμένῳ. Ταύτῃ τοι καὶ ὅλον ἐνιαυτὸν χλινο- 
πετὴς ἦν, xal ὀδύναις ἀμάχοις παλαίων, καὶ ταῖς 


τοιαύταις θλίψεσι πλατυνόμενος, Τότε γὰρ δέρμα, 


τοῦ λαγόνος διὰ τὴν ἐκ τῆς νόσου τῆξιν ὑποσυρεὶς, 
καὶ τὸ τοῦ λόγου σκιᾶς εἴδωλον γεγονὼς, ὡς αὐτῷ 


rare, qua tolerant zgroti:adeo ut sit manifestum, 
fratrem quoque alio morbolaborare graviori,nempe 
impudentia.Quid ergo magnus Tbeodosius mode- 
ratione et humilitate valde excelsus et coelestis? Pce- 
nam quidem suscipit,tanquam quie recte fuerit im- 
posita,et uL quz in ipso locum habeat: neque prius 
divinis communicavit sacramentis,donec ipse,qui 
ligavit,induxit ipse quoque solutionem. Erat enim 
Moysis evidenter imitator:terribilis quidem et ine- 
xorabilis iis,qui in Deum peccabant ; valde autem 
mitis et wnansuelus iis, qui ipsum offendebant : 
adeo ut nec veniretin contemptum propterea,quod 
esset mitis et mansuetus; nec gravis ac molestus 
essel propter nimiam austerilalem,et ut qui solum 


p corporibus imperaret,non animis.Voco enim,quod 


ex metu quidem solum est imperium, imperium 
corporum ; id autem quod desiderium quoque 
habet contemperatum, etiam animorum. 

$0.Non solum autem Moysis, sed etiam cujusvis 
alterius in virtute excellentiam imitabatur: utpote 
Abrahae, quod Deo pareret in omnibus, et omnia 
propter illum contemneret,non solummodo pecu- 
njam aut patriam, aut familiares et cognatos, sed 
ipsam quoque naluram et vitam. Cognatis enim, 
non Deum solum, sed eos etiam, qui ex Deo vive- 
bant, putabat esse preferendos,et eos magis atira- 
hebatad cognationem, propter virtutis rationem et 
studii et voluntatis,qua in ilem confertur. Isaac in 
spirituales patres usque ad mortem obedientiam et 


᾿ἰχκὼδ τὸ ἄπλαστον C ejus corporis gratum et acceptum sacrificium imi- 


tabatur:Jacob perfectam sinceritatem el libertatem 
ab omni improbitate (hujus autem sunt fidei digni 
testes, qui cum eo consuetudinis et faiiliaritatis 
fecere periculum),Joanris solitudinem etinediam: 
Petri, cum exacta fide vehementiam et ardorem : 
Pauli,pro eo quod est honestum, perpetuam actio- 
ner, afflictionem et diligentiam; et quod propemo- 
dum universum orbem terrz sicut ille,partim qui- 
dem pedibus, partim vero sermonibus, partim vero 
fama pervaserit: et, ut semel dicam, quomodo quis 
pictor prastantissimus,qui prastantissimos virtu- 
tis colores undique collegit et recte iniscuit, in ve- 
luti quoddam exemplar suam vitam,laudatu quam 
imitatu faciliorem, proposuit virtutis studiosis. 
81. Neque vero Job admirabilis erat extra cho- 
rum eorum, qui sumpli sunt ad imitandum : sed 
ejus etiam tolerantiam, semper quidem, in fiae 
autem apertius et imitatus. Nam cum jam esset e 
vita humana excessurus,et pro iis,quos tulit, labo- 
ribus mercedes et remunerationes, quas speravit, 
accepturus, postremo eum invadit morbus diutur- 
nus, el propemodum ne juveni quidem et florem, 
corpori tolerabilis,nedum tanta senectute confec- 
to, et quam virtutis causa susceperat, afflictione. Ea 
de causa el toto anno jacobat in lecto,cum inexpu- 
gnabilibus colluctans doloribus,et talibus dilatatus 
afflictionibus.Tanc enim tabe exhaustus, pelleque 
exesa, atque umbrs&, ut dicitur simulacrum effe- 


941 


MENSIS JANUARIUS. 


5Á8 


ctus, adeo ut nihil ei preter ossa relinqueretur ; A μηδὲν πλέον τῶν ὀστῶν ὑπολείπεσδαι, ὁμῶς οὐδὲν 


nihil tamen molle, nihil illiberale, nihil indignum 
ant fecit, aut est loculus eo spiritu, qui lali vitee 
convenit. Quin etiam cum quidam senex intensam 
ac vehementem vim mcrbi aspexisset, et ei dixis- 
set:Roga Deum:forte enim malum sic sistetor;non 
amico nec benigno, ut solebat, eum aspectu intuens. 
Ne tu mihi,inquit,o Pater,quidquam de eo dixeris. 
Nam cum me sape tales subiissent cogitationes, 
arbitratus has esse polius maligni insidias, quam 
consilium, eas toto studio repuli,ut qui illud apud 
me reputaverim, quod praesentis quidem vitz bo- 
norum salis magnum fructum ceperimus, ut qui 
gloriam scilicet οἱ nomen simus consecuti.Oportet 
ergo omnino affligi et mala perpeti οἱ aliquam 
habere partem, quie digna sit ea, qus est illic, 
consolatione ; ne nobis quoque merito illud dica- 
tur, quod diviti diclum est: Percepisti bona tua in 
vila (tua 39, His auditis, se abscondil senex, et 
nec habebat quidem omnino quod saucto respon- 
deret. 

82. Ceterum illius patientia et tolerantie multa 
quidem sunt alia quoque signa ; testes autem sunt 
ii quoque.qui in tempore infirmitatis ei inserciere, 
quod nihil ex animz operationibus a morbo fuerit 
ei surreptum,nec in amore divinorum eloquiorum 
ipse omnino seipso visus sit inferior,aut frigidior. 
Est autem hoc quoque signum vehementis illius 
rerum divinarum meditalionis.Nara etsi illius ocu- 
lus sumnum sepe gustavil, utpote flexus ab ea, 


quz omnia vincit, natura;at ejus quidem certe la- c 


bra faciebant, quod consueverant. Quocirca etiam 
interim, dum a somno surgeret, canticum ad 
Deum comprehendebai labris: adeo ut quod dicit 
divinus David, in eo impleretur: Et noctu can- 
ticum ejus esl apud me 90, 


μαλαχὸν, οὐδὲν ἀγεννὲς, οὐδὲν ἀνάξιον ἢ ἔδρασεν ἣ 
ἐφθέγξατο τοῦ προσήχοντος βίω τοιούτῳ φρονήματος 
ἀλλὰ xai τινος γέροντος πρὸς τὸ σφοδρὸν τῆς νόσου 
4d διχτεταμένον βλέψαντο, xai, δεήθητι τοῦ Θεοῦ, 
πρὸς αὐτὸν εἰρηκότος, τάχα γὰρ τὸ διεινὸν οὕτω 
στήσεται, μὴ φίλον ἐχεῖνος μηδὲ κατὰ τὸ σύνηθες, 
εὑμενὲς ἐπιύλέψας: Μὴ σοί γε, Πάτερ, ἔφη, μηδὲν 
περὶ τούτου᾽ ἐμὲ γὰρ πολλάκις τοιούτων λογισμων 
ἐλθόντων, ἐπιδουλὴν τοῦ πονηροῦ τὸ πρᾶγμα, μᾶλ- 
λον συμδουλὴν εἶναι δοχιμάσας, ὅλῃ σπουδῇ, τούτους 
διτχρουσάμην, ἐκεῖνο ὑπολαδὼν ὡς τῶν μὲν τοῦ παρ- 
ὄντος βίου χαλῶν ἱκανῶς ἀπελαῦσαμεν,, δόξης 
ἐνταῦθα τυχόντες διλαδὴ xal ὀνόλατος" Ost γοῦν καὶ 
χιχοπαθῆσαι πάντως, xal τινα μοῖρφν ἔχειν ἀξίαν 


Β τῆς ἐχεῖ παραχλήσεως, μὴ xai πρὸς ἡμᾶς ἐκεῖνο λε- 


θείη δικαίως, ὃ καὶ πρὸς τὸν πλούσιον εἴρηται τὸ, 
᾿Απέλχδες τὰ ἀγαθά σου Ἐν τῇ ζωῇ σου. Πρὸς 
ταῦτα τὸν γέροντα ἐγχαλύψασθαι χαὶ μηδὲν ἔχειν 
ὅλως ἣντινα πρὸς τὸν ὅσιον ποιήσεται τὴν ἀπόχρι- 
σιν. 

πβ΄. Πλὴν ἀλλὰ τῆς ὑπομονῆς ἐχείνου καὶ καρτε- 
ρίας, πολλὰ μὲν xal ἄλλα τεχμήρια᾽ μάρτυρες, δὲ, 
xxi οἱ κατὰ τὸν τῆς ἀῤῥωστίας καιρὸν χειρας αὐτῷ 
ὑπηρετούσας εἰσενεγχόντες, ὅτι μηδὲν μήτε τὰς τῆς 
ἐνεργείας ὑπὸ τῆς νόσου παραδλαδείη͵ μήτε τὸν ἔρωτα 
τῶν θείων λογίων αὐτὸς ἥττων ὀφθείη, pro ὅλως 
ἑαυτοῦ καὶ ψυχρότερος, Τημεῖον δὲ καὶ τοῦτο τῆς 
πολλῆς üxslvou περὶ τὰ θεῖα θερμότητος, καὶ μελέ- 
τῆς. Εἰ γὰρ καὶ ὀφθαλμὸς αὐτῷ ὕπνου πολλάχις 
γεύσαιτο, χαμφθεὶς ὑπὸ τῆς πάντα νιχώσῃης φύσεως, 
πλὴν ἀλλὰ ià χείλη γοῦν τὰ ἑαυτοῦ τὰ συνήθη 
ποιεῖν ἦν’ διὸ καὶ μεταξὺ ἀναφέρων ἀπὸ τοῦ ὕπνω 
τὴν πρὸς Θεὸν δὴν ἐν τοῖς χείλεσι κατελάμδενεν͵ 
ὥστε τὸ τοῦ θείου Aa6(6, καλῶς xal ἐπ᾿ αὐτῷ πλη- 
ροῦσθαι, τὸ, Καὶ νυχτὸς qo") οὐτοῦ map" ἐμοί. 


CAPUT ΧΙΧ. 
Mors, sepultura, míracula. 


83. Porro autem multa quoque dicunt eum in 
morte divinasse, multa autem etiam predixisse de 
futuris, per Spiritum qui in ipso cohabitabat. Nam 
cum eum circumsistens totus cetus fraternitatis, 
specie quidem illum, revera autem seipsum unus- 
quisque deflebat, ut qui talem Patrem amitteret,qui 
eos ju Christo genuit ex Pauli sententia, quique 
carnalium patrum viscera longe vincebat sua in illos 
affectione, et eum quo una maluissent deficere, si 
fieri potuisset, quam eum videre excedentem. Is 
autem cum eos satis esset adhortatus, ut in loco 
permanerent,et ut ingruentes tentationes ad finem 
usque fortiter ferrent,et ut eis obedirent, qui post 
ipsum prefuturi essent monasterio;et predixisset 
omnia, qui erant eventura, dat eis illud signum, 
quod finem essent acceptura ea,qus dicta sunt. Si 
enim post meum, inquit, decessum videritis mihi 
gregem augeri, el quo magis tempus processerit, 


40 Luc. XV, 95. 90 Psal. Li, 9. 


πγ', Πολλὰ μὲν οὖν xol ἐν τῇ σελευτῇ φέσι τὸν 
ἀνδρα ἐπιθειάσαι, πολλὰ δὲ xal περὶ τῶν μελλόντων͵ 
διὰ τοῦ συνοιχοῦντος αὐτῷ Πνεύματος προεικεῖν' 
Ἐπειδη γὰρ περιστάντες αὐτὸν πᾶν τὸ τῆς ἀδε)φὸ- 
τητος πλήρωμα, τῷ μὲν δοχεῖν kxstvov, τῷ δὲ ἀλη- 
θείῳ ἕκαστος ἑαυτὸν ἀπεδύρετο, Πατέρα τοιοῦτον, 
φεῦ, ἀποδάλλοντες, ὃς ἐν Χριστῷ χατὰ Παῦλον αὖ- 
νηοὺς ἐγέννησε, πολλῷ σαρχιχῶν πατέρων σπλάγχνε 
τῇ πρὸς ἐχείνους νικῶντα φιλοστοργίᾳ, καὶ συνεκλι- 
πεῖν αὐτῷ μᾶλλον, εἴπερ οἷόν τε ἣν, ἢ ἐκδημοῦντε 
ἰδεῖν ἐδούλοντο, Ὁ δὲ ἱκανῶς αὐτοῖς παραινέσας 
ἐπιμονὴν τὴν ἐν τῷ τόπῳ, πειρασμῶν τὰ τῶν ἐπερ- 
χομένων ἄχρι καὶ τέλος ὑπομονὴν, ἔτι γε μὴν πρὸς 
τοὺς μετ᾽ αὐτὸν τῆς μονῆς ἐξηγησομένους ὑπακοὴν, 
πάντα τε τὰ χαταληψόμενα προειπῶν, σημεῖον αὖ" 
τοῖς τοῦ καὶ πέρας τὰ εἰρημένα λαθεῖν ἐχεῖνο δὲ» 
δωσιν. Εἰ μὲν γὰρ μετὰ τὴν ἐμὴν, ἔφη, τελευτὴν 
αὐξανόμενον μοι τὸ ποίμνιον ίδητε, καὶ ὅσῳ. sim 


549 


VITA S. THEODOSII COENOBIARCIHLÉ. 


550 


ὃ χρόνος προῖοι, τοσούτῳ μεῖζον ἑαυτοῦ xal xpstx- A tanto se majorem evadere et melioremi,tunc dico 


tov γινόμενον, χρῆναι τηνιχαῦτα φημὶ xal περὶ τῶν 
ἄλλων εὐέλπιδας ὁμᾶς εἶναι. Εἰ δὲ μὴ ταῦτα τοῦτον 
ἔξει τὸν τρόπον, εὔδηλον ὅτι πέρας οὐδὲ τὰ λειπό- 
μενα λήψεται, 

vU', ᾿ἌΑπερ εἰ κατὰ τὰς αὐτοῦ προῤῥήσεις ἐξέδη 
xai τέλος εἴληφεν, αὐτὰ πρὸ τῶν ἄλλων μαρτυρεῖ 
τὰ δρώμενα * μέγεθός τε τῶν τῆς μονῆς οἰχοδομη- 
μάτων, καὶ πλῆθος τῶν ἐνοιχούντων, χαὶ τὸ τῆς 
ἀρετῆς αὐτῶν ἀπαράμιλλον, Τὴν δὲ δὴ ζῶσαν ἐχεί- 
νοῦ δόξαν καὶ μετὰ τὸν θάνατον, xai ὅση τῷ ἀνδρὶ 
πρὸς Θεὸν καῤῥησία, τινες ἄν ἄλλοι σαφῶς παρα- 
στήσχιεν, ἢ ὀφθαλμοὶ μὲν τυφλῶν, πόδες δὲ “ωλῶν, 
καὶ χεῖρες τῶν ταύτας πρὸ τῶν εὐχῶν ἐχείνου πη- 
ρῶν, αἱ μὲν τὸ χινεῖσθαι, οἱ ὃς τὸ τρέχειν, οἱ δὲ δι’ 


vos de aliis quoque bonam spem oportere conci- 
pere. Quod si non sint hzc hoc modo se habitu- 
ra, clarum est fore ut nec reliquia finem sint ac- 
ceptura. 

84.Quas quidem an evenerint,sicut ille preedixit, 
et finem acceperint, ipsa ante alia testantur qus 
videntur, magnitudo quidem zdificiorum monaste- 
rii, et multitudo eorum qui inhabitant, et eorum 
virtus ejusmodi, ul cum eis nemo possit contende- 
re. Vivam autem illius post mortem quoque glo- 
riam, el quanta ei fuerit apud Deum fiducia ; qui- 
nam alii apertius ostenderint,quam oculi quidem 
cz:corum, pedes vero claudorum,et manus eorum 
qui erant manci ante illius preces: ex quibus illae 


ἐχείνου τὸ βλέπειν ἀπολαμδάνοντες, καὶ πρὸ τούτων, g quidem ut moverentur,hi vero ut currerent,oculi 


αὐτὴ τῶν λειψάνων $ σοζὸς, πηγὴ μύρου γνωριζομέ- 
v^; 


πε’, ᾿Αλλ᾽ ἐνταῦθα μὲν ὁ λόγος ἡμᾶς ὥσπερ τι 
ῥεῦμα φέρων παρήνεγχε * δεῖ δὲ χαὶ πλέον ἐπιμεῖ- 
ναι τῷ τελευτῇ, καὶ τὸν τρόπον ὅπως ἐπῆλθε διαλα- 
θεῖν, καὶ μέντοι τὰ ἐπ᾽ αὐτῇ παραχολουθήσαυτα τρα-« 
νότερον ἱξειπεῖν. ᾿Επεὶ vào πλησιαζουκαν αὐτὴν ὁ 
μέγσς ἑώρα, καὶ ἔδει λοιπὸν ὅτι μετὰ τρίτην αὐτὴν 
ἡμέραν τῷ κοινῷ καὶ οὐρανίψ Πατρὶ παρχπέμψει, 
τρεῖς μόνους τῶν ἐπισχόπων ἐπὶ προφάσει χοινῆς 
χρείας μεταστειλάμενος, (τὸν ὄχλον γὰρ ἐχεῖνος xai 
τοὺς θορύδους μάλιστα περιίστατο) χαὶ ἅμα, ἵνα 
καὶ τῶν ἡμερὼν ἀριθμὸν δι’ αὐτῶν ὑποφήνῃ, ὡς 


autem υἱ viderent, per eum acceperunt : et pra 
his ipse loculus reliquiarum, qui unguenti fons 
esse cognoscitur ? 

85. Sed huc nos quidem oratio,tanquam fluen- 
tum aliquod detulit: oportet vero in ejus morteam- 
plius im morari,et tractare quemadmodum excesse- 
rit, el ea etiam, qua post ipsam sunt consecuta, 
apertius eloqui.Postquam enim vidit magnusillam 
appropinquare,et scivit [uturum,ut post tres dies 
ad communem Patrem et celestem transmitteret : 
cum tres solos episcopos accersisset, perinde ac de 
re aliqua communi cum eis tractaturus, (turbam 
enim ettumultusvitabatilla maxime),etsimuletiam, 
ul dierum numerum per ipsos ostenderet, quod sci- 


τῶν τριῶν οὗ πλείους ἐψιδιῴη " τούτους οὖν μετα- C licet plus quam tres non viveret; cum eos ergo ac- 


ατειλάμενος ἀσπάζεται χαίρων ἀνιωμένους, δαχρύ- 
οντας οὗ v, ἀθυμοῦντας αὐτὸς εὐφραινόμενος, 
ὥσπερ ἄρα xal ἀχόλουθον ἦν. Οἱ μὲν γὰρ τὸν πο- 
θούμενον ἀφῃροῦντο, ὁ δὲ πρὸς ὃ) ἐπόθει μᾶλλον 
ἀνήγετο * καὶ οἱ μὲν πατρὸς ὁπέμενον στέρησιν, ὁ δὲ 
πρὸς κατρὸς μᾶλλον ἐχώρει σχενάς, 'O μὲν τέλος 
ἑώρα τῶν ἀνιόντων, οἱ δὲ λυπηρῶν ἀρχὴν τοῦ ἐκείνου 
θάνατον ἐποιοῦντο. ᾿ Ἔπειτα χεῖρας εἰς προσευχὴν 
ἀνασχὼν, τὰ χείλη τε ἡρέμα ὑποχινήσας, ὡς τοῖς 
παρεστῶσι παρέχειν ὕπονοεῖν, ὅτι τὰ τῆς ἐσχάτης 
φθέγγεται πρὸς Θεὸν ἐχδημίας, καὶ μετὰ τὴν tÓ- 
χὴν κατὰ τὸ εὔσχημον αὐτὰς ἐπιθεὶς τῷ στήθει, 
τὴν γενναίαν ἐχείνην ψυχὴν καὶ δαίμοσιν ὄντως φο- 
Gspàw, καὶ ἀήττητον, εἰς χεῖρας Θεοῦ παρατίθεται, 
ἔτη πέντε πρὸς τοῖς ἑχατὸν τὰ πάντα βιοὺς, χαὶ 
ὀλίγῳ πλέον ἢ ἔλαττον. Τιμᾷ δὲ ὁ Θεὸς αὐτίκα τὴν 
τελευτὴν θαύματι θεσπεσίῳ. Τόδε ἦν " 


«Γ΄. ᾿Ανήρ τις, τοὔνομα Στέφανος, γένος ᾿Αλεξαν- 
δρεὺς, ἱχανὸν ἤδη χρόνον πνεύματι πονηρῷ χάτοχος 
ἣν, καὶ τυχεῖν μὲν xal πρότερον θεραπευτοῦ τοῦ 
μεγάλου δεόμενος, καὶ διὰ τοῦτο μέχρι καὶ τελευ- 
ταίας αὐτῷ παραμείνας ἁναπνοῆς οὐ tojv δὲ, 
θειοτέρᾳ τιν πάντως οἰχονομίᾳ, ὥστε μετὰ τὴν τοῦ 
συνδέσμου λύσιν καὶ ἄφεσιν τοῦ μαχαρίου φημὶ ma- 
τρὸς χαὶ τῆς τοῦ πονηροῦ πνεύματος ἀφέσεως τα- 
μιδυομένης, Οὗτος οὖν τῇ φερούσῃ χλίνῃ νεχρὸν ἤδη 


cersisset,salutat lxtus tristes,lacrymantes non la- 
crymans,animo anxios ipse hilaris,sicut etlam erat 
consentaneum.Namilli quidem privabantur eo,qui 
desiderabatur; hie vero deducebatur ad eum,quem 
magis desiderabat; οἱ illi quidem se patre privari 
egre ferebant, hic vero proficiscebatur ad Patris 
tabernacula.Hic quidem videbatfinem eorum,que 
ei afferebant molestiam ; illi vero ducebant illius 
mortem esse rerum molestarum principium.Dein- 
de cum manus sustulisset ad orandum, et labra 
sensim movissel,ita ul iis,qui astabant,relinqueret 
cogitandam, quo extremi ad Deum excussus ver- 
ba loqueretur, et post orationem eas decore pec- 
toriimposuisset,generosam illam et vere damoni- 
bus terribilem et inexpugnabilem animam com- 
mendat in inanus Dei, cum omnes annos vixisset 
centum οἱ quinque, et paulo amplius Deus autem 
ejus :nortem slatim honorat divino miraculo. Hoc 
autem fuit : 

86. Vir quidam,nomine Stephanus,genere Ale- 
xandrinus,qui jam longo tempore vexabatur a ma- 
ligno spiritu, et inagnum quidem prius rogarat 
Theodosium,ut eum curaret, et ideo usque ad ex- 
tremum ejus spiritum permanserat,non autem im- 
petraverat, quodam diviniori omnino consilio,wt- 
pote quod post vinculi solutionem, et beati patris 
dimissionem, maligni quoque spiritus resersamecur 
dimissio. Hic ergo eum fuisset prope lectun.. om 


551 


MENSIS JANUARIUS. 


552 


corpus ferebat jam mortuum : tunc enim erat A «5 σῶμα παρεστηχὼς, ἐτύγχανε γὰρ τότε νήφων καὶ 


sang et composita mentis,quod majorem quoque 
ei dolorem afferebat, ut qui posset considerare, 
in qualem incidisset infelix calamitatem, et quod 
quam solam habebat spem liberationis, ea quo- 
que sit privatus, mansurus sit autem perpetuo 
banc gravem sustinens tyrannidem, et ferens 
motum daemonis, secretos illos impetus, furorem 
horribilem, et qua dici nequit, agitationem, ca- 
susque miserabiles, qui ex eis oriuntur, et ine- 
narrabilem apud homines ignominiam. Hzc οὑπὶ 
animo versaret et recte intelligeret, quod nulla 
spes de cetero, et nulla ab eis relicta esset libe- 
ratio, gravi dolore cor ei feriebatur, igne viscera 
incendebantur, gravissimo luctu anima teneba- 
tur; quid non dicebat ? quid non faciebat mise- 


τὰς φρένας χαθεστηχὼς, ὃ xal μᾶλλον αὐτῷ σφοδρό- 
τερον ἀνῆπτε τὸ πένθος λογίζεσθαι δυναμένῳ εἰς 
otav 6 ἀθλιος συμφορὰν περιπέσοι, xai ὅπως, ἣν 
εἶχε xal μόνην ἀπαλλαγῆς ἐλπίδα, καὶ ταύτην ἀφ- 
ἧρηται, μενεῖ δὲ τὸ λοιπὸν ἄχρι τέλους τὴν χαλεπὴν 
ταύτην ὑφιστάμενος τυρᾶννίδα, καὶ τὰς ix τοῦ δαί- 
βονος ὁπομένων χινήσεις, τὰς προσδολὰς ἐκείνας 
τὰς ἀποῤῥήτους, τὴν μανίαν, τὸν φρικώδη χλόνον καὶ 
ἀπόῤῥητον, καὶ τὰ ἐκεῖθεν ἐλεεινὰ πτώματα καὶ συμ- 
πτώματα καὶ τὴν ἀδιήγησον ἐξ ἀνθρώπων αἰσχύνην, 
Ταῦτα ἐπὶ νοῦν λαμδάνων xal καλῶς συνιὼν, ὡς οὖδε- 
μία τὸ ληιπὸν ἐλπὶς, οὐδεμία τῶν τοιούτων ἀπαλλαγὴ 
καταλείπεται, ὀδύναις τὴν καρδίαν ὀξείαις ἐδάλλετο, 
τὰ σπλάγχνα πορὶ διεπίμπρατο, βχρυτάτῳ τὴν ψυ» 
χὴν πένθει χατείχγετο, Τί μὲν οὐ λέγων͵ τί δὲ μὴ 


rabile? capillos acerbe vellens, pectus valde [.- ὃ πράττων ἐλεεινόν ; τίλλων τὰς τρίχας πιαρῶς, 
riens, fronte misere solum pulsans, longum οἱ πλήττων τὰ στέρνχ σφοδρῶς, τῷ μετώπῳ κόπτων 
acutum ejulans, pedes rigans lacrymis, eum qui δεινῶς τὸ ἔδαφος, ὀξὺ xal μαχρὸν ἀνοιμώζων, δά- 
jacebat, tanquam vivum alloquens : Qui solus χρυσι χατχαλύζων τοὺς πόδας, ὡς ζῶντι τῷ χει- 
erat spes, inquit, solus servator, recedit, reli- μένῳ διαλεγόμενος * Ἢ μόνη, λέγων, ἐλπὶς, ὃ μόνος 
quit aos deditos demoni. Quodnam adhuc est σωτὴρ οἴχεται, καταλέλοιπεν, Ἐχδότους ἡμᾶς ἀφῆκε 
refogium ? quaenam est adhuc exspectatio ? Nunc. τῷ δαίμονι, Τίς ἔτι χαταφυγή ; τίς ἔτι προσδοχία ; 
ensi melius est sua sponte incumbere : nunc νῦν ἐπὶ ξίφος ἑχόντα κρεῖττον ἐλθεῖν, νῦν ἐπὶ πῦρ, 
ignem, nunc mare ingredi, et sic demonis insul- νῦν ἐπὶ θάλατταν, καὶ οὕτω φυγεῖν δαίμονος ἐπιθέ- 
tus effugere. σεις. 

87. Hac deflens infelix, se in lectum dejecerat, πζ΄. Τοιαῦτα ὁ δυστυχὴς ὀδυρόμενος tn κλίνῃ 
amplectebatur reliquias, malebatüna cum eo sepe- προσέῤῥιπτο, τῷ λειψάνῳ περιεπλέκετο, συνταφῆναι 
liri, quam lucem aspicere, tali tyranno serviens. μᾶλλον ἥρεῖτο ἤ φῶς ὁρᾷν τοιούτῳ τυράννῳ δου- 
Quid ergo Deus rerum admirebilium? Movet quidem λεύων. Τί οὖν ὁ τῶν θαυμασίων Θεός ; Κινεῖ μὲν ὁ 
demon interim, dum flet, hominem,et cum eum δαίμων μεταξὺ τοῦ θρήνου τὸν ἄνθρωπαν, xatxÓz- 
humi dejecisset,et totum ipsum in oculis omnium ,, λὼν δὲ εἰς γῆν, xai ὅλον αὐτὸν ἐν ὀφθαλμοῖς ed» 
dilacerasset, ut vel sic involuntarium significaret “τῶν διαπαράξας, ἵνα ἀκούσιον οὕτω δηλώσᾳ τὴν 
recessum,quamque hominibus infestus,et quanto ἀνχχώρησιν, xai ὅσον τὸ πρὸς ἀνθρώπους ἀκεχϑὲς 
in eos cleatar furore,cum relinquit,aut potius ipse ἐχείνῳ xdi μανικὸν, ἀπολείπει. ἢ μᾶλλον σὺὐτὸς 
exturbatar,motus flagello diviniore. Sic ergo ei δὲ ἐξωθεῖται μάστιγι Ortotfpq κινούμενος. Οὗτως 
vivo, et post mortem cessit terra, et colum, οἱ αὐτῷ xxl ζῶντι xal μετὰ θάνατον γὴ τε εἶχε, καὶ 
mare, et aer, et demones ; terra quidem a feris, οὐρανὸς, xai θάλασσα, xal ἀὴρ, xal δαίμονες * γῇ 
celum vero a siccitate, mare autem a periculis, μὲν θηρίων, οὐρανὸς δὲ αὐχμοῦ, θάλασσα δὲ κινδύνων, 
aer vestro a locusta et brucho, demones autem a ἀὴρ δὲ ἀχρίδος, φημὶ, xal βρούχου, δαίμονες δὲ πληγῶν 
plagis homines liberos relinquentes: et nihil fuit, τοὺς ἀνθρώπους ἐλευθεροῦντες * xxt οὐδὲν αὐτοῦ λοιπὸν 
quod non deinceps ejus testarelur virtutem mul- τῆς ἀρετῆς xai τῆς πολλῆς ἐχείνης πρὸς θεὸν παῤῥη- 
tamque apud euin fiduciam. σίας ἀμάρτυρον. 

88. Cum autem fama repente in omnem locum πη΄. Τῆς οὖν φήμης ἀθρόον πάντα διαλαδούσης, 
pervasisset, quod et magnus Theodosius ad suum ὅτι τε ὁ μέγας ἤδη «bv οἴκετον Θεοδόσιος ἐκδειμήσοι 
Dominum jam excessisset, et magnum de demo- δεσπότην, xai δὴ xal τοῦ χατὰ τὸν δαιμονῶντα θχύ- 
niaco miraculum esset a non paucis auditione ac- μᾶτος ἀκοαῖς οὐκ ὀλίγαις διαδοθέντος, Πέτρος ὁ μέ» 
ceptum, Petrus ille magnus,qui tunc apostolicam " 4x«, ὁ τὸν ἀποστολικὸν ἐν Ἱεροσολύμοις θρόνον 
sede tenebat Hierosolymis, illejinquam,Petrus, τηνικαῦτα διέπων, Πέτρος ἐχεῖνος ὁ πολὺς μὲν τὴν 
cujus magna quidem fuit fama,famam autem supe- φήμην, μείζων δὲ τῆς φήμης τὴν ἀρετὴν, adi 
rabat virtus; accedit cam multis aliis episcopis ad πολλῶν καὶ ἄλλων ἐπισχόπων πρὸς τὴν τοῦ λειψένω 
sepeliendas relíquias.Ündique autem concurrebat ταφὴν παραγίνεται, Συντρέχει δὲ πανταχόθεν καὶ 
et multitudo monachorumsimuletpromiscuivulgi. πλῃθος μοναστῶν ἅμα χαὶ μιγάδων, Kat πάντες 
Omnes autem multum ponebantstudii,ut οἱ parlem ἐγγὺς γενέσθαι xai τινὸς ἄψασθαι μέρους, εἴτε τῶν 
aliquam attingerent, aut sanctorum illius capillo- ἁγίων ἐχείνου τριχῶν, εἴτε τῆς ἱερᾶς ἐσθῆτος, ἠγοῦν 
rum, aot sacra vestis, aut cerle ut vel solum ap- καὶ πλησιάσαι μόνον καὶ τὴν μακαρίαν ὄψιν ἰδεῖν, 
propinquarent,et beatum illum vultum viderent: σπουδῆς ἄξιον ἐποιοῦντο" xai χρῆμα κοβιδῇ περι- 
et de eo tanta certabatur contentione, ut ne diu μάχητον, ὥστε μηδὲ τῷ λειψάνῳ μέχρι πολλοῦ τὴν 
quidem permitteretursepelirereliquias sed melius ταφὴν συγχωρεῖσθαι, ἀλλὰ χρεῖττον αὐτὸ νομίζεσθαι, 


959 


VITA SS. HERMYLI ET STRATONICI. 


954 


καὶ τοὺς ἐπὶ νεχρῷ νόμους διαφυγεῖν, Εἴτα μόλις A existimaretuc pr»lermittere justa qua fiunt mor- 


ποτὲ τοῦ πλήθους ἐφέντος, τιμίως ὁμοῦ καὶ λαμπρῶς 
τὸ τίμιον ἐχεῖνα xal οὐρανῶν ἄξιον τῇ γῇ χατατίθε- 
ται σῶμλ καὶ χαλύπτετχι * οὐχ ὡς κρύπτεσθαι xai 
λαθεῖν προσῆκον, ἄλλως πλοῦτος μᾶλλον xal θησαυ- 
ρὸς τοῖς φιλοθέοις ταμιευόμενον, εἰς δόξαν τοῦ Κυ- 
ploo ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, dua τῷ Πατρὶ xal τῷ 
ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν 
αἰώνων. ᾿Αμήν. 


ἰυ}5. Deinde vero tandem permittente multitudine, 
honorifice simul et splendideillud venerandum et 
ccelis dignum corpus terre mandatur et contegi- 
tur: non ut quod oporteret quidem abdi et latere, 
sed quod servabatur potius piis, tanquam opes et 
thesaurus, ad gloriam Domini nostri Jesu Christi, 
simul cum Patre et sancto Spiritu, nunc et sem- 
per et in secula szeculorum. Amen. 





MAPTYPION 
TON ATIQN MAPTYPON EPMYAOY ΚΑΙ XTPATONIKOY 


MARTYRIUM 


SS. MARTYRUM HERMYLI ET STRATONICI. 
(Anno 300.) 


[Latine Surium ad diem 13 Janvarii ; Greca descripsimus ex codice ms, bibliothecz majoris Parisiensi 
" n. 1467 notato, seculi xi. EpniT. PATR.] | 


A'. Βασιλεύοντος Λικινίου τοῦ 99351500;, πολλὴνΒ —. I. [Impio imperante Licinio,et magnum adhiben- 


τε περὶ τὰ εἴδωλα τὴν σπουδὴν motougivoo, θυσίαις 
αὐτὰ τιμᾶφθαι xai τελετλῖς, “αλεπὸς πᾶσι Χριστιχ- 
vote ἐπήρτητο θάνατος, πόλεις τε δι᾿ αὐτοὺς hpto- 
würrto, καὶ χωρία περιεργάζοντο, Amat τε χαὶ 
ἀγροὶ καὶ οἰκίχι, καὶ πᾶς ὄττις Χοιστιανῶν Evx τῷ 
βασιλεῖ προσήγγειλεν, εὔνους οὕτως ἐδύχει χαὶ τιμῶν 
αὐτῷ τῶν μεγίστων ἄξιος, Ὅθεν xal πολλὴ παρ᾽ 
αὐτοῦ τὸὶ xal τῶν Óx' αὐτῷ πάντων, ἡ περὶ τοῦτο 
ἣν ἐπιμέλει:, τοῦ μὲν θεοῖς ματαίοις, τῶν δὲ βασιλεῖ 
ἀνόμῳ x3 πονηρῷ χαριζομένων. Ποτὲ γοῦν ἐπὶ 
βήματος ὑψηλοῦ, τῷ δυσσεδεῖ τούτῳ Λιχινίῳ προ- 
καθημένῳ, πρόσεισί τις τῶν τῆς τάξεως τὰ περὶ τοῦ 
θείου μάρτυρος προσαγγέλλων᾽ Ἔστι τις, λέγων, ἀνὴρ 
Ἑρμόλος ὄνομα Otaxóvou τάξιν ἐπέχων, ix πολλοῦ 


te studium,ut idola honorarentur sacris οἱ sacrifi- 
ciis,impendebat mors gravis omnibus Christianis, 
civitatesque propler ipsos indagabantur, et regio- 
nes vicique οἱ agri curiose perquirebantur : et 
quicunque Christianum unum deferebat ad impe- 
ratorem,videbatur is esse ei benevolus,et dignus 
maximis honoribus.(uocirca et ipse,et quicunque 
ei suberant,hac in re magna utebantur diligentia : 
cum illequidem variis diis,hi vero imperatori gra- 
üficarentur impio et scelerato. Ad hunc ergo Lici- 
nium aliquando in sublimi sedentem tribunali,ac- 
cedit quidam ex ordine militari, divinum deferens 
martyrem : Est, dicens, vir quidam Hermylus no- 
inine,qui ordinem obtinet diaconi: qui diu quidem 


μὲν τὰ Χριστιανῶν πρεσδεύων, θεοὺς δὲ xal σὲ μυ- αὶ abhinc observat et colit ritus Christianorum : deos 


πτηρίζων, xal εἰς τὸ μηδὲν εἶναι, βασιλεῦ, τιθέμε- 
voc, Τούτων ὁ Auíwoc ἀκούσας, οὐ μέλλων ἣν οὐδ᾽ 
ἀναδχλλόμενος * ἀλλὰ τοῖς παρεστῶσιν εὐθὺς ἔχέλευε 
συλλαδόντας αὐτὸν ὅπουπερ ἂν ἢ παραστῆσαι τῷ βή- 
ματι. Ἐκεῖνοι μὲν οὖν πανταχοῦ διερευνησάμενοι, 
καί τοῦτον εὐχόμενον mou xal ὁσίας αἴροντα χεῖρας 
καταλαδόντες, τὸ βασιλικὸν αὐτῷ γνωρίζουσι πρόσ- 
ταγρα. Ὁ δὲ καραχρῆμα εἴπετο, πρόθυμος προ- 
ϑύμοις, οὐδὲν ἀγέννες, οὐδὲν μαλακὸν ἐπί τῆς ὄψεως 

νων, ἀφ’ ὧν ἡ διάθεσις τῆς ψυχῆς φανερὰ 
γίνεται " ἀλλὰ χαίρων μᾶλλον καί πολλῆς ἔμπλεως 
ἡδονῆς, ὅτι διὰ Χριστὸν μέλλοι παθεῖν, τῷ βασιλεῖ 
καρίστατο,. 


Β΄. Καί εὐθὺς ἐχεῖνος 5 "Anoxotvat, λέγει, χα' σχ- 
PATROL. Ga. CXIV. 


autem et te subsannat,et nihili facit,o imperator. 
Hoc cum audiisset Licinius, non distulit nec prote- 
lavit ; sed iis, qui aderant, statini jussit, ut eum 
ubicunque esset comprehenderent, et ad tribunal 
adducerent. Atque illi quidem cum in omni loco 
scrulati essent, et eum alicubi orantem,et sanctas 
manus tollentem comprehenuissent,ei significant 
jussum imperatoris. 18 vero statim alacer alacres 
est secutus, nihil ignavum nec molle aspectu 
pre se ferens, quibus ex rebus marifesta fit 
anime affectio : sed gaudens potius, et magna 
repleius letitia, quod est propter Christum pas- 
surus. 

II. Ille vero : Responde, inquit,el aperte sighi- 


18 


599 


MENSIS JANUARIUS. 


996 


fica, an te Christianum fateris esse, sicut audivi- A φῶς δίδαξον, εἴπερ ἄρα Χριστιανὸς εἶναι ὁμολογεῖς 


mus. Hic vero : Non solum hoc, inquit, cum prz- 
clara sententia et voce confiteor, sed etiam, quod 
Deo, qui sub visum non cadit,sum consectatus : 
et ei assisto,ut qui illius factus sim diaconus Im - 
perator autem volens se ostendere urbanum, et 
valde ingeniosum : Ergo te, inquit,diis diaconum, 
hoc est, ministrum exhibe. Martyr autem iu risum 
vertens ejus promptum et versatile respousum : 
Videris, inquit, mihi esse surdus, o imperator, 
aut etiam stultum agere. Dixi tibi me minis- 
trare Deo, qui non cadit sub aspeclüm : non au- 
tem horum qui videntur, aut potius ne vident 
quidem, esse diaconum,quos ipse, ut qui falleris, 
perinde ac deos colis : cum sint lapides el ligna 


ὥσπερ ἠκούσαμεν, 'O δὲ, Οὐ μόνον, ἔφη, τοῦτο 
μετὰ λαμπρας ὡς ἔχω xal γνώμης καὶ φωνῆς ἂν- 
ομολογῶ, ἀλλ᾽ ὅτι καὶ τῷ ἀοράτῳ Θεῷ κχαϑιέρωμαι͵ 
xxi αὐτῷ παρίσταμχι, διάχονος ἐχείνου εγενηυέ- 
νος, Καὶ ὁ βασιλεὺς χομψὸν ἑαυτὸν εἶναι καὶ περιτ- 
τῶς ἀγχίνουν δεῖξχι βουλόμενος, Οὐχοῦν, ἔφη, τοῖς 
θεοῖς διχχόνησον. Ὁ 6i μάρτυς εἷς γέλωτα λύων 
40:00 τὸ ἀρχίστροφον, Κωφεύειν μοι ozívn, Bam 
λεῦ, ἔφη, ἢ καὶ τὸν μωρὸν ὑποκρίνεσθλι - Θεῷ σοὶ 
ἔφην τῷ ἀοράτιν διαχονεῖν * μὴ γὰρ δὴ τούτων τῶν 
ὁρωμένων ἢ μηδὲ ὁρώντων μᾶλλον εἶναι διαάχονος " 
οὺς αὐτὸς ὡς θεοὺς πλανώμενος σίδεις, λίθους ὀντας, 
41i ξύλα, xil χωφτὰ ἔργα τῆς χειρὸς ἀνθρωπίνης, 
xal τοῖς εὐφρουνοῦσι γελᾶσθαι μᾶλλον ἢ προσχυνεῖ- 


omnino inanima, el surda opera manus humana, B σθα: ἄξια, Οὐχ ἤνεγκε τὴν παῤῥησίαν ὃ βασιλεὺς, 
et que iis qui sapiunt sunt. potius ridenda quam ἀλλ᾽ εὐθέως ὀργανοις τισὶ χαλκοῖς πρὸς τιμωρίαν 


adoranda. Non tulitimperator dicendi libertatem, 
sed statim quibusdam instrumentis eneis,ad su- 
menduin supplicium confectis, jubet genas quidem 
verberari martyris, praeconem autem hec procla- 
mare: Ne sis lingua nimium profusus,o Hermyle : 
honora imperatorem, diis sacrifica, et liberare a 
supplicio. 16 aulem, etiamsi sic verberaretur, pe- 
rinde ac si nihil subiret molestum,contra tyranno 
etiam exprobrabat imbecillitatem, ut qui dubii 
perplexique esset animi,et plane victus:etideo non 
secus ac ii,qui sunt pusilli et abjecti animi,ex ira 
inferret supplicium. Deinde etiam clariore voce 
utens : Plagas,inquit, quae nunquam desinunt, el 


ἐξειργχσμένοις «sÀtóst τὰς σιχγύνχς μὲν τὸν μάρ- 
s9pz τὐπτεσῦχι, τὸν δὲ χήρυχα τοιαῦτα ἐπιφωνεῖν ' 
Φείδου τὰ πολλὰ γλώττης, Ἑρμύλε, τίμα τὸν ajto- 
κράτορα, θύε τοῖς θεοῖς, καὶ ἀπτλλάττου τῆς τιμω- 
plac, Ὃ δὲ xal οὕτω τυπτόμενος, ὥσπερ τῶν λυ- 
πούντων οὐδὲν ὑφιστάμενος, τοὐναντίον μὲν οὖν xai 
ἀσθένειαν ὠνείδιζε τῷ τυράννῳ, οἷα τοῖς ὅλοις ἀπο- 
ρουμένῳ xat ἠττοιλένῳ, xal παρὰ τοῦτο τοῖς μι- 
χροψύχοις ὁμοίως κατ᾽ ὀργὴν ἐπάγοντι τὰς βασάνους, 
Εἴτα καὶ λαμπροτέρᾳ γρησάμενος τῇ φωνῇ, llin- 
γῶν, ἔφη, τύρχυνε, τῶν μηδέποτε λτιγουσῶν χαὶ 
θείων πειραθήσῃ «χει:ῶν, ὅτι τὸν ποιήσχντε σὲ 
καταλιπὼν κωφοῖς xai ἀλάλοις προπανέχεις θεοίς, 


divinas manus experieris, quod eo qui te fecil, (; καὶ τὸ δὴ χαλεπώτερον, ὅτι «ai τοῖς ἄλλοις ὥσκερ 
relicto, surdis οἱ mutis diis attendis, et quod est βασχχίνων τῆς σωτηρίας πρὸς τὴν ἴσην ἀπώλειαν 
gravius, aliorum veluti saluti invidens contendis ἑλκῦσαι φιλονειχεῖς, 
ad eumdem trahere interitum. 
III.Postquamautem visum est imperatorisufflcere Γ΄, ᾿Επεὶ δὲ ἱκανῶς ἔδοξεν ἔχειν τῷ βασιλεῖ τὰ 
supplieium,etita aliquid remisit denimia acerbitate, τῆς τιμωρίας, καὶ ὁ θυμὸς αὐτῷ ἤδη τῆς πολλῆς 
tradit martyrem carceri, et tres dies jussit in eo πιχρότητος ἐνεδίδου δεσμωτηρίῳ τὸν μάρτυρα παρ- 
manere,Fortasse,dicens,ducetur ponitentia vanze εδίδου, xal sl; τρίτην ἐν αὐτῷ ἐγέλευε διαμένειν, 
δ perlinaciz.Martyr itaque abiens in carcerem, Ἵσως, λέγων, xal μεταμελήσοι αὐτῷ τῆς ματαίας 
psallebat : Dominus mihi adjutor, non timebo quid ἐνσιάσεως. Ὁ μάρτυς τοιγαροῦν πρὸς τὴν εἰρχτὴν 
faciat miki homo *. Dominus mihi adjutor, non li- ἀπιὼν ἔψαλλε * Κύριος ἐμοὶ βοηθὸς, xal ob φοδη- 
sebo quid faciat mihi caro*.Jam autem ingrediens θήσομαι τι ποιήσειε μοι ἄνθρωπος " Κύριος ἐμοὶ 
custodiam, Qui pascis Israel, dicebat, attende, qui βοηθὸς, xai οὐ φοδηθήσομαι τί ποιήσει μοι σάρξ, 
deducis tanquam ovem Joseph. Qui. sedes super. Che-— Elogio δὲ ἤδη τὴν φυλακὴν, Ὃ ποιμαίνων τὸν 
fubim, manifestare * ; et veni ad nos servandos. Sed: Ἰσραὴλ, ἔλεγε, πρόσχες * ὁ ὁδηγῶν sei πρόδα- 
sic quidem martyr,et sic quae erant graviael m0- τὸν τὸν Ἰωσὴφ, à καθήμενος ἐπὶ τῶν Χερουδῖμ, 
lesta, propter Christum pati voluit.Christusautem “΄ ἐπιφάνηθι, xat ἐλθὲ εἰς τὸ σῶται ἡμᾶς. ᾿Αλλ᾽ ὁ μὲν 
quomodo se habuit? Num famulum contempsit? μάρτος οὕτως, καὶ οὕτω τὰ λυπηρὴ πάσχειν διὰ 
Num illo patiente, neglexit ipse consolationem ἢ Χριστὸν προύρητο, Ὁ δὲ Χριστὸς εἶχε πῶς ; μὴ ips 
Et quomodo fuerit hoc nostri Dei, benignitatisque τοῦ θεράποντος ὠλιγώρει : μὴ ἐκείνου πάσχοντος 
οἱ clementig, que omnem superat cogitationem? αὐτὸς ἠμέλει τῆς παρακλήσεως ; καὶ πῶς ἂν εἴη 
Non ergo defecit opem ferens,sed etiam incitavit τοῦτο «o9 ἡμετέρου Θεοῦ, καὶ τῆς πάντα νοῦν Üx- 
ad animi fortitudinem, et ad eum angelum mitlil— ερεχούσης φιλανθρωπίας ; Οὐκ οὖν ἀπέλιπε βοηθῶν, 
consolatorem,dicentem : Hermyle,esto bono ani- ἀλλὰ πρὸς ἀνδρίαν διερεθίζων ἦν, xal ἄγγελον αὐτὼ 
mo,et noli timere : loquere,et noli tacere.Decer- παράκλητον ἐπιπέμπει, Ἑρμύλε, λέγοντα, θάῤῥει 
ta, et noli timere.Mox enim vincestyranni machi- xal μὴ qo6v0, λάλει καὶ μὴ σιώπα, ἀγωνίζου καὶ 
nas et desuper feres preclaram coronam martyrii, μὴ δειλία. Νικήσεις γὰρ ὅσον οὕπω τὰς μηχανὰς 


1 Psal. cxvii, 6. 3 Psal. Lv, ὅ. ὅ Psal. Lxxm, 3. 


bà! 


557 VITA SS. HERMYLI ET STRATONICI. 558 


τοῦ τυράννου, xal λχμπρότερον ἄνωθεν χομιῇ τοῦ A Sic Deus armat potius adversus tyrannum, qui 
μαρτυρίου στέφανον. Οὕτως ὀπλίζεν Θεὸς χχτὰ τοῦ non apparet. Sic accingil virtute et docet quidem 
ἀφχνοῦς μᾶλλον τυράννου, οὕτω περιζώννυσι δύνα- manus ad bellum, dat arcum autem aneum : 
piv, xal διδάσκει μὲν εἰς πόλεμον χεῖρας, τόξον ponit brachia el clypeum sulutis 4. | 

δὲ χαλχοῦν τίθησι τοὺς βραχίονας, καί ὑπερ- . 
ἀσπισμὸν δίδωτι σωτηρίας. 


Δ΄. Μετὰ γοῦν τὴν τρίτην ἡμέραν, βήματος αὖθις 
προτεθέντος τῷ Λιχινίῳ, τὸν θεῖον ᾿Ερμύλον αὐτίχα 
*ipigtngáusvo;, "li ποὺ x&v ἄρτι θυσαι τοῖς θεοῖς 
ἔγνωγας, φησίν, «αἱ τῶν ἐπιχειμένων φόδων, τῶν 
ἀπειλῶν, τῶν κινδύνων ἀπαλλαγῆναι ἢ κατὰ χρη- 
μινοῦ φέρῃ xzl ἔτι ; xal ἢ αὐτή σε πάλιν εἷλεν ἀπό- 
νοια, πρὸς τἀῦδτα μάλχ γενναίως ὁ τοῦ Χριστοῦ 
στρατιώτης καί ἄξιος τού καλῶς ἐχεῖνον ὑπλίσαντος * 
ἅπαξ ἀπειπάμην, ἔφη, βασιλεῦ, xxl. χρὴ τοῖς προ- 


IV .Post tertium certe diem,cum tribunal ascen- 
disse! Licinius,protinus divino adducto Hermylo : 
Num inodo, inquit, statui-ti diis sacrificare,et ab 
imminentibus terroribus, minisque et periculis li- 
berari? An adhuc, inquit, ferris per preecipitium, 
et eadem rursus te cepit amentia? Ad hac fortiter 
admodum Christi miles, et pro dignitate ejus, qui 
illum armaverat : Semel, inquit,dixi tibi,o impe- 
rator, et oportet contentum prioribus, de iisdem 


τέροις στέρξαντα μηχέτι περί τῶν αὐτῶν αὖθις Xvx- p non movere aimplius. Est enim inihi Deus in ccelis 
xwalv, "Est γάρ μοι θεὸς ἐν οὐρανῷ, ᾧ Qo, xal  cuisoli vivo, et cui mox me ipsum hostiam offerre 
θῦμα προσαγαγεῖν ἐμαυτὸν ὡς τάχος ἐπείγομαι, χαί propero; eta quo spero maximum venturum auxi- 
παρ᾿ οὗ μεγίστην ἤξειν μοι προσδοχῶ τὴν βοήθειαν. — lium. Videam ergo, inquit imperator,an is,qui cc- 
Οὐχκπῶν ἴδω, φησίν ὁ βασιλεὺς, εἰ ὁ τοὺς οὐρανοὺς — los liabiiat, satis tibi afferet auxilii.Statimque jus- 
οἰκῶν οὗτος ἔσται σοι βοηθός, Kal αὐτίκα ἐκέλευε, — sil, el viri sex raptim,quod jussi fuerant, exsequen- 
xal ἄνδρες $E τὸ χεχελευσμένον ἁρπάσαντες, ἄνδρες  les,viri manibus robusti,immites οἱ crudeles ani- 
ῥωμαλέοι τὰς χεῖρας, ἀπηνεῖς τὴν ψυχὴν, τόνιόν τι mo, cedem et furorem spirantes,cum humi mar- 
καὶ μανικὸν πνέοντες, κατὰ γῆς τὸν μάρτυρα διχ-  tyrem extendissent,virgis ceedebant erudelissime. 
πείναντες͵ ῥάδδοις Tov ὠμοτάτως, ᾿Εχεῖνοι μὲν Atque illi quidem sic faciebant, mortali regi ser- 
οὖν οὕτως ἐποίουν φθαρτῷ βασιλεῖ τὴν θεραπείαν — vientes Marlyr autem perinde ac si nihil haberet 
προσάγοντες, 5 μάρτυς καθάπερ οὐδὲν ἔχων πρὸς cominunecum carne, quz sic patiebatur, neque 
τὴν οὕτω πάσχουσαν cápxz, οὔτε μὴν λαμδάνών vov dolorum ullum sensum caperet, quiele perseve- 
ὀδυνῶν αἴσθεσιν, ἀδεὼς πάνυ xai ἡρεμυίως εὐχῇ rabat in oratione, et Deo attendebat, Hxc autem 
προσέκειτο, xal Θεῷ προσεῖχεν. Ἡ δὲ εὐχὴ ἢν * erat oratio : 

E'. Κύριε ὁ Θεός μου, ὁ δι᾽ ἐμὲ μάστιγας ἐπὶ V.Domine Deus meus, qui propter me sub Pon- 
Ποντίου Πιλάτου xal πληγὰς ὑπομείνας, αὐτὸς διὰ " tio Pilato flagella et plagas tolerasti,ipse me rur- 
σὲ πέλιν ἐμὲ πάσχοντα, τὸν παρόντα τελειῶσαι Sus propter te patientem confirma,ut possim cur- 
δρόμον ἐνίσχυτον * ὡς ἂν κοινωνήσας coo τοῦ má- sum presentem perficere,ul cum socius fuero per- 
Gouc, ἀξιωϑὼ χοινωνὲς γενέσθχι καὶ τῆς λαμπρότη-  pessionis, dignus quoque sim,qui splendoris effl- 
τος. Kal τοιαύξη μὲν ἡ εὐχὴ, φωνὴ δὲ εὐθὺς ἠκούετο clar socius.Et talisquidem fuit ejus oratio. Vox au- 
ἄνωθεν * ᾿Αμὴν, ἀμὴν, Ἑρμύλε, λέγουσα, μετὰ tem protinus audita est desuper, dicens : Amen, 
τρεῖς ταύτας ἡμέρας, ἀπαγλαγήσῃ piv των mzp-  Amen,Hormyle,post tres dies liberaberis a praesenti- 
ὄντων ἀνιαρῶν, δαψιλεῖς δὲ παρ᾽ ἐμοῦ xzi φιλοτίμους — bus molestiis: praeclaras autem et magnificas acci- 
λήψῃ τῶν πόνων τὰς ἀμοιδάς. Kal ἡ φωνὴ θάρσος pies praesentium laborum remuneraliones. Et vox 
μὲν πολὺ τῷ μάρτυρι xai ἀνδρίαν ἐνῆχε, τοῖς δημίοις quidem martyri magnam attulit audaciam et animi 
δὲ δεινὸν ἐπέσεισε φόδον, καὶ πρὸς γῆν ἀθρόοι χατ- — fortitudinem: lictoribusautem magnum incussitti- 
ἐενεχθέντες ὑπότρομοι πάντες Ἦσαν, οὐδ᾽ αὐτοῦ βχ- morem: omnesque repente in terram procidentes, 
σιλέως xil τῶν ἄλλων φεισαμένου τοῦ πάθους, Lremebantet trepidabant,adeo ut nec ipseimpera- 
ἀλλὰ πάντας ἐπίσης ὁμοῦ διαθέντος, κἂν ἐχεῖνος tor, nec ullialii fuerint immunes ab animi pertur- 

ὑπὸ τῆς εὐσεδείας xal βαρύτατα μεμης  balione,sed omnes ex :equo moti fuerint: etiamsi 

νὼς οὐκ ἠδουλήθη συνιέναι τοῦ ἀγαθοῦναι, οὐδὲ xz- " ille pre impietate ciecutiens el gravissime furens, 
xíg προσώχθισε, τὸ τοῦ θείου Δαδὶδ φάναι, οὐδὲ  nolueritintelligereut bene ageret ; nec vitium est 
μικράν τινα τοῦ ταῦτα θχυματουργοῦντος Osou Àa- aversatus,ut dicam cum divino Davide 5; nec ullam 
θεῖν ἔννοιαν, ἀλλὰ quÀxxj καὶ αὖθις ζοφώδει καὶ ejus,qui bxc faciebat miracula,vel minimam acce- 
ἀλαμπεῖ τὸν μάρτυρα πσρεδίδου. perit notitiam:sed in carcerem rursus obscurum et 
tenebricosum lucisque expertem tradidit martyrem. 

ς΄, Πλὴν ἀλλὰ προσέχειν τῷ λόγῳ προσήχει τὸν — Vi.Sed mentem adhibere oportet orationi,et Dei 
νοῦν, καὶ τῆς τοῦ Θεοῦ σοφίας τὸ ἀπόῤῥητον lvvostv, — sapientiae arcanum intelligere. Hinc enim proficis- 
"Evüsv γὰρ καί προσχύπτει τὸ τοῦ λόγου χαριέστατον, citur id, quod est orationis jucundissimum, et est 
xal συνάπτειν ἥκει τῷ ἀθλητῇ τὸν συστρατιώτην, Δί οί: conjuncturum commilitonem.Is enim, cui 
Ὃ γάρ τοι τὸν ἅγιον πιστευθείς φυλακῆς ἕνεκα, in custodiam fuerat sanctus creditus,et qui curam 


4 Psal. zvir, 95, 36. ὅ Psal. xxxv, 3. 


559 


MENSIS JANUARIUS. 


960 


gerebat exteris,erat ei valde amicus et familiaria. A χαί τῆς περί τὸ δεσμωτήριον ἀσφαλείας, lv τοῖς 


Quis hic est? Stratonicus ille sapiens,qui videbatur 
quidem eadem sentire que amicus,etessein religione 
ejusdem sententie : nondum autem audebat pie- 
tatem libere profiteri.NequeJosephoccultam supe- 
raverat disciplinam: se amici tamen misereri, οἱ 
ejus »greferrecruciatus,ostendit multorum oculis. 
Sed deStratonico quidem in presentia dicere diffe- 
ramus,ea enim persequitur oratio,quiad diviuum 
pertinent Hermylum, nec patitur eorum abrumpi 
consequentiam.Marlyri ergo Hermylo ingredienti 
carcerem, hec opportune canebantur et pruden- 
ter: Dominus illuminatio mea et Salvator meus : 
quem timebo? Dominus protector vit mec: a quo 


μάλιστα φίλος ἣν αὐτῷ xai συνήθης, Τίς οὗτος ; 
Στρατόνιχος ὁ σοφὸς, ὃς ἐῴχει μὲν τὰ αὐτὰ τῷ o» 
φρονεῖν xal περί τὸ σέδας εἶναι ὁμόδοξος * οὗπω ἃ 
καί τὴν εὐσέδειαν ἐτόλμα παῤῥησιάσασθαι, οὐδὲ τὴν 
Ἰωσὴφ χεχρυμαΐένην ὑπερδέδηχε μαθητείαν, σ'ηι- 
πάτχων ὃὲ διλως τῷ φιλουμένῳ καί περιαλγῶν αὐτῷ 
τῶν χολάσεων, δῆλος γίνεται πολλῶν ὀφθαλμοῖς, 
᾿Αλλὰ τὰ μὲν περί Στρατονίχου φημί τοῦ σοφοῦ 
τέως ἀνχμεινάτω " ἔχετχ: γὰρ ἔτι τῶν κατὰ τὸν 
θεῖον 'Ερμύλον ὁ λόγος, καί διαχοπῆναι τὴν ἀκ)ο»» 
θίχν αὐτῶν οὐχ ἀνέχεται, Τῷ μέρτυρι τοιγαροῦν 
ἙἭ,ρμύλῳ εἰσιόντι τὸ δεσμιοτήριον, εὐκαίρως ταῦτε 
xa! συνετῶς ὑπεψάλλετο" Κύριος φωτισμός μοὺ 


Irepidabo? Deum appropinquant super me nocen- B ^30 Σωτήρ μου, tlvx φοδηθήσομαι ; Κύριος ὗπερ- 


tes,ut edant carnes meas. Qui tribulant me el ini- 
mici mei,ipsi infirmati sunl el ceciderunt.Si con- 
sistant adversum mecustra,non timebilcor meum. 
Si insurgat adversus me bellum,in hoc ego spera- 
bo 9.Sic dixit : et statim dux mirabilis desuper in 
ipsum erumpit ad confirmandum id, quod cane- 
batur: et vox rursus illinc est audita, jubens atlile- 
(am bono esse animo : et psalmum similiter con- 
firmans, et sicut erat ei pollicitus, post tertium 
diem finem esse venturum. 


ἀσπιστὴς τῆς ζωῆς μου, ἀπὸ τίνος δειλιάσω ; ἐν 
τῷ ἐγγίζειν ἐπ᾿ ἐμὲ κακοῦντας τοῦ φαγεῖν τὰς 
σάρχας μου, οἱ θλίδοντές με καὶ οἱ ἐχθροί qo; 
αὐτοὶ ἠσθένησχν, καὶ ἔπεσχν. Ἐὰν παρατάξη- 
ται ἐπ᾽ ἐμὲ παρεμδολὴ, οὐ φυδηθήσεται d καρδία 
μου, ἐὰν ἐπαναστῇ ἐπ’ ἐμὲ πόλεμος, kv ταύτῃ 


᾿ἐγὼ ἐλπίζω, Οὕτως ἔφη, καὶ αὐτίπα φῶς ἄνωθεν 


αὐτῷ θαυμαστὸν ῥήγνυται, πρὸς βεδαίωσιν τοῦ 
ὑπᾳδομένου, xxi φωνὴ πάλιν ἔχεῖθεν ἠκούσθη, 0aj- 
ῥεῖν τε τῷ ἀθλτιτῇ ἐγκχελευομένη, καὶ τὸν ψαλμὸν 


ὁμοίῶς πιστοῦσα, καὶ κατὰ τὴν ἤδη γενομένηη ἐπαγγελίαν, ἕξειν τὸ τέλος μετὰ τρίτην ἡμέραν αὐτῷ 


προσαγγέλλουσα. 


VII. Sequenti autem die cum procedendum esse C 


significasset Licinius, et prresedisset in tribunali, 
proclamari jussit per preeconem,ut duceretur Her- 
mylus.llle vero l:sto animo, ductus est lcetis oculis, 
et cor habens plenum lztitia: externus enim aspe- 
ctus hoc aperte significavit.Subridensautem et ca- 
put movens Licinius, et veluti sanctum aperte lu- 
dificaps : Age, inquit, quam tibi conducibilis fuit 
illa obscura custodia?Quomodo hoe,quod interces- 
sit, spatium tibi revera attulit aliquam sententise 
mutationem,el persuasit jussis cedere imperatoris, 
et diis reddere ea,qux debentur, an adhuc nobis 
opus erit tormentis adversus tantam tui cordis du- 
ritiem? Martyr autem : Mihi quidem,inquit,tetrum 
illud el tenebricosum domicilium nagnam lucem 
conciliavit : eL nunc mea versatur anima in tran- 


Μ΄. Τῇ δὲ ἑξῆς πούοδων 5 Λικίνιος παρεγγείλας͵ 
xal προχαθίσας ἐπὶ τοῦ βήματος, ἄγεσθαι τὸν Ἑρ- 
μύλον ἐπεφ ὑνει διὰ τοῦ »xpuxoc* xa! ὃς ἤγες qu. 
δρᾷ ψυχῆ, φαιδροῖς ὄμμασι, πλήρης ἡδονῆς τὸν 
καρδίαν * τοῦτο γὰρ ἡ ἔξωθεν ὄψις ἐσήμαινεν ἄπρι- 
δῶς. Ὑπογελῶν δὲ xxi τὴν κεφαλὴν κινῶν ὁ Αἰχι- 
νιος, xal φανερῶς ὥσπερ κατειρωνευόμενος τοῦ 
ἁγίου, Δεῦρο δὴ, ἔφη, πῶ: ἀρα cot τὸ σκοτεινὸν 
ἐχεῖνο συνεδάλετο φρούριον ; πῶς σοι τὸ μεταξὺ 
τοῦτο διάστημα ἥπου μεταδολήν σοί τινα τῆς γνώ- 
μης εἰργάσατο, xai βασιλικοῖς ἔπεισε προστάγμασιν 
εἶξαι, καὶ θεοῖς ἀποδοῦναι τὰ ὀφειλόμενα ; ἢ δεήσει 
xxi ἔτι βασάνων ἡμῖν πρὸς πολλὴν οὕτω καρδίας 
ἀντιτυπίαν ; Καὶ ὃ μάρτυς, ᾿Εμοὶ μὲν, ἔφη, καὶ τὸ 
πνιγηρὸν ἐχεῖνο οἴκημα xai ζοφῶδες μεγάλου φωτὸς 
ἐγένετο πρόξενον, xal νῦν γαλήνη pou xal ἡδονὴ τὴν 


quillitate et voluptate;et inexplicabili illuminatione, Ὁ ψυχὴν ἔχει͵ χαὶ φωτισμὸς ἄῤῥητος χρηστὰς ὑποτεί- 


que futuri mihi spem bonam porrigit. Ego autem 
valde miror,quemad modum quain te habitant te- 
nebr:», nullam suscipiunt mutationem : sed semper 
profunde et concrete insident tuis animse oculis, 
qui nequaquam sinuntaspicere veritatem.Cum tam 
aperte impietatem imperetori exprobrasset,Licinius 
illivehementer et cum magne respondens acerbitate: 
Nihil eliud,inquit,ut videtur,didicisti, nisi solum- 
mode appetere contumeliis: quod quidem est lin- 
gu& intemperantia, et anims audacia,et ut semel 
dicam amentia.Sed tamen responde,et die aperte: 
Diisne sacrificabis,et nobis cedes sic imperantibus, 
an te uti oportet ut mereris ? Christi autem mar- 


6 Psal. xxvi, 1-4. 


νων μοι τὰς ἐλπίδας. ᾿Εγὼ δὲ ἐπὶ σοι xal λίαν ἔχω 
θαυμάζειν, πῶς μετχύολήν τινα τὸ ἑνοιαοῦν ex 
σχότος οὐχ ὑπομένει, ἀλλὰ ἀεὶ βαθύτατον cou xz 
πεπηγὸς τοῖς τῆς ψυχῆς ἰγχάθηται ὀφθαλμοῖς, ob 
δχιμῶς ἐῶν ἀναδλέψαι πρὸς τὴν ἀλήθειαν, Οὕτω 
φανερὰν ἀσέδειαν τῷ βασιλεῖ τοῦ μάρτυρος ὀνειδίο 
σαντος, σφοδρῶς ἐχεῖνος καί μετὰ πολλῆς πικρίας 
ὁπολαδὼν, Ὡς ἔοιχεν, ὑδρίζειν μόνον πεμαθηκας, 
ἔφη, ὅπερ ἰστὶ γλώττης ἀκολασία, καὶ ψυχῆς θρα- 
σύτης, xxl τὸ ὅλον ἀπόνοια. Πλὴν ἀλλὰ ὅμως ἀπὸ- 
χριναι, xal λέγε σαφῶς " θύεις τοῖς θεοῖς καὶ ἡμῖν 
ὁπείχεις οὕτω προστάττουσιν, ἢ χρῆσθαί eot por 
ἥκει καθὼς ἄξιον ; Καὶ ὁ τοῦ Χριστοῦ “μάρτυς Ἑρ- 


961 VITA 55. HERMYLI ET STRATONICI. 962 


μύλος, Ἔχεις, ἔφη͵ τὰς ἀποκρίσεις, ὦ βασιλεῦ͵ καὶ A tyr Hermylus:Habes,inquit,responsa,o imperator, 
τούτω, οὐδὲν ἀκούσεις παρ᾽ ἐμοῦ πλέον, ποίει λοιπὸν 6ἱ nihil ex iisa nobis amplius audiveris:fac dein- 
ὃ βούλῃ, xxi πέραινε τὰ νενομισμένχ, ceps quod velis, el exsequere ea qua statueris. 


Β΄. Ἐντεῦθεν ὀξὺ χολωθεὶς ὁ Λικίνιος κελεύει 
ῥάδδοις αὐτὸν τὸ σχῆμα τρινώνοις ὕπτιον διαταθεντα 
κατὰ τῆς γαστρὸς τύπτεσθαι, Ἡ μὲν οὖν βάσανος 
αὕτη χαλεπὴ λίαν, xal σωμασιν ἀνθρωπίνοις ἤχι- 


VIII. His ita percitus Licinius, jubet eum por- 
rectum supinum virgis figura triangulis in ventre 
verberari. Et erat quidem hoc grave tormentum, 
et corporibus humanis minime tolerandum. An- 


στα φυρητῆ. Αἱ γὰρ γωνίαι τῶν ῥάδδων οἷά τις guli enim virgarum, non secus ac quidam enses, 
ἠκόνηντο μάχαιρα, xal σφοδρῶς ἥπτοντο τῶν cap- carnes vehementer tangebant. Sed athlete, etiam 
κῶν. Πλὴν ἀλλὰ καὶ οὕτως ἀνηλεῶς τυπτομένῳ τῷ cum verberaretur lam immisericorditer, unum 
ἀθλητῇ fv πιραμύθιον ἣν τὸ κατὰ νοῦν ἀτενίζειν — erat solatium, nempe Christum fixis oculis aspi- 
Χριστῷ, ἣν εὐμενὲς φάρμακον, ἣ πρὸς ἐκεῖνον εὐχὴν cere. Unum benignum medicamentum preces 
ἣν ἠδέως ἐπετάττεται πληγαῖς, Κύριε, λέγων͵ εἰς quas ad illum fundebat, quibus plagis jucunde as- 
τὸ βοηθῆσαί μοι σπεῦτον, Καὶ ὃς ταχὺς αὐτῷ pergebat, dicens: Domine ad adjuvandum me 
παερίσκατο, ῥᾷόν τε τὰς ὀδύνας φέρειν ποιῶν, «αἱ festina 7. [116 vero cito ei adfuit, οἱ faciens ut 
τὴν τελοίωσιν εὐχγγελιζόμενος, Ὁ βασιλεὺς τοίνυν g ferret dolores facilius, et annuntians ejus con- 
ἅτε τὸν θυμὸν ἐκ τοῦ μὴ πείθειν παρωξυμμένος, xai summationem. Imperator igitur, ut qui esset ir- 
viv καλὴν ἐκείνην ὑπὲρ τῆς εὐσεδείας τυῦ ἀθλητοῦ rrilalus eo quod non pareret, et egregiam illam 
ἔνστασιν, ὀλιγωρίαν εἶνχι τῆς αὐτοῦ ἱξουσίας ὑπο.  athletz pro pietate constantiam existimaret esset 
λαμόχνων, ἔμενεν ἔτι χολχζων xai πρὸς βίαν πεί- εὐ conlemplum potentis, m;anebat adhuc pu- 
σειν αὐτὸν οἰόμενος. “Ὅθεν xai ὄνυξιν ἀετῶν τὴν niens,el vi eum esse persuasurum arbitrans.Quo- 
αὐτοῦ γαστερα προσέτεττε διαπείρασθχι, μέχρις Circa jussit ejus ventrem perfodi aquilarum un- 
ἄν ὀῳδαλμοῖς ἴδῃ, φησίν, αὐτὸς ἑαυτοῦ xal τὰ  guibus,donec suis, inquil, oculis sua videat intes- 
ἔγκατα, Ἐφ᾽ οἷς ὁ μάρτυς, Ἡ καρδίᾳ uoo xal ἡ lina Propter qua dixit martyr: Cor meum etcaro 
σάρξ uo» ἔλεγεν, ἠγαλλιάσαντο ἐπὶ Θεὸν ζῶντα, mea exsullaverunt in. Deum vivum 8. Sicut. ex 
ὡς ix στέατος «αἱ πιότητος ἐπλήσθη ἡ ψυχή adipe et pinguedine repleta est anima mea, et 
μου, καὶ χείλη ἀγαλλιάσεως αἰνέσει τὸ στόμα labiis exsullalionis laudabit os meum 9. Et haec 
pou. Kal ταῦτα μὲν οὔτως, τὰ δὲ ἐντεῦθεν quidem sic. Quo autem sunt deinceps consecuta, 
πῶς ; quomodo ? 

Θ΄. Ὁ τύραννος μὲν ἐσχέπτετο φυλαχῇ καὶ aX — XT. In animo quidem habebat tyrannus eum rur- 
δοῦναι τὸν ἀθλητὴν, ὥστε πιχρότερον πάλιν αὐτὸν | sus dare in cuslodiam,ut eum rursus puniret acer- 
τιμωρήσασϑαι, Στρατόνιχο: δὲ καλὸς (ἤχει γὰρ ὁ bius.Egregius autem Stratonicus(jam enim postu- 
λογος εἰς πέρας ἀγαγεῖν τὴν ἐπαγγελίαν), οὕτω πά- lat oratio ut ad finem deducum promissum), cum 
παίοντα τὸν Ἑρμύλον ὁρῶν, καὶ ἀμύνειν ὅλως obx vidisset Hermylum sic patientem, nec ei posset 
ἔγων, ὅπερ εἴψεν ἐποίει" καὶ τῷ φίλῳ συνέπασχε, omnino opem ferre, faciebat id quod poterat:amici 
xxt ἤλγει πικρῶς, χαὶ τὸ πρόσωπον εἶχε συμπεπτω-  miserabatur, et acerbum dolorem capiebat vul- 
xüc, καὶ τῶν ὀφθαλμῶν ἀσταχτὶ προΐει τὸ ὄάχρυον, [5400 ejus conciderat, el ex cjus oculis gultatim 
"O0sv οὐδὲ διέλαθεν οὕτως ἔων, ἀλλὸ τῶν συστρχ-  profluebant laerymz.Quo factum est,ut,cum sic se 
τιωτῶν τινες ἐπίλυπον τὸν dvÓpa xal σχυ)ρωπὸν haberet, non potueril latere : sed cum quidam ez 
ὑρώντεφ, «xi τοῦ πράγματος τὴν αἰτίαν φωράσαντες, Commilitonibus eum tristem vidissent et meren- 
τῷ βατιλεῖ προσελθόντες, Σρατονιχης, λέγουσιν, ὦ tem, el causam rei deprehendissent, ad imperato- 
βασιλεῦ, Σρατόνιχος ὃ δεσμοφύλαξ δῆλός ἐστιν 'Ep- rem accedenles:Stratonicus,inquiunt,o imperator, 
μύλῳ τῆς πλάνης, χαὶ τοῦ Χριστιανισμοῦ χοινωνῶν.  Siratonicus,custos carceris,aperte ostendit se er- 
Φαίνεται γὰρ συγχχθόμενος, καὶ πολλὴν ὑπὲρ αὐτοῦ roris el Christianimi societatem habere cum IIer- 
τρίφων τὴν λύπην εἰς τὴν ψυχήν, Ὁ δὲ μεταστει-  mylo. Videtur enim ejus misereri,et ejus causa in 
λάμενος εὐθὺς τὸν Στρατόνικον, εἰ φίλος εἴη τοῦ animo magnum dolorem concipere. Ille vero cum 
Ἑρμύλου διεπυνθάνετο, Καὶ ὁ μαθητὴς τῆς ἀλη- Dstatim accersiviaset Stratonicum, rogavit an esset 
θείας οὐδαμῶς δὶιεψεύτατο, οὐδὲ ἠνέσχετο vai ἔτι amicus Hermyli. Discipulus autem veritatis mini- 


ἄγεννῃ καὶ ἄτολμον ἑαυτὸν ἀποφαίνειν, x3i χρύ- 
tiv παρ᾽ ἐχυτῷ τὴν εὐτέδειαν, ᾿Α)λὰ χχιρὺν εἶναι 
ὑπολαδὼν τοῦ τὴν ἄπραχτον ταύτη θεογνωσίχν ἔνερ- 
q5* γενέοθχι, καὶ πολὺν αὐτῷ τὸν χαρπὸν μνηστεύ- 
σασῦχι δι᾿ ὁμολογίας, φίλον ἑχυτὸν Ἑρμύλου xal 
Χριστιανὸν εὐθέως ἀνωμολόγει, καὶ πολλὴν τῶν τὰ 
εἴδωλα σεβόντων χαταγινώσχειν τὴν ἄνοιχν Φο-- 
θοῦμαι γὰρ͵ ἔφη, μόνον ἐγὼ τὸν Θεὸν, τὸν ποιήσαντα 
τὸν οὐἠρανὸν xai τὴν γῆν. 


1 Psal. Lxix, ἃ. 8 Psal. υσχχυ, 2. 


me est mentitns, nec sustinuit ignavam αἱ pusilli 
abjectique animi pietatem apud se occultare. Sed 
tempus esse arbitratus,ut hzc Dei otiosa cognitio 
prodiret ad opus, et magnum sibi pararet fructuimn 
per confesionem, se esse amicum Hermyli, et 
Christianum protinus est confessus, et eos qui co- 
lunt simulacra, magnos condemnat ignorationis. 
Timeo enim, inquit, ego solum Deum, qui fecil 
ccelum et terram. 


9 Psal. 1xiJj, 6. 


963 


vissimum subire supplicium. Id autem erat, ut ex 
illis virgis plagas nudo toto corpore acciperet : at- 
que eo usque,donec ipsa Yox eum deficeret. Et sic 
quidem Licinius. Martyr autem,etsi esset tot malis 
implicatus, amicum fixis aspiciebat ocvlis,et eum 
vocabat,eoque utebatur ad Christum intercessore, 
dicens:Hermyle,ora pro me Christum, ut cum erga 
ipsum firmam ac stabilem servavero confessio- 
nem,possim facile superare tyrarni insidias.Inte- 
rim autem ipsum quoque ludificabatur Licinium, 
czecis diis sacrificare prohibens, et veri Dei vin- 
dicte ei terrorem inculiens, in cujus manus inci- 
dere, vere terribilem habet, et inevitabilem per- 
fectumque interitum. Licinius aulem cum «idisset 


sanctum Stratonicum salis saucium, parcil eum g ἀληθῶς, καὶ ἄφυχτον 


amplius punire: non quod humana mers οἱ cle- 
mens animus cum moveret ad niisericordiam sed 
ut ei locum daret poenitentize,cum eum prius !cr- 
mento terruisset.Et ideo eum in preesentia tradi- 
dit in custodiam. Ille vero etsi esset in custodia, 
Jesum ducebat suam esse consolationem, el cum 
eo per preces colloquebatur : Domine, dicens, 
ne memineris iniquitatum nostrarum antiqua- 
rum 10. Fer opein nobis, Deus Servator noster, 
propter gloriam norminis tui. Et simul vox divina 
est consecuta, dicens : Cursum consummarvistis, 
fidem servastis. De caetero. est vobis reposita co- 
rona justitie, quam cras accipietis. 


XI.Cum autem jam esset dies, adductum Hermy- c 


jum rursus interrogavil Licinius, an diis sacrifica- 
ret.Ille autem: Eadem quo prius,inquit,o impera- 
tor,do tibi nunc responsa: quamobreimn, ure, puni, 
scinde, fac quidquid tuo insederit animo. Didici 
enim non timere ab iis, qui corpus occidunt, ani- 
mam autem non possunt occidere .Ha»c cum audi- 
visset imperator, et desperasset fore omnino, ut 
sanctum in aliam traduceret sententiam,eum sus- 
pendit in ligno, et jubet eum vehementer scindi. 
Sed etsi ejus carnes tam acerbe scinderentur,non 
ignorabat undenam es:et salus justorum, nempe 
quod a Domino,et quod est eorum defensor in tem- 
pore afflictionis.Et ideo:Esto mihi adjutor,Domine, 
et redemptor, dicebat assidue,et perinde ac si vide- 
retur aliquem desuper audire dicentem : Noli ti- 
mere;sum enim tecum,et Deus tuus ego sum. Veri- 
tus ergo Licinius,et ex auditione veluti conturba- 
tus,ex ligno deducit inarlyrem,et eum condemnat, 
ut in Istro fluvio intereat,jubens utin eum jacere- 
tur;stultus fortasse arbitratus, quod sic passus Her- 
mylus omnino interiret,et nec venerabilis quidem 
ejus corporis futura esset inventio. Αἀ ipsum au- 
tem adducto Stratonico,visus est suggerere et ad- 
monere ea,qua essent utilia.Crede, inquit, mihi,o 
miser,crede,et diis velis sacrificare, ne tu eadem 
quoque patiaris, qui amicus,et ambo subeatis eam- 


10 Psal. Lxxii, 8. 


MENSIS JANUARIUS. 
X.Ad hec movetur imperator,et jubet eum gra- A 


964 


D Κινεῖται πρὸς ταῦτα ὃ βασιλεὺς, καὶ τιμωρίαν 
ὑποσχεῖν αὐτὸν χαλεύει τὴν βαρυτάτην" ἡ δὲ ἦν, τὸ 
τᾶς kx τῶν ῥάδδω» ἑχείνων πληγὰς κατὰ γυμνοῦ 
παντὸς τοῦ σώματος δέχεσθαι, ἀλλὰ καὶ μέχρι το- 
σούτου ἕως xal αὐτὴ, φησὶν, ἐπιλίπτι αὐτὸν, $ φωνή. 
Καὶ οὕτω μὲν ὁ Λικίνιος" ὁ δὲ μάρτυς καίτοι το- 
σούτοις ἀπειλημμένος χαχοΐς, ἀτενὲς εἷς τὸν φίλον 
ἑώρα, xai αὐτὸν εἰς συμμαχίαν ἐκάλει, καὶ αὐτῷ 
μεσίτῃ πρὸς Χριστὸν ἐχρῆτο Ἑρμύλε, λέγων͵ 
εὖξαι ὑπὲρ ἐμοῦ τῷ Χριστῳ, ἵνα ἀσφαλῇ τὴν πρὸς 
αὐτὸν φυλάξας ὁμουλογίαν, δυνηθῶ περιγενέσθαι ὑφ- 
δίως τῶν ἐπιδουλῶν τοῦ τυράννου. Μεταξὺ δὲ xz 
πρὸς αὐτὸν ἀπέσκοπτε τὸν Λιχίνιον, Osot τε àmi- 
γορεύων θύειν τυφλοῖς, xal Θεοῦ ἀλτ,θινοῦ ἄμυνεν 
αὗτῳ ἐπισείων o5 τὸ ἐμπεσεῖν εἰς εῖρας φοδερὸν 
ἔχων xal συντετελωμένην 
ἀπώλειαν, Λικινίου μέντοι τὸν ἱερὸν Στρατόνικον 
τραυματίαν γενόμενον ἱκανῶς ἰδὼν φείδεται — xold- 
σαι πλέον᾽ φείδεται οὐ φιλανθρώπῳ  vvon κεὶ 
ψυχῇ χλινούσῃ, πρὸς ἴλεον ἀλλ’ ἵνα δῷ καὶ -᾿ὡρεν 
μετανοίᾳ, τῇ βασάνῳ φοδήσας, πρότερον. Διὰ τοῦτο 
χαὶ φυλαχῆ τὸ παρὸν ἐδίδου, Ὁ δὲ χαὶ φρουρούμε- 
νος, παράκλησιν ἐποιεῖτο τὸν ᾿Ιησοῦν, καὶ αὐτῷ à 
εὐχῆς ὡμίλει, Κύριε, λέγων, αὐ, uncünc ἡμῶν ἀνο- 
μιῶν ἀρχαίων, Βοήθησον ἡμῖν ὃ Θεὸς ὃ Σωσὴ» 
ἡμῶν ἔνεκεν τῆς δόξης τοῦ ὀνόματός σου. Kal dps 
θεία ἐπηχολούθει φωνή" Τὸν óOpbpov τετελέχετε͵ 
λέγουσα, τὴν πίστιν τετηρήχατε᾽ λοιπόν ἀπόχειτει 
ὅμτν ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὃν αὔριον ἀπολή- 
ψεσθε, 

[Α΄, μέρας δὲ ἤδη γενομένης, τὸν ᾿Ερμόλον ὁ 
Λιχίνιος ἀγαγὼν ἐπηρώτα xal πάλιν εἰ θύει θεοῖς" 
ὁ δὲ, Τὰς προτέρας cot, ἔφη, δίδωμι καὶ νῦῶν ἀτο- 
χρίσεις, ὦ βασιλεῦ, ὥστε, 4xtt, τιμώρεϊ, τέμνε, 
ποίει πᾶν ἐπ᾿ ἐμοὶ τὸ τῷ θυμῷ παριστάμενον ἔμε- 
θον γὰρ μὴ φοδεῖσθχι ἀπὸ τῶν ἀποκτενόντων τὸ σῶμα, 
viv δὲ ψυχὴν ἀποχτεῖναι μὴ δυναμένων, Τούτων ὁ fis- 
σιλεὺς ἀκούσας, γαὶ τὸ μεταγνῶναι τῶν ἅγιον παντά- 
πᾶσιν ἀπογνοὺς, ἐπὶ ξύλου τε αὐτὸν d, xw 
χελεῦει σφοδρῶς χατατέμνεσθχι. ᾿Αλλὰ xal αὐτὸς 
οὕτω πιχρῶς τὰς σάρχας τεμνόμενος, οὐχ ἡγνόει 
πόθεν ἄρα τῶν δικαίων ἡ σωτηρία, ὅτι πᾶρά Κυρίου, 
χαὶ ὅτι ὑπερασπιστὴς αὐτῶν ἐστιν ἐν κιιρῷ θλίψεως, 
Κσὶ διὰ τοῦτο, βηηθός μου γενοῦ, Κύριε, «al λυτρωτῆς, 
ἐπέμενε λέγων, xai οἷον εἶ φθεγγομένου τινὸς ἄνω- 
θεν ἀχούειν ἐδόκει’ Μὴ φοδοῦ᾽ μετὰ τοῦ γάρ εἶμι, 
xii ὁ Θεὸς σου ἐγώ εἶμι, Δείσας τοιγαροῦν ὁ Aux 
νιος, xai πρὸς τὴν ἀχοὴν ota συνταραχθεὶς, τὸν μάρ- 
tupz τοῦ ξύλου κατάγει, xal τούτου μὲν ἀπώλειαν 
τὴν ἕν τῷ ποταμῷ τῷ Ἴστρῳ καταψηφίζεται, ἐν 
αὐτῷ ῥιφῆναι προστάξας, ἴσως οἰηθεὶς ὁ ἀνδητος, 
ὅτι παθὼν οὕτως 'Ἑρμύλος παντάπασιν ἀπώλοιτο 
ἂν, xal οὐδὲ τοῦ τιμίου αὐτοῦ σώματος εὕρεσις 
ἔσται. Παραστησάμενος γοῦν τὸν Στρατόνιχον ὅτο- 
τιθέναι δηθεν αὐτῷ τὰ λυσιτελὴ xal συμβουλεύειν 
ἑῴχει x2), Πείσθητί uot, ἔλεγεν, ἄθλιε, πείσθτιτι σὺ, 
xai θῦσαι x, αὐτὸς ἑλοῦ τοῖς θεοῖς, ἵνα μὴ τὰ ὅμοις 


965 


VITA SS. HERMYLI ET STRATONICI. 


906 


τῷ οἴλῳ πάθῃς χαὶ σὺ, xal δίχην ἄμφω τῆς ἀπει- A dem ponam inobedientis. Respondens autem 
sia; ὑποσιῆτε ταύτην, Ὑπολχδὼν δὲ ὁ Στρατόνι-  Stralonicus : Revera, inquit, miser fuerim,si tibi 


x02, Ἴάθλιος ἂν εἴην, ὡς ἀληθῶς, εἴπεν, εἰ σοὶ πειθύ- 
μενος, θχυόντος ἐχείνου διὰ Χριστὸν, αὐτὸς ἕλωμαι 
ζᾷν. Kal ὁ Λικίνιος " Τί Oncz βούλει xal. συνχποθανεῖν 
*Epuólo ; Π4ν. μὲν οὖν ὃ θεῖος ἔφη Στρατόνι- 
κος ᾿ χαὶ γὰρ, εἰ χοινὰς τοὺς φίλους ἔχειν δὲὲτ xci 
τὰς συμφορὰς, προτήχει mzvtoq χοινὴν ποιεῖσθαι 
καὶ τὴν τῶ ἀγαθυν ἀπόλαυσιν, Τί 32 ἂν ἡμῖν τοῦ 
διὰ Χριστὸν παθεῖν ἠδυτερύν τε xai τιμιώτερον ; ἐφ᾽ 
οἷς «αἱ Στρχτόνιχον μετχπεῖσχι πλέον ἀπαγορεύσας 
ὃ βασιλεὺς, τὴν ὁμοίαν val χατ᾽ αὐτοῦ ὀίδωτι Ψῆφου, 
χαὶ ἴσον ἀμφοτίρων χατεχρίνετο τέλος, οὺς xal Ἰσόν 
ταῖς ἀληθείχις τέλος ἐδέχετο, καὶ χοινὴ μαχαριότης 


χαὶ ἀγαλλίασις. 


IB/, Βγοντο οὖν οἱ μάρτυρες τὴν ἐπὶ θανάτῳ λέ- 5 


γοντες " Δόξχ d, ὑψίστοις Θεῷ, χαὶ ἐπὶ τῆς γῆς 
εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοχίχ * οἰκεῖος ὁ ὕμνος τῶν 
ἀγεθῶν τινος ἀπολαύειν μελλόντων, 0o) τῶν πρὸς 
θάνατον ἡ ἄλλο τι αἴτιον χατηφείας ἀπαγομένων, 
Ὡς δὲ ἤδη τὸν ποταμὸ" χατέλυδον ἐν σαργάνῃ παρὰ 
τῶν εἰς τοῦτο τεταγμένοιν βληθέντες, τῷ βυθεῖ πα- 
ρτκέμποντει. Δεξάμενος μέντοι τὰ σώματα τῶν 
ἀγίω:ν ὃ ποταμὸς, χαὶ ὅσον ἔδει τὸ ῥεῖθρον ἁγια- 
σθεὶς͵ χεῤσὶ πιστῶν ἐχδίδωτι πάλιν ταῦτα͵ va0imto, 
οἵμαι, θησευρὸν τοιοῦτον παρ᾽ ἐχυτῷ χρύπτειν οὐχ 
ἐνεγχὼν, κχαὶ τηλιγοῦτον ζημιῶσαι Χριστιανοὺς 
ἀγαθὸν τῆς πρώτης ἀγαθότητος οὐκ ἀνασχο- 
μένης. Μετὰ γοῦν τρίτην ἐξ ἐχείνου ἡμέραν, τῇ 
χέρσῳ κείμενα τὰ μαρτυριχὰ σώματα κχαθωράθη, 


xz( τινες ἄνδρες θεοφιλεῖς xxi οἷς ἔργον ἁγίων θητ- 


ρᾷν σώμκχτα περιτυγόντες αὐτοὺς, γερτί τε ποθού- 
σεις εἰλχδῶς ἀνελόμενοι, καὶ ὕμνους ἐπάταντες ἱε- 
ρυὺς, xal ὅτα νόμος Χριστιανοῖς τελέσαντες, Eo τινι 
τόπη σταδίους ὀχτὼ xal δέκα τῆς πόλεως Σιγγάδονος 
ἀπέχοντι, ὁμοῦ χατατίθενται ταῦτα, ἵνα χοινὰ τού- 
τοις πάντα xal φιλιχὰ γίνηται, ἢ πρὸς Χριστὸν 
ὁμολογία, à ἐν τῷ δεσμοτηρίψ κατοίκησις, $ εἰς 
τὸν ποιτμὸν κατάλυσις, fj ἄνω λῆξις, ἡ Ey ἑνὶ τόπῳ 


parens, cum ille sit mortuus propter Christum, 
ipse velim vivere.Licinius autem : Quid ergo ? vis 
mori com Hermylo * Maxime quidem, inquit di- 
vinus Stratonicus. Etenim, inquit,si oportet ami- 
cos communes habere calamitates,oportet omni- 
no eo3 quoque bonis frui communiter.Quid autem 
nobis fuerit jucundius aut pretiosus, quam pati 
propter Christum? Propter qu& cum desperasset 
imperator fieri posse, ut persuaderet Stratonico, 
similem quoque in eum fert sententiam,et eodem 
fino utrumque condemnat : quos etiam revera 
par finis excepit, communisque beatitudo et ex- 
sullatio. 

XII Ad mortem itaque ducebantur martyres,di- 
centes : Gloria in excelsis Deo,et in terra paz,in 
hominibus b:na voluntas !! : qui quidem est 
hymuus conveniens iis, qui sunt bonum aliquod 
consecuturi : non eorum qui deducuntur ad 
mortem, aut ad aliquam aliam causam tristitis. 
Postquam autem jam pervenissent ad fluvium, 
in recte injecti ab iis, quibus hoc datum erat ne- 
gotium, transmittuntur in. profundum. Cum sus- 
cepisset autem fluvius corpora sanctorum, et 
quanto aportuit fluento esset sanclificatus,ea rur- 
sus tradit manibus fidelium : ut qui talem,ut ar- 
biiror, tiesaurum apud se diutius abdere non 
sustinuisset, et tanti boni jactura afficere Chris- 
tianos, cum prima eoruin non apparuisset boni- 
tas Terlio ergo die postea, visa sunt corpora mar- 
tyrum : in qua cum incidissent quidam viri pii,et 
quorum erat of(icium venerari corpora sancto- 
rum, et ea optanltibus manibus pie ac religiose 
suscepissent, et sacros hymnos cecinissent, et 
qu:cunque mos est Christianis (1), peregissent, 
in quodam loco, qui octodecim stadiis abest a 
civitate Singedone, ea simul deponunt, ut eis es- 
sent omnia communia, et amica : in Christum 


τῶν σωμάτων xavdÜest, άριτι χαὶ φιλανθρωπίᾳ confessio, in carcere habitatio,in flumine demer- 


τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ᾿ oj τῳ [[χ- 
tob «xi τῷ ἀγίῳ Πνεύματι, δόξα, χράτος, τιμὴ καὶ 
προ:χύνητις, νῦν xal εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, 
9? . 

Ἀμήν. 


1! Luc. 11, 44. 


(1) Nota bic ecclesiasticos in fun. 


sio, superna gloric conseculio, in uio loco cor- 
porum depositio : gratia el benignitate Domini 
nostri Jesu Christi,cum quo Patri simul et sancto 
Spiritu gloria, potentía, honor et adoratio, nunc 
el in secula seculorum. Ámen. 


MENSIS JANUARIUS, 





BIOX ΚΑΙ IIOAITEIA 


C TOY OZIOY ΠΑΤΡῸΣ HMON 


IOANNOY TOY KAAYBITOY. 


VITA ET CONVERSATIO 
S, P. N. JOANNIS CALYBIT/E, 


Anno 460.) 
[Latine apud Sur. ad d. 15 Jan; Greca nunc primum prodeunt ex mss. Reg. 1632, 1556 ; Coislin. 121. Eorr. Pars] 


I. Viri justi et perfecti vitam, honeste, pure,et A — A. Bíov καλὸν, xal ἐνάρετον, xal ἀμόλυντον &v- 
cum virtute aciam, vobis, qui concordes in hune δρὸς διχαίου χαὶ τελείου βούλομαι διηγήσεσθει 
locum convenistis, narrare in animo habeo. Vixit τῇ ὑμῶν ὁμονοίᾳ, ὅστις γέγονεν kv τοῖς χρόνοις 
enim ille temporibus nostris, Qui cum hujus vite ἡμῶν. Καταφρονήσαντος ἀνδρὸς τῶν τοῦ βίου πρεγ- 
negotia singulari sapientia, el in Christum fide ac μάτων, καταξιωθέντος τοῖν ἐπουρανίων ἀγαθῶν, διὰ 
pietate contempsisset,colestia bona consecutus est. τὴν ἄμετρον αὐτοῦ ὑπομονὴν, καὶ τὴν εἰς Χριστὸν 
Resipsa,cujusmodisit,narratione hacexplicabitur, πίστιν, τόδε πρᾶγμα οἷόν τι É ἐχει διῇζρημαι. 

II. Fuitin urbe Roma vir quidam valde dives, et Β΄. Ἦν τις àvip ἐν τῇ Ῥωμαίων πόλει πλούσιος 
dignitate illa praeditus, qua ii sunt, qui exercilus σφόδρα * τὸ τοῦ στρατηλάτου ἀξίωμα περιδεδλημένος 
ducunt.Nomen viro illi erat Eutropius : ejusautem ὄνομα τω ἀνδρὶ Εὐτρόπιος, ἔχων «αἱ σύμδιον θεο- 
conjux, Theodora vocabatur. [8 habuit tres filios, δώραν προσαγορευομένην. Ἔτεχον δὲ υἱοὺς τρεῖς, 
e quibus duo civilibus magistratibusab ipso occu- καὶ τοὺς μὲν δύο περιέδαλον ἀξιώμασι μεγέλοις, 
pati erant. Qui vero natu erat minor, Joannes ἃρ- κατέλιπον ὃὲ τὸν νεώτερον, τοῦ τε ἦν Ἰωέννης 
pellabalur.Eum ad litteras discendas paler magi- ὅνομα, καὶ παρέδωκαν αὐτὸν sl; cr,v mmhire διδὰ- 
stro tradidit.Itaque cum primaseruditionislitleras σχάλῳ. Kal μετὰ τὸ πληρῶσαι τὰ τῆς πειδείςς 
didicisset,osd rhetoricos et philosophicos libros con- πρότερα γράμματα, παρέδωχαν αὐτὸν sl; τὸ περὶ 
gnoscendos se Iraduxit.Cum vero duodecimum an- τῆς ῥητοριχῆς χαὶ φιλοσοφιχῆς ἀναγινώσχειν Bé 
num ageret, et omnia fere perfecte didicisset,eo — 6Aouc. Γενομένου δὲ αὐτοῦ δωδεχαέτους χρόνου, καὶ 
quod boni et elegantis ingenii esset puer, cumque σχεδὸν πάντα χατορθώσατο, διὰ τὸ slvat αὐτὸν ἄξιον 


Christi fidem servaret, γιοῦ ἐϑίογα, βΔηο 5 eccle 

siis vacabat,neque horam unam a libris discedebat, 
itaut grammatici homines adolescentuli perseveran- 
tiam obstupescerent.Quodam autem dieabbas qui- 
dam e superioribus partibus ex venerabili eorum 
monasterio, qui vocantur Acemeli,eo quod nun- 
quam cubare soliti sunt, cum votum fecisset, αἱ 
Hierosolymam proficisceretur, venit ia eam do- 
mum,in qua Joannes docebatur,et eos qui illam ha- 
bitabant,exoravit,atapud ipsosdiversari posset. Ejus 
viri habitum, et exercitationis institutionem,cum 
beatus Joannes vidisset,a sancto Spirituinflammotus, 
cepit ab eo quzrere undenam es:et, quo iret, etc 
quanam foret exercitationis ratio,quam monaste- 
rium illud, e quo discesserat, teneret. Monachus 
igitur ille ἃ puero interrogatus, omnem vitam οἱ 
exercitationis regulam enarravit.Patefecitautem et 
res $u83s,quod scilicet devotionis causa Hierosoly- 
mam proficisceretur, ut illic Deum oraret, et sancta 


xal εὐλογημένον, xzl τοῦ Χριστοῦ πίστιν τηροῦντα, 
πρὸ πάντων δὲ ταῖς ἐχχλησίχις ἐχωρίαζεν, οὐδεμίαν 
τε ὥραν ἀφίστατο τῶν βιδλίων, ὥστε καὶ τοὺς γρεμ- 
ματικοὺς ἐχπλήττεσθχι ἐπὶ τῇ τοῦ νέου παρημονῇ. 
Ἔν μιᾷ οὖν τῶν ἡμερῶν ἀδδᾶς τις τῶν ἄνω μερῶν 
tnc ἁγίας μονῆς τῶν χαλουμένων ᾿Ακχοιμήτων, εὖ» 
χῆς ἕνεκα εἰς τὰ ᾿Ιεροσόλυμα πορευόμενος, τῷ οἴχῃ 
ὅπου ἣν ὁ ᾿Ιωάννης σπουξάζων, ἐλθὼν ἐδεῖτο (vx. &- 
χθῶσιν αὐτὸν ἐχεῖ ξενώμενον, Ὁ οὖν ᾿Ιωάννης ἔεω- 
ρήσας τὴν ἀναστροφὴν καὶ ἄσχησι τοῦ ἐπιξενω- 
θέντος ἀνδρὸς, ἤρξατο θείῳ ζήλῳ πυρούμενος ipe- 
c. αὐτὸν͵ πόθεν ἣν xai τοῦ πορεύεται, xol «o1 
ἡ διαγωγὴ xal ὁ τρόπος τῆς ἀσχήσεως τῆς μονῆς 
αὐτοῦ. Καὶ ὁ μοναχὸς διήγγειλεν αὐτῷ πᾶσαν τιν 
iy τοῦ ϑβοναστηρίου καὶ τὴν ἄσχησιν, por 
ὅτι χἀγὼ διὰ μιχροψυχίαν τινὰ πορεύομαι εἰς Ἰερο- 
σόλυμα τὸν Θεὸν ἐχεῖ εὔξασθαι, xal προτχυνῆ:! 
τοὺς ἁγίους τόπους, καὶ αὖθις ἐπαναλύω εἰς τὴν 
μονήν μου, 


loca veneraretur, ac rursus in sanctum monasterium e quo discesserat, rediret. 


* Hoc est, qui sub tugurio habitabat. 


VITA S. JOANNIS CALYBITE. 


910 


᾿Αχούσας δὲ ὃ Ἰωάννης, λαδόμενος τῆς χειρὸς III.Haoccom Joannesaudivisset,manu apprehen- 


ἀναχωρεῖ xxv! ἰδίαν, xal ἤρξατο ὅρχοις φρι- 
ὅτοις ἀναχρίνειν αὐτὸν ἐπὶ τοῦ ἐχτελέσαντα 
y« ὁδοιπορίαν ἀνακάμψαι αὐτὸν, χαὶ συμ - 
θεῖν αὐτὸν εἰς τὸ μοναστήριον, λέγων, ᾽Ελεει- 
τω, ὦ ἀδδᾶ, ὅτι οἱ γονεῖς μού με παρὰ τοὺς 
ἀδελφοὺς φιλοῦντες, «αἱ βουλόμενοι με μά- 
καὶ γράμματα μαθεῖν, ἵνα με κατασιτῶσιν 
(ἄλην ἀξίαν καὶ παρὰ τοὺς ἐμοὺς ἀδελφοὺς 
ἐραν, εἴτα γάμῳ προσομιλῆσχι. Ἐγὼ δὲ 
€ τὴν ἱερὰν ἐχχλησίαν ἐλθὼν, ἀναγινώσχων 

ν δὲ ὅτι πάντα τὰ τοῦ βίου τούτου μάταιά 
ὶ ἐκεῖνος μόνον σώζεται ὁ χατκφρονῶν τῶν 
Ὁ πρχγμάτων, χαὶ δουλεύων τῷ Χριστῷ δι- 


dit monachum illum οἱ seorsum duxit,ae jurejuran- 
do valde horribili eum adstrinxit,ut postquam iter il- 
lud perfecisset,ad eum rcdiret, ut secum una ipsum 
δὰ sanctumillud monasterium duceret.Tunc dicebat 
illi beatus Joannes: Audi, qu&so, mi abba, et mei 
commiseratio te tangat. Nam parentes mei,cum me 
preter ceteros fratres, et alios omnes domesticos 
diligant, et eruditionis ac doctringz litteris plurimis 
me instituendum curent, cogitant ad magnum ali- 
quem dignitatis gradum me extollere.Ut enim dicit 
dominus et pater meus,vult me provehere ad digni- 
tatem aliquam,que major sit,quam gradus ille est, 
quem tribuni militares obtinent(1).Post hsec omnino 


ἐν τῷδε ὁμῶν σχήματι, διὸ προσπίπτω cot,  Imenuptiis copulare in animo habent.Sed ego partim 
λαθεῖν με μετὰ σοῦ εἰς τὸ ἅγιον μοναστήριον g 1} Sanctam ecclesiam veniens, partim ex iis, qua 
γκαταλέξαι τῇ ἀγίᾳ σου ποίμνῃ. Ταῦτα &xoó-  legi,el mecum ipse cogitavi,res ΟΠ] 68,409 in hac 
ἰδδᾶς μεθ᾽ ὄρχου πληροφορήσας αὐτὸ, τὴν vila sunt,vanas esse cognovi,et illum solum salvum 
v δι᾿ αὐτοῦ ποιεῖσθαι, xal λαμόδάνειν αὐτὸν μετ᾽ esse, qui hujus vitse rebus contemptis,constanter 
ic τὸ μοναστήριον, in isto vestro habitu Christo servit.Quamobrem a 
llex peto, domine, ut me ducas, et in illo sancto monasterio communeres. H»c cum audivisset 
lle, jurejurando se rediturum promisit, οἱ cum secum una in monasterium ducturum. 
Βυνθεμένων οὖν ἀλλήλων, ἀπῆλθεν ὁ! ἀδδᾶς. IV.Cum ita igitur inter &e convenissent,uterque 
Ἰωάννης εἶπεν ἐν ἑχυτῷ “᾿ Τοῦτο ueta zo πρό- in suani viam abiit.Cum vero monachus ille disces- 
πράξω, ἱχετεύσω τοῖς pou γονεῦσιν, ἵνα ἀγο- — SisSet, heec secum B.Joannes dicebat:I2terea hoc pri- 
pot τοῦ εὐχγγελίου βϑιόλίον ἱερὸν, kv ᾧ μάθω  Inum faciam:a meis parentibus sanctum Evangelio- 
ριστοῦ ἐντολὰς, ὥστε ποιεῖν αὐτὰς ἐχείψῳ rum librum petam,ex quo Christi traditiones edis- 
*, ᾿Απελθὼν οὖν πρὸς τοὺς γονεῖς αὐτοῦ €8m,etquomodo possim ea facere,que Christo grata 
Οὐ δύναμαι εἰς τὴν διατριδὴν ἀπελθεῖν" ἰδοὺ, Sunt. Itaque parentes adiens:Non possum, inquit, 
ἰντες οἱ παῖδες οἱ τὸν ἐμοὶ kv. τῇ διατριδῇ pre pudore in gymnasium ire,cum omnes,qui me- 
ὃ γυμναζόμενα πρᾶξχι ἔχουσιν εὐαγγέλια, καὶ cum una litteras discunt, postquam res illas expe- 
δνοι ἀναγινώσχουσιν αὐτά" ἐγὼ δὲ οὕτως dierint, que in gymnasio exercentur, secum ha- 
; μὴ ἔχων γονεῖς, ἀπορῶν εὐαγγελίου. ᾿Αλλὰ — beant Evangelia, et sedentes ea legant; at ego talis . 


ὑμῶν, χύριοί μου, χἀμοὶ χἐλεύσάτε γενέσθαι 
(γέλιον, ὅπως ἔχων μετὰ χεῖρας ἀναγινώσχω. 
σα δὲ ἡ μήτηρ αὐτοῦ ἐχάρη ὅτι οὕτως περὶ 
ϑησιν σπουδαίως ἔχει, καὶ λέγει τῷ ἀνδρὶ αὖ- 


sum,quasi unus ex iis, qui parentes non habent, 
cum Evoengeliis caream.Iteque supplex a vobis peto, 
domini mei,ut mihi quoque jubeatis evangelium da- 
ri,quo el ipse illud in manibus meis habens edis- 


Γοιοῦτον χατασχεύασον, χύριέ μου, γράψαε τὸ cam. Hec cum ejus mater audivisset, valde ἰδία 
iov xal δὸς τῷ τέχνῳ ἡμῶν, ὡς μὴ μόνον  est,quod ejus filius tanto dicendi studio teneretur: 
ς γράμματά τε x3l γεγραμμένα εἰς πόθον δ᾽ συ) viro collocuia:Age,inquit,domíine mi:cura,ut 
ξγείρει, ἀλλὰ καὶ 4 χαλλονὴ αὐτοῦ τῆς xa- ἰδ8ὲ158 Evangeliorum liber conscribatur,et fllio nostro 
ς πλείονα τὴν τέρψιν καὶ τὸν χόσμον αὐτῷ ἀθίυγ, αὶ Bon solum litterarum figuris, et'his, 48 
Εὐθὺς δὲ ὁ πατὴρ αὐτοῦ ἐχέλευσεν ἀχθῆναι — intus scripta habuerit, desiderium filio commoveat, 
jov, xxl λέγει αὐτῷ " Λάδε χρήματα ὅσα βωύ- Ὁ sed etiam ipsius conglutinations et exteriori speeie 
ἃ κχκατασχεύασον εὐχγγέλιον τῷ υἱῷ μου, Aa-— ita pulcher sit, ut ejus desiderium magis excitet. 
ἔχεῖνος πενταχόσια νομίσματα xài λίθους (; Statim vero ejus pater jussit aurificem vocari, eique 
εἴς xal μαργαρίτας, κατεσχεύχσε τὸ εὐαγ-  dixit,ut tantum pecunis sumeret,quantum satis es- 
τῷ Ἰωάννῃ. 'O0 δὲ λαδὼν τὸ εὐαγγέλιον ἐδά-ὀ set ad Evangeliorum librum filio conglutinandum. 
αὐτὸ «αἱ ἐξεμάνθανε μετὰ πολλοῦ τοῦ πόθου,  Aurifex igitur cum quingenta numismata, et pre- 
ὧν τὴν ἐπανοδον τοῦ á60a. tiosos lapillos ac margaritas sumpsisset, librum 
conglutinavit. Cum vero evangelium ipse Joannes accepisset, et in manibus teneret, studiose 
idicil, exspectans quoad abbas, de quo supra dictum, reverteretur. 
Kal ἡμερῶν τινων διελθουσῶν παραγίνεται ὁ V.Intervallo temporisabbas ille reversus est,que- 
ιατᾷ τὴν αὐτοῦ ἐπαγγελίαν, Kal ἰδὼν αὐτὸν  madmodum se facturum promiserat. Quem cum 
vac ἐχάρη σφόδρα, xai προδραμὼν περια- — vidisset Joannes, valde gavisus est, et occurrens 


l'erba w enim.... obtinent codices Greci non agnoscunt. 


M1 


MENSIS JANE ARICS. 


912 


aniio Δ ΠΟΛΙᾺ fmto, eum amplexus, his verbis ἃ σπάξετο αὐτὸν μετὰ πολλῆς εὐφροσύνης, καὶ λέγει 


af nius en : Dotnine mi, parentum meoram affectum 
ei nimis ipsorum in 2.6 benevolentiam memo seit, 
ut ego lpsa.Novienitm matress meam precipue talcm 
In tio este, ut κἱ quid hojesmodi prasenser.t, la- 
erymin suis propositi mei carsum impediat. [taque 
la precor, ut tacite discedamvos, ne quis id sciat, 
quod facimus.Tum monachus:Faciamus,inqvit, fi- 
li quod vis:votis enim tuis Deus satisfaciet. Itaque 
Jonnnes secum ducens monachum illum,ad flumi- 
nis ripam accessil,el nauclero quodam invento,ait: 
f'ogamus te,fra'er,ut liceat nobis navigium tuum 
conducere, quo ad eorum inonasterium, qui Àcee- 
meti vecan'ur,nos vehas.Quibus ille: Ego, inquit, 
propterea hic sedeo,ut onus aliquod capiam,ut na- 


αὐτῷ ' K2g:í μου, τὰ σπλάγχνα τῶν γονέιον pov 
καὶ τὸ τίλτρο" τὸ εἰς ἐμὲ οὐδεὶς ἐπίσταται εἰ μὴ 
ἐγ, μάλιστα τὸ τῆς ατιτρύς aoo * xii ἐὰν μάθῃ v» 
σχοπόν, μη) τοῖς ξάχρυσιν αὐτὴ ἐγχόπτει poo τ, 
πρόϑεσιν, ᾿Αλλὰ μεδ᾽ ἢσυχίας ἀπέλθωμεν, ὥστε μη- 
£v prias. Λέγει τότε αὐτῷ ὁ μοναχός" Ὡς βούλει͵ 
τέκνου, ποιήσωμεν “ οἷδχ γὰρ ὅτι τὴν ἐπιθυμίαν σου 
tÀnoo! ὁ Κύριος. Καὶ πιραλαδὼν αὐτὸν ὁ ᾿Ιωάννης 
ἔρμεται ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν, xai εὑρίσχει πλοῖον, xa 
λέγει τῷ ὑτυχλήξῳ * Παρχκαλοῦμέν σε, ἀδελφὲ, ὅπως 
καὶ μισθώσεις ἡμῖν τὸ πλοτόν G9, xal δ'χσώσεις 
ἡμᾶς ἕως τῶν ἄνω μερὼν τῆς μονῆς τῶν ᾿Αχοιμύ- 
τω. Ὁ δὲ νχύχληρος λέγει αὐτοῖς * ᾿Εγὼ εἷς τοῦτο 
κάθημαι ὧδε, του φυρτῶστι τὸ πλοῖόν μου, μιτθὺ: 


vigium meum impleam, centumque nummi sint Β δὲ ἔσται ἑκατὸν νομίσματα, Λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιωάννης * 


ipsius merces.Tunc Joannes dixit:Exsyecta, frater, 
usque ad tertium diem,et a me navigium conduce- 
(ur. Cum ita inter se convenissent, discesserunt. 
Tuneque Joannes dixit monacho: Magnum quidem 
pavigii pretium;at separari me a parentibus meis, 
nec ab iis impediri, multo plus certe valet. Ibo igi- 
tur, et oliqua ficta excusatione a parentibus meis 
petam, ut mihi pecuniam largiantur ; ea vero na- 
vigium conducemus. Tum monachus : Vade, fili: 
Dominus dirigat te feliciter. 

VI. Venit igitur Joannes,et Matri suc: dixit: Mater 
mea domina,quz ab initio ila me educasti.ut pau- 
cie admodum matres filios suos educarunt, et pro- 
pter summam iuam in me benevolentiam, quid- 


quid ipse oplavi, mihi przestitisti: unum est, quod ουίαν πληρώσασα, 


preterea ego ἃ te ac patre meo peto,idque vestrae 
glorie causa exopto. Ad hzec mater : Pete, inquit, 
fili, quidquid vis. Tum Joannes:Mater mea domina, 
omnes pueri,qui sunt in gymnasio, non semel tan- 
tum atque iterum, sed sepius me in convivium vo- 
coarunt:ego cum illos similiter accipere non valeam, 
in gymaasium ire non possum : ita pudore multo 
perfundor.At illa: Exspecta,fili, hodiernum diem, 
el ego patri tuo persuadebo, ut tibi det pecuniam, 
quà invitare possis, quoscunque velis. Hzc dixit 
mater,et absente filio,singula viro 800 narravit,qu& 
a Joanne acceperat. Cui vir;Demus,inquit,illi cen- 
tum aureos nummos,et puerum,qui eum custodiat 
οἱ observet, ne quo modo adolescens proclivior 
evadat,et in sordidum ac turpem aliquem usum pe- 
cuniam conferat atque consumat. Placuit utrique 
consilium illud. Cum igitur Joannem accersivis- 
sent, dederunt illi pecuniam et puerum custodem. 
Joannes vero,acceptis centum illis aureis nummis, 
ea re valde gaudens, ad monacbum venit una cum 
puero illo,et ait : Mi domine, hic homo meus est; 
ipse tecum hic manebit: ego vero ad socios meos 
adibo,ut ab ipsis audiam certum diem, quo illos in 
convivium accepturus sim. Abiit igilur, et secum 
habens pecuniam, navigii dominum adiit,ac dixit: 
Rogo te, frater, ut mihi et mnonacho tantum navi- 
gium loces. Cui navigii dominus: Dixi, inquit, tibi 
mulia mercede navigium conduci: quod si expen- 


᾿Ανάμεινον, ἀδελφξ, τρεῖς Ἡμέρας, xai ἐγὼ μισθωῦ- 
μαι αὐτό, Καὶ συνθέμενοι αὐτῷ ἀπῆλθον, Εἴπε ὃὲ 
ὁ Ἰωάννης τῷ μοναχῷ κατ᾽ ἰδίχν - Ὁ μὲν μισθὸς 
τοῦ πλοίου πολὺς, τὸ δὲ ἀνάχωρῆσαί με δπ᾽ αὐτῶν πολὺ 
νέων μου, xai μὴ κατασιεθῆναί με ὑπ᾽ αὐτῶν πολὺ 
χρεῖττόν ἐστιν, ᾿Απελθὼν οὖν λαλήσω τοῖς γονεῦ:: 
μοῦ σχηματιχῶς, ὄπως δώσουσί μοι (pfiuaez ἐπὶ τῷ 
ναυχλήρῳ. Ὁ δὲ, Πορεύτυ, τέκνον, ὁ Κύριος xivtuo- 
δώσει σε. 


G". Καὶ ἐλθὼν ὁ ᾿Ιωάννης λέγει τῷ un tet αὐτοῦ" 
Κυρίχ μῆτερ, ἡ χαλῶς μὲ ἀναθρεψαμένη ἐξαρχῆς, 
ὡς ὀλίγαι μητέρες ἀνέθρεψαν τὰ ἑαυτῶν τέχνα, διὰ 
τὸ εἰς ἐμὲ ἄμετρον φίλτρον, xal πᾶσάν poo ἐκιθυ- 
ἔτι μίαν αἴτησιν αἰτοῦμαι παρὰ 
σοῦ 41! πχρὰ πατρὸς, εἰς ὑμέτερον χχύχημα. 
δὲ λέγει - Αἴτηςαι, τέκνον, ὃ βούλει, 'O δὲ εἶχεν 
αὐτὴ ᾿ Κυρίχα μῆτερ, πάντες οἱ παίδες ol ἐν τὸ δι1- 
τριδῇ οὐ μόνον ἅπχξ ἢ δὶς ἐκάδεσάν με εἰς ἰστί- 
σιν, ἀλλὰ xai πολλάκις, καὶ μὴ δυνάμενος agii 
σθχι αὐτοὺς, οὐδὲ εἰς τὴν διχτριδὺ,» δύναμαι ἀπελ- 
θεῖν ὑπὲρ τῆς ἐντροπῆς ἀλισκόμενος, Ἡ δὲ λέγει 
αὐτῷ * ᾿Ανάμεινον, τέκνον, σήμερον, χαὶ ἐγὼ πεϑω 
τὸν πατέρα δοῦναί σοι χρήματα, xal προτρέπου οὺς 
βούλει, Ταῦτα εἰποῦσα ἡ μήτηρ, ἀπόντος τοῦ υἱοῦ, 
τῷ ἀνδρὶ ἀπήγγειλεν πάντα τὰ τοῦ τέκνου ῥήμττα, 
Καὶ εὐθὺς ὁ ἀνὴρ πρὸς αὐτὴν, Δώσω αὑτῷ, ἔφη, 
νομίσματα ἐχατὺν, καὶ παῖὸα παραφύλαχχ, nw; 
ph ἐχχλίνῶ ὡς παιδίον, xil εἰς αἰσχρὰς χρείας xzi 
ixaipou; ἀναλώσὴ αὐτά, Καὶ ἤρεσχεν ἡ βουλὴ αὕτη 
ἀμφοτέρῶ. Εἴτα ἐχάλεσαν τὸν Ἰωάννην, καὶ δεδώ- 
χασιν αὐτῷ τὰ χρήματα καὶ τὸν παῖδα εἷς φύλαξιν, 
Ὁ δὲ λαδὼν τὰ ἑκχτὸν νομίσματα ἦλθε μετὰ yap; 
μεγάλης πρὸς τὸν ἀδόᾶν σὺν τῷ παραφύλακι αὐτοῦ, 
xai λέγει" Κύριε, ὁ ἄνθρωπος οὗτος ἐμός ἔστι, καὶ 
μετὰ σοῦ ἀναμενεῖ, ἐγὼ δὲ παρευθεὶς πρὸς τοὺς 
ἑταίρους μου, συντάξω αὐτοῖς τὴν ἡμέραν τῆς ὗπο- 
δοχῆς. Καὶ ἔρχεται χρήματα βαστάζων πρὸς τὸν 
ναύχληρον, xzi λέγει αὐτῷ’ ᾿Αδελφὲ, ἐμοὶ καὶ τῷ 
μοναχῷ ἐκείνῶ μόνον ἐχμισθώσεις τὸ πλο᾽ ὁν σου. 
Λέγει αὐτῷ ὁ ἄνθρωπος" Εἶπό, σοι ὅτι πολύς ἐστι ὑ 
μισθὸς τοῦ πλοίου" ἐὰν δὲ ἐχδέχησθε, λαμβάνω 
ὑμᾶς ustx τοῦ φόρτου μου, Λέγει αὐτῶ ὁ ᾿ἸΙωέννης, 


513 


VITA 8. JOANNIS CALYBIT E. 


914 


Λάδε παρ᾽ ἐμοῦ τὸν μισθόν σου, μόνον διάσωσον À datis, vos una. cum reliquis oneribus accipiam. 


ἡμᾶς, Kal ἐχδάλλων τὰ ἐχατὸν νομίσαατα δίδωσιν 
αὐτῷ λέγων * Δέομαι σου, σκόπησον τὸν ἀέρα, xal 
ὅταν ἴδῃς τὸν ἄνεμο, ἐπιτήδειον stvat πρὸς τὴν ὁδοι- 
πορίαν ἡμῶν, ἐκ τοῦ πλοίου νεύματι χάλεσον ἡμᾶς" 
ὑφορώμεθα γάρ τινας καὶ θέλωμεν φυγῇ χρήσασθαι. 
Λαδὼν οὖν ὁ ναύκληρος τὰ νομίσματα λέγει αὐτῷ" 
Ἀπελθε ἐν εἰρήνῃ, αὐριέ nov * ἐγὼ γὰρ μᾶς διχ- 
σώζω. ᾿Ελθὼν οὖν ὁ Ἰωάννης διηγήσατο πάντα 
τῷ ἀδόξ, χρύψας ἀπὸ τοῦ παιδὸς, τοῦ εἷς φύλα- 


ιν. 


Tunc illi Joannes : Áccipe a me mercedem tuam, 
modo nos salvos pervehas.Hoc cum dixisset,cen- 
lum nummos aureos ei numeravil: quos cum da- 
ret : Rogo,inquit, te, frater,ut celum ipsum bene 
inspicias, cumque is ventus flare incipiat, qui ad 
nos vehendos idoneus esse possit,tunc in navigio 
tuo stans, nos ipsos nutu voces : suspectos enim 
habemus quosdam homines, et fuga uti volumus. 
Tum ille,centum aureis nummis acceptis, valde leeta- 
tus dixit: Vade, domine mi, et securus esto, quod 


vos incolumes perveham. Abiit igitur Joannes, et monacho rem narravit clam puero illo, quem 


pater eustodem apposuerat. 
Z'. Ἡμερῶν δὲ διαγενομένων λεγὲι τῷ μοναχῷ 
χαὶ τῷ παιδὶ ὁ Ἰωάννης * ᾿Απέλθωυεν πρὸς τὸν αἷ- 


VII Post aliquod temporis intervallum. Joannes 
monacho et puero dixit:Eamusad fluminis ripam, 


γιαλὸν, ὅτι ἕως δύο ἡμερῶν δεξίωσίς μοί ἐστι, xal g eo quod intra duos dies futurum est,ut ego sodales 


χρείαν ἔχω καλοῦ τινος ἰχθύος. Καὶ ἀπελθόντων clc 
τὸν αἰγιαλὸν, «εἐλεύει Θεοῦ γέγονεν ἄνεμος ἐπιτή- 
δειος, «αἱ ἤρξατο νεύμασι προσχαλεῖσθχι αὐτοὺς ὁ 
ναύκληρος. Μὴ δυνάμενοι δὲ λαθεῖν τὸν παίδα, λέ- 
γουσιν αὐτῷ * ᾿Απελθὼν ἴδε τί πράττουσιν οἱ παῖδες 
ἐν τῇ δικτριόῃ, χαὶ ἐλθὼν εὑρήσεις ἡμᾶς ὦδε, 
᾿Απελθόντος οὖν αὐτοῦ, ἐμδάντες εἰς τὸ πλοῖον 
ἔπλευσαν, καὶ διατωθέντε: ἦλθον εἰς τὸ ἅγιον μο- 
ναστήριον ἐκεῖνο, Διηγήῆσχτο δὲ ὁ ἀδῥᾶς τοῖς ἀδελ- 
φοῖς ἅπαντι τὰ ἀληθῆ, χαὶ πᾶσαν τὴν πίστιν τοῦ 
παιδός. ᾿ἰδὼν δὲ αὐτὸν ὁ ἀρχιμανδρίτης, Πολὺ νεώ- 
*spoc εἶ, ἔφη " ἴθος δέ ἐστι παρ᾽ ἡμῖν τὸν θέλοντα 

t ἀναμεῖναι τεσσαράκοντα ἡμέρας, καὶ 
θεωρῆσαι τὸν  xavéva τῆς ἀσχήσεως, xal οὕτως 
ἀποκουρεύεσθαι. Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰωάννης ^ Διὰ τὴν 
ὑπεραγίαν Τριάδα, σήμερόν με ἀποχούρευσον, ὅτι 
πολύς μοι πόθος ἐστὶ χαὶ σπουδὴ φορέσαι τὸ ἀγγε- 
λικὸν σχῆμε. Τότε εὐλογήσας αὐτὸ) ὁ ἀρχιμανδρίτης 
ἀπέθριξε τὴν χεφαλὴν αὐτοῦ, δεδωχὼς αὐτῷ τὸν 
στολισμὸν τῆς ἀσχήσεως, Αὐτὸς δὲ μετὰ προθυμίας 
ἄσκει, δεόμενος τοῦ Θεοῦ νυχτὸς xai ἡμέρας ἀχα- 
ταπκαύστως. ᾿Ενῴχησε δὲ ἐν τῇ μονὴ ἔτη ἔξ, xi 
πάντας ἐδίδασχε τοὺς ἐχεῖσε ὄντας, ὅπως ταπεῖνο- 
φρονεῖν καὶ εὔχεσθαι τὸν Θεὸν μέλλουσι, "Ecaste 
δὲ ἑαυτῷ ἐγχράτειαν πᾶσαν, ὡς μηδενὸς ἄλλου γεύ- 
εσθαι, εἰ μὴ μόνον τοῦ τιμίου σώματος καὶ αἱματος 
τοῦ Χριστοῦ * ὥστε θχυμάζοντα τὸν ἀρχιμανδρίτη" 
λέγειν, ὅτι παιδίον ὑπάρχων πολὺν χόπον ἐχυτῷ 
περιέθηκας, διόπερ xal τὸ σῶμά σου ἀσθενὲς γίγνε- 
tat ὥστέ μὴ τελεῖν τὴν εἰς Θεὸν δοξολογίαν * πολλὴ 
γὰρ ἐγκράτεια, νηστεῖαι, ἀγρυπνίαι ἀτονεῖ τὸ σῶμα 


καὶ διαφθείρει, 


meos in convivium accipiam, unde boni ulicujus 
piscis otsonio indigemus.Cum igilur eo venissent, 
Dei voluntate factum est, ut ventus navigationi ac- 
commodatus flare ceperit.Itaque nauclerus e na- 
vigio ipso crebris nutibus illos vocabat.Cum vero 
puerum secum capere non possent, ei dixerunt : 
Abi, puer, in gymnasium,et vide quid adolescen- 
tes illi faciant, et redi huc,ubi nos invenies Abiit 
puer. Joannes vero et monachus navigium cons- 
cenderunt, et illinc navigantes, ad sanctum illud 
monasterium incolumes vecti sunt. Narravit autem 
abbas ille fratribus totum id, quod verum era!, el 
quanta esset pueri fides.Querr cum archimandrita 
inspexissel : Nimium, inquit,adolescens 68,0 fili : 
nobis autem mosest,ut qui monasticam vitam pro- 
fiteri velit, quadraginta diesapud monasterium ma- 
neat,el cum exercilationis nostri regulam consi- 
deraverit,ita tondeatur. Ad hac Joannes: Obtestor 
te per purissimam Trinitatem, ut hodie me ton- 
deas,quoniam isto angelico habitu indui vehemen- 
ler cupic ac studeo Tunc archimandrita puero illi 
benedixit, cumque eum totondisset, habitu induit. 
Ipse vero multo studio et animi alacritate, exerci- 
lationi monasticz vacabat, Deum ipsum nocte et 
die precans. Mansit aulem annis sex in monaste- 
rio illo, et omnibus qui illic erant, exemplo fuit, 
quo pacto humilitatem exercere, ac Deum ipsum 
orare deberent. Talem autem abstinentiam sibi 
praescripsit, ut nihil aliud gustaret, nisi pretiosura 
Christi corpus et sanguinem,ita ut archimandrita 
ille miraretur,ac diceret : Tu quidem adhuc puer 
multum laboris tibi ipse imposuisti : itaque corpus 


tuum imbecillios efficitur, quam ut divins glorise ministerio sufficcre possit. Nimia enim abstinen- 
tia, jejunium et vigilie ipsum debilitant et corrumpunt. 


Β΄. ᾿Ιδὼν δὲ ὁ μισόκαλος δαίμων τὴν πολλὴν τοῦ 
νεανίου σπουδὴν, «ai τὸν ὁρόμον τῆς ἀσχήσεως χαὶ 
προθέσεως, ἐμάνη σφόδρα κατ᾿ αὐτοῦ, Καὶ ἀγριω- 
θεὶς μεγάλως, xal μὴ δυνάμενος νιχῆσαι τὸν γεν- 
νχῖον αὐτοῦ λογισμὸν, xxi ἀποστῆσαι τῆς ἐλπίδος 
τοῦ Χριστοῦ, ἀνάμνησιν ὑποδάλλει αὐτῷ, καὶ πόθον 
μέγαν τῶν γονέων, ὥστε νυχτὸς xai ἡμέρας ἐννοεῖν 
περὶ αὐτῶν, πῶς ἐξερχόμενοι ἐχ τοῦ παλατίου, καὶ 
τῶν δούλω; ὑπηρεσίαν, τήν τε τοῦ βίον ἀπάτην, καὶ 


VIII. Jam vero bonarum rerum hostis diabolus, 
cum adolescentis illius studium multum,et sancti 
propositi cursum intentum videret, vehementer 
contra illum fur: re cepit.In quem cum acerbissi- 
me affectus essel, οἱ generosam ejus mentem et 
cogitationes superare,et a Christi speremoverenon 
posset,talem moerorem,et tantum parentum desi- 
derium in ejus adolescentis mentem ivjecit,ut nocte 
et diede illis cogitaret, et ante oculos haberet, 


575 


MENSIS JANUARIUS. 


9/6 


quanto comitatu ac servorum ministerio parentes Α γλυκεῖαν ματαιότητα * ὡς ἐκ τῆς πολλῆς νηστείας 


uterentur : denique omnem vitz hujus fallaciam ac 
vanitatem propositam babebat. Itaque multis jeju- 
niis, vigiliis, et nimio parentum desiderio factum 
est,ut ejus corpus non caro, sed instar umbrz te- 
nue videretur.Archimandrita vero cum adolescen- 
tem ita extenuatum atque afflictum vidissel,utjam - 
jam e vivis excessurus pularetur : Annon tibi 
dixi,inquit,fili Joannes, Deum ipsum hoc tantum a 
servis suis postulare, ut eum pro viribus colant? 
Tu vero supra vires tuas ista exercitatione utens, 
teipsum nimis extenuatum et gracilem reddisti. 
Ad liec Joannes : Scito,pater, non jejuniis me do- 
mari,sed peccata meaimpedimentum mihi afferre. 
Multis enim abhinc diebus bonarum rerum inimi- 
cus diabolus cor meum conturbavit,et parentum ac 


xal &vpomw(a;, xal τοῦ πόθου τῶν γονέων ἐχταχῆ- 
ναι αὐτοῦ τὸ σῶμα καὶ γίνεσθαι ὡς σχιχί, ᾿Ιδὼν δὲ 
αὐτὸν ὃ ἀρχιμανδρίτης τοσοῦτον ταλαιπωρούμενον,͵ 
ὥσπερ σχιὰν τῷ θανάτῳ ἐγγίζουσαν, εἶπεν ^ Οὐκ 
εἶπόν σοι, τέχνον, ὅτι ὃ θεὸς τὰ κατὰ δύναμιν ἀπὸ 
τῶν δούλων αὐτοῦ ἀπαιτεῖ ; σὺ δὲ ὁπέρμετρα σπου- 
δήσας «xi ἁσχήσας χατέστησας ἐχυτὸν ἄτονον xal 
σχιᾷ ὅμοιον, Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰωάννης ^. Δέομχι σου, 
πάτερ, οὐχ ἣ νηστεία δομάζει, ἀλλὰ αἱ ἁμαρτίαι 
μὸν παρεμπόδιόν μοι γίνονται, "Ego γὰρ ἡμέρες 
πολλὰς ἀτ᾽ οὔ ὁ ἐχθρὸς τῶν «ἀλῶν, δαίμων, ἐνετά- 
ραβέ poo τὴν ψυχὴν πρὸς ἐπιθυμίαν χινήσας τοῦ 
ἰδεῖν τοὺς γονεῖς μου xal τὸν οἶχόν μου" xal οὐχ οἶδεν 
ὁ πονηρὸς οὗτος ὅτι vai ἐχεῖ ἀπελθὼν, Θεοῦ μου 
θέλοντος, xal τῶν ἁγίων εὐχῶν ὑμῶν βονθοισῶν, 1v 


videnda familie mes desiderium animo meo sug- B τοὺς γονεῖς μοῦ ἴδω ; πατήσω αὐτὸν καὶ ἀν'σχυρην 


gessit : neque perditus hic hostis illud videt,quod, 
Deo meo volente,et vestris precibus mihi opitulan- 
tibus,quamvisad videndos parentes meos profectus 
fuero, ipsum tamen conculcabo, et ejus conatum 


καὶ μάταιον ἀποδείξω, Λέγει αὐτῷ ὃ ἀρχιμανδρί- 
tnc * Οὐχ εἶπόν σοι παρὰ τὴν ἀρχὴν ὅτι μέγας ἐστὶν 
b ἀγὼν τῆς ἀσχήσεως xal ὁ κόπος πολύς ; ταῦτα 
εἰπὼν xxi παιδὸς ἕνεχα δαχρύσας, εὐλόγησαν αὐτῷ. 


imbecillum atque inanem esse ostendam. Tum illi archimandrita : Nonne, inquit, fili, tibi dixi, cum 
primum monastica professione iuitiari voluisti, nostre hujusjexercitationis certamen magnum, et 
laborem multum esse ? Hzc cum dixisset, et adolescentis causa lacrymatus esset, ei benedixit. 


ΙΧ Postero autem die Joannes archimandritam 
adiit, cumque ad ejus pedes se abjecisset ipsum 
rogavit, ne sibi succenseret, sed pro se Deum 
precaretur,et concederet abire,ct parentes videre, 
eaque ratione diabolum, Domino adjuvante, con- 
culcare. Archimandrita cum omnes fratres, qui 
erant in monasterio illo, congregasset, et attentis 


e. Τῇ δὲ ἐπαύριον ἀναστὰς ὁ ᾿Ιωάννης ἦλθε πρὸς 
τὸν ἀρχ'μανδρίτην, xai ἔπεσε πρὸς τοὺς πόδας αὐ- 
τοῦ δεόμενις, μὴ ὀργισθῆναι αὐτῷ, ἀλλ᾽ εὔχεσθϑει 
αὐτοῦ χαὶ ἐπιτρέψαι ἀπελθεῖν — xxl θεωρῆσαι τοὺς 
γονεῖς" αὐτοῦ, x2l οὕτως, Θεοῦ συνεργοῦντος, πατῆσαι 
τὸν ἀντιχείμενον, Kal συναθρυίσας ὁ ἀρχιμανδρίτης 
ἅπαντας τοὺς ἐν τῇ μονὴ ἀδελφοὺς, καὶ mejor 


precibus pro adolescente illo Deum or.visset,cum c δέησιν ἐχτενὴ πρὸς τὸν Θεὸν ὑπὲρ τοῦ παιδὸς μετὰ 


gemitu et lacrymis : Vade, inquit, fili, in nomine 
Patris, et Filii, el Spiritus sancti, et tecum una 
venientem habeas Dominum Jesum Christum, qui 
te ducat in via isla, prout ipse vult. Joannes vero 
cum e terra surrexisset, fratres omnes obeundo, 
genibus flexis, petiita singulis,ut extensis manibus 
illi benedicerent : et ita eos salutans : Salvi estote, 
inquit,omnes patres et fratres : salva esto,lauda- 
bilis et sancta societas, qu: me bene suscepisti : 
ego omnino vestro teclo indignus sum. 

X. Cum igitur a sanctis illis Patribus Deo com- 
mendatus esset, exiit e monasterio illo,et ab ejus 
janua longius progressus, se convertens, et tan- 
clum monasterium aspiciens, tristem alque acer- 
bum gemitum emisit, et flexis genibus, Deum 
ipsum sic oravit, ut ejus lacryina in terram de- 
fluxerint, atque ita linitimam illam regionem 
salutavit, et lacrymas non intermittens, discessit, 
iterque suum fecit.Cum vero dimidium itineris 
confecisset, vidit inopem quemdam hominem lace- 
ra veste indutum, cui dixit : Salve,frater, et vice 
comes. Án placet, et una iter faciamus ? Maxime, 
inquit ille, gratum mihi hoc est. Cum vero una 
iter facerent,Joannes ait : Video te, frater, vestem 
tum laceram habere, ut illam ferre non possis ; 
te igitur Togo, ut veste isla le exuas, et meam 
capias : ego autem tua me iaduam. Cumque ad 


δαχρύων καὶ στεναγμῶν, λέγει " Ilopsoos, τέκνον 
pou, ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Πατρὸς, vai τοὺ Υἱοῦ, καὶ τοῦ 
Πνεύματος ἁγίου, γαὶ ἔχε συμπορευόμενον tov Ἐὐ- 
ρίον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ὁδηγοῦντα σε εἰς τὸ θὲ- 
λημα αὐτοῦ, ᾿Ιωόννης δὲ ἀναστὰς, xal περικατίσες 
πάντας τοὺς ἀδελφοὺς, γόνατά τε χαάμψας ἤτητεν 
ἵνα εὐλογηθῇ παρ᾽ αὐτῶν, καὶ εἶπε * Σώζεσθς, πατε- 
psc xai ἀδελφοὶ, χαὶ εὐλογημένη d ἁγία συνοδία, ἡ 
μὲ χαλῶς ἀναθρεψαμένη * ἐγὼ δὲ ἀνάξιος ἣν τῆς 
ὑμῶν ὑποδοχῆς. 

l' Καὶ οὕτως ὑπὸ τῶν ἁγίων ἐχείνων Πατέρων 
παραθεμενος τῷ Κυρίῳ ἐξῆλθε τοῦ μοναστηρίου, καὶ 
μαχρὺν ἐχεῖθεν προδὰς, στραφεὶς καὶ ἰδὼν τὴν 
ἁγίαν μονὴν ἔκλαυσε πιχρῶς, καὶ θεὶς τὰ γόνατε 


οὐπὶ τὴν γῆν, xal προσευξάμενος ἔκλχυσεν ἐπιπολύ᾽ 


xat οὕτως ἀναστὰς ἐπορεύετο χλαίων ἀκαταπάύστως, 
xxi τὴν ὁδὸν αὐτοῦ ἐποίησε, "Qc δὲ ἦλθεν ὠδοιπορὸν 
τὴν ἡμίσειχν ὁδὸν, εὖὗρέ τινα πτωχὸν φοροῦντε 
διεῤῥωγότα ἱμάτια, καὶ λέγει αὐτῷ " Χαίροις͵ 
ἀδελφὲ καὶ συνοδοιπόρε͵ καὶ, εἰ θέλῃς, πορευθῶμεν 
ὁμοῦ τὴν ὁδοιπορίαν, Καὶ ἀπεχρίθη ὃ πτωχός" Χάριν 
ἔχω ἐν τούτῳ πολλήν, Ὁδευήντων δὲ αὐτῶν, λέγει ὁ 
"Ἰωάννης " Ὁρῶ at, ἀδελφὲ, χετεστιγμένον ὄντα καὶ 
pÀ δυνάμενον βαστάζειν τὰ περιχείμενά σοι ἱμάτιχ " 
ἀλλὰ ἀποδυσάμενος, λάδε τὴν ἐμὴν ἐτθῆτα, δέομαι, 
χαὶ ἐγὼ ἐνδύσομαι τὰ σὰ ἱμάτια. Καὶ ὁδεύφαντες 
ἐπὶ ἱκανὸν τόπον, xal συνταξάμενοι ἀλλήλοις͵ συν» 


9T] 


VITA 5. JOANNIS GALYBIT ΚΑ. 


978 


ἐχώρησεν ἕκαστον τὴν ὁδὸν αὐτοῦ, Ὁ δὲ ᾿ἸΙωέννης A locum quemdam venissent, vicissim se salutantes, 


ἐλθὼν, «ai τὴν οἰκίαν τῶν γονέων χὐτοῦ ἰθὼν, ἔῤῥιψεν 
ἑαυτὸν ἐπὶ τὴν γῆν, xal προσηύξατο λέγων πρὸς 
Kóotov' Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ, μὴ ἀπολίπῃς με. 
Καὶ ἐν ἑσπέρᾳ βαθείᾳ εἰσελθὼν ἐν τῷ οἴχῳ αὐτοῦ, 
πάλιν ἐπὶ τῆς γῆς κείμενος xal ὀαχρύων πρὸς τὸν 
Θεὸν ἐλεγεν᾽ Κύριε "1n 700 Χριστὲ, ἰδοὺ xai τὸν οἶχον 
τῶν γονέων uoo ἔδειξας μοι, xal. τοῦ «“αρίσματός σου 
μὴ ἐχπέσω, ἀλλὰ δός μοι (va τελείως νικήσω τὸν 
διάδολον, xxi ἐν τῷ cup τούτῳ ἀποθάνω χαλῶς, 
μήτε ἐάσῃς μὲ μάλλον mitpxoÜ0 vat. Καὶ ἔμεινεν 
ἔχετ πάσης 1720€ νυχτός. 


IA^, Ὅταν δὲ ἐγένετο ἢ ἡμέρα, συνοίχθη ἡ πύλη 
τοῦ oíxoo, ὡς ἣν συνήθεια, ἵνα οἱ αὐτοῦ γονεῖς ἐπὶ 
ὀλίγον ἐξέλθωσι. Καὶ ἐξῆλθεν ὁ ἐπὶ τῆς οἰχίας, xal 
βλέπει αὐτὸν κείμενον καὶ διεῤῥηγόσιν ἱματίοις ἐν- 
δεδυμένον, καὶ λέγει αὐτῷ Τίς εἴ σὺ, ἄνθρωπε, xal 
πόθεν  χαὶ πῶς, τοιοῦτος ὑπάοχων, ἐτόλμησας kv- 
ταῦϑα προσελθεῖν ; ἀλλὰ δὸς τόπον͵ ὅτι οἱ χύριοί μου 
προελθεῖν μέλλουσι. Λέγει αὐτῷ 9 ᾿Ιωάννης" Δέο- 
μαί σου, Κύριε, ποίητον μετ᾽ ἐμοῦ ἔλεος, ἀνθρωπος 
Ἰὰρ πτωχός εἶμι. "Easóv pe ἐν τῇ γωνίᾳ ταύτῃ 
κεῖσδαι͵ μηδὲν ἐμοῦ ἀδιχούντος, χαὶ τοῦ ἐλέους μι- 
σθὸν αὐτὸς ὁ Θεὸς δώσει, εἰ μὲ πέντιτα ἐπὶ τοῦ οἴχου 
τοῦδε θύραις μένειν ἀφῇς, Εἴασεν ixstvoq xa: ἀπ- 
ἦλθε, Καὶ ἐξελθόντων μετὰ ταῦτα τῶν ονέων αὖ- 
too, δρᾷ αὐτοὺς ὁ Ἰωάννης, καὶ ὅλος ἐπληρώθη 
ὄαχρύων, καὶ εἴπεν ἐν ἑαυτῷ" ᾿Ιδοὺ, διάδολε, xai 
τοὺς γονεῖς poo ἐθεασάμην τῇ βουλήσει τοῦ Θεοῦ, 
καὶ τὰ κέντρα σου χαταπατήσω, τῇ δυνάμει xal 
βοηϑείᾳ τοῦ Χριστοῦ, Καὶ πάλιν ἔλεγε, Κύριε Ἰη- 
δου Τριστὲ μὴ ἐγκαταλίπῃς με’ xal ἔμεινεν ἐν τῇ 
Ἰωνίᾳ ἐχείνῃ. Καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ ἤρξατο ἀπὸ τῆς 
τραπέζης αὐτοῦ ἀποστέλλειν αὐτῷ τροφὴν, λέγων" 
'H τοῦ πτωχοῦ τούτόυ ὑπομονὴ πολλή ἐστι, ὅτε ἐν 
τοσούτῳ χειμῶνι χαὶ ταγετῷ οὕτω ποοσχαρτερεῖ xal 
καθέζεται ἐν τῷ πυλῶνι. Δυνατός ἔστιν ὁ Θεὸς δι᾽ 
αὐτοῦ σῶσαι καὶ ἡμᾶς. Πάντως γὰρ διὰ τοῦτο ἀπ- 
ἐστάλη ἐν τῷ ola ἡμῶν ἀνὴρ οὗτος, ἵνα καὶ ἡμεῖς 
σωθῶμε». ᾿Εξελθοῦσα δὲ ἡ μήτηρ αὐτοῦ ἐν μιᾷ ἧἡμε- 
ρῶν, καὶ ἰδοῦσα αὐτὸν οὕτως ὄπαστρον, ἔκπληκτος 
ἔστη, διχ τὸ ἄγριον xal ἀνυπόδητον, xai λέγει πρὸς 
τοὺς αὐτῆς παῖδάς" Σύρατε αὐτὸν ἔνθεν, ὅτι οὐ δύ- 
ναμαι, τούτο ἐνθάξε κειμένου, εἰσέρχεαθαι, Εὐθέως 
δὲ ἔσυραν αὐτόν οἱ παῖδες, ᾿Εξῆς δὲ ἀπὸ τῆς πύλης 


singuli viam suam aggressi sunt. Cum vero Joan- 
nes eo venisset, unde parentum suorum adem e 
regione prospiciebat, seipsum in terram dejecit, 
et Deum ito precabatur: Domine Jesu Christe, ne 
derelinquas me. Cumque ad mullam noctem pa- 
rentum suorum januam adiisset,rursus in terram 
prostratus ac lugens, Deum ita precatus est : Do- 
inine Jesu Christe, en parentum meorum domus, 
quam mihi ostendisti : sed ne a gratia tua deci- 
dam, da inihi, quaso, ut superato diabolo, hoc 
in loco bene moriens, non amplius tentationem 
aliquam patiar. Mansit itaque illic tota nocte illa. 

XI. Ut vero dies illuxit,atrii fores patefactz sunt, 
ut solebant, eo quod ejus parentes paulo post 


p egressuri essent. Exiit autem familie prefectus, 


qui cum ipsum lacera veste indutum vidisset: Quis, 
inquit, tu es, et undenam; el quare cum talis sis, 
huc accedere ausus es? Discede isthinc, quoniam 
domini mei egressuri sunt. Tunt Joannes: Qusso, 
domine,ut misericordia me prosequaris:sum enim 
homo pauper.Sine igitur mein hoc angulo manere 
(nihil enim mali facio) atque hujus rei mercedem a 
Deo ipso exspecta, si me pauperem ad hujus atrii 
fores manere permittas. Permisit ille,et abiit.Exie- 
runt autem ejus parenles in atrium. Quos cum 
Joannes vidisset, lotus lacrymis repletus est, ac 
secum dixit: En,diabole, et parentes meos,Deo ita 
volente, aspexi, el sagitlas tuas ardentes contem- 
no, Christi ope adjutus. Ac rursus dixit : Domine 
Jesu Christe, ne derelinquas me. Et manebat in 
illo angulo. Capit autem ejus pater e mensa sua 
cibum illi mittere, dicens:Hujus pauperis patientia 
multa est: quippe qui in tantis pluviis, et multa 
glacie tam patienter ac fortiter in hoc atrio com- 
moratur. Potest Deus ipse per hominem hunc no- 
bis salutem afferre. Omnino enim propterea huc 
missus fuit homo iste, ut et nos per illum salutem 
assequamur. Exiens autem domo quodam die ma- 
ter illius, cum eum ita abjectum vidisset, indi- 
gnans substitit, quod tanquam horrendum aliquid 
videre sibi visa esset,et ad pueros suos conversa : 
Auferte, inquit, isthinc hominem istum, quod non 
possum, illo sic jacente, transire. Sialim igitur 
servi hominem illum vi pertraxerunt. Cum vero 
aliquantulum ἃ foribus illis longe abesset, manebat 


μαχρὸν συρόμενος, ^al ἐχεῖ ὑπομένων οὐκ ἀνεχώρει, Dillic, neque aliquo. discedebat, Egredienti autem 


᾿Εξελθόντος δέ ποτε τοῦ ἐπὶ τῇ olxg, λέγει αὐτῷ ὁ 
Ἰωάννης Ὡς ἐξ ἄρχης ἐποίτσας μετ᾽ ἐμοῦ ἔλεος, 
xz| νῦν ποίησόν μοι ὧδε μιχρὰν χαλ'δην κατὰ τοῦ 
καγετοῦ, καὶ πρὸς τὸ μὴ ὁρᾶσθχί μὲ ὑπὸ τῆς χυ- 
ρίας ὑμῶν. 'O δὲ ἀκούων, xai uj ὄχνησα-, μιχρὰν 
δποίησεν αὑτῷ καλύδην' χαὶ ἔμεινεν ἐχεῖ, Θεῷ εὖ- 
χόμενος, Καθ’ ἑκάστην δὲ δὲ ὃ πατὴρ αὐτοῦ ἔστελλεν 
αὐτῷ τροφήν. Ὁ δὲ τὰ ἀποστέλλόμενα αὐτῷ ὑπὸ 
τοῦ πατρὸς, τοῖς πτωχοῖς διεδίδου, αὐτὸς δὲ οὔτε 
ἤσθιεν, ἀῦτε ἔπινεν ἐξ αὐτῶν, ὥστε τοὺς πένητας 
πάντας πρὸς αὐτόν ἐρχομένους ἀποτρέφεσθαι, Tos- 


aliquando familie prefecto: Rogo te,inquit Joan- 
nes, ut. quemadmodum initio inisericordia me 
prosecutus es, ila el nunc parvum aliquod tugu- 
rium mihi construas, ut a glacie defendi possim, 
neque a vestra domina unquam videar. H»c cum 
ille audivisset, nihil moratus, parvum quoddam tu- 
gurium ei composuit,in quo manebat,Deum orans. 
Ei autem pater quolidie cibum mittebat. Verum 
qui a patre millebantur, pauperibus ipse dis- 
tribuebat, et eis non edens, neque bibens, ita et 
omnes pauperes ad eum currerent, et ab illo nu- 


570 


MENSIS JANUARIUS. 


580 


trirentár.Itaque ejus corpus sic extenuatum erat, A οὗτον δὲ οὕτως ἐταπείνωσε τό σῶμα αὐτοῦ, dou 


ut ossium compages numerari possent, tanla ab- 
stinentia se afflixerat. 

XII. Tertio autem post anno,cum benignus Deus 
multum ejus laborem aspexisset, eumque virtutis 
exercitatione perfectum vidisset, apparuit ipsi et 
dixit : Salve, Joannes, qui revera hoc nomine ap- 
pellaris: eo enim, quod fecisti, te illi Joanni, qui 
virgo fuit,similem ostendisti; nam cum omnia de- 
reliqueris,me secutus es. Tux igitur exercitationis 
tempus, et laborum tuorum certamen 'completum 
est. Posttres dies ad me venies,ad illam justorum 
hominum requiem. Experrcctus autem Joannes, 
flere, cepit,et Deum ita precari : Ago tibi gratias, 
Domine Deus,quod me indignum hominem illa ju- 


storum requie dignum facere velis: sed memento, g χατηξίωσας 


φαίνεσθχι τὰς ἀρμονίχς τῶν ὀστέων αὐτοῦ, xal ἀν- 
αριθμήσασθαι ὑπὸ τῆς πολλῆς ἐγχρατείας, 

IB/, Μετὰ δὲ τρία ἔτη, ἰδὼν ὁ φιλάνθρωπος Oti 
τὸν πολὺν αὐτοῦ χόπον, χαὶ ὅτι ὄντως τέλειος διὰ 
τῆς ἀρετῆς ἀσχήσεως ὑπάργει, παρίσταται αὐτῷ 
λέγων" Χαίροις, 'lezvvn, ὄντως τῷ ὀνόματι τούτῳ 
χαλούμενε: τῇ φὰρ πολιτείᾳ gu) τῷ ᾿Ιωάννῃ ἐκείνῳ 
xxt παρθένῳ ὅμοιόν σὲ ἔδειξας" χατχλιπὼν γὰρ 
πάντα ἐμοὶ ἠχολούθησας, Καὶ τανῦν πεπλήρωται ὑ 
χαιρὸς τῆς ἀσχησεώς σου, χαὶ ὁ ἀγὼν τῶν πόνων 
σου. Μετὰ γὰρ τρεῖς ἱμέρας ἐλεύστ, πρὸς ἐμὲ ἐν τῇ 
ἀνχπαύσει τῶν διχαίων, Διωπνισθεὶς δὲ ᾧ Ἰωάννης 
ἤρξατο xaaíttw, xai προσέύχεσθχι xai λέγειν" Εὐ- 
χαριστῶ σοι, Κύριε ὁ Θεὸς, ὅτι ἀνάξιον ὄντα με 
τῆς τῶ» διχαίων ἀνχπαύσεως᾽ ἀλλὰ, 


qu2s0,et parentuin meorum,et ipsos misericordia δέομαι, μνήσθητι καὶ τῶν γονέων ἐμῶν, καὶ ἐλέησον 


prosequere,illorum peccata non repulans,sed de- 
lens, qnoniam solus iu clemens es et raisericors. 
Cumquoe has preces complevisset, predictum fami- 
lie praefectum ad se accersitum, sic affatus est : 
Quemadiodum ab initio usque ad hanc horam 
misericordia me prosecutus es,ita,qnseso, et nunc 
facias.Ünum est,quod a te peto,ut meis verbis do- 
mine «estre» significetur. At ille: Age,inquil, dic,si 
quid vis. Tum Joannes: Eas igitur,et illi hac dicas: 
Pauper ille, quem ad fores jacentem expellere jus- 
sisti, per me te petit, ne superbo animo pauperem 
inopem despicias, Jesum Christum Dominum res- 
piciens, sed patienter digneris ad eum accedere, 


quippe qui habet quzdam tibi dicere. Abiit ille, |, 


et domine su nuntiavit, que a Joanne accepe- 
rat. Tum illa: Num, inquit, aliquid est, quod 
pauper isle mihi habeat dicere, que non possum 
ad eun) accedere, neque ipsum aspicere. Virum 
autem suum adiit, et ipsi bec significavit. Cui ille 
dixit: Abi, uxor mea, et pauperem ne despicias ; 
pauperes enim Deus elegit. At illa adhuc iter 
suum differebat.Rursus Joannesad eam misit,qui 
ejus verbis diceret : Post tres dies ego moriar: at 
tu si huc venire et me videre nolueris, postremo 
te ipsam ponitebit. Illa cum de ejus morte audi- 
vissel, exiit, et pueris suis precepit ut paupe- 
rem illum ad se ferrent. | 
XIII. llle vero cum esset contectus, agnosci non 
poterat,sed hz»e dixit: Merces tua,o domina,com- 
pleta est,sicut Dominus dixit in Evangeliis suis, quo 
loco ait: Quecunque feceritis uni ez istis fratri- 
bus meis minimis. et mihi fecistis 1. Ego vero, 
ut pauper et Lihil habens, benedictionem quam- 
dam tibi volo derelinquere, sed jurejurando pro- 
mittas velim,te facturam que dixero, et ita bene- 
dictionem accipias. Juravit illa se observatoram 
que audiret.Tum ille: Per eum, inquit, ipsum te 
obtestor, per quem et tu jurasti, ne jubeas me alia 
veste tectum sepeliri, nisi hac ipsa, quam nunc 
habeo ; et in hoc ipso loco, ubi tugurium meum 


1 Matth. xxv, 40. 


αὐτοὺς, μὴ λογισθεὶς αὐτῶν τὰς ἁμαρτίας ἀλλὰ 
ἐξαλείψας αὐτὰς, ὅτι μόνος εὔσπλχγνος καὶ ἐλεήμων 
εἴ σύ, Καὶ πληρώσας τὴν εὐχὴν, προσεκαλέσατο 
τὸν ἄνθρωπον τὸν ἐπὶ τῇ οἰκείᾳ, καὶ λέγει αὐτῷ" Ὡς 
ξ ἀρχῆς πεποίηχας ἔλεος μετ᾽ ἐμοῦ, εἰς τὴν ὥραν 
ταύτην χαὶ τανῦν οὕτω ποίησον, Μόνον οὖν δέομαί 
σου, ὅτι πρὸς τὴν χυρίαν ὑμῶν οἱ λόγοι μου προσ- 
φέρονται, Ὁ δὲ ἀπεχρίνατο᾽ Εἰπὲ ὃ βούλει, Καὶ 
λέγει αὐτῶ ὁ ᾿Ιωάννη;ς᾿ Εἰσελθὼν οὖν λολησον αὐτῇ 
ὅτι ὁ πτωχὸς ὁ πρὸ τῆς πύλης του κείμενος, ὃν ἐχέ- 
λευσας ἀποδιωχθῆναι, tU ἐμοῦ παραχαλεῖ λέγων᾽ 
Μὴ ὑπερηφανίσῃς τὸν πτωχὸν xal πένητα, πρὸς τὸν 
Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν βλέπυυσα, ἀλλὰ ἀνεξε- 
κάχως καταξίωσον ἔλθεϊῖν πρὸς αὐτὸν, ὅτι ἔχει ἵνα 
πρὸς σὲ εἴπῃ. ᾿Εξελθὼν δὲ οὗτος ἀνηγγεῖιλε τῷ xolg 
αὐτοῦ τὰ παρὰ τοῦ Ἰωάννου λεχθέντα. Ἢ δὲ πρὸς 
αὐτὸν ἔφη Καὶ ἄρα τί ἔχει μοι ὁ πτωχὸς εὗτως εἰ- 
πεῖν, μὴ δυναμένῃ παρασθῆναι αὐτῶ καὶ ἰδεῖν 
αὐτόν ; εἶτα εἰσελθοῦσα ἀπήγγειλε τῶ ἀνδρὶ αὐτῆς" 
καὶ λέγει αὐτῇ ὁ ἀνήρ᾽ ἤλπελθε, γυνὴ, καὶ μὴ oxsp- 
ἡφανίσῃς τὸν πτωχόν" ἐπεὶ τοὺς αὐτοὺς πτωχοὺς 
ἐξελέξατο ὁ Θεός. Καὶ ὡς οἵδεν ὁ ᾿Ιωάννης ὅτι ἐκείνη 
ὑπερέθετο, πάλιν δηλοῖ αὐτῇ, λέγων οὕτως" Ὅτι 
μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἀποθνήσχω, kàv obó« ἕλθῃς καὶ 
ἴδῃς με, πολλὰ ἔχεις μετανοῆσαι. δὲ ἀκούσασα 
περὶ τοῦ θχνάτου αὐτοῦ ἐξῆλθε, xal λέγει τοῖς παι- 
σὶν αὐτῆς, Φέρετέ μοι αὐτὸν ὧδε, 

IT". Ὁ δὲ κατακαλυψάμε,ος, καὶ ἄγνωστος ὧν, 
λέγει πρὸς αὐτήν' Κυρία, ὁ μισθός σου πεπλήρω- 
ται, χαθὼς εἶπεν ὁ Δεσπότης ἐν Εὐαγγελίοις, ὅταν 
ἔγη" Ἐφ᾽ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτπν τῶν ἀδελ- 
φῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε' ἀλλ’ 
ἰγὼ πένης καὶ μηδὲν ἔχων, μίαν εὐλογίαν σοι θέλω 
χαταλιπεῖν᾽ πλὴν ὄμοσον μοι ὅτι, εἴ τε παρεγγυῶ 
σοι, τοῦτο ποιήσεις, χαὶ οὕτω τὴν εὐλογίαν ἀποδέξῃ. 
Ἢ δὲ ὧμοσεν αὐτῷ ὅτι mdvta τὰ ἐντελλόμενα ἐχ- 
πληρώσει. Τότε λέγει αὐτῶ ὁ ᾿Ιωάννης" Τὸν αὐτὸν 
Boxov ὃν ὥμοπας μοι, κυρία, μὴ bonc με ὑπὸ ἐτί- 
ρων ἱματίων ἀμφιασθῆναι πλὴν τούτων τῶν ὧν φορῶ, 
καὶ ἐν τῷ τόπῳ τὸὔὕτῳ ὥπερ ἡ καλύδη μοι ἵσταται, 


VITA S. JOANNIS CALYBIT E. 582 
ps ταφῆναι" ὅτι ἀνάξιός εἶμι ὑφ᾽ ἑτέρων A est, facias me humari; quoniam neque aliis vesli- 


καὶ iv τιμιωτέρῳ τόπῳ ἐνταφιασῆῆναι. Καὶ 
τὼν ἐπίδωχεν αὐτῇ τὸ Εὐαγγέλιον, λέγων 
οἱ τοῦτο ἐν τῷ παρόντι βίῳ σύνδεσμος͵ ἐν 
λλουτι αἰῶνι ἔφόδιον σοῦ τε xal τοῦ ἀνῦρός 
χμένη C$ αὐτὴ τὸ Εὐχγγέλιον, καὶ ἀναστρεὲ- 
ὑτὸ ἔνθα xai. ἐχεῖσε, ἔλεγεν, ὅτι “Ομοιόν ἐστ. 
Εὐχγγέλιον ἐκείνῳ ὃ χατεσχεύασεν ὁ χύ- 
καὶ δέδωχεν τῷ υἱῷ ἡμῶν, Καὶ τὸ τάχος 
ἔδειξεν αὐτῷ τῷ ἀνδρὶ τὸ βιδλίον, ᾿Ιδὼν 
ἡνώρισεν αὐτὸ, xal λέγει πρὺς αὐτήν, "Ov- 
ὁ ἐστι τὸ Εὐαγγέλιον τοῦτο, xal οὖχ ἕτερον, 
Dev αὐτὸ ἔχει - xal πρέπει ἐρωτᾷν αὐτὸν 
' 6 υἱὸς ἡμῶν Ἰωάννης, Καὶ ἀπελθόντες 
πρὸς αὐτὸν λέγουσιν αὐτῷ" Ὁρχίζομέν 
Vs ἀγράντου Τριάδος, ἵνα ἡμῖν εἴπης μετὰ 
ηθείας, πόθεν σοι τὸ Εὐαγγέλιον τοῦτο, καὶ 
ὁ υἱὸς ἡμῶν ᾿Ιωάννης ; Ὁ δὲ μὲ φέρων 
ἦων κίνησιν λέγει" ᾿Εγώ εἶμι Ἰωάννης ὃ 
42i τὸ αἴτιον Opto πολλῶν δαχρύων᾽ va: 
ἕλιον τοῦτό ἐσπι τὸ δοθέν pot παρ᾽ ὑμῶν, 
faac τὸν Χριστόν του, ἐφύρεσα τὸν ζυγὸν 
ν Ἐλαφρότατον, xai ἀχούσαντες οἱ γονεῖς 
tov ἐπὶ τὸν τράχηλον αὐτοῦ, ^c) ἀπὸ ὥρας 
ἕως ὥρας τρίτης χλχίοντες, ὥστε πάντας 
τῇ πόλει οἰκοῦντας ἐπὶ τῇ φανερώσει τοῦ 
) κλαίειν. 
να δὲ μὲ ἡ σεμνὴ αὐτοῦ xal ἀμόλυντος πο- 
μηδενὸς τοῦδε βίου θορύζου παροραθῇ, ἐν 
τῷ συλλαλοῦντι αὐτῷ, παρέδοχε τὴν τι- 
ὥ ψυχὴν τῷ Θεῷ. ᾿Αλλὰ d μήτηρ αὐτου 
σὴ τοῦ προειρημένου ὄὅρχου, ἐξέδυσεν αὖ- 
χχώδη ἱμάτια, χαὶ ἐνέδυσεν αὐτὸν χρυσό- 
'διδέντος δὲ αὐτοῦ ταῦτα, εὐθέως ἡ μήτηρ 
λύθη. Ὃ οὖν πατὴρ αὑτοῦ εἰς ἀνάμνησιν 
€ αἰτήσεως αὐτου, εἴπε' Τὴν βουλὴν τοῦ 
ιἰῶν ποιήσωμεν, Καὶ ἀποδυθέντος αὐτοῦ τὰ 
x ἱμάτια, καὶ καάλιν τὰ ῥαχώδη εἰσδοθέν- 
ι τὴν αὑτοῦ χέλευσιν, παραχρῆμα ἰάθη ἡ 
τοῦ" Τοῦ ἁγίου ἀνδρὸς λείψανον κατέθη- 
εἶνῃ τῇ χαλύδῃ οἱ γονεῖς αὐτοῦ. ἱερόν τε 
τήσαντες οἶχον καὶ τὸν παρ μεγέθη, δόντες 
τῷ θείῳ ναῷ πᾶσαν τὴν ὕπαρξιν αὐτῶν, 
ν τὴν ἐξουσίαν ἀφιερώσαντες εἰς διαχονίαν 
v, ἐκοιμήθησαν ἐν εἰρήνῃ. Αὔτη à πολιτεία 
νου, οὗτος ὁ βίας καὶ 6 δρόμος τῆς ἁγίας 
αὐτοῦ. Οὕτω πατήρας τὸν ἀντιχείμενον 
X) βραδείου τῆς ἄνω χλήσεως, ἕν Χριστῷ 
ἡμῶν, ᾧ ἡ δόξα xai τὸ χράτος εἰς τοὺς 
v αἰώνων. ᾿Αμήν, 


bus, neque nobiliore aliquo loco ego dignus sum. 
Hac cum dixisset, illi Evangelium tradidit, ac di- 
xit : Boc tibi in hac vita propugnaculum, et illius 
futuri vi bonum tam tibi, quam doinino meo 
viro tuo sil viaticum. Illa cum Evangelium acce- 
pisset, undique illud versans, ait: Simile Evange- 
lium hoc illi est, quod olim dominus meus filio 
nostro dedit, Cucurrit igitur, et viro suo librum 
ostendit, Quem cum ille agnovisset: Vere, inquit, 
Evangelium illud hoc est, et non aliud. Sed un- 
denam ipse hoc habuit ? Par est illuni interro- 
gare, ubinam sit filius noster Joannes. Cum igitur 
ad ipsum venissent, dixerunt : Obtestamur te per 
purissimam Trinitatem, ut nobis vere dicas, un- 

p denam Evangelium hoc habueris, et ubi sit (ilius 
noster Joannes. llle cum lacrymarum vim ferre 
non possel : Ego, inquit, sum Joannes filius ves- 
ter : ego sum multarum lacrymarum vobis causa. 
Evangelium hoc illud est, quod vos mihi dedistis. 
Sed Christum meum desiderans, suave illius ju- 
gum portavi. S:c cum parentes audivissent, ad 
filii collum se abjecerunt, et ab hora prima us- 
que ad sextam ita fleverunt, ut omnes, qui ur- 
bei habitabant, una cum illis filium agnitum fle- 
verint. 

XIV. Ut vero ejus recta et sancta institutio, 
nulla vite hujus perturbatione macularetur, illius 
Spiritus, quem loquentem in se habebat, ope ad- 
jutus animam suam Deo reddidit. At ejus mater 
oblita quod juraverat, laceratis vestibus illum 
exnit, et aureis induit, quibus cuin ille indutus 
esset, repente mater paralytica effecta est, Cum 
vero ejus pater verba illius memoria repeteret : 
Servetur, inquit, quod sancti nostri filii voluntas 
postulavit. Cum igitur aureis vestibus eum exuis- 
sent, laceris illis induerunt, quas antea habere 
solitus fuerat. Quo facto, statim ejus mater sa- 
nata est. Illius autem sancti viri reliquias in tu- 
gurio illo parentes condiderunt, et sacram edein 
illic ei construxerunt, omniaque bona sua sacro 
illi templo dedicarunt. Cumque multas pecunias 
in peregrinorum ministerium contulissent, in 
pace diem suum obierunt. Hec fuit Joannis ins- 
titutio, hec vita, οἱ sancla ipsius exercitationis 
ratio. Hic, ioquam, cum diabolum conculcasset, 
superna vocationis bravio dignus effectus est. 
gratia et benignitate Domini nostri Jesu Christi : 
cui gloria et imperium in szcula seculorum. 
Amen. 





DE S, EUTHYMIO 


HEGUMENO IN EREMO SANCTE CIVITATIS. 


(Anno 473, Jano. 30. — Bolland. ad hanc diem.) 


8. I. Lauro. ei cenobii differentia S. Euphymii 4 Euthymii conscripsit, paulo post annum Chr. 500 


aliaque circa Ilierosolymam monasteria, et 

prima exercitatio. 

1.Primum ordinis monasticiinstitutorem agnos- 
cit Palastina S.Hilarionem,magni Ántonii discipu- 
lum.«Necdum enim,inquit S. Hieronymus in illius 
Vita,tunc nionasteria erant in Palestina: nec quis- 
quam monachos ante S.Hilarionem in Syria nove- 
rat : ille fundator et eruditor hujus conversationis 
et studii in hac provincia fuit.» Et mox:«Itaque ejus 
exemplo coeperunt ibi esse innumerabilia monas- 
teria,in quibus monachorum admiratus est S. Ba- 
silius Epist. 79 ad Eustathium,episcopum Sebastie, 
tum in servanda dizla temperantiam,tum in obser- 
vandis laboribus tolerantiam;ad quorum obstupuit 


exstructa est. Haud ab ea longe ad speluncam Sau- 

lis,in eremo olim Engaddi, tum Ziphon dicta, mo- 

nasterium S. Euthymius construxit. At non diu is- 

thic moratus est. Ad viam Hierichuntinam potissi- 

mam vit partem exegit: primo in cella extra lao- 
ram Pharan,post in cenobio inferiore,cui S.Theo- 
clistum przfeceral,decem millibus passuuma san- 
cla civitale, denique in laura quee Sancti Euthymii 
dicta est,atque ab inferioresancti Theoctisti ceno. 
bio tribus millibus passuum versus meridiem dis- 
tabat ad dexteram vie Hierichuntinse.Hine triginta 
stadiis aberat Turris ab Eudocia imperatrice infra 
num.84 erecia,ubi monasterium Scholarii dein er- 
struxit S.Sabas,quiin subjecta cireumquaque valle 


precandi vigorem, cum observaret quo pacto nec g duo alia monasteria, et potissimum « angelico du- 
somno vicli,nec alia nature necessitate deflexi,su- ctu» ad Torrentem primariam suam Iauram eondi- 
blimem semper et invictum animi sensum infame  dil:a qua triginta quinque stadiis distabat,Bieroso- 
et siti,in frigore et nuditate servarent,»etc.His con- lymee propinquis,coenobium S. Theodosii:at nopa- 
sentanea scribit Sozomenus lib.vi Histor.Eccl.cap. ginta versus interiorem solitudinem Susacim δ, 
32, et monachorum complures sanclitate celebres  Quiriaci,juxta quod efluviiSucie et novae laorpsam- 
nominatim recenset; de quibus nos alibi,et potis- bo conveniunt, qui illi feruntur de quibus Christo 
simum 28 Septemb. de S. Charitone, qui S. Hila- diclum a Davide : Tu siccasti fluvios Ethan (Psal. 
rioni cosvus, prima monasteria in eremo sancte  LXxvllI, 15.),»ut ad Vitam S. Theodosii dictum est 
civitatis, de quibus mox,exstruxit: οἱ 28 Maii, quo 11 Januarii, num.18 et 19 in Prolegom. Βως alia- 
die sancti monachi ibidem a Saracenis occisi co- que plurima harum regionum monasteria dicuntar 
luntur. Hos memorat Cassianus collat. 6, cap. 1: ἰδ concilio Constantinopolitano sub Agapelo papa 
«Summse vils ac sanctitatis monachos diutissime οἱ Menna patriarcha ann. Ch. 536 habito, itemque 
commoratos juxta Thecue vicum,sex millibus pas- a Joanne Moscho, aliisque scriptoribus, e sancta 
suum a Bethlehemo, in solitudine vastissima, que — Chrisli veri Dei nostri loca, et monasteria eremi 
ducit versus Arabiatn et mareMortuum.»De horum (, sancte civitatis. » Hinc corrigendus Franciscus 
spontaneo ministerio,quo«per extenta aviadiscur- Quaresmius tom. II Elucidationis Terres sancte 
rentes,el eremum,qua versus mare Morluum ten- lib. vr, peregrinat. 3, cap. 9, ubi asserit « in laur 
ditur, obeuntes, festucas tenues et spinulas ligno- 8. Sabe ostendi cellam S. Euthymii aliorumque 
rum ad cibos coquendos colligebant, » agit idem — qui in ea doctrina et vitz» sanctitate floruerunt ; » 
Cassianus lib. iv Inslitut, cap. 21,adeoque de re- cum procul inde propria laura obierit ; diu anis 
gula horum monasteriorum in solemnitate Tertis, lauram S. Sabe exstructanm, ut mox $ 4 patebit. 
Sext? Noneque disserit ibid. lib. 11, cap. 1 οἱ 3. — 3. Disputat ibidem Quaresmius de monasterii el 
Qua de monachis qui in hisce partibus aut S. Eu- — laure distinctione,asseritque «illa duntaxat cone 
thymium precesserunt,aut ei nondum conditalau- bia,qux» amplius mille monachos continebant, lsu- 
ra convixerunt, verisimile est a Cassiano narrari. ram appellari: » ita se a Grecis accepisse, sei 
2. Celebris tum eratlaura Pharan,itemque Succe — modernis nec fidei bone, et omnis antiquitatis 
veteris: amba cum tertia ad Jordanem a S. Chari- ignaris. Certe cum laura S. Euthymii non cedere 
tone exsiructe: illa «sex militaribus versus orien- laure Pharan, ut liquet ex hujus vita num. 41, ime 
lem via Hierichuntina distabat Hierosolymis,avico prospera et felix esset,et ejus amplificaretur mulli- 
decem inde stadiis ad solem orientem sito appel- , tudo, num. 45, deductus est fratrum numerus ad 
lata.» Heec erat in ante dicta ultra Thecue solitu- ^ quinquaginta.»Et sub « S. Saba in tantum congre- 
dine, circa quam Theocorum monasterium fuit, gatio crevit,» ut in laura ejus primo « septaaginis 
sive Thecoum, de quo num. 86 et 194, atque ex Cbristo servientes congregarentur: » quo numere 
ejus ruinis laura nova, in qua Cyrillus Vitam S. duplicato deinde fueruntcentum quinquaginta As. 


VITA S. EUTHYMII. — PROOEMIA. 


986 


eliam ultra numerus esl : haud eo tamen ut A Timotheo JEluro,benigne excepit et fovit,num.94. 


tontadas aliquot expleret.Sanctus quoque Ge- 
nus,infra nurmn.89, «maximam in Jordanis so- 
ine lauram, qua non pauciores quam septua- 
| anachoretas habebal construxit. » Contra 
jbium S. Theodosii amplissimum erat,in quo 
uor distincle erant ecclesie. Ex universm 
ii plurimis monasteriisad decem millia mona- 
um an.Chr.516 Hierosolymam convenerunt ; 
us praeraat SS.Theodosius el Sabas,univer- 
; & Salustio patriarcha inspectores designali. 
uibus iterum Quaresmius corrigendus, dum 
[0 millia monachorum hinc inde per cellas ac 
incas sparsa solitariam egisse vitam, alia 
uor in monasterio,quorum abbas fuerit S. Sa- 


δ Π. Euthymii sanctitas, dies nutalis. 


5. Exercitationis monastica disciplina omnis per 
universas Orientis orbisque adeo reliqui provin- 
cias, An:onii Magni est institutionefundata:proprium 
lamen ac peculiarem,qui in eremo sancta Civitatis 
degebant, si non auctorem ac parentem, ascetici 
certe curriculi exercilatorem morumque ad coeles- 
tia studia formandorum magistrum magnum Euthy- 
mium *gnoscebant, vitamque ejus velut absolutum 
religiose virtutis exemplar sequebantur.Quare cum 
sol «ret,teste Cyrillo in VitaS.Sabz,Euthymius quar- 
to decimo Januarii scmper proficisci in vastam soli- 
tudinem, et illic versari in divinis diebus jejunio- 


Septem ipse, Euthymius tria, plura ipsorum g rum,nulli se videndum prebens,et neminem allo- 


puli, majores et cozvi zdificarant seu mona- 
a seu lauras ; qua differebant, « quod in cc- 
is illi viverent qui vilam exercebant commu- 
: in lauris vero, qui a congressione separatam 
iielam. » [ta Cyrillus in Vita S. Sabz;. Atque 
, Bum.45 et 98 in laura S. Euthymii unicuique 
edificala cella ; et celle fratrum erant ase in- 
m ia media solitudine sejuncta.Et S. Gerasi- 
in medio laure coenobium collocavit, in quo 
achi primo exercebantur, quos, cum ad per- 
onis mensuras pervenerani, in cellis laure 
€abat; eosque anachoretas appellabant in 
um sortem non cooptabantur juvenes aut iin. 
es ; ideoque a S. Euthymio missus est S. Sa- 


quens; hoc quoque solebat B. Sabas facere conse- 
quenter,tempore 80lum parum mutato,quandoqui- 
dem illo quatuordecimo, sicut diximus,hic autem 
vicesimo die mensis secedebat.Nam post diviniAn- 
lonii memoriam,magni Euthymiidiem festum vice- 
simo die mensis celebrans Sabas,sic se conferebat 
ac solitudinem,et illic morabalur usque ad festum 
Palmarum, non secus atque ille. Viguit, inquit 
Nicephorus, lib. xiv, cap. 30,in ascetica palmstra 
praecipuus et vita monastica illustris magnusEuthy- 
mius, qui eolitudinem in urbis formam redegit,imo 
canou fuit et formula instituti monastici, ut $ se- 
quenti dicetur. Corporis ejus exuvias, haud diu 
postquam vila functus est,in sacram eedem honori- 


id monasterium S.Theoctisti, et S. Quiriacus ,, fice transtulit Anastasius patriarcha, infra num. 
onasterium S.Gerasimi, et S.Sabas,S.Euthy- * 112,ad quas illius successor Marlyrius preclaram 
ixemplo, imberbes ablegabat ad coenobium — egit synaxim el vigiliam, cum multis lampadibus 
beodosii, De laura ita Suidas : Καὶ λαύρα ἡ et suffitibus, num. 122, imo festivitas miraculi ad 
| κατοικία τῶν μονχχῶν. « Laura enim angusta 685 facti quotannis celebrabatur, num. 153. 


.:chorum domus. » 

Eadem ratio vivendi anachoretis in hisce 
δ, quas Nitriensibus anachoretis in ZEgypto, 
ripta a Palladio in Historia Lausiaca cap. 69, 


6.Syros imitati Graci, apud quos festivitate ad- 
modum solemni celebrabatur inSanctissima Magna 
ecclesia Constantinopolitana,ut docent eorum Me- 
n&a,et Anthologion auctoritate Clementis VIII edi- 


iffino lib.i de Vitis Patrum cap. 21. « Habi- ium, ac Maximus Cythereus ; in quibus hoc Vit 
inquit Palladius, locum desertum et habent ejuscompendium exstat: «Sanctushic magnus Pater 
s inagno inter se intervallo disjunctas,ut nul- noster Euthymius vivebat imperante Trajano (Lege 
possit procul agnosci ab altero, neque cito  Morciano),Melitine Armenia» metropolis ex nobilibus 
ri,nec vox audiri; sed degunt in multa quiete, ortusparentibus PauloacDionysia;etquersadmodum 
iquisque per se inclusus. Solum autem Sab- — mognus illeJoannes,exsterili et infecundo utero edi- 
el Dominico congregantur in ecclesiis, et 50 tus: unde eL nomen per promissionem accepit.Cum 
»em excipiunt.» Conformia his referunturinfra D enim parentes prolem sibi dari precarentur, vox 
. 89, et in Vita S. Sabe. Nec mirum, cum  cclitus missa eal,que eos εὐθυμεῖν, id est, loto et 


m hic viguerit disciplina que apud Agyptios. 
| festus dies S. Antonii, tanquam communis 
yni,solemni vigilia ab hisce peragebatur,ul in- 
ium. 106,et in Vita S.Saba indicatur. S. Eu- 
iius virtutes S. Arsenii tum in Egypto viventis 
ibatur,aut etiam in aliquibus superabat, num. 
&os exemplo monachorum Agypliorum a vitiis 
»rrebat,atque ad virtutem incitabat,nüm.51 et 
Denique Nitrienses monachos Martyrium et 
n,qui deinde patriarche Hierosolymorum fue- 
, ad se confugientes, persecutionem movente 


ῬΑΤΒΟΙ, Gh. CXIV. 


alacri animo essejuberet.Patre mortuo,a matre ad 
Otrejum Magnum Melitin; episcopum adducitur, 
alque ab eo ordini clericorum ascribitur. Cum 
deinde ad sacras disciplinas adhibitus, :quales 
omnes et vit» religiose exercitalione et virtutum 
profectu antecelleret, quamvis invitus sacerdotio 
initiatur,et sacrorum monasteriorum curam susci- 
pit. Anno demde setatis nono el vicesimo Hieroso- 
lymam proficiscitur, et cum S.Theoctisto in qua- 
dam montis spelunca degit, ubi graves a multis 
morbos depulit.Dicitur hic in nomine Domini pau- 


19 


587 


MENSIS JANUARIEUS. 


588 


cis et exiguis panibus, quadriugentos,qui a mo- A lesüpora,ac ipse Cyrillus: dum, quz ipse vidil, vel 


nasterium de via diverterant. pavisse. Non solum 
vero ipse divina virtute parentum suoruin soluta 
sterilitate natus est; sed aliascoimplures inatronas 
prole carentes,suis precibus fecundas red.lidit.[pse 
quoque,ut olim magnus Elias,coli janua: aperuit, 
et terr2 sterilitate et siti laboranti subvenit. Pra- 
diditetiam ejusinternam claiitatein columraignis, 
quam eo incruentam hostiam cfferente videre qui 
circumstabant e celo de:cendentem,et sancto as- 
tantem toto sacrificiilempore.Ejus porro sanetissi- 
mg et purissima: ments id est argumentum, quod 
eoruin quiad divine communionis participationem 
accedebant statum pervidebat,et quis eorum pura, 
quis mala conscientia esset.Hic cum nonaginta se- 
ptem esset anuorum, migravit ad Dominum,Leo- 
ne Magno imperante.Furma erat eximia, sinceris 
moribus,colore candido,senectute decora el vene- 
rabili, cana exsarie, barba usque ad femora pro- 
inissa.Fer(ur de ipso, quod cum monachusqoidam 
morti proximus esset, qui te::perans ae continens 
vulgo credebalur,revera auteni non eral,sed con- 
tra lascivus, vidit beatus angelum tridente animam 
ejus evellere,vocemque una audiit, occultam tur- 
pitudinem illius monachi prodentem. Celebratur 
ejus festum in sanctissima Magna ecclesia.» Hzc 
Menea. Qua hic de lascivo monacho narrantur, 
deerant in Gentiani versione,supplela ex ms.Gr:e- 
co,in quo Euthymius hac narrat se ab /Ezyptiis 
accepisse, ut num. 65 patet. 

1.Preter Magni cognomen, quod ei ab omnibus 
tribuitur,etiau Theophorusappellasuraquibu dam. 
In Horologio Grzcorum : τοῦ ὁπίου καὶ 0209600» 
Πιτρὸς ἡμῶν Εὐθυμίου τοῦ μεγάλου, Monologium 
ἃ Canisio edituin : eSancti οἱ deiferi Patris nostri 
Euthymii magni.» Referunt eumdem, Monologium 
Christophori proconsulis Mitylenai, et Kalenda- 
rium aGenebrardo vulgatum.E Latinis ita Molanus 
in Addit. a1 Usuaréum : « Die vicesima sancti et 
Theophori Patris Eutliymii magni.» Hinc cccacio 
Ferrario in Catalogo generali sanctorum halluci- 
nandi,sanctumque aliquem Theophorum ab Euthy- 
mio diversum statuendi. «In l'alastina, inquit, hoc 
dieS.Theophoriconfessoris, »citatque Menologium 
Grocorum.De Eutbymio ita tabul& Roman: : «In 
Palestina natalis S. Euthymii abbatis, qui zelo 
Catholics disciplina et virtute miraculoruim, tem- 
pore Marciani imperatoris, in Ecclesia floruit. » 


$ III. Vita S. Euthymit. 


3. Vitam S. Euthymii scripsit Cyrillus. Nomen 
ipse suum in epilogo num.163, prodit. Baronio an. 
Ch.475, num. 43, pradicatur diligens οἱ veritatis 
cultor,et illorum temporum florens liistoricus. De 
quo et antea ad an. 391, num. 15, pronuntiaral : 
«Liceat absque,invidia dicere, me neminem repe- 
risse post SS Athanasium atque Hieronymum, qui 
majori fide scripserit sanctissimorum virorum res 
gestes, digerens eas atque distinguens accurate per 


saneterum omui probitate przstantium virorum re- 
latione didicit, absque levi suspicione mendacii, 
sinceram veritatem veluti sacrosanctum depositum 
posteris tradidit, nempe Acta Euthymii, ite:nque 
Saba et Joannis Silentiarii. In S. Euthymii Actis, 
φυῷ a num. 135,narrat miracula,ipse coram fact 
conspesit, reliqua a variis Patribus accepisse se 
testatur Non enim discipulus fuit S. Euthymii, ut 
Baronius citato num. 43, opina!ur, aut secule 
quinto vixit, ul idem an. Ch. 420, n. 31, scribit ; 
sed saeculo sexto an. Ch. 530 aut sequenti puer 
ad S.Sabam a parentibus Scytliopoli, unde oriun- 
dus erat, adductus, ab eo in discipulum meruit co- 
optari,et ἃ inetropolita tonsus in ecclesiastico gra- 


pg du constitui.Ad S.Euthymii monasterium,in quod 


laura conimutata erat, venit an. 543 ut infra n. 
135, et in Actis SS. Sabe et Joannis Silentiarii 
ipsemet de se narrat. 

9 Ab hoc tempore quz de 8. Eutliymio Patre 
el seniores illi narrarunt, ut ait num. 18, 135 et 
161, conscripsit accuratissime,confuse tamen ta- 
men et inordinate : at post quintam synodu τ. Con- 
stantinopoli an. Ch. 553 habitam, in laura nova 
duosannoscontinuosceptum opus est prosecutus, 
cum SS. Euthymii et Sabzesibi apparentium benefi 
cio divinitus consecutus essel gratiam gesta eoram 
apte conscribendi.Patres vero.qui ei pleraque de 
S. Euthymii virtutibus commemorarunt, fuere 
S.Quiriacus,seu Cyriacus, S. Joannes Silentiarius, 
hujusque socius Thalelzus, de quo n. 71, plura. 
Cum S.Joanne ejusque discipulis habebat juvenis 
notitiam, quod hi Scythopoli ad zedes parentum 
ejus diverterent, tanquam ad proprium xenodo- 
chium, et annuam benedictionem,sive eleemosy- 
nain, acciperent ab ejus parentibus pro cenobio 
el partibus laurz ; ex quo Sabas cum iis, ut dixi- 
inus,egerat. Deinde hujus consilio ad monasterium 
S. Euthymii venit, ut. narrat ipse de se Cyrillus 
infra num. 136, et in Vita S. Joannis, ad quem 
deinde e monasterio S.Euthymii discessit ad S.Se- 
bz lauram, et factus est ei minister litterarum ad 
S.Quiriacum. Hunc autem convenit in laura Sucs 
veteris; qui ubi intellexit Cyrillum esse monasterii 
magni Euthymii,cum magno p: otinus gaudio: Ecce, 
inquit. o frater, tu es ejosdem,cujus ego cenobii 


D (nam e manibus S. Euthymii monastico indutus 


fuerat habitu);et caepit oratione persequi resgestas 
SS. Euthymii et Sabz.Ille autem cum eas aperte 
didicisset ab hoc B. Quiriaco, conscripsit singula 
in iis,quos de ipsis scripsit libros, ut illinc quilibet 
discere potest, si non leviter et aliud agens, sed 
accurate ea legat (potissimum num. 48, 49, 58, 60 — 
et 76,quibuslocis producuntur testes,a quibus ipse 
plurima Quiriacus didicerat). Atque sic quidem di- 
vinus Quiriacus.Cum hoc autem sermone et his nar- 
rationibus suum implevisset animum Cyrillus,dis- 
cessit in pace.Sed cum iterum incessisset Cyrillum 
quoddam desiderium conveniendi Quiriacum,adivil 


VITA S. EUTHYMII. — PROOEMIA. 


590 


in Suasim anno :elatis ejus 99, Christi 546. De- A gculi viri refecti sunt. Mulieres steriles fecundas 


i quo tempore Cyrillo in novalaura ha vitebien- 
6 Γ0 erant sub manibus,coniinen eraccedebot 
iriacum in antro magniCharitonis,et magnum 
)€ sanclo percipiebat emolumentum et utilita- 
cum hic tunc centum et septem viti annos nu- 
wet. Hzc in hujus Quiriaci Vita 30 Septemb. 
y auctorem opinatur Baronius Cyrillum, quod 
-adhuc dubium nuncest,istie plenius discutien- 
Eumdem e:istimabat seripsisse Vitain S.Tlieo- 
quod 11 Januarii nobis haud probari diziinus. 
. Vitam hanc a Cyrillo conscriptam, intexuit 
sanctorum Vitis Metaphrastes 20 Januarii, 
1 Latio a Gentiano Herveto donatam vulgavit 
sius Lipomanus tom.V etex eo Laurentius Su- 
et in compendium redactam, Zacharias Lip- 
1s,et Franciscus Hareus, eamque variis locis 
uit Historiz ecclesiastico Baronius. Nos eam 
is collatam cum ms. Gra co, sed (pro dolor !) 
l0; nam pauca principio deeront, plura sub ἢ - 
ἃ num.97.Ex hoc ea suppleta, que num. 64, 
, 06, referuntur, a Gentiano oniissa, quorum 
a mentio est in Menzis et apud Nicephorum. 
uo moz. Prologum preafigimus, qui Vitz ms. 
bs annezus erat, et huc potius pertinet, Ex- 
erat eum Metaphrastes, alio substituto, quod 
"e solemne, ut passim cernere est toto boc 
»,et jam proximis diebus 22 Januar. in Actis 
iastasii Pereo,et 23 in Actis S.Joannis Elee- 
narii.Getera post prologum genuinus Cyrilli 
sunt, el sat sua. se conforinitale vindicant. 


reddidit. Cum sacris mysticis operaretur,lüx coeli- 
lus periude atque columna affulgens eum circum- 
dedit, veluti voce eaiissa quanta vite puritate vir is 
essel indicans. Εἰ quo quisque eorum animo esset, 
qui ad sacram communionem percipiendam acce- 
debant, per arcanam revelationem perspiciebat ; 
quod clarissimum prorsus sanctimonia ejussum- 
ma indicium fuit. Migravil autem vir beatus ad Do- 
minum cum nonaginta el septem annos exegisset, 
Leone Magno imperante. Vita moderatus,et mori- 
bus perquam simplex fuit ; colore candidus, et ad 
feinora usque promissam ,eamque densam, habens 
barbam.De quo illud historie memorant. Cum mo- 
nachus quidam moreretur,qui egregiam virtutiset 
castitatis famam obtineret, impudicus autem pror- 
sus esset, sanctuin hunc virum angelum horrenda 
specie tridente gravi animam illius, crudelem in 
modum e corpore exitrahentem vidisse : et vocem 
simul celitus, occulta turpitudinis facinora aperte 
revelantem, audisse. Álium quoque pauperem 
quemdam nudum in solo jacentem ab eo conspec- 
lum esse, lacerum prorsus et pannis vilibus obsi- 
lum: cujus animam qui multi ei presto aderant,an- 
geli reverenter evocarint ; cui David quoque cum 
summi concentus cithara sua adfuerit, carminibus 
illam veluti demulcens atque producens. 


SIV.ZEtasS Euthymii,discipulorum,successorum 
el sez patriarcharum Hierosolymítanorum. 


19.Historiam S.Euthymii, ejusque successorum, 


asquam a Vita discrepant S.Sabze, quam ple-. C deducit Cyrillus ad sua tempora,quibus acta ejus, 


m dabimraus5 Deceinb.olim plurimis ante cta- 
Metaphrast» annis Latine reJditam, e qua 
gum hic restituiimus,utpote priori libro pre- 
ἢ ab auctore. Nam secundum librum oratio- 
e ipse Cyrillus Vitam S. Sabe indigilat in 
s Sabe οἱ S, Joannis Silentiarii Actis, heecque 
im locum occupant. 

$ulbymii meminit Nicephorus Callistus lib.xiv 
; locis ; nominatim isthaec scribit lib.xiv,cap. 
: Sub eodem Marciani imperio magnus etiam 
tinclytus Euthymius in Palestina excelluit. 
sub Valente quidem ex promissione natus, a 
i0 autem Otreio et Ácacio Melilinensis Eccle- 
piscopis rite doctus atque eductus : deinde in 


S. Sab: et S. Joannis Silentiarii scripsit. Idem 
praestitum in Actis S. Quiriaci, sive a Cyrillo, seu 
quo alio illius equali et socio. Accurata locorum, 
ac potissimum temporum el personarum,ratio ha- 
bita. Indictiones,consulatus, anni imperatorum et 
patriarcharum Hierosolymitanorum diligenter ex- 
pressi. Quare opere pretium duximus eos breviter 
veluti in tabella ob oculos ponere. Nascitur S.Ea- 
thyrnius quarto consulatu Gratiani an. Ch. 377, 
indictione V, forte Junio mense, ut ad vitam n. 3. 
Patre mortuo otferlur Otrejo episcopo tertio post 
anno sub initium Theodosii imperaloris : educatur 
in studiis: adultus iniliatur sacerdotio: abit Hiero- 
solymam anno setatis 29, Christi 406, habitat juxta 


»yterorum ordinem allectus,sacrarum tantum p lauram Pharan. Quinque in Pharan transactis an- 


7 curam gessit.Postea in Palestina una cum 
rando Theoctisto in antro quodam virtutis sta- 
fficinam, multisque et variis cellis, sanctioris 
isophiss mellis stipandi gratia constructis,in- 
condidit monasterium. In tantum autem vir- 
»nituit,ut cum canon esset el formula instituti 
istici,(um miraculis etiam edendis preclarum 
eret nomen.Nam Persarum cujusdam tribuni 
n morbo liberatum ad incolumitatem reduxit, 
li januas aperuit, atque sterili terrz fertilita- 
orationibus conciliavit. Effecit etiam, ut ex 
iesimis plurimi panes flerent, quibus quadrin- 


nis, secedit ad speluncam, an. Ch. 411. Exstruit 
inferius monasterium S. Theoctisti. Provectior 
canisqueconspersus zdificataliud monasterium in 
solitudine Engaddi : lauram, a suo dein nomine 
cognominatam, condit. Templum laure a Juvenale 
episcopo Hierosolymitanodedicatur,cum annos na- 
tus esset 52, a Christi nativitate 429, volveretur. 
Ephesi synodus ccumenica congregatur an. Ch. 
431, 92 Junii, statis S. Euthymii 54. Nascitur 
S. Sabas imp. Theodosio xvir consule, mense Ja- 
nuario an. Ch.439. Moritur Theodosius Junior an. 
Ch. 450,sub ejus finem nascitur S.Quiriacus cir- 


591 


MENSIS JANUARIUS. 


$92 


citer an.Chr. 448.ut qui anno Leonis 9, decimum A legendus Herwartus in Chronologia cap.931. Idem 


octavum latis agebat, et an. Ch. 475, Martio 
mense, vigesimum sextum, ut ex ejus et S. Euthy- 
mii vita constat.Chalcedone synodus itidein ccu- 
menica celebratur mense Octobri, anno ztatis 
S. Euthymii 75, Christi 451. Anno Marciani 4, 
Christi 494, indictione vii,nascitur Joannes Silen- 
tiarius. Leo imperator succedit Marciano an. Chr. 
48'1.Sequenti anno Juvenalis excedit e vita et pa- 
triarcha ejus loco ordinatur Anastasius, an. Chr. 
458. S. Sabas anno zatis 18, Ch.457, venit Hiero- 
so)lymam : degit in monasterio S. Passarionis: adit 
S. Euthymium, anno zlatis hujus 82, Ch. 458, 
mittitur ad monasterium S.Theoctisti.Hic inoritur 
etatis S.Eutbymii 90, Christi 467, cum decimum 


animadvertere est in Vita S.Sabz ab eodem scrip- 
ta Cyrillo. 

14.Post obitum S. Euthymii S.Sabas anno δ(2- 
tis 35, Ch. 473,discedit ex inferiori monasterio ad 
S. Gerasimum.Anno ab obitu S.Euthymii moritur 
Leo imperator,an.Ch. 474. Succedit Leo Nepos; 
huic, cum haud diu vixisset, pater Zeno eodem 
anno.Moritur S.Gerasimus (num.95.) 5 Martii, in- 
dictione 13, consulatu Zenonis Augusti secundo, 
an. Ch. 475. S. Cyriacus anno statis 27, redit ad 
lauram S. Euthymii, ibique longo tempore, sive 
decem annos, moratur, n. 49, et in ejus Vita.De- 
siliscus ex insidiis invadit imperium an. Ch. 476. 
Moritur Anastasius palriarcha, anno quinto post 


jam annum illi Sabas cobabitaret. Theoctisto pg mortem Euthymii exspirante,incipiente mense Ja- 


succedit Maris; huie post biennium, an. Ch. 
469 Longinus.[Interea venit Hierosolymam S. Qui- 
riacus annos natus 18,Leonis imperatoris anno 9, 
Anastasii patriarcha 8, Christi 465 ; hyeme apud 
Eustorgium Hierosolymis peracta, adit S. Euthy- 
mium,ab eo monastico habitu indutus, mortuo jam 
Theoctisto, mittitur ad S. Gerasimum. 

13. Tandem meritis plenus, electo successore 
Elia,moritor S.Enthymius20Januarii die Sabbati, 
noctu, anno 16 imperii Leonis,qui,cum unus jam 
preteriisset annus post mortem magni Euthymii, 
etiam excedit e vita; ila infra num.105,109 et 113. 
Additur in Vita S, Sabz ms. requievisse anno 15 
prasulatus Anastasii.Que singula incidunt in an- 


nuario an.Ch.477, peractisin presulatu 19 annis. 
Eodem anno Zeno recuperat imperium, et Marty- 
rius creatur patriarcha, ut num.112 indicatur, οἱ 
in Notis ad caput 20. Eadom repetuntur in Vila 8. 
Sabe ; qui dicitur inita snte per quemdam Anthum, 
seu Florum,amicitia cum S.Theodosio Ceenobiar- 
cha, migrasse in speluncam, ubi anno setatis 40, 
copit discipulos congregare, οἱ lauraim condere. 
S. Joannes Silentiarius fit episcopus in Armenia 
anno ctatis 28, Christi 481. Interea laura S. Eu- 
tiymii mutatur in monasterium : dedicationem 
celebrat Martyrius patriarcha 1 Maii anno ab obitu 
S.Euthymii 42, post Christum natum 484. Discedit 
S.Ayriacus e monasterio S. Euthymii an. 485, ad 


num Cb.473,littera Dominicali G,non annum pra- (, lauram veterisSuca,ibique et vicinis locis septus- 

cedentem 472, quo eum obiisse scribit Baronius ginta fere annis supervixit, n. 48 et in ejus Vila. 

num. 8,450 dies 20 Januarii incidit in diem Jovis, Martyrius patriarcha moriwr 13 Aprilis indictione 
eratque Leonis saltem Januario mensesolum deci- 1z,an.Ch.486,qui etatis S. Saba erat 48. Martyri- 
mus quintus annus. Aloysius Lipomanus adnotarat  riosuccedit Salustius.Zenonis imperatoris defuncti 
eum obiissean Ch.475 ; alii alia tradunt : quorum — imperium obtinet Anastasius indictione Xiv, qua 
conjecturaex dictiscorruit.Aliaestdifficullas,quod | eadem indictione, 13 Decemb., dedicata est Basi- 
dicatur num.109, venisse in solitadinem circa an- lica laure S. Sabe, anno etatis ejus 53, Chri- 
nos viginti eL novem vitz, ac sexaginta οἱ octo an- sti 191, quo eodem Joanues Silentiarius, relicto 
nos in ea transegisse,el excessisse e vilanonage- episcopatu, 10 annis adiministralo, venit ad lauram 
simo et nono anno 2sGtalis ; cum nonagesimus οἱ Sabe anno etatis sus 38. Vita utriusque. SS. Sabas 
septimus ex duobus supra citatis numeris colliga- et Theodosius ccenobiarche pr&ficiuntur reliquis 
tur,quo modo bunc locum Nicephorus lib.xiv,cap. | monasteriisa Salustio moribundo,qui,expletis pa- 
52, expressit, Ἐξεδήμει δὲ ἸΏ ΠΕ} πρὸς Κύριον ὁ μαχά- triarchalus annis 7 ac 9 mensibus, obiit 23 Julii, 
piov, ἐκχτὸν ἐτῶν γεγονὼς, δεόντων μόνων τριῶν, sMi- — successorem relinquens S.Eliam,cui eam dignita- 
gravit ad Dominum B. Euthymius centum annos ,, tem predixerat S.Euthymius n.95. Annus hic erat 
natus, minus tribus. » Mensa, Anthologion, et Christi 493,s:tatis S. Saba ὅθ. Hic Elias novain 
Cythereus,etiam anno sealis 91 mortuum tradunt. Ecclesiam Deiparte Virginis a Saba exstructam de- 
At qui natus est anno Ch. 377 atque obiit an. Ch. dicat 1 Julii, indictione Ix, an. Ch. 501, setatis S. 
413, 20 Januarii,ut probatum est,non omnino in- Sabe 63.S.Joannes Silentiarius discedit in Ruban 
tegrus nonaginta sex vixit. Verum quia Cyrillus indictione xi, anno elatis sus 60, Christi 503,re- 
tam hic quam in Vita S. Sabs,que ad sequentem dit ad lauram S. Sabe, indict. u, anno elatis 36, 
indictionem spectant,ad alium etiamannum etatis, Christi 509. 

sive Euthymii, seu Saba, solet referre; anni pri- — 1. Elias, primus monasterii S.Euthymii hegu- 
mus et ultimus incompletisuntannumerandi,atque monus, cam 38 annos eam prefecturam admioi- 
ita exsistent anni 97.Quod vero annus mortisibidem  strasset, moritur an. Ch. 511. Ei succedit Simeon 
num. 109 dicatur Christi 465,8 more quorumdam — Ápameensis; illi triennio post defuncto Stephanus 
Orientalium est,qui eram suam aChristinativitate  Árabs an. Ch. 914. Migravit e vita teste Cyrillo in 
octo annis quam nosserius ordiebantur,de qua re Vita S. Sabs an. Ch. 018. Anastasius Imperator, 


593 


VITA S. EUTHYMII. — PROOEMIA. 


904 


1 Julii, et S. Elias patriarcha Hierosolymorum 11 A patriarche Alexandrini consiliarii fuerunt, de qui* 


Julii. Anastasio successit Justinus senior, Eli» 
Joannes, qui septimo post anno obiit 92 Aprilis, 
indict. 11, an. Ch. 524, successorem relinquens 
Patrum. Justino quoque, post 9, imperii annos, 
2 Augusli defuncto, an. Ch. 527, successit Justi- 
nianus, jam ante mense Aprili, feria v in Coua 
Domini, ad imperium promotus. Anno 529, vi- 
vere desiit S. Theodosius cenobiarcha, indict, 
vr, 11 Januar. Constantinopolim mense Aprili, 
indictione 6, an. 528, proficiscitur S. Sabas, re- 
dit Septembri mense, indict. 9, an. Ch. 530, 
mox Casaream, inde Scythopolim tendit : Cyril- 
lom herum Vitarum scriptorem in discipulum 
admittit, el non diu post moritur indict. x, 9 De- 


bus plura ad ejus Vitam. 
PROLOGUS CYRILLI. 
Ez veteri Latino ms. 


1. Venerabili atque magnifico viro patri meo spi- 
rituali, Georgio videlicet presbytero, necnon et 
hegumeno (a), Cyrillus,indignus presbyter et mo- 
nachus in Domino salutem. 

Qui» mihi,venerande Pater,tua preceptione de 
magnorum virorum actibus, hoc est, Euthymii ac 
beatissimi Sabze, aliquid disserere jussisti ob 
monimentum videlicet futurorum, me minus ido- 
neum ad hoc faciendum fere perpendens, tuum 
acclinis flagitare decrevi solatium, quo videlicet 


cembris, anno etatis 94 Christi 531.S:Sabz suc- p adjutus plenius exsequar injunclum officium.Vo- 
cedit Melita, et in. monasterio S. Euthymii Ste- 1o quippe implores ejus auxilium qui per Psal- 
phano Arabi an. Ch. 534 defuncto Thomas Ape- — mographum dixit : «Aperi os tuum,et ego adim- 
meensis; huic 25 Martii an. Ch. 542,post obitum  plebo illud !. » Quamvis autem me imbecillem 
Euthymii 70,Leontius ad quem a S.Joanne Silen- esse considerem, ac Dei dono valde indignum,ta- 
tiario missus Cyrillus inter Euthymianos monachos men tuis jussionibus coarctatus, ultra meas vires 
admissus est,indictione6,mense Julio,an.513,qui presumpsi progredi, inobedientie malum hor- 
post v synodum Constantinopoli habitam discessit rescens, imo Dominicam expavescens senten- 


ad lawram novam an.Ch. 553.Biennium insump- 
sit in eonscribendis Vitis SS. Euthymii et Saba : 


tiam, qua inobedienli ac pigro servo dicitur : 
« Serve male el piger, oportuit te dare pecuniam 


circa quod tempus obiit S. Cyriacus: supererat meam ad mensam 3, » etc. Itaque, Deo favente, 


autem S.Joannes Silentiarius,ann.etatis suc 104, 
Christi 557, cum ejus Vitam publicaret Cyrillus. 


aggrediar de praedictorum sanclorum conversa- 
tione historiam texere,loca videlicet temporaque 


Interea Leontio in profectura monasterii S. Eu- ac personas ostendens, siculi ea diligenter didici 
thymii, successit Gerontius Medabensis, de quo a fidelibus et veridicis viris. Rogo vero omnes qui 
sibi optime noto, ejusque patre et avo agit Cyrillus c hec lecturi sunt, sive lecta audierint, ut (idem 
in Vita S. Sabe. At qua» hic Gerontius narravit lectis sive auditis adhibeant, Deum totis pracor- 


Joanni Moscho et Sophronio Sophistie referuntur 
ab lis in Prato spirituali cap. 21.Superfuerunt hi 
duo sseculo sequenti, et S. Joannis Eleemosynarii 


1 Psal. Lxxx, 11. 2 Luc. xix, 23. 


diorum visceribus exorantes, ut ipsorum me par- 
ticipem faciat, quorum gesta multis profutura vili 
valde stylo percurro. 


(a) Aliud Exordium Vite praefixit Metaphrastes. Exordium et Vitam primus Grace edidit Cotelerius. 


Ebrr. PATROL. 


595 





MENSIS JANUARIUS. 


396 





TOY OZIOY ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΟΥ͂ ΠΑΤΡῸΣ HMON 
EYOGYMIOY 


HIOYMENOY EN EPHMOQO ΤΗΣ ATIAZ ΠΟΛΕΩΣ 


BIOX ΚΑΙ IIOAITEIA. 


VITA ET RES GEST/E 
S. P. N. EUTHYMII 


HEGUMENI IN EREMO SANCT/E CIVITATIS. 


(Ex Joan. Bapt. Coteleiii Monum. Eccl. Gr., tom. 11. 


MONITUM, 


Vita hzc, Latine ss:pe edita, Grace nondum lucem aspexit : composita primitus ἃ Cyrillo, mo- 
nacho Seythopolita, clarissimo vitarum scriptore, postea vero, ut videtur, interpolata per Symeouem 
Metaphrastem ; nam in Diatriba Leonis Allatii De Symeonibus legimus : Cyrilli momachi et pres- 
byterí Scylhopolitani περὶ τοῦ βίου τοῦ £v ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Εὐθυμίου πρὸς ἀδῥᾶν Γεώργιον καὶ ἡγούμε- 
γον ἐν χεφαλαίοις v0, Principium epistole : oci προη"εἰσθω περὶ Εὐθυμίου Vila: Ὁ μονογενὴς Υἱὸς 
καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, Αἱ Vila nostra nec epistolam habet nec eo modo incipit. COTELERIUS. 


I. Cujuslibet quidem rei exercitatio »egreetdif- A Α΄. Kal παντὸς μὲν ἄλλου πράγματος ἄσχησις, 


ficuller absque exemplo recte geri potest ; mu'to 
autem magis virtutis operatio,quo difficilior est ac 
laboriosior,et perpetua opera atque telerantia in- 
diget. Idcirco multis exemplis, multaque Vitarum 
historia opus est iis qui hoc iter asperum ingredi 
constituerunt: qui quidein et viam faciunt planio- 
rem, nec sinunt defatigari speinque abjicere,respi- 
ciendo quam ea sit aspera et ardua.In iis namque 
inveniens quis modos et precepta quibus res illis 
hominibus recte successerit; quin etiam quasnam 
ipsi rursusconsecuti sint et consequentur remune- 
rationes; etiamsi ejus hebes sit animus,etiamsi igna- 
vus et supinus,volet tamen aliquando excitari, et 
ad parem accendi &emulationem,et aggredi ad imi- 
tationem .Qualis mihi videtur etiam esse Vita magni 


ὑποδείγματος ἄνευ, ἐργωδεστέραν ἔχει xal δυσχερῆ 
τὴν χατόρθωσιν * πολλῷ δὲ μᾶλλον 4 τῆς ἀρετης 
ἐργασία, ὅσῳ καὶ χαλεπή τίς ἔστι xal ἐπίπονος, xai 
καμάτου συχνοῦ xal μόχθου διαπαντὸς ἐνδεής. Διὰ 
τοῦτο πολλῶν μὲν ὑποδειγμάτων, πολλῆς δὲ βίων 
ἱστορίας pila τοῖς τὴν τρυχεῖαχν ταύτην ὁξδεῦσιι 
προελουένοις * ἃ δὴ xal μᾶλλον ὁμαλίζει τὴν τροίδον͵ 
xxi οὐχ ἀπαγορεύειν ἐᾷ πρὸς τὸ τραχὺ ταύτης xii 
ἄπαντες ἀφορῶντας. Τρόπους γὰρ ἄν τις ἐν αὐτοῖς 
εὑρίσκων καὶ ὑποθήχας, ὅπως τε χαὶ δι᾽ ὧν ἐχείνοις 
ἢ χατόρθωσις γέγονεν, ἀλλὰ xal οἴων αὐτοὶ πάλιν 
ἀπέλχυσαν τε xal ἀπολχύσουσιν ὑποθέσεων, c! καὶ 
νωθρὰν οὗτος ἔχοι ψυχὴν 5, εἰ xal ῥᾷθυμον xo 
ὑπτίαν, ἀλλ᾽ οὖν καὶ διαναστῆνχ'ί ποτε θελήσειε, aii 
πρὸς τὸν ἴσον διχθερμανθῆναι ζῆλον, χαὶ ἀποδύσε- 


Patris Enthymii,simul οἱ jucundissima et laborio- B σθαι πρὸς τὴν μίμησιν. Ὁποῖον εἶναί μοι δοχῶ xil 


sis: ima, necnon aptissima ad letificandos demul- 
cendosque eos qui eam legerint,at ad rerum simi- 
lium studium excitandos : adeo ut si quis eam vo- 
lueritimitari,is tum vivus tum mortuus clarissimi 


τὸν τοῦ μεγάλου Πατρὸς Εὐθυμίου βίον͵ ἄμα piv χα- 
ριέστατον, ἅμα δὲ φιλοπονώτατον, ἅμα δὲ ἱκανώτα- 
t0» ἧδηναι τε χαὶ χαταθέλξαι τοὺς ἔντυγχ ἄνοντες͵ 
xai πρὸς τὴν τῶν ὁμοίων ἐπιμέλειαν διεγεῖοαι " ὥστ 





597 


VITA S. EUTHYMII. 


908 


εἴ τις αὐτὸν ζηλοῦν ἐθελήσειε, καὶ ζῶν ἂν ὁ τοιοῦτος à nominis futurus sit. De ejus itaque rebus jam in- 


xzl τελευτήσας ὀνομαστόταχτος γένοιτο, ᾿Αρχτέον οὖν 
Tn μοι τῶν χατ᾽ αὐτὸν ἄνωθεν, xal ἀχοχῖς ὡς οἷόν 
τε δοτέον b, 

B'. "Apz τοῦ δυσσεδοῦς Ἰουλιανοῦ μιτὰ τῆς 
ἀρχὴς ἀθλίως χαὶ τὴν ζωὴν χαεχστρέψαντος, εἴτα 
pt! ὀλίγον xal εἰς Οὐάλεντα μετελθούσης τῆς βασι- 
λείας, πόλεμοι πανταχόθεν τῆς ᾿Εχχλησίας ὑπὸ τῆς 
πιχρᾶς ᾿Αρείου χοινωνίχς χαλεποὶ περιέστησαν, xal 
τοῦ ἙἙλληνισμοῦ λήξαντος, ὁ τοῦ ᾿Δρειχνισμοῦ πόλε- 
μος ἰσχυρῶς bxoáttt, xxl τὰ τῶ» ᾿Εχκλησιῶν ἐνόσει 
περιφανῶς. "Hv δέ τις ἐν τῇ πρὸς Εὐφράτην δΜελι- 
τηνῇ € τῆς ᾿Αρμενίας, ὄνομα Παῦλος, qovatxi Διο- 
vosíg καλουμένῃ συζῶν, ἐπιφανεῖς ἄμφω χαὶ τὴν 
ἀςετὴν xal τὸ γένος. Στεῖρχ δὲ ἢ γυνὴ xal παίδων 
ἔρημος οὖσα, οὐ μέτριον ἡγεῖτο τὸ πάθος, οὐδὲ οἷον 
ὀλίγης ἀξιοῦν» φροντίδος, ὑλλὰ μερίμναις τὴν ψυχὴν 
ὀξείχις ἐδάλλετο, χαὶ ὀούνχις ἐχόπτετο, καὶ τὰ 
σπλάγχνα xal τὴν χαρδιχν τῷ τῆς ἀπαιδίας πυρὶ 
διεπίμπρχτο, χλρποῦ χοιλίας ἐφιεμένη * ὃ πρᾶγμα 
qovxi ταῖς πλείοσιν εὐχταιότατον, ὀφθαλμοῖς 
ἔδιστον ὃν, xal ἱκανὸν αὐταῖς περιθεῖναι δόξαν, 
χαὶ μὴ ταπεινὸν ὁρᾷν μηδ᾽ ἀπαῤῥητίαστον εἰς τὰς 
τῶν ἀνδρῶν ὀψεις παρχυγευάται, Οὕτω τοιγχροὺν 
ἔχουσα, καὶ συμφορᾷ τοιαύτῃ πιεζομένη,, πρὸς τὸν 
πλησίον Πολυεύχτου τοὺ θείου μάρτυρος ναὸν μετὰ 
τοῦ συζύγου ἀφιγομένη (ἐλάμδιχνε γὰρ xal τῆς 
εὐγῆς κοινωνὸν, ὅν xal τῆς λύπης ἀνχγχαίως εἶχεν), 
ἐπὶ πολλαῖς ἡμέραις ἐν τούτῳ τῇ προσευχῇ προσ- 
ἤδρενον, Αὐυϑῆνχί τε αὐτοῖς τὰ δεσμὰ τῆς στειρώσεως 
ἤτοωυν, xal χαρπὸν οἰχείων ὠδίνων ἰδεῖν τὔὄχοντο, 
Ν᾿ «τὸς δέ τοτε χαταμόνας εὐχομένοις αὐτοῖς, θείχ 
τις ἐπιφχίνεται ὄψις, Εὐθυμεῖτε, λέγουσα, εὐθυμεῖτε" 
ἰδοὺ γὰρ δίδωσι παῖδα ὑμῖν ὁ Θεὸς, εὐθύμίας τε τὴν 
χλῆσιν φερώνυμον, xai τοὺ: τρόπους ἀξίους ἐκείνης 
ἔχοντα" ἐπὶ δὲ τῇ αὑτοῦ γευνήσει xxl εὐθυμίαν ταῖς 
αὑτοῦ ᾿Εχχλησίχις δίδωτιν 0 Θεός. 


Γ΄. "'Extívot μὲν οὖν τηνιχχῦτα τὸν εαιρὸν τῆς 
ὀπτασίας διὰ τὸ παράδοξον τῆς θέας ἐπισημήναν- 
τις, ἀνέστρεφον o:x15s, xai θεῷ πάλιν ἀναθεῖναι τὸ 
γεννηθὲν ἐπηγγέλλοντο, Mtca μιχρὸν ὃὲ χαὶ ὁ τῆς 
q131294 ὄγκος τὴν αύησιν ἠγγυᾶτο, καὶ χαρᾶς ἢ 
Διονυτία τὴν ψυ ἣν ἐπληροῦτο, “Ἑπειτα γεννηθέντος 
αὑτοῖς τοῦ παιδὸς, ἐπὶ τῆς τετάρτης loattavol 
ὑπατείας, τοῦτον μὲν͵ συ γζδουντα τῇ ὀπτασίᾳ ποιοὺν- 
τες, Εὐθύμιον ὀνομάζουσι, Τῇ ὀπτασίᾳ δὲ χαὶ τὸ 
ἔργον ἐτηχολούθει * χαὶ ὁ χατὰ τῶν ὀρθοδόξων πό- 


cipiendutn est mihi ab alto dicere, et e: auribus 
Iradends pro vicibus. 


II.Cum impius Julianus paulo ante una cam im- 
perio vitam quoque misere amisisset (1),ac deinde 
paulo post imperium delatum fuisset ad Valentem 
(2 ,bella difficilia propter acerbam Arii communio- 
nem circumsistebant omni ex parte Ecclesias ; et 
cuui cessasset paganismus,ariapnismi bellum admo- 
dum invalescebat,resque Ecclesis insigniter labo- 
ra5ant. Erat autem Melitenz,quz esturbsArmenia 
ad Euphratem,quidam nomine Paulus,cui viteecon- 
sors erat conjux, vocata Dionysia, ambo clari tam 
virtute quam genere. Hoc vero cum esset sterilis, 


p et careret liberis,id ducebat non mediocre essein- 


fortunium,peque parva dignum sollicitudine ; àed 
gravibus curis animo agitabatur,et lacerabatur do- 
loribus, ejusque cor et viscera quod liberos non 
procreasset velut igne accendebantur,ut que fruc- 
tum ventris desideraret; quz res plerisque mülie- 
ribus exoptatissima est,ut qua sit oculis jucundis- 
sima,qu:zeque possit eis afferre gloriam,atque efli- 
cere ut non demisse et absque fiducia ora marito- 
ruin intueantur. Cum sic ergo se haberet, et tali 
premereturcalamitate,ad propinquum Polyeucti(3) 
divini martyristemplum profecta cum conjuge suo 
(eum enim accepit voti quoque socium, quem ne- 
cessario habebat tristitia), in eo perseveraverunt 
multis diebus in oratione. Petebant autem, ut sibi 
solvereptur vincula sterilitatis,el rogabant,ut fru- 
cium ex se prognatum viderent. Noctu autem eis 
aliquando seorsum orantibus, divina quzedam ap- 
paret visio,dicens; Estote,estote bono animo; ec- 
ce enim Deus dat vobis filium,qui ab « euthymia, » 
hoc est bono et tranquillo animo, nomen merito 
accipiet,ac eo dignos mores est habiturus:in illius 
autem ortu etiam lranquillitatem et bonum ani- 
mum dal Deus suis Ecclesiis. 

III.Atqueilli quidem tunc,tempore visionis ideo 
signalo,quod spectaculum esset ad mirabile,domum 
redierunt, Deoque se adhuc dedicaturos quod na- 
tuin fuerit professi sunt. Paulo post autem uteri 
quoque tumor conceptum confirmabat et partum 
promitteba',et Dionysi;animusimplebatur letitia. 
Deinde curi eis natus ess82t puer (5),quarto Gratia nl 
consulatu,cum quidem congruenter visioni nomi- 
nant Euthymium. Visionem vero etiam res conse- 
cula est; et componi cepit bellum adversus ortho- 


VARLE LECTIONES. 


à al. &àv602507. 


b al, παραδοτέον et φιλοθέοι; ταῦτα διηγητέου, 


eal. Μελιτινῇ οἱ infra. 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


(1) lunii 96, «nno Christi 363. 


(3) Cum octo fere mensibus Jovianus regnas- 


«et, 3b hujus successore Valentiniono Valens frater 
ad imperium assumplus eat 29 Martii an. 364. 
(3) Ejus sub Ὁ «οἷο peractum Melitene martyrium 


dabimus 13 Februarii. De ipsa Melitene urbe plura 
reperies 10 Januar. 88 S. Domitiani episcopi Vitam. 

(4? Anno 377 coss. erant Gratianus Aug. IV. et 
Fl. Merobaudes. 


599 


MENSIS JANUARIUS, 


600 


doxos, jamque a difficili tempestate respirabant A Jepoc, ἀρχὴν ἐλάμδανε διαλύσεως, καὶ ἀλνέπνεον 


Ecclesis ; et ver illacescebat pietatis, atque ad 
tranquillitatem res tristes Ecclesiis convertebau- 
tur. Nam cum a temporibus Constantii persecu- 
tio vexasset Ecclesias, et sub Juliano tyranno, ut 
jam supra declaravimus, et imperante postea per 
Orientem Valente, nec minus quam per qua- 
draginta (5) annos Ariani ingentes efflassent spi- 
ritus adversus pietatem, Euthymio jam nato, viro 
vere nominis sui, desierunt omnia Ecclesiarum 
tristia. Valens quippe, nondum quinto (6) mense 
post Euthymii nativitatem elapso, exercitum du- 
cens adversus Barbaros, qui secure vexabant et 
populabantur Thraciam, c*sis ejus copiis, ipsa 
quoque postea ponas luit debitas impietati qua 


adversus Deum pugnaverat. Nam cum fugisset ad g μεῖς περιχοπεὶς, 


quemdam vicum Andrianopoli adjacentem, Bar- 
bari, incursione facia, eum turpiter capiunt, et 
una cum vico incendunt; atque veluti proc- 
mium futuri illic ignis accipit temporarium qui 
hic est. 

IV. Tertio autem post anno, Paulus quidem 
Euthymii pater, e vita excedit ; sola vero cum 
filio mater et vidua relicla, filium secum addu- 
cens, accedit ad fratrem Eudoxium, quem Otre- 
jus (7), qui Melitenensi praeerat Ecclesie, suum 
fecerat confessorem (8); positoque ante ejus 
genua puero, vehementer orabat, lacrymas 


ἤδη τοῦ χαλεποῦ χειμῶνος αἱ Ἐχχλησίχι, καὶ ix 
ὑπέλαμπεν εὐσεδείας, χαὶ εἷς εὐθυμίαν αὗταῖς τὰ 
σχυθρωπὰ μεταδάλλετο, ᾿Απὸ γὰρ τῶν Κωνσταν- 
τίου χρόνων διωγμοῦ ταῖς ᾿Εχχλησίαις ἐπικειμένου͵ 
Év τε τὸῖς ᾿ἸΙουλιανοῦ τοῦ τυράννου χαιροῖς, ὥσπερ 
ἤδη φθάσαντες ἐδηλώσαμεν, xal τοῦ μετέπειτα τῆς 
Ἕῴας Οὐάλεντος βασιλεύσαντος, οὖκ ἔλαττον ἢ τεῦ- 
σαράχοντε χρόνους τῶν ᾿Αρειανῶν μέγχ κατὰ τῆς 
εὐσεδείχς πνευσάντων, Εὐθυμίου τοῦ φερωνύμας 
χληθέντος, ἤδη γευνηθέντος, τὰ σχυθρωπὰ πάντε 
τῶν ᾿Εχχλυσιῶν διελύετο. Οὐάλης μὲν γὰρ οὕπω τοῦ 
πέμπτου μηνὸς μετὰ τὴν Εὐθυμίο) γένντσιν παρ- 
ἐλθόντος, ἐπιστοατεύστχς Βαρδάροις, πταράττουτι 
τὴν Θρᾳχῶν ἀδεῶς καὶ ληϊζομένοις, xal τὰς δυνά- 
δίχην ὕστερον xxi αὐτὸς τῆς 
θεομαγίας ἀξίαν ἔτισε, Πρός τινα γὰρ οἱ BápÓzzo 
φεύγοντα χώμην περὶ ᾿Αδριάνούπολιν οὖσαν χατα- 
δραμόντες, αἱροῦσί τε αὐτὸν αἰσχρῶς, xal τῇ χώμῃ 
συγχατχχαίουσι, προοίμιον ὥσπερ τοῦ ἔχετθεν πυρὸς͵ 
τὸ ἐνταῦθα πρόσχαιρον τοῦτο δεχόμενον. 

A', Τρίτῳ δὲ μετὰ ταῦτα ἐνιχυτῷ, Παῦλος μὲν ὁ 
τοῦ Εὐθομίου ratto καταλύει τὸν βίρν * ἕρτιμῃος δὲ 
μετὰ τοῦ παιδὸς à μήτηρ καὶ χήρα χαταλειφθεῖσα, 
τῷ ἀδελφῷ πρόσεισιν Εὐδοξίγ, τὸ τέχνον Ἐπαγομένη" 
ὅντινα δὴ σύνεόρον ᾿Οτρήϊος ὁ τῆς χατὰ Μελιτηνὴν 
προεστὼς ᾿Εχκλησίας πεποίητο * καὶ πρὸ τῶν γονά- 
τῶν χὐτοῦ θεῖσχ τὸν παῖδα, ἐδεῖτο θερμῶς, δάκρυα 


emiltens ex oculis, easque credens esse validum τῶν ὀφθαλμῶν ἀφιεῖσα, xal ταῦτα πειθοῦς riva: 
persuasionis medicamentum ; rogabat aulem, ut C φάρμακον ἰσχυρὸν πιστεύουσα“ ἐδεῖτο δὲ, τό τε νήπιον 
el infantis et sui misereretur, puerumque ad καὶ αὐτὴν οἰκτεῖράι xxl προσαγαγεῖν "Οτρηίψ τὸν 
Otrejum adduceret, ac ei pro patre offerret. At- παῖδα, xai αὐτῷ ἀντὶ πατρὸς ἀναθεῖναι. 'H. μὲν οὖν 
que mater quidem vidit petitionem sibi succes- μήτηρ κατὰ γνώμην ἐχδᾶσαν αὐτὴ τὴν αἰτησιν 
sisse ex sententia : puer fuit oblatus Otrejo, ἃς eU2ev, ᾿Οτρηΐῳ τε ὁ παῖς ἀνετίθετο, xal δι᾿ αὐτοῦ τῷ 
per eum Deo, sicot diu ante ab Anna Samuel. Otp, καθάπερ πολλῷ πρότερον ὑπὸ τῆς "Avene ὁ 
Σαμουῆλ, 

V. Otrejus vero eum intuitus, non simpliciter Ε΄. Ὀτρήϊος δὲ τοῦτον ἰδὼν, οὐχ ἁπλῶς εἴδεν, 
tantum aspexit, sed etiam animi profundum simul ἀλλὰ χαὶ εἰς τὸ βάθος ἅμα τῆς ψυχῆς εἰσεδύετο͵ 
subiit,ejusdem animi quosdam secretiores motus, καί τινὸν αὐτῆς ἀποῤῥητοτέρων ὡς ἐνῆν χινημάτων,͵ 
quoa fieri potuit conjectans acutissime. Εἰ vero ὀξύτατα στοχαπάμενος, Μαθὼν δὲ xal τὰ τῆς σττι- 
cum de matrissterilitateaudivisset,acde diviniore ρώσεως τῆς μητρὸς, καὶ τὰ τῆς θειοτέρας ἐπιφε- 
illa apparitione,etquemadmodumopusprecationis νείας, χαὶ ὅπως εὐχῆς ἔργον & σύλληψις ἦν, κα 
fueratconceptio,quodqueantequam nascereturpa- ὡς εἶεν αὑτὸν οἱ γονεῖς καὶ πρὸ τῆς γεννήσεως 
rentes eum Deo consecraverant ; fuit verus futuri χαθαγιασάμενοι τῷ Θεῷ, προφήτης τοῦ μέλλοντος 
propheta. Et profecto, inquit,requiescet Spirilus p ἀψευδὴς ἦν. Καὶ ὄντως, ἐπαναπαύσεται τὸ Πνεῦμα 
Dei super hunc puerum. Deinde cum illum bapti- τοῦ Θεοῦ, ἐπὶ τὸ παιδίον τοῦτο, φησίν. Εἴτα xai 
zasset,et capillorum quantum lex de pueris pra βαπτίσας αὑτὸν, xxl τῶν τριχῶν ὅσχ νόμος τοῖς 
scribit totondisset, in gradum lectorum cooplat. παισὶν ἀποχείρας, τῷ τῶν ἀναγνωστῶν ἐγκχρίνει 
Porro matrem Dionysiam,ut que divinis rebus va- βαθμῷ. Τὴν piv οὖν μητέρχ Διονυσίαν, οἷα διτινεκῶς 


JOAN. BOLLANDI NOTE. 


erant menses aliquot, ad Septembrem usque, quo 


(5) Obiit Constantinus Magnus an. 337, ipso die , qm 
et 6 indietio οἱ annus apud Orientales inehcaba- 


Pentecostes ; cui Constantius in Oriente succedens, 


mox se heresis Ariana fautorem profeseus est. 

(6) Forte decimus quintusiegendum: sicque Junio 
mense natum dicemus. Interiit Valens V idus 
Augusti, àn.387, cum eo anno ipse sex!um consul 
esset, Valentinianus secundum, ut scribunt Idaiius 
in Fastis, Socrates lib. iv, cap. ult. Ammianus lib. 
XxxI, aliique, et quidem indietione 5 cujus residui 


tur. Hinc que post Septembrem inchoetam facta, 
ad sequentem annum Euthymii referuotur. 

(7) Interfuit Otrejus synodo Constantinopolitense 
cecumenice It et Macedonianam heresim cum aliis 
episcopis condemnavit ann. Chr. 381. 

(8) Perperam in Surio excusum confessorem. 
Concessorem vertit Hervetus ; recte. 


601 


VITA S. EUTHYMII. 


002 


περὶ τὰ θεῖα σχολάζουσαν, διάκονον τῆς ὑπ᾽ αὐτὸν À caret assidue, Diaconissam ordinat Ecclesie sibile 


"Exxànclac χειροτονεῖ" τὸν δὲ παῖδα εἰσποιησάμενος, 
οὐ τροφεὺς μόνον αὐτῷ χαὶ παιδαγωγὸς, ἀλλὰ καὶ 
πατὴρ χαὶ μήτερ διαθέσεως νόμοις ἐγίνετο" οὐ τῷ 
παιδὶ μᾶλλον ἐντεῦθεν, ἢ ἑαυτῷ χαριζόμενος, καὶ 
παιδὸς εἶναι τοιοῦδε χηδεμὼν ἐφιέμενος. Εὐθυμίου 
τοίνυν οὕτως ἐν πρώτης ἡλικτίάς ἀνατεθέντος Θεῷ, 
παὶ τοῖς ἐκκλησιαστικοῖς χαταλόγοις ἱερῶς ἐνταγέν- 
τος, κυταπόδας εὐθὺς xai Θεοδόσιος 6 Μέγας ἐγχρατὴς 
τῆς βασιλείας καθίσταται" καὶ οἤτως ἐν ταὐτῷ τοῖς 
τε πολιτικοῖς πράγμεσιν ὁ Θεὸς καὶ ταῖς ᾿Εαχλησίαις 
εἰρήνην πιραδόξως ἐπιδραδεύει᾽ τοῖς uiv τὸν θεο- 
δόσιον ἀπονείμας, ταῖς δὲ τὸν Εὐθύμιον χαρισάμενος" 
ὥστε συμόαίνειν ἐπ᾿ αὐτοῖς ὀχολούθως τοῖς ὀνόμασι 


καὶ τὰ πράγματα. 


G'. Προΐοντος δὲ τοῦ χρόνου, καὶ τοῦ παιδὸς ἤδη 


τῶν νηπίων ἀμείδοντος ἡλιχίαν, γραμμάτων διδα-- 
σκάλοις αὐτὸν ὁ ἐπίσχοπος ἐγχειρίζει, Οἱ δὲ ἦσαν 
᾿Αχέκιος χαὶ Συνόδιος, εὐγενείᾳ τε καὶ συνέσει καὶ 
σωφροσύνῃ τῷ τῶν ἀναγνωστῶν χορῷ διαλαμποντες, 
καὶ τάς τε θείας Γραφὰς εὖ ἠσχημένοι͵ καὶ παιδείας 
ἐρασταὶ τῆς θύραθεν οὐκ ἀμελεῖς ὄντες" ol μετὰ 
πολλοὺς διὰ Χριστὸν ἀγῶνας, χαὶ τὴν ἀρχὴν τῆς 
κατὰ Μελιτηνὴν Ἐχιλησίας, ἰδίᾳ χαὶ χατὰ καιρὸν 
ἐχάτερος αὑτῶν ἐγχειρίζονται᾽ ὥν πολλοῖς ἡ Μελι- 
τηνῶν πόλις, καὶ εἰσέτι xal οὧν ἐντρυφᾷ διηγήμασιν 
᾿Εχχλησιῶν τε ὡς ἁληθῶς προστασίᾳ χαὶ ψυχῶν 
πηδεμονίᾳᾷ προσήχουσι. Παρχδοθεῖς τοίνυν τούτοις 
ὁ παῖς, xal δαψιλῆ τὰ σπέρματα τῆς διδασχαλίας 
ἕν τοῖς τῆς [διανοίας χόλποις παραλαδὼν, πολὺν τὸν 
καρπὸν ἐν βραχεῖ xal ὑπὲρ τὴν ἡλικίχν προήνεγχε:, 
ὭὩμδει μὲν γὰρ ταῖς θείαις Γραφαῖς, χαὶ φιλο- 
πκόνως αὐταῖς προσέκειτο. Ἡνίχα δὲ τῶν παλαιῶν 
ἀνδρῶν καὶ θείων εὖρέ τινὰ μνήμην οὐτὰς εἷς ἀρε- 
τὴν ποιουμένας, θήραμα οὔτος Εὐθυμίψ τὸ σπου- 
δαιότατον ἦν͵ xal πόθον εὐθὺς ἐλάμδανε τοῦ ἀνδρὸς, 
καὶ πρὸς τὸν ὅμοιον ἐχείνου ζῆλον διεθερμαίνετο. 
Τοιοῦτον γὰρ ἀγαθὴ ψυχὴ καὶ φιλόχαλος, ἀρετῆς 
πρόφασιν λαμδάνουσα x«i μετρίαν. Ἐυρὸς εἰς ἀκό- 
νὴν ἐστὶ, δαλὺς εἷς πῦρ, ἵππος χατὰ πεδίου" τοῦτα 
δὴ τὰ ἀδόμενα. “Ὥστε πάντα τὸν χρόνον, ἔργον 
Εὐθυμίῳ φιλοπονώτατον εἶναι d, τῷ 6 τῶν θείων 
Γραφῶν ἐπιέναι τὰς βίδλους, καὶ τὴν τῶν ἐγχειμένων 
δύναμιν ἐγγράφειν τῇ διανοίᾳ, 


Z'. Ζηλωτὴς δὲ χαὶ τῶν ᾿Ακαχίου τρόπων τοῦ 


subjecit: puerum vevo adoptavit,nee solum ei fuit 
nutritor et pedagogus, sed etiam pater materque 
ralione affectionis: non eo nomine magis puero, 
quam sibi gratificans, et talis pueri curam gerere 
cupiens. Cum itaque Euthymius (9) sic ab ineunte 
etate Deo fuisret dedicatus, et in. Ecclesiastico 
Catalogo ple sancteque collocatus, statim conse- 
quenter Theodosius Magnus potitur imperio : 
sicque eodem tempore Deus mirum ac inopina- 
lum jn modum tam civilibus rebus quam Eccle- 
siis pacem conciliat ; illis quidem Theodosium 
tribuens, his vero largiens Euthymium : adeo ut 
in eis consequenter res quoque convenirent no- 
minibus, 

VI. Procedente autem tempore, cam jam puer 
excessisset ex infantiz state, litterarum magistris 
eum tradit episcopus.Erant porro illi Acacius(10)et 
Synodius(11),qui propter nobilitatem,prudentiam, 
moderationem,clarebant in chorolectorum,tum in 
sacrisSeripturis recte exercitati, tum externe eru- 
ditionisamalores nonincuriosi:qui post multa prop- 
ter Christum suscepta certamina,etiam Melitenen- 
sis Ecclesia principatu seorsum et suo ambo tem- 
pore donati sunt ; quorum multis rerum gestarum 
narrationibus in bodiernum usque diem delecta- 
tur civitas Melitenensis,et Ecclesise praefeeture,et 
cure animarum vere convenientibus. Puer itaque 
his traditus,copiosis doctrine seminibus in mentis 
sinus acceptis, brevi fructum plurimum et supra 
etatem protulit Etenim in divinis Scripturis versa- 
batur, iisque studioso labore incumbebat. Quando 
autem inveniebat illas alicujus ex viris antiquis 
divinisque facere ad virtutem mentionem aliquam, 
erat is vir Euthymio venatio studiosissima, stalim - 
qua illius desiderio corripiebatur,et ad consimilem 
accendebatur emulationem. Talis quippe est bona 
anima, preclarique studiosa, quoties virtutis vel 
modicam accipit occasionem, Novacula ad cotem 
est, torris ad ignem, equus in campo, juxta de- 
cantata vulgo proverbia : adeo ut omni tempore 
epus esset. Euthymio summum, percurrere di- 
vinarum Scripturarum libros, οἱ vim eorum que 
jn eis insunt menti inscribere. 

VII. Porro autem fuit etiam s&mulator morum 


διδασκάλου καϑίστατο͵ xxl αὐτοὺς ὡς δυνατὸν ἐμι- D Acacii prieceptoris,quos imitabatur pro viribos;ut 


μεῖτο᾽ ὡς μὴ τῶν λόγων τῶν αὐτοῦ μόνον, ἀλλὰ δὴ 
καὶ τῶν ἔργων μαθητὴς δείκνυται, χαὶ ὥσπερ 
δμιλοῦντι τὴν xofy, οὕτω δὴ xal ποιοῦντι τὸν 


ὀφθαλμὸν ἐμμελῶς { διδόναι" τροφῇ πὲν, οὐ τῇ 


non solum ejus sermonum,sed et operum appare- 
ret esse discipulus,ut sicut sermocinanli aures, ita 
etiam facienti oculos diligenter accommodaret: cibo 
quidem utens, non vario, el composito, superfluo- 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


(9) Infra n. 109, hasc sic efferuntur : «Tres autem 
δον natus, Deo fuit consecratus, in principio 
seilicet magni Th odosii. » Est hic assumptus a 
in commu imperii 14 Febr. anno 379, in- 
dietione vn, ideoque is tertius anpus Euthymii 
censebatur. 

(10) Acacius episcopus Melitena, interfuit sy- 
modo Ephesine ocumenies 111, contra Nestorium 


aD. Chr. 431, de cujus zelo infra num. 84. Alius 
ejusdem Ecclesie episcopus Acacius, sed annis 
eentum prior, colitur a Grecis 91 Martii. — 

11) Synodius successit Acacio in episcopatu 
Melitepensi; illi Constantinus, qui subseripsit syn- 
odo Chalcedonensi ccumenie2 iv, an. Chr. 
Synodii mentio fit infra num. 41 et 54. 


603 


MENSIS JANUARIUS. 


604 


que, sed ina(fectato, necessario, ac simplici: ata ποικίλῃ x4 συνθέτῃ xai περιττῇ, ἀλλὰ τῷ ἀπεριέργῳ 


lautitiam epularum apponebat anima in eloquiis 
Spiritus, Et divinum quidem ecclesiasticae regulze 
officium, cum alteniione mentis cordisque con- 
triione, przefinitis peragebat temporibus ; non 
risui et susurris, sicut multi, animum adhibens, 
sed ut qui astarel ante oeulos communis Domini 
regisque omnium, el coram ad 05 cum eo lo- 
queretur. 


VIII. Eo autem tempore quod intercedebat, 
domi vacans, non otioso cuipiam sermoni, aul ina- 
nium rerum rmeditationi erat intentus ; verum 
Dei legem diu noctuque meditabatur, et fructum 
suum in tempore afferebat, juxta arbores plantalas 


ad illas Psalmi aquas. Erat itaque tempus excan- g 


descentiz et irz?[lle vero mansuetudinis fructum 
el charitatis producebat. Aderat rursm lempus 
gule et deliciarum? llli autem fructus erat gene- 
rosus, continentia. Et inanis quidem glorise cogi- 
tationes,animi moderatione ; plurium vero rerum 
cupiditztem, volnntaria paupertate vincebat: atque 
ita singulis virtutibus contraria fundebat fugabat- 
que vitia. 

IX. Cieterum eo eruditus modo, et per om- 
nem graduum orJinem progressus, ab eo qui 
tunc. erat Melitenz episcopus, invitus, tradente 
illum virtute, presbyter ordinatur, ejusque fidei 
commitlitur cura monasteriorum et asceterio- 
rum quz urbis illius erant. Sed quoniam magno 
jam inde a pueritia tenebatur sanctze quietis desi- 
dero, veniebat assidue ad divini martyris Polyeucti 
monaslerium (12),atque ad illud Triginta trium(13) 
Sanctorum martyrum, et longissimo tempore in 
iis versabatur. Porro ab ipsa etiam civitate semel 
omnino secedebat, post magnam Luminum fes- 
tivitatem (14), el prilaros decorosque Jejunio- 
rum dies in monte propinquo transigebat ; qui 
(tinc. quidem erat solitudo, el. mons Assumplio- 
nis vocatus fuerat ab accolis ; nunc autem mo- 
pasterium est non indigne admiratione, zdifica- 
tum proxime civitatem. 

X.Cum lizc ita se haberent, et ita jam diu esset 
quietis amator Euthymius ; quod el rectam animae 


xii ἀνχγχυΐᾳ xxi ἁπλῇ χρώμενος" τὸ δὲ φιλότιμον 
τῆς τρυφῆς 8, ἐν τοῖς τοῦ Πνεύματος λογίοις τῇ 
ψυγῖ, παρετίθει. Καὶ τὴν μὲν θείαν λειτουργίτν τοῦ 
ἐχχλησιχστικοῦ χανόνος, ἐν προσοχῇ διανοίας xa. 
συντριδῇ χαρξίας, χατὰ τοὺς ὡρισμένους χαιροὺς 
ἐχτελῶν, οὐ γέλωτι καὶ ψιθυρισμῷ κατὰ τοῖς 
πολλοὺς προσέχων, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐπ᾽ ὄψεσι τοῦ B. χοι- 
v02 Δεσπότου xai βασιλέως πάντων παρεστηχὼς, 
χαὶ αὐτῷ χατὰ στόμα Ξιχλεγόμενος, 

H', Τὸν δὲ μεταξὺ -ρόνο» οἴχοι σχολάζων οὐχ 
ἀργολογίᾳ τινὶ xal ματαίων μελέτῃ προσκείμενος͵ 
ἀλλὰ τὸν τοῦ Θεοῦ νόμον ἡμέρας τε χαὶ νυχτὸς με- 
λετῶν, χαὶ τὸν οἰχεῖον xatà χαιρὸν προφέρων ! xazo- 
πὸν͵ χατὰ τὰ πεφυτευμένα δένδρχ παρὰ τοῖς ψαλ- 
μιχοῖς ὕδατι, Καιρὸς τοιγαροῦν θῦμοῦ χαὶ ὀργῆς 
Ἦν" ὁ δὲ, τὸ πρᾶον καὶ τὴν ἀγάπην ἐκχρποφόρει. 
Γαστριμχργίας πάλιν «ii τρῦφῆς ἐπέστη, χαιρός - 
τῷ Oz χαρπὸς ἣν εὐγενῃς, 5, ἐγχράτεια, Καὶ τοὺς 
μὲν τῆς κενῆς δόξης λογιτμοὺς, μετριοφροσύντ,, τὴν 
ὃξ τῶν πλειόνων ἐπιθυμίαν, αὐθαιρέτῳ πενίᾳ xat- 
ηγωνίζετο " xal οὕτως ἑχάστῃ τῶν ἀρετῶν, tà; 
ἀντιθέτους ἐτροποῦτο χαχίας, 


Θ΄. Τρχφεὶς δὲ οὕτω xal παιδευθεὶς, καὶ διὰ πέ- 
σης τῆς τῶν βαθμῶν ἀκολουθίας ἐλθὼν, ὑπὸ τοῦ 
τηνιχαῦτα τῆς Μελιτηνῆς ἐπισκόπου πρεσδύτερος 
ἀχουσίως, τῆς ἀρετῆς αὐτὸν Ἐγχειριζούσης χειρο- 
τονεῖται, xal τὴν φροντίδα τῶν περὶ τὴν πόλιν μο- 
ναστηρίων τε wal ἀσχητηρίων πιστεύεται, ᾿Αλλ' inc 
πόθος αὐτὸν εἴχεν ἐκ παίδων πολὺς ἧσυ κίας, πρὸς ὦ 
τοῦ θείου μάρτυρος Πολυεύχτου σεμνεῖον, xai δὲ xi 
τὸ τῶν ἁγίων Τριῶν χαὶ τριάχοντα μαρτύρων, ἐφοίτα 
συνεχῶς, καὶ τὸν πλοῖστον ἐν αὐτοῖς διέτριζε qo. 
vov, ᾿Ανεγώρει δὲ xai αὐτῆς χαθάπαξ τῆς πόλεως, 
μετὰ τὴν μεγάλτη τῶν Φώτων ἑορτὴν, καὶ τὰς εὖ- 
χόσμους των νηστειῶν ἡμέρας, ἐν τῷ πλησίον ὄρει 
διήνυεν᾽ ὃ τότε μὲν ἔρημος ὁ ἦν, xxl τῆς ᾿Αναλήψεως 
παρὰ τοῖς προσοίχοις ὠνόμαστο, νῦν Ob μοναστήριόν 
ἔστιν οὐχ ἀθχύμαστον, ἐγγυτάτω τῆς πόλεως ᾧχο- 
δομλημένον, 


Ι΄. ᾿Επεὶ οὖν ταῦτα, xal οὕτως ὁ Εὐθύμιος ἐχ 
πολλοῦ τῆς ἡτυχίας Tv ἐραττίς" ὅ xal τὸ εὐγατέ- 


e:us constitationem, internamque indicabal tran- στατον αὐτοῦ τῆς ψυχῆς, καὶ τὴν ἔνδον ὑπεδήλου 
quillitatem,ratus monasteriorum prazfecturam sibi θ᾽ γαλήνην" Ἐμπόδιον αὐτῷ τῆς ἀρετῆς εἶναι νομίσας 
ad virtutem afferre impedimentum, fugie, ila υἱ τὴν τῶν μοναστηρίων ἐπιστεσίαν, γυγῇ ὡς εἴχεν 


VARLE LECTIONES. 


4g]. ἦν, 5.4], τὸ £8l. τρυφῆς, b abest ab al. 'al. προσφέρων, Jal. ἔρημον, 


JOAN. BOLLANDI NOT.E. 


[ al. εὐμενῶς. 


(49) Gr:ca vox. σεμνεῖον, locum sacrum eigni- 
flcat. Hervetus mobasierium vertit. 

(13) De his agemus 7 Novemb. Dux corum S. Hic- 
Ton fuit. Templum ifs ibidem erexisso Chysophius 
dicitur, in eorum Actis Diversum id a S. PPolycu- 
eli. Hervetus unum . fecerat, ita hie scribens : el 
longissit o tcmpore in eo versabatur. 


(14 In ra num. 11 et 105. Octavo die post festum 
Lum'inum abit in solitudinem, et num. 68 et 109, 

ost diem octavam sanctorum  Theophaniorum. 
[Inc Euihymii piom secedendi quotannis in loce 
deserta, consnetudinem sunt imitati SS, Sabsas, 
Geras:mus, Quiriaeus, Zo imas, de quo ὁ Aprillis. 
aliique ejus collega. 


605 


VITA S. EUTHYMII 


606 


ἑαυτὸν ἐπιτρέπει, καὶ λάθρα τῆς πόλεως ἐξελθὼν, Α erat, se mandat, et. clam ex urbe egressus, anno 


ξνάτῳ καὶ εἰκοστῷ τῆς ἡλιχίας ἐνιχυτῷ, χατὰ 
προσχύνησιν τῶν ἱερῶν τόπων xai σεδασμίων, εἰς 
Ἱεροσόλυμα προθύμως φοιτᾷ * παραδαλὼν δὲ xal τοῖς 
ἐπὶ τῆς ἐρήμου Πατράστι, χσὶ τὴν ἑχάστου πολιτείαν 
καταμαθὼν, θερμότερος τὴν ὁρμὴν γίνεται, xal 
πτεροῖς οἱονεὶ χουφίζεται * καὶ ὀξυτέρῳ πρὸς τὸν τῆς 
ἴσης διαγωγῆς ζῆλον τῷ κέντρῳ πληγεὶς, Φαρὰν 
ἕκεῖθεν τὴν λιχύραν καταλαμθᾶνει, μιλίοις ἕξ τῆς 
πόλεως Ἱεροσολύμων διέχούσαν * xal τι κελλίον ἕξω 
τῆς λαύρας πρὸς ἡσυχίαν πάντοθεν εὖ ἔχον εὑρὼν, 
ἐκεῖ τὰς διατριδὰς ἑξῆς ἐποιεῖτο, φοινίχων μὲν χλά- 
δους ἐν αὐτῷ διαπλέχων, καὶ χοινοὺς ἑχυτῷ χαὶ τοῖς 
δεομένοις τοὺς τῶν χειρῶν πόνους ποιούμενος ἵνα 


tetalis sut vicesimo nono,ad sacra venerandaque 
loca adoranda Hierosolymam alacri animo profi- 
ciscitur. Cumque Patresin solitudinedegentescon- 
venissel, atque didicisset uniuscujusque vivendi 
rationem, acrior impetu evadit, ac velut alis ele- 
valur; atque acutiori ad paris instituti semula- 
lionem stimulo punctus, illinc pervenit ad lau- 
ram Pharan (15), quse sex milliaribus distat ab 
urbe Hierosolyma (16) ; ubi inventa quadam ex- 
(ra lauram cella, διΐ quietem undique aecommo- 
data, illic de cetero commorabatur ; palmarum 
quidem ramos in ea texens, sibique ac egen'ibus 
labores manuum communes efficiens ; ut non so- 


μὴ μόνον ἀδαρὺς k f, μὴ πρὸς ἑτέριων χεῖρας ὁρῶν, p lum non gravis esset,ad aliorum manus non res- 


ἀλλὰ καὶ ϑεραπεύοι Θεὸν, χεὶρ αὐτὸς μᾶλλον ἑτέροις 
γινόμενος, Πάσης δὲ τῶν γηΐνων φροντίδος τὴν ψυ- 
χὴν ἀπολύσας, ὅλως τῆς τῶν μελλόντων ἀγαθῶν 
ἐλπίδος ἑπυτὸν ἐξαρτᾷ. 

IA', Ἦν δέ τις ἐν ! γειτόνων αὐτῷ, Θθεόκτιστος 
ὄνομα, τὸν αὐτὸν ἐχείνῳ βίον ἀσχῶν, xal τῆς ἴσης 
πολιτείτς μεταποιούμενος, Ὁ γοῦν τῶν ὁμοίων ἔρως, 
xai ἣ τῶν πόνων χοινωνία, οὕτως αὐτοὺς τῷ συνδέ- 
cutp τῆς ἀγέκης συνέδησε, xai τοσοῦτον ἀλλήλοις 
τῇ τοῦ πνεύματος στοργῇ συνεχράθησαν, ὡς ἑκάτε- 
pov αὑτῶν ἐν τῇ τοῦ ἑτέρου κεῖσθαι ψυχῆ, καὶ ἅπερ 
ἂν ἅτερος alc» φρονοίη, ταῦτα xal θατέρῳ κατὰ 
ἡνώμην εἶναι. Οὕτως οὖν ἀλλήλοις ἀδελφὰ φρονοὺν- 
τις͵ ἐπὶ τὴν ἔρημον τοῦ Κουτιλᾶ xav ἐνιχυτὸν, 
δγδόην μετὰ τὰ Φωτα διεφοίτων ἠμέραν " πάσης μὲν 
ἀνθρωπίνης χωριζόμενοι συναυλίας, Θεῷ δὲ μόνῳ 
διὰ προσευχῆς συγγινόμενοι. Καὶ πάντα τὸν μεταξὺ 
χρόνον ἐκὶ τῆς ἐρημίας ἀναστρεφόμενοι, ἕως ἂν ἣ 
τῶν Βαΐων ἑορτὴ ἐπισταίη. Τηνιχχῦτα γὰρ εἰς τὸ 
κελλίον ἑκάτερος ἐπανήεσαν, συχνὸν ἐπαγόμενοι τὸν 
πλοῦτον τῆς ἀρετῆς, ὃν ἀναστάντι Χριστῷ προῦ- 
olet: ἔμελλον, πολλῷ τοῦ χρυσοῦ τιμιώτερον, ὅπερ 
αὐτῷ τεχθέντι μάγοι προσήνεγκαν, ᾿Επλεο έχτει 
μέντοι τῇ τῶν ἠθῶν χρηστότητι, χαὶ τῇ τῶν τρό- 
πων ἁπλότητι, καὶ τῇ τῆς ταπεινοφροσύνης ὑπερ- 
δολῇ, Εὐθύμιος ὁ μέγας, καὶ διὰ τοῦτο ηὔξανέ τε 
καθ᾿ ἐχέστην abup ἡ πρὸς Θεὸν παῤῥησία, xai δα- 
ψιλεστέρεν ἐξεχαλεῖτο τὴν χάριν τοῦ Πνεύματος, 


piciens; sed etiam Deum coleret, ipse potius 
aliis manus factus. Ab omni autem cura rerum 
terrestrium cum animum liberasset, penitus se 
futurorum bonorum spei submittit. 

XI. Erat autem quidam inter ejus vicinos, no- 
mine Theoctistus (17), qui eamdem quam ille 
vitam exercebat, iderque capessebat institutum. 
Àmor itaque rerum similium, et laborum socie- 
las, ila eos vinculo charitatis colligavit, adeoque 
sunt inter se conlemperanti dilectione spirilus, 
ut uterque eorum in allerius anima consisteret, 
et qu& alter eorum sentiret, ea etiam alteri pla- 
cerent. Cum ergo esset tam fraternus inler eos 
consensus, in Cutile (18) solitudinem quotannis 
proficiscebantur, octavo die post festum Lumi- 
num,separati quidem ab omni humano contuber- 
nio, cum Deo autem solo versantes per precatio- 
nem ; et totum tempus, quod intercedebat,trans- 
igentes in solitudine, donec advenisset dies fes- 
tus Palmarum. Tunc enim uterque revertebatur 
in cellam, importantes censum virtutis copio- 
sum, quem oblaturi erant Ghristo resurgenti,au- 
ro eolonge pretiosiorem, quod ei nato obtule- 
runt Magi. Porro morum et benignitate et sim- 
plicitate magnus excellebat Euthymius, necnon 
humilitatis fastigio , atque ideo in dies ei accres- 
cebat fiducia erga Deum, et gratiam Spiritus 
abundantiorem cvocabat., 


IB^, Πέμπτον δὲ χῤόνον εἰς Φαρὰν διατρίψας, ἀπ- D — XI[.Postannos autem quinque in Ph»ran trans- 


alot κἀκεῖθεν ἄμα Θεοχτίστῳ, κατ᾽ αὐτὸν δήπου 


actos,illinc recedit (19) cum Theoctisto,consueto 


VARLE LECTIONES. 


! an ix 9 


k a]. &6ap«. 


JOAN. BOLLANDI NOTE. 


(15) Meminit hujus laure iterum Cyrillus n. 12, 
ΔΙ, 119 et 154. Joannes Moschus in Prato spirituali 
eap. 40, 41, 49 et 139, nonnullorum hujus laure 
monachorum virtutes describit. In ea ipse decem 
annis vixit. 

(10) Versus orientem, via Hierichuntips. 

(17) De 8. Theoctisto agemus 8 Septembris Obi- 
tus ejus describitur infra cap. 17. 


(18) Lipomenus et Surius Catile, iníra ta- 
vocant, Joannes . 


men num. 94 etiam Cutilam 


Moschus in Pra/o spiriluali cap. 53, Κοθυλὰν, 
ubi vertitur Tuthelam, quo circa mare Mortuum 
senex e monasterio S. Sabe descendisse dicitur. 
In Vita S. Theodosii conobiarche 11 Januarii 
num. 26, Κουτιλὰ Gutilla vertitur; unde ad ripas 
lacus Asphaltidis, seu maris Mortui, pervasit. 
Infra num. 94 solitudini Ruban conjungitur, de 
qua cap 65. 
(19) An. Ch. 411. 


601 


MENSIS JANUARIUS. 


eis secessus tempore: et per solitudinem ad A τὸν εἰθισμένον τῆς ἀυσχωρήσεως αὐτυΐς κειρόν" χα 


torrentem quemdam praecipitem ac profundum 
accedentes,magnam speluncam offendunt ad bo- 
reale torrentis przecipitium, velut tracli a qua- 
dai manu deducente, Qua de causa letati 
animis, et rati non hoc eis ostensum absque Dei 
numine, illic suam faciunt habitationem.Qui qui- 
dem locus cum esset prius ferarum refugium,sa- 
crum templum postea evasit et ang-lorum habi- 
taculum.Igitur diu latuerunt in spelunca,nec ullus 
ad eos accedebat, vel aliquid e rebus necessariis 
impertiebatur, sed solisque illic δά παι fuerant, 
herbis, ut licebat, alebantur. Ceterum Deo, mea 
quidem sententia, non amplius sustinente celari 
eorum virtutem (quomodo enim ? quandoquidem 


*wz διὰ τῆς ἐρήμου χείμαῤῥδον κρημνώδη καὶ fa! 
02v Ὁ παριόντες, χαττλαμδάνουσί τι σπήλπιον μέγε 
πρὸς τῷ βορεινῷ τοῦ χειμάῤῥου Xpnpivip, καθάπερ 
ὑπό τινος ὁδηγούσης χειρὸς ἐλκόμενοι. Πσθέντες 


οὖν ἐπ᾿’ αὐτῷ τὰς ψυχὰς, καὶ obx ἀθεεὶ τοῦτο ὑκο- 


δειχθῆναι αὐτοῖς νομίσαντες, ἐκεῖσαι ποιοῦνται τὴν 
κατοιχίαν, "Omtp ἄρα θηρίων καταφυγὴ πρότερον bv, 
ναὺς ἱερὸς γέγονεν ὕστερον xal ἀγγέλων 5 χατοιχη- 
τήριον. ᾿ξλάνθανον μὲν οὖν iv τῷ σπηλαίῳ μέχρι 
πολλοῦ, καἱ οὐδέὶς ὁ παρχδάλλων αὐτοῖς ἣν, οὔτε 
τινὸς τῶν πρὸς χρεία» ὅλως «οινωνῶν, ἀλλὰ pora; 
ταῖς παρχπετυχυίχις αὐτῷ βοτάνχις, ὡς ἐγχωροῦν 
ἣν, ἐτρίφοντο. Κρύπτεσθχι δὲ τὴν ἐκείνων ἀρετὴν 
ἐπιπλέον, olgat, τοῦ θεοῦ μὴ ἀνχσχομένεου (κῶς γέρ; 


nec horti clausi, nec fontis signati,ad multos redit Β ὅτι μηδὲ χεχλεισμένου κήπου, μηδξ πηγῆς ἐσφοράγι- 


υ11}}185), sed volente potius eos aliis quoque esse 
causam salutis copiosumque et communis usus 
bonum, hujusmodi res circa eos ex Providentism 
dispensatione accidit. 

XIII.Quidam ex Lazarii (20-21) pastoribus addu- 
cantaliquandoovesadtorrentem etobtutuin spelun- 
cam immisso,vident eos imminentes capiti;repen- 
tino autem et insolito turbati spectaculo,ii quidem 
protinus in fugam quanta poterant pedum celeri- 
tate se dederunt; illi vero timorem eis appositissime 
demenles, voce quam potuerunt benignissima et 
lenissima : Ne timesatis, o fratres, dixerunt, ne 
timeatis.Nam ipsi quoque homines sumus, 6 18:8] 
propter peccata nostra presentem locum habitare 


σμένης, ἐπὶ πολλοὺς ἡ ὠφέλεια), ἀλλὰ βουλομένο; 
μᾶλλον καὶ ἄλλοις σωτηρίας αὐτοὺς γενένθχι moj- 
φῖσιν, xal ἀφθονόν τι «αἱ κοινωφελὲς ἀγαθὸν, οἶχο- 
νομεῖται τι τοιοῦτον περὶ αὐτούς " 

II". Προσάγουσί τινες τῶν τοῦ Λαζαρίου ποιμένων 
τὰ πρόδχτά ποτε τῷ χειμάῤῥῳ, καὶ πρὸς τὸ exi- 
λαιον ἐπιδαλόντες τὸ βλέμμα, ὁρῶσιν αὐτοὺς ὑπὲρ 
κεφαλῆς, χαὶ τῷ ἀθρόῳ καὶ ἀσυνήθει τῆς ὄψεως 
διαταραχθέντες, οἱ μὲν ἢ ποδῶν εἴχον εὐθὺς ἔφευγον, 
ἐκεῖνοι δὲ τὴν δειλίαν αὐτῶν ἐμμελέστατα ἀφαιροῦν- 
τες, προσηνεῖ ὡς εἴχον τῇ φωνῇ χαὶ ἡμέρῳ, Μὴ φο- 
δεῖσθε, ἀδελφοὶ, ἔλεγον, μὴ φοδεῖσθε. ᾽᾿Ανθρωποι γὰρ 
xai αὐτοὶ o, εἰ xai διὰ τὰς ἀμχρτίχς ἡμῶν, τὸν περ- 
ὄντα τόπον οἰχεῖν προειλόμεθα, Τότε γοῦν οἱ ποιμέ- 


conslituimus.Tuncergo pastoresausiadeosascen (vec τὴν ὡς αὐτοὺς θχῤῥήσαντες ἄνοδον, τὸ σπήλαιόν 


dere,et ingressi speluncam,quam ipsi incolebant, 
cum nihil omnino invenissent eorum qua sunt 
utilia corpori, reversi sunt valde admirantes, suis- 
quesingula enarraverunt. Deinde noncessarunt de 
cetero incole Lazarii eis esse rerum necessarium 
ministri; sic Deo ista sapienter et clementer dis- 
pensante;ut et ipsi ea haberent quibus indigebant 
ad usüm corporis,et iis qui ea largiebantur, rem 
longe praestantiorem praeberent, salutem anima. 

XIV.Cum autem de iis quoque quesiissent Pha- 
ranite, et didicissent ubi babitarent, assidue ad 
eos ventilabaut.Ac primum quidem duo ex fratri- 
bus ad eos profecti, Marinus et Lucas,non amplius 
reverli voluerunt ; sed a verbis eorum et virtute 


τε εἰσελθόντες ὅπερ ᾧχουν αὐτοὶ, »zi μηδν μηδ- 
όλως τῶν χρησίμων τῷ σώμχτι εὑρηχότες, ὑκέατρε- 
φόν τε σφόδρχ θχυμάζοντες͵ καὶ τοῖς ἰδίοις ἔκαστε 
διεσάφουν. Εἴτα τὸ ἑξής, οὐ διέλιπον οἱ τοῦ Aafa- 
ρίου διάκονοι τῶν ἀυχγχχίων αὐτοῖς γινόμενοι " 
οὕτω τοῦ Oto) ταῦτα σοφῶς xal φιλανθρώκως οἶκο- 
νομοῦντος, ἵνα xxl αὐτοὶ ὦ, ἐδέοντο πρὸς χρείαν τοῦ 
σώματος, ἔχωσι, καὶ τοῖς τούτων μεταδιδοῦσι, τὸ 
πολλῷ χρεῖττον, σωτηρίαν ψυχῆς παρέχωσι, 

IA'. Ζητήσαντες δὲ περὶ αὐτῶν xai οἱ τῆς Φαρὰν, 
xai μαθόντες ὅπου διάγοιεν, συνεχῶς παρ᾽ αὐτοὺς 
ἐφοίτων, Καὶ πρῶτα μὲν δύο τῶν ἀδελφῶν αὐτοῖς, 
Μαρῖνός τε xal Λουχᾶς, προσελθόντες, ὑποστροφῆς 
πάλιν οὐδεμιᾶς ἐμνήσθησαν, ᾿Αλλ᾽ ὑπὸ τῶν λόγων 


capti, tanquam ἃ quibusdam non fallacibus Sire- Ὁ αὐτῶν χαὶ τῆς ἀρετῆς, ὥσπερ ὑπό τινων ἀψευδῶν 


nibus, se ipsis tradunt velut patribus et auima- 
rum curatoribus.Quos supinis manibus magnus e1- 
cipiens Euthymius, in omni erudit ascetics vite 
disciplina; adeo preclare,ut iidem consecutis post 


σειρήνων ἀλόντες, ὡς πατράσιν αὐτοῖς «xl ψυχῶν 
ἐπιμεληταῖς ἑαυτοὺς ἐγχειρίζουσιν * οὃς καὶ χερσὶν 
ὁ μέγας Εὐθύμιος ὑπτίαις ὑποῤεξάμενος, κἄσαν ix- 
πχιδεύει πολιτείαν ἀσχητιχήν * οὕτω χαλῶς, ὥστε 


VARLE LECTIONES 


7 a], χρημνὸν xal βαθύ, n intellige ἁγίων. ο al. ἡμεῖς. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 
(20-21) Meminit hujus Lazarii Palladius in Historia Lausiaca cap. 103. Lazariote incole ejus di- 


cuntur infra num. 132, 


VITA S. EUTHYMII. 


010 


καὶ γρύνοις ὕστερον οἱ αὐτοὶ x&v τοῖς περὶ τὴν χώ- À temporibus, in locis qua sunt circa vicum Me- 


μην Μετωπὰ διέλαμψχν τόποις, καὶ μονχυτήριχ 
συνεστήσαντο, xxi Θεοδόσιον ἐχεῖνον τὸν μέγαν, ὃς 
τῶν xztà τὴν ἔρημον ἐξηγήτατο χοινοδίων, εἰς μο- 
ναχιχὴν προήγαγον τελειότητα, Πανταχοῦ δὲ τῆς 
τοιλύτης Εὐθυμίου φήμης ἐν ὀλίγῳ διαβαινούσης, 
πολλοὶ mph; αὐτὸν ὥσπερ ὑπό τινος ὀσμῆς μύρου 
κεχινημένοι  xaÜü' ἑχάστην συνέῤῥεον, xai τούτων 
ἔκαττος αὐτῷ συνοιχεῖν ἐδεῖτο, xxl ὑπ᾽ αὐτῷ χαθ- 
"'tuóvt ζῇν, «xi ῥυθμίζεσθαι τῇ» ψυχὴν, xxi τὰ 
πνευμττιχὰ ἐχπαιδεύεσθχι, ᾿Αλλ᾽ ἐχεῖνος ἀκέραιδν 
τε καὶ ἄκρατον tb τῆς ἡσυχίας ἔχειν χαλὸν βουλό- 
μενος, πᾶσαν τῷ μαχερίτῃ Θεοχτίστῳ τὴν τῶν προσ- 
ἰόντων ἐπιμέλειχν ἀνετίθει “ xal ὃς, παοακοῦειν 
ἐκείνου μηδέποτε γνοὺς, ἀναιρεῖται μὲν αὐτίχα τὴν 


topa (22) claruerint, et monasteria constirmuxerint, 
magnumque illum Theodosium (23), qui fuit 
princeps et auctor comnobiorum eremi, ad mo- 
nasticam perduxerint perfectionem. Cum autem 
hac fama Euthymii brevi tempore ubique perva- 
deret, multi ad ipsum, tanquam ab aliquo com- 
moli unguenti odore, quotidie confluebant ; et 
rogabal unusquisque illorum, ut cum ipso habi- 
tare sibi liceret, sub eo duce vivere, anima effin- 
gi, spiritualia. edoceri. Sed ille, obtinere cu- 
piens integrum purumque quietis bonum, omnem 
advenientium curam beato commisit Theoctis- 
lo : hic vero, qui ei nunquam recusabat parere, 
protinus quidem mandatur suscipit ; verum eun- 


ἐντολὴν, πάντα δὲ χατὰ γνώκην Εὐθυμίου» διατιθεὶς B cla administrabat ex sententia Euthymii. 


ἣν. 

IE', "Eztitz μέντοι xai περὶ τὸν τοῦ τόπου συν- 
οἰκισμὸν ἠτχχολοῦντο, καὶ συφτήσασθχι πχρὰ τῷ 
σπηλαίῳ λαύραν xx1à τὴν τύπον P Φαρὰν ἐσχέπτοντο, 
᾿Αλλ᾽ ἡ ἐνοῦτα τῷ τόπῳ τραχύτης, xzi τὸ μικροῦ 
καὶ ἄδατον αὐτὸν εἶναι, συστῆσαι μέν τινα περὶ αὐτὸ 
λαύρχν οὗχ εἴα * πρὸς αὑτῇ δὲ τῇ τοῦ χρημνοῦ 
προσθδάσει, χοινόδιον οἰχοδομοῦστι τοῖς ἀδελφοῖς, καὶ 
τὸ σπήλαιον ἔκυτοῖς εἰς ᾿Εχχλησίαν μετασχευάζου- 
σιν € * ᾧ καὶ προτεδρεύων ἐφ᾽ ἡσυχίας ὁ μέγας Εὐ- 
θύριος, ψυχῶν ἣν ἐπιμελητὴς καὶ ὧν ἐχεῖνχι δέ- 
χονται πληγῶν ὑπὸ τῆς κακίας, xal ὑφ᾽ ὧν πολλάχις 

καχῶς πάτχουσιν, ἱχτρὸς ἐμπειρότατος, 
Προπιόντων γὰρ αὐτῷ καθ᾽ ἑχόστην τῶν ἀδελφῶν, 


XV. Deinde autem in loco quoque ad habitan. 
dum construendo occupabantur, habebantque in 
animo ad speluncam constituere lauram, secun- 
dum figuram Pharan : sed quz loco inerat aspe- 
ritas, quodque esset propemodum invius, non 
sinebat illic lauram condere : at in ipso precipi- 
tii aditu cenobium «aedificant fratribus, et sibi 
speluncam in ecclesiam transmutant: ubi iu 
quiete ac silentio magnus assidens Euthymius, 
erat curator animarum, necnon nlagarum quas 
ille a vitiis accipiunt, a quibus vulneribus sepe 
male afficiuntur, medicus peritissimus. Quotidie 
enim ad eum accedentibus fratribus, nec veren- 


καὶ τοὺς λ͵ογισβους οὑμενυοῦν ἀνακαλύπτειν αὑτῷ tibus ei aperire cogitationes, unicuique dabat 


διευδαδουμένων, τὸ χατάλληλον ἑχάστῳ πρὸς τὴν 
τοῦ πεκοῦ θεραπείαν ἐδίδου φέάρμαχον͵ ἃ πείρᾳ καὶ 
συνέσει καὶ πολλῇ διαχρίσει, παρ᾽ ἑαυτῷ συνελέξατο * 
ὡς μικροῦ κεὶ ἐπ᾽ αὑτῷ πληροῦσθαι τὸ τοῦ θείου 
Ἰερεμίου, ὅτι Δοχιμαστὴν δέδωχέ σε τοῦ λαοῦ 
μου, καὶ γνώσῃ ἐν τῷ δοκιμάζειν σε τὴν ὁδὸν 
αὑτῶν. 

IG" ᾿Δμέλει καὶ πχρῇνει πχτριχῶς πολλάκις, 
καὶ κοινῇ πρὸς αὑτοὺς διελέγετο, ὡς ἄρα δεῖ τοὺς 
&xovzseouévox; βίῳ χαὶ τοῖς περὶ τὸν βίον, ὑπακοῆς 
πανταχοῦ φροντίζειν καὶ ταπεινοφροσύνης, xal τοῦ 
μὴ τῷ ἰδίῳ στοιχεῖν θελήματι * χαταθύμιόν τε ἀεὶ 
τὸν θάνετον ἔχειν ^ xai τὴν μὲν χόλασιν δεδοικέναι, 
τῆς βασιλείας δὲ τῶν οὐρανὼν ἐφίεσθαι “ πᾶντα τε 


conveniens sanando malo medicamentum ; que 
quidem experientia, prudentia multoque judicio 
apud se collegerat ; adeo ut in ipso propemodum 
impleretur illud divini Jeremise : Probatorem 
dedi te populi mei, el scies in probando te viam 
eorum !, 


XVI. δῶρο itaque etiam admonebat paterne,et 
communiter ad illos orationem habebat, dicens 
oportere eos qui huic vite rebusque δῷουϊ! re- 
nuntiant, ubique curam gerere obedientisc,et hu- 
militatis, ac ne propriam sequantur voluntatem; 
δά δος in votis semper habere mortem; et suppli- 
cium quidem perhorrescere,regnum autem colo- 


τὸν χρόνον πόνοις ἑαυτὸν ἐχδιδόναι, xal χειρῶν τέ- Drum desiderare ; atque omni tempore se dedere 


“νῷ καὶ ἐργασίᾳ" xai μάλιστά γε εἰ νέος ἐστὶν o5- 
τος, χαὶ τὴν ὁρμὴν ὑπὸ τῆς ἡλιχίχς χεχινημένης͵ 
ἸΤάτε γὰρ χρὴ πρὸς τῇ ἄλλῃ περὶ αὑτὸν φυλαχῇ, xai 
πολλῇ τὸ σῶμα ταλαιπωρίᾳ χαταπονεῖν, ὡς dv εὃ- 


1 Jerem. vi, 27. 


laboribus, manuumque artificio et operationi; id- 
que maxime si is est juvenis, ejusque appetitio 
seu impetus moveatur ab etate.Tunc enim opor- 
tet, preter aliam ejus custodiam, corpus quoque 


VARLE LECTIONES. 


P al. τόπον. 


4 al. κατασχευάουσιν. 


JOAN. BOLLANDI NOTE. 


(32) Ortelius conjieit eirca Arabiam forte alicubi 
6660, quo frustra confugit cum in eremo Θὶν 8118 


sanete manserint, et Jordanem non transierint. 
(23) Egimus de eo 11 Januar. 


611 MENSIS JANUARICUS. 612 


mhltis erumnis affligere, ut pareat rationi,et fer- A πειθὲς τε εἴη τῷ λόγῳ, καὶ τὸ πυρῶδες ἀπομαρχί- 
vor flaccescat juventutis;utque Pauli imilatoressi- νηται τῆς νεότητος * χαὶ ἵνα μιμητχὶ Παύλόυ, καὶ 
mus,simulquedivinarum ejuslegumadimpletores, ἄμα TÀnpurzi τῶν αὐτοῦ θείων νόμων γινώμεϑα, 
non otii crimen solummodo vitantes (siquidem ne μὴ τὸ τ τῆς ἀργίας ἀπλὼς ἔγκλημα * διαφεύγοντες 
alimento quidem eum dignum judicat, qui esL adeo (ἢ γε οὐδὲ τροφῆς ἄξιον κρίνει τὸν οὕτω νωθὴ καὶ 
bebes,segnis,et negligens;Otiosus enim,inquit,nec ἠμελημένον. Ὁ ἀργὸς γὰρ, φησὶ, μηδὲ ἐσθιέτω), 
manducet), sed etiam habentes easdem cum illo ἀλλὰ xai τὰς αὐτὰς ἐκείνῳ χτώμενοι χεῖρας. Αἱ 
manus. Manus enim, inquit, is(co minisiraveruut γεῖρες γὰρ, φησὶν, αὖται, ὑπηρέτηταν ἐμοί τι 
mihi,et his qui mecum sunt *.Quoniam absurdum — «ai τοῖς pes! ἐμοῦ, ᾿Επεὶ xai τῶν ἀτόπων ἐστὶ, 
est,ut hominesquidem szculares,uxorem,liberos, τοὺς μὲν βιωτικοὺς τῶν ἀνθρώπων, γυναῖχα χαὶ 
tot.mque familiam labore manuum suarum alant, παῖδας xai οἰκίαν ὅλην, kx τοῦ τῶν χειρῶν ἔργου 
et annum ab eis solvatur tributum, quiuetiam 6 διατρέφειν, χαὶ τὸν ἐπέτειον αὐτοῖς διαλύεσθαι φό- 
laboribus Deo offerant primitias.atque pro viribus ρον, ἀλλὰ xai ἀπάρ ετῦχι τῷ θεν τῶν πόνων, xal εὖ 
benefaciaul ; nos vero aliis fructum manuum Π0- ποιεῖν χατὰ δύναμιν ^. ἡμᾶς δὲ μὲ, καὶ ἄλλοις τοῦ τῶν 
strarum nequaquam communiceimus. χειρῶν ἡμῶν χχρποῦ χοινωνεῖν, 

XVII. Illa quoque ex ejus przceptis digna sunt [Z'. Káxetva δὲ ἀξιχ μνήμῃ δοῦνχι τῶν ἐχείνου 
qui? mandentur memorie. Suadebal enim hones- παραγγελμάτων, Παρῴνέι γὰρ τὴν εὔχοσμο, àszi- 
tum amplecti silentium in templo Doinini, neve ζεσθαι σιωπὴν iv νχῷ Κυρίου, xai μὴ * τθέγγεσθει 
quis loqueretur in synaxi fratrum, dum sacra μηδένα παρὰ τῷ συνάξει των ἀδελφῶν, τῶν ἱερῶν 
peraguntur mysteria ; sed nec in refectorio, fra- μυστηρίων τελουμένων ^ μὴτε μὴν ἐν ἀριστηρίῳ τῶν 
tribus ad cenam collectis linguam laxare; verum ἀδελφὼ, el; δεῖπνον συνειλεγμένων, ἀφιέναι 9 τῇ 
in utrisque manere in eodem silentio, Praeterea γλώττῃ" ἀλλὰ μένειν ἐπὶ τῆς αὑτῆς ἡσυχίας ἐν 
displicebat ei, quod fratrum nonnulli, presertim ἀμφοτέροις, ᾿Απήρεσχε O8 abt, καὶ τὸ τῶν x 
juvenes, majus jejunium quam a reliquis obser- ἐνίους, xai μάλιστα νέους ὄντας, πλείονα τῆς λοιπῆς ! 
varetur io cenobio palam et publice ostende- ἐν τῳ χοινοδίῳ oavtpzv χαὶ δεδημοσιευμένην ἐπι- 
rent, communemque solverent fratrum regulam, δείκνυσθαι νηστείαν, xai τὸν xotvo? λύειν xavóvz τῶν 
suam sequendo voluntatem ac legem.Neque enim ἀδελφῶν, ip θελήμχτι καὶ νόμῳ στόιχοῦντας. Οὐδὲ 
ille bonum tuba cani, neque apertum esse et di- γὰρ σαλπίζεσθχι τὸ ἀγαθὸν bxstvoc, οὐδὲ μὴν ἔχδηλον 
vulgatum, sed quam maxime fieri potest latere εἶναι xa: διακεχηρυγμένον, ἀλλ᾽ ὡς οἷόν τε λενθά- 
volebat : atque ideo eam optimam esse dicebat ( νειν ἠδούλετο * καί διὰ τοῦτο ἀρίστην ἔλεγεν ἐγχρέ- 
abstinentiam, qua praiveniret satielatem, et in- τειαν εἶναι, τὴν τὸν χόρον φθάνουσαν, «zl δεομένοις 
digentibus adhuc nobis reprimeret alimentum : ἡμῖν ἔτι, xal τὴν τροφὴν ἱστῶσαν ^ ὅπερ ἐστί τὸ 
quod quidem est infra necessitatem cibum sume- mapapxpbv τῆς χρείας, τροφῆς γοινωγνεῖν, πρυφίως 

: clam vero resistere carnis affectionibus, ac δὲ πρὸς τὰ τῆς σχρχὸς ἴστασθαι πάθη, καί ἀσηαλιις 
secure oinni ex parte communitum esse armis πάντοθεν συμπεφράχθαι τοῖς ὅπλοις τῶν μοναχῶν᾽ 
monachorum ; que sunt, humilitas, moderatio, ἔστι δὲ ταῦτα, ταπείνωσις, σωφροσύνη, μελέτη, 
meditatio, discretio, secundum Deum obedien- χρισις, xai ἡ χατὰ θεὸν ὑπακοὴ, καὶ τῳ ὄντι θεομί- 
tia, et revera Dei {αἰ γὶχ virtus. Talibus igitur μητος ἀρέτή. Τοιχύτης μὲν οὖν παρὰ τῆς ἡδίστης 
a suavissima illa lingua documentis fratres quo- γλωττῆς εχείνης οἱ ἀδελφοὶ καθ᾽ ἐχάστην ἀπέλχυον 
tilie frnebantur. τῆς διδασχαλίας͵ 

XVIII. Nobis aotem jam deinceps incipit oratio Β΄. Ἡμῖν δὲ χωρεῖν ἤδη λοιπὸν ὁ λόγος πρὸς τὰ 
pergere ad resantiqui Terebonis; quas cuncti qui- τοῦ παλαιοῦ Τερέδωνος ἀρχεται "ἃ καὶ πάντες μὲν 
dern senioresPatirum mihi concordi voce narrarunt; οἱ πρεσθύτεροι τῶν Πατέρων συμφώνως μοι διτγή- 
accuratius vero Terebon (24) ille,veteris istius Tere- σαντο, ἀχριδέστερον δὲ Τερέδων ἐχεῖνος, ὁ τοῦ πι- 
bonis (28)nepos, quitribui apudSaracenos prafuit, λαιοῦ ᾿ τούτου Τερέδωνος ἔχγονος, φυλῆς τε παρὰ τοῖς 
etin eis maximum nomen reliquit ad claritatem. Σαραχηνοῖς ἄρξας, xal μέγιστον εἷς ἐπιφάνειαν ἐν 
OportetauteiD ab alt; ordiri principium narrationis, αὐτοῖς ἀπολιπὼν ὄνομα ' pn δὲ τὴν ἀρχὴν ἄνωθεν 
ut sic perspiciatur facilius sermo noster. Erat apud ὑφᾶναι τοῦ διηγήματος, ἵν’ οὕτω μᾶλλον εὐσύνοπτος 
Persas quidar Grecus,nomine Áspebetus(26),qui ὁ λόγος ἡμῖν γένηται, "Hv τις παρὰ Πέρσαις "Ἕλλην 


3 [I Thess. 11, 10 ; Act. xx, 84. 
VARLE LECTIONES. 
τ ἃ, τῷ, 5" δὶ. ἐγκλήματι. "*al.pn06, "al. ἐφιέναι, Y al. τοῖς λοιποῖς, 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 


(24) Hujus notivitas indicatur infra num.69.FoW^ ' Hie mox in baptismate Petrus appellatus, et 
hegumenus inferloris monosterii S, Theoetisii. deinde plenissime Christianse fidei dogmatibus eru- 

(25) l'rzier o2 qua de eo hoc capite reforuatr, : Ma Ue δι δου: Saracenorum (αἰ β est num. 89, γὶ 
Iteruu: de co agitur num. 62, 78 οἱ 97. nodo Bphesine interfuit, n. δῦ. . 


613 


VITA S. EUTHYMII. 


614 


᾿Ασπεδέτος ὅδτομα, Σαρχχηνῶν φυλῆς ἄρχων γεγενη- Α fücius fuerat princeps tribus Saracenorum.Porro 


μένος. Διωγμοῦ 9: παρὰ τῶν μάγων περὶ τὰ τέλη, τῆς 
᾿Ινδηγέρδου * βασιλείας χατὰ Χοιστιχνῶν κχιυννθέν- 
voc, ἔργον ἔχεῖνο! θέμενοι σπουῤχιότατον, πάντας 
θηράσαι Χριστιανοὺς, τοὺς ὑπ᾽ αὐτοὺς ἄπαντας φολάρ- 
“χους, ἀλλὰ δὴ xal αὐτὸν ᾿Ασπέδετον, ἀκριδεῖς φύλα- 
χας πανταοῦ ταῖς ὁδοῖς ἐφιστᾶσιν, ἐφ᾽ ᾧ μηδένα 
Χριστιανῶν λαθεῖν δυνηθέντα, τῇ Ῥωμχίων c44 
προσφυγεῖν, 'O γοῦν ᾿Ασπίδετος οὗτος, ὑρῶν τὴ; 
πολλὴν ταύτην χατὰ Χριστιχυῶν qo:Xe ααἱ μανίαν, 
xal οἴχτον αὐτῶν λαμδάνων τῆς συμφορᾶς, o) μύνον 
οὐχ ἀπεῖργεν αὐτοῖς τὴν φυγὴν, ἀλλὰ καὶ χεῖρα μᾶ) - 
Àow παρεῖχεν ἱκανῶς συλλαμδάνουσαν, Ἐφ᾽ οἷς τῷ 
βασιλεῖ διαδλνιιθεὶς ᾿Ισδηγέρδῃ, xal τὴν ἐχείνου δείτας 
ἀπήνειχν, τὴν οὐτίχν εὐθὺς xal συγγίνειαν, xai Τε- 
ρέδωνχ τὸν πλτδὸχλ παρχλχδὼν͵, αὐτόμολυς ἥκει Ῥω- 
μαΐοις, 00; δεξάμενος ᾿Ανατόλιος (οὗτος vào τότε τῆς 
"Ez: στρατηγὸς Y ἦν), εἰς τὴν ᾿Αράδιον τεχατοιχίζει, 
x20 th? ἐχεῖσε Ρωμαίοις ὑποτελὴ τῶν Σαρχκηνῶν 
φυλαρχίαν ἐγχειρίζει τῷ ᾿Λυπεόξτον, ἐχένγυον αὐτῷ 
ποιῶν οὕτω, καὶ δόλου ααθχρξύουταν τὴν 31029, 4». 
10^, Οὕτως οὖν Ῥωμαίοις: αὐτοῦ προσχεχωρηκχότος, 
ἐτύγχανε μὲν Ταρέδων ὁ παῖς, ἕως ἔτι ἄνηδος T5, 
καὶ τοῦτο xb:b δηλαδὴ παῖς, ὄχιμονίχ πληγεὶς ui- 
στιγι, μέρος τε τοῦ σώματος ἐξ ἡμισείας τὸ δεξιὸν 
ἔζων ξηρὸν, xal νεχροῖς ὅμοιον, xai ἤχιστα ἐνεογόν, 
Τοῦτο δὲ οὕτως els» αὐτῷ ἀπὸ γεφαλῆς ἄγοι πο- 
δῶν, Gztt καὶ τοῦ πατρὸς Σ τὸ πολὺ τῆς οὐτίχς εἰς 
ἰχτρῶν ἀναλώσαντος χεῖρας, οὐδὲν ὁ Τερέδων τῆς 
ἐχείνιυ);» ἀπώνχτο τέχνης, ᾿Επεὶ δὲ εἷς τὴν ᾽Αράδων 
μετῴῷχηταν, ὁρξ τι ὄνχρ ὁ παῖς, χαὶ πρὸς τὴν ὄψιν 
διυπνισθεὶς, τῷ πατρὶ ταύτην διτγεῖται, Καὶ ὃς αὖ- 
τίχε μάλα τὸν πατὸχ, xai πολλοὺς τῶν π᾿ αὐτῷ Βαρ- 
δέρων, παραλχδὼν, παρὰ τὸ Εὐθυμίου τούτο καὶ 
Θεοχτίστου σπέλαιον ἀφικνεῖται, Τῇϑε γὰρ ἐλθεῖν ἣ 
Qqrvttoz ὄψις ἐπέσχηπτε, Τοὺς μὲν οὖν ἀδελφοὺς τὸ 
πλῆθος ἰδόντας, ἀγωνία τε εἰλήφει xal δέος, xal οὐχ 
tlyov ὅ τι xal γένωνται ἃ, "AXI! ὁ μακαρίτης θεό- 
χτιστος τὴν δειλίχν ἐχείνην ἐχδαλὼν αὐτῶν τῆς ψυ- 
χῆς, κάτειτι θαῤῥούντως πρὸς τοὺς Βαρῥάρους, χαὶ 
τὴν χρείαν ἥτις Κ αὐτοὺς ἀγάγοι δι:πονθάνετο, ΟἹ 02, 
Κατὰ θέαν, εἶπον, ἤχομεν Εὐθυμίου, Καὶ ὁ μακαρί- 


mota(27)per Magos:28icirca finem regis Isdegerdis 
persccutione adv. rsus Christianos,illi ducentesopus 
esse summo studio contendendum, ut cunctos ve- 
narentur Christianos, omnes tribuum profectos 
ditionis sux, ipsumque eliam Aspebetum, in dili- 
gentes viarum custodes ubique constituunt, quo 
nullus Christianus posset clanculum confugere ad 
imperium Romanorum.lIs itaque A spebetus,videns 
ingentem hane in Christianos incursionem et insa- 
niam, motus misericordia eorum calamitatis, non 
modo non proliibuit fugam, sed et manum potius 
pribuit won mediocriter adjutricem.Qua de causa 
accusatus apud regein Isdegerdem etillius veritus 
crudeli'atem,assumplis protinus suis facultatibus, 
cum cognalis ac Terebone puero,ad Romanostran- 
sfuga venit.Quos excipiens Anatolius (99) (is enim 
lunc erat przfectus Orientis) collocat in Arabia ; 
et Saracenorum przfecturam, qua illie Romanis 
suberat,tradit Aspebeto; sic exhibens illisecurain 
omnisque doli expertem susceptiuneum. 

XIX. Cum is crgo sic ad Romanos accessisset, 
puer quidem Terebo, dum esset adhuc impubes, 
atque adeo vere puer,percussus erat flagello dze- 
monis, ut qui partem eorporis ex dimidio deite- 
ram haberet siccam,mortuisque similem, ac operi 
minime idoneam. loc autem ei i!a se habebat a 
capile usque ad pedes; adeo ut licet pater nultuin 
facultatum consumpsissel in medicorum manus, 


C nullum Terebon ex arte illorum acceperit adju- 


mentum. Postquam vero imigrarunt in Arabiam, 
videl puer in somnis aliquid,et all visionem exper- 
gefactus, eam patri narrat; qui citra ullam morain 
assumens pucruin multosque ex ei subjectis Bar- 
baris, pergit ad Euthymii hujus et Theoctisii spe- 
luncam. Eo enim ut veniret, precipiebat quae 
apparuerat visio. Átque fratres quidem, tantam 
inultitudinem videntes, invasit anvielas et metus, 
nec compertum habebant, quidnam se fieret, At 
beatus Theoctisjus,ejecto ex eorum aniinis timore 
illo, descendit fidenter ad Barbaros,et rogat quzenam 
necessitas eos adduxiss^t. Hesponderunt illi : Veni- 


τῆς Θεόχτιστος, ᾿Αλλ᾽ ἐκεῖνος, φησὶν, ἡσυχάζει vov, p mus ad videndum Euthymium. Tum beatus Theo- 


xxi οὐχ ἂν οὔτε εἰς θὲχν ἔλθοι μέχρι καὶ τοῦ Xa65i- 
τοῦ τινὲ, οὔτε μὲν ὅλως εἷς ὁμιλίαν, Τότε λαδόμενος 


elistus (30) : At ille,inquit, nunc in secessus quiete 
degit, neque omnino usque ad Sabbatum in cujus- 


VARLE LECTIONES. 


X al. ᾿ἰσδιγέρδου, — Y al. oxpatnqov. Σ al. add. αὐτοῦ, 5 al. γένοιντο, P al. εἴτις, 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 


(27) Marcellinus in Chronico, Theodosio [0 et Con- 
stantioIIl coss.«In Perside contro Christianos perse- 
eutio desgvit. » 15 erat. an, Ch. 420. Thsodoretus 
lib. πὶ, cap. 38, ait : « Per idem tempus (quo Theo- 
dotus potriarcha A'«xandro Antioebism suecessi!, 
quod 8 Januerii in Vita S. Attici diximus facium 
88, Ch. 420, et bine confirmatur) per idem ergo 
tempus Isdigerdes, rex Persarum, persecut:ono:n 
contra Ecclesias concitavit; » aut potius eo senio 
morbisque languente magi illam concitarunt.Ea ὁ Ὁ 
Isdigerdis fillo Varadane atrociter propagata; quem 
ideo persecutionis auctorem scribunt Socrates lib. 
vr, eap. 18. οἱ Nicephorus lib. xiv, cap. 19. 


(28) Magi hi elementa et maxime ignem inter 
deos censebani.Hanc autém persocutionem oxciíta- 
runt aci in furorem, propterea quod S. Audos 
πυρεῖον, Sive templum Ignis, diruisset,ut 16 Maii 
dicemus et narrant Theodoretus et Nicephorus. 

(29) Hic Anatolius dux Orientis Procopio Lb. 1 
Belli Persici, at pra:or Orientis Tneophani lib. xiv, 
cip. S.Legatus Thaodos:o missus est ad Veradanem, 
regem Persorum,cum bellum Romano imperio in- 
tulisse'. 

(30) Hie S. Theoctisto defuncto hujus ecnobii 
hegumenus fuit, ut infra n. 102. | 


615 


MENSIS JANUARIUS. 


616 


quam conspectum venturus est, et congressum. ἃ τοῦ Θεοχτίστου τῆς χειρὸς ὁ ᾿Ασπέδετος, ὑποδείχνυ- 


Tunc Aspebetus manu: Theoctisti prehendens, 
ostendit ei filium semiaridum, et dextera parte 
veluti mortuum; deinde puero annuit superviliis ; 
et ille incipiens, rem omnem narrat ordine. 
XX. Ego, inquit, in Perside afflictus hac plaga, 
multisque medicis el magicis artibus contritus, 
nihil amplius inde fructus percepi, nisi solum ut 
damnarem, et non haberem valde illis confidere. 
Deinde ubi in hane. Arabum venimus regionem, 
hic quoque rursus cum priori luctabar calamitate, 
et malis vexabar similibus.Noctu autem aliquando 
attendens mihi ipsi, et considerans an usquam a 
morbo aliquam invenire liberationem; quia nul. 
lam ex nostris cernebam mali curationem, ipse sic 
mecum colloquebar : O Terebon, ubi nunc sunt 
qua apud Grzcos et Persas feruntur medicine et 
magis artes,ac nuga earum, vulgoque jactala inde 
utilitas ? Übi vero astrologorum prastigia,et sa- 
crorum nostrorum conficta fabule,inutilesque in- 
vocationes ? Profecto cuncta fraudes sunt et risus 
manifestus ; qu: nihil, inquam, possunt efficere 
absque nniversorum Opifice et Domino. His ergo 
apud me dictis ac dissertatis, Deum ardentissi- 
me precatus sum,et ab eo petii a morbo liberatio- 
nem: atque vicissim ipse pollicitus sum repensu- 
rum me vile mutationern, et Christianum fcre. 
XXI. Dum vero hec essent, talemque ad 
Deum deferrem supplicationem, paulatim in 


σιν αὐτῷ τὸν υἱὸν, ἡμίξηρον ὄντα ὁ, χαὶ τὸ μέρος οἷον 
ἀποτεθνηχότα τὸ ὀεξιόν ^ εἶτα xai ταῖς ὀφρύτι τῷ 
παιδὲ ἐπινεύει *— χάχεῖνος, ἀρξάμενος, ἀκολούθως 
ἄπαντα διεξήει, 

κ΄. ᾿Εγὼ, φησὶν, ἐν Περσίδι ταύτην δεξάμενος τὴν 
πληγὴν, xxi πολλαῖς ἰχτριχαῖς τε xai μαγιχαῖς τέχ- 
vai, χατατριδεὶς, οὐδὲν πλέον ἐχεῖθεν ἐκαρκωσάμην,͵ 
ὅτι μὴ τὸ καταγνῶναι μόνον, «αἱ μὴ σφόδρα ἔχειν 
ἐπ᾿ ἐχείνοις θαῤῥεῖν. "ἔπειτα ὡς εἰς τὴν ᾿λράδων ἥλ- 
θομεν ταύτην, τῇ προτέρᾳ κἀνταῦθα πάλιν ἐπέλαιον 
συμφορᾷ, καὶ τοῖς ὁμοίοις ἐδχλλόμη, χακοῖς, νυκτὸς 
δὲ ποτε προσχὼν ἐμαυτῷ xal σχοπῶν εἴ που τοῦ EZ- 
θους τινὰ λύσιν ἐφεύρω, ἐπεὶ μηδεμίαν ἐχ τῶν παρ᾽ 


g hu! ἑώρων τοῦ κακοῦ θεραπείαν, Ὦ Τερέδων͵ eb- 


τὸς πρὸς ἐμχυτὸν διωμίλουν, ποῦ vov εἶσιν al xep 
"EAÀnsiw καὶ Πέρσοις ἰχτριχαί τε xai μηγιεπὶ €, καὶ 
ὁ ἐντεῦθεν ὅθλος, xxi ἡ θρυλλουμένη τούτων ὠφέλει ; 
ποῦ δὲ ἀστρολόγων αἱ γοητεῖαι, καὶ αἱ τῶν ἡμετέρων 
σεδασμάτων μυθοποιίχι͵ χαὶ ἀνόνητοι ἐπιχλήσεις ; 
"Ortes ἀπάτη πάντα xal γέλως ἐπιφανής * οὐδὲν ἄνεν 
τοῦ τῶν ὅλων Δημιουργοῦ, φημὶ, xxi Δεσπότου ἀνύειν 
δυνάμενα, Ταῦτα τοίνυν πρὸς ἑμχυτὸν εἰπὼν καὶ δικ- 
λεχθεὶς, ἐδεύμην θερμότατα τοῦ Θεού καὶ παρ᾽ αὐτοῦ 
τὴν τοῦ πάθους ἐζήτουν ἀπαλλαιήν " ἀντιδοῦναί τι 
πάλιν αὐτὸς τὴν τοῦ βίου μεταδολὴν, καὶ τὸ Χρι- 
στιανὸς γενέσθτι, ἐπηγγελλόμην 4. 

KA'. 'Ev ὅσῳ δὲ ταῦτα ἣν, καὶ τοιαύτην πρὸς θεὸν 
ἐποιούμην τὴν ἱχεσίαν 9 , εἰς ὕπνον ἡρέμα κατενε- 


somnum deductus,mihi videbar quemdam cernere χθεὶς, ἐδόκουν τινὰ μοναχὸν, βαθὺν τὸν πώγων κχεϑ- 
monachum promissa densaque barba, jam sene- εἰμένον, γηρῶντα ἤδη, xal πολιαῖς χατηρτυμένον 
scentem et canisconspersum,qui interrogabat me, ὁρᾷν, ἥτις τε ἡ νόσος διερωτῶντά pe, καὶ τί τὸ xa- 
quisnam esset morbus, quidnam malinosinvasis- τασχῆψαν εἰς ἡμᾶς ἴ κακὸν, πυνθανόμενον. Ἑμοῦ 
set. Cumque ego ei morbum ostendissem,ille: [m- δὲ τὸ πάθος αὐτῷ ὑποδείξαντος, ἐχεῖνος, ᾿Αλλὰ πλη- 
plebisne, inquit, lu quecunque Deo es pollicitus? ροῖς, εἶπεν, αὐτὸς ὅσα τῷ θεῷ ἐπηγγεΐλω ; εἶτε κέ- 
Deinde cum ego iterum promisissem,me prompto λιν ἐμοῦ καὶ μάλα προθύμως πάντα πληρώσειν ὑπο- 
et alacri animo omnia impleturum : Ego, inquit, σχομένου, ᾿Εγώ εἶμι Εὐθύμιος, ἔφη, ὁ πρὸς τὸ ᾿Δνε» 
sum Euthymius, qui ad orientalem solitudinem τολιχῇ ἐρήμῳ ἐν τῷ κατὰ νότον δ τῆς πρὸς 'ἱερι- 
habito in torrente ad australem partem vie qua& χοῦντα ὁδοῦ χειμάῤῥῳ οἰκῶν, δέκα μιλίοις "Itpoto- 
Hierichuntem ducit sito, decem millibus dissitus λύμων à διέχων, Εἴπερ οὖν βούλει τοῦ κακοῦ τὴν 
a Hierosolymis. Si visergo invenire mali solutio- λύσιν εὑρεῖν, ἑλθὲ ποός με, φησὶ, xai ἰᾶταί σε δι’ 
nem, veni ad me,ail,et por nos sanabit te Deus. ἡμῶν ! ὁ θεός, Ταῦτα ὄναρ ἰδὼν, καὶ διυπνισθεὶς, 
Hec in somnis postquam vidissem, essemque ex- τῷ πατρὶ αὐτίκα διηγησάμην, Καὶ ἰδοὺ δεύτερᾳ 
citatus, patri statim narravi.Et ecce omnibus post- θέμενοι πάντα, ὡς ἡ ὄψις ἐπέσκηψε, κατελάδομεν 
positis, huc, ut jussit visio, venimus nunc, lequé 9 vov, καὶ δεόμεθα δέησιν πάνυ σφόδρα | θερμὴν καὶ 
valde et enixe rogamus, ut nobis ostendas vere σπουδαίαν, ὑποδεῖξαι τὸν διὰ τῆς ὀπιασίχς ἡμῖν 
divinum et admirabilem illum medicum, qui per μηνυθέντα θεῖον ὄντως καὶ παράδοξον ἰατρόν. 
visionem nobis indicatus fuit. 

XXII. Hsc audiens beatus Theoctistus, et quo KB', Τοῦτον Κ ὁ μακαρίτης ἀκούσας θεόκτιστος, καὶ 
modo visio apertum Dei gratia essel indicium ὅπως ἡ ὄψις δεῖγμα σαφὲς ἣν τῆς τοῦ Θεοῦ y doce 
admiratus, Euthymio interrumpit quietem, eique ἐκπλαγεῖς, διαχκόπτει τὴν ἠσυχίαν τῷ Εὐθυμέερ, καὶ 
omnia ordine, pueri morbum, neminem qui πάντα ἑξῆς αὐτῷ, τοῦ παιδὸς τὸ πάθος, τὴν τοῦ 
cursret inventum, promissa communi Domino ab θεραπεύσοντος ἀπορίαν, τὰς αὐτοῦ πρὸς τὸν χοινὸν 
eo facta, somnum illum, visionem oslensam,uno Δεσπότην ἐπαγγελίας, ὕπνον ἐκεῖνον, τὴν φανεῖσαν 
verbo nihil non ac singulatim recenset. Qui ipse ὄψιν, καὶ ἁπλῶς «ατὰ μέρος ἕκαστα καταλέγει, Ὁ 
quoque persuasus rem illam divino geri consilio, δὲ θείαν τινὰ τὸ πρᾶγμα οἰκονομίαν καὶ αὐτὸς εἶναι 


VARLE LECTIONES. 


c al. ins. οὕτως, al. ὄντος. ο᾽ supple . 4g. όμην. 5 al. ἰκετείαν, fal. ὑμᾶς. δ 4], 
νῶτον. hal ins. ἀπὸ 1 δ, ἐμοῦ ἢ" abest ah al. py ipi a δἰ. ἱκετείαν, ΚΑῚ. ὑπᾶς 


617 


VITA S. EUTHYMII. 


618 


πιστέύσας, χάτεισιν εὐθέως πρὸς τοὺς Βαρθάρους, ἃ Slatim descendit ad Barbaros, ef ardentibus pro 


xal ὑπερευξάμενος θερμῶς τοῦ παιδὸς, xal αὐτῷ τὸν 
τοῦ στιυροῦ τύπον ἐπιδαλὼν͵ οὐ χρόνου ἐδεήθη τινὸς, 
οὗ πλείονος τῆς πρὸς τὴν εὐχὴν προσεδρείας, ἀλλ᾽ 
Ἐῤῥωμένον αὐτὸν καὶ ὑγιᾶ καθάπαξ ! παραχρῆμα 
ἐργάζεται. 

KI", Καταπλήττει τοὺς Βαρδάρους τὸ γεγονὸς, 
καὶ θαττον ἢ ὁ πάσχων τὸ σῶμα, χαὶ αὐτοὶ θερα- 
πεύονται τὰς ψυχάς" μᾶλλον δὲ κοινῶς ἰῶνται τὴν 
τῆς ψυχῆς las, χαὶ πιστοὶ παρχυτίχα γίνονται, 
Διὸ καὶ πρηνεῖς ἐπ᾿ ἐδάφους ἑαυτοὺς ῥίψαντες, ϑέον- 
ται τῆς ἁγίας ἐχείνης ψυχῆς, ὥστε τῇ τοῦ Χριστοῦ 
σφραγῖδι σημειωθηναι, καὶ τοῦ τῶν Χριστιανῶν μέ- 
ρϑυς ἀξιωθῆναι καὶ τοῦ ὀνόματος, 

KA', Πάντως δὲ obx ἦν ἀνδρὸς φιλοθέου τὸ μέλ- 


puero fusis precibus, factaque super illum crucis 
figura, non aliquo opus habuit tempore, non ma- 
jore in orando perseverantia, sed cum valentem 
et omnino sanum slatim efficit. 


XXIII. Percellit Barbaros id quod factum fue- 
rat, et cilius quam a:groti corpus, eorum quoque 
eurantur anima, seu magis animae sanitatem 
communiter accipiunt, fiuntque statim fideles, 
Quocirca proni in solum projicientes se, rogant 
sanctam illam animam, ut Christi obsignentur 
signaculo, partemque ac nomen Christianorum 
consequantur. 

XIXV. Num erat autem omnino viri pii et Deum 


Àetw ἐν τοῖς τοιούτοις, Οὐχοῦν οὐδὲ Εὐθυμίῳ τὸ πα- p amantis,cunctari in rebus hujusmodi. Neque ergo 


eánav μέλλησις ἣν. ᾿Αλλ᾽ ἰδὼν αὐτοὺς καρδίᾳ μᾶλλον 
4 στόματι τὸ ἱερὸν βάπτισμα αἰτουμένους, κελεύει 
μακχρᾶν 9 ἐν τινι τοῦ σπηλαίου γωνίᾳ χολυμδήθραν 
σχεδασϑῆναι" ἥτις χαὶ εἰς τόδε χρόνου μένει συν- 
ἰσταμένη" καὶ τὰς συνήθεις εὐχὰς ἐπειπὼν, xal ὅσα 
νόμος ἐπ᾽ αὐτοῖς τελέσας, πρῶτα μὲν τὸν ᾿Ασπέδετον 
βαπτίζει, Πέτρον μετονομάσας, ἑξῆς δὲ Μάριν, ἀδελ- 
φὸν τῆς τοναιχὸς ᾿Ασπεδέτου" ἐπιχανεῖς ἄμφω τὸ 
γένος, πλούτῳ τε βαθεῖ χομῶντας, καἱ συνέσει καὶ 
ἀρετῇ μᾶλλον τὸν πλοῦτον κοσμοῦντας, ἢ καὶ αὐτὸν 
τὸν πλοῦτον ὑπόθεσιν ἀρετῆς ποιουμένους" ἔπειτα 
6i Τερέδωνα καὶ μετ᾽ αὐτὸν τοὺς λοιπούς" οὖς δή- 
ποὺ xai τεσσαράχοντα παρ᾽ ἑαυτῷ κατασχὼν ἡμέ- 
pz«, καὶ παραινέσας D, xal τὴν εὐσέδειαν αὐτοῖς 
ἐξχχριδωσάμενος, καὶ πάντα τρόπον τὰ πρὸς σωτη- 
ρίαν ἀσφαλὴ θέμενος, ἀφίησιν ἐν εἰρήνῃ" οὐμενοῦν 
᾿Αγαρηνοὺς, ἔτι δὲ οὐδὲ ᾿Ισματλίτας *, ἀλλὰ τῆς 
Σάῤῥας ἀπογόνους, καὶ κληρονόμους ἀψευδεῖς τῆς 
ἐπἀγγελίας, διὰ τοῦ θείου βαπτίσματος. 

ΚΕ΄, 'O μέντοι Μάρις, 0 val θεῖος πρὸς μητρὸς 
τῷ Τερίδωνι, οὐχέτι οὐδὲ βλέψειν εἰς τὰ ὀπίσω si- 
λετο, οὐδὲ ἀποστῆναι τῆς μονῆς ὅλως ἠνέσχετο" 
ἀλλὰ πᾶσαν χαθιερώσας αὐτῇ τὴν οὐσίαν, xal μιχρὰ 
τὰ ἐν τῷ κόσμῳ πάντα νομίσας, καὶ οὐδὲ ἄξιον τὸν 
πρὸς αὐτὰ πόθον ψυχῆς εὐγενοῦς τε καὶ μεγαλόφρο- 
νος, Θεῷ προσχολλᾶται pov, xal ὑπ᾽ αὐτῷ (nv διὰ 
πάσης τῆς ζωῆς τίθεται, τῷ μεγάλῳ χαθηγητῇ χρώ- 


γος. 

KG' . Τοῦ θαύματος δὲ πολλαχοῦ τῇς ἐρήμου δια- 
δοθέντος, πολλοὶ πρὸς τὸν θεῖον Εὐθύμιον πάθεσι xal 
νόσοις κανειλημμένοι, πολλαχόθεν συνέῤῥεον" 
οὕτως ἄμισθόν τε καὶ εὐχερῆ θεραπείαν τρυγῶντες, 
χοίροντες ἐπανῴεσαν᾽ ὥστε οὕτως ἐν βραχεῖ δι᾿ ὅλης 
ἐξέλαμψε τῆς ἐρήμου, ὡς μηδὲ πάσῃ τούτου τὸ 
ὄνομα τῷ [[χλαιστίνῃῃ χωρητὸν εἶναι, ἀλλὰ δὴ χαὶ 
πρὸς τὰς κύκλῳ διαδχίνειν ἐπαρχίας, καὶ πολὺ 
τοῦτο καὶ ἐν αὐταῖς ἄδεσθχι. ὅπερ ἀλλῳ μὲν, ἴσως 
xai πρὸς ἡδονῆς ἣν" Εὐθυμίῳ δὲ, ἀγαναχτεῖν ἐποίει P 
σφόδρα καὶ δυσχεραίνειν οὐ μόνον τῷ τὴν δόξαν 
ἀπεστράφθαι τὴν ἀνθρωπίνην, ἀλλὰ καὶ τῷ τῆς ἧσυ- 
χίας ἀναμιμνήσκεσθαι τῆς προτέρας, καὶ ὅπως ἀπε- 


! abest ab al 5 αἱ. μιχράν. 
PATROL. Gn. ΟΧΙΥ. 


n gl. ins. πολλά, 


fuit Euthymio ulla cunctatio: sed videns eos corde 
magis quam ore sacrum baptisma postulare, jubet 
parvam piscinam in. quodam spelunce angulo ex 
tempore fieri ; que quidem usque in hunc diem 
consist ; el consuelas orationes pronuntians, 
cunclisque qus lex precipit super illos peractis, 
primo quidem Aspebetum baptizat, Petrum trans- 
nominans: deincaps autem Marim, fratrem uxoris 
Aspebeti:ambos claros genere,et amplissimis divi- 
tiis instructos, seu potius qui prudentia et virtute 
ornarent divitias, aut etiam qui ipsas opes facerent 
maleriam viriutis; deinde vero Terebonem, ac 
post ipsum reliquos : quos utique et quadraginta 
dies apud se retinuit, et multa monuit, piumque 
religionis cultum accurate docuit, atque omni mo- 
do firmis tutisque redditis que ad salutem perti- 
nent,dimisit in pace;non tamen amplius Agarenos, 
nec Ismaelitag, sed Sare progeniem, certos pro- 
missionis hzredes, per divinum baptisma. 

XXV. At Maris, Terebonis avunculus, non 
amplius voluit retro asp;cere, neque omnino 
sustinuit discedere a monasterio ; sed ei conse- 
cratis. omnibus facultatibus, cunctaque hujus 
mundi ratus esse parva, quorumque desiderium 
dedeceret animum generosum et magnificum, 
soli Deo adhzret et per totam :tatem sub eo 
vivere slatuit, magno utens ductore. 


XXVI. Ubi autem miraculum dispersum est per 
multas partes solitudinis, multi morbis et &gritu- 


καὶ p dinibus correpti ad divinum Euthyminm undequa- 


que confluebant:sicque curationem sine mercede 
ac facilem colligentes, revertebantur lxi ; adeo 
ut brevi sic per totam clarus evaserit solitudinem, 
ul nec ejus nomen tota caperet Palestina, sed ad 
provincias etiam transiret circumcirca positas, 
ibique valde celebraretur. Quod alii quidem fortasse 
fuisset voluptati; Euthymio autem magnam parie- 
bat indignationem et molestiam ; non solum quod 
humanam aversaretur gloriam, sed etiam quod 
prioris meminisset quietis, quemadmodum in ea 


VARLE LECTIONES. 


* abest ab ἃ]. P al. ἐπήει͵ 


20 


619 


MENSIS JANUARIUS. 


Dequaquam distractus degeret ab omni tumultuA ρίσπαστος iv αὐτῇ καὶ θορύδου ξένος παντὸς xsd- 


alienus. Propterea οἱ clancularium ad Ruban se- 
cessum meditabatur. 

XXVII. Verum divinus Theoctistus, cum rei 
meditale sensum nescio quo modo accepisset, et 
fratribus hoc manifestasset,tum omnes congregat, 
ium communes vehementesque preces adhibet,ut 
eorum orbilatis misereatur, neque sic despiciat 
gregem quei ipse constituit, qui post ejus reces- 
aum erat atrociter dilacerandus a communi om- 
nium hoste. Hx»e dixit, simulque persuasit, ne in 
presentia discederet, nec eos relinqueret. 

XX VIII.Quia vero postea amor quietis cum vehe- 
mentius invasit, non habens quidnam ageret.quo- 
dam secum assumpto, qvi Domitianus (31) voca- 


ἰστατο. Διὰ ταῦτα xa! λαθραίαν μὲν ἐμελέτα πρὸς τὸν 
Ῥουδᾶν ἀναχώρησιν, 

KZ'. ᾿Αλλ᾽ ὃ θεῖος θεόκτιστος, οὖρος οἵδ᾽ ὅπως al- 
σθησιν λαύων τοῦ μελετωμένου, καὶ δῆλον τούτο τοῖς 
ἀδελφοῖς θέμενος, ἀθροίζει τε πάντες, xzi χοινὴν 
εἰσφέρει δέησιν χαὶ θερμὴν, ἔλεον αὐτῶν τῆς po: 
vía, λαδεῖν, xai μὴ περὶιδεῖν € οὕτω ποίμνην ἤνκῳ 
αὐτὸς συνεστήσατο, δεινῶς μετὰ τὴν αὐτοῦ ἀναχώ- 
ρησιν σπαραχθηναι μέλλουσαν ὑπὸ τοῦ κοινοῦ πάντων 
ἐχθροῦ. Ταῦτα εἴρηχέ τε καὶ ἔπεισε μὴ ἀποστὴνα 
τόγε νῦν ἔχον͵ μηδὲ τούτους ἀπολιπεῖν. 

KH'. ᾿Επεὶ δὲ τὸ μετὰ ταῦτα θερμότερον ὁ τῆς 
ἡσυχίας ἔρως αὐτοῦ καθίκετο, μὴ ἔχων ὅ τι xai. dpi. 
ctu, συμπαραλαδὼν τινα μεθ’ ἑαυτοῦ Δομετιανὸν 


batur, erat autem Melitenus genere, atque virtutis Β ὄνομα, Μελιτηνὸν μὲν τὸ γένος, οὖκ ἀμελῆ δὲ τὰς 


amator sedulus, una cum eo egreditur, sentiente 
nemine,et in solitudinem Rubao (32),qu& *ergit ad 
austrum, venit, juxta mare Mortuum. Deinde hinc 
ascendit ip alum quemdam montem.ab aliis monti- 
bus remotum, qui appellatur Mardz (33!,transmi- 
grans in montes, sicul passer, ut loquitur divinus 
David, et arcus telaque fugiens peccatorum : ubi 
cum invenisset putreum,humique jacta zdificia, et 
templum condidisset, atque altare struxissel, quee 
quidem stant adhuc (34); inibi commoratur per 
aliquod tempus, alimoniam corpori necessariam 
ex herbis (35) illie positis subito sibi comparans, 
iisque tanquam mensa splendida utens. 

XXIX. Deinde subiit eum cogitatio ingrediendi in 


ἀρετῆς ἐραστὴν, ἔξεισιν ἅμα τούτῳ, μηδεμίαν dox 
αἴσθησιν, κἀν τῇ πρὸς νότον ἐρήμῳ τού Pou6a περὶ 
τὴν Νεχρὰν θάλχασαν ἀφιχνεῖται, ET οὕτως εἰς α 
bou, ὀψηλὸν xal τῶν ἄλλων ὀρέων διεστηχὸς͵ τῷ 
Mapóod χαλούμενον ἄνεισι, μεταναστεύων εἷς τὰ ὡς 
ὡς στρουθίον, xatà τὸν θεῖον Δαδιδ, καὶ τὰ τῶν 
ἁμαρτωλῶν τόξα περιιστάμενος τ΄ kv ᾧ φρέαρ εὑρὼὰν͵ 
καὶ οἰχοδυμὰς εἰς ἔδαφος καταδεδλημένας, ναόν u 
&veyslpac, xai θυσιαστήριον ἐχεῖσε πηξάμενος" d 
6» καὶ εἰς δεῦρο ἐστήκασι" διατρίδει μέν τινα χρό- 
νον ἐν αὐτῷ, τὴν ἀναγχαίαν τῷ σώματι λειτουργίαν 
ἀπὸ τῶν ἐκεῖσε βοτανω, σχεδάζων, καὶ ὡς τραπέζι 
ταύταις λιπαρᾷ χρώμενος. 

ΚΘ΄, Εἴτα λογισμσῦ τινος αὐτὸν εἰσελθέντος͵ xz 


solitudinem(368)Ziphorum, prope vicum Aristobu. c εἰς τὴν ἔρημον Ζηφῶν 6 ἐμόχλεῖν ἐχόμενα κώμης 


liadem; ad videndum,inquam, illas speluncas(37), 
qua olim Davidem exceperunt a Saule ipsectatum; 
atque ei cogitationi paret;venit,et loco delectatus, 
illic construxit monasterium. Causam autem pre- 
mittere, quam habuit hujus monasterii coustruc- 
tío, damnum fuerit piis. 

XXX .Cujusdam e vici Aristohuliadis incolis gra- 
viter laborabat filius, a malo spiritu correptus. 


᾿Αριστοδουλιάδος (κατὰ θέαν bxs(vuv, φημὶ, τῶν exs- 
λαίων, ἃ δὴ πάλαι τὸν Δαδὶδ ἐλαυνόμεννν ὑκὼ τοῦ 
Σαοὺλ ὑπεδέξατο), πείθεται τούτῳ᾽ καὶ ἀφικόμενος, 
xai τῷ τόπῳ ἡσθεὶς, μοναστήριον ἐκεῖ συ αστήσεατο. 
Τὸ δὲ τὴν αἰτίαν παραλιπεῖν ἣν ἔσχεν ἡ τῆς μονῆς 
σύστασις, ζημία τοῖς φιλοθέοις, 

Δ’, "Ἔπασχε δεινῶς τινι τῶν κατὰ τὴν χώμην "Apte 
στοδουλιαάδα υἱὸς. «al πονηρῷ συνείχετο πνεύμοτι, 


VARLE LECTIONES. 


qal. παριδεῖν, τ 8]. περιιπτάμενος. 5" al. Ζιφῶν, 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


(31) Ilic deinceps individuus ejus socius fuit, plus 
quam quinqusginta per annos; et septimo post 
ejus obitum die e vita et ipse excessit, ut ex se- 
quentibus. οἱ maxime cap. 18 et 19 constabit. 

(3) In hanc solitudinem Ruban sepius ivit S. 
Euihymius infra n. 7, 84, 95, ubi Cotilz solitudini 
conjungitur. In hanc etiam solitudinem Ruban se- 
cesserunt SS. Joannes Silentiarius, Sabss, Gerasi- 
mus, et Quiriacus, ut Aeta eorum indicant. Memi- 
nit hujus solitudinis Joannes Moschus in Prato spi- 
rituali cap. 167. Ex Ruban ad fluviam Jordan.m 
proxime transiit S. Sabas.Quapropter prorsus soli- 
tudibem Ruban suspicamur desertum, in quo Chri- 
stus jejunavit 40 diebus et noctibus, quod a recen- 
tioribus Desertum Quarantanae dicitur. Copnsu!i pos- 
sunt Adrichomius in wibu Benjamin cap. 97, et 
Queresmius lib. 6, peregrin. 6, cop. 12. qui tradit 
ex variis, monachos ad exempium Christi olim 
solitos hic poenitentiam agere. 

(33) Mons est cirea mare Mortuum. qui Mardes 
vocatur, excelsus valde, inquit Moschus cap. 158. 


Mons Quarantane videtur dici, in quem Christus 
a diabolo tentante delatus fuit. De eo Quaresmius 


supra. 
D (84) Moschus Cyrillo cosvus testatur suo tempors 


ab aneschoretis fulsse inhabitatum. Et Bonifseius 
oculatus testis refert spud Quaresmium, innumere 
ibi sanetorum anacboretarum corpora reperiri, 
adeo iptegra, ut nec capillus in capite desit. 

(85) Idem Moschus hortum anachoretarum fuisse 
scribit ad radicem montis circa maris Jabium. 

90) Ea solítudo Engaddi dicitur I Regum xxIv,ia 
eujus spelunca distat ἃ Bethlehem sex, a "meri 
Mortao septem circiter milliaria, ut observat Qua- 
resmíus lib. 6, peregrinat. 3, eap. 10. Et Adricho- 
mius supra refert Quaraptane desertum extendi 

ue ad desertum Tbecunz et Engaddi. 

) Duas adhuc exstare testatur Quaresmius,la- 
tas paimos 24, longas circiter 50, in latere suse 
peculiare cavum ait observasse, in quo putat la- 
tuisse Davidem. 


pere 


VITA S. EUTHYMII. 


022 


δὲ οὕτω, xai ὑπὸ χαλεποῦ δαίμονος συν- À Cüm autem sic pateretur,et ab immani vexaretur 


, τὸ τοῦ Εὐθυμίου ὄνομα λαμπρᾷ τῇ φωνὴ 
δόα δὲ δι᾽ αὐτοῦ μᾶλλον οὐχ ἐχὼν, ἀλλ᾽ ὁ 

|! ἄντιχρυς τυραννούμενος, Ὁρῶντες οὖν 
τε πατέρες χαὶ οἱ προσήκοντες, οὕτως ἐπὶ 
ἀεὶ τὸ τοῦ Εὐθυμίου στρέφοντα ὄνομα, χαὶ 
γε ἡνίχα σφοδρότερον ὁ μιαρὸς ἀὐτῷ δαίμων 
ἐκίθοιτο, τίς ἄν ὃ Εὐθύμιος οὗτος εἴη πε- 
ἀνεπυνθάνοντο, ααἱ ὅπως ἄν τι περὶ αὐτοῦ 
φροντὶς ἦν αὐτοῖς 3 μεγίστη, Μικρὰ δὲ 
| ἐχείνου ζήτησιν καμόντες" μεστὴ γὰρ ἡ οἱ- 
πᾶσα τῆς ἐχείνου φήμης xal τοὺ ὀνόματος * 
v, ὡς εἴη μεταξὺ παρ᾽ ᾿Αδχριχῶν ! τε xal 
Ὁλιάδος, Καὶ παραλαδόντες εὐθέως τὸν 
πρὸς αὐτὸν ἔἤεσαν, Ἐπεὶ δὲ πόῤῥωθεν du 


demone, Euthymii nomen clamabat clara voce ; 
seu potius per eum clamabat non volens quidem, 
sed tyrannidem ex adverso passus qui tyrannidem 
exercebat. Videntes ergo illum parentes et propin- 
qui sic nomen Euthymii semper lingua volvere, 
presertimque quando exseerandus ille dzjemon eum 
invaderet vehementias, quisnam esset hic Euthy- 
mius ,oberrantessciscitabantur,et quemadmodum 
de eo aliquid discerent, maxime erant solliciti. 
Cumque circa illius inquisitionem parumper labo- 
rassent (lotus enim orbis terrarum plenus erat 
fama illius ac nomine),audiuntesseinter Parabari- 
chos et Aristobuliadem. Atque accipientes statim 
puerum,ad eum iverunt. Ubi autem procul adhuc 


e, εὔδηλος ἐκεῖνος τῷ νεχνίσχῳ γίνεται, p procedentibus,ille adolescenti evadit manifestus, 


μένον ὥσπερ τὸ ἐνοικοῦν αὐτῷ πνεῦμα, τῆς 
ἰκοῦντος τῷ Εὐθυμίῳ ἀγαθοῦ Πνεύματος 
jo φυγὴν ἔδλεψε, κατὰ τοὺς δειλοὺς τῶν 
y» xal ἀγεννεῖς, ol μηδὲ προσιόντας ἔτι μὲ- 
uq ὁπλίτας, ἀλλὰ xal πρὸ τῆς συμπλοχῆς 
M. Σπαράξαν οὖν ἀθρόως τὸν νεανίσκον, 
rytto, "Ede γάρ τὸ mjvnobv, πονηρὰ δρᾶσαι, 
ue αὐτοῦ χαὶ τεταραγμένην δεῖξαι τὴν 
σιν, Ὡς δὲ ἐκεῖνο ἐκποδὼν fjv, νήφων ὁ ἄν- 
καὶ ὧν ἐθεᾶτο * ἑτέρου μᾶλλον, οὐκ 
λῶν εἶναι τὴν προλαδιῦσαν ζάλην καὶ τὰ 
ATO, 

Ev βρεχεῖ δὲ τοῦ θαύματος τὴν ἔρημον ná- 
ἰλαδόντος, συχνοὶ πρὸς αὐτὸν ἐξ αὐτῆς ᾿Αρι- 
ἰδος xai τῶν πέριξ κωμῶν συνθδέουσι, xal 
μὸν οἰκοδομούσιν οὐτῷ᾽ ἐν ᾧ καὶ πολλοὶ τῶν 
εἴλουτο παραμένειν, τοῦ Θεοῦ ἄνωθεν ἐπι- 
τος τὰ πρὸς τὴν χρείαν τοῦ σώματος. 

|) μόνα δὲ τὰ νοητὰ θηρίχ, τὰ πνεύματα τῆς 
, φημὶ, οὕτως αὐτῷ ὑποτέταχτο " ἀλλὰ xai 
)ητοῖς τούτοις, ὅσα τε σαρχοδόρα, xal ὅσα 
λων εἰσὶ συναναστρεφόμενος αὐτοῖς κατὰ 
00€ χαὶ διηνεκῶς ὁμιλῶν, οὐδεμίαν παρ᾽ o5- 
δουλὴν ἢ βλάδην ὑπέστη, Kal τούτοις ἀπι- 
ele * εἰδὼς ὅπως ἄμαχόν τι χρῆμα, Πνεύ- 
ἀγαθοῦ δυνάμις, καὶ πάντα ῥᾳδίως θαυ- 
ἵν δυνημένη. Μαρτυρεῖ τῷ λόγῳ ῥά{ξδῳ 
τεμνομένη, xai χελεύσματι μόνῳ ἱστάμενος 
i «ἧς πρόσω φορᾶς εἰργόμενος, πῦρ εἰς 
διχδαλλόμενον, χαὶ ἄλλα ὅσα τοιαῦτα πα- 
πϑαυματούργηται. 

Γίνεται δὲ καὶ 32230. xax! αὐτὴν δήπου τὴν 
ὧν ἔρημον, ἄξιον τῆς τοῦ δράσαντος Εὐθυ- 
Ἡνώμης, καὶ τῆς περὶ τὴν εὐσέδεισν ἀχρι- 
iv γάρ τινὰς ἐν αὐτῇ τὴν τοῦ Μάνεντος 
; μανίαν, χαὶ πολλὴν ἀεὶ τῷ νοσήματι τὴν 
ποιουμένους, τῷ μηδένα προσίεσθαι τὸν 


veluti pressentiens qui inhabitabat spiritus vim οἱ 
operationem boniSpiritusin Euthymio inhabitantis, 
ad fugam respexit ; non secus ac timidi et ignavi 
hostes,qui neque accedentes adhuc exspectant ar- 
matos milites,sed ante commissam pugnam rece- 
ptui canunt.Ubi ergo adolescentem repente con- 
torsisset,evanuit. Oportebat enim malum mala fa- 
cere,discessumquesuum furiosum et conturbatum 
ostendere.Postquam autem ille recessisset,cerne- 
batur homo compositus et sana mente; alterius 
nempe, non ipsius significans esse eam 48 pra- 
cesserat tempestatem gravemque fluctuationem. 
XXXI. Ceteruin brevi miraculum totam pervasit 
solitudinem;atquead eum frequentes ex ipsa Aristo- 
. buliade,vicisque circumstantibus concurrunt.acei 
monasterium (38-39) ediflcant;in quo etiam pii multi 
statuerunt permanere, Deo desuper ea suppedi- 
lante qu& erant ad corporis usum necessaria. 
XXXII. Neque solum sub intelligentiam cadentes 
ferto, spiritus, inquam, maligni, ita ei subjicieban- 
tur; sed etiam in solitudinibus conversans assiduo- 
que congrediens cum sensibilibus feris, tam quae 
sunt carnivore quam quae venenale,nullas ab ea- 
rum ulla passus est insidias,nullum damnum. Ne- 
que his quisquam fidem deneget, sciens quam sit 
res inexpugnabilis, boni Spiritus virtus, que po- 
test omnia facile edere miracula. Cui sermoni fert 
testimonium mare virga scissum, et 80] jussu solo 
sistens, prohibitusque ulterius progredi, ignis in 


D rorem conversus,et consimilia alia miracula que 


preter opinionem facta sunt. 

XXXIII.Fit autem aliud quoque in ea Ziphorum 
solitüdine,dignum Evothymii auctoris et mente,et 
exacta pietate. Nam cum invenisset in ea quosdam, 
qui Manetis laborabantinsania,morbique multam 
semper faciebant accessionem,eo quod nullus ad 
morbum curandum idoneus accederet,illese dedens 


VARLE LECTIONES. 


1o y àv, Int. Παραδαριχῶν. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 


ἢ Quaresmius testatur, prope speluncas edificii fundamenta adhuc exstare et cisternam. 


623 


tuens in peritissimum medicum, tanta eos agres- 
sus est arte,sicque ut a morbo discederent (idem 
autem omnino est dicere, Hazresi) verissime ef- 
fecit, ut ipsum quoque illius patrem Maneclem 
aperle abdicarent, el claro subjicerent anathe- 
mali fierentque ipsi pars apostolice et orthodo- 
xe fidei. 


XXXIV.Sed postquam hic quoque multos rursus 
vidit confluentes (ipsa enim solitudo erat circum- 
septa vicis,el qui erat apud ipsum thesaurus voca- 
bat amatores harum spiritalium calestiumque 
divitiarum),assumpto rursus discipulo suo Domi- 
liano, reverlitur ad fratres et beatum Theoctis- 


tum : qua res eorum oculis gratissima fuit, sicut g u.xxaplenv Θεόχτιστον * 


eelate aqua iis qui siti premuntur, Cum autem ad 
quemdam locum pervenisset tribus lapidibus dis- 
silum ἃ cenobio,eumque invenisset tum recte se 
habere natura, posilu, ac temperiei felicitate, 
tum jucundissimo purissimoque aere persypirari, 
tum multa quiele omni ex parte serenari, illic 
cum discipulo parvam ingressus speluncam, in 
ea versatus est. 

XXXV. Divinus porro Theoctistus, comperto 
illius adventu, non se amplius conlinere potuit, 
sed ad eum ascendit, vehementissime ab affectu 
commolus. Gum vero libenter et vidisset et visus 
essel,ac spiritaliter salutasset, nolebat ab co dis- 
jungi, amoris inevitabilibus alligatus vincolis, et 


non fallacibus Euthymii sirenibus astrictus. Ro- (, 


gabat ergo ut ad cenobium et fratres descenderet, 
communemque cum eis ageret vitam ascelicam. 
Ille autem, summo quielis amore correptus, id 
quidem non annuit Theoctisto, sed pollicitus est 
se singulis Dominicis ad eos accessurum, adfutu- 
rumque eorum synaxi. 

XXXVI. Cum autem ejus adventus nescio quo 
modo fuisset significatus Aspebeto,qui fuit postea 


MENSIS JANUARIUS. 


visitationi hominum adeo zgroltantium,et consti- Α θεραπεῦσαι τὸ 


621 
3 


πάθος ἱκανῶς ἔχοντα, δοὺς ἕπυτὸν 
ἐκεῖνος εἰς ἐπίσχεψιν τῶν οὕτω πονήρως ἐγόντων͵ 
χαὶ ἰατρὸς ἐμμελέστχιτος αὐτοῖς καταστὰς, οὕτω ptz- 
λθεν ἀτεχνῶς Ὁ χαὶ οὕτω: ἀποττῖναι Th" νὐδὸν 
(ταυτὸν δὲ πάντως εἰπεῖν τὴν αἵρεσιν) ἀληβέσταις 
παρεσχεύχλσεν, ὡς xal αὐτὸν τὸν ἐχείνης πατέρα Mi- 
νεντα, φχ)ερῶς ἀποχηρύξαι xai ἀναθέματι λαιλκρὰ 
καθυποὔαλεῖν͵ χαὶ μέρος αὗτους τῆς ἀποστολιχῆς xr 
ὀρθοδόξου γενέσθαι πίστεως. 

AA', "Enti δὲ πολλοὺς χἀνταῦθα πάλιν ἑώρα τύ- 
ῥέοντας (χύχλω 1ὰρ αὕτη ταῖς χώμαις ^ ἔρημος 
ἐστεφάνωτο, καὶ ὁ παρ᾽ αὐτῷ θησχυρὺς ἐκάλει cox 
ἐραστὰς τοῦ πνευμχτιχοῦ τούτου πλούτου καὶ οὖρι- 
víou), τὸν οἰχεῖον μαθητὴν αὖθις παραλχδὼν Aou 
πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς ἐπχνήχει, καὶ τὸν 
πρᾶγμα τοῖς αὐτῶν ποθούμο, 
νον ὀφθαλμοῖς, ὡς ἐν θέρει ὕδωρ τοῖς διψει πιεζομί- 
νοις, Ἕν τινι δὲ τόπῳ τρισὶ σημείοις διεστηχότι τῶ 
χοινοδίου γενόμενος, καὶ τοῦτον εὑρὼν φύσεώς τἬ 
xai θέσεως val ὡρῦν εὐμοιρίχς καλῶς Y χοντι 
ἠδίστῳ τε ἀέρι xxl χαθαρωτάτῳ διαπνεόμενον, τὲ 
πολλῇ πάντοθεν γαληνιῶνταλα τῇ ἣσυχίᾳ, pix» 
ὁπεισῆλθεν ἔχετ σὺν τῷ μαθητῇ σπήλχιον, καὶ τὸς 
διχτριἑὰς ἐν αὐτῷ ἐποιεῖτο. 

AE'. Μαθὼν ὃὲ ὁ θεῖος θεύχτιστος tn» ἔχείνο 
ἐπιδημίαν, οὐχ ἔτι χαθεχτὸς ἣν, ἀλλ᾽ ἄνεισι πρὸς 
αὐτὸν, θερμῶς ὑπὸ τοῦ πάθους X χεχιντμένος. Ἰξών 
τε xai ὀφθεὶς xai ἡδέως, καὶ πνευματιχῶς ἀσπεσά- 
μένος, οὖχ ἤθελε τούτου διαζυγῆνάαι, δεσμοῖς 427 
χτοῖς τοῦ φίλτρο" πεπεδημένος, xai δπὸ τῶν ἀφευδων 
Εὐθυμίου σειρήνων στεῤῥῶς ἐχόμενος. 'Βδεῖτο οὖν 
γαὶ πρὸς τὸ χοινόδιον xai τοὺς ἀδελφοὺς χετελθεῖν͵ 
χαὶ χοινὴν αὐτοῖς ποιεῖσθαι τὴν ἄσχτ σιν. Ὃ δὲ τῷ 
σφοδρῷ τῆς ἣσυχίας βαλλόμενος ἔρωτι, τοῦτο μὲν οὖκ 
ἐπένευσε Θεοχτίστῳ, ὑπέσχετο δὲ χαθεχάστην Κυρ:2- 
χὴν παρ᾽ αὐτοὺς ἰέναι, xai παρεῖναι καὶ αὐτῶν 5 τὸ 
συνάξει, 

AG". Μηνυϑείσης δὲ οὖχ οἵδα ὅπως τῆς αὐτοῦ περ- 
ουσίας xai ᾿Ασπεδέτῳ τῷ καὶ Πέτρψ ὕστερον με:- 


τιανὸν, 


cognominatus Petrus,licebat διαἰἐπὶ videre examen ονομασθέντι, σμῆνος ἣν εὐθέως ὁρᾷν τῶν 'Aqapn- 
Agarenorum congregatum.llle enim multiseorum, νῶν ἀθροιζόμενον. Πολλοὺς γὰρ αὐτῶν ἐκεῖνος ἐκ 
omni ex genere et ztate,collectis,ut qui ipse pri- παντὸς γένους xzi πάσης ἡλιχίχς συναγαγὼν, οἷα 
mus bonum guslasset, et studeret ut illi quoque καὶ πρῶτος αὐτὸς τοῦ χαλοῦ γευσάμενος, σπεύδων 
essent participes dulcedinis, adducit eos ad Eu- τε κἀχείνους μεταλαδεῖν τῆς γλυχύτητος, προσάγει 
thymium. Qui adductione valde delectatus,viros- τῷ Εὐθυμίῳ. "O δὲ καί λὶαν ἡσθεὶς τῇ προσαγωγῇ, 
que hilaribus oculis intuitus, pronuntialis super xal τοὺς ἄνδρας ἱλαροῖς ἰδὼν ὀφθαλμοῖς, εὐχάς u 
eos solitis precibus, deduxit ad fratres et mona- θ᾽ τὰς ἐξ ἔθους αὐτοῖς ἐπειπὼν, χατάγει πρὸς τοὺς 
sterium. Deinde cum eos illic baptizassel ac ins- ἀδελφοὺς xal τὸ μοναστῆριον. Εἴτα βαπτίσας αὐτοὺς 


tituissel, atque ex illo tempore septem dies cum 
eis essel versalus, manere cum multis non sibi 
amplius duxit tolerabile : verum quietis, ut di- 
ximus,inexplebili captus desiderio,ad consuetam 
iterum redit solitudinem. 

XXXVIL.Petrus igitur videns eum ita sine lecto 
et inopem sedere in loco deserto, pro maximis be- 
neficiis, baptismo, inquam, et salute, mediocrem 


ἐχεῖσε xal τελειώσας, xal ἡμέραν ἑδδόμην αὐτοῖς ἐξ 
ἐχείνου συνδιατρίψας, τὸ μετὰ πολλῶν, οὖχ ἔτι φο- 
ρητὸν αὐτῷ Expte, *^ ἀλλὰ τῆς ἡσυχίας, ὥσπερ 
ἔφημεν, ἀπλήστως ἐρῶν, πρὸς τὴν συνήθη xal «(λιν 
ἐπάνεισιν ἐρημίαν. 

AZ'. Ὃ Πέτρος οὖν οὕτως αὐτὸν dece v τε καὶ 
ὅπορον ἐπὶ τῆς ἐρημίας ἰδὼν χαθήμενον, xai χόρι- 
τας ὥσπερ αὐτῷ μεγάλων μετρίας ἀνειδιδοὺς, τοῦ 


VARLE LECTIONES. 


* al. εὐτέχνος et ἐννέχνως. 
al. κρίνειν ἔδοξεν, 


Y al. καλῆς. 'Χ al. ἠδδου. 


7.8}. ins. ἀγωγὴν, κοινὴν xal νὴν, 3. al. αὐτόν, 


VITA S. EUTHYMII. 


626 


ατος, φημὶ, καὶ τῆς σωτηρίας, οἰχοδόμους A veluli referens gratiam, dificatoribus multis mer- 


0p συχνὸς b μεταχαλεσάμενος, λάχχον ἐν 
p, μέγαν τε xal δίστομον ἀνορύσσει" ὅστις 
δεῦρο ἔτι ὁρώμενός 5 ἔστιν" ἀρτοποιετόν τε 
p λάχχῳ οἰχοξομεῖ, xa! τρία τῷ Εὐθυμίῳ 
χατασχευάζει"' μεταξὺ ὁὲ αὐτῶν χαὶ οἶχον 
» ἀνεγείρει" ὥστε μηδενὸς τῶν εἷς χρείάν 
χθίστασθαι τὸν Εὐθύμιον. 

Τὸ μέντοι τῶν ᾿Αγχρηνῶν πλῆθος, ὅπερ 
"Ὁ, καθάπερ ἔφθη» εἰπὼν, ἐδαπτίσχτο, πί- 
νάμχτος ἡδυτάτου ποθοῦντες, ὅπερ ἡ Εὐθυ- 
ὥττα φανερῶς ἦν, o)x ἔτι οὐδὲ μιχρὸν ἀπο- 
ἠνείχετο 4, ἀλλὰ θερμῶς παρ᾽ αὐτῷ μένειν 
ai τρυφὴν αὐτοῦ χαὶ ζωῆς ὕδωρ ποιεῖσθαι 
ous, Ὁ 62, ἀπερίσπαστον ἑαυτῷ τὸ τῆς ἤσυχίας 


cede arcessitis, magnam cisternam duo haben. 
tem ostia fodit in horto, que in hodiernum usque 
diem cernitur fossaque remanet; ad quam cister- 
nam :zdificat panificii officinam,et cellas tres con- 
struit. Euthymio ; inter eas autem excitat etiam 
oratorium : adeo ut nullius eorum, que ad usum 
necessarium pertinebant, egeret Euthymius. 
XXXVIII. Agarenorum vero multitudo, quie, ut 
prius dii,fuitab eo baptizata,e suavissimo fluento 
semper bibere desiderans, quod quidem aperte 
erat lingua Euthymii, non amplius ne minimum 
quidem ad eo discedere sustinebat ; sed 80 iter 
precabatur ut apud ipsum maneret,ejusque sermo- 
nes haberet pro deliciis et aqua vitie. Ille autem, 


νντηρῶν͵ τῇδε μὲν αὐτοὺς οὐκ ἐᾷ διατρίδειν᾽ p quisibi conservabat indivulsum quietis bonum,eos 


δὲ ἀγχγὼν, χαὶ νχὸν αὐτοῖς xal σχτνὰς 
ἱχαράξας (ἔστι δὲ ὁ τόπος μεταξὺ τῶν δύο 
Ἰρίων), δείμασθαι αὐτοὺς 6 κατὰ τὸ σχῆμα 
ApAe καὶ τὸ μέγεθος, καὶ μένειν ἐν αὐτοῖς f 
ει, Οὗ δὴ «ai οἰχοδομήσασιν ἑαυτοῖς olxlac, 
τὸ ἑξῆς εὐπαρέδρως διαμεμενηχόσιν, ἐπ- 
υνεχὼς ὃ μέγας Εὐθύμιος, xai ὅπως εἴτχον, 
σχέπτετο, Ὄδει γὰρ οἷον χἀντεῦθεν ἐχυτῷ 
τὸ χέρδος. Καὶ o5 πρότερον ἀπέστη τοῦτο 
ως ἐκ θηρέ τε xal ἤσαησε τὰς ἐχείνων ψυ- 
l| ὑπὸ πρεσδυτέρῳ xai διαχόνοις τάττεσθαι 
a01v, "Ὥστε διαμένειν ἐχεῖ ἔστερξαν, ob, 
pot € βαπτισθέντες, ἀλλὰ xai πολλοὶ ἕτεροι 
ἐχάστην προσιόντων αὐτῷ xai βαπτιζομέ- 


Οὕτως οὖν σφόδρα πληθυνομένων τῶν τῆς 
lov, xxl εἷς τὴν Xr εὐγένειαν μεταποιου- 
ig διαφόρους τε πλατυνομένων παρεμδολὰς, 
πρὸς ᾿Ιουδενάλιον τὸν πατριάρ τῶν Ἱεροσου- 
θεῖος Εὐθύμιος ἐπίσχοπον αὐτοῖς τινα χει- 
vat ζητῶν, Καὶ ὅς, Πέτρον αὐτῷν τὸν πατέρα 
€, ἀποστέλλει, oia προστηνχί τε ψυχῶν, 
[ἦσαι πρὸς σωτηρίαν, ἱκανῶς ἔχοντα, Πέτρος 
οὗτως ἃ ἐπίσχοπος τῶν παρεμόολῶν ἐν 11χ- 
πρῶτος χειροτονεῖται, 'H δὲ τῶν Σαραχηνῶν 
ἴσα χαὶ ποταμῶν ῥεύμασιν ἀνεννάων! 
καὶ οἱ νῦν προσιόντες, τοῖς οθάσασι προσ- 
χαὶ οὗτοι πάντες τῇ σφραγῖδι τοῦ βαπτί- 
σημειούμενοι, τῇ τῶν Χριστιανῶν ποίμνῃ 
οὔντο, ᾿Αλλὰ περὶ μὲν τούτων, ἀπόχοη τὰ 
, Ἡμῖν δὲ λοιπὸν im" ἐχεῖνχ τῷ λόγῳ βα- 
δεν ταῦτα εἰπεῖν ἐξέδημεν. 
Fx εἶχε γνώμης ὁ μέγας Εὐθύμιος, οὔτε 
περὶ τὸν τόπον ἐχεῖνον, οὔτε λαύρχν ὅλως 


quidem non sinit hic versari; sed alio eos ducens, 
cum templum et tabernacula eis cireümscripsisset 
(est autem locus inter duo monasterie).jussit ut exs- 
truant juxta descriptionis figuram et magnitudinem, 
alque inibi habitent.Quo quidem in loco postquam 
sibi edificarent domos, et in eis deinceps assidue 
perseverarunt, frequenter magnus ventitabat Eu- 
thymius ; et quemadmodum se haberent, semper 
viseba!. Sciebat enim quantum ex eo lucri sibi 
compararet Nec prius destitit hoc facere, onec il- 
lorum auimas purgavit et exercuit, effecitque ut 
presbytero ac diaconis subessent.Quamobrem illic 
lubenter manserunt, non ii soli qui fuerant priores 
baptizati, sed etiam multi alii ex ii8 qui quotidie 


c ad eum veniebant el baptizabantur. 


XXXIX. Cum ergo usque adeo multiplicarentur 
filii Agar, et ad veram traducerentur nobilita- 
lem, inque diversa excrescerent castra, mittil 
divinus Euthymius ad Juvenalem Hierosolymo- 
rum patriarcham (40) postulans ul eis ordinare- 
tur episcopus. llle vero ad eum mittit Pelrum 
patrem Terebonis, utpote idoneum qui preesset 
animabus,eosque deduceret ad salutem.Sic itaque 
Petrus episcopus Castrorum (41) in Palatina pri- 
mus ordinatur.Saracenorum autem multitudo,non 
secus ac fluviorum perennium fluenta, affluebat ; 
et qui nunc accedebant, adjiciebantur prioribus ; 
iique omnes signati signaculo baptismi, connu- 
merabantur cum grege Christianorum. Sed de 


Dhis quidem ea quz dicta sunt sufficiunt. Nobis 


vero deinceps eo conferenda est oratio, unde ad 
hzc dicenda digressi sumus. 

XL. Non habebat magnus Euthymius in animo, 
nec cenobium, nec lauram omnino eo loci cons- 


ῦχι, Διὰ ταῦτα xal ἡνίχα τινὲς πρὸς αὐτὸν  truere. Atque propterea quoties aliqui ad eum ve- 
VARLE LECTIONES. 


συχνῷ οἶμαι some, « al, ὀρωρυγμένος, 
h aj. οὗτος, ' 8i. ἀεινάως. 


d gl. inser. abtov, 


*agl. αὐτὸς, [8]. αὐταῖς, 8 Δ]. 


JOAN. BOLLANDI NOT. 


? obitu ejus et tempore patrisrchatus, in- 


wuce ἐπίσχοπος τῶν παρεμδολῶν. Quo mo- 
€ripsit synodo Ephesine an. Ch. 431, 
χρεμόολῆς, episcopus copiarum, castrame- 


tationum, aut tentoriorum. Vide qus de Saraceno- 


rum moribus 14 Januar. a S. Nilo dicuntur in hi- 


storia cedis Patrum Sinaitarum.—Alius Petrus 
episcopus τῶν Παρεμδολῶν subscripsit concilio 
Hierosolymitano animi 530. CoTELERIUS. 


627 MENSIS JANUARIUS. en 


nissent, sive mundo renuntiantes, sive afferentes ^ παραδάλοιεν͵ εἴτε κόσμῳ ἀποτασσόμενοι, εἶτε τιὶ 
quedam ad usum corporis necessaria,ab eo rursus τῶν πρὸς τὴν χρείαν τοῦ σώματος ἐπιχομιζόρεναι 
ad beatum Theociistum transmittebantur.Quia vero τῷ pzxaplen πάλιν ὑπ᾽ αὐτοῦ παρεπέμποντο Orel. 
jam superne Providentia sapienter disposuerat,ut ct. "O9 δὲ τὴν ἔρημον οἰχισθῆναι ταύτην cos, 
hzc habitaretur solitudo; utpote que certo sciret id ἤνωθεν τῆς προνοίας olxovopgoóenc, ola δὴ xai καὶ 
quod erat futurum, rem scilicet fore multis salutis μέλλον ἀσφαλῶς ἐγνωχυίας, ὅτι πολλοῖς ἔσται d 
causam: accedunt ad eum quidam numero tres (43), πρᾶγμα σωτηρίας ὑπόθεσις" προσίασιν αὐτῷ cw 
fratres secundum carnem ; qui germina quidem τὸν ἀριθμὸν τρεῖς, ἀδελφοὶ κατὰ σάρχα“ φυτὰ μὲν 
erant Cappadocum regionis, in Syris autem tractu τῆς Καππαδοχῶν ὄντες, ἐν γῇ δὲ τῆς Συρίας τῷ 
educati,illic in virtute et doctrina se exercuerant; φάντες, xal ἀρετὴν ἔχεῖ xai καιδείαν ἀσχήσανις 
Cosmas (43), Chrysippus (44), Gabrielius(&5).Is au- Σοσμᾶς, Χρύσιππος, xxt Γαδριηλιος. Ὁ δὲ τὰ o 
tem faciens ut consueverat,nec eos admisit,et Θἰᾶ- ἤθη ποιῶν, οὐδὲ τούτους προσίετο, τό τε νέον τῆς 
tem certe rausans juvenilem, mutuumque nature ἠλιχίας ἀτεχνῶς αἰτιώμενος, xxi τὸν πρὸς ἀλλήλας 
amorem,qui etiam solet ut plurimum avocare a con- τῆς φύσεως πόθον, ὃς καὶ περισπᾷν οἵδεν ὡς d 
tentione exercitationis; et maxime quod esset Ga- πολλὰ τὸ σύντονον τῆς ἀσχήσεως" καὶ pst, d 
brielius adhuc adolescens 86 imberbis.llli ergo his P μειράκιον ἔτι τὸν Γαδριήλιον εἶναι, καὶ τριχῶν ἔχειν 
de causis eos admittere nullatenus placebat. Ea ψιλὸν τὸν πώγωνα, ᾿Εχείνῳ μὲν οὖν προσξέξεοια 
vero nocte venit ad ipsum in somnis aliquis, man- τούτους διὰ ταῦτα, τὸ παράπαν ἀδούλητον. doi 
dans tum ut fratres exciperet : Sunt enim inquit, τις ὄνχρ αὐτῶ τῆς νυχτὸς ἐκείνης, δέξασθχί τε τοὺς 
ab ipso Deo ad te missi ; tum ut deinceps paratus ἀδελφοὺς ἐπισχήπτων (Πρὸς αὐτοῦ γὰρ slow à. 
essel ad susceptionem cujuslibet accedeptis et vo- εσναλμένοι σοι, φησὶ, τοῦ Θεοῦ), καὶ τὸ λοιπόν, Eu. 
lentis. Mane igitur praeclaram illain fraternitatem μὸν εἷς ὁποδοχὴν εἶναι τοῦ προσιόντος xal fouloi. 
et cogitationem suscipiens, ut ei jusserat visio, ait νοῦ πανεός. Ἕωθεν τοίνυν τὴν χαλὴν ἐχείνην ἀδ). 
Cosmae (is quippe primus erat setate inter fratres): φότητα καὶ συμφυΐαν ὑποδεξάμενος, ὡς f, ὄψις anm 
Sic ego quidem jam feci,nimirum juita ea quà  zzpnyyóx, φησὶ τῶ Κοςμᾷ (οὗτος γὰρ ὃ πρωτεύων 
mihi a Deo mandata fuerunt, atque vos inhanc do-  xa0' ἡλιχίαν τῶν ἀδελφῶν), ὡς ᾿Εγὼ μὲν zexolqu 
mum admisi ; decetero tibitempusest,ut junio- ἤδη, κατὰ ταῦτα γοῦν μοι τὰ ἐντεταλμένχ xpi 
rem eX fratribus Gobrielium intra collam contineas, Θεοῦ, xai ὑμᾶς ἐνταῦθα εἰσῳχισάμην, Σοὶ δὲ ὥρε ! 
et nequaquam ei licentiam exeundi tribuas, Est λοιπὸν «b» νεώτερον τῶν ἀδελφῶν Γαδριήλων, εἴσω 
enim res valde periculosa etinsidiosa nliorum oculis τοῦ xsAAlou χαθεῖρξαι, «αἱ μηδαμῶς αὐτῶ ἔφειμέ- 
muliebris facies, adeoque levis et glabra. Deinde — vn» θεῖναι τὴν ἔξοδον. Σφόδσα γὰρ ἐπισφαλὲς xi 
nonnulla quoque aperuit ex iis qu:erant eieven- λίαν ἐπίδουλον τοῖς τῶν ἄλλων ὀφθαλμοῖς γυναιχεία 
tura, dicens: Verum non puto te longo tempore οχ'ς, xal οὕτω λείως καὶ φιλῶς ἔχουσα. Ei, xi 
hic vitam acturum ; sed Ecclesiam Scythopolitang τῶν μελλόντων αὐτῷ συμδῆναί τινα παρεγύμνου 
prefectüram propediem accipies. Atque hsec qui- ᾿Αλλ᾽ οὐχ οἶμαί σε, λέγων, πολὺν ἐνταῦθα ypowv b- 
dem in susceptione virorum. αγαγεῖν᾽ ἀλλὰ τὴ» προστασίαν μετ᾽ οὗ πολὺ τῖς ἐν 
Σαυθοπόλει Ἐχχλησίας ἑγψειρισθήσῃ. Πλὴν ἀλλὰ ταῦτα μὲν ἐπὶ τῇ παραδοχῇ τῶν ἀνδρῶν, 

XLI. Post eos autem seipsum permisit omnibus — MA'. Μετὰ δὲ τούτους, ἀνῆκέν ἑαυτὸν πᾶσι τοῖς 
ingredi cupientibus,eratque deinceps ad excipien- εἰσερχεσθαι βουλομένοις, Καὶ ἦν τοῦ λοιτοὺ πρὸς 
dum paratissimus. Etenim excipit quemdam Dom- ὑποδοχὴν ἑτοιμότατος, Ὑποδέχεται μὲν γὰρ Δόμνν 
num (46),ex Anthiochena quidem civitate oriundum, τινὰ, τῆς ᾿Αντιοχέων μὲν ὡρμημένον, ἀδελφιδοῦν δὶ 
Joannis vero, qui illi praeerat Εἰ ς 6 58185, ex sorore Ἰωάννου, τοῦ τῆς κατ᾽ αὐτὴν ᾿Ἐχκχλησίας 
nepotem. Suscipit etiam alios tres, fratres genere, κότος, ᾿Ὑποδέχεται δὲ καὶ τρεῖς ἑτέρους, ἀδελφοὺς 3 
patria Melitenos,consobrinos Synodii illius qui cum γένος, τὴν πατρίδα Μελιτηνοὺς, Zuvollou ἁ ε«φιὼς 
Acacio educaverat Euthymium ; quorum nomina, ἐκείνου, τοῦ σὺν "Axaxlp τὸν Εὐθύμιον ἀναξριψε- 
Stephanus(47),Andreas(48),Gaianus(49). Post eos μένου Στέφανος αὐτοῖς, ᾿Ανδρέας, xal Γαϊανὸς τὲ 
vero(50),Joanuem quoque Rhaithensem presbyte- ὀνόματα. Μετὰ δὲ τούτους καὶ Ἰωάννην dxeb τῆς 


VARLE LECTIONES. 


} al. σὺ δὲ δρά. 
JOAN. BOLLANDI NOTA. 





(42) Horum acta, virtutes et obitum huic histo- 
ris inseruit Cyrillus, potissimum n. 103. 

(43) Infra n. 57 presbyter et custos sancis Cru- 
cis Hierosolymis factus traditur ; et n. 108 episco- 
pus Peyibopolis. 

(44) Infra n. 60 laure ceconomus, custos ssneto 
Crucis, primo in laure ἢ. 87, tum Hierosolymis 
n. 102. seriptis libris clarus. 

(45) Presbyter, fundator novi monasterii, mira- 
culis insignis n 103 et allbi. 

(46) Hic avunculo suo Joanni successit in pa- 


triarchatu Antiocheno. De otroque infra cap 9. 
(47) Infra n. 57, factus episcopus Jamnis, iater 
fuit synodo Chalcedonensi an. 451. 
(48) Fuit hegumenus monesterii 8. Mepna, ui 
Jicltur an. 87. 
aM Infra num. 97 constituitur episcopus Medi- 
rum. 
(50) Episcopus Saracenorum dieitur infra a. 7$; 
ner t synodo Chalcedonensi. De Raitho dictum 
enuarii. 


029 


VITA S. EUTHYMII. 


630 


Ῥαιθοῦ πρεσδύτερον, xal ᾿Ανατόλιον, καὶ Θαλάσ- Arum,et Anatolium (51), et Thalassium (52): dein- 


φιον ἑξῆς δὲ καὶ Kuplova ἐν Τιδεριάδος τινὰ, 
πρεσθύτερον καὶ αὐτὸν τοῦ ἐν Σχυθοπόλει ναοῦ, ὃς τῷ 
ἐλάρτυρι καθίδρυται Βεσιλείῳ᾽ τούτους οὖν πρόσδε- 
ξάμενος,͵ τὸν ἐπίσχοπον προτρέπεται Πέτρον, δείμα- 
eOz( τε αὐτοῖς χελλία μιχοὰ, καὶ τὸν ναὸν ἐπιτερπῶς 
ἄγαν διακοσμῆσαι. Καὶ οὕτως ἐν βραχεῖ λαύραν 
ἐκεῖσε συνίστησι, τῆς ἐν Φαρὰν οὐδὲν ἀπολειπομένην. 

ΜΒ΄. "Ἔπειτα μέντοι καὶ αὐτὸς ἼἸουδενάλιος ὁ 
πατριάρχης, Πασσαρίωνα τὸν ἐν ἀγίοι:, χωρεπίσχο- 
πὸν τότε ὄντα͵, καὶ ᾿Ησύχιον τὸν κρεσδύτερον παρα- 
λαδὼν, κάτεισι πρὸς τὴν λαύραν, καὶ τὸν ἐν αὐτῇ 
wabw ἐγκαινίζει, δύο καὶ πεντήχοντα τοῦ Εὐθυμίου 
Ὑεγονότος χρόνους Κ΄ χειροτονεῖ δὲ xal. διακόνους, 
Δομετιανόν τε xxl Δόμνον, ἤδη πρεσδυτέρων αὐτῷ 
ἀποχεχληρωμένων, Ἰωάννου τε χαὶ Κυρίωνος, Πρὸς 
ταῦτα ἔχαιρεν ὁ μέγας Εὐθύμιος, καὶ μεστὴν εἶχε 
τὴν ψυχὴν εὐθυμίας, καὶ μάλιστα ὅτι καὶ Πασσχα- 
ρίωνα σὺν τῷ πατριάρχῃ, xal Ἡσύχιον τὸν θεῖον, 
τοὺς τοῦ λοιποῦ τῶν ἀσχητῶν χοροῦ τηνικαῦτα προ- 
λάμποντας, ἐν τῇ λαύρᾳ διάγοντας ἐθεᾶτο. ᾿Αλλ᾽ ὁ 
μὲν ἐν ἁγίοις Πασσαρίων, οὕτω ἕδδομου ἐξ ἐχείνου 
μῆνα διατελέσας, ἐν γήρᾳ βαθεῖ χαταλύει τὸν βίον. 

ΜΓ΄, Toó δὲ μεγάλου τούτου καὶ δχυμαστοῦ Εὖ- 
θυμίου, «εἰ τῶν σὺν αὐτῷ ἀδελφῶν, πολλῇ x«tà τὴν 
νέτν ἐκείνην λεύραν τῇ των ἀναγκαίων, ἐνδείᾳ πιε- 
ζομένων, lj τοῦ Θεοῦ πρόνοια τῶν ἑαυτῆς οὐχ ἠμέ- 
λει, καὶ ἡ ἀνοιγυμένη χεὶρ, καὶ πᾶν ζῶον εὐδοκίας 
πληροῦσα, οἰχονομίᾳ δὴ θαυμαστῇ καὶ τὰ νῦν δι- 


ceps autem Cyrionem quemdam ex Tiberiade,ipsum 
quoque presbyterum templi, quod Seythopoli (53) 
dedicatum est martyri Basilio.Cum ergo eos admi- 
sieset, Petrum adhorlatur episcopum, ut eis parvas 
cellas construat,et templum scite admodum ador- 
net. Atque ita brevi illic lauram constituit, illa 
que est in Pharan nihilo inferiorem. 
XLII.Postea vero et ipse Juvenalis patriarcha,as- 
sumens secum sanctum Passarionem (54), qui tunc 
erat chorepiscopus, et Hesychium ($5) presbyterum, 
ad lauram proficiscitur, templumque illius dedi- 
cat (56); Euthymio agente annum eetstis quinquagesi- 
mom secundum;diaconos quoque ordinat Domitia- 


B Dum etDompum,cumin presbyterorum gradum jam 


ab eorelati fuissent Joannes etCyrion.Propter hsc 
magnusgaudebat Euthymius,et tranquilla hilaritate 
plenam habebat animam;mexime quod Passarionem 
cum patriarcha, et divinum Heschium, qui tunc 
temporis in reliquo ascetlarum choro pralucebant, 
in laura degentes cerneret. Sed sanctus quidem 
Passario,nondum septimo postillud tempus mense 
transacto, e vivis excedit in profunda senectute, 

XLIII Cum hie sutem magnus et sdmirabilis Eu- 
thymius,et qui cum eo erant fratres,ín nova illa lau- 
ra,premerentur magna rerum necessarium eges- 
tate,Dei providentia non abjecit curam suorum, et 
manus qus aperitur, ac implet omne animal be- 
nedictione 3, admirabili sane dispensatione tunc 


ἡνοίγετο, Συμόαίνει γὰρ πληθὺν ᾿Αρμενίῶν, οὐχ C quoque aperta est. Accidit enim,ut multitudo Ar- 
ἔλαττον ἢ τετρακοσίους ! τὸν ἀριθμὸν, ἱπὶ τὸν Ἶορ- meniorum,non minus quam quadringentorum nu- 


2 Psal. cLiv, 10. 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOT &. 


i χρόνων, — ! al. τετρακοσίων: 


(5!) Anatolius presbyter hospitio excepit S. Qui- 
riscum an. Ch. 475. 

(53) Alius ab hoe Thaleassius colltur 22 Februarii, 
Peter spiriwalis S. Limnai. Lege c. 22 Theodo- 
reti In Pbilo heo. 

(53) Seythopoiis, olim Betzan, in Jude et Gali- 
ime confinibus,apud Jordanis fluvii ex lacu Gene- 
Sereth exitium, a Tiberiade parum in Austrum 
recedens. Ejus infra sepe fli mentio. Cui Basilio 
Martyri hie templum !uerit consecratum, necdum 
legimus, plures alioquin Basilios hoc opere daturi. 
De templo S. Procopii Martyris, et basilica S. Tho- 
me Apostoli in. esdem urbe Scythopolitaena agit in 
Vita S. 8sbse Cyrillus, ex ea oriundus. 


eReperi hunc librum a venerabili Presbytero Hiero- 
solymorum Esychio satis plene expositum: » ex quo 
ipse Habanus multa colligit, ut Glossa crdinaría in 
Leviucum prafatur. Exstat Porisiis excusus,et tomo 
seu seculo 7 Bibliothecee Patrum ex edit. Colon. 
Scripsit etiam in Ezechielem commentsrios,quorum 
in prebfatione in Leviticum mentionem facit ; item 
in epistolam ad Heb! 2605, ut monet Siztus Senensis 
Biblio'heczi sancte lib. 4, a quo dicitur B. Gregorii 
Nazianzeni Episcopi audi'or et discipulus, claruisse 
«ub Honorio Augusto an. Dom, 400. Que prorsus 
huic Hesichio judicemus convenire : quem proinde 
Euthymius in Passarionis sliorumque preclarorum 
virorum comitatu in Laura cernens, merito gavisus 


(54) S. Passorlonis hospitio Hierosolymis exce- Dest. Alius est Mcscbho cap. 46. B. Ischius Presbyter 


tus dicitur, quo tamen die colatur, necdum nos 
egere meminimus. 

(55) Hesychii presbyteri Hierosolymitani enco- 
nion in B. Thomam citoót Photius 1n Bibliotheca 
tmemate 269. Eumdem tmem. 275 scribit selegisse 
in Jacobum fratrem Domini et Davidem τὸν θεο- 
wátopz, Hesychii quoque presbyteri Hierosoly- 
miiani oratio demonsirativa in S. Andresm Aposto- 
Jum, Carolo Fabiano interprete, edita est Lugduni 
apud 'homam Galletum, atque inde in Bibliotheca 
Parum Colonie tom. 15, sive in Auctario, et 
Hesychii presbyteri Hierosolymitani ser.nones duo 
de c. Virgine, exstant in Dibliotheca Patrum editio- 
num D'arisiensis triplicis, et Coloniensis. Demum 
Rabanus Maurus in prologo in Leviticum ad Fre- 
culphum, episcopum Lexoviensem, ita scribi : 


Hierosolymitanee Ecc!esie, qui deinde peiriarcha 
Hierosolymit«nus successit Amos an. Chr. 601 se- 
cundum caleulum Baronii n. 14 obiit an. Ch. 609 
eiq. successit S. Zacharias, ut ibidem Daronius n. 
9 Ἔσο S, Gregorii Pspee ad eum epistola 40, libri 
9, ex Registro, obi in editionibus omnibus, Gal- 
lotii,Pamelii. et Sixti V. Isyehius appellatur ; Nice- 
phoro in Chronico Issacius. Huic Glossa ord:naria, 
quod alius Hesychius ignoraretur, attribuit com- 
mertarios in Leviticum ; secuti deinde Possevinus. 
Bellarminus, Mireus aliique,licet nusquam episco- 
pum, aut parar sed presbyterum ssepius 
semet appellet, cui Photius et Rabanus et operum 
tituli, sive inseriptiones, con «niiunt. 
(66) An. Ch. 429. 


631 


MENSIS JANUARIUS. 


632 


mero, ad Jordanem a sancta civitate descendens, A δάνην ἀπὸ τῆς ἁγίας πόλεως κατιοῦσάν, bodtval τι 


dextera de itinere declinaret,perinde ac aliquo eis 
viam przeunte, et ad lauram illam accederet ; hoc 
etiam,ut arbitror, sapienter disponente Providen- 
tia,quo magna patris virtus adhuc clarior evaderet. 
Quos videns magnüs ille eo luci divertisse, ut sea 
labore itineris aliquantisper recrearent, vocat Do- 
mitianum, cui commiserat laure rerum dispensa- 
tionem, atque jubet ut eis mensam apponat. Cum 
is autem objiceret egestatem,et respondisset se ne 
unius quidem diei fratrum habere alimentum, ille 
eo fretus qui vidus copiosum effudit nutrimentum 
propter abundantiam bone ejus voluntatis 5 prz- 
cipit Domitiano ire ad panarium. Intelliges enim, 


τῆς ὁδοῦ δοξιᾷ, χαθάπερ τινὸς αὐτοῖς τῆς πορείας 
προηγουμένου, καὶ εἷς τὴν λαύραν ἐχείνην παργε- 
νέσθαι᾽ τῆς Προνοίας οἶμαι καὶ τοῦτο σοφῶς olxovo- 
μούσης, ὥστε τὴν μεγάλην τοῦ Πατρὸς ἀρετὴν, 
λαμπροτέραν ἔτι καταστῆναι, Οὖς ἰδὼν ὁ μέγας but 
καταλύσαντας, ὥστε τὸν ἐχ τῆς ὁδοῦ χόπον Boxy? τι 
διαναπαῦσαι, χαλεῖ Δομετιανὸν, οἰχονομεῖν τὰ τῆς 
λαύρας ὑπ᾽ αὐτοῦ προχεχειρισμένον, καὶ παρκθεῖναι 
τούτοις τράπεζαν ἐπαγγέλγει, Τοῦ δὲ προδαλλομένν) 
τὴν ἔνδειαν, καὶ ὡς οὐδὲ τὴν ἐφήμερον ἔχοι τῶν 
ἀδελφῶν τρογὴν ἀποχριναγένου, θχῤῥων ἐκεῖνος τῷ 
καὶ χήρᾳ τροφὴν πλουσίαν δι’ ἀφθονίαν πη γάστντι 
προαιρέσεως, πορευθῆναι παρὰ τὸ ἀρτοφυλαχεῖον κ 


inquit, quid sibi quidem velint humana cogita- B ἐντέλλεται Δομετιανῷ. Εἴσῃ γὰρ ἔγη, τί μὲν ἀνθρώ- 
tiones, quid vero divina possit gratia opinionem πίινοι βούλοκται λογισμοὶ, τί δὲ θεία δύναται χάρις 
dispensare ac providere. παραδόξως οἰχονομεῖν. 

XLIV.Etille cedens statim, etaccedens, (o ine- ΜΔ΄. Καὶ ὃς εἴξας εὐθὺς καὶ παραγενόμενος" τῶν 
narrabilia tua, Christe, miracula!) invenit divina ἀνεχδιηγήτων σου, Χοιστὲ, θαυμασίων, εὑρίσκει θείᾳ 
quadam et sapiente providentia, edem panibus τινὶ x&i σοφῇ προνοίᾳ τὴν οἰκίαν οὕτως ἄρτων μι- 
adeo plenam,ut ne facile quidem esset parum ape- στὴν, ὡς μηδὲ τὴν θύραν μιχρόν τι πάρανοϊξαι ῥφ- 
rire ostium, prohibitum nempe multitodine intus διον ὄν, τῷ πλήθει τῶν ἔνδον ἀνειργομένην. Καλί- 
positorum. Vocatis ergo aliis fratribus, et eoram σας τοίνυν χαὶ ἄλλους τῶν ἀδελφῶν, καὶ τὴν θυραν 
opera everso ostio, videt ea que erantintus,innu- σὺν αὐτοῖς ἀνατρέψας, ὁρᾷ τὰ ἔνδον, ἀμύθητόν τι 
merabilem panum multitudinem ; ad hec vinijin- πλῆθος ἄρτων’ οἴνου τε, φημὶ, xal ἐλχίοι πολλὴν 
quam,et olei ingentem copiam, atque omnino con- ἀφθονίαν, καὶ ἀνάλογον τῇ περὶ τὸ διδόναι πάντως 
venientem Euthymii in dando magnificentiz. Εὐθυμίου φιλοτιμίᾳ. 

XLV.Hzc ut vidit Domitianus, divinse gratig ope- ΜΕ΄. Ταῦτα Δομενιανὸς ἰδὼν, «αἱ τῆς θείας χάρι- 
rationem intelligens, procedit ad pedes magni,ve- τὸς συμδαλὼν τὴν ἐνέργειαν, πίπτει πρὸς τοῖς moi 
niam petiit,et parcitatis sordes vehementi rependiL ^ τοῦ μεγάλου, συγγνώμην αἰτῶν, καὶ μιχρολογάς 
poenitentia. Illo vero cum Domitiano benignam et ἀντιδιδοὺς μετανοίας θερμότητα, Κἀκεῖνος εὐμενῆ 
mentem el manum porrexissetipsumquee]evasset, τε Δομετιάνῷ xai φνώμτν xai χεῖρα ὀρέξες,͵ xa 
o fili,inquit,qui semínat in benedictionibus, in be- αὐτὸν ἀναστήσας, ὯὮ τέκνον, ἔφη, δ᾽ σπείρων ἐπὶ 
nedictionibus el metet ^. Qui ergo accedentibus εὐλογίαις, ἐπ᾽ εὐλογίαις καὶ θερίσει, Οἱ γοῦν weis 
commune tectum prabent et sal, nescientes sibi τοῖς παριοῦσι τὴν στέγην xai τοὺς dÀac ποιούμενοι, 
potius comparant copiosam suppeditationem, nec λανθάνουσι δαψιλῆ μᾶλλον ἑαυτοῖς περιποιοῦντες τὴν 
tantum dant quantum accipiunt. Quod quidem ἃ χορηγίαν, xal μὴ τοσοῦτον διδόντες ὅσον λαμδάνου- 
vobis quoque servandum est, fratres, si Deo estis σιν. Ὅπερ ἀδελφοὶ καὶ ὅμτν φυλακτέον, εἰ μέλλοιτε 
gratfieaturi, et plurima rerum necessariarum καὶ θεῷ χαρίζεσθαι, καὶ πολλῇ πάντοτε Β χομᾷν τῶν 
suppeditatione semperabundaturi. Hinc bonorum ἀναγκαίων τῷ qopnplg. ᾿Εντεῦθεν ἀγαθῶν σωρὸς, 
acervus, ut aiunt, constitit,resque laure coeperunt τὸ τοῦ λόγου, συνέστη, καὶ τὰ τῆς λαύρας εὐθηνεῖ; 
vigere ac exuberare: quando quidem fratrum ἤρχετο και εἰς πληθος ἐπιδιδόναι" ὅτε τῶν ἀδελφῶν 
numerus ad quinquaginta pervenit, et unicuique ἀριθμὸς, εἰς πεντήχοντα περιέστη, ἑκάστῳ τε αὖ- 
eorum cella fuit sodificata ; atque sacra mysteria Ὁ τῶν χελλίον φχοδομήθη" καὶ τὰ τῆς ἱερᾶς καθεχά- 
quotidie peragebantur. στὴν ἐτελεῖτο μυσταγωγίας. 

XLVI. Porro is cui credita fuerat dispensatio, MG". Ἐννοῶν δὲ ὁ τὴν οἰχονομίαν ἐγχειρισθεὶς, 


dum cogitat,ad tantum fratrum multitudinem mul- 
to etiam sibi opus fore ministerio, mulos quoque 
paravit laure.Erat autem quidam in ea Ásianus ge- 
nere,nomine Auxenliusquierat aptus ad mulorum 
ministerium. Is ergo ab hoc cconomo rogatus, ut 
illam subire administrationem differebat, et non 
obediebat. Sed cum res esset ad usum necessaria. 
Joannem et Cyrionem presbyteros secum aecipiens 
cconomus, iterum cum iis rogabat Auxentium. 


$ III Reg. xvii, 8. 4 II Cor. 1x, 6. 


ὅτι πρὸς οὕτω πολὺ τῶν ἀδελφῶν πλῆθος, πολλῆς 
αὐτῷ καὶ ὑπηρεσίας δεήσει, προσεχτήσατο τῇ λαύρα, 
καὶ ἡμιόνους, Ἦν δέ τις ἐν αὐτῇ τὸ γένος ᾿Ασιανὸς, 
τὴν χλῆσιν Αὐξέντιος, ἐπιτηδείως ἔχων πρὸς τὴν 
τῶν ἡμιόνων διακονίαν, Οὗτος οὗτος ὑπὸ τοῦδε τοῦ 
οἰχονόμου παραχαλούμενος, ὥστε τὴν λειτουργίαν 
ὑπελθεῖν ταύτην, ἀνεδάλλετο χαὶ οὐχ ὁπήχουεν. 
᾿Αναγκαίου δὲ xai χρησίμου τοῦ πράγματος ὄντος, 
παραλαδὼν xal Ἰωάννην μεθ' ἑαυτοῦ καὶ Κυρίωνα 


VARLE LECTIONES. 


m 9]. ἀρτοφυλάχιον, 5 al, πάντοθεν, 


633 


VITA S. EUTHYMII. 


63^ 


τοὺς πρεσδυτέρους ὁ οἰκονόμος, ἠξίου καὶ αὖθις σὺν A quia vero sic quoque inobsequens erat, et jam ad- 


xal αὐτοῖς τὸν Αὐξέντιον, "Enti δὲ xal οὕτως ἀνήχοος 
ἦν, τοῦ Σχδδάτου ἤδη διαγεγονότος, ἡνίκα τῷ μεγάλῳ 
ἐξὴν ἐντυχεῖν, ἀναφέρει τὰ xatà τὸν Αὐξέντιον αὐτῷ 
πάντα ὁ οἰχονόμος. Κἀχεῖνος μεταστέλλεται μὲν εὖ- 
θέως τὸν ἀδελφὸν 9, ὑπαχούειν δὲ παραινεῖ, xal μὴ 
οὕτως ἀνένδοτον εἶνχι xal ἀπειθῆ, τῷ ἰδίῳ μόνῳ 
στοιχοῦντα θελήματι, καὶ τὴν χοινὴν τοῖς ἀδελφοῖς 
χρησιμεύουσαν διακονίαν ἀποποιούμενον, Τοῦ δὲ μη- 
δὲ παράκλησιν, μηδὲ μόνην ὄψιν αἰδεσθέντος τοιαύ- 
τὴν, ἀλλὰ xat οὕτως ὀναδυομένου σαφῶς, καὶ ποίαν 
οὐχὶ κινοῦντος πρόφασιν, ἵνα μόνον θέλημα τὸ ἑαυ- 
τοῦ κύριον δείξῃ * «αἱ νῦν μὲν τὸ ἀλλοδαπὸν εἶναι xai 
τῆς ἐπιχωρίου φωνῆς ἀνομίλητον αἰτιωμένου, νῦν 
δὲ τὰς τῆς σαρχὸς ἐπιδουλὰς «al τὰς ποιχίλας τοῦ 
πονηροῦ P τέχνας * 
ρῶν ὀφθαλμῶν ἐφευρὼν ὑποσκελίσῃ, καὶ καχίας τῆς 
ἑαυτοῦ ἔργον δείξῃ * πρὸς δὲ, xal ὅπως μὴ φροντίσι 
καὶ θορύδοις συνεθισθεὶς, ἀπῴφδων τοῦ λοιποῦ xal 
μείνω. 

MZ'. Τοιαῦτα λέγοντος, xal τὴν τῆς ψυχῆς βλάδη» 
ὡς δυσωπῆσαι ἵχανην οὔσαν προβαλλομένου, ὁ μέγας 
πάλιν Ἐῤθύμιος, ᾿Αλλὰ δεησόμεθα, ὦ τέχνον, φησὶ͵ 
τοῦ Θευῦϊ ὥστε μηδενὶ τῶν βλαπτόντων, διὰ τὴν 
ὑπαχοὴν ἁλώσιμον ὀφθῆναί σε, Αὐτοῦ γάρ ἐστιν 
à φωνή " Οὐκ ἦλθον διχχονηϑῆναι, ἀλλὰ διαχονῆ- 
σαι. Καί " Οὐ ποιῶ τὸ θέλημα τὸ ἐμὸν, ἀλλὰ τὸ 
θέλημα τοῦ πέμψαντός με Πατρός. Πρὸς ταῦτα 
ἔτι μᾶλλον τραχυνομένου τοῦ Αὐβεντίου xal μηδαμῶς 
εἴκοντας, βαρύτερον αὐτῷ προσενεχθεὶς ὁ θεῖος Εὐ- 
θύμιος, Ἡμεῖς μὲν, ὦ τέχνον, eUnev, ὅπερ δὲ καὶ αὐτῷ 
σοι λυσιτελεῖν ἐδόχει, συνεθουλεύσαμεν * σὺ δὲ μένων 


venerat Sabbatum, quo teimpore licebat magnum 
convenire,omnia de Àuxentio ei refert oeconomus. 
Et ille quidem fratrem statim arcessit; suadel au- 
tem ut obedial,neve sit adeo contumax et inohe- 
diens, propriam duntaxat sequendo voluntatem, 
et minislerium fratribus communiter utile recu- 
sando. Is vero nec adhortationem, nec vel talem 
solum adspectum reveritus, sed etiam sic aperte 
detrectabat, et quem non pretextum afferebat, ut 
solam voluntatem suam dominam ostenderet ; οἱ 
nunc quidem causabatur se esse alienigenam, nec 
peritum sermonis regionis illius; nunc vero carnis 
insidias variasque maligni artes : Ne forte, inquit, 
me extra oculos vestros inventum supplaptet,ac 80 


Μήποτέ με, φησὶν, ἔξω τῶν ὑμετέ- g malitic opus exhibeat; ad hiec ne assuefactus curis 


et tumultibus,de cztero permaneam discrepans et 
dissonus ad animi quietem et tranquillitatem. 
ἀσύμφωνοξ πρὸς ἡσυχίαν xal γαλήνην ψυχῆς δια- 


XLVII.Cum hac diceret, et aniznz noxam ut ad 
movendum idoneam proferret, magnus iterum Eu- 
thymius : Sed Deum, inquit, orabimus, o fili, ut 
propter obedientiam, a nullo ex iis quze laedunt, 
captus videaris. Ejus enim vox est : Nos veni 
ministrari, sed ministrare 5. Et : Non facio vo- 
luntatem meam, sed voluntatem ejus qui misit 
me Palris 9. Ad ista adhuc magis exasperato Au- 
xenlio, οἱ nequaquam cedente, gravius in eum 
invehens divinus Euthymius : Nos quidem, o (ili, 
inquit, quod tibi ipsi quoque esse conducibile vi- 
debatur, consuluimus : ta aütem in eadem ma- 


ἐπὶ τῆς αὐτῆς ἀπειθείας, ὅσον οὕπω τίς ὁ τῆς ἀπει- C nens inobedientia, mox scies, quisnam sit inobe- 


θείας καρπὸς εἴσῃ. Οὔπω τέλος εἶχε τῷ μεγάλῳ τὰ 
εἰρημένα, χαὶ κλόνον οὐκ οἵδ᾽ ὅθεν ὁ Αὐξέντιος τοῦ 
σώματος ὑποστὰς, ἄθλιος ἐπὶ τὴν γῆν καταπίπτει͵ 
δακρύων διὰ τὴν συμφορὰν μόνον 4 ἄξιος, Οἱ γοῦν 
παρόντες τῶν ἀδελφῶν, ἐπιχλασθέντες αὐτῷ τὰς 
ψυχὰς οὕτως ἐλεεινῶς ἔχοντι, ἐδέοντο Εὐθυμίου, ἱκέ- 
τευον, ἠντηδόλουν, βοηθῆσαι κειμένῳ, xal παρχαχοῆς 
ὑποστάντι πονηρὰν ἔκτισιν, ᾽Ο δὲ, πρὸς οὕτως ἀπειθη 
καὶ ἀνήχοον͵, ἕτοιμος ἣν ὑπακούειν, Καὶ λαδόμενος 
αὐτοῦ τῶν χιιρῶν, ἀνίστησι τὸν Αὐξέντιον, ὑπότρο- 
pov ἔτι, xal διὰ πάντων μιχροῦ τῶν μελῶν τὴν 
τιμωρίαν ὁπέχοντχ, Elta xai χαθάπερ τι φάρμακον 
αὖτῳ τὸ τοῦ σταυροῦ σημεῖον ἐπιδχλὼν, λύει τῷ 
ἀνθρώπῳ τὸ πάθος, xal ὑγιᾶ παραχρῆμα δείκνυ- 
σιν. 

ΜΕ", ᾿Ανενεγχὼν οὖν ὁ Αὐξέντιος, xat τῆς μὲν παρ- 
αχοῆς εἰς μνήμην ἐλθὼν, συνεὶς δὲ xal τὸ κατασχῇ- 
ψαν εἷς αὐτὸν πάθος, «al ὅτι μόνης ἦν ἀπειθεὶχς 
ἔργον μὴ ἀγνοήσας, ἔτι μείζονα δίχην ὑπὸ τοῦ 
συνειδότος ἐπράττετο, χαὶ μεταμέλειά τις αὐτὸν 
εἰσήει δεινή. ᾿Αμέλει χαὶ προσπίπτει τῷ Εὐθυμίῳ * 
τοῦτο μὲν συγγνώμην τῶν ἤδη γεγενημένων αἰτῶν, 


5 Matth. xx, 38. 6 Joan. v, 80. 


dientie fructus. Nondum horum dictorum ma- 
gnus finem feceral,ct concussum corporis nescio 
unde passus Áuxenlius, miser in terram decidit, 
solum dignus lacrymis propter calamitatem. Qui 
ergo aderant ex fratribus, fracti animis super eo 
tam misere affecto, rogabant Eutbymium, suppli- 
cabant, obsecrabant, ut opem ferret jacenti, gra- 
vemque perpesso inobedientie penam. Is vero 
erya adeo contumacem et inobedientem, paratus 
erat obedire; ac ejus manibus prehensis, erigit 
Auxenlium, tremebundum adhuc, et per omnia 
fere membra ponas pendentem. Deinde cum si- 
gnum crucis, instar cujusdam medicamenti, ei 
immisisset, solvit hominem ab ea affectione, sta- 
timque sanum reddit. 

XLVIII. Recreatus ilaque Auxentius, et inobe- 
dientie quidem recordatus, intelligens vero calami- 
talem qua ei incubuerat, nec inscius opus fuisse 
solius contumacie, majores adhuc luebat poenas a 
conscientlia,gravisqueeum subiit peenitentia.Quare 
ad pedes prociditEuthymii; partim petens veniam 
jam actorum, partim in futurum securitatem.Cum 


VARLE LECTIONES. 


9 al. add. P al. ἐχθροῦ, 4 al. μόνων, 


635 


MENSIS JANUARIUS. 


636 


is vero ei statim ignovisset (anima enim quaj ἃ τοῦτο δὲ καὶ πρὸς τὸ μέλλον ἀσφάλειαν. Too δὲ καὶ 


vix tandem ad iram conversa fuerat, quomodo non 
faisset prompte cursura ad commiserationem 1), 
et futurum tempus per orationem communiisset, 
ille cum voluptate et animi alacritate suscipit mu- 
lorum ministerium.Sic disciplina Domini? ut cum 
divina Scriptura loquar, et aures aperit; et plane 
adjicit intelligentiam. Et qui antequam deprime- 
relurhuniilisqueredderetur,contumacis peccatum 
admiserat, post depressionem humilitatemque ex 
disciplina ortam, cognitus fuit ad obedientiam 
promptus.Hac mihi anachoreta Cyriacus (57) il'e 
qui ab ineunte quidem state tonsus fuerat in cce- 
nobio Euthymii (58), postquam autem cum ejus 
($9) successoribus satis longo tempore esset ver- 
satus,omnemque ab eis viri et exercitationem, et 
vite rationem accurate didicisset, postea in laura 
veteris Sues (60) septuaginta (61) fere totis annis 
se exercuit, omni virtute ac honestz vitze precla- 
ris factis admodum illustris. 

XLIX.Et aliud sutem ipse mihi retulit,quod duo 
ex (ratribus, Maro et Clematius,ad austeritatem vi- 
(8 ac discipline in laura observata fatiscentes, 
inter se convenerunt, ut illinc clanculum effuge- 
rent, et se noctu furtim subriperent.Hzc illi qui- 
dem communi consensu loquebantur et apud se 
cogitabant : sed qui secreta aperit,et iis qui sunt 
dedicati, dicit per Isaiam : Non erit tibi amplius 
sol in lucem diei, neque ortus lune illuminabit 
tibi noctem ; sed. erit tibi Dominus luz sempi- 
terna 8 : ipse hoc quoque manifestum facit fa- 
mulo suo. Facit autem hoc pacto. In quiete enim 
degenti aliquando huic magno et admirabili Eu- 
thymio visus es! malignus. Maroni et Clematio, 
tanquam ob oculos sancto assistentibus, frenum 
injicere, eosque in laqueum trahere gravissi- 
mum. 

L.Ts vero statim intellectis insidiis,arcessit fra- 
tres Maronem et Clematium,eosque hortatur, ad- 
monet,rogat,docet,alloquitur, et prolixam oratio- 
nem habet de tolerantia,quodque opus sit ubique 
. plurima custodia et cautione.Deinde in exemplum 
eis adducit Àdamnm et Jobum ; illum quidem in 
paradiso mandati violat»rem,hune vero omnigena 


συγγνόντος εὐθέος αὐτῷ (ἡ γὰρ πρὸὺς ὀργὴν τοα- 
πεῖσχ μόλις ψυχὴ, πῶς οὐκ ἔμελλεν ἑτοίμως δρά- 
μεῖν εἰς συμπάθειαν .), καὶ τὸ μέλλον δι’ εὐχῆς 
ἀσφαλισχμλένου, μεθ’ ἡδονῆς ἐχεῖνος καὶ προθυμίας 
τὴν τῶν ἡμιόνων ἀναιρεῖται διαχονίαν. Οὕτως ἡ 
παιδείχ Κυρίου, κατὰ τὴν θείαν φάναι Γραφὴν, 
ἀνάγει τε τὰ ὦτα, καὶ νοῦν ἀχριδῶς προστίθησι, 
Koi ὁ πρὸ τοῦ ταπεινωθῆναι τὴν ἀπείθειαν πλημ- 
μελήσας, μετὰ τὴν ἐκ παιδείας ταπείνωϑιν, ἔτοιμος 
πρὸς ὑπαχοὴν ἐγνωρίζετο, Ταῦτά μοι ὁ &vryeon- 
τὴς Κυριχχὸς διηγήσατο, Κυριαχὸς ἐχεῖνος, ὃς ἐκ 
víóo μὲν τῷ τοῦ μεγάλου Εὐθυμίου ἐνχπεκχείρατο 
xowwbLp, τοῖς ἐχείνου δὲ διαδόχοις “᾿ρόνον ἱχανὸν 
συγγενόμενος, xal πᾶτχν wzo' αὐτῶν to) ἀνδρὸς 
ἄσκησίν τε χαὶ πολιτείαν πρὸς ἀκριδείαν ἐκμαθὼν, 
ὕστερον πρὸς τῇ λαύρᾳφ τοῦ παλαιοῦ Σουχᾶ 
παρ᾽ ὅλους ἑδδομήκοντε σχεδὸν ἐνιαυτοὺς ἤσκησεν, 
ἀρετῇ πάσῃ καὶ βίου σεμνοῦ χατορθώμασιν ἐπι- 
φανῶς διαλάμψας. 

Μθ᾽. Κἀκεῖνο δέ uec ὁ αὑτὸς διηγήσατο, ὅτι δύο 
τινὲς τῶν ἀδελφῶν, Μάρων τε «αἱ Κλημάτιος, πρὸς 
τὸ τραχὺ τῆς κατὰ τὴν Aadpaw ἀγωγῆς καὶ διαίτης 
ἀπαγορεύσαντες, συνθήχας ἔθεντο πρὸς ἀλλήλους, λα- 
θρχίως ἐκεῖθεν ἐγφυγεῖν, καὶ ὑπὸ νύκτα χλέψαι τὴν 
ἀναχώρησιν, Ταῦτα οἱ μὲν ἐχοινολογοῦντο καὶ χαϑ᾽ 
ἑαυτοὺς διεσχέπτοντο ^ ἀλλ᾽ ὁ ἀναχαλύπτων βαϑίε, 
xxi τοῖς ἀνχχειμένοις αὐτῷ διὰ Ἡσαΐου φάσκων, 
ὅτι Οὐκ ἔσται σοι ἔτι ὁ ἥλιος εἷς φῶς ἡμέρες, 
οὐδὲ ἀνατολὴ σελήνης φωτιεῖ. σοι τὴν νύ 
xw, ἀλλ᾽ ἔσται σοι Κύριος φῶς αἰώνιον, 
αὑτὸς ἔχδηλον καὶ τοῦτο ποιεῖ τῷ οἰκείῳ διράποντι. 
Ποιεῖ δὲ ὦδε, 'Heoyátovt γάρ ποτε πῷ μεγέλῳ 
τούτῳ καὶ θαυμοστῷ Εὐθυμίῳ, ξῴκει Máger τι 
xai Κληματίῳ χαλινὸν ἐμδαλεῖν ὁ πονερὸς, καϑάπερ 
ὑφ᾽ ὀφθαλμοὺς τῷ ἄγίῳ παρισταμένοις τ, καὶ εἰς 
παγίδα τούτους ἕλκειν χελεπωτάτην. 

N'. Ὁ δὲ, συμδαλὼν εὐθὺς τὴν ἐπιδουλὴν, μεῖε- 
καλεῖται τοὺς ἀδελφοὺς, Μάρωνα xzi KAnudvtov, περ- 
αινῶν αὑτούς, νουθετῶν, παρακαλῶν, διδάσκων, διε- 
λεγόμενος, μακροὺς πυρὶ ὑπομονῆς ἀποτείνων λόγους, 
xit ὅτι πολλῆς πανταχοῦ φυλακῆς qptis καὶ ἀσφε- 
λείας " εἴτα καὶ τὸν ᾿Αδὰμ αὐτοῖς ὑπόδειγμα παράγων, 
χαὶ τὸν ᾿Ιὼδ, τὸν μὲν ἐν περχδείσῳ τὴν ἐντολὴν ἀθε- 


virtutis,in sterquilinio demonstratorem. Neque hzc Ὁ τήσαντα͵ τὸν δὲ καὶ πᾶν ἀρετῆς εἶδος ἐπὶ κοκρίε: 


pretermittens, quod oportet monachum nequa- 
7]sa. 1, 5b. 8 Isa rx, 19: 


οὐδὲ αὑτὰ mepzAcimww, ὄτι δεῖ 


ἀποδειξάμενον ** 


VARLE LECTIONES. 


ra]. παρισταμένους, 5 al, ἐπιδειξάμενον, 


JOAN. BOLLAND! NOTAE. 


(57) Do S. Cyrisco, sive Quiríaco, actum est in 

Vrolegom. n. 9. De cjus state num. 12 et seqq. 
'item dabimus 99 Septemb. 

(58) Ab ipso S. Euthymio; « cujus bea'ze manus 
Sacruin ejus caput tetigerunt, simul quidem eum 
monsstico induentes habitu, et in eum vocantes 
uberiorem Spiritus operationem. ὁ Acta ejus.Id fa- 
ctum sanno Ch. 

(99) A S. Euthymio,quod imberbis esset, missus 
fuil ad S. Gerosimum : a cujus obitu rediit ad lau- 
pau S. Euthymii anno 475, mansitque istic annis 


10 ut in ejus Actis legitur. 

(60) De ea actum num. 2 in proleg. additur vete 
ris ob Lauram novam, non procul inde exstructam. 

(61) Hi septuaginta anni censentur a discessu ? 
monasterio S. Eutbymii : e quibos ministravit 9 
annos in lsura Sces; 10 transegit in solitadinibus 
partim Nituphe,partim Ruba; 7 mansit in Susacim; 

in spelunca S. Charitonis; et rursus 8 in Susacim; 
ac tandem 2 annis transaetis in antro S. Charitonis, 
obiit. Ita ejus Acta. 


637 


VITA S. EUTHYMII. 


038 


τὸν μοναχὸν ἀπαράδεχτον εἶναι τῶν εχ τοῦ πονηροῦ A quam admittere cogitationes a maligno suggestas, 


λογισμῶν, xiv λύπην ἐχεῖνος, χἂν μῖσος, x&v ἀκτ,- 
δίχν 5, x&v ἑτέρωθι μετήδασιν ὑποδάλοι, μηδὲ τὴν ἀρ- 
χὴν αὐτῷ μηδόλως τὴν διάνοιαν ἀνιέναι “ ἀλλὰ δια- 
κρούεσθαι ταῦτα καὶ ἀπωθεῖσθαι πάσῃ χειρί * μήποτε 
λάθῃ. διὰ μεθοδείας ἡποσχελίσας ἡμᾶς, καὶ πτῶμα 
ῥιψφας δακρύων ἄξιον, Εἰ δέ τις ἐνταῦθα τυχὸν ἀρε- 
τὴν ἀσχῆσαι μὴ δύνχιτο, μὴ νομιζέτω ἀλλαχοῦ 
μεταδὰς, ῥξον χατορθῶσαι τὸ σπουδαζόμενον. Οὐ 
4&o παρὰ τὴν τοῦ τόπου φύσιν, ἀλλὰ παρὰ τὴν 
οἰκείαν ἡμῶν προαίρεσιν ἣἡ τοῦ ἀγαθοῦ ἐργασία. 
Τοὐναντίον μὲν οὖν xai σφαλερὸν τοῦτο τοῖς μο- 
ναχοῖς, καὶ ἀτόνους αὐτοὺς χαὶ ἀρετῶν ἀκάρπους 
ποιεῖν δυνάμενον, Ἐπεὶ μηδὲ φυτὸν οἷόν τε xapmo- 
φορεῖν, συνεχῶς μεταφυτευόμενον. 

ΝΑ΄. Πρὸς πλείονα δὲ τῶν εἰρημένων πίστιν, χαί 
τινῶν γερόντων αὐτόϊς Αἰγυπτίων ἐπεξῇει * δι- 
ἤἦγημα. Ἔλεγεν οὖν, ὡς ἦν τις ἀδελφὸς ἐν Αἰγύπτῳ, 
ἕν κοινοδίῳ τινὶ καθήμενος, ὃς συνεχῶς εἷς θυμὸν 
ἐκφερόμενος, ἡγριοῦτο xai ἐταράττετο, xal πιγρίας 
τὸ στόμα χαὶ ὀργῆς ἐπίμπλατο, Λαδοῦσα δέ τις 
αὐτὸν μεταμέλεια, ὡς εἴη διὰ τοῦ θυμοῦ τοῦδε vai 
MC πρὸς τὴν ταραχὴν εὐχολίχς ἑαυτῷ πολεμῶν, xai 
εἴ woo τι καὶ καλὸν ἤδη φθάσας ἐχτήσατο, xal τοῦτο 

ὃς, πείθει τοῦ κοινοδίού ἀναχωρήσαι 
καὶ μόνον δὴ xai καθ᾽ ἑχυτὸν ἡσύχως διαδιῶναι" 
ἅτε πολλὰ τῆς ἐρημίας πρὸς γαλήνην dox xal 
ἀταραξίαν συνάρασθαι δυναμένης. "Orco γὰρ, ὡς 
ἄρα μηδενὸς ὑπόντος πρὸς 5v ἄν xal θυμωθείη, καὶ 


sive ille tristitiam, sive odium, sive teedium, sive 
in alium locum migratiouem subjiciat, et nec ab 
initio ei omnino mentem permittere,sed ista reji- 
cere, atque tota manu repellere, ne forte nos la- 
tenter per fraudem supplantet,et in casum preci- 
pitet lacrymabilem. Si quis autem hic forsan non 
possit virtutem exercere, ne existimet, quod alio 
transiens, facilius poterit optata bono exsequi Non 
enim ex loci nalura,sed ex libero nostri animi in- 
slituto boni procedit operatio.Contra vero hoc mo- 
nachis periculosum, quodque potest eos reddere 
imbecillos virlutumque infructuosos. Quandoqui- 
dem nec planta potest ferre fructus, quc» assidue 
transplartatur. 

Ll. Ad majorem vero dictorum (idem, etiam eis 
proferebat quorumdam senum AEgyptiorum hislo- 
riam 9. Aiebat ergo: Fuit nonnullus frater in /Egy- 
pto (62),in quodam cenobio residens; qui ad iram 
conlinue raptus, exasperabatur et turbabatur, et 
acerbitate acindignatione os ejus implebatur.Gum 
eum autem quedam subiissel poenitentia, quod 
propter hanc iram et perturbationis facilitatem 
secum bellum gereret, et si quid boni jam ante 
acquisiisset, id quoque perderet; persuadet ei,ut 
rccederet a ceenobio,solusque per se viveret quie- 
tus ; utpote quod solitudo multum posset ei con- 
ducere ad tranquillitatem et perturbationis vacui- 
latem. Existimabat enim quod,si nullus subesset 


xa οὗ ἂν τῇ ὀργῇ χρήσαιτο, σδεσθήσεται πάντως C cui irasceretur,et in quem uteretur indignatione, 


ἀρέμα τὸ δεινὸν ἔχεινο xal ὀξύταια ἀναπτόμενον 
τοῦ θυμοῦ πῦρ, xal τὸ λυιπὸν ἤμερως αὐτὸς ἔσται 
καὶ γαλήνης πάσης xal ἡσυχίας * μεστός, Ταῦτα 
λογισάμενον ἐχεῖνον, τὸ ἑξῆς ἀποστάντα τοῦ χόινο- 
δίου, μόνον ἐφ᾽ ἡσυχίας διάγειν " καί ποτε χατὰ 
χρεὶαν τινὰ, τὸ ποτήριον ὑποπλήσα,τα ὕδατος, καί 
τι μιχρὸν αὐτὸ πρὲς τῷ ἐδάφει θελήσαντα «ατα- 
θεῖναι, τέχνῃ τινὶ τοῦ πονηροῦ τοῦτο περιστραφῆ- 
ναι * ὅπερ οὐχ ἅπαξ, ἀλλὰ xai δὶς ἐφεξῆς xal τρὶς 
γεγονὸς, θυμωθῆναί τε τὸν ἀδελφὸν, xxl ἥττω τῆς 
«τοῦ θυμοῦ ῥύμης γενόμενον, ὡς εἶχεν εἰθὺς εἰς γῆν 
χατενεγχεῖν τὸ ποτήριον, καὶ τοῦτο συντρίψαι " καὶ 
οὕτω πολλῷ μείζονα τῷ ἐχθρῷ πάντως xal θερμότερον 
ὄφλησαι τὸν γέλωτα. 


omnino sensim exstingueretur vehemens ille et ci- 
tissime flagrans ignis iracundia; futurusque esset 
deinceps ipsemitis,omnique tranquillitate et quie- 
te plenus. Hsc ille reputans, discessit deinceps a 
coenobío,et solitariam vilam est amplexus: el cum 
aliquando, propter usum quemdam aqua implesset 
poculum (63), idque voluisset humi aliquantisper 
deponere, nonnulla maligni arte id eversum est. 
Quod quidem ubi non semel tantum,sed etiam bis 
et ter deinceps accidisset, tum iratus est frater, 
tum ab irz impetu devictus,statim ita ut habebat, 
humi projecit poculum, illudque confregit: atque 
sic omnino ludibrium multo majus acriusque de- 
buit inimico. 


NB'. Πρὸς ταῦτα γελᾷ μὲν ὁ Κλήματιος, διαθερ- p. LII. Ad hzc ridet quidem Clematius, per urba- 


μανϑεὶς τὴν ψυχὴν τῷ ἀστείῳ τοῦ διηγήματος " 
προσχὼν δὲ ὁ θεῖος Εὐθύμιος, Ἧπου, φησὶν, ὑπό 
τινος, ἀδελφὲ, πονηροῦ xal σὺ κεχίνησχι, δαίμονος, 
ὅτι xa! γελᾷς οὕτως ἀνχισχύντως χαὶ ἱταμῶς ; 
δέον ὀδύρεσθκι χαὶ θρηνεῖν, τὴν ἐκεῖθεν παράχλη- 
σιν, ἐκδεχόμενον, εἴπερ ἀληθής ἐστιν ὁ τότε δικάσων 
ἧμῖν, μακαρίους μὲν τοὺς νῦν πενθοῦντας ἀποχα- 
λῶν (Ὅτι X, φησὶ, παρχαληθήσονται), ἀθλίους δὲ 


nitatem narrationis incalefactus animo. Divinus 
vero Euthymius re animadversa : Nunquid ait,tu 
quoque, frater, motus es a malo aliquo demone, 
quod adeo inverecunde et impudenter rides? cum 
oportere flere et lamentari,suasionem inde sum- 
ptam admittendo,si verax est, qui tunc noster erit 
judex, dum beatos quidem appeliat eos qui nunc 
lugent ; quia, inquit, consolationem accipient !0; 


ὃ Vitsee Patr. πὶ, 98 ; v, vn, 33. 19 Matth. v. 5 ; Luc. vi, 29. 
VARLE LECTIONES. 


t al, ἀδικίαν, 5. al. βίους. "al, ἠρεμίας, x al. inser. αὐτοί, 
JOAN. DOLLANDI NOTAE. 


(62, Narrant id in Vitis Patrum Roffinus aut gius lib. 5, libel. 15, n. 235. 


quisquis ejus libri auctor est, lib. 8, n. 98 et Pela- 


(63) Pelogius surisculam, Ruffinus vas. 


639 


MENSIS JANUARIUS. 


640 


miseros autem eos qui rident, sibique nonatten- Α «cóc. γελῶντας xal ἑαυτοῖς μὴ προσέχοντας" ἄλλως 


dunt.Ceeteroquin aperta inscitia est et discipline 
violatio, monachum ultra mediocritatem loqui,aut 
ad quodlibet moveri, vel etiam fiduciam sumere, 
Patres enim fiduciam appellant !!, omnium plane 
vitiorum matrem. 

LIII. His quidem verbis ille cum increpasset Cle- 
matium,ingressus est In cellam interiorem. Eum 
vero e vestigio persecuta est ultio ; pronusque in 
terram cadens,agitabatur tremore et horrore lene- 
batur.ltaque Domitianus sic jacentem videns Cle- 
matium, et simul quidem Euthymii mansuetudi- 
nem el austeritatem admiratus,quo modo optime 
in eo essent contemperat, et simul etiam fratrem 


τε δὲ xal ἀπαιδευσίχ gagne, τὸ τὸν μοναχὸν mii 
τοῦ μετρίου ἀχλεῖν, ἢ πρὸς ὁτιοῦν χίνεϊσθχι, ἢ τι 
pv xai παῤῥησιάζεσθαι, Μητέρσ γὰρ οἱ Πατέρες 
τὴν παῤῥησίαν πάντων ἀτεχνῶς τῶν παθῶν ὀνομέ- 
ζουσι. 

NI'. Ταῦτα ὁ μὲν ἐπιτιμήσας τῷ Κληματίῳ, 
εἰς τὸ ἐνδότερον εἰσηλθξ χελλίον, Τὸν δὲ & Oum 
παραπόδας μετἧει, χαὶ πρηνὴς ἐπὶ γῆς πεσὼν͵ 
χλόνῳ τε ἔδονεῖτο, χαὶ φρίκῃ συνείχετο, Δομετιώ- 
νὸς οὖν «tigtvov οὕτως ἰὸὼν τὸν Κλημάτιον, xat 
ἅμχ μὲν τὸ πρᾶον, ἅμα δὲ χαὶ τὸ αὐστηρὸν Εὐ- 
θυμίονυ θχυμάσας, ὅπως ἄριστα χεχρχμένα παρ 
αὐτῷ ἣν, ἅμχ δὲ xal τὸν ἀδελφὸν τού πάθυυς 


ob calamitatem miseratus, congregat aliquos ex g οἰχτείρας, συνάγει τινὰς τῶν Πατέρων ὑπὶρ αὐτου 
Patribus, pro illo intercessuros, eosque una cum πρεσδείαν ποιησομένους, καὶ τούτους εἰσάγει σὺν τῷ 
Marone introducit ad Euthymium.llle autem,cum Μάρωνι πρὸς Εὐθόμιον. 'O δὲ xal οἴκοθεν εὐΐλι- 
suopte ingenio placabilis, tum iilorum interces- τες ὦν, xoi τὴν ἐκείνων πρεσδείχν οὐχ ἀτιμάζων, ἐφ- 
sionem minime despiciens,cum eis accedi δὰ ja- ἰσταται σὺν αὐτοῖς χειμένῳ τῳ Κληματίῳ, καὶ τήν τι 
centem Clematium,eique horrorem exstinguitsi- φρίκην σθέννυσιν αὐτῳ, τοῦ σταυροῦ τῳ σημείῳ, 
gno crucis, el statim sistit tremorem, atque per- xa: τὸν κλόνον εὐθυς ἴστησι, xai τὴν ἀπαλλαγὴν 
fectam przbet a morbo liberationem : dicens : τοῦ πάθυυς ἐντελὴ πυορέχει" Πρόσεχε σεαυτῳ 
Altende tibi ipsi de cztero, et noli contemnere λοιπὸν, ἐπειπὼν, x1i μὴ περιφρόνει Πατέρων διδα- 
Patrum doctrinas οἱ admonitiones. Sed efficere σκαλίας μηδὲ ὑποθήκας * ἀλλὰ γενοῦ ὀφθαλμὸς 
totus oculus, sicut de Cherubinis accepimus 13, ὅλος, οἵα περὶ τῶν Χερουδὶμ, ἠχούσαμεν " πάντο- 
teipsum omni ex parte circumspiciens,ut qui sem- θεν περεσχοπῶν ἑαυτὸν, ὡς ἐν μέσῳ παγίδων ἀεὶ 
per transeas in medio laqueorum. Hzc ubi sua- διαδαίνοντα, τοιαῦτα τῷ Κληματίῳ τεαραινέσας xii 
sisset atque suggessissel Clematio,ejusque exem- ὑποθεὶς, xal τῷ xat' αὐτὸν ὑποδείνματι τοὺς d)- 
plo alios fecisset cautiores,virum ditittil in pace. λοὺς ἀσφαλισάμενος, ἔν εἰρήνῃ ἀπολύώει τὸν ἄνδρα. 
Sed hor. quidem est ejusmodi. Non minus vero ,, Hààv ἀλλὰ τοῦτο μὲν τοιοῦτον, Οὐχ ἧττον δὲ χαὶ 
est, id quod sequitur, si non sit multo majus el “τὸ ἐφεξῆς, εἰ μὴ καὶ πολὺ μεῖζον xal χαριέ- 


preclarius. 

LIV. Cum magna et ecumenica synodus Ephesi 
tuncprimum congrezaretur,Synodius(64),qui cum 
Acacio fuerat magister hujus magniEuihymii adhue 
pueri, in Palaestinam ad adoranda loca venerabilia 
profectus,accedit etiam ad lauram,quinquagesimo 
et quarto anno setatis magni Euthymii ; partim 
ut illum ipsum Euthymium viseret, partim ut 
salutaret consobrinos suos, Stephanum, Andream, 
et Gaianum. Videns igitur Euthymium, ei narravit 
de impiissima hxresi Nestorii,qui nefarie (o justi- 
litia, et sacerdotum pudor!) brevi tempore prose- 
dit (65) Constantinopoli,profanisque suis et corruptis 


dogmatibus totum fere orbem terrae conturbavit. B x» xal ἱερέων αἰδώς !) ὀλίγον δάτινχ 


Exposuit etiam ei de Cyrillo (66 Alexandrino et Aca- 
cio (67) Melitenensi,quemadmodum ardentem zelum 
exhiberent pro fide orthodoxa,et quod cecume- 


*1 T. 1, p. 373, A. B. 143 Ezech. x, 12. 


στερον, 

NA',. "Apu τῆς μεγάλης ἐν Ἐφέσῳ xdü dumyt- 
νικῆς συνόδου πρῶτον συγχροτουμένῃς, Συνόδιος 
ὁ σὺν ᾿Αχαχίῳ διδάσχαλος τοῦ μεγχλου τούτου 
Εὐθυμίωυ ἔτι παιδὸς ὄντος γεγενηλένος, κατὰ 
προσχύνησιν τῶν σεθασμίων δὴ τόπων εἷς flzla- 
σ-ίνην ἐλθὼν, xal εἰς τὴν λαύραν τετάρτω τῆς 
Εὐθυμίου τοῦ μεγαλου ἡλιχίχς ἔτει xal πεντηχο- 
στῷ παραγίνεται " τοῦτο μὲν αὐτὸν ἐχεῖνον ἱστορήσων 
Εὐθύμιον, τοῦτο δὲ xal τοὺς οἰκείους ἀνεψιοὺς, 
Στέφανον, ᾿Ανδρέχν, xai Γαϊανὸν ἀσπασόμενος. ᾿Ιὼν 
οὗ, τὸν Εὐθύμιον, διηγεῖτο μὲν αὐτῷ τὰ κατὰ τὴν 


ἀπτεδειτάτην αἵρεσιν Νεστορίου, τοῦ ἀνοσίως (ὦ 
χρόνον τῆς 
Κὐνσταντινουπόλεως προχαϑίσχντος, xal τοῖς βεδέ- 


λοις αὐτοῦ δόγμασι καὶ διεφθαρμένοις τὴν olxoj- 
μένην πᾶτχν σχεδὸν συνταράξαντος, ᾿Εξηγεῖτο ἐξ 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


(61) Habita synodus Ephesina a 22 Junii an. 431. 

.(65) Consecratus est,testibus Marcellino in Chro- 
nico, Socrate lib. 7, c. 29 aliisque, Felice et Tauro 
coss., an. Ch. 423, IV I1. April. 

(66) De S. Cyrillo agemus 28 Janu»r. ubi plura 
de Nestoriana heresi. 

(67) Sanctus hic appellatur a Baronio in Annalib. 


In nullis t4men Martyrologiis ejus nomen huc usque 
reperimus. Ejus zelus in synodo egregie eluxit, 
maxime concione spiritu plena coram Patribus ἢ2- 
bita, in qua brevi sffore pscem vaticiDatus, omnes 
reviviscore, sumere animos, erigereque languentes 
vires,est hortatus. Consule Acta Ephesins a Peliano 
nostro edita tom. Vl, cap. 11. 


VITA S. EUTHYMII. 


042 


χαὶ περὶ Κυρίλλου τοῦ ᾿Αλεξανδοείας, xai A nica synodus esset mox Ephesi congreganda ad- 


. - l- , ^" . ^ ἢ * - 
λιτηνῆς ᾿Αχαχίου, τως tt θερμὸν ὑπὲρ τῆς 
εἰσφέροιεν ζῆλον᾽ χσὶ ὅτι μέλλοι 
"δὲ χαὶ ol ἡ σύνοδος ἐν ᾿Εφέτο 
ἡδίπω xal οἰκουμενιχὴ σύνοδος ἐν Eois 
οὔ δυτσεύοῦς ἐκείνου συγχροτηθῆναι, Τούτων 
4 - - b À , et . 

ὦ παρὰ τοῦ Συνοδίου λεχθέντων, Ὥσθη cvv 
ὁ Εὐθύμιος, τοιχῦτα περὶ 'Axaxlou μαθὼν, 
παῖς ὧν ἐφοίτα, xxl ὑφ᾽ ᾧ τὴν τῶν γρὰμ- 
ἄσχησιν ἐπαιδεύεςο, "Ἔπειτα μέντοι συντα- 
αὐτῷ «αἱ Συνυδιος, ἀπαίρει τῆς λαύρας 

|w παραλχοὼν τὸν ἀνεψιὸν, εἰς τὴν ἁγίαν τε 
πόλιν, καὶ πείθει τὸν τὴν ἀρχὴν τῆς κατ᾽ 


"as. Jy 


versus illum impium.His ergo sic diclis a Synodio, 
animo laetatus est Euthymius, talia dicens de Aca- 
cio,ad quem puer ventitabat, el a quo fuerat insti- 
tutus in exercitio litterarum, Deinde vero cum ei 
valedixissel Synodius, discedit e laura, assumens 
Stephanum consobrinum,et abit in sanctam civita- 
tem,alque persuadet ei (08) cui commissa erat Ec- 
clesiz illius gubernatio, ut Stephanum cooptaret 
in numerum suorum diaconorum. Ille autem una 
cum eo ordinat quoque Cosinam Cappadocem, e 
utrumque refert in niaconorum chorum. | 


- * * -- », « ^ - 
ἐχχλησίας πεπιστευμένον, συναριθμῆσαι καὶ Στέφανον τοῖς ὑπ᾽ αὐτῷ Ouxovou. Ὁ δὲ σὺν αὐτῷ 
—- « n - - , [d - MN , 
μᾶν τὸν Καππαδόχην χειροτονεῖ, al τῷ χορῷ ἀμφοτέρους τῶν διακόνων ἐγχαταλεγει. 


᾿Αθροιζομένων ὃξὲ πρὸς τὴν σύνοδον ἤδη 
ανταοῦ ἐπισχόπων, xal μελλόντων ὅσον 
xxi τῶν τῆς Παλαιστίνης ἐχεῖ συνελθεῖν, 
αι ὃ μέγας Εὐθύμιος Πέτρῳ τῷ τῶν Σαρα- 


ἐπισχόύπῳ, Κυοίλλν τῷ ᾿Αλεξανόρείας καὶ᾽ 


τῷ Μελιτηνὴς προστίθεσθαι, χαὶ ἄπερ ἂν 
δοχεῖ, ταῦτα xal αὐτῷ συνδοχεῖν, Κἀχεῖνος 
νόδου τελεθείσης, αὖθις πρὸς τὸν Εὐθύμιον 
γας, πάντα χαταμέρος αὐτῷ διηγεῖται baa 
δέδηχεν ἔπ’ αὐτῆς, χαὶ Onc 7 χεγώρηκεν, 
τά τε ἄλλα τῶν γεγονότων ὑπὸ τῶν τῆς 
ἧς ἐπισαῦπων μαθὼν, καὶ ὅτι ὁ τῆς 'Avtto- 
προεστὼς ᾿Ιωάννης ὀρθόδοξος ὦν, τοῖς τὰ 
Ju φρονοῦ, τὰ ὅμοια φρονεῖν συνχπήχθη, 
Ν καρδίαν En) vq» δεινῇ. 

Τῷ ἴσῳ δὲ πάθει xol Δόμνος ὁ ἔχείνου χατα 
ἀνεψιός, Τοιγάρτοι χαὶ δοθῆναι αὐτῷ τὴν 
ἰοχείᾳ κάθοδον ἔδεττο Εὐθυμίου, ὥστε ὑπο- 


XL.Porro eum jam congregarentur undique epi- 
scopi ad synodum, moxque illuc con venturi etiam 
essenl episcopi Palestina (69), mandat magnus 
Euthymius Petro episcopo (70) Saracenorum, ut 
adjungeret se ad Cyrillum (71) Alexandria et Aca- 
cium Melitenes, et qua ei videretur, cà quoque 
coimprobaret. Atque ille peracta synodo reversus 
ad Euthymium, ei omnia singulatiin edisserit qua 
in ea evenerant, el quonam processerint, Is autem 
postquam alia quoque didicit, que nimirum ab 
episcopis Orientis facia fuerant, quodque Joan- 
nes, (72) qui praeerat Antiochia, etsi orthoduxus, 
inductus tamen foisset, ut eadem sentiret cum 
Nestorii (73) sectatoribus, gravi fuit tristitia cor 
ejus sauciatum. 

LVI. Eodem modo affectus fuit etiam Domnus 
Joannis sororis filius.Quocirca rogavit Eutbymium, 
ut ei permitteretur ire Antiochiam,quo supplanta- 


vez. τὸν θεῖον ἀναλαύῦειν, xal οἷον ἤδη C tum avunculum restitueret, jamque velut jacentem 


! ἀνορθῶσαι, Kal ὃς οὐχ ἀσφαλὴ τὴν ἐχεῖσε 
τροειδὼ:, ἀλλὰ καὶ ἀλυσιτελῆ μᾶλλον αὐτῷ 
μφορον, OUxoov, ὦ τέχνον, φησὶν, οὐ χρή 
'λαύρας ὑποχωρῆσαι, Οὔτε γὰρ ἐχεῖνος 
ἧς σῆς παρουσίας" ἀλλ᾽ εἰ xal βραχὺ τῆς 
ξέχλινε πίστεως, ἀλλ᾽ ὅ γε Θεὸς τὴν ἐχείνο" 
εἰδὼς ὀρθῶς ἔχουσαν, αὐτὸς ἐπιστρέψει 
xxl πρὸς τὸ εὖ ἔχον ἀνάξει, Καὶ σὺ δὲ, ὦ 
εἰ μὲν dq ἐχλέθης τόπῳ ἐν τούτῳ καὶ εἰς 
ἡπομενεῖς, προχόπτων ἔσῃ, xal δοξασθήσῃ, 
ἡ thv ἀληθη καὶ χατὰ Θεὸν xal μηδέποτε 
σαν. Εἰ δὲ τούτων ἀμελήσας, xal τοὺς 
μονῆς λογισμοὺς ἀτιμάσας, τῆς λαύρας 


erigeret. Ille autem, previdens non futurum illuc 
lutum adventum, sed ei potius inutilem et incom- 
modum: Nequaquam, inquit, o fili, non oportet te 
a laura recedere. Neque enim ille tua opus habet 
prasentia; sed et si paululum a sana fide declina- 
vit,Deus tamen, qui novit cor illius recte se habere, 
ipse converlet ipsum, reducetque ad bonum.Et tu 
quoque,o fili,si quidem in quo vocatus es loco,in eo 
usque ad finem permanseris, proficies, el gloriam 
nempe veram el secundum Deum, quaque nun- 
quam excidit, Quod si hec neglexeris, et contem- 
ptis perseverantice cogitationibus e laura discede- 
re tentaveris, obtinebis quidem dignitatem et 


VARLE LECTIONES. 


ἐδείχς. 5 al. ὅπου. 5 δἱ. 'AvttoX £v. 


JOAN. BOLLANDI NOTE. 


Iuvenali. 

Nicephorus lib. 14, cap. 34. Quinta post 
isten die Juvenalis cum P.listinis episcopis 
uibus ita convenientibus,celcbris et magnus 
ibymius Petro Saracenorum episcopo ab- 
recepit,ut Cyrilli Alexandrinl et Acacii Me- 
3j, omnino sententiam sequeretur, colum- 
[asugia recie fldei eos esse testatus. 

Hio cum iribus alijs episcopis a Synodo 
fuerat δὰ Nestorium, ut eum ne a Synodi 
μι abesse vellet, moneret, üt legitur pr. 


Quam tenax ejus moniti fuerit, hec verba 


D ejus in synodo prolata indicant: « Ego,inquit, huic 


sententise (qua synodus Nicena probabatur) me so- 
cium ascribo, epistolamque Cyrilli s»nctissimi 
sacratissimique, ut quae? rectam piamque docirinam 
contineat, laudo et probo, » par. 2, ac. 1. 

(12) Schíisma conflavit, conciliabulo 48 episco- 
porum contra synodum congregato. Acta hujus 
simul eum synodo Epbesina exstant. 

(73) Eodem nno congregaia iterum synodo 
damnavit heresim Nestorianam, missis litteris 
synodicis ad Rom. pontificem Sixtam III οἱ Cy- 
rillum Alexendrinum. 


643 


MENSIS JANUARIUS. 


eu 


principatum avunculi tui (74); verüm ΓΌΓΒΙΒΑ ἀποστῆναι πειράσῃ, τῆς μὲν τοῦ θείου τοῦ σοῦ 


tibi auferetur ἃ malis (15) et prestigiatoribus 
hominibus, cum per illos prius seductus fueris 
ignoratione. Atque hec quidem sanctus Euthy- 
mius. 

LVII.At Domnus de hisce mandatis non multum 
sollicitus, proficiscitur Antiochiam, neque vale di- 
cens sancto, neque ullo modo ei suum significans 
recessum. Cum illic vero fui:set, omnia qus ab 
Euthymio pze&dicla fuerant, effectum sunt sortita. 
Et ille magna ductus postmodvuni poenitentia,quod 
non obediisset, ad ipsum reverlitur, gravi dolore 
visceribus cruciatus, et amare plorans. Porro 
Juvenalis Stephanum Melitenensem ordinat Jam- 
nis (16) episcopum ; Cosmam vero Cappadocem 


ἄρχῆς kYvxpatne ἔσῃ" πλὴν ἀφαιρήσονταί es πάλιν 
αὐτὴν πονηροὶ xal γόητες ἄνθρωποι, ἀγνοίᾳ πρὸ- 
τερὺν ἐχείνοις συναπαχθέντα, καὶ ταῦτα μὲν ὃ ἐν 
ἁγίοις Εὐθύμιος, 

NZ'. Ὁ δόμνος δὲ μιχρὰ τῶν τοιούιών ἐντολῶν 
φροντίσας, ἀπαίρει πρὸς ᾿Αντιόχειαν, μηδὲ συντε- 
ξάμενος τῷ ἁγίῳ, μηδ᾽ ὁπωσοῦν αὐτῷ στμάνας τὴν 
ἀναχώρησιν, ᾿Εχεῖσε μέντοι γενομένῳ, πάντα ὅσα 
παρ᾽ αὐτῷ P προεῤῥήθη, ταῦτα δὴ καὶ εἷς ἔργον 
ἐξέδη. Καχεῖνος πολλήν ὑπέχων ὕστερον ἐπὶ τῇ 
παραχοῇ μεταμέλειον, ἐπάνει πρὸς αὐτὸν͵ τὰ 
σπλάγχα σπαραττόμενος μάλα δεινῶς, χαὶ πιχρὸν 
ὀδυρόμενος. ᾿Ιουδενάλιος δὲ τὸν bx Μελιτηνῆς Στί- 
exvov ἐπίσχοπον Ἰαμνείας 5 χειροτονεῖ, Κοσμᾶν δὲ 


refert in ordinem presbyterorum, eique cruces B τὸν Καπποδόχην τῷ κλήρῳ τῶν πρεσδυτέρων ἐγκρί- 


tradit custodiendas. 

LVIII. Hzc quoque de illo rela'a' sunt monacho 
Cyriaco ab hominis familiaribus et successoribus; 
nobis autem Cyriacus singula patefecit;quod nemo 
eum unquam viderit comedentem,nisi Sabbato aut 
die Dominica, non cum aliquibus colloquentem, 
nullatenus cum quoquam congredientem,nisi forte 
usus aliquis necessario congressum postularet ; 
nunquam super latus dormientem, sed nunc qui- 
dem sedentem parumque oculis conniventem, 
nunc vero funem,qui in quodam cells angulo a te- 
cto dependebat, ambabus tenentem manibus, sic- 
que nonnihil somni moderate degustantem, illud 


forte magni Arsenii, (17) dicentem ipsi: Adesdum, α 


serve nequam 15. Affirmabant enim eum quoque 
fuisse cemulatorem Arsenii; Ársepii, inquam, qui 
paterno quodam modo educavit et institoit Árca- 
dium et Honorium imperatores, ideoque Patris 
appellatione a sancti nempe Patribus est cogno- 
minatus ; postea autem etiam in solitudine /Egy- 
pti claruit virtutibus. 

LIX. Hunc ergo diligentissime &mulabatur Eu- 
thymius,et monachis ex /Egypto venientibus, de- 
que ejus vivendi ratione aliquid referentibus, ani- 
mum valde lubenter adhibebat; et anime sus ve- 
luti tabulis bona illius curabat inscribere ; atque 


vtt, καὶ τὴν φυλαχὴν αὐτῷ τῶν στχυρῶ) ἀνατίθησι, 
NH. Καὶ ταῦτα δὲ τῷ μονχχῶ Κυριακῶ παρὰ 
τῶν τοῦ ἀνδρὸς ὁμιλητῶν τε xai διαδόχων περὶ αὑτοῦ 
ἀπηγγέλη ᾿ ἡμῖν δὲ Κυριακὸς ἕχαστα διεσάφησεν 
ὡς οὐδέπωυτε, Σαδδαάτοῦ χωρὶς ἢ Κυριακῆς, ἐσθίοντι 
τοῦτον ἴδοι τις, οὐ συλλαλοῦντά τισιν, οὐδαμῶς iv 
τυγχάνοντα, πλὴν εἰ μήπου χρεία τις ἀναγκαίως 
τὴν συντυχίαν Amts οὐχ ἐπὶ πλευρᾶς οὐδέποτε 
καθευδήσαντα͵ ἀλλὰ vov μὲν χαθήμενον xal uixpà 
τοὺς ὀφθαλμοὺς ἱπιμύοντα, νῦν δὲ σχοινίου πρός 
τινι τοῦ χελλίου γωνίᾳ τῆς στέγης ἐχχρεμαμένου, 
ἀμφοτέραις χερσὶν ἐξεχόμενον d, χαὶ οὕτω τινὸς 
ὕπνου μετρίως παραγευόμενον, τὸ τοῦ μεγέλευ 
τυχὸν ᾿Αρσενίου, Δεῦρο, κακὲ δοῦλε, πρὸς ἐκεῖνον 
ἐπιφθεγγόμενον. Διεδεδαιοῦντο γὰρ καὶ ζηλωτὸν 
αὐτὸν ᾿Αρσενίου γεγενῆσθαι" ᾿Αρσενίου, ψημὶ, τοῦ 
τρόπον τινὰ πατριχὸν, ᾿Αρκάδιον καὶ ᾿Ονάριον τοὺς 
βασιλεῖς θρεφψαμένου τε καὶ παιδευσαμένου, xà Và 
τοῦτο τῇ τοῦ Πατρὸς ὑπὸ τῶν ἁγίων δηλαδὴ Πατὶ- 
pov ἐπιχληθέντος προσηγορίᾳφ' ὕστερον δὲ κὰν τῇ 
πρὸς Αἴγυπτον ἐρήμῳ ταῖς ἀρεταῖς διαλάμψεντος. 
ΝΘ᾽, Τοῦτον οὖν ἰχζήλου λίαν ἐμμελῶς ὁ Εὐθύμιος" 
καὶ τοῖς ἀπὸ τῆς Αἰγύπτου φοιτῶσι μοναχοῖς, καὶ τι 
περὶ τῆς πολιτείας τῆς ἐχείνου διηγουμένοις͵ ἡδέως 
ἄγαν προσεῖχε τὸν voüv* xai τοῖς πίναξιν ὥσκερ τῆς 
ἴαυτοῦ ψυχῆς μεταγράφειν ἔσπευδε τὰ ἐχείνου 


ejus quietem, humilitatem, silentium imilabatur: καλά’ τὴν ἡσυχίαν τε καὶ τὴν ταπείνωσιν 5, καὶ 
pretereaque vestitus vilitatem, ventris abstinen- τὴν αὐτοῦ σιωπὴν ἐμμεῖτο᾽ πρὸς δὲ καὶ τὸ τοῦ 
tiam, et vigilantiam sobrietatemque in omnibus ; ἐνδύματος εὐτελὲς, xal τὸ περὶ τὴν γαστέρα ἐγ- 
Arseni, propter quid egressus es? juxta dictum il- "xpatic, καὶ τὸ προσεχτιχὸν αὐτοῦ, πανταχοῦ Í xn 
13 Vite Patrum, V, iv, 2 : t. I, p. 356 A. 
VARIZE LECTIONES. 
bal. ὅσαπερ. 58]. ᾿Ιχμνίχς. 4 al. ἀνεχόμενον, 5 8l, ταπεινοφροσύνην. f abest ab al. t. T, p. 310 


À ; Vite Patrum V, XV, 9. 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 


(14) Successit Josnni avunculo defuncto Dom- hic ms. Grecum atque sic. Stepbanus episcopus 
nus.Interfuit synodo Ephesinae Teprobete, an. Ch. Jamnis sspius legitur in. Aetis synodi Chalcedo- 
449, mense Augusto. Annos iili 8 assignat Nice- nensis, cui interfuit. Est Jamnia civitas epi 


phorus in Chronico. 
(15) Damnatus fuit in dicta synodo et patriarcha- 
tum cessit Maximo, quod facti posnitens suum re- 
disset deleri chirographum, quo Flaviani et 
usebii damnatiooem ante probarat. 
(15) Lipomanus et Surius Ismenis, perperam ; 
melius postea ssepius Jamnia, ab eis expressa. Ita 


sub metropoli Cesarea Palestine, ad mere - 
terraneum, prope Joppen, ip tribu Dan. Οσδεαὶθ 
ibidem Adrichomium n 33. Hino liquet noa poste- 
rioribus tantum temporibus, quod iile existimavit 
fuisse in ea urbe episcopum. 

(17) De 8. Arsenio pluribus agemus 19 Julii. 


' VITA S. ΕὔΤΗΥΝΙΙ. 


046 


ὕλιον " 'Apstvie, δι᾽ ὃ ἐξῆλθες κατὰ τὸ ὑπ᾽ Alius. Compunctionem autem quo modo ? item la- 


νοῦ Ae(ópsvov. Τὴν δὲ κατάνυξιν, πῶς ; Ta δὲ 
αι, τὰς παννύχους τε ἀγρυπνίας, καὶ τὸ φιλ- 
19v kxstvo, xal ἀεριδῶς ἄμιχτον * τὺ συμπαθὲς 
: τούτυις, τὸ εὐὀιάχριτον δ, τὸ εἰς προσευχὴν 
κημον τε xai εὔτονον, xal τὴν ὑπερδάλλουσαν ἐν 
. τοῦ ἀνδρὸς χαρτερίαν ; "Ap! οὖν τὴν ἐχείνου 
νπείχ» οὕτω μιμούμενος, οὐχὶ καὶ τῶν ἐκείνου γχα- 
ule γέγονεν ἄξιος ; ἢ γέγονε μὲν, οὐ τῶν ἴσων 
Ὀῤμενοῦν, ἀλλ᾽ ἔστιν οἷς αὐτὸν χαὶ ἀτεχνῶς 
ἄθελε. Πλὴν ἀλλὰ τῶν ἄλλων τέως ἀφέμενοι, 
ς᾽ περὶ τῶν μελλόντων ἐγίνωσχέ τε xal προ- 
x36, δείξομεν φιλαλήθως. 
Ἀν, Ἐγλίχετο σφοὸρῶς τῆς αὐτοῦ θέχς ᾿Αναστά- 
ξ΄ δ' τῶν ἱερῶν σκευῶν τῆς ἁγίας ἀναστάσεως πε- 
ὑάμένος τὴν φυλακὴν, χωρεπίσχοπός τε ὧν, καὶ 
ἧς dux xxi ζηλωτὴς Πασσαρίωνος τοῦ ἐν 
᾿χεγενημένος, Πόθον οὖν τοιοῦτον τῆς τοῦ 
τρέφων ὄψεως, Φείδῳ τε τῷ ἐπισχόπῳ ᾿1όπ- 
sl Κοσμᾷ τῷ σταυροφύλαχι, τὴν καλὴν ἐχεί- 
adunlav κοινοῦται * καὶ τούτους παραλαζὼν, 
MEAE Φεῖδον ἕτερον τὸν τοῦ ἐπισχόπου ἔχγονον 
᾿ {νόος δὲ ἣν οὗτος En! τὴν ἡλιχίαν, καὶ τῷ 
δέγθμοτῶν χορῷ συγχατειλεγμένος ᾿ ὅς γε δέ- 
MA essc: τῷ μοναχῷ Κυριαχῷ παραϑδεδώκει xai 
"i ), ἀπαίρει σὺν αὐτοῖς πρὸς τὸν μέγαν Εὐθύ- 
Ὡς δὲ πλησίον ἤδη τῆς λαύρας ἐγένοντο, τοῖς 
λοις, οὕπω καταλαδόντες, ἄδηλοι, Εὐθυμίῳ 
piWipel ἦσαν ἀποῤῥήτως ὑπὸ τοῦ Πνεύματος͵ 
Μὲς: οὖν εὐθὺς τὸν τῆς λαύρας οἰχονόμον Χρύ- 








crymas, nocturnas pervigilationes, illum amorem 
solitudinis exactumque a cunctis recessum ; ad 
hec commiserationem, discernendi vim, in pre- 
calione alacritatem et constantiam, precellen- 
lemque viri circa omnia fortitudinem ? Num au- 
tem, cum sic illius imitaretur vitse institutum, 
non eliam dignus fuit illius charismatibus? aut 
fuit quidem, at non paribus? Nequaquam : sed 
sunt in quibus euin omnino superavit. Veruimta- 
men aliis interim omissis, quemadmodum fu- 
lura cognoverit et pradixerit, veridice ostende- 
mus. 

LX. Eum videre valde desiderabat Anastasius, 
cujus fidei credita erat custodia sacrorum vaso- 


B rum sanct Resurrectionis, chorepiscopus etiam, 


sanctique Passarionis simul discipulus et imita- 
tor. Cum ergo hoc desiderium vivendi hominis 
in se aleret, Fido (78) Joppes (79) episcopo, et 
Cosma crucem custodi pulchram illam commu- 
nicat cupiditatem : atque eos assumens quine- 
tiam Fidum (80, alterum episcopi Fidi nepotem 
(erat autem is adhuc state juvenis, et in chorum 
lectorum coopiatus ; qui etiam Cyriaco monacho 
hac tradidit et narravit) cum eis proficiscitur ad 
magnum Euthymium. Ut autem fuerunt jam pro- 
pe lauram, aliis quidem quod nondum pervenis- 
sent, occulti erant, at Eulhymio manifesti, arca- 
no quodam modo, per Spiritum. Itaque vocato 
statim laure cconomo Chrysippo : Sint, inquit, 


Mi, Ἐδτρεπῆ σοι và πρὸς ὑποδοχὴν ἔστω, φησίν “ libi parata quae ad susceplionem requiruntur : 
Whp duz τῷ ἀδελφῷ τῷ σῷ καὶ ὁ πατριάρχης ecce enim simul cum fratre tuo ad nos venit pa- 


"ἡμὰς ἔρχεται. 


. Ἔδη δὲ χαὶ αὐτῶν παραγεγονότων, θεωρίᾳ 
᾿ κάτοχος γεγονὼς ὁ μέγας, οἷα καὶ 


triarcha. 
LXI. Cum jam autem ipsi advenissent diviniore 
quadam contemplatione vir magnus correptus,cum 


ἀωλύμων πατριάρχῃ ὡμίλει τῷ "Avaszaclp xai Anastasio agebat et. colloquebatur tanquam cum 
Weto. Οἱ μὲν οὖν παρόντες, ἐν θαύματι 1 patriarcha Blierosolymorum.Qui ergo aderant mi- 
ec ἦσαν ^ Χρύσιππος δὲ καὶ αὑτὸς ἐχπλαγεὶς,  rabantur cuncti; Chrysippus vero ipse quoque 
πρὸς οὖς ἐπιχύψας τῷ Εὐθυμίῳ, ᾿Αλλ᾽ οὐχ ὁ  obstupefactus, et ad aurem se inclinans Euthymii, 
tíoync, σεῦύασμιε Πάτερ, φησὶ παρ᾽ utv* Sed non est, inquit, apud nos Patriarcha, vene- 

φύλαξ τῶν ἱερῶν σκευῶν ᾿Αναστάσιος, Ὁρᾷς rande Paler;alsacrorum vasorum custos Ánasta- 
; ἀρὰ καὶ περιδυλῆς ἔχει ; δείξας αὐτοῦ τὰ gius. Vides quo modo vestitussit ? ostendens ejus 
α΄" λαμπρὰ δὲ ταῦτα καὶ σηρικὰ ἦσαν * ἄπερ, vestes; qua erant splendida οἱ sericee; qualibus, 
, πατριάρχην Ἱεροσολύμων ἐνδεδῦσθαι, ἤχιστα inquit, minime fas est Hierosolymitanum patriar- 
(v. ᾿Επισχὼν δέ τινα χρόνον ὁ γέρων, καὶ cham indui. Tunc per aliquod tempus se repressit 
Ὁ ἦν ἑαυτοῦ Χ γενόμενος, ᾿Αλλὰ πιστεύσόν μοι, Senex, el velut ad 56 reversus, ait : Verum mihi 
w, φησὶ, λευχὴν αὐτὸν εἰς τόδε xai οἵαν crede, fili, hunc vidi hucusque candida veste ami- 


watoiápy nv στολὴν ἐπενδεδῦσθαι !, φοροῦντα 
w * xxl οἶμαι ὡς οὐχ ἠπαάτημαι " ἀλλ᾽ ὃ mpo- 
θεὸς, xai εἷς πέρας ἄξει " ἀμεταμέλητια γὰρ 


ctum, οἱ quali superindui decet patriarcham ; et 
existimo me non esse deceptum ; sed quod Deus 
praescivit,id ad finem deducet. Sunt enim ejus do- 


| τὰ χαρίσματα, Ὁ μὲν οὖν ταῦτα ἐπὶ πολλῶν — na sine poenitentia 46. Ille igitur hzc dixit multis 


Rom. xi, 29. 
VARLE LECTIONES. 


! abest ab ἃ]. ὁ al. 0xop.ást. 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 


) Hic Pbhidus subscripsit eoncilio Ephesino cap. 1. ) 
»h. 481 80) De hoc infra sepius, potissimum cap. 90. 
est tandem urbis lloron episcopus, n. 122. 


i. διαχριτικὸν. Β al. Ἰόπης. k αἱ, ἑχυτῷ, ' al. ἐπενδύσασθαι, 


ἢ De portu hoc Pelestine etiamnum celebri, Factus 
pluribus Quaresmius lib. 4, peregrinat. 1, 


647 


MENSIS JANUARIUS. 


648 


audientibus ; alque consecutus fait rerum even- Α δήπου τῶν ἀκουόντων ἔφησε * xai ἣ ἐπὶ τῶν πρα- 


tas. 

LXII.Terehon ille, qui erat genere Saracenus, 
cum uxore habitans sterili, non gignebat liberos; 
quod ei vitam efficiebat minime vitalem, eratque 
causa doloris nullatenus tolerabilis. Ac cedit ita- 
que aliquando cum uxore ad admirabilem Eu- 
thymium, rogans, supplicans, quid non faciens 
ex iis que possunt trahere ad misericordiam, ut 
is nature defectus solveretur, et aperiretur ute- 
rus ad pariendum. Ille autem cum ter eis injecis- 
set signum crucis, deindeque lapideum illum 
ventrem tetigisset : Abite, inquit, lzti in Domi- 
no. Is quippe vobis concedit ut cernamini trium 
liberorum parentes. Itaque illi in sermone tan- 


γματων ἔχδασις ἠχολούθησε. 

ZB'. Τερέδων ἐχεῖνος, ὃς ἦν τὸ γένος Eapzxnvix, 
στείρᾳ γυνχιχὶ συνοικῶν, παίδων ἄγονος ἦν ᾿ ὅπερ 
ἀδίωτον αὐτῷ τὸν βίον ἐποίει, καὶ λύπης αἴτιον 
ἦν ἥχιστα φορητῆς. Πρόσεισι τοίνυν μετὰ “Ὡς To- 
νάιχός ποτε τῷ θχυμχστῷ Εὐθυμίῳ, ἀντιδολῶν, 
ἱκετεύων, τί μὴ ποιῶν τῶν δυναμένων ἕλχειν εἰς 
ἔλεον, ὥστε λυθῆνχι τὴν ἐν τῆς φύσεως πήρωσιν 5, 
xxi πρὸς ὠδῖνας αὐτῇ " xal τόχους τὴν μήτραν 
διανοιγῆναι. Ὃ δὲ τρίτον αὐτοῖς τὸ τοῦ σταυροῦ 
σημεῖον ἐπιδαλὼν, εἴτα xal τῆς λιθώδους ἐκείνης 
γαστρὸς ἁψάμενος, ἼΛπιτε, φησι, χαίροντες ἐν Κυρίῳ. 
Δίδωσι γὰρ οὗτος ὑμῖν τριῶν παίδων ὀφθῆναι πκα- 
τέρας. ᾿Εκεῖνοι μὲν οὖν ὥσπερ ἔργῳ, τῷ λόγῳ Ozj- 


quam in re ipsa collocantes fiduciam domum re- Β ῥήσαντες, οἴχαδε ἀνεχώρουν, ἔμπλεῳ τὴν ψυχὴν 
dierunt, animo lztitia pleno. Jam autem et par- ἡδονῆς, "Hór, δὲ xai ὁ τῶν ὠδίνων χαιρὸς ἐφειστήκει, 
tus tempus advenerat.Et primo quidem parit Pe- Καὶ πρῶτα μὲν τίντει Πέτρον τινὰ, τὸν πατέρα 
trum quemdam, patrem Terebonis, qui Euthymii Τερέδωνος, ὃς dox τοῖς ὁμιληταῖς Εὐθυμίου, φιλ- 
discipulis hiec vere et aperte narravit. Postea au- αλήθως ταῦτα καὶ σχφῶς διηγήσατο, Χρόνοο δὲ μετὰ 
tem multo tempore interjecto, verax Euthymii ταῦτα συχνοῦ διαγενομένου, à ἀψευδὴς Εὐθυμίου 
promissum,alios quoquo duos fratres prebuit Te- ὑπόσχεσις, xai τοὺς ἄλλους δύο τῷ Τερέδωνι ἀδελφοὺς 
reboni. παρεῖχεν, 

LIII. Frater erat in laura, Romanus genere, ^ E['. ᾿λδελφὸς ἣν ἐν τῇ λαύρᾷ, Ῥωμαῖος τὸ γένος, 
nomine Zmilianus, qui bonam vitam seetabatur, Αἰμιλιανὸς τὴν χλῆσιν, βίον τε χρηστὸν μετιὼν, 
et ργϑοϊαγαπι temperantiam vel maxime ex ipsa xa! σωφροσύνην ὡς μάλιστα τὴν χαλὴν ἐξ αὐτῆς 
amplexus fuerat adolescentia.Huic noctualiquan- νεότητος ἀσπασάμενος, Τούτῳ νυχτὸς ποτε διχγενο- 
do, cum esset Dominicus dies, Inimicus ex carne μένης Κυριαχῆς, χαλεπὸν ἐκ τῆς σαρχὸς ὃ ἐχϑοὸς 
bellum grave commovit. Cui se perpetuo restitu- κεχίνηκε κόλεμον. Πρὸς ὃν ἀντέχειν εἰς τέλος &r- 
rum desperans, cessit jam et cogitationibus suc- αἀγορεύσας, ἐνεδίδου ἤδη xal τοῖς λογισμοῖς ὁποχετ- 
cubuil.Cum ita se haberet, atque ab ea perturba- (, e&Alveso. Οὕτως ἔχων, xal ὑπὸ τοῦ πάθους 
tione obsideretur, mane fitobvius sancto,venientl κούμενος, ἐντυγχάνει περὶ τὸν ὄρθρον ἐρχομένῳ 
ad synaxim : atque ex eo teter quidam odor exibat πρὸς τὴν σύναξιν τῷ ἁγίῳ * καί τις ἐξ αὐτῶ spos- 
qui gravem illam animi perturbationem magno de- ἐόχλλε δυσωδία, τὸ χαλεπὸν ἐχεῖνο πάθος τῷ μεγάλῳ 
clarabat. itaque odoratus divinus Euthymius, in- δηλοῦσα, ᾿Οσφρανθεὶς οὖν αὐτῆς ὁ θεῖος Εὐθύμιος, 
sidiisque cognitis,increpat malumdzemonem veza- καὶ γνοὺς τὴν ἐπιδουλὴν, ἐπιτιμᾷ τῷ διενοχλοῦντι 
torem. Et statim frater quidem humi jacebat su- πονηρῷ δαίμονι. Καὶ παραχρῆμα ὕἽπτιός μὲν ἐπὶ 
pinus, seipsum convellens et agitans,spumamque τοῦ ἐδάφους ὁ ἀδελφὸς ἔχειτο, σπκαράττων ἑαυτὸν 
ore exspuens, καὶ χλονῶν, xal ἀφρὸν ἐχπτύων τοῦ στόματος. 

LXIV.Ad eum autem multi quoqueconvenerunt 3325Δ΄. Συνήεσαν δὲ xai πολλοὶ τῶν μοναχῶν ix 
monachi.Jussit itaque magnus Euthymius afferrilu. αὐτῷ. Φῶς τοίνυν ὁ μέγας Εὐθύμιος ἐνεχθῆναι χε- 
men,eo quodlocusessetobscurusatquetenebrosus λεύσας, διὰ τὸ καὶ τὸν τόπον εἶναι ζοφώδη xai 
et ait illis: Videto fratrem (81), o Patres, quomodo ἀφεγγῆ " Ὄρατε τὸν ἀδελφὸν, ὦ Πατέρες, φησὶ xp 
quia puero in virtute vixit,ettemperantie cüramha- αὐτοὺς, ὅπως ἐν ἀρετῇ ζῶν Ex παιδὸς, καὶ σωφροσυ- 
buit, nunc quod paucum cesserit carnalibus cogi- νης ἐπιμελούμενος, νῦν διὰ τὸ μιχρὸν ἐνδοῦναι τοῖς 
tationibus jacet omnibus nobis laergmisdignum spe- ὃ τῆς σαρκὸς λογισμοῖς 9, χεῖται πᾶσιν ἡμῖν θέαμε 


ctaculum.Quare omunicustodia unicuiqueservanda, 
est mens sua, ne nos vel per phantasiam aliquam 
latenter fallat inimicus,et in perditionis barathrum 
precipitet.Nam si absurda quspiam cogitatio in- 
vaserit nos,ad turpem cupiditatem instigans, nos 
vero statim ab initio eam debellare non contenda- 
mus, sed velut placide in animum admittamus, 


θρήνων ἄξιον * διὸ πάσῃ φυλακῇ τὴν διάνοιαν ἑκάστῳ 
τὴν ἑαυτοῦ τηρητέον, μὴ λάθῃ καὶ διὰ φαντασίας δή 
τινος χλέψας ἡμᾶς ὁ ἐχθρὸς, xal εἰς τὸ τῆς ἀπωλείας 
καταγχγὼν βάραθρον. Κἂν γὰρ ἄτοπός τις ἧμιν 
ἐγγένηται λογισμὸς εἰς ἐπιθυμίαν ἀκόλαστον ἔἐρε- 
θίζων, ἡμεῖς δὲ μὴ τὴν πρώτην εὐθὺς ἑκπολεμωθῆ- 
ναι τούτῳ σπουδάσωμεν, ἀλλ᾽ οἷον εὐμενῶς P αὐτὸν 


VARLE LECTIONES. 
" al. στείρωσιν, 4], αὐτὴν, 9 al. πᾶθεσιν. Ρ al, εὐμενὲς οἱ εὑμαρῶς. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 


(84) Sequentia desunt in Lipomano et Surio. Ex Grece me. a nobis inserit. s Apre 


VITA S. EUTHYMII. 


650 


|! παραδεξώμεθα, οὐμενοῦν ἐλεύθεροι xa- A nequaquam erimüs a peccalo immun.s ; verum 


ιθχ, ἀλλὰ καὶ σώματι μὴ πλησιάζοντες, ὡς 
τες χατὰ διάνοιαν χριθησόμεθα, . 

πεξήει δέ τι καὶ τοιοῦτον. αὐτοῖς" “Ὅπερ 
, τῶν Αἰγυπτίων τινὲς γερόντων ποτὲ δι- 
"Hv τις ἐν πόλει, βίου μὲν παρὰ πᾶσι 
νομιζόμενος, «1l πολλὴν δῆθεν πρὸς θεὸν 
τὴν οἰχειότητα ^ πυχνὰ δὲ ταῖς ἀληθείαις 
| αὑτὸν ἐν τῷ χρυπτῷ χινήματι τῆς χαρ- 
τῆς πρὸς τοὺς φαύλους λογισμοὺς τάχα 
ως * ὥστε χἂν μὴ τῷ ἔργῳ, ἀλλ᾽ οὖν τῇ 
ως πλημμελεῖν, Βαρείᾳ γοῦν ὁ τοιοῦτός 
περιπεσὼν, περὶ τὰς ἐσχάτας ἀναπνοὰς 
On πρὸς θάνατον ἔδλεπεν. ᾿Οδυρμὸς δὲ 


» πόλιν, xal ἡλιχία πᾶσα ἐχόπτετο * xai 


licet eorpore non conjungamur, tamen ut animo 
fornicati judicabimur. 

LXV. Narrat deinde iis tale quid, quod mihi, 
inquit, retulerunt aliquando quidam /&gyptii se- 
nes(82). Erat aliquis in civitate, νὴ quidem apud 
omnes admiranda habitus,quasi plurima cum Deo 
familiaritate ditatus; revera autem frequenter eum 
ad iram provocans in occulto cordis motu, propter 
citum yravis cogitalionibus assensum ; adeo ut 
quanquam non opere,at cogitatione facile peccaret. 
Is itaque gravi tandem morbo correptus,in ultimis 
vitz halitibus versabatur,jamque ad mortem spe- 
ctabat.Urbem vero tenebat comploratio, omnisque 
setas plangebat ; cuncti ante virum, si fieri posset, 


ν Sixto οἷόν τε, προαναρπασθῆναι πάντες p morte abripi exoptabant, satius rati hoc subire, 
, βέλτιον ἡγούμενοι touto παθεῖν, ἢ ἀνδρὸς quam hominis sic per omnem lingoam celebrati 
πάσης ἀδομένου γλώττης τὴν ἐχδημίαν cernere excessum. Interea quidam egregius con- 
διορατιχῶν δέ τις ἐν τοσούτῳ τῇ πόλει templatorurbem ingressus,et videns gravem illum 
, καὶ τὸ βαρὺ τοῦτο καὶ πάνδημον πένθος  publicumque luctum; audiens deinde et populum 
nta χαὶ τὸ πλῆθος ἀχούων μετ’ οἰμωγῆς cum ejulatu ita de eo lamentantem : O Sanctus ! o 


τῶς ἀνακλαιόμενον *. 12 ἅγιος 1 ὁ Πατήρ ! 
. ᾿μέτερος |. οὔ τῇ πρεσξείᾳ 4 πάντες ἐσμὲν 
* ποία λοιπὸν ἡμῖν ἔσται σωτηρίας ἐλπίς ; 


Pater! o ser«ator noster ! cujus ad Deum depreca- 
tione salvandi sumus cuncti : qia nobis posthac 
erit salutis spes?quanam post hunc securitas? Hac 


ποῦτον ἀσφάλεια ; Ταῦτα ὁ διορατιχὸς  virille contemplativus videns et audiens, ad eum 
hp ἰξών τε καὶ ἀκούσας, àmít: μετὰ σπου- sedulo pergit, precationis aut benedictionis alicu- 
εὐτὸν, εὐχῆς ἀξιωθῆναι τινος καὶ εὐλογίας jus consequenda causa properans. Ut vero jam 
&vo;, ᾿Επεὶ δὲ ἤδη xai πλησίον ἦν, ὁρᾷ prope fuit,cernit quidem civium clarissimos,cer- 
χμπροτάτους τῶν πολιτῶν, ὁρᾷ δὲ τὸν τῶν nit etiam sacerdotum clerum,preltereaque ipsum 
ipov, πρὸς δὲ xa! αὐτὸν τὸν ἐπίσχοπον, episcopum, qui faces manibus gestabant, et cor- 
διὰ κειρὸς ἔχοντας, xai τὴν τοῦ σώματος (, poris deductionem exsequiasque prestolabantur. 
^ ἀνχμένοντας., Εἴτα παρωσάμενος τὸ — Deinde submota turba, et ad jacentem ingressus, 
τὶ πρὸς τὸν κείμενον εἰσελθὼν, εὑρίσχει invenit eum paulum adhuc spirantem ; videt au- 
ὀλίγον ἔτι ἐμπνέοντα * βλέπει δέ τι θέχμχ tem internis occultiaqueoculis spectaculum quod- 
ὀφθαλμοῖς, καὶ ἰδεῖν φοδερὸν, χαὶ ἀκοῦσαι — dam, et visu horridum,et auditu lacrymabile. Vi- 
ἴον. Ἐδόκει γάρ τις αὐτῷ πύρινον oiov 7 debatur enim ei, quod quidam igneum velat tri- 

εἰς τὴν ἐχείνου xaliévat xapólav, καὶ dentem in hominis illius cor demitteret, atque 
, φεῦ | βιαίως ἐκεῖθεν xai πιχρῶς ἀνασπᾷν᾽ inde animam (heu!) violenter crudeliterque evel- 

φωνῆς ἄνωθεν ἀχούειν. "Ov τρόπον οὐκ  leret ; quodque postea audiret coelitus vocem,di- 
4£, λεγούσης, ἡ ψυχὴ αὕτη μόνην οὐδε- centem : Quemadmodum anima hac ne diem 
zv, τὸν αὐτὸν δήπου τρόπον μηδὲ σὺ quidem unum me sivit quiescere, ita nec tu ces- 
ιράττων αὐτὴν «al σφοδρῶς ἕλκων xal τιμω- ses illam dilaniare, crudeliter discerpere, tor- 

mentis afficere. 

ιῦτα πρὸς τοὺς παρόντας τῶν ἀδελφῶν E)- —— LXVI. Hec presentibus fratribus Eulhyroius 
ἦλθεν * εἶτα xai παραινέσεως ἑξῆς ἥπτετο, enarravit : deinde vero monere eos copit,suadens 
ὃς αὑτοὺς εἶναι xoi εἰς ἀεὶ εὐτρεπεῖς περὶ ut attoniti essent semperque ad anima excessum pa- 
νχῆς ἔξοδον προμηθούμενος * Αἰμιλιανὸς, δ΄ rati, dicens : /Emilianus iste vobis exemplo sit ; 
ος ὑμῖν ὑπόδειγμα ἔστω * ὃν xal διὰ τοῦτο quem ideo plane permisit Deus ita foede et mise- 


Θεὸς περιεῖδεν αἰσχρῶς οὑτωσὶ xat ἀθλίως 
άντων ὑμῶν ὀφθαλμοῖς ὑπὸ τοῦ τῆς φιλ- 
περγασθῆναι κιχροῦ δαίμονος, ἵν᾽ αὐτοὶ 
λτίους, καὶ ἀπὸ τῆς εἰς αὐτὸν τιμωρίας 
ἰάνητε, ᾿Αλλὰ γὰρ δεηθῶμεν, φησὶ, τοῦ 
τοιαύτης ἐπιδουλῆς ἀνεθῆναι τὸν ἄνδρα, 


rabiliter in omnium vestrum oculis ἃ 8225 70 impu- 
dicitize damone opprimi,ut vos efficiamini meliores 
atque ex ejus supplicio lucrum reportetis.At enim, 
inquit, Deum oremus, ut is vir a talibus liberetur 
insidiis.Et ille quidem statim pro fratre est preca- 
tus. Totus vero confestim locus tetro odore plenus 


VARLE LECTIONES. 


j. πρὸς θεόν, — " al. ὡς οἷόν τε. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 
pc non in A&gypto, sed apud S. Eouthymium peracta asserunt Mensa οἱ Nicephorus sapra 


. 6 et 44. 
TROL. GR, CXIV. 


21 


651 MENSI8 JANUARIUS. 659 


fuit, velut ardentis sulfüris, voxque fetorem est A Kai ὁ μὲν αὐτίχᾳ τοῦ ἀδελφοῦ ὑπερηύχετο. Ὁ à 
consecuta,dicens : Ego sum fornicationis spirilus. τόπος εὐθὺς ἅπας, δυσωδίας κολλῆς ἀναπέκπληστο͵ 
Deinde surrexit frater temperans οἱ 6882 menlis, θείου χαθάπερ τινὸς ὑκοχαιομένου ^. «αἰ φωνὴ τῷ ὅυ"- 
ipse quoque ex illo tempore factus, juxta divigum — «ig ἐπηκολούθει, ᾿Εγώ εἶμι τὸ τῆς πορνείας͵ λὲ- 
Apostolum, vas electionis 5. Ἰοῦσα͵ xvtüux, Καὶ τὸ ἑξῆς σωφρονῶν ὃ ἀδελφὸς 
καὶ νήφων ἀνίστατο, σχεῦος ἐχλυγῆς χαὶ αὐτὸς, κατὰ τὸν θεῖον ᾿Απόστολον, τὸ ἀπ᾽ ἐκείνου γενό- 
μενος. 

LXVII. Sub idem vero tempus, cum terra plu- — EZ'. Ὑπὸ δὲ τὸν αὐτὸν χρόνον καί τῆς γῆς ἀνομ- 
vie penuria premeretur, adeo ut ccelum quidem — 6píg πιεζομένης, ὥστε εἶναι τὸν μὲν οὐρανὸν ὑπὲρ 
super caput, juxta Scripture sententiam 1$, essel χεφαλῆς, κατὰ τὸ εἰρημένον, χάλκοῦν, τὴν δὲ qi 
eneum, terra autem subtus ferrea, et qua erant ὑποχάτω σιδηρᾶν, xal τῶν περὶ τὴν λαύραν λάχχων 
circa lauram cisterna essent intus siccilate ac αὐγμοῦ τὰ ἔνδον xai χόνεως ἀνεπεκπλησμένων͵ Ón- 
pulvere replet, gravis afflictio tenebat fratres: el νὴ θλίψις συνεῖχε τοὺς ἀδελφούς * xal σὺν τῷ paxz- 
cuni beato accedentes Theoctisto, magnum roga- c» προσελθόντες Θεοχτίστῳῃ, τοῦ μεγάλου doro 
bant Euthymium (sciebant enim quanta ejus es- Εὐθυμίου (ζδεισταν γὰρ οἵχ πρὸς θεὸν αὐτῷ παεῤῥη- 
set apud Deum fiduciaj,ut ccelum per precesape- σίλ), δι᾿ εὐχῆς ἀνοῖξλι τὸν οὐρανὸν, καὶ ὕδωρ αὐτοῖς 
riret, illincque aquam eis deduceret,siccitate val- α ἐχεῖθεν χατενεγχεῖν, σφόδρα τῷ αὐχμῷ κάμνουσιν. 
de laborantibus. llle vero non acquiescebat; eam 0 δὲ οὐκ ἠνείχετο " παιδείαν Θεοῦ καὶ πύρωσιν τὸ 
rem vocans Dei disciplinam et probationem velut πρᾶγμα καλῶν, δι᾽ ἁμαρτίας ἐπαγομένην. Αἱ ὁδοί 
per ignem, propter peccata invectam. Vic enim σου γὰρ, φησὶν Ἱερεμίας ὁ θεῖος, καὶ τὰ ἐπιτηδεύ. 
uc, inquit divinus Jeremias, εἰ studia tuu fece- μητά σου, ἱποίησάν σοι ταῦτα. Καὶ διὰ τοῦτο 
runt tibi hzc ΧΑ, Et propterea forte neque exau- τάχα οὐδὲ εἰσαχούσεταί poo, τῆς αὐτοῦ χρηστότητος 
diet me, ejus benignitati preces fundentein. Ne δεομένου, Μὴ εὔχου γὰρ, φησὶν ὁ αὐτὸς πάλιν προ- 
ores enim, inquit rursus idem propheta, pro po- φήτης͵ περὶ τοῦ λαοῦ τούτου, καὶ μὴ ἀξιοῖς περὶ 
pulo hoc, et ne postules pro eis ; quía non eza€&- αὐτῶν, ὅτι οὐκ εἰσακούσομαι σου. Καὶ czüt1 
díam te 5. Atque hiec quidem divinus Euthymius, piv ὁ θεῖος Εὐθύμιος, ἀναδαλλόμενος τὴν ὑπὲρ τχύ- 
differens de hoc Deum rogare, ob modestite exsu- τού πρὸς Θεὸν δέησιν, διὰ μετριοφροσύνης ὅκερ- 
perantiam. δολήν. 

LXVIII. Cum autem inlenderetur flagellum, in- ἘΠ΄ ᾿Επιτεινομένης δὲ τῆς μάστιγος, καὶ τῆς 
valesceretque pluvise defectus ; deinde vero etiam ἀνομόρίας ἐπικρατούσης * εἶτα xal τῶν πέριξ xe- 
vici qui erant circumveirca graviori necessiteta pre- μῶν ἀνάγκαις σφοδροτέραις συνεχομένων " 
merentur; quoniam dies erat octavus sanctorum ^5, ὀγδόη τῶν ἁγίων θεοφανίων ἡμέρα ἦν, καὶ ἡ 
Theophaniorura, ei jam advenerat prefinitum tem- προθεσμία ἤδη τῆς ἐπὶ τὴν πανέρημον Uf. τοῦ 
pus,quo exibat vir in vastam solitudinem, ἐοηῆυ}! ἀνδρὸς ἐνειστήκει, συῤῥεῖτ μὲν πληϑός τι πρὸς αὐτὸν 
quidem ad eum multitudo numerumexcedens,cru- ἀριθμοῦ χρεῖττον, σταυροὺς ἐν ταῖς χερσὶν ἔχοντις͵ 
ces habentes in manibus,et Kyrie eleison (83), de καὶ τὸ, Κύριε, ἐλέησον, ὥσπερ σύνηθες, οὗ στόματι 
more,uon ore tantum,sed etiam labiis cordis cla- μόνον, ἀλλὰ καὶ χείλεσι καρδίας ἐπιδοώμενοι. Ὁ 
rantes. llle vero flexus illorum supplicationibus, δὲ ταῖς λιταῖς ἐχείνων ἐπιχαμφϑεὶς, ἔξεισι πρὸς 
ad eos egreditur, aitque: Mihiquidem,o filii,nulla αὐτούς * 'Epoi μὲν οὐδεμία, λέγων, ὦ τέκνα, πρὸς 
est ad Deum fiducia, loquendique audacia,ut qui Θεὸν ἡ παῤῥησία ἐστὶν, ἁμαρτωλῷ τε ὄντι xal πεν- 
sim peccator, et plus quam alius ullus opus ha- τὸς μᾶλλον δεομένῳ φιλανθρωπίας * καὶ μάλιστα v» 
beam ejus clementia ; presertimque nunc in tali ἐν χαιρῷ τοιῷδε τῆς καθ᾽ ἡμων ὀργῆς, τολμηρόν 
adversus nos ira tempore, res mihi erit audaci μοι Θεῷ προσενεγκεῖν δέησιν, ὃς δίδωσι, κατὰ τὸν 
plena,Deo preces offerre,qui, ut ait divinus[saias, θεσπέσιον Hoatav, ἄρτον θλίψεως, ᾿καὶ ὕδωρ 
Dat panem affliclionis,et aquam απ ριιδίαι (8, μέ στενόν " ὃς ἀνοίξει, καὶ οὐχ ἔσται ὁ ἀποκχλείων 
aperiet,et non erit qui occludat 30 ; εἰ claudet, εἰ Ὁ χαὶ κλείσει, καὶ οὐχ ἔστιν ὁ ἀνοίγων, Αἱ γὰρ 
non est qui aperiat*!.Nam peccata nosira separant ἁμαρτίαι ἡμῶν διιστῶσιν ἀνὰ μέσον αὐτοῦ xai 
inter ipsum el nos. Inquinavimus ejus imaginem, 9v. ᾿Εῤῥυπώσχμεν τὴν αὐτοῦ εἰχόνα, τὸν ναὸν 


templum polluimus; desideriis οἱ voluptatibus va- 
riis servimus 32, invidie et avaritise haremus ; 
evasimus ei odiosi,odientes invicem. Verumtamen 
quia benignus est. nobis Dominus, sola indigens 

15 Act. ix, 1ὅ. 16 Deut, xxvini, 23. 
xxx, 20. 


ἐμιάναμεν, δουλεύομεν ἐπιθυμίαις καὶ ἡδοναῖς xu- 


κίλαις, φθόνῳ καὶ πλεονεξίᾳ προσκείμεθα " γεγόνε- 
μὲν αὐτῷ στυγητοὶ, μισοῦντες ἀλλήλους. Πλὴν ἀλλ᾽ 


ἐπεὶ φιλάνθρωπος ἡμῖν * ὁ Δεσπότης, προφάσεως 


11 Petr, rv, 14 ; Jerem. iv, 18. 18 Jerem. vr, 16. 498. 
30 [sa. xxn, 22. 9i [8. Lx,9. 38 Τίς, m. 3. 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTAE: 


5. al. ἡμῶν. 


(88) Usum antiquum Litaniarum defendit Nicolaus 
Serarius noster duobus libellis Litoneuticis, Kyrie 


᾿ eleison eadotn ratione in Aotis S. Simconis Stylis 
supra 5 Januarii ssarpator. 


- m3 


653 


VITA S. EUTHYMII. 


654 


δεόμενος μόνης, καὶ πάντα τὸν ἕλεον εὐθὺς δαψιλῶς A occasione,statimque omnem abunde effundens mi- 


προϊέμενος, προσπέσωμεν αὐτῷ, xal θερμῶς δεηθώ- 
μὲν" χαὶ οἵδ᾽ ὅτι συγγνώσεται, καὶ τὰ ἑαυτοῦ ποιή- 
cti, xai βροχὴν ἀφοριεῖ, χαὶ πατρικῶς ἡμῶν προ- 
νοήσεται. ᾿Εγγὺς γὰρ Κύριος πᾶσι τοῖς ἐπιχαλου- 
μένοις αὐτὸν͵ ὁ θεῖος ἔφη Δαδίδ, ἐν ἀληθείᾳ. "Ext 
δὲ αὐτοῦ λέγοντος, ὑπολαδόντες ἔχετνοι, χαθάπερ 
ὑπὸ pig τῇ γλώττῃ xai τῇ φωνῇ, Αὐτὸς ὑπὲρ ἡμῶν, 
τίμιε Πάτερ, εἶπον, δεήθητι. To γὰρ θέλημα τῶν 
φοδουμένων αὐτὸν ποιεῖν οἵδε πάντως ὁ Κύριος, 


ΞΘ΄. Ταῦτα xai τὰ τοιαῦτα παριδεῖν οὐχ ἔχων CÓ 
θεῖος Εὐθύμιος, xal τὼ πλήθει μὲν ἱκετηρίαν ἐχτε- 
τῇ παραγγείλας, αὐτὸς δὲ τῶν μοναχῶν τοὺς παρ- 
ὄντας παραλαδὼν, εἴσεισι τὸ εὐχτήριον σὺν αὐτοῖς * 


sericordiam,supplices ei procidamus,eumque fer- 
vide oremus; et scio fore ut ignoscat, tum que 
sua sunt faciat,imbremque decernat, atque nostri 
paternam gerat curam. Est enim Prope Dominus 
omnibus invocantíbus eum, divinus inquit David, 
in veritate 35.Eo autem adhuc loquente,illi exci- 
pientes, veluti una lingua et voce : Ipse, dixe- 
runt, pro nobis ora, venerande Pater. Volunta- 
tem quippe eorum qui timent ipsum facere om- 
nino novit Dominus. 

LXIX. Hec etsimilia non valens divinus despi- 
cere Euthymius, multitudini quidem intensam 
supplicationem precepil,ipse vero assumptis mo- 
nachis qui aderant, ingreditur cum ipsis orato- 


καὶ ῥίψας ἑχυτον ἐπὶ γῆς, ἐδεῖτο σὺν δάχρυσι του B rium ; seque humi projiciens, Deum orabat cum 


Θεοῦ, Καὶ τῇ δεήσει Θεὺς ἐπείθετο * xal χὐτίχα dc 
τις βιαίου πνεύματος ἐξηχούετο, xal νεφῶν ὁ ἀὴρ 
ἐπληροῦτο, xai 5 λάδρος Y ὑετὸς χατεφέρετο͵ xai 
ὕδασιν ἀφθόνοις ἡ γῆ ἐμεθύσχετο. 


O'. ᾿Αναστὰς τοίνυν τοῦ ἐδάφους ἐχεῖνος, xal τοῖς 
ὄχλοις ἐπιφανείς " ᾿Ιδοὺ, φησὶ, Κύριος τῶν εὐχῶν 
ὑμῶν ἱπαχούσας X, ἐπισχοπῇ αὖτου τὴν γῆν ἐπ- 
ἐσκέψετο, xxl ἐμέθυσε τοὺς αὔλακας αὐτῆς, καὶ τοῦ 
πλουτίσαι αὐτὴν ἐπλήθυνεν ^ εὐλογήσει δὲ xal τὸν 
στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ τούτου, ὑπὲρ τοὺς ἄλλους " 
καὶ πλησθήσονται μὲν τὰ πεδία πιότητος, πιανθή- 
σονται τὰ ὡρχϊα Y cnc ἐρήμου, xal πληθυνοῦσιν 


lacrymis.Deus vero oratione flexus est, statimque 
audiebatur quidam sonus vehementis spiritus,aer 
implebatur nubibus, erumpebant tonitrua, pluri- 
mus magno impetu cadebat imber, et affluentibus 
aquis terra inebriabatur. 

LXX.Itaque ille humo surgens se turbis osten- 
dit; aitque : Ecce Dominus exauditis vestris 
precibus, visitavit terram visitatione sua, et ri- 
vos ejus inebriavit, atque multiplicavit locuple- 
tare ean; benedicet autem coronam anni hujus 
supra alios ; et replebuntur quidem campi uber- 
lale, pinguescent vero speciosa deserti, et valles 
abundabunt frumento, et colles exsultatione ac- 


ol χοιλάδες σῖτον, καὶ ἀγαλλίασιν οἱ βουνοὶ περιζώ- α cingentur ?4, Atque his dictis, dimittit multitudi- 


σονται. Ὁ μὲν οὖν τοιαῦτα εἰπὼν, διαλύει τὸ πλῆ- 
θοὸς * παρακόδας δὲ xal ἡ τῆς προῤῥήσεως ἔχθδχσις 
εἴπετο * xal ἡ γῆ ἐν ταῖς σταγόσιν αὐτῆς ηὐφραίνετο 
ἀνατέλλουσα. Ὁ μέντοι ῥχγδατος δετὸς ἐκεῖνος ἐφ᾽ 
ἰχανὸν οὕτω χατηνέχθη, ὡς ἐπισχεῖν ἄχρι πολλοῦ 
«αὶ τὴν ἐπὶ τῆς ἐρήμου τοῦ ἀνδρὸς ἀναχώρησιν. 
Τί οὖν ; ἀπόχρη χαὶ ταῦτα τῶν Εὐθυμίο» καλῶν ; ἢ 
ζημίαν ταῖς φιλοθέοις ψυχαῖς οἴσομεν 3, εἰ τὰ λοιπὰ 
τῶν ἐχέίνωυ χατορθωμάτων παρήσομεν ; Τοιγαροῦν 
κἀκεῖνα διηγητέον, ἃ μοι Ἰωάννης, ὁ ἡσυχαστὴς, 
τημὶ, xal ἑκίσχοπος, χαὶ Θαλέλαιος ὁ πρεσδύτερος 
τῷ λαύρᾳ δὲ οὗτοι τοῦ μαχαρίτου Σάδα 3 ἔτι πάρ- 
εἰσιν ἐνασχούμενοι) παρέδοσαν. 

OA', Ἔλεγον γὰρ, ὡς πολλοῖς τε ἄλλυις, καὶ αὐτῷ 


δήπου τῷ θείῳ Πατρὶ Σάδᾳ, διὰ θαύματος fjv ἀεὶ ὁ D 


nem : mox vero secutus quoque est eventus pra- 
dictionis; et lotata est terra, in suis stillis ger- 
minans. Porro vehemens illa pluvia, usque adeo 
delapsa est, ut diu detinuerit viri secessum in 
solitudinem. Quid ergo ἢ Hacne sufficiunt ex bo- 
nis Euthymii ? an piis damnum animis afferemus, 
si praeclarorum illius factorum reliqua omiseri- 
mus ? llla ergo etiam narrare oporlet, quz mihi 
Joannes, solitarius (84), inquam, et episcopus, 
et Thalelzsus (85) presbyter (ii autem adhuc in 
laura sancti Sabe vitam ducunt asceticam) tra- 
diderunt (86). 


LXXI. Dicebant enim, quod cum aliis multis, 
tum ipsi divino Patri Saba admirationi semper fuit 


3$ Pgal. cxLiv, 48, 19. 34 Psal. Lxiv, 10, 14, 49, 13, 14. 
VARLE LECTIONES. 
* al. inser. εἴξεν. 5 8]. add. xai βρονταὶ χατεῤῥηγνυντο,  " al. λαῦρος. 1 al. εἰσακουσας, ! al. ὁρέχ, 


z gl. εἰσοίσομεν. * al, Σάδδα et semper. 


JOAN. BOLLANDI NOT &. 


(84) Vitam S. Joannis Silentiarii dabimus 13 
Maii; de eri cum eo familiaritate actum in proleg. 
num, 9, de state n. 12 et seqq... 

(85) Est hic Thaleleus Cilix,qui sexaginta annos 
rensegit in vita monsstica,nunquam flere desistens, 
dicensque jugiter : «Tempus hoc nobis ad poeniten- 
tiam indultum est, et valde re1uiretur a nobis, si 
illad neglexerimus. » Ita Moschus cap. 59. Alius ab 
hoc est leleeus Cilix, qui integro seculo anti- 

uior prope Gabalam in Syria vitam monasticam 
eceDnio exegit, quein celebrant Mensa ?7 Fe- 


bruar,et Theodoretus,qui eum invisit, in Philotheo 
cap. 28,3d quem locum Rosweydus rum. 81 utrum- 
que confudit. Alius denique Thaleleus Martyr est 
io Mensis 20 Maii, cujus martyrio relato lib. r. 
Viridarii sacri ex tribus hisce Thaleleis unum facit 
Raderus. Verum hie martyr vixit sub Numeriano, 
ab aliis omnino distinctus 

(86) Circa an. Ch. 554, imo S. Joannis Vitam 
adbuc viventis seripsit an. Ch. 557. Vide proleg. 
pum. 15. 


655 


MENSIS JANUARIUS. 


656 


hic vir admirabilis, quo pacto in summa animi A θαυμαστὸς οὗτος P ἀνῆρ * ὅπως ἐν μετρίῳ πάνυ καὶ 


moderatione et mansuetudine, tantum pro rectis 
Ecclesie dogmatibus zelum intulerit; ut idem re- 
vera esset mitis et pugnator : et absolute quidem 
adversus omnes recta non sentientes, magno 
preditus erat atque ardenti zelo ; maxime autem 
contra manichaos, eosque qui nugas tuentur 
Origenis : qui multi cum essent tunc in locis Ce. 
saream ambientibus, tum ad eum venirent pra- 
textu pietatis, erat leo adversus vulpes, sermone 
inexpugnabilis nec sustineri valens, demonstra- 
tionibus e saera Scriptura petitis valide illos 
comprimens et suffocans ; et secundum Jeremis 
verba ?5, efficiens ut ipsi confunderentur a glo- 
riatione sua ; necnon fabulose apud eos traditam 


preexsistentiam et restitutionem evertens omni- p 


bus viribus atque dejiciens. Quinetiam in eos qui 
Arii et Sabellii laborant insania, acriter spira- 
bat, eosque, juxta Prophetam, perfecto odio ode- 
rat 36, 

LXXII. Ceterum septuagesimo et quinto anno 
etatis (87) magni Euthy mii,congregata fuit synodus 
Chalcedonensis ; in quam omnes fere totius orbis 
undique convenerunt pontifices (88): eos enim ad 
conventum vocabant, qua Ephesi scilicet innovata 
fuerant, a Dioscoro,inquam, Alexandrino ; quem 
cum eadem ac ille asserentibus,e sacris ejecerunt 
Catalogis; accuratumque fidei decretum exposue- 
runt. Huic synodo etiam intererant discipuli pre- 
cellentis Euthymii, Stephanus Jamniz (89), et Sa- 
racenorum episcopus Joannes;cum Petrus quidem 
jam e vita excessisset, qui vero ei successit Auxo- 
laus (90),adhzsisset Dioscoro,et ideo magno (proh 
dolor!)sane Euthymio invisus vitam finiisset. li 
ergo,Stephanus videlicet et Joannes,synodo pre- 
sentes, postquam fidei decretum jam erat manda. 
tum litteris,eo stalim arrepto, quam potuerunt ce- 
lerrime ad Euthymium accedunt. Quonammodo 
affecti? Volentes scire,an ipse quoque assentiretur 
iis qua; scripta fuerant.Non mediocriter enim ter- 
rebat eos quod Áuxolao contigerat ; neque habe- 
bant quo modo aut consentirent,aut differrent,an- 
tequam cognoscerent quo vergeret illius senten- 
tia. Postquam vero ille legisset, et qus scripta 
erant invenisset recte se habere et recte regulae 
veritatis concinero, pervasit repente fama totam 
solitudinem, quod et magnus Euthymius seque- 
retur synodum Chalcedonensem. 


35 Jerem. xii, 18. 96 Psal. cxxxvi, 92. 


ἐπιειχεῖ τῷ φρονήμττι, τοσοῦτον ὑπὲρ τῶν ὀρϑῶν 
τῆς ᾿Εχχλησίας δογμάτων εἰσήνεγκε ζῆλον, ὡς τὸν 
αὐτὸν ἐν ἀληθείᾳ πρᾶον εἶναι καὶ μαχητήν. Kal 
ἁπλῶς μὲν xarà πάντα ὀρθὰ μὴ φρονούντων, πὸο- 
λὺς ἣν τὸν ζῆλον xal διαπύρσιος € κατὰ Μανιχαίων 
δὲ μάλιστα, καὶ αὐτῶν τῶν τὰ ᾿Ωριγένους ληρήμσιΣ 
πρεσδευόντων * οὖς πολλοὺς τότε ὄντας ἐν τοῖς περὶ 
Καισάρειαν τόποις͵ εἶτα xai εὐλαδείας προσχήμστι 
πρὸς αὐτὸν φοιτῶντας, λέων πρὸς ἀλώπεκας ἦν, 
ἄμαχός τε τὸν λογον «zi ἀνυπόστατος, ταῖς ἐκ τῶν 
θείων Γραφῶν ἀποδείξεσιν ἰσχυρῶς αὐτοὺς τυνέχων 
xa! ἀποπνίγων * χσὶ τὸ τοῦ Ἱερεμίου, αἰσχυνθῆνει 
τούτους ἀπὸ χαυχήσεως αὐτῶν παρασχευάζων" τὴν 
παρ᾽ αὐτοῖς τε μυθολογουμένην τρούπαρξιν καὶ 
ἀποχατάστασιν ἀνατρέπων πανιὶ σθένει καὶ κατα- 
θάλλων. Οὐ μὴν, ἀλλὰ καὶ «ατ᾽ αὐτῶν ὅσοι τὴν 
᾿Αρείου τε καὶ Σαδελλίου μανίαν ἐνόσουν, θερμὸν 
ἔπνει, καὶ τέλειον αὐτοὺς, χατὰ τὸν προφήτην, μῖσος 
ἐμίσει, 

ΟΒ΄, Ἑδδομηχοστῷ δὲ τῆς Εὐθυαίου τοῦ μεγάλω 
ἡλικίας καὶ πεμπτῳ ἐνιαυτῷ, καὶ d$ ἕν Χαλχηδόνι 4 
συνεχροτήθη σύνοδος * χαθ᾽ ἣν ἁπάντων σχεδὸν τῶν 
πανταχοῦ τῆς οἰχουμένης συνελθόντων ἀρχιερέων * 
ἰχάλει γὰρ αὐτοὺς εἰς συνέλευσιν τὰ ἐν ᾿Ἐφίσῳ 
δηλαδὴ νεωτερισθέντα ὑπὸ Διοσχόρου, φημὶ, τοῦ 
᾿Αλεξανδρέως * ὃν ἅμα τοῖς τὰ ἐχείνου πρεσθεύουσι 
τῶν ἱερὴν ἐχδχλόντων καταλόγων͵ ὅρον τε ἐχριδῃ 
τῆς πίστεως ἐχθεμένων * καὶ οἱ Ἐῤθυμίου μδηττί 
τοῦ πάνυ τῇ συνόδῳ παρόντες ἐτύγχανον, Zcsek 
τε ὁ ᾿ἰχμνείας 5, καὶ ὁ τῶν Σχρακηκῶν ἐπίσχυεις 
Ἰωάννης * Πέτρου μὲν ἤδη τὸν βίον ἀπολιπόντος, τὸ 
δὲ μετ᾽ αὐτὸν Αὐξολάου τῷ Δὶοσχόρῳ προστεθέντος, 
καὶ διὰ τοῦτο ἐν ἀπεχθείᾳ τὸν βίον, οἴμοι 1 τάγξ πρὸς 
τὸν μέγαν Εὐθύμιον καταστρέψαντος, Οὗτοι γοῦν, 
Στέφανος δηλονότι xai Ἰωάννης, τῇ συνόδῳ παρόντες, 
ἐπείπερ ἤδη ὁ τῆς πίστεως ὅρος ἐν γράμμασιν ἦν͵ 
αρπάσαντες εὐθέως αὐτὸν, fj τάχους εἶχον πρὸς Eb- 
θύμιον παραγίνονται. Τί παθόντες ; Εἰ καὶ αὐτὸς 
στοιχοίη τοῖς γεγραμμένοις μᾶθεῖν ἐθέλοντες, "Eodbn 
γὰρ αὐτοὺς ob μετρίως τὸ κατά τὸν Αὐξόλαον * κεὶ 
οὐχ εἶχον ὅπως ἢ συνθῶνται, ἢ ἀνχαθδάλωνται, πρὶν 
ἂν xal τὴν ἐχείνου γνοῖεν τῆς γνώμης ῥοπήν. ᾿Επεὶ 
δὲ ἐντυχὼ" ἐχεῖνος, χαλῶς ἔχοντα εὖρε τὰ γεγραμ- 
μένα, xal τῷ ὀρθῷ κανόνι τῆς ἀληθείας συνάδοντα͵ 
ἀθρόον ἡ φήμη πανταχοῦ τῆς ἐρήμου διέδαινεν, ὅτι 
καὶ ὁ μέγας Εὐθύμιος τῇ ἐν Χαλχηδόνι στοιχοίη 


συ 


VARLE LECTIONES. 
b 4]. ins. ὄντως, ς al. διαπρύϑιος, ἁ al. Καλχηδόνι et infra. « al. "Iauvac, et infra. 
JOAN. BOLLANDI NOT &. 


(87) An. Ch. 451, cepta est 8 octobr. et post 13 
sessiones absoluta 1 Novemb. Dicitur annus Eu- 
thymii 75, cum revera tantum esset 74, quod s 
Septembri annum inchosrent Orieniales, isque 
principium eonunerel anni illius 75. 

(88) Sexcenii et triginta. 

(89) Uterque subscripsisse legitur Actioni 1, 2 


et 6 ubi Joannes dicitor episcopus ἔθνους Σαῤῥε- 
X" vov, . . 
(90) Auxolaus hic interfuit synodo Ephesins II 
reprobat» et adversus S. Flavisnum,upe rdi 
scOro, subseripsit. Hec produnt acta Rphes 
us intexta sunt synodo Cbalcedonensi enb fiaen 
tionis prime. 





657 


VITA S. EUTHYMII 


658 


OT", Τοῦτο δὲ xdv πάντας ὀλίγου πρὸς αὐτῇ ÍA — LXXIII. Hoc autem omnes propemodum monz- 


τοὺς μοναχοὺς ἐπεσπάσατο, εἰ μή τις Θεοδόσιος, τὸ 
σχῆμα μὲν μοναχὸς, τὸν δὲ τρόπον γόης ἐπικαιρό- 
τατος «αὶ διεφθαρμένος τὴν γνώμην, ἐπιειχῶς εἷς 
τὴν Παλαιστίνην ἐλθὼν, xal τοιαῦτά τινα χαχούργως 
περὶ τῆς ῥηθείσης συνόδου πλασάμενος, ὡς ἀναιροίη 
μὲν τὸ τῆς ὁρῦης πίστεως δόγμα καὶ ἀνατρέποι, εἰσ- 
άγοι δὲ μᾶλλον xxl àvaxziotto τὰ Νεστορίου, εἶλέ 
τε τὴν Αὐγούσταν Εὐδοχίαν, τῇ Παλαιστίνῃ τηνι- 
κχῦτά ἐπιδημοῦσαν, xal ἅπαν δι᾿ αὐτῆς ὑπηγάγετο 
τὸ μοναχιχόν. "Ἔπειτα χαὶ τῷ τῶν Ἱεροσολύμων 
θρόνῳ ἰταμῶς, ὦ δίκη, x«i ἀναισχύντως ἐπιπηδᾷ' 
καὶ τὴν ἀπὸ τῆς ἀξουσίας εὐχολίαν παραλαξὼν, 
ἐπιστρατεύει τοῖς θείοις χανόσι χαὶ νόμοις. Καὶ τὸ 
ἐντεῦθεν ἄνθρωποι μὲν ἐπίιειχεῖς val σώφρονες, τῶν 
θρόνων καὶ ἱερῶν ἀπελήλαντο" εἰσὶ δὲ oi xal ἀν- 
φροῦντο παρ᾽ αὐτοῦ, xal τὰς χεῖρας ὁ μιαρὸς áp- 
χιερέων,͵ φεῦ 1 ἐμίαινεν αἵμασι δ΄ χαχοῦργοι δὲ καὶ 
γόητες καὶ λοιμοὶ, xal δεσμωτηρίων μᾶλλον ἢ θρόνων 
ἄξιοι, ἱεροφάνται xai ἱερεῖς ἀνεδείχνυντο, xai πολ- 
λῆς παρὰ τῷ λυμεῶνι τούτῳ xal μιαρῷ τῆς παῤῥη- 
σίας ἀπελαυον. 

QA'. Οὕτω δὲ b αὐτοῦ πάντας ἀνηρητημένου τοὺς 
μοναχοὺς, xai ὅτη βούλοιτο ἄγοντος, μόνοι τὴν αὐτοῦ 
κοϊνωνίαν͵ καθάπερ ἄγος τι χίασμα,, οἱ περὶ τὸν 
pérav Ἐδβύμιον ἀπεστρέφοντο, ᾿Επεὶ δὲ xai τούτῳ 
πεῖραν προσῆγεν ὁ δυσσεδὴς Θεοδόσιος, καὶ μετεχα- 
λεῖτο πρὸς ἑαυτὸν, ἐκείνου μηδὲ ἀκοῦσαι τὸν λόγον 
ἀνεχομένου, πέμπει πρὸς αὐτὸν πάλιν πρεσδείαν, 


chos ad eam attraxisset, nisi Theodosius (91) qui- 
dam,habita quidem monachus, moribus (92) vero 
preetigiator exitiosissimus,et mente corruptus, ve- 
niens in Palestinpam prater expectationem, et haec 
similiaque improbe de dicta synodo commentus, 
quod everteret quidem recte fidei dogma,introdu- 
ceretautem potius atque revocaret Nestoriisenten- 
liam,cepisset Eudociam(93)Augustam,quas tunc in 
Palestina(94)versabatur et per eam omnem indu- 
xisset monasticum ordinem.Is postea etiam sedem 
Hierosolymitanam temerarie (o justitia!) etimpu- 
denter invadit(95);atque cum ex potestate accepis- 
sel facultatem,bellum gerit adversus divinos cano- 
nes et leges.Inde homines quidem probi atque mo- 
derali a sedibus et sacris expellebantur; fuerunt et 
qui ab eo occisi(96) sunt;neciuon manus sceleratus 
pontificum(97) (heu!)sanguine polluit; malefici au- 
lem et prestigistores, et pestes poliusque digni 
carceribus quam sedibus, sacrorum inlerpretes et 
sacerdotes creabantur, atque apud hunc scelestum 
impurumque magnam assequebantur fiduciam. 

LXXIV .Cum vero sic omnes monachi ab eo pen- 
derent, duceretque eos quo vellet, solus commu- 
nionem ejus, tanquam scelus aliquod et piaculum 
aversabatur magnus Euthymius cum suis.Quoniam 
autem ei quoque tentationem inferebat impius 
Theodosius,et ad se arcessebat, illo ne sermonem 
quidem audire sustinente,rürsus mittit ad eum le- 


᾽᾿Ελπίδιον καὶ Γερόντιον" ὧν ὁ piv τοῦ μεγάλου Ias- αὶ gationem, Elpidium (98) et Gerontium (99) ; quo- 


eaplevoc, ὁ δὲ τῆς μαχαρίας Μελάνης διάδοχος 5v 
ἀξιοῦντας, xal εἰ μὴ παρ᾽ αὐτὸν ἀφιχέσθαι βόύλοιτο, 
ἀλλ᾽ δὺν Eo τινι τόπῳ συνελθεῖν ἀμφοτέρους, καὶ πε- 
οὶ ὧν ἑκάτερος ἔχοι, πρὸς ἀλλήλους διαλεχθῆναι. 
Καὶ ὃς δεινῶς καὶ πρὸς ταῦτα σχελιάσας᾽ Μή μοι 
γένοιτο, εἶπε, μήτε τοῦ ἀδίχου τῶν ἱερέων αἵματος, 
ικήτε τῆς αἱρέσεως χοινωνῆσαι Θεοδοσίῳ, Οἱ δὲ, 
᾿Αλλὰ τοῖς τοῦ Νεστορίου, φασὶ, χοινωνεῖν ἀναγ- 
xalow, ὅτι τε δύο φύσεις πρεσδεύει, ὅπερ οὐδέπω 
μέχρι καὶ vov ἔκ τινὸς παρειλήφαμέν, καὶ ὅτι 
περ αὐτοῖς καὶ ἡ ἐν Χαλκηδόνι σύνοδος ἠχολού- 
Ünctv, 

OE'. Ἱγπολαδὼν δὲ ὁ μέγας Εὐθύμιος, Τὰ μὲν ὑπὸ 


rum ille quidem magni Passarionis,hic vero beato 
Melanis (1) erat successor, rogantes, ut si ad ip- 
sum nollet venire,convenirent tamen ambo in lo- 
cum aliquem, et de iis que uterque lamentatus: 
Ábsit, inquit, ut aut in injuste fuso sanguine sa- 
cerdotum,aut in heresi communicem cum Theo- 
dosio.li autem:Sed necesse est,inquiunt, ut com- 
munices Nestorii sectatoribus,quoniam et is duas 
tuetur naturas: quod ne in hodiernum quidem 
diem ob aliquo accepimus, atque iis adhssit 
Chalcedonensis synodus. 


LXXV. Tunc magnus excipiens Euthymius ait : 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 
(01)) De Theodosio hoo agit Evsgrius lib. 3, D etionis an. Ch. 452, cum Juvenslis Constantinopo- 


fal. αὐτήν. Ε ἃ]. αἴματι, bal. δέ, 


eap. δ. Nicephorus lib. 15, cap, 9. 

(92) Hic a suo proprio c piscopo in maleficiis do- 

ehensus; expulsus fuit monasterio; et quod, dum 

rte Alexandrie versabatur, adeserat Dioscoro, 
et multis utpote seditiosus, verberibus dilsceratus, 
cameloque mealeficorum mere impositus, circum 
urbem ductus faerat, Ita Evagrius eumque secutus 
Nicephorus. 

Vidusm Theodosii Junioris imperatoris, de 
eujus conversione, doetrins, conjugio actum est 
8 J-nuarii in Vita S. Altici n. 40. 

(94) Ut vitam a strepitu quietam tranquillamque 
duceret, cojus contrarium experta est, in. Euthy- 
chianam beresim seducia. 

[ntrusus in. eathedram ipso festo Resurre- 


lim | pellisset. 

(96) Inter hos fuit S. Athanasius diaconus, de 
quo agit Martyrol. Romam. 65 Julii. 

(91) Ex his S. Severianus episcopus Scythopolis, 
qui colitur 24 Februar. 

(98) Elpidius preerat monasterio S. Passarionis, 
cum S. Sabas Hierosolymam veniret, ab eoque est 
missus ad S. Eutbymium. 118 Cyrillus in Vita 

. Saba. 

(99) Hic Gerontius admodum pertinax permansit 
in beresi, duxque czterorum fait. 

.(4) Est heec. Melane, aliis Melana et Melania ju- 
Dior, cujus vitam dabimus 31 Decemb. ubi plura 
de monasteriis, etiam virorum, ab ea Hierosoly- 
miS exstructis, 


659 


MENSIS JANUARIUS. 


660 


Qus ab ea quidem synodo sunt statuta, nonduin A τῆς τοιαύτης συνόδου δόγματισθέντα, οὕπω, qae 


singulatim consideravi omnia sed quod attinet ad 
decretum ab eis expositum, non possum que defi- 
nita sunt reprehendere. Statuit enim ipsa quoque, 
sequi sententiam trecentorum decem et octo eancto- 
rum Patrum qui Nice convenerunt;et suadet am- 
plecti synodum centum et quinquaginta Patrum Con- 
stantinopoli congregatorum;et jubet eos sequi qui 
Ephesi convenerunt adversus impium Nestorium; 
Cyrillum autem Alexandrinum,vt ejusdem senten- 
ti», associat, et recte fidei magistrum profitetur; 
Deiparam, sanctam Virginem libera lingua nomi- 
nat,et upigenitum Dei Filium ex ea natum esse ass: - 
rit;sine tempore quidem et sine corpore ex l'atre, in 
tempore autem et secundum carnem ex matre;unum 
Christum, a nobis inconfuse, immutabiliter, citra 
divisionem,in duabus naturis cognitum;et propler 
eos qui audentquamdam admittere divisionem in 
inexplicabili arcanaque unione,que secundum hy- 
postasim seu personam facta estin utero,el eos qui 
per conversionem dicunt carnem factum esse Deum 
Verbum, carnemque Unigeniti asserunt esse con- 
substantialem divinitati; et alioqui propter eos etiam 
qui non confitentur unionem hypostaticam Verbi 
cum carne,at commistionem et confusionem; deinde 
et consubstantiationem impie ac prodigiose affir- 
mant,qui quidem divinitatis et carnis aiunt unam 
fuisse naturam; adeo ut si spectentur qua ab illis 
preter rationem dicta suni,non possit amplius ser- 
vari,nec id quod est Christi patibile,propter impa- 
tibilitatem divinitatis, neque id quod est impa- 


tibile,propter patibilitatem ipsius rursum humani- ^ 


tatis.Juxta hunc itaque recte sententie scopum, il 
lud, In duabus naturis, decreto additum est a sy- 
nodo; non tanquam seorsum aique per paries 
Christum exhibente, sed confitente eumdem in 
utroque, et uurumque in eodem. 

LXXVI. Hav persequente Euthymio,laudabat qui- 
dem Elpidius, et fatebatur recte haberequz dicta 
fuerant,etiamsi non recesserit s communione Theo- 
dosii,statimque ostendit mutationem.Gerontius au- 
tem manebat in eadem sententia. Et sic reversi in- 
ter se dissentientes, Theodosio responsa annuntiant. 
Quibus ille auditis,quoniam in Palestina jam omnia 
obtinebat, majus adhibebat studium, ut eum quoque 
in suam nassam traheret; magnoque assidue tendebat 


χαταμέρος ἐπέσχεμμαι πάντα πλὴν ὅσον ἐπὶ τῷ 
map αὐτῶν ἐκτεθέντι ὅρῳ, οὖν ἔχω τῶν δεδογμένων 
ἐπιλαδέσθαι, Τά τε γὰρ τῶν τριακοσίων δέχα xm 
ὀχτὼ ἄγίων Ἠχτέρων τῶν χατὰ Νίκαιαν συνελθόν- 
των, xal αὐτὴ δοξάζειν νομοθετεῖ τήν τε τῶν ἐν 
Κωνσταντινουπόλει πεντήχοντα πρὸς τοῖς ἐχατὸν 
σύνοδον ἀσπάζεσθαι παραινεῖ, καὶ τοῖς ἐν ᾿Εφέσῳ 
κατὰ Νεστορίου συνελθοῦσι τοῦ δυ:σεδοῦς ἀχολοὺ- 
θεῖν ἐπιτρέπει᾽ Κύριλλον δὲ τὸν ᾿Αλεξανδρείας, ὡς 
ὁμόδοξον ἐταιρίζεται, «αἱ τῆς ὀρθῆς πίστεως διδά» 
cxaÀov ἀνομολογεῖ᾽' Θεοτόχον τὴν ἀθίαν Παρθένον, 
ἐλευθέρᾳῳψ γλώττῃ χατονομάζει, καὶ τὸν ἱκονογενῆ 
τοῦ Θεὴῦ γΥἷὸν, ἐξ αὐτῆς γεννηθέντα  πρεσδεύει' 
ἀχρόνως μὲν xal ἀσωμάνως ἐκ τοῦ Πατρὸς, ὑπὸ 
χρόνον δὲ xai κατὰ σάργα kx τῆς Μητρές" ἕνα Χρι- 
στὸν ἡμῖν, ἀσυγχότως, ἀτρέπτως, ἀδιαιρέτως, ἐν 
δυσὶ ταῖς φύσεσι γνωριζόμενον: διά τε τοὺς διαΐ- 
ρεσίν «vx. τολμῶντας ἐπὶ τῆς χαθ᾽ ὑπόστασιν ἐν 
τῇ μήτρᾳ γεγενῃμένης ἀφράστου καὶ ἀποῤῥήτου 
ἑν ὦσεως, xal τοὺς xxià τροπὴν λέγοντας σάρχα 
γεγενῆσθαι τὸν τοῦ Θεοῦ Λόγον, «αἱ τὴν τοῦ Μονο- 
γενοῦς σάρχα ὁμοούσιον τῆς θεότητος ἀποφαινομέ- 
νους" ἄλλως τε δὲ, χαὶ διὰ τοὺς μὴ ἕνωσιν τοῦ Δόγο 
καθ᾽ ὑπόστασιν πῤὸς τὴν σάρχα ὁμολογοῦντας, ἀλλὲ 
σύμφυρσίν ve xai σύγχυσιν εἴτα καὶ συνουσίωσι; 
ἀσεῦως τερατευομένους" οἵτινες τὴν τε τῆς θεότητος 
xai τὴν τῆς σαρχὸς φύσιν, uíxv γεγενῆσθαί φαειν' 
ὡς μηκέτι δύνασθαι χατὰ τὰ ὑπ᾽ ἐκείνων ἀλέγυς 
εἰρημένα, μήτε τὸ παθητὸν τοῦ Χριστοῦ διὰ τὸ 
ἀπαθές τῆς θεότητος, μήτε τὸ ἀπαθὲς σώζεσθϑει ài 
τὸ παθητὸν αὐτοῦ πάλιν τῆς ἀνθρωπότητες. Κατὰ 
τοῦτον τοινυν τὸν τῆς ὀρθῆς διανοὶας σασεὺν, ὦ, 
Ἔν δυσὶ φύσεσιν, ὑπὸ τῆς συνόδοῦ τῷ pu προῦ- 
τέθειται’ οὐχ ὡς ἰδίᾳφ xai ἀναμέρος τὸν Χριστὸν 
γνωριζούσης, ἀλλὰ τὸν οὐτὸν ἐν ἑκατέρῳ διομολο- 
γούσης χαὶ ἐν ταὐτῷ τὸ ἑκάτερον. 

OS". Ταῦτα τοῦ Εὐθυμίου διεξιόντος, ὁ μὲν Ἐλ- 
πίδιος ἐπήνει, xài ὀρθῶς ἔχειν ὡμολόγει τὰ εἰρη» 
μένα, εἰ xal μὴ τῆς Θεοδοσίου χοινωνίας ἀπέστη, 
xai τὴν μεταδολὴν εὐθὺς ἐπεδείξατος 'O δὲ Γερόν» 
τιος ἐπὶ τῆς αὐτῆς ἔμενε γνώμης. Καὶ οὕτως ἀσύμ- 
φωνοι ἀλλήλοις ἐπανελθόντες, ἀπιγγέλλουσι θεο- 
δοσίῳ τὺς ἀποχρίσεις, ᾿Αχούσας δὲ τούτων ἐκεῖνος͵ 
ἐπεὶ πάντων ἐγκρατὴς ἤδη τῶν χατὰ Παλαιστίνην 
ἐγένετο, πλείονι τῇ σπουδῇ ἐχρῆτο, καὶ αὑτὸν εἴσω 


laqueos ubique illecebras occultsbat.Et quotidieali- p τῆς οἰκείας σχγάνης λαδεῖς" καὶ παγίδας ἔκρυπτε 


quos ad eam submittebat, qui bona scilicel suade- 
rent et utilia:ut discederet quidem abiis que recte, 
et,ut Deo placet, sibi visa fuerant; Theodosio au- 
tem assentiretur,illiusque amplecteretar commu- 
nionem. [lle vero quotidianos eorum adventus 
egre et gravi animo ferens,quid agit? Cum omnes 
quibus praerat fratres convocasset, cautionem- 
que multam cis precepisset, ut nullo modo cede- 
rent, nec assentirentur prave Theodosii senten- 
tix» ; sed potius ita sentientium ora obetrverent, 


τῷ μεγάλῳ πανταχοῦ xai δελέατα, Kal τινας αὐτῷ 
χαθίει xa20' ἐχάστην ἡμέραν, oi τὰ χρησιὰ δῆθεν 
αὐτῷ καὶ λυσιτελῆ σννεδούλευον, ἀποστῆναι μὲν τῶν 
χελῶς xal ὡς Θεῷ φίλον αὐτῷ δεδογμένων, Θεοδοσὶῳ 
δὲ συνθέσθαι, xai τὴν ἐχείῖνοτ χοινωνίαν ἀσπάσασθαι. 
Ὁ ὃε τὰς καθημερινὰς ἐκείνων προσελεύσεις δυσχε- 
φαίνων xal βαρυνόμενος, τί ποιεῖ ; τοὺς ὕπ᾽ αὐτὸν 
ἀδελφοὺς ἅπαντας συγκαλέσας, χαὶ πολλὴν αὐτοῖς 
ἀσφάλειαν παραγγεῦας, τοῦ μηδαμῶς ἐνδοῦνει. 
μηδὲ συνθέσθαι τῇ τοῦ Θεοδοσίου χακοδοξίᾳ" ἀλλ᾽ 


VARLE LECTIONES 


! al. viven va, 


VITA S. EUTHYMII. 


662 


ζειν μᾶλλον τοὺς οὕτω φρονοῦντας, καὶ ὅση A et pro viribus eos deducerent ad veritatem ; 


χειραγωγεῖν εἰς ἀλήθειαν " ἀπαίρει καὶ vov 
πανέρημον, πολλοὺς χαὶ ἄλλους γενέσθαι 
ἡάσας ζηλωτὰς αὐτοῦ τῆς ἀναχωρήσεως. 
Hv δέ τις ἀναχωρητὴς ixst μέγας πρὸ μι- 
"aYyoc μὲν παρχαθαλὼν ἀπὸ τῆς Λυχίας, 
X δὲ χαλούμενος, ὅς πᾶσαν kv τῇ πατρίδι 
rayotc πρέπουσαν ἐπιδειξάμενος πολιτείαν, 
xal κατὰ τῶν τῆς πονηρίας πνευμάτων εἰσ-- 
ἰοὺς ἱδρῶτας, Οὗτος οὖν ἐν τῇ παρὰ τὸν 
| ἐρήμῳ καλῶς ἀσκούμενος, xal πολλὰ τοὺς 
πλήττων, βάλλεται καὶ αὐτὸς, fj σχελίζεται 
ὑπὸ τῆς αὐτῶν καχουργίας, xai τοῖς αἷρε- 
υναπάγεται, ᾿Αχούων δὲ παρὰ πάντων μι- 
ἀναχωρητῶν τά γε τοῦ Εὐθυνκίου, καὶ τοῖς 


nunc quoque recedit in omnimodam solitudi- 
nem ; atque multos alios reddidit secessus sui 
imitatores. 

LXXVII.Ceterum illic magnus quidam anacho- 
reta a pauco tempore degebat, qui quidem nuper 
venerat ex Lycia, vocabatur autem Gerasimus (9) ; 
omnemque in patria monachos decentem ostende- 
rat virlutem,necnon multos intulerat sudores con- 
tra spiritus nequitis.[s ergo,in eremo Jordani ad- 
juncte se preclare exercens,et sepe multumque 
daemones percutiens, pulsatur ipse quoque, seu 
potius supplantatur, ab eorum improbilate,et ab- 
ducitur ab hereticis.Cum autem audiret ab omni- 
bus fere anachoretis de Euthymio,auresque habe- 


xu ᾧδομένοις τὰ ὦτα πληρούμενος, ἤχει p ret oppletas iis que de eo celebrabantur, venit ali- 


ς αὐτὸν ἐπὶ τὸν 'Ροῦδᾶν * xal χρόνον cuv- 
; συχνὸν, νάματός tt τῆς ἐχείνου γλώττης 
ρωτάτου πιὼν, οἵά τινα νόσον τὴν αἵρεσιν 
πὶ πρὸς τὴν ὑγιᾶ πίστιν Ἐπάνεισι * πολ) ὴν 
τῆς μετόνοιαν ἔχων, xal τὴν διαφθαρεῖσαν 
ὧν λόγων χἀρδίαν, xivtpp λύπης χολάζων 
ϑρούμενος. Τούτῳ δὲ αὐτῷ xal ἀναχωρηταὶ 
Βέτρος ὁ Γυρνίτης 4 ἐπίχλην, καὶ Μάρκος 
λων καὶ Σιλουανὸς ἠχολούθησαν, καὶ τῆς 
2 καὶ αὐτοὶ βλαδερᾶς ἀπέστησαν κοινωνίας. 

Δεντέρου δὲ μετὰ ταῦτα διαγεγονότος ἐνιαυ- 
ται μὲν ἐξ ἀνθρώπων ὁ Θεοδόσιος, xátitot 
τοῦ Ῥουδᾶ πρὸς τὴν λαύραν ὁ μέγας. Καὶ 
μιᾶς τῶν Σχδδάτων, ὁ μὲν ἐλειτούργει Θεῷ, 
ἀναίμακτον αὑτῷ προτῆγε θυσίαν, Δομε- 
b πρὸς τὰ δεξιὰ μέρη Κα μετὰ τῆς μυστικῆς 
διπίδος παρίστάτο, Τελεῖσθαι δὲ ἤδη μελ- 
ἧς τοῦ τρισαγίου δοξολογίας, Τερέδων τε ὁ 


quando ad eum in Ruban; diuque cum ipso versa- 
tus, postquam purissimum illios lingüe bibisset 
fluentum, veluti quemdam morbum evomit here- 
sim,et ad sanam fidem revertitur; multa ob seduc- 
tionem ductus poenitentia, et cor vanis corruptum 
sermonibus,doloris stimulo castigans et puniens. 
Hunc vero ipsum etiam alii secuti sunt anachore- 
85, Petrus (3) Gyrnites cognomine, Marcus, Julon 
et Silvanus; ipsique pariter a Theodosii noxia 
tommunione recesserunt. 

LXXVIII. Cum autem secundus (4) post hac 
annus inlercessisset, abit quidem clam homini- 
bus Theodosius, e Ruban vero in lauram rever- 
litur magnos Euthymius. Et aliquando una Sab- 
batorum, ile quidem Deo ministrabat, eique in- 
cruentum offerebat sacrificium ; Domitianus au- 
tem astabat ad dexteram partem cum mystico 
illo ventilabro. Cumque jam peragenda esset 


;ς καὶ ὁ Χρυσίππου ἀδελφὸς l'aópuuoc, ὁ  Trisagii doxologia, Terebon Saracenus et Chry- 
slow ὁ δὲ τοῦ θυσιαστηρίου ἔνδον ἑστὼς  sippi frater Gabrielius, hic quidem prope, ille 
λῆς co» περὶ τὸν Εὐθύμιον͵ Χριστὲ, χάριτος) vero stans intra altare (o magnam, Christe, tuam 
39 ἐκ τοῦ αἰφνιδίου, χαθάπερ ἐπί τινος διχ-α — erga Euthymium gratiam!) vident ignem dere- 
» ὀδόνης, ἄνωθεν κατιὸν, xal αὐτόν τε τὸν pente, veluti in quodam diffusum linteo, desu- 
ὑδόμιον, σὺν αὑτῷ δὲ xdi Δομετιανὸν» ἔνδον per descendentem, quique intus complecteretur 
^, καὶ οὕτω mei αὑτοὺς διαμεῖναν ἀπαρ- ipsum magnum Euthymium unaque cum eo Do- 
Τρισαγίου ἄχρι xat συμπληρώσεως τῆς ἱερᾶς — mitianum, sicque circa ipsos permansisse ab ini- 
zc, Δέει δὲ ληφθέντα φησὶ τὸν Τιρέδωνα, io Trisagii usque ad complementum sacra li- 
xii κατάφοδον ὑποχωρῆσαι τοῦ θυσιαστη-  turgie. Terebonem autem ait metu terroreque 
t τοῦ λοιποῦ μηκέτι &valüny ὡς εἴχε καὶ correptum, ab altari recessisse, nec amplius 


τῆς τῶν ἀδύτιον εἰσόδου χατατολμῆῇσαι, 
τοῖς τοῦ ναοῦ προπυλαίοις μετὰ πολλῆς χατὰ 
ιν ἑστάναι τῆς εὐλαδείας * ὡς ὁ ἀναχωρη- 
| Κυριακὸς ὕστερον ὀιηγήσατο, παρὰ Τερέ- 
ὑτὰ xat Γχαδριηλίου τῶν ἑωραχότων ἀχη- 


postea libere (5) uti erat et fidenter ausum esse 
ingredi in adyta, sed in templi constitisse vesti- 
bulis cum 1nagna per synaxim reverentia. Ut 
mihi postmodum narravit Cyriacus anachoreta, 
qui hec audierat a Terebone et Gabrielio, mira- 
culi spectatoribus. 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTAE. 


Γουρνίτης. κ᾿ abest ab al. 


S. Gerasimo sgcmus 5 Martii. Ejus virtut.s 
intür infra cap. 15,5pud Moschuni in Prato 
Ε cep. 107 et 14&', et in Viia S. Saba et 
aci. 
nasterii Abbatis Peu juzta Jordanem me- 
0schus cap. 16, 17 et 18, sed an hujus, non 


definimus. 

(ὁ) Mcnses 20 seditiosus Theodosius tyrannidem 
in sede Hierosolymitans exercuit,et ad montem Sy- 
neum profugit Nicephorus. 

(6) Quia vir Ipse conjugatus erat. 


663 


MENSIS JANUARIUS. 


LXXIX. Neque hoc solum,sed ista quoque mihl A ΟΘ΄. Οὐ μόνον δὲ, ἀλλὰ xal ταῦτα περὶ Γαδριη- 


retulit de Gabrielio, quod esset quidem natura 
eunuchus,post viginti vero et quinque annos acce- 
debat tunc primum ad synaxim fratrum.Preterea 
hoc etiam mihi a Patribus renuntiatum est,a Deo 
datüm fuisse Euthymio,ut internos animi motus ex 
aspectu externo, veluti per quoddam speculum, 
intelligeret, et accurate posset cognoscere, cum 
quibusnam nimirum quisque decertaret cogitatio- 
nibus, et quasnam quidem superaret, a quibus- 
nam vero per malignum vinceretur. 

LXXX. Aiunt quoque illum aliquando dixisse 
quibusdam fratribus, qui cum eo seorsum versa- 
bantur, quod sepe videret terribilem angelorum 
visionem,una secum ministrantium,et sacra pera- 


gentium ; quodque in Dominicicorporis suiptio- B iv τῇ τοῦ Δεσποτιχοῦ σώματος μεταλήψει, τινὰς μὲν 


ne,aliquos quidem ex accedentibus cerneret ab ip- 
sa illuminari,aliquos autem velut obscurari, mor- 
teque affici,quicunque scilicet indigni erant eo lu- 
mine et splendore.Quamobrem non cessabat testi- 
ficari fratribus, illudque Apostoli optime admone- 
re,ut unüsquisque attendat et seipsum probet,sic- 
que cum tremore sumat panem et calicem?7; cum 
bene sciat is qui accedit,quod judicium sibi come- 
dit et bibit,qui communionem indigne facit Prop- 
terea quippe statim ac primum hoc sacrificium of- 
fert sacerdos, multitudinem veluti premunit, cau- 
lioremque reddit, Sursum habeamus corda, eis 
acclamans ; acceptaque ab illis promissione, ita 
audet offerre oblationem. 


LXXXI.Qua etiam peracta,ille iterum manibus ine 


λίου μοι διεξῇει, ὡς εἴη μὲν εὐνοῦχος ix φύσεως͵ 
παραδέλοι δὲ τότε πρῶτον διὰ πέντε καὶ εἴχοσι χρό- 
νῶν τῇ τῶν ἀδελφῶν συνάξει. Ἔτι καὶ τοῦτό μοι περὰ 
τῶν Πατέρων ἀπηγγέλη, πρὸς Θεοῦ δοθῆνχι τῷ 
Εὐθυμίῳ, ὥστε τὰς ἔνδηων τῆς ψυχῆς χινήσεις, ἀπὸ 
τῆς ἐκτὸς ὄψεως, ὀΐονεὶ διά εἰνος ἐσόπτρου, κετε- 
νοεῖν, xal ἀκριδῶς ἔχειν εἰδέναι, τίσιν ἄρα παλαίει 
λογισμοῖς ἕκαστος, xal οἴων μάν περεγίνεται, οἵων δὲ 
ἥττων ὑπὸ τοῦ πονηροῦ γίνεται, 


II, Φασὶ δὲ αὑτὸν xaí ποτε πρός τινας τῶν ἀδελ- 
qv καταμόνας αὐτῷ συνόντας εἶπεῖν, ὡς ἄρ! qo 
δερὰν ἴδοι πολλάχις ὄψιν ἀγγέλων, συλλειτουργοῦ- 
σαν l αὐτῷ καὶ τῶν ἱερῶν ἐφαπτομένην 9 * xal ὡς 
τῶν προσιόντων φωτιζομένους Óo' αὐτῆς ὁρῴη, τι- 
νὰς δὲ οἷον ἀμαυρουμένους χαὶ νεχρουμένους " ὅσοι 
δηλονότι ἀναξίως εἶχον τοῦ φωτὸς kxelvou. καὶ τῆς 
λαμπρότητος. Διὸ xal τοῖς ἀδελφοῖς οὐκ Days ba- 
μαρτυρόμενος, καὶ τὸ τοῦ ᾿Αποστόλου ἄριστα msor- 
νῶν, προσέχειν ἕκαστον, καὶ ἐχυτὸν δοκιμάζειν, καὶ 
οὕτω φριατῶς τοῦ ἄρτου τε καὶ τοῦ ποτηρίου urts- 
λαμδάνειν * εὖ εἰδότα τὸν προσερχόβενον, ὅτι χρίμε 
ἑχυτῷ ἐσθίει xal πίνει, ἀναξίως ποιούμενος τὴν μι» 
τάληψιν. Διὰ τοῦτο γὰρ καὶ τὴν πρώτην εὐθὺς προν- 
ἄγων τήνδε τὴν θυσίαν ὃ ἱερεὺς, οἱονεὶ τὸ πλῆθος 
προχσφαλίζετχι, "Avo σχῶμεν τὰς καρδίας, αὖ" 
τοῖς ἐπιφωνῶν " χαὶ τὴν παρ᾽ ἐκείνων λαθὼν ὑκό- 
σχεσιν, οὕτω τὴν προσαγωγὴν ϑαῤῥεῖ τῆς ἀναφορᾶς. 

ΠΑ’, "He καὶ συντελεσθείσης, τὰς χεῖρας ἐκεῖνες 


celum sublatis,etquasiostendensdispensatum pro πάλιν εἰς οὐρανὸν ἀνατείνων, καὶ ὥσπερ εὐτοῖς 
nostra salute mysterium,clara voce sic pronuntiat: ὑποδειχνὺς τὸ οἰκονομηθὲν τῆς σωτηρίες γάριν τῆς 
Suncta sanctis : perinde ac si dixerit quispiam : ἡμετέρας μυστήριον, μετὰ λαμπρᾶς οὕτω φησὶ τῆς 
Quandoquidem ego homo sum, similia ac vos ρᾷ-ὀ φωνῆς * Τὰ ἅγιά τοῖς ἁγίοις * ὡς dv εἶποι τις" 
tiens, ignorans uniuscujusque in vita opera, ideo ᾿Επειδήπερ ἐγὼ ἀνθρωπος ὁμοιοπαθὴς Üpo, voi 
ante contestor aperte, et hanc probationem com- τὰ ἑχάστῳ βεδιωμένα, διὰ τοῦτο δὴ φανερῶς πρυὸι:- 
munem suggessi vestr:» conscienlie : Si quis ab μαρτύρομαι, καὶ κοινὸν τὸ δοχίμιον τοῦτο τῷ ὑμετέργ 
injuri: recordatione vel odio,si quis ab invidiavel συνειδότι χαθῆχα * Εἴ τις ὑπὸ μνησικαχίας ἢ μίσους, 
ira vel superbia captus fuerit; si quis a maledicto εἴ τις ὑπὸ φθόνου ἢ ὀργῆς ἢ ὑπερηφανίας ἑάλω, εἴ τις 
aut turpi loquela aut prava cupiditate aut alio quo- ὁπὸ λοιδορίας ἢ αἰσχρολογίας ἢ ἀτόπου ἐπιθυμίας, εἴ- 
dam vitio fuerit correptus, attractus per malitie τὲ τινὸς ἑτέρου πάθους κατείληπται Β, μιὴ πρότερον 
inventorem, ne prius accedat,quam per poeniten- προσίτω, πρὶν ἂν διὰ μετανοίας ἐκκαθαρθῇ τοῦ uide 
tiam expurgatus fuerit ἃ scelere.Nam sancta hac, σμάτος, Τὰ γὰρ ἅγια ταῦτα, φησὶν, οὐχὶ τοῖς βεθήλοις, 
inquit, non profanis,sed sanctis exhibentur.Qui- ἀλλὰ τοῖς ἁγίοις ἀνεῖται, Ὅσοι τοιγαροῦν θαῤῥεῖτε τῷ 
cunque ergo vestre confiditis conscienlim,ad eum ,, συνειδότι, προσέλθετε πρὸς αὐτὸν καὶ φωτίσθητε, 
accedite,et illuminemini,nec vestri vultus pudore καὶ τὰ πρόσώπα ὑμῶν ob μὴ καταισχυνϑῆ. ᾿Αλλ᾽ 
afficiantur.Sed nescio quo modo dulcedo doctrinm οὐκ οἵδ᾽ ὅπως ἡ γλυκύτης με τῆς Εὐθυμίου διδασκα- 
Eathymii, me vel nolentem assumens,preceden- λίας παραλαδοῦσα καὶ μὴ βουλόμενον, διέκοψε τὴν 
tiam abrupit consequentiam,et tantum non confu- ἀκολουθίαν τῶν προλαδόντων, καὶ σύγχυσιν ὀλίγου 
sionem peperit. [taque necesse est ut vos narra- δεῖν ἐνειργάσατο, Οὐχοῦν ἀνάγκη καὶ πάλιν ὑμᾶς 
tionem rursus revocetis in memoriam. ἀναμνῆσαι τοῦ διηγήματος, 

LXXXII. Capta ergo fuit,ut jam ante declaravi- DB'. "Hio μὲν obw, ὡς ἤδη φθάσαντες ἐδηλώσε- 
mus, improbi Theodosii laqueis beata Eudocia,et μεν, ταῖς Θεοδοσίου τοῦ μοχθηροῦ πάγαις ἣ paar 
acatholica communione discessit,atque de czelero ρῖτις Εὐδοχία, xal τῆς καθολικῆς κοινωνίας διέστη, 


31 | Cor. σι, 28, 99. 


VARLE LECTIONES. 


, al. συλλειτουργούντων, Ὁ 8], συνεφαπτομένων, al. add. ὑπὸ τοῦ τῆς κακίας ἐφευρετοῦ wapsto- 
ρείς, 


VITA S. EUTHYMII. 


066 


tb λοικὸν σπουδῇ πάσῃ κατὰ τῶν ὀρθοδόξων δι- A adversus orthodoxos toto studio decertabat: sed et 


(Revo " ἐπηγάγετο δὲ καὶ πάντας τοὺς μουχχοὺς͵ 
τὲ τὴν ἔρημον, καὶ ὅσοι τὴν ἁγίαν πόλιν κατ- 
v, καὶ τὰ αὐτὰ ἐκείνῃ πρεσδεύειν ἔπεισεν. ᾿Επεὶ 
δίκη μετῆλθε τὸν Θεοδόσιον, χαὶ ὁ μὲν ἐκποδὼν 
γίνεται, ᾿Ιουδενάλιος δὲ τὸν ἑχυτοῦ θρόνον ἀπο- 
(wt, καὶ ταῖς ᾿Εχχλησίαις τὰ λυπηρὰ διαλύον- 
ράμματα πολλάχις τῇ βασιλίδι Οὐχλερίου τοῦ 
γοῦ, χαὶ ᾿Ὀλυδρίου τοῦ γχαμόροῦ πέμπονται 
«lias, ὥστε τῆς τῶν Εὐτυχιανιστῶν ἀφεμένην 
νίας, τοῖς τῇ καθολικῇ ᾿Εχχλησίᾳ δεδογμένοις 
δῆσαι, "H δὲ πρῶτα μὲν τὴν μεταδολὴν ὥχνει 
νναδάλλετο, καὶ οὐκ εἴχεν ὅπως ἂν τὰ ἤδη δόξαν- 


ιταπρόηται. 
V, Ἐπειδὴ δὲ μάθοι τόν τε γαμδρὸν αὐτῆς ἐν 


induxit omnes monachos, quotquot vel ia solitu- 
dine vel in sancta habitabant civitate, persuasitque 
ut eadem cum illa assererent. Postquam autem 
jostitia sumpsit vindictam de Theodosio, isque jam 
amotus fuit, Juvenalis vero sedem suam recepit, 
dissoluta sunt qua Ecclesiis afferebant moles- 
tiam, littere Valerii (6) fratris et Olybrii (7) ge- 
neri sepe mittuntur ad imperatricem hac de 
causa, ut Eutychianistarum relicta communione, 
sejuatur ea qua ab Ecclesia catholica decreta 
fuerunt. Illa vero primum quidem mutationem 
detreciabat et differebat, neque noverat quo mo- 
do prius placita abjiceret. 

LXXXIII. Verum postquam didicisset generum 


p ἀναιρεθῆναι, τὴν θυγατέρα τε xxl τοὺς παῖδας p suum in Thracia (8) fuisse interemptum 38 (9), fi- 


τοῖς πολεμίοις ἤδη γενέσθαι, καὶ αἰχμαλώτους 
Καρχηδόνα ἀπάνεσθαι, σφόδρα πληγεῖσα τὴν 
ww, καὶ ἀνταπόδοσιν εἶναι τούτων τὴν τῶν φιλ- 
» ἀποδολὴν  xplvaaa, διδάσχαλον εὑρίσκει τὴν 
39k» τοῦ καλὼς ἔχοντος " Καὶ ἡ παιδεία γὰρ 
φησὶν, αὐτή us διδάξει ^ xal πρὸς τὴν ὀρθό- 
e * καὶ ἀληθῇ πίστιν δι᾽ ξἘχείνης ὁδηγηθεέϊσα, 
die τὸ λοιπὸν ἔγνω θείοις ἀνδράσι τυπουμένη, 
ψειραγωγοῖς χρωμένη πρὸς σωτηρίαν. Ταύτῃ τοι 
τὸν χωρεπίσχοπον ᾿Αναστάσιον, μετὰ τινων 
"τουμένων αὐτῇ καὶ ἄλλων, εἰς ᾿Αντιόχειαν 
τὸν κιονίτην Συμεὼν, τὸν ὑψωθέντα τῇ ἀρετῇ 
ᾧ μᾶλλον ἣ τῷ κίονι, τὸ θαῦμα τῆς οἰκουμένης, 
ἱπεὶ, σημάνασα διὰ γραμμάτων αὐτῷ τὸν τῆς 
τς σχοπὸν, ἀξιοῦσά τε παρ' ἐχείνου πάλιν γνώ- 
λαθεῖν, Ἡποῖα οὖν ἡ παρ᾽ ἐκεῖνο γνώμη, καὶ 
| ἀπόκρισις ; livore, φησὶν, ὡς ὁ πονηρὸς, τὸν 
Ὃν τῶν σῶν ὁρῶν ἀρετῶν, ἐξῃτήσατο σινιάσαι σε 
ΜΝ σῖτον * xal πολλά γε διὰ τοῦ λυμεῶνος Exslvou 
elou τὴν θεοφιλη cou ψυχὴν ἐλυμήνατο, ᾿Αλλὰ 
t. Οὗ γὰρ ἐξέλιπέ σου ἡ πίστις. ᾿Εμοὶ δὲ xal 
λίαν ἔπεισι θχυμάζειν, ὅτιπερ ἐν Ρ γειτόνων 
€ πηγῆς οὔσης, αὐτὴν μὲν παρορᾷς, πόῤρωθεν 
ἱτεῖς τοῦ αὑτοῦ ἀρύεσθαι ὕδατος, “Ἔχεις τοίνυν 
Ἐεοφόρον Εὐθύμιον * οὐ ταῖς διδασχαλίαις ἑπο- 


oby ἁμαρτήσεις τοῦ σώζεσθαι, 


liamque (10) et ejus filias esse in potestate hos- 
liam, atque captivas abduci Carthagiuem : corde 
valde sauciata,et arbitrata charissimorum amissio- 
nem retribui gestis suis, invenit calamitatem ma- 
gistram ejus quod recte habet: nam Ef discipline 
(ua,inquit,ipsa me docebit 39. et ad rectam veram- 
que fidem per illam deducta, statuit deinceps va- 
care, a viris divinis instituta, iisque utens ducto- 
ribus ad salutem. Atque ideo Anastasium chore- 
piscopum (14) cum quibusdam aliis ministris suis 
mitlit Antiochiam ad Symeonem (12) columnarem 
illam,qui multo altius erat sublatus virtute quam 
columna,totius orbis miraculum; eique per litte- 
ras siguificat cordis propositum,rursusque postu- 
lat &b eo consilium accipere. Quale igitur ipsius 
consilium ,quodque reepensum? Scias, inquit,quod 
malignus, videns opes tuarum virtutum, expelivit ut 
cribraret te sicut triticum 30 ; valdeque per pes- 
liferum illum Theodosium, religiosam tuam cor- 
rupit animam. Sed confide. Non enim defecit fi- 
des tua. Mihi autem succurrit hoc vehementer ad- 
mirari, quod cüm tibi sit fons propinquus, ipsum 
quidem despicis, procul vero queris eamdem 
aquam haurire. Habes igitur Deo plenum Euthy- 
mium, cujus sequens doctrinam, non aberrabis a 
salute. 


V. in Boll. 39 Psal. xvit, 386, 50 Luc xxu, 31, 32. 
VARLE LECTIONES. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 
Ejus meminit Nicephorus lib. 15, eap. 12 perp (9) Valentinianus Imperator,dolo Maximi in Cam- 


d. ὀρθοδοξον, Ρ al. ix. 


|i et Olybrium, ambos Patricios, Eudocia re- 
lieta est S. Pulcheri» Imperstriei, de qua sge- 
10 Sept. 

Or ybrius populi Romani princeps, ex urbe 
1 ἃ Genserico rege Wandalorum capta Constan- 
olim profugus, erat apud Marcianum impera- 
1. Huic deaponsata tum erat Placidia, neptis 
cis, fllio Valentiniani imperatoris ex Eudozia 
is filia. Evagrius lib. 2, cap. 7. Nicephorus 
5, cap. 11. Olybrius dein Marciono et Festo 
[Indictione X, an. 472. Anthemio in Imperio 
lentali substitutus, septimo mense imperii sui 
lefunetus est. Marcellinus in Chron. 

| Grace ἐν Θράχῃ, mendum ; reponimus ix 
ης, ex Thracia, scilicet intellexisset. 


po Martio confossus est XVI Kalend. Aprilis an. 
Ch. 455 


(10) Eudoxia in necem Maximi Gensericum in 
Italiam evocarat, a quo Urbe capta ipsa etiam ea- 
ptiva in Africam abducta est cum duabus filiabus, 
quarum altera desponsata Olybrio, cum matreCon- 
Stantinopolim remissa est an. Ch. 462. Altera Eu- 
docia nupta Hunerico Genserici fllio, ei Hildericum 

eperit. Tandem clam dilapsa, in loco sancta pro- 
ugit an. 472 et sepulcrum avie Eudocie longe post 
exosculata est. 

(11) Absolute episcopus dicitur a Nicephoro lib. 
xv, cap. 13, ubi eadem hine narrat. 

(12) De S. Symeone Siylita actum 65 Januarii. 


661 


MENSIS JANUARIUS. 


668 


LXXXIV. Ad ista negligens non fuit Eudocia, A ΠΔ΄, Πρὸς ταῦτα ob« ἀμελὴς ἦν ἢ Εὐδοκία, οὐδ᾽ 


neque supinacirca boni inquisitionem; sed statim 
multum de viro perscrutata, cum didieisset eum 
sibi interdixisse accessum ad ullam civitatem,tur- 
rem azdificat in solitudine qua vergit ad exorien- 
tem solem,super altissimum promontorium,inter- 
vallo a laura non plus quam triginta stadiorum.Et 
illa quidem in eam ascendit, ut nullo prohibente, 
frueretur (13)ad satietatem doctrina Euthymii Sta. 
tim vero mittit ad inquisitionem illius, Cosmam crocis 
custodem etsuperiusa me memoratum Anastasium 
chorepiscopum. Illi autem adeo ardenti mandato 
squale obsequium afferentes, in lauram quidem 
protinus perveniunt : comperto autem quod abes - 


set,sed jam diu ante transiisset ad Ruban, neque g εἴτ, 


sic a cepto desliterunt; at secum sumentes bea- 
tum Theoctistam, ad illum abeunt, communiter- 
que orant precibus intensis et vehementibos,sup- 
pliciter obtestantur, et tandem persuadent, ut ad 
turrim veniat ; ubi nunc conditum est Scholarii 
(14) monasterium. 

LXXXV Porro videns eum imperatrix Eudocia, 
non leviter aspexit,sed ut eslate qui sitit aquam : 
et ad pedes illius cum summo gaudio procidens, 


ὁπτία περὶ τὴν τοῦ χαλοῦ ζήτησιν * ἀλλ᾽ αὐτίχε μέλι 
διερευνησαμένη περὶ τοῦ ἀνδρὸς, καὶ μαθοῦσα ὡς 
ἀπηγόρευται δὴ αὐτῷ, πόλει τινὶ παρχδαλλειν, πόρ- 
γον ἐν τῇ πρὸς ἀνίσχοντα ἧλιον ἐρήμῳ ἐφ᾽ ὑψηλοτά- 
τῆς ἀκρωρείας οἰχοδομεῖ, οὗ πλέον fj τριάχοντα στα- 
δίους τῆς λαύρας ἀπέχοντε, Καὶ ἡ μὲν ἄνεισιν ἐπ᾽ 
αὐτὸν, ὥστε μηδενὸς εἴργοντος ἀπολαύειν εἷς κόρον 
τῆς Εὐθυμίου διδασκαλίας. Πέμπει δὲ κατὰ ζήτησιν 
εὐθέως αὐτοῦ͵ Κοσμᾶν τε τὸν στευροφύλχκα, καὶ τὸν 
ἀνωτέρῳ μοι εἰρημένον τωρεπίσχοπον ᾿Ανχστάσιον, 
Οἱ δὲ τῇ πολλῃ θερμότητι τῆς ἐπιττγῆς, ἴσην ios 
καὶ τὴν ὑπουργίάν εἰσενεγχόντες, χαταλαμβάνουοι 
μὲν εὐθέως τὴν λλύραν " μαϑόντες δὲ ὡς οὗ κερὼν 
ἀλλ᾽ ἐκ πολλοῦ ἤδι, μετχαδαίη πρὸς τὸν ἹῬῬουδᾶν͵, 
οὐδὲ οὕτω τῆς ὁρμῆς ἔστησαν * ἀλλὰ τὸν pxxsoltay 
συμπαραλαδόντες Θεόχτιστον, ἀπίαστ: πρὸς αὐτὸν, 
καὶ δέονται χοινῇ δέησιν ἐχτενὴ xai σπουδαίαν, xal 
λιπαροῦσι, καὶ τέλος, πείδουσι παρὰ τὸν πύργον ἐλ- 
θεῖν, ἔνϑα νῦν ἡ Σχολαρίου μονὴ qxobóp tat, 


UE'. ᾿Ιδοῦσα δὲ αὐτὸν d βασιλὶς Εὐδοκία, οὖχ 
ἁπλῶς εἶδεν, ἀλλ᾽ ὡς kv θέρει ὁ διψῶν ὅδωρ * καὶ 
τοῖς ἐχείνου ποσὶν ἥξονῃς ὅλη πεσοῦσα, Νῦν ἔγνων 


Nunc cognovi, inquit, quod Dominus me visita- ὅτι ἐπισκοκήν μου 4, φησὶν͵, ἔθετο Κύριος, Κἀκεῖνος 
tione donaverit. llle vero, solita benedictione οἱ τῆς συνήθους αὐτῇ μεταδοὺς εὐλογίας, ᾿Αλλὰ προσ- 
impertita : Sed oportet, inquit, te, o filia, tibi ἐχειν σε Xt τοῦ λοιποῦ σετυτῇ, τέκνον, ἔφη, παὶ τὸ 
deinceps attendere, etin futurum diligenter cave- μέλλον ἀχριδῶς ἀσφαλίσασθαι. Ὅτι yàp xal μιχρὸν 
re. Quia enim vel parum abducta fuisti cum Theo- συναπήχθης Θεοδοσίῳ, διὰ τοῦτό σοι xal τὰ λυκηρὲ 
dosio, molesta ideo tibi evenerunt in charissimnis |, συνέδη περὶ τὰ φίλτατα * ἀλλ᾽ ὅπως ἀπόσχῃ διὰ fin 
rebus. Sed ut per lotam vitam abstineasab hac τῆς ἀλόγου ταύτης φιλονειχίας, Att γάρ σε, πρὸς τεῖς 
preter rationem contentione. Nam oportet te, ἄλλαις τρισὶν ἁγίαις xai οἰκουμενικαῖς συνάδος (τῇ 
preter tres alias sanctas et cecumenicas synodos : τε ἐν Νικαίᾳ δηλονότι, ἢ xzi συνῆλθε κατὰ "Agim, 
nempe Nicenam, quae convenit adversus Arium; xal τῇ ἐν Κωνσταντινουπκόλει, ἠθροίσθη δὲ dm 
Constantinopolitanam, ea vero congregata fuit in xaxà Μανεδονίου * καὶ τῇ ἐν ᾿Εφέσῳ, κατὰ Nww- 
Macedonium; et Ephesinam primam contra Nesto- ρίου, τὸ πρότερο"), δέχεσθαι xal τὸν : 
rium; admittere etiam decretum quod edidit Chal. ὄρον ὑπὸ τής vov iv Χαλχηδόνι συγχροτηϑείσης *. xii 
cedonensis nuperrime habita ; atque a Dioscori τῆς Διοσχόρου «κοινωνίας ἀπορραγεῖσαν, "Loubeveliy 
communione sejungentem te, Juvenali archiepis- τῷ &pyttxvexóxw Ἰεροσολύμων κοινωνεῖν ὅλως, καὶ 
copo Hierosolymitano penitus communicare et in πρὸς $rzvcz συμϑρονεῖν͵ 

omnibus consentire. 

LXXX VI.Hisdictis,et precatus proimperatriee, ΠΟ. Ταῦτα ὁ piv εἰπὼν, xai τῆς fizeAi2oc ὅπερ- 
cum deinde ei valedixisset,recedit.llla vero statim εὐξάμενος, εἴτα καὶ συνταξάμενος αὐτῇ, ἐχχωρεῖ, H 
operi precepta mandavil; sanctamque ingressa ci- οἱ εὐθὺς, ἔργῳ τὰ ἐντεταλμένα ἐδίδου * καὶ τὴν ayiov 
vitatem, Juvenali et catholici» communicat Rcele- θ εἰσελθοῦσα πόλιν, ᾿Ιουδεναλίῳ τε καὶ τῷ καθολικῇ 


sim;siimulque ingentem monachorum laicorumque 
multitudinem confestim inducit;iisquemadmodum 
dissensionis, ita eLcommunionisexemplumoptime 
facta. Quorum unus fuit archimandrita Elpidius. 
Quandoquidem Gerontius, ut qui maluerit in malo 
consenescere, non sibi solum, sed multis quoque 


᾿Εχχλησίᾳ χοινωνεῖ " πολὺ δὲ χαὶ πλῆθος μοναχῶν τε 
καὶ λαϊχῶν ἀδρόον ἐπάγεται ^ «αϑάπερ πὐτοῖς ὑπό- 
δειγμα τῆς διαστάσεως, οὕτω xal τῆς κοινωνίας ἔρι- 
στα γενομένη, Ὧν εἴς xai ὃ ἀρχιμανδρίτης "Ἔλπκί- 
διος fv. "Exsi τοι Γερόντιος τῷ χκεχῷ μᾶλλον ἐκιγη- 
ράσαι θελήσας, oy ἑπυτῷ μόνον, ἀλλὰ καὶ πολλοῖς 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTAE. 


4 al. μοι, 


(19( « 8. Babas venit ad quemdam montem, ubi 
uondum B. Eudocis commanens virtutem magni 
uthymii imitebatur.» 118 Cyrillus in Vita S.Sahze ex 
interpretatione antiqua ms. cui consentit ms. Gre- 
cum, licet perperam apud Lipomenum et Surium in 
ribus editionibus legatur « celeberrimi Theodosii 


doctrinas fructum percepisse» quorum mala leet'one 
seducti, id supra 11 Jaguar. ad vitam ὃ. Theodosti 
Dum. 20 in prolegomoee. aanotaveramus. 

(14) Exstructum id ὁ S. Saba. Ejus mominit Mo- 
schus cap. 178. 


VITA 5. EUTHYMII. 620 


. ἀπωδείας κατέστη αἴτιος" ᾧ γε καὶ δύο τινὲς À aliis causa. exstitit interitus : cum eo etiam duo 
'λπιδίου συνοδίας͵ Mapxiavóc τε xal Ῥωμανὸς, quidam e conventu Elpidii, Marcianus (15) et 
ρὸς ἀπώλειαν φέρουσαν ὁμοὶως kOdhozv' xov- Romanus (16), viam ad exitium ducentem simili 
τε ixdttpoc, ὁ μὲν περὶ τὴν ἀγίαν Βηθλεὲμ, ὁ modo ingressi sunt ; et construxit uterque coe- 
à θεκώων κώμῃ συνεστήσαντο, nobia ; ille quidem circa sanctam Bethleem, hic 
vero in Thecoorum (47) vico. 

. H μέντοι μακαρῖτις Εὐδοκία, τοὺς τοῦ σταυ- — LXXXVII. Et beata quidem Eudocia arcessit e 
χος ἀδελφοὺς, Χρύσιππόν τε xal Γαδριήλιον, laura fratres custodes crucum, Chrysippum et 
ἧς λαύρας μειαχαλεῖται, καὶ πρεσδυτερος  Gabrielium,efficitque ut presbyteri ordinarentur. 
ὀνηθῆναι παρασχευάζει. Καὶ Χρύσιππος μὲν Εἰ Chrysippus quidem, in presbyteratu insignis, 
»εσδυτερίῳ διαπρέψας, συγγράμματα μνήμης scripta reliquit memorabilia. Gabrielio autem 
ἱαταλέλοιπε, Γαδριηλίῳ δὲ, τὴν τοῦ φροντιστη - praefecturam committit monasterii Stephani (18) 
ἀστεύει ἐπιστασίαν Στεφάνυυ τοῦ πρωτομάρ- protomartyris. At Bassa (19) pia mulier Andream 
Basea γε μὴν ἡ θεοφιλὴς, ᾿Ανδρέαν τὸν ἀδελ- fratrem Stephani Jamniensis episcopi e laura 
τεφάνου τοῦ ᾿Ιαμνείας ἐκ τῆς λαύρας καὶ αὐτὴ ς etiam arcessitum, pastorem prefectumque efficit 
πιλαμένη, ποιμένα τοῦ ὑπ᾽ αὐτῆς φκοδομημέ- monasterii quod sdificaverat : zdi(icatum porro 
βοντιστηρίου (εἰς ὄνομα δὲ τοῦτο Μηνᾶ τοῦ fuerat in nomine Menz martyris (20). 

ec οἰχοδομηθὲν fjv) καὶ ἡγούμενον ἀποδεί- 


. Δευτέρῳ δὲ τῆς Εὐθυμίου ἡλιχίας ἐπὶ τοῖς — LXXXVIII. Ceterum octogesimo (21) et secundo 
ovta ἔτει, πρόσεισιν ὁ uaxapitn; Σάδας, νέης anno etatis Eathymii,accedit beatus Sabas(22),ju- 
, καὶ μήπω γενείου μηδὲ πρώτῳ ἄθει παρειῶν venis adhuc,et nec barbse quidem prima lanugine ge- 
ἐφικαλύπτων, xal ὑπ᾽ αὐτῷ μένειν xal ὑπ᾽ narum venusiatem tectam habens,rogatque ut sub eo 
ἀκεῖσθαι τὴν ἀρετὴν ἀξιοῖ. Ὁ δὲ, ὑποδέχεται maneret,sub eo se exerceret in virtute. Ille autem 
rh πρῶτα Δομετιχνῷ δὲ τῷ μαθητῇ παραδίδω- — primo quidem tuscipit, Domitiano vero tradi dis- 


Ἔπειτά χαλέσας αὐτὸν, Οὐ χρὴ, τέχνον, ἔφη, 
ὄντως " σε xai ἀγένειον ὄντα, διάτρίδειν χατὰ 
ραν. Δυσιτελὴς γὰρ μᾶλλον τοῖς οὕτως ἔχου- 
ἐν χοινοδίῳ διαγωγή. Ταῦτα εἰπὼν, πρὸς τὸν 


οἶρυϊο, Deinde vocato eo : Non oportet, inquit, fili, 
te cum sis juvenis adeo et imberbis, in laura ver- 
sari. Magis enim expedit talibus vita in cenobio. 
His dictis,per quemdam ex fratribus eum transmit- 


ἰτὴν Θὶόκτιστον, διὰ τινος αὐτὸν τῶν ἀδελφῶν C tit ad beatum Theoctistum: Accipe, dicens,adoles- 


ἐμκει. Δέξαι τὸ, νεανίαν, εἰπὼν, καὶ φιλοπό- 
κὸ σοὶ s ἀσχείσθω τε ἅμα xal ἀναγέσθω. Ὡς 
λοὶ δοχοῦε, τὰ μεγάλα ἔν τε ἀσχητιχῇ πολιτείᾳ 
ιτορθώμωατι διαπρέψει ὁ. Ὃ μὲν οὖν τοιχῦτα 
οὔ Σάδα προέφη᾽ τῇ προῤῥήσει δὲ dpa σύμφω- 


centem, et sub te diligenter exerceatur simul et 
educetur. Mea enim sententia magnopere in asce- 
tica conversatione et in recte factis excellet. Hec 
ille quidem de Saba predixit; preedictionem autem 
consonans quoque secutus est exitus.Non est enim 


d ἴχύχσις ἠκολούθει, Οὐ γὰρ ἐστι νῦν, οὐκ  nunc,non est,non urbs,non regio,non solitudo,ubi 
οὗ πόλις, οὐ χώρα, οὐκ ἔρημος, ἔνθα τὰ χατὰ αυῷ ad divinum illum virum spectant non cele- 
ον ἔκεϊῖνον ἄνδρα οὐκ ἄδεται, καὶ ἡδονὴν ἅμα  brentur,simulque tum dicenti,tum audientibus af- 
λέγοντι φέρει καὶ τοῖς ἀχούουσιν, Ὧν dby olov ferant voluptatem. Quorum non licet obiter inter 
row τῶν Εὔθυμίου ómynpdtov ἐπιμνησθῆναι" — gestorum Euthymii narrationem meminisse:sed si 
Ünep Θεῷ φίλον ἐντελῆ πραγματείαν αὐτὰ ποιη- — Deo placuerit, de iis opus integrum conscribemus: 
todas μηδὲ εὐπρεπὲς μηδὲ ὅσιον, ᾿Ελλήνων quandoquidem neque decorum neque sanctum 
[oue στήλαις τιμᾶσθαι παρὰ τοῖς ἔξωθεν xol esl, gentilium quidem vitas apud externos colum- 
tupaotv* ἡμῖν δὲ, μεγάλα οὕτως δρετῆς ἔργα, nis honorari e! scriptis, nos aulem adeo magna 
ς ἄξια κρίνειν, xal λήθην αὐτῶν αἰωνίαν «aza- p virlutis opera, judicare digna silentio, seeternaque 
σθαι, damnare oblivione. 


VARLE LECTIONES. - 
t al. διαλάμψει. 
OAN. BOLLANDI NOT &. 


(19) « B. Bassa semper Eudocis,ut eadem secum 


. οὕτω. 5 al. σοῦ. 


| Marcisnus hie infra num. 193 sustulit 


na. 

| Romani et Gerontii in pertinacia exitus in- 
irratur nua. 123 ot 124. 

| Infra num. 124, Thecorum. In Vita S. Sabe 
jum, ex cujus ruinis lsura nova deinde fuit 
itta. De his Infra num. 103. 

Infra ἢ. 99,templum S. Stephani curat dedica- 
yVabat ab urbe Hierosolymo non stadio integro 
Evegrio, lib. 1, cap. 22, quo in loco  « saxis 
üs putatur, » Nicephorus lib. Xiv, cap. 50. 


in religione sentiret, molesta erot » Ita Nicephorus 
lib. xv, cap. 19. Erat Bassa abbatissa monasterii 
Hierosolymis, ad quam Pulcheria scripsit, mopuit- 

ue fallacias Theodosii pseudoepiscopl evitandas. 
Exstat ea epistola e Graecis Latine reddita a Baronio 
tomo 6. an. Ch. 453, num. 17 οἱ AIT 

0) De S. Menna martyre agemus 11 Novemb. 

(91) An. Ch. 458. n 

(22) Hzc plenius ab eodem Cyrillo in Vita 8. Sa- 
ba describuntur. 


671 


MENSIS JANUARIUS. 


672 


LXXXIX.Sed et oportet de magno disserere Ge- A — II6/, Ast δὲ xai «à κατὰ τὸν μόγαν Uepéewos, x1 


rasimo;quales,inquam,is ediderit regulas formas- 
que iis qui sub ipso exercebantur, et veluti condi- 
menium attexere sermoni narrationem, que ni- 
mirum multam habet utilitatem. Hic ergo magnus 
Gerasimus, solitadinis ad Jordanem (93) sitze civis 
simul et patronus factus, cum lauram illic maxi- 
mam,non pauciores quam septuaginta anachoretas 
habentem, construxisset, preetereaque cenobium 
in medio ejus quam optime collocasset; curabat ut 
qui inaroducebantur quidem monachi, in cenobio 
manerent, in quo vilam monachalem exercerent; 
qui autem crebris longisque laboribus exercitati 
erant, jamque ad perfectionis mensuras pervene- 
rant, eos in iis qus vocantur cellis collocans, sub 
hac jubebat vivereregula; ut quidem dies quinque 
hebdomadz in sua cella unusquisque quietus ma- 
neret, nihil aliud gustans ex esculentis, nisi (88 - 
tum panem, aquam,et dactylos; Sabbato autem et 
Dominica ad ecclesiam accedentes, pest sancto- 
rum participationem, in cenobio utentur cocto, 
sumerentque parum vini.Atin cella nulli permit- 
lebatur aut ignem accendere, aut coctum gustare. 
Volantaria autem paupertas tante erat eis cure, 
quante nihil aliud ; et humilitate mr axime orna- 
bantur. 

XC. Porro unusquisque laborem manuum sua- 
rum, qui per hebdomadam ab eis factus fuerat, 
Sabbato ferensia cenobium, circa vesperam Do- 
minice, hebdomade» sumptus iterum accipiens, 


οἵους αὐτὸς ἐξετίϑει χανόνας φημὶ καὶ τύπους τοῖς 
ὑπ᾽ αὐτὸν ἀσχουμέωοις͵ διαλαθεῖν, καὶ ὡς Ton: 
τὸ διήγημα πολὺ δήπου χαὶ τὸ ἐπωφελὲς ἔχον, παρε- 
πλέξχι τῷ λόγῳ. Οὗτος οὖν ὁ μέγας Γεράσιμος τῆς 
κατὰ τὸν Ἰοδράνην ἑρήμου πολίτης ἅμα xal molo: 
χος γενόμενος, λαύραν ἐκεῖσε μεγίστην, ox. ἐλάττοις 
ἢ ἐδδομήχοντα τοὺς ἀναχωρητὰς ἔχουσαν, συστησά- 
μένος, πρὸς δὲ, καὶ χοινόδιον μέσον αὐτῆς ὡς ἄριστε 
χαθιδρύσας" τοὺς μὲν εἰσαγομένους τῶν μοναχῶν, ἐν 
τῷ κοινοδίῳ μένειν, ἐν αὐτῷ τε τὴν μοναχικὴν Ü- 
ασχεῖσθχι διχγωγὶν παρεσκεύαζεν" ὅσοι δὲ συχνοῖς 
ἔτι χαὶ μαχροῖς πόνοις ἐνεγυμνάσαντο, «ml τῶν τῆς 
τελειότηνος ἤδη μέτρων ἐπέδησαν, τούτους δὲ 5. ταῖς 
χαλουμέναις κέλλαις ἐγχατοικίζων, ὑπὸ τοιούτῳ ζὰν 


Β ἐχέλευε τῷ χανόνι" ὥστε τὰς μὲν πέντε τῆς ἐδδομέ- 


δος ἡμέρας, ἕχαστον τῷ ἰδίᾳ κέλλτ, ἔφησυχάζειν, οὐὖ- 
δενὸς ἄλλου τῶν εἷς βρῶσιν, ὅτι μὴ μόνον ἄρτου τε 
καὶ ὕδατος xal φοινίκων ἀπογευόμενον᾽ Σαδδάτου δὲ 
xzl Κυριακαῆς elc. τὴν ἐκχλησίαν παραδαλόντας, με- 
τυτχόντας τε τῶν ἁγιάσμάτων, εἷς τὸ κυινόδιον ἐψη.- 
τῷ χρῆσθαι, χαὶ οἴνου μεταλαμθάνειν ὀλίγου. Ἐν 
κελλίῳ δὲ οὐδενὶ ἐφεῖτο ἢ πῦρ καῦσαι, ἢ yw 
γεύσασθαι, Ἢ δὲ ἀχτημόσύνη, ὡς οὐδὲν αὐτοῖς ἕτερον 
ἀξιοσπούδαστον ἦν καὶ τοπεινοφροσύνῃ μάλιστε 
ἐχουμοῦντο. 

{". Ἕκαστος μέντοι τὸν πόνον τῶν οἰχείων χει- 
ρῶν, ὃς διὰ τῆς ἐύδομάδος αὐτοῖς εἴργαστο, Σαθδέ- 
τοῦ ἀποφέρων εἷς τὸ χοινύδιον, περὶ δείλην Κυριζεῆς 
τὸ ἀνάλωμ: πέλιν τῆς ἑδδομάδος ἀναλεμόάνων (h- 


panes. inquam, et ralmulas, et aquam in vaseC x» φημὶ xat φοίνικας, χαὶ ὕδωρ ἐν é&ryrolp v. 


quodam,et palmarum ramos: rursus in cellam re- 
dibat.Adeo avtem erant curis vacui, et a negotiis 
humanis omnimo liberi, ut aihil haberent przter 
indumenta, nec secundus iis esset amictus Stra- 
tum vero quid aliud, qua» storea, quique solent 
appellare centonium (24) et imbrymium (25j? Item 
vas fictile ad aquam, quod simul sufficiebat ad 
potum et ad palimas irrigandas. 

ΧΟ. Hzc lex autem eis est optime tradita a Gera- 
simo,ut egressi dimitterent cellas apertas,qoo lice- 
ret ei qui vellet ingrediendo quod placeret acci- 


καὶ Baía) sic τὸ κελλίον ehe ἐπανῴει. Of, ἃ 
ἦσαν ἀτρόντιδες καὶ πράγμασιν ἀνθρανπίνοις εδδ:- 
pec κάτοχοι, ὥστε μηδὲν αὐτοῖς εἶναι πλέον ὧν ἐγ- 
φιέννύντο, δευτέρας μὴ crac περιδολῖ;ς, 'H στρω- 
μνὴ, δὲ τί ἕτερον, ἢ Ψίαθος, καὶ ἃ χεντώνιόν τε xi 
ἐμδρύμιον συνήθως καλοῦσι - σχεῦος τε κεραμεοῦν 
εἰς ἄδωρ, ὅπερ ὁμοῦ πρὸς πόσιν, καὶ τὴν τῶν βαίων 
δεῦσιν ἐξέακει. 

[A'. Νόμος δὲ οὗτος αὐτοῖς ὑπὸ Γερασέμου ἄριστε 
παραδεδομένος, ἐξιόντως ἀνεῳγμένας ἀφιέναι τὰς xD.- 
λας, ὥστε ἐξὸν εἶναι τῷ βουλομένῳ εἰσιόντα λαμ- 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 
(33) Uno fere millisri distare monasterium Gera- Doborum uses bac idcirco vel maxime 


* abest ab al. 


sibi 3 Jordane docet Moschus cap. 107. 
(24) Cento vestis est e variis panniculis consarci- 
8213. Idemque ut videtur hie centonium significat. 
(25) Qui um sit, ezponit Cassianus 
tollat. 1. eap. 23. « Hisl B. Moyses collatiopni 
ROstrze dans finem, adhac nos avidos sc de suo ore 
pendentes, degustare somnum poulisper hortatus 
est, üsdem ipsis. quibus insidebamus, psiathiis ad- 
monens incob:re ; embrimiis pariter capiti ncstro 
cervicalium vice su tis, grossioribus papyris in 
longos gracilesque fasciculos cosptatis. Qoz pedali 
intervallo peritercolligata, punc quidem humillimum 
sedile δὰ scabslli vicem fratribus in synaxi consi- 
dentibus prestaBt. aune vero subjecta. cervici 
dormienüum prabent, capiti hon nimie durum, sed 
tractabile aptumque falcimentum. Ad quos mone- 





opportune 
habentar et congrue, quod non solam «sini aliqua- 
tenus mollia parvoqee οἱ opsre praparaBtur e 
retio, utpote passim papyro emergeate per Nili 
μιρόχτνι ger desecare sod etis quod d 
mere semo : ω 8 
reinovendum sea cam necesso fuerit ad movendum 
habilis materis len ematerm ce. «De vo 
taBt recentieres quidam grammatici Scaliger, Ca- 
saubonus, Martipies : αἱ bie quidem dubitat non 
forte Cehica sit δαὶ Germanica, ἃ iron, id es, 
genista, sparto, quo. Geta erant i le, ieco 
plemereem et :omenti. Sed usum 
Pracipue ὁ Geltis copiste eporteret ant Gormonis, 





cibos wt eem re nomen euam sad Syres AEgyptios quoe 
poriatem esset. 


VITA 8. EUTHYMII. 


614 


' ὃ βούλοιτο τῶν sic χρείαν φαύλων ἐχείνων A pere ex illis vilibus usuique necessariis, nemine 


γμαγχκαίων, οὐδενὸς εἴργοντος" ἀλλὴ xai αὐτοὺς 
λικῶς βιοῦντας ὁρᾶσθαι, xal εἶναι Y. x&v ἐν 
οἰκούντων παραπλησίως αὐτοῖς τὴν καρδίαν 
τὴν ψυχὴν, μίαν. ᾿Επεὶ μηδεὶς τῶν ὑπαρχον- 
vp μηδέν ἔχρινεν ἴδιον εἶναι, ἀλλὰ πάντα ἐπί- 
ὑτοῖς χεῖσθαι κοινά, Καὶ τοῦτο δὲ περὶ τῶν 
ρητῶν λέγεται, ὅτι Προϑφελθόντων αὐτῷ τινων, 
εἴσθαι αὐτοῖς αἰτουμένων ὕδωρ τε θερμαίνειν, 
γητοῦ μετέχειν, xat. ὑπὸ λύχνον ἀναγινώσχειν, 
ἰγὰν Γεράσιμον ὁπολαδόντα, Εἰ οὕτω ζῇν βού- 
φάναι, πολὺ τὸ συμφέρον ἐν κοινοδίῳ διάγειν 
᾿Εγὼ γὰρ οὐμενοῦν οὐδαμῶς φήσω παρ᾽ 
ἢ μου τὸν τῆς ζωῆς χρόνον, τοῦτο παρ᾽ ἀναχω- 
γίνεσθαι. 


prohibente ; quin etiam ipsi cernereatur vivere 
apostolice,essetque eorum qui habitabant in soli- 
(udine, consimiliter eis cor unum et anima una ; 
quandoquidem nemo quidquam ex iis qua habe- 
bat judicabat esee proprium, sed cuncia eis ex 
equo prostarent communia 5!, [llud quoque de 
anachorelis refertur, cum quidam ad eum acces- 
sissent,et peterent ut sibi liceret tum aquam cale- 
facere, tum coctum sumere, tum ad lucernam le- 
gere, magnum Gerasimum respondentem dixisse. 
Si vultis ita vivere multo magis expedit ut vos 
degalis in cenobio. Ego enim nequaquam sane 
permittaa tolo me: vit» tempore, hoc fieri apud 
anachoretas. 


. Ὥστε τοὺς Ἱεριχοντείους X ἀκούοντας τῶνῃ —XCll.ltaque Jerichontini audientes vitam eorum 


τῷ &663 Γερχσίλμῳ τὴν πολιτείαν οὕτω xat- 
ἰσμέσην εἶνχι xal. ἀπαράχλητον, xai πολὺ τὸ 
καὶ βίχιον ἔχειν, νόμον ἑαυτοῖς ἐκθεῖναι τοιοῦ- 
αὐδάτου τε xai Κυριαχῆς. ὡς αὐτοὺς ἀπιέντι, 
τράκλησιν αὐτοῖς μεταχομίζειν οὔτι μετρίαν͵ 
τοῦτο μὲν Ἱεριχουντείων ἔπαινος, καὶ ἀπό- 
φιλαρέτων ψυχῶν. Πολλοὺς μέντοι τῶν ὑπὸ 
γέλῳ τούτῳ Γερασίμῳ ἀγωνιστῶν, ἐρῶντας 
(m τοιούτῳ τοὺς χοσμιχοὺς ἐρχομένοὺῦς, τοσ- 
ἀπέχειν εὔθυμον αὑτῶν xal ἡδεῖαν ἡγεῖσθαι 
qv, ὥστε μηδὲ κατὰ χώραν στέργειν αὐτοὺς 
“δ᾽ ὑπομένειν" ἀλλ’ ὡς τὰ μεγάλα βλάψοντας 
ν φεύγειν αὐτοὺς καὶ ἐξίστασγαι. "δεσαν γὰρ 
καλῶς, μητέρα σωφροσύνης ἀχριδοῦς εἶναι, 


qui erant apud abbatem Gerasimum esse adeo ar- 
ctam et solatii expertem, multumque habere mo- 
lestis ac violentie, hanc sibi legem tulerunt, ut 
Sabbato et Dominica ad eos abirent, eisque non 
modicam afferrent consolationem. Sed hoc quidem 
laus est Jerichuntinorum, atque argumentum ani- 
marum virtutis amantium.Cum autem multi ex iis 
qui sub magno hoc Gerasimo decertabant, viderent 
seculares cum hoc proposito ad se venire, tantum 
abest ut illorum adventum gratum jucundumque 
dicerent,ut nec eos quidem in regione omnbino to- 
lerare vellent ; sed potius ut valde lesuros fuge- 
rent ipsos el declinarent. Probe enim illi noverant 
accuraue temperantise matrem esse abstinentiam, 


πράτειαν᾽ λογισμοὺς τε ουπαροὺς ἀπωθεῖσθαι, c quie posset et turpes expellere cogitationes, et 


vou κουφίζειν βαρύτητα δυναμένην" ὅτε μηδὲ 
μόνον͵ ἀλλὰ xai ἔργοις ὑπο τοῦ πατρὸς ἄριστα 
ἱἐμαθῆχότες, 

᾿Βκεῖνον γὰρ ἔλεγον οὗτοι, τοσοῦτον ἐγκράτειαν 
λείστου ποιῆσαι, ὡς τὰς τεσσαράχοντά φημι 
ἰστείας ἡμέρας, ἄσιτον διιέναι, τῇ μεταλήψει 
τῶν μυστηρίων ἀρχούμενον. Οὕτω βιώσαντι 
kp, xal τοῖς ὑπ᾿ αὐτὸν ἀρχέτυπον ἀρετῆς xal 
ας ὕποθεσιν γενομένῳ, τὸ κοινὸν ἔπει τέλος, 
ww τοῦ Μαρτίου μηνὸς ἄροντος, τρισκαιδεχά- 
Gc Ἰνδιχτιῶνος, ἐν ὑπατείᾳ Ζήνωνος Αὐ- 
, τὸ δεύτερον, ᾿Βμῖν δὲ πάλιν ἐπανιτέον, ὅϑεν 
Iv, 

Aéoycoc ὥδη τὸ τηνιχαῦτα τοῦ εὐσεύδοὺς tt 
λοχρίστου τὴν Μαρχιανοῦ βασιλείαν ἐχδεξα- 
Τιμόθεός τις ἐπίχλὴν Αἴλουρος, τὴν ᾿Αλεξαν- 
διέσεις χαὶ συνετάρασσε πᾶσαν' ἔπειτα δὲ 


τὸν τὸν τῆς πόλεω:ς πατριάρχην ἐν αὐτῇ 
et. 1v. 32. 


somni levare gravitatem : utpole qui non solis 
verbis, sed etiam factis hoc a Patre optime didi- 
cissent, 

XCIII. Hi enim ipsum dicebant tanti fecisse ab- 
stinentiam, ut quadraginta illos jejunii dies, sine 
cibo transigeret, contentus sola sacramentorum 
participatione. Gerasimo, cum sic vixisset, atque 
iis qui sub eo erant fuissel exemplar virtutis salu- 
isque causa, communis advenit finis, quinto (26) 
mensis Martii, indictione decima tertia (27), iu 
consulatu Zenonis Augusti secundo. Nobis au- 
tem rursus redeundum est, unde digressi sumus. 


XCIV.Cun jam tunc Leo pius ei Christi amans suc- 
cessisset Marciani (28) imperio, Timotheus (29) qui- 
dam cognomine Alurus,totam concutiebat et contur- 
babat Alexapdrism;deinde autem ubi ipsum quoque 
civitatis patriarcham (30) (o iniquas et impias illas 


VARLE LECTIONES. 


inser. xai, ἃ al. Ἱεριχοντίους et infra. 


JOAN. BOLLANDI NOTE. 


Conseniit Vite S. Quiriaci 80 Septemb. et 
ol. Rom, lieet Greel eum ὁ Martii colant. 
An. Ch. 475. Aberrant Mensa Grecorum, 
im statuunt vixisse in interiore Thebaidos 
ipe, imperante Constantino Pogonsto, Hera- 
pote, d Quobss pest haec tempora seculis. 


(29) Agunt de Aluro Evegrius lib. 1", cap. 8; 
Theodorus Lector lib. 1, collect., Liberatus in Bre- 
viario cap. 15 et potissimum Clerus Alexandrinus 
et /Egypüi episcopi orthodoxi in epistola ad Leonem 
imperatorem, quae exsiat inter epistolas datas a 
diversis pro Conc. Chalcedonensi par. 3, epist. 24. 

(30) S. Proterium, qui colitur 28 Februarii. 


615 


MENSIS JANUAHIUS. 


667 


manas!) in ipsa divini baplismalis piscina in- A (φεῦ ἀνόμων χειρῶν ἐκείνων xal ἀνοσίων !) τῇ xolup- 


terfecisset, sedem sic proterve ac impudenter 
invadit. Itaque cum in JEgypto omnia plena es- 
sent turba et tumultu, duo quidam anachorets, 
quorum nomen Martyrius et Elias (31), ille qui- 
dem Cappadox,hic vero Arabs, profecti ex monte 
Nitrie, ad magnum "veniunt Euthymium ; οἱ 
unusquisque eorum in cella separata apud ipsum 
longo tempore sunt versati : quos et vir hic di- 
vinus amplectebatur lege amicitie, et assidue ad 
colloquium invitabat, similiterque ad Cutilam el 
Ruban successus indeque regressus socios facie- 
bat ; cum quibus, unaque Gerasimo et aliis dein- 
ceps anachoretis, sancte ille manus unaquaque 
Domina soamebant intemerata et immortalia Chri- 
sti sacramenta (32). 


XCV.Previdebat autem magna, perspicaci puro- 
que anima oculo, 4:8 eventura erant Martyrio el 
Elie, quodque sedem Jacobi (33),qui in choro di- 
cipulorum claruit,unusquisque eorum suo tempo- 
re esset excepturus. Post hec vero Elias (34) qui- 
dem, in Jericho descendens, sibi ante civitatem 
tedificat cellam, qus accessionibus ab eo factis 
paulatim dilatata, transmutala est in ea qus nunc 
cernuntur monasteria. Martyrius autem spelun- 
cam quamdam ad Occidentem, que quindecim 
stadiis dislat ἃ laura, ingreditur, cumque satis 
temporis in ea permansisset, magnum et insigne 
is illic quoque construit monasteriuin (35). 


δήέθρᾳ τοῦ θείου βαπτίσματος ἀνελὼν, ἰταμῶς οὕτω 
«al ἀναισχύντως ἐπιδάΐνει τοῦ θρόνου. θορύδοω 
τοίνυν τῶν xar! Αἴγυκτον ἁκάντων «αἱ ταρχχῆς 
ἐμπλησθέντων, δύο τινὲς ἀναχωρηταὶ (Μαρτύριος 
αὐτοῖς ὄνομα xal ᾿Βλίας, ὁ μὲν Καππαδόχης, 6 ἃ 
"Apu, τοῦ τῆς Νιτρίχς ἀπάραντες ὄρους, παρὲ 
τὸν μέγαν ἤλθον᾽ χσὶ τούτων ἕκαστος kv ἰδιάζηντι 
κελλίῳ, συχνὸν παρ᾽ αὐτῷ διέτρυψαν χρόνον ex 
xal ἠσπάζετο νόμῳ φιλία: ὁ θεῖος οὗτος ἀνὴρ κεὶ 
συνεχῶς εἰς ὁμιλίαν προεχαλεῖτο Y, καὶ τῆς πρὸς 
τὸν Κουτιλᾶν καὶ τὸν Ῥουβδᾶν ἀνα ωρήσεως χοινω» 
vou; ὁμοίως ἑποιεῖτο καὶ τῆς καθόδου" οἷς χαὶ μετὶ 
Γερασίμου xal τῶν ἄλλων ἑξῆς ἀναχωρητῶν εἰ 
ἅγιχι χεῖρες ἐχεῖναι, τῶν ἀρχάντων καὶ ἀθανάτων! 


Β τοῦ Χριστοῦ μυστηρίων ἑχάστης Κυριακῆς ἔἐνοινώ- 


νουν. 

{Ε΄ Προεώρα δὲ ὃ μέγας τῷ διορατικῷ καὶ " χ:- 
θαρῷ τῆς ψυχῆς ὀφθαλμῷ, xai ἃ Μαρτυρίῳ κεὶ 
Ἠλίᾳ συμδαίνειν ἔμελλε, χαὶ ὅτι τὸν Ἰαχώδω 
θρόνον, τοῦ τῷ χορῷ τῶν μαθητῶν διχλάμποντες, 
καιροῖς ἰδίοις αὐτῶν ἕκαστος διαδέξεται, Μετὰ ἅ 
ταῦτα ὁ μὲν ᾿Βλίας ἐπὶ τὴν Ἱεριχὼ κατελθὼν, κιλ- 
λίον ἑαυτῷ πρὸ τῆς πόλέῶς οἰκοδομεῖ. ὃ ταῖς κατὸὲ 
μικρὸν προσθήκαις ὑπ᾽ αὐτοῦ πλατυνθὲν, εἰς τὲ vin 
ὁρώμενα μετεσχεύασται μοναστήρια, Μεερτόριος 
δὲ σπήλαιόν τι πρὸς τὰς ἡλίου δύσεις, πέντε πρὸς 
τοῖς δέκα σταδίοις ἀπέχον τῆς λαύρας εἰδέρχετει, 
καὶ χρόνον ἱκανὸν ἐν αὐτῷ περιμείνας, μὲγε τι καὶ 
περιφανὲς ἐχεῖ xal οὗτος συνίστησι ἡλοναστέριον. 


XCVI. Sequenti autem anno (96) Juvenalis quidem C — 4G. Τοῦ δὲ ἐπιφενομένου ἔτους. ᾿Ιουδενάλιος 


patriarcha quarto et quadragesimo (37),sacri prin- 
cipatus anno ex hac vita excedit, Anastasius vero 
communiomnium suffragio ad sedem illius promo- 
velur ; Anastasius ille, de quo Euthymii pre- 


ὁ πατριάρχης τετάρτῳ xal τεσσαρακοστῷ τῆς doy 
ἐνιχυτῳῷ καταλύει τὸν βίον. ᾿Αναστάσιος δὲ drive 
τοῦ χοινοῦ παντὸς, εἰς τὸν ἐχείνου θρόνον ἀνάγεται᾽ 
᾿Ανασνάσιος ἐκεῖϊνὸς, ἐφ᾽ ὃν αἱ τοῦ Εὐθυμίου προῤ- 


VARLE LECTIONES. 


J al. npostxzAttxo et παρεχαλεῖτο, 


3 absunt ab al. 


* absunt ab al. 


JOAN. BOLLANDI NOTE. 


(31) A S. Cyrillo edocti fuerunt, et de S. Elia 
dixit Anastasio imperatori S. Sabas. Colitur Ellas 
4 Julii ; Martyrii nomen necdum in Fastis sacris 
legimus, licet Sanctus ev Beatus psseim appellatur, 
nisi sl forte is est, qui cum Rubentio memoratur 
17 Jan. in Oriente. 


pore regni a picem Marcianus obtinebat, Hi 

mis autein Juvenalis presidebat.» Confirmstur 
tus S. Juvenalis rauo ex successione Anssusi 
cujus annus octavus eum Leonis imp. nono eet 
currit; et anno ejus 15 obit 8. Euthymius. Vii 
Proiegomena n. 12 et 13. 


(82) «S. Euthymius eos divinis impertiebatur sa- Ὁ (37) Locus hie mendis scatet : ΟΣ Herveti ver- 


cramentis in solitudine Ruba singulis Dominicls,do- 
nec venisset dies Palmarum. » Vita S. Quiriaci. 

(33) S. Jacobum apostolum intelligit, fratrem 
Domini, primum Hierosolymorum episcopum, de 
quo 1 Mail. 

(94) Sicut S. Elias hic monachns vinum non bi- 
bit, ita nec patriarcha factus bibebat, sed eamdem 
servavit regulam. Moschus, cap. 35. 

(35) De hoe monasterio agetur infra n. 119, 495 
191 et 138. Ejus mentio fit in concilio Constanti- 
nopolitapo sub Menne an. Ch. 536. 


(36) Anno Leonis Imp. 9, Christi 458. Bsronius 
obitum refert in snpum praecedentem 457, propter 
hsec verba Viiz Sabes excuse : « Cuin Saba annum 
tptaus ageret decimum octavum, quo Mercisnus et 
Juvenalis ambo pii et religiosi, ille ab imperio, hie 
a pontificatu morte desistunt,» ete.Verum locus ille 
sic legitur in entiqua Vita per Cyrillum: «Ko in tem- 


sione, 14 anpo Patriarchatus moritur. Verum 8880 
Ch. 431 interfuit synodo Ephesins. MS. Grecem 
nostrum : 'loo?tvaÀioq μὲν 5 π χῆς τῷ 
xal τεσσαραχοστῷ τῆς ἀρχῆς ἐνιαυτῷ καταλόει τὸν Bin. 
Juvenalis quidem patriarche quarto et 
patriarchatus anno ex hac cita discedit.Sed sic opot- 
leret consecratom asserere an. Ch. 115. Verum e 
anno Joannes episcopus mense Decembri reliquis 
S. Stephani transtulit, cui successit Praylius de- 
cessor S. Juvenalis. in Chronico Nicephori ass 
nantur Prsyio, quem Peulipum voca!, anni 20, 
uvenali 38, sed in utroque mendum est. Quare 
opinamur legendum τῷ τετάρτῳ xal τριαχοστῷ, 
quarto et tricesimo, ex que factius Hervetas legi 


τετάρτῳ xal δεχάτῳ, alius τεταρτῳ xal peur 
adeoque epi Us fuisset. ordinatus an. Ch. 
avel huic conjecture  Nicephorei 









aut sequenti. 
Callistus lib. Xiv, eap. 80. 





671 


VITA S. EUTHYMII. 


618 


ῥήσεις, ἐφ᾽ ὃν αἱ φιλαλήθεις ἐπαγγελίχι, Ὧν οὗτος ἃ dictiones, de quo vere promissiones. Quarum is 


εὐθέως ὑναμνησθεὶς, Φεῖδον τὸν εἰς τὴν λχύραν σὺν 
αὐτῷ παρχγεγονότα, xai τῶν προῤῥήσεων ἐχείνων 
ἀχούσαντα, διάχονον χειροτονεῖ, καὶ πρὸς τὸν μέγαν 
αὖθις μετὰ τοῦ σταυροφύλαχος ἀποστέλλει " τήν τε 
τῆς προφητείας μηνύων ἔχδασιν, xal ἀξιῶν ἔπιτρα- 
πῆναί οἱ τὴ» πρὸς αὐτὸν χάθοδον, Ὁ δὲ ταύτας δίδωσι 
τὰς ἀποχοίσεις * ᾿Εμοὶ δι᾿ ἐπιθυμίας ἐστὶν ἀεὶ τὴν ὑμε- 
τέρεν ὁρᾷν τελειότητα, xal χέρδους οὕτως ἀπολαύειν 
πνευματιχοῦ, ᾿Αλλὰ τὸ μὲν τῆς προτέρας ὑμῶν ἐπιδη- 
μίας, ἄλλως ἦν, ἔξω παντὸς ὄχλου «al πάσης ἀπραγ- 
μοσύνης. Nüv δὲ τὸ τῆς ἀρχῆς μέγεθος ἑτέραν ὑμῖν σὺν 
Θεῷ δίδωσι τάξιν “ ὥστε ὑπερδαίνει παρὰ κολὺ τὴν 
ἔμην ἀσθένειχν ἡ ὑμετέρα δηλαδὴ παρουσίχ. Δυσωτῶ 
γοῦν μήκχέτι σε σκχυλῆναι πρὸς τὰ ἐνταῦθα, Εἰ δ᾽ οὖν, 


statim recordatus, Fidum, qui ad lauram cum 
ipso accesserat, audieratque preedictiones illas, 
ordinat diaconum, et ruraus ad magnum mittit 
una cuni custode crucis ; tum prophetia signifi- 
cans eventum, tum rogans sibi permitti ad eum 
pergere. [8 autem dat heec responsa : Mibi sane 
exoptatum semper est vestram videre perfectio- 
nem, sicque lucrum spiritale consequi. Verum 
prior quidem vester adventus, aliter erat, citra 
omnem lutrbam, cum omni tranquillitate. Nunc 
vero diguoitatis magnitudo dat vobis alium agendi 
ordinem, Deo ita volente : quocirca longe meam 
saperat imbecillitatem, vestra scilicet presentia. 
Rogo igitur, ne amplius laborem huc veniendi 


ἀλλ᾽ Ἰγὼ μὲν δέχομαι προθύμως ἐρχόμενον * εἴτα Β suscipias. Sin minus, atlamen ego venientem 


xai τοὺς ἄλλους πᾶντας ἀναγκαῖον πάντως οὐχ ἀπ- 
ωθεῖσϑαι * χαὶ τὸ λοιπὸν, οὐκέτι διχτρίζειν ἐντάυθα 
δυνατὸς ἔσομαι, τῷ τῶν πιραδαλλόντων πλήθει στε- 
νοχωρούμενος. ᾿Αλλὰ τὰ μὲν τοῦ μεγάλου πρὸ: τὸν 
πετριάρχην, τοιαῦτα καὶ obtu ἔχοντα, Βούλεται 
δὲ vov ὁ λόγος, ἐπὶ τὸν Τερέδωνα xal αὖθις ἐπ- 
ανελθεῖν, 

ζ΄. Tepibw ) τοίνυν οὗτος ὁ τῶν Σαραχηνῶν φύλ- 
ἄρχος, εἰς Βόστρας χατὰ τινα χρείαν ἐλθὼν, xai 
παρά τινος συμφυλάρχου τοῦ ἢ τὴν ἀρχὴν τῆς χώρας 
ἐπιτετραμμένου “ διχδληθεὶς, γατεσχέθη τε xal τὸ 
δεσμωτήριον ohutv κατεχρίθη πολὺν ἐν τῷ μεταξὺ 
χρόνον, Uwe οὖν τὸ δρᾶμα τῆς συχοφαντίας 5 μές 
Ἴὰς Ἐὐθύμιος, vpigtt ᾿Αντιπάτρῳ τῷ τηνιχαῦτα τὴν 


accipiam alacri animo; deinde necesse erit om- 
nino ut alii cuncti non repellantur ; tandemque 
non potero amplius hic versari, a multitudine 
accedentium coarctatus. Sel qu» magnus ad 
patriarcham, tali quodam modo habent. Jam 
exigil oratio, uti revertamur adhuc ad Terebo- 
nem. 

XGVILHicergo Terebon Saracenorum tribus pre- 
fectus, cum aliqua de causa venisset Bostras (38), 
et à quodam comprefecto delatus esset ad eum 
cui commissa fuerat regionis administratio,com- 
prehensus fuit et carcerem habitare condemnatus, 
per longum quod intercessit tempus.Cognito igitur 
calumniz actu magnus Euthymius, scribit ad An- 


"Exodaeísv Βόστρων ἰθύνοντι, συναποστείλας τοῖς p lipatrum (39),qui tunc Bostrensem regebat Eccle- 


τράμμασι «αἱ Γαϊανὸν τὸν ἀδελφὸν Στεφάνου τοῦ 
Ἰαμνείχς, ὥστε σπουδὴν εἰσενέγχασθαι πᾶσαν, 
ἀνεϑῆναι τῶν δεσμῶν τὸν Τερέδωνα. Ὁ δὲ τὰ γράμ- 
ματα εἰληφὼς, δεξάμενός τε xal Γαϊανὸν, τὸν μὲν 

E πάσης κατηγορίας ἑλευθ:οώσας, xai ὅσης 
αὐτῷ ἔδει δαπάνης πρὸς τὴν ὁδὸν χοινωνήσας, ἐπὶ 
τὸν μέγα, ἐξτποστέλλει, Γαϊανὸν ὃὲ ὥσπερ τι ζώ- 
Tpov τῆς Εὐθυμίου διδασχαλίας ἔγνω παραχατ- 
ἔχειν, καὶ τῆς Μηδάδων πόλεως ἐπίσχοπον χειροτο- 
νεῖ, 

(H'. "H γε μὴν μακχαρῖτις Εὐδοχίχ, ναοὺς ὅτι 
πλείστους τῷ Θεῷ δειμαμένη, γηροκομεῖά τε xai 
πτωχεία 6 καὶ μοναστήρια μηδ᾽ ἀριθμῷ ὑποδληθῆ- 
vx ῥᾷδιχ φιλοθίως συστησαμένη, προσέταξεν ἕν 
τινι τῶν Ox! αὐτῆς ᾧκοδομημένων *, ὃς Πέτρῳ μὲν 
τῷς κορυφαίῳ τῶν ἀποστόλων" ἀνεῖται, ἀντιχρὺ δὲ τῆς 
Εὐθύμίου λαύρας διάκειται, οὐχ ἔλαττον ἢ εἴχοσι 
σιαδίοις διεστηγὼς, λάχχον Í μέγχ βάθος ὁμοῦ καὶ 
pos, χρείας τινὸς ἀναγκαίας χάριν ἀνορύξχι, Ποτὲ 


siam; unacum litteris mittens Gaianum fratrem 
Stephani Jamnie episcopi ; ut omnem adhiberet 
diligentiam quo a vinculis Terebon eriperetur. 
Ille vero,acceptis litteris, susceptoque Gaiano,com 
Terebonein ab omni liberasset accusatione, eique 
sumptum ad profectionem necessarium suppe- 
ditasset, eum mittit ad magnum. Αἱ Gaianum 
veluti scintillas quasdam doctrin» Euthymii sta- 
luit retinere,et episcopum Medaborum (40) civi- 
tatis ordinat. 

XCVIII.Beata porro Eudocia, postquam templa 
quamplurima Deo «diflcavit, pieque construxit 
gerocomia, ptochia, monasteria, que ne facile 
quidem sub numerum venire possunt ; jussil in 
quodam ex sedificatis ab ea templis, quod est sa- 
crum Petro principi apostolorum,situm autem est 
eregione laure Euthymii,non distans minus quam 
viginti stadia, fodere cisternam valde profundam 
simul et latam, alicujus gratia usus necessarii. 


VARLE LRECTIONES. 
bal vp. 44]. ἐπιτετραμμένῳ. ἀ al. πτωχοτροφεῖα. 5 al. addd. vxov. i al. λάχχου. 
JOAN. BOLLANDI NOTA. 


Urbs erat munitissima et antiquissima in 


Ara 
sigBata. Vide Ádrichomium c. 27. 
(39) Hujus decessor subscripsit concilio Chelce- 


doDensi « Constantinus Bostrene civitatis metropo- 


lis Arabie. 


(40) «Medaba civitas trans Jordanem,Arabis sub- 


a derer, tribui Mapes:e trans Jordanem as- jacens.» Vita S. Sabe ; quondam primaris Ammoni- 


tarum, postea Amorrbaeorum ad torrentem Arnon ; 
tria Gerontii, qui Hegumenus erat monasterii S. 

Euthymii, cum vita hae a Cyrillo scriberetur. Vide 

Adrichomium in tribu Ruhen eap. 47. 


679 


MENSIS JANUARIUS. 


680 


Cumque aliquando venisset ad eam spectandam, δὲ xaxà θέαν αὐτοῦ ἀφιγμένη, ὁρᾷ τὴν Εὐθυμίω 


videt lauram Euthymii positam in media solitudi- 
ne,et quemadmodum cella fratrum erant a se in- 
vicem sejuncte; atque illud Scripture meditata : 
Quam pulchra domus tuc Jacob.tabernacula tua, 
Israel 55! indeque vehementer animo compuncta, 
illico ad eum mittit Gabrielium, rogans ut sibi 
permitteretur accedere, illiusque frui sermone et 
doctrina : simul vero habebat in animo laurz il- 
lique assignare reditus, eam ob causam, ut fratri- 
bus de csetero sufficiens exstaret rerum necessa- 
riarum suppeditatio. 

XCIX .llle vero eam prius his verbis compellat : 
Morte ad fores s!ante, cur, o tilia, sollicita es et 
distraheris circa plurima? llla solum libi sint pa- 


λαύραν ἐν ἐρήμῳ μέσῃ διαχειμένην͵ ὅπως τε τὰ τῶν 
ἀδελφῶν χελλία ἀπ᾿ ἀλλήλων ἦσαν ἀπῳχισμένλ" 
xai τὸ Γραφιχὸν ἐκεῖνο λογισαμένη * Ως καλοὶ οἱ 
οἶχοι Ἰαχὼδ, αἱ σχηναί σου, Ἰσρτὴλ ! σφοδρῶς 
τε τὴν ψυχὴν ἐντεῦθεν κατανυγεῖσα͵, πέμπει Γσδριή- 
λιον εὐθὺς πρὸς αὐτὸν, δεομένη ἐπιτραπηνχι καὶ 
αὐτῇ προσελθεῖν αὐτῷ 8, καὶ λόγων ἀπολχῦζαι τῶν 
kxe(vou xal τῆς διδασχαλίας * ὁμοῦ δὲ χαὶ προσΖκο- 
νεῖμαι τὴ τε λαύρᾳ χαὶ αὐτῷ προσόδους, ἐπὶ νοῦν 
lys * xal ἢ αἰτία, ὥστε Otmpxy, τοῖς ἀδελφοῖς slvn 
τοῦ λοιποῦ τῶν ἀναγχαίων τὴν χορηγίαν. 

(0'. Ὃ δὲ, προαναφωνεῖ αὐτῇ" ᾿Επὶ θύραις οὔσης 
τῆς τελευτῆς, τί φροντίζεις, λέγων, ὦ τέχνον, καὶ 
περισπᾶσαι περὶ πολλά: "E«etví σοι μόνον εὖτρε- 


rata, αυῷὦ ad excessum ex hac vila pertinent. B a7, γενέσθιο, τὰ πρὸς τὴν τῆς ζωῆς ἐκδημίαν. Ἡμῶν 


Nostri autem ae memineris, quantum ad reditus 
ullos aut pecunias,sed recordare coram communi 
Domino,ubi sane tepotius nostri meminisse postu- 
Jamus. His illa auditis, animum divisum babebat 
in hasce duas affectiones, admirationem et tristi- 
tiam : illud quidem,magni tribuens preescientiz, 
et quemadmodum ea que de illo ipsa animo agi- 
tabat, is longe anteintelligeret ; hoc vero, quod a 
sua spe ea in re excidisset. Volebat enim ei pe- 
cunias redituumque subsidium relinquere, sicut 
diximus. Hinc venit ad sanctam civitatem : cum- 
que Anastasium patriarcham arcessivisset, ac ei 
exposuisset qua 8 divino Euthymio audierat, ge- 
mina priori sententie fecit. Ac primo quidem 


δὲ μὴ ἐπὶ προσόδοις τισὶ μνησθῇς, μηδὲ χρήμασιν, 
ἀλλ᾽ ἐπὶ τοῦ κοινοῦ μνήσθητι Δεσπότου, ὅπου δὴ καὶ 
μνησθῆναί σε μᾶλλον ἡμῶν ἀξιοῦμεν, Τούτων ἀκού- 
σασα, δυσὶ πάθεσι τούτοις, ἐκπλήξει καὶ λύπῃ τὴν 
ψυχὴν ἐμερίζετο * τὸ piv, τῇ προγνώσει τοῦ μεγέ»- 
λου διδοῦσα, xal ὅπως ἅπερ αὕτη γατὰ νοῦν ἑσκόκει 
περὶ στοῦ, πόῤῥωθεν ἐχεῖνος συνίει * τὸ δὲ, διὰ τὴν 
τῶν ἐπ᾽ αὐτῷ ἐλπίδων ἀποτυχίαν, ᾿Βδούλετο γὰρ κεὶ 
χρήματα καὶ ἀφορμὰς αὐτῷ προσόδευν καταλιπεῖν, 
ὥσπερ ἔφημεν, ᾿Εντεῦθεν πρὸς τὴν ἁγίχν ἀφικνεῖ- 
ται πόλιν * ᾿Αναστάσιόν τε μέταστειλαμένη τὸν κέ- 
tpiápy nv, xal ἃ παρὰ τοῦ θείου Ἐῤθυμίου μάθοι 
πρὸς τοῦτον διασαφήσασα, ἀδελφὰ τῇ προτέρᾳ γν- 
pn ἐποίει, Καὶ πρῶτα μὲν τὸν ἐπὶ Στεφάνῳ τῷ 


Stephani protomartyris Christi templum,nondum c πρωτομάρτυρι τοῦ Χριστοῦ vaóv ἐλλειπῶς ἃ ἔπι τῆς 
omni ΟΣ parte constructum (51), dedicat quin- κατασκευῆς ἔχοντα, πέμπτῃ ἐγκαινίζει «εἰ δεκέτῃ 


todecimo mensis Januerii : deinde ei tributo 
multo reditu, ejusque eura commissa Gabrielio, 
neque alias neglexit ecclesias, quotquot ab ipsa 
s&difical:e fuerant ; sed illas quoque diligenter 
magno cum labore obibat, dedicans, et sufficien- 
tem reditum unicuique attribuens. Jam vero 
quatuor mensibus post dedicationem transactis, 
et ipsa humanam vitam relinquens, excedit ad 
Domiaum 142). 

C.Longo autem post tempore, cum esset Euthy- 
mius jam nonaginta annos natos,in gravem incidit 
seegrotationem sanctus Theoctistus, adeoque morti 
vicinam, ul signilicarel se mox esse decessu- 


rum; qui jam ad profundissimam senectutem per- p 


venisset, plenusque evasisset ipse etiam humano- 
Tum dierum. Veniens ergo ad eüm visendum 
magnus Euthymius, adeoque periculose habere 
intuilus, statuit paucos dies cum illo manere, 
ut saneta ejus anima jam ad Deum profecta, ipse 
justa corpori faceret, cunctaque qu:e mos est, 


$3 Num. xxiv, 5. 


μηνὸς ᾿ἸΙανουαρίου. Εἶτα xai πολλὴν αὐτῷ πρόε- 
οὖον ἀπονείμασα, καὶ τὴν περὶ αὗτον πρόνοιαν kwr- 
θεῖσα Γαδριηλίῳ, οὐδὲ τῶν ἄλλων ἣ μέλει ἐκκδη- 
σιῶν, ὅσαι παρ᾽ αὐτῆς ὡχοδόμηντο * ἀλλὰ καὶ αὐτὰς 
περιήρχετο χομιδῇῇ φιλοπόνως, ἐγκαινίζουσά τε κεὶ 
τὴν ἀρκοῦσαν ἑκάστῃ πρόσοδον ἀφορίζουσα, Τεσσέ- 
ρων δὲ ἤδη μηνῶν μετὰ τὸν ἐγκαινισμὸν παρελθόντων, 
καὶ αὐτὴ τὸν ἀνθρώπινον ἐκλιποῦσα βίον, πρὸς Κύριον 
ἔχδημεῖ, 

P^. Μετὰ μέντοι συχνὸν ἐξ ἐκείνου χρόνον ἑνενέ- 
χοντα τοῦ Ευθυμίου ἤδη γεγονότος ἐνιαυτῶν, βαρείᾳ 
περιπίπτει νόσῳ xal ὁ ἐν ἁγίοις θεόχτιστος, καὶ 
τοσοῦτο γειτονούσῃ, θανάτῳ, ὥστε καὶ αὐτὸν ὅσον 
οὕπω προσάγειν ἐδήλου * βαθύτατα ἤδη γηράσας, 
xal πλήρης ἡμερῶν  xzl αὐτὸς τῶν ἀνθρωπίνων 
γενόμενος, Κατελθὼν τοίνυν ἐπισχεψόμενος αὐτὸν ὁ 
μέγας Εὐθύμιος, καὶ οὕτως ἐπιχινδύνως ἔχοντα 6ez- 
σάμενος, ἔγνω xal βραχείας αὐτῷ τινας ἡμέρας 
συμπαραμεῖναι * ὡς ἄν ἤδη πρὸς Κύριον τῆς ἁγίας 
ἰχδημούσης ψυχῆς, αὐτὸς τῷ σώματι τὰ νομιζόμενε 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 


€ abest ab al. ^ al. ἐλλιπῶς. 


(41) «Amplum adeo,ut decem millia monachorum 
ex omni eremo in eo convenerint. » Vita S. Sabes. 


(42) Anno 4 imperii Leonis, Christi 460, mense 


Maio. Sepelitur in templo 8. 8tephani. Mieephorus 
et Evagrius. 


VITA 8. EUTHY II. 


682 


» καὶ ἅπερ ἔθος ἐπ᾽ αὐτῷ πάντα mÀn-A ineo impleret. Cum vero patriarcha cognovisset 


ς δὲ τὴν Εὐθυμίου παρὰ gtoxcisttp προσ- 
πατριάζχης, χαὶ πρόφασιν τοῦτο τῆς 
ἀφίξεως οὐκ ἄκειρον εἶναι νομίσας, ἤδη 
οῦ Θεοχτίστου πρὸς θεὸν ἐχδημήσαντος, 
ντος τότε τοῦ Σεπτεμύρίου μηνὸς, κάτ- 
τὸν, χαὶ χοινῇ τῆς τού λειψάνου ταφῆς 
γεγονυίας, 
πειτα καὶ ἃ πρὸς Εὐθύμιον ὁ θερμὸς ixi- 
, 9 πατριάργης ἐποίει " xal ἡδέως τῶν 
50 χειρῶν λαβόμενος, καὶ αὐταῖς ὡς εἴχε 
ἠσπάζετό τε θερμῶς, xal πόθου τοῖς 
ἐπέλεγε ῥήματα c "Ex πολλοῦ τῶν ἁγίων 
| ἐπεθύμουν χειρῶν * xai ἰδοὺ πεπλήρωχέ 
σιν ὁ Θεός, ᾿Αλλὰ δέομαί σου, τίμιε Πα- 
ὄδρα δέομαι * πρῶτα μὲν εὐχεσθαι τῷ Θεῷ, 
ἐμοὶ προῤῥ oti, διὰ τέλους συντηρηθῆναι" 
zi γράφειν μοι συνεχῶς περὶ τῶν δοχούν- 
al τέκνων ! νόμος διαχελεύεται, Ταῦτα τῷ 
tv εὐμενῶς ὡμίλει xal. διελέγετο, καὶ ὅσα 
ιρός τε ἀπήτει xal διὰ μιχροῦ συντυχία 
ὑπεμίμνησχεν, Ὁ δὲ, μετὰ τῆς συνήθους 
μχείας, Τοῦτο μᾶλλον ἐγὼ παρὰ τῆς σῆς 
κκαριότητος ἀπεχρίνατο * τὸ ἐν ταῖς πρὸς 
ρεσδείαις σου χαὶ λιταῖς χαὶ ἡμᾶς κεῖσθαί 
ήμης. Κἀχεῖνος ὑπολαδὼν, Οὔ τοι, ὦ 
σὶν, οὐδαμῶς παρχχωρήσω σοι τοῦ 
Τοῦτο γὰρ ἐγὼ mapà σου πρῶτος λα- 
᾿ ἐπεὶ «αἱ πεπείραμαι καλῶς ἤδη τῆς ἐν 
tv χαρισμάτων ἐνεργείας χομιδῇ καὶ 
Καὶ ὃς ὁμαλῶς ἄγαν καὶ πράως, Συγχώ- 
ις Πάτερ, ἔφη * παρακλήθητι δὲ πρόνοιαν 
ὃ παρόντος μοναστηρίου χάριν ἐμήν τε 
εἰ χὐτῶν δὲ τῶν ἀδελφῶν ἕνεχα ποιεῖσθαι, 
τι καὶ αὐτοῦ, ὥσπερ εἰκός, Πρὸς ταῦτα 
1€, Καὶ Θεοχτίστου, φησὶν, ἔτι περιόντος 
ιἰς, σὺ ἧς ὁ τῆς ἐρήμου ταύτης προεστὼς, 
αὐτὴν τῷ τῶν ἐνοικούντων πλήθει καὶ 
μῶσαν ἀποδείξας, xxi ἄλλην τινὰ «αθά-- 
αλὴμ τῳ Χριστῷ παραστήσας ^ xal vv 
Ιου τὸν βίον ἀμείψαντος, σοὶ τὰ σαυτοῦ 
ιν. Ὁ μὲν οὖν ταῦτὰ εἰπὼν, χαὶ συντα- 


ἁγίῳ, πρὸς τὰς οἰχείας αὖθις ἐπανῆλθε 


ὕμιος δὲ ὁ μέγας, Μάριν τὸν τοῦ Τερέ-- 
v, φιλαρέτως ζῶντα, xal τὴν ἡλιχίαν ἤδη 
ἤγούμενον τῆς μονῆς κατάστήσας, εἰς 
| καὶ αὐτὸς λαύραν ἐπάνεισι, Τοῦ δὲ, δύο 
v προστασίᾳ χρόνους ἐπιῤιοῦντος, εἴτα 
τὸν βίον μεταλλάξαντος, κατελθὼν αὖθις 
ὃ μὲν ἱερὸν τούτου σῶμα, ἐν τῇ τοῦ μεγά- 
στοῦ θήκῃ θεοφιλῶς χατατίθεται * Λογγί- 


apud Theoctistum assidere Euthymium, idque 
existimasset occasionem esse non inopportunam 
ad eum veniendi, jam beato Theoclisto ad Deum 
profecto, tertia die mensis Septembris (43),acce- 
dit ad eum, et communiter (44) ab iis faeta est 
corporis sepultura. 


Cl. Deinde quse erga Euthymium vehemens 
jubebat desiderium, fecit patriarcha ; et suaviter 
sacris illius manibus prehensis, eisque, uti erat, 
circumfusus, tum deosculabatur ardenter, tum 
inter oscula et amplexus verba amoris proferebat: 
Jamdiu ab hinc ego sanctas has manus cupiebam : 
el ecce meum Deus implevit desiderium.Sed rogo 


B tle, venerande Pater, et valde rogo ; primum qui- 


dem,ut Deum preceris, conservavi in perpetuum 
tuas :le me predictiones ; deinde ut etiam ad me 
assidue scribas deiis que videbuntur,quecunque 
filiorum lex precipit.Hec cum Euthymio benigne 
admoduin colloquebatur et disserebat, et ᾳυῶ- 
cunque alia aut occasio postulabat, aut post lon- 
gum tempus cum viro congressio revocabat in 
memoriam. Is vero cum solita illa modestia : Hoc 
ego potius,respondit, peto ἃ lua beatitudine,ut in 
tuis ad Deum intercessionibus et supplicationibus 
nos quoque in memoria habeas.Et ille excipiens : 
Nequaquam,inquit,o Pater, nullatenus tibiconce- 
dam petitionem.Hoc enim ego uta te primus acci- 
piam rogo : quippe quijara preeclare sim expertus 
divinorum charisinatum, qus in te omnino est, 
operationem et virtutem. Tum ille placide admo- 
dum et leniter ait : Concede, venerande Pater ; 
exorare vero ul polius prassentis monasterii,mea et 
tua causa et propter ipsos fratres, providentiam 
habeas, ejusque curam geras,ut par est. Ad haec 
patriarcha: Etiam, inquit,sancto Theoctisto adhuc 
superstite, tu huic prefuisti solitudini, eamque 
effecisti civitatem insignem multitudine ac virtate 
incolarum, et velut aliam quamdam Jerusalem 
Christo exhibuisti ; et nunc rursus cum ille e sita 
migravit, tibi tua relinquuntur. His itaque dictis, 
cum sancto valefecisset,reversus est ad suam ha- 
bitationem. 

CII.At magnus Euthymius postquam Marim Tere- 
2onis avunculum,ex virtntis regula viventem (45), 
jamque state provectum, monasterii praefectum 
constituisset, revertitur ipsequoque insuam lguram. 
Cum is vero in monasterii praefectura duos annos 
vixissel,ac deinde e vita migrasset (46),descendens 
rursus magnus,sacrum quidem ejus corpus in ma- 
gni Theoctisti theca pie deponit ; cuidam autem 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTA. 


"p. 


Ch. 467, ad illum diem de eo agemus. 
üthymius eum magna honorificentia se- 
pus ejus. » Cyrillas in Vita S. Sabe. « 


PATROL, Ga. CXIV. 


(δ) « Marim dignum et mirebilem, » in Vita ea- 


(46) An. Ch. 469. 
' 22 


üH.l 


Longino (47), viro propter vitam laude digno,com- A v» 


ΜΠ} curam monasterii. 

Ulli. Statim autem post magniTheoctisti obitum, 
cum OlympiusSeyihopolis episcopus vitam reliquis- 
set, Costas quidem custos crucis pro illo ordinatur 
episcopus; Chrysippo autem custodis crucis commit- 
litur ministerium: neque hic excidente Euthymii 
predictione. Verum beatus Cosmas, cum totos 
triginta annos in eo principali munere permansis- 
set, magnis in secunda Palestinorum (48) provincia 
claruit meritis. At Chrysippus, qui eral illius quo- 
que frater,ubi duodecim annos obiiset ministerium 
custodiendz crucis,scriptis relictisi49)et numero 
multis,et ob tractationem laudabilibus,vita exce- 
dit. Horum vere frater Gabrielius, presbyter, ut 


paulu anle dictum est, et rnonasterii per viginti p 


quatuor annos przfectus,postea breve sibi «difi- 
cavil monasterium in valle venerabilis templi ad 
orientem, quod nomine Sanct: Ascensionis (00) 
donatum fuerat, ubi ad imitationem Eulhymii, 
pos! divinorum Theophaniorum oclavum diem 
secedens, usque ad festum Palmarum morabatur. 
Cum autem esset discendi cupidus, habuit quo- 
que iogenium ei opem ferens. Unde et linguam 
ad Grecorum sermonem, Homanorumque et 
Syrorum exercebat. Morilur autem octogesiino 
elatis anno in monasterio : et illic fit viro se- 
pulcrum (51), in signis maximis illustri. Atque 
ea que quidem ad Eutbymii pertinent discipu- 
los, hujusmodi sunt, ac talis unicuique obtigit 
mors. 

CIV. Ego vero ad ea quie consequunter ex viri 
recte factis revertor. Nam hzc quoque mihi cum 
aliis Joannes solitarius et episcopus, et Thalelzus 
presbyter narraverunt. Aiebant enim,quod versan- 
tibusaliquandoipsis insolitudine,occurrensbeatus 
Sabas colloquebatur,dicens,quod cum adhuc esset 
in cenobio, ascendisset post mortem Tbeoctisti, 
simul cum Lon:zino monasterii pra»posito ad magnum 
Euthymium. Aliquot autem dies morat eirca Ru- 
ban una cum Martyrio et Elia, sancto etiam Gera- 
simo nobiscum versante,quoniam, inquit, alacres 
magnus me et Domitianum videbat, utroque assum- 
pto,transibal per interiorem solitudinem (59).Ci - 
busautem nobis erant radices meleagrorum. Dein- 
depervenimusad quamdam terram admodum horr»n- 


MENSIS JANUARTICS. 


68i 


δὲ τινι ἀξιεπαίνῳ τὸν βίον ἀνδρὶ, τὴν tnc μονῆς 
πρόνοιαν ἐγχειρίζει, 

PT/, Καταπόδας 62 τῆς Θεοχτίστου τελευτῆς τῷ 
μετ ἅλου, xai ᾿ολυμπίου τοῦ Σχυθοπόλεως ἐπισχό- 
πο) τὸν Dio» ἀπολιπόντος, Κοσμᾶς μὲν ὃ σταυρο- 
φύλα: ἐπίσχοπος ἀντ᾽ ἐχείνου χειροτονεῖται * Χού- 
σιππος δὲ, τὴ» τοῦ στχυροφύλαχος ἐγχειρίζεται λει- 
τουργίαν * μηδ᾽ ἑ ττῦϑλ διαπεσούστις τῆς Eu 
προῤῥήσεως. 'AXÀ' ὁ μὲν μαχαρίτης Κοσμᾶς, τοιΖ- 
xovtz ὅλους ἐνιχυτοὺς ἐπὶ τῆς ἀρχῆς διαμείνας 
Δεγάλοις ἐν τῇ δευτέρᾳ τῶν Παλκχιστινῶν ἐπαργχίς 
διέλχανε κατορθώμασι, Χρύσιππος ὃξ, ὃς xal ἀδελ- 
φὺς T» ἐχείνου, δωδέκατον τῇ τοῦ σταυροῦ quini 
χρόνον διαχονήπσας, ἐπὶ συγγράαματι τό τε πλῆβος 
πολλοῖς xai τὴν πραγματείαν ὑπαινετοῖς, χατ:λάι 
τὸν βίον" Ὃ μέν τοι τούτων ἀδελφὸς Γχδριήλιες, 
πρεσδύτερο:, καθάπερ μιχρῷ πρόσθεν εἴρηται, zz 
ἡγούμενος τετάρτῳ ἐπὶ τοῖς εἴχοσιν ἔτει γεγενημί- 
νος, β:χγὸ τι φροντιστήριον ἐν τῇ πρὸς Eo χοιλέξι 
τοῦ σεδατμίου νχοῦ, ὃς ἀπὸ τῆς ᾿Αγίας Ovóuasb 
᾿Ανχλήέψεως, ἐδείματο ἑαυτῷ " οὗ On» μετὰ ὀγδόην, 
x1:2 μἴμησιν Εὐθυμίου, τῶν θείων Θεοφανίων ipi- 
Qrv ἀνχμωρῶν, ἕως τῆς τῶν Βαΐων διέτριδεν ἐώρ- 
τῆς. Φιλου χϑὴςς δὲ Ow, εἴχε xal τὴν φύσιν αὐτῷ σ᾽» 
αιρομένην. Ἔνθεν ro: xai τὴν γλώτταν πρός τε τὴν 
Ἑλλήνων φωνὴν xil τὴν τῶν Ρωμαίων καὶ Σύρων 
ἤσχετο, Τελευτᾷ ὃξ ὀγδοηχοστῷ τῆς ἡλικίας Én ἐν 
τῷ μοναστηρίῳ * χαὶ τάφος ἔχεῖ τῷ ἀνδρὶ γίνεται͵ 
ἐπὶ τημείοις λάμψαντι μεγίστοις. Τὰ μὲν δὴ τῶν 
μαθητῶν Εὐθυμίου τοιχῦτε, καὶ τοιαύτης ἔχεστος 


, ἔτυχε xal τῆς τελευτῃς. 


PA'. ᾿Εγὼ 23 πρὸς τὰ ἕξῃς τῶν τοῦ be κατον- 
θωμάτων ἐπάνειμι, Kal ταῦτχ γάρ μοι μετὰ τῶν 
ἄλλων, Ἰωάννης τε ὁ ἡσυχαστῆς καὶ ἑπίσχοκος, xü 
θαλέλαιος ὁ πρεσδύτερος διηγήσαντο, ἔφασκον Tao, 
ὡς ἄρα διχτρίδουσι ποτε αὐτοῖς ἐπὶ τῆς ἐρήμου, ὁ 
μακαρίτης Σάδας ἐντυχὼν Gps: * Ἔτι, λέγων͵ b 
τῷ κοινοδίῳ Qv, ἀνέλθοι μετὰ τὴν Θεοκτίστου ctn 
τὴν, ἅμα Λογγίνῳ τῷ ἡγουμένῳ πρὸς τὸν μέγεν E 
θύμιον, Ἡμέρας δέ τινας περὶ τὸν Ῥουδᾶν διαφί- 
ψάντες, ἅμα τοῖς περὶ Μαρτύριον καὶ Ἡλίαν, τὲ 
Γερασίμου τοῦ ἐν ἁγίοις συμπαρόντος afe, im 
φησὶ, προθύμους ὁ μέγας, ἐμέ τε καὶ Δομετιεὴν 
ἑώρα, παραλαδὼν ἀμφοτέρους, διὰ τῆς ἐνδοτέρα 
ἐρήμου διήρχετο. Τροφὴ δὲ ἧσαν ἧμῖν, αἱ τῶν gr 
λεάγρων J ῥῖται. Εἴτα χαταλαμδάνομέν τινα γῆν ἐν 


VARLE LECTIONES. 


J al. μελεχγρίων. Int. melagriorum. 


(41) Ejus mentio fit. etiam in Vita SS. Sabz et 
Quiriaci Huic Paulus, illi suffectus junior Terebon. 

(48) Scythopolis secundz& P^lestine Metropoli- 
t&Da sedes, prima Cesarea : utraque sub patriar- 
ehatu Illerosolymitano. 

(49) Pauca ex his supersunt, ac primo hujus est 
serino de sanctissima Maria Deipara,a Joanne Pieo 
Parisiensi, una cum aliis editus,et insertus Biblio- 
thecie SS. FP. tribus editionibus Parisiensibus, et 
Coloniensi; 8ed s&culi 6,par. 2, quod ctas ne:cire- 
tur. Secundo hujus est Encomion conscriptum de 
8. Theedoro martyre, in quo mentio est Lueiapi 


JOAN. BOLLANDI NOTE. 


presbyteri, eui Gamaliel, quo in loeo laterenteer- 
pora SS. Stephani, Nicodemi, ipsius Gamalielis d 
Abibi fllii, revelavit an. 415.Imo horum mertyriem 
eb eo conscriptum. Consule in Photii bibliothea 
tmema 171. 

(50) Palladius in histor. Lausiaca cap. 104, me 
minit soratoriorum in Oliveto in colleAssumptlesi, 
unde ascendit Jesus.» Est autem sd orientem sancta 
civitatis. 

(51) Da eo agemus 26 Januerii. 

(52) Sequentia narraptor etiam in Vita S. Sela. 


VITA S. EUTHYMII. 


686 


ἐπὶ πολὺ καὶ ξηρὰν xal ἀτεχνῶς ἄνυδρον. ΓἜγω- A lem,siccamque et omnino aqua ex pertem.Ego ita. 


ἀφυνήθης ὧν παντάπασι τῶν ἐν ἐρήμῳ διχ- 
δίψει τε συσχεγεὶς σφοδροτάτῳ, λειποψυχίᾳ 
ἰχόμην, καὶ οὐδὲ τοὺς πόδας εἶχον ἔτι πρὸς 
ρείαν δυναμένους ὑπηρετεῖν. ᾿Επιστρέψας δέ 
μέγας Εὐθύμιος, καὶ οὕτως ἐκλείποντα ἤδη 
ἰρηκότα με θεασάμενος, ἔπαθε τὴν ψυχὴν ἐπ’ 
d μιχρὸν ἀφ΄ ἡμὼν διαστὰς, xal τῇ γῇ προσ- 
ὧν ἑαυτὸν, ηὔχετο, Κύριε, λέγων, δὸς ὕδωρ 
ἡψώσῃ, τὴν τοῦ ἀδελφοῦ δίψαν παραμυθούμε- 
Καὶ μετὰ τὴν εὐχὴν ἀναστὰς, ἐπιλχμδάνεται 
tptloo, ᾧ τὰς τῶν βοτανῶν ἐχτέμνοντες ῥίζας 
ἱποιούμεθα, xal χόπτει βραχὺ τὸ ἔδαφος, xai 
Bop ἀπὸ τῆς γῆς ἀναδίδοται, Εἶτα καλεῖ με 
utüv, xal ὑποδείχνυσι τὸ ὕδωρ, xal πιεῖν ἐπι- 


que qui plane eram inassuetus commorationibus in 
deserto, vehementissima siti correptus, deliquium 
animi patiebar, et nec pedes habebam amplius ad 
itineris administrationem validos. Conversus ve- 
ro, inquit, magnus Euthymius, neque sic jam 
deficientem et fractum intuitus, mea causa animo 
commotus est ; cumque se paululum a nobis se- 
junxisset, et ad terram prostravisset, orabat, di- 
cens: Domine, da aquam in terra sitienti, ad sola- 
tium afferendum fratris siti. Et post preces sur- 
gens,apprehendit ligonem, quo radices herbarum 
exscindebamus ad parendum nobis cibum, et so- 
lum parum scindit, statimque aqua e terra scatu- 
rit. Postea vocat me ad se, ostendit aquam,et bi- 


Πιὼν τοίνυν, καὶ τὸ συνέχον τοῦ δίψους àno- p bere permittit. Bibens igitur,etsiti qua premebat 


, τιὐχαρίστησα τῷ παραδόξως διὰ τῶν αὐτοῦ 
τῶν τὰ τοιχῦτα θχυματουργοῦντι θεῷ. 
Οὕτως ἔχοντι πρὸς τὸν Θεὸν παῤῥησίας τῷ 
, xal τοσαύτην ἄνωθεν ἐπισπασαμένῳ τὴν 
τοὺ Πνεύματοο, οὐδὲ τῆς κοινῆς αὐτῷ τελευτῆς 
ς ἀπεχρύδη, οὐδὲ ὅσα χατὰ vrv αὐτοῦ λαύραν 
εἰν ἔμελλεν ὡς οἱ θεῖοι Πατέρες οὗτοι xal 
τῶν ἐμοὶ διηγήσαντο. Φασὶ γὰρ ὀγδόην τότε 
| φῶτα ἡμέραν, x30! ἣν αὐτῷ σύνηθες ἣν ἐπὶ 
δοτέραν ἀπαίρειν ἔρημον, συνήλθομεν, οἵτε 
px μέλλοντες, καὶ ὅσοι κοινωνῆσαι τὸ παρά- 
τῷ τῆς ἀποδημίας ἠδούλοντο, "Ev οἷς m ἂν 
περὶ Μαρτύριον καὶ Ἡλίαν. "Enribn δὲ οὐδὲν 
€ Ὁ εὗρον, οὐδὲν ἕτοιμον, οὐδὲ προσῆχον ἀνα- 
t, ἀλλ᾽ ἀπαράσκευον ὅλως τὸν ἄνδρα κατέλα- 
γνθάνοντο εἶ μὴ αὔριον *. ἀπιέναι, Ὁ δὲ Πᾶσαν, 
v ἰδδομάδα συνέσομαι ὑμῖν ἐν τῇ λἀύρᾳ, καὶ 
Odtou μέσων νυχτῶν, ἀφ᾽ ὑμῶν χωρισθήσομαι, 
δὲ εἴπε, “ηνιχαῦτα τελευτᾷν P. προσημαίνων. 
. Τρίτῳ γοῦν τὸ μετὰ ταῦτα ἡμέρᾳ, καὶ τῆς 
ὃ ἤδη τοῦ θείου ἑορτῆς ἐπιστάσης, ἀργυ- 
ἃ πάσης τῆς νυκδὸς ἐν τῷ ναῷ παραγγέλλει 4, 
'* νυχτερινῶν ὕμνων αὐτοῖς ἐχείνων σύντελε- 
) τοὺς πρεσδυτέρους ἐν τῷ διαχονιχῷ χα- 
) παραλαδὼν, Οὐκέτι, φησὶν, ἀδελφοὶ, μεθ᾽ 
ιγρυπνίαν διατελέσω. Καλεί γάρ με ἤδη ἀπὸ 
ρούσης ζωῆς ὁ θεός. ᾿Αλλὰ νῦν μὲν ἐξελθόν- 
λέσατέ μοι Δομετιανόν' ἕωθεν δὲ τῶν Llaxé- 
tav τὸ σύστημα συνελθέτω, "Apa γοῦν πρωὶ 
)wv μετὰ σπουδῆς ἅπαντες πρὸς αὐτόν. Καὶ 
ἐπισχὼν, ἤρξατο πρὸς αὑτοὺς λόγου τοιοῦδε" 
Πατέρες ἐμοὶ, καὶ ἀδελφοὶ ἀγαπητοὶ ἐν Κυρίῳ, 
λα ἐγὼ μὲν πορεύομαι ἤδη τὴν τελευταίαν 
ἣν πατέρων μου. ἡμᾶς δὲ χρὴ τὸ πρὸς ἐμὲ 
, διὰ τῆς τῶν ἐντολῶν τῶνδε φυλαχῆς ἐπιδεί-- 
Ὧν προηγουμένως ἐστὶν ἡ ἀγάπη, σύνδε- 
ὅσα τῆ; τῶν ἀρετῶν τελειότητος, "Ὅπερ γὰρ 


oloss, iu, (4. 


depulsa, gratius egi Deo qui preter opinionem 
per servos suas talia edit miracula. 

CV .Cum hanc haberet apud Deum fiduciam Eu- 
thymius tantamque Spiritus gratiam superne at- 
traxissel, ne coininunis quidem mortis ei tempus 
est absconditum,nec quacunque eventura erant in 
ejus laura sicut divini hi Patres de iis mihi narra- 
verunt. Aiunt quippe quod octavo (53) tunc die post 
festum luminum, quando solebat ad interiorem 
proficisci solitudinem, convenimus,tum qui erant 
deducturi,tum quicunque ejus peregrinationis om- 
nino volebant esse socii ; quos inter erant Marty- 
rius et Elias. Quoniam vero nihil paratum invene- 
runt,nihil promptum, nec secessui conveniens,sed 
virum offenderunt plane imparatum,sciscitati sunt 
an non esset cras abiturns. Ille vero : Tota,inquit, 
hebdomada ero vobiscum in laura,et Sabbati me- 
dia nocte, a vobis separabor. Hoc aulem dixit, 
praesignificans se luuc moriturum. 

CVl. [taque tertio post hec die, jam adven- 
tante divini Autonii festo, precepit ut per totam 
noctem vigilarent in templo. Et nocturnis illis 
hymnis per eos peractis, cum assumpsisset pres- 
byteros in eo quod diaconicum appellatur : Non 
amplius, inquit, fratres, vobiscum vigilias pera- 
gam. Me enim jam vocat Deus a vita presenti, 
Sed nunc quidem egressi, arcessite m:hi Don:i- 
tianum : raane autem totus Patrum coetus conve- 
niat. Simul ergo cuncli mane ad eum studiose 
confluxerunt. Atque ubi se param continuit, cc- 


D pit hunc ad eos habere sermonem : 


CVII. Patres mei et fratres dilecti in Domino,et 
filii;jego quidem jam postremam viam meorum Pa- 
trum ingredior. Vos autem oportet vestrum in me 
amorem per horum prgceptorum observationem 
ostendere. Inter qu& precipue est charitas, qua 
vinculum est virtutum perfectionis $4, Nam quod 


VARLE LECTIONES. 


αμυθούχενος. 


ἔλλῃ. Pal. τὴν τελευτήν da 


la], τοῦ συνέχοντος δίψους ἀνενεγχων. 
f παραγγείλας, 


αὶ abest. ab al. ^al. εὐπρεπές, ^an 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


Octavam Theopbaniorum a Grecis celebrari 
uarii, diximus supra;quam consuetudinem a 


Syris etiam fuisse observatam hinc colligimus, 
quod tertio ab hoc die fserit festivitas S. Antonii, 


687 MENSIS JANUARIUS. 688 


sal pani, hoc virtutibus charitas: nec sine ea fieri A οἱ ἅλες τῷ ἄρτῳ, τοῦτο ταῖς ἄρετοῖς ἣ ἀγάπη" χὰ 


potesl, ut virlus prout oportel recte exerceatur : 
quandoquidem universa virtus per charitatem οἱ 
humilitatem firma et stabilis cognoscitür. Etenim 
humilitas quidem novit eum qui illa utitur,ad cul- 
men recle factorum extollere: charitas vero tuto 
continet, neque sinil ea ex altitudine cadere. Αἱ 
major est charitas humilitate:quod et patet ex ipso 
Domini Creatorisque exemplo. Nam propter suam 
in nos charitatem seipsum sponte humiliavit, et 
faclus est juxta nos. Oportet ergo ei perpetuo con- 
fiteri,et hymnos offerre. Hxc siquidem preclarum 
est a cunctis hominibus omnino exerceri; a nobis 
autem ante cateros,tum propter pacta cum eo,tum 
quia ab omni conturbalione negotiisque s»cula- 


ωοὶς αὐτῆς ἀρετὴν ὡς χρὴ κατορθῶσαι 101, 1*0. 
ἐπεὶ xal ἀρετὴ maga, δι’ ἀγάπης καὶ ταπεινοφροσύ- 
vns βεδχία γνωρίζεται, 'H piv γὰρ ταπεινοφροσύνη, 
πρὸς ὕψος οἷδε χατορθωμάτων ἀνάγειν τὸν μετιόν::" 
ἢ δὲ ἀγάπη, συνέχει τε ἀσφαλῶς, «αἱ τοῦ ὑψὰς 
ἐχείνου διαπεσεῖν obx sq, Μείζων τ δὲ ἡ ἀγάπη τὲς 
ταπεινοφροσύνης" ὅπερ xal ἀπ᾿ αὐτοῦ ónlow τῷ 
χατὰ τὸν Δεσπότην xai Δημιουργὸν ὑποδέίΐγματα, 
Διὰ γὰρ τὴν πρὸς hac ἀγάπην ἐταπείνωσεν bur 
ἑαυτὸν, xal χαθ᾽ ἡμᾶς γέγονε, Χρὴ οὖν ἑἐξομολογεῖ- 
σθαι τούτω διαπαντὸς, καὶ ὕμνους προσφέρειν͵ 
Ταῦτα μὲν γὰρ val πάντας ἀνθρώπους ἁπλῶς μετώ- 
ναι χαλόν᾽ πρὸ δὲ πάντων ἡμᾶς, διά τε τὰς τρὶς 
αὐτὸν συνθήκας, καὶ ὅτι συγχύσεως ἀπάσης xal zpe- 


ribus liberi, vitam noslram minime distraciam p γμάτων ἀπηλλαγμένοι βιωτικῶν, ἀπερίσπαστον ἄγι- 


agimus, solique solilarie sttendimus nobis ipsis. 
Semper debemus, fratres, corporibus et animabus 
casli esse;necnon consuetam in synaxibus glorit- 
calionem, nobisque a principio desuper traditam 
regulam, omni custodia conservare. Eorum qui 
affliguntur,cura est gerenda pro viribus.Qui ex fra- 
tribus colluctatar cam improbis cogitetionibus, a 
vobis semper confirmetur,et perpetua fruatur ad- 
monitione, doctrina, preceptione; ne imprudens 
paulatim supplantetur,gravis ruina diabolo factus. 
Hoc quoque ultimum vobis impono mandatum; 
Nunquam janua occludatur advenientibus, sed sit 
semper aperta cuivis viatori, οἱ velut ad susceptio- 
nem paralissima : quinetiam ipsum teclum vobis 
sil commune hospitibus atque transeuntibus:nec- 
non ea qua& habetis, egentibus proponantur com- 
munia. Sic enim copiosam suppeditationem cce- 
litus consequemini. 

CVIII. Hzc ubi eisinjunxit;postea interrogavit, 
quemnam vellent ipsia preesse et imperare.lili au- 
tem velut ex compacto omnes responderunt:Domi- 
tianum.ls vero:At hoc,inquit,fleri non potest. Do- 
mitianus enim non hic longo tempore post me 
manebit; sed septimo solum die transacto, postri- 
die me sequetur.Hoc omnes qui aderant obstupe- 
fecit,adeo aperte et fidenter dictum. Simul itaque 
spe de Domitiano amissa; Eliam quemdam petunt, 
inferioris monasterii ceconomum, Jerichuntinum 
genere.Ad eum ergo statim conversus maghbus,Ecce, 
inquit, omnes Patres te sibi pastorem et prefec- 
tum eligunt. Tu vero vide, ut tibi ipsi attendas, et 
toti gregi. Oportet autem te hoc etiam scire ante 
alia,quod Deo visum sil, haud ita diu abhinc lauram 
hanc vertere in cenobium. Deinceps vero, et ubi- 
nam :dificari cenobium, et quomodo constitui 
oporteret,item de hospitium exceptione, psalmo- 
dia,studio in regula adhibendo, precep:t Elie, et de 
ron negligendis fretribus, maxime ils qui gravantur 
pravis cogitationibus. Deinde hoc postremo ait om- 
pibus: Si aliquam invenerim ad Deum fiduciam, 


pev ἡμῶν τὴν ζωὴν, xal μόνοι καταμόνας Tpostye- 
μὲν ἑχυτοῖς, ᾿Αγνιστέον ἡμῖν " ἀεὶ καὶ σώματα νὰ 
ψυχὰς, ἀδελφοί’ «xi τὴν συνήθη περὶ τὰς συνάξεις 
δοξολογίαν, καὶ τὸν ἄνωθεν ἡμῖν παραδεδομένον χε» 
νόνα, πάσῃ φυλαχῇ τηρηέον, Τῶν kv ἐν θλίψεσιν, ἴση 
δύναμις ἐπιμελητέον, Ὁ λογισμοῖς ἀτόποις xporr 
λαίων τῶν ἀδελφῶν, ἀσφαλιζέσθω ὑμῶν ' ἀεὶ 5, xx 
παραινέσεως ἀπολαυέτω διηνεχοῦς καὶ διδασχελίς 
xal ὑποθήεης" μὴ λάθῃ χατὰ μικρὸν ὑποσκχελισθεὶς͵ 
xai πτῶμα qaÀemnóv τῷ διαδόλῳ γενόμενος, Kal τεύ- 
τὴν δὲ τελευταίαν ὑμῖν ἐντολὴν ἐπιτίθημι" Ὁ πυλὰν 
μηδέποτε τοῖς παριοῦσιν Y ἀποχκεχλείσθω, ἀλλ᾽ ἀνεπε- 
πτάμενος ἀεὶ παντὶ ὁδίτῃ παρέστω, «αἱ οἷον εἷς ὑπο- 
δοχὴν ἑτοιμότατος" xal αὐτὴ δὲ ὑμτν ἣ στέγη, χοινὴ 
τοῖς ξένοϊς xai παροδεύουσιν "tuy " κοινὰ δὲ χεὶ τὰ 
ὄντα τοῖς δεομένοις προχείσθω. Οὕτω qp ἔν àyK- 
νου τῆς χορηγίας ἄνωθεν ἀπολαύοιτε. 


PH'. Tautz πρὸς αὐτοὺς ἐπισκήψας" εἶτα, καὶ ὃν 
βούλοιντο ἀφηγεῖσθαί τε αὐτῶν καὶ ἄρχειν ἄνεκυν 
θάνετο, Οἱ δὲ καθάπερ ὑπὸ συνθήματι X πάντες͵ Δυ- 
μετιανὸν ἀπεχρίναντο, Καὶ ὃς, ᾿Αλλὰ τοῦτο μὲν ἀδ'- 
νατον, ἔφη. Δομετὶανὸς γὰρ οὐχέτι μετ᾽ ἐμὲ πολὴν 
ἐνταῦθα ὑπομενεῖ χρόνον ἀλλ᾽ ἑύδομην μόνην ἡ. 
pxv διαγαγὼν, τῆς ὑστεραίας Y ἀκολουθήσει μα, 
Τοῦτο πάντας ἐξέπληξε τοὺς παρόντας, φανερὶκ 
οὕτω xat πεπαῤῥησιασμένως λεχθέν. ᾿Απογνονις 
δ᾽ οὖν ὕμως Δομετιανοῦ, ᾿Βλίαν αἰτοῦσί τινα τῆς κέω 
μονῆς οἰκονόμον, τὸ γένος Ἱεριχούντειον. "Estos 
φεὶς οὖν εὐθὺς πρὸς αὐτὸν ὁ μέγας, ᾿Ιδοὺ, φησὶ, κέν 
τες οἱ Πατέρας ποιμένα σε αὐτοὶ ἑαυτοῖς καὶ προστέν 
τὴν ψηφίζονται, Σὺ * δὲ ὅπως ἑαυτῷ τε προσέχῃς τὴ 
παντὶ τῷ ποιμνίῳ 2, Δεῖ δέ σε καὶ τοῦτο πρὸ τῶν B. 
λων εἰδέναι, ὅτι χοινόδιον γενέσθαι ταύτην οὐ δὲ 
μαχροῦ τὴν λαύραν εὐδόχησεν ὁ Θεός. Ἕξῆς δὲ τὰ 
ὅπου τὸ χοινόδιον οἰχοδομηθῆναι, καὶ ὅπως costi 
δέοι, περὶ τῆς ξενοδοχίας τε dal ψαλμῳδίας καὶ τῆς 
el» τὸν xavóva σπουδῆς, ἐπέσχηπτε τῷ CHA, zd 
τοῦ μὴ τῶν ἀδελφῶν ἀδελφεῖν, καὶ τούτων πλέον τῶν 
λογισμοῖς ἀτόποις βορυνομένπν. "Ἔπειτα καὶ πρὸς 


ΥΑΒΙΑ LECTIONES. 
τ ἃ]. ρεῖζον, " ἃ]. ὑμῖν. ἰ al. ins. 59', al. ὑμῖν. 5 Δ), αὐτῶν, "al. παροῦσιν. ἃ δὶ. συνθήμετος. 


y al. τῇ ὑσνεραίᾳφ. Σ al. σοί, 5 al, add. μελήσει, 





VYTA S. EUTHYMII. 


690 


τέλευταῖον τόδε φησὶν, ὡς Εἴπερ εὐροιμί A hanc primum petam ab eo gratiam, ut vobiscum 


; θεὸν παῤῥησίαν, ταύτην αἰτήσω πρώτην P 
X) τὴν χάριν, ὥστε συνεῖναι ὑμῖν ἀεὶ, καὶ 
ὑμᾶς, τῷ πνεύματι ἄχρι χαὶ τοῦ αἰῶνος. 
αὔτα εἰπὼν ἀπέλυσε πάντας, πλὴν Δομετια- 
τρίτην ἐν τῷ διαχονιχῷ μείνας τὸ μετὰ ταῦ- 
,, τῷ Σαδδάτῳ νυχτὸς, ἐν εἰρήνῃ. κοιμᾶται, 
τὴν ἔχεῖθεν διαδαίνει μακαριότα᾽ πρε- 
ντως καὶ πλήρης ἡμερῶν’ εἰκάδα τότε τοῦ 
x) μηνὸς ἄγοντος, ἐν ἕτει τῆς μὲν χόσμου 
ιατὰ τοὺς συγγραφέντας χρόνους Ἱππολύτῳ 
ταλαιῷ χαὶ ἀποστόλοις γνωρίμῳ, Ἐπι- 
τῷ ix Κύπρου, xal Ἔρωνι φιλοσόφῳ καὶ 
j πέμπτῳ τε χαὶ ξξηχοστῷ ἐπὶ ἑναχοσίοις 
ικισχιλίοις, τῆς δέ γε τοῦ Κυρίου ἡμῶν 


sim semper, et cum posteris vestris,spiritu usque 
in seculum. 


CIX His dictis,dimisi! omnes, preeter Domitianum. 
Et cum tres postea dieà monsisset in disconico,Sab- 
bato noctu dormit [8 pace (54),et adesm que illic est 
transit beatitudinem; revera senex et plenus dierum, 
vicesima die mensis Januerii,inapnoquidem ἃ mundi 
creatione,secundum tempora scripts sb Hippolyto(55 
illo antiquo ipsisque apostolis familiari,etab Epipha- 
nio Cyprio (56), et sb Herone (57) philosopho et con- 
fessore, qninquies millesimo nongentesimo sexage- 
simo quinto (58',a Domini eutem nostri Jesu Christi 
in carne edventu, quadringentesimo et sexagesimo 


Ἰιστοῦ ἐνσάρχου ἐπιδημίας d, πέμπτῳ ἐπὶ g quinto. Sciantvr autem hec quoque de Euthymio, 


xai τετρακοσίοις. ἔστω xal ταῦτα περὶ 
εἰδέναι, ὡς εἴη τὴν μὲν ἕξιν ἄπλαστος xai 
, τὴν δὲ ὅψιν στρογγύλος τε καὶ λευχὸς, 
. κομιδῇ καὶ εὔοπτος, πολιὸς καθάπαξ, τὴν 
ἱερῷ βραχύτερος, πολὺς τὸν πώγωνα καὶ 
my αὐτὸν καὶ γιστρὸς χαθειμένος, ἀχέραιος 
καὶ ὑγιής" οὐ δάχτυλον, οὐχ ὄνυχα, οὐχ 
) μιχρὸν οὐ μεῖζον * τοῦ σώματος μέρος 
, Γεννᾶται μὲν οὖν ἐξ ἀποχαλύψεως, ὥσπερ 
ιοι εἴρηται. Τρία δὲ γεγονὼς ἔτη, χαθιεροῦ- 
κατ ἀρχὰς τῆς βασιλείας Θεοδοσίου δηλαδὴ 
lou. Διελθὼν δὲ διὰ πάντων ἐχχλησιαστιχῶν 
ic Ἱερουσαλὴν ἔρχεται περὶ τὰ ἐννέα που 


quod habitu quidem erat minime fictus et mitissi- 
mus,aspectu autem teres et sibus, valde l:tus, et ad 
videndum jucundus, canus omnino, statura paulo 
brevior, densa barba et usque ad zonam ventrem- 
que promissa, membris integer et sanus,ut cui non 
digitus, non unguis,non dens,non parva nec magna 
pars abesset corporis. Átque natus est quidem 
ex revelatione, ut jam a me dictum fuit. Tertium 
autem agens annum,Deo consecratur, scilicet sub 
initium imperii Theodosii Magni.Cumque transis- 
eel per omnes ecclesiasticos gradus,venit Hieroso- 
lymam circa annum vite suse vicesimum nonum. 
Αἱ sesaginta annis in solitudine perlatis, nonage- 


v ἔτη τῆς ἰδίας ζωῆς. ᾿οχτὼ δὲ πρὸς τοῖς fc simo quidem et nono (59) anno suz setatis, decimo 


χρόνους ἐν ἐρήμῳ διενεγκὼν, ἐνάτῳ μὲν xal 


autem secto imperii Leonis,excedit e vita. 


ᾧ τῆς αὑτοῦ ἡλικίας, ἔχτῳ δὲ xal δεκάτῳ τῆς τοῦ Λέοντος βασιλείας ἔτει, χαταλύει τὸν βίον. 


)ὶς δὲ φήμης ὀξέως xatà πάσης τῆς περι- 
ιἰδοθείσης, πλῆθος μοναχῶν τε xal λαϊχῶν 
κεῖσθαι ῥάδιον συνηθροίσθη, Οὐ μὴν, ἀλλὰ 
κάσιος ὁ τῶν Ἱεροσολύμων πατριᾶρχης, 
a χληριχῶν τε xal στρατιωτῶν δ συμπα- 
ἐφοίτχ, Παρῆν δὰ καὶ Χρύσιππος, σὺν αὐτῷ 
ἥλιος᾽ ἀλλὰ xxl ὁ διάχονος Φεῖδος" οἵ τε 
ἐρήμους ἀναχωρηταί, καὶ αὐτοὶ. παντα- 
ῥεσαν᾽ ὦν εἷς ἦν xal ὁ θεῖος Γεράσιμος, ᾿Εξ- 


CX. Porro fama celeriter per omnem finitimam 
regionem sparsa, monachorum et laicorum multi- 
tudo vix numerabilis congregata est : quineliam 
Anastasius Hierosolymorum patriarcha, assumpto 
secum clericorum simul et militum examine, ac- 
tessit. Aderat quoque Chrysippus,unaque Gabrie. 
lius,sed et diaconus Fidus;anachoretz vero solitu- 
dinum,et ipsi undique convenerant; quorum unus 
erat, divinus Gerasimus (60). Cunctos autem in 


VARIA LECTIONES. 


iov, € al. Δομετιανοῦ, 


d a], οἰκονομίας. 


*al. μέγα. fal. τούς, δ al. expxttotizov. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 


. Ch. 473, Vide Prolegomena num. 13. 
sebius lib. v1, cap. 16. Hipppolytus preter 
rosque commentarios quos componebat, 
Jascbate eonscripsit, in. quo et temporum 
planat, etc. De Capone ejus Paschali pluri- 
Egidius Bucherius noster. Colitur 22 Aug. 
| eo agemus 12 Maii. In libris contra hsre- 
bus de tempore d sputat, maxime hzresi 
ram dicta, qua» prolixis et eruditis dia- 
cutit Dion ysius Petsvius noster. 

jus Sixtus Senensis, Possevinus, Bellermi- 
us, aliique nondum meminerunt ; et varii 
jinis sancti sunt ; at quis hic confessor, 


D adbuc nos lstet'. 


(58) /Eram hanc orientalium attigimus in Pro- 
legom. num. 13. 

(59) Septimo legendum esse, osyensnm est. ibid. 

(60) In Vita S. Cyprisci: « Abit pulehro illo ad 
Deum itünere magnus Eutbymius. Vid.t autem 
sacram illius animam Gerasimus deduci ab engelis, 
et praeclare ad celos ascendere, unde fuerat voca- 
tus. Cum ergo ststim sssumpsisset Quiriacum, 
ascendit in ejus lauram, et sanctum ejus corpus 
gratis manibus sepelit, cum ea que par est reveren- 
tis, et cum omnia fecisset que de more flebant, 
reversus est. » 


icebo conjecturam meam, aut si velis hariolationem, num Hero iste philosophus et confessor sit. Maximus 
uem iis sub nominibus laudat oratione Gregorius Theologus, quique scripsit, teste Hieronymo, insignem 
fide adversus Arianos, et forte alia reliquit ingenii sui monumenta, atque alicubi Operum inseruit nonni- 
logicum ob quod ab auctore nostro uba cum Hippolyta et Epiphanio citetur. COTELERIUS — Vide Basilii 
holia in Greg. Nazians. orat. de Herone philosopho, Patrologia tom. XXXVI, col. 1159, EptT. 


691 


MENSIS JANUARIUS. 


692 


stuporem adduceba! continuatio miraculorum. Ex Α ἔπλητε δὲ πάντας 4 τῶν θαυμάτων συνέχειχ. Πλή- 


concursu igitur moltitudinis prope infinita, prohi- 
bebatur sacrum illud corpus a sepultura,cum jam 
esset hora nona;donec milites, ut eis jussum fuerat 
a patriarcha, submovent multitudinem. Et sic vix 
tandem datur aditus divinis Patribus, ut corpori 
illi quod odeo decertaverat multaque passum fue- 
rat,justa peragerent,idque cum hymnis convenien- 
tibus in loeupleti deponerent loculo.Sane quidem 
cunctis dolor de amissione Euthymii, multarum 
erat causa lacrymarum ; sed Martyrium et Eliam 
longe tangebat vehementius, atque vald» ploro- 
bant. Verum illos quidem consolatus patriarcha 
per Chrysippum crucis custodem, et congruis 
usus admonitionibus, hortatus est ut frequentius 


θους οὖν ἀπείρου χομιδῃ συνδραμόντος, εἴργετο τὸ 
ἱερὸν ἐκεῖνο σῶμα ταφῇς͵ ἤδη xal ἐνάτης ὥρας χα- 
ταλαδούσης᾽ ἕως οἱ στρατιῶται, κελευσθὲν αὐτοῖς 
ὑπὸ τοῦ πατριάρχου, τὸ πλῆθος ἀποσοδοῦσι. Kd 
μόλις οὕτω γοῦν τοῖς θείοις Πατράσιν, ἢ παράδο- 
σις h δίδοται, ὥστε τῷ ἀθλητιχῷ ἐκείνῳ «αἱ πολύ- 
παθεῖ σώματι τὰ νενομισμένα τελέσαι, χαὶ μετὰ τῶν 
προσηκόντων ὕμνων αὐτῷ !, τῇ moÀumAoót xzu- 
θέσηῆαι copi. Πᾶσι μὲν οὖν τὸ πάθος τῆς ἘΕὐθυμίο 
στερήσεως, πολλῶν δαχρύων αἴτιον Ἦν — Maptucin 
δὲ xal Ἠλία xal ἰσχυρότερον πολλῷ καθίχετο, xs 
σφοδρῶς ἔχλαιον᾽ ἀλλ’ ἐχείνους μὲν παρηγορήσας d 
πατριάρχης, διὰ Χρυσίππου τοῦ σταυροφύλαχος, xd 
τὰ εἰχότα παρακαλέσας, πυχνότερον παραβάλλειν 


ad eum accederent. Fidum autem diaconum in Β αὐτῷ προετρέψατο, Φεῖδον δὲ εἷς τὴν λαΐρον τὸν 


laura relinquens, ei zdificandi commistit nego- 
tium ; reversusque in sanctam civilatem, mittit 
ad opus opifices et materiam, quo beate illz Eu - 
thymii reliquie in apto et convenienti loco de- 
ponerentur. 

CXI. Domitianus vero, magni magnus revera et 
germanus discipulus, utpote ejus vite imitator 
accuratissimus, qui plusquam quinquaginta an- 
nos sancto inserviit; non recessit a loco, sed per- 
mansit ad sepulcrum, usque in diem postmo!!o 
sextutn; quasi arbitratus non esse sibi vivendum 
de cetero, nec ferendum omnino ut hanc lucem 
aspiceret. Cum septimus autem jam dies advenis- 
set, ei noctu apparel lato vultu Euthymius, Veni, 


διάχονον καταλελοιπὼς 1, ἐπισχέπτει αὐτῷ mi 
τῆς k οἰχοδομῆς" «zl εἰς τὴν ἀγίαν πόλιν ἐπαενεὶ)- 
θὼν, τεχνίτας πρὸς τὸ ἔργον καὶ ὅλην ἐξαποστέλλει, 
ὥστε τὸ μαχάριον ἐχεῖνο τοῦ Εὐθυμίου λείψενν ᾿ 
ἐν εὖ ἔχοντι καὶ ἐπιτηδείῳ χατατεθῆναι τόπῴ. 

PIA'. Δομετιανὸς δὲ ὅ τοῦ μεγάλου μέγας ὄντας 
xxl γνήσιος μαθητὴς, ἅτε δὴ καὶ τοῦ βίου uma 
ἀχριδέστατος, ὑπὲρ τὰ πεντήχοντα τῷ ἀγίῳ ιξχι. 
νησάμενος ἔτη, o)x ἀπέστη τοῦ τόπου, ἀλλὰ zz- 
ἐμεῖνε τῇ σοφῷ, μέχρι λοιπὸν ἕχτης ἐξ ἐκείνου 
ἡμέρας" ὥσπερ o) βιωτὸν αὐτῷ τὸ λοιπὸν xo, 
οὐδὲ τοῦτο δὴ τὸ φῶς ὁρᾷν ἀνεκτόν ὅλως, Διξγενο- 
μένης δὲ ἤδη τῆς ἐδδόμης, ἐπιφαίνετα αὐτῷ φειδοὸς 
τὴν ὄψιν νυχτὸς ὃ Εὐθύμιος, Δεῦρο, λέγων͵ ξκυλαῦ. 


dicens, tibi parata gloria fruiturus. Ecce enim, ο σῶν τῆς ἡτοτμασμένης σοι δόξης. ᾿Ιδοὺ γὰρ ἐχερί- 


inquit, Deus concessit, ut communis nobis sit hic 
quoque permansio. Haec Domitianus, cum venis- 
set ad synaxim, fratribus annuntiat : sicque ipse 
etia in gaudio et futurorum bonorum spe, vitam 
relinquit. 

CXII. At diaconus Fidus,multa operarum manu 
collecta, magnoque adhibito studio,speluncam quz 
in principio tenuit quiete agentem Euthymium, 
tdem pulcherrimam δὶ maximam efficil;cujus cnm 
medium attribuisset thecze magni Patris, ex utra- 
que parte elaborat thecas presbyterorum, hegume- 
norum seu monasteriis praefectorum,reliquorumque 
sanctorum hominum. Postquam vero jam perfecta 
fuissent omnia, tabulam, qua erat sepulcro impo- 
nenda,etargenteam urnam,et cancellos, cieteraque 
quibus solent templa exornari, patriarcha statim 
e Hierosolymis mittit: deinde ille ipse etiam des- 
cendit ad lauram;cumque sanctum illud beati cor- 
pus cum lampadibus et psalmis credidisset propriis 
manibus, transferi ad »sdem quam ipse recenter 
fuerat fabricatus, et in sacro loculo deponit tute ; 
ut nunquam posset amplius aperiri, nec ulla vel 
parva hinc auferri reliquiarum viri portio. Porro 
imposita tabula urbpam desuper quasi ad pectus de- 
figit.Ea vero ab illo tempore in hodiernum usque 


VARIAE LECTIONES. 
hal. πάροδος, | 8]. αὐτό, Jal, κατασέήσας, Κὶ al. ins. τό. ' al. inser, Oszov, 


σατο. φησὶν, ὁ Θεὸς χοινὴν ἡμεῖν εἶναι καὶ τὴν lver»- 
0x διαγωγήν. Ταῦτα ὃ Δομετιανὸς εἷς τὴν σύντξιν 
ἐλθὼν, τοῖς ἀδελφοῖς ἀπαγγέλλει" καὶ οὕτως ἐν χερξ 
xai αὐτὸς xal τῇ τῶν μελλόντων ἀγαϑῶν Ds, 
χκαταλείτει τὸν βίον, 

ΡΙΒ΄, Ὅγε μὴν διάκονος Φεῖδος, x stoz συχνὴν χε: 
πολλὴν ὅτι συνεισενεγχὼν τὴν σπουδὴν, τὸ σπήλαιον 
παοὰ τὴν ἀρχὴν ἡσυχάζοντα εἴχε τὸν Εὐθύμιον ', & 
οἶχον κάλλιστόν τε xal μέγιστον ἀπαρτίζει. οὐ τὸ 
μεσαίτατον τῇ θήχῃ τοῦ μεγάλου Πχτρὸς ἀπονείμες; 
παρ᾽ ἑχάτερα πρεσδυτέρων τε καὶ ἡγουμένων a 
λοιπῶν ὁσίων ἀνδρῶν φιλοπονεῖ θέκας. “Ἐπεὶ ἃ 
πάντα ἤδη ἀπίρτιστο, τὴν μέλλουσαν ἐπιχεῖσθδχι ᾧ 
τάφῳ πλάκα, xat τὴν ἀργυρᾶν χώνην, xm τὴν 
κιγχλίδα, καὶ τὰ ἄλλχ ὅσα τὸν ναὸν οἷδε κοσμεῖν, ὁ 
πατριάρχης ἀπὸ Ἱεροσολύμων εὐθὺς ἀποστέλλε" 
ἔπειτα χαὶ αὐτὸς ἐχεῖνος κάτεισι πρὸς τὴν λαύρεν' 
xat τὸ τε ἅγιον ἐχεῖνο có) τοῦ μάκαρος ὑπὸ λαμ 
πάσι xal ψαλμοῖς χερσὶν ἰδίαις πιστεύσας, πρὸς ἡ 
αὐτὸς ἐνεούργησε μεταφηρει οἶχον, καὶ vj ἱερῷ 64g 
ἀσφαλῶς χατατίθεται᾽ ὡς μηκέτι παρανοιγῆνχί zw 
δύνασθαι, μηδέ τι μιχρὸν ἐχεῖθεν ὀφαιρεθῆνσι si 
ἀνδρὸς λείψανον, ᾿Επιθεὶς μὲν τοι τὴν πλάχε, th 
γώνην ἄνωθεν αὐτῆς ὡς πρὸς τῷ στήθει mpm. 
Ἢ ὃδὲ παντοδαπαῖς ἐξ ἐχείνου xal εἷς các τῇ! 











693 


VITA S. EUTHYMII. 


694 


ἡμέραν τοῖς πιστῶς προσιοῦσι δωρεῖται ταῖς μάρι- A diem ad omne gratiarum genus consequendum do- 


σιν. Ὃ μὲν οὕτω λαμπρὸς κατὰ τὴν ἑδδόμην Μαίου 
τὴν τοῦ Asupdvoo μετάθεσιν ἐργασάμενος, Μαρτύριον 
μεθ᾽ ἑχυτοῦ καὶ Ἡλίαν παραλαδὼν, εἷς τὴν ἁγίαν 
καὶ αὖθις ἐπάνεισι πόλιν " xal πρεσβυτέρους αὐτοὺς 
χειροτονεῖ, xai τῷ τῆς ἁγίας ἀναστάσεως χαταλέγει 
χλήρῳ. Καὶ ταῦτα μὲν οὕτως. 

ΡΙΓ΄. Ὥρα δὲ λοιπὸν ἐκχεῖνχ διεξελθεῖ,, ὅθεν εἰς 
κοινόδιον χαὶ ὅπως ἡ Εὐθυμίου λαύρα μετεσχευάσθη. 
Μιχρὸν δὲ ἄνωθεν τὸν λόγον ἀναγκαῖον ἀναλσῦεῖν, 
Tv οὕτω σαφῶς ἔχουσαν ποιησώμεθα τὴν διήγησιν. 
“Ἔτους ἤδη πρώτου μετὰ τὴν Εὐθυμίου τοῦ μεγάλου 
τελευτὴν διτγεγονότος, Λέων ὃ μέγας xal φιλόχρι- 
στος βασιλεὺς, χαταλύει τὸν βίον, Λέοντα τὸν οἶχεῖον 
ἔχγονον ἕτι χομιδῇ νήπιον ὄντα, διάδοχον τῆς βασι- 


natur iis quicum fide accedunt. Atque is ubi sic 
splendidefecissel reliquiarum translationem septi- 
mo Maii, Martyrium et Eliam seeum assumens,rursus 
in sanctam civitatem revertitur ; atque eos ordinat 
presbyteros, et refert in Catalogum cleri Sancte 
Resurrectionis. Et hec quidem ad hunc modum. 

CXIII. Restat nunc ut illa prosequamur, unde 
et quo modo Euthymii laura transmutata sil in 
coenobium. Sed necesse est orationem paulo al- 
lius repetere, ut sic dilucidam faciamus narra- 
lionem, Anno jam primo post mortem magni Eu- 
thymii elapso, Leo Magnus et Christi amans im- 
perator excedit e vita (61), successore imperii 
relicto Leone nepote suo prorsus infante (62). Ei 


λείας καταλιπών, Τόνδε, βραχύ τι ἐπιδιοῦντα τῇ gautem, postquam parum vixit in imperio (63), 


βασιλείᾳ, Ζήνων ὁ πχτὴρ διχδέχεται, ᾿Αλλ᾽ ὁ μὲν ἐξ 
ἐπιδουλῆς Βασιλίσχου τινὸς τοῖς βασιλείοις ἐπιπη- 
δήσαντος, φεύγει πρὸς ᾿Ισαυρίαν. Βασιλίσχος δὲ τὴν 
ἀρχὴν κατασχὼν, ᾿Εγχύαλιον κατὰ τῆς ἐν Χαλκηξόνι 
θείες συνόδου ποιεῖται * ᾧ δὴ xal τὸ περιλειφθὲν ἀνὰ 
τὴν ἐγίαν πόλιν τῶν ᾿Αποσχιστῶν μέρος ἐπερειδό- 
μενοι, xat Γερόντιόν τινα εἰς ἀρχιμανδρίτην ἑαυτῶν 
προττησάμενοι, πολλὰ χατὰ τῆς ᾿Εχχλησίας νεωτε- 
ρίζουσι, καὶ οὐδὲν ἥττω τῶν ὑπὸ Θεοδοσίου πρότερον 
τολμηϑέντων. Πέμπτῳ δὲ μετὰ τρῦτα ἐνιχυτῷ, θνή- 
σχει μὲν ᾿λναστάσιος ὁ πατριάρχης P, ἀρχομένου 
ἤδη μηνὸς ᾿Ιχννουχρίου * Ζήνων δὲ τῆς φυγῆς kvx- 
στρέψας, γειροῦται μὲν τὸν βασιλίσχον, ἐγγρατὴ ἔτι 
τῆς βασιλείας ὑπάρχοντα, ἀνάχταται δὲ πάλιν τὴν 
ἀρχὴν ἣν ἐπέθετο, Καὶ διαδέχεται τὸν θρόνον Μαρ- 
τύριος, ὃ ἄνω μοι τοῦ λόγου πολλάκις μνημονευθείς * 
ὃς αὐτῷ τε τῷ βασιλεῖ Ζήνωνι, χαὶ 'Axaxlip τῷ Κωνσ- 
ταντινουπόλεως τὰ περὶ τῶν ᾿Αποσχιστῶν xat τῆς ἐχεί- 
νῶν βλασφημίας x2l φευχτῆς αἱρέσεως ἐπιστέλλει" xai 
Φείδῳ τὰ γράμματα ἐγχειρίσας τῷ διακόνῳ, οὐκ ὀλίγα 
εἰπεῖν τῷ ἀνδοὶ xxl διὰ γλώττης ἐντέλλεται, 

PIA', Ὁ δὲ τὴν ᾿Ιππὴην ^ καταλχδὼν, καὶ πλοίου 
τινὸς καταίροντος εἷς Κορύχιον ? ἐπιδὰς͵ ἐπεὶ χατ' 
αὐτὸ ἤδη τὸ Παρθενιχὸν ἐγένετο πέλαγος, qeu 
μεγάλῳ καὶ χλύδωνι συντυχὼν, μέτης νυχτὸς ὑφ- 
σταται τὸ ναυάγιον. Καταδυόμενος δὲ ἤδη͵ χαὶ οὐδ᾽ 
ὁπωσοῦν ἐχυτὸν ὑπερέχων P τοῦ χλόδωνος, ἀλλ᾽ οὕτως 
ὑπὸ μέτῳ πελάγει χαὶ ἀσαφείᾳ νυκτὸς ἀπολλύμενος, 


succedit pater Zeno. Sed ille quidem, cum Basi- 
liscus quidam ex insidiis invasisset imperium, 
fugit in Isavriam (64). At Basiliscus imperio po- 
titus,encyclicum facit adversus divinam synodum 
Chalcedonensem ; quo quidem nitens quz reliqua 
eral in sancta. civitate Áposchistarum pars, cum 
Gerontium quemdam sibi praxfecissent (65) ar- 
chimandritam, multa in Ecclesiam innovat, nec 
minora iis que antea ausus fuerat Theodosius. 
Caeterum quinto post hzc anno (66), moritur qui- 
dem Anastasius patriarcha, jam incipiente men- 
se Januario ; Zeno autem reversusa foga, vincit 
Basiliscum, qui adhuc imperium tenebat, rur- 
susque recuperat principatum quem amiserat (67). 


c Et sedi Hierosolymitana succedit Marlyrius, ille 


a mesuperius sepe memoralus; qui ad ipsum 
imperatorem Zenonem οἱ Ácacium Constantino- 
politanum episcopum scribit de Aposchistis, eo- 
rumque blasphemia et vitanda haeresi ; atque Fido 
diacono litteris traditis, non pauca viro ore etiam 
dicenda mandat. 

CXIV.Ille autem cum Joppen pervenisset et na- 
vigium ascendisset quod proficiscebatur in Cory- 
cium(68) ubi jam fuit inipso mari Parthenico (69), 
in magnam iucidens procellam et temj.estatem,patí- 
tur media nocte naufragium.Cumque jam demergere- 
tur,necsesupra fluctus quomodocunque attolleret, 
sed sic in medio mari,noctisque obscuritate peri- 


ξύλ τινὶ ἐκ παραλόγου, μᾶλλον δὲ Θεοῦ δόντος, D ret, in quoddam lignum, ex inopinato, imo vero 


περιτυγχάνει * καὶ ἀπονηξάμενος ἐπὶ τούτου, xal τι 


Deo dante, incurrit; cum quo enatans, paululum- 


VARLE LECTIONES. 
m al, add. Ἱεροσολύμων. "al. ᾿Ιόπην. 9 ἃ]. Κωρύκιον, Ρ al. ὑπεραυέχων, 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 


(61) An. Ch. 474, mense Januario. 
(62) Ex filia Ariadna, nupia Zenoni. 
(63) Hensibus 10. 
(64) Ap. Ch. 476. Basilio et Armato coss., ut ex 
Siinplicil pape epistola colligitur, his data cos. 1v, 
ld. Januar. qua Zenonem ut pro imperatore qua- 
dam agere!, horiatur : ncc diu post isthic substitit, 
ut ex reditu patebit. ] 

(65) l'seudoepiscopum contra Anastasium, ut 
bene advertit Daronius an. 476, num. 41. 

(06) Post mortem S. Euthymii an. Ch. 477, cum 
p: fuiss:t 18 annos, ut dicitur in Chronico Nice- 
phori, et aliquot menses. 


(67) Post 20 menses,quam ejectus erat,ut tradunt 
Cyrillus in Vita S. Ssba, et Victor Tunnunensis 
Simplicius papa de imperio recuperato congratula- 
tur Zenoni VII Idus Octob. post consulatum Basi- 
lisci et Armati an. Ch. 477. 

(68) Corycus Piolemao, Plinio, Straboni, Q. Ca- 
labro, Ciliciae oppidum; Corycium promontorium,et 
in eo antrum Corycium, in quo optimus ecrocus 
nascitur. 

(69) Imo Parthenicum, seu Parthenium mare 
Macrobio 7 Saturn., est pars maris Mediterranei, 
qued Asiam Afri-omquo interluit. 


695 


MENSIS JANUARIUS. 


696 


que ex (anta calamitate recreatus, im recorda- A μιχρὸν ἐχ τηλικαύτης ἀνενεγκὼν συμφορες, εἰς 


tionem venit admirabilis Eaothymii : et statim 
illum adversus pericolum auxiliatorem invoca- 
bat, et ambas ei tendebat manus. illiusque no- 
men szpe inclamabat. Sic ergo el laboranti, ap- 
paret alicunde magnus Euthymius, transiens per 
mare, et super fluctus secure incedens. Qui Fi- 
dum repente videntem, in admirationem conji- 
cit: sed eum rursus volens ab angore et metu 
statim liberare, consueta uti faciebat prius allo- 
cutione : Noli, inquit, timere; ego «um Euthy- 
mius servus Dei : scias autem, tibi bonum non 
esse hoc iter in conspectu Dei. Nullam enim af- 
feret utilitatem matri Ecclesiarum. Quapropter 
oportet te reverti ad eum qui te misit. eique meo 


ὁπόμνησιν ἦλθε τοῦ θαυμαστοῦ Εὐθυμίου * γαὶ aj. 
tix βοηθὸν ἐχεῖνον χατὰ τοῦ κινδύνου ἐχάλει, xai 
ἀμφοτέρας ὥρεγε χεῖρας αὐτῷ, xai τὸ ὄνυμχ τὸ 
ἐκείνου πολλάχις ἐπεδοᾶτο, Οὕτως οὖν πονήρως xh 
τῷ ἔχοντι, ἐπιφιίνεταί ποθεν ὁ μέγας Εὐθύμιος͵ 
διϊὼν ἐπὶ τῆς θαλάσσης, χαὶ αὐτοῖς δὲ τοῖς χύμασιν 
ἀσφαλῶς ἐπιπορευόμενος " ἰδόντχ δὲ ἀθρόον͵ εἰς 
ἔχπληξιν ἐμδάλλει τὸ, Φεῖδον * xal τῆς ἀγωνίας πάλιν 
εὐθὺς xal τοῦ δέους ταὐτὸν ἀπολῦσαι βουλόμενος, τῇ 
συνήθει ὡς εἴχε καὶ πρότερον ἐντεύξει͵ Μὴ φοθοῦ͵ 
ἐγώ εἶμι Εὐθύμιος ὁ τοῦ Θεοῦ δοῦλος, ἔφη “ γίνωσκε 
δὲ ὡς οὐχ ἀπττείχ σοι ἡ δὲὸς αὕτη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. 
Οὐδὲ γὰρ ὄνησίν τινα οἴσει τῇ μητρὶ τῶν Ἐχχλη- 
σιῶν. Διὰ ταῦτα ἐπιστρέφειν σε δὲῖ πρὸς τὸν ἀτπο- 


nomine denuntiare, ne sit nllatenus sollicitus de ἃ στεΐλαντα σε, x21 παρεγγυᾷν αὐτῷ παρ᾽ ἐμοῦ μ΄ 
disjunctione Aposchistarum ; non enim diu ab- μεριμνᾷξν μηδὲν περὶ τῆς τῶν ᾿Αποσχιστῶν διχστά- 
hinc, sed sub ejus pontificatu erit unio, εἰ om- σεως * οὐχ εἰς μαχρὰν γὰρ, ἀλλ᾽ ἐπὶ τῆς σῆς ἵτραρ- 
nes Hierosolvmitani ἤδοϊ unus grez, atque sub γχίας ἔσται ἢ ἕνωσις, χαὶ μία ποίμνη πάντες οἱ ἕν 
uno pastore. Te autem oportet venire ad meam ᾿Ἰἱεροσολύμοις͵ xai ὑφ᾽ ἑνὶ ποιμένι γενήσοντσι, Σὲ 
lauram ; et fratrum quidem cellas diruere ab δὲ πρὸς τὴν ἐμὴν ἀφιχέσθαχι λαύοραν χρή ^ καὶ τὰ 
ipsis fundamentis, cenobium vero remdificare μὲν χελλία τῶν ἀδελφῶν, ix βάθρων αὐτῶν καθελεῖν͵ 
illic, ubi meum 2dificasti ceemeterium. Locum κρινύδιον δὲ ἀνοιχοδομῆσαι͵ "dv d τὸ ἐμὸν ᾧκχοξόμη- 
enim Deo placet non lauram esse, sed polius ἐα- σας χοιμητήριον. Οὐδὲ γὰρ λαύραν, ἀλλὰ κοινόθδιον 
nobiom. μᾶλλον εἶναι τὸν τόπον, τῷ Θεῷ δοχεῖ, 

CXV.Hac ille quidem mandat Fido, et suo eum ΡΙΕ΄. Ταῦτα ὁ piv ἐκισχἥπτει τῷ Φείδιρ, xsl τῷ 
pallio indoit.[s vero revera, non in somnis confe- παλλίῳ αὐτὸν τῷ ἑχυτοῦ περιδάλλει. Ὃ δὲ ὕκερ dx 
stim abreptus, non dissimili forsan modo ac Ába-  ?vzp παραχρῆμα ἀναρπασρεὶς, οὐχ ἀνομοίως τάχα τῷ 
cuc, facile ita et momento temporis reddittr litori; "'A5zxoop, dqov οὕτω xai &yapá, τῷ αἰγιαλῷ tib. 
et velut e somno excitatus (o divinam dispensatio- ται" xai oTov τοῦ ὕπνου διαναστάς (ὦ θείας οἰκονομέεςἢ 
nem!) in saneta invenitur civitate. Sic autem prseter , ἐπὶ zn: ἁγίας εὐρίσχεται πόλεως, Οὕτω δὲ παραδόξως 
opinionem in domo conservatus, deponit quidem εἰς τὴν oixiav ἀνασωθεὶς ἀνποτίθεται μὲν τὸ βεῖον ἐχεῖνο 
divinum illud Euthymii pallium,quod effeceratoti τοῦ Εὐθυμίου παλλιον, ὃ πτεροῦ μᾶλλον πέλαγος δια- 
tantum pelagus penna citius totiusque transvolaret; — zcrvzt τοσοῦτον, ὀξύτερόν τε xzi ἀσφαλέστερον €» 
consueta autem induitur veste.At illud (sed atten- τὸν x2522xsi25t, τὴν συνήθη δὲ στολὴν περιδάλλι- 
dendum est : nam miraculo connectitur miraculum «m. 'Exstvo 2: * ἀλλὰ προσεκτέον * ἀκολουθεῖ γὰρ τῷ 
cognatum veluti etconsimile'quasiabaliqua manu θχύμχτι θαῦμα συγγενὲς olov xai παραπλήσιον 
abreptum, e medio sublatum evanescit. Reversus χαθάπερ ὑτό τινος διαρπασθὲν χειρὸς, ἀφανὲς ix τοῦ 
itaqueadseFidus,cum considerassetqualesinenm μέσου γίνεται. ᾿Επανελθὼν τοιγαροῦν εἰς ἑαυτὸν ὁ 
calamitates advenissent,undas,fluctusvehementis- Φεῖδος͵ xz! οἵα χστιλάδοι αὐτὸν δεινὰ λογισάμενος, 
simos,noctem,desperationem,czeteraque tempes- τὸν κλύδωνα, τὰς τριχυμίας, τὴν νύχτα, τὴν ἀπό- 
tatis hujus mala; deinde vero repentinam inexpu- γνωσιν, xii ὅτχ τοῦ χειμῶνος τούτου xaxd * ἔπειτα 
gnabilis isljus eerumng solutionem, magnum τὴν ἀθρόαν τῆς ἀμάγου ταύτης συμφορᾶς λύσιν, τὸν 
Euthymium : et quemadmodum cum jam defessus μέγαν Βὐθύμιον ^ xci ὅπως ἀπιγορεύσαντι ἤδη xal 
concideretanimo,etgravitersuffocarelur,apparet, ἀποπνιγομένῳ δεινῶς, ἐπιφαίνεται πεζεύων χατὰ 
pedibus per fluctus incedens, ac veluti manum gxopatov, xri οἱονεὶ χεῖρα ὀρέγων τὴν ἵλαρὰν ἐχεί- 
porrigens, hilarem penitus illam faciem et vocem, vn» καὶ ὄψιν ἀτεχνῶς καὶ φωνὴν, xxl τὰ εἰρημέν: 
atque jam dicta mandans ei,tandemque pallio cir- ἐπισχήπτων αὐτῷ, xii τέλος vb παλλίον περιτιθεὶς͵ 
cumdans, et transmittens instar alati in aere per καὶ πέλαγος τοσοῦτον ὑπόπτερον ὥσπερ ἀερίως δια- 
tantum mere,et domi su: reddens inseasibiliter. διδάζων, xzl τῷ οἴχῳ ἀνεπαισθήτως ἀποδιδοὺς τῷ 
Hac cum apud se considerasset Fidus, istas cum οἰκείῳ. Ταῦτα λυγισόμενης καθ᾽ ἑαυτὸν ὁ Φεῖδος͵ 
magnaadmiratione emisit voces: Nunc noviverum ἐκείνας ἀφῆχε μετ᾽ ἐχπλήξεως 4 τὰς φωνάς" Νῦν οἷδε 
ense et germanum Dei servum magnum Euthymium, ὅτι γνήσιος Θεοῦ θεράπων ὁ μέγας Εὐθύμιος, xsi 
ab eoque missum liberasse me a calamitate. παρ᾽ αὐτοῦ πεμφθεὶς, ἐξείλετό με τῆς συμφορᾶς. 

CXVI. Deinceps autem hsc quoque narravit — PIZ' ᾿Εξῆς δὲ καὶ τῇ μητρὶ διηγεῖτο ταῦτα. Ἡ 
matri.llls vero eis aurem libenter accommodans; δὲ τὸ οὖς αὐτοῖς ἡδέως ὑπέχουσα * ἐφίλει γὰρ ob. τὸν 
amabat enim non filium duntaxat, sedetiam Deum ; υἱὸν μόνον, ἀλλὰ καὶ τὸν Θέον " «αἱ διὰ ταῦτα τοῦ 


VARLE LECTIONES. 
4 al. μετά πολλῆς τῆς. 


097 


VITA S. EUTHYMII. 


698 


σώζοντός τε καὶ τοῦ σωζομένου τῇ διηγήσει μάλιστα A et. propterea tum. servantis tum servati maxime 


ἡδομένη, xal που καὶ δάχρυχ τῶν ὀφθαλμῶν ἀποστά- 
ζουσα, ἐκπλῆσαι ἅπαντα τῳ υἱῷ συνέδούλευεν͵ "Επει-- 
τα μέν τοι καὶ πρὸς τὸν πατριάρχην διαδὰς, ἀπήγ- 
γεῖλε καὶ αὐτῷ πάντα ὁ Φεῖξος, Κἀκεῖνος ἄγαν κατα- 
πλαγεὶς τῷ παράλόγι τοῦ διηγήματος, Ἦ μὴν προφῃ- 
τῆς τοῦ Θεοῦ, εἶπεν, ὁ μέγας Εὐθύμιος, χαὶ πολλὴ 
καὶ ἄφχτος αὑτῷ πρὸς Uxitvov ἡ παῤῥησία" τὰ γὰς 
περὶ τῆς λαύρας, καὶ ὑπὸ πᾶσιν ἡμῖν μάρτυσι mpo- 
ἡγόρευσε μέλλων ἐν Χριστῷ τελειοῦσθαι, Ταῦτα 
εἰπὼν, ἐπιτρέπει τῷ Φείδῳ καὶ αὐτὸς τὴν τοῦ κοινο- 
6loo οἰχοδομήν᾽ χαὶ τὴν ἐχεῖσε κάθοδον δίδωσιν 
αὐτῷ ἐπαγγειλάμενος dpa καὶ ἔαυτον, παντὶ σθέ- 
νει τοῦ ἔργου συνεφαψόμενον, 

PIZ', Χεῖρα τοίνυν πολλὴν ὁ Φεῖδος ὑπηρετῶν τε 
καὶ οἰχοδόμων, καὶ τῶν μεχανιχῶν ἕνα παραλαδὼν, 
κάτεισιν εἰς τὴν λαύραν" xal τὸ χοινὀδιον οἰκοδομή-- 
σας, xal φραγμῷ κχύχλῳ καὶ τειχὶῳ περιλαδών r, 
τὸν μὲν παλαιὸν ναὸν, εἰς ἀριστήριον 5 τοῖς ἀδελροῖς 
ἀπονέμει, ἕπερον δὲ ὑπεράνω νέον οἰχοδομεῖ, Πύργον 
δὲ τοῦ κοινοβίου ἔνδον, οἱονεί τι τῆς ἐρήμου ἔρυμα t 
πάσης περιφανῶς ἀνεγείρει" χαὶ χατὰ μέσον αὐτὸ 
ἀποτάττει τὸ χοιμητήριον, Τὴν δὲ τοῦ τόπου θέσιν 
ἐφ᾽ ᾧ τὸ ἱερὸν τοῦτο χοινόδιον ἵδρυται, εὖ τε ὥρας 
ἔχουσαν διὰ πολλὴν ὁμαλότητα, καὶ μοναχοῖς πρὸς 
ἄσκησιν οὖσαν ἐπιτηδείαν, δι᾿ ἀέρων οὐχ Tota. εὖ- 
πρασίαν καϑ' ὅσον οἷόν τε διχγράψω τῷ λόγῳ. 

PIB', "Ἔστι τις λόφος βραχύτατος μεταζὺ δύο χοι- 
λάδων ἐξ ἀνατολῶν vai δύσεων * συνιουσῶν ἠρέμα πρὸς 
τὸ αὐτὸ, καὶ ἀλλήλαις χατὰ τὸ νότιον ἐπιμιγνυμένων. 
Τὰ μέντοι πρὸς βοῤῥὰν αὐτοῦ διήπλωται λαμπρὰ 
πεδιὰς ἐπὶ τρισὶ μάλιστα χεχυμένη σταδίοις, ola 
πρὸς ᾿δονὴν κάλλιστα χαὶ τέρψιν ἐπινενοημένη. 
διαῤῥεῖ δὲ διὰ μέσης αὐτῆς ὁ χείμαῤῥος, ἄνωθεν ἐχ 
τοῦ πρὸς ἀνατολὰς βουνοῦ xatwbv, xal ὥσπερ τις 
ζώνη τῷ τόπω γινόμενος, Πρὸς αὐτῇ γε μὲν τῇ τε 
τοῦ λόφου πρὸς τὸ πεδίαν ἐπιχλίσει, καὶ τῇ σὺν ὥρα 
τούτων μίξει xal συναφῇ, ὅτε πύργος ἀνέστηχεν, 
οἷόν τις χορυφὴ καὶ ἀκρόπολις, Καὶ τὸν πύργον UR 
ἢ πρὸς τὸ πεδίον διαδέχεται πύλη παραπέμπουσα 
τοὺς ἐξιόντας past" ἡδονῆς, καθάπερ ἀπό τινος περι- 
exc τοῖς χαλοῖς ἐχείνοις τῆς πεδιάδος θεάμασιν 
ἐπιχύπτοντας. ᾿Αλλὰ τί ἂν τις τὴν τοῦ τύπου χατα- 
λέγῃ φύσιν ὅπως μὲν ἥμερός τε xxl εὔγεως Y* οἴῳ 
δὲ τῷ ὑπὲρ κεφαλῆς ἀέρι χέχρατχι, xai οὔτε τῇ 
θέρμῃ πλείονι τῆς χρείας, οὔτε τῷ ψύχει χέχρῃται, 
ἀλλ' ἀμφοτέρων τὰ λυποῦντα φυγὼν, τὴν ἑχάστου 
πλουτεῦ μεσότητα, xal ἔστι τῶν μὲν ψυχροτέρων 
ϑερμότερος, τῶν δὲ θεομοτέρων ἠρέμα πάλιν ψυχρό- 
*&poc, ἀκολούθως τε τῶν λίαν ὑγρῶν ξηρότερος, 
xài τῶν ἡμέτρως ξηρῶν δγρότερος͵ μετὰ τῆς ἄρμο- 
ζούσης ἐφ᾽ ἕκαστα συμμετρίας. 

ΡΙΘ᾽. Τῆς γοῦν τοιαύτης ὅλης τοῦ κοινοδίου οἶχο- 
δομῆς ἅμα xal εὐχοσμίας, οὐ πλέον fj τριῶν ἐτῶν 
δεηθείσης διὰ πολλὴν χεῖρχ xai σύντονον ὑπουργίαν, 
ἠδούλοντο μὲν οἱ θεῖοι Πατέρες ἐκεῖνοι μετὰ τῆς 


ἄλλης διακοσμήσεώς τε xal τέχνης, ἀποδοῦναι τῇ 


delectata relatu, atque etiam lacrymas profundens 
ex oculis, consuluit filio cuncta impleret. Porro 
transiens postea ad patriarcham, ei quoque omnia 
renuntiavit Fidus. Et ille vehementer admiratus 
narrationem opinione majorem: Profecto, inquit, 
Dei propheta est magnus Euthymius, magnaque et 
ineffabilis est ei apud illum fiducia:qus enim ad 
lauram spectant, ea coram nobis omnibus testibus 
predixit,jam in Christo per mortem consumman- 
dus. His dictis, ipse etiam Fido committit ecno- 
bii zdificationem ; conceditque ei ut illo profi- 
ciscalur ; simul professus se quoque omnibus 
viribus opus una esse agressurum. 

CVVII.Fidus itaque,accepta magna manu mini- 


B strorum et structorum,cum uno ex mechanicis seu 


architectis, descendit in lauram:cumque zdificas- 
set cenobium, septoque et rhuro in orbem esset 
complexus, vetus quidem templum attribuit fra- 
tribus δὰ cenaculum: aliud autem templum sdi- 
ficat superius.Inter coenobium vero, splendide ex- 
citat turrim, velut quoddam totius eremi propugna- 
culum; etin medio cemeterio collocat. Loci vero 
posituram,in qua hoc sacrum constructum est co- 
nobium, et pulchram multe equalitatis causa, et 
monachis ad exercitium aptam propter aeris maxi- 
me temperationem,oratione describam pro viribus. 

CXVIII Est quidam collis brevissimus inter duas 
valles ex oriente et occidente simul paulatim 
coeuntes, el ad austrum inter se commistas. Ád 


c boream autem patet pulcherrima campi planities, 


quz ad tria stadia maxime diffunditur, quasi ad 
voluptatem et delectationem optime esset excogi- 
tata. Per eam vero mediam torrens perfluit, de- 
super descendens ex colle qui est ad orienlem, 
fiquo loco veluti quedam zona.In ipsa porro col- 
lis in planitiem in inclinatione, eorumque ele- 
gapli mistura et conjunctione, exsurgit lurris, 
quasi vertex et arx. Turrim deinceps consequitur 
versus planitiem porta, qua cum voluptate trans- 
mittil eos quiexeunt,tanquam a specula aliqua de- 
spicientes pulchra illa planitiei spectacula. Verum 
quid loci naturam recenseat aliquis? Quomodo est 
quidem mitis et fertilis ; quali autem super capul 
aere contemperetur, et nec majore quam opus sit 
calore, nec frigore utatur, sed ex anibobus ea 
qu:e molesta sunt eflugiens, uniuscujusque dite- 
lur medio, sitque frigidioribus quidem calidior. 
calidioribus autem rursus sensim irigidior, et 
consequenter valde humidis siccior, οἱ immode- 
rata siccis humidior, cum eo qui singulis cenvenit 
commensu. 

CXIX.Cum itaque hojusi odi totum cenobii edifi- 
cium simul et ornamentum non opus habuisset plu- 
squam tribus annis,ob multas manus intensumque 
ministerium,volebant quidem divini illi Patres,cum 
alio ornatu et artificio dedicationem etiam ec- 


VARLE LECTIONES. 
r al, πὲριθαλών, 5 al. ἀριστητήριον, tal ἔρεισμα, al δύσεως, "al. αὐγειος, 


699 


clesiz tribuere;eos autem arcebat rursus aque pe- A 
nuria.Nam in illa solitudine pluit tantum hieme. 
Quie quoniam majore ex parte fuerat atque expers 
οἱ sicca,eos aqua defecerat, maxime circa vernam 
conversionem ; nisi forte iu concavis cisternarum 
censisterent alique imbris breves reliquis; quod 
quidem eos ad consilii inopiam redigebat, ut qui 
inexorabilibus premerentur nature necessitali- 
bus. Itaque Elias prapositus et diaconus Fidus 
signiflcant Longino inferioris monasterii (10) prz- 
fecto,et Paulo przeposito monasterii Martyrii (74). 
ut per jumenta eos adjuvent ad aquam ex Pharis 
transferendam. 

CXX. Sequenti ergo nocle, paratus iis circa dilu- 
culum ad iter,jamque congregatis jumentis,appa- 


ret nacte illa beato Elise magnus Euthymius: Quid g γίων αὐτοῖς ἤδη, συναθροιοθέντων, 


hoc sibi υὐ]ι ,Fogans, quod hodie jumen!a congre- 
gelis * Cum is vero respondisset : Ut aquam ex 
Pharis afferamus, eo quod nos nunc omnino de- 
fecerit, increpavit ille, dicens: Modice fidei 
homines, quanam de causa Deum non precati 
estis? Num is qui e prerupta petra inobedientem 
potavit populum, et aquam ex asini maxilla Sam- 
soni aliquando fecit scaturire, non poterit vobis 
quoque ad usum suppeditare, dummodo cum fide 
offeratis petitionem ? Deinde eis etiam prohibuit 
iter ad Pharas, ut minime necessarium. Aqua 
enim vobis implebuntur, inquit, vel maxime cis- 
terna, ne tribus quidem horis exspectalis. 


CXXI. Excitatus e sommo ad visionem beatus 
Elias, statimque ea Eido et reliquis annuntiata, 
jumenta quidem ἃ proposito solvit ministerio: cum 
Dox autom jam transiisset,et sol omnem quantam 
videl terram radiorum illustraret jaculis, nubes 
alicunde aerem subito complexa cenobio incum- 
bentem, erüpit prolinus in pluviam ; et omnia 
quidem circumcirca simile adhuc puniebat fla- 
gellum siccitatis ; ii autem soli qui erant in cc- 
nobio,squa prater opinionem fruebantur;perinde 
ac si aliquis pluviam circumscripsisset, rursusque 
non sineret ulterius progredi. Postquam autem 
cisterns fuerunt aqua plena, nec ii amplius indi- 
gebant imbribus e ccelo stalim nubes dissipata 
est, et vehemens imbrium procella ad serenita - 
te iterum redacta fuit. 


, CXXII. Cum vero miraculum brevi totam perva-D — pb", 


sisse! solitudinem, atque ad ipsam etiam archiepi- 
scopum Mortyrium jam pervenisset, descendens 
ille cum multa rerum affluentia ad cenobium, pre- 
claram agit synaxim et vigiliam,cum multis lampa- 
dibus et suffitibus;sed et splendidam magnificam- 
que facit dedicationem ; deponens sub altari 


MENSIS JANUARIUS. 100 


Ἐχχλησίᾳ xat τὰ ἐγκαίνία" εἶργε δὲ πάλιν αὐτὼς 
à τοὺ ὕδατος σπάνις, Ὕεται μὲν γὰρ ἣ ἔρημος 
ἐκείνη μόνου χειρῶνος, Τούτου δὲ ἀνύδρου τὸ πλέον 
καὶ ξηροῦ διχγενομένου, ἐπιλελοίπει τὸ ὕδωρ αὐτοὺς 
περὶ τροτὰς μαλιστα τὰς ἰχρινάς᾽ πλὴν εἰ pixo) 
ἄρα ἐν τοῖς χοίλοις τῶν λάχχων συνεστηκὸς v ὑετοῦ 
τι βραχὺ Acijavov: ὅπερ αὐτοὺς εἷς ἀμηχανίαν καϑ- 
(cwn ταῖς ἀπαραιτήτοις ἀναγκαις πιεζομένους τῆς 
φύσεως. ᾿Αμέλει xal δηλοῦσιν οἱ περὶ τὸν ἡθούμενον. 
᾿᾽Βλίαν καὶ τὸν διάκονον Φεῖδον Δογγίνῳ τῷ τῆς χάτω 
povic, καὶ Παύλῳ τῷ τῆς τοῦ Δαρτυρίου προεστῶτι͵ 
συνάρασθαι διὰ τῶν ὑποζυγίων αὐτοῖς πρὸς thv τοῦ 
ὕδατος ἀπὸ Φαρῶν X μεταχομιδήν, 

PX'. Τῆς οὖν ἐπιούσης ἄρτι νυκτός τὸ περὶ ὄρθρον 
ἑτοιμαζομένοις πρὸς τὴν πορείαν, χαὶ τῶν UEOL- 
ἐπιφαίνετχι τῆ; 
νυχτὸς ἐχείνης ᾿Βλίᾳ τῷ μαχαρῖττ, ὁ μέγας Εὐνν- 
μιος᾽ τί ὀούλετχι αὐτοῖς σήμερον πυνθανόμενος à 
τῶν ὑποζυγίων συναγωγή" τοῦ δὲ, δι᾽ ὕδατος ἀπὸ 
Φιρῶν μεταχομιδὴν ἀποχριναμένου, διὰ τὸ παράκεν 
voy ἡμᾶς ἐπιλελοιπέναι" ἐπετίμησεν ἐκεῖνος, εἰπών 
᾿᾽Ολιγόπιστοι, ὅτου δὲ χάριν μὴ koe Orte τοῦ Θεοῦ ; μὴ 
γὰρ ὃ ἐξ ἀχροτόπου πέτρας ἀπειθοῦντα ποτίσας λεὸν͵ 
καὶ ὕδωρ ὑπὸ J σιαγόνος ὄνου βλύσας ποτὲ τῷ Σαμ- 
ψὼν͵ ἀπορεῖ καὶ πρὸς τὴν χρείαν xai ὑμῖν ἐπιχο- 
ρηγεῖν, εἰ πίστει μόνον τὴν αἴτησιν slosvéqxnu; 
Εἶτα, xal τὴν ἐπὶ Φαρᾶς Σ ὁδὸν ὡς οὐκ ἀναγκείεν 
αὐτοῖς ἀπιγόρευε, Πλησθήσονται γὰρ ὁμῖν, ἔφη͵ 
μηδὲ τρίτην περιμέναντες ὥραν, οἱ μέγιστοι τῶν 
λάκχων ὕδατος, 

PKA', Διυπνισδείς δὲ πρὸς τὴν ὄψιν ὃ μακαρίτης 
Ἡλίας, xai Φείδῳ ταύτην εὐθὺς καὶ τοῖς λοιποῖς 
ἀπαγγείλας, τὰ μὲν ὑποζύγια, vic προκευρένης ἀτ- 
ἔλυε λειτουργίας" ἄρτι δὲ νυχτὸς οἱχομένης, καὶ til: 
πᾶσαν ὅσην ὁρᾷ γῆν ταῖς τῶν ἀχτίνων βολ:ῖς κατα- 
λάμποντος, νεφέλη ποθὲν περισχοῦσα τὸν ὁπὲρ τοῦ 
χοινυδίου αἴφνης ἀέρα, εἰς ὑετὸν εὐθὺς ἔξεῤῥάγη" 
καὶ τὰ μὲν χύχλῳ πάντα, ἡ ὁμοία xat ἔτι τῆς ἀνομ- 
Gola; ἐκόλαζε χάστιξ" οἱ δὲ ἐν τῷ κοινεδίψ μόνοι τοῦ 
ὕδατος παραδόξως ἀπέλαυον: καθάπερ τινὸς τὸν 
ὑετὸν περιγράψαντος, xai περαιτέρω πάλιν προελ- 
θεῖν οὐχ ἐῶντος. ᾿Επεὶ δὲ οἶτε λάκχοι μεστοὶ γεγό- 
vacw ὕδατος, xai οὐκέτι χρεία τῶν ἔξ οὐρανῶ 
ὄμξρω, αὐτοῖς, δέσχεν εὐθέως τό νέφος χαὶ cov 
δρὰ χαταιγὶς τῶν ομόδρών, εἰς αἰθρίαν αὖϑις xat- 
ίστατο, 

Τοῦ θχύματος δὲ τὴν ἔρημον ἐν ὀλίγῳ 
πᾶταν περιλαδόντος, καὶ εἰς αὐτὸν δὲ τὸν ἀρχι- 
txízxorov Μαρτύρτον ἤδη  Mabivioq , κατελθὼν 
ἐχεῖνος μετὰ πολλῆς xai δαψιλείας πρὸς τὸ xowó- 
διον͵, Aaunpüv μὲν ἄγει τὴν σύναξιν καὶ τὴν 
ἀγρυπνίαν, ὑπὸ πολλάϊς λαμπάσι καὶ θυμιάμεσι 
φιλότιμον δὲ καὶ πολυτελῇ τὸν ἐγκαινισμὸν ποιεῖ" 


VARLE LECTIONES. 


X al. Φαρὰν et Φαρὼν et infra. — 9 al. ἀπό. 


5 al. Φιρὰς el Φαράν. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 


(70) Theoctisti. 
(11) Patriarchae, cul hic Paulus bebe c 
sibi secundum, seu coedjutorem; 


uem  bíorum, 8 Salustio patriarcha mori 
heo- 403 imposito. Cyrilles ia Vita S. Sabes. 


dosius conobiercha in regimine reliquorum ua 
undo 


701 VITA S. EUTHYMII. 102 


μέρη τινα τῶν μαρτυριχῶν λειψάνων, Ταράχου, A quasdam partes reliquiarum martyrum Tarachi 
Πρύδου, xai 'AvBpov(xou, ὑπὸ τὸ θυσιαστήριον χατα- (72), Probi, et Andronici ; septimo mensis Maii, 


θέμενος * ἐδδόμην τότε τοῦ Μαίου ἐπέχοντος, ὃς ἥδη 
δωδέχατος μετὰ τὴν Εὐθυμίου τελευτὴν ἐνιαυτὸς 
περιῆν. Χρόνου δὲ τινος διελθόντος, xal ὁ διάχονος 
Φεῖδος τῆς πόλεως Δώρων οὕτω καλουμένης, τὴν 
ἐπισχοπὴν ἐγχειρίζεται, 

PKT', ᾿Αλλ᾽ ἐνταῦθά με τοῦ λόγου γενόμενον, τὸ 
περὶ τῶν ᾿Αποσχιστῶν ἐχεῖνο εἰσέρχεται * ὃ δὴ καὶ 
αὐτὸ λόγου ἄξιον εἶναί μοι δοχεῖ προσθεῖναι τοῖς 
εἰρημένοις * ὡς ἂν ἐνχργίστερον ἐντεῦθεν ἡ ἐπὶ τῆς 
θαλάσσης Εὐθυμίου τοῦ θείου προφητεία διαδειχθῇ. 
"Hón μὲν γὰρ ὁ πστριάρχης Μαρτύριος τῇ παρα- 
δόξῳ πιστεύσας ὀπτασίᾳ τοῦ Φείδου, χαὶ οἷς αὐτῷ 
ἐπὶ τοῦ πελάγους ὁ μέγας προέφη, τῆς περὶ τῶν 
᾿λπκοσχιστῶν τούτων φροντίδος ἀνῆκε τοὺς ληγισυιούς. 


anno jam duodecimo (73) post Euthymii mor- 
tem. Cum aliquod autem tempus transiisset, dia- 
conus quoque Fidus accipit episcopatum civitatis 
qua vocatur Dora (74). 


CXXIII. Sed,me cum in hunc locum venerim, 
subit recordatio negotii Aposchistarum ; quod 
ipsum eliam ut memorabile mihi videtur esse 
dictis adjungendum ; ut evidentius hinc ostenda- 
tur divini Euthymii prophetia illa in mari.Etenim 
jam patriarcha Martyrius, fidem tribuens admi- 
rando Fidi visioni, et iis qu: ei in mari przdixit 
magnus, de his Aposchistis remiserat curam et 
cogitationem. Non multum autem temporis inter- 


Χρόνος δὲ οὐ πολὺς kv τῷ μέσῳ, xai ὥσπερ ix cessit, et velut ex diviniore quajam visitatione, 
τινὸς θειοτέρᾶᾷς ἐπισχοπὴς Μαρχιανὸς, οὗ μιχρῷ Marcianus, cujus paulo ante memini, anima com- 
πρόσθεν ἐμνήσθην, κινηθεὶς τὴν ψυχὴν, συγχαλειῖ motus, omnes ipsos convocat in ceenobio quod 
πάντας αὗτους ἐν τῷ ὑπ᾽ αὐτοῦ συστάντι mpl τὴν construxerat ad. sanctam Bethleem, et loqui in- 
ἁγίαν Βηρλεὲμ χοινοδίῳ " καὶ λόγου ἀρξάμενος, “Ἕως — cipiens : Quousque, inquit, fratres et Patres,con- 
πότε, φησὶν, ἀδελφοὶ xal Πατέρες, εἰς μέρη τὸ τῆς tendimus corpus Ecclesi; dividere in partes, id- 
"ExxÀwelac σῶμα φιλονειχοῦμεν διατεμεῖν " xal. que cum nec nobis quidem constet, que sit. tan- 
ταῦτα μηδὲ δῆλον ἡμῖν, τί τὸ τέλειον θέλημα τοῦ dem voluntas Dei, sed rem sic propriis credatnus 
Θεοῦ, ἀλλὰ λογισμοῖς οὕτως ἰδίοις τὸ πρᾶγμα χατα- cogitationibus? Est ergo nobis considerandum, 
πιστεύοντες. Τοιγαροῦν σχεπτέον ἦμτν, μήποτε τὴν ne forte dum existimamus recta via ingredi, in 
εὐδείαν οἰόμενοι 8 ὑδεύειν, ἀνοδίαις συμόχίη περιπε- — avia contingat incidere. Cogitationes enim homi- 
estw, Δογισμοὶ γὰρ ἀνθρώπων δειλοὶ, τὰ ἱερά φασι num timido, sacra aiunt Eloquia 36. Et si placet, 
λόγια. Καὶ εἰ 3oxet, τῷ ἀποστολιχῷ ἐχείνῳ àxo- illud apostolicum sequentes, velutque exemplum 
λουθοῦντες, xal ὡς ὑποδείγματι χρώμενοι, βάλωμεν | assumentes 57, jaciamus sortes sub persona epis- 
κλήρους ἐπὶ προσώπο" τῶν ἐπισχόπων τε xal τῶν C coporum et monachorum : et si sors quidem ve- 


μοναχῶν, κἂν μὲν ὁ xXnpoc ἐπὶ τοὺς μοναχοὺς ἔλθοι, 
ἐμμένειν δεῖ πάντως ἐφ᾽ οἷς ἤδη xal. νῦν μένομέν τε 
καὶ στέργομεν * εἰ δὲ ἐπὶ τοὺς ἐπισκόπους, αὐτοῖς 
κοινωνεῖν. Ταύτην εἰσενεγχόντος τὴν γνώμην Μαρ- 
κιανοῦ͵, οὐδεὶς ἣν τῶν παρόντων ὅστις οὖκ Ἐπαινῶν 
ἦν, Βληθέντα τοιγαροῦν τὸν χλῆρον, οἱ μὲν μοναχοὶ 5 
τοῦτον εἶχον " πάντες δὲ αὐτοῖς εὐθὺς ἐχοινώνουν, ὡς 
ἐκ Θεοῦ τὸ πρᾶγμα γνωσθὲν νομίσαντες * πλὴν Γε- 
ροντίου μόνου «αἱ Ῥωμανοῦ, xal πάντες φέροντες 
ἑαυτοὺς παρέχουσι τῇ τῆς ᾿Εχχλησίας ἑνώσει, καὶ 
γνησίαν αὑτῆς 9 xal ἀχίδδηλον τοῦ λοιποῦ ποιοῦνται 
τὴν χοινωνίαν. 

PKA'. Καλῶς δὲ αὐτοὺς ὁ πατριέρχης xxi ὡς ἂν 


nerit ad monachos, oportet omnino perseverare 
in iis quibus hucusque mauemus et acquiesci- 
mus: sin aulem ad episcopos, cum ipsis com- 
municare. Hanc ubi sententiam intulisset Mar- 
cianus (75), nullos erat ex astantibus, qui non 
laudaret. Jactam itaque sortem, habuerunt epis- 
copi ; iis vero statim omnes communicarunt, rem 
tanquam a Deo decretam arbitrati ; preeter Ge- 
rontium solum et Romanum. Atque omnes ad- 
ducunt se ac przbent Ecclesi: unioni, et germa- 
nam sinceramque de cetero faciunt cum ea com- 
munionem. 

CXXIV Patriarcha vero pulchre illos,et,ut dixe- 


εἴποις οὐ χερσὶ μόνον ὑπτίαις, ἀλλὰ xal χαρδίος p ris,non solum supinis manibus, sed et cordis sini- 


κόλποις δεξάμενος, λαμπρὰν ἅγει χαὶ πάνδημον 
36 Sap. ix, 14. 51 Act. 1, 26. 


bus excipiens,splendidum agitet publicum festum. 


VARLE LECTIONES. 


b al. ἐπίσχοποι. 


3 a], οἰομένοις. 


c al. αὐτοῖς et ἑαυτοῖς. 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


(74) Passi sunt sub Diocletiano Tarsi in Cilicis. 
De eis agit Mar tyrol. Roman. 11 Octob. 

(ἢ AD. Ch. 484. 

(14) Doron, Dore, Dor, Ador, etc., οἰ Υἱ 185 mari- 
tima, ondecimo, aut, ut alii volunt, nono milliario 
a Ceossrea Palmstinm, pergentibus Ptolemeidem. 
Legendus Adrichomius in tribu Manasses citra Jor- 
danem cop. 26. 

(15) Summus vir postea Marcianus fuit, in cujus 


horreo frumentum ex unico grano divinitus una 
nocie admodum duplicatum fuisse, dictum est in 
Vita S. Theodosii, 11 Januarii num. 61 et 62. In 
Vita S. Sabe dicitur sanctus abbas et vir longe 
optimus ; qui visione eclesti monitus fuerst, ut 5. 
Sabe de necessariis provideret. Obiit universalis 
Archimandríta omnium monasteriorum a Salustio 
Patriareha constituius, eui suffecti SS. Sabas et 
Theodosius. 


103 


MENSIS JANUARIUS. 


704 


Preclare enim admodum civitati exortum est A ἑορτήν, ᾿Ανέτειλε γὰρ τῇ πόλει τὸ τῆς εἰρήνης xa- 


bonum pacis ; et lzetate. sont. plate? Jerusalem, 
Deoque per omnia gloria offerebatur. Αἱ Geron- 
tius et Romanus, ille quidem postquam quadra- 
ginta quinque annos praefuisset beate Melanie 
monasteriis, hic in vero Thecoorum vico, ut jam 
supra diximus, monasterium construxisset, dein- 
de ex ipsis etiam turpiter propter dogmatum im- 
pietatem expulsi, mali male huc et illuc ober- 
rantes obierunt, Sed hec quidem facta sunt tem- 
poribus Zenonis. 


lo» σφόδρα χαλῶς * xai ad πλχτεῖαι ᾿Ἱϊερουσαλὴμ 
ηὐφράνθησαν, xzi Θεὸς ἣν διὰ πάντων δοξολογούμε- 
νος. Γερόντιος μέντοι xal Ῥωμανὸς, 6 μὲν πὲμ- 
πτον ἐπὶ τοῖς τεσσχράχοντα ἔτος, τῶν τῆς paxapía; 
Μελάντης μοναστηρίων ἀφηγησάμενος, ὃ δὲ ἐν τῇ 
θεχώων, ὡς ἄνω τοῦ λόγο" φοϑάσαντες ἔφημεν d, μο- 
ναστήριον συστησάμενος ^ siti καὶ αὐτῶν ἀπελι- 
θέντες αἰσχρῶς, διὰ τὴν τῶν δεδογμένων ἀσέδειαν, 
χαχοὶ χαχῶς τῇδε κάχεϊσε περιιόντες ἀπκῴγοντο. 
᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν ἐπὶ τῶν τοῦ Ζήνωνος χαιρῶν ἐγε- 


γόνει, 

PKE'. Τοῖς δ΄ ἑξῆς ἐνιαυτοῖς, ᾿Αναστασίου μετ’ 
sius (16) post ipsum accepisset imperium, Bar- αὐτὸν τὴν βασιλείαν παραλαδόντος, ἐπιδραμόντες οἱ 
bari (717) incursione facta, οἱ magna solitudinis Βάρδαροι, «αἱ πολλὴν τῆς ἐρήμου κείραντὲς τε καὶ 
parte depopulata et γϑβ' ἰδ, everlerunt ipsa quo-  λωδησάμενοι, κατεστρέψαντο καὶ αὐτὰς τὰς τῶν 
que Αρεγδηογυπὶ tabernacula, qui? non ita pri- ᾿Αγαρηνῶν σκηνὰς, ἃς ὁ μέγας αὐτοῖς Εὐθύμιος 
dem eis magnus fixerat Euthymius. Deinde ho- πρώην πηξάμενος ἦν, “Ἔπειτα οἱ μὲν τούτων im- 
rum insigniores alia sibi excitant eirca monaste- — zvéstepot, ἑτέρας ἐχυτοῖς ἀ ᾿στῶσι περὶ τῷ τοῦ 
rium Martyrii monachi, et templa erigunt. Αἱ μοναχοῦ Μαρτυρίου μονῇ, xai ναοὺς ἀνεγείρουσιν. 
Barberi, secunda in eos iterum usiexpedilione, Οἱ δὲ Βάρδαροι ξευτέρᾳ xxi αὖϑις ἐφόδῳ χρησάμε- 
alios quidem interimunt, alios vero abducunt νοι, τοὺς μὲν ἀναιροῦσι, τοὺς δὲ κατάγουσιν αἶχμε- 
captivos,aliquos autem in alia oppida compellunt, λώτους, τοὺς δὲ xal εἰς ἑτέρας συνελαύνουσι κώμας, 
Bempe eos qui ex inopinato superiores hoc peri- ὅσοι χρείττονες ἐκ παρτδόξου, τοῦ κινδύνου τούτω 
culo evasere,cum magna et admodum gravisillic κχατέστησαν, μεγάλης σφόδρα καὶ γαλεπῆς τῆς xa- 


CXXV. Sequentibus vero annis, cum Anasta- 


fuisset hzc Barbarorum incursio. 

CXXVI. Caterum beatus Elias, qui recte Eu- 
thymii ovibus przerat, postquam totis triginta et 
octo annis tenuisset monasterii pre&fecturam, 


*39pop ταύτης τῶν Βαρδέρων ixst γενομένης. 
PBS". Ὃ μέντοι μαχαρίτης Ἡλίας 6 καλῶς τῶν 

Εὐθυμίου προδάτων ἡγεμονεύων, ἐν ὀχτὼ τοῖς ὅλοις 

ἐνιαυτοῖς xai τριάχοντχ τὴν τῆς μονῆς κροστάσίεν 


multaque przeclara et egregia in ea fecisset ope- ἐγχειρισθεὶς, καὶ πολλὰ μὲν γενναῖα «αὶ λαμκοὰ 
ra, e! magnum sui amorem reliquisset fratribus, κατ᾽ αὐτὴν ἀποδειξάμενος ἔργα, πολὺ δὲ «xb gü- 
cunctis, qui in eis viget usque in hodiernum «pov πᾶσι τοῖς ἀδελφοῖς xal εἰς ἔτι καὶ τῶν αὐτοῖς 
diem, ipse quoque felici a Dominum excedil ξυαχμαζον χαταλιπὼῶν, τὴν μακαρίαν πρὸς ὧν ja- 
profectione (78). Cum quidam autem Symeon σπότην xai αὐτὸς ixÓnpst πορείαν. Συμεὼν « δὶ 
Apamensis post illum accepisset gubernationem τινος ᾿Απαμέως τὴν ἀρχὴν μετ᾽ ixstvov ἐχδεξαμὲ- 
(79), tresque tantum in ea annos vixisset, Ste- νοῦ, καὶ τρίτον αὐτῇ μόνον ἐπιδιοῦντος f, Στέφανος, 
phanus Arabs genere, successor ejus cons(itui- λρχν τὸ γένος, διάδοχος Ἐχείνου καθίσταται ^ ὃς 
tur ; qui mortuo fratre Procopio, sexcentos au- τετελευτηχότος αὐτῷ τοῦ ἀδελφοῦ Προχοκίου, ἐξα- 
reos ex bonis paternis tribuit monasterio. χοσίους ix τῶν πατρῴων χρυσοῦς τῷ μονῇ ἀπονί- 
ptt. 
CXXVIL.Sub eadem eliam tempora Ceesarius qui- — PKZ'. Ὑπὸ δὲ τοὺς οὐτοὺς ypjvouc, καὶ Καισέ- 
dam Antiochenus,quiincivilibus magistra'ibussz- ριός τις ᾿Αντιοχεὺς, ἐν πολιτικαῖς ἀρχαῖς πολλάχις 
pe bonam erat assecutus existimalionem, cum ad εὐδοκιμήσας, εἰς τὴν ἁγίτν πόλιν παραῤαλὼν, καὶ 
sanctam venissel civitalem, et satis longum esset τρόνον ἐκεῖσε κατασχεθεὶς ἱκανὸν, πάθει τινὶ περι- 
tempus illic meratus, incidit ἴῃ corporis morbum πίπτει σωμανιχῷ, σφύδρχ χαλεπῷ. ᾿Επεὶ δὲ τοῦτο 
gravissimum.Qooniam ΥΘΓΟ ἀθογδὶ manus curatrix, “εἰρὸς ἤπορει θεραπευούσης, «αρτερίας τε πάσης 


et omnem morbus superabat toleran:iom. amicorum- 
que consolationem,non habens ille quidnam dein- 
ceps sibi adhiberet,confugit ad sepulcrum admira- 
pilis Euthymii : et quod illinc erat oleum,6it statim 


χαὶ τῆς ix φῇων παραμυθίας ἦν ἰσχυρότερον, oix 
ἔχων ὅ τι χρήστιτο λοιπὸν ἔσωτῳ, παρὰ τὸν τάφον 
καταφεύγει τοῦ θχυμαστηῦ Εὐθυμίου * xal τὸ ἐκχεῖς- 
θεν ἔλοιον͵ ἀπχλλαγὴ τοῦ πάϑους εὐθὺς τῷ &vüpo- 


VARI LECTIONES. 


4 al. ἐδηλώσαμενς 5 al. Συμεῶνος-. 


f al. inser. ἔτος. 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


(6) Olybrio solo consule an. 491. Indictione 
Σιν, in Vita S. Sabes. 
(11) Theophanes lib. xv, cap. 19 refer! anno 
Anastasii 11 Saracenorum incursum in Phonicen 
et Syriam rursus (seu secunda vice) effectum esse, 


Prior hec irrupio anto morem Elie hegumeni 
videtur contigisse. 

(78) An. Ch. 511. 

(79) An. 514. 


705 


VITA S. EUTHYMII. 


706 


πῳ γίνεται, μόνον ἐπιχρισθέν. Ὁ δὲ χάριτας ἀποῦι- ^ homini morbi depulsio,ubi duntaxat inunctio facta 


δοὺς τῆς εὐεργεσίας, χρήματα τῇ τοῦ ἁγίου μονῇ, 
τὰ μὲν παρέτχειν ἤδη μεγαλοψύχως, τὰ Cb καὶ ἑτη- 
Glue ὑπισχνεῖτο παρέχειν, 

PKH'. Οἴκχδε γοῦν ἐπανιὼν, xai Στεφάνῳ ἐν 
Τριπόλει τῷ ἐπισχοπῳ παραδαλὴν͵ οἷα φιλεῖ ἐν τοῖς 
τοιούτοις ἣ ψυχὴ τῶν ἤδη φθασάντων ἀνιλρῶν 
ἡδέως ἀναμιμνήσχεσθαι, διηγεῖτο αὐτῷ τὰ καθ᾽ 
Íxactov: ὅτως μὲν χατασχήψειε τὸ χαχὸν εἷς αὖ- 
τόν ὅπως τε πᾶσά τὲ lavgue χεὶρ, καὶ παρουσίαι 
τῶν συνήθων, αἱ μὲν εἰς θεραπείαν, οἱ δέ εἷς παρα- 
μυθίαν οὐξὲν ἔσχυον' ὅπως τε πάντιυν ἀπογνοὺς, τῷ 
τοῦ Εὐθυμίον τάφῳ προσδράμοι" καὶ ὅπως μόνον 
ἔχετθεν ἐλαίν χρησάμενος €, παραπόδας εὐθὺς, xai 
ὡς οὐδ' ἂν πώποτε οὐκ ἐλπίσαι μόνον, ἀλλ᾽ οὐδ᾽ 
εὔξεσθαι γοῦν τεθάῤῥηχεν, εὖρε τὴν θεραπείαν. 

PKO'. Ταῦτα ὃ μὲν διηγεῖτο χατὰ μέρος τῷ ἐπισχό- 
sp, Λεόντιος δέ τις ἐχείνο" ἀνεψιὸς, χομιδῇ νέος τὴν 
ἡλικίαν ὑπάρχων, παρατυχὼν οὕτω χατὰ συντυχίαν 
τῷ διηγήματι, καὶ παραχρῆμα τὴν ψυχὴν ὡς ἤχου- 
σε διάθερμανθεὶς, xai μεῖζόν τὶ xal πρεσδύτερον 
ἢ κατὰ τὴν ἡλικίαν φρονήσας, καὶ χαταγνοὺς τῶν 
«τοῦ κόσμου πάντων, ὑφ᾽ ὧν εὐεξαπάτητος ὡς τὸ 
πολὺ νεότης ἐστὶ xal ἀλώσιμος, εἰς τὴ» τοῦ μεγά- 
Àoo μονὴν ὡς εἶχεν εὐθὺς ἀφιχνεῖται, χαὶ τὸν μο- 
νήρη βίον ἀλλήάττεται᾽ ὃν δήπου καὶ ἀρετῇ περιφα- 
voc διαλέμψαντα μεταστειλάμενος ὃ ἑπίσχοπος 
Στέφανος, τὴν τῆς μονῆς αὐτῷ πρόνοαν ἐγχειρίζει, 
ἥτις ἐπὶ τοῦ μεγάλου μάρτυρος καὶ αὐτὴ συνέστη - 
6s Δεοντίου μετ᾽ οὐ πολὺ δὲ xal διάδοχον τοῦ θρό- 


woo καταλιπὼν, δευτέρᾳ xal εἰκοστῇ μῆνος "Iav-. 


νουαρίου καταλύει τὸν Blow, ἕνα ἐπὶ τοῖς εἴχοσι τῇ 
«τοῦ κοινούίον προστασίᾳ, τοὺς ὅλους διανῦσας 
ἑνιαυτοὺς. Καὶ Λεόντιος δὲ ὁ τούτου ἀνεψιὸς Νεῖλόν 
τινα xou χοινοδίου πρεσδύτερον, εἰς ᾿Αντιόχειαν 
ἀπιόντα, χαὶ αὐτῷ ἐπιξενωθέντα, ἱκανῶς ἐχ τῶν 
παρόντων δεξιωσάμενος, ἐπίσκοπον Ὀρθωσιάδος ἃ 
χειροτονεῖ, Καὶ ταῦτα μὲν οὕτως, 

PA. ᾿Επιστρεπτέον ὃὲ xal αὖθις ἐπὶ τὴν ᾿Εὐθυ- 
píou τοῦ μεγάλου μονὴν, καὶ τὰ ἐξῆς αὐτῇ προσθε- 
τον τοῦ διηγήματος. Μετὰ τὴν Στεφάνου τοῦ ἐπι- 
σχόπου τελείωσιν, θωμᾶς αὐτὴ» ἐξ ᾿Απαμείας ἕλχων 
τὸ γένον, εὐθηνουμένην d[av xal ἀνθοῦσαν παρα- 
λαδών, ἠλάττωσέ τε xal περιέκοψεν. "Ev οἷς δὲ τὴν 
τῆς μονῆς ἀρχὴν αὐτὸς εἴχε χρόνοις, ἀφιχνεῖται 


πρὸς αὐτὴν ὃ ᾿Αντιοχεὺς πάλιν Καισάριος, xai. δε- 


θ81.[5 autem referens gratias pro ὑθηοῆοϊο,ρθευ- 
nias sancti monasterio, partim jam prebuit magni- 
fice, partim se annuas prebiturum pollicitus est. 
CXXVIII. Domum igitur revertens, cum Tripoli 
(80-81)episcopum Stephanum eonvenisset,quo modo 
amat animus ín hujusmodi rebus lubenter molestia- 
rum prelteritarum meminisse, narravit ei singula ; 
quemadmodum malum eum ἰ να 5 5561; 1406 omnis 
medicorum manus,et presentia familierium,illa qui- 
dem ad corationem, hi vero ad consolationem ni- 
hil valebant; et quo pacto desperatis omnibus, ac- 
currerit ad sepulerum Euthymii; soloque illinc 
oleo usus, e vesligio stalim, el sicut! ne unquam 
quidem vel non solum sperare, sed nec etiam 
optare ausus fuisset, invenisset curationem. 
CXXIX. Hzc ille quidem singulatim referehat 
episcopo.Quidam autem Leontius hujus consobri- 
nus, c&elate admodum juvenis, sic casu assistens 
relationi,confestimque animo, ut audivit,accensus, 
et majus aliquid maturiusque quam pro «etate 
mente agitlans,condemnalis omnibus mundi rebus, 
a quibus ut plurimum facile decipi et capi potest 
juventus, ad magni monasterium, uti erat, statim 
venit, et vitam eligit monasticam : quem utique, 
cum virtule clarus et insignis evasissel, advoca- 
tum, Stephanus episcopus, cura et praefectura 
monasterii donavit, quod et ipsum conditum fuit 
in honorem magni martyris Leontli (82) : paulo 
post vero, eum sedis successorem relinquens, e 
vita migravit vicesimo secundo mensis Januarii, 


C postquam annos viginti et unum integros prefuis- 


set cenobio. Porro Leontius hujus consobrinus 
Nilum quemdam conobii presbyterum, euntem 
Antiochiam, et ab eo exceptum hospitio, ubi 
sufficienter ex iis quce aderant accepisset. Or- 
thosiadis (83) ordinavit episcopum. Et hac qui- 
dem ila. 

CXXX Revertendum autemest jam ad magni Euthy- 
mii monasterium,et quse ad illud deinceps pertinent 
addenda sunt narrationi 58. Post Stephani (84) 
episcopi obitum, Thomam qui originem (trahebatex 
Apamea,id felix admodum floridumque acceptum, 
imminuit el circumcidit. Quo autem. tempore is 
administrationem tenebat monasterii,ad illud ite- 
rum venit Antiochenus Cwsarius,et a Thoma hu- 


ξιῶς παρ᾽ ἐκείνου χαὶ φιλοφρόνως ὁποδεχθεὶς, xoi Ὁ mane et amice susceptus, ubi in eodem convivio 
εἷς χοινὴν ἐστίασιν αὐτῷ συγκαταχλιθεὶς εἶτα λό- cum eo accubuisset, deinde, ut. solet, inter illos 
γῶν, olo φιλεῖ͵ μεταξὺ κινηθέντων͵ &xojoxc π᾿ agilati essent sermones, audiens ab eo quod in 


58 V. al. Edit. 


VARLE LECTIONES. 
g int. f. 4pwápsvoc, Ἀ al. ᾿Ορθοσιάδός. 


JOAN. BOLLANDI NOT. 
80-81) lenta Phownicle sc celebris urbs Tri- tropolita Tyrio. De:cribitur ab Abricomio inter ex 


po ἐδ. deseribiter ab Adrichomio inter loea exiera— tera loca cap. 39. 


cap. 89. 
ἴῃ 8. Leontius Tripoli passus colitur 18 Junii. 
(88) Est Orthosias prope Tripolim, e regione Cy- 
pri, etiam urbis episcopatis, cum Tripoli. sub me- 


(84) Perperam vox episcopi additur. Est hic 
Stephanus Arabs, (rater Procopii, supra num. 196, 
Obiit an. Ch. 534 ut ex num. 185 colligitur. 


.401 


MENSIS JANUARIUS. 


108 


diaconico partes quzdam essent illius ligni, in À αὐτοῦ ὡς ἄρα εἶεν ἐχείνου μέρη τοῦ ξύλου τινὰ παρὰ 


quo Dominus tremenda illius dispensationis su- 
biit crucifixionem, petit ab eo ut pretiosa illa 
ligna adorare, eorumque exiguam aliquam par- 
tem acciperet. Cum ergo annulssel monasterii 
prepositus, eadem quidem hora ei aperit ambas 
diaconici fores, reserat autem thecas rerum pre- 
tiosarum ; aliquid faciens ardentius et amantius. 
Atque ingressus est cum suis Czesarius. Adorantes 
vero et complexi, aliquam quoque partem acci- 
piunt salutaris illius et venerandi ligni. Deinde 
ingressi interiorem diaconici cellam, rursus ad 
se reficiendos amice convertuntur. 


τῷ διαχονιχῶ, iv ᾧ τὴν ὑπὲρ ἡμῶν ὅ Δεσαύτῆης 
φριχτῆς ἐχείνης οἰχονομίας ὑπέστη σταύρωσιν, al- 
"wet παρ᾽ αὐτοῦ τὴν τῶν τιμίων ἐκείνων ξύλων προσ- 
xóvnstw, xal ὥστε βραχύ τι μέρος τούτων λαδεῖν͵ 
Ἐπινεύσας οὖν ὁ τῆς μονῆς προεστὼς, ἀναπετᾷ μὲν 
αὑτῆς ὥρας ἀμφοτέρας αὐτῷ τὰς τοῦ διχχονιχοῦ 
πύλας" ἀνοίγει δὲ τὰς τῶν κειμηλίων θήκας" θερ- 
μότερόν τι ποιῶν δῆθεν xal φιλιχώτερον. Καὶ si 
ὕει μετὰ τῶν περὶ αὐτὸν ὁ Καιτάριος, Προσχυνή- 
σαντες δὲ καὶ περιπτυξάμενοι, λαμδάνουσί τι xai 
μέρος τοῦ σωτηριώδους ἐχείνου ξύλου xai σεδασμίου.. 
"Ἔπειτα xai πρὸς τὸ ἐνδότερον τοῦ διχχονικοῦ κελ- 
Mov εἰσελθόντες, εἰς φιλοτησίχν χαὶ αὖθις τρέκον- 
τἄάι͵ 


CXXXI. Theodotus autem quidam Galata, qui p ΡΛΛ', Θεόδοτος δὲ τις αὐτὸοῖς Γαλάτης διχχονού- 


eis ministrabat, frequenter exiens per diaconi- 
cum, et ad eos ingrediens, sacris illis thecis 
apertis, sexcentos supra dictos surripil aureos, 
qui positi erant in tribus crumenis. Sic postea 
prepositus quidem Cesario el comitibus ejus 
mentem adhibens, non sensit quod factum fue- 
rat. Mane vero surgens Theodotus, simulabat se 
iratom, οἱ valde se indignari fingebat, quasi non 
licerel ei frui quiete. Quocirca recedit e monas- 
terio, specie quidem quod desideraret locum va- 
tuum ἃ lumultu,frevera autem quod cuperet la- 
tere, et aurum auferre atque abscondere. Igitur 
ad sanctam civitatem properans, ilerque ad eam 
ingressus, uhi fuit ex adverso monasterii Mar- 
tyrii monachi sensim sedens, et genibus crume- 


nas imponens, sumplisque ex una earum quin- € 


quaginta numero aureis, ponit reliquos sub magno 
quodam lapide ; et cum signasset locum, sibique 
notum, quantuni poterat, fecisset, recta profectus 
est Hierosolyma ; illinc vero Joppen. 


CXXXIL Et equis conduciis,arrhaque data,rever- 
titur ad lapidem sub quo latebat aurum. Cumque 
jam prope fecisset (o oculum cuncta intuentem ! o 
justissima judicia!), videl quemdam :agnitudine 
maximum, et forma terribilem serpentem, qui e la- 
pide prorepserat, quasi collocatus fuisset ad custo- 
diendos aureos, et conabatur arcere eum a realie. 
na, Jlle ergo timore correptus, tunc quidem vacuis 
manibus reversus est. Sequenti autem die iterum 


venit;et rursus terribilem illum reperit auri custo- Ὦ δὲ πάλι, εἰς τὴν ἐξῆς" καὶ πάλιν εὑρίσκει τὸν 


dem, admodum diligenter vigilantem, velutque ad 
peeunias excubantem, ita ut ne liceret quidem om- 
nino ad lapidem accedere:quin etian cum adortus 
esset,diu et acriter a serpente insectatus, salis ha- 
buit si vel tantum salvus illinc recederet, Postridie 
itaque rursus pergit ad locum;el protinus advolans 
qusedam virtus aerea, cum veluti clavam aliquam 
incussisset Theodoto, plagamque gravissimam ei 
inflixisset,illum quidem evertit,et lethaliter admo- 
dum se habentem humi dejicit. Quidam autem La- 


μενος, ἐξιών τε πυχνὰ διὰ τοῦ διαχονιχοῦ xai πρὸς 
αὐτοὺς εἰσιὼν, τῶν ἱερῶν θηκῶν ἐχείνων ἀνεωγμί- 
νῶν, τοὺς ἤδη ῥηθέντας ἐξαχοσίους, ἐν τρισὶ Dale 
τίοις χειμένους ὑφαιρεῖται χρυσοῦς. ΕἾδ᾽ οὕτως ὁ 
μὲν ἠγούμενος τοῖς περὶ Καισάριον καὶ τοῖς ἀμφὸ 
αὐτὸν προσέχων τὸν νοῦν͵ οὐχ ἤσθετο τοῦ γεγενη- 
μένου, ᾿Ἕωθεν δέ ἀναστάς ὁ Θεόδοτος, προσεποιεῖτο 
τὸν ὀργιζόμενον, καὶ ἀγαναχτεῖν ἐσκήπτετο σφσδρε, 
καθάπερ ἡσυχίας ἀτολαύειν αὐτῷ μὴ πᾶρον, Ἔνθεν 
τοι καὶ ἀπανίσταται τοῦ μοναστηρίου" τῷ μὲν de- 
«εἴν, ἐπιθυμίᾳ καθαροῦ θορύδων χωρίου τῇ ἃ 
ἀληθείᾳ, σπουδῇ τοῦ λαθεῖν ἑαυτόν τε χαὶ τὸ χρυ- 
σίον ἀφανίσαι. Ὁρμηθεὶς τοίνυν πρὸς τὴν ἁγίαν 
πόλιν͵ xai τὸς ἐπ’ αὐτὴν πορείας ἀψάμενος, ixn- 
δὰν τῆς τοῦ μοναχοῦ Μαρτυρίου μονῆς ἀντιχρὺ γί- 
νοιτο, καθίσας ἠρέμα, καὶ τὰ βαλάντια θεῖς ἐπὶ τῶν 
γονάτών, xal πεντήκοντα τὸν ἀριθμὸν pum x is 
ἰνὸς τούτων λαδὼν, τίθησι τοὺς λοιποὺς ὑπὸ M, 
τινὶ μεγάλῳ᾽ xal τὸν τόπον ἐπισημήῆνας, xxl γνώρι- 
pov ὡς ἐνὴν ἑχυτῷ θέμενος, εὐθὺ τῶν Ἱεροσολύ- 
pov ἐχώρει" ἐχεῖθεν δὲ πρὸς Ἰόππην. 

PAB'. "Aloyz [δὲ] μισθωσάμενος, xal ἀῤῥαδῶνα 
καταξαλὼν, ἐπάνεισι πρὸς τὸν λίθον, ὅφ᾽ ᾧ τὸ χρυ- 
σίον ἐκρύπνετο. Καὶ πλησίον ἤδη γενόμενος (ὦ 
πάντα βλέποντος ὀφθαλμοῦ ὦ κριμάτων διχαιοτά- 
των [), ópg τινα τοῦ λίθου μεθέθει μέγιστον xai τῇ 
μορφῇ φοδερὸν ἐξερπυσαντα ὄφιν, «αθάπερ φυλάτ- 
τειν τοὺς χρυσούς τεταγμένον, «al ἀπείργειν αὐτὸ- 
πειρώμενον πράγματος ἀλλοτρίου, Δείσας οὖν ἐκχε!- 
νος, τηνικαῦτα μέν χεναῖς ἐπανῇει χέρσί, Κέτεισι 
qos 
δερὸν ἔχεῖνον τοῦ χρυσοῦ φύλακα, ἐγρηγορότα λίαν 
ἐπιμελῶς, καὶ otov ἐπαγρυπνοῦντα τῷ γρήμκτι, ὡς 
μηδὲ πλησιάσειν ὅλως ἐξεῖναι τῷ Ap ἀλλὰ καὶ 
προσθαλόντα διωχθῆναι συντόνως ὑπὸ τοῦ ὄφεως 
ἄχρι πολλοῦ, καὶ ἀγαπῆσαι εἴγε χαὶ μόνον J σωθεὶς 
ἔκεῖϑεν ἀνα ωρήσειεν., Τῆς γοῦν ὑστεραίας:, ἀφ- 
ἱκνεῖται καὶ αὖθις ἐπὶ τὸν τόπον’ καὶ παραχρῆμα 
δύναμίς τις ἐναέριος ἐπιπτᾶσα, καὶ ὥσπερ τινὶ ῥο- 
πάλω τοῦ Θεοδότου xcttweyxouga, καὶ πληγὴν αὐτῷ 
καιρίαν ἐντείνασα, ἐχεῖνον μὲν ἀνατρέπει, xal πολὺ 


VARLE LECTIONES. 


lal. πλησιάσαι. al. ὅλως. 


109 


VITA S. EUTHYMII. 


710 


τὸ νεχρῶδες ἔχοντα, τῇ γῇ καταδάλλει, Λαζαριῶται ἃ zariotee cüm transenndo advenissent,sicque misere 


δέ τινες Ex τοῦ παρήχοντος ἐπιστάντες, καὶ οὕτως 
ἐῤῥιμμένον ἀθλίως εὑρόντες χαὶ χαμαὶ χείμενον, 
ἀναλαμβάνουσι τε χαὶ εἰς τὸ χατὰ τὴν ἁγίαν πόλιν 
νοσοχομεῖον χομίζουσιν. 

ΡΑΓ΄, Ἐκεῖσε τοίνυν ἐπὶ πολὺ κείμενος, ὄναρ 
δρᾷ τινα πρεσδύτην αὐτῷ χαλεπάΐνοντα, xal, 'Ava- 
στῆναί τε ἄλλως οὐχ ἕνι, λέγογτα, εἰ μὴ τὸ ὑφαι- 
ρεθὲν χρῆμα πρότερον τῇ τοῦ Εὐθυμίου μονῇ ἀπο- 
δῴης. Μεταστειλάμενος οὖν ἐχεῖθεν τὸν πανδοχέχ, 
τὴν 2ε χλοπὴν ὁμολογεῖ, χαὶ τὸν δόλον ἀναχαλύπτει, 
καὶ τὴν χρυπτομένην τέως αἰτίαν τῆς εχ τοῦ μονα- 
στηρίου ἀναχωρήσεως δημοσιεύει χαὶ φωτὶ δίδω - 
σιν ἀληθείας " ὅπως τε ὑπὸ λίθῳ τινὶ χατάθοιτο τὸν 
χρυσὸν, xai ὅπως αὐτὸν προσδχλόνια πολλάχις xal 
ἀνελέσθαι πειρώμενον, πρῶτα μὲν ὄφις, φοθερὸς τὲ 
μέγεθος αὐτὸ xxl τὸ εἴδος, ἐξερπύσας τοῦ λίθον 
παραδόξως ἀπήλασεν, ἔπειτα δέ τίς ποθεν καὶ δύνα- 
μις ἐπικαταπτᾶσα, οὕτω διέθηχεν. 

ΡΑΔ΄, Ταῦτα μαθόντες οἱ περὶ τὸν ἡγούμενον θω- 
μᾶν χαὶ Λεόντιον, ἀνέρχονται πρὸς τὴν ἁγίαν πόλιν 
εὐθὺς, καί τινι φορείῳ τὸν Θεόδοτον ἐπιθέντες, ὥστε 
ὑποδεῖξαι τὸν τόπον αὐτοῖς, ὑτ᾽ ὃν ὁ χρυσὸς χρύ- 
πτοῖτο, εὑρίσχουσι μὲν αὐτὸν ὑπὸ τῷ 2:0 p κείμενον * 
& δὲ φριχτὸς ἐκεῖνος φύλαξ (ὦ τοῦ θαύματος !), o5- 
δαμοῦ " χάθάπερ τοῖς ἀληθινοῖς δεσπόταις εἴξας τοῦ 
θησαυροῦ, Αὐτίχσ γοῦν, οἱ μὲν τοὺς χρυσοῦς ἀναι- 
ροῦνται, μικρὰ τῶν ὑπὸ Θεοδότου ἤδη δαπανηθὲν- 
τῶν φροτίσαντες * αὐτὸς δὲ, χαχῶν ἣν ἀπαθὴς «αἵ 
ὑγιῶς ἔχων τοῦ σώματος. 

PAE'. Τὸν μὲν οὖν Θωμᾶν ὄγδοον ἔτος τῆς ΕἾθυ- 
μίου μονῆς ἡγησάμενον; πέμπτῃ ἐπὶ τοῖς εἴχοσι 
τοῦ Μαρτίου pvc, ἑδδομηχοστῷ μειὰ τὴν Εὖθυ- 
μίου ἰσδημίαν ἐνιαυτῷ, φιλανθρώπως Κα ὁ Δεσπότης 
τῶν τῷδε μετακαλεῖται, Λεόντιος δὲ μετ’ αὐτὸν τὴν 
τῆς μονῆς προστασίαν παραλαμδάνει * jo" οὗ χαὶ ὃ 
Yo* ταῦτα παραδοὺς ἐγὼ, τῷ τῶν ἀδελφῶν χορῷ 
τῆς τοιχύτης ποίμνης ἐγχαταλέγομαι, "Δ μὲν οὖν 
περὶ τοῦ θεοφόρου τούτου xal θαυμαστοῦ Εὐθυμίου 
οἱ Πατέρες διηγήσαντό μοι, κατὰ τὸν θεῖον φάναι 
Δαδὶδ, Οὐκ ἀπέχρυψα ἀπὸ τῶν τέχνων αὐτῶν 
εἰς γενεὰν ἑτέραν. Δεῖ δὲ πάντως χαὶ τὰ ἐπ’ ἐμοῦ 
γεγονότα ἡ παριδεῖν * τῶν εὐεργετηθέντων ἔτι πε- 
ριόντων, καὶ τοῖς πραττομένοις αὐτοῖς παρόντων, 
xai τὴν οἰχείαν ὄψιν μάρτυρα χεχττημένων * ἀλλὰ 
xzi εἰς ἔτι τῶν παραδόξων τούτων θχυμασίως ! 
ἐνεργουμένων * ἃ xal πίστις ἐστὶ τῶν φθασάντων, 
xal σφραγὶς ἀχριδὴ)ς, τοῦ μηδὲν ὅλως περὶ ἐκείνων 
διχμφιδαλλειν. 

PAG". "Ext τηιγαροῦν ἐξχαιδεχάτῳ τῆς βασιλείας 


$9 Psal, Lxxviu, 4. 


prostratum reperissent, et humi jacentem, acci- 
piunt, atque deferunt in nosocomium sancte ci- 
vitatis. 


CXXXIIT. Dum illic itaque dio jacet, videt in 
somnis quemdam senem ei succensentem, et di- 
centem : Non aliter tibi licet surgere, nisi sur- 
reptam pecuniam reddas prius Euthymii monas- 
terio. Quare arcessito exinde Pandochii pre»fecto, 
tum confitetur farium, tum dolum aperit, tum 
causam recessus e monasterio tunc occultam pro- 
fertque in lucem veritatis, οἱ quemadmodum sub 
quodam lapide aurum deposuerit, utque eum, 
sepe accedentem tentantemquo auferre, primo 


p quidem serpens, tam magnitudine quam aspectu 


formidabilis, e lapide prorepens, admirabiliter 
inopinantem expulerit ; deindevero quedam virtus 
alicunde advolans, sic affecerit. 

CXXXIV. His compertis prepositus Thomas et 
Leontius, ascendunt statim ad sanctam civitatem 
et in quodam vehiculo Theodotum imponentes, ut 
eis ostenderet locum sub quo aurum abditum erat 
illud quidem inveniunt sub lapide positum; hor- 
rendus autem ille custos (o miraculum !) nusquam 
aderat; ut qui veluti veris domiuis thesauro ces- 
sisset. Statim ergo illi quidem tollunt aureos, non 
multum solliciti de iis qui a Theodoto consumpti 
fuerant; ipse vero, nihil ainplius mali sentiebat, 
sanoque erat corpore. 

CXXXV. Porro Thomam, qui octo annos Euthy- 
mii prsefuerat monasterio, vicesimo quinto mensis 
Martii, anno post Euthymii ex hac vita discessum 
septuagesimo (85), clementer Dominus hinc evocat. 
Leontius autem posi eum suscipit preefecturam mo- 
nasterii; à quo ego, qui hzc scriptis mandavi, re- 
feror in catalogum (86) ceetumque fratrum illius 
gregis. Qua igitur de hoc divinitus afflato etadmi- 
rabili Euthymio Pat;es mihi narraverunt, ut cum 
divino Davide loquar: Non oceultavi a filiis eorum 
ín generatione altera*9. Oportet autem omnino ea 
etiam qui meo tempore evenerunt,non despicere; 
beneficio affectis adhuc superstitibus, et ad ipsa 
quz fiunt presentibus, propriumque intuitum pro 
teste habentibus ; sed el cum in hodiernum usque 
diem ejusmodi prodigia mirabiliter edantur ; quz 
et sunt precedentium probatio, et perfectum si- 
gnaculum, quod de illis nibil sit omnino dubi- 
tandum. 

CXXXVI. Anno itaque decimo sexto (87) imperii 


VARL£E LECTIONES. 


k int. Φιλάνθρωπος, — ! al. θχυμασίων. 


85) An. Ch. 543. 

86) Htec eadem refert, citato hoc loco, in Vita 
S. Josnnis Silentiarii, ubi indictionem Vl, addit et 
annum eetetis S. Joannis 90, mensem Julium, qoo 
ad S. Eothymii monasterium venit; quod necessario 


$n. Ch. 548 contigit, qui secundus est prafect 
Leontii. Vide Prolegomena num. 9. " nh 
(37) Imo decimo tertio. Rediit S. Sabas Constan- 
tinopoli in Palsestinam in Septembri, indictione 
nona an. Ch. 530. Hierosolymis Ceesream proflei- 


114 


MENSIS JANUARIUS. 


112 


Zenonis, monachorum cum suscepissem habitum, A Ζήνωνος (a), τὸ τῶν μοναχῶν ὑπελθὼν a np, δεινόν 


vehementique pungerer aculeo amoris quiele vitz, 
ac geslirem ipse etiam habitare in solitudine,qu&- 
rebam honestam alioquin occasionem, ut id con- 
sequerer. Nulla vero alia inventa, pre me tuli ma- 
gno teneri ine desiderio erga dedicationem Eccle- 
sie Hierosolymitanz,et pelii licentiam illuc eundi. 
Dimissus igitur a preposito, ubi jam a metropoli 
Scythopolitanorum eram discessurus, mandatum 
hoc mihi dat mater, ut nihil ex rebus ad animam 
pertinentibus, absque admonitione et consilio 
Joannis solitarii, ex me facerem : Ne forte, inquit, 
statim ab initio imprudens abducaris in errorem 
Origenistarum. Itaque postquam venissem in san- 
ctam civitatem, el sacra loca adorassem, in quibus 


salutares illas Dominus propter nos moras traxit ; g ixeivac ὁ Δεσπότης ἐποιεῖτο διατριδάς " 


atque adorassem pariter divine crucis lignum ; 


τε ἡσυχίας ὠδίνων ἔρωτα, xai τὴν ἔρημον οἰκῆσαι xal 
αὐτὸς ἐρῶν, εὐπρόσωπον ἄλλως ἀφορμὴν ἐζήτουν, 
ὥστε τούτου τυχέῖν. ᾿Απορῶν δὲ ἑτέρας, ἐσχηπτό- 
μὴν m ἐπιθυμίαν τινὰ τοῦ τῆς ᾿Ιερόσολύμων Ἐχχλη- 
σίας ἐγκαινισμοῦ, xal τὴν ἐχεῖτε καθόδον ὕτουν. 
᾿Απολυθεὶς οὖν παρὰ τοῦ καθτγγουμένου, ἐπεὶ τῆς 
Σχυθοπολιτῶν ἤδη μετροπόλεως ἀπαίρειν ἔμελλον, 
ἐντολήν μοι ταύτην ἣ μήτηρ δίδωσι, μηδὲ τῶν εἰς 
ψυχὴν ἠχόντων, ἄνευ τῆς Ἰωάννου τοῦ ἠσυχαστοῦ 
ὁποθήκης xxl συμδουλῆς οἴχοθεν διχπράξασθαι * Μή- 
ποτε, φησὶ, xal ἐχ προοϊμίων εὐθὺς λάθῃς ἑπχυτὸν τῇ 
τῶν ᾿Ωριγενιαστῶν Β ἀπάτῃ συναπαχθείς, Γενόμενος 
τοίνυν χατὰ τὴν ἁγίαν πόλιν, καὶ προσχονήσας μὲν 
τοὺς ἱεροὺς τόπους, ἐν οἷς τὰς σωτηρίους & ἡμᾶ: 
προσχυνήσες 
* εἴτα διχδχίνω 


δὲ xal τὸ τοῦ θείου σταυρὸ ζύλον 


deinde ad virum transeo (88). Isautem, tum alia xxi πρὸς τὸν ἄνδρα. Ὁ δὲ, καὶ ἄλλα μὲν συμδο. 
dat consilia et monita, tum demum hoc mihi pra- λεύει καὶ ὑποτίθεται, τελευταῖον δέ μοι xal τοῦτο 
cipit : Si vis, inquit, salvus esse, vade ad magni ἐπισκήπτει * ὡς, Εἴπερ βούλει σωθῆναι, φησὶν, ἐλθὲ 
Euthymii monasterium, et in eo habita. His ego παρὰ τὴν Εὐθυμίου τοῦ μεγάλου μονὴν, καὶ ταύτην 
auditis, venio per solitudinem quam citissime ad  o?xnsov. Τούτων ἀκούσας ἐγὼ, ἔρχομαι διὰ τῆς 
Jordanem, et satis longam tempus Patribus qui ἐρήμου τὴν ταχίστην παρὰ τὸν ᾿Ιορδάνην, xal χρόνον 


illic erant versatus (89), circa mensem Julium in 
magni illius delatus monasterium, susceptus fui. 
Porro Leontius erat, cui tunc et suscipiendi cura 
et monasterii przefectura fuerat commissa. 
CXXXVII. Iilicergo commorans, video ea :state 


ἱκανὸν τοῖς ἐχεῖσε προσδιχτρίψας Πατράσι, περί xo 
τὸν Ἰούλιον μῆνα τῇ τοῦ μεγάλου μονῷ προσενεχθεὶς, 
εἰσεδέχθην. Λεόντιος δὲ ἣν ὃ καὶ τὴν ὁποδοχὴν καὶ τὴν 
τῆς μονῆς προστασίαν τηνικαῦτα πεποιημένος, 

ΡΛΖ', 'Exet τοιγαροῦν διχτρίδων, ὄρῷ᾽ cz τοῦ 


quemdam genere Cilicem,habitu monachum,Pau- αὐτοῦ θέρου:, Κίλιχα τὸ γένος, τὸ σχῆμα μοναχὸν, 
lum nomine, ex Martyrii inonasterio profectum, ἃ Παῦλον ὄνομα͵ τῆς τοῦ Μαρτυρίου μονῆς ἔξορμη- 
malo quidem spiritu correptum, a familiaribus, θέντα, πνεύματι μὲν πονηρῷ συνεχόμενον, ὑπὸ δὲ 
autem adductum ad monumentum Euthymii. Po- “τῶν ἐπιτηδείων τῷ τοῦ Εὐθυμίου μνήμετι προσ- 
sito igitur monacho ad thecam reliquiarum, appa- αγόμενον. Τεθέντος τοίνυν τοῦ μοναχοῦ παρὰ τῇ τοῦ 
rens paulo post magnus media nocte fugat daemo- λειψάνου θήχῃ, ἐποφθεὶς μετ᾽ ὀλίγον b μέγας μέτων 
nem. Et hoc testimonium curationis certum. Nam νυχτὼν τὸν δαίμονα ἀπελαύνει, Καὶ τοῦτο μαρτύριον 
cum ipsa nocte venisset Paulus ad horam noctur- τῆς ἰάσεως ἀψευδές, Αὐτῆς γὰρ νυχτὸς ἀνελθὼν ὁ 
na psalmodie, fil unus ex iis qui canebant, et Παῦλος παρὰ τὴν τῆς νυχτερινῆς ψαλμῳδίας ὥραν, 
coram omnibus nobis se a Deo curatum fuisse εἷς τε τῶν ἀδόντων γίνεται, xal ἐφ᾽ ἡμῶν πάντων 
profitetur. Quam rem ubi compererunt qui in Θεῷ τὴν tact Ἰξομολογεῖται. Μαθόντες οὖν ol τῆς 
Marlyrii monasterio erant, veniunt, ul eum in τοῦ Μαρτυρίου μονῆς τὸ γεγενημένον, ἤχουσιν Oe 
suum monasterium reducant. At ille volens se τὸν Παῦλον εἰς τὴν οἰκείαν αὖθις μονὴν ἐπαναγα- 
gratum ostendere, etapud se conscriptam gratiam γεῖν. ᾿Αλλ’ ἐχεῖνος, εὐγνώμων δείκνυσθαι βουλό- 
conservans, mansit deinceps in ΘΟΠΟΡΙΟ, omnis- μενος, ἀναγραπτον τε τὴν χάριν παρ᾽ ἑἐχυτῷ συν- 
que laboris et ministerii alacri plane animu cum τηρῶν, ἔμενε τὸ λοιπὸν ἐν τῷ κοινοδίῳ, καὶ παντὸς 
fratribus se participem fecit. πόνου καὶ λειτουργήματος σὺν προθυμίᾳ πάσῃ τοῖς 
p ἀδελφοῖς ἐκοινώνει. 

CXXXVIII. Aliquando igitur colligentesalimen. ^ PAE'. Ποτὲ γοῦν συλλέγοντες ἡμεῖς τροφὴν ixi 

tum in solitudine ; id vero erat, quz solentappel- τῆς ἐρήμου * ἢ δὲ ἣν, ἃ μανούθια σύνηθες ὀνομάζειν * 
VARLE LECTIONES. 
n gl. ᾿ωριγενειαστῶν, 
JOAN. BOLLANDI NOTAE. 

scitur, hinc Seythopolim. Cyrillum puerum disci- decimus tertius labebatur annus; nisi ante dieatur 
pulum sibi acquirit, cujus caput metropolita Theo-  babitum monasticum accepisse; quod ille locus ἰδ 
dosius tondens in primo ecclesiastico gradu consti- vita S. Saba» sgre ut suspicemur permittit. 
tuit. Redit Sabas ad lesursm, et modico tempore — (88) In lauram S. Sabe. | 
ibi transacto infirmitate detentus est, ex qua obit (89) Putissimum cum eSeniculo monaeho in xeno- 


indictione decima, 5 Decembris an. Ch. 531. dochio abbatis Euthymii,» Scythopoli ex monitione 
indictione ergo nona, ad sequentem sextam nonnisi $. Joannis in somno ei laeta. In ujus Vita. 


(a) ᾿Ιουστινιανοῦ emendandum affirmo, nec probatione est opus ; prorsus tamen vidends alis edi- 
liones qua hie variant. COTELERIUS. 


» a]. ἐσχεπτόμην. 


113 


"Hpoptüa τὸν Παῦλον ἐπὶ τῇ 
παρόντα, ὅτι τε πάθος, xat ὅθεν εἰς τὸ «owdÓtov 
ἔλθοι, καὶ οἵας παρὰ τῇ τοῦ λειψάνου θήχῃ ἀπολαύ- 
σοι τῆς θεραπείας, Καὶ αὐτὸς συνήθως ἡμῖν ἔχων 
ἤδη, καὶ μηδὲν εἰδὼς τά γε πρὸς ἡμᾶς ὑποχρίνεθαι, 
φανερῶς ἄπαντα διεξήει, ᾿Εγὼ διαχονίαν, λέἔγων, 
ἐν τῇ τοῦ Μαρτυρίου μονῇ πιστευθεὶς, φιλοχρημα- 
τίας οὐχ οἵδ᾽ ὅπως ἑάλων ἔρωτι. ᾿Επειδὴ δὲ ἠπό- 
poov καὶ οὐκ tÜyov ὅθεν ἂν οὐδὲ δραχμὴν χτήσαιμι, 
ἔννοιά μοι γίνεται, τῶν ἱερῶν σχευῶν ὑφελέσθαι 
τινὰ, τούτων τε ἕχαστον τιμῆς ἀποδόσθαι, χαὶ «τῆσιν 
ἐμαυτῷ “ἴἰνα τόνδε τὸν τρόπον περιποιήσασθαι, "Enti 
οὖν ἡττήθην τῶνδε τῶν πονηρῶν λογισμῶν, καὶ τὸν 
τοῦ Θεοῦ φόδιν ἀπεσεισάμην, φαιροῦμαι τὰς χλεὶς 
ἐχ τοῦ θυσιαστηρίου" xai διανοίξας ἔνθα τῶν ἱερῶν 


VITA S. EUTHYMII. 
συλλογῇ καὶ αὐτὸν A lare manuthia (90); in colligendo rogavimus Pau- 


744 


lum,qui ipse etiam aderat, quidnam οἱ accidisset, et 
quare venisset in cenobium,qualemque esset con- 
secutus curationem ad thecam reliquiarum. Et ipse, 
jam nobiscum familiariter agens, nec valens apud 
nos quidquam dissimulare,omnia aperte recensuit 
dicens: Ego,cum diaconis seu dispensationis mn- 
nusin Martyrii monasterio accepissem,avariti; ne- 
scio quomodo captus fui cupiditate.Quia vero inops 
eram, nec habebam unde vel drachmam acquire- 
rem, venit mihi in mentem, ex sacris vasis aliquod 
surripere et unum quodque eorum pretio vendere, 
atque ad eum modum aliquam mihi parare posses- 
sionem. Postquam ergo victus fui ab bis improbis 
cogitalionibus, timoremque Dei excussi, subtraho 


σχευῶν ἡ ἀπόθεσις, τούτων τὰ μὲν χαχούργως ivo- p Claves ex altari; et eperto loco in quo reposita erant 
σφισάμην, τα δὲ καὶ ἄλλοις ὀλιγώρως διένειμα, vasa sacra, ea partim mihi scelerate usurpavi, 
Εἴτα τὴν διακονίαν * ἐκτελέσας ἐχείνην, τὰς piv partim aliis contemptim distribui. Deinde peracto 
κλεῖς ἀποδίδωμι, φέρων αὖϑις τῷ θυσιαστηρίῳ. Τρα- illo winsterii officio, claves quidem reddo, rursus 
πεὶς δὲ μετὰ τινων ἀδελφῶν ἐπὶ δεῖπνον, xai εἰς ad arom ferens. Conversus autem cum quibusdam 
κόρον οἴνου πιὼν, ἐπὶ τῆς στρωμνῆς ἄθλιος κατα. fratribus ad coenam, cum vinum ad salielatem bi- 
πλίνομαι. Καὶ αὐτίχα δὴ πᾶς ἀχολασίας λογισμὸς bissem,in strato recumbo miser.Protinus vero cun- 
καταχεῖταί μου τῆς ψυχῆς, ὥσπερ ἐπ’ αὐτὸ τοῦ clalibidiniscogitatio in meam diffunditur animam, 
πάντων μοι συνδραμόντων. ᾿Εγὼ δὲ τὴν διάνοιαν perinde ac si ad id ipsum omnia mihi corcur- 
ὑκὸ τῆς μέθης ἔτι διεφθαρμένος, ἡδέως ἐμαυτὸν rissent. Ego autem, cujus animus erat adhuc cor- 
τοῖς λογισμοῖς τούτοις àvixa' xal με παραλαδόντες, Tupltus a temulentia, me libenter tradidi his co- 
οὕτω διέθηκαν, ὡς xzi γυναιχὸς αἰσθάνεσθαι cupma-  gilationibus ; qu& me assumptum sic affecerunt, 
ρούσης, xal αὑτῇ συναναχεῖσθαι δοκεῖν. ut et viderer sentire feminam quse una mecum 
esset, et cum ea una jacere. 

PAO', ἴλφιω οὖν προσδάλλει μοι νέφος σχοτειύν ΟΧΧΧΙΧ Subito igitur meinvadit quedam nubes 
τι xal ἁλαμκές" τὸ δὲ ἣν pa ὁ ἐπιπηδήσας μοι͵, tenebrosa et obscura: ea porro erat qui ip me ir- 
μιαρὸς δαίμων" ὑφ᾽ οὗ χειρωθεὶς, ὥσπερ ὑπὸ P τῶν rueratimpurus demon;a quo devictus,tanquam ab 
πολεμίων ληφθεὶς αἰχμάλωτος, ἔμεινα χρόνον’ ὑπ᾽ hostibus captivus factus, mansi per longum tem- 
αὐτοῦ συχνὸν τιμωρούμενος, xai τί μὴ πάσχων τῶν pusab eocruciatus,et quid non grave passus. Ubi- 
χαλεπῶν' Ποῦ γὰρ ἂν καὶ xópov λάδοι τοιοῦτος by- nam enim salietam male faciendi ceperit hujus- 

τοῦ xaxec δρᾷν, ἐπειδὰν ἅπαξ κύριος γένηται modi inimicus, quando semel habuerit potestatem 
τοῦτο 4 δρᾷν ; ἕως οἶχτόν μου λαθόντες ol ἀδελφοὶ, faciendi hoc?Donec fratresducti mei misericordia, 
ἀναιροῦνταί με, καὶ παρὰ τὴν τοῦ αγίου χομίζουσι — tollunt me,et ad sancti capsam adducant.Itaque ad 
θήκην, Παρ᾽ αὐτῇ τοίνυν τεθεὶς, χαὶ mapaypnpa illam positus, statim velut recreatus et in me re- 
oiov ἀνενεγκὼν, καὶ ἕν ἐμαυτῷ γενόμενος, ἱἐδεύμην — Versus, orabam cum calidis lacrymis, ut magnus 
μετὰ θερμῶν τῶν δαχρύων, ἔλεόν μου τινὰ τὸν atvav. | mei aliquatenus misereretur,meque ab hac impuri 
λαδεῖν, καὶ της ἐπηρείας μὲ ταύτης τοῦ μιαροῦ  dsmonis liberaret vexatione: et a vespera illa ad- 
δαίμονος ἀπαλλάξαι’ xal προσεκείμην ἀφ᾽ ἑσπέρας  jacebam supplicans, nec intermittebam orare. Jam 
αὐτῆς λικαρῶν, xal οὐχ ἀνίειν δεόμενος, "Hón δὲ verocirca mediam mortem videbar mihiversari in 
περὶ τὸ μεσαίτατον τῆς νυχτὸς, ἐδόχει μοι παρὰ quodam loco divino etadmirabili;cujus posituram, 
τινι διατρίδειν τόπῳ θείῳ καὶ θαυμαστῷ" οὔ τὴν D pulchritudinem,gratiam, optaverit quidem videre 
θέσιν, τὸ κάλλος, τὴν χάριν, εὔξαιτο μὲν ἄν τις quispiam, sed verbis nequaquam poterit exprimere. 

VARLE LECTIONES. 


4 al. τοῦ. 
JOAN. BOLLANDI NOTA. 


* gl. διανομήν. Ρ al. ὑπό του, 


(90)Lubet de voce hac,nusquam alibi nobis quidem 
notata, eruditum Adriani Crommii (utrique nosTum 
semper cum honore nominandi. a quo sacris Litteris 
theologicisque disciplinis sumus instituti (conjectu- 
ram spponere: « Existimo, inquit, Hebream esse 
vocem ; ei sic scribendam *'n*» manotja id 
est, partes, sive portiones, Dei, sive ineptas dapes, 
quas ex Dei beneficio in deserto ex arboribus 
vel herbis legebant. Similis vox est Estheris 11, v. 
9 in Hebreo; ubi Estheri dicuntur deup partes ejus. 
Heb. n:319 portiones ejus, sive res ei ad victum 


PATROL. Ga. CXIV. 


et cullum necessarie. Sed ibi 17 littere finales 
plurelem numerum et affixum femininum signifl- 
cant.Posset etiam ex Hebreica et Graeca esse composi- 
ta dictio, ut μανονθία sil quasi μάννα ἑωθινόν, ut sit 
allusio ad Man sive manna Hebraeorum, quod Exodi 
XVI. v. 21, et Sapient. xvi. v. 28, ante orium solis 
colligendum erat. Vocaturque ipsum man. quasi pars 
vel portio, que ipsis a Deo dabatur, et sine labore 
comparabatur,quamquam etaliam etymologiam dat 
noster interpres ex LXX. Exod. xvi, v. 15, ut ΝῸ 
no Manthou sit quasi vox Quid hoc ? » 


29 


15 MENSIS JANUARIUS. 116 


Mihi quoque videbatur nigra quaedam cucula et A ἰδεῖν, λόγῳ δὲ δυνατὸς εἰπεῖν οὐδαμῶς ἔσται. "Eon: 
plena vellere capiti meo esse imposila:illud autem δέ μοι xal χουχούλιόν τι μέλαν xal μαλλοῦ πλῆρες 
vellas (o malorum depulsor serve Dei Euthymi!) ἐπιχεῖσθαί μου τῇ κεφαλῇ" ὁ δὲ μαλλὸς αὐτῷ (ἁλε- 
absit ut ullis aliis imponatur. Nam intrinsecus ξίκαχε θχράπον Θεοῦ Εὐθύμιε) μηδὲ ἑτέροις ἐπιτε- 
quidem loco mollis lane, ornata eratspiris,üisque θῆναι μηδαμῶς γένδιτο, “Ἔχομα μὲν γὰρ τὰ ἔνδον 
non tolerabilibus utique et mediocribus, sed αυῷ ἀκάνθαις ἀντὶ μαλῶν 5, καὶ ταύταις οὐ φορηταῖς δὲ 
scriptoriorum instrumentorum stimulis magnitu- τισι καὶ μετρίαις, ἀλλὰ τοῖς τῶν Ὑραφιχῶν ! ἔργ:- 
dine ac longitudine erantsimiles: caput autem λείων κέντροις τό τε μέγεθος xai τὸ μῆχος xapi- 
meum valde pungebat, neque omnino hiare si-  Àrnslaw* ἐχέντει δέ μου σφοδρῶς τὴν κεφαλὴν, 


nebat aut respirare. xa οὐδὲ χαίνειν ὅλως οὐδὲ ἀναπνεῖν συνεχώρει. 
CXL. Tanto igitur malo pressus,lingue mihi vj- — PM'. Τοιούτῳ τοιγαροῦν χαχῷ πιεζόμενος, διὰ 


debar versare nomen Euthymii,eumque orare. Et γλώττης στρέφειν τὸ τοῦ Εὐθυμίου ὄνομα, xai δεῖ- 
ille statim mihi apparet, multa luce circumcirca σθαι αὐτοῦ ἐδόχοον, Καὶ ὃς, εὐθὺς ἐπιςφαίνεταί pos, 
refulgens, pilis canus, teres aspectu, laetis oculis, πολλῷ τῷ φωτὶ xó«Ag πέριλαμπόμενος, πολιὸς τὴν 
statura brevis, promissa barba, nigro pallio amic- τρίχα, στρογγύλος τὴν ὄψιν, φαιδρὸς τοὺς ὀρθαλ- 
[08,61 baculum manu tenens: atque ad me ait: Qua- ; μοὺς, τὴν ἠλικίχν βραχὺς, βαθὺς τὸν πώγωνα, pzv- 
nam re tibi opus est ? Quid autem vis tibi faciam ἢ δύχν μέλανα περιχείμενος, ῥαόδον τε τῇ χειρὶ xm 
Cum autem ego subtremebunde actimide respon- ἔχων" χαὶ Ὅτου δέῃ, πρός μέ φῃσι ; Τί δὲ βούλει 
dissem:Miserere mez calamitalis, eta molesto hoc ποιήσω σοι: ᾿Εμοῦ δὲ ὑπότρομόν τι καὶ περιδεὶς 
me libera dz:mone, ille austerius excipiens : Sed ἀποχριναμένου, οἰκεῖρχι τοῦ πάθους, καὶ τοῦ yi 
estne tibi,inquit, persuasum ex iis qua fiunt nihil λεποῦ τούτου δαίμονος ἀπαλλάξαι pt αὐστηρότερον 
posse Deom latere?Didicisti perea quie passus es, ἐχεῖνος ὑπολαβὼν, Σὺ δὲ ἀλλ᾽ ἐπείσθης, φησὶν͵ ὅτι 
quantum malum sit, res Ecclesiw, aut potius Dei τῶν γινομένο v εὐδὲν τὸν Θεὸν λαθεῖν δυνατῦν. 
despicere, et prout casus tulerit temere profun- ἔμαθες ἐκ ὧν ἄπαθες ἡλίκον τὰ τῆς ᾿Ἐχκλησίες, 
dere? Sicut enim rerum Ecclesiis consecratarum μᾶλλον δὲ τὰ τοῦ θεοῦ «περιφρονεῖν κακὸν, vei ὡς 
gratia aperte transit ad Deum; ipse autem rursus ἄν καὶ τύχοι προΐεσθαι ; Ὥσπερ γὰρ À τῶν ἀφοσιου- 
novit ex alto prebere remunerationes:ita et quieis μένων ταῖς ᾿Εχχλησίχις χάρις, πρὸς Θεὸν ἀντιχρυς 
male utuntur, non in alium, sed in illum ipsum δισδαίνει. καὶ αὐτὸς δὲ πάλιν ἄνωθεν οἵδε πιρα- 
sunt contumeliosi,eique poenasluunt meritas.Nam σχεῖν τὰς ἀντιδόσεις" οὕτω δὴ καὶ ol καχῶς εὐτοῖς 
si olim Ananias cum uxore, quod ez iis quz ipsi xeypnudvot, οὐχ εἰς ἄλλον, ἀλλ᾽ slc αὐτὸν ἐκεῖνον 
obtulerant surripuissent, tantas dederunt poenas, c ἐμπαροινοῦσι, val τὴν ἀξίαν αὐτῷ δίκην ὑπέχουσιν. 
ut ipso una in furto statim morerentur, quamnam Εἰ γὰρ ὁ ᾿Ανανίας πάλαι μετὰ τῆς (υναιχὸς, ἐκ ὧν 
utique veniam consequetur,qui nealiene quidem ἀὐτοὶ προσήνεγκαν ὑφελόμενοι, τηλικαύτην ἴδοσαν 
sic parcit oblationi 40 ? Verum, inquit, si pactum τιμωρίαν, ὡς αὐτή σὺν dpa τῇ xAomj ἔπακοθανειν͵ 
conventum feceris,te non amplius rebus sacrisin- ποίας ἄρα τεύξεται συγγνώμης, ὁ μηδὲ ἀλλοτρίες 
justas manus immissurum, nec in malarum cogi- οὕτω προσψορᾶς φειδόμενος ; "AAA! Β εἰ δίδως, ἔφη, 
tationum admissione luxuriaturum, le inquit,con- φυνθήκας͵ μηκέτι χϑεῖρας ἀδίκους ἱεροῖς ἐπιθελεῖν 
solabitur Deus, et sanabit. Est enim benigaus οἱ πράγμασι, μήτε μὴν λογισμῶν φαύλων παραδοχΐ 
clemens, et non vult mortem peccatoris,ut divina κχαθηδυπαθῆσαι, παρακαλεῖται, φησὶν, ὃ Θεὸς, xi 
docent eloquia 4!,sicul ubi convertatur ipse et vi- ἰᾶταί σε, Φιλάνθρωπος γάρ᾽ καὶ ob βούλεται τὸν 
vat. Quandoquidem tibi ideo evenerunt presen- θάνατον τοῦ ἀμαρτωλοῦ, ἢ xai τὰ θεῖα διδάσκει Aé- 
tia,quod rerum sacrarum ministerio accepto, non για, ὡς τὸ ἐπιστρέψαι καὶ ζῇν, αὐτόν, ᾿Επεὶ xal δὲ 
tamen teipsum Deo conservasti fidelem, sed sta- τοῦτό σοι τὰ παρόντα συνέδη, ὅτι πραγμάτων ἱερᾶν 
tim ad dolum furtumque respexisti ; metens, διακονίαν ἐγχειρισθεὶς, οὐμενοῦν τῷ Θεῷ πιστὸν 
ul vere dicam, ubi non seminasti, et congregans σεχυτὸν ἐφύλαξας, ἀλλὰ πρὸς δόλον εὐθὺς καὶ κλο- 
ubi non sparsisti 43, Hinc ortum habui! derelictio p πὴν t6Aejac* θερίζων, ἀληθῶς εἶπετν, ὅπου οὐκ 
ab eo; hinc insultus carnis et intemperantia ; ἔσπειρας, xal συνάγων ὅθεν οὐ διεσχόρπισας. "Ev- 
necnon gravis hic a deemonibus fluctus, hinc, in- τεῦθεν ἡ παρ᾽ αὐτοῦ ἑυχατάλειψις" ἐντεῦθεν ἡ lx 
quit, in te inundavil. τῆς σαρχὸς ἐπήρεια, xal &xolac(a καὶ τὸ δεινὸν δὲ 
τοῦτο παρὰ τῶν δαιμόνων χλυδώνιον, ἐντεῦθεν σοι φησὶν, ἐπεχύμηνε, 

CXLI.His ego auditis, ei polliceor cautionem in Τούτων ἀχούσας ἐγὼ, συνθήκας πρὸς αὐτὸν ποιοῦ- 
posterum. Et tune, inquit, cum in sceleratum ἀξ-ὀ μαι τῆς εἰς τὸ λοιπὸν φυλακῆς. Καὶ τότε, φησὶ, τῷ 
monem infremuissel, manuque meam apprehen- μιαρῷ δαίμονι ἐμόριμησάμενος, «αἱ λαδόμενός pe 
disset cucullam vix e cum vi eam aufert e capite: τῷ χειρὶ τοῦ xooxouAlou, μόλις piv αὐτὸ χαὶ σὺν βίᾳ 


40 Act. v, 1 seqq. 4! Ezech. xviu, 33. 43 Matth. xxv, 34. 


VARLE LECTIONES. 
rabestabal. *al.pzàew, tal, agrwov. " al. prepon. πλήν. Y al. ἀδίκως. 


717 VITA S. EUTHYMII. 718 


τῆς κεφαλῆς ἀφαιρεῖται * τὸ δὲ ἄρα μετέδαλεν εὐθὺς A illa vero statim mutavit formam, et mihi in Sancti 
τὴν μορφὴν, xai μοί τις bv τῇ τοῦ ἁγίου χειρὶ Box- — manu brevis quidam videbatur ZEthiops, oculis 
χὺς Αἰθίοψ ὡρᾶτο πυρὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς Suowc* igni Similis : visa quoque est ante ejus pedes de- 
ἐῴχει δέ τις πρὸ τῶν ποδῶν αὐτῷ xal βόθρος χομιδῃὴ fossa esse profundissima fovea. Et illum quidem 
βαθύτατος διωρύχθαι, Καὶ τὸν μὲν ἀφῆχε χυτὰ τοῦ in foveam dejecil ; ad me vero iterum conversus, 
βόθρο» * ἐπιστρέψας δὲ πρός με πάλιν, ἐχεῖνό φησιν illud dicit, qued Christus paralytico : Ecce sanus 
ὃ πρὸς τὸν παρέλυτον ὁ Χριστός ^ "I9e ὑγιὴς γέγο- factus es, jam noli peccare, sed altende tibi ipsi, 
νας, μηχέτι ἁμάρτανε, ἀλλὰ πρόσεχε σεαυτῷ, ne deterius tibi aliquid contingat 539-9, Ego vero 
ἵνα μὴ χεῖρόν τι cot γένηται. ᾿Ανεθεὶς δὲ τοῦ mi- ab ea calamitale liberatus, et ardentioribus Deo 
8ooc ἐγὼ, καὶ θερμοτέραν ἀποδοὺς τῷ Θεῷ τὴν e)- actis gratiis, ab illo tempure usque in hodiernum 
χαριστίαν, ἀπαθὴς ἐξ ἐχείνου xal εἰς δεῦρο χαχοῦ conservatus sum omnis mali expers. Hac cum 
παντὸς συντετήρημαι, Ταῦτα ἐμοὶ τοῦ Παύλου àiz- mihi Paulus declaraverit, communem ego cunctis 
σαφήσαντος, χοινὴν ἐγὼ πᾶσι παρέθηκα τὴν διήγητιν, proposui narrationem. 

PMB'. Πλην, ἀλλ᾽ ὁ λόγος ὁρμᾷ μοι πάλιν xat CXLII. Verum enim vero mihi rursus erumpit 
ἑτέροις ἑστιάσαι τὰς ὑλῶν ἀκοάς. Παύσασθχι γὰρ ἣ oratio ad pascendas rebus aliis aures vestras. Non 
τῶν θχυμάτων συνέχεια οὐκ ἐᾷ, προχαλουμένη μᾶλ- p sinit enim cessare miraculorum continualio, sem- 
λον ἀεὶ τὸν λόγων, xal εἰς τὸ X πρόσω βαίνειν προθυ- — per magis provocans orationem, et gestiens pro- 
μευμένη,. χρείττονλα ὄντα xal χαριέστερα, χαθάπερ gredi ad ulteriora, qua prastantiora sunt et ju- 
αὐτὴ πρὸς ἑαυτὴν ἀμιλλωμένη, καὶ τὰ προλαδόντα  cundiora; veluti ipsa secum certans, volensque 
νιχᾷν τοῖς ἐφεξῆς βουλομένη. Τοὺς γὰρ δύο λάκκους praecedentia vincere consequentibus. Duas enim 
οὃς τὴν ἀρχὴν λόγος ὁ πὸ τῶν ᾿Αμοῤῥαίων διορυγῆναι,  cisternas, quas fama est ab initio fodisse Amor- 
δυσὶ τοῦ κοινοδίου σταδίοις διεστηχκότας, ἀνανεοῖ  rhaeos, dissitas duobus stadiis a cenobio, renovat 
uiv Uu ὧν» ὑπὲρ γῆς ὁ μέγας Εὐθύμιος, ὡς ἤδη 904- — quidem adhuc in terra vivens magnus Eutliymius, 
σαντες ἰδηλώσαμεν, xa! τῷ τού ἑτέρου στόματι 00- αἱ jam antea declaravimus, et cum alterius ori 
px» αὐτὸς ἐκιθεὶς, ἀπονέμει πρὸς ὑδρείαν τῇ λαύρᾳ ^ — imposuisset ostium, tribuit laur: ad aquationem; 
θατέρῳ δὲ τοῖς ὑπ’ αὐτοῦ βαπτισθεῖσιν "Aqapnvotc Y alleram autem Agarenis quos baptizaverat, certo 
ῥητόν tva παραχωρεῖ χρόνον, Οὕτως οὖν αὐτῷ τῶν concedit lempore. [ta ergo se habentibus cisternis, 
λάχχω»ν ἐχόντων, xal τοῦ μὲν τῇ λαύρᾳ, τοῦ δὲ τοῖς et una Laurz, altera Agarenis attributa, solitu- 
᾿Αγαρηνοῖς ἀπονενεμημένου, ξηρὰν καὶ ἄλλως τὴν dinem illam, alioquin aridam et propemodum 
ἔρημον ἐχείνην οὖσαν, xai μιχροῦ γε δεῖν ἄνυδρον, aqua expertem, pluvim invaserat penuria. Qui 
&vopbolz κατέσχεν. Oi γοῦν τῆς λαύρας δεδοικότες. Jauram itaque incolebant, aque veriti inopiam, 
τὴν τοῦ ὕδατος ἔνδειαν, τὴν μὲν τοῦ λάχλου θύραν ὑπὸ " cisterna; quidem ostium clavibus et vectibus com- 
κλεισὶ xal μοχλοῖς ἀσφαλίζονται. muniunt. 

PMI', Τῶν δὲ φυλάρχων τῶν ὑπὸ τῇ τῶν Ῥωμαίων — CXLIIT. Cum vero tribuum praefecti (04) Romano 
ἀρχῇ κειμένων ᾿Αρέθα καὶ ᾿Ασουάδου͵ ὅπλα xav' àÀ- imperio subjecti Arethas et Asuades,contra se invi- 
λήλων χαὶ πόλεμον ἀραμένων, πολλαχοῦ τῆς ἐρήμου cem arma et bellum suscepissent, per solitudinem 
διασπαρέντες οἱ Βάρδχροι, χρημάτων τε ἁρπαγὰς, spe dispersi barbari, el pecunias diripiebant, et 
xal οἴγων ἀνατροπὰς, xxi ἄλλα ὅσαπερ ἐν τοῖς voto3- — domos evertebant,aliaque faciebant quz in hujus- 
τοις βίαια xai vupavvixà φιλεῖ συμδαίνειν, ἐποίουν, — modi solent contingere violenta atque tyrannica. 
Ποτὲ γοῦν καθημένων ἡμῶν πρὸ τῆς εἰσόδου τοῦ xot- — Aliquando ergo sedentibus nobis ante aditum cce- 
νοδίου, προσέρχονταί τινες Βαρζαροι δύο * προσῆν δὲ nmobii,accedunt quidam duo barbari ; cum eis vero 

αὐτοῖς xai Χριστιανὸς, θαλάδας ὄνομα͵ τῶν ὑπὸ aderat quoque Cliristianus, Thalabas nomine, 
Εὐθυμίου πάλαι βχπτισθέντων ᾿Αγαρηνῶν συγγενὴς cognatus Agarenorum qui fuerant olim baptisati 
ὥν. "Evd τοῦ οἰχείου πλήθους ἐπαγόμενοι Báp6zoov, ab Euthymio ; adducentes unum e 888 multitudine 
καὶ αὐτὸν δαίμονί τινι χαλεπῷ κάτοχον, ᾿Επεὶ ὃὲ barbarum, qui ipse etiam a quodam sevo daemone 
προσῆλθον, ἐξηγεῖτο τὴν αἰτίαν ὁ Θαλαύας * ὡς D- — possidebatur. Postquam autem accesserunt, expo- 
θόντων ποτὲ τῶν Βαρδάρων παρὰ τὴν λαύραν, ὥστε D suit causam Thalabas : Cum aliquando venissent 
ποτίσαι τὰς ἑαυτῶν καμήλους, xal τῷ λάκκῳ τὴν θύ- barbari ad lauram, ut adaquarent suos camelos, et 
ρᾶν ἐπικεχλιμένην εὑρόντων, ὁ δχιμονὼν οὔτος βαρ- cisterna incumbens invenissent ostium,hic demo- 
Gapuxcsoov κινηθεὶς, τὴν μὲν λίθῳ βαρεῖ καταχλᾷ * — niacus, barbariori modo commotus, gravi lapide 
τοῦτον δὲ δαίμων εὐθὺς ἀντιπαίει πολλῷ δεινότερον’ — illud confringit ; eum autem illico vicissim longe 
xal tà λοιπὸν ἔχειτο σπαραττόμενος, xal ἀφροῦ τὸ gravius ferit diemon ; ac deinde jacebat tortus et 
| στόμα ὑποπιπλάμενος, dilaceratus, osque habens spuma oppletum. 

4-4 Joan. v, 14. 

VARLE LECTIONES. 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 


(91) Anno Justiniani 19, Chr. 545, obsessa fuit a Chosroe seniore Edessa, quo tempore, aut pro- 
xime sequeriti, hoc ducum intestinum bellum contigerit. 


x gl. τά. J al. Σαραχηνοῖς. 


719 


CXLIV. Ego vero adveniens, et animo fractus A 


quod ita se haberel Barbarus, una cum viris eum 
tollo, et ad Sancti capsam adduco; ut unde af- 
flictus est calamitate, illinc inveniat mali quoque 
medicamentum, Ejusdem enim est, et casligare 
propter temeritatem, et curare rursus per cle- 
menliam.Positus ergo ad loculum isqui laborabat, 
cum non mullum deinceps tempus illic mansisset, 
curationem invenit majorem quam petierat; non 
liberatus solummodo a mala affectione, sed eliam 
diviniore lumine in anima collustratus, et non 
multis postea diebus baptizatus. 

CXLV. Ejusdem etiam Thalabe ex fratre aut 
sorore neptis, immundi daemonis dominatu tene- 
batur. Igitur ipso quoque ad reliquiarum thecam 
portata ex Lazario (illic quippe habitabat Thala- 
bas), nullum quidem aliud medicamentum ezxstit, 
nisi ex hujus loculi sanclificatione seu aqua bene- 
dicta illitus; dies autem non plures quain tres, ad 
perfectam ab npprimente liberationem sufficiunt. 

CXLVI. Quid vero dixeris de Agareni Argob 
filio ? hoc enim nomine pater vocabatur : qui per 
solitndinem greges pascens, cum exsecrandus 
quidam demon in eum insiliisset, non solum 
mente, sed etiam aspectu et oculis distortus eva- 
serat. Delatus autem ipse quoque ad capsam re- 
liquiarum, brevi omnino erigitur, et omnia suo 
loco restituta habens, patri redditur. 

CXLVII. Multa quis posset hujusmodi et numero 
majora recensere. Quamdam enim mulierem,que 


MENSIS JANUARIUS. 


B vou θήκην * 


120 


PMA', Ἔγωγε οὖν παριὼν, «αἱ τὴν ψυχὴν οὕτως 
ἔχοντι τῷ Βορδάρῳ ἐπιχλασθεὶς, ἀνχιροῦμαι σὺν τοῖς 
ἀνδρατιν αὐτὸν, xai τῷ τοῦ ἁγίου θήέκτ, προσάγω * ἵν᾽ 
ὅθεν ἐπλήγη τῇ συμφορᾷ, ἔχετθεν εὕροι χαὶ τὸ καχοὺ 
φάρμαχον. Τοῦ γὰρ αὐτοῦ, καὶ παιδεύειν διὰ θρ:σύ- 
τητὰ, xal θεραπεύειν πάλιν διὰ φιλανθρωπίαν  Ts- 
θεὶς οὖν ὁ πάσγων παρὰ τῷ θήκῃ, καὶ χρόνον ἑξῆς οὐ 
πολὺν παραμείνας, εὑρίσκει τὴν θεραπείαν μείζονα 
τῆς αἰτήσεως * οὐ τοῦ πάθως μόνον ἀπαλλαγεὶς, 
ἀλλὰ καὶ θειοτέρῳ φέγγει τὴν ψυχὴν περιαυγασθεὶς͵ καὶ 
ἡμέραις οὐ πολλαῖς ὕστερον βαπτισάμενος. 


PME'. Τοῦ δὲ αὐτοῦ θαλάδα καὶ ἀδελφι3ὴ τις ὁκε- 
θάρτῳ πνεύματι χεγυρίευται, Μεταχομισθείσῃ τοί- 
νυν ἀπὸ τοῦ Λαζαρίου xxl αὑτῇ πρὸς τὴν τοῦ λειψέ. 
τῇδε γὰρ ὁ θαλάδας ᾧκει “ φέρμπκχον 
μὲν οὐδὲν ἕτερον, ἀλλ᾽ ἢ τὸ ἐκ τῆς σοροῦ ταύτης 
ἀγίασμα προσχριόμενον * ἡμέραι δὲ τῶν τριῶν οὐ 
πλείους, πρὸς τελείαν ἀρχοῦσιν ἀπαλλαγὴν τοῦ πιΐ- 
ζοντος, 

PMG" Τί δ᾽ ἂν τὰ χατὰ τὸν ᾿Αγτρηνοῦ καῖδι εἶ- 
ποις ᾿Αργώδ ; τοῦτο γὰρ ὁ πατὴρ ἔχχλεῖτο “ ὅστις 
ἀνὰ τὴν ἔρημον θρέμματα νέμων, μιαροῦ τινος ἐπ» 
πηδήσαντος αὐτῷ δαίμονος, οὐ φρένις μόνον, ἀλλὰ 
xii ὄψιν αὐτὴν χαὶ ὀφθαλμοὺς διάστροφος ἣν, Dper- 
ἐνεχθεὶς δὲ καὶ οὗτος τί, τοῦ λειψάνου θήχῃ, πέντε: 
ἐν βραχεῖ ἀνορθοῦται͵ καὶ χατὰ χώραν ἕχαστα ἔχων τῷ 
κατρὶ ἀποδίδοται. 

PMZ'. Πολλά τις ἂν ἔχοι τοιαῦτα καὶ ἀριθμοῦ 
χρείττονα καταλέγειν, Γυναιχὶ γάρ τινι κατὰ τὴν Βη:- 


in vico Betabudison cum marito habitabst, meridie (, αδουδισῶν χώμην ἀνδρὶ συνοικούστι, μεσημίέες b 


domi aliquando sedentem, gravis invadit demon; 
et totos quidem sex menses cum ea colluctabatur, 
marito autem morte omni acerbiorem efficiebat 
vitam. Cum itaque is eum casum intolerabilem 
haberet, nec ullain posset molesti: invenire con- 
solationem, constituit ad magnum confugere. Et 
conjugem assumens ita furore percitam,venit cum 
ea ad monasterium (92). Quoniam vero non licet 
introire mulieribus, assidebat illa in vestibulo, 
faciens qua poterat, jejuni utens et oratione, sin- 
gulisque vesperis bibens ex thecz aqua sanctifi- 
cala, cum oleo lucerna. Porro tertia consequenti 
nocte, ei magnus apparens Euthymius : Ecce, 
inquit, sana facta es, vade in domum tuam : sta- 
timque et morbus est dissolutus, et cessavit insa- 
nia, demumque mulier menlis compos revertitur. 
Ab illo autem tempore, utpote memor beneficii a 
Sancto accepti,quotannis veniebatad monasterium, 
ipsumque limen et solum, quod est ante ingres- 
sum,et pulverem complexa,ardentius osculabatur, 
atque fratres invitabat ad convivium, et quam hu- 
manissime poterat accipiebat. Et hoc quidem est 
ejusmodi,sicque nec prioribuscredit magnitudine. 


τῷ oup ποτὲ χαθημένῃ, χαλεπὸς Éntxisun δείμων' 

xal tà μὲν παρ᾽ ὅλους ἑπτὰ προσεπάλαια pXvxc^ τῷ 
δὲ ἀνδρὶ πιχροτέραν θανάτου παντὸς εἰργάζετο τὴν 
ζωήν. ᾿Αφορήτως οὖν ἐκεῖνος ἔχων ἐπὶ τῷ die, 
καὶ οὐδεμίαν δυνάμενος εὑρεῖν τοῦ λυποῦντος περε- 
ψυχὴν, ἐπὶ τὸν μέγαν ἔγνω καταφυγεῖν. Καὶ τὴν σύ- 
ζυγον οὕτω μεμηνυῖΐῖαν παραλαῦων, ἀφικνεῖται σὺν 
αὐτῇ πρὸς τὸ μοναστήριον. Ἐπεὶ δὲ οὗ βασιμα v 
ναιξὶ τὰ ἔνδον, προσήδρευε τῷ πυλῶνι, τὰ δυνατὶ 
ποιοῦτα, νηστείᾳ τε χρωμένη καὶ προσευχῇ, καὶ τοῦ 
τῆς θήκης ἁγιάσματος ἑκάστης ἑσπέρας, σὺν dix 
τῆς φωταγωγοῦ πίνουσχ, Τρίτῃ δὲ τῇ irc voxd, 
ἐπιφανεὶς αὐτῇ ὁ μέγας Εὐθύμιος, "Is ὁγεὴς γέγονας, 
ἐπιλέγει, πορεύου εἰς τὸν οἶχόν σου, Καὶ M τε νόσος 
εὐθὺς δελύετο, xai τὰ τῆς μανίας ἐπαύετο * καὶ ἡ 
γυνὴ σωφρόνως ἔχουσα, οἴκαδε ἐπανᾷει. "ES ἐκείνου 
δὲ χαθάπερ ἀπομνημονεύουσα τῆς χάριτος τῷ ἁγίῳ, 
ἀφιχνεῖτό τε πρὸς τὸ μοναστήριον ἐτησίως, καὶ τὴν 
φλιὰν αὐτὴν xai τὸ ἔδαφος πρὸ τῆς εἰσόδου, xal τὴν 
κόνιν φιλήματι θερμοτέρῳ περιεπτύσσετο, xal τοὺς 
ἀδελφοὺς εἱστία, χαὶ ὡς ἡ δύναμις, εἶχεν ἐδεξιοῦτο, 
Καὶ τοῦτο μὲν δὴ τοιοῦτον, Kal οὕτω μεγέθους ydov 


οὐδὲ 5 τῶν χχτόπιν ἀπολειπόμενον, 


VARLE LECTIONES. 


JOAN. BOLLANDI NOTAE. 
(92) Nen licere mulieri in lauram accedere tradit idem iu Vita S. Joannis Silentiarii, Simile de 


1 al. οὐδέν. 


mandra S. Symeonis Stylite 5 Jan. memoratum. 


721 


VITA 8. EUTHYMII. 


722 


PMH'. Ἐκεῖνο δὲ xal αὐτὸς ὁ τὴν ἐπήρειαν ὅπο αὶ CXLVIII. Illud autem is quoque qui subiit cala- 


στὰς, xal παρὰ τῷ τοῦ ἁγίου τάφῳ τρυγήσας τὴ 
θεραπείαν, τῇ μονῇ ἔτι περιὼν, καὶ εἷς τῶν παρ᾽ αὐτῇ 
μοναχῶν Qv, οἰκείᾳφ γλώττῃ, xxi φωνῃ μαρτυρεῖ, 
"Ecc γάρ τις ἀδελοὸς ἐν τῷ μοναστηρίῳ, τὸ γένος 
Γτλάτης, τήν χλῆσιν Προχόπιος, Οὗτος οὖν ὁ Προ- 
κόκπιος, ἐν πολιτιχοῖς ἔτι θορύδοις καὶ πράγμασι" 
Qv, πονηρῷ κατεσχέθη πνεύματι, xal τοῦτο συνοι- 
xov εἶχε μέχρι πολλοῦ, χρυφίως αὐιὸν ἐχδειματοῦν, 
xai ταράχου τὰ ἔνδον πληροῦν᾽ ὥσπερ αὐτὸς ἐμοὶ 
διηγήσατο, ᾿Επεὶ δὲ τὸν χόσμον λιπὼν τῷ μοναστη- 
ρίῳ προσέδραμεν, εἰσεδέχθη τε παρὰ τῆς συνοδίας 
τῶν ὀδιλφῶν, καὶ τῇ tou λειψανου προσεκύνησε 
Oíxp, τὸ πκανηρὸν εὐθὺς ἀπηλέγχθη πνεῦμα, ὡς σχό- 
τὸς ὕκὸ φωτὸς, καί εἷς ἐμφανὲς ἤγετο, καὶ Προχό- 


milatem et ad Sancti sepulerum curalionem per- 
cepit, adhuc superstes in monasterio, unus ex iis 
qui in eo sunt monachis, sua lingua et voce testi- 
ficatur. Est enim quidam frater in monasterio, 
genere Galata, nomine Procopius. Hic ergo Pro- 
copius, cum adhuc in civilibus versaretur tumul- 
tibus et negotiis, occupatus fuit a spiritu nequam, 
eumque diu habuit simul habitantem, occulte 
lerrentem,et intrinsecus opplentem strepitu,sicut 
Ipse mihi narravit. Postquam autem relicto seculo 
occurrit ad monasterium, et a conventu fratrum 
susceptus est, atquereliquiarum capsam adoravit, 
statim spiritus nequam est convictus, tanquam 
tenebrz a luce, et in apertum productus, et Pro- 


πῖος δαιμονῶν ἐγνωρίζετο, πάντα ἐχεῖνα πάσχων, p copius cognitus est esse daemoniacus, omnia illa 


ὅσα τοῖς οὕτως ἔχουσιν ἴδια, ῥησσόμενός τε δεινῶς, 
καὶ εἷς γὴν προσριπτούμενος, ἕτι δεσμούμενος τὴν 
γλῶτταν, xmi μηδὲ συνήθως φθέγγεσθαι συγχωρού- 
μενος, Ὅνπερ δὴ xal αὐτὸν ὁ μέγας ἰᾶται, καὶ τοῦ 
πάθους ἅμα xal τῆς μανίας καὶ τῶν τῆς γλώττης 
δεσμῶν ἀπολύει’ «καθὰ καὶ εἷς δεῦρο παρὼν ἐν τῇ 
μονῇ δείχνυται" οὐχ ἀπαθῶς μόνον ἔχων καὶ ὑγιῶς, 
ἀλλὰ καὶ ἢ πάσῃ καὶ ὁπομονῇ διαπρέπων, 
καὶ τὸν χρηστὸν ἕλχων ἐν ταύτῃ τοῦ Χριστοῦ ζυγὸν 
κατὰ δύνομιν, 

PMO'. Τούτοις ἀκόλουθον τὰ κατὰ τὸν ξενιχὸν ἐκεῖ- 
νον διεξελθεῖν, Καθημένοις γάρ ποτε πρὸς τῇ τοῦ 
μοναστηρίου εἰσόδῳ, χαὶ τινα μαλώαν ἔχουσι διὰ 
χειρὸς χαὶ καθϑαίρουσιν, ἔπεισιν Apt οὗτος ῥοίζῳ 
μεγάλῳ, καὶ καταιγίδι παραπλησίως, ὑπὸ τοῦ πονη- 


patiens, quz sunt hominibus ita affectis propria, 
ut qui seve disrumperetur et humi projiceretur, 
adhoc lingua vinciretur, nec sineretur pro niore 
loqui. Quem ipsum quoque magnus sanat, et ab 
affectione simul et insania, et lingue vinculis 
exsolvit; sicut in hodiernum usque diem osten- 
ditur presens in monasterio ; non solum sanus et 
a malo liber, sed etiam omni temperantia et tole- 
rantia insignis, atque in eo trahens pro viribus 
suave Christi jugum. 

CXLIX. His consequens fuerit ea persequi qu: 
ad illum peregrinum spectant. Sedentibus enim 
aliquando in monasterii ingressu, et ligonem in 
manu habentibus, atque purgantibus nobis, ad- 
venit hic cum magne impeto et stridore, ac instar 


ῥοῦ πνεύματος ἰλαυνόμενος, χράζων τε λαμπρᾷ τῇ C procelle, a malo spiritu actus, atque clara voce 


φωνῇ" Tl ἐμοὶ xai col, τοῦ Θεοῦ θεράπον Εὐθύμιε ; 
ποῦ us σὺν βίᾳ ἕλχεις ; οὐκ ἔξειμι, "Entra. ρίπτει 

τῶν πυλῶν αὐτὸν τὸ πονηρὺν πνεῦμα, πτῶμα 
τοῖς ὁρῶσιν ἐλεεινότατον. ᾿Αναστάντες οὖν σὺν τῳ 

p Βιαξύλᾳ, xxl μόλις αὐτὸν ἀνελόμενοι, παρὰ 
τὴν τοῦ λειψάνο θήκην χατάγομεν, Ὁ δὲ τῶν ὁμοίων 
xal ἔτι φωνῶν εἴχετο᾽ Τί βιαίως οὕτω, βοῶν, δια- 
σκᾶτέ με xai χατασύρετε ; τί με πρὸς τὸν ἐμὸν πο- 
λέμιον ἄγετε ; τί πρὸς τὸν ἐχϑρόν ; τί πρὸς τὸν ἀεί 
καταπιμπρῶντά με σφοδρῶς ἔλχκετε ; ὼ βίας 1 οὐ 
πορεύσομαι μεθ᾽ ὁμῶν, ἀλλ᾽ ἐξέρχομαι, χαὶ πλέον 
οὖκ ἔνι μενῶ. ᾿Επεὶ δὲ πρὸς αὐτῷ τῷ τοῦ ἀγίου τάφῳ 
σὺ, τῷ ξενιχῷ πολλὰ καμόντες γεγόναμεν, καταθάλ - 
λει vai πάλιν αὐτὸν ὁ δαίμων, xal πᾶσαν ἄφωνος τὸ 


exclamans : Quid mihi et tibi, Dei serve Euthymi? 
Quo me cum violentia trahis * Non exeo. Deinde 
eum ante fores projicit spiritus nequam, casu vi- 
dentibus maxime miserabili. Surgentes igitur cum 
janitore Dabyla, cum vix euin sustulissemus, ad 
reliquiarum capsam deducimus. Ille autem adhuc 
similes voces usurpabat, clamans : Cur me sic 
violenter divellitis et distrahitis? Cur me ducitis 
ad hostem meum? Cur ad inimicum? Cur me ad 
eum vehementer Lrahitis,qui me semper incendit? 
o vim! non ibo vobiscum, sed egrodior, neque 
amplius manebo. Postquam vero ad ipsum sancti 
sepulcrum cum peregrino multum defessi perve- 
nimus, eum rursus dejicit demon, et cum totam 


παράπαν ἀχείνην τὴν νύχτα διαγαγὼν, σωφρονῶν illam noctem mutus omnino lransegisset, mane 


ἕωδεν xal νήφων ἀνίσταται, οὐδὲ ἱβραχὺ λείψανον τῶν 
προτέρων ἔχων. Συνεστιαθέντες τοίνυν αὐτῷ͵ ἠρόμεθχ 
μεταξὺ τῆς τραπέζης, τί ὅπερ χθὲς πάθοι, «αἱ ὅπως 
bvcz0x ἔλθοι, xai. τί ἄρα χραζων Ὧν, 'O δὲ πάντα 
ἔλεγεν ἀγνοεῖν, xal οὔτε πῶς ἔλθοι, οὔτε ὅ ἔχραζε τὸ 


παράπαν εἰδένα:. 


PN/. Ταῦτα τοίνυν τοιχῦτα ὄντχ καὶ οὕτως, οὐδε- 
μίαν εἰς θχύματος λόγον ὑπερδολὴν ἀπολείποντα, 
μόνοις ὑποχωρεῖ τοῖς χατὰ τὴν Βηταγχόχιων χώμην 
γεγενημένοις, ἐφ᾽ ἃ δήπου καὶ ὁ λόγος τὴν ὁρμὴν 
ἔχει, "Hv γάρ τις ἐν τῷ μοναστηρίῳ πρεσδύτερος, 
τῆς τοιαύτης ὡρμημένος κώμης, ᾿Αχθάδιος ὄνομα, 


surgit moderatus et sana mentis, ne minimas 
quidem habens priorum reliquias. Itaque una cum 
eo epulati, inter cenandum interrogavimus, quid- 
nam esset quod heri patiebatur, et quemadmodum 
huc venisset, et quidnam clamaret. Ille vero 
cuncta dicebat se ignorare, et neque quo modo 
venisset, neque quid clamaret, se omnino scire. 

CL. Porro hec talia cum sint, atque ad eum 
modum, nullamque relinquant exsuperantiam ra- 
lione miraculi, iis solis cedunt qua contigerunt in 
vico Botagabeorum, ad qus: nimirum properat 
oralio.Sciliceteratquidam in monasterio presbyter 
ex eo vico ortus, nomine Achthabius, qui quadra- 


723 MENSIS JANUARHIUS. 194 


ginta quinque annos in eo peregerat, Christique A πέμπτον ἐν αὐτῷ πρὸς τοῖς τεσσαράχοντα ἕτος δι:- 
mandatorum probum operarium ostenderat se. τελὲσας͵ xai τῶν τοῦ Χριστοῦ ἐντολῶν dpyatnc àva- 
Erat autem ei quoque frater genere in ea villa δειχθεὶς δόχιμος. Προσὴην δέ τις αὐτῷ καὶ ἀδελοὸς 
Belagabzorum (93), quz ad duodecimum lapidem κατὰ γένος ἐν τῇ Βηταγαδαίων, ἥτις δώξεκα ση- 
distat a Gaza, nulla ex parte faciens similia et co- μείοις Γάζης ἀπέχει, οὐδὲν ὅμοια οςδὲ συγγενῇ, τῷ 
gnata cum fratre, Romanus !ita enim vocabatur); ἀξελφῷ πράττων, ὁ Ῥωμανὸς (οὕτω τὰρ bxzhtw) 
sed vivens molliter et dissolute. Igitur quidam, ἀλλὰ ζῶν ὑγρῶς τε καὶ ἀνειμένως, Βασχήνας οὖν τις 
invidia in eum ductus ob opes, maligne insidia- αὐτῷ τῆς οὐσίας, ἐφήδρευε χαχούργως, καὶ ὑφελέσθαι 
balur, easque conabatur auferrc. Cum autem ἃ αὐτὴν ἐπειρᾶτο. Τοῦ σχοποῦ δὲ διαμαρτὼν, εἶτα ar: 
scopo aberrasset, deinde et vehementiori invidia σφοδροτέρῳ τῷ τῆς βασχανίας κέντρῳ πληγεῖς, ἐν 
stimulo sauciatus esset, venit Eleutheropolim, et ᾿Ελευθεροπόλει γίνεται, καὶ τινα παραλαμβάνει 
contra eum assumit quemcam przstigiatorum, γόττα κατ᾽ αὐτου, πολλοῦ τὴν τοῦ πλησίον βλάδτν ὁ 
proximi noxam miser magno comparans. Atque δείλαιος ὠνησάμενος. Ὁ μὲν οὖν ὡς εἴχε ταῖς τέχναις 
ille quidem prout sciebat οἱ poterat usus est ar- ῴ ἐχρῆτο. O Ῥωμανὸς δὲ, οἵα τῶν γινομένων οὐδὲν 
tibus suis. Romanus vero, ut qui nihil przvidisset προειδὼς, ἐν ἀτρῷ διῆγεν, οὐδεμίαν ὅλως τῶν xa- 
eorum qua gerebantur,degebat in agro,nullatenus g χουργουμένων αὐτῷ φυλακὴν ἔχων. Καὶ τινι τὸ 
cavens ipsius maleficia. Atquecorreptus ἃ quodam  suspa νάρατι ληφθεὶς (τοῦ θεοῦ τὸ πολὺ τῆς jq 
veterno corporis (quod Deus magnam socordiam μίας ἐγχόπτοντος, xa? τὴν αὐτοῦ ψυχὴν πρὸς σπω- 
interrumperet, ejusque animam ad sedulitatem δὲν ἐπανάγοντος, xa διὰ τοῦτο περιγενέσθαι αὐτοῦ ! 
reduceret, ac ideo permisisset, ut aliquantum ταῖς ix τοῦ πονηροῦ μεθοξείαις βραχύ τι παραχω- 
vinceretur a maligni insidiis; quemadmodum aon ρήσαντος" ὡς ὁ πολλῷ ὕστερον δηλώσει τὰ ἐπ:- 
multo post declarabunt quae subjungentur), do- γόμενα), τῷ οἴχῳ ἀναχομίζεται, Εἴτα σφοδρύτεριν 
mum refertur. Dein ubi malum vehementius incu- τοῦ χαχοῦ χατασχήψαντος" ὃ μὲν, ἔχειτο ὑδεριῶν͵ 
buit; ille quidem jacebat hydropicus, extremam- καὶ τὴν ἐσχάτην ix τῆς τῶν ἰατρῶν τέχντις Like 
que acceperat ex arte medicorum deplorationem; ἀπαγόρευσιν᾽ οἱ προσήκοντες δὲ αὐτὸν xal ol ofa 
affines autem et amici circumsidebant, ullimasque περιεκάθηντο, τὸ τελευταῖον ἀφιέντες ἐπ᾿ αὐτῷ τὸ) 
separationis lacrymas propter eum emittebant. “ωρ'σμοῦ δάχρυον. 

CLI. Sic igitur gravissime affectus ille.jamque — PNA'. Οὕτως οὖν δαρύτατα ἔχων ἔκχεῖνος, xi 
ipsam morteui exspectans, vix diductis oculis, et αὐτὴν ἤδη τὴν τελευτὴν ἔχδεόμενος, μόλις xal ὅτον 
quo solum medo quid obscure vidcri queat, orat ἀμυδρόν τι μόνον ἰδεῖν τὸ βλέμμα διάρας, δεῖτσι τὸν 
eos qui aderant, ut paululum secederent : ipseque v. παρόντων ἐχγωρῆσαι μιχρόν᾽ xal μόνος ak iz 
solus relictus, et ad parietem conversus, sicut ille ^ iznpíx; χαταλειφϑεὶς, xai πρὸς τὸν τοῖχον ἔκιστρε- 
magnus Ezechias aliquan4o 45, talia in contritione ςεὶς, «αθάπερ ᾿Εζεκίχς ἐχεῖνος ὁ μέγας τοῖς, τοῖ- 
cordis est precatus, Deus virtutum, qui dixisti : αὐτὰ ἐν συντριόῃ χαρξίας προσηύχετο" Ὁ θιεὺς τῶν 
Cum reccersus ingemueris, tunc. salvus eris (δ; δυνάμεων, ὃ εἰπὼν, Ὅταν ἀποστραφεὶς στενάξης͵ 
jp:e respice super me, et ab hac, quie me com- τότε σωθέσι, αὐτὸς ἐπίόλεψον ἐπ᾽ dpi, καὶ τῆς 
primit, necessitate et calamitate eripe. [nterea συνεχούστις μὲ ταύτης ἀνάγχης χαὶ τῆς συμφορᾶς 
autem.cum in mentem ei venisset, magnum eliam ἐξελοῦ. Ἐν τοσούτιν δὲ, εἰς νοῦν αὐτῷ ἐπελθὼν "ἢ, 
vocabat Euthymium adversus morbum, virumque καὶ τὸν μέγαν Εὐθύμιον ἐχάλει κατὰ τοῦ πάθω, 


Deo offerebat intercessorem, atque per ipsum 
rogabat ut liberaretur. 
CLII. Postea vel in ecstasi constitutus, videt 


xal μεσίτην προσῆγε τὸν ἄνδρα Θεῷ, xai δι᾽’ αὐτοῦ 
τὴν ἀπαλλαγὴν τὔχετο, 
PNB', Εἴτα ὦσπερ li, ἐχστάσει γενόμενος, δρᾷ τινι 


quemdam vestitu monachum,pilis canum,adstan- «5v στολὴν μοναχὸν, τὴν pigs λευκὸν, ἐπιστάντε, 
tem et dicentem : Quid vis tibi faciam? Et ille qui- καὶ, Τί βούλε: ποιήσω sot; Àéqovta. Kal ὁ μὲν, δέει, 
dem, metu, inquit, et gaudio divisus, interrogavit: «91, xai ἡδονῖ, μερισόὲις, Τίς ὅρα σὺ si, bészóti; 


Quis tu es, demine? Respondit is : Euthymius, 
quem ipse modo vocabas. Neque ad meum aspe- 
ctum quidquam extimescas ; sed videam, infit, 
quid patiaris, et qucienam corporis tui pars oecu- 
petur ealamitate.Cumqueille ventrem ostendisset, 
ipse conjunctis digitis suis recta, iisque usus tan- 
quam gladio, scindit tumidum illud ventris, mor- 


 951]V Reg. xx, 2. € Isa xxs, 15. 


ἤρετο. Καὶ ὃς, Εὐθύμιος, ἔφη, ὃν ἔναγχος ἐχάλεις 
αὐτὸς. Καὶ μοῦ πρὸς τὴν ὄψιν μηδὲν ἀποδειλιάτῃς" 
ἀλλ᾽ ἴδω, ex3iv, 9 τι πάσχεις, καὶ τί σοι τοῦ σώμ:- 
τος κέχρηται συμφορᾷ. Τοῦ δὲ, τὴν κοιλίαν ὑπο- 
δείξαντος, συζεύξας τοὺς δαχτύλους αὐτὸς εἷς dolis, 
καὶ τούτυις οἷα δὴ xal ξίφει χρησάμενος͵ τέμνει τὸ 
διῳδτηχος tn; γαττρὸς ἐκεῖνο, χαὶ τὸ κάθος ἐκχχρίνε: 


VARLE LECTIONES. 
JOAN. BOLLANDI NOTE. 


8 al. αὐτόν. b al. £360. 


(93) An Thabsathe, seu Thabacha, sut Tabasa, 


Gaza distaDs? de quo S, Hieronymus in ejus vits 


patria S. Hilarionis, vicus cireiter quinque millia a 3t Octob. 


125 


VITA S. EUTHYMII. 


726 


καὶ διχχέει " ἐξάγει τε τῆς γαστρὸς οἱονεὶ πέτχλόν τι A bidumque humorem excernit et diffundit; necnon 


κατιττέρου ὁ πεποιημένον, μαρχχτήρας ἔχον τινὰς, 
καὶ τοῦτο ἐπὶ τραπέζης τινὸς ὑπ᾽ ὄψιν αὐτῷ τίθησιν. 
Ἕπειτα xai τὴν τομὴ, τῇ χειρὶ συνάψας xal ἀπ- 
ἀλείψας, ἀκέραιόν τε τὸ μέρος καὶ ὑγιὲς θέμενος, 
ἅπαν ἑξῆς αὐτῷ καταλέγει τὸ δρᾶμά ^ τὴν τῆς o)- 
σίας βασχανίαν, τὴν τοῦ γόητος μίσθωσιν, τὴν τῶν 
δαιμόνων ἐπίχλησιν. Οὐκ ἄν δέ σοι 0, φησὶν, οὐδὲ 
οὕτως αἱ τοῦ ἐχθροῦ περιεγίνοντο € μηχαναὶ, εἰ μὴ 
αὐτὸς αὐτῷ τὰς λαδὰς παρέσχες, ᾿Ιδοὸ γὰρ ὅσο: b 
μεταξὺ χρόνος, καὶ οὔτε εἰς ᾿Εχχλησίαν ἔγνως πα- 
ραδελεῖν, οὔτε τὰς ἀχράντοις προσελθεῖν μυστηρίοις" 
ἀλλ᾽ ἀμελῶς ἔζης καὶ ἀμερίμνως, τόγε εἰς τὴν ψυχὴν 
fixo» τὴν σήν, ᾿Επεὶ τοίνυν ἕλεόν σου πεποίηχε, ὁ 
θεὸς, τοῦ λοιποῦ πρόσεχε σεχυτῷ, xai μηχέτι μηδα- 
μῶς ἀμέλει τῆς ἑαυτοῦ σωτηρίας. 

PNI". Ταῦτα ἐπεὶ τὸν Ῥωμανὸν ἀχοῦσαι f, δια - 
ναστηνχί τε ὡς εἶχεν εὐθὺς ὑγιᾶ, τοῦ ὄγκου αὐτῷ 
δ᾽ τοῦ περὶ τὴν γαστέρα διαπνευσθέντος “ xal 
συγχτλέτωνταλ τοὺς ἐπιτηδείους, τὴν ἐπιστασίαν 
αὑτοῖς τοῦ ἁγίον, καὶ τὴν ξένην ἐκείνη» διὰ τῶν 9a- 
κτύλων τομὴν, xal πᾶσαν ἁπλὼς ἀπαγγεῖλαι € τὴν 
ὄψιν " ἔπειτα δὲ καὶ εἰς ἡμᾶς διαδηναι, καὶ τῷ τε 
προεστῶτι τῆς μονῆς ταῦτα χαὶ ᾿Αχθαδίῳ τῷ ἀδελφῷ 
καὶ ww ἡμῖν διηγήσασύαι, Τὴν μέντοι τῆς θά.- 
ματουργίας ἡμέραν, ἑορτὴν καὶ εἰς τόδε χρόνου τὴν 
μεγίστην ποιεῖται, xai ὁι᾽ ἔτους ἀποδίδωσιν ἔτι τῷ 
ἁγίῳ τὰς «χάριτας. ᾿Αλλὰ τοῦτο μὲν δὴ τοιοῦτον. 

PNA'. Ὁ δὲ μοι λέγειν ἑξῆς ὁ λόγος ὥρμηται, δέ- 
δοιχα μὴ καὶ ἄπιστον δόξειε τοῖς πολλοῖς, xal ἤχιστα 


τῷ τοῦ ἀνδρὸς ἤθει καὶ τῇ χρηστότητι ξοιχός " τοσαύ- C 


τὴν θερμότητα κατὰ τῶν ψευδορχούντων xai ζῆλον 
ἀκριδὴ παρίστησιν. Ἔστι γάρ τις πρὸς ἀνίσχοντα 
ἥλιον κώμη τῆς λαύρας Papov b, δέκα σταδίοις ἀπ- 
ἐχουσα, Φαράν ὁμοίως xal αὐτὴ καλουμένη * οὐ 
μετεαλαδοῦσα, οἶμαι, τῆς ἐπωνυμίας, ἀλλ᾽ αὐτὴ τῇ 
Àzópg μειχλοῦσα μᾶλλον, ᾿Ανὴρ δὲ τις ὄνομα Κυ- 
ριακὸς ix ταύτης ὁρμώμενος, θρεμμάτων ποιμὴν 
ἦν " καὶ τὸ ποίμνιον ἀνὰ τὰς ἐρήμους νέμων ἐχείνας, 
πιστεύεται παρά τινος τῆς αὑτης ὡρμημένου χώμης, 
πένητος xai αὑτοῦ, δέχα τὸν ἀριθμὸν καὶ ἕτερα 
θρέμματα, ὥστε χαὶ αὐτὰ τοῖς ἐχυτοῦ συμποιμαίνειν, 
Xpóvo) δὲ μεταξὺ διαγενομένου, κατειλήφει μέν τις 
ἀπαρπίτητος τὸν πένητα χρεία, Καὶ ὁ μὲν οὐδενὸς 
εὑπορῶν ἑτέρου, πρὸς τό βραχὺ ποίμνιον εὐθὺς ἀπεῖ- 
δε, καὶ πωλῆσαι χαὶ αὐτὸ διὰ τὸ τῆς χρείας ἀναγ- 
καΐον ἠπείγετο. Γνώμης δὲ, ὡς ἔοιχεν, ὁ Κυρια- 
χὸς μοχθηρᾶς ὦν, xzl οὐδὲ μιχροῦ χέρδους προτιθεὶς 
τὴν ἀλήθειαν, ὀγτὼ ἀπεδίδου μόνχ " καὶ τοσαῦτα λλ- 
ὄεῖν παρ᾽ αὐτοῦ xal τὴν ἀρχὴν ἰσχυρίζετο. Τοῦ δὲ, 
καὶ τὰ ἕτερα δύο προσαπαιτοῦντος, ὁ Κυριαχὸς ἔξ- 
apvoc vo xal elc φιλονεικίχν αὐτοῖς ἐχώρει τὸ apà- 
γμα, καὶ ἄμφω σφοδρῶς ἐστασίαζον. 

PNE', Διαιτηταὶ δέ τινες αὐτοῖς μέσοι mapaÀn- 
φθέντες, Opxov τῷ βουλομένῳ ἐπέθεσαν: ὥστε ταύτῃ 
διαλύσασθαι τὴν ἔριν. Τοῦ Kupixxou τοίνυν ὀμόσαι 


ex ventreeducit veluti laminam quamdam e stanno 
factam, characteres quosdam habentem, eamque 
in mensa subjicit ejus oculis. Deinde cum scissu- 
ram menu conjunxisset atque inunxisset,partemque 
effecisset incolumem et sanam, deinceps ei lotum 
actum refert; opum invidiam, malefici conductio- 
nem,daemonum invocationem.Teautem ne sicqui- 
dem, inquit,vicissent hostis machinationes, nisi ei 
ipse an: am prabuisses.Ecce enim,quantum inter- 
lapsum est tempus, «t nequc ad ecclesiam venire 
curas!i, nec ad intemerata accedere sacramenta: 
sed vixisli sine cura et sollicitudine, quantum ad 
tuam pertinet animam. Quoniam ergo Deus te mi- 
seratus est,de reliquo attende tibi ipsi, et ne am- 


B plius ullatenus tuam salutem negligas. 


CLIM. Hec ubi audiisset Romanus, et statim 
prout erat, surrexit sanus, tumore uteri jam 
perspirato ; et convocatis suis necessariis, eis 
sancti adventum, miramque illam per digitos 
seclionem, et totam absolute renuntiavit visio- 
nem. Deinde vero ad nos quoque transiit, hac- 
quenarravit tum prefecto monasterii,tum Achtha- 
bio fratri, tum nobis omnibus. Itaque diem editi 
miraculi, maximum hucusque festum facit, et 
quotannis adhuc sancto agit gratias. Sed hoc qui- 
dem est hujusmodi. 


CLIV. Quod autem jam dicere aggreditur mea 
oratio,vereor ne videatur multis incredibile, viri- 
que moribus el benignitati minime congruum ; 
tantum ostendit ardorem perfectumque zelum 
contra perjuros. Est enim quidam vicus ad solem 
orientem, a laura Phararum distans decem sta- 
dia, ipse pariter Pharan vocatus; non quod (ar- 
bitror) cognomen acceperit, sed potius quod ipse 
suum nomen dederit laure. Porro vir quidam, 
nomine Cyriacus, ex eo vico ortus, erat gregis 
pastor : cumque per illas solitudines gregem 
pasceret,a quodam ejusdem vici homine, ipso 
etiam paupe: e,in finem accipit oves alias numero 
decem, quo el illas cum suis pasceret. Interlapso 
autem aliquanto tempore, pauperem invadit ine' 
xorabilis aliqua necessitas. Qui quidem quoniam 
nihil aliud possidebat, statim ad parvum gregem 
respexit,illumque vendere propter extremam ne- 
cessilalem festinabat. Αἱ vero Cyriacus, qui, uli 
apparuit, inali animi erat, et nec parvo quidem 
lucro preferebat veritatem, octo solas reddidit, 
lotque se ab eo principio accepisse affirmabat. 
Cum is vero duas alias adhuc peteret, Cyriacus in- 
ficiabatur ; atque res eis tendebat ad contentio- 
ne:n, et ambo vehementer altercabantur. 

CLV. Quidam vero arbitri inter eos medii ca- 
cepti. jusjurandum detulere ei qui vellet,ut ea ra- 
lione controversiam dirimerent. Itaque quod Cy- 


VARLE LECTIONES 


cal. κασσιτέρου. ὁ al. σου. 


b δ], Φαρὰν et Φαρών. 


* al. περιεγένοντο, ἴ al. inser. συνέδης, 6 al, αὐτοῖς ἀπαγγέλλει, 


721 


MENSIS JANUARIUS. 


728 


riaeus jurare statuisset, peuper ab eo exigebat jura- A4 προηρημένου, ὁ πένης χατὰ tc τοῦ λειψάνου θήχης» 


mentum per capsam reliquiarum, magni newpe 
Euthymii Jamque eis foerat certa dies prastitata; 
el per illam ipsam juraturas Cyriacus, iro pejera- 
turus,descendebat cum paupere ad monasterium. 
Cum autem pedibus ineederent per eam viam que 
ab Hierusalem fert ia Jericho, et jam ab ipsis vide- 
retur monasterium, cernens pauper Crriacum to- 
tum perjurio deditam. et velat ia summa lingua 
habentem jusjurandum timore affectus, perinde ac 
si ipse juratarus fuisset,a2ut peyeraturus : Age, ia- 
quit, frater, revertamur. Sufficit enim ad lem vel 
sola ad juramentum propensio,aec quidquac am- 
plius oportet adjicere. His ille dictis, rogabat eum 
ge juraret Coutra is nom sustinebat, sed nisi etiam 


τοῦ μεγάλο» δηλαδὴ Εὐθυμίου, τὸν ὄρχον ἀπᾷτει. 
Καί τις αὐτοῖς ἡμέρα ἤδη ἀφώριστο, xal ὁμούμενος 
xzt' αὐτὴν Ἐχείνην ὃ Κυριαχὸς, ἢ μᾶλλον ἐπιορχή- 
σων͵ κατῆει μετὰ τοῦ πένητος πρὸς τὸ μοναστήριον. 
"Exs δὲ τὴν ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς “Ἱεριχὼ φέρουσαν 
ἐν ποσὶν εἴχον͵ ἤδη δὲ αὑτοῖς «αἱ τὸ μοναστήριον 
ἑωρᾶτο, ἰδὼν τὸν Κυριαχὸν ὁ πένης ἔχδοτον ὅλον τῇ 
ἐκιορχίᾳ γεγενημένον 1, xal ὥσπερ ἐπ᾽ ἄχρας γλώτ. 
τῆς τὸν ἄρχον ἔχοντα, καὶ δείσας καθάπεο ὄμεῖσϑει 
pie 9» ἑπιορκήσειν αὐτὸς, ΓΔγε δῆτα, φησὶν͵ 
ἀυεστρέψωμεν, ἀδελφέ, Ἱχανὴ γὰρ εἷς 3 πίστιν xal 
αὐτὴ μόνον ἡ πρὸς τὸν ὄρχον ὁξμὴ, καὶ πλεῖον οὐδὲν 
δε: προστιθέναι. Ταῦτα ὃ μὲν εἰπὼν, ἐδεῖτο αὐτοῦ 
μὰ ὀμνύναι. Ὁ δὲ οὖχ ἠνείχετο * ἀλλ’ εἰ μὴ καὶ τὴ, 


perjurimm re ipsa perficeret, se magis quasi rem Β ἐπιορχίαν ἔργψ τελέσέιεν, ὡς ἄτοπα μᾶλλον ἐνόμιζε 
absurdam facere putabet. Postquam ergo ingressus δρᾷν. "Oc οὖν εἰσῆλθε τὸ μοταστήριον, καὶ τὸ δεινὸν 
est monasterium,graveque illud adversus reliquiS- ἔκεῖνο χατὸ τῆς τοῦ λειψάνου θήχης ἐτόλμησε, xi 
rum thecam perpetravit,et perjurium perduxit δὰ τὴν ἐπιορχίαν εἰς πέςας ἤγΖγεν ^ ὁ μὲν ἄφρων ὡς 
finem : [nsiprens ille,ut vere erat.dirit em corde : ἀληϑῶς ὦν, εἶπεν ἐν καρδίᾳφ, Οὐκ ἔστι Θεός ^ μᾶλ- 
Nyon est Deus 87. seu patius ipse Dei oblitus. exis- λον δὲ λήθην αὐτὸς λτδὼν τοῦ θεοῦ, λήσειν ἐνόμιζι 
timabat fore ut eum quoque lateret. καὶ πὐτόν. 

CLVI.Et domum quidem tunc est reversus, tan-—— PX". Καὶ οἴκαδε μὲν τηνικαῦτα ἐπανῆχε, xeb- 
quam commoda fortuna,lucro per perjarium facte, πε ἑσμτίν τινὲ τὸ ἐκ τῆς ἐπιορκίας  xipón 
stuite Iz»tus. Postridie autem ipse quidem in lecta — x ἡδόμενος. Τῆς δὲ ὑστερχίας, ὁ μὲν ἐπὶ τῆς 
jacebat jam vigilans circa mediam mectem: ei vere ελίνης περὶ μέσας νύκτας ἤδη γρηγορῶν ἔκειτο, 
videbatur, ostio domus sponte aperto, accedere ᾿Εδόχει δὲ αὐτῷ τῆς κατὰ τὸν olxov πύλης αὐτομέ- 
senex quidam monachus cum quinque junioribus, τως διανκγείσης, γέροντά τινε μοναχὸν ὑπὸ νεωτέ- 
manu dextera virgam tenens, αἱ multa luce domum — coc. πέντε παρχδαλεῖν - τῇ μὲν ξεξιᾷ ῥάδδον ἔγονιτ' 
eollustrans, eumque terribili aspectu intuens, àü-, 2e: 3i τὴν olaíze πολλῷ xxcaÀáp mover Kd 
stera voce dicere : Quninam ergo, o stolide, ausus δθλυσρῷ πρὸς αὐτὸν βλέμματι, καὶ ajeno τῇ 
es in capsam Euthvmii ? Kum amtem, ore obetri- τωνῇ, Τί xo-t ἄρα, ofer, μάτειε, κατὰ της Éb- 
etum, nihilque invenire valentem pro excusatiuBe, nio, θήχτς τετόλμηχας ; τὸν δὲ φιμωθέντε ἴλως xxi 
sed instar muti lingua pepeditum, statim tradi- μηδὲν εἰρεῖν εἰς ἀπολογίαν δυνάμενον, ἀλλὰ τωνῷ 
disse iis qui cireg seerant et jussisse peniri:deiade πιραπτλητίως τὴν γλῶτταν π'κεδημένον, ἐκδοῦναι 
cum quatuor eum distendissent, quiate virgam IB — τοῖς περὶ αὐτὸν εὐθέως ἐγχελευσάμενον τιμωρεῖσθαι' 
manum tradidisse, et mandasee ut valide verbe- εἶτε τῶν cxz34ooe διστεινάντων αὐτὸν, τῷ ipit 
raret; ne esset Dei contemptor,nec perjurus, BeC ἐγχειρίσαι τὴν δάῤδδον, καὶ τύπτειν ἐπισχῆφει 
Iraudator alienorum. Ubi vero visus est accepisse σποδρῶς ὡς zv μὴ κιταφρονητὴς Θεοῦ, μηδὲ ἐπίορ- 
satis plagarum, repressa manu adolescentis, ΘΗ χος, unb: ἀποστεονιτὴς εἴη τῶν ἀλλοτρίων. 'Ἐπεὶ 
apereheudi capillis,et ait: Num mosti, iippie, esse. δὲ ἰχανῶς τῶν τλιγῶν ἔχειν ἐδόκει, στήσας τὴν 
Deum,qui talia in terra judicet? Ecce utique bac. χεῖρα τῷ νεανίσκῳ, ἅπτειχι αὐτοῦ τῶν τριχῶν, 
uocte anitam tuam repetumt ate; qua vero im- — xxi φησιν * "Hzoo ἔγνως, ἀνόσιε͵ ὡς ἄρα ἔστι Θεὸς τὰ 
probe abstulisti,cujus erunt &? )deo autem tibi et τοιαῦτα χρίνων ἐν γῇ ; ἰδοὺ δὲ ταύτῃ τῇ voxt τὴν 
δος intulit supplicium, ut ex eo alii evadant me- D à rriv cou ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ " ἃ δὲ κακῶς ἀπεστέ- 
Ἰϊοΐφᾳ, οἱ perjuri periculum fugiant, seu potius 0132€, τίνι ἔσται ; Ci τοῦτο δέ σοι xal τὴν τιμωρίαν 
ipsum ouniuojurementum, etsi vera sint dicturi. ἐπήγαγε ταύτην, ὡς ἂν ἕτεροι βελτίους ἀπ᾽ αὐτῆς 
γόννννννν καὶ vov ἃ τὰς ἐπιοχρίας xiviuwaw, μᾶλλον δὲ xal αὐτὸ τὸ ὀμνύειν SÀoc, Oav ἀληγεύειν μέλλωσι͵ 
δγδγενγωφϑιι 

CLNIC ως ille cum Cyriaco minatus esset ac PHZ' Ταῦτα 5 μὲν ἀπειλέσας τῷ Κυρισχῷ καὶ 
diNaDet, xtatiui cuta comitibus suis recessit lpseve- εἰπὼν, μετὰ τῶν περὶ αὐτὸν εὐθὺς ᾧχετο. Αὐτὸς δὲ 


τας vouone conturbatus, et alioqui ferre non valeas 
dolorea plugui viu, voce uns ect atutiere. vocava- 
que νον qui prope eiut; tum plages ostendiit, el 
periut aua frvlde conftans eal, raanque apud ees 


€ Rl vu, T. δλυς Xu, 3. 


' al. yep !. be. ἀν. 


πρὸς τε τὴν ὄψιν διαταραχθεὶς, ἄλλως τε δὲ χαὶ τὰς 
ἐκ τῶν πληγῶν ὀδύνας φέρειν οὐκ ἔχων, ὀξυτέρς 
ἐχέχρητο τῇ φωνῇ, xal τοὺς πλητίον ἐπεκτλεῖτο" 
τὰς πληγάς τε ὑποδείχνυ, χαὶ τὴν ἑπιορκίαν θερμῶς 


VAWUR LECTIONES. 
^ aj. iter. Ut 


129 


VITA S. EUTHYVMII. 


730 


ἐξηγόρευε, καὶ τά τῆς συμφορᾶς αὐτοῖς ἀνεχλαίετο᾽ A deflesit calamitatem. Deinde rogavit ut eum fer- 


εἴτα χαὶ κομισθῆναι ὑπ᾽ σὐτῶν πρὸς τὴν τοῦ ἁγίου 
θήκην ἐδεῖτο᾽ Τάχα, λέχων, ὁ τὰς ἀφορήτους ταύτας 
πληγὰς ἐπιθεὶς, ῥᾷον ἂν xal ἰάσαιτο, μαθητὴς ὧν 
ἐχείνου͵ τοῦ ἀ-αθύνειν μᾶλλον ἢ χολάζειν φυσιχῶς 
ἔχοντος" ἐπεὶ σχολῇ γ᾽ ἂν πρὸς τηλιχαύτας ὀδύνας la- 
τρικαὶ τέχναι καὶ χεῖρες ἀρχέσειαν, "Exstvot μέν 
τούτων ἀκηχούτες, ἔπειδα δὲ καὶ ὅπως ἣν βαρύτατα 
πεκληγὼς θεασάμενοι, χαὶ δείσαντες οὐ μιχρῶς καὶ 
αὐτοὶ, ὅμως πρὸς τὴν ἐπιθυμίαν τοῦ ἀνδρὸς εἴχοντες, 
σοφίζονται τὴν ἐχχομιδὴν οὕτως" Δύο σάχχους ἀχύρου 
πληροῦσαι, καὶ τούτους ὄνῳ τινὶ ἐχ τῶν πλαγίων εὖ 
ἀναθέμενοι, εἶτχ μέσον αὐτὸν ἐπιτιθοῦσι, — xal 
οὕτως εἷς τὸ μοναστήριον xai τὴν θήχην διαχομί- 
ζουσιν. Οἵ xal τὰ xat' αὐτὸν ἡμῖν πᾶντα διηγησά- 


rent ad sancti capsam, dicens : Forte is qui 
inflixit has intolerabiles plagas, facilius et cura- 
verit, cum sit illius discipulus, cui est innatum 
benefacere potius quam punire : quandoquidem 
vix ad tales dolores suffecerint medicme artes 
atque manus. Quibus illi auditis, postea vero et 
intuiti quam gravissime vapulassel ipsique etiam 
non mediocriter territi, ceeterum cedenles viri 
desiderio, ejusmodi excogitant exportationem ; 
implent duos saccos palea, cumque eos asino ex 
transverso recte imposuissent, eum deinde po- 
nunt medium, sicque ad monasterium et ad cap- 
sam deferunt. Qui cum omnia qus ei evenerant, 
nobis narrassent, et quas in tergo acceperat pla- 


μενοι, xal τὰς χατὰ τῶν νώτων πληγὰς ὑποδείξαντες͵ B gas ostendissent, tantum fratribus metum immit- 


τοσοῦτον τοῖς ἀδελφοῖς ἐμδάλλουσι δέος, ὡς μηδένα 
ἐξ ἐχείνου, μήτε αὗτον τινα χατὰ τῆς τοῦ ἁγίου 
ϑήχης ὀμνύει, ἐᾷν, μήτε ὅρχον, τό γε εἷς αὐτοὺς 
Ti«ov, ἑτέρῳ ἐπάγειν, 

PNH', ᾿Εκεῖνοι μέντοι παρ᾽ ὦμεν τηνικαῦτα δι- 
μερεύσαντες, ὡς ἑώρων τὸν Κυριακὸν xal αὐτὰς 
τὰς ἀσθενεῖς καὶ λεπθὰς ἐλπίδας τῆς ζωῆς ἀφχιρού- 
μένον, ναὶ πρὸς θάνατον ἀφορῶντα᾽ τῆς γαστρὸς 
αὐτῷ διαῤῥυείσης, xai τοῦ στόματος μηδὲ μιχρὸν 
ἐπισχεῖν δυναμένου τὸν ἔμετον' ἀναιροῦνται αὐτὸν, 
καὶ οἴκαδε πάλιν ἀναχομίζουσιν, 'O δὲ τὴν νύχτα 
μόλις διαζήσας ἰκείνην, εἰς τὴν ἑξῆς ἐτελεύτησεν, 

PNO' Ker' bretvo. δὲ καιροῦ xai ξενιχός τις 
ἕτερος ἀποδημητὴς, ἐπιξενωθεὶς τῷ μοναφτηρίῳ, 


tunt, ut nullum exhinc, neque per sancti thecam 
jurare sinerent, neque quantum in eis esset, alii 
jusjarandum deferre. 


GLVIII. Porro illi ubi tunc apud nos diem tran- 
segissent, ut viderunt Cyriacum vel tenui et im- 
becilla spe vite esse privatum, et ad mortem 
spectare; quod venter ei defluxisset, et os ne 
tantillum quidem posset vomitum reprimere; 
cum tollunt, domumque rursus referunt. [s vero 
cum illa vix nocte vixisset, mortuus est postridie. 


CLIX. Illo autem tempore externus quoque 
quidam alius peregrinus, in monasterio hospitio 


xal παρσδαλὼν χάριν προσευχῆς τῷ ναῷ, τὰ τε ἐν. acceptus, et precandi gratia in templum profec- 
αὐτῷ πέντα τεθεαμένος, μέσων νυχτῶν ἐπὶ xbv τοῦ tus, cum qua in eo erant omnia& contemplatus 
ἀγίου τάφον πὰραδὺς, τὴν ἐφεστηχλῖαν αὐτῷ χώνην esset, media nocte sepulcrum sancti subiit, ur- 
ἀργυρᾶν οὖσαν, χερσὶν οὐκ ἀνίπτοις, τὸ τοῦ λόγου, mamque argenteam (94) illi impositam, manibus 
μόνον͵ ἀλλὰ καὶ βεδήλοις ἀτεχυώς ὑφαιρεῖται, καὶ non illotis solum, ut dicitur, sed etiam profanis 
vuxtsotv ἐξόδῳ xal ἀθεάτῳ κλέπτει τὴν dvvy 5- — plane, aufert, et nocturno nec specta!o exitu se- 
pnaw. Τῶν μὲν οὖν ἐν τῶ μοναστηρίῳ πάντων, cessum occultat. Igitur ex omnibus qui erant in 
ἐφώρασε «bv δόλον οὐδείς" ἀλλ᾽ ἣν ἄκηλον αὐτοῦς τὸ monasterio, nullus dolum deprehendit; sed iis 
«εγενημένον. Ἕωθεν δὲ ὁ τῷ πυλῶνι ἐφεστὼς facinus erat ignotum. Mane vero ͵δηυῶ przposi- 
Προκόπιος, ὃς xal μεγάλης ἔτυχε παρὰ τῶ ἁγίῳ (us Procopius, qui etiam prius magnam a sancto 
πρότερον ἀπολαύσας τῆς θεραπείας, μιχρὰ τῆς consecutus fuerat curationem, ab aditu parum 
εἰσόδου προελθὼν, εὑρίσχει τὸν ξενικὸν (ὦ τοῦ progressus, invenit externum illum, (o miracu- 
θαύματος [) τρόπον τινὰ πρὸ τοῦ μοναστηρίου ἐστη- lui!) modo quodam columns instar. aflixum e 
λωμένον, ᾿λμηχανῶν τοίνυν ἐχεῖνος, xai οὐκ ἔχων regione monasterii. Ille ergo perplexus haerens, 
δ τι xol δράσειεν, ἐχκαλύπτει τῶ θυρωρῶ τὸ ἀποῤ- nec habens quid ageret, arcanum aperit janitori. 
fmxov !. Kai ὃς εἰσάγει aiv αὐτὸν εἰς τὸ μοναστήριον" Qui quidem eum iutroducit in monasterium ; 
παρασχετήζει δὲ τὰ τοῦ θαύματος ὑπὸ πᾶσι μάρτυσι P efficit vero ut miraculum sub testimonio omnium 
τοῖς ἀδελφοῖς ἐξομολογεῖσθαι, Καί τι καινὸν xat ἄπι- fra'rum fateretur. Remque novam et prope incre- 
eto. μιχροῦ διηγεῖτο. '"'EÀevs γὰρ, ὡς ἀποσυλήσειε dibilem narrabat. Aiebat enim, quod jam circa me- 
μὲν ἄδη περὶ μέσας νύχτας τὴν ἀργυρᾶν ἐχείνην diam noctem, argenteam illam capsa urnam surri- 
τοῦ λειψάνου jgOvnv: εὐθὸς δὲ τοῖς τοῦ μοναστηρίου puisse; slatimque cum bestiis monasterii egressus 
συνεξέλθοι ἀλόγοις’ καὶ ὁδεύσειε μὲν τὸ ἑξῆς τῆς essel; tum noctis reliquum viani essel ingressus 
νυκτὸς, ἄγαν εὐψύχῳ «xl ὀξεῖ τὼ ποδὶ, σταδίοις οὐχ promptoadmodum etceleri pede, non minus quam 
ἔλαττον ἢ τριάκοντα᾽ τὰ ὅρια δὲ τῆς μονῆς οὐδαμῶς —Qriyinta stadia ; nec tamen fines monasterii ulla- 


VARLE LECTIONES. 


JOAN. BOLLANDI NOTA. 
(94) Χώνῃ infundibulüm, ampulla videtur intelligi, aut simile vasculum sacrificio destinalum. 


! al. ἀπόκρυφον». 


7391 


MENSIS JANUARIUS. 


732 


tenustransiisset; sed diluculo ante ipsum inventus A παρελθεῖν. ἀλλ' ἅμα φωτὶ πρὸ αὐτῆς εὑρεθῆναι οἷα 


fuisset tamquam vinctus, quique ne minimum qui. 
dem posset moveri. Furem enim veluti ligabat res 
forto ablata, faciebatque ul maneret eos qui fur- 
tum passi fuerant. Propter hec nos omnes stupor 
invasit, et sanctam ob magnam hane virtutem 
mirati sumus. Quare sacra urna accepta, et viro 
(pauper enim erat) largitri quod satis esset viaici 
adsumptos, dimisimus eum domum discedere. 
CLX Hec sunt magni Patris Euthymii pauca 
de multis, quie ipsi vidimus, et qus auditione 
accepimus ; ut nec viri vita quam egit in carne, 
nec quz post mortem edila sunt ah eo miracula, 
ignota sint posteris. Quandoquidem et utraque 
inter se conveniunt, et bene admodum simul co- 
hzrent. Neque enim alterius sint talia post mor- 
tem acta, nisi ejus solius qui ejusmodi vitam 
ostenderit super terram ; neque alius talem vi- 
tam egisset, nisi is qui post mortem istiusmodi 
claruit miraculis. Ego quippe, qui ipse etiam 
sum ab eo multas consecutus gratias, sspeque 
tum corpore tum anima adjutus, cum viderem 
ejus tbecam assidue multis scatere miraculis, 
mirabar semper apud ime, et cogitabam quo modo 
ad Deum tantam assecutus sit fiduciam. 'Atque 
animum meum incitabat quoddam desiderium, ut 
accurate scirem , quaenam exstitisset hominis 
vita, et qualis ud virtutem exercitatio, et unde- 
nam (anta ei cum Deo familiaritas et conjunctio. 


πεπεδημένον, χαὶ μηδὲ κινεῖθχι μηδὲ βραχὺ ovi. 
μενον. Ἐδέσμει γὰρ ὥσπερ τὸν χλέψαντα τὸ χλαπὲὶν͵ 
xxi περιλένειν ἐκοιεί τοὺς τὴν χλοπὴν ὑπομείνχν- 
τας. ἝἜκχπληξις χατέσχεν ἐπὶ τούτοις πάντας hu, 
καὶ τὸν ὅσιον τῆς πολλῆς ταύτης δυνάμεως ἐθχυμέ- 
σαμεν, Τὴν οὖν ἱερὰν χώνην λαθόντες, xxl τὸν 
ἄνδρα (πένης γὰρ ἦν) δαπάναες ἰχανώσαντες b- 
οδίοις, οἴκαδε μεθήχαμεν ἀπελθεῖν. 

PZ', Ταῦτα τοῦ Εὐθυμίου τοῦ μεγάλου Πατρὸς ix 
πολλῶν ὀλίγα, ὧν τε αὐτοὶ εἴδομεν, καὶ ὧν kx 
παρειλήφαμεν ὡς μήτε τὴν ἐν σαρχὶ τυῦ ἀνδρὸς 
πολιτείαν, μήτε τὰ μετὰ τελευτὴν Óx' αὐτοῦ 6m- 
ματουργηθέντα, τοῖς μεθ᾽ ἡμᾶς ἄγνωστα εἶναι, 
'Ext xai συμόαίνει ἀλλήλοις ἑκάτερα, καὶ ἀλλήλων 


Βἔγεται λίαν ἡδέως. Οὔτε γὰρ ἑτέρου τοιαῦτα τὲ 


μετὰ τελευτὴν ὅτι μὴ μόνου τοῦ καὶ πολιτείαν τοι- 
αὐτὴν ἐπὶ γῆς ἐπιδειξχμένου" οὔτε βίον μετελθεῖν 
τοιοῦτον ἕτερος, ὅτι μόνος 5 τοιοῖσδε καὶ μετὲ 
τελευτὴν χομῶν θχύμασιν. ᾿Εγὼ Ὑὰρ πολλῶν μὲν 
ἐχείνου καὶ αὐτὸς ἀπολαύσας χαριτων, xal σῶμ: 
πολλάκις ὑπ᾽ ἀὐτοῦ χαὶ ψυχὴν εἴ πεπονθὼς, mo. 
λαῖς δὲ καὶ τὴν αὐτοῦ θήχην βρύουσαν ἑκχάστοιι 
θχυμχτουργίαις δρῶν, ἐθαύμαζόν τε ἀεὶ χατ᾽ iae- 
τὸν, καὶ ὅπως àpa τηλιχαύτης ἔτυχε παρὰ Θεῷ τῆς 
παρρησίας, διενοούμην. Καὶ μού τὶς ἐπιθυμίς τὴν 
ψυχὴν ὑπηρέθιζεν, ὥστε μαθεῖν ἀχριζῶς, τις ὁ τὸ 
ἀνδρὸς βίος, καὶ ποία πρὸς ἀρετὴν ἣ ἄὄσχησις, ni 
ὅθεν ἡ τοσαύτη νεῦσις αὐτῷ πρὸς τὸν Θεὸν χαὶ 
οἰχείωσις. 


CLXI. Itaque cum incidissem in multos ex hu- C ΡΞΑ΄. Πολλοῖς μὲν οὖν τῶν κατὰ ἀκὴν ἔρημον 


jus eremi Patribus, qui partim recte audierant 
res Euthymii, partim et cum ipso beato Saba 
conversati fuerant; quzecumque eorum unusquis- 
que mihi de utrovis illorum narravit, omnia qui- 
dem accurate conscripsi, attamen confuse εἰ 
inordinate. Tempore vero consequente (95), ccu- 
menica sancta quinta synodo Constantinopoli 
congregata, et per eam Origenis (96) Nestoriique 
dogmatibus anathemale percussis, cumque qui 
novam lauram (97) tenuerant Origeniste (98), 
illinc essent expulsi, rursusque in eam migras- 
sont fideles et orthodoxi Patres, ego permissu 
admirabilis solitarii Joannis, episcopi (99), in- 
quam, discedo ἃ ccinobio, et ipse etiam versor 
in hac laura. Porro postquam ad eam transissem, 


ταύτην Πατέρων ἐπιτυχὼν, τοῖς μὲν ἀφελῶς τὶ 
Εὐθυμίου ἀκηκοόσι͵ τοῖς δὲ καὶ αὐτῷ τῷ μεκερίτι 
Σάδᾳ συγγεγονόσιν᾽ ὅσα μοι τούτων ἔἕκεστος τεὶ 
ὁποτέρου ἄν ὑμφοῖν διηγήσχτο πάντα μὲν ἀσγρε- 
φάμην σὺν ἀχριδείᾳφ, συγχεχυμένως δ᾽ οὖν ὅμως 
xz: ἀσυντάχτως. Χρόνω δὲ ὕστερον, τῆς οἴχουμεν- 
xn; ἁγίας πέμπτης συνόδου ἐν Καωνσταντινουκόλει 
συγχροτηθείσης, καὶ τῶν ὭὩριγένους xxi Νεστορίου 
δογμάτων ὑπ᾽ αὐτῆς ἀναθεματισθέντων, τῶν τε xstr- 
σχόντων τὴν νέαν aóozv ᾿Ωριγενειχστῶν 5 ἐχεῖθεν 
ἀπελαθέντων, καὶ πιστῶν εἰς αὐτὴν Πατίρων xd 
ὀρθοδόξων αὖθις μετοικισάντων * *— ἐἑπιτοχπέν μα 
παρὰ τοῦ θαυμαστοῦ ἡσυχαυστοῦ ᾿Ἰ[ωράννου, τοῖ 
ἐπισκόπου, φημὶ, ἀπαίρω τοῦ κοινοδίου, καὶ τὰ 


ph λπύρᾳ ατὶ αὐτὸς γίνομαι. Δίαδάντι δέ μοι πρὸς 


paternas litteras secutus, qus hortabantur me, αὐτὴν, γρέμματι Πατρικοῖς ἀνατάξαθαι τὴν τιὶ 
ul componerem historiam beatorum Euthymii οἱ Εὐθυμίου τε xal £462 τῶν μακαρίων ἱστορίαν προ- 
Sabe, duos quidem annos deinceps conlinuos τρεπομένοις με καταχολουθήσας, δύο μὲν τὸ ἑζῆς 
quievi in laura, et operi conscribendo incubui. διετέλεσα χρόνους ἡσυχάζων iv τῇ λαύρᾳ καὶ woo 
κείμενος τῷ συντ τι, 
CLXII. Cum autem orationis principium facere — PEB'. ᾿Αρχὴν δὲ τοῦ λόγου μὴ ἔχων ποιήσασθει 
VARLE LECTIONES. 
ἃ gl. ᾽᾿ωριγενιαστῶν, 5 8], μετοιχησάντων. 
JOAN. BOLLANDI NOTAE. 


m gl. inser. μή. 


(05) An. Ch. 553. 

(90) De ea damnatione plura idem in Vita S. Sabse 

(07) De laura nova exstructa, ejusque primis he- 
gumenis egit pluribus Cyrillus in Vita 85. Sabe. 


Vide Prolegomens. 
De his idem C 


te llus in Vita S. Sabes. 
99) Episcopatum 
querat. 


oniensem in Armenia reli- 





133 


VITA S. EUTHYVMII. 


784 


oTov μηδὲ παιδείς τῇ θύραθεν ἐντριδὴὲς Ov), οὖκ À non possem, ut qui non sim in externa versatus 


Gvinv. δαχρύων, xal δεήσαι θερμοτάτῃ xa: προσευχῇ 
χρώμενος. "Hàn δέ τις xal ἔννοιά με εἰσήει, ἀποσ έ- 
σθαι τοῦ ἐγχειρήματος, ἐργώδους οὕτω χαὶ μείζονος 
ὄνος ἢ καθ᾿ ἡμᾶς, Ποτὲ γοῦν οὕτως ἀμηχανοῦντα, 
xai τῇ συνήθει προσχχαθεζάμενον καθέδρᾳ, τοὺς χάρ- 
τας τε διὰ χειρὸς ἔχοντα, χαὶ ἀλύοντα, περίπου 
δευτέραν τῆς ἡμέρας ὥραν, ὕπνος alpst, Καὶ mapa- 
χρῆμα ὃ τε μέγας Εὐθύμιος καὶ Σάδχς ὁ θεῖος 
ἐπιφαίνονταί μοι, τὰ συνήθη ἐνδεδυμένοι, ᾿Αχούειν 
τε διαλεγομένων αὐτῶν ἐδόχουν: Zá6a τοῦ σεῦὔα-- 
σμίου, πρώτον ἄρξαντος ὁμιλίας’ xai ἰδοὺ πρὸς 
τὸν μέγαν Εὐθύμιωον, ὁ Κύριλλός σου, εἰρηχότος, 
τοὺς χάρτας μὲν διὰ χειρὸς ἔχει τοὺς τῶν ὅπομνη- 
μάτων, σπουδὴ δὲ καὶ πόνον ὅσον εἰσενεγχὼν, 


eruditione, non cessabam lacrymari, utique pre- 
cibus et orationibus ardentissimis. Jam vero et 
me ejusmodi subierat cogitatio, desistere a coepto 
adeo difficili,ct vires nostras excedente. Aliquando 
igitur me ila perplexum, et in solita cathedra 
sedentem, habentemque chartas in manu, et cum 
maerore cogilabundum, somnus opprimit, circa 
secundam horam diei. Et statim magnus Euthy- 
mius divinusque Sabas mihi apparent (99*), ves- 
tili ita ut consueverant. Átque mihi videbaraudire 
eos disserentes, venerando Saba primo incipiente 
sermonem, ac dicente ad magnum Euthymium : 
Ecce Cyrillus tuus. manu quidem tenet chartam 
commentariorum ; sed magno adhibito studio οἱ 


οὕπω οὐδὲ τὴν ἀρχὴν ἐπιθεῖναι τῷ λόγῳ ἔσχυσεν, Too g labore, nundum potuit orationi ne principium 


δὲ, xal πῶς ἂν ἀδυνατὸς εἴη ταῦτα ποιεῖν, πάλιν P 
εἰπόντος, μὴ τῆς ἄνωθεν αὐτῇ χάριτος συνεφαψα- 
μένης, ὁ ϑεῖος Σάδας,͵ ᾿Αλλὰ σὺ δὸς αὐτῷ τὴν χάριν, 
ἅγε Πάτερ, ὑπολαδὼν ἔφη. Καὶ dua ὁ θεῖος Εὐθύ- 
μῖος ἱπινεύσανιι ἑοιχὼς, xal τὴν χεῖρα εἰς τὸν 
χόλπον καθεὶς, ἀλάδαστρον τι μέλιτος ἀργυροῦν 
ἔχκεῖθεν ἀναλαμόάνει᾽ ᾧπερ μήλην ἐμόάψας, ἑνῆκέ 
poo τοῖς εἰς τὸ στόμχ. Τοῦ δὲ ἄρα τὸ μὲν εὗδος, 
ἐλαίῳ ἐῴκει" ἡ γεῦσις δὲ (ὦ τῶ" ἐκεῖθεν “χαρίτῶν !) 
ἄῤῥητός τις ἀληθῶς καὶ ἀπόῤῥητος᾽ καὶ τῷ μέλιτι 
ἅλως θῆναι ταύτην͵ ὕδρις ἀτεχνῶς τοῦ 
πράγματος. Ἐπεὶ xal διυπνισθέντι μοι, τῷ ἀφάτῳ 
τῆς ἡδονῆς, ἔτι λείψανα τῆσδε τῷ στόματι περι- 
μεῖναι" χαὶ οὕτω περίπλεω τῆς θεσπεσίας ταύτης 


ἡδύτηυος ὄντα, τοῦ παρόντος ὄἄρξαθαί με συντάγμα- C 


τος ἐπειγόμενὸν ὡς οἷόν τε xal τὰ xa1à τὸν ἄριστον 
Zd6av, ἐν ἄλλω συντάγματι διελθεῖν, Εἴη δὲ ταῖς 
αὐτῶν πρετδείαις, ἐπὶ πολλῶ χρησίμῳ τῶν ἀκουόν-- 
τῶν, »1 ὠφελείᾳ" εἰς δόξαν Πατρὸς χαὶ Yloo, καὶ 
ἁγίου Πνεύματος, τῆς μιᾶς xai ἀχωρίστου Τριάδος" 
ἢ πρέπει δόξα, τιμὴ xal προσχύνησις, νῦν xai ἀεὶ 
καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, ᾿Αμήν. 


P al. μᾶλλον. 


quidem imponere. Cumque ille respondisset : Et 
quo modo hac potuerit facere, si non eum superna 
adjuverit gratia? Divinus Sabas : Sed tu ei da 
gratiam, sancte Pater, excipiens inquit. Alque 
simul divinus Euthymius annuenti similis, manu- 
que in sinum immissa, argentum quemdam mellis 
alabastrum illinc sumit; in quo cum specillum 
intinxissel, ter meum in os immisit. Illius autem 
species quidem erat similis oleo; gustus vero (o 
qua illinc sunt gratie!) revera explicari et verbis 
exprimi non potest ; eumque omnino cum melle 
conferre, ingens essel rei contumelia. Unde mihi 
expergefacto, propter ineffabilem voluptatem,ejus 
adhuc in ore remanserunt reliquit ; sicque ex- 
pletus divina hac auavitate,przesens opus inchoavi; 
eliam impulsus properansque ad scribenda pro 
viribus in alio opere gesta praestantissimi Sabes. 
SiL porro ea res illorum intercessionibus ad ma- 
gnam audientium utilitatem ; in gloriam Patris, et 
Filii, et Spiritus sancti, unius et inseparabilis Tri- 
nitatis; quam decet gloria, honor et adoratio, 
nunc et semper et in ssula seculorum. Amen. 


VARIE LECTIONES. 


JOAN. BOLLANDI NOT &. 


(99*) Circa an. Cur. 555. 


735 


MENSIS JANUARIUS. 


736 





ΑΘΛΗΣΙΣ 


TOY ATIOY ΚΑΙ ENAOROY ΜΑΡΤΥ͂ΡΟΣ TOY ΧΡΙΣΤΟΥ͂ 


BIKENTIOY 


CERTAMEN 
SANCTI ET INCLYTI MARTYRIS CHRISTI 


VINCENTII 


(Anno 300, 92 Januarii.) 


[Greece nune primum predit ex codice ms. Regio bil. maxime pas n. 1519, szeculi xr ; Latine apud Surium. 
IT. PATR. 


]. Vietoriam quam sanctissimus martyr Vincen-A Α΄. Ἱκανὸν xai τοῦτο δοχιμῆς τῷ ἀγιωτάτῳ μάρ- 


tius de hoste reportavit, maxime probatam fuisse 
ex hoc ipso intelligi potest, quod bonorum rerum 
inimicus diabolus eorum certaminum quae martyr 
ille sustinuit ac perpessus est, venerandam me- 
moriam silentio interim obruendam curavit. Sed 
nos ordine aingulas res, ut geste sunt, ip apertum 
proferemus, certissimamque earum rerum fidem 
sequentes, inviolatam martyris confessionem, et 
tolerantem constantiam , usque ad extremum 
spiritum servalam simulque incredibilem judicis 
immanitatem narrabimus. 

Il. Is cum Christianorum vastationem, ut quivis 
alius, sitiret, in Hispaniam profectus est, ut illius 
provincie administrationem gereret, αυῷ a Ro- 


manis imperatoribus commissa ei fuerat Erat g διεπόντων βάσιλεί(αν" 


judex ille Graecus, scelere, furore et diaboli per- 
versitale arteque composilus et malitie; illius mi- 
nister valde idoneus : vocabatur autem Datianus. 
Cum igitur ad ejus regionis urLem omnium pri- 
mam *enissel, cui nomen erat Áugusta, tanquam 
lupus quidam vorandi sanguinis multum appetens, 
simplicissimas Christi oves adortus est. Nam etsi 
. earum sinceritas, constantia et firmitas Christians 
fidei testimonium preberet, ab illis tamen furo- 
rem suum non Lemperabat : sed cum esset sacri- 
legus, et Grece superstitionis amantissimus, 
summam in Christianos acerbitatem exercebat. 
ltaque, cum magistratum iniisset, se omnia ex 
animi sententia consecuturum arbitrabatur, si 


furoris et insanis, qux illum exagitabat, manifesta Ὁ 


indicia ostenderet : nefarie enim crudelitatis et 
novi furoris rabie accendebatur. Quamobrem sui 
spiritus feeditamen ac vehementiam, quam primum 


τυρι Βιχεντίῳ εἰς τὴν κατὰ τοῦ ἐχθροῦ μεγίστην 
νίχην, τὸ τὴν μνήμην τῶν ἀγώνων αὐτοῦ καὶ τοῦ 
πάθους τὸ ἀοίδιμον ἐθελῆσαι τὸν μισόκαλον τῇ ew- 
πῇ ταμιεύσασθαι, ᾽᾿Α})λ᾽ ἡμεῖς γοῦν εἷς τὸ ἐμφενὶς 
ἕκαστα κατὰ τάξιν ἐκδώσομεν συμπληρεστάτῃ κἰ- 
στει τὰ δίγαια τῶν πραχθέντων τὴν ἀκήρατον in- 
λογίαν φημὶ δὴ, καὶ τὴν ἀκλινὴ καρτερίαν τοῦ 
μάρτυρος μέχρι τῆς τελευταίας ἀναπνοῆς, καὶ τὴν 
ἄφανον ὠμότητα τοῦ διχαστοῦ, 


Β΄. Διψῶν γὰρ οὖτος, εἰ xal τις ὄλλος, τὴν τῶν 


Χριστιανῶν λύμην, ἐπέθη τῆς Ἱσπανίας τὴν ἦγε- 
μονίαν δεξάμενος παρὰ τῶν τηνικαῦτα Ρωμαίων 
Ἕλλην τις ὧν μιαρὸς, καὶ μα- 
νίας ἀνάπλεως, xai πάσης τῆς τοῦ διαδόλου δυτπρα- 
γίας χεχροτημένον ὄργανον ὑπάρχων᾽ Δατιανὸς οὖ- 
τος ἐπικέχλητο τοὔνομα, 'Βυίχχ δὲ τῇ τῶν ἐκεῖσε 
πρώτῃ πόλεων ἑπέδη, ᾿Αγουστίᾳ φημὶ καλουμένῃ, 
ὡς τῶ» πάντων ἡ ἀχεραιότης, X10 τὸ τῆς ἀληθείες 
βέόχιον μαρτυρεῖ, τῆς μανίας οὐκ ἠρέμει, ᾿Αλλ᾽ 
᾿ερόσυλός τις, ὡς ἔγην, χαὶ λίον ἐλληνικώτατος 
ὑπάρχων ἐχαλέπαινε ὑπερδαλλόντως «a*à τῶν Χρισ- 
τιχνιῶν καὶ τῶν εὐχταίων ᾧετο κατὰ τάξιν ἀπο- 
λαύειν τῆς ἀρχῆς ἐπειλημμένος, εἰ τῆς ἐκόακ χευούσης 
αὐτὸ μανίας ἐπιδείξεται τὸ πρόχειρον, ᾿Αθεμίτου 
γὰρ ὠμότητος xal ξένης λύμης ἐνυλαχτοῦσᾳ τις αὐτῷ 
λῦσσα προσέπνευσε, xai θᾶττον τοῦ δέοντος ἠπείγετο 
τῇ μιχρότητε τοῦ οἱχείον μνεύματος, ἐπισχόπους τε 
καὶ τοὺς ὑπὸ χλῆρον, καὶ πάντα ἁπλῶς ἅγιον συναρ- 
πάζει, πειρασμῷ τινι διαδολικχῷ, μᾶλλον δὲ, εἰ 
χρῇ τάληθὲς λέγειν, ἵνα τῷ Θεῷ δόκιμοι ἀναδει- 
αθῶσι. 


potuit, effundere cepit, episcopos ac omnes clericos, ac viros sanctos iniqua diaboli tentatione in- 
vadens : quanquam potius faclum id fuit, ut qui probati essent, manifesti flerent. 


131 


ἐχεῖσε ἁγιώτατος ἐπίσχοπος, Οὐαλέριος τοὔνομα, 
ἀνὴρ ἐπίδοξος, καὶ ἅμα τούτῳ ὁ τρὶς μαχάριος Βι- 
κέντιος ὁ χαὶ μάρτυς ἔτι τῇ τῶν Λευϊτῶν δια πρέπων 
εὐταξίᾳ, σὺν πολλῇ τῇ ῥύμῃ κατέδραμον ἐπὶ τοὺς 
ἀθανάτους xal ἀοιδίμούς ἀγῶνας. ᾿Ολέθριος γὰρ ἣν, 
ὡς πολλο᾽ς ἐδόχει, ὁ πειρασμὸς, ἀλλὰ μὴ τοῖς θεοφι- 
λέσι " διεπίστευον γὰρ ἑχυτοὺς χαὶ μάλα μακαρίους 
ἔσεσθαι ἐν αὐτῷ, φημὶ τῷ προχειμένῳ ἀγῶνι, εἴπερ 
ἀξίαις ἀνδραγαθίαις τὸ ὑπὲρ τῆς οἰχείχς χαθιερώ- 
σεως ἀναδήσονται στέφανον. ᾿Αλλὰ γὰρ ὁ τεχνοποιὸς 
καὶ πολύμορφος τὴν γνώμην, οἰόμενος τῇ ἐξοδοιπο- 
ρίας ὕδρει τε xxl συντριδῇ μᾶλλον τούτους ἑαυτῷ 
ῥάστω πειθήσεσθαι, εἰς τὴν πόλιν Βαλεντινίαν, ὡς 
φασὶν, ἥτις ὑπάρχει μία τῆς ἐπαρχίας, σὺν πολλῇ 
τῷ δόρει ἐκέλευσε τοὺς ἁγίους παραστῆναι xal πρόσ- 
τάττει παραχρῆμα ἐν ὀχυρώματι τινι ζοφώδει τε 
καὶ δυσώδει τῆς φυλαχῆς καθειρχθῆναι αὐτοὺς μετὰ 
μεγίστης τιμωρίας, φτιμὶ δὲ τῆς λιμοῦ ἐνδείας, καὶ 
πιεσμῷ τῷ ἐξαλύσεων xal στρέδλῃ, καὶ ὅπως κατὰ 
τοῦ αὐχένος χαὶ τῶν χειρῶν βάρη τὰ ἐκ σιδήρου 
πεποιημένα κίροιεν, χαὶ ἁπλῶς χατὰ παντὸς τοῦ 
σώματος ἤδη τὰς διὰ θανάτου αἰτίας ὑπομένοιειν. 
᾿Δλλλὰ γὰῤ καὶ οὕτω σωρηδὸν ἐπιχεομένων αὑτοῖς 
τῶν κινῶν, χουφότατα πάντα οἱ ἅγιοι τῇ τῶν μελ- 


λόντων ἀμδιδῇ ὑπερέφερον. 


VITA S. VINCÉNTIA. 
I". Παραχρῆμα δὲ τούτων οὕτως ἐχόντων, Ó τῶν A 


138 


Ill. Hec cum ita se haberent, Vincentius in Le- 
vitarum ordine constitutus, sub Valerio episcopo, 
magne existimationis eti modestia viro,animi ala- 
critate multa erectus, ad celeberrima illa et salu- 
taria certamina properabat. Ejusmodi autem ten- 
tatio multis quidem videbatur perniciosa, sed non 
viris Deum vere amantibus : quippe qui futurum 
sperabant, ut tali certamine proposito beati effi- 
cerentur, si quidem recte factis consecrati, fidei 
coronam assequerentur. [taque artificiosus ille, 
et animo ac sententia multiplex Datianus, existi- 
mans fieri posse, ut Christiani homines, quos non 
poterat cruciatibus ad sententiam su&m perducere, 
itineris longitudine et corporis teruinis defatigati 
afflictique, ejus voluntati se subjicerent, mandavit 


g 8aDclos viros Valerium episcopum, et Vincentium 


diaconum multis cum injuriis duci in unam quam- 
dam illius provincie urbem, Valentiam nomine, 
quos stalim jussit in carcere quodam obscuro et 
male olenti concludi, maximisque cruciatibus 
aíDigi, fame, inedia, et catenarum angustiis, et 
ferreis quibusdam ponderibus a collo ad manus 
usque protensis, toto (ut summatim dicam) eorum 
corpore morliferis calamitatibus afflicto. Sed 
quamvis tot tanteqve calamitates illorum corpo- 
ribus adbiberentur, omnia tamen viri sanctissimi 


tormesnia, ut res levissimas, perferebant, ad futura illa bona, quibus compensandi essent, animos 


erecios inteatosque habentes. 


Δ΄. νίκες δὲ ὁ χαχόφρων διέγνω τούτους ἀποχε- C IV. Gum vero perversusille et depravate mentis 


κμηκένει, καὶ σφόδρα τῶ ζυγῷ τῆς ὕδρεως βεδαρη- 
μένους, καὶ δεδιὼς μὴ τῇ προλήψει τοῦ αὐτῶν θανά-- 
τοῦ ζημίαν ὑπενέγκῃ τῆς οἰκείας χελεπότητος, ἀναι- 
μοτ καὶ δίχα γατατομῆς μελῶν τῶν ἀγίων τοῦ ζῇν 
ἀπαγγελλένεων, ἐκέλευσεν αὐτοὺς τῆς φυλαχῆς προ- 
ἀγεοῦχτι ^ ᾧετο γὰρ τῷ χρονίῳ ἀποχλεισμῷ τοῦ φω- 
τὸς, καὶ τῆς κοινῆς τῶν ἀνθρώπων συναναστροφῆς, 
μήτε ἐν σώμασι, μήτε d) ψυχαῖς δύναμιν τινὰ λοι- 
xiv αὐτοῖς ὑπολειφθῆνλι “ τεθνήξασθαι γὰρ αὐτοὺς 
πρὸ τῶν τιμωριὼν οὐχ ἠδούλετο. ᾿Επειδὴ δὲ ἐγνώχει 
gts μετὰ θάνατον αὐτοὺς σπείσεσθχι, ὡς δὲ ἔστη- 
σὰν πρὸ τοῦ βήματος οἱ ἅγιοι, τῆς εἱρκτῆς μεταχλη- 
θέντες, εὐσταθέστερον τὸ σῶμα καὶ τὰς ὁυνάμεις, 
τήν τε εἰδέαν φαιδροτέραν ἢ πάλαι ὑπῆρχον χεχτη- 


homo Datianus existir aret, eos viros defatigatione 
atque sarumnaruim jugo nimium gravatos esse, ac 
vereretur, ne forte, si eorum rese oblivisceretur, 
antea mortem illi obirent, quam ipse propriam in 
illorum sanguine fundendo,et membris lacerandis 
smvitliam exerceret, jussit illos educi e carcere. 
Opinabatur enim,eo quod diuturno carcere vexali, 
et a lumine communique hominum consuetudine 
remuti fuissent, nihil virium amplius reliquum bha- 
bere. Nolebat autem illos mori, priusquam crucia- 
tibus afflicti essent : quandoquidem futurum spe- 
rabat, ut multiplici ac diuturno cruciatu eos fle- 
cteret.Cum igitur viri ilii sancti educti e carcere, 
ante tribunal judicis stelissent corporibus et viri- 


μένοι, ἀπηνεώθη χαταπλήξας ὁ τύραννος, xai τῇ C bus integriores, aspectuque ipso multo hilariores 


μανίᾳ τυφλώττων ἐξίστατο, τοὺς ὑπὸ Θεοῦ φρουρου- 
μένους τῆς ῥώσεως ἐχπληττόμενος. 


E^. Καὶ πριόμενος ταῖς γαχοποιίαις ὑπὸ 1.2 ἀκαθέρ- 
tou αὐτοῦ πνεύματος, οὐχ ἔφερε γὰρ τὴν ἧτταν χατὰ 
κράτος νιχώμενος " Τί δή ποτε τούτου δαψιλεστέρᾳ 
τρυφῇ τῇ διὰ βρώσεως xal πόσεως χρησάμενος λιπά- 
νας ἀνεκτήσω ; φησὶ πρὸς τὸν φύλακα * εὐθέως δὲ καὶ 
δρακοντιαίᾳ τῇ φωνῇ ἐπισυρίζων, μετέφερε τὸν λόγον 
ἐπὶ τὸν ἀγιώτατον ἐπίσχοπον, xal φησιν" Τί λέγεις, 
ὦ Οὐαλέριε, ὁ ὀνόματι θρῃσκείας ἀνταίρων τοῖς χρα- 
τοῦσι xal βασιλεύουσιν ; ᾧετο γὰρ ὁ ἀνόσιος ὅτιπερ 
εἰ τὴν χεφαλὴν, τὸν ἐπίσχοπον φημὶ, ὑποτέμνεσθαι 
δυνηθῇ, τῶν λοιπῶν μελῶν, οἱονεὶ τοῦ χλήρου καὶ τοῦ 


. *& 


quam antea fuerant, Datianus praeses amens fa- 
ctus, et stupore perculsus, atque insania exce- 
catus fuit, eorum videlicet, qui & Deo servati 
fuerant, robur et vires obstupescens. 

V. Cum vero ab illis se vinci non pateretur, et 
ab impuri spiritus perversilate agitaretur, ad car- 
ceris custodem conversus: Curnam, inquit, cibo et 
potu homines istos recreasti ? Cur ita pingues fleri 
curasii ? Mox feroci quadam voce fremens, et ora- 
lionem suam ad sanctissimum episcopuim conver- 
lens, ait : Quidnam tu de teipso dicis, Valeri, qui 
perreligionis speciem ac simulationem imperatori- 
bus adversaris? Opinabatur enim impius ille, facile 
fieri posse ut, si caput ipsum, hoc est, episcopum, 
abscinderet, reliqua etiam membra, clerum vide- 


739 


MENSIS JANUARIUS. 


140 


licet et populum, facillime demoliretur. Sed beni- A Ἀχοῦ εὐχερεστάτην χαταστροφὴν ποιήσεται, ᾿Αλλὰ 


gnissimus Deus, qui superbos homines ex alto et 
sublimi gradu in bimum praecipites detrudit, et 
humiles intimo in loco jacentes in allum extollit, 
voluit superbum et nefarium illum hominem non 
ab episcopo, sed ab inferioris gradus illius cleri 
viro superari, ut se imbecillum esse cognosceret, 
neque quidquam se contra episcopum facere 
posse, quippe qui a levita longe inferiore tum 
ordine, tum dignitate, victus prostratrusque 
fuisset. 


Vl. Etenim beatus martyr Vincentius sancto 
Spiritu plenus, excitatusque et victoris coronam 
jamjam comprehensam habens, dum episcopus 
Valerius quieto et sedato animo responderet, Vin- 
centius sic eum allocutus est : Curnam, o Pater, 
ita susurras, ul qui metu detenti sunt, et contra 
canem istum sic mussitas ἢ Clama voce magna, οἱ 
Christi potentiam adjutricem implora, ut hujus 
Lyranni rabies voce libera et cum auctoritate pro- 
lata refrenetur,et ejuscontra sancta Christi myste- 
ria ferocilas comprimatur. Hic enim ille est, o 
Pater, pestifer serpens,qui adversus hominis prinio 
formati gloriam, que in omnes homines transitura 
erat, invidia excitatus se armavit. Nam cum ea 
gloria ipse frui non posset, statim insatiabili qua- 
dam perdendorum homiaum cupiditate accensus 
est, et contra illos maxime invidiam exercuit,quos 
benignus Deus mori sempiterna morte prohibuit. 
Hic ille est, quem divini nominis invocatione sspe 


ab humanis corporibus nos expulimus. Itaque sic ὁ χαχὸς ἐπεμηχανήσατο μιανθεὶς ταύτῃ, 


viribussuis confidit,onines pugne machinas in me 
commoveat: videbit enim me tormentis cruciatum, 
plusquam se cruciantem, valere : et quo magis 
putabit me afflictum iri, eo gravius ipse affligetur. 
Quamobrem omnino gaudeo exsultoque, quod 
diabolus tnaximis de rebus convincendus sit. 


γὰρ ὁ ἐν dnas θεὸς φιλανθρωπότατος, ὁ τοὺς ὑπερο- 
ηφάνοῦς ἐξ ὕψους μετεώρου πρὸς χρημνοὺς καταῤ- 
pn330v, xal τοὺς ταπεινοὺς ᾿ἀμάζε κειμένους εἰς 
ὕψος ἀνεγείρων, ἠδουλήθη τὸν ἀλάττορα τὴν ἧτταν 
ἀπενέγχασθχι ὑπὸ μιχροτέρου τῷ χλήρῳ παρὰ τῶν 
ἐπίσκοπον, ὅπως αἴσθηται xal γνῷ τὴν οἰκείαν ἀσθέ- 
νειαν, xxi λογίσηται, τί ἄν πράττει» οἷός τε ἦν 
χατὰ τοῦ ἀρχιερέως, ὅτ᾽ ἄν ὑπὸ λευΐτου νιχηθεῖς 
ἀνατραφῃ, πολύ τοῦ ἐπισκόπου ἀποξέωντος καὶ τάξει 
xai ἀξίᾳ, 

G'. Kai γὰρ ἐμφορούμενος ὑπὸ τοῦ ἀγίου Πνεύ- 
ματος, καὶ τοῦ Στεφάνου τῆς νίκης ἤδη περιὸόρχξά- 
μενος ὁ ἁγιώτατος μάρτυς Βιχέντιος, ἠσύχως ποιου- 
μένου χατὰ τὸ νοούμενον τοῦ ἐπισχόπου τὴν ἀπό- 
κρίσιν, φησὶ πρὸς αὐτόν * Τί ὀήποτε οὕτως ὑποτρύ- 
ζεις ὦ πάτερ ; καὶ ὡς δεδιότες ἠρέμα ψιθυρίεις 
κατὰ τοῦ χυνός ; βόησον ἔν μεγίστῃ καὶ gpiatogioy 
δυνάμει, ὅπως τῇ ἐξ αὐθεντείας φωνῇ tugÜstaa, en- 
τριδῇ εὐθέως ἢ xatà τῶν ἀγίων τοῦ Θεοῦ μυστηρίων 
ὑλαχτοῦσα λύσσὰ, Οὗτος ἐχεῖνός ἔστιν, ὦ πάτερ, 
οἰοδόλος ὀφις, ὁ χατὰ τῆς τόξης τοῦ πρωϊοπλάστου, 
τῆς xai εἰς πάντας τρὺς ἀνθρώπους διχδραμούσης 
τῷ φθόνῳ καταταχείς. ᾿Επειδὴ γὰρ μὴ ταύτης c 
τος ἀξιωθεὶς ἀπήλαυσεν εὐθέως ἀνθρωποχτονεῖν 
ἀκυρεύτως tpalveto, xai χατὰ τούτων μάλιστ τὸν 
φθόνον χατασχεύαξεν, χαθ᾿ ὧν ὁ φιλάνθρωκος θεὸς 
τὸ θανεῖν ἐκώλυσεν, Ὅμως xai αὐτὸς ἑτοίμως ὑκο- 
πίπτει» ἐπεθύμει τῷ θανάτῳ. Εἴγε οὖς kOoultco z»- 
τερον τῆς ζωῆς ἀφέλοιτο, τὴν δὲ γεῦσιν ἂν ἑτέροις 


Sport; 
τῶν δεινῶν ἀπήλαυσεν, Οὗτός ἐστιν ὃν πολλάκις τῶν 


ἀνθρωπίνων ἐξεώσαμεν δωμάτων διὰ τῆς θείας ἱκι- 
κλήσεινς, φημὶ δὴ, τῷ τοῦ Χριστοῦ ἀπ ττήτῳ ὀνόμε- 
τι. Τοιγαροῦν εἰ πέποιθεν ἰσχύϊ, πρὸς μὲ τὰ τῆς μέ- 
χης αὐτοῦ χινείτω μηχάνήματα * θεάσεται γάρ με͵ 
πλέον δύνασται στρεδλούμενον ἢ ἑαυτὸ στρεὄλουνιε, 


καὶ ἐν óc τιμωρεῖν οἰήσεται, βαρύτατα τιμωρηθήσεται. Διὸ καὶ καθ᾽ ἕκαστα τῇ χαρᾷ περιθάλκομι᾽ 
πάσχων γὰρ ἐγὼ τὰ μέγιστα ἐχδιχηθήσομαι, Πρός τούτοις, ἀπήπτετο τὸ τοῦ διαδόλου ὄργανον, δηλαδὴ 


ὁ Δατιανὸς, κατὰ τῆς τοῦ Χριστοῦ πίστεως. 


VII. Ad hec ille diaboli minister Datianus,adver- 
sus Christi fidem magis magisque inflammatus est, 


Z'. Ἑώρα γὰρ αὐτὸν λίαν καταφρονούμειον͵ xil 
πρὸς ὑπηρέτας τού Oux6dÀou ταῖς μανίαις ἀνοιδεί- 


quippe quod seipsum val lecontemni animadverte- o vov. ᾿Απαγάγετε ἐντεῦθεν τὸν ἐπίσχοπον " ἐκεῖνον & 


ret. Itaque diaboli ministros sic affatus est : Abdu- 
cite hinc episcopum : at istum qui ad judicii et 
imperatorum contumiliam huc venit, ante nos 
sistite, et ad ipsius durum ac perticanem animum 
reprimendümtormentaet cruciatus adhibete.Hzc 
cum dicerel,maximaquequesupplicia contra mar- 
tyrem excogitabat quidem, sed illud tamen secum 
animo revolvebat.quod quidquid,quamvisasperum 
et acerbum inferret, fortis ille martyr pro nihilo 
facere videretur: Fortasse,inquiens,future gloriae 
causa omaia sibi perferenda proposuit. Excogitavit 
igitur tormentorum machinas diabolus: sed quas 
in viros 1llos justos peenas se illaturum cogitabat, 
eas ipse, ut nolebat, passurus erat. Sed quidnam 
ait iniquus ille? Agite, inquit,suspendite hominem 


μοὶ τὸν γενναῖον μαχητὴν τὸν ἐφ᾽ ὅδρει τοῦ διχαστη- 
ροίου καὶ τῶν αὐτοχρατόρων Ἐληλυθότα, προσαγάγετε 
ὦδε, καὶ τῇ αὐτοῦ προσχαρτερίᾳᾷᾳ τὰ στρεδλωτήρις 
προσενέγχατε. Καὶ ταῦτα λέγων, ἐπενόει μείζοχ 
καὶ πιχροτέρας χολάσεις τῷ γενναίῳ μάρτυρι, xs 
πάνυ δὲ ἐπιλογιζόμενος ἔλεγεν, ὅτι "Eti xat ἐφευρὼν 
τιμλωρητιχὸν χαὶ πιχρὸν προσενέγχω αὐτῷ, πάνε 
καταπατήσει * ἤδη γὰρ προμεμελέτηται αὐτῷ, Iv 
xtv τῆς μελλούσης δόξης, παντοῖον κολαστιχὸν ἄ»- 
Ἴᾶνον ὑπομεῖναι. "Eaut τοιγαροῦν ἐπενόει τὰ tm 
στρεδλῶν ὁ διάδολος μηχανήματα, καὶ ἅπερ ἥκεδε 
τῷ δικαίῳ ἐπιφέρειν τιμωρίας πάσχειν ἤμελλεν 5.» 
τὸς ὡς οὐκ ἐδούλετο, ᾿Αλλὰ γὰρ, φησὶν, ἀναρτήσε» 
τες αὐτὸν ἐπὶ τὸ ξύλον μεληδὸν χκατασπάσατε͵ xd 


πᾶν τὸ σῶμα αὐτοῦ διαῤῥήξατε καθέλχοντες, uw 





141 


VITA S. VINCENTII. 


1&2 


πρὸ τῶν κολάσεων τοῖς οἰχείοις σπασμοῖς àvxips0/- A istüm in ligno, ejusque membra discernite, ac to- 


σεῖαι, 


Η’ Καὶ πολλαῖς ὥραις ξεομένου τοῦ μάρτυρος, φησὶ 
πρὸς αὑτὸν ὃ Δατιανός" Τί λέγεις, ὦ Βικέντιε ; ἐν 
ποίοις καθορᾷς τὸ ἑαυτοῦ τρισάλθλιον σῶωχ : Και ὁ 
ἅγιος ὑπουειδιῶν εἴπεν᾽ Τοῦτό ἐστιν ὃ εὐξάμην, ὦ 
ἀληθῶς πανάθλιε᾽ οὐδείς μοί σου ποθεινότερος εὐή- 
0n, οὔτε εἰς ἐμὴν χαταψυχὴ ἐγένετο πόποτε εὐερ- 
γετιχώτερος" εἰ γὰρ καί ἀπεχθῶς ταῦτα πράσσεις͵ 
σὺ μόνος λίαν εὐχταῖός μοι χαθέστηχας, ἸΙδοὺ γὰρ 
λοιπὸν τῶν ὑψηλοτέρων ἐπιδαίνω χαὶ τῶν ἐπιγείων 
ἀφίσταμαι, ᾿Ιδοὺ τῶν οὐρανίων ἐφάπτομαι, καὶ τοὺς 
βασιλεῖς σου μείζονας καταπτύω᾽ Τοιγαροῦν τῆς Ouó- 


tum corpus contundite,ut priusquam aliis cruciati- 
bus affligatur.se laceratum et consumptum videat. 

VII. Cum igitur martyr ipse multis horis dilania- 
retur, sic eum Datianus alloquebatur : Quid ais, 
Vincenti? An non vides, quam miseris aiodis cor- 
pus tuum iniserabile dilaniatum sit? Tum illi sub- 
ridens Vincentius: Hoc, inquit, est, quod ipse toto 
animo expetebam : itaque nemo mihi unquam, 
credas velim, optabilior teipsofuit, neque animse 
mes beneficium majus contulit : nam licet hostili 
animo id facias, tamen summum beneficium in me 
confers. En ut ad sublimiora ascendo ; en ut cc- 
lestes res attingo ; en ut imperatores tuos magis 


τητος σὺ μὴ παύσῃ,  zay«dxiott: ἐπαυξήσεις γὰρ & contemno. Tu igitur ab ista tua crudelitate ne de- 


μοὶ τὰ τῆς νίχης, εἴπερ διὰ μειζόνων νικήσω σε xo- 
λάσειυν. ᾿Επεγείρου οὖν μᾶλλον xai ταῖς χακονοίαις 
τοῦ μιαροῦ σου πατρὸς ἀναδαχζεύου, μήπως σμι- 
κρύνῳς μου τὰ τῆς δόξης, μὴ ζημίχν προστρίψῃς 
τοῖς ἐμοῖς ἐπαίνοις, “Ἕτοιμος ὁ τοῦ Θεοῦ δοῦλος πάντα 
ὑπομένειν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ 
Χριστοῦ" δι᾿ ὧν δὲ ἑπαπειλῶν οἴει με τιμωρήσασθχι, 
«ούτοις πιχρότέρως σὺ xai πολυμερῶ τιμωρη- 
θύσῃ. 


0'. Πρὸς τοῦτα οὖν χράζειν ἤρξατο xara τῶν ἔαυ- 
τοῦ μεμηνὼς ὁ Δατιανὸς, xai τῷ θυμῷ ὑπερζέσας καὶ 
βεχχευθεὶς τῷ λυσσωτει πνεύμχτι, ξύλοις xal paó- 
δοις τοὺς δημίους ἐμάστιξεν, ὡς ἅτε δὴ ῥᾳθυμήσαν- 
τας καὶ φὲιδομένους τοῦ μάρτυρος" πλέον δὲ χατ᾽ 
αὐτῶν, f κατὰ τοῦ δικαίου ἐχαλέπαινεν, πρὸ τοῦ δι- 
xzíou τοὺς οἰκείους αἰχιζόμενος. Τῇ ix Θεοῦ δὲ ai- 
διότητι ὁ ἀγωνιστῆς ἐν τῷ ἀσφαλεῖ ἀμέριμνος xal 
ἄποιος τῶν αἰχισλῶν ἑτύγχανε᾽ xav! ἐκείνων γὰρ 
μᾶλλον͵ καθ᾿ ὧν τὴν αὐθεντίαν εἶχεν, ἐμαίνετο, τότε 
δὴ ὁ ἀληθὴς Βιχέντιος (μεταπίπτου γὴρ εἰς τὴν Ἐλ- 
ληνίδα γλῶσσαν νικητὴς τὸ ὄνομα σαφηνίζεται), φησὶ 
πρὸς τὸν ἀλάστορα χρεμάμενος ἐπὶ τοῦ ξύλου Τί 
λένεις, ὦ Δατιανέ ; ἰδοὺ παρὰ τῶν τιμωρῶν ἀπέχω 


sistas: inibi enim eo cumulatiorem victoriam affe- 
res, quo majora lormenta perferendo, leipsum su- 
perabo. Esto, queso, in me magis magisque conci- 
tatus, et nefarii tui spiritus perversitate, quantum 
vis, debacchare, ne quo modo gloriam meam im- 
minuas, et nostris laudibus damnum afferas. En 
ego Christi servus, paratus sum omnia sustinere 
pro nomine ejusdem Domini mei Jesu Christi. 
Quibus autem minis et cruciatibus me vexandum 
esse opinaris, illis tu ipse acerbius vexaberis. 
IX. His verbis auditis, Datianus, furore quodam 
el rabie inflammatus, et clamores pre insania tol- 
lens, lignis ac virgis carnifices verberabat, quod 
segnes essent in martyre cruciando, magisque 
contra carnifices, quam contra virum illum sanc- 
tum excandescebat, domesticos et (amiliares suos 
prius quam martyrem verberans. Cum autem 
judex ipse in suos magis fureret, tunc athleta 
Vincentius (ejus autem nomen, si quis Griece 
interpretetur, inveniet idem valere, acsi Niceten, 
boc est Victorem, dicat), in ligno pendeus, sce- 
leratum judicem sic affatus est : Quid ais, Datiane? 
En ponas rccipio ab his, qui me cruciaut, et tu 
contra tuos homines ultorem te mihi prabes. 


«τὴν ἐχδίκησιν, ἐπειδὴ αὐτὸς xarà εῶν σαυτοῦ ἔχδιχός μου πέφηνας, Τούτοις δὲ τοῖς ῥήμασι, πλέον 


«τὸν ἐχόλαζεν. 

I. ᾿Ακούσας δὲ ταῦτα, μείζονι καὶ λυσσωδεστέρᾳ 
φωνῇ πλέον ἐχδοᾷν ἄρχεται, καὶ τοῖς ὁδοῦσιν im 
δρύχειν ἐκτόπω: ἑαυτὸν ὁ ταλαίπωρος προσπαράττων 
τοῦ μάρτυρος, Καὶ γὰρ τοὺ ξέειν ἀποχαμόντες, ol 
δήμιοι ἐπεπήγεσαν ὥσπερ ἄφυχοι, αἵτε χεῖρες αὐτῶν 
περὶ τὰ πλευρὰ τοῦ δικαίου νεχραὶ ἀπεχρέμαντο, xai 
τὰ πρόσωπα ὠχριῶντες χρουνηδὸν τοὺς ἱδρῶτας χατὰ 
παντὸς τοῦ σώματος αὐτῶν ἔσταζον, χαὶ τὰ μέλη 
λυόμενοι χατεστήχοντο. Τότε στίθος αὐτῶν ἐπιπολὺ 
κεγμηκότων ὥσπερ ἄπνουν λελίθωτο᾽ ὑπελαμὄα- 
νες δὲ ἐκείνους μᾶλλον τετιμωρῆσθαι ταῖς βχσάνοις 
καὶ νεχροὺς ὑπάρχειν, νεαρὸν δὲ «ai αὐτὸν τὸν Δα- 
τιανὸν τὸ πρόσωπον ὠχριῶντα, ἄψυχον, τρέποντα, 
τοὺς ὀφθαλμοὺς ἀμόλυώττοντα, ἀχλυώδει τινὶ τῷ 
βλέμματι, καὶ ὥσπερ ἐν θανάτῳ συγκεχυμένους 
κατέχοντα, Καὶ γὰρ πάλιν ἅτακτον xal μανιῶδες 


ἐδόα κατὰ τῶν δημίων' Τί πράσσετε ; λέγων’ οὐ 


τὰρ ἐπιγινώσκω τὰς χεῖρας ὑμῶν᾽ ἀνδροφόνων οἷδα 


X. Hec cum martyr dixisset, judicem ipsum 
magis magisque cruciabat. Quamobrem copit plus 
furere et clamare, et dentibus fremere, ultra mo- 
dum se magis quam martyrem crucians. Ád hzc 
carnificesipsi, cum in eo lacerando essent defati- 
gali, tanqnam exanim»li jam torpuerant, eorum- 
que manus, tanquam mortua, circa martyris latera 
obriguerant : cumque expalluissent, sudore multo 
lotuin eorum corpus irrigabalur: omnibus denique 
membris dissoluti erant. Itaque eos videre licebat 
cruciatibus magis affectos, quam martyrem, ac 
propemodum mortuos : quin eiiam Datianum ipsum 
ore pallido, exanimem, trementem, oculis caligan- 
tem, et tanquam morte correptum, atque immobi- 
lem factum, rursus incomposilum, insanientem,et 
contra carnifices vociferantem : Quidnam vos agi- 
is? Ànnon mihi noU sunt manus vestrae? Smpe 
homicidarum saevitiam a vobis prostratam cognovi, 


743 


MENSIS JANUARIUS. 


1 


Frequenter latronum et parrícidarum ferocitatem A πολλάκις ὑμᾶς νικήσαντας ἀπόνοι αν, καὶ πατροχτό- 


manibus vestris expugDastis, et veneflcorum arcana, 
in intimo eorum corde latentia sspenumero ex- 
traxislis : quique nefarie intemperantiam suam 
effuderunt, eorum intestina dilaniastis : atque (ut 
summatim dicam) quisnam ita inexpugaabilis fuit, 
qui cum in manus vestras inciderit, non facile in- 
terfectus fuerit ? Quid igitur est, milites mei,quod 
hominem istum scelestum, magna cum temeritate 
imperatores nostrosconterm.nentem, reprimere non 
possumus? Saltem nos moveat dedecus et turpitu- 
do, ne quid gravius dicam. Alios negantes crimina, 
et mortem ipsam irridentes, nondum morte illata 
perterrefecimus, et istius debacchantis, atque 
imperatores ipsos leges et deorum jura reproban- 
tis linguam procacem continere non possumus? 
XI. Ad hzc hilari vultu beatus Vincentius sub- 


νων ὁμοίως τῇ χαρτερᾷ τῶν χειρῶν ἐπιμονῇ, xal 
γοήτων ἀπόῤῥητα τῷ βαθει καμπτόμενα πολλέχις 
ἀνεῤῥήξατε, xal τῶν ἀθέσμως ἀχολασταινόντων τὰ 
ἐνδόσθια διεστείλχτε͵ Καὶ ἁπλῶς τις οὕτω Dosd)ert 
xxl ἱταμὸς, ὃς ᾧετο ὑμῖν ἐμπελάσας τῇ τοῦ θανέ- 
του χαθομολογίᾳ, vai ῥᾷστα οὐγ ὑπέπεσεν ; ὦ ἐμοὶ 
στρατιῶται, ἀτάχτως τοῦτον οὕτως Ἐνυδρίζοντα χατὲ 
τῶν αὐτοχρατόρων χωλῦσαι οὖκ ἰσχύομεν ; κἂν γοῦν 
διὰ τὸν γέλωτα καὶ τὴν αἰσχύνην, ἵνα τὸ φορτιχὸν 
σιωπήσω πείτωμεν ἄλλους ἀρνουμένους, ὡς ἔφην 


xai παίζοντας τὸν θάνατον, xai μάλα τὸ θανεῖν κατη- 


πείξαμεν' τούτου δὲ ἐμπαροινοῦντος, καὶ λίαν ἐκ 
φαυλίζοντος χαὶ βασιλεῖς χαὶ νόμους, καὶ τῶν θεῶν 
τὰ δίχαια, τὴν τῆς γλώττης ἐπέχειν προπέτειαν οὐ 
δυνάμεθα ; 

[A', Καὶ πάνυ φαιδρῶς ὑπομειδιῶν ὃ τρισμακάριος 


ridens, respondit: Acin re divinum illud oraculum Βιχέντιος πρὸς τούτοις εἴπεν' "Eni τούτοις πληροῦ- 
impletur : Videntes non vident, et audientes non ται τὸ τῆς θείας Γραφῆς λόγιον, τὸ, Βλέποντες ὦ 
audiunt 1. Tunc omnium hominum crudelissime μὴ ἴδωσι, καὶ ἀχούοντες, οὐ μὴ ἀκχούσωσι, ὦ ma 
tyranne, cogis ine illum Deum negare, quem uni- νάθλιε χαὶ πάντων ἀνθρώπον ὡμότατε — cüpavw, 
versarum rerum Opificem ac Salvatorem esse les- θεὸν τὸν πάντων Ποιητῆν, καὶ Σωτῆρα καὶ Υἱὸν μο- 
tor? Hunc ego verum Deum esse confiteor. Atqui «oytvi τοῦ ἑνὸς ὑψίστου Θεοῦ xal Πατρὸς, τὸν Εύ- 
merito cruciatibus afficiendus essem, si vanum ριον ἡμῶν "Incoóv Χοιστὸν, καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον͵ 
aliquid, aut falsum dixissent, si imperatores deos τὸ μετὰ Πατρὸς xai Υἱοῦ σεδόμενόν τε «αἱ προῦ- 
esse affirmassem. Tu vero diutius me crucies in χυνούμενον μαρτύρομαι, καὶ ἀναγκάζεις μὲ ἀρνή. 
hujusmodi confessione permanentem, neque cru- σασθαι τοῦτον ὅνπερ ἀληθῆ τυγχάνοντα ὁμολογῶ ; 

delitatem istam exercere contra me desinas : ila τηνικαῦτα γὰρ ἐχρὴν σε τιμωρήσασθαί με εἶκερ 
enim probatissimam Christianorum veritatem ἐψευδόμην, εἰ θεοὺς εἴγαι ἔλεγον τοὺς βασιλεῖς ew 
magis cognoscere poteris, si tamen parumper καὶ αὐτοκράτορας. ᾿Αλλὰ γὰρ ἐπίτολὺ στρέθλω μι 
impurus spiritus a te discesserit. Hec cum sanc- τῇ ὁμολογίᾳ ταύτῃ ἐμμένοντα, xal μὴ πεύσῃ τῆς 
tus martyr Vincentius diceret, et judex se irrideri C xax! ἐμοῦ ὠμότητος, εἰ dpa xal οὕτιυ τῆν τῶν ἴρι- 

putaret, magis magisque insaniebat, toto pectore στειανῶν δοχιμωτάτην ἀλήθειαν δυνήσῃ ἐπιγιῶνει͵ 
anhelans, et collo intumescens, totoque vultu ὑπολογήσαντος μιχρὸν τοῦ ἐν σοὶ Ἐνεργοῦ τος ἀκα- 
immutatus, et ab oculis radios instar scintilla- θάρτου πνεύματος. Ταῦτα τοῦ ἁγίου λέγοντος, μα- 
rum eniittens : qui turbato aspectu sanguinis co- νιωδέστερος ἐπιγελώμενος ὁ διαδολος κατέστη͵ τῷ 
lorem prz se ferente tunc &stuabat, cum carnifi- τε στήθει ἐπασθμαίνων χαὶ τὸν αὐχένα ἀνοιδαίνων, 
ces ipsos non solum martyris latera, sed totum xal πᾶσαν ἁπλῶς τὴν ὄψιν τοῦ ἀνθρωπείου μεταλ- 
corpus et intestina, compages quoque corporisel λαγεὶς χαρακτῆρος, μόνην τὴν τῶν ὀφθαλμῶν καιο- 
juncturas ita dilacerare videret, ut non amplius μένην βολὴν πεφαρμαγένῳ xal φρθοροποιῷ τῷ βλέμ- 
possel carnifices accusare, quod negligentes fo- ματι ἐπεπήγει, καταῤῥέον ὁρῶν τὸ αἷμα, μὴ μόνον 
rent. Itaque stupore afficiebatur, quod illius,ath - τὼν πλευρῶν, ἀλλὰ γὰρ ἤδη xai παντὸς τοῦ σώμα- 
lete animum ita magnum et excelsum videret. τος τοῦ λοιποῦ, καὶ τῶν ἐγχάνων δὲ τὰ ἐνδομύχι: 
ϑώρα διηνοιγμένχλ τῇ τῶν στρεδλωτηρίων ἀνάγχῃ, τὰς τι ξεύξεις παὶ ἀρμονίας τοῦ παντὸς σώμε- 
τὸς βλέπων διηνοιγμένας ; ἐν οὐδενὶ λοιπὸν εἴχεν ῥᾳθυμίας καταγινώσκειν τῶν δημίων᾽ ὁπερεζεπκλήττετο γὰρ 
τὸ μεγαλόψυχον ὁρῶν τοῦ ἀγωνιστοῦ. 


XII. Cum vero acerbus atque immitis ille ty- Ὁ Β΄, “Ὅτε δὲ οὕτω πικρῶς xal ἀνίεως ὁπάρχων 


Tannus a marlyre se victum cognosceret, pestifer 
homo alia quadam via Vincentium agressus est, 
credens fleri posse, ut misericordia et lenitate, viri 
justi mentem ac voluntatem alliceret. Aiebat igi- 
tnr: Miserere, Vincenti, ju: entutistuz, neque seta. 
tis florem in primis annis decerpi patiaris, atque 
longioris vite spatium ne tibi precidas. Parce tibi 
ipsi. Ne committas, ut cruciatu majore lacereris. 
Saltem sero sapias, et resipiscas tandem, ne reli- 


* Matth. xui, 43. 


ἀπηλέγχετο, ἑτέρως οἱοδόλος προσήει τῷ μάρτυρι, 
οἰόμενος οἴκτῳ ὑποσύραι τοῦ δικαίου τὸ φρόνημε' 
'EMnsov γὰρ, ἔφασχεν, ἑαυτὸν, ὦ Βικέντιε" μὴ d 
ἄνθος τῆς ἐαρινῆς σου xal δροσώδους ἡλικίας ἀπο- 
λέσῃς, ἔτι τὰ πρῶτο τοῖς ἔτεσι τῆς νεότητος ὄδρεπο- 
μένης, μὴ τὸ μαχρόδιόν σου νῆς ζωῆς ἐχκόψῃς. Φεῖ- 
σαι σαυτοῦ ναῖς αἰκίαις οὕτω κχαταοπαραιτώμενος, 
καὶ χἂν γοῦν ὀψέ ποτε τὰ λοιπὰ τῶν βασάνων χέρ- 
δησον, Kal ὁ ἄγιος τῷ ἀγίῳ Πνεύματι τὸν δόλον 


145 


προχισθόμενος, xal τῆς ἀπάτης θεωρῶν 
τούτοις τοῖς λόγοις ἐχρήσατο πρὸς τὸν 
ἀληθῶς γλῶσσα τοῦ διχδόλου ἀκχάθαρτε, 
κατ᾿ ἐμοῦ χυνήσῃς μηχανώμενος ; ὁπότε 

ἡμῶν xai Θεὸν πειρᾶσαι ἠδουλήθης οὐδὲ διὰ τὰς 
τιυωρίας 4; ἐπιφέρειν μοί χαλεπαίνεις, τοῦτο δὲ 
μᾶλλον πτοεῖται καὶ φοδεῖτχι δεδιττόμενον, ἡνίχα 
πλάττῃ χατ᾿ ἐμοῦ προτεινόμενος ἔλαιον, Καὶ εἰς 
Ἐμὲ κραταιούσθω παντοία σου χόλασις, xal εἴ τι 
δὲ σου ταῖς στοχτείχις χαὶ χαχοτέχνοις δυνάμεσιν 
ἐφρευρίσχειν πέποιθας, προσκόμισον ἀνερευνῶ"» διὰ 
τῆς περιρμαγμένης σου πιχρίας, δοχίμχζε τὴν ἰσ- 
χύν τε χαὶ πίστιν τῶν Χριστιανῶν καθόλου, μὴ σύ 
γε φείσῃ αἰχισμῶν xai χολάσεων, σιδήρου, λέγω, καὶ 
πυρὸς, κατατέμνων καὶ κχατεμπιπρῶν * οὕτω γὰρ 


ἐχθρόν’ Ὦ 
τί οὖχ ἂν 
τὸν Κύριον 


4, x . ' 
διὰ πάντων τὴν ἧτταν ὁμολογήσεις χαταισχυνό- αὶ 


μενος. 

IC", Πριόμενος δὲ ταῖς ὀργαῖς πρὸς τούτοις ὁ Δα- 
τιχνὸς, καὶ τὸ ὄνειδος μὴ φέρων ἐπεμβαίνοντος xat' 
αὐτοῦ τοῦ ἀγωνιστοῦ, λέγει πρὸς τὴν τάξιν " Διαγέ- 
σθω ἐντεῦθεν ἐπὶ τὴν χατὰ νόμον ἐξέτασίν τε χαὶ 
ἀνάγκην " δοκιμαζέσθω κατ᾿ αὐτοῦ͵ καὶ ἀνιχνευέ- 


σθωσαν πᾶσαι αἱ τῶν ἀπηγορευμένων πράξεων τι-᾿ 


μιορίαι, πατροφονέων t& χαὶ ἀνδροχτόνων, φημὶ, καὶ 
λοιπῶν κατεδίκων χολχαστιχὺν μηχάνημα. Εἰ γὰρ 
καὶ ὁ λογισμὸς ἐγκαρτερεῖν τοῖς δεινοῖς ἐπιπολὺ δυ-- 
νήσηται, ἀλλὰ χἂν γοῦν τὰ μέλη ταῖς βασάνοις ἐν- 
απολέαδω " καὶ γὰρ ἐν ὅσῳ οὗτος τοῖς ζῶσι περίεστιν, 
ἐμὲ τῆς viene ἀδύνατον ἐπιτεύξασθαι. ᾽Ο δὲ ἀθλη- 
τὴς ἀπονητὶ χχταττρεφόμενος τὸν ἀντίπαλον, τοιού- 
τοις ἀγαλλόμενος ἐδόα τοῖς ῥήμασιν ^ Ω τῆς ἐμῆς 


VITA S. VYINCENTII. 
τὸ δέλεαρ, A qua tormenta patiaris. Cum hec judex dixisset, 


146 


beatissimus martyr Vincentius, a Spiritu sancto 
edoctus, dolos presensit : itaque his verbis usus 
est : Non displicent mihi cruciatus, quos afferre 
s&tudes : sed illud me perterrefacit, quod miseri- 
cordis verba te simulantem audio. Exerceantur 
ergo contra me turmenta omnia, et multiplices 
cruciatus, quantumvis graves, afferaniur, ac si 
quid prodigiosis et maleficis viribus tuis confisus, 
invenire contra me poteris, ne desietas pesltiferam 
istam immanitatem tuam in me inferre. Experire 
Christianorum vires : neque abstineas a verbe- 
ribus et tormentis, non a ferro, igne alque in- 
cendio : sic enim in omnibus his te victum fale- 
bere, magisque erubesces. 


XIII. Cum hec audiens Datianus valde cruciare- 
tur, et athlete illius constantiam sibi dedecori esse 
non pateretur, cohorti hzc Jussit : Ducatur iste ad 
judicium et legum examen, et his poenis, ac sup- 
pliciis subjiciatur, quibus parricida, scelerati et 
nefarii homines sunt obnoxii, ut cum ejus an: müs 
cruciatus graves diutius ferre paratus sit, membra 
ipsa omnium generum tormentis consumantur. 
Quandiu enim iste supererit, Geri non potest, ut 
ego victori compos fiam.Hac ait Datianus.Athleta 
vero ille fortissimus adversarium his verbis alta 
voce insequebatur : O me beatum, et vere felicem 
atque hilarem factum, quandoquidem islz tua ca- 
lumnia et miug, mes sunt perfectissima laudes. 


μακαριότητος ἀλυηιθῶς xal ioposóvne! al γὰρ παρὰ Ὁ His verbis Datianus ad insaniam concitatus, statim 


σοῦ μοι, διάδολε, ἀπειλαὶ, πληρέστατοι tUd4dvoostv 
ἔπαινοι, καὶ & τραχυτέρα, ὡς οἴει, κατάπληξις σεσω- 
peopéva δύξα ὄπερχει ἐν ᾧ δὲ νομίζεις βαρύτατον 
ὀργίζεσθαι, τοῦτο μᾶλλον ἀργεῖ με τὰ βέλτιστα ὧφε- 
λεῖν, Kxl b Δατιχνὸς ὑπερζεσας ταῖς μανίαις, εὐθέως 
προστάττει σταυρὸν χαταπαγῆναι, xai ἐχεῖ προσ- 
ἡλωθέντα ἀχινητὶ καταμέλος αἰχίζεσθχι, Καὶ δὴ τὰ 
προσταττόμενα ἐξετέλουν οἱ τοῦ διχόόλου ὑπηρέται * 
καὶ παγέντος τοῦ σταυροῦ ἀνήρπασαν αὐτὸν kw αὐτῷ, 
πάλιν " δὲ σὺν πολλῷ τῷ τάχει χατήνεγααν αὐτὸν ἀπὸ 
«τοῦ ξύλου, Ὡς δὲ τῶν δεσμῶν ἀπελύθη, xal ἔστη ἐπὶ 
τοῦ ἐδάρους ὁ ἅγιος, ἐνεργείᾳ τοῦ ἁγίου Πνεύματος 
ἐκτινάξχς ἑαυτὸν ἐκ τῶν δημίων, χαὶ προσπηδήσας 
ἐπὶ τὸν σταυρὸν ὁρόμῳ, βουλόμενος τιμωρήσασθχι 


jussit crucem componi, et in illa Vincentium suf- 
figi ac membratim cadi. Cum igitur crux ipsa in 
terra defixa esset, martyrein in ligno suspenderunt 
nefarii homines, et satellites diaboli, Datiani jussa 
exsequentes.Postea vero eumdem multa cuu cele- 
ritate e ligno detraxerunt.Qui cum a vinculis solu- 
lus esset, et in terra vir sanctissimus constilisset, 
Spiritus sancli ope adjntus, seipsum 3 carnificibus 
abstraxit, et ad crucem illam cucurrit : in quam 
cum insiliret, hostem ipsum perterrefecit. ltaque 
eos,quibus eruciabatur,et tormenta cumulabantur, 
increpans : Curnam, inquit, tardiores, et in me 
ipso ad tormenta ducendo facti estis imbecilliores? 
Agite,quam celerrime vestri principis crudelitatem 


τὸν ἐχθρὸν, οὕτω χατὰ τῶν τιμωρῶν ἐπιμέμφεται Dexsequamini,ut inomni requam primum se ridicu- 


ἐπεγειρομένων καὶ ἐπιτεινόντων αὐτῷ τὰ δεινὰ, καί 
φησι * Tl, βρχδετς «al ἀνίσχυροι διχχόνοι τοῦ πονὴ- 
ροῦ, ἕλκειν με καὶ ἀπάγειν ἐπὶ τὰ κολαστήρια ; ἐκτε- 
λεῖτε συντόμως τὴν ὠμότητα τοῦ χαχόφρονος, ὅπως 
γέλως ἐφ᾽ ἅπασιν ἢ τάχος ἀναδειχθήσεται * xal τού- 
τοις λίαν ἀνύρει χαλεπαίνοντα τὸν ἀλάστορα, τοῖς 
παρ᾽ αὐτοῦ βέλεσιν ἱχανῶς αὐτὸν χατασφάττων, Διό 
καὶ μειζόνως «xt αὐτοῦ ταῖς αἰχίχις ἐχχαίεται ἐπ- 
ανεγείρων καὶ ἐπαναχυχλῶν τὰ τιμωρητήρια " xal γὰρ 
εὐθὺς ἐστρεύλοῦτο, xai διαφόρως ταῖς μάστιξι ἐπιμό- 
νας κατεσχίζετο, καὶ πρὸς τούτοις ἅπασιν ἔτι ταῖς 
πλευραῖς χατεχαίετο, ἀλλεπαλλήλως: τῶν φλογῶν 
PATROL. GR. OXIV 


lum faciat. His verbis nefarium judicem ferocioreimn 
factum, tanquam jaculis quibusdam confudiebat. 
Quamobreim magis magisque in rmartyrem exarde- 
Scens, graviora in eum torinenta excogitabat. Sta- 
Lin igitur beatus Vincentius torquebatur, diversis- 
que flagellis, et ferreis unguibus assidue laceraba- 
tur, atque ejus latera continuis flammis cembure- 
bantur. Denique membra ipsa ita distenta distra- 
ctaque sunt, ul totus enervatus esset. Deinde cum 
ferreas virgas caruifices in igne diu tenentes ignilas 
effecissent, mox iu ejusdem marlyris pectus eas 
conjecerunt, quoad candentibus illis virgis combu- 


24 


741 


MENSIS JANUARIUS. 


748 


reretur.Corporis enim superficies ac pellisflamma A προσαρασσομένων, xal τῶν μελῶν κατετεινομένων͵ 


illa comburebatur, vulneraque vulneribus addita 
renovabantur, οἱ lacerationes laceration:bus novis 
augebantur. Alii carbones accensos in ejus corpus 
injicientes, diuturnis flammis ip-ius membra 
comburebant : in quo cum nulle amplus supe- 
ressent carnes,flammz2 ipsie deinceps ad intestinas 
usque partes penetrabant, et cum superioribus 
vulneribus addit: essen!, novo cruciatu martyris 
corpus affligebant : cujus etsi nulla pars sana 
relicta esset, nihilominus tamen mens ipsa cru- 
ciatus illos fortiter perferens, robustior efficieba- 


ἔξαρθρος ἐγίνετο ὁ ἅγιος, ᾿Εντεῦθεν δὲ σιδηρᾶς jJi- 
ὄδους ἐπιπολὺ πυρώσαντες ἐπέδαλον ἐπὶ τὸ στῆς: 
καιομένας τοῦ μάρτυρος, ἕως οὗ διετάκη σχεδὸν μι- 
ταξὺ σιδήρου τε xal πυρὸς ἐχφλογούμενος ὁ iw. 
στίς ^ * γὰρ τοῦ σώματος ἐπιφάνειχ καὶ τὸ (iyi 
τρίζον τῇ φλογὶ διεπείρετο * τραύματά τε χατὰ ton. 
μάτων» ἀνχνεούμενχ ἐφαίνετο͵ χαὶ ἐπὶ τοὺς “ἰχισμὼς 
αἰχισμοὶ ἐχαλέπαινον, ἄλλοι τε χατὰ τοῦ xalovo; 
πυρὸς ἐνέδχλλον " καὶ τὴν ἀνάγχηινν τῆς φλογώτεως εἰς 
μαχρὰν διχσπειρομένων τῶν μελῶν, σχρχῶν τε λοι- 
πῶν μὴ ὑφιστασῶν χατ᾽ αὐτῶν τῶν ἐνδοπθίων͵ d 


tur, idque non immerito : divino enim prasidio, μέλη τῶν αἰχισμῶ,ν ἐφέροντο, xxl αὐτὰ χατὰ τῶν g 
quod humana cogitationecomprehendi non potest, τῶν ἑλχῶν πέλιν ἐτιμωρεῖτο τὰ μέλη, ἐπειδὴ σώμε- 
undique communiebatur. Dalianus vero insania τὸς μέρος οὐδὲ τὸ τυχὸν ὑγιὲς περιελέλειπτο " xx 
multa et furore agitatus, pergebat illam tormen- g ὅμως ὁ λογισμὸς ἔγχαρτερῶν τοῖς δεινοῖς χάρτερι- 
torum copiam inferre, nimirum exspectans con- κώτερος ἀποδείχνυτο, εἰκότως ὠχυρώμενος τῇ ixa- 
trariam martyris confessionem audire. ταλήπτῳ xai φιλανθρώπῳ ῥοπῇ τοῦ Θεοῦ. 

XIV . Interea cohors militaris,constantia martyris Δ΄. ᾿Εμύροντηθεὶς δὲ πολλῇ ἐκπλήξει ὁ Δετιενὶς 
perculsa,retulit Datiano carnificesipsosdefatigatos διετελει͵ τῇ ἐπιῤῥοις τῶν κολάσεων τὴν ἑνεντίεν 
esse, el in tormenus infligendis ad extremum ὁμολογίαν περιμένων τοῦ μάρτυρος, xai τἀλιβὲς ἃ 
spirirum redactos : athletam vero illum multipli- λοιπὸν περὶ τοῦ θανάτου αὐτοῦ ταῖς φροντίσιν iu- 
cem tormentorum copiam, ac certamen egregie λαντεύετο ὃ τι δέοι πρᾶξαι xai ὅπως ἀναζητῶν, Ἐν 
superasse. Tunc Datianus spe deceptus,et tenebris τοσούτῳ 2: τῆς τάξεως ὑπερεκπληττομένης, ἀκέ,γ- 
mentis oppressus : Heu, inquit, victi sumus: sed γειλῖν αὐτῷ οἱ ixi τῶν τιμωριῶν τεταγμένοι τοὺ 
quamvis lam multis cruciaübus ejus mens vicla μὲν δημίους ἀποχεχμτηκέναι ἕως ἐσχάτης ἀνχκνοῖς 
non sii : eum fortiter corpus ipsius flammas pertu- τε xzi χινήσεως͵ τὸν δὲ ἀθλητὴν ὑπερνενικηχένει 
lerit, nibilominus tamen demus operam, ut ejus τὸν πολυσχεξῃ τῆς χολάσεως ἀγῶνξ φαιδρῷ 1s- 
animus talibus crucietur ponis, quibus nullum — xvn», ἐγκρατεστέρᾳ τε μᾶλλον ὁμολογία, à ὥσκερ 
remedium adhiberi possit. Exquirite igitur locum κχατήρξατο, τὸν Κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ὁμολιγεῖ͵ 
omni ex parte obscurum ac tenebricosum, ut sem- (, Kai τοτε óvauapvar τῆς ἐλπίδος, καὶ σκότος ἐκεμφι»- 
piterna quadam nocte puniatur.Locum vero illum, σάμενος, 45! ἔφη ὁ ἱερόσυλος, νενεεύμοδε, ἐλὶ᾽ 
in quo ejus corpus constituendem est, lestis fra- εἰ καὶ ταῖς ὑπολοίποις βασάνοις ὁμοΐως à κέμνν 
clis sternite, ex utraque parle aculissiimis, eL acu- τὸν λογισμὸν, ἀεὶ δὲ καρτερῶς διχτελοίη τοῦ οὐμα- 
leatos angulos habentibus, ut compungalur, el in «o; ἐχταχέντος, ἡ ψυχὴ τοῖς ἀδιορθώτοις ἐπιμένωτε 
quamcunque partem latere sua converterit, dila- τιμωρείσϑω. Τοιγαροῦν ἀναζητήσατε τόπον ζοφύδη 
ceretur. Post hiec, ui membrum nullum remis-  zzv:xyobev τῆς στέγης πεκιεσμένον, xzlb ἀπεξενω- 
sionem habeat, aut recreationem, sed totum ejus μένον τοῦ κοινοῦ φωτὸς πρὸς á&móÀzusie, ὅκως τὸ 
corpus assidua tormentorum renovalione affliga-  àziwv-p voxd χολάζοιτο ^ χατὰ γὰρ τὸ ἀνεύθυνον 
tur, super hujusmodi testas hominem istum pro» αὐτοῦ τῆς παρὰ τῶν νύμων εἱρχτῆς τοῖς χακυποιοῖς 
ternentes pertrahite, ut membratim xarielacere- ἐπευρηθείσης πρὸς βάσενόν τε καὶ ἀσφάλειαν χῶρες 
tur, et animam ac spiritum emillat is, qui conlra οὗτος δξιώτατος " ὑποστρώσατε δὲ xal τὸν τόπεν͵ 
nostros imperalores certamen suscepit. Denique t$» iX 6x: μέλλει, ὀστράκῳ χατεχγότι ix τῶν 
concludite ipsum in loco illo tenebricoso et illic ἑχατέρων μερῶν ὀξεις ἔχοντα χαὶ ἀχιδωτὰς τὰς γω- 
derelinquite, ut ne minimam quidem lucis partem τίας, ὅπως ἄν καταιχίζηται καὶ κατανύττηται τῇ με- 
oculis suis aspiciat, neque quisquam illuc accedat, ταστρ'φῇ τῶν πλευρῶν, εἴ τί κου μέλος ἐξχναλήφέως 
omnisque consolationis ratio ἃς spes ab eo remo δοκοίτ, ἄνεσιν προσλαμδάνει " xzi ἁπλῶς ἵνα κεὶ 
vealur. Janvoas ipsas undique claudite, οἱ vectibus τετρυχωμένῳ τῷ σώμστι ἀκχτύστως τὰ τῆς τιμωρίες 
eas communite; hocque diligenter curate, αἱ, ἀνανεούμενα μὴ ἐλλείπῃ "πρὸς τούτοις ἐκτείνοντες 
quamprimum animam efflaverit, mibi referalis. αὐτὸν Gaszz:s κατὰ παντὸς μέρους τοῦ σώματες 
αὐτοῦ, ὅπως xf! ἕκαστον μέλος πΞοιγίλως α:ρεδλούμενος ἐχενεύσῃ, ὁ χειὰ τῶν ἡμετέρων βαχδιλέων 
μαχητὴς κρατεξ.ς. ᾿Εντεῦθεν ααταχλείσαντες χὐτὸν ἐν τῷ σκότῳ κχαταλίπετε ἐκεῖ, ὡς μηδὲ πρόσπνοιαν 


μηδὲ ξλλαμψὶν τιν φωτὸς τοῖς ὄμμασιν ἐξιξέχεσθαι, pax -ις ἀνθοώπων ἐχεῖσε πλησιάζοι τῷ κᾶσαν ἐκι- . 


κίχλεῖσθχι αὑτῷ πχρᾶμυθίαν, θύραις τε 4r! μοχλοῖς πανταχόθεν ἤτω χετησταλισμένος" διὰ φροντίδος δὲ 


uóvov ἥτε, ἵνα ἐὰν ἀποπνεῦστ,, τὸ 23g 04 Rutv ἀκαγγέλλη,νε. 


XV. His ita factis, ut nefario impii Datiani edicto 
prescriptum fuerat, et eo in loco martyre incluso, 
adventaule nocie,statim custodes ipsi alto sopore 
oppressi sunt.Itaque quod Datianus contra sanctum 


ΙΕ΄. Γενομένων οὖν τούτων πάντων πατὰ τὸ ἀθί» 
pttov τοῦ πολυμενοῦ:ς προστάγματος, καὶ μετὰ πέ- 
sa; ἄνχγκης οὗτω χαθειρχϑέντος τοῦ μάρτυρος, εἰ- 
(ex νυετὸς ἐπιλεδούσης, Avxz βαθεῖ κατεσχύθϑησεν 






749 


VITA S. VINCENTH. 


750 


ὕπνῳ οἱ φύλακες, ὅπερ Δατιχνὸς εἰς τιμωρίαν .α- A martyrem excogitaverat, id ipsum in saactissimi 


λεπωτέραν θἀάνάτου χατὰ τοῦ ἀγίον προσέταξεν, 
μετατρέπεται τοῦτο εἰς πᾶσαν ἑορτήν τε xai ὁόξαν 
καὶ ἀνάχτησιν, Φοδερὰ γὰρ xal ὑπέρλαμπρος ἀγ- 
ελιχά τις παρεγένετο χατάστασις, θεραπεύουσα 
καὶ ἀναχτωμένη £x τῶν πόνων τὸν ἀθλητήν * xal» 
ἀγγενὴς χαὶ διαιωνίζουσαλα τοῦ ἐπικαταράτου νὺξ 
φωτὶ ξένῳ καὶ παραδόξῳ χατελάμπετο, Τριστοιχηδὸ" 
Ἱὰρ κηροὶ ἀνακαιόμενοι, παρὰ τὸ εἰωθὸς φῶς κατ- 
ἐφώτιζε τὸ ὀχύρωμα. Καὶ αὐτὸς δὲ στρωμναῖς ἀπα- 
λωτάταις ἤδη τὸ σῶμα ἀνακτηθεὶς, xal τῷ ἁγίῳ 
ἀναθαλφϑεὶς Πνεύματι, τὴν διὰ ψαλμῶν ὑμνῳδίαν, 
καὶ Κυρίῳ ἀνεκρούετο, καὶ τῷ ἠδίστῳ ὀργάνῳ τῆς 
φωνῆς ἐν ῥυθμῷ ἀπηχῶν, πᾶσαν τὴν γειτνίαν στυ- 
γνῶς ἠρμένην εἰς τυ τὰς αὐτοῦ τιμωρίας, τὴν ἠχὼ τῆς 
εὐρυθμίας ἀχροωμένην κτιτέθελγεν. ᾿Εἰαίφνης τε 
καὶ οἱ φύλακες ἐξέστησαν, τοῦ ὕπνου αὐτῶν ἀποπε- 


viri jucunditatem ac gloriam conversum fuit. Ter- 
ribilis enim οἱ illustris angelorum cohors illuc ac- 
cessit, athletam curans, et a languoribus eripiens 
ac recreans, ita ut locus illeobscurus, et nocturna 
tenebre novo quodam et ad mirando lumine illus- 
trate sint. Repente igilur custodes experrecti, 
existimabant martyrem ipsum e carcere aufugisse. 
Itaque il/is valde perturbatis ae metuentibus, dixit 
vir sanctissimus : Nolite, quiso, milites, turbari, 
neque clamare, aut metu aliquo affici : nunquam 
enim eyo aufugerem, nequerepositas mihi coronas 
amitterem. Sed quam celerrime potestis, huc in- 
troite, et videte servum Dei per angelicum minis- 
lerium admirabili quadam consolatione recrea- 
tum, ut quo loco vos obscurissimas tenebras re- 
liquistis, illic ccelestelumenaspicientes, gaudealis. 


φόντος, οἰόμενοι τῆς φυλαχὴς πεφευγέναι τὸν μάρτυρα. ᾿Επιπολὺ δὲ ταρλσσομένοις ὑπὸ τοῦ δέους τού- 
τοις ἐπιφωνεῖν ἤρξατο ὁ ἅγιος" Μὴ ταράσσεσθε, μηδὲ βοᾶτε, ὦ στρατιῶται τῆς ἀσεδείας, δεδοιχότες" 
ἐγὼ γὰρ τὴν ἐμὴν δόξαν οὐχ ἀπουφεύγω, οὐδὲ τοὺς ἐμοὶ ἀποχειμένους στεφάνους. εἰ δὲ οἷοί τέ ἔστε, 
μετὰ ταχοὺς εἰσέλθετε, xal τῇ ἀγγελιχῇ θεραπείᾳ τε καὶ ἀναχλήσει τὴν ἔνδοξον παραμυθίαν τοῦ δούλου 
499 θεοῦ θεάσχαθε' ἔνθα γὰρ κατελείψατε σχότος ζοφωδέστατον, χάρητε φῶς ὀρῶντες ὑπερχόσμιον" 
ὃν ἐἀπιστένειν χαλεκῶς ἐπηλπίσατε τῶ μὴ ἤχειν ἀναπνοῆς χαὶ μιχρὰν ὑπόστασιν, εἰς ὕμνους ἀναχρουο- 
μένον τοῦ ἀληθοῦς θεοῦ καθορῶντες θαυμάσατε, 

IG". ᾿λνέθησαν γὰρ οἱ περὶ ἐμὲ χεχυμένοι δεσμοὶ, XVI. Hisverbis athleta ille usus est. Postea vero 
xal αἱ δυνάμεις μου πλέον τοῦ ἀρχαίου πεπύχνωνται * quam Datieni satellitesingressi sunt eosadho: tatus: 
τό τε σώμά poo ἀπελαῖς xai ἀφθόνοις στρωμναῖς  Ábite, inquit et doniino vestro renuntiate, quali et 
ἀνανενέωται * διὸ μᾶλλον ὑπερεχπλάγητε τὴν ἄφατον — quanta luce ego hic perfruar. l'aquesi quid potest, 
τοῦ Θεοῦ μου δύναμίν τε xai ἀγαθότητα, καὶ mÀm- acerbius excogilel el ad measlaudes illud accumu- 
ρεστάτῳῷ στόματι φωναῖς εὐσεθέσιν ἀναχηρύξατε, det. Cumigiturcustodesomnia qua in carcere vide- 
τούτοις κεχρήμενοι τοῖς ῥήμασι xai τὸν ὅμολογητὴν c rant, Datiano retulissent, repente ille exanimatus 
τοῦ ἀληθοῦς «al μόνου Θεοῦ ἀεὶ νικητὴν ὑπάρχειν expalluit, el secum pessime agi animadvertit: 
ἀπαγγείλατε τῷ Δατιανῷ͵ ὑπόσοὺ τε χαὶ οἴου φωτὸς quandoquidem martyris lacerationes el vulnera in 
ἀπολαύω, προσεφευρισχέτω, εἴ τι οἰέσθω δεινὸν ὁ  ejusipsiusignominiamac dedecusconvertebantur. 
διάδολος, καὶ ἔτι προσφερέτω τοῖς ἐμοῖς ἐπαίνοις “5 Quamobremacerbitate quidem magnacontraChri- 
τῶν δὲ τῆς μακαριότητος μου ἀνδραγαθιῶν μηδὲν — Sli atliletam Vincentium commovebatur,sed milius 
ὑφαρπασάτω, ἐγτυμναζέσθω τὰ παρ᾽ ἑαυτῆς σημεῖα lamen se gerere simulabat. ltaque dicebat : Quid 
βααχεύουσα * εἰ gpa τί ἀνιχνεύσοιτο, μόνην αὐτοῦ esl, quod amplius pugnemus, cum maxime ab hoc 
δέδια τὴν συμπάθειαν, μὴ ὀφθείη μοι συγχωρῶν τὸν homine victi simus? Gestetur igitur in lecto aliquo, 
θάνατον. Ὧς δὲ οἱ φύλαχες ἀπελθόντες ἅπαντα và ἐπὶ et stragulis delicatissimis : non enim patiar, ut in 
τῆς φυλακῆς γενόμενα τῷ Δατιανῷ διεσάφησαν, cruciatibus meriatur. Tollant ipsum in lecto posi- 
ἄψυχός τε xal ὠχριῶν ἀπεπάγη͵ καὶ ἤδτ, ὑπῃσθάνετο — lum homines aliquot bilares et exsultantes. Sint et 
χκάκιστως ἔχειν iv ἑαυτῷ (οἱ γὰρ σπαοχγμοὶ xxl oi — alii, qui ejus vestigia et dilaniatum corpus totum 
αἰκισμοὶ τῶν τιμωριῶν τοῦ μάρτυρος κατ᾽ αὐτοῦ exosculentur: quineliamsanguinemezx vulneribus 
μετετρέποντο), καὶ χαλεπῶς ἐπανέχειτο ἡττώμενος defluentem colligentes, ad su& valetudinis recupe- 
xxtà τοῦ ἀγωνιστοῦ, ὅμως ἀπλουστέρως, xai εἰ μὴ , rationem illum adhibeant. Talium virorum satelli- 
κατὰ γνώμην, φωνὴν ἀχριδὴ προσφέρεται καί φη- lio utatur probatissimus Christi minister Vincen- 
σιν * Τί περαιτέρω λοιπὸν προσπαλαίομεν νικώμενοι [08 : dignus certe, qui ab amicis eliam colatur, 
τὰ μέγιστα ; ἀναφερέσθω τοίνυν ἐπὶ χλίνης xxi non solum ab animicis et Christianis observetur. 
στρωμνῶν ἀπαλωτάτων᾽ οὐ γὰρ βούλομαι αὐτὸν τοῖς δεινοῖς ἐναποθανεῖν, μήπως μερχλοῦοξε λίαν ἀνα- 
δειχθήσεται. Κομιζέτωσαν τοιγαρούν ἐπὶ κλίνης αὐτὸν ἄνδρες χαίροντες xal ἀγάλλομενοι, οἵ τε τὰ 
ἴχνη αὐτοῦ καὶ τὸ πᾶν σῶμα ἐσπαργαμένον λάδοιεν, καταφιλοῦντες" καί τὸ παχυνβθὲν ἢ καὶ τὸ περίῤῥέον 
αὐτῷ αἷμα εἰς ἀνάληψιν τῆς οἰκείας ἀπομάζοιντο ῥώσεως. Τοιούτων χράσγυ» ἀνδρῶν δορυφορίαις ὁ 
τοῦ Θεοῦ δοχιμώτατος θεράπων Βιχέντιος᾽ ἄξιος δὲ καὶ παρὰ τῶν ἐχθρῶν θεραπευεςθαι, μήτι γε καὶ 
παρὰ τῶν ὁμοφύλων xzi Χριστιανῶν. 


12/. '0 δὲ ἀλάστωρ καὶ χακόφρων Δατιανὸς ταῦτα XVII. Hac versute mentis homo Datianus facie- 


ἐποίει ἂν πολλῇ ἀμηχανίᾳ συσχεθεὶς, πῇ μὲ. ὁμολο- 
γῶν τὴν ἧτταν xal τὸ ἀδρανές τε xxi ἀνίσχυρον, πῇ 
δὲ χαὶ ἄκων ἐμεγάλυνε, τὴν ὑπέραγχον καρτερίαν 


bat, multum animo perplexus : quippe qui modo 
infirinitatem suam confitebatur, modo gloriosi 
martyris Vincenüii tolerantiam ac fortitudinem 


751 


MENSIS JANUARIUS. 


75? 


laudibus extollebat. Quandiu vero doloso animo A τοῦ πανενδόξου μάρτυρος Βιχεντίου. "Ev ὅσῳ δὲ κι 


talia machinabatur, providit Deus, cujus bonitas 
omni ex parte perfecta est, ut tyrannus ille omni 
spe deceptus superaretur. Ipsius enim martyris 
animam victricem, ex caduco et fragili corporis 
tabernaculo ad celestem regionem traduxit. Qua 
re diabolus valde confusus fuit. 

XVII. Equidem non temere factum arbitror, ut 
sanctissimus vir eo tempore mortem obiret, quo 
Datianus ipse curatione illa, vel insidiis potius 
martyrem aggredi volebat. Dicturus enim fuisset, 
ejus cura et studio athletam Vincentium servatum 
esse. Cum igitur victorem mart rem obiisse Da- 
tianus accepisset, ccepit ultra modum insanire, οἱ 
ait : Si vivum homineim istum superare non potui, 


τοιχῦτα δολίως ἐφθέγγετο, ὃ πανάγχθος Θεὸς Bou. 
μενος τὴν ἧτταν ἀπειέγκασθχι τὸν τύραννον, τὴν 
ἁγίαν xri νικηφόρον duy,» τοῦ μάρτυρος μετὰ δέξης 
πολλῆς ix τοῦ προσκαίρου σαηνώμστος μετέστησεν 
εἰς τὴν ἐπουράνιον χώραν, χαταισχύνας τὸν διέθο- 
οὐ, 

1Ζ΄. Νομίζω δὲ μὴ ἁπλῶς xoottrtÀsussÜn τὸν 
ἅγιον, τῆς δῆθεν εὐτρεπιζομένης αὐτῷ θεραπείας, 
μᾶλλον δὲ ἐπιδουλῆς τοῦ χαεόφρονος. [Ἔμελλε và 
λέγειν ὅτι τῇ αὐτοῦ σπουδῇ τε χαὶ ἱπιμελείᾳ περι- 
σεσῶσθαι τὸν ἀγωνιστήν. ᾿Απαγγέλλεται τοΐνον τῷ 
παρανόμῳ Δατιανῷ ἡ τοῦ στεφχανίτου τελείωσις, καὶ 
λοιπὸν χατχισχυνθεὶς ἐπὶ πᾶσιν ὃ τύραννος, γέλως 
ἐτύγχανε, xal ξένην ἄρχετει μανίαν μαίνεοθχι, Εἰ 


saltem mortuum superabo. Non amplius superest g μὴ γὰρ ἐδυνήθην αὐτοῦ, φησὶν, ζῶντος περιγενέ- 


in eo spiritus qui mihi δά versetur, neque hominis 
mortui membra mecum amplius pugnare poterunt. 
Projiciatur igitur in campum ejus cadaver, neque 
arborum foliis, aut alia re contegatur: sed feris et 
volucribus in escam propositum sit. Quidquid 
enim contra mortuum istum efficere potero, non 
omittam, ut careat funere ac sepultura. 


ext, ἀλλὰ xal γοῦν Ozvévta τιμωρήσομαι. Οὐκ lem 
πνεῦμα, φησὶ, τὸ ἀντιμαχόμενον, οὔτε μὴν ψυχὴ 
νικήσεσά με, ἀνθρώπου νεχροῦ οὐδεμία μάχη xm 
μελῶν ἀψύχων. Εἰ γὰρ τὸ σῶμα διαλέλυεσι, ξέναις 
τιμωρίαις ἐγδακχευθήέσομιι, καὶ ὅρον cave» λήψυμα 
τῶν εἰχιστῶν, εἰ xal μὴ τὰ τῆς νίκης μοι προσεγέ- 
vtto, Ριπτέσθδω τοιγπροῦν κατὰ τοῦ πεδίου τὸ ἔφυ" 


χον σῶμα, μηδεμιᾷ δὲ σκέπῃ τῇ ἀπὸ τῶ, δένδρων, ἢ ἄλλου τινὸς χρυπτομενον͵ ὅπως εὔληπτον εἴη πρὸς 
βορὰν, θηρσί τε χαὶ ὀρνέοις χαὶ xusiv, ἢ τοῦτο, χἂν ὅπερ χατὰ τεθνεῶτος δύναμαι, ἄταφος καὶ ἐεή- 


δευτος ἀπολέσθω, 

XVIII. Itaque pretiosissims martyris reliquise 
nefario tyranni edicto projects sunt, illis assiden- 
te, easque custodiente carnifice, pessimique illius 
Datiani ainicis quibusdam. Nemo autem Christia- 
norum religiosi martyris corpus a tyranno petere 
audebat, ut scilicet optabilem illum martyrem se- 
cum habere posset. Corvus autem quidsm, ales, 
inquam, ille ignavissimus, et maxime segais, e 
propinquo loco advolavit, et sanctum illud corpus 
custodire ccepit : qui nigris per.nis et colore atro, 
tanquam pulla quadam veste indutus, quodam- 
modo luctum prz se ferebat, aliasque volucres 
grandiores, volatu inagno illuc irruentes, impigre 
persequens, e loco illo facile abigebat. Quinimo 
lupumquemdam repentino cursu eo venientem ita 
repulit, ut ille terga vertens. non corvi quidem im- 
petum, sed jacentis illius sancti corporis aspectum 
extimescere prz se tulit, ac stupore perculsus, 
repente subterfugerit. Equidem feram illam an- 


gelica presentis perterrefactamillinc aufugisse ar-.— xvoco " 
bitror. Vetere historia nobis traditum est, beatum Ὁ ὄντα xxi. ὀλέθρια τοῖς πτεροῖς 


Eliam Israelitarum impietatem fugientem *, cum 
desertis locis et speluncis pravam eorum homi- 
num, qui tunc erant, consuetudinem permutasse, 
ecque tempore quotidie mane ac vesperi prophe- 
tam illum a corvo sihi oblatum cibum accepisse. 
Et nunc igitur divino jussu, quemadmodum et 
olim, corvus excitatus, Vincentio martyri con- 
gruentem operam curamque adhibebat, 


IH'. Καὶ δὴ ἐξέχειτο προς τιμωρίαν τὸ πολοετί- 
μῆτον λείψανον τοῦ ἀγωνιστοῦ, κατὰ τὸ ἀθέμετον τοῦ 
ἱεροσύλου πρόσταγμα, οὐδὲ ἐφεδρεύοντός τινος ml 
παραφυλάττοντος, ἢ τυχὸν χρήμασι διαφθαρέντος, αὶ 
xzi φίλων τινῶν τοῦ x * οὔτε μήν εἰς Ζῥρι- 
στιχνῶν ἢ οἴκτῳ ἢ τοῦ εὐσιδυῦς χάριν Vitia 
ἠδυνήθη, χαὶ συγκομίσαι τὸ θεοφιλὲς Asien, wu 
ἔχειν μάρτυρα εἰς εὐχταῖον τοῖς πᾶσιν 
ἀγαθόν. Διὰ τί δὲ τυχὸν ἐκωλύθη τινῶν ἐπ᾽ αὐτῷ 
πιρεῖντι πιρχφυλαχὴν vai θεραπείαν θνητῶν, μὴ" 
πως δὴ ἀγγελιχαὶ καὶ θϑεῖχι δορυφορίαι κεχρῆσθει 
νομισδεῖεν, τὸ ἐπαγρυπνεῖν «αἱ φυλάττειν τὸ ἅγιον 
σῶμα τοῦ μέρτυμος, tl ἀνθρωπείς τις περῆν 
λεια ; κόραξ δὲ, φημὶ τὸ ὄρνεον ἀργότατον τε 
tov καὶ Oxvapotitov πετεινῶν dx 
καϑιζόμενον τῇ ζοφώδει cg τε καὶ τῷ 
τὴν χηδείχν τοῦ σώματος καὶ φυλαχὴν ἐποιεῖτο, 
ἔστιν ὑπολχῦδεῖν, χεὶ ὥσπερ μέλαιναν ἐσθῆτα τὴν 
οἰκείαν ἐπεμφισσάμενος χροιὰν, τὸ πένθος ἐπεδεί- 
τὰ δὲ ἐξιφοιτῶντα ὄρνεσ λοιπὰ, 

ovtm, pj 

ἀπεξίωκεν, ἔπελθοντα δὲ καὶ Ria aj: "—- 
xtofsi; συνδρομᾷ ἐξεδίωχε τοῦ σώματος * ὁ δὲ λύκος 
ἐπικάμψας τὸν αὐχένα, καὶ o) τὴν ὁρμὴν τοῦ κόρες 
αος, ἀλλὰ τὴν ὄψιν τοῦ χειμένου λειψάνου κετιπλι» 
«εἰς vuvistiÀa * πιστεύω δὲ ὅτι ἀγγελικῆς 

θχυμεζων τινὰ πρόσΞξνοισν ἀπεκέγη τῷ δέει, 'Ap- 
χαία τις ἡμῖν ἱστορία πηραδέδοται φεύγοντε τὸν 
μακάριον Βλίαν τὴν τῶν Ἰσρεηλιτῶν δυσοίδειαν͵ 


καὶ τὶν ἵχτοπον τῆς Ἰεζὰδιλ μιχροτηῖς ἐρήμοις καὶ στηλείοις bvcxstrÀléseteÉm τὴν τῶν ve: dv- 
ϑρώπων συνχναστροοφῖν, ἑκάστης ἡμέρας τὸ δεύτερον τὰν διδκονίεν εἶχεν, καὶ τῷ προφήτῃ εἷς τὴν τῶν 


3 | Reg. xvn, 1 et seqq. 


753 


VITA 8. VINGENTII.- 


154. 


τροφῶν παρακομιδὴν διχκονεῖσθαι παρὰ τοῦ ὁμοίου ὀρνέου, φημὶ δὴ, τοῦ κοραχος’ ἀλλὰ γὰρ «αἱ ἐπὶ 
τοῦ πάροντες τῷ πάλαι θείῳ προστάγματι τὰς προσηκούσας θεραπείας ἐχτελεῖ τῷ μάρτυρι, 
10θ΄. Πρὸς ὃ καί παραδόξως ἐκπλαγεὶς ὁ Δατιανὸς α — XIX. Quo miraculoperculsus Datianus, clamare 


ἤρξατο βοῦν xol λέγειν᾽ Φεῦ 1 οὔτε νεκροῦ αὐτοῦ 
περιγειέσθχλι δύναμαι' ἐχ δὲ τοὺ ἐναντίου τῇ ἐμῷ 
χαλεκύτητι ἐνδοξότερος ἀναδείχνυται, Ἐπειδὴ οὖν 
ἀδυνάτως ἐπὶ γῆς ἔχει τὸ τοῦτον χατανχλωθῆναι, 
τῷ πελάγει ὑποδρύχιος παραπεμπέσθω, τὸ τῆς νίκης 
αὐτοῦ μεγχλοφυὶς δὲ ἡ θάλασσα καταχρυψάτω, 
ἵνα ἑκάστης ἡμέρας μὴ γέλως ὑπ᾽ ὄψιν τῶν πάντων 
Ἰίνωμαι. ᾿Ελδληθήτω τοιγαροῦν ἐν τῷ ἐρούγχλῳ, 
x10' ὃν τρόπον οἱ πατροκτόνοι ἐν βοείῳ ἀσχῷ κατα- 
δεσμούμενοι ρίπτονται κατὰ τοῦ πελάγους λίθοι δὲ 
συστιδχζέσθωσαν τῷ ἐσπαργανωμένῳ σώματι αὐτοῦ, 
καὶ ὅτε πλεῖστον ἐπὶ τὰ βάθη διάστημα ἔλθιυσιν οἱ 
ναῦται, ἐχριψάτωσχν αὐτὸν τοῖς χύμασιν, ὅπως οἱ 
τῶν ἰχθύων ἄσιτοι εἴ πού τι ἀσπάραχτον ἢ τρχύμα- 


ccpit : Heu ! quidnam hoc est ? Ne mortuum qui- 
nem hominem istum superare possumus. Quinimo 
quo majore acerbitate in eum utimur, eo efficitur 
gloriosior. Quoniam igitur fieri non potuit ut in 
terris consumeretur, in altum mare demergatur, 
ut hujus victori magnificentiam mare ipsum 
obruat, ne quotidie omnibus ridiculus flam. De- 
jiciatur autem, quemadmodum parricida solent, 
in utre ex bonis pelle confecto inclusum, saxis- 
que magnis illigatum, ejus cadaver in altum mare 
demergatur, cumque nauta ipsi multum maris 
spatium tranarint, in undas profundissimas istius 
hominis cadaver dejiciant, ut si quod Vincentii 
membrum reliquum est, illud pisces consumant 


tec ἐλεύθερον τὸ τυχὸν αὐτῷ μέλος ὑπολέλειπται, 8 οἱ devorent. Itaque pretiose martyris reliquis, 


λάπτοντες ἐπιμόνως xai τοῦτο χατχναλώσωσι. 


sicut Datianus jusserat, concluse sunt. 


(1) Kai ἐκειδὴ τὰ χερσαῖα θηρία μᾶλλον ἀδρανὴ τὴν τοῦ σώματος φειδὼ πεποίηται, ἀλλὰ γοῦν κητῶν 


ἀκορέστῳ στοματι κατατεμνομενον ἅπαν ἀναλωθήσεται" εἰ δὲ x«l ξένοις αἰγιαλοῖς προσπελάσας i«- 
qupletun, τῇ ἐπαναλήψει χαὶ τοῖς διαύλοις τῶν χυμότων φορούμενος, σχοπέλοις προσραγεὶς, μήτε 
θανὼν ἡσυχίας τεύξεται, ᾿Ιδοὸ πάλιν τί δρᾷς, ὦ ἀληθῶς ἐν σαρχὶ διάδολε ; ποιεῖς γὰρ τὸν ἀθλητὴν 
καὶ ἐν τῷ τῆς ὑγρᾶς στοιχείῳ μᾶλλον ἐπιδοξότερον, Καὶ δὴ ἐμδάλλεται τὸ ἅγιον xal πολύτιμον λείψανον 
τοῦ μάρτυρος, καθὼς προσέταξεν ὁ ἱερόσυλος Δατιανὸς ἐν τῷ ἐρούγχλῳ ἬἜἜστι δὲ ὁ ἔρουγαλος πλέγμα τι 
σπυριδῶδες εἰς σάχχου σχῆμα ἀνχπεποιημένον, ἐπίμηκές τε καὶ στενὸν, ὅπεῤ τῇ Ἑλληνίδι διαλέκτῳ 
ol νχυτικοὶ εἰώθασι προσαγορεύειν χόϊχα, ἐπιτήδειον τῷ βουλομένῳ τὸ τοιοῦτον σκεῦος, καὶ εἷς ἀλλὰ 
μετακομιδὴν καὶ σίτου xal λοιπῶν ἀγωγίμων τῶν πρὸς πλοῦν εἷς ζωῆς σύστασιν ἐπιφέρεσθαι, Ὡς δὲ 
σονθλιδὲν τὸ σῶμα τοῦ ἀγωνιστοῦ κατηγγίσθη εἷς τὸν λεγόμενον χόϊκα, ταῖς χκαταῤῥαφαῖς οὕτως αὐτὸ 
κατησφαλίσαντο, ὡς νομίζειν πεφοδεῖσθαι τὸν Δανιανὸν, μὴ τὸ λείψανον δραπετεόσῃ καὶ χαταλείψῃ τὸν 


xÓlz2. 


K'. "Exi τούτοις δὲ παρελθὼν ἀνὴρ τις E9pópptocC — XX. Cum vero athlete et martyris corpus ita 


τούνομε, λοιμὸς τὴν γνώμὴν, xal τὴν ψυχὴν ἱεςό- 
αὐλος,͵ Ἀτϑυπίσχετο τῷ τυράννῳ πρὸς τὸ οἰκεῖον 
μέρος τῆς πόλεως ναύτας ἔχειν πιστικχοὺς ἐπὶ τῷ 
περαύχεῖν αὐτοὺς αὐτῷ, «al λίαν ἀρμοδίους ὑπάρ- 
χοντας πρὸς τὸ ἐπιζητούμενον πρᾶγμι, οἱ καὶ 
ἐνέδαλόν εἷς τὸ σχάφος τὸ μεγαλότιμον λείψανον τοῦ 
ἁγιωτάτου μάρτορος Βινεντίου, χαί ἐπὶ τοσοῦτον 
τοῖς διαστήμασιν ἤλασαν ἐπὶ τὸ πέλαγος, ὥστε τοὺς 
αἰγιχλοὺς καὶ τᾶ ὄρη τῶν ὀφθαλμῶν βολῇ οἴεσθαι 
αὐτοὺς ἀπόχρύπτειν᾽ xxl λοιπὸν ἀποχεχμηχᾶτες, ὅτε 
ἔδοξεν ἱκανῶς ἔχειν αὐτοὺς ἐν τῇ θαλάσσῃ καὶ ἐδε- 
δίεταν μὴ clo ἑτέρχ, αὐτὸν ἀποδαστάσωσι πατρίδα 
ὡς οὐκ ἠδηούλοντο, τὸ προτταχθὲν αὐτοῖς ἐπιτελοῦσι͵ 
καὶ ἐδίϑισαν αὐτὸν παρχπέμψαντες ὑπουδρύγιον τοῖς 


conclusum fuisset, mox venit cum nautis homo 
quidam Eumorphius nomine, pessimis moribus,et 
animo sacrilego,qui promiserat tyranno illi nautas 
se adhibiturum, quiad exsecrabile scelus commit- 
tendumidonei, ejus voluntati facile obtemperaturi 
essent. Itaque nauto illi pretiosissimas Vincentii 
martyris reliquiasin scapham conjecerunt,et eous- 
que in altum mare navigarunt, ut littora et montes 
oculorum aciem fugerent ; cumque id facrre vel- 
lent, quod jussi fuerant, sanctas reliquias in mare 
projecerunt, et hilari vultu ad Datianum reverte- 
bantur, quasi leti illius nuntii premtum relaturi 
essent, impiis et incompositis vocibus atque irri- 
sionibus utentes, exsultantesque, eo quod Vin- 


αὐμασι. Καὶ λοιπὸν ἐπανῴεσαν πρὸς Δατιανὸν ἱλαροὶ Dcentii corpus perditum fuisset. Sed priusquam in 


τοῖς προσώποις, ὥς ἐπιχομιζόμενοι χαρᾷς εὐχγγέλια 
μέγιστα, καταττρηνῶντες, ὡς εἰωθὸς ναύταις εἰχότως 
δυσσεξεῖν, φωνχῖς ἀτάκτοις xal χρύτοις συναπΥ, οὖν- 
σες" πλίον δὲ τοῦ δέοντος χατήπειγον ἑχυτοὺς τῷ 
τάχει ἐπὶ τὸν ἄρχοντα, μήπως ἕτεροι ὑποφθάταντες 
τὸ αὐτῷ ἀποργείλωσι καταϊύμιον, τὸ dvdpnagvov ἐκ 
τῶν ὀφθαλμὼν πάντων γεγονέναι τὸν Βιχέντιον. ᾿Αλλὰ 
Ὑὰἂρ καϑ' ὃ δίχειον ὑπῆρχέ τε xzi ὅσιον, πρὶν ἐπ- 


aridam terram reversi essent, qui martyris corpus 
in mare projecerant, illud ipsum, quod projectum 
fuerat, Christi manu ad terram appulsum fuit, 
quoque arbitrabantur in allum et immensum 
pelagus demersum fuisse, illud cum ante oculos 
suos expositum vidissent, quasi debitum sepulcri 
honorem postularet, stupore et metu correpti, 
illis ipsis reliquiis derelictis, abierunt. 


(1) Hic multum variat codex noster ab edito Latino, et passim auctior est usque ad finem Vita. 


EpiT. PATAR. 


755 MENSIS JANUARIUS. — VITA S. VINCENTII. 196 


ἀνελθεῖν τοὺς ῥίψαντας τὸ σῶμα τοῦ μάρτυρος ναύτας, ἐπὶ τὴν ξηρὰν ἐπανῆλθε τὸ ῥιφὲν σῶμα, τῇ τοῦ θεῦ 
χάριτι χυδερνώμενον, καὶ ὅπερ ἐδόχουν τοῖς ἀπείροις τῆς θαλάσσης βάθεσιν ἐγχαθελχόμενη, βυλϑε- 
σθαι, τοῦτο πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν ὁρῶντες χείμενον πρὸς τῷ λιμένι, καὶ τὴν ὀφειλομένην τιμὴν 
τῆς ταφῆς ἐξαιτούμενον, χαὶ ἡσυχίας δεόμενον ἐξέστησάν' ὅθεν φόδῳ πολλῷ συσχεθέντες, χάταλιπόντεις 
αὐτὸ ἀπῆλθον" πρὶν ἢ γάρ τινα φθάσαι ἀπχγγεῖλαι τῷ ἀλάστορι επὶ τὴν ξτρὰν ἐπανῆλθε τὸ ῥιφὲν σῶμ» 
τοῦ μάρτυρος τῇ τοῦ Χριστοῦ κυδερνώμενον [χειρὶ], ὅπερ ἐχριφὲν ὑπὸ τῶν χυμάτων ἀνεπαύετο ἐν τ 


αἰγιαλῷ, 


XXI. Jam vero sanctus mar! yrVincentius viro cui- A 


damin somnis reliquias suas ex alto mariin terram 
expositas esse significavit : quin eliam locum,inquo 
reliquis ipse posit: erant, eidem patefecit, Quo- 
niam vero przsidem timens vir ille, ad martyris 
reliquias inquirendas segnem et parum alacrem se 
praebuit, ille ipse martyr in somnis epparuit fe- 
mins cuidam vidus, quz ut ztate provecta, ita 
morum sanctitate przedita erat. Illam cum similiter 
admonuisset, eidem signa quidam ejus loci pate- 
fecit, in quo sanctum illud corpus jaceret, quod 
videlicet lzeteret sub arena quam lenis et tran- 
quilla unda in reliquias illas sanctas sic infuderat 
quasi arena ipsa martyris sepulturc deserviret. 


ἐπιαλύζουτος, ἤγουν τῆς θαλάσσης, δουλεύουσαλ ἣ ψάμμος διὰ τῆς κατὰ μιχρὸν ἐπαθροίσεως, τὴν 


ΚΑ΄, Καὶ γὰρ τινα ἄνδρα xa0 ὕπνους ὑπέμνητεν 
ὁ ἄγιος, δεικνὺς αὑτῷ ἀνχχεχμίσθχι τὸ λείψχιον 
αὐτοῦ Ἐπὶ τοὺς αἰγιολοὺς, xal αὐτὸν τὸν τόπον σ:- 
φηνίσας αὐτῷ κατὰ ἀχρίδειαν, ἐν ᾧ ἐξέχειτο. ᾿Επειδὴ 
δὲ οὗτος φόδῳ τοῦ ἄρχοντος ἀργύτερός τε χαὶ fjos. 
στος περὶ τὴν ζήτησιν τοῦ πολυτιμήτου θηταυροῦ 
ἐγένετο, φημὶ δὴ, τοῦ ἁγίου λειψάνου, ἔτ᾽ ἐτέρεν 
πάλιν χήραν ἔρχεται προδεδηχυΐῖαν τοῖς ἕτεσιν͵ xii 
ἡλικίᾳ διαπρέπουσαν, καὶ ἁγιότητι πεπλτιρωμένην͵ 
xal ταύτην δμοίως ὑπομνήσας χαθ᾽ ὕπνους, δίδωτί, 
αὐτῇ σημεῖα ἀληθέστατα τοῦ τόπου, ἔνθα ἤδη vm 
τῇ ἄπαλῇ ψάμμῳ ἡσύχαζεν τὸ 2052, τῷ ἐπανέσει 
καὶ ἐπανλχύσει τῷ πράῳ xal γαληνῷ κύματι τετ- 
δευμένον, Τοῦ γὰρ στοιχείου ἐπιλάμποντός τε xil 


TM 


ταφῆς τιμὴν ἀπεπλήρωσεν. Ὅθεν οὐδὲν θουμαστὸν el μετὸ ταῦτα ἀνθρώπων σπουδαί «t καὶ θερακεῖπ 
συνεπλήρωσαν͵ ὅπερ ἤδη τὰ στοιχεῖα σὺν παραδόξῳ δουλείας τρόπῳ τὴν ὑπὲρ τῆς ταφῆς τετελέκεισεν 
κηδεμονίαν, 

XXII. Sepultus igitur fuit generosus Christi B 
athlela primum in littore sub arena. Mox anus, 
illa, femina valde religiosa et vidua, quam supra 
diximus, perlustraba! littora, inquirens signa illa, 
qua in somnis ei patefacta fuerant : cumque in- 
venisset quod quare5at, et martyris reliquias in 
edem illis dignam lulisset, eas saucte ac religiose 
condidit. Itaque sumptuosis exsequiis adhibitis, 
sacra ill: reliquie Deo ipsi dicat sunt in illius 
templi ara, quod sancti martyris Vincentii appel- 
latum fuit. Hzc est sanctissima martyris confes- 
sio, heec illius certamina qui martyrium suum 
complevit in gloriam Chrisii Dei nostri,nunc etin 
secula. Amen. τοῦ πανενδόξου μάρτυρος τοῦ Χριστοῦ Βικεντίω, 
καὶ δὴ λοιπὸν σύν πολυτελεστέρᾳ ταφῇ ἀνετέθη χαὶ χαθιερώθη, τῷ. Θεῷ τὸ λείψανον ἐν τῷ θυφιαστηρίῳ 
τοῦ ναοῦ, τὴν ἐπωνυμίαν λαχόντος ἐπὶ τῷ ὑνόμιιτι τοῦ ἀγίου μάρτυρος Βιχεντίου, τοῦ οἴκου δηλαδὴ σὺν 
τῷ προσιόντι αὐτῷ τόπῳ εἰς ἐκχλησίχν χαθιερωθέντος, τῶν θείων καὶ ἀχράντών μυστηρίων τῶ 
Δεσπότου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἐν αὐτῷ ἐπιτελεσηέντων, xal τὴν ἐπωνυμίαν λαχόντυς ἐπὶ τὸν dye» 
Biuxévttov* χαθ᾽ ὃν γὰρ τρόπον ἐτίμησε καὶ ἑτιμήθη ὁ ἅγιος, τὸν οἶκον xal τὸν τόπον προσχυνητὸν ἀπειρ- 
γάσατο͵ καὶ ὅσῳ ἐν πλείστοις τόποις ἀνεδείχθη τὸ τίμιον καὶ ἱερώτατον αὐτοῦ σῶμα, τοσούτῳ xi 
πλείονες εὐχτήριοι οἴκοι κατεστάθησαν, τῷ ἐκ πλειόνων οὐτῷ τόπον τὰς τιμὰς ἀναφέρεσθαι, καὶ πλεῖστα χαϑ- 
ἱερώσας, σέσωρευμένως καὶ μεγαλοφυῶς καθιερώθη αὐτὴ ἡ ὁμολογία τοῦ μάρτυρος, καὶ οὗτοι οἱ ἀγῶπ; 
αὐτοῦ, τῷ μέχρις ἐσχάτης ἀναπνοῆς ἀμετάθετον διχτηρῆσχι τὰν εἰς τὸν Κύριον ἡμῶν ᾿Ιησοῦν Χριστὸν 
πίστιν. Καὶ οὕτως ἐτελειώθη ὃ πανένδοξος μάρτυς τοῦ Χριστοῦ Βιχέντιος, μηνὶ Νοεμδρίῳ ἐνδεχέτῃ, 
βασιλεύοντος τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ᾧ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων 
"Ago. 


KB'. ᾿᾽Ετάφη γοῦν πρῶτον ὁ γενναῖος ἀϑλητὴς τοῦ 
Χριστοῦ ἐν τῷ αἰγιχλῷ εἷς αὐτὰς τὰς à 
τοῦ ἐδάφους xat τῶν ὑδάτων διδάγματα οὗ μωρὰ 
καταλείψας ἡμῖν διὰ τοῦ τῆς ταφῆς αὑτοῦ θχύμστος 
τῆς εἰς Θεὸν αὐτοῦ ἀαλιχοῦ xol στερεμνίας πίστεως, 
xai ὅπως δόχιμος xatà γῆν xai «κατὰ θέλέχσεν ἀνα- 
δειχθῇ. ᾿Αλλὰ γὰρ χαὶ à προλεγθείκα πριδῦχτις χαὶ 
Χριστιανιχωτάτη χήρα περιήρχετο περὶ τοὺς ἀγ.- 
λοὺς, τὰ ἀποχαλυφθέντα αὐτῇ ÜntoUsa σημεῖς, εἶτε 
εὐροῦσα τὸ ζητούμενον, «ai εἰς οἶκον ἔπέξιον ix 
τεθεῖσα τὸ σεδάσμιον τοῦ μάρτυρος λείψανον, xi 
ἔθετο ὁσίως. ᾿Εντεῦθεν γὰρ εἰ; οἵκον ἐπάξιον ἔνεχο- 
μίσθη τὸ πολυμάχάρεστον xai πανσεδάσμιον λείψανον 











DE S, TIMOTHEO APOSTOLO 


EPISCOPO EPHESINO, MARTYRE. 


(Anno Christi 97, die 22 Januarii apud Grscos, apud Latinos die 24 ; Bolland. ad banc diem.) 


8 I. S. Timothei natalis. 


1 Latini plerique (non tamen, quod existimavit 
Baronius, omnes, ut mox dicemus) S. Timothei 
natalem XXIV Januarii celebrant. Opere pretium 
est ex aliquot Martyrologiis, que de eo priedican- 
tur, depromere, quibus reliqua de eo dicenda il- 
lustreatur. Vetus ergo Romanum Martyrologium 


ita habet : « Ephesi Timothei apostoli. » Eadem - 


in variis mss. leguntur, quorum quedam Beds 
preferunt nomen, et in nonnullis sub nomine 
Usoardi editis; in Bellino quoque, Rabano, Adone: 
ast hic in libello de festivitatibus Apostolorum : 
« Naialis S. Timotliei discipuli B. Pauli apostoli, 
qui aped Ephesum a beato Apostolo episcopus 
ordinatus, post mulios pro Christo agones dor- 


À rorem arguebal, et ut a tam foedis factis desiste- 


rent hortabatur. Quem impii fustibus contusum e 
medio sustulerunt. Postmodum aut:m sacre» ejus 
reliquie Constantinopolim translate sunt, et in 
templo Sanctorum Apostolorum collocati, ubi 
solemnis ejus agitur memoria. 


3. Eadem habet Anthologium Grecorum a Cle- 
mente VIII approbatum, et Maximus Cytherzus. 
At quod conscripsisse Evangelium dicitur, id qui- 
dem alibi haud legimus. Citatur apocryphum Ni- 
codemi Evangelium : aliis quoque ascripta olim, 
quae ab otiosis composita hominibus erant, de 
quibus fuse Baronius tom. I ad an. 44; at nihil 
isthic de Timotheo. Fortassis Evangelii conscrip- 
10, Sive συγγραφεύς, dicilur, quod cum Joanne 


mivit. Cujus corpus cum reliquiis B. Andres et B familiariter versa'us Ephesi, trium evangelista- 


Luca, vicesimo Constantii anno Constautinopo- 
lim translatam est. » Eadem babet Beda vulgatus, 
Notkerus, et inss. plurima. Martyrologium Ro- 
manum : « Natalis S. Timothei discipuli B. Pauli 
apostoli, qui ab eodem Ephesi ordinatus episco- 
pus, post multos pro Christo agones, cum Dianz 
immolantes argueret, lapidibus obrutus, paulo 
post obdormivit in Domino. » 

ἃ Greeci vero XXII Januarii, quo interemptus 
est, de eo agunt. Quo die Menza : « Sancli apos- 
tolli Timothei, discipuli S. Pauli apostoli. » 

Amore divinarum Timolheus coronarum, 

Fwustibus cosus tinxit terram sanguine. 


Ortus hic fuit ex Lystra urbe, patre gentili, matre 


rum aliorumque sanctorum virorum de Christi 
rebus gestis commentarios, collegerit, quos dein 
recognovisse ac Jigessisse Joannes dicitur. 


4. Eodem XXII die Januarii eum Usuardus, 
Mavrolycus, Galesinius, Canisius, aliique Latino- 
rum referunt; quidam utroque die. Usoardus ista 
habet: « Natalis S. Timothei discipuli B. Pauli. Hic 
ab eodem Apostolo episcopus Epheso ordinatus, 
est. » Galesinius breviter omnern ejus vitam com- 
plexus est : «Ephesi S. Timothei, B. Pauli apostoli 
discipuli. Is Lystris in Lycaonia natus, a pueritia 
in sacris litteris el pietate eruditus ; quo tempore 
apostolus Paulus eo venit, religionem Christianam 
coluit ; utpote cum matrem Eunicem haberet,mu- 


Judea, cui Eunice non:en. Discipulus B. apostolo € lierem Jesu Christifidei studio flagrantem. Pervul- 


Paulo factus, conscriptor divini Evangelii et praeco 
exstitit : Joenni quoque prre ceteris a Christo dile- 
cio convixit : atque ab ipso apostolo Paulo Ephesi 
episcopus ordinatus est. Postquam enim (ut Ire- 
nsus Lugduuensis epi:copus tradidit, el passim 
sermone celebratur) Joannes e mari ejectus, Ephe- 
soque redditus est; ac deinde sub Domitiano 
principe in Patmum insulam exsal deportatus ; 
Beatus hic Timotheus Ephesinz Ecclesie profuit. 
Cum vero idololatri& diem quemdam festum, quod 
Καταγώγιον, id est, deductionem, appellabant, 
Ehesi patrio ritu agitarent ; idola quidem manu 
gestantes, et larvis quibusdam aut personis in- 
duti, et in his decantantes, atque in viros ac fe- 
minas latronum more irruentes, omniaque cadi- 
bus miscentes ; B. Timotheus tam dirum et atrox 
facinus intueri non sustinens, stultum eorum er- 


gata ejus sdolescentis virtutum fama, illum sibi 
comitem peregrinationis et socium laborum Apos- 
tolus adjunxit : sicque adjutorem operis in Evan- 
gelio Christi eumdem ubique adhibuit. Siquidem 
hic una cum illo, propaganda fidei causa, modo 
Ephesum, modo Corinthum profectus, Macedoniam 
etiam, Italiam atqne universam terra:n, pra dican- 
do peragravit. Fuit autem admirabili indoli ado- 
lesceus : pudice et casteperpetuo vixit: prudentia 
sapientiaque ita przstitit, αἱ omne ministerium ei 
Apostolus concrederet; in Macedoniaque curamil- 
lorum traderet, qui Evang»lium susceperant. De- 
inu» Ephesiorum factus episcopus, dum ab Diane 
cultu populumavocareconatur, Domitianoimpera- 


B tore, lapidibusa multitudine pene obrutus, Chris- 


tianorum ope eo periculo liberatus, ad finitimum 
montem, qui Pion dicitur, venit, ubi animam Deo 


199 


MENSIS JANUARIDS. 


760 


reddidit. Ejus corpus Constantinopolim post Cons- A Photius tamen, cum legisse se passionem hanc 


tantino Augaslo procurante, translatum est. » 
9. Alii aliis diebus ejus memoriam consecrant, 
Wandelbertus XVI Maii : 


Septima Timothei cum dena nomine lucet, 
Veiridica Paulus docuit quem voce beatus. 


XXII Augusti ista habet pervetustum Rhinawien. 
m8. « Roms Timothei discipuli S. Pauli. » Sed 
postrem2 tres voces videntur a librario adjecta: 
colitur alioquin eo die S. Timotheus Romanus 
Martyr. Denique XXVII Septembris ms. Martyro- 
logium S. Hieronymi : « In Epheso Timothei. » 
Hujusne ? Ita sensit veteris scriptor Martyrologii, 
quod in monasteriis Leetiensi et S. Martini Tornaci 


scribit, auctorem nullum nominat. Autbertus Mi- 
reus in Bibliotheca Ecclesiastica, « Fitin ea Pas- 
sione, inquit, mentio Iren:i Lugdunensis episco - 
pi : ex quo colligi datur, non posse eam attribui 
Polycrati,quiTimotheo post Onesimum successit.» 
At nusquam dicitur immediate successisse Onesi- 
mo, qui sub Trajano passus traditur, ut 16 Febr. 
dicemus. Ipse Mireus Ireneum anno 410 Sever! 
(qui erat Christi 202, aut. 203, viginti jam diebus 
inchoatus) coronatum asserit : S. Hieronymus 
Polycratem « floruisse temperibus Severi prin- 
cipis:» ut facile potuerit Irenzi,mqualis sui, com- 
mentarium aliquem,imo omnes.legisse. 

Ipse se Polycratem auctor vocat (u) ; qui sane 


asservatur, in quo ista leguntur eo die: « Et S. Bimpostor habendus esset, si alieni nominis bono- 


Timothei discipuli Pauli apostoli, quem idem vas 
electionis assumens, omnem ecclesiasticam disci- 
plinam docuit, et per manus impositionem, accom- 
modabilem Ecclesiis fecit. Hic pudicus et virgo 
permanens, apud Ephesum in monte qui vocatur 
Pion, cum magno honore sepultus quiescit. » Cur 
vero « accommodabilia Ecclesiis factus » dicitur? 
an quia episcopus consecratus principio est, nulli 
certe sedi astrictus, sed ul munus apostolicum 
perfectius ubivis exseqni posset ? 


$ II. Acta S. Timothei, tempus mortis. 


6 « Polycrates Ephesiorum episcopus... floruit 
temporibus Severi principis, » ut testatur S. Hie- 


rem sibi falso arrogaret, at scriptum grave est 
quod ad rem attinet, licel stylo humile asserat 
Photius), estque cousentaneum iis qu: ceteri 
qnoque de Timotheo tradiderunt. Vincentius 
Bellovacensis lib. x, cap. 38, ex Polycrate Acta 
quaedam Timothei recitat ; « qua stylo suo « in- 
quit, Petrus Hallois noster in Notat. ad cap. 7 
Vit: S. Polycarpi, « satis clamant se e Graecis esse 
translata ; » atque omnino Polycrati ipse illa tri- 
buit. Ea ex vetustis codicibus monasteriorum S. 
Maximi, et S. Mari» de Ripatorio descripsimus, 
contulimusque cum excusis agonibus martyrum, 
ms. Nicolai Belfortii, et Graeca ms. historia mar- 
tyrum, ms. Nicolai Belfortii, et Greca ms. his- 


ronymuslib. De scriptoribus ecclesiasticis cap.45, c ria martyrii S. Timothei, quz ipsa fortassis est Po- 


ubi nonnulla recitat ex Synodica ejus epistola pro 
ritu in ista Ecclesia a S. Joannis Evangelist: tem- 
poribus observato, celebrandi una. xiv Paschatis. 
De eo Sigebertus cap. 3. « Polycrates passionem 
S. Timothei apostoli scripsit, et alia mulia; » at 
Baronius in Notis ad Martyrologium, de ea ita 
pronuntiat : « Pessionem Timothei a Polycrate 
scriptam fuisseauctor est Sigebertus Deviris illust. 
c. ὃ, sed ignotum id prorsus Eusebio atque llie- 
ronymo, qui agunt de Polycrate. » Verum et alia 
ab iis pretermissa aliorum auctoram scripta. 


(a) S. Timothei Vitam auctore Polycrate dedi- 
mus in Patrologia nosite tomo V, col. 1309 Nunc 


lycratis, sed a quopiam post translatas (:onstanti- 
nopolim reliquias recognita, omisso exordio, quo 
nomen suum Polycrates profitetur; et merito, cum 
recentior ille scriptor periodum interjecerit de 
translatis reliquiis,cui proinde przfigere Polycra- 
lis nomen non poterat;at suum ipsoreticuit, vel zlas 
librariorumve negligentia oblitteravit : vixisse ante 
Justiniani tempora inde conject«mus, qui templi 
ab eo conditi non meminit. Metaphrastes marty- 
rium, translationem, templi vel zedificationem vel 
restaurationem, complexus est. 


ejusdem acta a Symeone Metaphraste scripta exhi- 
bemus. EpiT. PATR. 


761 


VITA S. TIMOTHEI. 


762 





YIIOMNHMA 
ΕΙΣ TON ATION AIIQZTOAON TIMOGEON. 


COMMEMORATIO 
S, THIMOTHEI APOSTOLI 


(Latine apud Bolland. ad 24 Jan. ; Greca descripsimus ex cod. Reg. Paris. n. 1457, smculi xt. EDiT. PATR.) 


CAPUT I. 
Timotheus S. Pauli discipulus et comes. 


A". Τιμόδεον τὸν μέγαν ἤνεγχε μὲν ἡ Λυλχόνων,Α I. Magnum Timotheum tulit quidem Lycaonia, 


ἐθρέψατο δὲ καὶ ἤσκησεν ἡ πάλαι περιφανὴς ἐν πό- 
λεσι Δύστρα, οὐχ οὕτω καρπῶν εὐφοριᾳ καὶ ἀφθονίᾳ 
τῶν ἀνεγκαίων, ὅσῳ ἐπὶ τῷ ἡδίστῳ φυτῷ τῷδε 
esuvovouive, xzi τοῖς ἐπανθοῦσιν αὐτῷ τῆς ἀρετῆς 
κάλλεσι καὶ χοσμήμασι, καίτοιγε μηδὲ ταῖς τοῦ γέ- 
νους ῥίζαις κεχρημένῳ χαθχραῖς τε xdi ἀχιδδηλοις, 
ἀλλὰ καὶ πολὺ τὸ ἐκ τῶν ἀκανθῶν τῆς ἀπιστίας ἔχού- 
σαις ἐπίμικτον, Προμήτωρ μὲν γὰρ αὐτῷ Aotc, γυνὴ 
θεοφιλὴς καὶ ἀρετῆς ἀτεχνῶς ἐπιωυ[ελουμ]ένης μήτηρ 
Εὐνίκη ἐξ ᾿Ιουδαίων ἐχχεντρισθεῖσα πάλχι εἰς τὴν 
εὐσέδειαν, καὶ ὄντως ἐν ἀχηράτοις ἀρετῶν ἀνθήσχσχ 
κήποις πατὴρ δὲ Ἕλλην, καὶ τὰ Ἑλλάνων ἐπιση- 
μόκατος, οἱονεί τι ζιζάνιον ἐν σίτῳ, τῷ χαλῷ Τι- 
μοθέου γένει, χαὶ ῥόδοις ἀχανθὰ παραφὺς, xal 


aluit autem et instituit, ας olim inter civitates fuit 
inclyta, Ly-tra:non tantum sibi placens de ubertate 
et abundantia rerum necessariarum, quantum de 
hac planta longe suavissima,et de iis que in eo ef- 
florent,virtutis ornamentis.etsi ne puras quidem et 
sinccras generis habuerit radices; sed ex spinis 
quoque infidelitatis plurimum habuerit admistum. 
Nam erat quidem ei avia Lois, mulier pia, et qua 
revera curam gerebat virtutis;mater Eunica, que 
et Judaeis quidem olim fuerat insi:a in pietatem, 
el in integris virlutum hortis revera floruerat. 
Pater autem geutilis, et in gentilium rebus ma- 
1ime insignis, veluti quoddam in frumento lolium, 
nempe honesto et przctoro Timothei genere, et 


τοσούτῳ διαφανὴς τὴν κακίαν γενόμενος, ὅσον ὁ παῖς pg TOsiS Spina adnatus, el vitio tantum insignis, 
κεριφανὴς τὴν εὐσέδειαν, χαὶ τὴν ἀρέτην ἀπαρ- quantum fuit illius filius pietate clarus et virtute 


áp. oc. 

B'. Ὁς ἔτι νέπιος ὧν, καὶ ὑπὸ τῇ μητρὶ Εὐνίχτ, 
παιδαγωγυύμενος τήν ᾿Ελλήνων daa καὶ ᾿Ιυυδαίων 
ἐπίσης ἀπάτην ἐξέχλινε, xal Πχύλῳ τηνικαῦτα τῇ 
τῆς Ἐχχλησίας λαμπρᾷ σάλπιγγι πρὸσεισι, σὺν 
ἅμα Βαρνάδᾳ τῷ τοῦ Χριστοῦ μαθητῇ χαὶ ἀποστόλῳ» 
καθ᾽ ὅ φησιν ὁ θεῖος Δουχᾶς ἐν ταῖς Πράξεσιν, 


incomparabilis. 

Cum esset autem adhuc infans Timotheus, et a 
matre Eunica(4Jinstitueretur,gentilium et Judzo- 
rum errorem simul ex :equo declinavit:et tunc ac- 
cedit ad Paulum,przclaram Ecclesi: tubam,simul 
cum Barnaba Christi discipulo et apostolo,sicut di- 
vinus Lucas dicit iu Actis !; cum is venisset in Ly- 


ἐπιδεδημηχότι τῇ Aoxaóvov, ἥτις ὅμορος μέν ἐστιν Caoniani,qua est finitima quidem Iconio εἰ Derbz, 
"Ixovi xai Γέρδῃ, μεγίστου δὲ θχύματος τότε τῆς ex Pauli vero adventu magnum erat consecuta mi- 
τοῦ Παύλου ἐπιδημίας ἀπολελαύκε, xal γωλὴν ἐξ  raculum, et claudum ab ipso ortu (0 divinam vi- 
αὐτῆς εἶδε τῆς εἰς φῶς προόδου (ὦ θείας ἐπισχοπης ! — sitationem ! o admirabile spectaculum !) sanum 
ὦ παραδόξου θαύματος }) υγιᾶ τῇ ἐχείνου παρουσίᾳ effectum illius preesentia, et pedibus suis absque 
Ὑεγενημένον, xal ποσὶν οἰχείοις ἀλύπως ἄμα xai molestia,et secure utentem. Qui quidem eos, qui 
ἀσφαλῶς χρώμενον, Ὃς τοσοῦτον ἐξέπληξε τοὺς,. erant in civitate, in tantam adduxit admirationem, 
κατὰ πόλιν, ὡς εἶναι xal πέρα πίστεως αὐτοῖς υἱ esset eis id quod factum fuerat, supra fidem, et 
τὸ γεγενημένον, xal θεοὺς οἴεσθχι τοὺς σφετέρους suos deos existimarent forma hominibus assimi- 
ἀνθρώπῳ τὴν θέαν ὁμοιωθέντας τὴν πόλιν περιπος  lalos obire civitatem, et. eorum esse opus claudi 
λεῖν, ὧν ἔργον xal τὴν τοῦ χωλοῦ θεραπείαν λογίζε- curationem. Postquam autem, quisnam esset, 


i Act. xiv. 


(1) Miramur duas has sanctas feminas Loidem et Eunicen, nec in Grecorum, nec in. Latigorur 
Fastis reperiri. 


763 


cognoverunt, et quod Dei vivi esset potius aposto- A σϑαι. 


lus, et horum, qui falso dicuntur, deorum adversa- 
rius, ad hoc ipsum missus,ub ab eorum errore li- 
berarentur homines, et quod praedicat Deum, qui 
non solum potest corrigere tales corporum mutila- 
tiones.sed etiam suscitare mortuos;multi ab errore 
deficientes accesseruut ad pietatem. Opus illius 
miraculi,fuerunt etiam hujus admirabilis discipuli 
et apostoli parentes, qui ma. no studio et liberali- 
tate Paulum domi sus acceperunt:et pietatis qui- 
dem lucem ab eo habuerunt, pium autem et Dei 
amantem Timotheum, veluti vicissim reddiderunt, 
qui erat adhuc juvenis et tener, et aptus ad sosci- 
plenda semina pielatis,quod quidem licet apertius 
discere ex libro Actuum apostolorum *. Nam cum 


MENSIS JANUARIUS. 


164 


᾿Επεὶ δὲ ἔγνωσαν ὅστις ἦν, καὶ ὅτι Θεοῦ 
μᾶλλον ἀληθῶς ἀπόστολος, xal τῶν φευδωνύμων 
τούτων θεῶν ἀντίθετος, πρὸς αὐτὸ δὴ τοῦτο ἀπ- 
ἐσταλμένος, ὥστε τῆς αὐτῶν πλάνης ῥύεσθαι τοὺς 
ὀνθρώπους, xai ὡς κηρύττει Θεὸν, ob τοιαύτας μό- 
νον πηρώσεις ἀνορθοῦν σωμάτων, ἀλλὰ καὶ vtxoox 
ἀνιστᾷν δυνάμενον, πολλοὶ τῆς ἀπάτης ἀποστάντες 
τῇ εὐσεδείᾳ προσέθεντο, ᾿βκείνου τοῦ θαύματος 
ἔργον καὶ αἱ τοῦ θαυμασίου τοῦδε μαθητοῦ καὶ 
ἀποστόλου πρόγονοι, τῇ οἰκίᾳ θερμῶς τε καὶ φιλο- 
tipec τὸν Παῦλον ὑποδεξάμεναι, καὶ φέγγος μὲν 
εὐσεδείας παρ᾽ αὐτοῦ λαδοῦσαι͵, οἱονεὶ δὲ τὸν θεο- 
φιλῆ Τιμόθεον ἀντιδοῦσαι, νεαρὸν ἔτι ὄντα καὶ ἀκα- 
)bw, καὶ σπέρματα θεοσεδείας ἐπιπήδειον παραδὲ- 
ξασθαι, ὅπερ οὖν καὶ ἀπ’ αὐτῆς ποῦ εὐσαφέστερόν 


Paulus, inquit, obiret Lystram et Derben, erat Β ἔστι μαθεῖν τῇς τῶν Πράξεων βίδλου. Τοῦ Παύλου 


illic discipulu: quidam, nomine Timotheus, filius 
mulieris Judes fidelis, patris autem gentilis. 
testimonium bonum reddebant, qui in Lytris 
erant et [conio fratres. 

IlI. Cum sic ergo Paulo traditus fuisset$ Timo- 
theus, Patri spiritali filius magis proprius, quam 
ejos qui erat pater secundum carnem, et ex ci- 
vitale una esset excessurus, ab eo circumciditur 
propter quosdam Judzos, quibus plena erat ci- 
vitas, et omnia circumcirca : quoniam omnes 
sciebant illum esse natum patre gentili. Atque 
civitates quidem obibat Paulus seminans prizedi- 
cationem, veritaterrque annuntians, el omnes 
spiritu regenerans. Eum autem consequebatur 
sicut stella solem Timotheus : deductus quidem 
a parentibus, eorum aulem cor non obscure sau- 
ejans propter separationem. Quidni enim, cum 
essent parentes talis filii, et qui scatebat tam 
suavi flore virtutis? Ipse vero ex eorum sejunc- 
tione nihil visus est affici, sed quodammodo Pauli 
desiderio contegere suam in perentes affectio- 
nem, et ostendere id naturali necessitate longe 
esse valentius. Hinc in litterarum disciplina ab 
illo instituitur, fitque ei contubernalis, e omnino 
simul cum eo vivebat. Deinde ejus quoque dia- 
conus constituitur, et ad apostolatum confirma- 
tur, periculorum atque laborum effectus socius 
οἱ nibil omnino impeditus ab alatis teneritudine, 
qui minus resisteret laboribus: sed generosam 
inducens voluntatem, qua atate plus poterat ; 


γὰρ, φησὶ, τὴν Αὖστραν xai Δέρόην κεριιόντος, ἣν 
ἐκεῖ μαθητὴς ὀνόματι Τιμόθεος, υἱὸς γυναικὸς *[oo- 
6alaq πιστῆς, πατρὺς δὲ “Ἕλληνος, Ος ἐμαρτυρεῖτο 
ὑπὸ τῶν ἐν Λύστρᾳ καὶ ᾿Ιχονίῳ ἀδελφῶν. 

Γ΄. Οὕτω τοιγαροῦν ἐγχειρισθεὶς τῷ Παύλῳ Τιμό- 
θεος, πατρὶ πιευλατιχῷ παῖς πολὺ τοῦ χατὰ σάρχα 
πατρὸς οἰκειότερος, xal συναπᾶραι μάλλων αὐτῳ 
τῆς πόλεως͵ περιτέμνεται ὑπ᾽ αὐτοῦ διὰ τοὺς ἸἾου- 
δαίους, ὧν ἢ πόλις τότε xai τὰ περὶ αὑτὴν πάόντε 
πεπλέρωτο, ἐπεὶ xal πάντες ἐχεῖνοι ἔδεσαν ὡς ἄρε 
Ἕλληνος εἴη πατρὸς. Περιήει μὲν οὖν τὰς πόλεις ὁ 
Παῦλος τὸ κήρυγμα κατασπείρων, καὶ τὴν ἀλήθειαν 
χαταγγέλλων,͵ καὶ ἀναγεννῶν πάντας τῷ Πνεύμειι. 
Συνείπετο δὲ αὐτῷ χαθάπερ ἀστὴρ ἡλίῳ Τιμόδεος, 
προπεμπόμενος μὲν ὑπὸ των τεκόντων πλήτεων δὲ 
αὐτῶν οὖκ ἀδήλως τὴν χαρδίαν ἐπὶ τῷ γωριορῷ. 
Καὶ πῶς γὰρ οὐχ ἔμελλον πατέρες ὄντες wm 
τοιαύτου, χαὶ οὕτως ἡδίστῳ τῆς ἀρέτῇς ἄνθει βρύνν- 
voc; Αὐτὸς δὲ πρὸς τὴν ἐκείνων διάστασιν οὐδὲν 
ἐοικὼς πάσχειν, ἀλλ᾽ ὥσπερ τοῖς τοῦ αύλου ἱμέ- 
pote τὴν πρὸς τοὺς τέχοντας ἀποχρύπτων στοργὴν, 
xal δεικνύων αὐτοὺς πολλῷ φυσικῆς ἀναίγκης ἰσχυ- 
ροτέρους, ᾿Εντεῦθεν πρὸς μάθησιν γραμμάτων ὑκ' 
ἐχείνῳ παιδαγωγεῖται, χαὶ γίνεται σύσχηνος αὐτῷ 
xai τὸ πᾶν ὁμοδίαιτος. Εἶτα καὶ διάκονος τούτου 
χαθίστχται, xai πρὸς τὴν ἀποστελὴν ἐπιῤῥώννυται, 
κοινονῶν αὐτῷ «ai κινδύνων x«l χαμάτων, καὶ πό- 
νων" χαὶ μηδὲν ὅλως ἐμποδιζόμενος ὑπὸ τοῦ ἀπ:- 
γοῦ τῆς νεότητος πρὸς τὴν τῶν πόνων ἀντιτυπίαν, 
ἀλλ᾽ εὐγένειχν προχιρέσεξεως ἀντεισάγων ἠλικίας 


adeo ut boni ejus animi et piorum operum testem D πλείονα δυναμένην, ὥστε καὶ μάρτυρα τῆς ἀγαθὴς 


ipsum habuerit magistrum, sic dicentem: Videte, 
ne quis ipsum contemDat ὁ, Opus enim Domini 
operalur, sicut ego. 


IV. Cum autem ad tantam pervenisset virtutem 
et tantum eis testem adhibulissel, non hic solum 
sed etiam in multis aliis locis. Nam «Modo quidein, 
inquit scribens ad Corinthios Paulus 5, misi ad vos 
Timotheum [ratrem meum, qui est filius meus 
dilectus et fidelis in Domino, qui vobis in memo- 


3 Act. xvi, 1, 5 |[bid., 1, 9. 41 Cor. xvi. 


ταύτης γνώμης" xai τῶν ἔργων τῶν εὐσεδῶν αὐτὸν 
κιίσασθχι τὸν διδάσκαλον οὕτω λέγοντα Βλέπετί 
μή τις αὐτὸν ἐξουδενώσῃ τὸ γὰρ ἔργον τοῦ Κυρίω 
ἐργάζεται ὡς κἀγώ. 

A'. Εἰς touto δὲ ἀρετῆς ἐλάσας, καὶ τηλεποῦτον 
μάρτυρα ταύτης πεποιημένος, οὐκ ἐνταῦθα μόνον, 
ἀλλὰ καὶ ἀλλαχοῦ πολλαχοῦ" « Νῦν μὲν γὰρ, φησὶ 
Κορινθίοις γράφων ὁ Παῦλος, ἔπεμψα ὑμῖν Twd- 
θεον τὸν ἀδελφόν uou, ὅς ἔστι τέκνον pou ἀγε- 
πητὸν xal πιστὸν ἐν Κυριῳ, ὃς ὑμᾶς ἀναμνήσει τὲ; 


51 Cor. iv, 11. 


765 


VITA S. TIMOTHEI. 


766 


ὁδοὺς μοῦ τὰς ἐν Χριστῷ. » Καὶ πάλιν" € "Eàv ἔλθῃ A riam rediget vias meas in Christo.»Et rursus6:«Si 


Τιμόθεος, βλέπετε ἵνα ἀφόδως γένηται πρὸς ὑμᾶς. » 
Νῦν δὲ xai Φιλιππησίοις Ἐπιστέλλων, χοινωνὸν αὐτὸν 
ποιεῖται ἐπιγραφῆς " « Παῦλος xal Τιμόθεος δοῦλοι 
Ἰησοῦ Χριστοῦ, ν Καὶ ἑξῆς τῆς ἐπιστολῆς “ ε ᾿Ελπίζω 
δὲ kv Κυρίῳ Τιμόθεον ταχέως πέμψαι ὑμῖν, ἵνα 
xüyo εὐψυγῶ, γνοὺς τὰ περὶ ὑμῶν. Οὐδένα γὰρ 
ἔχω ἰσύψυχον, ὅστις γνησίως τὰ περὶ ὁμῶν μερι- 
μνήσει. » Συνῳδα δὲ τούτοις xai θεσσαλονιχεῦσι" 
e Παῦλος καὶ Τιμύθεος δοῦλοι Ἰησοῦ Χριστοῦ, » τῇ 
τς ἐπιγραφῆς χαὶ ἐνταῦθα κχοινωνίᾳ τιμήσας “ 
« "Ἔπεμψα ὑμῖν Τιμόθεον τὸν ἀδελφὸν ἡμῶν καὶ διά- 
xovov Θεοῦ, xal συνεργὸν iv τῷ Εὐαγγελίῳ τοῦ Χρι- 
στοῦ εἰς τὸ στηρίξαι «ai παρακαλέσαι περὶ τῆς πίστεως 


venerit Timotheus, videte ut sine metu sit apud 
vos.» Modosutem ad Philippenses ' quoquescribens, 
asciscil socium inscriptionis: «Paulus et Timotheus 
servi Jesu Christi.» Et deinceps consequenter in 
Epistola: «Spero autem in Domino meTimotheum 
cito ad vos missurum, ut et ego bono animo sim; 
cognitis qu: circa vos sunt. Neminem enim habeo 
tam unanimem, qui sincere pro vobis sit sollici- 
tus.» His vero congruentia scribit etiam a: Thes- 
salonicenses 8 : « Paulus et Timotheus servi Jesu 
Christi,» eum hic quoque honorans societate ins- 
criptionis : « Misi ad vos Timotheum fratrem no- 
strum et ministrum Dei,et cooperatorem in Evan- 


ἡμῶν, τοῦ μηδένα σαίνεσθαι ἐν ταῖς θλίψεσι ταύταις... g gelio Jesu Christi,ad confirmandos vos et exhor- 


Kal ἀλλαχοῦ * « Τὴν δὲ δοχιμτν αὐτοῦ γινώσχετε, 
ὅτι ὡς πατρὶ τέχνον σὺν ἐμοὶ ἐδούλευσεν εἷς τὸ 
Ἐῤαγγέλιον * » μάρτυρας κἀκείνους olovel τῆς ἀρετῆς 
τοῦ Τιμοθέου παραλαμδάνων, Ἔπειτα δὲ χαὶ πρὸς 
Κολασσαεῖς * e Παΐδος ἀπόστολος ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ 
διὰ θελήματος Θεοῦ, καὶ Τιμόθεος ὁ ἀδελφός, » 


tendos pro fide nostra, et nemo moveatur in istis 
afflictionibus 8΄.» Et alibi 9 : «Probationem autem 
ejus cognoscitis. quod sicut filius patri mecum 
serviit in Evangelio : » illos quoque assumens ve- 
luti testes virtutis Timothei Deinde vero etiam ad 
Colossenses 10: «Paulus apostolus Jesu Christi per 
voluntatem Dei, et Timotheus frater. » 


CAPUT 1l. 
S. Timothei zelus , martyrium. S. Joannis exsilium. 


E^. Οὕτω τοιγχροῦν ὑπὸ τοῦ διδασχάλου μαρτυ- 
ρούμενος, «αἱ τοῦτο μὲν τέχνον ἐν Κυρίῳ πιστὸν καὶ 
ἀγαπητὸν, τοῦτο δὲ καὶ ἀδελφὸς αὐτοῦ «αἱ συνεργὸς 
τοῦ Ἐδλγγελίου καλεῖσθαι ἠξιωμένος, χαὶ τοσούτων 


ἕνω καὶ τέτω παρ’ αὐτῷ καὶ οὕτω μεγάλων ἀπολαύων C 


τῶν ἐγκωμίων, ὅμως οὐδὲ οὕτως εἶχε θαῤῥεῖν ὑπὲρ 
ἑαυτοῦ καὶ μὴ δεδιέναι " ἀλλὰ μετὰ τοσαύτης ἔζη 
«ἧς ἀκχριδείας, καὶ οὕτως ἐνχγώνιος καὶ φιλοπόνως 
χαὶ τηλικαύτην εἰστέρων τὴν χαχοπίθειαν, ὡς xal 
παρπηνλήσεις αὐτῷ τὸν διδάσχχλον προσάγειν, μηχέτι 
ὁδροποτεῖν τῷ μαθητῇ παρχινοῦντα͵ ἀλλ᾽ οἴνῳ 
ὀλίγῳ χρῆσθαι ε Διὰ τὸν στόμαχόν coo, φησὶ, χαὶ 
τὰς πυχνάς σου ἀσθενείτς. » 

ζ΄, ᾿Αλλὰ «sl οὕτως αὐτοῦ κάμνοντος ὑπὸ τῆς 
συνεχοῦς ἀῤῥωστίας τὸ σῶμα, χαὶ τὴν τοῦ στομάχου 
δόνανιν περιδεὔλημένου, τὸ γενναῖον ἀπέλαμπε τῆς 
Ψυχῆς. Οὐ γὰρ ἀσθένεια σώματος τηλιχαύτην φυ- 
χῆς εὐγένειχν ἱχανὴ γέγονεν ἐλέγξαι, ἀλλ᾽ ἣν παν- 


V.Porro autem cum a praeceptore tantum ferret 
testimonium, et modo quidem filius in Domino fi- 
delis et dilectus : modoautem ejus frater et Evan- 
gelii cooperator vocari dignus haberetur ; et sus- 
que deque tot el tam magna consequeretur en- 
comia ; tamen ne sic quidem sibi ipsi confidere 
et non timere poterat : sed tam accurate vivebat, 
et tam diligenter se exercebat, et tam acriter se 
affligebat, ut cum etiam exhortaretur pracep- 
tor, suadens disc:pulo 11, ne aquam amplius bi- 
beret, sed vino modico uteretur : « Propter sto- 
machum (uum, inquit, el frequentes tuas infir- 
mitates. » 

VI[.Sed quamvis sic laboraret ejus corpus conti- 
nuainfirmitate,et haberet dejectam stomachi facul- 
tatem 13, generosus resplendebat animus. Non 
poterat enim corporis infirmitas deprimere tam 
generosumanimum: sed cele:is zeli penna omnem 


ταχοῦ xojep τῷ τοῦ ζήλου πτερῷ διιπτάυενος, xal in partem pervolabat, et moo quidem Ephesum, 
νῦν μὲν "Eocsov, νῦν δὲ Κόρινθιον αἱ τῆς ἐχείνου D modo veroCorinthum illius linguz Sirenes demul- 


γλώττης σειρῆνες ἔθελγον * καὶ Μακεδονίαν δὲ πολ- 
λάκις, καὶ Ἰταλίαν, καὶ γῆν πᾶσαν xai θάλασσαν 
μετὰ τοῦ διδασκάλο» νῷ χηρύγματι περιέλαδον, Τί 
δ' ἂν εἴποις ὁπόσους ἐπιθυμίαι: ἀλογωτάτοις χαὶ 
ἀτόποις δουλεύοντας τῆς χαλεπῆς ταύττς ἀπήλλαξε 
λειτουργίας ; Οἷδεν ἀχοιδὼς ὃ λέγω, ὃς ἄρχλ μηδὲ 
τοῦ ἐν Κορίνθῳ πεπορνευχότος ἠγνόησε τὸ ἀνόμημα, 
Καὶ γὰρ ἦν ὁ θεῖος Τιμόθεος οὐχὶ νοῆσαι μόνον 
ὀξότατος, ἀλλὰ xal εἰπεῖν προχειροτατος, καὶ περιτ- 


«ὥς τῇ εὐρημοσύνῃ χρήσασθαι δεξιώτατος, τά τε θεῖα 
εἰσηγήσασθαι χαριέστατος, χαὶ εἰς εὐχοσμίαν 'Ea«- 


cebat.Macedoniam quoque sape et Italiam et uni- 
versam terram cum praeceptore complectebatur 
praedicatione. Quid autem dixeris, quam multos 
cupiditatibus a ratione maxime alienis et absurdis 
servientes,al) hoc gravi liberavit ministerio? Recte 
novit,quod dico, is qui ejus qui Corinthi est forni- 
catus non ignoravit delictum. Erat enim divinus Ti- 
motbeus non ad intelligendum solum acutissimus, 
sed ad dicendum etian, promptissimus, et ad facun- 
dia egregle utendum dexterrimus,et in divinis cx- 
ponendis jucundissimus, et ad Ecclesiam compo: 


€ [ Cor. xvi, 10. 7 Phil. 1, 4 ; et it, 49. 8I et II Thess. 1. 8'I Thess, n, 2, 9 Philip. n, 22. 


10 (;oloss. 1, 1. 


4 [Tim. v, 93. 131] Tim. v, 23. 


761 


MENSIS JANUARIUS. 


168 


nendam et custodiendam vel maxime idoneus. À χλησίας xal κατάστασιν ἀγαγεῖν ἱκανώτατος, "Esel 


Nam et copiosiorem consecutus est gratiam, et 
doctrine fontibus usus est duplicibus ; non Pauli 
solummodo admirabili lyra Syiritus se oblec- 
tans, sed eliam versans cum Joanne eximie di- 
lecto discipulo, et ab eo prefectus administra- 
tioni sedis Ephesiorum, cum ab eo audisset οἱ 
didicisset, qua ille rorsus a bono Spiritu. 


VI[.Nam cum Nero,qui male ad imperium,male 
(o justitia et Dei tolerantia!) accesserat, (ini 
martyrii principes apostolorum,Petrum, inquam, 
et Paulum, subjecisset, et alii qui cum ipsis erant 
discipuli se alio convertissent ; accidit ut hic ma- 
gnus evangelista et Theologus Ephesi constiteret, 


χαὶ δαψιλεστέρας ἀπέλαυσε χάριτος, καὶ διπλαῖς 
ἐχρήσατο ταῖς τῆς διδασκαλίας πηγαῖς “ οὗ Παύλου 
χατατρυφήσας μόνον, o) τῆς θχυμαστῆς λύρας τοῦ 
Πνεύματος * ἀλλὰ καὶ Ἰωάννῃ τῷ διαφερόντως ἠγα- 
πκημένῳ συγγενόμενος μαθητῇ, καὶ ὑπ᾽ αὐτοῦ τὸν 
τῆς ᾿Εφεσίων θρόνον ἐγχειρισθεὶς, καὶ ἀχούσας παρ’ 
αὐτοῦ xzi μαθὼν ἃ πάλιν ἐχεῖνος ὑπὸ τοῦ ἀγαϑοῦ 
Πνεύματος 

Z', Νέρωνος γὰρ τοῦ κακῶς εἰς τὴν βασιλείαν, 
καχῶς (ὦ ὀίκη καὶ ἀνοχη Θεοῦ) παρελθόντος, μαρ- 
τυριχῷ τέλει τοὺς ἱεροὺς χορυφαίους τῶν ἀποστόλων 
Πέτρου xal Παύλου ὑποδαλόντος͵ τῶν τε σὺν αὐτοῖς 
μαθητῶν ἄλλων ἀλλαχῆ τὸν βίον χαταστρεψάντων, 
ἐπιστῆναχί ποτε συνέδη τὸν μέγαν τοῦτον εὐχγγελι- 


a tempestate οἱ naufragio ejectus, ut. et referunt Β στήν τε xai Θεολόγον τοῖς ἐν ᾿Εφέσῳ, 9x0 χειμῶνος 


qua ab Ireneo Lugdunensi scripta sunt (2), et 
fama tradit. Ex discipulis autem ii, qui secuti sunt 
alios evangelistas et apostolos, ea qus ab illis 
diversa lingua composita fuerant, (nondum enim 
unius vocis sermone usi fuerant) cum ad Ephesio- 
rum civitatem detulissent, ei tradunt. Illum vero, 
ut etiam videlur Eusebio Pamphili hac tractant, 
aiunt ea quidem, quz scripta fuerant, admisisse, 
de eorum veritate ferendo testimonium : anim- 
advertisse autem in eis solam restare narrationem 
de iis qua in primis et in principio praedicationis 
a Christo facta fuerant, Et vera quidem est oratio. 
Invenies enim, si diligenter consideraveris, tres 
evangelistas ea solum conscripsisse,qua uno anno 


b«00as0tvta xai vaoxylou, ὡς αὐτά τε τὰ ὑπὸ Εἰ- 
ρηναίου τοῦ Λουγδούνων ἐπισχόπου συγγεγραμμένχ 
ἱστορεῖ, καὶ ὁ λόγος ἔχει, Τῶν μέντοι μαθητῶν οἱ 
τοῖς ἄλλοϊς εὐχγγελισταῖς καὶ ἀποστόλοις ἀχολου- 
θήσαντες τὰ Om ἐκείνων διαφόρῳ γλώττῃ συντι- 
ταγμένα (οὕπω γὰρ ἦσαν ὁμοφώνῳ χρώμενοι ba- 
λέκτῳ), εἰς τὴν ᾿Εφεσίων πόλιν κομίσαντες, αὐτῷ 
ἐγχειρίζουσι". Τὸν δὲ, καθὰ «ai Εὐσεδίῳ τῷ Παμφί- 
Àoo δοχεῖ διαλαμδάνοντι οὕτως, ἀποδέξασθαι μὲν τὰ 
γεγραμμένα, φασὶν, ἀλήρειαν αὐτοῖς ἐπιμαρτυρή- 
σαντα, συνιδεῖν δὲ μόνην ἐν αὐτοῖς λειπομένην τὴν 
περὶ τῶν ἐν πρώτοις καὶ κατ᾽ ἄρχὴν τοῦ κηρύγμε- 
τος ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ πεπραγμένων διήγησιν, Es 
ἀληθής γε ὁ λόγος * εὑρήσεις γὰρ, ἥνπερ ἀχριδως 


8 Servalore gesta sunt. postquam Joannes Baptista C σχοπήσῃς, τοὺς τρεῖς εὐαγγελιστὰς, μόνχ τὰ μετὰ τὴν 


fuit conjectus in carcerem,idque eos recte signifi- 
care in principio 508 historizm.Nam post jejunium 
Christi quadraginta dierum,et eam que in ipso fuit 
tentationem, Matthzeus quidem signiflcavit tempus 
sus scriptionis, dicens 15: «Cum autei audivisset, 
quod Joannes erat! traditus, a Judza recessit in 
Galileam»:Lucas quoque priusquam inciperet nar- 
rare facta Jesu,sitniliter ostendil,dicens 14, quod 
adjiciensIHlerodesiis quz fecerat,iuclusitJoannem 
in custodia.Propterea ergo dicunt,Joannem apos- 
tolum rogatum,tempus quod fuit silentio preteri- 
tum a prioribus evangelistis, et que in eo facta 
fuerant a Servatore, ea autem sunt qua facta sunt 
antequam Daptista in carcerem conjiceretur,in suo 


ἦν τῷ δεσμοτηρίῳ ᾿ωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ κάδειρ- 
ξιν ἐφ᾽ ἕνα ἑνιαυτὸν πεπραγμένα τῷ Σωτῆρι οὐχ» 
Ὑραφότας, καὶ αὐτὸ τοῦτο χαλῶς ἐπισημαινομένυχ 
κατ᾽ ἀρχὰς τῆς αὐτῶν ἱστορίας, Μετὰ γοῦν τὴν 
τευσαραχονθήμερον τοῦ Χριστοῦ νηστείαν, καὶ τὸν 
ἐπ᾽ αὐτῇ πειρασμὸν, ὁ μὲν Ματθαῖος tbv χρόνον τῆς 
ἰδίας γραφῆς δηλοῖ λένων * ᾽ς ᾿Αχούσας δὲ ὅτι Ἰωέν- 
wnc παρεδόθη, ἀνεχώρησεν ἀπὸ τῆς Ἶ[ο)δείας εἰς 
τὴν Γαλιλαίαν * » xai ὁ Λουχᾶς δὲ, πρὶν ἄρξασθει 
τῶν τοῦ Ἰησοῦ πράξεων, παρχπλησίωος ὁποφαίνει 
φέάσχων ὡς ἄρα προσθεὶς ὁ ἱΒρώδης οἷς διεπράξατο 
κατέχλεισε τὸν ᾿Ιωάννην ἐν τῇ φυλαχῇ. Διὰ τεῦτε 
γοῦν τὸν ἀπόστολόν φασιν Ἰωάννην παρχκλι,.- 
θέντα, τὸν ὑπὸ τῶν προτέρων εὐχγγελιστῶν παρ1- 


tradidisse Evangelio,etsi priusnon scripta ususes- p σιωπηθέντα χρόνον, xal τὰ χατ᾽ αὐτὸν πεπραγμένε 


set preedicatione,et hoc ipsum significasse, partim 
quidem dicendo!$: «Hoc principium fecitsignorum 
Jesus, » partim autem faciendo mentionem Bap- 
tist:e inter actiones Jesu,ul qui tunc adhuc bapti- 
zaret in /Enon prope Salim.Preterea vero hoc os- 
tendit apertius,dicens: Nondum enim erat Joan- 
nes conjectus in carcerem.» Ex his ergo aperte os- 
tendit, Theologum ea in suo Evangelio tradere,que 
ἃ Christo facta sunt, Joanne nondum conjecto 
in carcerem : reliquos autem tres evangelistas 


13 Matth. iv, 49. !4 Luc. nt, 90. 
(2) Conira heres. lib. uj, capp. 4, 14. 


τῷ Σωτῆρι, ταῦτα δὲ πρὸ τῆς τοῦ Βαπτιστοῦ xzfelp- 
ξεως τῷ κατ᾽ αὐτὸν Εὐχγγελίῳ παραδοῦναι, χαΐτοι 
πρότερον ἀγράφῳ χεχρημένον χηρύγματι, καὶ αὐτὸ 
τοῦτο ἐπισημήνασθαι, τοτὲ μὲν φήσαντα ^ « Ταύτην 
τὴν ἀρχὴν ἐποίησε τῶν παραδόξων ὁ "Insoóc * » τοτὲ 
δὲ μνημονεύταντχλ τοῦ Βαπτιστοῦ μεταξὺ τῶν 
"Incoó πράξεων, ὡς ἔτι τότε βαπτίζοντος ἐν Alv 
ἐγγὺς τοῦ Σχλήμ. Ἔτι ξὲ σαφέστερον τοῦτο δείχνοσι 
λέγων * € Οὔπω γὰρ ἣν ὁ ᾿Ιωάννης βεδλημένος εἰς 
φυλακήν. » Δέδειχται οὖν φανερῶς ἐκ τούτων ὁ 


15 Joan. ri, 11. 





769 


VITA S. TÍMOTHEI. 


7T10 


Θεολόγος. lv τῇ τοῦ xxv! αὐτὸν Εὐαγγελίου «0291, Α meminisse eorum, qus facta sunt, postquam Joan- 


τὰ μηδέπω τοῦ Βαπτιστοῦ βεδλημένου εἰς φυλακὴν 
ὑπὸ Χριστοῦ πραχθέντα παραδιδοὺς, οἱ δὲ λοιποί 
τρεῖς τὔῇχγγελισταὶ τὰ μετὰ τὴν εἰς τὸ δεσμωτήριον 
λάθειρξιν τού Βαπτιστοῦ μνημονεύοντες, Οἷς zal 
ἐπιστήσαντι οὐχέτι ὅν δόξαιεν διαφωνεῖν ἀλλήλοις 
τὰ Εὐλγγέλια, τῷ τὸ μὲν κατὰ ᾿Ιωάννην τὰ πρότερον 
ὑπὸ τοῦ Χριστοῦ πραχθέντα διηγεῖσθαι, τὰ δέ λοιπὰ 
τὴν ἐπὶ τέλει τοῦ Χριστοῦ αὐτῷ γενομένην ἱστορίαν, 
Εἰκότως υὖν τὴν μὲν τῆς σαρχὸς τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν 
γενεαλογίαν, ἅτε Μαχτθαίὶῳ χαὶ Λουχᾷ προγρα- 
φεῖσαν ἀποσιωπῆσαι τὸν ᾿Ιωάννην, τῆς δὲ θεολογίας 


nes fuisset conjectus in vincula.Qus qui attenderit, 
non amplius ei videbuntur discrepare Evangelia ; 
quod id quidem quod est secundum Joannem pri- 
mas Christi continet actiones, reliqua autem, hi- 
storiam que facta est in ipso fine Christi. Merito 
ergo carnis quidem Servatoris nostri genealogiam, 
ut que ἃ Matthaeo et Luca prius scripta fui«set, 
Joannes silentio prreteriit : a theologia autem in- 
cipit, ut qua ei, utpote przstantiori, fuisset a bono 
Spiritu conservata. Et sic quidem Eusebius de 
Joanne et aliis narrat evaugelistis. 


ἄρξασθαι, ὡς ἃ.» αὐτῷ παρὰ τοῦ ἀγαθοῦ Πνεύματος οἵχ κρείττονι πιρχπεφυλαγμένης᾽ xal οὕτω μὲν 
Εὐσέδιος περὶ ᾿Ιωάννου xal τῶν ἄλλων ἕξεισιν εὐχγγελιστῶν. 


H'. Οὐκ ἣν δὲ ἀρα τῆς αὐτοαληθείας Χριστοῦ τοῦς 


VIII. Fieri ergo non poterat, utipsius veritatis, 


λόγους διαπεσεῖν, « Ἐν τῷ χόσμῳ θλίψιν ἕξετε, » B Christi inquam, verba exciderent, qui discipulis 


πρὸς τοὺς ἀποστόλους τοὺς αὐτοῦ εἰρηκότος" οὐχυῦν 
οὐδὲ διέπεσον, ἀλλὰ πολλοῖς ἕἔλαστος ὑπεδλήθη 
τοῖς λυπηροῖς, Δομετιανοῦ γὰρ κατὰ πολλην τότε 
τῆς κακίας ἰσχὺν εἰτσφθαρέντος τῇ βασιλείᾳ, μίαν 
τῶν Κυχλέδων «di οὗτος οἶκετν χαταχρίνεται, Δομε- 
τιανοῦ τοῦ μετὰ Νέρωνα μὲν xal τοὺς μεταξὺ πολ- 
λοὺς ἥστερον “ἐρόνοις τὴν ἀρχὴν πιστευθέντος, μη- 
δὲν δὲ τῆς ἐχείνου μοχθηρίας ἀπολειφθέντος, ἀλλ᾽ 
ἀεὶ κρὸς εὐτὸν ὁρῶντος, ἢ xal ὑπερδαλόντος τοῖς 
&corfpaew, οὔτω τε ταῖς xa6' ἕτέρων διαδολαῖς 
τὰς ἀχοὰς ἡδέως ὑπέχοντος, ὡς οὐδὲ ταῖς εἰς αὐτὸν 
εὔφημισις, εἴθε δὴ χολαχείχς τοσοῦτον ἴσχυσεν, ὡς 
καὶ Δομετιανῷ ἐπαίνου τι μεταδούναι χαὶ εὐφημίας" 
τοῦτο γοῦν τὸ πρὸς διαδολὰς ἐχείνου τῶν ἀχοῶν 
εὔκολον ὑπερορίαν τὴν εἰς Πέτμον χατακρίνει τοῦ 
᾿Ιωάννου. Πῦτω γὰρ ἡ τῆς ὑπερορίας ὠνόμαστο 
νῆσος. Ἔνθα δὴ xal ἀτίμως ὑπερορίου τοῦ τιμίου 


δηλαδὴ γενομένου, Τιμόθεος τῆς ἐπισχοπῆς ᾿Εφεσίων᾽ 


ἄντοποετο, xiv οὐδὲ αὐτὸν ἐπιδιῶνχι τῷ θρόνν 
χρόνον ἱκανὸν ὃ ἐχθρὸς εἴασεν, 


θ΄. Ἦν γὰρ τις παρ᾽ Ἐφεσίοις ἑορτὴ, Καταγώ- 
Υἱὸν ὅπ᾽ αὐτῶν χαλουμένη" κατὰ γοῦν ταύτην ῥο- 
“παλά τε ἀνχιρούμενοι, καἱ εἴδωλα διὰ χειρὸς ἔχοντες, 
&Gl τινα περιτιθέντες ἑχυτοῖς προσωπεῖα τῆς τε 
πόλεως ἀνχίδην τὰ ἐπισημοτερῶ μέρη πεέριιοντες 
καὶ τινα τούτοις ἑἐπάδοντες, ἀνδράσι τε xal γυ- 
ναιξὶ λῃστρικῶς ἐπίοντες, πολὸν αὐτῶν εἰργάζοντο 
φόνον, ταύτῃ τὸν οἰκεῖον ἡγούμενοι δαίμονα τι; ᾷν οἱ 
κατάκτυστοι, ἵνχ φαίνωνται τοιούτους ἀνθρωποι 


suis dixit : « In mundo afflictiorem habebitis 10,» 
Neque ergo exciderunt, sed uterque multas subiit 
molestias. Cum enim Domitianus per magnam vim 
sceleris tunc invasisset imperium, condemnatur 
hic quoque habitare unam ex Cycladibus. Domi- 
tianus, inquam, cui post Neronem etl eos qui in- 
tercedunt. mandatum fuit imperium; ei autem 
improbibate nihilo fuit inferior, sed semper ad 
ipsum respiciebat, aut etiam cceleribus et flagi- 
tiis superabat, et structis in alios calumniis tam 
lubenter aures accommodabat, quam suis ipsius 
laudibus : siquidem tantum valuit asseniatio, ut 
etiam Domitianum laude aliqua impertiret et ce- 
lebraret. Illius ergo ad facile audiendas calumnias 
propensio, Joannem condemnat, üt relegetur in 
Patmon. Sit enim nominata est insula, in quam 
fuit relegatus. Quem quidem in locum cum per 
ignominiam relegatus fuisset venerandus Joannes, 
Timotheus ejus loco suscepil episcopatum Ephe- 
siorum : quanquam nec ipsum quoque in sede 
longo tempore vivere permisit inimicus. 

IX. Erat enim quidem dies festus spud Ephesios, 
qui ab eis vocabatur Catagogium : in eo ergo et 
clavas tollentes, et simulacra in manibus tenentes, 
et sibi quasdam imponentes personas, et insignio- 
res partes civitatis impudenter obeuntes, et iis 
quedam carmina decantantes,virosque et mulieres 
more praedonum invadenles, magnam cadem eo- 
rum faciebant : ea ratione pulantes exsecrandi, se 
suum honorare demonem, ut eos videreutur ho- 


τιμῶντες, ὧν ἡ μεγίστη θεραπεία τῶν τιμώντων D mines honorare, quorum maximus cultus est mors 


ὃ θανχτος. Τιμοθεος τοίνυν ὃ θεῖος δεινῶς ἐπὶ τούτῳ 
ἁλύων, καὶ ζήλου πυρὶ τὰ σπλάγχνα καιόμενος, «xl 
«οὔτο μὲν συμδουλαῦς πολλάκις xal ὑποθήχαις, τοῦτο 
δὲ πιραινέσεσι καὶ διδασκαλίαις χρησάμενος, χαὶ μὴ 
πεῖσαι δονηθεὶς αὐτοὺς ἀποσχέσθτι τῆς τοιαύτης 
μανίας, προσεισιν αὐτοῖς ἐπὶ μεσηῃς ἀμφοῦου ἄρτι 


16 Joan. xvi, 33, 


(4) Non suceessit Joanni Timotheus ; hic enim 
fait primus Ephesiorum episcopus, sed quandiu 
&derat Joannes, apostolos Chrisii et evangelista, 


eorum qui honorant. Divinus ergo Thiniotlieus lioc 
egre ferens, et ;gne zeli visceribus inflammatus, 
et partim quidem consiliis usus et admonitionibus, 
cum ininime potuisset eis persuadere, ul a tali de- 
sisterent insania, accedit ad eos in media compila, 
cum jam festum ageretur, rursus admonens incre- 


is, licet non uni sedi astrictus, primaria temen va- 
lebat auctoritate. 


T 


MENSIS JANUARIUS. 


712 


pans, docens, quid non faciens ex iisqua possenL A τῆς ἑορτῆς ἀγομένης, πάράχαλων αὖθις, ἐπιτιμῶν͵ 


dimovere hominem a lali insania. 


X. [lli autem ejus dicendi libertatem zgre fe- 
rentes, quecunque habebant in manibus, iis ad- 
versus eum usi sunt, eum ferientes et per terram 
trahentes cum quam maxima dici potest crudeli- 
tate et humanitate, et tandem humi jacentem, 
cum omnis virtus vitalis et operatio eum deficeret, 
quidam Christiani eum tollentes, parum adhuc et 
egre spirantem, et jam morti vicinum, ultra civi- 
tatis porluni deposuerunt : ubi cum Deo commen- 
datum emisisset spiritum, corpus rursus pie et 
sancte in quodam loco condunt, qui apud eos 
Pion, id est, pinguis, dicitur. 


διδήσχων, τί μὴ ποιῶν τῶν ἀποστῆσαι τοιχύτης 
ἀνοίας ἄνθρωπον δυναμένων. 

1΄, Οἱ δὲ βαρέως ἐνεγκόντες τὴν παῤῥησίαν, κατ' 
αὐτοῦ πᾶσιν οἷς ἐν χερσὶν εἶχον ἐχέχρηντο, παίοντες 
αὐτὸν «αἱ χατὰ γῆς ἕλχοντες μεθ᾽ ὅσης iv εἴποις 
τῆς ὡμότητος «α: τῆς μισανθρωπίας, xai τέλος ix: 
γῆς κείμενον, xai πάσης αὐτὸν δυνάμεως ζωτιχῆς 
χσὶ ἐνεργείας ἐπιλιπούσης, Χριστιανοὶ τινες ἀφελό- 
μένοι ὀλίγον ἔτι χαὶ ἀδρανῶς γαὶ αὐτοῦ θανάτου 
παραψαῦον ἐχπνέοντα, πέραν τοῦ τῆς πόλεως λιμέ- 
νος χατέθεσαν' ὅπου Θεῷ τὸ πνεῦμα παραθεμένου 
τὸ σῶμα πάλιν εὐλχδῶς xai ὁσίως εἴς τινα χρύπτωσι 
τόπον, Πίονα παρ᾽ ᾿Εφεσίοις κἐλούμενον, 


CAPUT Ill. 
5. Timothei reliquíarum tránsilatio. 


XI. Longo autem tempore postea, Conslantii in B 


eum amores, qui filius fuit Constantini Magni, 
inquam, illius et primi imperatoris Cbristianorum, 
illinc exportant reliquias, desiderii administro 
utentes Ártemio : cui cum egregie illius Timothei 
in dicendo libertatis fuisset imitator, ei quoque 
postea fuit conformis mortis similitudine, et fuit 
martyrii ornamento propter Christum decoratus. 
Reponitur autem in sacra ara ejus, quod cognomi- 
natur templum Apostolorum (fuit vero id Constan- 
tii manus opus el fidei), sub ipsa mensa mystica, 
suppeditator miraculorum, dispensator gratiarum, 
thesaurus qui non potest exinaniri,divitie quenon 
consumuntur, et cum Luca et Andrea connume- 
ratur : Deo fortasse hoc berigne providente, ut 


IA', Χρόνῳ μέντοι πολλῷ ὕστερον ἔρωτες θεῖοι 
τοῦ Κωνσταντίου, ὃς υἱὸς ἣν Κωνσταντίνου, φημὶ, 
τοῦ Μεγάλου, καὶ πρώτου Χριστιανῶν βασιλέώς, τὸ 
λείψανον ἐχεῖθεν ἀναχομίζουσιν ὑπουργῷ τοῦ πόθω 
᾿Αρτεμίῳ χρησάμενοι ὃς xal ζηλωτὴς Τιμοθέῳ τῆς 
χαλῆς ἐκείνης παῤῥησίας γενόμενος, σύμμορφος 
αὐτῷ μετὰ ταῦτα χατεστὴῇ xal τοῦ θανάτου τῷ 
ὁμοιώματι, καὶ τῷ διὰ Χριστὸν μαρτυρίῳ χατεχο- 
σμήθη. ᾿Εναποτίθεται δὲ τῷ ἱερῷ θυσιαστηρίῳ τοῦ 
περιωνύμωυ τῶν ᾿Αποστόλων vao) (χειρὸς ἣν οὗτος 
τῆς Κωνσταντίου καὶ πίστεως ἔργον), ὃπ᾽ αὐτῇ τὶ 
μυστικῇ τραπέζῃ, χορηγὸς θχυμάτων͵ χαρίτων τ- 
μίας, θησαυρὸς ἀκέωτος, πλοῦτος μὴ δακενώμενος͵ 
καὶ Λουχᾷ xai ᾿Ανδρέφ συναριθμεῖται’ Θεοῦ τάχα 
φιλανθρώπως οἰχονομήσαντος, ἵν᾽ ὥσπερ τις 


sicut eis omnia fuere communia,mores.disciplina, ας κοινὰ γέγονε πάντα, ὁ τρόπος, à μαθητεία, τὸ κή- 


predicatio; commune quoque essel sepulcrum, 
quoniam eis quoque est illic quies communis. 
XII. Templum autem Justinianus, cum manu 
postea magnificentiori quoque arte adbibita,splen- 
dide xdificat et transformat, et ei pulchritudinem 
et magnitudinem, qu& nunc est et cernitur, exhi- 
let, preterquam mysticam et divinam mensam. 
Àb ea enim sola abstinuit, hoc pulchre saucte fa- 
ciens propter depositionem saciarum reliquiarurm. 
Quocirca posita est im medio templo usque in 
bodiernum diem, cum mensam ex purissimo ar- 
gepto construxissel, el cum magna sui in Chris- 
tum amoris significatione , Christi. sanctorum 
apostolorum sancia corpora recondidisset. 


ρυγμᾶ, κοινὸς γένηται χαὶ ὁ τάφος, ἐπεὶ κοινὴ τού- 
τοῖς καὶ ἢ ἔχεῖτθεν χατάπαυσις, 

IB, Τὸν μέντοι ναὸν ᾿Ιουστινιανὸς φιλοτιμοτέραν 
μετὰ τῆς χειρὸς ὕστερον καὶ τέχνην εἰσενεγχὼ; 
ἀνοικοδομεῖ λαμπρῶς xai μετασχευάζει, καὶ χάλλος 
αὐτῷ xai μέγεθος τό γε περιὸν νῦν καὶ ὁρώμενον 
ἀποδίδωσι, παὴν τῆς μυστικῆς καὶ θείας τραπέζης" 
ταύτης γὰρ ἀπέσχετο μόνης, καλῶς ἐχδῖ xal bei 
ποιῶν διὰ τὴν τῶν ἱερῶν λειψάνων κατάθεσιν. διὸ 
καὶ κατὰ μέσον εἰς δεῦρο ναὸν ἵδρυται ἐξ ἀογύρω 
τὴν τράπεζαν τοῦ καθχρωτάτου κατασχευάσας, ἐν 
αὐτῇ τε φιλυχρίστως τὰ τῶν ἀποστόλων Χριστῶ 
ἐγαποθησχυρίσρς ἅγιχ σώματα. 


XIII. Cum autem impius Domitianus sceleratis- p Γ΄, Δομετιάνυῦ δὲ τοῦ δυσσεδοῦς ἀνομώτατα μὲν 


sime quidem imperasset, miserrime auiem vitam 
finiisset, Nerva suscipiens imperium, et stalim 
post ipsum Trajanus quoque, cum se el quam lieri 
posset cleinenussimos et e&quissimos vellent os- 
tendere, cum multis aliis evangeliste quoque et 
Theologo dissolvunt exsilium. llle autem cum 
Ephesum (o cum quanto dixerit quis gaudio et 
honore !) rediisset, et divinum 78:1: Timotheum ad 
Jesum,quem desiderabat, excessisse didicisset, et 
fine inartyrii cursum Evangelii obsignasse, et esse 


βασιλεύσαντος, ἐλεεινότατα δὲ τὴν ζωὴν καταλύσαν- 
τος, παρελθὼν εἰς τὴν ἀρχὴν ὁ Νερούας, εὐθὺς & 
μετ’ αὐτὸν xai Τραϊανὸς, xxl φιλανδρωποτέρους ὡς 
οἷόν τε χἀὶ εὐνομωτεροὺς ἑχυτοὺς παρέχειν βουλό- 
μένοι, λύουσι μετὰ πολλῶν ἄλλων τῷ ἢ 
τε χαὶ θεολόγῳ ἐξορίαν. Ὃ δὲ τῇ Ἐφεσίων (ὦ πῶς 
ἂν εἴποις ἠδέως καὶ πετὰ τιμᾶς ὁπόσης l) ἀποδοθεῖς͵ 
καὶ Τιμόθεν ἤδη τὸν θεῖον πρὸς τὸν ποθούμενον 
"incouv ἐχδεδημηκότα μαθὼν, καὶ πέλει μαρτυρίω 


τοῦ Εὐαγγελίου δρόμον ἐπισφραγίσάννα, ὄρημόν τι 


713 


VITA S. ANASTASII PERSA. 


714 


οὖσαν τὴν ᾿Εχχλησίαν τοῦ προεστῶτος εὑρὼν, ἀντι- A Ecclesiam praesule defectam invenisset, eam 


ποιεῖται xai πάλιν αὐτῆς, ὡς εἶνχι τὸν αὐτὸν καὶ πάρ- 
oyov Τιμοθέψ τοῦ θρόνου καὶ πόλι, διάδοχον. "Anto 
ἀμφότερσ τοῦ χατὰ Θεὸν ζήλου καὶ τῆς πολλῆς περὶ 
τὴν εὐστεδείαν ἐχείνου σπουδῆς καὶ θερμότητος, "Oc 
καὶ διετέλεσεν οὕτω μαχροὺ γρόνου τὴς ᾿᾽Εχχλησίας 
ἐπιμελόμενος, xai τὸ τῆς ἀληθείας χήρυγμα χατ- 
αγγέλλων, εἰς ἐπίδοσιν τῆς εὐσεδείας, εἰς σωτηρίαν 
ψυχῶν, εἰς δόξαν τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, 
μεθ᾽ οὗ τῷ Πατρὶ σὺν τῷ ἁγίω Πνεύματι, χράτος, 
τιμὴ, καὶ προσχύνησις νῦν xai ἀεὶ, xal εἰς τοὺς 
ale»vzc τῶν αἰώνων. ᾿Αμήν. 








rursus suscipit : adeo ut idem et sedem Timotheo 
prebuerit, et ei successerit. Qus quidem utraque 
sunt ejus zeli in Deum, magnique illius studii et 
ardoris in pietatem. Qui quidem longo postea 
tempore perpetüo curam gessit Ecclesia, et veri- 
tatis annuntiavit praedicationem, ad augmentum 
pietatis, ad salutem animarum, ad gloriam Domini 
nostri Jesu : cum quo Patri una cum sancto 
Spiritu est omnis honor nunc et semper et in 
ssecula seculorum. Ámen. 








MAPTYPION TOY ΑΓΙΟΥ͂ METAAOMAPTYPOZ2 


ANAXTAXIOY TOY IIEPZOY 


MARTYRIUM SANCTI 


ET MAGNI MARTYRIS 


ANASTASII PERS/E 


(Anno 610, Januarii 22.) 


[(Grzce none primum prodit ex cod. Reg. Paris. n. 1457 notato, szc. xi. Latine apud Surium. Epit. PATR.] 


Α΄. Τῆς μεγάλης πόλεως “Ἱἱεροσολύμων, ὑπὸ τοῦ B 


Περσῶν βασιλέως ἀλούσης, xxi τῶν ἱερῶν τόπων 
ἐκείνων, οἱ xal διατριδὰς εἶδον τοῦ ἐμγὺ Χριστοῦ, 
καὶ σταύρωσιν, xal ταφὴν, xal ἀνάστασιν, Μηδιχῷ 
δόρττι καὶ πυρὶ, τρόποις ol; αὐτὸ: οἶδε παραδοθέν- 
των, ἄλλα τε πολλὰ τῇ πόλει χαγκατελήφθη, καὶ δὴ 
καὶ τὸ τῆς σωτηρίας ἡμῶν τρύπαιον, ἣ τοῦ θανά- 
τοῦ λύσις, ^ τῆς ἁμαρτιας ἀναίρεσ'ς * τὸ τοῦ ζωο- 
ποιοῦ, φημὶ, σταυροῦ ξύλον ἐκεῖθεν εἰς Περσίδα μετ- 
εχομίσθη * 5 xal χάριτος ἔμοιγε δοχεῖ θειοτέρας, xal 
μόνης τῆς τοῦ ἐσταυρωμένου οἰχονομίας * ἢ πλέχειν 
οἵδε xai διὰ τῶν ἐνχντίων πολλάχις τὰ βελτιώτερα 
καὶ χρηστότερα. ᾿Επιὶ γὰρ ὁ σωτήριος τοῦ Κυρίου 
σταυρὸς χερσὶ πολεμίαις kilo xai εἰς τὴν Περσῶν, 
ὥσπε; ἔφημεν, ἀπηνέχθη, τοιχύτην αἰχμαλωτισθεὶς 


I. Cum magna civitas Hierosolymorum capta 
fuisset (1) a rege Persarum, et sacra illa loca, quse 
mei Christi videre conversationem, et cruci affixio- 
nem et resurrectionem, Medorum lances et igui 
iis, quos ipse novit, modis essent tradita, et multa 
alia capta sunt cum civitale, eL salutis quoque no- 
sire tropeum, mortis solutio, peccati internecio : 
lignum, inquam, vivifice crucis, illinc translatum 
est in Persidem : quod quidem mihi videtur divi- 
nioris esse gratie, et ejus, qui est crucifixus, solius 
dispensationis, qua sepe novit etiam per adversa- 
rios ea contexere, qua sunt meliora οἱ utiliora. 
Pestquam enim salutaris crux Domini hostilibus 
capta fuit manibus, et in Perside, ut diximus,in ea 
captivitate captiva abducta est a Barbaris.iniitatur 


$nà Bapóápov αἰχμαλωσίαν, μιμεῖται τὸν ἐν axi; eum, qui in ea fuit affixus, Christum : vel potius 


παγέντα Χριστόν. Kal φἄλλον αὐτὸς τὴν Περσιχὴν 
ἀνχτρέπει xal σχυλεύει θρησχείαν, καὶ ψυχὰς τὰς 
αὐτοῦ ἀξίας αἰχμαλωτίζει τὴν ἐπχινετὴν ὄντως καὶ 
καλλίστην αἰχμαλωσίαν, fj, τόγε οἰχειότερον εἰπεῖν, 
τῆς αἰχμαλωσίας ἀνακαλεῖται, wal τὴν πρώτην αὐταῖς 
ἀποδίδωσι πάλιν ἐλευθερίαν, Ὁμοῦ τε γὰρ τῆς Περ- 
ew» ἐπιδαίνει, xat πᾶσαν αὐτὴν εὐθέως ταῖς τῆς ol- 
χείας χάριτος ἀχτῖσι περιαυγάσας, πλήττει μὲν τὰς 
τῶν ἀπίστων ψυχὰς χαθάπερ ὀφθαλμὸν νοσοῦντα 
προσδαλὼν ἥλιος * τοὺς δὲ πιστοὺς, ὥσπερ ἀστραπή 


ipsa Persicain evertit et spoliat falsam religionem, 
et qui se digna erant, captivas abducit animas, 
vere laudabili et longe pulcherrima captivitate 

aut ut magis proprie dicam, a captivitate revocat, 
el eis rursum primam restituit libertatem. Simul 
ac enim ingrellitur 'ersidem, eam statim totam il- 
lustrans radiis su: gratize,ferit quidem animas in- 
fidelium, non secus ac sol, qui laborantem oculum 
ingreditur: fideles autein non secus ac fulgurquod- 
dam apparens in tenebris, revocat. Ex quibus tuit 


(1) An. 014 capta est Hierosolyma a Chosroe Persarum rege, et crux sancia in Persidem translata. 


T15 


MENSIS JANUARIUS. 


716 


unus is, qui nobis nunc est propositus Anastasius, A τις ἐν σχότῳ ςχυεῖσα μεταχαλεῖται, Ὧν εἰς ἦν χαὶ ὁ 


etsi nondum quidem cultu. sed jam moribus et 
institulo : qui processit quidem e vico, qui voca- 
batur Rasnuni : est vero regionis Razech, qu:ze sita 
est in Perside. Erat autem nomen ejus moribus 
conveniens, el « x reipsa magis cognituri. [8 enim 
vocabatur Magundat. Erat enim illius Bau filius, 
qui erat in re magica prastantissimus οἱ erudi- 
tissimus. Qui cum praesset communi ludo litie- 
rario, et multos haberet adolescentes ad eum ven. 
titantes, captos amore prasligiarui, et cum in 
hoc solum omne suum studium poneret, neinpe 
in rei magica exercitatione, in filio maxime arte 
ulitur, et rem magicam eum tam diligenter docet, 
ut in ejus cognitione patri. nihil esset. reliquum 
quod non notum quoque esset filio. 

II. Cum adelescentie autem zlatem jam attin- 
geret, el rex Chosroe (2) novum exercitum in Per- 
side colligeret. Ipse quoque cum aliis refertur in 
numerum lironuin. Quoniam vero veneranda crux 
Domini totum agitabat et perturbabat Persidein,in- 
fidelibus quidem horrorem et terrorem incutiens, 
fidelibus autem suaviter admodum et placide illu- 
cescens: de ea quidem fama quaedam per omnes 
persuadebat, fama, inquam. quz? paulo crassius et 
indoctius praedicabat, Christianorum Deum adesse 
Persis. Ad quam hic adolescens repente fuit accen- 
susanimo.Jam enim occulte eum tangebat ille ignis 
quem Christus venit jacere super lerram ! : qui 
quidem non sinebat quiescere pulchram illius ado- 


νῦν ἡμῖν προτεθεὶς ᾿Αναστάσιος * ei xai μὴ τὸ σέδας, 
ἀλλὰ τὸν τρόπον ἤδη xai τὴν προτίρεσιν, Ὅς κώμης 
μὲν προῆλθε, Ῥασνουνὴ καλουμένης * χώρας ét, 
'Pitn; ὑπὸ τῇ Περτίδι κειμένης ^ 6vopa ói αὐτῷ 
τοῖς τρόποις συμδαῖνον͵ xai μᾶλλον ἐκ τοῦ πράγμι- 
τος ἔχον τὸ γνώριμον, Καὶ γὰρ οὕτω Μανγουλὰτ Exa- 
λεῖτο, Βχῦ váo τινος ἣν ἐχείνου υἱὸς σοφοῦ χομιξῇ 
καὶ ἀρίστου τὰ μαγιχά * ὃς διόχσκτλείου χοινοῦ προ- 
καθήμενος, xai πολλοὺς ἔγων τῶν νέω» x1T' ἔρωτε 
γοητείας φοιτῶντας * χαὶ τοῦτο, φεῦ! ἐπιτήδευμ μό- 
νον τὴν τῶν μαγιχῶν ποιούμενυς ἄσκησιν, ἐπὶ τῷ 
υἱῷ μάλιστα χρῆται τῇ τέχνῃ " χα' τὸ τῶν μάγων 
οὕτω φιλοπύνως αὐτὸν ἐχπαιδεύς', ὥστε μνδὲν ὑπο- 
λειφθῆναι τῷ πατρὶ πρὸς γνῶσιν ὃ μὴ τῷ υἱῷ γνώ- 


B ριμον ἦν. 


B'. ᾿Απτομένο) δὲ ἤδη τοῦ παιδὸς ἀχμτς tt χαὶ 
ἡλικίας, xxi Χοσρόου τοῦ βασιλέως νεωτέραν στρα- 
τιὰν ἐν Περσίοι συλλέγοντος, εἰς τύρωνα μεθ’ ἑτέρων 
xii αὐτὸς ἀπολέγεται, ᾿Επεὶ δὲ ὁ τίμιος τοῦ Κυρίου 
σιαυρὸς τὴν Περσῶν ἐχλόνει xai συνετάραττε πὲ- 
σαι" τοῖς μὲν ἀπίστοις φριχῶδὲς τε καὶ φοδερὸν ἐπι- 
σείω,, τοῖς δὲ πιστοῖς ἀγχν $99 προλάμπων xi 
προσηνές " oum τις περὶ αὐτοῦ διὰ πάντων ἐχώρει" 
χαὶ ἡ φήμν, παγύτερόν πως εἶχε καὶ ἀμαθέστερον͵ 
τὸν τῶν Χριστιχνῶν Θεὸν, Πέρσαις παρεῖναι χηρύτ- 
10232, Πρὸς ἣν ὁ νέος ἄφνω τὴν Ψυχὴν ἀνεφλέχθη. 
Βονη, γὰρ αὐτῆς ἧἤπτετο χρυφίως ἐκεῖνο τὸ πῦρ, ὃ 
Χριστὸς ἦλθε βαλεῖν ἐπὶ γῆς. Ὅπερ οὖν καὶ ἠρεμεῖν 
οὐχ £x. τὴν χαλὴν ἐχείνου νεότητα, ἀλλ᾽ εὐθὺς ἀπ:ν- 


lescentiam, sed statim omnes obibat partes, de eo C «2/09 περιΐει πυθανόμενος περὶ τούτου, μεϑ᾽ ὅσης 


sciscitans quam vehementissime poterat et diligen- 
tissime. Cum audiret autem ab umnibus,eam esse 
crucem, in qua Christus Dei Filius, qui a Christia- 
nis adoratur, fuit crucifixus, veluti ignein igni ad- 
jecit, et questioni conjunxit quzsltionem, et ex re- 
sponsione accepit occasionem alterius iuterroga- 
tionis, el multo magis sitiebat discere,queimadimo- 
dum ex celo quidem descenderit, cum sit Deus: 
el quemadinodum etiam factus sit homo, et cur 
etiam sit ad crucem condemnatus, et a quibus, et 
an sit ad colum reversus unde descenderat. Cum 
autem ei a piis annuntliaretur carnis suscepta di- 
vini consilii iaysterium, aures quidem pietatis se- 
mina lubenter suscipiebant : anima vero produce- 


bal sensim spicam fidei, et ei desiderium paulatim D 


inna:cebatur,subibatque zmulatio ejus perpessio- 
num: qus cum in ejus auia aucta el amplificata 
essent, eum informant et instituunt ad optimum 
vile genus, clarumque e! insignem testem, marty- 
rem,inquam ,elliciunt,ut jam procedens declarabit 
oralio. Eral enim ei quidam frater genere et com- 
milito : ambo autem relati in numerum exercitus 
Sain, venerunique usque ad inclytam Chalcedo- 
nein. Cum autem divinus Heraclius irruptione facta 


! Luc. xi, 49. 


ἂν εἴποις τῆς θερμότητος tt καὶ τῆς σπουόῆς͵ 
᾿Ακούων δὲ παρὰ πάντων, ὡς ἄρα οὗτός ἔστιν b evrs- 
ρὸς ἐν ᾧ Χριστὸς ὁ τοῦ θεοῦ ΥἹὸς ὃ καὶ Χριετιανοῖς 
προπτχυνούμενος ἐσταυρώθη, mop ὥσπερ πυρὶ προσ- 
ετίθει, xal ζητήσει συνῆπτε ζήτησιν, xal τὰς ἀπο- 
κρίσεις μᾶλλον ἑτέρας ἐρωτήσεως ἀφορμὰς ἐποίει : 
χαὶ πολλῷ πλέον ἐδίψα μαθεῖν * ὅπως μὲν Ἐξ obps- 
νοῦ χατέλθοι Θεὸς ὦν * ὅπως δὲ xal ἄνθρωπος γένοιτο, 
Διχτί Ob χαὶ σταυρὸν καταχριθείη, xal παρὰ τίνων, 
καὶ εἰ πρὸς οὐρανοὺς ἐπανέλθοι πάλιν, ὅθεν ἐλήλυ- 
θεν. Ὡς δὲ ἀπηγγέλλετο παρὰ τῶν εὐσεβῶν αὐτῷ τὸ 
τῆς οἰκονομίας μυστήριον, ἣ μὲν àxon τὰ σπέρμετε 
τῆς εὐσπεδείχς ἡδέως ἐδέχετο " ἡ ψυχὴ δὲ ἠρεμα τῆς 
πίστεως τὸν στάχυν ἐκχρποφόρει, xxt πόθος αὐτῇ 
Χριστοῦ κατὰ μιχρὸν ἐνεφύετο, χαὶ ζῆλος αὐτοῦ τῶν 
παθημάτων εἰσΐει * ἃ καὶ συναχμάσαντα δή xou τῇ 
τοῦ νέου ψυχῇ καὶ συνχυξηθέντα, πρὸς ἀρίστην τί 
αὐτὸν στοίχειοῖ πολιτείαν, xal μάρτυρα περιφτνη 
μετὰ ταῦτα ἐργάζεται, ὡς ὁδῷ προϊὼν ἤδη ὁ λόγος 
δηλώσει, Ἦν yap τις ἀδελφὸς χατὰ γένος αὐτῷ, καὶ 
συστρυτιώτης * ἀμφότεροι δὲ τῇ τοῦ Σάϊν ἐξεταζόμε- 
νοι στρατιᾷ μέχρι Χαλχηδόνος τῆς περιφανοῦς ἦλθον, 
Ἐχεῖ δὲ ὁ θεῖος Ἡράκλειος εἰς τὴν Περσίδα παρι- 
δαλὼν ἀντιπερισπάσοιτο τὸν Σαϊν " καὶ ὁποστροφῆς 


(2) Fuit hic Chosroes junior, Hormisda regis filis, ut notat Baronius in Martyrologio. 


m VITA 8. ANASTASII PERSA. 78 


αὖϑις ὁ Πέρσης ἥπτετο, xxl σφοδρῶς ἐπανῴει πρὸς A in Persidem, contra Sain [4]. Saes]retraxisset, rur- 
Tiv οἰκείαν. ᾿Απολείπει μὲν τὴν Περσικὴν στρατείχν — sum Persa reditum aggressus est, et in suam regio- 
ὁ ᾿Αναστάσιος xal πρὸς ἑτέρα, πολλῷ xotíttova vat nem vehementi studio esl reversus, Exercituin au- 
θειοτέραν στρατολογεῖται, ᾿Απολείπει δὲ τὸν οἰχεῖον temPersicumrelinquit Anastasius (5), et refertur in 
ἀδελφὸν xai συστρατρώτην, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι — alium multo meliorem οἱ diviniorem.Relinquit vero - 
&pécot, καὶ αὐτῷ διὰ παντὸς ἀκολουθεῖν ἔχοι μόνῳ, χαὶ — suum fratrem et commilitonem, ut ei placeret qui 
μόνοις τοῖς αὐτοῦ πολεμίοις συμπλέκεσθαι. exercitum collegerat, οἱ eum solum posset semper 
sequi, el consereremanus cum solis ejus hostibus. 

Γ'. Kal πρῶτα μὲν εἰς ᾿Ιεράπολιν ἐλθὼν, πρὰ [Π| Εἰ primumquidemcum venisset Hierapolim, 
τινι Χριστιανῷ Πέρσῃ κατάγεται, τὴν τέχνην ἀργυ- divertit aJ quemdam Persam Christianum, arte 
ροχόπῳ ᾿ χρόνον δὲ συχνὸν ὑπ᾽ αὐτῷ διατρίψας, xai argenti conflatorem : et cum artem conflandi ar- 
τὴν ἀργυροκοπιχὴν ἐχπονήσας, τὰς uiv χεῖρας εἶχε — genti exercuisset, manus quidem habebat intentas 
τῷ ἔργῳ προσκειμένας * f ψυχὴ, δὲ ἀεὶ καὶ ol λογισμοὶ operi, animus autem semper et coygitatio iu Dei 
τὸν πρὸς Θεὸν ἔστρεφόν τε καὶ ἔτρεφον ἔρωτα, xal amore versabatur et alebatur : eumque sibi adhuc 
τοῦτον ἔτι μᾶλλον ἔχυτοῖς ὑπχνῆπτον, xal ὑπ᾽ αὐτοῦ  mayis accendebat, etab ipso rursus inflammabatur 
πάλι» θερμότερον ἀνεφλέγοντο. Ὅθεν ἐδεῖτο τοῦ ἀν- p vehementius.Quamobrem eum rogabatille beatus, 
δρὸς ὃ μαχάριος, ἀξιυθῆναι τοῦ θείου βαπτίσματος, utdivinum baptismum consequeretur,et omninoa 
xxi ὅλως τοῦ προτέρου ῥύπου xai τῆς γοητιχῆς prioribus sordibus expurgaretur, et ab illa labe 
ἐχείνης ἐκχκαθαρθῆναι σαπρίας ^ ἵν᾽ ἢ μὴ προαίρεσιν prestigiarum : ut non solum voluntateet electione 
μόνον, ἀλλὰ «ul dug hv xal σῶμα xtxaüapuévoc, χαὶ sed anima quoque et corpore esset purgatus, et 
γένηται τῆς ποθουμένης Χριστοῦ μερίδος, σημειω. fleret Christipartis, quam desiderabat, "18 5! Κη 8- 
θεὶς τῷ ἐκείνου σφραγίσματι, Τοῦ δὲ τὸν ix τῶν  tussignaculo. Cum ille autem ex Persis timeret 
Περσῶν κίνδυνον δεδιότος, xai τὸ πρᾶγμα διὰ τοῦτο periculum, et ideo τηογϑιάο rem differret in futu- 
ταῖς εἷς τὸ μέλλον ἀνχδολαῖς παρατείνοντος" τέως rum, interim quidem ad divina templa aditione ma- 
piv ταῖς πχρὰ τοὺς θείους ναοὺς προύδοις τὸ πολὺ gnum suum solabatur desiderim, ct cum argenti 
τῆς ἐπιθυμίας παρεμυθεῖτο, καὶ ἀπιόντι πρὸς a5-  conflatore, ad ipsa adeunte, ipsequoque simul ad- 
τοὺς τῷ ἀργυροχόπῳ καὶ αὐτὸς συναπῇει, χαὶ εὐ- ibat, etcum orante simul orabat, et cumsanctorum 
κομένῳ συνηύχετο, xai τὰ τῶν ἁγίων θαύματα xa: miracula et certamina videret descripta in parie- 
τοὺς ἄθλους ἐπὶ τῶν τοίχων (εγραμμένχ δρῶν, dYvav libus, de iis admodum diligenter rogabat. Cum 
ἐπιρελῶς περὶ αὐτῶν ἀνηρώτα. ᾿Επεὶ ξὲ ἤχουεν vero audivisset, qualis eis vita, tnores, virtus, et 
olo; ἐχεΐνοις ὁ βίος, ὁ τρόπος, & ἀρετὴ, o! τε διὰ qualia propter Christum certamina, εἰ qualem apud 
Χριστὸν ἀγῶνες ὁποῖοι, xal οἵας παρ᾽ αὐτῷ πάλιν "ipsum rursos flduciameis liceret consequi, non po- 
ἐπιτυχεῖν αὐτοίς γένοιτο καὶ τῆς παῤῥησίας * οὐχέτι terat amplius continere. id, quod ejus parturiebat 
κατέχειν τὴν ὠδῖνα τῆς xapülac οἷός τε ἦν, ἀλλ᾿ animus, sed statuit proficisci Hierosolyina, et bap- 
ἔγνῳ πορείας τῆς ἐπι τὰ Ἱερυσόλυμα μᾶλλον ἄψα- tismum illic consequi. Cumergoin sanctam perve- 
σθαι, κἀχεῖσε τυχεῖν τοῦ βαπτίσματος, Καταλαδὼν — nisret civitatem, et accessissel in do:um cujus- 
οὖν τὴν ἁγίαν πόλιν, xat παρελθὼν εἴς τινος οἰκίαν dam, qui ipse quoque argenti conflandi exercebat 
τὴν ἀργυῤοπιχῖιν καὶ αὐτοῦ μετιόντος, τὴν oltlav artem, eiaperit causam sui adventus, nempe quod 
αὐτῷ τῆς ἐπιδημίας ἀνεκαλύπτει “ ὅτι βούλοιτο, vellet traduci ad pietatem el veruu Dei cultui, et 
φησὶ, πρὸς θεοσέδειαν μεταθέσθαι, χαὶ Χριστῷ δά Christum adduciper baptisinum. lilleautem eum 
προσαχθῆναι διὰ βαπτίσματος, Καὶ ὃς αὐτὸν Βλίᾳ adducitad Eliam,Sanct:eltesurrectionis sanctissi- 
tp τῆς ᾿Αγίας ᾿Αναστέσεως ὁσιωτάτῳ πρεσδυτέρῳψ mum presbyterum : qui cuin supinis, ut dicitur, 
προσάγει * χἀχεῖνος ὑπτίαις, ὃ δὴ λέγεται, χερσὶ τὸν — manibus juvenem accepisset, de eo refert ad Mo- 
νέον δεξάμενος, Μοδέστῳ τηνικαῦτα τοῦ ἀποστολίχοῦ  destum, qui sedi prierat aposlolicz : el sic divi- 
προεστῶτι θρόνου τὰ κατ᾽ αὑτὸν ἀναφέρει, xal οὕτω num baptismum assequitur, et veneranda crucis 
τυγχάνει xo) θείου βαπτίσματος * xai καρπὸς ὄντως — vere pulcher fructus ostenditur, et Auasiasius no- 
ὦρατος, τοῦ σεδασμίου σταυροῦ δείχνυται, xai "Ava- J mine transmuiato appellatur, sumpta deuorina- 


στάσιος ἐπωνύμως τῆς ἀνακλήσεως xal τῆς ἐπὶ τὰ 
κρείττω μεταδολῆς ἀπὸ τῆς προτέρας ἀπιστίας καὶ 
γοητείας μετονομάζεται, Σὺν αὐτῷ δὲ βαπτίζεταί 
τις χαὶ ἕτερος τῆς αὐτῆς χαὶ πατρίδος χαὶ θρησκείας 
'Avaetazly * ὃς καὶ τῆς ἴσης ἐχοινώνησεν ὕστερον 
ὑπὲρ Χριστοῦ μαρτυρίας, καὶ τῶν αὐτὼν ἐν ᾿Εδέσῃ 
κατηξιώθη στεφάνων. 

Δ΄. Μείναντος μέντοι παρὰ τῇ τοῦ πρεσδυτέρου 
οἰκίᾳ ὀγδόην ἡμέραν ᾿Αναντασίου, καθ᾿ ἣν xal vó- 
μος ἀπροΐτους ἔχει τοὺς ἄρτι πεφωτισμένους, ἐπυν- 


lione a revocationeet ad meliora uiutationea priori 
infidelitate et prestigiis. Una autem cum eo bapti- 
zatur quoque quidain alius, qui erat ejusdem euam 
patrie et regiunis, cujus Anastasius : qui fuit ejus 
quoque sociusin fereudo pro Christo martyrio, et 
easdem est δ. 658 curunas consecutus, 


IV.Cum autem maasisset Anastasius octoginta dies 
apud presbyterum, quibus non licet egred:eos, qui 
modo fuere illuminati, rogavit eum divinus J.lias, 


(3) Anastasius ad Christianos transfugit anno 621, Baronio teste t. VIII Annal. 


PATROL. GA. CXIV. 


29 


119 


MENSIS JANUARIUS. 


180 


quidnam de se deinceps velit. Ille autem rogavit, A θάνετο αὐτοῦ ὁ θεῖος λίας, ὅ τί ποτε περὶ ἑαυτοῦ 


ut habitüm consequeretur monasticum. Cum vero 
ad hoc quoque annuisset presbyter (jam enim vel- 
uli ex quadam pellucida veste, et ex decoro habitu 
el statu ostendebatur nobilitas animz, et quali vir- 
tute futurus esset Anastasius : el ideo ipse facile 
cessil ejus precibus), venit cum eo post divini mys- 
terii celebrationem ad inonasterium Sancti Anas- 
lasii,ut ejus quoque fieret mansionis particeps, cu- 
jus futurus erat virtutis socius, sicul etiam nomi- 
nis. Átque monasterium quidem ad quartum lapi- 
dem erat remotum a sancla civitate : ei autem 
prierat Justinus, vir οἱ alioqui clarus, et boni Spi- 
ritus variis donis ornatus. Quem cum simol cum 
multis quoque aliis rogassel presbyter, in monaste- 


τὸ λοιπὸν ἄρα βούλοιτο. Ὁ δὲ ἠξίου καὶ τοῦ τῶν μο. 
ναχῶν τυχεῖν σχήματός. ᾿Επινεύσαντος Ói xal 

τοῦτο τοῦ πρεσδυτέρου (παραδεύκνοτο γὰρ ἤδὴ καϑέ- 
περ ἔχ τινὸς διαφανοῦς ἐσθῆτος τοῦ εὐπρεποὺς σχή- 
ματός τε xai κατσστήματος ἣ εὐγένεια τῆς ψυχῆς, 
καὶ ὁποτος τὴν ἀρετὴν γένοιτο ᾿Αναστάσιος, γαὶ δὰ 
τοῦτο χαὶ αὐτὸς ἐνδοτιχῶς σχε πρὸς τὴν ἀξίωσιν) 
ἀφικνεῖται σὺν αὐτῷ μετὰ τὴν θείαν μυσταγωγίεν 
εἷς τὴν μονὴν τοῦ ἐν ἀγίοις ᾿Ανχστασίου ^ *v' αὐτοῦ 
καὶ μονῆς γένοιτο κοινωνὸς, οὗ κοινωνὸς ἔμελλε γε- 
νέσθχι καὶ ἀρετῆς ὥσπερ ἤδη καὶ χλήσεως. '"H piv 
οὖν μονὴ τέσσαρσι τῆς ἀγίας πόλεως σημείοις ἀτ- 
εἶχε " προειστήχει δὲ αὐτῆς Ἰουστῖνος, ἀνὴρ τά τι 
ἄλλα ἐπιφανὴς, καὶ χαρίσμασι τοῦ ἀγαθοῦ Πνεύμτος 


rium admissus esl Anastasius, anno decimo (4) im- g ποιχίλοις χεχοσμτιμένος. Οὗ μετὰ πολλῶν καὶ ἄλλων 


perii Heraclii illiusegregii et fidelis. Tradit veroJu- 
stinus Anaslasium uni : x Suis discipulis,viro valde 
prudenti et virlutis amanti. Qui cum eum et Gre- 
cas docuisset litteras et psalterium, ejusqueinstitu- 
tionem animadvertisset, jam recte se habere ad 
vitam monasticam, Lonsis statim ejus capillis, et in 
eo factis omnibus quas lex postulat, eum habitu 
induit monastico,etex habitu hoc facit Anastasium, 
quod prius re erat et moribus : vel potius moribus 
convenientem et cognatum tradit habitum, et in 
eum deinceps erat affectus, ut in filium e suis ge- 
nitum visceribus. Ádeo pulchra res est virtus, ut 
qua cum aliis et virtutis studiosos in amore con- 
jungere, et tantam possit ingenerare benevolen- 
tiam, quantam nulla omnino alia cognatio. 


δεηθέντος τοῦ πρεσδυτέρου, εἰσδέχθη τῷ μονῇ ὁ 
ἱερὸς ᾿λναστάσιος, ἔτει δεχάτῳ τῆς βεσιλείας "Hos- 
xÀeíoo τοῦ γενναίου δηλαδὴ xai πιστοῦ * παραδίδωσι 
δὲ τὸν ᾿Αναστάσιον Ἰουστῖνος ivi τῶν ἐχυτοῦ μαθη- 
τῶν, ἀνδρὶ συνετῷ μάλα xal φιλαρέτῳ “ ὃς καὶ τὲ 
τῶν Ἑλλήνων γράμματα καὶ τὸ Ψ᾽αλτήριον ἐκδιδάξες 
αὐτὸν, ἀγωγήν τε αὐτοῦ πολιτχίαν εὖ ἔχουσεν 
ἤδη πρὸς τὸν τῶν μονχχῶν βίον resp enl "a 
εὐθὺς «αἱ to! χᾶς, καὶ ὅσα νόμος ἐπ᾿ αὐτῷ τελέσες 

τὸ τῶν μοναχῶν περιδάλλει σχῆμα" xai τοῦτο veu: 
τὸν ᾿Αναστάσιον ix τοῦ σχήματος, ὃ πρώην ἀπὸ τοῦ 
τρόπου χαὶ τοῦ πράγματος ἦν " μᾶλλον δὲ τρόπῳ 
τοιούτῳ, καὶ σχῆμα συγγενὲς ἀποδίδωσι * xal τὸ λοι. 
πὸν αὑτῷ χαθάπερ υἱῷ τῶν ἑαυτοῦ φύντι σπλάγχνων 
προσέχειτο. Οὗτο κάλλιστόν τι χρῆμα d ἀρετὴ μετὲ 


τῶν ἄλλων, καί συνάπτειν εἰς πόθην τοὺς τιλχρέτους, xal τοσαυτὴν ἐμποιεῖν εὔνοιαν, ὄσην οὐκ ἔλλη τις 


συγγένεια τὸ παρχπᾶν δυνάμενον, 

V. Ex illo temporeapud monasterium vitam cum 
conventu egit Anastasius. Porro autem ei quoque 
fuerunt diversa credita ministeria: nec erat solum 
in eis utilissimus,sed etiam in actione virtutis di- 
ligentissimus. Nam cum etculine et horti ministe- 
rio suam daret operam, et recte se gereret in la- 
bore manuurn, a fratrum synaxi nunquam aberat, 
elantealiossacrorum mysteriorum celebrationi in- 
tererat.Iun divinarumautemScripturarum lectione, 
el maxime Vilzesanctorum Palrum, totus erat affi- 
xus, et aures, ut dicitur, arrigebat ad audiendum, 
eraique mente vigilanset omnia memoria colligebat: 
ut etiamsi quiddiceretur, quod ingenii ejus captum 
superaret, non negligeret, neque lucrum persocor- 


Ε΄. Ἐξ Las(voo τοίνυν διῆγε παρὰ τῷ pov ῥετὰ 
τῆς συνοδίας ὁ ᾿Ανχστάσιος * ααἱ μέντοι «zl διαφό- 
ροὺς ἐπιστεύδτ, διακονίας * καὶ ἦν οὗ μόνον κερὶ αὖ- 
τὰς εὐχρηστοόταιος, ἀλλὰ καὶ πρὸς τὴν ἐργασία. τῆς 
ἀρετῆς ἐμμελέστατος * τῇ τε γὰρ τοῦ μαγειρείου κεὶ 
τὸ τοῦ χήπου διαχονίᾳ προσέχων, καὶ τῷ τῶν χει- 
ρῶν ἔργῳ κχατευθυνόμενος, οὐδὲ τῆς τῶν ἀδελφῶν 
συνάξεως ἀπολέλειπτο, xal πρὸ Yt τῶν ἄλλων τῆς 
κατὰ τὴν ἱερὰν, λέγω, μυσταγωγίαν. Ἔν γε μὴν τῇ 
τῶν θείων Γραφῶν ἀναγνώσει, «αἱ μάλιστα τοῖς τῶν 
ὁσίων ἀνδρῶν βίοις, χαὶ προσετήχει, καὶ τὰ ὦτα, 
τὸ τοῦ λόγου, (otn πρὸς τὴν ἀχρόασιν, xal τὸν νοῦν 
ἔξυπνος fv, xai εἷς τὴν μνήμην ἅπαντα συνελέγετο " 
ὡς εἴ τι καὶ ὑπὲρ τὴν αὐτοῦ λεχθείη διάνοιαν, p 


diam amitterel : sed potiusaccederet ad fratres, qui p ἀμελεῖν, μηδὲ ἐσθυμίᾳ τὸ κέρδος ποίεσθαι, ἀλλὲ 


eum doctrina superabant, et qui possent talia ex- 
planare, et lubenter cum eo inquirere, etsic medi- 
tando venerari, quidquid eum latebat. Cum aulem 
apud se legeret victorias insignium martyrum, tro- 
paa et certamina, libros aspergebat lacryiis, si- 
gnificans suum in patiendo consensum, seque cum 
eis molestia affici οἱ zeli esse socium : et beatos 
quidem sanctos pronunuabat propter finem: mira- 
batur vero eorum tolerantiam. Deinde id, quod erat 


(4) Duodecimo corrigit Baron., qui fuit annus s 621. 


προσιέναι μᾶλλον τοῖς διαφορωτέροις τὴν «alite 
ἀδελφοῖς, xai τοῖς γε tà τοιαῦτα διασαφεῖν δυναμέ- 
νο:ς, καὶ συζητεῖν ἡδέως, καὶ διερωτᾷν φιλοπόνως ᾽ 
καὶ οὕτως ἅπαν τὸ διχφεῦγον αὐτὸν μελέτῃ θηρᾷν" 
᾿Αναγινώσχων δὲ χαὶ καθ᾽ ἑαυτὸν τὰ τῶν καλλινί» 
κῶν μαρτύρων τρόκχια xal τοὺς ἄθλσυς,͵ δάαβοε 
τῶν βιδλίων κατέῤῥει, τὸ συμκάσχειν καὶ ᾿συνοδυ- 
νᾶσθαι τούτοις xai χοινωνεῖν τοῦ ζήλου διασημαίνων' 
xà! τοῦ μὲν τέλους, ἐμαχάριζε τοὺς &ylouc, τῆς - ὃ 


e 


181 


VITA 8. ANASTASII PERSE. 


182 


ὑπομονῆς, ἐξεπλήττετο. Εἴτα xal τὸν σύντροφον ἀπ᾽ A οἱ ab initio congenitum, desiderium martyrii et ze- 


ἀρχῆς αὐτῷ πόθον xai ζῆλον τοῦ μαρτυρίου θερμό- 
τερον ἔτι μᾶλλον ἐποίει, τῇ ὁμιλίᾳ τῶν προλαδόντων 
ὑποχαιόμενον * xal τῶν ἴσων ἀξιωθῆναι παθημάτων 
ὑπὲρ Χριστοῦ xal αὐτὸς ηὔχετο. Διόπερ οὐδὲ σχολά- 
ζειν ἑτέραις τισὶν, ὅτι μὴ τῇ τούτων ἀναγνώσει 
μόνη npojonto. Εὔδομον οὖν ἐν τῇ μονῇ χρόνον 
᾿Αναστασίου διηνυχέτος, ὁρᾷν οὕτως ἐπιδιδόντα πρὸς 
ἀρετὴν ὁ τοῦ φθόνου πατὴρ ἐχεῖνον οὐχ ἀνεχόμενος͵ 
ἄλλ᾽ ὁρμὴν τοσαύτην xal οὕτω σύντονον xai θερμὴν 
ἀνακόψαι μηχανῇ πάσῃ βουλόμενος, εἰς ὑπόμνησιν 
τῆς τε πατριγῆς αὐτὸν διδασχαλίας xal τῶν σαπρῶν 
ἐκείνων τῆς γοητείας ἐνῆγε ῥημάτων, xal τοιαύταις 
προσδολαῖς χατασεῖσαι τὸν πύργον τῆς ψυχῆς αὐτοῦ 
ἐπειρᾶτο, Καὶ ὃς τὴν ἐπιδουλὴν ἐχείνου μὴ ἀγνοήσας, 


lumardentiorem afficiebat,ut qui accenderetur sua 
cum prioribus conversatione, et orabat ut ipse 
quoque tales pro Christo subiret perpessiones. Quo- 
circa nulli rei alteri sibi vacandum esse censebat, 
nisi soli eorum lectioni. Cum ergo septem annos 
In monasterio transegisset Anastasius, videre ejus 
in virlute augmentum non ferens pater invidi, 
sed lantum et tam constantem ardentemque ejus 
impetum et studium volens omni ratione retarda- 
re, ei paternam doctrinam vocavit in memoriam, 
et feetida illa verba prestigiaruin, et ejusmodi in- 
sultibus ejus animz turrim conabatur labefacta- 
re.Is autem illius non ignorans insidias, adversus 
eum 8upernum invocat auxilium,turrem fortitudi- 


τὴν ἄνωθεν ἐπιχαλεῖται κατ᾽ αὐτοῦ συμμαχίαν, πύργον B his, ut dicam cum divino David, a facie inimici 3. 


ἰσχύος, τὸ τοῦ θείου φάναι Δαδὶδ, ἀπὸ προσώπου 
ἐχθροῦ * εἴτα καὶ προσαγγέλλει μειὰ θερμῶν δακρύων 
τῷ διδᾶσχάλῳ τοῦ πονηροῦ τὴν ἐπήρειαν. Ὁ δὲ ἀπὸ 
τοῦ πιϑεῖν ἀσφαλὲς ἔχων xal τὸ διδάσχειν, τὰ χάλ- 
λιστα ὑποθέμενος, ἔπειτα αἱ εὐχὴν ὑπὸ ᾿πάσῃ τῇ 

τῶν ἀδελφών συνάξει ποιήσας, γαὶ ὑπὲρ τοῦ μαθη- 
τοῦ δεηθεὶς, τῆς χαλεπῆς αὐτὸν ἀνῆχεν ἐπαγωγῆξ. 

G". Γίνεται δὲ τι καὶ ἄλλο μνήμης καὶ γραφῆς 
ἄξιον * Ὑποῦντι νυχτὸς ᾿Αναστασίῳ ὄναρ ἐφίσταται τι 
-ποιοῦτον " ἐδόκει ὄρους ὀψήλοῦ τινος ἐπιδεδηκέναι, 
προσελθόντα δέ τινα ποτήριον οἴνου χρυσῷ χαὶ λίθοις 
πεχοσμημένον τιμίοις ὀρέγοντα, φάναι * Δαῦε, πίε, 
δ «αἱ. δεξάμενος εὐθέως πιεῖν ^ xal τὸ πόμα, λυ. 
κύτητα, χρυφίως ἐνέσταξε τῇ ἐκείνου ψυχῇ, οἷον 
συνιέντες '"Avasta3loo χαὶ xat αὐτοὺς ἔτι τοὺς 
ὕπνους, ὅτι τό ποθούμενον αὐτῷ μηνύει τοῦ μαρτυ- 
θίου τέλος ὁ ὄνειρος, Διυπνισθεὶς οὖν παραχρῆμα 
χαρίεις τε χαὶ φαιδρὸς τὴν ἐχχλησίαν καταλαμδόνει, 
καθάπερ ἐν χεραὶν ἔχων τὰ ἐλπιζόμενα ^ ἤδη γὰρ ὁ 
xxtpoc ἐκάλει τῶν νυχτερινῶν ὕμνων τὴν σύναξιν, 
καὶ τὴν σεθάσμιον τῆς Χριστοῦ ᾿Αναστάσεως ἑορτήν. 
Kupizxn γὰρ ἦν ἡ πρώτη πασῶν xal μεγίστη. οὕτω 
τοιγαροῦν εἷς τὴν σύναξιν ἀπαντήσας, καὶ tbv οἷ- 
πεῖον διδάσχαλον ἀπολαδὼν, xil μόνος σὺν αὐτῷ 
πρὸς τὸ καλούμενον διαχονιχὸν εἰσελθὼν, πίπτει 
πρὸς τοὺς αὐτοῦ πόδας, πλουσίοις αὐτοὺς τοῖς 6d- 
«Qus Bpí,uv * x«l τοῦ ἀνδρὸς ἐν συντριδῇ καρδίας 
δεόμενος εὔξασθαι ὑπὲρ αὐτοῦ πρὸς τὸν κοινὸν 
ἀπάντων Δεσπότην * ola μέλλοντος πρὸς ἐχεῖνον οὐχ 
εἰς μαχρὰν ἐχδημῆσχι. Εἶτα xal τὰ ἐξιτήρια φθέγ- 
γεται χαὶ ὅσα τῆς ἐχδημίας * Οἵόα͵ Πάτερ ἅγιε, λέ- 
. τῶν, ὅσους ἐπ᾽ ἐμοὶ κόπους ὑπέστης τῷ ταλαιπώρῳ, 
, παὶ ὅτι πολλὰ παρελύπησα καὶ πολλάχις τὰ πατριχὰ 
περὶ ipi xal φιλόστοργα σπλάγχνα σου, xai ὅτι διὰ 
. €00 φῶς εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου, φῶς ἀληθινὸν͵ φῶς 
᾿ ἐπιγνώσεως, καὶ σχότους ἀπηλλάγην χαλεπωτάτου" 
δι μηδὲ διαλίποις τοῦ φιλανθρώπου Δεσπότου περὶ 
ἐμοῦ ὃ πιστὸς οἰχέτης διὰ παντὸς δεόμενος. 


Z'. Πρὸς ταῦτα ἐκεῖνος ὑπολαδὼν, Τί δὲ τοῦτό 
. ἔστιν, ἔφη, καὶ πόθεν ἄν γένοιτο ὀῆλον, ὅτι μέλλεις 


3 Ῥεδὶ, Lx, 4. 


Deinde etiam cum calidis lacrymis magistro si- 
gnificat maligni injuriam et petulantiam.Ille vero 
cum ex eo, quod essel passus, posset etiam luto 
docere, ubi pulcherrima ei dedisset monita, et 
deinde etiam fudisset preces, in toto conventu 
[ratrum, et rogasset pro discipulo, liberavit eum 
a gravi illa impulsione. 

VI.Fit autem aliud quoque dignum quod mande- 
tur memorie et scriptioni.Noetu dormienti Anasta- 
sio in somnis ei tale quid apparet. Videbatur mon- 
tem quemdam excelsum ascendisse,ad eum autem 
accessisse quispiam porrigens vini poculum,auro 
ornatum et gemmis,et dixisse: Accipe,bibe.Cu m- 
que id accepissel,statim bibisse. Potusautem ejus 


;g animse latenter instillavit dulcedinem, adeo ut vel 


in somnis intelligeret Ánastasius, somnum signili- 
care desideratum a seflnem mariyril.E somnoitaque 
protinus excitatus, alacris et lzetus venit ad eccle- 
siam,ut qui ea,quee sperabautur, haberet in mani- 
bus.Jam enim vocabat tempuscongregaionem pro 
dicendis hymnis nocturnis, et celebrando venera- 
bili festo Christi Resurrectionis. Erat enim dies Do- 
minicus,primus omnium et maximus.Cum sic ergo 
venisset ad congregationem,et suum accepisset ma- 
gistrum, et solus cum ipso esset ingressus in id, 
quod dicitur Diaconicum,procidit ad ejus pedes, 
profusis eos lacrymis irrigans, el eum rogans in 
contritione cordis, ut proipso communem oninium 
rogaret Dominum,ut qui esset propediem ad illum 
recessurus.Deinde etiam ea loquitur,quze dici so- 
lent ab exeuntibus et iis qui peregre proficiscun- 
tur: Scio,dicens,sancte Pater, qnod pro me mise- 
ro labores sustinuisti, et quod sepe et in mullis 
molestia affeci tua in me paterna et amantia visce- 
ra,et quod per te lucem mei viderunt oculi,lucem ve- 
ram, lucem aguitionis, et a gravissimis liberatus 
sum tenebris. Quocirca ne cesses, qui es fidelis 
servus, clementem ac benignum perpetuo pro me 
orare Dominum. 

VII. Ad hec ille respondens : Quid hoc autem 
est, inquit, et undenam hoc evaserit manifestum, 


183 


MENSIS JANLARIUS. 


TÉ 


quod sis in presentia postremum ἃ nobis disces- Α τὸ γε v» ἔχον τῆν τελευταίαν ἐπδτιμήσειν ἀφ᾽ ἡμῶν 


sum suscepturus? Ille vero refert eisomniam cum 
quam maxima potest affectione,et aflirmat se om- 
nino haud ita multo post moriturum,sive hac cozm- 
muni et omnibus »quali morte, sive aliqua alia,et 
alio modo, moriturum autem omnino. Nesciebat 
enim,quonam modo ayeriret arcanum, quod scili- 
cet martyrii desiderium ejus animo inlzesisset,ad 
quod ille referebat somnia. Verebatur enim,ne for- 
te ad eo corriper. tur, et sic refrigesceret ardor 
ejus animi,et a tantis opibus et thesauro excideret. 
Tunc ergo Anastasius, cum eum praeceptor ejus 
multis et piis monitis esset consolatus, matutinas 
psal modias Deo reddit cum fratribus.Deinde etiam 
cum sacrum celebrar. tur inysteriuin,divinis com- 
inunicat sarramentis : 
communis mens2 fuisset particep«, somnumque 
parum vidisset el surrexisset, quoniam nesciebat 
quemadmodum posset exstinguere egregium illum 
amorem decerlandi propter Christum, sed ab eo 
cor ejus vehementeraccenderetur,clam egreditur 
monasterio, nihil secum ferens prseter ea quibus 
necessario opus habebat ad tegumentum corpo- 
poris. 

VIIL Εἰ primum quiderr cum venisset Diospolim, 
et deinde etia:n in montem,qui dicitur Charizim, 
orationis gratia et adoraiionis,et deinde etiam ad 
ceelera,quz illie sunt, loca veneranda accessisset 
et pervenisset usque ad Caesaream Palzstinz, io 
templo Deipara virginis duobus diebus moratur : 


et cum una cum fratribus B ἀποδίδωσιν. 


ἐχδημίαν- Ὃ δὲ, τῶν ὄνειρον τὐτῷ μεθ᾽ ὅσης ἂν 
&íro'; ὀινγεῖται περιπαθείας, καὶ ὅτιπερ &robret- 
t1: πάντω: οὐ μετὰ zelo δεχτείνεττι, εἴτε τὸν χοι- 
wy» ὅτ, τοῦτον xai ἴσον τοῖς πολλοῖς θάνατον, εἴτι 
τος ἄλλον xai τρότον ἕτερον, ἀποθανεῖται D οὖν 
ὅμως * οὐ γὰρ εἶχεν Üzwc ἀπογυμνώσει φανερῶς τὸ 
ἀπόῤῥητον, óxcto; ἀπ᾿ ἀρχῆς pes αὐτῷ μαρτυρίου 
bveétnxa τῷ ψυχῇ, πρὸς ὃν ἔκεῖνος ἀνέφερε cox 
ὀνείρους. ᾿Εδεδίει γὰρ μὴ χαὶ τυχὸν ἐπιτιμηθῇ xe 
αὐτοῦ, καὶ τὴν θέρμην οὕτω τῆς ψυχῆς διαψυχρεν- 
(en, καὶ πλούτου τοσούτου διτπέσοι παὶ θηδπυροῦ, 
Τότε μὲν οὖν παρακλτβεὶς ᾿Ανεστάσιος τὴν xzplm 
πολλαῖς τοῦ διότσκάλου χαὶ φιλοθέοι: ταῖς περχινό- 
σεσι, τὰς ἑωθινὰς ψαλμερδίας Θεῷ μετὰ Ξῶν ἀδελφῶν 
Εἴτα καὶ τῆς ἱερᾶς ἐπιστάστςς μυοῖ- 
αγωγίας, τῶν θείων χοινοονεῖ , Καὶ κοινῆς 
τοῖς ἀδελφοῖς τρχτπέζης μεταλαχὼν, β;αχό τε γευοέ- 
μένος ὕπνου, xal ζιτντοτὰς ἐπεὶ οὖκ εἶχεν ὅκως 
τοὺς καλοὺς ἐκείνους κατασδέϑθει τῆς διὰ Χριστὸν 
ἀθλέοεως ἕρωτας, ἀλλὰ σφοδρῶς ὑπ’ αὐτῶν ixinozu 
τὴν καρδίαν, δκέξεισιν ἀφανῶς τοῦ μοναστηρίου, 
μηδὲν ἐπαγόμενος πλέον εἰ μὴ ὧν &var alors διὰ τὴν 
του σώματος περιδεύλητο σχέπην. 

H'. Καὶ πρῶτα μὲν εἷς Διόσπολιν ἐλθὼν, ἔπειτε 
δὲ xal εἷς τὸ Γαριζὶν οὕτω λεγόμενον ὅρος εὐχῆς 
χάριν καὶ προσκυνήσεως, «αἱ τοῖς λοι ποῖς ἐκεῖ σεύα- 
σμίοις τόποις παρχδιλὼν, καὶ μέχρι Κααιειρείες τῆς 
Παλαιστίνης καταλαδὼν, τῷ τῆς Παρθένου x3 θιο- 
τόχου ναῷ δυσὶν ἡμέραις ἐνδιατρίδει. — Kkxtfe ὁ 


el exinde eum rursusexcipit templum omni ex par- v, ναὸς τῆς πανευφήμου δέεται πάλιν αὐτὸν Elan: 


te laudandz Euphemite, veluti quodam vice duce 
uten:em clanculum,qui plane ejus dirigehat gres- 
sus ad martyrium.Nam cum accederet,ut diximus, 
ad templum illius semper laudande Euphemis, 
videt quosdam l'ersarum magos occupatos in qui- 
busdam praestigiis : zeloque protinus concitatur 
ejus animus. Sciebat enim, quam ea res esset 
impia el scelerata,eo quod ipse quoque in ea im- 
proba arte esse! versatus. Quaenam, inqvit, tanta 
caligo vestris offusa est oculis, ut ne ea quidem 
aspicialis,qua ante veslros pedes sita sunt,quem- 
admodum in universum scilicet est deceptio quee 
vestram levitatem ludificatur et facilitatem, et 
eorum, quos vos rursus ad eumdem vob.scum cor- 
ripitis interitum? llanc illi admirati in dicendo 
libertatem et audaciam, regarunt quisn^m esset, 
et quid eum impulisset,ut hzec diceret Ille autem : 
Fui ego quoque. inquit, aliquando vobis similis, et 
eodem falsus errore,et eislein dedi operam przs- 
tigiis.Hac audacter dixit,cum nihil etim puderetsus, 
quam ob ineunte eate. acceperat, impietatis et sor- 
dium vitz? prioris: sed potius gloriaretur quod in fi- 
dem esset translatus et sacro «set baptismo ablutus. 
Deinde prolixa coepit uti oratione.rem esse exse- 
crandam arguens 6 qum esset insigniter absurda, 
aperiens, οἱ sic paulatim seipsum eis exemplum 
adducens, et similiter eos invitans ad meliorem 
mulationem. llli autem non solu:a ad hsec fuere 


καθάπερ τινὶ χρυφίως ὁδηγῷ χρώμενον, ἐδοκοιοῦπι 
λίαν ὁμαλῶς αὐτὼ τα πρὸς τὸ μαρτύριεν διαδήμετι. 
Πχριὼν γὰρ πρὸς τὸν τῆς πινευφήμου ναὸν, ὥσπερ 
ἔφημεν, ὁρᾷ τινας τῶν Περσῶν μάγους περὶ tX 
γοητείας ἠσχολημένους, καὶ ζήλου τὴν ψυχὴν εὐθέις 
ὑποπλησθεὶς (f)e γὰρ τὴν ἀνοσιότητα xxi pusoie 
τοῦ πράγματος, ἀπὸ τοῦ xal αὖτός ποτε τοιαύτας 
ἐντριδῆνχι καχοτεχνίαις), Τίς ἡ τοσαύτη, φησὶν, ἀχλὸς 
ἢ τῶν ὑμετέρων ὀφθαλμῶν "αφακέχυται, ὡς puli 
πρὸς αὐτὰ δυνηθῆνχί ποτε τὰ ἕν ποσὶ διαδλέα͵ 
Üroc ἀπάτη τὸ ὅλον ἐστὶ τῆς ὁμετέρας εὐχερείς 
καὶ χουφότητος καταπαίζουσα, xal ὧν πάλιν ὑμή 
πρὸς τὴν αὐτὴν ἀπώλειαν συνχαρπάζετε ; Ταύτην Μὴ 
νοι τὴν παῤῥησίαν καταπλαγέντες, τίς τε εἴη͵ καὶ ὃ» 
τοιαῦτα πρὸς αὐτοὺς εἰπεῖν προαχθείη διεπυνθάνονι, 
Ὁ δὲ, Ἦν ποτε χἀγὼ καθ᾽ ὁμᾶς, ἔφη, καὶ τὸν εὐτὴν 
ἠπατώμην ἀπάτην, xal γοητείαις ταῖς αδταῖς wow- 
εκείμην, Ταῦτα ϑαῤῥούντως ἔφη * μυιδὲν τῇ ix τῷ 
δων ἀσεδείᾳ xal τοῖς τοῦ προτέρου βίου μολυσμεῖ 
αἰσχυνόμενος, ἀλλὰ τῇ μεταθέσει μᾶλλον τῆς wis 
xai τῇ ἐχπλύσει τοῦ ἱεροῦ βαπτίσματος σεμνυνόμ: 
νος. Εἴτα xai μακροὺς κατατείνειν ἥρξατο λόγικ, 
τὸ μυσαρὸν τοῦ πράγματος διασύρων καὶ τὴν me 
δολὴν τῆς ἀτοπίας ἔχδηλον χαθιστὰς, καὶ - 
ἠρίμα παρατιθεὶς ἑσυτὸν ἐκείνοις ὁκόδειγμε, sl 
πρὸς τὴν ἴσην αὐτοὺς Ἐπὶ τὰ χρείττω μειαύων 
ἐχχαλούμενος. Ol δὲ o) μόνον πρὸς ταῦτα xwe 
ἑώχεισαν, ἀλλὰ καὶ ἡξίουν τὸν ἄνδρα μάλα θερμῆς 





785 VITA S. ANASTASII PERSA. 786 


μὴ οὕτως ἀναίδην τὰ σεμνὰ φαυλίζειν Περσῶν καὶ A surdis similes, sed eum etiam vehementer roga- 
εἰς χλεύην τοῖς πολλοῖς τίθεσθαι, ᾿Εντεῦθεν ὁ χαλὸς τῷ — runt. ne tam impudenter, qu: sunt apud Persas 
ὄντι xal ποθεινὸς ᾿Αναστάσιος πρὸς τὸ τερπνὸν  preclara,contemneret,et in vulgus irridenda pro- 


ἠπείγετο τοῦ μσρτυρὶου χατάλυμα, 


Θ΄. Οὐ πολὺ δὲ αὐτῶν διεστῶτα ἰδόντες τινὲς τὸ" 
ἄνδρα τῶν συνήθως πιρὰ Πέρσαις λεγομένων xa- 
δαλδαρίων πρὸ τοῦ Δέθρας «αϑήμενοι, ὥσπερ γοῦν 
xal εἰώθασι (τοῦτο δέ ἔστι πρειτώριον τοῦ χαλουμέ- 
νου παρ᾽ tot, σελλαρίου), "H που δηλάτωρ οὗτός 
στιν, ἔφησαν πρὸς ἑχυτοὸς τῇ Περσῶν διαλέκτῳ, Ὀ 
δὲ τοῦ ῥήματος ὑπαισθόμενος καὶ τὴ; γλῶτταν οὐχ 
ἀγνοήσας, οἷα Πέρσης xal αὐτὸς ὧν, καὶ φωνὴν try 
αὐτὴν ἐχείνοις πεφαιδευμένος, δριμύ τι λίαν αὐτοῖς 


ponerct. Exinde ille vere egregius et desiderabilis 
Anastasius festinabat ad delectabile et jucundum 
martyrii hospitium. 

IX. Cum non longe sutem ἃ se remotum eum qui- 
dam vidissent ex iis,qui dicuntur a Persis caballa- 
rii, sedentes apud Derbos, sicut etiam consueve- 
runt (hoc autem est praetorium ejus, cui apud ipsos 
dicitar sellarius) ; Certe hic est delator, dixerunt 
inter se sermone Persico, Ille vero cum verbum 
sensisset, et linguam non ignorassel, ut qui ipse 
quoque esset Persa, et in esdem voce, qua illi, 
eruditus,eos torve et acriter intuens: Non sura de- 


xal πιχρὸν ἐμδλέψας, Οὐ δηλάτωρ ἔγωγε, εἶπε' γῆρος g lator, inquit ; sunt hzc, inquit, rugs et ineptio : 


τοῦτο καὶ φλυαρία᾽ δοῦλος δὲ μᾶλλον ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, 
καὶ πολλῷ γε βελτίων ὑμῶν, εἰ καὶ αὐτός mott 
καϑ' ὁμᾶς ἐγεγόνειν xal τάξει τῇ τῶν καδαλλαρίιων 
ἐξησαζόλην, Τούτων ἐκεῖνοι ἀχούσαντες, xal τῆς 
καθόδρες εὐθὺς ἐξαλάμενοι κατέσχον αὐτὸν, ἔπειτα 
xxb τῷ σελλαρίῳ εἰσαγγελθὲν, ἔξεισι χἀχεῖνος τοῦ 
πραιτωρίου, χεὶ àvaxolvac αὐτὸν ὅστις εἴη, χαὶ ὅθεν 
ἧχοι, καὶ πάντα vov ἀχριδείᾳ τὰ xat αὐτὸν ἐξετά- 
σες δίδωσι τηρεῖσθχι τὸν ᾿Αναστάσιον ὑπὸ φρουρᾷ τῇ 
ἀσφαλεστάτῃ" ἐν fj xal εἰς τρίτην ἡμέραν, ἑξῆς κατα- 
κεχλεισμένος [ἢν], οὔτε βρωτὸν οὔτε ποτὸν οὐδ᾽ ὁτιοῦν 
παρ᾽ οὐτῶν ὅλως προσέσθαι ἠνέσχετο" ἀλλ᾽ ἄγευστος 
οὗτω πάντάπασιν ἐν τῇ φυλαχῇ καθεῖρχτο, προσδο- 
xig μόνῃ τῶν μελλοντων ὑπὲρ Χριστοῦ χινδύνων 
τρεφύμενος. "Ὅδη δὲ τοῦ Μαρζαδανα τῆς ἐχδημίας 
ἐπανελθόντος (οὐδὲ γὰρ ἣν ἐπιδημῶν τηνιχαῦτα τῇ 
Καισαρέων), καὶ τοῦ σελλαρίου τὰ κατὰ τὸν ᾿Αναστά- 
ew» ἀπαγγείλαντος, δεσμώτης εὐθὺς ὁ μάοτυς εἰς τὸ 
πραιεώριον ἄγεται. Ἔν d δέ τισιν ἑτέραις 6 Μαρζα- 
θινῆς ἀπησχολεῖτο φροντίσιν ἀναγνωρίζει τῶ, εὖσε- 
δῶν τις τὸν ᾿Ανχστάσιον" ὃς ἐτύγχανεν αὐτὸν ἐν τῷ 
σεδευστῷ τῆς θεοτόχοο τεμένει τεθεαμένος, ᾿Αναγνω- 
βιθας τοιγαροῦν οὗτος αὐτὸν ἐν τῷ πραιτωρίῳ καὶ 
τειρ᾽ αὐτοῦ πυϑδόμενος ὅτου χάριν ἱἰκεῖσε παρείη, 
μακαρίσας τε αὐτὸν τοῦ σχοποῦ, ῥώννυσιν ἔτι μᾶλ- 
λον αὐτοῦ τὴν περὶ τὰ δεινὰ προθυμίαν, ὡς μήτε 
δεσμὰ δεῖσαι διὰ Χριστὸν, μὴ βασάνους, μὴ θάνχτον᾽ 
ἀλλὰ γενναίως τῷ Μαρζαδανᾷ καὶ νεανικχῶς ἀποχρί- 
νεσθαι͵ ᾿Αμέλει καὶ πρὸς τὸν τύραννον εἰσαχθεὶς, οὐδὲ 
γόνου χλίνει, ὥσπερ νόμος ὀεὶ Πέρσαις, προσχύνησιν 


ἀποδιδόναι τοῖς μείζοσιν, ἀλλὰ τὸ τῇς ψυψῆς εὐγενὲς " 


xal ἀδούλωτον διὰ τῶν ἐκτὸς ὑπεσήμαινεν, 


U. 'Eg' ἱκανὸν αὐτῷ τοίνυν ὁ Μαρξαδανᾶς ἀτενί-- 
σας, τοῦτο piv, ἵνα xal δειλίαν ἐμποιήσῃ τω ἐπι- 
ἐλόνῳ τοῦ βλέμματος, τοῦτο δὲ ἵνα xai περιεργότε- 
ραν ἀνασχόπέσοι τὸν ἄνδρα, τίς τε εἴη xal ὅθεν 
ἤρετο. 'O δὲ, Χριστιανός εἶμι ἁληθὴς, ἀπεχρίνατο, 
El δὲ βούλει xal ὅθεν προῆγμαι μαθεῖν, Πέρσης μὲν 
τὸ “νος ἐκ χώρας Ῥαζὴχ, κώμης δὲ Ῥασμουνὴ, 
Ο:δαλλάριος δέ ποτε «αἱ αὐτὸς γεγονὼς χαὶ τὰ μα- 
χικὰ μετιών" καὶ σχότους οὕτω λειτουργὸς ὦν, 
ἴσχυσχ πρὸς τὸ φῶς, ὡς ὁρᾷς., μεταδῆναι χαὶ μετα- 


e 


sed potius servus Jc-u Christi,e! vobis quidem me- 
lior : siquidem quoque fui aliquando sicut vos, et 
in caballariorum numerum fui relatus. Hec eum 
illi audissent,et e cathedra s'atim essiliissent,cum 
detinuerunt. Deinde cum sellario quoque fuisset 
annuntiatum, egreditur etiam ille ex praetorio : et 
cum; quisnam is esset, interrogasset, et undenam 
veniret, et que ad ipsum pertinebant, diligenter 
examinasset, dat servandum Anastasium in custo- 
dio tutissima. In qua jam tres dies inclusus, neque 
cibum, ueque potum, neque aliquid aliud ab eis 
omnino accipere sustinuit: sed sic omnino jejunns 
detentus est in custodia, ut qui futurorum pro 
Christo periculorum alere!ur sola exspectatione. 
Cum autem jam rediisset Marzabanas ex peregrina- 
atione (neque enim tum erat Casarez),et de Àna- 
slasio significasset sellarius, vinctus statim ad- 
ducitur martyr in pretorium. Interim vero dum 
Marzabanas erat in aliquibus aliis curis occupatus, 
agnoscit aliquis ex piis Anastasium, qui eum in 
venerando templo Deiparse aspexerat.Cum ergo 
sic eum agnovisset in pretorio,et eum interrogas- 
set,quanam de causa illic adesset, ejus scopum et 
institulum laudens,et eum eo nomine beatum pro- 
nuntians,ejus promptum etalacremanimuin magis 
coufirmat in rebus gravibus et asperis, ut neque 
propter Christum limeret vincula, nec tormenta, 
nec mortem: sed Marzabana responderet strenue 
et juveniliter. Certe etiam cum fuit ad tyrannum 
introductus, nec genu quidem flexit, ut semper 
mos est Persis adorationem reddere majoribus: 
sed generosum, et qui in servitutem redigi non 
poterat, animum per externa significabat. 

X. Cum ergo fixis oculis eum satis esset intuitus 
Marzabana- partim quidem.ul constanti aspectu ei 
lerrorem incuteret, partim autem, ut eum consi- 
deraret diligentius, rogavit eut; quisnam essel et 
cujas.]lle vero: Verus sum Christianus, respondit, 
Quod si velis etiam scire, cujas sim, sum quidem 
Persa genere,ex regione Racech, vico autem Ras- 
nuni: qui ipse quoque fui aliquando caballarius,et 
in rebus magicis exercitatus : cumque sic essem 
minister tenebrarum, potui, ut vides, transire ad 


181 


MENSIS JANUARIUS. 


788. 


lucem e tenebris,et discere veritatera. Marzabanas ἃ μαθεῖν τὴν ἀλήθειχν, Καὶ ὁ Μαρζιδχνᾶς οὔπω πέ!- 


autem cum nondum fecisset periculum,quam esset 
generosus athleta, sed putaret rem esse facilem et 
expeditam, eum a sua traducere sententia, copil 
illius mentem non secus ac parvi alicujus puer! 
parvis tentare promissionibus : ille vere parvi e! 
abjecti auimi : Desiste, dicens, ab hoc errore ad 
patriam religionem. Si enim sic feceris, dabo tibi 
equos et nummos,et multa alia bona.Mar!yr autem 
celum intuens: Absit, inquit, rex Christe, ut bea- 
tam tuam fallam confessionem. Propter quie eum 
tanquam volens pudore afficere Marzabanas: Quid 
autem? placetne tibi,inquit, hoc habitu indui, quo 
nunc es indutus?llle vero: Non minoris,respondit, 
eum facio, quam tu hanc tuam dignitatem. Quam- 


pzv εἰληφὼς τῆς τοῦ ἀθλητοῦ γενναιότητος, ἀλλ᾽ εὖ- 
χεοὲς τι πρᾶγμα καὶ ῥάδιον elvat τὸ μετεπείσειν 
αὐτὸν οἰόμενος, μιχραῖς ἤρξατο ταῖς ἐπαγγελέσις 0 
μιχρὸς τὴν γνώμην ἐκεῖνος ὡς ἑνὸς τῶν παίδων ἀπο- 
πειρᾶσθαι, ᾿Απόστηθι, λέγων, τῆς πλάνης ταύτης καὶ 
πρὸς τὴν πάτριον αὖϑθισ ἐπάνελθε θρησκείαν. Ote 
γὰρ πάντως καὶ ἀλόγων, χαὶ μιλιαρισίων, καὶ οὐκ 
ὁλίγων ἄλλων ἀγαθῶν μεταδώσω σοι. Καὶ ὁ μάρτυς 
ἄνω πρὸς οὐρανὸν ἀπιδὼν, Μὴ μοι γένοιτο. ἔγη, ψεύ- 
σασθχί σου τὴν μαχαρίαν ὁμολογίαν, Χριστὲ pam- 
λεῦ. Ἐφ᾽ οἷς ὥσπερ αὐτὸν ὁ Μαρζαδανᾶς αἰσχῦντι 
βουλόμενος" Τί δαί ; ἀρέσχει cot τοῦτο περικεῖσθαι 
τὸ σχῆμα ὃ γε νῦν περιδέδλησαι ; Ὁ δὲ, Οὕτως ἐπ- 
αὐτῶ σεμνύνομαι, ἀπεχρίνατο, ὡς οὐδὲ σύ γε τῶλε 


obrem ille ira commotus: Certe tu, inquit, uteris B τῷ ἀξιώματι Πρὸς ὅπερ ἐκεῖνος ἀγανακτήσας͵ Ἦποω 


cohabitante d&mone,neque aliod per teipsum lo- 
queris,quam quod ipse tibi suggesserit. Ad ea mar 
tyr:Quando eram,inquit,in errore, male honorans 
impietatem, aut potius ab illa affectus ignominia, 
tuuc gravis demon mecum cohabitabat. Nunc 
habeo ipsum Chris'um cahabitantem, qui (uos ex - 
pellit demones. Cnm autem adjecisset Marzaba- 
nas : Quid ergo? non times; inquit,ne hzc ad re- 
gem referantur, ille vero te acerbe cruci affigat ? 
Quomodo, inquit, hominem timuerim,qui est pa- 
tibilis, et in quem cadit interitusYNam etsi corpus 
superavit, capi tamen non potest anima, et ei 
non possunt omnino parari insidie. 

XI.Hzc ergo non ferens Marzabanes, jubet ferreis 


συνοίχῳ, φησὶ, χέχτησαι δχίμονι, καὶ οὗ μᾶλλον 
φθέγγῃ διὰ σαυτοῦ, ἢ ἅπερ ἂν αὐτὸς ὑποδάλῃ σοι. 
Πρὸς ταῦτα ὃ μάρτυς, Ὅτε ἦν ἐν τῷ πλάνῃ, φησὶ, τιμῶν 
κακῶς τὴν ἀσέδειαν, ἢ καὶ ὑπ᾽ ἐχείνης ἀτιμαζόμε- 
voc, tote. act γχαλεπὸς δαίμων συνῴκει. Nov δὲ Χρι- 
στὸν α᾽ τὸν ἔχω σύνοιχον, τὸν τοὺς σοὺς ἐλαύνοντε 
δαίμονας. Προσθεὶς τοίνυν Μαρζαδανᾶς, Τί γοῦν ; οὐ 
φοδῇ, ἔρμτ,, μὴ ἀνετεχθείη περὶ σοῦ ταῦτα τῷ βασιλεῖ͵ 
ὁ δὲ σταυρῷ πιχρῶς ἀναρτήσει σε ; Πῶς ἄν, εἶπεν, 
ἄνθρωπον φοθηθείην φθορᾷ xal πάθεσιν ὑποκείμε- 
νον : Εἰ γὰρ xai τοῦ σώματος περιέσται, ἀλλ᾽ ἢ ψυχὴ 
πάντως ἄληπτος αὗτῳ καὶ παντελῶς ἀνεπίδουλος. 


ΙΔ΄, Οὐχ ἐνεγκὼν τοίνυν ἐπὶ τούτοις Μαρζαδανᾶς͵ 


collaribus col'um et alterum ex pedibus subjectum c χελεύει χλοιοῖς σιδηροῦς τράχηλόν τε καὶ ποδοῖν τὸν 
vinciri, et ductum ad ergastolum, illic lapides cogi ἔτερον ὑποδληθέντα, παρὰ τὸ φρούριόν τε ἀχθένε:͵ 
ferre gravissimos.Quod quidem cum ejus jussu fa- λίθους Ἐκεῖσε πρὸς βίαν βχαρυτάτους κομίζειν, Q5 fà 
ctum esset, et ad ferendcs lapides semper sanctus καὶ κατὰ τὴν ἐχείνου πρόσταξιν γεγονότος, καὶ γεῖ- 
manus afferret, manus sanctas,manus quie multam ρας ἀεὶ τοῦ ἁγίου τῇ μεταχομιδῇ τῶν λίθων εἶσφί- 
poterant apud Deum, corporeis laboribus plura ροντὸς͵ χεῖρας ὁσίας χεῖρας μεγάλα πρὸς Θεὸν ὅυ- 
erant, que extrinsecus ei afferebantur. Multi cnim ναμένας, πλείω τῶν σωματιχῶν κόπων τὰ ἔξωθεν 
ex Persis ad eum accedentes,etl maxime ex iis qui αὐτῷ ἐπαγόμενχ ἣν. Προσιόντες γὰρ πολλοὶ τῶν 
orli erant ex eodem vico, ex quo Anastasius, ve- Περσῶν, xai μάλιστα τῶν ix τῆς αὐτῆς ᾿Αναστασίῳ 
luti proprium reputantes dedecus, que in illum χώμης ὡρμημένων, καὶ οἰκείαν ὥσπερ αἰσχύνην 
flebant, exprobrationem adversus proximum, ul ἡγαύμενοι τὰ elg ἐχεῖνον γινόμενα, ὀνειδισμὸν ἐπὶ 
cum divino David dicam3,sumebant: Cur hoc fe- τὸν ἔγγιστα, τὸ τοῦ θείου φάναι Δαδὶδ, ἐλάμθανον͵ TI 
cisti ? dicentes, Cur antiquam nobilitatem generis τοῦτο ἔδρασας λέγοντες" τί τὴν παλαιὰν τοῦ γένους 
affecisti contumelia,effectus Christianus, et tantam εὐγένειαν ὕόδρισας, Χριστιανὸς γεγονὼς, καὶ τηλι. 
nobis inusisti ignominiam, propterea in vincula χοῦτον μῦσος ἡμῖν ἐπιτρίψας, χαὶ διὰ τοῦτο xil 
conjectus, et. maleficorum damnatus supplicio ? g δεσμώτης γενόμενος, καὶ τὴν τῶν χαχούργων χατα- 
quod quidem nostri ferre non possunt oculi. Cum "κριθεὶς τιμωρίαν, πρᾶγμα μηδὲ ὀφθαλμοῖς ἀνεχτὸν 
his autem gravibus lingue verberibus, manuum ἡμετέροις ; Μετὰ δὲ τῶν χαλεπῶν τούτων ἀπὸ τῆς 
quoque beato verbera infligebant, vehementer γλώττης πληγῶν, ἔτι χαὶ τὰς ἐχ τῶν χειρῶν ἐπῆγον 
verberantes,atque barbam vellentes, et ejus vesti- τῷ μακαρίῳ, τύπτοντές τε σφοδρῶς καὶ πώγωσα τῇ- 
menta lacerantes, et lapides, quos quatuor simul λοντες, xai ἱμάτια τούτου περιῤῥνγνύντες, χαὶ λί- 
conjuncti ferebant,eos soli Anastasio ferendos im- θους οὖς αὐτοὶ συνάμα τέσσαρες ἔφερον, τούτους 
ponebant : adeo ut ipse rursus loqui visus sit cum ᾿Ανχοτασίῳ μόνῳ φέρειν ἐπιτιθέντες ὡς ἐοικέναι 
Davide 5*:Supra dorsum meum fabricaveruut pec- πάλιν αὐτὸν συμφθέγγεσθαι τῷ Δαδίδ' "Eni τοῦ νώ- 
catores, prolongaverunt iniquitatem suam. Idque τοῦ μου ἑτέχταινον, ἐμάχρυναν τὴν ἀνομίαν αὐτῶν" 
eum ne ferre quidem per se posset ferrum, quod καὶ ταῦτα μηδὲ τὸν ἐπὶ τοῦ τραχήλου καὶ τοῦ ποδὸς 
erat collo et pedi ejus impositum : sed sub σίδηρον οὕτω καθ᾽ ἑαυτὸν διαφέρειν ἔχοντι, ἀλλ᾽ ὑπὸ 


9 Psal. xiv, 8. δ᾽ Psal. cxxvinib, ὃ. 


789 


VITA S. ANASTASII PERSA. 


790 


τῷ αὐτῷ σιδήρῳ καὶ ἄλλου σὺν τῷ μάρτυρι τὸν πόδα A eodem ferroalius quoque cum martyre pedem ha- 


πεπεδημένου, ἃ χαὶ πολλαπλοῦν ἔπλεκε πάντως 
αὐτῷ τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον. Ἔχεις, εἰ βούλει, 
γαὶ ἄ)λας ὀδύνας, καὶ ἄλλων ἀφορμὰς στεφάνων᾽ 
αὐτὸ δὴ τοῦτό φημι, τὸ ἔν μέσῳ γνωρίμων ὀφθαλμῶν 
τὰ τοιαῦτα πάσχειν, χαὶ τὰ πολλὰ παρ᾽ αὐτῶν 
ὀνείδη͵ ἃ δὴ χαὶ προλαδὼν ὁ λόγος ἐδήλωσεν. Ὑφ’ 
ὧν οὕτω διέμεινεν ἀπαθὴς, ὡς ἐγχώμια ταῦτα μᾶλ- 
λον ἡγεῖσθαι διὰ Χριστὸν, 7, τι τὴν καρδίαν ὑπ᾽ αὐτῶν 
βάπτεσθαι. 

1Β΄, Ὁ τοίνυν Μαρζαδανᾶς (ἀναχλητέον γὰρ αὖθις 
πρὸς τὴν ἀκοληυθίχν τὸν λόγον) ὁπανεῖναί τι τὸν 
μάρτυρα τῆς πολλῆς ἐχείνης ἐστάσεως τῇ μεταξὺ 
καχοκαθείᾳ νομίσας, καὶ τοῦτον πάλιν πρὸς ἑαυτὸν 
ἀγαγὼν, Εἰ ἀληθῶς, φησὶ, μάγου πατρὸς ἔγυς (τοῦτο 


beret vinctum. Qu: quidem ei nectebant omnino 
multiplicem coronam martyrii. Habes,si vis, alios 
quoque dolores, et occasiones aliarum corona- 
rum : hoc ipsum, inquam, quod in conspectu eo- 
rum, qui ipsum noverant, hzc et multa alia pro- 
bra ab eis pateretur, quz jam prius dicta sunt : 
ἃ quibus adeo mansit nihil affectus, ut ea putaret 
potius encomia propter Christum, quam cor ejus 
ab eis morderetur aliquid. 

XII. Marzabanas ergo iredeundum est enim ad 
orationis consequentiam), ratus fore ut martyr 
aliquid remitteret de magna illa constantia prof.ter 
eam, qua intercesserat, afflictionem, cum eum 
rursus ad se produxisset : Si vere es, inquit, mago 


γὰρ αὐτὸς ἐπεσημήνω περὶ σαυτοῦ), xal. τὴν γλῶτταν B patre natus (hoc enim ipse de teipso significasti), 


ἱχανῶς ταῖς ἐχείνων ἤσχησαι βίδλοις, φθέγξαι τι τῶν 
μαγικῶν καὶ ἡμῖν, ὅπως σοι xal αὐτοὶ μάρτυρες 
ὦμεν τῆς ἐπιστήμης. Ὁ δὲ xal στόματος xal. χει- 
λέων ῥύπον, xal χοῦ κηλίδα, χάϊ μολυσμὸν τὸ xal 
μνησθῆναί τινος τούτων ἡγούμενος, Σῶτερ ὁ ἐμὸς, 
ien, Δεοκότής καὶ χοινὸς ἀπάντων δημιουργὸς, μὴ, 
μοι ὄψης τοιοῦτον μηδὲν ἀκοῦσαι ὅλως ἢ φθέγξασθοι, 
Πρὸς ἅπερ ὁ σχολιὸς ἐχεῖνος ἀπαγορεύσας, xal οἴχο- 
θεν αὐτὸς οὖκ ἔχων ὅ τι καὶ δράσειεν, ἐπισείει xal 
αὖθις τῷ μάρτυρι καθάπερ τι μορμολυχεῖον τὸν βα- 
σιλέα, καὶ, Τί, φησὶν, ὦ οὗτος, τοῖς αὐτοῖς ἐπιμένεις: 
᾿Επίστρεψον εἰς τὴν προτέραν θρησχείαν' ἐπεὶ καὶ 
αὐτῷ βασιλεῖ τὰ περὶ σοῦ, εὖ ἴσθι, ἀνενεχθήσεται, Ὁ 
δὲ τὸ διάφορον οὐδὲν εἰδως, εἴτε παρ᾽ αὐτοῦ, εἴτε δὴ 


et linguam illorum libris satis exercuisti, nobis 
quoque tempore aliquid ex magicis,ut nos quoque 
de tua scientia feramus testimonium.Ille autem et 
os et Jabra et mentem  mnculari et pollui existi- 
mans, si horum alicujus meminisset : O Servator, 
inquit,qui es meus Dominus,etcommunis omnium 
opifex, ne mihi des omnino,ut tale quid aut lo- 
quar, aut audiam. Quas cum perversus ille »gre 
tulisset, et plane desperans, ex se nilul haberet 
quod faceret, martyri rursus veluti quamdam larvam 
regem intentat. Et ccr tu, inquit, in eislem per- 
sistis * Ad priorem convertere religionem. Scias 
enim fore,ut de te ad regem referatur. Ille autem 
sciens nihil referre,anab ipso,an arege puniretur, 


xal παρὰ τοῦ βασιλέως τιμωροθείη, ἐπεὶ χαὶ ἀμ- Q quandoquidem ambobus inhumanilas una est et 


φοῖν ἡ μισανθρωπία μία καὶ ἀγριότης, Ποίει, φησὶν 
8 βούλει" τάχα γὰρ καὶ ἤδη γράψας ἀντίγραφα ἐχο- 
μίσω. Καὶ ὃς ἐχφοῦεῖν ix. τούτου δῆθεν τὸν ἄνδρα 
οἰόμενος, ᾿Εγὼ μὲν οὐδὲν οὐδέπω περὶ σοῦ γέγραφα, 
ἔφη ἀλλ᾽ ἤδη καὶ γράφειν, ὡς ὁρᾷς, ὥρμημαι. Τοῦτο 
οὖκ ἔδωχέ τινα σχέψιν ἢ μέριμναν ὅλως τῷ μάρτυρι" 
πῶς yàp τῷ χαΐροντι μᾶλλον ἐν τῷ πάσχειν ὑπὲρ 
Χριστοῦ, χαὶ τὰς μὲν mÀnq26 ἀμοιδὰς, ζημίαν δὲ 
τὰς ἀπ έσεις καὶ τὸν τῶν κολαζόντων οἶχτον ὑπολαμ- 
Cávott ; Τί δὲ καὶ τοιούτου βασιλέως ἔδει φροντίζειν, 
τὸν πρὸς Χριστὸν βλέποντα μόνον xai τοῦτον ἀληθῆ 
βασιλέα xai θεὸν εἶναι πεπιστευχότας ; Οὐδὲν οὖν, ὥσ- 
περ ἔφην, ἐπιδοιάσας, Χρησαι, φησὶν, ὁποίος ἂν ἐθέ- 
λοις xai ὅπως τοῖς κατ᾽ ἐμοῦ γράμμασι’ Χριστιανὸς 
γὰρ ἔγω, καὶ πάλιν ὁμολογῶ, Χριστιανὸς εἶμι, 


I^, Ἐφ᾽ οἷς τῶν ἄλλων, ὅσα δηλαδὴ πρὸς πειθὼ 
φέρει, πάντων ὁ ἠγεμὼν ἀπογνοὺς, ἐπὶ τὴν βίαν xai 
αὖθις ἐχώρει καὶ προστάττει ταθέντα xatà γῆς τὸν 
μάρτυρα τύπτεσθαι μέχρις ὅτου, φησὶ, ποιεῖν ὀμολο- 
γήσοι τὸ χελευόμενον, Ὁ δὲ τὸ μὲν ἐπίταγμα καὶ 
πράως Alv xo: ἀσμένως ἐδέξατο" xavacgsÜT vac δὲ 
μιόνον χερσὶ δημίων ὥστε καὶ xal ὑπ᾽ ἐκείνων διχταθῇ - 
ναι πρὸς γῆν οὐχ ἠνέσχετο, ᾿Εασατέ pe, εἰπών" οὐδε- 
νὸς γὰρ ἔπ᾽ ἐμοὶ τοῦ χαθέζοντος χρεία, ἐπεὶ xai 
αὐτὸ τοῦτο τὸ πάσχειν διὰ Χριστὸν οὐχ ἀδούλητον 
ἔμοιγε, ἀλλὰ ναὶ λίχν ὡς ἐν θέρει ὕδωρ By Ópevov, 


sevilia : Fac, inquit, quod vis. Forte enim jam 
scripsisti, et responsum accepisti. Is vero existi- 
mans se ipsum ita esse perterriturum : Ego qui- 
dem, inquit, nihil de eo adhuc scripsi, sed jam,ut 
vides, scribere aggredior.Hoc martyri nullam om- 
nino attulit curam, aut sollicitudinem. Quomodo 
enim, cum potius gauderet se pati propter Chris- 
(um,et plagas quidem remunerationes, damnum 
autem putaret remissionem,et eorum,qui castiga- 
bant ipsum misericordiam ? Quid autem oportebat 
eum talem regem curare, qui ad Christum solum 
aspiciebal, et eum verum esse regem et Deum 
crediderat * llle ergo,sicut dixi,nihil ambigens. 
Qualescunque, inquit, volueris,et quomodocun- 
que de me scribe litteras. Christianus enim ego : 
et rursus fateor, sum Christianus. 
XIIl.Quamobrem cum dox spem abjecisset om- 
nium,qua possent illum persuadere, ad vim rur- 
sus reverlitur,jubetque humi extensum martyrem 
landiu verberari, donec profiteretur facere, quod 
juberetur.llle antem,quod jubebatur quidem,2quo 
animo et lubenti suscepil ; solummodo lictorum 
manibus, ut ab illis extenderetur, teneri non su- 
stinuil : Sinite me, dicens : non opus habeo ullo, 
qui me teneat. Nam hoc ipsum, pati scilicet propter 
Christum,nequaquam est involuntarium, sed quod 
ego non minus, quam aquam zstate,sitio, et quod 


761 


lof. (Cum ef^. pronus humi cecidisset, et ipse 
aeipsum sensim estendisset, tam erebris et tam 
€ontinentibus serberabatur. clavi ictibus. quam 
imber deorsim cadit : eam ab inimicis solam pe- 
tíístet gratiam, οἱ exueret venerandum .nona- 
ehorum ^mictum εἰ nudis verberaretur carnibus. 
Ne is, inquit, una cum meis membris probro affi- 
ciatur. Sic il'e non solam vite ex Deo inslitutio- 
nem, sed eliam ejus signa omni honore afficie- 
bat. Sed ille quidem diu tam crudeliter torque- 
batur, cum nee ab ullo oinnino teneretur, nec 
premeretur, et non setransferre aut omnino mo- 
vere prohiberetur : sed ipse seipsum valide tene. 
ret, etimmobiliter, non vi manuum, sed animi, 


MENSIS JANUARIUS. 
magi*, quam nilas voluptates et delicias amplec- A «πὶ x ἄλλης 


792 


τινὸς ἡδονῇ: ἢ τρυφῆς ἀσπαζόμενον. 
Πρηνὴς τοῖν»» ἐπὶ τοῦ ἐδάφους πκεσῶν, xai αὐτὸς 
ἑχυτὸν Ἰροέμα διχνείνας, ἴσα καὶ ὑετοῦ φορᾷ, καὶ 
μετὰ τῆς οὐτῆς συνεχείας, τοῖς ῥοπάλοις inue 
μόνην ἐκείντιν mop! ἐχθρῶν χάριν αἰτήσας, ὥστε 
τὸ σεδαυμίον τῶν μονχγῶν ἐχδύσασθχι περιβόλχιον, 
καὶ οὕτως ἐπὶ γυμνῶν τύπτεσθαι τῶν σαρχῶν᾽ "lva μὴ 
xal ἀὑτὸ, φησὶ, τοῖς ἐμοῖς συγκαθυδρίζηται μέλεσι, 
Οὕτως οὐ μόνην ἐχεῖνος τὴν χατὰ Θεὸν πολιτείαν, 
ἀλλὰ καὶ αὐτὰ ταύτης τὰ σάμδολα διὰ τιμῆς ἁπάσης 
ἐτίθει, "AAA ὃ μὲν οὕτως ἀνφλεῶς ἐπὶ πολὺν τὸν χρό- 
vov κίζετο, οὐ κατεχόμενος ὑπό too τὸ παράπαν, 
οὐ πιεζόμενος, οὐ μειχφέρειν ἑαυτὴν ἢ παραχινεῖν 
ὄλως εἰργόμενος, ἀλλ᾽ αὑτὸς ἑαυτὸς ἀσφαλῶς καὶ- 
ἐγὼν καὶ ἀμεταχινήτως, οὐ βίᾳ χειρῶν, ἀλλὰ γνώ- 


et παίυγῷ necessitatem vincens necessitate liberi e urnc xxi φύσεως ὁνάγκας ἀνάγχῃ νυἱχῶν προαιρὲ- 


arbitrii, et acres corporis dolores acri vincens 
Dei de-iderio, οἱ presentes molestias consolans 
spe futurorum. 

XIV. Cum adversus hac stultus ille dux nihil 
sapientius posset excogitare,quod tante fortitudini 
opponeret et t,lerantie, ei rursus quoque regem 
intentabat οἱ rogabat, ut perauaderetur athleta. 
Nam de te,inquit, ipsi regi significabo: perinde ac 
si uui puero utre terrorem afferret, ut dicitur. Ille 
aulem eadem, qua prius, respondit, et quod ejus 
animo placeret,jussit facere.Quocirca ille quoque 
rursus rogabat similiter. Deinde dicens : Non ti- 
mes regem? Quam ob rem, inquit martyr, el 
quid ejusmodi sum ab eo passurus? Annon, in- 


quit, ipse quoque homo est, in quem idem inte- ὁ οὐχὶ xai αὐτὸς ἀνθρωπός ἐστι, τὴν αὑτὴν ἡμῖν gh- 


ritus cadit et mors eadem? Quemnam ergo me 
oporlet magis timere, eumne qui sequi atque ego 
interit, an eum, qui semper est, et qui celum et 
terram, et quecunque sub aspectum cadunt el 
percipiuntur intelligentia, ad hoc ut essent, pro- 
duxit? Cum ergo vidisset dux rursus inutilem 
fuisse suum conatum, cum in constantia pro pie- 
tate nulli cederet Anastasius, rursus alhleiam 
transmittit in custodiam. Quomodo autem solel 
quis, quod vult, facile exspectare, post aliquot 
dies rursus sanctum educit e carcere, adhuc ali- 
qua ei spe blandien'e : Et acceptis, inquit, magi- 
cis sacrifica, ne te stulte hac luce prives. Martyr 
autem : Quibus, inquit, me jubes diis sacrificare? 
llle vero : Igni, inquit, et soli, et lunt. Ergo 
eliam montibus, inquit mar!yr, et collibus, et 
pecoribus,et omni servituti hominum,quibus im- 
prrare jussi sumus ab Opifice, non autem eis po- 
ius parere, ut vos vultis, non tanquam propter 
nos fetis utentes, sed perinde 30 si nos propter 
ea producti essemus, ila ea honorantes, et deos 
turpiter nominantes. Cum his verbis martyr du- 
cem obstupefecisset, rursus abductus est in car- 
cerem hoc pretextu, quasi deesse! quod respon- 
deret, damnatus ad carcerem. Abdvcius est ergo, 
et decore confessionis glorians, et vinculis prop- 
ter Christum. 

XV.Cum autem de oo rescivissetis,cui in mona- 


σεως, χαὶ σώματος δριμείας ὀδύνας δριμοτέροις πρὸς 
θεὸν πόθοις ἀναψύχων, καὶ τὰ παρύντα λυπτιρᾶά ταῖς 
τῶν μελλόντω) ἐλπίσι παραμυθούμενος. 

[A'. Πρὸς ταῦτα ὁ ἀνότιτος ἡγεμὼν ἐκεῖνος σοφω- 
τέραν οὐκ o)x ἔχων ἐπίνοιαν τοσαύτῃ ἀντιθεῖναι ῥώμῃ 
x" χαρτερίᾳ, τὸν βασιλέχ xai πάλι, ἐπανετείνετο, 
χαὶ πεισθῆνχι ἠξίου τὸν ἀθλητήν. ᾿Επεὶ καὶ αὐτῷ, 
φησὶ, βασιλεῖ δῖ)λα τὰ περὶ σοῦ θήσομαι" καθάπερ ἐνὶ 
τῶν παίδων ἀσχῷ, τὸ τοῦ λόγου, μορμολυττόμενος, Ὁ 
δὲ τὰ ἴσα τοῖς προλαδοῦσι καὶ νῦν ἀπεκρίνατο, xxi 
ποιεῖν ὅπερ ἂν αὐτῷ κατὰ γνώμην ἐπέτρεπεν, Ἐφ᾽ 
οἷς τὰ ὅμοια xai πάλιν ἐχεῖνος ἐπηρώτα, Εἶτα, οὐ 
δέδοικας, λέγων, τὸν βασιλέα ; Διατί, φνσὶν à μέρτα͵ 
χαὶ τί τοιοῦτον μέλλων παρ᾽ αὐτοῦ πείσεσθϑει ; N Υν 


ρὰν xal τὸν ἴσον θάνατον ὑφιστάμενος ; Tiva οὖν με 
δεῖ μᾶϊλον φοδεῖσθαι, τὸν ἑμοίως ἐμοὶ φβειρύμενον͵ 
ἢ τὸν ἀεὶ, xal αὐτοὺς ἡμᾶς, καὶ οὐρανὸν U xz 
τῆν, καὶ πάντα ὁραπὰ xai νοούμενα εἷς τὸ εἶναι πι;- 
ἀγαγόντα ; Εἰδὼς τοίνυν ὁ ἡγεμὼν, ὥς ἀνήνοτα xxt 
αὖθις αὐτῷ τὰ τῆς ἐγχειρήσεως, οὕτως * Avatat2010) 
μηδενὶ τὴν εὐσεδείας ἔνστασιν εἴκοντος, τῷ φρουρίῳ 
xai πάλιν παραπέμπει τὸν ἀθλητήν Οἷα δὲ φιλεῖ, ὃ 
βούλεταί τις, τοῦτο ῥᾳδίως καὶ προσδοχᾷν, ἄγει μετὰ 
τινας ἡμέρας τὸν ἄγιον ἀπὸ τοῦ φρουρίου, ἔτι τινὸς 
αὐτὸν ἐλπίδος ὑποσαινούσης, «αἱ, Λαδὼν, φησὶ, τὰ 
μαγιχὰ, θῦσον, μὴ καὶ τοῦδε τοῦ φωτὸς σὲ αὑτὸν 
ἀονήτως ἀποστεοήσῃς, Καὶ ὁ μάρτυς, Ποἷοις μὲ 
κελεύεις, ἔφη, θύσαϊς θεοῖς ; Ὁ 8d Πυρὶ «αἱ ἡλίῳ, 
xai σελήνῃ, xai ἵππῳ. Οὐχοῦν xai ὄρεσι, ὁ μάρτυς 
εἴπε, xal βουνοῖς, καὶ χτήνεσι, xzl πασῃ τῶν ἀνθρώ- 
πων δουλείᾳ, ὧν ἄρχειν ὑπὸ τοῦ Δημιουργοῦ κεχέλ]ύ- 
σμ]εθα, οὖχ ἄρχεσθαι μᾶλλον, ὡς αὐτοὶ βούλεσθε, 
κιθάπερ οὐ δι᾽ ἡμᾶς γεγονόσιν αὐτοῖς χρώμενοι' 
ἀδλ᾽ ὥσπερ dv εἰ διὰ ταῦτα μᾶλλον ὑμεῖς παρήχϑιητε͵ 
οὔτω καὶ τιμῶντες αὐτὰ Aat θεοὺς ἀγεννῶς ὀνομέ- 
ζοντες, Τούτοις ὁ μάρτυς χαταπλήξας τοῖς pam 
τὸν ἡγεμόνα, τὴν εἷς τὸ φρούριου xai αὖθις ἀπήγετο, 
ὡρόφασιν τῆ: πρὸς τὸ ἀντειπεῖν ἀπορίας χαταχρι- 
θεὶς τὴν φρουράν. ᾿Απάγειο οὖν, τῷ τε τῆς ὅμολο- 
γίας κόσμῳ καὶ τοῖς ὑπὲῤ Χριστοῦ δεσμοῖς σεμνυνό- 
μενος, 

Ε΄. Μαϑὼν δὲ τὰ κατ᾽ αὐτὸν ὁ τὴν ἐπιστασίαν τῆς 


703 


VITA S, ANASTASII PERSA. 


194 


αὐτοῦ ψυχῆς ἐν τῇ μονῇ πιστευθεὶς, ὅταν τε πολλά- A sterio fuerat credita ejus anime cura ; qualem, 


κις τῷ ἄρχοντι παραστὰς ἐπεδείξατο τὴν ὁμολογίαν, 
καὶ ὅπως πάντι παθεῖν ὑπὲρ εὐσεδείας προείλετο, 
αὐτός τε μετὰ τῆς ἄλλης τῶν μοναχῶν συνοδίας ἠδο- 
νῆς ἐπιπλατο, καὶ ὥσπερ ᾿Αναστασίῳ συνεῖναι κἂν 
τοῦς ἐκείνου μέλεσι χαὶ αὐτὸς ἀθλεῖν ᾧετο, Καὶ βοη- 
θεῖν οὐκ ἔχων τῇ παρουσίᾳ, ἐδοήθει τῇ εὐχῇ xal τῷ 
μέλανι" καὶ τοῦτο μὲν ἐδεῖτο θερμότατα τοῦ Θεοῦ 
μετὰ πάσης τῆς ἀδελφότητος διανυσθῆναι χαλῶς 
αὐτῷ τοῦ μαρτυρίου τὸ στάδιον’ τοῦτο δὲ «αἱ δύο τῶν 
ἀδελφὼν ἐχπέμψας, γράμμασιν ἔτι μᾶλλον αὐτοῦ τὴν 
προθυμίαν ἐπέτεινεν, "Ev ὅσῳ δὲ ὁ μάρτυς εἰς τὴν 
ἐν τῷ φρουρίῳ φυλαχὴν ἐτηρεῖτο, τοῖς θείοις ῥήμασι 
καὸ ταῖς κατὰ Θεὸν ἐννοίαις διηνεχῶς ἐνετρύφα" xal 
οὗτε νὸξ αὐτῷ τοὺς πρὸς Θεὸν ὕμνους, οὔτε οἱ ix 


inquam, productns ad prasidem sepe ostendisset 
confessionem,et quemadmodum ipse constituisset 
omnia pati pro pietate, ipse quoque cum alio ccetu 
monachorum repletus est letitia: ipseetiam puta- 
bat se esse una cum Anastasio,et in membris illius 
decertare: et cum non posset opem ferresua pre- 
sentia,opem ferebat precibus et atramento.Et par- 
lim quidem Deum vebetnentissime rogabat cum 
tota fraternitate,ut pulchre per marlyrium ei perfi- 
ceretur stadium:partim au*em duobusqueque mis- 
sis fratribus, promptum et alacrem ejus animum 
magisavxit.[nterea verodnm martyr custodiebatur 
in carcere.divinis verbis οἱ sententiis seoblectabat 
assidue,etneque nox ejus ad Deum hymnos,neque 


τῶν χαλεπῶν δεσμῶν ἐχείνων πόνοι xal τῆς ἀλλης g gravium illorum vinculorum et reliquis afflictio- 


ταλαιπωρίας ἐνέχοπτον, ἀλλὰ xat νέου τινὸς ἐπὶ 
κακουργίᾳ δῆθεν ἁλόντος τινὶ, αὐχένα τῷ μάρτυρι 
καὶ πόδα συνδεδεμένου, διχνιστάμενος τῶν νυχτῶν ὁ 
ἅγιος ὥστε Θεῷ τὰς συνέθεις ἀποδοῦνσι δοξολογίες, 
καὶ παραλυπεῖν αὐτὸν οὐχ ἐθέλων, ἀλλ᾽ ὅπως μαλι- 
eva καθευδήσει xal ἀναπαύσεται μάλα φροντίζων͵ 
ἐπέκλινε τὸν αὐχένα χειμένῳ, xal. τὸν πόδα τῷ ἐκεῖ- 
νοῦ πυδὲ προσήρειδεν, ὥττε μὴ ἀηδὴ καὶ λυπτρὼὸν 
αὐτῷ và τῶν ἁλύσεων ἀποτάσει τὸ, ἠδὺν πᾶτιν 
ὕπνον ἐργάζεσθαι, Μιᾶς γοῦν ποτε τῶν νυχτῶν ψαλ- 
λοντος αὐτοῦ, τὶς τῶν ἐν τῇ φυλαγῇ δημίων ἔγρηγος- 
ρὼς καὶ νήφων ἐπηχροᾶτο, ᾿Εὔρατος μὲν τὴν θρη- 
owslev καὶ τῶ, ἐπιςανῶν, ἐπιειχὴς δὲ τὴν γνώμην, 
καὶ τρόπου χρηστοτέρου ᾿μεταποιούμενος, ὃς xri τὸν 


μακάριυν ἐχεῖνον εἰδὼς, τὴν μὲν ἡμέραν ἀεὶ τῇ C 


μ'"τακομιδῇ τῶν λίϑων κατατεινόμδνον, τὴν δὲ τῆς 
νυκτὸς ἀνήπαυσιν πάλιν εὐχῇ «αἱ στάσει περιχοπτό- 
prwv, καὶ οὐδαμῶς ὑφιέντα xot. τόνοῦ οὗτε μὴ,, τὰ 
μέλη πεπονηκότα xai Βιχρὸν ἀ"αχτώμενον, διενοεῖτο 
καθ΄ ἑαυτὸν, ὅστις ποτὲ εἴη, χαὶ ἥτις, ἢν λάχοι, φύ- 
σις, οὕτω καρτερική *« οὖσα xal στεῤῥὰ καὶ πόνοις 
ἀπειθὴς «αἱ ἀνάλωτος. 
KG". τῷ μάρτυρι τοιγαροῦν ἐκεῖνος ἀτενὲς ἐνορῶν 
ἑωθινοὺς ὕμνους ἄδοντι, καὶ ὅλῳ τῷ νῷ πρὸς 
Θεὸν ἐχδημοῦντι, καὶ προαρπαζομένῳ τοῦ μαρτυρίου 
καὶ μετὰ σώματος, ὁρᾷ τινας λευχειμονοῦντας, ὦμο- 
φόριά τε περιχειμένους, καὶ ὅσα τῆς ἱερᾶς ἐχείνης 
στολῆς καὶ τοῦ σεμνοῦ τῶν ἀρχιερέων ἐνδύματος, 
φῶς οἷον ἑαυτῶν ἀπαστράπτοντας, φῶς ἰδεῖν μὲν 
ἥδιστον, ἀπαγγεῖλαι δὲ οὐ ῥᾷδιον" ἢ μᾶλλον, κρεῖτ- 
tow μὲν τὴν ὅρασιν, ὄψεως ἀνθρωπίνης" 
τῆς ὁράσεως τὴν διήγησιι" xal ταῦτα ἐν ἀσελήνιμ 
σχότῳ νυκτὸς, κύχλῳ τοῦ ἁγίον παρεμὔαλόντας" xal 
ἀγγέλους αὐτοὺς εἶναι νομίσας, ὥσπερ ἄρα καὶ ἦσαν 
«αἷς ἀληθείαις, ὁρᾷ μετὰ μικρὸν καὶ τὸν μάρτυ;σ 
τὴν λαμπρότητα xai τὴν ἀναδολῆν ὁμοίως Ἰχείνοις 
ἔχοντα εἶτα καὶ νεανίας τις τὸ εἴδυς xai. τὸ χάλλος 
ἀμήχανον, θυμιατήριον ἀπηρτημένον τῆς δεξιᾶς, ἐν 
πολλῇ τῷ περὶ αὐτὸν δύξῃ τῶν ἀγγέλων, θυμιῶν 
πρὸ τοῦ μάρτυρος ἴστατο, Ταῦτα τοίνυν ἐχεῖνος 
δρῶν, καὶ τῶ καινῷ τῆς θέας τὴν γαρδίαν κατα- 
πληττόμενος ἡγωνία μὲν. ὥστε xal τὸν παρακαθεύ- 
Serve διυπνίσαι (Χριστιανὸς δὲ ἣν οὗτος τὴν τῆς 


xpttttov δὲ D 


nis labores eos interrumpebant. Quin etiam cum 
quidam juvenis, qui captus fuerat prop er aliquod 
mal: ficium,cum martyre haberet collu» et pedem 
culligatum,noctu surgens sanctus, ut Deo consue- 
tas redderet glorificationes, et ei n:llet afferre 
m: les'iam. 8’ d ut. dermiret et quiesceret curam 
gereret, colluin ad jacentem in: linabat,et pedem 
Mlius pedi adimoveb^t, ne extensis calenis inju- 
cundum et molestum ei somnum «flicerei. Una 
autem nocte al quando eum psallentem quidam ex 
iis. qu: erant vincti in custodia ,exaudiit, Hebraeus 
quidein religione, isque valde insignis: mitis vero 
3c mansue us, el valde bunis moribus. Qui cum 
beatum illum vidisse. interdiu quidem vexari 
portandis lapidibus, noctis autem quietem rursus 
interrumpi stando et orando, et nihil omnino re- 
mittere de sua ^onslantia, neque defessa membra 
paululum recreare, cog.labat apud se quisnam 
hic esset, e! qu& erobtigissel adeo robusta na- 
tura, tamque firma ac valida, laboribusque mi- 
nime cedens e! inexpugnabilis, 


XVI. llle itaque fixis oculis aspiciens martyrem 
matclins hymnos pecantantem. Εἰ [018 mente ad 
Deum peregrinantem, et qui vel ante martyrium 
rapiebatur cum corpore, videt quosdam repente 
candidatos, et pallio sacraque illa omnins veste, et 
venerando indumento p: ntificum amicetos, veluti 
quamdam ex se lucem emittere,]Jucem visu quidem 
jucundissimam.ad explicandum au'*«m non facilem, 
vel potius ad videndum qvidem maj»rem quam ut 
eam humanus possit conspectus assequi, aut quam 
ulla quod viderit referre narratio.idque obsura no- 
cte,cum luna non luceret,sanctum virum in orbem 
circumdanter, Quos cam angelos esse pulasset, si- 
cut erant revera.paulo post videt eliam martyrem, 
qui eumdem splendorem et similem |llis habebat 
amictum. Deinile etiam quidam adolescens.specie 
et pulchritudine eximius,suspetbsum dextera ges- 
tans thuribulum, in magna, quaerat circa ipsum 
gloria angelorum, stabat ante martyrem suffumi- 
gans. Cum illeergo hsc videret, et cor haberet 
perculsun, novitate spectaculi, erat quidem per 


795 . MENSIS JANUARIUS. 796 , 
plexus animo, adeo ut eum etiam excitarit, qui A Σχυθοπόλεως ἐπαρχίαν πεπιστευμένος) καὶ θεάματος 


prope dormiebat (erat autem is Christianus, cui 
fuerat commissa praefectura Seythopolis)et socium 
tanti fecerit rpectaculi;jmanus autem nequaquam 
sequebatur,sed attenta quidem mente et fixis ocu- 
lis attendebat iis,qua videbantur : erat vero cor- 
pore immobilis et mutus, sive repentina illa ad- 
miratione eum reddente immobilem, sive Deo 
etiam aliquid aliud dispensante et providente sa- 
pientius et occultius. Cum tamen is qui erat pro- 
pinquus, se vix tandem proxime admovisset (non 
poterat enim uti pedibus et manibus;,conturbalus 
ille,ex eo causam rogat. llle autem timore percul- 
$us,ei visionem indicans, et, Vides,dicens, vides? 
non prius verbum absolverat, quam visio evanue- 


χοινωνὸν τηλικούτου ποιήσαοθαι. ᾿Ηκολούθει δὲ ἡ χεὶρ 
οὐδαμῶς" ἀλλὰ νηφούσῃ μὲν διανοίᾳ καὶ ὀφθαλμοῖς 
ἑστῶσι προσεῖχε vol; ὁρωμένοις τῷ σώματι δὲ͵ 
ἀχίνητός τε «ai ἄφθογγος ἦν, εἴτε τῆς ἀθρόας ix- 
πλήξεως τὸ ἀχίνητον ἐμποιούσης, εἴτε τι xal. ἄλλο 
τοῦ Θεοῦ σοφώτερον οἰχονομοῦντος xal χρυφιώτερον. 
Ὅμως ὀψὲ ποτε καὶ μόλις ἐγγύτατα τοῦ πλησὶον 
ἑαυτὸν ἀγαγόντος (χέρσὶ γὰρ ἢ ποσὶ τούτῳ χρησθαι 
οὐκ ἦν), διαταραχθεὶς ἐχεῖνος πυνθάνεται παρ᾽ αὐτοῦ 
τὴν αἰτίαν, Ὁ δὲ περίφοδος αὐτῷ τὴν ὄψιν ὑποδει- 
κνύων xai, Ὁρᾷς, λέγων, ὁρᾷς - οὐκ ἔφθενε τὸ ῥῆμα 
πληρῶν, καὶ à ὄψις ἐλέλυτο. Tip μὲν οὖν ἄρχοντι, 
ὀφθαλμοῖς ὅλοις ἀτενίσαντι ὡρὸς τέαν, οὐδὲν ἣν 
ὁρᾷν ὁ δέσμιος δὲ χατὰ μέρος αὐτῷ πάντα σὺν 


rit. Atque praesidi quidem, cum ad videndum spe- p ἡδονῇ καὶ θαύμχτι διηγεῖτο. Καὶ ταῦτα μὲν ὥστε 
etaculum totos defixisset oculos, nihil licebat vi- μὴ τηλιχοῦτον ζημιῶσαι θαῦμα τὰς φιλοθέους ψυχάς. 
dere: vinctus autem ille,omnia singulatim ei nat- Ἴτω δὲ καθ᾿ ὁδὸν xal πάλιν ἡμῖν ὁ τοῦ μαρτυρίου 
rabat cum voluptate οἱ admiralione. Et hsec λόγος τῆς ἀχολουθίας ἐχόμενος. 

quidem, ne pis» anime tanto priventur miraculo. Nobis autem rursus quoque via procedat oralio 
martyrii, suam servans consequentiam. 

XVII. Postquam enim videns Marzabanas esse [Ζ΄, ᾿Επεὶ γὰρ ὁρῶν ὁ Μαρζαδανᾶς τὸ τοῦ μάρτυ- 
plane martyrem immobilem, et non solum unam ge ἰσχυρῶς ἀμετάθετον, xal ὅπως οὐχ ἕνχ μόνον 
mortem,sed etiam, si fieri posset, plures paratum ὑπὲρ εὐσεδείας ἐστὶν, ἀλλὸ xal μυρίους, εἴπερ otóv 
esse pro pietate alacriter suscipere,ad regem Cho- τε, θανάτους ὑποστῆναι πρόθυμος, ἀνενέγκοι τῷ βα- 
Sroen de eo retulisset, et quemadmodum esset 18 σιλεῖ Xoopów περὶ αὑτοῦ, καὶ ὅπως τὸν ἄνδρα 
tractandus, ab illo didicisset,cum ipsum ecarcere μενελθεῖν ὑπ᾽ ἐχείνου μάθοι, μεταστειλάμενος αὐτὸν 
accersivisset, eum suo aspectu non dignatus,signi- τοῦ δεσμωτηρίου, τῆς δὲ xav! ὄψιν ὁμιλίας μὴ ἀξιώ- 
fieat per eum qoi dicitur Meizoteros,id est, major: σας, μηνύει διὰ τοῦ λεγομένου μειζοτέρου, ὡς Ἰδοὺ 
Ecce inquit,rex tibi imperat, ut quoniam fieri non προσέταξε σε, φησὶν, ὁ βασιλεὺς, ἵν᾽ ἐπεί σοι τὸ παν- 
potest,utsis omnino impius, verbo solum abjures τελῶς ἀσεδεῖν ἀδύνατον, ῥήματι μόνον ἐξομόσῳ τὸν 
Christianismum, et statim solveris e carcere οἱ ἃ Χριστιανισμόν᾽ καὶ ἀπολύσῃ παραχρῆμα καὶ τοῦ 
vinculis : et de czetero sive velis esse monachus, ^ δεσμωτηρίου καὶ τῶν «λοιῶν" xal τὸ λοιπὸν εἴτε μο- 
sive caballarius, hoc situm erit in tuo arbitrio : vayàc ἐθέλοις εἴνε χαδαλλάριος εἶναι, τῷῇῷΤ (vu 
martyr autem rursus respondens : Ábsit, inquit, 9 τοῦτο τῇ σῇ κείσεται, Ὑπολχαδὼν δὲ πάλιν ὁ μάρτυς, 
Christe Servator, ut negem tuom pro Trinitate con- Μή μοι γένοιτο, φησὶν, ἀρνήσασθαί σου τὴν ὑπὲρ τῆς 
fessionem,neque animo,nec labris. Ροδίφυδῃη au- Τριάδος ὁμολογίαν, Σῶτερ Χριστὲ, μηδὲ ψυχῇ μυιδὲ 
tem post multas alias preesidis machinationes, ne χείλεσιν. Ὡς δὲ μετά πολλὰς «αἱ ἄλλας τοῦ ἄρχον- 
sic quidem pulchram illam remitteretconstantiam τὸς μηχανὰς, οὐδὲ οὕτω τῆς καλῆς ἐκείνης ἑνστά- 
et dicendi libertatem, hanc ei postremam adhi- σεως oft χαὶ παῤῥησίας, πεῖραν αὐτῷ ταύτην 
bet periclitationem. Hec eum per Majorem rursus τελευταίαν προσάγει, τοιαῦτς καὶ πάλιν διὰ τοῦ μει- 
significasset: Scio, inquit, quod cum te multorum ξοτέρου μηνύσας" Οἴδα, φησὶν, ὅτι τοὺς τῶν πολλῶν 
pudeatintuitus, et maxime eorum, quisunt ex ea- ὀφθαλμοὺς αἰσχυνόμενος, «αἱ μάλιστα τῶν ἐκ εἧς 
dem regione et tribu, ea de causa in eorum oculis αὐτῆς σοὶ xal χωρας καὶ φυλῆς προηγμένων, τούτου 
ne hoc quidem facis leve etexpeditum,ut verboso- χάριν ὑπ᾽ ὄψιν αὐτῶν οὐδὲ τὸ κοῦφον τοῦ xal πρό- 
lum tuam inficieris religionem. Quid enim,inquit, χεῖρον ῥήματι μόνῳ ποιεῖς τὴν τῆς σῆς θρησχείας 
ea ex re detrimenti accipitur,cum cor non simul] ἀθέτησιν. Τί γὰρ, φησὶν, ἐχ τούτου βλάδη, μὴ καὶ 
loquatur ? Quoniam vero de jussu regis hic agitur Ὁ τῆς χαρδίας συμφθεγγομένης ; ᾿Επεὶ δὲ τὸ πρᾶγμα 


quem non licet cuiquam omnino repellere: si quod 
est hoc multo levius, hoc dixeris in meo conspectu 
et quorumdam duorum sellariorum, liber esto a 
carcere et suppliciis. Que cum ille dixisset, fudit 
preces Anastasius prioribus similes,dicens: Neque 
tu me videris, neque ullus alius: non, o Rex et 
Deus, ne specie quidem tuum nomen, neque in 
somnis, aut ullo alio modo negantem. 

XVII. Cum ergo videret prises, quod adversus 
tam foriem ei tam excelsum animum mihi per se 
efficeret, resque ea οἱ suas vires superaret et mo- 


βασιλικὴ πρόσταξις, xal οὐκ οὐκ ἔστιν ὅπως ἄν τις αὖ- 
τὴν διχχρούσαιτο" κἄν, ὃ πολὺ τούτου χουφότερον, 
ὑπ’ ἐμαῖς ὄψεσιν μόναις καί τινων δύο σελχρίων 
τοῦτο εἰπὼν, ἀπαλλάγηθι καὶ φρουρᾶς χαὶ χολάσεων, 
Πρὺς ἅπερ ὁ μάρτυς τὰ ἴσα τοῖς προλαδοῦσιν ἐπηύ- 
ξατο, Μήτε σύ με ἴδοις, εἰπὼν, μήτε τις ἕτερος, μὴ, 
βασιλεῦ xal Θεὲ, μηδὲ σχήματι τὸ σὸν ὄνομα, μηδ᾽ 
ὄναρ ἢ τρόπον ἕτερον μηδαμῶς ἐξαρνούμενον. 

IH'. Εἰδὼς τοίνυν ὁ ἄρχων ὡς doa πρὸς οὕτω φυ- 
χὶν ἀνδρικὴν καὶ γενναίαν οὐδὲν αὐτὸς ἀνύοι δι’ ἑχυ- 
τοῦ, ἀλλὰ τὸ πρᾶγμα μεῖζον ἡ χατὰ τὴν οὐτοῦ 


VITA 5. ANASTASII PERSE. 108 


, . . . e. *2 
quw καὶ τὸ μέτρον τοῦ ἀξιώματος, ὑπ᾽ ὄψιν τὸν A dum dignitatis, cum beatum in sünm conspectum 
καριον ἀγαγὼν, ᾿Ιδοὺ προστέταγμαι, φησὶν, ὑπὸ adduxisset : Ecce jussus sum, inquit, in ferreis 


- 


πσμοῖς σε σιδηροῖς εἰς Περσίδα τῷ βασιλεῖ mapa- 
πέμψαι, Καὶ ὁ μάρτυς, ᾿Εγὼ, φησὶν, εἰ παρὰ σοῦ 
ἐπιτραπείην, «αἱ ἄδετος ἂν ἑκεῖσε παραγενοίμην᾽ 
τίς γὰρ ἐπ᾽’ ἐμοὶ χρεία δεσμῶν, ᾧπερ ἡδονή ἐστι τὸ 
διὰ Χριστὸν παθεῖν, ἐφ᾽ ᾧ δηλαδὴ καὶ πέμπομαι : Οὔ- 
τως οὖν αὐτὸν ὁ διχαστὴς ἰδὼν καὶ τὰ νῦν ἔχοντα, 
καὶ μήτε ἀπειλαῖς εἴκοντα, μήτε θωπείαις δελεαζέ- 
μένον, ἀνάλωτον παντελῶς xal ἀήττητον, σφραγῖδα 
τε αὐτῷ xal τισι δυσὶ τῶν εὐσεδῶν ἑτέροις ἐπιύα- 
À&v, δημοσίᾳ φυλαχῖ παραδίδωσιν, ola μετὰ πέμ- 
πτὴν ἡμέραν πορείας ἄψεθαι μέλλοντας, Μεταξὺ δὲ 
τῆς σεύασμίας ἑουτῆς χκαταλαδούσης τῆς τοῦ ζωο- 
ποιοῦ, φημὶ, ξύλου τοῦ σταυροῦ ᾿Ανυψώσεως, αὐτός τε 


vinculis te in. Persidem transmittere ad regem. 
Martyr autem : Ego,inquit,si mihi a te permittere- 
tur, etiam absque vllis vinculis illuc accederem. 
Quid enim in me opus est vinculis, qui lubenter 
patior propter Cbristum,ad quem scilicet mittor? 
Cum eum ergo tanc quoque judes sic vidisset af- 
fectum et neque minis cedentem, neque inescatum 
blanditiis, planeque insuperabilem et inexpugna- 
bilem, cum ei et duobus aliis ex piis injecisset si- 
gnaculum,tradit in carcerem publicum,ut qui post 
quintum diem iler essent inituri.Cum interim au- 
tem venisset festum venerabile, vivifici, inquam, 
ligni exaltationis(5),et ipse admirabilis Anastasius, 


ὃ θαυμαστὸς ᾿Αναστάσιος, οἵ τε πρὸς αὐτὸν παραῦα- p et duo ex fratribus,qui ad eum accesserunt, et qui 
λόντες δύο τῶν ἀδελφῶν, καὶ ol τὴν αὐτὴν ἐκείνῳ τοῦ eamdem, quam ille, notam judicis acceperant,et 
δικαστοῦ σφραγῖδα δεξάμενοι, καὶ τινες ἕτεροι τῶν quidam alii viri pii,qui erant in civitate,cum to- 
ἂν τῇ πόλει θεοφιλῶν, πᾶσαν τὴν ἱερὰν ἐκείνην tamillam noctem celebrassent precibus et psalmo- 
νύκτα εὐχαῖς τὸ χαὶ ψαλμῳδίαις πενηγυρίσαντες, — diis, effecerunt, ut qui erant in carcere orunium 
ἐπιλαθέσθαι τοὺς ἐν τῇ φυλακῇ πάντας τῶν x20 suorum malorum obliviscerentur : perinde ac si 
ἑαυτοὺς δεινῶν πεποιήχασιν, ὡς ἐν ἑορταζόντων — versarentnr in domo eorum qui festum celebra- 
eue μᾶλλον οὐχ iv φρουρᾷ διατρίχοντας. Ἕωθεν  rent,non in carcere. Mane vero ad Marzabanam 
δὲ πρὸς τὸν Μαρζαθανᾶν ὁ xopspxidpio εἰσελθὼν, — ingressus Comerciarius, vir pius, et qui sciebat 
ἀνὴρ εὐσεδὴς xai συναλγεῖν ψυχαῖς ὀδυνωμέναις εἰ- misereri animarum affectarum | molestia, et con- 
δὼς καὶ παρεκαλεῖν ἐν ταῖς θλίψεσι, δεῦται τοῦ dpyov- — solari in afflictionibus, rogat przesidem,ut ex car- 
τος ἀνεθῆναι τοῦ δεσμωτηρίου τὸν ᾿Αναστάσιον, ὥστε — cere solvatur Anastasius, ut ipse possit interesse 
καὶ αὐτὸν παρεῖναι τῇ oiv Χριστιανῶν πανηγύρει, festo Christianorum. 

10^, Παρασχόντος δὲ τὴν χάριν ἐχείνου, xai τοῦ XIX. Cum ille autem hoc concessisset, et venisset 
μόρτορος τὴν ἐγχλησίαν χαταλαδόντος, παράχλησις — martyr in ecclesiam,consolatio,gaudium et laetitia 
ταῖς τῶν πιστῶν ψυχαῖς, ἡδονὴ, φαιδρότης, περι- c circumfusa fuit piorum animis. Eos enim nuper 
εχόθη. Κατήφεια γὰρ αὐτοὺς εἶχε πρώην xaX ἀθυμία, — invaserat tristitia et maeror, propterea quod qus 
διὰ τὴν τῶν ἀμυθήτων ἀνιαρῶν ἐκείνων ἐπαγωγὴν, dici nequeunt,ei infligerentur molestie. Multi au- 
Ot πολλοὶ δὲ ἤδη xal χατεῤῥᾳθύμουν τῆς εὐσεδείας, tem jam erant socordes in pietate, et veniebant in 
χαὶ ἁλῶναι ὅσον οὐδέπω ταῖς τοῦ πονηροῦ πάγαις  periculum,nestatim caperentur miserabili'er laqueis 
ἐλεεινῶς ἐχινδύνευον, μὴ ὄντος τοῦ λυτρουμένου  inimici,cum non essel quiredimeret,nec qui daret 
μηδὲ σώζοντος, εἴτουν διανιστῶ τος αὐτῶν τὰς ψύ- salutem, seu. erigeret cadentes οἱ viclas eorum 
χὰς καταπιπτούσας καὶ ἡττωμένας, ᾿Επεὶ δὲ ὁ ἱερὸς animas. Cum vero sacer Anaslasiustunc esset in- 
ἡλναστάσιος τότε τὴν ἐχχλησίαν εἰσέλθοι, τοσοῦτος  gressusecclesiam,tantus eos zelus subit pro pietate 
ἅπαντας ζῆλος ὑπὲρ εὐσεδείας εἰσέδυ, καὶ οὕτως 61 6] ΟΣ ΒΟΪΟ 6}08 aspectu sic est cor eorum ipnflam- 
ἕκαστοσ αὐτῶν καὶ ἀπὸ μόνης ἐχείνου τῆς ὄψεως τὰν τηδίυμη,υἱ non solum ipsi parati essent ad mortem 
καρδίαν διεθερμάνθη, ὡς μὴ μόνον αὐτοὺς πρὸς τὸν — pro Christo et pietate subeundam, sed ejus etiam 
ὁπὲρ Χριστοῦ xal τῆς ἀληθείας παρασχευάσασθαι  vincul» deoscularentur: et desiderii lacrymas eis in- 
θάνατον, ἀλλὰ xal τὰ ἐχείνου καταφιλοῦντας δεσμὰ, slillantes, ei animum adderent laudibus et adhor- 
καὶ πόθου δάγρυον αὐτοῖς ἐπιστάζοντας, παραθαῤῥῦ-  lalionibus, ejusque magis accenderent et inflam- 
ναι τῶν ἄνδρα τοῖς ὑχοφωνήμασι xal χελεύσμασι καὶ arent amorem martyrii. Et hec quidem aliqui, 
«αῖς εὐφῃμίαις, xal ὑπεχκαᾳῦσαι μᾶλλον αὐτῷ καὶ δια- D qui jam erant labefactati tempore et contumeliis, 
νᾶψαι τοῦ μαρτυρίου τὸν ἔρωτα" καὶ ταῦτα τίνες ; ol et jam spectabant mutalionem, et. ejus quod est 
xal ταῖς ἐπηρείαις xai πρὸς μεταδολὴν ἤδη val προς honestum proditionem, non solum viri,sed etiam 
δοσίαν τοῦ χαλοῦ βλέψαντες, οὐχ ἄνδρες μόνον ἀλλὰ mulieres. Nature enim non est bic differentia, 
καί γυναῖκες" φύσεως γὰρ οὐκ Tj» ἐνταῦθα διαφορὰ, propterea quod 5811 communis electio et institutum. 
διὰ τὴν κοινωνίαν τῆς προαιρέσεως, Οὔτω διπλῇ Sictunc fuit populo festum duplex : unum quidem 
γέγονε τότε τῷ πλήθει πανήγυρις, τὸ μὲν τῇ mpo- diei prefiniti, allerum autem adventus martyris. 
βεσμίᾳ τῆς ἑορτῆς, τὸ δὲ τῇ ἐπιδημίᾳ τοῦ μάρτυρος, Nam postquam sacrum quidem fuit celebratum 
Μετα μέντοι τὴν τῆς ἱερᾶς μυσταγωγίας συμπλὴ-  mysterium,Comerciario non dimiltente, sed mar- 
ρωσιν, τοῦ χομερχιαρίου μὴ ἀνιέντος, ἀλλὰ τῷ μάρ-  tyrem vehementer urgente et rogante, ut ad illius 
τυρι σφοδρῶς ἐγκειμένου, καί λιπαροῦντος τοῦ καί domum reniret : putabat enim vel solum illius ad- 


(5) Nota festum Exaltationis sancte crücis. 


109 


MENSIS JANUARIUS. 


800 


ventom impertiri po«se sanctificationem : par- A πρὸς τὸν ἐχείνου otxov παραδαλεῖν᾽ ἐπίστευε γὰρ 


tim quidem ille cedens, partim autem coactus, 
cum duobus monasterii fratribus illuc accedit : 
ubi cum se invicem in convivio accepissent 
et letificassent, in custodiam lubenter revertun- 
tur. 

XX.Cum jam autem dies venisset pristitutus, 
egreditur ecivitate C:esarez cum duobus illis viris 
Christi amantissin is,qui ipsiquoque »liqua de eausa 
fuerant appetiti calumniis : lacrymis, adhortatio- 
nibus,ejulatibus,gratiaram arctionibus,lamentatio- 
nibusque et precibus multis eum prosequentibus, 
non solum ex Persis, qui cum Anastasio scilicet 
communem hgbebant patriam el sanguinem. sed 
etiam ex nostratibus et alienigenis. Communem 


xai μόνην ἀγιασμοῦ μεταδιδόναι τὴν ἐχείνου ἐπιδη- 
μίαν" τὸ μὲν εἴξας ἐκεῖνος, τὸ δὲ βιασθεὶς, μετὰ τῶν 
δύο τῆς μονῆς ἀδελφῶν ἐκεῖ παραγίνεται, ἄπου καὶ 
συνεστιαθέντες ἀλλήλοις, xal συνησθέντες, τῇ φυ- 
λαχῇ πάλιν ἀσμένως ἀποκαθίστανται. 

K'. "Hón δὲ τῆς προθεσμίας καταλαθούσης, ἔξεισι 
τῆς πόλεως Κσισαρείχς μετὰ τῶν δύο φιλοχρίστων 
ἐχείνων ἀνδρῶν, ἐπί τινι καὶ αὐτῶν αἰτίᾳ διαδληϑέν.-- 
των, ὑπὸ πολλοῖς τῶν ἐν τῇ πόλει δάκρυσιν ἄμα᾽ xai 
παράινέσεσιν, οἰμωγαῖς, εὐχαριστίαις, θρήνοις τε 
καὶ εὐχαῖς, προπεμπόμένος, οὐ Περσῶν μόνον, ὅσο: 
δηλαδὴ κοινωνεῖν εἴχον ᾿Αναστασίῳ καὶ πατρίδος καὶ 
αἵματος, ἀλλὰ δαὶ ἡμεδαπῶν τε καὶ ἀλλοφύλων. 
Κοινὴν γὰρ ὀρφανίαν τὸν ἐκείνου “᾿ωρισμὸν ἐποιοῦν- 


enim esse orbitatem,illius ducebantseparationem: B το ὥσπερ καὶ τιμὴν οἰχείχν ἕκαστος πάλιν͵ προσ- 


sicul rursus etiam proprium unusquique honorem, 
adjiciam autem glori» quoque cor-nam, ejus pro 
pietate constantiam et confessionem.Quocirca utra- 
que tunc conveniebant : el civitati divisi erant 
animi duohus animi motihus. Alter autem ex fratri- 
bus una cum martyre profectus est in Per-idem,et 
est una peregrinatus : quoniam ita jusserat przefe- 
clus, partim quidem, ut ei subministrarentur ne- 
cessaria,et ut ejus cons. laretur animum,qui pre- 
mehatur tinta malorum perpes on: pari m »utem, 
ut cum apud hunc vium praeclarum semper ajes- 
set,el ejus videre! omnia, posset ille postea aperte 
prefecto narrare et fraternitaii, non quz ab alio 
aurivisset,sed qua ips» vidisset, et quorum habe- 


θήσω δ᾽ ὅτι xal στέφανον δόξης, τὴν ὑπὲρ sbetOelac 
ἔνστασιν αὐτοῦ καὶ ὁμολογίαν. Διὸ καὶ ἀμφότερα 
τότε συνῆλθι, χαὶ δυσὶ πάθεσιν ἡ moli τὰς ψυχὰς 
ἐμερίζετο. Λτερος δὲ τῶν ἀδελφῶν, καὶ συναπῆρε 
πρὸς τὴν Περσίδα τῷ μάρτυρι χαὶ συναπεδήμησεν, 
οὕτω τοῦ προεστῶτος ἐντειλαμένου" τὸ μὲν ὥττε 
διχχονεῖσθαι τὰ πρὸς τὴν χρείαν «αἱ παρακαλεῖν 
αὑτοῦ τὴν ψυχὴν, τοσαύτῃ χακοκπκαθείᾳ πιεζομένην" 
τὸ δὲ ὅπως ἀεί τῷ γεννχίῳ παρὼν, καί τὰ κατ᾽ ab- 
τὸν ὁρῶν ἄπαντα͵ ἔψοι σαφῶς ὕοτερον ἐκεῖνα τῷ τε 
προεσιῶνι xal τῷ ἀδελφότητι διηγεῖσθαι, οὖκ ἄπερ 
ἂν ἄλλου ἀχούσειεν, ἀλλ’ ἄπερ ἄν αὐτὸς ἴδοι, καί ὧν 
ὀφθαλμοὺς ἔχοι τοὺς ἑαυτοῦ μάρτυρας. Αἱ μόντοι 
προσεχεχεῖς τῇ ὁδῷ κῶμαι xal πόλεις͵ αἷς ἐκεῖνος 


ret testes suos oculos. Atque qui vi quidem erant ἡ παριὼν ἐπεδήμει, οὕτως αὐτὸν ὑπεδέχοντο παρα- 
continentes vici et civitates, per quas ille obiens ὄάλλοντα, xal ἀπαίροντα πάλι, προέπεμκπον, καί 


wran£ibat,ita eum venientem excipiebant,et disce- 
dent. m prosequebantur δὲ d«ducebant,et etrumque 
cum lanta pietate et reverentia,ut ipse suspectum 
habens nimium honorem, ne de ea, quam illinc a 
Deo exspectabat,gloria aliquid detraheret,scripse- 
rit llierapoli ad praefectum monasterii, ut pro eo 
Deum rogaret,ut pro his conservaretur non con- 
demnatus in eo.qvuod illic est,j «dicio: et scripserit 
etiam apud Tigrim fluvium,rogans similiter,ut pro 
eo oraret, ut inflexibiliter et citra ullum lapsum ab 
eo martyrii cursus consummareltur. 

XXI. Cum jam autem pervenisset in Persidem 


stat a Discar/lia in quo rex versabatur Chosroe. 
Qui vero cum eo erat frater, in domo Cortacti, qui 


carcer quidem martyrem babuit cum maleficis. 
Cum autem post al-quot dies de eo fuisset relatum 
ad Chosroen,ille misso uno ex magistratibus,eum 
rogavit quisnam esset, et cujas, et quidnam eum 
movisset, ut patriam relinqueret religionem. 1s 
vero per quemdam respondet in'erpretem. Nam 
ne voce quidem Persica volebat uti amplius, ut 
qui eam  abjurasset linguam una cum reli- 
gione, aut lingus potius esset infensus nropter 


(6) Anno 617. 


μετὰ τοσαύτης αἰδοῦς τε καί εὐλαδείας ἀμφότερα, 
(ett χαΐί αὐτὸν τὸ πολὺ τῆς περί αὐτὸν τιμῆς ὑ9- 
ορώμενον, μή τι τῆς ἐχεῖθεν καρὰ Θεῷ δόξης ὑφελη- 
ται, γράψαι τῷ προεστῶτι τῆς μονῆς ἐξ ᾿ἱβεραπέλεως 
εὔχεσθαι ὑπὲρ αὐτοῦ τῷ Θεῷ, ἀκατάχριτον αὐτὸν 
τούτων ἕνεχεν ἐπί τοῦ ἐχεῖ διχαστηρίου συντηρηθῆ- 
vat γράψαι δὲ καί ἀπὸ τοῦ Τίγρητος ποταμοῦ, 
ἀξιοῦντα δεῖσθαι ὁμοίως ὑπὲρ αὐτοῦ, ἵν᾽ ἀχλινῶς 
αὐτῷ καί ἀπταίστως ὁ τοῦ μαρτυρίου δρόμος τελειω -. 
θείη͵ 


KA', "Hào δὲ τὴν Περσίδα καταλαδὼν φυλακῇ δὲ. 
(6), datur in custodiam,si'am in quodam predio, δοται, πρός τινι χωρίῳ ΒετσαλῶΞ καλουμένῳ χε « -. 
quod vocatur Batsaloe qus ad sextam lapidem di- μένη, σημείοις ἕξ τοῦ Δισχάρθας διεστηκυῖσ, Pvt, 


δὴ ὀασιλεὺς Xospónc διετριόεν. Ὃ μέντοι σὺν αὐτῷ 


ἀδελφὸς, τᾷ τοῦ Κορτακτοῦ οἰχίᾳ, ὃς υἱὸς ἣν Ἶεκ ε»- 
erat illios Jesdin ἢ ius, fuit hospitio acceptus. Εἰ δίν ἐχείνου, ἐπεξενώθη" καί τὸν με, μάρτυρα εἴ -ἀἰ 


μετὰ τῶν καχούργων τὸ δεσμωτήριον, ᾿Ανενεχθὲν 
μετά τινας ἡμέρας τῷ βασιλεῖ Χοσρόῃ περί αὐτοῦ, 
πέμψας ἕνα τῶν ἀρχόντων ἐχεῖνος ἐπυνθάνετο αὖ τοὺ 
ὅστις εἴη͵ καί ὅθεν καί τί δήποτε παϑών, τὴν πεα- 
τριοὸν ἀπολίποι θρησχείαν, Ὁ δὲ διὰ τινος ἐρμηνδξος 
ἀπολογεῖται’ οὐχέτι γὰρ οὐδὲ τῇ φονῇ περσίζαιν 
ἠξίου xal αὐτὴν μετὰ τῆς θρησχείας τὴν γλῶτταν 
ἀκώμοτον ποιησάμενος, ἢ xal τῇ γλοττῃ μᾶλλον 
διὰ τὸ σέδας ἀπεχθανόμενος. ᾿Απολογεῖται τοίνυν, 


δὶ 


861 


VITA S. ANASTASII PERSE. 


80? 


Διότι τὰ σεδάσματα ὑμῶν, λέγων, σαφὴς ἀπώλεια x21 A falsam religionem. Respondet ergo : Quoniam, di- 


πλάνη δαιμόνων ἐστίν ^ ἅπερ οὖν ποτε καὶ αὐτὸς 
πρεσθεύων, σχότους ἄρτι φῶς ἡἠλλαξάμην, καὶ νυ- 
κτὸς ἡμέραν, καὶ ἀχλύος ἀφεγγοὺς ἥλιον, 8t προσ- 
ἀνέχων ἐχείνῳ, τῷ οὐρανοῦ «a! γῆς καὶ ὁρωμένων 
ἀπάντων καὶ νοουμένων Δημιουργῷ. Πρὸς ἅπερ ὁ 
ἄρχων, ἤΑθλιε, φησὶν, oby ὃν Χριστιανοὶ σέδονται, 
τοῦτον ἐσταύρωσαν ᾿Ιουδαῖοι ; πῶς οὖν τῆς Βερσῶν 
θρησκείας τὰ Χριστιανῶν προτετίμηκας ; Καὶ ὁ μάρ- 
τὺς,- Ὅτι μὲν ἐσταυρώθη, φησὶν, ὑπὸ ᾿Ιουδαίων, σύμ- 
φημι καὶ αὐτὸς, πλὴν ἀλλ᾽ ἑκουσίως καὶ ὑπὲρ ἡμῶν 
τῶν ἀχαρίστων καὶ ἀγνωμόνων, Τοῦτο γὰρ τῆς αὐτοῦ 
φιλανθρωπίας ἐστὶ τὸ παραδοξότατον * ὅτι Θεὸς ὧν 
xxi Σωτὴρ ἀκάντων χαὶ Δημιουργὸς τοῦδε τοῦ σύμ- 
παντὸς, οὐ μόνον δούλου μορφὴν ἀνέλαδε͵ OV ἡμᾶς 


cens, vester deorum cultus e-t man.festum exitium 
et error da nonum. Quem quidem cum ipse ali- 
quando sequerer. nuper luce commultavitenebras, 
et die noctem et sole abscuram caliginem, illi Deo 
me dedicans, qui est οἱ θὲ terre, et oirnium quee 
videntur et mente percipiuntur, opifex. Cui magi- 
stratus: Miser, inquit, non eum, quem vos Chri- 
stiani colitis, cruci Judei affizere ? Quomodo ergo 
Persicem religioni Christianorum res preetulisti ? 
Martyr sutem : Quod fuerit quidem, inquit, ἃ 
Judaeis crucifixus, ipse quoque assentior : sed sua 
sponte, et pro nobis ingratis, οἱ qui sumis bene- 
ficii accepti immemores Ejvs enim benignitatis 
et clementia est hoc vel maxime admirabile, quod 


ἐξ οὐρανοῦ χαταδὰς, ἀλλὰ καὶ σεχυρὸν ὑπὲρ ἡμῶν β cum esset Deus et servator omnium, et opifex 


καὶ θάνατον εἴλετο, ἵνα ἀνέλῃ τὴν ἡμῶν ἁμαρτίαν, 
&x τῆς τοῦ πονηροῦ συμδουλῆς xal πλάνης τοῖς ἀν- 
Φρώποις ἐπιτριδεῖσαν. Ὑμεῖς δὲ προτιμότερον τὸν 
ἐχθρὸν πεποιήχατε͵, ταῖς ἐκείνου μέχρι καὶ νῦν ἀπά- 
«εἰς ἀνοήτως ἑπόμενοι, xai θύοντες ἡλίῳ, καὶ πυρὶ, 
καὶ σελήνῃ, μηδὲ αὐτὰ δυσωπηθέντες, εἰ μή τι ἄλλο, 


hujus universi, non solum propter nos servi for- 
mam accepit, cum de coelo descendisset, sed etiam 
pro nobis crucem volens subiit el morlem,ut nos- 
trum peccatum tolleret, q»od ex maligni insidiis 
et fraudibus inflictum erai hominibus. Vos autem 
inimicum prstulistis, qui stulte illius fraudes in 


«τὰ Spwrtoi σφάγια, hodiernum usque diem sequimini, el soli sacrifi- 
catis, et igui, et lune, nulla ne Christi quidem 
cseiie, si non al'erius, ducentes rationem. 

XXII Respondens autein magis?ratus: Quid tibi, 
inquit, cum his &ulus verbis et supervacaneis ? 
Ecce eniin übi a rege insignes dignitates. et zone 
καὶ ζῶναι χρυοάῖ, καὶ ἵπποι, xzl τἄλλα πάντα, ὅσα — aurem, et equi, et quecunque illustria et gloriosa, 
τῶν λαμπρῶν τε καὶ ἐκιδόξων, ἡτοίμασται " δεῖρο δὴ sunt parata. Age:um ergo, patriam suscipe reli- 
οὖν, τὸ πάτρίον xxi αὖθις σέζας ἐπανελοῦ, Πρὸς ταῦτα c, gionem. Ad hgc martyr : Mihi, inquit, o preses, 
ὃ μάρτυς. 'Euol τὰ τῇδε, φησὶν, ὦ ἄρχων, τερπνὰ qus hic sunt jucunda, valdeque expetenda et in- 
καὶ ζηλωτὰ xal ἐπίφθονα, ὄνομα δηλαδὴ xxi toux,  vidiosa : nomen scilicet, delicis, et divitice, et 
καὶ πλοῦτος καὶ περιφάνεια, ix πολλοῦ πάντα xava- — splendor, jam sunt diu abhinc contemptui, ut qui 
πεφρόνηται͵ βίον ἐπανῃρημένῳ μονήρη, xai μόνων vitam susceperim monasticam. eta sola ape, quam 
τῶν ἐκεῖθεν ἐλπίδων ἐκχρεμαμένῷ. Τούτου δέ σοι  hincconcepi, pendeam. IIujus rei etiam antequam 
καὶ πρὸ τῆς ἐμῆς γλώττης τὸ σεδάσμιον σχῆμα τῶν — loquar, hic vener:ndus monachorum habitus, et 
βοναχῶν καὶ τὸ εὐτελὲς τουτὶ ῥάχος, ἀψευδὴς ἄγγε-ς — hic vilis pannus est cerlus nuntius. Quomudo 
λος, Πῶς οὖν ἅπερ ἐμοὶ πάντοτε σπουδὴ, xal φροντὶς, Grgo ea, in qua omne studium omnemque meam 
καὶ μελέτη, ταῦτα vov ἀτιμάσω, καὶ mposxaloo curam contuli et sollicitudinem, ea qut nunc (7) 
καὶ φθαρτοῦ βασιλέως ἐπαγγελίαις συναρπαφείς ; habebo contemptui, regis qui est ad tempus, et 
Πρὸς ἅπερ οὐκ ἔχων ὁ ἄρχων ὅ τι xa! φθέγξαιτο, in quem cadit interitus, inductus promissionibus? 
πρὸς τὸν πέμψαντα πάλιν ἀπὸ τῆς φυλαχῆς ἀναστρέ- — Ad quae cum non haberet magistratus quid dice- 
φει πάντα σημαίνων ἀπὸ γλώττης αὐτῷ, ἐφ᾽ οἷς ret, reducit δὰ eum, qui miserat e custodia, ei 
ἐχεῖωος οὐ μετοίω: ἀγαναχτήσας κελεύει μετὰ τῆς lingua omnia significans. Qua de causa iilo non 
πειθοῦς xal βίαν ἐπεγαγεῖν, καὶ τοῖς ῥήματι ται leviter indignatus, jubet cum suasione vim quo- 
καὶ τιμωρίας. Τῇ δὲ κατόπιν ἡμέρᾳ τῇ φυλαχὴ καὶ que adhibere, et verbis etiam miscere supplicia. 
πάλιν ὁ ἄρχων ἐπιστὰς, ἔργῳ τὰ χελευσθέντα πλη- Sequenti autem die, cum rursus magistratus ve- 
ροῦν ἤρχετο, καὶ προσέταττε συνωθισμοῖς xal βίᾳ nissetad eustodiam, ea qua imperata fuerant, ο- 
τὸν ἀθλητὴν ἐκεῖθεν ἐξάγεσθαι, πολλὰς ἔξωθεν «αἱ pil reipsa exsequi, et jussit ut per vim protrusum 
αὐτὸς τὰς ἀπειλὰς ἐπιχέων xal τῷ σφοδρῷ τῆς rpoz- — illinc athlelam abducerent : ipse quoque, multas 
θολῆς xai τεταραγμίνῳ, καταπλῆξαι τὴν γενναίαν minas intentans, veheinentique insuliu et tumultu 
ἐκείνην ὁπολαμδάνων ψυχήν. Ὁ δὲ μηδὲν πρὸς ταῦτα — se fortem et strenuamillam anitnam perterrefactu- 
θῆλυ παθὼν, μηδὲν μιχρόψυχον, μηδὲ ἀγεννὲς, μη- rum existimans. Ille vero nihil effeminatum, nihil 
δὲν τῶν προλαδόντων ἀνάξιον, μετὰ τῆς συνήθους  quodsit pusilli et abjecti animi, et nihil quod sit 
τῶν ἠθῶν ἐκείνης xal χαριεστάτης ἀπλότητος, Mi, indignum iis qu& precesserant. prae ae ferens, 
κάμῃς, κῦρι 6 ἄρχων, ἔφη, μὴ χοπιάσῃς * ἐμὲ γὰρ τῇ cum illa consueta et jucundissima morum simpli- 
τοῦ ἐμοῦ Χριστοῦ χάριτι δυναμούμενον οὐ πείσεις citate: Nelaboresinquit, neque defatigeris, domi: 


KB'. Ὑπολαδὼν δὲ b ἄρχων, Τί σοι xai τοῖς &vo- 
νήτοις, ἔψη, τούτοις καὶ περιττοῖς ῥήμασιν : ἰδοὺ γάρ 
eot παρὰ τοῦ βασιλέως «al ἀξίωμα τῶν ἐπιφανῶν, 


(7) Ea nunc, habet Baronius. 


803 


praeses; mihi enim, qui sum mei Christi gralia 4 
confirmatus, non persuadebis ut a pietatedeficiam, 
fac ergo qu&cunque vis, a nullo abstinens. 
XXIII. Hanc Anastasii cum prudentia constan- 
tiam nulla moderatio excepit aut humanitas, sed 
vinctus more Persico virgis ctedebatur crudeliter. 
Cum isautem verberaretur, hiec decantabat magi- 
stratus : Cum maximis regis donis et honoribus 
persuaderi non sustinueris, ad hzc sis deinceps 
paratus. Sicenim te quotidie verberans,consumam 
plagis. Ille autem cum eum juberet rursus, que 
vellet facere, jubet martyri relaxato a vinculis,cum 
extensus essetsupinus, lignis mediasintercipi tibias, 
utraque autem eorum extrema premere viros ali- 
quot robustos, qui et corporum magnitudine et 


MENSIS JANUAHIUS. 


804 


ἀποστῆνχι τῆς εὐσεδίας * ποίει τοιγαροῦν ἃ βούλει, 
μηδενὸς αὐτῶν ἀπεχόμενος, 


ΚΓ΄, Ταύτην ᾿Αναστασίου τὴν μετὰ συνέσεως ἔν- 
στασιν ἐπιεικὲς, οὐδὲν ἢ φιλάνθρωπον διεδέχετο, ἀλλὰ 
Περσιχῷ τρόπῳ δεθεὶς ῥάδδοις ἀνηλεῶς χατῃαίζετο. 
Τυπτομένῳ δὲ αὐτῷ τοιαύτχ xal ὁ ἄρχων ἐπῇδεν᾽ 
Ταῖς μεγίσταις τοῦ βασιλέως τιμαῖς τε χσὶ δωρεαῖς 
πεισθῆναι μὴ ἀνασχόμενος, πρὸς τοιαῦτα τοῦ λοιποῦ 
παρεσχεύασο * οὕτω γάρ σε τύπτων καθ᾽ ἑχάστην 
ἡμέραν, ταῖς πληγαῖς ἀναλώσω. Τοῦ δὲ xai πάλιν 
ἃ βούλοιτο ποιεῖν ἐπιτρέποντος, κελεύει τῶν δεσμῶν 


ἀνεθέντα τὸν μάρτυρα, ὕὅπτιόν τε διχταθέντα, ξύλοις 


τὰς χνήμας μέσον ἀποληφθῆναι " ἑκατέρᾳ δὲ τούτων 
ἄκρα γενναίους τινὰς ἐπιστῆναι ἀνδρας μεγέθει τε 


ietatis vigore ρΓωϑίαγθηϊ. ΜαΡγιΥΓ autem cumsicejus p σωμάτων καὶ ἡλικίας ἀκμῇ διαφέροντας. "O δὲ μάρ- 


tibie premerentur usquead ossa, magno et excelso 
animo et plane philosophico tolerabat. Quod qui- 
dem cum vidisset magistratus, et cognovisset se ex 
eo magis augere ejus patientia et tolerantiz con- 
stantiam, rursus in tutissimam eum tradit custo- 
diam, ut de eo rursus referret ad regem. Cum is 
autem cui erat commissa cura carceris, sellarius, 
esset religione Christianus, et ideo eorum mise- 
reretur, qui pro pietate laborabant et eo quod est 
bonum et honestum, et eis, qui vellent ex Chris- 
tianis, concederet ingressum, interdiu ingrediens 
sine ulla prohibitione frater monasterii, qui cum 
mariyre solverat ex Caesarea, consolabatur illam 
asperam et tetram in carcere babitationem, et quos 
ex plagis senserat. dolores, ei quas ex vinculis et (, 
alia malorum perpessione acceperat molestias. 
Multi quoque alii viri pii, cum quibus illius quoque 
lesdin (ilii ad eum ingredientes, ad speciosos ejus 
pedes, et bona aperte evangelizantes, procidebant 
et vincula deosculabantar ei rogabant, ut ab eo 
aliquas consequerentur preces et benedictiones. 
Cum is autem h&c omnino minime adnitterel 
(ille enim toto semper animo el mente, humane 
glorie, hujus, inquam vans, et infide, et fallacis, 
et quie nibil habet firmum ac stabile, resecabat 
occasiones), ipsi vinculis ceram immittens, qua 
ex illis exprimebatur effigiem, tanquam maximum 
aliquod remedium et salutare ad omnem morbum 
et dolorem solvendum efferebant. 

XXIV. Non multum temporis intercessit, et rur- 
sus veniens ille magistratus incustodiam,an jussis 
cederet regiis, frustra interrogabat, aul potius 
querens occasionem graliicandi animo crudelissi- 
mo, qui ponas cupiebat sumere. Cum is autem 
non parum egre tulisset interrogationem et magna 
contentione et motione capitis id quod sape dixe- 
rat,nunc quoquerespondisset ; Scito me Christo οἱ 
pietati nihil esse prelaturum, jubet eum rursus 
quoque clavibus verberari, sicut prius. Cum vero 
viri statuam potius quam virum visi essent verbe- 
rere, quantum licuit conjicere ex eo, quod esset 
ejus animus plane ipflexibilis, eo quidem relicto in 
custodia, recedit magistratus ; etaliquot interjectis 


tuc, xal τοιούτοις πιέσμασι μέχρις ὀοτέων αὐτῶν 
τὰς «ανήμας ἀποθλιδόμενος, μεγαλοψύχως ἔτι μᾶλλον 
καὶ φιλοσόφως διεκαρτέρει * ὅπερ ὁ ἄχρων ἰδὼν, καὶ 
γνοὺς ὡς ἐπιτείνει μᾶλλον αὐτῷ τῆς ὑπομονῆς kv- 
τεῦθεν χαὶ καρτερίας τὸ σύντονον, ἀσφαλεστάτῃ καὶ 
πάλιν αὐτὸν φρουρᾷ δίδωσιν * ὥστε τῷ βασιλεῖ περὶ 
τούτου καὶ αὖθις ἀνενεγχεῖν, Τοῦ δὲ τὸ δεσμωτήριον 
ἐπιτετραμμένου σελλαρίου Χριστιανοῦ τὸ σέδας 
ὑπάρχοντος, καὶ παρὰ τοῦτο συναλγεῖν ἔχοντος φιλ- 
ανθρώπως τοῖς ὑπὲρ εὐσεδείχς καὶ τοῦ καλοῦ χά- 
pvoust, καὶ Χριστιανῶν τῷ βουλομένῳ τῆς εἰσόδου 
παραχωροῦντος * εἰσιὼν παρ᾽ ἡμέραν ὁ τῆς μονῆς 
ἀδελφὸς ἀχωλότως, ὃ καὶ συναπάρας ix Καισαρείας 
τῷ μάρτυρι, τὸ σχληρὸν καθάπαξ ἐκεῖνο καὶ ἄφιλον 
τῆς ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ διαγωγῆς, τὰς τε τῶν πληγῶν 
ὀδύνας, xal τὴν ὑπὸ τῶν δεσμῶν καὶ τῆς ἄλλης χα- 
χοπαθείας στενοχωρίαν παρεμυθεῖτο. Πολλοὶ δά καὶ 
ἄλλοι τῶν εὐσεδῶν, μεθ᾽ ὧν καὶ οἱ τού ᾿Ιεσδὶν ἐκείνου 
υἱοὶ, πρὸς αὐτὸν εἰσιόντες, ποσί τὲ αὐτοῦ τοῖς ὡραίοις 
καὶ ἀγαθὰ σχφῶς εὐχγγελιζομένοις προσέπιπτον, καὶ 
τὰ δεσμὰ κατεφίλουν, val τινος παρ᾽ αὐτοῦ τυχεῖν 
εὐχῆς τε xal εὐλογίας ἐδέοντο, Τοῦ δὲ πρὸς ταῦτα 
χαὶ λίαν ἁπαραδέχτως ἔχοντος, (ὅλῃ γὰρ ἐχεῖνος 
ἀεὶ καὶ γνώμης καὶ ψυχῆς προθέσει τῆς ἀνθρωπίνης 
δόξης, τῆς κενῆς δὴ ταύτης χαὶ ἀπίστου καὶ ψευδομέ- 
vnc καὶ οὐδὲν ἐχούσης ἀλ εθινὸν, τὰς ἀφορμὰς παρ- 
ἐχοπτε), αὐτοὶ χηρὸν τοῖς δεσμοῖς ἐπιζάλλοντες, τὸ 
ἐκεῖθεν ἐχτύπωμα ὥς τι μέγιστον φυλακτήριον καὶ 
χαμάτου παντὸς καὶ πάθους λυτήριον ἐκομίζοντο. 
KA'. Οὐ πολὺ τὸ ἐν μέσῳ καὶ πάλιν ἐπιστὰς ὁ ἄρ.. 
χὼν τῇ φυλακῇ, εἰ τοῖς τοῦ βασιλέως εἴχοι προστά -- 
μασιν εἰς κενὸν ἦρωτα, ἢ μᾶλλον ἀφορμὰς ἐχζνῃ, - 
τῶν, ὠμοτάη ψυχῇ χαρίζεσθαι χολάζειν ἐφιεμέν π᾿. 
Τοῦ δὲ μὴ μετρίως περὶ τὴν ἐρώτησιν δυσχεράνα -ὦ- 
τος, xai σὺν ὁρμῃ πρὸς αὐτὸν καὶ κινῆματι κεφαλφζῃᾳῳ ς, 
ὃ πολλάκις εἶπε, xal νῦν ἀποχριναμένου, ὡς O0ER 3v 
ἐγὼ Χριστοῦ καὶ τῆς εὐσεδείας, εὖ ἴσϑι προτιμότε a- 
ρον θήσομαι * κελεύει, ῥοπάλοις αὐτὸν καὶ VASA, ιν 
ὥσπερ δὴ καὶ πρότερον τύπτεσθαι. ᾿Βπεὶ δὲ ἀδριάν “κι 
μᾶλλον ἢ ἄνδρα τύπτειν ἐῴχεσαν, ὅσον ἣν εἰκάσαι “τῷ 
ἀχαμπεῖ τοῦ φρονήματος * τέως μὲν αὐτὸν ἐν “τῇ 
φυλακῇ καταλιπὼν ὃ ἄρχων ἄπεισι, καί τινας ἐπισχ e 
ἡμέρας ἔρχεται πρὸς αὐτὸν αὖθις, πολὺς ὧν τοῖς 


805 


VITA 8. ANASTASII PERSA. 


806 


τεχνάσμασι καὶ ταῖς ἐπινοίαις " καὶ νῦν μὲν xoAa- Α diebus ad eum revertitür, varias artes et rationes 


κείχις καὶ Ómocyéctm, νῦν δὲ ἀπειλαῖς xal χολάσεσι 
εἷς ἄρνησιν τῆς εὐσεδείας αὐτὸν ἐχχαλούμενος. ᾿Επεὶ 
δὲ ὁ αὐτὸς ἣν ᾿Αναστάσιος, μήτε τούτοις ὑποκλινόμε- 
νος, μήτε ἐχείνοις θελγόμενος, τοῖς προλαδοῦσι δε- 
σμοῖς xal ταῖς πληγαῖς ἐξεδίδοτο, Εἶτα τῶν δεσμῶν 
ἀνεθεὶς, τῆς ἑτέρας χειρὸς ἐξαρτᾶται, λίθου τὴν ὁλ- 
κὴν βαρυτάτου θατέρου τοῖν ποδοῖν ἐκδεθέντος, Οὕτως 
οὖν αὐτὸν ἐπὶ δυσὶν ὥραις χρεμάμενόν τε «ai διχ- 
σπώμενον ὁ ἄρχων χαταλιπῶν, ἐπεὶ xav. οὐδὲν ἑώρα 
τῷ μάρτυρι τὸν τόνον ὑπολυόμενον ᾿ ἀλλὰ xal σφρι- 
γῶντα μᾶλλον τῇ τῶν βασάνων ἐπιμονὴ καὶ ῥωννύ- 
psvov, ἔχεῖνον μὲν πέμψας κατάγει, πρὸς δὲ τὸν βα- 
σιλέα ἐπενελθὼν, τό τε ἄτρεπτον αὐτοῦ τῆς γνώμης 
καὶ δεινῶς ἀνδριχὸν ἀπαγγέλλει, καὶ συμδουλεύει 


excogilans : et nuunc quidem minis et promissis, 
nunc autem minis et suppliciis eum revocans ad 
negandam pietatem. Cum autem idem esset Ana- 
stasius el nec his inelinaretar, nec illis deliniretur, 
prioribus vinculis et plagis est traditus. Deinde 
cum fuisset relaxatus ἃ vinculis, ex allera manu 
suspenditur, cum lapis gravissimi ponderis esset 
alligatus alteri ex pedibus. Cur eum ergo sic pen- 
dentem et sic divulsum duabus horis reliquisset 
magistratus, videretque robur ac firmitatem mi- 
nime dissolvi martyri, illum quidem remittit : ad 
regem autem reversus, immutabilem ejus mentem 
significal et summam animi fortitudinem. lpse 
quoque ei consulit ne amplius periculum faciat in 


xal αὐτὸς olxoüsv μηκέτι πεῖραν ᾿Αναστασίῳ προσ΄ p Anastasio, nec permittat ut tanta altitudo et ma- 
αγαγεῖν, μηδὲ δοῦναι τηλιχοῦτον ἀρχῆς ὕψος xal μέγε- gnitudo imperii ab unius viri constantia videatur 
0o, πρὸς ἑνὸς ἀνδρὸς ἔνστασιν ὁρᾶσθαι νενιχημένον. superata. 

KE. Ἐντεῦθεν ἀπογνοὺς τοῦ μάρτυρος xal ὁ fa- —— XXV. Hinc cum omnem spem superandi marty- 
σιλεὺς πέμπει μετὰ πέμπτὴην καὶ δεχάτην ἡμέραν ris rex abjecisset, mittit post decimum quintum 
αὖὗτόν τε τὸν εἰρημένον ἄρχοντα, xal τινας ἑτέρους diem et diclum magistratum et quosdam alios ex 
τῶν ὑπὸ χεῖρα, ὥστε μὴ τὸν ἅγιον μόνον, ἀλλὰ πολ-  subditus,ut non solum sancium,sed multos quoque 
λοὺς σὺν αὐτῷ καὶ ἄλλους Χριστιανοὺς ἀνελεῖν, Ol alios Christianos cum eo interimerent. llli autem 
δὲ παταλαδόντες τὸ δεσμωτήριον, ἐκδάλλουσι Χρι- cum venissent in carcerem, expellunt Christianos 
στιανοὺς αἰχμαλώτους οὐκ ἐλάττους ἢ ἑδδομήκοντα captivos non pauciores, quam sepluaginta , una 
σὸν τῷ μάρτυρι, μεθ’ ὧν καὶ οἱ τὴν αὐτὴν ᾽λναστα- cum martyre: cum quibus erant ii quoque qui 
σίῳ φυλακὴν ἐν Καισαρείᾳ χαταχριθέντες χαὶ τῆς cum Anastasio Caesare: damnati fuerant ad custo- 
σφραγίδος αὐτῷ καὶ τῆς ὁζοῦ χοινωνήσαντες δύο diam, signaculique et vinculorum fuerant ei sociis 
ἄνδρες ἐτύγχανον, οὖς xal τοῦ τῆς Βετσαλώης ἐξ- quos cum eduxissent ex predio Betsaloes, in quo 
ἀγαγόντες y«oloo, ἐν ᾧ καὶ τῷ δεσμωτήριον ᾧχοδό- — fuerat carcer edificatus, et ad fluvium statuissent, 
pito, καὶ πάντας πρὸς τῷ ποταμῷ στήσαντες, εἴτα G eos singulatim dividentes et eorum collo funem 
xaÜ' Eva διαιροῦντες, σχοῖνόν τε αὐτῶν τῷ τραχήλῳ  injicientes, et miserabiliter ante oculos martyris 
ἐμδάλλοντες, xai οὕτως ἐλεεινῶς ὑπὸ τοῖς τόῦ μάρ-  sulfocantes, sancto dum unumquemque vicissim 
τυρὸς ὀφθαλμοῖς ἀποπνίγοντες, ἐπέλεγον καθ᾽ ἕκα-  submergerent, dicebant, : Cur vis, sicut unua ex 
στον τῷ ἁγίῳ Διατί θέλεις ὡς εἷς τούτων βιαίως his, violenter tolli de medio et non potius regi pa- 
ἀναιρεϑῆναι, καὶ μὴ μᾶλλον πεισθῆνχι τῷ βασιλεῖ, rere, et priorem consequi felicitatem ? Ille autem 
καὶ τῆς παρούσης ἀπολαύειν εὐημερίας ; Ὁ δὲ mpos- cum his mentem adhibuisset et in coelum oculos 
ey&v ἐπὶ τούτοις͵ οὐρανῷ τε ὄμματα δοὺς, xal Θεῷ — sustulisset et Deo ingentes egisset gratias, quod 
συντεταμένως εὐχαριστήσας, ὅτιπερ ἤδη παρεστῶτα jam pro ipso mortem viderel esse subeundam, 
τὸν ὑπὲρ αὐτοῦ θάνατον ἔύλεπεν, εἴτα xal πρὸς deinde ad illos quoque conversus : Ego, inquil, pro 
lasivoue ἐπιστραφεὶς, ᾿Εγὼ, φησὶν, ὑπὲρ τῆς τοῦ Χρι- Chrisli mei charitate, ardentique et vehementi in 
στοῦ pou ἀγάπης xai τοῦ θερμοῦ πρὸς αὐτὸν xxi eum amore, exspectabam omne membrum minu- 
ἀκαθοῦς ἔρωτος, ἅπαν χατχτμηθῆναι μέλος εἰς λεπτὰ latim. conscindi, exspeclans novam aliquam et 
προσεδόνων, καινότατον δή τινα περιμένων χαὶ inauditam mortem. Quoniam autem hzc esl ea, 
ἀπκη χῆ θάνατον. ᾿Επειδὴ δὲ οὗτος ἔστιν ὁ map! μῶν quam vos mihi minamini, ago tibi gratias soli Deo 
ἀπειλούμενος, εὐχαριστῶ σοι τῷ μόνῳ Θεῷ μου καὶ p meo el Servatori Christo, quod morte, quz» usque 
Σωτῆρι, Χριστὲ βασιλεῦ, ὅτι τελευτῆς οὕτως ἀπόνου adeo vacat omnillabore et molestia, quam quidem 


καὶ ἀνωδύνου, ἣν καὶ φύσις αὐτὴ μετὰ μιχρὸν ἔπ- 
ἐνέγχεν ἄν, μαρτυρίου με τιμὴν ὠνήσασθχι χατ- 
ηξίωσας. Ταῦτα εἰπὼν, καὶ οὕτω τελευταίοις ἐπιλυμ- 
πρυνϑεῖς ῥήματιν, ἴσῳ θανάτῳ xal οὗτος ἐτελειώθη, 
KG'. Οἱ δήμιοι δὲ τὴν ἱερὰν ἐχείνην κεφαλὴν᾽ 
ἐκτεμόντες͵ cay τῆς ἀνχιρέσεως τοῦ ἀνδρὸς ἀπο- 
δειξιν τῷ βασιλεῖ χομίζουσι, Τὸν μέντοι Ἐπὶ τῆς φὺ- 
λακῆς σελλάριον Χριστιανὸν ὄντα, xal μαρτύρων 
,., εἰδότι τιμᾶν σώματα, ἀνελέσθαι τὸ τοῦ ἀγίου λείψα- 
(8) Cum alii eum laqueo, alii gladio interem- 


iun dieant, Baronius in notis ad Martyrol. Rom. 
* hec ve Menologii Greeorum coneludit : 


paulo post ipsa quoque attulissel natura, me vo- 
luisti emere honorem martyrii (8). Cum hzc 
dixisset et hac ultima verba praclare esset locu- 
tus, :equali morte sic quoque est consuinmatus. 
XXVI. Carnificesautem, cum sacrum illud caput 
amputassent,ut eum esse interfectum ostenderent, 
ad regem deferunt. Sellarium vero, qui praeerat 
custodi: carceris, cum essel Christianus, et sciret 
martyrum honorare corpora, vellet autem sancti 
« Ipsius collo ita laqueo astricto, ut respirandi fa- 


cultatem non haberet, postremo securi percutitur, 
capite pro Christi flde abseisso. » 


807 MENSIS JANUARIUS. 808 


tollere reliquias, el eas separare ab aliis, ne tan- A vov βόυληθέντα καὶ ἰδίᾳ θεῖναι τῶν ἄλλων, ὅπως μὴ 
tum lateret bonum, permistum cum caeteris cor- τοσοῦτον ἀγαθὸν λάθῃ τοῖς λοιποῖς ἀναμιγὲν σώμα- 
poribus, prohibuere carnifices. Cum filiis aulem σιν, eto£xv. οἱ δήμιοι, Μηνυθείσης δὲ τοῖς τοῦ Ἶεσ- 
lesdin annunutiata fuisse: viri consummatio, ad δὶν υἱοῖς τῆς τοῦ ἀνδρὸς τελειώσεως, πρὸς ἣν ἀπιόντι 


quam euntein inartyrem illorum pueri conseque. 
bantur, et illi serviebant, ij pecunia currumpunt 
carnificum diligentiam, et ut corpus *sibi liceret 
loco separato deponere, non paucia emunt pecu- 
niis. Deinde is quoque monachus, qui cum mar- 
(ure excesserat e Caesarea, et cum decertante ad 
finem usque manserat, cujus etiam sepe fecimus 
mentionem, cum et pueros filiorum [esdin, et 
quosdam ex iis, qui illic erant, monachis in noctem 
sequentei assumpsissel, et ul inar!yris corpus pie 
et sancle compoueret, venisset (0 quomodo, o 


τῷ μάρτυρι παῖδες ἐχείνων ἧσαν ἀχολουθοῦντες αὐτῷ 
καὶ ὁπηρετούμενοι * χρήμασιν ὑποφθείρουσιν οὔτοι 
τὴν τῶν δημίων ακρίδειχν xai τὴν τοῦ σώματος tv 
ἰδιάζοντι τόπῳ κχατάθεσιν, ἀργυρίων οὐκ ὀλίγων 
ὦνουνται, Εἴτα ὃ xal συναποδημήτας ix. Καισαρείας 
τῷ μάρτυρι μοναχὸς, χαὶ ἀθλοῦντι μέχρι τέλους 
συμπαραμείνας͵ οὗ xzi μνείαν πολλόχις ὃ λόγος 
ἔθετο, τούς τε παῖδας τὸν τοῦ 'Ie30iv υἱῶν, καί τινας 
τῶν ἐχεῖ μονχχὼν εἰς τὴν ἐπιοῦταν νύχια παραλα- 
Gv, xzi ὥττε τὸ τοῦ μάρτυρος σῶμα ἱερῶς τε καὶ 
ὁσίως περιστεῖλχι γαταλαδὼν (ὦ πῶς ἀναξίως al- 


Christe, lautabo miracul. rum tuorum magniludi. g vise σου, Χριστὲ, τῶν θχυμάτων τὸ μέγεθος ;), εὑρί- 


nem ἢ) invenit caues alia quidem corpora toto ure 
exedeutes, ab h.c autem solu. se abstinentes, ut 
quod non subjicereiur. am, lius lez;ibus corpor s. 
Jam eniin erat pulchritudinis coronam in ianu 
Dei (divinus dixit l52ia5) et diadema regni in manu 
Dei ejus. Cuin sustuliss: t ergo corpus imartyris, el 
muadis lin eis, qua dedere lilii le-din pro ultinis 
corporis exsequis, iuuudas i'las et sanctas. in- 
volvisset reliquias, n Sergii (9). imartyris imona- 
sterio, quud ad unuu lap dem di tabat a | vico, 
depunit decinio sep.imc (dc) quidem anno itiperii 
pii Heraclii, vicesimo auteiu secundo mensis Ja- 
nuarii, l5 enim fuit dies, qui vidit decesscun inar: 
tyris. 

XXVII. Sequenti autein d e duos er iis, qui erant 
in custodia licuit audire ligc in er se narrautes, 


σλει τοὺς xjvi; τὰ μὲν ἄλλχ τῶν σωμάτων ὅλω 
στύμχτι κατεσθίοντα, τούτου δὲ μόνον xal λίαν πε- 
φυλαγμέ.ως ἔγοντας καὶ ἀπεχομένους, οἵχ μηδὲ σώ- 
ματος ἔτι νόμοις ὑποχειμένου. "Hom γὰρ ἣν στέφανος 
κάλλους ἐν χειρὶ Κυρίου, ὁ θεῖως ἂν εἶπεν Ἡσαΐας, 
xxi Orga βχτιλείχς ἐν “χειρὶ Θεοῦ αὐτοῦ, Τὸ 
σῶμα τοίν,ν τοῦ μάρτυρος ἀνελόμενος, καὶ καθαραῖς 
ὀθόναις, ἃς οἱ τοῦ ᾿Ιςσὸϊν υἱοὶ τελευταῖον τῷ μάρτυρι 
παρέτγον ἐντάφιον, τὸ καθχρὸν ἐχεῖνο χαὶ ἅγιον 
ἐντιλίσας, εἰς τὴν τοῦ μάρτυρος Σεργίου μονὴν ἑνὶ 
σημείῳ τῆς κώμης διέκουταν κατατίθεται, ἑπτακαι- 
δεκάτῳ μὲν ἕτει τῆς ᾿Βραχλείον τοῦ εὐτεδοῦς βασι- 
λείας, εἰκ δι 03 καὶ δευτέρᾳ μηνὸς ᾿Ιχνουαρίου, Αὕτη 
γὰρ ἦν ἡ χαὶ τὴν τελευτὴν ἰδοῦσα τοῦ μάρτυρος ἡμέρα. 

KZ', Εἰς δὲ τὴν ἐπιοῦσαν δύο τῶν ἐπὶ τῆς φυλι- 
κῆς τινων, totzütz πρὸς ἀλλήλους ἀχούειν ὑκῆρξε 


Dicebat euim unvs aiteri : Vidisti queiadinodum διηγουμένων. Ὁ μὲν γὰρ ἔλεγε τῷ ἑτέρῳ * ΕἸδες 
canes, qui her: venerunt,reliquis quidein corpori- ὅπως χθὲς ἐλθόντες οἱ κύνες τῶν μὲν λοιπῶν χανδὸν 
bas se cup de impleverunt, abstinuerunL autein ἃ ἐνεπίμπλαντο σωμάτων, μόνον δὲ τοῦ μονχχοῦ ἐχεί- 
solo corpore illius n.onachi: : et quemadmodum νου ἀπείχοντο, καὶ ὅπως ἐπείπερ ἱκανῶς τὧν ἄλλων 
postquain se aliisexsatiassent, prope illud sedeutes ἐμφορηθείησαν, πλησίον ἐκείνου χαθήμενοι φύλακες 
visi sunt potius esse custodes, b. ris deinceps ua- ὥσπερ εἶναι μᾶλλον ἐῴχεσαν, ὡρὼν ἑξῆς δύω μήτε 
bus neque recedentes, neque corpus langentes? ἀποχώρουντες μήτε τοῦ σώματος θήγοντες ; "Atto; 
Alter autem rursus excipiens orationem ; Ego vero, δὲ πάλιν τὸν λόγον ὑπολαδὼν, ᾿Εγὼ δὲ, φησὶν, ἑσπέρας 
inquit, cum vespere ex »pecula in domum reverte- ἐκ τῆς κατασκοπῆς εἰς τὴν oixíav ἐπανιὼν, ἐδόχουν 
rer, videbar inihi videre stellam quamdam terram ἀστέρα τινὰ τῆς γῆς Ψαύοντα βλέπειν, ἡδύ τι xai 
tangentem, jucundum quemdam et perspicuum διοφανὲς ἀπαστράπτουτχ᾽ καὶ τὸ χαινὸν τοίνυν χατα- 
splendorem emittenteim.Spectaculi itaque novila.g πλαγεὶς τοῦ θεάματος ὅπως οὐ κατὰ τοὺς λοιποὺς 
obstupefactus, quod scilicet. non sicut alie, sed ἦν ἀστέρας, ἀλλὰ χθαμαλὰ χαὶ πρόσγεια λάμπων, 
humilius et terrse vicinius resplenderet, vado ut πορεύομαι τι ποτ᾽ ἂν εἴη τὸ φανὴν ἐχεῖνο μαθεῖν, 
videam, quidnam sit illud, quod apparuerat. Cum θ᾽ ὡς δὲ ἤδη πλησίον ἐγενόχην τοῦ τόπου, ἀστέρα μὲν 
autem fui prope illum lucum, illam quidem stellam ἐκεῖνον οὐχ εἶχον ὁρᾷν, μόνον δὲ τὸ τοῦ μονᾶχου 
" videre non poteram, sed solum corpus monachi, σῶμα εείμενον ἐπ᾿ ἐδάφους. Ταῦτα τῶν στρατιωτῶν 
quod jacebat super terram. Hac cum narrarent οἱ ἐν διηγήσει xai. θχύματι πυιουμένων, τινὲς τῶν b 
mirarentur milites,quidam exChristianiscaptivis, τῷ γυλαχῇ Χριστιανῶν αἰχμαλώτων, τὴν Περσῶν 
qui ὀχοΓι ἐἰδἰὶ erant in lingua Persica, qua !uuc illi ἠσχημένοι γλῶσσαν, d τότε κἀχεῖνοι πρὸς ἀλλή- 
inter se utebantur, intellexerunt ea, qua diceban- λους ἐκρῶντο, τῶν λεγομένων συνίεσαν, ὧν καὶ 
tur. Ex quibus duo quidam relaxatia custodia post δύο τινὲς τῆς φυλαχῆς ἀνεθέντες μετὰ τὴν Xospow 
intereinptum regein Chosroen,una cuin multsaliis τοῦ Βασιλέως ἀνχίρεσιν, σὺν ἄμα πολλοῖς καὶ ἄλλοις 
venerunt in sanclam civitatem, quibus quidem τὴν ἄγίχν πόλιν κατέλαδον' οἷς δήπου καὶ συνὼν ὁ 
martyr, cum una cum eis 6586 in carcere, de sua μάρτυς ἐν τῷ δεσμωτηρίω, περί τε τῆς ἑαυτοῦ τε- 


(9)Sergium in veneratione ἃ Cosroe habitum memorat Baronius ob plurimain ipsum collata beneficia, 
(10) Heraclii 17 imperii annus fuit Christi 627, teste Baronio t. VIII Annal. 


800 . 


VITA 8. ANASTASII PERSA. 


810 


λειώσεως καὶ τῆς σφετερας ἐλευθερίας, τῆς τε τοῦ Α consummatione et de eorum liberatione et de ss:evi 


πιχροῦ διώχτου, «αἱ τυρέννου μᾶλλον ἢ βασιλέως 
ἀνχιρέσεως, ἀψευδέστατα προειρήκει διαῤῥήδην οὗ- 
τως εἰπών * Γινώσχετε, ἀδελφοί poo, ὅτι Θεοῦ τοῦ 
ἀγαθοῦ χάριτι, ἐγὼ μὲν αὔριον τελειοῦμαι " ὑμεῖς δὲ 
μετά τινας ὀλίγας ἡμέρας ἀπολυθήσεσθε * ὅτε ἄδικος 
xal πονηρότατος βασιλεύς ἀναιρεθήσεται, ἀλλ᾽ ὑμῖν 
θεοῦ δὲ πάντως χυδερνήσει χαὶ ὁδηγίᾳ πρὸς τὴν 
ἁγίαν πόλιν ἐπανιοῦσι μελήσει xal τῇ μονῇ τοῦ ἀδδά 
᾿Αναστασίου παραδαλεῖν, xal παρ᾽ ἡμῶν προσειπεῖν 
χαὶ πάντα τῷ τε πατρί μου καὶ τοῖς ἀδελφοῖς ἀπαγ- 
γεῖλαι, Ταύτας οὐ μόνον ἐχεῖνοι τὰς προῤῥήσεις ἀχού- 
σαντες, ἀλλὰ xal εἰς ἔργον τὰς ἐχδάσεις ἰδόντες, 
τὰς τελευταίας τοῦ μάρτυρος ἐντολὰς οὐχ ἡτίμασαν, 
ἀλλὰ θέμενοι τὴν πρὸς τὴν μονὴν 00b» xal αὐτῆς 


P ersecutoris et tyranni potius quam regis interfe- 
ctione, verissime praedixerat, sic aperte dicens : 
Sciatis, fratres mei, me boni quidem Dei gratia cras 
esse consummandum : vos autem paucis post die- 
bus liberandos, quando rex iniquissimus et scele- 
ratissimus fuerit interemptus. Caeterum vobis, cum, 
Deo omnino regente et ducente, in sanciam fueritis 
reversi civitatem, cura erit ad abbatis Anastasii 
vos conferre monasterium el eos nostro nomine 
salutare etomnia annuntiare patri meo et fratribus. 
Has preedietiones cum illi non solum audivissent, 
sed effectum etiam vidissent consecutas, ultima 
mandata martyris non neglexere: sed venire ad mo- 
nasterium,pluris quam ipsum facientes reditum,et 


ἐπανοδου προτιμοτέρσν * ἡ xai ῥᾳδίχς μᾶλλον δὲ αὐτὴν B ila ut erant fessi ex ilinere,cum suoviatico venien- 
xai Oopxlne τυχόντες τῆς ἐπανόδου, xal τῇ μονῇ tesinmonasterium,exposuerunt omnia fraternitati, 
ὡς εἴχον αὐτῷ χαμάτῳ τῆς ὁδοιπορίας αὐτοῖς ἐφοδίοις πλραδελόντες͵ πάντα τῇ ἀδελφότητι ἐξηγήσαντο. 

ΚΗ, Ὁ μέντοι πολλάκις μνημονευθεὶς ἀδελφὸς XXVIII. Frater autem, cujus sspe facta est 
(ix' αὐτὸν γὰρ ἅγει xal πάλιν τὰ τῆς ἀχολουθίας τὸν mentio (ad eum enim ex consequentia non rursus 
λόγον) τὸ τοῦ μάρτυρος σῶμα σὺ, εὐλαδείᾳ καὶ páp- reducit oratio), cum corpus martyris pie el cum 
τύσι πρεκούσχις τιμαῖς, εἰς τὴν τοῦ μεγάλου Σερ- eo, quo par e»t, honore et reverentia deposuis- 
γίου μονὴν καταθέμενος, χρόνεν μέν τινα καὶ αὐτὸς set in magni Sergii monasterio, ipse quidem ali- 
ἔχετ διατρίδων ἣν * καὶ ὅπως ἀνχσωθείη πρός τε τὸν quantum temporis ibi est moratus, quemadn:o- 
πέμψαντα xal τοὺς ἀδελφοὺς κινδύνων χωρὶς, σχοπού- dum ad eum, qui misit, et fratres salvus et sine pe- 
μενος. Δεχάτῃ δὲ μετὰ τὴν λειψάνου χατάθεσιν riculo perveniret, considerans. Decimo autem die, 
ἡμέρᾳ, καταλιμδάνει μετὰ τῆς στρατιᾶς βασιλεὺς postquam depositi fuerunt reliquis, eo venit cum 
ἕτερος. Οὐχ οἷος ὃ προειρημένος διώκτης xai ἀπο- — exercitu rex alius, non qualis is qui prius dictus 
στάτης καὶ τὴν χαχίαν περιττὸς καὶ ἀνήχεστος" ἀλλὰ est, j ersecutor et religioni infestus οἱ in scelere 
xal λίαν ἐπιεικής τε xxb ἥμερος xal τὴν εὐσέδειλχν eximius et. plane profligatus, sed valde :quus et 
ἐχείνῳ μᾶλλον xal τὴν φιλανθρωπίαν ἀντίθετος * οὕς mansuetus, pietateque et humanitate illi plane 
ἰδὼν ἐπὶ ξένης ἡδέως ὁ μοναχὸς καθάπερ τινὰς lv, contrarius. Quos cum lubenter vidissel monachus 
σκότῳ λαμπάδας καὶ, τῶν περὶ τὴν ἐπάνοδον φροντίς — in externa regione, tanquam quasdam lucernas in 
δων εὐθὺς xxi τοῦ τῆς ἀθυμίας ἀνχπνεύσας ἄχθους,  lenebris,a cura de reditu οἱ :egritudinis onere mox 
καὶ τὴν (uv οἱονεὶ κουφισθεὶς, ox xal αὐτὴν ἀδελ. respirans el veluti animi pondere levatus, ut qui 
φότητα χαὶ μονὴν οὖχ εἰς μαχρὰν ὄψεσθαι προσδοκή-  Íralern:itatem et monasterium se esse propediem 
σας, τῇ Ἑλλήνων αὐτοὺς γλώτσῃ προσαγορεύει, τὸν  visurum speraret, lingua eos Grzca alloquitur, ea 
ἀναγνωρισμὸν τοῖς ἀνδράσι διχφωτίζων, Οἱ δὲ Χρι- ratione sui notitiam aperiens. Illi autem cum no- 
στιανὸν αὐτὸν εἶνχι γνόντες, πρᾶγμα ἐσχάτως ἐν vissent eum esse Christianum,quod quidem rarum 
Περσίδι σπανίζον (τοῦτο γὰρ xal τὸ τῶν μοναχῶν est apud Persas (hoc enim et monachorum signi- 
ἔνδυμα καὶ ὁ λόγος ἐμήνυον), ἤροντο αὐτὸν ὅ τι ποτὲ ficabat iudumentum et sermo) rogarunt illum, cur 
εἴη διατρίδων ἐνταῦθα. Τοῦ δὲ κατὰ μέρος αὐτοῖς và illic moraretur. Cum his vero eis singulatim de 
xxtà τὸν μαχάριον ἀπαγγείλαντος, τοῦτο μὲν, e'c beato exposuisset Anastasio, illi partim quidem 
πόθον ἐκεῖνοι τοῦ μάρτυρος, τοῦτο δὲ καὶ εἰς cup- desiderio martyris, partim autem monachi moti 
πάθειχν τοῦ μοναχοῦ τὰς ψυχὰς κινηθέντες, εἴς τε misericordia, cum virum in sua accepissent laber- 
τὰς οἰκείας σχηνὰς τὸν ἄνδρα λαθόντες, κοινωνόν τε nacula, teclique el mens: socium eum deinceps 
αὐτὸν xal στέγης ἐξ ἐχείνου καὶ τραπέζης ποιούμε- | fecissint, et ut decet Christianos ei martyrum 
vot, xxi ὅπως ἔδει Χριστιανούς τε xxl. φιλομάρτυρας D amantes, in eum affecli essent, eduxerunt ipsum 
πρὸς τοῦτον διχτεθέντες, διὰ τῆς ᾿Αρμενίων αὐτὸν per Armeniam. Qui cum post annum pervenisset 
ἐξήγαγον. "Oc καταλαδὼν δι᾿ ἔτους τὸ μοναστήριον, ad monasterium, prefecto et [ratribus jucundissi- 
τῷ τε προεστῶτι χαὶ τοῖς ἀδελφοῖς ἡδίστην τινὰ mum laulumque et magnificum exibuit epulum, 
τρυφὴν xal φιλότιμον εὐωχίαν τὴν κατὰ τὸν ἱερὸν nempe de saucio Anastasio narrationem, ut qui 
᾿Αναστάσιον διήγησιν ἐποιήσατο, ἀναχομίσας ἔτι etiam attulerit monasticum illius colobium, quo 
xal τὸ μοναχικὸν ἐκείνου κολόδιον͵ ὃ xal πρὸς αὐτῇ indutus erat in ipsa resolutione, nec attulerit 80- 
τῇ ἀναλύσει ἐνδέδυτο, καὶ ἀνχκομίσας οὐχ ἀπλῶς, lum, sed simul eliam mira quadam narraverit. 
à μετὰ θαυμαστοῦ γε τοῦ διηγήματος, Ἔλεγε γὰρ Dicebat enim, fuisse quemdam fratrem in mona- 
ὡς εἴη τις ἀδελφὸς ἐν τῇ μονῇ καθ᾽ ἣν ἀποτεθείη τὸ sterio, in quo posite eranl reliquie, cate Juve- 
λείψανον, νέος τὴν ἡλικίαν, πονηρῷ πνεύματι χατ- nem quia maligno spiritu detinebatur. Cum autem 


PaTAoL. Ga. CXIV 26 


811 


. MENSIS JANUARIUS. 


812 


prefectus ἃ me szpe petiisset colobium el hoe A οχος. Αἰτήσαντος οὖν με τὸ κολόδιον ὅτι πλεῖστα τοῦ 


simul atque accepisset, jnvenem induisset (o ce- 
lerem visitationem, o promptissimum auxilium "" 
statim exuit demonem, ut qui sicut frigus calori, 
vel luci tenebra, huic martyris panno facile ces- 
Sissel : in gloriam Domini nostri Jesu Christi, 
quem decet omnis honor et adoratio, nunc et in 
secula saeculorum. Amen. 


n. 





ἡγουμένου, xxi τοῦτο λαδόντος ἅμα xal τὸν νέον 
ἐνδύσαντος, (ὦ ταχείας ἐπισχοπῆς, ὦ θερμοτάτης ἐπι- 
κουρίας !) τὸν δαίμονα εὐθὺς ἀποδύεται, ὥτπερ θέρμῃ 
ψύχος, ἢ φωτὶ σχότος, τῷ μαρτυριχῷ τούτῳ ῥάχει ῥα- 
δίως ὑποχωρήσαντα" εἰς δόξαν τοῦ Κυρίου ἡμῶν "Insoo 
Χριστοῦ, ᾧ πρέπει πᾶσα τιμὴ, καὶ προσκύνησις, νῦν, 
χαὶ ἀεὶ, χαὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. ᾿Αμήν. 








DE S, CLEMENTE ANCYRANO 
ET SOCIIS 


(Initio seculi 1v, 23 Januarii. — Acta SS. Bolland. ad hane diem, p. :458.) 


8 I. S. Clementis martyrii tempus, socii. 


1. Galatze, Asialica gens, Bithynis» contermina, 
e Galliis progressa,ut nomen ipsum te:tatur,et lin- 
gua; nam teste S. Hieronymi procm. in lib. i1 
Comment. in Epist. S. Pauli ad Galatas, « excepto 
Greco sermone,quo omnisOriens loquebatur, pro - 
priam linguam habebant,eamdem pene quam Tre- 
viri : » Teutonicam nimirum, qu: olim Gallis om- 
nibus communis, nunc parti Belgarum, Germanis, 
aliisque ad Arcton populis, etsi varia dialecto ita 
alterata,ut vix ac ne vix quidem mutuo intelligant. 
Metropolis Galatarum erat Ancyra, cujus antislites 
postea « Honoratissimi principes totius Galatiz » in 
Expositione Andronici Palzologis-nioris appelantur. 

3. In hujus urbis episcopalem thronum evectus 
olim fuit S. Clemens, glorios» dein martyrum tur- 
ma primipilus, cum vicesimum duntaxat annum 
explesset ciatis. Natus is erat Valeriano consule, 
imperii Valeriani anno 12, Christi 250. Fuit ea 
quorumdam Graecorum epocha (quod alibi monui- 
mus) ut octo annis serius, atque Latini vulgo, 
eram Christianam ordirentur.Ergo si anno Christi 
950, juxta ipsorum calculum, in lucem editus est 
Clemens, is annus fuit ra vulgaris 258 aut 257, 
postrema sui parte, nam annum a Septembri au- 
spicabantur. Consul tunc fuit quartum Valerianus, 
et Gallienus tertium : at nonnisi quintus eorum 
imperii annus is erat: nec duodecimum attigit Va- 


lerianus,anno Christi 260,a Sapore Persarum rege «: 


captus, atque immanissime interemptus. Sed si 
placet annum ab adito imperio duodecimum reti- 


B 3. Anno dein etalis vicesimo evoluto, Christi 


271, Probo imperante, aut potius 284, quo et Dio. 
cletianus xv Kal. Octob. invasit imperium, episco- 
pus factus est Clemens : et concitata mox persecu- 
lione,sub anni fortasse sequentis exitum conjectus 
in vincula; post varia multorum annorum atrocia 
certamina, imperantibus adhuc Diocletiano et 
Maximiano,glorioso exitu labores terminavit xxi 
Januarii, die Dominica, anno scilicet bissezxtili 
904, quo eodem ipsis Kalendis Aprilibus imperio 
sese ambo imperatores abdicarunt. Atqui anni, 
quibus Clemens certavit, non 28, sed 18 solum ac 
menses aliquot, exsistent. Aut certe anno 309, 
sub Galerio Maximiano oportebit eum peremptum 
fateri; nam eo quoque anno xxiii Januarii in Do- 
minicam incidit. Et videtur id Nicephorus infra 
citandus innuere, cum ait, eo ipso anno, quo S. 
Pantaleonem, martyrium peregisse. Sed de hoc 
disquiremus 97 Julii. 

4. Hzc de S. Clementis ztate : nunc de sociis 
certaminum et triumphi. Prxcipuus Agathangelus 
fuit, mensibus ante eum duobus, diebus octode- 
cim, coronatus v Novembris ; quo die Grzci in 
suis Mensis hec de eo canunt : Τῇ αὐτῇ ἡμέρα ὁ 
ἅγιος ’᾿Αγαθάγγελος ξίφει τελειοῦται, 

Χρησταγγελός τις ψῆφον ᾿Αγαθαγγέλῳ 

"B, τῆς τελέυτῆς ψῆφος ἣν ix τοῦ ξίφους. 

Eodem die S. Agathangelus gladio vitam finit. 


Benignus Angelus aliquis decretum Agathangelo 
Misit, mortis decretum per gladium. 


At solenni religione ambo hoc die 23 Januarii 


nere, quo Gallienus, cum pa're susceptum, adhuc Ὁ coluntur, presertim in propria illis dicata Constan — 
administrabat imperium, Christi is erat 265, quo  tinopoli ecclesia, « trans Eudoxii regionem ultra. 
Valerianusjuuior, Gallieni frater,secundumconsul  Anaplum et insanctissima ede S. Irenes, vetereet 
fuil, cum L. Cesonio Lucillo Macro Rufiniano. Et nova; » ut Mena et Maximus Cythereus tradunt . 
favet Metaphrastes, qui natum Clementem scribit — 5.De utroque Menologium a Canisio editum ho € 
« Coss. Valeriano et Luciano. » Fortassis Luciano — ipso die : « Natalis S. Cl-mentis Ancyre Galatise, 
scriptum pro Lucillo. At quisuperius statutamepo- qui ortus patre gentili, matre vero Cbristianano -- 
cham sequebantur Greei, non 250 Christi annum | mine Euphrosyna, qua Christi martyrem futurum 
illum computabant, sed 257, nisi sic scriptam fait. 1llum preedixit, sub Diocletiano et Maximiano mar- 
et ἐδδόμω septimo librarii incuria omissum. tyrium pertulit : quo dieat S. Agatbangelus Àn- 


pM 





813 


VITA S, CLEMENTIS ANCYRANI. 


914 


cyre, Lucio preside, passus. est.» Imo.5 Novem. A bit multa sibi in his Actis displicere : sed quenam 


bris passus. Utriusque cetera meminerunt Gr»- 
corum Monologia, Horologia etc., qu&& sequitur 
Molanus in addit. ad Usuardum : « Die vicesima 
teria, sancli. hieromarlyris Clementis Ancyrz, 
et sancti martyris Ágathangeli. » Romanum quo- 
que Martyrologium : « Ancyre in Galati» S. Cle- 
mentis episcopi, qui ssepius cruciatus, tandem 
sub Diocletieno martyrium consummavit. Ibidem 
S. Agat!hangeli, qui eodeir, die sub Lucio przsi- 
de passus est. » De Clemente ita Ga'!esinius : 
« Ancyr: S. Clementis episcopi el martyris, qui 
Diocletiano imperatore inauditis excrnciatus sup- 
pliciis, iisque multis ac variis, demum cum con- 
stanter in fide persisteret, preciso capite marty- 
rii coronam accepit. 5 

6. In Notationibus, Christophorum et Charito- 
nem, Clementis in martyrio obeundo socios, me- 
morat Galesinius. Men»a, Menologium Casinii, 
et Cythereus referunt 9 Septembris « S.Charito- 
nem gladio occisum. » Sed quod non ei additus 
comes Christophorus, et hi ambo 23 Januarii oc- 
cubuerint, alium remur. Eucarpii quoque plures 
fuere. Αἱ nulli Phengoa jungitur, nec ullis in 
Martyrologiis eorum reperimus ad 7 Septembri:, 
quo perempti fuere, inscripta nomina. Eorum 
certamins, aliorumque tam Ancyranorum quam 
Romanorum, in Actis S. Clementis, qui eos 
Christo genuerat, continentur, celebranturque a 
plurimis hoc die omnes ; et pleraque nomina Ac- 
tis preefigit Joannes Basilius Sanctorius. 


$1l. Acla S. Clementis et sociorum. 


7. Res a Clemente et Agathangelo przeclare ac 
fortiter gestas,solita facundia composuit Metaplira- 
s'es, ex antiquis haustas monumentis. Eum Meta- 
phrasts commentarium,a Gentiano Herveto Latine 
versum, Lipomanus et Surius vulgarunt; atque in 
epitoinen redactum, Lippelous,Ribadeneira, San- 
ctorius, Gabriel Flamma, Machantius,Rosweydus, 
sliique. Baronius in Notat ad Martyrologium scri- 


illa sint, non exprimit. Hyperbolica quandoque 
eruciatuum auxesis videri possit, nisi et diaboli 
ejusque satellitum furorem, et Dei, suos martyres 
confirmantis,virtutem cogilemus.Neque existima- 
re oporletomnia qua narrantur, continenter in- 
flicla sanctis esse supplicia ; sed toto annorum 18 
spatio, indulta fortassis plurium ssepe mensium 
quiete, dum aliis Reip. negotiis presides distine- 
bantur ; quanquam id negari videtur in Antholo- 
gio οἱ Mensis. Et si singula considerentur tor- 
menta, nullum fere non pluribus martyribus suh 
iisdem Diocletiano et Maximiano, in iisdem Asiam 
urbibus, irrogatum : ac vincuntur pleraque mo- 
derna Japonum adversus Christianos immanitate. 
Preeter citata Martyrologiorum testimonia, exstat 
egregia Actorum epitome in Anthologio Grsgeco- 
rum a Clemente VIII approbato, Mensis quoque, 
et Maximi Cytherzi Vitis. 

8. Nicephorus Callistus quoque hoc eos illustri 
encomio celebravit lib. vi Híst. Eccles. cap. 14: 
« Hoc ipso anno Clemens ÁAncyranus episcopus, 
cum Agathangelo nobilissimum martyrium est 
exorsus. Viginti octo namque annis pro Christo 
splendidissimum absolvit cursum. Siquidem post 
mundum conditum quicunque pro Christo certa- 
men igue, ferro, lapidibus, lignis obierunt, quive 
cum bestiis depugnarunt, οἱ diuturnis vinculis af- 
flictl sunt ; pr:eterea qui diversis modis in terra, 
jn aere, in aquis, cum suppliciis sunt colluctati ; 
tum autem qui vel frigore, vel calore nimio sunt 
consumpti, aut. qui aliis quibuscunque penis et 
lorinentis vitam amiserunt : eos omnes,meo qui- 
dem judicio, sanctus ille Clemens, et cum ipso 
Agathangelus, longe superavit : primum quidem 
Roma, deinde Nicomediae ; cum feritate et cru- 
delitale aliis prostantes tortores, eis excruciandis 
vice: per successionem mutantes, ab omni jam 
lorinentorum specie destituerenlur : ad postre- 
mum autem gladio percussi vitam hanc immor- 
tali illa commutarunt. » 


815 


MENSIS JANUARTUS. 


816 





BIOX KAI 


TOY 


AOGAHXIZ 


ATIOY 


IEPOMAPTYPOZ KAHMENTOX AT'KYPAX 


VITA ET CERTAMEN 
S. CLEMENTIS ANCYRANI ET SOCIORUM. 


(Greocus textus nunc primum prodit ex cod. Reg. Paris. n. 1456, smc. xt. EpiT. PATROL.) 


CAPUT I. 


S. Clementis ortus et educatio. Obitus pasentum. 


I. lost ducentesimum et quinquagesimum an- ἃ A'. Μετὰ διαχοσιοστὸν xai πεντηχοστὸν ἔτος τῆς 


num Domini nostri Jesu Christi, anno duodecimo 
Valeriani imperatoris, consulibus ipso Valeriano 
et Luciano, ille vere magnus et admirabilis Cle 
mens, Ancyra, metropoli primze Galatarum pro- 
vincis, tanquam egregius aliquis palmes, multis 
boni Spiritus botris erat omni ex patre plenus.Ea 
enim cum ipsum tulisset, et multis etiam aliis 
civitatibus misisset praeclarum exemplar marty- 
rii, ipsa quoque collegit pulchros fructus con- 
summaltionis. 

II. Erat autem genere insignis,ex nobili quidem 
et alto deductus sanguine. Erat enim ei pater et 
mater, hzc quidem ex ambobus parentibus claris 
et fidelibus ; ille autem in religione a Sophia (1) 


τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ πρὸς οὐρανοὺς 
ἀναλήψεως, ἐν ἔτει δωδεκάτῳ τῆς βασιλείας Οὖαλε- 
ριανοῦ, ἐπὶ τῆς ὑπατίας αὐτοῦ τε Οὐχλεριχνοῦ xal 
Λουχιανοῦ, ὃ μέγας ὄντως χαὶ θχυμαστὸς Κλήμης ἐν 
᾿Αγκύρᾳ τῆς Γαλατῶν ἐπαρχίας, καθάπερ εὐγενές 
τι βλῆμα πολλοῖς πάντυθεν ἐχόμα τοῖς τοῦ ἀγαϑοὺ 
Πνεύματος βότρυσιν, Αὔτη γὰρ αὐτὸν ἐνεγκοῦτα, καὶ 
πολλαῖς πόλεσι καὶ ἀλλαις χαλὸν ὑπόδειγμα πέμψατα 
μαρτυρίας, καλοὺς ὕστερον αὐτοῦ καὶ τῆς τελειώσεως 
ἐτρύγησε τοὺς «ἀρπούς, 

Β᾽, Τὸ δὲ γένος ἐπίσημος ἣν, ἐξ εὐγενοῦς ἄνωθεν 
χαταγόμενος αἵματος * πατέρες γὰρ αὐτῷ, ἡ μὲν ἐκ 
πατέρων ἄμφω περιφανῶν καὶ πιστῶν, ὁ δὲ σφόδρα 
περὶ τὸ σέδας τῇ πιστῇ Σοφίᾳ διαφερόμενος (τοῦτο 


fideli valde dissidens, et gentili deditus stultitiae. p γὰρ ἣν ὄνομα τῇ συζύγῳ), καὶ τῇ Ἑλληνικχῆ μωρίᾳ 


Nam cum eam haberet vita sociam et habilatio- 
nis, mulia semper dicens et faciens, conabatur 
eam facere sociam religionis. Ea autem cum ani- 
mi magnitudine maritum superaret, hoc majori 
stüdio contendebat, ut si qua ratione fieri posset, 
eum deduceret ad veram pietatem. Sed ille qui- 
dem dormiens in profundis erroris tenebris, erat 
&ua sponte malus, et recusabat aspicere magnam 
lucem veritatis. Quocirca sic quoque miser du- 
plici morte moritur, nempe carnis et anima. 
Solus autem uxori filius hic Clemens admirabi- 
lis ex ipso relinquitur, adhuc infans, et quen 
mater suis tenebat ulnis, et ejus alebatur ube- 
re 


retque adhuc spes ejus de puero, ei tantam dabat 
operam,et ei tam diligenter attendebat, ut ei esset 


(1) Euphrosyne appellatur in prioribus Aetis, 


I[I.Cum sic ergo esset maler marito vidua, laba- c; 


προσχείμενος. Κοινωνὸν γὰρ αὐτὴν βίου xal σύνοιχον 
ἔχων, πολλὰ xai λέγων ἀεὶ xai ποιῶν, ἔσπευδε κοι- 
νωνὸν αὐτὴν ποιῆσαι xxl τῆς Üpnsxslac. Ἢ δὲ ἄρα 
καὶ τὸν ἄνδρα ψυχῆς ὑπερδάλλουσα γενναιότητι, 
τοῦτο μᾶλλον εἴχε διὰ σπουδῆς εἴπερ οἷόν τε χἀὶ a5- 
τὸν ἐἘπαγαγέσθχι πρὸς τὴν εὐσέδειαν, 'AXÀ' ἐκεῖνος 
μὲν ὑπὸ βαθεῖ τῷ τῆς ἀπάτης σχότῃῳ καθεύδων, 
ἐθελοχχχῶν ἦν, xài ἀπηνήνατο πρὸς τὸ μέγα φῶς 
ἀναδλέψαι τῆς ἀληθείας. Διὸ «al οὕτως ἀθλίως θνή- 
σχει τὸν διπλοῦν, οἵ pot! σαρχός τε xai ψυχῆς ϑά- 
vatov, Μόνον δὲ τῇ γυνχιχὶ παῖς, ὁ θχυμαστὸς οὗτος 
Κλήμης, ἐξ αὐτοῦ καταλείπεται, παῖς ἔτι χομιδῇ 
νήπιος ὦν, μητριχαῖς τε χαίρων ἀγχάλαις, καὶ μαζῷ 
τρεφόμενος, 

I". 'H γούν μήτηρ ἔρημος οὕτως ἀνξρὸς γενομένη, 
«αἱ τὰς ἐλπίδας ἔπι τῷ παιδὶ μόνῳ σαλεύουτα, οὕτω 
δή τι xai προσέχειτο φιλοπόνως, ὥστε πάντα εἶναι 


817 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


848 


αὐτῷ, καὶ πατὴρ καὶ παιδαγωγὸς καὶ μήτηρ, Πρῶτα A omnia, et pater, et peedagogus, el mater. Nam pri- 


piv γὰρ ἐπιμελῶς ἔτρεφε, xal τὰ μητέρων ἐπ᾽ αὐτῷ 
ἐποίει" ἤδη δὲ xal ἡλιχίας ἁψάμενον, ἣν οἱ παῖδες 
μαθημάτων ἔχουσι δεχτικὴν, τὸν ὑρθὸν αὐτῷ λόγον 
τῆς ἀληθείας εὐφρονοῦσα ὑπέτεινε, ἔλήμεντα χαλῶς 
ὀνομάσασα, μᾶλλον δὲ προφητιχῶς χαὶ τοῦ τέλους 
ἀξίως" ἔδει γὰρ αὐτὸν οἷονεί τι χλῆμα Χριστοῦ τῆς 
ἀληθινῆς ἀυμπέλου ἐσόμενον, καὶ πολλὰς αὐτῷ μέλ- 
λοντα «αρποφορῆσαι ψυχάς, εἰ καὶ πολλοὶ βασιλεῖς, 
καθάπερ τινὲς οὐχ ἀγαθοὶ γενργοὶ, πολλαῖς αὐτὸν 
καὶ πολλάκις ταῖς τιμωρίαις χατέχειραν, ὡς ἑξῆς 
προϊὼν ὁ λόγος δηλώσει. 


Δ΄, Ἐν τούτοις ὄντος τοῦ Κλήμεντος, χαὶ οὕτως 
ὑπὸ μητρὶ φιλοστόργῳ τρεφομένου χαλῶς χαὶ ἀν- 


mum quidem eum studiose alebat, et ea faciebat, 
qua par est matrem filio. Cum autein jam ad eam 
pervenisset tetatem, in qua sunt pueri capaces 
disciplinarum, ei rectam pielatis rationem recte 
sapiens suggessit, ut quae eum recte Clementem 
nominaverit, vel potius prophelice, et uli fini 
conveniebat, Sciebat enim eum futurum veluti 
queindam palmitem (2) vere Christi vines, et ei 
producturum esse fructum multarum animarum; 
etiamsi multi reges, veloti quidam non boni agri- 
cole, eum scepe multis totonderint suppliciis, ut 
deinceps procedens declarabit oratio. 

IV. Cum ita se haberet Clemens, et a matre 
benevola tam pulchre aleretur atque educaretur, 


σγομένου, ἑγγίζουσαν ἐκείνη προαισθομένη τὴν τε- D propinquum illa sentiens decessum, puerum be- 


λευτὴν, τὸν παῖδα προση ὥς xxl γνησίως mtpi0x- 
λοῦσα, οὕτω δωδέχατον ἀνύσαντα ἔτος, οὐ μᾶλλον 
διάδοχον τοῦ ἱχείου πλούτου, ὅσον δὴ χληρονόμον 
αὐτὸν τῶν ἐν οὐρανοῖς θησχυρῶν ἔσπευδε ποιεῖν, 
τοιαῦτα μετὰ γλυχυτάτων ἀσπαυμῶν αὐτῷ ἐπισκή- 
πιουσα' Τέχνον ἐμὸν, τέχνον φίλτατον, τέχνον πρὶν 
μὲν ἰδεῖν τὸν σὸν πατέρα ὀρφανίαν ἰδὸν, Θεὸν δὲ 
Πατέρα πλουτῆσαν xai εἰς εὐτυχίαν τῇ óppavib χρη- 
σάμενον' ἐγὼ μέν σε προήγαγον σώματι, Χριστὸς 
δὲ διὰ Πνεύματος ἀπεγέννησε. Γνῶθι τὸν coo πα- 
τέρα. μὴ ψεύσῃ τὸ τοῦ υἱοῦ ὄνομα" Χριστῷ λάτρευε 
μόνῳ, Χριστῷ πεποιθὼς ἔσο᾽ οὗτος ἀληθῶς ἡ ἀθα- 
νασία, οὗτος f, σωτηρία, οὗτος ὁ δι᾽ ἡμᾶς ἐξ οὖρα- 
νοῦ χατελθὼν χαὶ συνανυψώσας ἑχυτῷ xat ἡμᾶς, 


nigne et amanter complexa, qui duodecimum 
nondum compleverat, non magis eum suarum 
facultatum, quam thesauri qui est in celis, ha- 
redem conabatur facere, hac cum suavissimis ei 
mandans amplexibus : Fili mi, fili charissime, 
fili, qui prius quam tuum videres patrem, vidisli 
orbitatem, Dei autem Patris opibus es locupleta- 
tus, et orbitate usus es ad felicitatem ; ego qui- 
dem te produxi corpore, Christus autem rege- 
neravil per Spiritum. Cognosce luum patrem, 
vide ne ejus filii denoininatio sit tibi falso impo- 
sita. Servi soli Christo, in Christum tuam colloca 
fiduciam. [s vere est immortalitas, is salus, is 
qui de celo descendit propler nos, et nos quo- 


καὶ υἱοὺς αὑτοῦ καὶ θεοὺς ἐργασάμενος. "O γε τοίνυν α que una secum in altum extullit, et filios suos 
ὑπὸ τούτῳ Δεσπόττ ταττόμενος͵ mdvtov περιέσται effecit, et deos. Qui ergo huic paret Domino, su- 
τῶν χαλεπῶν, οὐ τοὺς εἴδωλα μόνον τιμῶντας τυ-  perabil quicunque sunt difficilia, non solum, 
ράννους xal βασιλεῖς γαταδάλλων, ἀλλὰ καὶ αὐτοὺς qui simulacra honorant, tyrannos et reges depri- 
τοὺς ὑπ᾽ αὐτῶν τιμωμένους δαὶμονας χαταισχύ- mens et dejiciens, sed eos etiam qui ab ipsis 
νῶν, καὶ tbv ἀρχηγὸν αὐτῶν xal προστάτην διάδο- — honoraniur, demones pudore afficiens, eorumque 
λον. ducem et praesidem diabolum. 

Ε΄, Εἶτα μεταξὺ τῶν λόγων ὑποπλησθεῖσα Oxxpoov —— V.Deindeinterloquendum oculos suffusa lacry- 
τοὺς ὀφθαλμοὺς xàl θεωρίας θείας ὁπὸ τῆς χάριτος — mis, et divina contemplalione impleta a gratia, ea 
πληρωθεῖσα, «xi τὰ μέλλοντα συμόῆνοι τῷ Κλήμεντι etiam quise erant eventura Clementi, persequitur, 
τροφητιχώτχτα διεξήει, xai, Δέομαί σου, ἔλεγε, vel maxime prophetice ; et, Rogo te, dicebat, fili 
φίλτατε mat, ὀέωμοί σου μίαν ἀντὶ πάντων δοῦναί charissime, rogote, ut mihi des unam gratiam pro 
uot χάριν" ἐπεὶ γὰρ χαιρὸς ἐφέστηχε qxÀenóc, καὶ omnibus. Quoniam enim instat tempus difficile, et 
δεινὸν ὁ τῆς ἀσεδείας πνεῖ διωγμὸς, μέλλεις δὲ xal vehementer spirat impietatis perseculio; es autem 
αὐτὸς, καθὼς ὁ ἡμέτερος Δεσπότης φησὶν, ἐπὶ βασι- — ipse quoque, ul noster dicit Dominus, ad reges 
λεὶς δι᾽ αὐτὸν xal ἡγεμόνας ἀχθῆναι, ταύτην, ὦ, propler ipsum przsidesque ducendus, hunc aiihi 
τίχνον, ἐμοὶ δὸς τὴν τιμὴν, ὥστε γενναίως ὑπὲρ αὐ- honorem concede,f(ili, ut pro ipso stes fortis et stre- 
τοῦ στῆναι, xal ἀσφαλῆ διὰ τέλους tnpnoxi uot τὴν  nuus, el mihi firmam ac stabilem conserves con- 
ὁμολογίαν᾽ «xi πέποιθς, ἐπὶ τῷ ἐμῷ Χριστῷ, μέλος  fessionem: etconfido in Christo meo, o membrum 
ἱμὸν πέποιθα, ὅτι χαὶ τῇ σῇ κεγαλῇ ταχέως ὁ uap- meum, confido, quod cito in tuo quoque capite flo- 


τρικὸς ἐπχνθήσει στέφανος. ᾿Ετοίμχζε οὖν σεχυτὸν, 
χαὶ πρὸς ἀνδρείαν ἐρέθιζε τὴν ψυχὴν, ὅπως μὴ ἀπα- 
ράτχευος πρὸς τοὺς ἀγῶνας ληφθῇῃς. Οὐ γὰρ πρὸς 
τοὺς τυχόντας, οὐδὲ ὁπὲρ τῶν τυχόντων ἣ πάλη, 


rebil corona martyrii. Para ergo teipsum, et ad 
magni animi virtutem tuam incita animam, nete 
imparatum offendantcertamina. Non eoim adver- 
sus hostes contemnendos, neque de rebus levibus 


ἀλλὰ πρὸς μὲν ἀνταγωνιστὰς τὸν πονηρὸν αὐτὸν xal est decerlatio. Sed sunt adversarii quidem ipse 
τοὺς ὑπασπιστὰς ἐχείνου καὶ ὑπηρέτας" ὑπὲρ αἰωνίου malignus, illiusque ministri et satellites : agitur 


(3) Κλῆμα, palmitem signiticat, ut anle scriptum. 


819 


MENSIS JANUARIUS. 


820 


autem de vita terna et honore, aut rursus de de- A δὲ ζωῆς xai τιμῆς, ἢ αἰσχύνης πάλιν καὶ ἀτελευτή- 


decore, quod nunquam terminatur et supplicio. Áut 
ergo te bona adhortentur, aut gravia deterreant. 
Turpe est, o fili, milites quidem pro conservo et 
mortali rege labenter mortem oppetere, nos vero 
non hoc velle similiter subire pro Rege immortali. 
Quamquam ipsi quidem ab eo nihil accipiunt, 
quod respondeat meritis tant: benevolentiz. Quod 
enim donum tanti est momenti, quanti vita? aut 
quisnam post mortem est sensus eorum, quas do 

nantur ? Sed si mortuus fueris pro Christo comn- 
muni omnium Domino, pro vita que est ad tem- 
pus, habebis immortalem ; pro deliciis et gloria 
et qu» semper fluunt divitiis, :eterna frueris bea- 
titudine. Quid vero? etsi nunc non moriamur, 


non paulo post omnino moriemur, el omnibus p 


commune reddemus debitum ? Et alioqui quie 
propter Christum mors suscipitur, ne mors qui- 
dem jure existimabitur. Semper enim meliore 
spe fulurorum, ejus sensus adimitur. 

VI. Ànte omnia autem, o fili, illa sunt conside- 
randa, quemadmodum ipse Effector universe 
creal: natura, et nostri gencris opifex, propter 
nos homo factus est : et cum in terram venisset, 
conversatus est cum hominibus. Cur non dico id, 
quod est maximum, quod pro nobis quoque in- 
gratis famulis Dominus morte est condemnatus, 
consputus, colaphis pulsatus et postremo mor- 
tuus? Et hzc omnia ipse passus est propter nos 
el nostram salutem, ut peccati solveretur tyrannis, 
üt prior tolleretur condemnatio, ut coli porte 


"- 


nobis rursus aperirentur. Quomodo ergo non ' 


erimus venia indigni, o fili, si ipse quidem pro 
nobis, qui gravissima perpetravimus, isque cum 
sit Dominus, talia passus sit ; nos antem ne pauca 
quidem propter illum susstineamus ? Hac, o fili, 
considera, et nihil te separet a charitate Christi, 
non mina prsesidum, non tormenta ac supplicia, 
nonmetus regum, qui sunt ad lempus, quorum ira 
cito deciditcum supercilio, et ignis exstinguilur,et 
ensis rubigine obducitur: sed potiuste consolentur 
bona, qu: sunt parata martyribus, et celum ip- 
sum, quod est tibi propositum przmium martyrii. 

VII. Hzc quotidie mater ei suggerebat, ut quae 
ejus, qui vere est sapientia, Spiritum haberet per 
seloquentem, cum puerjam essel canus prudentia 
etiam ante zlatem, et profundiore opus haberet 
admonitione. [n fine autem hzc quoque adjieit : 
Hc mihi tuz matri redde, o fili, pro tui nutri- 
tione: hecsit mihi merces, meorum in te pariendo 
dolorum, o fili jucundissime, ut ego quoque mater, 
ex Pauli sententia f, salva fiam per liberorum pro- 
creationem, οἱ in membris filii glorificer. Ecce 
enim, se o fili, ego quidem jam recedo (senserat 
enim se morientem, virtutegratiz) el baec lux sen- 
sibilis mihi inane non illucescet. To vero mea in 
Christo lux et vita, el, te rogo, mea viscera, ne ea 


Tim. 15,15. 


τοῦ χολάσεως ὃ ἀγών, "H τοίνυν τὰ χρήματα mpo- 
τρεπέτω, ἢ πτοείτω σε τὰ δεινά, Αἰσχρὸν, ὦ val, 
στρατιώτας μὲν ὑπὲρ ὁμοδούλου xal θνητοῦ βασι- 
λέως ἐθέλοντας ἀποθνήσχειν, ἡμᾶς δὲ μὴ τοῦ παρα- 
πλησίως εθέξειν ὑπὲρ ἀθανάτου Βασιλέως ὑφίστα- 
σῦχι, Καίτοι αὐτοὶ μὲν οὐδὲν παρ᾽ ἐχείνου τοιαύτης 
εὐνοίας ἀντιλχμδάνουσιν ἄξιον τίς γὰρ Qr. ἀντιῤ» 
poros δωρεάς ; ἢ ποίχ τῶν διδομένων μετὰ θάνατον 
αἴσθησις ; "Av δὲ ὑπὲρ τοῦ χοινοῦ Δεσπότου πάντων 
ἀποθάνῃς Χριστοῦ, ἀντὶ προσκαίρο) ζωῆς, ἀθάνατον 
ἕξεις" ἀντὶ τρυφῆς, xal δόξης, καὶ πλούτου ῥέοντος, 
αἰωνίου χατατρυφήσεις μακαριότητος, Τί δὲ : εἰ καὶ 
p wo» ἀποθάνωμεν, οὐ μετ᾽ ὀλίγον πάντως ἀπο- 
θχυούμεθα, καὶ τὴν χοινὴν πᾶσις ὀφειλὴ ἀποτίσο- 
μϑν ; "Allee τε δὲ, καὶ ἡ διὰ Χριστὸν τελευτὴ, 
οὐξ θάνχτος ἂν εἰχότως νομίζοιτο" τῇ χρτιστοτέρᾷ 
432 ἀεὶ τῶν μέλλόντων ἐλπίδι, χλεπτομένην ἔχει τὴν 
αἴπθητιν, 

G'. Πρὸ δὲ πάντων͵ ὦ τέχνον, ἐκεῖνα λογίσασθαι 
χρὴ, ὅπως αὐτὸς ὁ πάτης τῆς χτίσεως Ποιητὴς καὶ 
τοῦ ἡμετέρου γένους δημιουργὸς, ἄνθρωπος ἐγένετ» 
δι᾽ ἡμᾶς, καὶ ἐπὶ γῆς ἐλθὼν τοῖς ἀνθρώποις cuvtw- 
ἐστρέφετο, Τί μὴ λέγω τὸ μεῖζον, ὅτι καί ὑπὲρ ἡμῶν 
τῶν ἀγνωμόνων οἰκετῶν ὁ Δεσπότης θάνχτον κατ 
ἐχρίνειο, xai ἐνεπτύετο καὶ ἐῤῥαπίζετο, χαὶ τέλος, 
ἔθνησχε ; χαὶ ταῦτα πάντα, δι᾿ ἡμᾶς καὶ τὴν σωτη- 
pa» τὴν ἡμετέοχν αὐτὸς ἔπασχε, ὅπιος λυθῇ τῆς 
ἀμχρτίας ἢ ἑυραννὶς, ὅπως ἡ προτέρᾳ καταδίκη 
ἀνχιρεθῇ, ὅπως ἀνοιγῶσιν ἡμῖν xal πάλιν οὖρανου 
πύλαι, Πῶς οὗ» οὖχ ἀσύγγνωστοι, ὦ τέκνον, αὐτὸν 
μὲν ὑπὲρ ἡμῶν τῶν τὰ ἀνήκεστα τετολμηχκότων, val 
ταῦτα Δεσπότην ὄντα, τοιαῦτα ποθεῖν, ἡμᾶς δὲ μηδὲ 
ὀλίγα δι᾽ ἐκεῖνον ὑπενεγχεῖν ; ταῦτα, ὦ πα΄, λογίζου, 
καὶ μηδὲν σε τῆς ἀγάπης χωρίσῃ τῆς τοῦ Χριστοῦ, 
μὴ ἀπεελαὶ ἡγεμόνων, μὴ αἰχιτσμοὶ, μὴ φόϑοι τῶν 
προσχαίρων τούτων βασιλέων, ὧν ὁ θυμὸς μετὰ τῆς 
ὀφρύος ταχύτατα πίπτει, χαὶ τὸ πῦρ σδέννυται, xal τὸ 
ξίφος ἰοῦται" ἀλλά cc τὰ ἡτοιμασμένα τοῖς μάρτυσι 
μᾶλλον παραχαλείτω χαλὰ, xal οὐρανὸς αὑτὸς, 18Àov 
σοι xal οὔτης τῆς μαρτυρίας προχειμενος, 


Z'. Ταῦτα διὰ πάσης αὑτὸν ἡ μήτηρ ὑπήλειφε τῆς 
ἠμέρας, τὸ τῆς ὄντως σοφίας Πνεῦμα δι᾽ αὑτῆς φθεγ- 
ύμενον ἔχουσα, ἤδη καὶ τοῦ παιδὸς πολιοῦ xal πρὰ 
τῆς ἡλικίας ὄντος τὴν σύνεσιν, καί βχθυτέρας δεο-, 
μένου τῆς παρχινέσεως, ᾿Επί τέλει δὲ προτετίθει χες 
ταῦτα᾽ τοιαῦτά μοι τῇ σῇ μηϑρί τὰ τρυφεῖα, τέχνοω 
ἀπόδης" οὗτός μοι τῶν ἐπί σόΐ ὠδίνων, γλυκύτατ α 
πατ, γενέσθω μισθὸς, ἵνχ καί ἣ μήτηρ, κατὰ Παῦλον, 
σωθῶ διὰ τῆς τεσνονονίας, xal ἐν τοῖς τοῦ παιδὸς 
δοξασϑῶ μέλεσιν. ᾿Ιδοὺ γὰρ, ὦ téxvov, ἐγὼ μὲν 
ἀπειμι ἤδη (ἤσθετο γὴρ ἑαλτὴς θνησχούσης δυνάμει 
4άριτος), xal τὸ αἰσθητὸν τοῦτο φῶς οὗχ ἐπιφχύσει 
μοι τὸ πρωΐ, Σὺ δέ μοι φῶς ἐν Χριστῷ xxl. ζωη, xal 
τοσούτων ἐμῶν δέομαι σπλάγχνων», μὴ τῶν ἐπί σοί 


|o — amie af s. 


ψευσσθείην ἐλκίδωον. Mh 
ἑπτὰ προσήγεγε μᾶρτυρας, καὶ ἕν ἐκτὲ τοῖς ἐκείνων 
ἡ αὐτὴ σώμασιν ἡγωνίσατο" σὺ δὲ pe ait μόνος 25- 
τὸς ἀρκέσεις πρὸς Sam καὶ μακαρία b wwe 213:* 
ἐγὼ, ὄτιπερ διὰ co) ἐπίδοξος irem. "Eoo Ξροτπο- 
ρεύσομαί σευ, ὦ xit, xzi κε τῶμε λοιπὸν, 75" 
esu τῶν ποθεινῶν ὁμπάτων χωςβομχι σήμερον, τίν 
δὲ ἐμὴμ ψυχὴν ἐπειδὰν τελευτήσω τῆς σῆς ἀεὶ V. 
χῆς, ὦ τέκνον, ἐκκοίμησθιι mue gag ἧς ἐν 
πεῤῥησίᾳ προσαυνέθω τῷ βύμσετι τοῦ τοιστοῦ, τοῖς 
eof; πόνοις ἐγκευχωμένη͵ τοῖς τοῖς vmi 12:5) 
στίγμασιν ép enite, «zi χοινωνός T9: τῶν π΄λυ- 
τελῶν ἔκχείνων ἄθλων Twaiva xz cl ταιδοῦ- 
τητος. 

Β΄. Ταῦτε πρὸν τὸν zalx ἡ μήτι: Dto, xx 
ὅμοῦ πάντα ἐκείνου; κατεξίλει τὸ nn -— Mixila 
πάλιν ἑτὼ, λέγουσε, $a p3orozoq μέλη τῶ, "AT, 
Χριστῷ θυνίαν προσα θεσύμενςΣ. Οὕτως s zl 
Ἐεριπτυσσδομένη, καὶ ὡς ἔξεουτχ Ξ:Σλέυτλενν, τὸν 

μεκαρίαν ὄντως ἀνάπχοσιν ἀνεΞξεύσχτ" τὸ 0221 
μὲν τῷ Θεῷ, τὸ ἐὲ τῶμ: ταῖς «λυχωτατεις 11: 5: τ, 
πειίδὸς ἔσείνη παυραθεμένη Ὃ 7i Gea -.» ταὔτ: 


: Ex: 22 aix 


ere àzpzoec War 1 Ξιλοτίμως" αὐτῆς OR τῶι 
μονήρη, ὅν. Ἐπενσιςε τ: τοῦτο εἶδος Te» unlln 


χαριξζάρενος͵ τὸ ἀποτῆνσι πόσμυ» - Xa. i 
μετὰ τεῦτα δι" bxstvos μέλλων 2E τῇς wh. 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 
ro:b υἱοὺς A spe fallar, quam de te concepi. πὸ muher Be- 


329 


brea aliquando septem produxit martyres *, σὲ 
ipsa in illorum septem ?ecertavit corporibus. Ta 
autem vel sclus mihi scffic es a1 gloriam, vt boara 
ego in!er r atres. qucd per te ero insignis Vere 
valo ante te. o fil. et Jeiscece quidem eat2ars 
separor hedie ἃ tu:* s029::5; 713 senlis - animam 
autem meam, pos quaz jecessera? 41 3tma à 
fili. a tua semper pendere. ria τι ten: er 
Christi ador bo tribcaal. tcs rP:rmas 'ahbochus. 
de tuis propter ipsum rotis ac :Zrnar.ous mne Ta- 
gniice circumspiciegs et mrazzdeocim z'uürim 
premiorum et Iztitia fatura zar*Siesgs. 


cil 


VIIL Hzc maer licetat 81:5, ἐς simi vmaia ias 
membra de.sculantur : Ferr t2. r1rwas zooms. 
quod membra martwris de:sczke τ δ’; ide- 
renda Christo sacrificium Sic erzz eum. am 1eezens. 
et quam suavi-siz e disserezs vore 2eat2 pi ete ΤῊ - 
quievit, cum spir:cm ;- ler Dec. tems gutem 
dulcissimi- &'imantcs t-meciasiec Us dí 
lem. c* qu: 15 berssvclar calcem "reet pnaer 
pius fili.s illud quiis— tecel: iger cfe ὅτ nag- 
nifice. Ipse verc viiT sse] toectamnam. d60a- 
tim priztm matris cc aceze1s r1TiACs i1: nun- 
do prc Mez Chbriszzm Ξε δ ες pir Σ 462 Jegur 
:llum a vita 11: 6 era: Lxcessuris. 


CAPUT Π. 
S. Clementis üdolescentis. Eviseogatus. 


Θ΄. ᾿ορφανῷ μὲν οὖν αὕτως τὸ ant τὸ Kon-C 


z. c 


prvu γενου νη (rame τὰ, εἶ τε Ξε: . ξπ::2. 
πάλιν ἵχετνος ἐπε:51:ε: macizz, ax τὸς Ξιιτι- 
ρας, μέτε τὴν zAkTO, atc Tal πτιτοος 
σαν" qvi": μὲν v3; zi i27 o CX 
Ξλουσίων͵ ἄξεττ, ἐξ EO ἔξιστ νι. Στταὰ τ 
αὐτὰ καλουμένη. EX πιοξε. τς 0 vL 
ἵῳ ἔραν ἀεὶ σχτλξζωτα. Φι: ἐσ ας ξ:, τἶτὸοῖ τά 
€)31 τὸ za2XX1* GT: ." oL 


z-z—.- 
iT 2X »^2- 


VX0"089)72 τὸ ZI ττις a£ .--$ τ. .::. TL 
λήμεντος τεῦς E2229 :l.: om Egli. £3 τὸς 
oii; Ἐ2λ:ν Ξλτ ὩΣ. 2 t1 vllo «a ize "e^ 
ζλήμεντα SCA. 1. τιῖοτεὸ i721. τσ X 
6131 ὡς Malin & Xii TID το. aàz-i cu.) fl 
IX τὸν τιῖξα Gul το σταστ ἐς 3τι} ἕξ 
τῶν χυνῆς enam me. τὸ aii. .-᾿ 
χηδεμονιχῶς ἐπ᾿ R22B Σιν RI o LiT-2 0I LI c4 

διέχειτο ὧν ax» $4: σῦς DI 7 cue 
p τὸ Tt. τ. | GgTX^i gg DC. τοῦ. z.. 

ἀχέρσιον ui: πὸ τς 7.0252 3i τ᾿ πὶ τς 
ἔσωζε" πων ZO εξ τῦὸς δ ατες τ τ τ 02 - 


"dd 3282 25.. aximT8I ul z0mi- -τ ai , - 
A1: 8χ5..τ:-ς, τ -- δ. - -- -- 


ἀλλὰ τῷ Ξετα. mu. l&zex 
πρὸς SZELIXTCAA EXT2Zaco0 .. -Σ ak 


3] Mach. τα. 


]|X. ALqju» Ciertenu qu de— τς Ξ2.:Ὲ ἹΕΉΣΩ 
Dsu- enic *anezit ;afel : 2 δὶ FufRsS Lam 
iB-ucit matrem. QUE Dec 5' αὶ. τὸ Στ ΤΣ ΊΟΙΣΙΣΣ 
80. 1:12: : ferecal a Ww. 1538 plus TD “0 po- 
Léfe nsz8s 9£ IDT&4. DLP 1358 T22DD* BID Len 
Votaba:&r N.2huels1€.8 ec: τ ΠΣ Semi 2er τ ς- 
saba:.Ff £ : δι διδτ (am esset LEG. B hu 
al.à. i. ὑἴω:. AZABAL is IA. (275: 22 DTDGCAI Σ 1 
Div ia ver: ;r:vces2a 3 e ox 21dALI hI- 
Το ΒΙΕΣΣΣΙΣ: sec feels Liec1— C oemeTCs PLIGHII 
ΕἸΣ Σ Tile ΞΔ Σ᾿ ΤΟΣ τ, σὲ ΤῚΣ 4f£9 WI. 
Σ᾽. DeXSIeTOLE. COIT τσ jd ταρεῦ δι: 253 51} 
DIIZf4228 Q.2bllIlUB. 3310: (WIL Tr7301 2.28Tb τς 
£42 2301212: € L4] COSA DLE 42.7 OU -Ύλι ΣῚ L1 
i294 5: ze OI TA DLID I4 
ΤΣ DiPaGl 
Dill Jer 


ἀ {π|.: ÉU  ἸΣΑΦΔ 1 1.281 
χει ΣΤ τα τ Σ ἢ 20.Δ- 
ux eve nal ΞΔ 467 

« )y-1&Rd.s — SLE L-Uabiam ax nc 
22171 3711 4^*oLbucla.dk.2 lsstm lec — D 

σι ΩΡ Lent (ἋΣ ThaLUL amem EYES ἃ: »- 
T$ BL La : τόδ 5-IuJa ^a DLGD-B me 


wer Mp IL 


“1 ὗς 


823 


MENSIS JANUARIUS. 


824 


habebat, communis proponens iis qui egebant ex A δεομένοις τὼν ἠλικωτῶν προτιθεὶς, τῇ δὲ τῆς γλώτ- 


tequalibus, aum autem lingue eos instituens sapien- 
lja, ei eos ad agnitionem deducens veritatis. 

X. Cum itaque aliquando fames invasisselt Gala- 
Uam, et omnibus similiter hominibus et pecoribus 
afferret. exitium, ipse tollens infantes gentilium, 
quicunque relicti fuerant orbati parentibus,et qui- 
cunque rursus propter paupertatem in viam pro- 
jecti fuerant, et amictu quo corpus tegerent et ali- 
mento quo egebant necessario, alebat, vestiebat, 
instituebat,et quod his erat longe majus, ad Deum 
adducebat:ea quidem, que ad corpus pertinebant, 
ex fidelis Sophi: pecuniis Ixus suppeditans; que 
autem ad doctrinam pietatis, et morum ornamen- 
tum, et anima utilitatem, ἃ domo ipse proferens 


ex sapientia Spiritus.Quos quidem cum et apud ip- a φίας εἰσφέρων, 


sum viverent, et ab ipso recte componerentur, et 
cum eo tecli et salis οἱ assidui essent. sermonis 
participes, et illius doctrina in dies irrigarentur, 
paulatim virtuti assuefecit, el procedente tempore 
excitatus est eorum animus, ut cum ipso admira- 
bili Clemente decerlarent. Quocirca non solum 
multos habebat filios, sed eos bonos et bene edu- 
catos, Sophia, que prius carebat filiis, veluti 
quamdam civitatem ex his construens adolescen- 
tibus, Deo undique circumdatam, qui est. murus 
longe tutissimus. 

XI. Clementi autem cum aliis virtutis laboribus, 
legumina quoque solum erant alimentum. Àb ani- 
matis enim omnino abstinebat, illorum trium 
semper memor puerorum, quorum corpora cum 


τῆς αὐτοῦ σοφίᾳ παιδαγωγῶν xal εἰς ἐπίγνωσιν a5- 
τοὺς ἐνάγων τῆς ἀληθείαις. 

l. Ποτὲ οὖν λιμοῦ τὴν Γαλατῶν χατασχόντος χαὶ 
λυμαινομένου πᾶσιν ὁμοίως ἀνθρώποις τε καὶ βο- 
σχήμασιν, αὐτὸς ἀναιρούμενος τὰ τῶν Ἑλλήνων 
βρέφη, ὅσα τε πατέρων ὀρφανά καταλέλειπτο, καὶ 
ὅσα διὰ πενίαν πάλιν xat! αὐτὴν ὀδὸν ἔῤῥιπτο, 
περιδολῆς τε τῆς τὸ σῷμα σχεπούσης, val τροφῆς 
ἀποροῦντα τῆς ἀναγχαίας, ἔτρεφεν, ἔσχεπεν, ἐπαιὸ- 
αγώγει, xal ὅ γε πολλῷ μεῖζον ἣν, προςῆγε Θεῷ. 
τὰ μὲν too σώματος ἀπὸ τῶν τῆς πιστῆς Σοφίας 
χρημάτων αὐτοῖς μεθ᾽ ἡδονῆς ἐπαρχῶν, ὄσα δὲ πρὸς 
μαθησιν εὐσεξείας, xal ἤθους χότμον, καὶ ψυχῆς 
ὠφέλειαν, οἴχοθεν αὐτὸς ἐχ τῆς τοῦ Πνεύματος σο- 
"A δὴ καὶ παρ᾽ αὐτῷ διαιτώμενα͵ 
καὶ ὑπ᾽ αὐτοῦ καλῶς ῥηθμιζόμενα͵ καὶ στέγης αὐτῷ 
καὶ ἁλῶν καὶ ὁμιλίας διηνεχοῦ χοινωνοῦντα, καὶ ταῖς 
ἐπείνου διδασκαλίαις διῃνεχοῦς χοινωνοῦντα, καὶ ταῖς 
ἐχείνου διδασχαλίαις xa0' ἑχάστην ἀρδόμενα, συνήθη 
κατὰ μιχρὸν τῇ ἀρετῇ καθίστατο, xal προΐοντι τῷ 
χρόνῳ εἰς ἄμιλλα αὐτοῖς ἡ ψυχὴ τοῦ θχυμαστοῦ 
Κλήμεντος διανίστατο, "Dots ἦν ob πολύπαις μόνον, 
ἀλλὰ xal λίαν εὔπαις ἡ πρὶν ἄπαις Σοφία, καθάπερ 
τινὰ πύλιν ἐκ τῶν μειρακίων συνοικίζουσα τούτων, 
θεὸν πάντοθεν τὸ ἀσφαλὲς περιδεδλημένην τε!- 
τος. 

lA, Κλήμεντι δὲ μετὰ τῶν ἄλλων τῆς ἀρετῆς πο- 
νων, xxi ὄσπρια μόνον wy d τροφή" ἐμψύχων γὰρ 
τὸ παράπαν ἀπεί χἕτο, τῶν τριῶν ἐχείνων ἀεὶ με- 
pvnpévoc παίδων, ὧν τὰ σώματα νηστεία στομώσχ- 


acuissel jejunim, effecit ut expugnari quidem non C sz, ἀνάδωτα μὲν τῷ πυρὶ τῶν παθῶν, ἀχώνευτε δὲ 


possent ab igne vitiorum, neque fundi flamma 
fornacis sensilis. 

XII. Sed enim oportebat lucernam imponi can- 
delabro, et videri civititem qua est posita supra 
montem, οἱ Clementem, qui resplendebat tanta 
luce virtutis, nancisci sacerdotium, υἱ sic quoque 
pluribes fieret via salutis. Propterea et Dei e su- 
peris suffragio,et communi sententia omnium,qui 
eranl in Galatia,primum quidem sacer preco sacri 
atrii, deinde etiam paulo post diaconus creatur, et 
presbyter. Cum duo autem deinde anni preteriis- 
sent, ad eriscopalem quoque sedem provehitur, 
alius inter sacerdotes hic quoque exortus Daniel, 
ut qui eliamsi esset juvenis, omnem tamen sacer- 


Th Aoi τῆς χαμίνου εἰργάσατο, 


IB'. ᾿Αλλὰ γὰρ ἔδει τὸν λύχνον ἐπὶ τὴν λυχνίαν 
τεθῆναι, χαὶ τὴν πόλιν ἐπάνω χειμένην ὄρους ὀφθη- 
νας, xal. τὸν Κλήμεντα οὕτω πολλῷ τῷ τῆς ἀρεττὶς 
φωτὶ διαλάμπεντα τῆς ἱερωσύνης ἀξιωθῆναι, ἵν᾽ 
οὕτω καὶ πλείοσι μᾶλλον ὁδὸς γένηται σωτηρίας. 
Διὰ τοῦτο ψήφῳ σε Θεοῦ ἄνωθεν, καὶ χοινῇῆν πάντων 
ὁμοῦ τῶν ἐν Γαλατίᾳ γνώμῃ, πρῶτα μὲν ἱεροχήρυς 
τῆς ἁγίας αὐλῆς, εἴτα διάκονος, οὐκ ὀλίγῳ δὲ ὕστε- 
pov χαὶ πρεσδύτερος ἀναδείκνυται, Δύο δὲ παρελθόν- 
των ἑξῆς ἐνιαυτῶν, xal εἰς τὸν τῆς ἐπισχοπῆς ἀν- 
άγεται θρόνον, ἄλλος ἐν ἱερεῦσι Δανιὴλ xai οὗτος 
ἀναφανεὶς͵ εἰ xai νέος, ἀλλ᾽ οὖν ἅπαν ἱερέως τῆρας 


dolis senectutem virtute superasset,et ostendisset D x«' ἀρετὴν ὑπερδεδηχὼς, xal δείκας ὅτι μὴ καδόλου 


senectutem non esse hujumodi, αἱ rerum bona- 
rum omnino certos efficiat possessores : sed non- 
nunquam etiam recte inslitutam juventutem esse 
virtutis non contemnendam custodcm ; nam vi- 
cesimum quidem annum jam attigerat. 

XIII. Cum autem ei esset mandatus magistratus, 
majorem curam gerebat orphanorum,eos primum 
sacras docens Scripturas, el deinde etiam divino 
eos dignans baptismo, et ad eos, quos par erat, 
gradus, non omnes, sed dignos refereas. Hinc fa- 
ctum est, ul ex locis vicinis omnes confluerent, 


τὸ γῆρας πρὸς τὴν τῶν χαλῶν χτῆσιν Lyév(ww 
ἀλλ᾽ ἔστιν ὅτε χαὶ νεότης εὐπαιδαγωγηθεῖσα φυλά- 
ξαι τὴν ἀρετὴν οὖκ ἀδόχιμον" εἰχοστοῦ μὲν γὰρ ἤδη 
τῆς ἡλικίας ἥπτετο ἔτους, 


I". ᾿Εγχειρισθεὶς δὲ καὶ ἱτὴν ἀρχὴν, πλείονχ μᾶλ- 
λον ἐπο'εἶτυο περὶ τοὺς ὀρφανοὺς τὴν χηδεμονίαν, τὰς 
τὰς ἱερὰς πρότερον αὐτοὺς Γραφὰς ἐχπαιδεύων͵ 
εἴτα xxi τοῦ θείου βαπτίσματος ἀξιῶν xai βαθμοῖς 
οὐ πάντας, ἀλλὰ τοὺς ἀξίους, τοῖς κχαθήκουσι 
καταλέγων. Ἐντεῦθεν οἱ ix γειτόνων πάντες συγ. 


VITA 8. CLEMENTIS ANCYRANI. 


826 


ἐῤῥεον, τὰ οἰκεῖα τέχνα πρὸς αὐτὸν ὅλῳ θυμῷ ἃ δϑὺ05 filios ad ipsum ex toto animo addücentes. 


προσάγοντες, "A δὴ xal ὡς γνησίους ἑχυτοῦ παῖδας 
μεδ' ἡδονῆς προσδεχόμενος, τῆς ὁμοίας ἠξίου δίπου- 
θεν ἀγωγῆς καὶ καιδεύσεως. ᾿Αλλ οὗτοι μὲν ol πρῶ- 
τοι τῆς ἀρετῆς τοῦ ἀγαθοῦ Κλήμεντος ὄντως καρποὶ, 
καὶ τοιαῦτα τὰ τῆς ἱερωσύνης προοίμια, 


Quos quidem tanquam germanos suos filios sus- 
cipiens, similiter educabat atque instituebat. 
Sed sunt hi quidem primi revera fructus virtutis 
boni Clementis, el talia premia sacerdotii. 


CAPUT 1Π. 


8. Clementis captivitas, adversus blanditias et minas constantia. 


IA'. Ἑξῆς Ob πέρας αὐτῷ λαμβάνειν al τῆς μη- 
τρὺς προῤῥήσεις ἄρχονται, «αἱ ὃ τοῦ μαρτυρίου 
θεῖος διαπλέχεσθχι στέφανος ^ μιχρὸν δὲ ἀνωτέρω 
τὸν λόγον προσῆχον ἡμᾶς ἀγαγεῖν. " Aptt Διοκλητιχ- 
νοῦ τὴν Ῥωμαίων ἀρχὴν ἀνεδεξαμένου, κχἰκεῖνο 
πρῶτον ἕτος ἐπ᾽ αὐτῇ ἄγοντος, καινὰ μὲν κατὰ Χρι- 
στισνῶν εἴδη βασάνων ἐπινενόηντο, κεινοὶ δὲ τρόποι 
ϑχνάτων ἠπείληντο, “αἱ γράμματι χατὰ πᾶσαν τὴν 
ὑποτελῆ Ῥωμαίοις ἐπέμπετο, ἅ;γουσί τε καὶ ἡγεμόσι, 
βιλυρίοις τισί τε xal ἀνθυπάτοις, τιμωρίας χατὰ 
τῶν εὐσεδῶν xal σφαγὰς ἀδίχους ἀποφχινόμενα, καὶ 
ἀμελήσασι μὲν περὶ ταῦτα τὸν ἴσον καὶ αὐτοῖς ἀπει- 
λοῦνεε κίνδυνον, σπουδάσασι δὲ πλοῦτον ὑπισχνού- 
μενα, δωρεὰς, xai τὸ ἐν πρώτοις τῶν βασιλιχῶν εἴ- 
ναι φίλων, xai ὡς οὗτός ἐστιν ὁ τῇ τιμῇ πάντας 
Üxspétww, ὅστις δὴ καὶ τῇ περὶ ταῦτα ὁπερέξει 
σπκουδῃ. Οἱ γοῦν «κατὰ πόλεις καὶ χώρας ἀσεῦεῖς 
ἡγεμόνες, ὑπέχχαυμα δήπου τῆς ἑαυτῶν μανίας τὴν 
τοῦ χρατοῦντος ποιούμενοι θερχπείχν, μίαν ταύτην 


γνώμην εἴχον ὁμοίχν, μίαν ὁρμὴν, ἕν διὰ παντὸς 


σπούδασμα, ὥστε χαταχόψχι τοὺς ἐν εὐσεδείᾳ ζῶν- 
τας, xal οὕτως ἐχτρῖψαι xal ἀνελεῖν ἅπαντας, Ónw; 
μηδεὶς αὐτοὺς διαλάθοι τῶν φοδουμένων τὸν Κύριον. 
᾿Αμέλει xal Δομετιχνῷ τινι τὴν τοῦ βικαρίο) ἀρχὴν 
ἔχοντι xal τοῖς μέρεσι τῆς Γαλατίας ἐνδιατρίδοντι, 
τὰ χατὰ τὸν μέγαν τοῦτον xdi θχυμαστὸν ἀνχφέ- 
ρουσι Κλήμεντα, ὡς ἄρα πολύ τι νηπίων ἀποσπάσας 
πλῆθος, τῷ λεγομένῳ προσαγάγοι Χριστῷ, χαὶ τὴν 


μὲν θρησχείχν τῶν μεγάλων θεῶν, ὡς οἷόν τε δια-- 


χωλύει, ἐχείνῳ δὲ προσανέχειν τοὺς πολλοὺς ἀνα- 
πείθει, xai ζῶντα μόνον αὐτὸν χηρύττει Otóv, 
1Ε΄. Ταῦτα ὁμοῦ τε Δομετιανὸς ἤχουσς, xal ὑμοῦ 
χατασχεθτινναι τοῦτον xa: προταχθῆναι χελεύει * πα- 
ραστάντι δὲ μετ᾽ οὐ πολὺ προτχὼν, ὑπούλως αὐτὸν 
ἄγαν xal θεραπευτικῶς ὑποχλέπτειν ἀπεπειρᾶτο, 
᾿Ασύμφωνα, λέγων, ταῖς κατηγορίαις ἐπὶ σοῦ χαὶ οὐ 
συνῳδα τὰ ὁρώμενα * τό τε γὰρ τῆς ὄψεως, xx: τὸ 
τοῦ παραστήματος εὐλενὲς, ἀλλὰ xat τὸ τοῦ ἤθους 
ἐπιεικές τε xal μέτριον συνετῆς μοι δοκοῦσι ψυχῆς 
πάντα xal ἐλευθέρας, "A Os ὑπό τινων xztà σοῦ 
λίλεχται͵ ἀπαιδευσίας ἀἄλλον μειρχχιώδους xai γνώ- 
μῆς ἀνελευθέρου καὶ ἀγεννοῦς ᾽ αὐτὰ δὲ ὅμως δεί- 
βε τὰ πράγματα * εἰσόμεθα γὰρ ἂν ἀπὸ σοῦ ῥᾷον τὸ 
ἀλτρθὲς, εἴγε μιχρά τινα χαρίσῃ τῆς συνέσεως τῆς 
Cc ἡμῖν ῥήματα, Καὶ ὁ μάρτυς "Ἢ φρόνησις, si- 
πεν ἡμῶν xxi ἡ σύνεσις Χριστός ἐστιν ἡ ὄντως 


XIV.Deincepsautem ei finem incipiunt accipere 
matris predictiones,et contexi divina corona mar- 
tyrii: estautem a nobis oratio ducenda paulo al- 
tius.Cum Diocletianus Romanum suscepisset im- 
perium,et in eo primum annum ageret,nova qui- 
dem genera tormentorum excogitata fuerant ad- 
versus Christianos : novorum autem mortis gzene- 
rum minz fuerant intenlata : οἱ mittebantur litte- 
r$ per omnem terram,qua parebat Romanis,qus 
magistratibus et przsidibus, vicariisque et procon- 
sulibus adversus pios supplicia et czedes injustas 
significabant, et iis,qui in iis fuissent negligentes, 
tquale mipabantor periculum; iis autem, qui di- 
ligenter fuiss»nt exsecuti,opes pollicebantur,do- 
na.el esse inter primos aniicos imperatoris; eLeum 
honore omnes esse superaturum,qui in his rebus 
fuerit studio superior. Qui ergo in urbibus et re- 
gioribus eranL impii pres. des, ex obsequio in 
principem ducentes sue fomitern insanis, in hoc 
consentiebant,ut eos.qui in pietate vivebant,con- 
scinderent,et ita omnes delerent et de medio tol- 
lerent, ut eorum, qui timebant Dominum, nullus 
evaderet. [taque ad Domitianum quoque, qui vi- 
carii gerebal magistratum, et versabatur in par- 
tibus Galati&, referunt de hoc magno et admira- 
bili Clemente,quod cum infantium magnam abs- 
(raxisset multitudinem, ad Christum qui dicitur, 
adduceret,et magnorum deorum cultum,quantum 
posset, prohiberet, persuaderet autem multis illi 
animum adhibere, et vivuin solum eum Deum 
predicare. 

XV. H»c simu] ac audiisset Domitianus, eum 
jubet adduci. Qui cum paulo post ante eum con- 
stilisset, evm blandis et insidiosis verbis ad se 


D attrahere conabatur : Quo videntur, dicens, ne- 


q»aquam conveniunt et congruent iis, qua de te 
allata sunt,accusationibus. Vultus enim et species 
liberalis, morumque mansuetudo et moderatio, 
mihi omnino videntur prudentis et ingenui animi. 
Qua autem de te dicta sunt ab aliquibus, sunt pue- 
rilis potius iuscitie, pusillique animi et plane illi- 
beralis.Res vero ipsa id indicabit. Ex te enim vera 
discemus facilius,si pauca quedam dederis verba 
tus: prudentis. Martyr autem : Nostra, inquit,pru- 
dentia el intelligentia est Christus, qui est vere 
sapientia, qui Dei est Patris Filius et Verbum, 


827 


MENSIS JANUARIUS. 


$828 


eujus verbo producla sunt omnia, ἃ quo ipsum Α σοφίχ, ὁ τοῦ θεοῦ xai Πατρὸς Υἱὸς xai Λόνος, οὗ 


quoque dicere et sapere nos habemus. 


XVI.Respondens autem vicarius: Me,inquit,per 
deos, affecisti molestia, cum has preter omnem 
spem statim ab initio nugas dicere czeperis. Sed si 
mihi credas,has longas nugas multum valere ju- 
bens, veni et diis sacrifica propitiis, eorum qui- 
dem,qui eos contemnunt etinficiantur,supplicia, 
eorum autem rursus,qui venerantur ei colunt,ho- 
nores repulans. Eorum vero, quz dicuntur, nos 
tibi sumus exemplum,qui per ipsos ad hunc per- 
venimus magistratum ,et beneficii gratias eis refe- 
rimus,honorando eos,qui ipsos colunt,et suppli- 
ciis afficiendo eos qui nolunt parere.Gum ad hzc 


λόγῳ παρήχθη τὸ πᾶν, παρ᾽ οὗ xal αὐτὸ τὸ λέγειν 
τε χαὶ φρονεῖν ἡμεῖς ἔχομεν. 

I5'. Ὑπολχδὼν δὲ ὁ βικάριος, ᾿Ελύπησάς με, μὰ 
τοὺς θεοὺς, ἔφη, τοιαῦτα παρὰ πᾶσαν ἐλπίδα φλυα- 
ρεῖν Ex προοιμίων εὐθὺς ἀρξάμενος “ ἀλλ᾽ si τι μοι 
πείθῃ, μαχρὰ τοῖς μαχροῖς τούτοις λήροις χαίρειν 
εἰπὼν, θῦσον προσελθὼν τοῖς εὐμενέσι Ütote, τῶν 
μὲν ἀθετούντων αὐτοὺς xai ἀρνουμένω. τὰς τιμω- 
ρίας, τῶν δὲ θερχπευόντωον πάλιν χαὶ σεδομένων 
τὰς τιμὰς ἀναλογισάμενος, Καί σοι παράδειγμα τῶν 
λεγομένων ἡμεῖς, οἱ δι᾿ αὐτῶν εἰς ταύτην τὴν ἀρχὴν 
προελθόντες, καὶ χάριτας αὐτοῖς τῆς εὐεργεσίας, 
τάς τε πρὸς τοὺς σεδομένους τιμὰς, καὶ τὰς πρὸς 
τοὺς μὴ πειθομένους αὐτοῖς θύειν χυλάσεις παρέχον- 


jle risisset, ut est consentaneum, quod dono- Β τες. Πρὸς ταῦτα γελάσας ἐχεῖνος ὡς εἰχὸς, ὄτι xai 


rum, quibus afficerelur, οἱ turpium meminisset 
honorum, et promptum ejus animi studium vide- 
retur his dissolvere : Sed nos quidem, inquit, o 
prases,seniimus hiscontraria,et damnum quidem 
vestra dona; Lounorem autein, ignoininiam; et ma- 
gistratum esse putamus servitutem ; contumelias 
vero rursus,supplicia et minas,voluptatem et de- 
licias,et quod est his majus, cum Deo conjunctio - 
nem. Hac cum tuscias, nec promissis et honori- 
bus,neque rursus minis et suppliciis, existimes te 
posse nos abducere a pietate. 

XVII. Hac paulatim movebant animum Domi- 
tiano,et sanctum acrius intuens : Ego te, inquit, 
omnino feci arrogantiorem,cum me in te tam leni- 


δωρεᾶς πρὸς αὐτὸν ὁ ἄρχων «zl τιμὼών τῶν ἀτίμων 
ἐμέμνητο, xxi τούτους ἐχλύείν αὐτὸν ἐδόχει τὴς προ- 
θυμίας, "AAA! ἡμεῖς, ὦ ἄρχων, Eon, τὰ ἐναντία μᾶλ- 
λον φρονουντες ἐσμεν, xai ζημίαν μὲν τὰς παρ᾽ 
ὑμῶν δωρεὰς, ἀτιμίαν δὲ τὴν τιλὴν, καὶ τὴν ἀρχὴν 
δουλείχν ἡγούμεθα, ὕδριν δέ πάλιν καὶ τιμωρίας xal 
ἀπειλὰς, ἡδονὴν ταῦτα καὶ τρυφὴν, καὶ τό γε μεῖζον 
πρὸς Θεὸν οἰκείωσιν, Τοῦτο τοίνυν εἰδὼς, μήθ᾽ ὅπο- 
σχέσετι χαὶ τιμαῖς, εὐ τ᾿ ἀπειλατς πάλιν xai τιμωρίαις 
οἴου ποτὲ γοῦν ἀποστῆσαι τῆς εὐσεδείας ἡμᾶς. 


1Z', Ταῦτα κατὰ μιχρὸν ἐκίνει τὸν θυμὸν Δομετια- 
νοῦ, xai πρὸς τὸν ἄγιον δριμύτερον ὁποδλέψας, 
᾿Εγώ σε, ἔφη, πάντως αὐθαδέστερον εἰργασάμην, 


ter gesserim.Non est autem mirum,si cum tu per- C οὕτως ἐπιεικῶς σοι προσενεχθείς " θαὐμαστὸν δὲ o- 


petuo vitam agas cum pueris, non absimilem eis 
sensum habeas.Czterum nisi et deos plaearis sa- 
crificiis, et hinc nostram lucrifeceris benevolen- 
tiam, scias poenam morlis esse libi subeundam, 
eamque, non qua breviter el cito afferatur, ut tu 
fortasse exislimaveris, sed mullis prius el variis 
affeclo suppliciis, deinde etiam esse gravissimum 
sustinendum modum mortis,ut el ipse malus male 
abolearis,el tuo exemplo castiges multorum arro- 
gantiam, 

XVIII. Ad mirabilis vero Cleinens: Quoniam mihi, 
inquit, pueros objicis, ego, inquit, studui pueris 
eam indere prudentiam, quam ignorant qui sunt 
apud vos viri, et ex his ipsis qui sunt seniores el 


δὲν, el παιδίοις τὸν ἁεὶ χρόνον συνδιχιτώμενος παρα- 
πλήσιον ἐχείνοις ἔσχες τὸ φρόνημα, Πλὴν ἀλλ᾽ εἰ μὴ 
xii τοὺς θεοὺς θυτίαις ἐξιλεώσῃ, «xi τὴν ἡμετέραν 
ἐντεῦθεν χερδήσεις εὐμένειαν, ἴσθι ὅτι θανάτός σοι 
ἔσται τὸ ἐπιτίμιον, χαὶ οὗτος οὐχ ἐν βραχεῖ, καθά- 
περ ἂν αὐτὸς οἰηθῇς, xai ταχὺς ἐπαγόμενος, ἀλλὰ 
πολλαῖς πρότερον ἐκδοθεὶς χαὶ ποιχίλαις ταῖς τι- 
μωρίαις, εἴτα καὶ τρόπον τελευτῆς ὑποστήσῃ βαρύ- 
τατον, ὡς ἂν χκαχός τε αὐτὸς xaxu« ἐκτριόῃς, καὶ 
σωφρονήτῃς τῶν πολλῶν τὴν ἀπόνοιαν. 

18΄. Καὶ 6 θχυμχστὸς Κλήμης * Ἐπεί μοι τὰ τῶν 
παίδων ἔτι προσφέρεις, ἐγὼ μὲν ἐνθεῖναι φρένα καὶ 
νηπίοις ἐσπούδασα, fj» οἱ παρ’ ὑμῖν ἀγνοοῦσιν ἄν- 
ὃρες, xal τοίτων αὐτῶν οἱ πρεσόύτεροι καὶ σοφώ- 


sapientiores.Nam quz est vere Dei sapienlia,sei- p zepot. ᾿Η γὰρ ὄντως σοφία τοῦ Θεοῦ ἀπέχρυψεν ἑαυ- 


psam abscondit a sapientibus et prudentibus, et 
revelavit videlicet infantibus.Gloriorautesm et pre- 
dico me offerre sacrificia,sed Deo ineo rationabi- 
lia : non,ut ipsi,torrentes sanguinis,lumosque et 
nidores, quibus eos, qui sunt apud vos, deos co- 
litis, vel inaxime preter rationem.Quod si meum 
sanguinem pro ipso sacrificavero, ila mihi quoque 
aderit,si non ex z:equo, al aliqua ex parie Domino 
meo vicem rependere. Etenim me, Christe Rex, 
ipse tuo pretioso redemisti sanguine. 


τὴν ἀπὸ δυφῶν χαὶ συνετῶν, xal ἀπεχάλυψε δηλαδὴ 
νηπίοις. Εὔχομαι δὲ καὶ θυσίχις προσενεγχεῖν, ἀλλὰ 
τῷ θεῷ μου τὰς λογικάς ᾿ οὐχ ὥσπερ αὐτοὶ χειμάῤ- 
ῥους αἱμάτων, xal χαπνοὺς, xal κνίσσας, οἷς τοὺς 
παρ᾽ ὑμῖν θεοὺς ἀλογώτατα θεραπεύετε. Εἰ δὲ xai 
τὸ οἰκεῖον ὑπὲρ αὐτοῦ καταθύσω αἷμα, γενήσεταί μοι 
xal οὕτως, εἰ καί μὴ τοῖς ἴσοις, ἀλλὰ xai πησὼς 
γοῦν τὸν ἐμὸν Δεσπότην ἀμείψασθαι, Καί αὐτὸς γὰρ 
με, Χριστὲ βασιλεῦ, τῷ σῷ τιμίῳ ἐξηγόρασας «ἷ- 
past. 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


CAPUT IV. 


Atrocia Ancyre tolerata tormenta. 


θ΄, Ταῦτα τοῦ μάρτυρος μετὰ πλείονος εἰπόντος A. — XIX. Haec cum marlyr cum magna dixisset fi- 


τῆς παῤῥησίας, ῥίψας τὸ προσωπεῖον ὁ ἄρχων, ἢν 
ὥδινε κατ᾿ αὐτοῦ παλαι μανίαν ταύτην εἰς μέσον 
ἐξήγαγε καὶ μετεωρίσαντες οἱ παρεστῶτες εὐθέως 
ἐπὶ ξύλου τὸν ἀθλητὴν, οὕτως ὑπ᾽ αὐτοῦ προσταχθεν, 
διέξαινὸν τε αὐτοῦ τὰς πλευρὰς, καὶ τῶν βασιλικῶν 
προσταγμάτων μὴ καταφλυαρεῖν τοιαῦτα ἐπέλεγον. 
Βαθεῖαι μὲν οὖν χατὰ τῶν ἐχείνου σαρχῶν ἑτέμνοντο 
αὔλακες, καὶ τὰ πλεῖστα τούτων ἀφῃρεῖτο, καὶ jd 
ἔνδον παρεγυμνοῦτο διάπλασις, ὡς μηδὲ ἀνεχτὸν 
ἀνθρώπων ὀφθαλμοῖς εἶναι θέαμα. Ὃ δ᾽ οὐχ ἔπαθε 
τὴν ψυχὴν, οὐχ ἠλλοίωσε τὴν μορφὴν, οὐ μετέδαλε 
τὴν φωνὴν, οὐ ῥῆμα ἐλεεινὸν οὐδὲν, οὐ στεναγμὸν 
ἀφῆκεν ὀδυνωμένου. ᾿Αλλ’ ὥσπερ δὴ τῶν παρεστη- 
κότων καὶ θεωμένων πλείονος μᾶλλον αὐτὸς ἀπο- 


ducia, abjec!a persona praeses, quam olim in 
ipsum parturiebat insaniam, eam produxit in 
medium : et cum sublimem soper lignum statim 
athletam sustulissent qui aderant, quod is ita 
jussisset, ejus latera laniobant, οἱ acclamabant, 
ne jussa contemneret iraperatoris. Profundiitaque 
sulcei secabantur in illius carnibus, el earum 
magna pars auferebatur, et forma internorum 
aperiebatur viscerum, ut ne hominum quidem 
oculis esset tolerandum spectaculum. Ille autera 
non est animo cotamotus, non mutavit formam, 
non vocem, non verbum emisit miserabile, non 
genitum ejus qui dolore cruciatur : sed perinde 
ac si esset securior iis, qui aderant et contempla- 


λδύων ἀδίας, καὶ τῶν ξαινόντων αὐτῶν ἀπαθέστερον Β bantur, et minus sentret quam ipsiqui czedebant, 


διακείμενος, εὐγενῶς μάλιστα xal μεγαλοψύχως τῷ 
ἀγωνοδέτῃ Θεῷ ηὐχαρίστει. 

Κ΄. ὯὩς δὲ χρόνος ἐτρίδετο τῇ τιμωρίᾳ πολὺς, καὶ 
παρεῖντο μὲν τοῖς δημίοις αἱ χεῖρες, ὁ μάρτυς δὲ 
τὴν αὐτὴν ἐπεδείανυτο γενναιότητα, ὑποχαλάσαι τὸν 
τόνον αὐτοῦ τῆς ἀνδρείας βουλόμενος ὃ ἄρχων. Μὴ 
νἦμιζε, εἶπεν, ὦ οὗτος, xai αὐτὸν ἐμὲ τῇ καρτερίᾳ 
ὑπερδαλεῖν" ἀλλ᾽ εἰ xat τὸ πολὺ τῆς ὥρασ μικρόν τι 
τὰς δεξιὰς καμεῖν τοὺς ξαίνοντας παρεσχεύὰσεν, ἀλλ᾽ 
ἰγὼ πάλιν ἑτέρους ἀντιχαταστήσω σοι νεαροὺς, oi 
οὐ πρότερον ἀνήσουσι- ξαίνοντι, πρὶν ἂν γυμνά σοι 
σαρχῶν τὰ ὀστᾶ καταλίπωσι, Καὶ αὐτίχα δήμιοι 
πάλιν ἕκ διαδοχῆς τὸν μάρτυρα περιστάντες, τὰ 


ὅμοια τοῦτον χαὶ αὐτοῖς τοῖς προτέροις ἐποίουν, ἕως 


magno animc agebat gratias Deo agonothetze. 


XX. Cum vero in ejus supplicio multum tempo- 
risconsumeretur,e! remiss: quidem essent manus 
lictoribus, martyr autem eumdem fortem et ge- 
nerosum ostenderet animum, volens preses dis- 
solvere fortis ejus auimi robur, Noli, inquit, o 
tu, existimare fore, ut tu me superes fortitudine: 
sed elsi longum tempus effecerit, ut eorum, qui 
cidunt, dextere& sint parum defessa, at ego rursus 
eorum loco alios ponam recentes, qui non prius 
te cessabunt caedere, quam nuda carnibus ossa 
tua reliquerint. Statimque lictores ex successione 
rursus marlyrem circumsistentes, ei quoque si- 


xal αὐτοῖς ὁμοίως ἄτονοί τε xal ἀσθενεῖς αἱ χεῖρες C; milia faciebant prioribus, donec eis quoque simi- 


κατέστησαν, 'O τοίνυν ἀνόητος ἄρχον ἐχεῖνος, τοῦτο 
μὲν τοῦ μάρτυρος τὴν χαρτερίαν καταπλαγεὶς, τοῦτο 
δὲ τῇ ἀτονίᾳ τῶ, δημίων ἐπαισχυνθεὶς, χατενεψξἝῆνοι 
αὐτὸν χελεύει τοῦ ξύλου. 'O δὲ ἤν ἄρα οἷον οὔτε- 
δημίων ἰδεῖν ὀφθαλμοῖ, οὔτε χεῖρες ὑπέμενον ἄψα- 
σθαι’ γεγύμνωτο μὲν γὰρ τῶν σαρκῶν ὅλος, xal 
ταύτας χαθάπερ ἱμάτιον ἀποδέδυτο, μόνῳ δὲ ἄνθρω- 
πος εἶναι τῷ πήγματι τῶν ὀστῶν ἐῴχει, xal τούτοις 
αἵματι χεχρωσμένοις παράλογον τι θέαμχ, xai τὴν 
ὄψιν αὐτόθεν ἰλίγγου πληροῦν δυνάμενον. 


KA'. 'Eg' οἷς τὸ βιάζεσθαι καὶ κολάζειν ἐκεῖνος 
ἀπαγορεύσας, ὡς οὐδὲν χὐτῳ φανὲν χρήσιμον, πειθοῖ 
πρὸς αὐτὸν αὖθις ἐγρῆτο χαὶ προσηνείᾳ᾽ καὶ, Δύο 
σοι, ἔλεγεν, ὦ Κλήμη, τῶν ἀντγχέστων τούτων χαχῶν 
γεγόνασιν αἴτια, φθόνος xal ἔρις" ἀλλ᾽ ὃ μὲν φθόνος 
σηι παρὰ τῆς τύχης ἀπήντησεν, ἥτις xxl βασχαί- 
νουσά σοι πάντως οὐχ ip χατὰ νοῦν «χωρεῖν σοι τὰ 
πράγματα, 'E« δὲ φύσεως τὸ φιλέόνειχον" αὔτη γὰρ 
εἰς ἄκαιρόν σε πάλιν ὑποθήγουσα ἔριν, πεισθῆναι 
ἡμῖν ἀπείργει, x«i διὰ τοῦτο καχοῖς μέν σε περι- 


liter manus imbecillz fueruntet defessz.Ille ergo 
stultus przeses, partim quidem admiratur martyris 
constantiain, parlimautem pudore affectus propter 
lictorum imbecillitatem, jussit eum deponi de 
ligno.Ille vero talis erat, qualem nec oculi licto- 
rum aspicere, neque manus sustinebant tangere, 
erat enim oninino nudatus carnibus, eisque !an- 
quam veste erat exutus : solum autem propterea, 
quod essent ossa fixa, homo esse videbatur ; qua 
ipsa quoque eraut illita sanguine,quoddam novum 
et alienum spectaculum, οἱ quod vel ex se possit 
efficere ut caligent oculi. 

XXI. Quocirca cum ille desperasset se posse ei 
vim afferre et caslig.re,utpotle quod ei visum esset 


pinutile, persuasione rursus apud eum utebatur et 


lenitate, et : Dui libi, aiebat, o Clemens, fuere 
.causs tantorum malorum, invidia et contentio : 
sed ad te quidem a fortuna pervenit invidia, qua 
tibi omnino invidens, non sinit res tibi succedere 
ex sententia. A natura autem esttibi contentio: ea 
enim te ad intempeslivam rursus litem incitans, 
prohibet quominus nobis pareas ; et ideo in mala 


831 


MENSIS JANUARIUS. 


832 


te conjecil extrema: magnis autem privavit mu-  δέδληκε τοῖς ἐσχάτοις" μεγάλων δὲ ἀπεστέρησε δω- 


δογίθυβ,4 1 eras consecuturus,si voluisses ced« re 
jussui imperatoris. Vel potius tibi quoque fortuna 
injecit contentionem, volens tibi omni ex parte 
adv: rsari,et tua semper labefactare.Sed vel breve 
aliqnod momentum temporis parce misero cor- 
pori, ei noli, dum in re vana vis ostendere egre- 
giam animi constantiam, immaturam mortem et 
violentam subire. 

XXII. Ad hzc Clemens admirabilis, alias illius 
nugas ne minimum quidem curans, hoc el solum 
respondit : Qus mihi a te mors est afferenda, o 
judex, el corpori interitus vacuitatem, et anima 
efficit immortalitatem. Et hoc, inquit vicarius, 
omnino est vestre stultitie, id quod est bonum, 


pev, ὧν ἀπολαύειν ἔμελλες ἄν, εἰ τῷ βεσιλίκῷ 
ὑπείκειν ἐδούλου προστάγματι" μᾶλλον Ót σοι καὶ 
τὴν ἔριν ἡ τύχη ἐνέδαλεν ἐναντιοῦσθαί σοι πανταχοῦ 
χαὶ σφάλλειν ἀεὶ τὰ σὰ βουλομένη. ᾿Αλλὰ φεῖσαι 
χἂν βραχεῖαν καιροῦ ῥοπὴν τοῦ ἀθλίου cu τούτου 
σώματου, καὶ μὴ τῷ βούλεσθαι δῆθεν, ἐπὶ ματαίῳ 
παράστημα γενναῖον ἐπιδεῖξαι ψυχῆς, ἄωρον ὑπο- 
στῇς οὕτω xal βιχιότατον θάνατον, 

KB'. Πρὸς ταῦτα ὁ θαυμαστὸς Κλήμης, τῶν ἄλλων 
ἐχείνου λήρων μηδὲ ὀλίγα φροντίσας, τοῦτο πρὸς 
αὐτὸν ἀπεχρίνατο μόνον, ὡς Ὁ m&pk oo) μοι θάνά- 
τος, ὦ δικαστὸ, καὶ τῷ σώματι ἀφϑαρσίαν,, καὶ 
ἀθανασίαν τῆς ψυχῆς κατεργάζεναι, Καὶ 6 βιχά- 
ρίος, Καὶ τοῦτο, φησὶ, τῆς ὑμετέρας πάντως μω- 


usque adeo igrorare et negligere, ut et dulcem B ρίας, τὸ xai ἀμαθῶς ἔχειν καὶ ὀλιγώρως παντάπασι 


hanc lucem, benignumque et letum illud astrum, 
nempe solem, qua ad fruendum et nos oblectan- 
dos dii nobis concesserunt, spe alicujus alterius 
incertz vile amittatis. Etenim si rursus in eadem 
permaness inobedientia, acceperis quidem ali- 
quam brevem a tormentis dilationem, ne lam 
vehementibus suppliciis tibi ccrpus defatigetur ; 
sed hzc remissio erit tibi paulo post causa ma- 
jorum malorum ; et cum te parvo tempore colle- 
geris, m»gn's rursus et variis traderis suppliciis: 
quorum, ut mihi videtur, anima quoque e corpore 
excedens, sensum habebit acerrimum. Martyr 
autem : Solis, inquit, minis, ut videtur, et nudis 
verbis polliceris mihi te impleturum ea, que de- 


τοῦ χαλοῦ, ὡς xa: tb γλυχὺ τοῦτο φῶς χαὶ προσηνὲς 
καὶ φαιδρὸν ἄστρον ἐκεῖνο τὸν ἥλιον, ὅπερ εἰς ἀπό- 
λαυσιν xal τέρψιν ἐχαρίσαντο ὧὡμῖν οἱ θεοὶ, ἐλπίδι 
τινὸς ἑτέρας ἀδήλου ζωῆς ἑτοίμως προΐεσθαι, Kai 
γὰρ εἰ τῇ αὐτῇ καὶ πάλιν ἐπιμένοις ἀπειθείᾳ, βρα- 
χεΐακ μὲν τινα λάδοις ἂν τῶν βασάνων ἀναχωχὴν, 
ὅπως μὴ ἀπαγορεύσῃ ccu τὸ σῶμα ταῖς συντόνοις 
χκολάσεσιν, ἀλλ᾽ ἡ τοιαύτη ἄδεις μειζόνων σοι alia 
καχῶν ὅσον οὕπω γενήσεται, καὶ μιχρόν τινα χρό- 
νον ἀνχ)αδὼν ἑαυτὸν, μεγάλαις αὖθις xal πολυτρό- 
ποις ἐχδοθήσῃ ταῖς τιμωρίαις, ὦν, ἐμοὶ δοχεῖν, ἡ 
ψυχή καὶ τοῦ σώματος ἔχδημοῦτα, πολλὴν ἕξει τὴν 
αἴσθησιν, Καὶ ὁ μάρτυς" ᾿Απειλῇ, φησὶν, ὡς ἔοικε, 
μόνῃ καὶ ψιλῷ ῥήματι πληροῦν ἐπαγγέλλῃ μοι τὰ 


sidero. Cielerum cum sciasquinam sit in:hi sen- c, τοθούμενα. Πλὴν ἀλλὰ oem μοι τᾶ τῆς χαύμης 
tentia, noli usque ad verba solum sistere, sed tibi εἰδὼς, μὴ μέχρι ῥημάτων ἰπασόμενον, ς 


ad opus perducantu: omnia,et a nulla re abstineas, 
qua sit aspera et difficilis. 

XXIII Tunc ferus ille etimmitis abira consueta 
abripitur, et cum. d'xisset : Plane contentiosum 


ἔργον πιοαγέσθω σοι πάντα͵, καὶ μηδενὸς ἀκέχου 
τῶν γαλεωῶν, ' 

ΚΓ΄, ᾿Ενταῦθχ τοῦ συνήθους πάλιν 8 θηριώδης 
ἐχεῖνος καὶ ἀπηνὴς θυμοῦ γίνεττι xal, Μὰ τοὺς θεοὺς, 


animal e*t homo jste, genas et os jubet ei verbe- φιλόνεικον ζῶον ὁ ἄνθρωπος οὗτος, “ἰπὼν, τὗπτες 
rari. Nam quoniam, inquit, hzec sola pars corporis — 992 αὐτὴν κελεύει κατά i. παρειῶν αὐτὰ τ ca. 
rer 8Π51{ ininime affecta supplicio, dicendi utitur ματος, Ov Tap, gn3tv, rd τῷ "men 
libertate.Patiaturergohazc quoquesimiliteratque ιλᾶτος τοῦτο κατελειφῦη μόνον, παῤῥτισ 

ali: partes corporis. Statimque ex lictor bus, qui "*9X£*9 οὖν xal αὐτὸ τῷ λοιπῷ Σ καὶ ρας 
erant quide:n paulo human ores, alii quidem eum πλήσια, Καὶ αὐτίκα τῶν δημίων M e puav- 
solis manibus verberabant, alii autem etiam susti- θρωπότερον Ὧν, οἱ μὲν ταῖς χερσὶν τ fes Us EM 
nebant ut qui lacerationibus jam esset dissolutus, "' δὲ καὶ ἄνειχον ἐκλελυμένον ὑπὸ τὸν ἜΘ i k 
et ad terram difflueret: quotquot vero audaciores καὶ πρὸς γὴν καταῤῥέοντα ὅσοι 96 ὅρα ji ini 
erant et cru leliores;lapidibus quoque in eum ute- ,, ?9it?7tpo!, x2t λίθοις ἐχρῶντο " αὐτου, EV "c 
bantur, et iis illud veridicum marlyris os pulsa- τοῖς τὸ μαρτυρικὴν ἐχεῖνο σόμα χαὶ Φ τς 
bant. Martyr autem, Magno, inquit, me honore affe- ἔπαιον. Ο δὲ τίάρυυς, Ετίμησας με ae eae " 
cisti, o yranne, magno, iuquam, affecisti honore, ^v", ἔλεγεν, ἐτίμτισας, οὐχ M ie Des 1 er 
non supplicio.Quomodo enim non est honorservo, δούλῳ τιμὴ τῶν αὐτῶν ua ἠδ, τὸ ' d " A 
d.gnum haberi, qui eadem perpetiatur quz Domi- ἐκείνῳ χοινωνοῖς, τοῦ τὴς "ς ταν ἊΝ πρόνωπον 
nus, et pr mi Illi passionis socii et martvres? Ο0- ?'* ; Eppznis0n po» em ui τῆς ὃ n 
laphis quoqve casus est vultus mei Domini, et la- λίθοις ἀγροῦ καὶ ς roof T e ee Á 
pidibus fuit interemptus Stephanus. Hzc quoque EUR xa wr tonat. Κουφίζει p Mun. d e 
mihi nunc magnum decus etornamentumafferunt. — P^Pns's τοῦ πάθους, κοιμίζει :^ τὴν ᾿ " N " 
Levai mihi laborem passionis imitatio; sedat mihi do- χρειττονῶν ἐπιθυμία, Ταῦτα a κα Xp ς 
lorem.iis quisunt me prz;'antiores,in honore 840.8- olx£tov Αγωνοθέτην θαμα τοὺς ὀφθαλμοὺς ἀνατείνων, 
litas.Hec dicebat,et ad suuin Agonothetsm(requen- συντομώτερον εἴχετο τῆς εὐχαριστίας, 

ter tojlens oculos, veheraenti studio agebat gratias. 


833 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


834 


ΚΔ΄. Δομετιανὸς δὲ τοῖς ὅλοις ἀπαγορευσας, :$ A — XXIV. Domitianus autem cnm omnino animum 


φυλαχῇ τέως αὐτὸν παραπέμπει, οἰόμενος δὲ Apa 
ὡς οὐχ ἂν δύναιτο τοῖς γε ποσὶ χρῆσθαι πρὸς τὴν 
πορείαν, οἷα τοῦ σώματος αὐτῷ ταῖς προλαδούσαις 
τιμωρίαις πεπονηχότος, ἑχατέρωθεν αὐτὸν χελεύει 
διχδασνάζεσθαι' ἀλλ᾽ ὁ ὑποστηρίζων πάντας χαὶ 
ἀνορδῶν τοὺς κχατεῤῥαγμένους, οὖχ εἴασε χειρὸς 
αὐτὸν δεηθῆναι θεραπευόση: τὸ βάδισμα, ὀλλὰ 
τοὺς προσιόντας ἀτωθούμενος τῶν ᾿Ελλήνων ἠρέ- 
μα δὲ χἀκεῖνο ὑποφωνῶν. — ἼἜλλαιο, ἁμαρτωλῶν 
xà λιπανάτω τὴν κεφαλήν μου, --- αὐτοῖς ποσὶ τὴν 
ὁδὸν ἐκείνην αὐτὸς ἦνυεν. Ὦ δὴ xat οὕτως ἀπι- 
ὄντα προσχὼν ὁ βιχάριος ὑπερηγάσθη τῆς καρ- 
τερίας, χαὶ πρὸς τοὺς παρεστῶτας ἐπιστραφεὶς, 
Βαδαὶ τῆς ὑπομονῆς, ἔφη τσιούτων ἄρα στρχατιω- 
τῶν ἔδει τοῖς αὐτοχράτορσιν, ὡς εἶται κινδύνου τε 
παντὸς ἀνωτέρους, xat τηλιχοῦτον kv τοῖς δεινοῖς 
φρόνημα διασώζοντας, Πλὴν ἀλλὰ οὐχὶ xai τὸ λοιπὸν 
οὗτος τῷ ἐμῷ παραστήσεται βήαχτι᾽ πρὸς βασιλέα 
δὲ αὐτὸν ἀποστελῶ Διοχλητιανὸν, ἐχεῖνος γὰρ v 
αὐτοῦ περιγένοιτο μόνος, 

ΚΕ΄. Εἶπε χαὶ γράμμασιν εὐθέως τε χατ᾽ αὐτὸν 

ὅκως εἶχε διασημάνας, ἄγεσθαι τὴν ἐπὶ Ῥώμην ὡς 
τάχος ἐχέλευε. Γενόμενος τοίνυν ἔξω τῆς τύλεως ὃ 
μάρτυς, τὰς χεῖρας μετὰ τῆς καρδίας εἷς οὐρανοὺς 
ἀνασχὼν, Κύριε ὁ θεὸς, ἔλεγεν, ὁ ποιῶν πάντα καὶ 
κρχγματευόμενος ὑπὲρ παντὸς τοῦ τῶν ἀνθρώπων 
γένους. xal πολλὰς ἡμῖν τέμτων τῆς σωτήριας ὁδοὺς, 
αὐτὸς xal τὴν πόλιν coo ταύτην, xal τὰς τῶν ἐν 
αὐτῷ πιστευτάντων ψυχὰς ἀχειρώτους τῇ τοῦ δια- 
βόλου παγίδι καὶ ταῖς τῶν τυράννων ἐπιδουλαῖς 
δικτήρησιν᾽ καὶ ἡμᾶς δὲ μὴ μέχρι τέλους τῆς 
ἐνεγκαμένης ἀλλοτριώσῃς, ἀλλ᾽ ὁ ἐπιστρέψας ᾿Ιχχὼδ 
αἷς οἶχον πατρὸς αὑτοῦ, xal ῥυσάμενος αὐτὸν lx 
“κειρὸς σαῦ, ὁ καὶ τὰ ὀστᾷ Ἰωσὴφ ἐξ Αἰγύπτου 
«“συναναχομίσας τῷ σῷ λαῷ xal τοῖς πατρῴο!ς ἀνα- 
“ωσάμενος τάφοις, ἐπανάγαγε χἀμὲ τῇ σῇ εὐδοχίς, 
xal τῇ γεννησαμένῃ xal θρεψαμένῃ xat εἰς τόδε 
διρλικίας προαγαγούσῃ πατρίδι, χαθάπεο τι πάλιν 
ἀπόδος ὄφλημα. Ταῦτα προσευξάμενος τῷ Θεῷ τὴν 
δὲὸν εὐψύχως δεήνυεν. 


despondisset, eum rursus mittitin custodiam. Cum 
vero putaret eum non posse a«mplius uti pedibusad 
ingrediendum, quod prioribus suppliciis esset cor- 
pus confectum, jubet eum utrinque portari sed 
qui omnes qui concidunt conürmat, afflictosque et 
depressos erigit, non siniteum opus habere manu, 
qua ejus gressum fulciret, sed eos repellens, 
qui accedebant ex gentilibus, et illud sensim ac- 
clamans :—Oleum peccatorum non impinguet ca- 
put meum,—ipsis pedibus ipse illam viam pere- 
git. Quem cum sic abeuntem animadvertisset vi- 
carius, forlitudineni valde est admiratus, et con- 
versus ad eos, qui circums!abant : Papz, inquit, 
magnam tolerantiam ! Talibus utique militibus 
opus esset imperaloribus, ut essent quovis peri- 
culo superiores, et tam constantem animum οἱ 
tam magnos spirilus conservarent in rebus as- 
peris.Ceterum hic non sistetur amplius ad meum 
tribunal : ipsum autein ad imperatorem mitlam 
Diocletianum. Ille enim solus eum superaverit. 

XXV. Dixit, el cum statim significasset litteris, 
qomodo se res haberent, jussit eum quampri- 
mum duci Romam.Cum fuissel ergo martyr extra 
civitatem, una cum corde manibus in colum su- 
blatis : Domine Deus, inquit, qui omnia facis et 
procuras pro universo genere liominum, et mul- 
las nobis munis vias salutis,hauc tuam civitatem, 
et animas eorum, qui in ipsa crediderunt, con- 
serva, ne implicentur laqueo diaboli, et tyranno- 
rum capiantur insidiis. Porro autem ne quoque 
perpetuo esse einas alienos ab ea, qus nos tulit : 
sed qui Jacob convertisti in domum patris sui, et 
eum a manu Esau liberasti : qui eliam ossa Jo- 
seph una cum populo ex ZEgypto extulisti, et ea 
patriis restituisti sepulcris ; tute quoque placeat 
voluntati me reducere,et qua» me genuil et aluit, 
et ad hanc usque zlalem produxit patri, tan- 
quam aliquod rursus reddere debitum. Hac cum 
a Deo prs&cibus contendissel, viam confecit ala- 
criter. 


CAPUT V. 


Spreta Diocletiani promissa. 


EK'. Ἐπεὶ δέ καὶ τῇ Ῥώμῃ προσέδαλον ἔνθα «ai D — XXVI. Postquam autem Romam pervenerunt 


Διοκλητιανὸς τὸ τηνιχαῦτα διέτρεδε, «d τε γράμματα 
οἱ πεμφθέντες αὐτῷ ἐγχειρίζουσι, καὶ τὸν θαυμα- 
στὸν Κλήμεντα, χελεύσαντος ἐχείνου εἰς μέσον 
ἄγουσι, Παραστάντος δὲ, Διοχλητισνὸς τό τε “χάριεν 
ἐπιδὼν τὴς τοῦ ἀνδρὸς ὄψεως, xal τὸ φαιὸρὸν ἐχεῖνο 
χαὶ εὐγενὲς, πρῶτα μέν χρύπτων ἐν τῷ ἀφανεῖ τὴν 
διάνοιαν, χαθ᾽ ἑχυτὸν ὑπῆοχε θαυμάζων, εἰ ἐχεῖνά 
y€ πάντα ὑπομεμενηχὼς εἴη, ὅσαπερ αὑτῷ μηνύοι 
τὰ γράμματα" εἶτα xal ἀτενέστέρον αὑτῷ ἐνιδὼν 
καὶ ὅλον ἀνχσχοπήσας, Σὺ εἴ ὁ διαδόητος, ἔφη, 


ubi tunc quoque versabatur Diocletianus, et qui 
missi fuerant, ei reddunt. litteras, et Clementem 
admirahilem, cum ille jussissel, adducunt in me- 
dium. (ium vero astitisset, tnuc. videns Diocle- 
ltianus jucunduin ejus alacremque οἱ generosum 
aspectum, primum quidem celans, quid in animo 
haberet,apud se admirab tur,an illa omnia susti- 
nuisset, que ei significabant littere. Deinde eum 
etiam fixia intuens oculis, et totum considerans: 
Tu es,inquit,celeLris ille Clemens, cujus magnum 


835 


MENSIS JANUARIUS. 


836 


est nomen propler fortem e! genercsum animum? A Κλήμης, οὗ μέγα τὸ eni χαρτερίᾳ xal γεννοιότητι 


Sed eporteret omnino hunc tuum generosum et 
magnum animum,haberc aliquam piam et justam 
causam,sed non hanc impiam et iniquam, et hoc 
ipsum manifestum anima e] carnis exitium. Num 
enim quo est major, eo est deterior, et nos magis 
ad iram provocat, deos incilat ad vindictam. Ve- 
rum enimvero tu animo ad contraria mutato,hunc 
firmum et constantem animum ostende pro pielate 
in deos, ut sic quoque polius dignas consequaris 
remunerationes.lIlli enim,ut arbitrior, tui propter 
hunc fortem et excelsum animum miserti prop- 
terea effecerunt,ut tot et tantis resisteres suppli- 
ciis, nec permiserunt,ut tu jam diu male perires, 
et prripereris,agnitionein et mutationem omnino 


ὄνομα ; 'AÀJ ἔδτι πάντως τὸ γεννατόν σοὺ τοῦτο 
xii μεγαλοψυχον εὐσεδη τινα χαὶ διχαίαν ἔχειν 
τὴν πρόφασιν, ἀλλὰ μή ἀνοσίαν oU: xal ἄδιχον, 
xal αὐτό γε τοῦτο φανερὸν ψυχῆς τε xal σαρχὸς 
ὄλεθρον, Νῦν γὰρ ὅσῳ μεῖζυλ τοσούσῳ χεῖρυν ἐστι͵ 
xal ἡμᾶς ἐπὶ πλέον εἰς ὀργὴν κινεῖ, xal τοὺς θεοὺς 
παροξύνει πρὸς ἄμυναν. Σὺ δὲ ἀλλ’ ἐπὶ τάναντία 
τὴν Ἰνώμην μεταδαλὼν, τὸ σταθερόν τοῦτο καὶ ἐῦ- 
Qoyov ὑπὲρ τῆς τῶν θεῶν ἐπιδείχνυτο εὑσεδείας, 
ἵν, οὕτω μᾶλλον xai ἀξίων ἀπολαύσῃς τῶν ἀμοι- 
δῶν. 'Exsivot γάρ σε καὶ τῆς ἀνδρείας ταύτης xai 
τῆς γενναιότητος, οἶμαι, κατελεήσαντες διὰ τοῦτό σε 
καὶ πρὸς τοσαύτας κολάσεις ἀντισχεῖν παρεσχεύα- 
σαν, καὶ o) πάλαε χκαχῶς ἀπολέσθαι, οὐδὲ προανὰρ- 


exspectantes, Hzec dixit; et pro oculis sancti sta- B πασθῆναι μεθῆκαν, τὴν ἐπίγνωσιν πάντως καὶ τὴν 


tim proponit, illinc quidem aurum et argentum 
et litteras imperatorias, quz patriciorum illi da- 
bant honorem ; duinde etiam aliorum magistra- 
luum el dignitatum insigna ; et preterea vestes 
floridas et magnificas, et alia quaecunque rerum 
pulcharum cupidos evocant oculos : illinc autem 
rursus insiruu;enta tormentorum, manus ferreas, 
grabatos, el ipsos quoque ferreos, rotasque et 
pectines, craticulas, ebetes, obeliscos, sartagines, 
et graves calenas, et aliam magnam instrumen- 
torum inultitudinem, specie quidein diversorum, 
spectaculo vero terribilium, experientiam autem 
habentium ipso quoque spectaculo graviorem. 
Deinde martyrem suaviter intuens, et manu ex- 


μεταχολὴ» ἀναμένοντες, Ταῦτα εἴπε, xal ὑπ᾽ ὀφθαλ- 
pon; αὐτίκα προτίθησι τῷ ἀγίῳ, ἕνθεν μὲν Χρυσόν 
τε χαὶ ἄργυρον, xal γραμμάτια βασιλικὰ τὴν τῶν 
πατριχίών τιμὴν δωρούμενα, εἶτα xai τὰ τῶν ἄλλων 
ἀρχῶν τε καὶ ἀξιωμάτων παράσημαι, πρὸς τούτοις 
ἐσθῆτας εὐανθεῖς χαὶ πολυτελεῖς, χαὶ τἄλλα ὅσα 
φιλοχάλους ὀφθαλμοὺς ἐχχαλεῖτχι" ἔχεῖθεν δὲ πάλιν 
τὰ τῶν χολάσεων ὄργανα, χεῖρας σιδηρᾶ, xox6oá- 
τους xal αὐτοὺς σιδηροῦς, τροχούς τε χαὶ ξυστῇρας, 
ἐσχάρας, λέδητας, ὀδελίσχους, τήγανα, καὶ ἀλύσεις 
ἑαρείας͵ χαὶ ἄλλη πολύ τι πλῆθος ὀργάνων τὸ μὲν 
σχῆμα διάφορα, τὴν θέαν δὲ φοδερώτατα, τὴν δὲ 
πεῖραν καὶ αὐτῆς ἄρα vc θέας χαλεπωτέραν ἔχοντα, 
Elva τῷ μάρτυρι πρᾶον ἐμύλέψας, καὶ τῇ χειρὶ τὰ 


tendens pecunias : His te, inquit, remuperamur, c χρήματα ὑποδείξας, Τούτοις σε, φησὶν, ἀμειδόμεθα 


si pius in deos, et in nos sanctus extilerig. 


XXVII. Ille autem, cum sanctus ab eis oculos 
averliseel el ea veluti subsannasset, et propter ea, 
qua dicta fuerant graviter ingenuisset : Vobis, in- 
quiens, pereant ipsi vobiscum dii; tunc acriter et 
torve fortem intuens Clementem, et simul conver- 
tens oculos ad genera tormentorum: Vides, inquit; 
hec sunt eorum, qui non parent, et sunt impii. 
Martyr autem: Si vestrz, inquit, poena sunt, sicul 
existimas, terribiles, et ad experiendum intolera- 
biles,sicut rursus dona splendida et magnifica, et 
digna qua beata judicentur,quaenam esse existimas 
ea,que coelestis suntet solius Dei?qusenam immor- 


εὐσεδῆ τὰ πρὸς τοὺς θεὺς xal ὅσιον περὶ ἡμᾶς 
γινόμενον. 

ΚΖ΄. ᾿Εκείνου δὲ τὴν ὄψιν ἀπ᾽ αὐτῶν στρέψαντος, 
xal οἱονεὶ μυχτηρίσαντος, ἐπιστενάξαντός τε βαθέως 
τοῖς εἰρτμμένοις, καὶ, ὡς ᾿Απόλοιντο ὑμῖν, εἰπόντος, 
χαὶ αὐτοὶ σὺν αὐτοῖς οἱ θεοὶ, τότε δριμύ τι λίαν 
xai αὐστηρὸν τὸν γενναῖον Κλήμεντα ὑπιδὼν, καὶ 
ἅμα πρὸς τὰ τῶν χολάσεων εἴδη τὴν ὄψιν ἐπιδχλὼν, 
Ὁρᾷς, ἔφη, τῶν μὴ πειθομένων ταῦτα καὶ ἀσεδούν- 
των, Καὶ ὁ μάρτυς" El αἱ παρ᾽ ὑμῶν, ἔφη, ποιναὶ 
οὕτω καθάπερ οἴει φούεραὶ, καὶ τὴν πεῖραν ἀν- 
ónowtot, ὥσπερ αἱ δωρεαὶ πάλιν φιλότιμοι, καὶ 
λαμπραὶ, καὶ μακαρισμοῦ παντὸς ἀξίαι,͵ τίνα γε 
ἄρα tà τοῦ ἐπουρανίου νομίζεις  «lval καὶ μόνου 


taliaquidem suppliciaet doloresinexorabiles?Qua- θεοῦ ; ποίας μὲν ἀθανάτους τιμωρίας καὶ ὀδύνας 
les autem ignis fluvios,qui ne solo quidem suntas- Ὁ ἀπαραιτήτους ; ποίους δὲ παταμοὺς πυρὸς οὐδὲ τὴν 


pectu tolerabilea ? Quzenam vero rursus bona sunt 
consecuturi,qui cum dilexerini? Sceripium est enim, 
talia ut nec mente possint comprehendi,nec oculis 
aspici, aut qua ex his percipitur omnino voluptas 
conjici 5. Nam qu: sunt quidem presentia, hoc ar- 
genium et aurum, suni solum pulvis et lutum, vilis 
et infrugifera maleria, quie turpiter quidem ex 
terra nascitur, turpius autem in eam, qua vide- 
tur, speciem per ferrum et ignem transfertur,la- 
tronibus subjecta et furibus, et si non his,at dimi- 


δ], Cor. ui, 9. 


ὄψιν φορητοὺς μόνην ; Tivà δὲ πάλιν τὰ τοὺς ἦγα- 
πηκότας αὐτὸν ἐχδεξόμενα ἀγαθά ; Γέγραπτάι γὰρ 
πσιχῦτα, ola μῆτε τῷ ληπτὰ εἶναι, μήτε ὀφθαλμῷ 
θεατὰ, ἢ τὴν ἡδονὴν ὅλως εἰχασθῆναι δυνάμενα, Τὰ 
μὲν γὰρ παρόντα, ὁ ἄργυρυς οὗτος xal ὁ χρυσὸς χοῦς 
μόνον ἐστὶ χαὶ πηλὸς ἢ εὐτελὴς ὕλη καὶ ἄκαρπος, 
ἢ ἀτίμως χὲν ἀπὸ τιχτομένη, ἀτιμότερον δὲ εἰς 
εἶδος τὸ ὀοχοῦν διὰ σιδήρου καὶ πυρὸς μετχφερομένη, 
λῃσταῖς ὑποχειμένη xal κλέπταις" εἰ δὲ μὴ τούτοις͵ 
ἀλλὰ μειώσει καὶ ἰῷ δάπανωμένη καὶ χαταῤῥέουσα, 


, d 
p3 VITA S. CLEMENTIS ANGYRANI. 838 
᾿Εσθήματχα δὲ περιπόρφυρχ καὶ λιμπρὰ, σχωλήχων A nutioni saltem et rubigni, ut quae consumatur 


εἰσὶ νάματα «αἱ βχύάρων ἀνθρώπων  s)ptuxix " 
ὥστε εἰ τούτου: τιμώμεθχ, σχώληκος ἀρχ καθ᾽ ὑμᾶς 
6 ἄνθρωπος ἀτιμότερος " εἰ δέ τί γεὴ xxl διὰ ταῦτα 
τοὺς ἀνθοώπους θχυμάζειν, πολὺ μᾶνλον ἐθαύμχσχ 
ἂν τοὺς τὰ τοιχῦτα δημιουργεῖν εἰδότας, ἢ τοὺς εἰκῆ 
xal μάτην ἐπὶ τῇ περιδο)ὴ τούτων σειμινυνομένους. 
Οἱ μὲν γὰρ τέχνης δεινότητι, μεταρυθμίζουσι τὴν 


atquedefluat. Vestesautem ρυΓρυγοῶ οἰ splendide, 
fila sunt vermium, et inventa barbarorum homi- 
num. Quamobrem si ea nos reddunt honoratos, 
vestra quidem sententia homo est verme vilior. 
Quod si oportet etiam horines propter hzc habere 
in admiratione, multo magis admirarer eos, qui 
hic fabricantur. quam eos, qui propter ex his con- 


φύσιν ἐπὶ τὸ βέλτιον, χαὶ τὴν αἴσθησιν ἀπατῶσι, fecta indumentagloriantur,et se magnificecircum- 
xzl προτιθέχσι φιλοχόσμοις ὀοθαλμοῖς ἡδὺ δέλεαρ’ spiciunt.Namilli quidem artis solertia transformant 
ol δὲ σεμνύνονται περιδαλλόμενοι χουφότητα 9ia-  nataramadid quod est melius, etsensum decipiunt, 
volat ἔχυτῶν καταμαρτυροῦντες, καὶ δέον αὐτοὺς  etornatum amantibus oculis suaves escas propo- 
αἰσχύνεσθαι τῆς ἀπάτης ᾿ οἱ δὲ xxl φυσῶνται μᾶλλον, | nunt; hi autem induti sibi placent, et se magnifice 
χαὶ τὰς ὀφρύς αἵρουσιν ἑτέρων ἔργοις τιλώμενοι, εἴ circumspiciunt,de sui animi levitate ferentes tes- 
Ὑε καὶ τιμὴν ὅλως χρὴ τὰ τοιαῦτα καλεῖν, ᾿Αλλὰ τὰ  timonium : etcum oporteret eos pudere 8ui erro- 
μὲν παρ᾽ ὑμῶν τοιαῦτα xal οὕτως ἔχοντα, τὰ Oris, illi potius intumescunt, et tollunt supercilia, 
παρὰ τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἀγαθὰ τοὐναντίον — honorati aliorum operibus,si inodo ea omnino ho- 
ἅπαν. ᾿Αθάνατον γὰρ ἔχει τὴν ἡδονὴν, διηνεχῇ δὲ norem vocare oporteat. Sed vestra quidem sunt 
τὴν λαμπρότητα * οὐδὲ γὰρ δέδοικε τὴν bx τοῦ ypó- talia, et eo modo se habent. Qut autem a bono 
vou μεταδολὴν͵ o5y ὑποπτεύει τροπὴν, o5x ἐπί- Deo nostro, suut bona,contra se habent. Volupta- 
στάται γῆρας, ἀλλὰ ἀχμάζει διηνεχῶς ἐπὶ τῆς ἴσης tem enim habent immortalem, splendorem vero 
μένοντα εὐπρεπρείας, καὶ πεπηγότα ὄντα διχπαντὸς perpetuum. Neque enim timent eam, quz est ex 
xà. ἀκίνητα. tempore,mutationem.Non suspectam habent con- 
versionem, senium ignorant, scd semper florent, in quali decore permanentia, stabiliaque perpe- 
tuo οἱ immobilia. 

ΚΗ’, Πρὸς ταῦτα Διοχλητιανὸς͵ Δοκεῖς μοι, φησὶν, — XXVIIL Ad haec Diocletianus : Mihi videris,in- 
καλῶς μὲν, ὦ Κλήμη, λέγειν, φρονεῖν δὲ xai Ja» quit, pulchre quidem loqui, o Clemens, sed male 
καχῶς " γλώττῃ μὲν γὰρ προτιμᾷς τὴν ἀθανασίαν, admodum sentire Namlingua quidem prefers im- 
ἐπὶ θνητῷ δὲ ἀεὶ τὰς ἐλπίδας ἔχεις . τὸν ὑμέτερον — mortalitatem,in mortali autem semper spem tuam 
λέω Χριστὸν, ὃν μυρίχ φασὶν ὑπὸ ᾿Ιουδαίων πεπον- c collocas : vestrum inquam Christum,quem dicunt 
θέναι δεινὰ, xal τέλος τὸν διὰ σταυροῦ θάνατον ὑπο-. ἃ Judszis mala passum esseinnumerabilia, et tan- 


στῆναι, Οἱ δὲ καθ’ ἡμᾶς θεοὶ, ἀεί τε ἀθάνατοι εἰσι, 
καὶ ἀλγεινὸν οὐδὲν οὐδὲ δυσχερὲς ὑπομένουσι. Καὶ ὁ 
μάρτυς ὑπολαδὼν͵ Περὶ τῆς ἀθανασίας αὐτῶν͵ φησὶ, 
καὶ ἀναλγησίας μιχρὸν xac ἀληθῆ λέγεις, ὦ βασιλεῦ. 
Πῶς γὰρ δὴ καὶ ἀποθανοῦνται οἱ μηδὲ τὴν ἀρχὴν 
ὅλως ζήσαντες : ἣ πὼς ἂν ἀλγήσειάν οἱ xal αὐτῆς 
αἰσθήσεως ἀτεχνῶς ἔρημοι : πλὴν εἰ xai τῶν ἀλγει- 
νῶν μὴ αἰσθάνονται, ἀλλὰ μυρίαις γοῦν ὑπόκεινται 
πληγαῖς τε xal ὕδρεσιν, Ὅσοι μὲν γὰρ ix λίθων 
γεγόνασι, xal πληγὰς ὑπὸ χειρὸς διαγλυφούσης ἐδέ - 
ξαντο, σιδήρῳ τε διεξέσθησαν, xal οὕτω μετὰ πολ- 
λῆς ὅσης τῆς ματχιοπονίας εἴδωλχ μορφῆς ἀνθρω- 


dem mortem in cruce sustinuisse. Nostri vero dii 
el semper immortales sunt,et nihil grave nec mo- 
lestum sustinent.Respondens autem martyr : De 
ipsorum,inquit, immortalitate et doloris vacuitate 
propemodum vera dicis, o imperator. Quomodo 
enim morientur,qui ne omnino quidem vixerunt ? 
aut quomodo doloreim senserint,qui ipso quoque 
sensu plane carent? Sed etsi dolorem non sentiunt, 
sun! tamen subjecti innumerabilibus plagis et con- 
tumeliis. Nam qui facti quidem sunt ex lapidibus, 
et a manu,quee sculpit, plagas acceperunt, et ferro 
sunt ]evigati ac politi, et sic cum magno, sed 


πίνης καὶ ἀνδριάντες γεγόνασιν * ol; δὲ χρυσὸς * inani, labore, formx humane simulacra et status 
ὕλη πάλιν͵ εἴτε χαλχὸς, εἴτε ἄργυρος, xai οὗτοι facti sunt. Quibus autern rursus aurum est mate- 
δὴ λαδροτάτῳ πυρὶ χωνευθέντες, τὰ παρχπλήτια “ rit,sive $s,sive argentum, ii quoque fusi igne ve- 
καὶ αὐτοὶ τοῖς ἄλλοις ἀνχισθήτως ὑπίστησαν, τοσ- hementissimo,similiter atque alii consistunt om- 
ούτου δέοντες βοηθεῖν ἑτέροις, ὅσῳ xai ἑχυτοῖς τοῦ nino sensus expertes: qui tantum abest, ut opem 
pA τοιχῦτα πάσχειν, τὸ  maoárx) εἰσὶν ἀδύνατοι,  ferantaliis, ut neipsi quidem possint facere, quo- 
Θνήσχουσι μὲν οὖν οὐδαμῶς, ἐπεὶ μηδὲ τὴν ἀρχὴν, ὡς minus hec omnino patiantur.Nequaquatn ergo mo- 
ἔφθην εἰπὼν, ὅλως ἔζησαν * διαῤῥέουσ: δὲ καὶ συν-  riuntur,quoniam nec omnino quidem,ut prius dixi, 
τρίδονται, χαθάπερ χρονῳ τὸ εἴναι οὕτω δη xal τὸ vixerunt: diffluuntautem οἱ conteruntur,quomodo 
μὴ εἶναι λαμδάνοντες, Οὔχουν τοιαῦτα xx? τὰ ἡμέ- quodsint,a lempore,ita etiam, quod non sint, ac- 
τερα ᾿ ἀλλ᾽ αὐτὸς ὁ ἀληθὴς Δεσπότης xal Δημιουργὸς — cipientes. Non ergo nostra quoque sunt hujusrmr.odi, 
ἀκάντων ὃ ἐμὸς Θεὸς ἄχρονός τε ὧν καὶ ἀθάνατος, sed ipse verus Dominus opifex omnium, Deus 
καὶ ἄνθρωπος ὕστερον γίνεται δι’ ἐμὲ, ἵν᾽ ἐγὼ γέ- — meus, qui est el expers temporis, et immortalis, 
νωμαί δι᾽ ἐκείνου Θεὸς, καὶ σταυροῦται θέλων χαὶ propter me quoque fit homo postea, ut ego fiam 
θάπτεται, καὶ τριήμερος ἀνίσταττι, xai εἰς οὐρανοὺς per illum Deus ; volensque cruci affigitur et se- 
ἄνεισι πάλιν ὅθεν δὴ κατῆλθε, συναναστήσας ἑαυτῷ pelitur,el tertio die resurgit, et rursus in celum 


839 


MENSIS JANUARIUS. 


840 


ascendit, unde descenderat,cum nos una quoque 4 καὶ ἡμᾶς, xal εἰς τὴ" προτέραν ἀρχὴν ἐπανχγαγὼν, Tv 


fecisset resurgere, et ad priorem reduxisset prin- 
cipatum, a quo male excidimus propter inobe- 
dientiam. 


διὰ τὴν παραχοὴν χαχῶς ἐχπεπτώχαμεν, 


CAPUT VI. 


Varii tolerati Roma cruciatus. Multi conversi et martyrio coronati. 


XXIX .Proptsr hec imperstor ad iram concita- 
tur; et verbis viclus convertitur ad supplicia, 
nesciens stultus,se per illa magis esse vincenduin: 
siquidem apertum est indicium, victum esse eum, 
qui punit,quod is,qui punitur,nihil omnino cedat 
suppliciis. Jubet ergo rot: alligari martyrem, el 
rotam quidem verti magno impetu,martyrem au- 
tem virgis verberaricrudelisshmis Statimque mar- 
tyr fuerat alligatus, rota vero vertebatur celeriter. 
Martyr autem, quando erat quidem in rota subli. 
mi, tradebatur iis qui verberebant ; quando vero 
rola eum sub se ferebal,corpus ejus acerbe cons- 
cindebatur,el ossa conterebantur.Cumque sic la- 
ceraretur, Domine mi Jesu Christe, dicebat, veni 
ad opem mihi ferendam, et leva me hoc pondere 
supplicii: quoniam circumdederunt me dolores 
mortis, pericula inferni invenerurt me Respice 
ad me, et miserere niei,et ex necessitatibus meis 
erue me. Ádsis mihi, ut aliquando eliam paraly- 
tico (3), ad gloriam tuam, ad confessionem tui 


ΚΘ΄, Ἐπὶ τούτοις ὀργὴ λάμδάνει τὸν βασιλέα xai 
πρὸς τοὺς λόγους ἡττώμενος, ἐπὶ τὰς τιμωρίας 
ἐχώρει, οὐκ εἰδὼς ἀνόητος, ὅτι πολὺ μᾶλλον δι᾽ ἐχεί- 
νων ἔμελλεν ἡττηθήσεσθαι, εἴπερ ἧττα σαφὴς τοῦ 
χολάζοντος τὸ τὸν χολαζόμενον μηδὲν ὅλως ἐνδοῦναι 


B τῆς τιμωρίας. Κελεύει γοῦν τροχῷ τὸν μάρτυρα 


προσδεθῆναι͵ xai τὸν μὲν τροχὸν μετὰ πολλῆς στρέ- 
φετθχι τῆς ὁρμῆς, τὸν μάρτυρα δὲ ῥάδδοις ὠμοτάτως 
τύπτεσθαι, Καὶ αὐτίχα ὁ μὲν ἀθλητὴς ἐξέδετο " b δὲ 
τροχὸς ὀξέως ἐφέρετο. Ὁ δὲ μάρτυς ὅτε μὲν ἐπὶ 
μετεώρου τοῦ τροχοῦ ἦν τοῖς τύπτουσιν ἐξεδίδοτο, 
ἡνίχα δὲ πάλιν αὐτὸν ὑφ᾽ ἑαυτὸν ἐλάμδχνεν ὃ τρο- 
γὸς κχατετέμνετο πιχρῶς τὸ σῶμα, καὶ τὰ ὀστὰ 
συνετρίδετο, Καὶ οὕτως ἐπὶ πολλαῖς ταῖς ὥραις κο- 
πτόμενος͵ Κύριε "Incoo Χριστὲ, ἔλεγεν, ἐλθὲ εἰς τὸ 
βοηθῆσαί μοι, xai τὸ apo τοῦτο τῆς χολάσεως 
ἐπιχούφισον, ὅτι περιέτιψον με ὠδῖνες θανάτου, xlv- 
δῦνοι δου εὕροσάν με, ἱΕπίδλεψον ἐπ᾽ ἐμὲ xai 
ἐλέησον με, xal ἐκ τῶν ἀναγχῶν μου ἰξάγαγέ pec 
παρέάστηθι ὡς τῷ παρχλυτιχῳ ποτε, καὶ ἐμοὶ εἰς 


nominis, ad dedecus οἱ ignominiam inimicorum, C δόξαν σὴν, εἰς ὁμολογίαν τοῦ σοῦ ὀνόματος, εἰς 


ad majorum propter te perpessionem toleran- 
tiam. 

XXX. Hoc cum dixisset sanctus, statim et rota 
a motu, et qui verberabant, cessaverunt a plagis 
afferendis : et martyr quidem simul ab omnibus, 
et a rota, eta vinculis illis sua spoute solutus fue- 
rat, el restitutus in priorem sanitatem : lictores 
autein subiit membrorum dissolutio. Et multi ex 
Romanis, qui ad tale spectaculum concurrerant, 
sanis evaserunt animis,el, Magnus est Deus Chri- 
stianorum, magna voce exclamaverunt. Magnus 
vero Clemens, qui erat vere Christi palmes, cum 
veluti pulchros quosdam fructus sua membra Deo 
obtulisset : Ago tibi gratias, dicebat,o Deus, quod 


volueris me in hac maxima et frequentissima civi- D 


tate pati pro Filio tuo unigenito,qui ipse quoque 
passus fuit pro nobis,et pretium nostrse captivitatis 
et servitutis suum effudit sanguinem.Deinde sub- 
junxit etiam seriem sanctorum,qui Rome erant : 
Quem Petrus, inquit, docuit colere, et Paulus 
predicavit, et qui erat ejusdem,cujus ego, nomi- 
nis Clemens ille sapiens,adorandum esse decrevit; 
et divinus deinceps Onesimus esi conf: ssus.Propter 
quem ipsi quoque passi,libere loqueudi potestate 
apud eos valent plurimum,etadorantur a fidelibus, 
haud ita mulio post autem adorabuntur etiam a 


(8) Acta priora, Paulo. 


αἰσχύνην xal ἐντροπὴν τῶν ἐχθρῶν, εἰς πλειόνων 
ὑπὲρ σοῦ παθημάτων ὑπομονήν, 

Α΄, Ταῦτα τοὺ ἁγίου εἰπόντος, εὐθέως ὃ τε τροχὸς 
τῆς φορᾶς, xxl οἱ τύπτοντες τῶν πληγῶν ἔστησαν, 
Καὶ ὁ μάρτυς μὲν πάντων ὁμοῦ χαὶ τοῦ τροχοῦ, xal 
τῶν δεσμῶν ἐκείνων αὐτομάτως ἐλέλυτο, «αἱ εἰς τὴν 
προτέραν ὑγείαν ἀποκαθίστατο * τοὺς δημίους δὲ 
πάρεσις εἰσήει μελῶν, καί πολλοί τῶν ἐπί τοικύτῃ 
συνδραμόντων θέᾳ Ῥωμαίων τὰς ψυχὰς ὑγιάσθησαν, 
xal, Μέγας ὁ θεὸς τῶν Χριστιανῶν, μεγάλῃ ὡς εἶχον 
ἐδόησαν τῇ φωνῇ. Ὁ μέντοι γενναῖος Κλήμης, τὸ 
εὐγενὲς ὡς ἀληθῶς τοῦ Χριστοῦ κλῆμα, καθάπερ 
τινὰς ὡραίους χαρποὺς τὰ ἑαυτοῦ μέλη καρποτορή- 
σας θεῷ * Εὐχαριστῶ σοι, ἔλεγεν, ὁ Θεὸς, ὅτι χατ-’ 
ηξίωσάς με κἀν tf μεγίστῃ ταύτῃ καί πολυανθρω- 
ποτάτῃ τῶν πόλεων ὑπὲρ τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ σου 
παθεῖν, του «αἱ αὐτοῦ παθόντος ὑπὲρ ἡμῶν, καί 
λύτρον τῆς ἡμετέρας αἰχμαλωσίας καί τῆς δουλώ- 
σεως, τὸ οἰκεῖον αἷμα ἐκχέαντος, Εἶτα καί τὸν ὅρμα - 
θὺν τῶν ἐν τῇ Ῥώμῃ ἁγίων ἐπῆγεν " ὧν Πέτρος, 
φησίν, ἐδίδαξε σέδειν, xac Παῦλος ἐκήρυξε xal ὃ 
συνώνυμος ἐμοί Κλήμης ὁ σοφὸς ἐδογμάτισε, xal 
Ὀνήτσιμος ὁ θεῖος ἑξῆς ὡμολόγησεν * δι᾽ ὃν καί αὐτοί 
παθόντες πολλήν τε πρὸς αὐτὸν ἔχουτι τὴν παῤῥη- 
σίαν͵ καί ὑπό πάντων πιστῶν προσαυνοῦνται, μετ᾽ 


οὐ πολὺ δὲ καί ὑπό εὐσεδῶν βασιλέων προσκυνηθή- 


841 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


842 


σονται, Τοῦτο δὲ εἶπε προαναφωνῶν τὴν τῆς ἀσεδείας A fidelibus imperatoribus. Hoc autem dixit, predi- 


καθαίρεσιν͵ 


ΛΑ’, Ταῦτα μείζονα Διοχλητιανῷ τοῦ θυμοῦ τὴν 
φλόγα ἐποίει, καί στύλοις ἐκέλευε σιδηροῖς τὸ μαρ- 
τυριχὸν ἐκεῖνο στόμα συνθλάττεσθαι *— ὅθεν οἱ μὲν 
ὀδόντες εὐθὺς ἑξεκρούοντο, αἱ σιαγόνες δὲ συνετρί- 
ὄοντο, Ἡ δὲ φωνὴ οὐχ ἐπείχετο, οὐδέ τις καί μιχρὰ 
ὕφεσις τῆς μαχρᾶς ἐκείνης παῤῥησίας ἐγίνετο ^. ἀλλὰ 
καί τῶν δημίων τῶν σιωπὴν αὐτῷ ἐγκχελὲυομένων, 
αὐτὸς ὁ λὐτὸς fv, «al οὐδὲ μιχρὸν ὑφίει, τοὐναντίον 
μὲν οὖν χαί μείζονι ἐκέχρητο τῇ φωνῇ, καθάπερ τις 
χαλκοῦς ἀνδριὰς τῇ σφοδροτέρᾳ πληγῇ μείζονα μὰλ- 
λον τὸν ἦχον ἀποτελῶν. 'Eo' ol xal αὐτὸς ἀπαγορεύ- 
σας 6 βασιλεὺς, δεσμὰ καὶ τὴν ἀπὸ τῶν δεσμῶν τα- 
λάιπωρίαν ὅλῳ τῷ μάρτυρι περιθείς, τῇ φυλαχῇ 
παραδίδωσι, 

AB'. Τὸ μέντοι τῶν πιστευσάντων πλῆθος τῷ κατὰ 
τὸν τροχὸν θαύματι, ἄνδρες τε «al ὅσον ἔμφρον ἐν 
γυναιξιν ἦν, τὴν γῆν ἤδη τοῦ ἡλίου ἀπολιπόντος ἀλ-- 
λήλοις συνθέμενοι, τὸ δεσμωτήριον μετὰ τῶν παίδων 
εἰσῴεσαν " εἶτα τῶν ἐχείνου ποδῶν ἀπτόμενοι ἐδέοντο 
μέλε θερμῶς ὥστε τοῦ θείου καταξιωθῆναι βαπτί- 
σματος. Πρὸ; οὖν δέησιν οὕτω θερμὴν θερμότατα 
xal αὐτὸς ἐπινεύσας, εὐθὺς ἐπετίθει τὸ ἔργον. Κατὰ 
γοῦν τὴν φυλαχὴν ἀφθονίας ὑδάτων οὔσης, τὰς χαθ- 
χούσας τε αὐτὸς εὐχὰς ἐπιλέγει, xal σὺν αὐτοῖς 
πχιρί πάντας τοῦ ἱεροῦ βαπτισματος ἀξιοῖ, Μέσων 
δὲ νυκτῶν καὶ θεία τις αὑτοῖς ἑφίσταται ὄψις, φῶς 
οἷον ἄῤῥητον «αἱ ἀθέατον ὅλον ὁμού τὸ δεσμωτήριον 
καταστράκτον, Ἔν μέσῳ δὲ τῷ qutt xat ἀνὴρ τὴν 


cens mox delendam impietatem. 


XXXI.Hac Diocletiani animum acrius inflamma- 
verunt : jussit autem stylis ferreis illud preclarum 
martyris os confundi ac confringi.Quo factum est, 
ut dentes quidem mox labefactarentur, maxillae 
vero contererentur.Vox tamen non reprimebatur, 
neque illi prolixe loquendi libertati vel minima 
dabatur remissio : sed etiam lictoribus ut sileret 
jubentibus, ipse idem erat, et ne parum quidem 
remiltebat: sed contra etiam voceutebatur majore, 
non secus ae stalua quaedam zaea, quis icta vehe- 
mentius,majorem edit sonitum. Quamobrem cum 
ipse quoque imperator esset defatigatus, vinculis 
et qua ex eis oritur aíflictione el miseria toti mar- 


B tyri imposita, tradit eum in custodiam. 


XXXII. Multitudo autem eorum,qui τοί miracu- 
lo crediderant, viri, et quecunque erant prudentia 
predite mulieres, inita inter se conventione,car- 
cerem cum pueris ingressi sunt. Deinde tangentes 
illius pedes, valde acriter rogarunt,ut divinum bap- 
tismum consequereniur.Cum itaque precibus tam 
vehemenlibus ipse quoque alacerrime annuisset, 
rem statimest aggressus.Dum itaque in carcere es- 
set aqu: copia,et ipse quas oportet preces profert, 
el cum ipsis pueris omnes sacro dignatur baptis- 
mate.Media autem nocte eis divina qusedam appa- 
ret visio, nempe lux quedam,quaze;neque verbis ex- 
primi potest,et quam humanus uon admitlit aspe- 
ctus, totum simul tanquam fulgur illustrat carce- 


ὄψιν ἄγαν φαιδρὸς, τὴν ἐσθῆτα λαμπρὸς, φῶς xa«iC rem.]n media vero luce erat vir quidam aspectu 
αὐτὰς ὅλος ὦν, πτέρυξι βαθυτάταις χομῶν * οὗτος τῷ valde alacer, splendida autem veste indutus, qui 
θαυμασίῳ Κλήμεντι προσελθὼν, ἄρτον αὐτῷ xx  ipsequoqueeratlux totus quantus,pennis insiguis 


ποτήριον ἐγχειρίζει, "Ἔπειτα ὁ μὲν ἀφανὴς ἦν, τοὺς 
δὲ xal ἢ φωνὴ αὐτί, ἐπιλείπει τῷ παραδοξῳ τῆς 
θέας καταπλαγέντας. "O γε “μὲν ἱερώτατος Κλήμης 
συμδαλὼν εὐθὺς ὡς εἴη ἄρα σύμόδολα ταῦτα του Δε- 
σποτικοῦ σώματός τε καὶ αἵματος, ὁπεδέξατό τε λίαν 
αὐτὰ εὐλαδῶς, καὶ τὰς συνήθεις εὐχὰς ἐπειπὼν χοι- 
νωνεῖ αὐτῶν τοῖς ἤδη βαπτισαμένοις. 


AI". Πλειόνων τοίνυν ἑκάστοτε πρὸς αὐτόν ἰόντων, 
καὶ τὸ δεσμωτήριον ἐχχλησίαν ἐργαζομένων, προσ- 


densissimis.Is cum ad Clementem accessisset ad- 
mirabilem, ei in manus tradit panem et calicem. 
Deinde ille quidem ovanuit,eos autem ipsaquoque 
vor deficit, ut qui spectaculo admirabili essent 
obstupefacti. Sanctissimus autem Clemens cum 
statim conjecisset ea esse signa Dominici corpo- 
ris et sanguinis, ea et valde pie suscepit, et cum 
preces dixisset consuelas, ea communicat iis,qui 
jam erant baptizati. 


XXXIII.Cum ergo complures ad eum undique ac- 
cederent,et carcerem facerent ecclesiam,et multi. 


θήκη τε τῷ πλήθει τῶν Χριστιανῶν γινομένων, οἱ tudiniChristianorum fieret accessio,custodes car- 
δεσμοφύλακες ἀπαγγέλλουσι ταῦτα τῷ βασιλεῖ, Kai Ü ceris htec renuntiant imperatori. llleautem et eos 


ὃς συλληφθῆναί τε αὐτοὺς κελεύει νυχτὸς, xal εἶ μὴ 
τὴν εὐσέδειαν ἔξαρνοι γίνονται, ἀνηλεῶς πάντας 
ἀναιρεθῇντι, Οἱ δὲ ὡς τοῦ βασιλέως πρόσταγμα 
συλληφθέντες οὐχ ἀμαθεῖς εὑρέθησαν τοῦ τὸ καλὸν 
ἐκλέξασθαι χαὶ συμφέρον, ἀλλὰ ἀποστῆναι μᾶλλον 
τῆς προσχαίρου ζωῆς, ἢ Χριστοῦ τοῦ πλάσαντός τε 
χαὶ ἀγαπήσαντος χαὶ ἀποθανόντος ὑπὲρ ἡμῶν εἴλοντο. 
Διὸ καὶ πρὸ τῆς πόλεως, χαθάπερ τινὰ ἱερὰ θύματα 
ἑαυτούς τε xal παῖδας τῷ Δεσπότῃ προσάγουσιν, 
οὐδενὸς τότε γοῦν ὑπολειφθῆναι ἀνασχομένου, πλὴν 


PATROL. Gh. CXIV. 


jubet noctu comprehendi,et nisi pietatem abnega- 
verint,omnes citra ullam interimi misericordiam. 
Illi vero comprehensi jussu imperatoris, inventi 
sunt non ignari ejus, quod erat bonum et utile, 
eligendi; sed ab hac, qu& est ad tempus, vita ma- 
luerunt recedere,quam a Christo deficere,qui nos 
formavit,et dilexit,et mortuus est pro nobis.Qua- 
mobrem ante civitatem, tanquam sacras quasdam 
hostias, seipsos et filios offerunt Domino, cum 
nullns tunc remanere sustinuisset preeter unum ; 


27] 


843 


MENSIS JANUARIUS. 


844 


cujus quidem erat animus aliquanto juvenilior : ἃ ἄρα ἑνὸς, xxi τούτου νεανιχώτερόν τι μᾶλλον διχτε. 


non enim remanserat ut certamen effugeret, sed 
ul cum majoribus potius malis colluctaretur, ea- 
que ei essent coronarum :ajorom occasio. 1s 
erat admirabilis Agathangelus, de quo etiam 
deinceps dicetur apertius. 

XXXIV Diocletianus autem cum paülo post esset 
magni Clementis recordatus,eum rursus producit, 
et prinum quidem,tanquam abductos poenitentia, 
priorem illam abjecisset insaniam,ipsum et laudi- 
bus sensim aggrediebatur, et ea ratione conabatur 
potius superare generosum illum et excelsum ani- 
mum. Deinde cum vidisset rem sibi esse cum ho- 
mine cordato, et qui non magis posset animi for- 
titudine malorum ferre impetus, quam prudentia 


blandis verbis et disertis non succumbere ; ab- Β ἐκεῖνο — xai 


jecta statim persona et ficta illa mansuetudine, 
repente apparuit id quod erat : et rursus aliquod 
nouum excogitavit supplicium, quodam Ámphio- 
ne, qui inter suos primum locum obtinebat, ad 
hoc maxime incitante. Erat autem hoc suppli- 
cium, ut sic a tanta multitudine distenderetur 
martyr, ut ipse quoque membrorum dissolveren- 
tur compages, lictores autem quatuor circumsis- 
tenles, exsiccatis boum nervis cum diu crudeli- 
ter verberarent. 

XXXV .Postquam vero ille quoque fortiter huic 
restitit supplicio,et perinde ac si alius pateretur, 
ipse impatibilis mansit etimmobilis : Scio, inquit 
Diocletianus,o Clemens,te esse animo valde con- 


θέντος, Οὐ γὰρ ὥστε τὸν ἀγῶνα διχφυγεῖν ὁπελεί- 
φθι,, ἀλλ᾽ ὥστε μείζοσι μᾶλλον προσπαλχῖσαι χτχοῖς, 
ἵνο δὴ xxi μειζόνων λάδοι στεφάνων ὁπόθεσιν" ὁ 
θαυμάσιος ᾿Αγαθάγγελος οὗτος ἦν, περὶ οὗ καὶ ex- 
φέστερον ἑξῆς δηλωθήσεται, 

ΛΔ΄. Διοχλητιανὸς δὲ τοῦ μεγάλου μετὰ μικρὸν 
ἀνχμντσθεὶς Κλήμεντος, παρίστησι πάλιν αὐτὸν, xai 
τὸ μὲν πρῶτον ὥσπερ ἐχ μεταμελείας τὴν προτέραν 
μανίαν ἀποθαλὼν, ἐπαίνοις τε αὐτὸν ὑπῴει, xal ταύτῃ 
περιέσεσθαι μᾶλλον τῆς ἀνδρείας Ἐκείνου καὶ γεν- 
ναιότητος ἐπειρᾶτο. Ἔπειτα ὡς εἶδε νοῦν ἔχοντι 
προσδχλὼν, xal οἵῳ ὄντι o) μᾶλλον ἀνδρείᾳ καχῶν 
ἐπιφορὰν ἐνεγκεῖν, ἢ φρονήσει πρὸς χολακείαν λόγων 
χαὶ δεινότητι μὴ καταπεσεῖν, τὸ προσωπεῖον εὐθὺς 
τὴν πεπλατμένην πραύτητα ῥίψας, 
ἀθρόον ὅπερ ἣν ἀνεφάνη, «al κόλασιν αὖθίς τινα καὶι- 
νοτέραν διενοεῖτο, ᾿Αμφίονος μάλιστά τινος πρώτου 
τῶν ὑπ᾽ αὐτὸν εἰς τοῦτο διερεθίζοντος, ᾿Β δὲ κόλα- 
σις ἣν αὕτη * διατχθῆναι μὲν οὕτω, χαὶ ὑπὸ τοσούτου 
πλήθους τὸν μάρτυρα, ὥστε καὶ τῶν μολῶν αὐτῷ τὰς 
ἁρμονίας διαλυθῆναι, δημίους ὃξ περιστάντας ἀπ- 
ηνῶς αὐτὸν ἄχρι πολλοῦ ξηροῖς βουνεύροις τύπτειν 
δια τεσσάρων. 


Lj 


AE. 'Enel δὲ xai πρὸς ταύττ,, ἐχεῖνος ἔστη γεν- 
νχίως τὴν τιμωρίαν, xai ὥσπερ ἑτέρου πάσχοντος 
οὕτως ἀπαθῶς αὐτὸς κχαὶ ἀτρέπτως διέκειτο, OU" 
ὅτι, φησὶν ὁ Διοχλητιανὸς, ψυχὴν μὲν ἔχεις, ὦ Κλή- 


tentioso, corpus autem illi posse inservire. Sed μὴ, διαφερόντως φιλόνειχον, σῶμα δὲ ὑπηρετεῖν 


ipse ne sic quidem rursus cedam,sed etiam ferreis 
te aggrediar ungulis : es enim tu forte ferreus et 
torpidus, et nullo fere sensu predilus ; ut videam 
an te forte his excitaverim,quem somnus lam pro- 
fundus invasit.Martyr autem : Recte quidem, ait, 
dixisti,o imperator. Dormio enim veluti quendam 
dulcem somnum,me meo Christo ad labores pro eo 
suscipiendos futurorum spe sopiente: rursus vero 
efficiente, ut sim sobrius et vigilans, quando eum 
predicare oportet,et libere loqui pro ejus coníes- 
sione.Hac ille dixit : et imperator quidem statim 
jubetlictores desistere a verberibus; sublimem 
aulem eum in lignum tollere,et eum ferreis car- 
pere ungulis,dunec ei carnes omnino consumpta 
essent,sanguis autem exinanitus,et sola ossa relin- 
querentur.Cum itaquerursuslictoresadid magnam 
adhiberent diligentiam, ut qui etiam ab occulto 
lictoreatqueadeo earnificead ea incitarentur;mar- 
tyr quidem primum seipsum attendens,deinde etiam 
ad (lyrannum aspiciens : Non est, inquit, meum 
corpus id quod adest,quo ego quidem som indutus, 
tu autem id nunc, o imperator, laceras. Neque 
enim omnino dolore afficior, quomodo me oporte- 
ret, dum laceror : sed quod mihi quidem datum 
fuera a natura paulatim precedentibus prius con- 
sumptum est suppliciis el nec parva quidem ejus 
pars mihi est relicta : carne autem, qu& nunc ad 


ἐχείνῃ δυνάμενον, ᾿Αλλ’ οὐδὲ αὐτὸς ὑφήσω πάλιν, 
ἀλλὰ καὶ σιδηροῖς πειράσομαι ὄνυξι ᾿ τάχα γὰρ σιξη- 
ροῦς τις εἴ xai νχρχώδης σὺ καὶ δυσαίσθητος, εἴ 
πως dv σε τούτοις ἀφυπνίσω, βαθὺν ὕπνον οὑτωσὶ 
καθεύδοντα, Καὶ ὁ μάρτυς, Εὖ γε, φησὶν, εἶπας, ὦ 
βοσιλεῦ" καθεύδω γὰρ οἱονεί τινχλ γλυχὺν ὕπνον, 
οὕτω με τοῦ ἐμοῦ Χριστοῦ πρὸς τοὺς ὑπὲο αὐτοῦ 
πόνους ταῖς τῶν μελλόντων ἐλπίσι κομίζοντος" νήφειν 
δὲ πάλιν καὶ ἐγρηγορέναι παρασχευάζοντος, ὅπου τε 
αὐτὸν κηρύξαι χρὴ, καὶ ὑπὲρ τῆς αὐτοῦ ὁμολογίας 
παῤῥ᾽σιάσασθχι, Ταῦτα οὖν ἐχεῖνος εἶπε, xal ὁ βα- 
σιλεὺς τῶν μὲν πληγῶν εὐθός ἀποστῆναι τοὺς δη- 
μίους χελεὺει, μετεωρίσαι δὲ αὐτὸν ἐπὶ ξύλου, xai 
οὕτω χαταξᾶναι σιδηροῖς ὄνυξιν, ἕως ἂν αἵ τε σάρ- 
χες οὐτῷ καθάπαξ ἀνχλωθεῖεν, ἐκχενωθῇ δὲ χαὶ τὸ 
αἷμα καὶ μόνα γοῦν τὰ ὀστᾶ ὑπολίπηται. Τῶν δημίων 
τοίνυν πολλὴν εἰσφερόντων καὶ αὖθις τὴν ἐπιμέλειαν, 
ἅτε χαὶ ὑπὸ τοῦ χρυπτοῦ δημίου πρὸς τὰ τοιαῦτα 
παροξυνόμενοι, Ó μάρτυς πρῶτα μὲν ἑαυτῷ προσ- 
ἐχων, εἶτα καὶ πρὸς τὸν τύραννον ἀπιδών " Οὐχ 
ἐμὸν τὸ σῶμα, φησὶ, τὸ παρὸν, ὅπερ ἐγὼ μὲν περί- 
χειμαι, ξαίνεις δὲ νῦν αὐτὸς, ὦ βασιλεῦ " οὐδὲ 

ἀλγῶ πάντως ὅσον ἀλγεῖν με δέον ξαινόμενος ^. ἀλλ᾽ 
ὃ μὲν δέδοταί μοι παρὰ τῆς φύσεως ταῖς προλαθού- 
σαις χαταδρχχὺ προχναλώθη κολάσεσι, χαὶ οὐδὲ 
μέρος ἐξ αὐτοῦ μιχρὸν ὑπελείφθη μοι " τὴν δὲ νῦν 
ὁποτρέχουσαν τοῖς ὀστέοις μου σάρκα καὶ τῶν μελῶν 


845 


VITA 3. CLEMENTIS ANCYRANI. 


846 


τὴν ἁρμονίαν συνέχουσαν, ὥσπερ τινὰ περίδολὴν ὁ A ossa mea accurrit, et membrorum continet com- 


ἐμὸς ἐνέδυσέ με Χριστὸς, δι᾿ ὃν xal τὴν προτέραν 
ἀπεδυσάμεν, Ἦς δέπου καὶ νῦν ἀποξεσθείσης, ἐπεν- 
δόσει πάλιν ἑτέραν᾽ οὐδὲ γὰρ ἂν ὁ πηλὸς ἐπιλίποι 
τὸν χεραμέα Ὁ μὲν οὖν ταῦτα εἰπὼν xai πλείονα 
τούτων ἐπαύσατο Διοχλητιανὸς δὲ αὐτῷ λαμπάδας 
πυρὸς κελεύει προσφέρεσθαι͵ τῶ δὲ κἀκεῖνα ἦν ἦἠδο- 
νὴ, φῶς olov, ἀλλ᾽ οὐχὶ καὶ πυρὸς ἔχον δύναμιν. 


pagem, veluti quodam indumento meus me Chri- 
stus induit, propter quem priori me exui, eaque 
nunc erasa,me rursus induet alia.Neque enim lutum 
defuerit figulo. Cum is ergo hzc et his plura di- 
xisset, cessavit. Diocletianus autem jussit ei ignis 
faces adhiberi. Ei autem illa quoque erant volup- 
tati, ut. quie essent tanquam lux, que vim ignis 
non haberet. 


CAPUT VII. 


In itinere Nicomediensi, ac prosertim Rhodi, gesta. 


AG". "ἔχπληξις εἴχε τὸν βασιλέα λοιπὸν, xai πρὸς B 


τοὺς περιεστῶτας ἐπιστραφεὶς, ᾿Εγὼ πολλοὺς μὲν, 
εἶπε, τῶν δυσωνύμων Χριστιανῶν ἐτιμωρησάμῃν, 
πολλοὺς δὲ «αἱ θανάτῳ παρέπεμψα᾽ πλήν οὐδέπω 
τοιαύτης ἄνδρα ψυχῆς τε χαὶ γνώμης ἐθεασάμην, 
ἀλλ᾽ οὐδὲ σῶμα στεῤῥὸν οὕτω xai καρτερικὸν xai 
δυσθάνατον᾽ παραπέμψφω γοῦν αὐτὸν εἰς τὴν Νιχο- 
μήδους, τέρας, ὡς εἰχὸς, Μαξιμιανῷ ἄπιστον. Οὐδὲ 
γὰρ ἄν οὐδὲ αὐτὸν ἀνδρὶ ποτε οἶμαι τοιούτῳ περι- 
τυχεῖν αὐθεχάστῳ δεινῶς καὶ ἰσχυῤογνώμονι, Ταῦτα 
ἐν θαύματι πρὸς τοὺς παρόντας εἰπὼν, ψηφίζεται 
Κλήέμεντα δεθέντα εἰς ἐξέτασιν Μαξιμιανῷ πρὸ τὴν 
Νικομήδους διαπόντιον ἄγεσθαι, γράψας xac τὰ κατ᾽ 
αὐτὸν πάντα, ὅσα τε παρὰ Δομειιανοῦ πρότερον, 
xai ὅσα πάλιν ὑπ᾽ abxoo παρὰ δόξαν xal φύσιν ἀν- 


ΧΧΧΥ͂Ι. Obstupuit de czetero imperaltor,et con- 
versus ad eos,qui circumsistebant, Ego multos qui- 
dem punii,inquit, ex miseris Christianis,et multos 
etiam morte affeci ; sed nondum viri virum tam 
magno et excelso animo preditum,sed neque cuju- 
squam corpus adeo validum el robustum, et cui 
mortem afferre esset difficilius. Eum ergo trans- 
mittam Nicomediam, Maximiano, ut est verisimile, 
prodigium futurum incredibile.Neque enim exis- 
timo eum unquam incidisse in virum tam firmi et 
lam constantis animi.Hec cum mirabundus dixis- 
set qui aderant, decernit ut Clemens vinctus trans 
mare milteretur Nicomediam, examinandus a Ma- 
ximiano,de eo scribens, et que prius a Domitiano, 
el que a se rursus passus sit, que opinionem et 


w ὑπενέγχοι πᾶσαν᾽ ἔτι xal τοῦτο σημάνας, c; humanam omnem naturam superant: et boc pre- 


ὡς εἰ μὲν Duty αὐτὸν, ὅπερ ἀνέλπιστον, xai μετα- 
κεῖσαι δυ ήσεναι, αὖθις ἀναπέμψαι πρὸς αὐτὸν, 
πρᾶγμα κεχαρισμένον ἀπόδειξιν ἐχείνου μεγίστης 
φρενὸς xai περινοίας ἐσόμενον᾽ εἰ δ᾽ οὐκ ἀλλὰ θη- 
ρίσις αὐτὸν ἐχδοῦναι, ἢ καὶ ἄλλαις τιμωρίαις πιχραῖς 
τοῦ ζῆν ὑπεξχγαγεῖν, Ἴνα μὴ περιὼν ἔτι, φησὶν, 
xal Χριστιανοὺς μεγάλα βλάπτοι καὶ Ἕλληνας, τοὺς 
μὲν ὑποφθείρων xal παρασπῶν,͵ Χριστιανοὺς δὲ ὃδυσ- 
μεταθέτως μᾶλλον ποιῶ, xai ἀσφαλιζόμενος. 


ΑΖ’, ᾿Ἐξήγετο τοίνυν τῆς Ῥώμης ὁ ἅγιος ὑπὸ 
πολλῶν μὲν προπεμπόμενος, πολλοῖς δὲ δαχρύων 
αἴτιος καθιστάμενος, ol; τὸ πάθος παρεμυθύυντο τοῦ 


terea significans, quud si eum quidem, quod est 
plone desperabdum, vincere et in aliam potuerit 
traducere sententiam, eum rursus remittat, rem 
illi gratam futuram,ut argumentum illius maximee 
prudeniie et ingenii solertise: si minus,eum tradat 
bestiis, vel etiam acerbis aliis suppliciis ei vitam 
adimat,Ne si amplius,inquil,sil superstes,et Chri- 
tianos et Grecos magnis afficial incommodis, hoc 
quidem corrumpens el attrahens, Christianos au- 
tem efficiens difficiles ad transmovendum, eosque 
muniens et confirmans. 

XXXVII.Roma ergo sanctus est eductus, muliis 
quidem eum deducentibus, multis autem lacry- 
mis quoque prosequenlibus,quibus consolabantur 


χωρισμοῦ. Τίς (àp ἂν διεξέλθοι τὰ τῶν πιστῶν, ὅσα D suam ab eo separationem. Quis enim oratione 


μὲν τηνικαῦτα ἔλεγον, ὅσα δὲ πάλιν ἐπ᾽ αὐτῷ 
ἐποίουν ; Οἱ μὲν γὰρ ποδὼν ἥπτοντο, καί χεῖρας 
Ἡσπάζοντο᾽ οἱ δὲ τράχηλον περιδάλλοντες χατεφί- 
Àouw καὶ τοῦ χωρισμοῦ πικρὸν ἐπ᾿ abt δάχρυον 
ἔσταζον" ἄλλοι τοῖς αἵμασι χατεχρίοντο, τοῖς τραύ- 
μασι προσεφύοντο, τῶν͵ ἱματίων οὐχ ἀπεσπῶντο, Ὁ 
λαμπρὸς ἀριστεὺς, ὁ γενναῖος ἀγωνιστὴς ὁ σιδήρου, 
λέγοντες, ἰσχυρότερος. Οἱ γοῦν ἀπάγοντὲες αὐτὸν ἐπι- 
χλασθέντες τοῖς ὀδυρμοῖς, καὶ παθόντες χαὶ αὐτοὶ 
τὰς ψυχὰς, ἔστησαν ἄχρι πολλοῦ παραχωροῦ τες τῷ 
πάϑει͵ καὶ τῷ ἐλεεινῷ του θεάματος, ᾿Επεὶ δὲ ἤδη 
χαὶ ὃ καιρὸς ἐκάλει τοῦ πλοίου ἐπιδῆναι τὸν μαρτυ- 
ρα, τῶν περισχομένων βίᾳ καὶ μῦλις ἀπσποασθεὶς, 


persequi potuerit ea, qui tunc dicebant quidem 
fideles, el qua rursus propter ipsum fecerint ? 
Nam alii quidem pedes langebant, et manus am- 
plectebantur;alii vero collum complectentes deos- 
culabantur, οἱ propter separationem amaras ef- 
fundebani lacrymas:alii se ejus sanguine inunge- 
bant,a vestibus avelli non poterant, Vir praeclarus 
et fortis, strenuus decertator, qui ferro, dicentes, 
est validor. Qui ipsum autem abducebant, fracti 
fleübus, et ipsi quoque affecti animis, conslite- 
runt diu,cedentes animorum perturbationi et spe- 
ctaculo miserabili. Cum vero jam tempus voca- 
ret,ut martyr navem ascenderet, vi et ex tandem 


847 


MENSIS JANUARIUS. 


848 


avulsus ab iis qui ipsum continebat, et tanquam A καὶ ὥσπερ μέλος κοινὸν ἀπάντων ὁποῤῥαγεὶς, τῇ τε 


memorum commune abruptus ab omnibus, civi- 
fati ea quz par erat, et sibi precatus, navem 
ascendit, et cepit navigare. Sed quid sapiens gu- 
bernator universorum Deus in nave suo providet 
consilio ? 

XXXVIII. Is qui prius solus martyrum eftugerat 
ex iis qui sub Clemente crediderant in carcere, 
de quo paulo ante sumus nos esse dicturos polli- 
citi,cum essel Romanus quidem genere,Agathan- 
gelus autem nomine, hic una navigat cum mar- 
tyre.Cum enim pervenisset ad navem in qua erat 
Roma enavigaturus, et cum naulis pauca essel 
locutus,eis facile persuadet,cumque sensim cons- 
cendissel, in aliqua ejus parte delitescebat. Deus 


πόλει τὰ εἰχότα xai ἑσυτῷ ἑπευξάμενος, οὕτω τῆς 
νεὼς ἐπέόδη χαὶ του πλοῦ ἤρξατο, ᾿Αλλὰ τί xzi περὶ 
τὴν ναῦν ὁ σοφὸς τῶν κυδερνήτης —olxovonst 
0t0; ; 


ΛΒ΄. Καὶ ὁ πρότερον τὸ μαρτύριον μόνος τῶν ὑκπὺ 
Κλήμεντος ἐν τῇ φυλακῇ πιστευσάντων διχφυγὼν͵ 
περὶ οὗ φθάσας μιχρῷ πρόσθεν ὁ λόγος ὑπέσκετο͵ 
Ῥωματος μὲν ὧν τὸ γένος, ᾿Αγαθαγγελὸος δὲ τὴν 
λῆσιν, σύμπλους ἐνταῦθα τῇ μέρτυρι γίνεταει. 
Καταλαθὼν γὰρ 150 πλοῖον δι᾿ οὗ τῆς ἹΡώμτ;ς αὐτὸς 
ἐχωλεῖν ἔμελλε, xai. ὁλίγα συλλαλήσας τοῖς ναύταις, 
πείθει ῥᾳδίως, ἐμόάς τε ἠρέμα χατά τι πέρος αὐτοῦ 
λανθάνων ἐχρύπτετο, Θεὸς δὲ ἦν ἄρα ὁ xal τὸ πλοῖον 


autem fuit, qui el navem ostendit Agathangelo,et B ὑποδείξας ᾿Αγαθαγγελῳ, καὶ τοὺς πλωτῆρας εὐπει- 


effecit ut essent ei nauta faciles,et cilo fuerint ab 
eo persuasi. Postquam autem jam martyr quoque 
adfuit ipse cum militibus, et navem sunt ingressi, 
distabant a terra circa ducenta stadia,videns Aga- 
tbangelus milites quidem et inter se et circa na- 
vem esse occupalos, solum vero sacrum Clemen- 
tem seorsum Deum orare, a nemine visus nec 
animadversus prope eum accedit: cumque ejus 
pedes prehendisset,et in memoriam revocatejus, 
que in custodia facta est,confessionis et dati bap- 
tismatis. Deinde eliam narrat, quomodo e czde 
effugerit, οἱ quemadmodum prius sciverit navi- 
gium, et quemadmodum sinl ingressus, el que- 
madmodum in eo deliluerit. 


θεῖς αὐτῷ «al προσηνεῖς ἐργασάμενος. ᾿Επεὶ δὲ ἤδη 
xai ὁ μάρτυς αὐτὸς μετὰ τῶν στρατιωτῶν ἐπέστη, 
καὶ τῆς νεὼς εἴσω γεγόνάσιν͵ ἀπέσχον τε τῆς γῆς 
ὅσον σταδίου: διαχοσίους, ὁ ᾿Αγαθάγγελος τοὺς μὲν 
στρατιώτας περί τε σφᾶς αὐτοὺς χαὶ τῇ) ναῦν ἀπ- 
ἡσχολημένους ἰδὼν, μόνον δὲ τὸν ἱερὸν Κλήμεντα 
προσευχόμενον καταμόνας θεῷ, πᾶσαν ὀφθαλῶν 
αἴσθησιν χλέψχς πλησίον ἐκείνου γίνεται, xxi λαδο- 
μεκος αὐτοῦ τῶν ποδῶν, τῆς ἃ τῇ φυλαχῖ, αὐτὸν 
ὁμολογίας ἀναμιμνήσχει καὶ τοῦ βαπτίσματος" εἴτα 
xai τὴν ἐκ τῆς σφαγῆς φυγὴν διηγεῖται, ὅπως τέ 
προγνηίη τὸ πλοῖον, ὅπως τε ἔλθοι, καὶ ὅπως ἐν 
αὐτῷ χρόπτοιο, 


XXXIX. Marlyr autem (quomodo enim par este; Ae'. Ὁ μάρτυς τοίνυν (καὶ τί γὰρ ἄν αὐτὸν οὐχ 
eum fuisse affeclum, cum agnovit Agathangelum ᾿ εἰχὸς παθεῖν ἐπιγνόντα τὸν ᾿Αγαθάγγελον ; ἦν γὰρ 


Erat enim primus ex iis qui tünc ab eo fuere ba- 
ptizat) salutabat, amplectebatur, benigne eum 
alloquebatur, aperte prz se ferebat, se viscera 
habere paterno refecta gaudio. Deinde etiam co- 
pit precari veliementius, partim quidem gralias 
agens pro Agathangelo, et verba que animi leti- 
tiam significabant offerens; partim autem Deum 
quoque invocans, ut illi ferret auxilium, et ro- 
gans, ut is esset sibi socius confessiouis: Ágo tibi 
gratias,Domine Jesu Christe, dicens, qui mihi es 
sola et unica consolatio et auxilium, quod me 
neqoe in terra, neque in mari relinquas a tuo 
desertum auxilio, sed me per tolam viam defen- 
deris οἱ deduxeris, οἱ meum labore defessum 
animum recreaveris eo quem scis modo ejus con- 
solator effectus. Ecce enim nunc quoque in mari 
in Agathangelo bono meo fratre mihi es cognitus, 
qui vel mihi ex ipso nomine tuum spondet auxi- 
lium, ut qui Agathangelus, id est, bonorum nun- 
tius, et sit et dicalur. Sed ei quoque concede, o 
rex Christe, ut ad finem tuam deducat volunta- 
tem, et glorifica ipsum tua confessione, ut tu 
quoque rursus in ipso glorificeris. 

XL.llle argo cum Agathangelo sic diu noctuque 
precabatur, eibum quidem non sumens, nam ne 
niminum quidem eis cibi usquam aderat, ut cujus 


xai πρῶτος τῶν ὑπ’ αὐτοῦ τηνικαῦτα βαπτισαμένων) 
ἠσπάζετο, περιεπτόσσετο, προσηνῶς αὐτῶν περι- 
ἑἐόολλε, δῆλος ἣν ἡδονῆς ἐπ’ αὐτῷ πατριχῆς τὰ 
σπλάγχνα πληρούμενος, Ἔπειτα xat τῆς εὐχῆς θερ- 
μότερον εἴχετο, τοῦτο μὲν εὐχαριστῶν ὑπὲρ ᾿Αγα- 
θαγγέλου καὶ ψυχῆς εὐθυμούσης προσάγων ῥήματα, 
τοῦτο δὲ χαὶ Θεὸν tiq συμμαχίαν ἐχείνῳ καλῶν, καὶ 
τὸν ἄνδρα κοινωνὸν ἑαυτῷ γενέσθαι τῆς ὁμολογίας 
εὐχόμενος, Εὐχαριστῷ σοι, Κύριε Ἰησοῦ  Xoteti, 
λέγων, ἣ μόνη xal μία παράχλησις ἑμοὶ xai βοή- 
(cz, ὅτι ps μήτε χατὰ γὴν μήτε χατὰ θάλασσαν 
ἔρημον τῆν σῆς βοηθείας καταλιμπάνῃς, ἀλλ᾽ ἐν ὁδῷ 
πάσῃ συναντελάδου καὶ προηγήσω μοι, καὶ πεπονη- 
χυϊάν pou τὴν ψυχὴν ἀνεχτώσω, παρήγορος αὐτῇ 
τρόπον ὃν αὐτὸς οἶδας γινόμενος, ᾿Ιδοὺ γὰρ καὶ τανῦν 
ἐν θαλάσσῃ ἐν ᾿Αγαθχαγγέλῳ τῷ πιστῷ τούτῳ μοι 
ἀδελυῷ ἐγνωρίσθης, ὃς καὶ ἀπ’ αὐτῆς μοι τῆς χλή- 
σεως τὴν παρὰ σοῦ πιστοῦται βοήθειαν, ἀγαθῶν ἄγ- 
γέλος χαὶ γενόμενος χαὶ καλούμενος. ᾿Αλλὰ παρά- 
σου καὶ αὐτῷ, Χριστὲ βασιλεῦ, τὸ σὸν εἰς πέρας 
ἀγαγεῖν θέλημα, καὶ δόξασον αὐτὸν τῇ ὁμολογίᾳ σοῦ͵ 
ἵνα καὶ σὸ πάλιν ἐν αὐτῷ δοξασθῆς, 


M'. Ὁ μὲν οὖν οὕτω σὺν ᾿Αγαθαγγέλῳ νυχτὸς vat 
ἡμέρας εὐχόμενος ἦν, τροφὴν μὲν o5 προσιέμενος 
(καὶ γὰρ οὐδὲ βραχεῖα τις αὐτοῖς παροῦσα ἐτύγχανέ 


849 


ποθεν, 
Κλέμεντι) " τὸν ζῶντα δὲ ἄρτον ἐν τῇ χαρδίᾳ xai τὸ 
ὕδωρ ἐκεῖνο τὸ ζῶν ἔχοντες, xxl τούτοις ἀφανῶς 
τρεφύμενοί cz xai ποτιζόμενοι, Κατελεήσαντες tot- 
γαρυῦν αὐτοὺς τῆς πολλῆς ἐκείνης τῷ δοκεῖν ἀσιτίας 
οἱ στρατιῶται, χαὶ τὰς ψυχὰς συμπαθῶς τε αὐτοῖς 
xil φιλανθρώπως διχτεθέντες, μεταδοῦναι βρωμάτων 
αὐτοῖς ἐπειρῶντο, Oi δὲ τοὺς στρχτιώτας «ἐν τῆς 
προχιρέσεως ἀπεδέχοντο, τὴν τροφὴν δὲ οὐχ ἐδέοντο 
ἄνωθε) παρὰ τοῦ Θεοῦ αὐτὴν ἐχδέχεσθαι λέγοντες, 
n P! » & » 4 LA .- 8 
Οπερ οἱ μὲν ἔλεγον, Θεὸς δὲ εἰς ἔργον ἐξῆγε, καὶ 
περὶ τὴν πρώτην φυλαχὴ» τῆς νυχτὸς, οὐρανίχ τροφὴ 
τοῖς δικαίοις ὑπό τινος ἄνωθεν ἐχορηγεῖτο δυνάμεως, 
χαὶ ἀγγέλων ἄρτῳ ἐτρέφοντο ἄνθρωποι, 

MA', Συχναὶ γοῦν ἔτρίδησαν αὐτοῖς xxtà τὸν πλοῦν 


VITA S. GLEMENTIS ANCYRANI. 
ἧς οὐδὲ παρὰ τὴν ἀρχὴν ἐμέλησεν ὅλως τῷ A Clemens nullam curam gessisset omnino : vivum 


850 


autem panem in corde et vivam illam aquam ha- 
bentes, quibus obscure alebantur et putabantur. 
Diuturna ergo illorum, ut videbatur, inedis mi- 
serti milites motique animo, benigneque et hu- 
mane in eos affecti, eos cibis volebant impertiri. 
Illi autem laudabant quidem bonum m'litum ani- 
mum, cibum vero non accipiebant, dicentes se 
eum desuper a Deo accipere. Quod autem illi di- 
cebant, Deus effectum reddidit, et circa primam 
noctis custodiam, celeste alimentum justis sup- 
peditabatur, et pane angelorum nutriebantar 
homines. 


XLI. Multi vero dies consumpti sunt ab eis in 


ἡμέραι, xi εἰς τὴν Ῥόδον xavaaqóvcee, οἱ μὲν ἄλλοι B navigando : et cum Rhodum appulissent, alii qui- 


πάντες ἐπισιτίσχσθχ! βουληθέντες τοῦ πλοίου àm- 
ἐδηταν͵ τοῖς δέ γὲ φυλχχῆς “άριν τῶν ἁγίων ὑπο- 
λειφθεῖσι προσέχεϊντο λιπαροῦντες αὐτοὶ καὶ δεόμε- 
vot, ἐξεῖνχί τε αὐτοῖς τῇ τῶν Χριστιανῶν ἐχχλησίᾳ 
παρχδιλεῖν, χαὶ τῶν ἀρλράντων μετατγεῖν μυστη- 
ple». Κυριχχὴ μὲν οὖν τηνιχαῦτα ἡμέρα ἤγετο, καὶ 
πᾶντες 0260: χατὰ τὴν νῆσον Χριστιανοὶ (λίγοι δὲ 
οὔτοι) πρὸς τὸν νχὸν συνέτρεχον, Τούτων δέ τις 
ἀκριδῶς ὅπως εἴγς τὰ κατὰ τοὺς ἁγίους μαθὼν, un- 
νύ:. πάντα τῷ τῆς Ῥόδου mpotóp's, Φωτεινὸς τῷ 
ἐπισχόπῃρ ὀνομχ, Κἀκεῖνος οὐδὲν ἔτι διχμελλήσας, 
παραλχδὼν αὐτίχα μαλχὰ συχνοὺς τῶν παρόντων 
Χριστιανῶν, εἰς τὸν αἴγιχλὸν ἀφιχνεῖται, ᾧ γε ἢ τοὺς 
ἀγίους ἔχουσα νχῦς προσωρυίζετο, xal πολὺς: fj τῶν 


dem omnes e navi descenderunt ad querendum 
commeatum; eis autem, qui relicti fuerant pro 
custodia sanctorum,instabant ipsi vehementer ro- 
gantes el orantes,ut liceret eis accedere ad eccle- 
siam Christianorum,et 6556 intemeratorum parti- 
cipes sacramentorum. Atque tunc quidem dies 
celebrabatur Deminicus, et quicunque erant in 
insula Christiani, pauci autem erant, ad templum 
concurrebant, Ex his vero cum quidam accurate 
didicisset, quomodo se haberent res sanctorum, 
anlistit. Rhodi omnia significat : episcopo nomen 
eral Photinus.Iile autem nihil amplius cunctatus, 
cum statim accepissel multos ex iis qui aderant 
Christianis,venit ad littus,ad quod appulerat navis, 


φυλάχουν δεόμενος, ὥστε λυθῆνχι τοὺς μάρτυρας τῶν C In qua erant sancti,et custodes vehementer oravit, 


δεσμῶν, καὶ τὴν ἐπὶ τῆς ἐκχλησίχας αὐτοῖς ἀνεθῆνχι 
πάροδον. 

MB'. ᾿Εχείνιωον τοίνυν τὴν ἱχετείχ» δυτωπηθέντων 
ὑπὸ πολλοῖς τοῖς εὐ αριστηρίοις ὕμνοις οἱ μάρτυρες 
ἐπὶ τὴν ἐκκλησίχν προπέμπονται, καὶ ἀχολούθως τῆς 
ἱερᾶς πῤοτεθείσης βίδλο) ἐχεῖνα πχρχδύξως ἢ τῶν 
Εὐαγγελίων ἐδήλου φωνὴ, à χαὶ τῷ καιρῷ προσ- 
ἤἥχοντα χαὶ τοῖς ἀγίοις ἀριλόζοντα ἣν, Τίνα ὃὲ ἄρα 
ταῦτα ; Μὴ φοηεῖσῆς ἀπὸ τῶν ἀποκτενόντων τὸ σῶμα, 
τὴν δὲ ψυχτν ἀποκτεῖναι ἡ δυυχυένων, Τοῦτο οἱονεί 
τιὺχ γλυκύτητα ϑείαν ἐνέστχξε ταῖῇῖς τῶν ἀγίων do- 
χαῖς, χαὶ ὀφθαλμοὺς ὁμοῦ «αἱ γεῖρας εὐθὺς εἷς οὖρα- 
νοὺς ἀνχσγόντες, lx. msov/ χρείας δεδχχρυμένοι προσ- 
ηύχοντο, Οἰχοδόμησις οὔ» ἐν τῇ πίστει τὸ πρᾶγμα 
τοῖς παροῦσιν γένετο, χαὶ πάντες εἰς αὐτοὺς ὁρῶν- 
τες εἰς φανερὰ xal αὐτοὶ κατήγοντο δάχρυχ, «αὶ τῶν 
σχαμμάτων χοινωνῆσχι χαὶ τῶν Boaótlov, τοῖς μάρ- 
19919 ηὔχοντο, 

MT, Εἴτα ὁ θεοφιλὴς ἐχεῖνος ξἔπίσχοπος τὰ 
τῆς ἀγίας ἀνχφορᾶς ἐπιτελέσαι μυστήριχ τὸν 
ἱερώτατον Κλήμεντα ἠτίου " ὧν δὴ κατὰ τὸ εἰωθὸς 
ὑπ᾿ αὐτοῦ τελουμένων, χαὶ πάντων ἐν συντριδῇ 
καρδίας καθάπερ γυμνῇ τῇ ψυχῇ προσεχόντων, 
ὁρῶσι πολλοὶ τῶν παρόντων, ὅτοι δὴ χαὶ τὰ τοιχῦτα 
ὁρᾷν ἄξιοι, φοδερὸν, ὦ Δέσποτα θέχμα xal φοιχτόν " 
ἄνηοαχα μὲν φωτὸς ὑπερμεγέθη τῆς dyoávtoo xxi 


4 Matth. x, 28. 


ul martyres solverentur a vinculis, et eis permit- 
terelur venire in ecclesiam. 

XLII. Cum illi autem cessissent precibus, cum 
mullis hymnis,qu:bus Deo aguntur gratis, in ec- 
clesiam deducuntur martyres; et consequenter 
sacro libro proposito, admirabiliter et przeter 
opinionem declaravit vox Evangeliorum illa, qua 
et tempus decebant, et sanctis conveniebant. 
Quisnam autem ea sunt? Nolite timere eos, qui 
corpus occidunt, animam autem non possunt oc- 
cidere 4. Hoc veluti quamdam divinam dulcedi- 
nem san:torum instillavit. animis, oculosque si- 
mul el manus stalim ad c«elos tollentes, proe 
gaudio orabant lacrymantes. /Edificatio autem 
in fide fuil res ea iis qui aderant, omnesque eos 
intuentes, ipsi quoque aperte emittebant lacry- 
mas, martyrumque cerlamina et coronas partici- 
pare cupiebant. 

XLIT. Deinde pius ille et Dei amans episcopus 
rogabat Clemenlem sanctissimum,ut sancte obla- 
tionis peragere! mysteria. Quse quidem cum de 
more ab eo peragerentur,et omnes in contritione 
cordis, veluti nuda οἱ aperta anima, eis attende- 
rent, vident mulli ex iis qui aderant, quicumque 
scilicet erant digni talia intueri,stupendum,o Do- 
mine, et mirabile spectaculum; lucis quidem car- 


891 


MENSIS JANUARIUS. 


852 


bonem maximum,in intemerala et mystica mensa Α μυστιχῆς τραπέζης προχείμενον, λευχημονούντων δὲ 


propositum,candidatoru m autem multitudinem iu 
aere supervolantem. Atque illi quidem cum visio- 
nem ferre non potuissent, et humi pronos seipsos 
dejecissent, jacebant, ut qui eum, qui ex iis pro- 
cedebat, splendorem contra non possent omnino 
aspicere Cum autem fama brevi totam pervasisset 
civitatem, inulti etiam ex infidelibus publice con- 
currebant; et inaxime quicunque aliquos ex filiis, 
cognatis, vel domesticis habebant laborantes ali- 
quibus morbis immedicabilibus, frequentes con- 
currebant, secum :zegrotos adducentes, et alios 
quidem ad pedes martyrum projicientes, alios au- 
tem ad beatarum manuum contactum adducentes, 
eos statim videbant a morbis expurgatos. Multo- 


rum quoque gentilium curata sunt animae, el s&- Β πρὸς τὴν ἀλήθειαν ' 


nalionis ipsorum miraculo deducti sunt ad veri- 
tatem. Hzc milites obstupefecerunt, et cum vide- 
rent civitatis inagnum in Clementem desiderium, 
et timerent deinde,ne in eos aliquid innovaretur, 
et martyr ex eorum manibus effugeret, ei vincula 
rursus immittunt,et ad navem abducunt, illi male 
faciendi sumentes occasionem ex insigni ejus vir- 
tute.Praocessit autera Agathangelus,et primus na- 
vem ascendit, ul qui esset primus viam initurus 
martyrii. 


πλῆθος ἐπὶ τοὺς ἀέρος ὑπεριπτάήμενον, "Ex£tvot μὲν 
οὖν τὴν ὄψιν ob« ἐνεγκόντες, πρηνεῖς χαταδαλόντες 
ἑαυτοὺς ἔχειντο, μηδὲ τῇ ἐχεῖθεν αὐγῇ τὸ παράπαν 
ἀντιόλέπειν δυνάμενοι, Τῆς φήμης δὲ πᾶσαν ἐν ὀλίγῳ 
τὴν πόλιν διαδραμούσης, πολλοὶ παυδημεὶ καὶ τῶν 
ἀπίστων συνέῤῥεον, xal μάλιστα ὅσοι τινὰς τῶν πεἰ- 
bow, ἢ συγγενῶν, ἢ xai τῶν ἄλλως οἰχείων ἀνηχέ- 
στοις εἶχον πιεζομένους νοσήμασι, σονέῤῥεον δὲ tux 
νοσοῦντας ἕκαστος ἐπαγόμενοι, χαὶ τοὺς μὲν τοῖς 
μαρτυριχοῖς ποσὶν ἐχείτων παραῤῥιπτοῦντες, τοὺς 
δὲ τῇ τῶν μαχαρίων χειρῶν ἀφῇ προσάγοντες ἔχχε- 
καδαρμένους εὐθὺς τῶν vds ἑώρων, Πολλοὶ δὲ xal 
τὰς ψυχὰς αὐτὰς τῶν Ἑλλήνων ἐθεραπεύοντο, καὶ 
τῷ κατ᾽ αὐτοὺς θαύματι τῆς ἰάσεως, ἐχειραγωγοῦντο 
Εξέπληττε ταῦτα τοὺς στρατιώ- 
τας, X3l τὸν πολὺν τῆς πολεως ὁρῶντες περὶ τὸν 
Κλήμεντχα πόθον, εἴτα καὶ δεδιότες μή τι xat! αὐτῶν 
νεωτερισθείη xal ix μέσων αὐτοῖς ὃ μάρτυς τῶν χει- 
ρῶν διαφύγοι, τὰ δεσμά τε αὐτῷ περιτιθοῦσι πάλ':ν 
xai εἰς τὸ πλοῖον ἀπάγουσιν, πρόφασιν τοῦ καχῶς 
ἐχεῖνον ὁρᾶται τὸ περιὸν αὐτοῦ τῆς ἀρετῆς θέμενοι, 
᾿λφη εἴτο δὲ ᾿Αγαθάγγελος πρῶτος αὐτὸς, xxi τῆς 
νεὼς ἑπιδὰς, οἵα ὃη xal προοδοποιῆσαι μέλλων αὐτῷ 
τοῦ μαρτυρίου τὴν εἴσοδον, 


CAPUT ΥἹΙ1. 
Tormenta Nicomediae Sanetis infticla. 


XLIV .Cum eis itaque ventus successisset secun- 


MA ᾿Επιφόρου τοίνυν τοῦ ἀνέμου τυχόντες δι1- 


dus, ξουπι maretransmittunt:et cum appulissent πλέον τὸν λἰγατον, καὶ εἰς τὴν Νιχομήδωυς κατά- 
Νιεουηθαΐδιη, deducuntur statim ad Maximianum. C pavit, ὡς τὸν Μαξιμιαὸν εὐθέως ἀνάγονται. Ὁ 


Ille autem cum accepisset litteras imperatoris, et 
multa quidem etiam ab ipsis didicisset, ea vero 
vidisset congruere litteris, nempe aspectum, qui 
quam profitebatur virtutem conservaret, faciem 
liberalem,morum libertatem;nihil servile,humile, 
et abjectum,neque quod facile possit in aliam tra- 
duci sentenliam; haec cuin vidiszet Maximianus,ut 
qui in judicandis illis multum valeret, sibi statim 
interdicit ejus examinationem,et quasdam bellicas 
causatus occupationes, prefecto urbis Agrippino 
committit Clementis cognitionem. Ille vero cum 
eum statim sisti curasset, hoc ante alia interrcgat, 
an ipse esset ille Clemens,qui vulgo ita jactabàtur. 
. Cum is autem se esse respondisset, el Christi ser- 


δὲ τὰ βασιλικὰ δεξάμενος γράμματα, xai và πολλι 
piv χαὶ ἀπ᾿ αὐτῶν διδαχθεὶς, συνάδοντα δὲ τοῖς 
γράμμασι xal ταῦτα ἰδὼν, οἷον ὄψιν ἀπαγγελία, 
ἀρετῆς σώζουσαν, παράστημα εὐγενὲς, ἤθους ἔλευϑε- 
ρίαν, οὐδὲν ἐθελόδουλον, οὐδὲ ταπεινὸν, οὐδὲ πρὸς τὸ 
μεταπεισθῆναι ῥᾷδιον, ταῦτα x«l Μαξιμιανὸς ἰδών, 
οἷος ἐχεῖνος χρίνειν τὰ τοιχῦτα δεινὸς, ἀπαγορεύει 
εὐθὺς τὴν ἐξέτασιν, καί τινα φροντίδων πολεμιχῶν 
ἀσχολίαν αἰτιασάμενος, τῷ ἐπάρχψ ᾿Αγρικπίνῳ τὰ 
κατὰ τὸν γενναῖον ἐπιτρέπει Κλήμεντα. Ὁ δὲ mapa- 
στησάμενος αὐτὸν, τοῦτο πρῶτον, εἰ αὐτὸς ἔχε ἵνης 
εἴη Κλήμης ἠρώτα, Τοῦ δὲ ἐχεῖνό τε ἀποχρινχμξνου, 
xal Ὁ τοῦ Χριστοῦ δοῦλος προσθέντος, ὀργισθεὶς 
᾿λγρίππινος mÀ* "ras αὐτῷ κατὰ κόρης ἐντεῖνχε χε- 


vum preterea adjecisset, ira motus Agrippinus, Ὁ λεύει τοῖς στρατιώτάις͵ δοῦλον τῶν βασιλέων χαλεῖ: 


jussit militibus,ut ei infacie colaphum impingerent 
dictitantes, se servum imperatorum, non autem 
Christi, vocaret. Martyr autem, Utinam, inquit, et 
domini et imperatores vestri vocali essent Christi 
servi,et alie quoque onines gentes eis servirent et 
parerent,et non eis potius improbe imperaret im- 
pietas, et stulte nos vincere contenderent ! 
XLV.Haec cum veluti lammaquedam incidissent 
in anironm Agrippini,magis accenderunt fornacem 
insanis.et Clementi quidem nihil respondit, ut qui 
ostenderet conceptam in eum iram esse majorem, 


ἑαυτὸν, ἀλλὰ μὴ τοῦ Χριστοῦ λέγοντας, Kal ὁ pdo- 
τυς, "Ogshov, ἔφη, «αἱ ol δεσπότιι καὶ βασιλεῖς 
ὑμῶν Χριστοῦ δοῦλοι ἐχλήθησαν ἄν, ἵνα δὴ xx 
τἄλλα πάντα ἔθνη, δοῦλά τε χύὐτοῖς χαὶ ὑπήχκοχ Aw, 
ἀλλὰ μὴ καχῶς αὐτοὶ μᾶλλον ὑπὸ τῆς ἀσεδείχς κατ’ 
ἦροντο xxi ἡμῶν «pztttv. ἀνοήτως ἐφιλονείχουν, 


ΜΕ΄, Ταῦτα οἷονεί τις φλὸξ εἰς τὴν ᾿Αγριππίνου 
ψυχὴν ἐμπεσόντα σφοδροτέραν ἐποίει τῆς μανίας τὴν 
κάμινον, καὶ πρὸς μὲν τὸν Κλήμεντα οὐδὲν ἀντ- 
ἐφθέγγετο, olx δειχνὺς τὴν κατ᾽ αὖτοῦ ὀργὴν, x 


853 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


854 


ἀπειλῆς οὖσαν μείζονα, πρὸς δὲ τὸν ᾿Αγαθάγγελον A quam ut minis eam significaret. Ad Agathangelum 


ἀπιδὼν, Σὺ δὲ τίς εἴ ; ἔφη, οὐδὲ γὰρ ἔγχεισαι τοῖς 
Διοχλητιανοῦ γράμμασι. Κἀκεῖνος τὴν ὅρασιν μερι- 
σθεὶς, xal πρὸς τὸν οὐρανὸν ἄρας ὁμοῦ τοὺς ὄφθαλ- 
μοὺς x1i τὸν Κλήμεντα (ἑκατέρωθεν γὰρ ἔξει» αὐτῷ 
τὴν βοήθειλχν προσεδόχα), Κἀγὼ Χριστιανός εἶμι, 
ἔφη, διὰ τοῦ δούλου τοῦ Χριστοῦ Κλήμεντος, τῆς 
μαχαρίας ταύτης ἀξιωθεὶς χλήσεως, Τότε ᾽Αγριπο 
πίνος κελεύει Κλέμεντα μὲν μετεωρισθέντα σπαθί- 
ἔεσθχι, ᾿Αγάθάγγελον δὲ βουνεύροις ὑπὸ δημίων 
ὠμότατα τύπτεσθαι, ᾿Επεὶ Oi xal τὴν τοιχύτην βα- 
exvov 5 μέγας Κλήμης οὕτω τι γενναίως ὑπεμενε, 
τοσούτου δέον ἐν λόγῳ τινὶ καὶ μετρίῃ τὰς πληγὰς 
τίθεσθχι, ὡς ὑπὲρ ἑχυτοῦ τε «αἱ ᾿Αγαθαγγέλου ἀπε- 
ρισπάστως εὔχεσθαι, ὁ Ímapyo: μιχρὰ ταῦτα νομίσας 


autem aspiciens : Tu vero quis es? inquit. Neque 
enim contineris in litteris Diocletiani. Ille autem 
cum visum suum divisisset, et simul in ccelum et 
ad Clementem sustulisset. oculos (utrinque enim 
adse venturum sperabat auxilium): Ego quoque, 
inquil, sum Christianus, per servum Christi Cle- 
mentem hanc beatam nactus appellationem.Tunc 
Agrippinus jubet Clementem quidem in altum 
sublatum cadi ac mutilari ; Agathangelum autem 
boum nervis a lictoribus crudelissime verberari. 
Quoniam vero magnus Clemens ejusmodi tormen- 
tum lam magno et excelso animo ferebat, et tan- 
tum aberat, ut plagarum vel modicam ullam du- 
ceret ra!jonem, ut pro se et pro Agathangelo 


καὶ μὴ δυνάμενα καθιχέσθχι ψυχῆς οὕτω πάγιον ἐν g assidue oraret : prefectus hac. parva esse arbi- 


αὐτῇ θεμένης τὸ ἀπετάπειστον, ἀνῆκεν αὐτοὺς τῆς 
κολάσεως καὶ ἀμφοτέρηυς τῇ φυλακῇ δίδωσι᾽ θέχτρον 
δὲ εἰς τὴν ἑξῆς αὐτῷ καὶ θηρία ἐτοιμασθῆναι χε- 
λεύει, καὶ τὸ πλῆθος πολλὰ, xal τὸ γένος διάφιρα, 
καὶ ὑπερφυᾶ τὴν ὠμότητα, 


Mg, Ἅγιοι τῷ δεσμωτηρίῳ καταλειγθέντες, συν- 
τονωτέρᾳ μᾶλλον ἐπηγρύπνουν τῇ moostuy, ἄγγε- 
λοι δὲ αὐτοῖς ἄνωγεν ἐπιστάντες πρὸς τὸ μαρτύριον 
fiÀstgov, "Osot γοῦν «xi. ἄλλοι xatd τινὰς καἱ αὐτοὶ 
αἰτίας ᾧκου» τὸ δεσμωτήριον, τότε τῆς δεήσεως αὖ- 
τῶν ἐχτενὲς ἰδόντες, εἴτα χαὶ τῆς τῶν ἀγγέλων al- 
σθόμενοι παρουσίας, xxi τὴν θαυμαστὴν ἐχείνην ἐχ- 
πλαγέντες παράχλυηγιν, θέρμῃ τινὶ θείᾳ τὴν ψυχὴν 
κινηθέντες, προσπίπτουσί τε τοῦ ἁγίοις, καὶ τὰ περὶ 
τοῦ Χριστοῦ xal αὐτοῖς εἰς γνῶσιν ἐλθεῖν ἀξιοῦσι, 
χαὶ τῆς ἐχείνυ γενέσθχι ὁμολογίας ἀναξίους μἢ λο- 
γισθῆναι. Οἱ μὲν οὖν ἄχρι μέσων νυχτῶν τοῖς ἀν- 
ὃράσι διαλεγόμενο!, παραινοῦντες, διδάσχοντες οὐὖ- 
πρότερον ἀπέστησαν ἕως αὐτοὺς εἰς τὴν ἀληθὴ x1t- 
ἠρτίταν πίστιν͵ xai τῷ θείῳ βαπτίσματι ἐσφραγί- 
σαντο, Ἔπειτα ὅλως ὁ μέγες Κλήμης τὰς τοῦ δὲε- 
σμωτηρίου πύλας αὐτοῖς εὐχῇ διαπετάσας ἐχεί- 
vous "ἦν χαίρων ἀφῆκε χαίροντας, αὑτὸς δὲ σὺν 
τῷ ᾿Αγαθαγγέλιν, μόνοι παρὰ τῇ, φυλσχῇ ὑπελί- 
ποντο. 


MZ', Τοῦτο ἰσχυρῶς ἐχμαίνει τὸν ᾿Αγριππῖνον͵ χαὶ 
, 
παργαγὼν αὐτοὺς εἰς τὸ θέχτρον, xa! tt πρότερον 


αὐτὸς κατὰ τῶν ἁγίων βρύξας λεόντιον, εἶτα χαὶ Ὁ 


λέοντας αὐτοῖς καὶ πολλοὺς τῶν θηρῶν ἐτέρους 
*. «- [ RÀ 9 , 4 4 4 
ἀφεθῆναι κελεύει, Οἱ δ᾽ ἀνεθέντες τοὺς μὲν ἁγιοὺς 
οὐδὲν τὸ παράπαν κακῶς ἐποίουν, ἀλλὰ xai $90 
μᾶλλον καὶ ἥμερον εἰς αὐτοὺς ἑώρων, καὶ νῦν μὲν τὰ 
ἴχνη τούτων ἱλαρῶς περιέλειγχον, νῦ δὲ xal προστήλ- 
-- , ὦ 
λοντο προσηνῶς, οὐκ ἀνόμοια toT, voc] ποίἰοῦντες, ἃ 
πρὸς τοὺς δεσπότας τοὺς ἑαυτῶν ἐχεῖνοι δρῶσι πολ- 
λάχις μετὰ /0dvov ἐπανιόντας" τοὺς μὲν οὖν ἀτίους 
οὐδὲ) οἱ θῆρες εἰργάζοντο πονηρὸν, ᾿Αθριππίνω δὲ 
vh» καρδίαν ἰσγυρῶς ἔπλητιον, ἀπορουμένῳ τοῖς 
ὅλοις, καὶ τοῦτο δὴ τὸ ἀδόμενον ἀνηνύτοις Emtyti- 
ροῦπι, xa» τὸ πλάνης σχότος οὕτω βαθέως αὐ- 


(ratus, οἱ quz:& animum non altlingerent, in quo 
hoc adeo fixum et firmum insederat, ne ad con- 
trariam lrad:;ceretur sententiam ; utrumque qui- 
dem relaxavit a castigatione, et tradidit in custo- 
diam : scquenti autem die jubet theatrum parari 
el bestias, el numero multas, et genere diversas, 
et crudelitate insignes. 

XLVI. Atque sancti quidem relicti in carcere, 
vehementius οἱ inlensius vigilantes, vacabant 
orationi: angeli aulem ad eos desuper advolantes, 
preparabant et confirmabant ad martyrium. Qui- 
cunque vero alii propter alias etiam causas habi- 
tabant in carcere, cum eorum intensam vidissent 
oralionem, et deinde ctiam sensis:ent adventum 

, angelorum, et illa admirabili obstupefacti essent 

" conselatione, divino quodam ardore eorum inci- 
latis animis, procidunt ad pedes sanclorum, et 
rogant ul ipsi quoque veniant ad Christi cognitio- 
nem, et ne repolentur indigni, qui illum confi- 
teantur. Illi autem cum eis ad mediam usque 
noctem disseren'es, suadentes, admonentes, do- 
centes, non prius destiterunt, quam eos in vera 
fide instituerinl, et divino baptismo obsiguave- 
rint. Deinde cum magnus Clemens sola oratione 
eis carceris to!am aperuisset januam,illos quidem 
letus letos uimisit : ipse autem solus cum Aga- 
thangelo mansit in custodia. 


XLVIL.Hoc Agrippinum valde magno ciet furore, 
el cum eos deduxisset in theatrum, et ipse prius 
more leonis in sanctos rugiissel, deinde inp eos 
quoque leones et multas alias bestias jubet im- 
mitti.Illi autem immissi,nihil quidem mali sanctis 
omnino faciebant; sed blandis potius el benignis 
eos intuebantur oculis,et nunc quidem eorum pe- 
des hilariter lingebant ; nunc aulem in eos etiam 
placide insiliebant, num dissimiliter facientes iis, 
qu& canes sape faciunt suis dominis, qui post lon- 
gum tempas redeunt. Atque 58:6 {15 quidem besliz 
nihil mali faciebant: Agrippini vero animum valde 
percellebant, qui erat de tota re mirandum in mo- 
dum perplexus et animi dubius,et,ut dicitur,ea ag- 
grederetor,que non possent effici: quanquam er- 


965 


ul nec cum ea quidem vidissel,intelligeret,nec be- 
atiarum saltem revereretcr illum supra naturam 
mutationem. Sanctis autem ea resfuit causa Deum 
glorificandi, et orantes dicebant: Gloria tibi, 
Christe, quod fere quoque sint nos admirabiliter 
et preter opinionem reveritz, et confirmasti quz 
dicta sunt per tuum Danielem prophetam 5. Ecce 
enim et leones multe immanes fere in nos sunt 
immissz, sed tu omnino fuisti nobiscum, qui es 
eliam Deus Danielis. 

XLVIII. Deinde vero agrestis Ágrippinus, cum 
nihil, ut prius diximus, esset multatus ; sed ejus, 
quod admirabiliter fecissent bestiz,et przter opi- 
nionem, earum mansuetudinem dixisset esse cau- 


sam, jubet subulas valde candentes eis per medios  ἰσχύρως ἄγαν ἐκπυρωδείσας διὰ μέσον αὐτοῖς ini 


utriusque manus digitos,ad ipsas usque ulnas infi- 
gi. Atque ill» quidem,ut ille jusserat,atbletis ada- 
cte, theatro acerbum prabuere spectaculum, ut 
multi ne libere quidem intueri possent, sed pro- 
pter tristitiam ejus, quod cernebatur, humanis et 
clementibus conniverint oculis, effecere.Cum pri- 
mum enim ferrum carnes attigisset, illa quidem 
veluti quemdam primum gravem sibilum emisere; 
deinde purpurea quadam pinguedo illinc descen- 
dens cum sanguine, videbatur vim ignis exstin- 
guere, nidoreque el fumo implebat aerem. Atque 
illi quidem, qui aderant, ejus quod fiebat egre fe- 
rentes acerbitatem, et animi perturbationem aper- 
te ostendebant, et ut viri dimitterentur,clamabant. 
Agrippinus autem magis accensus, et propter fu- 
rorem impos mentis, jubet alias subulas,et ipsas 
quoquo vehemeuter accensas, sub eorum axillis 
usque ad humeros transfigi: quod quidem eis 
quoque magis auxit dolorem,et eis sensum longe 
immisit acriorem. 

XLIX. Populus itaque non ferens tam inhuma- 
num spectaculum, sed partim quidem graviter fe- 
rens magistratus szvitiam,partim autem judicans 
admirabile id quod factum fuerat, quemadmodum 
martyres tantis restiterunt insultibus, et non üna 
cum eis protinus quoque animas emiserint, jece- 
runt quidem undique lapides in magistratum: Ma- 
gnus, autem, est Deus Christianorum, voce quam 
potuerant clarissima clamaverunt. Cum magnus 
ilaque, ut est consentaneum,exortus essel tumul- 
(us, et praffectus suc saluti fuga consuluisset, li- 
bere et secure martyres in. montem Pyraimida 
ascenderen!, in quo et sacrificia fiebant a genti- 
libus, et deorum apud eos insignium occultaban- 
tur simulacra. 

L.Sed ne sic quidem irasci desiit Agrippinus : sed 
cum per suos satellites eos multosdies diligenter qua- 
siisset,vix tendem invenit sanclos : et cum scquenti 
die jussisset per preconem convenire in mon- 
tem omnes qui erantinitiati diis el et daemonibus, 


5 Dan. vi, et xiv. 


MENSIS JANLARIUS. 
poris tenebra usque adeo crasse eüm detinebant, Α τοῦ χαϑίχετο ὥς μετρδὲ Φυνεῖντι ταῦτχ M, μὰ 


τῶν ϑηρῶν γοῦν αἰδεσθῆνσι τὴν ὑπέρ oim de 
“ἧς vertes. μεταδολήν, Τοῖς ἁγίοις À ΑΝ 
χίγονε τῆς εἷς Θεῶν δοξολογίχς τὸ mum. 
προσευμήμενοι, Δόξα σοι, Χριστὲ, ἔλεγον, Ru 
θῆρες τμᾷς πτρτδόξως φβέτθησαν, xai διὰ ὡς 
Ξεινῶν ἡμῶν τὰ χατὰ τὸν σὸν προφήνην Arw)a 
στώσω᾽ ἰδοὺ γὰρ καὶ λέοντες «αδ᾽ ἡμῶν ai τὰ 
τῶν ἀντμέρων ἀφειθη θηρίων», ἀλλὰ οὐ tie 
fs μεϑ᾽ ἡμῶν ὁ καὶ τοῦ Δανεὴλ Θεός. 





MH'. Ε: ὁ ἄγριος τάλτιθξς ᾿Αγριπκίνς 
ὥσπερ ἔφθημεν εἰπόντεσ, μεταβαλὼν, ἀλλὰ τῆς ὦ 
θηρῶν παηραξοξοποιΐίχς τὸ χειρόηθες αὐτῶν χεὶ τὴς 
v5. αἴτιον γενέσθαι ςθεγζάμενος, χελεύει σώδα 


pac “ειρὸς τῶν δαχτύλων ἄχρις ἀγχώνων rn 
tuza25n»zt. Αὗται μὲν οὖν, ὡς ἔχετνος ἐχέλευσεν, iz 
ἐνεζθεῖσχι τοῖς ἀθληταῖς, πικράν τιν διατριδὴν s 
ϑεάτρῳ παρεῖχον πολλοὺς δὲ μηδὲ ὁρᾷν Ds, 
αλλ᾽ ἐπιμύειν τῷ σχυθρωπῷ τοῦ θεάματος τῶν o£ 
αὐυθρώπων ὀφθαλμῶν παρεσχεύχξζυν, ᾿Αὐχμένου m 
tf); τῶν σχρχῶν τοῦ σιδήρου, δεινὸν μὲν txtla τὰ 
πρῶτα συριγλὺῦν ὥσπερ ἠφίεσαν" εἶτα zoe, 
τις ἐχεῖθεν πιμελὴ σὺν αἴματι «χτιοῦσα abtreóm α 
τοῦ πυρὸς ἐῴχει τὴν δύναμιν, καὶ κνίσσης anh 
xxi χαπνοῦ τὸν ἀέρα ἐποίει. Οἱ μὲν οὖν παρίνας 
δυσχερῶς ἔχοντες πρὸς τὴν πικρίαν τοῦ γινομένα, 
xzi φανερὸν ἐποίουν τὸ πάθος, xai ἀφεθῆνει wk 
ἄνδρας ἐδόων. Ὁ ᾿Αγριππῖνος δὲ περιφλεγὴς pil 
χαὶ ἔχγρων τῇ μανίᾳ γενόμενος, καὶ ἄλλας nka 
σούδλας πάν. σφόδρα xal αὐτὰς πυρωθείσε, im 
ταῖς μασχάλαις αὐτῶν ἄχρι xat. ὥμων διαπαρκαὶ 
δὲ xal μᾶλλον αὐτοῖς ἐπέτεινε τὴν ὀδύνην, xai τοὺς 
δριμυτέραν ἐνῆχε τὴν αἴσθησιν. 


ΜΘ’, Ὁ δῆμος τοίνυν ἀπάνθρωπον ὄψιν οὐχ ἐκ. 
κόντες, ἀλλὰ τοῦτο μὲν πρὸς τὴν ἀγριότητα τοῦ d- 
χοπος χαλεπήναντές, τοῦτο δὲ καὶ θαύματος ἔξιον 
εἶναι τὸ γεγονὸς χρίναντες͵ ὅπως οἱ μάρτυρες πρὸς 
«ηλικαύτας ἀντέσχον ἐπαγωγὰς, καὶ μὴ συναπέῤῥη- 
ξαν αὐταῖς εὐθέως καὶ τὰς ψυχὴς, πρὸς μὲν τὸν - 
οντα λίθους πανταχόθεν ἀφῆχαν" Μέγας ὁ Θεὸς τῶν 
Χριστιανῶν, λαμπρῶς ὡς εἰχον ἐδόησαν. Θορύδου 
τοιγαρυῦν, ὡς εἰκὸς, πολλοὺ γενομένου, xal τοὺ 
ἐπάρχου quii, τὴν σωτηρίαν πιστεύσαντος, κατὰ 
πολλὴν οἱ μάρτυρες ἄδειαν ἐπὶ τὴν Βύραμιν τὸ ὅρος 
&vnÀ0ov, ἐν ᾧ τά τε τῶν θυσιῶν τοῖς “Ἕλλησιν di 
λεῖτο, καὶ τῶν παρ᾽ αὐτοῖς ἐπισήμων θεῶν εἴδωλὰ 
κατεχούπτετο, 


N', Οὐ μὲν οὐδὲ οὕτως τὰ τοῦ θυμοῦ τῷ ᾿Αγριπ- 
πίνῳ ὑπέληγεν' ἀλλ᾽ ἐπιμελῆ διὰ τῆς ὑπηρετουμε- 
γῆς αὑτῷ τάξεως ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας ζήτησιν ποιη- 
σάμενος, εὐρίσχει μόλις ποτὲ τοὺς ἁγίους, «αἱ σὺυν- 
δραμεῖν παντας εἰς τὴν ἑξῆς ὅσοι θεοῖς ἐτελοῦντο 


857 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


858 


xal δαίμοσιν ἐπὶ τὸ ὅρος κηρύξας, ἐφ᾽ ὑψηλοῦ χἀχεί-- A ipse quoque in eo presidet in alto tribunali : et 


νος ἐν αὐτῳ προχαθίζει τοῦ βήματος, χαὶ τοὺς 
ἀγίους εἰς μέσον παραγαγὼν, Τί δή ποτε, ἔφη, ταῖς 
ὑμετέραις μαγγανείαις διεστήσατε μὲν τὸ πλῆθος 
ἀπ᾿ ἀλλήλων, qtpzc δὲ καθ᾽ ἡμῶν ἄραι καὶ πρὸς 
ἄρνησιν χωρῆσαι xal. βλασφημίαν τῶν θεῶν ἀνεπεί- 
σατε ; Καὶ οἱ μάρτυρες" Ἡμῖν μὲν, ὦ ἕπερχε, 
εἴπον, οὐδὲν εἰς ἀνατροπὴν τοῦ δήμου καὶ διάστασιν 
πέπραχται, ἀλλὰ χαὶ ἡμῶν σιωπώντων, αληθὴς 
αὐτοῖς ἀπὸ γε τῆς ἀληθείας ἔγνώσθη Δεσπότης, xal 
τοῦτον ὑπὸ μεγάλῃ, ὡς xai αὐτὸς οἵσθα, τῇ φωνῇ 
ζῶντα μόνον θεὸν ἀνέκήρυξαν, Σὺ δὲ εἴ τινα βούλει 
xal πάλιν ἡμῖν δι᾽ αὐτὸν τιμωρίαν ἐπαγαγεῖν, μὴ 
μέλλων ἐπάγαγε᾽ δυνατὸς γὰρ οὗτος xal αὐτῆς 
ἡμᾶς ἀπαλλάξαι, χαὶ τῶν ὑμετέρων ἐξελέσθχι 
χειρῶν, 

NA . Οὕτω τῆς τῶν μαρτύρων καὶ ψυχῆς xal γνώ- 
pne αἰσχρῶς ὃ ᾿λγριππῖνος ἡττώμενος τῶν σωμάτων 
χρατῆσαι γοῦν ἔσπευδε" xal πρὸς τῇ ἄνω πέτρᾳ τῇς 
τοῦ ὄρους κορυφῆς αὐτοὺς ἀποτείνας, xai ξύλοις 
παχυτάτοις τά τε ὀστᾶ συνθλάσας͵ xal τὰς σάρχας, 
οἴμοι ! χατατεμὼν, xai εἴτα εἷς σάχχους τε ἐμδχλ- 
λει, xal λίθους αὐτῶν ἐχδώσας μεγίστους, ἀφίησι 
σφοδρότατα χατὰ τῆς ὑπωρείας, Τῶν μὲν οὖν παρόν- 
τῶν οὐδοὶς ἦν ὃς οὖχ ἐπέτειστο εὐθέως ἀποθανεῖσθαι 
τοὺς μάρτυρας ὑπὸ τῆς ὀὁξυτάτης φορᾶς ἐχείνης ὃδια- 
σπασθέντας, ἐχεῖνοι δὲ ὀξέως οὕτω φερόμενοι, οὐδὲ 
πρὸς τὸ τῆς ὑπωρείας ἔσχατον ἔστησαν, ἀλλὰ καὶ αὖ- 
τοῦ διεχπευσόντες τοῦ αἰγιαλοῦ τῷ βυθῷ τῆς θαλάσσης 
χατώλισθον. 


ΝΒ’, λνδρες οὖν αὐτόθι τῶν εὐλαδῶν ἐπὶ ἁγρᾷρ 


δῆθεν τῶν μαρτυρικχῶν λειψάνων ἑστῶτες ἐτύγχανον, 
ἵν᾽ εἴ τι παρὰ τῆς θαλάσσης αὐτῶν ἐχδρασθείη, 
τοῦτο ἀνέλοιντο. Ἐφ᾽ ἱκανὸν τοίνυν ἔχεῖ παραμεί- 
ναντες ὁρῶσι τοῦ βυθοῦ τοὺς cáxxouc ἀναδοθέντας, 
καὶ ἡμέρα τοῖς ὕδασιν ἐπιπλέοντας. Νεὼς οὖν αὐτίκα 
μάλα ἐπιδάντες, xai πλησίον τῶν σάκκων γενόμενοι, 
ζῶντας (Jen σοῦ, Χριστὲ βασιλεῦ, ἡ δύναμις !) ἀναι- 
ροῦνται τοὺς μάρτυρας, μηδὲ μιχρὸν ἐκείνων ἕτι 
τῶν πληγῶν ἔφ᾽ ἑαυτῶν ἴχνος ἔχοντας, Μέσης δὲ 
νυκτὸς xai μέγα τοὺς ἁγίους φῶς ἐξ o)pxvoo περι- 
ἔστραψεν, ἄγγελοί τε φανερὰν αὐτοῖς ὥὦρεξαν χεῖρα, 
xai πρὸς τὴν χέρτον ἐξαγαγόντες, τροφῆς τε μεῖ- 
ἐδωχαν οὐρανίας, xai κχαταζεθλημένην αὐτῶν τὴν 
ὀύναμιν ὑπὸ τῆς συνεχείχς τῶν xaxov ἀνεχτῆ- 
gavvo, 


παρελθόντες τοῖς τε ἄλλοις πιστοῖς τὰ μεγαλεῖα τοῦ 
Θεοῦ διηγοῦντο, xal αὐτοὶ τὰς χεῖρας εἷς τὸν οὐρανὸν 
ἀνατείνοντες, θερμοτέρς πρὸς αὐτὸν ἔχρηντο τῇ εὖ- 
χαριστίᾳ, Πάρεργον δὲ αὐτοῖς τῆς ἐπὶ τὴν πόλιν 
παρόδου δύο τυφλοὶ παρά τινι ἑστῶτες στοᾷ, ἕτερος 
τε τὴν χεῖρα κατεσφιγμένος, xat. ἄλλος πάλιν παρει- 
μένως ἔχων τοῦ σώμχτος, τῶν μακαρίων ἐχείνων 
χειρῶν ψιλὴν τὴν ἀφὴν ἄπονον αὖρε θεραπείαν χαὶ 
ἄμισθον. Πολλοί τε ἄλλοι συῤῥέύσαντες πολλαῖς καὶ 
διαφόροις χάτογοι νόσοις τὴν αὐτὴν ἐκείνοις πίστιν 
εἰσενεγχόντες τῆς αὐτῆς Zox καὶ θεραπείας ἀπέλχυ- 
σα". 


NT'. Εἴθ᾽ οὕτως ἐπὶ μέσης ol. ἅγιοι τῆς πόλεως D 


cum sanclos in medium produxisset : Cur, in-- 
quit, vestris prastigiis οἱ incantationibus in po- 
pulo seditionem excitatis, ut manus autem in nos 
tollerent, et ad deos negandos et maledictis in- 
seclandos procederent, persuasistis ἢ Marlyres 
vero, À nobis quidem, dixerunt, o przfecte, ni- 
hil factum est, quo moveretur et ad seditionemi 
concitaretur populus: sed vel nobis silentibus ve- 
rus eis ex ipsa veritate cognitus est Dominus, et 
cum magna, ut ipse nosti, voce vivum solum 
Deum predicaverunt. Tu autem si aliquod. rur- 
sus nobis velis propter ipsum inferre supplicium, 
infer, non differens ; potest enim is ab eo quo- 
que nos liberare, et a vestris manibus eripere. 


LI. Sic a martyrum anima et sententia turpiter 
victus 'Ágrippinus, corpora saltem studebat su pe- 
rare: cumque eos extendisset in petra, qua erat 
super verticem montis, el crassissimis lignis ossa 
eorum confregisset, et carnes, proh dolor,consci- 
disset, deinde injicit in saccos; et eis maximis alli- 
gatis lapidibus, per latera montis dejicit vehemen- 
issime. Atque eorum quidem, qui aderant, nullus 
eral cui non esset persuasum, statim morituros 
martyres,illo vehementissimo impetu discerptos et 
distraetos. Illi autem cum ferrentur tam celeriter, 
ne ad extremum quidem wontis lateris constite- 
runt : sed cum ab ipso quoque littore decidis- 
sent, dilapsi sunt in profundum maris, 

LII. Illic itaque stabant ex piis aliquot ad mar- 
lyrum venandas reliquias, ut si ex eis aliquid a 
mari ejiceretur, id tollerent. Cum illic ergo satis 
diu permansissent, vident saccos e profundo red- 
ditos, et seusim aquis supernatantes. Cum ergo 
navem ascendissent, et prope saccos fuissent, 
viventes (o lua, Christe rex, potentia !) martyres 
suscipiunt, ne parvum quidem illarum plagarum 
vestigium adhuc in se habentes. Media aulem 
nocte inagna quoque lux sanctos e celo circum- 
fulsit : et angeli aperle manum eis prabuere, et 
cum in lerram eduxissent, eos coelesti alimento 
impertierunt, malisque assiduis dejectam eorum 
virtutem recrearunt. 


LIII.Deinde cum sic aancti in mediam accessis- 
sent civitalem, et aliis sanctis Dei narrabant mag- 
nalia, et ípsi manus in celos extollentes, ei gratias 
egerunt vehementius, Eorum autem in civitatem 
adventus accessio in transitu,fuerunt duo quidam 
cteci, stantes in quadam porticu, el alius, cui erant 
manus torpefactz,et alius rursus,cui corpus labo- 
rabat pa:alysi, qui ex beatarum illarum manuum 
solo contactu, sine labore et mercede invenerunt 
curationem. Multi quoque alii, qui variis morbis 
laborabant, cum ad eum confluxissent, eamdem 
quam illi fldem afferentes, eamdem quoque con- 
seculi fuere curationem. 


859 


MENSIS JANUARIUS. 


CAPUT IX. 


Ancyrao rursus tolerata tormenta. Pueri, ejus alumni, martyres. 


LIV. Cum ergo hec quoque didicisset prefec- ἃ — NA'. Μαθὼν τοίνυν xal ταῦτα ὁ ἔπαρχος xal aj4 


tus, et ipsa cognovisset experientia, se non modo 
nihil proficere dum puniret martyres, sed suam 
potius ledere religionem, ut qui multos videret ex 
gentilibus, iis que prxter opinionem ab ipsis fie- 
bant iniraculis, transfugere ad pielatem; non au- 
det quidem ipse amplius certamen suscipere, sed 
de eis ad Maximianum refert imperatorem, qui 
procul a Nicomedia cum toto versabatur exercitu: 
cumque alia singulatim retulisset, οἱ quod orti 
quidem essent in regione Galatarum, patria au- 
tem Ancyranorum ; cum eas accepisset Maximia- 
nus,et legisset ea qua continebantur,eum veretur 
rursus examinare, hoc pretextu irem volens evi- 
tare. Nam cum eos Ancyre esse ortos littere 


πείρᾳ γνοὺς ὡς ἄρα οὐδὲν ὀνίνησι τοὺς μάρτυρες 
τιμωρούμενος, xxi ἑτυτῷ μᾶλλον xal τῇ ἑαυτοῦ θρη- 
σχείχ λυμαίνεται, ola πολλοὺς καὶ τῶν Ἑλλήνων 
ὡρῶν τοῖς παραδόξως τελουμένοις ἡπ᾿ αὐτῶν θαύμα- 
σιν αὐτομολοῦντας πρὸς τὴν εὐσέδειαν, αὐτὸς μὲν 
οὐχ ἔτι λοιπὸν τὸν ἀγῶνα θαῤῥεῖ, Μαξιμιχνῷ δὲ τῷ 
μεγάλῳ βασιλεῖ τὰ κατ᾽ αὐτοὺς ἀναφέρει, μακράν 
ποῦ Νιχομηδείας ὁμοῦ τῷ παντὶ στρατῷ διχτρίδοντι" 
τἄλλα τε χατὰ μέρος διεξελθὼν, καὶ ὅτι χώρας μὲν 
τῆς τῶν Γαλατῶν, πατρίδος δὲ τῆς 'Aqxopawv ejo- 
pnvczt, Δεζάμενος οὖν τὰ γράμματα ὃ Μαξιμιανὸς 
καὶ τὰ ἐγκείμενα ἐπελγὼν, αὖθις ὀκνεῖ τὴν ἐξέτασιν, 
ταύτῃ τοι xal ἀφορμῇ πάλιν εὐπροσώπῳ περι- 
στεῖλαι τὸ πρᾶγμα βουλόμενος. ᾿Ἐπεὶ xai τῆς ᾿Αγχυ- 


signiücarent, illuc sanctos ad quemdam ducem p ρανῶν ὡρμῆσθαι αὐτοὺς ἐδήλου τὰ γράμματα, ἐκεῖσε 


ἰγδηδι 1, nomine Curicium, dicens : /Equum 
est, ut qu& genuit, eos et habeat, el alat, et pu- 
niat. 

LV. Tantum solertia et sapientia et excogitandi 
facililate valet Dei providentia, et in rebus dubiis 
exitum lam facile invenit, et Clemens, qui tantum 
terre:e et maris obieral,et tamdiu fuerat peregrina- 
tus,in charissimam etjucundissimam,sicut optabat 
patriam revertitur.Quam cum leto et alacri animo 
esset ingressus : Gloria tibi, Domine Jesu Christe 
Deus, dicebat, quod imeas preces exaudieris, pa- 
triieque et meorum majorum sepulcris me cum 
pulcha reddideris accessione, cum socio, inquam, 
cerlaminis Agathangelo : ut ubi natus sum, illic 
etiam decedain. Deinde ad Curicium presideutem 
in quedam loco, qui vocabatur Cryptos, id est, Oc- 
cultus, ubi etiam parva quidam aedificata fuerat 
ecclesia, viri sistuntur egregii Ille autem cunans 
eos inducere,et ad se pel!icere ingenii acumine οἱ 
solerlia, eos ita est allocutus stalim in principio : 

LVI. Cum accurate,o viri, de vobis didicerim,et 
quantum terris obierilis,et quot,et quanla subieri- 
tis pericula,et quot mortis genera vobis intenta ef- 
fugeritis, ipse quoque animo afficior, et vel eorum 
sola frangor auditione, el efficior vobis quodam- 
modo socius calamitatum: et iceo illa magistratus 
deposita severitate, *am benigne vobiscum et pla- 
cide colloquor. Videris enim mihi omnino, o Cle- 
meas maxime et admirabilis, eo quod ex hac przs: 
tantissima nalus sis civitate, in eaque creveris et 
doctus sis et educatus, ea de causa ne pius qui- 
dem in deos in alia videri voluisse civitate, nisi 
prius in tuam rediisses patriam, pro alia, ut vide 
tur, remuneratione hoe illi reservans. Sunt ergo 
nunc a te civilati et nobis agendz gratia. Teau- 
tem consequatur preclarus quoque Agallangcelus. 
Nolite ergo differre, sed diis de more sacri6icate. 
Sancti vero : Quomodo, dixerunt, fueris nobis so- 


τοὺς ἁγίσυς πρὸς ἡγεμόνα τινὰ  Koupixtov παραπέμ- 
mtt οὕτως εἰπών᾽ Τὴν γεννησαμένην ἔχειν τε αὐτοὺς 
xal τρέφειν, καὶ τιμωρεῖσθαι δίκσιον, 

ΝΕ’, Οὕτως εὑμήχανός τε xal σοφὴ καὶ ἐν τοῖς 
ἀπόροις εὔπορος ἢ τοῦ Θεοῦ πρόνοια, xal ὁ τοσαύτην 
ἐπελθὼν γῆν τε καὶ θάλασσαν Κλήμης, χαὶ τηλιχτύ- 
τῆς ἀποδημίας στειλάμενος, τὴν φιλὴν αὖθις χαϑέ- 
περ ηὔχετο χαὶ ἡδίστην ἀπολαμβάνει πατρ'δα, "Hc δὴ 
ποὺ xai σὺν ἠδονῇ ἐπιδὰς καὶ φαιδρότητι, Δόξα σοι, 
Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ὁ Θεὸς, ἔλεγεν, ἀνθ᾽ ὧν rir 
ἤχουσθας τῆς προθευχῆς μου, καὶ τῇ τε πατρίδ x 
τοῖς προγονιχοῖς με τάφοις μετὰ χαλῆ΄ς -ἧὩς προσϑί; 
χης τοῦ συνίθλου, φημὶ, ᾿ΑΛγαθχγγέλου ἀπεέδωχας, 
ἵν᾽ ὅπου τὴν γέννησιν ἔχον, xai τὴν τελευτὴν but 
δέξωμαι, Elea προχαθίσαντι τῷ Κουρικίῳ ἐν τόκῳ 
τιὶ ὃς ἐκάλεϊτο Κρυπτὸς ἔνθα τις xal μικρὰ ᾧκχοδό- 
Xnto ἐχχλήσίας, οἱ γενναῖοι παρίστανται. Ὃς δὲ 
ἐπαγαγέσθαι αὐτοὺς καὶ ὑποχλέψαι περιουσίᾳ δῆθεν 
ἀγχινοίας πειρώμενος, τοιαῦτα ἐν προοιμίοις ἔτι πρὸς 
αὐτοὺς διελέγετο, 

NG". Μαθὼν ἀκχριδῶς, ὦ ἄνδρες, τὰ καθ᾽ ὑμᾶς, 
ὅσην τε περιήλθετε γῆν, ὅσους τε ὑπεμεῖνατε χκινδύ- 
νους, καὶ ἡλίχας θχνχτων ἐπατωγὰς διεφύγειε, πά- 
σχὼ καὶ αὐτὸς tv ψυχὴν, χαὶ πρὸς αὐτὴν μόνην 
χαταχλῶμαι τὴν ἀχοὴν, χαὶ οἱονεὶ χοινωνὸς ὅμῖν τῶ» 
συλφορῶν γίνομαι' διὰ τοῦτο καὶ ἀρχοντιχὸν πάντα 
ὄγχον ἀποδολὼν οὕτως ἡπίως ὑμῖν καὶ προσηνῶς 
διαλέγομαι. Δοκεῖς μοι γὰρ πάντως, ὦ θχυμασιώτατι 
Κλήμη, τῷ τῆς ἀρίστης ταύτης φῦναι πόλεως tp1- 
φῆνχί tt ἐν αὐτῇ, xal αὐξηθῆναι καὶ παιξευθῆναι, 
τούτου apt» μηδὲ θελῆσαι ὅσιος τὰ περὶ τοὺς θεοὺς 
ἐν ἑἐτέρξ ἀναφανῆναι γῇ, εἰ μὴ dp» τῆς οἰκείας 
ἐπιδῇς πάλιν͵ ἀντ᾽ ἄλλης, ὡς ἔοιχεν, ἀμοιδῆς, τοῦτο 
τῇ πατρίδι ταμιευόμενο:, "pa γοῦν σοι χόριτας τῇ 
τε πόλει λαὶ ἡμῖν ἀποδοῦναι, Συνεπέσθω δέ σοι 
καλὺς ᾿λγαθαγγελος᾽ μὴ οὖν μέλλετε, ἀλλὰ θύετε 
θεηΐς τὰ νενομισμένχ, οἱ δὲ ἅγιοι, Πῶς δὲ ἡμῖν 
κοινωνὸς ἂν, εἶπον, τῶν θλίψεων γένοιο, οἷς ἡδονὴ 


χαὶ ὁ 


861 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


802 


μᾶλλον ol τοιαῦται θλίψεις εἰσί : Xalpousv γὰρ ἐπὶ Α cius afflictionum,quibus sunt voluptati afflictiones? 


τοῖς παθήμασι τούτοις͵ καὶ τοσοῦτον, ὅσῳ xat πάθος 
μᾶλλον καὶ συμφορὰν τὸ μὴ τοιαῦτα παθεῖν λογιζό- 
μενα, ὥσπερ xai διηνεκῆ πάλιν μαάχαριότητα, εἰ ἐν 
τῇ παρούσῃ τοῦ Χριστοῦ πίστει καὶ τῇ ὁμολογίᾳ 
ταύτῃ τελειωθῶμεν, Εἰ ob ἔτι χρὴ xal κοινωνεῖν ἀλ- 
λήλοις τῶν συμφορῶν, ἡμᾶς δὲῖ μᾶλλον τῶν ὑμετέ- 
pov λαμδάνειν xax), ot γε τὸν ἀληθῆ Θεὸν ἀγνοή- 
σαντες εἰδώλοις ἀνχισθήτοις, φεῦ ! xal χωφοῖς ἀθλίως 
προστίθεσθε, 

NZ'. Πρὸς ταῦτα δεινῶς ἐχθηριωθεὶς ὁ Κουρίκιος, 
᾿Επειδὴ, φησὶ, μοίρας, ὡς ἔοιχεν, ἐστὲ πονηρᾶς, 
καὶ χαίρετε μᾶλλον, ὡς ὀρῶ, τιμωρούμενο!, ἐγὼ τὰ 
κατὰ γνώμην ὑμῖν φιλοτίλως παρέξω, Σίδηρον οὖν 
ἐχπυρώσας οὕτω σφοδρῶς, ὡς xal σπινθῆρας παντα- 


L»tsmur enim his perpessionibus,et eo magis,quod 
non talia pati, perpessionem esse ducimus etcala- 
milatem; sicut etiam perpetuam rursus beatitudi- 
nem, si in prassenti Christi fide et in hac consum- 
memur confessione.Quod si oportet nos esse inter 
808 socios calamitatum, oporlet nos vestrorum 
malorum polius misereri, qui veram Deum i;no- 
rantes, nullo sensu preditis (proh dolor !) simu - 
lacris et surdis misere estis dediti. 

LVII.H s graviter efferatus Curicius: Quoniam, 
inquit, ut videtur, malarum estis partium, et, ut 
videlur, letamini dum cruciamini, ego quae sunt 
vobis cordi, prebebo liberaliter et magnifice.Cum 
ilaque statim ferrum vehementer accendisset, ut 


χόθεν πυρὸς ἀφιέναι, ταῖς τοῦ μεγάλου Κλήμεντος Β etiam ignis scintillas undequaque emitleret, id 


ὑποδάλλει μασχάλαις" εἶτα xal ταῖς πλευραῖς ἀσφχ- 
λῶς τοὺς ἀγκῶνας ἐγκαταδήσας, ἵνα χαὶ πιχροτέρας 
αἰσθάνηται τῆς ὀδύνης, ξύλον τε ἰσόμηχες ἀνδρὶ 
κατὰ γῆς πηγνύει, καὶ τὸν Κλήμεντα ὄρθιον ἐν αὐτῷ 
καταδεθῆναι χελεύει *. τὸν ᾿Αγχθάγγελον δὲ μετεωρί- 
σας, καὶ δημίους πάντοθεν περιστήσας, πλευρὰς 
αὐτοῦ χαὶ κνήμας κατέξαινε, Μεταξὺ δὲ xal ὥσπερ 
ἐπιχλευάζων εἰ ἐπαισθάνοιντο τῶν χολάσεων διηρώ- 
τα, Πρὸς ὃν ὁ μέγας Κλήμης τὸ τοῦ Πχύλου κατὰ 
καιρὸν ἀπεχρίνατο, Ὅσον ὁ ἔξωθεν ἡμῶν ἄνθρωπος 
φθείρεται, λέγων, τοσοῦτο» ὁ ἔνδοθεν ἀναχαινοῦται. 
Ὁ ἡγεμὼν οὖν τὴν ἐχείνου τῆς γαρτερίας ὑπερδολην 
ὑπερδηλῇ πάλιν κολάσεων νιχῆσαι φιλονειχῶν, xai 
σιδηρᾶν περικεφαλαίαν ὡς ἐνῆν μάλιστα éxmoposac, 


subjicit axillis magni Clementis : et deinde cum 
lateribus ulnas forliter alligasset,ut dolorem sen- 
tirel acerbiorem, lignum magnitudine ei equale 
figitin terram:et Clementem quidem jubet rectum 
in eo alligari: cum Agathangelum autem sublimem 
sustulisset, et lictores circa eum omni ex parte 
statuisset, eorum latera et tibias simul cedebat. 
Interim autem eos veluti subsannans,interrogabat 
an sentirent supplicia. Cui magnus Clemens illud 
Pauli 6 in tempore respondit : Quantum externus 
homo noster corrumpitur,dicens,tantum internus 
renovatur.Dux itaque summam illius tolerantiam 
contendens rursus summis superare suppliciis,fer. 
ream quoque galeam,cüm eam quantum potuisset 


ἐπὶ τὴν χεφαλὴν φέρων τοῦ μάρτυρος γατατίθησι, c accendisset, ferens posuil supra caput martyris : 


καὶ καπνὸς μὲν αὐτίχα διὰ τοῦ στόματος, τῷ ῥινῶν, 
τῶν ὥτων ἐπέμπετο. Βαθὺ στενάξας ἐχεῖνος xal τὸν 
Θεὸν ἱπιέοησάμενος, Τὸ ὕδωρ, εἶπε, τὸ ζῶν, ὁ τῆς 
σωτηρίας ἡμῶν ὑετὸς, αὐτὸς ἐπίσταξόν μοι τὴν 
δρόσον τὴν παρὰ σοῦ, ᾿Εξήγαγες ἡμᾶς τὸ πρὶν ὅδα- 
τος, ἰξάγαγε xal νῦν Ex πυρὸς εἰς ἀνχψυχήν, Ταῦτα 
εἶπεν, καὶ χατὰ μιχρὸν ψυχρόν τε τὸ μηχᾶνημχ 
ἐκεῖνο κατέστη, xai ol τὸν ᾿Αγχθάγγελον ξέοντες 
ἀπηγόρευσαν. "Onsp οὖν ἰδόντα τὸν ἡγειλόνα τρόμος 
τε σὺν ἐκπλήξει χατέσχε, xxi τοὺς ἀγίου: ἀπάγεσθχι 
πρὸς τὸ δεσμωτήριον εὐθὺς ἐκέλευσε, τὴν ἀπορίαν ἐν 
προσχήματι συμπαθείας διαλυόμενος, 

NH', Ἢ μέντοι σοφὴ Zoglz, ἣ καὶ μήτηρ, ὡς ὃ λό- 
γος φθάσας ἐδήλωσε, χαὶ πχιόχγωγὸς, καὶ πάντα τῷ 
χαλῷ Κλήμεντι γενομένη, διὰ χρόνου τοῦτον ἰδοῦσα, 
οὕτω τε μετὰ τοῦ κότμου τῆς ὁμολογίας καὶ Àap- 
πρᾶς ἐπανελθόντα τῆς τοῦ μαρτυρίου στολῆς, xal 
πάλιν ἐπιφανέστερον ἐν τῇ πατρίδι τῇ προσθήκῃ τῶν 
κινδύνων γενόμενον μεττήν τε &Ugsv ἡδονῆς τὴν χαρ- 
δίαν, καὶ προσεδόκα ὅσον οὐδέπω χαταπεμπομένους 
ἄνωθεν καὶ τοὺς στεφάνους ἰδεῖν, Νυκτὸς δὲ πρὸς τὸ 
δεσμωτήριον ἀφιγομένη xxl τῷ Κλήμεντι ὡς εἶχε 
περιχυϑεῖσα, xai ἡἧδονης ἐπ᾿ αὐτῷ δάχρυα καταστά- 
ζουσα, τὸ στέμλ, τὰς χεῖρας, τοὺς ὀφθαλμοὺς, πάντα 
ἐκείνου γνησίως χκατερίλει τὰ μέλη, Ἔπειτα πῶς 
ἐκεῖθεν πλεύσοι, τίσιν πάραδοθείη͵ τίνα τὰ μεταξὺ 


θ1 Cor. 1v, 16. 


et statim fumus quidem mittebatur per os, per 
nares, per aures. Cum ille autem profunde inge- 
muisset, et Deum invocassel : Ὁ aqua, inquiens, 
viva, imber nostra salutis,ipse, inquit, tuum in- 
stilla mihi rorem. Nos quidem prius ex aqua 
eduxisti,et nunc ex igne educ in refrigerium. Heec 
dixit, et paulatim frigida evasit illa machina, et 
defessi sunt, qui ipsum cedebant Agathangelum. 
Quod quidem cum dux vidisset, eum invasit tre- 
mor et admiratio; et statim jussit sanctos abduci 
in carcerem, inopiam consilii tegens pretextu 
misericordizm. 

LVIII. Sapiens autem Sophia,qna, ut diximus, 
ejus erat et mater et inslitutrix, et bono Clementi 
etfecta erat omnia, cum post longum tempus eum 
vidisset sic rediisse cum ornatu confessionis, et ' 
splendida stola martyrii, et rursus in patria eva- 
sisse clariorem accessione periculorum, habebat 
cor plenum f[zlitia, et sperabal se mox visuram 
coronas, que desuper mitterentur. Noctu autem 
veniens in carcerem,complexa Clemenlem,et pre 
gaudio in eum emittens lacrymas, os, manus, 
eculos, et omnia denique illius membra germane 
et suaviter deosculabatur. Deinde quomodo illine 
navigaverit,quibusnam traditus fuerit, et quenam 
interim sustinuerit, et quemadmodum tanto tem- 


863 


hoc duce decertaverit,et cum eo rursus est inclu- 
sus, singula aperte interrogavit. Postquam vero 
magnus Clemens singulalim omnia, quomodo se 
haberent, expossit, cum eorum abstersisset san- 
guinem, et mundis linteis mundasset vulnera,eis 
apponit alimenta, quibus sciebat Clementem nu- 
triri ab ineunte 2late. 

LIX.Cum interim autem considerasset Curicius, 
quod nibil ab eo posset ejusmodi excogitari ad 
supplicium, ut virorum tantam superaret toleran- 
tiam, vicario cuidam, cui tunc Amesenorum data 
erat administratio 'erat autem ei nomen Domitius, 
de eis mandat cognitionem.Cum vero ad eum de- 
ducerentur martyres,quze filiorum aut martyrum 


MENSIS JANLAHILS. 
pore decertaverit, et quisnam sit, qui cum eo sub A ὑπομεῖνο: 


864 


, ὅξως τε τὸν τοσοῦτον ἀθλιίπειε 42590» 
xi τίς ὁ χαὶ soif. ἐξ: τῷ ἡ, γεμόνος ττῷ 
καὶ μετ᾽ αὐτοῦ ziAw ἐνχεχλεισμένος, Exisir sioe; 
ἀνηρώτα. 'Ez:i 2: ὁ μέγας Κλήμτ,ς ὅξως εἶχε zivu 
κατὰ μέρους ἀπήγγειλεν, ἀπο γήστσε τούτων τὸ Xa 
καὶ χχβχραῖς τὰ τρχύμιτε σινδόσιν Éxa32131, τὰ 

αὐτοῖς παρατῆτιν αἷς ix παιδὸς τῶν Κλήμεσι 
: τρετύμενον. 

N9'. Ἔν τούτῳ Di σκεψάμενος ὁ Κουρίκεος, ὡς 
21 οὐὲν αὐτῷ τηλιχοῦτον ἐξινοτθεῖτν, πρὸς τιμω- 
£a, ὥστε καρτερίας ἀνὸρῶν τοσχύτης Ξερεγενέσῆσ, 
βιχαρίψ τινὶ τὴν ᾿Ααισηνῶν ἀρχῖν τὸ τηνιχσῦτε 
διέποντι “Δομέτιος χὐτῷ ὄνομα) τὰ χατὰ τοὺς Tr 
ἀνατθνη τιν, ᾿Αγομένοις δὲ τοῖς μάςτυσι πρὸς αὐτὸν͵ 


4 φιλόμχρτυς μᾶλλον οὖχ ἔσχεν ἀπολει- 


. * os 
pne eo φ.» 
7, 2:4 9221.1, 


potius amore tenebatur,ab eis abesse non poluit, p 205;2: Σοφία, ἀλλὰ ποοθύμως μετὰ τῶν ὑπ᾽ αὐτῇ 


sed prompto et alacri animo sequebatur cum iis 
qui ab ea alebantur, pueris; quos quidem, ut 
prius diximus, ei Clemens asciverat. 

LX.Cum autem ad Maximianum slatim esset re- 
latum de pueris, jubet ut,si voluerint quidem dis- 
cedere a Clemente,eis permittat domum redire : 
sin vero ab eo non facile recedant, ut eos morti 
dedat.Cum hzc ergo in pueros lata esset sententia, 
eos apprehendentes milites, conabantur eos per 
vim avellere a martyre. Cum ab eo autem disjungi 
non sustinerent,ipsos se humi dejicientes, et am- 
babus manibus pedesillius amplectentes,non prius 
dimiserunt, quam unusquisque eorum ense vitz 
finem acceperit, cum constantiam et prudentiam 
supra zfatein ostendissent, et aperte monstras- 
sent, perfectum hoc donum descendisse desuper 
a Patre luminum, boni animi et instituti mc nifi- 
centissimam remuneralionem. Atque locus qui- 
dem,cui puerorum corpora sorte obüigerunt, ap- 
pellabatur Campus. Pia autem Sophia, propter 
summam suam in eos benevolentiam, gerebat 
etiam curam morluorum corporum,nec se digcum 
esse existimabat, si ea humi videret jacentia; sed 
vel invita a magno Clemente disjuncta est et di- 
vino Agathangelo, cuin eis prius vale fecisset, et 
dixissel quod si Deus daret, ad eos rursus redi- 


τρεφομένων ἠκολούθει παιδίων, ἅπερ αὐτῇ, πρότερον, 


ὡς ἔφθημεν εἰπόντες, ὁ Κλήμης εἰσεποιτίσατο. 


Ξ΄, ᾿Ανενεχθὲν ὃὲ περὶ τῶν πιιδων εὐθὺς Μαξιμιι- 
- * Lj et T 4 4 4 . [ἢ 3 
νῷ, χελεύτι ὥστε εἰ μὲν ἀποσχέσθχι ἄλέμεντος ἐθε- 
* 43 * ,» ^ , . ? 
Af3t:X4, παραχωρεῖν αὐτοὺς OÍX30E ἀνχστρέξτειν͵ E: 
«^ * - $ * wf 
6i τούτου μῖ, εὐγερῶς ὀπότχοιντο, θχνάτῳ παρχοιζό- 
v1. Ταύτης τοιγαροῦν χατὰ τῶν παίδων τῆς ψήφου 
δοθείστις, ἀπτόμενοι τούτων cl στρατιῶται, paie 
ἀποσπᾷν αὐτὰ τοῦ μάρτυρος ἐπειρῶντο ^ τὰ δὲ οὐγ 
ὑπομένοντα τὴν διάζευξιν͵ ῥίπτοντα ἑαυτὰ χαμαὶ, 
xai χερσὶν ἀμφοτέραις τοὺς ἐχείνου περιδάλλοντε 
πόδας οὐ πρότερον μεθίεσταν ἕως τὴν διὰ ξίφους 
£xa3:0v αὑτῶν ἐδέχετο τελευτῆν, ἔνστασιν xal φρένες 
ἐπιδειξίμενχ, «al ἀχριδῶς δείξαντε 

δώρημα τοῦτο τέλειον dx τοῦ Πατρὸς τῶν ou 
MT: Y * ΟΥ Xx του δτρ ῳᾷ qun 

- . T - , , - 4 ? 
ἄνωθεν 41:3012t, προχιρέσεως ἀγαθῆς γαὶ γνώμης 
, . ᾽ν σι ^ - 
ἀντίουσιν φιλοτιμοτάτην, O piv οὖν τόπος ὃς τὰ τῶν 

ε 
παίδων ἐκληρώθη σώματι, Κάμπος ἔκχλεττο. ΗΕ δὲ 
θεοφιλὴς Σοφίχ τῇ τῆς περὶ αὐτὰ οἰλοστοργίας ὕπερ- 
09r, xal νεχρῶν ἔχήδετο τῶν σωμάτων, xai οὐχ 
wr» 4 «Ὁ ? 4 8 , 8 
ἄξιον αὐτῆς ἐλογίσατο περιιδεῖν αὐτὰ κείμενα ἐπ 
ἐδάφους * ἀλλὰ χαὶ ἄχουσα τοῦ τε μεγάλου Κλέμεν- 
τος xai τοῦ θείου ᾿Αγχαθχγγέλου διίσταται, συνταξα- 
μένη πρότερον αὐτοῖς xai εἰποῦσχ, ὡς ἄρχ Πεοῦ 
διδόντες πάλιν αὐτοὺς ἀπολήψεται * ὅθεν χαὶ τὰ μαρ- 


. * e^ [/ 
“περ TAXKULY 


ret. Quamobrem cum illa puerorum corpora ma- o τυρικὰ τῶν παίδων ἐκεῖνα σώματα χερσὶν ὁσίαις 


nibus sanctis sancte humo texisset, illa quidem 
[ἰδ domum est reversa. 


ὁσίως τῇ γῇ χαταχρύψασα, à piv οἴγαδε μεθ᾽ ἡδονῆς 
ἑπανήχει, 


CAPUT X. 


Cruciatus Amisi illati. SS. Phengonlis et Eucarpi martyrium. 


LXI.Martyres vero cum ad Amesenorum perve- 
nissent civitatem, el genua in terram aliquamdiu 
inclinant, eL cum ut Deus eis rursus adesset a1 
auxilium,cum calidis invocassent lacrymis,a mili- 
tibus adducuntur ad Domitium. Sed ille cum 
esset occupatus in examinandis aliis Christianis, 
eos in diem sequentemreser val certis tribunalibus 
et suppliciis, dicens non esse honestum, ut de eis 


EA Οἱ μάρτυρες 35 τὴν ᾿Αμισηνῶν πόλιν χαταλὰ- 
δόντες, τά τε γόνχτα εἷς γῆν χλίνουσι, vai τὸν Θεὸν 
παραστῆναι χαὶ παλιν εἰς συμμαχίαν αὐτοῖς μετὰ 
θερμῶν τῦν δαχρύιυν ἐγχαλετάμενο', οὕτως ὑπὸ τῶν 
στρττιωτῶν τῷ βιχχρίν προσάγονται, ᾿Αλλ᾽ ἐχεῖνος 
περὶ ἑτέρχν τηνικαῦτα Χριστιανῶν ἐξέτασιν ἀσχο- 
λούμενος, εἰς τὴν ἑξῆς αὐτοὺς ἐπὶ ὡρισμένοις καὶ 
βήμχτι χαὶ χολέσεσι τιμιεύεται, μὴ χαλὸν εἶναι 


865 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


806 


φήσας πάρεργον θέσθαι τὰ xav αὐτούς, Παρίστανται A cognitionem aliis adjungeret. Ád eum ergo addu- 


τοίνυν αὐτῷ εἰς τὴν ἐπιοῦσον μετὰ ψυχῆς ἀτροέπτοῦ 
xal γενναίου φρυνήέματος͵ τοσοῦτον ἀπέΈγοντες τοῦ 
παθόντας τι τῶν ἐπωξύνων ἐνδοῦναι, καὶ προδοσίαν 
ὑπομεῖναι τῆς εὐϑεδείχς, ὥστε χαὶ αὐτὸν μεταπείς 
θειν ὁ μέγας Κλήμτς ἐπεχείρει τὸν διχαστῆν͵ περὶ 
τῶν μελλόντων ἀγαθῶν διδάσχων χαὶ τῆς ἀθανάτου 


ζωῆς, ἃ τοὺς διὰ Χριστὸν παθεῖν τι προελομένους - 


ἐχδέχεται, Δι’ ὃν χαὶ ἡμεῖς, λέγων, τὰς παρούσας 
χολάσεις μεθ᾽ ἡδονῆς ὑπομένομεν᾽ xat τούτων ἔτι 
πλείω νουθετῶν οὐτὸν χαὶ ὑποτιθεὶς, καὶ πολλῆς 
αὐτοῦ τὰ ὦτα καὶ ἡδίστης διδασχαλίας ἀποπληρῶν, 
ὡς γαὶ αὐτὸν ἡδονῆς ὑποπλησθέντα τὸν ᾿Αγαθάγγε - 
λον πεσεῖν τε πρὺς τοὺς πόδας αὑτοῦ, εἶτα ἐκεῖθεν 
ἀναστάντα περιδαλεῖν αὐτὸν, xxl τὸ ἡδὺ ἐχεῖνο στόμα 
θερμῶς περιπτύ) 20021. 

ΞΒ΄, ᾿Αλλ᾽ ὁ Δομέτιος ὄνος fv τῆς τοῦ λόγου λύρας 
ἀκούων οὐδὲ ὀλίγα τῶν εἰρημένων ὑπ᾽ αὐτοῦ συνιεὶς, 
ὅλος δὲ τῇ πλάνῃ χάτοχος ὧν, ὁπλίζεται χιτὰ τῶν 
μαρτύρων μεταπείσεν αὐτοὺς ἀπὸ τὴς εὐσεθείας 
οἰόμενος, ᾿Αμέλει καί διίστησιν αὐτοὺς ἀπ᾿ ἀλλήλων, 
ἵνα καὶ ἀσθενεστέροις αὐτοῖς οὕτως περιτύχοι, καὶ 
ἄγει καθ᾽ ἕνα πρὸς τὴν ἐξέτασιν, ᾿Αλλ᾽ ἐγίνετο πᾶν 
τοὐναντίον, Διαστάντες γὰρ σωμχτιχῦςς ὅλως τῷ 
πνεύματι συνεδέθησαν͵ xxi τὰς πρὸς ἀλλήλους συν - 
θήκας xai τὴν ὁμολογίον αἰδούμενοι, γεννχιοτέρους 
οὕτως ἑαυτοὺς παρεσχεύασαν, τὴν ὑπ᾽ ἀλλήλων πα- 
ράθηξιν παρ᾽ ἑαυτοῦ λαμόάνειν σπεύδων ἑχάτερος, 


EI". 'O τοίνυν ἄνομος δικαστὴς ἐχεύνος κολάζειν 
ἐκ προοιμίων προειρημένος, λάχχον τιτάνου πληρώ- 
σας ὃν σύνηθες ἄσδεστον ὀνομάζειν, ἐν αὐτῷ χατα- 
χώννυσι τοὺς ἁγίους. Ἔπειτα δὲ xal στρατιώτας 
οὗτοίς ἐπιστήσας ἀσφαλῶς φυλάττειν ἐκχέλευσε᾽ 
μήπου Χριστιανοὶ, φησὶν, αὐτοὺς νυχτὸς ἀποχλέψωσι, 
Καὶ τοιαῦτο μὲν ὁ μάταιος ἐχεῖνος, xat ματαίοις 
ὄντως ἐπιχειρῶν, οἵόε ὁ Θεός. “Ὥσπερ γὰρ ἧ κά- 
μῖνος καλαι, τοὺς τρεῖς ὑποδεξάμένη παῖδας ὀχ 
ἐλύπησεν, οὐ παρηνώχλησεν, ἵνα τὸ τῆς θείας εἴπω 
Γραφᾷς, οὐ τρίχα μόνην αὐτῶν ἐλυμήνατο, οὕτιο δὴ 
χαὶ ἐπὶ τούτων αὑτῶν ἐγίνετο, Δευτέρας γὰρ ὥρας 
ἐν τῷ τιτάνῳ ὄληθέντες rap! ὅλην ἡμέραν (Παρά- 
σχευὴῇ δὲ ἦν) ἀποθεῖς χαχοῦ τὸν Θεὸς ὑμνοῦντες 
εἰὐύτήχεσαν' ἑσπέρας δὲ xal φῶς αὐτοῖς ἄνωθεν ἐῤ- 
ῥάγη, καὶ διὰ πάσης αὐτοὺς νυχτὸς περιέλαμπεν. 

ZA, ᾿Βχολούθησε τῷ θωούματι καὶ καρπός" δύο γὰρ 
τῶν ἐπ’ αὐτοῖς τεταγμένων στρατιωτῶν, τὴν λαμπη. 
δύνα xai τὴν φαιδρόνηταλα τήνδε χκαταπλαγέντες͵ 
ἄσμενοί τε τῇ ἀσδέτῳ ἐμπεπηδήχασι, καὶ Χριστιχ- 
νοὺς, ὡς εἶχον, ἑαυτοὺς ὡμολόγησαν. "Apri δὲ ἐμέ- 
ρας ὑποφαινούσῃς͵ τεθνάναι ἤδη αὐτοὺς προσδοχῶν 
ὁ τῇ δυσσεύείᾳ νεχρὸς βιχάριος, ἐκόληθῆναι τούτων 
τὰ σώματα τοῦ λαάχχου κελεύει, Καὶ προσελθόντες 
οἱ τὴν φυλαχὴν αὐτῶν πιστευθέντες, ὁρῶσιν αὐτηύς 
τὸ xai τοὺς αὐτομολήσαντας αὐτοῖς στρατιώτας OU. 


7 Dan. ni. 


cuntur die sequenti cum generoso et excelso 
animo, et qui erat expers omnis timoris; qui tan- 
(um abest, ut si quid grave paterentur, cederent et 
pielatem proderent, ut etiam ipsum judicem ma- 
gnus Clemens conatus sit in suam traducere sen- 
tentiam, docens de bonis futuris et de vita immor- 
lali, qu: exspectant qui pali propter Christum 
constituerunt: Propter quem nos quoque pre- 
sentia, dicebat, supplicia lubenter sustinemus;et 
adhuc his jlures adjiciens admonitiones, et ejus 
aures implens doctrina jucundissima, adeo ut 
ipse quoque Ágathangelus repletus voluptale, pro- 
ciderit ad ejus pedes, οἱ cum illinc deinde sur- 
rexisset, eum $it complexus, et suave illud os 


p ardenter deosculatus. 


LXIl. Sed Domitius, ut est in proverbio, erat 
asinus ad lyram in audiendo: et nec pauca qui- 
dem intelligebat ex eis quie ab eo dicta fuerant, 
seJ cum ab errore totus detineretur, arma capit 
conira martyres, existimans fore ut eos a pietate 
traduceret. Certe eos a se invicem separat, ut 
eliam sic in eos incideret imbecilliores, οἱ sin- 
gulos seorsum ducit ad examinationem. Sed to- 
lum evenil contrarium. Nam cum disjuncti es- 
seni corpore, erant omnino colligati spiritu,et re- 
verentes eas, que erant inter se invicem facte, 
conventiones et confessionem, sic seipsos effece- 
runt tnagis generosi et magis excelsi animi, eam 
qu& erat a se invicem, incitationem a se conten- 
dens uterque accipere. 

LXIII. Impius ergo ille judex, cum eos ab initio 
punire statuisset, cisterna quadam calce impleta, 
sanctos in ipsa defodit. Deinde cum prope statuis- 
set milites, jussit ut eos diligenter servarent : Ne 
forte, inquit, Christiani eos noctu suffurentur. Et 
hec quidem ille stultus, ei vere sulta aggrediens, 
ut novit Deus. Quomodo enim fornax, quz olim 
(res suscepit pueros ?, nullo eos dolore nec ulla 
affecit molestia,et ut dicam cuim divina Scriptura, 
ne unum quidem eorum pilum lzsil; ita etiam in 
his factum est. Nam cum hora ssecula jacti essent 
in calcem, toto die (erat autem Parasceve) stete- 
runt nullo inalo affecti, Deum laudantes. Vespere 
vero et lux eis desuper emicuit, et per totam no. 
clem eos circumfulsit. 


D  LXIV.Miraculum autem fructus quoque est con- 


secutus.Duo enim ex militibus, quibus erat eorum 
demandata custodia, hunc splendorem mirati et 
bane alacritatem,el lubenter in calcem tusilierunt, 
et Christianos se esse confessi sunt. Cum verojam 
dies appareret, eos esse mortuos existimans vica- 
rius,qui erat impietate mortuus, jubet eorum cor- 
pora ejici e cisterna.Et cum accessissent ii quibus 
erat eorum commissa custodia, vident eos, et mili- 
tes qui ad eos transfugerant, nihil quidem grave 


861 


MENSIS JANUARILUS. 


sustinuisse ; sed habere divinam quamdam gra- Δ δὲν μὲν ἀπὸ τῆς ἀσβδέστόο χαλεπὸν ὑποστάντας, 


Gam in uo vultu eíflorescentem. ete facie dulcem 
quemdam radium emillere.Cum eos ergo e cisterna 
trabissent, de milibus vicario renuatiapnt (erapt 
autem eorem nomina Pbengon εἰ Fucarpos,, ei 
illo jubeate protinus faere cruzcifixi clara quoque 
ipsi lace confessionis habentes oeulos illumina- 
tos, et jam remuneralionam íruentes premis. 


LXV. Clemens vero et Agathangelus adhuc 
currebant in stalio martyrii. Vicarius autem stu- 
debat ii quoque vitam prasentem adimere, al 
qui nec videret eos persuaderi bonorum promis- 
sionibus, nee emnino malorum cedere insultibus, 


$n 9€ c.a άριν ixiXbcoizs αὐτῶν ταῖς Ao 
Eq'5t2:, x30 ἄχτινα τεῦ τροϑώκ» τινὰ TAG38TB 
ἑπας:ἐντες. 'AwgaxnsiptwAa τοίνυν my. tx τῶ 
άχχου τῷ βιχχρίαρ περὶ τῶν στρετιωτῶν iTSYTU- 
λυυσ: (Φέγιωαν ἦν χὐτοῖς χαὶ Εἴμαρτος τὰ ονόμ:- 
τα), z2x£l ve, *253ti21vto;, εὐθὺς i1vwsxoloxiov, 
Αἀμπίῳ γαὶ αὐτοὶ UE. ὁμηλογίας τέγγει τὰς ὄψεις 
περιλαμπόμενα͵ xii πτρονοΐμιχ ἔξη τῶν ἁμοιδῶν 
χαρπκούμενοι͵ 

ΞΕ’, Κλήμης μέντοι xal ᾿ΔγεῦΖ-ἁλος ἔτι τὸν τοῦ 
μαρτ pie δίαυλον ἔτρεχον" ὁ βιχάρευς 388 καὶ σ“ὐτοὺς 
£3EE.50& τῆς ταρούτης TASA. ὑτεξαεγετν, 6:2 μήτι 
ἀγιθῶν ἐκχτγελίζις πειθομένους Cose, μήτε κακῶν 
ἐπχγω τῖς ὅλως εἴχοντας, πλείους αὑτοῖς ἔτι χαὶ 


plures adhuc przclsriores volens eis coronas con. B τμπρυτέρους πλααῆντι τοὺς ττεφάνοως βουλόμενος, 


texi. Dehinc certe vicarius jussit duo lora exscindi 
ex tergis unioscujusqve : deinde antem ipsos 
quoque verberari virgis toto corpore vehemen- 
tissime. llli vero, cum eliam eis carnes concide- 
rentur, et ossa contererentur, fortiter tamen et 
constanter sustinebant presentia, tanquam ad 
impatibilem jam traducti natoram, et nullam sen- 
lientes necessitatem corporis. Preclaras autem 
Clemens tales quoque voces ad Deum loquebatur, 
dicens : Domine Jesu Christe, qui quidquid spi- 
rat, e luto propriis fabricatus es manibus, et ho- 
mini nervos et 0ssa et aliam consiruxisti figuram, 
qui etíam nos δῶρε contritos con(irmasti, et con- 
cidentes stabilisti, afflictosque et prostratos ere- 


"Et τοι »)9 χαὶ δύο μὲν tg iv-uc cte» ἑκάστου 
νώτων ὁ βιχάριος διεχχοξῆναι χελείει, ἔπειτα Ó6 xai 
pode αὐτῶς ὅλο» τὸ σῶμτ σφοδροτάτω: τύπτε- 
σθαι. Οἱ δὲ xai τὰς σάοχας τεμνόμενοι, καὶ τὰ ὀστᾶ 
συντριδόμενοι, ὁμῶς χαρτερῶς τὰ παρώντα καὶ ej- 
τόνως ὑπέμενον, ὥσπερ ἔδη πρὸς τὴν ἀπαϑῆ μεῖ:- 
θέμενοι φύσιν, χαὶ μηδεμιᾶς ἀνάνχτις τοῦ δώματος 
αἰσθχνόμενοι, Ὃ δὲ γενναῖος Κλήμης καὶ φωνὰς 
πρὸς τὸν Θεὸν τοιχύτας ἐφθέγγετο Κύριε "inso 
Χριστὲ, λέγων, ὁ πᾶταν kx πηλοῦ πνοὴν χερσὶν οἱ- 
4tiac δημιουργήσας, χαὶ νεῦρα τῷ ἀνθρώκῳ c 
ὁστὰ xai τῇ, ἄλλη» χατασχευάσας διίπλασιν, ὁ τὰ 
συνιτριδέντας πολλάχις ἡμᾶς ἐπιῤῥώσας, παὶ κεῖ: 


πίπεοντας ὑποστηρίξχς, xai ἀνορθώσας κατεῤῥαγμί- 


xisti, ipse ossa quoque nostra nunc centritac νους, αὐτὸς καὶ τὰ συντριδέντα ἡμῶν ὀστᾶ νῦν ἀνόρ- 
erige, et tua imple exsultatione. Ipse enim es, o θωσον χαὶ τῆς σῆς ἀγαλλιάσεως ἔμπλτ,σον αὐτὸς 
rex invicte, qui in nobis hoc certamen decertas: γὰρ si, ἀνίκητε βασιλεῦ, ὁ ἐν ἡμῖν τὸν ἀγῶνα vo 
ut per nostram imbecillitatem tua apertius os- τὸν ἀγωνιζόμενος, ὥσνε xai σατεστέραν διὰ τῆς 
tendaiur potentia. Quomodo enim hoc corpus, in ἡμετέρας ἀσθενείας τὴν σὴν ἐπιδειχθῆναι δύναμιν' 
quod cadit interitus, tales vicerit perpessiones? ἐπεὶ πῶς ἄν τὸ φθαρτὸν τοῦτο σῶμα τηλικούτων 
Ita magnus Clemens cum Deo loquebatur. περιεγένετο παθημάτων ; Ταῦτα ὁ μέγας Κλήμης 
τῷ θεῷ διελέγετο. 

LXVI. Viearius autem videns eos superius pre- EG". Kal ὃ βικάριος χρείττους αὐτοὺς καὶ τῶν 
sentia,ad alium modüm processit supplicii:et cum παρόντων ὁρῶν πρὸς ἕτερόν τινα τιμωρίας τρόπον 
duos ferreos candefecisset grabatos, facit otinal- ἐχώρει, καὶ δύο σιδηροῦς ἐχπυρώσας κχραδδάτους 
tero eorum alter recumbat.Cum vero multum ignis ἐν ἑχαιέρῳ τούτων ἑκάτερον ἀνακλίνει, Κάτωθεν a 
inferius substravisset, oleum et ignem et picem οἱ πῦρ ἄφθονον ὑποστρώσας, ἔλαιόν τε καὶ πίσσαν καὶ 
salpbur infundit.Cum multusergo,ut cst ecnsenta- ρεῖον ἄνωθεν ἐπιχέει͵ Καπνοῦ τοίνυν, ὡς εἰχὸς, πολ- 
neum, et flamma sublati essent in magnam par- 2o) καὶ φλογὸς ἐπιπολὺ τοῦ ἀέρος ἀρθέντων, ol μὲν 
tem aeris, ij quidem qui cireumsistebant, quine- p περιεστῶτες, ἀλλὰ xal αὐτὸς σὺν αὐτοῖς ᾧ ἄρχων, 
tam ipse quoque cum eis magistratus, id quod ὅπερ ἣν καὶ τῷ πράγματι χαὶ τῇ φύσει ἀκόλουθον, 
erat rei et naturo consequens, credebant omnes τεθνάνχι πάντες ἐπίστευον. ᾿Ἐσήμαινε δὲ «αἱ τοῖς 
sanctos esse mortuos. Significabat autem jam lic- δημίοις ὁ βιχάριος ἤδη, σδέσαντας τὴν πυρὰν ῥίψαι 
toribus quoque vicarius, ul rogo exslincto, Cur- κατὰ τοῦ ποταμοῦ τῶν ἁγίων τὰ σώματα τοὺς δὲ 
pora sanctorum jacerent in fluvium. Eos vero in» ἦν ἄρα λαδὼν ὕπνος τις γλυχὺς ἀπόῤῥὴτος, ἐπὶ 
vaserat quidem dulcis somnus et inexplicabilis;in τῷ ὕπνῳ δὲ καὶ ὄψις ἐφοίτα. Ἡ δὲ ὄψις αὐτὸ ἣν ὁ 
somno aulem visio quoque accedebat. Visio vero ἀγωνοθέτης Χριστὸς μετὰ στρατιᾶς ἀγγέλων ἐπιφα- 
erat ipse agonothela Christus, qui cum exercitu νεὶς, xat, Μὴ φοδεῖσθε͵ εἰπών ἐγὼ γὰρ εἶμι μεθ᾽ 
asgelorum apparuit, et dixit: Nolite timere, ego ὑμῶν, ᾿Ἐκεῖνοι μὲν οὖν τοῦ θείου τούτου ὕπνου &v- 
enim sum vobiscum, Illi ergo cum ab hoc divino ενεγκόντες ἀλλήλοις ἔκοινουντο τὴν ὄράσιν, καθάπερ 


8 Matth. xxvii, 


869 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


870 


ἐν εὐώδει πύόᾳφ καὶ μαλαχῇ, ἀλλ᾽ οὐκ ἐν φλογὶ μέσῃ A Sorano essent expergefacti, communicabant sibi 


κείμενοι, 


invicem visionem,tanquam in herba molli et odo- 
rifera, non in media adtem flamma, jacentes. 


CAPUT XI. 


Ignis cruciamenium  Tarsi superatum. 


X2Z'. Δομέτιος δὲ παραδόξως οὕτω vat τοῦ πυρὸς 
αὐτοῦ περιγενομένους ἰδὼν, xal i7, ἔχων ὅ τι λοιπὸν 
αὐτὴῖς χρήσαιτο, παρὰ Ναξιμιχνὸν σὖθις αὐτοὺς 
ἀναπέμπει ἐχ Ταρσοῦ τηνιχαῦτὰα πρὸς “Αγχυραν 
ἀναστρέφοντα, Οἱ ἄγιοι τοίνυν ὑπὸ στρατιῦταις μετὰ 
πολλῶν «αἱ ἄλλων Χριστιχνῶν ἀψάμενοι τῆς πο- 
ρείας, ἐπειδὴ τῷ τε τῆς ὁδοῦ μήχει τὰ σώματα πε- 
πονήχεσαν, ἄλλως τὶ δὲ xal ἡ ὁδὸς ἣν ἔμελλον ὃδια- 
δαίνειν͵ ἔρημος ἐπιπολὺ οὔτα χαὶ ἀτεχνῶς ἄνυδρος, 
εἰς ὀξὺ δίψος αὐτοὺς ἀνέφλεγε. Τούτῳ δὲ αὐτῷ καὶ 
τοὺς ὁδοιποροῦντας δεινῶς πιεζομένους ὁρῶντες xal 
ὅσον οὕπω ἐχλείποντας, εἰς εὐχὴν μετὰ τῶν γονάτων 
καὶ αὐτὴν χλίναντες τὴν χαρδίαν, Κύριε Ἰησοῦ 
Χριστὶ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, εἴπον, ὁ χαὶ θαλάσγτης ὕδατα 
πρότερον ὡσεὶ τεῖχος παγῆνχι ποιήσας, καὶ ὕδωρ ἐχ 
πέτρας πάλιν ἐξχγχγὼν, αὐτὸς ἐπίόλεψον καἱ vov ἐφ᾽ 
ἡμᾶς, ἐπίδλεψον, βασιλεῦ * διαπέφλεατχι Ὑὰρ ἰσχυ- 
ρῶς ἡ ψυχὴ ἡμῶν, xxl τρέχομεν ἐν δίψει καύματος 
ἐν ἀνύδριρ " τοῦ δὲ βουλοηένου͵ πάντως xzl ὕδω; ἣ 
(7, καὶ αὖ πάλιν γῇ τὸ ὕδω; γενήσεται, Ταῦτα ἔλε- 
Ὑόν τε, καὶ θερμὰ δάχρῦχ υῶν ὀφθαλμῶν ἀπέῤῥεον. 
Προσευξαμένων γοῦν χαὶ εἰς τὸν οὐρανὸν εὐθέως 
ἰδόντων, καθχρόν τι νᾶμα xal διειδὲς τὴς ξηρᾶς ἔχεί- 
νῆς xai ἀνημέρου γῆς ἀναδίδοτχι * οὔ καὶ πιόντες τὸ 
πιέζον αὐτοὺς τὸ δίψος ἐχοίμισαν. 

ἈΠ’. Τῆς φήμης οὖν xal τοῖς πόῤῥω διαδοθείσης 
συνέῤῥεον πρὸς αὐτοὺς οἱ περίοικοι, χαὶ πολύ τι 
πλῆθος αὐτοῖς πολλοῖς xai ποικίλοις πάθεσιν ἔνοχλου - 
μένων προσήγετο, ᾿Αλλ᾽ ἡ τῶν χειρῶν ἀφὴ μόνον 
ἑκάστῳ τοῦ πάθους ἐγίνετο φάρμαχον. Ὁ τοίνυν 
μακαριώτατος Κλήμης (ἐπ᾿ αὐτὸν γάρ μόνον αὖθις 
τὸν λόγον ἑπανχγόγωμεν) οὕτω πάσχειν ἐδίψα διὰ 
Χριστὸν, ὥστε μηδὲ ὀλιγωθῆναι ταῖς τιμωρίαις τὸν 
χρόνον αὐτῷ τῆς ζωῆς ηὔχετο, ἀλλὰ διὰ τέλους πα- 
ραταθῆναι τὸ σχάμματα, Δέσποτα Κύριε, λέγων, 
μόνε βασιλεῦ τῶν αἰώνων, μὴ ἀναγάγῃς με ἐν ἠμί- 
ctt τῶν ἡμερῶν μου, τοῖς χαθημερινοῖς τούτοις αιἷν- 
δύνοις ἀπαγορεύσαντα * ἀλλὰ παράσχου μοι τῷ ἁμαρ- 


LXVII.Cum eos vero Domitius vidisset ita admira- 
biliter οἱ preter opinionem ignem superavisse, nec 
sciret deinceps quidnam eisfaceret,remittiteosad 
Maximianum, qui tunc ex Tarso revertebatur Án- 
cyram.Cum sancti ergo sub militibus cum multis 
quoque aliis Christianis essent iter ingressi,quo- 
niam et vie longitudine defessa erant corpora, et 
alioqui via,qua erant !ransituri,erat admodum de- 
seria ei plane aque expers, sitis eos urebat vehe- 
mentissime. Et eum viderent graviter premi eos, 
qui una iter ingrediebantur,et mox esse defecturos, 
ad preces cum genibus ipsum cor quoqueinclinan. 
(68 : Domine Jesu Christe,Deus noster, dicebant, 
qui etiam prius a quasmaristanquam murum firmas 
effecisti οἱ slabiles,et aquam rursus eduxisti e pe- 
tra; ipse nune quoque super nos respice, respice, 
inquam, rex : valde enim ardet nostra anima, et 
currimusin siti sestus in loco qui est sine aquis. 
Te autem volente,omnino ef terra aqua, et rursus 
aqua terra fiet.Hz»c et dicebant,et ealide lacrymee 
eis fluebant ex oculis.Cum itaque orassent,et pro- 
tinus in celam suspexiesent, purum quoddam et 
perspicuum fluentum ex illa arida et inculta terra 
emittitur. Ex quo cum bibissent, eam que eos 
premebat sitim sedarunt. 

LXVIII.Cum hujus autem rei fama etian ad eos, 
qui procul erant remoti, pervasisset,ad ipsos con- 
fluebaut qui cireumcirca habitabant,et magna ho- 
minum multitudo qui multis et variis morbis vexa- 
bantur, ad eos adducebatur.Manuum autem solus 
conlactus fuit uuicoique morbi medicamentum. 
Beatissimus ergo Clemens (ad ipsum enim solum 
rursus reverlitur oratio) propter Christum pati 
adeo sitiebat,ut nec vítee quidem suc tempus oraret 
minui suppliciis,sed ejus septa extendi perpetuo : 
Domine,dicens,qui es solus rex seculorum,ne me 
abduxeris in dimidio dierum meorum, his quoti- 
dianis defessum periculis : sed prebeas mihi pec- 


τωλῷ παρ᾿ ὅλην pou τὴν [hv ὑπὲρ τοῦ σοῦ ὀνόμα- L catori per totam eam vitam omnia pali pro tuo no- 


τὸς καὶ τῆς σῆς ὁμολογίας máveu παθεῖν, xxl αὐτά 
σοι καταϑῦστι τὰ μέλη, ὡς ἄν μετὰ πλείονος ἀπο- 
λάδω πάλιν αὐτὰ τῆς λαμπρότητος, Ταῦτα ὁμοῦ τε 
ηδξατο, καὶ φωνῆς ἄνωθεν εὐθέως ἀκούειν ἐῴκει " ἡ 
φωνὴ δὲ ἣν * Δπερ ἡτήσω, Κλήμη, νῦν δέδοταί σοι, 
Ἴσχυε xal ἐνδυναμοῦ, xal τὸν δρόμον ὄντως τρέχε 
τὸν τῆς ἀϑλήσεως * ὁ πᾶς γάρ σοι τῆς ζωῆς ὑπόλοι- 
πὸς χρόνος, μετά γε τῶν ἤδη τῇ ἀθλήσει διηνυσμὲ- 
νῶν εἰς ὀχτὼ xal εἴκοσιν ἔτη τῷ μαρτυρίῳ ἀριθμη- 
θήσεται. 


mine el tua confessione, et vel ipsa tibi membra 
sacrificare, ut ea rursus accipiam cum majori 
splendore.H:c simul ac precatus est,visus est sibi 
vocem audire ex alto,dicentem : Quo petiisti,Cle- 
mens, ea nunc tibi data sunt.Te fortiter gere, et 
tuas vires confirma,et certaminis cursum econstan- 
ler confice. Universum enim quod tibi restat vitae 
tempus, cum iis, quz cer(ando jam a te sunt pe- 
racta, numerabitur ad viginti et octo annos mar- 
tyrii. 


871 


MENSIS JANUARIUS. 


879 


LXIX Sic ergo egregius Clemens,eum ecolo ac- Δ — Z6'. Οὕτως οὖν ὁ γενντῖος Κλήμηςς ἐξ οὐρενοῦ τὸ 


cepissel certum pignus martyrii,ad Ancyranorum 
civitalem rursus confidenter procedebat una cum 
Agathangelo. Qui eos autem adducebant milites, 
audientes imperatorem adbuc versari Tarsis op- 
pido Cilicie, illus ad eum sanctos ducu:t. Ille 
autem cum eos stalim sisti curasset et id quod re- 
vera erat celasset, simulata benignitate, humane 
et placide eos primum conabatur inducere : Mihi 
videmini, dicens,o viri, propterea in hodiernum 
vsque diem non induxisse in animum, ut ompino 
cederetis, sed in eos potius, ad quos missi estis, 
immorigeri fuisse et contentiosi, ut ad nos usque 
veniretis, οἱ non prius in alicujus alterius, quam 
in ipsius imperatoris oculis mutaremini.Scit enim 


τοῦ μαρτυρίου λαδὼν ἐχέγγυόν, εἰς τὴν ᾿Αγκυρανῶν 
αὖθις σὺν ᾿Αγχθχγγέλῳ πεποιθύτες byxowcrc εἰ ἃ 
ἀπάγοντες αὐτοὺς στρατιῶται διατρίδειν ἕν Tapm 
τῆς Κιλικίας ἔτι τὸν βχσιλές πυθόμενοι, ἐχεῖ ni) 
αὐτὸν ἄγουσι τοὺς ἀγίους. Ὁ δὲ παραστησάμενος 
εὐθέως αὐτοὺς, καὶ χρύψας ὁ ταῖς ἀληθείλις ἦν, προσ- 
ποιήέτῳ οιλχανθρωπίξ, ἡμέρως οὕτω καὶ προστνῶς 
ἐπχγχγέσθα: πρῶτον αὐτοὺς ἐξειρᾶτο ^ ᾿Εοίχατέ μοι͵ 
λέγων, ὦ ἄνδρες, ὅτι διὰ τοῦτο μέρ: xai vuv ou 
εἶξαι τὸ παράπαν οὐδὲ ἐνδοῦναι ἀνέτχεσθε, ἀλλ᾽ ὅτι 
μᾶλλον xai πρὸς 00; παρεπέμφδητε λίαν ἀπειθεῖς 
κατέστη τε xai οιλόνειχκοι, ἵν᾽ ἕως ἡμῶν χὐτῶν D- 
0n:t, καὶ μὴ, ὑπ᾽ ἄλλῳ τινὶ πρότερου, ἀλλ᾽ ἢ ὑπὸ τοῖς 
αὐτοῦ βασιλέως ὀφθαλμοῖς μεταδάλητε. Οἷἵδε γὰρ 


sepe praesentia imperatorisanimum quoque traas- B πολλάχις πτρουσία βασιλικὴ καὶ γνώμτιν μεταποιεῖν͵ 
mutare,et id quod est valde inimicum provocare καὶ τὸ στόδρα πολέμιον μεταχαλεῖσθαι πρὸς εὔνοιαν, 
ad benevolentiam. Ecce ergo nostro aspectu di- ἰδοὺ τοιγαροῦν τῆς ἡμετέρας τόγε νῦν ἔχον ὄψεως 
gnali estis in prasenlia, propediem autem digni ἠξιώθητε, οὐκ εἰς μαχρὰν δὲ καὶ vno εὐμενείας 
quoque nostra censebimini benevolentia, si prius ἀξιωθήσεσθε, εἴ γε τοὺς θεοὺς πρότερον οἷα φωτῇ- 
deos ut servatores el communes bominum cura- zc xal χηδεμόνας ἀνθρώπων χοινοὺς θερακπεύσητι͵ 
tores colueritis.Preclari autem viri preclare ad- Καὶ οἱ γενναῖοι μᾶλα γενναίως ὑπολαδόντες" "Ow piv 
modum respondentes : Quod ad tuam quidem po- τῷ σῷ χράτει παρέσττμεν, εἶπον, ὦ βασιλεῦ, ἠξόμεϑε 
tentiam, dixerunt, deducti sumus, o imperator, αὐτοὶ, πλὴν ἄλλως τιμωρίας διὰ Χριστὸν xai πρὸ 
ipsi quoque lelamur: sed ut qui pro tuo tribunali τοῦ σοῦ βήματος, οὐχ ὥς τινος ἄλλης τιμῆς ἀξιωϑη- 
supplicio propter Christum,non aliquo autem alio σόμενοι * οὗτους ἄν γὰρ μετὰ πολλῆς τῆς παῤῥησίες 
honore digni simus censendi.Sicenim cum magna τῷ φοδερῷ ἐχείνου xai ἀδεχάστῴ βήματι παρασταί:- 
fiducia sistemur ad illius terribile, et quod cor- μεν, ἧς ἐπιτυχεῖν εὐχόμεθα xal σὲ, βασιλεῦ * αὐτὰ 
rumpi minime potest, tribunal : quam ut conse- γάρ ἐστι δι’ οὗ βασιλεῖς βασιλεύουσι, xai τύραννα 
quaris,te quoque rogamus,o imperator.lpse enim κχρατοῦσι qnc * αὐτὸς ὁ καὶ πᾶν ἔθνος xaÜaipav, xi 
esl, per quem et reges vere regnant, et tyranni in e, τὴν Ῥωμαίων ἀρχὴν ὑψῶν, xai ἔτι μᾶλλον ὑψώσωι͵ 
terra dominatum obtinent. Ipse enim est, qui οἱ ΄ καὶ δι᾽ αὐτοῦ βασιλεύσων πάντων ἐθνῶν * ἢν δὴ καὶ 
destruit omnem gentem, et Romanorum extollit ῥάδδον ὁ προφήτης σιδηρᾶν ὀνομάζει, Δέδωχά em, 
imperium, et adhuc magis extollet, et per ipsum λέγων, ἔθνη τὴν χληρονομίαν σου, xal τὴν κατάσχι- 
omnibus dominabitur gentibus.Quod quidem pro σίν σου τὰ πέρατα τῆς γῆς * ποιμανεῖς αὐτοὺς ἐν 
pheta quoque appellat virgam ferream : Dedit tibi, ῥάδδῳ σιδηρᾷ. Καὶ βασιλεῖς δὲ μεθ’ ὑμᾶς εὐσεδεῖς 
dicens,genles hereditatem tuam,et possessionem ἀναστήσει * xal τοῦτο γὰρ τῷ Πνεύματι προχναπεφώ- 
tuam fines terre. Pasces eos in virga ferrea 8, νῆηται. 
Porro autem imperatores quoque, qui vos sequentur, excitabit pios el veri Dei cultores. Nam hoc 
quoque prius elocutus est Spiritus. 
LXX.His ergo vehementius commotus Maximia- ^ 0'. ᾿Οξύτερον τοίνυν πρὸς ταῦτα κινηθεὶς Μαξιμια- 
nus,Quosnam,inquit,ovos,qui violenta estis morte νὸς " Ποίας, ἔφη, βιαιόθάνατοι, μαντικὰς ἀνέγνωτε 
perituri,legistis libros fatidicos, qui htec fabulan- βιίδλους τὰ τοιαῦτα μυθολογούτας ; — Οὗ μαντικὰς, 
tur? Illi autein: Non fatidicos, sed propheticos po- ἀλλὰ mpog4ttxàc μᾶλλον, εἶπον ἐχεῖνοι, ὦ βασιλεῦ, 
tius, dixerunt, o imperalor, in quibus utique hoc Div atc ποὺ καὶ τοῦτο γέγραπται ^. ᾿Αναστήσει b Θεὸς 
quoque scriptom est: Exsurgere faciet Deus in die- ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις βασιλεῖς εὐσεδεῖς, Καὶ 


bus novissimis reges pios. Maximianus vero, dum 
ii hec dicerent, interrumpens orationem : Quid 
vero, inquit, non nos iji suinus, qui in deos tanta 
pietate utimur, ut eos quoque qui eis non parent, 
ut nunc vos, malis afficiamus gravissimis? Quam- 
obrem magnvs Clemens,silente Agathangelo:Sed,o 
imperator, inquil, si fuissel quidem aliqua mutatio 
impietatis, ex quo illud predictum est propheti- 
cum, ea qu& a te dicta sont, aliquam haberent 
rationem.Cum autem cultus simulacrorum in ho- 


8* Psal. 11, 9. 


Μαξιμιανὸς μεταξὺ λεγόντων αὐτῶν ἐπιλαδόμενος 
τοῦ λόγο», Τί δὲ ; οὐχ ἡμεῖς͵ εἶπεν, οὗτοι, οἵ γε 
τοσαύτῃ περὶ τοὺς θευύς εὐσεδείφ χρωμεθα, ὥστε 
xa! τοὺς ἀπειθοῦντας αὐτοῖς, ὥσπερ δὲ καὶ νῦν ὑμᾶς, 
ἀνηκέστοις ἐκδιδοῦμεν καχοῖς ; ᾽Εφ᾽ οἷς ὁ μέγας Κλή- 
pne, ἡσυχίαν ἄγοντος τοῦ ᾿Αγαθαγγέλου " ᾿Αλλ᾽, ὦ 
βασιλεῦ, εἶπεν, εἰ μέν τις ἐγένετο τῆς ἀσερείας με- 
ταδολὴ, ἐξότου τὸ προφητικὸν τουτὶ προηγόρενται, 
εἶχεν ἄν τινά σοι λόγον τὰ εἰρημένα, ᾿Επεὶ δὲ τὰ τῆς 
εἰδωλολατρείας ἔτι xai νῦν ἐπιπολάζει τῇ οἰχουμέ-Ἅ 


813 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


874 


wp, δῆλον ὡς ἕτερος εἴη πάντως ὁ τῶν εὐσεδῶν À diernum usque diem abundet in orbe terrarum, 


βασιλέων καιρός. Πρὸς ταῦτα θυμῷ πάλιν ἀσχέτῳ 
ληφϑεὶς Μαξιμιανὸς τὴν φωνὴν εὐθέως Ἰσδέννυτο᾽ 
χάμινός τε αὐτίχα τῆς Χαλδαίων παρὰ πολὺ μείζων 
τοῖς ἁγίοις ἀνήπτετο, ᾿Αλλὰ xai εἰς αὐτὴν ἐμέληθεν- 
τας ἢ θεία χάρις αὐτοὺς ἐδρόσιζεν͵ ὥσπερ ἔχετ τοὺς 
παῖδας, οὕτως ἀδλαδεῖς ἐνταῦθα τηροῦσα τοὺς μάρ- 
τυρᾶς" νύχτα μὲν οὖν ὅλην 4zi ἡμέραν αὐτοὺς ἣ 
χάμινος εἴχεν, ἦχος δέ τις ἐκεῖθεν ἑορταζόντων 
ἠκούετο, καὶ χαπνὸς εὐώδης xal ἡδὺς ἀνεφέρετο. 


OA'. Ταῦτι μηνύεται Μαξιμιανῷ, καὶ ἔχεῖνος ἤδη 
τῆς φλογὸς ἀπομαρανθείσης ἐπιστὰς ὁρᾷ σώους ἐν 
αὐτῇ τοὺς ἁγίους, (ὦ τοῦ θαύματος !) μηδὲ τρίχα 


clarum est futurum omnino aliud tempus piorum 
imperatorum. Cum ex his ira, que cohiberi non 
poterat, esset incitatus Maximianus, loqui quidem 
desiit : fornax vero, Chaldseorum fornace longe 
muajor, sanctis fuit accensa. Sed eos quoque ih 
ipsam injectos divina rore perfudit gratia ; sicul 
illic pueros, sic hic conservans martyres. Átque 
totam quidem noctem et diem eos fornax tenuit: 
illinc vero audiebatur quidam sonus festum cele- 
brantium, suaveque olens et dulcis fumus ex eo 
sursum erniltebatur. 

LXXI.Hsc significantur Maximiano. [lle autem, 
cum jam flamma exlabuisset, accedens, videt san- 
ctos in ea salvos,(o miraculum!)cum flamma ne vel 


μόνην αὐτῶν τῆς φλογὸς τὸ παράπαν λυμηναμέίνης, B solum quidem eorum pilum lasisset, sed manus 


ἀλλὰ τὰς χεῖρας εἷς οὐρανοὺς ἀ.ατεταμένας ἔχον- 
τας, τὰ χείλη δὲ πρὸς δοξολογίαν ὑποχινοῦντας" xat 
τούτους εὐθέως τῷ οἰκείῳ βήματι παραστήσας, Kal 
ἐν τούτῳ γοῦν, Lon, χαρίσασθέ μοι, ὥστε γνωρίσαι 
ὁποίαις δήποτε ἐπῳδαῖς τὴν τοῦ πυρὸς ἀφαιρεῖσθε 
δύναμιν. Οἱ δὲ, Οὐκ ἔπῳδατς, εἴπον, ὦ βασιλεῦ, ἀλλὰ 
μόνῃ τοῦ εἰπόντος ἐπαγγελίᾳ, ὅτι Κἂν διὰ πυρὸς 
διέλθῃς, οὐ καταχαύσει σε φλόξ, ᾿Εδάννετο πρὸς 
τοῦτο πάλιν, καὶ δεινῶς εἴχεν ὃ βασιλεὺς, xal. σύ- 
ρέσθαι αὐτοὺς ἐχέλευε δημοσίᾳ, καὶ ὑπὸ τῶν δημίων 
σπαράττεσθαι, xal τὰ ἔσχατα ὁπομένειν. ᾿Αλλ᾽ ἐπὶ 
καχῷ καὶ ταῦτα τῷ ἐχείνῳ ἐγίνετο, Πολλοὶ γὰρ τηνι- 
χαῦτα xal τῶν ἀπίστων φρόντιμά τε ὁρῶντες ἀδού- 
λωτον, xal ψυχὴν ἀταπείνωτον, xai παῤῥησίάς χο- 


quidem haberenl in ccelum extensas, labra vero 
moverent ad glorificationem. Quos cum curasset 
statim ad suum tribunal sistendos : Vel in hoc,in- 
quit, mihi saltem gratilicemini, ut significetis qui- 
busnam incantationibus igni vim adimitis, llli au- 
tein : Noo incantationibus, dixerunt,o imperator, 
sed sola ejus, qui dixit, promissione: Etiamsi per 
ignem transeas,flamma non te comburet 9 πος er- 
go rursus mordebant et male habebant imperato- 
rem,et eos jussit trahi publice, et convelli a licto- 
ribus et extrema perpeti. Sed haec quoque illi 
male cesserunt. Nam tunc quoque multi ex infide- 
libus videntes spiritus, qui non poterant redigi in 
servitutem, et animum, qui dejici et deprimi non 


αἱδῇ πνέουσαν, αὐτὸ τὸ μέγιστον, ἀνθρώπουν ἐλχο- C poterat, planeque fiduciam spirabat et libertatem, 
μένους πιχρῶς «al σπαρασσομένους xal τί τῶν δει- οἱ hor quod est maximum,hoinines qui acerbe tra- 
νῶν μὴ πέσγχοντας, xai ὑ μόνον οὖχ ἐνδιδόντας, hebanturet convellebantur, et quid non grave pa- 
ἀλλὰ xal ἀκμαιοτέρους οἱονεὶ γινομένους, θάρσους  tiebantur, et non solum non cedebant, sed evase- 
τε ὑποπιπλαμένους, xol αὐτοῦ περιγινομένους τοῦ rant quodammodo robustiores οἱ vegeliores, et 
βαοιλέως᾽ ταῦτα ὁρῶντες τήν τε πάτριον ἐξώμνυντο — pleni erant fiducia, et superabant ipsum impe- 
θρησχείαν, xal ojtol; τε xai τῷ ὑπ᾽ αὐτῶν xnpuv- ratorem ; hac videntes,et patriam abjurabant re- 
τομένῳ Χριστῷ προσετίθεντο. ligionem, et eis se adjungebant, et ei, qui ab 
ipsis priedicabatur, Christo. 

OB'. ᾿Απορίᾳ γοῦν πάντοθεν περισχεθεὶς Μαξιμι- LXXII. Cum itaque consilii inopia esset plane ex 
νὸς, αὐτοῖς ὡς εἶχον δεσμοῖς, τῇ φυλακῇ τοὺς páp- omniparte implicatus Maximianus, martyres,ita ut 
τυρας δίδωσι, τέταρτον ἔτος αὐτοὺς τὸ δεσμωτήριον — erant,vinctos tradiL in custodiam,cum eos damnas- 
οἰκεῖν xavaxolvac* ΕἾ πως, φησὶ, χἂν ὁ μεταξὺ χρός- set quatuor annos habitare carcerem: Si forte, in- 
νος ὑπολύσει τὸν τόνον αὐτοῖς, xal τῆς προθυμίας τὸ quit,quod intercedit tempus, sit eorum soluturum 
διάθερμον ἀμὄλυνετ, ᾿Αλλ’ ἣν ἀπεναντίας τῇ ἐλπίδι constantiam, promplique et alacris animi hebeta- 
τὰ ἀπαντήσαυτα' τόν τε γὰρ μεταξὺ χρονον εὐψύχως — turum vehementiam.Sed ea contra atque sperabat 


διήγαγον, καὶ τῆς προθεσμίας ἤδη παρισταμένης, D 


καθάπερ χθὲς καὶ πρώην χατάλλειστοι γεγονότες, 
οὕτω θερμὸν πνέοντα τὸν πρὸς τὴν ὁμολογίαν ζῆλον 
ἐτήρουν, Ὁ γὰρ sl; Χριστὸν πόθος xal ἡ τῶν μελ- 
λόντων ἐλπὶς ὡς οἴχον αὐτοῖς καὶ παλάτιον πολυτελῆ 
τὴν φυλαχὴν οἰχεῖν παρεσχεύαζον, Μαξιμιανὸς οὖν 
ἔτι xal ταῦτα μαθὼν, αὐτὸς μὲν τοὺς πρὸς ἐχείνους 
ἀγῶνας ὑπελθεῖν αὖθις ἀπαγορεύσας,͵ ἐσχέπτετο τίνι 
λοιπὸν αὐτούς παραπέμψειε, πρόσχῃμα μὲν ὡς δι’ 
ὑπερδολὴν ἀνοσιότητος, οὐδὲ ἀξίους ὄντας βασιλικοῦ 


9 Isa. xLui, 9. 
PaTROL. Gn. CXIV 


evenerunt. Bono enim et tranquillo animo fueruut 
interea,et cum jam leinpus adesset prefinitum,pe- 
rinde ac si fuisset inclusi heri et nudiustertius, 
acrem et vehementem servabant zelum ad confes- 
sionem. Desiderium enim in Christum, et spes fa- 
turorum, efficiebant ut habitarent carcerem non 
secus ac magnificas 68 et palatium. Maximianus 
ergo cum hec quoque didicisset, ipse quidem 
recusat amplius snscipere adversus eos cería- 
mina : deliberabat autem ad quem eos de cetero 


28 


815 


MENSIS JANUARIUS. 


$6 


transmitteret, pretextu quidem, quod propter in- A βήματος, ἢ δ᾽ ἀληθὴς αἰτία ὅτιπερ ἀπέσνς rre 


signem impietatem, ne imperatoris quidem es- 
sent digni tribunali; vera autem causa erat, quod 
cum eos invenisset omnibus eos inducendi ratio- 
nibus superiores, el. neque induci bonorum pro- 
missionibus, neque flecti malorum insultibos, 
verebatur adhuc manus cum eis coBserere, gene- 


γῆς ἀνωτέρους εὑρὼν, xal μήτε ἀγαϑῶὼν ἐπτ-τελίες 
ὑπαγομένους, μήτε χαχῶν ἐπιτοραῖς χεαξτναΐνως, 
ὥχνει τ» εἰς ἔτι πρὸς αὐτοὺς σιπεπλοχῆν, τὸ 0. 
Tei αὐτῶν zal ἀτχκείνωτον τοῦ φρονήματος u- 
πεινοῦν αὐτῷ τὴν δόζαν καὶ ὑποτέμνεσθαι τὸν ὄνχον 
ὑπολχμδάνω». 


rosum, et qui deprimi non poterat, eorum spiritum ejus deprimere gloriam et aliquid de πιδξηδε. 


dine detrahere existimans. 


CAPUT XII. 
A prasidibus Sacerdote et Mezimo intentata. 


LXXIII. Ei autem sic deliberanti aderant multi ΒΒ or, 


quoque alii simul magistrstuset przsidesquiex mul- 
tis convenerant provinciis. Inter quos erat etitm (6) 
Sacerdos, qui erat quidem principatu insignis, sed 
erat longe impietate insignior, et multos Christia- 
nos multis sepe et variis subjecerat supplicis. Ei 
mandat Maximianus cognitionem de martyribus. 
Cum autem persuadendi magna vi esset preditus, 
et ad illiciendas bominum mentes ar.ifex egregius, 
et alioqui studere! ostendere, eos qui ipsum prz- 
cesserant, non ex martyrum animi magniludine, 
sed ex sua potius simplicitate illis praebuisse vic- 
toriam,sedens in tribunali effecit,ut viri illi egregii 
coram se sislerentur, et varie cum eis decertare 
est aggressus, modo quidem lenitate et pecunie 


Οὕτω δὲ αὐτῷ σχεκτομένῳ παρῆσαν κολλοὶ 
μὲν xat ἄλλοι ἄρχοντες ἅμα καὶ ἡγεμόνες ἐκ πολλῶν 
συνελθόντες ἐπαρχιῶν" ἐν ὃξ δὴ xai. Σαχερξὼς, ἐκιφ:- 
vhc μὲν τὴν ἡγεμονίαν, ἐπιφανέστερος δὲ πολλῷ τὴν 

ἀσέδειαν, xal πολλου: τῶν Χριστιχνῶν πολλαῖς πολλά- | 
κις τιμωρίαις xal ποικίλαις ὑποδαλών. Τούτῳ Matuus- 
νὸς τὰ χατὰ τοὺς μάρτυρας ἐπιτρέπει" δεινὸς δὲ ὧν 
καὶ πεῖσαι xai ὑποαλέψαι γνώμας ἀνδρῶν πιθϑανώτε- 
τος, ἄλλως τε ὃὲ χαὶ τοὺς πρὸ αὐτοῦ δετξσι φιλονει- 
χῶν, οὖχ kx τῆς τῶν μαρτύρων ἀνδρείχς, ἀλλ᾽ ü 
τῆς ἑχυτῶν μᾶλλον ἀφελείας νιχᾷν ἐκείνοις παρ:σγο- 
μένους, ἐπεὶ τοῦ βήματος προχαθίσας πιαρέστηδιν 
αὑτῷ τοὺς γενσχίους, ποιχίλως μετήῴει τὴν TX 
αὐτοὺς συμπλοκήν ἄρτι μὲ») ἐπιειχείᾳ xai joue 
των ἐππαγγελίᾳ, ἄοτι δὲ αὐστηρίᾳ καὶ xov 


promissione,modo vero acerbitate et minis rerum c ἀπειλῇ, vov χολαχεί ig, vOv ὀργῇ, καὶ τοῦτο μὲν τε. 


malarum, nunc blanditiis, nunc indigoatione, et 
partim quidem asperarum rerum experientia, par- 
tim aulem iis, qua prazcesserant,adhibendo medi- 
cinam tanquam, ex penitentia. Ceterum cum pri- 
mum fecit ut sisterentur martyres: Adeste,inquil, 
ad Sacerdotem,quem nullus effugit ex Christianis, 
qui Pontum habitant et Galatiam: sed multos qui- 
dem persuasos, honoribus affeci et muneribus, et 
diis,quod quidem est maximum reconciliavi et ef- 
feci familiares ; r.ullos vero ex iis, qui non pa- 
ruerunt, ferro el igne consump:i, et morti tradidi 
acerbissime. Cui quidem vos quoque parentes, 
sgacrificate, ut pro portione tot malorum, qua tot 
annos patimini, vos bonis fruamini. 


LXXIV.Ad hzc dixerupt sancti:Qui nos pro meriti p 


est rc mubereturus et honoraturus, «st Christus, qui 
dona habet tam excellentia, ut ne condigna qui- 
dem sint hujus seculi passiones ad gloriam, quz 
est in nobisab ipso revelanda. Propter qui Sacer- 
dos quos fecil similiter iis qui preecesserant, et eos 
jussit cadi in humeris, donec eis ipsa ossa aperi- 
rentur .Cum autem martyribus praesentia videren- 
tur esse levia, spina quoque similiter cedebatur, 
donec a presentibus oculis visa est ossium com- 
positio,et tota dimensa est compago vertebrarum. 
Sacerdos ego tam misere et tam miserabiliter 
víctos est martyrum forlitudine. Quocirca que 


ρᾷᾳ τῶν ἀλγεινῶν, τοῦτο δὲ θεραπείᾳ τῶν 

των ὡς Ex. μετανοίας προσγινομένῃ,. Πλὴν ἀλλ᾽ «3 

πρῶτον τοὺς μάρτυρας πὰρεστήσατο,  Zaxto mn 

παρίστασθε, λέγει, ὃν οὐδεῖς Χριστιανῶν τῶν xz 
χούντων Πόντον xal Γαλατίαν διέφυγεν᾽ ἀλλὰ παολ- 
λοὺς μὲν πεισθέντος καὶ τιμῶν ἠξίωσα καὶ δωρεῶν, 
xal θεοῖς, τόγε μεῖζον, χατήέλλαξχ καὶ ᾧχείωστ' 
πολλοὺς δὲ τῶν ἀπειθησάντων πυρὶ xai σιδήρῳ ἀν 
alocae, καὶ θχηνάτῳ παρέδοχα χαλεπῷ d γε πεῖ- 
σθέντες «αἱ αὐτοὶ θύσατε, ὡς ἂν ἀναλόγως ὧν ἐπὶ 
τοσούτους χρόνους ὑπέστητε xgxov, ἀγαθῶν ἀπολαύ- 
σοιτε. 


OA. Πρὸς ταῦτα οἱ ἅγιοι’ Ὃ μελλων ἡμᾶς ἀξίως 
ἀπείδεσθαι xal τιμᾷν, Χριστός ἐστιν, εἶπον ὃς 
τοσαύτην ἔχει τῶν δωρεῶν τὴν ὑπερδολὴν ὡς μηδὲ 
ἄξια του νῦν καιροῦ τὰ παθήματα εἶναι, πρὸς τὴν 
μέλλουσαν ἡμῖν ἀποχαλυφθῆναι παρ᾽ αὐτοῦ δόξαν. 
'Eg! οἷς xal Σακερδὼς τοῖς προλαδοῦσιν ὁμοίως 
ἐποίει, xal ξέεσθαι αὐτοὺς κατὰ τῶν ὥμων ἐκχέλευεν, 
ἂρις ἂν καὶ αὐτὰ ἐχκαλυφθεῖεν αὐτοῖς τὰ ὀστᾶ, 
Ἐπεὶ ὀὲ κοῦφα τοῖς μάρτυσι τὰ παροντὰ ἑώρα, καὶ 
ἡ ῥάχις τοῖς ξεσμοῖς ὁμοίως ἐδίδοτο, ἕως αὐτή τε 
τοῖς παροῦσιν ὀφθαλμοῦς ἣ σύνθεσις τῶν ὀστέων 
ὡράθη καὶ πᾶσα διεμετρεῖτο τῶν σπονδύλων ἡ ἀρμο- 
Y^. Ὁ 490v Σαχερδὼς οὕτως ἐλεεινῶς xzl ἀθλίως 


(4) Sacerdon, Σακέρδων, in Grseco ms. appellator : diciturque fuisse Galatis prefectus. 


87 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


818 


τῆς αὐτῶν ἤττητο χαρτερίας, ὥστε xai ἅπερ ἣν Α 1|}08 pati erat verisimile, ipse potius sustinebat. 


ἐκείνους πάσγειν εἰκὸς αὐτὸς ὑφίστατο μᾶλλον. Ol 
μὲν γὰρ αὐτοῖς ποσὶ πρὸς τὸ δεσμωτήριον ἐπαν- 
$j$01v, ἐχείνου γελεύσαντος, Ὁ δὲ τῇ ἐκ τῆς ἥττης 
αἰσχύνῃ xai ἀθυμίᾳ λιποψυχῶν, καὶ ὑπὸ χειρὸς πολ- 


λῆς διαθασταζόμενος, οὕτως αἰσχρῶς ὑπε μώρει toU 


τυράννιχου βήματος. Μεταξὺ δὲ πρὸς τὴν φυλχχὴν 
τῶν ἀγίων πορευομένων ἐχπίπτουσαι σὺν αἵματι 
τούτω, αἱ σάρχες, τρέχειν ἀπανταχόθεν ἐπὶ τὴν 
συλλογὴν αὐτῶν τοὺς πιστοὺς, ὡς ἐπί τινα θησχυρὸν 
ἀγαθῶν, παρεσχεύχζον. "Acmep ὡς εἶχον εὐθὺς αὐτῇ 
κόνει διψώσαις ὥσπερ “᾿ερσὶν ἀνχιρούμενοι, εὐλογίαν 
ἐπισπᾶσθαι τινα χαὶ χάριν ἐπίστευον, 

OE'. ᾿Επεὶ δὲ πάντα φόθον, καὶ πεῖραν, xal σοφί- 
σματα, xxi τεχνάσματα, xal μαγγανείας Σαχερδὼς 


Nam ii quidem, cum ille jussisset, suis pedibus 
redierunt in carcerem. llle autem cum ex pudore 
el egritudine quod vinceretur, linqueretur ani- 
mo, el multis portaretur manibus,turpiter reces- 
511 4 lyrannico tribunali.Interim autem dum sancti 
irent in carcerem, carnes que eis decidebant 
cum sanguine, effecerunt ut fideles undique ad 
eas colligendas concurrerent,tanquam ad quem- 
dam thesaurum bonorum. Quas quidem statim 
cum ipso pulvere tollentes sitientibus manibus, 
credebani se quamdam benedictionem attrahere 
et gratiam. 

LXXV. Postquam vero Sacerdos omni metu in- 
tentato,adhibitaque omni experientia, callidisque 


ἐνεγκὼν ἄπρακτος ἣν καὶ ἀνήνυτος, «si τοῦτο δὴ τὸ p commenbis artificiisque et preestigiis, nihil potuit 
τοῦ λόγου εἰς οὐρανὸν τοξεύειν ἐπιχειρῶν, Μαξιμια- efficere, sed, utdicitur,in ccelum est jaculatus, et 
νὸς ταῦτα μαθὼν, xxl πλατὺν τοῦ Σαχερδῶτος qé-  hmcrescivit Maximianus,et risum profudit in Sa- 
Àwcx χαταχέας, Οὔτός ἐστι Σαχερδὼς ὁ ὑπὸ πάντων  cerdotem : Hic est Sacerdos,inquit,qui decantatur 
ἀδόμενος, ἔφη. Μάξιμος δ᾽ ἦν τις xal αὐτὸς ἡγελὼν — abomnibus! Maximus ergo quidam, qui ipse quo- 
τηνιχαῦτα παρεστὼς Μαξιμιανῷ, xal τῶν λεγομέ- que erat dux, cum esset apud Maximianum,et au- 
νων ἀχούων, ζήλου κατὰ τῶν ἀγίων τὴν ψυχὴν ὑπο-  diret que dicebantur, impletur quodam animi zelo 
πίμπλαται “ Δέυμχι t93 σοῦ χράτους, ἔφη, βασιλεῦ,  aglversus sanclos, et, Rogo, inquit, o imperator, 
ὥστε χἀμοὶ τοὺς ἄνδρας τούτους ἐγχειρισθῆναι, καὶ luam potentiam, ut. ii viri mihi quoque tradantur 
αὑτοῖς πέποιθα τοῖς μεγίστοις θεοῖς͵ ὡς ἡ μεταπεί- in manus. In maximis enim diis babeo fiduciam, 
σω πάντως, fj κακῶς αὐτοὺς ἀπαλλάξω τοῦ ζῇν. Eg! ᾧ quod vel eis persuadebo,ut mutent omnino senten- 
κατανεύσαντος Μαξιμιανοῦ, ὄγδοος αὐτὸς τοὺς μάρ- tiam,veleis male vitam adimam.Quamobrem cum 
τυρᾶς διαδέχεται, καί τι χαινὸν κατ᾽ αὐτῶν πλέκει  annuissel Maximianus, octavus ipse suscipit mar- 
μηχάνημα, ἐκ διαλειμμάτων πρὸς αὐτοὺς τὰς ὁμιλίας — tyres, eL novum quid in ipsos machinatur, ut qui 
ποιούμενος, χαὶ σύμόδουλος ἀληθὴς slvat τοῖς ἀγίοις interjecto aliquo temporis intervallo cum ipsis col- 
xai φίλος ὑποκρινόμενος, ᾿Εντυγχάνει piv yàp αὖ- α loqueretur, et se sanctis verum et amicum dare 
τοῖς τὸ πρῶτον tà φιλιχὰ δῆθεν ὁμιλῶν, καὶ πρὸς  fingerel consilium.Nam eos quidem primum allo- 
ἡδονὴν καὶ χάριν διαλεγόμενος " ἑξῆς δὲ πάλιν ἡμέραις — quitur,amice sermocinans,et qute jucunda el grata 
διαλιλπάνων, εἰς λόγων αὐτοὺς κοινωνίαν ἐκάλει, essent, cum eis disserens. Deinceps vero aliquot 
xal ὑποτιθέναι xai συμδουλεύειν αὐτοῖς, ἀλλ᾽ οὐ rursus diebus interjectis, eos ad sermonem confe- 
βιάζεσθαι τὸ παράπαν οὐδὲ ἀναγχάζειν xti, rendum vocabat, eosque admonere et eis consu- 

lere, non autem eis omnino vim afferre, neque 

eos cogere videbatur. 

OS", Xolvoo δὲ αὐτοῖς οὕτω συχνοῦ διαγενομένου, — LXXVI.Cum vero sic multum temporis interces- 
τὰ τῆς ἀπάτης τῷ Μαξίμῳ σαφῶς ἠλέγχετο, «αἱ sisset,fraus Maximi apertearguebatur,et aperiebatur 
φανερὰν τὴν αἰτίαν ἐποίει τῆς δολερᾶς ἐχείνης καὶ causa illius fraudulentim et simulate amicitis. 
προσποιήτου φιλίας, Προσχαλεσάμενος γὰρ τοὺς Nam cum sanctos Δανοοδδδοί: Salvete,inquit,o ho- 
ἀγίους, Χαίρετε, ἔφη, ὦ ἄνθρωποι, οὺς φιλοῦσί τε  mines,quos similiter amant dii immortales,et am- 
ὁμοίως οἱ ἀθάνατοι θεοὶ, xat ἀμφοτέρους ἐν μοίρᾳ  boshabent 000 germanorum filiorum.Sepe enim 
γνήσίων ἔχουσι παίδων * πολλάκις γάρ μοι καὶ χρη-Ἑ ΙΝ] et responsa dederunt,et in somnis apparue- 
σμοὺς εἶπον, xal ἐν ὕπνῳ ἐφοίτησαν τῆς καθ᾽ ὁμῶν punt,iram in vosreprimentes,nulla quidem omnino 
ὀργῆς ἀναστέλλοντες, ἑτέρου μὲν πάντως ἕνεχεν οὐ- alia de causa, nisi quod exspectant vestram sponte 
ósvóz, ἀλλ᾿ ἢ τὴν ὑμετέραν αὐθαίρετον γενέσθαι futuram mutationem.quze quidem paulo postaderil, 
μεταδολὴν ἀναμένοντες, ἥτις δήπου μετὰ μιχρὸν χαὶ ut mihi cerle praeterita nocte magnus inter deos 
αὐτὴ παρέσται, ὡς ἐμοὶ γοῦν τῆς παρελθούσης νυ» aperuit Dionysius,ul qui nobis .nandaverit, dicens: 
χτὸς ὃ μέγας ἐν θεοῖς παρεγύμνωσε Διονύσιος, Φέρε  Adduc viros.Ecce ergo et ara est parata, et parata 
τοὺς ἄνδρας, πρὸς ἡμᾶς ἐπισκήψας, ᾿Ιδοὺ τοίνυν καὶ sunl sacrificia : accedite,et sacrificate eorum be- 
βωμὸς εὐτρεπὴς, xxl τὰ τῶν θυσιῶν παρεσχεύχσται * ῃργο  6η18.Α.4 haec sancti respondentes: Falsum, 
θύετε προσελθόντες τῇ αὐτῶν εὑὐμενείᾳ, Πρὸς ταῦτα o judex,aperte dixisti,et minime probabiliter.Nam 
ὑπολαδόντες οἱ ἅγιοι, Φανερῶς, ὦ διχαστὰ, διεψεύ- — quee interdiu tul tibi dii loquuntur,ea omnino noctu 
σω, εἶπον, xal ἀπιθάνως * ὅσα γὰρ ἡμέρας σοι npos- quoque. Quisnam enim adest tibi Dionysius ? Is 
φθέγγονται οἱ θεοί σου, τοσαῦτα πάντως xal ἐν νυξί, enim est duplex,ut videmus : aut quemnam nomi- 
Ποῖος δέ cot xai παρέστη Διονύσιος ; διπλοῦς γὰρ, nas ex his immortalem ἢ eeneumne,an lapideum ? 


panlo post honc tibi deum immortalem vel con- 
fractum, vel injecium in sdificioum, vel exustum 
et in calcem transmutatum. Quod si tecum disse- 
fuii s2ess, is quoque cito pulchre fundetar in 
vasa.quse deserviual mipisteriis,quomodo uaum- 
quodque eorum usas exegerit. Com hzc sascti 
respondissent, et cognovisset Maximus nibil sibi 
aliud profuisse omnino simulationem illam et 
fictionem, quam quod zuis diis labem et maca- 
lam inusserit, personam deinceps exuens aperte 
ostendit Maximum, et id quod erat, protinus ap- 
paruit. 


MENSIS JANUABIUS. 
Nam si cum dicis, qui cosstst ex lapide, videbis A ὡς ὁρώμεν, οὗτος * & 


Ὄ 

τίνα τοῦεον ἀθένανον é"pj- 

Dt; τὸν γελχοῦν ὃ τὸν λῆθινον ;OEÀ μὲν Τῷ τὸνὰ 
λῖδου λέγεις, ὄψει μετὰ βραχὺ v9» ἀθξνστον 9— 3 
τῶν θεῶν͵, ?, θλησθέντε xz: εἰς ecxedenz,» ἐμδλεθόνι 
$^ ἐχχαιδέντΣ καὶ €. ἄσδεσονν prts34221:í003, 


Εἰ δὲ χαὶ ὁ χελκοῦς σοι διείλεκται, θᾶττον ἄν κὲ 
αὐτὸς εἰς ὑπηρειιχὰ σκεύη xzÀec Gvzyent/hnn, 
ὅκως ἄν ἕκαττον exo» ἀπτιτῇ τὰ τῆ; χρείας. Τοῖς 
τῶν ἀγίων ἀποχριναμένων, γιοὺς ὁ Maopec Oc 
οὐδὲν ἕτερον τῆς ὑποκρίσεωος ἐκείνης ἀπιόνατο τὰ 
τοῦ πλάσμετος, ἢ ὅσον μώμον προσερέψεσθαι uk 
οἰκείοις θεοῖς, ἐχδὺς τὸ xposexztcv λο: πᾶν, φενερὸ 
αὐτοῖς ἐποίει τὴν Μάξιμον, παὶ ὅπερ iv, eA 
ἐφχίνετο. 


LXYXVII Jobet itsque obeliseos in extremo acutos, g — OZ'. Κελεύει γοῦν ὀδελίσκους τὸ Exoov orte m 


uDius pedis magnitodine.supernebsbentes cospides, 
defigi in terram,et B.Cleinentem supinum acubus 
impositum, crassissimis lignis verberari vehemen- 
tissime: Agathangeloautemin caput infundi plum- 
bum igne ;iquefactum.Cum ergo jussos effectum 
celeriter accepisset, magnanimus quidem Clemens 
et in pectore superne czedebatur, et ejus terga 
inferne obeliscis transfigebantur. Sed ne sic qui- 
dem anima huic sancto discedebat a corpore. Ve- 
rax enim erat qui fuerat pollicitus, tormenta eum 
Don esse superatura,nec ullo supplicio vitam esse 
(initurum. Agatbangelus vero ipse quoque simili- 
ter admirabilem ostendit fortitudinem. Maximus 


(aio); τὸ μῆχος τὰς ἀχμᾶς ἄνωθεν ἔχοντας τῇ Τῇ 
ἐμπυγῆναι, καὶ τὸν μεχάριον Κλήμεντα ταῖς bm 
ἐπιτεθέντε ὕπτιον, ξύλοις παχυτάτοις 

τύπτεσθαι “ τῷ ᾿Αγαθαγγέλῳ δὲ μόλυδδον κατὰ w- 
φάλτς πυρὶ τακέντα ἐπιχεθῆναι. Ταχὺ τοΐνυν ἐκὄέν- 
τος εἰς ἔργον τοῦ ἐπιτάγματος, ὁ μὲν γεννχιύτστος 
Κλήμης στέρνα τε ἄνωθεν ἐτύπτετο, xzi τὸ wm 
τοῖς ὀδελίσκοις κάτωθεν διεπείρετο * ἀλλὰ οὐὸὲξΣ orm 
ἢ Ψυχὴ, τοῦ σώματος τῷ ἀγίῳ Ostzro. ᾿Αψε βὰς 
γὰρ ἣν ὁ ἑωχγγειλάμενος μὴ βασάνους αὐτοῦ mp 
γενέσθαι, μηδὲ τιμωρίᾷς μηδεμιᾷ τελευτῆσαι τὸν 
βίον, Καὶ ᾿Αγαθαγγελος δὲ ὠσαύτως ὑπερφυὴ τὲ 
τὴν κιρτερίχν xai αὐτὸς ἐπεῤείξχτο. Μάξιμος cum 


itaque hoc preter opinionem miraculo obstgpe- τῷ παραδόξῳ τοῦ θχύματος μετὰ τῶν περιεστώτο 

factus, cum iis qui circumstabant, propemodum c καταπλαγεὶς, οὐχότι οὐδὲ πιστεύειν εἶχε μὲὶκροῦ ut 

ne poterat quidem credere suis oculis, adeo ino- σφῶν ὀφθαλμοῖς, παςάλογον οὔτως ὁρῶσι θέαμε, à 
pinatum et quod erat preter rationem videntibüs στέρνα, τὴν καρδίαν, ὅλον ἑξῆς τὸ σῶμ: ὀξύτητι e 
miraculu.». per peetus,cor et totam deinceps cor- δήρου διατειρόμενον ἄνθρωπον, εἴτα καὶ xposcari- 
pu£,acuto ferro transfixum hominem, et preterea μενον ἄνωθεν μάλχ σφοδρῶς, xai οὖκ εὐθὺς ἐπεῤ- 
superne quoque vehementer verberstum,nons!ia- ρήξαντα τὴν ψυχὴν, ἀλλὰ ζῶντα ἔτι καὶ περιόντε͵ 
tim emisisse animam,sed vivum adhuc esse εἰ su- καὶ πρὸς τὴν ἀφόρητον ἐκείνην βίαν μεθ᾽ ὑγιοῦς e 
perstitem,et vi illi intolerabili sana menteresiste- χαταστάσεως ἐνιστάμενον. Ὀψὲ δὲ οὖν ὅμως τῶν 
re. Vix ergo tandem eum detrahit 80 obeliscis, non ὀδελίσκων αὐτὸν ἐξαιρεῖται, χαϑάπερ ἱμάτιον πεν- 
secus ac vestem undique dilaceratam, et solo ser- ταχόθεν διεῤῥωγότα, καὶ τὸ μὴ νεχρὸς εἶναι μόνη τῇ 
mone persuadentem,se non esse mortuum.Marlyr φθογγῇ ἀναπείθοντα, Ὁ μάρτυς τοίνυν πρὸς τὸν 
ergoad Maximum protinusaspiciens:Modo,inquit, Μάξιμον εὐθὺς ἀπιδὼν, ᾿Εγνωκατε χἂν ἄρτι, des, 
cognovistis, quemadmodum non solum nostrum ὅπως οὗ τὸ ἡμέτερον σῶμα μόνον πρὸς ὑμᾶς ἀγω- 
corpus adversus vos deceriat, sed Deum habet,qui νίζεται, ἀλλὰ Θεὸν ἔχει τὸν δι᾽ αὐτοῦ μετὰ πολλῆς 
peripsum longe vestras superat insidias,qui eliam τῆς περιουσίας τὰς ὑμετέρας ἐπιδουλὰς κατισχύον- 
non sirit animam evolare e corpore,eam cohibens p*z, ὅσττις καὶ τὴν ψυχὴν ἀποπτῆναι τοῦ σώματος 
et conliaens srcano quodam consilio,et que dici — ox ἐᾷ, διαχρατῶν αὐτὴν καὶ συνέχων ἀρῥήτοις οἷ- 
non potest providentia. χονομίαις. 


CAPUT XIII. 
Aphrodisii Perso conatus in Sanctos. 


LXXVIII.Cum animumergo omnino despondisset — OH', ᾿Απαγορεύσας οὖν ix πάντων ὁ τύραννος, καὶ 


Ltyranncs, et nulla spe amplius teneretur, sacrum 
quidem Clementem, qui adhuc portabatur, cum 
Agatbangelo includit in carcere.Ref-rt autem ipse 
quoque singula Maximiano, quenam adversos mar- 


μηδεμιᾶς ἐλπίδος ἀνεχούσης αὐτὸν, τὸν μὲν ἱερὸν 
Κλήμεντα ἕτι διαδασταζόμενον σὺν ᾿Αγάθαγγέλῳ τῇ 
φυλακῇ καταχλείει, Ὁ δὲ Μαξιμιανῷ xal αὐτὸς οἷα 
τε κατὰ τῶν μαρτύρων ἐπινοήσειεν, ὅπως τε χρείτο 


881 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


τοὺς xal θωπειῶν αὐτοὺς εὖροι, καὶ βασάνων, καὶ Àyresexcogitaverit,et quemadmodum invenerit eos 


φύσεως, ἕχαστα σαφῶς ἀναφέρει, Μαξιμιανὸς δὲ 
ὁμοίως αὐτῷ τοῖς ὅλοις ἀμηχανήσας, οὐχ ὅτι μὴ πεί- 
ett τοὺ: γενναίους, ἀλλ᾽ ὅτι μηδὲ ἀνελεῖν αὐτοὺς 
δύναιτο, χελεύει παρὰ τῇ φυλαχῇ οὔτως Ἐρήμους 
πάσης προνοίας ἀπολιπεῖν, ἄχρις ἂν τὴν Ex τῆς φύ- 
σεως αὐτοὶ τελευτὴν ὑπομείνωσιν, Οἱ ἀσεῦεῖς δὲ 
καὶ πεῖραν οὕτω σαφῆ τῶν ἀνδρῶν λαδόντες, (ὦ τῆς 
ὠμότητος 1) οὐδὲ οὕτως ἡσυχάζειν εἶχον, ἀλλὰ καὶ 
τούτῃ περιέσεσθαι προφεδόχων, 


ΟΘ΄, ᾿Αμέλει xai ᾿Αφροξίσιος ἔννατος τὴν πρὸς ae 
τούς ὑπέργεται πάλην, Πέρσης μὲν τὸ γένος, πολλὰς 
δὲ χατὰ Χριστιανῶν πολλάκις ἐπινενοηχὼς τιμω- 


nec blanditiis vinci posse,nec tormentis,atque adeo 
ipsam quoque abeis superari naturam. Maximianus 
vero cum similiter atque ipse,nullam posset exco- 
gilarerationem, nedum viros persuadendi egre- 
gios,sed nec eos quidem interimendi,jubet eos re- 
linqui in carcere, nec ullam eorum omnino curam 
geri, donee ipsi naturalem mortem sustinuissent. 
Viri autem impii, cum eorum tam manifestam ac- 
cepissent experientiam, (o0 amentiam ! o crudeli- 
talem !) ne sic quidem polerant quiescere, sed 
etiam exspectabant fore, ut sic vincerent. 
LXXIX.Gerte Aphrodisius quoque nonus luctam 
adversus ipsos suscipit,genere quidem Persa, qoi 
mulia tormentorum genera sepe excogitarat adver- 


ρίας. Τοῦτο δὲ σύμδολον ἀχριδὲς ὅτι πολύς fiv περὶ p sus Christianos. Erat autem hoc signum evidens, 


αὐτῶν Μαξιμιανῷ λόγος, xal ὅτι γνῶσις τοιάδε κατ- 
εἰλήφει πάντας, ὡς ὃ μεταπείσειν αὐτούς δυνηθεις, 
τὰ μέγιστα αὐτῷ γαριεῖται, καὶ πλείστην ὅσην ὑπὲρ 
τοῦδε τὴν ἀμοιδὴν λήψεται, Οὗτος οὖν παρατυχὼν 
Μαξιμιχνῷ ἡνίχα πεοὶ τῶν ἀγίων αὐτῷ ἀπηγγέλλε- 
vo, αἰτεῖ τὴν χατ᾽ αὑτῶν ἐξουσίαν, εἰ xài, 10 τοῦ 
λόγου, Σικυώνιος ἐπαπέδυ, Αἰτήσας δὲ καὶ λαδὼν, 
δεῖπνα κατὰ τὴν οἰχίαν εὐθύς φιλότιμα καὶ πολυτελῆ 
περετίθει, καὶ αὐτούς ἐχάλει πρὸς τὴν ἑστίασιν, ἵνα 
χεχμηχότας δῆθεν τοῖς ἐπιπόνοις τῇ παροχῇ τῶν 
ἐνηδόνων χαρίσηται, χαὶ τὴν αὐτῶν γνώμην ὁμαλῶς 
δφαρπάτῃ, Τῶν δὲ τὴν σύντοοφον καὶ φίλην μᾶλλον 
ἀσπαζομένων ἐγχραάτειχν, καὶ προστιθέντων, ὡς 
Ἡμεῖς τὸν οὐράνιον ἐσθίομεν ἄρτον, οὔ ὁ φαγὼν οὐκ 
ἔτι οὐ μὴ πεινάσῃ, ἀλλὰ ζήσει εἰς τὸν αἰῶνα " 


Maximianum eorum magnam habere ratonem, et 
hoc sciebant omnes,quod qui eos potuisset persua- 
dere ei esset rem facturus gratissimam, et rro eo 
maximam accepturus remunerationem. Ilic ergo 
cum forte fuisset apud Maximianum, quo tempore 
de sanctis ei renuntiabalur, petit in eos sibi dari 
potestatem, etiamsi, ut est in proverbio, exuerit 
Sicyopnium (5). Cum autem petiisset et accepisset, 
domislatim apponit lautam et magnificam cenam, 
et eos invitat ad convivium, ut eis labores susti- 
nendo defessis,res jucundas prebendo gratificare- 
tur,et eorura ad 50 animumleniter alliceret. Cum (6) 
vero, qua eis coaluerat et grata erat, magis am- 
plecterentur abstinentiam,et adjicerent: Nos pane 


ἔχεῖ coelesti vescimur,quem quieomederit,non amplius 


γὰρ ἡαῖν τὰ δεῖπνα ἡτοίμασται * ὕδριν ᾿Αφροδίσιος — (Suriel,sed vive in eternum, illie enim est bonis 
τὸ πρᾶγμα νομίσας, xxi σφοδρότητι im! αὐτούς χι- cona parata,contumeliam esse ratus Aphrodisius, 
νηϑεὶς, ἐκείνους μὲν τηνικαῦτα τῇ φυλαχῇ δίδωσιν etin eos commotus vehementius, illos quidem 
εἰπὼν, ὡς "Apu τὸ ὑμέτερον δεῖπνον ὄδυνηρὸς ἔσται (Γαΐ in custodiam, dicens : Vestra ergo cona 
ϑένατος, ὅπερ ἐγὼ τὴν αὔριον φιλοτίμως ὑμῖν πα- erit mors cem dolore, quam quidem ego cras vo- 
ραθάσω. bis apponam magnifice. 

Π΄. Δύο δὲ λίθους ἀπὸ μυλῶνος ἐνεχθῆναι *5— LXXX Jubet autempostridie afferri duoslapides 
ὑστεραίᾳ κελεύει, ἑκάτερον δὲ αὐτῶν ἑκατέρου τῷ morales : utrumque vero eorom collo uiriusque 
τραχήλ» περιδεθῆναι, καὶ οὕτως αὐτούς ABow alligari, et sic eos lapidibus undique appetitos, 
πάντοθεν βαλλομένους διὰ μέσης τῆς πόλεως ἕλ- trahi per mediam civitatem,iis, qui trahebant,hoc 
κεσθαι͵ τοῦτο αὐτοῖς τῶν ἑλχόντων ἐπιφωνούντων * — eis acclamantibus : Diis parete et imperatoribus; 
Τοῖς θεοῖς χαὶ τοῖς αὐτοχράτορσι πείθεσθε * ὅστις qui aliquid decernil preter nostram patriam reli- 
δὲ παρὰ τὴν πάτριον Audw θρησχείαν νομοθετεῖ, | gionerm, fit obnoxius talibus suppliciis. Sed hoc 
τιμωρίαις τοιαύταις ὑπόδικος γίνεται, ᾿Αλλὰ τοῦτο quidem totam faciebat Aphrodisius,ut vel ingentes 
uiv ὅλον ᾿Αφροδίσιος ἐποίει, ὅπως ἢ κατενέγαῃ p frangeret eorum spiritus,et efficerel ul cederent, 
αὐτῶν τὸ φρόνημκ καὶ ὑπανεῖναι παρασκευάσῃ  selam turpiter traduci non ferentes; vel in eos 
τὴν ἄτιμον περιάγωγὴν ταύτην οὐχ ἐνεγχόντας, ἢ incitaret civitatem, et communiter concurrentes 
τὴ) πόλιν κατ᾽ αὐτῶν ἐρεθίσῃ, καὶ κοινῇ συνδρα- omnes ipsos interimerent.Sed qui quz sunt pro- 
μόντες πάντες αὐτούς ἀνέλοιεν, ᾿Αλλ’ ὁ ἀνακαλύ- funda et occulta aperit,id evertit, quod is callide 
mtuv βαθεῖχ ααἱ ἀπόχρυφχ χατὰ τῆς ἐκείνου μᾶλλον  cogitaverat. Nam et martyres gloriantes potius 
κεφαλῆς τὸ σόφισμε mepuvoeysv. Oi τε yàp páp- quampa.loreaffecti,circeumducebantur,civitasque 
τυρες σεμνυνόμενοι μᾶλλον, οὖκ αἰσχυνόμενοι περι- confluens ad spectaculum,el videns quam alacres 
ἤγοντο, ἥ τε πόλις ἐπὶ τὴν θέαν συῤῥέουσα xai et lwti propter Christum obirent, et quam post tot 


(5) Similis, a Sicyone certe ducla utrsque, apud trius usum efferunt paromiographi. 
Seoitum nosirum centuria 12, adagio 71, ex Suida — (6) Hzc in Greco pluribus efferuntur, 
parcumis ; « Sieyoniusin grenau descendit.» Neu- 


MENSIS JANUARTIUS. 


et tanta supplicia valida essent eis corpora, maxi- A ὁρῶτα ὅπως μὲν εὔϑυμοι διὰ Χριστὸν καὶ eni 


mas illas plagas cito repellentia; eos veluti impati- 
biles exístimantes et immortales, illl quoque verum 
Deum confitebantur, et lzi accedebant ad pieta- 
tem. Cum sic ergo longe fuisset inferior Aphro- 
disius, hec Maximiano quoque significantur. Ille 
autem cum spem omnem abjecisset mutationis, 
utpote quod fieri non posset, ul a sua sententia 
traducereotur martyres, maxime cum ex eo plu- 
res ad eorum traherentur pietatem,ad perpetuum 
eos condemnat carcerem, ut cum cuslodia,a qoa 
nullotempore egredi liceret, extabuissent, sic e 
vita excederent, Deo hoc eis providente,ut oratio 
Clementis eum,quem ipse precatus fuerat, finem 
acciperet, οἱ essent eis majores martyrii remu- 
nerationes. | 


vtod,gav, ὅπως δὲ αὐτοῖς ἐπὶ toszóvxu ipa xd 
τηλικαύταις χολάσεσι τὰ σώματα ἔῤῥωτο, ταχὺ τὸς 
ἀνηκέστους πληγὰς ἐχείνας ἀποδαλόντα, xil ὥστῃ 
ἀπαθεῖς αὐτοὺς χαὶ ἀθάνώτους εἶνχι οἰόμενοι. dà 
ἀληϑὴ χἀχεῖνοι Θεὸν ὡμολόγουν, κχαὶ τῇ εὐτεβές 
χαίροντες προσετίθεντο, Οὕτως οὖν καὶ ᾿Αφρηλιτίῳ 
μετὰ πολλῆς ἡττηθέντος περιουσίας, Mate 
καὶ ταῦτα τῷ βασιλεῖ δῆλα γίνεται. Ὁ δὲ πῆξαι 
ἐλπίδλ μεταδολῆς ἀπογνοὺς, ὡς ἀδύνατον ὃν h 
μεταπεισθῆ αι τοὺς μάρτυράς, ἄλλως τε xi 
πλείους μᾶλλον ἐντεῦθεν ἐπισπῶνται πρὸς τῇ» ἐν 
σέδειαν, διηνεχὲς αὐτοῖς χχταψηφίζεται δεσμωτήριον 
ὡς ἂν τὸν ἅπαντα “χρόνον τῇ ἀνεδόξῳ  oolaxi x 
ταμαρανθέντες, οὕτω τὴν ζωὴν azogonkos, On 
καὶ ταῦτα περὶ αὐτοὺς οἰχονομουμένου, :v £u 


τοῦ Κλήμεντος δέησις, ὁποῖον ἐκεῖνος ηὔξατο δέξηται xai πέρας, καὶ μείζονες αὐτοῖς αἱ τοῦ μαρτυζίῃ 


ἀμοίδαὶ γξἔνωνται. 


CAPUT XIV. 


S. Agathangeli martyrium Ancyra. 


LXXXI. Cum longo ergo tempore sic morati es- 
sent in custodia, multi alii ex piis, qui martyrium 
post eos inchoaverant,acceperunt ante ipsos con- 
summationem. Qui autem Clementis et Agathan- 
geli, preclarorum athlelarum pietatis, erant a 
Maximiano carceris constituti custodes, defessi 
diuturna illa carceris custodia, vix tandem acce- 


ΠΑ΄. Πολὺν τοίνυν οὕτω τῇ φυλαχῇ /póvov διΣτρι- 
ψάντων, πολλοὶ καὶ ἄλλοι τῶν εὐσεδῶν ὕστερον τῷ 
μαρτυρίου ἀρξάμενοι, πρὸ αὐτῶν ἐδέξαντο τὴν τι- 
λείωσιν, Οἱ μέντοι Κλήμεντι xxi ᾿Α γαθαγγέλῳ τοῖς 
Ἱεννχίοις τῆς εὐσεδείας ἀγωνισταῖς ἐφεστῶτες vm 
Μαξιμιανοῦ δεσμοφύλακες, τῇ πολλῇ ἐκεῖνῃ my 
τοὺς μάρτυρας ὀχλάσαντες προσεδρείᾳ, ὀψὲ τὲ 


dunt ad Maximinum (7),qui tunc susceperat im- βραδέως προσίχσι Μαξιμιανῷ, τηνικαῦτα τῆς ὃ» 
perium,et rogant ecquid jubeat de iis, quos mul- σιλείας ἐπειλημμένῳ, xai, Τί περὶ ὧν ἐπὶ πολλἧ 
tis annis tenent vinctos, qui Christian: sunt reli- ἤδη χρόνοις ἔχομεν δεσμωτῶν, τῆς τῶν Χριστιανῶν 
gionis, qui difficiliter moriuntur, vel sunt potius ὄντων θρησκείας, δυσθχνάτων ἀληθῶς ἢ ἀθχνότων 
immortales. Sic enim nominabant beatos,prople- ἐπιτάττεις ; ἠρώτων. Οὕτω qà2 τοὺς μακαρίους ὠνύ- 
rea quod mala sustinuissent,qua» ferrenon potest pazov διὰ τὸ μείζω φύσεως ἀνθρωπίνης Oroutter: 
bumana natura. Maximinus aulem cum prius τὰ γαλεπά, Μαξιμιανὸς οὖν πολλὰ τοὺς ἑχυτοῦ θεοὺς 
suos deos moltis insectatus fuisset maledictis, πρότερον βλασφημήσας, ὅτι μὴ τῆς παρούσης ζωῆς 
quod non potuissent presentem illis vilam adi- ὑπεξχαγαγεῖν ἐχείνους ἠδύναντο, εἶτα xai τὴν πόλιν 
mere, deinde etiam quzsivisset de civilate,in qua ἐν f, «e γεγόνασι xal ὅθεν ὥρμηνται, καὶ τὸ γένος 
nati et ex qua profecti fueranl, et cujusnam es-  ómotol τινές εἶσιν ἐχζητήσας, ἐπὶ Γαλάτας αὐτοὺς 
sent generis,cum eos et Galatas esse intellexisset, εἶναι μάθοι xzl τῆς ᾿Αγχυρανῶν πόλεως, Δουχίῳ 
et ex civitate Ancyrana, ad Lucium eos milli αὐτοὺς ἐξαποστέλλει τῷ ἡγεμόνι " οὗτος qàp τῆηνι- 
praesidem : is enim tunc ei preerat Ita cognosci- καῦτα αὐτῆς ἤρχεν. OUto γινώσχεται Κύριος χοί- 
tur Dominus judicia faciens, qui marlyres quo- ματὰ ποιῶν, ὅς γε δὴ xal τοὺς μάρτυρας μετὰ το- 
que post tot et tanta pericula, ei rursus, qus Θ05 σούτους «al τηλικούτους χινδύνους, τῇ ἐνεγκαμένῃ, 
tulerat, iis quibus ipse novit modis, restituit. Illi δίὸ Ἐχεῖνοι 


πάλιν ole οἵδε τρόποις αὐτὸς ἀποδίδωσιν. 
ergo com Tarsis egressi essent, alacri pede con- 
fecerunt viam que fert in patriam. Cum primum 
autem viderunt Ancyram, sistuntur coram presi- 
de Lucio. Ille vero cum nec eis quidem prius lo- 
quendi fecisset potestatem,tunc eos quidem vali- 
e includit in ligno, lapide utrique alligato,ita ut 
nec ipsi quidem possent omnino moveri, nec 
crura extendere. 


(7) Si non anno ultimo imperii Diocletlani, 
Christi 304, occisi sunt sancti, sed 309 (quod 


οὖν μετ᾽ εὐχαριστίας ἀπάραντες τῆς Ταρσοῦ προ- 
θύμῳ ποδὶ τὴν ἐπὶ τὴν πατρίδλ φέρουσαν ἤνυον͵ 
μοῦ δὲ τὴν "Ayxopav slóov, xal ὁμοῦ τῷ ἡγεμόνι 
Λουκίῳ παρίστανται " ὦ δέ μηδὲ λόγου πρότερον 
αὐτοῖς μεταδοὺς τότε μὲν ἀσφαλῶς ἐν τῷ ξύλψ 
αὐτοὺς καταχλείει, λίθον ἑκατέρου ἐχδήσας, ὡς 
μηδὲ κινεῖσθαι ὅλως αὐτοὺς, μηδὲ ἀποτείνειν τὰ σχέλη 
δύνασθαι. 


alias disputatum), is Galerii Maximiani quintus 
fuit, quem multi Gracorum Maximinum vocant. 


£ 
m 


VITA S. CLEMENTIS. ANCYRANI. 


IIB' Τῆς δὲ ἐπιούσης μεταστειλάμενος τὸν Αγαθ- ἃ LXXXII. Sequenti autem die accersito Agathan- 


ἄγγελον, Οἵδα φησὶν͵ ὡς οὐ διὰ xax«oupylav, ἀλλὰ 


Ξα φυχῆς εὐχολίαν xal τρόπον ἀπλότητα, οὕτως ὑπὸ 


- 
Sa. 
 —— 
- 
--» 
P 


d 


τοῦ συνήθους ἠπάτησαι Κλήμεντος, ὥστε xal δοχεῖς 
τοῖς πολλοῖς οἴκοθεν ἔχειν τὸ λίαν φιλόνεικον᾽ xal 
θχυμαστὸν οὐδὲν, εἰ φαύλη συνήθεια χρόνῳ χαθάπερ 
τις νόσος ἐνσχιρωθεῖσα μεταδολῃν εἰργάσατο γνώ- 
poet ἐπεὶ xal ῥανὶς ὕδατος ἐνδελεχῶς ἐπιστάζουσα, 
καὶ πέτραν οἵδεν, ὡς λόγος, χοιλαίνειν. ᾿Αλλὰ 
τοῦτο δή cou τὸ εὐπειθὲς, ᾿Αγαθάγγελε, γάρισαί 
ποτε xxl ἡμῖν, πολλῷ λυσιτελέστερόν τε xai. διχαιό- 
τερον, ἄγγελος ἡμῖν ἀγαθὸς χατὰ τὴν χλῆσιν γενοῦ, 
τὴν οἰχείχν μηνύων ἐπιστροφὴν xai μετάνοιαν, 
Πρὸς ταῦτα ὁ ᾿Αγαθάγγελος' ᾿Εμοὶ τὴν ἔσχτασιν, 
ἔφη, ταύτην οὔτ᾽ εὐχολογίχα γνώμης, οὔτε καχουργία 


gelo : Scio, inquit, quod non propter improbita- 
tem,sed propter animi facilitatem el morum sim- 
plicitatem, deceptus es a tuo familiari Clemente, 
Quocirca videris multis habere innatum nimium 
contendendi studium. Non est autem mirum, si 
mala consuetudo, qu: veluti morbus quidam tem- 
pore callum obduxit, mutaverit sententiam. Nam 
gutla quoque aqua assidue distillans, petram 
quoque scit cavare, ut dicitur. Sed hanc tuam ad 
morem gerendum facilitatem nobis quoque ali- 
quando concece, Ágathangele, utiliorem et jus- 
liorein,et convenienter tuo nomini sis nobis bonus 
nunlius, nuntians conversionem propriam et poe- 
nitcntiam, Ad hec Agathangelus : Mihi, inquit, 


πιποίηκεν, ἀλλ᾽ ὅτι μὲν οὐ xaxoupv(a, καὶ αὐτὸς p hanc conslantiam nec animi fecit facilitas, nec 


ἤδη φθασας διωμολόγησας,. "Ott δὲ πάλιν οὐδὲ τὸ 
τοῖς τυχοῦσιν εὐχύλως πείθεσθαι, δῆλον ἐντεῦθεν" 
πῶς γὰρ ἂν πρὸς τοσούτους ἀντέσχον ἡγεμόνας, 
ἕξι δὲ καὶ αὐτὸν βασιλέα οἱ μὲ καὶ σὺν ἅμα Κλή- 
μεντι, xal ἰδίςφ πάλιν ἀπολαδόντες οὐδεμιᾶς ἀπ- 
ἐσχοντο μηχανῆς, ἀλλὰ καὶ ὑποτχέσεσι δελεάσαι, 
χαὶ ἀπειλαῖς χκαταπλῆται, καὶ χολάσεσι μεταπεῖσαι 
πρὸς βίαν ἔσπευσαν ; Φήτε οὖν εὐχολίχν, μήτε χα- 
κουργίαν, ἀλλὰ σοφίαν μᾶλλον καὶ ἀνδρείαν ἀνόμαζε 
tà τοιαῦτα᾽ σοφίαν μὲν, fj τῶν φθειρομένων τού- 
των τὰ ketü:x xai μένοντα προχιρούμεθα, χαὶ 
τοὺς ψευδεῖς ὑμῶν θεοὺς καὶ κιδδήλους ἀποστρεφό- 
μενοι, τῷ ζῶντι μόνῳ xal ἀληθεῖ Θεῷ προσανέγομεν. 
ἀνδρείαν δὲ, δι᾽ ἧς τηλιχούτοις ὑπὲρ Χριστοῦ κινδύ- 


improbitas.Sed quod non improbitas quidem, ipse 
prius es confessus.Quod autem rursus nec quibus- 
libet facile paream, hinc est apertum : quomodo 
enim tam multis restitissem presidibus, atque 
adeo ipsi etiam imperatori, qui cum me et cum 
Clemente et seorsum rursus accepissent, nullam 
non adhibuere machinam, sed et promissis ines- 
care, et minis perlerrere, et suppliciis conati sunt 
in aliam traducere sententiam. Neque ergo facili- 
tatem,neque improbitatem, sed sapientiam potius 
et animi fortitudinem hec nomines : sapientiam 
quidem, qua iis qua intereunt et cito fluunt, pra- 
ferimus ea qua stant et manent; falsosque vestros 
deos οἱ adulterinos aversantes,solum unum Deum 


νοις διαπαλαίομεν͵ xal ὥσπερ ὕπνου τινὸς τοῦ θα- αὶ el verum altendimus: forlitudinem autem, per 
νήτου χοταφρονοῦμεν, Οὔτε οὖν Κλήμης ἐστὶν ὁ quam cum tam multis pro Christo colluctantur 
πείθων ἐμὲ, ἀλλὰ Χριστὸς πολὺ πρότερον ὁ διὰ periculis, et veluti quemdam somnum mortem 


Κλήμεντος με προσχαλεσάμενος. Οὐχ ἐξηπατήθην, 
ἀλλὰ τῆς ἀκάτης μᾶλλον ἀπέστην, ἧς ἀποστῆναι 
καὶ ὑμᾶς εὔχομαι, ἀγαθὸς, εἰ βούλοιςθε, χαὶ ὑμῖν 
ἄγγελος τῆς ἀληθείας γινόμενος. 


ΠΡ’ Ταῦτα τοῦ ᾿Αγαθαγγέλου διεξελθόντος, ἐλ- 
πίδος ἐπ᾿ αὐτῷ πάσης ὁ ἡγεμὼν ἀποστὰς, σιδηρᾶς 
τε περόνας ἰσυρῶς ἄγαν ἐχπυρωθείσας χατὰ τῶν 
ἐχείνου ὥτων ἐμὔάλλει, καὶ λαμπάδας ἄφθονον τρε- 
φούσας τὸ πῦρ, ταῖς πλευραῖς ἑκατέραις προσάγει, 
ἀριμείας οὖν ix τῶν ὥτων ὀδύντις στρεφούσης ἔνδο- 


contemnimus. Neque est ergo Clemens, qui mihi 
persuadet ; sed Christus multo prius, qui me vo- 
cavit per Clementem. Neque deceptus sum, sed 
polius discessi ab errore: a quo rogo, ut vos 
quoque recedatis, ut qui vobis quoque, si vultis, 
sim nuntius veritatis. 

LXXXIIT. Hec cum dixisset Agathangelus,omni 
de eo spe concepta preses frusiratus, et ferreas 
fibulas valde accensas in illius aures injicit, et 
faces copiosum ignem alentes utrisque admovet 
lateribus. Cum acris itaque dolor hinc ex auri- 
bus intrinsecus versaret cerebrum, fumusque et 


θεν τὸν ἐγχέφαλον͵ xal xamvoü καὶ σχοτοδίνης αὐτὸν p tenebrz id implerent, forliter id ferebat martyr, 


ἐμπιπλώτης, ἐχαρτέρει γενναίως ὁ μάρτυς Χριστὸν 
ὁμολογῶν, καὶ μόνον αὐτὸν εἰς ἐπικουρίαν καλῶν, 
Δέσποτα, χράζων,͵ ᾿Ιησοῦ Χριστὲ, μὴ στερησῃς με 


Christum confitens, et eum solum vocans in au- 
xilium, et clamans : Domine Jesu Christe, ne me 
privaveris beato illo fructu bonorum immorta- 


τῆς μαχαρίας ἐχείνης τῶν ἀθανάτων ἀγαθῶν ἀπο- lium ; sed des mihi patientiam et tolerantiam, 
λαύσεως, ἀλλὰ δοὺς ὑπομονήν μοι xal καρτερίαν, et cum dignatus me fueris perficere cursum tug 
καὶ τελείως ἀνῦσχί με τὸν δρόμον τῆς σῆς ópoÀo- confessionis, cum tuo famulo Clemente me con- 
vías γαταξιώσας συναρίθμησὸν μὲ τῷ δούλῳ co) numeres, el cum omnibus, qui pro glorioso tuo 
Κλήμεντι, καὶ πᾶσιν οἱ τοῦ σοῦ ἐνδόξου ὀνόματος nomine decerlarunt, quoniam defecit virtus mea; 


ὑπερήθλησαν, ὅτι ἐξέλιπεν ἡ ἰσχύς μου, ἡ δὲ ψυχή 
μου ἐπὶ σοὶ ἤλπισε, Ταῦτα ὁ μὲν ηὔχετο, θιὲς δὲ 
ἄνωθεν ἐπετέλει, 


ΠΔ΄, Καὶ γνοὺς ὁ ἡγεμὼν ὡς ἄρα οὗ μόνον οὐδὲν 


anima autem mea in (e speravit. Hzc illa qui- 
dem est precatus, Deus autem ex alto hec per- 
fecit. 


LXXXIV. Cum videret praeses nihll sibi succedere 


897 MBNSIS JANUARIUS. et 


ex sententia,sed athletam potius effici elariorem, A ἑαυτῷ xztà γνώμην ἀνύει ἀλλ᾽ ἐπιφανέστερον và. 
abducto illo in locum, qui Cryptos,id est Abditus, λον τὸν ἀθλητὴν ἀπεργάζεται, ἀπαγαγὼν c ἐς 
appellatur, ense beatum caput amputat, quinto τὸν Κρυπτὸν ἐχεῖνον οὕτω χαλούμενον τόπον͵ Dua 
mensis Novembris. Atque martyr quidem, cum τὴν μακαρίαν χεφαλὴν ἀποτέμνει, πέμπτην sia 
recessisse ab iis,qua sunt ad tempus,et a labori- τοῦ Νοεμόρίου μηνὸς &qovroc. ὋὉ piv οὖν μέρης 
bus liberatus fuisset et tormentis, fuit in ccelis; λοιπὸν ἀποστὰς τῶν , καὶ πόνον πὰ 
et qui staret cum angelis, el cum superis choros βατάνων ἀπαλλαγεὶς, ἐν οὐρανοῖς ἦν" xei pr 
duceret,dignus fuit babitus,cum eertasset sub im- ἀγγέλων ἑστάναι, xai. μετὰ τῶν ἄνω χαρείει 
peratoribus quidem Diocletiano et Maximiano,sub ἠξίωτυ͵ ἀθλήσας ἐπὶ μὲν τῶν βασιλέων Διοχλητιενι 
magistratibus autem Agrippino, Curicio, Domitio, καὶ Μαξιμιανοῦ, ἐπὶ δὲ τῶν ἀρχόντων ᾿Αγρικκίνω, 
Sacerdote, Maximo, Apbrudisio et Lucio.Pia autem Κουρικίου, Δομετίου, Σαχερδῶτος, Μαξίμου, "Aem. 
illa et martyrum amantissima Sophia, materno δισίου xai Λουχιου. 'H δέ γε θεοφιλὴς ἐκείνη n 
amore in Ágathangelum quoque accensa propter φιλόμαρτυς Σοφία μητρικῶς «al ᾿Αγαθχγγέλου ài 
magnum Clementem,postquam viditeum,ut opta- τὸν μέγαν Κλήμεντα περιχαιομένη, ἐπείπερ iin 
bat,consummatum,et ab iis,quas proipsogerebat, αὐτὸν, ὡς ἐπόθει, τελειωθέντα, xal τῶν ὑπὲρ rm 
curis est exsoluta,et cum magna voluptate tollens φροντίδων ἐλύθη, xal σὺν ἡδονῇ πολλῇ τὸ papto- 
illud corpus martyricum, et componens in loco «ὃν ἐκείνου σῶμα ἀνελομὲνη καὶ περ'στείλχσι i 
consummationis, in quodam sepulcro profundis- αὐτὸν τὸν τῆς τελειώσεως τόκον, ἔν τινι βαϑυτέτῳ 
simo, in ingressu templi quod illic est deposuil. τάφῳ, πρὸς τῇ τοῦ ἐχεῖσε ναοῦ εἰσόδῳ κατέθετο, 


CAPUT XV. 


Martyrium SS. Clementís, Christophori et Charitonis. 


LXXXV. Preclarus autem Christi athleta Cle- 
mens, cum sui in certamine socii Agathangeli Κλήμης, τὴν τοῦ συνάθλου τελείωσιν ᾿Αγαϑεγγῶα 
intellexisset consummationem, ipse quoque vOo- μαθὼν, καὶ ἡδονῆς xal αὐτὸς τὴν doy» üekm 
luptate, que mioime potest explicari, repletus πλησθεὶς, ὡς εἴχεν ἐπὶ τοῦ δισμωτηρίου πρηνὴς ἐν» 
in carcere ita ut erat pronus humi extensus ταθεὶς τῷ ἐδάφει (ἐκώλυον γὰρ αὐτὸν ἀναστὰς 
(prohibebat enim ne surgeret, lignum quod ha- τό «e ξύλον τὸ ἐπὶ τοῖς ποσὶ xai ὁ ἐαδεδεμένος dix 
bebat in pedibus, et lapisalligatus corpori) emil- τοῦ σώματος), ξωνὰς πρὸς τον Θεὸν, ola εἰκὸς ὁ 
tebat, ut par est, ad Deum voces, quibus agebal χαριστίας ἐφθέγγετο, Οὐ μὲν οὐδὲ περὶ αὐτὸν M» 
gratias. Sed neque in eum evaserat praeses ne- “μότερον ἔσχεν ὁ ἡγεμὼν, ἀλλὰ πρὸς τοῖς δεσμεῖ 
gligentior, sed praeter vincula, et quam perpe- xai τῇ ἀπὸ τών δεσμῶν ἐχείνων ταλαιπωρίᾳ, κὶ 
tiebatur ex illis miseriam, jubebat centum et πληγὰς αὐτῷ κατὰ τε τοῦ προσώπου xxi τῆς xo 
quinquaginta plagas ci in vultu et in capite in- λῆς πρὸς ταῖς ixavóv ἑχάστης ἡμέρας ἐκτείνειν 
fligi quotidie. Sic ergo quotidie ex eo fluebant ἐχέλευσεν. Αἵματος μὲν οὖν οὕτω καθ᾽ ἑχάστην É 
rivi sanguinis, ut ipse quoque lapis, qui erat ei αὐτοῦ κατήγοντο ῥύαχες, ὡς xai αὐτὸν δήπου τὸν 
alligatus, οἱ totus subjectus locus fieret purpu- ἐχδεδεμένον αὐτοῦ λίθον͵ καὶ πάντα δὲ τὸν ὑποκεί- 
reus. Nocte autem rursus adveniente, et lux circa μενον φοινίσσεσθαι τόπον, Νυχτὸς δὲ πάλιν ἐπιγινο» 
ipsum veluti eluxit et angeli asliterunt, οἱ ejus μένης, φῶς τε περὶ αὐτὸν otov. ἐξέλαμπε͵ καὶ ἄγγελο 
liberalis consecuta est curatio. ἐφειστήχεσαν, «al ἡ θεραπεία φιλοτίμως 

λούθει. 

LXXXVI.Cum ipse ergo etlapidem et vinculae( πζ΄, Θὕτως οὖν αὐτοῦ τῷ λίθῳ, καὶ τοῖς δεσμοῖς, 
nocturnas illas plagasferretfortiter jamlongotempo- xai ταῖς καθημεριναῖς ἐχείναις πληγαῖς — Óraxag- 
re, Christianis quidem jam erant festa adventura τεροῦντο:ς ἐπὶ χρόνον ἤδη συχνὸν, ἑορταὶ μὲν ἤδη 
Servatoris nostri Jesu Christi Theophesnia:pia sutem Χριστιανοῖς ἔμελλον τὰ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν "Ingo 
et DeiamansSophia,quee vehementi quidem pieta- D Χριστοῦ Θεοφάνια' ἡ δέ γε θεοφιλὴς Σοφία σφοδρῷ 


ΠΕ’, Ὁ μέντοι γενναῖος ἀθλητὴς τοῦ Xonw 


ἔπηχο- 


tis zelo semper movebstur,et alioqui srdentiori tunc 
fervebat spiritu,audet preclarum aggredi facinus 
et magni animi.Cum famulorum accepisset multi- 
tudinem,et puerorum,qui ab ea alebantor,mascu- 
los et feminas,ingreditur carcerem, et cum vincu- 
lis solvissent martyrem,educunt e carcere.Deinde 
vero cum Sophia eum veste induisset candida, el 
superhumerale ei imposuisset, et ei manus tradi- 
disset Evangelium,cum multis lampadibus et suffi- 
tibus circumseptum deducobat ad ecclesiam.Cum 


μὲν καὶ ἀεὶ τῷ τῆς εὐσεδείας χινουμένη ζήλῳ, ἄλλως 
τε δὲ χαὶ θερμοτέρῳ τηνικαῦτα ζέσασα πνεύματι, 
τολμᾷ τι γενναῖον xal ἀνδριχόν’ χιὶ παρχλχαδοῦχ 
πλῆθός τε οἰκετῶν, xal τῶν τρεφομένων ὑπ᾽ αὐτῇ 
παίδων, ὥσον τε θῆλυ καὶ ὅσον ἐν ἄῤῥεσιν ἔνδον 
τοῦ δεσμωτηρίον γίνεται, χαὶ λύσαντες τὸν μάρτυρα 
τῶν δεσμῶν, ἐξάγουσι τοῦ δεσμωτηρίου, ἴΕπειτα 
δὲ καὶ στολὴν αὐτῷ περιθεῖσα λευχὴν ἡ Σοφία, καὶ 
τὴν ἐπωμίδα περιδαλοῦσα, καὶ χερσὶν ἐπιδοῦσα 
τὸ Βὐχγγέλιον͵, οὕτως ὑπὸ πολλαῖς αὐτὸν λαμπάσι 


889 


VITA S. CLEMENTIS ANCYRANI. 


890 


καὶ θυμιάμασι μέσον ἀπειλημμένον, ἐπὶ τὴν ἐχχλη- A ipsa autem vestem quoque induisset candidam, et 


σίαν παρέπεμπε. Λευχὴν δὲ αὐτὴ στολὴν περιδα- 
λομένη, xal τὴν ἔνδον Ἐπὶ τῷ γενναίῳ Κλήμεντι τῆς 
ψυχῆς ἀποδειχνῦσχ φχιδρότητα, xal χεῖρα κατὰ 
τὸ εὐώνυμον μέρος ὑπεῖχεν, ἀνέχουσαν καὶ συναιρο- 
μένην πρὸς τὴν πορείαν τῷ μάρτυρι. 

IIZ', Ἔτι οὖν εἴχοντο τῆς ὁδοῦ, καὶ ὁ μέγας Κλή- 
pre, καθάπερ ἤδη τοῦ Δεσπότου πρὸς αὐτὸν καλοῦν- 
τος αἰσθόμενος, τὴν δεξιὰν εἷς τὸν οὐρανὸν ἀνοσχὼν 
(& ἑτέρα γὰρ τὸ Εὐαγγέλιον εἶχε ὁπερηύχετο τῆς 
κατὰ πνεῦμαλ μητρὸς αὐτοῦ Σοφίας, ὁπερύχετο 
τοῦ χλήρου xal τοῦ ποιμνίου παντός" {τεῖτο τοῖς 
ἐπιχαλουμένοις αὐτὸν μετὰ τὴν ἐντεῦθεν ἐχδημίαν, 
καὶ ἄλλως θεραπεύουσι χαὶ τιμῶσιν, ἀντίληψιν παρᾶ 
Κυρίου xal σωτηρίαν, καὶ πᾶν ὅτι περ ἂν αὐτοῖς εἰς 


internam propter egregium Clementem ostenderet 
animi letitiam, ei in sinistra parte manum subji- 
ciebat, qu& eum sustineret, et ad ingrediendum 
ferret opem martyri. 


LXXXVII. Adhcc autem erant in itinere, cum 
Clemens, ut qui jam sensisset, Dominum eum ad 
se vocantem,in celum sublata dextera (altera enim 
tenebat Evangelium), oravil et pro sua secundum 
spiritum matre Sophia, et oravit etiam pro clero 
et universo grege, et petiit iis, qui ipsum invo- 
carent, postquam hinc excessisset, et eum alioqui 
honorarent et colerent, Domini defensionem et 
salutem, et quidquid ad eorum petitionem tribu- 


αἴτησιν T, πρὸς τὸ συμφέρον οἰχονομούμενον, xai B tum futurum 6580. eis utile : et sic postremo orans, 


δεόμενος οὕτω τὰ τελευταῖα, εἴσεισι μετὰ τῆς φιλο- 
μάρτυρος Σοφίας xal τῶν παραπεμπόντων τὴν ix- 
χλησίαν. "Exstvot μὲν οὖν μοχλοῖς καὶ χλεισὶ τὰς 
θάρας ἀσφαλισάμενοι (ἐδεδίεσαν γὰρ pf, τινες αὐ- 
τοῖς τῶν ἀσεδῶν ἐπιπέσωσι), διὰ πάσης νυχτὸς 
ἄδοντες ἦσον., Ὡς δὲ καὶ ἡ σωτήριος ἡμέρα παρῆν, 
φαιδρόν τι λίαν xol ἡδὺ λάμπουσα ταῖς τῶν ἀξίων 
ψυχαΐῖ͵ λαμπρῶς ἄγαν ὃ μάρτυς τὴν ἱερὰν λειτουρ- 
γίαν διατελέσας, καὶ τῇς ἀχράντου χοινωνήῆσας τοῖς 
παροῦσι χαὶ ἀναιμάχτου θυσίος, εἶτα καὶ γλυχὺν 
αὐτοῖς τὸ τοῦ Χριστοῦ χλῆμα τόν οἶνον τῆς διδασχα- 


λίας ἀπέσταξε, 


IIH', Περιδεεῖς δὲ αὐτοὺς xal χαταφόδους δρῶν, 
οἷᾳ τινα τῶν ἀπίστων ἐπέλευσιν ὑποπτεύοντας, ἐπέῤ- 


cum martyrum amante Sophia, et iis qui eum de- 
ducebant, ingreditur ecclesiam. Atque illi quidem 
cum clavibus et vectibus fores muniissent (time- 
bant enim, ne aliqui ex impiis in eos irruerent), 
tota nocte canebant. Postquam autem dies advenit 
salutaris, jucunde et suaviter illucessens eorum, 
qui digni erant, animis, cum praeclare admodum 
martyr sacum celebrasset ministerium, et inte- 
merato οἱ incruento eos qui aderant, impertiisset 
sacrificio, eis suavis Christi palmes, Clemens, 
inquam, eis instillavit dulce vinum doctrinc. 


LXXXVIII. Cum autem videret perturbatos et 
timore affectos, ut qui suspicarentur fore aliquam 


ῥωσεν αὐτῶν τὰ γρονήματα, xai τὴν δειλίαν ἐκδέ- C infidelium incursionem, confirmavit eorum spiri- 
ὄληχε, φανερὰ xol ὑπ᾽ ὀφθχλμοὺς αὐτοῖς τὰ μέλ- tus, et cum qua futura erant, eoram subjecisset 
λοντα συμόήσεσθαι παραστήσας, θαρσεῖτε γὰρ, oculis: Bono, inquit, sitis animo, fratres, non 
φησὶν, ἀδελφοὶ θαρσεῖτε’ εἷς ἐξ ὑμῶν οὐχ ἀπολεῖται, peribit unus ex vobis Duo autem quidam, et ego 
δύο δέ τινες καὶ τρίτος ἐγὼ σὺν αὐτοῖς, ἤδη τὴν tert'us eum eis prostremo a vobis excedemus. 
τελευταίαν ἐκδημίαν ἀφ᾽ ὑμῶν ἐχδημήσομεν᾽ ἔπειτα Deinde exstinguetur quidem, qua 8: "1 in Chri- 
σδεσθήσεται μὲν ἡ χατὰ Χριστιανῶν λύσσα, εἰρήνη  stianos, rabies : orietur vero pax in imperio Ro- 
δὲ πρὸς τὰ Ῥωμαίων ἀνατελεῖ, καὶ πᾶσα πόλις val manorum : omnisque civitas et regio implebitur 
χώρα τῆς ἐπιγνώσεως πλησθήσεται τοῦ Χριστσῦ" Christi cognitione : et aperietur quidem omnis 
κα ἀνοιγήσεται μὲν ἄπας ὃ ἱερὸς olxoc, χλεισθή- 65 sacra, claudentur autem templa gentilium, 
σονται δὲ οἱ τῶν Ἑλλήνων vaol, xal φεύξονται οἱ οἱ fugient, qui in eis, adorant, et eo, quo nunc 
προσχυνοῦντες ἐν αὐτοῖς͵ xai τὸν φόδον ἡμῶν αὐτοὶ vos, ipsi timore afficientur. Hoc autem tempus 
φοδηθήσονται. Ὁ δὲ καὶρὸς οὗτος ἐγγὺς, xai τινες ἐξ prope est, et quidam ex vobis videbunt eversos 


ὑμῶν τὴν καταστροφὴν τῶν διοχόντων ἡμᾶς ὄψονται, 

I98', Ταῦτα ἐκείνου γυμνῶς οὕτω καὶ ἀποχεχα- 
λυμμένως τοῖς παροῦσι διεξιόντος, φιλοχριστός τε 
xal φιλόμαρτος Σοφίτ μεστὴν ἡδονὴς ἐπὶ τῷ Κλῆ- 


persecutores. 


LXXXIX. Hec cum ille tam aperte dissereret iis 
qui aderant, Christi et martyrum amartissima So- 
phia, maximo gaudio et l;etitia propter Clementem 


μεντι xal φαιδρότητος ἔχουσα τὴν χαρδίαν, χήρας τε in corde plena, consocabat viduas et orphanos, 
κοὶ ὀρφανοὺς συνεχάλει, «al ἄρτον αὐτοῖς xai ἐδέ-  panemque el cibum et vinum eis abuude suppe- 
cuato xai οἶνον ἄφθονα προτετίθει πάντα, xai ὡς  ditabat, el pro viribus eos complectabatur. Atque 
à χεὶρ εἴχεν ἐδεξιοῦτο. Tdo:a μὲν οὖν δωδεκάτην hec quidem duodecim deinceps dies facta sunt, 
ἑξῆς ἐτελεῖτο ἡμέραν, xai φιλοτίμως τοὺς παραδάλ-  eteos, qui accedebant, convivio liberaliter accepit 
λοντας ἡ Σοφία εἰσιία͵ xai ἦσαν ἐν ἑορταῖς πάντες Sophia, festosque dies celebrabant et hilariter 
xal εὐπαθείαις, καὶ Κλήμεντος τὴν ἐπεχδημίαν ἑώρ-  transigebant, et Clementis adventum honorabaut. 
ταζον᾽ ἐπεὶ δὲ xal ἡ προθεσμία πορὴν (Κυριαχὴ δὲ Cum autem jam dies adesset prestitutus (erat 
ἣν ἡ ἡμέρα) τὸν ἀθλητὴν ἀπὸ τῆς παρούσης χαλοῦσα vero dies Dominicus) a presenti vita atbletam 


891 


MENSIS JANDARIUS. 


evocans,ille quidem divinum celebrat sacrificium. Α ζωῆς, ὁ μὲν ἐτύγχανε τὴν θείαν ἀειτουργίτν pas, 


Postquam autem perfecta fuerant, qu: consueve- 
rant, et parlici,es fuerunt fideles vivifici corporis 
et sanguinis, divinis adhuc donis in sacra mensa 
propositis, et ad ea martyre collum habente in- 
clinatum, quidam ex magistratibus, Alexander 
nomine,impetu repente facto cum militibus, jubet 
uni ex suis amputare sacrum caput Clementis. 
Deinde etiam intemeratam oblationem (o tuarn, 
Christe rex, patientiam !) dejecerunt in terram, et 
profanis pedibus profani conculcarunt. Atque sic 
quidem magnus ille Clemens sacrificans,acceptum 
pro aliquo alio sacrificium ipse Deo offertur. Eo- 
rum autem qui aderant multitudo, alii quidem 
recesserunt lacryiantes ; duo vero soli ex Leviris, 


γῶν». Ὡς δὃὲ παντα ἐτελέσθη τὰ εἰωθότα, καὶ τῷ 
ζωοποιοῦ μετέσχον οἱ πιστοὶ σώματός τε xal de 
τος, ἔτι τῶν θείων δώρων τῆς ἱερᾶς προχειμίνοι 
τραπέξης, καὶ τοῦ μαρτυρυς ὑποχεχλιμένον 32 
τοῖς ἔχοντος τὸ αὐχένα, μετὰ πλήθους στρατιω. 
τῶν ἄρων ve, ᾿Αλέξανδρος ὄνομα, ἐκ τοῦ alo. 
δίου ἐπεισπεσὼν χελεύει τῶ» ὑπ᾽ αὐτῶν ἑνὶ Cun 
τὴν ἱερὰν xai θείαν τοῦ Κλήμεντος ἀποτέμνει 
κεφαλὴν, Εἴτα xai τὴν ἄχραντον προσφορὰν, (n 
σου, Χριστὲ βασιλεῦ, 4 καχροθυμία !) χατὰ γῆς 
ἐῤῥίπτουν, καὶ ποσί βεδήλοις οἱ βέδηλοι κατεπάτον, 
Οὕτω μὲν οὖν θύων ὁ μέγας Κλήμης, θῦμα ch 
ἀντ᾽ ἄλληυ τινὸς αὐτὸς προσάγεται τῷ Θεῷ" τὸ ἃ 
τῶν παρεστώτων πλῆθος, οἱ μὲν ἄλλοι δακρύοναι 


qui etiam intemerato ministrabant sacrificio, unus B ὑπεμώρουν, δύο δὲ μόνοι τῶν Αευττῶν, ot χαὶ τῇ 


quidem Christophorus, alter sutem Chariton 
nomine, ut ipse prius significavit beatus, ad di- 
vinam quidem ejus mensam beatum ipsi quoque 
finem acceperunt. 

XC. Fidelis autein Sophia, que magno Clementi 
fuit ex Deo mater et nutrix et institutrix, cum in 
aula tutissima haberet filium repositum, et qui ad 
supernas transierat coronas, et immobilium illo- 
rum bonorum remunerationes, sollicitudinem 
omnem solvens et mzrorem, et lucernarum ac- 
cendit multitudinem, multaque perpessum et quod 
multa vicerat certamina, sui amicissimi mortui 
tollens corpus, mundis vestibus et linteis involvit, 
el in ipso teinplo, quod est in loco, qui dicitur 


ἀχράντῳ θύσίᾳ διχχονούμενοι ἦσαν, ὁ μὲν Xpurrogt- 
ρος, ὁ δὲ Χαρίτων καλούμένοι, ὡς αὐτὸς προκγγείλες 
ἣν ὁ μαχάριος, αὐτοῦ που παρὰ τῷ θείᾳ τραπέζῃ τὸ 
μαχάριον χαί αὐτοὶ τέλος ἐδέξατο, 

{΄. Ἡ μέντοι πιστὴ Σοφία ἣ καὶ μήτηρ τῷ με- 
γάλῳ Κλήμεντι κατὰ Θεὸν, καί τροφὸς, καὶ xni 
γωγὸς γενομένη, ἐπειδὴ καὶ τὸν υἱὸν ἤδη λοιπὸν b 
ἀσύλῳ ἀποτεθέντα εἴχε ταμείῳ, καὶ πρὸς τοὺς ἔνω 
διαδάντα στεφάνους xal τῶν ἀκινήτων ἀγαθῶν bul- 
νων τὰς ἀντιδόσεις φροντίδος πάσης καὶ ἀγωνίες 
ἑαυτὴν ἀνιεῖσα, λαμπάδων τε πλῆθος ἀνάπτει, «cd 
ἡ δίσνης εὐωδίας τὸν ἀέρα πληροῖ, θείους τὲ ταὐτῷ 
ὕμνους ἔπαϑει, xal οὕτω τὸν πολυπαθῇ καὶ m 
λύαθλον ἐχεῖνον τοῦ φιλτάτου ἀνελομέντ, νεχρὰν 


Cryptos, prclarum przclare deponit: ubi etiam C ἐσθήμασί τε xai. σινδόσι καθαροῖς περιελίττει͵ τὰ 


prius deposverat Agathangelum, ut uni sepulcro 
crederentur corpora, quorum animas idem coeli 
suscepit tabernaculum. Prope eos autem, illos 
etiam sepelil diaconos, qui cum magno Clemente 
concerlaverant, quo in loco eorum quoque par:a 
edificata est edicula. Deinde cum Clementis asse- 
disset sepulcro, haec humanitateque et affectione 
plena verba eloquebatur : Ego quidem vos, o filii, 
in Crypto, id est in abdito, deposui : sed vos om- 
nino Christus in aperto deducet in requiem, 
propter quem tol et tanta vestra sponte pali dele- 
gislis, et vobis dignam adem excitabit, et vestra 
corpora in eareponenlur.Porro autem me quoque 
jam ad vos vocat senectus, quz propterea in hodier- 


ἐν αὐτῷ τῷ «ατὰ τὸν τόπον ναῷ, ὃς dox «αἱ Κρυτὰ 
ἐκαλεῖτο, λαμπρὸν λαμπρῶς κχατατίθεται, ἵνα wi 
τὸν ᾿Αγχθάγγελον ἐτύγχανε προκαταθεμένη, ὅσωι 
xal τάφος εἷς τὰ σώματα πιστευθῇ, ὧν ἡ ax 
σχηνῇ xal τὰς ψυχὰς ἐν οὐρανοῖς ὑπεδέξατο, Πλησίον 
δὲ xai αὐτοὺς θάπτει τοὺς συναθλήσαντας τῷ ur 
γάλῳ Κλήμεντι διχχόνους, ἔνθα xal μιχρά τις ᾧχο- 
δόμτιτο ἐἔχείνων οἰχίχ. Εἴτα παρακχθίσχσα τῷ τῷ 
Κλήμεντος τάφῳ, οὔτω πως ὑπεφθέγγετο τὰ γεν 
ναῖτα ταυτὶ χαὶ φιλάνθρωπα χαὶ περιπαθῇ ῥήματε' 
᾿Εγὼ μὲν ὑμᾶς, ὦ τέκνα, ἐν τῷ Κρυπτῷ κατεθέμην, 
ἀλλὰ Χριστὸς ἐν τῷ φανερῷ πάντως διαναπαύσει᾽ 
δι᾽ ὃν xai τὰ τοσχῦτα παϑεῖν ἡδέως προείλεσθε, καὶ 
οἶχον ὑμῖν ἄξιον ἀναστήσει, καὶ τὰ σώματα ἐμῶν lv 


num usque diem es! conservata, ul vobis cominu- p αὐτῷ ἀποθήσεται, Κἀμὲ δὲ τὸ γῆρας ἤδν, λοιπὸν 


nem omnino congeram pulverem, quos ne longum 
quidem tempus martjrii a se invicem separavit,et 
meipsam vobis pulchrum bustum prabeam. Sed 
orate pro me, o charissimi, qua sum mater, et 
nutrix, et supplex, ut possim sicut hic, ita etiam 
illic quoque esse prope vos, et apud Dominum pos- 
sim quoque parvam aliquam habere fiduciam. Át- 
que illa quidem hzc apud sepulcrum loquebatur, 
et sensim una cum voce etiam eflluebant lacryma. 


χαλεῖ πρὸς ὑμᾶς, διὰ τοῦτο xal εἷς δεῦρο τηρηθεῖ- 
σαν, ἵνα πάντως κοινὴν ὑμῖν ἐπιχώσω κόνιν, οὖς 
οὐδὲ ὁ μακρὸς ἀπ᾿ ἀλλήλων τοῦ μαρτυρίου διέστησε 
χρόνος, κτὶ καλὸν ἐμαυτὴν παράσχω ἐντάφιον. ᾿Αλλ᾽ 
εὔξασθε ὑπὲρ ἐμοῦ, φίλτατοι, τῆς xal μητρὸς, καὶ 
τροφοῦ, xal ἱχέτιδος, ὥστε δυνηθῆναι καθάπερ ἐν- 
ταῦθα, οὔτω xai αὐτοῦι γένεσθαί που πλησίον ὑμῶν, 
xal μικρᾶς τινος χἀμὲ πρὸς τὸν χοινὸν Δεσπότην 


κοινωνῆσαι τῆς παῤῥησίας, Ἢ μὲν οὖν παρὰ τῷ 


τάφῳ ταῦτα ἐφθέγγετο, xxl ἡσυχῆ μετὰ τῇ φονῆς παρέῤῥει «αἱ δάαρυχ. 


ΧΟΙ. Preclarus autem Christi athleta Clemens 
(nam cum iis, quz» dicta sunt, pauca quadam 
adjecero, finiam orationem) perpetuo quidem de- 


(Α΄. "O γε μὴν γευνατός τοῦ Χριστοῦ ἀθλητὴς 
Κλήμης (μικρὸν γὰρ ἔτι τοῖς εἰρημένοις προσθεὶς 
καταλύσω τὸν λόγον) διετέλεσε μὲν ἀθλῶν ἐπὶ βασι- 


808 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


894 


λέων Διοχλητιανοῦ καὶ Μαξιμιλνοῦ, ἐπὶ ἀρχόντων A certavit sub imperatoribus Diocletiano et Maxi- 


δὲ Δομετιανοῦ, ᾿Αγριππίνου, Κουριχίου, Δομετίου, 
Σακερδῶτος, Μαξίμου, ᾿Αφροδισίου, Λουχίου, xai 
᾿Αλεξάνδρου" τὸν ἀγῶνα δὲ τρίτῃ μηνὸς ᾿Ιανουαρίου 
xai εἰκοστῇ καταλύει, ὡς εἶναι τὸν πάντα τοῦ μαρτυ- 
ρίου χρόνον εἰκοστὸν αὐτῷ καὶ ὄγδοον ἔτος. Ὃ πρὸς 
ἀνανηψιν ἡμᾶς τῆς οἰχείας ἔχειν et. ῥᾳθυμίας, καὶ 
τὴν μαχρὰν ταύτην αἴδεσθχι τῶν ἄθλων παράτασιν, 
ὅσοι μηδὲ βραχεῖάν τινὰ χαιροῦ ῥοπὴν ὑπομεῖναί τι 
xai τῶν ἀηδεστέρων διὰ Χριστὸ, ἀνειόμεθα, xai 
οὕτω παρεσχευάσθαι, xai αὕτω θαῤῥεῖν, ὥστε δι᾿ αὖ» 
τὸν, εἰ δεήσει, πάντα παθεῖν, ἵνα xal αὐτοὶ mpoai- 
ρέσεως ὦμεν μαρτύριον διανύσαντες, καὶ παῤῥησίας 
πρὸς θεὸν dpa σὺν ἐχείνῳ μετάσχομεν᾽ ἧς γένοιτο 
πάντας pao ἐπιτυχεῖν, χάριτι xal φιλανθρωπίᾳ τοῦ 


miano: sub magistratibus autem ac presidibus 
Domitiano, Agrippino, Curicio, Domitio, Sacer- 
dote, Maximo, Aphrodisio, Lucio et Alexandro, 
Finiit vero certamen 23 Januarii, adeo ut totum 
tempus martyrii ei fuerit viginti et octo anni. 
Quod quidem nos oportet tenere memoria ut a 
nostra excitemur socordia, et hac tam prolixa 
revereamur certamina, qui nec parvum aliquod 
momentum temporis aliquid molesti propter 
Christum tolerare sustinemus : et sic nos coai- 
paremus, et tantam suspiciamus confidentiam, ut 
propter ipsum, si opus fuerit, omnia patiamur, 
ut ipsi voluntatis subeamus martyrium, et apud 
Deum fiduciam cum illis consequamur : quar 


Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ᾽ οὗ τῷ Πατρί pg detur nobis omnibus consequi gratia et clementia 


ἅμα τῷ ἁγίῳ Πνεύματι δόξα, κράτος, τιμὴ, καὶ 


Domini nostri Jesu Christi, cum quo Patri simul 


προσχύνησις, vov xai ἀεὶ, xal εἰς τοὺς αἰῶνας τῷν cum sancto Spiritu gloria, potentia, honor et 
αἰώνων. ᾿Αμήν. adoratio, nunc et semper et in δου ἃ szculo- 
rum. Ámen. 








DE JOANNE ELEEMOSYNARIO 


PATRIARCHA ALEXANDRINO. 








(Anno 596, Acta sanctorum Bolland. ad diem 23 Januarii.) 


Amathus urbs est Cypri pervetusta (a qua insulam ipsum aliquando Amathusiam appellatam ex 
llinio patet lib. v, cap. 31) sita in ora meridiana, episcopali dignitate ab ipsis Ecclesie incunabu- 
lis ornata. Hic editus in lucem est S. Joannes Eleemosynarius, Alexandrinus natriarcha ; ibidemque 
excessit e vivis. Ejus Vitam primo scripserunt Joannes et Sophronius, qui a Leontio in Vita appel- 
lantur «Dei cultores, amatores virtutum, pietatis propugnatores ; » Leontius deinde, Neapoles 
Cypri episcopus, cujus testimonium pro Christianorum apologio contra Judaeos, ac de imaginibus 
sanctorum exstat, in synodo Nicana 1", actione 4, ubi et « Constantinus sanctissimus episcopus 
Constantig Cypri dixit : Hic qui lectus est Pater, in una vrbium Cypri decore sacratissimo claruit, 
et multa preconia et festivos sermones ejus habemus : cum quibus est etiam sermo ejus Transfi- 
guralionem Salvatoris nostri. Conscripsit autem et Vitam S. Joannis archiepiscopi Alexandrig, 
cognomento Eleemonis, id est misericordis ; quin et S. Simeonis Simplicis, et alio quedam, atque 
in omnibus sermonibus suis orthodoxus cernitur. Floruit autem temporibus Mauricii imperatoris. » 

Alia exstat ejusdem S. Joannis Vita, sive a Simeone Metaphraste, seu quo alio antiquiore Grzco, 
conscripla, Latine reddita a Gentiano Herveto, et ab Aloysio Lipomano edita tomo V, de Vitis 
sanct. 12, Novembris : quam tom. I. Vitarum hoc XXIII Januarii inseruit Laurentius Surius : et 
nos hic damus cum duobus preeclaris Grecis antiquissimis mss. codicibus collatam, ac sub nomine 
quidem Metaphraste, licet hi codices plurimas Vitas, ab iis quas Melaphrastes scripsit diversas, 
contineant. 


895 





BIOX KAI 


TOY OZIOY ΠΑΤΡῸΣ HMQN 


IOANNOY APXIEIIIZKOIIOY AAEZANAPEIAZ, 


VITA ET CONVERSATIO 


S. PATRIS NOSTRI 


JOANNIS ALEXANDRUE ARCHIEPISCOPI 
COGNOMINE ELEEMOSYNARII 


(Textus Graecus aunc primum prodit ex codice Regio n. 1307 notato, seculi 31; Latine apud Bollant. Eprr. Pn 


CAPUT PRIMUM. 


Ortus, conjugium, Patriarchatus, Eleemosyne. 


Benedic, Domine. 


I. Bonorum virorum scriptis mandare actiones, 
et memoriam eorum tradere posteris,conciliat ma- 
gnam vitz? utilitatem. Quemdam enim zeli stimu- 
lum imittit animis piorum, eorum quz ab eis re- 
cte gesta sunt, narratio, οἱ ad similia facienda 
adhortatur. Quarum una est ea quoque vita, qut 
nunc nobis est proposita ad narrandum, boni, 
inquam, Joannis, cujus actioni nomen est con- 
veniens : vocatur enim Eleemon, id est Miseri- 
cors, propler magnam suam ad hoc propensio- 
nem et summam bonitatem. 

If. Quem tulit quidem insula Cyprus, et aluit 
tanquam plantam aliquam florentem et comatam 
virtutibus: clara autem Alexandria eum sortita 


MENSIS JANUARTIUS. 


IIOAITEIA 





Κύριε, εὐλύήγησον ! 

Α΄. Τὰς τῶν ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἀναγράπτυυς τα 
πράξεις, χαὶ τὴν τούτων μνήμην τῷ μετὰ τὴς 
ypóvp παραδιδόναι πρᾶγμα πολλῆς ὁςελείας τῷ ἢ 
χαθέστησε πρόξενον. Ζήλου γάρ τι κέντρον iw 
ταῖς τῶν φιλοθέων ψυχαῖς 4 τῶν αὐτοῖς xztude 
θέντων διήγησις, καὶ πρὸς τὴν τῶν ὁμοίων Eprma 
παραχαλεί, Ὧν εἷς ἐστι xal ὁ νῦν ἧμτν εἰς διήγησιν 
προχείμενος βίος, ᾿Ιωάννου, φημῖ, τοῦ χρηστοῦ ᾧ ἥ 
πράξει κατάλληλος d ἐπωνυμία, ᾿Ελεήμων γὰρ oot 
ἡγόρευται διὰ τὴν πολλὴν πρὸς τοῦτο ῥοπὴν χαὶ d 
περιὸν τῆς χρηστότητος, 

Β΄. Ὅν ἤνεγχε μὲν Κύπρος ἡ νῆσος" καὶ ὅτι 
[fort. ὥς τι] φυτὸν εὐθαλὲς xal ἀρεταῖς χατάκχομον 
ἀνεθρέψατο, dj περιφυνὴς δὲ ᾿Αλεξάνδρεια ἄρχιερίε 


est pontificem et patronum civitatis. ΕἾ p-ter qui- B τε xal πολιοῦχν εὐμοίρησε, Τούτῳ πάτὴρ μὲν τῶν 


dem erat illustris, nomine Epiphanius. Cui etiam 
virtutis praestantia effecit, ut οἱ commiteretur il- 
lius insule rectio. Mater autem honesta, et que 
tali marito conveniebat, ut quz resplenderet 
corporis et anima pulchritudine. Joanni cum ta- 
les obtigissent parentes, nen affecit genus suum 
dedecore : sed studuit potius id ornare, adeo ut 
arbor ex fructu fieret manifesta, et non ipse ex 
illis ornamentum acciperet, sed illi potius glo- 
riarentur filio, cum cognoscerentur esse patres 
talis filii. 

III.Cum sutem recte educatus pervenisset ad men- 
guram aiatis,vel invitus a parentibus uxori jungitur 
matrimonio : cum qua habitare, dum, ut parenti- 


ἐπιφανῶν, ᾿Επιφάνιος τούνομα, ᾧ καὶ τὸ τῶν πολλῶν 
διαφέρον εἰς ἀρετὴν ἐπιτραπῆνχι τῆς νήσου τὴν 
ἀρχὴν παρεσχεύχσε’ μήτηρ δὲ χοσμία xat avid 
τοιούτῳ προσήχουσα, πρὸς τῷ σωματιχῷ κάλλει καὶ 
τῷ ψυγιχῷ διαλάμπουσχ. Τοιούτους ᾿Ιωάννης λαχὼν 
ἡεννήτορας͵ οὐκ ἤσχυνὲε τὸ γένος, ἀλλ᾽ ἐπικοσμῆὴσε 
μᾶλλον διὰ σπουδῆς ἔθετο" ὥστε δῆλον ἀπὸ τοῦ xap- 
ποῦ κίνεσθαι τὸ δένδρων, xal οὐχ αὐτὸν ἔκετθεν ἐγ- 
χαλλωπίζεσθαι, ἀλλ᾽ Ἐχείνους ἀπὸ τοῦ παιδος σι- 
μνύνεσθχι μᾶλλον, πατέρας εἶναι τοῦ τοιούτου γνὼω- 
οιἰζοπένους. 

Γ΄, ᾿Επεὶ δὲ εἰς μέτρον ἡλικίας καλῶς καὶ τραφεὶς 
καὶ παιδευθεὶς ἐληλύθει, γυναιχὶ πρὸς γάμου χοινω- 
νίαν xai ἄκων παρὰ τῶν γεννητόρων ζεύγνυται" ἧς 


bus obediret, admisisset, aversatus est conjunc- q τὴν συνοίχησιν τῷ πείθεσθχι κὰν τούτῳ τοῖς γονεῦσι 
tionem, temperantiam et continentiam amplexus παραδεξάμενος τὴν συνάφειαν ἀπεστράφη, τὸ σῶφρον 


etiam ip matrimonio. Sed magna soceri impor- 


x&v τῷ γάμῳ καὶ ἐγκρατὲς &enacayuevoc, ᾿Αλλ’ ἡ 


ys 


897 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


πολλὴ τοῦ κηδεστοῦ ἐπίθεσις ἠνάγκασε τὸν μέγαν Btunitas coegit magnum Joannem cedere natnre 


τοῖς φυσιχοῖς ὑπεῖξαι θεσμοῖς, ἐξ οὔ παίδων μὲν 
πατὴρ ἀποδείκνυται * θάττον δὲ τὸ χαλεῖσθαι πατὴρ 
ἀφαιρεῖται, θανάτου τομῇ τῶν παίδων αὐτῷ πρὸ 
ὥρας ἑκκοπίντων. ᾿Επεὶ δὲ τοῖς χλάδοις xai τὴν ῥί- 
ζαν ὁ κοινὸς τοῦ γένους φθορεὺς συνεξέτεμε, καὶ τὴν 
κοινωνὸν αὐτῷ τοῦ βίου ἀφείλετο, εὐχαριστεῖ μὲν 
Ἐπὶ πᾶσιν ἡ εὐγνώλων ψυχὴ τῷ καὶ δεδωκότι καὶ 
ἀφελομένῳ Θεῷ, ὕλην δὲ ἀρετῆς τὸ πρᾶγμα ποιεῖται, 
καὶ τὴν ἐχείνων στέρησιν φροντίδων ἀποθεσιν λογι- 
σάμενος ἀπερισπάστως προσήδρευε τῷ Θεῷ, καὶ 
πρὸς τῇ τοῦ Χριστοῦ θύρᾳ διὰ παντὸς χρούοντι τὰ 
σπλά(χνα τῆς θείας χρηστότητος αὐτῷ διανοίγον- 
ται, ᾿Αμέλει γοῦν καὶ αὐτὸς ἐχεῖνα xata τὸ δυνατὸν 
ἐχμιμούμενος, ἀνοίγει xal σπλάγχνα καὶ θύρας πά- 
σας καὶ χεῖρα τοῖς δεομένοις, οὐ ψεχάδας τινὰς ἐλέους 
μιχρολόγως παρέχων, ἀλλ᾽ ὁμόρους ὅλους ὑετίζων 
χρηστότητος, xat ἀμφοτέραις τὸν πλοῦτον ἐξαντλῶν 
τοῖς χρήζουσιν. 

Δ΄, Ἐντεῦθεν ἐπίδηλος τοῖς πᾶσι γίνεται, οὐχ ἰδιώ- 
ταις μόνον xal ἄργουσιν, ἀλλὰ xal αὐτῷ βασιλεῖ" 
ἙῬράνλειος δὲ τότε ἣν τὰ Ῥωμαίων σχῆιπτρα διέπων " 
ὅθεν ἡ τῶν ᾿Αλεξχυδρέιωυν πόλις, πατριάρχου τότε χη- 
ρεύουσα, ἐπὶ τὸν ἄνδρα τοῦτον ὅλῳ πίθῳ χωρεῖ, xal 
βασιλέως δεῖται v, διχμαρτεῖ, τοῦ σχοποῦ, ἀλλ’ ὑπὸ 
ἀρχιερεῖ τῷδε τὴν xav! αὐτοὺς ποιμαίνεσθαι ᾽Εχχλη- 
αἰαν. Καὶ ὁ μὲν εὐθὺς μεταχαλεῖται τὸν μέγαν xal 
πᾷσι τρόποις ἐπιδῆνχι τοῦ θρόνου τοῦτον ἐπιχειρεῖ. 
'O δὲ ἀνθίσταται γενναιότερον, τὸν ὄγκον τοῦ πρά- 
Ὑματος δεδοιχέναι λέγων, xal μὴ οἷός τε εἶνχι ἀξιώ» 
ἱλατος τοσούτον μέγεθος ὑπελθεῖν, ᾿Επεὶ δὲ Νιχήτας 


legibus, ex quo efficitur quidem pater libero- 
rum. Patrem autem vocari cito ei est ablatum, 
immatura morte ei prareptis filiis. Postquam au- 
tem cum ramis radicem quoque simul ezcidit 
communis hostis generis, et abstulit ei vits so- 
ciam, propter omnia quidem agit gratias grata 
el memor anima Deo, qui dederat et abstulerat ; 
eam autem rem efficit inateriain. virtutis, et cum 
illorum privationem reputasset esse curarum de- 
positionem, Deo perpetuo ita assidebat, ut divelli 
non possel, et ad Christi portam assidue pulsan- 
ti, ei aperiuntur viscera divinse benignitatis. Ita- 
que ipse quoque illa imilans pro viribus, aperit 
viscera et portas omnes et manum indigentibus, 
non misericordie guttas aliquas parce prebens, 


B sed emittens imbres benignitatis,et ambabus ma- 


nibus opes effundens inopibus. 


|V.Hinc evadit omnibus manifestus, non priva- 
lis solum et principibus, sed etiam ipsi impera- 
tori (1). Heraclius autem tunc sceptra tenebat 
Romanorum. Quamobrem cum civitas Alexan- 
drina tunc esset orbata patriarclia,ad hunc virum 
toto contendit desiderio,et rogat imperatorem,ne 
ipsa a scopo suo excideret, sed ab eo pontifice 
pasceretur eorum Ecclesia. Et ille quidem ma- 
gnum illum accersit protinus, et omnibus modis 
conatur ei persuadere, ut ad sedem ascendat.ille 
autem strenue resistit, dicens se timere rei ma- 
gnitudinem, nec se posse tantam sustinere digni- 


ὁ τὴν ἀξίαν πατρίχιος, μεγάλα τὸ τηνιχαῦτα παρὰ C latem. Cum vero Nicetas dignitate patricius, qui 


βασιλεῖ δυνάμενος, ἀδελφός τε xavà πνεῦμα τῷ μα- 
καρίψ τελῶν, xal δεσμοῖς αὐτῷ φιλίας ἄριστα συν- 
ἡμμένος, ἄλλως τε δὲ xal τὸ ἀπαράμιλλον τῆς τοῦ 
ἀνδρὸς ἀρετῆς ἀχριδέστερον ἐπιστάμενος, καὶ ἄξιον 
εἶναι τοῦ θρόνου, εἰ «ai τινα ἕτερον, ἐγνωχὼς, τῷ βα- 
σιλεῖ σφοδρῶς ἐνέκειτο, μὴ ὁπανεῖναι λέγων, ἀλλὰ 
xal ἄχοντα πρὸς τὸν θρόνων ἀναγαγεῖν * ὁ βασιλεὺς 
ὁρμῇ πλείονν xal πνεύματι προσχὼν θερμοτέρῳ, 
πείθει τὸν ἄνδρα τὴν ἱερωσύνην καταδέξασθχι, οὐχ 
ἁθεεὶ γενέσθαι τὴν τε τοσαύτην τοῦ δήμου τῶν 
Αλεξανξρέων συγχίνησιν, καὶ τοῦ χρατοῦντος τὴν 
ἕνσιάσιν, λογισάμενον, Γΐνεται τοίνυν τοῦ μακχρίου 


θρόνου διάδοχος, τῷ χρόνῳ μὲν πολλοστὸς μετ᾽ ἐχεῖ- 


tunc multum poterat apud imperatorem,et D.Juan- 
αἱ erat frater spiritu, et vinculis amicitic erat ei 
optime conjunctus, et alioqui recte sciebat virtu- 
tem ejus incomparabilein,et noverat illum,si ullus 
esset alius, ea sede esse dignum,vehementer ins- 
taret imperatori, dicens ne eum remitteret, sed 
vel invitum ad sedem inveheret ; urgens impera- 
Lor majore impetu et spiritu, persuadet Joanni, 
ut suscipial pontificatum, ut qui reputaverit non 
sine Dei numine fuisse tantam Alexandrini populi 
commoltionem et imperatoris contentionem. Fit 
itaque sedis Marci successor, tempore quidem ab 
illo longe remotus, sed non multum remotus a 


vov, ob πολὺ δὲ τοῦ βίου xal τῆς ἀρετῆς λειπόμενος" p vita illius et virtute : quomodo etiam possunt o$- 


ὥσπερ ἄρα xai δηλοῦν ἔχουσι τὰ μετὰ τὴν ἀρχὴν εὐθὺς 
τοῦ ἀνδρὸς χατορδώματα, 

Κ΄. Ὡς γὰρ ἐπέδη τοῦ θρόνου, ἀγὼν αὐτῷ διὰ παν- 
τὸς ἑτέρου τὸ Μάρχου κήρυγμα xal τὴν τῶν φθασὰν- 
των Πατέρων πίστιν ἀνανεώσασθαι, xal τὰ τῶν αἷρε- 
τικῶν παραφυέντα ζιζάνια ῥίζαις αὐταῖς ἐξελεῖν, 
Τοῦ γὰρ Κναφέως Πέτρου προσθήχην τινὰ βλάσφημον 

(1) Metaphrastes forisssis verba hec adjecit; 
certe non diu ante potuit esse notus Heraclio jam 
imperatori,cum aut mox patriarcha sit creatus,aut 
potius aliquot ante annis. 

(2) Petrus Cnapheus, sive Fullo, sub Leone imp. 
favore Zenonis ducis Orientis (qui deinde Leoni 
successit an.474) Antiochie conira episcopum ejus 


tendere, quà stalim post susceptam rectionem 
recte ab illo gesta sunt. 

V.Postquam enim ascendit sedem,hoc ante alia 
omnia contendit,ut renovaret Marci predicationem, 
et fidem Patrum qui precesserant,et hereticorum 
quz enata fuerant zizania evelleret radicitus.Nam 
cum Petrus Cnapheus (2) blusphemam quamdam 
urbis orthodoxum martyrium concitata multitu- 
dine, eam sedem invasit, 3c Theopsschitarum ine 
stauravit haeresim, de qua pluribus ac:uri sumus 
xxv Februarii ad Vitam S. Felicis 1Il papae. Leone 
tius num. 60 Severianitarum, sive Acephalorum, 
aliorumque bereticorum meminit, non Petri Cna- 


800 MENSIS JANUARIUS. ES 


in Divinitatem additionem hymno ter sancto ausus À κατὰ τῆς θεότητος τῷ Τρισαγίῳ παρενεῖρχι tod. 
esset inserere,et ei, quod est, «Sanctus immorta- σαντος, καὶ τῷ ἤλγιος ἀθάνατος, τὸ Ὁ atzupuli:; M 
lis,» adjecisset, « Qui crucifixus est propter nosz» ἡμᾶς προσθέντος" ὁ θεῖος ἐκεῖνος ἀνὴρ τὸ βλάσοημῳ 
divinusille vir,hac blasphemia sublata, impatibi- τοῦτο ὁπεξελὼν, &ma0n xal ἀθάνχτον τὴν θεύτηῃ 
len et immortalem divinitatem suo dogmate asse- ἐδογμάτιτέ τε xal τὸ ποίμνιον οὕτω φρονεῖν bin, 
ruit,et gregem itasentire docuit.Cum autem inve- Ἑπτὰ δὲ μόνα εὑρηκὼς ὀρθοδόξων εὐχκτήρια, ius. 
nisset septem sola orthodoxorum oratoria, ea πλασιάζει ταῦτα, sl; ἑδδομήκοντα καταστήσας, Εἶπ 
efficit decies plura,ut qui ea septuaginla consli- σπουδήν τε πᾶσαν εἰσφέρει, τοὺς παντοδαπαῖς ἀλύν. 
tuerit. Deinde omne confert studium,ut qui capti τὰς αἱρέσεσιν ἐπιττρέψαι πρὸς τὴν εὐτέδειαν͵ xi 
fuerant omnegenus haresibus,converterentur ad ζῆλον οἷον περὶ τὰς χειροτονίος θερμότατον, Oru 
pietatem. Fuitque zelus ejus vehementissimus in λημμάτων μὲν αὐτὰς καθαρεύειν, ἐκτὸς δὲ δοχιμε. 
ordinationibus,ut ez: quidem purz essent alucris σίας μηδεμίαν αὐτῶν υἱνεσθαι πρὸς τούτους imi. 
et muneribus : nulla autem earum fieret citra exa- λειαν * ὅσην περὶ τὴν τῶν ἀδιχουμένων  mpostacin, 
minationem.Preterea autem maximum adhibebat καὶ τὸ μὴ τοὺς διχάζοντας θεραπείᾳ προτώκων xi- 
diligentiam in defendendis iis quibus fiebal inju- ταπροδιδόναι τὸ δίκχιον, ἀλλὰ ζυγῷ διχχιοσύνις 
ria,et ne judices gratificando personis jus prode- [; σταθμᾶσθαι τὰς αρίσεις, xai μήτε πρὸς qápiv αὑτοὺς 
rent, sed justitie trutina ponderarent judicia, el ὁρᾷν, μήτε μὴν πρὸς ἀπέχθειαν, 

nec ad gratiam aspicerent, nec ad odium. 

VI. Quod autem erat ei maximum et inaxime ς΄. Τὸ δὲ μεῖζον αὐτῷ καὶ ἰδιαίτατον ὁ διάπυρος 
proprium,erat fervens misericordiain pauperes,e( πρὸς τοὺς πένητας ἔλεος ἦν, xal τὸ περὶ τὴν θερα- 
in curandis indigentibus insatiabilitas et proclivitas, πείαν τῶν δεομένων ἄπληστον xal ἀφύλαχτον, xii 
qua non poterat comprimi ; et nihil omniao par- τὸ μηδὲ ὅλως φειδὼ ποιεῖσθαι χρημάτων, ὥστε xd 
cere pecuniis, adeo ut etiam szepead fundum ipsum αὐτοῦ πολλάκις τοῦ πυθμένος ἄψασθαι, ᾿ΞΞενοδοχεῖς 
perveniret. Cuin itaque preter alia sua beneficia, γοῦν xal νοσοχομεῖα, πιωχοτροφεῖά τε πρὸς ταῖς 
exsiruxisset Xenodochia et nosocomia et ptocho- ἄλλαις αὐτοῦ εὐποιίαις δειμάμενος, ἀπέταξε τούτας 
trophia, eis frumentum attribuil quotidianum : καθημερινὰ σιτηρέσιχ, xal τοσοῦτον αὐτῷ τὸ περὶ τὶ 
tanueque heec erant ei cura, utetiam pauperibus τοιαῦτα ἐπιμελὲς ἣν, ὡς xai γυνζιξιν ἀπόροις εἷς 
feminis, quibus a1 pariendum non erant habita- πρὸς τὸ τίχτειν οὐχ ἣν χατχγώγιχ, οὐδέ τι τῶν τὰς 
cula,neque aliquid eorum que suntapta ad earum θεραπείαν ἐπιτηδείων, οἴκους ἑπτὰ ἐν διαφόρας 
curationem, septem domos altribuerit in diversis , ἀποτάξαι τόποις τῆς πόλεως, χλίνας τε xal ete 
locis civitatis, effeceritque ut in eis essent lecti e uva; ἐν τούτοις εἶναι παρασχευάσαι, xal τροφῶν 
stragula et suppeditatio alimentorum,qua reficere- χορηγίαν τὸ τῶν τιχτουσῶν ἐπιδεὲς θερχπεύουσαν, 
tur indigentia parientiuri,Przter haec pauperibus ᾿Επὶ τούτοις τῶν πενομένων τοῦ κλήρου προμήθει;, 
quoque clericis providebat,etunicuiqueeorum pe- καὶ τὸ ἑκάστῳ τούτων ἐτήσια χρήματα ἐπιῤῥεῖν " oin 
cunie prebebantur annu:ze.Non eis autemsolis,sed αὐτοῖς δὲ μόνοις, ἀλλὰ xai τῶν ἐπισχόπων ὅσοις οὐκ 
etiam episcopis,quibus sumptus minime suppete- αὐτάρχη τὰ πρὸς τὸ ζῇν ἐτύγχανε δαπανήματα, 
bant ad victum. Sed quid hac ad magnum mare ᾿Αλλὰ τί ταῦτα πρὸς τὴν μεγάλην τῆς προκχιρέσεως 
ejus liberalis voluntatis, et vastum illud pelagus αὐτοῦ θάλασσαν, xal τὸ ἀχανὲς ἐχεῖνο πέλαγος τῆς 
benignitatis? Erat enim alter Nilus copioso fluento χρηστότητος ; Νεῖλος γάρ τις ἦν ἕτερος δαψιλεῖ τῷ 
eleemosynza,non solam,ut ille, rigans /Egyptum, ῥεύματι τῆς ἐλεημοσύνης, οὐ τὴν Αἴγυπτον ὡς ἐχε!- 
sed ipsam universam,ut semel dicam, terram cir- νὸς ἄρδιον μόνην, ἀλλὰ καὶ αὐτὴν τὴν σύμπασαν, 
cumfluens. Quis enim ex iis qui undique adventa- ὡς εἰπεῖν, περιῤῥέων, Τίς γὰρ τῶν ἁπανταχόθεν ἐπι- 
bant,victu indigens,si ad ipsum accessisset, tristi δημούντων, βίου σπανίζων xai αὐτῷ προσελθὼν, 
vultu et vacuis reversus est manibus, el non est. στυγνῷ προσώπῳ, κεναῖς ἐπανῆλθε yepsl, xai οὐχὶ 
benignitatem abunde cousecutus?Imo vero quinam πλουσίας ἀπήλαυσε τῆς χρηστότητος ; μᾶλλον δὲ τίνα 
ex iis, qui egestate laborabant ubicunque terra- τῶν ἐνδεῶς ἐχόντων ὅπου ποτ᾽ à» xal γῆς ὑπῆρχε 
rum eum esse recepisset, non ea prebuit, que ad “μαθὼν, οὐχ αὐτάρχη τὰ πρὸς τὴν χρείαν αὐτῷ παρ- 
usum sufficerent? Nam cum tunc Persae populali ἐσχε ; Περσῶν γὰρ τὸ τηνικαῦτα τὴν Σύρων γήν πᾶ- 
essent universam Syriam, qui eorum manus pole- σὰν ληϊσαμένων, οἱ τὰς τούτων χεῖρας ἐχφυγεῖιν 


rani effugere, αἱ laici,tam ii qui magistratum gere- 
bant, quam privati, et clerici cum episcopis con- 
fugiunt Alexandriam.Quibus omnibus dives ille et. 
minimeangustus convivalor quotidie suppeditabat 
qu& erant ad usum necessaria, non ad indigentium 
aspiciens multitudinem, ut aliquid faceret, quod 
esset sordidi et illiberalis animi, sed ad eum, qui 
aperit manum,et omne animal implet benedietione. 
Cum autem Hasmiszus (3), dux exercitus Chosroe, 


(9) Ms. Grac. Rhatmiozus ; alterum ms. Grec. 
Resmosus. Describitur heec Persarum expeditio in 


δυνηθέντες, ὅσοι τε τῶν λχϊχῶν ἦσαν ἄρχοντες ὁμοῦ 
xal ἀρχόμενοι, xxi ὅσοι τοῦ χλέρου αὐτοῖς ἐπισχό- 
ποις εἰς ᾿Αλεξάνδρειχν χαταφεύγουσιν " οἷς πᾶσιν ὁ 
πλούσιος ἐχεῖνος xal ἀστενοχώρητος ἑστιάτωρ ἴλας 
ἐῶς καθ᾽ ἑχάστην ἐχορήγει τὰ πρὸς τὴν χρείαν, οὐ 
πρὸς τὸ πλῆθος βλέπων τὼν δεομένων, ἵνα τι xal μι- 
κρόψυχον ὑποστῇ, ἀλλὰ πρὸς τὸν ἀνοίγοντα χεῖρα 
καὶ παντὶ ζώῳ εὐδυχίας μεταδιδόντα, Ῥασμιόζου δὲ 
τοῦ ἀχιστρχτήγου Χοσροοὺ τοὺς σεδχσμίους τῶν 
Ghronico Alexandrino 280 Heraclii iv ; a Theo- 
phene lib. xv. eap. 5, non nominato duce exerci- 


901 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII 


902 


Ἱεροσολόμων τύπους δῃώσαντός τε xai ἐχπορθήσαν- A vastasset et depopulatus esset venerandaloca Hie- 


toc, ἐπεὶ τοῦτο ἤχουσεν ὁ τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος, xai 
ὡς πάντα τὰ ἄγιχ πυρὶ παρεδόθη, θρηνεῖ μὲν ἐπίτης 
Ἱερεμίᾳ τὸ γεγονὸς, οὐ μέχρι δὲ τούτου τὸ συμπαθὲς 
ἵστησι. Κτήσιππόν τινὰ θεοφιλῆ ἄνθρωπον ἀποστέλλει 
χρυσίον αὐτῷ συχνὸν ἐγχειρίσας, σῖτόν τε xai τροφὰς 
ἑτέρας xal περιδόλαιχ, val πρὸς τὴν αὐτῶν μετα- 
κομιδὴν ὑποζύγια πάμπολλα, ὁμοῦ μὲν tn» ἐρήμω- 
σιν χατοψόμενον, ὁμοῦ δὲ τοὺς ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας 
περιλειφθέντας ἱκανῶς διὰ τῶν εἰρτιλένων ἀναχτη- 
σόμενον. Πρὺς τούτῳ καὶ Θεόδωρον ᾿Αμαϑοῦντος 
ἐπίσχοπον, xai ᾿Αναστάσιον τὸν τοῦ ὅρους τοῦ με- 
1άλου καθηγούμενον ᾿Αντωνίου͵ καὶ Γρηγόριον "Pi- 
νοκουρούρων ἐπίσχοπον, ἐπὶ ἀναλήψει τῶν αἰχμαλω- 


rosolymorum ; postquam hoc audivit homo ille 
Dei, et quod omuia sancta fuissent igni tradita, 
deflet quidem,non secus atque Jeremias, id quod 
factum fuerat . non hactenus autem constitit ejus 
commiserstio, sed mittit etlam Cetsippum (4) quem- 
dam ,virum pium,tradens ei multum auri,frumen- 
tumque et alia alimenta et indumenta, et ad ea 
vehenda jumenta plurima: tum ut aspiceret vasti- 
tatem,tum etiam, ut eos qui remanserant ex cap- 
livitate,satis per ea qua dicta fuerunt, recrearet. 
Preterea autem Theodorum quoque Amathuntis 
episcopum,et Anastasium praefectum magni mon- 
lis Antonii (5),et Gregorium episcopum Rinocu- 


τισθέννων ἐκπέμπει, χρυσίον οὖὐκ εὐχρίθμητον rorum (O),emittit ad eos recipiendos,qui abducti 
παρασχόμενος, B fuerant in captivitatem, vim auri praebens prope 
innumerabilem. 
CAPUT II. 


Varia misericordie opera exzercila. 


2'. Πῶς δ᾽ ἄν τις τοῦτο σιωπῇ παραδοίη, xal μὴ 
μᾶλλον ἀκοαῖς εὐσπλάγχνων “αρίσαιτο δι᾽ αὐτοῦ, 
ἅτε xai πλέον διασημαῖνον τὸ περὶ τὴν ἐλεημοσύνην 
τοῦ ἀνδρὸς ἐπιμελέστατον χαὶ θερμότατον ; "Apa 
Ὑὰρ τῷ πιστευθῆναι τὴν ἀρχιερωσύνην, μετακὰ- 
λεσάμενυς τοὺς τὰς ἐχχλησίας οἰχονομοῦντας, ἀχουόν- 
τῶν ὁμοῦ «αἱ τῶν τοῦ σεχρέτου * Οὐ δίχαιον, εἶπεν, 
ἀδελφοί τε καὶ συλλειτουργοὶ, ἕτερόν τι πρὸ τοῦ Χρι- 
στοῦ διὰ φροντίδος ἡμᾶς ποιήσασθαι, Οὐχοῦν ἀνὰ 
πᾶσαν πορευθέντες τὴν πόλιν καθ᾽ ἕνα δὴ τοὺς Ἐμοὺς 
ἀπογράψασθε δεσπότας. Τῶν δὲ ἐπὶ τῷ λόγῳ ὃια- 
πορουμένων, xxi τίνες ἄν εἴεν οἱ τοῦ πατριάρχου 
δεσπόται διχπυνθανομένων, Οὖς ὑμεῖς, ἔφη, πένητας 
xal προσαίτας καλεῖν εἰώθατε, τούτους ἐγὼ δεσπότας 


ViI.Quemadmodum autem hoc quispiam manda- 
rit silentio, et non potius misericordium auribus 
per ipsum fuerit gratificatlus,ut quod magis signi- 
ficet,quam is in eleemosyna longe diligentissimus 
fuerit οἱ vehementissimus? Nam cum primum ejus 
fidei creditus fuisset pontificatus,iis accersitis qui 
res Ecclesi» dispensabant,iis eliam simul audien- 
tibus qui erant a secreto: Non est, inquit, justum, 
o fratres et in ministerio socii, ullius alterius rei 
curam gerere prius, quam Christi. Euntes itaque 
per totam civitalem, singulatim describite meos 
dominos. Cum auteni illi, postquam hoc dixisset, 
dubilarent, οἱ quinam essent patriarchae domini, 
interrogarent, Quos vos, dixit ille, pauperes et 


ὁμοῦ xzl συλλήάπτορας δνομάζω, Αὐτοὶ γάρ μοι xai ο mmendicos soletis appellare,eos ego dominos meos 


μόνοι δύναιντ᾽ ἂν συλλαθδέσθαι πρὸς τὸ τῇ: βασιλείας 
Χριστοῦ μὴ διχμαρτεῖν, Ὃς δὲ ταχὺ γεγονὸς τὸ 
προσταχθὲν χατενόησε, xal εἰς ἑπταχισχιλίους ἅπαν - 
τας πρὸς τοῖς πενταχοσίοις ἀριθμηθέντας, ἑκάστῳ 
τούτων ἐχέλευσεν ἡμερτσίαν παρέχεσθαι τὴν ὃα- 
πάνην. 

H'. Μετ᾽ ἐχεῖνο σπούδασμα τοῦ ἀνδρὸς γίνεται, τὸ 


etadjutores nomino.Naun ii soli mihi possunt opem 
ferre, ut a Christi regno non excidam. Postquam 
autem cito factum fuerat quod jusserat, intellexit 
omnes,qui numeratifuerant,efficereseptem inillia 
el quingentos, et jussit unicuique eorum dari 
sumptum diurnum. 

VIII.Post hec suum convertit studium ad hoc, 


δικαίοις ζυγοῖς xal σταθμοῖς χρῆσθαι τοὺ: τὰ ὥνια  utjustisponderibus et mensuris uterentur,qui ven- 
πωλοῦντας χατὰ τὴν τῆς πόλεως ἀγορὰν, ὃ δὴ καὶ debant ἴῃ civitate. Quod quidem pulchre fecit vir 
δι᾽ ἐγγράφων προθεμάτων κατώρθωται τῷ δικαίῳ“ — justus, publice prescriptis edictis.Porro vero hoc 
xal τοῦτο δὲ ἔργον ἐχείνου, κατὰ πολλὴν πρόνοιχν quoque ab illo factum est, quod magnam curam 
τῶν ἀδιχουμένων γενόμενον. Μαθὼν γὰρ πολλοὺς gerebat eorum,quibus fiebat injuria. Nam cuim ac- 
αὐτῷ προσελθεῖν μέλλοντας xal περὶ ὧν ἠδίκηνται cepisset multos ad eum accessuros, et de iis quae 
δεηθῆναι, εἴργεσθαι παρὰ τῶν ἑπομένων αὐτῷ τί illis fact: fuerant injuriis supplicaturos, ab iis qui 
ποιεῖ; Ajo τῆς ἐδδομάδος ἀποτάξας ἡμέρας, τετράδα p ipsum sequebantur,arceri;quid lacit? Duobus heb- 
φημὶ, xai Παρασχευὴν, ἐν ταύταις παρὰ τὰ τοῦ  domade constitutis diebus,quarto, inquam, die,et 
ναοῦ προπύλαια χαθεζόμενος, παντὶ τῷ ἐντυκεῖν die Parasceves,sedens in templi porticibus,se cui- 
βουλομένῳ ἄνετος ἦν καὶ εὐπρόσιτος, ἑνίους τῶν libet volenti prebebat adeundum, nonnullos ex iis 
tus ; ast ab hoc cap. 55 vocatur Sarbarazan. Theo- successoribus et «bbatibus seu prtwetectis monaste- 
phanem sequitur Cedrenus; apud quos nulla rii $5. 

asmiszi mentio. (6) Rhinocorura, sive Rh'nocolura, urbs in con- 

(4) Surius Cresippum, Baronius an. 614, n. 15, finio gypti et Syrie, ut pluribus dietum est Xvi 
Chrysippum vocat, Janusr. ad Vitam S. Mele, sive Melanis, ejusdem 

q e montis hujus situ actum est XVI Januarii, | urbis episcopi. 
ed Vitam S. Antonii $ 2 in Prolegom. De prümis E 


903 - MENSIS JANUARIUS. 94$ 


qui erant virtute insignes, habenssecum confiden- A ἐπ᾿ ἀρετῇ διασήμων ἔχων αὐτῷ συνεδρεύοντας, οἷς 
tes.Quibus sepe dictitabatillud,dignum quodscri- ἐπέφερε συνεγῶς τὸ γραφῆς ἐχεῖνο καὶ μνήμης 
ptis el memori» mandetur : Si nobis, dicens, qui ἄξιον, Εἰ ἡμῖν, λέγων, ἀνθρώποις οὖσιν ἄδειχλ πᾶσα 
sumus bomines,licet omnino ad Deumaccedere ;bs- προσελθεῖν ἀμέσως τῷ θεῷ, xal περὶ ὧν βουλόμεθα 
que ullo intercessore, et de quibus volumus eum δεηθῆναι, πῶς οὐχὶ τοῖς ὁμοδούλοις ἀκωλύτους αὐτοὶ 
rogare; quomodo non ipsi quoquenostrisconservis τὰς θύρας ἀνοίζχιμεν, xal παντὶ τῷ χρείαν ἔχοντι οὖς 
portas aperuimus absque ullo impedimento,et non φιλήκοον ὑποχλίναιμεν ; Οἴδαμεν γὰρ, ὅτι ᾧ μέτρῳ 
cuilibet,cui est opus,benignaim aurem prebueri- μετρήσομεν, χατὰ τὸ αὐτὸ xal ἡμῖν ἀντιμετρτ,θήσες 
mus? Scimus enim, qua mensi fuerimus mensura, ται, 

eadem non esse mensum vicissim accepturos !. 

ΙΧ. Cum autem,ut consueverat.aliquando pre- θ᾽. Συνήθως γοῦν ποτε προχηθεσθέντος αὐτοῦ xal 
sedisset,et nullus accessisset,surgens vespere,re- μηδενὸς προσελθόντος͵ ἀναστὰς περὶ δείλην ὀψίαν, 
cessit tristis οἱ lacrymans Nullo vero audentero- κχατηφὴς ὧν xxi σύνδαχρυς ἔπανῃει *. μηδενὸς δὲ τοὶ- 
gare causam cur esset tristis, divinus qui aderat μῶντος πυἠέσθχι τὴν αἰτίαν τῆς σχυθρωπότητος, 0 
Sophronius, Quid est, inquit, o vir divine,quod te θεῖος παρὼν Σωφρόνιος, Τί τὸ λυπῆσαν,͵ ἔφη, θε- 
affecit molestia, et animi egritudine bonam tuam ,, σπέσιε ααἱ ἀθυμίας τὴν ἀγαθήν 300 nAnpiosav ψυχήν; 
implevit animam? Ille autem miti etleni voce: Ho- Ὁ δὲ πρχείᾳ xxi 42Ànv τῇ qvi, Σήμερον ὁ ταπει- 
die,inquit,miserandus Joannes non ab aliquo ul- νὸς ᾿Ιωάννης, εἶπε, μισθὸν οὐδ᾽ ὑπό τινος οὐδένα 
lam accepit mercedem,neque ullum vel minimum διεχομίσατο, οὐδ᾽ ἔσχε μικρόν τ' καὶ τὸ τυχὸν ἐξ- 
piaculum potuit offerre Christo pro multis et ma- ἰλασμα, ὁπὲρ τῶν μεγάλων αὐτοῦ καὶ πολλῶν σφιλ- 
gnis suis delictis, quomodo neque alias unquam. μάτων προσενεγκεῖν τῷ Χριστῷ, ὥσπερ γοῦν οὐδὲ 
Quid hoc illo :ninus, nisi etiam majus dixeris, ἄλλοτέ ποτε, Τί τοῦτο ἐχείνου ἔλαττον͵ tl μὴ καὶ 
quod dicunt esse cujusdam (7) imperatoris Roma- μεῖζον ἐρεῖς, ὃ Τίτου τοῦ Ρωμαίων ἄρξαντος λέγου- 
norum,qui dixit: Hodie non regnavimus,quoniam σιν εἶναι, τὸ μὴ βασιλεῦται σήμερον εἰπεῖν, ἐπεὶ μη- 
neminem affecimus beneficio? Cum itaquesacro- δένα εὐεργετήσχμεν: Ὃ τοίνυν ἱερὸς Σωφρόνιος 
sanctus intellexisset Sophronius, quid sibi vellet, συνεὶς ὃ τὸ ῥηθὲν αὐτῷ ἐδούχετο, Χαίρειν ἔδει σή» 
quod ab eo dictum fuerat: Te potius,inquit, letari μερὸν καὶ εὐθυμεῖν, μαχαριώτχτε δέσποτα, ἀνθ᾽ ὧν 
oportet,et non tristitia affici,o beatissime domine, οὕτω τὴν πιστευθεῖσάν σοι ποίμνην ζῷν ἐν εἰρήνῃ 
quod tibi commissum gregem feceris vivere in tànta παρεσχεύασας, ὡς μηδένα μηδ᾽ οὗτινος οὖν πρὸς τὸν 
pace, ut nullus de re aliqua cum vicino habeat πλησίον ἀμφισδητεῖν, ἀλλ᾽ ὥσπερ τινὰς ἀγγέλοκ 
controversiam: sed tanquam angeli aliqui, absque c ἀμάχως διάγειν τοὺς ἀνθρώπους ἐπὶ τῆς γῆς. ὡς 
ulla lite et contentione homines. vivant in terra. οὖν ἀληθὲς εἶναι τὸ ῥηθὲν εὕρισχεν ὁ πραότανκ, 
Cuin autem verum esse quod dixerat, invenisset ἐπὶ τὸ ἐῤθυμότερον εὐθὺς μετεδάλλετο, καὶ τῷ Os 
vir mitissimus,statim fuit traductus ad animi lati- χάριτας ὑπὲρ τούτου διωμολόγει, Τοῦτό φασι μιμή- 
tiam, et pro eo Deo egit gratias.Hoc dicunt etiam σασθαι xai τὸν μετὰ '"Hpixhttov τῆς βασιλείας ἄρ- 
esse imitatum, qui Heraclio in imperio successit, ἔχντα Κωνσταντῖνον, ὃς xal κατὰ πνεῦμα υἱὸς τοῦ 
Constantinum, qui etiam hujus divini viri fuit fi- θείου ἀνδρὸς ἐγεγόνει. 
lius secundum spiritum. 

X.Sed que suntproposita,persequaturoratio,el ΙΓ, ᾿Αλλ᾽ ἐχέσθω τῶν προχειμένων ὁ λόγος, καὶ 
tradat auribus ea qua suntauditu digna οἱ ulilis- ἀχοαῖς διδότω τὰ ἁχοῆς ἄξια καὶ ὠφελιμώτατα, 
sima.Tunc autem,cum ad B.Joannem accessissent Τότε γοῦν τῷ paxxolp προσελθόντων τῶν τὴν δια- 
ii,quibus fuerat commissa distributio eleemosyna, νομὴν τὴν τῆς ἐλεημοσύνης πιστευθέντων, xai τι 
et tale quid annuniiassent,quod scilicet puella qu&- τοιοῦτο προσαγγειλάντων, ὡς κόραι τινὲς κόσμιά τε 
dam bene ornate,et qua collo gestabant monilia, χαὶ περιδέρχιχ περιδεδλημένχι συνέρχονται xai αὖ- 
ipse quoque conveniunt ut sinl parlicipes eofum, ται τῶχ τοῖς πένησι διδομένων μεταλαδεῖν, χαὶ εἰ 
ηυῶ dantur pauperibus,et petiissent an eis quoque χρὴ ταύταις ὀρέγειν * ὁ πραότατος δριμύ τι καὶ βλο- 
prebere oporteat, mitissimus Joannes torve in eos Ὦ τυρὸν εἰς αὐτοὺς ἀποδλέψας, El μὲν τοῦ ταπεινοῦ, 
intuens: Si humilis quidem οἱ abjecti Joannis, vel 


φησὶν, ᾿Ιωάννου, μᾶλλον δὲ Χριστοῦ, ὁπηρέται εἶναι 
potius ipsius Christi ministri esse vultis et distri- 


xal διανομεῖς βούλεοθε, τῷ θείῳ τούτου προστάγματι 


butores,parete divino jussui, qui jubet dare cuivi, 
petenti. Sin autem dicitis vos esse alicujus alterius, 
qui imperat ut examinelis vitam et statum mendi- 
cantium, sciatis quod neque Christus ipse, neque 
humilisJoannes opushabet curiosis ministris, Nara 


1 Luc. vi, 38. 


(T) Titus is fuit,de quo Suetonius cap. 8: « Atque 
etiam recordatus quondam super cenam quod nibil 
euiquam toto die prestitisset, memorabilem illam 


πείθεσθε, ὃ παντὶ τῷ αἰτοῦντι δίδοσθαι κελεύει " εἰ δέ 
καὶ ἑτέρου τινὸς εἶναι λέγετε, ὃς ἐξετάζειν ὅμτν καὶ 
διερευνᾶσθαι τοὺς τῶν προσχιτούντων βίους καὶ τὴν 
κατάστασιν ἐπιτάττει ^ ἴστε ὡς οὔτε Χριστὸς αὐτὸς, 
οὔθ᾽ ὃ ταπεινὸς ᾿Ιωάννης ὑπηρετῶν δεῖται φιλον 


Vereque laudatam vocem edidit : Amiei, dies per- 
. 9 


905 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


906 


πραγμόνων. El μὲν γὰρ ἡμέτερα ἣν τὰ διδόμενα A si nostra quidem essent, quz dantur, et ea ἃ no- 


xai παρ᾽ ἡμῶν ταῦτα εἰσενήνεχται εἰς τὸν κόσμον, 
ἴσως ἂν χαὶ συγγνώμη τις ἣν τῷ φειδοῖ τούτοις 
χρωμένῳ εἰ ὃς τοῦ Θεοῦ πάντα τυγχάνουσιν ὄντα, 
τὸ αὐτοῦ πρόσταγμα πάντως ἐν τοῖς αὐτοῦ προσήχει 
φυλάττεσθαι" εἰ δὲ φόδος ὑμᾶς ὑπῆλθεν ἐξ ἀπι- 
στίας, ὡς ui, ποτε τὸ τῶν ἀναλισχομένων πλῆθος τὰς 
ἐχχλησιχστιχὰς προτόδους ὑπερδάλλοι" ἐγὼ κοινω- 
νεῖν ὑμῖν τῆς ὀλιγοπιστίας ταύτης οὐδὲ ποσῶς ἀν- 
ἐξομαι" πέπεισμαι γὰρ ὅτι κἂν τὸν «ὄόσμον ὅλον εἰς 
τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν ἐν ταὐτῷ γένοιτο συνελθεῖν εὖ- 
ποιίας δεόμενον, ἤχιστα ἂν τοὺς τοῦ Θεοῦ στενώσειε 
θνσαυρούς. 

ΙΑ΄, Ὡς δὲ πᾶσαν αὐτῶν ἀπιστίαν συνεταῖς παρᾶι - 
νέσεσι θεραπεύσας ἐξέπεμψε, τοῖς συγχαθεζομένοις 


bis illata essent in mundum ; fortasse aliqua 
danda esset venia ei, qui parce eis uteretur. Si 
autem Dei sunt omnia qu» sunt ejus, servare 
oportet. Sin autem vos subiit timor ex increduli- 
tate, ne forte multitudo impensarum superet red- 
ditus ecclesiasticos, ne tantillum quidem susli- 
nelo esse socius vesurze modica fidei. Persuasum 
enim habeo, quod etiamsi contingeret universum 
mundum venire simul Alexandriam, egentem be- 
neficentia, hos Dei thesauros nequaquam in an- 
gustum redegerit. 


XI.Postquamautem eorum incredulitate admoni. 
tionibus curala,eos emisit,iis qui considehant mu- 


ἐπὶ τῷ μεγχλοδώρῳ τῆς αὐτοῦ προχιρέσεως ἐχπλητ- Β nificum ejus animum stupentibus,talem retulit Dnar- 


τομένοις, τοιοῦτόν τι ἀναλαδὼν ἐξηγεῖτο διήγημα, 
᾿Εμοὶ, λέγων͵ πέντε πρὸς τυῖς δέχα χρόνων ὑπάρ- 
χοντι, χατὰ τὴν Κύπρον τε ὀιατρίδοντι, μιᾶς τῶν 
νυχτῶν, κόρη, τις ὄνχρ ἐπιφαίνεται’ κάλλος οἷον 
ἐξαίσιον xal ἀπόῤῥτιτον, ἔσταλτο δὲ λαμπρῶς, xal τῷ 
ἐξ ἐλχιῶν στεφάνῳ τὴν κεφαλὴν ἔστεπτο, ᾿Εγγύς 8€ 
μοι παραστᾶσα, xai τῇ χειρὶ χατὰ πλευρὰν νύξασα, 
θροηθέντα μὲ διυπνίζει᾽ καὶ εὐθὺς οὐχέτι ὄναρ, ἄλλ᾽ 
ὕπαρ ἣν τὸ φαινόμενον" xai τίς εἴη ἠρόμην αὐτὴν, 
ποθεν τε παρείη, χαὶ πῶς ὑπνοῦντί μοι τολμήσειεν 
ἐπελθεῖν, H δὲ μειδιῶντι καὶ ἡδεῖ προσώπῳ ἱλαρόν 
τι xai γιλήνιον ἐνιδοῦσα, ᾿Εγὼ πρώτη τῶν ἠυγα- 
τέρων τοῦ μεγάλου Βασιλέως, φησί’ ἐμὲ φίλην αὖ- 
τὸς εἰ κτήστ, προσοιχειῶσαί σε αὐτῷ δύναμαι" ἐμοῦ 


rationem,dicens:Mihi,cum essem xv annos natus, 
el versarer in Cypro,quadam nocte puella quedam 
apparet in somnis eximia pulchritudine, et quee 
verbis non potest exprimi, erat aulem splendide 
veslita,et oleagina corona erat ei caput redimitum. 
Cum vero prope me stetissel, et manu latus pupu- 
gisset,me lerritum e somno excitat, statimque non 
amplius sommum,sed re vera aderat id quod appa- 
rebat. Rogavi autem eam, quznam esset et unde 
veniret,et quomodo ausa essel accedere ad medor- 
mientem.llla autem subridenti et leto vultu me hi- 
lariter et placide intuens: Sum inquit, prima ex 
filiabus magni Regis.Si tu me tibi amicam parave- 
ris, potero te ei efficere familiarem.Nulli enim ma- 


γὰρ οὐδενὶ τῶν ἄλλων παῤῥησία πλείων τις ὡς αὐτὸν, . jor estapud eum, quam mihi, fiducia: quohiam ei, 


ὅτι τοι χαὶ χατελθεῖν αὐτὸν οὐρανόθεν εἰς γῆν, καὶ 
σάρχα λαύεῖν ἀνθρωπίνην, ἐγὼ πείσαιμι. Ταῦτα 
εἴπε, xal [εὐθὺς ἀπιοῦσα ᾧχετο. ᾿Εγὼ δὲ ἐν ἐμαυτῷ 
γενόμενος, xai τὸ θεαθὲν ὅ τι εἴη στρέφων κατά νοῦν, 
τὴν ἐλεημοσύνην αὐτὴν ἔκρινον εἰνλι᾽ διὰ ταύτης 
(ap καὶ Θεὸς ἐπὶ γῆς ἐλθεῖν xal ἀνθρώποις ὅμοιος 
ὀφθῆναι οὐχ ἀπηξίωσεν, 

18΄, Εὐθέως οὖν ἀναστὰς ἐπὶ τὴν ἐχχλησίας μόνος 
ἐοάδιζον" ὄρθρος γὰρ ὑπηύγαζεν ἤδη" xal συναντῶ 
πένητι ἀνδρὶ γυμνῷ τε ὄντι καὶ τῷ χρύει σφοδρῶς 
πηγνυμένῳ" τούτῳ ἀποδυσάμενος ὃ περιεδεδλήμην 
ἱμάτιον ἐπιδίδωμι, πρὸς épautov εἰρηχὼς ὡς Εἴπερ 
ἀληθὲς εἴη xai μὴ ἀπάτη τὸ θεαθὲν, εἴσομαι, Πρότε- 
pov οὖν ἢ τὴν ἐχχλησίαν χαταλαδεῖν προσελθών μοί 
τις ἀνὴρ λευχὰ περιδεδλημένος, ἐπιδίδνωυσι χρυσίου 
ἀπόδεσμον ἑχατὸν νομισμάτων, Δέξαι, προσειπὼν, 
φίλε, ταῦτα. ᾿Εμοὶ δὲ xaítot ἀσμένως αὐτὰ δεξα- 
μένῳ μετέμελεν αὐθις, χαὶ τὸ τάχος ἐπιστραφεὶς 
ἀποδοῦναι τῷ δεδωχότι τὸ χρυσίαν διενοούμην, ἅτε 
μηδὲν ὁὀεόμενος" xal ὁ δεδωχὼς εὐθὺς ἀφανὴς Ἦν, 
Τότε συνῆχα, μὴ φαντασίαν εἶναι τὴν ὀπτασίαν, 
ἀλλὰ δέλην ἀλήθειαν, 'E& ἐχείνου τοίνυν ἐπειδὰν 
τινί τι παρεῖχον, Ἴδοιμι, ἔλεγον, εἴγε δὴ κατὰ τὴν 
ὑπόσχεσιν ἑκατονταπλασίονα μοι ἀντιμετρήσειεν ὁ 
Χριστός" ὡς δὲ μυριάκις οὕτω ποιῶν αὐτοῖς ἐπιστού- 
μη" ἔργοις, Παῦσαι, πρὸς ἐμαυτὸν, ἔφην, ἄχρι τίνος 
τὸν ἀπείραστιν ἐκπειράσεις ; Τοταύτας ἐναργεῖς: 
ἐμοῦ τὰς πίστεις δεξαμένου, οἱ μιχρόψυχοι οὗτοι, 


ΡΑΤΒΟΙ,. GR. ΟΧΙΥ. 


ut e coelo descenderet in terram, et catmem acei- 
peret humanam, ego persuasi. Hec dixit, et statim 
recessit. Ego vero cum ad me rediisem, et id quod 
visum fuerat, mente versarem,judicabam eam esse 
misericordiam. Propter eam enim et Deus in ter- 
ram venire, et hominibus similis conspici non est 
dedignatus. 

XII.Statim ergo surgens ivi solus ad ecclesiam: 
mane enim jam illucescebat : et flo obviam viro 
pauperi,qui erat nuduset valde affligebatur frigore, 
Ei, cum me exuissem ea veste, qua eram indutas, 
trado,apud me dicens: Seiam, an sit verutt et non 
deceptio id quod a me visum est.Et prius quam ve- 
nissem in ecclesiam, ad me accedeus vir quidam 
candidetus tradit mihi auri fasciculum: Hsec accipe, 
dicens,o amice.Ego autem etsi illud libentet acte- 
pissem, ductus sum poenitentia, et quamprimum 
conversus, cogitabam id reddere ei qui dederat, ut 
qui non indigerem. Is autem qui dederat, protinus 
evanuerat. Tunc intellexi visionem non esse phan- 
tasiam, sed apertam visionem. Ab illotempore cum 
aliquid aliud prebuissem, Videam, dicebam, an 
convenienter promissioni sit mihi Christus centu- 
plum redditurus. Cum autem millies sic faciens, 
ipsis factis rem ita esse essem expertus, dixi apud 
me: Cessa; quousque tentabis eum, qui nom potest 
tentari?Cum ego,inquit,tam evidentia acceptssem 
argumenpia,isti,qui sunt sordidi et liberales, vene- 


29 


907 


MENSIS JANUARIUS. 


908 


runi ut me arriperent el ef(icerent socium su: in- ἃ φησὶ, τήμερον ἦλθον συναρπάσαι τε καὶ κοινωνὸν 


fidelitatis, et me vocarent ad misericordiam. 


XIII. Hujus maximam benignitatem cum conside- 
rasset quidam advena, cogitavit eum tentare, qui 
erat superior omni tentatione. Cum se ergo panni- 
culis induisset,accedit ad eum euntem ad visendos 
eos qui erant in nosocomio(solebat enim hoc bis et 
ter facere in hebdomada: et verbis lugubribus:Mi- 
serere mei, inquit, domine, qui sum captivus. Ille 
autem jubet distributori dare ei sex nummos. Ille 
vero iis acceptis et mutalo habitu, per aliam viam 
accedit rursus similiter rogans. Beatus autem ei 
rursus jubet dari sex nummos. Ad magnum autem 
virum accedens is, qui dabat, illi in aurem signifi- 


τῆς αὐτῶν ἀπιστίας δεῖξοι, xal πρὸς GsmAa[gvim 
με ἐκχαλέσσαοθαι, 

IT". Τούτου τὴν πολλὴν χρηστότητα τῶν ἐπηλύδων 
τις χατανοῆσαι πέιράσας διενοήθη τὸν πάσης πείρ:ς 
ἀνώτερον, Ῥάκια τοίνυν ἀμφιασάμενος, πρόσεισιν 
αὐτῷ προσιόντι ἐπισχέψασθχι τοὺς ἐν τῷ νοσοχο- 
μείῳ (εἴθιστο γὰρ αὐτῷ δὶς καί τρὶς τοῦτο τῆς ἐδδο- 
μάδος ποιεῖν), καὶ ῥήμασι γοεροῖς, Ἐλέησόν με οὕτω 
φησὶ, δέσποτα, τὸν αἰχμάλωτον. Ὁ δὲ τῷ διανομεῖ, 
ἔξ αὐτῷ νομίσμχτα δοῦναι χελεύει" χαὶ ὃς ταῦτα 
λαδὼν xal ἀμείψας τὸ σχῆμα, πρόσεισι δι᾽ ἄλλης 
πάλιν ὁμοίως δεόμενος. Ὁ τοίνυν μαχάριος ἕξ αὐτῷ 
καὶ ἀὖθις νομίσματα ἐπιτρέπει δοθῆναι, ᾿ΕΥγίσας δὲ 
τῷ μεγάλῳ πρὸς τὸ o5 ὃ διδοὺς, τοῦτον αὐτὸν εἶναι 


cat eum esse, qui paulo ante alios sex acceperat. τὸν xai πρὸ βραχέος τὰ ἕτερα ἕξ εἰληφότα γνωρίζει, 


Cum vero simulans tertio rursus venisset ad acci- 
piendum, distributor innuit patriarche, eumdem 
esse rursus significans.Ille autem illud prz:clarum 
rursus dicit et facit, ut qui dixerit : Da ei duode- 
cim nummos;pam ille ipse est Doirinus meus, qui 
me tentat.Sed hac quidem sic. Oratio autem vult 
etiam alia plurima tractare, significantia qualis 
esset vit ille summus circa benignitatem. 


Ὡς δὲ ὑποχρινάμενος ix τρίτου πάλιν ἔλθοι λαβεῖν, 
ὁ διανηομεὺς νύττει τὸν πατριάρχην, τὸν αὐτὸν εἶναι 
σημαίνων" καὶ ὃς τὸ ἀοίδιμον ἐκεῖνο χαὶ φθέγγεται 
καὶ ποιεῖ, Λώδεκα δὸς αὐτῷ νομίσματα, εἰρηκὼς, 
μή ποτε xal αὐτὸς ἐχεῖνος ὁ Κύριός μοῦ ἔστι «αἱ 
πειράζῃ με, ᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν ὠδέ, Ὃ λόγος δὲ καὶ 
ἕτερα πλεῖστα διχλχῦδεῖν βούλεται, οἷος ἣν ἄκρος περὶ 
τὸ φιλάνθρωπον ὁ μέγας δηλουντα, 


CAPUT 1Π. 
Subventum páuperi mercatori, et nobili. 


XIV.Mercator (9) quidam possidens navem pro- C 


priam, cum ei infelicissime cessissel mercatura, 
gravi premebatur inopia. Ei ergo,cum accessisset 
el petisset aliquid auxilii, beatus jubet dari quin- 
que libras auri.Quas quidem cum accepisset, et ea 
quibus opus habebat esset. mercatus, navigavil : 
Postquam autem fuit circa Pharon, vi ventorum 
vexatus ,amittit quidem ea, qu: vehebat; navigium 
vero solum servat vacuum. Áccedil ergo rursus ad 
patriarcham simul quidem tragice deflens id quod 
acciderat, etcum ad majorem vocanscommiseralio- 
nem,llle autem cum audiisset, hortatur quidem ne 
animum despondeat,aperte autem subjungit, dicens: 
Nisi iis,que tibi reliquz erant ex iniquitate, Eccle- 
sie quoque pecunias conjunxisses, non hoc tibi 


1A. "Ἔμπορός τις ναῦν χοχτημένος ἰδίαν, δυστυ- 
χέοτατα διατεθεὶς πρὸς τήν ἐμπορίαν, ἀπωρίᾳ iz 
ζετο χαλεπῇ. Τούτῳ γοῦν προσελθόντι, xal τινος 
ἐπιχουρίας ἀξιοῦντι τυχεῖν, ὁ μαχάριος πέντε 
λίτρας δοθῆναι προστάττει’ ἄσπερ δὴ xal λαξὰν xi 
ὧν ἐδεῖτο ἐμπορευσάμενος, ἔπλει, Ὡς δὲ περὶ τὸν 
Φάρον ἐγένετο, βίαις περίληφθεὶς ἀνέμων ἐποῦέλ- 
λετχι μὲν τὰ ἀγώγιμα, μόνον δὲ τὸ mÀotov διασάζει 
κενόν, Προσέρχεται τοίνυν καὶ αὖθις τῷ πατριάρχῃ, 
ἅμα μὲν ἐκτρχαγῳδῶν τὸ συμύὰν, ἅλα δὲ xal πρὸς 
συμπάθειαν αὐτὸν πλείονα ἐχχαλούμενος, Καὶ ὃς 
ἀκούσας͵ παραινεῖ μὲν μη ἀπαγορεύειν, ἐπιλέγει & 
φανερῶς ὡς, Εἰ μὴ τοῖς ἐξ ἀδιχίας περιλειφθεῖσι xi 
τὰ τῆς ᾿Εχχλησίας χρήματα συνῆψας, οὐκ ἂν τοῦτο 
συμδεδήχοι,. Αὖθις οὖν δέξαᾳ λίτρας αὐτῷ δοθῆναι 


contigisset. Rursus ergo jubet! ei dari decem libras p χελεύει χρυσίου, παραγγείλας ἕτερα τούτοις μὴ ἐμ- 


auri, jubens, ne eas injiceret cum aliis. Quampri- 
mum ergo navigavit mercalor,accidit ut et patere- 
tur priori gravius naufragium, ut qui cum nave 
onus simul amiserit, Cum ergo in extremam ceci- 
disset desperationem,et victus essel animi &gritu- 
dine,et nec tantillum quidem posset cohibere mo- 
tum animi, et jam manum sibi essel allaturus ; 
deinde cum quod factum erat, rursus rescivisset, 
patriarcha eum accersil. Ille autem accesait veste 
disrupta, coma evulsa, et caput habens consper- 
sum cinere,habitu miserabilis, miserabilior autem 
gravitate calamitatis, et multis lacrymis lacrymas 
oculorum attrahens.Quem etiam hic magnus cum 
vidisset: Propitius, inquit, sit tibi Deus. Cur pro- 


ὄχλεῖν, Κατὰ τάχος οὗ" 6 ἔμπορος ἔπλει xai vav- 
αγίῳ πάλιν χρῆται τοῦ προτέρου χαλεπωτέρῷ, αὐτῇ 
νηΐ καὶ τὸν φόρτον ἀποθαλών. ᾿Εσχάτῃ, τοιγαροῦν 
ἀπογνώσει περιπεσὼν, ἤττων τε τῆς ἀθυμίας γενόμε- 
νος xal μηδὲ βροχὺ τοῦ πάθους ἐγχρατὴς εἶναι ὃ» 
νάμενος, xal ἑαυτὸν ἤδη διαχειρίζεσθαι ἔμελλε, εἶτ 
τὸ γέγονὸς xal αὖθις ὁ πατριάρχης ἀναμαθὼν εἶσκα- 
λεῖται τοῦτον" xal ὃς προσήει τὴν ἐσθῆτα διεῤῥηγμέ- 
νος, τὴν χόμην διεσπασμένος, χόνει τὴν κεφαλὴν 
χαταπεπασμένος, ἐλεινὸὶὰ τὸ σχῆμα, ἐλεεινότερος 
τῷ βάρει τῶν συμφορῶν, δάχρυσί τε πολλοῖς δάχρυς 
tv ὀφθαλμῶν ἔφελχόμενος, Ov xal ὃ μέγας αὐτὸ: 
θεασάμενος, “λεώς σοι, φησὶν, ὁ Θεὸς, Τί οὕτως 
αὐτὸν ἐχ μικροψυχίας διέθηκας ; Πέποιθα τῷ θεῷ 


(8-9) Leontius, nauclerus, quod infra hie dicitur. 


900 


pou, ὡς οὐκέτι 
νχυαγήσει, Πλὴν ἴσθι σαφῶς παρ᾽ οὐδὲν ἄλλο καὶ 
τοῦτο συμδῆναι, ἢ ὅτι σοι καὶ αὐτὸ τὸ πλοῖον οὐ 
διχχίως οὐδὲ χαλῶς ἐτύγχανε προσχτηθέν, 


Ε΄, Ταῦτα εἰπὼν δυθῆναί οἱ ἕν τῶν τῆς ᾿Εχκλησίας 
πλοίων χελεύει, σίτου μυριάδων δόο πεπληρωμένον, 
ὅπερ λαδὼν ἐξέπλει τῆς ᾿Λλλεξάνδρου. Καὶ δῆτα ἐπι- 
φόρῳ χρησάμενος πνεύματι, παραδοὺς ἑχυτὸν τῷ 
φέροντι, ἤγετο μηδὲν εἰδὼς ὅποι «αἱ εἴη ἡμέρας 
γὰρ εἴχοτι καὶ νύκτας τὰς ἴσας τῆς νηὸς οὕτω θεού- 
σης, οὔτ᾽ αὐτὸς, οὔτε τις τῶν ἐν τῇ νηὶ ἕτερος, οὐκ 
ix τῶν ἄστρων, οὐκ ἐξ ἐγχωρίων δή τινων γνωρισμά- 
τῶν ὅπου ποτὲ γῆς ἤσαν, ἐδύναντο διαγνῶναι, ὅτι μὴ 
τῷ κυδερνήτῃ μόνῳ ὁ πατριάρχης ὑποφαινόμενος 
T», ἰθύνων σὺν αὐτῷ τὸ πηδάλιον, ᾿Επεὶ δὲ εἰχοστὴ 
παρέλθοι, νήσοις ἐντυγχάνουσι ταῖς Βρετανιχαῖς, 
ἔνθα 6^ xal προσορμισάμενοι, λιμὸν εὑρίσκουσι» 
ἀπηνέστατον, λιμὸν ἀθλίως τοὺς ἐγμωρίους χατερ- 
γάζόμενον, ᾿Επεὶ δὲ τῷ πρώτῳ τούτων ἐνέτυχον, 
καὶ ὅτι σῖτον φέροιεν αὐτῷ διεγνώσθησαν, εὐθυμίας 
ἐπληροῦτο πάσης, καὶ σὺν πολλῇ τούτους ὑπεδέχετο 
τῇ περιχχαρείᾳ, οὐκ ἀθεεὶ γεγενῆσθαι τὴν αὐτῶν 
λογισάμενος παρουσίαν, ᾿Επεὶ οὖν οἱ τῆς νήσου τὸν 
ὅλον Ἐπρίαντο σῖτον, χρυσίον μὲν ὑπὲρ τοῦ ἡμίσεως 
παρασχόμενοι, χασσίτερον δὲ τοῦ λοιποῦ (οὔτω γὰρ 
ὑπῆρχεν ἀμφοτέροις συμφωνηθὲν), xal ὁ ἔμπορος 
ἤδη ἀνεχομίζετο, γίνεταί τι πρᾶγμα μνήμης μὲν καὶ 
γραφῆς, εἴπερ ἄλλο τι, ἄξιον, εἰσδέξασθαι δὲ xal 
πιστεῦσαι τῇ μὴ πάνυ πιστοτάτῃ τῶν ἀχοῶν, οὐδαμῶς 
ῥᾷδιον, 


IS". Ὡς γὰρ τὴν Δεχάπολιν ἤδη χατέλαδον πλέον- 
τες, ὁ ναύκληρος τῆς νηὸς ἀποῦδὰς, φίλῳ τινὶ καὶ 
συνήθει ἀργυροχόπῳ τὴν τέχνην περιτυχὼν, πεν - 
τήκοντα λίτρας αὐτῷ ἀφ᾽ οὗπερ εἴληφε χασσιτέρου 
δοὺς, τὴν ὁπὲρ αὐτοῦ τιμὴν ἀντελάμδανε, 'O δὲ δια- 
6xsavlstt τοῦτον πυρὶ βουλόμενος, ὥστε μαθεῖν οἷος 
εἴη, ἄργυρον εὑρίσκει δόχιμόν τε χαὶ χαθαρώτατον. 
Νομίσας οὖν πειράζοντα μᾶλλον» ἢ ἀληθεύοντα τὸν 
vxUxÀnpov οὕτω δρᾶσαι, ὠνείδιζε παραστὰς, Τί τοῦτό 
σοι πέπραχται ; λέγῶν * Μὴ γὰρ οὐχ ἱκανὸς ὁ μέχρι 
τήμερον πιστώσασθαι χρόνος, ὅπως ἀδόλως ἡμεῖς 
περὶ τὰ συναλλάγματά σοι συγχρώμιθα, σὺ δὲ ἀρ- 
γύριον νὖν ὡς ἂν ἐκπειράζων ἀντὶ χασσιτέρου 
χατέθηχας : Αὐτίχα γοῦν ἐπὶ τῷ λόγῳ χαταπλαγεὶς 
ὦ νχύχληρος, Οὐ, φησὶν, ἑταῖρε, μὰ τὴν ἀλήθειαν, 
οὐδὲν εἷς πεῖραν ἡμεῖς, ἀλλὰ κασσίτερον ἄντιχρυς 
olóX σοι παρασμών, El δὲ xal ταῖς τοῦ πατριάρχου 
εὐχαῖς ἀμειφθείη πρὸς ἄργυρον, τούτο ξένον οὐδέν * 
δυνατά γὰρ ἑχείνῳ ταῦτα, ὃς xal ὕδωρ εἰς οἶνον xil 
εἰς αἷμα πάλιν ἄλλοτε μεταδέδληχεν, "Iv& δὲ καὶ 
αὐτόθεν εἴη σοι τὸ πιστεῦσαι, εἰς τὸ πλοῖον ἐμδὰς 
xxi τὸ ὅλον ὡς ἔχει φύσεως καταμάνθανε, Καὶ ὃς 
εἰσελθὼν εὑρίσχει xai αὐτὸν ἐμφανῶς, ὥσπερ δὴ καὶ 
ἦν, ἄργυρον καθαρώτατον, Ὁ ναύχληρος δὲ πάντα 

(10) Ita 'Gentiapus, ad Mss. id referunt de solo 
principe illius loci, quem πρῶτον vocant. 

(11) Ita Mss. Greca, ac Leontius Pentapolim. 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


σοι τοῦ λοιποῦ πλοῖον οὐδαμοῦ A pter pusillum et abjectum animum ita es affeetus? 


910 


Gonfido in Deo meo,quod de catero tibi navis nul- 
lum patietur naufragium. Sed scias hoc tibi nulla 
alia de causa accidisse, nisi quod hzc navis non 
juste, non honeste, a te esset acquisita. 

XV. H»c cum dixisset, jussit ei dari unam ex 
navibus Ecclesise impletam viginti millibus modio- 
rum frumenti. Qua quidem accepta, navigavit ex 
Alexandria, et vento usus secundo,cum se ipsum 
tradidisset ei,qui ferebat, ducebantur nihil sciens 
ubinam esset.Nam cum viginti dies et totidem no- 
cles navis sic curreret, neque ipse, neque ullus 
alius ex iis, qui erant in navi, nec ex astris, nec 
ex regionis indiciis, ubinam essent poterant dis- 
cernere, nisi quod soli gubernatori apparebat pa- 


p Iriarcha,cum eo clavum dirigens.Cum autem pree- 


teriisset vicesimus dies, perveniunt ad insulas 
Britannicas.Quem in locum cumappulissent,inve- 
niunt famem crudelissimam,famem 4088 homines 
illius regionis misere conticiebat. Cum autem 
eorum principem convenissent,et ab eis cognitum 
essel,quod frumentum afferrent, magna (10) animi 
alacritate impleta est tota civitas,eLeos cum magna 
accepit lzetitia,non sine Dei numine eos advenisse 
reputans.Cum autem insulares totum frumentum 
emissent, pro dimidio quidem aurum prabentes, 
pro reliquo autem stannum (ita enim inter utros- 
que convenerat) et mercator jam rediret, fit res 
quadam,que digna est, si ulla alia, qus memoris 
quidem et scriptis mandetur : admittere autem et 
credere, nisi fidelissimis auribus,nequaquam est 
facile. 

XVI.Cum enim jam Decapolim (11) pervenissent 
navigantes,nauclerus de nave descendens,cum in 
quemdam incidisset amicum et familiarem, arte 
aurificem, datis ei quinquaginta libris e stanno, 
quod acceperat, pro eo accepit pretium.Ille autem, 
cum id vellet igne probare,ut sciret quale esset, 
invenit argentum probum et purissimum.Arbitra- 
lus itaque nauclerum id magis facere,ut tentaret, 
quam quod verum esse putaret,accedens eum pro- 
bris est insectatus, dicens : Quid hoc ate factum 
est? Annon sufficit tempus ad fidem faciendam 
usquein hodiernum diem,quod sine dolo versamur 
in contractibus ? Tu autem nunc, utpote tentans, 
argentum deposuisti pro stanno. Protinus ergo, eo 
quod dixerat obstupefactus nauclerus:Nihil,inquit, 
peripsam,o amice, veritatem, nihil fecimus ut ten- 
laremus : sed scio me tibi stannum aperte pra- 
buisse.Si autem patriarcha precibus mutatum est 
in argentum, non est hoc novum et alienum. Ille 
enim hac potest qui aquam in vinum, et rursus 
aliquando eam (42imutavit insanguinem.Utautem 
vel hinc possis credere,ascende in navem ettotum 
disce cujusmodi sit nature. llle vero ingressus, 
aperte invenit ipsum,sicut erat, argentum puris- 

(12) Gentianus, id, quasi vinum in sanguinem 


mutatum dicat. Mss. ipsam aquam in sanguinem 
mutatam habent, quod seilicet Exodi ΧΕ narrater. 


911 


MENSIS JANUARIUS. 


912 


simum. Naüclerus autem cum omnia statim ab A εὐθὺς «à ἀπ᾽ ἀρχῆς ἄχρι xai τέλους ἐξηγησάμενος, 


initio usque ad finem exposuisset, ad gloriam Dei 
et laudem patriarchz,qui fuit ei gratificatus, om- 
nes evocavit auditores. Sed pergendum est ad 
sequentem narrationem. 

XVII. Ad magnum aliquando euntem ad ecclesiam 
accedit quidam nobilis,cui fures quas habebat fa- 
cultates diripuerant, et qui sic erat ad estremam 
redactus paupertatem : cujus misertus, que tam 
brevi tempore acciderat,inopiz,jussit ei dari quin- 
decim libras auri. Ille autem, qui jussus fuerat 
dare, partim quidem cedens inobedientie, partim 
aulem suggestioni eorum, qui administrabant res 
Ecclesie,tanquam non essent multa reliqua, utpote 
quod nescirel magnus Joannes thesaurum recon- 


dere, prebuit quinque solas ei qui rogaveral Beato p 


autem Joanni ex ecclesia egredienti, mulier 408 - 
dam vidua admodum dives, ei tradit chartam, in 
qua scriptam eratdonum quingentarum librarum. 
Quam cum legisset, intellexit ex ea, qua in ipso 
habitabat, gratia, id quod non fuerat factum prout 
jusserat, de diminutione,inquam,quindecim libra- 
rum auri. Cum eos ergo, qui id fecerant, accersi- 
visset, de eo examinavil. Cum ii autem de re gesta 
mentiri conarentur, el non solum in re prius, sed 
eliam mendaces exsistere in sermone, eo ipso qui 
rogaverat accersito,cum rescivisset eum accepisse 
solas quinque libras auri, ostendens illis charlam 
mulieris : À vobis, inquit, Doiinus est exacturus 
alias mille. Si enim vos quindecim libras,ut a no- 
bis statutam fuerat, ei qui rogarat prabuisselis, c, 
mille et quingentas Deo praebuisset mulier. Ut au- 
tem factis fides fiat ejus quod vobis est incredibile, 
accersite mihi, inquit, hanc piam mulierem. 
XVIII.Cum ea autem accessisset, οἱ aurum pro- 
missum attulisset : Dic mihi, inquit patriarcha, 
an tantum pecunie statuisses Deo offerre ab ini- 
tio ? llla vero cum sensisset illum non latuisse id 
quod seorsum ab ea factum fuerat, magno metu 
correpta, universum arcanum enuntliavit, di- 
cens : Revera, Domine,mille et quingentas libras 
scripseram in char!a tibi data. Paucis autem 
post diebus cum eam evolvissem, inveni mille, 
nescio quo modo sua sponte deletas. Hinc judi- 
cavi Deo omnino non placere, ut plures quin- 
gentis libris offerrem. Hoc illis, qui audierant, 
magnum metum injecerunt : et accedentes simul 
ad pedes magni Joannis, petierunt ut sibi remit- 
teretur peccatum inobedientiz. Illi autem Christi 
amanti vidue multam a Deo precatus bene- 
dictionem, dimisit beatus Joannes, ut abiret in 


pace. 


εἰς δόξαν Θεοῦ, ἔπαινόν τε τοῦ αὐτῳ κχεχαρισμένου 
πατριάρχου, τοὺς ἀχροχτὰς πάντας ἐξεκαλέσατο" ἀλλ᾽ 
ἐπὶ τὰ τῆς ἑξῆς ἱτέον τῆς διηγήσεως. 


IZ/, 'Απιόντι τῷ μεγάλῳ ποτὲ πρὸς τὴν ἐχχλη- 
σίαν͵ πρόσεισί τις τῶν εὐγενῶν ὁπὸ κλεπτῶν τὰ ὄντε 
διασεσυλημένος͵ xal πάντα πρὸς ἐσχάτην πενίαν 
συνελαθείς * ὃν ἐλεήσας τῆς kv βραχεῖ ταύτης ἐνδείας, 
πεντεκαίδεκα “ρυσίου λίτρας δοθῆναί οἱ διεχελεύ- 
σατο. Ὁ μέντοι δοῦναι προστεταγμένος, τοῦτο piv 
παραχοῦ εἴξας, τοῦτο δὲ xai ὑποβολῇ τῶν τὰ τῆς 
᾿Εχχλησίας διοιχονομουμένων, ὡς μὴ πολλῶν ὄντων 
τῶν ὑπολελειμμένων, ἅτε τοῦ μεγάλου μὴ θησαυρίζειν 
ἐπισταμένου, πέντε μόνας τῷ δεηθέντι παρέσχετο. 
᾿Εξιόντι δὲ τῷ μαχαρίῳ τῆς ἐχχλησίας, γυνή τις 
χήρα πάνυ σφόδρα πλουσία, χάρτην αὐτῷ ἐγχειρί- 
ζει, ᾧ δωρεὰ χρυσίου πεντακοσίων λιτρῶν ἐγγέγρα- 
vto, ὅν ἐπελθὼν συνῆν ὑτὸ τῆς αὐτῷ Ἑἐνσχηνούσης 
χάριτος, ὅ μὴ κατὰ τὸ ἐπιτέταγμένον ὁπ᾽ αὐτοῦ γί- 
qovtv, ἐπὶ τῇ ὑφέσει δήπου τῶν πέντε καὶ δέχα χρυ- 
σίου λιτρῶν, Τοὺς οὖν διενεργήσαντας μεταχαλεσά- 
μενος ἥταζε περὶ τούτου. Ὡς δὲ αὐτοὶ τοῦ πεπραγμέ- 
νου κχαταψεύδεσθχι ἐπειρῶντο, καὶ πρότερον περὶ 
τὸ πρᾶγμα μόνον, ἀλλ᾽ ἤδη καὶ περὶ τὸν λόγον φεύ- 
στας γίνεσθαι, αὐτὸν τὸν δεηθέντα μεταπεμψάμενος, 
xal μαθὼν ὅτι πέντε μόνας εἰλήφει λίτρας χρυσίω, 
τὸν τὴς γυναιχὸς χάρτην ἐἘχείνοις ὑποδεικνύων, Ἐξ 
ἡμῶν, ἔφη, Κύριος τὰς ἑτέρας χιλίας ἀπαιτεῖν μῶ- 
λει. Εἰ γὰρ ὑμεῖς τὰς πέντε xal δέχα λίτρας, ὥς αὶ 
διώριστο παρ᾽ ἡμῶν, τῷ δεηθέντι “παρέχετε, jJ 
C αὶ πενταχοσίας ἂν καὶ 4 γυνὴ τῷ θεῷ παρέσχι᾽ 
ἵνα δὲ xai ἔργοις πιστωθείη τὸ ὑμῶν ἄπιστον, χ:- 
λεῖτέ μοι, ἔφη, τὴν θεοφιλῆ ταύτην vuvatxa. 

18΄. Τῇ δὲ παραστάσῃ xai τὸ ἐπαγγελθὲν γρυσίον 
διαχομισαμένη, Εἶπέ μοι, ἔφη ὁ πατριάρχης, d 
τουταῦτα τῷ Θεῷ χρήματα ἐκ πρώτης ἔγνως προσ- 
ἐνεγκεῖν, "H δὲ ὡς σθετο μὴ διαλαθὸν ἐχεῖνον ὃ 
χατὰ μόνας αὐτῇ πέπραχτο, δέει πολλῷ ληφϑεῖσε 
πᾶν τὸ ἀπόῤῥητον ἐξηγόρευσεν, ἐπειποῦσα ὡς, Ταῖς 
ἀληθείαις, δέσποτα, χιλίας καὶ πενταχοσίας γίτρας t 
ἐπιδοθέντι σοι χάρτῃ ἐγγράψασα ἦν, "OAUya ἃ 
πρότερον ἡμέραις ἀνελίξχσχ τοῦτον, τὰς χιλίας οὐκ 
οἶδ᾽ ὅπως εὗρον χατὰ τὸ αὐτόματον ἀπαληλιμμένας" 
κἀντεῦθεν ἔκρινα μὴ δοχοῦν εἶναι τῷ Θεῷ πάντως 
πλεῖόν μὲ τῶν πενταχοσίων προσενεγκεῖν. Ταῦτε 
ἐκείνοις ἀχούσασι, πολὺν ἐμδέδληκε φόδον εἰς τὴν 
ψυχὴν, καὶ προσπεσόντες ἅμα τοῖς ποσὶ τοῦ μέγάλου͵ 
ἀφεθῆναι τούτοις τὸ ἁμάρτημα τῆς παραχοῆς ἡτη- 
σαντο. Τῇ μέντοι φιλοχρίστῳ πολλὴν ἀπὸ Θεοῦ τὴν 
εὐλογίαν ἐπευξάμενος ὁ μακάριος, ἀφῆχεν ἀπελθεῖν ἐν 


εἰρήνῃ. 


CAPUT IV. 
Abunde subminisirata, qua largiretur pauperibus. 


XIX. Huic munifico animo et manui invidens 
malignus demon,suggerit patricio Nicete, quem 
ei fuisse amicum et familiarem prius diximus, ut 
quiddam suam virtute indignum cogitaret et diceret. 


[8/. Τούτῳ τῆς μεγχλοδώρου ταύτης xal mpoat- 
ρέσεως καὶ χειρὸς ὃ πονηρὸς δαίμων διαξασκήνας, 
ὑποδάλλει τῷ πατριχίῳ Νικῆτᾳ, ὃν συνήθη αὐτῷ καὶ 
φίλου γενέσθαι ὁ λόγος φθάσας ἐδήλωσεν, ἀνάξιόν τι 


913 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARIT. 


914 


τῆς οἰκείας ἀρετῆς ἐννοῆσαί τε xal εἰπεῖν, Προσελ- A Accedens itaque ad Beatum : Manus, inquit, im- 


θὼν τοίνυν τῷ pxxaplo, Ἢ βασιλικὴ χεὶρ, ἔφη, δέ- 
σποτα, πολλῶν δεῖται χρημάτων εἷς ἀνχγχαίχς τοῦ 
χοινοῦ χρείας ὅσαι ὦραι κατχνχλίσχουτα * ὁρᾷς γὰρ 
χαὶ 45:06, ὡς ἐν στενῷ χομιδῇ τὰ τοῦ χοινοῦ περιέστη. 
Προσῆχον οὖν ἔστι τὰ εἰχὴ xal εἰς οὐδὲν δέον παρὰ 
σοῦ δαπανώμενα, τῷ τοῦ δημοσίου ταμείῳ προσενε- 
χθῆναι, "0 δὲ μηδὲν ἐπ᾽ αὐτῷ διαταραχθεὶς, Οὐ δί- 
xatov, Eon, τὰ τῷ ἐπουρανίῳ βασιλεῖ καθιερωμένα τῷ 
ἐπιζχείῳ καταπροέσθχι, ᾿Ιεροσυλία γὰρ ἄντιχρυς 
τοῦτο, καὶ εἰς Θεὸν οὐ φαῦλυν ἀμάρτημα, Εἰ δέ σοι 
οὕτω δέδοχται πράττειν, ἰδοὺ τὰ τῆς ᾿Εχχλησίας 
πάντα λχδὼν ποίει χατὰ τὴν σὴν θέλησιν, εἴγε μη- 
δείς σε λόγος τῆς γνώμης ταύτης ἀφίστησι" προχι- 
ρέσει γὰρ οἰκείᾳ, οὐδ᾽ ὁδολὸν ἔνα τῶν χειμένων 


peratoris eget multis pecuniis, ut quas ad neces- 
sarios usus reipublice quotidie consumat. Nam 
ipse quoque vides, in quantas angustias redacta 
sit respublica. Oportet ergo, ut qua temere et ad 
nihil quod oporlet a te consumuntar, deferantur 
ad serarium publicum. Ille autem nihil propterea 
conturbatus : Non est, inquit, justum, ut qua 
Regi celesti sunt consecrata, prodantur regi ter- 
reno. Est hoc enim plane sacrilegium, et non 
parvum in Deum peccatum. Sin autem tibi visum 
est sic facere, ecce quacunque sunt Ecclesiz, 
ea accipe, el fac ut volueris, si quidem te nulla 
ratio ab hac abducit sententia : mea enim vo- 
luntate ne obolum quidem dimittam eorum qua 


προήσομαι, Οὐδὲν οὖν ὁ θαυμάσιος ἐκεῖνος ἀνὴρ p sunt reposita. Nihil ergo, nescio quo modo, ex eo 


οὐκ οἶδ᾽ ὅπως ὑποστειλάμενος, εἰσχαλεῖτχι τοὺς ἐπο- 
μένους χαὶ τὰ χρήματα εὐθὺς ἄραι χελεύει, μηδὲν 
πλέον, ὅτι μὴ ἐχχτὸν μόνας τοῦ χρυσίου λίτρας τῷ 
πατριάρχῃ καταλιπών, 

K'. Ἔν ᾧ δὲ χατῴεσαν οἱ ταῦτα διαβαστάγοντες, 
συνχυτῶτιν ἀνερχομένοις τισὶ πρὸς τὸν πατριαρχην, 
χεράμια μέλιτος ἐπιχομιζομένοις " ὧν τοῖς μὲν, Πρῶ- 
τεῖου, τοῖς 02, ΓἌκαπνον ἐπιγέγραπτο, ᾿Επεὶ οὖν ὁ 
πατρίκιος ἐθεάσχτο ταῦτα, xal τὴν ἐπιγραφὴν ὅπως 
£46) ἀνέγνω, δηλοῖ παραχρῆμα t πατριάρχτ, ἕν 
τῶ» xtpxulov χὐτῷ ἐκπεμφθῆναι, Τοῦ δὲ πιστευθέν- 
τὸς αὐτὰ διάπειραν, ὡς ἔθος, αὐτῶν ποιουμένου ᾿ εἴτα 
χαὶ τὸ γεγονὸς ἐπ᾿ αὐτοῖς θχῦμα καταμαθόντος, xal 
τῷ paxaotp γνωρίσαντος, ὡς πάντα μεστὰ χρυσίου 


τυγχάνουσιν ὄντα, ἕν αὐτῶν παραχρῆμα πέμπει tc 


πατρικίῳ, ὃ Μέλι πρωτεῖον, τὴν ἐπιγραφὴν cis. 
Τούτῳ τοιγσροῦν χαὶ γράμματα στέλλει, ὧν ἡ δύνα- 
μὲς οὕτως ἥν" Ὃ εἰπὼν Κύριος, «Οὐ μή σε ἀνῶ, οὐδ᾽ οὐ 
μή σε ἐγκαταλίπω, » ἀψευδὴς ὧν αὐτὸς, καὶ νῦν ὧν 
ἡ σὴ ἐνδοξίχ ἀφείλετο τρημάτων ἀντιδίδωσιν ἕτερα, 
Δηλώτσει δέ σοι xzi τὸ νῦν ἐχπεμγθὲν χεράμιον, ἕν 
τούτων ᾧπόρχον, "[σθι τοίνων ἀχριόως ὅτι τὸν καὶ 
πνοῦν χαὶ τροφὴν πᾶσι διχχορηγοῦντα Θεὸν, φθαρτὸς 
ἄνθρωπος στενῶσχι οὔ ποτε ἂν οὐδαμῶς δυνήσεται, 
Παρήγγειλε δὲ καὶ τοῖς τὸ χεράμιον διακυμίζουσιν, 
ἐπὶ μάοτωυσιν αὐτοῖς ἀνοιγῆναι κατ᾽ ὄψιν τοῦ πχτρι- 
χίου, ἀπαγγεῖλαί τε ὡς xxl τὰλλα mdvva, ὅσα δὴ val 
τεθέχται͵ οὕτως ἔχει, καὶ χρυτίου τυγχάνει πεπλη - 
ρωμένα. Εὐωχούμενον τοῖινυν χαταλχθόντες, ἐγχειρί- 
ζουτιν χὐτῷ τὴν ἐπιστολὴν ἐπιδειχνύντες xal τὸ χε- 
ράμιον ^ ὄπερ ὡς ἐθεάτατο, Χολᾷ μοι πάντως b 
δεσπότης μου, ἔφη, ἐπεὶ οὐκ ἂν ἕν μοι μόνον ἐπέστελ- 
λέν, Οἱ μέντοι διτχυμισταὶ, καθὼς ἦν αὐτοῖς ἐπι- 
τετετχγμένόν, ὑπ᾽ ὄψις αὐτοῦ διανοίξαντες τὸ γερά- 
piov xal τὰ χρήματα ἐχχινώταντες, χρυσίου πε- 
πληρῶσθαι xal τὰ λοιπὰ ὁμοίως ὁπήγγελλον. "Oz δὲ 
καὶ τὴν ἐπιστολὴν ἐπιων, εὗρεν ὅτι Θεὸν ἄνθρωπος 
στενῶσχι οὐ δύναται, συτταλεὶς ἐπὶ τούτῳ, xal 
δέους ὑποπλησθεὶς (ταχεῖα γὰρ εἷς τὴν τοῦ pi, κα- 


(13) Lconiíus lagunculas seribit τ 8886 fuisse, 
h3b«ntes pecunias, non mel ; nec mirsculum hic 
ullum mutati in pecuniam mellis,sed divinam Pro- 


repressus vir ille admirabilis, vocat eos qui se- 
quebantur, et statim jubet tollere pecunias, nihil 
aliud relinquens patriarche nisi solas centum 
libras auri. 

XX.Interim autem dum descendebant ii,qui eas 
portabant, occurrunt quibusdam ascendentibus ad 
patriarcham, qui mellis (13) amphores afferebant 
ad eum, in quarum nonnullis inscriptum quidem 
erat, Primarium ; in a'iis autem, Fumo carens. 
Postquam ergo hzc vidit Patricius, et agnovit in- 
scriptionem, significavit patriarche, ut ad ipsum 
mittatur una ex amphoris. Cüm is autem, cujus 
fidei hec commissa fuerant, eorum, ut mos est,fe- 
cisset periculum, et deinde intellexisset, quod in 
eis faclum erat miraculum,et beato Joanni signifi- 
casset quod suntomnia auri plena,íillico unum mittit 
ad Patricium, quod inscriptum erat, Mel prima- 
rium.Ad eum autem mittit etiam litteras, quarum 
hac erat vis : Dominus qui dixit, « Non te dimit- 
lam, nec te derelinquam, » ipse pro iis, quas tua 
Celsitudo nunc abstulit, pecuniis reddit alias. Id 
autem tibi declarabit quie nunc ad te missa fuit 
amphora, qua est una ex iis. Scias ergo, quod 
Deum, qui spiritum et alimentum omnibus suppe- 
ditat, homo, in quem cadit interitus, nequaquam 
poteritinangustum redigere.Porro autem precepit 
etiam iis,qui ferebant amphoram, ut eis priesenti- 
bus aperiretur in conspectu Patricii, οἱ ei renun- 
tiarent,quod ali: omnes, quas vidil, ita se habent, 
elsic sunt auro plenzv. Cum eum ergo invenissent 
convivantem, ei tradunt epistolam, ostendentes 
etiam amphoram. Quam quidem postquam vidit : 
Irascitur mihi omnino dominus meus,inquit: neque 
enim unain mihi solam misisset Qui autem p:rta- 
bant, quomodo fuerat eis imperatum, cum in ejus 
conspectuaperuissent amphoram,et pecunias effu- 
dissent,annuntiabant fuissereliquias aurosimiliter 
repletas.Cum vero perlegens epistolam invenisset 
quod homo Deum non potest inangustumredigere, 


videntiam agnoscit in hisce muneribus eo tempore 
missis. 


915 


MENSIS JANUARIUS. 


916 


ad se posíea reversus et timore repletus (eorum A λῶς πεπραγμένου μετάνοιφν εὐγενῆς ψυχὴ x1l φιλ- 


enim,qus non recte facta sunt, penitentia cito mo- 
vetur generosa virtutis amans anima), Vivit Deus, 

XXI.Cum statim itaque surrexisset,et quascun- 
que ex ecclesia sustulerat pecunias rursus sump- 
sisset,et ipsam qua missa fuerat amphoram,quin- 
etiam e suo libras trecentas addidisset, ascendit 
ad patriarcham, veniam petens inconsiderati con- 
silii. Ille autem eum libenter excipiens, neque ei 
exprobreavit,neque aliquid locutus est, quod ei affer- 
ret molestiam:sed verbis potius animum consolan- 
tibus et spiritualibus admonitionibus confirmatum 
amandavit, Ab eo autem tempore tanto fuerunt 
inter se conjuncti vinculo amicitie, ut eliam pa- 
triarcha fuerit ejus filiorum susceptor. Ut autem 


ἀρετος), Ζῇ Κύριος, ἐξεδόησεν, οὐδὲ ὁ ταπεινὸς Ni- 
κήτας στενῶσαι τοῦτον πειραθῆναι ἀνέξεται. 

ΚΑ', Παραυτίχα τοίνυν διαναστὰς, xal τὰ χρήματε 
πάντα ὅσα δὴ καὶ τὰ τῆς ἔἘχχλησίας ἀφείλετο πάλιν 
ἀναλαδὼν, xal αὐτὸ τὸ σταλὲν χεράμιον, ἀλλὰ καὶ 
πὰρ᾽ ἑαυτοῦ χρυσίου λίτρας τριαχοσίχς προσεπιθεὶς, 
ἄνεισι πρὸς τὸν ποτριάρχ ἣν, συγγνώμην τῆς ἀδου- 
λίας αἰτούμενος. Ὅ δὲ ἀσμένως αὐτὸν δεξάμενος, 
οὔτε ὠνείδισεν, οὔτε τι τῶν λυπούντων ἀπερθέγξατο 
πρὸς αὐτόν * λόγοις δὲ μᾶλλον παρακαλοῦσι ψυχὴν, 
καὶ νουδεσίαις ἐπιστηρίξας πνευμστικατῖς, ἀπέστειλε, 
Καὶ τὸ ἀπὸ τοῦδς οὕτω πρὸς pav ἀλλήλοις ἀμού- 
τεροι συνεδέθησαν, ὡς xai ἀνάδοχον τῶν αὐτοῦ πιΐ- 
δων γενέσθαι τὸν πατριάρχην. ἵνα ξὲ μὴ μόνον διὰ 


non solum per uberiorem laxamque et solutam vi- 8 τῆς ἀφθονωτέρας ἀγωγῆς xal ἀνέτου, τὸ ἀπαρχόλη- 


vendi rationem cognosceretur animus ejusincom- 
parabilis, οἱ bona spes ejus in Deum fidei, sed 
etiam per angusliorem,quam essel probatus, esset 
evidens: (clarum est enim, quod sunt utraque pe- 
riculosa, nempe et res secunde, qua enervant et 
emolliunt, a Deique recordatione ejiciunt; et res 
adverserursus,quain arelum cogunt,pusillumque 
et abjeclum animum efficiunt) : propterea provi- 


dit Deus, ut is cadat in egestatem. Quonam modo 


XXII.Cum magna multitudo eorum,qui manum 


Persicam effogerant, confugisset Alexandriam, et 


τὸν τῆς τοῦ ἀνδρὸς προαιρέσεως, τῆς τε πρὸς θεὸν 
πίστεως τὸ εὔελπι γνωρισθγ,, ἀλλὰ χαὶ διὰ τῆς στενω- 
τέρας τὸ δοκίμιον οἷος φανηρὸς γένηται * (δῆλον γὰ 
ὡς ἐπισφαλῇ ἀμφότερα * εὐημερίχ χαυνοῦσα χαὶ τῆς 
τοῦ θεοῦ μνήμης ἐκδάλλουτα, καὶ δυσπραγία πάλιν 
ἀποστενοῦσα xal πρὸς “ιχροψυχίαν ἐλαύνουσα) " διὰ 
ταῦτα οἰκονομεῖ τοῦτον ἐνδείᾳ περιπεσεῖν ὦ Oc. 
Τίς δὲ ὁ τῆς οἰκονομίας τρόπος, ἐρῶ. 
autem id provisum sil, dicam. 

KB' Τοῦ πολλοῦ πλήθους τῶν τὴν Περσιχὴν γεῖοι 
διαφυγόντων εἰς τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν καταπεφευγότων, 


esset magna alimenti penuria, maxime quod nec C xal. τῶν τροπῶν σφόδρα σπανιζουσῶν, τῷ μάλιστι 


illo tempore Nilus ascendisset,ut consueverat, et 
pecunie Ecclesie essent consumpta; coactus est 
ille magnus mille libras auri mutuas accipere ab 
aliquibus.Cum autem eas quoque consumpsisset, 
agitabatur magna sollicitudine, et Dei orabat be- 
nignitatem, ut in rebus dubiis aliquam viam ex- 
cogitaret, Sed etiamsi ad tantam redactus fuisset 
inopiam, non fuit tamen victus a calamitate, non 
divinas leges et sacras constituliones affecit de- 
decore, nec intermisit commissum sibi gregem 
accurate regere. Itaque cum quidam clericus, ex 
iis qui secundas nuplias contraxerant, abundans 
divitiis, vellet consequi gradum diaconatus, res- 
civisset autem has patriarche angustias, et arri- 


AXt' ἐχεῖνο χαιροῦ μηδὲ τὸν Νεῖλον ὥσπερ σύν; 


ποιήσασθαι τὴν ἀνάδασιν, χαὶ τῶν τῆς 'Exoaru 
χρημάτων ἀναλωθέντων, ὀπηναγχάσθη ὁ μέγας qii 
χρυσίου λίτρας παρά τίνων ἐχδανείσασθαι * ὡς ἃ τὰ 
ταύτας ἀνάλωσε, πολλή τις αὐτὸν ἐχλόνει 20v, 
xzi τῆς τοῦ θεοῦ φιλχνθρωπίχς ἐξεττο πόρον b 
ἀπόροις ἐπινοήσασθαι ^ ἀλλὰ xal οὕτως εἰς ἔσχατον 
ἀπορίας ἐληλακὼς, οὐχ ἥττων ὥφθη, τῆς συμφορᾶ:, 
οὐ τοὺς θείους νόμους xal τὰς ἱερὰς ἤσχυνε δι2:1- 
N. - - 
ξεις, οὐδὲ καθυφῆχέ τι τοῦ μη πρὸς ἀκρίδειαν ἰθὺ- 
νεῖν τὸ πιστευθὲν ποίμνιον, Ταύτῃ tot καὶ κληριχὶς 
τις τῶν δευτέροις γάμοις ὠμιληκότων, πλούτον 
περιττῶς ἔχων, τοῦ τῶν διχχόνων βαθμοῦ τὸ, :" 
ἐφιέμενος τὴν στένωσιν ταύτην τῷ πατριάρχῃ utu1- 


puisset tempus tanquam opportunum, si pecuniis D ρηχὼς, xal τὸν xatpóv ἁρπάσας ὡς ἐπιτήδειον, εἶχ 


levata inopia assequerelur id, quod desiderabat, 
chartam tradidit beato Joanni, qu: sic habebat : 
Cum accepissem angustias in quas redacta est 
munifica dextera mei domini, non existimavi 
oportere me quidem degere in deliciis et rerum 
abundantia,dominum autem meum redactum esse 
in angustias. Sunt apud me frumenti quidem 
multa millia, auri autem centum librae et quin- 
quaginta : eas velim per te dare Christo, si tan- 
tum judicatus fuero dignus ejus diaconatu per 
sanctam tuam ordinationem. Inventum enim est 
alicubi quid dictam fuisse apud Apostolum 2, ex 
necessitate legis quoque fieri translationem. 


3 Heb, vii. 


χρήμασι τὴν ἔνδειαν θεραπεύσας αὐτὸς ἐπιτύχοι τῷ 
ποθουμένου, χάρτην ἐγχειρίζει τῷ μαχκχρίῳ οὖτν 
πως ἔχοντα * Τὴν συνέχουσαν στένωσιν τὴν μεγαλύ- 
δωρον δεξιὰν τοῦ ἐμοῦ δεσπότου χαταμαθὼν, οὐ dv 
ὑγησάμην ἐμὲ μὲν ἐν ἀπολαύσει διάγειν xai ἀφθ»- 
νίᾳ, τὸν δεσπότην δὲ τὸν ἐμὸν ἐν στενώσει δ' χτελεν, 
Εἰσὶ τοίνυν παρ᾽ ἐμοὶ σίτου μὲν χιλιάδες πολλεὶ, 
χρυσίου δὲ λίτραι ἑχατὸν xai πεντήχοντα, Taux 
δέομαι δοῦναι διὰ σοῦ τῷ Χριστῷ, εἰ μόνον ἄξιος ci; 
αὐτοῦ διχαχονίας χριθείην διὰ τῆς σῆς ἁγίας qtue 
τονίας. Εὔρηται γάρ ποὺ τοιοῦτον χαὶ παρὰ τοῦ 'Azw 
στόλου λεχθὲν, ἐξ ἀγάγχης χαὶ νόμου μετάθεσις 
γίνεσθαι, 





917 


ΝΣ 


ἔνδρα, αἰσχῦναι τοῦτον ἐπὶ πολλῶν μὴ βουλόμενος, 
καὶ φησιν πρὸς αὐτόν" Ἢ μὲν προσαγωγή σου, 
τέχνον, πολλή τε καὶ τῷ νῦν χχιρῷ ἀναγκαία, ἐπί- 
a, Βωμος δὲ xai δι᾿ αὐτὸ τοῦτο χαὶ ἀπαράξεχτος * οὐχ 
;. ἀγνοεῖς γὰρ ὅτι τὰ xatà νόμον προσχγόμενα πρόδα- 
τα, εἰ μὴ ἄλωμα ἣν, χἂν μεγάλα ἐτύγχανεν ὄντα, εἰς 
. θύσίχν ἀπρόσδεχτα ἣν co x30! ἣν αἰτίαν οὐδὲ τὰ τοῦ 
as - , * 

, Katv τῷ θεῷ προσεδέχθη. Τὸ δὲ ἐξ ἀνάγκης καὶ 
. "wópou μετάθεσιν γίνεσθαι, τοῦτο περὶ τοῦ παλαιοῦ 
“Ἰνόμου εἰρήσθχι τῷ ᾿Αποστόλῳ γινώσχομεν. ᾿Επεὶ τί 
b σοι δοχεῖ τὸ παρὰ τῷ θεχδέλφψ χείμενον ᾿Ιχχώδῳ ; 
Ὁ Ἔχει δὲ οὕτως ^ « Τὸν πάντχ τὸν νόμον τελέσαντα, 
* πταίσαντα δὲ ἐν ἑνὶ, ἔνοχον εἶναι πάντων, » Τοὺς δὲ 
"ἀδελφοὺς ἡμῶν τοὺς πένητας, χἂν ἡμεῖς ἀπορήσαι- 


"o4 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNAHRII. 
ΚΓ΄, Μεταστέλλεται τοίνυν ὁ πάτριάρχης ἰδίᾳ τὸν 3 


918 


XXIII. Eum ergo seorsum accersit patriarcha, 
non volens multis praesentibus eum afficere dede- 
core,et dicit ei : Tua quidem oblatio, o fili, est 
magna et huic tempori necessaria. Sed est vitiosa, 
et propter hoc ipsum non admiltenda.Non ignorag 
enim,quod oves,qua ex lege offerebantur, si non 
essent vitii expertes etiazs: essent magna, non po- 
terant admitti ad. sacrificium. Qua de causa nec 
munera Cain Deo fuerunt accepta.Illud autem, Ex 
necessitate etiam fieri legis translationem, hoc ab 
Apostolo dictum esse scimus de lege veteri.Quid 
enim tibi videtur, quod situm est apud fratrem 
Domini Jacobum? Sic autem habet: « Qui totam 
legem impleverit, in uno autem lapsus sit, esse om- 
nium reum 3. » Fratres autem nostros pauperes, 


^ Mv, ἀλλ᾽ ὅγε θρέψας εἰς δεῦρο Θεὸς, αὐτὸς περὶ xoj- p eliamsi nos versemur in inopia, at qui aluit Deus 


τ t&v xal τοῦ λοιποῦ φροντιεῖ, μόνον εἰ ἡμεῖς τὰς ἐν- 

" πκολὰς αὐτοῦ εἴημεν ἀχινήτως διατηροῦντες, Τί γὰρ 

᾿ ᾿ἀδύνατον ἢ δυσχερὲς τῷ τοὺς πέντε ἄρτους ἐν ἐρήμῳ 
ποτὲ πληθύναντι, χαὶ τοὺς δεχαὰ μοδίους τοὺς ἐν τῷ 

. σιτῶνι τῷ ἐμῷ εὐλογήσαντι, πρὸς πολὺ πλῆθος αὖ- 
ξῆσαι, Διὸ σοι, τέχνον, τὸ ἐν ταῖς Πράξεσι πρὸς Σί- 
μωνα εἰρημένον ἁρμόσει ὅτι, « Οὐχ ἔστι σοι μερὶς 
οὐδὲ χλῆρος ἐν τούτ7ν. τῷ μέρει, » 


ΚΔ’, Οὕπω «bv ἑχυτοῦ οἶχον ἐχεῖνος ἀποπεμφθεὶς 
ἄπραχτος ὑπῆρχε χαταλαδὼν, «xl μηνύεται τῷ με- 
αάλῳ Ojo τῶν τῆς ᾿Εχχλησίας πλοίων ἐν τῷ λιμένι 
κατᾶραι, σίτου πολλὰς χιλιάδας kx. Σιχελίας ἄρτι δια-- 
χομίζοντα * ὅπερ ἀχούσας͵ ἐχεῖνος εἰς γόνατα πεσὼν, 
ηὐχαρίστει τῳ θεῷ λέγων, ὅτι Οἱ ἐκζητουντές σε, 
Κύριε, καὶ τὰς ἐντολάς σου φυλάττοντες, οὐχ bac: 
τωθήσονται παντὸς ἀγαθοῦ * διὸ μεγαλύνω σόυ τὸ 
πινάγιον ὄνομα, ὅτι μὴ συνεχώρησας τῷ δούλῳ σου 
γρημάτων dwtov τὴν χάριν σου θέσθαι, "AAA! οὕτω 
μὲν ἐν στενώσει πλατυνθεὶς ὁ ἀοίδιμος οὐ προήχατο 
τῆς ἀνχγκαίας χρείας τὴν τοῦ χανόνος ἀχρίδειαν, 


usque in hodiernum diem, ipse eorum quoque de 
eielero curam gerel,si modo nos ejus mandata ser- 
vamus immobilia. Quid est enim quod facere non 
possit?aut quid sit difficileei,qui quinque panes in 
deserto aliquando multiplicavit, si decem modios, 
qui sunt in meo horreo, benedixerit, eos in ma- 
gnam augere muliütudinem ἢ Quamobrem tibi, o 
fili,conveniet id, quod Simoni dictum est in Actis: 
« Non est tibi pars, neque sors in hac parte 4. » 

XXIV.Nondum ille dimissus domum, re infecia, 
redierat,cum magno Joanni significatur duas naves 
Ecclesie in portum appulisse, ferentes ex Sicilia 
multa frumenti millia.Quod quidem cum ille audi- 
visset, procidens in genua,Deo egit gratias,dicens: 
Qui te querunt, Domine, ei servant tua mandata, 
non minuentur omni bono. Quamobrem magnifico 
ganclissimum nomen tuum, quod non permiseris 
servo tuo, ul tuam gratiam venumdaret pecunia. 
Sed sic quidem in angustiis dilatalus vir inclytus, 
non prodidit pro usu rerum necessariarum accu- 
ratam regul: observationem. 


CAPUT Y. 
Mansuetudo animi. 


ΚΕ᾽, Aet δὲ xal δεῖγμα τῆς πολλῆς ἧς εἶχεν ἀνεξι- 
χαχίας Ἐρεῖν, καὶ ola ἣν αὐτῷ περὶ τήνδε τὴν ἐντο- 
λὴν 4 ἀχρίδεια διηγήσασθαι, Δύο τινὰς τῶν αὐτοῦ 
χληριχῶν ἀλλήλοις ἐπιμανέντας ἀφορισμῷ χαθ- 
υπεῦχλεν 6 θχυμάσιος * ὧν ὁ μὲν εἴς, ἄσμενος xat- 
ἐδέξατο τὴν ἐπιτιμίαν * θζτερος δὲ ποόφασιν ὥσπερ 


XXV .Oporlet autem dicere etiam indicium ma- 
gna,quam habuit, toleranti», et narrare quam se 
perfectegereret in hoc praecepto.Duosquosdam ex 
suis clericis, qui inter se invicem fuerant debac- 
chati,virad mirandus subjeceratsegregationi.Quo- 
rum unusquidem penam libenter subierat; alter 


τῆς ἑαυτοῦ ῥᾳθυμίας αὐτὴν εὑρηχὼς, €)j0v μὲν xxl pautem cum eam invenisset tanquam praetextum Sua 


συνάξεων τὸ παράπαν ἠμέλει, ἐπιθυμίχις δὲ ταῖς 
ἰδόίΐχις διαπαντὸς ἐνεσχόλαζεν " εἶτα προτηπείλει xai 
τῷ μεγάλῳ κχαταπανουργήσαστθχι τῆς πολλὴς ἐκεί- 
vnc xal ἁγιωτάτης ἀπλότητος. Φχσὶ δέ τινες χαὶ 
τοῦτον αὐτὸν εἶναι τὸν ὑποθεθληκότα Νικήτᾳ πατρι- 
χίῳ τὰ τῆ: Ἐχχλησίχς ἀνελέσθαι γρήματα, οἰόμενον 
Ex τούτου λύπης αἴτιον καταστῆναι τῷ πατριάρχῃ. 
᾿Επεὶ τοίνυν ἔγνωστο τουτὶ τῷ μεγάλῳ, λογισάμενος 
μήποτε xal τῷ διχδόλῳ παρανάλωμα γένηται, καλεῖν 


3 Jac. u, 10. 4 Act. viri, 12. 


socordie,precum quidem et congregationum nullam 
omnino curam gerebat,vacabat autem omnino suis 
cupiditatibus : deinde minabatur etiam,se magni 
illius viri summam illam et sanctissimam simplici- 
latem calliditate aliqua circumventarum. Dicunt 
vero aliqui, lunc quoque eum esse,qui Nicet; pa- 
tricio sugaesseral, ut pecunias tolleret Ecclesism, 
duin existimarel se ea rationepatriarcham affectu- 
rum molestia. Cum ergo hoc magnus cognovisset 


919 ' 


MENSIS JANUAHIUS. 


920 


patriarcha, timens ne forte is adiabolo consume- A ἔμελλε τοῦτον καὶ συμπαθείας καταξιοῦν * προμηθείς 


retur ,eum erat vocaturus et dignaturus commise- 
ratione: meliore autem providentia mandatur obli- 
vioni id, quod animo cogitabat, ut suprema ejus 
humilitas fieret evidens majori commiseratione. 

XXVI.Nam eum adesset dierum omnium preci- 
puus,ipse autem aslaret in altari (14),etincruen- 
tum offerret sacrificium, ea ipsa hora, in qua sa- 
erum velum auferret a sanctis donis, recordatus 
ejus,qui odium in eum conceperat,et memor pra- 
cepti Dominici,quod jubet quidem dimitteredonum 
ante altare, procedere autem prius ad fratris re- 
conciliationem 5, et tunc donum offerre; significat 
diacono,ut connexam resumat petitionem,et sspe 
dicat, donec ipse redierit. Ipse autem ventrem pre- 


δὲ χρείττονι λήθῃ παραιρεῖται τὸ μελετώμενον, ὥστε 
τὸ ὑπέρμεγα τῆς αὐτοῦ ταπεινώσεως, μείζονι συμ- 
παθείᾳ γενέσθαι καταφανές, 


KG". Ὡς γὰρ ἣ κυρία τῶν ἡμερῶν παρῆν, αὐτὸς δὲ 
τῷ βήματι παραστὰς τὴν ἀνχίμαχτον ἐτύγχανε προσ- 
φέρων θυσίαν κατ᾽ αὐτὴν τὴν ὥραν ἐν ἢ τὸ ἱερὸν χατα- 
πέτχσμα τῶν θείων δώρων ἀφαιρεῖται, elc μνήμην τῷ 
μνησιχχχοῦντος ἐλθὼν, xai τῆς Δεσποτιχῆς Ἐπιμνη- 
σθεὶς ἐντολῆς, ἢ τὸ μὲν δῶρον ἔμπροσθεν ἀφεῖναι 
τοῦ θυσιαστηρίου χελεύει, πρὸς χαταλλαγὰς δὲ πρό- 
τερον χωρῆσαι τοῦ ἀδελφού, καὶ τότε δὲ τὸ δῶρὴν 
προσενεγκεῖν, δηλοῖ τῷ διαχόνῳ τὴν συναπτὴν αἴτη- 
σιν ἐπαναλαθεῖν, xai πολλάχις εἰπεῖν μέχρις ἂν 35- 


texens, egressus esi ab altari, et mittit magna góc ἐπανέλθοι, Αὐτὸς δὲ «1v 4255692 rpoy»zciuciyutv 


celeritate, ad se vocans illum clericum : qui qui- 
dein mox aderat. Sanctus vero procidit ad ejus 
pedes, nihil omnino aversans oculos eorum, qui 
aderant, veniam postulans. Deinde ille, qui prius 
faerat insipiens, videns hoc sacrosanetum caput 
projectum ad suos pedes, fuitstatim fractus animo, 
timens ignem de coelo, et qu» illinc mittuntur ful- 
mina. Ipse quoque pronus cadens,petiit ab eo ve- 
niam.Beatus autem Joannes : Deus ambobus, in- 
quit, ignoscat, fili mi. Deinde eum quoque secum 
assumit, ei eum gaudio οἱ cum quanta dici non 
potest voluptate aram ingressus,tunc ausus est Deo 
dicere cum fiducia : Dimitte nobis debita nostra, 
sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Abhinc 
ergo fuit hic clericus adeo modestus et moderatus, 
ut visus sit dignus, qui ordinaretur presbyter. Sed 
hoc quidem, sicut diximus, est indicium magna 
illius tolerantie et moderationis. 
φοτονίας ἄξιος ἀναφανῆναι, ᾿Αλλὰ τοῦτο μὲν ὥσπερ 
μὲτρίου φρονήματος. 

XXVII.Aliud autem narrabo, quod est non mul- 


ὑπεξηλθε τοῦ θυσιαστηρίου, xat πέμπει πολλῷ τῷ 
τάχει τὸν κληρικὸν ἐκεῖνον μεταχαλούμενος, Καὶ ὃς 
αὐτίκα παρῆν. Ὃ δὲ τοῖς αὐτοῦ προσπίπτει ποσὶν 
οὐδὲν ὅλως τοὺς τῶν παρόντων διατραπεὶς ὀφθχλ- 
μοὺς, συγχώρησιν ἐξχιτούμενος. Εἴτα ὃ πρὶν ἀσύν- 
ἔτος ἐχείνος, τὴν ἱερὰν ταύτην ὁρῶν κεφαλὴν τῶν a)- 
τοῦ ποδῶν προχειμένην, γχτεχλάσθη τε εὐθὺς τὸν 
ψυχὴν τὸ ἐξ οὐρανοῦ δείσας πῦρ καὶ τοὺς ἐκεῖθεν 
πρηστῆρας, χαὶ πρηνὴς xxt αὐτὸς πεσὼν, ἐδεῖτο συγ- 
Ἡνώμης τυχεῖν, Ὁ δὲ μαχάριος, 'O Θεὸς xai ἀμφο- 
τέροις συγχωρήσειεν, ἔφη, τέχνον ἐμόν, ᾿᾽Επειτα λαμ. 
ὀάνει τοῦτον μεθ᾽ ἑαυτοῦ, xai μετ᾽ εὐφροσύνης xi 
ὅσης οὐχ ἄν τις εἴποι τῆς ἡδονῆς εἰς τὸ θυσιαστήριον 
εἰσελθὼν, τότε δὴ μετὰ παῤῥησίας εἰπεῖν ἐθάρσισι 
τῷ θεῷ ' ἴλφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ὡς xai dark 

ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, Τοσοῦτον c^ ὦ 

ἀπὸ τοῦδε, συνεστα)μένος χατίστη xal μλέτριος ὃ 
χλτριχὸς οὗτος, ὦστε χαὶ τῆς τοῦ πρεσδυτέρου γι- 
ἔφημεν, δεῖγμα τῆς πολλῆς ἀνεξικαχίας ἐχείνου καὶ 


ΚΖ'. Ἕτερον δὲ οὐ παρὰ πολὺ τοῦ προλαδέντος 


tum dissimile ei quod praecessit. Est Augelorum, ἀνόμοιον διηγήσομαι, ᾿Αγγέλων, ἔφη τις τῶν Izzi- 
ait quidam ex Patribus,uequaquam depugnare,sed ρων, τὸ μηδαμῶς διαμάχεσθαι, ἀλλ᾽ ἐν elpY vm εἶνει 
esse in pace perpelua: demonum autem irrevoca- διῆνεχετ * δαιμόνων δὲ τὸ ἀχχτάλλακτον διὰ 8.0) 
biles per totam vitam exercere inimicitias : homi- θάλπειν τὴν ἔχθραν * ἀνθρώπων δὲ συνετῶν, τὸ Bo 
num verosapientum breviter quidem fortasse ira- χέα uiv ἴσως ὀργίζεσθαι, ταχὺ δὲ xal δι᾽ ὀλίγου 
sci, cito autem et peulo post currere adreconci- ϑέειν πρὸς καταλλαγάς, ᾿Επεὶ γοῦν xai τῷ μεγάλῳ 
liationes. Cum ergo huic magnoJoanniincidisset τούτῳ παροξυσμόν τινα συνέδη πρὸς τὸν πολλάκις 
ut nonnibil esset ira percitus adversus eum, cujus διαμυημονευθέντα γενέσθαι πατρίκιον, συνχγορεύον- 
sspe mentionem fecimus, patricium;illo quidem τὸς πράγματι κέρδους ἕνεκα, τούτου δὲ μὴ ἀνεχομέ- 
defendente rem injustam lucri causa, non patiente νοῦ κατὰ ζῆλον διχαιοσύνης * τῆς ἐνδεχάτης ὥρας 
aütemJoanne propterzelum justitie;cum jam hora D ἤδη καταλαθούσης, ὁ πατριάρχης δι᾽ ἀγγέλου το 


advenisset undecima, patriarcha per nuntium pri- 
mum ex presbyteris ei significat, dicens : Sol jam 
est in occasu,o vir maxime venerande. llle autem 
hoc verbo lanquam stimulo aliquo compunctus 
animo, statim surrexit et venit ad Sanctum. Quem 
cum ille libens excepisset et essetamplexus:Crede 
mibi, inquit,nisi fuisset mihi exploratum,quod te 


5 Math. v, 25. 


ποώτου τῶν πρεσδυτέρων" Ὁ ἥλιος, αὐτῷ δηλοῖ, πρὸς 
δυσμὰς ἤδη, τίμιώτατε * Ο δὲ τῷ ῥήματι: καθάπι, 
κέντρῳ τινὶ διχνυγεὶς τὴν ψυχὴν, αὐτίκα διαναστὰς 
δρομαῖος ἀφίχετο πρὸς τὺν ὅσιον, ὃν ἄσμενος ἐκεῖνο: 
ὑποδεξάμενός τε xai κατασπασάμενος, Πίστευσον, 
ἔφη, εἰ ur, συνεῖδον ὅτι λυπήσω σε πράξας, τάχα ἂν 
οὐδὲν ὑπολογισάμενος͵ πρὸς τὴν σὴν αὐτὸς ἐφοίτψ, 


(44) Verterat Hervetus tribunali ; perperam, Grace τῷ βήματι παραττὰς͵ quod in re sacra, ut hic 


ex adjunctis patct, pro altari sumitur. 


921 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNAHBII. 


922 


μεγαλοπρέπειαν. Τί yàp, εἰ xal ὁ χοινὸς ἡμῶν Δεσπό- A molestia affecissem,forte nihil dubitans aut pensi 


τῆς οὐκ ἀπηξίου χατὰ πόλεις διιέναι xal χώμας, 
ὠφελείας χάριν xxl θεραπείας ; 


KH'. Πάντων δὲ τῶν ὅσοι τότε παρῆσαν τῆς με- 
τριότητος τὴν ὑπερδολὴν ἀγαμένων, ὁ πατρίκιος 
πρὸς αὐτὸν͵ Οὐχέτι μου τὰ ὦτα, ἔφη, χωρεῖ, δέσποτα, 
τῶν ἐνδιαδχαλλόντων μηνύματα, Πρὸς ὃν ὁ σοφὸς δι-- 
δάσκαλος, Πέπεισο, εἶπε, τέχνον πιστότατον, ὡς εἰ 
μέλλοιμεν οὕτως ἁπλῶς xat ἀδασανίστως τὰ ὦτα 
πᾶσιν ὑπέχειν, μυρίων ἐσμὸν ἁμαρττμλατων ἑαυτοῖς 
ποριούμεθα, καὶ μάλιστα νῦν ἐν χαιρῷ τοιούτῳ, ὅτε 
δὲ 4xi ἀπέψυχται πᾶσι τὰ τῆς ἀγάπης. Οἵδα γάρ 
ἐγὼ πολλάχις, τῷ πιστεῦσαί τισι τῶν τὰ κοινὰ τῆς 


habens, ipse ad tuam venissem Magnificentiam. 
Quid enim, si communis quoque noster Dominus 
non est dedignatus obire civitates et vicos,utilita- 
lis gratia et curationis Υ̓ 

XXVIII Omnibus autem qui aderant admiranti- 
bus summam moderationem, dixit ei patricius : 
Non amplius capiunt aures mez,inquit,o domine, 
delationes eorum, qui criminantur. Cui dixit sa- 
piens magister : Persuasum tihi sit, inquit, o fili 
fidelissime,quod si sinipliciter et absque examina- 
lione essemus auresprabituri omnibus, pararemus 
nobis examen decies mille peccatorum,et maxime 
nunc tali intempore,quando refrixit omnibus cha- 
ritas.Scio enim ego,quod propterea quod credide- 


πόλεως πράγματα λαχόντων ἰθύνειν, xai τοῖς αὐτῶν p ram aliquibus, quibus obtigerat recti civitatis, et 


λόγοις ἁπλῶς ὑπαχθῆναι, λυπήσας οὐδὲν δέον ἐνίους, 
'"Eq' οἷς οὐκ ὀλίγα μοι τὸ λοιπὸν μετεμέλησεν, "O0tv 
ὡς ἅπαξ καὶ δὶς val πολλάχις παρενεχθεὶς ἔτυχον 
τῇ τῶν διαδαλλόντων ἀπάτῃ, τὸ μετὰ ταῦτα ὅρον 
ἐμαυτῷ περιέδαλον, p^ πρότερόν τι κατά τινος ἀπο- 
φήνασθαι, πρὶν ἂν ἑκατέρου μερῶν τὰς δικαιολογίας 
ἀκούσαιμι * καὶ τοῖς προσαναφέρουσι δή μοι τὰ mpa- 
κτέα ἠπείλησα, ὡς εἰ φιωραθεῖεν εἰς τὸ ἑξῆς μά- 
ταιόν τι χαὶ συχοφαντιχὸν τῶν ἐμῶν ὥτων χατα- 
φλυαροῦντες, τὴν αὐτὴν ἣν ὁ συχοφανταύμενος 
ἔμελλε φιλαλήθως χατηγορούμενος τίσουσι δίχην, 
Ἔξ ἐκείνου γοῦν πᾶσα τῶν συχοφαντῶν ἐξεχόπη 
διαδολή * διὸ καὶ τῆς σὴς δέομαι μεγχλοποεπείας͵ 
μὴ ἁπλῶς οὕτω ναὶ εὐπαραδέχτως πρὸς τὰς διχθδο- 


eorum verbis solum essem inductus, nonnullos, 
cum minime oporterel, szpe affecerim molestia. 
Quo factum est, ut non paucorum me de caetero 
subierit penitentia .Quamobrem cum semel et bis 
el sepe incidissem in fraudem eorum,qui crimi- 
nantur.de c:tero apud me constitui, non amplius 
aliquid pronuntiare in aliquem,priusquam audiis- 
sem jus utriusque partis: et iis qui facta ad me de- 
ferebant, sum minatus, quod si deinceps fuissent 
deprehensi inanes aliquas nugas ad meas aures de- 
ferre per calumniam,easdem daturi essent poenas, 
quas qui est revera calumniator. Ab illo itaque 
tempore excisa fuit omnis calumnia sycophanta- 
tarum.Quamobrem tuam quoque rogo Magnificen- 


λὰς ἔχειν τῶν ἐθελοχακούντων ἀνδρῶν, ἀλλὰ πολλῇ . tiam, ne tam simpliciter et tam facile admittas 


πρότερον ὑποδάλλειν ἑρεύνῃ. Οὐδὲ γὰρ τὰ μέτρια 
ἐντεῦθεν χαχὰ τίχτοντχαι, ἀλλὰ xai δημεύσεις, καὶ 
μάστιγες, καὶ φόνοι πολλάχις ἀναίτιοι, πολλοῖς 
ἐπικαταψευσθέντες ἐπῆλθον * xal σχεδὸν ὁ σύμπας 
ὑπὸ τῶν τοιούτιυν ἀνχτέτραπται βίος, Ταύτας ὡς kx 
Θεοῦ τὰς παραινέσεις παρχλαδὼν ὁ πατρίκιος, φυ- 
λάττειν ἐπηγγείλατο ἄχρι τέλους. 


ΚΘ’, "Ἕτερον προστεθήτω τοῖς εἰρημένοις, xai 
αὐτὸ τὸ πρᾶον xai ἀνεξίκακον τοῦ ἀνδρὸς ἀρνούν- 
τως χαραχτηρίσαι δυνάμενον. ᾿Ανεψιὸς Tv τῷ με- 
γάλῳ Γεώργιος τοὔνομα " οὗτος ὑδρισθεὶς παρά τινος 
τῶν χαπήλων τῆς πόλεως, ἰσχυρὼς τε ἐδήχθτ, xal 
χαλεπώτατα ἤνεγχε. Τοῦτο γὰρ ἐποίει τὸ πολὺ τὸ 
μεταξὺ ἀμφοτέρων, ἤ τε πρὸς τὸν μέγαν αὐτοῦ 
ἀγχιστείχ, καὶ τὸ πάν» τοῦ ὑόδρίσαντος ἐξουδενωμέ- 
νον, Προσέργεται τοίνυν καταμόνας τῷ μαχαρίῳ 
δάκρυτιν ὁ νέος xal συνοχῇ καρδίας τὴν ὕδριν ἀνα- 
γχλαιόμενος, "OQ δὲ οὕτως ἰδὼν ἡττηθέντα τοῦ πάθους, 
χαταψᾷν αὐτὸν ὥσπερ «αἱ ἀνχλαμδάνειν βουλόμενος, 
xal, ᾿Ὅλως, φησὶν, ἐτόλμησε χατὰ σοῦ στόμα διᾶραι, 
ὅλως καθυδοίσαι τις τὸν ἐμὸν φίλτατον ; Εὐλογητὸς 
Κύριος * πρᾶγμα ἐπ᾽ αὐτῷ ποιάσω, ὥστε πᾶταν ἐχ- 
πλαγῆναι τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν, Ὡς δὲ εἶδεν ἐπὶ τῷ 
λόγῳ βραχύ τι ἀνεθέντα τῆς ἀθυμίας, Τέκνον, εἶπεν, 
ἐμοὶ ποθεινότατον, εἰ ταῖς ἀληθείαις βούλει ἀνεψιὸς 
τῆς ἐμῆς μετριότητος εἶναί τε xài. ὀνομάζεσθαι, 
παρασχκεύχσον σεχυτὸν, οὗ πρὸς ὕόριν μόνον, ἀλλ᾽ εἰ 


malignorum hominum calumnias, sed eas prius 
diligenter examines. Neque enim hinc mala nas- 
cuntur mediocria: sed et bonorum publicationes, 
et verbera, et czedes sepe per mendacium multi 
innocentes subierunt,et ab iis universa propemo- 
dum est eversa vita hominum. Has admonitiones 
cum lanquam a Deo accepisset patricius, pollicitus 
est se eas esse perpetuo servaturum. 
XXIX.Aliud addatur iis quz dicta sunt,quod sa- 
tis potest exprimere ejus mansuetudinem atque 
patientiam. Magni Jo»nnis consobrinus era!,nomine 
Georgius.Is contumelia aflectus ab aliquo caupone 
civitatis vehecaenter fuerat morsus, et id ferebat 
gravissime.Id enim faciebat et magnum quod erat 
inter eos discrimen,nempe etejus cum Magno affi- 
nitas,et nimi: sordes et humilitas ejus qui fecerat 
injuriam. Accedit ergo seor:um ad batum Joannem 
adolescens,cum lacrymis,et dolore cordis quo age- 
batur, deplorans injuriam. Cum sic eum vidisset 
victum ab animi perturbatione patriarcha, volens 
eum demulcere et veluti recreare.et : Ausus est, 
inquit, omnino os adversus te aperire, et omnino 
contumelia afflcere aliquis eum, qui est mihi charis- 
simus? Benedictus Dominus, re" in ipso faciam, ut 
admiretur omnis Alexandria.Postquam autem vidit 
cum propter id,quod dixerat, paululum remisisse 
de animi sgritudine: Fili,inquit,mihi jucundissime, 
si revera vis me: parvilatis esse et nominari con- 


923 


MENSIS JANUARIUS. 


924 


sobrinus,pars teipsum non solüm adversus contu- A δεῖ τι xal πλέον εἰπεῖν, xal πρὸς αὐτὰς μάστιγας, 


melias,sed etiam si sit amplius aliquid dicendum, 
etiam adversusipsa flagra.Vera euim nobilitas non 
ex sanguine el carne, sed ex virtute anim accipit 
formam et characterem.Statim ergo accersito prin- 
cipe cauponum, ei denuntiavit, ne consuetum dein- 
ceps vectigal acciperet ab eo,qui suum consobrinum 
affecerat contumelia,aut aliquid ez iis,qua ab eo de 
more dabantur Ecclesiz.P'ropter que admirati incom- 
parabilem illius patientiam,intellexerunt omnes hoc 
esse supplicium,quod erat miratura tota Alexandria. 

XXX .Sed forte in iis quidem,qui ad ipsum per- 
tinebant, tam diligenter cavebat,ne memor esset 
accepto injuria, alios autem negligebat in rebus 
hujusmodi. Nequaquam. Cum enim rescivisset 


à γὰρ ἀληθὴς εὐγένεια, obx ἐξ αματος «αἱ edpxix, 
ἀλλ᾽ ἐξ ἀρετῆς ψυχῆς οἵδε χαραχτηρίζεσθαι, Τὸ τά- 
χοὸς οὖν τὸν τῶν καπήλων ἐξάρχοντα μετακαλεσάμε- 
νος, παραγγελίᾳ παρήγγειλε μηδέποτε τοῦ λοιποῦ 
παρὰ ταῦ ἐξυδρικότος εἰς τὸν ἀνεψιὸν τὸ σύνηθες τέ- 
λος λαδεῖν, ἢ ἄλλο τι τῶν xaxà συνήθειαν cp 'Ex- 
χλησίᾳ παρ᾽ αὐτοῦ διδομένων. "Eo' οἷς ἐχπλάγέντες 
τὸ ἀπαράχλητον τῆς τοῦ ἀνδρὸς ἐνεξιχακίας, συνῆκαν 
ἅπαντες αὐτὴν εἶναι τὴν τιμωρίαν, ἣν πᾶσα ἡ 
᾿Αλεξάνδρεια ἐκπλαγήσεσθαι ἔμελλεν, 

A'. "Ap! οὖν τὰ μὲν πρὸς αὐτὸν οὕτω πεφυλαγμέ- 
νος ἦν εἰς μνησιχαχίάν, ἠμέλει δὲ τῶν ἄλλων ἐν τοῖς 
τοιούτοις - Οὐδαμῶς, Τινὰ γὰρ τῶν διχκόνων, Aaz- 
μιανὸν τοὔνομα, μνησικαχεῖν τῷ πλεσίον ἀναμαϑὼν, 


quemdam ex diaconis, nomine Damianum, odio g τῷ ἀρχιδιακόνῳ παράγγειλεν κατὰ τὸν καιρὸν τῆς 


habere propinquum, ut qui recordaretur accepti 
injurie, denuntiavit archidiacono, ut in tempore 
parlicipationis Sacramentorum ei ostenderet eum, 
qui memor erat injurim. Cum ergo cognovisset, 
eum mauu accipiens : Vade, dicit ei,et fratri pri- 
mum reconciliare,ut vult preceptum,ettunc suimnes 
sacramenta Christi, qui non est memor accepta 
injurie.llleautem pudoreaffectus, pr:eseutibusom- 
nibus promisitse hoc esse facturum, et tunc eum 
impertit sanctificatis. Deinceps ergo invasit timor 
non solum clericos, sed etiam laicos, et cavebant 
ne ullum odio haberent,et essent accept» injuric 
memores, timentes ne multis presentibus sic pu- 
dore afficerentur. Sed tam accurata quidem, et 
quam quod ad eos, qui al; illo pascebantur. 


τῶν μυστηρίων μεταλήψεως, OnÀov αὐτῷ θέσθαι τὸν 
μνησιχαχοῦντα, ᾿Επεὶ οὖν ἔγνω, λαδόμενος τῆς si 
ρὸς, ὕπαγε, αὐτῷ πρῶτον, ἔφη, τῷ ἀδελφῷ κατὰ 
τὴν ἐντολὴν χαταλλάγηθι, xal τότε τῶν τοῦ ἄμνησι- 
χάχου μυστηρίων μεταλήψῃ Χριστοῦ, 'O δὲ αἶσχυν- 
θεὶς ἐπὶ πάντων, τοῦτο ποιήσεις ἐπτιγγείλατο, xal 
τότε τῶν ἀγιασμάτω, αὐτῷ μεταδίδωσι, Φόδος οὖν 
τὸ ἀπὸ τοῦδε, οὐ τοὺς τοῦ χλήρου μόνον, ἀλλὰ χαὶ 
τοῦ λαϊχοὺς κατελαμῦανε" καὶ τὸ μνησικακεῖν ἐφυ- 
λάττοντο, δεδιότες μὴ οὕτως ἐπὶ πολλῶν τῶν πιαρόν- 
τῶν τὴν αἰσχύνην ὀφλήσαιεν, ᾿Αλλ᾽ οὕτω μὲν ἀχρι- 
θείας βίου, πρὸ: ἑχυτόν τε εἶχε, καὶ τοὺς ὑπ᾽ Ἐχείνο 
ποιμαινομένους. 


exacia fuit ejus vita, tam quod ad ipsum attinebi 


CAPUT VI. 
Disciplina domestica, ratioque vi/c exterior. 
XXXI.Preter alia autem bona,in sacrarum quo- C ΛΑ΄. Πρὸς τοῖς ἄλλοις δὲ ἀγαθοῖς xal ἡ τῶν ἀγίω" 


queScripturarum cognitione summe laboraverat 
et plurimum est meditatus, non sine voluptate et 
studio acerrimo. Licebat ergo videre quotidie in 
congressione quz fieba! in secreto,eum nihil fere 
aliud loquentem aut quzerentem,quam narrationes 
Patrum, qui erant magni nominis, et problemata 
dogmatica et quasstiones ad Scripturam pertinen- 
tes. H»c autem maxime propterea,quod tunc abun- 
dabat multitudo hereticorum, ad quos evertendos 
adsciverat eos,qui illis temporibus erant excel- 
lentissimi, Joannem, inquam, et Sophropium. 
XXXII. Porro autem ei quoque erat studio con- 
servare consessum nulli deiractioni sffinem,et nulli 
vano sermoni. Quod si quis ex iis qui considebant, 


Γραφῶν γνῶσις εἰς dxpov αὐτῷ πεπόνητο, xai μελί- 
τημα ἦν χαριέστατόν τε xal περισπούδαστον, Ὧν 
οὖν ἰδεῖν ἑκάστης ἡμέρας b) τῇ χατὰ τὸ σέκχρετον 
συνελεύσει μηδὲν ἄλλο σχεδὸν διχλαλούμενον ἢ ζητού- 
μενον, ἣ διηγήματα Πατέρων τῶν πολλοῦ γε ὀνόμε:- 
τος ἠξιωμένων, προδλήμωατα τε δογματιχὰ, xal Γρε- 
φιχὰ ζητήματα * καὶ ταῦτα δὲ μάλιστα διὰ τὸ πλεο- 
νάζον τηνιχαύτα τῶν αἱρετιχῶν πλῆθος * ὧν iz 
ἀνατροπῇ καὶ χαθχιρέσει, τοὺς ἐν τοῖς χαιροῖς ἐχείνοις 
δισφορωτάτους προσηταιρίσατο, Ἰωάννην φημὶ καὶ 
Σωφρόνιον. 

ΛΒ΄. ᾿Εσπούδαστο δὲ αὐτῷ καὶ καταλαλιᾶς χεὶ 
ἀργορολογίας πάσης ἄψαυστον διατηρεῖν τὸ συνέδριον" 
χἄν τις τῶν συνεδριαζόντων τοιοῦτον προέτεινεν, 


tale quid proposuisset,ille ingeniose et apte id re- p ἀλλ᾽ ἐχεῖνος εὐφυῶς αὐτὸ διωθεῖτο, σπουδατόν τι 


pellebat, injiciens bonam aliquam quzstionem et 
animz utilem.Siisautem esset crassuset plebeius, 
et quinon recedebat ab iis qus sunt consueta, prz- 
sentem quidem non maletractabat,nec se iracunde 
et aspere in eum gerebat,przcipiebat vero ne eum 
sinerent amplius esse e concilio,ul per eum unum 
flerent alii cautiores et diligentiores. 

XXXIII.Ut autem mortis memoriam sus cogita- 
tioni profundeimprimeret,eteam perpetuo haberet 


καὶ ψυχωφελὲς παρεμδχλὼν πρόδλημα. Παχὺν & 
τοῦτον εἰ τύχοι Óvta xai δημωδέστερον xal τῶν σὺν- 
Yüwv οὐχ ἀφιστάμενον, χατ᾽ ὀψιν μὲν οὐδὲν διετίϑει 
χαχῶς, οὐδὲ ὀργίλον τι xal τραχὺ αὐτῷ ἐπιδείχνυ, 
παρήγγελλε 35 μηχέτι αὐτὸν ἐᾷν τῆς συνόδου γίνε- 
σθχι * ὥσνε δι᾽ ἑνὸς τοῦδε τοὺς ἄλλους ἀχριδείας ἐπι- 
λχαμδάνεσθαι. 

ΔΙ’, ἵνα δὲ καὶ τὴν τοῦ θανάτου μνήμην εἰς βάθος 
ἐγχαράξῃ τῇ διανοίᾳ, καὶ διὰ παντὸς αὐτῷ περι- 


— —— — 


E 


,225 VITA 8. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 926 


xevayévny ἔχῃ xal πρὸ ὀμμάτων, τί ποιεῖ; Μνημεῖον A praesentem, et ante oculo, quid facit ? Jubet sibi 
z χότῷ προστάττει διοικοδομηθῆναι" τούτῳ δὲ μὴ ἐπι- exstrui monimentum:ei autem finem non imponi, 
»ξεθῆναι πέρας, ἀλλ᾽ ἡμιτελὲς οὕτω καταλειφθῆναι" — sed semiperfectum | sic relinqui ; deinde eos qui 
χἕῖτα τοὺς ἐπὶ τῷ ἔργῷ τεταγμένους ἐπειδὰν ἐπίση- praefecti erantoperi,cum esset festum aliquod insi- 
- βιός νις ἑορτὴ sin, ἐπὶ πάντων ἐφισταμένους τῶν gne,accedentes in conspectu omnium,qui conside- 
- ἀυνεδρευόντων ἐν τῷ προφανεῖ λέγειν Τὸ μνῆμα τὸ bant,aperte dicere: Monimentnm tuum in hodier- 


σὺν yp. τήμερον ἀτελὲς, δέσποτα᾽ ἐπίτρεψον οὖν 
, αὐτὸ πέρας λαύεῖν: ἄδηλον γὰρ ὁποίᾳ ὥρᾳ ὁ κλέ- 
πτὴς ἔπεισι θάνατος. 
ΛΔ΄, ᾿Αλλὰ τίς ἂν ἐκείνου τὸ λιτὸν τῆς διαίτης, xal 
τὸ περὶ τὴν ἐσθητα καὶ στρωμνήν εὐτελές τε xai 
᾿ μέτριον ἐξείποι χαλῶς ; Μετὰ γὰρ τῶν ἄλλων οὐδὲ 
«αύτης ἠμέλει τῆς ἀρετῆς" ὥστε μηδὲν πλέον bv τού- 
τοις τῶν πολλῶν ἔχειν καὶ εὐχαταφρονήτων, ᾿Αμέλει 
«τις τῶν οἰκητόρων τῆς πόλεως συνηθέστερος αὐτῷ 
᾿ τυγχάνων, ὅπως εἶχε μαθὼν, σισύραν ἕξ xal τριά- 
κοντα νομισμάτων πριέμενος, στέλλει τῷ μακαρίῳ, 
πλεῖστα μὴ ἀπώσασθαι δεηθεὶς, ἀλλ᾽ ἑαυτὸν ταύτῃ 
^ αᾳἀερισιέλλειν. Τοῦτο οὖν xai διὰ τὸ τοῦ ἀνδρὸς εὕπι- 
στον xal τὸ τῆς ἀξιώσεως ἐπιμελὲς xal διάπυρον 
ποιῆσαι θελήσας, οὐ διέλιπεν ὅμως παρ᾽ ὅλην τὴν 
νύχτα ταλανίζων ἑαυτὸν, ὡς οἱ παρεδρεύοντες εἰς 
ἔσχατον ἐξηγήσαντο, «ai, Τίς ἂν οὐ χαταγνοίη μου 
τοῦ ταπεινοῦ, λέγων, Ἰωάννου, εἰ ἐμοὶ μὲν ἔστι 
τριάκοντα «αἱ ἕξ νομισμάτων ἐπιδλήματι σχέπε- 
᾿ σθαϊ, τοῖς δὲ κατὰ Χριστὸν, φεῦ, ἀδελφοῖς τοῖς ἐμοῖς 
τὸ ὑπαίθρους τῷ χρύει πηγνυμένους διατελεῖν, xal 
μηδὲ ῥάκος βραχύτατόν τι καὶ εὔωνον εὐπορεῖν' ὧν 
οἱ πλείους xal χενοὶ τὴν γαστέρα καὶ ἄδειπνοι χατα 
εχληθίσαν, xal αὐτῶν, οἴμοι, τῶν ἀποπιπτουσῶν τῆς 
ép τραπέζης ψιχῶν ἐφιέμενοι χατὰ τὸ, πένντα 


num usque diem est imperfectum, domine.Jube 
ergo,ut id finem accipiat. Incertum est enim, qua 
hora fur ingrediatur, nempe mors. 

XXXIV. Sed quis illius victus tenuitatem, et 
qua erat circa vestem et stratum vilitatem et me- 
diocritatem, recte enuntliaverit ? Cum aliis enim 
ne hanc quidem neglexit virlutem, adeo ut vul- 
gus et eos qui sunt contempti,in his ne superaret 
quidem. Quidam certe ex habitatoribus civitatis, 
qui erat ei familiarior, cum rescivisset quomodo 
res se haberet, opertorium (15) emptum triginta 
sex nummis mittit ad Beatum, plurimum rogans 
ne id recusaret, sed se eo indueret. Hoc ergo cum 
et propter viri fidelitatem, precumque contentio- 
nem el ardorem facere voluisset, non cessavit (a- 
men tota nocte lamentori (ut postremo exposue- 
runt, qui ei assidebant), Quis, dicens,non condem- 
narit me roiserum Joannem,si mihi licet tegi te- 
gumento triginta el sex nummorum, fratres autem 
mei (proh dolor !) secundum Christum, sub dio 
perpetuo degant concreti frigore, et nec mini- 
mum quidem el vilissimum pannum habeant 
quorum plurimi quidem ventre vacuo et incenati 
recumbunt, et vel ipsas, (hei mihi !) qua a mensa 
mea cadunt, micas cupiunt, sicut pauper Laza- 


Λάζαρον. Αἴ ! at, ποσοι νῦν ξένοι «al παρεπίδημοι C rus. Heu! heu! quam multi nunc hospites et 


πρὸς ταύνην ἀφίχοντο τὴν πόλιν oi μὴ ἔχοντες ὅποι 
τὴν χεφαλὴν αλίνοιεν, πεινῶοτες, χατὰ μέσην χεῖνται 
τήν ἀγοράν" ἐγὼ δὲ παντοίοις ἐνευπαθῶν ἀγαθοῖς 
πρὸς τᾷ ἄλλῃ τρυφῇ, καὶ τῷδε τῷ πολυτελεῖ ἐπιδλή- 
ματι νῦν περιστέλλομαι, Τί τοίνυν κατ᾽ ἐκείνην 
ἀκούσεσθαι προσδοχῶ τὴν ἡμέραν ; Τί ἕτερον, ἢ Ott, 
᾿Αμέλαδες τὰ ἀγαθά σου kv τῇ ζωῇ σου, οἱ δέ γε πέ- 
νητες τὰ κατὰ, xxl διὰ τοῦτο νῦν αὐτοὶ μὲν παραχα- 
λοῦνται, σὺ δὲ ἀξίως ὀδυνᾶσαι ; "AA εὐλογητὸς 
Κύριος, οὐκ ἔτι τοῦτο ὁ ταπεινὸς σχεπασθήσεται 
᾿Ιωάννης͵ ἀλλὰ τὴν αὐτοῦ τιμὴν πένητες ἀμφιάσον- 
ται. 

AE'. "Aux γοῦν φωτὶ τὴν σισύραν εἰς τὴν ἀγορὰν 
πέμπει διαπραθησομένην, ἢν ὁ προσενεγκὼν θεασά- 


peregrini ad hanc venerunt civitatem, qui non 
habent ubi caput reclinent, esurientesque et si- 
lientes, jacent in medio foro. Ego autem me de- 
licate omne genus explens bonis, przter alias de- 
licias hoc quoque nunc sumptuoso induor tegu- 
mento. Quid ergo illo die ezpecto me auditurum? 
Quid aliud, quam : Recepisti bona tua in vita tua, 
pauperes autem mala : et propterea ipsi quidem 
nunc accipiunt consolationem, tu autem cruciaris 
pro meritis? Sed benedictus Deus, non amplius 
eo tegelur humilis Joannes, sed ejus pretio in- 
duentur pauperes. 

XXV .Cum primum itaque illuxisset, mittit oper- 
torium in forum venumdandum : quod cum vidis- 


μενος, αὖθις μριάμενος, οὖθις xal προσάγει" ὁ δὲ δέ, pset is qui obtulerat, rursus emit el ad eum affert. 


γεται μὲν, πρὸς δὲ τὴν ἀγορὰν xxi αὖθις ἐχπέμπει, 
Ὡς δὲ δὶς χαὶ πολλάχις τοῦτο γένοιτο, ὁ μέγας δτ,- 
λοῖ τῷ προσάγοντι᾽ ᾿Ιδωμεν, εἰπὼν, τίς πρότερον 
ἀπαγορεύσει τῶν δύο, ἐγὼ μὲν αὐτὴ» πιπράσχων, 
σὺ δὲ ὠνούμενος καὶ προσφέρων. Καὶ γὰρ ἣν ὁ ἀνὴρ 
τῶν λίχδ εὐπόρων, o5 χάριν ἐπίτηδες ὁ μέγας καὶ 
παραχερδαίνειν αὐτοῦ ἠδούλετο, ὥστε τὰ ἐχείνου 
πρὸς τοὺς πένητας παραῤῥεῖν. Ἔλεγε δὲ xal τι 
τοιοῦτον ὡς, Εἴ τις ἀπὸ τῶν ἁδρῶν τούτων χαὶ πλου- 


σίων δύνχιτο καὶ μάλιστά τῶν ἀπλάγχνων τέχνῃ 


Ille autem accipit quidem, rursus vero mittit ad 
forum. Cum autem bis et sepe hoc factum es«set, 
magnus Joannes significat ei qui offerebat; Videa- 
mus, dicens, quis ex nobis prius defatigabitur, ego 
quidem ipsum vendens, tu autem emens et offe- 
rens; erat enim valde dives. Quamobrem dedita 
opera volebat magnus Joannes ex eo lucrifacere,ut 
illius bona ad pauperes effluerent. Dicebat autem 
eliam tale quid, quod si quis ab his delicatia et di- 
vitibus, οἱ maxime iis qui sunt. immisericordes, 


(45) Hervetus, cilicium. Grece σισύραν, stragulum barbaricum e villosis pellibus. 


927 


MENSIS JANUARIUS. 


" 


possetarte aliqua el ratione ad ipsas usque auferre Α τινὶ καὶ μεθόδῳ ἄχρι καὶ αὐτῶν ἀφαιρεῖσθαι da 


tunicas, ut benefaceret indigentibus, ab eo quod 
decet minime aberraret, Sic enim res duas efficiet 
pulcherrimas:unam quidem, quod illorum animis 
salutem conciliabit; alteram autem,quod ex rebus 
alienis non parvam neque levem sibi parabit mer- 
cedem. In tesilmonium autem ejus quod dicebat, 
adducebat etiam id quod magnus fecit Epipha- 
nius, qui eflecit, ut pecuni» Joannis episcopi 
Hierosolymitani pia quadam via et ratione distri- 
buerentur pauperibus. 


χιτώνων τῆς τῶν ἐνδεῶν ἕνεχεν εὐποιίας, oy bu. 
τήσεται τοῦ προσήχοντος, Δύο γὰρ οὕτω διοιχονομεῖ. 
ται τὰ χάλλιστα, ἕν μὲν ὅτι καὶ ταῖς ἐχείνων ψυχεῖς 
ἀνηστεύεται σωτηρίαν ; ἕτερον δὲ ὅτι καὶ ἑαυτῷ μ» 
σθὸν ἐκ τῶν ἀλλοτρίων, οὔτε μικρῶν οὐδὲ τὸν τυχένα 
περιποιεῖ, Μαρτύριον δὲ τοῦ λόγου καὶ τὸ τοῦ μεγάλῳ 
παρετίθει ᾿Επιφανίου͵ ὃς ᾿Ιωάννο» τὰ τοῦ ἀρχιετι. 


oxómou Ἱεροσολύμων χρήματα εὑσεῦεῖ μεδόδῳ zm. 
ἐσχεύασε τοῖς δεομένοις ἐκγενωθῆναι, 


CAPUT VII. 
Historia S. Patri Teloniarii. 


XXXVI.Addebat vero aliud quoque,quod a fideli 


AG". Προσετίθει δὲ xal ἕτερον ὅπερ παρὰ τῷ 


quodam et amante veritatis dicebat se audivissein g πιστοῦ καὶ φιλαλήθους ἀνδρὸς ἔλεγε κατὰ τὴν Ki 


Cypro,qui sic narrabat, ea quz: dicebat jurejurando 
confirmans: Cum essem in África,habitabam apud 
quenidain publicanum, valde quidem divitem, sed 
admodum immisericorden), et pauperem quod atti- 
net ad misericordiam. Cum autem accidisset, ut 
lempore hiberno sol luceret calidius, pauperes si- 
mul congregati calore fruebantur.Utsolet autem in 
his evenire,domos enumerabant:illas quidem,quo 
erant misericordum etsua communicantium,bean- 
tes;eas autem,qua possidebantur a parcis et nihil 
elargientibus, wiseras dicentes et exsecrantes:cum 
quibus,inquit,eliam meum connumerarunt domi- 
num. Sic itaque invicem rogabant, an aliquis un- 
quam illinc fuisset eleemosynz parliceps*Cum ve- 
ro nullus essel ex omnibus qui affirmaret se aece- 
pisse.unus ex iliis:Sed quid,inquid,mihi dabitis,si 
ego hodie recedens illinc consecutus fuero miseri- 
cordiam? Cum autem de ea re pacta conventa inter 
se fecis:ent, pauper cum fuisset ex adverso vestibuli 
publicani, invcnit ipsa hora pistorem trahentem mu- 
]um pane onustun,ipsumque venientem per viam 
quz tendit ad edes. Cum itaque pauperem ex ad- 
verso stantem vidisset publicanus,et solo tristi ha- 
bitu provocantezmm eum ad misericordiam (neque 
enim vel solam vocem audebat emittere, ne virum 
irritaretalienuim a misericordia),sic quoque furore 
percitus, uno pane arrepto,et eo usus tanquam la- 
pide, jacit in pauperem.Quem ille protinus accepit, 
et abiens ostendit aliis, affirmans quod accepisset 
ab ipsis maribus publicani. 


XXXVII. Nondum duo dies preterierant, et pu- g 


blicanus morbo correptus mortifero, cum mentis 
subiisset exstatim,videbat a se exigi rationem sua- 
rum actionum.Deinde videbatur etiam adesse tru- 
tina,ulraque discernens: in cujus sinistra quidem 
lance videbat nigros congregatos, et multa ejus 
turpia facta in lance deponentes; in dextera 
autem, viros quidem candidatos et forma terribiles 
assisteutes nihil vero boni invenienles,quod con- 
tra possent in lance collocare,essetque moestos el 
tristes, el dicentes : Nihil habemus aliud, quod 
opponamus, nisi panem illum, quem duobus ante 
diebus,et nec ipsum quidem sponte, dedit cuidam 


pov ἀχοῦσαι, ὃς οὕτως ἐξηγεῖτο, φησίν, ὄρχῳ tex 
λόγους πιστούμενος ὝὍτιπερ ἐν ᾿Αφρικῇ γεγονὸς, 
παρῴχου, τελώνῃ τινὶ, mávo μὲν πλουσίῳ, πάν ἃ 
ἀσπλάγχνῳ καὶ πενιχρῷ τὰ πρὸς ἔλεον. Οὕτω ἃ 
συμδὰν, ὥρᾳ χειμῶνος ἡλίου θερμότερον ξπιλάμψεν- 
τος, πένητες ἅμα συναθροισθέντες, τῆς θέρμης éx- 
ἐλαύον. “Ὥσπερ δὲ εἰχὸς ἐπὶ τούτοις συμβαίνειν, ἐτ- 
ηριθμοῦντο τὰς olx(ac, τὰς μὲν τῶν εὐσπλάγχνων νὰ 
χοινωνιχῶν μαχαρίζοντες, νὰς δὲ φειδωλοὺς ἐχούν; 
καὶ ἀμεταδότους τοὺς κεχτημένους ταλανίζωοντές a 
καὶ ἐπαρώμενοι, οἷς xai τὸν ἐμὸν, ἔφη, χίρῳ 
συνηρίθμουν, ᾿Επυνθάνοντο γοῦν ἀλλήλους εἴ εὐ 
τιν ἔχετθεν ἐλεημοσύνης μετάσχοι, Ὡς δὲ μηδεὶν 
ἐκ πάτων ὃ λαδεῖν χατἀθέμενος, εἷς τις ἐκείνων͵ 
᾿Αλλ᾽ ἐμοὶ τί ἃ, δοίητε, ἔφη, [ct] σήμερον ἀπελθὼ 
ἐλέους ἐκεῖθεν μεθέξω ; Ὡς δὲ καὶ συνθήκας ea 
περί τούτου, ὁ πένης ἀπεναντίας τῷ πυλῶπκ τῷ 
τελώνου τενόμενος,͵ εὗρεν αὐτῆς ὥρας ἡ μίονον ἕλκον: 
τὸν ἀρτοποιὸν, ἄρνοις πεφορτισμένην, καὶ διὰ τῆς 
πρὸς τὸν οἶχον φερούσης αὐτὸν ἐρψόμενον. Τὸν 
πένητα γοῦν ὁ τελώνης ἀπέναντί που παριστάμενον 
θεασάμενος χαὶ σχήματι χατηφεῖ μόνῳ πρὸς ἔλεον 
αὐτὸν ἐχκαλούμενον (οὐδὲ γὰρ xoi φωνὴν ἐθάῤῥει 
πρὸς αὐτὸν ἀφεῖναι, τοῦ μὴ παροξῦναι τὸν ἄσπλα- 
Ὑγνον), θυμῷ κἀν τούτῳ ληφθεὶ, ἕνα τῶν Ψωμῶν 
διαρπάσας, καὶ οἵα λίθῳ χρησάμενος, βᾶλλει κατὰ 
τοῦ πένητος" ὃν ἐχεῖνος παραχρῆμα λαδὼν, τοῖς 
ἄλλοις ἀπελθὼν ἐδείκνυ, ἢ μὴν διαδεδαιούμενος, ὡς 
ἐξ αὐτῶν λάδοι τοῦτον τοῦ τελώνου χειρῶν. 


AZ'. Οὔπω δύο παρῆλθον ἡμέραι, καὶ ὁ τελωνης 
θχνατηφόρῳ νόσῳ χατάσχετος γεγονὼς, ἔχστασίν τε 
φρενῶν ὑποστὰς, ἑαυτὸν ἑώρα λόγους τῶν ἰδίων 
πραττόμενον πράξεων, εἴοα καὶ ζυγὸς ἐῴκει παρὲἵναι 
διαχρίνων ἑκάτερα, οὗ χατὰ μὲν τὴν λαιὰν πλά- 
στιγγα μέλανας ἔδλεπε συναθροιζόμένους, καὶ πολλὰ 
τῶν αὐτοῦ πράξεων ἀτοπαὰ τῇ πλάστιγγι χατατι- 
θέντας, χατὰ δὲ τὴν δεξιὰν λευχείμονας μέν ἄνδρας 
καὶ qobtpouc τὴν μορφὴν ἱσταμένους, μηδὲν δὲ 
ἀγαθὸν ἀντισταθμίσχι παρεξευρίσγοντας, χατητεῖς 
τε εἶναι x21 σκυθρωπους, Οὐδὲν ἄλλο, λέγοντας, ἔχο- 
μεν ἀντιγεῖναι, ὅτι μὴ τὸν ἕνχ ἄρτον ἐχεῖνον ὃν 
δυσὶ πρότερον ἡμέραις, xxt οὐδὲ αὐτὸν ἑκούσιον, 


929 VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 930 
πένητι παρέσχε τινί, Τῇ ἑτέρᾳ τοιγαροῦν πλάστιγγι Α pauperi. Cum in altera. itaque lance cum impo- 


τοῦτον ἐνθέμενοι, ἰσοῤῥεπῃη κατέστησαν τὰ ζυγὰ, 
τότε δὴ τῷ τελώνῃ φασὶν οἱ λευχείμονες. ᾿Απελθὼν 
πρόσθες ἐπὶ τῷ ἄρτῳ τούτῳ καὶ ἔργα σου, ἐπεὶ μέλ- 
λουσιν οὖς ὀοᾷς μέλανες οἵδε παραλαμὄανειν σε, Αὖ- 
τίχα τοίνυν διαναστὰς, χαὶ εἴσω φρενῶν γενόμενος͵ 
ἀληθὴ τὰ θειθέντα ἐπέγνω. "Amavta γὰρ ὅσα ix 
νέου ὁπηῤχεν αὐτῷ διχπεπραγμένα, καὶ ὧν εἰς λήθην 
ἤδη χατέστι, τοὺς Αἰθίοπας ἐκείνους ἑώρα συνάγον- 
τας δῆθεν xal τῇ πλάστιγγι ἐγχατατιθέντες. Ὅθεν 
δὴ xai εἷς ἔχπλὴξιν πολλάχις ἰὼ», Βχδαὶ, ἔλεγεν, 
ὅση τῆς ἐλεημοσύνης ἡ δύναμις ! Εἰ γὰρ elc ἄρτος, 
xal αὐτὸς ἐπιχόλως πέντννι προσριφεὶς ἴσχυσε το- 
σοῦτον, πόσων ἂν OuvnÜs(n χαχῶν ἑαυτὸν ἀπολύσχ- 
σθας ὁ ἰλαρῶς τὰ ὄντα τοῖς πένησι προϊέμενος ] 
Τοσοῦτον οὖν φιλοτίλως ἐλεημοσύσῃ ἐχρήσατο, 
καὶ οὕτως ἀφειδῶς ἐχίνου ἀμφοῖν τοῖν χεροῖν, ὡς ὁ 
λόγος, εἰς τὰς τῶν πενήτων γαστέρας ἀντλῶν, ὡς 
μετὰ τὸ πάντα προέσθαι, μηδὲ αὐτοῦ φείσασθαι σώ- 
ἱλατος, ἀλλὰ xal τούτῳ πένητας θρέψαι ἀποδόμενον 
τὴν Ἐλευθερίαν, ὡς μετ᾽ ὀλίγον φανότερον ὁ λόγος 
δηλώσει. 

ΛΒ’, Προϊόντι γὰρ αὐτῷ ἐπὶ τὸ τελωνεῖον ναύτης 
ὑπήντησε ἐκ ναυαγίου γυμνὸς, ὀνπερ ^7, θεασάμενος, 
τὸ ἱμύτιον εὐθὺς ἀποδὺς ἀδροόν τι xal πολύτιμον ὃν, 
αὐτῷ δίδωσι, πολλὰ δεηθεὶς διὰ παντὸς αὐτὸ περι- 
ἐαλέσθαι, Ὃ δὲ, τοῦτο μὲν Ἐρυθοιῶν μεγαλοπρεπεῖ 
χρῆσθαι τοιούτῳ, τοῦτο δὲ xxi πρὸς τὰ ἄλλα πενό- 
μενος, εἰς τὴν ἠγορὰν τίθησι διαπραθησόμενον, Ὡς 
δὲ ὑποστρέφων ὁ τελώνης ἴδοι χρεμάμενον, ἀνίᾳ 
συνεσχέθη πολλῇ, σχυθρωπάζον τε ἣν διαλογιζόμε - 
νος ὅτι μὴ ἐξεγέντο αὐτῷ χεῖσθαί τι τῷ πένητι 
παρ᾽ αὐτοῦ ἐλεημοσύνης ὑπόμνημα, Ταῦτα τοίνυν 
λογιζομένῳ ὕπνος ims ἐφίσταται δὲ αὐτῷ ὀνάρ 
εὔοπτός τις ἀνῆρ ἡλίου τὴν ὥρρον φχιδρότερος σταυ- 
ρὸν μὲν ἐπὶ τῆς χεφαλῆς ἔχων͵ τὸ δὲ ἱμάτιον ὅπερ 
αὐτὸς τῷ ναύτῃ παρέσχετο, περιδεύλημένος, ὃς 
πλησίον γενόμενος Τί δῆτα, φίλε Πέτρε (τοῦτο 
γὰρ ἦν ὄνομα τῷ τελώνῃ), ἀλύεις καὶ ὀδυνᾷ ; Ὁ δὲ 
ὥσπερ γνοὺς ὅστις εἴη ὁ προσφθεγγόμενος᾽ ᾿Επειδὴ, 
ἔφη, δέσποτα, ὧν αὐτὸς πλουσίως ἡμῖν ἐμπαρέχεις, 
πολλάχις τισὶ χοινωνοῦντες οὐχ ὁρῶμεν, χαλῶς αὖ- 
τοὺς τοῖς δοθεῖσι χρωμένους δι᾽ αἰσχροχέἕρδειαν, 
Οὕπω τὸν λόγον ἐχεῖνος ἐπλήρου, καὶ ὁ φανεὶς ὅπο- 
δεικνύων αὐτῷ τὸ ἱμάτιον" ᾿Επιγινώσχεις τοῦτο ; 
φησί ; Τοῦ δὲ καταθεμένου, πάλιν ἐχεῖνος" ᾿ἸΙδοὺ, 
ἐξότου μοι χαὶ παρέσχες αὐτὸ, διὰ παντὸς ἐνδιδύ- 
σχομαι. 

ΛΘ΄, ᾿Επεὶ δὲ xal ὁ ὄπνος ἀνῆχεν αὐτὸν, ἐπὶ νοῦν 
ἐλθὼν, Εὐλο᾿“ητὸς Κύριος, ἔλεγεν, εἰ χαὶ Χριστὸς εἷς 
εἶναι τῶν ἐνδεῶν φαίνεται, οὐχ ἀνήσω μέχρις ἂν καὶ 
αὐτὸς εἷς τῶνδε τῶν ἐλαχιστων γένωμαι, Παραχρῆμα 
τοίνυν τὸν ἐπίτροπον τῆς οἰκίας ὃς ἦν ἀργυρώνητος 
αὐτῳ κχαλέσας, Ἕχω σοί τι, ἔφη, τῶν ἀποῤῥήτων 
πιστεῦσαι, ὅπερ εἰ ἔχφορον θείης, ἢ μὴ ἐργάσῃ ὅ 
ἐπ᾿ αὐτῷ βούλομαι, μαχρὰν ἔσῃ τοῦ ἐμοῦ προσώπου, 
xai εἷς βάρδχρον ἀπεμποληθήσῃ γῆν. Ταῦτα εἰπὼν, 
δέχα τοὺ χρυσίου λίτρας αὐτῶ ἐγχειρίζει ἐπὶ πρα- 
γματείᾳ τούτῳ καταδληθησομένας" exa, Τῇ πραγμα- 


suissent, fecerunt trutinam ex utraque parte ex 
equo propendentem. Tunc illi pnblicapo dicunt 
viri candidati : Recedens adde huic pani, et ope- 
rare. Nam illi, quos vides ni. ri,sunt te accepturi. 
Cum statim itaque experrectus esset,et ad sere- 
diissel, agnovit vera esse, que visa fuerant. Nam 
quacunque ab ineunte aate ab eo facta fuerant, 
el quorum jam erat oblitus, videbat illos JEthio- 
pes utique congregantes, et in lancem impo- 
nentes. Quamobrem sepe obstupefactus, Papze ! 
dicebat, quanta est virtus eleemosyna. Si enim 
unus panis, Isque per iram pauperi projectus, 
tantum potuit, a quam mulis malia se poterit li- 
berare, qui hilariter bonis suis impertitur pau- 


B peres ? Adeo ergo munifice usus est eleemosyna, 


lam abunde ambabus, ut dici solet, effudit ma- 
nibus, in ventres pauperum infundens, ut post- 
quam omnia profudisset, ne suo quidem parce- 
ret corpori, sed eo quoque aleret pauperes, 
vendita libertate ; ut paulo post clarius ostende- 
Inus. 

XAXXVIII. Ei enim eunti in telobium, occurrit 
nauta nudus ex naufragio : quem quidem cuim vi- 
disset, veste statim se exuens, qua erat delicta et 
sumptuosa, ei donat, multum precatus, ut ea per- 
petuo indueretur. Ille autem partim quidem eru- 
bescens uti veste magnifica, partim vero aliarum 
quoque rerum,egenus,in foro exponit ut venderetur. 
Cum autem revertens publicanus eam vidit pen- 


. dentem, magno fuit affectus dolore,et erat tristis, 


reputans quod non ei licuisset relinquere pauperi 
aliquod monimentum su: misericordis.H»c cum 
cogitaret, ei obrepit somnus. In somnis autem ad 
eum accedit vir quidam insigni, sole specie ala- 
crior, crucem quidem habens in capite, indutus 
autem veste, quam ipse dederat nautee. Qui cum 
prope accessisset: Cur inquit,chare Petre(hoc enim 
erat nomen publicano), angeris et cruciaris? Ille 
autem perinde ac si nosset, quisnam esset qui lo- 
quebatur: Quoniam, inquit, Domine, quz tu nobis 
abunde probes, ea nonnullis sepe impertientes, 
non videmus eos recte uli iis quz dala sunt, prop- 
ter turpe lucrum. lille nondum implerat oratio- 
nem,et qui apparuerat ostendens ei vestem: Agno- 
scisne hanc? inquit. Cum isautem affirmasset, ille 


Drursus : Ecce, inquit, ex quo tu mihi eam pra- 


buisti, ea perpetuo. 

XXXIX. Postquam autem eum dimisit somnus, 
hec mente agitans, Benedictus Dominus, aiebat: 
8i Christus videlur esse unus ex indigentibus, non 
desistam,donec ipse quoque sim unus ex iis mini- 
mis. Statiin ergo vocato procuratore domus, qui 
fuerat ab ipso emptus : Volo, inquit, tibi credere 
quoddam arcanum, quod si enuntiaveris, ant nisi 
effeclum reddideris, quod volo, procul recedes a 
meo conspeclu, et venderis in barbara regione. 
Hac cum dixisset, decem libras auri ei tradit, quae 
erant ei solvende ob negotialionem. Deinde : Me 


931 


MENSIS JANUARIUS. 


932 


quoque, inquit, assume ad hanc negotiationem A τείᾳ, φῃσὶ, χἀμὲ συμπαραλαδὼν (τοῦτο γὰρ τὸ ἀπόῤ- 


(hoc est enim arcanum) et cum me abduxeris ad 
partes sancle civitalis, illic me vende Christiano 
alicui tanquam mancipium. Quod autem ad te ex 
eo redibit pretium,quantumque fuerit,detur pau- 
peribus. Cum, postquam diu institisset, vix tan- 
dem ei persvassisset, venit cum eo Hierosolyma. 
Quo in loco,cumin quemdam amicum, qui erat qui- 
dem arte aurifex,incidisset procurator (erat autem 
ei nomen Zoilus,qui propter aliquem casum reda- 
clus erat ad inopiam),Servus est,inquit, mihi valde 
bonus: quem si me audiens emeris,mihi erit im- 
pedimento,quominus ad pristinam redeas felicita- 
tem. Est enim non solum bonis moribus, sed 
etiam in fundendo auro summe exercitatus, fuerat 
enim Petrus huic quoque arti summe deditus. Ille 


autem slatim in medium adducens paupertatem, B 


cum qua conflictabatur, dicebat se non posse eum 
emere. Sed tamen ille verbis amici persuasus, et 
auro accepto fenori, emit zelo ferventem Petrum 
triginta nummis. Quos cum accepissel procura- 
tor, ivit Constantinopolim. 

XL. Licebat ergo videre eum, qui propter Chris- 
tum voluntariam susceperat servitutem, diligentis- 
sime domino suo inservienteni in omnibus,que ad 
usuin domus pertinebant, jejuniisque vacantem et 
vigiliis:qua faciebant,ut res domini incrementum 
acciperent, αἱ benedicerentur ejus ultima, sicut 
Jobo 9, magis quam priora. Qui etiam summam 
ejus virtutem venerans, cogitabat eum manumit- 


fntov), xai πρὸς τὰ τῆς ἀγίας πόλεως ἀπαγαγὼν 
μέρη, ἔχετ μὲ Χριστιανῷ τινι καθάπερ ἕν τῶν ἀν- 
δραπόδων πόλησον᾽ τὸ δὲ ἐντεῦθεν περιελευσόμενόν 
σοι τίμημα, ὅσον ἄν χαὶ εἴη, δοθήτω πένησι, Μετὰ 
πολλὴν γοῦν th» ἔνστασιν, χαταπειθοῖ μόλις Ἐχεῖνον 
λαδὼν͵ φθάνει σὺν αὐτῷ τὰ ᾿Ιεροσόλυμα" ἔνθα προσ- 
φιλεῖ τινὶ ὁ ἐπίτροπος ἐντυχὼν ἀργυροχόπῳ μὲν τὴν 
τέχνην, Ζωίλω δὲ τοὔνομα, τότε δὲ κατὰ τινα περι- 
πέτειον βίου ἀπόρώς χαὶ ἐνδεῶς ἔχοντι, Δοῦλός ἐστί 
μοι, ἔφη αὐτῷ, πάνυ σφόδρα καλός, Ὃν sl ἐμοῦ 
ἀχούσας ὠνήσῃ, οὐδὲν τὸ κωλῦον, ἕξεις, μὴ δι αὐτοῦ 
πάλιν εἷς τὸ εὖ πράττειν ἐπανελθεῖν ὡς τὸ 
τερον, Ἔστι γὰρ οὐ δεξιὸς μόνον τὸν τρόπον, ἀλλὰ xai 
τὴν χρυσοχοϊκῆν ἄχρως ἰξησχημένος, Καὶ γὰρ ἣν ὁ 
Πέτρος xai πρὸς τοῦτο ἐχὼν ἐπιτηδείως, Ο δὲ τὴν 
σύνοιχον εὐθὺς προδχλλόμενος ἀπορίαν, μὴ δύνασθαι 
τὴν ἀρχὴν ἔλεγε τοῦτον ὠνεῖσθαι. Πλὴν ἀλλὰ τοῖς 
τοῦ φίλου λόγοις πεισθεὶς γαὶ χρυσίον λαδὼν εἰς 
δάνειον, ὠνεῖται τὸν θερμὸν Πέτρον νομισμάτων 
τρίαχοντα, ἃ xai παραλαδὼν ὁ ἐπίτροπος, ἐχώρει 
πρὸς τὴν Κωνσταντινούπολιν. 

Μ΄. Ἦν οὖν ἰδεῖν τὸν διὰ Χριστὸν ἑκούσιον τὴν 
δουλείαν προῃρημένον, ἐπιμελέστατα τῷ δεσπότῃ τῷ 
ἑαυτοῦ ἐπὶ πάσαις ταῖς κατ᾽ οἶχον χρείαις ὑπηρετού- 
μενον νηστείαις τε τὸ παράπαν xxi ἀγρυπνίαις 
προσχείμενον᾽ ἃ xai πρὸς πληθυσμὸν ἑ ποίει καὶ αὖ- 
ξησιν τὰ τοῦ δεσπότου ἐπιδιδόναι, ὡς εὐλογηΐη- 
ναι χατὰ τὸν Ἰὼδ τὰ ἔσχατα μᾶλλον αὐτού ἢ τὰ 
ἔμπροσθεν, ὃς xai τὴν ἄχραν ἀρετὴν αὐτοῦ iw 


tere,etiamsi illeid minime admiserit,volens potius c πούμενος, ἀφεῖναι τῆς δουλείας διενοεῖτο, καὶ batwx 


in servitute propter Christum perpeti, quam cum 
libertate quiescere.Sed quis dicere omnino potue- 
rit eas,quz ei a maligno inferebantur, afflictiones? 
Quicunque enim erant a familia, tanquam emotz 
mentis quempiam repulantes, aliquando quidem 
eum irridebant, aliquando autem alapas inflige- 
bant, e! non desistebant ei omnibus modis afferre 
molestiam. Quotiescunque autem contigisset eum, 
contumelisa conservis affectum,dormire cum ani- 
mi egritudine, toties ei assistebal in somnis, qui 
in Africa ab eo visus fuerat, ferensque ejus vestem, 
et pretium triginta aureos habens in manibus: Ne 
sis tristis, aiebat, frater Petre. Ego enim etiam 
tuum accepi pretium, sicut prius vestem. 


ἥχιστα παρεδέξατο τὴν ἐν δουλείᾳ διὰ Χριστὸν ür- 

μένος χαχοπάθειαν, ἢ τὴν μετ᾽ ἐλευθερίας ivnr- 

aw, ᾿Αλλὰ τίς ἂν ἐξείποι τὰς Ex τοῦ πονηροῦ niv 
ἐπαγομένας αὐτῷ θλίψεις ; Οἱ γὰρ τῆς olx(ac mivu 
Qc τινα παράχοπον ὄντα ταῖς φρεσὶ λογιζόμενοι ποτὶ 
piv ἀπέσκωπτον εἰς αὐτὸν, ποτὲ δὲ xa ἐπὶ κόῤῥης 
ἐῤῥάπιζον͵ καὶ πάντα τρόπον ἀνιῶντες οὐ διελίμπενον. 
ὋὉσάχις οὖν συμδαίη τοῦτον ὑπὸ τῶν ὁμοδούλων ἐμ- 
παροινούμενον, ἐν λύπῃ κοιμηθῆναι, τασαυτάχις 
αὐτῷ ὄναρ ἐφίστατα ὁ ἐν ᾿Αφρικῇ ὁραθεὶς, φορῶν 9 
αὐτοῦ τὸ ἱμάτιον χαὶ τὴν τιμὴν τοὺς tptdxova 
χρυσοὺς μετὰ χεῖρας ἔχων, ΜῊ ἀθύμει, τε, ἀδελεὶ͵ 
λέγων, Πέτρε. ᾿Ιδοὺ γὰρ ἐγὼ καὶ τὴν τιμὴν εἴληοι 
τὴν σὴν, ὥσπερ πρότερον τὸ ἱμάτιον, 


XLI.[ntercessit aliquantum temporis,et quidam p — MA'. Χρόνος ἐτρίδη τὸ μεταξὺ, καί τινες ὀμόχω- 


qui erant ejusdem cujus Petrus regionis,arte auri- 
fices,voti causa et adorationis pervenerunt ad loca 
veneraunda. Quos dorninus ejus, ut qui essent ejus- 
dem artis,domum ductos accepit omni benigbitate. 
Petrus autem cum eis ministraret, et viros agno- 
visset, seipsum celabat pro viribus, et omnibus 
modis conabatur latere.llli vero tanquam per figu- 
ram corporis eum indagantes, agnoverunt. Et pri- 
mum quidem inter se susurrobant : dubitationem 
enim eis afferobat similitudo. Postquam autem illum 
ipsum esse aperte agnoverunt, communiter cum 


6 Job. xu 42. 


pot τῷ Πέτρῳ ἄγρυροκόποι τὴν τέχνην, εὐχῆς yip 
xal προσχυνήσεως τοὺς σεδασμίους κατέλαδον τό 
πους' οὖς ὁ δεσπότης a αὐτοῦ ἄτε ὁμοτέχνους οἴχεὰ 
ἀγαγὼν κατὰ πᾶσαν ἐδεξιοῦτο φιλοφροσύνην, 
μέντοι Πέτρυς διχκονούμενος Ov, καὶ τοὺς ἄνδρ; 
ἀναγνωρίσας, συνέχρυπτεν ἑαυτὸν ὁπόση, δύναμις, x» 
πάντα τρόπον ἐμηχανᾶτο λαθεῖν. ᾿ἔχεϊνοι δὲ ὥσει; 
διὰ τῶν χαραχτώρων ῥινηλατοῦντες αὐτὸν ἀνεγίνω" 
(xov, καὶ πρῶτα μὲν διεψιθύριζον πρὸς αλλήλοκ 
(ἐνεδοιάζετο γὰρ αὐτοῖς τὰ τῆς ἐμφερείας), zai k 
κριδῶς αὐτὸν ἐχεῖνον εἶναι διέγνωσαν, εὐθὺς πρὸς τὸν 


933 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


934 


AtAXnxóva κοινολογούμενοι, Tl ὅτι σοι, εἴπον, ἀνὴρ A statim alloquentes, qui eos invitaverat : Quid sibi 


τοιοῦτος εἰς διαχονίαν, εἴς μὲν τῶν συγχλητικῶν 
χαὶ μεγάλων, οὐδενὸς δὲ τὴν ἐπιφάνειαν δεύτερος ; 
Οὗτος γὰρ ὁ νῦν ἡμῖν ἐπὶ τῆς τραπέζης ὑπηρετούμε- 
νος Πέτρος ἐστὶν ὁ τελώνης * περὶ οὗ μὲν πολλὴ τῷ 
βασιλεῖ λύπη, πολλὴ δὲ καὶ τῇ συγαλήτῳ πάσῃ ὡς 
ἂν ἀφινοῦς αὐτοῦ γενομένου͵ 

MB', Τούτων ὁ Πέτρος τῶν ῥημάτων διομιλουμέ- 
νων ἀκούσας, αὐτίχα ῥίπτει μὲν εἰς τοὔδαφος ὃν εἶχε 
πίνακα μετὰ χεῖρας, κάτεισι δὲ δρόν πρὸς τὸν πὸ- 
λῶνα, d κωφός τις καὶ ἄλαλος νεανίσκος ἐχ γενετῆς 
ἐφειστήχει, νεύματι χλείειν τε καὶ ἀνοίγειν δυνάμε - 
voc. Πρὸς ὃν ὁ Πέτρος, Σοὶ λέγω, ἔφη, τῷ xoi καὶ 
ἀλάλῳ, ἐν ὀνόματι Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, ἄκουσόν 


ἣν) λαὶ ἄνοιξον * ὃ δὲ Ὡς χελεύεις te, ἀπεκρίνατο 
μ , ; ) 


vult, dixerunt, quod vir talis tibi ministrat,qui est 
unus quidem ordinis senatorii, splendore autem 
nulli est secundus ? Is enim, qui nunc nobis ser- 
vit in mensa, est Petrus publicanus, de quo im- 
perator quidem magnum accip.t dolorem, magnum 
autem Senatus quoque, ut qui evanuerit. 

XLII. Eos hec verba dicentes cum audiisset 
Petrus, statim humi quidem jacit discum, quem 
habebat in manibus ; cursu autem descendit ad 
vestibulum, in quo astabat quidem adolescens,ab 
ortu surdus et mutus, qui nutu poterat claudere et 
aperire.Cui Petrus: Tibi dico,inquit,qui es surdus 
el mutus,in nomine Christi Dei nostri,audi me, et 
aperi. Ille autem, Sicut jubes,respondit : et sta- 


xai εὐθὺς ἤνοιξε, xai ὃς ἐξῆλθε ὄροματος, εἴτα ὁ πυλ- Β tim aperuit.]lle vero currens, protinus est egres- 


«Ὡρὸς ἀνελθὼν, τὴν εἰς χὐτὸν χαίρων ἐξηγεῖτο θαυ - 
ματουργίαν, ἔλεγε τε φλόγα πυρὸς τοῦ στόματος τοῦ 
μεγάλον Πέτρου προϊοῦσαν θεάσασθαι, καὶ 
ὥτων αὐτοῦ διχδῦναι * ἥτις xal, φησὶν, ὅλον με πε- 
ριλάμγασα, ἀχοῦσαι τε παραχρῆμα xal λχαλῆσχι πε- 
ποίηκε, Ταῦτα τοῦ τέως χωφοῦ τε xzi ἀλάλου διηγου- 
μένου, θαῦμα τε καὶ ἔχπληξις πάντας εἰσήεν͵ xal 
παραχρῆμα ὡς εἶχε ποδὼν ἕκαστος, διώκειν ὥρμη- 
σαν. Πανταγοῦ δὲ διερευνησάμενοι οὐκ ἔσχον κατα- 
λαδεῖν τὸν ζητούμενον, ἐφ᾽ ᾧ καὶ πολλή τις αὐτοὺς 
εἰσῆλθε μετάνοια, vai τὴν προτέραν ἦσαν ἀπροσεξίαν 
μεταχλαιόμενοι, xa0' ὃ τὸν τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπον ὁϊιὰ 
τοσαύτης ἦγον τῆς παροινίας, τύπτοντές τε χαὶ προ- 
πηλακίζοντες χαὶ ἡμέρας ἑχάστης εἰς αὐτὸν ἀπο- 
σχώπτοντες, 


τῶν 


sus.Deinde ascendens janitor letus,narravit quod 
in ipsumfecerot miraculum. Dicebatenim ce vidis- 
se flammam ignis procedentem ex ore magni Pe- 
tri, ad aures ejus pervenisse Quz, inquit, cum me 
totum circum(ulsisset,repente fecitaudire et loqui. 
Hac cum narraretis,qui prius erat surduset mu- 
(us,subiitomnesstupor etadmiratio,et statim quam 
maxima potuerunt celeritate, aggressi sunt eum 
persequi.Cuni ubique autem scrutali essent, non 
potuerunt eum,quem quarebant.comprehendere. 
Quamobrem eos magna subiitpenitentia,et deplo- 
rabant quod non magis animum attendissent, quo 
factum erat, uti Dei hominem tantis afficerent 
contumeliis, verberantes et insultantes, et eum 


C quotidie irridentes. 


CAPUT VIil. 
Aliena virtutis imitatio. 


MI" Τοιαῦτα τῆς συμπαθοῦς xxi φιλανθρώπου 
ψυχῆς ᾿Ιωάννου τὰ φιλάνθρωπα ὀιηγήματα. Ὡς γὰρ 
ἐπὶ πλεῖστον, ὅσα πρὸς συμπάθειαν ἠρέθιζε καὶ φιλο- 
πτωχείαν λέγειν τε xxi ἀχούειν ἠδούλετο " ἀμέλει 
καἱ ὅσαι ὦραι τῶν ἐπὶ ἐλεημοσύνῃ βεδοημένων Ilz- 
τέρων ἀνίχνευε τοὺς βίους, xai ἔργον αὐτῷ τοῦτο διὰ 
βίου τὸ σπουδαιότατον, ἅτε τὴν αὐτὴν ἐκείνοις 
ὁδεύειν προθυμουμένῳ. 


MA', ᾿Εὐτυχὼν οὗ, ποτε τῷ τοῦ θείου Σαραπίωνος 
Bí τοῦ Σιδωνίου, οὐ διέλιπε τὸν ἄνδρα τε ἐχπληττός- 
μενος xxi τὰ ἐχείνου ἐχδιηγούμενος, ὅπως τε ἀπο- 
ροῦντι περιτυχὼν πένητι, καὶ τὸ συνήθως λεγόμενον 
ὠμοφόριον ἀποδὺς δέδωχεν " εἶτα συναντήσας ἑτέρῳ 
ῥιγοῦντι τὸ στιχάριον ὁμοίως παρέσχετο, xal λοιπὸν 
χάθήτο γυμνὸς, ἐπὶ τῆς ἀγκάλης μόνον κατέχων τὸ 
Εὐαγγέλιον. Εἶτα πρός τινος ἐρωτηθεὶς τις ὁ γυμνώ- 
σας εἴη, Τοῦτο, ἔφη, δείξας τὸ Εὐαγγέλιον. ς δὲ καὶ 
πωλήσας τὴν ὑπὲρ αὐτοῦ τιμὴν τοῖς πένησο διενεί- 
ματο, πυθομένῳ τῷ μαθητῇ, Ποῦ ἐστι, Πάτερ, τὸ 
Εὐαγγέλιον τὸ μιχρόν ; — Πίστευσον, ἔφη, πέιθόμενος 
τῷ λέγοντι, Πώλησόν oou τὰ ὑπάρχοντα, xai δὸς 


6* Matth. xix, 31. 


XLIII. Tales erant misericordis et clementis 
Joannis anim: benigne et humana narrationes. 
Maxima enim ex parte, quz:cunque incitabant a4 
commiserationem et amorem in pauperes,ea vole- 
bat dicere et audire.Assidue quidem certe investi- 
gabat vitam eorum Patrum, qui fuerunt celebrati 
propter eleemosynam, et in hoc per totam vitam 


p magnum ponebat studium,ut qui vellet eadem via, 


qua illi, ingred:. 

XLIV.Cum itaque aliquando incidisset in Vitam 
divini Serapionis Sidonii, non cessabat virum illum 
admirari et res illius narrare,quemadmodum cum 
aliquando in egentem incidisset pauperem,se pal. 
lio exuit et ei dedit Deinde cum obviam factus 
esset alteri algenti, similiter ei prebuit tunicam : 
el de ceetero sedit nudus,ulnis solum tenens Evan- 
gelium. Deinde ab aliquo interrogatus, quisnam 
eum nudasset,Hoc, inquit,ostendens Evangelium**. 
Cum vero eo quoque vendilo pro eo acceptum pre- 
tium distribuisset pauperibus, cuidaa discipulo, 
qui eum rogavit : Ubi est, Pater, parvum Evange- 
lium ? Crede mihi, inquit, fili,parens ei qui dixit, 


MENSIS JANLARIUS. 1 


Vende φιξ kases. et ia ;asgeribus, ze gu qui- A τον; τος ou εἶπες οὶ Ξιξαπα, Po» Ξοῦο ἐπ 


dem οὗεν, i1 τιῷ hoc HTIAB (7X, S£M8B )28- 
cere. 

XLV. Adiatar bo€ 448^. us qim £013 sant, 
alierese τωι ει ναι δι medocena incfMem. 
Quiiam mosathst ha» L6394f^ penam Sacras 
speciosam, ebika: ελτιαίεχ, : τὰσι aaóemO quada: 
ex Ἐκεῖσε. €0:8 $vi ase s δέ riierest densa - 
Bem ea:L CirCalBag esiens A trviar iat. ai beatam 
Joannem. [|}5 amiezs seEb.3 na. — ἰαξαξζεαα. XC 
qui e1istimasset exs 10e fivi1e kim abmemms- 
se,ipsum εἰ petam jabex vehomemer cadi, 
deinde eos ia d3verss custoiis ichoi.. m aa- 
tern facta: esaet qao5 j)esseTat, et 6x5 accepes- 
sent cu:todiz,et Bex 2 Σιλτεβι διδεῖ, monachos 


εἰ apparet ia 500815, eSiemieni LeTgu. Aetaium p ::. 7. - 


vibicibus εἰ sugmaubas, εἰ dic^as si 2beoter et 
plaGde : Quudd vero hzc Uüb: placest, Domuse ? 
Crede, nunc quidem certe semel decegtas es. ut 
bomo. 

XLVI. À somno antem excitatus, accersit illico 
monachum,educeas eum e cu-iodia prz ;lagis vix 
valeaiem ingredi.De.ade cum ia ejus τεῦ δ con- 
jecisset oculos,agnosit eum eséc,qui faerat ab eo 
visus.Cumque vellet »cire,an ta «. in ultas aecepias- 
sei plagas.quam inolias habeas 15 somnis apparue- 
rat, jubet eum linteo succ.atum aper:re éersam. 
Cum divina autem providentia fu.sset linieum so- 
lutum,apertz fuerunt partes occulta, etcerspectus 
est monachus propemodum exsectus εἰ mascus vi- 
rilibus, etiamsi propler florem aelatis non fuissel 
prius immunis a saspicione. Statim, ergo €os qui 
illos detalerant, a suis gradibus deturbates, tres 
annos arcet a communione.Pio vero monacho se, 
ut par erat, excusavit, et rogavit ut ei comdonaret 
peccatum admissum per ignorantiam. Sed hoc 
solum dixit se non laudare, quod nullo adhibito 
custode obiret civitates, cum esset monachus, et 
videretur adeo juvenis, et traheret secum femi- 
nain, et essel multis causa offensiobis. 

XLVIl.llle vero cum ea,qua parerat,reverentia, 
et modestia : Benedictus Dominus,inquit,domine, 
non mentior. Non wnults ante diebus cum essem 
Gaze,et illinc festinarem adadorandum SS.Cyrum 
et Joannem, hac puella mihi vespere tit obviam, 


T2, Ξε: 7ESbUE. jur pU 2X. 


g£-2X Sy. TL IX2VE-ECI T1» wonin"k 
J^ τ xx üuvo XXL πίσλν £4X fI 
TIlcYy£. τὶ τῶν" χα Ξ- cm τὸς Lon 
ἀξγεχπενις τοσειν ὡς EI TXXWI24 σα. 24A | 


48» XJ7RP πε: χυυνες, edm 7» A&ZXE 
ZX ᾿ς τοῦς duin. ἐς αἴας, XT xri 
juo ccx/h.I Xs 7X riam TITW€M 


2,2 τὸ χα 7L EZZ* ZEAE.E: ταῦτας. τας 
tb me ἐν 7222237; j3ex E" v-3-  zX-mAR: 
LUE τὸ anux£ee zz. X com: 
vA τε ἤδε παρτν, ἴνας τὸ IF 
AX Ip EZ νὸν JIVEI 
AI-277A£ 4n, λέγων τε τος ἄσιας d 
χα. ἀπελῶς “ Τὶ ΣΞ XIASZA: TX TIJ-X, Ξεστοις. 
2:237», ταῦτα, τον τιν AX» RE TX-572: EX: XIX, 
i AE. 

Μ΄. Aw Σὲ y. ὑξν χεταςτελεῖς τὸ 
jJ?7^2X 7» 4&2z p, tw» X5 -πς VOAIEN X 


* ΓῚ - - “-- - - . 4 
σνζελενῶν “52 OW" ATP» E. lx ἐξ δ 


[ d 
-- e 
T4 VAXATZwD., 


-— 


2 


e * P 
AX .E- . 


zy. τῇ ὕψε: τοὺς ὑγόλ'πισος, ἐξέστω TC 
τῦν θεχθεντε ^ “7.21. "pvo ξὶ μαθεῖν, £l χ c£ mi 


E Ξῶτιτᾶς, jci; 9E x3: χατὰ TU ves ἢ 
ézava, x£)546: γεντ» διχϊωσσιλενον τῶν νῶτον ἃ 
K2t.c* δξ τῷ, τ Zz2e2/3 τοῦ m 
ἐξελαρύτον, 713 ^ XiXDiaRwi μπόρα, 
ᾧ μυνχμῦς OXXLAQTIU. GADYG? ΑἸ τὴν σὰν 
Ξτνζεκκξνος, τὶ xag 1 
τεῷ» UZX RTLAIAGIS 9A 


καὶ 2:3 τὴν τὴς τ λιχῖχς 
E Ju 
κύνας 2,722 τῶν οἰκείων ἐξώσας Di*isn, 
Tg κρίνοις ἀτεῖστει τῆς ᾿Εχχλτν, σίας “τῷ LÀ 
AE: dis 41 az. τεῖτό τε τὰ προσύχοντὰ ZZ 
γῶν: τῷ 3: τοῦ κατὰ ἄγνοιαν ἀμ οτύσεν 
IL,» τοῦτο μόνεν vix ἔχω, ἔλεγεν, ἐπαινεῖν τὸ 


p .- zwi. 


Aircw; t» ταῖς £3 αὐτὸν cEDtITEiw, μὸν 
Z2 x2l νέον οὔτως ἐφξώμενον, γυναῖχά τε ibm: 


σῦχ:, xai Ξοάλοῖς ἀτοζαν,ν εἶντζι σχανξάλου, 
ὙΖ' *Q 2z -1 - -— «ἢ M-s ΟΝ 
. CE μετὰ τῆς προτηκούτης αἰδοῦς t 
μετριόττιτος, Εὐλουητὺς Κύριος, ξέσποτα, sini 
ψεύξομχ: - οὐ πολλεῖς πρότερον τιαέραις xad 
Γαῖαν μοι τενυμένῳ, χἀχκετῶε. εἰς προσκύνησιν 
ἀγίων K3gt29 xai ᾿Ιωάν οὐ ἐπειγομένῳ, συναντ: 


et ad meos pedes procidit, rogans ut inecum iter p πρὸς ἑσπέραν 4d κύρτ, αὔτη, xil τοῖς ποσὶ τοῖς 


ingrederetur,eo quod vellet esse Christiana, erat 
enim Hebrz»a.Ego autem Dei veritus judicium,qui 
dixit,neex pusillisaliquem despiceremus,obediens 
ad misi eain vite comitem, maxime confidens,quod 
cum essent milii membra ita affecta, nun esset fa- 
cile inimico struere in ine tentationem.Cum illuc 
autem venissem, el vota reddidissem, feci eam 
catechismo instrui el baptizari, οἱ de cetero eam 
circumduco in simplicitate cordis,et mendicans eam 
alo,studens si pussiu eam collocare in aliquo mo- 
naslerio virginum. Hic cum audisset ille Beatus, 
Pape, inquit, quam inulti sunt occulti servi Dei, 
etiamsi sint nobis ignoti ! Cum autem monachum 


προσπίπτει συνυδε)σχί μοι δεομένη τῷ — Bo2À 
γενέσθχι Χριστιανίν * 'Eopai Ὑχρ Tw. Ἕγωγει 
τὸ ἀπὸ Θεοῦ δείσχς χατάχριμζ εἰρηχότο: μή 
χαταφρονεῖν τῶν μιχρῶν, ὑπχχούτὰς παρεῦεξ 
τὴν συνοδίαν, ἄλλως τε καὶ θαῤῥήσας ὅτι μοι p 
οὕτως ἔχοντι, οὐχ i1» εἴη τῷ ἐχθρῷ ῥᾷδιον xi 
σμόν μοι ἐπισχευάσαι, ᾿ἜἜχεῖσε μέντοι γενὸι 
καὶ τὰς εὐχὰς ἀποδοὺς, χατηχτθῆναί τε αὐτὴ! 
βαπτισθῆναι πεποίηχα * χαὶ τὸ ἀπὸ τοῦδε χὰ 
ἁπλότητι περιόγω καὶ προσαιτῶν τρέφω, σπεὶ 
εἰ δυνατὸς γενοίμην, χαὶ πιτρθενῶνι αὐτὴν ἐγχ 
τάξαι, Ταῦτα ἀχούσαντα τὸν μακάριον, Βαδαὶ, 
σοι, φάναι, χρύφιοι τοῦ Θεοῦ ζοῦλοι, χἂν ἡμῖν : 


937 


VITA 5. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


938 


τυγχάνωσιν ἄγνωστοι, Τὸν μέντοι μοναχὸν νομίσμα- A donaret centum nummis, ille non accepit, di- 


σιν ἑκατὸν δωρουμένου͵ ἐχεῖνος οὐ παρεδέξατο. Ὁ 
μονάχὸς, εἰπὼν, εἰ ἔχοι πίστιν, o) δεῖται χρημάτών" 
εἰ δὲ χρημάτων ὅλως ἐρᾷ, πίστεως πάντως ἐστὶν 
ἔρημος, Ταῦτα εἰπὼν xai προσχύνησιν ποιησάμενος, 
ἀπιὼν ᾧχετο, 

MH'. "Ono; δὲ ἀξιοσπούδαστον ἣν ἡ τοῦ θανάτου 
μνήμη τῷ μαχαρίῳ, καὶ ὡς ἔχειν αὐτὴν ἀνεξάλει- 
πτὸν περὶ παντὸς ἐποιεῖτο, εἴρτται μὲν xai πρότε- 
pov, εἰρήσεται δὲ xai νῦν, Θιανατηφόρου γάρ ποτε 
νόσου τὴν πόλιν χαταλαδούσης͵ ἔργον ἦν ἐχείνῳ πάν- 
τῶν ἐπιμελέστατον, τὰ θαμὰ παριέναι, πρός τε τῶν 
νοσούντων ἐπίσχεψιν καὶ τὴν τῶν τελευτώντων τα- 
φήν" πολλάχις δὲ xal ψυχοῤῥχγοῦσι παρεκάθητο, x«i 
τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῶν οἰκείαις χερσὶν ἐπεχάλυπτεν * 


cens : Monachus si habet fidem, non indiget pe- 
cuniis: sin autem omnino amat, est omnino fi- 


de defectus. Hzc cum dixisset et adorasset, re- 
cessit. 


XLVIII. Quam magnum autem studium poneret 
beatus,ut mortis meminissel,et quod plurimi face- 
ret efficere ne ejus recordatio deleretur, dictum 
quidem est prius, dicetur autem nunc quoque. 
Nam cum lethalis morbus aliquando invasisset ci- 
vitatem, maxima illi erat curz» accedere ad segro- 
torum visitationem, et eorum qui decedebant se- 
pulluram. Sape autem etiam assidebat iis qui 
emiltebant animam,et eorum oculos suis tegebat 


ἐπέτρεπε δὲ χαὶ τὰς ὑπὲρ τῶν χεχοιμημένων cuv- p manibus. Jubebat synaxes quoque celebrari pro 


ἀξεις ἐπιτελεῖν, ἰσγχυριζόμενός τε xal. διαδεβδαιῶν, τὰ 
μεγάλα τοῖς χατοιχομένοις λυσιτελεῖν τὰς ὑπὲρ αὐτῶν 
μνήμας καὶ λειτουργίας. 

ΜΘ΄. Εἰς πίστιν δὲ τῶν λεγομενων xal τι τοιοῦτον 
οὗ πρὸ πολλοῦ γενόμενον ἐξηγεῖτο, ἔλεγε γὰρ ὡς 
ὑπὸ Περσῶν τις εἰς Περσίδα αἰχμάλωτος ἀπαχθεὶς, 
ἐν τῇ φυλαχῇ ἢ οὕτω χαλεῖται Λήθη, δέσμιος ἐφρου- 
ρεῖτο " νόμος δὲ mapa Πέρσαις ἐχράτει τοιοῦτος, τοὺς 
ἐν τῇ φυλαχῇ τῇδε χκαθειρχθέντας ἀνκκαλεῖσθαι μη- 
δέποτε " ταύτῃ τοι val A/Ün αὐτῇ τὸ ὀνομὰ χαιτὰ 
λόγον ἐτέθη, "ExstÜcv οὖν ἀποῦδρᾶσχι τινες δυνατοὶ 
γενόμενοι καὶ τὴν Κύπρον χαταλχβεῖν, τοῖς τοῦ νεα- 
νίσχου πατράσιν, ὡς εἴη τεθνηχὼς ἐν τῇ φυλαχῇ 
διεδεδχιώσαντο, ᾿Εχεῖνοι τοιγαροῦν τοῦ ἐνιχυτοῦ 
τρεῖς συνάξεις ὡς ἐπὶ νεχρῷ τούτῳ ἐποίουν, Καὶ τέσ- 
σχρες οὕτω παρῆλθον ἐνιχυτοί * εἴθ᾽ οὕτως καὶ ὃ 
παῖς ἐκεῖθεν ἐκφυγεῖν ὀυνηθεὶς, εἷς τὴν οἰχίαν ἐπάν-- 
εἰσιν, ὃν οἱ γονεῖς οὐχ ὥσπερ ἐκ φυλαχῆς φυγόντα, 
ἀλλ᾽ ὡς ix νεχρῶν ἀναστάντα μᾶλλον σὺν πολλῇ τῇ 
ἐκπλήξει θεασάμενοι καὶ ἀποῤῥήτως πλησθέντες τῆς 
ἡδονῆς, τἄλλα τε ἔλεγον χαὶ ἐποίουν, ὅσα ἂν ψυχὴ 
τοιοῦτον ἰδοῦτχ πάθοι xal εἴποι, xxl ὅπως ὡς ἀπο- 
θανόντι ἤδη͵ τὰ ἐπὶ θχνοῦτι νενομισμένα ἐποίουν, 
xal τὰς ἡμέρας ἀναδιδάξαντες αἵπερ ἦσαν, ἢ τε τῶν 
ἁγίων Θεοφανίων ἡμέρα, xai ἣ τοῦ σωτηοίου Πάσχα 
xzl τῆς ἁγίας Πεντηχοστῆς, Τούτων ἐχεῖνος àxoó- 
σας, καὶ εἰς μνήμην ἐλθὼν, Bowp τοὺς τεχόντας δι- 
cOtGalou ὡς χατ᾽ αὐτὰς τάσδε τὰς ἡμέοχς, καὶ αὐτὸς 
τῶν δεσμῶν ἀνεῖτο, ἐπιστασίᾳ λαμπροφοροῦντρς τι- 
νος, καὶ ἀδείχς ἀπέλαυε πάσης, τὰς ἰφεξῆς ἐν τοῖς 
δεσμοῖς πάλιν ὥσπερ xai προτοῦ ααταλαμξανόμε- 
νος, 


i) 


ils qui dormierant,asserens et affirmans defunctis 
multum prodesse 418 pro eis fiunt commemora- 
tiones et sacra ministeria. 

XLIX. Ad fidem autem faciendam eorum que 
dicebantur,tale quid etiam narrabat, quod factum 
fuerat non ita multo ante.Dicebat enim, quod a 
Persis quidam abductus captivus, in custodia, qua 
appellatur Lethe,asservabalur vinctus.Lex autem 
erat apud Persas,ut qui conjecti erant in eam cu- 
stodiam, nunquam revocarentur : et ea ratione 
consentaneum est eam fuisse vocalam Lethen, id 
est, oblivionem. Illinc autem cum quidam potuis- 
sent aufugere, οἱ in Cyprum venire, affirmarunt 
parentibus adolescentis, eum esse mortuum in 
custodia. Illi vero tres quotannis synaxes celebra- 
bant,tanquam eo mortuo.Quatuor anni preterie- 
rant, cum filius illinc aufugiens, redit domum. 
Quem cum parentes non tanquam qui fugisset e 
custodia, sed tanquam qui surrexissel e mortuis, 
cum magno stupore aspexissent, et fuissent inef- 
fabili voluptate repleti, et alia faciebant et dice- 
bant, que anima, qua talem vidisset, faceret et 
diceret : et quemadmodum ei tanquam jam mor- 
tuo fecerant justa,qua fiunt mortuis,et cum eum 
docuissent,quinam essent ii dies, nempe dies san- 
ctorum Theophaniorum,et dies salutaris Pascha, 
et dies sanct» Pentecostes.lzc cum ille audivis- 
set,et in memoriam revocasset, parentibus aflir- 
mabat, quo: his ipsis diebus relaxabatur ἃ vincu- 
lis,adventu cujusdam,qui gestabat lampadem ; et 
fruebatur omni securitate: diebus aulem sequen- 
tibus tenebatur vinculis, sicut prius. 


CAPUT IX. 


Eleemosynarum 


N/. Τοιούτοις ἔργοις xal διηγήμασι χρώμενος 
πολλοῖς χατέστη σωτηρίας ὑπόθεσις, Διὰ ταῦτα χαὶ 
πλεῖστοι ἐχεῖνχ τὰ τῶν ἀποττόλων ζηλοῦντες, xal τὰ 
ὄντα διχπιπράσχοντες, τὰς τιμὰς φέροντες ταῖς αὖ- 
τοῦ χερσὶ χατετίθουν, ἀξιοῦντες ὑπ᾽ αὐτοῦ τοῖς mí- 
vnst διανεμηθῆναι, Μεθ᾿ ὧν εἷς τις προσελθὼν, ἑπτὰ 
ἥμισυ λίτρας τοῦ φρυτίου προτῆγεν͵ ἐπιδεδαιῶν 


PATROL GR. CXIV. 


vis apud Deum. 


L.Talibus utens factis et narrationibus, fuit mul- 
tis occasio salutis.Propterea plurimi quoque imi- 
tantes illa, qu: fiebant tempore apostolorum, et 
vendentes ea qua habebant,eorom pretium efferen- 
tes deponebant in ejus manibus, volentes id ab ipso 
distribui pauperibus. Cum quibus unus quispiam 
accedens, auri septem libras cum dimidia obtulit, 


90 


MENSIS JANUARIUS. | 


sfürmans nihil amplius auri apud se remansisse. Α 2» αὐτῷ εἷς χροσὸν Ξλέον ὑπολελεις.Ν 


Petebat autem ab eo,ut duas gratias acciperet : 
nempe ut ei servaretur quidem ejus filius. illius 
precibus ; referretur vero navis absque ullo peri- 
culo, que quidem emissa fuerat in Africam. Cum 
stitem post preces triginta dies preterissent,mo- 
ritur quidem filios : tertio vero die post ejus 
mortem,navis quz redibat ex Africa, cam foisset 
ex adverso Phari,in grave incidit naufragium.adeo 
αἱ universum quidem onus perierit, sola 15" su- 
tem navis fuerit salva cum vectoribus.Cum autem 
prius andito nuatio de Glio, adhuc vigente animi 
perturbatione, accessit de nave tristitia, id eum 
plane obruit. 

LI.Quod quidem postquam cogrovisset patriar- 


ze αὐτοῦ 112:τὰς τὶ, ἡτετιῦ Àz2& * φωδὲΣ gi 
αὐτὸῦ z1'0a tX; αὐτοῦ εὐχαῖς, ἀνσχομ: εν 
z3! τὸ τλιτον ἀχένδονο», 57xp ἔτυχεν Cul 
ἐχξειιοδέν. Ext: οὕ» arcá πτ εὐχὴν €i 
παρἕλδον hagas, δ, ἔσχε: mz» ὁ υἱός, πὰ 
21» μετὰ τῶν βϑάνχτον τὸ πλοῖον ἐξ Agouiki 
μένον, t::1 τῷ Φίρρ ἀπεναντίας “ενύμενον ἢ 
δεινῷ περιπίπτει, ὡς Ξάντα μὲν τὸν z07 i 
ea, μόνον ἐξ gj» iz:xO3- 1: πλοῖο. Dum 
Ὡς o», τῆς Ξξερὶ τοῦ παιδὸς ZYvYt τα 
ἀχουυδείστι., xii τοῦ Ξαθοὺς ἔτ: : Ἀρατοῦντος͵ τὸ 
τοῦ πλοίου σχυϑρωχῦν &zr,ADE, τέλεον αὐτὸν χα 
πτισεν, 

ΝΑ΄, Ὄπερ γνόντα τὸν πατριάρχτ,», 


e. 
t5 


Jv dà 


ehs,id nibílo minorem eiattalit animi egritudinem. p iso». ἀθυμετ, ἐποίει “ δεῖσθαι τε τοῦ Dios ἐς 


Deum itaque rogavit, ut invisibiliter ejus animam 
attingeret, et inereparet tempestatem animi agritu- 
dinis et transmutaret in tranquillitatem. In somnis 
itaque nocte sequenti illi apparet vir, figura et li- 
neamentis similis patriarcha, ei dicens : Cur ita 
vietus es a tristitia propter ea quz sceideruni?Nonne 
tu me rogasti, ut bec precibus a Deo postularem, 
nempe ut et tuus salvus esset filius? Et ecce ejus 
gratia est salvus, ut qui a vitze malis dimissus sit 
illesus. Si enim vixisset longius, non bonus, sed 
improbus erat evasurus,et indignus eo qui creave- 
rat. Quod ad navem autem attinet, nihil dubites, 
quod nisi Deus fuisset exoratus a nostra mediocri- 
tate, erat cum ipsis viris in profundum transmit- 


tenda,et przler onus fratrem quoque et alios ami- c xxi τὸν ἀδελφὸν xa: 


sisses. Non opor!et ergo esse tristem,sed propter 
hocipsum ferenda sunt potius quz accidunt grato 
animo. Nihil enim eorum quz fiunt, fit sine Dei 
judicio, etiamsi sint nobis ignota multa es illius 
judiciis.Postquam ergo eum dimisitsomnus,sensit 
cor suum salis magnam accepisse consolationem. 
Statimque profectus,procidit ad beati viri pedes, 
magnas ei agens gratias, et quam viderat noctu 
narrans visionem. llle autem suasit, ut non ipsi, 
sed Deo, qui omnia dispensat ad utilitatem, ac- 
ceptam ferat gratiam. 

LIJ.Sed quemadmodum non eos solum,qui Chri- 
sto offerebant,et,ut dicit divinus Apostolus, in be- 
nedictione seminabant, ille benedictione dignos 
duxit et aecipiendos ; sed eos etiam,qui in ipsum 
erant parci et illiberales,prudentiratione studuerit 
induceread eleemosynam, declarant quidem etiam 
multa alia ; declarabit autem etiam, quod factum 
est in Troilum episcopum. Eum enim, cum esset 
avarissimus el parcissimus, statuit traducere ad 
amorem eleemosynz hoc modo.In ptochotrophium, 
quod ipse construxerat,ut solebat, vadens,assumit 
etiam Troilum. Cujus comitem cum cognovisset 
habere in sinu triginta libras auri; Sunt, inquit,a 
te hodie eurandi, sanctissime Troile, nostri in 
Christo fratres. llle autem tanquam eo sermone 


ἐτάψανθε: no αὐτοῦ ψυχζις, ἔπιτιμτ, 51: τε τῇ 
TAS ἀθυμίας χαὶ εἰς ταλήντι» μεταθαλεῖν. "ow 
Ὧν Si vh» ἐπιοῦσαν νύχτα ἔφίστας sx τῶν ἀνῆς 
ἄνν,», τῷ τοῦ πατριάρ,οὐ ἐγικὼς πσχήμπσιι;, T: « 
πρὸς αὐτὸν λέγων, τῆς ἐπὶ τοῖς rm 
τηται λύτλης ; οὐχὶ σύ με ἠξίωσας ὀέξτοιν τ 
δεηῆτινχι θεοῦ σωθῆνχί σοῦ τῶν υἱόν ; xszi ἰδὼ 
τι τῇ αὐτοῦ σέσωστιι τῶν τοῦ roo xixüm mri 
τὸς ἀξφεθείς. Εἰ τὰ} μαχροτέρας ἕτυχε τῆς ἢ ᾿ 
οὖν ἀγαθὸς, ἀλλὰ μοχθηρὸς ἔμελλεν ἀποῦξαι 
χαὶ τοῦ πεπο: "4010; ἀνάξιος M χάριν óz τοῦ ἃ 
μτιδὲν ἔσο ἐπιξοιάζιον * ὡς εἰ pur, Θεὸς ὑπὸ th 
πιραχέχληται μετριότητος, αὔτανδρον ἔμελκ 
Κυρίῳ θεῷ πιραπεμοθήσεσθαι, χαὶ πρὸς τῷ 
τοὺς ἄλλους ἀπώλετες 
Οὔχουν ἀθυμεῖν δέον, ἀλλὰ oU τοῦτο μὲ 
εὐχαρίστως τὰ προσπίπτοντα ὕπομεντ, τέον, ( 
(3p τῶν γινομένων παρὰ Θεοῦ ἄχριτον, xb 
ἄγνωστα τὰ πολλὰ ἔχείνου χριμάτων. ' 
οὖν καὶ ὁ ὕπνος vn«s τὸν ἄνδρα, ζσθετο τῆς: 
καρδίας ixavex παρχχεχλημένης, xal πορευθεὶς 
τίχα τοῖς ποσὶ προσπίπτει τοῦ μαχχρίου, πολλ 
αὐτῷ καθομολογῶν τὰς χἄριτας, καὶ τὴν δ 
ἑώρακε τῆς νυχτὸς διηγούμενος. Ὃ δὲ οὐκ 
μᾶλλον, ἀλλὰ τῷ Θεῷ πάντα ὡς ἐπὶ συμφέρον 
νομοῦντι λογίζεσθαι παρῇνει τὴν χάριν. 

ΝΒ΄. ᾿Αλλ᾽ ὅπως o) τοὺς χαρποφοροῦντας Χ 
μόνον, xzl, ὡς φησιν ὁ θεῖος ᾿Απόστολος, ἐπ᾽ 
γίας σπείροντας, εὐλογίας ἔχεῖνος χαὶ zo 
ἡξίου, ἀλλὰ xal τοὺς μιχρολόγους γὰρ πρὸς 
καὶ φειδωλοὺς μεθόδοις συνεταῖς ἔσπευδεν ἐπ 
πρὸς ἐλεημοσύνην, δηλοῦσι μὲν xal ἄλλα π 
ὄηλοῖ δὲ xal τὸ ἐπὶ τῷ Τρωΐλῳ τῷ ἐπισχόπῳ γε 
vov, Τοῦτον γὰρ φιλάργυρον ὄντα xai τειδωλι 
εἰς Ἐλεημοσύνης ἔρωτα μεταθεῖναι διεσκέψατο - 
τοιῷδε * Εἷς τὸ πτωχοτροφεῖον ὅπερ αὐτὸς ἣν οἱ 
μησάμενος, xatd τὸ σύνηθες ἀπιὼν, χαὶ Tp 
παραλαμθάνει, οὗ τὸν ἀχολουθον ὡς ἔγνω, τριά 
τοῦ χρυσίου λίτρας ἐγκεχολπωμένον, θεραπι 
σε σήμερον, ἔφησεν, ἱερώτατε Τρώϊλε, τοὺς kv 
στῷ ἡμῶν ἀδελφούς, Ὁ δὲ ὥσπερ τὸν λόγον 


* * 
“210 


“ὧν 


(15) At Leontius banc quoque ait periisse, uniea scapha salva, 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


942 


» καὶ μὴ γλίσχρος, ἀλλ᾽ ἁπλοϊχώτερος μᾶλ- Α pudore motus, Θὲ volens non existimari tenax et 


μλῆφθαι βουλόμενος, ἐπιτρέπει τῷ τὰ χρήματα 
ξυμένῳ, ἑχάστῳ τῶν ἐκεῖσε πενήτων ἀνὰ νό- 
παρασι εἴν, 

᾿Ὡς ὃὲ τᾶν ἤδη ἀνάλωτο τὸ χρυσίον, xai ἡ 
τὸς ἐχείνη χαὶ μὴ xatà τὸ ἐνδιάθειον πρὸς 
eóvnv ὑερμότης, ὑπόψυχρος ἐγεγόνει λύπη 
καὶ δεινὴ μεταμέλειχ τὸν ἀχούσιον ἑἐλάμδανεν 
"v. Οἵχαδε ἐπανιὼν, φρίχῃ παραλόγῳ καὶ 
συλληφθεὶς χλινοπετὴς nv. ᾿Ἤδη δὲ τῆς χατὰ 
στον ὥρας καταλαδούσης, ἐχάλει τοῦτον συν- 
σόμενον αὐτῷ πέμψας ἡ πατριάρχης, ᾿Επεὶ δὲ 
(κεν ὅπως ἔχοι, xal τὴν αἰτίαν οὐχ ἠγνόει τῆς 
οὐχ ὑπέμεινε τοῦτον μὲν παριδεῖν οὕτως 
εἰ καὶ πάσχειν, αὐτὸς δὲ χοινωνεῖν τραπέζης. 


sordidus, sed potius simplex et liberalis, jubet ei 
cui credite fuerant pecunim,unicuique eorum,qui 
illic erant, pauperum, prebere unum nummum. 

LIII. Cum vero totom aurum jam foisset con- 
sumptum, et adventitius ille et non ex affectione 
ardor ad eleemosynam fuisset refrigeratus, gravis 
dolor et magna poenitentia incessit involuntarium 
benefactorem. Domum itaque reversus, inopinato 
horrore et febre correptus, decumbebat in lecto, 
Cuin esset autem jam hora prandii, eum ad con- 
vivium invitat patriarcha.Qui cum accepisset que- 
madmodum se haberet, et causam morbi non 
ignoraret, non süstinuit eum quidem despicere 
Sic vexari et pati, se autem inire convivium : sed 


εὐθὺς ἀναστὰς ὡς αὐτὸν ἀφιχνεῖται καί φησιν p stalim surgens,ad ipsum venit,et dicit subridens: 


^Gv' Μὴ οἴου με, σουλλειτουργὲ, πρὸς ἀλή- 
ἰρηκένχι σοι χαταδαλεῖν οἴχοθεν τοῖς κατὰ 
δελφοῖς" ἀλλὰ τῷ μὴ ἐπὶ κεῖρας ἔχειν τότε 
τὸν ἀχόλουθον τὸν ἑμὸν εἷς δάνειον παρὰ 
600v νῦν δὲ πάρειμι, φησὶ, τὰς τριάχοντα 
ἐπιφερόμενος, ἅσπερ Or xai σώας ἀποδίδωμί 
ἀρετῇ. "Uc οὖν los μόνον τὸ χρυσίον ἐν ταῖς 
χτριάρχου χερσὶ, χρείττων μὲν ῥίγους ἦν, 
ν δὲ τῶν ἐκ τοῦ πυρετου καχῶν, fj τε δύναμις 
t, χαὶ τὴν ὄψιν ἐγάνη ἔχων ἀνθοῦσαν xai 
ὡς ἐντεῦθεν δῆλον γενέσθαι δηλονότι ὃ 
ἀποῦοθάν τὴν νόσον ἔλυε, τοῦτο δὴ καὶ πρῶ- 
πρεθὲν, μὴ οὖσαν ἐκάλει. 
, Δοὺς οὖν τὸ ρυσίον εἷς τὰς ἐκείνου χεῖρας 


Ne putes,o comminister, me libi vere dixisse, ut 
e domno tua largireris fratribus secundum Deum: 
sed quoniam tunc aurum non habebat ad manum 
comes meus, accepi à te 1nutuo. Nunc vero ad- 
sum, triginta, inquit, libras ad te afferens, quas 
eliam salvas reddo tus virtuti. Postquam ergo $o- 
lum vidit aurum in manibus patriarche,horrorem 
vicit, mala febris discessit, vires ei redierunt, et 
visus et habens vultum alacrem et vividum : ut 
hinc fieret manifestum, quod omnino reddituni 
morbum solvit, hoc etiam primum ablatum, eum 
vocavit cum non esset. 


LIV. Cum aurum ergo in illius manus dedisset 


doy" ἐκστῆναι αὐτῷ tou μισθοῦ γράμμασιν C patriarcha, postulabat ut litteris ei mercede cede- 


. Ὁ δὲ ἀσμένως τὴν γραφὴν αὐτοχειρίᾳ ξέει, 
, ἀπλοϊχως' Ὁ Θεὸς τοῦ ἐλέους καὶ τὴς gii- 
ἰας, αὐτὸν τὸν μιοθὸν ἀπόδος ᾿Ιωάννῃ τῷ 
ἐσπότῃ xal πατριάρχτ τῆς ᾿Αλέξάνξρου τῶν 
τὰ τοῦ “ρυσίου λιτρῶν τῶν παρ᾽ ἐμοῦ τοῖς 
διανεμηθέντων, ᾿Εγὼ γὰρ ἀπέλαδον τὰ ἐμά. 
πατριάρχης λαδὼν τὸ χειρόγραφον συμπα- 
ἄνει χἀχεῖνον τῆς τραπέζης αὐτῷ μεθέζοντα, 
τὰ τὸ φαγεῖν ὑπνοῦτα βουλόμένος b Θεὸς τοῦ 
ὕπνου τῆς φιλοχρτματίας διαυχστῆσαι, μα- 
. παρασχευάσαι οἵας ἐστέρηναι μιοθαποδοσίας 
ἰταμαθεῖν τὸ φιλάνθρωπον, ἔχστασιν ὥσπερ 
μδάλλει, καὶ ὁρᾷν ἐδόχει οἶχον περιχαλλὴ 
αἱ ὑπέρλαμπρον, ὥρᾷ τε καὶ μεγέθει μηδενὶ 
υ παραχωρεῖν νομιζόμενον, ἄνω δὲ τοῦ πυλώ- 
ἴλον ἐπιγεγράφθαι χρυσοῖς γράμμασι, Μονὴ 
Ιάπανασις αἰωνίά Τρωΐλου τοῦ ἐπισχόπου͵ 
ἤσθη ταῦτα ἀναγνοὺς, οἰόμενος ἐκ τοῦ βασι- 
δεδόσθαι αὐτῷ τὸν οἴκον, χαταλαμδάνει τις 
'πιφανης, χαὶ εἷς εἶναι τῆς συγχλήτου φαινό- 
χουδιχουλαρίῳ τὸ σχῆμα ἐοιχὼς, καὶ τινας 
ἔχων αὐτοῦ πρόπορευομένου, ὅς ἐπεὶ ἤγγισε 
λῶνι ἀπιξὼν πρὸς τοὺς δορυφόρους, κατενεγ- 
πέταττε τὸν τίτλον ὡς τάχος, ἀντιθειναι δὲ 


ὃν ὁ δεσπότης, φησὶ, τῆς οἰχουμένης χελεύ-. 


᾿Ετίθετο τοίνυν εὐθὺς ἕτερος γραφὼν ἔχων 


Gentianus fores vertit. 


ret. llle autem lubenter sua manu econscribit syn- 
grapham,quze sic habebat:Deus misericordise et cle- 
mentia,ipsam mercedem redde Joanni,meo domi- 
no et patriarche Alexandrie, triginta auri libra- 
rum,que a me fuerunt distribute» pauperibus. Ego 
enim mea accepi. Patriarcha ergo accepto chiro- 
grapho,illum quoque simul accipll menssee futurum 
participem. Quem; cum comedissel, dormientem 
voleus Deus excitare a gravi somno avaritie, et 
efficere ut sciret quanta fuerit privatus remunera- 
tiune,et disceret benignitatem,ei immittit quodam- 
modo ecstasim, et videbatur sibi videre domum 
quamdam pulcherrimam et splendidissimam, et eui 
elegantia et magnitudine nulla poterat conferri.Su- 
pra vestibulum autem inscriptus erat titulus aureis 


δ litteris: Mansio et requies alerna Troili epis- 


copi. Postquam vero his lectis est ἰδία, exisli- 
mans domum sibi datam fuisse ab imperatore, ac- 
cedit vir quidam insignis,et qui videbaturesse unus 
ex senatu,habitu similis cubiculario,habens quos- 
dam alios ante se ambulantes.Qui postquam appro- 
pinquavit vestibulo, aspiciens ad satellites (16), 
jubet quamprimum dejici titulum : pro illo autem 
poni alium, quem, inquit, jubet Dominus orbis 
torre. Statim autem fuit positus, hamc babens in- 
scriptionem : Mansio et requies clerna Joannis 


943 


archiepiscopi. Alezandrini, empta triginta libris À τοιάνδε. 


auri. E somnio itaque surgens stupefactus, expo- 
suit patriarche visionem, et ipse suum vitium 
animadvertit, et mores mutavit, et facere elee- 
mosynam ardenter est agressus, el pro eo, quod 
erat prius parcus et tenax, ad dandum manum 
habuit promptissimam. 


LX. Sed Deus,qüi permisit Jobi dissipari et exi- 
naniri divitias ad ejus virtutis faciendum pericu- 
lum, permittit etiam similia accidere huic beato 
patriarche. Erant enim tredecim naves ejus Eccle- 
si»,qua quidem onerat cum essent in mari Adria- 
tico,incidunt omnes simul ii navfragium,peritque 
universum onus, quod erat ter mille et trecenta- 


MENSIS JANUARIUS. 


944 


xal ἀνάπουσις αἰωνία Γἶ,ωάννου 
ἀρχιεπισκόπου ᾿Αλεξανδρείας, τριάκοντα λιτρῶν 
χρυσίου ποαθεῖσχ, ᾿Ἔχπληχτος οὖν ἀπὸ τοῦ ὕπνου 
διαταστὰς ἐξηγεῖτό τε τῷ πατριάρχῃ τὸ ὅραμα xal 
αὐτὸς εἰς συναίσθησιν ἤρχετο, τοῦ τρόπου τε μεῖ- 
εἐδάλλετο, xai θερμῶς ἐλεημούνης ἥπτετο, xai ἀτὸ 
τοῦ φειδωλὸς εἶναι x«i μιχρολόθος πάνυ προθϑυμο- 
τάτην ἔχειν τὴν δεξιάν, 

NE'. ᾿Αλλ᾽ ὁ τὸν τοῦ ᾿Ιὼδ6 πλοῦτον χατὰ πεῖρεν 
τῆς ἀρετῆς ἐχφορηθῆναι παρχχωρήσας Θεὸς, ὅμοι: 
xal τῷ μακαρίῳ τούτῳ πατριάρχῃ συμδῆναι παρα- 
χωρεῖ, Τρεῖς xai γὰρ ἐπὶ δέχα νῆες Ἦσαν τῆς κατ᾽ 
αὐτὸν ᾿Εχχλησίας, αἵτινες φόρτου πλήρεις, ὅτε τῷ τῶ 
᾿Αδρίου προσέσχον πελάγει, ναυαγίψ πᾶσαι κατ᾽ αὖ- 
τὸν περιπίπτουσι, καὶ ὁ φόρτος ἀπας ἀπόλλυται, tou- 


Μονὴ 


rum librarum auri. li ergo quibus fuerant com- g χοσίων τὸ xai τρισχιλίων οὐσῶν τοῦ χρυσίου λιτρῶν, 


missc naves, adducentes has inanes, appellunt in 
portum Alexandrie : ipsi autem confugerunt in 
templum. Quod quidem cum cognovisset paltriar- 
cha,Deo qnidem propter hoc quoque agit gratias ; 
ad illos vero mittit litleras remissionis, ea sola 
que Job dixit, dicens, Dominus dedit, fratres, 
Dominus abstulit. Egredimini ergo, propter hoc 
nullum timentes periculum. Dominus enim erit 
sollicitus de crastino. 

LV1.Cum autem multi ex civibus venient ad eum 
consolandum,prior ipse eis dixit:Non oportet vos, 
ὁ fratres,tristitia affici propter periculum navium, 
cojus ipse solus sum causa. Nisi enim magnos et 
elatos sumpsissem spiritus propter alienorum elar- 


Οἱ οὖν tà πλοῖα πεπιστευμένοι xsvà ταῦτα γέροντες 
τῷ τἧς ᾿Αλεξανδρείας προσορμίζουσι λιμόνι, φυγάξες 
aücol τῷ ναῷ γενόμενοι, Snap [ox] ἐπίδηλον κατέστη 
τῷ πατριάρχῃ, θεῷ μὲν xà τούτῳ τὴν γάριν ὁμο- 
Àoügi* ἐκείνοις δὲ ἀφέσως ἐπιπέμπει γραμματεῖον, 
μόνα τὰ τοῦ ἸΙὼδ Ἐπιλέ[ξε] ἔχον. Ὁ Κύριος ἔδωχεν͵ 
ἀδελφοὶ, ὁ Κύριος ἀφείλετο. ᾿Εξέλθετε τοίνυν μηδένα 
ὑπὲρ τούτου κίνδυνον ὑφορώμενοι" ὅ Κύριος γὼ 
περὶ τῆς αὔριον φροντιεῖ, 

NG'. Enti δὲ πολλοὶ τῶν τῆς πόλεως ἐφοίτων ὡς 
αὐτὸν εἰς παράχλησιν, φθάσας αὐτὸς, Οὐδὲν ὑμᾶς, 
ἔφη, προσῆχον, ἀδελφοὶ, σχυθρωπάζειν ἐπὶ τῷ ne 
δύνῳ πλοίων, οὗ μόνος χατέστην αὐτὸς αἴτια, 


Εἰ μὴ γὰρ ὑψηλοφροσύνης ἡψάμην ἐγὼ ἐπὶ τῇ τῶν 


gitionem, imo vero Dei ipsius, hoc nequaquam at- (, ἀλλοτρίων μεταδόσει, μᾶλλον δὲ τῶν τοῦ θεν ex 
cidisset. Volens itaque Deus meum tumorem com- C a, δὴ τοῦτο συνέδη, ᾿Αμέλει xai βουλόμενος ὁ δὶς 
primere, permittit hanc accidere mihi calamita- τὸ φύσημα τὸ ἐμὸν χαάτφστεῖλαι, τὴν συμφορὰν ταῖν 
tem. Est enim eleemosyna sape causa superbi: ei τὴν συμδῆνχι παραχωρεῖ, Οἴδεν ἐλεημοσύνη πολλή. 
qui non advertit. Paupertas autem, sicut scriplum χις ὑψηλοφροσύνης αἰτία τῷ μὴ προσέχοντι ies. 
est, virum reddit humilem, Ego sum igitur causa πενία δὲ, χατὰ τὸ γεγραμμένον, ἄνδρα ταπεινοῖ. 53$ 
duorum malorum ; unius quidem, quod mercede τοιγαροῦν ἐγὼ καχῶν αἴτιος" ἑνὸς μὲν, ὅτι τοῦ τῷ 
eleemosynz privatus sum propter vanam gloriam; ἐλεημοσύνης μισθοῦ διὰ χενοδοξίον istéongun, bu 
alierius vero,quod propter eam procuraviamigsio- ρου δὲ, ὅτι δι᾿ αὐτὴν καὶ τοσούτων χρημάτων iz 
nem tantarum pecuniarum: el nunc ad me attraho ωλείας κατέστην πρόξενος, Καὶ νῦν ἐλκύω πρὸ 
universum judicium animarum,qua rediguntur ad ἐμαυτὸν ἄπαν τὸ χρῖμα τῶν στενουμένων ψυχῶν 
angustias. Sed Deus, etiamsi non propter me, sed πλὴν ὁ θεὺς, κἂν μὴ δι’ ἐμὲ, ἀλλ᾽ οὖν τῆς τῶν δεομν 
tainen propter curam, quam geril eorum quiindi- νων χάριν κηδεμονίας χορηγὸς ἔσται τῶν πρὸς tb 
gent, suppeditabii ea, 408 sunl ad usum neces- χρείαν. Τὸ γὰρ͵, Οὐ μή σε ἀνῶ, οὐδ᾽ οὐ μὴ σε by 
saria : illud enim, Non te dimittam, neque te re- ταλίπω, ἐκείνου λόγος, καὶ πιστὸς 5 ἑπαγγειλάμενο. 
linquam 7, ab eo dictum est : fidelis autem est 4, Οὕτως ol παρακαλέσαι προσεέλθοντες ἡτὸν ἄγιον, ὦ» 
qui promisit. Sic ii, qui venerant ad sanctum τοὶ μᾶλλον ὑπ’ ἐκείνου παρακληθέντες ἐπέμποντο. 
consolandum, ipsi sunt potius ab illo dimissi 

accepta consolalione, 


LViI.Non multum temporis praterierat, et Deus 

novo Jobo duplicat facultates ,eratque in egenos li- 
beralior et munificentior quam prius;non in ege- 
nos solum abundantiam, sed in eos eliam, quibus 
fiebat injuria, ostendens commiserationem. Cum 
enim iret aliquando ad divinos marlyres Cyrum et 
Joannem precaturus, accessit ad eum «quaedam 
paupercula, dicens se fuisse a genero gravi injuria 


7 Hebr. xui, 34 ; Jos. 1, 5. 


NZ', Οὐ πολὺς παρῆλθε χρόνος, xal ὁ Θεὸς ἀ- 
πλασιάζει τοῦ νεου Ἰὼ τὰ ὑπάρχοντα, καὶ fjv πρὶ 
τοὺς δεομένους μεγαλοψυχότερός τε xal πολναρε» 
στέρος ἢ τὸ πρότερον, οὐ πρὸς τοὺς ἐνδεεῖς μόνον ὃ 
δαψιλὲς, ἀλλὰ xal πρὸς τοὺς διακονουμένους τὸ eue 
παθὲς ἐνδεικνύμενος, ᾿Απιόντι γὰρ ποτε πρὸς tek 
θείους μάρτυρας Κῦρον καὶ ᾿Ιωάννην προσευξομὲν 
γυνή τις πενιχρὰ προσῆλθε βαρὺν αὐτῇ πρὸς Bk 





945 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


946 


κίαν ἐπιτεθεῖσθαι τὸν γαμδρὸν λέγουσα, xal τῆς A affectam,et se ejus indigere auxilio. Cum ii autem, 


παρ᾽ αὐτοῦ δεῖσθαι βοηθείας, Τῶν οὖν συνοδευόντων 
αὐτῷ ἐν τῷ ὑποστρέφειν συμδουλευόντων ἐπισχο- 
πῆσαι τὰ κατ᾽ αὐτὸν, ὁ συμπαθὴς οὐχ ἠνέσχετο, 
ἐπειπών * ᾿Αλλὰ πῶς ὁ Θεὸς τῇ ἐμὴ προσευχὴ προσ- 
ἐξει, εἴπερ ἐγὼ τὴν αὐτῆς ὑπέρθωμαι δέησιν ; Τίς δέ 
pot xxi τὴν αὔριον ἔγγυήσαιτο ζῇν, καὶ μὴ πρὸ ταύ- 
τῆς μᾶλλον ἀποθανόντι ἀναπολόγητά μοι τὰ περὶ τῆς 
δεηθείσης εἶνχι πρὸς τὸν Θεόν ; Ταῦτα εἰπὼν, οὐδα- 
μῶς ἀπέστη τοῦ τόπου, ἕως τὴν προσήχουσαν τῷ 
δικαίῳ χοίσιν ἐπὶ τῇ γυναιχὶιἔθετο, 

ΝΗ’, Οὕτως οὖν ὁ τῶν δεομένων εἰς ἄχρον ἔπιμε - 
λούμενος, περί τινος παιδὸς ἀκούσας ἀνδρὸς ἐλεήμο- 
νος, ὡς τοῦ πατρὸς αὐτῷ τελευτήσαντος, πολλὴ τοῦ- 
τον χκατεῖγεν ἔνδεια διὰ τὸ τὸν αὐτοῦ πατέρα πενήτων 


qui erant ejus vi: comites,consulerent ut dum re- 
diret, viseret et consideraret, que ad eam perti- 
nent;misericors ille non sustinuit, dicens:Sed quo- 
modo Deus attendel meas preces, si ego differo 
ejus supplicationem? Quis autem fidejusserit, fore 
ut vivam usque in diem crastinum, et non.si aute 
eam moriar, futurum me apud Deum inexcusa- 
bilem propter ejus supplicationem? H»c cum di- 
xisset, minime recessit a loco, donec mulieri 
justum reddidisset judicium. 

LVIII.Hic ergo,qui summam curam gerebat indi- 
gentium, cum audivisset de filio viri misericordis, 
quod cum pater ejus decessisset, is magna labora- 
ret inopia,propterea quod pater ejus quidquid ha- 


μᾶλλον γενέσθχι πατέρα, xal πρὸς αὐτοὺς πᾶν ὃ τι Β bebat, lubenter consumpsisset in pauperes eum 


ἐχέχτητο, ἡδέως ἐχδαπανῆσαι, τοῦτον δὲ τῇ Θεοτόχῳ 
ἐπιτρίψαι μόνῃ Μαρίᾳ, ἧς xai τῷ ναῷ νύχτα xai 
μεθ᾽ ἡμέραν προτήδρευε * μετακαλεῖταί τινα νομιχὸν 
χαὶ ὑποτίθησιν αὐτῷ xz:x τὸ λανθάνον διαθήχην ἐν 
παλχιῷ χάρτῃ χαράξαι ἀνδρός τινος θεοπέμπτου 
ὄνομα, ᾿Εμὲ, εἰρηχὼς, xal τὸν πατέρα τοῦ παιδὸς 
γησίους τούτου ἀνεψιοὺς ἐμφαίνουσαν, ὑποδεῖξαι δὲ 
τῷ παιδὶ τὰ τῆς διαθήχης ἰσότυπα * ὥστε πεπληρο- 
φορημένον τὰ περὶ τῆς πρός με συγγενείας μηδὲν 
ὑπεπστάλθαι, ἀλλὰ πρὸς τὴν ἐμὴν θαῤῥούντως ἀφ- 
ιχέσῆχι ταπείνωσιν, Γέγονεν οὖν τὰ πάντλ χατὰ τὸ 
αὐτῷ δόξαν, xxl φοιτᾷ σὺν τῷ νέῳ πρὸς τὸν πατριάρ- 
y» 9 νομιχὸς͵ à ἔγγραφος ἐμφανίζεται διαθέχη, 
ὁμολονεῦῖ τὴν συγγένειαν ὃ μέγας, κατχασπάζεται τὸν 


autem soli Dei parenti commendssset Mariz, cujus 
templo assidebat noctu et interdiu; accersit quem- 
dam jurisperitum, et clanculum jubet,ut in veteri 
charta conscribat testamentum cujusdam viri, no- 
mine Theopempti, dicens id ostendere, Me et pa- 
trem hujus pueri esse veros et germanos conso- 
brinos:et ostendat puero exemplum testamenti,ut 
certior factus de ea, quz illi mecum intercedit,co- 
gnatione, nihil formidet,sed audacter ad meam ve, 
niat humilitatem. Facta sunt auiem omnia,sicu, 
ei visum fuerat, et cum adolescente venit ad pa - 
triarcham jurisperitus.Scriptum ostenditur testa- 
mentum. Confitetur magnus ille cognationem, 
amplectitur adolescentem tanquam germani con- 


νέον, ἄτε ἀ εψιοῦ γνησίου υἱὸν γνησιώτατον, δωρεῖται (, sobrini filium germanissimum, dat ei pecunias, 


τούτῳ χρήματα, κτήματα, περιουτίαν ἄλλην συχνὴν," 
συνάπτει xal γυνχιαὶ τῶν περιφανῶν κατὰ ᾿Αλεξάν- 
δρειχν *— xal ἀποχαθίστησι δι᾽ ὀλίγου ἐξ ἀφανῶν 
γνωρίμον, ἐξ ἀδόξων ἔνδοξον, εὔπορον ἐξ ἀπόρων, 
ἡ ποδεῖξχι σπουδάσας ἀληθέστατον εἶναι τὸ θεσπέσιον 
ἐκεῖνο ῥῆμα, μὴ ἰδεῖν, λέγον, δίκαιον ἐγχαταλελειμ- 
μένον, μηδὲ τὸ σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτους, 


possessiones,alias multas facultates,conjungit eum 
matrimonio cuidam illustri femine Alexandrins, 
et brevi eum reddit ex obscuro nobilem,ex abje- 
cto insignem, ex paupere divitem : studens os- 
tendere esse verissimum divinum illud verbum, 
quod dicit se non vidisse justum derelictum, ne- 
(ue semen ejus quirens panem. 


CAPUT X. 


Historía S. Vitalis monachi. 


NG', "E:spoc δέ τις τῶν γερόντων, ἀνὴρ μοναχὸς D — LIX. Alius autem quidam senex monachus,qui vi- 


xai βίου ἄχρου ἐπειλημμένος, Βιτάλιος τοὔνομα, 
διάπειραν τοῦ μεγάλου ποιούμενος, εἰ πρὸς τοῖς ἄλ - 
λοις οἷς ἔχει χαλοῖς οὐδὲ εὔκολός ἐστι χαταχρῖναι,. 
τῇ τοῦ μοναον Σερίδωνος ἐφησυχάζων μονῇ, κατα- 
Aap6dvti τὴν ᾿Αλεξάνγδρειχν. ἔνθα δὴ γεγονὼς πολι- 
τείχν μέτεισι, πρὸς μὲν ἀνθρώπους καὶ λίαν εὐδιά- 
ὅλητον, xal σχάνδαλα τοῖς πολλοῖς πλεῖστα ἐμποιεῖν 
δυνσμένην, πρὸς Θεὸν δὲ xxl σφόδρα χειχαρισμένην. 
Εἰσελθὼν γὰρ τὴν πόλιν ὃ γέρων, ἑξηχοστὸν fn ἔτος 
ὑπερδεδηκὼς, ἔργον [ἢν] ἔχω, ἐπιμελὲς τὰς ἐν τοῖς 
᾿αμαιτυπείοις πάτας ἀπογράφεσθχι πόρνας. "Apyecat 
ὃΣ καὶ μισθοῦ δουλεύειν ὁμολογήσας δώδεχχ τῆς 
ἡμέρας ὁδολοὺς λαμδάνειν * ὧν τοῦ μὲν ἑνὸς θέρμους 
ὠνούμενος, τούτους μετὰ δυσμὰς ἐσιτεῖτο, τοὺς λοι- 


8 Psal. xxxvi, 25. 


tam agebat perfectam,nomine Vitalis, volens magni 
Joaunis facere periculum, num preter alia,qua ha- 
bebat bona,ne esset quidem facilis ad condemnan- 
dum,cum quietem et silentium ageret in monaste- 
rio mogni Seridonis, venit Alexsndriam.Quo cum ve- 
hisset, exercet vita genus, quod apud homines qui- 
dem est valde probrosum etobnoxium vituperationi, 
et quod multis afferre potest offonsionem;Deo autóm 
erat valde gratum.Ingressus enim civitatem senex, 
jam sexaginta annos natus et amplius, suum in, id 
conferebat studium, ut describerel omnes mere- 
trices,qua erant in prostibulis. Porro autem ioei- 
pit etiam servire mercede, pacto inilio, se quoti- 
die duodecim obolos accepturum,quorum uno lu- 


947 


MENSIS JANUARIUS. 


948 


pinos quidem emens, eos comedebal post occasum A ποὺς δὲ χατὰ μίαν τῶν νυχτῶν εἰς μίχν τῶν πορνῶν 


solis ; reliquos autem una nocte dabat, vadens ad 
unam ex meretricibus, dicens: Hxc accipe, et 
conserva te mibi hac nocte impollutam. 

LX. Quod cum faceret, stabat tota nocte in an- 
gulo habitaculi illius mulieris,genu flectens,et lin- 
guam pseslmis exercens ossidue, et supplices manus 
pro ea ad Deum tendens. Mane autem exiens, eam 
adigebat jurejurando, se nemini id esse indicatu- 
rum. Unam itaque ex iis, que ausa fuerat contem- 
ptui habere jusjurandum et aperire arcana, facit 
senex precibns possideri a demone, adeo ut nulla 
deinceps ausa fuerit ejus vitam enuntiare.Ipse au- 
tem volens effugere gloriam ex hominibus, et ani- 
mas educere a peccatis, quando erat apud aliquem 


πορευόμενος ἐδίδου, Λάδε ταυτὶ, λέγων, xai τέρησόν 
μοι τῇ νυχτὶ τῇδε σεαυτὴν ἀμόλυντον. 

E, Καὶ οὕτω ποιῶν διετέλει παρ᾽ ὅλην τὴν νύχτα 
πρὸς τῇ γωνίᾳ τοῦ χκαταγωγίου τὴς γυναιχὸς ἐχεί- 
νὴς ἱστάμενος, q0vo τε χλίνων, xal τὴν γλῶσσαν 
ἄπαυστον τοῖς ψάλμοϊς ἐπιτρέπων, xxl γεῖρας ἧχε- 
σίους αἵρων ὑπὲρ αὐτῆς πρὸς Θεόν * ἕωθεν ὃξ ἐξιὼν 
ὅρχοις αὐτὴν κατελάμδανε μηδενὶ τοῦτο ποιῆσζχι 
γχαταφανές, ΔΙ ΐχν τοίνυν αὐτῶν περιφρονῆσαι τοὺς 
ὅρχους τολμήσασον xal CnÀa τὰ ἀπόῤῥητα θέσθαι, 
δαίμονι xátuyov διὰ προσευχῆς ὃ γέρων ποιεί ox 
pnxétt τῶν ἄλλων μηδεμίαν τολμῆσαι ἔχφορχ τοὺ 
λοιποῦ τὰ xatà τὸν αὐτοῦ βίον ποιῆσαι " αὐτὸς ci 


mercenarius, accipiens quod datum fuerat, cum Β δία φεύγειν τὴν ἐξ ἀνθρώπων δόξαν βουλόμενος, xi 


esset abiturus, fingebat apud se dicere omnibus 
audientibus : Abeamus jam infelix senex. Scis 
enim, quod illa te exspectat: illam significans, ad 
quam erat diversurus. Ad eos autem, qui irride- 
bant et eum probris ac maledictis impetebant, se 
excusans, tanquam pro mala, que fiebat revera, 
actione: Quid vero? annon ego quoque sum ex iis, 
qui carnem gestant,et cedunt ejus legibus?An solis 
prohibitum est monachis manere extra corporis 
voluptates?non sunt ipsi quoque participes natura- 
lium affectionum, similiter atque alii? Deinde qui- 
busdam consulentibus et dicentibus: Unam saltem 
tibi accipe, mutato vestitu, et ne sis tam multis of- 
fensioni,ut neque Deus per te blasphemetur,neque 


ψυχᾶς ἐξ ἀμαρτίας [ἐξάγειν], ἡνίκα παρὰ τῷ Θεῷ 
ἐμισθοφόρει, τὸ δοθὲν λαμδάνων, ὡς ἀφίεσθαι ἔμελλε, 
προσεποιεῖτο λέγειν πρὸς σεαυτὸν εἰς ἀχοὰς πάντων * 
᾿Ατίωμεν ἄρτι, ταπεῖνξ γέρων ' οἷδας yàg ὄπως ἢ 
δεῖνα περιμένει σε " ἐχείνην δηλῶν πρὸς ἢν ἄρα xai 
κατάγεσθαι ἔμελλε. Πρὸς μέντοι τοὺς σκώπτοντας 
αὐτὸν zal ὀνείδετι βάλλοντας ἀπολογούμενος ὡς περί 
τινος φαύλου πράξεως πρὸς ἀλήθειχ» γινομένης, T: 
δέ . ἔλεγε, μὴ γὰρ αὶ αὐτὸς οὐχ εἰμὶ τῶν σάρχα τὸ- 
ρυύντων xal τοῖς νόμοις αὐτῆς εἰχκόντων : ἢ τοῖς 
μοναχοῖς ἀπείρηται μόνοις, τῶν τοῦ σώματος ἡδονῶν 
ἔξω μένειν : οὐ μετέχουσι xai αὐτοὶ τῶν πυσιχῶ, 
παθῶν τοῖς ἄλλοις ὁμοίως ; Εἴτα συμβουλευόντων 
τινῶν xal, Λάδε «οὖν μίαν σεχυτῷ, λεγόντων, τὴν 


monacborum pretiosus habitus probro afficiatur,et (» στολὴν ἀμείψας xai μὴ σκάνδαλον οὕτω τοῖς πολλοῦ; 


omnium judicium in tuum caput attrahatur; mul- 
tis hec ei dicentibus, ille se simulans irasci et 
segre ferre, Sed non ego vos audiam, dicebat cum 
magno clamore; Quid mea refert, si vos,ut dicitis, 
offendimini? Discedite a me. Quid rei mecum est 
vobis? Ex vestro, inquit, consilio cum femina 
conjungar matrimonio, et me injiciam in curas 
innumerabiles, et de victu sollitudines ἢ Cessate 
me ludificari et criminari. Non estis enim mei 
judices ; res mes sint mihi cure. Est enim alius, 
qui est judicaturus orbem terre, qui etiam red- 
det unicuique secundum opus suum. 

etal ; 


ἑκάστῳ κατὰ τὸ ἔργον τὐτοῦ, 


LXI.Multi ergo hzc verba audientes cumacerbitateD ἘΠΑ΄. 


et vociferatione, alii quidem cessabant reprehen. 

dere,ejus impudentiam timentes et audaciam; alii 
vero conabantor eum apud sanctum criminari. Sed 
ille,ut qui à Deo didicerat, quali virtute esset senex, 
minime attendebat ea,qua dicebantur ab ipsis,ut qui 
ante oculos semper descriptum haberet illud excisi 
mobachi. Suadebat autem omnipo vitare accusatio- 
nes qua flebant adversus monachos,preclarum illud 
verbum imperatoris Constantini inter imperatores 
celeberrimui,in ore habens, qui in Nicena synodo 
libellos accusationum datos adversus aliquos epis- 
^ copos non admisit, dicens : Si in episcopum aut 
monachom fornicantem incidissem,"sustulissem 


ἔσο, τοῦ μήτε τὸν Θεὸν διὰ τοῦ βλασφημεῖσθαι, ἀήτε 
τὸ τῶν μοναχῶν τίμιον ἐξυδρίζεσθχι σχῆμα͵ καὶ τὸ 
κρῖμα πάντων κατὰ τῆς σεαυτοῦ φέρεσθαι χεφαλῖ,ς 

τοιαῦτα πολλῶν λεγόντων αὐτῷ, ἐχεῖνος τὸν ὀργιζύ- 
μενον xal ἀποδυσπετοῦντα ὑποχρινόμενος, ᾿Αλλ᾽ οὐχ 
ἔγωγε ἀχούσομαι ὑμῶν, ἔλεγε μετὰ πολλῆς τῇς 
χραύγῆς. Τί δὲ xai ἐμοὶ, ἐὰν ὑμεῖς, ὥς φατε, σααν- 
δαλίζησθε ; ἀπόστητε ἀπ᾽ ἐμοῦ * τί χοινὸν ἐμοί τε xz: 
ὑμτν ; 'ES ὑμετέρας, φησὶ, συμδουλῆς γυναιχὶ ἐγὼ 
συναφθήσομχι, xal βιωτιχαῖς περιστάσεσιν ἐμχυτὸν 
ἐμδχαλῶ ; Πχύσασθε δὲ xal τοῦ τὰ ἐμὰ σχώπτειν xz 
διαδάλλειν " μὴ γὰρ ὑμεῖς χατέστητε τῶν ἐμῶν διχα- 


Περὶ τῶν οἰχείων μων μελέτω ἕτερος γάρ ἔστιν ὁ χρῖναι μέλλων τὴν οἰχουμένην, ὃς xai. ἀποδώτσει 


Τούτων οὖν πολλοὶ τῶν σὺν αὐστηρίᾳ χα: 
Bon λόγων ἀκούοντες, οἱ μὲν ἐπχύοντο τῶν ἐλέγ- 
χων, ὑποστελλόμενοι τὴν Onürv ἀναίδειχν αὐτοῦ xi! 
τὸ θράσος * οἱ δὲ διχδάλλειν πρὸς τὸν ὁσιον xt, ti- 
poov. ᾿Αλλ’ ἐχεῖνος οἷος ἣν τὴν ἀρετὴν ὁ γέρων ὑπὸ 
Θεοῦ διδασκόμενος, ἥκιστα προσεῖγε τοῦ; παρ᾽ αὐτῶ» 
λεγομένοις, ἀνάγραπτον τὸ τοῦ àmoxómo) μοναχοῦ 
xat πρὸ ὀμμάτων ἀεὶ τιθέμενος, Παρήνει 03 xxi 
καθάπαξ ἐχχλίνειν τῆς χατὰ τῶν μονχγῶν καττ,γὸ- 
ρίας, τὸ ἀξιοζήλωτον ἐχεῖνο ῥῆμα Κωνσταντίνου τοῦ 
ἐν βασιλεῦσιν ἀοιδίμου ἐπιφθεγγόμενος * ὁς ἐν τί 
κατὰ Νίχαιαν συνόδν λιδέλλους χατηγοριῶν xai 
τινων ἐπισκόπων ἐπιδιδομένους οὐ παρεδέξατο, εἴρη- 
χὼς, ὅτι Κἂν πορνεύοντι ἐπισχόπῳ ἢ μονχχῳἕπερι- 


949 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


950 


ἔτυχον, τὴν χλαμύδα τὴν ἐμὴν ἀνασχὼν ἐπέθηχα ἂν A meam chlamydem, et ei imposuissem, ut a nullo 


αὐτῷ, ὥστε a ὑπό τινος ὀφθαλμοῦ óoÜnvxi^ εὖ 
εἰδὼς ἐχεῖχος ὅτι τὰ τῶν τοιούτων ἀνδρὼν ἐλαττώ- 
pita δῆλα τοῖς πολλοῖς χαθιστάμενα, o) μόνον τὰ 
αἰδοῦς ἄξιχ xai τιμῆς χαταφρονεῖσθχι παρασχευά- 
ζουσιν, ἀλλὰ xai πολλὴ παράκλησις εἷς χαχίαν xai 
ἀφορμὴ γίνονται, 

ΞΒ΄, ᾿Αλλ᾽ οὕτιυ μὲν ὁ μέγας τὰς κατὰ τοῦ μεγάλου 
γέροντος διαδολὰς ἀπωθεῖτο, ᾿Βκεῖνος δὲ τῆς ἐργα- 
σίας οὐκ ἔληγε ταύτης * ἀλλὰ xdv τοῖς πολλοῖς αἰσχύ- 
νὴν ὥφειλε xai ὄνειδος, αὐτὸς πρὸς ἕν ἑώρα μόνον, 
τὴν τῶν ψυχῶν σωτηρίαν * τοῖς δὲ τὴν γλῶσσαν xxt. 
αὐτοῦ χινοῦσι, xal cov (vuv μᾶλλον τῆς ἀμαρτίας 
προσηύχετο, “Ὅτι δὲ τοῦτο οὐχ ἄχαρπον xai ἀνόνητον 
αὐτῷ γέγονεν, ἀλλὰ πολλοῖς αἴτιον σωτηρίας xat- 


oculo videretur : ut qui recte sciret, quod delic- 
la talium virorum, si mullis flant manifesta, non 
solum efficiunt ut contemnantur qua sunt honore 
digna et reverentia ; sed etiam magnum przebent 
incitamentum et occasionem ad vitium. 


LXII Sed sic quidem magnus ille repellebat ca- 
lumnias,qua intentabantur adversus magnum se- 
nem.Ille autem non cessabat ab hac operatione : 
sed etiamsi probro et dedecore a multis afficeretur, 
ipse unum solumspectabat,nempe salutem anima- 
rum.lis vero,qui adversuseum linguam movebant, 
peccati sui precabatur veniam. Quod autem hoc 
studium non fuit ei infrugiferum et inutile, sed 


ἐστη,, δῆλον Ἐντεῦθεν, Ὁρῶσαι γὰρ αἱ γυναῖκες τήν p rnultisat'ulit salutem,hinc est manifestum. Viden- 


τε παχυνύχιον αὐτοῦ στάσιν χαὶ τὴν» τὰ θεῖα διὰ παν- 
τὸς ἀδουσαν γλῶσσαν, αὐτὴν τε τὴν ὑπὶρ τῆς μετα- 
βολῆς αὐτῶν καὶ τοῦ σωθήσεσθαι διηνεχὴ προσευχὴν, 
τῶν φχύλων ἀφιστάμενλχι πρΖξεων, σωφροσύνης 
ἐπεμελοῦντο, Καὶ αἱ μὲν νομίμοις συνήπτοντο, αἱ 
δὲ οὕτως ἔμενον ἀποστᾶσαι τῶν πονηρῶν πράξεων, 
αἱ δὲ χαὶ τέλεον, τῷ χόσιλῳ ἀποταξαάμεναι, τὸν τῶν 
μοναχῶν εἴλοντο βίον. Οὐδεὶς μέντοι διέγνω τὴν ἐν 
τῷ ἀφανεῖ xxtà Θεὸν αὐτοῦ πολιτείαν ἄχρι xal τῷ 
βίμ περιὼν Tv, xal ὅπως τῷ φαυλότητα ὑποχρί- 
νεσθαι τὰ φαῦλχ γύναια μετετίθει τοῦ τρόπου, 


ΞΓ΄, Διὰ δὴ τοῦτο xai ἐξιόντι ποτὲ τοῦ καταγω- 
q:09 τῆς τῶν πορνῶν πρωτευούσης, συναντᾷ τις τῶν 
ἀχολάττων", ἐπ᾿ αὐτὸ τοῦτο εἰσιὼν ἐκεῖνος, ὥστε βδελυ- 
οἷαν ἑαυτῷ πράξασθαι, xai παίει τὸν ὅσιον κατὰ κὐῤ- 
Bre ὅλῃ χειρὶ, "Eo τίνος, ἐπειπὼν, Χριστεμπαίχτα, 
τῶν φαύλων οὐχ ἀποστήσῃ πράξεων ; Πρὸς ταῦτα 
τὸν θχυμάσιον ἐχείνον ἄνθρωπον, Ταπεινὲ, φάναι, 
μέλλει σοι ἐπιχροτ mia ῥάπισμα, ὡς μιαροῦ πᾶσαν 
τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν πρὸς τὰς σὰς ἐπισυνχχθῆνχι 
χρχυγᾶς, Χρόνος τὸ μεταξὺ ἱκανὸς, καὶ ὁ θεῖος Exst- 
νος ἀνὴρ πρὸς Κύριον ἐκδημεῖ, ἔν τινι σμιχροτάτῳ 
χελλίῳ ὧν, ὃ χατὰ τὴν λεγομένην ᾿Ηλιούπολιν xtn- 
σάμενος ἦν, xaÜ' rjv μιχρὸν τι εὐκτήριον Ex. γειτόνων 
ἔχων, πολλὰς kv αὐτῷ συνάξεις ἐποίει, ἴΕνθα δὴ καὶ 
ἡθροίζετο πολύ τι τῶν ἀσέμνων γυνχιχῶν πλῆθος, 
ἐκανῆις παρ᾽ χὐτοῦ τῆς θεραπείας ἀξιούμεναι, ὥστε 
καὶ τοὺς τὸν ἐμπαθῆ διώχοντας βίον, χολᾷν αὐτῷ 
καὶ ὀργίζεσθαι, πονηροῦ πράγματος δηθεν ἐχείνῳ 
διαφθονουμένους, καὶ, Ὦ πῶς ἐξεγένετο, λέγοντας, 
τῷ ἀπατεῶνι τουχύτας ἑλαῦται πρὸς ἔχυτόν ; 

ZA'. Κοιμηθέντος οὖν, ὥσπερ εἴρηται, xal μηδὲ- 
νὸς αἰσθομένου, ἐςίσταταί τις παραχρῆμα δύσμορ- 
qoc Αἰθίοψ τῷ ῥαπίσαντι αὐτὸν ἀχολάστῳ, καὶ 
παίει Bxo) τι καὶ ἔντονον αὐτῷ κατὰ τῶν παρειῶν 
ῥάπισμα, οὕτως ἰσχυρῶς, ὡς τὸν χρότον ἄχρι χαὶ 
μυκίστου τοῦ διχυτήματος ἀχουστὸν γενέσθχι, ἐπει- 
Δέξχι τουτὶ τὸ ῥάπισμα, ὅπερ ὁ μονχ- 
ὡς προεῖπεν, Αὐτίχα 


πεῖν τε αὐτῷ . 
, ' , 
49€ σοι Βιτάλιος πέπομφεν, 


les enim mulieres ejus per noctem stationem, et 
linguam divina perpetuo canentem, et pro earum 
mutatione, et ut servarentur, assiduam precatio- 
nem, desistentes a malis actionibus, gerebant cu- 
ram lemperantie : οἱ alie quidem legitimo con- 
juugebantur matrimonio ; alie autem sic mane- 
bant,desistentes a flagitiosis actionibus; aliz vero 
mundo perfecte renuntiantes,vitam eligebant mo- 
nasticam. Nemo autem cognovit occultam ejus 
ex Deo vitam, quandiu fuit in vita superstes; nec 
quemadmodum simulando nequitiam, ἃ malis 
moribus traduxit malas mulieres. 

LXIII. Quamobrem cum aliquando egrederetur 
ex habitaculo ejus,qua& primum locum tenebat in- 
ler meretrices, ei occurrit quidam libidinosus,pro- 
pter hocipsum ingrediens,utdata pecunia,expleret 
libidinem : et sancto impingit colaphum, Quous- 
que,dicens, o Christi illusor, non desistes a malis 
actionibus ! Ad hac homo ille admirabilis, Miser, 
inquit,et tibi incutiendus colaphus,ut tota fere Ale- 
xandria ad tuos clamores congregetur. Non mul- 
tum intercessit temporis, et vir ille divinus migra- 
vit ad Dominuni,cum esset in parva quadam cella, 
quam conetrüxerat in loco,qua dicitur Porta (17) 
solis, in qua quoddam parvum habens oraturium, 
faciebat in eo multas synaxes. Quo in lococongre- 
gabatur etiam multitudo impudicarum mulierum, 
qua consequebantor ab eo curationem,adeo ut qui 
vitam agebant libidinosam et vo'uptariam,ei irasce- 
rentur et succenserent, ut cui propter rem malam 
scilicet inviderent dicentes: Quomodo fieri potuit, 
ut hic impostor tam multas ad se attraxerit Ὁ 

LXIV.Cum dormiisset ergo,sicut dictum est, et 
nemo sensisset, accedit repente quidam deformis 
A&thiops ad virum libidinosum, qui ei colaphum 
impegerat,et ejus genis inculit gravem et validum 
colaphum adeo ut ejus sonus ad maximum usque 
spatium fuerit exauditus.Qui deinde ei dixit : Ac- 
cipe hunc colaphum, quem ad te misil monachus 
Vitalis,sicut praedixit. Protincs ergo miser volata- 


(17) Utrumque Ms. Gracum Ἡλιόπολις, ast Hervetus. legit Ἡλιόπυλος, cui consentit altera vita per 


Leontium. 


951 


MENSIS JANUARIUS. 


952 


batur correptus a demone, ut ad ipsum fuit con- γοῦν ὁ ἄθλιος ἐχυλίετο δχιμονῶν *. xal συνηθροίσθη- 


gregala tota fere Alexandria, sicut ille vir justus 
predirerat. Cum itaque vix tandem post multum 
tempus ad se redisset, rumpit vestes, et surgens 
cursu contendit ad sancti domunculam, Misere- 
re mei, clamans, serve Dei Vitalis, qui in Deum 
et in te multum peccavi. Omnibus ergo videnti- 
bus, qui aderant, postquam domui senis appro- 
pinquavit,ipsum jaciens et discerpens deemonium 
dimisit. 

LXV. Cum ergo h&c vidissent, ingressi do- 
munculam, invenerunt sanctum, qui genu fle- 
xerat el Deo per precationem animam commen- 
datam eroiserat. Deinde humi aspicienles, vident 


cay ἐπ᾽ αὐτῷ μιχροῦ πᾶσα ἡ ᾿Αλεξάνδρεια, χατὰ 
τὴν τοῦ δικαίου πόῤῥησιν, Μόλις γοῦν ποῖε μετὰ 
πολλὴν ὕστερον τὴν ὥραν ἑαυτοῦ γενόμενος ῥήγνυσι 
τὰ ἱμάτια, xai διαναστὰς δρύλμῳ πρὸς τὸν τοῦ Oslo) 
οἰκίσκον ἐχώρει, ᾿Ελέητόν με, χράζων, τοῦ θεοῦ 
δοῦλε Βιτάλιε, μεγάλα εἰς Θεὸν χαὶ τὲ ἄμχρτέσεντα, 
Πάντων οὖν ὁρώντων ὅσοι παρόντες ἔτυχον, ὡς τῷ 
οἰχίσχῳ τοῦ γέροντος ἤγγισε, ῥ'ψαν αὐτὸν τὸ Óa- 
μόνιον xai σπαράξαν ἀφῆχεν. 

EE'. Ἐπεὶ οὖν ταῦτα εἴδον, εἴσω τοῦ οἰχίσκου 
γϑνόμενοι, εὗρον τὸν ὅσιον ἐπὶ γόνυ χλιθέντα, καὶ 
Θεῷ διὰ προσευχῆς τὴν Ψυχὴν παραθέμενον, Eizi 
τῷ ἐδάφει προσχύψαντες, γὙρχφὴῆν ὁρῶσιν ἔχουσαν 


scripturam qui sic habebat : Viri Alexandrini, οὕτως ' ἴλνδρες ᾿Αλεξχυδρεῖς, μὴ πρὸ χαιροῦ τι 
nolite aliquid judicare ante tempus, donec ve- g χρίνετε, ἕως ἅν ἔλθῃ ὁ Κύριος. ᾿Εξιυμολογεῖτο 
nerit Dominus.Confitebatur itaque omnibus pra- — τοιγχροῦν ἐπὶ πάντων ὁ τοῦ Oxlgovoq ἀνεθεὶς ἅ τι 
sentibus is, qui liberatus fuerat a demone, mala εἴργασται πονηρὰ χατὰ τοῦ διχαίου, καὶ ἅπερ fxcust 
qua sancto fecerat, et qus audivit prophetice ab προφητιχῶς παρ᾽ αὐτοῦ ῥηθέντα, ἃ 5*, xal πέπον- 
eo dicta, qux etiam passus est. Fuerunt ergo htec θεν. ᾿Ανηγγέλη οὖν ταῦτα παραχρῆμα τῷ πατριάρ- 
statim renuntiala patriarcha, et ipse cum simul χῃ, καὶ αὐτὸς ἄμα παντὶ τῷ κλήρῳ παραγενόμενος, 
venisset cum toto clero, ubi legit eam, 4 erat ὡς ἀνέγνω τὴν ἐπὶ τοῦ ἐδάφους γραφὴν, παρ᾽ ὀλίγον 
humi, scripturam, paulo post dixit: Si fuissem εἶπεν" Εἰ τοῖς λόγοις τῶν ἐνδιχδαλλόντων ὑπαχθεὶς 
inductus verbis eorum, qui calumniabantur,fuis- ἢν», ἐμοὶ ἂν ἐκετνο ἐπεχροτήθη τὸ ῥάπισμα. 

set mihi incussus ille colaphus. 

LXVI. Tunc etiam congregatur universum ag- — ES . Τότε δὴ συναθροίζονται xal τὸ τῶν πορνῶν 
men meretricum ad justa facienda venerando ἄπαν σμῆνος πρὸς τὴν τοῦ τιμίο» σώματος χη δείαν᾽ 
corpori.Quzs quidem eum efferebant cum aroma- προεχομίζοντό τε αὐτὸ ἀρώμασι καὶ λαμπάσι, τὴν 
tibus et lampadibus, valde deflentes privationem στέρησιν ἐχθύμως ἀποχλαιόμεναι τῆς πολὺ τὸ ὠρέλι- 
ejus doctrine, ἃ qua ad eas magna manabat uli- ov ῥεούσης αὐτου διδαχῆς, ἐξηγοῦντό τε τὸν αὐτὸ 
litas, et tunc exponebant ejus vitam, iis quz di- βίον, πᾶσαν πίστιν τοῖς λεγομένοις ἐπάγουσαι, ὡς o 
cebantur fidem omnibus modis facientes, quod * xa& τι πονηρὸν τὴν πρὸς αὐτὰς εἴσοδον ποιεῖτο, 
non ob aliquod malum ad eas ingrediebatur, οἱ οὔτε μὲν ὀφθείη ποτὲ ὑπὸ μιᾶς αὐτῶν oi quA 
nec visus sit ulli earum ne manum quidem ad- χεῖρα προσόχλὼν, ἢ ἐπὶ πλευρὰν ὅλως καταχλιδείς. 
moxisse, aut ad latus omnino accubuisse. Ád eos Πρὸς μέντοι τοὺς ἐγχαλοῦντας ταύταις τὴν σιωτῖ, 
autem, qui illarum reprehendebant silentium, el — xai ὅτι πολλοῖς ἐντεῦθεν σκανδάλου γεγόνασιν αἴτιαι, 
dicebant eas fuisse multis causam offensionis, il- τὴν ἐχείνονυ παραγγελίαν εἰς ἀπολογίαν προέτειναν, 
lius preceptum adducebant ad sui exeusationem, καὶ τὴν ὑπὸ δαίμονος ἐπισχήψασιν εἰς παιδείαν τῇ 
et quz a daemone inflieta fuerat, plagam, ad dis- παραχουσάσῃ pasta. Αὐτὸς δὲ 6 τὸ ῥάπισμα à- 
ciplinam ei qua non obedierat. Ipse autem, qui δωχὼς xal ἀντιλαδὼν οὐ διέλειπέ ποτε, τοῦ δαίμονος 
colaphum dederat et contra acceperat, nunquam αὐτὸν ἀνέντος, τῷ τάφῳ προσεδρεύων τοῦ μακαρίου, 
intermisit, cum demon eum reliquisset, beati θησαυρῷ πολλῶν “ρημάτων ἀποδειχθέντι, τὴν μυή- 
sepulchro assidere, quod effectum est thesaurus μὴν τὲ γαὶ τὴν ἐχείνου χατὰ τὸ ἔθος διὰ ψαλμιγδίας 
multorum miraculorum, et illius commemoratio- ποιούμενος, Εἴτα xal χρόνοις ὀλίγοις ὕστερον τῇ 
nem de more cum psalmis peragere. Deinde pau- μονῇ τοῦ μοναχοῦ Σερίδωνος ἀποκείρεται, [τὸ] xz τοῦ 
cis post annis delondetur in monasterio monachi θείου Βιταλίου κελλίον xatà πολλὴν τὴν πρὸς αὐτὸν 
Saridonis : et cum illi fuisset tradita B. Vitalis D πίστιν ἐγχειρισθεὶς διετέλεσεν οὕτω τὸν ἧπυχον ἐχεῖς 
cella propter inagnam in ipsum fidem, illic vitam σε μετιὼν βίον, ἄχρι καὶ τοῦ παρόντος βίου τὸ τέλος 
quietam in silentio transegit perpetuo,donec per- ἔσχηχεν. "Exc γεὲ μὴν xal ὁ πατριάρχης πολλὰς ὧμο- 
venit ad finem vite presentis. Preterea autem λόγει τῷ Θεῷ χάριτας παρ ὁ μὴ συγχωρηθείη 
patriarcha quoque magnas Deo agebat gratias, ἀνάξιόν τι φθέγξασθαι ἢ ἐννοῆσαι τῆς μακαρίας ἐχεί- 
quod non permisissel, ut aliquid diceret aut co- νης καὶ ἀοιξήλου ψυχῆς * ἄλλος τε δὲ χαὶ πολλοὶ τῶν 
gitaret indignum beala illa et gloriosa anima. τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν κατοιχούντων, τὰ μεγάλα ἐδελ- 
Alioqui autem multi quoque ex 118,48] habitabant τιώθησαν, προχείρως περὶ τὸ χαταχρίνειν ἔχοντες, 


Alexandriam, meliores evaserunt, qui propensi xai τὴν πονηρὰν ταὐύτήν ἀπομαθόντες συνύθει:ν. 


erant ad condemnandum, ei hanc malam didice- 
rant consuetudinem. Sed talis quidem erat vir 
ille sanctus; et res ejus hoc modo se habebant. 


'AÀÀà ταῦτα μὲν τοῦ ὁσίου ἀνδεὺς ἐχείνου τοιχῦτα xii 
οὕτως ἔχοντα, 


9523 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


954 


CAPUT XI. 


Temeraria judicia vitánda. 


EZ'. ᾿Αρχέσει δὲ xal τὸ ῥηθήσεσθαι μέλλον slc A — LXVII. Sufficiet autem id quoque quod est di- 


μαρτυρίαν, ὅπως βραδὺς εἰς xaviapiat ἐτύγχανεν ὃ 
θχυμαστὸς πατριάργης. Νέος τὶς ἀχολάστοις δρμαῖς 
χρώμενος, ἀνὰ τὴν πόλιν περιιὼν ᾿Αλεξάνδρειαν, 
παρθένον τινὰ τῶν τὸν μονχχιχὸν βίον ἀσπασαμένων, 
τῆς εὐθείας ἀποπλανῆσας, εἴτα ἐντρίφημαχ τῶς αὖ- 
τοῦ θέμενος ἀσελγείας, μετ᾽ ὑλίγον εἰς τὸ Βυζάντιον 
σὺν αὐτῇ ἀπέδρχ, Ὅπερ μαϑόντι τῷ θεσπεσίῳ λύπης 
πολλῆς κατέστη αἴτιον, Καὶ τοῦτο δὴ τὸ τοῦ λόγου, 
πάντα λίθον ἐκίνει, σπεύδων αὐτοὺς ὅτι τάχος ἀνα- 
λαθεῖν του πτώματος, Χρόνου δὲ τὸ μεταξὺ διχγενο- 
μένευ, διήγησιν πρός τινας τῶν τοῦ χλήρου ψυχῆς 
ὠφέλειαν ἐμποιεῖν δυνάμένην, τοῦ μακαρίου διηγου- 
μένου, xai ἡ τοῦ νέου ἐκείνου xai νεωτεριχὰ δρά- 
σαντος ἔτυχεν οὕτως παρενεχθῆναι “ ὃν εὐθὺς οἱ τότε 


cendum, ad testandum quam esset tardus vir ille 
admirabilis ad condemnalionem. Quidam juvenis 
impudicuscivitatem obiens Alexandriam,cum vir- 
ginem quamdam ex iis, quee vitam amplexa erant 
monasticam, a via recta abduxisset,et deinde eam 
sug libidinis et intemperantia fecisset delicias, 
paulo post cum ea aufugit Byzantium. Quod qui- 
dem cum rescivisset vir divinus,magno dolore est 
affectus, et,ut dicitur,omnem movebat lapidem,stu- 
dens eos a lapsu revocare. Aliquauto autem tem- 
pore interjecto, accidit ut cum apud quosdam ex 
elero narraret beatus quamdam narrationem, quis 
poterat eorum anime afferre utili'atem,illius quo- 
que juvenis, qui hzc recentia fecerat, fieret men- 


παρόντες xatíxotvóv τε xat ἀπεκήρυττον ὡς ix μιας B tio; quem qui tunc aderant, protinus condemna- 


ἅπαντες γλώττης, οὐ δύο μόνων ψυχῶν ἀπώλειαν τὸ 
φαινόμενον ὄφλειν λέγοντες, ἀλλὰ καὶ πολλῶ, ἑτέρων, 
οἷς εἰς πονηρὸν χατέστη παράδειγμα. Τούτοις τοιγα- 
ροῦν τῆς προχείρου ταύτης ἐπιμεμφόμενος χκατακρί- 
σεως, Μὴ οὕτως͵ εἴπεν, ὦ τέχνα, μὴ εὔκολοί ἐστε 
τὴν γλῶτταν kv τῷ κατειπεῖν τῷ πλησίον, Ἐπεὶ xai 
μεῖς πάντως δυσὶ χοχοῖς μέλλετε πίπτειν “ ἑνὶ 
piv, τοῦ μὴ πρὸ χαιροῦ τι χρίνειν διαχελευομένου 
τὴν ἐντολὴν παραδχίνοντες * ἑτέρῳ δὲ, ὅτι τὸ μέχρι 
τοῦ νῦν γενόμενον ἀγνοοῦντες, κριτὰς ἑαυτοὺς ixsl- 
νου xatà πολλὴν χαθίζετε τὴν εὐχέρειαν, ᾿᾽Αδηλον 
γὰρ πάντως εἴτε εἰς δεῦρο τῷ ἁμαρτέματι παραμέ- 
νουσι, ἢ μετεδάλοντο πρὸς διόρθωσιν, ᾿Εγὼ γάρ ποτε, 
ἔφη, βίον τινὸς τῶν μεγάλων Πατέρων ἀναγινώσκων, 


bant, tanquam uno ore omnes dicentes, eum non 
solum duas,'ut apparebat, perdidisse animas, sed 
et tam multas alias, quibus lioc malum erat exem- 
plar propositum. Eorum itaque magnus ille nimis 
facilem reprehendens condemnationem. Nolite, 
inquit, o filii, nolite esse lingua tam prompti ad 
detrahendum proximo. Nam sic quidem futurum 
est,ut vos omnino in duo mala incidatis, unum qui- 
dem, transgredientes preceptum illius, qui jubet 
non judicare ante tempus ; alterum autem, quod 
ignorantes quod hucusque factum est, vos magna 
facilitate constituitis judices. Est enim omnino 
incertum,an hucusque permaneant in peccato,an 
mutali sint ad correctionem. Ego enim, inquit, 


τοιούτῳ τινὶ ὠφελείας μεστῷ διηγήματι περιέτυχον, c aliquando legens vi'am cujusdam magni ex Pa- 


ETys δὲ οὕτως. 


SH'. Εἰς Τύρον τὴν πόλιν μονχιχοὶ δύο διακονίαν 
δήπου πληροῦντες ἀφίχοντο * θχτέρῳ δὲ τούτων εἰς 
τόπον παριόντι τινὰ μία τῶν πορνῶν, ἧς τοὔνομα 
Πορφυρία, εἴπετο χράζουσα * Πέτερ τίμις, σῶσόν με, 
οἵα ποτε τὴν πόρνην Ἰησοῦς ὁ Χριστός, Ὁ δὲ μηδὲν 
τῶν ἀνθρωπίνων ὑπολογισάμενος, λαδόμενος αὐτῆς 
τῆς χειρὸς ὑπὸ πολλῶν ὀρώντων τοῖς ὀφθαλμ οἷς διὰ 
μέσης τῆς πόλεως ἔξεισι, Φήμη τοιγαροῦν πανταχοῦ 
διέῤῥευρεν, ὡς εἴη ὁ μοναχὸς ἐκεῖνος εἰς γυναῖχα 
τὴν Πορφυρίαν λαδών, Διιοῦσα δὲ f$ πόρνη σὺν αὐτῷ 
πόλεις τε χαὶ χώμας, βρέφει περιτυγχάνει χαμαὶ 
χειμένῳ ᾿ ὅπερ ἐπὶ τῷ ἀναθρέψαι φιλανθρώπως ἀνε- 
λομένη βαστάζουσα ἣν, Χρόνῳ δέ τίνι ὕστερον Τύριοι 
καταλαθόντες ἔνθχ οὗτοι διέτριδον, xal τὸ παιδίον 
ὑπό γε τῆς πόρνης ἰδόντες ηγχαλισμέ)ον, ὥσπερ ἐγ» 
γελῶντες, χαὶ τοῦ γενναίου τοῦδε ἀνδρὸς χατειρω- 
νευόμενοι, ᾿Αληθῶς, ἔλεγον πρὸς αὐτὴν, oDy ἤμαρτες 
τοῦ σχοποῦ ᾿ καλὸν γάρ σοι τὸ ἐκ τού μοναχοῦ τέκνον 
ἀποχεχύηται. Oi xai εἰς Τύρον ἐπανελθόντες, λόγον 
ἀπαντχχοῦ διέσπειραν, ix τοῦ μοναχοῦ ταύτην παι- 
δίον ἀποτελεῖν, σαφεῖς ἐχείνου διασῶζον τοὺς yapxe 
XTnoxc. Οὕτω σχεδὸν οἱ ἄνθρωποι ἕτοιμοι πιστεῦσαι 


tribus, incidi in talem narrationem plenam utili- 
tate. Sic autem habebat : 

LXVIII. In Tyrum civitatem venerant duo mo- 
nachi, aliquo fungentes miuisterio. Alterum vero 
eorum,cum venisset in quemdam locum, qusedam 
meretrix, cui nomen erat Porphyria, sequebatur 
clamans: Venerande Pater,serva me,sicut olim Je- 
sus Ghristus meretricem. llle aute humanarum 
rerum nihil reputans,ea manu accepta, multis vi- 
dentibus,egreditur per mediam civitatem.Manavit 
itaque fama in omnes partes, quod ille monachus 
in uxorem accepisset Porphyriam.Cum ipso obiens 
meretrix urbes et vicos,iuncidit in infantem humi 
jacentem. Quem quidem cum benigne sustulisset, 


p ut aleret secum eum portabat. Curn aliquo autem 


tempore venisset Tyrii in eum locum, ubi versa- 
bantur, et meretricem vidissent in ultis tenere 
infantem, veluti irridentes, et egregium hunc vi- 
rum ludi(ficantes : Re vera, ei dicebant, a scopo 
non aberrasti. Pulcher enim tibi filius natus est ex 
monacho.Qui etiam Tyrum reversi, eam rem ubi- 
que disseminarunt, quod ea ex monacho peperis- 
set filium, qui illius expressam conservavit effi- 
giem. Ita fere sunt homines prompti ad creden- 


955 


MENSIS JANUARIUS. 


956 


dum suspicionibus et maxime qui sunt mali etfla- A ταῖς ὑπονοίαις, xal μάλιστα φαῦλοι xal μοχθηροὶ 


gitiosi, et ἃ se habent acceptam credendi occa- 
sionem. Statim enim tanquam e propinquo seip- 
sos testes accipientes, alios accusant facile;simul 
quidem se volentes explere deliciis talium cogi- 
tationum et verborum, et cupientes esse alios 
similiter improbos; et sic studentes vitare plagas, 
qua» inferuntur cis a conscientia. Monachus au- 
tem cum totondisset Porphyriam, οἱ ei monasti- 
cum imposuisset habitum, vocat eam Pelagiam, 
el concedit ei, ut in monasterio virginum agat 
silentium. 

LXIX. Cum vero przscivisset diem sui decessus, 
illa quoque accepta,redit Tyrum Eam autem puer 
quoque sequebatur, jam septem annos natus. Ad 


ὄντες, xal otxoüsv ἔχειν τὰς τοῦ πιστεύειν ἀφορμὰς 
δυνάμενοι, Εὐθὺς γὰρ, ὥσπερ ἑαυτοὺς ix τοῦ ἐγγυ- 
τάτου λαμδάνοντες μάρτυρας, κατηγοροῦσι τῶν ἄλ- 
λων ῥᾳδίως, ἄμα μὲν τοῖς τοιούτοις νοήμασί τε «at 
ῥήμασιν ἐντρυφᾷν βουλόμενοι, ἄμα δὲ καὶ ἑτέρους 
εἰς μοχθηρίαν ὁμοίους ἔχειν ἐπιθυμοῦντες, xai οὕτω 
φεύγειν σπουδάζοντες τὰς ἐχ τοῦ συνειδότος πληγάς. 
'O μέντοι μοναχὸς ἀποχείρας τὴν Πορφυρίαν, καὶ 
τὸ τῶν μοναχῶν αὐτῇ σχῆμα περιθεὶς, Πελαγίαν 
μετονομάζε: xai εἰς παρθενῶνα δίδωσιν ἡσυχάζειν. 


ΞΘ’, ᾿Επεὶ δὲ προέγνω τὴν ἡμέραν τῆς τελευτῆς, 
παραλαδὼν χἀκείνην, ἐπάνεισι πρὸς τὴν Τύρον * ἣν δὲ 
χαὶ τὸ παιδίον αὐτῇ συνεπόμενον, ἑκτὰ χρόνους σχε- 


omnes vero pervenit fama eorum adventus, quod B δὸν γεγονός, Διεζόθη δὲ αὐτῶν εἰς πάντας d ἄφιξις, 


scilicet revertitur Porphyria cum monacho suo 
conjuge. Deinde cum agrotasset monachus, et ad 
mortem jam spectaret,plurimi ad enm accesserunt 
ex habiiatoribus, ejus visitandi gratia. In quorum 
conspectu cum jussissel afferri thuribulum plenum 
candenlibus carbonibus, accipit eos carbones, et 
infundit in sinum,et omnibus audientibus:Benedi- 
ctus,inquit, Dominus, qui olim rubum servavit in- 
combus: is mihi fuerit testis fidelis,quod quomodo 
meas vestes non attigit hec qua est in igne uren- 
di vis, ita nec ego attigi mulierem toto tenipore 
vite mes. His auditis omnes obstupuerunt, Deo 
dantes gloriam, qui eos, qui ipsum in occulto co- 
lunt, scit aperte glorificare. H»c cum fecissset et 


ὡς *, Πορφυρία μετά γε τοῦ μοναχοῦ ἀνδρὸς αὑτῆς 
ἐπανήχει " εἴθ᾽ οὕτως νοσήσαντι xal πρὸς θάνατον 
ἀφορῶντι τῷ μοναχῷ, πλεῖστοι τῶν οἰχητόρων ἐπι- 
σχέψεως χάριν αὐτῷ προσέδαλον. Ὧν ἐπ᾽ ὄψεσι θυ- 
μιχτήριον ἐνεχθῆναι χελεύσας ἀνθράκων πλῆρες 
πυρὸς, λυδὼν χαταχέει τοῦ χόλπου τοὺς ἄνθραχας, 
καὶ εἰς ἀχοᾶς πάντων, Εὐλογητὸς Κύριος, ἔφη, ὁ 
πάλαι τὴν βάτον τηρήσας ἄφλεχτον * οὔτός μοι εἴη 
μάρτυς πιστὸς, ὅτι ὥσπερ οὖχ ἥψατο τῶν ἐμῶν ἱμα- 
τίων ἣ καυστιχὴ ἤδη τοῦ πυρὸς δύναμις, οὕτως οὐδὲ 
ἐγὼ γυναιχὸς ἡψάμην παρ᾽ ὅλον τὸν τῆς ζωῆς χρό- 
vov, Τοῦτο πάντες ἀχούσαντες χατεπλάγησαν, δόξαν 
τῷ Θεῷ ὁιδόντες, ὅς γε τοὺς ἐν τῷ χρυπτῷ αὐτὸν 
θερχπεύοντας φανερῶς οἵδε δοξάζειν, Ταῦτα ποιήσεις 


dixisset monachus,in manus Dei ἀθροπὶϊ animam. τε xai λέξας ὁ μοναχὸς, εἰς θεοῦ χεῖρας τὴν ψυχὴν 


Propterea vobis omnibus suadeo,o filii spirituales, 
Sicut eliam prius dixi, non esse promptos ad con- 
demnationem.Contigit enim nonnunquam, ut ejns 
quidem, qui est fornicatus,aut aliquid aliud deli- 
quit, peccatum aperte factum sciamus, in occulto 
autem factum ignoremus paenitentiam.Oportet au- 
tem Dominicam quoque limere vocem, quz di- 
cit : « In quo judicio judicatis, judicabimini 9. » 


παρατίθησι, Διὰ δὴ ταῦτα ὑμῖν παρεγγυῶμαι πᾶσι, 
τέχνα πυευματιχὰ, καθάπερ δὴ χαὶ πρότερον ἔφην, 
μὴ προχείρους εἶναι πρὸς τὴν χατάχρισιν, "ἔστι 
γὰρ Ott χαὶ συμδαίνει τὴν μὲν τοῦ πορνεύσαντος ἢ, 
καὶ ἄλλο τι πεπλημμεληκότος ἁμαρτία, ἐν τῷ φ1- 
νερῷ πρχχρεῖσαν εἰδέναι, τὴν δὲ μετάνοιαν κατὰ τὸ 
κρυπτὸν τελεσθεῖσαν, ἀγνοεῖν, Χρὴ δὲ καὶ τὴν Ascxo- 
τικὴν φωνὴν δεδιέναι τὴν λέγουσαν " « "Ev ᾧ χρίμχτι 
χρίνετε, χριθῆσεσθε. » 


CAPUT XII. 
Pielatis et divinorum mysteriorum commentario. 


LXX. Neque vero euadebat solum cavere hoc Ὁ — 0'. Οὐ μὲν ἄχρι τοῦ ἐλαττώματος πεφυλαγμένους 


delictum;sed eorum etiam qui divina precepta ne- 
gliguni,volens corrigere socordiam,tale quid fecit, 
dignum quod mandetur memorix».Cum enim cog- 
Dovisset multos negligentiores post lectionem divi- 
norum Evangeliorum exire ex ecclesía,et vanis ac 
otiosis vacare sermonibus, solemni quodam die, 
relicto sacrificio, ipse quoque e templo egreditur, 
et sedet cum universa multitu !ine. Omnibus autem 
hoc stupentibus, Non oporlet,inquit,ad mirari. Ubi 
enim sunt oves, illic omnino oportet esse pasto- 
rem.Nam cum propter vos et vestram utilitatem so- 
leamus synaxes celebrare, si vos autem foris ver- 
semini, contingit inutilem a nohis capi laberem, 


9 Matth. vir, 2. 


εἶναι παρήνει " ἀλλὰ xai τῶν τῶν θείων προστάξεων 
κατολιγορούντων τὸ ῥάθυμον βουλόμενος διορϑώτα- 
σθαι, τοιοῦτόν τι ἐπετήδευτε μνήμης ἄξιον, ᾿Επεὶ γὰρ 
ἔγνω πολλοὺς τῶν ἀμελεστέρων μετὰ τὴν ἀνάγνωσιν 
τῶν θείων Εὐανγελίων ἐξιόντας τῆς ἐκχλησίας χαὶ 
ἀργολογίαις σχολάζοντας, ἐν μιᾷ τῶν ἐπισήμων 
ἡμέρᾷ τὴν θείχν ἱερουργίαν ἀφεὶς ἔξεισι καὶ αὐτὸς 
τοῦ νχοῦ, καὶ σὺν τῷ ὄχλῳ παντὶ γχάθηται, Πάντων 
οὖν δι᾽ ἐχπλήξεως τουτὶ ποιουμένων, ἐκεῖνος, Οὐ χρὴ, 
ἔφη, θαυμάζειν. Ὅπου γὰρ τὰ πρόδχτα, ἔκετ δεῖ 
πάντως εἶναι xai τὸν ποιμένα * ἐπεὶ γὰρ δι᾽ ὑμᾶς 
xxi τὴν ὑμετέραν ὠφέλειαν εἰώθαμεν τὰς συνάξεις 
ἐπιτελεῖν, ὑμῶν δὲ ἔξω διχτριδόντων ἀνόνητον ἣμῖν 


957 


τὸν χόπον συμόαίνει γίνεσθαι" 
ἐξιοῦτί τε ὑμῖν σρνεξέρχεσθαι, καὶ αὖθις εἰσεργομέ- 
νοῖς συν[εισ]ιέναι, Πολλοὺς τοῦτο διώρθωσε χαὶ τῆς 
μὴ καλῶς γινομένης ἀπέλλαξε συνηθεῖας, 

OA', Οὐκ ἐχείνους δὲ μόνους βελτιοῦν ἔσπευδε τοὺς 
ἔξω τῆς συνήξεως ἀργολογίαις ἐνευκαίρουντας, ἀλλὰ 
xai τοὺς ἔνδον πρὸς ἀλλήλους ἀλογώτατα χοινολογου- 
μένους" xal μάλιστα δὴ τοὺς τοὺ βήματος. El ποτε δὲ 
τινα μετὰ μίαν χαὶ δευτέραν παρὰίνεσιν ἀδιόρθωτον 
ἴδοι, ἔξω εὐθὺς ἔδχλλε, τὴν Δεσποτικὴν αὐτοῖς ἐπι- 
λέγων φωνήν, « Τὸν οἴχον τοῦ Θεοῦ otxov ὀετ ποοσ- 
εὐ Ὡς tivat* » ἔμπαλιν δὲ τοὺς περὶ τὰς θείας 
συνάξεις σπουδα!ιοτέρους, ἀπεδεχετο τῆς φιλοθεῖας 
xai προσεπύνει" ἀλλὰ xal προχοπαῖς ἐτίμα βαθμῶν" 
ὅπερ δὴ xai χαφέστερον τὸ μέλλον ῥηθήσεσθαι γνω- 
ptt. 


OB, Δύο τινὲς «ληρικοὶ τῆς κατ᾽ αὐτὸν "ExxAnalac, 
σκυτοτομιχὴν μετιόντες τέχνην, Ex. γειτόνων ἀλλήλοις 
ἔμενον ὧν ὁ μὲν, γυναικὶ συνεζευγμένος xat τέχνα 
ἔχων, πατέρα τε χαὶ μητέρα συνοικοῦντας αὐτῷ, οὖς 
πάντας ἐκ τῶν χειρῶν ἔτρεφε τῶν ἰδίων͵ ὅμως τῶν 
συνάξεων οὖχ ἠμέλει, Θάτερος δὲ, χαίτοι μόνος ὦν, 
τῇ» τέχνην τε ἀχριδέστερος. «αἱ τὴν ἐργασίαν ἐπι- 
μελέστερος, οὐδὲ αὐτῷ μόνῳ πορίζειν τὰ πρὸς τὴν 
χρείαν δυνασὸς ἣν. Τῷ οὖν ὁμοτέ y, διαφθονούμενος 
χαὶ μηχέτι φέρειν δυνάμενος τὴν ὠδῖνα τῆς βασκα- 
νίας, ἐντυχὼν αὐτῷ χατὰ μόνας, ᾿Ορχίζω σε χατὰ 
τοῦ Θεοῦ, ἔφη, μὴ ἀποχρύψειν ἀπ᾽ ἐμοῦ ἀλλὰ φα- 
νερόν μοι τουτὶ θέσθαι, πόθεν αὐτὸς μὲν πλουτῶν 
διχτελεῖς, xal ταῦτα, ὅσα γε εἷς τὴν ἐργχτίχν ῥάθυ- 
poc ὧν, ἐμοὶ δὲ ἐπιμελεῖ ὅτι καὶ φιλοπόνῳ τοὐναν- 
τίον μὲν συμθοίνει, μᾶλλον xai εἰς ἐσχάτην ἤδη περι- 
ἐστηχα πενίαν, Ὁ δὲ, βουλόμενος αὐτὸν ἐπιμελέστε- 
ρον θέσθαι περὶ τὰς συνάξεις, ὀλιγώρως ἔχοντα͵ 
Κἀμὲ πρότερον, εἶπεν, ἀδελφὲ, πολλὴ στένωτσις εἶἷ- 
X8" ἀφ᾽ οὗ δὲ σχολάζειν πρὸς τὰς συνάξεις ἐμαυτὸν 
ἔπεισα, ἔστιν ὅτέ καὶ χρυσίον εὐρίσχω κατὰ τὴν ὁδὸν 
ἀπιών: ὅθεν δὴ xal ἐπισυνῆχται πᾶσαν [{0γ[6 πᾶσα] 
ἣν δρᾷς εὐπορίαν. ᾿Αλλ᾽ εἴ τι ἐμοὶ πείθῃ, ἕπου καὶ 
αὐτὸς ἀπιόντ' μοι, xai παραμυθίαν ἐντεῦθεν ἕξεις 
o) τὴν τυχοῦσαν, Πείθεται τοῖς αὐτοῦ λόγοις, καὶ 
χαθ᾽ ἑχάστην σύναξιν φοιτῶν σὺν ast, ἤσθετο μετ᾽ 
o9 πολὺ εὐλογίας παρὰ θεοῦ γενομένης εἰς τὸν αὐτοῦ 
οἷον, χαὶ τῷ ἀγαγῷ συμθδούλῳ τὴν χάριν ἀνωμολό- 
γει, "O δὲ εὐθὺς τὴν σκηνὴν διάρας, φανερῶς λέγει 
τῷ ὁμοτέχνῳ ὡς οὐδέποτε χρυσίον αὐτῷ κατὰ τὴν ὃ 
ὁδὸν εὑρεθείη. ᾿Αλλὰ βουλόμενος, φησὶ, διαναττησαί 
gt πρὸς τὰ θείάς ἀφικνεῖσθαι συνάξεις, τὴν τοῦ χρυ- 
σίου εὕρεσιν ἔπλασαμην, Τοῦτο εἰς ὦτα τῷ μαχα- 
ριωτάτῳ Ἰωάννῃ, ἐλθὸν, τῆς τε ἀγαθῆς προθέσεως 
αὐτὸν ἀποδέχεται xal τῆς τοῦ πρεσδυτέρου χειροτο- 
νίας χαταξιοῖ, 


9* Matth. xxi, 13. 


VITA S. JOANNIS ELEMOSYNARII. 


πέπεικα ἑμαυτὸν A statui. cum egredientibus vobis simul egredi, et 


958 


rursus ingredi cum ingredienlibus. Hoc multos 
correxit, et a mala abduxit consuetudine. 

LXXI. Non illos vero solos studuit corrigere,qui 
extra congregationem otiosis vacabant sermoni- 
bus; sed eos etiam,qui citrarationem intus inter se 
conferebant sermones, et maxime vero altaris mi- 
nistros. Si quando autem vidisset quempiam post 
unam et alteram admonitionem nequaquam posse 
corrigi,eum statim ejiciebat,apud eos vocem usur- 
pans Dominicam, « domum Dei oportere esse do- 
mum orationis M. » Contra autem eorum, qui in 
divinas congregaliones erant studiosiores, illi ac- 
cepta erat pietas, eosque et laudabat et aJ gra- 
dus provehebat. Quod quidem apertius indicabit 


Β id, quod jam est dicendum. 


LXXII. Duo clerici ejus Ecclesie, artem exer- 
centes incidendi corium, erant inter se vicini. 
Quorum unus quidem mulieri conjunctus matri- 
monio,habensque filios et patrem et matrem cum 
ipso habitantes, quos quidem alebat omnes suis 
manibus, non negligebat tamen divinas congre- 
gationes : alter autem etsi erat solus,et artis pe- 
rilior, et in operando diligentior, ne sibi quidem 
soli parare poterat, qua erant ad usum necessa- 
ria. Ei itaque, qui erat ejusdem artis, invidens, 
et non amplius ferre valens quam animo conce- 
perat invidiam, eum aliquando solum offendens : 
Adjuro te, inquit, per Deum, ne me celes, sed 
hoc mihi aperias,qui fit, quod tu sis semper qui- 
dem dives, idque cum sisin operando negligens; 
mihi autem, qui sum diligens et laboriosus, con- 
ira accidit ut jam redactus sim ad extremam pau- 
pertatem ? Ille autem volens eum reddere dili- 
gentiorem, qui erat negligens in adeundis con- 
gregationibus, quie fiunt sacrorum causa : Mihi 
quoque, inquit, o frater, res erat redacta ad ma- 
ximas angustias. Ex quo autem mihi persuasi di- 
vinis vacare congregationibus, nonnunquam eo 
vadens, aurum in via invenio, quo faclum est ut 
mihi sint congregat:e omnes, quas vides, copia. 
Sed si me audias, ipse quoque me euntem se- 
quere, et hinc non vulgarem habebis consolatio- 
nem. Paret dictis, et ad singulas divinas synaxes 
cum ipso venlitans, sentiebat domui sue factam 
a Deo benedictionem, el bono consultori agebot 
gratias. Ille autem, scena mox aperta, manifeste 
dicit socio, se nunquam aurum in via invenisse, 
Sed volens, inquit, te excitare ut venires ad divi- 
nas congregationes, finxi hanc auri inventionem. 
Hoc cum pervenisset ad aures beetissiini patriar- 
che, et ejus bonum commendat propositum, et 
eum ordinat presbyterum. 


959 


MENSIS JANUARIUS. 


CAPUT XIII. 
S. Jounnis fuga, obitus. 


LXXIII. Hic revera bonus pastor, divinus, in- A — OT", Οὗτος ὁ καλὸς τῷ ὄντι ποιμὴν, ὃ θεῖος, φημὶ, 


quam,patriarcha,credens principi pastorum Chri- 
8to, qui jubet 10, sipersecuti fuerint,ex una civitate 
fuere in aliam ; cum esset Alexandria tradenda 
manibus Persarum, divina providentia illine qui- 
dem recedit, migrat autem in suam patriam Cy- 
prum,suum ei corpus largiturus,ut que eum alue- 
rat: presciverat enim jam appropinquare deces- 
sum.Is itaque,cujus sepe mentionem fecimus, pa- 
tricius Nicetas, accepta occasione ex eo quod Per- 
888 irruperant, obsecrat virum divinum, ut veniat 
usque ad regiam civitatem, precibus et benedictio- 
ne impertiturus imperatorem.Ille autem cum sci- 
ret,qualisesset fides viri clarissimi,annuit quidem 
petitioni : cum ambo autem nave veherentur, et 


jam essent in medio mari,inciduntin gravem tem- p αἴτησιν, 


pestatem. Cum vero navis tam vehementer quate- 
retur fluctibus, et mox esset mittenda in profun- 
dum, visus est nocte illa,qua fuerat excitata tem- 
pestas, patriciusin somnis viderepatriarcham cum 
pauperibus, aliquando quidem per totam navem 
circumcursantem,aliquando autem cum ipsis ma- 
nus extendentem. et ecolis petentem auxilium. 
Cum autem jam in Rhodum insulam pervenissent, 
ille ipse patriarcha cum a sediscessisset, revera vi- 
det,et non in somnis, splendidum virum eunucho 
similem,aureum sceptrum habentem in manibus, 
οἱ ad eum aceedentem dicere: Vocat te Rex regum, 
Statim ergo accersito patricio, cum dixisset qua- 
lem habuisset visionem : Tu quidem, inquit, o vir 


πατριάρχης, τῷ ἀρχιποιμένι Χριστῷ κελεύοντι εἰ- 
χων, διωχομένους Ex τῆσδε τῆς πόλεως φεύγειν εἰς 
τὴν ἑτέραν, ἠνίχα ἡ ᾿ἡἠλεξάνδρεια χερσὶ Περσῶν 
παραδοθήσεσθαι ἔμελλε, θείᾳ προνοίᾳ ἔχεῖθεν μὲν 
ἀπανίσταται, πρὸς δὲ τὴν ἑαυτοῦ πατρίδα τὴν Κύ- 
προν μεθίσταται, τὸ οἴἶκεῖον αὐτῇ σῶμα, ὡς θρεψο- 
μένῃ, χαρούμενος" προέγνω γὰρ ἤδτ τὴν τὴν τελευτὴν 
ὅσον οὔπω ἐγγίζουσαν. *O γοῦν πολλάκις διὰ μνήμης 
ἧμῖν γενόμενος, ὄ πατρίχιος δηλαδὴ Νικήτας, 
ἀφορμῆς τῆς ἀπὸ τῶν Περσῶν ἐφόδου λαδόμενος, 
λιπαρεῖ τὸν θεσπέσιον, μέχρι και τῆς βασιλίδος τῶν 
πόλεῶν ἀφικέσθαι, εὐχῆς xai εὐλογίας τοῖς fam- 
λεύουτι μεταδώσοντχ. Εἰδὼς οὖν ἐκεῖνος οἵα ἡ τοῦ 
λαμπροτάτου μίστις ἀνδρὸς, ἐπινεύει μὲν πρὸς τὴν 
διὰ πλοίου δὲ ἀμφότεροι ἀνχχθέντες, καὶ 
μόσον ἤδη τοῦ πελάγους γενόμενοι, χαλεπῷ περικί- 
πτουσι ζάλῃ. Δεινῶς δὲ ἤδη τοῦ πλοίου χειμαζομέ- 
νου, χαὶ ὀλίγου μέλλοντος τῷ βυθῷ παραπέμπεσθει͵, 
ἔδοξε τῆς νυχτὸς ἐχείνης xa0' ἢν ζάλη ἐγήγερτο, ὁ 
ματρίκιος ὄναρ ὁρᾷν tbt πατριάργην μετὰ τῶν πε- 
νήτων, ὅτε μὲν ἅπαν τὸ πλοῖον περιθέοντα, ὅτε δὲ 
σὺν αὐτοῖς τὰς χεῖρας εἷς οὐρανὸν ὀρέγοντ χαὶ τὴν 
ἐχετθεν βοήθειαν ἐξαιτούμενον, Ὡς δὲ καὶ πρὸς Ῥό- 
δον ἤδη νῆσον χατέλαδον,͵ αὐτὸς ἐχεῖνος ὁ πὲ- 
τριάρχης, ἐν ἐχστάσει γενόμενος, ὕπαρ οὐκ ὄναρ 
ὁρᾷ λαμπρὸν ἄνδρα εὐνούχῳ ἑοιχότα, χρύσεον ni- 

mtpov ἐν χερσὶν ἔχοντα, αὐτῷ τε προσελθόντα, 0 

Κασιλϑὺς, φάναι, τῶν βασιλευόντων καλεῖ σε, Aus 

γοῦν τὸν πατρίκιον μετακαλεσάμενος xai τὰ τὶς 


splendidissime, studuisti nos deducere ad eum, c ὄψεως ὡς εἶχεν εἰπὼν, Σὺ μὲν, ὦ λαμπρότατε, ἔφη, 


qui γοξηδὶ in terra : qui autem celum et terram 
et omnia sua tenet ditione, prior ad se accersit. 
Ille vero hoc dicto tristitia affectus et dolore re- 
pletus, non potuit quidem eum retinere.Sed cum 
venerabilium ejus precum fructum jucunde ac- 
cepisset, quam potuit officisiosissime eum dimit- 
tit in Cyprum. 

LXXIV.Cum autem in suam civitatem pervenis- 
set Amathuntem,jussit scribis ut scribereut testa- 
mentum, quod sic habebat : Joannes humilis qui- 
dem servus servorum Dei,propter autem mihi im- 
positam pontificatus dignitatem, gratia Christi li- 
ber,ago tibi gratias, Domine Deus meus,quod me 
dignum censueris, qui tua tibi otferrem : et quod 
ex mundi bonis nihil aliud sit mihi reliquum, nisi 
teria pors nummi; quam ipsam jubeo quoque dari 
pauperibus,qui sunt mihi fratres in Christo.Quan- 
do enim Dei promissione creatus fui episcopus Ale- 
xandrim, inveni in. meo. episcopatu circiter octo 
millia librarum auri: ex oblatione autem piorum 
millies his ampliores collegi pecunias : quas cum 
cognosccrem esse Christi, Christo etiam da:e volui, 
cui nunc quoque trado animam. Cum lioc testa- 


10 Matth: x, 25. 


πρὸς τὸν ἐπὶ γῆς βασιλεύοντα σπουδὴν ἐποίεις ἡμᾶς 
ἀγαγεῖν" ὁ δὲ οὐρανοῦ «ai γῆς καὶ πάντων κρατῶν, 
φϑασας πρὸς ἑαυτὸν μετεστείλατο, Σ 

οὖν ἐπὶ τῷ λόγῳ ἐκεῖνος, καὶ λύπης πληρωθεὶς τὴν 
καρδίαν, ἐπισχεῖν μὲν αὐτὸς οὐχ οἷός τε ἦν, τῶν δὲ 
τιμίων αὐτοῦ χαιτατρυφήσας εὐχῶν, μετὰ πλείστης 
ὅσης τῆς θεραπίας πρὸς τὴν Κύπρον ἐχπέμπει. 

OA', ᾿Επεὶ οὖν τὴν ἰδίαν πόλιν ᾿Αμαθοῦντα κατέλα- 
6c, διαθήκην τοῖς ὑπογραφεῦσιν ἐχέλευσε γράφει; 
ἔχουσαν ὧδε. ᾿Ιωάννης δοῦλος μὲν εὐτελὴς τῶν Θεοῦ 
δούγ)ων, διὰ δὲ τὸ ἐπιτεθέν μοι τῆς ἀρχιερωσύνης 
ἀξίωμα, χάριτι Χριστοῦ ἐλεύθερος, εὐχαριστῶ σοι, 
Κύριε ὃ Θεός μου, ὅτι μὲ κατηξίωσας τὰ σὰ σοὶ 
προσενεγκεῖν᾽ καὶ μηδ’ ὁτιοῦν ἄλλο μοι νῦν τῷ βίῳ 


p ^* £t ever ὅτι μὴ τρίτον νομίσματος, ὅπερ δὴ 


καὶ αὐτὸ τοῖς πένησι τοῖς ἐν Χριστῷ ἀδελφοῖς μοὺ 
δοθῆναι χελεύω. "Ott γὰρ κατὰ Θεοῦ συγχώρησιν 
᾿Αλεξανδρέων ἐπίσχοπος προεύδλήθην͵ περὶ τὰς ὀχτα- 
κιςχιλίας τοῦ χρύσίου λίτρας ἐν τῷ ἐπισχοπείῳ uo» 
οὖσας ἐφεῦρον, ἐκ προσαγωγῆς δὲ φιλοθέων μυριο- 
πλάσια τούτων συνήγαγον γρήματα" ἃ τοῦ Χριστοῦ 
ὃντ γινώσχων, Χριστῶ χαὶ δοῦναι πρεεθυμήθην, 
ὦπερ νῦν xal τὴν ψυχὴν παραδίδωμι, Ταῦτα οὕτως 


961 


VITA S. JOANNIS ELEEMOSYNARII. 


962 


ὁ μέγας τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος διαθέμενος, εἰς χεῖρας A mentüm sui fecisset ille magnus homo Dei, de- 


Θεοῦ ζῶντος τὸ πνεῦμα παρέθετο 

ΟΕ΄. θαῦμα δὲ γίνεται περὶ τὴν αὐτοῦ ταφὴν, 
οὐδενὸς τῶν πώποτε θαυματουργηθέντων δεύτερον, 
Κατὰ γὰρ τὸν εὐχτήριον olxov τοῦ θχυματουργοῦ ἔν 
τινι σοφῷ δύο σώματα ἐπισχόπων χρυπτούσῃ xata- 
τίθεσθχλι μέλλοντος, ἦν ἰδεῖν τὰ νεχρὰ ταύὐτὶ σώμα- 
τα, ὥσπερ ἐμψυχωμένα σέδας τῷ μαχαρίῳψ σώματι 
νέμοντα, ᾿Εχστάντα γὰρ ἀπ᾽ ἀλλήλων, μέσον αὐτὸ 
παραδέχονται * xai τοῦτο μὲν περὶ τὴν ταφὴ" γενό- 
μένον, πολλαῖς ὄψεσιν ἐρεάθη * ἕτερον δὲ οὐχ ἔλαττον 
τούτου προϊὼν ὁ λόγος δηλώσει, 


posuit spiritum in manus Dei viventis. 

LXXV. [n ejus autem sepultura fit miraculum, 
quod nulli cedit ex iis, que unquam faeta sunt mi- 
rabilia.Nam cum esset deponendusin ede oratoria 
adnirabilium operum effectoris Tychonis,in qua- 
dam capsa,in qua erant condita duo corpora epi- 
scoporum; videre licebat hec mortun corpora vel- 
uti animata tribuere cultum beato corpori. Nam a 
se invicem sejuncta,id medium accipiunt. Et hoc 
quidem, quod evenit in ejus sepultura, visum est 
multorum oculis : alterum autem eo non minus, 
procedens declarabit oratio. 


CAPUT XIV. 
Miracula post ejus mortem facta. 


OG". Tóvatov γάρ τι τῆς ἐνεγχαμένης τὸν maxpiáo- Β LXXVI. Quadam enim mulier orta in oppidu- 


χὴν πολίχνης ὁρμώμενον, ἐπεὶ ἔμαθεν ἤδη μέλλειν 
αὐτὸν πρὸς Κύριον ἐχδημεῖν, μέγα τι xal βαρὺ 
ἀμάρτημα ἑαυτῇ συνειδυῖα, προστρέχει τῷ μαχαρίῳ 
θερμοῖς δάχρυσι τῶν αὐτοῦ ποδῶν ἀπτομένη, διὰ 
προσευχῆς ἐχείνου λύσιν ἡτεῖτο τοῦ ἡμαρτήματος. 
δὲ, Εἰ πιστεύεις, ἔφη, ὅτι σοι διὰ τῆς ἐμῆς npos- 
εὐχῆς τὸ ἀμάρτημα λύεται, ἐξομολογήστ -θαί σοι δεῖ 
πάντως αὐτό, ᾿Επεὶ δὲ μὴ δύνασθαι τοῦτο τῶν g:- 
λέων προενεγχεῖν ἔλεγε, διὰ γραφῆς αὐτὸ δηλοῦν 
προετρέπετο * ὡς δὲ xal πρὸς αὐτὸ δυσανατχετοῦταν 
ἔόλεπε, τραφῆναι χελεύει ἐν τῇ σφραγῖδι ταύτης 
ἀσφαλισθῆναι, χαὶ οὕτως αὐτῷ τὸ γριμμκατεῖον 
ἐγχειρισθῆναι. Οὕτως οὖν γενομένου xal εἰς τὰς αὖ- 
τοῦ χεῖρας διασεσημασμένου πιστευθέντος τοῦ γραμ- 


lo, quod tulerat patriarcham, postquam rescivit 
eum jam esse migraturum ad Dominum, magni 
el gravis peccati sibi conscia accurrit ad bea- 
tum : ei calidis lacrymis profusis, ejus pedes 
tangens, petebat illius peccati absolutionem. Ille 
autem : si credis, inquit, meis precibus te esse 
ab hoc peccato absolvendain, oportet omnino te 
id prius conliteri. Cum autem dixisset se non 
posse id labris proferre, jussit id scriptis signifi- 
care. Cum vero videret eam id wgre ferre, jubet 
ut ipsa id scribat, et suo ipsius sigillo muniat, et 
sic οἱ tradat schedulam. Cum sic ergo factum 
essel et in ejus manus tradita fuisset obsighata 
schedula, rogabat wulier eum obtestans, ut nibil 


ματείου, ἔδεττο ἡ γυνὴ ὄρχοις αὐτὸν ἀσφαλιζομένη, C eorum, qua inerant, veniret ad cujusquam cogni- 


μηδενὶ μηδέν τι τῶν ἐγχειμένων εἰς γνῶσιν ἐλ- 
θεῖν, 

OZ', Πέντε τὸ ἀπὸ τοῦδε παρῆλθον ἡμέραι, καὶ ὃ 
μέγας τὸν βίον ἀπολιπών, πρὸς τὰς τῶν δικαίων ἐξε- 
δήμει σχηνὰς, οὐδὲ περὶ τούτου τὸ παράπαν πρός τινὰ 
εἰρηχώς, ᾿Επεὶ δὲ ἣ γυνὴ, κατὰ θείαν ἴσως ol «ovon(xv, 
οὖχ ἔτυχε παροῦσα τῆς ἡμέρας καϑ᾽ fjv οὗτος τοῦ βίου 
ἀφίστατο, κατὰ τὴν τῆς ταφῆς παραγενομένη, καὶ 
ὑποπτεύσασα μήποτε τὸ πιστευθὲν γραμματεῖον 
ἀμεληθὲν, καὶ τῷ ἐπισχοπείῳ χαταλειφθὲν, οὕτως 
κατάφωρον γένηται τοῖς πᾶσι, μιχροῦ καὶ ἔχφρων 
τῷ λύπῃ γέγονε, πίστει δὲ θερμοτάτῃ πάλιν ἑαυτὴν 
ἀναχτησαμένη, ὡς εἶχε τάχους τὴν ἐχείνου κατα- 
λαμδάνει σορόν " xai ὥσπερ ζῶντος αὐτοῦ xaTa " 
Τί τοῦτο πεποίηκας, ὦ θεσπέσιε, ἐπ᾽ ἐμοὶ, λέγουσα, τῇ 


tionem. 


LXXVII. Quinque dies abhinc preterierant : et 
magnus ille excedens e vita, migravit ad justorum 
tabernacula, cum nibil de ea recuiquam dixisset 
omnino. Cum autem mulier, divina quadam forte 
providentia, non adfuisset illo die, quo excessit e 
vita, ea accedens ad sepulturam, et dubitans ne 
forte quie ejus fidei commissa fuerat schedula, ne- 
glecla et in episcopatu relicta deprehenderetur ab 
omnibus,dolore affecta,ase propemodum discesse- 
rat: sed cum flde ardeniissima se rursus collegisset, 
quam maxima potuit celeritate venit ad illius ca- 
psam; οἱ tanquam eo vivo,clamabat: Quid hoc fe- 
cisli, o vir divine,mihi peccatrici, ut nunc afficiar 


ἀμάρτολῷ, xal νῦν αἰσχύνη xal ὄνέιδος τῷ παντὶ D ab omnibus probro et dedecore?Quod enim ne tibi 


ἔσομαι ; Ὁ γὰρ οὐδὲ σοὶ ἐκκαλύψαι διὰ τὴν ὑπερδολὴν 
τοῦ σφάλματος ἠδυνάμην, τοῦτο τοῖς πᾶσι δῆλον 
προχείσετε, Εἴθε μηδαμῶς σοι περὶ τούτου μηδὲ ἐν- 
τυχεῖν διενοήθην * οἰομένη γὰρ διὰ σοῦ τὴν μέλλουσαν 
δίχην διαφυγεῖν, τούτου τε διήμαρτον, καὶ τὴν bv- 
τεῦθεν αἰσχύνην προσεχτησάμην. ᾿Αλλὰ γὰρ οὐκ 
ἀποστήσομαί σου τοῦ τάφου, οἶὗτε μὴν ὅλως ἔνθεν 
ἐξχναστήσομαι, οὐδ᾽ ἐνοχλοῦσά σοι παύσομαι, ἄχρι 
γοῦν καὶ πληροφορίαν περὶ τῶν αἰτηθέντων λήψο- 
pat ’ πέπεισμαι (dp ὡς οὐ τέθνηκας, ἀλλ᾽ ἐν Θεῷ 
ζῆς, xal map! αὐτῷ ὅσα δὴ καὶ βούλει διανόειν 


quidem potui aperirepropterlapsum insignem,hoc 
erit omnibus manifestum. Utinam ne cogitassem 
quidem te dehacreconvenire.Existimans enim per 
te poenas futuras effugere,et hoc non sum assecuta, 
et quod ex eo oritur,dedecus mihi conciliavi.Sed 
enim non recedam a tuo sepulcro, neque omnino 
binc surgam, neque cessabo te interpellare,nisi de 
iis, qua peiivi, me feceris certiorem. Persuasum 
enim habeo te non esse mortuum, sed in Deo vi- 
vere, et te apud eum posse, quie vis facere, 
δύνασαι, 


963 


MENSIS JANUARIUS. 


964 


LXXVIII. Hzc dicens,etalia his similia, tribus A — OH'. Ταῦτα xz! ἄλλα τούτων  mAtlowx λέγουσα͵ 


diebus et totidem noctibus veneranda ejus capss 
assedit,et (o Dei miracula!) ultima nocte egreditur 
e capsa vir illeadmirabilis simul cum iis,qui cum. eo 
jacebant, episcopis (ejusmodi enim erat id, quod 
apparebat), e el ei dixit : Quousque, o mulier, cla- 
mans es iis qui hic sunt molesta? Nostra enim ve- 
stimenla jam tuse humectarunt lacrym2, fluentes 
instar fluvii. Cum hac dixisset, tradit ei schedu- 
lam, sicut erat,ab illa obsignatam. Deinde, Agno- 
scisne hanc, dixit, o mulier ? Accipe ergo, et jam 
solvens videDeiopera admirabilia.Cum illa autem 
surre1isset,et ad se rediisset,vidit quidem rursus 
sanctos suam capsam ingressos, habens vero sche. 
dulam in manibus,illeso manente signaculo.Quod 


quidem cum solvisset, priorem quidem scripturam g civ ἔχουτα τῆς σφραγῖδος ἀπαθοῦς μενούσης. 


invenit deletam,alienam autem videt positam sub- 
scriptionem, qua& sic habebat : Propter Joannem 
servum meum deletum est tuum magnum peccea- 
tum. Declarabit autem id quoque, quod de eo di- 
cendum est, quanta esset viri virtus, et quantam 
beatitudinem ex ea sil assecutus. 

LXXIX. Nam vir quidam,nomine Sabinus,tem- 


τρισὶν ἡμέραις va χαὶ ἴσαις νυξὶ τῇ τιμίᾳ τούτου σορῷ 
τροσήδρευς, | (ὦ τῶν τοῦ τεραστίων :) ἔξεισι 
τῇ τελευταίᾳ γυχτὶ τῆς σοροῦ 6 θαυμάσιος, ἅμα τοῖς 
συγχειμένοις αὐτῷ δυσὶν ἐπισχόποις (τοιοῦτον γὰρ 
ἣν τὸ φαινόμενον), xal πρὸς αὐτὴν, Μέχρι τινος, ὦ 
γύναι, καταδοῶσα, φησὶ, δι’ ὄχλου τοῖς ἐνταῦθα γίντι, 
Διαύρόχζους γὰρ ἤδη τὰς ἡμειέρας στολὰς τὰ σὰ 
χατέστησε δάκρυα, "ox xal ποταμοῖς ἀποῤῥένντα. 
Ταῦτα εἰπὼν ἐγχειρίζει τὸ γραμματεῖον αὐτῇ ὥσπερ 
ἣν ὑπ᾽ ἐχείνης ἐσφραγισμένον " εἶτα, ᾿Επιγινώσχεις, 
εἴπεν, ὦ γύναι, τουτί : Λάδςε τοιγαροῦν, xxl λύσασε 
Θεοῦ θέα ἔργα παράδοξα, Διχνχυτᾶσα γοῦν ἐκείνη 
431 ἀνχνήψασα, τοὺς μὲν ἁγίους εἰσελθόντας αὖϑις 
εἰς τὴν αὐτῶν θήκην ὁρᾷ * τὸ δὲ γραμματεῖον ἐν χερ- 
“Ὅπερ 
δὴ λύσασα τὴν μὲν προτέραν ἀπαληλιμμένην εὖρε 
γραφὴν, ένην Os ὑπογραφὴν κειμένην pq ἔχου- 
σαν οὕτως * Διὰ ᾿Ιωάννην τὸν δοῦλόν μου ἐξήλειπταί 
σου τὸ μέγα ἁμάρτημα. Δηλώσε: δὲ xal τὸ ἐπ᾽ αὐτῷ 
λεχθησόμενον, ὅση τε ἢ τοῦ ἀνδρὸς ἀρετὴ, xai οἵας 
ἔτυχε τῆς ἔχετθεν μακαριότητος. 

ΟΘ΄. 'Avhp γάρ τις τοὔνομα Σαδῖνος, ἐγχρατῶς 


peranter admodum ete virtute vivens,monasticau ὅτι μάλιστα ζῶν χαὶ φιλαρέτως, τὸν ἀσχητιχὸν xai 
et a negotiis remotam vitam exercens Alexandrim, ἀπράγμονα μετιὼν ἐν ᾿Αλεξανὸρείᾳ βίον, κατὰ τὴν 
hora qua beatus decessit Joannes, pulabatexsis- ὥραν τῆς τοῦ μάχαρος τελευτῆς, ὁρᾷν αὐτὸν dero 
tens in ecstasi se eum videre egressum ex episco- ἐν ἐκστάσει γενόμενος, τοῦ ἐπισχοπείου σὺν ἄμα 
patu cum universo clero, habentem in manu χλήρῳ παντὶ ἐξελθόντα, λαμπάδα τε μετὰ χεῖρες 
lampadem, et iter ad regem ingredientem, viro ἔχοντα, καὶ τὴν πορείαν ὡς τὸν βασιλέχ ποιούμενον, 
quodam splendidissimo, habitu cubiculario, eum ἀνδρὸς αὐτὸν λαμπροτάτου κατὰ σχῆμα κουδιχουλα- 
accersente; et puella quadam speciosissima, ut c 8o» μεταχαλεσαμένου͵ κόρης τέ τινος σφόδρα τὴν 
diceret etiam ipsum solem ei primas partes ce-^ ὥραν πὲριχχλλοῦς, ὡς xal αὐτὸν φάναι τὸν ἥλιον τῶν 
dere in pulchritudine, cui erat caput olee coro- πρωτείων αὐτῇ τοῦ χάλλους παραχωρεῖν, ἐλαίες 
na redimitum, οἱ aliquando quidem eum ρΓΘ- στεφάνῳ τὴν κεφλλὴν ἰστεμμένης, xat ποτὲ μὲν 
cedente, aliquando autem manum quoque tan- προοδευούσης αὐτοῦ, ποτὲ δὲ xal τῆς χειρὸς ἀπτο- 
gente, simul incedente. Cum autem diem adno- μένης καὶ συμπορευομενης, Τὴν ἡμέραν οὖν ὁ ἑω- 
tasset is, qui viderat (erat vero memoria θη ρακὼς ἐπισημηνάμενος (ἡ μνήμη δὲ ἣν Μηνᾶ τοῦ 
magni martyris), tunc autem venissent quidam e μεγαλομάρτυρος), ἐπεί τινες ἔτυχον τότε τῆς ΚΕύ- 
Cypro, ab ipsis accepit, quod illo ipso die, quo προὺυ ἐληλυθότες, ἔμαθεν παρ᾽ αὐτῶν ὡς κατ᾽ αὐτὴν 
hac visa sunt, inclytus Joannes excessit ex hoc ἐχείνην τὴν ἡμέραν, ὅτε ταὐτὰ ὡράθη, xai τὸν ἀοίδι- 
mundo. iov ᾿Ιωάννην ἔχδημον γενέσθχι τῶν ἐγχοσμίων. 
LXXX. Vir quidam alius Alexandrinus, qui erat πΠ΄. “Ἑτερός τις ἀνὴρ ᾿Αλεξανδρεὺς, καὶ αὐτὸς τῶν 
ipse quoque ex iis,qui sunt pielate insignes, vidit ἐπ᾽ εὐσεδείᾳ περιδοήτων, ἐώρα χατὰ τὴν αὐτὴν 
ea ipsa nocte examen pauperum et multitudinem νύχτα σμῆνος πενήτων, πλῆθός τε ὀρφανῶν xai 
orphanorum et viduarum,quz numero non poterat χηρῶν οὐδὲ ἀριθμῷ λαμόχνόμενον, κλάδους ἐν χερ- 
comprehendi,babentem in manibus ramos oliva- σὶν ἔχοντας ἐλχιῶν, xai τοῦ πατριάρχου πρὸς τὴν 
rum,et precedentem patriarcham euntem ad sy- σύναξιν ἀπιόντος δῆθεν αὐτοὺς προπορευομένους. 


naxim. Sufficiunt hec testimonia maxime magni 
Joannis ad Deum fiducie. Quod autem est maxi- 
mum, et caret omni dubitatione : celebrabantur 
anniversaria magni et admirabilium operum effe- 
ctoris Tychonis: deinde cum perageretur de more 
hymnodia, et simul esset congregata populi multi- 
tudo,Deus ad mirabilium, volens apertum reddere, 
quantam fuerit apud eum gloriam consecutus is, 
qui fuerat ejus benignitatis,quoad ejus fieri pote- 
rat, emulator, Joannes, inquam, qui cognomen 
accepit a misericordia; voluit ut ex ejus divinis 
reliquiis copiosa scaturirent unguenta, emilttentia 


'I«avà ταῦτα μαρτύρια τῆς με Ἰίστης τοῦ μεγάλου 
πρὸς θεὸν παῤῥησίας. Τὸ δέ γε μεῖζον καὶ ἀναμφί- 
6GoÀov, παννυχὶς ἐτελεῖτο λαμπρὰ τῆς διετοῦς μνή- 
poe τοῦ μεγάλου xal θχυματουργοῦ Τύχώνος * εἴτα 
τῆς ἐξ ἔθους ἐπιτελουμένης ὑμνῳὸόίχς καὶ τῆς τοῦ 
λαοῦ πληθύος ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνηγμένης, ὃ τῶν θαυ- 
μασίων θεὸς ἐπίδηλον θέσθαι βουλόμενος, οἵας ἔτυχε 
τῆς παρ᾽ αὐτοῦ δόξης ὁ τῆς αὐτοῦ φιλανθρωπίας 
κατά γε τὸ δυνατὸν ζηλωτὴς, ὁ τοῦ ἐλέους, φημὶ, 
ἐπώνυμος ᾿Ιωάννης, εὐδόχησε τοῦ θείου αὐτοῦ λει- 
ψάνου μύρα δαψιλῆ βλύσαι, εὐωδίαν ἰάσεων ἀπο- 
πέμποντα * ὧν οἱ παρατυχόντε κατατρυφήσαντες, 


965 VITA S. BABYL/A. 066 


“ποινῇ τὸν Θεὼν τὸν οὕτω τοὺς δοξάζουτας αὐτὸν A suaveolentem odorem curationum. Quibus fruen- 

ατολλῷ τῷ πλείονι δοξάζοντα εὐψαρίστοις ἐδόξασαν tem qui in ea inciderant, communiter Deum, qui 

“Κεΐλεστιν. Ὦ xat ἡμᾶς τὴν προσήχουσαν προσοιστέον 816 eos qui ipsum glorificant longe amplius glori- 

εὐχαριστίαν, δοξάζοντας Πατέρα, «ai Υἱὸν, xal ἄγιυνν ficat, gratis labris glorificarunt. Cui nos quoque 

ΚἸνεῦμα, viv μίαν ἐν τρισὶ θεότητα τε καὶ δύναμιν, νῦν oportet quam convenit offerre gluri(icationem glo- 

smO ἀεὶ χαὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. ᾿Αμήν. rificantes Patrein, οἱ Filium, et Spiritum sanctum 
unam in tribus divinitatem et potentiam, nunc et 
semper et in secula seculorum. Amen. 


DE SANCTO BABYLA 


EPISCOPO ANTIOCHENO 
ET URBANO, PRILIDIANO, EPOLONIO, PUERIS, EJUS DISCIPULIS. 


(Saeculo i1, Januarii 34 Acta 8.5 Bolland, ad hanc diem (a). 


. Celeberrimum S. Babyla episcopi nomen, przsertim post triumphatam Apostate Juliani impietatem 
Iadictumque Daphniticis oraculis s!'entium. Diversis diebus, ut passim multorum, ascriptum est Fas- 
ἔα : Grecis pridie Nonas Septembris, Romanis 1x Kal. Februarii. An alter martyrio, translationi alter 
dicatus sit, ambigi potest : aut. duore fuerint Babyle antistites. Quid utroque die Martyrologia de 
Babyla predicent, quem Babyllam quoque, Babyllum, Babilam, et Babillum appellant, dicamus. 
Vetus Romanum a Rosweydo editum : « Antiochi» S. Babyl» episcopi. » Ms. S. Hieronymi : « An- 
tiochis Babile episcopi cum tribus parvulis. » Paria in mullis excusis ac manu ezaralis leguntur. 
Usuardus : « Apud Antiochiam natalis S. Babyle episcopi, qui persecutione Decii, posteaquam fre- 
quenter passionibus suis ac cruciatibus glorificaverat Dominum, gloriose vitz finem est sortitus in 
vinculis. Referuntur etiam passi cum eo tres parvuli, id est, Urbanus, P'rilidanus et Epolonius. » 
Eadem fere Martyrologium Romanum. Bellinus, Viola SS. MS. Florium, Cenisius aliique, Ado, Beda 
vulgatus, Molanus in addit. ad Usuardum, ad elogium ex Usuardo jam recitatum, adjiciunt ex Ruffino 
heud pauca de triumphali e Daphne transvectione. Attingit eam breviter Notkerus et Canisius. Agunt 
de eo quoque Maurolycus, Rabanus, Wandalbertus, ac ceteri Latini. Et colitur in quibusdam eccle- 
siis officio trium lectionum, in aliis o;nnino solemni, ut Mediolani : alibi cum officio deS. Timotheo 
fit de eo commemoratio. 

Graci iv Septembris eum celebrant. Ita Anthologion a Clemente vim approbatum: « Sacri Martyris 
Babyls episcopi Antiochie : qui Numerianum imperatorem, in ecclesiam; cui ipse preeerat, ingredi 
volentem repulit, quod filium regis Persarum, obsidem sibi datum, trucidasset. Quapropter catenis 
ferreis vinctus circumductus ad pompam est Babylas, cumque tribus pueris plexus capite. » Eadem 
habet Menologium ab Henrico Canisio editum, Mensa, Cythereus. . 


(2) Triplicem Vitam ediderunt Bollandiani, eam tantum damus quam composuit vel descripsit Metaphrastes 
Roster. EpIT. PATR. . 


9617 





MENSIS JANUARIUS. 


ΑΘΛΗΣΙΣ 
ΤΟΥ͂ ATIOY IEPOMAPYPOX BABYAA 


APXIEIIIZKOIIOY ANTIOXEIAZ, 


CERTAMEN 


SAGCROSANCTI MARTYRIS BABYLE 
ARCHIEPISCOPI ANTIOCHLE. 


(Graxcus textus nunc primum prodit ex codice Regio Parisiensi n. 1607 notato, szculi xin.) 


I. Cum Numerianus sceptra Romanorum &acce- A A'. Νουμεριχνοῦ τὰ Ῥωμαίων σχῆπτρχα xii 
P Up μ e 10€ 


pisset a parentibus, fuisset autem heres illorum 
impietatis, movebatur grave et immane bellum ad- 
versus Christianos.Ümnia enim stas,et genus om- 
ne eorum,qui pietatem delegerant,acerbis tormen- 
tis et gravi morte interibant.Impius ergo Numeria- 
nus Antiochiz aliquando versans,qua estad Daph- 
nen, ne abstinuit quidem a sacro templo Christia- 
norum, sed etiam adversus id struit quemdam 
dolum. Et cum daemonibus de more sacrificasset, 
et cedem fecisset maxime nefariam(1),infante illo 
regis filio, quem a patre pro pacis pignore accepe- 
rat, crudelissime occiso, pergebat ad ecclesiam, el 
Dei templum conabatur profanare per suum introi - 
tum.Nam hoc quoque existimabat esse non parvum 


πατέρων ἐχδεξαμένου,͵ χληρονόμου δὲ xal τῆς ἐχείνων 
ἀσεδείας γεγενημένου, βαρὺς ὁ κατὰ Χριστιανῶν 
πόλεμος ἐκινεῖτο, καὶ σφοδρὸν ἔπνει καὶ ἀγριώτατον. 
Πᾶσά τε γὰρ ἡλικία καὶ γένος ἅπαν τῶν εὑσέδειαν 
ἑλομένων βασάνοις πιχρχῖς χαὶ θχνάτῳ «χαλεπῷ &- 
ἐφθείροντο. 'O τοίνυν ἀσεδέττατος Νουμεριανὸς, ἐν 
᾿Αντιοχείᾳ τῇ πρὸς Δόφνην ποτὲ διατρίδιων, οὐδὲ τοῦ 
ἱεροῦ τῶν Χριστιανῶν τεμένους ἀπέσχετο, ἀλλέ τιν 
xal κατ᾿ αὐτοῦ δόλον ὑφαίνει, Καὶ δαίμοσιν, ὥσπερ 
ἔθος αὐτῷ, θύσας, x«t πάντων ἐναγέστατον toyisi- 
βενος φόνον, τὸ παιδίον ἐχεῖνο τὸ βασιλιχὸν, ὃ πτὸ 
τοῦ πατρὺς ἀσφαλὲς ἐνέχυρον τῆς εἰρήντ,ς εἰλήτει͵ 
ἀπηνέστχτα χατασφάξας, πρὸς τὴν ἐχχλησίαν ἠτ- 
εἰγετο, xai βεδηλῶσαι τὸ τοῦ Θεοῦ τέμενος διὰ τῆς 


cultum deorum.si ab eo profanarentur et contami- p οἰκείας πρὸς τὰ ἔνδον ἐπεχείρει παρόδου, Θεραπείαν 


narentur sancta Christianorum.Divinus auteni Ba- 
bylaseo tempore,quo hic actusadornabalur,curam 
gerens sacri gregis Antiucheni,et sedem adminis- 
trans episcopalem,cum diu ante,quid animo agita- 
ret et medilaretur tyrannus, et quod accessurug 
erat, et quonam modo, intellexisset ; cumque in 
templo congregata universa piorum multitudine, 
salis eos incitasset, ut opem ferrent Dei legibus, in 
quas exercebatur tyranuis, precibusque el suppli- 
cationibus Dei invocasset auxilium, magno et forti 
animo stat ante portas templi. Et cum perrupisset 
sapercillium eorum qui precedebant,et fastum eo- 
rum,qui gloriose et superbe incedebant satellitum, 
inquam, et stipatorum, sceleratum illum acceden- 
tem increpavit, et (2) dexteram ejus pectori ad- 
movit;et sic retardavil ejus impetum in ecclesiam, 
et illum a sacris repulit ambitibus. Loquenti au- 
tem libertatem admiratus Numerisnus, et illius 
famam preterea reveritus, qua erat magna et in 


(1) Pluribus bujus filii regis necem describit 8. 
Chrysostomus homilia contra gentiles. 


γὰρ ἔδει xal τοῦτο δαιμόνων οὐ μιχρὰν͵ εἰ βεδηλωβῇ 
παρ᾽ αὐτοῦ καὶ χρανθείη τὰ τῶν Χριστιανῶν dy. 
Βαδύλας δὲ ὁ θεῖος, χατὰ τὸν καιρὸν ἔχεῖνον καθ᾽ ὅν 
τὸ δρᾶμα σωνεσχευάζετο͵ τῆς ἱερᾶς τῶν 'Αντιοχέων 
ποίμνης ἐπιμελούμενος, xai τὸν τοῦ ἐπισκόπου θρό- 
νον διέπων, τὴν ἐπίνοιχν ἐκείνην kx πολλοῦ xal τὴν 
μελέτην, xal ὅτε ὁ τύρχυνος ἐπισταίη, καὶ ὅπως 
μαθὼν, συναθροίσας τὸ εὐσεδὲς ἀπὰν κατὰ τὸν νχὸν 
πλήρωμα, καὶ τούτους ἀμῦναι τοῖς τοῦ Θεοῦ νόμοις 
τυραννουμένοις ἱκανῶς παραθήξας, xxi δεήσεσι τὸ 
Θεῖον καὶ προσευχαῖς εἰς συμμαχίαν καλέσας, ἀνδρει- 
ótata πρὸ τῶν τοῦ ναοῦ πυλῶν ἴστιται, xai διάχό- 
ψας τὴν ὀφρὺν τῶν προηγουμένων, τῶν σοδούντων 
τὸν τύφον, τοὺς δορυφόρους, τοὺς ὑπασπιστὰς, ἐπ- 
ἐτίμησε τῷ μιαρῷ ἐχείνῳ προσιόντι, xal τὴν δεξιὰν 
εἷς τὸ στῆθος ἀπέρεισε, xxl οὕτως αὐτὸν τῆς εἰς τὴν 
ἐχαλησίαν ὁρμῆς ἀνέττειλε, χαὶ τῶν ἱερῶν ἀπώσατο 
περιδόλων. Τὴν παῤῥησίαν τοίνυν καταπλαγεὶς Νου- 
μεριανὸς͵ πρὸς δὲ xal τὴν τοῦ ἀνδρὸς φήμην εὖλι- 
(8) Chrysostomus : «Dexteram impactam in pee- 
tus firmavit ira turgid um ac cade fervens, » etc. 


971 


MENSIS JANUARIUS. 


972 


enim sapientiam admiratus Numerianus,ab irade- Α τοῦ ἀνδρὸς ὁ Νουμεριανὸς θαυμάσας τῆς ὀργῆς τι 


sinit,eumque placide et amice intuens : Ο doctor, 
inquit, puerorum, polesne dicere quod sit Deus? 
Ille autem : Dei quidem, inquit, naturam, ne si 
multum quidem laboraris, inveneris. Est enim 
ineffabilis,et qui nec potest comprehendi,nec hu- 
manis indagari cogitationibus; principium universi 
et constitutio, Rexque et Dominus et Creator om- 
nium. Cum autem sit semper nullius rei indigens 
(talis est enim Deus), fecit angelos (4), et omnes 
alias essentias incorporeorum. Post horum autem 
creationem, fecit hominem, et hunc universum 
mundum, et eum implet bonis innumerabilibus, 
pronuntians ipsuin id esseinlerra,quod ipse est in 
celis.Eum cum in tanto honore constituisset, tan- 


ὑπολήγει, xal ἥμερόν τι αὐτὸν «ai. φίλιον positi, 
"à διδάσχαλε παίδων, φησὶν, ἔχοις ἂν εἰπεῖν τὶ ποτι 
ἄρα εἴη 8:04 ; Ὃ δὲ, θεοῦ μὲν φύσιν, εἶπεν, οὐδὲ, ἂν 
πολλὰ χάμοις, εὑρήσεις " ἔστι γὰρ ἄῤῥητος, ἄληκτος, 
λογισμοῖς ἀνθρωπίνοις ἀνεξερεύνητος, ἀρχὴ τοῦ xav 
τὸς xal συνουσίχ, βασιλεύς τε xai Κύριος xal Δη- 
μιουργὸς ἀπάντων * ἀνενδεὴς δὲ ὧν ἀεὶ (τοιοῦτον 
γὰρ τὸ θεῖον), ἐποίησεν ἀγγέλους xal ἀρχαγγέλοκ, 
ἄλλας τε πάσχς τῶν ἀσωμάτων οὐσιῶν᾽ μετὰ δὲ τὴν 
τούτων δημιουργίαν ποιεῖ χαὶ τὸν ἄνθρωπον, καὶ 
ἅπαντα τόνδε τὸν χόσμον, xal μυρίων αὐτὸν lysi- 
πλησιν ἀγαθῶν, τοῦτὸ αὐτὸν ἀποφήνας ἐπὶ τῆς γῆς, 
ὅπερ ἐττὶν αὐτὸς ἐν τοῖς οὐρενοῖς, Τοῦτον àv τοσαύτῃ 
τιμῇ καταστήσας, χαθάπερ βασίλεια βασιλεῖ, τὸ xdi- 


quam regi regiam, ei rerum tlerrenarum pattem P. λιστον αὐτῷ μέρος τῶν ἐπιγείων ἀπέταξε τὸν παρά- 


attribuit pulcherrimam,nempe paradisum.Et cum 
preter hoec vellet ei aliunde ostendere,quantum alia 
superaret animantia, ducit ad eum omnia,et jubet 
eum nomina imponere omnibus. Cum autem per 
haec docuisset eum esse omnium praestantissimum, 
tunc creat etiam mulierem,ea quoque eum rursus 
honorans, et manifestum reddens, quod propter 
ipsum factasit. Non his autem solum ornavit, sed 
etiain soli ex omnibus ei dedit rationem,et ei con- 
cessit ut frueretur ejus consuetudine.Ille vero ini- 
micum statuens magis fide dignum eo qui hac de- 
derat,et nullam ducensrationem mandati Creatoris 
sui,pluris fecit deceptionem ejus,qui eum omnino 
stoduitconterere,etomnibus bonissimul evertere; 


cum ille nec magno, nec parvo eum affecisset be- c ἐπιδεξαμένου πρὸς αὐτὸν ἐχείνου, ἀλλὰ 


neficio,sed verbo solo cum eo egissct.Eumne ergo 
Deus delevit? Ex ratione enim justitize hoc erat 
consentaneum. Ille vero non minus quam prius 
perseveravitei benefacere,ostendens quod etiamsi 
millies pe.ccaverimus,non desistit tauen ipse nobis 
procurare quo pertinent ad salutem. Numerianus 
autem hzc audiens,eorum vero intelligentiam mi- 
nime valens consequi (quomodo enim id posset 
anima, qua divinas non gustavil gralias,et ne par- 
vam quidem habebat sapientiam, eratque omnino 
stulta et inerudita ?) se lamen esse adeo crassum, 
et nullosensu preditum ecrobescens ostendere iis 
qui circumsistebant,induit personam cognitionis, 
et Babyle dixit,rem bene se habere, el cum accu- 
rats eorum qua sunt comprehensione eum re:pon- 


δεισον * xxi πρὸς τούτοις βουλόμενος αὐτῷ δετξαι «si 
ἄλλοθεν ὅτον τὰ ἄλλα ὑπερδέδηκε ζῶχ, ἄγει πρὸς 
αὐτὸν ἄπαντχ, καὶ ὀνόμχτα ἐπιθεῖναι χελεύει πᾶσιν 
αὐτόν * xxi διὰ τούτων διδάξας αὐτὸν ὅτι πάντων αὖ» 
τός ἐστι τιμιώτερος, τότε δὴ κτίζει xol τὴν γυναῖχ:, 
καὶ τούτῳ πάλιν αὐτὸν τιμᾷ vai φανερὸν ποιεῖ ὅτι 
δι᾿ αὐτὸν γέ ονεν, Οὐ τούτοις δὲ μόνον αὐτὸν áxtoi- 
ὐυνεν, ἀλλὰ καὶ λόγον μόνῳ τῶν ἀπάντων b, αρίσατο͵ 
καὶ ὁμιλίας τῆς αὐτοῦ δέδωχεν ἀπολχύειν, Ὁ δὶ 
πιστοτερον τοῦ ταῦτα δωρησαμένου τὸν ἐχθρὸν θέμε- 
νος, χαὶ τῆς ἐντολῆς τοῦ ποιήσαντος ἀλογήσως, 
προετίμησε τὴν ἀπάτην τοῦ παντελῶς αὐτὸν ἐκτρίψει 
σπουδάσαντος, καὶ πάν: ὧν ἀθρύως τῶ» ἀγαθῶν ἐχό:- 
λεῖς, οὐδὲν οὔτε μέγα οὔτε μικρὸν εὐεργεσίας ἕνεκεν 
ὑτμα sper 

ἐνέγκατος μόνον αὐτῷ, "Ap" οὖν ἐξήλειψεν zi ὁ 

Θεός ; Τοῦτο μὲν γὰρ κατὰ τὸν τοῦ δικαίου λόγον 

ἀχόλουθον ἦν, Ὅ δὲ οὐχ ἧττον αὐτὸν ἢ πρότερον tà» 
ἐργετῶν διετέλεσε, δεικνὺς ὅτι xdv. μυριάκις ἀμέρ- 
τωμεν, τὰ πρὸς σωτηρίαν ἡμῖν αὐτὸς οἰχονομεῖν oix 
ἀφίσταται, Νουμεριανὸς τοίνυν, ταῦτα ἀχούων, τὸν δὲ 
τούτοις ἐγχείυενον νοῦν συμδαλλεῖν οὐχ ἔχων (πᾶς 
γὰρ ψυχὴ θείων ἄγευστος χαρίτων, καὶ μηδέ ὀλίγε 
συνέσεως μετασχοῦσα, χαὶ ὅλως ἀπαίδευτος xii 
μωρά :) ὃ piv, παχὺς οὕτω xal ἀναίσθητος τοῖς 
repito ttt δόξαι, δι᾿ αἰτχύνης ἔχων, ἐπὶ προσωπεῖον 
Ἡνώσεως καταφεύγει, χαὶ χαλῶς ἔχειν εἶπε ταῦτε 
πρὸς τὸν Βαδύλαν, xai σὺ» ἀχριθεῖ τῶν ὄντων τὸ 
καταλήψει αὐτὸν ἀποχρίνατθαι, Ἔνθεν cot χαὶ πάλιν 
αὐτοῦ πυθάνεται ; Τί ἐστιν ἄνθρωπος ; Ὃ δέ " Τῶν 


disse. Deinde eum quoqne rursus interrogat quid ἑπικήρων ἀπάντων, ὥσπερ ἔφημεν, ζώων τὸ τιμιώ- 
sit homo.Ille au'em,Omnium, inquit,in que cadit τερον, ἥμερον, κοινὸ νιχὸν, φιλάλληλον, εἰ xal ire 
interitus,sicut diximus,animantium przstanssi- τοὺ: θηρῶν ὠπλίσαμεν ἀγοιώτερον. 

mum, mansuetum, natum ad societatem et communioneni, quod mutuo amore tenelur alterum alte- 


rius ; eliamsi alter in alterum bellemus quibusvis bestiis immanius. 


V. Numerianus vero pro miraculo ducens expo- 
ditam linguam Babyla,et simul crassi hebetisque 
ingenii volens labem abstergere, quod, ut contra 
cum diceret, nihil posset afferre, per suos juravit 
deos sapientem esse Babylam,el non esse falsam 
qua de eo celebrabatur famain,si solummodo diis 


Ε΄. Νουμεριανὸς οὖν, ὡς ἑτοίμως εἴχε τῆς γλώττης 
ὁ θχυμαστὸς Βαξύλας ἐν θχύματι θέμενος, xai ἄμε: 
τῆς οἰκείας παχύτητος ἀπολούσχαθαι τὴν ἀδοξίαν 
ἐθέλων, ὅτι μηδὲ ἀντιλογίαν αὐτῷ χωρεῖν εἶχε; 
τοὺς ἰδίους ὥμνυε θεοὺς, xai σοφὸν εἶναι Β χδύλεν͵ 
xal τὴν περὶ αὐτοῦ φήμην οὐδὲν διαψεύδεσθαι, μόνον 


(4) Addit Hervetus, « archangelos ; » quod deest in Greco ms. 


918 


VITA S. BABYLA. 


974 


εἰ xai θεοῖς θύσειε, καὶ τὰ ἐχείνων αἰδεσθείη τε Α sacrificaveril, eosque reveritus fuerit,et in honore 


καὶ τιμήσειεν. ᾿Ενὶ γὰρ τούτων μόνον ὑστερεῖν αὐ- 
τὸν ἔλεγεν, ὅτιπερ οὕτω σιφὸς «v, tà τῶν θεῶν 
ἀτιμοῖ, καὶ γλῶτταν, ὁπλίζει xav! αὐτῶν ἀχόλαστον. 
Συμόλέψας οὖν αὑτῷ πάλιν, θῦσον, ἔλεγεν, ὦ πρε- 
σόῦτα σοφώτατε, xal αὐτίχα πατρὸς ἐμοὶ τάξιν, ἴστω- 
σιν οἱ θεοὶ πάντες, ἀπολήψῃ, χαὶ ὧν ἐγὼ πάντων 
ἄρχω, κύριος ἔσῃ, Καὶ δυσχεράνας ὁ Βαδύλας val 
δεινῶς ἐνεγχὼν ὅτι xai πάλιν αὐτὸν θύειν ἠνάγχαζε, 
xal ὅλως αὐτὸν ἐλεῖν καὶ χρήμασι πεῖσαι xai τιμαίς 
προσεδόκα, Nai, φησὶν, ἀλλὰ τὸ κεφάλαιον ζημιώσεις 
τῶν ἀλχθῶν τὴν εὐσέδειαν, οὗ χωρὶς πενία μοι ταῦτα, 
καὶ ὑόρις ἐσχάτη, καὶ αὐτῶν ὧν ἔχω νῦν στέρησις, 


habuerit. Hoc enim solum dicebat ei deesse, quod 
cum esset adeo sapiens,deos haberet contemptui,et 
in eos linguam armaret intemperantem. Eum ita- 
que rursus intuens: Sacrifica, dicebat, o senex sa- 
pientissime,et statim,deos omnes teslor,eris mibi 
loco patris, et eris dominus omnium quse sunt in 
reo imperio. /Egre autem ferens Babylas, quod 
eum rursus cogeret sacrificare, et exspectaret se 
eom omnino posse vincere,et ei pecuniis persua- 
dere posse el honoribus, scilicet id faciendum, 
inquit, Sed ejus, quod est bonorum pracipuum, 
nempe pietatis, mihi damnum afferes, sine qua 
hec mihi sunt paupertas, et extrema ignominia, 
et eorum qua nunc habeo privatio. 


ζ΄, Εἴτα θυμός τε πολὺς ἐπὶ τούτοις Νουμεριανυῦμ ΥἹ]ἱ. Deinde propter hiec vehementi ira motus 


καὶ Opin διαχρα ς᾽ χαὶ προστάττει τῷ δουγὶ Οὐΐκτε- 
pvp. (τὴν ὡμότι,τα γὰρ xai τὴν ἀσέδειαν οὗτος αὐτῷ 
Ὧν ὁ διχφορώτατος), xÀotov τε περιθέντα τῷ τραχήλῳ 
καὶ σίδηρον τοῖς ποσὶ περιῤδαλόντα, θέατρον τῇ mav- 
των ὄψει oix μέσου τῆς πόλως ἐπὶ τὴν φυλακὴν 
αὐτὸν ἄγειν" Εἴπερ κἂν ἢ πρὸς τὸν δῃμον αἰσχύνη, 
φησὶ, τῆς σχληρᾶ, ψυχῆς ταύτης χαθίκοιτο, καί τινα 
μεταδολὴν ἐμποιήσοι, ἼἜἌγετο μὲν οὖν ὁ μάρτυς ὑπὸ 
δεσμοῖς, ρυσὴν τινα γαὶ γλυχεῦαν διατριθὴν, τὴν 
ἀτιμον περιαγωγτιν ταύτην ποιούμενος, ὅτι χαὶ 
δεσμῶν Oud τὸν χοινὸν ἐλευβερωτὴν ἀπάντων ἠξίωτο. 
Νουμεέριανος τοίνυν οὕτω t6 αὐτὸν ἔχοντα xai ὑπὸ 
δεσμοῖς βαίνοντα θεχςάμενος, Νὴ τοὺς θεοὺς, ἀν- 
ἐκραγξ, Βαδύλα, πρέπει σοι xal ὁ χλοιὸς καὶ τὰ δεσμὰ 
καὶ τὸ βάδισμα᾽ οἰκεῖα γὰρ ταῦτα τῷ πρεπσδυτιχῷ 
σου τούτῳ xai κατὰ χόσκον κινήματι. Ὁ δὲ, Σὺ μὲν 
ἐπὶ χκευασμῷ ταῦτα καὶ χαταγέλωτι λαλεῖς, ἀπεαρί- 
νατο, ἐγὼ δὲ τοσοῦτον αὐτοῖς σεμνύνομαι μᾶλλον, ὅσῳ 
μηδὲ αὐτὸς, ὦ βασιλεῦ, τῇ ἐπανθούσῃ σοι ταύτῃ πορ- 
φυρίδι xai κῷ λαμπρῷ ϑιαδήματι, 

Z'. Kal ὁ Νουμεριανὸς, Θῦσον,͵ ὔθλιε, xai πάλιν 
ἔφη, χαὶ ἄπαλλαγήστ, μὲν αὐτὸς βχσάνων, φρυντί- 
ὃων Ob ἡμᾶς ἀπολύσεις, εἰ μὴ σε τὰ παιδία ταυτὶ 
πρὸς τῦφον ἐπαίρει xal φαντασίαν, διδάσκαλόν σε 
καλοῦντα, καὶ οὐκ ἐᾷ πρώτον ἐχυτὸν μεταδιδάξαι 
ἅπερ εἰδέναι χρεών. Καὶ γὰρ ἔτυχε τότε τρεῖς παῖδας 
αὐτῷ παραθέοντας, ἀδελφοὺς τὸ γένος, κομιδῇ πατὸχς 
τὴν ἡλιχίαν, πολιοὺς τὸ φρόνημα, φιλοπόνους τε τὴν 
εὐσέδειαν, ἐχπαιδεύεσθαι ὑπ᾽ αὐτου, καὶ μηδὲ κλοιὸν 
οὕτω περικείμενον xal δεσμὰ ἀπολιπεῖν τὸν διδάσχα- 


fuit Numerianus, et jubet Victorino (is autem erat 
crudelitate et impietate eximius) (5) collari collo 
ejus imposito, et pedibus ejus circumdatis ferreis 
compedibus, per mediam civitatem, ut esset om- 
nibus spectaculo, ducere eum in custodiam : Si 
forte, aiebat, pudor populi durum hujus penetret 
animum, et aliquam afferat mulationem.Atque sic 
quidem martyr ducebatur in vinculis, auream et 
suavem a se degi vitam, dum tam ignominiose 
traduceretur, arbitrans, quod vinculis dignus es- 
set eabitus propter communem omnium Libera- 
torem. Átque Numerianus quidem cum eum as- 
pexisset sic affectum, et sic vinctum incedentem: 
Per deos, exclamabat, Babyla, decet te et col- 
lare, οἱ vincula, et incessus : conveniunt enim 
huic tuo senili et honesto motui. llle autem : Tu 
quidem, inquit, hec dicis, ne irridens et ludifi- 
cans: ego autem eis magis glorior quam tu, o 
imnerator, hac tua florida purpura et splendido 
diademate. 

- VII.Numerianus autem: Sacrifica, infelix, οἱ li- 
beraberis quidem ipse a tormentis, nos autem, 
eripies a sollicitudinibus: nisi forle hi pueri te ad 
superbiam efferunt,et inanem gloriam, vocantes te 
magistrum; et non sinunt te prius te ipsum docere 
ea,qua scire opus est. Forte enim tunc contigerat, 
ut tres pueri ad eum accurrentes, genere fratres, 
s&etale quidem pueri,sed cani prudentia, diligenter 
ab eo docerentur pietatem,quem ne collari quidem 
et vinculis circumdatum velebant relinquere ma- 


λον ἔθελον, ᾿Αλλὰ μὴν ὁ θεῖος Βαδύλας, Εἴπερ αὐτῶν D gistrum.Divinus autein Babylas: Si eorum, inquil, 
πεῖραν, ἔφη λάβοις, ὦ βασιλεῦ, εἴσῃ πάντως οἷα τὰ feceris periculum,o imperator,scies omnino cuju- 
τῶν ἐμοῦ λόγων σπέρματα μᾶλλον δὲ τοῦ ταῦτα ἡμῖν — smodi sint semina mearum orationum, vel potius 
διόόντος Θεοῦ, Παρίστησι τοίνυν ὁ βασιλεὺς ἐπὶ τοῦ Dei qui ea donat. Curat itaque imperator pueros 
βήματος ἑαυτῷ τὰ παιδία, καὶ πρῶτα μὲν εἰ μητέρα  sistendos pro tribunali, et primurn quidem inter- 
ἔχοιεν ἐπυνθάνετο, Τὰ δὲ, Καὶ μήτηρ ἡμῖν ἔστιν, rogavit, ad matrem haberent. Illi autem: Et nobis 
εἶπον, xal διδάσκαλος Βαδύλας ὃν xai τῆς μητρὸς est, inquiunt, mater, et magister Babylas, quem 
ἡμεῖς πλέον φιλοῦμεν, 'H μέν γὰρ ἐγείνατο μόνον᾽' nos etiam plus quam matrem amamus. Nam illa 
ὁ δὲ πρὸς μάθησίν τε ἡμᾶς L«nowit, xal. πρὸς t0ct- quidem nos solum genuit, ille vero nos instituit in 
Otia» ἐξασχεῖ, xai τὸ ὅλον δῆλός ἐστι τῆς ψυχῆς disciplinis, et exercet ad pietatem,et ad summam 


(S. Chrysostomus orationc 9 ip Epist. Pauli eamdem ob causam, ob quam Joannes ; ut qui re- 
ad Ephesios, « D. Dabylas, inguit, vincius fuit gem inique se gerentem erguerit. » 


915 


MENSIS JANUARIDS. 


$16 


aperte nostrae anime amanter curam gerit. Ma- A ἡμῶν φιλοστόργως ἐπιμελόμενος. Μεταχσλεῖται τὴν 


trem quoque accersit imperator, et jubet eam res- 
pondere,quomodo ipsa vocetur, et an sit mater il- 
lorum.llla autem:Mihi quidem, inquit, nomen est 
Christodula ; hi vero sunt fructus mei ventris, et 
eos mei partus primitias Deo obtuli : confido au- 
lem fore, ut in celi horreis eos repouat sapiens 
Babylas ; illi enim eos credidi. 

VII. Hac cum audisset, ira impletur Nume- 
rianus, et jubet ei faciem perculi, et dictilari ne 
tam temere alloqueretur imperatorem. Pueri av- 
tem videntes matrem pulsari, animo fuere con- 
turbati,et dixerunt: [mperator matrem cedil vera 
dicentem. [pse autem iram ludo temperans, jubet 
majorem quidem ex pueris duodecim plagis af- 


μητέρα ὁ βασιλεὺς, καὶ ὅπως αὔτη xaÀotto, καὶ εἰ 
αὐτηρ ἐκείνων εἴη ἀποχρίνασθαι χελεύει. Ἡ h, 
Χριστοδούλη μὲν ἐμοὶ, φησὶν, Óvopa* τῆς ἐμῆς δὲ 
χοιλίας οὔτοι χαρποὶ, xal τούτους ἀπαργὰξ τῶν 
ἐμῶν ὠδίνων προσήνεγχα τῷ Θεῷ’ κέποιδα δὲ ὅτι 
καὶ εἰς τὰ ταμιεῖα τῶν οὐρχνῶν ὃ σοφὸς αὐτοὺς 
ἀποθήσεται Βαθδύλας" ἐχείνῳ γὰρ αὐτοὺς ἐνεχείρισε. 

H'. Τούτου ἀχούσας, ὀργῆς ὑποπίμπλσται Noout- 
ριανὸς, καὶ πχίει, αὐτὴν xatd χόῤῥτης προστάττει, 
καὶ ἐπιλέγειν, μὴ τοιχῦτα πρὸς τὸν aos προκε- 
τῶς φθέγγεσθαι, Τα παιδία τοίνυν τυπτομέντην τὴν 
μυτέρα ὁρῶντα, διέφθορε τὸν νοῦν,  διασύσειστχι τὰς 
φρένας, 'O βασιλεὺς, ἔλεγον, τὴν μητέρα τάληθη 
λέγουσαν αἰχίζεται. Εἴτα παιδιᾷ ὁ βασιλεὺς τὸν θυ- 


fici, secundum autem novem, el ultimum sep- p μὸν ἀναχεράσας χελεύτι τὸν μὲν προέχοντα τῶν 


tem, s&&quales numero plagas imponens unictiique 
pro numero annorum elatis. llli autem cum 
flagris cederentur, laudabant Dominum ; quae- 
rebant autem magistrum, cum eo desiderantes 
eliam versari in carcere. 


IX. Numerianus ergo cum ex tribunali impera- 
torio per ministros matrem eduxisset el pueros, 
Babylam accersit e custodia, et perinde ac ludens 
in scena, aut histrionem stultus agens : Ecce, 
inquit, tibi cecidit magna tva gloriatio el jactan- 
lia, et aliter res cessit quam putabas pueris ; ii 
enim sunt parati diis sacrificare Ille autem (scie- 
bat enim quales eos peperisset spiritu), Videris, 
inquil, o imperator, teipsum potius fallere, οἱ 
tibi inaniter indulgere. Oves enim mei gregis, 
qua sunt Christi inei, et agni pastoris, alienum 
nunquam secuti fuerint: sel. meam vocem, sat 
scio, desiderant ; non minus, quam agni inclusi 
in sedibus matres quz ipsos genuerunt. Εἰ si lu- 
pus eos rapueril, sive aliqua alia bestia eos abs- 
traxerit, abibunt, et abstrahentur me clamantes: 
et lupus agno potius persuaserit, propria matre 
relicta, eum sequi, quam ii obliviscantur proprii 
amoris in pastorem. 


X. Hec non ferens Numerianus: Αἱ ego, inquit, 
ef(iciam ut opportunius utaris responsionibus. Et 
statim in ligno in altum sublatus est athleta, et ex 


παίδων πληγαῖς δυοχχίδεκα αἰκισθτιναι, τὸν ἐφεξῆς 
δὲ ἐννέχ, καὶ ἑπτὰ τὸν ἔσχατον, ἰσαρίθμους ἕχάστῳ 
τὰς πληγὰς τοῖς τῆς ἡλιχίας ἐπιθεὶς ἕτεοι͵ Τὰ δὲ 
ἄρα xai μαστιζόμενα εὐλόγει μὲν τὸν Θεὸν, ἐζήτει 
δὲ τὸν διδάσκαλον, συνεῖναι αὐτῷ καὶ twv τῷ δεσυω- 
τηρίῳ γλιχόμενα, 

Θ΄. Νουμεριχιὺς οὖν, τοῦ βατιλικοῦ βήματος διὰ 
τῶν ὑπηρετουμένων τὴν μητέρχ xai τὰ παιδία ἐξ- 
αγτγὼν, μεταπέμπεται τῆς φυλαχῆς τὸν Β χδύλαν͵ 
καὶ καθάπερ ἐν σκηνῇ παίζων ἢ δρᾶμα ὑποχεινόμε- 
νος ὁ ἀνόητος, ᾿Ιδού cot, φησὶ, πάντω-: διχπέπτωχε 
τὸ μεγάκχυχον, καὶ τὸ τῶν παιδίων περὶ τὰ ἐνεντίς 
χωρεῖ' ταῦτα γὰρ θύειν ἐστὶ τοῖς θεοῖς ἔτηιμι. Ὁ 
δὲ (ἔδει γὰρ τίνας ἐχεῖνος τῷ πνεύματι ὥδινον), 
Ἔοιχας, φησὶν, ὦ βασιλεῦ͵ σεαυτὸν ψεύδεσθαι, xr 
ματαίως καταγᾶρίζεσθιι᾽ ὡς τάγε τῆς ἐμῆς ποίμνης 
θρέμματα, τὰ τοῦ ἐμοῦ Χριστοῦ val ποιμένος ipis, 
οὐκ ἄν ποτε ἀλλοτρίῳ ἀκολούθήσοι, ἀλλὰ τὴν ἐμὴν, 
οἶδα, φωνήν ἀχοῦσαι ποθεῖ,, οὐχ ἧττον fj τὰ ἀπολε- 
χλεισμένα ἐν οἰκίσχῳ ἀρνίχ τῶν γεννησαμένων αὑτὰ 
μητέρων’ κἄν λύχος ἁρπάσῃ αὐτὰ xiv ἄλλο τι bu- 
σπᾷ θηρίον, ἐμὲ καλοῦντα οἰχήσεται καὶ διασπασθήσε- 
ται, καὶ ἄρνα πρότερον ἄν λύχος πνίσειε τῆς ἰδίας 
μητρὸς ἀφέμενον αὐτῷ τε ἕπεσθπι χαὶ αὐτῶ συνεῖ- 
vat, ἢ ταῦτα τῆς πρὸς τὸν οἰχεῖον ποιμένα στοργῆς 
ἐπιλάθοιτο, 

D. Ταῦτα μὴ ἐνεγκὼν Νουμεριανὸς, ᾿Αλλ᾽ εὐκχι- 
ρότερόν σε ταῖς ἀποχρίσεσιν ἐγὼ χρῆσθαι mapa- 
σχευάσω͵ φησί χαὶ αὐτίκα μετέωρος ἐπὶ τοῦ ξύλου 


adverso pueri ferreis discerpebantur ungulis. Εἰ Ὁ ὁ ἀθλητης, ἄντιχρυ vai τὰ παιδία σιδηροῖς ξαινό- 


illis quidem divina quedam desuper animum ad- 
dens gratia,promptumque et alacre augens animi 
studium, reddebat eos statuis magis iinpatibiles. 

Xl. Ex iis autem, qui circumstabant, dicebant 
quidam divino Babyle : Quousque eris amens, et 
male tibi consules ? Ne puerorum quidem species 
flectit hoc tuum. cor durum et immite, quae tam 
misere perit, et ante tempus? Illorum ergo verbis 
mariyr conversus, οἱ aperle ostendens se eorum 
vicem egre ferre et dolere: Qutenam hec est, in- 
quit,gravis et caliginosa nubes,quae menlis vestre 
obstruit oculos,nec sinit celum intueri,sed deor- 
sum inclinat et terre cogil affixum esse? Quid es, 


μενα ὄνυξι, Kal τοῖς μὲν θειοτέρα τις ἄνωθεν χάρις 
θάρσος ἐμπνέουσά χαὶ αὐξάνουσα τὴν προθυμίαν, 
ἀνδριάντων ἀπαθεστέρους ἀπέφαινε, 

IA'. Τῶν δὲ περιεστώτων τινὲς, παρὰ τῷ γενναίῳ 
στάντες Βαδύλᾳ, Μέχρι τίνος, ἔλεγον, ἁπονοῇ καὶ 
βουλεύῃ περὶ σαυτοῦ χχεῶς : Οὐδὲ ἡ τῶν παίδων 
ὥρα τὴν σχληράν σου ταύτην xal ἀτίθασσον irixíu- 
mti xapoíav, ἀώρως οὕτω καὶ ἀθλίως ἀπολλυμένη ; 
᾿Επιστρεφὴς τοίνυν τοίνυν τοῖς ἐχείνων λόγοις ὁ ἱλάρτυς 
Ἡενόμενος, καὶ δῆλος ὧν ὑπεραλγῶν αὐτῶ xal πε- 
ρικαιόμενος, Τί τὸ βαρὺ τοῦτο, λέγει, καὶ ζοφῶδες 
νέφος, ὅ γε τὰς τῆς διανοίας ὄψεις ὑμῶν ἐμφρᾶξαν 
οὖκ ἐᾷ πρὸς τὸν οὐρανὸν ἰδεῖν, ἀλλὰ κάτω νούειν AB 


971 


VITA 8. BABYL E. 


978 


πρὸς τὴν γῆν χεχηνέναι βιάζεται ; Τί τὸ γοητεῦσαν Α quod vesiram sic incantavit animam, et talia in 


τὴν ὑμετέραν ψυχὴν xai τοιχῦτε χεράσαν xat' αὖ- 
τῆς φάρμαχα, ὡς ὅλους ὑμᾶς mpozÓnsa 7T, ἀπωλείᾳ, 
xai μὴ ὑπόσην οὖν φροντίὸδχλ σωτηρίας τίθεσθαι 
συγγωρεῖν ; ᾿Εγὼ, ἵνα τὰ περὶ Νουμέριανου νῦν 
' 4 Ἂν" * * - 4 4 
καταλίπω (οὐὸξ γὰρ ἄν toutov ὀνήσειε, εἰ xai μ.- 

, * ^ , 4 Φ t€ * e - 4 

ριᾶάκις βασιλεὺς slvat δοχοίη), ἀλλ᾽ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ 
- e L1 - ? , * 
τῆς ὑμετέρας, φεῦ ἀπωλείας πολλάκις μοι xat 
μιχρὸν προῆλθε δαχρῦται, χαὶ οἰμῶξαι μέγα, ὅτι 
^on ᾿ 4 . e -«- , P 
λόγῳ τιμηθέντες, ἀλόγων, ὡς ὁρῶ, γεγόνατε ἀλογώτε- 
p»v καὶ δέον τὸν οἶχεῦον ἐπιγνῶναι Δημιουργὸν, εἴ 
τις αἴσθησις, ἀλλ᾽ ὑμεῖς πρὸς αὐτὸν μόνον ὁρᾶτε (τὸ 
Νουμεριανὴὸς προσθεὶς ὀνομα), xdi τῆς αὐτοῦ σλιὰς 
καὶ τοῦ τυραννικοῦ ἐχχρέμασθε νεύματος. Τὰ ὃς 
ἑυὰ, ρᾶτε ὡς ἐπιχουφίζει μοῖς πόνοις ὃ ἐμὸς 
Χριστὴς, καί μοι βοήθειαν ἐξ ἀγίου κατοικητηρίου 
ἐγπέμπει, χαὶ πρὸς τοὺς ἀθλοὺυς ἐγείρει, χαὶ πρὸς 
τοὺς ἀγῶνας ἐπιθαῤῥύνει; Τὰ μὲν δὴ, τοῦ μάρτυρος 
πρὸς τοὺς δημίους τοιχῦταχ, 

IB', ᾿Αλλὰ μὴν o)6i τὰ καιδίχ τοῦ vopavvot ἡμὲ- 
λει" ἀλλ᾽ ἐν ὅσῳ χαὶ ταῦτα μετέωρα εἶχε τὸ ξύλον, 
τῶ» χαταῤῥεοντων μὲν τοῦ σώματος μελῶν ἀμελὼς 
εἴτε καὶ ῥᾳθύμω." πᾶσα δὲ τούτων εἰς τὸν διδέσαχλον 
ἐτέτραπτο ἢ ψυχῆ, xai ὑπὲρ Ex&(vou χαγὼς οὕτω τὸν 
τύραννον ἔλεγον" Οὐχ αἰδῇ, ἀῦλιε, εἰς τοιχύτη, 
οὕτω: τιμίαν χεφαλὴν ἑἐνυδρίζων ; Οὐχ ἐγχαλύπττι ; 

e δπ'" ' 9 ν - 4 * 
Οὐ δέδιας, σκότους αὐτὸς δοῦλος ὧν, κήρυχι φωτὸς χαὶ 
ὑπηρέτῃ, προυδάλλων, Οὐχ αἰσχύντ, παίδων παίγνιον 
ὑπὸ ταῖς χοιναῖς ὄψεσι ταύταις γινόμενος ; Σὺ μὲν 
(290 ταράττῃ, χαὶ μέμτνας, καὶ διχκαίῃ τὰ ἔνδον 
τοῖς τοῦ θυμοῦ τλεγύμειος χυθραξιν" μετ: 0i ὥσπερ 
ἀνῦεσιν ἐχρινούς τοῦς τῶν σῶν τιμιυριῶν στιγμᾶτι 
"^ . 
διχποικιλλύμεθχ, 

ι΄, Νουμεριανὸς τοίνυν ἔχεῖθεν αὐτὰ μετὰ τοὺ 
διδασκάλου χαταγχγὼν, τὸν μὰν αὑτοῦ που πλησίον 
ὑπὸ τοῖς σιδηροῖς ἐχείνοις ἔτι ξεσμοῖς παρά τίνι va- 
ταλείει οἰκίσχῳ παροστησάμενος ὃὲ τὰ παιδία 
(ῥᾷον γὰρ αὐτὰ διὰ τὸ ἀπαλον τῆς φύσεως ἐλεῖν 
ᾧετο), ποικίλως ἐθώπευς» αὐτὰ χα! ὑπέρχετο τέχνλ 
καλῶν, xal ἤθους γενναίου παῖδας͵, xai φύσεως 
ἀν πτῆς ψυχὰς, καὶ χρήματα διδοὺς καὶ τιμὰς 
" *. * ^ 4 
ὑπισιψυούμενης, Xa: πολλοῖς τρυφεγοῖς πρὸς αὐτὰ 
καὶ κολχλικοῖς τοῖς ῥήαχσι ρώμενος, Τὰ 2i, ὡς ὑφ᾽ 
vi λογισμῷ «xi γλάτιν, μιᾷ, Δόλιε, λέγουσι, καὶ 
ti δέλεχρ Ἧλτὰὴ ταῦτα προτείνει:, συλλχ- 


φι-. 


T1025, 
P d * , - "^ * og . 8 4 
διετ. οἵα στοουθίχ τῇ πχγίλι βουλόμενος ; Οὐχ ἄρνη- 

, , . T. 392.12 . te: ! 0a 7) 
σύμεθχ σε, μῆτερ Εὐσέοειχ, οὐ dtosousÜa σε, φιλε 
παιλευτὰ  χϑύλχ, Οὐχ αἱρήσει βχσιλεὺς ἡμᾶς οὐδὲ 
εἰς, κἂν εἰ καὶ πιλλῶ Νιυμεριανοῦ σφψοδούτερον 
πνεύστιε, 


Δ΄, Ταῦτα τῶν παίδων ἰσχυρῶς πρὸς τὸν τύραννον 
διατεινομένων, val μέγχ βοώντων, ὃ γευναΐς Ba^u- 
λας καὶ ὀντως ἐχείνων ὑὀιδάτεχλος, πλητίο ἐν τῷ 
οἰκίσκῳ συγχεχλτιτιλένος, xal τούτου ἀγούων μεστὴν 
εἴ εν ἠδηνῆς τὴν ψυχὴν τοῖς παροῦσι, xxi οὐχέτι 
ἐπ᾿ ἀμφιθύγῳ τῷ μέλλοντι 4», ἀλλὰ, Εὖγε, ὦ Dos 


eam efiudit pharmaca, ut vos totos alliget interi- 
tui, et nec sinat vos ullam salutis ducere ratio- 
nem? Ego autem,ut de Numeriano nunc omittam, 
nihil enim eum juverit, eliamsi milies videatur 
esse imperator, sed de vobis et vestro interitu, 
siepe venit in irentem acerbe lacrymari, et gra- 
viler ejulare, quod cum sitis honorati ratione, 
evasisus, ut video, minus praediti ratione quam 
bruta : et cum oporteret, si ullus esset sensus, 
vestrum agnoscere Creatorem, vos ad hunc solui 
intuemini (adjecto nomine Numeriani), et ab ejus 
umbra et vultu tyrannico pendetis. Quod ad me 
autem altinel, videlisne quemadmodum Christus 
meos labores allevet, οἱ ex sancto habitaculo 


pemittat auxilium, et. incitel δὰ labores, et ani- 


inum addat ad. certamina ? Atque hec quidem 
dicebat sanctus carnificibus. 


XII. Quin etiam nec pueri quidem redditi fue- 
rant imbecilles : sed dum ii pendebant in ligno 
sublimes, fluentia quidem membra corporis non 
curabant : eis autem totus animus conversus erat 
ad inagistrum, et pro illo sic maledictis insecta- 
bantur tyrannum : Non te pudet, o infelix, tam 
venerandum caput tanta afficere contumelia? Non 
erubescis, cum sis ipso filius tenebrarun, lucis 
praeconem et ministrum sic tractare ? Nullo pu- 
dore suffunderis, quod coram oinnibus habearis 
pueris ludibrio ? Nam tu quidem conturbaris, et 
furis, οἱ intus ureris ira incensus carbonibus : 
nos aulem, lanquain vernis floribus, supplicio- 
rum variamur stigmatibus. 

XIII. Numerianus autem cum eos una cum ma. 
gistrp illinc deduxi:set,Babylam quidem prope se 
ferreis illis vinctum vinculis, includil in quadam 
domuncula.Cum pueros autem ad se curasset ad- 
ducendos (putabat enim se facilius eos esse supe- 
raturuin propter catis teneritudinem) includit in 
alia donuncula: et varie eis assentabatur, et blan- 
diebalur, el se eis insinuabat, eos vocans filius,et 
egregiwe indo:is pueros el preeclari ingenii, dans- 
que eis pecunias el honores pollicens, multisque 
blandis et dulcibus verbis apud eos utens.llii au- 
tem, veluti una mente et uno ore: Dolosc, dicunt, 
et malitiose,quod hoc nobis,tanquam escam por- 
rigis, volens nos, tanquam passeres laquao con.- 
prehendore. Non te negabimus, mater pietas (6), 
Non te fallemus, chare doctor Babvla. Nullus nos 
capiet imperator, eliamsi Numeriano furorem 
spirarit vehementius. 

XIV.Hec apud tyrannum pueris affiriantibus,et 
magna voce clamantibus,egregi?us Babylas,el vere 
illorum magister, qui erat inclusus in domuncula, 
et eos audiebat, propler haec fuit magna reple- 
tus letitia ; neque erat amplius de futuro dubius, 
sed: Euge, dicebat,o chari pueri! euge, mca disci- 


(6) Grace μῆτερ Εὐσίδειχ, An hoc metris potius nomen quam Theodula? 


979 


MENSIS JANUARIUS. 


plina! accipio mercedem mes educalionis,colligo A παῖδες, ἔλεγεν, εὖγε, ὦ παιδεία ἐμή“ ἀπέγω τὰ 


majores fructus laborum. Ago tibi gratias, divina 
in nos providentia, quod me dignum censoeris, 
qui vocarer magister talium, non puerorum, sed 
fortium potius virorum ; non slate infantium, 
sed virtute perfectorum. 

XV Interim autem eum quoque sisti curat Nu- 
merianus:et:Nonne sunt tuijinquit,isti pueri?nam, 
per Jovem, sunt isti tibi sententia animi valde 
similes. Ille autem : Spiritu, inquit, o imperator, 
sunt filii, non carne; corporei enim amoris et cu- 
bilis sensum ad hoc usque tempus non percepi. 
Sed cur non, inquit Numerianus, cito sacrificans, 
et te et nos liberasa molestiis? Sin autem non :i- 
nunt es qua praecesserunt molestie, sed mordent 


τροφεῖα, μείζονας τῶν πόνων δρέπομαι τοὺς xap- 
πούς, Εὐχαριστῶ σοι, θεέχ τῶν περὶ ἡμᾶς Πρόνοια, 
ὅτι τοιούτων μὲ χληθῆναι διδάσκαλον χατηξίωτας 
o) παίξων, ἀλλ᾽ ἀριστέων, οὐ νηπίων τὴν ἡλιχίαν͵ 
ἀλλὰ τελείων τὴν ἀρέτήν. 

[Ε΄, Καὶ μεταξὺ παρίστησι xal αὐτὸν Νουμεριι- 
νὸς, xal, Ἄρα οὐχὶ σά ἐστι ταυτὶ τὰ παιδίχ ; φησί, 
Νὴ Aw γε᾽ πάν) γάρ σοι τὴν γνώμην ἐοίκασιν, Ὁ 
δὲ, Τῷ πνεύματι, βασιλεῦ, ἔφη, xai o5 τῇ σαρχί' 
ἔρωτος γὰρ ἐγὼ σωματιχοῦ εἰς τόδε 4 póvon xai χοί- 
τῆς ἄγευστος, ᾿Αλλὰ τί μὴ θᾶττον θύσας, φησὶ Νου- 
μεριανὸς͵ πραγμάτων xal σαυτὸν χαὶ ἡμᾶς ἀπαλλάτ- 
ttt ; Εἰ δὲ τὰ προλαδόντα δεινὰ ὀῤκ ἐᾷ, ἀλλὰ δάχνει 
xai ὀδυνᾷ xal εἰς ἀνίχν ἐμδάλλει' ἀλλὰ δυναίμην 


ac excruciant et dolorem afferunt:at egote possum p ἂν ἔγωγε μείζοσί σε πολλῷ καὶ πλείοσι τοῖς “χρηστο- 


remunerari longe pluribus et majoribus bonis, et 
inducere ad illarum oblivionem.Deinde videbatur 
etiam ei bonum dare consilium ad ea quz erant 
proposita:Oporteret sutem, dicens,o magister, tuam 
canitiem suggerere puerorum ἰδ} id quod decet, 
et eis persuadere, ne adeo intempestive,et in ipso 
flore marcescant miserabiliter. Divinus autem 


Babylas, videns illam Numeriani sollicitudinem, 
et in se ipsum et in pueros comparatam callidita- 


tem : Videris, inquit, o imperator, valere jubens 


Barbaros, cum quibus te maxime oporteret bel- 
lum gerere,et esternis curis dimissis, in nos uni- 


versum convertisse studium;non eo tuum dirigens 
apparatum, ul tue cure iis prosint qui tuo parent 
imperio ; sed ut tormenta excogiles, per quz ire 


tu: indulgeas et feritati naturali. 


XVI. His toto corde ebulliens et incensus Nu- 
meriauus, jubet ad mortem recta duci martyres. 
Atque illi quidem ducebantur letantes, et heec 


lingua canebat cum gaudio : Benedictus, Deus, 


qui olim quidem ex infantibus et lactentibus lau- 
dem perfecisti ; nunc autem ex infantibus, etsi 


non lacteatibus, et ex cano sene sacrificium, 


sanguinem eorum accipis. His ergo, et (7) multis 
aliis contexentes gratiarum actionem, pervene- 
runt ad locum marlyrii. Et cum sacrosanctos 
ante se pueros statuisset B. Babylas, illos sua 


doctrine pulchrum fructum Dvo obtulit. 


XVII. Postquam autem illos vidit consummatos, 


τέροις ἀμείψασθα, xal εἰς λέθην ἐχείνων ἀφαγεῖν. 
Εἶτα καὶ σύμόδουλος αὐτῷ ἐδόκει γρηστὸς εἰς τὰ 
προχείμενα γίνεσθαι" ᾿Εχρὴν δὲ ἄρα, λέγων, ὃ:δά- 
σχαλε, τὴν σὴν πολιὰν τῇ τῶν παίδων ἡλικίᾳ τὸ δέον 
ὑποθεῖναι, xai πεῖσαι μὴ ἄωρον οὕτω xil cup 
αὐτὴν τὴν ἄνθη ἐλεεινῶς ἀπομαρανθῆναι, Ὁ θεῖκ 
τοίνυν Βαζύλας τὸ ἐπιμελὲς ἐκεῖνο Νουμεριανοῦ καὶ 
δεινῶς πανοῦργον περὶ αὐτὸν χαὶ τοὺς πατδας ἰξὼν, 
Ἔοικας, ἔφη, βατιλεῦ, τὸ πρὸς τοὺς Βαρδάρους yzi- 
ρειν ἰάσας, οἷς σε πάντων μάλιστα πολεμεῖν ἐρχρῆν, 
xai ὅλως τῶν ἔξοθεν φροντίδων ἀφέμενος, τὴν exor 
δὴν ἅπασαν ἐφ᾽ ἡμᾶς τρέψασθαι xal τὴν nar 
σχευὴν, οὐχ ὅπως ὠφελὴτῃς τι τὸ ὁττήκοον διὰ μερί- 
pvnc τιθέμενος, ἀλ)᾽ ὥστε βασάνων λαᾷεῖν &gozu&, 
δι’ dw ἂν τῷ θυμῷ χαρίσῃ xal τῇ φυσιχῇ ἐγρ:ὁ- 
τῆτι, 

IG". Τούτοις ὅλην ὑπερζέσας τὴν κχαρδίτε x 
ἀναφλεγεὶς Νουμεριανὸς, ἄγεσθαι τὴν ἐπὶ θτνάτῳῃ 
χελεύει τοὺς μάρτυρας, Ol. μὲν δὴ χαίροντες, ἤγοντο, 
xal à γλῶττα ὑπέψαλλε ταῦτα σὺν ἠδονῇ Εὐλονητὸς 
εἶ, ὃ Θεὸς, ὁ πάλαι μὲν ἐχ νηπίων καὶ θηλαγόντων 
αἶνον χκαταρτισάμενος᾽ νῦν δὲ ix ντγ πίων, εἰ χαὶ μὴ 
θηλαζόντων, xai πολιοῦ γέροντος θυσίαν τὰ agat 
αὐτῶν προσδεγόμενος, Τούτοις οὖν xai πολλοῖς 
ἅλλοις διαπλέχοντες τὴν εὐχαριστίαν, τὸν τοῦ μαρ- 
τυρίου τόπον χατέλαδον, Καὶ δῆτα τοὺς ἱερόπαιδες 
ὁ μακάριος Βαδύλας ἑαυτοῦ προστησόμενος καρπὸν 
ὥρατον αὐτοὺς τὴς οἰκείας διδασκαλίας προσήνεγχε 
τῷ θεῳ, 

IZ'. ᾿Επεὶ δὲ καὶ τελειωθέντας εἴδε, τὴν μαχαρίτν 


beatam illam emisit vocem : Ecce ego, inquit, el ^ ἐκείνη ἀφῆχε φωνήν' "Ico. ἐγὼ καὶ τὰ παιδία d μοι 


pueri,quos dedit mihi Deus. Porro autem eos quo 


que,qui aderant,rogavit, ut ipsa signacertaminum 
cum eo sepelirent. Ipsa enim propter Christum 
amabat et amplectebatur; et nec volebat ea auferri 


8 surdo illius pulvere: que quidem pulchra esse 
su » sepultu.reornamenta, pulchre noverat. Qus- 


nain aut. m ea erent? Collare, et ferrei ejus com- 
pedes. D einde ei quoque caput amputatur quarto 
die Septembris. Jacet autem (8) nunc quoque in 

(I) Hac verba psalmi a Babyla cantata refert 


Suidas : « Convertere, snima mea, in requiem 
quam, quia Dominus benefecit tibi. » - 


ἔδωχεν ὁ Θεός. Kal touc παρόντας ἠξίου αὐτὰ τῶν 
ἄθλων αὐτῷ συνθέψχι τὰ σύμδολχ᾽ ἐφίλει γὰρ αὐτὰ 
διὰ Χριστὸν καὶ ἠσπάξετο, καὶ οὐδὲ τῇς χωφῆς 
ἐκείνου χόνεως ὀφαιρεθῆναι αὐτὰ ἤθελεν, ἃ ὃν, καὶ 
καλὰ καλῶς ἐνταφια ἔδει, Τίνα δὲ ταῦτα ἣν - Ὁ ἐτὶ 
τῷ τραχήλῳ κλοιὸς, xxi ὁ τοὺς πόδας συνέγων σίξη- 
ρὸς. Εἶτα τὴν κεφαλὴν χαὶ αὐτὸς ἀφαιρεῖται, ci 
τάρτην τότε τοῦ Σεπτεμύρίου μηνὸς ἄγοντος. Ret 
δὲ xal νῦν ἐν τῇ σορῷ Βαδύλας, σὺν τῷ περιτραγη- 

(8 Cum nimirum Acta hec Leontius 56ι ἐδι bat. 


aut certe S. Chrysostomi tempore, qui oratione 
citata de 8. Babyla, ita de eis scribit : « Exstant 


981 


VITA S. EUSEBLE. 


982 


λίῳ ἐκείνῳ χόσμῳ καὶ τοῖς σιδηροῖς δεσμοῖς, τὸν A capsa Babylas cum illo colli sui ornamento,et fer- 


. ξ , ' Lu » 
vistos δοξάζων ἀγωνοϑέτην, ὅτι αὐτῷ πρέπει δόξα, 
κράτος, ttu, μεγαλυτύνη τε καὶ μεγαλοπρέπεια, 
v)v καὶ ἀεὶ xai εἰς τοὺς χἰῶνχς τῶν αἰώνων, "Aus, 


eijam nunc cum Dabyle cineribus compedes, ec- 
clesiarum praefectos omnes commonefaci: ntes, ut 
vineiri, ut jugulari, ut quidvis pati opor'eat, certe 
omnia prompto atGue alacri snimo,ac magna item 
cum voluptate sustinenda, ut concredite nobis li- 
bertatis ne levissiman quidem partem prodamus, 
aut contaminemus. » Et oratione 9 in Epist. Pauli 
ad Ephe-ius : « Ipse decedens mandavit, ut vincula 





reis vinculis,suum laudans Agonothetam (9),quo- 
niam eum decet gloria, potentia, honor el magni- 
ficentia, nunc et semper,et in secula s:»culorum. 
Amen. 


ponerentur cum suo corpore, et corpus sepeliretur 
vinctum : el nuno sitze sunt compedes cum cinere. 
Tantum erat ei desiderium vinculorum propter 
Christum. » 

(9) Addit Petrus de Natalibus : « Quorum cor- 
pora S. Theodula sepelivit ix Kal. Februarii. » 
IJem ex eo refert Canisius. 








BIOZ KAI IIOAITEIA 
THX OXIAX EYXEBIA2 


ΤΕΣ METONOMAZOEIZHZ ΞΈΝΗΣ, 


VITA ET CONVERSATIO 


SANCTA EUSEBIZ/E 


QUAE COGNOMINATA EST HOSPITA. 


(Latine apud Suriuun ad 95 Jau. ; Graeca exscripsimus ex cod. ms. Regio n. 1456, emeculi xi. EnIT. PATR.) 


A'. Ὃ xaxtvóg “αἱ Vv 
βίος βραχεῖχν μὲν, ὡς οἷόν τε, xal movie tum μένην, 
ξένην 62 ὅμως καὶ εὐπρεπτ, πλουτεῖ τὴν διήγησιν " 
καίτοι δὲ οὕτως ἐπίτομος ὧν, ἀλλ᾽ οὖν πρὸς ἀγῶνα, 
^4: πόνους, καὶ ὠφελείχς λόγον σχεδὸν τοὺς πάντας 
T, ποὺς πλείονας ὑπερδεῦηχεν, Αὐτὴ γὰρ ἢ μαχχ- 
ριωτάτη γρνχικῶν χαὶ τῇ» γνώμην ἀνδριχωτάτη, 
τὸ μὲν γένος περίόλεπτος ἣν (03a γε εἰς πατρίδα 
πε Xd πατέρας ἀυχφίρειν εἴχε, Καὶ τὰρ οἱ μὲν, 
ξπιφανεῖς χγχν οὐ προύτῳ zai δόξῃ μόνον, ἀλλὰ καὶ 
θεοσεδεΐψ γεγόνχσον “ἢ, Oi, T, περιδοξοτάτη τῶν πό- 
Ast) ἦν, ἢ πρεσδυτέρχ, φημὶ, "Po acr, xa μεγαλώνυ- 
uos) 
"E^ (X2 πατέρω, τοιούτων πρώτη τε αὕτη γενυμένη 
γαὶ 'λόνη, Ajax τοῦ γένους ἔσχε χαὶ τὴν ἐυχγωγή» " 
φιλχρέτως τραπεῖσα, καὶ Χοιστιχνιχῶς πχιδχ᾿ ὠγὴ- 
0t*31, καὶ Θεῷ ἀρέζκουτχν πολιτείαν βιώχασα, 

8΄, "Hón oi xai ὥραν ἄγουτα iue), ζητεῖται 
παρά τοῦ τῶν πολιτῶν, περιδύόξου καὶ αὐτοῦ ὄντος, 
xal *3:2 γένος ὑμοῦ καὶ πλοῦτον τῇ νύμφῃ σὺμ- 
δαίνοντος, Οἱ μὲν οὖν τῆς κύρης πατέρες, οὐδὲν ὄλως 
Éyovtt; μέμψασθαι τῇ μνηντείᾳ, ἀλλ᾽ dla» ἀλλή- 
λων οὖσαν εἰδότες τὴν συζυγίαν, συνέθεντό τε πρὸς 
τὸ κτὸος, καὶ πρὸς γάμους ἀπέδλεψαν * ὥριστό τε ἣ 
κυρίχ, καὶ πάνια ἤδη ἐτύγχανεν εὐπρεπῆ. Β &ivn 
δὲ μεγαλύφρων οὖσα, καὶ χρειττόνων ἑαυτὴν ἀξιοῦσα, 


* τὸν ὃξ βίον πολλῳ μᾶλλον ἣ τὸ γένος ἐπιγανῆς. 


τῆς θχυμχτίας Ξέης Β 


Ι. Nova et aliena vita illius vere admirabilis Ho- 
spilze seu exterrie, habet quidem brevissimam,et 
quam fieri potest maxime succintam narrationem, 
alienam vero,et in primis honestam. Quamvis au- 
lem sit adeo succinta, in. cerlaminibus tamen et 
l:xboribus, et iis, que rationem babent utilitatis, 
omnes fere aul certe permultos superavit. Hac 
enim mulierum beatissima, magnique el maxime 
virilis animi, erat genere clarissima, si patria et 
parentes respiciantur.Nam hi quidem fuerunt illu- 
stres,nou opibus solum et gloria,sed etiam pietate: 
illa autem. fuit omnium civitatum clarissima et 
maxi:ni nominis, nempe Roma antiqua; nani cum 
ea ex ejusmodi parentibus nata esset prima et so- 
la, genere quoque dignam habuit educationem, 


C probe et ex virtute educata, et Christiane insti- 


luta, el qux» Deo gratam egit vitam. 

I[.Cumn autem jam esset nubilis,petitur a quo- 
dam ex civibus, qui ipse quoque erat clarus,et ge- 
nere simul ct divitiis sponse: conveniebat. At puellte 
quidein parentes cum in nulla re desponsationem 
possent reprehendere,sed scirent esse dignam et 
congruentem alterius cum altero conjunctionem, 
assensi sunt effipiteti, et aspexerunt ad matrimoni- 
um, diesque fuil preestitutus, etjam parata erant 
omnia.Hospita autem illa queerat magni et excelsi 


083 


- 


MENSIS JANUARIUS. 


animi, etse dignam censebat prastautioribus ; el À ποὺς ἀθανατόν τε ἄλλην ἀφορῶσα νυμφίον, touc μὲν 


ad alium sponsum intuebaturimmortalem,cum au- 
diret verba fleri de his nuptiis,in quas cadit interi- 
tus, putabat esse nugas : el nec ut eis assenliretur, 
omninoinducebat in animum,et nec erat ullo modo 
affecta muliebriter. Ab illo vero solo sponso ejus 
pendebat animus, ejusque amore et precordia et 
cor valde sauciabatur,et ad ipsum totum conver- 
tebat animum. Quamobrem statuit se clanculum 
subducere, parentibusque et domo relictis,se fuge 
committere. Hoc autem versans animo,alios qui- 
dem celavit : quas vero sciebat ex ancillis esse 
magna in se benevolentia,et alioqui in multis sui 
magnam dedisse experientiam, quod non ut ancil- 
larüm, neque adeo ut feminarum, earum facile ca- 
peretur et expugnaretur animus : eas cum accer- 
siisset, et jurejurando adegisset, eis aperte totam 
rem enuntiat,quidnam consilii cepisset,el quemad- 
modum omnino constituisset effugere matrimo- 
nium.Deinde adjicit,quod si vellent, eas hujus boni 
instituti assumeret socias.Hac ergo dixit, et simul 
68,48: obstare videbantur, sapienter expurgavit, 
dicens,ne de ea cogitarent aliquid, tanquam de ju- 
vencula et thalamo educata, neque vererentur,ne 
eam sui poniteret instituli, et ne ex eo non solum 
sibi,sed eis quoque afferre! periculum : sed bono 
animo et certo credant, quod et si vis omnis in- 
gruerit,si ensis,ignis et bestiz, et sialiquid aliud 
ex iis, qua sunt aspera et molesta, invaserit, non 
ean ab hoc dimovebit proposito. Gum sic dixisset, 


περὶ tow φθαρτοῦ τούτου γάμου λόγους ἀκχούουδε 
λέρους ἡγεῖτο, καὶ οὐδέ πειθομένην αὐτοῖς ὅλως τὴν 
καρδίαν ἐδίδου, οὐδ᾽ ἔτι γυναιχεῖον ἣν πάσχουξτ᾽ 
ἐχείνου δὲ τοῦ νυμφίου μόνου τὴν ψυχὴν ἤρτητο, χεὶ 
τῷ αὐτοῦ ἔρωτι τὰς φρένας xal τὴν καρδία» ἰσγυρῶς 
πέπληχτο, xai πρὸς αὐτὸν ὅλην τὴν διαάνοιχν ἀπ- 
ἡσχόλητο.Διὸ καὶ κλέψαι ἑαυτὴν ἔγνω, xxi γονεῖς «xl 
οἶχον ἀφολιποῦσαν φ᾽γῇ χρήσατθλι, Τοῦτο δὲ στρέ- 
φουσα χατὰ νοῦν, πρὸς μὲν τοὺς ἄλλγυς ἀπόῤῥητον 
ἐποιεἴτο * ἃς δὲ τῶν θεραπαινίδων ἤδει πολλὴν πρὸς 
αὐτὴν ἐχούσας τὴν εὔνοιαν, xal Zing πεῖραν ἐν 
πολλοῖς δεδωχυίχς, ὡς ob κατὰ θεραπαίνας, οὗ κατὰ 
Ὡὐναῖχας ἀπλὼς εὐάλωτον αὐταῖς εἴη τὸ φρόνήμχ, 
ταύτας δὴ προσχαλεσχμένη͵ ὅρχοις τε προοχατειλτ,- 


5 φυτα, πάντα γνησίως τὰ τοῦ πράγματος ἐξαγγέλλει, 


οἷά τε βεδούλευται χατὰ νοῦν͵ xxi ὅπως διαδροᾶντι 
τὸν γάμον ἐκ παντὸς προτεθύμηται * εἴτα προστίθη- 
σιν, ὄτι, χὰ, αὐταῖς βουλομέναις ἢ, κοινωνοὺς a5- 
τὰς τοῦ ἀγαθοῦ τοῦδε σχοποῦ παραλήψεται, Taxi 
οὖν ἔλεγε, xal ἐάμα τὰ προτιστάμευχ διεχάθχιρε 
νουνεχῶς, μηδὲ περὶ αὐτῆς λέγουτα, ὡς περὶ vex 
xii θηλάμῳ τεὴρχμμένης διχνοεῖσθχι * qni δεξοι- 
κέναι, φησὶ, μήποτε 4ol μεταμελήσῃ μοι τοῦ Gxo- 
ποῦ͵ καὶ δεινὸν ἐντεῦθεν οὐκ ἐμοὶ μόνο», ἀλλὰ καὶ 
ὑμῖν ἐγείρω τὸν κίνδυνον * θαῤῥεῖν δὲ ἀσφαλῶς καὶ 
πεποιθέναι, Ott χἂν Da πᾶσα ἐπέλθοι, xv ξίφος, 
xà» πῦρ, x&v θηρία, κἂν εἴ τι ἄλλο τῶν y χλεκῶν, 
οὐχ ἂν ἡμᾶς τῆς προθέσεως ἐχτήσωσι ταύτης. 
Οὕτως εἰπούσης, πείθονται xal αὐταὶ μάλα προοϑύ- 


em quoque paren! prompto et alacri animo, et as- c ox, xai. τῷ ἵσῳ σχοπῷ συντίθενται xal γὰρ ἐϑώο- 


sentiuntur eidem instituto : et hec quoque ause 
sunt adjicere magno el excelso animo, quod si tale 
quid ex iis, qui nollent, contigerit, se malle cum 
ea mori,quam, si ab ea separentur, uti rebus se- 
cundis. 

III.Cum sic inter se essent et assense el pulchre 
conjuncta animis(tres autem es erant apud domi- 
nam) jam erant inter se et honore &quales,et con- 
servie, et moribus similes, pari mente utentes et 
pari studio, communiter subject» uni Domino,et 
ei unit: : el tempus quarentes opportunum, quo 
se expedit» possent fuge committere,el que non 
observaretur.Sed neque illos dies interjectos sta- 
tuerunt oportere in socordia et otio transigere : 
sed se potius afflictioni dedere et laboribus,se ve- 
]uti prius exercentes οἱ assuefacientes virtutis su- 
doribus.Farum vero domina et princeps hujus pul- 
cherrimiconsilii,beatailla,inquam,Hospita,utquae 
prius fuge complanaret semitam ,et hoc ageret, ut 
esset absque ulla offensione, universum mundum 
muliebrem,qui erat tam in veste quam in auro et 
argento, inscientibus parentibus, per illas ancillas 
ferebat ad pauperes.Cum autem et hzc illi recte 


haberent, et jam tempus adesset nuptiarum,tunc πατέοας, δι᾽ ἐγείνων δὴ τῶν 


modum fuge eis qnoque suggessit Hospita.Mutatis 
certe vestibus, et ut oportebat eas,quz erant virili 
animo, vestibus indute virilibus, ita clanculum 
egressesuntextraforas:simul flenteset gaudentes, 


σησαν xal τοῦτο προσθεῖναι λίχν εὐγενῶς χαὶ μεγ:- 
λοψύχως, ὅτι x&v τι τοιοῦτον συμδαίν, τῶν ἀδονλί- 
των, προχρῖνχι μᾶλλον ἀποθανεῖν σὺν αὐττ,, ἢ γωρὶς 
οὔσας ἀπολαύειν εὐημερίας. 


Γ΄, Οὕτως ἀλλήλαις συνθέμενχι, xxi τὰς φυγῆς 
καλῶς συναφθεῖσαι (τρεῖς δὲ αὗται πρὸς τῇ δεσποίντ, 
ἐτύγχανον), τὸ λοιπὸν ὡς ἄν ὁμότιμοι xal ὁμόδουλοι, 
ἤδη δὲ καὶ ὁμότροποι ἦσαν, ἴσῃ τῇ γνώμῃ χρώμενχι, 
ἴσῃ xal τῇ σπουδῇ, ὑφ᾽ ἑνὶ δεσπότῃ χοινῇ ταττόμε- 
ναι, χαὶ τούτου χοινὼς ἐρῶσαι, καὶ χχιρὺν ζητοῦσα! 
τὸν ἐπιτήδειον, ὃς ἂν αὐταῖς ἀφώρατον θέΐη χαὶ 
ὁμαλὴν τὴν φυγήν. Πλὴν ἀλλὰ χαὶ τὰς μεταξὺ ταύτας 
ἡμέρας οὖχ ἔγνωσαν δεῖν ἀνέσει xxl ῥχθυμ΄ςς Bue eq- 
χεῖν, ἀλλὰ χαχοπαθείᾳ μᾶλλον «αἱ πόνοις ἐχυτὰς 
ἔδοσαν, οἱονεὶ προγυμνάζουσαι χαὶ συνήθεις xxl ἐν- 
τριδεῖς ἑχυτὰς πρὸς τοὺς τῆς ἀρετῆς ἰόρῶτας ποιοῦ- 
σαι, ἯΙ μέντοι δεσπότις αὐτῶν xxi τῆς χαλλίστης 
ταύτης βουλῆς ἀρχηγὸς,  uaxxpla, φημὶ, Si-n, oia 
δὴ προομαλίζουσα ἐν αὑτῇ τὴν τῆς φυγῆς τρίδον, 
καὶ ἀπρόσχοπον ὅλως γενέσηχι παρασκευάξουσα, 
τὸν γυνχιχεῖον ἅπαντα λόσμον, Ὦσος τε Ev Ἐσθῆτι 
xxi ὁσος ἐν ἀργύρν txt χαὶ χρυπτῷ, λχυθάνουσα τοὺς 
θερχπαινίδω» πρὸς τοὺς 
πένητας ἐξεφόρει, ᾿Επεὶ δὲ rb ταῦτα εἴγεν ἔχείνη 
χαλῶς, καὶ ὁ χχιρὸς ἤδη τοῦ γάμου παρῆν, τότε χαὶ 
τὸν τῆς φυγῆς τρόπον 4 Ξένη «ai αὐταῖς ὑπετίθει, 
Μεταδαλοῦσαι γυῦν τὰς ἐσθῆτας, χαὶ ὄπως ἔδει τὰς 


985 


VITA S. EUSEBLE. 


986 


τὴν ψυ ἣν ἀνδριχὰς ἀνδρῶν στολὰς μεταμφιασάμε- A vel potius ipsse lacrymee erant voluptatis et letitiso. 


vat, οὕτω λαθουσαι τοῦ πυλῶνος ἐξήεσαν, xAalousal 
τε 4xl ὁμοῖ χαίρουσαι, μᾶλλον δὲ xai τὰ δάχρυα 
ἤδονης ἣν αὐταῖς xal χαρᾶς χἄχρυχ, Ἐξῥεσαν οὖν, 
Σὺ γενοῦ μεθ᾽ ἡμῶν, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, λέγουσαι, xal 
Ὑνώρισον ἡμῖν ὁδὸν ἐν ἢ πορευσόμεθα, ὅτι πρὸς σὲ 
xal γνώμην ὅλην ἠράμεθα καὶ ψυχήν, Πορευομένων 
δὲ, αὖθις ἤ γενναία παραινέσεως πρὸς αὐτὰς ἥπτετο, 
Μηδὲν ὑμᾶς, λέγουσα, ὦ ἀδελφαί (οὕτω γὰρ ἐγὼ τὸ 
λοιπὸν ὑμᾶς καλεῖν ἔχω), μηδὲν τῶν γηΐνων ἐπιστρε- 
φέτω πρὸς ἑαυτὸ, μηδὲ εἰσιέτω μηδεμία τῆς καλ- 
λίστης ὑμᾶς βουλῆς μχταμέλεια, Οὐδὲν γὰρ μαχα- 
ριώτερον τῆς ὁδοῦ ταύτης εὔροι τις dv* εἴτε γὰρ 
τὰ παρόντα σχοποῦμεν͵ ἔξω παντὺ: ὄχλου καὶ πρχγ- 
μάτων ἡμεῖς" εἴτε χαὶ περὶ τῶν μελλόντων λογί- 
ζεσθαι προῃρήμεθα, οὔτε νοῦς χαταλαδεῖν αὐτάρ - 


Egressc sunt ergo:Tu sis ποθ βοὺπι dicentes,o Fili 
Dei,et significa nobis viam,qua sumus ingressure, 
ad te enim totam mentem et animam sustulimus. 
Eis autem ingredieniibus, beata illa rursus cepit 
eas admonere: Nibil, o sorores (sic enim sum vos 
deinceps vocatura), nihil, inquam, ex terrenis 
rebus vos ad se convertet, nec pulcherrimi 608- 
silii vos ulla subeat poenitentia. H»c enim vie non 
invenerit aliquis quidquam beatius. Nam sive 
spectemus presentia, sumus remota ab omnibus 
turbis et negotiis : sive velimus considerare fu- 
tura, neque mens, neque oratio potest ea bona 
comprehendere, qu& eos manent, qui hanc vitam 
elegerint. Cum es hec verba audirent ia itinere, 
accendebantur animis, el ea spe, 408 est ex Deo, 


χης, οὔτε λόγος εἰπεῖν, ὅσα τοὺς 660v τὴν ταύτην B magis confirmabantur. 
ἐλομένους περιμένει τὰ ἀγαθά, Τοότων ἐκεῖναι τῶν λόγων ἀνὰ τὴν πορείαν ἀχούουσαι διεθεομαίνοντο τὰς 


ψυχὰς, xal τῇ κατὰ Θεὸν ἐλπίδι p ἄλλον ἐῤῥώννυντο, 
Δ΄. Πλησίον δέ που γενόμεναι τῆς θαλάσσης, 
πλοῖον ἐμπαράσκευον ἤδη xal ἀποπλεῖν μέλλον (οὐδὲ 


IV.Cum autem fuissent prope mare, paratum in- 
veniunt navigium, et jam enavigaturum, eum nec 


τούτου πάντως αὐταῖς dÜtei συμπεσόντος) εὑρίσχου- id quidem eis sine Dei numine accidisset. Quod 
σιν, ἐν ᾧ περεμδᾶσαι, xai. πνεύματος ἐπιφόρου τυ- cum ascendissent, et ventum secundum nacti es- 
χοῦσαι, τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν ἐν βραχεῖ φθένουσιν. sent, brevi perveniunt Alexandriair.. Deinde cum 
Εἴτα ἐχεῖθεν ἀπάρασαι πάλιν͵ ma;à τῇ νήσῳ τῇ Kw illinc solvissent veniunt rursus in Co insulam.Om- 
γίνονται πάντα γὰρ ἐποίουν πρὸς τὸ λαθεῖν, κἀὶ niaenim faciebant ad hoc,ut laterent,et ut qussi- 
ὥστε ζητουμένας ἀγνώστους γίνεσθχι, Οὐ μὲν ἀλλὰ Ue, minime agnoscerentur. Quin etiam eis alioqui 


καὶ ἄλλως ἤρεσεν αὐταῖς ἐνιχῦθα τῆς τε ὁδοῦ παύ- 
σασθαι, καὶ ἀνέσει ὄουναι xal σώματα καὶ ψυχὰς, 
dis πολλὴν ἡσυχίαν τῆς νώσου παρέχειν οὔσης ἐπι- 


placuita via hic quiescere,et corpora et animos re- 
creare,utpote quod et apta esset insula ad quíetem 
prebendam, et multum conferret ad hoc, ut non 


τηδέίας, ἵπειτα δὲ καὶ πρὸς τὸ ἀφώρατον πλεῖστα possent deprebendi. Postquam ergo fuerein tuto, 
συναιρομένης, Ὡς οὖν ἐν Kip [ἐν] ἀσφαλεῖ κατέστησαν, | muliebrem rursus habitum suscipiunt.Deinde cum 
τὸ γυναικεῖον αὖθις ὑπέρχονται σχῆμα, εἴτα οἴκημα c, habitaculum in separato quodam loco mercede 
πρὸς τινα ἰδιάζοντα τόπον λαδοῦσαι μισθοῦ, ἐχεῖ τῆς conduxissent,illie studiose divinse vacabant philo- 
κατὰ θεὸν φιλοσοφίας ἐπιμελῶς εἴχοντο. Τοῦτο δὲ τῇ — Sophis.Hoc autem precipue magno studio conten- 
Ξενῃ διαφερόντως τὸ σπουδοζόμενον, μεδενὶ γενή-  dehat Hospita, ut nulli esset manifesta, nec ipsa, 
σθαι χαταφανῇ μήτ᾽ αὐτὴν, μήτε τὴν κατὰ Θεὸν nec ejns Υἱ [88 institutio, sed omnino ignota homi- 
αὐτῆς ἀγωγὴν, ἀλλ᾽ ὅλως τοῖς ἀνθρώποις ἀγνοηδεῖ- — nibus, sic Deo magis esset cognita. Nam et famam 
cav, οὕτω μάλιστα γνωπτὴν γενέσθαι Θεῷ" xai γὰρ alioqui verebatur,et dubitabat ne soi parentes eam 
τὴν τε φήμην ἄλλως ἐδυσωπεῖτο, ὑπώπτευε δὲ xai valde qusrerent, Sciebat enim non esse rem quio 
τήν τῶν πατέρων ἴρευσαν ἰσχυρῶς. "Hóu γὰρ ὅτι negligatur, nec qua facile ferri possit, charissime 
μὴ ἀμελὲς χρῆμα μηδὲ ῥάδιον ἐνεγχεῖν φιλτάτης — fllite amissionem amantibus parentibus, sed cujus 
παιδὸς ἀπώλειαν φιλοσιόργοις πετράσιν,͵ ἀλλὰ mpo-  inventionerm: vel anima lubenter commutarent.Et 
θυμοι ἂν εἴεν τὴν αὐτῆς εὕρεσιν πρίασθαι καὶ qo- deo quotidie precipiebat,ancillis,vt diligenter ca- 
yc καὶ διὰ ταῦτα καὶ ταῖς θεραπαινίσι παρήγ-  verent necüi arcanum aperirent: Et si quis, inquit, 
γέλλεν ὅσαι ὦραι, xxi ἀσφάλεια εἴ τις ἦν αὐταῖς de meo nomine interroget, dicite me ron Euse- 
ὑπετίθει, τοῦ μή τινι τὸ ἀπόῤῥητον ἐξειπεῖγ᾽ Κἂν τις biam, sicut revera vocor, vocari, sed Hospitam. 
εἴη, φησὶν, ὁ περὶ τοῦ ἐμοῦ ὀνόματος ἐρωτῶν, DSum enim, οἱ videlis. hospita, Sicque flet, ut et 
ὑμῖῦς δὲ μὴ Εὐσεδίαν, ὥσπερ ἄρα καὶ κέχλημαι, ΥοΒ filis purte a mendacio, et vosispsas conser- 
ἀλλὰ Ἐένην εἴπατε χολεῖσθαι" χαὶ γὰρ εἶμι, ὡς γοῖΐδ ignotas. Et hzc quidem illis dixit. 

ὁρᾶτε, ξένη" xal οὕτως ἂν ἢμῖν γένοιτο ψεύδους τε καθαρὰς εἶναι, xal ἐχυτὰς ἀγνώστους τηρεῖν, Καὶ ταῦτα 
μὲν πρὸς ἐκείνας, 


E^ ᾿Επεὶ δὲ xai τὸν πρὸς σωτηρίαν αὐταῖς ἡγη- 
σόμενον διὰ σπυδτς εἶχεν εὑρεῖν, οὐχ ἄλλως πῶς f 
πιρὰ Θεοῦ xai τούτου τυχεῖν ἤθελε, Κλίνατα τοιγαρ- 
υὖν γόνατα xal γαρδίαν, μετὰ δαχρύων προσηύχετο, 
Ὁ θεὸς, λέγευσχ, ὁ πανταχοῦ παρὼν, καὶ ἡμᾶς 
οὕτω πλχνωμένας ὁρῶν, μὴ περίίδῃς, μὲ καταλί- 
Tn, 9€ ὃν xal γονεῖς ἡμεῖς xal οἰκίαν ἀπολιποῦσαι, 


V.Cum autem studeret invenire aliquem, qui eis 
preesset ad salutem, non alias eum niii a Deo vo- 
luit invenire. Inclinatis itaque unacum corde geni- 
bus, orabat lacrymans: Deus qui ubique ades, di- 
cens,et nos sic vides errantes ne nos despexeris,ne 
nos reliqueris, propter quem, parentibus et domo 
relictis, peregre versari delegimus: sed tibi pla- 


981 


MENSIS JANUARIUS. 


ceat, servatórem hliquem et lutüm vite ducem, el A τὸ ξενιτεύειν εἰλόμεϑα᾽ ἀλλὰ σωτῆρά τινα καὶ ὁδ- 


non errantem ad nos mittere, sicut otim Thecle 
Paulum: et cujus sequentes vestigia,possimus nos 
misere ei abjecte tuam viam ingredi. Ea hzc 
orante, eis inventum est. illud Osee, nempe ! : 
Sicut matutinum paratus Π 608, noctem dissolvens 
rerum difücilium. Protinus enim visus est eis 
homo quidam, ascendens e portu, cenis capillis, 
formam pre se ferens monasticam, aspectu pre- 
claro, ei. ut dixerit quispiam, omni ex parte an- 
gelicus. Eum cum vidisset virgo Christi, et spiri- 
tali gaudio est repleta, et currens prehendit pe- 
des, in eos quidem fundens lacrymas, petens 
autem, ut non eas despiceret, sed desiderantibus 
salutem attenderct, et non. intermitteret docere, 


"yov ^u!v ἀπλανὴ εὐδόχησον ἐπικάμψα', ὥσκερ 
Παῦλον Θέχλῃ τὸ πρότερον, p καταχολουθούσαι xi 
οὗ τῶν ἐχνῶν ἑπόμεναι, βαδίσαι τὴν σοὶ kola«ouezv 
ἀπροσχόπως αἱ ταπειναὶ δυνηθείημεν. Ταῦτα προσ- 
ευχομένης, εὐρέθη αὐταῖς τὸ τοῦ ᾿Ωσηὲ, Ὡς ὄρϑρος 
ἄτοιμος ὁ Θεὸς, τὴν νύχτα τῶν δυσχερῶν διαλύων, 
Εὐθὺς γὰρ ἄνθρωπός τις ἑωρᾶτο τοῦ λιμένος ἄρτι 
πρὸς αὐτὰς ἀνιὼν, πολιὸς τὴν τρίχα, τὸ εἶδος ἀσχη- 
τικὸςς, τὴν ὄψιν λαμπρὸς, χαὶ ὡς ἄν τις εἴποι, τὸ 
σύμπαν ἀγγελιχός, Τοῦτον dj τοῦ Χριστοῦ παρθένος 
ἰδοῦσα χιρᾶς ts πνευματικῆς ἐπληροῦτο, χαὶ ὄρα- 
μοῦσα τῶν ποδῶν εἴχετο, δάκρυα μὲν αὐτῶν χστι- 
χέουσα, αἱτουμένη δὲ μὴ παριδεῖν ὅλως, ἀλλὰ mpos- 
σχεῖν σωτηρίας ἐφιεμένχις, καὶ μὴ διολικπεῖν 


admonere, in eam viam qux»: ducit δὰ Christum p διδάσκοντα, παρχινοῦντα, πρὸς τὴν εἰς Osbov φέρου- 


deducere, et ut semel dicam, externis oinnia 
efficis. 

VI. Gum autem vidisset monachus six affectam 
virginem,el queenam essent interrogavit protinus, 
et quemadmodum sic errarent ininsula Postquam 
autein intellexit esse quidem easgenere Romanas, 
externas vero et errantes propter Christum, et 
quod procedere et videri ab aliquibus ex iis, qui 
hic sunt,et turpe est,et non est omnino ferendum, 
Atqui,inquit,vos quoque volo eadem de me exsis- 
timare.Nam ipse quoque sum hospes,et hujus loci 
omnino ignarus, ut qui e sacris locis modo enavi- 
gaverim, Postquam enim illic fui gralia prationis, 
ad meam nunc descendo patriam. Eur itzque in- 
terrogavit beata, cujusnam esset civitatis, el qua- 
namesse dignitate preditus. Existimabat enim eum 
esse episcopum,quantum conjicere poterat ex ha- 
bitu.Ille autem,Patria quidem,inquit, mihi est Ca- 
ria: civitas vero, Mylassa. Est autem mihi talis ves- 
ümentorum habitus, quod sia presbyter et parvo 
cuidam gregi presim, magni, inquam, ex Christi 
discipulis Andree, nomen autem mihi est (nam 
hoc quoque vcles foriasse scire) Paulus.Eam vero, 
cum hoc nomen,Paulus, audiissel, cepil non parva 
admiratio,quud cum erasset talem sibi dari iragis- 
trum, qualis Thecla apparvisset Paulus, preces 
Deus celerrime, vel potius ante preces eam exau- 
dissel,ut illud dicamus Davidicum,in cordis preepa- 
ratione : el hic qui erat ei appariturus Paulus, non 
solum rei, sed otiam nominis futurus erat socius. 
Cum lacrymis ergo implesset oculos, Deo quidem 
magnam gratiarum actionem. Paulo autem obtulit 
supplicationem, ut essel ei pater secundum spiri- 
tum, el toa penderet ab cjus cura et providentia. 
Ille vero : Si hic quidem, inquit, sitis, non potero 
vobis amplius prodesse, ut qui ipse quoque sim 
hospes, et in vos in transitu inciderim : et maxi- 
ine cum nec possim quidem amplius exspectare, 
Oportet enim, inquil, nos reverti, gregem nos- 
trum visitlaturos. Vos autem, si. voletis, abeuntes 
nos sequemini. Sic enim ipse quoque pro viribus 
cure vestrum gerenda non deero. 

! Osee, vi, 3. 


D Θεῷ τὴν 


σαν ὀδηγοῦννα, xai συνελοῦσαν φάναι, πάντα ταῖς 
ξέναις ἡμῖν γινόμενον, 

G'. Καὶ ὁ μοναχὸς οὕτως ἰδὼν ἔχουσαν τὴν περ- 
θένον, τίνες τε εἶεν εὐθὺς ἐπηρώτα, καὶ ὅπως οὕτω 
πόναι περὶ τὴν νῆσον ἀλῶνται, Μαθὼν δὲ ὅτι Ῥω- 
μαῖαι μὲν τὸ γένος, ξέναι δὲ διὰ Θεὸν xal ἀλήτιδες, 
xxi ὅτι xai τὸ mposiüctv αὐνὰς xxi ὀφθῆναί τισι τῶν 
ἐνταῦθα, ὡς αἰσχύνην φέρον ἐστι καὶ ὅλως οὐχ ἀν- 
εχτὸν, ᾿Αλλ᾽ ὑμᾶς γε, ἔφη «al περὶ ἐμοῦ βούλομαι 
ταῦτα ὑπολαμδάνει"" ξένος γὰρ κἀγὼ, καὶ τόκω 
τοῦδε παντάπασιν ἀμαθὴν, ἄρτι τῶν ἱερῶν ἀποκε- 
πλευκὼς τόπων, ᾿᾽Εχεῖ γὰρ γενόμενος προτευχῆς 
χάριν, v9» πρὸς τὴν πατρίδα χατέρχομαι τὴν ἐμὴν. 
Ἥρετο γοῦν ἣ μακαρία, xxi ποίας Ov εἴη πόλεως, 
τί δὲ χαὶ τὸ ἀξίωμα ὃ περιδέδληται (καὶ ἔδοξεν 
ἐπίσχοπον αὐτὸν εἶναι͵ ὅσον ἀπὸ τοῦ σχ (pace ὑτῆν 
ἐννοεῖν) Ὁ δὲ, Πατρὶς μὲν ἐμοὶ, Éqn, Κὶ αρία͵ πόλις 
ὃ: Μύξαστα, σχῆμα δὲ τῇ στολῇ τοιόνδε τῷ rj 
τερον εἶνχί pe, καὶ ποίνῆἢς ἠγυῖσθαι διή τινος ὁλί- 
γῆς, τοῦ μεγάλου, φημὶ, των Χριστοῦ μαθητῶν 'Av- 
δρέου" óvoua δέ μοι (βουλήσει γὰρ καὶ τοῦτο yr 
θεῖν) Παῦλος. Τὴν δὲ τὸ, Παῦλος, ἀχούσασαν θάμξος 
o) μιχρὸν ἥρει, ὅπως εὐξαμένης διδάσθαλον αὐτῇ 
τοιοῦτον ὁποῖον δὴ καὶ θΘέαλῃ τὸν Παῦλον φανῆνχι, 
ταχύτατα τῆς εὐχῆς ὁ Θεὺς μᾶλλον δὲ καὶ πρὸ τῆς 
cog Ue, ἤχουσε ταύτης, ἵνα τὸ τοῦ Δαδὶδ εἴποιμεν, ἐν 
τῇ τῆς καρδίας ἐτοιμασίᾳ, xal οὗτος ἣν b μέλλων 
ὀφθήσεσθαι ταύτη Παῦλος, οὐ πράγματος μόνον, 
ἀλλὰ καὶ δνόματος αὐτῷ κχοινωνῶν, δΔακχρύων 
οὖν τούς ὀφθαλμοὺς πλήσχσα, πολλὴν τῷ μὲν 
οὐχαρεστίαν, τῷ Παύλῳ δὲ προσῆγε 
τὴν ἱκετείαν, γενέσθαι αὐτῇ xarà πνιῦμα Πατέρα, 
xai ὅλην δὴ τὴν ἐχείνης ὑπελθεῖν πρόνοιαν, Ὁ i, 
᾿Ενταῦθα, μὲν οὔσης, φησὶν, οὐδέν τι πλέων δνῆσει 
δυνατὸς ἔσομαι, ξένος ὧν καὶ αὐτὸς xal χατὰ πάρ» 
οὗον ὑμῖν ἐτυχὼν, καὶ ἄλλως οὐδὲ προσμένειν ἕτι 
πὄδέον οἵος ὦν᾽ δεῖ γὰρ ἐπανελθεῖν, φησὶ, τὴνν ἐπυ- 
τῶν ποίμνην ἡμᾶς ἐπισκεψομένους, χαὶ ὑμεῖς d, 
εἴπερ βουλομένχις ἐστὶ τοῦτο, ἀπιοῦσιν Tip Tv ἔψεσθε' 
οὔτω γὰρ καὶ αὐτὸς οὐδὲν τῆς χατὰ δύναμιν ὑμῶν 
προνοίας ὑὁλιγωρῶν ἔσομαι, 


989 


VITA S. EUSEBLE. 


990 


Z'. Ἐπεὶ οὖν ἀσμένως τόν τε λόγον ἐδέξαντο, A — VII. Cum ez autem id, quod dixerat, lubenter 


x11 ἀκολουθεῖν ἐπῃγγείλαντο, λαθὼν αὐτὰς, εἰς 
Μύλασσαν τὴν πόλιν χαταίρει, οἰκήματα τε αὐταῖς 
εὖ ἔγοντα πρὸς ἡσυχίαν, πλησίον τοῦ ἱεροῦ δίδωσι * 
ἔνθα xai olxov εὐχτήριον Zio Στεφάνῳ τῷ πρω- 
τομάρτυρι ἀνιστᾷ. ᾿Εντὸς δὲ ὀλίγου χρόνου καὶ παρ- 
θένων συνίστησι μοναστήριον, τῶν ἱερῶν τοῦ Παύλου 
φροντίδων γαὶ αὐτὸ ἀναρτήσασχ, Οὐδενὶ μέντοι 
παρ᾽ ὄλην αὐτῆς τὴν ζωὴν γνώριμον ὑπῆρξε, τίς τε 
ἣν, καὶ πόθεν, xxl δι᾿ ἣν αἰτίαν τῶν οἰκείων ἀναχω- 
οἷσοι, καὶ πῶς δὴ χαλοῖτο * ἀλλὰ Etvn πρὸς πάντας 
ἔφχσχεν ὀνομάζεσθαι, xal τοῦτο αὐτῇ Óvopa εἶναι 
κύριον, ἔλεγε τε, χαὶ λέγουσα ἔπειθε, Καὶ Παῦλος δὲ 
ὁ μακάριος, τοῖς ἐρωτῶσιν ix τῆς Κῶ τῆς νήσου 
λέγων αὐτὰς ἀγαγεῖν, οὐχ ἅπιστχ λέγειν οὐδὲ ψευδῇ 
ἐνομίζετο. Ὅθεν δὴ xdi τὸ μοναστήριον αὐταῖς τῶν 
Κώων ἐλέγετο εἶναι, ἀχολουθοῦντος δηλαδὴ τοῦ ὀνό- 
ματος τῇ τῶν πολλῶν δόξῃ καὶ τοῖς φημιζομένοις. 
Κυρίλλου δὲ τοῦ τῆς πόλεως τὴν ἐπισχοπὴν ἐπιτε- 
τραμμένου τηνικάῦτάλα τὸν βίον ἀπολιποντος, τῇ 
πόλει χοινῶς ἐψηρίζετο τὸν τοῦ Κυρίλλου θρόνον 
τὸν Παῦλον ἀντιλχδεῖν * ὃ δὴ xal τέλος εὐθὺς εἶχε, 
χαὶ τὴν χειροτονίαν οὗτος ἐδέχετο, 

H'. ᾿Αμέλει xai πρόεδρος οὗτος Μυλάσσης ἀναδει- 
χθεὶς, πείθει xal τὴν Ez τὸν ἱερχτιχὸν βαθμὸν 
ἀναχθῆναι, χαὶ μειροτονεῖ ταύτην διάχοναν. Πτυς 
ἐπεὶ τὴν τῆς διαχονίας ἐπιστεύθη τιμὴν (ἀξίως μὲν, 
ἀκουσίως δὲ), οὐχ ἔστιν εἰπεῖν ὅσοις πόνοις τὸ σῶμα 
παρέδωχε, xal μάλιστα τρυὼῇ πάσῃ τὸ πρότερον 
xai εὐπαθείᾳ συνειθιεμένον " ααινόν τινα ὄντως καὶ 
ξένον ἡ πένη βιώσασα βίον, καὶ olov ἄύλον καὶ ἀσώ- 
μᾶτον, ὡς καὶ αὐτοὺς δαίμονας πόῤῥωθε ὑποφρίσσειν 
τὴν ἀποτομίαν τῆς ἀγωγῆς, xai μηδὲ πλησιάσειν 
ὅλως ἐχείνῃ τολμᾷν. "H γε λύουτα μὲν πολλάκις τὸ 
πάνυ σύντονον xal τραχὺ τῆς ἀσχήσεως, οὐχ ἑντὸς 
δύο καὶ τριῶν ἤσθιειν ἡμερῶν. “Ὅτε δὲ ἀγώνων 
ἥπτετο, xal ἀχριδείχς, ὡς εἰχὸς, εἴχετο, καὶ εἰς 
ἑπτὰ παρέτεινειν ἄσιτος, νόμοις μαχομένη φύσεως, 
διὰ τὸν νόμον τοῦ πνεύματος. Πλὴν ἀλλὰ xal οὔτο"ς 
ὀψὲ χαὶΐ μόλις εἰς τροφὴν xatt072, xal πρὸς τὸ 
σῶμα διὰ τὸν σύνδεσμον βλέψασα, οἵνου μὲν καὶ 
ἑλχίου, λαχάνου τε, φημὶ, καὶ ὀσπρίου x21 παντὸς, 
ὡς εἰπεῖν͵ ὃ διὰ πυρὸς ἔχει τὴν χρῆσιν, ὅλως ἀπεί- 
γετο, πρὸς δὲ xal ὅσχ φέρουσιν ὥραι πάντων ὁμοίως 
ἄγευστος ἦν ἄρτῳ δὲ μόνῳ τὴν χρείσν ἐπλήρου, 
καὶ τοῦτον οὐχ ἀπλῶς xal ἀπόνως προπιεμένη, ἀλλ᾽ 
αὐτοῖς δάκρυτι βρέχουσα, τῇ σποδῷ τε τοῦ θυμιατη- 
plou προσμόσσευσα * ὡς μηδὲ τὸ ἐσθίειν, ὃ χοινῇ τοῖς 
φιλοπόνοις ἐστὶ μετρία παράκλησις, ἔπονον αὐτῇ εἴσχι, 
xxi χαχοπαθείας ἐλεύθερον. 


accepissent,et 56 eum esse secuturas significassent, 
iis acceptis, solvit in Mylassam civitatem, datque 
eis habitae:ilaad quietem accommodata prope tem- 
plum : quoin loco domum quoque oratoriam exci- 
tat Hospita Stephano protomartyri.Intra breve au- 
tem tempus consfituit etiam monasterium virginum, 
id quoque sacre Pauli curze committens.Toto vero 
tempore ejus vite nemo cognovit, quzmnam esset, 
nec cujas,et propter quamnam causam a suis re- 
cessissel,el quomodo vocaretur: sed dicebat omni- 
bus,se vocari Hospit:m : dicebat hoc sibi esse no- 
men proprium,et dicendo persuadebat.Porro au- 
tem beatus quoque Paulus dicens interrogantibus 
se adduxisseillas ex Co insula,necincredibilia nec 


p falsa videbatur dicere.Quocirca earum quoque mo- 


nasterium dicebatur esse Coorum,sequente scilicet 
nomine multorum opinionem,et ea 488 fama ja- 
ctabantur Cum autem Cyrillus,cui fnerat commis- 
sus civitatis episcopatus, tunc e vita excessisset, 
communi civitatis suffragio decernitur, ut in Cy- 
rilli sede Paulus succedat : quod quidem et sta* 
tim finem accepit, et is fuit ordinatus. 

VIII. Jam vero is creatus Mylassepus antistes, 
Hospite quoque persvadet,ut ad sacrum gradum 
ascendal,eteam ordinat diaconissam.Quz quidem 
pos!quam fuit ejus fidei mandatus honor diaconstus, 
quem merebatur quidem, invita tamen accepit : 
dici ton potest,quantiscorpus tradiderit laboribus 
et maxime quod erat assuetum deliciis et lautitiis 
omnibus, quamdam vere novam et al:enam vitam 
sectata ei plsne ext rnam,et veluti materizeexpertem 
et incorpoream : adeo ut austeram ejus vitam vel 
procul horrerent demones, et nec auderent ad 
eam omnino accedere. Qu: quidem cum sspe 
solveret intensam et asperam exercitationem, non 
intra duorum aut trium dierum spatium com-«debot. 
Quando autem ad certamina accurate et exacte 
aggrediebatur,etiam ad septem usque dies perma- 
nebat jejuna, pugnans cum natur? legibus propter 
legem spiritus.Quinetjam cum sic quoque vix tan. 
dem accederet ad cibum capiendum, et ad corpus 
prop ervinculumintueretur,a vinoquidem etoleo, 
et ab oleribus et leguminibus,et a quolihet,ut se- 
mel dicam,quo igni admoto utimur, omnino absti- 
D^bat Porro autem nullum quoque fructum omnino 
gustabat, sed solo pane satisfacicbat necessitati 
naturie : et nec eum adeo leviter et citralaborem 
admittebat,sed eum lacrymis irrigabat,et thuribuli 
cinere aspergebat ?, ut nec. ipsum quidem vesci, 


quod communiter laboriosis solet esse mediocris consolatio, ei esset citra laborem, et liberum a 


mali perpessione. 

Θ΄, Kal οὗτος τρόπος τῇ Ξένη τροφῆς, παρ᾽ ὅλην 
αὐτῆς τὴν ζωὴν, ὡς καὶ αὐτὴν μετὰ Δαδὶδ τοῦ θείου, 
σποδὸν ὡσεὶ ἄρτον φαγεῖν, χαὶ αἱρνᾷν τὸ πόμα μετὰ 
κλαυθμοῦ, Tautz δὲ ποιοῦσα, χαὶ οὕτως ἄρτον ὀδύ- 
νης ἐσθίουσα͵ "vx xal αὔὖθις τὰ τοῦ Δαδὶδ φθέγξω- 


2 Psal, ci, 10. Sibid. 


IX. Fuit antem Hospi'z; hic se nutriendi modus 
per totam suam vitam, aleo ut ipsa cum divino 
Davide cinerem tanqnam panem comederet,et po- 
tum cum fletu misceret 5.IH c autem faciens,et sic 
panem doloris comedens (ut rursus dicam,quse di- 


991 


MENSIS JANUARIUS. 


vinus David) etiamsi alias ex sororibus, eastamen 4 μαι, εἰ xal τὰς ἄλλας τῶν ἀδελφῶν, ἀλλὰ τὰς δύο 


duas, que ei assidebant, et fug: fuerant socitm, 
latere non potuit : clam enim aspiciebant,qua ab 
ea fiebant, ita ut ipse videntes, non viderentur : 
imo vero non solum videbant,sed etiam pro viri- 
bus studebant imitari. Cum autem tam parce et 
nonnisi necessitate compulsa aleretur,num fortas- 
80 somno aliter utebatur,et sic vim consolabatur 
corporis, idque multa laborans inedia, et veluti 
concidens,sustentabat el recreabat ? Nequaquam. 
Sed tam toleranter quidem jejunabat, ut vel hoc 
solum sufficeret ad dissolvendum robur corporis, 
elsi nibil esset aliud.quod eam affligeret. Plus au- 
tem vigilabat,quam jejunabat, et sic carnem  aflli- 
gobat, tota manu ferens opem spiritui. Id vero ex 


ταύτης παρέδρους xal τῆς φυγῆς κοινωνοὺς Aavbé- 
νειν οὐχ εἴχε. Καὶ γὰρ ἦσαν κρυφίως τὰ δπ᾽ αὐτῆς 
γινόμενα βλέπουσαι͵ καὶ οὕτως ὥστε ὁρώσας αὐτὰς 
μὴ ὁρᾶσθαι, αᾶλλον δὲ οὐχ ὁρῶσαι μόνον, ἀλλὰ καὶ 
ζηλοῦν κατὰ τὸ δυνατὸν αὐταῖς σπεύδουσαι. Οὕτω δὲ 
τροφῆς ἔχουσα λίαν ἐνδεῶς καὶ ἠνχγχασμένως, áps 
μὴ τῷ ὕπνῳ ἄλλως ἐχρῆτο, xai οὕτω τὴν βίαν παρ- 
εμύθεῖτο τοῦ σώματος, xal ὑπὸ πολλῆς ἀσιτίες 
χάμνον αὐτὸ xat οἱονεὶ ααταπίπτον ὑὁπήρειδέ τε 
xat ἀνελάμθανεν - Οὐ μὲν οὖν, ἀλλὰ xa! ἐνήστευε 
μὲν οὕτω «ἀρτερῶς, ὥστε τοῦτο μόνον ἀρκοῦν εἶντι 
τὸν τόνον ὑπολεύειν τοῦ σώμκχτος, xal εἰ μηδὲν ἕτερον 
ἣν τὸ συντεῖνον εἰς χαχοπάθειαν " ἠγρύπνει δὲ 
μᾶλλον ἣ ἐνήστευε, καὶ οὕτω κατεπόνει τὴν σάρχε 


hoc est evidens, quod cum se,ut solebat, dederet 8 ὁλῃ χειρὶ βοηθοῦσα τῷ πνεύματι " καὶ τοῦτο δῆλον 


oralioni, solejam occidente non prius quam veni- 
rent sorores ad cantanda matulipa cantica,rolve- 
bat orationem : sed nonnunquam deprehendeba- 
tur ab eis tollens manus. Aliquando autem cum 
vespere humi inclinasset genua, tola nox eam sic 
tenebat jacenlem et deflentemn,et Deum vehemen: 
ter orantem : et quod est omnium maxime admi- 
randum, cum illa sic se in vita exerceret, tanta 
erat ejus humilitas,ut nullus ex iis,qui se gerunt 
improbissime, posset ea, qua ipsa erat, esse mo- 
deratione. 

X.Et ut alia omittam, quse afferrent molestiam 


ἐστιν ἐξ ὧν τῇ εὐχῇ συνήθως ἑαυτὴν ἐπιτρέπουσα, 
ἡλίου πρὸς δυτμὰς ὄντος, οὐ πρότερον fj τὰς ἀδελ- 
φὰς συνελθεῖν περὶ τὰς τοῦ ὄρθρου ὠδὰς ἔλυε τὴν 
εὐχήν * ἀλλ᾽ οὕτως ὑπ᾽ αὐτῶν ἔστιν ὅτε χχατελιμβθά- 
veto ἠρμένη τὰς χεῖρας. ἤλλλοτε δὲ εἷς ἑσπέραν τῇ 
γῇ τὰ γόνατα δοῦσαν à ὄλη νὺξ αὐτὴν εἶχε κειμένην 
οὕτω 3l κχλαίουσαν, xal Θεῷ θερμῶς εὐχομένην " 
καὶ ὃ πάντων θαυμάζειν ἀξιον, ὅτι τοιοῦτον ἐκείνη 
βίον ἀσκούσα τοιοῦτον εἶχε τὸ φρόνημα ταπεινὸν͵ ὡς 
μηδένα φημὶ τῶν τὰ πονηρότατα δρώντων ἐπίσης αὐτῇ 
δύνασθαι μετριοφρονεῖν, 

ι΄. Καὶ ἵνα τἄλλα παρῶ, ὄσχ xai τὴν ἀκοὴν be 


propter multitudinem, ea quidem certe,quie sunt οχλήπει διὰ τὸ πλῆθος, ἀλλὰ τά γε ἰδιχίτατα ταύτης 
ejus maxime propria et longe apertissima indicia, καὶ, ὡς ἂν εἴποις, σαφῆ γνωρίσματα ταῖς φιληθίοις 
tradam piis animnis,nempe insignem mansueludi- c παραξώσω ψυχαῖς * τὸ «a0 ὑπερδολὴν πρᾶον, xsi 

nem el quod nemini unquam visa sitirala : chari- τὸ μηδέποτε μηδενὶ φανερὰν γενέσθαι ὀργιζομένην, 

tatem,qua sororessummo complectebatur amore, τὸ τῇ: ἀγάπης φιλάδελφύόν τε «ai κηδεμονιιῖν, τὸ 

et earum curam gerebat : inanis glorie magnum πρὸς κενοδοξίαν χομιδῇ μισοπόνηρον, τὸ τῶν ἐνὸγ- 
odium,indumentorum,qua vel idiota conveniret, μάτων δεινῶς ἰδιωτιχὸν, xat ὁ μηδενὸς ἄλλου ἣν, 
ulilitatem,et cui nullius aequari posset,/rugalila- πρὸς εὐτέλειαν ἐξισούμενον (τοιχῦτα γὰρ τὰ τῆς 
tem: tales enim erant egregite illius virginis ves- εὐγενοῦς ἐχείντις ἐσθήμχτα, οἷα ἂν xal τῶν ἐπὶ τῆς 
tes, quales vel ex iis, qui in foro mendicant, dedi- ἀγορᾶς ἐπαιτουντων ἀπηξίωτέ τις ὀφθῆναι φορῶν) " 
gnatus esset aliquis videri gestare:cordissummam τὸ τῆς 4apülac ἐσχάτως νήνεμόν τε χαὶ γαληνὸν, 
tranquillitatem et δογοη  δίθ πη, υς ad profundum οὕτω χωρῆσαν εἷς βάθος xal ποιωθὲν, ὡς καὶ δῆλον 
usque adeo processerat, et eam acceperat qualita- ἀπὸ τῆς ἔξω γίνεσθαι καταστάσεως - ἐπὶ πᾶσιν ὃ xai 
tem, ut ex externo habitu esset evidens. Postremo τετάχθαι πρὸ πάντων ἄξιον͵ τὸ σύννουν αὐτῆς xal 
id, quod erat prafereudum ciateris, quod essel πρησεχτιχὸν καὶ ἀχριδῶς ἀδιάζυτον * ἐξ οὗπερ  xo- 
semper cogitabunda eL attenta,el plane ejusmodi, λουθοῦν εἶχε, τὸ μηδέποτε ταύτης τοὺς ὀφθαλμοὺς 
ut non gaudio diffunderetur.Ex quo hoc conseque- δαχρύων ὁρᾶσθαι χενοὺς, ἀλλ’ ὠδίνειν ἀεὶ, κατὰ τὰς 
Ὀδίυγιυἱ nunquam viderentur ejusoculi inanes la- ,, ἀεὶ βλυζούτας τῶν ὑδάτων πηγάς. 

crymis, sed semper parturireut ἃ 40}, non secus 

ac fontes, ex quibus aqua semper scaturit. 

XI. Porro autem cum ea esset e vita excessura, ΙΑ΄. Ταύτης οὖν τὸν βίον μελλούσης ἀπολιπεῖν, 
erstquidem diesfestus beatiEphraim,uonquemaluit ἑορτὴ μὲν v τοῦ μαχαρίου ᾿Εφραὶμ, οὐχ ὃν ἡ 
Syria,«ed qui erat civitati notus et familiaris: qui, Σύρων ἔθρεψε γῆ, ἀλλὰ γνωρίμου καὶ συνήθους τῇ 
inquam, przclare rexit sedem Mylassenorum. Ερὶ- πόλει, τοῦ τὸν θρόνον, φημὶ, τῶν Μυλασσέων περι- 
scopus autem Paulus cum toto populo civitatis, φανῶς κοσμήσαντος, Ὃ μέντοι ἐπίσκοπος Παῦλος 
ierat ad vicum Leucen.ll ic enim erat et templum, σὺν ἄμα παντὶ τῷ πλήθει τῆς πόλεως, ἐπὶ τὴν Δεὺ- 
et divini Ephraim erant sacra repositzereliquia,el χὴν χώμην ἀπήει " ἐκεῖ γὰρ καὶ ὁ ναὸς ἣν, καὶ τοῦ 
festum celebraba'ur splendide llla vero cum ad se θείου Ἐφραὶμ ἱερὸν ἀπέκειτο λείψανον, xal τὰ τῆς 
omnes sorores accersiiset,his verbisapud eas c&- ἑορτῆς πάνυ λαμπρὸς ἐτελεῖτο. δὲ πάσας αὐτῇ 
pit uti, qure magnam habehant moderationem, el τὰς ἀδελφὰς μεταχλήτους ποιησαμένη, λόγων ἥρχετο 
una cum moderatione conjunctum amorem in 80- πρὸς αὐτὰς τοιῶνδε, πολὺ τὸ μέτριον ἐχόντων, vai 


993 


VITA S. EKUSEBLE. 


994 


τῷ peto cuyxtxozuévov xal τὸ φιλάδελφον. Ku- A rores:Dominz mez,dicena, el sorores,ego quidem 


pla: μου xai ἀδελφαὶ, λέγουσα, ἐγὼ μὲν τὴν πολλὴν 
ὑμῶν περὶ εμὲ χηδεμονίαν ἀχριδῶς λίαν ἐπίσταμαι, 
xz ὅπως ξένης xal πλανήτιδος οὔτης αντελάδεσθέ 
pou τῆς ἀσθενείας, xal εἴσω τῶν ὑμετέρων ἔθεσθε 
σπλάγχνων, vai φιλανθρώπως ἡμᾶς ᾧκχειώσασθε᾽ 
ἀλλὰ χαὶ τανῦν ὑμῶν δέομαι, ναὶ σφόδρα δέομκι, 
μηδὲ ἀπιούσης λήθῃ τὸ ἐμὸν δυῦναι, ἀλλὰ xai. πολλῷ 
μᾶλλον αὐξῆσαι τὸ φίλτρον, καὶ τὴν ἐμὴν μνήμην 
ἀναγραπτον ταῖς ὑμῶν ὁσίαις ἐγχα; 5x6 ψυχαῖς, xai 
ἀνίχα δ᾽ ἂν καὶ Θεῷ προσέρχηθε, xal χεῖρες ὁσίας 
αἴρητε πρὸς αὐτὸν, xai ἐμοῦ τῆς εὐτελοὺς (καὶ τί 
γὰρ ἄλλο ἢ δούλης ὁμῶν ; εἴητε μεμντμέναι, Οὕτως 
ἐγὼ ζῶσα xai ἀθάνατος ἔσομαι, καὶ μετὰ τέλος εἴ 
τις αἴσθησις διχφερόντως ἠσθήσομαι, Νῦν γὰρ, ὡς 


magnam,quam mei gessis!ie, curam recte scio, et 
quemadmodum cum essem externa et errans, 
meam suscepistis imbecillitatem, et intra vestra 
viscera posueritis, meque benigne vobis effecistis 
familiarem, Sed nunc mihi vobis est opus, valde, 
inquam,et opus, ut nec cum recessero, me man- 
detis oblivioni:sed multo magis amorem augeatis, 
et mei memoriam in vestris sanctis animis descri- 
ptam et impressam conservetis : et quando ad 
Deum accedetis, et sanctas manus ad ipsum tol- 
letis. mes quoque humilis et abjectze,et quid aliud, 
nisi vestrs ancilla? sitis memores.Sic ego ero viva 
et immortalis, et post finem si ullus est sensus. 
valde letabor.Nunc eum quantum possum videre, 


ὁρᾷν ἔχω, τέλος ἔχει τὰ καθ᾽ ἡμᾶς, xal μέ τις αὶ milii finis imminet, et quedam premit molestia, 


ὀδύνη συνέχει, χαὶ φοῦος ἄῤῥητος διασείει μου τὴν 
καρδίαν, μή μοι γένωνται ἐμποδὼν αἱ πολλαὶ ápap- 
τίαι μου, xxi τῆς πρὸς Θεὸν ἀπείρξωσι τρίόου. 
᾽Αλλ᾽ εὕροιμι τὰς ὑμῶν ἱερὰς εὐχὰς ὀδνγοὺς ἀγα- 
θὰς͵ xai τὴν ὁδόν μοι ταύτην εὐμχαριζούσας. Ká- 
χεῖνο δὲ πάλιν o) μετρίως θράττει μου τὴν ψυχὴν, 
ὅτι xzi Παύλου τοῦ χοινοῦ πατέρος ἀπολέλειμμαι, xxi 
οὐδὲ αὐτὸς ἄρτι τυγχάνει παρὼν ὁπερευζόμενός μου 
τῆς ἀποδημίας, xai ἀγχθῶν ἐλπίδων οὖς ἔρημα τὰ 
ἐχεῖ μοι θήσων' ἀλλ᾽ ὑμεῖς γε ἐλθόντι εἴπατε, κἀὶ 
ἀνθ᾽ ἡμῶν ἐπιμελῶς πάνυ δεήθητε, μὴ ἐπιλαθέσθαι 
μου τῆς Ἐένης,͵ ἣν αὐτὸς «ατὰ τὸν Χριστοῦ λόγον 
συνήγαγε, καὶ πρὸς ταύτην ἤγαγε τὴν ὁδόν, 

18Β΄. Ταῦτα αὐτῆς λεγούσης, ἀσταχτὶ τὸ δάχρυον 
πάσαις ἀπέρῥιι τῶν ὀφθαλμῶν λύπῃ τε ἀποῤῥήτῳ 
τὴν ψυχὴν ἑσπαραττοντο, χαὶ ἀθυμίᾳ σανείχοντο, 
xai οἱονεὶ «κοινῆς μητρὸς xal φιλόπαιδος ἀπιούσης, 
χύκλῳ περιιστάμεναι τὴν ὀρφανίαν ὠδύροντο’ πολλῷ 
δὲ πλέον τῶν δύο θεραπαινίδων αὐτῃς, ἃς χαὶ τῆς 
φυγῆς εἶχε xal τῆς ἐν τῇ ξένῃ διχγω" ἧς κοινωνοὺς, 
τὸ πάθος ἥπτετο. Πολλοῦ γοῦν, ὡς εἰχὸς, χλαυθμού 
καὶ οἰμωγῆς «αἱ ταράχου συγχινηθέντος, εἰς οἶχτον 
xai αὐτὴ χαὶ δάκρυα θερμὰ χατηνέχθη" πλὴν ἀλλὰ 
θᾶττον αὐτή τε τε ἀνήνεγχε, κἀχεί,χις παρήνει τῶν 
ὀδυρμῶν ἀφεμένας ἑαυτὰς εὐτρεπίζειν, καὶ τοῦτο 
μᾶλλον σχσπεῖν, Ὅπως μὴ ἐν τῷ τέλει, φησὶν, 
ἄξια δακρύων ἢ τὰ ἡμέτερα. Δεῖ γὰρ τὰς φρονί- 
μους τῶν παρθένων ζηλῶσαι, καὶ τὰς λαμπάδας 
ἀνάψαι, χαὶ τοῦτο θέσθαι διὰ φροντίδος, ὥστε δὴ 
καὶ ἔλαιο» ἐν τοῖς ἀγγείοις λαδεῖν, ᾿Ἐμέμνητο δὲ 


et inexplicabilis metus cor meum agilat, ne sint 
mihi impedimento multa mea peccata, et arceant 
ab ea,qua ad Deum tendit, via: sed inveniam sa- 
cras vestras preces bonas duces,et hanc mihi viam 
reddentes facilem et expeditam. Porro autem il- 
lud quoque meum non parum conturbat animum, 
quod et a Paulo absum communi nostro patre,quí 
precatus esset pro meo decessu, et effecisset, ut 
non bona spe defecta illue proficiscerer. Sed vos 
id ei cum venerit dicite,et pro nobis vehementer 
orate, ne mei obliviscatur Hospile, quam ipse 
cenvenientler Christi dicto collegit, et. in hanc 
viam deduxit. 

XII Hec cum ea diceret,omnibus lacryme proflue- 
bant ex oculis, οἱ dolore,qui diei non potest, earum 
cruciabatur animus,et gravi moerore aifligebsptur,et 
utpote communi et flliorum amantissima matre re- 
cedente,in orbem circumsistentes, deflebant orbita- 
t6: multo autem magis duas ancillas,quas et fuge 
et vite,que in externa regioneacta est, babuit socias, 
attigit motus abimi. Cum itaque multus,ut par est, 
fletus luctusque et tumultus esset excitalus,ei quo- 
que earum miserenti calidae decidebant lacryme. 
Ceterum et ipsa cito ad serediit,et illas est exhor- 
tata,ut relictis fletibus,seipsas componerent et hoc 
potius considerarent,ne in fine ipse essent digne, 
qua defleantur.Oportet enim, inquit, vos pruden- 
tes imitari virgines4,et accenderelampades, et hoc 
curare, ut in vestris vasis accipiatis oleum. Perro 
autem divinorum quoque verborum meminit,quod 


καὶ θείων, ῥημάτων, ὅτι Μὴ βραδυνεῖ Κύριος" ἄξει D Non tardat Dominus;veniet enim dies Domini sicut 


Κυρίου ὡς κλέπτης, ᾿Επεὶ ὃξ καὶ 
μετὰ τὴν παραίνεσιν ἔτι μᾶλλον αὐτὰς εἶχε 
τὸ πένθος, xal τῆς χλίνης λίαν περιπαθῶς 
εἴχοντο, καὶ οὐδὲ μικρὸν ἀποστῆναι ταύτης ἠνεί- 
οντο" αὕτη καὶ χεῖρας xal ὄμματα πρὸς οὐρανὸν 
ἄρασα, καὶ τοῖς τῶν ὀφθαλμῶν δάχρυσι τὴν ἔνδον 
διάθεσιν τῆς ψυχῆς ἀπαγγέλλουσα, Ὁ θεὸς, ἔφη, ὁ 
κάντα μοι μέχρι τοῦ νῦν φιλανθρωπότατα γεγονὼς, 
«al πατὴρ, καὶ μήτηρ, καὶ τροφὸς, καὶ πατρὶς, τὸ 
μόνον καὶ ἡδὺ τῆς ξενης ἐμοῦ παραμύθιον, αὐτός με 


4 Math. xxv, 4. 


γὰρ ἡ ἡπέρα 


fur. Cum vero post admonitionem lugere magis 
pergerept,et lecto hererent valde miserabiliter,et 
nec minimum quidem ab eo discedere sustinerent, 
ipsa cum et manus et oculos ad celum sustulisset, 
et oculorum lacrymis internam animi significas- 
set affectionem, Deus, inquit, qui in hodiernum 
usque diem omnia mihi fuisti benignissime, pa- 
ter et mater et nutrix, et patria, solum et jucun- 
dum mei hospite solatium, ipse quoque, Domi- 
ne, dignare me mane suscipere in supernam 


995 


MENSIS JANUARIUS. 


996 


patriam, tuam civitatem Jerusalem. Memento au- Α καὶ νὶν εἰς τὴν ἄνω πατρίδα τὴν πόλιν τὴν σὴν Ἱερου- 


tem harum quoque omnium, 1} 088 mihi secundum 
spiritum conjuncta sunt, ut sorores, et conserva 
eas superiores omnibus maligni denonis insidiis. 
Harum quoque duarum wihi precipue conserva- 
rum memento tu,qui bonus es,et quomodo in hac, 
qua est ad tempus, vita,el fugz,et laborum,el alio- 
rum, qua in externa regione feruntur, malorum 
fuere soci:, el a me perpetuo mansere insepara- 
biles:ita ut nos quoque illic simus inseparabiles, 
et beata (ua vila fruamur concede. 

XII[.Hac cum przcata 65: et, rogavit sorores,ut 
eam parum dimitterent Quod quidem cum factum 
esset, et illae essent cgresse, e lecto descendit 
Hospita, et venit ad oratorium. Deinde inclusa, 


σαλὴμ παραμθάνειν. Δέσποτα, χαταξίωσον" μνή- 
σθητι δὲ xal τούτων πασῶν, al xata πνεῦμά μοι ἄϑελφι- 
χῶς συνηρμόσθησαν, χαὶ ἀνωτέρας αὐτὰς πάσης ἐν- 
ἐδρας τοῦ πονηροῦ διατήρησον᾽ xxi τούτων δέ μου τῶν 
δύο τῶν κχατεξλίρετον ὁμοδούλων, ὁ ἀγαθὸς, μνή- 
σθητι, καὶ ὥσπερ ἐν τῇ προσχαίρῳ ταυττ, ζωῇ καὶ 
φυγὴς ἐμοὶ καὶ πόνων xal τῶ, ἄλλων τῶν b». τῇ, ξένῃ 
χαχῶν ἐχοινώνησαν, xai ἀχώριστοί μου μέχρι τέλους 
διέμειναν, οὕτω χάχεῖθειν ἡμᾶς ἀχωρίτους εἶναι͵ xal 
τῆς παρὰ σοὶ μακαρίας. ἀπολαύειν ζωῆς καταξίωσον, 

I[^, Ταῦτα προσευξχμένη, μιχρὸν ἐφεῖναι αὐτὴ 
τὰς ἀδελφὰς ἠξίου" οὗπερ δὶ, γειομένου, κἀκείνων 
ἐξελθουσῶν, τῆς χλίνης ἢ Ev διαναστᾶσα τῷ εὐχτι,- 
ρίῳ προσέρχεται" εἶτα ἐγχλεισαμένη καὶ γόνυ ὄδοὺσα 


cum genu flexisset in terram, intense erabat, dua- Βτῇ γῇ) συντεταμένω προσηύχετο, τῶν δύο θερα- 


bus ancillis extrinsecus eam contemplantibus.Cum 
ea ergo diulissime produceret orationem, vident 
repente lz&am et claram lucem domum circomful- 
sisse : eL cum suavem, qui dici non potest, sensis- 
sent oderem, cui nulla yossunt conferri, qua sunl 
in terra, aromata, stalim fores aperiunt : el cum 
simul irruissent (o divinam Provideniiam, inve- 
niunt Hospitam feliciler obdormisse, el ad quem 
desiderabat Christum esse prcfectam hora sexta 
diei Sabbati. Egresse ergo cum flentes et vocife- 
rantes sorores convocassent, eam circumstabani, 
el omnes simul plangebant. Deus autem volens 
desuper ostendere, cujusmodi lux celabatur in 
occasu hujus vite, maximo signo eam honoral 
post morlem. Cum eoim eam jam reliquisset 
anima meridie, esselque aer serenus, et sol res- 
plenderet clarissime, in celo apparet veluti qua»- 
dam corona, que stellis circulum circumscribe- 
bat : in medio autem corona cernitur crux, qua 
ipsa quoque erat stellis lucidis figurata. Cum 
ergo miraculum sic evasisset manifestum omni- 
bus, episcopus Paulus, qui in Leuce vico adhuc 
agebat, cum hoc praeter spem spectaculum suis 
acciperet oculis, divino Spiritu motus, iis, qui 
congregati erant, dixit: Domina Hospita dor- 
mit, et hoc est ejus signum corone el crucis. 


XIV. Postquam autem ab eo fuit peractum sacri 
mysterii ministerium, magno studio illinc recedit: 
una verocum eo ivit reliquus quoque populus. 
Deinde cum ingressi essent civitatem, vident epis- 
copum nihil esse omnino falsum sua predictione, 
sed eadem hora Hospitam a rebus mundanis vere 
fuisse externam,qua illud signum apparuit, et hic 
vir divino Spiritu afflatus, de ea est li;ec locutus. 
Cun toto ergo populo concurrebant omnes viri el 
mulieres,cum magna vociferatione et admiratione 
dicentes:Gloria tibi, Ghriste, gloria,qui noluisti (a- 
lem thesaurum in terra latere. Gloria tibi,omnium 
Opifex,quod parvam nostram et in hodiernum υ8- 
que diem obscuram civitatem, tam illustrem red- 
dideris, et dedisti, ut possel de tali gloriari the- 
sauro Et sic quidem omnes communiter, multo 


c μετὰ τέλος 


παινίδων ἔξωθεν φιλοπόνως αὐτὴν παραθεωμένων. 
Τῆς εὐχῆς οὖν ἐπὶ πλεῖστον αὐτῇ παρχτεινο- 
μένης, ἀθρόον ὁρῶσι φῶς τὸν οἴκον περιλάμψιν 
φαιδρόν" ἀῤῥήέτου τέ τινος αἰσθόμεναι εὐωδίας, 
οὐδενὶ τῶν ἐπὶ γῆς ἀρωμάτων εἰχαζομένης, τὰς xv- 
λας εὐθὺς ἀνοίγουσι xal συνεισπεσοῦσαι (ὦ θεῖας 
οἰκονομίας !), τὴν μοχαρίαν ὁρῶσι Ξῷέντιν μαχαρίως 
ὑπιώσχσχν, χαὶ τὴν πρὸς ἦν ἔπεπόθησε Xputo 
στειλαμένην, ἔχτης ὥρας καθ᾽ ἡμέρας Σάδδατον 
ἱσταμένης. Εἰξῆλθον οὖν, χαὶ τὰς ἀδελφὰς i 
κλαυθμῷ χαὶ βοῇ συγκαλέσχσει, περιίσταντό τε τὺ- 
τὴν, καὶ ἅμα πάσαις ἐκόπτοντο. O μέντοι Θεὸς ἐεΐ- 
ξαι πᾶσι βουλόμενος ἄνωθεν, oiov φῶς ἐν ταῖς τῷ 
βίου τουὸς δυσμαῖς ἐξαρύπτετο, μεγίστῃ ταύτιν 
θεοσημίᾳ τιμᾷ. "Hón γὰρ ἀπολικούσες 
ψυχῆς μεσούσης ἡμέρας, sx τι 
τοῦ ἡλίου φαιδρότατα λάμποντω͵ qu- 
φᾶνος οἷος ἐν τῷ οὐρανῷ διαφαίνεται, δι᾽ ἀστέρων 
τὸν χύχλον περιγραφόμενος, ἐν τῷ μέσῳ à τῷ 
σιεφένου σταυρὸς χαθωρᾶτο λαμπροῖς ἄστρασι xi 
οὗτος σρηματιζόμενος, Too θαύματος οὖν οὗτως 
ἅπασι γενομένου καταφανοῦς, ὁ Ἐπίσχοπος [izols 
ἔτι περὶ τὴν Λευκὴν χώμην διάγων, καὶ τὸ xij 
δοξον τοῦτο θέαμα ὀφθαλμοῖς ἰδίοις παραλαμδάνων, 
γείῳ Πνεύματι χινηθεὶς, Ἢ χυρίχ Ἐβένη, πρὸς τοὺς 
συνειλεγμένοῦς ten, χεχοίμηται, καὶ ταύτης ἄρα Ὁ 
σημεῖον τοῦ στεφάνου τοῦτο χαὶ τοῦ σταυροῦ. 

1Δ΄, ᾿Επεὶ δὲ xal τέλος αὐτῷ τὰ τῆς ἱερᾶς egt 
μυσταγωγίας, χατὰ σπουδὴν ἔχετθεν ἀνῴει" συναυίει 
δὲ αὐτῷ καὶ ὁ λοιπὸς ἅπας ὄχλος" εἴτα καὶ τῆς τὸ» 
λεως ἔνδον γενόμενοι, θεωροῦσιν οὐδὲν ὅλως διαμαρ- 
tóvtz τὸν ἔπίσχοπον τῆς προῤῥήσεως, ἀλλὰ xr 
αὑτὴν τὴν ὥραν τὴν Ξένην ξάνην ὄντως γενομένην 
τῶν ἐγχοσμίων, καθ᾽ ἣν ἤδη xal τὸ ere tov ἐφάνη, 
xxi ὁ πνευματοφύόρος οὗτος ἀνὴρ τὴ περὶ αὐτίκ 
ἀνεφθέγξατο, Συνέτρεχον οὖν παμπληθεὶ πάντες, ἄν- 
ὃρες δηλαδὴ xxi γυναῖχες, σὺν πολλῇ τῇ βοῇ καὶ τῷ 
θαύματι, Δόξα σοι, Χριστὲ, λέγοντες, δόξα τῷ μὲ 
λαθεῖν ἐπὶ γῆς τοσοῦτον εὐδοχήσαντι θησαυρόν᾽ 
δόξα σόι, πάντων Δημιουργὲ, ὅτι xal Μύλασσαν ci 
μιχρὴν ἡμῶν καὶ μέχρι καὶ νῦν ἄδοξον πόλιν, οὗτω 
περιφανῆ τέθειχας, xai τοιούτῳ δέδωχας σεμνύνε- 
σθαι χειμηλίῳ. Καὶ οὕτω μὲν χοινῶς ἅπκανπτ᾽ 


αὐτί,ν τῆς 
οὗσης, xal 


997 


VITA S. EUSEBLKE. 


998 


πολλῷ δὲ μᾶλλον τὰ πλήθη τῶν γυναικῶν, ἅμα pivAautem magis multitudo mulierum, quas simul 


τῷ θερμοτέρῳ τινηθέντα τῆς φύσεως͵ ἅμα δὲ καὶ τῷ 
τὴν ὁμογενῆ βλέπειν οὕτω θχυμαστὴν ἐχχθέχτως 
ἑαυτῶν ἔχουσαι, μεθ᾽ ὁρμῆς οἵας τῷ ἀρχιερεῖ προσ- 
ftzzv, Μὴ χρύψῃς ἡμῶν τὴν τῆς πόλεως, λέγου- 
σαι, δόξαν, μὴ χαλύψῃς τὸν ἔπαινον, τὸν μαργαρίτην 
μὴ χαταχώσῃς ᾿ κοινὴν ταύτης τὴν προπομπὴν ποιη- 
σώμεθα, δημοσίᾳ τὸν λύχνον βαστάσωμεν * ἰδέτωταν 
πάντες ὡς οὐχ ἀπόδλητα δὴ τὰ γυναιχῶν, ὡς οὐκ 
ἄτιμα * ἰδέτωσαν οἵου δοῦλαι τυγγνομεν βασιλέως" 
ἰδέτωταν “Ἕλληνες, ᾿Ιουδαῖοι, καὶ ἐντροπὴ τὰ πρόσ- 
wza καλυψάσθωσαν * γνώτωσαν τίς ὃ στχυρωθεὶς 
ὑπ᾽ αὐτῶν, καὶ χοψάσθωσαν. Αἱ μὲν οὖν γυνχῖκες 
οὕτως. 

ΙΕ΄, Ὁ δὲ γε ἐπίσκοπος τῇ χλίνῃ τε προσελθὼν 


xal αὐχένα χλίνας, μεθ᾽ ὅσης ἂν εἴποϊς τοῦ αἰδοῦς Β 


xzi τῆς εὐλχδείας τῷ πτώματι προσεχύνει " πρὸς 
δὲ καὶ ὁ λοιπὸς τῶν ἱερέων χορὸς xzi κλῆρος ἅπας 
τῇ κειμένῃ τὴν ἴσην προσῆγον τιμήν * καὶ οὕτω τὴν 
κλίνην διαδαστάσαντες ὑπὸ πολλῷ τῷ φωτὶ τῶν λχμ- 
πάδων καὶ τοῖς ἀρώμκχοι διὰ μέσης ἦγον τῆς πόλεως. 
'O δὲ τῶν ἀστέρων ἐχείνων στέφανος, xal σὺν αὐτῷ 
δήπου καὶ ὁ σταυρὸς, φερομένης μὲν τῆς κλίνης, 
xal αὐτὸς εἵπετο * ἱτταμένης δὲ, δηλυς ἣν ἑστηκὼς, 
xii μονονουχὶ τὴν χλίνην παραδεικνὺς χαὶ φθεγγό- 
μῖνος, ὅτι διὰ ταύτην ἐχεῖνος, xal ὑπ᾽ αὐτῇ ὁδηγῷ 
τὴν ἰδίαν γίνησίν τε xal στάσιν οὗτος ποιεῖ, 'O δὲ 
λόγος τοῦ θαύματος xal τοὺς ἕξω σπουδῇ περιΐῴει, 
καὶ πάντες συνέτρεχον εὐθὺς θεασόμενοι, ὡς μιχροῦ 
τὴν πόλιν στενοχωρεῖσθαι τοῖς πλήθεσι, Πᾶσαν οὖν 
οὕτως ἐχείνην τὴν νύχτα διαγρυπνήσαντες, ἥτις χαὶ 
χυρία τῶν ἡμερῶν ἦν, πολλάς ἐθεώντο xai ἰάσεις 
ὁμοῦ τελουμένας, Πᾶς γὰρ ὄστὶς ἣ χρονίᾳ νόσῳ, ἢ 
πάθει ἀνηχέστῳ χεχράτητο, 0) πόνων ἐδεήθη, πολ- 
λῶν, o) χρημάτων, οὐ χρόνου τὲ xal διατριδῆς, 
ἀλλὰ προσεγγίσαι μόνον τὴ χλίνῃ καὶ ἀν ττθχ! " χαὶ ἡ 
ἀφὴ παντὸς ἣν εὐθὺς ἀπαλλαγὴ τοῦ πιέζουτος. 


IG". Ἡμέρας οὖν ἤδη διχλαμψάσης, καὶ 
ἐστώσης ὥρας, ἐπὶ τὸν τόπον χετέλχδον͵ ὃς 
νιον μὲν χχλεῖται, 
διάκειται μέρει, 
ἐπισχήψασα ἦν, 
νάτου τῇ γῇ 


τρίτης 
Συχί- 
πρὸς τῷ vost δὲ τῆς πόλεως 
ἔνθα δὴ xxi ἡ Ξένη ταφῆς τυχεῖν 
θάπτουσι ταύτην, νόμῳ μὲν θα- 
χρυπτομένην, λόγω δὲ ἀρετῆς παντα- 


quidem motae et calore natura, et quod eam, 
qu& erat ejusdem sexus, viderent adeo admirabi- 
lem, non potentes se continere, magno impetu 
accedunt ad pontificem : Ne nos, dicentes, cela- 
veris laudem nostre civitatis, margaritam ne in- 
foderis, hanc communiter deducamus : lucer- 
nam feramus publice. Videant omnes non esse 
rejiciendas feminas, ut qua non sunt infames. 
Videant cujus regis sumus ancilla. Videant gen- 
tiles, videant! Judei, et vu'tus suos tegant 
pre pudore : cognoscant quisnam sit ab eis 
crucifixus, el plangant. Atque sic quidem fe- 
mina. 

XV.Episcopus autem cum ad lectum accessisset, 
el cum quanta dici potest reverentia,cervicem in- 
clinasset, corpus adoravit Quin etiam sacerdotum 
reliquuschorus et universus cieruseum dem jacenti 
exhibebant honorem.Sicque lectum ferentes, mul- 
lis comitantibus lampadibus el suave olentibus 
aromatibus, per mediam duxerunt civitatem. Illa- 
rum vero stellarum corona, et que eum ea erat. 
crux, cum lectus quidem ferebatur, ipsa quoque 
sequebalur : cum stabat autem, stans quoque 
aperte cernebatur: et propemodum lectu: osten- 
dens, et loquens quod illa sit propter ipsum, et eo 
duce et stet, et moveatur. Fama vero miraculi cito 
pervenit ad exteros, oinnesque protinus id visuri 
concurrebant : ul civitas esset propemodum nimis 
angusta civitati. Cum totam ergo illam noctem sic 
vigilassent (erat autem dies Dominicus),cernebant 
sic quoque multas fieri curationes. Quicunque 
enim vel morbo diuturno erat detentus,vel imme- 
dicabili aliqua affectione, non multis opus habe- 
bat laboribus, non pecuniis, non tempore et mo- 
ra : sed satis erat solummodo ad lectum accedere 
el langere : eratque contactus protinus liberatio 
ἃ quolibet, quod premebat. 

XVI. Cun autem jam dies illuxisset, et esset 
hora tertia,ubi pervenerunt ad locum, qui vocatur 
quidem Sycinium: situs vero est ad partem austra- 
lem civitatis,quo quidem in loco mandarat Hospita, 
ul sepelirelur : eam sepeliuut,ut quz» lege quidem 
mortis humi sit condita, virtutis autem ratione ubi- 


493€ «npottogívnv, ᾿Εθεωρεῖτο δὲ αὖθις ὅ τε χύχλος Dque praedicetur. Cernebatur autem rursus el cir- 


xai ὁ σιαυρὸς τὰ ὅμοια δρῶν, συνοδεύων τε τῇ 
χλίνῃ, xai ἰσταμένης ἱστάμενος *— ἄμα δὲ τῷ κρυδῆναι 
τῇ γῇ ταύτην, xal αὐτὸς χρυδεὶς, καὶ μηχέτι δῆλος 
μτιδενὶ γενόμενος, Οὕτως οὖν ἐχεῖ ταύτην χαταθὲν- 
τες, xal ὥσπερ εἰχὸς ἣν, μυρίσαντες τὰς ἐπιχειμένας 
τῷ λειψανῳ σινδόσας, περιμάχητον αὐτοῖς ἐποίουν τὸ 
χρῆμα, ὁ ἐπίσκοπος δηλαδὴ καὶ οἱ προεστῶτες ᾿ xai 
ὥσπερ τινὰ χλῆρου εἰς ἀλλήλους διχνειμάμενοι, πα- 
65v ἄμα xal νοσημάτων καὶ παντὸς ἑτέρου λυποῦν- 
τος ἀπαλλαγὴν ἔχειν δι᾽’ ἐχείνων ἐπίστευον, χαὶ τῶν 
ἐλπίδων οὐ διεψεύσθησαν. ᾿Αλλὰ μὴν χαὶ ὁ τόπος 
πλήρης ἰάσεων,͵ ὃς τὸ ἱερὸν ταύτης χρύπτει» ηὐμοί- 
pnet σῶμα, θησαυρὸν ἀχένωτόν τε καὶ ἀδαπάνητον, 
Οὐ πολὺς μεταξὺ χρόνος, καὶ αἱ πισταὶ ταύτης 


culus el crux facere similia, nempe et ingredi cum 


lecto : et cum staret,consistere : simul ac vero is 
fuit terra absconsus, ipse quoque latuisse, et non 
apparuisse amplius.Cum eam ergo sic d: posuissent!, 
et ut par erat, unxissent lintea, qu: erant impo- 
sita reliquiis, ejusmodi esse duxerunt, ut pro eis 
depugnarent,episcopus scilicet el ii, qui aderant ; 

el cum veluti quamdam haereditatem 68 inter se 
divisissent, a morbis el affectionibus, et a quoli- 
bet alio. quod egre esset, liberationem per illa se 
habere credebant,neque spe falsi fuere.Quinetiam 
locus quoque erat plenus curationuim,cui obtigit, 
ul sacrum ejus corpus conderet, thesaurum qui 
exinaniri non potest vt consumi, Non multum in- 


999 


MENSIS JANUARIUS. 


1000 


tercessit. temporis, οἱ fideles ejus ancillae, aut A θεράπσιναι, ἢ τοῦ Θεοῦ μᾶλλον εὐάοεσται δοῦλαι, 


Dei potius grate servt, e vita excedunt, et ad 
pedes domin: sepeliuntur, ex veritate magis os- 
tendi volentes, quam ex eo, quod erat humilita- 
tis legibus dispensatuim : et ut per propinquita- 
tem simul cerneretur amor et benevolentia, et 
servitus rursus et subjectio per ordinem. 


XVII. Ex quibus cuin que primo erat mortua, 
de sua fuga nihil aperuisset, quoniam secunda 
quoque erat paulo post moritura, sorores eam sa- 
eramento quam maxime horr. ndo adjurantes, effi- 
ciunt ut nihil celet ex iis, qua facta fuerant, et 
statim omnia ?ere narravit: undenam venerit 
saneta, et quibusnam claris orta sit parentibus,et 
quinam ei fuerit causa erroris et fuge, nempe 
Dei amor inexpugnabilis, propter quem et maxi- 
mos labores et immodicam sustinuerunt afflictio- 
nem : ei quodnam essel ejus nomen proprium, 
nempe Eusebia, !la enim nominabatur a divino 
baptismate. Imposito autem nomine, maluit illa 
vocari Hospita, propterea aucd a rebus mundanis 
esset plane hospes et aliena : οἱ etiam ut magis 
lateret, cui latere gratum erat. 

XVIM. Paucis vero post diebus beatissimus 
quoque Paulas emigrat gloriose, qui fuit revera 
bonus pastor, suamque vitam post mortem com- 
probavit miraculis, et cum aliis eo quoque dives 
est Mylassa civitas. Templum vero Andres apos- 
toli ejus corpus tanquam sacrum suscipit. Sunt 
vero nec ii Mylesse ornamentum, turres que 
rumpi nequeunt, thesauri sine sumptu, et bono- 
rum omnium suppeditatores : in gloriam Patris, 
et Filii, et sancti Spiritus, nunc et semper, et in 
ssecula seculorum. Amen. 


τὸν βίον Σπολιμπάνουσι͵ xai πρὸς τοῖς ποσὶ θάπτον- 
ται τῆς δεσποίνης, ἑλόμενχι μᾶλλον ἀπὸ τῆς ἀλη- 
θείας, ἢ ἀπὸ τοῦ νόμοις ταπεινώσεως οἰχονομηθέν- 
τος δείχνυσθαι͵ xxl ἵν’ ἐν αὐτῷ xai τὰ τῆς εὐνοίας 
xai τὰ τῆς στοργῆς, διὰ τῆς ἐγγύτητος, «αὶ τὶ τῆς 
δουλείας πάλιν χαὶ τῆς ὑποταγῆς διὰ τῆς τάξεως 
ὑποφαίνηται. 

lZ. Ὧν τῆς πρώτης θανούσης οὐδὲν περὶ τῆς 
ἑχυτῶν φυγῆς ἀποχαλυψάσης, ἐπεὶ χαὶ dj δευτέρα 
μετὰ μιχρὸν ἔμελλεν ἀποθνήσκειν, ὄρχοις ὡς ἔνι 
μάλιστα φριατοῖς αἱ ἀδελφαὶ ταύτην κατα) αδοῦται, 
μηδὲν τῶν γενομένων ἀποχρύψαι — 2013220470021, 
xai εὐθὺς πάντα ἐχείνη διηγόρενε φιλαλήθως * ὅθεν 


Β 1 ὥρμητο ἡ ἁγία, καὶ ὁποίοις ἐχρήσατο πατράσιν 


ἐπισήμοις, τίς τε ὁ τῆς πλάνης αὐτῇ χαὶ τῆς φυγῆς 
λόγος, ὅτι θεου ἄμαχος ἔρως, δι᾿ ὃν xal πόνους ὅπερ- 
φυεῖς, χαὶ τὴν ἄμετρον ἠνέσχοντο καχοκάθειτν, 
xai τί τὸ χυρίως αὐτῆς ὄνομα, ὅτι Εὐσεδία * τοῦτο 
Ἱὰρ ἀπὸ τοῦ θείου βαπτίσματος ὠνομάζετο " τὸ δὲ 
χαλεῖσθχι Ξένη ἐπιθετικῶς ἐχείνη, φερωνύμως δὲ 
μᾶλλον εἰπεῖν, διὰ τὸ ξενωθῆναι τῶν τοῦ κὄσμου, 
προείλετο, xai ἵνα καὶ λάθῃ μᾶλλον, ἢ τὸ λαβεῖν 
ἀγαπήσασχ, 

IH'. Ὁλίγαις δὲ ὕστερον ἡμέραις, καὶ ó yzxa- 
ριώτατος Παῦλος εὐχλεῶς μετανίστχτχι͵,, ποιμὴν 
ἀγαθὸς τῷ ὄντι γενόμενος, xat θχύμασι τὲν ξαυτοῦ 
βίον μετὰ θάνατον πιστωσάμενος, xxi πλουτεῖ ard 
τῶν ἄλλων χαὶ αὐτὸν $ Μύλασσα πόλις͵, καί τὸ τοῦ 
ἀποστόλου ἱερὸν ᾿Ανδρέου τὸν τούτο; νεχρὸν ὡς 
ἱερὸν ὁποδέχεται, xai νῦν εἰσι τῇ Μυλάσστ, κόσμος, 
πύργοι ἄῤῥηκτοι, ἀδάπανοι θησχυροὺ͵ xal εἴντων 
ἀγοθῶν χορηγοὶ, εἰς δόξαν Πατρὸς καὶ Υἱοῦ καὶ yo) 
Πνεύμφτος, νῦν xai ἀεὶ «ai εἰς τοὺς αξώνας τῶν 
αἰώνων. ᾿Αμήν. 


1001 VITA S. ANANIA. 1002 


D. ὃ. ANANIA 


APOSTOLO DAMASCI ET MARTYRE. 


Saeculum 1. — Acla senctorum Bolland. ad diem 85 Janvarii.) 





I.Sancti apostoli Ananis mar!yrium in nullis Latinorum cu:is manuve exaratis codicibus reperimus: 
inter Metaphraste lucu'ratienes exstat. Latio donatuin. a Gentiano Herveto, editum 8 Lipomano 
lomo VI, De Vitis sa «ctorum 1 Octobris, quo die et illud collocavit in suoopere Surius.Nos antiquum 
Gracom ms. exemplar nacti, Latine ex eo vertimus, contulin:usque cum Heiveti interpretatione. 

2. Mariyrium peregis: e ia. iis Actis tradit:r primo Octobris ; quo eum celebrant Graci, ut omnia 
eorum MenoJoyia, Mensa, Arthologion, alii ue rituaá'ee Fa-ti indicant, Auctorum compeadium ita 
refertur in Menulozio lleurci Canisii : GC»mmemoratio sancti apostoli Ananice, unius « x LXX. Hic 
cum esse: discinulus apostolorum, ab illis factus est episcopus Damasci, qui B. Paulum apestolorum, 
divina revelatione ad nonis, ba; tizavit. Cum igitur multos in ürbe Damasco et Elestheropoli sa- 
nar: t, el ad Chris:i file converteret. Licinio praesidi assistens, et Christum verum Deum esse pro- 
fessus aridis nervis caeditur. lariatur, atque. extia urbem eductus, ju-su. praesidis lapidatus est, et 
mar:yrii corona donatus, » Menza aliquanto etam fusius : «Sancti apostoli Ananis Da'rascenus erat 
patria sanetus apos: olus Ananias, qui Paulum jussu divino, baptisma.e tinsit ; episcopus ej.edem ci- 
vitatis, Mu'tis igtur Damasci m raculis sanitatum effectis, nultisque Elevtheroyoli ad Christum ad- 
ductis, ab Luciano praside nervis bubuli- caeditur ; lacerantur ei latera. et facibus ustulantur ; de- 
muiupque urbe :jectus, lapili^us obruitur, itaque martyrium finit. et ad eterna tabernacula emigrat.» 
Ea-leim hatent Maximus Cvthereus et Anthologiou ab Clemente VIII approbatum. 

9. Latini eode, quo S. Pauli conversionem. die colunt S. Ananiam Martyrologium vetus Remanum 
a Rosweyde editum : « Vill Kal Febr. Conversio S. Pauli. Apud Damascum S. Augnism, qui ipsum 
l'aulum  bapiizavit. » Fade: fere habent. Beda, Usuardss, Ado, Notkerus, aliaque et scripta manu 
et typis vulgata Martyrologia : e quibus omnibus tai Grecis quam Latinis hoc concinnatum «logium 
in Martyrologio moderno Romano ; « XXV Januarii, apud Damascum natalis S. Ananiz;, qui eundem 
apo:tulum (de Pauli conversione egerat) bapt zavit. H c cum. Damasci, οἱ Eleutheropoli, alibique - 


Evangelium predicasset, sub Licinio judice nervis caesus οἱ lamatus, demum lapidibus oppressus, 
martyrium consummavit. » 





MAPTYPION 
TOY ATIOY ΚΑῚ ENAOZOY APOZTOAOY ANANIOT. 


MARTYRIUM 
SANCTI ET GLORIOSI APOSTOLI ANANLA., 


(Grace nunc primcm prodit ex. cod. ms. Reg. Paris. n. 1546, ει "}} Xii, quem ex altero supplevimus ubi 
bibliopegi cuitellus scripturam erasera:. EpiT. PAIR.) 


Α΄, Λουκιανοῦ τοῦ δυσσεβοῦς κατὰ τὰ τῆς ἑῴας  [. Cum impius Locianns (1) ad partes Orientis 
μέρη ἐν Βεθχγαυρῇ [αἱ. — ε17]), τῆς ᾿Ελευθεροπόλεως, in Detagauren (2) Eleutheropoleos, ab iis qui noa. 

(1) Grace, Aovxzvb: in ÁActis,Menmis,Antholo- saneia lli poni cx. aliis. locis. orbis terra:um, a 
gio, et apud uytherceum.At Menologiua et. Marty- mulus quidem ei diversi: [Acta : οἱ per»grinatio ad 
rologium Romanum, Licinius Mendum irrep-isse ὃ. AD Diam,pa-sum sub Licilio Basso Judges pro- 
ba (yrologio putat Bivarius,eponeudumque Lsci- — curatore 29 Januarii, Hispanis. insuper regionibus 
lj Bassi nomen; ita namque dextri Chronicon ba- Celebris haobeiur. » ΝΕ 
bere 88. Chr. 70, n. 3. « Peregrimatio δὰ ioca (2) [ta ms. Grecum : ᾿ἕν Βηθαγαυρῇ τῆς 


PATROL. Ga. CXIV 32 


1003 


susceperant, missus esset, acerrima facta Chri- 
stianorum inquisitio est. Hic ergo Lucianus pro 
tyrannico sedens tribunali, vel ante opera ipsa 
verbis animi furorem spirabat, mala, ul ita di- 
cam, fabricans Christianis : litterzseque et edicta 
per omnem provinciam frequentia mittebantur, 
ut nolentes demoniis sacrificare, confitentesque 
Jesum Christum Dominum nostrum verum 
Deum, a!que ejus sacra sectantes, non solum 
acerbissimis  subjicerentur suppliciis, el per 
ignem, et feras, ac mare, aliaque cruciatuum 
genera morlem subirent, sed et sacra eorum 
corpora domestico sepulcro carerent, forasque 
raptarentur canibus ac feris pabulum futura. 


11. Ananias igitur, celestium mysteriorum in- 
terpres, Deique apostolus, unus et ipse de septua- 
gin'a Christi discipulis (3), divina quadam virtute 
et inaspectabili claritate, Ántiochia, ubi primum 
Christianorum cepitnominecelebrari gens nostra, 
Damascum (4) venit,ut nec ipsa veritatis essel se- 
minum expers, nec pietatis fructuum infecunda. 

III. Interea autem Paulus magis magisque ad- 
versus apostolorum chorum rabiem parturiens,in- 
tolerabiles in eos minas jactans, atque incrediLili 
quodam adversus eos accensus odio,rogavit princi- 
pem sacerdotum, ut litteras mitterelad eassynago- 
gas qua isthic erant,ul qui reeusassent Christiano- 


ruin religionem deserere,eos vinctos sub custodia c 


Hierosolymam vel invitos pertraheret Ei vero rei 
omnia sapienter administrans Providentia inter- 
venit, que eiiam eminus prastruere occasiones 
solet, quando ita successurum quid videt,ut inde 
buni quidpiam enascatur. Ibat. igitur Damascum 
Paulus: cumque jam urbi appropinquaret, lu- 
men coeleste eculis suis circumfusum videt, so- 
loque prostratus his se verbis compellari audit : 
Saule, Saule, quid me persequeris * Et, Con- 
surgens, inquit, pete civitatem, «bi dicetur tibi 
quid te oporteat facere. Cumque surrexisset, 


᾿Ελευθεροπόλεως. Hervetus, « Bethagahre Eleu- 
theropolis.» Monol. grum et Martyro ocium Roma- 
num, « Eleuthcropulis. » Est Βαιτογχδρὰ, Βαῖο- 


MENSIS JANUARIUS. 
minus idolorum vesaniam quam imperii sceplra A παρὰ τῶν τηνιχαύτα τῆς εἰδωλικῆς 


10M 


μανίας οὐδὲν 
ἧττον ἢ τῶν σκήπτρων ἐπιλημμένων ἀπεττελμί. 
vou, tà Χοιστιχνῶν διὰ πολλῆς μάλιστα vni ἐρεύνης 
ἐγίνετο [αἱ. ἐγένετο), Οὗτος οὖν Aouztavo:, ἐπὶ τὸς 
ραννιχοῦ βάματος «χϑεσθεῖς, «αὶ πρὸ τῶν ἔργων 
τοῖς λόγοις ἕπνει, πολλγῖς κατὰ Χριστιχνοῖς͵ ὡς 
εἰπεῖν, τεχταινόμενος * γράμματά τε xai προθέμειε 
κατὰ πάσης ἐφοίτα τῆς ὑπηχόου, τοὺς μὴ Bod 
μένους μὲν θύειν τοῖς δαιμονίοις, ὁμολογοῦντας ἃ 
τὸν Κύριον ἡμῶν ᾿Ιησοὺν Χριστὸν, Θεὸν ἀληθινὸν 
x1: αὐτῷ προσανέχοντας, μὴ μόνον πικροτέτεις 
τιμωρίαις καθυποδάλλεσθαι, «αἱ τὸν διὰ πυρὸς, 
[deest xai θηρῶν,] καὶ θαλάσσης, καὶ πασης ἔλλης 
τῶν xaxov ἰδέας, ὑφίστασθαι θάνατον, ἀλλὰ καὶ 
πρὸς ἀλλοπαδὴν τὰ ἱερὰ τούτων σώματα ῥίκτεσῦει͵ 


€ τυσὶ xai θηρίοις εἰς βορὰν προκείμενα, καὶ μηδὲ isl 


τῆς οἰκίας [f. οἰκείας] ἀξιοῦσθαι ταφῆς. 

D'. ᾿Ανανίας τοίνυν ὁ θεηγόρος τοῦ Κυρίου ἀκό- 
σπολος, τῶν ἑδδομήκωντα xal οὗτος μαθητῶν ὧν 
θείᾳ τινὶ δυνάμει καὶ ἀοράτῳ τῇ ἐμςανείς, kx τᾶς 
᾿Αντιόχου, ἔνθα xxi. πρῶτον ἄνθρωπος τὴν τοῦ Xa 
στιανοὺ χλὴσὶν πεπλούτηχεν, ἐπὶ Δαμασκὸν ἧκεν, 
ὅπως μηδὲ αὐτὴ τῶν τῆς ἀληθείες σπερμάτων ih 
«toc εἴη, μηδὲ τῶν τῆς εὐσεδείας καρπῶν ἄγονος, 

Γ΄, Ἐν τούτῳ ὃὲ ἄρα καὶ Πχῦλος ἐπὶ πλέαν τὴν 
xità τοῦ χοροῦ τῶν μαθητῶν λύσσαν ὠδίνων, τὴν 
τε πρὸς αὐτοὺς ἀπειλὴν ἀφόρητος ἦν, χαὶ δὴ εἰ 
πολλῷ τῷ κατ᾽ αὐτῶν μάλιστα φόνῳ φερόμενος, 
ἠξίου τὸν ἀρχιερέχ ἐπιστολὰς πέμπειν πρὸς τὰ 
ἐκεῖ συνλγωγὰς, ὥστε τοὺς μετιέναι τὰ τῶν Ip 
στιχνῶν ἀπεληλεγμένους, ὑπὸ δεσμοῖς καὶ emp 
τὴν ἐπὶ τὴν Ἱερουσαλὴμ χαὶ ἄκοντας ἄγειια. n 
δὲ ἄρα σοφῶς οἰχονομοῦσαν εἶχε τὴν flpóvoun, ἴῃς 
δὴ ααἱ πόῤῥωθεν τὰς ἀφορμὰς κατχδάλλεται͵ is 
σαὶ πρὸς ἀγαθόν τι φέρειν οἷδε τὸ ἐκδησόμενν. 
Προτῇει μὲν οὖν ὁ Πχῦλος τῇ Δαμασκῷ, καὶ ὡς μὸ- 
νον τῇ πόλει προτέδχλλε φῶς οὐράνιον xatà τῶν 
ὀμμάτων xov ὁρᾷ " καὶ τῷ ἐδάφει ἐπιξκερὼν͵ 
« Σαοὺλ, X205), τί μὲ διώχεις ; » ἀκούει “ καὶ 
᾿Αναστὰς, φησὶ, τὴν πόλιν χατάλαδε, καὶ 8 τι δέον 
ποιεῖν, λαληθήσετχί σοι, ᾿Ανέῳχτο μὲν οὖν ivi- 
στάντι τὰ ὄμματα " οὐδένα δὲ εἶχεν δρᾷν, ᾿Αλλ’ ὁ μὲν 


a recentiore scriptore fuerit « Eleutheropoleos » 
app lists, (quod ei urb: esset propinqua) quo à 
duobus aliis locis « Bethagla » dictis distinguere 


abra, » Ptol. mao lib. V Geograph 2, cip. 16, etD!ur. Eorum meminit idem. Hi ronymus in. voce 


abul» 4 A:i, inter « u'b.s Juuge? ab. occasu 
Jordanis fluvii. » Esde m forte qua. Euscb 9o d: 
nominibus loci rum diving Seripuuirae sBerbalasm, 
vicus uno milliari distans Elcutheropeli descend:n- 
tibus Gazam.» Qui S. Hieronymo (ib lie locis t6e- 
braicis « Beusgla » dicitur. Eleuttieropolis, 
aut.m mem.nit :2zpe S. Hi;eronyaiu-, ct. videtur 
uibs fuissein Jucsa »d Philist:gorum vergens re- 
ionem; perperamcum Ch: brone a n.nnuliis con- 
usa, ut pluribus docet Bonlrerius no-'er in cap.IX 
Judicum v. ?1 qui ob nullam cjus in Seripiura re. 
pertsm mentionem judicevi Ctiiisti et apo-tulurum 
temporibus non eX titisse, sed postmodum anie 
S. Hieronymi tempore fuisse 2d.fleaium. Verum 
obstat horum Actorum S. Anenis locus, nis: eDe- 
Ihageure, » sive « Betogebre, » aut « Beibagla » 


« Areaatad,» dis δι ΓΙ) Ἢ 5: « Áresatad locus traps 
Jo. d: n m, in quo planxerunt quondarn Jacob, ter- 
tio . b Ihiericho lapid, duobus millibus à. Jordane, 
qui nunc vocatur D-thagla, quod inierpretator 
locus gyri, eo quod ibi. more pl«gentium cireum- 
jerint n funere Jacob. » G-D0 L De:0o agitur Joste 
Xv et XViil. «€ Est den 4 alia vill. B.-ihagl; ma- 
ri'ima in octavo à G.za mliliario,» ut Hteropyaus 
ibidein addit. 

(3) Idem. docent liber d» LXX discipulis, quei 
Douiou o τ go uibuitur, Pcuus de Natalibus, 
Maurelycus, Canisius. 

(4) barenius anno Chr. xxxv. cum de discipulis 
Christi. post S.. Stephani. t;pidsuonem . dispersis 
egissct.addit n. 5 : « [Jac ipsa dispersione Ananias 
discipulus profectus Demascum collegit 


VITA S. ANANLE. 


(Qv χειραγωγούμενος εἴσεισι. Τῷ ᾿Ανανίᾳ A apertis oculis neminem videre poterat : 


Ὧν [Εὐθεῖαν πορεύθητι, φησὶ, ῥύμην, ὁ 
τῷ Ταρσεῖ Σαύλῳ τὰς “εἴρας περιθεὶς 
, ἄφελε τὴν νεφέλην τῶν ὀφθχλμὼν, 
χαὶ οὗτος ἔσται μοι borne xai βα- 
ὄνομά μου ἐνώπιον ἐθνῶν τε καὶ Qis- 


ἰὼν 'IspxnÀ. Ἔχει τοιγαροῦν ὁ θεῖος 
νας χατὰ τὸ εἰρημένον αὐτῷ παρὰ 


ὶ Σχύλῳ τὴν του ὁρᾷν δύναμιν  ázo- 
γὰρ 9:* xà χχτὰ μέρος ἄρτι διεξιέναι, 
τῶν Πράξεων ταῦτα τῷ βουλομένῳ μα- 
πρὸς tt τὴν εὐτέδειχν αὐτὸ: μετατίθεται, 
ἥτιν τῷ τρόπῳ συμμετχτίθεται, εἷς οὐὖρα- 
τρίτον, καὶ τῷ εἰχγγελιχῷ χηρύγματι 
ἰντιν περίεισι" τοσοῦτος τὸς εἰς Χοιστὸν 
puta, ὅἦτος τὴν χατὰ Χριστιχνὼν λυσ- 
' ἐνομίζετο, ῥώμην τε φύσεως xai ψυχῆς 
ἀμφοτέρων ἐπιδειξάμενος. 

) μὲν οὖν ᾿Ανανίας xai Πιηῦλον πρὸς τὴν 
χγωγήσας ζωὴν, διπλῇ τε φωτίσας χαὶ 
ρωμὲένου τούτον φωτὸς͵ xal τὸ νοητων ὡς 
ν παρατγκευάτας, ἀνὰ τῇ Βηθχγαυρῇ κχη- 
τ τὸ εΕὐχγγέλιον͵ xii ὥσπερ τινὶ λο- 
ἢ τῷ περὶ θεοῦ καὶ θείᾳ διδασχαλίᾳ, οἷς 
, πάντας ἐφεῖλχε [al. εἶλχε] πρὸς τὴν 


οὕτῳ δὲ ὧν συλλαμδάνεται παρὰ τῶν οἷς 
εἰν Χριστιχνοὺς, καὶ τῷ τοῦ oxócouc υἱῷ 
p ἡγεμόνι προσάγεται, Ὁ δὲ ἐπὶ πανδή- 
θὺς τού θεάτρου προκλάθηται, δ'ὰ πολλοῦ 
τὸν ἄνδρα ποιεῖται, κάλλος τε ὁρῶν οἷον 
φαινόμενον, «αἱ τὰ τοῦ ἤθοῦ εὖ χεχρα- 
ἡλῶτταν πολ) χΐς ταῖς χάρισι βρύουταν, 
ἡ" 6RÜ προσωπεῖον χρηστότητος xat2- 
τὴν ἐπιείχειαν ὑποχρίνεταχι͵ πολλὴν εἴσω 
Vx χαταχρύπτων᾽ πρὸς τὸ ἰλαρύν τε τὸ 
χοχλὼν, Πείσθητί μοι, φησὶν 'Avavla, 
συμθδουλεύο.τι, xal τοῖς ἡμετέροις θεοῖς 
ἔΑρνησλι ὃ, χηρύσσεις ἐσταυρωμένον, 
| ᾧρας οὕτως ἀξιοθέχτον ἀνάλωμα (ἔνεσθσι 
M. Bas. qsvs2621]. παρατκευάσῃς. Ὁ δὲ, 
ὧν, εἴρτιχε, προσχυνῷ, αὐτῷ τε mQos- 
|l. προσανέχω), xai αὐτὸν μόνον ὁρῶ, xai 
νου μοὶ γένοιτο ἤδιον, οὗ xai διάκονος 
τε τὴν τοῦ Παύλου ἐπίγνωσιν, xai τὴν 
ιῶν ἀναξλεχιν, olóa γεγενημένος" ὃς 


1006 


verum 
manu ductus Daieascum ingreditur. Ananiam autem 
precipit Deus : Vade, in uit, in vicum Rectum, 
ac Paulo Tarsensi manibus impositis, ab oculis 
ejus caliginem depelle.Nam et ipse mihi vas ele- 
ctionis erit, probabitque nomen meum coram gen- 
tibus et regibus e: filiis Israel. Venit igitur divinus 
Ananias, sicu! ei dictum erat a Domino, et Paulo 
vilendi facultatem res i:uit, Nihil vero attinet 
minutaliin singula persequi, cum in promptu sit 
ex Áciibus ea, si quis voluerit, cognoscere. lile 
aute n et 84 pieialem convertitur, et (5) nomen 
simul mulal c..m moribus,ascenditque in tertium 
cael. m, atque Evangelium pradicans orbem cir- 
cuil lrerrarum,tantus a:uore erga Chris effec- 


p'u» quant:us rabie adversus Christianos prius 


e»istiinabatur, utroque et robur nature et animi 
maguitudinem ostendens. 

IV .Sw ergo Ananias cum Paulum ad veram per- 
duxisset vitam,dupiiciterque illuminasset, et cum 
hac qu& oculis cernitur luce, ad eain quoque,qua 
intell:yentia percipitur, ut oportet intuendam 
prevarasset, ibat per Beihagauren praedicans 
Evangelium, οἱ veluli rationaii quadam sagena, 
divina silicet doctrina, in quos inciderat omnes 
ad Dei cognitionem pertrahebat. 

V. Cum in his versaretur, comprehenditur ab 
iis quorum munus erat venari Christianos, atque 
ad filium tenebrarum Lucianum presidem per- 
ducitur. llle vero mox in publico theatro preesi- 
det : virum eutem plurimum admiratur, emican- 
lem cernens eximiam aspectus venustatem, et 


singularem morum compositionem, ac linguam 


multis gratiis fluentem. Hzc cernens larvam be- 
nignitatis induit, ac mansuetudinem simulat, 
multaui intus occultans feritatem, et sermone ad 
hilaritatem composito : Crede mihi, inquit, Aua- 
nia, vtil.a suadenti, el diis nostris assensus, re- 
pudia qvem priedicas crucifixsum : neque eflicias 
ut forma h.ez aspectu longe pulcherrima suppli- 
ciis consuimatur. llle autem : Deum verum, in- 
quit, adoro, ipsi δι βϑγθυ, ipsum solum specto, 
neque eo mihi quidquam esse dulcius potest : 
cujus ego et ad l'auli menter veritatis coxnitio- 
ne utibu« ndam, el visum oculis ejus restituen- 
duin 1ninister effectus sum : qui Saulus quilem 


| τὸ πρὶν ὠνομάζετο, Παῦλος δὲ παρὰ D prius dicebatur, Pavlus vero a Domino mutato 


νῦν μετωνόύμασται, ἅτε καταπαύσας τοῦ 
|; σάλου, xai τῷ δεθχίῳ xa μόνῳ λιμένι, 
- - ͵ * 4 

ὕ Χριστοῦ πίττει, προσπελάσας δι᾿ ἐπι- 


ὁ ἡγεμὼν, ᾿Εοικάς μοι. φησὶ, τῷ μεγέ- 
X xal τῇ ῥώμη τοῦ σώματος, xal xai 
τὴν ὀφρὺν τῶν χολάσεων. Ὄθεν δὴ καὶ 
lg ἀσυνεσίχν σοι περιέσττ, xal τὸ περιὸν 


iomine « Souli ei Paul: » multa habet 
assutius Dnouster in. Vita S. Pauli lib. 1, 


ς commolionem, tumultum, ac maris 


nomine appellatus est,ut qui superata ignorantise 
jactatione (6), ad firmum ac solum portum, Jesu 
mei fidem, per agniliunem accesserit. 


VI.Videris,inquit judex, magnitudine ac robore 
corporis fretus, adversus ipsa supplicia tollere su- 
percilium. Quare et sapientia bi in dementiam 
conversa est,et abuudanti prudentis, ut video, 


ἔκ duet s'gnificat. Eo auctor alludi*,quasi inde 
auli ductum sii nomen. Αἱ πεῦσις, quies est, 
πκαύδιν quiescere. 


too MENSIS JANUARIUS. 1008 


levitas successit. Hxc audiens magister veritalis, A τῆς φρονήσεως, χουφότης, ὁρῶ, διεδέξατο. Τούὐτῶν 
oculis et matíbusstatimincelumsublatis:D.mine ἀκούσας ὁ τῆς ὁληθείχς διδάσκαλος, ὄμματα xj 
Jesu Christe, inquit, Deus virlutum, nunquam 6 χεῖρας εὐθυς εἰς 052700: ἄρας, Κύριε — "Insoo 
suis ca-sibus implicet inimicus.Sed et mihi prote Χριστὲ, φητὶῖν, ὁ θεὸς τῶν δυνάμεων, μή με τοῖς 
pati liceat,et coronis tuis ornari, e: choro conjungi ἑαυτοῦ διχτύοις συλλάδῃ [ἡ], συλλάδο.}] moi ὁ 
tuorum discipulorum,ut mini,"icut etl'aulo,sulus ἐχθρὸς, ἀλλά μοι xal παθεῖν γένοιτο δια σὲ, καὶ 
contingat. In his ille orans pers stebat : sed mex στεφάνοις χοσμηθῆνχι τοῖς παρὰ σοῦ, τῷ xp τὰ 
precationem plage. nudo terro inflicte, excepe- συναφθῆνχι τὸν σῶν μαθητῶν, καὶ γενέσθαι μοι 
Punt. Ad hec preeotes succlamabant : Prseidi κατὰ Παῦλον τὴν σωτηρίαν, Ἐχεῖνος μὲν οὖν οὕτως 
obteinpera, et potentibus diis sacrilica. Ananias διευχόμενος ἐτελει αἰ, εὐχόμενος διετέλει. ᾿Αλλὰ 
vero labia quidem movebat,sine voc6 tamen ora- τὴν εὐχὴν μάτιγες χατὰ γυμνῶν τῶν νώτων εὐθὺς 
tionem sursum mittébat ad Deum. διεδέχοντο, πρός δὲ xdi κήρυχες, Τῷ ἡγεμόνι πει- 
σθητι͵ ἐπεδόων, καὶ τούς κρατοῦσι θῦτον θεοῖς, 'Avavig δὲ τὰ μὲν χείλη, ὑπεκινεῖτο, ἀλαλήτως δὲ ἡ εὐχὴ 
πρὸς Θεὸν ἀνεπέμπετο͵ 

Vil. Ita tormentis minisque superior est fac- Z', Ὡς οὖν xai βασανυν χρείττων καὶ ἀπειλῶς 
tus, ac prius carnifices ab inf rendis, quam ipse ἣν, καὶ ἀπειπεῖν τοὺς πλήττοντος πρότερον ἑνομί- 
a tolerandis verberibus fatigati destitere. Ergo ἃ sto, ἢ πρὸς τὰς πληγὰς ἀπαγορεῦδχι τὸν πάσιονι:, 
tormentis discipulus simul et martyr relaxatur,, τῆς βαλάνου μὲν ὃ μιθηιὴς ὁμοῦ xxi μάρτυς ἀφὶε:- 
rursus vcro ad blanditias vulpes (praesidem dico) ται" τὰ δὲ τῆς θωπείας χαὶ αὖθις ἡ ἀλώπηξ (τὸν 
convertitur. Sed nunc saltem, inquiebat discipu- ἡγεμόνα φημὶ) μετέρχεται, ᾿Αλλὰ χἂν γοῦν ἄρτι 
lo, ad te redi, et tum parce anime, tuteque νη]. γενοῦ σεαυτοῦ, τῷ μρθητῇ λέγων, πῆς τε σῆς otim 
chritudinis miserere, que alioqui perit, Nam  qoyhi, τὰ τε τῆς σῆς οἴγτειρον ὥρας ἐλεεινῶς 
majora te manent supplicia, ipsos juro deos llle ἀπολλύμενα, ἐπεί σε vai πιχρότεραι χολάδεις ἐχδέ- 
autem multo Christi amore eor inflainmatus, for- ἔξοιλται, αὐτοὺς ὄμνυμι τοὺς θεούς Ὃ ὃς πελλῷ τὶν 
titer acriterque insultans respondit, non modo  xz23a» τῷ περὶ Χριστὸν ζέτας ἔρωτι, γενναῖον 
se nunquam sacrificaturum esse deemonibus, sed ἠμείλησε xai θερμότερον, οὐ μόνον οὐδέποτε ἂν 
curaturum ut quoscanque possel ad Christi fi- αὐτὸς θῦγαι τοῖς δαίμοσιν, ἀλλὰ χαὶ πάντας, οἧς ἂν 
dem converteret. Deinde el in ipsum praesidem δύνχιτου, συντίθεσθχι τὴ τοῦ Χριστοῦ πίστει παρε- 
lingue nervos inteudit, acrioribusque eum ver- σκχευᾶσχι, ᾿Εντεῦθεν εἰς τὸν ἡγέμονα ἕλκει νευρὰν, 
bis incessit : Non erubescis, i; quit, o vere infe- καὶ πικροτέροις αὑτὸν βάλλει τοῖς ῥάμασιν, 0n 
lix, ac pudoris foveam ingrederis, nune quidem ἐφχαλύπτῃ, λέγων, ἀληθῶς ἄθλιε, xal τῷ τῆς εἰσχύ- 
flagris szeviens, nunc blanditiis sulrepens et tan- νῆς βοθρῷ ἐγχαταδύῃ, vóv μὲν μαστίζων, νὸν δὲ τὴν 
quam delicatum quempiam puerulum mollibus κολακείαν ὁποδυόμενος, xil ὥσπερ ἀπαλόν τιν τὰν 


nos verbis demulces ? qpíva παῖδα xci νήπιον uaÀaxotc ἡμᾶς τοῖς ῥέμεσι 
περιφαίνων ; 
VIII.His incitatus judex,nudatum martyris cor. H'. θυμὸς εἴλεν ἐπὶ τούτοις τὸν δικαστὴν, xxi 


pus jubet ferreis unguibus laniari, dein et lampa- γυμνωθὲν χελεύει τὸ σῶμα τοῦ μάρτυρος Ovi 
dibus us'ulari, ut dum paulatim corpus eliquare- σιδηροῖς διχξαίνεσθχι, πρὸς δὲ xal λαμπάτσι πυρὸς 
tur,ita diuturniores dolores ad cor atlluerent,.Sed κατακαίεσθαι, ὡς ἂν χατὰ βραγὺ τηχομένου τῶ 
ferreos ungues, perinde ac eos illius «quispiam σώματος, ἐπιμονώτεραλ τὰ τῶν ἀλγηδόνον οὗτως 
pateretur,cuntemnebat martyr : ignis quoque ilo — εἰς τὴν χαυδία, εἰτρέωτιν, ᾿Αλλὰ τὰ μὲν τῶν món 
cessabat,neque ignis esse credehatur: ipsum vero ρὼν ὀνύχων οἵά τινος ἑτέρου, τῷ μάρτυοι, xi- 
cor lyranni quadam ratione pervasdebat,magisque σχόντες, ἐνομίζετο" τὸ δὲ müp ἀκείνῳ μὲν ὁπελώ- 
ad insaniam concitabat ; et : Quousque, iuquit, ott, xxi οὖχ ὡς πυρὲλογίζετο, κατὰ δὲ τῆς τῷ 
jussis imperatorum non obtemperabis,et quos ipsi τυράννου xaj3i« ἐχώρει τρόπον τινὰ, xal πρὸς 
deos colunt,non honorabis? At ille: Cur ie, ait, μανίαν μᾶλλον ἡρέθιζε, Καὶ, Μέχρι τίνος, Dt, 
ealem et de iisdem loqui s»pius cogis, lanquam τοῖς τῶν βασιλέων προυτάγμασιν οὐχ ὑπείξεις, xx 
eorum quiin chorea ludunt,sermonis cursum cir- οὖς αὐτοὶ σέδονται θεοὺς, xal αὐτὸς τιμήσεις ; Ὁ 
cumagenlem ἢ Scias igitur, scias et credas, non Cós*. TU pe τὰ αὐτὰ καὶ περὶ τῶν αὐτῶν φθέγγεσθαι 
solu n fure u! nulla re frangar, non cruciatu, non πολλάγις χαιχναγκάζείς ὥτπερ ἐν χορείᾳ made 
donis, non blanlitiis, non minis, neque alia re τῶν, τὸν τοῦ λόγου δρύμον ἑλίττοντα  Ἤσθι cutyz;- 
ulla, scd ut eos etiam, qui jai sunt superati, aut. οὖν, ἴσγι και πέπεισο͵ ὡς οὐ μόνον οὐχ ἄν τινι χει- 
sponte in errorem inciderunt,acerbe defleam,ette ρωθείην τῶν ἀπάντων ἐγὼ, οὐ ποιναῖς, οὐ δωρεαῖς, 
pre ceteris deplorem,qui nun solum ubi ipsisis οὐ θωπείαις, οὐκ ἀπειλαῖς, οὐδὲ dvi ἑτέρῳ ἀλλ' 
exitii causa, sed et alios plures, partim inducas, ὅτι καὶ τοὺς ἤδη χεχθιτημένους, ἢ καὶ αὐθχιρέτως 
partim cogas invitos impietatem complecti,Nescis τῷ πλάνῃ περιπετόντας, πιχρῶς ὁλοφύρομαι, xai ei 
quod quz a vobis celuntur,:es sunt, ligna, ac lapi-. μᾶλλον πρὸ τῶν ἄλλων θρηνῶ, μὴ μαἵνον ἀπινλείς 
des,quit'us ut materia utensliomo,ipse Dei figmen- αἴτιον σεαυτὸν [f.. σεαυτῷ) γενόμενον, ἀλλὰ ναὶ zo 
tum, isla efformat? Quomodo ergo potest non ab- λοὺς ἑτέρους, τοὺς μὲν ἐπαγύμενον, τοὺς Ob χά 





1009 VITA 8. ANANLE. 1010 


ἄκοντας αἰρεῖσθχι τὴν ἀσίθειαν βιαζόμενον. Οὐκ A surdum videri, ut opus ipse suum adoret opifex, 
οἶσθα, ὅτι τὰ παρ᾽ ὑμῶν σεδέμενα ᾿αλκός εἰσι, χαὶ aut quisnam homo sane mentis operi manuum 
ξύλα, xat λίθοι, οἷσπερ ὡς ὕλη ἀρώμενος τὸ τοῦ ϑβυδζυ!η cultum exhibeat, aut bona ab eo petat ? 
Θεοῦ πλάτμα ὁ ἄνθρωπος ταῦτα δημιουργεῖ ; Πῶς οὖν οὐκ ἀτοπον ὑπὸ τοῦ ὄδτιμιουργου προσκυνεῖσθαι 
τὸ δημιούργημα :ἢ τίς iv mots φρενὸς ἀγιοὺς ἄνθρωπος τῷ τῶν ἑαυτοῦ χειρῶν ἔργῳν σίόχς ἀπο- 


νείμι, καὶ τὰ ἀγ:θὰ παρ᾽ αὐτοῦ αἰτήσαιτο ; 

Θ΄, Τούτοις τὸ τῆς ἀπολλὰᾶς ἀνδράποδον ἐπι o- 
λώτερος γεγονὼς, ἐπεὶ τέλεον ἀπεῖπε, διὰ λόγων 
πρὸς tov ἀθλητὴν ἀγωνίζεσθαι, λίθοις αὐτὸν β4λ- 
λείν ὁ λίθος ἔξω τοῦ ἄστεως τοῖς 
Atut", Ὁ δὲ καὶ τοιαῦτα μέλλων παθεῖν, ἀντὶ τῶν 
λίθων τὴν γλῶτταν imagnxt τοῖς μὴ οὖσι θεοῖς, 
Θεοὶ, λέγων, οἱ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν οὖχ ἐποίη- 
3av, ἀπολέσθωσαν, "Ev δὲ τῷ προστεναγυ έν» τύπῳ 
τοῖς λίθυις χαταχωνυόμενος, τὰς 
γεῖρας ἀνχτείνχς εἷς οὐρανὸν, Ὃ Βασιλεὺς τῶν 
βατιλευόντων, fen, χαὶ Κύριος τῶν χυριευόντων, 
ὡς εὐπρόσδεκτόν μου δέξαι θυτίαν ci διὰ τῶν λίθων» 
ταύτην τελείωσιν, Ταύτην εὐθὺς τὴν εὐχὴν οἱ ἐκ 
θεοῦ στέφανοι xxl 4$ τῆς ἀεὶ μενούσης βασιλείας 
χλῆσις, ὡς τὸ εἰκὸς, διεδέξαντο, πρώτην τότε τοῦ 
᾿Οχτωδρίου μηνὃς ἄγοντος. 

V. Τὸ δὲ papropuxbv σῶμα, καὶ φιλαλήέθως μα- 
χάριον͵ τῶν αὐτοῦ φιλομάρτύρων τινὲς, μετὰ τὸ 
τοὺς δνμίους ol«a^8 ἀναστρέψει, λαμπρῶς τε ἀνελό- 
pivot, καὶ λαμπρότατα περιδαλόντες, ἐν τῇ δαμα- 
g^T,v)» χατάγεται τὴν mavoov αὐτοῦ χλῆρον χάτ- 
ἐἤτταν, εἰς δόξχν Πχερὸς, Υἱοῦ, καὶ ἁγίου Πνεύμα- 
τος. τῆς μιᾶς χαὶ ἀχωρίστου Τριάδος" ἢ πρέπει 
zu, xat 


παρεστῶσιν ἐχε- 


Ὑξνόμενος, «xi 


χράτος, μεγαλοπρέπεια, υὖν εἰς τοὺς 


φδυ - [2 3 9 
αἰῶνας τῶν αἰώνων. "Aur, 


C 
(T) Qusresmius lib. vit, peregrin. 6. cap. 4, sit 


tradi ἃ Syris, S Anamee corpus S-pultum esse, sut 
(6110 translaium, ad. nobil m eeclesiom, in quam 
mutstà est domus Judz, j rimum S. Peuli bospl- 


IX. llis servus perditionis magis efferatus,cum 
non valeret verbis adversus atliletam decertare, 
lapidibus obrui, ipsemet lapis, eum extra urbem 
ab astantibus jubet. 1s vero qui alia erat passu- 
rus, pro lapidibus linguam misit in eos qui non 
sunt dii, dicens : Dii qui colum et terram non 
condiderunt, pereant. Cum vero ad locum cons- 
titutum pervenisset, ac jam lapidibus obrueretur, 
manibus in celum elevatis ; O Rex regum, in- 
quit, et Domine dominantium, suscipe hoc ac- 


B ceptabile sacrificium, meam hanc per lapides 


con-ummaltionei. Continuo preces oblata a Deo 
corona. atque ad regnum «:lernum evocatio, ut 
per era!, est consecula, primo die mensis Octo- 
bris. 


X. Corpus vero martyris vere beatum, quidam 
mariyrum amantes,postquam lictores domum es- 
sent reversi, magnifice sustulerunt, et splendidis- 
sime involutum in regione Damascenorum, in 
paterna ejus hareditate deposuerunt (7) ad glo- 
riam Patris, Filii et Spiritus sancti, unius et 
individue Trinitatis, cui. convenit honor, impe- 
rium, majestas et magnificentia, nunc et in secula 
seculorum. Amen. 


tíum, ubi «b Ansnia illuminstus est. De qua Jude 
dowo, ex fonte in. quo 8. Paulus est baptz tus, 
agit Chrisiophorus Radzivilius in Hierosolymitana 
l'eregrinatione, epistola 2. 


1011 MENSIS JANUARIUS. 1012 





DE SANCTIS CONJUGIBUS 


XENOPHONTE ET MARIA 


EORUMQUE SANCTIS FILIIS 


ARCADIO ET JOANNE. 


Saculum v. -- Acía sanctorum Bollend. ad diem 26 Januarii.) 


Xenophontem, ac Mariam illias conjugem, eorumqüe liberos Arcadium et Joanvem, senatoria di- 
gnitate amplissimisque possessionibus abJicatis, monasticam vitam Hierosolymis pari animorum 
ardore professos, venerantur Graci hoc die officio ecclesiastico, Ita namque Anthologion a Clemente 
VIII approbatum : « Eodem mense, die 26, sancti Patris nostri Xenophontis et sociorum. San:tuos 
hic Xenophon Constantinopoli erat, externarum opum copia alflueus, at multo etiam interna erga 
Deum religione clarior, qui cum duos filios suos Árcadium et Josnnem, Berytum urbem in Phenice 
sitam,ad juris leguinque disciplinam et scientiam consequendam. missos, naufragium fec sse intelle- 
xisset, ad eos conquirendos una cum uxore profectus est domo. tandemque Hi: rosolyinis eos reperil, 
monaehico habitu indutos : ubi οἱ ipse ac corjux solitariam amplexi vitam, eousque ambo in stad 
virtutis provecti sunt, ut eorum quoque filii, ut miracula etiam patrarent. Perseverarunt autem om- 
nes in Dei servitio, ac tandem ad eum emigrarunt. » 

II. Eadem habet Maximus Cythereus, ac Menza, sed hec multis praterea antiphoni« eos celebrant. 
Referuntur quoque in Greco Menologio. E Latinis Galesinius ad hunc diem ista scribit : « In Greca 
S. Xenophontis confessoris. His excellenti in. Deum pietate, ergaque pauperes benignitate incredi- 
bili, Hierosolymam prufectus monasticz vitas instit [ἃ suscepil : in eaque vivendi ratione ita se er- 
coluit, ut. Dci gratia ac domo multis mirabi it«r gestis rebus, ac'aque sanctissime vita abierà si 
Dominum. » In notis accepi-se se ! 886 e monumentis Grecis scribit : at mirum est eum Maria 
filiorum non meminisse. Eadem ex Galesinio recitat Canisius i; posteriori editione. Molanus in 
addit. ad Usuardum : « Die 36, sancti l'airis Xenophontis, et comi atus ipsius. » 

II. Idem porro Anthologion S. Januarii ista habet: «Eodem mense, die octavo, S. Xenopliontisel 
sociorum, et S. Marciani nreshyteri, ete. » Quo die l'hilippus Ferrarius in gencrali Catalogo sant. 
torum : « Constantinopoli S. Xenophontis confessoris » Menga 6 Martii Arcadium referunt, filiumne 
Xenophontis an alium, nohis incompertum; ista solum habent:Eodem die,sancti Patris nostri Arcadi. 

« Lumbos qui sub intelligentiam £adunt, virtutibus prmcinctus, 
« Egregio ornatus cingulo, Arcadi, ad ccelum curris » 

ΙΝ. Vitam S, Xenophontis et sociorum, a Simeone Metaphraste, aut alio quopiam vetustiore auc- 
tore, conscriptam, acceperat lRhosweydus e codice Grteco bibliothecce Christianissimi regis. Eam 
Latine vertit Ortho Zylius noster, hactenus nunquam luci datam. 

M. Qua selate vixerit S. Xenophon, ex Nicephoro Callisto liquet. 15]. xiv, c. 52, cum de magno 
Euthymio egisset, de quo nos 29 Janvarii, de X«na, sive Eusebia, de qua 21 Jan., de Eudocia Au- 
gusta, e aliis qui quinto s:culo, sanctitatis opinione illustres exstitere, isa adnectit : « Przeteres 
celeberrimus ille Xenophon iisdem temporibus floruit, qui prius senatorii ordinis fuerat, non minus 
externis opibus, quam internis anitni dotibus conspicuus. Miseaat is Berytum, qua l'eenices urbs esl, 
discipline et lequm discendarum gratia, Areadium et Joannem filios suos. Cum autem ii naufragium 
in meri passi essent, ad eos pezquirendos una cum conjuge y. rofsctus est. Porro ubi eos Hierosolymis 
monasticum institutnm omnes complexos invenit, ipse quoque, et cum eo conjux, tranquillioiris vite 
habitum izduunt, Ad eam vero omnes virtutem pervenere, ut et faciendorum miraculorum gratiam 
& Deo consecuti sint. Cumque acceptam Deo vitam egissent, ad eum tandein emigrarunt. » 


1013 


VITA S. XENOPHONTIS. 


1014 





ΒΙΟΣ ΚΑΙ 


ΠΟΛΙΤΕΙ͂Α 


TOY ΟΣΙΟΥ͂ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ 


ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΓΊΟΥ ΤΕΚΝΩΝ IQANNOY ΚΑΙ ΑΡΚΑΔΙΟΥ͂. 


VITA ET CONVERSATIO 


SANCTI XENOPHONTIS 


FILIORUM EJUS JOANNIS ET ARCADII. 


(Textus Graecus, hactenus nunquam loci datus prodit ex cod. Reg. Paris. n. 1456. EptT. PATR.) 


—— 


CAPUT I. 


Xenophontis patria, conjux, liberi. 


I. Xenophon, admirandus ille, ex ea civitate A 


oriendus est,que reliquas tum pulchritudine, tum 
raagnitudine,tum situ ctelerisque rebus superat,et 
Constantino Magno.primo inter Christianos impe- 
ralore(qui veri fidei professione teque religiosis- 
sima confirmatione clarissimus fuit), tanquam 
conditore suo gloriatur Quod igitur inter civitates 
illa civitas,hoe ipsum Xenophon inter viros fuit ; 
etatis lore eximius, virtute prorsus eminens,se- 
natria digaitate conspicuus, neque primis gloria 
insignibus ulli secundus.Sed et maximis alfluebat 
divitiis, earumque rerum copia, qua, ut Jobus 
loquitur ! ,bonza videntur. Quare non abs re cum. 
ilio dicere potuit : «Fluunt vie meae butyro, et 
montes mei fluant lacte. » 


Α΄, Ξευεφῶν ὁ θαυμάσιος, ἔφυ μὲν ἐκ ταύτης τῶν 
πίλεων͵ ἢ πασῶν τῶν ἄλλων χάλλει τὲ xal μεγέθει, 
xxl θέσει, xai τοῖς ἄλλοις χρατεῖ, ἧς οἰκιστὴς ὁ 
πρῶτος ἐν Χριστια οἷς βασιλεὺς Κωνσταντῖνος 6 
Μέγας, ὁ τῆς εὐσεδοῦς πίστεως ὁμολογητὴς ἅμα 
καὶ βεδαιωτὴς εὐσεδέστατος.ς Ὅπερ οὖν ἡ πόλις 
ἐν πόλεσι, τοῦτο καὶ Ξενοφῶν ἐν ἀνδράσι * πρῶτος 
ἐν ὥρᾳ βίου, καὶ τὴν ἀρετὴν ἀπαράμιλλος, ὃς τῆς 
συγκλήτου βουλῆς ὑπάρχων, καἱ τῶν τὰ πρῶτα φε- 
ρόντων εἰς δόξχν οὐδενὸς δεύτερος, ἔτι καὶ πλούτῳ 
πολὺς ἦν, χαὶ χατὰ τὸν θεῖον ᾿Ιὼξ τοῖς δοχοῦσι τού- 
τοις ἀγαθοῖς εὐθηνούμενος, ὡς καὶ αὐτὸν εὐχαίρως 
μετ’ ἐχείνου λέγειν, ὅτι « Χέονταί μου αἱ ὑδοὶ βου- 
τύγῳ, τὰ δὲ ὄρη μου χέονται γάλαχτί. v 


II. Vcrum quantum opibus eminebat,tantum co- Β Β΄. 'AXA' ὃσυ πλούτῳ λαμπρὸς ἦν, τοσούτῳ δὴ τῷ 


gitatione demittebatur, majore virtutum opulentia 
deorsum vergens. Non solum eniin Xenophon illa 
splendoris ornamenla, sed mulio magis virtutum 
similitudinem cum Jobo sibi communem υε tendit; 
eum:lem praterea referens tum tentalionibus,tum 
consolatione, tum tentationum victoria, quam ἃ 
summa Dei bonitate, propiticque divini oculi in 
tales virtutum cultores respectu, consecutus fuil. 
Itaque divinus hic vir beatitudinem suam non fa- 
cultatibus aut amp:itudine meticbatur,neque (qua 
erat sapientia) ex vanitale sibi gloriolam con- 


1 Job. xxix, 6. 


φρονήματι ταπεινὸς, καὶ πλούτῳ βρίθων τῆς ἀρετῆς 
μείζονι. Δέδειχτο γὰρ Ξενοφῶν o) τῇ λαμπρότητι 
Δόνον τῶν χατὰ κόσμον ᾿Ιώδ, ἀλλὰ xal πολλῷ 
πλέον [τῷ τῆς ἀρετῆς ὁμοιότητι, προσθήσω δ΄ ὅτι 
χαὶ τοῖς πειρχσμοῖς, xal τῇ παραχλήσει xal λύσε 
τῶν πειρχσμῶ"» * ὅπερ ἐστὶ τῆς πολλῆς ἀγαθότητος 
τοῦ Θεοῦ, xil τῶν εὐμενὲς βλεπόντων ὀφθαλμῶν 
ἐχείνου πρὸς τοὺς οὕτω OV ἀρετὴν πάσχοντας, Ὁ 
τοίνυν θεῖος οὗτος ἀνὴ», οὗ τοῦ πλούτου xal τῆς 
περιοανείχς μακάριον ἑχυτὸν ἡγεῖτο, οὐδὲ χαύχημα 
ἴδιον ὁ σοφὸς ἐποιεῖτο τὴν ματαιότητα, μᾶλλον μὲν 


1015 MENSIS JANUARIUS. 1016 


flabst, verum hisce rebusaddictos esse miserri- ἃ οὖν καὶ τοὺς οὕτως ἔγοντας ἀθλίους ἔπρινε xri 
mos,et meutis inopia laborare judicabat.Credebat λίαν Ἐπιδεεῖς τὴν διάνοιαν ^. ἀλλ᾽ kv. τούτῳ Ξενοφῶν 
enim in eo summam sua felicitatis consistere, 81 ὀνόμιζειν ἑχυτὼν μαχαρισμοῦ ἄξιον, ἐν τῷ συνιεῖν 
sciret atque cognosceret Do:ninum, si euin time- χαὶ γινώσχειν τὸν Κύριον, καὶ αὐτὸν φοθδεῖσθαι, 
ret,sique adhzreret precep!is ejus. Atque hine, καὶ τῶν ἐντολῶν αὐτοῦ περιέχεσθαι, Καὶ διὰ τοῦτο 


ut divinus David est δυεῖος, maj^r^m gloriam at- 
que divitias habuit in domo sua? Hinc en m idem 
David existimat, hec sepenumero Domirum ti- 
mentihus reddi a potentissima maximerue libe- 
rali optimi Numinis manu. 


μαλλὴν δόξαν ἔσγε καὶ πλοῦτον, ὥς φησιν ὁ θεῖος 
A36:9, ἐν τῷ οἴχῳ αὐτοῦ, Βούλεται 2p οὗτο: ἀντι- 
δίδοσθχι, «αἱ ταῦτα πολλάχις, τοῖς φοδουμένοις τὸν 
Κύριον παρὰ τῆς πολλὰ χαὶ δυναμέντ,ς καὶ δωρουμ ἕνης 
τοῦ ἀγαθοῦ δεξιἂς Θεοῦ, 


IIl. Caeterum legitima illi conjux fuit, Maria no- Γ΄. Συνάπτεται δὲ αὐτῷ xxi νόμῳ γάμου γυνὴ 
mine, claris parentibus nata, marito vilze ac mo- τῶν εὖ γεγονότων (Μαρίχ ταύτῃ τὸ ὄνομα), ἢ «d 
rum vere consors. Ex hac duo illi nati sunt filii, βίου χαὶ τρόπου χοινωνὸς αὐτῷ γίνεται, καὶ δὺο 
Joannes atque Arcadius, quorum summam curam παῖδας τῷ μαχαρίῳ γεννᾷ ^ ὧν τὸν μὲν ᾿Ιωάννην͵ 
habuit, ul ad eos non corporis lantum bona, sed ᾿Αρκχκάδιων δὲ τὸν ἕτερον, ὀνομάσας, πολλύν sis χεὶ 
etiam virtutis doetrinzgque luculenta perveniret p & φυτέρων πρόνοιαν, ὥστε μὴ τῆς οὐτίχς μόνον τῆς 
here/itas : qu&& et possessoribns opes serval, οἱ πιτριχῆς, ἀλλὰ xai τῆς ἀρετῆς, καὶ ττςς παιξείχς 
facit ut has ipsi potius possideant, quam ab iiS. χληρονομοὺς αὐτευς ἀποδεῖξαι, ἢ καὶ τὸν πλοῦτον 
male possideantur: neve aut illiberaliter eas con- οἷδε σώζειν τοῖς κεχτημένοις, xzl mote v ἔχειν αὐτὸν 
tineantaut impro: ide expendan'.[n utroque enim μᾶλλον ἢ ὑπ᾽ ἐκείνου καχιῦς ἔχεσθαι, xal ἢ συνέχειν 
par inest turpido.si sine rationis ac temporis mo- δουλοπρεπέστερον, ἢ ἀναλίσλειν ἐπιτσφχλέστερον, 
do, ^ut largiter effluant, ubi non decet, aut parce 'Apgoztoz γὰρ ^on» ἔχει τὴν ἀτοπίαν, λόγου zii 
tenuiterque etringantor, cum,qvod Paulus dilsu- καιροῦ λειπόμενχ, vai τὸ Bay oc ῥέειν ἔνθ μὴ ἀ 
dans beatissimum pr:edicat, in benedictionibus xai τὸ φειδωλὸν sTvat καὶ μιχρυλέγον ἔνθχ τὸ στεί- 
seminandum fuerit 2*.Quamobrem liberos doctrina oevv. ἐπ᾿ εὐλογίαις, 6 φησι Πχύλος, μακάριον zzi 
omni Xenophon imple!, sive es,qua linguam ele- ἐπαινετόν, Διὰ τοῦτο «al πάτης χὑτοὺς παιδείας zl. 
gantiis Gracanicis excolit, sive altera, quz secun- — pot, ὅτη τε τῆς “Ἑλληνικῆς φιλοχαλίας ἐστὶ τὴν qu 
dum Deum est, philosophia ; 4:8 partim mores τὰν ἀσχ'ῦτχ, καὶ ἤση τῆς κατὰ Θεὸν φιλοσοφίας d 
exornantur, partim animus ad Numinis amorem τε ἤθη xosqo0z2, καὶ τὴν ψυχὴν πρὸς φιλοθεὶτν ἐν 
extollitur Pustquam vero etiam legumscientia eos — dq«us2. ᾿Επεὶ δὲ καὶ νόμο» αὐτοὺ: ἠδοίλετο rem 


imbui volvit,ad Berytum urbern, quz hac teinpes- 
tate virislegum peritissimis florebat maxime,haud 
gravate dimisit. Qua in re sese patrem vere filios 
emantem prodidit, satius ducens, filiorum con- 
spectu tantisper carere, quam illos seriaruim uti- 
liumque rerum perceptione fraudare. 


ἔχειν, πρὸς πόλιν Βηρυτὸν ἐχπέμπει — (tau γῷ 
τότε τοῖς πολλὴν ἔγουτι mtCi τῶν νόξκεογ ylitu 
ἀνδράσιν ἤνθει) πατρὸς ὄντως φιλόπαιδος ictu 
ἔργον, υἱῶν ὁμιλίας ὑπομεῖνχι στέρησιν αὐτὸς ἕν» 
σχόμενος, ἢ ἐχείνους ἀποστερῆσχί τινος τῶν σευ» 
δαίων καὶ ὠφελίμων, 


CAPUT II. 
4Eger filios accersit, instruit : divina ope curatur. 


IV . His itaque studiis cum gnaviter incumberent 
tilii, in. morbum gravissimum parens incidit. Ac 
morbus quidem mortem minabatur, sed filiorum 
&bsen'ía morte gravior erat,cum vehementer metue- 
ret, ne jucundissimo eorumdem conspectu, ac 
desideratissima dulcissimorum pignorum consue- 
tudine frustratus ex hac vita raperetur. lgitur οἱ 
celeriter advocantur,et citissime advolan!,de-ide- 
riorum alis sublevati, visque longitudinem ar- 
dore mentium contrahentes, Non tantum enim 
amabantur,sed et non minus amabant, neque so- 
lum a natc7a, verum etiam a virtute, quam deside- 
riis mutuis alerent, huic incitabantur ; sic ut vere 
filii essent, qui tum in parentem sumrro amore 
ferrentur,tum viciss:m a parente plurimum dilige- 
rentur. Quare ubi in dulcissimos filioruri vultus 
conjicere oculos yarenti licuit, confestim morbo 
levari ccepit,et a presentis voluptatis magnitudine 


3 Psal. cxi, 8. *' Cor. ix, 6. 


Δ΄, Ἔτι δὲ περὶ τὴν τοιαύτην ἄσχησιν τῶν zalów 
ἀσχολουμένων, ὁ πατήρ νόσῳ περιπίπτει δεινῇ 
χαὶ ἡ μὲν νόσος ἠπείλει θάνχτον, ἡ δὲ τῶν made 
στέρησις χαὶ θχνάτου πλεον ἐλύπει, μὴ οὕτω φϑέσας 
ἀθέχτος ἀπέλθοι χαὶ ἀνομίλτιτος φιλτάτων ὄφεων 
ὁμιλίας ποθεινυτάτης, Διὰ τοῦτο xxl μετακτλεῖτει 


Ὁ τάχιον, καὶ αὐτοὶ παρῆταν οὐχ εἷς μακρὰν, πόθο; 


πτεροῖς χουφιζόμενοι, χαὶ τὸ πολὺ τῆς ὁδοῦ Dori 
τῇ θέρμῃ τῆς ψυχῆς ποιούμενοι, Οὐ γὰρ louem - 
μόνον, ἀλλὰ xal οὐδὲν ἧττον ἐφίλουν, οὐ τὸ τᾶν 
ἔχοντες ἀπ)ῶς bx τῆς φύσεως, ἀλλὰ καὶ ἀφορμὲς 
εἰς πόθον ἀλλήλοις ἀπὸ τῆς ἀρετῆς νέμοντες, ὡς 
εἶναι τούτους φιλυπάτορας υἱοὺς πχτρὸς σὺν ἀλη- 
θείᾳ φιλόπαιδος, ᾿Ιδὼν ὃ: τοὺς ποεῖδχ:, xal πρὸς 
Ὑλυγεῖχ, ὄψιν ὄμμχτα προσδαλὼν, ῥέων εὐθὺς γίνε- 
ται, χαὶ χουφοτέρας ὥτπερ τῆς νόσου διὰ τὴν me 
οὔσχν ἡδονὴν αἰσθάνεται, Λύει γὰρ πολλάχις d£ 
φροσύνης ὑπερδυλὴ νόσον σώματος, ὥσπερ καὶ μὲ 


1017 


. VITA 5. XENOPHONTIS. 


1018 


οὖτα, ἐκχαλεῦῖται μέγεθος ἀδυιίχς, Περιλχλὼν οὖν A mali fugam seulire.Srepe enim vt vis gaudii cor- 


τοὺς πατδχ: χαὶ ὅλο: αὐτοῖς ἐκ nílty x25 'a: περιγυ- 
θεὶς, xax! ἂἃ»χ μὲν τδονῆς πληρυύμενος τῷ τοὺς 
φιλτάτωυς ἰδεῖν, dux ὁὲ χαὶ εἰς λύπτινν τῇ στερήσει 
τούτων διὰ τῆς τοῦ Üxvizoo αὐτμὴς ἐπανιὼν, moÀ- 
lo". ἣν xxi πχυτοδχποῖς τοῖς πάθεσι μεριζόμενος * 
τοῦτο μὲν ἀγχλαλιῶν, touto Oi xz? περιχλγῶν καὶ 
χατηφείχς μεστὸς γινόμενος, νῦν μὲν ὑφ᾽ ἡδονῆς 
ἀσπαγόμενος, v)» δὲ δακρύων τὰς παρειὰς πληρούμε- 
νος, ἄρτι φωνὰς εὖγ χριστηρίους προπέμπων Otj, ἄρτι 
τῆς ἀνθρωπίνης χαταστενάζων φύσεως, 


E'. Εἶτα καὶ λόγων ἥπτετο πρὸς αὐτοὺς, καταρτί- 
ζειν ἔτι πρὸς ἀρετὴν βουλόμενος, αἰσχύνης ἄξιον 


poris morbum expellit, ita rcarroris acerb:tas in- 
firimit»stem. absente:n advocat. Amplexatus igitur 
li*eros,ac totus iis ex latiti:te abundantia cireum- 
fusus, et simul ex dilectissimorum conspectu gau- 
dii plenus simul in tristitiam ex eorum privatione 
mortisque memoria relabens. in multiplices va- 
riosque affectus distrahebatur; hinc quidem exsul- 
tans, inde autem 4olens. inosstitiaque perfusus : 
nun^ lacrymis genas inundans, nunc gratulabun- 
dus Deo, nunc humane natura cogitatione inge- 
imniscens. 

V Deinceps et verba facere ccpit,quibns ens ad 
virlatem coinponeret; indignum ratus si obnoxiam 


εἶνλι ὑπολαμδάνων, εἰ gÜxptov μὲ, πραγμάτων cortuptioni illis hereditatem relinqueret, et non 
μέλλων αὐτῷ κληρονόμους τοὺς παῖδις καταλιπεῖν, p Ofrni cura praecepta ac monitiones tam pretio, 
μὴ πολλῷ δὲ μελήσει πλέον tà; ἐντολὰς αὐτοῦ xai quam utilitate terrenis rebus longe superiores, ad 
τὰς πυσραινέσεις κλῆρον αὐτοῖς ἀφεῖνχι παρὰ πολὺ  co-dem petrimenii loto transmitteret : 8ea quidem, 
πιμιώτερον καὶ λυδιτελέστερον, "Euol piv οὖν, inquit, vita, liberi, ja ad metam spectat : quod 
ἔλεγε, τέχνα, ὁ ἀνθρώπινος ἴσως oc πρὸς τέλος 5] vobis ali. juam. parenti gratiam referre cordi est 
ἤδη quott * εἰ βούλετῆς ὃξ πατρὶ χάριτας ἀποδοῦναι (de quo vestri in me amoris ardor dubitare nog 
(βούλεσθε δὲ, olóa, πολὺ τὸ πρὸς ἡμᾶς φίλτρον ἔχον. — sinit). boc unum mibi,quo4 cst ris omnibus p:eefe- 
τες), ταύτην ἐμοὶ ἀποδότε πασῶν χαρίτων προτιμω- — ram,reponite,ut divina voluntati, quemadinodum 
μένην * ἡ δέ ἐστι, τὸ θελήμασιν ὑμᾶς ἀχολουθῆσχι — facitis, obsequa'» ini, vitamque ex proscripto ejus- 
Θεοῦ, καθ᾽ ὃ «xi ἤδη ἀχολουθωῦντε: ἐστε, xai ὀπίσω — dem instituatis. Quod porro dicturus sum,id haud- 
τῶν kvzoléw αὐτοῦ χαὶ :ῶν θελημάτων πορεύεσθχι, quaquam ab inani gloria'ione,sed a summo vos in- 
Ὃ β»ΐλομαι λέγειν, o) διὰ τῦφον ἐρῶ, ἀλλὰ imzxyz- — citandi desiderio, profectum accipite.Si enim vita 
γέτθαι πλέον ὑμᾶς γλιγόμενος, El γὰρ BooÀnÜn:e — mea tanquaim ex emplo uti libuerit,conjectisque in 
xafüirto Ümoosqaxtt γρῆσθχι τῷ ἐμῷ Dép, xxi eamdem oculis vos asd eam velut quodd: m specimen 
πρὸ: αὐτὸν ἀφηρῦντες, ὥτπερ εἰς al«óva δὴ xal atque imaginem conformare. fortassis alius vobis 
&o,it; mov, οὕτω tà καθ᾽ ἑχυτοὺς ῥυθμίζειν, ἴσως o5 , magister non erit onus : cum ct exemplar vobis 
πολλῶν ἄλλων δεήτεσθε διόχσχάλων “ ἄλλως τε δὲ, domi futurum sit, et sic facilius in vob:s suam sit 
καὶ τὸ πχραδειγμα ἐγγὺς ἔξετε͵ καὶ μᾶλλον αὐτῷ formam expressurum. Nam doctrina domestica, 
ποιηθήσεσθε * εὐμαθέστερχι γὰρ τῶν οἰκείων διὸχ-  quascrmone,qua opereexpressa,et ad docendum 
σχαλίαι, λόγῳ τε xal πράξει γινόμεναι, καὶ πολλῷ | accommodatior,et ad persuadenéum efíficacior est, 
πλέο, τῶν ἄλλων τὸ πιθχνὸν ἔχουσαι, Οἴδατε γὰρ quam externa.Caeterum nostis,qua mea fuerit cum 
ola μοι πρὸς πάντας ἀναστροφὴ γέγονε, xat ὅπως omnibus agendi ralio. qua undique non amorem 
kx πάντων, οὐκ ἀγάπης μόνον, ἀλλὰ xxi τιλῆς modo.sed venerationem queque mihi conciliavit, 
ἐτύγχανον ἀπολαύων, οὐχ ἀλαζονείας γχχοι καὶ ex modestia nostra morumque benignitate, non ex 
τύφου ἕνεχεν, ἀλλ᾽ ἐπιειχιίας «al τρόπων χιτστό. — ostentatiene,aut vana laudis aucupio prognatam, 
τητος, Οὐχ ἐξύδρισα πρός tiva οὐδαμὼς, οὐ Àolóo- Nunquam s«n- cu quam insol-nter injucius fui.lin- 
pov ἀφῆχα γλῶσσαν, οὐλ ἐφηλάμην ταπεινοτέρῳ | gnam a calumniis abstinui,abjectis non insultavi, 
τινὶ, o) λάθρα χατελάλητα τοῦ πλησίον, σκανδάλου mon furtiin res proximorum dir pri, nulli offendi- 
οὐδενὶ χατέστην αἴτιος, τῷ θυμῷ κατὰ τῶν ὑπηγόων culi causam dedi,in subdit»rum neminem iracun- 
οὐδ᾽ ὅλως ἐφῆκα, E/0px» fi ὀργὴν χρύπτειν εἷς dim frera laxavi, inimicitias et iras in poctore la- 
xapóíxv οὐκ ἠνισχόμην, ὥσπερ δὲ τῇ γλώτσῃ οὕτω | tere non sivi, seque lingue et oculis custodiam 
xai τοῖς ὀφθαλμοῖς φυλανὴν ἐθέμην * οὔτε γὰρ mooz- — imniosui, in alienam pulchiitudinem non intendi, 
ἔσχον ἀλλοτρίῳ x3ÀÀe:, οὗτε γυναικὶ προσῆλθον 2:4 mulierem non accessi, przterquam ad matrem 


πλὴν tni ὑμετέρας μητρὸς, xal ταύτῃ μέχρι τοῦ 
πεχεῖν τοὺς φιλτήτους ὑμᾶς, εἶτα συνδέκας ἀλλήλοις 
πρὺς ἀγνείχν ἐθέμεθχ, Καὶ τούτων Oi τὴν μίμησιν, 
εἴ γε βούλεσθε, ἀρχούντως ἀπὸ τῶν ἐμῶν Eit, 
0221»0!4 προτέμειν, χηρῶν προίσττσθαι, νόσῳ πιε- 
ζοιλένους ἀδικουμένους ἐχ χειρὸς 
στερευτέριον ῥύεσθχι, um σέδας, ἱερεῦσι νέμειν 
. [Y * » * μ 
τιμὴν, μοναχοὺς, καὶ μάλιστα τοὺς ἐν ἐρημίαις, 
xax: ὄγετι xai σπηλχίτις, χαὶ ταῖς ὁπχῖς τῆς γῆς 
πάσης. ἀξιοῦν προνοίχς * οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ περὶ 
τοὺς δούλους ἐπιεικῶς ἔχειν καὶ φιλανθρώπως, διὰ 


Ἐπιταέπτελθχι, 


vestram ; qua donec vos mihi clarissimos peperit, 
usus sum, castimoania deinceps ex pacto mutuo 
servata. Sed et in hisce imitari nos ahunde pote- 
stis, si volueritis pupillos curare, tutari viduas, 
moibis onera os visitare, oppressos injuria a po- 
testiorum 1nanu vindicare, matri reverentiam, 
sacerdo'ibus honorem tribuere,monarchis,ac pro- 
serlim iis qui in solitudinibus, montibus ac spe- 
luncis et in cavernis terree degunt,omni sollicitu- 
dine providere : ad hiec servos mansuete et cle- 
menter habere, propter eum qui pro nobis secun- 


1019 


MENSIS JANUARIUS. 


dum ineffabilis benignitatis leges servi formam A τὸν ὑπὲρ ἡμῶν͵ νόμοις ἀφάτου φιλανθρωπίας, δού- 


indutus est. Juniores igitur servi tanquam filii 
curandi sunt,seniores atque ztate provecti liber- 
tate donandi ; ac ne lum quidein cure vestrae 
expertes esse debent, vestrum usque dum vivere 
desinant, alimenta ipsis suppeditanda. [Insuper 
amicis estote fidi, inimicis benevoli, nulli malum 
reddentes.Hac vivendi ratione et propitium vobis 
Numen habebitis, et longitudine dierum satura- 
bimini. 

VI. His auditis, filii lacrymis perfusi, tantum 
acerbitatis ex imminente intolerabili parentis sibi 
charissimi morte sensere, quantum ferre vix 
possent, el ore, et oculis et toto corporis habitu 
ne ipsos desereret, sed vitam potius a Deo lon- 
giorem peteret, obsecrabant. Perspexerant enim 
quo ille esset apud Deum loco, quem sincera 
probitas tot factis testata commendaret. Quod si 
impetrarent, tum demum aiebant perpetuo sibi 
mandata divina cordi fore. Àt Xenophon altum 
ex imo pectore suspirium ducens, Ex quo, in- 
quit, hic me morbus lecto affixum tenet, non 
alio specetarunt preces mex : quin hac ipsa nocte 
utrorumque votis Deus annuit. Divino enim ora- 
culo compertum habeo, me jussu Dei nunc in 
vita mansurum. Quo intellecto filii r2 le itio 
magnitudine se continere non poterant, perinde 
ac si non patris «ita prorogata, sed mors ipso- 
rum decreto quodam abrogata esset. Ubi vero, 
superata vi morbi, perfecta sanitate pater frui 
coyit, 
filios Berytum, ad l.iterarii. cursus coeptum sta- 
d:um conficiendum, rever:i jus-it : Vos, inquiens, 
abite filii, ac stu'ia cordi habetote ; ego interim 
de matrimonio vestro so:licitus ero,et quam bre- 
vissime reduces, cum idoneis vos uxoribus 
conjungam Hsec locvetus, nav gio impo-itos di- 
mittit. 


haudquaquim insomnio delusus, denuo C ὀνειράτων, ἐπέτρεπεν αὖθις 


λου μορφὴν ἐνδυτάμενον ^ καὶ τῶν μὲν νέων ὡς ἰδίων 
προνοεῖν τέχνων, τοὺς γηραίους δὲ καὶ προδεδηκχό- 
τὰς ἐλευθερίας μὴν ἀξιοῦν, πλὴν μηδὲ οὕτως ἀπὸ» 
λύειν προνοίας, ἀλλ᾽ ἄχρι τέλους τὰ τῆς τροφῆς 
αὐτοῖς χορηγεῖν * φίλοις εἶναι πιστοὺς, ἐχθροῖς εὖ» 
μενεῖς, χαχοῦ δὲ ἀντεποδοτιχοὺς οὐδευΐ, Οὕτω βιοῦν» 
τες ἰἴλεών τε τὸ Θεῖον ἐφ᾽ ὑμᾶς ἕξετε, xai μαχρότητος 
ἡμερῶν ἀπολαύσεσθε, 


G'. Τούτων οἱ παῖδες ἀχούσαντες, 
θερμὰ τῶν ὀφθαλμῶν χαταχέαντες, καὶ τὴν τοῦ 
πατρὸς στέρησιν φορητὴν αὐτοῖς εἶνχι λέγοντες οὗ» 
δομῶς, ἠξίουν καὶ χείλεσι, καὶ ὀφθαλμοῖς, καὶ τοῖς 
σχήμασι μὴ ἐγχαταλιπεῖν αὐτοὺς, ἀλλ᾽ αἰτῆσει 


δάκρυά τι 


Β πσρὰ Θεοῦ xal ὅτι τὴν ἐν τῷ βίῳ ζωήν, Καὶ γὰρ 


ἤδεσα οἷα τῷ πατρὶ πρὸς Θεὸν ἡ διὰ τῶν ἔργων 
τῶν ἀγαθῶν οἰχείωσις, Οὕτω γὰρ, ἔλεγον, xai τι» 
λειωτὰς ἡμᾶς ὀφθῆ.χι παρασχευάσεις τῶν σῶν ἕντο- 
λῶν. ᾿Εκεῖνος οὖν μέγα τι xal βύθιον ἀπὸ τῆς 
ψυχῆς στενάξας, ᾿Αφ᾽ οὗ, εἶπεν, ἡ κλίνη με xir 
ἔσχε τῇ νότῳ κάτοχον, τοῦτο μοι δέησις πρὸς θεὸν, 
χαὶ τῇ νυχτὶ ταύτῃ ἀμφοτέροις ὑμῖν ἐπινεύει τὴν 
αἴτησιν. Τοῦτο γὰρ εἶδον σαφῶς δι᾽ ἀποκαλύψεως 
κελευσθεὶς ἔτι περιεῖναι τῷ βίῳ. "Huousav οἱ zst- 
δες, καὶ καθεχτοὶ οὐδ᾽ ὅλως ὑφ᾽ ἧδονῆς ἦσαν, ὥστιρ 
o) τοῦ πατρὸς εἰσέτι ζῇν μέλλοντος, ἀλλ᾽ αὐτῶν 
μηδέποτε θανεῖν ὠρισμένων. ᾿Επεὶ δὲ χαὶ «ἧς V- 
σου χρείττων ἦν ὁ πατὴρ, καὶ ὑγείας ἀπέλαδε [J. 
ἀπέλα»ς] καθαρᾶς, οὐδὲν αὐτὸν ψευπαμένων τῶν 
τοὺς παῖδας τὸν X 
Βηρυτὸν ὁδεύειν, ὥστε τοῖς ἠὐγμένοις ἤδη, om 81» 
θημάτων ἐπιθεῖναι πέρας, Ὑμεῖς μὲν, dm 
παδε:, εἰπὼν, καὶ τούτου ὑμῖν τοῦ ἔργου uii. 
σει * ἐμοὶ δὲ περὶ γάμων ὑμετέρων ἡ φροντὶς ἵστα, 
καὶ ὅπως θᾶττον ἐπανελθύντας γυνπιξὲν ἡμᾶς em 
diu ταῖς προτηκούταις, ἔφη, xxi εἰς πλοῖον αὐτιὸς 
ἐμδχλὼν ἀπέπεμπεν, 


CAPUT iil. 
Filii ad studia revertantes, naufragium patientur. 


VII. Atque nune quidem ad ea qua dicturus 
sum,intendendus esl anin.us. cum sese jam prodat 
jucundissima narrationis y ars, qua simul divine 
providentie ac bonitatis muliüplicatem, simul 
admiraudam propositi nolis argumenti seriem os- 


tendit. Secunda igitur navigatione. aliquantisper D ματίχν οἰχονομίαν, 


usi sunt fratres. leni vento provecti : inde turbo 
repente in navem incumbere, magnique ac teterti- 
mi fluctus excitari.et preter morem mugire salum, 
tum immensi aquarum rmontes irruere, navigieque 
exitium minari; cum interea demissis festinanter 
velis naut. in. incertum agerentur. At juveues 
(animadverte, obsecro, radicis bon: surculos bo- 
nos) ceterorum immemores,illico se vertebant ad 
Deum,nimirum unicum verumque przesidium.Cu- 
jus opem cum implorarent,non opera sua,sed pa- 
ternum bene agendi studium commemorabant,sa- 
tis gnari hac se ratione citius exauditum iri. Recor- 


Z'. 'AMÀà τροσέχειν ἤδη τοῖς ῥηθησομένοις Ei 
μελῶς δεῖ * ἔνθεν Ὑὰρ προχύπτον ópo τοῦ λόγου τὸ 
Ατριίστατον, ὁμοῦ μὲν xai τὸ ποιχίλον τῆς τῷ 
θεοῦ προνοίας Aa: χρηστότητος ὑπεμφαύνον,͵ ius) 
δὲ χαὶ τῶν προχειμένων ἡμῖν sl; διήγησιν τὴν θυ» 
El/s μὲν τοὺς παῖδας ὃ παοῦς 
χαλῶς μέχρι τινὸς xil πράῳ τῷ πνεύμεττι φερομί- 
νους ᾿εἶτχ λχΐλχπος ἀθρόον τῇ νη προποπούτης, 
χλύδωνός τε μεγίστου καὶ χαλεποῦ Ὑενομένου, xd 
τῆς θιλάττης μὲν ἐξχίσιόν τι χαὶ φρικῶδες μυκη- 
σαμένης, τῶν κυμάτων δὲ δεινῶς ἐπεγειρομένων͵ 
καὶ καλύπτειν ἤδη τὴν ναῦν ἀπειλούντων, οἱ piv 
ναῦται σπουξῇ τὰ ista καθέντες ἐφερῆντο" οἱ mat- 
δες δὲ (xai ὅγα ῥίζης ἀγαθῆς ἀγαθὰ βλαστήμετ:), 
πάντων ἀπογνόντες τῶν ἄλλων, πρὸς εὸν εὐδὺς 
ἔδλεψαν τὴν μόνην ἀληθινὴν ᾿βοήθειαν, αὐτόν Ὁ 
καλοῦντες εἷς προστασίαν, οὐχ οἰχείων ἔργων, ἀλλὲ 
πατρικῆς ὑπεμίμνησχον ἀγαθοεργίας, χαὶ οὖτω 


1021 


VITA S. XENOPHONTIS. 


1092 


μᾶλλον δυσωπεῖν ἔγνωσαν Μνήσθητι, λέγοντες, A dare, inquiunt, Domine, onera parentum nostro- 


ἔργων πατέρων ἡμῶν, Δέσποτα, xal δι᾽ αὐτοὺς μὴ 
ἑάσῃς ἐν ἡμίσει ἡμερῶν ἡμῶν εἰς βάθη τῆς θχλάσ- 
σης ἡμᾶς κχαταδῆνχι͵ μηδὲ καταποντισάτω ἡμᾶς 
χατα γὶς ὕδχτοςς Μνήσθητι σῶν οἰχτιρμῶν, μνής- 
σθητι χονστότητος ἀνειχάστου * βλέψον ἐκ νχοῦ ἁγίου 
σου, ix φριχτοῦ χατοιχητηρίου τῆς σῆς ἀφράστου 
μεγαλειότητος, xxi i0& πῶς ἐν ψυχῇ συντετριμμένῃ 
xai πνεύματι ταπεινώσεως δεόύμεθά σου τῆς ἀηττή- 
τοῦ χειρός * xai μὴ παραδῴης ἡμᾶς εἰς τέλος δια 
τὸ ὄνομά σου, ἀλλὰ ποίητον μεθ᾽ ἡμῶν κατὰ τὴν 
ἐπιείκειάν σου, xal χατὰ τὸ πλῆθος τοὺ ἐλέους σου 
ἐξελοῦ ἡμᾶς, εἰς δόξαν τῆς μεγαλωσύνῃς σου * οὐδὲ 
ὙὰΡ vi νεκροὶ αἰνέτουσί σε, οὐδὲ πάντες οἱ χχταδαί- 
νοντες εἰ. ἄδην, ἀλλ᾽ ἡμοῖς οἱ ζῶντες εὐλογήσομέν 


rum, ac propter eos ve riveris nos in dimidio 
dierum uostrorum demergi in profundum maris, 
neque absorbeat nos lempestas aquis. Memento 
miserationum, memento incomparabilis benigni- 
tatis. Respice de temple sancto tuo, ex tremendo 
habitaculo ineffabilis magnitudinis tu&, ac vide 
quemadmodum animo contrito et sriritu humili- 
talis imploramus invictam manum tuam. Ne tra- 
das nos in mortem, propter nomen tuum, sed fae 
nobiscum secundum clementiam tuam, et secun- 
dum multitudinem misericordie tus eripe nos 
ad gloriam majestatis tue. Neque enim mortui 
laudabunt te, neque omnes descendentes in in- 
fernum ; sed nos qui vivimus, benedicemus tre- 


σου τὸ φοδερὸν ὄνομα. Καὶ τοιαύτη μὲν τῶν ἱερῶν B mendum nomen tuum. Hec erat sanctorum ju- 


παίδων ἡ πρὸς τὸν Θεὸν δέησις, παισὶν ἑτέροις 
πολλῷ πρότερον δειθεύσιν ὁμοίως ἔχουτα, οὐκ ἐκ 
πυρὸς κατ᾽ ἐκείνους, ἀλλ᾽ ἐξ ὕδατος σωθῆναι θερ- 
go δεομένων, 

Β΄. ᾿Επεὶ δὲ ὃ κλύδων οὐδὲ 4212 μιχρὸν ἐσπένδετο, 
Θεοῦ χρίμασιν οἷς αὐτὸς οἷἵὸε τὰ ἐκείνων θχυμασίως 
οἰκονομοῦντος, καὶ ὁ κίνδυνος ὅσον οὔτω προσδόχι- 
μος ἦν, οἱ νχῦται μὲν εὐτρεπίσάντες ἤδη τὴν ἐφολ- 
xíbx, πρὸς αὐτὴν ἧλαντο, xal ἔνθα ἄν αὐτοὺς: ἦγε 
τὸ πνεῦμα δόντες ἑχυτοὺς ἤγοντο, Οἱ δὲ παῖδες, ἐπεὶ 
τῇ: ἄνωθεν ἀπεγνώκεισαν βοηθείας, καὶ ἄπραχτον 
αὐτοῖς γένεοθχι τὴν εὐὴν ᾧοντο, ἀγνοοῦντες βχθυ- 
τέρας λόγους οἰχονομίας, καὶ τὸ ἄδυσσον εἶναι πολ- 
λὴν τὰ τοῦ Θεοῦ χρίματα, ὥσπερ ἐν ὀφθαλμοῖς 


venum ad Deum precatio, aliorum antiquissimo- 
rum juvenum orationi simillima, non ex igni- 
bus, ut ulli 5, sed ex aquis ferventer eripi postu 
laus 

VIII. Postquam vero procella ne tum quidem 
dedit in: ucias (Dei utique judicio, quibus ipse nos- 
set modis mirabiliter eorcm cursum gubernantis), 
et periculum pristino maj'is incubuit, tum nautee 
inscapham jam paratam desiliunt, et quocunque 
ventus impelleret,ferebantur. Verum fratres a co- 
lesti jam ope δ θεῖ), irritasque se preces fudisse 
rati,cum gubernationis abdiise rationes.ac judicia 
Dei ahyssum esse multum ignorarent, acerbissi- 
mam oculis mortem invuentes, dolure toti conster- 


ἤδη τὸν πιχρὸν θάνατον δρῶντες, ὅλοι τοῦ πάθους C nabantur. [gitur invicem complexi,et manus ma- 


ἐγένοντο " καὶ ἀλλήλους περιλοδόντες, xal χερσὶ 
χεῖρας καὶ πόδας ποσὶ συμπλίξαντες, ὄμμασί τε 
ὄμματ, xai στόμα στόματι περιθέντες, ἀσπασμοῖς τε 
πυκνοῖς τὸ πάθο: παρεμυθοῦντο, xai δαχρύων πΥ,- 
γαῖς ἀλλήλους χατέκλυζον, χαὶ τὴν μακρὰν ὥτπερ 
στέρησιν ἀπωδύρουτο. Εἴτχ ὀεινόν τι xal γοερὸν 
ἀνοιμώξαντες, Sun τε τὸ πάθυς σημαίνοντες τῆς 
νυχῆς, καὶ οἷον πιχρότερον χαὶ αὐτοῦ θχνάτου τὸν 
χωρισμὸν λογιζόμεν.ι, Χαῖρε, φίλη πατρὸς ὄψις, 
χαΐρε, μητρὸς, ἔλεγον, συγγενῶν φίλων ἡδονὴ, χαῖρε 
οὖχ ἔτι ἀλλήλοις εἰς θέχν ἤξολεν, οὖκ Ev τὰς παρ΄ 
ἀλλήλων εὐφροτύνας ἔξεμεν Φεῦ ! ἀδελφὲ φίλτατε, 
φεῦ ! ὄψις ἡδίστη, φεῦ, ὅπως ὀδυνηρῶς διτσπώμεθχ ! 
Τί ποτε ἄρα ἧσαν αἱ γονέων εὐ χα! ; τὶ αἱ πρὸς τοὺς 


nibus, pedibus pedes iwplicantes, orulos qnoque 
oculis,et or'bus ora compenentes. nunc frequenti 
valedictiene affectus suos. prodebant, nunc lacry- 
marum fontibus invice'n inundabant, et longissi- 
mem illam disjunctionem lamentabantur. Hinc 
acerbissime ingemiscentes, et. clamore sensum 
animi indicantes, ipsaque morte amariorem quo- 
dammodo secu'uram wox absentiam ducentes, 
Vale,inquicbani, jucundi-sime patris aspect 8; vale 
mater; amantissimorum cognatorum dulcedo, vale : 
non amplius vobis occur remus,non amplius com- 
munib:s fruemur letitiis ἢ ὁ] amantissinre frater, 
Heu ! mi ocule. Heu! tam luctuose divellimur. 
Quorsum ergo ill: parentum preces? quorsum illa 


πένητας εὐποιίαι͵ αἱ πρὸς τοὺς φιλχρίτους ἄνδρα: p m egentes liberalitas? illa in monachos ac virtutum 


καὶ μοναχοὺς θεραπεῖαι ; Οὐδενὸς τούτων οὐδεμία 
πρὸς Θεὸν ἀνέδη εὐχή ; ἢ ἀνέδη μὲν, ἰσγυροτέρα δὲ 
ταύτης ἣ τῶν ἡμετέρων ἀμαρτιῶν ὥφθη δύναμις : 
Φιῦ, ὅπως ita θρηνοῦντες πρὸ μιχροῦ θνή- 
σχυντα, ἐμέλλομεν μᾶλλον αὐτοὶ πατρὶ xai μητρὶ 
γενέσθαι δαχρύων προόφιτις, θρῆνος οὐχ ἕχων 
πέρας, πένθος ὅλν fip. παρατεινόμενον ! "Ano ipn. 
πάτερ, τοὺς παῖδας, ὡς ἥλπισας, πλήρεις μαθημάτων, 
πλήρεις παιδείας, ὦμου δὲ [f Ov μηδὲ | θανόντων κόνιν 
ἕξεις ἰδεῖν, Γάμους τῶν υἱῶν ὄψει, πάτερ, ὡς εἶχες 
νοῦν, χαὶ τὸν ὁμέντιον ἄδόμενον ἐπ᾽ αὐτοῖς ἀκού. 


δ Dan. iit. 


stu.liosos observantia ἢ Nulliusre horum, nec una 
quidem ad Deum ascendit oratio? An ascendit qui- 
dem,«*ed fortiorem «ese invenit peccatorum nostro- 
rum potentiam! Eheu! quomodo,qui patrem nuper 
moribundum lugebamus,nunc ipsi potius patri ma- 
irique plorandi arpgumentum futuri sumus?O lucrum 
termino carentem! o dolorem toti vitze tequslem! 
Scilicet. pater, (qua erat spes tua) supererunt tibi 
liberi, sepulcri tui supplementum; et qui curis de 
nostri educatione plenus eras,ne mortuorum qui- 
dem cincres intueberis.Scilicet, pater, quod animo 


1023 


MENSIS JANUARIUS. 


104 


volvebas, filiorum nuptias videbis, οἱ hymenaeos in 4 σεις, obs οὐδὲ τεθνηχότας͵ αἵ, al! θεάσῃ, οὐξ᾽ ἀσπέσῃ 


eorum graliam decantandos audies ; quos, eheu! 
ne defunctos quideni conspicabere,aut ultimo vale 
impertieris. Lucluosum est sane pa:entibus pra- 
morientes cernere filios ; verum ne hoc quidem 
vobis reliquit invidia; neque senio confe:tis dabi- 
tur liberoram corpora sepultur: mandare. Ὁ Rex 
ac Domine universorum, cujusmo li nobis mortem 
nunc decrevist; ! quam si per lua nobis judicia 


τὰ τελευταῖα, Δεινὸν γονεῦσι παῖδας προοιχομένους 
ὁρᾷν * ὑμῖν δὲ οὐξὲ τοῦτο δίδωσιν ὁ φθόνος, οὐδὲ 
ἕξετε νῦν οἱ γηοχιοὶ παίδων διλετέορων ÜOfjzi σώ- 
ματα. Ὦ δέσποτα πάντων xal βασιλεῖ, οἷον ἡμῶν 
ἤδη χατεψηρίτω τὸν θάνατον, ὃν, εἰ μὴ παρελθεῖν 
ἡμᾶς ἄρτι χέχοιχας, ἀλλ᾽ ὁμοῦ τοῦτον εὐδόχησον 
ὑπελθεῖν, "Ev ἀμφοτέρους χῦμα χαλυψ τι, ἕν θηρίον 
θαλάττης τάφος ἀμφστέρων γενέσθω. 


non licet effugere,saltem conjungere liceat.Una ambos procella operiat, una maris bellua sit utrius- 


que sepulcrum. 

IX lie juvenum lamentationes erant. At nave 
jam usquequaque disropta, alter tabula, alter alio 
fragmine arrepto pelngo se commi-erunt, neces- 
sitatis quidem legibus obsequentes,sed divino nu- 
iu mirandum sane in modum conservati. 
enim jaetatos tandem Tyrus excepil ; ac Joannem 
quidem locus dietus Malmephetan, Arcadium ve- 
ro Tetrapyrgis. Ast alter alterius salutis ignarus, 
noa tam suo letabatur eventu, quam fraterno do- 
lebat. 


Sic p ἑπόμενοι, 


Θ΄. Kai τοιοῦτοι μὲν ol τῶν παίδων λόγοι. Τῆς ἃ 
νηῦς ἤδη χαθόλου τεριῤῥχγείσης,͵ ἑδκάτερος αὐτῶν, 
ὁ piv σανίδος, ὁ δὲ ἄλλου τῶν ξύλων λαηδόμενος, τῷ 
πελάγει ἑαυτοὺς ἐπέτρεψαν, νόμοις μὲν ἀνάγκης 
νεύμασι δὲ θείοις σωζόμενοι παραδόξως. 
᾿Εκδέχεται τοιγαροῦν ἡ Τύρος οὕτω φερομένους 4ὖ- 
τοὺς, τὸν μὲν ᾿Ιωάνντγν τόπος ὃς ἐλέγετο Μαλμεφι- 
jàv, ἡ Τετραπυργίχᾳ δὲ τὸν ᾿Αρχάδιον * πλὴν ἐκό- 
τερος θχτέρου τὴν σωτηρίαν οὐχ εἰδὼς, οὗ μᾶλλον 
ἔχχιρεν ἐπὶ τῳ ἰδίῳ, ὅτον ἐπὶ τῷ τοῦ ἀδελφοῦ ἠνιᾶτο. 


CATUT IV. 
Ambo seorsim monasticam tilam complecturtur. 


X Porro Joannes mul!a animo reputare cc- 
pit, tum quo appulsus esset, tm quo se verteret 
secum expendens. Hac cogitandi mens bona. a 
paterno utique sem.ne ortum ducens,injecta fuit. 
Commemini enim, a ebat, palrem meum judicare 
&olitum, vitae solitarim ad felicitatem deesse ni- 
hil. Et for!iassis hac eat voluntas Dei, ut potius 


V. 'O τοίνυν ᾿Ιωάννης πολλοὺς ἀνελίττων λογν» 
σμοὺς ἦν, ὅποι τε ἀφίξεται σχοπῶν, «xi πῶς 21 
τὰ xi0' ἐχυτὸὼν διαθεΐη. Οὔτω δὲ διαμελετῶνεε 
νοῦς ἀγαθὸς eie, ἐχ πχτριχῶν σπερμάτων ge 
τὰς ἀφορμάς. Ὁ γὰρ πατὴρ, ἔλεγεν, ὃ ἐμὸς ἀεὶ ch 
μονήρη βίον μαχαρισμοῦ jo), xal ταχὰ βοῦλεμ: 
τῷ Θεῷ, δο"λευσχί με μᾶλλον αὐτῷ, πτωχεῖν du 


ipsi inserviam in paupertate et abjectione (qua c xai ταπείνωσιν ὑπελθόντα (ὁδοὶ γὰρ ἀπλχιῖς cre 


cert: sunt ad ejus obsequium viz). quam ut in- 
ter opes atque fallacias vitam exigam ; qus lata 
nimirum est via οἱ ad interitum ducens. Alque 
hzc, credo, est causa cur potentem ejus manum 
implorans irritas fuderim preces, neque lempes- 
tas tranquillitate mutata sit, Nam cum sil opli- 
mus, persspe supplicantes negligere novit ob 
animarum bonum, atque ea maxime praebere pe- 
tentibus, unde manifestum animis emolumentum 
exsistat. Quocirca monasterium mihi adeundi, 
animisque consulendum est, οἱ ante omnia pla- 
cendum D«o, qui non. marituna solum procella, 
sed magis etiam vite hujus fluctibus ereptum, 
inexplicabili ratione me in salutis adduxit 
viam. Atque hac animo volutans in preces dat 
sese, quibus et servari postulabat Arcadium, et, 
quod caput erat, in eamdem vit: rationem per- 
trahi, quie tum corpori ejus, tum anim: salutem 
afferret. 

Xl. Confer! se igitur ad quoddam regionis illius 
mopasterium,ubi cum janitor eum vidissel,beni- 
gne excipit, nudo vestem largitur, parique hilari- 
tate ac benevolentia mensa adhibet : Deo interim 
Joanni ad se viam bellissime sternente. Remota 
deibpde mensa, monachus colloquium exorsus:Unde, 
inquit .fra:er,huc accessisti? Cui ille jam generis, 
et opum, et splendoris atque amplitudinis oblitus, 


πρὸς kxelvou φέρουσαι θερχπείαν). ἢ ἐν mÀors ιὰ 
ἀπάτῃ τὸν βίον διενεγχεῖν, ὁ τῆς πλατείας ἐστὶ τὰ 
δὸηγούσης πρὸς τὴν ἀπώλειαν ^ xal ταύτη alus μὴ 
ἀχουσθῆναί με τῆς μεγάλης ἐκείνου χειρὸς δεύμεννν͵ 
μήτε τὴν ζάλην εἰς γαλήνην μεταδαλεῖν, ᾿Αγχὸς 
γὰρ Qv, οἵδε πολλάχις «αἱ παρορᾷν εὐχομένους, ἐξ 
ἀγαθῷ τῆς ψυχῆς, xai ἐκεῖνα μᾶλλον αἱτουμεναί 
περέχειν, ὅτα xai πρὸς αὐτὴν ἄντιχρως xaprzip- 
mtt τὸ κέρδος, Δεῖ οὖν με μηονχυτηοίῳ ποοτελθεῖν, 
καὶ ψυχῆς φροντίσαι, χαὶ αὐτοῦ δὴ τούτου, ὅπως 
Θεῷ εὐάρεσττος ἔτομαι, ὃς οὗ χλύδωνος μόνου τῷ 
θχ) χττίου, ἀλλὰ χαὶ πολλῷ μᾶλλον τοῦ Busum 
κλύδωνος σώτας ἡμᾶς λόγοις ἀῤῥήτοις, εἰς MA 
ἤγαγε σωτηρίας, Οὔτω σχηπήσας xxi διχιοηβεὶ, 
px δίδωσιν ἑαυτόν “ ἠδούλετο δὲ ἡ εὐχὴ σωθηνεί 
τε xxl τὸν ἀδελφὸν ᾿Αρκάδιον, xxi τὴν ἴσην αὐτῷ 
ἑλέσθαι τοῦ βίου διαγωγὴν, ὅπερ ὡς ἐν χεφυλιν 
Wo, ἵνα μὴ χατὰ σῶμα μόνον εἴη, ἀλλὰ πολλῷ ud 
λον xxi χχτὰ ψυχὴν σωζόμενος, 

1A'. Πρυόσεισι τοιγαροῦν ἑνὶ τῶν χατὰ τόνδε c» 
τόπον μοναστησίων * xat ὁ ἐπὶ τῶν πυλῶν tet r[hi- 
νος ὡς εἴδεν χὐτὸ,, εὐμενῶς tt εἶδε, xai εὐθὺς die- 
ἐδέξατο, ἱμάτιόν τε δίδωσι (γυμνὸς γὰρ Ἦν), xat τὸ" 
πέζης a» τῷ χγινωνεῖ λίαν ἱλαρῶς χαὶ προϑύμως 
τοῦ Οεοῦ ὁὲ ταῦτα χαλῶς τῷ ᾿ἸΙωάννῃ διατιθέντο 
τὴν πρὸς αὐτὸν oi ἰβουσαν [f. add. ἑλομένῳ]. “Ἕπει 
μετὰ τὸ φαγεῖν, xai ὁμιλίας ὁ μοναχὸς ἁπτόμενν, 





1025 


VITA S. XENOPHONTIS. 


1026 


Πόθεν ci, ἀδελοέ ; λέγει, 'O δὲ, οὐκ εὐγενείας, 05 A modestiamque satis edoctus.ac pro sordido se ge- 


πλούτου, οὐχ ἄλλο) τοῦ τῶν ἐπισήμων καὶ περιφα- 
νῶν μνησθεὶς, ὥσπερ ἤδη τὸ μετριοφρονεῖν χατορ- 
Ἠώσας, ἀπὴ τῶν εὐτελεστέρων ἕχυτον βούλεται παρ- 
ἐστᾷ», ᾿Ανθρωπός εἶμι, λέγων, ξένος χαὶ τατεινὸς, 
ναυχγίῳ δὲ περιληφθεὶς, τὐμενεῖ τε τῷ Θεῷ γρονσά- 
μενος, ααἱ ταῖς εὐχαῖς ταῖς ὑμετέραις ὀιασιωθεὶς 
ἀπεῤῥίφην ἑνταῦθα, Τούτων ἀχούτας ὁ μοναχὺς 
vostri Τίς δέ σοι τὸ μετὰ Tautz σχοπός ; Καὶ ὃ 
᾿Ιωάννης. El καὶ θεὸς [f. Θεῷ], ἔφη, τοῦτο δοχοῦν, 
xai ui ἀπάγει τε τῆς προθέσεως τὸ ἀνάξιον, μονα- 
χὺς- γενέσθαι βούλομαι, ᾿μπήνεσε τὸν λόγον ἀκούτας 
ὃ πυλωρὸς, καὶ τὸν Ἰωάννην ἐμαχάρισε᾽ τῆς ἐπιθυ- 
μίας. Ὃ δὲ, ἀλλὰ δυνατόν μοι, ἔφη, ἐνταῦθα τί- 
λοσ ἐπιθεῖναι μου τῇ προδέξει ; Καὶ ὁ μοναχός" 
Προτχγγεῖλαί με δεῖ τῷ προεστῶτι, καὶ ὅπερ ἂν 
αὐτὸς ἐπιτρέψειν, τοῦτό σε ποιῆσχι, xai πέρας 
ἁ (αθὺν τῷ πράγματι ἀπαντήσει. Προσήγγειλε τῷ 
κατηγουμένμ ὁ μοναχός, μετιχάλεῖται ὁ ᾿Ιωάννης, 
xai εἰς ὄψι αὐτῷ ἔρχεται, ἡδοιῆς τε αὐτῷ γίνεται 
πρόξενος ὅσης διὰ τὴ» ἐπιφαινομένην τῷ προσώπῳ 
χάριν ἐκ τοῦ κάλλους τῶν dprtuv. ᾿Ακούει πλεῖστα 
6 ᾿Ιωάννης τῶν εἰς ὠφέλειον ψυχῆς συντεινόντων, 
εἴτα χατη χεῖται τὰ τῆς μουνλχιχῆς ἀχριδείας, κείρε- 


rens, Sum, mquit, hospes atque abjectus,qui nau- 
fragio javtatus, Deoque usus propitio, ac vestris 
precatiopibus servatus,huc deveni. Quibus auditis 
addit monachus: Queni sutem post hzc finem spe- 
clas?Tum Joanne::Si Deo,inquit, visum fuerit, ine- 
que tanto proposito mea non excludit indignitas. 
menaclius (ieri vehementer desidero. Εὰ reiutel- 
lecta janitor collaudat juvenem,ac tam sancto ι[6- 
siderio beatissimum e:se confirmat. Anne igitur, 
inquit Joannes, hoc loco voti compos fieri potero? 
Be- pondit monachus,volum praesidi exponendum, 
quodque is decreverit. exsequendum esse, atque 
jta rem exi'u buno conclusum iri. Tum monachus 
superiori fert nuntium. Joannes accersitur, et in 


Β conspectum prasidis venit; cui magi.& sane volu- 


ptati fuit intueri viriutum splendorem in Joannis 
vultu elucentem.Plurima hic edocetür Joannes ad 
maximam animi ulililatem spectantia : tum da 
monaslica sedulitate instruitur, tondenti.r crines, 
atque una si quid superes: el profanum vel terree 
nuni abraditur,neque tantummodo tunc monacho- 
ruin habitum, sed et cegitalion: s cum professione 
vesuium congruentes induit. 


ται τὴν χόμην͵ συναποχείρεται πᾶν εἴ τι xosut«dv τε χαὶ πρόσγειον, tà τῶν μοναχῶν περιδάλλεται 
μετὰ τῶν ἄλλων χαὶ τοὺς συνάδοντας τῷ ἐπαγγέλμαι τῆς περιδολῆς λογισμούς, 


184. Καὶ ἣν οὔτω νηστείχις, xal ἀγρυπνίαις, καὶ 
προσευχαῖς διοχαρτερῶν, τὰ μὲν ἄλλα εὗὐθυμος, 
λον ὃὲ τῇ περὶ τὸν ἀδελφὸν φροντίδι χατώδυνος τὴν 
ψυχήν qtto γὰρ αὐτὸν τοῖς ὕδασι δεινῶς ἔνχπο- 
θανεῖν, ᾿Ελάνθχνε ὃὲ τὸν γενναῖον, ὡς ὁ ἐκείνου 
Θεὸς, καὶ ᾿Αρχαδίουν πάντως ἣν ἀαφοτέροις γὰρ 
ἔμελεν ἀρέτχειν Θεῷ, διὸ xal ἀμφοτένων θεὸς 
ἐκήδετο, Τούτου τοιγαροῦν τῇ χάριτι xxi ὁ θεῖος 
διασωθεὶς ᾿Αρχάδιος, «αἱ γῇ τῆς Τετραπυργίας 
ἀποδοθεὶς, ὥτπερ ἔφημεν, χάριν ὡμολόγει Θεῷ τῷ 
σώσαντι, ᾿Εδεῖτο δὲ xal αὐτὸς περὶ τοῦ ἀδελφοῦ 
τῆς αὐοὺς τυχεῖν δεξιᾶς ὁδτγοῦ τε καὶ φυλαχος, καὶ 
τοῦτον ἰδεῖν ὀφθαλμοῖς πρὶν ἢ τὸν βίον ὑπεξελθεῖν" 
ἀδελφοὶ Ὑὰρ ἦταν o) τὰ σώματα μό"ον, ἀλλὰ" καὶ 
τὸς ψυχᾶς. Μετὰ ὃὲ τὴν coy, ἄπεισιν εἰς χώμην 
πινὰ (ὦ Θεοῦ χριμάτων || ἄρτου δεόμενος χαὶ εἰς “μεἴ- 
pz« ἑτέρων βλέπων, οὗπερ ἀτεχνῶς οἱ πατέρες πολλῶν 
δευμένων γαστέρας ἔπλησαν, Δχδὼν οὖν, xal φαγὼν, 
xx: ἰσχύσας, ὕπνῳ προσέσχεν. Ὃ δὲ ὕπνος ὄνχ» αὐτῷ 
εἴχεν, ἐπιφανέντα τὸν ἀδελφὸν, καὶ, Τί δὲ δι᾽ ἐμὲ 
θρτνεῖς, ἀδελφὲ, λέγοντα, ὃς ἐν Χριστῷ ζῶ ; Τοῦτο 
Ὑοῦν ἀληθὶς πιττεύσας, μηδὲν τὸ μετὰ ταῦτα λυποῦ. 
᾿Επεὶ τοίνυν ἀνῆχε αὐτὸν ὁ ὕπνος, συνεὶς τὸ φανὲν, 


γ ρᾶς ἐπλτιροῦτο καὶ τῷ θεῷ χάριν διωμολόγει, 


ΙΓ΄, Εἴτα οχοπῶν fj» καθ᾽ ἑχυτὸν xal λογισμοὺς 
τρίφων, περὶ τοῦ ti δὲ] ποιεῖν" ἀντετίθει γὰρ 
οὔτως: ᾿Απελεύσομαι πρὸς τοὺς τεχόντας ; ἀλλὰ 
λύπης μᾶλλον αὐτοῖς αἵσιος ἔσομοι μόνος ὀφθεις, 
᾿Αλλὰ πρὸς τὴν τῶν μαϑημάτων ἀνάληψιν χατὰ 
ti» τοῦ πατρὸς ἐντοι ἦν mopsops ; ἀλλ᾽ ἀδουλήτως 


καὶ ἀηδῶς προσίξω τῇ dap, τοῦ ἀδελφοῦ στερης 


XII Cumque hac ratione jejuniis, vigiliis et pre- 
cationi constanter sese addiceret, cetera quidem 
erat a acri animo,excepto quod unica de [raire sol- 
licitudine. non inediocriter angeretur, quem mi- 
serrime undis immurtuum crederet, Non conside- 
rabat enim generosus juvenis, suum Deu:n etiam 
Arcadii prorsus esse. Cum enim uterque Deo pla- 
citurus esset, singularem utriusque coram egit 
Deus. Hujus enirm favere divinus qnoque Arcadius 
letho erej.tus, et in regionem, uti diximus, Tetra- 
pyrgi& apulsus. inibi servatori Deo gratulabatur. 
Neque minus ille pro fratre deprecabatur, tui ut 
pari manu, duce et custode agatur, tum ut oculis 
eumdem ante inorteim conspicere liceat, Animis 
enim,non riodo corporibus fratres erant. Absoluta 
recatione mox in vicum quemdam se confert, at- 
que (o judicia Dei!) cujus parentes multorum esu- 
rientium ventres. plane exsaturabant, ille yanem 
supplex alienasque manus respiciens deposcebat, 
eoque sumpto corroboratus in summum incidit. 
Vix soporeu libaverat, cum assistens illi Joannes, 
Quid me luge:, trater. iuquit, in Christo viventem? 
De quo quo nequaquam dubius, dolorem impos- 
terum ex animo ejice. Post. liec evig.lans Acca- 
dius, probata visi lide, l:eti.tis. exsultat, Deoque 
grates, ut par er«t, essolvii, 

XII. Inde animum cogttantis anxize occupant 
cura, (quid tandem sibi agendum videretur. Sic 
itaque sacum conterdebat: Au ad parentes re- 
veriar, quibus ubi solum me viderint, suiuinum 
marorem injiciam ? An stud orum cursum repe- 
tam, quod decreverat pater ? Sed aniinus fratre 
orbatus, invitus ac [as;idiosus ad doctrinam ac 


1027 


MENSIS JANUARIUS. 


1028 


cedet. Quo me veram igitur? Parenti semper m0- 4 θείς, Τί οὖν ποιήσαιμι ; Τῷ πατρί uoo ἀεὶ ὁ τῶν 


nas!ica vita tum cominendatione dignissima,tum, 
felicitatis plenissima esse visa est, Hanc arripiam; 
neque quidquam ἃ pateroa sentent ἃ votoque alie- 
num fecero. llis dictis, viam Hierosolyma tenden- 
tem ingreditur. Quo ut pervenit, obi:is sacratiori- 
bus locis lustratisque propemodum omnibus mo- 
nasteriis, inter eundum ip quemdam ex magni* 
ill.s senem iucidit, haud obscura virtutis insignia 
qua incessu, qua hanitu, qua decenti eculoruin 
compositione predentem. Ad quem cuim letusac- 
currisset, dic'a illi salute : Deprecare, inquit, pro 
me Deum: gravissima enim tristitia prorsus exa- 
nimur. Cui senex: Bono sis animo : nam pater, et 
mater, et frater tuus vivunt, Ceteri quuque eam- 
dem iecum tempestatem passi, servati sunt om- 
nes: sed el qui vobiscum fuerunt famuli tanto 
exempli periculo, monastico hahitu, quemad- 
modum et germanus tuus, exoruati sunt: Exaudi- 
vit autem Deus supplicationes tuas, eosque om- 
nes antequam vita excedas, tuis oculis in'ueberis. 
Qus cum prssiantissimus Arcadius a:diisset, 
amplexus regulam, et sedulo eam tenuit, οἱ ala- 
criter exsecutus est. 


μοναχῶν βίος ἐπαχϊνετὸς ἐδόχει, καὶ μακερισμοῦ 
ἄξιος" τοῦτον ἐλέσθαι μὲ δεῖ, καὶ οὖκ ἄν Ouyus- 
τοιμι πατριχῆς γνώμης χαὶ τῶν εὐχῶν. Οὕτω: ὦ» 
πὼν, ὁδοὺ τῆς πρὸς τὰ Ἱεροσόλυμα εἴχετο. [ενό» 
μενος δὲ ἐχεῖσε, xal τοὺς ἀγίους διελθὼν τότος 
imita ααἱ τοῖς μοναστηρίοις σχεδὸν ἅπασι προϑιὼν, 
bv ὅσῳ ταῦτα μέτήει͵ συαντᾷ γέροντί τινι τῶν μὲ» 
γάλων, οὖκ ἀσαφη τῆς ἀρετῆς σύμδολα ἐκ τοῦ Br 
δίσματός τε xai χαταττήμχτος, καὶ τῶν» ὀφθχαμῶν 
δυναμένῳ παρέ ειν᾽ ᾧ προϑὸραμὼν ἡδέως «sx de 
πισάμενος, Εὔξαχι ὑπὶρ ἐμοῦ, λέγει- πολλὴ Yap avi 
βάλλομαι τὴν ψυγῆν. ᾿Αλλὰ μὴ ἀθύμει, ὁ γέρυν 
qns καὶ γὰρ xai 6 πατήρ, xal ἡ μητήρ, καὶ ὁ 
ἀδελφὸς ἦ ας ζῶσιν᾽ ἀλλὰ xdi πάντες οἱ ast ew 
τῷ δεινῷ κλυδωνι περισχεθέντες ἔσώθτσαν, χεὶ d 
μεθ’ ὑμῶν δὲ ὄντες πατόες ἀπαθεῖς τε xm» b. 
ἐμεῖναν, καὶ τῷ τῶν μοναχῶν σχήματι ὥσπερ δῆ xs 
ὁ ἀδελφός σον χατεχουμήθησεν. Επάκοος δὲ ew 
γέγονε χαὶ Θεὸς τῆς εὐχῆς, καὶ μέλλεις αὐτεὺς, 
πρὶν ἢ τὸν βίον ὑπεξελθεῖν, ὄψεσθχι. ᾿Ἔχουσε τά 
θχύματα ταῦια ὃ θεῖος ᾿Αρχάδιος (Θαοὺ δὲ καὶ τοῦτο 
πάντως Tdv], xat τὸν  xavóva παραλαβὼν, εἴχετο 
σπουδαίως, χαὶ προθύμως αὐτὸν ἤνυε, 


CAPUT V. 


Nawfragium filiorum intelligunt paventes, et forti animo ferunt. 


XIV. Duobus vero elapsis temporibus (inten- 


dite nunc animos, ut quemadmodum tristium C ἐχειν ἐνταῦθα μάλιστα Ort, ἵν᾽ meo 


auditione doluimus, ita letiora tractantes mero- 
rem voluptate solvamus, post duo igilur tempora, 
eorum pater, omnium qua (iliis accidissent igna- 
rus, cum litteris domesticum mittit. Permagno 
enim tenebatur desiderio intelligendi, quid tan- 
dem cause esset cur tandiu oplatissimis charis- 
simorum litteris frustroretur. Qui missus erat, 
ubi Berytum | attigit, facile comperit, doininos 
suos in urbem non revertisse. Quare suspicatus 
Athenas profectos esse. etism eo se frustra con- 
tulit. Verum inde discedens cum apud hospitium 
quoddam diversaretur, ibi in quemdiam conser- 
vum suum inler monaclios receptum incidit : ad 
quem posi mutuam notitiam accedeus, Ubi, in- 


qui!, loceruta est uterque dominus noster ? Ad Ὁ Ποῦ, φησὶν, ol ἀμτοοῖν "ov χύριοι ; 


qua al er ingeniscens, lacryinisque v.ltum per- 
fusus: Eheu! ait, quam funesta ex me auditurus 
651 Miserrime domini nostri pelago hausti sunt. 
Ego solus, uti creo, evasi, ac salutem periculo 
acerbiorem nmaclus, solitaria vitam elegi, hac 
vivendi ratione me morluo, quàm vivo, similio- 
rem fore existimans, Neque vero me recte fac- 
turum credidi, si ad. patrem ipsorum doininum 
nostrum redirem malus nuntius, iufaustum spe- 
c'aculum, odiosa et merito inamabilis vita, ]uc- 
tuose naufrayii reliquie. Quocirca uuuc llieroso- 
lymam cogito, et ad sacra loca proficiscor. 


lA*. Xpovuv δὲ ἤδη δυο πχρῳχτικότων ἀλλὰ κροϑο 


tà λυτηρᾶ 
μαθόντες ἠλγήσχμεν, οὕτω καὶ τοῖς apris 
προσέγοντες, εὐφροσύνῃ τὰ σκυθρωπὰ λύσωμὴ. 


ἐπεὶ τοίνυν δύο χϑονοι παρῆλθον, ὃ τοιτὴ; αὐτὼ 
παντάπασιν οὐχ tióxc, olx On τοῖς ἐχείνου sai 
συνέδη, ἑνὶ τῶν οἰχετὼν αὐτοῦ γράμματα ἐγχειρίσας 
ἐγπέμπει, γνῶναι διψῶν τί ποτ᾽ ἂν εἴη τοσοῦτον 
χρόνον γράμματα αὐτὸν u" δέξασθαι παρὰ τῶν 
φιλτάτων, Βοη ὃὲ τῷ ἀπεσταλμένο τὴν Βηρυτὸν 
φθάσαντι διεγνώνθη, τοὺς αὐτοῦ χυρίους πρὸς τὴν 
πόλιν μὴ ἀπαντῆσαι, "i'noÀaónw οὖν πρὸς ᾿Αθήνας 
αὐτοὺς χωρῆσαι, τῆς αὐτῆς εἴχετο χχὶ ἐκεῖνος. 
᾿Απιὼν δὲ καταλύει πρὸς τινι πχυδυχείμ, ἐν ᾧ βλέκει 
(vx τῶν ὁμοδούλων αὑτοῦ κατὰ μοναχοὺς περιεσταλ- 
μένον" d προτελθὼν, χαὶ γνῶσιν δοὺς xai À as, 

;  Estivativ 
ἐχεῖνος ἀκούσας, «αἱ δαχρύων tà. ὄψεις ὁποπλη- 
σθεις, Φεῦ, slxtv, οἵα ταῖς σαῖς ἀχοαῖς ἔρετν β.ὑλο- 
μαι 1 ἐν τί, θαλάσσῃ γὰρ οἱ ἥμῶν χύριοι ἐλεεινὼς 
ἀπολώλχαιν, ᾿Εγὼ 0i μόνος, ὥς γε οἶμαι, δισσω- 
θεὶς, σωτηρίαν, ot pot! κινδύνου λυπηρωτέραν τὸν 
μονήρη &ov μετελθεῖν εἰλόμην, θανεῖν ὥσπερ καὶ 
αὐτὸς διὰ τῆσδε τῆ: ἀγωγῆς προχρίνας ἢ ζῇν" οὐδὲ 
γὰρ ἔκρινα συμφέρον εἶναι πρὸς τὸν δεσπότην ἡμῶν 
τὸν αὐτῶν πατέρα ἐπανελθεῖν, ἄγγελος πονηρὸς, 
ὄψις δουοττυχῆς, ζωὴ μισουμένη xai διχαίως ἐπίφθο- 
νο;, ναυαγίας ὀδυνηρὸν λείψανον, Nov οὖν ἐπὶ τὰ 
Ἱεροσόλυμα τὴν πορείλν ποιοῦμαι, καὶ πρὸς τοῖς 
ἁγίους πορεύομαι τόπους, 


VITA S. XENOPHONTIS. . 


εἶνος 4490311, xxi ὅλος γεγονὼς τοῦ míi- A — XV. llis i'le auditis se totum merori tradens 


stt μὲν ἀιλφοτέξαις τὸ στῆθος, δεινὸν ὃς 
i£vo1, xai τῶν χυρίων ἐπιμνητθεὶς, οἶχέ- 
οὗ χαὶ εὐγνώμονος ἦφ'εἰ φωνην, ΟἿ μοι] 
λέγων͵ τί τὰ γεγονοτα ταυτα ; τίς ἡ πι- 
)rongoc περὶ ἡμῶν ἀχοή ; ποίχ γλὼττα 
y πατρὶ τὸν ὑμῶν οἴχτιττον ἀπαγγελεῖ 
τίνες ὀοθαλμοὶ τὴν αὐτοῦ θλῖψιν χαὶ τὴν 
' ὑμῶν ὄψονται H «ie tont πικρὰν ἐχείνω, 
; τίς ἔνδυμα σκοτεινὸν, ὄχχρυχ θερμὰ 
ἀποῤῥέοντα, χόνιν χχτὰ χεφαλῆς 
πολιὰν ἀθλίως ὑδριζομένην ; Οὕτω περι- 
κλαύσας, Ἡδούλετο μὲν ἄλλην τραπέσθαι, 
ρὸς τοὺς δεσπότας ἐπανελθεῖν, μηδὲ ἄγγε- 


λ "m 


feriela pe-tus utraque manu,editoquelugubri cla- 
more, : b redintesratam domin rom metnoriam, 
in hanc boni grat que servi vocem erupit : Heu 
τ 1 domi*i imei, quam tristia vebis evenerunt ! 
quam amara, quam infausta de vobis audio 1 quae 
lingua parenti vestro miserandum vestram necem 
aununtialiu? qui oculi tum »psius, lum matris ve- 
stre consternationem sustiuebunt aspicere ? quis 
ama i--iimam orum mo-nti»(m videre poieri ? quis 
atram vestem ? quis cal.Jas lacrymas per oa ma- 
nantes ? quis cineres aspersos capitibus et canos 
infelicissime sordida:os ? Ubi: hisce lameriastionibus 
plus satis indulsit inducere in animum non potuit, 


; γενέσθαι τοιαύτης ἀπευχτῆς ἀγγελίας, ut ad dounnos tau dirge elodis nunuus reveiteretur. 
rcv δὲ μᾶλλον ὑποστρέψαι παραινούντων, g Verum audito eorum, qui forte aderan:, cousitio, 
αὐτὸς τυνεὶς, ὡς τὰ γεγονότα μὲν ἅπαξ reditum suadente, cuin et ipse consideraret quae 
ἀμήχανον ταῦτα εταδαλεῖν, αὐτὸν δὲ πχρ- — seinel facia essent infecta fieri non. posse, seque 
vat δεσποτιχῆς ἐντολῆς, πρὸς τῷ μηδὲ τῷ M herilis imperii delractatorem visum iri, quodque 
δύνασθαι βοηθεῖν, xai θεομισὲς καὶ ἀπάν- — Deo hominibusque ingrata foret, neque in re uti- 
λως δὲ xal δείσας, μὴ καὶ δεσποτιχῇ ἀρᾷ que desperata fructuosa luec tergiversatio, qua et 
τοπεσεῖν, ἐξώλειαν ἐχυτῷ ἀνοήτως περι- domini imprecationem incurrere,et perniciem si- 
κανῇει πρὸς τοὺς δεσπότας͵ bi impudenter conflare verebatur, ad dominos 
suos reditum suscepit. 

Ἰάσας δὲ τὸ, olxov καὶ εἰσελθὼν, σύννυς XVI. Utergo pervenit domum, atque ingressus 
ὑπὸς ἐχάθητο, χρύπτειν μὲν ὡς δυνατὸν est, cogitabundus morensque sedebat, rem pro 
tvux βουλόμενος, καὶ μηδὲν πρὸς οὐδένα  virihusoccultans, neque quidquam de iis quse com- 
iUo. φθεγξάμενος, τρανότερον δὲ γλώττης  pererat cuiquam enwunlians; verumtamen longe 
Big τῆς ὄψεως (ποῦ yàp ἠδύνατο κρείττων manifestius vultus moestitia.quam linguatquienim 
Vtou χαχοῦ :) σχυθρωπὰ ὄντα τὰ ἐγνωσμένα — tanto malo non vinceretur?) qu& cognorat, inju- 
x τούτου λόγος διέῤῥει πρὸς τοὺς ὁμοδού- |, cunda esse,demonstrans.Hiuc sermones domesti- 
ὑπεψιθυρίζοντο ῥήματα πονηρὰ à λαθεῖν corum exorti »uni, inter $o sinistre murmurantiom, 
iw τοῦ οἴκου κυρίαν ἀμήχανον ἦν, Μετχ- qui heram penitus latere non poterant. Hac igitur, 
| οὖν τὸν ἀπεσταλμένον, Πῶς ἔχει τὰ — advocato qui missus fuerat, ut valeant liberi, sci- 
jv ; ἤρετο, Ὁ δὲ, Καλῶς, sUxtv. Τῆς δὲ scitatur. Respondet belle eos habere ; et cum 
ttz ἀπχιτούσης, ἐκεῖνος ἀπολίτθλι χαιὰ litteras illa posceret, eas in via periisse adjicit. 
ἔφασχεν, ᾿Επάταξεν αὐτὴν 4 xagüiz, καὶ Tum cor matri palpitsre, omnía suspicionum plena 
ἐστὶ γέγονε, xai τὰ σπλάγχνα ξεινῶς  esse,ac visceribus graviter commoveri, Ergo for- 
"Opxotg τοιγαροῦν τὸν mata episc midabili jurejurando famulum adigit,ut veritatem 
ἢ μὲν τὸ ἀληθὴς ἐξειπεῖν, Ὃ δὲ, fao) ne celet. Quo ille vehementer commotus, ductis 
ἐπονθὸς στενάξας, δαχρύων tt πληρωθεὶς; alte suspiriis, lacrymisque jam totus maJens, Me 


jn, xuoía bus, ὅτι τοὺς malÓxq τοὺς σοὺς, 
ὀεσποτας, τοὺς φωστῆρας, φεῦ | τοὺς χα“ 
τὸ λοιπὸν οὐδαμῶς, ἔργον ἤδη θχλάσσης 
|i. Ταῦτο δ᾽ ἐκείνη ἀκούσασα, μαλαχὸν 


miserum, inquil, doinina, filios tuos, dominos 
meus eheu ! pulcherrima illa lumina, deiuceps 
haud unquam a:spicies, jan mari haustos atque 
absumptus.Sic ille Cu,;us narratio tantum abest ul 


ovütv οὐδ᾽ ἀγενὲς οὐδὲ γυναικεῖον, ἀλλ᾽ p marem ad aliquid mvlle,indisnum,aut muliebre 


at βουλομένη, ὅτι παίδων τοιούτων μήτηρ 
4, ηὐχαρίστει φανερῶς τῷ θεῷ ᾿ 4xt σιω- 
v τῷ παιδὶ παραγγείλχσα, αὐτοῖς ἐχρῆτο 
"196 ῥήμασι, μετὰ τῆς αὐτῆς διανοίας * 
τὸς ἔδωχεν, ὁ Κύριος ἀφείλετο * ὡς τῷ 
εν, οὕτω δὴ χαὶ ἐγίνετο, » 

τέρας δὲ ἤδη γενομένης, τοῦ θείου Ξῥενοφῶν- 
ἧς συνήθους λαμπρότητος xai δορυφορίας 
βασιλείων ἐπανελθόντος, τραπέζης τε ἤδη 
Ὡς (εἰώθει γὰρ ἅπαξ τῆς ἡμέρας ἐν 
οφῆς ἅπτειθαι), ὦδινε μὲν ἡ γυνὴ τὰ 


i, 21. 


prae se ferendum induxeril,ut potius ostenderit,se 
germanau ejusmodi filiurum matrem esse, silen- 
dum ue fainulo imperarit,Deo gratias refereus, his 
Jubi verbis ia eamdem senteutiam usa : Dutninus 
dedit, Dowinus abstulit : sicul Dotnino placuit, 
ita factum est 4. 

XVIl.Ioteriin vesper advenerat, quan.lo divinus 
Xenophon con:ueto spleu lureac satcllitio stipatus 
ereyia domum revertit. Ubi nena jam strata, 
(nam semol duntaxat pcr diem εὐ Ὁ vesperam -ume- 
bat cibum) alflicta nuntio mulier,commanicande 


Φασὶ merde» σα AUNR GIFEGUm JUI pupaf 8 Ξὴς “ρας, S. mcus » rd» 
Juxuset ev-Ssumum nzETWOque meeramdem ab i rziclam ται. aD c XML iL. 
AITWRM ὉΣι τσ τι duree. nim quar [6 eun aA τοῖα δὶ o RSCLLG CICER 4.55. c 
Zaww negüGecc. id SRIDT us cam rae 352 α n-—D» πὰ IX nna 
Ber. pes RB είς Deu asta! Das ΓΦ 8 Π4- I TAUEC o r—m 1 ἃ -—- aà 
ENS τειν DCg£Kc»à um e A188US Hge4389- dum rz. 11 o0 mEnx o bGmesox: 
3e &.  ταϊστι clo μὲν προ τὰ τ. iL T^ παν. EDT Xw-«* 1 
muirr. σῦς a"ngers “πίσσα Z6 7M 4A  ix&ce- 024. m án A. τς Lom 
rz» εἰ lun teiuDuF. am repu Nes uurE Az. *£-———r- nk. Ξε: Ξ τ 9i 
—MUEA.DIR DMCELIA tzüetat s) oe-dnZum.- Srape€4e LX - 

EXRGE idzl.23. 368 ΣΕ uà o dull 2-3. MOL uà. -ἡἨΒϑ - τι πα πὶ τ τ:ξΞΞ--. πτ E 
M LleCB "ιιιτ. 1 AF A4EPlI—ua» ΓΙ ΕΚ Beo ILIIzx ———u “- 5 τ 2, E om 
uu παι Ὅλες πριν Ὡς Δ dab ——u- — 0: n2 — IX. — — 
x» nuF Lih idilcTz. Liefau dud i4 Li— o . πὰ € - τὸς. —- 742.2. 
ξιυξ ἘΠῚ AD". Um τὰ 2 2 ἃ Ax SEGCRO CL in IL I 

24 Ap ΤΙ abSalemus LZ val ULT 

5.1 1... dac 4D oGmA&GIlSS e LOeSeTAuSS d dl lÍÉ— occocc-—-c:n 

zehietriA Ulf sc. τον que 24202058 2jnodgpm—A— I m “Ὁ τ’ 

hycw Jcm.u$ ul Cnuic-aa. Dm a Cibi ujumbé -- . 
J'acWwuaens. que Hhdkni-etT. arde £a LM - -- τῶς τ 2. τι» lam 
X» Ll Pr.Üwi.Rakenu. iu46097 Bus am o -- STI c. — cc ol 


da Jc. aluum auis elg Mciladbenü το. LL-. —L - -“. xn. ---..-- 
mE... Damuüue δώ... .ωδδ. ἐδ. cYLoe.m. cabüfes  —— χΧ52:ΞἪἢ ΞΞ 0 i ZLL TLICOM&I 


4IidMd* 2c. —:.2s. 24b lab ἴοι, 4 τ 4€ -“--- τος’. lum τόν πὸ Liz 
Bude Rh: ZPO ει o BABC ALÓCD a0 2 TL: - τ mL o £2 c 'LolI-A 
ἐδ Met " oMLaeaec jS] D ΩΝ, Guo MIDSefTUDES — il. ἀξ lo l1 

J3iz adMalo ae R1 un ἃ ie rema). - GUESS i$üi— —— com Il LII LI 
Di fuu C IoiindnEes ——. 18} SUL δ΄ ν.:.. 2270707154. a. -:3 
LdRA&R Ὁ Raner onn i;eseucuunm Ho kECua 0 — cr om CIL) ILLE τ τς 
ἋΣ DNEVAbouOURE. idee ΔΣ ἃ. DI 4“. ὡς“ ὦ Pelo 6l. 2l f——o- —— 00:Éi 

JR" uc4 Mas Μ}}5 ἢ 3k*i ὁ D od ID LanfÉf- Σ: Ξ tnl Ica. Ar : 
reb at^ D. “ὦ quoc Rma. couvert dae ἦν ug ud- Domni llo —L-—-A0 cl τος i 

Quá, Ju Xabempfmuen jeux Ala scat bae Tuis το —02—cm τ τς ic I.2 
AM. ΕΞ δᾶ ἈΞ ΤΡ. DIU AGAR 49 — Dem .-:ΣἜ Ξ τῶ ἃν τε πρὶ 2.2 c2 τς 


"ua mb uBLAA δ ΒΒ ur Rul&uaAMNE —Lc8Su- — 6. τς τ Ξε τυ Σ o 
iur DDR sebus D. c UMMRUAME Suaf us laco — Ξ.τῷ c0————-.2 lI GL .x-lr 
ἈΦ sux jeuinda a Cure ὩΣ 155}.- πο 0 IMARO 4l Ξ:: e TLÁeo  -- Tu 
“διῶ m& auaaullé cx. Δ. Civdlline if oWSMU 1 34. SL. camo irt. T. ----. 

QQuWS* gei a wE uu. Ja OM1uutc iuga o9 Zu 1 Dl c l0 — —-— τ'. -Ξ: o - 
Sauna "a*noabib4* — di dies ἰὼ δ mo νεῖ. — Ce : tet... l7 πος IL 
GA ca «ws V. ul HU Ju 5. 5 TD j€—.2 ἢ Ξ τ πὶ oa 1l ono c IT .-- - - 
ἐν δν Q oM I$ US. (auam χὰ Cou Cui|S .1- — DU 0L. πὰς “5. z 
ὧν. ᾿Ξ μὰ Σς 7C 8 m. MS δ δ cL. -.- . ὑπ φ--ὠὉΞΣ. . . τ -- m 


ἘΝ Ν᾿ dM τὰ τἰ δῷ. εν enun. ICA δ. dialae ach — -ΞΠΞΏ --Ξῷ 2l VIX τον δ τς τὶ 
"ἀν dexsisw ζω : Son 


-- ".L 5 *, "- 8 " )—- - ^u w^ - . . 42109 t$ "tL. 


v. TERCER M “ - - M — — uibs 
"M «᾽ "ς Tw. - S 9 —- o7 - -.-.- - - 
. . - ^ -- " 5 M - 7 . T7 ——— - 
(OU NNADUON e 29 IT . 1 .--- - - τ. τ IL - . 

* NE CCELI M - oU ^ . - — AL — 
«- . I T. AS ^ ὦ Aa" e. . ^21 T7 7l. T - € TVILÁAT oe TA ac z 
SNC . δ να’ SB a » ae eae um "i c « Me T.l22". σ.. τ ^? — 


s LIN YS N ΟΝ 


VITA 8. XENOPHONTIS. 


1034 


v σκήπτρου ἐχόμενος * ὁ δὲ ᾿Αρκάδιος, A diadeu.ate plurimis ac. splendissimis stellis ful- 


ὠτὸς ἀναδεδεμένος Ex ποικίλων ἄστρων 
tv, σταυρόν τε τῇ δεξιᾷ κατέχων, χαὶ 
; ἀνάπχοσιν χαὶ στρωμνήν, 

Ὁ συνιέντες τοὺς παῖδας αὐτῶν τιμῆς 
)χι παρὰ Θεῷ, καὶ τυῦτο δὲ διδα χθέν- 
χάριτος, ἐν ᾿Ιεροτολύμοις αὐτοὺς si- 
«x μικρὰ θέμενοι, καὶ χρυσίον λα- 
εὐλογίας χάριν καὶ παρακλήσεως τῶν 
, ὁδοῦ τῆς ἐπ᾽ αὐτὰ φερούσης εἴχοντο. 
κατέλχδον, τοὺς ἁλνίους περιελθόντες 
τὸ μὲν προτευχῆ, τοῦτο δὲ χαὶ δια- 
συνεργὸν τὸ Θεῖον τοῦ προχειμένου 
ica xal τὰ μοναστήρια διελθόντες, 
οθουμένου ἐτύγχανον, οὔτε μὴν τοὺς 


genle redimitus, dexiraque crecem preferens, 
jrope consiratum ad quietem lectülum viseba- 
tur. 

XX. Ex quibus cum filiosin magno apud Deum 
honore versari intelligerent,cumque divino mune- 
re eos Hierosolymis degere satis perspicerent, res 
caleras ceu minures aspernati,sumptaque, quanta 
ad solatium el levamen inopum opus esset, pecu- 
nia, in viam eo ferentem se dederunt.Quo ut per- 
ventum est,cireumeuntes loca sacra, simul preci- 
bus, simul largitioni operam dantes, auro velut 
ceeptorum divinitus operuin adjutore praeclare ute- 
bantur. Inde ad monasleria digressi, nusquam 
quod desiderabant consecuti, optalissimo natorum 


τῶν εἴχον ἰδεῖν. ᾿Εντεῦθεν ὁ πόθος g conspectu frustrabantur.Unde et desiderii fervor, 


oc ἀνεφλέγετο, τῇ παρχτάσει τοῦ 
; ὑποτρεφόμενος, Οἷον γὰρ τὸ ἰδεῖν 
à oUtt φίλτατα, οὗτως ἀπελπισθέντα, 
οιἰαύτης τύχοντα τῆς οἰκειώσεως, 


i συναντῶσι τῶν oix£tOv, οἱ χαὶ συν- 
ἐκείνων παισὶ ἐτύγχανον, μοναχιχὰ 
ὃν χαὶ ἀπὸ τῆς μορφῆς ἀναγνόντες, 


mora temporis occulte nutritus, vehementius exar- 
descebat. Quid enim desiderabilius,quam liberos 
tam charos, tamque extra spem videndi positos, 
tantaque a Deo benignitate servatos,adhuc super- 
stites intueri ? 

XXI. Post hec in quemdam ex famulis, qui cum 
filiis foras profectus, sed nuuc habitu monastico 
indutus erat, incidentes,eum ex forma cognitum, 


νῦν, ἀλλ᾽ ὁμόδουλον ἑαυτῶν, ἢ xxi jamque nou ut servum, sed ut conservum, aut ut 


αι χρίνχντες, τοῦτο μὲν τῷ σχήματι 
τοῦτο δὲ χαὶ τῷ περιόντι τῆς αὐτῶν 
, Ὑόνυ χλίνχντες, προσχύνησιν αὐτῷ 
ον, Του δὲ βαρυνομένου τῇ τῆς τιμῆς 
τοῦτο, ὁ θεῖος ἀπεκρίνατο Ξενοφῶν, 


digniorem eliam tractantes, tum sacra vestis ve- 
neratione, tum modestia sua maxima impulsi, in 
genua abjecti,religiosa adoratione prosequuntur. 
Quem honoris excessum cum ille non ferret, Non 
tibi,inquit divinus Xenophon, sed vestitui luo, ac 


vt τῷ σῷ καὶ τῷ xal τῇ OU αὐτοῦ. divinze familiaritatis sigillo, quod habitus iste im- 


᾿ὃὸς θεὸν οἰχειώτεως. 
$ xai πυνθανόμενοι περὶ τῶν παίδων, 
ov μαθεῖν, ὅτι μὴ τὰ ἐν θχλάσσῃ μόνχ 


pressit, hec deferuntur. 
XXII. Tum de liberis sciscitali, nihil prseter 
ea qua in mari acciderant, assequuntur. Nam 


; γὰρ αὐτοὶ διεσώθησαν, ἤδει ἐχεῖνος de salute ipsorum nihil huic compertum erat. 


«xod τοῦτο ῥχθυμότεροι γεγόνασιν, 
iov ἤμόδλυναν, ἀλλ᾽ ἔτι μᾶλλον τῇ περὶ 
ἐπιθυμίᾳ τὰ σπλάγχνα διαχχιόμενοι, 
.. Δόξαν οὖν αὐτοῖς, xxl περὶ τὰ τοῦ 
ἐφοίτων, ἅμα μὲν περὶ τῶν υἱῶν 
λα δὲ wai τὴν χεῖρα δαψιλῶς ῥέου- 
μένοις προτείνοντες. ᾿Απιόντες οἱ 
(wo τῷ θχυμχοατῷ γέροντι, ὃς καὶ 
ἀποκείρας xal τὰ τῶν μοναχῶν 
ἦν. Τούτῳ προσελθόντες, xal ποδῶν 
ὧν ἁψάμενοι, ἐδέοντο εὐχῆς αὐτοὺς 
πρὸς Θεόν, ᾿Επεὶ οὖν ὁ γέρων εὐ- 
Nw εἰς τοῦτο παρέσχε καὶ ἤδη ηὔ- 
μὰ τούτους ἐχάλει (ὦ χάριτος θείας !) 

τὴν ἐν χερσὶν ὑπόθεσιν, μάλα 
θεοφορήτως. Δεῖ δὲ οὕτως, ὥσπερ 
διωτικώτερον αὐτὰ παραθέσθαι, Τίς 
οὐ, τὸν χῦριν Ξενορῶντα xal τὴν 
:à Ἱεροσόλυμα κατιδεῖν ; Οὐδεὶς ἕτε- 
Ὁ μὴ, ἣ τῶν τέχνων στοργή, Μὴ οὖν 
γὰρ, ζῦτιν ὑμῶν αληθῶς τὰ τέχνα, 
Βεὸς ἡμῖν ἐφανέρωσεν. ᾿Αλλ᾽ ὑπάγετε 
9urov ἀπόδοτε τῷ θεῷ, ἐργάται τοῦ 
οὔ * . ἐπανιόντες δὲ, τοὺς παῖδας ὑμῶν 


AQ0L, Gh. CXIV. 


Quibus illi haudquaquam segniores effecti, de- 
siderio ignaviam excutiente, ipsisque visceribus 
magis ac magis natorum amore flagrantibus, vesti- 
gandi porro diligentiam intenderunt.Itaque visum 
iis fuit, regionem Jordanis adeundam esse, ubi si- 
mul liberos queritareut, simul manentem largiler 
dexteram egentibus aperirent. Eo cum abiissent 
obvium habuere admirandum illum senem,qui Ar- 
cadium totonderat, monachorumque amictu in- 
duerat.Ad hunc accedentes, contactis sacris ejus 
pedibus, obsecrant, ut suarum apud Deum preca- 
tionum participes faciat. Annuit mox benevole se- 
nior, Deumque precatus, suis eo5 coinpellat nomi- 
nibus, atque (o divini muneris gratiam!) ipsam ob 
quam veneranl causam, divini luminis perspi- 
cientia et visione cognilam,haud cunctanter expo- 
nit.Sed ipsa propemodum, quibus usus est verba, 
juvat particulatim efferre : Quidnam, inquit, ad 
invisendam Hierosolymam dominum Xenophon- 
temac dominam Mariam impulit? non aliud profec- 
to,quam liberorumamor.Donoigitur animo estote. 
Vivunt enim, vivunt omnino filii vestri, quod et 
divinitus vobis revelatuin est. [te igitur, Deamque 
precamini, operarii vinee ejus. Reversi natos vide- 


33 


1035 


MENSIS JANUARIUSÉ. 


bitis.Hsc effatus, multamque illis salutem imper- A ὄψεσθε, Οὕτως εἰκὼν, ἐκείνοις piv σωτηρίς 


tiens, abiit, eorum pectoribus maxima voluptate 
perfusis. Jamque brevi se desideratissimorum 
conspectu fruiluros certa tenebant fide,quam satis 
astruerel tam definita de rebus ad ipsos spectan- 
tibus pronuntiatio. 

XXIII. Ceterum senex ad sanctam Christi Àna- 
stasim progressus, haud procul Golgotha consedit 
humi. Et ecce Joannes precaturus procedit, qui 
viso sene eum veneratus, atque elucente virtutum 
ejus specie motus, adorationem prompte exhibet, 
incognito quidem homini, non tamen ipse, uti 
dicemus,incognitus. Admirandus enim senex mox 
jussum eonsurgere,benedictionemque impertiens, 
ac suo eum nomine appellans, suavi blandaque 


ξάμενος, ἀφῆχε, πολλὴν αὐτῶν εἰς τὴν xal 
τε ἐάς τὴν ἡδονήν. Τῷ γὰρ οὕτω διορστιεύτ; 
αὐτῶν ἐξειπεῖν, κίσειν αὐτοῖς παρεῖχε uxi 1 
υἱῶν, καὶ ὅτι μετὰ μιχρὸν ὄψονται τοὺς euch 


KI", Αὐτὸς δὲ εἰς τὴν τοῦ Χριστιῦ ἐγὰ 
στασι) ἀπελθὼν, ἐν γειτόνων τοὺ ΓΟΛΥΆΣ, 
ἐπ᾿ ἐδάφους. Καὶ ἰδοὺ, πρόσεισιν ὁ ᾿Ιωένη 
μένος " ὃς ἐπεὶ ἴδοι τὸν γέροντα, αἰδεσθεὶς x 
ἀπὸ τῆς ἐπιπρεπούσης αὐτῷ ἀρετῆς, spe 
εὐλχδῶς ἐδίδου, καίτοι ἀγνοῶν τὸν ἔνὶ 
ἀγνοούμενος, ὥσπερ ἤδη καὶ ὃ λόγος δηλώσει, 
γὰρ αὐτὸν παραχρῆμα ὃ θχυμάσιος γέρων 
qom, τε xài καλέσας ἐκ τοῦ ὀνόμετος ἧς 


voce: Ubinam,inquit, hactenus fuisti,domine Joan- g καὶ προσηνεῖ τῇ φωνῇ. Ποῦ, φησὶν ἥτθετ 


nes ? Ecce enim pater et mater tui, huc advene- 
runt,querentes te. Sed et te quierendi fratris ergo 
venisse novi.Hec divino prorsus instinctu a senio- 
re prolata oratio,Joanni stuporem injecit ; eumque 
longo jam fratris desiderio teneretur,arrepto con- 
festim loquentis sermone: Uhi, inquit, ubi, obse- 
cro,mi Pater, est germanus meus? Dbinam terra- 
rum? VivilL igitur ? o jucundissimam mihi vocem ! 
o dulcem linguam! Audire quam mox discupio, ubi 
fratrem conspecturus sim.Nonne cor meum exar- 
sisse animadvertis ?* meque velut seminecem ejus 
desiderio contabuisse ? At senior : Hic apud me 
tantisper asside ? et mox (ratrem videbis. 

XXIV Neque longa fuit mora cum Arcadius ad. 
fuit, totus exsanguis ac tabidus, soloque motu et 
voce visse adhuc superstitis faciens fi lem. Tanta 
illi venerande sobrieque abstinentis fuerat cura. 
Ad senem igitur verecunde modesteque accedens, 
Ecce,inquit, mi Pater, jam tertius est annus, post - 
quam agrum tuum nulla inspectione dignatus es, 
cum ipse interim plurimas spinas tribulosque pro- 
tulerit. Reliquum est igitur,ut strenuam ei pur- 
gando operam naves.Cui senex : Nequaquam, ait, 
ita res habet ; nam et quotidie eum inspexi, et 
multum de eo sollicitus fui : quare non spinas, 
opinor, aut tribulos protulit, sed uvas bonas,fru- 
mentumque maturum, quibus nimirum ipse Rex 
universorum deleclatur. 

XXV. Hzc prolocutus vir divinus nondum eis 
suam fraternitatem aperuit, presertim cum invi- 


τούτου, χῦρι Ἰωάννη ; ᾿Ιδοὺ γὰρ ὅ τε κατὰ 
μήτηρ σου τὰ ἐνταῦθα χατέλαθον ἐπιζητοῦν 
οἵδα δὲ ὅτι καὶ αὐτὸς σὺ τὸν ἀδελφὸν τὸν ein, 
ἐλήλυθας. Θάμδος εἰσῆλθε τὸν ᾿Ιωάννην, eh 
πνεύττως εἰρηκότος τοῦ γέροντος ᾿ καὶ im 
αὐτὸ; εἴγε πόθος τοῦ ἀδελφοῦ, ἀρπάσας τὸ 
αὐτίχα͵ Καὶ ποῦ ἄρα, ποῦ, ἔφη, ἀδελφὸς, 
ὁ ἐμὸς, ποῦ ; ζῇ δὲ ὅλως ; "1t ῥήματος Mis 
γλυχείας γλώττης ! ἀχούσω τὸ τάγος, ποῦ d 
φὸν ὄψομαι ; ὁρᾷς, ὅπως ἐμπέπρησμαι τὴν 1 
ὅπως bxtétnxz xal ἡμιθνής εἶμι δι᾽ αὐτόν. 
Ἰέρων, Καϑέζο" παρ᾽ ἐμοὶ, ἔφη, καὶ ὄψει δὲς 
ἀδελφόν, 

K^A', ᾿Ολίγον πάνυ τὸ μεταξὺ mv, xal τὰ 
᾿Αρχάδιος, ὠχρὸς ἄγαν καὶ τακηρὸς͵ μόλις 
νεχρὺς εἶναι τοῖς χινήμασι μόνοις καὶ τῇ m 
στούμενος " τοσοῦτον ἐγχρχτείας ἐφρόντισε à 
φρονος xal σεμνῆς, Προσελθὼν οὖν τῷ γέρε 
εὐλαδῶς χαὶ μετρίως, ᾿Ιδοὺ τρίτον ἔτος, e 
οὗ τὸν ἀγρὸν τὸν σὸν οὐδεμιᾶς, Πάτερ, ἐξ 
ἠξίωσας, «ai αὐτὸς ἀχάνθας καὶ τριδόλους ἐ 
πλείστας, Λείπεται οὖν σε πολλὰ  xomn 
τὴν αὐτοῦ κάθαρσιν, Οὐχ ἔγωγε, εἶπεν ὁ γέρι 
ἡμέραν ἑχάστην ἐπεσχεπτόμην αὐτὸν, καὶ 
ἠξίουν ἐπιμελείας, χαὶ οἵμαι, ὡς οὔτε ἀχάν 
μὴν τριδόλους ἀνῆχεν, ἀλλὰ σταφυλὴν «τὶ 
σῖτον ὥριμον, οἷς dox καὶ ὁ Βασιλεὺς 5 
ἁπάντων, 

ΚΕ΄, Καὶ οὔτω μὲν ὁ ϑεῖος εἴπεν ἀνήρ᾽ μὴ 
δὲ δηλῶσαι τὴν ἀδελφότητα (ἠγνόησαν γὰρ ὁ 


cem tam ob mutationem habitus,quam ob sum- D ἔχ τε τῆς μεταδολῆς τῶν ἐνδυμάτων xal τῆι 


mam corporum exlenoationem haudquaquam ag- 
noscerent; cumque alia quadam ratione eosdem in 
mutuam cognitionem statuisset adducere. Ád Joan- 
nem itaque se convertens,Unde, inquiebat, veni- 
sti? llle vero cum tanta animi moderatione atque 
humilitate,quanta dici vix potrest,eadem pene usus 
voce, qua a naufragio recenter servatus, cum ad 
monasterium primum accederet,usus fuerat : Ho- 
mo, inquit, externus ac vilis sum, divina miseri- 
cordie tuarumque precationum indigus. Tantus 
illi inerat modestie amor. Quare et in meliorem 
partem illum Scripture locum de eo pronuntiare 


τοῦ σώματος τήξεω-), τρόπον ἕτερον ἠδούλετ' 
τὸν ἀνχγνωρισμὸν ἐμόχλεῖν, Πόθεν τοιγαροῦ" 
σχι τῷ ᾿Ιωάννῃ φησί, Ὁ δὲ usta πόσες t 
τῆς μετριοπαθείας xal ταπεινώσεως, τῇ αὖς 
φωνῇ, f κχαὶ πρότερον τὸ νχυνάγιον «o 
διασωθεὶς τῇ μονῇ προσῆλθεν, "Ανδρωτ 
λέγων, ξένος χαὶ ταπεινὸς, ἐπιδεὴς EAR 
χαὶ τῶν σῶν ἀγίων εὐχῶν * οὕτω διάπυρος 
ἣν τοῦ μετρίου * xai ἵνα τὸ τῆς θείας Γραφὴ 
πρὸς τὸ χρηστότερον ἐχλαδὼν, « Γέτονεν : 
ἱμάτιον, ὃ περιδάλλεται, ἡ ταπείνωσις * » m 
ὃ γέρων, Ναὶ, φησίν - ἀλλ᾽ εἰπὲ τό τε γέν 


VITA S. XENOPHONTIS. 


1038 


χώραν, καὶ τὴν ἀνατροφὴν, iva καὶ οὕτω A possum : «Facta erat illi tanquam vestis qua indue- 


ac0n. 'O τοίνυν ᾿Ιωάννης λόγου ἀψάμενος, 
ἀοχὴς ἄχρι τέλους ἐπήει, xal τῇ διηγήσει 
tá τινὰ τῆς συγγενείας τῷ ἀδελφῷ παρ- 
υμμαρτυρούσης αὐτοῖς χαὶ συμφθεγγομένης 
υς, εἰ xài τοὺς χαρακιῆρας ἀσαφεῖς εἶχεν 
κολλῆς ἀμόλυνθέντας καχοπαθείας, Ὡς δὲ 
τὴν διήγησιν τοῦ τε πλοίου χαὶ τοῦ χινδύ- 
στη, xal ὅτι ἀδελφὸς αὐτῷ fjv, οὗ xal πρὸς 
μησθεὶς, ἐστέναξε xal Ódxpox χατέσταξε τοῦ 
υ, μὴ ἐνεγχὼν ὁ ᾿Αρχάδιος τὴν τῆς φύσεως 
t, ἀναστὰς, χαὶ τῷ γέροντι προσπεσὼν, 
ἔλεγε, ὦ Πάτερ, ὁ ἐμὸς ἀδελφὸς ᾿Ιωάννης, 
φίλτατος, οὗτος ἐχεῖνος, ὁ τὴν αὐτὴν μοι 
faq, xai τὸ αὐτὸ ναυΐξγιον ὑποστὰς, xai 
ὃς, ὡς ὁρᾷν ἔχοιμι, συνδιασωθεὶς, xai νυν 
γαδοξοτέρως ἐπιφανείς, "OQ θείας οἰχονομίας ! 
χριμλάτων ὑπερφυῶν ! ὦ πάντα λόγον νι- 
ἰρονοίας ! Καὶ ὁ γέρων, Κἀγὼ ἔδειν, φησὶ, 
του χάριν ἐπέσχον, ἵν᾽ ἀλλήλους ὑμεῖς οἴκο- 
«utt, Καὶ οὕτω μὲν ὁ θεῖος ἀνήρ, Οἱ δὲ εἰς 
A; ἐχώρουν, καὶ περιλαδόντες ἀλλήλους, 
ἰδελφὰ τοῦτο μὲν προσφθεγξάμενοι, τοῦτο δὲ 
πτυξάμενοι͵ εὐχήν τε παρὰ τοῦ θείου γέ- 
ἐτησάμενοι, χοινὴν τὴν εὐχαριστίαν ἀπεδί- 
| Θεῷ, οὐχ ἧττον τῆς τοῦ χινδύνου διαφυγῆς, 
λήλων θέχς xal συναφείας, xai τούτου μᾶλ- 
διὰ του τοιοῦδς σχήματος, xxl τοῦ βίου, πρὸς 
αγωγῆ: τε xal οἰχειώσεω: *. ὥστε συμθαίνειν, 
ὥς αὐτοὺς ἤδεσθχι, xai Θεῷ τὴν χάριν ὁμ- 
ὑπὲρ τῆς ἑαυτῶν, ὑπὲρ τῆς ἀλλήλων δηλαδὴ c 
;, ὑπὲρ τῆς εἰς ὃν πάλιν συναγωγῆς, ὑπὲρ 
τοιοῦτον βίον ἀναγωγῆς τε χαὶ τελειώσεως, 
; μὲν ἐκείνων οὕτως. 


batur humilitas?.» Cui senex, Recte quidem,inquit. 
Sed et genus tuum, et patriam, el educationem, 
ut hinc quoque Deo gloriam tribuamus, expone. 
Tum Joannes sermonem adoriens, ab initio ad fi- 
nem usque cuncta persequitur,atque inter narran- 
dum fratri nonnulla cognationis indicia facit, quee 
vultus ipsius velut testimonio aut viva quadam vo- 
ce confirmabantur,etsi lineamenta ejusdem tot ma- 
lorum perpessione hebetata ac propemodum ex- 
stincta viderentur. Verum ubi recensendo tum na- 
vigii tum periculi mentionem injecit, ac fratrem 
quem habuisset nominavit, tum enimvero Arca- 
dius, nature violentiam ultra non ferens, erum- 
pentibus suspiriis, lacrymis ora perfundens, sur- 


prexit, atque ad senioris pedes provolutus : Hic, 


inquit, mi Paler, est frater meus, charissimus 
Joannes,hic ipse qui suscepta mecum navigatione 
naufragium pertulit, velut miraculo, quemadmo- 
dum videre datur, conservatus, et nunc majore 
etiam miraculo mihi oblatus.O divinum plane con- 
silium ! o judicia Dei naturam vincentia! o provi- 
dentiam nulla oratione aut ratione explicandam ! 
Subjecit deinde senex : Neque vere me hzc fugie- 
bant; verum idcirco silendum duxi,ut indiciis do- 
mesticis invicem agnosceretis.Sub hzc divini ho- 
minis vecba illi in amplexus ruentes arctissime in- 
vicem stringebant,et uunc quidem fraterne collo- 
quentes, nunc amplexum redintegrantes, nunc 
optimi senis precationem deposcentes, uno ore 
gralias Numini referebant, tum quod periculo 
tanto exempti essent,tum quod mutuo conspectui 
et conjunclioni restituti, tum maxime quod tali 
habitu vitaque dignati, ad tantam Dei tamque do- 


m quodaminodo familiaritatem pervenissent. Neque finis erat, aut communis letitite, aut 
um Deo gratiarum vel ob suam cujusque et fraternam salutem, vel ob novam ejusmodi con- 
iem, vel ob talis vite. institutum cum lanta perfectione susceptum. Atque hac quidem 


que ad illos pertinent sese habent. 


CAPUT VH. 


Parentes filios tandem agnoscunt : 


utrique sanctitete florent. 


Βούλεται δὲ xai Θεὸς xai ὁ λόγος ἤδη τος Ὁ — XXVI. Nunc autem,Deo et narratione eo ducen- 


᾿ συνάψαι xal τοὺς γεννήτορας, Συνάπτονται 
i, Οὔπω γὰρ δύο παρῆλθον ἡμέρτι, xal αὐ- 
ἤσαν, φιλοτίμῳ χειρὶ τὰς διανολὰς ποιού- 
óc τε τὸ ἅγιον τοῦ Κρανίου ὄρος καὶ τὸν 
ν τάφον Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. Ἔπειτα 
6 θεῖος ἐχεῖνος συναντᾷ γέρων, ὃς «ai τοῦ 
οἷς τοὺς παῖδας διεδεδαίωσε, καὶ ὅσον οὕπω 
ἔσεσθαι, Τούτῳ γοῦν προσελθόντες, καὶ ἣν 
τες τιμὴν, τέλος ἤτουν «ἧς ὑποσχέσεως, καὶ 
τέχνα ἠξίουν ἰδεῖν,  Hvixa δὲ ταῦτα ἐλέγετο, 
εἴοι παῖδες ὄπισθεν ἦσαν τῷ γέροντι παρ- 
* ἀλλ᾽ ἐπέσχεν αὐτοὺς ἐχεῖνος, μηδοτιοῦν ἐΐ 
τειλάμενος, μήτε μὴν δήλους ἑαυτοὺς τοῖς 


085. IIl, 41. 


tibus,etiam parentes cum fratribus coujungentur. 
Id quod ita evenit. Vix enim duo effluxerant dies, 
cum et ipsi adsunt, munitica manu lorgitionem 
exercentes.Qui ubi ad sanctum Calvarie montem 
atque ad vivificum Christi Dei nostri sepulcrum 
accesserunt,divinus ille senex eis occurrit, qui et 
antea de natorum vita cerliores reddiderat, et jam 
tantum non adesse ac videri significaverat. Hunc 
ubi adierunt exhibita, uti par erat, veneratione, 
promissi fidem exigunt, filiorumque conspectum 
requirunt. Interea dum hi sermones habentur, 
generosi juvenes relro astabant seni,ejus jussione 
probibitj, ne aut verbum facerent, aut aliqua ra- 


1039 


MENSIS JANUARIUS. 


104 


γεννήτόρσι καταστῆσαι * παρ᾽ ὃ xal διέμειναν αὐτοῖς ἃ Lione se parentibus proderent. Quamobrem plar 


ἄγνωστοι μηδὲν τῆς ὀψεως ὑποσημηνάσης, διὰ có 
μαρανθῆναι τῇ ἀμέτρῳ καχοκαθείᾳ, ὡς xai ἤδη 
φθάσαντες ἐδηλώσαμεν, Πάντως δὲ οὐ σιτίων μύνον, 
ἀλλὰ xal γλώττης πολλῷ μᾶλλον ἐγχρατεῖς ἦσαν. 
Οὐδὲ γὰρ μέτριον ἦν, οὐδὲ χοῦφον, τὸ πατέρων αὖ" 
τοὺς εἰς ὄψιν ἐλθόντας μετὰ δριμντάτην ἐπιθυμίαν, 
xai οὕτω μὲν αὐτοὺς ποθοῦντας, οὕτω δὲ ποθουμέ-- 
νους, ὑπομεῖναι τὴν σιωπὴν, xal μὴ μόνον μηδὲν 
φθέγξασθαι, ἀλλὰ μηδὲ δάχρυον ὑπ᾽ ἀμέτρου περι- 
χαρείας ἐξενεγκεῖν * ὁ xai τῆς βίας κρεῖττόν ἔστι 
φάνερως τῆς πάντ᾽ νιχώσης φύσεως, 

KZ'. ᾿Επεὶ οὖν οἱ θαυμαστοὶ παῖδες, τὠς ἑαυτῶν 
ἐπιγνόντες πατέρας, αὐτοὶ παρ᾽ ἐκείνοις διέμειναν 
ἄγνωστοι, Ἄπιτε, φησὶ πρὸς αὐτοὺς ὁ γέρων μετὰ 


ipsis incogniti, ne vultibus quidem prodebanter, 
immodica,uti diximus,laborum asperitate conson- 
ptis. Non solum eniia eorum quae ^d victum perti-— 
nent,sed multo etiam magis lingue potentesersat 
Et sane non levis neque mediocris virtutis era, 
post vehementissimum desiderium,tam expelesis 
tamque expetitos in parentum conspectum venir, 
ac silentium servare,et non tantum a verbis, w- 
rum etiam a lacrymis in tam immense lpilia 
abundantia temperare. Quod violentis genus se 
lura omnia superante potentius exstitit. 
XXVII.Cum itaque admirandi juvenes pares 
bus jam cognitis adhuc essent incongniti,Abite,ie- 
quit senex lzto animo linguaque. et bonam sebé 


κεχαρισμένης καὶ γλώττης 4al ψυχῆς, χαλὴν ἡμῖν Β mensam apparate: ego mox cum duobus discipulis 
ἑτοιμάσοντες τράπεζαν. ᾿Ελεύσομαι δὲ αὐτὸς μετὰ meis vos consulaturus subsequar, et, quod reliqeem 
τῶν δύο uou μαθητῶν τῶνδε συμπαραχληθησόμενος est, ad locum ubi charissima pignora videsli 
ὑμῖν, xai τὸ λοιπὸν ἀπάξω παρὰ τὸν τόπον ὑμᾶς͵ ἐν deducam. Quibus illi auditis l:etitia non mediedi 
ᾧ τωὺς φιλτάτους υἱοὺς ὄψεσθε, ᾿Βσϑησαν ἐχεῖνοι perfusi sun!,non tantum quod filiorum ipsis eee 
τοῦτο ἀχούσαντες, οὐ μᾶλλον ἐπὶ τῷ ἐπαγγελθῆναι δρθείυπη polliceretur,sed quod tanti viri nom isd- 
τοὺς παῖδας ἰδεῖν, ὅτον ἐπὶ τῷ ἀξίους κριθῆναι — gniconvive judicarentur.Neque enim suum as δὲ 
ἀνδρὸς ἑστιάτορας ὀφθῆναι τοιούτου, ᾿Εώρων γὰρ nusaut splendorem respiciebant : sed ipsius caa 
οὖκ εἰς τὸ γένος καὶ τὴν περιφάνειαν τὴν οἰκείαν, Deo conjunctionem, virtutem utique divitiis acne 
ἀλλ᾽ εἰς τὴν ἐκείνου πρὸς Θεὸν οἰχείωσιν, πολλῷ  bilitatelonge potiorem ducebant.Ipsis igiturDes 
τιμιωτέραν πλούτου καὶ εὐγενείας ἀρετὴν εἶναι νο- precantibus, senior filiis : Eamus, inquit,cum pe 
μίζοντες. ᾿Εχείνων τοιγαροῦν οἰχομένων, ὁ γέρων rentibus vestris pransuri, cum nihil inde volé 
toic παισὶν, ᾿Απίωμεν, ἔφη, συνεστιασόϊλενοι τοῖς noxe futurum sit. Sic enim sentio, quantoscst- 
πατράσι τοῖς ὑμετέροις, ἐπεὶ μηδὲν ὑμεῖς βλχδήσε- — que ad consequendam virtutem labores subieriit, 
σθε παρὰ τοῦτο, Φημὶ γὰρ, ὅσους ἄν xai δι᾿ ἀρετὴν nequaquam tamen vos ad parentum vestes 


ὑπέλθητε κόπους, τοῦ μέτρου τῶν πατέρων “μῶν c 


οὐδαμῶς ἐτίκοισθε * ὥστε οὐ βλάδη, ἀλλ᾽ ὠφέλεια 
μᾶλλον ἐκ τοῦ ὁμιλεῖν τοιούτοις ἀκολουθεῖ, Τοῦτο 
εἰπὼν, αὖθις σιωπὴν αὐτοῖς παραγγέλλει, xil τὸ 
μηδὲν ὅλως πρὸς γνωρισμὸν παραφθέγξασθαι " αὐ- 
τοῖς τοῖς πράγμασι τὴν φανέρωσιν ἐπιτρέπων, 

κΠ’͵ "Exc δὲ καὶ ἀπελθόντες πρὸς τὸ φαγεῖν χατ- 
εχλίθηταν, τοώτων οἱ τῶν παίδων πατέρες, Πῶς, 
Πάτερ, λέγοντες, τὰ τέχνα ἡμῶν ἔχει ; 'O δὲ, Κα- 
λῶς, ἔφη ᾿ ἀγὼν γὰρ αὐτοῖς σῶσαι τὴν ἑχυτῶν ψυ- 
χήν. Κἀχεῖνοι εὐχῇ τὸν τοῦ γέροντος λόγον εἰς πέρας 
ἐλθεῖν ἠξίωσαν. Εἶτα προσθεὶς ὁ θεσπέσιος Ξενοφῶν, 
Ὡς xaÀol σου, ἔφη, Πάτερ, οἱ μαθηταὶ xai Θεῷ 
τὰν οὖν (1) διαχείμενοι, καί μου χχτάχρας χαίρει 
ἐπ᾽ αὐτοῖς ἡ ψυχὴ, καὶ τὸν ὀθφαλμὸν ἤδομχι προσ- 
άλλων αὐτοῖς, Εὖξαι τοιγαροῦν, θειότατε Πάτερ, 
καὶ τοὺς υἱοὺς ἡμῶν ἀποδῆναι τοιούτους, Καὶ 
οὕτω μὲν ὁ θαυμάσιος Ξενοφῶν ἐν ἀγνοίᾳ τὰ 
ἑτυτοῦ ἐπαινῶν, «ai ὅπερ ἤδη ἐν χερσὶν εἴχε, δι᾽ 
εὐχῆς ἕξειν ποιούμενος, Ὃ μέντοι πολὺς τὴν σύν- 
ἐσιν γέρων, Εἰπέ μοι, ἔφη, téxvov (πρὸς τὸν ᾿Αρχά- 
διον ἀπιδὼν), ποίας μὲν πόλεως cb; ποίων δὲ γο- 
νέων ; ποίας δὲ τῆς ἀνατροφῆς ἔτυχες ; Πρὸς ταῦτα 
ὁ θεῖος ᾽Δρχάδιος, ᾿Εγὼ, ἔφη, Πάτερ, τοῦ Βυζαντίου 
μὲν ὥρμημχι * υἱὸς δέ εἶμι γονέων εὐγενῶν (ὡς τὸ 
ἀλιθὲς βούλεται) χαὶ περιφανῶν. Ὄνομα τῷ μὲν 
πατρὶ Ἐπνοφῶν, τῇ μητρὶ δὲ Μαρία, ὡρχίαν μετὰ 


(1) Sic codex. Scribendum τὸν νοῦν. 


mensuram accessisse. Quamobrem non tae jade 
ra vobis, quam utilitas ex eorum congrem e- 
ventura est.His dictis,rursum iis silentiya yet 
cribit, imo ab omni re que cognitionis ass est 
queat, a ipsos porentibus indicandos, abstiset 
jubet. 

XXVIII.Ubi autem ad sumendum cibum cor 
nerunt, jam considentes rogare ceeperont, Ut hr 
bent,o Pater,filii noswi? Perbelle,ait senex.Nur 
que hoc unurn laborant,ut servent animas ses 
Tum illi supplicant, ut rerum omnium que fs 
accidissent tandem narrationem absolvat. Acsub* 
dit prestantissimus Xenophon: Quam egregii, 
ter, sunt hi tui discipuli, quamque in Deum us 
mente propensi? Eorum sane occursus cum δη 868 
meum suinmo perfundit gaudio,tum oculos jucst 
dissima voluptate exhilaret. Quocirca Deum obs* 
cra,divinissime Pater,ut et nostri liberi tales ett 
dont.lta admirandus Xenophon plane inscius lsobi 
res suas, et quod in manibus erat, id votis ome 
bus expetebat. At sapientissimus senex Arcadies 
intuens, Age, inquit, fili, qum tua sit patris. qi 
parenles, qute educatio, nobis edissere. Cui dif 
nus Árcadius : Equidem Byzantio huc adveni.Pr 
rentibus autem nobilibus, οἱ ut dicam omsist 
quod res est, illustribus natus sum.Patri meo »* 
men erat Xenophon, matri Maria, in corperev 





VITA 5. XENOPHONTIS. 


1042 


irem mentem adepte. Frater mihi fuit A τοῦ σώματος ἐχούσῃ xal τὴν ψυχὴν. Ἦν δέ μοι xai 


»omine. Czttera deinceps enarrant, que- 
am institutus fuerit, ut navigaverit, in 
ericulo versatus, quanto Dei beneficio 
sit. Hec illo narrante mox a parentibus 
nt, qui incredibilem animorum ezxsulta- 
t alacritatem, cordisque ardorem, velut 
divinitus afflatum non ferentes, repente 
int, amplexantur liberos, eorumque cer- 
ircumfusi, simul osculis, simul lacrymis 
m animorum stuporem excitabant,in bas 
umpentes ; Ergone, Pater, hi sunt fllii 
ii vere dilectissimi ? hi ipsi a nobis tanto 
rre quasiti ? Quid deinde? Uno ore lau- 
nini et gratias tribuunt. 


ἀδελτὸς ὄνομα Ἰωάννης, Ἔπειτα καθεξῆς λέγει τὰ 
τῆς παιδείας, τὰ τοῦ πλοῦ χαὶ τὰ τοῦ χινδύνου, χαὶ 
οἵας ὑπὸ Θεοῦ τετύχηχε σωτηρίας, Οὕτω δέ διεξιόν- 
τος, οἱ γονεῖς ἐπιγνόντες αὐτεὺς, xai τὸ ἅλμα, xal 
τὴν ὁρμὴν, xal τὴν τῆς καρδίας μὴ ἐνεγχόντες πύ- 
ρωσιν, ἐνθουσιῶσιν ὁμοίως εὐθὺς ἀνέστησαν, καὶ 
περιλαδόντες τοὺς παιδχς, καὶ τοῖς αὐτῶν περιφύν- 
τες τραχήλοις, τοῦτο μὲν φιλήμασι, τοῦτο δὲ δάκρυσι 
τὴν ἄμετρον ἐχείνην τῆς ψυχῆς ἔχστασιν παρεχά-- 
λουν, Οὗτοι slew, Πάτερ, λέγοντες, οἱ ἡμῶν καῖδες. 
οὗτοι ἀληθῶς οἱ φῶτατοι, οἱ πολλὴν ἡμῖν τὴν περὶ 
αὐτῶν ζήτησιν παῤασχόντες, οὗτοι, Τί τὸ μετὰ ταῦτα ; 
Κοινὴ * δόξα πρὸς Θεὸν xai εὐχαριστία. 


Nec morati sunt parentes quinardentis- ΗΩ ΚΘ'΄. Εἶτα θερμοτάτη τῶν γεννητόρων δέτισις πρὸς 
cibus saoclum virum obtestarentur, υἱ τὲν ἱερὸν ἄνδρα ἐκεῖνον, ὥστε τῇ σφραγῖδι xal ab- 


que sacrati illius habitus sigillo ornaret, 
filiis, licet impares, ejusdem tamen boni 
ji, non autem (quod Deus averteret! ex- 
idderentur. Et persuasus eorum suppli- 
enex (nam in re plane tam sancta quid 
,?) eadem sus dextera vertices eorum 
nitiavitque,atque eos dimittens przcipit, 
iterum ab omni corporum communica- 
pperarent, dunec commune nature de- 
rsolverent. 
Atque hujusmodi fuit optimi Numinis 
bonos parentes liberosque providentia, 
inis juxta, ac suavitatis plenissima. Adeo 
| impletum fuerit quod ab Isaia dictum : 
Ἢ Spiritum meum super semen tuum, 
ctiones meas super filios tuos. Et orien- 
medio aquz fenum, el sicut salix super 
entem aquam 7. » Hac 1saias, loquente 
1 Dei gratia ; qua, velut si ad ipsos di- 
"'onvenienter sane in eosdem congruunt. 
lj el istud : « Meus es tu, el si transieris 
icum sum 8, » Et hoc: « Auditam fa- 
item tuam. et sub umbra manus meas 
te 9. » Filii autem ad ultimum vale pa- 
dicto, spiritualem patrem libentius se- 
eo in desertum, se ccnferunt, beatum- 
iem consequuntur, ante obitum divinis 
nuneriLus dignati, ac lum aliis sancti 
onis, tum vaticinandi facultate pollen- 


ater vero illorum przclarus evangelicae 
' assectator, dimissis venditisque bonis 
ea egentibus distribuit, eumque in mo- 
simis minimisque rebus universum sibi 
'egnum comparavit. Sed et servis omni- 
licis libertate donatis,hac ratione in nu- 
orum ccelestis Patris referri studuit.[nde 
que et ejusdem plane voti consortem 
s quibusdam mulieribus virginibus- 


UV, ὃ. 


τοὺς σημανθῆναι τοῦ ἀγιοπρεποῦς σχήματος, xal 
φανῆναι, εἰ xal δευτέρους τῶν τέχνων͵ ἀλλ᾽ οὖν τοῦ 
ἴσου χαλοῦ μιμητὰς, καὶ μὴ παντάπασιν ἀμετόχους" 
ὅπερ ἀνάξιον, Πείθεται τούτοις ἀξιοῦσιν ὁ γέρων 
(καὶ πῶς γὰρ o0, θεοφιλοῦς ὄντος ἀτεχνῶς τοῦ πράγ- 
goto, ;), καὶ τῇ αὐτῇ δεξιᾷ χἀκείνους κείορας τε ἄμα 
καὶ τελειώσας, παραγγείλας ἀφίησι μηκέτι σωμχτι- 
κῶς ἀλλήλους ἰδεῖν͵ ἕως τὸ κοινὸν τῇ γενέσει χρέος 
ἐχάτερος αὐτῶν ἀποδῴη. 


Λ΄, Τοιαύτη χαριεστάτη xal θαυμαστὴ τῷ ὄντι 
οἰχονομία περὶ τοὺς χρηστοὺς καὶ πατέρας χαὶ παῖ- 
δας παρά τοῦ ἀγαθοῦ Θεοῦ γέγονεν, ὡς πέραξ ἐπ’ 
αὐτοῖς λαθεῖν ὃ διὰ Ἡσαΐου αὐτὸς φθέγγεται, « Ἔπι- 
θήσω, λέγων, τὸ Πνεῦμά μοὺ ἐπὶ τὸ σπέρμα σου, 
A30 τὰς εὐλογίας μου ἐπὶ τὰ τέχνα Goo, καὶ ἀνατε- 
λοῦσιν ὡς ἀναμέσον ὕδατος χόρτος, καὶ ὡς iría ἐπὶ 
πᾶν ῥέον ὕδωρ. » Καὶ ταῦτα δὲ Ἡσαίου μέν εἶσι 
xai τῆς δι᾽ αὐτοῦ φθεγγομένης τοῦ Θεοῦ χάριτος, 
πολλὶν δὲ xal πρὺς αὐτοὺς λέγεσθαι τὴν οἰχειότητα 
φέροντα᾽ otov τὸ, « ᾿Εμὸς εἴ σὺ, καὶ ἐὰν διαθαίνῃς 
&' ὕδατος, μετὰ σοῦ εἶμι" » χαὶ τὸ, « ᾿Αχουστὴν 
ποιήσω τὴν σωτηρίαν goo, xal ὑπὸ τὺν σχιὰν τῆς 
χειρός μου σχεπάσω σε. » Οἱ μὲ" οὔ, παῖδες τὰ τε- 
λευταῖα τοὺς γεννήτορας ἀσπασάμενοι, τῶ πνευμα- 
τικῶς ἀναγεννήῆσαντι μᾶλλον εἴποντο, καὶ σὺν ἐχείνῳ 
τὴν ἔρημον εἰσελθόντες, ἐχεῖ τὸ μαχάριον ὑπέρχονται 
τέλος, χαρισμάτων xal πρὸ τοῦ τέλους θείων ἀξιω- 


Ὠθέντες, προῤῥήσεών τε xal δωρεῶν ἄλλων τοῦ ἀγα- 


θοῦ Πνεύματος. 

AA', Ὁ δέ γε πατὴρ αὐτῶν͵ πληρωτὴς ἀντιχρὺς 
τοῦ Εὐαγγελίου δείκνυται" χαὶ πέμψας «αἱ τὰ ἕχυ- 
τοῦ πωλήσας ἅπαντα, xai πένησι διαδοὺς, καὶ οὕτως 
εὐτελῶν τε xal σμιχρῶν βασιλείαν οὐρχνῶν ὅλην 
ἑχυϊῷ ὠνησάμενος, ἐλευθερίας τε ἅπαν αὐτοῦ τὸ 
οἰχετιχὸν ἀξιώσας, δι᾽ ὧν ἔσπευσεν εἰς υἱοὺς αὐτὸς 
ἐγγαφῆναι τοῦ οὐρανίου Πατρὸς, εἴτα καὶ τὴν σύνοι- 
xov αὐτῷ καὶ σάμδιον ἀληθῶς καὶ τὸ ἕν πνέουσαν 
γυναιξὶ σεμναῖς καὶ παρθένοις ἐντάττει, οὕτω σὺν 


8 [sa. xLur. 2, Li, 1. 9.158. La, 10. 


1045 





BIOX KAI 


VITA S. JOANNIS GCHRYSOSTOMI. 


1046 





IIOAITEIA 


TOY EN ALTOIX IIATPOZ HMQN IQANNOY 


APXIEDNIZKOIUOY 


KONZTANTINOYHOAEQOZ 


TOY XPYZOZTOMOY. 


VITA ET GONVERSATIO 


S. P. N. JOANNIS ARCHIEPISCOPI CONSTANTINOPOLITANI, 


QUI DICTUS EST CHRYSOSTOMUS 


(Anno 380. 


Jan. 37.*) 


(Grece apud Savilium Opp. Chrysostomi tom. VIII, Latine apud Surium.) 


Καὶ πάντων piv τῶν χατὰ Θεὸν πολιτευσαμένωνα — Omnium quidem eorum, qui se ex Deo gessere 


ὃ βίος τοῖς εὐσεδέσιν ὠφελιμώτατος, οὐχ ὑπόδειγμά 
póvov καὶ τύκος, ἀλλὰ χαὶ παράχλησις ὑπάρχων 
πρὸς [vo. εἰς] ἀρετήν, Ζήλόυ γάρ τι κέντρον ἑνίη- 
σιν ἀγχθοῦ χαὶ διχθερμχίνει τὴν εὐσεδῇ ψυχὴν πρὸς 
τὴν μίμησιν " ὁ δέ γε τοῦ Χρυσοστόμου Πατρὸς καὶ 
μᾶλλον ἥπερ τῶν ἄλλων ἡδὺς μὲν ἀκοῦσαι, σωτή- 
ριὸος δὲ μιμήσασθχι χαὶ ὠφέλιμος. ᾿Ανὴρ γὰρ ἐκεῖς- 
νος οὗ μόνον εἶχε γλῶτταν λυσιτελῇ τοῖς ἀχούουσιν, 
ἀλλὰ καὶ τὸν βίον πλέον τοῖς μιμουμένοις ἐπωφελῆ. 
Μᾶλλο, δὲ, εἰ χρὴ τὐληθὲς εἰπεῖν, ὥσπερ ἐκείνην 
ἔσχεν ἐν τῷ λέγειν ἀμίμητον * οὕτω δὴ xai τοῦτον 
ἀνέφιχτον ἐν τῷ πράττειν. Πλὴν ἀλλὰ τὰ ἐχείνου 
γαὶ διηγητέον πάντως, καὶ μιμητέον εἷς δύναμιν, 
᾿Επεὶ xal ζωγρέφοις τὰ χάλλιστα τῶν ἀρχετύπων 


vita est piis utilissima: ut que sit non solum exem- 
plar et forma, sed etiam adhortatio ad virtutem. 
[Immittit enim stimulum bons emulationis, et ac- 
cendit piam animam ad imitationem. Vita autem 
patris nostri Chrysostomi, est auditu quidem aliis 
jucundior, ad imitandum autem salutaris et utilis. 
Nam ille quidem vir non solum habebat linguam 
conducibilem ii^ qui eam imitantur. Imo vero, si 
verum dicere oporteat, quomodo illam in dicendo 
habebat inimitabilem : ita etiam hanc, quam in 
sgendo nemo potest assequi. Verum enim vero res 
illius sunt omnino narrande et imitands pro viri- 
bus. Nam pictoribus quoque non sunt despicienda 
pulcher: imaexemplaria,quatenus non habent faci- 


o) παροπτέα, χαθότι μὴ ῥᾳδίχν ἔχει τὴν μίμησιν, Blem imitationem : sed quod sperent fore, ut si ea 


ἀλλ᾽ ἐλπίδι τοῦ μόγις ποτὲ χατορθωθέντα περι- 
δλέπτους ἀποδεῖξχι τοὺς «ιμουμένους, περὶ [ἴσ. 
πρὸς] τὸν ζῆλον ἀνίστησιν, "Epol δὲ μέσην ὁ λόγος 
ὥρμηται βαδίζειν ὡς μήτε τὰ κατ᾽ αὐτὸν πάντα 
διεξελθεῖν, μήτε τὰ κχαιριώτχτα παριδεῖν c ἀλα᾽ 
ἔχεῖνα μὲν εἰπεῖν, Doa xai λεχθέντα μεγάλα τοὺς 
ἀχκροχτὰς ὠφελήσει xal παροφθέντα τὰ μέγιστα 
ζημιώσει * τὰ δ᾽ ἄλλα τοῖς ἄλλοις χαταλιπεῖν, 


Α΄, Οὗτος τοιγαροῦν ὁ ἀληθὴς τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος 
καὶ γνήσιος μετὰ τὸν ὁμώνυμον [γρ. συνώνυμον 
κήρυξ τῆς μετανοίας, ὁ ἡὙλῶτταν ἅμα xal φωνὴν xal 
στόμα xal πάντα -ρυτοῦς, μᾶλλον δὲ καὶ πολλῷ τῷ 


tandem assecuti fuerint,clari et insignes reddan- 
tur : id imitatores excitat ad emulationem : mihi 
autem oratio media quadam vía est ingressura,ut 
nec qu&cunque ab eo facta sunt, persequatur,ne- 
que preetermittat ea,que sunt precipua.Nam illud 
quidem fere est ejusmodi, ut fleri non possit: hoe 
vero non est ulile. Sed illa quidem dicat, 4088 
dicta, auditoribus plurimum afferent utilitatis : 
pretermissa autem : danni plarimum : alia vero 
relinquat aliis. 

[.Hic ergo verus homo Dei,et germanus, si ullus 
alius, post eum, qui erat ejusdem nominis prseco 
peenitentise, qui lingus simul et voce et ore et in 
omnibus aureus, imo vero longe auro pretiosior, 


μέσῳ τοῦ «ρυσοῦ τιμιώτερος, ἐξ ᾿Αντιοχείας μὲν pgenus quidem ducebat ex Antiochia : Antiochia, 


᾿ Secundum Romanum Mortyrologiom,item Beds 
et Usuardi. Sed non est hic natalis ejus dies quom 
festo Exaltationis S. Crucis obiisse omnes,qui ejus 
re$ gestas conseribunt,testantur : sed translationis, 


quando scilicet corpus ejus anno 438 a Comanis 
wanslatum est Conetantinopolim. Vide Bar.in Mar- 
tyrol. ad $7 Jan, 


1047 


MENSIS JANUARIUS. 


inquam, qua sita est in. Ceelesyria.Cum tam cla- A εἴλλε τὸ γένος. ᾿Αντιοχείας, ἥτις κατὰ τὴν Κοθην 


ram autem haberel patriam,nec parentes qui !em 
habuit minus nobiles.Fuerunt enim ii quoque su- 
scipiendi, et splendore vite& paucis secundi. Erat 
enim pater dux exercitus,et qui multis abundabat 
opibus.Nomen autem patri (1) quidem erat Secun. 
dus, matri vero Anthusa.Qui primum quidem erant 
religionegentiles,et tenebantur profundistenebris 
ignorantie,etiamsi,postquam eis natus esset filius 
et divino baptismateregeneratus,fuerunt ii quoque 
veritatis luce illuminati. Ex his ille ortus, cum 
esset adhuc puer zetate, nequaquam habuit puerile 
incenium.Neque enim (aciebat aliquid indecorum, 
neque erat occupatus in ludicris et lusibus : sed 
qualis procedens futura esset planta,ipsa omnino 


χεῖται Συρίαν, Οὕτω δὲ πατρίδος ἐπιφανῶς ἔχων, 
οὐδὲν ἥττον χαὶ πατέρων εύγενων ἔτυχεν. ᾿Απόδ)λε- 
πτοι γὰρ xai αὐτοὶ, xxi τῇ κχατὰ τὸν Biev περι- 
φανείς μὴ πολλῶν δεύτεροι Στρατηγὸς γὰρ αὐτῷ 
ὁ πατὴρ, καὶ μυρίῳ πλούτῳ καὶ βαθυτάτῳ xou: 
ὄκμα δὲ τῷ μὲν τῶν γονέων Σεκοῦνδος, τῇ δὲ 'Av- 
θηῦσχ' τὸ πρῶτον "Ἕλληνες ὁμοῦ τῇ θρησκείᾳ [γρ. τὴν 
θρησχείαν!, xai τῷ βαθεῖ σχότῳ τῆς ἀγνοίας κάτοχοι 
εἰ xai μετὰ τὴν τοῦ παιδὸς γέννησιν, πρὸς δὲ καὶ 
τὴν τοῦ θείου βαπτίσματος ἀναγέννησιν, τῷ φωτὶ 
vai οὗτοι τῆς ἀληθείας περιελάμφθηταν. 'E« τούτων 
ἐκεῖνος προελθὼν, παῖς ὧν ἔτι τὴν ἡλιχίαν, εὐ κατὰ 
παῖδας εἶχε τὸ φρόνημτ. Οὔτε γὰρ ἔπραττε τι τῶν 
ἀκόσμων, οὔτε πρὸς ἀθύρματα εἶχε xai παιδιάς" 


seipsam indicabsat.Deinde divinum assequitur ba- gp ἀλλὰ τὸ φυτὸν εὐθὺς, ὁποῖον γένοιτο προϊὸν, αὐτὸ 


ptismum, corpore adhuc valde tenero et molli. 
Oportebat enim eum, cujus vita ad Christum in- 
clinabat,non manere amplius Christisignaculo non 
signatum Qui eum autem baptismo tinxit,fuit Me- 
letius, qui optime administravit sedem Antioche- 
nam,sede virtutis longe altior. Postea autem ejus 
quoque parentes divino tradit lavacro. Neque enim 
par erat,ut cum ad lucem gratis accessisset filius, 
qui ei cause fuerant ut. in lucem ederetur, non 
ejusdem, cujus filius, essent splendoris participes. 
Deindegrammatico traditus,ut primas disceret dis- 
ciplinas,erat fax injecta in ignem: neque ullo om- 
nino opus habebat stimulo,nec aliquo,qui eum es- 
sel incitaturus. Quanquam disciplina, et diuturna 
inuno loco mora,et assidere occupatum, sunt om- 
nino juvenibus ingrata el injucunda,quomodo con- 
tra saltaliones et translationes, cursusque et mo- 
tiones sunt eis gratissima. llle aulem se totum 
dedebat disciplinis.Cum homo itaque ingenio simul 
concurrens studium, effecit ut brevi plurima dis- 
ceret. Cum autem ab ineunte ἰδία tenuitatem 
amasset,et a fastu alienationem,erat superior om- 
nibus blanditiiset rebus superfluis,neque comitum 
multitudinem secum ducens ad lutuin litterariui 
neque equo vectus,iter ingredi sustinens Sed nec 
aliud quidquam delicatum aut splendidum,ut qui 
essel ex lanta domo ostentare contendens.Itaque 
cum parentes quidem valde instarent, el eam rem 
essesibi probro ducerent,nec ii soli,sed etiam pze- 
dagogus et condiscipuli eadem facerent, et eiex- 
probrarent,quod esset nimis viliset abjectus, mul- 
Ium aberat ut ille persuaderetur eorum verbis, et 
sibi congenitam et gratam repelleret moderatio- 
nem.Quamobrem cum eum aliquando convenirent 
parentes,et causam rogarent,cur eis dedecori esse 
vellet tam tenuiter vivens, et instar cujusdam ple- 
beii: ille revera sapiens,et lingua plane invictus,O 
cur mihi,inquit, frustra vultis exhibere negotium, 
perinde ac si nos primi vita tenuitatein et inodera- 


(1) Parentes. S. Joannis Chrysostomi matrem Pu- 
bllam fuisse preter Theod. L. nt,cap.17,menologia 
eiiam Grecorum offirmant ; sed eorum sententia ἃ 
Baronio ad annum 362 refellitur : nisi forte Publía 


ἑχυτὸ παρεδήλου. Εἴτα τοῦ θείου χαταξιοῦται βαττί- 
σματος ἐπὶ νέῳ πάνυ καὶ ἀπάλῳ σώματι. "Εδει γὰρ τῷ 
βίῳ πρὸς Χριστὸν χλίνοντα μὴ ἐπὶ πολὺ τῆς χατὰ 
πνεῦμα λείπεσθαι τελειότητος, Μελέτιος δὲ ὁ β:- 
πτίσας Ἦν * ὃς τὸν θρόνον ἄριστα τῆς ᾿Αντιοχείες 
ἐκόσμει, παρὰ πολὺ τῷ θρόνῳ τῆς ἀρετῆς ὑψηλότι- 
ρος. ὕστερον δὲ xat τοὺς αὐτοῦ πατέρας τῷ θείῳ 
λουτρῷ δίδωσιν. Οὐδὲ γὰρ ἦν ἄξιον, τῷ φωτὶ τῆς 
χάριτος τοῦ παιδὸς προσελθόντος, τοὺς αἴτίους αὐτῷ 
τῆς εἰς φῶς προαγωγῆς γενομένους, μὴ τῆς ὁμοίας 
χοινωνῆσαι λαμπρότητος, ἔπειτα γραμματιστῇ τιν 
παραδοθεὶς, ὅλος τῶν μαθημάτων γίνεται, oen 
δὲ ὀεξιᾷ σπουδὴ συνελθοῦσα, δι’ ὀλίγωυ πλεῖπιι 
ἐχμανθάνειν ἐποίει, "Ex. παιδὸς μὲν οὖν ἔτι τὸ λιτὸν 
φιλήσας xai ἄτυφον, πάσης ἀπείχετο βλσκείες κε’ 
περιττότητος, οὔτε πλῆθος ἀχολόουθῶν εἰς τὸν ἀπ- 
τριδὴν ἐπαγόμενος, οὔτε ἵππῳ τὴν πορείαν bx 
παραδεχύμενος, οὔτε ἄλλην ἀδρότητα καὶ xopiin, 
οἵα εἰκὸς τὸν τοιοῦτον, ἐπιδειχνύμενος, καίτοιγε τῶι 
Ἰονέων σφοδρῶς ἐπιχειμένων xal οἰκείων fo 
vouto λογιζομένων, οὐκ αὐτῶν δὲ μόνον, ἀλλὰ χε. 
παιδαγωγοῦ 4a! συμφοιτητῶν τὰ ὅμοια ποιούντων, 
καὶ τὴν πολλὴν νειδιζόντων εὐτέλειαν, ᾿Εκείνῳ 
δὲ πολλοῦ ἔδει τοῖς τούτων λόγοις πεισθῆναι, xai τὴν 
ἡλικιῶτιν αὐτῷ καὶ φίλην ἀπώσασθαι μετριέτητε. 
Ὥστε xii τῶν γονέων αὐτῷ ποτε κχοινολογουμέ- 
νων, καὶ τὴν αἰείαν, δι᾽ ἢν οὕτω δι᾽ ὀνείδους αὖ- 
τοῖς εἶναι θέλοι πυνθανομένων, λιτῶς ἔχων πάν 
καὶ ἰδιωτιχῶς, ὁ σοφὸς τῷ ὄντι καὶ τὴν γλῶττων 
ἀήττητος, ὦ τί ποτε, εἶπε, πράγματά μοι βούλεσϑε 
παρέψειν διαχενῆς ; μὴ χρείττων ἐγὼ, φησὶ, τοῦ 
Δανιὴλ, ἢ τῶν τριῶν παίδων ξκείνων, ὧν διὰ τὴν 
τῆς ψυχῆς συντριδὴν wal τὴν τοῦ πνεύματος μετριό- 
τητα, ὁ μὲν λεόντων ἐχτεθεὶς στόμασιν ἀπρόσιτος 
ἦν, οἱ δὲ καμίνῳ πυρὸς ἐχδοθέντες τόσουτον ἀπέσχον 
π᾿ αὐτοῦ βλχδῆναι, ὥστε μιχροῦ δεῖν xat ὡς ὑς- 
ἡρέτῃ φαίνεσθαι τῷ πυρὶ χρωμένους, «αἱ χατὰ 
τῶν περιεστηχχότων ἐπαφιέναε σὺν οὐδενὶ τῷ χω- 
λύοντι ; οὐ μὴν δὲ ἀλλὰ xzi πανταχοῦ τὴν θείαν 
Anthusa dicta slt. — Da Joan. Chrys. genereet 
educatione, vide Nieeph. c. 2, 8, lib. xm; Theod. 


lib. v, c. 20. 27 : Sos. lib. viri, c. 8, 3; Soer. lib. 
VI, 6. 9 ; Bar. ad an. 383. 


1049 VITA 8. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 1050 


εὐρίσχω γρᾶφτν τὸ ταπεινὸν τοῦτο xai παρ᾽ Opt» A lionem statuissemus colere,iegre ferentes? Deinde 
δικασταῖς ἀπόπτυστον περὶ πολλοῦ ποιουμένην, xal slatim adducebalur in exemplum Dauiel et tres 
ὡς οὐδὲν τι ἀλλο τιμῶσαν' τὸ δὲ περιττὸν φιλό- pueri !.Ex quibus ille quidem, inquit,propter ani- 
τιμον ἐκ παντὸς διαδάλλουσαν, xal μιχρῶν καὶ me contrilionem et spiritus moderationem, ab 
ἀθλίων ψυχῶν ἔρωτα μᾶλλον, οὐχὶ μεγάλων, οὐδὲ oreleonum adiri nop potuit, illi autem conjecti in 
γενναίων αὐτὸ τιθεμένην. "Da: οὐχ ἀμαθῶς ἐγὼ τοῖς fornacem ignis,tantum abfuit ut ab ipso vinceren- 
πλείονος τίθεμαι λόγου τουτὶ τὸ μέτριον’ ἐπεὶ χαὶ tur, ut etiam propemodum viderentur ministro igne 
τοίούτοις εὐβοκεῖν μανθάνω τὸ θεῖον, καὶ χάριν μὲν utentes, et in inimicos, qui circumsistebant, eum 
παρέχων τοῖς ταπειυοῖς, τοῖς δ᾽ ἐναντίως ἔχουσι καὶ absque ullo immitterent impedimento 3, Alioqui 
μαχόμενον, Ταῦτχ ἐχείνου λέγοντος, ἔχπληξις autem ubique invenio divinam Scripturam, hanc, 
ἐλάμδανε τοὺς πατέρας [γρ. vaxóvtac]. ᾿Βχολούδει αὐ apud vos,judices, habetur conte: ptui, hunii- 
δὲ πάντως καὶ ἡ ἀπὸ τῶν ῥημάτων ὠφέλεια᾽ ὥστε — litatem ubique magni facere, et ut nihil magl:,com- 
ιισθὸν αὐτοῖς τοιοῦτον διδόναι «ἧς εἰς τὸν βίον mpo-  mendare: fastum vero et honoris studium repre- 
όδου, xal παρ᾽ ἐκείνων ἀπλῶς τὸ εἶναι λαδόντα,  hendere: idque pusilli et 4bjecti esse potius animi, 
τὸ εὖ εἶναι τούτους φιλοτίμως ἀμείδεσθαι, Μόλις quam excelsi et magni, ducere. Quamobrem non 
δὲ τοῖς γονεῦσι πεεσθεὶς ἠνόσχετο τὸ σὺν ἐνὶ và g ego ignoranter pluris facio banc mediocritatem : 
παίδων ἀπιέναι πρὸς τὴν διχτριδήν, Οὐ πολὺ τὸ iv- Deum enim didici his delectari (solet enim simul 
μέσῳ, xal ὁ μὲν πατὴρ ἀπήλλαχται τῶν παρόντων᾽  cumenxterno labituaffici anima),et gratiam quidem 
À μήτηρ δὲ, xal προωρον ὥσπερ [ἴσ. Osrip «αἱ prebere humilibus?: iis autem,qui contra se ha- 
xpówpov] ὑπομείνχσα τὴν χηρείαν, «αἱ ἐπὶ παιδὲ bent,adversari. Hzc illo dicente, parentes obstu- 
νέῳ τὸν βίον σαλεύουσα, μυρὶαν εἴχε τὴν imi τῶν  puerunt. Consecuta est autem omnino,quaa ver- 
πραγμάτων ἀνωμαλίαν, χαὶ πολλὰ τὰ δυσχερὴ — bis,ut potius qui a factis procedebat utilitas: adeo 
συνέπιπτε xaÜ' ἑχάστην, oia μόναι al τοιαῦτα ma- ut talem eis daret mercedem susin vitam produ- 
θοῦσαι σαφώς ἐπίστανται, Τούτων ἐχεῖνη βραχὺν ctionis: et qui ab eis quidem solum acceperat, ul 
ἔχουσα λόγον, δύο τῶν πάντων πλείονος ἡξίυν με- essel; uL bene essel,eis munifice redderet, Vix tan- 
ρίμνης τὸ μηδενὸς μετὰ τὴν τοῦ ἀνδρὸς τελευτὴν dem autem a parentibus persuasus, in boc eis paret, 
ἑτέρου προσέχειν ἔρωτι (xal γὰρ εἴχεν ἔτι τὴν ἡλι- qui alioqui se in aliis praebebat obedientissimum, 
xlav ταῖς τοιαύταις πάγαις ἀλώσιμον), καὶ τὸ τὸν ut nequaquam quidem cum pluribus, sed uno ex 
παῖδα οὕτω προαγαγεῖν [γρ. προσάγειν], ὡς μηδε- Ο[81η0}}8 eum comitante,iret ad ludum litterarium. 
μίαν ἑτέραν δείκνυσθαι τοιούτου μητέρα, ᾿Επεὶ δὲ Non multum iaterjectui est temporis, et pater 
ἔχεϊνος γραμματικήν τε xal τὴν ἐγκύχλιον παίδευ- αυϊάδπὶ excessit e vita presenti : mater aulem,ut 
σιν ἐχμαθὼν ἦν, εἶτα xal ῥητορικῆς χαὶ φιλοσοφίας ^ quae praematuram subiisset viduitatem, el propler 
εἰς àxpov ἤλασε, τὴν μὲν ὡς ἄριστα Διδανίου xapz- puerum adhuc tenere cetatis, vitae fluctibus agitala, 
λαδὼν (οὗ πολὺ τὸ εἰς ῥητορικὴν «λέος ἐστὶ), τὴν multis et variis quotidie vexabatur casibus et mo- 
δὲ πάλιν ᾿Ανδραγαθίοῦ φιλοπόνως ἀκροασάμενος, lestiis,quas ez sola» aperte sciunt, quie illas sen- 
τί γίνεται ; tiunL.Quorum quidem parvam illa ducensrationem, 
duo ex omnibus maxime curabat: nempe ut et post sui mariti decessum nullius amore caperetur (pote- 
rat enim ejus stas adhuc capi his laqueis :et filium sic educeret (2), ut nulla alia ostenderetur raater ta- 
lis filii. Postquam autem ille didicisset grammaticam et orbem disciplinarum, deinde etiam pervenit ad 
summum dicendi facultatis atque philosophis : ut qui illam quidem quam optime aeceperil a Libanio 
cujus erat insignis fama in arte dicendi: hanc autem ab Andragathio diligenter adiverit. Quid fit? 
Β΄. Πόθος αὐτὸν πλείονος παιδείας xai εἰς ᾿Αθή- II.Desiderium majoris eruditionis (in pluribus e- 
νας ἀφικέσθαι παρασχευάζει᾽ κἀχεῖ σοφιστῶν τε p nim bonisassequendis laborabat cupiditate) efficit 
xai φιλοσόφων τοῖς ἀρίστοις οὐ κατὰ mdptpyov goyv- ul venial Àthenas,et illic simul versans cum praes- 
γινόμενος, οὕτω καὶ νοῦν ἐπλούτισε, xai γλῶτταν εἰς tantissimisrhetoribuset philosophis,sic el mentem 


ἄκρον ἤσκησεν, ὡς μηδενὶ ῥᾳδίως τοῦ ἴσον παραχω- 
ρεῖν, ᾿Εντεῦθεν ἐπίσημος ἐν βραχεῖ οὐχ ᾿Αθῆναις 
μόνον, ἀλλὰ xai Ἑλλάδι τῇ πάσῃ γίνεται, καὶ το- 
φοῦτον, ὡς xal χὐτῷ δὴ τῷ ὑπάρχῳ τῆς τῶν ᾿Αθηνῶν 
πόλεως, τὸ xat' ὄψιν μόνον ἐλθεῖν, πρᾶγμα λογισθῆ- 
ναι σπουδῆς ἄξιον, Κατὰ τινα γοῦν χαιρὸν ixxÀn- 
σιαζοντα, xal τοὺς ἐπὶ δόξῃ xal λόγῳ τὰ πρῶτα 
φέροντας συγκχαλοῦντα τῶν ᾿Αθηναίων, πόθος αὐτὸν 
λαμδάνει πλεῖστος μεταχαλέσασθαι xal τὸ» ἄγιον σὺν 
πολλὴ καὶ φιλοτίμῳ τῇ θεραπείᾳ, Gama τε πέμψαν- 
*z, καὶ ἄλλη ὁπόση τίς ἐστι πρὸς τοῦτο δορυφορία, 


locupletavit, et linguam summe exercuit, ut nulli 
facile concederet, ut esset cum eo conferendus. 
Hinc factum est,ut brevi esset insignis, nom solum 
Athenis,sed etiam in universa Graecia: adeo ut ipsi 
quoque prefecto pretorio res videretur esse digna 
magno sludio, vel solum venire in conspectum 
Athenarum. Cum ergo quodam tempore haberet 
concionem, el eos convocaret ex Atheniensibus, 
qui et gloria et dicendi facultate tenebant primas 
partes, ei cura fuit, ut sanctum quoque officiose 
vocaret et honorifice : statimque missum fuit vebi. 


* Dan. vi, 4 seqq. * Dan. ΠΙ, 94 seqq. 9 Jac. iv, 10; I Petr. 1, 6, 


(2) f. educaret. 


1051 


MENSIS JANUARIUS. 


162 


culum,et alius,qui ad hoc expedit, comitatus. Sed A ᾽Αλλ᾽ ἐκεῖνος ταῦτα, ὡς msputsà καὶ ἀνόνητα val 


ille htec tanquam supervacanea el inutilia et veluti 
inaneitinerisadjumentum repellens,solus viam est 
ingressus,suis utens pedibus,quod quidem sibi fa- 
ciendum constituit is,qui esl sanus,et non propter 
arrogantiam et vanam gloriam ea sustinet facere, 
qua s:groli.Quamobrem magis stupentes ejus mo- 
derationem, et eam qu: apparebat constitutionem, 
ducentes esse imaginem animie,quz non appare- 
bat,ipse primus pretorio prefectus et qui cum eo 
aderant, ei accedenti lubenter assurrexerunt, et 
eum aspexerunt oculis reverentia plenis etbene- 
volentia.Deindeetiam vi attrehentes (resistebat enim 
propter vehementem amore:n moderationis)primo 
loco eum dignati sunt, publiceque ornarunt eloquen- 
tie laudibus et aliis privilegiis. Fieri autem non 
poterat,ut toleranter hzc ferret invidia : nec sine 
dolore hzc aspicerent invidorum ocoli. Nam cum 
vanam gloriam summe sibi vindicarent, existima - 
baut illius honoremillorum honori detrahere.Quo- 
modo accidit, ut tum quoque afficeretur Anthe- 
mius, qui non parvi quidem fuit nominis propter 
studium eloquentiz,gentilis autem eral religione, 
et alioqui lingua profusus,et volens ei nimium in- 
dulgere : qui sancti laudibus non minus morsus, 
quam sí ipse fuisset summa affectus contumelia,in 
eum, vebementi spirilu invehebatur, et injustum 
vocabat id, quod factum fuerat, et dicebat esse ne- 
farium, hospitem et advenam primos sic honores 
consequi : el maxime,aiebal,eum qui a nobis plu- 
rimum differt religione.Propter quz primum invi- 
diam egre ferens prefectus,Quidnam, dixit, fue- 
rit preter ralionem, si vir, qui est el tali genere 
ortus, tantaque et doctrina et modestia praeditus, 
fuerat indicatus a nobis honore dignus,cum etiam 
preeter alia,ipsum honorem fugere, honorem acqui- 
rat apud eos,qui sapiunt et recte sciunt judicare? 
Deinde autem Joannes quoque placide ejus sermo- 
nem excipiens, Non oportebat, inquit,o Anthemi, 
eum qui sibi vindicat philosophiam, ita superari 
ab honore hominum, et eum persequi tanquam 
rem magnem et magna contentione appetendam, 
qui non solum nobis non prodesse,sed etiam plu- 
rimum potest ledere, quod atiinet ad virtutem. 
Quid enim fuerit revera homo ex eo seipso melior? 
Quod vero dixisti me esse dissimili vobis religione, 
erubescerem, si viderer tacere, dücens hoc esse 
pudendum.Ego enim deos neque novi, nec me eos 
unquam esse adoralurum, professus fuerim ; absit 
ut adeo desipiam,et sit mihi lingua tam temeraria, 
Sed unus mihi Deus est Christus, qui cognoscitur 
in Patre et in Spiritu, qui et omnia ab initio pro- 
duxit ex nihilo,et nunc ineffabili ea virtute con- 
tinet, et annuos nobis fructus suppeditat, et ma- 
num aperiens,omue animal implet benedictione 4. 
Sed non Christus, dixit interpellans Anthemius, 
producit hos fructus annuos,sed elementa mundi 


4 Psal. cxLIv, 1 6. 


κενὸν oiov πορείας ἐφόλχιον, διωσάμενος, μόνος εἴ- 
χετο τῆς ὁδοῦ, ποσὶ τοῖς ἔαμτου χρώμενος. 'r' εὖ 
καὶ μᾶλλον αὐτὸν ἐκπλαγέντες τῆς μετριότητος, καὶ 
τὴν φαινομένην χατάστασιν εἰχόνα τῆς ἀφανοῦς γυ- 
χῆὴς ποιησάμενοι, αὐτός τε πρῶτος [γρ. πρῶτον) ὁ 
ὕπαρχος, καὶ ὅσοι δὴ συμπαρῆσαν, καὶ ὁπανέστησεν 
προσιόντι, καὶ πρὸς βίαν ἐπισπασάμενοι, τῆς προῖ- 
δρίας, ἠξίουν, διυιμοσίᾳ τε τοῖς Ex λόγων ἐπαΐνοις xal 
ταῖς ἄλλχις ἐφιλοτιμοῦντο τιμαῖς, Ταύτα δὲ πρῴως 
τὸν φθόνον οὐχ ἣν ἐνεγχεῖν, οὐδὲ τοῖς τῶν βασκάνων 
ἔμελλεν ὀφθαλμοῖς φορητὰ γενέσθαι xal ἄλυπα. Τῆς 
γὰρ κενῆς δόξης σχάτως ἀντιποιούμενοι, τὴν πρὸς 
ἐκεῖνον τιμὴν τῆς ἑαυτῶν ὕφεσιν ἐνόμιζον εἶνει" 
καθάπερ δὴ vai ᾿Ανθεμίῳ τότε συνεύαινεν, ἐνὸρὶ 


Β τὴν μὲν θρησκείαν ἔλληνι, καὶ διὰ μὲν τὴν περι τὼς 


λόγους σπουδὴν ὀνύματος οὐ φαύλου τετυχ n«4Ótt, προ- 
πετεῖ δὲ ἄλζως ὄντι, καὶ τῇ γλώττη σφόδρα γαρῖε- 
σθαι βουλομένῳ. Oc τοῖς πρὸς τὸν ἅγιον ἐπαίνοις 
οὐχ ἧττον δηχθεὶς͵ ἢ εἴπερ αὐτὸς ἐτύγχανε τὰ ἔσχετε 
ὁδρισθεὶς, πολὺς κατ᾽ αὐτοῦ ἔπνει, ἄδικόν τε τὸ γι» 
γενημένον ἀποχαλῶν, xai ὡς οὗ θεμιτὸν εἴη, τὸν 
ξένγν οὔτχ xxl νέηλυν τῶν πρώτων ἀξιοῦσθαι τι- 
μῶν, χαὶ μάλιστα περὶ τὸ σέδας ἡμῖν παρα xo, 
φησὶ, διαλλάττοντα, "Eo' οἷς καὶ πρῶτα τὸν ἤκαργον͵ 
τί δὲ καὶ γέγονε παρὰ τὸν λόγον, εἰπεῖν, εἰ ἀνὴ 
οὕτω μὲν γένους ἔχων καὶ παιδείας, οὕτω δὲ ᾧ 
μετρίῳ προσέχων, ἄξιος παρ᾽ ἡμῶν ἐκρίθη τιμῆς 

ὅπου γε xal χωρὶς τῶν ἄλλων, αὐτὸ τὸ φεύγειν τι- 

μὴν, τιμὴν οἵδε περιποιεῖσθαι τῷ — pd ζητοῦνι; 

ἔπειτα δὲ xal τὸν ᾿Ιωάννην πρῴφως τὸν λόγον inis 

θόντα, οὐκ ἐχρῆν, ὦ ᾿Ανθέμιε, φάναι, eiwmix 

ἀντιποιούμενον τιμῆς οὕτω τῇὴν παρὰ prem 

ἀμφισθητεῖν, καὶ ὡς μέγα τι ταύτην μετεδιώσιν 
καὶ περιμάχητον, o)y ὅπως μέγα xal div, 
ἀλλ᾽ οὐδὲ μιχρὸν ἡμᾶς εἰς τὸν τῆς ἀρετῆς Mq 
ὠφελεῖν δυναμένην. Τί γὰρ παρὰ ταύτην ἄνθρωκις 
ἑαυτοῦ βελτίων τὸ πρὸς ἀλήθειαν ; ὅτι δέ με τὲ 
ἀνομοίως ὑμῖν ἔχειν περὶ τὸ σέδας εἰρήχκατε, toute 
αὐτὸς οὐκ ἀρνήσόμαι, πολλοῦ γε καὶ δεῖ. ἀλλὰ καὶ 
νῦν, εἴπερ ἄλλοτε, τῇ γλώττῃ χάρίτας ἔξω, bun 
νῆσαι πρὸς ταῦτά μοι δυναμένῃ. Θεοὺς γὰρ οὔτε οἶδε, 
οὔτε ὁμολογήσαιμι μὴ οὕτω χχακῶς ἐγὼ καὶ w* 
νῶν σχοίην χκὶ γλώττης) ἀλλ᾽ εἷς ἐμοὶ Θεὸς 6 Xowtk 
ἐν Πατρὶ xal Πνεύματι γνωριζόμενος. ὃς πάντα « 
παρήγχγεν ix μή ὄντων, xal νῦν ἀποῤῥήτῳ σθϑένι 
διαχρατεῖ, καρπούς τε τοὺς ἐτησίους ἧμτν χορηγεῖ; 
xai ἀνοίγων αὐτοῦ τὴν χεῖρα, πᾶν ζῶον εὐδοκίες 
ἀποπληροι, ᾿Αλλ᾽ οὐχ ὁ Χριστὸς, εἶπεν ἐγκόψας "Av- 
θέμιος, τοὺς ἐτησίους τούτους προάγει χαρποῖς͵ 
τὰ στοιχεῖα δὲ τοῦ χόσμου, φησὶ, καιροῖς ἰδίοις τῇ 
τῶν θεῶν προνοίᾳ τελεσφορεῖ, "Agam δὲ τῷ ταῦτ 
εἰπεῖν, πονηρῷ πνεύματι χατάσχετος γεγονὼς, XH 
τῇ γῇ, καθάπερ εἶχε, προσαῤῥαχθεὶς͵ ἔχειτο βρύχων 
καὶ διαστρέφων μὲν ὀφθαλμοὺς, ὀδόντας δὲ τετριγὰς, 
καὶ ἀφρὸν παραπτύων τοῦ στόματος, Ταῦτι τὸν 
ὕπαρχον δαὶ τοὺς συμπαρόντας θεασχμένους ϑεῦμέ 





1053 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMT. 


1054 


τε εἰσήει καὶ ἔχπληξις, «αἱ θορύδου ἦσαν μεστοί * A Suis temporibus producunt, deorum providentia. 


ἔπειτα τῷ μαχαρίῳ προσχόντες ἱκέται γίνονται, xai 
ἀμύνειν ἀξιοῦσι τῷ πάθει. Ὁ δὲ, (καὶ τίς γὰρ ἐκεί- 
vou φιλανθρωπότερος ;) ἅτε καὶ τοῦ φιλανθρώπου 
Χριστοῦ μιμητὴς, ᾧχτειρέ τς τῆς συμφορᾶς τὸν 
ἄνθρωπον, «ai ὑπὲρ αὐτοῦ δεηθεὶς τοῦ μόνου βοη- 
θεῖν δυναμένου, διπλῆν τῷ χειμένῳ παρέχει τὴν 
ἴασιν. ᾿Επεὶ γὸρ οὗτος εἰς αἴσθησιν ἦλθεν, οἵ χαχού 
γέγονεν, οὐκ ἀποχρῶσαν αὑτοῦ τὴν θεραπείαν ἡ γή- 
σατο, ἀλλὰ καὶ τὴν αἰτίαν, δι᾿ ἣν εἰς τοῦτο συμφορᾶς 
ὥλισθεν, ἐδεῖτο θεραπευθῆναι, Τὸν δὲ ἐπιδείξαί τε προ- 
θύμως καὶ συμδουλεῦσαί, τὸν ἱεράρχῃν τῆς πόλεως 
ὡς τάχιστα γαταλχθεῖν͵ παρ᾽ αὐτοῦ τε τὰ θεῖα χατ- 
ἡχηθῆναι μυστήρικ, χαὶ τοῦ τῆς παλιγγενεσίας 
ἀξιωθῆναι λουτροῦ, δι’ οὗ xal τῶν ἀφανῶν αὐτῷ 
τῆς ψυχῆς μωλώπων ἴασις ἔσται, «xi τῆς τοῦ δαί- 
povog ἐπηρείας ἀποτροπή. Οὕπερ ἐκεῖνος τῷ λόγῳ 
πεισθεὶς, τῇ ἐαχλησίᾳ προσέρχέται, καὶ τῷ Κυρίῳ 
πιστεύσας βαπτιζεται, xal πολλοῖς ὑπόδειγμα γίνε- 
ται τῆς εἰς Χριστὸν πίστεως, Φιλεῖ γάρ πως à τῶν 
ἐπιφανῶν xai μεγάλων ἐπὶ τὸ χρεῖττον ἢ χαὶ χεῖρον 
μεταδολὴ, πολλοῖς ἐπὶ τὸ ἴσον γίνεσθαι τῆς μετα- 
θέσεως ἀφορμή. ᾿Εντεῦθεν ὁ μὲν τῶν ᾿Αθηνῶν ἐπί- 
σχοπος, ἢν Ἰωάννης αὐτῷ περὶ τὴν "ExzAr,olav 
ἐπίδοσιν εἰργάσατο, θεασάμενος, πολὺς ἦν λόγοις 
ἅμα xai παραινέσεσι τοῦτο ὑποποιούμενος, καὶ 
διάδοχον ἑαυτοῦ (va: γὰρ hw ἤδη τὴν ἡλικίαν προή- 
χων) ἑτοιμαζόμενος * ἄλλως δὲ ἡ τοῦ Θεοῦ πρόνοια 
τὰ κατ᾿ αὐτὸν ὑπῆρχε ψηφιζομένη, πρὸς μείζονα 
πάντιις καὶ ὑψηλοτέραν λυχνίαν τὸ μέγα ἐχεῖνο φῶς 
θήσειν μέλλουσα, 


Nendum finem acceperat ejus sermo, cum ἃ mali- 
gno spiritu possessus et terrz allisus, misere jace- 
bat rugiens,lacrymarum et timoris simul causa iis 
qui aderant : pervertens quidem oculos, stridens 
autem dentibus, spumam vero ex ore turpissime 
exspuens.Hac cum aspexisset prefectus etquicirca 
illum erant,eos subiit admiratio et stopor,et erant 
pleoi tumultu. Deinde ad beatum Joannem acce- 
dentes, fiunt ei supplices, et rogant ut velit opem 
ferre affectioni.Ille autem (quis enim fuit illo be- 
nignior ?) ut qui benigni Christi esset imitator, et 
calamitatis hominis est misertus,et cum pro eo ro- 
gasset eum,qui vel solus potest opem ferre,ei qui 
jacebat, duplicem affert curationem. Nam cum 


p iste liberatus a demone, sensisset in quanto malo 


essel versatus, arbitratus non sufficientem eam 
esse curationem, causam quoque, propter quam 
venerat ad tantam calamitatem,rogabat curari, ne 
eadem ei rursus evenirent. Ille autem (sciebst enim 
veri Dei ignorationem,ejus esse causam)consuluit, 
ut prompto et alacri animo quamprimum adiret 
pontificem civitatis,et rogaret ut in divinis cate- 
chesi ab eo initiaretur: et quo latentium animse vi- 
bicum veniret curatio,et a demonibus,quos cole- 
bat, omnino liberaretur, assequeretur lavacrum 
regenerationis.Paret ejus dictis Anthemius.et cito 
accedit ad ecelesiam : et cum Domino eredidisset, 
baptizatur, et fit multis exemplum, ut credant in 
Christum. Clarorum enim et magnorum virorum in 


C melius aut deterius mutatio,solet multis egse causa 


ad idem mutationis. Hinc factum est, ut Athenarum episcopus, cum aspexisset quantam ejus Ec- 
clesis& accessionem fecisset Joannes ille aureus, verbis et monitis crebro eum sibi insinuaret, et ut 
sibi esset successor (jam enim erat gravis state procuraret. Aliter autem Dei providentia de eo sta- 


tuerat, in majori omnino ex excelsiori candelabro magnam illam lucem positura. 


[". ᾿Επεὶ δὲ xal tnc τῶν ᾿Αθηνχίων παιδείας ἐπὶ 
πλεῖστον ἀπώνατο, σπλάγχνων αὖθις μητριχῶν 
καὶ πατρίδος ὑπεμιμνήσχετο, καὶ εἰς ᾿Αντιόχειαν 
πάλιν ἐξ ᾿Αθηνῶν ἐπανέρχεται. Εἶτα μιχρὰ ταῦτα, 
καὶ λόγους xai πανηγύρεις, xdl ὅσα φιλοτιμίας 
ἧπται τῆς περιττῆς ἡγησάμενος, τὸν ἀγγελιχὸν, 
εἴτ᾽ οὖν ἀσχητικὸν ἔχρινεν ἀλγάξασθαι βίον, συμ- 
δούλῳ πρὸς τοῦτο xal χοινωνῷ τοῦ σχοποῦ χρώμε- 
νος Βασιλείῳ, φίλῳ τινὶ xal συνήθει, «al τὸ ἕν ὁμο- 
ψύχως αὐτῷ καὶ ἀδελφιχῶς πνεύσαντι, Οὖχ ἐχεῖνος 
οὗτος ὁ xal πατρίδα xal θρόνον τῆς τῶν Καππαδο- 
κῶν τετιμηχὼς, ὡς οἵονται τινες ὑπὸ τῆς ὁμων.- 
μίας ἴσως πεπλανημένοι, εἴπερ ἱχανὸς αὐτὸς οὗτος 
ὁ χρυσοῦς τὴν γλῶτταν εἰς πίστιν ἀρχούντως d» 
τοῖς περὶ τῆς ἱερωσύνης ταῦτα δηλώσας, Τοῦτον 
μὲν γὰρ x31 τὸν ἅπαντα qpóvov αὐτῷ παρηχολου- 
θηχέναι λέγει, καὶ μαθημάτων ἅψασθαι τῶν αὐτῶν, 
χαὶ διδασχάλοις τοῖς αὐτοῖς χρήσασθαι. "O δὲ μά- 
λιστα πάντων ἄπείργει μὴ τοῦτον εἶναι τὸν μέγαν, 
ὅτι αὐτὸν μὲν xal πατρίδος ὑποφχίνει τῆς αὐτῆς 
εἶνχι, xat τὸ γένος ὁμότιμον [γρ. καὶ ὁμοτίμου τοῦ 


III. Cum vero in Atheniensium doctrina pluri- 
mum profecisset,viscerum maternorum et patrie 
rursus est recordatus,et rursus Athenis rediit An- 
tiochiam. Deinde hzc parva esse putans, nempe 
orationes et conciones, et quacunque ad super- 
vacaneam pertinent ambitionem, angelicam seu 
monasticam vitam statuit suscipere, ad hoc con- 
sultore et instituti socio utens Basilio (3-4) quodam 
suo familiari, et qui erat unius anims et fraterni 
cum eo spiritus. Non isautem erat ille,qui et pa- 
triam et sedem o1navit Cappadocum, ut quidam 
existimant, decepti a similitudine nominis.Siqui- 
dem ad finem hujus rei faciendam,hic ipse sufficit 
lingua aureus, qui satis illud ostendit in libris de 


D sucerdotio. Dicit enira eum esse ipsum secutum 


toto tempore, et easdem attigisse disciplinas, et 
eosdem habuisse preceptores.Quod autem maxime 
omnium prohibet, non hunc esse magnum illum 
Basilium, est, quod ipsum quidem ostendit ejus- 
dem patri», foisseque et genere pares et divitiis. 
Quomodo vero statues hec. esse magno et huic 


(5-4) Qui hic fuerit Basilius incertum est ; vide Baron. tom. IV Annal. ad anum 983. 


1059 MENSIS JANUARIUS. 106 
maximo communia,quaz sunt maxime diversa Ὁ Si- A γένους καὶ xarà τὸ πλουτεῖν ἰσοστάσιον. Ποῦ à 


quidem plurimum inter se differunt Antiochia et 
Cappadocia. Sunt autem multa quoque alia per 
qua conjici potest, non esse hunc magnum Basi- 
lium,sed quemdam alium,ortum Antiochiz.Cete- 
rum ab hoc instituto tunc sapientem abducuut et 
civitas,et multo magis ad persuadendum efficacia 
ei temperans lacrymarum medicamenta.Nam civi- 
tas quidem,tanquam faetum proprium et a se edu- 
catum,eum amplectitur, et eum perpetuo volebat 
relinere : ea enim valde movebatur suavilate 
orationum Joannis, quarum maximam partem 
consumebat in judiciis,assidue illuc ventitans, et 
pariem defendens inferiorem et eum, qui habe- 
batur contemptui, recreans Ma'er autem, utpote 


ταῦτα θήσεις xal τῷ μεγάλῳ χοινὰ, palos δὲ καὶ 
τῷ μενίστν διάφορα, εἴπερ δήπου xal ᾿Αντιόχει: 
πόλις xai Καππαδοχία διενηνόχασιν ; ἔστι δέ γε xai 
ἄλλα πολλὰ δι’ ὧν ἄν τις τεχμήραιτο μὴ τὸν pia 
εἶναι τοῦτον Βασίλειον, ἀλλά τινα μᾶλλον ἐχ τῆς 
᾿Αντιοχείας ὁρμώμενον, ᾿Αλλὰ τοῦ σχοποῦ τούτου 
τέως ἥ τε πόλις αὐτὸν ἀπάγουσι, καὶ μᾶλλον ἡ 
μήτηρ, δεινὰ πρὸς πειθὼ τὰ ἐκ τῶν δαχρύων αὐτῷ 
χεράσασα φάρμακα, Ἡ μὲν γὰρ πόλις ὡς ἰδίου 
θρέμματος περιείχετο, καὶ διὰ παντὸς κατέχειν ἠδού- 
λετο, Εἶχον γὰρ αὐτὴν ἰσχυρῶς ai τῶν ἐκείνου λό- 
1ῶν Σειρῆνες, εἷς (Sic) τὸ πλεῖστον ἕνεμε τῷ δικαίψ, 
τοῖς δικαστηρίοις ἐνδιατρίζων, χαὶ τῷ καταδεεστί- 
pp μέρει τιθέμενος, 'H δὲ μήτηρ, ola μήτηρ, γνη- 


mater,inagis germane eum adiens,duloresque par- Β σιώτερον αὐτῷ προσελθοῦσα, xai ὠδίνων ἅμα xil 


tus οἱ lactationem ei in memoriar revocans, et 
mala viduitatis, et quecunque poterant attrahere 
filium,ut matris misereretur,arcebat a proposito. 
Sed satius est,ut illi ipsi hanc relinquam narratio- 
nem.Neque enim omnino fas est,nec conveuiens, 
ut cum eilicealt sua per se dicere,nos, illis relictis, 
ex nobis ipsis faciamus narrationem Dicit enim 
ipse in libris De sacerdotio (5), innuens amicum, 
qui eum erat abducturus ad id,cujus studio tene- 
batur.Deinde matrem, quc hoc resciverat, mise- 
rabiliter accessisse, et id prohibuisse. Sic autem 
habet : Postquam enim sensit consilium, quod a 
nobis capiebatur,me dextera accepto, et in domo 
ei attributa ad sedendum collocato prope lectum, 


θηλης ὑπομνήσασα, xai τὰ ἐκ τῆς χηρείας xmi, 
καὶ πάντα ὅτι δυνατὸν ἣν υἱὸν ἐλαῦσαι τῇ μητρὶ 
πρὸς συμπάθειαν, ἀπεῖργε τοῦ προχειμένου ^ μᾶλ- 
λον δὲ αὐτῷ ἐχείνῳ λέγοντι περὶ τούτου xapiyo- 
ρήσω τοῦ διηγήματος. Μανίαν γὰρ ἂν ἀληθῶς, οὐ 
τόλμαν ἠτιώμην διχαίως, εἰ, ἐν οἷς τὰ ἐχείνου δι 
ἐχείνου λέγειν παρὸν, αὐτὸς ταῦτα χαταλιπὼν͵, wap 
ἐμοῦ [γρ. ἐμαυτοῦ] τὴν διήγησιν ἐποιούμην, dari 
γὰρ οὕτως ἐν τοῖς περὶ ἱερωσύνης αὐτὸς, τὸν φίλον 
εἰσενεγχὼν, ἀπάξειν ἐπὶ τὸ σπουδαζόμενον yiü- 
λονια, εἶτα τὴν μητέρα μαθοῦσαν καὶ τοῦτο διζεω- 
λύσασαν ᾿ ἔχει δὲ οὕτως * ᾿Επειδὴ γὰρ ἔσθετο τοῦτ 
βουλευόμενον, λαδούσά μὲ τῆς δεξιᾶς, εἰσήγεγν 
εἰς τὸν ἀποτεταγμένον οἶχον αὐτῇ, καὶ καθίει 


inquo nos pepererat,emittebat fontes lacrymarum, α πλησίον ἐπὶ τῆς εὐνῆς, ἧς ἡμᾶς ὥδινε, πεηγὰς δώ 


et adjungebat vcrba lacrymis miserabiliora, sic 
apud nos lamentans : Mihi, inquil, o fili, virtute 
tui patris diu frui non licuit, cum Deo ila visum 
esset. Nam dolores in partu propter te acceptos, 
mors illius consecuta,tibi quidem orbitatlem, mihi 
autem viduitatem attulit ante tempus,et mala vi- 
duitatis, quz ez 5018 demum,qua illa pass: sunt, 
scire aperte potuerint.Nulla enim oratio potuerit 
consequi tempestatem illam et fluctus illos, quos 
subit puella,e domo quidem paterna nuper egres: 
88, el rerum imperita,et qui cohiberi non potest, 
repente luctu oppressa, et necesse habens majo- 
res suscipere sollicitudines, quam pro state et 
sexu. Oportet enim ut arbitror famulorum socor- 
diam animadvertere et corrigere,et maleficia ob- 
servare,cognatorum insidias propulsare, publica- 
norum injuriasetinhumanitalem in exigendis vec- 
tigalibus magno el excelso animo ferre. Quod si 
relicto etiam infante dece:serit, qui est mortuus, 
8i sit quidem femina, magnam quidem sic quoque 
matri pr:bebit sollicitudinem, a sumptibus tamen 
et metu liberam.Filius autem eam quotidie implet 
timoribus innumerabilibus et pluribus sollicitudi- 
nibus.Mitto sumptum pecuniarum, quem necesse 
habet facere si eum educare cupit liberaliter.Nibil 
horum tamen mihi persuasit,ut secundum inirem 


(5) Lib. u, cap. 8. 


δαχρύων, καὶ τῶν δαχρύων ἐλεεινότερα πρυκιδε 

ῥήματα, τοιαῦτα πρὸς ἡμᾶς ὀδυρομένη [Ὑρ. Azo 

μένη} " ᾿Εγὼ, φησὶ, παιδίον, τῆς ἀρετῆς τοῦ πατρὸς [τἢ 

σοῦ οὐκ ἀφείθην ἀπολαῦσαι ἐπὶ πολὺ “ τῷ Θεῷ ser» 
δοχοῦν. Τὰς γὰρ ὠδίνας τὰς Ἐπὶ σοὶ διαδεξάμεινις 
ὁ θάνατος ἐκείνου, σοὶ μὲν ὀρφανίαν, ἐμοὶ χηρείξι 
ἐπέστησεν ἄωρον, xxi τῆς χηρείας δεινὰ, ἃ μόναι 
αἱ παθοῦσαι δυναιντ᾽ ἄν εἰδέναι σχφῶς. Αόγος T3 
οὐδεὶς ἂν ἐφίκοιτο τοῦ χειμῶνος ἐκείνου χαὶ τοῦ χλύ- 
δωνος, 5v ὑφίσταται χόρῃ ἄρτι μὲν τῆς οἰκείας τῆς πε- 
τρῴας προελθοῦσα, καὶ πραγμάτων ἄπειρος εὖσα, ἐξ- 
αἰφνης τε πένθει ἀσχέτῳ βαλλομένη καὶ ἀναγκαζομένη 
φροντίδων, καὶ τῆς ἡλιχίας καὶ τῆς φύσειος ἀνέχεσθαι 
μειζόνων, Δεῖ γὰρ, οἶμαι, ῥᾳθυμίας οἰκετῶν ἐπιστρέ- 
φειν, καὶ χαχουργχίας παρατηρεῖν, συγγενῶν ἀποκχρούι- 
σθαι ἐπιδουλὰς, τῶν τὰ δτμόσια εἰσπραττόντων [rz 
πραττόντων] τὰς ἐπηρείας, xai τὴν ἃπήνειαν di 
ταῖς τῶν εἰσφορῶν χχταδολαῖς γεννχίως φέρειν, ᾿Βὰν 
δὲ καὶ παιδίον χαταλιπὼν ὁ τεθντικὼς ἀπέλθοι, Dni» 
μὲν Ov, πολλὴν χαὶ οὕτω παρέξει τῇ μητρὶ τὴν 
φροντίδχ, ὅμως δὲ καὶ ἀναλωμάτων καὶ δέους ἀπηλ- 
λαγμένην * ὁ δὲ υἱὸς μυρίων αὐτὴν φόδων καθ᾽ ix 
στὴν ἐμπίπλησι τὴν ἡμέραν͵ xxl. πλειόνων φροντίδων. 
Τὴν γὰρ τῶν χρημάτων ἐῳ δαπάνην, ὅσην ὁπομένειν 
ἀναγχάζεται ἐλευθερίως αὐτὸν ἀναθρέψαι ἐπιθυμοῦσι. 
᾽αλλ᾽ ὅμως οὐδέν με τούτων ἔπεισε δευτέροις ὁμιλῆ- 


1057 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1058 


σαι γάμοις, οὐδ᾽ ἕτερον ἐπεισαγαγεῖν νυμφίον τῇ τοῦ Α matrimonium, neque alium sponsum introducerem 


πατρὸς οἱαίᾳ τοῦ σοῦ ἀλλ᾽ ἕμενον kv τῇ ζάλῃ xai 
τῷ θορύδῳ, xal τὴν σιδηρᾶν τῆς χηρείας οὐκ ἐφυ- 
γον κάμινον, πρῶτον μὲν ὑπὸ τῆς ἄνωθεν β-"ηθουμένη 
ῥοπῆς ἔφερε δέ μοι παραμυθίαν οὐ μιχρὰν τῶν 
δεινῶν, καὶ τὸ συνεχῶς εἰς τὴν σὴν ὀψιν ὁρᾷν, καὶ 
εἰχόνα μοι τοῦ τετελευτηχότος φυλάσσεσθαι ἔμψυ- 
yov, πρὸς ἔχεῖνον [γρ. ἐκείνην] ἀπηχριδωμένην xa- 
Àex. Διὰ τοῦτο xal ἔτι νήπιος ὧν, καὶ μηδὲ οθέγ- 
γεσθαί πω μαθὼν, ὅτε μάλιστα τέοπουσι τοὺς τε- 
κόντας οἱ παῖδες, πολλήν μοι παρεῖεσ τὴν παράχλη- 
σιν, Καὶ μὴν οὐδὲ ἐχεῖνο ἂν ἔχοις αἰτιάσασθαι, ὅτι 
τὴν μὲν χηρείαν γενναίως ἠνέγκαμεν͵, τὴν δὲ οὐσίαν 
σοι τὴν πατριχὴν ἠλαττώσαμεν διὰ τὴν τῆς χηρείας 
ἀνάγκην, ὅπερ πολλοὺς τῶν ὀρφανίαν δυστυχησαντων 


in domum patris tui:ced mansi in tempestate et tu- 
multu, et non effugi ferream fornacem viduitatis, 
primum quidem adjuta superno auxilio. Afferebat 
autem mihi non parvam malorum consolationem 
et quod tuum vultum viderem assidue, et mortui 
animalam servarem imaginem, ad illius efügiem 
accurate expressam Propterea cum esses adhuc in - 
fans, et necdum loqui didicisses, quando parentes 
maxime delectant pueri, mihi magnam preebebas 
consolationem.Atqui nec illud mihi potueris obji- 
cere, quod viduitatem quidem fortiter 'ulerimus : 
patrias autem facultates tibi minuerimus propter 
necessitatem viduitatis:quod quidem scio accidisse 
multis, qui in orbitatem inciderant. Nam eas quo- 


olóa παθόντας ἐγώ. Kal γὰρ xai ταύτην ἀχεραίαν p que universas reliqui integras, et que debebant ex- 
ἐφύλαξα πᾶσαν, xal τῶν ὀφειλόντων εἰς εὐδοχίμησιν — pendi,ut vir bonus et probus evaderes,non cessavi 
δοπανηθῆναι τὴν σὴν ἐνέλιπον οὐδὲν, ix τῶν ipav- eaexmeis et quas domo attuli,expendere pecuniis. 
τῆς, καὶ ὧν ἦλθον οἴχοϑθεν ἔχουσα͵ δαπανῶσα χρημά- Nec existimes me heec tibi nunc dicere expro- 
των, Kal μήτοι νομίσῃς ὀνειδίζουσαν μὲ ταῦτα λέ- — brantem; sed pro iis omnibus unam a te peto gra- 
γεῖν νῦν, ἀλλ᾽ ἀντὶ πάντων σε τούτων μίαν αἰτῶ yá-  liam,ne me in secundam injicias viduitatem. Sed 
otv, μή με δευτέρᾳ pria περιόχλεῖν, μηδὲ τὸ χοι- exspecta meum decessum.Forlasse brevi post tem- 
μηθὲν ἤδη πένθος ἀνάψαι πάλιν, ἀλλὰ περίμεινον τὴν pore decedam.Nam spes quidem est, adolescentes 
ἐμὴν τελευτήν, Ἴσως μετὰ μιχρὸν ἀπιλεύσομαι ypo- esse ad longam venturos senectutem, Nos au:em 
vov, Τοὺς μὲν γὰρ νέους ἐλπὶς xai εἰς γῆρας ἥξειν qui consenuimus,nihil aliud quam mortem exspec- 
μαχρὸν, οἱ δὲ γεγηρχκέτες ἡμεῖς οὐδὲν ἔτερον ἢ τὸν lLamus. Quando vero meterre mandaveris, et cum 
θάνατον ἀναμένομεν. Ὅταν οὖν pt τί, γῇ παρχδῷς ossibus patris tui miscueris. longas suscipe pere- 
«αἱ τοῖς ὀστέοις toU πατρὸς ἀναμίξῃς τοῦ σοῦ, στέλ- — grinationes, et mare nasiga quodcunque volueris: 
Àou μαχρὰς ἀποδημίας, xai πλέε θάλασσον, ἣν dv unc nullus est prohibiturus. Quandiu autem spi- 
ἐθέλης᾽ τότε ὁ κωλύσων οὐδείς. "Ete [δ᾽ ἂν kunvto- ramus, sustinpeas nobiscum habitare: neque Deum 
μεν, ἀνάσχου τὴν μεῦ᾽ ἡμῶν οἴχησιν, μηδὲ mpoc-  offendas,nos tremerein tanta mala conjiciens, qui 
κρούσῃς τῷ Θεῷ, μάτην καὶ εἰκῇ τοῖς τοιούτοις ἡμᾶς “ le nulla affecimus injuria. Nam si mequidem potes 
περιδάλλων καχόϊς ἠδικηχότας οὐδέν, Εἰ μὲν γὰρ criminari,quod te attraho in hujus vitz sollicitudi- 
ἔχεις ἐγχαεῖν, ὅτι σὲ εἰς βιωτιχὰς περιέλχω 'φροντί-. nes, et cogo te rerum mearum curam gerere: non 
δας, xai τῶν πρσγμάτων ἀναγχάζω φροντίζειν τῶν leges naturz, non educationem, non familiarita- 
ἐμῶν, μὴ τοὺς τῆς φύϑεως νόμους, μὴ τὴν &va:po-  tem,necaliquid denique aliud reveritus, fuge tan- 


qv, μὴ τὴν συνήθειαν, μτιδ᾽ ἄλλο μηδὲν αἰδεσθεὶς, 
ὡς ἐπιδούλους φεῦγε καὶ πολεμίους. Εἰ δὲ πάντα 
πράττομεν, ὥστε πολλήν σοι παρασκευάσαι σχολὴν 
εἰς τὴ, τοῦ βίου τούτου πορείον, εἰ καὶ μηδὲν ἕτερον" 
οὗτος γοῦν κατεχέτω σε παρ ἡμῶν [γ0. ἡμῖν} ὁ 
δεσμός. Κἂν (ὰρ μυρίους σε λέγῃς φιλεῖς, οὐδ᾽ «Tc 


quam hostes et insidiatores. Si autem omnia faci- 
mus,ut magnum tibi paremus otium ad hoc πὶ hoc 
vita iter ingrediaris, si nihil aliud, hoc saltem te 
nostrum retineat. vinculum. Nam etsi dicas te 
amari ab innumerabilibus, nemo tibi prebebit,ut 
tanta fruaris libertate. Nomo enim, cui tua bona 


σοι παρέξει τοταύτης ἀπολαῦσαι ἐλευθερίας" ἐπειδὴ — existimatio sil :eque cura atque est mihi.Jlec re- 
μηδὲ ἔτι τις, ὅτῳ μέλει τῆς σῆς εὐδοχιμήσεως ἐξίσης — fert lingua illa egregia, οἱ quemad nodum Basilius 
ἐμοί. Ταῦτα ἡ καλὴ διέξεισι γλῶττα xal ὅπως Bz- quidem subiit jugum diaconatus, sperans fore, ut 
σίλειος piv εἰς τὸν τῆς διαχονίας ὑπήχγη ζυγὸν, xxi eum haberet ejus ordinis socium: ille autem gra- 
αὐτὸν κοινωνὸν ἔχειν ἐλπίσας τῆς τάξεως ὁ δὲ τὸν 2dum dubitans suscipere, pulchre eum promisso 
βαθμὸν ὀκνήσας, καί ὑποσχέσει νοῦτον παραχρουσά- impellit, tanqvam ipse quoque jam futuris esset 
povoc, ὡς καὶ αὐτὸς μέλλων τοῦ ἴσου μετέχειν, τότε ejucdem particeps. Et tunc quidem recusat ordi- 
μὲν ἱξισταται τὴν χειροτονίαν, Χαρισάμενος τοιγαροῦν — nationem, victus a sua in eam reverentia, 

τῇ μητρὶ, xal ἄχων τὴν μέχρι τέλους παρέχων γηροχομίαν, Ἐπειδὴ ἐκείνη τὸν βίον ἀπέλιπε, παραυτίκα 
οὗτος τὰ ὅσια ἐπ’ αὐτῇ δράσας, τὴν τῶν γονέων ὅλην οὐσίαν περιτεὴν οὔταν, τριχῆ διαιρεῖ" xal πρῶτα μὲν 
πενήτων ἔνδειαν τῷ χρυσῷ θεραπεύει" ὅσαι δὲ τῶν ἐκαλησιῶν ἐτύγχανον σπανίζουσαι χειμηλίων, τὸν 
ἄργυρον αὐτοῖς διανέμει" τῶν δὲ ἀκινήτων ὅτι mto ἦν, τῷ δημοσίῳ φέρων ἀποχληροῖ, τὴν ἀπραγμγού- 
νὴν ἑαυτῷ περιποιούμενος, καὶ ὄχλον παντὸς γοροδόγο" διαδιδράσχων, Εἴτα καἱ τοὺς οἰκέτας τῆς 
δουλείας ἀνεὶς, xai τὰς πρὸς τὸ ζῆν ἀφορμὰς παρχσχόμενος, τὰ κάλλιστον πάντων ἑαυτῷ συνετήρησε, 
τὸ μηδὲν ἔχειν, καὶ τὸ λυθῆναι παντὸς δεσμοῦ τῷ παρόντι xóspup συνάπτοντος, xal Θεόν ἀντι mav- 
τῶν πλουτῆσαι, τὸ μαχάριον ὄντως κτῆμα ναὶ ἀναφαίρετον. 


1059 


IV.Cum aliquanto autem post tempore vix sus- A 


cepisset ordinem lectoris, non libros sacros lege- 
bat solummodo,sed etiam spiritu sapientia eos in- 
terpretabatur,et magna verbi luce et bono eviden- 
tie utebatur in expositione. Quamvis autem tanta 
esset gratia praditus,et universus populus pende- 
ret ab ejus lingua, egre tamen ferens tumultus,qui 
erant in civitate, et vitans quidquid facit ad osten- 
tationem,ut quid arceretur a desilerio,quod ab ini- 
tio animo concipiebat,quod erat sub Deo vivere,et 
ei soli fleri manifestum, tristitia afficiebatur, ange- 
batur, animo plurimi faciebat solitudinem,et tan - 
quam illic absconsum inventurus thesaurum, ad 
eam festinabat. Cum hoc ergo animo versaret, op- 
portuno tempore observato, jubens omnes valere 
cognalos, amicos, familiares, plausus civiles, osten- 
tationes, quin etiam eorum, quibus fiebat injuria, 
defensiones:et nec viduitatem matris cogitans,nec 
sororis curam reputans, qua juvenili corpore su- 
bierat jugum virginitatis, opusque habebat, ut ei 
diligenter provideretur : atque adeo ipsam quoque 
domum parum curans, relicta civitate, relictis 
omnibus, toto pede ad vitam quietam transfugit. 

Deinde cum esset :tas adhuc juvenilis,etsi esset 
ei corpus nalura male affectum et valetudinarium, 
se tradit monasteriis,in quibus vita agebatur accu- 
ratior et asperior,quam in aliis: et cum totam ves- 
tem exuisset cum sapienlia carnis,aut ut verius di- 
cam, illam prius exisset, induit amictum ex pilis 
contextum,corpus adhuc affligens, et veluti quam- 
dam nu»em attenuans, el lumini mentis praebens 
libertatem.Maximum autem ponebat studium in le- 
gendis libris divinarum Scripturarum. Quod qui- 
dem faciebat tam diligenter ut vim eorum, quz in 
eis insunt,nibilominus in mente imprimeret:dein- 
de manu propria et labore digitorum eas inlerpre- 


MENSIS JANUARIUS. 


1060 


Δ΄. Μετὰ δὲ χρόνον τινα, τὴν ἀναγνώστου τάξιν 
χαταδεξάμενος, ob μόνον ἁπλῶς ὑπῆρχε τὰς ἱερὰς 
ὑπαναγινώσχων βίδλους͵ ἀλλὰ καὶ πνεύματι σοφίας 
διερμηνεύων αὐτὰς, καὶ πολλῷ τῷ φωτὶ τοῦ λόγου 
περὶ τὴν ἐξήγησιν χρώμενος" καίπερ δὲ οὕτω χάρι- 
τας ἔχων, vai τὸν λαὸν ἄπαντα τῆς γλώττης ἀνῃρ- 
τημένον, ἀλλὰ τοὺς ἐν πόλει δυσχεραίνων θορύδοκ, 
xai τὸ πρὸς ἐπίδειξιν ἄπαν περιϊστάμενος, καὶ 
ὥσπερ ἧς ἰξ ἀρχῆς ὥδινεν ἐπιθυμίας εἰργόμενος, 
ἥτις ἣν ὁπὸ Θεῷ (nv καὶ τούτῳ μόνῳ καταφχνῆ 
γίνεσθαι ἤσαλλεν, ἐδυσφύρει, τὴν ἐρημίαν ἡγεῖτο 
τοῦ παντὸς ἀξίαν' xal ὥσπερ ἐκεῖ χεχρυμμένῳ tw 
μέλλων περιτυχεῖν θησαυρῷ, πρὸς αὐτὴν ἔσπευδεν, 
οὕτως ἐπὶ νοῦν ἔχων, τὸν ἐπιτήδειον φυλάξας χαι- 
ρὸν, πᾶσι χαίρειν φθεγξάμενος, οἰκείοις, συγγενέσι, 


Β φίλοις, χρότοις πολιτιχοῖς, ἐπιδείξεσι, πρὸς δὲ κὲ 


τῷ τοῖς ἀδιχουμένοις συνηγορεῖν, καὶ pot μητρὸς 
χηρείαν εἰς νοῦν λαδὼν, pte μὺν προστεσίεν 
ἀδελφῆς ὑπολογισάμενος νέας ἔτι κομιδῇ τυγχε- 
νούσης, τὸν τῆς παρθενίας τε ζυγὸν ἀναδεξαμένης͵ 
καὶ πολλῆς, ὡς εἰκὸς, προνοίας Ἐπιδεοῦς οὔσης, 
μᾶλλον δὲ καὶ αὐτοῦ oixou τὴν ἐπιμέλειαν εἷς οὐδὲν 
θέμενος, ἀπολιπὼν τὴν πόλιν, πρὸς τὸν ἡσύγιο 
αὑτομολεῖ, Εἴτα τῆς ἡλιχίας ἔτι νεαρᾶς οὔσης, κεν 
τοι φύσει τοῦ σώματος πονήρως καὶ νοσερῶς ἔχον» 
τος, τοῖς μοναστηρίοις τοῖς μᾶλλον τῶν ἄλλων ἐχρ- 
δείας ἐπειλημμένοις ἑαυτὸν δίδωσι, καὶ τὴν bu 
πᾶσαν ἀποδὺς μετά Y& τοῦ σαρκιχοῦ  qpovijitk, 
ἢ ταληθέστερον εἰπεῖν, ἐκεῖνο προαποδὺς, τὸ ü 
τριχίνων ὑφάσματα περιδάλλεται, τρύχων ἴα 6 

σῶμα, καὶ oiov τι νέφος ἀπολεπτύνων, καὶ ᾧ 7 

νοῦ φωτὶ παρέχων ἐλευτερίαν. "Ἔργον ἃ m9 

σπουδαιότοτον, τῶν θείων Γραφῶν ἐπιέναι ἃ Ὁ" 

ὅλους οὕτως ἐμμελῶς, ὡς οὐδὲν ἧττον ipu" 

vj διανοίᾳ τῶν ἔγχειμένων τὴν δύναμιν, xai ἐπ 
χειρὶ "καὶ καμάτῳ δαχτύλων διερμηνεύειν  zAK, 


laretur, ut dictum est: et qua sunt comprelensu ὥσπερ εἴρηται, xal σαφῆ τὰ δύσλτηπτα τιθέναι wA 
difficilia,aperta redderet studiosis:et quam senten- φιλολόγοις, ὅν τε αὐτὸς πόνῳ συνέλεξε νοῦν, tuit" 
(ἰδ) ipse collegerat cum labore, preberet iis, qui ἀπόνως θηρᾶσθαι παρέχειν τοῖς βουλομένοις. E 
volebant,accipiendam citra ullum laborem.Siergo οὖν τὸ, πόνοις οἰγείοις ἄρτον διδόναι, μισθοῦ προξ!" 
propriis laboribus panem praebere, conciliat iner- νον, và ψυχὰς οὕτω τρέφειν, πόσης ἐστὶ δήκω 
cedem,esurientes animassic exsatiare,quani2 fue- παραίτιον μισθαποδοσίας ; ταύτῃ χούν τὰς tx 
rit causa remunerationis? Sic ergo divinas Scriptu- διερμηνεύων Γραφὰς, xol τῷ nÜuup πάλιν im 
ras interpretans,deinde eLam eas exornateo,quod γοσμεῖ' ὡς τὸ μὲν εἶναι πρὸς φωτισμὸν διανοίςς, 
ad mores pertinet:ul illud quidem esset ad mentis τὸ δὲ πρὸς ἠθῶν ἐπιμέλειαν, Ἢ μᾶλλον οὕτα ποι 
illuu nationem, hoc autem ad morum curam ge- τῷ μὲν διχφωτίξει μόνον τὸν χεχρυμμένον πλοῦτον 
rendam:aut,si mavisillo quidem illustraret solum D τοῦ πνεύματος, τῷ δὲ, ὅπως ἄν xai μετάσχωμεν 


divitias spiritus, qua jacent in profundo: hoc vero 
eliam aperte deduceret, ut ejus essemus partici- 
pes.In hac graia quiete et silentio componuntur ab 
eo libri desacerdotio: in quibus quanta quidem sit 
dignitas sacerdotii, qualem autem esse oporteat 
eum, qui hoc est dignatus, accurate ostendit. Tunc 
etiam scribit oralionem ad quamdam illustrem 
mulierem, qua paulo ante viderat noctem vidvi- 
tatis, et magno luctu gravabatur, eam leniter re- 
creans, et ostendens viduitatem non esse rem vi- 
lem etabjectam: sed magnam et venerandam esse 
ejus dignitatem, eamque magnis laudibus esse di- 


σαφῶς ἰχδιδάσχει, ᾽ν ταύτῃ τῇ φιλησύχῳ hf 
γωγῇ, καὶ οἱ περὶ τῆς ἱερωσύνης αὐτῷ συντάττον» 
ται λόγοι' ἐν οἷς ὅσον μὲν τὸ τῶς ἱερωσύνης ἀξίωμε; 
ὁποῖον δὲ δεῖ εἶναι τὸν ἱερωμένον, ἀχριδῶ)ς δείκνυε. 
Τότε xal πρός τινα τῶν περιφανῶν γυναι κῶν λόγο 


συγγράφει, ἄρτι χηρείας ἰδοῦσαν νύκτα, καὶ πολλῷ | 


τῷ πένθει ταύτης βαρυνομένην, δμαλῶς ἀνκχκτώμε- 
νος xai δειχνὺς, ὅτι μὴ πάνυ ἄδοξον xal ταπεινὸν 
à χηρεία͵ ἀλλὰ xai μέγα καὶ σεμνὸν αὐτῆς τὸ 
ἀξίωμα, καὶ πολλῶν ἀξιοῦται τῶν ἐγαωμίων ἦ τὶ 
τὴν συνείδησιν φυλάξασα τῷ κχατοιχομένῳ, καὶ pi 
δευτέροις γάμοις ἑαυτήν τε ἄτιμον θεῖσα, καὶ τῆς 


1061 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1062 


πρὸς τὸν ἄνδρα στοργῆς χαταψευσαμενη. Εἴτα χαὶ Α gnam,qua suam in defunctum integram conserva- 


περὶ παρθενίας ἄλλως συντάττει iO) lov, θεσπέσιόν 
τι τὸ χάλλος αὐτῆς xal ἄῤῥητον τὸν χόσμον ἀπο- 
δεικνύων. Καὶ Σταγειρίῳ δὲ λόγους συγγράφει 
φίλῳ μὲν ἀνδρὶ xal συνήθει, χατόχῳ δὲ γενομένῳ 
πονηρῷ πνεύματι, Τὸ δὲ βιύλίον προφάσιν μὲν 
ἐκεῖνον λαμδάνει, χωρεῖ δὲ διὰ πάσης φιλοσοφίας * 
xzi ἔστι χοινὸν εὐχαριστίας xal ὑπομονῆς διδασαά- 
λιον͵ τοσχύτχις πιθανότησι χαὶ ἀνάγκαις ῥητορικαῖς 
συγχεχροτημένον, ἢ μᾶλλον θείαις εἰπεῖν xat πνευ- 
ματιχαῖς γάρισιν, ὡς αὐτὸ τὸ, δαίμονι περιπεσεῖν, 
πείθειν ἀγαπητὸν ἡγεῖσθαι, «αἱ ὠφελείας μεγίσιης 
ὁπόθεσιν. Οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ περὶ χατανύξεως δύο 
τότε αὐτῷ συντέθεινται λόγοι “ ὧν ὁ μὲν εἷς Δημή- 
vptov, ἕτερος δὲ εἰς Στελέχιον ἐπιγέγραπται, εἰς 


vit conscientiam,se secundis nuptiis non reddidit 
infamem,ut qua benevolentiam mentila sit iu ma- 
ritum.Deinde etiam de virginitate scribit alium li- 
brum, divinam ejus ostendens pulchritudinem et 
magnum ejus ornamentum,Stagirio quoque scribit 
pulchras orationes et valde praeclaras. Hic vir erat 
ei valde familiaris:fuerat autem po sessus a maligno 
daemone,qualia sunt Dei judicia. Liber vero illam 
qu'dem accipit scribendi occasionem: per univer- 
sam autem procedit philosophiam : eum dixeris 
esse commune documentuni virlulis grati animi et 
toleranti?, ut qui compositus sit tanta in dicendo 
probabilitate,tam multisque necessariis Rhetorum 
argumentis, aul, ut melius dicam,divinis et spiri- 


ἕτχατον ἀχριθείας τὸν φιλάρετον ἐχπονοῦντες, xai p talibus gr.tiis,adeo ut hoc ipsum quod inciderit in 


δεινὸν μύωπα χατανύξεως ταῖς φιλοθέοις ἐνιέντες 
ψυχαῖς. ᾿Αλλὰ τούτους μὲν, ὥστε μὴ πίπτειν, μη- 
δὲ ταῖς τοῦ πονηροῦ τέχναις ἀλώσιμον γίνεσθαι 
τὸν φιλόθεον * ἕτερον δὲ συντάττει πρὸς τὸν ἤδη 
πεσόντα, εἶτ᾽ οὖν πληγέντα βέλει τῆς ἁμαρ- 
τίας (Θεόδωρος ὄνομα τῷ πετόντι) ὥττε μὴ κατα- 
πεσεῖν, μηδ᾽ ἀπογνῶναι τὴν σωτηρίαν, οἱονεὶ φιλάν- 
θρωπον αὐτῷ χεῖρα τὸν λόγον προτείνων, χαὶ χκεί- 
μένον ἀνιστὰάς, χαὶ μὴ συγχωρῶν ἐπιμεῖναι τῷ 
πτώματι, 'AÀJÀ οὕτω μὲν διὰ τῶν λόγων ἐδίδασχε, 
πολὺ τὸ ὠφέλιμον μετὰ τοῦ ἡδέος ἐχόντων πολλῷ 
δὲ μᾶλλον xai τὴν ἀπὸ τῶν ἔργων προσῆγε διδασχα- 
λίαν, εὐχῇ μὲν προσχείμενος, xal ἀρετὴν ἄπασαν 
μετιὼν, ὥσπερ ἀρχέτυπον τοῖς ἄλλοις πρὸς αὐτὴν 


da monem, existimarelur non esse abominandum 
nec aversandum,ul qued fuerit argumentum ma- 
1ime utlitatis.Tunc etiam compositi sunt ab eo duo 
libri de compunctione : quorum unus quidem fuit 
inscriptus ad Demetrium,alter autem adStelechium: 
eum,qui est studiosus Υἱγίυ 8, accuratissime ela- 
borantes, et acrem sümulum compunclionis piis 
immittentes animis.Sed hos quidem scripsit libros, 
ne caderent illi,ad quos scriptifuerant, neque ma- 
ligni laqueis pius implicaretur, sed staret firmiter 
in bono proficiens. Alium autem scribit ad eum, 
qui,proh dolor, jam eratlapsus seu percussus telo 
peccati (ei vero,qui lapsus erat,nomen fuit Theo- 
dorus), ut non concideret, neque desperaret salu- 


μέλλων ἔσεσθαι, ταπεινοφροσύνως δὲ οὕτως ἐπιμε- C lem, tanquam benignam manum ei porrigens ora- 


λόμενος, ὥσπερ ἐν τούτῳ τὸ πρωτεῖον ἔχειν ἐθέλων 
“ρόπον ἕτερον, ἐν τῷ μηδένα ἑαυτοῦ τιθέναι περὶ τὸ 
εὐτελὲς δεύτερον, ᾿Απέταττε δὲ xal μέρος τι τῆς 
ἣμέρας ἑαττῷ πρὸς ἐπίσκεψιν τῶν νοσούντων, οἴκοθεν 
μὲν ἐκείνοις πάντα παρέχων, ὅσα δύναμις, xal οὕτως 
αὐτοὺς ἀνακτᾶσθαι σπουδάζων * μάλιστα Cb καὶ τὴν 
ἀπὸ τῶν λόγων προσφέρων παραμυθίαν, καὶ παντὶ 
τρόπῳ δεικνὺς τὸ φιλάνθρωπον, Τί δέ ; μετριοφρο- 
σύνης μὲν οὐδενὶ τὸ πλέον ἐδίδου, ἀγνοίας δὲ, ἢ 
ἐγαρατείας, fj, ἄλλης τῶν ἀρετῶν ὁποίας͵ ἔστιν ᾧ 
«τῶν ἀπάντων τοῦ πλείονος ὑπεξζίστατο ; καὶ τίς οὕτως 
ἔξω θεσμῶν ἢ φρενῶν, ὡς συνθέσθαι τῷ λεγομένῳ ; 
πλὴν ἀλλ᾽’ οὕτω μὲν ἀρετὴ πᾶσα τῷ ἀνδρὶ χατώρ- 
θωτο κρεῖττον ἢ κατὰ μίμησιν ^ ταῦτα δὲ χαὶ ὡς 
ἐξαίρετα τούτῳ νέμουσι, τὸ μήτε αὐτὸν ὀκωμοχένχι 
μετὰ τὸ ἀποστῆνάι χόσμου, μήθ᾽ ἑτέρῳ τὸν ὄρχον 
ἐπχγαγεῖν, τὸ μὴ χατερεῖν τινος, τὸ μὴ ψεύσασθαι, 
τὸ μὴ ἐπχράσασθχι μηδενὶ, τὸ ἀστεῖχ μήτε αὐτὸν 
φθέγξασθαι, μήτε ἄλλου λέγοντος ἀνασχέσθαι, Φασὶ 
δὲ αὐτὸν xal τοῦ ὕπνου χατὰ τὸν «αιρὸν τῆς χρείας 
οὕτω τυγχάνειν. Σχοῖνος καθεῖτο ἄνυθεν τῶν ἄχρων 
ἐχδεδεμένη, ἐφ᾽ ἢ τάς τε χεῖρας xal τὴν ὑπήνην 
ἐπερείδων αὐτὸς, βραχείας τινὸς καὶ οὐ βεδχίας, 
ἀλλ᾽ οἷον [γρ. οἷα! παρεψευσμένης τῆς χατχφορᾶς 
μετελάμὄανεν. 


tionem,et jacentem erigens,et non concedens, ut 
omnino permaneret in peccalo. Sed sic quidem 
eratejus per librosdoctrina,cum voluptate magnam 
habens utilitatem. Multo autem magis ex factis 
adhibuit doctrinam, ut qui rerpetuo quidem vaca- 
ret orationi,el omnem exerceret virtutem,ad eam 
futurus aliis tanquam exemplar. Humilitatem vero 
ita erat amplexus,tanquam in ea alio modo vellet 
primas partes obtinere in eo,quod nulli alii cede- 
ret extremum omnium. Partem quoque diei sibi 
deput«bat ad *iseados zgrotos, e domo quidem 
omnia illis prebens pro viribus,maximeautem con- 
solationem eis afferens oratione et omnibus modis 
eis ostendeus benignitatem.Quid autem ? Modestia 
quidcin,ut diximus, cedebat nemini : in castitate 
vero aut conlinentia aut. alia virtute est ex omni- 
bus aliquis,cui cederet? Et quis illui vel adeo non 
novit, vel nescit esse verax, ut ei quod dicitur, 
assenliatur (6) ἢ Sed sic quidem ille se pulchre 
gessit in omni virtute, melius quam ut eum quis 
possel imitari. Porro autem hac quoque illi tri- 
buunt lanquam eximia, quod neque ipse unquam 
juraverit, postquam aufugit a mundo : neque ulli 
jusjurandum detulerit, nulli detraxerit, nunquam 
sit 'nentitus,nulli sit male precatus, faceta ac scur- 


rilia neque ipse sit locutus, neque alium dicentem sustinuerit. Dicunt autem ipsum quoque medio- 


(6) al. Qnod dicitur, ut ei non ass. 


1063 MENSIS JANUARIUS. 1004 


erem sommum sunipsisse, cam esset opus: sic autem sumpsisse : fanis ex alto demittebatur, allige- 
tus extremis: eui et manibus el barba ipse innitens, quemdam modicum, neqae firmum, sei 
imbecillum et ementitum somnium gustabat. 

V.Cum sic vitam ageret,valde quidem studebat A — E'. Οὕτω μετιόντι τὸν βίον λαθεῖν μὲν αὐτῷ δι:- 
latere,et neminem habere,qui esset ejus conscius. φερόντως ἣν ^ σπουδὴ, xal μηδένα ἔχειν κάτω τὸν 
Nolli enim eorum, qui mala fecerant, ut illi om- συνειδότα, Οὐδενὶ γὰρ οὕτω τῶν τὰ wovnpd δρώντων, 
nino curs fuit latere.Hoc autem erat difficile,ecum ὡς Exetep πάντως ἐμέλησε τὸ λαθεῖν, Τοῦτο δὲ 
et virtus sic se habeat natura, ut eum, qui ipsam χομιδῇ δυσχερὲς, φύσει τε τῆς ἀρετῆς οὕτως ἐχού- 
exercet, soleat facere manifestum : et Deus pr&- σῃς, xxi τοῦ Θεοῦ δοξάζειν τὸν θεραπευτὴν βουλο- 
terea velit cultorem suum glorificare. Itaque illum μένου. Δῆλον τοιγαροῦν ἐκεῖνον χαὶ τέως τόνδε τὸν 
quoque sic in presentia aperit. Vir quidam genere τρόπον ποιεῖ, 'Avíp τις τῷ γένει Σύρος, τὴν κλῆ- 
Syrus, nomine Hesychius, atate quidem jam pro- σιν ἩΠτύχιος, τὴν ᾿Βλικίχν προδεδηκὼς, σύγχρονον 
vectus, tempore autem fere quoque δαιαίθ ha- ὁλίγου τὴν ἄσκησιν ἔχων, εἴς xxl αὐτὸς τῶν κατὲ 
bebat exercitationem : quiipse quoque erat unus τὴν ἱερὰν ἐχείνην μονὴν ἀσκουμένων, οὗ καὶ κατ’ 
ex illis,qui in sacro illo exercebantur monasterio : ἴχνος βαίνειν ὁ μέγας ἠγάπα, ἕως οὔπω τὴν ἀρετὴν 
cujus vestigiis insistere capiebat magnusilleJoan- ἄκχρος ἦν. Τούτῳ δὴ νυχτὸς εἰς προσευχὴν ἱσταμένω 
nes,dum nondum esset virtutesummus.Ei noctur- φαίνεταί τι θεῖον χαὶ ὀφθαλμῶν ὑψηλότερον * καὶ 
nas preces Deo offerenti apparetquiddam divinum ὥσπερ εἰς μέσον αὐτὸ θεῖναι γλώττης ἀγὼν, obw 
et fortius, quam ut id intueri humani possent δὴ καὶ ἀχοῦσαι καινόν τι val φριχωδέστατον, ᾿Αλλὰ 
oculi,quod et veretur linguain medium adducere, 3 προσέχειν δέον τὸν νοῦν, Kal γὰρ οὐδὲν ἧττον τοῦ 
et quod est auditu inprimis horr:bile.Sed est ad- φόδου καὶ ἡδονῇ συγχέχραται τὸ διήγημα. Δύο τινὲς 
hibendus animus.Etenim non minus metu, quam ἄνδρες λευχοὶ τὴν στολὴν, φοδεροὶ τὴν ὄψιν, οὐρι- 
voluptate mixta est narratio. Viri quidam veste νόθεν ἔδοξαν αὐτῷ χατελθεῖν, καὶ τῷ υεγάλῳ τούτῳ 
candidi .aspectu terribiles,e celo quidem visi sunt xai αὐτῷ προσεύχεσθαι φαινομένῳ κατὰ 
ad eum descendere: Joanni vero lingua aureo,qui προσελθεῖν * ὧν ὁ μὲν τόμον, ἕτερος δὲ χλεῖς xm 
ipse quoque noctu precabatur, venire in conspe- ἐχειν Exe, Τὸν Ἰωάννην δὲ τὸ καινὸν αὐτῶν τοῦ 
ctuin. Visi sunt autem, unus quidem librum, alter εἴδους καταπλαγέντα, φόδῳ ληφθῆναι, xai παρα- 
autem claves habere in manibus. Deinde Joannes χρῆμα σύντρομον éavtóv τῇ γῇ προσκαταδαλεῖν, 
nova illa eoru forma obstupefactus, timore fuit Τοὺς δὲ τῶν χειρῶν ἐπιλαδομένους διχναᾳστῆσει͵ 
correptus, el se simul humi dejecit. Illi autem Θὰ πὶ λύειν τε τὲν φόδον αὐτῷ, xxl θαῤῥετν ἐγκελεύειν. 
manu apprehendentes, eriguntet metu selvunt,el Τῷ πυθομένῳψ, τίνες ἂν εἶεν, οἴγε τηλικαύτης bc 
jubent eum esse bono animo. Cum vero rogasset ἠξιωμένοι πρὸς αὐτὸν ἐληλύθασι, μὴ φοθοῦ͵ τατος 
magnus Joannes, quinam essent, qui cum tanti εἰπεῖν * οἱ δὲ, ἡμεῖς ἥχόμέν σοι πεμφθέντες τοὶ 
es:xent,ad eum venirent : sed ne timeas, illi dixe- Χριστοῦ, Εἶτα τὸν μὲν τὴν χεῖρα ἐκτείναντα τὸν τόμον 
runt.Nos enim venimus ad le,missi a Christo. δὲς C ἐπιδιδόναι, Δέξαι τουτὶ, λέγοντα, τὸ βιδλίον, 'Ere 
dixerunt,et statim aller eorum manus porrigens, yàp Ἰωάννης, ᾧπερ ἡ τοῦ Θεοῦ σοφια τὸ στῆβος 
dicit: Hoc accipe. Id autem erat liber. Ego enim, ivnxe, καὶ ἐπιπεσεῖν αὐτῷ παρεδέξατο * ἔτις δή σα 
inquit, sum Joannes, cui ei sapienlia pectus ἀϊ- καὶ δι’ ἡμῶν τὰ τῶν Γραφῶν εὔλυτα θήσει, xai 
misit el permisit 5, ut. super ipsum recumberem χειραγωγήσει ταύτης πρὸς τὴν ἐπίγνωσιν ^ τὸν δ᾽ 
nihil veritus.Quz tibi quoque per nos faciet Scri- ἄλλον «zi αὐτὸν τὴν χεῖρα ὁρέγοντα, δέξαι, φάναι͵ 
pturas comprehensu faciles,et deducetad illius co- τάσδε τὰς χλεῖς. "Epi δὲ Πέτρον ἴσθι, τὸν παρὰ 
gnilionein, Similiter aute.: aller quoque manum θεοῦ ταύτας ἐγχειρισθέντα, ὃν χχὶ νῦν δι’ ἐμοῦ 
porrigens: Accipe, dicit,has clates.Me autein scias πίστευε τῆς αὐτῆς σε χάριτος ἀξιοῦν * ὥστε O32 ἂν 
esse Petrum,cui ez fuerant a Deo tradite. Quem δέσῃ, ἢ λύσῃς ἐπὶ τῆς γῆς, δεδεμένα ταῦτα εἶναι, 
nunc quoque crede per me eademtedignarigratia, ἢ λελυμένα xal ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Πρὸς ταῦτα δὲ τὸν 
adeo ut quacunque ligaveris autsolveris super μακάριον δυσωπούμενον, ὥσπερ καὶ ὑποπίπτοντα, 
terram,ita etiam se habeant in collis. Ad hec cum καὶ ἀνάξιον, ἑχυτὸν χρίνοντα χάριτος τηλικαύτης, 
beatusille erubescerel,et consternaretur animo,et τοὺς θείους ἐκείνους ἄνδρας ἀναλαμθάνειν, xz 
lanta gratia se esse indicaret indignum, divini illi θάρσους αὐτὸν ἐμπιμπλᾷν. Εἶτα xal ἐπιχράξαντες 
viri eum recreant eL implent audacia. Deinde cum αὐτοῦ [ἴσ. αὐτῷ] τοῦ σταυροῦ τὸν τύπον, xai φιλῆ- 
eum crucis figura obsignassent,et visi assent eum σαι φανέντας, ἀνχπτῆνχι πάλιν εἰς οὐρανούς, Ταῦτε 
osculari,revolarunt in celos.Hzec cüm vidisset vir τὸν πολὺν ixstvov ἑωραχότα͵ μεστὸν φόδου καὶ 
ille insignis, diu mansit plenus metu et stupore, καταπλήξεως bmi πλεῖστον διατελεῖν, ὡς xal τοὺς 
adeo ut cum monachi eum viderentsic affectum,et μοναχοὺς οὕτως ἔχοντα θεωμένους, χαὶ τὴν alcirv 
rogarent quinam esset causa,vix eaaperuerit, in- ἥτις εἴη διχπυνθανομένους, μόλις αὐτην ἐχχαλύψαι, 
dicenseis silentium : etat hec celaretur Joannes σιωπὴν πολλὴν παραγγείλαντα, xal τοῦ ἀπόῤῥητε 
ne demus enim,inquit,ei occasionem, ut hinc re- ταῦτα χεῖσθαι τῷ ᾿Ιωάννῃ, μὴ καὶ πρόφασιν αὐτῷ 


5 Joan. xui, 23. 


1065 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1066 


δῶμεν, φήσαντα, τῆς ἔντεῖθεν ἀνχγωρήσεως, Οἱ uev A cedat. [lli ergo his, quz dicta sunt, obstupefacti, 


οὖν ἐπὶ τοῖς λεχθεῖσιν ἐκπλαγέντες τὴν ἀχοὴν, τεχ- 
υηρίῳ τούτῳ καὶ περὶ τὸ λοιπὸν ἔχρῶντο τοῦ βίου, 
ὅτι παράδοξα πάντως ἔσται χαὶ μεγαλεῖα διαπραττό- 
μένος, Καὶ γέγονε μὲν ἀληθῶς, μυρία τοῦ Θεοῦ 
τοῦτον ἐπὶ τῶν ἔργων δοξαζοντος, Ἡμῖν δὲ ὀλίγα 
καὶ δι’ ὀλίγων, ὁπόση δύναμις, ἔχ τούτω» διῆγη- 
τέον. 

G'. 'λνήρ τις ᾿Αντιοχεὺς, τὸ «γένος περιφανὴς, 
τὸν βίον πολυτελὴς, νόσῳ τινὶ περιαλγὴς τὸ ἡμιχρα-“ 
νον ἐγεγόνει, Τοσούτη δὲ 9 τοῦ πάθους ἀχμὴ χαὶ οὕτω 
σύντονος, ὡς τὸν ὀφθαλμὸν ἐχστάνια τῆς ἕδρας tf 
τοῦ χαχοῦ δυνάμει πᾶσιν ὁρᾶσθαι, πρᾶγμα δαχρύων 
ἄξιον. Τοῦτον εἰς τὴν μονὴν ἀφιχόμενον, ἐν fj τὸν 
μέναν διχτελεῖν ἣν πολλὰ μὲν δεῖσθαι, πολλὰς δὲ 
πρὸς ἔλεον ἀφιέναι φωνὰς, τὴν θεραπείαν αἰτούμε- 
νον" τῶν δὲ xai συμπαθῆσαι μὲν (πῶς γὰρ οὐ παν- 
τῶν ὄντα φιλανθρωπότατον ;) εἰρηχέναι δὲ μοχθη- 
ρῶν ἔργων εἶνχι ταῦτα xal τῆς εἰς Χριστιον ἀπιστίας 
ἐπίχειρα, Εἰ οὖν ὅλῃ τῇ ψυχῇ τούτῳ προσέλθοις, 
καὶ τῶν προτέρων ἀποσχόμενος ἐπιτηδευμάτων, 
ἀγωγὴν μετέλθῃς φίλην οὐτῷ xal ἀρέσκουσαν, οὐδὲν 
τὸ κωλύον ἔσται χαὶ τὴν τοῦ λυποῦντος ἔψεσθαι 
θεραπείαν, Τοῦ 9& xai πιστεύειν ὁμολογοῦντος, καὶ 
ἀμείνα θήσει τὸν βίον ὑπισχνουμένου, πρὸς δὲ xai 
τὰς ἁγίας ἐκείνας χαταφιλοῦντος χεῖρας, xai τὸ 
ἡμάτιον τῷ ἀλγοῦντι μέρει προσάπτοντος, οὐχ ἣ χε- 
φαλὴ μόνη τῆς ὀδύνης ἀπήλλαχτο, ἀλλὰ καὶ ὁ τῇ 
βίᾳ ταύτης ἐχχρουσθεὶς ὀφθαλμὸς, ὥσπερ πρότερον 
κατὰ χώραν ἦν, Ἔρκει τοῦτο λεχθὲν, xal τῆς τοῦ 
ἁγίου πίστεως σύμύολον γενέσθαι σχφὲς, xal ἣν 
οὗτος ἐπλούτει παρὰ τοῦ Θεοῦ, γνωρίσαι ῥοπήν, 


Ζ2΄, Ὁ δὲ λόγος καὶ ἕτερον ἐπὶ τούτῳ διελθεῖν βού- 
λεται, οὐδὲν ἧττον τοῦ προλαδόντος τὸ σιωπᾶσθαι 
μὴ ἀνεχόμενον, Τὸ, χατὰ τὸν ᾿Αρχέλαον πάντως 
φημὶ, καὶ ἧς ἔτυχεν ἐχεῖνος θαυματουργίας" ὃς 
᾿Αντιοχείας μὲν ἀρχων ἐτύγχανεν ὧν, xai τὰ πρῶτα 
φέρων τῆς πόλεως" ἔκ τινος δὲ αὐτῷ συμπτώματος 
ἀποῤῥήτου λέπρα τῷ μετώπῳ τις ἐπανθήνασα σφο- 
ὃρα ἐλύπει, δι᾽ αἰσχύνης τὸ πάθος τιθέμενον, καὶ 
σχεδὸν ἄπασα ἐχτρεπόμενον ὄψιν, Πολλὰ μὲν οὖν 
ἰχτρῶν τέχνῃ βοηθῷ χρησάμενος, οὐδὲν ἀπώνχτο 
πλέον, ἢ τῷ λίχνν. παίζεσθαι τῶν ἐλπίδων, ἕως 
ἡλένχθησαν, ᾿Οψὲ γοῦν καὶ μόλις τὸν ἅγιον εἷς νοῦν 


hic deinceps futuram ejus vitam conjiciebant, 
quod scilicet esset facturus magna et admirabi- 
lia. Et facta quidem sunt revera innumerabilia, 
Deo glorificante 1nagnoum illum in operibus. No- 
bis autem pauca el paucis sunt narrranda pro 
viribus. 


VI.Vir quidam Ántiochenus,illustris genere, vita 
splendidus et magnificus,morbo quodam magnum 
sentiebat dolorem in media parte cranii. Tanta 
autem erat vis morbi et adeo intensa, ut oculus 
sede esset emotus,ut qui vi mali non potuisset re- 
sistere: et ita videretur omnibus res lacrymabilis. 
Is cum venisset ad monasterium, in quo degebat 
magnus Joannes, multum quidem rogabat: multas 
autem emittebat voces ad movendam misericor- 
diam, pelens curationem. Is vero fuit quidem 
misertus. Quidni enim, cum esset omnium homi- 
num clementissimus? Dixit autein, haec esse prz- 
mia sceleratorum factorum, et in Christum incre- 
dulitatis. Si ergo, aiebat, toto animo ad eum ac- 
cesseris, et deinde prioribus reliclis studiis, vitse 
ralionem agressusfueris ei gratam et mundam,nihil 
erit quod obstet,quo minus sequatur curatio ejus, 
quod te cruciat. Cum is autem et se fateretur cre- 
dere, et polliceretur vitam mutare in melius,et il- 
lius catissimas manus deoscularetur, et dolenti 
parti vestem admoveret,non solum fuit caput libe- 
ratum a dolore, sed etiam oculus, qui vi ab eo fue- 
rat exturbatus,fuit loco priori restitutus.Satis erat 
hoc,quod dictum est,ut esset signum evidens fidei 
sancii, et ut significarel magnum gratie adju- 
mentum, quod a Deo erat elfatin consecutus. 

VII. Vult autem oratio alterum quoque adjicere, 
nihilominus precedente,quod nequaquam patitur 
mandari silentio. Cujusmodi enim fuerit id,quod 
Archelao acciderit, scitis utique, et quodnam in 
eum factum fuerit miraculum : qui eral quidem 


preses Ánliochia,et obtinebat primas partes in ci- 


vitate : arcano autem casu lepra quedam, qua in 
ejus fronte effloruerat,eum magna afficiebat mole- 
stia, ul que eum pudore afficere, et efficeret, ut 
omnium vitaret oculos. Cum itaque multum usug 
esset medicina,nt qu: posset ei opem ferre, nibil 
aliud fructus ex ea accepit,quam ut spe blanda il- 


ἐχλλόμενος, xal θερμοτέρῳ πνεύματι πρὸς αὐτὸν D ]uderetur,donec constitit eam esse fallacem. Cum 


ἀγικόμενος, ποδῶν τε ἥπτετο τῶν ἁγίων, xal τὸ 
πάθος ἐδείκνυ, xai θεραπείαν τοῦ λυποῦντος {τεῖτο 
λαζεῖν᾽ τὸν δὲ xai ἐλεῆσαι τὴν συμφύρὰν, xal ταῖς 
τοῦ δεηθέντος ἐπικαμφθῆναι φιυναῖς, Εἴτα ὁμολογίαν 
αὐτὸν ἀπαιτῆσαι πονῃρῶν εἰς τὸ ἐξῆς ἔργων ἀπο- 
τροπῆς, Xai τῆς τῶν προημαρτημένων αὐτῷ ὃιορ- 
θώσεως. Ὡς δὲ ἐκεῖνος πάνιᾳ ποιεῖν ἐπηγγέλλετο, 
χαὶ τὴν θεραπείαν ἐπιμελῶς ἀντεπράττετο, λαξεῖν 
αὐτὸν παραχρῆμα κελεύει, καὶ ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Χρι- 
στοῦ λοῦσαι τῷ ὕδατι, ἀφ᾽ οὗπερ ἔθος πίνειν τοὺς 
ἀδελφούς, Τούτου δὲ γενομένου, χάθαρσις αὐτῷ τῆς 


ῬΑΤΒΟΙ.. GR. CXIV 


aulem sancius vix tandem ei venisset in mentem,et 
ad eum venisset ferventiori spiritu, tetigi sanetos 
illos pedes,et morbum ostendit, et petiit ut conse- 
queretur curationem ejus, quod illum tale habe- 
bat. Is autem el misertus calamitatis, ut qui esset 
clementissimus, et flexus fuit precantis vocibus. 
Deinde cum eo pactus est, uta rali» declinaret 
operibus de ceetero,petens etiam,ut priora peccata 
corrigeret.Quod quidem cum esset pollicitus, pre- 
buit ei curationem:dicens in nomine Christi lava te 
aqua, ubi fratres solent bibere. Quod cum factum 


ὋΝ 


1061 . 


MENSIS JANUARIUS. 


1068 


esset, fecit similiter atque Silo& 6, et consecuta A λέπρας ἐπηκολούθει, καὶ οὕτως ὡς μηδὲ σύμδολόν 
est lepre sanatio adeo pure, ut nec morbi qui- τι τοῦ πάθους τὸ παράπαν ὑπολελεῖφθαι. Dlógn τὸν 


dem remaneret vestigium. Quanta Archelaum 
propter hoc incessit letitia ! Quantam perfudit 
gaudium ! Quantas effecit hoc ut Deo ageret gra- 
tias ! Quid non dico, quod est majus et perfec- 
tius ? Quanti fuit ei studii causa, ut ad anim as- 
piceret curationem ! Sancti enim verbis adeo fuit 
captus,et adeo studuit revera exsequi id, quod ei 
promiserat, ut nihil differret, neque rei darel 
ullam moram temporis : sed iis, qum habebat, 
statim distributis pauperibus, aliorum deinceps 
esse slalueret versari in iis, qua: ad harc vitam 
pertinent : et ejus sectari somnia, ex iis stulte 
illud : ipse autem veniens ad monasterium, in 
quo erat illius medicus, voluerit esse in numero 
illorum, qui illic exercebantur : et sub eo pra- 
ceptore vitam eligens perfectissimam, illic usque 
ad finem studere placere Creatori. Hoc multos 
ex iis, qui «rant illustres Antiochiz, excitavit ad 
similem semulationem, et adjunxit numero eo- 
rum, qui salvi flunt : similiter enim Deo suas 
propter egentes dedicantes facultates, alii quidem 
relati sunt in numerum hujus sancti monasterii, 
quomodo etiam aiunt illum Theodorum, qui fuit 
unus ex valde illustribus : alii vero ventitabant 
ad alia, que in civitate erant monasteria. Om- 
nes autem inluebantur ad vitam Joannis, tan- 
quam unum exemplar. Naai) etsi erant apud 
singulos, qui vita et ordine prestabant aliis, is 
tamen erat omnium primus eruditor οἱ magis- 
ter. 

VIII. Verum enimvero vult oratio aliorum quo- 
que meminisse ejus miraculorum, et ea non dari 
oblivioni, quz» revera non sunt digna qux dentur. 
Nam vir quidam nomine Eucleus, coi invidia de- 
monis excisus erat oculus,statuit, vitam suscipere 
monasticam in eo monasterio, in quo erat sanclus: 
cumque accessissel, el habitum mulaseet et vitam, 
magnum Joann: m attrahit ad misericordiom. Audit 
itaque illum sic ad verbum orantem,et magno fer- 
vore commiseralionis sic animum inflammantem: 
Deus, o frater, tibi medebitur, et illuminabit tuos 
oculos et cordis et corporis. Simul cum hoc diclo 
concurrit etiam curatio,et illuminatus erat oculus, 
et eo utebatur similiter atque alio. Simpliciter et 
leniter a me narrantur niiracula, dum ad orationis 
aspicio longitudinem, et nihil volo fuse ac prolixe 
persequi. Sed nullo opus est ornamento externo, 
et lis que ca pcssunt extollere, sed sufficiel eis 
808 pulchritudo et magnitudo. Quo circa sunt 
etiam niihi alia eodem modo narranda. 

IX. Mulier quzedam civis Antiochena, nomine 
Christina, profluvio sanguinis septem jam annos 
graviter laborabat. Cum ea ergo diu usa medicis, 
aynovissel eos vana spe ducere el mora inutili, 
vehitur a jumentis, et viro sequente, defertur ad 


6 Joan. ix, 7. 


᾿Αρχέλαων ἐπὶ τούτῳ χαρα περιέλαδε ; πόσης εὖχα- 
ριστίας αὐτῳ τὴς πρὸς τὸν Θεὼν πρόξενον χατέστη ; 
(τί μὴ λέγω τὸ μεῖζον xal τελεώτερον ;) πόσης ai- 
τία τούτῳ πρὸς ψυχὴν θεραπείας ἣ σωματιχτ αὕτη 
γέγονεν ἵἴχσις ; χαὶ γὰρ οὕτως ἤλω [ρ. ἑάλω τῶν 
τοῦ ἁγίου λόγων xal παρχιϑέσεων, xat οὕτως ἔσπευ- 
σεν ἁψευδεῖς αὐτῷ δεῖξαι τὰς ὑποσχέσεις, ὥστε 
οὐχ εἰς ἀναδολὰς, οὐδξ χρόνον τινὰ δοῦναι τῷ πρά- 
μάτι xai μελλήσεις, ἀλλὰ πχραυτίχα τὰ ὅντα τοῖς 
δεομένοις καὶ πένησι διελόμενον, ἑτέρων εἶναι λογί- 
σασθαι, τὸ περὶ τὸν βίον ἀνεστράφθχι φιλεῖν, xai 
τοῖς ὀνείροις τούτου προσχεῖσθχι, xai τῶν φθειρο- 
μένων ἀντέχεσθαι᾽ αὐτὸν δὲ τὸ μοναστήξιον, ὃ τὸν 
ἰατρὸν εἶχε, καταλαδόντα τούτου [ἴς, τοῦτο], μέρος 
ἑαυτὸν ποιησαι, καὶ τῶν ἐκεῖ χαλῶς ἀσχουμένων' 
xai βίον ἑλόμενον ὑπὸ παιδευτῇ τούτῳ χαὶ χαθη- 
Ὑεμόνι τὸν ἀχριδέστατον, ἐχεῖ μέχρι τέλους sÓapi- 
στῆσαι τῷ χτίσαντι. Τοῦτο πολλοὺς τῶν ἐν 'Avtto- 
qt περιφανῶν πρὸ τὸν ὅμοιον ἠρέθισε ζῆλον, χαὶ 
τῷ μέρει τῶν σωζομένων συνέταξε. Πχρχαπλησίως 
γὰρ τῷ Θεῷ τὴν οὐσίαν διὰ τῶν δεομένων ἀφοσιού- 
μενοι, οἱ μὲν, τῷ τοῦ ἀγίου τούτῳ φροντιστηρίῳ 
συγχατελέγοντυ (ὥσπερ δὴ καὶ Θεόδωρον ἐκεῖνόν 
φᾶσιν, Éva τῶν σφόδρα ἐπιφανῶν φενόμενον), οἱ δὲ 
χαὶ ἑτέροις προσεφοίτων μοναστηρίοις τοῖς ἀνὰ τὴν 
πόλιν κειμένοις πάντες δὲ ὥσπερ εἰς ἀρχέτυπον 
Év, τὸν Ἰωάννου βίον ἀπέδλεπον, Καὶ γὰρ εἰ παρ᾽ 
ἑχάστοις ἦσαν, οἱ καὶ βίῳ καὶ τάξει διέφερον, ἀλλὰ 
πάντων εἴς ἦν οὗτος ὁ πρῶτος καθηγγη che καὶ ἐιδά- 
σχᾶλος, 

Β΄. ᾿Αλλὰ μεμνῆσθαι πάλιν ὃ λόγος xat τῶν ἄλ- 
λων αὐτοῦ βούλεται θαυματίων, χαὶ μὴ λήθῃ παρα- 
διδόναι τὰ μὴ σιωπης ὄντως ἄξια, 'Avtp γὰρ τις 
Εὔχλεος τοὔνομα, φθόνῳ δαιμονίῳ τὸν ὀφθαλμὸν ἐχ- 
χοπεὶς, τὸν μονήρη βίον ἐν ᾧπερ ὁ μέγας οὗτος 
ὁπῆρχε σεμνείῳ μετελθεῖν εἵλετο, Καὶ προσελθὼν 
καὶ σχῆμα ξιχμείψας καὶ βίον͵ εἰς ἔλξον ἐπισπᾶται 
τὸν ἄγιον. ᾿Ακούει τοιγαροῦν οὕτως ἐκείνου προσ- 
sofaufvou, καὶ πολλῇ τῷ θέρμῃ τῆς συμπαθείας 
τὴν ψυχὴν ἐχπυρώσαντος. '0 Θεὸς, ἀδελφὲ, ἰχσηταί 
σὲ, xal φωτίσῃ τοὺς ὀφγφαλμοὺς xzl τῆς καρδίας 
σου xal τοῦ σώματος, "Apa δὲ τῷ λόγῳ xai xai ἡ 6:- 
ραπεία συνέτρεχε, xal $ ὀφθαλμὸς ἐφωτίζετο, καὶ ἣν 
ἔχων τῷ ἑτέρῳ παραπλησίως. ᾿Απλῇ μοι xal ay έδιος 
ἦ τῶν θαυμάτων διήγησις πρὸς τὸ μῆχος ἀφορῶν- 
τι τοῦ λόγου, χαὶ μηδὲν ἐπεξεργάζεσθχι βουλομ ἐνῳ" 
πλὴν οὐδεμία χρεία χρεία τῆς ἔξωθεν εὐπρεπείας, xai 
τῶν ἐπαίρειν αὐτὸ δυναμένων, ἀλλὰ κάλλος αὐτοῖς 
καὶ μέγεθος τὸ ἴδιον ἀποχρήσει, “Ὅθεν δὴ xai τἄλλα 
τρόπον μοι τὸν ἴσον διηγττεον, 
θ΄, Γυνὴ πολιτις ᾿Αντιοχείας, τοὔνομα Χριστίνα, 
Ταύτην αἰμοῤῥοίας πάθος χαὶ εἰς ἕδδομον ἔτος 
χαλεπῶς ἕτρυχεν. Ὡς οὖν ἰατροῖς πολλὰ “ρησαμένη, 
κενὴν ἐλπίδα νὰ ἐξ αὐτῶν ἔγνω χαὶ ματχίχν tpiOn, 


φόρτος γίνεται τοῖς ὑποζυγίοις, xai τοῦ ἀνδρὸς 


1069 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1070 


συνόντος πρὸς τὴν ἀγίαν ταύτην μονὴν φέρεται, x21 A hoc sanctum monasterium, et projicitur in vesti- 


τῷ πυλῶνι προσπίπτετσι. Ὁ δὲ xai πρὸς τὸν ἅγιον 
εἰσελθὼν, καὶ τὴν αἰτίαν εἰπὼν τῆς ἀφίξεως, τὸ 
παρὰ τὸ δέον πράξειν ἐπιτιμᾶται, χαὶ τὴν τοῦ συνοί- 
σοντος ἄγνοιαν, Τί γὰρ, φησὶ, τὸν θεραπεύειν váüca 
δυνάμενον παρελθὼν, ὁμηιοπαθεῖ προσῆλθες ἀν- 
Open, τὰ ὑπὲρ τὴν δύναμιν ἀπαιτῶν, πλὴν ἀλλὰ 
τῇ γυναιχὶ λέξον * ὡς εἰ τὸ σχληρὸν τοῦτο xal ἀπα- 
ραχώρητον τοῦ τρόπου διωσαμένη, μετρίαν ἑχυτὴν 
xxi φιλάνθρωπον ταῖς θεραπαίναις παράσχῃ, καὶ 
εῖρχα μὲ» πλουσίαν διανοίξῃ, τοῖς πένησι, προσευ- 
ὧν δὲ μνησθείη, καὶ ἐγκρατείας ἀντιποιήσαιτο, vx- 
4t καὶ ἣ τοῦ σώματος θεραπεία μετὰ τὴν τῆς 
ψυχῆς ἕψεται. Μανθάνει ταῦτα τὸ γύναιον, καὶ μηδὲν 
ἀτελὲς ἀφεῖναι τῶν ἐπιτεταγμένων δηλοῖ, ᾿ως δὲ 


bulo.Ille autem ad sanctum ingressus,cum dixis- 
set causam adventus,a sancto reprehenditur,quod 
non fecerit ut erat consentaneum,et quod ignora- 
rel id, quod eratsibi futurum conducibile. Cur 
enim, inquit, eo praeterito, qui hac potest curare, 
accessisti ad virum,qui est obnoxius iisdem affec- 
tionibus,ab eo postulans ea,qu«e facere non est in 
ejus potestate? Sed tamen hac dic uxori: Si asperis 
et pervicacibus his moribus ejectis, te moderatam 
et benignam ancillis prebueris: et manum quidem 
largam οἱ divitem pauperibus aperueris,precatio- 
nemque el continentiam oblivioni non mandaris, 
anima curationem cito consequetur curatio cor- 
poris. Accipit hec mulier, et significat se nihil 


παρὰ τοῦ ἀνδρὸς ἤχουσε τὴν ἐπαγγελίαν ἐκεῖνος, g omissuram eorum,qua jusserat.Postquam audivit 
Ἴλπιτε, φησὶ, μετὰ εἰρήνης ᾿ τεθεράπευται γὰρ ἤδη [110 ἃ marito uxoris promissionem : Abite, inquit, 
παρὰ Χριστοῦ σοι τὸ γύναιον, Τουτο αὐτὸς ἀπελ-  jamenim curata fuit ἃ Christo uxor tua. Hoc cum 
θὼν, χαὶ ἐπὶ τῶν ἔργων οὕτως iO», εὐθὺς ἅμα ipseabiens, reveraita esse vidissel, statim cum 
γτναιχὶ τὴν μὲν γλῶτταν πρὸς εὐχαριστίαν τοῦ uxore linguam quidem inovil ad gratiarum actio- 
χτίσαντος͵ τοὺς ὃὲ πόδας πρὸς πορείαν ixivsi, Ἕν nem,pedesautem ad iter.Cum unum iis, qua dicta 
ἴτι τοῖς εἰρημένοις προσθεὶς, τῶν ἑτέρων πάλιν ἐν sunt, adjecero, aliorum rursus suo tempore fa- 


ἰδίῳ καιρῷ μνησθήσομαι. 

l'' Λέων μεγέθει μέγιστος, xal τὴν ἀλχὴν ἀνυ- 
πόστατος, φοδερώτατός τε ὀφθῆναι xai ἐπιθέσθαι 
δεινότατος, χατ᾽ ἐχεῖνο χαιροῦ τοῖς περὶ 'Avtió- 
έιαν ἐκώμαζε τόποις, Οὗτος γεωργοῖς μὲν πονη- 


ciam mentionem. 

X.Leo magnitudine maximus,et cujus vires su$- 
líneri non poterant,et qui erat visu maxime terri- 
bilis, οἱ ad invadendum acerrimus, illo tempore 
versabatur in locis, qu& sunt circa Alexandriam. 


poe γείτων, ὀδίταις δὲ χαλεπὸν θέαμα καὶ συνάντημα [8 erat agricolis quidem malus vicinus, viatoribus 
Ἦν, Kal γὰρ ἀθρόον τούτοις ἐπιτιθέμενος πλείστους autem grave spectaculum et occursu formidabile. 
τε ἀνήρει xai παρέπεμπε τῇ γαστρί, Kal ἣν τὸ Magno enim impe!u in eos irrumpens, plurimos 
πρᾶγμα φοδερὸν καὶ ἀμήχανον. Kal mow πρὸς. occidebal,el simul in ventrem transmittebat: erat- 
αὐτὸν πολλὴ καὶ ἀχμάζουσα τῶν πλησιοχώρων que ex equoel damno perniciosissimus,et ad eum 
ἐπιστρατεύσασα χεὶρ ἐπὶ xax τῷ ἰδίῳ ἔγνω τὸ de medio tollendum difficillimus : et cum magna 
τολμηρὸν ἐπιδείξασα, Kai γὰρ ἐξαίφνης πάντων — et vivida manus eorum, qui prope liabitabant, in 
καταδραμὼν, οὃς ui, xal μόνῳ τῷ βρυχήματι χατα- ipsum invasisset, agnovit se suo malo hoc esse 
σείσας φυγάδας ἔδειξεν, oU, ὁὲ xal διαλαφύξας τῷ  ausam. Celerrime enim in omnes incurrens, alios 
στόματι δεῖπνον ἔθετο, τινὰς δὲ xai διασπαράξας quidem solo rugitu loco motos, vertit in fugam : 
τοῖς ὄνυξιν ἐλεεινοὺς εἰργάσχτο, Kal τί γὰρ ἄλλο, ἢ alios autem ore discerptos exedit : aliorum vero 
λέοντος τραυματίας ; ἐντεῦθεν τί συνέδαινεν ; ἀφίε- cum corpus dilacerasset unguibus,reddidit miso- 
σθαι μὲν τὰς ἀρούρας ὑπὸ τῶν γεωργῶν ἀνεπιμελή-  rabiles. Quid enim aliud, nisi sauciatos a leone ἵ 
τους, ἐκτρέπεσθαι δὲ τοὺς ὁδοιποροῦντας εἰς τόπους — Hinc quid accidebat? Neglectos quidem agros re- 
ἀδάτους διὰ τὸ τοῦ θηρὸς ἀνυπόστατόν. Ὡς δὲ εἰς inqui ab agricolis: ad loca autem invia divertere 
ἔσχατον ἀπορίας ἐλθόντες, μόλις ποτὲ τὸν τοῦ Θεοῦ viatores, propterea quod ὑ65ι18 sustineri non pos- 
ἄνθρωπον εἰς νοῦν ἔλαδον, παμπληθεῖς πρὸς αὐτὸν set. Postquam autem jam ad extremam redacti du- 
ἀφιχόμενοι, τά τε καχὰ tà Ex τοῦ λέοντος διηγοῦντο,  bitationem, vix tandem recordati fuerunt homines 
42i παρ᾽ αὐτοῦ λύσιν ἢτοῦντο τῆς συμφορᾶς, 'O δὲ | Del,frequentissima multitudinc ad ipsum venicntes, 
πρότερον εἰς ὀλιγοπιστίαν αὐτοὺς ὀνειδίσας, xai ^ narrabant ipsa mala quibus leo eos affecerat,et ab 
τοῦ ἄμαχαν αὐτοῖς ὀφθῆναι τὸν θῆρα, δεσποτικὼν ipso petebant, nt eos solveret hac. calamitate. Ille 
ἐντολῶν ὀλιγωρίαν αἰτιασάμενος, ὑμεῖς μὲν, ἔφη, vero cum paucam fidem eis prius exprobrasset,et 
παᾶντες ὁμοῦ [ἴσ. λείπει dv] τῷ ναῷ συνελθόντες ἐξι- quod eis visa esset bestia inespugnabilis, causatus 
λεοῦσθε τὸ θεῖον * τοῦτον δὲ, ὄνπερ ὑμῖν δίδωμι — esset contemplionem divinorum praeceptorum : 
(σταυρὸς δὲ τὸ διδόμενον ἣν) ἐπὶ τὰς τοῦ λέοντος — Vobis quidem,inquit,omnibus est Deus placandus, 
στήσατε διεξόδους * καὶ φόδος μὲν πᾶς ἀπέστω, «- ἰπ templum aimul convenientibus: id autem, quod 
λεία δὲ πίστις ἔστω, καὶ ταχέως Ὑμῖν γνώριμος ἡ 46 vobis (erat vero crux) ponendum estin iislocis, 
τοῦ ἐμοῦ Χριστοῦ δύναμις ἔσται, Τοῦτον ἐκεῖνοι per qua transit leo; et absit quidem omnis metus: 
τὸν σταυρὸν λαθήντες, xal τὰ ἐπιτεταγμένα mouj- sil aulem perfecta fides, et haud ita mullo post 
σαντες, ὡς τὴν ἐπιοῦσαν ἕκεῖ γεγόνασιν (ὦ Δέσποτα manifesta vobis quoque erit mei Christi virtus. 
xgi Θεὲ πάντων, «αἱ παραδόξων ἔργων ἀκετάληκτε — Cum hanc illi crucem accepissent,et sicut eis fue- 
ποιητὰ), νεχρὸν ὁρῶσι τὴν θῆρα πρὸς αὐτῇ Bde» ret imperatum fecissent, et die sequenti illuc ve- 


1071 MENSIS JANUARIUS. 4079 


nissent, o Domine et Deus omnium, et adinirabi- A τοῦ σταυροῦ κείμενον. Οὕτω τοιγαροῦν ὁ μαχάριος 
lium operum effector ineffabilis, belluam vident εἰς τέταρτον ἔτος τῇ μονῇ ἐχείνῃ διχδιοὺς, καὶ τὰ 
jacentem mortuam ad ipsam basim Crucis. Sed μὲν οἷς ἔλεγε, τὰ δὲ xai μᾶλλον οἷς ἔπραττε πρὸς 
missis in presentia quidem miraculis,iranseamus τὴν ἀρετὴν ἐπαγόμενος, περιφανὴς κατέστη καὶ 
ad orationis seriem. Cum ille ergo beatus sic qua- περιδόητος, καὶ ἣν ἡδὺ πᾶσιν ἐντρύφημα xal γλώσ- 
tuor annos vixisset in hoc monasterio,partim qui- σαῖς καὶ &xoatc, τῶν μὲν λέγειν, τῶν δὲ προσέχειν 
dem iis,qua dicebal, partim autem et inagis, iis τοῖς λεγομένοις ἐπίσης φιλούντων, Πρὸς ταῦτα 
quse faciebat, inducens ad virtutem, evasit clarus ἐκεῖνος οὐχ ὕπως ἡδέως, ἀλλὰ καὶ λίαν ἀνδῶς 
et omni ex partecelebratus,omnibusque et linguis ἔχων xal βαρυνόμενος, καὶ τὸ λανθάνειν Ex. παντὸς 
et auribus magnam afferebat voluptatem : aliis τρόπου διανοούμενος, δρασμὸν ἕτερον πάλιν, καὶ τὸ 
quidem dicere,aliis vero ea qua dicebantur,atten- ἐκ μέσου [γρ. μέσων} ἑαυτὸν θεῖναι καὶ ἀφανὴ 
dere ex &quo amantibus. Cum hec illi non modo διεσκεψατο. Καὶ τοίνυν λάθρα διαφυγὼν, καὶ κατα- 
grata non essent, sed ea etiam segre ferrei, (non μόνας γενόμενος παρ᾽ ὅλους ὀύο διῆγεν ἐνιαυτοὺς, 
minus enim, quam ex Deo vivere, studebat sic vi- ζῶν οὕτως ἐρημιχῶς, xai τῷ Θεῷ μόνῳ φαινόμενος, 
vendo latere, ut antea. diximus) rursus constituit Οὐ λύχνος ἣν αὐτῷ, οὐ xMvn, o) τράπεζα, οὐδέ τι 
aufugere, el se oculis hominum subducere. Cum ,, τοιοῦτο t&v πρὸς ὑπηρεσίαν tou σώματος. — Apte 
ilaque clanculum aufugisset, et seorsum vivere δὲ μόνος, καὶ αὐτὸς βραχύτατος πρός τινος τῶν 
statuisset,tolos duos transegit annos,vivens solita- ἐχγειτόνων ποριζόμενος " ψύχει 0i, xal καύσωνι͵ 
rie,et soli Deo apparens.Non erat ei lucerna, non «αἱ πάσαις ταῖς ἐκ τοῦ ἀέρος ταλαιπωρίαις ἐτέλει 
lectus,non mensa,neque aliquid hujusmodi, quod διαμιλλώμενος. ᾿Επεὶ δὲ ἔδει χαὶ αὐτὸν ἄνθρωπον 
faciat ad ministerium corporis.Solum autem erat ὄντα, xai ταῖς ἀσθενείχις τῆς φύσεως ὑποχείμενον 
ei parum panis, quod prebebatur ab aliquo ex ἐλεγχθῆναι, τί γίνεται ; xal πῶς τὰ κατ᾽ ἐχεῖνον 
vicinis : algori vero et dstui, et omnibus injuriis οἰχονομεῖται ; καὶ οἵαις ἣ τοῦ Θεοῦ σοφία πολλάκις 
aeris erat expositus,el cum eis conlendebat. Quo- ταῖς ἀφορμαῖς κέχρηται, ἕτερα δι᾽ ἑτέρων πλὲέδειν 
niam autem oportebat ipsum quoque, cum esset εὐμηχάνως οἰκονομοῦσχ ; τὰ ὑπογάστριχ πλήττεται, 
homo, ostendi esse oonoxium naturae infirmilali- «i cac δυνάμεις διαλύεται τῶν νεφρῶν, ταῖς τῶν 
bus, quid sit,et quomodo res illius dispensantur, πάγων ὑπερόολατς ἡττηθείς, Ὑπὸ ταύτης συνωθού- 
et qualibus sepe solet Dei sapientia uti occasioni- μενος [γρ. οὖν 905p. ] τῆς ἀνάγκης, μᾶλλον δὲ παρὰ 
bus,alia per alia contexens et varians, facileque τοῦ ἄγοντος αὐτὸν πνεύματος ὑδηγούμενος πολλοῖς 
el magno artilicio dispensans? [n imo ventre acci- ὑπόθετις σωτηρίας γενέσθαι, τὴν ᾿Εχχλησίαν x15 


pit sensum doloris,et ejus renum solvuntur vires, 
ut qui fuisset superatus a nimiis frigoribus.Com- 
pulsus ergo ab hac necessitate, vel potius deduc- 
tus ab eo,quo ducebatur, spiritu, ut esset multis 
causa salutis, ad l:cclesiam prater spem venit 
ejus luminare : et cum omnibus quidem, preci- 
pue autem iagno Meletio fuissel causa magus 
letitite, el ab eo fuisset jucundissime acceptus 


ἐλπίδχ καταλαμξάνει * xal πᾶσι piv, ἐξαιρέτως δὲ 
τῷ μεγάλῳ Μελετίῳ, πολλῆς ἡδονῆς καταστὰς αἴτιος, 
xai ὑποδειχθεὶς ὡς ἤδιστα πρὸς αὐτοῦ καὶ -πιρ1- 
χληθεὶς, εἶτα xai τὴν τοῦ διχχόνου χειροτονίαν ὑπ᾽ 
αὐτοῦ καταδέχεται. Τούτῳ δὲ τῷ βαθμῷ κάλλιστε, 
καὶ ὡς Θεῷ φίλον, ἐπὶ πέντε τοῖς ὅλοις ἔτεσιν ἕνευ- 
δοχιμήσας, καὶ λόγοις οἷς τε ἐσχεδίαζε, καὶ οἷς χατὰ 
σχολὴν συνετίθει καὶ μελέτης ἠξίου πλείονος ἐχ τῆς 


et recreatus, deinde eliam ab eo accipit ordi- χρυσῆς ὑετίζων γλώττης, χαλῶς τὸ τῆς ᾿Εχκλησίας 
nem diaconi. Cum autem in hoc gradu pulcher- ἤρδευε πρόσωπον. 

rime, ut Deo gratum eral, totos quinque annos se gessisset, tam ejus orationibus, quas propler 
summam ingenii copiam habebat ex tempore, quam iis per olium componebat, οἱ meditatione 


majori elaborabat aurer lingua, imbris instar effundens, pulchre rigabat faciem Ecclesism. 


XI. Cum postea autem Meletius venisset ad D 


episcoporum synodum,qua congregata fuerat Con- 
stanlinopoli,uteos quidem deponeret,qui cum Spi- 
ritu saneto pugnabant non in Spiritu Dei : Grego- 
rium autem illum theologum in sede cullocaret: et 
illic qu& sunt caduca et ad tempus permutasset 
manentibus,hic vere aureus,simul quidem vitans 
omnem excellentiam et bonum amplectens silentii 
el quietis,revertitur in primum monasterium.Sed 
cum illinc rursus recessisset : revertitur Ántio- 
chiam,non migrans teinere,nec sine Dei numine, 
ul alius duce utens sua ratione. Sed Deum eum 
movente el. vocante, modo quodam diviniore et 
prestantiori ratione.MHagno enim Flaviano,qui Me- 
letio paulo ante in sede successerat, Deo in au- 
rora canenti sacros hymnos, apperens angelus in 


IA. Μελετίου δὲ μετὰ ταῦτα πρὸς τὴν ἐν τῇ 
Κωνσιαντινουπόλει τῶν ἐπισχόπων σύνοδον ἔχφοι- 
τήσαντος, ἐφ᾽ ᾧ χαθελεῖν μὲν τοὺς τῷ ἀγίῳ Iv 
ματι μαμομένους, Γρηγορίου δὲ τὴν θεολόγον ἔγααθ- 
ιδρύσαι φωνὴν, χάχετ τῶν προσχαίρων ἀλλαξαμέ- 
vou τὰ μένοντα, ὁ γρυσοῦς οὗτος ἄμα μὲν τὸ 
ὑπερέχον ἅπαν ὑπεξιστάμενος, ἅμα δὲ xal τοῦ 
καλοῦ τῇς ἡσυχίάς ἀντιποιούμενος, εἰς τὴν πρώτην 
αὖθις ἐπαναστρέφει μονήν. ᾿Αλλὰ πάλιν Ἐχετῖθεν 
ἀπαναστὰς εἷς ᾿Αντιόχειαν ἐπανέρχεται, οὖχ ἁπλὼς 
οὕτως, οὐδὲ ἀθεεὶ τὴν μεταδασιν ποιησάμενος, ὥσπερ 
ἂν ἕτερος λογισμοῖς ἰδίοις ἀκολουθῶν, ἀλλὰ Θεοῦ 
χινήσαντος αὐτὸν xal χαλέσαντος τρόπῳ τινὶ θειο- 
τέρῳ χαὶ λόγῳ [ἴσ. λόγου] χρείττονι, "Apt γὰρ 
Φλαδιανῷ τῷ μεγάλῳ τὸν Μελετίου διαδεξαμένῳ 
θρόνον, Θεῷ περὶ τὴν ἕω τοὺς ἱεροὺς προσφέροντι 


1073 


ὕμνους ἄγγελος ἐπιστὰς, ἐπὶ τὸ μοναστήριον, ὃ 
᾿Ιωάννην εἶγεν, ὅτι τάχιστα ἀφικέσθαι διεχελεύετο, 
xai τοῦτον Ἐπὶ τὴν ἐχχλησίαν τε ἀγαγεῖν, xil ἱερέα 
τελειῶσαι, σχεῦος αὐτῷ ἐνλογῆς κατὰ Παυλον 
ἐσόμενον, χαὶ τῷ λόγῳ μέλλοντα τὴν οἰχουμένην 
περιλχθεῖν, κατὰ τὸν αὐτὸν Oi χαιρὸν dj ὁμοία 
τῷ ᾿Ιωάννῃ παρίσταται ὄψις, Αγγελος γὰρ χά- 
χείνῃ προσευγομένῳ σὺν πολλῇ τῇ δόξῃ xxi τῇ 
αὐγῇ παραστὰς, ἕπισθχι πρὸς τὴν ἐχχλησίχν Φλα- 
διανῷ, xal τὴν τοῦ πρεσδυτέρον καταδέξασθαι 
χειροτονίαν προστάττει, Τὸν δὲ τὴν ὀπτασίαν θεϊχὴν 
μὲν εἶνχι μὴ ἀγνοήσαντα, διευλχδούμενον δὲ ἄλλως 
xai ὀχνοῦντα πρὸς τὸ ἐπίταγμα, ἀχοῦσαι λέγεται 
θ:ιοτέρχς φωνῆς * "A 5 θεὸς βούλεται, τίς ἱκανὸς 
ἔστα! διχσχεδάται ; οὕτω τρηματισθεὶς ὁ μαχάριος, 
χαὶ λογισάμενος εὐγνώμονος εἶναι θεράποντος, 
Δεσπότου γνώμῃ μὴ ἀντιλέγειν, προσχαλεῖται τοὺς 
μοναγοὺς, καὶ ὅπως αὐτῶν μέλλοι δισχωρίζεσθαι 
χλταγγέλλει, Τοὺς δὲ λύπῃ xat ἀθυμίᾳ συνεχεμένους 
λόφοις τε παρεχάλει, χαὶ τρόπον τινὰ θεραπεύων, 
μάλιστα δὲ χαὶ τοῦ γρησίμου τούτοις ἐπιμελούμενος, 
δύο τὸν πάντων ἐχλεξάμενος, oi βίῳ τε χαὶ λόγῳ 
τῶν ἄλλων πρηεΐχον, τὴν προστασίαν τῶν ἀδε)φῶν 
ἐπιτρέπει. ᾽ν ᾧ 0$ ταῦτα ἐγίνετο, Φλαδιανὸς ἐπι- 
στὰς, xai τῷ μακαρίῳ μεθ᾽ ἡδονῆς συγγενόμενως, 
*Ex πολλοῦ μὲν, ἔφη, τῆς σῆς ἐτύγχανον ἐπιθυμῶν 
ὁμιλίας, σοφώτατε ἀνθρώπων χαὶ τιυιώτατε, εἶο- 
γόμτν ὃὲ εἰς τὴν σήμερον ἐκγλησιαστιχαῖς προσέζων 
φροντίσι * νῦν δὲ (δόξχν οὕτω Θεῷ) πρὸς σὲ ἀφίγ- 
μεθα. Εἶτα καὶ δήλην αὐτῷ τὴν θείαν ὄψιν πεποιν - 


κότος, ἐπείπερ ἔγνωστο τῷ μεγάλῳ, Θεοῦ υεύμχτι C 


τὸ παράπαν gi, ἀντιλέγειν, ἄλλως τε τῆς θείας ὀψεως 
δι᾿ ἀμφοτέρων βεδχιωθείσης, ἀξιοῖ τὸν ἀρχιερέα, 
τὴν ἱερὰν μυσταγωγίαν αὐτὸ" ἀχεῖνον xat! αὐτὴν 
ἐχτελέται τὴν ἡμίοχν, ἐφ᾽ d τῶν ἁγιχτμάτων 
ἄπχντας μετασχεῖν, xal τλὺς τὴν φροντίδα διαδεξα- 
μένους τῷ, ἀδελφῶν τῆς παρ᾽ αὐτοῦ εὐλογίας ἐπι- 
τυχεῖν. Μετὰ δὲ ταῦτα φησιν, ὅπη tp θεῷ φίλον, 
προθύμως Ett ἀχολουθεῖν, ᾿Εγένετο ταῦτα  χαὶ 
τῇ ἑξῆς τῷ ἱεράργῃ μέλλοντος συνχποδημεῖν, γί- 
νεταί τι πρλγυχ δαχρύων ὡς ἀληθῶς ἄξιον, (Μνήμης 
ἀξιούμενον χαὶ ζημίχ ταῖς φιλανθρωποτέραις ψὺυ- 
χαῖς xai συμπασγειν ἐν τοῖς τοιούτοις ἐπισταμέναις.] 
Περι στάντες Ὑὰρ ἅπας 0 τῶν μονλζόντων 
χορὸς, ὥσπερ τῷ ἐκείνῳ συνεῖναι ζῶντες, xxi τῇ 
διχιρέγει μέλλοντες 
τί μὴ πρὸς οἶχτον ἔλεγον ; ποίαν θρήνων ὑπερῦο- 
λὴν ἀπελίμπανον, περιέψων αὐτὸν, περιέδαλλον, 
ἑχυτοὺς τοῖς τούτου μέλεσι συμπαρέδχλλον. [l»pa- 
φρονεῖν αὐτοὺς ἐποίει τὸ πάθος ivo), ἡγοῦντο συνό- 
ψειν αὐτῷ xai τὰ σώμχτα, τὴν ὑτοστροφὴν ἀπηγό- 
ρεῦον, τὴν μονὴν, ὡς μηκέτι δυνατὸν ὄμμασιν ὀφθῆ- 
vxt τοῖς ἑχυτῶν, ἀπεδίδοχταον, Ὡς δὲ μόλις ποτὲ 
τὴ τοιῇ τοῦ λόγου, καὶ τοῦτο μὲν τοῦ μεγάλου, τοῦτο 
δὲ τοῦ ἀσγχιερξεως παραινοῦντος xa! δριμυτέρχν που 
xxi τὴν» ἐπιτίμησιν ἐπιφέροντος, ἀπ᾽ αὐτοῦ διεῤῥέ- 
(72x, οἱ μὲν ἄχοντες ἐπχνέργουτο πυκνῶς αὐτοῖς 


494 8 
αὐτὸν 


7 Act. ix, 1-22. 


VITA 8. JOANNIS CHRYSOSTOMT. 


1074 


τὸν À monasterium,in quo erat Joannes, jussit ire quam 


ciiissime et eum ducere ad ecclesiam et consecrare 
sacerdotem, futurum ei vas electionis quomodo 
Paulus 7, et verbo comprehensurum universum 
orbem terre Eadem autem hora ad Joannem quo- 
que venit similis visio. Nam illi quoque oranti 
astans angelus cum magna gloria et splendore, ju- 
bet aperte Flavianum sequi ad Ecclesiam,et acci- 
pere ordinem presbyteratus. Ille autem cum non 
ignorasset quidem visionem esse divinam,revere- 
retur autem alioqui et dubitaret facere, quod ei 
fuerat imperatum propter moderationem, dicitur 
vocem audivisse diviniorem : Qus Deus statuit, 
quis poterit vitare? Cum sic responsum accepisset 
beatus, et simul intellexisset esse grati et pruden- 


Β lis famuli,non repugnare Domini voluntati,accer- 


sit monachos : et cum eis dixisset se esse absces- 
surum, affert eis dolorem, qui non potest verbis 
exprimi : Postquam autem eos verbis salis est 
consolatus,de eo quoque, quod erat illis utile fu- 
turum, sollicitus, electis duobus ex omnibus, qui 
erant et vita etsermone reliquorum omnium pre- 
stantissimi, fratrum curam eis commitiit. [nterim 
autem,dum fierent, accedens Flavianus, cum ma- 
xima voluptate beatum allocutus : Diu quidem,in- 
qui!, desideravi te convenire,o vir sapientissime et 
in primis venerande: non licuit autem usque in 
hodiernum diem, cum vacarem curis eccleaiasti- 
cis.Nunc vero cum Deo ita visum sit,ad te venimus 
carissimam animam.Deinde cumei etiam divinam 
aperuissel visionem, quoniam staluerat magnus 
Joannes sicut diximus, Dei nutui omnino non re- 
pugnare, et maxime cum divina visio per utrum- 
que fuissel confirmata,rogat illum ipsum pontifi- 
cem, ut illo ipso die sacrum peragat mysterium, 
ut sinL omnes participes sanclificatlorum, et ii, qui 
fratrum curam susceperunt, consequantur illius 
benedictionem. Post hec autem, inquit, quo Deo 
visum est, sequar ipse quoque prompto et alacri 
animo. F«cla sunt hic, et cum sequenti die esset 
abiturus simul cum pontifice, fit res lacrymabilis 
niis animis,si vel solum audiatur. Eum circumsis- 
lens universus chorus monachorum perinde ac si 
eo,quod ille simul cum eis esset, viverent,et divi- 
sione simul quoque essent eis auferendie anims, 


συναφχιρεῖτθχι χαὶ τὰς ψυχὰς, Dqui ad movendam misericordiam non dicebant et 


faciebant? Quam non vel summam edebant lamen- 
tationem ἢ Eum demulcebant,amplectebantur, se 
membris illius implicabant.Desipere eos faciebat 
animi perturbatio : existimabant se, cum liceret, 
velipsa esse corpora conjuncturos, reditu sibi 
interdicebant, fugiebant monasterium, tanquam 
fieri non posset, ut amplius suis aspiceretur 
oculis. Cum autem secanto oratione partim qui- 
dem magni Joannis, partim autem pontificis ad- 
monenlis, et aliquando etiam acerbius increpan- 
(is,sunt ab eo avulsi, alii quidem inviti redierunt, 


1075 


MENSIS JANUARIUS. 


1076 


crebroad eum se ipsorum convertentibus oculis, ἃ τῶν ὀφθαλμῶν ἐπιστρεφομένων xzl τὸ» πορείαν τοῖς 


et pedum iter interrumpentibus, quod divisio esset 
involuntaria : alii cum magno Joanne iter ingressi 
sont, recta contendentes ad ecclesiam. Omnes 
autem undique confluebant et currebant, ut ei 
fierent obviam. Non minus ad ipsum Antiochia, 
quam prius8 ad Baptistam inJordanem Israel.Cum 
autem eum ordinaturi essent (7), ut Deus jusserat, 
et dies adesset preestitulus, aderat quidem omnis 
cotus fidelium, et simul etiam aderat universus 
Chorus pontificum. Cum ad aram vero sacram ac- 
cessissent.,et quidem, αἱ fas exigit, caput Pontifici 
submisisset: ipsi autem ejus manus fuissent impo- 
site, miraculum quoddam hic quoque facit Deus, 
et ostendit eum qui initiabatur,esse dignum,el ex 


ποσὶν ἐγχοπτόντων, αἱ δὲ περοὶ τὸν μέγαν vn; δδοὺ 
εἴχοντο, εὖθυ τῆς ἐχχλησίας ἐλαύνοντες, Συνέῤῥιον 
δὲ πανδημεὶ πάντες, χαὶ πρὸς τὴν ὁπάντησιν ἔθεον 
o5y ἧττον ἐπ᾽ αὐτὸν ᾿Αντιόχεια, fj ἐπὶ τὸν Βαπτιστὴν 
πρότερον εἰς τὸν ᾿Ιωυρόάνην ὁ Ἰσρχήλ, ᾿Επεὶ δὲ καὶ 
χειροτονεῖν αὐτὸν ἔμελλον, ὡς τὸ ἔετον ἐπίταγμα, 
χαὶ ἡ χυρία παρῆν», πᾶσα μὲν τῶν πιστῶν ὁμήγουρις, 
πᾶς δὲ 5 τῶν ἀρχιερέων χορὸς συμπαρῆν. Ὥς δὲ xai 
τῷ ἱερῷ προσῆλθον [γρ. προσῆλθε] θυτιχστηρίῳψ, χεὶ 
αὐτὸς μὲν, ὡς θέμις, ὑπέσχε τῷ ἱεράοχν, τὴν κε:- 
λὴν, τούτου δὲ αἱ χεῖρες αὐτῇ ἐπετίθεντο, θχυι:- 
τουρΎεΥ τι κἀνταῦθα Θεὸς, καὶ δειχνύει τὸν τελε'οὐ- 
μενον ἄξιόν τε ὑπάρχοντα, xal χατὰ τοῦ δοχοῦν αὐτῷ 
τῆς ἱερωσύνης χαναξιούμενον, Περιστερὰ Ὑὰρ λευ- 


sua sententia illum dignatum fuissesacerdotio. B X, καὶ τὸ εἶδος σφόδρα χαλὴ, ἄνω τὸν νχὸν rtpi- 


Columba enim οἱ colore alba, et specie valde pul- 
ehra,templum superius convolans,illico descendit 
et insidet capiti ejus,qui ordinabatur.Supervaca- 
neum essel omnino immorari in interpretandis 
iis quee sunt manifesta.Cui enim non est manifes- 
tum, hoc esse signum sancti Spiritus ? 

XII.Cum itaque copiose ad eum affluxisset spiri- 
tus sapienti, licebat quidem videre frequentiores 
congregationes, et populum ad eum audiendum 
convenientem : ejus autem linguam, qux move- 
batur assidue, et orationis fluento inundabat.Quo 
tempore cum sermonem extolleret altius,quam ut 
id vulgi ingenium caperet, mulier quedam, quz 
prompto quidem et alacri animoconcurrerat,eorum 
autem, que dicebantur altitudinem assequi non 
poterat,ne dubitavit quidem ejus orationem aperte 
reprehendere, et eam vocare infrugiferam,prop- 
terea quod non adepta esset id,quod desiderabat. 
Hoc cum ad aüres illins pervenisset, efficit ut in- 
tellectu faciliorem et apertiorem componeret ora- 
tionem. Tunc autem quidam ex iis,qui tenebantur 
amore eloquentie,valde delectati melle illius lin- 
gu2,considerantes illius orationes esse et utiles et 
veras,sensisque divinis plenas, clarasque el aper- 
tas,et cum quanta gratia et quanto dicendi fl mine, 
quantoque artificio et quam pulchra compositione 
proferrentur, alii quidem eum os Dei et Christi : 
alii autem, quod magis invaluit, eum Chrysosto- 
mum vocabant,id est os aureum. Post hec Fla- 
vianus quidem, arbitrans fore,ut eum post se ha- 
beret antistitem Ecclesi? Antiochens,eum ad hoc 
inducebat,et rerum curam ei volebat tradere. Cum 
autem turba sollicitudinum, et in ejusmodi rebus 
distrahi animum,ei minime esset gratum, id qui- 
dem lubenter repulit : soli vero doctrinz et inlir- 
morum isitationi vacandum esse censuit. Quo 
quidem factum est,ut Christi, quod omnia potest, 
nomine,ab infirmitate multos liberavit. Eum enim 
rursus insignem voluit reddere spiritus.Satius au- 


πταμένη κάτεισι παραχρῆμα, καὶ τῇ τοῦ χειροτονου- 
μένου ἐπιχάθηται χεφαλῇ, Πάντως οὐ γρὴ περιττοὺς 
εἶναι τὰ δῆλχ διερμηνεύοντας, Τίνι xxt οὐ sagi; 


ὅτι τοῦ θείου Πνεύματος τοῦτο σύμδολον ἣν ; 


Ιι8΄, Ὄθεν γοῦν xai τοῦ τῆς σοφίας πνεύμστο: 
δαψιλέστερον αὐτῷ προσρυέντος, πυκνοτέρας μὲν 
ἣν δοᾷν τὰς συνάξεις χαὶ τὸν λχὸ. συωνιόντα ποὺς 
τὴν ἀχρόχσιν, συνεχέστερον δὲ αὐτῷ κινουμένην τὴν 
γλῶτταν xal τῷ τῶν λόγων ῥεύματι πελαγίζουσεν. 
Ὅτε xai μεῖζον ἢ κατὰ τὴν πολλῶν διάνοιαν τὸν λό- 
q9* ἐπαίροντος, ovi προθύμως μὲν συνδρεμοῦτι 
τοῦ ὕψους δὲ τῶν λεγομένων ἐχπίπτουσα, φανερᾶς 
ἐμέμφετο τῷ ovy, χαὶ ἀνωφελῆ τοῦτον icut 
καὶ üxzpmov, Τοῦτο ἐχείνων εἰς ὦτα ἐλθὸν, πρὸς τὸ 
μᾶλλον σαφὲς καὶ εὐσύνοπτον τὸν λόγον συντέττιν 
παρασκευάζει, Τότε δὴ καὶ τῶν φιλολόγων τινὶς τῷ 
μέλιτι τῆς ἐκείνου γλώττης διαφερόντως ἡδόμενοι, 
χαὶ τοὺς λόγους ὡς μὲν ἐπωφελεῖς, ὡς δὲ ἀληθεῖς. 
ὡς δὲ νοημάτων θείων πλήρεις χατανορῦντες, xiu 
ὅπως μὲν σαφηνείας, ὅπως δὲ μεθάδου xai τέχνης, 
ὅπως δὲ χάριτος ἔχουτι xal εὐροίας, οἵου δὲ ῥυθυῶ 
καὶ συνθήχης, οἱ μὲν, Θεοῦ τε zal Χριστοῦ στόμα, 
οἱ δὲ (8 xai μᾶλλον χρατεῖν ἔσχυσε) Χρουτόστομον 
αὐτὸν ἀπεχάλουν, Μετὰ δὲ ταῦτα, Φλαδιχνὸς μὲν 
πρόεδρον αὐτὸν τῆς ᾿Αντιοκέων ᾿Εχχλησίας xai διά- 
δοχον αὐτοῦ κχαταλιμπάνειν οἰόμενος, ἐνῆγε πρὸς 
τοῦτο, καὶ τὴν τῶν πραγμάτων αὐτῷ οἰκονομίαν 
ἐγχειρίζειν ἠδούλετο, Τῷ ὃξ φροντίδων ὄχλος xai τὸ 
πρὸς τὰ τοιαῦτα περισπᾶσθαι τὸν νοῦν παντάπασιν 
ἄφιλον ὃν, τοῦτο μὲν xal ἡδέως ἀπώσατο * μόνῃ δὲ 
τῇ διδασχαλίᾳ, καὶ τῇ τῶν ἀσθενῶν ἐπισχέψει σχο- 
λάζειν ἔχρι)γεν, ἐξ ὧν xal πολλοὺς τῷ πάντα δυν2- 
μένῳ Χριστοῦ ὀνόμχτι, τῆς ἀσθενείας ἀπήλλαττε. 
Kai γὰρ ἐπιφανῆ τοῦτον χαὶ αὖθις τὸ πνεῦμ 
χαθίστη xal δοξάζειν ἠδηύλετο, Οὐδὲν δὲ οἷον xz 
ὀλίγα παραθεῖναι τῷ λόγῳ πρὸς δοξολογίαν τοῦ δν- 
ναμώσαντος, 


tein fuerit iterum paucorum meminisse, sicut sum pollicitus. 


8 Lue. m, 2. 


(7) Presbyter ordinatur snno 386, ut notat Dar. 
Utrum vero a Flevisno vel ab Evagrio l'aulini suc- 


cessore, discrepant auctores. Vide Baron. tom. IV 
An»nal ad an. 386, 


1077 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1078 


II^. Γυναίῳ τινὶ τῶν ἐν ᾿Αντιοχείᾳ περιφανῶν, Α XIII. Illustri cuidam mulieri Antiochi» nomen 


Εὐχλίχ toovopa' ταύτῃ δὲ υἱὸς ἀγάπτντὸς ἦν, ὃς 
πυρετῷ χαυσώδει ληγθεὶς τελευτῷν ἔκινδύνυευς, 
Μιμεῖται τοιγαροῦν τὴν Χαναναίαν ἡ μήτηρ, καὶ 
τῷ μαχαρίῳ προσελθοῦσα, xal φωνὰς ἐκείνῃ παρα- 
πλησίως προσάγουσα ἑλέους τυγεῖν, οὐχ ἐπὶ θὺ (α - 
τρὶ, ἀλλ’ ἐφ᾽ υἱῷ πατρεχάλει, Πλὴν ἀλλά προσέχειν 
δετ, τὸν νοῦν, xal σχοπεῖν ὅπως εἴχε γνωμης, μετὰ 
τοῦ σώματος θεραπεύειν xai τὰς ψυχὰς μᾶλλον δὲ 
xai πρὸ τούτω» ἐχείνας" ἐπεὶ xal τοῦ πάσχειν χαχὼς 
τὰ σώματα, ταύτας αἰτίας τὔρισχε, Καὶ τοῦτο μὲν 
διὰ τῶν φθατάντων δῆλον γέγονε, δηλώσει δὲ καὶ 
αὖθις ὁ λόγος. Ὡς γὰρ ἐκθύμως ἀγαν «al περιπαθῶς 
ἣ γονὴ πρὸς τὴν ἱχετηριαν ἐτείνετωυ (val γὰρ εἶχε 
πολλὰς πρὸς τὸ θρηνεῖν ἀφορμὰς, ἐπὶ τέσσαρσι τοῖς 
ἤδη τετελευιηχόσιν υἱοῖς, xa! αὐτὸν θνήσχειν ὁρᾷν 
μέλλουσα) ἐκεῖνος ὑπὸ τοῦ συνοιχοῦντος αὐτῷ πνεύ- 
ματος τὰ ἐγχρυφὴ χατιδὼν, καὶ γνοὺς ὡς αἱ τῶν 
πατέρων ἀμαρτίαι τοῖς παισὶ τὸν θάνατον ἑμνηστεύ- 
σαντο, ταύτας εἰς τὸ φανερὸν αἰτιασάμενος, Καὶ 
τοῦτον, εἶπε, τὸν πέμπτον, εἰ μὴ μετάνοια ὑμᾶς 
εἰσίλῃ τῶν πεπραγμένων, νεχρὸν παραπόδας 
ὄψεσθε. ᾿Επεὶ δὲ οἱ γονεῖς τούτω» ἀχούοντες γνησίαν 
ἔπη κιέλλοντο τὴν μετάνοιαν xal αὐτὸν πρὸς συμ- 
πάθειαν παρεκάλουν, ἐλεήσας, ἐχεῖνος τὴν συμφορὰν, 
ὕδωρ προσαγθῆνχι χελεύει᾽ ὃ τρὶς μὲν ἐπ᾿ ὀνόματι 
τῆς ἁγίας Τριάδος σῳραγίσας. τρὶξ δὲ αὐτῷ τὸν vo- 
σοῦντα διαῤῥαντίσος, ὑγιᾶ τῇ Ὑεφεννηχυίᾳ παρέσχεν, 
Οὗτοι μὲν οὖν ὥσπερ ἀντιθεραπεύειν βουληθέντες, 
ἱχανῷ χρυσίῳ τὸν ἄγιον ἐδωροῦντο᾽ τῷδε οὐδὲ μι- 
αρόν τι τῶν διδομένων προσιτὸν γέγονεν, εἰρηχότι͵ 
μὴ τὴν τοῦ Θεοῦ δωρεὰν χρημάτων ὥνιον ποιεῖν 
βούλεοθαι: ᾿Αλλ᾽ εἴπερ piv, φησὶ, φίλον q»vtpüv 
ποιῆσαι ὅτι τῷ Θεῷ -ἄριτας ὁμολογεῖν ἔγνωτε τῆς 
ἰάσεως, ἀληθὴ δείξατε τὴν ὑπόσχεσιν, καὶ πάσης 
μὲν πονηρίας ἀφέμενοι, πάσης δὲ πράξεως ἀγαθῆς 
ἐπιλαδύμενοι, οὕτως εἰσοίσετε τῷ ἠλεηκότι τὴν 
ἀμοιδὲὴν ἀξιόχρειν, Καὶ τοῦτο μὲν τιοῦτον᾽ τὸ δὲ 
vow ῥηθ)ήσεσθαι μέλλον, παρ᾽ οὐδὲν ἧττον xal πρὸς 
ψυχῆς ὠφέλειαν ἐπιτήδειον, xal τὴν τοῦ ἀγίου άριν, 
ὁπόση παρχστῆσχι δυυάμενον. 


erat Euclia. Ei vero erat dilectus filius,qui ardenti 
febre laborabat, et veniebat in mortis periculum. 
Quid igitur? Mater imitatur Chananzam 8, et non 
minus quam fllius,suis inflammata visceribus,acce- 
dit ad beatum,emittens voces illi similes:et non si- 
militer ut illa in filia, sed in filio miserabilitor ro- 
gans ut consequeretur misericordiam. Sed oportet 
animum atteudere et considerare, quemadmodum 
egregio illi viro erat animus animas etiam curare, 
illasque multo magis, quoniam ut male paterentur 
corpora, has inveniebat causas. Εἰ hoc quidem jam 
evasit manifestum per ea,quz? praecesserunt:a no- 
bis autem rursusquoque ostendetur.Videntur enim 
pueri parentes fuissein vita agenda socordes et ne- 


p gligentes. Cum enim concitate et insaneadmodum 


terretur mulier ad supplicandum (habebat enim 
maximam lamentandi occasionem, ul quae post 
quatuor filios jam mortuos,ipsum quoque visura es- 
se mori), ille cum spiritu in eo habitante vidisset 
ea, qua latebant, et cognovisset, quod peccata pa- 
rentum filiis mortem conciliaverant, cum ea publice 
accusasset: Hunc quoque,inquit, quintum,nisi eo- 
rum,qua fecistis,vos subierit paenitentia, videbitis 
e vestigio morluum et examinem, Cum autem pa- 
rentes his audilis veram et sinceram promisissent 
y enitentiam,et qua facile moveri polerat,animam 
incitassel ad misericordiam ille misertus calamita- 
lis, aquam jubet afferri. Quam cumter quidem si- 
gnasset in nomine sancte Trinilatis,et ler ea asper- 
sissel illum,qui s&egrotabat,sanum et a morbo libe- 
rum reddidit ej, que genuerat. Atque ii quidem,ut 
qui vellent referre gratias ei qui curaverat, magna 
vi auri sanctum donabant. Cum autem dixisset, se 
ne minimum quidem velle accipere eorum, quz 
dabantur, dicens se nolle Dei donum pecuniis ve- 
nale proponere: Sed si, inquit illis, vobis cure sit, 
manifestum reddere quod Deo vere agitis gratias 
pro curatione,ostendite esse veram promissionem, 
el relicla omni improbitate, bona opera exercete: 
si ei, qui vestri est misertus, referetis gratiam. Sed 


quidein h»c est hujusmodi Quod autem nunc est dicendum nihilo est eo minus et ad anima ulili- 


ta'em, el ostendendam gratiam, qua in magno Joanne habitabat. 
I3. Κατ᾽ ἐκεῖνο xatpoo ὃ vr: πόλεως ἄρχων *àD  XIV.Quiillotempore erat przses civitatis,labora- 


Mzpxiovog δόγματα νοσῶν v, xal τοῖς ἐχείνου 
συνηνορῶν σπυξχοταῖς, val μυρὶχν ἔντευθεν τῷ 
ὀρθοδιξῳ μέρει παρέψων τὴν βλάδην, τούτου τὴν 
γαμετὴν ὁ ἀποῤῥήτως ταῦτα ποιχίλλων, xal φιλαν. 
θρώπω: οἰχονομούμενος νότῳ δυσεντερίας ἀφῆχε 
περιπεσεῖν, Ἢ δὲ ἥττων τοῦ χ)χού γενομένη, πᾶ- 
σαν μὲν ἰοτρείας ἀπέλεγγχε τέχνην" παντες δὲ οἱ 
τὰ "3a φρονοῦντες εἷς προσευχὴν συγχαλούμενοι, 
βελτίω διετίθουν οὐδέν, Μόλις γοῦν τῆς ἸἸῳάννου 
φιτος εἰς μυέμην ἐλθόντες, καὶ τοῦτο κατὰ νοῦν 
θέμενοι, ὡς εἰ cU αὐτοῦ γένοιτο τοῦ νοσήματος 
λύσις, συνχλποσχέσθχι xal τῆς κατὰ τὸ δόγμα νόσου 
αλεπωτέρας, οὕτως ἑαυτοὺς πείσαντες χλινήρη τῆν 


9 Matth. xv, 22, 


bat morbo dogmatum Marcionis, et favebat illius 
sectatoribus : et ideo parti orthodoxa eral causa 
malorua innumerabilium. Hujus uxorem iis, qui 
arcane el benigne hac variat, dimisit laborare 
morbo torminis intestinorum. Illa autem a malo 
superata omnem quidem refellit medicine artem: 
omnes vcro,qui eadem sentiebant, vocati ad oratio- 
nem,non eam melius affecerunt,imo vero deterius, 
mali tempus ei producentes vana spe curationis. 
Vix tandem autein Joannis gratie recordati, 
cum hoc apud se statuissent, quod si per ipsum 
ieret a morbo liberatio, simul etiam desisterent a 
morbo degmatis, qvi est longe gravior ; cum sic 


1079 


MENSIS JANUARIUS. 


1080 


sibi persuasissent,in lecto decumbentem afferunt A γυνεῖχα χομισθεῖσαν πρὸ τῶν τοῦ ἱεροῦ παριστῶσι 


mulierem, οἱ 68πὶ statuunt pro foribus temp;i, de- 
siderantes invenire Flavianum et beatum vultum 
Joannis.Sancti ergo ad 608 egrediuntur.Neque enim 
paresse neque honestum censebant,ut eis templum 
pateret quorum anima non patebat dogmatibus pie- 
tatis.Primus sutem eis dixit verus illehomo Del,bea- 
ta,inquam, illa et suavis lingua: Quid vos movit, ut 
statueritis venire ad templum Christianorum, qui 
Christum quidem adversamini: Marcionem autem 
plurimi facitis, et habetis in magno honore? Quod 
quidem plane satis ostendit,quod illius cultores con- 
vocaveritis ad morbi aut alicujus molestis liberatio- 
nem, et quod cum illi precati essent, non assecuti 
sitis curationem:quod quidem vobisaecidit przter 
exspectationem.Discediteergoab hoc sacrotemplo, 
quoniam nec voc poteritis omnino Christum tenta- 
re:ne hoc stulte putetis. Illi autem dicebant se pa- 
rentum errore esse captos et usque in hodiernum 
diem fuissesuperatos a mala consuetudine.Sed per 
Christum, aiebant,vos rogamus,miseremini poeni- 
tentium. Sic enim cum eo, quod corpus recte affi- 
cietis,efficietisetiam,ut sanasit anima.Sciatis enim 
fore, ui nos nequaquam amplius abstineamus a 
communione vestra,qua est ex vero pietate.His flexus 
magnus Josnnes,jussit sequam afferri: cui cum divi- 
num signaculum injecisset pontifex (sic enimillic ei 
persuasit), mulieri infudit in Christi nomine. Quod 
quidem cum factum esset, qua in lecto decumbebat, 
statim surrexit sana, et cum marito et civibus una 
voce unanimes Christum magnificabant. Deinde 


eliam ad sanctorum genua procidentes, petierunt C 


veniam prioris ignorantise,et domumredierunt: et 
cum multas quidem pecunias egenis distribuis- 
sent, triginta vero libras auri, partim quidem ad 
sumptum peregrinorum ,partim autem agrotorum, 
partim vero egentium xenodochio tradidissent, et 
ab illo tempore a Marcionistarum communione 
omnino abstinuissent, insaniam et amentiam res 
illorum vocantes, Christi sacrosancte assidebant 
Ecclesi». Cam aulem illi omni adhibito studio, et 
omni, ut dicitur, rudente moto, nihil omnino per- 
fecissent, el desperassent fieri posse,ut ipsi ad eos 
redirent, prestigiatorem et Magum Joannem ap- 
pellabant, et pluribus aliis contumelis, civitatem 
obeuntes, cum aíficiebant. Ille vero tantum ab- 


πυλῶν͵ αὐτοῦ τε Φλχδιανοῦ xal τῆς ᾿Ιωάννου τυχεῖν 
ἐπιθυμοῦντες ὄψεως, ᾿Εξίασι τοιγαροῦν πρὸς αὐτοὺς 
οἱ ἅγιοι, Οὐδὲ γὰρ ἄξιον ἔχρινχν βάσιμον αὐτοῖς 
γενέσθαι τὸ ἱερὸν, dÓaxov ἔτι τῇ εὐσεῦείᾳ τὴν d 
χὴν ἔχουσι. Καὶ πρῶτος πρὸς αὐτοὺς ὃ ἀληθὴς τώ 
Θεοῦ ἄνθρωπος, à μαχαρίχ γλῶσσα καὶ μελιγρ 
xal σωτήριος, Τί παθόντες, ἔφη, τῷ τῶν Χοιστιχνῶν 
ναῷ προσεληλύθατε, οἱ τὰ Χριστοῦ μὲν ἐχτρεπόμι- 
νοι, τὰ Μαρχίωνος δὲ χαὶ σφόδρα διὰ τιμῆς ἔχοντες; 
Οἷς μεγὰ xal τὸ τοὺς ἐχείνου θερχπευτὰς εἰς ἐπιχοῦ- 
ρίαν συγκαλεῖν χαὶ ἀπαλλαγὴν τοῦ νοσήματος. 
᾿Απύστητε τοίνυν τοῦ ἱεροῦ ναοῦ. Οὐδὲ γὰρ ἐκχπειρέ- 
σαι Χοιστὸν ὑμεῖς δυνήσεσθε’ μὴ τοῦτες πονηρῶς 
οἴεσθε, Τοὺς δὲ γονιχῇ, φάναι, χεχειρῶσθαι τῇ 
πλάνῃ, xal συνηθείας πονηρᾶς ἡἧττᾶσθαι τὸ μέγ 
τῆς σήμερον ἀλλὰ πρὸς τοῦ Χριστοῦ δεόμεβι, 
οἰχτείρατε μεταμελομένους, Οὕτω γὰρ ματά τοῦ οὖ 
σῶμα ποιῆται, χαὶ τὴν ψυχὴν ὑγιάσατε, Καὶ γὰρ 
οὐκέτι τῆς  xatà τὴν εὐσέδειαν ὑμῶν 
ἀπουστήσεσθαι διχύδεδχιούμεθχ. Τούτοις ἐπιχαμ- 
φθέντα τὸν μέγαν, ὕδωρ προσενεχθῆναι κελεύσει, 
τοῦτο δὲ ἀφραγίσαι τὸν ἰέράρχην (obzw τοῦ Ἰωάν- 
vou πείσαννος) καὶ ἐπὶ τῷ τοῦ Χριστοῦ ὀνόμσι 
καταχεθῆναι [Ὑγρ. ᾿ κατασχεσθῆναι)] τῆς γυντιχής, 
Οὗπερ δὴ γενομένου, ἡ χλινοτετὴς εὐθὺς ἀνίστατο 
ὑγιὴς, καὶ ἄμχ σὺν ἀνδρὶ καὶ πολίταις uig ουν 
τὸν Χριστὸν ἐμεγάλυνεν, Εἴτα καί πρὸς Ὑγόν d- 
πτοντες τοὺς ἁγίους συγγνώμην τῆς προτέρας jum 
ἀγνοίας [γρ, ἀνοίας], καὶ οὕτω χαίροντες izavit- 
cav, πολλὰ μὲν τῶν χρημάτων τοῖς ἐν χρείς kr 

νειμάμενοι, τριάκοντα δὲ λιτρῶν χρυσίον iz or 

πάνῃ, τοῦτο μὲν ξένων, τοῦτο δὲ Ννοσούναε xà 

μενομένων τῷ ξενοδοχείῳ παρασχόμενοι, ᾿Ἐξ ἱπε!- 
νοῦ δὲ παντάπασι xal τῆς τῶν Μαρκχιωνιστῶν ἀτὺ 
σχόμενοι χοινωνίας, τῇ τοῦ Χριστοῦ προτήῤρεων 
᾿Εκχλησίᾳ, Ὡς δὲ πολλὴν ἐχεῖνοι τὴν σπουξὴν ds 
ἐνέγχαντες, χαὶ ὥσπερ ὁ λόγος, πάντα χάλων 
χινήσαντες, τὴν εἰς τὰ πρώην αὐτῶν |γρ. τούτων 
ὑποστροφὴν ἀπέγνωσαν, μάγον τε ἀπεκάλουν τὸν 
᾿Ιωάννην, καὶ ἀλλα πλεῖστα, τὴν πόλιν περιϊόντες, 
εἰς αὐτὸν ὑόριζον. Ὃ δὲ τοσοῦτον ἀπέσχε τοῦ xi 
πρὸς ὀλίγον ἐπισιραφῆναι τῶν ὑδρεων, ὅτι xi 
σεμνόνεσθαι μᾶλλον ἐπ᾽ αὐταῖς εἶχε, τῷ πρὸς τὸν 
Δεσπότην ὁμοίῳ᾽ ἄλλως τε δὲ xal γεόπεμπτον αὐτοῖς 
συμφορὰν, ὅσον οὕπω, καταλαδεῖν μέλλουσαν, ἐχείνος 


ΧΟοινρόν!Σς 


fuit,ut vel minimum curaret contumelias,uteis ρ0- D προεῖπεν, Ὁλίγαις γὰρ ὕστερον ἡμέραις σειτμῶ 


tius similiter atque Dominus gloriaretur. Alioqui 
autem divinitus immissam calamitatem ad eos mox 
esse venturam ille predixit. Paucis enim post die- 
bus, cum magnus terravmotus fuisset Ántioclim, 
ipsa domus, qua Marcionistarum susceperat con- 
gregationem, corruens, et domus quoque pluri- 
ma cum iis,qui eademsentiebant,labefactatze, per- 
diderunt quamdam incredibilem eorum multi- 
tudinem, et quod est maxime admirabile, et quod 
aperte ostendebat eam divinitus immissam fuisset 
calamitatem,cum tanta periisset multitudo eorum, 
qui male sentiebant, nullus ex iis, qui recle sen- 


μεγάλου τὴν ᾿Αντιόχου κινήσαντος, αὐτός τε ὁ οἶχος, 
ὃς τὴν τῶν Μαρχιωνιστῶν συναγωγὴν ἐδέχετο, συμ- 
πεσὼν, χαὶ οἰχίαι πλεῖσται τοῖς τὰ αὐτὰ φρονοῦσιν 
ἐπικατασεισθεῖσαι, ἀπιστόὸν τι πλῆθος αὐτῶν ir 
YÀsgaw. Καὶ τὸ θαυμασιώτατον, χαὶ ὃ φανερὰν ἕει- 
xv) θεώλατον εἶναι τὴν συμφορὰν, ὅτι τοχούτου 
πλήθους τῶν χαχοδύξων ἀπολωλότος, οὐδεὶς τῶν 
ὀρθὰ φρονούντων αὐτοῖς συνχπώλετο, Τοῦτο γενό- 
μενον χαὶ τοὺς εὐσεδοῦντας ἐπέῤῥωσε, xai τῶν 
καχῶς φρονούντων συχνοὺς διωρθώσατο, Καὶ ἦν 
ἰδεῖν χατὰ τὴν ἅπασαν χώραν τῆς πόλεως εὐχττρίους 
μὲν οἴκους Θεῷ ἀνεγειρομέναυ" εἴ ποὺ δὲ ναὸς εἰδω- 


1081 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1082 


Àvxog χχταλέλειπτο, χαθῃρεῖτο χαὶ εἰς γῆν ἐδαφί- A tiebant, simul cum iis periit. Hoc cum ita factum 


ζετο" ἀνδρας δὲ φιλοσοφίας «zi ἀρετῆς ἐπιμελομέ- 
νους xai πολλῇ τῇ συνέσει χεχοσμημένους, ὁπὸ τῆς 
τοῦ μεγάλου τούτου προνοίας εἷς τὴν τῶν πολλῶν 
σωτηρίαν ἐχπεμπομένους, Μαρτύριον ἁψευδὲς, τὰ 
κατὰ τὸ ᾿Αμμανὸν ὄρος τηνικαῦτα γεγενημένα 
ἔνθα τοὺς κατοιχοῦντας οὐδὲν πλέον ἔχειν εἰς ἀγριό- 
τητὰ τοὺς θῆρας χαταλιπόντας, εἰς τοσαύτην ἐκείνος 
ἤγαγεν ἡμερότητά τε χαὶ θεοσέδειαν, ὡς ἀμελῆσαι 
μὲν τῆς πατροπαραδότορ θρησκείας (πράγματος 
ἰσι᾿υροῦ σφοῦρα͵ xai ἀλόγως τοὺς πολλοὺς ὡς οὐχ 
ἄλλου τινὸς χειρουμένου), σὺν πολλῇ δὲ τῇ προθυμίᾳ 
πρὸς τὸ τῆς ἀληθείας φέγγος αὐτομολῆσαι" xal μὴ 
μέχρι τούτου στῆναι, ἀλλὰ xal πολλοὺς ἐξ αὐτῶν 
φιλοτιμότερον τῇ εὐσεδείᾳ χρωμένους ἄνδρας τε καὶ 
γυναΐχας, νοὺς μὲν τὸν τῶν μοναχῶν, τοὺς δὲ τὸν 
τῶν παρθένων ζυγὸν ὑπελθεῖν, Τὰ δὲ περὶ τὸ Κάσιον 
ὄρος καὶ τὸν ἐκεῖσε τῶν ᾿Ελλήνων νχὸν τῷ ἀνδρὶ 
πραχθέντα, τίς οὕτω βάσκανος ἢ ῥάθυμος, ὡς ὑπο- 
μεῖναι παραλιπεῖν ; ἔνθα τοσαύτης πλάνης τὸ πρότε- 
ρον o97nc, xat πλήθους μὲν ἀριθμοῦ χρείττονος, ὅσαι 
ὥραι φοιτῶντος, μύρίων δὲ ζώων σφαγῆς γινομένης 
εἰς την τῶν δαιμόνων (φεῦ 1) θεραπείαν, πάντα ἐχεῖνα 
ὥχετο xai ἀπέσύη τῷ ζήλῳ τῆς μεγάλης ταύτης 
καὶ θεοχινήτου χυχῆς. Οὐδὲ ταῦτα λίθης ἄξια τὰ 
πρὸς τῇ ἀχρωρείᾳ τῆς πόλεως τοῦ τῆς ᾿Αφροδίτης 
γεγενημένα νχοῦ xal ὅτι μὴ μό"ον ἐχεῖνον χαθχιρε- 
θῆναι διὰ σπουδῆς ἔθετο, ἀλλὰ καὶ ἄνδρας ἁγίους 
ἐγχατοιχισθῆναι τῷ τόπῳ φοδεροὸς τοῖς ἐχεῖσε 
παραδυομένοες ὑπάρζοντας δαίμοσιν, ὡς μαχρὰν 
μὲν ἐχείνους ἀπελαθῆναι, χσθάπερ τινὸς ὅπλου φοι- 
κτοῦ τῆς τῶν ἀνδρῶν εὐχῆς αὐτοῖς ἐπισειομένης" 
ἀνθρώπους δὲ τοὺς περιοιχοῦντας οὐ τῆς αὐτῶν μόνον 
ἀπαλλαγῆναι λύμης, ἀλλὰ xal πλείστης ἀπολλύειν 
τῆς ὠφελείας ποἵς συνοιχοῦσι μοναχοῖς ὁμιλοῦντας. 
"Epyov τῆς ἑκείνου σπουδῆς, καὶ ἣ ἐν τῇ ἄχρᾳ τοῦ 
Βήλου λεγομένου βεδέλου νχοῦ καθαίρεσις, xai ὁ 
pé ftc ἐδάφους ἀφανισμὸς, ἔχει καὶ ἡ τῶν Σελευχέων 
περιοιαὶς τοιούτοις ἐγχαυχήσασθαι τοῦ ἀνδρὸς χατορ- 
θώμασιν᾽ ἐπεὶ xai εἰδωλιχῶν ναῶν χαθαιρέσεις, 
ἱερῶν τε θέίων οἰχοδομὰς, xal οἰχισμοὺς ἀνδρῶν 
φιλαρέτων, χαὶ ταύτη γεγενημένας εὑρήσεις, Τίς 
γὰρ τὸν ζῆλον «κατὰ μέρος ἐξείποι τῆς ἀποστολίχῆς 
ἐχείνης καὶ μεμεριμνημένης quy ne; ἵνα γοῦν μὴ πρὸς 
ἀμετρίαν ἡμῖν ὁ λόγος παρχταθείη, τἄλλα πάντα 
τὰ ἐν τῷ πρεσθυτερίψ τούτῳ κχατωρθωμένα πα- 
ραλιπὼν, ἐπὶ τὸν τῆς ἑπισχοπῆς βαδιεῖται χρόνον, 


essel, et pios corroboravit,et correxit multos ex iis, 
qui male sentiebant: et licebat videre in universa 
regione civitatis, domos quidem oratorias Deo ex- 
citari,templa autem simulacrorum,si quod reman- 
serat, dirui funditus et in terram dejici : viros au- 
tem, qui philosophi: curam gerebant et virtutis, 
magnaque ornati erant intelligentia et acumine in- 
genii,a magni hujus viri providentia emitti ad mul - 
torum salutem. Certum autem ejus,quod dicimus, 
testimonium sunt, ea, quz& facta sun! in monte 
Ammano:ubi eos qui habitabant, qui erant impii et 
immansueti, οἱ nihil differebant a bestiarom im- 
manitate,ille ad tantam mansuetudinem deduxit et 
pietatem, ut a patribus quidem datam neglexerint 


pg r'eligionem,rem valde dilficilem,et que, si ulla res 


alia, multos vincit absque ratione: promplo autem 
et alacri animo transíugerint ad lucem veritatis:et 
nec hactenus steteriut,sed etiam multi ex iispiela- 
te usi munificentius, viri, inquam,et mulieres, illi 
quidem monachorum, ha virginum jugum subie- 
rint. Qui autem in Casio monte et in templo, quod 
iliic erat, gentilium ab illo viro facta sunt, quis 
est adeo invidus aut negligens aut deses, ut id 
sustineat preterinittere ? Quo in loco cum tantus 
error prius essel diffusus,et multitudo quidem as- 
sidue veniret innumeraLilis,fieret autem immen- 
sum animalium sacrificium propter cultum, proh 
dolor! denionum perieruntilla omnia et exstincta 
sunt zelo illius magne et quie a Deo movebatur 
anima. Neque h»c sunt digna, que mandentur 
silentio qui facta sunt in fastigio civitatis,in tem- 
plo Veneris:et quod non solum studuerit,ut id di- 
rueretur, sed etiam ut in eo loco viri sancli ba- 
bitarent, terribiles iis, qui eo subibant, demoni- 
bus : adeo ut illi quidein procul expulsi fuerint, 
tanquam armis quibusdam terribilibus intentis, 
eorum virorum precibus: homines autem, qui cir- 
cumcirca habitabant, non solum a lesione illorum 
liberarentur,sed etiam maximam acciperent utili- 
talem,cum possent versari cum monachis,qui per- 
fecti erantin Dei timore.lllius mentis et studiietiam 
esl opus, qua fuit in arce Beli, qui dicitur, pro- 
fani templi destructio, et ad solum usque demo- 
litio. Potest etiam qua circa Seleuciam habitatur 
regio, gloriari praeclaris factis illius viri. Nam et 


D simulacrorum templa illic diruta, et divinas sedes 


exsiructas,el viros virtutis studiosos illic ad habitandum collucatos invenies. Quis enim zelum singula- 
tim enuniiaverit illius apostolice et sollicits anims? Ne ergo in immensum nobis crescat oratio,reliquis 
omnibus pretermissis, quse recte gesta sunt in hoc presbyteratu, ea procedet ad tempus episcopatus. 


ΙΕ΄, Οὐ πολὰς γὰρ ᾧχετο χρόνος, καὶ Νεχτάριος 
μὲν ὁ τῆς Κωυσταντίνου πρόεδρος πρὸς Κύριον 
ἐξεδήμησεν, εὐθὺς δὲ ὁ τοῦ θρόνου ἄξιος ἐπεζητεῖτο, 
"AÀÀew οὖν ἄλλοις, ὥσπερ ἔθος ἐν τοῖς τοιούτοις, 
τὰ πρωτεῖα νεμόντων, xal τῶν μὲν φιλίᾳ, τῶν δὲ 


(8) Nectsrius preeul obiit δὴπὸ 961, consulibus 
Cesario et Attico, 5 Kal. Octob.. ut ex Soerat. lib. 
vi, €. 2 notat Bar. De Nectarii morte, et Josnnis 


XV. Non inultum enim intercessit temporis, et 
Nectarius quidem przsul Constantinopolis, migrat 
ad Dominum (8). Protinus autem querebatur quis- 
piam,qui esset dignus ea sede. Cum alii ergo aliis, 
ut fleri solet in ejusmodi rebus primas partes tri- 


creatione, vide Niceph. cap 2 lib. xin ; Theod. lib. 
v, €, 26; Soz. iib. vr1, c. 2, 8; Soc. lib. vi, c. 2; 
Bar. an. 397 


1083 


MENSIS JANUARIUS. 


1084 


buerent (fit enim in iis maxima ex parte exami- α δυναστείᾳ τὸ θαῤῥεῖν ἐχόντων, ἔστι δὲ ὧν καὶ 


natio, non ex virtute eorum, qui asciscuntur.sed 
ex eorum, qui sunt potentes, in eos benevolentia, 
qua vel est pura ac sincera, vel accessit muneri- 
bus): oporteret autem sanctum Spiritum vincere, 
el eum przfici, qui ad hoc ipsum erat ab eo pree- 
destinatus, et superari omnes a Joannis virtute el 
eloquentia,et ei primum locum cedere in ecclesia: 
el alioqui ejus fama plenc essent omnesaures,adeo 
ut eliam bona illius auditione accepisset impera- 
tor: is vero erat Arcadius ; cum hzc itasse habe- 
rent,tandem cum et qui Ecclesiam regebant,et qui 
rempublicam administrabant, cum imperatore in 
unam convenissent sententiam, mittuntur litterae 
ad Flavianum pontificem Antiochie : quz siinul 


χρυσίῳ τὴν τῆς ἀρχιερωσύνης ψῆφο,» Gvov ποιοῦ» 
μένων. ἐπεὶ ἔδει τό ἅγιον Πνεῦμα νικᾶν xal τὸν εἰς 
αὐτὸ τοῦτο πρωρισμένον ὑπ᾽ τὗτοῦ προχειρίζεσθαι, 
τῆς Ἰωάννου tt, φημὶ, ἀρετῆς χαὶ γλώττης ἧττη- 
θῆναι πάντας, xai τῶν πρεσδείων αὐτῷ τῆς iaa 
σίας παραχωρῆσαι, ἤδη κχαὶ τῇ xxt αὐτὸν φήμῃ 
πάσης ἀχοῆς ὑποπιμπλαμένης, ὡς μηδὲ αὐτὸν 
ἀνήχουν μεῖναι τὸν χρατοῦντα τῶν ἐχείνου καλῶν 
(᾿Αρχκάδιος οὗτος 7v), ἐπεὶ ταῦτο οὕτως εἶχε, τέλος 
τῶν τῆς ᾿Εχχλησίας καὶ τῆς πολιτείας ἀ χόντων εἰς 
μίαν γνώμην τῷ βασιλεῖ συνελθόντων, γράμμειε 
πρὸς τὸν ἱεράρχν ᾿Αντιοχείας Φλαθδιανὸν πίέμ- 
πονται, ὁμοῦ μὲν τὸν Νεχταρίου γνωρίζοντα θάνατον, 
ὁμοῦ Oi xol τὸν χρυτοῦν ᾿Ιωάννην, τὸ γῆν καὶ 


quidem et Nectarii mortem ei significabant,el aut- Βθάλατταν περιέχον Üzopa, xal αὐτοῦ δὲ, φημὶ, πα- 


reum Joannem, quod terram et mare continet mi- 
raculum, atque adco ipsum etiam colum tangit, 
ad ipsum accersebant, Pontificem autem, cum in 
manua sumpsissel epislolam, et eam perlegisset 
aiunt tradidisse Joanni ; cum vero, cur. legisset, 
multum quidem ingenuisse propter ea, quz scrip- 
pta fuerant : et multas etiam lacrymas emisisse ex 
oculis propter contritionem spiritus, dicentem se 
esse indignum,et qui longe abessel,ut tanta rectio- 
nis cura debeal ei committi.Nam parva navi,aie- 
bat,non est tutum magnum onus imponere. Cum 
sic diceret,eum consolabatur Flavianus,etapte e: i 
gebal,verbis,pro medicamentis,spargens ejus ani- 
mi sgritudinem. Civitas autem postquam sensit 


ραψαῦον τοῦ οὐρανοῦ, πρὸς τοῦτο pera«axÀoüutvn, 
Εἰς χεῖρας οὖν τὴν ἐπιστολὴν τὸν ἀρχιερέα δεξάμενον 
x«i πετελθόντα, ἐγχειρίσαι φασὶ xai τῷ ἁγίῳ. τὸν 
δὲ ἀναγνόντα πολλὰ μὲν ἐπιστενάξαι τοῖς Ὑεγραμ- 
μένοις, moÀ))à δὲ xxi δάχρυα τῇ τοῦ πνεύμστος 
συντριδῇ τῶν ὀφθαλμῶν ἀποστάξαι, ἀνάξιον ἑχυτὸν 
elvat λέγοντα, xai ὅτι, Πυλλοῦ δέω μεγάλης οὕτως 
ἀρχῆς ὑποστῆναι βάρος" ἐπεὶ καὶ νηΐ μικρὰ φόρτον 
μείζονα πιστεύειν οὐχ ἀσφαλές. Τὸν .γε Φλαδιενὸν 
ἀνακιᾶσθχί xs αὐτὸν xai ἀνέχειν ἐπιδεξίως, λόγοκ 
ἀντὶ φαρμάκων τὴ ἀθυμίᾳ τῆς ψυχῆς ἐπιπάττοντε, 
'H μέντοι πόλις ὡς ὕσθοντο τῆς κοινῆς (nux: 
ταύτης καὶ συμγορᾶς (ζημίον γὰρ ἕκαστος o5y ὅευ; 
καὶ φορησὴν τὴν ᾿Ιωάννυυ στέρησιν Ἐλογζοντο)͵ 


hoc damnum (damnum enim non ferendum judi- (, βαοέως εἶχον καὶ λίαν περιπαθῶς. Εἶτα καὶ ὡς Kev 


cabat unusquisque Joannis privationem),id egre οἱ 
intoleranter ferebant.Deinde etiam tanquam vio- 
lentum aliquid tyrannicum passuri,et aliis cessuri 
ea,qua ad ipsos pertinebant, clamabant adversus 
eum qui misit: Quid vero?adeone est infelix Cons- 
tantinopolis, jactantes, adeone expers virorum bo- 
norum? Ád tantamne virtutis inopiam venit urbs 
maxime regia ? Estne adeo inops in iis, qua sunt 
principalia, quam oportebat in omnibus superare, 
ut a nobis opus habeat eu, qui sit illorum prafu- 
turus Ecclesie ? Sed nos nec tam stulti, nec tam 
negligentes, nec tantopere erimus proditores, ut 
eis nostro bono tam facile cedamus. Caput prius 
nobis auferent,quam illum a volentibus nobis sint 
accepturi. Hzc dicentes, deinde etiam suum con- 
silium confirmant jurejurando, non permittere iis 
qui missi fuerant: sed esse potius paratos ad pa- 
tiendum, si quid essent facturi. Cum itaque epis- 
copus habuissel concionem, et verba fecisset apta 
ad persuadendum,ut efficeret, ne populus contra- 
diceret, illis ea erant inanis strepitus, el vana au- 
rium molestia. Quid enim dicendo posset persua- 
dere, cum eos lingua essel privalurus: lingua, quz 
tam pulchre quidem canebat, et cujus cantus erat 
adeo utilis et salutaris? Quam non audire,dam num 
est non mediocre, sed vel ad ipsam usque perva- 
dens animam.Deinde eum qui missi fuerant,para- 
rentviin afferre et trahere Joannem;ipseingressus, 


τι χαὶ τυραννιχὸν ὑποστῆναι μέλλοντες, xm ὅν 

προσῆχεν αὐτοῖς ἐχστῆναι, κατεόδων τοῦ repulit 

Τί δαί ; οὕτω δυστυχὴς ἣ Κωνσταντίνου λέγοντις, 
οὕτως ἄμοιρος τοῦ φοδουμένου τὸν Κύριον, ἐἰς 
τοσαύτην ἧχε τῆς ἀρετῆς σπάνιν d βασιλιχωτάτη 
τῶν πόλεων, οὕτως ἄπορος ἐν τοῖς καέρίοις, ἣν ἔξει 
διὰ πάντων χρατεῖν, ὡς παρ᾽ ἡμῶν δεῖσθαι τοῦ τῆς 
᾿Εχχλητίας αὐτῇ προστησομόένου ; ᾿Αλλὰ γὰρ οὐχ ov 
τως ἀνοήτως ἡμεῖς ἕξομεν, οὖχ οὕτω ῥᾳθύμως καὶ 
προδοτικῶς, ὡς ῥᾷον αὐτοῖς ὑπεῖξαι τοῦ ἡ μετέρω 
καλοῦ. Τὴν χεφαλὴὰν πρότερον ἀφαιρήσονται, ἢ 
ἐκεῖνον παρ᾽ ἑχόντων ἡμῶν λήψονται, Τοιαῦτα δή 
ttvx εἰρνχόύτες, ἔπετα xai ὅρχοις ἀλλήλων τὰς 
ψυχὰς ἐμπεδοῦι, μὴ ἐφεῖναι τοῖς ἀπεσταλμένοις, 
ἀλλ' ἕτοιμοι εἶνχι πρὸς τὸ παθεῖν μᾶλλον, εἴ τι ἄν 
xai δρᾷν μέλλωσι. Τοῦ τοίνυν ἐπισχόπυυ ἐκαλησιά- 
σαντος, χαὶ τῇ περὶ τούτου δημηγορίᾳ ἑαυτὸν ἐφὲν 
toc, ὥστε πεῖσαι τὸ πλῆθος μὴ ἀντιλέγειν ἐχείνοις, 
ψόφος ἣν ἀργὸς ταῦτα, καὶ ματαία τῶν (mv ὀχλη- 
σις, Τί γὰρ xal λέγων ἡδύνατο πείθειν, ἐπεὶ γλώτ- 
τῆς ἀπουτερεῖν αὐτοὺς ἔμελλε, γλώττης οὔτω μὲν 
χιλὸν ἀδούσης, οὕτω δὲ ὠφέλιμον καὶ σωτήριον, 
ἧς τὸ μὴ ἀκούειν, ζημία δεινὴ, καὶ εἰς αὐτὴν ἤχου“ 
cx τὴν ψυχήν ; Εἴτα τῶν ἀπεσταλμένῳν καὶ Bim 
προσθεῖνλι, καὶ ταύτῃ τὸν ᾿Ιωάννην ἑλχύσχι προθὺ- 
μουμένων αὐτὸς εἴσω γενόμενος, xxl ὅσον πρόχριτον 
ἐκπέμψας τῆς πόλεως, ἠξίου to πλῆθος μηδὲν νεώ- 


τερον φρονῆσαι, μηδὲ πράγμασιν ὅλως θερμοτέροις 


1085 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1086 


ἐπιχειρῆσαι, βεδχιῶν ὡς οὐχ ἐκὼν ἑαυτὸν προήσε- ἃ emissis iis, qui erant praecipui civitatis, rogabat 


ται τοῖς ἀπάξειν ἀπεσταλμένοις, Μόλις γοῦν οὕτω 
τὴν πολλὴν αὐτοῖς ὁμὴν ἵστησιν, Οὐδὲ γὰρ εἰς 
ἄπαν ἀνείθηταν τῶν φροντίξων, ἀλλ᾽ ἐν τῷ μέρει xai 
φυλαχὴν ἐποιοῦντο, δεδοιχότες μήπως τις χαὶ προ- 
δοσία περὶ τοῦτον συνενεχθῇ. Ταῦτα xal τῷ βατιλεῖ 
δῆλα OV ἐπιστολῆς γίνονεχι, xai οἱ ἀπεσταλμένοι 
τὴν τῶν ᾿Αντιοχέων ἕνστασιν ὑφειιλένον ἔχουσαν 
οὐδὲν, ἐδεδχίουν, Πλέο» οὖν αὐτῷ τε χαὶ τοῖς τῆς 
πόλεως οἱ πρὸς ᾿Ιωάννην ἔρωτες ἐξεχχύθησαν. Καὶ 
γὰρ εἴωθεν ἀμελεῖσθαι μὲν τὸ ῥᾳδίως “ειρούμενον, 
τὸ δὲ διχτριδὴν xai πόνον ἐφ᾽ ἑχυτὸ [:e. ἑαυτῷ! 
παρέμον, ὑποχνίζει τὸν πόθον. Σχεψάμενος τοίνυν 
πῶς ἂν αὐτῷ γένοιτο τοῦ τε σπουδαζομένου μὴ 
διαμαρτεῖν, χαὶ μηδένα χίνδυνον τῷ πράγματι συμ- 
πεσεῖν, τῷ - χόμητι ᾿Αντιοχείχς γράφει δι᾽ ἀποῤῥή- 
των, Καὶ αὐτὸς ἔξω τῆς πόλεως τὸν ᾿Ιωάννην μετα- 
πεμψάμενος, ὡς ἀνχγχαίων γάριν αὐτῷ χοινολογη- 
σόμενος, ἡμιόνοις εὐθὺς καίτοι σφόδρα διατεινόμε - 
νον ἑπιδιδάσας, xal οὕτω τὴν πόλιν λαθὼν τοῖς 
ἀπεσταλμένοις αὐτὸν ἐπιτρέψας ἐχπέμπει. 


IG". Ὅτε γοῦν ὃ ἀληθὴς ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ πλησίον 
τῆς βασιλευούσης γένοιτο, πρώτην ταύτην εἰσχόδιον 
βασιλικῇ γνώμῃ τιμᾶται τιμήν, Πᾶν ὅσον περιφα- 
νὲς οὗ τῆς ᾿Εχχλησίας μόνον, ἀλλὰ xal τῶν kv τέλει 
ἕξ μιλίοις προσελθόντες τῆς πόλεως, φιλοφρόνως 
ἐδεξιοῦντο λαμπραῖς ὑπαντήσεσι xxi τιμαῖς. Οὕτω 
καὶ τοῖς, ἀφ᾽ ὧν ἀπέστη, θερμὸν ἐνέτηξε πόθον, 
καὶ ἄῤῥητον αὐτοῖς ἣν τὸ τῆς ζημίας ἐπίπονον, καὶ 
τοῖς, παὸς οὖς ἐπέστη, πολλὴν ἐνέσταξεν ἧδονὴν, 
xat ἕρμαιον τι αὐτοῖς ἔδοξε θείον χαὶ χέρδος ἀπερι- 
νόητον. 'Apgóttox δὲ ἣν τῆς πολυτρόπου τοῦ Θεοῦ 
σοφίας, xal τῆς πάντα xai νοῦν xai λόγον νικώτης 
γρηστότητος, ἵνα χαὶ τὴν αὐτοῦ ἀρετὴν, ὅπως ἐστὶ 
πᾶσιν ἐπέραστός τε καὶ περιμάχητος, δείξῃ, xai 
μισθοῦ πρόξενον ἐχατέροις αὐτὸν χχαταστήσῃ. Καὶ 
γὰρ ἀμφότεροι φιλίως πρὸς τὸ καλὸν ἔχοντες ἐγνω- 
ρίσθηταν, οἱ μὲν τῷ μετὰ λύπης ἀποῦαλεῖν, οἱ δὲ 
τῷ μεθ᾿ ἡδονῆς ὑποδέξασθαι, ᾿Επεὶ δὲ xal εἰσέλθοι, 
καὶ μιχρόν τι τὸ μεταξὺ διελθὸν, ἣ χυρίχ τῆς χει- 
ροτονίας παρῆν, παρῆσαν μὲν xai οἱ τῆς ἐπαρχίας 
ἐπίσχοποι, παρῆν δὲ xal ὁ τῆς ᾿Αλεξανδρείας θεό- 
φίλος πρῶτος τῶν ἄλλων ἐπισπεύσας τῇ τελεσιουρ-- 


plebem, ne quid novi moliretur,neque res aggre- 
deretur nimisacriter et inconsiderate, affirmans se 
non sua sponte se traditurum iis,qui missi fuerant. 
Cum sic dixisset,vix magnum repressit eorum im- 
pelum.Neque enim se cura omnino liberarunt: sed 
etiam per vices custod:am adhibebant ne aliqua in 
eum fieret proditio. Hzc imperatori significantur 
litteris,et qui missi fuerant,affirmmabant Antioche- 
norum constantiam se nihil remittere. Ei ergo et 
civibus vehementius accensus fuit amor in Joan- 
nem. Solet enim negligi,quod fac:le capitur; quod 
autem aliquam moram affert et dilationem, provo- 
cat desiderium. Cum ergo apud se considerasselt, 
qucmadmodum posset et id quod desiderabat asse- 


p qui, nee ideo res esset in ullum ventura periculum, 


scribit per arcana ad comitem Anticchie.Ipse au- 
lem cum Joannem accersivissel extra civitatem, 
tanquam de quibusdam rebus necessariis cum eo 
communicaturus, eum licet valde reluctantem et 
repugnantem mulis, quos habebat paratos,impo- 
suit, et sic nullo omnino animum advertente, ip- 
sum iis qui missi fuerant, traditum emittit. 

XVI. Cum ergo ille verus homo Dei, toto illo 
confecto itinere, jata esset prope urbem regiam, 
hoc primum honore afficitur in ingressu voluntate 
imperatoris: quidquid erat clarum et illustre, non 
solum in Ecclesia,sed etiam ex magistratibus, sex 
milliaria progressum extra civitatem, ridentibus 
oculis et lito vultu significantes animse lzelitiam,ei 
fiunt obviam,et eum splendidissimis afficiunt ho- 
noribus. Sic et iis, a quibus discessit ardens im- 
misit desiderium illa desiderabilis et maximi fa- 
cienda anima : et iis, ad quos accessit, maximam 
attulit voluptot. m. Erant autem utraque multiplicis 
Dei sapienti: et benignitatis,quz omnem intelli- 
genliam vincil el orationem,ut et illius ostenderet 
viriutem,et quam sil amabilis, οἱ efficeret ut ipse 
utiisque mercedem conciliaret. Ambos enim hone- . 
sli amore teneri fuit cognitum : illos quidein, quod 
cum dolore dimiserint, hos autein, quod cum 
lztitia exceperint.Cum vero esset ingressus, et in- 
tercessisset parvum spatium temporis, aderat dies 
consecrationis : et cum adessent quidem episcopi 
provincize,sdesset autem etiam Theophilus Alex;n- 


qa τοῦ μάχαρος, Ἔχτην μὲν οὖν ὁ Φεδρουάριος D drice (9),qui primus ex aliis festinavit,ut interesset 


εἴχε πρὸς τῇ εἰκάδι, ὑπῆν δὲ εἰχάζειν ὅτι συνηδομέ- 
vou τότε xai τοῦ τῶν ἁγίων χοροῦ, xal μηδὲ ἀγγέ- 
λων τῆς θείχς ταχύτης ἑοοτῆς ἀπολειπομένοιν, ὁ ἐπὶ 
γῆς ἄγγελος τῷ ἱερχτικχῷ τελειοῦται χρίσματι, xal 
τῷ τῆς ᾿ἔΕχχλησίχς ὕψει στηρίζεται ὁ διχφχνὴς ἀστὴρ 
καὶ ὑπέρλαμπρος, xai οωτὶ χαριεστέρῳ τὰς τὸιν 
ἀνηρώπων περιλάμπων ψυχός " ὃς καὶ βίον εἴχε τῷ 
λόγῳ σύμφωνον, καὶ λόγον τοιούτου βίου προσήκοντα 
καθαρότητι, "D τὸ πείθειν οὕτω ῥάδιον, ὡς οὐδενὶ 
ἄλλῳ τὸ λέγειν ἀπλῶς * οὗ πραεῖα μὲν ἢ φωνὴ, 


(9) Anno 398 metropolitanis astantibus episcdpis, 
sua provincie consecratur. Theophil. Alexandrie 
episcopus non volentem, sed coactum Chryso- 


beati Joannis consecrationi : et esset quidem Fe- 
bruarii dies vicesimus sextus: liceret autem conji- 
cere,quod cum simul letaretur chorus sancterum, 
ne angeli quidem abessent ab hoc divino festo,qui 
erat in terra augelus,sacro chrismate consecratur, 
et in excelso loco ecclesie collocatur, qui erat 
revera stella lucidissima,et jucundiori luce homi: 
num illustrabat animas : qui et habebat vitam 
orationi convenienlem,et orationem, quz decebat 
talem vitze puritatem : cui persuadere non minus 


stomum desiznasse episcop.ex Socrat. lib. vi, c.2, 
Sozom. lib. vit, Map! memornt. Boronius, tom. 
V. Annal. ad ann. 3897. 


1087 


MENSIS JANUARIUS. 


1088 


eral facile,quam cuivis alii solummodo dicere.Cu- 4 πραετα δὴ ἢ ἕντευξις, ὁ δὲ λόγος οὕτως ὁμαλῶς, xd 


jus vox quidem erat lenis, lenis autem congressio: 
oratio vero,qu: adeo placide et jucunde fluebat in 
animam,et tam benigne eam attingebat,ut nullum 
esset ejusmodi medicamentum corporis, quod cum 
juvaret plurimum,nihil afferretin utendo molestiz : 
quomodo illa absque ullo inorsu maximam affere- 
bat utilitatem .Deinde die sequenti ipse imperator, 
et quicunque erant in civitate honorati et aliis su- 
periores, ad beatum virum accedeutes (hoc enim 
omnino volebant), ejus preces et benedictionem 
jucnndissime sunt consecuti. Deinde ille, cum is 
Jaudabilis,qui prius,eum invasisset metus et esset 


ἡδέως ῥέων elg τὴν ψυχὴν, καὶ οὕτως ἠπίως αὐτῆς 
ἁπτόμενος, ὥστε μὴδὲν τοιοῦτον εἶναι φάρμᾶχον 
σώματος, ὃ τὰ μέγιστα ὠφελοῦν οὐδὲν λυπεῖ τῇ 
προσψαύσει, ὡς ἐχεῖνος μεγάλην τε «αἱ zoll 
ἀδάκτω: ἐμποιεῖ τὴν ὠφέλειαν, Εἴτα τὴν ὑττεραίεν 
βασιλεὺς αὐτὸς, xal τῆς πολιτείας ὅσον ἔντιμον xx: 
τοὺς πολλοὺς ὑπερδεδηχὸς, προσελθόντες τῷ μαχ:- 
pip (τοῦτο γὰρ ἐκ πάντὸς ἠξίουν τῶν παρ᾽ rw 
εὐχῶν ἥδιστα χαὶ τῆς εὐλογίας ἀπέλαυον, ETO' οὕτω 
λόγον ἐμδαλὼν ἐκεῖνος, ὡς ὑπὸ τῆς αὐτῆς δειλίας 
ἐχόμενος τῆς ἐπαινετῆς, ἧς xal πρότερον, xal μι- 
μητὴς τελῶν τῆς Ἰησοῦ τἀπεινώσειως, Φοδερόν μοι͵ 


summus imitstor Jesu bumilitatis, injects oratione εἶπεν, ὦ βασιλεῦ͵ xai μεῖζον ἢ κατ’ ἐμὴν δύναμιν, 
sic dixit : Terribilis mihi visa est, o imperator, τῆς ἱεραρχίας ταύτης τῆς ὑπερφύους τὸ ἀξίωμα, i 
terribilis, et major quam ut me: viresferre pos- p ue. xal δειλὸν ἐποίει xal πρὸς τὴν a7peotv διαμέλ- 
sent,insignis dignitas hujus pontificatus: quod me λοντα τῷ πρός τε τὴν ἐμὴν ἐσχατιὰν ἀφορᾷν 1i 
etiam reddebat timidum cunctantem ad ejus susce- τὴν τοῦ πιστευομένου μεγαλειότητα, "Ὅσῳ γὰρ τὸ 
ptionem : quod οἱ δὰ meam intuerer abjectionem, ὑψηλὸν, τοσούτῳ καὶ τῶν εἰς δύναμιν Ono δεῖτει 
θὲ ad magnitudinem ejus,quod mes fidei commit- πρὸς τὴν ὑπηρεσίαν. ᾿Επεὶ δὲ καὶ ἀναξίους ὄντε: 
tebatur.Quo est enim dignitas sublimior,eo magis χαὶ χαμαὶ χειμένουος ἡμᾶς, οἷς Ἐπίσταται λόγοις͵ 
opus habet iis, qui sunt excelsi viribus, el qui COn- οὐ τὰ χρίματα ἀδυσσος πολλὴ, εἰς ταύτην ἤγεγι' 
fidere possunt in ministerio. Cum autem nos etsi περιωπὴν, X1i ποιμένα τῆς λογικῆς αὐτοῦ χκατέστησι 
indignos et 8} )θ6(05,1}18 quibus scil rationibus, 18 ποίμνης, δέομαι, βασιλεῦ, πρὸς αὐτῶν ἐλπίδων, 
cujus judicia sunt abyssus multa 19,40 hanc deduxit ὧν πάντες ἐχόμεθχ (οὐδὲ γὰρ ἀκίνδυνόν μοι τὸ dz 
speculam, δὶ ratione predili sui gregis pastorem τοῦδε σιγᾷν, οὐδὲ τὸ ἐμαυτοῦ μόνον ὁρῶντα μισβω- 
constituit,rogo,o imperator, per eam spem,quam τὸν εἶναι, καὶ o5 ποιμένα) ἐέομαι τοιγαροῦν 5ρ0- 
omnes habemus (neque enim mihi tutum fueril ῃγουμένως μὲν τοῖς τοῦ Θεοῦ λόγο"ς οὖς εὐσύνετον 
deinceps silere,neque quod meum est solum spe- ὑποσχόντα:ς ὑμᾶς, ἐπὶ τῷ θεμελίῳ τῆς πίστεως 
elando, mercenariuin esse,et non pastorem); rogo yposov καὶ ἄργυρον xxi λίθους τιμίους, τὰς api, 
ergo,ut principaliter quidem vos Dei verbis aurem φημὶ, πράξεις οἰκοδομεῖν, Εἰ ἔῤ τινες προελήφδησεν, 

prebentes attentam,super fundamentum fidei,au- ἣ καὶ προλήφθετεν (ὅπερ ἀπεύχομαι) παρεττώμταιν 

rum et argentum et lapides pretiosos, bonas, in- ἀνθρωπίνοις, τῇ μετανοίᾳ vaütx καθαρτίον. Vio 
quam, actiones,:zdificetis.Si qui autem praeoccu- ὑπόδειγμα πρὸς αὐτὴν ὁ μέγας ἧμτν ἔστω Mi, 
pati fuerunt,aut,quod absit,sint praeoccupandihu- ὃς ἀνομήματι ἀλοὺς, ola ἄνθρωπος, ὑπ᾽ ἀνθρώτω 
manis delictis,ea sunt poenitentia el studio expur- τε τὸν ἔλεγχον ὑποστὰς, o) χατ᾽ ἄνθρωπον ἁπλῶς, 
ganda. Ad eam sit nobis pulchrum exemplum ma- οὐδὲ τοῖς πολλοῖς ὁμοίως ἡ χαριεστάτη $a 
gnus ille David !!,qui cum in peccatum ut homo ψυχή. Οὔτε γὰρ βαρέως ἤνεγχε πρὸς αὐτὸν͵ oA 
. incidissel,et ab homine fuisset reprehensus, non ὕδρει τὴν μέμψιν ὁ βασιλεὺς τοῦ πένητος Ouxp 
ut homo sulummodo neque similiter ac vulgus se σατο, ἀλλ᾽ ἐν πολλῷ τῷ μετρίῳ xai τῇ τῆς ψυχῆς 
gessit gratissima illa anima, neque contumelia συντριδῇ αὐτόν τε τὸν ἔλεγχον ἤνεγχε, xal πλημ- 
reprehensionem pauperis rex repulit, sed magna μελῆσαι μὴ ἀρνηθεὶς, θᾶττον, ἢ δράσαι, τοῦ ἀφεθῆ- 
moderatione et animi contritione ipsam tulitrepre- ναι τετύχηχε " χαίτει τὸ piv ὀλισθῆσαι ῥάδιον, τὸ ἃ 


hensionem,et cumse peccasse non esset inficialus, 
citius quam feceral,consecutus fuit remissionem. 
Atqui labi quidem est facile : surgere autem,et in 
statum priorem restitui,est operosum ac difficile. 


Adeo erat mitis,adeo moderatus: tam magnum fru- 


ctum fuit consecutus ex divina humilitate. Et nos 
ergo, qui ineffabilibus Dei rationibus ideo ad vos 
venimus,ut voluntatem ejus testificemur,hoc pri- 
mum verbum a Christo et divino ejus Precursore 
accipientes,vobis annuntiamus et suademus: « Po- 
nitentiam agile : prope est enim regnum calo- 
rum !2, » H»c autem non dubitabo vobis assidue 
revocare in memoriom : vobis autem timendum est, 
ne,si fueritis contemptores Dei testimoniorum, ab 


10 Psal. xxxv, 7. 


ἀνχστῆναι, xxl sl; τὴν προτέραν στῆναι κατάστεσιν 
ἐργώδες χαὶ χαλεπόν, Οὕτω πρᾶος Tv, οὕτω pi- 
τρῖος, οὕτω μεγάλα πάνυ τῆς θείσς ἀπώνατο τ2τε:" 
νώσεως. Καὶ ἡμεῖς τοίνυν οἱ κατὰ τοὺς approx 
τοῦ Θεοῦ λόγους sl; τοῦτο ὑμῖν ἤχοντες, ὥστε τ 
αὐτοῦ διαμαρτύρεσθχι θέλημα, τοῦτο πρῶτον pu 
παρὰ Χριστοῦ καὶ τοῦ θείου λαθόντες Προδρόμου, t7 
αγγελιζόμεθά τε xxi παρχινοῦμεν ὑμῖν * ΜετανοΞῖτε᾿ 
ἤνγιχε γὰρ à βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ταῦτα δὲ συν- 
εχῶς ἡμᾶς μὲν ὑπυμιμνήσχειν οὐχ ὀκνητέον, ὑμ᾽ 
ὃς ἀσφαλὲς τὸ φοδεῖσθαι, μὴ καταφρονηταὶ ww 
μαρτυρίων τοῦ Θεοῦ ἡενόμενοι, ὑπόξικοι αὐτῳ Jt 
φθείητε ἐν ἡμέρᾳ ἐπισχοπῆς. Οὐ γὰρ ἡυέτερόν t, 
οὐδὲ ἀπὸ τῆς ἠλετέρας κοιλίας, εἴτ᾽ οὖν διανοίςς 


1! [II Reg. vi et xu, 13 Matth, 11, ὃ. 





VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1890 


ἐν, ἀλλ᾽ ὅσα τοῦ θείου νάματος τῆς A eo rei reprehendamini in die visitationis. Nihil 


Γραφῆς hpusautÜx, ταῦτα 0b οὐδένα 
οι, οὖδὲ ἡμέρας, τοῦτο δὴ τὸ τοῦ 
146:0, φούδούμενοι, φθεγζόμεθα πρὸς 


τες μὲν οὖν ὑμεῖς xxi οὖς φιλήχοον 
διδαχῆς ὑπέχοντες, ἑαυτοῖς μὲν σωτη- 
δὲ τοῖς kb, οὐρχνῷ ἀγγέλοις, πολλῆς 0E 
) πνεύματι εὐφροσύνης, αἴτιοι ἔσεσθε. 
'v ἐμῶν εἴητε καταῤῥᾳθυμοῦντες λόγων, 
τῇ διδχι,κ.ἢ τὰ τῆς χαρδ'ας ὦτα τιθέντες 
| ἀνιχθήσεται μὲν τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, 
δὲ xal τὸ ἐμὸν πνεῦμ" τὸ δὲ λειπόμενον, 
εἰπεῖν, φιλαληθὲς δὲ, ἐμὲ μὲν εἰς ὄχλον 
| τὸ γε τρτνέστερον, εἷς χρῖμα ὑμέτε- 
μοι εἰς ἄλγῃμα (oro!) καὶ πένθος ψυ- 


ἐχὶ ἀνίχτον. 


enim nostrum, neque ex noslro ventre seu cogi- 
tatione annuntiabimus, sed qux hausimus ex di- 
vino fluente Scripture divinitus inspirate. Hzc 
autem, neminem reverentes, neque dies, ut hoc 
dicam divini Davidis 15, timentes, ad vos loque- 
mur.Si vos ergo intelligatis,et aures attentas ver- 
bo doctrinz prezbeatis, vobis quidem ipsis salutis, 
gaudii vero, qui sunt in celis, magne autem meo 
quoque spiritui causm eritis letitia. Sin autem 
mea verba neglexeritis, et doctrine non patuerint 
aures cordis vestri,quod absit, molestia quidem af- 
ficielur Spiritus sanctus, molestia afficietur meus 
quoque spiritua.Quod autem restat,auditu quidem 
est molestum, sed lamen est verum, nempe me 


B quidem futurum vobis ad conturbationem, aut, ut 


cam, ad condemnationem : vos vero mihi, proh dolor! ad luctum et anima dolorem 


et immedicabilem. 
ταῦτα τὸν Bastia xal τοὺς περὶ αὐτὸλ 
τὶ τῷ μαρτυοίω τῆς συνειδήσεως, ὅτι 
τὰ λευθέντα, περιχσμένους ὑπέρχοντας, 
ἰογεῖν τῷ θεῷ χάριν, ὡς ὑπὸ πατρὶ 
παιδευνῇ τὸ λογικὸν αὐτοῦ ηὐδόχησε 
πυίμνιον, ἔτι δὲ τοῦ ἀτίου τὴν ἡδί- 
γντος διδα ὴν, χαὶ τῇ χρυσῇ γλώττῃ καὶ 
ὧν τι *al ᾧδιχὸν τερετίζοντος, τοῦ Θεοῦ 
αὐτοῦ θεράποντα βουλομένου, ἀνήρ τις 
ἄρτῳ δαίμονι xávoyoc εἰς μέσον τῆς 
αὐτὸν εἰσωθεῖ, ἀφρὸν τε τοῦ στόματος 
xil τὴν γλῶτταν, ὡς ἄχοσμον ἰδεῖν, 
tuv οὖν δεομένων τῆς ἀγίχας ἐχείνης 
ν τοῦ πάσχοντος ὑπερεύξασθαι, αὐτὸς 
νέσθχι τοῦτον εἰπὼν, φιλανθρώπως τε 
φιλάνθρωπος, χαὶ τῇ «χειρὶ σφραγίσας 
τῆς ἁγίας ἐπειπὼν Τριάδος, τῷ πονηρῷ 
θεῖν ἐγχελεύεται * καὶ εὐθὺς συνεπόμε- 
τῷ λόγῳ τὸ ἔργον, καὶ τὸν ἄνθρωπον 
(ρόνου τῆς ἀνηχέστου ταύττις ἀπαλλα- 
ἕως, Εἴτα διαναστήσας αὐτὸν ὃ μέγας, 
ε τῇ ἐχχλησίᾳ παρήνει καὶ τῇ θείᾳ τῶν 
χοινωνίᾳ, νηστείχις τε προσέχειν καὶ 
Καὶ οὕτω, φησὶ, ποιῶν οὐχέτι τῷ ἐχθρῷ 
9953 ταῖς αὐτοῦ πάγχις ἀλώτσιμος, 


XVII. His ]:ti imperator, et qui cum eo erant, 
el testimonio conscientie credentes, quod qua 
dicla fuerant, recta se habebant, Deo magnas 
agebant gratias, quod a lali patre el pastore ei 
placuisset passi suum gregem rationis partici- 
pem. Sancto autem adhuc suavissimam conte- 
xente doctrinam, aureaque ac musica lingua ca- 
nenle pulchre ac modulate, Deo volente ipsum 
glorificare, vir quidam repente possessus ἃ ma- 
ligno spiritu, seipsum intrudit in mediam eccle- 
siam, spumam ore emittens, et lingua adeo, ut 
visu esset tetrum, demittens. Omnibus ergo ro- 
ganlibus sanctam illam animam, ut misereretur 
calamitatis, et ut. oraret pro curatione ejus, qui 
patiebatur, ipse cum jussisset propius accedere, 
el benigne appropinquans vir benignus, manu 
eum obsignasset, et effatus esset nomen sancte 
Trinitatis, maligoum demonem jubet egredi. 
Protinus autem licuit videre factum consequi 
orationem, et hominem momento temporis fuisse 
liberatum a tam gravi afflictione. Deinde cum 
magnus eum fecissel surgere, admonuit ut va- 
caret ecclesie, et sanctificatorum divinse com- 
munioni, et operam daret jejuniis et orationi- 
bus. Si enim, inquit, sic feceris, non te amplius 


24/t*3( τῆς χατὰ ψυχὴν ixipllà; ὁ τῇ capere polerit inimicus, neque ejus irretieris 
| τοὺς ἄλλους πολλῷ τῷ μέσῳ παρενεγ- — laqueis. Hinc animo incipit curationem, qui hac 
λογον χιρνῶν μέδιτι xal τοῖς ἠπιωτέροις arte alios longe antecellebat. Melle autem mis- 
ὡς ἤδη φθάσαντες ἔφῃμεν, εἴπου τι cens orationem, et mitioribus medicamentis, ut 
χροῦ καὶ στύφοντος χατὰ χρείαν τοῦ jam anle diximus, si quid aliquando injecisset 
x ἐμδάλοι, ἐνταῦθα τῆς τέχνης αὐτῷ "amari et pungenlis, quod morbi usus jta postu- 
αἱ σοφώτατον, ὅτι καὶ δάχνων οὕτω πολ- laret, lunc ostendebat quantum esset artis pe- 
τομὴν ἐμποιῶν ὁ λόγος xal διαχχίων τὰ ritus. Nam sic sepe mordens et incidens oratio, 
az, οὐχ mw λυπηρὸς οὐ γίνεται τῷ el urens ea, qua non apparent, non modo non 


xi δυσπαράδεχτος, ἀλλὰ xal ἡδύς ἐστι 
σαι xat μελιχρὸὺς, val θέλκτρον ταῖς 
"ον, 

,» P! - 
τὸν τοίνυν, κατὰ τῶν προφάσει συγγε- 
ὑνεισάχτους παρεισαγόντων, τὴν εὔθη- 


ΠΥ}, 6. 


lit molesta ei, qui Ὡρτγοίαὶ, sed etiam auditu po- 
tius jucunda et suavis, auresque deliniens et de- 
mulcens. 

XVIII.Primum ergo adversus eos, qui pretextu 
cognationis mulieres introducebant, acutam et 


1091 


MENSIS JANUARIUS.- 


1092 


musicam movet linguam, ét ostendit eos longe Α χτόν τε xai μουσικὴν γλῶτταν χινεῖ, καὶ δείκνυσιν a»- 


gravius peccare, quam eos, qui aperte exercent 
qu& sunt flagitiosa: quandoquidem illi quidem soli 
et per se sunt impudici,et suam corrumpunt ani- 
mam : hi autem,qui in clero versantur,totum cor- 
pus corrumpunt Ecclesie, verberantes, ut dicit 
Paulus 14, eorum conscientiam, el se przbentes 
commuae monimentum intemperantia. Sed vel 
absque his, quantum | ilii damnum afterant coha- 
bitatione harum que introducuntur, mulierum, 
recte sciet, qui eam oralionem legerit ut oportet. 
Deinde adversus injustam plura habendi cupidita- 
tem, et eosqui gravem manum immittant alienis, 
et effundunt in dolia,ut dicitur, inexplebilia,gra- 
vius invehitur : plane majorem curam gere:.s eo- 


τοὺς πολλῷ χαλεπώτερον πλημμελοῦντας τῶν αὐτοῖς 
ἔργοις μετιόντων τὰ φαῦλα ᾿ ὅσον ἐχεῖνοι μὲν μόνοι 
xal xx0' ἑχυτοὺς ἀσελγαίνουσι χαὶ ψυχὴν λυμᾶαίνον- 
ται τὴν ἰδίαν, οἱ ὃὲ μεταξὺ τοῦ χλέρου τὰς διατρι- 
6aq ἔχοντες, ὅλον ὑποφθείρουσι τὸ σῶμα τῆς Ἔκκλη- 
σίας, τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν, κατὰ τὸν 
θεῖον εἰπεῖν ᾿Απόστολον, xxi χοινὸν ὄντες ἀχολασίες 
ὑπόμνημα. 'λλλὰ xai χωρὶς τούτων, ὄστιν αὐτοὶ 
προστρίδονται βλάδην, ἐκ τοῦδε τοῦ τῶν cuvtis- 
ἄκτων συνοιχισμοῦ, ὁ τὸν λόγον ἐχεῖνον μετιὼν ἀχρι- 
δῶς εἴσεται. Εἶτα χχτὰ τῆς πλεονεξίας, xat τῶν 
χεῖρα βαρεῖαν τοῖς ἀλλοτρίοις ἐπιδαλλόντων, καὶ 
εἰς τοὺς ἀπλήστους (0 δὴ λέγεται) πίθους ἀυτλού"- 
ἀγωνίζεται, τῶν ἀδικούντων 


tov, ἐμόδριθέστεςου 


rum qui faciunt iujuriam, quam eorum qui pa- B μᾶλλον χηδόμενος, ἢ τῶν ἀδιχουμένων " ὅσον ἐχείνοις 


tiuntur : quandoquidem illis quidem damnum at- 
fertur in aliquo eorum qua intereunt; ipsisautem, 
qui faciunt injuriam,in anima que est pu: ienda im- 
mortaliter.Deinceps vitam reprehendit prodigorum, 
qui in mensis, in sdificiis, in tali fastu, et in 
talibus deliciis gloriantur, et ut vulgo dicitur, 
seipsos melle aspergunt.Nunc accusat superbiam, 
nunc vanam gloriam insectatur: nunc expellit ca- 
lumniam, tanquam dignam que vituperetur. Va- 
niloquium rursus tollit de medio pro viribus. Per- 
jurium adeo prohibet,ut non solum jurare,etiamsi 
vere, dimiserit absque reprehensione, sed etiam 
adversus id multas easque preclaras habuerit ora- 
tioues, ila elaboratas, ul miste essenl vero et 


probabili : et ita studuerit id de medio auferre, |. 


tanquam manifestam in Deum contumeliam, et 
omnibus ineffabilis οἱ venerandi nominis coin- 
quinationem, 

XIX. Quomodo enim przstantissimus et dili- 
gentissimus quispiam agricola, qui vult de virtute 
seminare oraliones, statuit prius oportere exscin- 
dere radices vilii et semina maligni, et nihil 
dimiltere eorum,que possent omnino l:dere aut 
offendere.Deinde cum terra sic fuerit complanata 
et mansuefacta, quod quidem est humanarum 
animarum, virtutis οἱ philosophi: deponere se- 
mina.Post hec de eleemosyna orationes, tanquam 
imbres aliquos opportunos effundit in animas ho- 
minum, el usque adeo colit benignitatem, ut 
multorum quidem dexteram promptam reddiderit 
et alacrem ad succurrendum pauperibus, qua prius 


μὲν περὶ ἕν c: τῶν φθειρομένων d βλάθη, αὐτοῖς 9i 
τοῖς τὴν ἀδιχίχν ἐργαζομένοις περὶ uy t," τὴν ἀϑά- 
ναταὰ χολχασθησομένην, Ἔφεξῆς τὸν τῶν ἀσώτων 
διαδάλλει βίον, τοὺς περὶ τὰς τραπέζας φημὶ, τοὺς 
περὶ τὰς οἰκοδομὰς, τοὺς περὶ τὴν τοιχύτην ὅδριν 
xal μαλαχίαν ἐγχχλλωπιζομένους, καὶ τὸ ἐδόμενον͵ 
μέλιτι χαταπάττοντας ἑχυτούς, Νὺν ἀλαζονείές 
κατηγορεῖ, νῦν τῆς κενῆς χατατρέχει δόξης, ἄρτι 
διχδολὴν ὡς διχδολῆς ἀξίαν ἀποσοῦδεῖ, ἀργολογίεν 
εἰς δύναμιν ἀναιρεῖ, ἐπιορχίαν οὕτως ἀπείργει, ὡς 
μηδὲ τὸ ἁπλῶς ὀμνύναι xal φιλαλήθως ἀνεπιτίμητον 
παρεᾷν * ἀλλὰ πολλοὺς κατ᾽ αὐτοῦ καὶ καλοὺς δι:- 
χκελαδῆσχι λόγους ἐν μίξει τοῦ ἀληθοῦς τε «zi πιϑι- 
νοῦ μεμουτουργημένους, χαὶ οὕτως ἀνελεῖν στοῦ 
δάσαι, ὡς φανερὰν εἰς Θεὸν ὕόριν, καὶ τοῦ φοδεροῦ 
πᾶσιν ὀνόματος xal φρικτοῦ χοίνωσιν, 


I8. Ὡς γὰρ ἄριστός τις καὶ φιλοπονώτατο: 
γεωργὸς τοὺς περὶ ἀρετῆς βουλόμενος χκατασπεῖρει 
λόγους, ἔγνω πρότερον δεῖν τὰς τῆς καχίας Qux 
χαὶ τὰ τοῦ πονηρυῦ σπέρματα ἀνελεῖν, εἶθ᾽ οὗτως 
ὁμαλῶς αὐτῷ xxi ἡμέρως τῆς γῆς ἐχούσης, ὅπερ 
ἐστὶ τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν, τὰ τῆς ἀρετῆς xx 
φιλοσοφίας χαταθέσθαι φυτά, Μετὰ ταῦτα γοῦν 
τοὺς περὶ ἐλεημοσύνης λόγους, olz τινὰς ὑετοὺς 
εὐχαίρους τῶν ἀνθρωπίνων χαταχέει ψυ ῶν, xi 
Ἱεωργεῖ τὸ φιλόπτωχον εἰς τοσοῦτον, ὡς πολλοῖς μὲν 
τὴν δεξιὰν ὀργῶσαν θεῖναι, μὴ θερμοτάτην τοῖς 
πένησι, τὴν προτοῦ μιχρολόγον οὖσαν xal φειδω- 
λόν (ἵνα μὴ λέγω χαὶ λιχνοτέραν πρὸς τὸ a- 


erat parca et illiberalis,ne dicam avida et rapiendi Ὁ δεῖν τὰ ἀλλότρια) «al τοὺς μὲν μεγαλοψύχους εἶντι 


aliena : et alios quidem effecerit esse munificos 
el sua lubenter communicantes, ex pleno, ut 
dicitur, in inane utrisque effundentes manibus : 
alios autem preferre nihil habere,et cum omnes 
suas divitias pauperibus magnifice pieque divi- 
sissent, vitam monasticam et separatam eligere. 
Ex quo omnia habere alio modo ad eos rediit, 
ut qui Deo pro omnibus iis ditali fuerint, ἃ quo 
dependebat tota spes eorum vite, et ad quem 


14 ] Cor, viu, 12. 


παρασχευάσαι xxi χοινωνικοὺς, kx τῆς πληρεστά- 
τῆς, ὅ φασιν, εἰς τὴν κενοτέραν ἀμφοτέραις 
ἀντλοῦντας * ἑνίοτς δὲ τὸ μηδὲν ἔχειν προτιμῆ- 
σαι, καὶ τοῦ πλούτου παντὸς τοῖς πένησι φιλο- 
τίμως παρχχωρήσαντας τὸν μονήρη βίον ἀν" 
ἐλέσθαι val ἰδιάζοντα, ἐξ οὗ τὸ πάντα ἔχειν αὐτοῖς 
περιγέγονε Θεὸν ἀντὶ πάντων πεπλουτηχόσιν, οὗ 
τὰς τῆς ζωῆς ἐλπίδας ἀνήρτησαν, xal πρὸς ὃν μό- 
vov ἔγνωσαν ἀφορᾷν, ἀφ᾽ οὔ πλούτῳ προσέχειν, rs 





1093 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1094 


πᾶσι τοῖς ὑλιχοῖς ἀπείπαντο, Ταπεινοφροσύνην δὲ A solum dilexerunt intueri : ex quo factum est, ut 


xai τὸ μέτριον οὕτως ἦρε, καὶ 1032017,» ἔδειξεν a5- 
τῆς τὴν ὑπεροχὴν, ὡς μηδεμίαν ἄλλην τῶν à;t- 
τῶν αὐτῇ παρχδάλλεσθχι, ἀλλὰ xal μητέρχ καὶ 
φύλαχα τῶν ἄλλων εἶναι πασῶν " οὐ 47) ἀλλὰ 
xal χωρὶς ἐχείνης ἀπάσας οὐδὲν ἐχέγγυον σώζειν, 
οὐδ᾽ ἀσφαλὲς ἀλλὰ πόνον (φεῦ) εἶναι μάταιον καὶ 
κενόν Σωφοοσύνην δὲ xai παρθενίαν τις οὕτω τε- 
τίμηχεν, ἢ πρὸς ταύτην ἠρέθισεν, ὡς μιχροῦ xai 
κρείτω xal ὑψηλοτέραν αὐτὴν ὄετξαι, ἢ ὥστε χαὶ 
βάσιμον εἶναι φύσει τῇ ἀνθρωπίνῃ, καὶ ὑπὲρ αὐτὸν 
χεῖσθαι τὸν νόμον, ἐν τάξει τΞ φιλοτιμίας εἶναι μᾶλ- 
λον, ἢ ἐντολῆς ; ᾿Αγάπην δὲ τὴν βασιλιχωτάτην τών 
ἀρετῶν τίς πλέον ἡγάπησεν ἢ ἐξύμνησεν, ὡς ἐπ᾿ ἀμ- 
φιδόλῳ χεῖσθαι, πότερα τοὺς ἐπχίνους πλείους ὑπάρ- 


cor divitiis non apponerent,neque omnibus rebus 
materialibus.Humilitatem autem et moderationem 
adeo extulit,et tantam ejus esseostenditin humili 
excellentiam, ut nulla alia virlus possit cum ea 
conferri, sed ea sit inatcr et custosaliarum om- 
nium : imo vero sine qua alie nihil habent, quod 
sit certum et fide dignum : sed sint, proh dolor, 
vanus quidam labor οἱ inanis. Temperantiam au- 
lem et vere pulchram virginitatem quis sic vel 
amavit, vel alios qui sunt honestiores, magnique 
el excelsi animi, ad ejus insignem incitavit pul- 
chritudinem, ut eam propemodum ostenderit esse 
majorem et sublimiorem, quam ut ad eam possit 
humana natura pervenire, ei. superare ipsam le- 


qv, ἢ τοὺς πρὸς αὐτὴν ἔρωτας ; Τίς γὰρ οὕτως a5- B gem : liberalitatisque el magnificentia potius lo- 


τόχρημα λίθος, καὶ τὴν χαρδίαν ἀκίνητος, ὡς εἰπεῖν, 
ἢ ἀτίθασσος, ὡς μὴ τοὺς ὑπέρ αὐτῆς λόγους ἀχούων 
ἤπιος τε καὶ ἱλχρὸς τὴν ψυχὴν γενέσθαι, xai πρὸς 
τὴν τοῦ πλησίον διαθερμανθῆνχι φιλίαν, τῆς Παύλου 
τε ψυχῆς ἐχμαγεῖον εἶνχι νομίσαι τὴν ἐχείνον ψυ- 
y!» ; Εἰ δὲ καὶ τὴν τῶ) ἐκεῖθεν ἀγαθῶν ἔχπτωσιν 
ὁ Παῦλος χατηύξατο ἑχυτοῦ, xal φανερὸς γέγονε 
τοῦτο μᾶλλον αἱρούμενος, ἢ τοὺς ἐξ '[opznÀ ἀπί- 
στους ἔξω τῆς τοῦ Χριστοῦ χεῖσθαι μερίδος, χαὶ 
τὴν καρδίαν ἐν τοῖς τῶν ἄλλων ἐπυροῦτο σχανδάλοις, 
ἀλλὰ καὶ αὐτὸς οὐδὲν ἧττον πέφλεκτο τὰ σπλάγχνα 
τῇ περὶ τὸν πλησίον στοργῇ, καὶ τῆς τῶν πιστῶν 
περιεχέχαυτο σωτηρίας, εἰ τῷ πισττύειν Gato; αὐτὸς 
ἐχεῖνος, οὑτωσὶ λέγων ἐν τῷ ἠθιχῷ τῆς ἐν ταῖς 


cum tenere,quam pracepti? Charitatem vero,qua 
cst omnium virtutum maxime regio, quis illo magis 
amavit aut. Jaudavit, ut dubitetur majorne fuerit 
laudatio,an ejus in eam amor? Quis est enim adeo 
plane lapis aut ferro in corde frigidior,ut audiens 
ejus de illa orationes, non flat milis et hilaris, 
et ad dilectionem proximi excitetur, et non Pauli 
expressam effigiem putet esse illius animam ? 
Quod si Paulus optavit 55, ut vel ἃ bonis quee illic 
sunt, excideret : et aperte ostendit,se hoc magis 
velle, quam eos qui sunt ex Israel, esse extra 
partem Christi: et ei cor omnino urebaturaliorum 
offensionibus Σ ipse quoque Joannes nihilominus 
inflammabatur amore in proximum, et fratrum 


Πράξεσι τεσσαραχοστῆς τετάρτης ὁμιλίας " ᾿Εδυυλό- (. salutis ardebat desiderio, si illi ipsiestcredendum, 
μην, εἰ οἷόν τε, ὀψει αὐτῇ τὴν ἀγάπην, ἣν περὶ ὑμᾶς — in morali 24 in Actus homilia sic dicenti: Vellem, 
ἔχω, ἐπιδείξασθαι, Οὐδὲν γὰρ ἐμοὶ παθεινότερον si fieri posset, vestris oculis ostendere, quam in 
ὑμῶν, οὐδὲ τοῦτο τὸ φῶς, Μυριάχις γὰρ ηὐξάμην, vos habeo charitatem. Nihil est enim mihi vobis 
καὶ τὰ ἑξῆς. jucundius et desiderabilius, ne hzc ipsa quidem 

tux. Millies enim optarem ipse esse caecus, si per 


hoc liceret vestras animas convertere. Adeo ipsa gaudio mea mala non sentio. Si videro non pro- 
luce mihi est vestra salus jucundior. Quid enim  flcere,prse animi egritudine rurtus mea dimitto : 
me juvant solares radii, quando, qu: propter vos ut qui lietus sim vestris bonis, etsi mala habeam 
accipitur, animi »egritudooculis meis magnasoffun- innumerabilia: tristis autem propter vestra mala, 
dit tenebras? Lux enim tunc est bona, quando etiamsi innumerobilia sint mihi recte fscta.Quenam 
apparet in letitia. Animam enim, 4188 merore enim nobis cst spes,si vosion proficiaiistQuenam 
est affecta, videtur etiam molestia afficere. Quod — autem tristitia, si vos recte geratis? In altum ex- 
autem non men!iar, absit quidem, ut unquam tolli videor,quando aliquid boni de vobis audivero. 
faciam periculuro, Sed si quando contigerit ex  Implete gaudium meum: liceat x obis salutem asse- 
vobis peccare aliquem, accedite ad me dormien- qui, me autem propter vos reddere rationem : 
tem: si non sum similis paralyticis: si non iis qui a ἢ vobis dari salutem, me vero accusari, quod meum 
se discesserunt: et ut dicam cum prophela 16: «Et munus non impleverim.Non enim curo,ut per me 
lumen oculorum meorum, etipsum non es( me- salvi sitis, sed ut solum salvi sitis, quacunque ra- 
cum : » el nisi judicaret quispiam, me esse supra tione. lloc solum in votum contüli, quod vestrum 
modum ambitiosum et laudis cupidum, videres profectum desidero,quod vos amo,quod vos com- 
me quotidie fontes lacrymarum emittentem : ho- plector, quod vos estis mihi omnia, et pater, et 
rum autem est mihi conscia domuneula et soli-  mater,et fratres,et filii : et si liceret cor nostrum 
tudo. Credite enim mihi, spem quidem abjeci rumpere, et vobis omnibus ostendere, videretis 
mes salutis : dum vero vestra defleo, nunquam ἴῃ magna latitudine intus esse et uxores et filios 
est mihi otium mea mala deflendi. Ádeo mihi et maritos. Ejusmodi enim est virtus charitatis, 
omuia vos esüs. Si sensero vos proficere, pre  facitque animam vel colo ipso latiorem. 


15 Rom, i, 9; I[ Cor. 1, 6. 16 Psal, xxvn, 11. 


1095 


MENSIS JANUARIUS. 


1096 


XX.Haoc autem non solum faciebat in urbe re- A — K', Ταῦτα δὲ οὐκ ἐν μόνῃ τῇ βασιλίδι τῶν πόλεων 


gia,neque eos solos exercebatad virtutem,sed per 
omnem terram extendebatur,et illi curz: erant om- 
nes ecclesie, ejusque cura unus finis erant terre 
termini. Joanni enim cura non erant mensz2 et 
epula,agrosque possidere,et crumenas replere,et 
si quid est aliud, quorum studio vulgus tenetur, 
sed hoc erat ei cura, qua exslingui non polerat, 
et ossium linea cstrumque,quod ejus cor subibat, 
perpetuum ejus bellum adversus liostem nostrum, 
et ut suis ad nos orationibus, el frequentibus ad- 
monitionibus arceret ejus insidias,et insultus pro- 
hiberet, et quantum quidem ad ipsum spectaret, 
nullum sineret ex vocalis, non ex iis, qui tunc 
erant, non ex iis ,qui postea, excidere a sorte elec- 
toruni,el esse partis sinistra. Propter hzec sermo- 
nes perpetuo habebat et docebat, et nunquam ces- 
sabat diserta illa et tnodulata lingua noslras incan- 
tare animas.Proplereasunt pulchra ille verborum 
Sirenes,innumerabilium illud mare bonorum,ani- 
marum lautissimz,qua consumi minime possunt, 
epul&,panis angelorum,mens2 totius orbis. Quod 
81 ii, qui alimentorum sensilium curam gesserunt, 
qua possun! longo tempore suf(icere egentibus, 
qua appellare solent Gerontocomia, ipsi exsisti- 
mant se opus fecisse laude dignum,et ila reputan- 
tur ab aliis: qui hoc diuturnum et permanens nu- 
trimentum,suavissimas,inquam,orationes, assidue 
suppeditabat, ut non solum cum esset superstes, 
sed etiam cum sursum esset lranslatus, sitientes 
impleret animas,et inevitabilia per ipsas solveret 
vincula, et a manu Lyranni captivas liberaret ani- 
mas, et iis, qui salvi fiebant magnam afferret ac- 
cessionem:qui hzc abunde praebebat et liberaliter 
etin universum lempus hoc donum extendebat, 
quamnam potuerit assequi linguam, que ei di- 
gnam contexat laudationem? [mo vero quasnam et 
quot linguas? Sed tali quidem anima et lingua ne 
ipse quidem est dignus mundus,ut dicam cum 
divino Paulo !".Quod autem non ii soli, qui habi- 
tabant Constantinopolim,illi essent cure,sed om- 
nes fere,quos sol intuetur, hinc potes intelligere. 
Cum intellexisset Phoeniciam simulacris adhuc et 
damonibus et sceleratis templis esse deditam,re- 
giam manum habens adjutricem,et magnam aliam 


manum, cui persuaserat, ut in id quod oportebat D ᾿Απόστολον, 


impenderent, secum ducens, exsecranda quidem 
illa templa humi evertit: eorum autem locosacras 
e des excitat,et immittit monachos, qui ferventem 
zelum quodammodo spirabant, et fidem tenebant 
oplime et accuratissime. Preterea cum audiisset 
Celtas implicatos esse laqueis arianismi, ille ad- 
versus improbitatem contra sic machinatur: pres- 
byteros simul et diaconos, et eos, qui divinos li- 
bros legunt,qui similem quidem et cognatam ha- 
bebant linguam, sana autem erant fide, acci- 
piens,et eos veluti quemdam,ut aiunt, magnetem 


7? Hebr. n, 38, 


( τὴν διαρκῆ καὶ ἀδάπανον, 


ὑπῆρχε ποιῶν, οὐδὲ τούτονς μόνους ἤσχει 
ἀρετὴν, ἀλλὰ καὶ πανταχηῦ γῆς ἐξετείνετο, καὶ τῶν 
ἐχχλησιῶν ἔμελλε τούτῳ πασῶν, καὶ ὅρος ἦν αὐτῷ 
τῆς φροντίδος, τὰ τῆς γῆς περατα, Οὐδὲν γὰρ 
Exelwp μέλον τράπεζαι χαὶ φιλοτησίαι, γαὶ ἀγρῶν 
κτήσεις, καὶ βχλαντίων ἀδρότητες, χαὶ εἴ τι ἕτερον, 
τῶν τοῖς πολλοῖς ἐχθύμως σπουδαζομένων, ἀλλὰ 
τοῦτο ἣν αὐτῷ τὸ διὰ πάσης ἀγόμενον τὴς φροντίδος, 
χαὶ ὁπτέων σὴς, xal μύωψ εἰς καρδίαν πιχραδυόμενος, 
xai φλογμὺς ἄσδεστος, ὑφ᾽ οὗ νὐχτὰ καὶ μεθ᾽ 
ἡμέραν ἐπίμπρατο τὴν ψυχὴν, ὁ πρὸς τὸν τοῦ 
ἐχθροῦ γαθ᾽ ἡμῶ, πόλεμον ἄπαυσττος αὐτοῦ πόλι. 
μος, χαὶ ἵνα τοῖς πρὸς ἡμᾶς λόγοις καὶ ταῖς πυκναῖς 
p τ ρλἰνέσεσιν εἴργειν αὐτῷ τὰς ἐπιδουλὰς ἔγῃ, καὶ 

B διωθῆνχι τὴν ἔφοδον, xxi, τό γε εἰς αὐτὸν ἧκον, μῆ- 
δένχ τῶν χλητῶν μὴ τῶν τότε, μὴ τῶν εἰς ὕστερον͵ 
ἔξω τοῦ τῶν ἐχλεχτῶν xÀnpou ἐάσῃ πεσεῖν, a 
τῆ; ἀριστερᾶς γενέσθαι μερίδος, Διὰ ταῦτα ad συν- 
ἐχεῖς αὐτῷ ὁμιλίαι xal διδαχαὶ, καὶ τὸ μηδέποτε 
λήγειν τὴν εὔλαλον ἐκείνην γλῶτταν xal ᾧδικὴν τῶν 
ἡμετέρων ψυχῶν γατάδουσαν, Διὰ ταῦνα al πολλαὶ 
τῶν λόγων Σειρῆνες, ὅ τῶν ἀγαθῶν σωρὸς, ) τῶν 
θησαυρῶν θάλασσα, αἱ τῶν ψυχῶν ἀδάπανοι xn- 
δαισίαι, ὁ τῶν ἀγγέλων ἄρτος, αἱ οἰχκουμενικαὶ τρά- 
πεζαι, Εἰ ὃξ xal οἱ τροφῶν πρόνοιαν olcÜr cuv, τῶν 
ἐπὶ πολὺ τοῦ χρόνου διαρχεῖν δυναμένων ἐνδεέσι χαὶ 
πενομένοις, ἐν σπουδῇ θέμενοι, ἃ δὴ καὶ Ὑγηροχομεῖς 
χαλεῖν ἔθος, ἀξιέπαινον ἔργον καὶ ἐλπίδων ἀγαθῶν 
ἔμπλεων πεποιηκότες εἰσίν * ὁ τὴν τροφὴν τχύτην 
τοὺς λόγους qui τοὺς 
ἡδίστους, ἑχάστοις χορηγῶν, τὴν ἄψευστον ἀμόρο- 
σίαν, τὸ ἀληθὲς νέχταρ, οἷς ψυχαὶ πεινῶσκει ἀιττῖν 
τὸς τρέφονται xai χατάρδονται, καὶ γῆ obon xi 
ξηρὰ xzi ἄνιχμος, χαρποφόροι Θεῷ διὰ μετανοίας 
χαθίστανται, ὁ ταύτης τοιγαροῦν τῆς τροφῆς τρῦ- 
τὰνις, ὁ μὴ περιὼν μόνον, ἀλλὰ xal vov μετὰ τέλος 
πολλοὺς τῶν πεφορτισμένων ἀνιεὶς, καὶ τρεύματε 
ψυχῶν θεραπεύων, xal λύων αἰχμαλώτους τῆς c 
ραννούσης χειρὸς, χαὶ πολλὴν προσθήκην τοῖς σω- 
ζομένοις διδοὺς, ἡ ταῦτα διηνεχῶς ἀνύουσα γλῶττα, 
τίνος ἂν τύχοὶ γλώττης ἄξιον αὐτῇ πλεκούσης τὸν 
ἔπαινον ; μᾶλλον δὲ ποίων ἄρα xal πόσων γλωσσῶν ; 
ἀλλ’ οὕτω μὲν τὴς τοιᾶσδε xal ψυχῆς xal Ὑλώσσῃ 
οὐδ᾽ αὐτὸς ἄξιος ὁ χόσμος, χατὰ τὸν θεζων εἰπεῖ! 
"Ott δὲ οὐχ οἱ τὴν Κωνσταντίνου μόνον 
οἰκοῦντες ἐχείνῳ φραντὶς, ἀλλα σχεδὸν πάντες, αὐ 
6 ἥλιος ἐφορᾷ" τὴν Φοινίχην μαθὼν εἰδώλοις ἔτι κὲ 
δαίμυσι xal μιαροῖς νχοῖς πφοσανέχουσαν, ἐπίχα» 
pov τὼν βασιλικὴν δύναμιν προσλαθὼν, xai χεῖρ 
συχνὴν ἣν αὐτὸς ἔπεισεν ἀναλίσχειν, εἰς δέον συν 
ἐφαπτομένην λαθὼν, τοὺς μὲν μιαροὺς ἐχείνοις 
γαοὺς εἰς ἔδαφος χκαταδάλλει, ἱεροὺς δὲ ἀντανίστηδι 
xal μοναχοὺς ἐπιπέμπει θερμὸν τῷ ζήλῳ πνέοντες 
καὶ τὴν πίστιν ἄριστα διηχριδωμένους, Πρὸς δὲ κὲ 
Μελτοὺς ἀκούσας τῆς ᾿Αρειατιχῆς εἴσω θήρας xtial* 
νους, οὕτως ἀντιτεχνᾶται τῇ πονηρίᾳ, μρεσδυτέρνᾳ 





1097 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1098 


ἅμα xal διακόνους xai τοὺς τὰ θείας ὑπαναγινώ- A dis, qui se non reete habebant, admiscens, sic 


σχοντας βίδλους, τὰ μὲν τῆς γλώττης ὁμόίως xai 
συγγενῶς ἔχοντας, ὑγιαίνοντας δὲ τὴν πίστιν λαζὼν͵ 
xai αὐτοὺς συμμεμίχθχι τούτοις παρασχευάασας, 
ἀστείως οὕτω καὶ τεχνιχῶς πρὸς τὴν ὑγιᾶ πίστιν 
αὐτοὺς ἐπάγεται. Ὡς δὲ (io. "Oc δὲ! καὶ Σκυθῶν 
w , bl "n ^ 4 . 

ἄλλο γένος μαθὼν, oi παρὰ τὰς τοῦ letpou ῥοὰς 
οἰκοῦντές εἰσι, διψῇν μὲν τοῦ τῆς εὐσεδείας νάματος, 
τοῦ δὲ ποτίσηντος ἀπορεῖν, γνώριμα Λεοντίῳ ταῦτα 
τῷ τῆς ᾿Αγχύρας ἐπισχόπῳ ποιεῖ, Καὶ ἐπεὶ ἐχεῖνος 
ἀνδρῶν εὐπορῶν ἦν τῶν πρὸς ταῦτα ἐπιτηδείων, 
τοιούτους ἐχετθεν λαδὼν, xai οἷς ἔφημεν ἐπιπέμ- 


illos quoque comiter attrahit ad pietatem. Cum 
autem aliud quoque genus Scytharum, qui habi- 
tabant ad fluenta Danubii, accepisset, sitire qui- 
dem fluentum pietatis, opus vero habere eo, qui 
esset potaturus, hzc significat Leontio Aneyre 
episcopo : et quoniam ille opus habebat viris ad 
hac idoneis, cum tales illinc accepisset, et ad 
eos, quos diximus, Scythas, veluti quasdam stel- 
las misisset ad occidentales, deducit ad verita- 
tem. Prater hec cum Marcionis heresim resci- 
visset serpere in quosdam vicos Orientis, et mul- 


ψας Σκύθαις, ὁδηγεῖ πρὸς ἀλήθειαν, Πρὸς τούτοις 
τὴν Μαρκίωνος αἵρεσιν εἴς τινας τῶν τῆς ᾿Ανατολῆς — dilationibus et temporibus protraxit correctio - 
κωμῶν μαϑὼν ὑφέρφουσαν, καὶ συχνοὺς üxoxÀé- nem, sed statim simul quidem regia potentia, 
πτοῦσαν, οὐκ ἀνεκτῶς ἔσχεν, οὐδ᾽ ἀναδολαῖς «xigsimul autem sua quoque usus auctoritate, et 
χρόνοις ἐπέτρεψε τὸ γιγνόμενον, ἀλλ᾽ εὐθὺς βασιλικὴ litteris ad hoc simul vicinos exeitans epis- 
δύνάμει καὶ τῇ παρ΄ ἑαυτοῦ χρησάμενος ab0tvclg, copos, tanquam morbum aliquem pestiferum, 
γράμμασί τε πρὸς τοῦτο τοὺς ἐκ γείτόνων imixó- qui poterat non mediocre importare detri- 
ποὺς διαναστήσας, ὥς τινὰ φθορὰν xal νόσον o) τὰ mentum, efficit abesse procul ab Ecclesia. 
μέτριχ λυμαίνεσθαι δυναμένην, μαχρὰν γενέσθαι Sed quemadmodum ille quidem, sieut divinus 
τῆς ᾿Εχχλησίας παρασκευάζει, ᾿Αλλ’ ὅπως μὲν αὐτῷ — Paulus 18, erat. sollicitus de omnibus Ecclesiis, 
χατὰ Παῦλον ^ μέριμνα πασῶν τῶν ᾿Εκκλησιῶν ἦν, 5ἰουϊ ἃ nobis mediocriter, ita etiam vere foit os- 
μετρίως ἤδη δεδήλωται. tensum. 

KA', Δεῖ δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἐπιμνησθῆναι, ος XXL Oportet autem aliorum quoque meminisse, 
ἐκεῖνος, τῆς γλώττης αὐτῷ σιωπὴν ἐχούσης, ἦσχό- in quibus ille,lingua ejos tacente, erat occupatus, 
Anto, xal οἵων ἔργων xai οἰχονομιῶν ἥπτετο, Τὰ  etqueenam aggrediebatur opera.Cum consideras- 
τῆς ᾿Εχχλησίας ἐπισκεψάμενος ἀναλώματα, καὶ s)-  setimpensas Ecclesise, et invenisset earam pluri- 
ρὼν οὐκ εἰς δέον πάμπολλα δαπανώμενα, ταύτην mas nequaquam consumiin 68,48 oportebat,eum 
piv, ὥς τινα φορὰν ἄλογον, ἴστησι τὴν δαπάνην " — quidem sistit sumptum, tanquam modum quempiam 
μετοχετεύει δὲ πρὸς θεοτζιλῆ τῷ ὄντι καὶ φιλάνθρω-  inconsideratum,et traducit ad usüm vere pium et 
πον ἀφορμήν * καὶ vosoxopsia τοῖς ξένοις ὁ τῷ Θεῷ ^ humanum : et cum peregrinis αἰ ἤοδοβοὶ nosoco- 
ἐγγίζων οἰκοδομήσας, ἐχεῖ τὰ περιιτὰ ῥέειν παρα- — miais, qui Deoappropinquabat,effecit ut illuc etiam 
σκευάζει͵ πρεσδυτέρους τε ἐπιτάξας, καὶ αὐτοὺς affluerent, 48 sunt necessaria : eis presbyteros 
τῶν ἄγαν εὐλαδῶν καὶ ἀζύγων, ἀλλὰ xai ἰατρῶν preeficiens valde pios et conjügii expertes,et medi- 
τοὺς δοκιμωτάτους εἰς τὴν τῶν ἀσθενῶν ἐπιμέλειαν. — cos quoque probatissimos ad curam gerendam s- 
Ἕτερον ἔργον αὐτῷ καὶ φροντὶς ἤχιστα μετρία, grotorum. Erat autem hoc quoque ejus opus et 
τὸ τῶν χηρῶν τάγμα. "Aentp δὴ κατιδὼν οὐ τες eura non mediocris, nempe ordo viduarum. Nam 
ταγμένως, ἀλλὰ πλεμμελῶς ἐχούσας, διαιρεῖ μὲν cum eas vidisset preclarus non recte et ordine, 
καλῶς, οἰκονομεῖ δὲ xol τὸ περὶ αὐτὰς φιλοθέως. sed prave se gerere, pulchre quidem dividit, non 
Τούτων γὰρ ὅσαι xal φρεσὶν ἦσαν καὶ ἡλικίᾳ νεά- — minus autem pie dispensat et administrat id,quod 
ζουσαι, xol δια τοῦτο x«l πρὸς ἡδονὰς εὐπερίτρε- δὰ eas pertinebat. Qu:ecunque enim ex iis erant 
mto, δευτέρῴ χρήσασθαι γάμῳ χελεύει͵ βέλτιον :late juvenes, et ideo propenss ad voluptates, 
ἠγησάμενος τὸ ἐν τῷ ἀσφαλεῖ ταπεινότερον τοῦ μὴ jubet secundis ulti nuptiis : melius esse arbitratus 
χωρὶς φόδων ὑψηλοτέρου. Ταῖς μέντοι τὸν βίον σπου- — jd,quod est in tato, hamile, quam sublime, quod 
δαιοτέραις, xal ὅσαι τῶν ἄλλων ἀφηλικέστεραι χαὶ non est sine metu. Tis autem, quee erant vitse me- 
μὴ ἔλαττον ἥ ἱξήκοντα ἔτη γεγονυῖαι͵ ταύταις δὴ D ioris, et setatis aliis provectioris, ut que non es- 


tos corrumpere, non tulit toleranter, neque 


νηστείαις μὲν σχολάζειν xal προσευχαῖς παραινεῖ, 
λουτρῶν δὲ ἀπέχεσθαι xal πότων, καὶ τῆς κατὰ 
τὴν ἐσθῆτα πολυτελείας, Οὐδὲ τοῦτο ἀκόσμητον καὶ 
τῆς κατὰ λόγον οἰκονομίας ἔρημον καταλείπει, 
ἀνδράσι λέγω καὶ γυναιξὶ τὰς εἰς τὴν ἱερὰν σύναξιν 
ἀπαντήσεις, ἀλλὰ διαιρεῖ κἀνταῦθα καλῶς, καὶ τοὺς 
μὲν νυκτὸς ὅτι πλείστους κελεύει φοιτᾷν, τὰς δὲ 
γυκτὸς μὲν οἰκουρεῖν, ἡμέρας δὲ κατὰ πολὺ τὸ 
πρόθυμον ἀπαντᾷν. Οὕτω ποιῶν καὶ ἔργοις ἑαυτὸν 
καὶ φροντίσι τοιαύταις ἐνασχολῶν, ἔσπευδε κατὰ 


(811 Cor. n, 28: 
PATROL. GR. CXIV. 


sent πεῖ minus quam sexaginta annos,eis suadet 
ut vacent jejuniis et precibus: abstineant sutem a 
lavaeris et maxime conviviis,et a sumptuosis ve- 
stibus. Habes,studiose auditor,aliud quoque, cajus 
studio tenebatur,quod non est vile nec medioere : 
nempe ad sacram synaxim adventum virorum et 
malierum.Nam nec hoc quoque relinquit inordi- 
natum,nec in periculum adductum, nec defectum 
dispensatiome, qus fit ex ratione. Sed hic quoque 
pulehre et tato distribuit pro viribus : et viros 


3S 


1009 


dine, ut voluerint : mulieres vero noctu quidem 
servare domum : interdiu autem,venire prompto 
et alacri animo. Sic faciens, et in talibus versans 
operibus et sollicitudinibus,studebat,sicut Paulus 
esse omnibus sine offensione 19,et sicut ille omni- 
bussine sumptu praobebat Evangelium 90 : sic au- 
tem ipse quoque nullo ex iis que erani Ecclesie, 
et quibus secure licebat omnibus episcopis,nullo 
modo est usus,ut qui nunquam aspezxerit ad deli- 
cias et recrealiones.Quomodo enim,qui vix solum 
attingebat nutrimentum,convivia autem et compo- 
tationes ita fugiebat, sicut prius dixiinus, ut cum 
uujlo vesci induceret in animum ? Quamobrem ? 
Satius enim fuerit dicere causam : visum est enim 


MENSIS JANUARIUS. 
quidem jubet noclu simul ventitare etin multitu- A Παῦλον ἀπρόσχοπος εἶναι πᾶσι. 


1100 


Kai ὥσπερ ἐκεῖνος 
ἀδάπανον ἐτίθει τὸ Εὐχγγέλιον, οὕτω δῆ καὶ αὐτὸς 
οὐδενὶ ἐκέχρητο τῶν τῆς ᾿Εκαλησίας, ὅσα γε mpos- 
Xt τοῖς ἔἘπισχόποις πόθεν, ὅς γε καὶ αὐτῆς μόλις 
φάνχι τροφῆς ἥπτετο * συμπόσια δὲ καὶ φιλοτη σίας 
οὔτω παρετὸς, χαὶ βιωτιχωτέρας ἔχρινε τχῦτα φιλο- 
τιμίας, ὡς μηδὲ συσσιτεῖν ἀνέχεσθαι μηδενί, Διὰ τί: 

Οὐδὲ γὰρ χεῖρον ἀπολογήσασθαι, ἐπεὶ καὶ πολλοῖς 
σχληρὸν «αἱ ἄφιλον ἴδοξε τοῦτο, καὶ τοῦ ψέγειν ἰγ- 
γύς. Πρῶτα μὲν ὅτι ia νέου τῷ νηστεύειν συνεθι- 
αθεῖς, χαὶ σύντροφον αὐτῷ xzl φίλον, εἴπερ τις 
ἕτερος, ποιησάμενος, olvou τε καὶ παντὸς ἑτέρου 
τοῦ γαστρὶ κεχαρισμένου παμπληθὲς ἀποσχ μενος 
εἰς τοσοῦτον, ὡς χυλῷ καὶ μόνῳ χριθῆς καθ᾽ izo- 
τὸν ἀποζῇν, χρείττων τε σαρχὸς ὁρᾶσθαι «αἱ σχεδὸν 


hoc multis asperum οἱ ingratüm, οἱ οἷ 9 repre- B ἧσιτος τε xal ἄτροφος εἶναι, καί ὅσον ix τούτω 


hensioni. Primum quidem, quod cum ab ineunte 
elale assuevisset jejunio, idque esset ei veluti 
coalitum et usitatum, ἃ vinoque et quovis alio, 
quod est ventri gram ,omnino abstinuisset,adeo 
ut solo hordei succo viveret et carne superior, 
cibique et potus expers propemodum videretur : 
cum ille stomachum hac aspera et qua nihil hilare 
habebat,vivendi ratione valde corrupisset,et effe- 
cisset ut ad nullum aliud sumendum nutrimen- 
tum esset idoneus, segre poterat aliquid admittere 
ex iis,quo aliis sunt grata. Et idoneo non lubenter 
aspiciebat aliquid, quod esset gratum gutturi et 
cum voluptate sumeretur. Atque haec quidem est 
una causa, cur fugeret mensas, οἱ cum aliis non 


inirel convivia. Deinde eliam, quod cum apud se ; τοιούτων ὄντι περισπασμῶν, 


judicassel,quod si induxisset in animum,ut com- 
munilter vescerelur cum iis,qui vel amicitia ante- 
cellunt aut dignilate, necesse habebit id etiam 
facere cum aliis.Nam quomodo conservari polue- 
rit, αἱ nulli sit offensioni, neque cuiquam afferat 
molestiam? Sicque res ad multos transiens, non 
solum illi futura esset laboriosa et molesta, ut qui 
non esset versatus in rebus hujusmodi,sed etiam 
interruptura essel necessario et ea, quibus ipse 
vacare consueverat,orationem,inquam, et medita- 
tionem et rerum honestarum doctrinam : quibus 
adeo erat deditus, ul hoc sape parvum negligeret 
nutrimentum : tantum aberat, ut posset vacare 
mensis et aliis inutilibus et supervacaneis.Quamo- 
brem satis apte poterat dicere illud Apostolicum: 
« Non. licet nobis, relicto verbo Dei ministrare 
mensis ?*! » Alioqui autem si visum ei esset hoc 
facere, necesse erat omnino, ut duorum alterum 
eveniret: neinpe ut aut consueto alimento relicto, 
cogeretur vesci crassioribus et iis, quibus vesce- 
banüur conviva : quod quidem non modo ei non 
conveniebat,sed nec omnino id facere poterat,cum 
male,ut diximus, esset ei affectus stomachus : aut 
si hoc fugeret,et tenui victu uteretur, iis qui con- 
vivabantur, gratis videretur et molestus : et quid 
aliud existimaretur, quam hoc facere superbis 


1? [ Cor. x, 39. 


39] Cor. zx, 43. * Act. vi, 9, 


μηδὲ ζῇν πιστευόμενος, εἰς τί καταλήγει ; tj 
σχληρᾷ ταύτῃ xal οὐδὲν ἱλαρὸν ἐχούστι xal φιλάν- 
Üpumov ἀγωγὴ τὸν στόμαχον διαφθείρας, χαλεπὸς 
Ww προσέσθαι τι τῶν ἀσυνήθων χαὶ στερεῶν ^ xi 
διὰ τοῦτο ἀηδῶς ἑώρα πρὸς πᾶν Ó τι άριέν ἔστι τῷ 
λαιμῷ, καὶ τὴν ὀρεξιν ἐχχαλεῖται͵, Αὕτη μὲν οὖν 
aliz μία τοῦ μὴ στέργειν αὐτὸν τὸ ὁμόσιτον. 
“Ἔπειτα χρίνας χαθ᾽ ἑχυτὸν ἣν, ὡς εἴγε τισὶν ἀνά- 
“χοιτο τῶ, ἢ φιλίᾳ διαφερόντων, ἢ ἀξιώμασι, xowi 
μετέχειν τραπέζης, ἀνάγχην ἔξει καὶ πρὸς ἑτέρους 
τοῦτο ποιεῖν, ᾿Επεὶ πῶς dv μένοι καθχρὸν αὐτῷ 
τὸ ἀπροσωπόληπτόν τε xal ἀσχανδάλιστον ; Kei 
οὕτως εἰς πολλοὺς τὸ πρᾶγμα OtaÓztvov, ob μόνον 
ἔγκοπον ἐκείνῳ ἔσται xal ὀχληρὸν ὀμελετήτῳ zfv 
ἀλλὰ wal περιχοκὴν 

παρέξει τοῖς ἀναγκαίοις, καὶ οἷς αὐτὸς stu "ye 

λάζειν, προσευχῇ λέγω καὶ mposoy 5, καὶ ὦ wn 

καλῶν διδαχῇ ᾿ ὧν οὕτως ἐγίνετο, ὡς καὶ ὠτῆς 
πολλάκις τῆς μιχρᾶς ἐκείνης τροφῆς κατολιγωρεῖν, 

οὐχ ὅτι xai τραπέζαις ἔχειν διδόναι σ-χολὴν, καὶ 
τοιούτοις ἀνονήτοις χαὶ περιττοῖς, ἐφ᾽ οἷς οὐδὲν ἦν 
ἀπᾷδον αὐτὸν λέγειν τὸ ἀποστολιχὸν ἐχεῖνό φημι' 
«τι οὐκ ἐξὸν ἡμῖν γαταλιπόντας τὸν λόγον τοῦ θεοῦ, 
τρχπέζαις διαχυνεῖν. ν» ἽΛλλως τε δὲ, κἂν ἔδοξεν αὐτῷ 
τοῦτο ποιεῖν, ἀνάγχη τῶν δύο πάντως συμπίνειν 
θάτερον, ἢ ἀφάμενον τῆς συνήθους τροφῆς, ἀναγκέ- 
ζεσθαι μετέχειν τῶν παχυτέρων, xal ὧν ὁ καιρὸς 
ἐδίδουν τοὺς ὁμοσίτους μεταλαμθδάνειν (ὄπερ οὐχ 
ὅπως αὐτῷ συμφέρον, ἀλλὰ καὶ ὅλως ἀδύνατον τῷ 
στομάχου, χαθάπερ ἔφην, διεφθορότος καὶ πονήρως 
ἤδη διακειμένου), ἢ τοῦτο φεύγοντα, καὶ τῆς λεπτῆς 
ἐχόμενον καὶ μηδὲ πτηνοῖς ἀρκούσης τροφῆς, ἄκαιρον 
τοῖς συνεστιωμένοις ὑπειλῆφθαι καὶ φορτικὸν, xsi 
τὸ ὅλον τύφου xai χενῆς δόξης πρᾶγμα διαπρχττό- 
ttvov, Ἔργον μὲν οὖν αὐτῷ σπουδαιότατον, καὶ ὧν- 
πὲρ δή φασι, καὶ ἀσχολίας ὑπέρτερον, τὸ τῷ προσενχῇ 
προσκεῖσθαι vai προσοχῇ, xxi τοῖς εἷς Θεὸν αἴνοις. 
Πλὴν οὐδὲ τῶν χοινῶν ἠμέλει συνάξεων, xdi ὅσά δὲ 
τὸν χαιρὸν ἔχει τεταγμένον, οἷον νυχτερινῆς κὲ 


ὀρθρίου xal τῆς καθ’ ἑσπέραν δοξολογίας, ἀλλὰ κεὶ 


τὸ φθάσαι τοὺς ἄλλους τῆς νυχτὸς ἀναστάντα, xsi 





1101 


VITA 8. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1102 


τὰς τοῦ ναοῦ πύλας πρῶτον Omavotíat, ᾿Ιωάννου A Causa et vani glorie? Sed de his quidem satis : 


*. , 
φιλοτιμήματα. Hv δὲ ὃ γενναῖος ob συνιέναι μόνον 
ὀξύτατος τὰ μὴ τοῖς πολλοῖς ἔνδηλα τῶν Γραφῶν, 
εὐστόχως τε χχαταστοχάσασθαι τῆς τοῦ λέγοντος δια- 
νοίας (καὶ τοῦτο δὴ τὸ τοῦ Σαλομῶντος, Ῥήσεις 
Ὑνῶγαι σοφῶν xxi αἰνίγματα), ἀλλὰ καὶ Ἑρμηνεῦσαι 
τὸ νοητὸν εὔληπτα xal διαφωτίσαι, xai τὸ τοῦ λόγου 
δῆλον αὐτῷ xzi τυφλῷ θέσθαι, τῶν ix τοῦ παντὸς 
αἰῶνος εὐγλώττατός τε καὶ ἰχχνώταιος, Τούτῳ πό- 
θος μὲν ἥν καὶ πρὸς πάντας τοὺς σοφούς τε xal 
μακαρίους ἄνδρας, προφήτας φημὶ xxi ἀποστόλους, 
καὶ ὅσοις δὴ θιὰ πνεύματος ὁ λόγος προήχθη, ἀμέλει 
καὶ ὅσχι dat τῶν βιδλίων αὐτῶν εἴχετο, καὶ τοῖς 
ῥήμασιν ἐνετρύφα, (τῷ γὰρ ὁμοίῳ, φασὶ, τὸ ὅμοιον), 
Παύλω δὲ τῷ κήρυκι. xal προσετετήχει, xal ἱμέροις 


oratio autem deinceps reliqua ordine persequatur. 
Maximum ergo in hoc ponebat studium, ut assi- 
due versaretur in oratione et meditatione, et re- 
rum honestarum doctrina et Dei laudatione. Sed 
nequecommunes negligebat congregationes,et ea, 
qua tempus habent constitutum, utpote noctur- 
nam,et matutinam,et qua fit vespere, glorificatio- 
nem. Quinetiam contendebat Joannes noctu pro- 
cedens alios przvenire, et templi portas primum 
aperire.Hac autem cujusmodi? Erat enim egregius 
Joannes acutissimus, non solum ad intelligendas 
Scriptaras,qui a valgo non possunt comprehendi, 
οἱ ad dicti conjiciendam germane sententiam in- 
geniosissimus, et ut dicit Salomon 2$, ad cogno- 


τισὶν ἀποῤῥήτοις αὐτῷ συνήπτετο, xal λόγοις τοῖς B SCenda dicta sapientum et :nigmala, sed etiam 


ἐκείνου διέζη. Kal δηλός ἐστι πολλαχῆ τῶν λόγων 
αὐτοῦ μεμνημένος, καὶ τοῦτο τροφὴν ἡδεῖαν ποιού- 
μένος, καὶ τῆς ἐν αὐτῷ φλογὲς παραμύθιον. “Ὅθεν 
καὶ κατὰ τοὺς δριμεῖς ἐραστὰς xal πάνυ διχκαῶς 
ἔχοντας, xxl ἡττῆσθαι τούτου ὁμολογεῖ xal δυταπο- 
σπάστως ἔχειν * xal ὡς ἀλλαχοῦ μὲν αὐτῷ ἡ ὁρμὴ 
τοῦ λόγου, τούτου δὲ εἰς μνήμην ἐλθόντι, χαθάπερ 
ὑπό τινων ἀλῶναι δεσμῶν, xal ἐπὶ πολὺ συνεῖναι 
φιλεῖν, καὶ μὴ ῥᾳδίως ἀπαλλαγῆναι δύνασθαι, Οὕτω 
πολὺς αὐτῷ καὶ ἀπόῤῥητος ὁ πρὸς Παῦλον πόθος, 
ὥστε ἀρμοζόντως εἰπὲτν, τοῦτο εἴνχι Ἰωάννη Παῦλον, 
ὅπερ Πχύλῳ Χριστὸς ἐτύγχανε, μᾶλλον δὲ xai 
᾿Ἰωάννῃ κατὰ Παῦλον Χῤιστός * ἐπεὶ xai τοσοῦτοι 
χἀχρίνου διὰ Χριστὸν οἱ πρὸς Παῦλον ἔρωτες. 


ad id, quod intellexerat, facile interpretandum et 
illustrandum, et ut dicitur, ad id vel c&co aperte 
ostendendum,eorum, qui fuerunt ex omni ssculo, 
facundissimus οἱ maxime idoneus. Ejus quidem 
erat magnus amor in omnes, qui cum eo, quod 
pii fuerunt ex Deo,etiam vitam egerunt : prophe- 
tas, inquam, et apostolos, et quibus oratio per 
spirilum promanavit : in eorum certe libris ver- 
sabatur assidue, et in eorum verbis maximam ca- 
piebat voluptatem. Simile enim, ut aiunt, simili 
delectatur. Paulo autem preconi totus adhere- 
scebat, et ineffabili quodam desiderio erat con- 
junctus, et vivebat illius sermonibus.Nam aperte 
multis in locis verborum ejus meminit,idque ma- 


gnas ducit esse delicias et interne flamine consolationem. Propter quam causam ille quoque simi- 
liter atque ii qui amant insane, et sunt valde inflammati, fatetur se ab eo esse superatum, ei non 
posse ab eo divelli, et alicubi quidem in ipso impetu orationis, cum ille ei venissel in. mentem, 
captos fuit veluti a quibusdam vinculis, et plurimum cum eo morari magnifacit, et non facile potest 
ab eo discedere. Tam magnus et tam ineffabilis fuit ejus amor in Paulum, ut qui sic dicit,vere dicat 
hoc Joanni esse Paulum, quod Paulo fuit Christus : imo vero Joanni quoque fuit Christus sicut 
Paulo. Nam tantus quoque illius propter Christum fuit amor in Paulum. 

KB'. Τούτου ταῖς ἐπιστολαῖς ἐντυγχάνοντα xbvC — XXII. Cum ejus autem Epistolas legeret hic ma. 


μέγαν τοῦτον ᾿Ιωζννην φημὶ, xal μελέτην αὐτὰς ἐμ- 
μελῆ καὶ τροφὴν ἡδίστην ποιούμενον, ἀλλὰ xal, 
ὡς olóv τε͵ δι᾽ αὐτῶν, oloz τὴν ψυχὴν ὁ Παῦλος, xa- 
ταμαθεῖν γλιχόμενον ἔρως εἰσηλθε τοῦ xal τὸν νοῦν 
ἐκφράσαι τὸν ἐν αὐταῖς, καὶ τὸ χάλλος καὶ βάθος͵ 
ὅπερ εἰσέτι τοῖς πολλοῖς ἄδηλον ἦν, ἐκχκαλύψαι, 
ἜἜργου τοιγαροῦν ἀψάμενος, καὶ πρὸς λέξιν ταύτας 
διερμηνεύων, ἐπδοιάζων πως καὶ ἀναδυόμενος καθ᾽ 
ἑαυτὸν ἣν * καὶ τοῦτο δὲ πάντως ὑπὸ τοῦ σφόδρα φι- 
λεῖν καὶ ἀρέσκει» ἀτεχνῶς βούλεσθαι, Τὸ δὲ ἀμφισδη- 
τούμενον οὕτως [1e.xoüto| ἣν, εἰ τῷ Παύλῳ χατὰ γνώ- 
μὴν ὁ πόνος, εἰ καλῶς ἐφικούμενός ἐστι τῆς αὑτοῦ 
διανοίας, «αἱ μὴ πόῤῥω τῆς ἀληθείας βάλλων καὶ 
τοῦ σκχοκοῦ. Τοῦτο χατὰ νοῦ) στρέφοντι καὶ διαπο- 
ροῦντι͵ μάλα τε τοῦ θεοῦ δεομένῳ διασαφῆσαι αὐτῷ 
τὸ ἀμφιδαλλόμενον * οὐκ εἰς μακρὰν ἐπιλύεται τὸ 
ζητούμενον * καὶ d λύσις καθαρὰ, καὶ μηδὲν ἔχουσα 
δυσμαθὲς ἢ ἀμφίδοξον, ὁ δὲ τρόπος θαυμαστὸς οἷος. 
Καὶ γὰρ τῆς τοῦ Θεοῦ σοφίας ἐστὶ καὶ τῶν ὁδῶν 


33 Prov. 1, 6... ἮΝ 


gnus Joannes,et inearum convenienti meditatione 
magpum studium poneret, quinetiam quoad ejus 
fieri posset, qualis esset animus Pauli,scire cupe- 
ret,eum subiit desiderium earum explicandi intel- 
ligentiam,et efficiendi, ut perveniri posset ad ejus 
profundum,quod a multis nondum rectecognosce- 
batur.Rem itaque aggressus, et illas ad verbum in- 
terpretans,apud se quodanimodo dubitabat et dif- 
ferebat.[d autem ex eo oriebatur,quod illum valde 
diligeret, et ei vellet omnino placere.Id vero, de 
quo dubitabat, erat, num Paulo gratus esset ejus 
labor; an recte assequeretur mentem ejus, quem 
diligebat,et num longe a veritate abesset et a scopo, 
Hoc cum in mente versaret et dubitaret, et Deum 


p valde rogaret, ut id, de quo dubitabat, ei notum 


fieret,non diu abfuit solutio. Modus autem qualis? 
Est enim revera Deo dignus et illius sapientia.Sed 
est attendeadum. Habet enim varium quiddam et 
admirabile, Vir quidam, qui magistratum gesserat - 


1103 


MENSIS JANUARIUS. 


1104 


et erat mundi splendore insignis, invido oculo A ἄξιδς. ᾿Ανήρ τις τῶν ἐν τέλει καὶ τῇ χατὰ κόσμον 


conspectus et per calumniam delatus ad imperato- 
rem (o acerbam invidiam οἱ inimici improbita- 
tem),a regia simul et honore expellitur. Cum autem 
vidisset se magna laborare inopia ejus, qui esset 
opem laturus,intelligens se esseinfelicem et domi- 
num habere adversum,et se ideo nemini curs fu- 
turum,quoniam amicos nihil esse dicit tragoedia, si 
sit infelix quispiam, preterquam beata illi anima, 
et que hujusmodi casuum moveri solet misericor- 
dia : et nulli alii similiter atque illi, libere loqui 
apud imperatorem,neque largiri mores,nec ipsam 
dignitatem: petit per aliquem intermedium, venire 
in beati conspectum. Quod cum rescivisset, noctu 
permisil ut veniret, utpote quod interdiu non futu- 


περιφάνείᾳ διάσημος ὑπό τοῦ Basxáwp θεαθεὶς ὁγ- 
θχλμῷ, καὶ εἰς βασιλέα διαδληθεὶς, (φεῦ τοῦ πιαροῦ 
φθόνου xai τῆς του ἐχθροῦ μοχθηρίας 1) τῶν Bae- 
λείων ἄμα xal τῆς τιμῆς ἀπελαύνεται.'ως δὲ xal πω- 
λὴν ἑώρα τού βοηθήσοντος ἐρημίαν, συνεὶς ὅτι 
δυστυχῶν οὕτω καὶ ἀντίξουν τὸν χαιρὸν ἔχων, οὐδενὶ 
ἑτέρῳ φροντίδος ὀφθείη ἄξιος, ὅτι μὴ τῇ μαχαρίφ 
ἐχείνῃ ψυχῇ καὶ συμπάσχειν τοῖς τοιούτοις προθυ- 
μουμένῃ, καὶ ὡς οὐχ ἄλλῳ τὸ πρὸς βασιλέα κἀῤῥη- 
σιάσασθαι οὔθ᾽ ὁ τρόπος, οὔτ᾽ αὐτὸ τὸ ἀξίωμα δίδωσιν 
ὡς ἐκείνῳ, αἰτεῖται διὰ μέσου τινὸς τῷ μακαρίῳ πρὸς 
ὄψιν ἐλθεῖν, Τὸν δὲ μαθόντα νυχτὸς ἐπιτρέψαι τὴν 
ἄφιξιν͵ ὡς τῆς ἡμέρας οὐχ ἀσφαλῆ τὴν ὁμιλίαν αὐτῷ 
θησομένης * ἐπιτρέψαι δὲ xai τῷ θεραπευτῇ Πρόκλῳ 


rum esset tutum alloqui. Jussit autem Dei cultori g εἰς τουτο σὐτῷ [σ. αὐτὸ] τεταγμένῳ, ἐπειδὰν ὁ 
Proclo,qui erat ad hoc constitutus, ut cum venis- ἀνὴρ ἀφίκοιτο, εὔθετον αὐτῷ διαθέσθαι τὴν πρὸς 
set,ad eum facilem illi presberet aditum (40).Sed αὐτὸν εἴσοδον. ᾿Αλλὰ προσεκτέον τοῖς λεγομένοις * 
enim rursus est attendendum,aíferet enim oratio ἱκανὸς γὰρ ὁ λόγος ἢδονὴν ἐνθεῖναι ταῖς ἀκοχῖς μετὰ 
voluptatem simul cum admiratione. θχύματος. 

XXIII.Cum enim ille venisset et esset portas in- KI". 'Oc γὰρ ἐκεῖνος ἀφίκετο xai εἴσω θυρῶν ἦν, ὁ 
gressus,vadit Proclus annuntiatum.Cum autem, jam Πρόχλος ἄπεισι γροσαγγεῖλαι, Καὶ κοιτῶνι δὲ xpos- 
accessisset ad cubiculum, in quo labori magnus ελθὼν͵ ἔνθα σχολάζων ὁ μέγας πόνου εἴχετο, καὶ vj 
vacabat Joannes, et attentus erat interprelatioui, ἑρμηνείᾳ προσκεχυφὼ: ἦν, ἐν χρῷ θυρῶν τε τὸν 
ostio statim admovens oculos,el ut licebat per fo- ὀφθαλμὸν προσπελάσας xai δι᾽ ὁπῆς, ὡς ἐγχωροῦν 
ramen aspiciens,videt Joannem,qui pergebat qui- v» διαδλέψας, ὁρᾷ τὸν Ἰωάννην ἐ κόμενον μὲν τοῦ 
dem scribere, et in eo erat diligenter occupatus, γράφειν, καὶ αὐτῷ προσπονούμενον * ἄνδρα δέ τιν 
virum autem quemdam, capite calvum, qualis est φαλαχρὸν, olov αἱ slxóws; τὸν ᾿Ελισσαῖον ἔχουσι, 
Elismi effigies, cui densa quidem erat promissa πλατὺ τὸ γένειον χαθειμένον ἐπὶ τῶν ὥμων ἡρέμε 
barba super humeros sensim cum beato congredi, τῷ μαχαρίῳ προσμίξαντα, καὶ πρὸς οὖς ἐκείνῳ 
et cum illo loqui in aurem. Hic cum vidisset Pro- c διαλεγόμενον. Ταῦτα ἰδόντα τὸν Πρόκλον, Kui 
clus, existimabat aliquem, se non sentiente, esse τίνα οἰηθῆναι παρὰ τὴν αὐτοῦ αἴσθησιν — zpon)tt, 
ingressum,et ipsum esse,qui cum sancto loqueba- καὶ αὐτὸν εἶναι τὸν τῷ ἀγίῳ διομιλούμενον, Γνωρίδες 
tur. Cum itaque illi significasset id quod fuerat τοιγαροῦν 5 ὑπείληφε, τῷ ἀνδρὶ προσμένειν κελεύει. 
suspicatus, rogabat ut exspectaret. Cum autem Ὡς δὲ πολὺ τὸ μεταξὺ ἦν͵ xa! ὁ προσδοκώμενος ii- 
multum intercessisse temporis, etis,cujus presto- ελθεῖν οὕπω παρῆν, ἄπεισι πάλιν ὁ Πρόκλος, τοῦ 
labatur exitum,nondum adesset,rursus vadit Pro- ἀνθρώπου πρὸς τοῦτο διαναγκάσαντος, εἰ τὴν ὁμιλίεν 
elus,eum urgente homine,ut si vidisset cessare co]l- παυομένην ἴδοι, προσαγγεῖλαι τῷ μακαρίῳ. Ὡς δὲ 
loquium, statim annuntiaret.Cum veroille rursus καὶ αὖθις διὰ τῆς ὁπῆς εἰσόλέψας ἑώρα προσεκτικὴν 
per foramen aspiciens, vidisset esse attentam οἱ εἰσέτι καὶ διεγρηγορυῖαν τὴν ἔντευξιν, ἄκαιρον εἶναι 
seriam collocutionem,importunumet impudens esse καὶ ἰταμὸν ἡγησάμενος οὕτως ἔχοντα διακόψαι τὸν 
arbitratus interpellare orationem, revertens dubi- λόγον, ἐπανιὼν αὖθις διηπορεῖτο τίς τε εἴη ὁ λέγων, 
tabat quisnam esset. qui loquebatur, el quonam καὶ πῶς εἰσέλθοι, μὴ αὐτῷ πρότερον ἀγγελθέν. Βραχὺ 
modo esset ingressus,cum non fuisset οἱ priusan- τοίνυν ἐπισχὼν ἄπεισι πάλιν͵ καὶ ὁμοίως ἰδὼν ἀτενῆ 
nuntiatam. Cum autem parum substüitisset, vadit xal ἔτι γινομόντν τὴν ὁμιλίαν, ἐπεὶ καὶ τὸ ξύλον ἤδη 
rursus, et cum rursus vidisset tam diligentem et γρουσθὲν εἰς τὴν σύναξιν παρεχάλει, προσελθὼν τῷ 
tam seriam collocationem,lignum vero jam pulga- " ἀνθρώπῳ, ἀνομίλητα τοῦ λοιποῦ τὰ πρὸς αὐτὸν εἶναι 
tum vocaretadcongregationem,accedensadhomi- λέγει μέχρι τέλους τῆς τοῦ ὄρδρου δοξολογίας, xai 
nem,dixit eum de cetero non posse ipsum conve- εὐθὺς ἐκπέμπει διακελευσάμενος εἰς τὼν ὑστεραίεν 
nire usque ad finem matutinee glorificationis : οἱ ἐπανελθεῖν. Ἧχε τοιγαροῦν ὁ ἄνθρωπος, xal ὁ Πρό- 
protinus eum emittit, jubens eum redire postridie. Aoc μελλήσας οὐδὲν ἀπεισι, xal τὰ αὐτὰ παλιν doi, 
Venit itaque homo ille, et Proclus steiim vaditnihil μηδὲν ὑπενδούσης τῆς ὁμιλίας, Διὰ ταῦτα οὖν κεὶ 
cunctatus,et eadem rursus vidit,nihil ceseanteilla ἕτι τὴν ónduvmew μὴ θαῤῥήσας, ἑκάνεισι λυπηρῷ 
collocutione.Propterea ergo non ausus illum adhue λυπηρὸς τῷ ἀνδρὶ φανεὶς, xal ἐγχαλεῖσθαι νομισθεὶς 
admonere,revertitur,tristis tristi vero appareme,et δίκαιος, ὅτι ἀνθρώπῳ ἀνθρωπίνοις ἐμπεσόντι xs 
qui hoc nomine merito esset accusandus,quod ho- κοῖς, χαὶ καιροῦ βαρύτητι χῤησαμένῳ μὴ χρηστὸς 
mini,qui in mala talia inciderat,ei tam grave tem- — φαίνοιτο, μηδὲ τὰ δυνατὰ συναιρόμένος, ἀλλ᾽ ἑτέροις 


(10) Vide de hac historia Damascenum De imag. orat. 1: Leonem August. et czteros. 





1105 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMT. 


1106 


χαρίζεται μᾶλλον, τὴν εἷς τὸν μέγαν εἴσοδον αὐτὸν A pus erat perpessus, non se benignum prsbuisset, 


ταῖς ἀναδολαῖς χατατρίδων, ᾿Εχείνου δὲ διαδεῦαι- 
οὔντως οὐδὲν εἶναι τοιοῦτον, ἃλλὰ παρὰ πᾶσαν αὐτοῦ 
αἴσϑησιν τε xal γνῶσι» τοῦτο συμὔαίνειν, ὡς ἤδη 
πολὺ μὲν τῆς νυχτὸς ἤνυσεο, μηδὲν δὲ ἡ ἔντευξις ὑπ- 
ελ)άττοντο, πάλιν τὸ ξόλον χρουσθὲν, λύπης (φεῦ) xai 
Bapufuuíac μεστὸν τὸν ἄνθριυπον ἀποπέμπει, οὐ 
μὴν ὥστε καὶ ἀπογνῶναι τὴν εἰσαῦθις ἐπάνοδον. Τῷ 
δὲ Πρόκλῳ θαυμάζειν μὲν ἀτεχνῶς ἐπήῴει " ἐγκαλεῖν 
δὲ πιερὴν οὐδεν). ἑαυτῷ δὲ μέμφεσθαι μᾶλλον, ὡς 
παρὰ τὴν αὐτοῦ ἀμέλειαν τοῦτο συμδαϊνον. Διὰ ταῦτα 
καὶ συνθήκας ἑχυτῷ τίθησι πάνυ βεύχίας μὴ προσ- 
ἐσθχι τροφὴν, μὴ ὕπνῳ εἶξαι, μὴ βραχὺ τῶν θυρῶν 
ἀποστῆντι, ἕως αὐτῷ γένοιτο ἥ τῷ ἀνθρώπῳ πρώτην 


aeque quam poterat opem (6 ΓΟ, οἱ tulisset:sed aliis 
potiusad magnum Joannem prebenus aditum, dila- 
tionibus eum sic protelaret. Proclo autem aflir- 
mante, nihil esse hujusmodi: sed se non sentiente 
nec sciente hoc accidisse, cum jam magna pars 
noctis esset transacia, nequaquam autem minuere- 
tur illa collocutio,lignum rursus pulsatom, plenum 
dolore et animi egritudine amandat hominem,non 
tamen ila,ut futuri reditus spem abjiceret.Proclo 
vero admirari quidem, ut par erat, veniebat in 
mentem,sed neminem habebat, quem reprehende- 
ret: sed de se potius querebatur, ut qui sua negli- 
gentia hoc putaret accidere. Quamobrem apud se 


θέσθαι τὴν εἴσοδον, ἢ μαθεῖν τίς εἴη ὁ καὶ ταῖς mpo- omnino constituit, non cibum sumere, non somno 
λαδούσαις τὴν εἰσχγωγὴν ὑποχλέψας * ὡς δὲ οὕτω B De nimium quidem cedere, neque a foribus omnino 
περὶ θυρῶν ἣν ὄμμασί γε xai ὡσὶν ἐστῶσι καὶ ὅλῳ discedere, donec vel ipse primos homini daret 
προσέχων τῷ wp, τρίτι, μὲν χὕτη νὺξ ἣν, καὶ ὁ aditum: ut saltem sciret,quisnam is sit, qui prace- 
ἄνθρωπος ἤδη παρῆν. Εὐδὺς οὖν ὁ Πρόκλος ἀπαντή-  dentibusdiebus clanculum fuit ingressus.Cum au- 
3a«, θάρσει, ἔφη * ἀχριδὴς γὰρ ἐγὼ σοι τὰ νῦν φύ- tom arrectis oculis et auribus staret pro foribus,et 
Aat, xal οὐδεὶς εἰς δεῦρο mob; τὸν μέγαν εἰσέλθοι, totumanimum adhiberet, b»c quidem erat ΠΟΣ ter- 
ἀλλὰ πρῶτός τε xal μόνος αὐτὸς εἰσελεύσῃ, xai (ia, et homo jam aderat. Statim ergo Proclus ei 
χατὰ σχολὴν ἐντεύξῇ, χαθώς σοι βούλημᾳ. Τοῦτο factus obviam : Esto, inquit, bono animo : ego 
εἰπὼν ἄπεισι διὰ τάχους, καὶ τῇ ὁπῇ τὸν ὀφθχλμὸν — onim modo tibi fui custos diligens, neque ullus 
προσθδαλὼν, xal πάλιν ὅμοια τοῖς προτέροις ἰδὼν, τὸν hucusque ad magnum ingressus fuit,sed tibi primo 
piv τὸ στόμα θατέρᾳ τῶν ἀκοῶν παραδάλλοντα, καὶ et soli ad eumerit ingrediendum,eteum per otium 


ὡς ἀπόῤῥητά τινα διαψιθυρίζοντα, τὸν δὲ χάρτην 
μεταχειρίζοντα xal ἐοιχότα γράφειν τὰ εἰσηγούμενα, 
συνῆκεν ὁ Πρόκλος οὐχ ἀθεεὶ τήνδε τὴν ὄψιν γίνε- 
σθαι, οὔτε μὴν εἶνχι ἀνθρώπειόν τι τὸ φαινόμενον, 
αλλὰ θεῖόν τι χρῆμα vat ἀρεῖττον ἢ κατ᾽ ἄνθρωπον, 
᾿Επιστραφεὶς τοίνυν, ἴλπιθι, τῷ ἀνθρώπῳ φησὶ, καὶ 


convenies,quantum γ0}65. ἢοο cum dixisset, accedit 
quamprimum, et cum foramini oculum admovis- 
set, et vidisset similia prioribus,illum quidem o« 
admoventem alteri ex auribus,et tenquam arcanum 
quodpiam ei communicantem et submurmuran- 
tem: huncautem chartam liabentem in manibus, 


καθ’ ἑαυτὸν μένε τοῦ Θεοῦ δεόμενος. Εἰκὸς γάρ coo et qui videbatur scriptis mandare ea, quz dicta- 
καὶ ἀδούλητον αὐτῷ τὴν εἴσοδον εἶναι, καὶ mxpà  bantur,intellezit Proclus non sine Dei numine hanc 
τοῦτο κωλύεσθαι, Ἐπεὶ βέδαιον xsísüo σοι τοῦτο fleri visionem, neque humanum quidpiam esse, 
καὶ ἀναμφίλογον, μηδένα (is. μηδενὸς] τῶν περι- quod apparebat, sed rem divinam et qua sit supra 


χειμένων σῶμα, ἀλλὰ θειοτέραν τινα «αἱ ὑπὲρ ἡμᾶς 
εἶναι τὴν ὁμιλίαν, Ἔχει γὰρ καὶ αὖθις ὁμοίως, ὡς 
al προλαδοῦραι δύο νύχτες μοι ἔδειξχν, Καὶ ὁ μὲν 


hominem.Conversus ergo, homini dixit : Abi, et 
mane apud te, Deum rogans.(;onsentaneum enim 
est eum nolle, ut tu ingrediaris, et te ideo probi- 


οὕτως ἀπήει λύπτ, δεινῇ xátogoc xai ἀπορίας κατά- beri. Hoc enim pro certo habeas, nullius omnino 
πλέως, Ἡμέρας δὲ ἤδη γενομένης, μνήμη τὸν μακά-ὀ exiis qui sunt corporati,sed diviniorem quamdam 
pto? ὑπελθοῦσα μετακαλέσασθχι τὸν Πρόκλον ποιεῖ " 6] 48 estsupranos,esse sermonicationem.Habet 
Καὶ ποῦ, φησὶν, ὁ πρὸ τῆσδε τῆς τρίτης ὡς ἡμᾶς enim rursus se similiter, sicut duc precedentes 
ἐλθεῖ, ἀξιώτας, xal τοῦτο παρ᾽ ἡμῶν λαδὼν κατὰ nocte jam mihi ostenderunt. Et ille quidem sic 
θέλησιν ; 'O δὲ τρίτον, ἔφη, τῶν τριῶν ἐφεξῆς vo- abiit,gravidoloreoppressus,et plenus dubitatione. 
χτῶν παρεγένετο, καὶ παρέτεινε προσμένων εἰς, Cum autem jam esset dies (neque enim sivit ille 
ὄρθρον. 'AAX ἐπεὶ ἔτυχεν ἕτερον ὁμιλεῖν σοι, αὔϑαδες — bonus conturbatum animum sic manere absquecon- 
ἐνομίσθη προσελθόντας ἐγχοπὴν δοῦναι τῷ λόγῳ.  solatione) recordatus sanctus,jubet aecersiri Pro- 
Τὸν δὲ θαυμάσαντα, Καὶ τίς, φάναι, ὁ προσελθὼν clum, et, Ubi est ille,inquit, qui tribus ante die- 
“υκτός μοι xai ὁμιλήσας ; Εἶτα tbv Πρόκλον, τούτῳ — bus ad nos cupiebat accedere? Quod quidem ἃ Dobis 
£otxex, εἶπεῖν͵ ὃ προσομιλῶν cot, δείξαντα ἐπὶ τῆς haud gravate impetravit. Ille autem, Ter, inquit, 
εἰκόνος τον Παῦλον, "ttc τῷ ᾿Ιωάννῃ πρὸ ἀρθαλμῶν tribus deinceps noctibus accessit, et permansit 
ἴστατο, καὶ ἣν συνεχῶς εἴωδει προσδλέπειν “ ὃς xa: usque ad matutinum.Sed quoniam aliua tecum lo- 
διεφείνετο καθημένῳ σοι, φησὶ, xdi τῇ Γραφῇ προσ-  quebatur, existimavimus futurum esse nimis srro- 
κειμένῳ ἠρέμα τοῖς ὥμοις ἐπιχλινόμενος, καὶ πρὸς  gantim,si accedentes interrumperemus tuam col- 
τὸ οὖς ὁμιλῶν (ὡς δὲ ἐμὲ οἴεσθαι) καὶ αὐτὸς ἐκεῖνος locutionem. Is autem admiratus, Et quis, inquit, 
ταῖς ἀληθείχις ἐστίν, “Ἔγνω τοιγαροῦν ὁ μέγας — nottu δὰ nos accesseril, et quis nos convenerit ? 
ἐπήκοον αὐτοῦ γενέσθαι τὸ Θεῖον, ἐφ᾽ οἷς ἐζήτει μα- Deinde Proclus, Est quidem, inquit, omnino mihi 
θεῖν, εἰ κατὰ νοῦν τῷ ᾿Αποστόλῳ τῶν ἐπιστολῶν ἡ ἐξ. ignotus : qui autem te alloquebator, inquit, erat 


1107 


MENSIS JANUARIUS. 


1108 


huic similis, ostendens Pauli imaginem, qut&& per- A ἤγησις ᾿ «al διὰ τοῦτο δεῖξαι αὐτὸν Exstvov συνόντα 


petuo stabat ante Joennem, et quam solebat assidue 
intueri: qui etiam videbatur tibi sedenti et scriptioni 
incumbenti sensim in humeros inclinare,et tecum 
loqui in aurem.Ut autem ego opinor, erat ille ipse 
revera. Gognovit itaque magnus Joannes se a Deo 
fuisse exanditum de iis, quc cupiebat scire, aa 
Paulo grata esset Epistolarum expositio : et ideo 
ostendisse illum ipsum Paulum,qui cum eo versa- 
batur,et ei tanquam discipulo opem ferebat in ora- 
tione : imo vero, qui nihil amplius afierebat, nisi 
quod iis,que dicebantur,solum servientem porri- 
gebatdexteram. Cum sic sibi persuasisset Joannes, 
jussit quidem Proclum parum recedere.Ille autem 
inclusus, procedit in genua,et lacrymis plenos ha- 


τὸν Παῦλον, καὶ τοῦ λόγου καθάπερ δὴ xai μαθητῇ 
συναιρόμενον, καὶ τὸ ὅλον τοιαύτην γίνεσθαι τὴν 
ἐξήγησιν, οἵαν εἶναι τῳ ᾿Αποστόλῳ δαχοῦν, αὐτὸν 
οὐδὲν συνεισφέροντα πλέον, ὅτι μὴ μόνον ὑπηρετοῦ- 
σαν τὴν δεξιὰν παρέχοντα, Οὕτω πιστωθέντα τὸν 
Ἰωάννην κελεῦσαι τὸν Πρόχλον ἀποστῆναι μιχρίν " 
ἐχεῖνον δὲ ἐγχλεισάμενον πρὸς γόνυ πεσεῖν, xai δα- 
χρύων ὑπόπλεω τοὺς ὀφθαλμοὺς θέμενον, πολλὴν τῷ 
θεῷ χάριν τῆς τῶν ἡμφιδόόλων ἐπιλύσεως χαθομο- 
λογεῖν, ΕἾΘ᾽ οὕτως ἐπιτρέψαι τῷ Πρόχκλω, κατὰ τὴν 
ἐπιοῦσαν νύχτα τὸν ἄνθρωπον ἀγαγεῖν. Μηδὲν γὰρ 
ἔτι φησὶ τοιοῦτον ὀφθήσεσθαι, καὶ τὸν χληθέντα 
προσελθεῖν, καὶ ἀξιωσαι περὶ τῶν προχειμένων εἶτα 
τὸν Ιωαννην οὐδὲν ὑπερθέμενον (πῶς γὰρ, ὅς ἐν 


bensoculos,Deo magnasegit ξΓδιΐδ5, 40 solvisset p τοῖς τοσούτοις πυρὶ τὴν θερμότητα ἐοικὼς ἦν ;) τῷ 


ea,qua& erant dubia. Deinde jussit Proclo, ne eum 
negligerel,qui petierat ut eum conveniret, sed ju- 
beret,ut nocte sequenti accederet.Dicit enim nibil 
tale amplius ab eo visum iri.Is autem vocatus ac- 
cessit,et rogavit de iis,qua erant proposita.Dein- 
de Joannes nihil differens (quomodo enim,qui in 
talibus erat igni ardore similis?) imperatori qui- 
dem de eo significat : etille quidem stalim cessit : 


βασιλεῖ γνωρίσχι περὶ αὐτοῦ ^ xat τὸν μὲν εὐζὼς 
εἶξαε, τὸν δὲ ἀναχληθῆναι, χαὶ τὴς προτέρας 229: 
ἀξιωθῆναι τιμῆς. Ὁ μέντοι “ρυσοὺς ᾿Ιωάνντς ὁρμῆς 
τε xal προθυμίας ἐκ τοῦ μαθεῖν περὶ τῆς θειοτέρας 
Exs(vn; ὄψεως ὑποπλησθεὶς, xai οἵα δὴ μαθητὴς τῷ 
διδασχάλῳ ἐπιθαῤῥήσας, τὰ ἐλλείποντα τῶν ἐπιστο- 
λῶν εἰς πέρας ἐνεγχὼν χαὶ διασαφήσας, πλοῦτον 
δωρεῖται τί, ᾿Εχχλησίᾳ μηδέποτε δαπανώμενον. 


hic autem fuit revocatus, et priorem honorem rursus fuit assecutus. Aureus vero Joannes prompto 
et alacri animo repletus ex eo, quod illam divinam excepisset visionem, et tanquam discipulus in ma 
gistro haberet fiduciam, cum que restabant sacrarum illius Epistolarum, ad finem deduxisset et ex- 


plicasset, dat Ecclesise divitias, que nunquam consummuntur. 


XXIV.Hzc ergo insignis et clara stella Ecclesiz, 


ΚΔ΄, Οὗτος τοιγαροῦν περιφανὴς τῆς 'Exxnsix 


et doctor accuratus,virtutis accensus zelo pro Ec- ἀστῖρ, xal τῆς ἀρετῆς διδάσκαλος ἀκριόης, ζήλῳ 


elesis,et arguens sacerdotes,qui inique se gerebant: C ὑπὲρ τῆς 


qui etiam eos,qui non admittebant correctionem, 
a sacris arcens vestibulis,et non solis verbis casti- 
gaus,sed eliam canonibus ecclesiasticisin tempore 
puniens improbitatem, visus est aliquando gravis, 
qui erat valde milis et clemens.Quid enim si rel 
quoque mordet vulnera, in quibus inest ulcus ? 
Visus est autem iis,qui erant omninoimmedicabi- 
les,et quorum curatio eratomnino desperata.Nam 
quis aut. curandarum animarum perilior, aut in 
ILedicamentis,que pertinent ad curationem, nempe 
in oratione etin modis administrationis ac dispen- 
sationis,mitior ac benignior,sicut eliam jam antea 
ostendimus ἢ Geeterum quamdiu circa solum qui- 
dem clerum consistebat reprehensio,et erat intra 
Ecclesiam, quas videbatur, gravitas, non erat ni- 
mius dolor,nec in eum erat odium agreste el furio- 
sum, sed remissum et tolerabile, nec procedebat 
extra labra concepta molestia. Cum autem in mul- 
tos quoque,qui gerebant magistratus, processisset 
reprehensio (oportebat enim propter splendorem 
personarum, et quod et se et alios posset valde l:e- 
dere, ut non esset remissa improbitas, tanquam 
impetus aqua facile fluentis, οἱ qua: fertur per 
plana,eam ejus verbis tanquam propugnaculis in- 
terrumpi : nesi essetabsque ullo metu etlibere se 
jactaret,fuse per omnia procederet, et multos in- 
duceret ad semuletionem propter libertatem eorum, 
qua perpetrabantur).Cum sic faceret, et studeret, 


᾿Εχχλησίας πυρούμενος, ἱερεῖς τε à- 

ἐλέγχων παρανομοῦντας, ἀλλὰ xai τὴν ἄορθωσιν 

μὴ προσιεμένους τῶν ἱερῶν ἀπείργων  xodtioa", 

o) λόγῳ τε μόνον παιδεύων, ἀλλὰ «ai xr 
ἐχχλησιαστιχοῖς ἐν χαιρῷ χολάζων τὴν μοχθηρίαν, 
ἔδοξε ποτε xal βαρὺς ὃ λίαν ἐπιεικής τε xat ἡμερώ- 
τατος, Καὶ τί γάρ, εἰ xai τὸ μέλι δάκνειν οἷδε τὰ 
ἕλκος ἔχοντα τράύματα ; “Εδοξε δὲ τοῖς ἀνίατα x1v- 
τως νοσοῦσι χαὶ τὴν θεραπείαν ἀπεγνωσμένοις. ᾿Επεὶ 
τίς οὕτως ἢ τὸ ἱχτρεύειν ψυχὰς ἐμπειρότατος, ἢ τὰ 
πρὸς τὴν ἰατρείαν φάρμαχα, τὸν λόγον δτ)λονότι xii 
τοὺς τῆς οἰκονομίας τρόπους, ἐμμελέστατός τε xi 
ἠπιώτατος, ὥσπερ ἤδη καὶ προλαδὼν ὁ λῦγος ἐδή- 
λωσε ; Πλὴν ἀλλ᾽ ἕως μὲν περὶ τὸν κλῆρον οἱ ἔλεγχοι, 
xxi εἴσω τῆς Ἐχχλησίας ἢ δοχοῦσχ βαρύττις, ὦ 


Ὁ πολὺ τὸ ἄχθος ἣν, οὐδὲ τὸ πρὸς αὐτὸν μῖσος ἄγριον 


ἤδτ, καὶ μανιχὸν, ἀλλὰ φορητὸν καὶ ἐνδόσιμον, καὶ οὐ 
πόῤῥω χειλέων moobatvov τὸ δυσχερές, ᾿Επεὶ δὲ xxi 
χιτὰ πολλῶν τῶν ἑ, τέλει προήνεγκε τοὺς ἐλέγχους 
(ἔδει γὰρ διὰ τὸ τῶν προσώπων ἐπιφανὲς, xal τὸ 
μεγάλα βλάπτειν ἑαυτούς τε xai ἑτέρους δύνασθα, 
ὥστε μὴ ἀδεᾶ xxl ἄνετον εἶναι τὴν μογθηρίαν, cis 
ῥύκην ὕδατος εὐπετῶς ῥέοντος xai διὰ λείου τοὺ 
παντὸς φερομένου. ἀλλὰ ἀναχεχόψθαι τοῖς αὐτοῦ 
λόγοις ὥσπερ ἐρύμασιν ἵνα μὴ τῷ ἄτρεστος εἶν: 
xat πεπαῤῥησιασμένη, χύδην δια πάντων χωρῇ, καὶ 
πολλοὺς ἐπάγηται πρὸς τὸν ζῆλον διὰ τὴν τῶν τολ- 
μωμένων ἐλευθερίαν). ᾿Επεὶ οὖν οὕτως ἐποίει καὶ 
διορθοῦν αὐτοῖς ἔσπευδε τὸν βίον κακῶς xii ἀνχγώ- 


1109 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1110 


γῶς ἔχοντα, τοῦτο μὲν ἁρπαγαῖς xal πλεονεξίαις, ἃ ut ii vitam suam corrigerent,qu:e male et nequiter 


τοῦτο δὲ xai ἄλλοις πάθεσιν ἀνηκέστοις οὐκέτι φο- 
ρητὸς v, ἀλλὰ βαρὺς τὴν γλῶτταν καὶ δηχτικὸς καὶ 


φανερῶς δυσχρήστος, οὐ παρὰ τὴν οἰχείαν τύσιν, 


ἀλλὰ παρὰ τὸ τῶν ἐλεγχομένων γαχόηθες * συνήρατο 
ὃὲ xal τις αἰτίς τοῖς μάτην αὐτῷ δι’ ἔχθρας γίνεσθαι 
βουλομένοις. 


ΚΕ΄, Εὐτρόπιος γὰρ ὁ τοῦ βασιλικοῦ τότε κοιτῶνος 
προεστηχὼς, ἐπ᾽ ἐξουσίας χρήσασθαι τῷ θυμῷ κατά 
τίνων προσαεχρουχότων μὲν αὐτῷ, τῇ ᾿Εακλησίᾳ δὲ 
προππεφευγότων βουλόμενος, νόμον τὸ ἑαυτοῦ πά- 


s^ habebat : partim quidem rapina et svaritia, par- 
tim autem eliis quoque affectionibus et vitlis msxi- 
mis,non erat amplius tolerabilis:sed lingua acer- 
bus et mordaz,et plane non ferendus non sna na- 
tura (quomodo enim,qui vel melle erat dulcior?) 
sed ex morbo et malignitate eorum, qui repre- 
hendebantur. Porro autem quadam etiam causa 
opem tulit iis,qui temere volebant ei esse inimici. 

XXV Eutropius eniin, qui tunc preerat cubiculo 
imperatoris, volens suo arbitratu iram exercere in 
quosdam,qui eum quidem offendebant,ad ecclesiam 
autem confugerant,pro lege habet suam animi per- 


θυς ποιεῖ, καὶ πείθει βασιλέχ νομοθετῆσαι μὴ ἐξεῖναί — turbationem : et imperatori persuadet, ut legem 
τισι τῶν αἰτίαν ἐχόντων προσφεύγειν τῇ Ἐχχλησίᾳ, ferat, non licere ulli reo confugere ad ecclesiam : 
ἢ προτφεύγοντας ἐξεῖναι χατὰ πᾶσαν ἄδειχν αὐτοὺς Β aut δὶ confugiant,licere eos secure expellere.Hec 
ἐξωθετν, Ταῦτα ἔχεῖνος σπουδάζων ἠγνόει, x30' ἑχυ- ille studens statuere, ignorabat se gladium in se 
τοῦ vi» μάχαιραν ἀκονῶν, καὶ ἑχυτῷ vouolerv τὸ ipsum acuere,et legem ferre de venia ei non danda 
ἀπύγγνωστον, πηγήν τε ἀποφράττων xal λιμένα οἷ portum claudere, quo ipse magis opus erat ha- 
κλείων, ὧν μᾶλλον τῶν ἄλλων αὐτὸς δεήσεται, Ἢ — biturus, quam alii.Divina enim justitia, etsi magna 
γὰρ θείχ δίκη, καίτοι μέλλειν ὡς τὰ πολλὰ πεφυχυῖα — ex partesoleat differre,sequens leges benignitatis, 
καὶ βραδέως ἐπιέναι τοῖς ἀμαρτάνουσιν, ἀλλὰ τούτῳ et quod qusrat penitentiam : δὶ in. hoc quidem 
4t καλῶς ποιοῦσα κατὰ πόδας ἐπέστῃ. Kal γὰρ certe recte faciens, eum invasit evestigio. Etenim 
Ἐκεῖνος ptt! o) πολὺ τὸ μέσον, προσχρούσας τῷ ille uon multo interjecto tempore cum offendisset 
βασιλεῖ μόνην ἔγνω τὴν ἐχκλησίσν βοήθειαν, χαὶ imperatorem, solam ecclesiam,quam affecerat in- 
προσφυγὼν ἐκεῖσε καὶ ταύτης ὡς ἱερᾶς ἀγκύρας — juria,agnovit auxilium, et ad eam confugiens (11), 
ἐπιλαδόμενος, παρ᾽ αὐτῆς ὁ ἄφρων ἐζήτει τὴν σω-  ettanquam sacram aacoram apprehendens, ab ea 
τηρίαν, ἣν ἑτέρους ὁμοίως ἔχοντας ἐχώλυς σώζειν, quaerebat salutem, quam ipse stulte servare pro- 
Tic ἄρα νοῦν ἔχων xal καιρὸν χρηστότητος καὶ δι-ὀ hibuerat.Quis ergo sans meutis et sciens benigni- 
χαιοσύνης εἰδὼς, ἐλέους αὐτὸν ἄξιον ἔκρίνεν dv; latis tempus et justitie, eum judicaverit dignum 
οὐκοῦν οὐδὲ ὁ μέγας τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος, xai εἰδὼς misericordia,qui, ut dicitur, captus erat suis pen- 
νέμειν τε ἔλεον ἐψ’ οἷς δεῖ, καὶ οἶχτον ἐπέχειν ὅτε nis,et bos ex se prebebat flagellum ? Nec ergo ille 
Oct, xal ἀναδάλλεσθαι τὴν συμπάθειαν. "Ht: γὰρ — magnus homo Dei,qui et sciebat misericordiam trí- 
εἰς τοῦτο φέρειν xal τὸ τοῦ θείου, φημὶ, ἩἩσαίου, buereubi oportet, et sustinere quando oportet, et 
τὸ elg σταμοὺς xai μέτρα κεῖσθχι παρὰ θεῷ τὸν differrecommiserationem. Sciebat enim eo aperte 
ἔλεον, Αὐτοῦ τοιγαροῦν πρὸς τῷ θυσιαστηρίῳ χειμέ- — spectare illud divini Isai: $5: [n stateris et mensu- 
νοῦ, xal μόνον οὐχ ἐχθανεῖν ὑπὸ τοῦ φόδου μέλλον- ris sitam esse apud Deum justitiam. Cum is ergo 
τος, οὗτος ζηλώσας ὑπὲρ τῆς "Exxinslac, ἣν (dox jaceret ad aram, et timore prope esset moriturus, 
πάντως ὑπὸ τῶν ἐκείνου νόμων ἐξυδρισμένην, xou hic vir divinus zelo motus pro Ecclesia,quam om- 
καιροῦ πρὸς τοῦτο χαλοῦντος, ἀνχδὰς ἐπ᾿ oxpibàv- — nino videbat fuisse affeetam contumelia ab illius 
voc, ὥστε πᾶσι γενέσθαι καταφανὴς, ἤλεγχέ τε αὐτὸν legibus,ad id vocante occasione,conscendens sug- 
ἐπικαίρως, καὶ λαμδάνειν ἀπόπειραν τοῦ καλῶς — gestum, uL esset omnibus manifestus, eum oppor- 
ἔχοντός ἐκέλευς νόμο», Τί τοῦτο ποιῶν ὁ σοφώτατος ; tunearguit,el jussit preclare sue legis facereperi- 
ἄμα μὲν τὴν τοῦ θεοῦ δικαιοσύνην xai τοὺς τῆς culum. Cur autem hoc faciebat vir sapientissimus ? 
Hlpovoz; νόμους ἐπαίρων, ἅμα δὲ χαὶ τοῖς σφόδρα Simul quidem,ut extolleret Dei justitiam et leges 
τολμηροῖς ὑποτεμνόμενος τὴν αὐθάδειαν, εἷς καιρόν — Providentiss,et audacium hominum ffrangeret arro- 
τε xàxtlvov ὑπομιμνήσκων, ὅσον ἐστὶ τοῖς ἀνθρώ- "gantiam, et ut illum in tempore admoneret quan- 
ποις χρήσιμον τὸ φιλάνθρωπον, Tauta τοῖς οὗ «x- ium hominibus bonum sit clementia.Hepc non bonis 
λοῖς λογισταῖς, οὐδὲ τὸ ἐχείνου πνεῦμα γινώσχουσιν — ratiocipatoribus,et qui ejus spiritum non noverant, 


ἔξω τοῦ χαιροῦ πίπτειν ἐδόχει, xai φορτιχὸς ἐνομί- 
ζετο, «al εἰς ἀππλαγχνίαν ὁ πάντων φιλανθρωπό- 
τατος διεδάλλετο * τὸ δὲ ἣν ὅλως φιλαυθρωπία, καὶ 
γῆλος ὑπὲρ αὐτῆς κχαιριώτατος, ἵνα εἰδῶσιν οἱ 
σχλτηροὶ παντάπασι «zi ὠμόθυμοι, ἄνθρωποι ὄντες 
καὶ ἀνθρωπίνης ἡττώμενοι ἀσθενείχς, χαὶ ἐπεὶ τὸ 


25 Isa. xxvin, 11. 


videbantur extra tempus cecidisse: et importunus, 
proh dolor,existimabatur,qui erat mitissimus : et 
accusabatur δέον 188, qui erat omnium humanissi- 
mus. [d autem erat omaino humanitas, et pro ea 
zelus vel opportunissimus, ut cognoscerent, qui 
erant omnino duri et crudeli animo, se homines, 


(14) Eutropium ad ecclesiam paulo post Paschatis dies, anno 309, confogisse memorat Baronius 


toin. V Annal. 


1111 


MENSIS JANUARIDUS. 


1112 


vel ab humana victi inGrmitate: οἱ cum in fratrum ἃ χρηστὸν ἐν τοῖς τῶν ἀδελφῶν ἠγνόησαν παρχπτώ- 


delictis ignorarint benignitatem,eam discerent in 
suis: et cum didicissent, quidquid est humanum et 
immisericors, et benigni misericordes fierent per 
ponitentiam. Sic ergo paulatim in nonnullorum 
animis non recte iu eum versabatur odium.Sed de 
hae re quidem et de exilio,quod omnem superat 
injustitiam,exspectate paululum.Nunc autem,quse 
id prescesserunt,et qui nec sunt quidem prseter- 
mittenda, mandet auribus oratio. 

XXVI. Sanctum virum eo tempore res quedam 
aíficiebat molestia, et igne zeli implebat cjus ani- 
mam.Etenim permissum erat Arianis intra civita- 
tem habere conciliabulum : quod quidem fuerat 
multis causa,ut eodem, quo ipsi,laborarent morbo 


mal opinionis.Opportunum itaque tempus nactus, 8 


quando imperator venit ad sacrum, festo eum ad 
jd vocante (erat autem dies Epiphaniorum (12) : 
Dic mihi,inquit,o imperator: si quis huic pulchre 
et pretioae (ostendens coronam quam habebat in 
capite) quosdam abjectos et obscuros lapides inse- 
ruisset, videturne tibi hoc esse tolerandum, et non 
tanquam universa per illos afficeretur contumelia, 
segre tulisses? Gum is autem veritati sermonis an- 
nuissel : Quid vero, inquit, non existimas univer- 
sorüm Regem irasci,si in pia civitate,et qui om- 
nino recte se habet, pars,que male sentit, sinatur 
habitare, cum oporteat vel ab ipsis exigere, ut 
convertantur : velai perseverent, protinus expel- 
lere? Hac cum audiisset imperator,non distulit, 


pact, ἐν τοῖς ἑαυτῶν μάθωσι, xxi ποθήσωσι͵ x1 
χρηστοὶ γένωνται διὰ μετανοίας. Οὕτως οὖν xsv 
ὀλίγον ψυχαῖς τισιν οὐ κσλαῖς τὸ πρὸς αὐτὸν ἐστρέ- 
ecco μῖσος, ᾿Αλλὰ τὰ μὲν περὶ τούτου καὶ τῆς 
ἀδικίαν πᾶσαν ὑπερδαλλούσης ὑπερορίας, πρὸς ὀλίγον 
ἀναμεινάτω" νῦν δὲ τὰ φθάσαντα ταύτην, καὶ 
ὅσα μηδὲ πιρελθεῖν ἄξιον, ὁ λόγος νεμέτω ταῖς 
ἀχκοτῖς. 


κζ΄. ᾽᾿Ελύπει τὸν ἅγιον πρᾶγμα τοῦ τότε καιροῦ, 
καὶ πυρὶ ζήλου τὴν αὐτοῦ ψυχὴν ἐνεπίμπρα. Kr 
γὰρ εἴσω τῆς πόλεως τότε τὰ συνέδριχ τοῖς 'Αρει:- 
νοῖς ἦν ' ὅπερ πολλοῖς αἴτιον χατέστη τῶν amos 
etépov, τοῦ τὴν αὐτὴν ἐχείνοις νοσῆσαι κακοδοξίαν͵ 
Καιροῦ τοίνυν ἐπιτηδείου τυχὼν, ἡνίκα ὁ βασιλεὺς 
τῷ ἱερῷ προσῆλθε͵ τῆς ἑορτῆς εἰς τοῦτο καλούσης 
(ἣν δὲ ἡ τῶν ᾿Επιφανίων ἡμέρα), Εἰπέ μοι, ἔφη, ὦ 
βασιλεῦ, εἴ τις τῷ καλῷ τούτῳ καὶ πολυτίμῳ, δείξας 
τὸν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς στέφανον, λίθους τινας ἀζήλους 
καὶ ἀμχυροὸὺς ἔτυχε παρενείρας, ἄρα σοι ἄνεκτὸν 
ἔδοξε, xal οὐχ ὡς τοῦ παντὸς δήπου δι᾽ ἐκχεινων 
δόριζομένου χαλεπῶς ἤνεγκας ; τοῦ δὲ τῷ awe 
τοῦ λόγου συγχατανεύσαντος, Τί δὲ φησὶν, οὐχὶ χε 
τῷ βασιλεῖ τῶν ὅλων δι’ ὀργῆς εἶναι δοκεῖς, cius; 
ἐν εὐσεύεῖ πόλει, καὶ διὰ πάντων ἐχούστ xilx, 
καχοδόξων ὄμιλος ἀνίεται κατοιχεῖν, δέον ἢ τῇ, 
ἐπιστροφὴν αὐτοὺς ἀπαιτεῖν ἢ ἐμμένοντες ὁ; 
τάχιστα ἀπελαύνειν : Τούτων ἀχούσας 6 βασιλιὺ:, 
τοὺς πρώτους αὐτῶν μεταπέμπεται, πεῖραν ληϑό- 


mec est cunctatus: sed primos eorum statim accer- C μενος, εἰ ἀποστῆναι τῆς φευχτῆς πείθονται [γρ. zi- 


siit,et ex eis scire voluit,an in animum inducerent 
a fugienda desistere opinione, minatus exsilium 
et bonorum suorum privalionem iis,qui non pare- 
rent.Cum autem vidisset eos esse immedicabiles, 
minas deduxit ad effectum, et jussit eos expelli e 
civitate.Hoc effecit,ut multi errorem dediscentes, 
serecia adjungerent opinioni,quod nollent corpo- 
ris sustinere afflictionem,anime vitium ejicientes: 
et quod laboriosum fugerent exsilium, se improbi 
potius dogmatis laudabili exsilio condemnantes,et 
utraque recte fugientes.Quicunque autem fuerunt 
omnino incurabiles, ii peraetuo damnati exsilio, 
versabantur exira regiam. civitatem, sue anima 
morbo se oblectantes,et eum deponere, non autem 


θωνται] δόξης, ὑπερορίαν ἀπειλήσας τοῖς iztbwt 
καὶ τὴν τῶν ὄντων στέρησιν. 'O« δὲ ἐἑώρε yn 
μεταπειθομένους,͵ τῆς πόλεως ἀπελχαθῆναι χκελεκι. 
Καὶ οὕτω πολλοὶ τὴν πλάνην ἐξομοσάμενοι, τὸ 955, 
προσέθεντο δόξῃ " ὅσοι δὲ μὴ ἦσαν τὴν κχαχίαν Hn 
μοι, οὗτοι τὴν ὑπερορίαν χαταχριθέντες, ἔξω τὸ 
τῆς βασιλίδος διέτριόον πόλεως. Εἶτα χρόνου τινὸς 
διαῤῥεύταντος, ὑπὸ τῶν εἴσω τῶν βασιλείων a»a* 
τὰ ἴσα νοσούντων χατὰ τὸ λεληθὸς συγχρατούμενο, 
ἀλλά γε xai παῤῥησίας αὐτοῖς κατὰ μιχοὺν ὑπανοι- 
γομένης, ἐθάρσησαν ἔν τισι τῶν ἐπισίμων ἡμερῶν, 
ἐν αἷς εἰώθασι «υἱνεσθχι συνάξεις, χαὶ αὐτοὶ τῇ» 
πόλιν εἰσιέναι, χαὶ τὰς στοὰς ἀθροίγετθ::, 
ᾧδάς τε τινας ἀντιφώνους ἄδειν͵ καθὼς ety os δοξης, 


περὶ 


habere miserobiliter erubescentes. Deinde cum Ὁ συντεθειμένας. Εἰς τοῦτο δὲ ἀναιδείας προῦλθοιν, 


tempus aliquod effluxisset ab iis qui intra aulam 
imperatoris eadem sentiebant (13), latenter con- 
gregali,sic eis paulatim aperia dicendi libertate, 
ausi sunt illi in quibusdam diebus insignibus, in 
quibus solent ccetus convenire,ipsi quoque ingredi 
civitatem et cogi in porticibus, et libere quadam 
antiphona ipei canere cautica, composita conve- 
nienter eorum opinioni ; el quod queis pia auris 
abhorruerit,paulatim processerunt eoimpudentism, 
ut eliam orthodoxis psallentibus exprobrarent ho- 


(12) Hac contigisse autumat Baronius post exor- 
tam orthodoxos inter et Arianos controversiam. 


ὡς xai τοῖς ὀρθοδόξοις ψάλλοντας ὀνειδίζει» τὸ 
ὁμοούσιον, xal εἰς (nv αὐτὸ θέσθαι, Ποῦ ποτ: εἶσι, 
λέγοντας, οἱ τὰ τρίχ μίαν εἶναι πρεσδεύοντες δύνι- 
Mtv; ταῦτα τὸν μέγαν ἀχούσαντα πολλῷ πλέον ὁ τῆς 
εὐσεδείας ἀνέφλεγε ζῆλος. ᾿Εδεξοίχει (25 μὴ v 
χαχὸν παῤῥησίας οὕτω xa14 μιχρὸν ἀπολχῦον ἐντρί- 
ψειέ τινας τῶν ἀφελεστέρων,͵ xai tr,» ὀρθῦγν πίστιν 
ἀπώμοτον αὐτοῖς θέμενον ἐπαγάγνιται πρὸς τὴν 
πλάνην. ᾿Αλλ᾽ ἀντισοφίζεται ἡ ἀρετὴ τῇ γαχίᾳ, vs 
ἀντιφώνους. ᾧδὰς καὶ αὐτὲς συνθεὶς, καὶ τῷ Àm 


(13) Vide Niceph. cap. 8, lib. xiu; Soorat. lib vi. 
cap. 8; Sozom. lib vri, cap. 8; Baron. an. 49. 


1113 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1114 


δεδωχὼς περὶ τὸ ἔωθινὸν ἄδειν, οὕτω τὰς τῶν alps- À mousion,et id execrandi in cantico ponerent : Ubi 


τικῶν ἠμαύρου κενοφωνίας. Τί τὸ ἐντεῦθεν ; φθόνος 
&vito τοῖς αἱρετικοῖς, xal θυμὸς ἄγριος, ἐξ οὗ ἕρις, 
kx δὲ τῆς μάχη, καὶ πρὸς ταύταις πληγαὶ, εἶτα 
ἐπιδουλαὶ, καὶ τέλος ἐξ ἑκατέρων θάνατοι * ὥστε xai 
ἕνα τῶν τῆς βασιλίδος εὐνούχων, Βρίσων αὐτῷ 
ὄνομα, τοῖς ὑμνῳδοῖς συναιρόμενον, λίθῳ πληγῆναι 
τὸ μέτωπον ᾿ ὅπερ ὡς βασιλέχ διχϑδραμὸν αἴτιον τοῖς 
αἱρετικοῖς κατέστη τοῦ παύσασθαι δημοσίᾳ τοὺς 
ὕμνους ποιεῖν, Οὐδὲν δὲ οἷον καὶ περὶ τῶν ἀν- 
τιφώνων τῶνδε διαλαθεῖν δῶν, τίς ἀρχ καὶ 
ἦρξεν αὐταῖς τῆς τπὑρέσεως. ᾿Ιγνάτιόν γάρ φασι 
τὸν θεοφόρον xai μάρτυρα πρῶτον ᾿Αντιοκεῦσι 
τοῦτο παραδοῦναι͵ ὄψει ἐχεῖνον θειοτέρᾷ,ψ παραλα- 


sunt, dicentes,qui tria unam defendunt esse vir- 
tutem? Hac cuin audiisset ille magnus, eum pieta- 
tis zelus magisincendit.Verebatur enim ne malum, . 
sic rursus loquendi libertatem assecutum, esset 
aliis causa exitii. Machinatur itaque virtus contra 
vilium,et cum ipse antiphona composuisset canti- 
ca,et dedissel populis canenda in matutino, effe- 
cit ut sic evanescerent inanes voces hazreticorum. 
Quid deinde consequitur? Fuit accensa hereticis 
invidia et ira agrestis,ex qualis orta est: ex ea au- 
tem;pugne, et prater eas plagae; deinde insidis,et 
postremo cedes ex utrisque,adeo ut unus quoque 
ex eunuchis imperatricis, nomine DBryson, favens 


δόντα, xal ἀγγέλους ἀντιψάλλοντας ἀλλήλοις io- pg cantoribus orthodoxis, in fronte fuerit percussus 
ρακότα xai ταύτῃ τὸν ὕμνον τῇ σεπτῇ Τριάδι mpoc-  lapide.Quod quidem cum pervenisset ad aures im- 


φέροντας. 


peratoris, vetuit haereticis, ne amplius hymnos 


publice facerent. Satius autem fuerit de antiphonis quoque canticis dicere, quisnam fuerit auctor 
eorum inventionis. Dicunt enim divinum el martyrem Ignatium hoc tradidisse primum Antiochenis 
non domi sus et a se inventum, sed diviniori quadam visione, ut ille cum Deo magnam habebat fa- 
miliaritatem, acceptum : ut qui viderit angelos sic inter se contra psallentes et hymnum offerentes 


adorande Trinitati. 

KZ', Kal τοῦτο δὲ τὼν περὶ ᾿Ιωάννου ἱστορημέ- 
νων ἥκιστα παριδεῖν ἄξιον. Λέγεται γάρ, χαὶ πολλῶν 
στόμασιν ἔδεται, ὁσάχις ἂν τὸν θεῖον ἄρτον ltpoup- 
γῶν ἀναφέροι, ἔνθουν ὅλον γινόμενον, συμθόλοις 
τισὶ τὸ τοῦ Θεοῦ ἄγιον Πνεῦμα ἐπὶ τὰἀϊπροχείμενα 
δῶρα καταδαῖνον ὁρᾷν. 'Ενὸς γοῦν ποτε τῶν παρ- 
ἱσταμένων αὐτῷ λειτουργῶν γυναίῳ τινὶ τῶν δια- 
κυπτουσῶν ἄνωθεν προσχόντος τὸν ὀφθαλμὸν xal 
περιέργως αὐτὴν προσύλέποντος, 
μὲν οὕτω τὴν ϑεωρίαν τοῦ πνεύματος ᾿ ἐχεῖνον δὲ μὴ 
ἀγνοῆσαι, ἀλλὰ τὸν μὲν λειτουργὸν αὐτίκα μεταχι- 
vga: τῆς στάσεως, αὐτὸν δὲ τῆς συνήθους ὄψεως 
μὴ διαμαρτεῖν * εἴτα πρόνοιαν καὶ τοῦ μέλλοντος 
θάμενον, παραπειάσμασιν ἐπιτρέψαι τὰ ὑπερῷχ 
διχτειχίζεσθαι. 


διχκρουσθηναι C 


XXVII. Porro autem ex iis,quz de Joanne tra- 
duntur, hoc minime est pretermittendum.Dicitur 
enim el multorum sermone celebratur,quod cum 
divinum panem consecrans eitolleret, totus a 
Deo afflatus, (quid autem horum est incredibile 
in tam sancta anima?) quibusdam signis videbat 
Dei Spiritum ad dona proposita descendere. Cum 
autem unus ex ministris, qui ei assistebant, in 
quamdam mulierem ex iis, qua desuper solebant 
despicere, (o tuam omuia pervadentem, o mali- 
gne, improbitatem) oculum conjecisset, et eam 
curiose aspiceret, sic quidem magno Joanni fuit 
depulsa visio sancti Spiritus. Ille autem non 
ignoravit, sel ministrum quidem statim movit e 
sua statione : ipse vero consueta visione ne sic 


quidem est frustratus. Deinde futuri quoque curam gerens, jussit velis superiora muniri tabulata (14). 


KH'. Ποὺ δὲ xal τοῦτο παριδεῖν δίχαιον, Ev μὲν τῶν 
περὶ αὐτοῦ λεγομένων ὃν, ἱκανῶς δὲ ἔχον ψυχῇ χα- 
ρίσασθαι φιλοθέῳ͵, καὶ πρὸς ὕμνον αὐτὴν διχθερμά- 
ναι τοῦ χτίσαντος ; "Ἔχει δὲ οὕτως * ᾿Ανήρ τις κατ᾽ 
ἐχεῖνο χαιροῦ, αὐτός τε ὀμόφρων Μαχεδονίῳ τῷ 
αἰἱρετιχῷ Tv, χαὶ τὴν γυναῖχα τὰ αὐτὰ ἐχείνῳ δοζᾶ- 
ζουσαν siye, Τοῦτον ὁ μέγας ἐντέχνως περιελθὼν, 
θήραμα τῆς αὐτοῦ γλώττης ποιεῖται, καἱ τῇ τῶν 
πιστῶν προστίθησιν ᾿Εχχλησίᾳ, Εἴτα ἐχεῖνος πάλιν 
πείθειν τὴν σύνοικον ἐπειρᾶτο, Ἡ δὲ γυνὴ, ἅτε δὲ 
γυνη, καὶ τοῖς ψεύδεσι μᾶλλον, ἢ τῇ ἀληθείᾳ προσ - 
ἔχουσα, ἔλεγε μὲν τῷ ἀνδρὶ συμφρονεῖν, χαὶ τὰ τῶν 
ὀρθοδόξων ὑπεγχρίνετο πρεσθδεύειν, τὴν δὲ καρξίαν 
οὐκ tlyt συμφθεγγομένην τοῖς φαινομένοις. Λαμ- 
ῥάνει τοίνυν μίαν ἀπό πινος τῶν πνευματομάψων 
ἄρτου μερίδα, καὶ ταύτην κατὰ τὸ λεληθὸς τῇ παι- 
δίσχῃ πιστεύσασα, τῷ τῶν πιστῶν ἱερῷ σὺν τῷ ἀν- 
ὁρὶ πρόσεισι, μετασχεῖν τῶν ἀγιασμάτων προσποι- 


XXVIII.Quomodo autem justum fuerit boc quo- 
que preterire,quod est quidem unum ex iis, que 
de eo dicuntur, pie vero animse polest esse valde 
gratum,et eam accendere ad hymnum Creatoris ἢ 
Sic aulem habet : Vir erat quidam ille tempore, 
qui ipse quoque idem sentiebat cum Macedonistis, 
et habebat uxorem, qux eamdem,qvam ipse, ha- 
be5at opinionern.Eum magnus Joannes sapienter 
et artificiose aggressus, sua lingua ceperat et ad- 
junxerat Ecclesi: fidelium.Deinde ille rursus co- 
nabatur persuadere ejus uxori,ul eamdem teneret 
sententiam.Mulier autem, ut que esset mulier, et 
aitenderet mayis falsum, quam veritstem,dicebat 
se quidem eadem sentire quie maritus, et ea, que 
orthodoxi similiter atque ille, tenere; cor autem 
ininime habebat idem loquens,quod lingua:nulens 
sicut prius cum marito errori,ita veritati postreme 
communicare Cum itaque a quodam ex Paeuma- 


(14) Ὑπερῷα, superiora tabulata, in quibus sunt mulieres in ecclesia separate a viris, 


1115 


MENSIS JANUARIUS. 


1116 


tomachis panis partem accepisset,eam quidem la- A ουμένη. “Ἔπειτα τὸν θεῖον ἄρτον λαδοῦσα, τοῦτον μὲν 


tenter credit ancillze fidei : ad fidelium autem sa- 
crum accedit cum marito, prte se ferens se parti- 
cipem fore sanetificatorum. Deinde cum panem 
divinum accepisset, eum quidem rursus latenter 
tradit ancill» : ejus vero loco accepit eum, quem 
habuerat ab hereticis. Postquam autem eum ori 


ἐν τῷ ἀφανεῖ πάλιν τῇ παιδίσκῃ δίδωσιν, ἀντιλαμ- 
δάνει δὲ τὸν ix τῶν αἱρετικῶν. Ὡς δὲ τοῦτον τῷ 
στόματι προσῆγεν (ὦ τοῦ φριχτοῦ θχύματος !) εἰς 
λίθου φύσιν ἑώρα μεταδαλόντα, Αὕτη μὲ οὖν ἐξει- 
ποῦσα τὸ γεγονὸς xal πιστεύσασα, τῆς μερίδος τῶν 
πιστῶν σὺν τῷ ἀνδρὶ γίνεται, Ὁ δὲ λίθος ἕν τινι τῶν 


admovit, (o stupendum miraculum,o quam aperta τὰ ἱερὰ τηρούντων ἀποτίθεται οἴχων. 

et expressa fuit imago mentis eorum, qui dederant) vidit eum mulatum in naturam lapidis. Atque ipsa 
quidem cum enuntiasset id, quod factum fuerat, et credidisset, ipsa quoque fit e numero piorum. 
Lapis autem reponitur in quadam domo ex iis, 4088 sacra servant. 

XXIX.Aggreditur nunc oratio res Gainzg,quem- ὠ K6'.'Opyg δὲ à λόγος xal τὰ κατὰ τὸν Γ᾿ αἵνᾶν ἤδη 
admodum se habeant, tradere auribus fidelium : παραθεῖναι ταῖς ἀχοχῖς * ὃς Κελτὸς μὲ ἦν τὸ γένος͵ 
qui erat quidem genere Gallus,nihilominus autem οὐδὲν δὲ ἧττον xal τὴν γνώμην βάρδαρος. Ὑπὸ Ῥω- 
mente quoque Barbarus. Cum esset vero Romanis ,, μαίοις δὲ γινόμενος, καὶ τῷ καταλόγῳ τοῦ σιρατο 
subjectus. et relatus in numerum exercitus, οἱ συναριθμηθεῖς, εἴτα ταῖς κατὰ μιχρὸν προύδοις 
deinde paulatim progrediens,majoresgradus esset μειζόνων ἐπιτυγχάνων βαθμῶν, τέλος καὶ στρττ- 
assecutus, postremo creatur etiam dux exercitus ηγὸς τῆς ἱππικῆς τε χαὶ πεζῆς τῶν Ῥωμαίων γει- 
Romanorum, tam equestrium, inquam, copiarum ροτονεῖται δυνάμεως. Οὗτος τῆς ᾿Αρείου δόξης ἐχ- 
quam pedestrium. Is cum acriter defenderet opi- θύμως ἀντιποιούμενος, ἐθαῤῥησε πχρὰ βασιλέως ἕνε 
nionem Arianorüm, ausus est ab imperatore pe- τῶν εἴσω τῆς πόλεως τοῖς ὁμοδόξοις αἰτῆσαι vxor. 
lere unom templum iis, qui erant ejusdem cujus ᾿Αρκάδιος οὖν αὐτίκα (xal γὰῤ οὗτος διεῖκε τότι 
ipse opinionis,ex iis templis,que erant in civitate, τὴν βασιλείαν) τὸν τοῦ Θεοῦ μεταπεμψάμενος 3 
Arcadius ergo protinus (ille enim tunc tenebat 6p»xov ἠξίου πρὸς τὴν αἴτησιν ἐπινεῦσαι, ἀνδρεία; 
sceptra imperii Romanorum),Dei homineaccersi- τὰ τῆς kxtlvoo ὑπομιμνήσχων, xal ἣν ἑώρα τυρεν- 
to,rogabat ut petitio ejus exaudiretur,ejus virtutem — vóx. ὑπὸ τούτου μελετωμένην διανιξάμενος, ὥστε 
illirevocansin memoriam,ettacitesigniflcanstyran- τῇ θεραπείᾳ ταύτῃ, φησὶ, τοὺς τοῦ βαρδάρου τιϑεε- 
Didem,quam ipsum videbataffectare:utsic,aiebat, σευθῆναι θυμούς. Ὁ δὲ πάντα ἄριστος ἐκεῖνος ἀνὰ 
Barbari mansuescatanimus.Et sie quidem impera- οὐδὲν τούτῳ [is. οὐδ᾽ ἐν τούτῳ] τοῦ θείου 9X» 
tor.Ille autem lingua plane aureus,statim estendit καὶ οὗπερ εἶχεν ἐχλαθόμενος ἀξιώμάτος, Οὔ, φησὶν, 
se etiam habere aures, que lingue nihil cederent, C εἴ τι δ᾽ ἃ. καὶ γένοιτο, τοιούτῳ δὴ παρα ὡρῆσει rei- 


et quae possent judicare,quibusnam orationibus pa- 
rere oporteat,et quibusnon.Statim ergo renuit,divi- 
ni metus nonoblitus et ejus, quam hab:cbst,dignita- 
tis:et dicit senon esse permissurum,quodcunque ac- 
ciderit. Quomodo enim sustinuerit, qui non el a 
mente et a pietate procul discesserit, ut qui ingre- 
diuntur rectum tramitem veritatis,et Christum de- 
fendunt, esse unum veneranda illius Trinitatis, 
amandentur extra sacra vestibula : ii autem,qui se 
magnifice jactantem et audacem linguam in eum 
movent,ii,inquam(o profanos pedes)intra domum 
illius introducantur ? Sed si quid euin vereris, o 
imperator, cum tu mihi eum deduxeris in cons- 
pectum, omnem curam depone,ea solum qua di- 


μήμχτι, Πῶς γάρ τις ἂν ἀνάσχοιτο φρενῶν mi cm 

δείας μὴ πόῤῥω κείμενος, τοὺς μὲν τὸν τῆς ἀληβεὶςς 
λόγον ὀρθοτομοῦνταςε, καὶ τὸν Χριστὸν ἕνα τῆς σεετῖς 
Τριάδος εἶναι ὁμολογοῦντας ἔξω βαλεῖν, τὼς € 
βλάσφημον γλῶτταν χαὶ τολμηρὰν κατ᾽ αὐτοῦ n- 
νουντας εἷς τὸν oixov (φεῦ !) τὸν ἐχείνου εἰσαγ:γεῖν; 
ἀλλ᾽ εἴ τι xal τὸν ἄνδρα ὑποπτήσσεις, ὦ βασιλεῦ, 
ἐμοὶ τοῦτον χατ᾿ ὀψιν παραγαγὼν, αὐτὸς ἀμέλει: 
ἀκροατὴς μόνον τῶν λεγομένων γινόμενος, Ἐπ 
γὰρ πείσω διαλεχθεὶς, μὴ τοιαῦτα ἐπιζητεῖν βούλι- 
σθαι, ἃ μηδ᾽ ὅλως θέμις ἐστὶ παρασχεῖν, "Hoün τῶ 
τῶν ἀκούσας 0. βασιλεὺς, xal τὴν ἐπιοῦσαν dux χὲ 
τοῦ θείου παρόντος ἀνδρὸς xai Γαϊνᾶς πρόσεισιν * αὖ- 
τὸς μὲν, ὡς χθὲς καὶ πρώην, Éva τῶν ἱερῶν οἴκων ἐκ 


cuntur suscultans. Ερο enim cum eo disserens per- Ὁ βασιλέως αἰτούμενος * ᾿Ιωάννης δὲ μὴ ἐξεῖναι w 


suadebo, ne ille velit ea a te petere, qua non est 
fas omnino prabere.Lotatus est his auditis impe- 
rator,et die sequenti, cum simul etiam adesset vir 
divinus, accedit quoque Gainas, ipse quidem sicut 
heri et nudiustertius petens ab imperatore unam 
ex sacris domibus: Joannes autem dixit,non licere 
imperatori audere aliquid in rebus ecclesiasticis, 
si velit omnino esse pius. Quid vero, non mihi 
quoque,inquit Barbarus una cedes oratoria permit- 
tetur ad precandum? Nullum est templum, inquit 
magnus Joannes, quod non tibi pateat : nec est 
quisquam te prohibiturus,si velis orare.Sed sum, 
inquil, allerius sect; : et ideo volo seorsum cum 


βασιλεῖ, ἔφη, ἐκχλησιαστιχὼῶν πραγμάτων κατατοὶ" 
μᾷν, εὐσεδεῖν ἥλως προαιρουμένῳ, Τί δὲ οὐχὶ xs 
ἐμοὶ, φάναι τὸν βάρδχρον, τῶν εὐχτηρίων εἷς εἰ 
προσευχὴν ἀνεθήσεται ; Λπας σοι ναὸς ἡνέῳχται, εἷς 
πεν ὁ μέγας, xxl οὐδεὶς ὁ χωλύσων προσεύχεσια 
βουλομένῳ, ᾿Αλλὰ συμμορίας, εἰπεῖν ἔκετνον, ἑἐτί- 
pxc ἐγὼ, καὶ διὰ τοῦτο συνεχκλησιέζειν αὐτῇ κεῖ; 
μόνας αἰτῶ. Αἰτῶ δὲ πάντως αἴτησιν o) μεμκτῆν, 
οὐδεὶς ὑπαχοῖιν ἀπροφάσιστον, πολέμοις ὅσοις χε 
ἑχάστην παρχδαλλόμενος, xal τῆς ἐμχυτοῦ ψυχᾷ 
χαὶ τῶν χινδύνω"» τὸ τῆς πολιτείας λυσιτελὲς dir 
τόμενος. ᾿Αλλ᾽ Exi, ὦ βέλτιστε, φάναι τὸν ἅγιον, 
οὐμενοῦν ἐλάττους τῶν πόνων τὰς ἀντιδόσεις, εἴπῃ 





1117 VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 1118 


δὴ xal στρατηγὸς εἴ, xal τιμῆς τῆς τῶν ὑπάτων À ea versari in Ecclesia.Non est mea petitio repre- 
ἠξιωμένος. Οὐδὲν δὲ ἄτοπον xai τοῦτα σχοπεῖν, οὗ hendenda,et quc non justam habeat occasionem, 
μὲν ἀδοξίας ἦσθα πρότερον, οὗ νῦν δόξης, καὶ οἵα μὲν — cum belli pericula quotidie adeam, et reipublicie 
4 προτοῦ πενία, οἷός δὲ οὔπερ νῦν ἀπολαύεις πλοῦτος, — Utilitalem vite mer prz:feram.Sed habes,o optime, 
Τοῦτο σε χρὴ ἐνθυμούμενον εὖ νοεῖν, καὶ μηδὲν inquit sanctus, laborum non minores remunera- 
περὶ τὴν οὕτω τιμήσασαν βασιλείαν ἀγνωμονεῖν. tiones ; siquidem es dux exercitus,et consularem 
Πρὸς ταῦτα τὸν Γαϊνᾶν οὐδὲν καίριον ἀντειπεῖν honorem es assecutus. Satius autem fuerit hoc 
ἔχοντα, προχρῖναι τὴν σιωπήν" θαυμάσαι δὲ xal quoque considerare, quam antea quidem esses 
βασιλέα xal τοὺς περὶ αὐτὸν, ὡς kv ὀλίγῳ τὸ πολύῤ- — obscurus et ignobilia, quantus vero sit nunc tuus 
ῥημον τῆς βαρδαριχῆς πεφίμωτο προπετείας. Xpó- splendor et quanta gloria: et quanta quidem esset 
νοῦ δὲ ἐν τῷ μεταξὺ διελθόντος, ἢν ὃ l'aivac kx πολ- antea paupertas,quantis autem nunc abundes divi- 
λοῦ ὥδινε τυραννίδα sl; μέσον ἐξενεγγὼν, τὰ πρὸς  liis.Hocte cogitantem,oportet esse benevolum, et 
Θράκην τε καὶ Μαχεδονίαν περιΐει κατατρέχων χω-  nonesseingratum inimperium,quod te sic honora- 
οἷα, καὶ ὅλῳ ποδὶ λῃϊζόμενος. Μηδενὸς δὲ μήτε πο- ΥἹί,6᾽ non ab eo petere que non licet.Cum ad hzc 
λεμον ἄρασθαι πρὸς αὐτὸν, μήτε πρεσδείαν διαχηρυ- — hihil haberet Gainas, quod apte responderet, ργῷ - 
χεύσασθαι θαῤῥοῦντος, ἡ γενναία ἐκείνη ψυχὴ καὶ τῷ p tulit silentium : ut qui pulchre reipsa didicisset, 
θείῳ πεπραγμένη φόδῳ, μηδὲν ὑπολογισαμένη, μήτε se in virum incidisse, qui non minus posset ver- 
τὴν πρὸ τοῦ διαφορὰν, μήτ᾽ ἄλλο τῶν, ὅσα θράττειν sare linguam, quam ipse gladium. Admiratus est 
οἶδε καὶ πτοεῖν ἀνθρώπου ψυχὴν, αἱρεῖται τὴν πρὸς autem imperator et qui aderant, quod tam paucis 
αὐτὸν ἄφιξιν, ἄνθρωπος ἡσυχίᾳ τοσαύτῃ σύντροφος,  barbaricsm temeritatis refrenata fuisset loquacitas. 
χαὶ μηδὲν τοιοῦτον ἰδὼν κινδυνῶδες, ἢ ἄγριόν τι xài Cumautem aliquantum effluxisset temporis, Gainas 
μανιεόν, Ἔξεισι μὲν οὖν εἰς αὐτὸν μάλχλ προθύλως quam 80) diu parturiebat tyrzpnidem,aperte edens 
τὴν ὑπὲρ πάντων πρεσδείχν ποιησόμενος. Ὡς δὲ in lucem,in Thracia et Macedonia faciebat incur- 
ἤδη πλησίον ἣν ( ἐπορεύετο δὲ κάτω νεύων, ἐν ἤθει siones eas populares et praedas ex eis agens. Ad ver- 
μὲν προσεχτιχῷ xal xosulp, βαδίσματι δὲ σχολαίῳ sus quem cum nemo auderet nec bellum fortiter sus- 
καὶ γαληνῷ, σαφῆ τῆς ἀρετῆς ἴχνη τῇ ὄψει διαση- — Cipere,nec apud eum fungi legatione,generosa illa 
μαίνων), ὃ βάρδαρος αὑτὸν θεασάμενος εὐθύς τε τοῦ anima et divino metu armata,neque timens prio- 
θυμοῦ ὑφῆκε xal ἥμερον ἔδλεψε, τοῦ οἰδήματος αὐτῷ — Tem illius cum ipso contentionem, neque quidquam 
τῆς ψυχῆς συσταλέντος. ᾿Ικανὴ γάρ σώφρων ὄψις καὶ eorum,qua solent animum frangere et perterrere, 
χοσμία κατάστασις ὀφθαλμόν τε ἄγριον ἱλεώσασθαι, — ad eum statuit proficisci : homo in summa quiete 
zal αἰδὼ xal σέδας εἰς τὴν ψυχὴν ἐμδαλεῖν. Δὐτὸν e, educatus, et qui nullum unquam tale viderat peri- 
δὲ καὶ δέος slenAüev ὁπομνησθέντα παῤῥησίας culum nec talem perturbationem.Alque egreditur 
ἐδείνης xal γλώττης, ἣν εὖ ἐκεῖνος μᾶλλον ἔστρεφε quidem valdo alacri animo, ipselegatione functurus 
κατ᾽ αὐτοῦ, ἢ αὐτὸς ἐχίνει τὸ δόρυ πρὸς πολεμίους, pro omnibus.Cum vero jam accederet,ambularet 
Διὰ ταῦτα γοῦν xal προσυπήντα καὶ προσέπιπτε, xai autem (lerram intuens, gestu quidem gravi et ho- 
τῆς αὐτοῦ λαδόμενος δεξιᾶς, τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτὴν  neslo, incessu vero tardo et tranquillo, manifesta 
ὡς ἁγιάσουσαν ἐπετίθει, Πρὸς δὲ καὶ τοὺς παῖδας  virtulis vestigia in vultu significans, Darbarus hoc 
πρὸ τῶν ποδῶν αὐτοῦ τῶν ἁγίων πίπτειν ἐποίει, aspiciens,non amplius erat Barbarus : sed statim 
Εἴτα λόγων καὶ παραινέσεως ἡδυτάτης ἀχούσας et iram remisit, et placide aspexit, tumore animi 
πείθεται ῥᾳδίως, καὶ τὴν ἔχθραν λύσας, ὑπόσπονδος, eiquodammodo compresso tam moderato et tran- 
ὥσπερ πρῶτον, Ῥωμαίοις καὶ φίλος γίνεται, Οὕτω — quillo spectaculo. Quinetiam eum quoque invasit 
πολλάκις αἰδέσιμος Ou, καὶ λόγων εὐκαιρία xal timor, recordatumn illius dicendi libertatis, et qui 
σύνεσις, ἃ μὴ πολέμων. ἔπαυσε βία, ῥᾳδίως ἤνυσε  perterreri minime poteslspiritus,et verborumque 
χαὶ χατώρθωσεν. ᾿Αλλὰ νῦν μὲν οὕτω τῆς Ἰωάννου vires habent ex veritate,et qua valde possunt ani- 


Ὡττηθεὶς ἀρετῆς καὶ γλώττης, τὰ ὅπλα καταθεὶς, 
εἰρήνην ἔσχε πρὸς βασιλέχ " μετ᾽ οὐ πολὺ δὲ καχο- 
ηθείας τῆς προτέρας ὑπομνησθεὶς, xxl φυγὰς διὰ 
ράχτς γενόμενος, τῷ Ῥωμαϊκῷ στρατῷ περιπίπτει, 
χαὶ οὕτως ἅμα τοῖς ἄλλοις στασιασταῖς ἀπόλλυται. 
᾿Αλλὰ τὰ μὲν xatà [Γχἵνᾶν οὔτω, καὶ ταῦτα δὲ τῶν 


mum sauciare.Propterea ergo ei processit obviam 
et ad pedes procidit : et assumens ejus dexteram, 
imponebat oculis tanquam sanctificaturam. Pre- 
terea autem filios quoque fecit prociderearte san- 
ctos ejus pedes. Deinde cum verba et valde sua- 
vem audiisset admonitionem,facile persuadetur: 


πολλῶν ὀλίγα. et sublatis inimicitiis, (it Romanis, sicut prius, 
frederatus et amicus. lta sstepenumero venerandus vultus, et opportunitas et prudentia orationis, qute 
vis belli non potuit, facile effecerunt, et visa est plus potuisse oratio, quam gladius. Sed nunc qui- 
dem sic victus ἃ virtute et lingua Joannis, depositis armis, pacem est amplexus. Non multo post 
autem illa valde dulcia et aurea verba, erant, ut cum divina Scriptura dicam, inaures aurem in 
aure porci, οἱ /Ethiops quidem non mutavit pellem *4, et felis crocoti oblita, persecuta est ea 4088 
consueverat : et ipse quoque priorem complectens improbitatem, rursus cum aliis obibat Thraciam, 


*4 Arov. xi, 22 ; Jerem. xiu, 23. 


1119 


MENSIS JANUARIUS. 


1120 


res novas moliens: donec in Romanorum exercitum incidit cum aliis seditiosis : et sic malus ille 
male perit. Sed res quidem Gainz sic se habuerunt ; et hzc quidem diximus pauca ex multis, quae 
tum satis fuerit ad significandam ejus perversitalem, et magni illius viri virtutem. 

XXX. Similiter autem pro ecclesiasticisquoquere- A Δ΄, Τίς δὲ τὴν ὑπὲρ τῶν ἐχχλησιαστικῶν κανόνων 


gulis studium,et quem pro ipsis habebat zelum,sin- 
gulatim quidem nemo potest explicare.Sed tamen 
hoc quoque paucis,quoad ejus fleri potest,conabi- 
mur ostendere,tanquam universam equam fontis per 
modicum fluentum. Cum enim Constantinopoli 
Asiani episcopi numero viginti duo cum hoc ma- 
gno pontifice considerent [Ànn.400], repente uno 
sabbatorum episcopus quidam Valentinopolis,no- 
mine Eusebius,ex odio ad illum accedens, porre- 
xit libellos Synodo,qui erant adversusAntoninum, 
qui tunc Ephesinam sedem administrabat. Deinde 
etiam maximo sacramento adigit magnum Christi 
pontificemn, ea quee data fuerant, non leviter et in 
transitu tractaturum, sed ad examinationem quam- 
primum deducturum.Septem eutem capitibus com- 
prehensa erat tota accusatio. Sic autem habebat : 
Sacris vasis pretiosis iransmutalis,eorum materia 
unum esse ad vasa, que ejus et filii sui fuerunt 
nuncupala. Marmor rursus accepisse ex aditu; ba- 
ntisterii, et audaci manu et mente in balneo suo 
deposuisse. Columnas, 408 longo ante tempore 
intra templum fuerant reposita, in suo collocasse 
triclinio.Suum filium csedis reum, non divina nec 
humana reveritum, eum sua nimia auctoritate 
conservare adhuc immotum in diaconatu.Predia, 
inquit, a Basilina, quz erat mater Juliani abomi- 
nandi'imperatoris, Ecclesie consecrata vendidisse, 
et pretium sibi usurpasse. Cum uxori sua sponte 
prius renuntiassel, cum ea rursus coivisse, et ex 
ea filios suscepisse. His omnibus malis accedebat 
haec coronis,quod, tanquam sit licitum et permis- 
sum,auro vendat episcoporum ordinationes,adeo ut 
majores fiant, qui plus przbent pecunis. Ad hac 
homo Dei placide admodum et tranquille : Frater, 
inquit, Eusebi, iis, qu: propter animi dolorem 
fiunt, accusationibus maxima ex parte non sunt 
faciles probationes.Mittamus ergo in scriptis accu- 
sare Antoninum,cum doloris causas possimus cu- 
rare facilius. Cum is autem repente verbis utere- 
tur acrioribus, οἱ impudentissime affirmaret, se 
nulla animi perturbatione motum, sed veritate 
omnia accusare, dat beatus Joannes locum irz, 
arbitratus inimicitias esse causam accusationis : 
et cum Paulum Heraclese episcopum (videbatur 
enim is bene velle Antonino) rogasset, ut inter 
Dirumque pacem conciliaret,surgens ingressus esl 
in templum: tempus erim vocabat celebrandi divini 
mysterii. Sed hac ne minimum quidem placebant 
Eusebio, neque cessabat ab inimicitiis : sed vehe- 
menter invehebatur in Antoninum,et magnoin eum 
ferebatur impetu.Incertum autem,quomodo fuis- 
set in eum motus, et quonam animi motu fuisset 
incitatus.Itaque accedens, alterum magno Joanni 
tradit libellum cujuserat eadem cum priori senten- 
Vía. Preterea autem rursus quoque horrendis adigit 


Β τὸ πᾶν συνείληπτο τῆς κατηγορίας * 


σπουδὴν xal ὃν ὑπὲρ αὐτῶν εἶχε ζῆλον, κατὰ μέρες 
φράσοι ; πλὴν ἀλλὰ xal ταύτην δι᾽ ὀλίγων τινῶν 
ἀποδεῖξαι, ὡς οἷόν τε, πειρασόμεθα, ὥσπερ δὴ διὰ 
μιχρῶν ναμάτων ὅλον ὕδωρ πήγῆς. Κατὰ γὰρ τὴν 
Κωνσταντίνου τοῦ μεγάλου πόλιν ᾿Ασιανῶν ἐπισχό- 
Tuv δύο καὶ εἴκοσι τὸν ἀριθμὸν ὄντων, ἀρχιερεῖ τι 
τούτῳ τῷ μεγάλῳ συνεδρευόντων, doc μιᾶς τὼν 
σαδδάτων Εὐσέδιός τις Οὐαλεντινουπόλεως ἐπίσχο- 
πος παρελθὼν εἷς μέσους, λιδέλλους ἐπιῤίδωσι τῇ 
συνόδῳ, Κατὰ ᾿Αντωνίνου δὲ ἦσαν οὔτοι τοῦ τῆς 
᾿Εφέσου τὸν θρόνον διέποντος. Εἴτα xai Üpxy τὸν 
Χριστοῦ μέγαν ἀρχιερέα μεγίστῳ καταλαμβάνει τὰ 
δοθέντα ταῦτα μὴ παριδεῖν, ἀλλ᾽ ὅτι τάχιστε πρὸς 
ἐξέτασιν ἰνεγχεῖν. ᾿Εν ἑπτὰ δὲ χεφαλαίοις τούτοις 
εἶχε δὲ οὕτω" 
Κειμήλια ἱερὰ μετασχευασάμενος, τῷ αὐτῶν Ul 
σκεύη ποιήσειεν αὐτῷ τε χαὶ τῷ υἱῷ κατωνομασμένα, 
Μαρμάρους αὖθις τῆς εἰσόδου τῆς πκολυμθήθρες 
λχδὼν, τολμηρᾷ χειρὶ τῳ ἑαυτοῦ κατέθηκε βαλανείῳ͵ 
Κίονας εἴσω τοῦ ἱεροῦ, πολὺς ἐξ οὗ χρόνος, ἀποκει- 
μένους, τῷ αὐτοῦ ἔλεγεν ὑπόστῃσαι τρικλίνῳ. Τὸν 
υἱὸν τὸν ἑαυτοῦ φόνου φεύγοντα, οὐ θεῖα, οὐχ ἀνθρώ- 
viva δείσας, κατὰ πολλὴν οὗτος τὴν τόλμαν ἀκίνη- 
vov ἐν τῇ διτκονίᾳ εἰσέτι δεατηρεῖ, Χωρία, φησὶν, 
ὑπὸ βασιλίνης τῆς μητρὸς Ἰουλιανοῦ ou ἀπευκῖό- 
τατὰ βασιλεύσαντος καθιερωθέντα τῇ ᾿Εχκλησίᾳ͵ τω- 
λήσας οὗτος ἐξιδιώσατο τὰς τιμάς, Τῇ γαμετξ xni 

γνώμην ἀποταξάμενος πρότερον, πάλιν αὐτῇ συνίλ- 

0», καὶ παίδων πατὴρ ἐξ αὐτῆς γένοιτο, 8 ἰτὶ 

τούτοις πᾶσι τοῖς χαχοῖς χορωνὶς, ὅτι ὡς νόμψ Jpi- 
ται καὶ δόγματι, χρυσίου τὰς τῶν ἐπισχόπων χειρο- 
τονίας πωλεῖν, τῶν μειζόνων (φεῦ [) γινομένων τῶν 
πλείονα παρεχόντων, Πρὸς ταῦτα τὸν τοῦ Θεοῦ iv- 
θρωπον πράως πως ἂν εἴποις xal γαληνῶς, 'A- 
δελφὲ, φάναι, Εὐσέδιε, τοῖς διὰ λύπην κατηγο- 
ρίαις αἱ ἀποδείξεις οὐχ εὐχερεῖς. Χρὴ οὖν ἀπὸο- 
στῆναι τοῦ ἐγγράφως χατηγορεῖν ᾿Αντωνίνου, τὰς 
τῆς λύπης αἰτίας ῥᾷον ἰᾶσθχι δυναμένων ἡμῶν, 
Τοῦ δὲ λόγοις θερμοτέροις χρωμένου, καὶ ἰταμώ- 
tatz διχτεινομένου, μηδὲν χατὰ παθος, ἀλλὰ πρὸς 
ἀλήθειαν πάντα κατηγορεῖν. δίδωσι τόπον ὃ paxi- 
βίος τῇ ὀργῇ, ἀπέχθειαν εἶναι δόξας τῆς κατηγορίας 
τὴν πρόφασιν, xai Παῦλον τὸν Ἡραχλείας ἐπίσκοκον 
(ἐδόκει γὰρ οὗτος φιλίως ἔχειν πρὸς ᾿Αντωνῖννν) 
τὰ πρὸς εἰρήνην ἐπ᾽ ἀμφοτέρους διαπρεσδεύσασθαι 
ἀξιώσας, ἀναστὰς εἰς τὸ ἱερὸν εἴσεισιν. ᾿᾽Εκάλει γὼ 
ὃ χαιρὸς τῆς μυσταγωγίας, ᾿Αλλ᾽ οὐκ ἦν ταῦτ 
καὶ Εὐσεθίῳ ἀρέσκοντα, οὐδ᾽ ἔληγεν ἔχθρας, ἀλλὲ 
πολὺς ἣν κατὰ ᾿Αντωνίνου φερόμενος, καὶ ὁρμῆς 
ἀσχέτου χαὶ φορᾶς ἔμπλεως * ἄδηλον μέντοι, ὅπως 9 
κατ᾿ αὐτοῦ χεχίνητο, xai τίνι πάθει τὴν ψυχὴν 
ὁπεχνισμένος, Παρελϑὼν οὖν, χαὶ ἕτερον τῷ μεγόλῃ 
προτείνει βιδλίον, τὰ αὐτὰ ᾿δυνάμενον τῷ προτέρῳ, 
xal ὅρκοις πᾶλιν καταλαμβάνει φριντοῖς, xal αὐτὴν 
συνείρας τῶν βασιλέων τὴν σωτηρίαν, μὴ παριδεῖν 





1121 


VITA S. JOANNIS CHA YSOSTOMI. 


1122 


ἀνεξέταστον, Ὡς οὖν οὐδ᾽ ὅλως ἐκείνου τὴν ὁρμὴν A sacramentis, ipsam eliam adjungens salutem im- 


καθεχτὴν ἑώρα, xal ὅτι γε πάντων ἢ ὄψις ἤδη τὸ 
πρᾶγμα παρείληφε, τὰ μὲν θεῖα δῶρα ἑτέροις ἀν- 
ἐνεγκεῖν ἐπιτρέπει. μὴ χρίνας ὅσιον ἀχοῆς τοιούτων 
τῇ διανοίᾳ ἐπισχηψάσης παραστῆναι, τοῖς ἁγιάσμα- 
σιν * αὐτὸς δὲ τὸ βιόλίον μετα χεῖρας λαδὼν ἔξεισιν, 
Εἴτο τῷ Εὐσεδίῳ τὴν ῥύμην ὑπανεῖνχι βουλόμενος, Μὴ 
νόμιζε, ἔφη, ὅτι ἐξέσται σοι μετὰ τὸ ἀνχγνωσθῆναι 
τὰ ἐν χερσὶ καὶ ἀκοαῖς ταῖς πάντων πχραδοθῆνχι, δια- 
φυγεῖν τὴν ἀπόδειξιν, Οὔτε γὰρ δυνάμενον» δείχνύειν 
ἀπείργομεν, οὔτε δὲ μὴ δυνάμενον ἕλχομέν σε πρὸς 
βίαν. Ὡς δὲ ἐκείνῳ ἀπαραχώρητος ἡ ὁρμὴ ἦν, καὶ 
σφόδρα τὴν ἀνάγνωτιν ἐπισπεύδουσα, χελεύει τὸ 
βιδλίον ἀνχγνωσθηναι. Χαλεπῶν δὲ πάντων εἶναι 
δοξάντων, οἱ τών ἐπισκόπων τὴν ἡλιχίάν προάχον- 


peratorum; non hoc quidem episcopaliter,sed for- 
tasse civiliter, ne id przteriret citra examinatio- 
nem. Cum ergo vidisset illius impetum minime 
posse cohiberi,et eam rem ad omnium aures jum 
pervenisse,alios quidem jubet divina dona offerre, 
non judicans esse sanctum,cum aures incubuerint 
in talium rerum cogitationem,assistere sauctifica- 
lis; ipse autem libello in manus sumplo,egreditur. 
Deinde tanquam volens Eusebii impetum reprime- 
re: Ne existimes,inquit, postquam lecta fuerint,ea, 
qua sunt in manibus,et tradita auribus omnium,te 
facile posse effugere eorum probationem. Neque 
enim nos eum,qui potest probare,arcemus: neque 
eum, qui non potest, vi rapimus. Cum ille autem 


τες ἀπὸ τοῦ χείρονος αὐτοῖς εἶναι «κριθέντος, ὅπερ ἡ p acerrime instaret et urgeret, ut statim legeretur, 


τῶν χειροτονιῶν πρᾶξις Tw, γενέσθαι τὴν ἐξέτασιν 
ἐδοχίμασαν, εἰρηκότες ῥᾳδίαν οὕτω καὶ ἑπίτομον 
ἔσεσθαί τὴν διάγνωσιν, Εἰ γὰρ τοῦτο ἀληθὲς ἐλεγ- 
χθείη, περιττὴ τῶν ἄλλων ἡ ἔρευνα. Ὁ γὰρ τοῦ Πνεύ- 
μᾶτος, φησὶ, τοῦ ἁγίου τὴν δωρεὰν ὥνιον ποιεῖσθαι 
μὴ καταπτήξας, σχολῇ γ᾽ ἄν οὗτος κειμηλίων ἢ λί- 
θων ἢ χωρίων τῆς ἐκχλῃσίας ἐφείσατο, Συνέδοξε 
ταῦτα xai τῷ &ylp. Ὡς οὖν ἐρωτηθεὶς ὁ ἐγκαλούμε- 
νος ἔξαρνος ἦν, καὶ οἱ τὸ χρυσίον δὲ παρασχεῖν 
εἰσαγόμενοι γαὶ αὐτοὶ τὴν δόσιν ἀπείπαντο, ἐπέμενε 
καὶ οὕτως ἡ ἐξέτασις, καὶ παρέτεινεν ἕως ἤδη χλι- 
νούσης ἡμέρας. ἤλλλως οὖν τῶν χινηθέντων λυθῆ- 
ναι μὴ δυναμένων, εἰ μὴ μάρτυρες παραχθεῖεν, ἐφ᾽ 
ὧν τὸ δοῦναι moolÓn καὶ τὸ λαδεῖν, ἐπεὶ καὶ αὐτοὺς 
εἶναι μὲν ἔλεγεν ὁ κατήγορος, μὴ παρεῖναι δὲ μηδὲ 
ἐνδημεῖν, ὁ μαχάριος πρὸς τε τὸ χαλεπὸν τῆς εὑρέ- 
σεως, χαὶ πρὸς τὸ ἐργῶδες ἅμα καὶ χρόνιον τῆς τῶν 
μχρτύρων παραστάσεως ἀπιδὼν (ὦ τῆς ἀποστολιγῆς 
ἐκείνης χαὶ γενναίας ψυχῆς, καὶ μηδὲν ὀκνῳ τῶν 
ἀναγκαίων παραχωρούσης 1), αὐτὸς εἰς τὶ» ᾿Ασίαν 
ἔγνω φοιτῆσαι, καὶ αὐτὸς γενέσθαι τῶν κινουμένων 
ἐξεταστὴς, ταχερῷ σώματι καὶ πόνοις τοσούτοις κατ΄’ 
εἰργτσμένῳ ταλαιπωρίαν οὕτω πολλὴν ἐκχλησίαστι- 
4G" χάριν πραγμάτων ὑπενεγκεῖν προελόμενος, 
᾿Αντωνῖνος δὲ συνιδὼν obx εἰς καλὸν αὐτῷ ἔσεσθαι 
τὴν ᾿Ιωάννου πρὸς ᾿Ασίαν ἄφιξιν (ἔδει γὺρ, ὥσπερ 
αἴτιον ἑαυτὸν ἀαριδῶς ὄντα, οὕτως ἐκεῖνον ἐλέγξαι 
τὸ πρᾶγμα δυνάμενον), πείθει τοὺς κρατοῦντας διά 
τινος τῶν μεγάλων, οὗ καὶ τῶν ἀγρῶν αὐτὸς εἶχε 
τὴν ἐπιμέλειαν, ἱπισχεθῆνχι τῷ ᾿Ιωάννῃ τὴν ἔξοδον, 
προφᾶσιν τὴν τοῦ la(s τότε τυραννίδα θορυδοῦσαν 
εἰσέτι, δι᾽ ἣν ἀναγκαίαν εἶναι καὶ τούτου τὴν παρου- 
σίαν. Οὕτω μὲν οὖν ὁ μακάριος τῆς μὲν περὶ τὴν ἐξ- 
ἐλευσιν ὁρμῆς εἴργεται * τῆς ἐρεύνης δὲ τοῦ πράγμι- 
τος οὐδ᾽ οὕτως ἀφίσταται, ἀλλ᾽ ἐν τῇ συνόδῷ τῶν 
δύο πρὸς τοῖς εἴκοσιν ᾿Ασιανῶν ἐπισχόπων καὶ τρεῖς 
παρ᾽ ἑχυτοῦ τῶν μητροπολιτῶν παρασχόμενος εἰς 
τὴν ᾿Ασίαν ἐκπέμπει, παρά τε Εὐσεδίου καὶ οὗπερ 
αὐτὸς χατηγορῶν ἦν ᾿Αντωνίνου ζητήσοντας κατὰ 
τὸ προφάνὲς φθεγξάμενος, καὶ θεὶς kv. τοῖς ὑπομνή- 
μασι τὸ, τὸν μὴ τὸν ὡρισμένον τόπον ἐντὸς τῶν 
δύο χκαταλαδόντα μηνῶν, μεθ᾽ ὧν ἑκάτερος ἔχει 
πρὸς σύστασιν, ἀκοινώνητον εἶναι͵ Ὡς οὖν οἱ δι- 


prebuit legendum. Cum vero omnia visa essent 
gravia,ii ex episcopis,qui erant slate provectiores, 
ab eo,quod eis judicatum fuerat esse deterius, (id 
autem erat venditio ordinationum) statuerunt esse 
faciendam examinationem.Sic enim dicebant sibi 
facilem et brevem futuram esse dijudicationem.Si 
enim ostensüm fuerit hoc esse verum,superrvaca- 
neum fuerit alia examinari.Quoi enim sancti Spiri- 
tus gratiam non esl veritus venalem proponere,is 
vix pretiosis vasis aut lapidibus aut prediis eccle- 
sio pepercerit.Hac sancto quoque visasunt.Cum 
ergo interrogatus is,qui accusabatur,negaret : et 
qui aurum insimulabantur prabuisse,ipsi quoque 
se dedisse inficiarentur,sic mansit et producta est 


c questio usque ad diem jam inclinantem.Cum er- 


go,qus& mola fuerant, solvi aliter non liceret,nisi 
testes producerentur, quibus presentibus datum 
fuit et acceptüm, quoniam accusator quidem di- 
cebat esse,sed non adesse,neque in ea versari re- 
gione,intuens beatus ad difficultatem inventionis, 
el considerans quam arduum futurum esset opus, 
et quam multorum dierum, productio testium, (o 
apostolicam illam animam,et qua propter socor- 
diam nihil omittebat eorum, qu& erant necessa- 
ria),statuit ipse venirein Asiam,etea que moveban- 
tur,soz ipsius fldei credidit examinanda: in corpo- 
re tam liquefaeto et immensis laboribus confecto, 
tanquam afflictionem subire constituens propter 
negotia ecclesiastica. Antoninus autem cem anim- 
sdverlisset non recteeicessurum Joannis in Asiam 
adventum, (sciebat enim,quomodo se ipsum plane 
esse reum, ita illum posse aperte omnia convin- 
cere) persuadet imperatori,quodam ex magnis viris 
adjutore ad hoc usus, cujus agrorum ipse curam 
susceperat, ut sisteretur Joanni exitus, pretextu 
Gains tyrannidis, quc adhuc conturbabat; propter 
quam causam necessariam esse ejus presentism. 
Et sic quidem arcetur beatus ille a suo exeundi 
proposito: sed ne sic quidem desistit a persoruta- 
tione eorum, qus dicta sunt : sed accilo uno ex 
illis viginti duobus Asianis episcopis, qui erant in 
synodo, et tribus ex iis,qui erant apud se,Metro- 
politanis, eos mittit in Asiam, quasitures de Eu- 


1123 


MENSIS JANUARIUS. 


1124 


sebio,et de eo quem ipse accusabat Àntonino:cum A χάσοντες ἐπὶ χώρας ἦσαν, ol δικαζόμενοι, πρὶν εἰς 


hoc aperte dixisset et iu actis posuisset, ut qui 
non ad locum prestitutum intra duos menses per- 
venisset,cum ii$,qu& uterque habebat ad sua con- 
firmanda, esset excommunicatus. Cum ergo qui 
erant judicaturi,essent in regione, qui judicio con- 
tendebant,priusquam venissent in judicium,cum 
inter se dedissent,alter quidem aurum,alter vero 
jusjurandum, se effecturom ut bono esset animo, 
dilatione temporis cogitabant judices fallere. Nam 
cum accusatori visum essel tempus producere, et 
sic eis afferre teedium,maxime cum eis anni tem- 
pus posset satis magnam afferre molestiam (erat 
enim statis calor vehementlissimus), dixit se non 
posse producere testes intra quadraginta dies.Cum 
sic dixisset,ipse quidem productionem testium ni- 
hili faciens, venit Constantinopolim.Judices autem 
cum preter quadraginta, alios non pauciores quam 
triginta expeclassent,neque adesset ullus eorum, 
quos sperabant,sed res esset fraus manifesta: Eu- 
sebium quidem,scribentes ad eos,qui ubique sunt 
in Asia episcopos, denuntiant excommunicatum, 
lpsi autem postheecadsanetumreverti decreverunt. 
Quo in loco cum in Eusebium incidissent,accusa- 
baut quod pactis conventis non stelisset.Ille vero 
causatus corporis valetudinem,adhuc pollicebatur 
se esse lestes producturum : ludens ille in iis,in 
quibus non est ludendum,el nec manum reveritus, 
quam gravi affecerat injuria, et quam habebat con- 
sciam ejus improbitatis. Sed interim, proh dolor, 


Antoninus excedit ex hac vita: et sic quidem prg- c 


sens effugit judicium,quomodocunque potuit ; fu- 
turum autem omnino exspectat,et quod non potest 
circumveniri. Quid post haec est consecutum? Lit- 
terze mittuntur ad sanctum, que etiam erant preces 
ex Asiacommunes,lum omnium episcoporum,tum 
etiam presbyterorum,qui etiam eum rogabant οἱ οἱ 
valde supplicabant,ne eum quidem in scriptis par- 
centes adjurare,quo suam vehementiorem redde- 
rent petitionem,ut ad eos venirent,excogitaturus 
aliquod remedium eorum ecclesiis, qua et ab iis 
qui partes sequuntur Arii,et ab iis,qui plura ha- 
bendi tenentur cupiditate pessime divexantur. Dei 
itaque homo et pastor bonus, non corporis imbe- 
cillitatem,non vice longitudinem,non hyemis diffi- 


τὸ δικαστήριον ἀπαντῆσαι, δεδωκότες ἀλλήλοις͵ ὁ 
μὲν χρυσίον, ὁ δὲ ὅρκον καὶ τὸ πεῖσαι θαῤῥεῖν χεὶ 
μηδὲν αὐτῷ μέλοιν τῶν προκειμένων, ἐν Urt 
θέσει τοῦ χαιροῦ τοὺς διχαστὰς ἐσχεψαντο rapi 
χρούσασθαι. Δόξαν γὰρ τῷ κατηγόρῳ πρὸς τὸν χρό- 
νον αὐτοὺ; ἀπαγορεῦσαι, ἄλλως τε καὶ τῆς ὥρες 
ἱκανῶς λυπεῖν δυναμένης (θέρους γὰρ ἣν τὸ ἀχμειό- 
tatov(, μὴ ἑντὸς τῶν τεσσαράκοντα ἡμερῶν τοῖς 
μάρτυρας ἔφη δύνασθαι παραστῆσαι. Οὕτως εἰπὼν, 
αὐτὸς μὲν τὰ τῶν μαρτύρων παρ᾽ οὐδὲν θέμενος, 
τὴν Κωνσταντίνου λαθὼν εἰσέρχεται. ΟἱὨἁ δικασταὶ 
δὲ mpüq ταῖς τεσσαράκοντα καὶ ἑτέρας δὴ τριΆ- 
κοντὰ περιμείναντες, ἐπεὶ μηδεὶς τῶν ἐλπιζομένων 
παρῇ, ἀλλ᾽ ἀπάτη τὸ πρᾶγμα ἣν, τὸν μὲν Εὐσέδιον 


Β ἐπιστείλαντες τοῖς πανταχοῦ τῆς ᾿Ασίας ἐπισχόκοις, 


ἀνοινώνητον τίθενται * αὐτοὶ δὲ πρὸς τὸν ἅγιον τὸ 
λοιπὸν ἐπανέρχονται, ἔνθα δὴ καὶ Εὐσεδίῳ περιτ» 
χόντες ἐγκαλεῖν εἶχον περὶ τῶν γενομένων. Ὁ 8 
σώματος ἀῤῥωστίαν αἰτιχσάμενος, καὶ ἔτι τ» 
μαρτύρων ἐπη γέλλετο τὴν παραγωγήν. ᾿Αλλὰ τῷ 
μεταξὺ (φεῦ !) ᾿Αντωνῖνος ἀπολείπει τὸν βίον, xsi τὸ 
μὲν παρὸν ἀποδιδράσχει χριτήριον, οἵσπερ ἴσχυσι͵ 
τὸ μέλλον δὲ xal ἀδέχαστον ἀναμένει, Τί τὸ μετὶ 
ταῦτα ; γράμματα πέμπονται πρὸς τὸν ἅγιον͵ i 
xai χοινὴ δέησις ὑπῆρχον ἐκ τῆς ᾿Ασίας, τοῦτο ph 
Ἐπισχύπων πάντων, τοῦτο δὲ xal πρεσδυτέρων 
ἀξιούντων αὐτὸν, xal ὄρχοις, ὥς τι πλέον ἐχόντων 
εἰς πίστιν, χαταχιρνώντων τὴν αἴτησιν, xi τῆν 
σφόδρα δεομένων πρὸς αὐτοὺς ἀφιχέσθαι, ἄμ: μὲν 

ὑπὸ τῶν τὰ ᾿Αρείου πρεσύευόντων, ἄμα δὲ a ἐπὶ 

τῶν πλεονεχτεῖν ἧρημένων ταῖς ἔχχλυ, σίας rw 

ὅτι μάλιστα πασχούσαις χαχῶς θεραπείαν wi; 

σοντα, 'O τοίνυν τοῦ θεοῦ ἄνθρωπος χαὶ τοῖν 

ἀληθὴς, οὐ σώματος ἀσθένειαν, οὐ μῆκος ὁδοιπορίας, 
οὐ χειμῶνος δυσχέρειαν (τούτου γὰρ ἦν ὁ χειρὶ 
οὐκ ἄλλο τι τοιοῦτον οὐδὲν ὑπολογισάμενος, ἡ δι13 
δεὰ Χριστὸν ψυχὴ xai φιλόνεικος, — xgl κρείττων 
τῶν τοῦ σώματος ἀναγχῶν, ἀλλὰ μικρὰ πάντε χε: 
περὶ ἐλαχίστου θέμενος τῆς τῶν ἐχχλησιῶν διορϑδώ- 
σεως, πλοίου ἐπιδὰς ἡμερῶν τριῶν εἷς ᾿Απάμει:ν 
γίνεται. "Ev0z δὴ Παῦλος xxi Κυρῖνος xai Παλλάδιο 
οἱ ἐπίσκοποι προσμένοντες ἦσαν (τούτους γὰρ κὲ 
ἔγνω συνεκδήμους λαδεῖν), μεθ᾽ ὧν καὶ πεζῇ τὴν το 
ρείαν ἀνύων καταλαμδάνει τὴν “Ἔφεσον, Πάντες o^ 


cultatem,(eral enim tunc ejus lempus),non aliquid Ὁ Λυδῶν xal Φρυγῶν ἐπίσχοποι, πρὸς δὲ καὶ Καρῶν 


aliud repudians ac forinidans, violenta illa et acer- 
rima propter Christum anima,sed hec omnia parva 
et nihili ducens pro cura Ecclesiarum,navem con- 
scendens, tribus diebus venit Apameam. Quo in 
loco Paulus quoque et Quirinus et Paladius (15) 
episcopi eum exspectabant (eos enim statuerat 
secum ducere jn peregrinationem), cum quibus 
pedibus sine mora iter conficiens, venit Ephesum. 
Omnes ergo Lydurum et Phrygum,quin etiam Ca- 
rum episcopi,non pauciores quam septuaginta,et 
quicunque ex Ásim populo erant insignes, loli 


(45) Cyrínus habet Pallad. 


οὐκ ἐλάττους ὄντες τῶν ἑδδομήχοντα, xai πᾶσαν 00m 
τοῦ πλήθους τῆς ᾿Ασίας ἐπιφανὲς hÓovp πάσῃ συ» 
ἐῤῥεον, ὄψιν ἐχείνην ἐπιθυμοῦντες ἰδεῖν, ἢ πολὺ τὸ 
ἐξ ἀρετῆς ἤνθει χάριεν, γλώττης τε ἀκοῦσαι ποθϑοῦν- 
τες ἡδύ τι xal χαλὸν νᾶμα ῥεούσης εἷς τὰς ψυχές. 
Πρὸς τούτοις xai Εὐσέδιος παρὴν ἐκεῖνος ἃ "Ava 
νίνου χατήγορος, λυθῆναι δὴ τοῦ ἀφορισμοῦ δεόμε- 
νος, xai πρὸς χοινωνίαν παραδεχθῆνχι, "Ovce ἃ 
τῶν ἀντιλεγόντων ἐπισχόπων μὴ δεῖν παραδέξασδα 
συχοφάντη», αὐτὸς καὶ τοὺς μάρτυρας ἑτοίμως x5 
τοὺς χρυσίου τὴν χειροτονίαν εἰληφότας διετείνενν 





VITA S. JOANNIS CHR YSOSTOMI. 1126 


"E2ofe τοιγαροῦν τῇ συνόδῳ μὴ χεῖ- ^ ocyus confluebant, vultum illum videre cupientes, 
ἂν ὁ τὸ ἀργύριον εἰληφὼς απεδίω, ἴῃ quo florebat magna virtutis gratia, el linguam 
διὰ τοὺς δεξδωχότας εἰς ἐξέτασιν τὸ audire copientes,qua pulchre et suaviter influebat 
ἵν. Παρχ θέντων τοίνυν τῶν ἤδη cuv- jnanimas.Simul autem aderat etiam ille Eusebius 
μνημάτων, παρίστανται μὲν οἱ xxv- accusator ÁAntonini,rogans ut absolveretur a segre- 
τῶν ἐπισχόπων, παρίστανται δὲ xat οἱ galione, et ut admitteretur deinceps ad commu- 
tp δὴ τὸ ἀπόῤῥητον ἐγνωρίσθη τῆς nionem. Cum autem episcopi coniradicerent, di- 
| ἀθέσμου χειροτονίας. Πρῶτα μὲν οὖν centes non oportere admittere calumniatorem, 
ἐφόπαξ τῶν προτεινομένων xal ἄρνη- ipse dicit se non esse calumniatorem,sed aífirma- 
ol μάρτυρες ἤλεγχον, τόπων αὐτοὺς  batseet memento temporis testes esse productu- 
τες καὶ καιρῶν, αὐτὴν τὸ τὴν. ποσότητα Tum, et eos qui auro fuerant ordinali. Visum est 
» ἀπαριθμοῦντες, xai εἰὸη τῶν ἐνεχύ- — ilaque synodo,eliamsi e vita excessissel is,qui pe- 
ἀχριδὲς ἀπαγγέλλοντες, δυσωπηθέντες — cuniam acceperat. satius tamen esse propter eos 
vsvot τὴν σχφρῇ τῶν λεγομένων ἀλή- quidederant,rem deduci ad exsminationem. Pro- 
αἱ τὸν ἄφυκτον δικαστὴν τὸ συνειδὺς ductis ilaque actis, que jam fuerant composita, 
νεγκόντες,͵ ὁμολογοῦσιν ἐπειπόντος, ὅτι g Sistuntur quidem episcopi, qui accusabantur: sis- 
αίσαμεν εἶναι συνήθειαν, xal (vz τοῦ  tunturautemetiam testes consequenter,quibus no- 


ᾧπερ ἦμεν ὑποτελεῖς, ἀπαλλαγὴν 
ν δὲ, al μὲν ὅσιον καὶ ἡμᾶς τῶν λει- 
,) τῆς ᾿Εεχλησίας" εἰ δ᾽ οὖν, ἀλλ᾽ ὅπερ 
x χρυσίον ἀναλαθεῖν διχαιώσχτε, "Eva 
ὧν γυναικῶν κτήσεως ἔλεγον εἶναι, Πρὸς 
ἐγαν, ᾿Εγὼ μὲν, φάναι, τοῦ βουλευτη- 
:αλλάζαιμι, αἴτησιν τοῦτο θέμενος εἰς 
| δὲ μελήσει, πρὸς τὴν σύνοδον εἶπεν 
τὸ παρα τῶν ᾿Αντωνίνου χληρονόμων 
αὐτοῖς ἃ δεδώχασιν, ᾿ΕΨψηφίσθη τοίνυν 
ἵν μὲ» αὐτοὺς τὸ χρυσίον, τῆς δὲ ἱερω- 
αι, εἴσω δὲ τοῦ θυσιαστηρίου τῶν ἀγια- 
ν μετέχειν’ ἵνα μὴ τούτου συγχωρη- 
1& πινηρίας ἔσχατον ἐπιλάδοιτο συν- 
ρωσύνην, ὅπερ δὴ καὶ Θεοῦ δωρεὰν εἶται 
pci ὠνητὴν γίνεσθαι, καὶ ᾿Ιουδαϊκῶς 
. Ταῦτα δι᾿ ἡμερῶν πλειόνων χάνονι- 
€, xai ὑπομνήμασιν ἀνάγραπτα παοα- 
θιστῶσιν ἐκείνων ταῖς ἐχχλησίαις λόγῳ 
ἀχεχοσμλημένους, καὶ αὐτῶν εὐγνωμόνως 
20 χρίσει στοιχησάντων, xal τὸ πρόστι - 
τῶν τῆς καθαιρέσεως" οὐ τούτους δὲ 
τὸν ἀριθμὸν ἦσαν, ἀλλὰ καὶ ἑτέρους 
ὁρὼν χρήμασιν ἐγχρατεῖς τῶν ἐχχλη- 
"υς, ἀποστολιχῷ κανόνι χαθεῖλεν, ᾿Ἐπι- 
τὰς χειροτονίας ἐξαχριξούμενος, μέχρι 


tur erat arcanum nefarie propter pecunias facte 
ordinationis. Atque primum quidem perfecta ne- 
galio eorum, quai objiciebantur, et quod res esset 
aperta calumnia (ita enim dicebant ii, qui accusa- 
bantur),que nihil habebatsani nec firmi ex veritate. 
Cum autem probationibus eos testes assidue im- 
peterent,eis loca el teinpora revocantes in memo- 
riam, et quantitatem eorum, qus soluta fueraot : 
quin etiamspecieseorum,que& data sunt,referrent:; 
cum hiec ita essent valida,reveritiilli apertam eo- 
rum,qua dicebantur, veritatem: et deinde inevita- 
bilem judicem pulsantem non ferentes conscien- 
tiam, persuadentur et fatentur rein vereita se ha- 
bere,subjungentes:Existimavimus talem esse cor.- 
suetudinem, ut liberarentur, aiebant, ἃ curia, cui 
eramus obnoxii. Nunc autem si fas quidem sit,ut 
simus ex ministris Ecclesi» : sin minus, aurum 
sallem, quod solvimus, velitis nobis reddere,non- 
nulli enim dicebant id, quod solutum fuerat, esse 
ex bonis uxorum.Ad hec magnus ille: Ego,inquit, 
dabo operam, ut vos a curia liberemini, pro ea re 
petitione oblata imperatori, vobis autem cure erit 
omnino, dixit conversus ad synodum, ut eis con- 
serventur,ex Antonini scilicet heredibus, ea que 
ipsi solverunt.Protinus ergo decretum est, ut aurum 
quidem illis redderetur:privarentur autem sacer- 


ἣν βάσανον παρατείνων, xai ὥσπερ τις — dotio.Hoc solum eis datum est, ut altare ingressi, 

ἐν τούτῳ τελῶν, ὥστε ἐγχρινομένους participes essent sanclificatorum:ne reslonge pes- 
εἶναι μόνον͵ ἀλλὰ xal τὸν τρόπον ἀφιλ-  Sima veniret in consuetudinein, vel sacerdotium, 
13i χαθαπαξ ἀνεπιλήπτους. Οὕτω δὲ D quod Dei donum esse dicimus essel venale pecu- 


cv, xai αὐτοὺς πάλιν τοὺς χειροτονου- 
αλίζετο, καὶ τὸ τοῦ ᾿Αποστόλου παρῴνει, 
ὡς χεῖρας ἐπιτιθέναι, μηδ᾽ ἀμαρτίαις 
λοτρίαις, ᾿Αντωνίνου μὲν οὖν ἀπολιπόντος 
σπερ ἤδη φθάσαντες ἐδηλώσαμεν), εἰς 
ὄνον ὁ μεγὰς (ἡ "Εφεσης δὲ οὗτος ἣν) 
χειροτονεῖ, Κύπριον μὲν τὸ γένος, 
ἴκονον, Εἴτα πολλῶν μὲν βίους τῷ λόγῳ 
πολλὰς δὲ xai τῶν Ναυχτιχνῶν ἔχχλη- 
γύτων ὅσαι τὼν Τεσσαρεσχαιδεχατι τῶν 


h. xi, 3. 


niis,et Judaice ejus fleret cauponatio 35. Cum hsc 
pluribus diebus canonice judicassent, et scripta in 
acta retulissent,eorum loco constituunt in Ecclesiis 
viros verbo et vita ornatos. Non hos autem solum 
qui erant sex numero,sed alios quoque totidem eum 
meynus ille invenisset pecuniis invasisse in eccle- 
sias, eos ecclesiastica regula deposuit. Erat enim 
ille cum in cseteris quidem rebus ecclesiasticis 
cautus et diligens, tum in ordinationibus dili- 
gentissimus et accuratissimus, et diu producens 


14127 MENSIS JANUARIUS. 1128 


examinationem : adeo ut qui coezptabantur, non A λέγοντοι, πείσας μεταμαθεῖν τὸ ὀρθόδοξον ὅλλα 
solum essent puri,sed avaritia quoque superiores, τε πλείω xai ἀποστὸλικώτατα, xai τῆς αὑτοῦ iiu 
et semel dicam, nulli affines repiehensioni. Cum — xai γνώμης χαὶ γλώττης διαπραξάμενος, εἰς τὴν 
autem esset adeo diligens et accuratus,adhuc tamen βασιλεύουσαν ἐπανέρχεται, xal ἣν ὥσπερ πρυτέρον 
abundantiorem adhibenscautionem,muniebateos, τῶν συνήθων ἔργων ἐπιμελούμενος. Τὰ δὲ Tv, χηρων 
qui ordinabantur,et eis suadebat id,quod recte di- προστασίαι, ὀρφανῶν ἀντιλήψεις, ἀδικουμένων ἔει- 
ctum est ab apostolo 38, ut nemini manus cito im- χουρίαι, τὸ πάντων μέγιστων, χειραγωγία βίο» πρὸς 
ponerent, neque alienis peccatis comnmunicarent. ἀρετὴν, καὶ ψυχῶν ἐπιμέλεια" πρὸς ὅ καθ᾽ ἑχάστην 
Et heic quidem ita se habebant. Cum autem Anto-.— ἣ γλῶττα, οὐ κατά τινας δὴ ψεκάδας ἀφιεῖσα τοὺς 
ninus,ut diximus,e vita excessissel, in ejus sedem λόγους, ἀλλὰ κρουνοὺς ὅλως ἐμμελῶς ὑετίζωσι, 
magnus ille(ea autem erat Epheaus)ordinat Hera- παρώρμα τὸ πλῆθος, 

elidem, genere quidem Cyprium, suum autem diaconum. Deinde cum multorum quidem vitam set 
mone expurgasset, multis vero Novatianorum Ecclesiis, et eorum,qui dicuntur Tessareskssdecatit: (16), 
persuasissel a priori recedere opinione,et transire ad orthodoxam, et alia fecisset plurima et maxime 
apostolica, dignaque ejus mente et lingua, ad urbium reginam revertitur ille aureus, eratque sico, 
prius orationum colesti nutrimento nutriens, et consuetorum operum curam gerens. Ea autem erani, 
cura viduarum, defensio orphanorum, eorum, qui erant neglecti οἱ injuriis facile patebant, auxilium: 
et quod erat omnium maximum, vitze deductio ad virtulem et cura animarum, ad quod egregia ill 
lingua non tanquam minutas roris guitas verba emittens, sed tolos fontes apte et numerew 


effundens populum incitabat. 

XXXI.Verum enimvero cum tam pulchre se ha- B 
beret Ecclesia, et in magna ageret tranquillitate, 
gravis irruens procella, magnos ei fluctus excitavit. 


AA'. Πλὴν ἀλλὰ τῆς ᾿Εκκλησίας οὅτω καλῶς &ye 
μένης, καὶ γαλήνην οἵαν ἐχούσης βαθεῖαν, las) 
ἐπεισπεσὼν ἄγριος χολεπῶς αὐτὴν ἐξεκχύμηνεν, 


Nam cum ille homo Dei et vitiorum δηἰ πιῶ medicus 
artificiosissimus, et alia quidem studeret magno- 
pere curare, maxime autem pessimum et illibera- 
lissimum, et aliorum omnium fere vitiorum cau- 
sam, nempe avaritiam, et in eam quotidie vehe- 
menter inveheretur,non :quo animo tulerunt,qui 
huic vitio serviebant, suam et solius plagam eam 
rem esse unusquisque existimans, etiamsi ille 
non ullam personam privatim perstringeret, sed 
communiter et obscure inferret reprehensionem; 
prima autem ex aliis, et prima ex iis, qui ejus 
amore tenebantur, Eudoxia, quam ex audilu qui- 


᾿Επεὶ γὰρ ὃ «ou Θεοῦ ἄνθρωπος, xai τῶν τῆς Vujk 
παθῶν ἰατρὸς εὐτεχνότατος, καὶ τἄλλα μὲν εἴχε là 
σπουδῇς θεραπεύειν, μάλιστα δ᾽ οὖν τὸ κακχοηθέσιε:» 
τόν τε xal ἀνελευτερώτατον, xal τῶν ἄλλων zebw 
πάντων σχεδὸν αἰτιώτατον τὴν φιλαργυρίαν, xS 
πολὺς ἣν ἑκάστοτε xat' αὐτῆς ῥέων, οὖχ ἤνγων 
οἱ τῷ πάθει τούτῳ δουλεύοντες, καὶ πρώτη τῶν ie 
λων ἣ xal πρώτη τῶν ἐραστῶν πλούτου E 
(ἀκοῇ πάντες ἴστε τὴν βασιλίδα, καὶ ὅπως ἀφ 
τατα πάντων ἐχείνη τῷ τῆς φιλάργυρίας kiinem 
ἔρωτι), καίτοιγε μὴ πρὸς ὄνομα, μηδὲ pepe. 
ἀλλὰ χοινῶς αὐτοῦ καὶ ἀδήλως τοὺς ἐλέγχοις iz- 


dem omnes scitis, cum esset (o dedecus) pecunia c ἄγοντος. ᾿Αλλὰ γὰρ δεινὸν πάντως καρδίαν πληξξ ἡ 


ancilla imperatrix. Sed enim revera magnas ad 
feriendum vires habet conscientia, cum etiamsi 
nullus alius moveat, ipse quidem unusquisque 
per se,non possimus ferre illius plagas. Hxc ergo 
tam misere affecta, communes illas reprehensiones, 
sui esse solius, ut jam diximus, et non alicujus 
alterius, esse existimabat. Accidit autem aliquid 
ejusmodi, quod ei materiam prebuit ulciscendi 
eum,qui reprehendebat. Id vero sic habebat: erat 
vir quidam Constantinopoli,nomine Theodoricus, 
dignitate patricius, divitiis autem valde abundans. 
Ejus ergo divitias illa liberalibus oculis non in- 
tuens,easque suas facere valde cupiens, querebat 


συνειδός" ὅπου γε καὶ μηδενὸς τῶν ἄλλων ὁποχινοῦν 
τος, αὐτός γε καθ᾽ ἑαυτὸν ἕκαστος οὖχ οἷοὶ τέ ἐσμεν 
τὰς αὐτοῦ μάστιγας διαφεύγειν, Αὕτη, τοίνυν οὕτως 
ἀθλίως καὶ γαλεπῶς ἔχουσα, τοὺς «οινοὺς ἐλέγχϑνι 
καὶ ἀπροσώπους, αὐτῆς εἶναι μόνης καὶ οὖχ ἄλλω 
xou ὑπελάμδανε. Συμδὰν δέ τι τοιοῦτον καὶ ὅλην 
αὐτῇ παρέσχεν, ὥστε ἀμύνασθαι τὸν ἐλέγχοντε᾽ 
᾿Ανήρ τις ἦν ἐν τῇ Κωνσταντίνου τὴν ἀξίαν sa- 
τρίχιος, τοὔνομα Θεοδέριχος, πλούτου περιττότατε 
ἔχων. Τούτου τοιγαροῦν τὸν πλοῦτον οὐκ ἀγηθοῖς 
ὄμμασιν ἐχείνη θεασαμένη, καὶ ἑαυτῆς ποιῆσει 
χομιδῇ γλιχομένη, τρόπον ἐζήτει, δι᾽ οὗπερ αὐτὶ 
Ὑένοιτο τὸ σπουδαζόμενον διανῦσαι. ᾿Επεὶ δὲ διηπό- 


modum,perquem posset δεδοηυΐ φυοι desiderabat, ρει (καὶ γὰρ ἐκεῖνος οὐδεμίαν ἐδίδου λαδὴν), τί πα» 
Cum ea autem dubia esset animi (ille enim nul-p st; «al τίνα τρόπον ἐπιτηδεύει, τὴν οὐσίαν τῷ 
lam dabat ansam), quid facit? Publicandi quidem ἀνδρὸς δημεῦσὰι σπουδάζουσα ; Φανερῶς αὐτῷ με’ 
ejus bona cepit consilium: sed eum hoc studeret νύει χρήματα τῷ κοινῷ δανεῖσαι πρὸς χρείαν αὐνῶν 
facere non aperte, significat ei, qui possidebat. ἥχοντι κατὰ πολλὰς ἄρτι͵ φησὶ, τὰς κινηϑείσας αἰτίαι. 


36 ] Tim. v, 22. 


(46) Al. Tessaresksedodecatite . 


— M —— 





1129 
Ὁ δὲ 
μενον ἀπούλεέψας, xal συνεὶς ὅτι ψιλῶσαι τῶν 
ὄντων αὐτὸν βούλεται, πρὸς τὸν τοῦ Θεοῦ ἀνθρω- 
πὸν ἔγνω καταφυγεῖν, "Ontp δὴ καὶ πυιήσας οὐ χοι- 
νωνὸν τῶν φροντίδων αὐτὸν μόνον, ἀλλὰ xal ἰχτρὸν 
λαμδάνει τοῦ πράγματος * ἐγεῖνον γὰρ οὐδ᾽ ὁτιοῦν 
μελλήσαντα γράρχι πρὸς αὐτὴν, ὅτα τε ἥπτετο τοῦ 
πρυχειμένου σχοποῦ, xal ὁσχ χωλύειν αὐτὴν τοῦ 
βουλεύματος εἴχον᾽ τὴν δὲ δσωπηθεῖσαν τὰ γεγριμ- 
μένα, xal ἀποσχέσθαι τὸ παρὸν, xal τῷ ἀνὸρὶ μὴ δι᾽ 
ὄχλου γίνεσθαι, Οὕτως οὖν ὁμαλῶς αὐτῷ τοῦ πρά- 
Ὑμβατος προχωρήσαντος εἰπεῖν τὸν μαχάριον πρὸς 
αὐτὸν, ὡς, Εἴπερ ἣ βασιλὶς ὅ χατὰ νοῦν εἶχεν εἰς ἔρ- 
yov ἤγχγεν, αὐτός τε ἀνέρημος τῶν ὄντων ἐγένου, 
καὶ παρὰ Θεῷ ἔκειτο χάρις σοι οὐδεμία, ᾿Επεὶ δὲ 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


μὴ πρὸς τὸν λόγον, ἀλλὰ πρὸς τὸ σχηπτό- A Cum communi,inquit,dáre possis mutuas pecunias, 


1130 


ne differas,quod propter multas, inquit,causas eis 
nunc opus habet.llle autem non ad id solum, quod 
dicebatur,sed ad id etiam,quod prztexebatur,in- 
tuens, et intelligens eam velle ipsum privare bo- 
nis,qu:rebat aliquem, qui susciperet ejus defen- 
sionem. Is autem quisnam esset alius, nisi homo 
Dei? Àd quem quidem cum protinus accessisset, 
eum nequaquam sua spei ponituit, neque enim 
eum invenit solum socium curarum,sed pomptis- 
simum etiam curatorem. llle namque nihil cunc- 
latus,scribit ad ipsam quomodo oportebat, et que 
scopus requirebat propositus. Ipsa autem slatim 
mota iis, quz scripta fuerant, statuit abstinere et 
desinereeum afficere molestia.Cum res ergo ei tam 


οὗτος τὰ μελετώμενα εἰς ἔργον obx ἀφῆχεν ἐλθεῖν, p leniter processisset, dixit ei sanctus:Si imperatrix 


τί τὸ ἀκόλουθον ἢ φανῆσαι πάντως ἡμᾶς οὐχ ἀναι- 
σθήτως ἔχοντας τῆς χάριτος, οὐδ᾽ ὄτι πρὸς ψυχὴν 
ἀγνώμονα dj φιλανθρωπία ; Οὕτως εἰπόντα τὸν ἅγιον 
οὕτως αὐτὸν ἐλεῖν, ὡς εὐθὺς πάντα τὸν πλουτον, πλὴν 
L5 ὧν ἀποζὴν ἔμελλον αὐτός τε καὶ οἱ παῖδες, ἀφοσιώ- 
σασθαι τῷ πανδοχεύν τῆς Εχχλησίας, ᾿Αλλὰ τῇ 
Ἑῤδοξίᾳ ταῦτα πρὸς γνῶσιν ἐλθόντα λίαν τε χαθίχετο 
τῆς ψυχῆς καὶ πολλὴν ἐνῆχεν αὐτῇ τὴν ἀνίαν, 
᾿Αμέλει xal τοῖς παροῦτι τεχμηραμένη, ὡς χαὶ τὰ 
ραφέντα πρότερον͵ καὶ τὸ Θεοδερίχου κήδεσθαι Go- 
κεῖν, 9) λόγος φιλανθρωπίας ἐκίνει, ἀλλὰ φιλχργυ- 
ρίας μᾶλλον, καὶ τὸ εἰς ἑχυτὸν ἐθέλειν ἐλχύσχι τὰ 
“ρήματα, νωρίζει τῷ ἁγίῳ τὰ τοῦ σκοποῦ, πέμψασά 
τινα τῶν ἐν τέλει, χαὶ τὴν παραδοχὴν ὀνειδίζει τῶν 


fecisset quod animo agitabat, ipse et bonis esses 
privatus, et Deo nullam habuisses gratiam. Cum 
autem ipse obstiterit iis, qus cogitabat, quid est 
consequens,nisi ut non videamur omnino esse in- 
grati et immemores accepti bene(icii? Cum sic di- 
xisset sanctus, is ita illum cepit,ut omnes divitias, 
iis solis exceptis,quibus ipse et filii viverent, con- 
secrarit pandocheo Ecclesiz.Hoc cum ad Eudoxise 
venissent nolitiam,ejus animum vehementer sau- 
ciarunl. Cum ex przsentibus certe conjecisset, 
quod et qua prius scripta fuerant, e magna cura 
quam gerebat Theodorici,ex avaritia potius existe- 
rent, quam ex humanitate,et quod vellet tieri do- 
minus pecunia, significat sanclo que in animo 


χρημάτων, “Ἔδει γὰρ, εἰποῦσα, χαθάπερ ἡμᾶς, οὕτω c, habebat: et acri spiritu ei exprobrat, quod acce- 


δὴ φείσασθαι xal σὲ τῶν προσηχόντων Θεοδερίχῳ, 
᾿Ἔστρεφε γὰρ αὐτὴν xal ἰσχυρῶς ἔθραττεν ἡ τῶν 
χρημάτων ἐπιθυμία, δόξασαν ἑτέρου ταῦτα μᾶλλον 
γενέσθαι, xal οὐκ αὐτῆς. ᾿Αχούσαντα δὲ τὸν μαχά- 
ριον ἐπιστεῖλαι πρὸς αὐτὴν, οἷχ προσῆχον ἣν γρά- 
qat τὸν ἀληθείας τε ἅμα καὶ θεοσεδείας φροντίζοντα, 


pisset pecunias,dicens: Oportebat te omnino,sicut 
nos,abstinere ab iis,quz pertinebant ad Theodo- 
ricum.Eam enim graviter versabat et conturbabat 
cupiditas pecunis:,magnaque ducebatur poeniten- 
tia, quod eorum,qua scripta fuerant, cedens re- 
verentie,tam magnas uon esset assecuta divitias. 


Εἶχε δέ τὰ γραφέντα οὕτως * Οἶμαι, τέκνον εὐσεδὲς, Cum haec autem audiisset beatus, ei litteris signi- 
εἰς γνῶσιν χεῖσθαί σοι, ὅτι χρήματα εἴ γε δὴ xal ficavit 68,408 par erat eum,qui veritatis curam ai- 
ξξουλόμην αὐτὸς ἔχειν, οὐδὲν ἣν τὸ κωλύον (πατράσι π|}} gerit et pietatis. Sic autem habebant ea, qose 
γὰρ ἐχρησάμην μεγάλα τε δυναμένοις, xal πολλὰ adipsam scripta sunt: Existimo,o pia filia, te non 
xtxvnufvou) * ἀλλ᾽ ἑχὼν ἐξέστην τοῦ πλούτου τοῖς  ignorare,quod si ipse volaissem habere pecunias, 
δεομένοις, πρᾶγμα μὴ λογισάμενος εἶναι φροντίδος — nihil mihi obstitisset.Habui enim parentea,qui et 
ἄξιον. Πῶς οὖν ἃ κατὰ πολλὴν τὴν σπουδὴν ἀπεθέ- — multum poterant,et multa possidebant: sed divi- 
pn», καὶ ὧν χοινῇ πᾶσι χαταφρογεῖν συμδουλεύω,  tiaslubens cessi egentibus,existimans eas esse rem 
τούτων οὐκ εἶχον αἰσχυνθῆναι vov ἐπιθυμητὴς φαί- non dignam, in quam meam curam conferrem. 
νεσθαι Χρήματα οὖν Θεοδέριχος ἐμοὶ μὲν οὐ map- Quomodo ergo,quas et ipse magno studio deposui, 
é£cq&v * ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ἂν αὐτοῦ παρέοντος αὐτὸς ἔλαδον. el quas omnibus communiter consulo despicere, 


᾿Εδάνεισε δὲ ταῦτα Χριστῷ τοῖς πένησι παρασχό- 
μένος, καλῶς γε ἐχεῖνος ποιῶν χαὶ λυσιτελῶς ἑαυτῷ, 
Πολλαπλασίω γὰρ ἐκεῖθεν αὐτὰ λήψεται, Εἰ δέ σοι 
ἀφελέσθαι ταῖτα cxomó, ἀπὸ τοῦ Χριστοῦ, ἡμᾶς μὲν 
ζημιώσεις οὐδὲν, ἀλλ᾽ οὐδὲ λυπήσεις τι κατὰ τοῦτο ' 
Χριστὸν δὲ μᾶλλον, οὐ καὶ γεγόνασι, xal σεαυτὴν τὰ 
μέγιστα βλάψεις. Τοῦτο πρῶτον Εὐδυξίᾳ σπέρμα τῆς 
πρὸ αὐτὸν ἀπεχθείας, ᾿Εντεῦϑεν ὥδινε κατ᾽ ὀλίγον 
τὴν κατ’ ἐχείνου μανίαν, πολλοὺς ἔχουσα καὶ ἄλλους 
τοὺς τοῦ σχοποῦ αὐτῇ συλλαμδανομένους, "Ov δὲ 
ἐκείνῳ χινδύνου λόγος οὐδεὶς, καὶ τοῦ σφηκιὰν καθ᾽ 


ΡΑΤΒΟΙ, Gh. CXIV. 


eas nunc non eru bui videri concupiscere?Pecunias 
autem Theodoricus mihi quidem non prexbuit, sed 
nec ipso probente ipse accepi: Christo vero foene- 
ratus est,eas prabens pauperibus,illequidem recte 
faciensetsi bi utiliter;illinc enim multiplices habe- 
pit remu nerationes.Si autem tuus sit scopus haec 
Christo auferre,nos quidem nullo damno afficies, 
necideo n os ulla afficies molestia, sed Ghristum po- 
tus,cujus ex sunt,et illi curs erit earum ablatio. 


Hoc Eud οχὶ ὦ exsistit primum semen concepti in 


eum odii: hinc paulatim in illum furorem partu- 
1S 


i131 


MENSIS JANUARÍUS. 


113? 


riit,habens multos quoque alios, qui iram accen- A ἑαυτοῦ 1ot0ísz:, xal κινῆσαι τοὺς ἀμύνασθαι ὅυν:- 


debant. Quod autem ille periculi nullam ducebat 
rationem, el in se irritandi crabrones,et movendi 
eos,qui ipsum essent l»suri, in iis,in quibus ali- 
quid negligere, erat Deum ad iram provocare,et 
excidere ab ejus benevolentia,jam est tempus do- 


μένους, ἐφ᾽ οἷς τὸ παριδεῖν τι &zpopylaa: Θεὸν ἣν «si 
τῆς χὐτοῦ ἐχπετεῖν εὐνοΐας, xawpb o ἤδη διξάσχειν' 
μᾶλλον 6i xai ὅπως al κατ᾽ αὐτοῦ ὁρμαὶ πρὸς tom 
ἐχώρουν παρὰ τῶν μισούντων ἐλέγχους, xii ἀνίτει 
νοσεῖν ἑλομένων. 


cere ; imo vero quomodo ira in eum eruperet ab iis, qui oberunt reprehendi, et quos avertere es 


difficile, ut qui lubenter, ut dicitur se affricant. 
XXXII.Mulier quedam vidua, nomineCallitrope, 
habitans Alexandriam,defertur ad Paulacium du- 
cem exercitus, qui tunc quidem Alexandri: Au- 
gustalem administrabat magistratum, pecunia vero 
magno amore lenebatur.Defertur autem,quod illa 
abundaret pecuniis,et essel valde dives : et ideo 


quingenti aurei a misera exiguntur: quos non αἱ g τυχὴς χρυσοῦς ἀπαιτεῖται 


quz posset dare, sed ut qux magno metu afficere- 
tur, illi dat sitienti, omnibus bonis suis datis pi- 
gnori, ab iis, qui habebant mutuata. Cum autem 
duo anri preeteriissent, fineirque ejüs accepisset 
magisiratus,et agerel ipse in urbe regia,et ab eo 
exigeretur ratio su: administrationis: mulier,qua 
invenerat tempus eam adjuvans, ascendit evestigio, 
el accedit ad imperatorem, in eum qui injuriam 
fecerat, vociferans,et injustam annuntians ablatio- 
nem. Cum vero causa fuisset commissa praefecto 
proetorio,etimperator jussisset reddi mulieri,quod 
non fuerat recte ablatum: ille sive personas pecca- 
torum acciperet,ut dicit divina Scriplura 96*, sive 
non recte se gereret manus, neque liberaliter, 
male affecit viduam : et non vindicem,sed adver- 
sarium potius se prebuit judicem.Cum ergo ab eo 
mulier desperasset auxilium,accedit ad imperatri- 
cem: mulier a muliere,qua male affecta fuerat, ab 
ea,qua poterat opem ferre,se conseculuram esse 
inisericordiam,ut par erat,judicans Eudoxia ergo, 
ul que invenisset venandi occasionem,et mustela, 
ut dicitur, odorata fuisset pinguedinem, quam- 
primuin accersit eum,qui feceratinjuriam.Deinde 
cum quz vidua fecisset, ei dixisset, el eum esse 
injustum arguisset, eum quidem mulctat centum 
libris auri: triginta sex autem solis numismatibus 
datisCallitropz,jussit esse contentam. Hac avara 
illa et illiberalis, et auro vivens, et aurutn omnia 
videns,sicut Midas ille in fabulis, aurum noctu et 
interdiu visione apprehendens: cujus in manibus 
iniquitas,ut dicit beatus David 27,et dextera plena 
injustitia.Qui ergo miserabilis illa vidua, el re- 
vera calamitosissima,qua talia quidem passa fue- 
ratabea,a qua non debebat, ut a qua sperasset 
potius defensionem? Ipsa ergo cum omnem spem 
aljecisset,uno utitur refugio, communi illi vidua- 
rum defensore.Cui cum rem renuntiasset,et qua- 
lia pateretur a feenatoribus,et quod sit usuris om- 
nino opprimenda. Hzc dicens, et lacrymas, qua 
ad persuadendum magnam vim habeit, effon- 
dens, evocat ad misericordiam" eum, qui ad 
ipsam erat propensissimus, et qui nón minus 


90' Prov. xvvin, 5. *! Psal. xxv, 40. 


Χήρα τις γυνὴ, τοὔνομα Καλλιτρήπη, τὴν Al 
ξάνδρου πόλιν οἰχοῦσχ, Πχυλακίῳ τῷ στρατηλίτῃ 
διαδάλλεται τὴν Αὐγουτταλικὴν τότε ἀρχὴν τὰ 
᾿Αλεξανδρείας διέποντι, xai λίχν ἑἐρωτιχῶς fjv 
χρτιμάτων, ὡς περιττὴ τὴν οὐσίαν εἴη καὶ δεινῶς 
πληυσία, χοὶ παρὰ τοῦτο εὐθὺς πεντακοτίους ἡ às 
' οὕς, οὖγ ὡς PDovauim, 
ὀφδίως παρέχει, ἀλλὰ δέει τὸ πᾶν τῆς οὐσίας ἐς 
ἐνέχυρα δοῦσα, καὶ παρὰ τῶν ἐχόντων δοῦνχι δανει- 
σχμένη. Ὡς δὲ χρόνοι δύο παρέλθοιεν, παρχλυλίντε 
αὐτοῦ τῆς ἀρχῆς xat πρὸς τὴ» βασιλεύουσαν belts, 
μηχότος, ὧν τὲ διῷχητε τὸν λόγον ἀπαιτουμένον 
4 γυνὴ τὸν καιρὸν ὡς συνεργὸν εὡραμένη, ἔνει 
σι τε χατὰ ποδας͵ καὶ τῷ βασιλεῖ πρόσεισι τῶ 
ἠδιχηκότος χαταδοῶτα, καὶ τὴν πονηρὰν εἴσκο» 
ξιν ἀπαγγέλλουσχ, Τῷ ἐπάρχιν δὲ πιστευθείση 
τῆς δίχης, xal βασιλέως ἀνχδοθῆναι τῇ yer. 
xi, ὃ μὴ καλῶς ἀφήρετο, ἐπιτρέψαντος, iuro 
εἴτε τὸ πλέον ἡ γνώμη τῷ προσώπῳ νέμουσε, εἶπ 
δὲ xal à χεὶρ ἀνελευθέρως ἔχυυσα κακῶς διεῖδι: 
τὴν χήραν, xal οὖχ ἔχδιχητὴν, ἀλλ᾽ ἀντίδιχον zin: 
ἐδείκνυ μᾶλλον τὸν δικαστήν, ᾿Απογνοῦσι γῶν d 
γυνὴ τὴν Ἐντεῦθεν βοήθειαν, τῇ βασιλίδι προκίγ- 
ται, γυνὴ παρὰ γυνχιχὸς, ἡ καχῶς πάσχοι τεῷ 
tnc βοηθεῖν δυναμένης ἐλέους μὴ ἀπορῆσσι μτπι- 
μένη, Ἢ τοίνυν Εὐδοξίχ χαιρὸν ὥσπερ ἄγρες τῶν 
εὑροῦτα, xal τοῦ 4aplsacÜxi τῷ σφετέρῳ πάδι͵ 
ἀδικήσαντα διὰ τχχέων μεταχαλεῖται,  Eltr τῷ 
χήραν, πρόφασιν χατειποῦτα αὐτοῦ, καὶ Eum 
ἀπελέγξασχ, ἑχατὸν μὲν χρυσίου λίτρας εἰτὸ 
Vnpio c ἕξ δὲ χαὶ τριάκοντα νομίσματα μόνε d 
Καλλιτρόπῃ δοῦσα προσέταττεν ἀγαπᾷ,. Ταῦτ ἡ 
φιλοχρήματος ἐχείνη καὶ ἀνελεύθερος καὶ yme 
ζῶσα, χρυσὸν ὁρῶσα, χρυσὸν πνέουσα, “ρυσὸν w- 
χτὸς xal μεθ᾽ ἡμέραν φάνταζομένη͵, "Hc Ἐν quar 
à ἀνομία, κατὰ τὸν μακάριον φάναι Δαδίξ͵ Τί ὧν 
à πολύδαχρυς χήρα xxl ἀληθῶς βαρυσυμφορ υτάτε, 
à τοιαῦτα δὴ παθοῦσα παρ᾽ ἧς ἥλτιζε μᾶλλον ἐκὲδι- 
χίας τυχεῖν, xii ἃ χχχῶς ἀφήρητο, δικαίως ἀπολι- 
δεῖν ; Δὕτη γοῦν πάντων ἀπογνοῦσα μιᾷ ppm 
καταφυγῖ, τῷ κοινῷ προσδραμοῦσα τῶν χηρῶν 
προστάτῃ * d καὶ τὰ τοῦ πράγματος ἀπαγγεῖλσει͵ 
καὶ οἷα πάσχοι παρὰ τῶν δανειστῶν, καὶ ὡς x 
δυνεύοι τέλεον τοῖς τόχοις ἰχτριδῆναι, ταῦτα λέγοι 
χαὶ δάχρυχ, τὸ ἀνυσιμώτατον πρὸς τὸ πεῖσαι ψυχὰν, 
κατχχέουσα ἐχκχαλεῖται πρὸς ol«tov τὸν πρὸς sid 
προχειρότατον, Ὁ δὲ τὴν ταχίστην μεταχελεῖτε 
μὲν τὸν ἡδιχηχότα, ὀνειδίζει δὲ xal διελέγχει cin 
ἀδικίαν, xal τὸ χρυϑίον ἐπιζητεῖ, οὐ τὸν Βύδοξκ 












VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1134 


᾿ ἐλευθέρᾳ γνώμῃ xxi μισοπονήρῳ τῆς Α erat promptus ad eos defendendos, qui passi 


οϊστάμενος. Τούτου δὲ τὴν τῶν ἐχατὸν 
; τῆς βασιλίδος προτεινομένου ζημίαν, 
, Δημοσίων ἀδιχημαάτων͵ εἶπεν, ἐχεῖνχ 
σὺ δὲ ἀλλ᾽ οὐκ ἂν ἐντεῦθεν ἐχφύγοις͵ 
ἔρον τῇ γυναιχὶ τοὺς πενταχοσίους ἀπ- 
᾿Ακουστὸ, τοῦτο τῇ Εὐδοξίᾳ γενόμενον, 
πέμπει πρὸς τὸν μέγαν ἐκείνη, ἀφεῖναι 
μενον ἐπιτάττουσα, ὡς ἤδη ἀρκούντως 
ἐνουν. 'O δὲ, Οὐχ ἀφήσω, φησὶν, ὅτι 
ν πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν τῆς ἡδιχημένης 
ταύτης γυναιχὸς, φεῦ 1 xai ξένης xai 
jy δὲ ἄλλον οὕτως ὡς τούτων μέλει Θεῷ ; 
d que κελεύεις, ἀλλὰ σὺ τὸ χρέος ἀπόδος 
ἐξ ὧν εἰς ἐχείνης πρόφασιν τὸ πλέον 


fuerant injuriam, quam Eudoxia ad faciendum. 
Quamobrem nec ei quidem licebat cunctari : sed 
protinus quidem accersit eum, qui leserat : forti 
autem el generoso animo ei esprobrat et arguit 
injustitiam, el aurum ab eo requirit, non quomo- 
do Eudoxia, suum morbum, non autem alienam 
plagam curans: sed libera et quao dio malos ha- 
bet,mente mulierem defendens.Cum is autem ad- 
duceret mulctam centum librarum, quibus eum 
mulctaverat imperatrix, et sic non reddends ra- 
ionis quereret subterfugium,beatus:Pro delictis, 
inquil, publicis facta est illa exactio. Tu vero non 
alter etfogies,nisi mulieri quingenta prius nume- 
raveris.Cum primum autem hoc venisset ad anres 


ὦτα μὲν ὁ μέγας, Ὡς δὲ xai ma p Eudoxis,illa mittit ad illum magnum,jubens eum, 


δὶς πέμψασα μηδὲν ἤνυε, τὸ ἀνθρώποις 
)w προσχροῦσαι ἢ Θεῷ περὶ ἐλάττονος 
Ὕνω τε πρὸς ἀνὸδρχα ἔχουσα οὐ καιροῖς 
δὲ ἀπειλαῖς ἐγχαυνονμενον, τοῖς τῶν 
μορμολυκείοις, ἀλλὰ γενναίῳ τῷ φρο- 
ψυχῆς ἄχρι καὶ αὐτοῦ θανάτου ἀντικαθ- 
οὺς τὴν ἁμαρτίαν͵ xal τὸ ὁρᾶσαι xaxüx 
τὸ παθεῖν ὑποπτήσσοντα᾽ ἐτεὶ τοιού- 
εἴν ἔμαθε, πλήρης ρουμοῦ γενομένη 
ἤχιστα φορητὸν αὐτῇ τὸ πολλῶν xpa- 
ἥττω παρὰ πολὺ φαίνεσθαι, Καὶ γὰρ 
m, κοῦφον τι xai εὑρΐπιστον καὶ τῆς 

ἀνγριόιος παίγνιον, xal μάλιστα τῆς 
ἣν χαθάπερ βαχχείας τινὸς ἐκχφερούσης), 
τινὰς τῶν ἑχχτοντάρχων μετὰ τῆς ὑπ᾽ 
)ς ὅτι τάχος ἀφιχομένους εἰς τὸ ἰερὸν 
ἃ πρὸς βίαν τὸν κρατούμενον ἀφελεῖν, Ol 
i4 ὡς ἤδη πρὺς ταῖς θύρλις ἦσαν καὶ εἰσω- 
ἔμελλον, ἄγγελον ὁρῶσι Θεοῦ ῥομφαίαν 
' καὶ φοδερῶς τὴν εἴσοδον εἴργοντα, 
ot τὸ φριχτὸν ἰδόντες, xai πολλῷ τῷ 
᾿αγέντες, οὐκὲν πλέον ποιεῖν ἔγνωσαν, 
τὴν πέμψασαν εὐθύς τε ἐπανέρχονται, 
ἐν τεράστιον διηγοῦνται" τὴν δὲ φρίξαι 
ἣν ἀχούσασαν, καὶ τῆς ὁρμῆς ὑφεῖναι, 
ταχέως οἰδοῦν γαὶ φυσώμενον διὰ φρε- 
,, ταχέως πάλιν, ὥσπερ οἱ κενοὶ πομ- 
πίπτειν, Εἴτα μετ᾽ ὀλίγον τοῦ προλαύόν- 
γίνεται" καὶ Φρουμέντιόν τινα τοὔνομα 


ἐμψασα παραγγέλλει πειθοῖ μᾶλλον τὸ 


qui detineliatur, absolvi a crimine, ut qui se satis 
defendisset.1Ille vero leonis pellem statim induens: 
Imo vero non dimittam, inquit,quoniam nec jus- 
tum est (o Dei leges et precepta), cutn ante nos- 
tros oculos sit ea, que fuit affecta injuria, eaque 
mulier externa et vidua, quz lacrymis operit, ait 
Malachias 38, altare Domini, indigens eo, qui sit 
opem laturus. Quaenam autem sunt Deo tanta cu- 
re, quante hec? Quod si me jubes eum dimit- 
tere,al tu redde mulieri debitum ex iis,que illius 
prztextu abstulisti amplius. Hec quidem magnus 
ille. Cum autem illa semel et bis misisset, neque 
quidquam proficeret cum ipse minoris faceret 
homines quam Deum offendere: ei cognovisset 
rem sibi esse cum homine, qui non cedebat tem- 
poribus, minas non formidabat,nec timebat ab ulla 
excidere rectione, que quidem sunt magna ex 
parte terriculamenta iis, qui sunt parvi et abjecti 
animi : sed constanti el generoso spiritu fortiter 
usque ad morlem resistebat peccato, et magis 
cavebat male facere, quam pati. Cum,inquam,co- 
gnovisset cum ejusmodi viro rem esse sibi futu- 
ram ,ira plena (videbatur enim minime ferendum, 
ut qua multos superabat, rideretur uno longe 
inferior: est enim ejusmodi res mulier, nempe le- 
vis, eL qui facile movetur, et plane inanis gloria 
ludibrium) jubet extemplo, et duo quidem centu- 
riones,eos sequente qu: sub eis erat manu,quam- 
primum mittuntur,quibus fuerat imperatum, sta- 
tim templum ingredi, et eum qui detinebatur, vi 


διανῦσαι, Τὸν δὲ μέγαν ἥκιστα ταῖς pillinc eripere.Et sic quidem Eudoxia : ignorabat 


i&vov κολαχείαις, Οὐ δύσερις ὧν, εἰπεῖν, 

τῇ βασιλίδι ἀντιπίπτειν βουλομενος, 
Qv εἶναι καὶ πέρα τοῦ μετρίου δοχῶ, 
y οὔτως: ἀλλ᾽ ἅμα μὲν ἀμύνων ἀδιχη- 
dà χήρᾳ xai γυμνῇ προστασίας πάσης, 
i τῇ βασιλίδι ψυχῆς πραγματευόμενος 
Τοιαύτην τοῦ ἁγίου τὴν ἀπόχρισιν δεδω- 
κηδὲν ὑφεῖναι πρὸς τὴν ἔστασιν ὑπο- 
nti ὁ τὴν ἀδικίαν διαπραξάμενος ἔγνω 
v ἐλπίσιν ἄπρακτα καὶ ἀνόνητα, καὶ ἣν 


h. 11, 19. 


autem se ea aggredi,qu?e fieri non poterant,et bel- 
lum adversus Deum suscipere. Nam cum illi ve- 
nissent, οἱ jam essent in foribus, et irropturi 
essent, (o divinum spectaculum! o rem plane no- 
vam !) vident Dei angelum specie admirabilem, 
forma terribilem, qui strinxerat. rhompheam, 
et horribiliter arcebat ab ingressu.Hoc illi malum, 
cum vidissent, metu replet fuerunt illis animse, 
et protinus nihil amplius facere decreverunt : sed 
quamprimum reversi ad eam, que miserat, stu- 


1135 MENSIS JANUARIUS. 1136 


pendum hoc spectaculum cum slupore narrarunt, ἃ ἐχ τῆς βασιλίδος ὠνειροπόλει βοήθειαν, φαύλην 
[lla auteni stupuit quidem ipsa quoque,cum audiis- οὖσαν ῥοπὴν, γαὶ, τὸ τοῦ λόγου, συαίντιν iz- 
set, et de suo cepto aliquid remisit protinus. κχουρίαν, οἴχχδε πέμψας map! ἕχυτου τὸ χρυσίον 
Solet enim,quod mentis levitate celeriter suscipi- τῷ «vati κατατίθεται, xal οὕτω «5. bvojgsi; ἀπιλ- 
tur,celeritate quoque simili excidere.Deinde paulo λάττεται. 

post ad scopum priorem revertitur, et Frumentio quodam ad eum misso, (neque enim tam esse Be- 
gligentem sinebat amor pecunism) jussit. persuasione potius aggredi propositum. Magnus autem mi- 
nime parens ejus blanditiis, dixit : Non quod delecter litibus, neque quod imperatrici resistere 
Statuerim, vobis videar esse supra modum contentiosus, non per sacras leges et divina eorum, qui 
precesserunt, dogmata et disciplinas : sed simul quidem injuria affectam defendens viduam, et quz 
omni egebat auxilio, et imperatricis anima salutem procurans, sic videar contradicere. Cum sanclus 
talem dedisset responsionem, et ostendisset se nihil esse cessurum, qui autem fecerat injuriam, 
vidisset omnem spem esse sibi irritam, et imperatricis, quam somniabat opem nihil habere mo- 
menti, et esse plane ficulneum, ut dicitur, auxilium, domum mittens, aurum exsolvit mulieri: e 
sic liberatur ab obligatione. 

XXXIII.Paulo post autem Eudexia (quzrebat e- B — AT, ᾿Ολίγῳ δὲ ὕστερον ἡ Εὐδοξία στείλασι πρὸς 
nim faciendi,quz vellet, libertatem, seu beneseu τὸν μέγαν, xai τοῦτο piv ἀπειλαῖς τῷ δοχεῖν ἔχρον 
secus se haberent, et neminem esse,qui contradi- δοῦσα, τοῦτο ὃξ xai κολαχείαις ὑπερχομένη àm- 
cerel)mittens ad sanctum,et partim quidem minis, στῆναι παρῴνει τῆς πρὸς αὐτὴν ἀντίτυπίας, χεὶ͵ 
partim autem blanditiis eum aggrediens,suadet ut Παῦσαι, ἔλεγε, τοῖς ἐχχλησιαστιχοῖς ἀρκούμενκς, 


desinat velle ei resistere,dicens: Sed oporteret te 
esse contentum ecclesiasticis, civilia vero omnino 
non subire, sed eis cedere imperatoribus, quo- 
modo ipsi tibi rursus ecclesiasticis: cessare autem 
contra me conciones habere in ecclesiis. Nam ego 
quidem hucusque te observavi ul patrem, οἱ pa- 
ternum, ut sciunt omnes, honorem tibi tribui.Tu 
autem nisi de cetero in nos fueris melior, scias 
me non esse toleraturam. His magnus Joannes 
magna affectus tristitia (videbat enim cor ejus par- 


χαὶ qx xxl τοῖς πολιτιχοῖς παραδυόμενος πράγμεσιν͵ 
ἀλλὰ τούτων τοῖς βασιλεῦσι παραγιυρῶν, ὥσπερ xi 
αὐτοί σοι πάλιν τῶν ἐκχλησιαστιχῶν ἀτίσταντσι' 
Παῦσα! 6i βου χαὶ τοῦ ἐν ἐχκλησίαις καταδημηγ 
pstv. ᾿Εγὼ μὲν γὰρ μέχρι τῆς ἄρτι καὶ ὡς rr 
προσεῖχον, «xi πατρικήν σοι ἔνεμον τὴν τιμήν sm 
δὲ εἰ μὴ βελτίω τὸ λοιπὸν τὰ πρὸς ἡμᾶς 6mm, 
ἴσθι μὲ x; ἀνεξομένην, Πρὸς ταῦτα λίαν ἐχεῖνκ 
περιαλγὴς γενόμενος (ἑώρα 1ὰρ αὐτῆς τὴν xpÉn 
ὠξίνουσαν ἀδικίαν), "Epi, ἔφη πρὸς τοὺς πεμςθένεξ, 


turire injustitiar, et laburem improbe concipere, c πολιτικῶν ἀποστῆναι χελεύει πραγμάτων" be we 


et iniquitatem, ut dicit divinus David 39, parere), 
dixit iis, qui missi fuerant : Jubet me abscedere a 
rebus civilibus. Tantum autem abest,ut res attin- 
gam imnundanas et civiles,ut sim ab eis tam alienus, 
quam ii, qui diu ante sunt mortui, remoti sunt a 
rebus qua ad viclum pertinent: sed cum sim epi- 
Scopus, et mibi commissa sil cura animarum, 
apertum scio esse periculum, non arguere iniqni- 
tateni. Vereor enim, ne de nobis quoque dicatur 
illud Osee: « Celaverunt sacerdotes viam Domi- 
ni 50: » si nos, cum injuste aliquid admiltalur, id 
feramus silentio. Sed eum quoque,qui peccat, ju- 
bet rursus divinus Paulus 51 coram omnibus ar- 
guere, ut reliqui, inquit, timorem habeant. Non 


autem nihil aliam in ecclesiis, neque nominatim, οαἱ πεμφθέντες τῆς ἁγίας ἀκηχοότες yes, τὰ 


neque aperte arguimus. Quocirca nobis temere 
succenset imperatrix. Sin autem oratio, qua in- 
vehitur in eos, qui sunt obnoxii avaritie et aliis 
vitiis, nonnullorum mordet conscientiam, non illi 
nos, sed seipsos potius merito reprehendant. Hec 
et alia his similia cum audissent ii, qui missi 
fuerant, scriptis mandarunt quz dicla sunt : et re- 
versi, dixerunt se nihil efficere, conantes in cc- 
lum jaculari,et radere leonem,et adversus stimu- 
los caleitrare, nebulasque cadere, et tumulo pra- 
dicare, et alia, que dicuntur de iis, qum non 


39 Psal. vn, 15. 50 Osee vi, 7. 5! I Tim. v, 98. 


οὔτον δέω χοσμιχῶν ἢ πολιτικῶν φροντίζεν͵ lm v 
xii οἱ πάλαι θανόντες βιωτιχῶν ἀφεστήχασιν. Ἔτ- 
σχοπὸς δὲ ὧν xal ψυχῶν ἐγχειρισθεὶς προσιλέεν͵ 
οὐ δύναμαι παρανομοῦντας μὴ ἐλέγχειν, Τί γὰρ ὄλλο 
ἣ ἐντολώ ; ἼἜλεγξον, φησὶν, ἐπιτίμησον, zzpni- 
λεσον. Kai τὸν ἁμαρτάνοντα πάλιν κελεύει ὁ Ves 
Παῦλος ᾿νώπιον πάντων ἐλέγχειν, ἵνα καὶ οἱ λοικοὶ, 
φησὶ, φόθον ἔχωσιν. μεῖς δὲ οὐδὲν ἐκείνην E 
Ἰχχλησίας πρὸς ὄνομα οὐδὲ φανέρῶΩς ἠλέγξεμεν͵ 
ὥστε τῇ ἐχσιλίδι xa0' ἠαῶν μάτην ἡ ἀγανάχτησι. 
Εἰ δὲ ὁ λόγος κοινῇ «ἀτὰ τῶν φιλαργυρίς x5 
ἄλλοις πάθεσιν ὑπευθύνω, φερόμενος ἐνίων Cre 
τὸ συνειδὸς, μηδὲν ἡμῖν ἔχετνοι, ἀλλ᾽ inr; 
ἰγχαλείτωσαν, Ταῦτα καὶ ἄλλα τούταις παρχπλὴσι 








τραφῖ, τὰ εἰρημένα παραδόντες, ἐπανελθόντες, ἀτή» 
Ὑξίλαν, οὐδὲν ἀνύειν εἰπόντες τοξεύειν εἰς οὐρενὸ 
πειρώμενοι, Ανθρωπὸν γὰρ ἰδεῖν κρείττω μὲν e 
6ou, κρείττω δὲ κολαχείας, αὐτοῦ θανάτου τσῖ:- 
φρονοῦντα, ἕν δεδοικότα μόνον, τὴν ἁμαρτίαν εἰ 
τὸ λυπῆσαι διὰ ταύτης Θεόν, Pip à Eobofis τῷ 
λόγων αχούσασα οὐδὲν ἧττον, ἢ πρότερον, τοὺς x5 
αὐτοῦ θυμοὺς σιγῇ καί καθ᾽ ἑαυτὴν ἔστρεφεν, Ets 
τῆς ᾿Εχχλησίας χαλῶς ἐχούσης καὶ ὅϑαι dio τὰ 
εὐσέδειαν οἰκοδομονμένης , τῆς πολιτείας τε κα 
ἑκάστην ὑπὸ τῆς αὐτοῦ γλώττης ἀρδευομένης τὲ 


1137 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1138 


τὸν κατὰ Θεὸν βίον xapmogopojenc, ὥστε μετὰ τῶν A possunt fieri. Ille enim homo est metu superior et 


ἄλλων κακῶν xat τῶν συνήθων τούτων χατ᾽ ὀλίγον 
ἀφίστασθχι, ἱππομανίας, φημὶ, καὶ θεάτρων, τὴν 
σπουδήν τε τχύτην πρὸς τὸ θέειν εἰς προσευχῆς 
οἴχους xzi ναοὺς Κυρίου μετατιθένχι, καὶ χεῖσθαι 
τοιχύτην πρὸς ἀλλήλους τὴν ἅμιλλαν, τίς πρῶτος 
οἶχον Θεοῦ φθάσας, xxi τούτῳ μᾶλλον ἐνδιχτρίψας 
πλείονος ὄνχιτο xal τῆς ὠφελείας ; Ταῦτα οὕτω καλῶς 
τε xal θεοφιλῶς ἔχοντα, σρόδρα τὸν φθόνον ἐλύπει, 
Καὶ διὰ ποῦτο πολῦυν μὲν χαὶ χινδυνώδῃ τὸν χατὰ 
τῆς ᾿Ἐχχλησίχς ἀνεγείρει σάλον, δεινὺν δὲ xal βα- 
θεταν αὐτῆς γχαταχέει τὴν νύχτα, τὸν μέγαν (φεῦ |) 
φωστῆρα, τὸν τῶν ψυχῶν ἥλιον, ταύτης μαχρὰν 
ποιήσας xat ὑπερόριον θάμενος, ᾿Αλλὰ ζητεῖτε μαθεῖν, 
ὅπως [ἴσ. ὁποίους] xai τίνος ἔσχε τοὺς πρὸς τοῦτο 


minis,et adversus ipsam quoque inortem erigitur. 
Unum solum timet, nempe peccatum, et ne Deum 
per ipsum vel inodicum offendat. Parva visa sunt 
hzc Eudoxiz», acmique et effreni ejus auri cupidi- 
tati. Quamobrem ab ira et furore non desistebat, 
sed apud se habitantem magis versabat iram, ex- 
Speclans tempus el occasionem ejus, qui ipsam 
despiciebat, ulciscendi usque ad satietatrem. Cum 
ergo recte se haberet Ecclesia, et zdificaretur in 
dies ad pietatem: et respublica rigaretur quotidie 
ab ejus lingua,et vitam,quz est ex Deo,suavissime 
produceret:etenim cum aliis malis, hac etiam,qua» 
eran usitata el familiaria, incepit contemnere : 
nempe equorum cursus οἱ theatra, ceetusque et 


καρυπουργήσαντας. Κινήσας μὲν καὶ ἄλλους, τῶν p Orationes, que nihil habebant utile aut. necessa- 


ἐπισχόπων, φημὶ, «zl τῶν τοῦ χλήρου, thv γνώμην 
ἐπινηδείους πρὸς τὸ πομηρὰ σπέρματα τοῦ πονηροῦ 
δέξασθαι, ἔστι δ᾽ 05s xal τῶν τῆς βασιλικῆς αὐλῇς ὑπ- 
χρ)όντων᾽ οὐδὲ γυναῖκες τῆς ἀνόμου ταύτης ἀπελεί- 
φῦσαν συμμορίας, ἀλλὰ μερὶς κἀντεῦθεν τῷ πονηρῷ 
γίνεται, φιλόχοσμοί τινες οὖσαι καὶ ἐμπαθεῖς, καὶ 
τῷ πεπλῇχθαι παρὰ τῆς ἐκείνου γλώττης xav! αὐτοῦ 
πνεύσασται, Οὖς δὲ θερμοτέρους εἶχε τῶν ἀλλων ἀγω- 
νιστὰς, τὸν ᾿Αλεξανδρείας Θεόφ'λον οἵδεν ὁ λόγος, 
xxi τὸν Βεῤῥοίας ᾿Ακάχιον, ᾿Αντίοχήν τε τὸν Πτο- 
λεμαίϑος φημὶ, καὶ Σεδηρίανὸν τὸν Γαδάλων. Πρὸς 
τούτοις δύο τε τῶν πρετδυτέρων ἦσαν, xat τῶν δια- 
χύνων πέτε, τὴν φαύλην ταύτην συμπληροῦντες 
συνωμοσίαν, Οὐ χεῖρον δὲ δηλῶσαι καὶ τὰς αἰτίας ὅθεν 
ὁ πόλεμος ἔρξε τῇ ᾿Εχχλησίη, 


rium: et quod in ea ponebat studum, convertit ad 
currendum ad edes orationis et ad templa Domi- 
ni:adeo ut inter se contenderent,quis veniret prior 
in templum Domini, et in eo versaretur diutius, et 
majorem perciperet utilitatem .Hac qua» adeo pul- 
chre et piese habebant,invidiam magna afficiebant 
molestia : et ideo vehementem quidem et peri- 
culosam adversus Ecclesiam excitat tempesta- 
tem : gravem autem et profundam ei offundit 
noctem, magno illo, pro dolor! luminari et sole 
animarum, procul ab ea amandato el misso in 
exsilium. Sed cupilis scire,sat scio, quosnam ha- 
buerit gravis invidia, qui celeres pedes ad hoc 
intulerunt. Movit quidem et alios ex episcopis et 


C clericis quorum animus erat aptus, ut maligni 


susciperet semina : « Qui fecerunt consilium, et non per me » (hec dicit Isaias 38, disserens in per- 
sona Domini) « et pacta conventa, et non per spiritum meum: » et nonnullos etiam, qui erant ex ipsa 
aula imperatoris. Ne mulieres quidem se ab hoc iniquo coetu abstinuerunt, sed ez quoque maligno 
fuerunt pars germana. Erant quedam mulieres, que mundo delectabantür et erant obnoxiz vitiis. 
Qua quidem, quod ab illius lingua sauciat:e. fuerant, in eum vehementes concipiunt et. effundunt 
spiritus. Quos autem habuit acriores aliis adversarios, i! fuerunt, Alexandri» Theophilus, Berrhoze 
Acacius, Severianus Gabalorum, et Antiochus Ptolemaidis. Przter hos, duo presbyteri, et quinque 
diaconi simul eruperunt. Cercopum (17) improbum quemdam ceetum eos dixerit quispiam, aut viros 
sanguinum et fraudis, ut e divina Scriptura ὅδ aliquid dicatur potius. Sed satius fortasse fuerit 


ostendere, undenam bellum ceperit in Ecclesia. 


AA. "Hv τις ἐν ᾿Αλεξανδρείᾳ πρεσδύτερος, τοῦνο- Ὁ XXXIV.Erat Alexandria presbyter quidam nomi. 


px Πίτρος, τοῦ πρεσδυτερίου τῆς xxtT' a)to "ExxÀn- 
vlag τῶν πρωτείων ἐπειλημμένος. Τούτῳ δι᾽ ἔχθρας 
ὃ Θεόφιλος οὐκ εἶδ᾽ ὄθεν γενόμενος (ἐπείπερ ἣν χα- 
κουργῆσαι, καί διαδολὴν συνθεῖναι τῶν Ex. τοῦ παντὸς 
αἰῶνος ποριμώτατός τε xal σχολίώτατος), μῶμον 
ἔσπευδεν ἐπενεγχεῖν, ὡς εἴη γυνχῖχά τινα τῆς τῶν 
Μανιχαίων αἱρέσεως τὸ μῦτος οὔπω τῆς καχοδοτίας 
ἀπωτχμένην εἰς κοινονίαν παραδεξάμενος, Αὐτοῦ 
δὲ ὁιατεινομένου xal τῆς δόξης αὐτὴν μετατεθεῖσθαι, 
καὶ xata γνώμην τῷ vov κατηγόρω ταύτην mapa- 
δεδέ θαι, καὶ μάρτυρα τούτων τὸν Πηλουσιώτην 
᾿Ισίδωρον παριστοντος, ἄνδρα βίῳ τε xal λόγι» ἕνα 
τῶν πολλοῦ λόγου καατηξιωμένων ὑπάρχοντα, ὑπ᾽ 


33 Psal. Liv, 24. 


(47) Al. Cerdonum. 


δὶ [sa, xxx, 1. 


nePetrus,qui in presbyteratu sus Ecclesie primas 
partes oblinuerat.[s cum nescio quomodo in odiura 
venisset Theophilo quoniam ad machinandum ali- 
quid et struendam calumniam, erat eorum, qui ex 
tolo szculo fuerunt,ingeniosissimus,non parva la- 
be per fraudem eum aspergit. nempe quod mulie- 
rem quamdam lieresis Manicheorum,cum eam ex- 
secrandain nondum repulisset opinionem,admisis- 
set ad coinmunionem.Eo autem asserente,el ipsam 
prius illam abjurasse opinionem, et adruissam es- 
se e sententia ejus qui nunc est accusatoris, tan- 
quam hoc non sufficeret ad fidem faciendam, ab 
eo quoque adductus est testis Isidorus Pelusiota, 


1139 


MENSIS JANUARIUS. 


1140 


vir et vita dicendi facultate unus ex preestantissi- A ᾿Αθανασίου τε μεγάλου τῷ πρεσδυτερείῳ κατειλι- 


mis, et pr:terea ab ipso quoque magno Athanasio 
relatus in numerum presbylerorum. Atque ipse 
quidem,tanquam ab Isidoro extrema affectus inju- 
ria, et ut ab illo convictus, propterea quod osten- 
disset veritatem, Petrum quidem prater rationem 
expellit e sacerdotio non propter aliam causam, 
nisi propter inimicitias. Deinde etiam quzrebat 
occasionem, per quam 80: imprebilatis tropaeum 
ipsum quoque erigeret Isidorum.Quod etiam facit 
paulo post, aliunde ad iram incitatus (18). Hinc 
autem fuit commotus.Isidoro dantur mille aurei a 
Theodote, que fuit uxor Theodori prafecti przeto- 
rio. Ea vero mandavit Isidoro, ut pauperibus, quce 
erant Alexandrie mulieribus emeret iodumenta. 


ὑμένον, αὐτὸς ὥσπερ ὑπὸ Ἰσιδῶρου τὰ ἔσ pata. Db 
σθεὶς, xai ὡς ἂν ὑπ᾽ ἐκείνου ἐληλεγμένος, χαλεξῶς 
ἐνεγχὼν διὰ τὴν τῆς ἀληθείας δηλωσιν, πρῶτα μὲν 
τὸν Πέτρον ἀλόγως ἀπείργει τῆς ἱερατείας ἔπειτ: 
καιρὸν ἐξήτει χαὶ ἀφορμὰς δι᾽ ὧν v τῆς τὐτῷ 
χαχηυνοίας xal τρόπαιον θείη καὶ αὐτὸν δηλαδὴ τὸν 
᾿Ισίδωρον͵ 6nép δὴ xal ποιεῖ μικρὸν ὕστερον zz- 


οξυνθεὶς xal ἄλλοθεν εἰς ὀργήν. Μαθὼν yi) ὡς 
᾿Ισίδωρος χιλίους χρυσδὸς παρὰ Θεοδότης lim - 


(ἀδελφὴ δὲ αὔτη Θεοδώρου, φημὶ, τοῦ ὑπάρχου), iz- 
τραπείη τε παρ᾽ αὐτῆς τὰς ἐν ᾿Αλεξανδρεί, zw 
μένας δι᾽ αὐτῶν ἀμφιάσχι μηδὲν Θεοφίλῳ κοινωσέ- 
βενος περὶ τούτου͵, Ἵνα μὴ, λαδὼν, φησὶν, ἀναλώσειεν͵ 
ὥσπερ εἴωθεν, εἷς τοὺς λίθους xal τὰς οἱχοδομάτ᾽ 


Hoc Theophilo non communica!um, in eum pepe- 3 ἐπεὶ οὗτος ἐρωτηθεὶς ὡμολόγησε, καὶ κατὰ νοῦν ἔτι 


rit iram minime tolerandam.Causa autem erat,Ne 
δὶ ille, inquit, acceperit, consumot in lapides, ut 
solet, et in edificia. Cum autem interrogatus Isi- 
dorus confessus esset, οἱ dixisset se id fecisse, 
quod volebat quae dederal, tunc quidem nequa- 
quam ostendit se fuisse iratum, sed sub Plutonis, 
ut aiunt, galea celat iram, in cordis penetralibus 
pontifex fovens z:mulationem. Paulo post autem 
eam aperit,el gravissimam machinatus calumniam 
(sciebat enim ille sicut prius diximus, optime do: 
los struere et machinari insidias),cum illam man- 
dasset litteris, et ordinem deinde sacratum vo- 
casset ad concionem, ipso prasente,in quem erat 
ordinata calumnia: Hanc, dixit, o [sidore, osten- 
dens schedulam quam habebat in manibus, ante 
decem et octo annos contra te mihi traditam, 
quoniam in aliis occupatus, victus fui ab oblivio- 
ne: nunc rursus propter alia forte perscrutans, 
inveni. Agebat autem tunc Isidorus annum vitae 
octogesimum, vir qui exercitatione et laboribus 
longis jam consenuerat, et ipsum habebal vultum 
nuntium virtutis,et qui eorum,qui videbant, animis 
poterat magnam afferre reverentiam. Cum ergo, 
postquam hoc sic dixisset, peteret ul protinus de 
objecto crimine causam diceret (id autem erat so- 
domiticz libidinis), Isidorus statim placide,et ut se 
dignum erat: Esto, inquit, chartam tunc datam la- 
tuisse:quomodo non rursus processit is,qui dedit? 
attamen si ne tunc quidem aderat,at nunc adsit:et 
ostendens quisnam ipse sit,dicat in nos.Cum ergo 


τελέσχι τῇ ξεδωκχυίᾳ, τότε μὲν ὀργισθεὶς οὐχ Qi 
δεῖν δῆλος γενέσθαι, ἀλλ᾽ ἐν ἀποῤῥήτῳ τὴν ὀργὶν 
EüzAns, Μετ᾿ ὀλίγον δὲ ταύτην ἐχχαλύπτει xai da- 
βύλτιν μελετήσας (οἵος ἐκεῖνος πλάττειν τὰ τοιχῦτε 
χαλεπωτάτην, καὶ γράμμασι ταύτην ἐνθείς" εἶτα τ 
ἱερατεῖον ἐχχλησιάσας, xal αὑτοῦ πάροντος "ln 
pou, Τοῦτο, εἶπεν, ᾿Ισίδωρε, δείξας μετὰ χεῖρις 
γραμματεῖον, δέκα πρότερον — xal ὀχτὼ ypowx 
κατὰ σοῦ μοι ἐπιδοθέν͵ ἐπεὶ ἑτέροις bsag, ois 
ξένος ἔτυχον, πρὸς λήθην ἐλθὸν, «ov πάλιν xri 
χρείαν ἑτέρων διερευνώμενος εὕρηκα, Ὧν δ x 
᾿Ισιδώρῳ τότε ὑγδοηκοστὸν ἔτος ὁ βίος, ἀνὴρ τ 
βαχροῖς πόνοις xai τῇ ἀσκήσει κατα ζεγηραχὼς, n 
ὄψιν τε αὐτὴν ἔχων τῆς ἀρετῆς ἄγγελον, xii sin 

αἰδὼ πολλὴν τοῖς ὁρῶσιν bvOETtwat, Ἐπεὶ οὖν tw 

εἰπὼν xai ἀπολογίαν ἀπήτει πρὸς τὸ Ex (07 

δὲ τῆς Σοδομιτῶν ἦν ἀσελγείας), ὁ ᾿Ισίξωρις τι 

εὐθὺς, καὶ ὡς ἂν εἴποις, ἑαυτοῦ ἀξίως, ᾿ Ἔστω, as, 

τὸν χάρτην τότε δοθέντα διαπεσεῖν πως" οὐ ti» 
προσῆλθεν ὁ δεδωχώς ; Εἰ δὲ μὴ τότε, φαίης, TI 
ἀλλὰ νῦν παρίτω xai ἑχυτὸν, ὅστις εἴη, δείξας à 
γέτω τὰ καθ᾿ ἡμῶν, Ὡς DUv οὐδὲν ἣν αὐτῷ cone 
ηγορίας ἐχέγγυον, τί χαχουργεῖ ; Χρέμασί τινα ἂν 
φθείρας τῶν νέων ἀλεεΐφει πρὸς τὴν συκχορχντίτν 
εἶτα ἐχεῖνος ἀπελθὼν τῇ μητρὶ κοινοῦται, Ἑ ἃ 
τοῦτο μὲν καὶ Θεὸν δείσασα, τοῦτο δὲ χαὶ τὸ xij 
κριτήριον ὕποπτεύσασα, μήποτε xal δῆλον ἀπυοῖν 
τὸ δρᾶμα, παρελθοῦσα γνωρίζει τὴν ογῆψιν. 3 
᾿Ισιδώρω, καὶ ὡς πέντε πρὸς τοῖς δέχα χρυσοῦς τα 
$ υἱὸς αὐτῆς εἰληγὼτ, οὖς δεδωχέναι αὐτῷ m 


nihil haberet, quo posset calumnia videri fide Ὁ ἀδελφὴν ἔφη Θεοφίλου μισθὸν ἔχειν τῆς κατ᾽ bui 


digna, qui facit ? Quodam adolescente corrupto 
pecuniis, cum pulchre instruit ad sycophantiam. 
Deinde ille abiens, rem matri communicat. Illa 
aulem partim quidem Deum timens, partim au- 
tem suspectum quoque babens, quod erat in 
presentia, judicium, ne forte manifestum red- 
deret id, quod erat compositum, Isidoro si- 
gnificat: et quod quindecim aureos accepisset 


(18) Historiam hanc a Palladio. Sozomeno et 
Socrate Origenistarum fautoribus assertam, ab hu- 
jus auctcre, et aliis eorum fldcm, secutis acceptam, 
mendacii copnvincit Baronius, et occasione Origenis 


συχοφαντίας, Ταῦτα ᾿Ισίδωρος μὲν ἀχούσας ewzb 
εἵλετο, Θεῷ μόνῳ τὰ κατ᾽ αὐτὸν ἐπιτρέπων. Ὁ ἢ 
θέος οὕτως αὐτῷ κρίνας ἀσφαλέστερον εἶναι, εἰς τὸ 
θεῖον ναὸν παρελθὼν προσφεύγει τῷ θωσιαστηρῖν. 
᾿Επεὶ δὲ ταύτῃ μᾶλλον διηπορεῖτο, Θεόφιλος aron- 
ρύττει, φεῦ ! ἐπὶ χοφῇ τοιαύτῃ διαδολῇ xil οὐδ" 
ἐχούσῃ σαφὲς, τὸν ᾿Ισίδωρον καὶ τῆς ᾿Ἐχκλησα 
ἀπείργει, Τῷ δὲ καθάπερ ἕρμαιον τουτὶ δόξα, rr 


errorum, Anastasii pontif. Rom. et concilii Alexat- 
drini sententiis damnatorum,in criminationis Thee 
phili convers,.m ait. (Vide Bar. tom. V Anmal., s 
an. 400.) 





VITA 8. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1142 


ν γενόμενον, οὐδεμίαν τῷ qpóvp δόντι A ejus filius: quos ei dicebat dedisse sororem 


ἧς Νιτρίας ἐπῆλθε χτταλχδεῖν ὅρος, iva 
| kx νέου τὸν χαλὸ, τῆς ἀσκήσεως ἔι- 
ἜἜΧΕΥ οὖν 42i αὖθις συχνάζων χατὰ μόνας 
υγγινόμενος, Πλὴν οὐδὲ οὕτως ἔμελλε τὰς 
γᾶς διαφυγεῖν, μᾶλλον δὲ τοῦ πάντων 
i πολεμίου * ὃς καὶ ᾿Ισιδώρῳ ἐπῆγε πράγ- 
νων τῆς ἀρετῆς, xa. θεόφιλον τῷ θεῷ 
ἐποίει, χατὰ τῶν τῷ Θεῷ προσχειμένων 
αἰνητο γὰρ κατ᾽ ἐκεῖνο χχιροῦ ζήτησις 
x τὴν Αἴγυπτον μοναστηρίοις, Βούλεται 
'ωθεν ἡμῖν τὸ πρᾶγμα δηλῶσχι, 


Theophili, mercedem comparata in illum syco- 
phantie.llec cum audiisset quidem Isidorus, egit 
silentium,soli Deo relinquens universum : ut qui 
laudes quidem celare potius dedicisset,non autem 
vituperationes. Adolescens vero ratus sic sibi rem 
in tuto magis futuram, in divinum templum ac- 
cedens, confugit ad altare. Cum autem sic magis 
indubium veniret Theophilus,abdicat,proh dolor, 
ob tam levem calumniam, Isidorum, et arcet ab 
ecclesia.Deinde ille cum hoc pro lucro habuisset, 
et ex ejus snccessisset sententia, dans nullam 


m, venit ei in mentem ad montem Nitris (:roficisci, ubi prius ob ineunte etate egerat 
ilam exercitalionis. Illic ergo rursus vacabat, cum Deo solo congrediens. Sed ne sic 
concedebatur esse extra teli jactum, neque erat evitaturus Theophili laqueos, vel po- 
nis omnium hostis, qui hec mala Isidoro intulerat, ejus virtuti invidens : et Theophilo 
ul Deum offenderet, illum oppugnans per ea, quz se efferebant. Tunc enim mota erat 
ionasteriis, quz erant in ZEgypto (19). Vult autem oratio nobis rem paulo altius repe- 


are. 


$ ζήτησις, τῶν μὲν σῶμα εἶναι τὸ ΘεῖονΒ XXXV. Quastio autem erat, cum alii quidein 


(pz τε «αἱ πρόσωπον ἀνθρώπου περι- 
μορφῆν, ὅσοι τῶν παχυτέρων ἢ ἀμιαθε- 
ood , * ^ 
ov * τῶν 6: ὅλω: ἀσώματον αὐτὸ τιθε- 
σης ἐμφερείχς xal μορφῇς ἀνθρώπων 
("sov λογιωτέρων δὲ τοῦτο καὶ ὀξυτέ- 
- -- ^ ? 

τοιγαροῦν τῆς μερίδος «al θεόφιλος 
ρωπόμορφον tlvat τὸ Θεῖον λέγοντας 
χήρυττεν, "Omtp οἱ τῶν ἐν Αἰγύπτῳ 
ννώτεροι μαθόντες, τοῦ Θεοφίλου χατ- 
xi ὥς τινα βλάσφημον, χσὶ δόξης οὐχ 
Ep £AÀov üvatpeTy * τὸν O3 δι᾿ ἐπινοίας τὸ 
ἐλθόντα, Οὕτω με τεθεᾶσθαι ὑμᾶς, Eon 
)ς πρόσωπον Θεοῦ, Τοῦτο ἐχείνους ἀχού- 
ι μὲν τῆς ἀτάκτου καὶ φονώδους ὁρμῆς" 


corpus Deum esse dicerent (20), planeque indu- 
tum figura et persona et forma hominis, ii scilicet, 
qui erant paulo rudiores et crassiores : alii vero 
eum omnino ponerent incorporeum, ab omnique 
similitudine et forma hominum liberum, hoc sutem 
dicebant,qui erant docliores,el aculioris iugenii. 
In hac vero sententia cum esset Theophilus, eos, 
qui Deum dicebant humans forme similem, non 
leviter,sed admodum vehementer abdicabat.Quod 
quidem cum compertum habuissent, qui erant in 
/Egyrto monachi, minus participes rationis,id in 
eos immisit tumultum, et illum de medio tollere, 
ut qui esset blasphemus, et non sana opinionis, 
putabant esse maximum Dei cultum. Ille antem 


, Εἰ γνησίως, εἰπεῖν, τὰ (oz ἣμτν φρονεῖν c callido invento,rem qu:e aderat, aggrediens : Sic 


sot τὸ λειπόμενον, ἀναθέματι xà Ὧρι- 
γῦναι βιδλία, δι᾿ ὧν ἐκεῖνες τὸ σῶυά 
ἴον χαὶ ἐοικὸς ἀνθρώπῳ πρότωπον ἔχειν 
πρᾶται. Πρὸς ταῦτα τὸν Θεύφιλον, Τί 
? χωλήον ini τοῦτο δρᾷν, καὶ μάλα γε 
ἀριγένην ἔχοντα ; Ταῦτα εἰπόντα καὶ 
", χαλᾶται τοῖς μονα κοῖς τὴν ὀργήν. 
ἣν ἐπαμφοτερίζων, xal πρὸς ἑκάτερα 
ς καιροῖς ἁρμοζόμενος " δέον Ἐπίσκοπον 
οὔ ψυχὰς ἐπιτετραμμένον, καλῶς ὃι- 
| λόγον ὀρθοτομῆσα'! τῆς ἀληθείας, καὶ 
(1w, ἀμφοτέροις διδάξαντα πχτριχῶς, 
χνιχῶς παραπείσαντα, αὐτὸ piv xa 
ἰπεῖν ἀσώματον εἶναι xal ἀσχημάτι- 


ego, inquit,vos intueor,tanquam Dei faciem. Hoc 
cum illi audiissent,represserunt quidem protinus 
illum cedis impetum : ei autem dixerunt : Si ea- 
dem, qu& nos, germane sentis, unum tibi solum 
deest, nempe ut libros Origenis subjicias anathe- 
mati,qui maxime Deum esse corpus et faciem ha- 
bere homini similem, ne sinunt quidem in aures 
cadere. Ad hzc Theophilus : Quid (21) autem, 
inquit, prohibet,quo minus hac faciam,qui ab Ori- 
gene maxime dissideo, et cum eo acriter bellum 
gero? Ilzc cum dixisset, et esset pollicitus, iram 
sedavit monachorum. Sic ille semper anceps, et 
facile ad utrumque annuens, et se teinporibus 
accommodans, cum oporteret eum, ul qui esset 


ὃ καὶ πρότωπον xxi μορφὴν ἀνθρωπείχ" D episcopus, et qui commisste erant anima populi, 


τοῦ Θευῦ Λόγον λαδόντα, xal μετὰ τὸν 
νατὸν ἐν ὁμοίῳ σχήματι τῆς ἀνθρω- 
ἀναστάντα, οὗτο: καὶ εἰς οὐρανοὺς 


im hunc Origenistarumantesignanum, 
ieronym. vocat,non ob has hic pre- 
,, sed ob haeresin rmerito a Theophilo 
locet Baron. loco citato. 

nthropomorphitas voesbsnt,— Origc- 
re fuisse Anthropomorphitarum hore- 


non uti figmento etscena ad decipiendum,et sic 
illos relinquere vgrotantes : sed quam fleri posset 
optime dislinguere,et verbum veritatis recte admi- 


sin catholicis imping. re, docct Dar. tom. V Annal. 
an. 400 : quere non mirum si et Theophilo eos pro- 
sequente hanc impingant calumniam. 

(291) Vide Niceph. 1. vii, c. 101 17; Soc. l. vi, 
e. T; Soc. Ἰ. vili, 6. 11; Ber. loco citato. 


1143 MENSIS JANUARIUS. ! 


nistrare, et utrique parti componere seditionem, A xvelngüm, «ai μένειν dv δεξιᾷ τοῦ 0n, 
paterne docentem, sed non artificiose diversom — Zptvov. Οὔπω δῆλον κατέσττ, τὸ εἰρημένοι aj 
persuadentem: dicere ipsum quilem perse Deum — 2e*cz: xai ἑτέρων ὁ δόγος πρὸς τὴν τα χ; 
esse incorporeum εἰ figure expertem : corpus χειμένου δήλωσιν. 

autem el faciem el formam huiapam unigenilum Dei verbum accepisse, arcanis riiniy, 
benignitatis. Deinde cum etia:» rursus surrexisset post mortem pro nobis susceptam, ia aj, 
licet figura carnis humanz. sic in ccelum esse assumptum. Hoc enim esse summa usines qi 
fabilis in suum figmentum benevolentie : el sic manere sedentem ad dexteram Patris, ly 
evasit manifestum, quod diclum est : sed alia luce adhuc indiget oratio ad aperte decirmig 


quod est propusitum. 


XXXVI. Erant quatuor monachi fratres corpo- 
ribus, fratres animis, monachorum omniom. qui 
erant in Egypto, et doctrina et vita longe excellen- 
tissimi.Eis erant nomina,Dioscorus et Aminouius, 
Eusebiusque et alius Euthy mius: quos eliam Lon- 


gos vocabant ob statura forte proceritalem.Hi non 


solum ab Alexandrinis plurimi fiebant ob mores et 
vite probitatem : sed Theophilo quoque erant 
chari, et in magno apud eum pretio habebantur, 
et eos amabat zque ac. suos oculos, et in medio 
cordis sui habitabant.llec autem ita se habebant, 
quandiu fuit ille Deo amicus, adeo ut persuasum 
Dioscorum (vix enim attrahit honorem virtus) 
constituerit episcopum Ifermopolis, Ammonium 
autem et Euthymium honorarit sacerdotio, et eis 
tradiderit Ecclesie administrationem, et fecerit 
«conomos. Cur non dico,quod ejus in ipsos ma- 
ximain significat benevolentiam ? Elegit eos, qui 
cum ipso habitarent et essent toto tempore vilae 
ei convictores,ut eos nec acorporis,nec ab anime 
oculis pateretur discedere.Sed hi:ec quidem quan- 
diu Theophilus era(ut diximus, vere Theophilus, 
id est, pius ac religiosus. Cum autem vidissent 
declinasse ad avaritiam el magna ex parle aurum 
magis amare quam Deum, et ut pararet peco- 


Ag". Movayol τέσσαρες ἦσαν ἀδελφὴ τ a 
ἀδελτοὶ τὰς duae, τῶν κατ᾽ Algun 
πάντων λόγῳ τε xxl βίῳ παρὰ πολὺ kane 
ὀνόματα τούτοις, Διόσκορος, xil ᾿λμμύνι f 
Ov, τε, καὶ ὁ λοιπὸς Εὐθύμιος ^ οἷς ἃ ul 
χροὺς διὰ τὸ τῆς ἡλικίας εὔμτνικες οὶ 
Aou». Οὗτοι γοῦν οὖχ ᾿Αλεξανέρευτι aim; 
πλείονος ἤσαν, ἀλλὰ xal αὐτῷ Ouo2U qm 
περισπούδαστον ἐλογίζοντο, κχαὶ ἐφίλει τοῖς 
καὶ ὀφθαλμοῖς, xal τῆς καρδίας qun dm 
μεσαίτατον, Ταῦτα Ob οὕτως ἣν, ἕως ba wi 
Θεύφιλος T,v^ ὥστε καί Διόσχορον mismag 
ἐπίσχοπον Ἑρμουπόλεως κχαταστῆσχι͵ "ug 
δὲ χαὶ Εὐθύμιον ἱερωσύνῃ τε τιμῆσαι rid 
νομίχν ἐγχειρίσαι τῆς ᾿Εχχλησίας, Dum a: 
οἰχους ἔχειν διὰ παντὸς, ὡς μήτε τῶν sp 
αὐτοὺς ἀφίστσυθαι, μήτε τῶν τῆς ψυγῖς 
᾿Αλλὰ ταῦτα, ὥσπερ ἔφημεν, ἕως Doi 
μᾶλλον φιλόθεος εἰπεῖν, ὁ Θεόφιλος, "Eziti 
πρὸς φιλαργυρίαν εἴδον, xal φιλοχρύτως 
φιλοθέως ἔχοντα, θερμήν τε τιθέμενον zi 
ματίγεσθχ! τὴν σπουδὴν, ὡς ἐπιδλχῦῃ τι 
παραιτητάμενοι (ῥάστη γὰρ xai ταχεῖ: 
ἢ καχία), τὴν ἐρημίαν εἴλοντο xai τὰς zx 
τριδᾶς, 


nias, acerrimum ponere studium, tanquam noxiam recusantes cohabitationem (solet en 
mutare facillime), elegerunt solitudinem, et illic ubi prius, versari. 


XXXVII.Hanc ille disjunctionis causam cum in- 
tellexisset esse sui condemnationem, valde στρ 
tulit,ipsosque manibus et pedibus,ut dicitur, co»- 
pit molestia afficere : primum quidem illos crimi- 
nans apud Anthropomorphianos,dicebat eos con- 
venire cum Origene (22-23), et eemdem quam ille 
tenere opinionem,et decernere Deum esse incor- 
poreum: et ideo dicil oportere eos tanquam nale 
senlienles,et quid aliud quam hzreticos, expelli. 
Deinde flnitimisquoque jussit episcopis, nonnullos 
monachos, qui eadem qua ipsi sentiebant, et in 
ima habitabant solitudine, cum non prius signifi- 
casset, cur hec el quidnam fecerant, e monte 
quamprimum delurbari praecipites. Monachi ergo 
illi fratres venientes Alexandriam, convenerunt 
Theophilum,et causam rogarunt, propler quam eos 
ille sic condemnasset. Ille au'em protinus (94) 


(32-23) Longos hosce monachos erroribus Orige- 
nis studuísse, auctoritate S. Hieronymi et aliorum, 
docet Baron. loco citato; quare et hos pie justeque 


AZ', Τοῦτο ἐκεῖνος μαθὼν ὅτι χαταχγνὸ 
LJ ν» )—^ - , ' 
διεπράξαντο, σφύδρα τε Ly αλέπτινε, xai: 

M - , [4 - 

καὶ ποδὶ, τὸ τοῦ λόγου, βλάπτειν ἐπειρᾶτο͵ 
μὲν πρὸς τοὺς ᾿Ανθρωπομορφιανοὺς Éxsiv. 
λων, συνῳδὰ τῷ ᾿Ωριγένει 
χαὶ ἀσώματον δογματίζειν 
δεῖ τούτους, φησὶν, ὡς 


καὶ αὐτοὺς ws 
τὸ Θεῖον, Καὶ 
αἱρετιχοὺς ἀπ 


Ἔπειτα xxl τοῖς ὁμόροις τῶν ἐπισχόπων 


ἐνίους τῶν τὰ σχ φρονούντων [40 v2 (v 
ἐνδοτέρας ἐρήμου ὄντας, ἐπὶ xtoxAT, τοῦ 
ταδαλεῖν, οὐκ ἐπαγαγὼν τὴν αἰτίαν, οὗ y 
χελεύοι, Τοὺς οὖν μοναχοὺς εἰς ᾿Αλεξτ, 
ικομένους ἐντυχεῖν τε τῷ θεοφίλῳμ, χαὶ 
ἐρέσθαι δι᾿ ἣν αὐτῶν τὰ τοιχῦτα χατ» 
λεται. Τὸν ὃὲ ὀργῆς τοὺς ὀφθαλμοὺς ὁ: 
xal χὐτόχοημχ πὸ βλέψχντα, τῷ θυμᾷ 
ἐριέντα (xal γὰρ ἣν ὀρμητίας visti, xai 
gr^ y e Theophili meruisse. 


(24) Hac et sequentia ex Palladio Ori, 
sumpta,calumniarum suspicione in Theog 


1145 


VITA 5. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1146 


μάλιστα ἀκρατὴς), τὸν ᾿Αμμωνίου τράχηλον αὖτο- A ira plenus et instar ignis micantibus oculis (natura 


“ειρίᾳ τῷ ὠμοφόρῳ mtpibaÀsty *. εἶτα πυγμῶν ἐμ- 
πλῆσαι τὰς σιαγόνας, ᾿Αναθεμάτισον, ἐπάδοντα, 
᾿Ωριγένην. Ἦν δὲ ὁ μὲν ᾿Ωριγένης, καὶ τὸ τὰ ἐχείνου 
φρονεῖν, ἐπείσαχτος ἀφορμή * ἣἧ δὲ ἀληθὴς αἰτία 5$ 
πρὸς ἐχεῖνον ἀντιχρὺς χαὶ τοὺς ἀδελφοὺς ἀπέχθεια, 
Οὕτω τὰ ἔσχατα ὁ πάντολμος ἐξυδρίσας εἰς τοὺς 
πολλῆς αἰδοῦς τε xal τιμῆς ἀξίους, ἀπέπεμπε μετ᾽ 
αἰσχύνης. Εἴτα τοὺς ἐκ γειτόνων ἐπισγόπους οὐδὲν 
δέον μεταχαλούμενος, μήτε παροῦσι τοῖς ὁσίοις ἐκεί- 
νοις, μήτε μὴν ἀπολογοτμένοις δογμάτων παραφθο- 
ρὰν αἰτιχσάμενός, αὐτούς τε ἅμα xai τὸν θεῖον "Ici- 
δωρον ἀναθεματίσας ἀποχηρύττει, Καὶ οὐδὲ μέχρι 
τούτου τῆς ὁρμῆς ἴσταται, ἀλλ᾽ ἀνθρωπάριά τινὰ 
φαῦλα κομίδη καὶ ἀνώνυμα πέντε τὸν ἀριθμὸν, ἄλλον 
ἀλλαχόθεν ὅπως ἔτυχε συμφορήσας, καὶ τὸν μὲν 
πόλεως ἀπορίᾳ bv χωμυδρίῳ τινὶ χειροτονήσας ἐπί- 
σχοπον, ἐφ' ᾧ μηδὲ ἐπισχοπῆς ὄνομα τὸ προτοὺ 
τέθειτο, τὸν δὲ πρεσδύτερον, τοὺς ἄλλους δὲ διαχό- 
νους, λιδέλλους αὐτοῖς ἐγχειρίζει χατὰ τῶν θείων 
τούτων ἀνδρῶν συγχειμένους, οὖς ἔχεῖνος (ὦ θεία 
δίκη, καὶ Θεοῦ πάντα βαέποντες ὀφθάλμοί }) χατὰ τὸ 
λανθάνον συνέταξε, xal παραγγέλλει δοθῆναί οἱ τούτους 
ἐκχλησιάζοντι, 


enim subito movebatur impetu,nec poterat ullo 
modo suis manibus temperare) Ammonii collum 
pallio comprehendit : deinde etiam suis pugnis 
ejus maxillas contundens, acclamat : Anathemali 
subjice Originem. Erat autem Origenes quidem 
plane Patroclus : et eadem qua ille sentire,que- 
situs przetextus. Vera autem causa aperte erat in 
illum et fratres odium. Sic extrema contumelia 
affectos,viros magnos honore dignos et reverentia, 
dimisit cum dedecore. Deinde vicinis, cum nihil 
opus esset,accersitis episcopis,illos sanctos, cum 
nec adessent,nec suam causam defenderent,quod 
pravum et corruptum dogma tenerent criminatus, 
ipsos'simul et divinum Isidorum datos anathemati 


p abdicat. Erat autem non extreme malum, neque 


sic,ut non esset pix et religiosz anim, si hacte- 
nus repressisset impetum. Illi vero minime; sed 
cum quosdam abjectos et nullius nominis homun- 
culos quinque numero,alium aliunde ex tenebris 
et angulis quomodocunque coegisset,et alium qui- 
dem ex his, propter defectum civitatis in viculo 
constituisset episcopum, in quo ne prius quidem 
erat nomen episcopatus : alium autem presbyte- 


rum, alios vero diaconos, eis tradit libellos adversus divinos hos viros compositos: quos ille (o 
divina justitia οἱ Dei omnia intuentes oculi ἢ) latenter composuit : jubens eossibi dari, quando 


concionabatur. 


ΛΒ΄, Λαδὼν οὖν τοὺς λιδέλλους, ὧν ἐκεῖνος πατὴρ — XXXVIIL Acceptis ergo libellis, quorum ille erat 


ἦν, xai προσελθὼν xal τῷ Αὐγουσταλίῳ περὶ αὐτῶ) 
κοινωσάμενος, στρατιωτιχὴν αἰτεῖται παρ᾽ αὐτοῦ 
χεῖρα, ἐφ᾽ d τοὺς ὁσίους ἄνδρας ἀπελάσαι τῆς Al- 
γύπτου πάσης, ὡς καχοδόξους. Καὶ λαμὄόνει μὲν 
ὡς πεντακοσίους, προσθεὶς δὲ καὶ αὐτὸς πλῆθος ἕιτε- 
pov, ἱταμοὺς ἄνδρας καὶ νεωτερίσαι δεινοὺς, εἶτα 
καὶ οἵνῳ τᾶς ὁρμὰς αὐτῶν ἐπιθήξας νυκτὸς ἐπιστρα- 
τεύει τυῖς μοναχοῖς, τρόπαιον στῆσαι φιλονειχῶν, 
οὖχ αἴδαμεν εἰ ἑτέρῳ τινὶ προσῆχον, ἀρχιερεῖ μέντοι 
συμδαϊνον οὐδὲ βραχύ. “Αλλως τε δὲ, κἂν παρ᾽ οὐδὲν 
ἕτερον, ἀλλὰ τοῦ ἰδίου καλοῦ ἕνεχεν ἀποσχέσθαι ἴδει 
πράγματος ἐπιμώμου, Ἤ γὰρ τὴν προλαδοῦσαν πρὸς 
τοὺς ἄνδρας φιλίαν εὐχολίχν εἴποις φρενῶν ἐγχρί- 
νουσαν πρὸ βασάνου, ἢ τὸ μετὰ ταῦτα μῖσος ἔχδηλον 


pater,cum processisset, et Augustali eos commu- 
nicasset,ab eo petit manum militarem, ut sanctos 
viros, ut qui malam tenerent opinionem, procul a 
(ota "Egypto expelleret : οἱ accipit quidem ad 
quingentos, Cum autem ipse quoque manum non 
parvam adjecisset, viros audaces et ad novandum 
aliquid egregios, et deinde etiam eorum impetüs 
dato vino incitasset, vir ipse acerrimus et cujus 
impetus non poterat cohiberi,noctu ducit exerci- 
tum in monachos, contendens erigere tropzum, 
quod quidem nescio an ulli alii,qui esset quidem 
pontifex,vel minimum conveniret. Alioqui autem 
si nullaalia de causa,et su: quidem certe honesta- 
tis gratia a re tam vituperanda debebat abstinere. 


μοχθηρίαν, d καὶ μᾶλλον θετέον, Φανερὰ γὰρ xal p ÁuL enim praecedentem, qua ei cum viris inter- 


à τῶν ἀνδρῶν ἀρετὴ, xal ἡ τοῦ μισήσαντος χαχοή- 
θειχ. Πρῶτα μὲν οὖν Διόσχορον ἀπελαύνει τοῦ θρόνου, 
διά τινων οἰκετῶν αὐτοῦ Αἰθιόπων πρὸς βία» ἑλχό- 
μένον, "Ἔπειτα δὲ xal τῆς αὐτοῦ ᾿Εχχλησίας ἀφχι- 
ρεῖται τὴν παροιχίαν, σχυλεύει τε τὸ ὅρος, καὶ τὰς 
οἰκίας τῶ") μοναχῶν ληΐζετχι, τοὺς τρεῖς ἐκείνους 
ἐπιμελέστατα ἀνιχνεύων τοὺς περὶ τὸν ᾿Αμμώνιον, 
ἀμώμους, φημὶ, τοὺς τὸ πᾶν ἀδελφούς. Οὐκ ἔχων 
δὲ ἐφευρεῖν (x2: γὰρ ἦταν elc φρέαρ αὐτοὺς χαθέντες), 
ἀπορήσας ὃ ἀγεννὴς τῶν ἀνδρῶν ἐπὶ τὴν ὅλην ἐτρά- 
vtto, xal τὴν ὀργὴν αὐτῆς καταχέει, τὰς  ol«lac 
αὐτῶν, xxl ὅ τι τῶν σχευῶν ὑπῆρχεν (ἦσαν δὲ καὶ 


carent.Quantum autemís Origenistis faverit,consule 
ipsius Lausieca, ubi totus versatur in laude Isidori 


cessit,amicitiam, dixeris esse animi levitatem,quse 
eligit ante probationem: aut quod postea exortum 
est odium,evidentem improbitatem, cui est etiam 
hec magis ascribendum : est enim virtus eorum 
manifesta,et ejus qui illos oderat malignitas. Atque 
primum quidem Diosrcorum expellit e sede per 
quosdam suos famulos /Ethiopes.Oportebat enim 
illum uti talibus ministris.Deinde etiam tyrannice 
et per viin ei aufert su: ecclesi» diccesim, et 
montem spoliat,tanquam imperator quispiam ele- 
ctus et prefectus bello gerendo contra monachos: 
et eorum domos diripit, tres illos miser diligenter 


86 consodalium monachorum. Vide Baron. loco 
citato. 


1147 


MENSIS JANUARIUS. 


1148 


perscrutans, Ammonium, inquam,cüm aliis,quos A βίδλοι τινὲς τῶν σπουδαίων), ἄπαντα τῷ πυρὶ χαρι- 
ne Momus quidem reprehendissct, el qui erant σάμενος. 

omni ex pàrte fratres. Cum autem non posset omnino invenire (se enim ipsos in puteum demise- 
rant), viros non assecutus vir pusilli et. abjecti animi, se protinus convertit ad materiam : et ua. 
quam insanis nimiam ostentans abundantiam, ia eam effudit iram, domos illorum et omnem supel- 
lectilem (erant autem nonnulli quoque libri studiosorum) omnia simul i igni mandans. 


XXXIX. Accidit huic improbo imperatori aliud 
quoque facinus, quod omnino quidem illi satis 
congruit, nec est eo indignum : est autem dignum 
non paucis lacrymis. Infans enim, qui incidit, et 
sacra quaedam signa sacramentorum,ea quoque ab 
igne consumuntur. Cum vix tandem ab ira cessa- 
vissel, revertitur Alexandriam pontifex cum talibus 
victoriis. Illi autem vix tandem securi a metu li- 
beri, nudi exeunt e puteo pudenda solum succinti 
linteis: et obibant simul Alexandriam fugitivi, prz- 


A0', XupOalv τι xat ἄλλο τῷ πονηρῷ στρατηγῷ 
τούτῳ τετολμημένον δαχρύων ὄντως πλειόνων ἄξιον, 
Καὶ παιδίον γὰρ προστυχὸν, καὶ ἱερά τινα σύμδολε 
τῶν μυστηρίων xai αὐτὰ παρανάλωμα τοῦ πορὺς 
γίνεται, Οὕτως αὐτῷ μόλις τῶν θυμῶν ληζάντων, 
ἐπάνεισι πρὸ» τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν μετά γε τῆς tour 
τῆς ὁ ἀρχιερεὺς νίχης χαὶ τῶν κατὰ τῶν μοναχῶν, 
οἴμοι ὁ τροπαίων. Αὐτοὶ δὲ τυχόντες ἀδείας ἐξίχσι 
γυμνοὶ τοῦ φρέατος, μόναις ὀθόνχις διαωσάμενοι 
τὴν αἰδὼ, xal περιήξεσαν δῦύτω τὴν 'Αλεξάνξρειεν 


dam quam non potuerat assequi Theophilusetillius p (ἐλεεινὴ τοῖς ὁρῶσιν ὄψι:), εἰ xal. τὴν ἀρετὴν 731 


insania, miserabile iis,qui videbant, spectaculum, 
etiamsi virtute erant induti splendide, οἱ ab illa 
pulchre ornati. Eos cum agnovissent Alexandrini, 
zelo el ira statim repleti,ut sunt acres et vehemen- 
tes, lampades in manus sumentes, et Theophilum 
ubicunque eum esse putabont,publice circumsis- 
tentes, nonnulli quidem coeperunt incendere, alii 
autem bona diripere. Cum vero jam ad sacra vasa 
essent venturi, prises timens pericujum, accessit 
eos leniens, et humanitate eorum iram volens se- 
dare. Illi autem magis efferebantur, Theophilum 
tanquam venatici quidam canes naribus indagan- 
tes, et ultricem in eum manum cupientes immit- 
tere. Átque presidi quidem suadebat metus eum 
jam tradere, propter concitatam illam eorum,qui 
ipsum quarebant,incursionem. Sed ille cum solis 
pedibus sibi quasiisset salutem, in quodam loco 
secreto se infodit, tiinidus repente apparens, qui 
tanta erat audacia, οἱ mus modo picem gustans. 
Deinde cum pr&ses accepisset monachos, et eos 
induisset vestibus (sic enim studebat populum se- 
dare, sicut diximns, et impetus eorum reprimere), 
ostendebat prassentes.Cum autem nihil proficeret, 
timens ne ipse fieret ire tropeum,et lueret poenas 
furoris in Theophilum,accedens jurat Theophilum 
nequaquam ei ostendisse causam, cur eos viros 
quzererel; sed dixisse,quod essent corrupti in re- 
ligione, et quod non satis ducerent, si ipsi soli 
egrotarent ; sed alios etiam conarentur inducere 


φιλοτίμως ἡμφιεσμένοι, καὶ ὑπ᾽ ἐχείνης χαλῶς w- 
σμούμενοι, Τούτους ἐπιγνόντες ᾿Αλεξανδοεῖς ζήλο; 
Xxi ὀργῆς ἔμπλεω χαταττάντες εὐθὺς, olo ἐκεῖνοι 
θερμοὶ καὶ δυσχάτοχοι τὰς ὁρμὰς, λαμπάδας ἔχοντες 
μετὰ χεῖρας, xal τὸν Θεόφιλον, ἔνθα δὴ καὶ ᾧοντο 
εἶναι, πανδημεὶ περιστάντες, εἰσὶ μὲν οἱ καὶ ἐμπρη- 
σμῶν ἤρχοντο, οἱ δὲ διχρπαγὴν τῶν ὄντων ἐμποίουν, 
Ὡς δὲ καὶ περὶ τὰ ἱερὰ σκεύη χωρεῖν ἔμελλο, ὃ ἄρχων 
τὸν χίνδυνον ὑποπτήξας προσῴει, λόγων ἐπιειχεῖξ 
τιθασσεῦσαι βουλόμενος xal τὴν ὁρμὴν αὐτοῖς ir- 
σχεῖν. Οἱ δὲ καὶ μᾶλλον ἠγρίανον καὶ Born xai &- 
600 τὰ ἅπαντα ἐπλήρουν, τὸν Θεόφιλον oix δὴ θηρ:- 
τιχοὶ χύνες ῥινηλατοῦντες, ἄρξαι τε τιμιωροῦ dti; 
bn! αὐτῷ γλιχόμενοι, Τῷ μὲν οὖν ἄρχοντι zappe 5 
δέος ἔκδοτον αὐτὸν nOn θέσθαι διὰ τιὶν πολλῇ» τὸν 
ζητούντων ἐπιδρομήν. ᾿Αλλ' ἐχεῖνος ποσὶ μόνα, ἢ 
σωθήνει πιστεύσας, ἔν τινι τόπῳ τῶν ἀποῤῥήτοι 
ἑαυτὸν χατορύϊτει, δειλὸς ἀθρόον ὃ γενναῖος 1 
τολμητίχς ἀναφανεὶς, ἐπιχειρῆσαί τε xpiprm 
θερμοτέροις ξυρὸς, καὶ εἴ τι ἄλλο τῶν ταχίστων xi 
τομῶν, γνωριζόμενος, Εἴτα τοὺς ἀσκητὰς ὃ iow 
λχδὼν, χαὶ ἱμάτια περιθεὶς, εἷς τὸ πλῆθος ἐξῆγι, 
πραότερον οὕτως αὐτὸ διαθεῖναι βουλόμενος, ως 8 
μηδὲν ἤνυε, δείσας μὴ τρόπαιον αὐτὸν» τοῦ Up 
γένηται, xài τὴν εἰς θεόφιλον ἐκτίσῃ, μανίαν, Guvon 
παραστὰς μὴ δήλην αὐτῷ ποιῆσαι τὴν αἰτίων Geo- 
φίλον, καθ᾿ ἢν ἐπιζητοίη τοὺς ἄνδρας, dien T3 
πρὸς αὐτὸν, ὅτι διεφθαρμένως ἔχοιεν περὶ τὸ σέδες 


οἱ μοναχοὶ, xxt ὡς οὐ τοῦτο μόνον, ἀλλὰ «ai ἐτί- 


ad suam communionem.Si enim scivissam,inquil, p ;ou; ἐφέλκονται πρὸς τὸ ὅμοιον, El γὰρ ἥδειν, ἔφε, 


quod animo agitabat, non modo non prebuissem 
milites, sed nec illum ipsum quidem sivissem 
egredi. Cum sic Jixisset, vix landem eis persuasit 
ut recederent. Postea autem Tli;eophilus, cum et 
ipsum presidem,et quidquid erat clarum et illu- 
stre in civitate (erat enim res pecuniaria eis in ma- 
gnas adducta angustias) donis explesset ad satieta- 
tem, in suam sedem, quod utinam non factum 
esset,restituitur. Alque alii quidem ex his sanctis 
viris alibi sunt dispersi: Dioscorus autem,et plures 
alii ex melioribus, non solum ex monachis, sed 
etiam ex sacerdotibus, eum seculi, accedunt ad 


τὸ χατὰ νοῦν, οὐχ ὅπως ἂν στρατιώτας, ἀλλ᾽ οὐὰ 
αὑτὸν ἐκεῖνον παρέσχον ἂν ἐξελθεῖν. Οὕτως εἰπὼν 
ὀψὲ xai μόλις ἔπειθεν ἀποστῆναι, Ὕστερον μέντοι 
Θεόφιλος αὐτόν τε ἄρμοντα, καὶ πᾶν ὅ τι ἐπίσημον ἦν» 
τῆς πόλεως, δώροις θεραπεύσας εἰς κόρον (xal τῇ 
ἣν αὐτῷ δεξιὰ πλούτῳ βαρυνομέντ), εἰς τὸν θρόνον 
ἀνασώζεται τὸν οἰκεῖον, ἔλλλοι μὲν οὖν τῶν ὁσίων 
τούτων ἀνδρῶν ἀλλαχοῦ διεσπάρησαν, Τοῖς δὲ xij 
Διόσκορον καὶ ἕτεροι πλείους τῶν σπουδαιοτίοων, 
φημὶ, μοναχῶν τε χαὶ ἱερέων ἀκολουθήσαντες. Σιλ- 
61wp τῷ τῶν Ἱεροσολύμων ἱπισχόπῳ προσῆλϑον, 
Πλὴν οὐδὲ οὕτως ἀνῆχεν αὐτοὺς ἠμερεῖν ἡ ταρά ὦ 


1149 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


150 


παντὸς πεπληρωμένη ψυχή. ᾿Αλλὰ Σιλδανῷ γράφων, Α Sylvanum episcopum Hierosolymitanum. Sed ne sic 


Οὐκ ἔδει, ἔλεγε, παρὰ τὸ ἐμοὶ δοχοῦν ὑποδεχθῆναι 
τοὺς φυγάδας, Συγγνωστὴ δὲ ἄγνοια, Πλὴν ἀλλὰ τὸ 
μετὰ ταῦτα δεῖ πάντως μήτε ἐχχλησιαστιχοῦ αὐτοῖς 
τόπου, μήτε ἰδιωτιχοῦ κοινωνεῖν, Οὗτως εἰς πᾶν 
ἀπορίας ἐλθόντες οἱ μοναχοὶ xarà πᾶσαν ἀνάγχη" 
τόπον ἐκ τόπου συνεχῶς διχλλάττοντες, πρὸς τὴν 
Κωνσταντίνου φοιτῶσι xal τῷ χαλῷ τούτῳ προσ- 
ἐλθόντες ποιμένι {τίνι γὰρ ἄν και εἴον ἑτέρῳ ;), τῷ 
qAuxst μὲν τὴν γλῶτταν, ἐλέῳ δὲ πολλῷ τὴν ψυχὴν 
ἱλαρυνομένῳ, ἐδέοντο βοηθεῖν αὐτοῖς πονηρῷ ἀνθρώ- 
TX περιπεσοῦσι, xat παρ᾽ αὐτοῦ πλεῖστα ὅσα πε - 
πονθόσι δεινὰ, καὶ τί γὰρ ἀλλο, φασὶν, ἢ χαὶ αὐτῆς 
ἄρτι φθονοῦντι καὶ τῆς ζωῆς ; Τούτοις προσχὼν ὁ 
μαχάριος, xai ἰδὼν ἄνδρας εἰς πεντήκοντα συν- 


quidem eos scivit quiescere illa omni tumultu ple- 
na semper anima, sed scribeus ad Sylvanum: Non 
oportebat,inquitiomnino przeter meam voluntatem 
meos excipi fugitivos. Ignorantie autem est ignos- 
cendum,si deinceps isti non ecclesiastici, non pri - 
vati loci fuerint omnino apud teparticipes.Sic cum 
animo omni ex parte dubii et perplexi essent mo- 
nachi,necessario quo intercedebat ilinere confec- 
to, veniunt Constantinopolim:et ad bonum hunc(ad 
quem enim alium possent?) pastorem accedentes, 
qui erat lingua quidem dulcis, aiagna autem mise- 
ricordia animam habebat exhilaratam,rogabant ut 
eis ferret auxilium,qui in malum virum inciderant, 
el ab eo ea passi sunt mala, qua nullus fere homo 


αριθμουμλένους, τὸ σχῆμα διαχεκοσμημένους, τὸ Β 8ὺ homine: et,quid enim aliud,inquiunt,vel ipsam 


βλέμμα κεχολασμένους, τὴν ἔντευξιν ἀπαιδεύτους, 
ὑπὸ πολλῇ τῇ τήξει τῶν μελῶν ἀρετὴν ὅσην ἐμφαί- 
νοντὰς ἐπιχρυπτομένην, ἠλέησς τε τῆς συμφὸρᾶς, 
καὶ παράχλησιν,͵ ἢν εἶχε πρὸς τὸ παρὸν, παρεῖχεν 
αὐτοῖς, τὰ δάχρυα, καὶ τὸ δῆλον γίνεσῆαι συναλ- 
χοῦντα τοῖς αὐτῶν πάθεσιν. Εἴτα μαθὼν ὡς siye τὰ 
κατ᾽ αὐτοὺς, ἐν τιμῇ μὲν ἦγε, καὶ μένειν ἐπέτρεψε 
τέως κατὰ τὸν καλούμενον ᾿Αναστασίας νεών παρ- 
ἔγγειλε δὲ μηδενὶ τὴν αἰτίαν ἔχδηλον θεσθαι τῆς 
αὐτῶν παρόύσίος, χοινωνίας γε μὴν οὐ μετέδωχε, 
p» δεὺν εἰρηκὼς, ἄρχις ἂν Θεοφίλῳ περὶ αὐτῶν γρά- 
Ψψειῖεν, 


modo invidet vitam? Hec cum attendisset vir bea 
tus, el vidisset viros numero quinquaginta, vultu 
moderatos,sermone eruditos, magna membrorum 
maceratione latentem magnam ostendentes virtu- 
tem, miser(us est eorum calamitatis. Quidni enim 
misererelur sic affectorum, qui erat humanissi- 
mus ? Et quam domi habebat consolationem, ante 
omnia eis prx»buit, lacrymas, et aperte ostendit, 
se ex eorum malis simul cum eis dolorem accipe- 
re. Deinde cum quemadmodum res eorum se ha- 
berent didicisset, eos quidem habuit in honore, 
et jussit eos in presentia manere in templo, quod 


vocalur Ánas(asis : jussit autem eos linguam continere, et nemini causam aperire cur venissent : 
commubione vero eos non imperliit, dicens non oportere, quousque de eis scripsisset ad Theo- 


philum. 


M'. Ἐπεὶ δὲ καὶ συνέδη τότε τῶν Θεοφίλου τινὰς — XL. Cum autem contigisset quosdam ex familia 


ἐν τῇ Κωνσταντίνου παρεῖναι, μεταπεμψάμενος 
ἠρώτα εἰ τοὺς νῦν προσελθόντος τούτους ἴσασι μονα- 
γούς. Τοὺς δὲ χαὶ γίνώσχεν φάναι, xal τὰ χαλεπώ- 
τατὰ αὐτοὺς συνειδέναι παρὰ θεοφίλου παθεῖν. 
ἐράφει τοίνυν ὃ μέγας οὐτῷ, xat. ἀξιοτ λῦσαι τὴν 
ὀργὴν τοῖς ἀνδράσι, παραδοχῆς τε ἀξιῶσαι σχυ- 
θρωπὸν ἐχούσης οὐδέν, Ὃ δὲ ὑποχρίνεται μὲν 
ἀκούσαι, μεταχαλεῖται δὲ τοὺς ἀγύρτας ἑκείνους, 
οἷς τὰ τῆς ἐπισχοπῆς χαὶ τῆς ἱερωσύνης ἀναξίως 
ἐπίστευσε, χαὶ λιδέλλους, οὖς ἐχεῖνος ἐπλάσατο 
κατὰ τῶν ἀνδρῶν, ἐγχειρισας ἐκπέμπει πρὸς βασιλέα, 
αἵρεσιν αὐτῶν καὶ γοητείαν καταψευσάμενος, ὁ τὴν 
συνείδησιν διάτρυφος χομιδῇ xal κχατεψευσμένος. 
"Enti οὖν οἱ σπουδαῖοι οὗτοι καὶ θεοφιλεὶς ἀνὸρες 
ἀνίατον εἶναι Οεύόφιλον τὰ πρὸς αὐτοὺς ἔγνωσαν, 
ἔχεῖνο ποιεῖν διεσχέψαντο, ὅπερ ἣ βία συνεδούλευεν 
αὐτοὺς Ópqv, καὶ γράμματα προσελθόντες ἐγχει- 
ρἴζουσι τῷ μεγάλῳ, ἐν οἷς πολλὰ τῶν οὐ καλῶν 
πράξεων Θεοφίλου ἐγγείμενα ἦν. Ὃ δὲ τούτοις μὲν 
καὶ αὖθις παρῇνει μηδὲν ἐχείνου χατηγορεῖν' αὐτῷ 
6i γράφει πάλιν, καὶ συγγνῶναι τοῖς ἀνδράσιν ὡς 
τάχιττα συμδουλεύει, νιχωμένοις ἤδη καὶ ἐγγράφως 
αὐτοῦ κατειπεῖν ὡρμημένοις. Ὅπερ οὖν δοχεῖ σοι, 
φησὶν, διὰ τάχέων γνώρισον, ᾿Αποστηναι γὰρ ἤχιστα 
τοῦ σχοποῦ πείθονται, Οὕτω μὲν πως εἶχε τὰ γε- 
γραμμένα. Τὸν δὲ εὐθὸς εἰσέδυ μανία, οὐχ ἐπ᾽ 
ἐκείνους, ἀλλ᾽ ἐπ᾿ αὐτὸν μᾶλλον τὸν ἀμφοτέρων χη- 


Theophili adesse Constantinopoli, eos accersitos 
interrogat,an cognoscant eos, qui nunc accessere, 
monachos. llli autem dixerunt se et nosse, et se 
scire eos esse gravissima passos a Theophilo. Ad 
ipsum ergo scribit ille vir magnus, et rogat ut his 
virisirasci desinat aosque accipiat, eLeorum cons- 
pectum admittat, qui nihil habet, quod ei afferat 
tristitiam.1lle autem simulat quidem ae exaudiisse ; 
sed cor ejus nequaquam consentliebat cuin labiis. 
Accersit enim illos circulatores,quibus episcopstum 
et sacerdotium indigne crediderat : et eis tradilis 
libellis,quos ipse adversus eos viros composuerat, 
mittit ad imperatorem, in eos ementitus heresim 
el prestigias,qui erat ipse valde perversa et emen- 
tita conscientia.Cum ergo his viris bonis esset evi- 


D dens,odium,quod in ipsos conceperat Theophilus, 


minime posse curari,illi presentem necessitatem 
adhibentes in consilium, magno Joanni tradunt 
scripta in quibus sita erant multa Theophili facta 
minime honesta. llle autem eos quidem rursus ad- 
monet,ut eum nihil accusent : ad ipsum vero scri- 
bit,consulens ut eis quamprimum ignoscat, ul qui 
jam vincantur et adversus eum dicere propositis 
scriptis sint incitati.Quod ergo tibi videtur,inquit, 
quamprimum significetur. Non possunt enim per- 
suaderi, ut a scopo desistant. Atque sic quidem 
se habebant litere. Eum autem protinus invasit 


1151 MENSIS JANUARIUS. ᾿ 


furor ΒΒ in illos,sed in eum potius,qui curam ξ6- A ὕμανουν͵ "Δνειφρεῖσοι -ὁὶ 39x ex: "NN 
rebat utrius que.E; enim dabat nimium reprehea-— 7. pa zsis$zi σε ἔν ire: ἢ κως 
deni studium, ut adversus omnes conteaderet.— N:ax3 zzvevz5évcx, nx A ive 


iiu JN 
Protinus autem ser.bit in bunc rodum: Existimo 24722» vxx7z ἤεχόδειν. ES OA x e 


te noB ighorare, qua decreta fuerunta Patribus Ni- a3& xzj)wyo) τῶν κατ᾿ n E * uj 
ce*, qui pronunt.arunt non oportere episcopum zz" ,xz; Αξυυκτίοις ἔστε: - s, E m 
judicare extra terminos sug dic-cessis. 518 autem — ταμελτβες ἡμῶν otrlwc. Οὗτω τῇ ov 
ignoras, inqoit, disce,et abstineab iis,qua ad me — xxv; Eyorzoc, rz0rwevit; d oio an *i 
pertinent. Nam si jndicari oporteat, erit hoc apud τ00 uevzsso. ores, waz2 τοῦ tn), i 
AEgyptios, non apud tequia nobisabes tam longo s4vzzve aw τοντάττουσι zT ς 
intervallo. Cur tarn acerbe scripte essent litera, τῷ 5:τῖλεξ ἔνχειοίζυυσιν. Ens d. 
viri illi desperantes se pos:e arnagno Joanne coB- ἀπύτανις, τὰ niv τῶν συχυταντῶν cv. 
sequi auxilium,a re dubia εἰ cujus exitum non ρο- £x:zzzzr,, xai παρ χυτῶν γενέσδχι cd 
terant invenire vincuntur:et a necessitale,qua nihi] τὸν 6:22:42» δὲ xa: ἔχοντα παραστάντα, τὸ la 
e»t fortiu«,ut aiunt, persuadentur, alversus Theo- τῷ utv24m τούτω τοὺς λένους ὑπέγτν, [s 


cedentes, tradunt irr.peratori. Ab eo vero profertar τὸν $a2:£25,7a* παρχπέμψειν [5 neg 
sententia, calumniatorum quidern cause cognitio- i 
nem et examinationem esse prxfectis mandan- 43 «xi Owszio τῶ ἀδεδτν v. xor. hm 
dam ; Theophilum autetn (oportebat enim majori ποὺς σπτέλλετθχ: ποοτρεπόμενζ, ciu ee 
inandari judicium ejus, qui erat major vitio) vel τοποττρητᾶς ὀνομάζουσιν, ἐφ᾽ ᾧ τὸ |nzia 
invitum sisti, et hoc magno viro judiceredderera- τῶν τῆς Νιτρίος μοναγῶν ai; Thy mx 
tionen. Littera: igitur imperatoris, alie. quidem — 0: μὲν οὖν συκοφάνται παρὰ τῶν icio d 
statini missa sunt ad prisidem Alexandrie, utad τώμενοι, ἐπείπερ οὐκ ἐπὶ πολὺ τὸ 4 im 
urbem regiam quamprimum mitteret Thecphilum: ττῖς ἀληθείας, Θεοφίλου εἶνοι πάν: fusis 
alid autem ad episcopum lomanur, is erat Inno- ἐκείνου τε κατὰ τῶν ἀθώων πλάσματα τὲ 
centius; praterea vero ad Honorium quoque, [Γ8- 242:2.. Ταύτῃ τοι xai τὴν ἐν 2:zpwzt) d 
trem imperatoris : hortantes ut witlerentur epis- ἄχρι xai τῆς αὐτοῦ — xatzxolvwvn um 
copi et legati, qui dici solent τοποτι ταί, id est, θεύφιλος δὲ τὸν ὡς αὐτὸν ἐχπεμθίνιε, x 
lucum tenentes:ut qu&reretur de Theophilo et deg τοῦτον ἄξειν κεχελευσμένον ἰδὼν, ἐπεὶ vl 
monachis Nitri:. Atque calumniatores quilem 8 εἴγε πράττειν, πρὸς τοὺς θησαυροὺς ἀπεῖι 
pr:fectis interrogati, quoniam fieri non poteral υἱ βαλάντια, μειλίγματα ταῦτα γινώσχων ὁ 
mendacium superaret veritatem, confessi sunt καλῶν, xai olat 65, τῶν πολλῶν ὑπάργω 
omnia esse Theophili: illiusque bellu: /Egyptiie ἐλευθερίας περὶ πλείονος ἄγουσαι, Aug 
adversus innocentes figmenta el machinationes. ροῦν ἀρχοῦσιν αὐτοῦ τε xal ἄρχοντος - 
Condemnantur itaque coerceri in carcere, donec θεραπεύσας, κατὰ ποϊλὴν ἄξειαν ἐπιμένει 
ipse venerit, Thepliilus autem euin Θὰ) vidisset, ρεῖτο, "Eotxe γὰρ τὸ ἀδόμενον ἀληθὲς th 
qui ad ipsum missus fuerat, cui etian imperalum δὲν [γρ.. μτιδένα] κακὸν ῥᾳδίως ἀπόλλυτ 
fuerat,ut vel invitum duceret,quoniam non bonam δὲ αὐτῷ καλῶς ἔξει, xal τὰ τῶν κρατούντι 
Óperm ei prienuntialbat judicium conscientii,neque — τευόμενος, σωφοὺς τῶν ᾿Αρχδιχῶν — apo 
veritatis poterat habere auxilium, quam adversus ὅσα ἕτερα ξενίζοντά τε ἣν xal amavwitov 
se ad bellum valde provocaverat,ut qui se maxime ἔθετο συσχευάσασθαι, ΟἹ μὲν οὖν ἐπ 
adjunxissct mendacio, ad thesauros aspexit et ad Ῥωμης, ὅσοις ἀνελθεῖν ἐπετράπη, παρ 
crumenas,quie quidem 8016 041 deliniro etinicsntare.— γονότες περιέμενον γράμμα πεμφθύή 
multorum animos, et quibus intelligebat magna ex p ἄνοδον αὐτοῖς ἐπισπεῦδον, ὡς μὴ παρὰ 
parte prodere veritatem, et non solum persuaderi, ἠχόντα xxtpóv ἀνελθόντες ἐπὶ πολὺ τ, 

sed. etiam servos effici eos, qui luerum existimant τρίδοιεν ἐπεὶ δὲ πὴ ἐπεμφθτ, ἔμενο 
melius libertate.Cum magnis itaque muneribus οἱ τῷ ἐλπίζειν. Ἕν ὅσῳ 8i σωνέδςινε - 
ipsius przsidis dexteram ipse placasset,ei permil- ψευδὴς τὰς xoXQ ὑποχνίσασα Θεοφῶ 
tebatur manere securissime, Videtur enitn verum οὔσας xa: πιστεύειν ἐτοιμοτάτας, ὡς € 
esse,quod vulgo dieitur, nullum malum facile pe- τοὺς περὶ Διόσχορον εἰς χοινωνίαν ma 
rire.Ut autem bene in eum affecti essent, qui re-.— εἰς λαμπρὰν αὐτὸν ἐξῆπτε μανίαν, aj 
rum peliebantur, proeurans, congestis acervis εἰδύτι pa2se; xoi πιστεύοται φαύλη, 
Arabicorum aromatuui et. ceterorum, quie erant τρόπῳ καὶ τὰ τῶν ἄλλων εὐθὺν Ooxiuat, 
ΓᾺΓᾺ eb peregrina,se parat ad iter ineundum., Epis- τοιγαροῦν πρὸς τὴν Κωνσταντίνου 8 


copi vero Vom, ad quos scriptum fuerat ut veni- μᾶλλον 2:22232201:. τὸ 
rent, cuum essent parati, exspectabant ut milteren- — ἐπενεγχεῖν᾽ τὸ δὲ ἦν iuovas0ai μὲν 


y 
tur. literie, quie instarent ut. venirent, ne εἰ ante Διύσκορυν, Ἰωάννην δὲ τοῦ θρόνου 


οἰκεῖα, T, ἑτέρ 


1153 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1154 


προφάσει μέντοι, ὡς τῶν ᾿Ωριγένους βιδλίων ἀπόῤ- A tempus venissent, in externa regione diu frustra 


ῥησιν βούλεται θέσθαι, τοὺς ὑπ᾽ αὐτὸν ἔγνω συμ- 
παραλαδεῖν ἐπισχόπους, Εἶτα ἐν Κύπρῳ γενόμενος, 
τὸν θεοφιλῆ 'Emtoáviov, o0 βίῳ μόνον, ἀλλὰ xal 
λόγοις ἐπιφανῶς ἔχοντα, τέχντ, πρὸς φιλίαν ἐἔπάγε- 
«ται, καίτοι γε τὸν πρὸ τοῦ χρόνον ἀπ᾽ ἐναντίας αὐτῷ 
ἔχων, καὶ διαδάλλων ὡς τοῖς αἱρετιχοῖς ὁμόφρονα. 
Μετ᾿ αὐτοῦ τοίνυν xal τῶν κατὰ Κύπρον ἐπισχόπων 
τὰς συνόδους ποιούμενος ἀπηγόρευε τὴν ἀνάγνωσιν 
τῶν ᾿Ωριγένους βιδλίων. ᾿Επιφάνιος δὲ διὰ πολλὴν 
ἀπλότητα xat πονηρίας Ἐἐλεύθερυον ἦθος, τὴν εἴσω 
τοῦ φαινομένου σχήματος ὑποχαθημένην δεινότητα 
τῆς Θεοφίλου ψυχῆς οὐ χαταπαθὼν, πείθεται πρὸς 
Ἰωάννην γρόψαι τόν θεῖον, ἀπέχεσθαι τῶν ᾿Ωριγέ- 
νους βιδλίών. ᾿Εχεῖνος δὲ καὶ τούτων, xal τῶν 


sederent.Dum hzc autem fierent, falsa fama aures 
scalpens Theophili, qua erant faciles ad creden- 
dum,quod Joannes Dioscorum admisissetad com- 
munionem,eum ad insignem accendit insaniam. ἃ 
mala enim conscientia omnino facile creditur ma- 
lus ramor,ut 4085 ex suis moribus aliorum quoque 
mores metiatur. Ascendit itaque Theophilus Cons- 
lanlinopolim,non tam ut suam componeret contro- 
versiam, quam ut alii inureret labem et reprehen- 
sionem.Id autem erat,ut ulcisceretur quidem Dio- 
scorum, Joanuem vero e sede deponerel. Verum 
enimvero hoc quidem prztextu, quod librorum 
Origenis propositurus esset interdictionem, statuit 
Secum assumere episcopos, qui erant su: dicece- 


ἄλλων τῶν κατ᾽ αὐτοῦ ῥᾳδιουργοὐμένων ὀλίγα qpov- p sis. Cum fuisset autem in Cypro, Deo charum Epi- 


«ἰζων, ἑνὸς μόνου τῆς πρὸς Χριστὸν ἐλπιδος εὔχετο, 
μιᾷ τε φροντίδι διαπαντὸς ἤγετο, τί ἄν ποιῶν ἢ 
λεγων ἀρέσχων αὐτῷ φαίνοιτο, ἀλλ᾽ ἵνα xal ὁ περὶ 
τὸ ἀγαθὸν ἐκείνου ζῆλος λαμπρότερον ἀναφανΐ,, xai 
τῶν ἐχθραινόντων αὐτῷ ματαίως 4 μοχθηρία φα- 
νερὰ χαταστῇ, πρᾶγμά τι συμῦδαίνει ἀμφότερά τε 
ἀρχοῦ" δηλῶσαι, καὶ ἀχοῆς ὑπάρχον τοῖς μισοπονή - 
ροιῖς ἄξιον. 


phanium, qui non solum vita,sed doctrina quoque 
erat clarus, arte inducit ad amicitiam, etsi antea 
ei essel invisus et male audiret, ut qui cum hzre- 
ticorum conveniret opinionibus : cum eo ergo et 
cum Cypri episcopis faciens concilia,prohibuit lec- 
tionem librorum Origenis. Epiphanius autem pra 
magna omnino simplicitate et moribus a malitia 
liberis, que intra eum, qui apparebat, habitum in- 


sidebat, Theophili astutiam non cognoscens, persuadetur ad insignem illum scribere Joannem, ut 
abstineat ἃ libris Origenis. llle autem non hac solum, sed alia etiam, quz: adversus eum facile at- 
tendebantur, parum curans, ex uno uno solo pendebat pro omnibus, nempe a spe in Deum. Sed ut 
et illius zelus in res honestas appareret clarius, et eorum, qui in ipsum temere gerebant inimicitias, 
nota essat improbilas, quzdam res accidit, que sufficit ad utrumque ostendendum : et valde grata 


erit auribus, que oderunt improbos. 


MA', 'Hv ἄνθρωπος ἐν τῇ βασιλίδι πόλει τῶν ἐπι- C. XLI Vir quidam erat illustris in hac regia civita- 


φανῶν xal γνωρίμων, τὸν βίον θεοφιλὴς, τὴν πίστιν 
φιλευσεδὴς, τὴν κλῆσιν Θεόγνωστος,. Οὗτος ἑνὶ τῶν 
᾿Αρειανῶν εἰς φθόνον πεσὼν διαδάλλεται βασιλεῖ͵ xal 
γίνεται τῆς αὐτοῦ γλώττης ἄθλος οὐχ ἐπαινούμενος. 
Ὃ δὲ λόγος, ὡς εἴη αὐτόν τε καὶ βασιλίχ πιχρῶς 
διαδάλλων. ᾿Εντεῦθεν τήν τε οὐσίαν δημεύεται πᾶ- 
σαν ααἱ ὑπερορίαν ἐλεεινῶς καταχρίνεναι, Ὃ μὲν 
οὖν πόλιν, ἢν κατεχρίθν, στελλόμενος (θεσσαλονίκη 
δὲ v) ἐγγὺς πρὸς τὴν μαχροτάτην ἀπάγεται, τοῦ βίου 
τὸ πέρας παρὰ τὴν ὀδὸν δεξάμενος, 'H γυνὴ δὲ (καὶ 
τί γὰρ, εἰ μὴ λίθος ἣν, εἰ μὴ σίδηρος :) πρὸς ἐπίῤῥοιαν 
μυρίων ἀπειποῦσα xaxov, στέρησιν ἀνδρὸς, στέρησιν 
τῶν ὄντων͵ ὑπερορίαν χαλεπήν τε xal ἀθεράπευτον, 
μίαν xal αὐτὴ παραψυχὴ, τὴν πρὸς τὸν μέγαν 


te, vita pius,fide religiosus,nomine Theognostos.Is 
cum cuidam Ariano exstitisset invisus(25), per ca- 
lumniam accusator (26) apud imperatorem, et fit 
eis lingus& certamen non laudabile. Áccusatio au- 
tem erat, quod ipsum et imperatricem clanculum 
maledictis insectaretur, et lingua calumniatrice in 
eum uteretur. Hinc factum est, ut et universa ejus 
bona publicarentur, et miser damnaretur exsilio, 
Atquo ille quidem cum profici:ceretur ad civitatem, 
in quam fuerat relegatus (ea vero erat Thessalo- 
nica), jamque prope esset, adducitur ad eam, que 
est longissime remola,et a qua non licet expectare 
revocationem,suo viti fine accepto in itinere. Ejus 
autem uxor (quid enim aliud nisi essel lapis, nisi 


ἔγνω καταφυγήν, Προσελθοῦσα οὖν, «xl ὅπως ἔχοι Ὁ ferrum ?), afflicla et perdita concursu malorum 


τὰ κατ᾽ αὐτὴν ἀπαγγείλασα, φάρμαχον αὐτὸν εὗρε 
θεῖον τῶν πιχρὼν αὐτῆς ὀδυνῶν, οὐ λόγοις μόνον 
ἰώμενον τὴν ψυχὴν, ἀλλὰ καὶ ἔργοις τὴν ἔνδειαν θε- 
ραπεύοντα, Και γὰρ ἀποχρῶν αὐτῇ σιτηρέσιον ix 
τοῦ τῆς ἐχχλησίας ἀποτάττει ξενοδοχείου, Εἶτα χαὶ 
καιρὸν ἐπιτήδειον περιέμενε, xa0' ὃν ὑπὲρ αὐτῆς 
ἐντύχοι τῷ βασιλεῖ, ᾿Αλλ᾽ ota 4 τοῦ φθόνου xata- 
δρομὴ, xai αἱ χαλεπαὶ τοῦ βίου xal ἀνώμαλοι περι- 
πέτειαι" odmo γὰρ ἐκείνη τῶν προλαδόντων ἀνα- 


(86) Geium hunc vocat Leo Aug. in Vita Chry- 
9051. 
(26) Theognostus per calumniam damnatur; sed 


innumerabilium, mariti privatione, privatione bo- 
norum, tam gravi ejus, qui simul habitabat, 
exsilio, non à domo solum, sed etiam a vita 
separante, non poterat sedare luctum, nec un- 
quam cessabat a lacrymis. Unum ergo ipsa quo- 
que novit solatium, nempe ad magnum illum 
virum refugium: et cum accessisset, et quomodo 
res sue se haberent renuntíasset, invenit ipsum 
divinum medicamentum dolorum suorum longe 


hec longe antequam synodus contra Chrysostomum 
Constentinopoli colligeretur acta esse, docet Ba- 
ron. iom. V Annal. 


^ 


1155 


MENSIS JANUARIUS. 


1156 


acerbissimorum, non verbis tantum medicans sed À πνεύσασα σχυθρωπῶν, ἑτέρας συμφορᾶς πάλιν mi- 


factis, ut oportebat, curans indigentiam. Quantum 
enim salis erat frumenti, ei tribuit ex xenodochio 
ecclesim. De cetero autem exspectabatur tempus, 
quo pro ipsa intercederet apud imperatorem. Sed 
quales sunt invidi» insultus, vitaeque iniqui et gra- 
ves casus! Nam cum illa a prioribus molis nondum 
respirasset, rursus opprimitur pondere allerius 
calamitatis, adeo ut una quidem effunderetur, ut 
aiont, altera vero influeret. Sic autem se habebat: 
Tempus erat vindemice.Eudoxia vero ipsa quoque 
egressa e civitate, ambulabat in quodam agro im- 
peratoris: erat aulem situs non procul a vinea vi- 
duz.Cum autem botrum ex vinea viduz sumpsisset 
imperatrix,eo usa est. Cum quidam autem dixisset 


ζεται βάρει. Ἔχει δὲ o0te* Τρυγήτου καιρὸς ἦν’ 
Εὐδοξία δὲ xal αὐτὴ τῆς πόλεως ἐχύᾶσα πρὸς τινι 
τῶν βασιλιχῶν ἀγρῶν ἐτύγχανε ϑιιοῦσα. "Ex. γειτόνων 
δέ mou xal τοῦ τῆς χήρας ἀμπέλῶΩνος χειμένου, 86- 
τρυν ἐχεῖθεν ἢ βασιλὶς ἀραμένη ἐχέχρττο, Papive 
δέ τινος ἀλλότριον εἶναι τὸν ἀμπελῶνα" ᾿Αλλὰ καὶ 
αὐτὸς, ἔφη, τοῖς βασιλιχοῖς Ἦδη συντέταχται͵ Ἔθος 
γὰρ τοιοῦτον ἐπιχρατῆσαν ἦν ἀτεχνῶς πονηρότατον, 
πλεονεξίας τοῦτο ὥ καὶ κολακείας τῆς μιᾶαρας ὡς 
εἰχὸς ὑποτυπωσάσης, οὗ ἂν βασιλεὺς ἄγροῦ ἔπιδῇ, 
xal τοῦ χαρποῦ γεύσηται, τοῖς βασιλικοῖς καὶ αὐτὸν 
συντετάχθαι, τὸν δὲ τοῦ ἀγροῦ κύριον ἢ ἑτέρῳ 
ἀμείδεσθαι, ἢ τῆς ἀξίας τυγχάνειν cuam. Τούτῳ 
xai αὐτὴ τῷ ἔθει προσ οὔσα, xai οἷον ἰδιαίτατον 


vineam esse alienam:Sed ipsa quoque, inquit Eu- p τοῦ ἄρχειν τὸ ἀδικεῖν χρίνουσα, xai ὅτι τὸ δύνε» 


doxia, jam relata estin numerum agrorum impe- 
ratoris,hec enim in usu erat consuetudo longe im- 
probissima (avaritiane, an exsecranda adulatio 
hanc induxerit incertum) ul quemcunque agrum 
imperator ascendisset, et de ejus fructu gustasset, 
is statim recenseretur inter agros imperatoris,agri 
vero dominus vel eum cum alio permutaret, vel 
justum pretium assequeretur. Cum ipsa quoque 
hanc attendisset consuetudinem, et maxime ejus 
moribus convenientein, et judicarel esse imperii 
proprium,facere injuriam, et non posse aliter os- 
tendi quid ipsa posset, aufert agrum, simul etiam 
studens eam afficere molestia (acceperat enim ip- 
sam ad beatam illam animam confugisso), et illum 
e sede deponendi queerens occasionem : sciebat 
enim, ipsum non esse toleraturum, si venisset ad 
ejus cognitionem, sed omni ratione ei opem esse 
laturum.Quid ergo consequitur?Ille quidem ab hac 
miserabili vidua miserabiliter ejulante inflamma- 
tus visceribus,scribit ad imperatricem,movens ad 
misericordiam, patrum pietatem revocans in me- 
moriam et Dei timorem, terribilisque tribunalis co- 
gitatione commovens ejus animam. Sed incurvum 
lignum nunquam feceris rectum,nec asperum he- 
rinacium unquam levem reddideris: nec effeceris, 
ut cancer rectus ingrediatur, Mala enim consuetu- 
do,cum apprehenderit animam facilem ad impro- 
bitatem, facile imprimitur et inuritur,neque ullam 
audit omnino rationem : sed vix fieri potest ut de- 
leatur,ut qua lantum possit, quantum natura im- 


σθαι αὐτῇ πάρεστιν ἄλλως δηλοῦσθαι μὴ δυναμένη, 
τὸν ἀγρὸν παραιρεῖται τῆς χήρας, ὁμοῦ τε ἐκείνην 
λυπεῖν ἐθέλουσα (μεμάθηχε γὰρ τῷ μακαρίῳ αὐτὴν 
προστεθῆναι) αὐτὸν τε χαθελεῖν τοῦ θρόνου πρόφεσιν 
ἐχζητοῦσα. Ἔδει γὰρ ὡς οὐχ ἀνεκτὸν αὐτῷ Ὑένοιτο 
πρὸς γνῶσιν ἐλθὸν, ἀλλὰ τὸν πάντα τρόπον ἕλοιτο 
βοηθεῖν. Τί οὖν τὸ ἐπὶ τούτοις, καὶ ποῖον ἄρα τῷ 
πράγματι περας ἀχολουθεῖ ; Ὁ μὲν "πὸ τῆς ἐλεεινὶς 
ναύττ΄ς χήρας οἰχτρὸν ἐπικωχυούστς τὰ σπ va δια» 
καιόμενος γράφει τῇ βασιλίδι, ὠρὸς ἔλεον ὅπως εἶχε 
παρακαλῶν, πατέρων τε εὐσεδείας ὑπομιμνήσχων κεὶ 
φόδου θεοῦ, καὶ τὴν ἔννοιαν αὐτῇ τοῦ φοδεροῦ βήμετοα 


᾿ἐμδέλλων εἰς τὴν ψυχήν. ᾿Αλλὰ σχαμόὸν ξύλον οὐδέο 


ποτ᾽ ὀρθὸν, οὐδὲ λεῖον ἂν θείης τὸν τραχὺν Ey ἵνον oX 
βαδίζειν ὀρθὰ τὸν χαρχῖνον παρασκευάσαις, " Eüo; τῷ 
πονηρὸν ψυχῆς ἐπιλαμδόμενον ῥᾳδίχς καὶ θερμοτέρες 
εἰς μοχθηρίαν, ἐντυποῦται ταύτῃ καὶ οἷον ἐγχέαι, 
xai οὐδενὶ λόγῳ κατήχοον γίνεται, ἀλλὰ σχεδὸν ἀνεξά- 
λειπτόν ἔστιν, ἵνα καὶ φύσει δυνάμενον τῇ ἀμεῖ- 
ὄλήτῳ. Αὔτη τοιγαρουν ἣ σχληρά τε καὶ Bap»x5;- 
διος (καὶ τί γὰρ ἄλλο, ἢ γυνὴ πονηρά ;) οὐ μόνον 
οὐκ ἐδυσωπήθη τὰ γράμματα, xai τοῦ στείλαντος τὸ 
ἀξίωμα, ἀλλὰ xxi πολὺ τὸ πιχρὸν ἐφάντ, κατὰ (qu- 
χὴν ἔχουσα (δῆλον γὰρ τοῦτο χατέστη τοῖς ἀντιγρά- 
φοίς) ὑδριστὴν ἀποχαλοῦσα τὸν μέγαν, καὶ τὴν 
γλῶτταν ἀχόλαστον, xal μὴ τῆς προσηκούσης αὑτὴν 
ἀξιοῦντα τιμῆς, ἄγνοιάν τε τῶν κειμένων ἔχοντε 
νόμων, ὧν ἕνα xai τοῦτον ἔλεγεν εἶναι τὸν θαυ» 
μαστόν τε καὶ διχχαιότατον * ὃς xai τεραστίῳ τρόκῳ 
τινὶ τῇ ἐπιδάσαι τοῦ ἀγροῦ καὶ μόνη ἴδιον τῷ Bov- 


mutabilis. lpsa ergo dura et gravi corde, et quid Ὁ λομένῳ ποιεῖ τὸν ἀλλότριον. Τούτοις ὁ τοῦ θεοῦ 


aliud,quam mala mulier?non solum nihil,non litte- 
ras,non ipsam ejus qui scripserat,reveriia est om- 
nino dignitatem: sed visa est inagnam acerbitatem 
celare in animo. Fuit enim hoc evidens ex 128,40. 
rescripsit,magnum Joannem vocans insoleniem et 
lingua intemperanlis, et qui eum, quem par est, 
honorem ei mipime tribuit:et qui ignorat eas,qua 
sunt, leges : ex quibus dicebat hanc unam esse 
admirabilem et longe justissimam, qua prodigio- 
so quodam modo agrum, quem solum ingressi 
fuerint, imperatores eum protinus facit illorum, 
etiamsi is fuerit peregrinus et plane alienus. 


ἄνθρωπος ἐντυχὼν, οὐκ ἐμδλύνθη τὴν προθυμίαν, 
οὕτως kx τῆς πρώτης πείρᾳς ἀποτυχὼν, οὐδὲ τὸ 
ἑαυτοῦ πράξειν ἐνόμισεν, ἢ προεφασίσατό τι, χρόνον 
ἐν τῷ μέσῳ καὶ ἀνχδολὴν θέμενος (ὅπερ ἐν τοῖς 
τοιούτοις ἡμεῖς πάσχομεν, ἢ ὄχνῳ εἴχοντες, ἢ τοὺς 
καιροὺς δυσωπούμενοι), ἀλλὰ παντὸς ἀμελήσας τοῦ 
εἴργειν αὐτοῦ τὴν ὁρμὴν δυναμένου, ὡς dv ὅλῳ ποδὶ 
βοηθεῖν ἐθέλων, καὶ μηδὲν περιέναι μιχρὸν ἢ uiqx 
τῶν ἑλχόντων εἰς ἔλεον, αὐτὸς ἐχεῖνος τῇ βασιλίδι 
πρόσεισι, χαὶ πολλὰ εἰπὼν χαὶ πάντα λίθον κινήσας, 
ἐπεὶ ταύτην ἑώρα μηδαμῶς εἴχουσαν, ἀλλὰ τὸ 
πονηρὸν ἔθος, ὡς ἄμαχον τι, προδαλλομένην, ἐδεήθη 


1157 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1158 


xal φαρμάχων δραστιχωτέρων. ᾿Απόδος οὖν, ἔφη, A Hxc cum legisset homo Dei, non fuit retardatum 


τῇ γοναικὶ τὸ ἴδιον, Τί γὰρ xai τῇ 'AgaX6 τυνχιχὶ 
ὁμοιοῦν σεχυτὴν ἐσπούδαχας ; τούτων ὡς ἤκουτεν 
Εὐδοζίχ, θυμῷ πολλῷ τὴν ψυχὴν ἀνεκαύθη, καὶ 
οἷά τις ἡαιμανὴς xxl παράφορος ἐθεᾶτο, ᾿Εγὼ, λέ- 
γουσα, τιμωρὸς ἔμαυτὴ ἔσομαι, xal οὐχ οὕτως ἐπὶ 
πολὺ ἀνέξομαι χατὰ plas τῶν ἀτίμων ὑδριζομένη. 
Τῇ χήρᾳ δὲ οὐχ ὅπως ὁ ἀμπελὼν, ἀλλ᾽ οὐδὲ τιμῆς 
χάριν ὑπὲρ αὐτοῦ τι καιχύληθήσεται. Οὕτω τῶν 
βασιλείων ὁ μέγας ἐπανελθὼν, τοῖς τοῦ ἱεροῦ ϑυρω- 
ροῖς ἐπιτάττει παραγενομένῃ τῇ Εὐδοξίᾳ ἐπιζυγῶσαι 
τὰς θύρας, καὶ μὰ ἐφεῖναι τὸ παράπαν αὐτῇ τὴν 
εἴσοδον. 


ejus promptum ani;ni studium, cum statim primum 
facto periculo non esset assecutus : neque quod 
suum erat, a se non esse censuil faciendum, aut 
aliquam attulit excusationem, interjecto tempore 
aliquo et dilatione,ut in rebus hujusmodi solet mul- 
tis evenire, dum aut cedunt dubitantes, aut tem- 
pora reformidant: sed nihil faciens quidquid posset 
arcere ejus impetum, ut qui paratus esset toto pede 
currere,ille ipse accedit ad imperatricem: et cum 
multa dixisset, et omnem lapidem, ut aiunt, mo- 
vissel,eam autem vidisset minime cedere,sed im- 
probam hancconsuetudinem,tanquam inexpugna- 


bilem et immobilem aliquam legem proferre, opus habet austeriore medicamento propter morbi repu- 
gnantiam. Redde ergo, inquit, mulieri, quod suum est. Quid enim te uxori Achab studuisti compa- 
rare δὲ ? Hzc postquam audivit Eudoxia, ira magna incensa, ignem spirabat : et veluti semi insana 
et emola& mentis, ne poterat quidem omnino conüneri : sed clamabat et domum implebat vocifera- 
tione, dicens : Ego me ulciscar, nec diu patiar, me tanquam infamem feminam affici contumelia. 
Vidu& autem non modo vinea, sed nec pro pretio quidem ei quidiuam omnino solvetur. Sic ma- 
gnus Joannes reversus e regia, precepit templi janitoribus,ul si accessissel Eudoxia,ei fores protinus 


obserarent, neque eam ingredi sinerent. 


MB', Borgo τὸ ἐν μέσῳ, xai ἑορτὴ παρῆν, xo0 Β — XLII.Parum temporis intercessit,el aderal dies 


ἣν τὸ τοῦ θείου σταυροῦ ξύλον ὑψοῦνται, .Ὃ τοίνυν 
dna, λαὺς εἰς τὸν νχὸν συνέῤῥεον γένους παντὸς, 
χαὶ ἡλιχίας πάσης, μηδεμιᾶς ἀπολειπομένης. Οὐδὲ 
γὰρ μόνην εἴχον τὴν ἑορτὴν τῆς παρουσίας ὑπόθεσιν, 
ἀλλὰ xxl πολλῷ μᾶλλον τὴν τῆς ᾿Ιωάννου γλώττης 
ἀκρόασιν, Πᾶσι γὰρ ἔρωτα τοιόῦτον ἔνηχε τῶν χὐτοῦ 
λόγων, ὡς μιχροῦ δημηγοροῦντος πολλάκις ἔνθους 
γίνεσθαι τοὺς ἀχροχτὰς, καὶ ὥσπερ ἐξῆφθχι τῆς 
αὐτοῦ νλώττης, xxl αἰωρεῖσθαι τούτοις μετὰ τῶν 
ψυχῶν xal τὰ σώμλτα, ἀχούειν τε τὰ -ςεἰλη χινοῦν- 
τος, οὐχ ὥσπερ λέγοντος, ἀλλὰ ῥέοντος πότιμόν τι 
xat νεχταρῶδες xal διειδὲς, Ταύτῃ τοι xal σπουδὴν 
ἅπασαν εἰσῆγον μὴ ὀπολειφθῆναι τῆς ἀκροάσεως, 
καὶ αὐτὰ δὲ τὰ ῥήματα μὴ ἁπλῶς χχούειν, ἀλλὰ BU 


f:stus, quo divipze crucis lignum in altum tcllitur. 
Universus itaque populus confluebatin templum,ne- 
que ullum genus aut ulla &etas aberat.Neque enim dies 
festus solum eis causa erat,ul venirent : sed multo 
magis linguz Joannis auditio.Omnibus enim inje- 
cerat tam vehemens audiendarum orationum sua- 
rum desiderium,ut sepe cum concionaretur,essent 
a Deo afflati auditores, etab ejus lingua quodam- 
modo penderent,eisque in sublime tollerentur si- 
mul animz el corpora, ejusque attenderent labra 
qus movebantur, non tanquam dicentis,sed emit- 
tentis quid poculentum nectareumque et perspicu- 
um Ea de causa studio erat omnibus,ne abesset quis- 
quam ab auscultatione, quinetiam ut ipsa quoque 


ὀξυγράφων παραλαμδάνειν, xal ὡς θησχυροὺς &mo- α verba non semel audita negligerent, sed omni stu- 
τίθεσθαι. 'Oc οὖν οὕτω ταῦτα, xil ἣ βασιλὶς μετὰ  dioeaperveloces scriptoresexciperent,ettanquam 
πάντων ἐφοίτα, πολλῆς περὶ αὐτὴν οὔσης τῆς θερχ- thesaurum reponerent.Cum ergo haec ita se habe- 
πείας xal τῆς βασιλιχῆς χολχχείχς χαὶ θρύψεως, rent,et imperatrix veniretcum omnibus cum magno 
ol θυρωροὶ θυρῶν εἴχοντο, xal ὅπερ ἣν αὐτοῖς ἐπι- comitatu el cum fastu regio, janitores steterunt in 
τεταγμένον ἐποίουν. "Eg" d τὰ μέγιστα χελεπήνασα — foribus, et fecerunt id quod eis fuerat imperatum. 
Εὐδοξία πῦρ ἔπνει, xai δεινὸν kÓda, xal τὸν παρόντα Quod quidem ferens sgerrime Eudoxia, coelum 
δῆμον μάριυρας ἐχάλει τῆς ὕδρεως. Εἴτα xal πρὸς terrm miscebat, el valde vociferabatur, et popu- 
βίαν τῶν θυρῶν ὠθουμένων, sl, τῶν πιρεστώτων lum, qui aderat, vocabat in testimonium,ut cons- 
τὸ ξίφος ἐπισπασάμενος χατὰ τῆς ἱερᾶς ἀνέτεινε cios ei facte injuri». Deinde etiam cum fores vi 
πύλης. ᾿Αλλ᾽ ἔσχε τὴν θείαν δίκην οὗ σχολαίως  truderentur, quidam ex iis, qui aderant audacius 
ἱπομένην,͵ ἀλλὰ κατὰ πόδας αὐτὸν μετιοῦσαν, "Aya aliquod factum volens ostendere,strictum :ladium 
γὰρ ἣν τὸ ξίφος ἠρχὼς, καὶ ἡ προπετὴς εὐθὺς δεξιὰ intendit in sacram illam portam.Divina autem tuit 
ξηρὰ xal ἀργὸς ἐδείκνυτο, ὡς αὐτήν τε Εὐδοξίαν, consecuta justitia, non ut sepe solet lento passu, 
xai 8sol περὶ αὐτὴν ἦσαν, θεασαμένους δείματος — sed evestigio.Nam cum ille ensem sustulisset, si- 
δεινοῦ πληρωθῆναι, Τὸ γὰρ ὁπὸ τοῦ μεγάλου διατα- ^ mul quoque temeraria dextera exaruit, et exstitit 
γὲν οὐχ ἁπλῶς ἦν, οὐδέ τι εἴχε τῶν ἀνθρωπίνων, otiosa. Terret miraculum Eudoxiam. Quinetiam 
ἀλλὰ κατὰ θεῖον ὁπῆρχε ζῆλον, εἷς δόξχν Θεοῦ quicunque eain circumsistebant magnolimoresunt 
γινόμενον " ἡ δὲ αἰτία, τοῦ a3 καταφρονεῖσθαι τὰ affecti. Quod enim a divina lingaa Joannis fuerat 
ἱερᾶς μηδὲ βάπτισμα οὕτω κεῖσθαι τοῖς ἀναξίοις, imperatum, uon temere factum erat, neque depen- 
Πῶς γὰρ ἂν εἴποις ἀξίαν, τὴν χρήμασι χαὶ ápmo- debat ab aliqua mente humana : sed divino zelo 


δὲ ΠῚ Reg. 32 seqq. 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1162 


Ὁρᾷς, εἵἴπεν, ὦ πάτερ, ὡς xà Ῥωμκίων À cersito statim Epiphanio, Vides ,inquil,o pater,que- 


ἐμῇ δεδούλωται ἐξουτίᾳ, ᾿Επεὶ δὲ ᾿Ιωάν- 
ἐμοί τε μάλιστα δι᾽ ἔχύρας ἐστὶ πάνυ 
αζονευύμενος xal τὰ ἔσχατα εἰς ἡμᾶς 
ἕνεται δέ τινα xal δόξαν πρεσεύειν, τῆς 
ἀπάδουσαν, σοὶ τῶν ἐχχλησιῶν πασὼν τὴν 
δίδωμι, xal ἀξιῶ σύνοδον xat' αὐτοῦ συν- 


madmodum omnia quidem Romanorum sceptra 
mihi cedunt,et mes subjecta sunt potestati: Joan- 
nes autem est adeo mihi infestus,et tanta est in me 
arroganti8,ut vel extrema afficiat contumelia.Dici- 
tur autem etiam quamdam tenere opinionem, qua 
discrepat ab Ecclesia. Tu vero (ego enim tibi do 


0 τοῦ θρόνο», καθάπερ ἐστὶ δίκαιον, αὐτὸν imperium in omnes Ecclesias,ut nihil tibi sit im- 
αὑτά τε ἔλεγε πρὸς αὐτὸν, xal σαφὴ τοῦ  pedimento) vide ut adversus eum congreges syno- 
(vn xatà τῆς ὄψεως ὑπεδείχνυ, δήλη τε dum,et cum,ut justum est et honestum,e sede de- 
τι xal ἄπαυστον κατὰ τοῦ σοφοῦ πέουσα, ponas.Hec et dicebat,et vultu apertius ostendebat 
πρότερον cÓísacz τοὺς θυμοὺς, εἰ μὴ τὰ irte in sanctum vestigia: et manifeste prz se fere- 
τῇ πρὸς πέρας ἀγάγοι, Τούτων ἀκούσας  bat,se grave et non cessaturum virus spirare in il- 
ὃς ᾿Επιφάνιος πράως tÜntv*. Ὦ τέκνον, των um sapientem,nec exstincturam prius iracundiam, 
ἄχους. Εἰ μὲν αἴρεσίς τις ᾿Ιωάννου xar- quam quod animo agitabat, deduxisset ad eífec- 
ιαὶ μὴ παρίῃ καλούμενος, ἢ χαθαρὸν ταύ- α (um. Hxc cum admirandus audiisset Epiphanius, 
, ἀπεδείξων, ἡ μετανοίᾳ διορρθώσων τὴν non statuit iis,qui rerum potiebantur, in iis, que 
Ιάξιος οὗτος ἐμοὶ τῆς ἱερωσύνης, xai τὸ non oportebat,gratificari:nec tanti esse faciendum 
iov ὡς τάχιστα παρ᾽ ὑμῶν γινέσθω, El eis inservire,ut aliquid fiat praeter id, quod Deo vi- 
ὥς ὑμᾶς ἔλεξεν, ἀπυύλητον αὐτὸν θέσθαι  detur:el ideo eam propius accedens:Non irato ani- 


σίας ixplvate, ᾿Επιφάνιον ὑμῖν οὐχ ἔξετε 
. Βασιλέων γὰρ μάλιστα, τὸ μὴ ἐν τού- 
αχεῖν, ἀλλὰ γρηστοὺς xal ἡμέρους ἑαυτοὺς 


mo, sed benigne ac placide, o filia, a te audienda 
snnt, quee nobis dicuntur. Si accusetur quidem 
Joannes alicujus heresis, et non accedat vocatus, 


x εἴπερ δὴ καὶ ὁμῖν βασιλεὺς iv obpa- vel se purum ostensurus, vel penitentia correctu- 
, οὗ κατὰ ἄθρωπον ἁμαρτάνοντες, φιλ-  rusignorantiam, is mihi quidem videtur indignus 
δεῖσθε τυγχάνειν διὰ τῆν πρὸς τοὺς ὁμο-  saceruotio, et quod est imperatum, quamprimum 
πτότητα, Τούτων Εὑδοξία τῶν παρὰ γνώ-  fieta nobis. Sin autem,quod vobis maledixit, prop- 
xga λόγων ἀνόητόν τι xal παραχεχινδυ- ter hanc solam causam visum est sbdicatum esse 
à τὴν τῆς λύπης ὑπερδολὴν ἀποφθέγγε- — Joannem ab Ecclesia, Epiphanium non habebitis 
᾿Ιωάννης, εἰποῦσα, τὴν ὁπερορίαν xa:z-  assentientem.Est enim maxime imperatorum, pro- 
€ ναοὺς αὐτὴ διανοιγῆναι τῶν εἰδώλων | pternihil ejusmodi meminisse accepti injuriz,sed 
(Xl προσχυνητὰ ταῦτα τοῖς νῦν γενέσθαι " se bonos et benignos in omnes osteudere:siquidem 
€. Τί πλέον εἰς xaxíav ἔσχεν Ἡρωξιὰς vobis quoque est alius rex in ecelis:quem, cum ut 
ὑμωνύμου θάνατον ἐπισπεύσασα, πλὴν ὅτι homines peccatis, opus habetis benignum habere 
|n διάφορα ἦν, xa0' ὃ τὴν μὲν ἀκολασίας et propitium, propter suam mansuetudinem in eos, 
δὲ πλεονεξίας ὑπερδολή ; ᾿Αμφότεραι δὲ qui sunt ejusdem generis.Hac verba cum audiisset 
xt τοὺς ἐλέγχους ἐχκλῖναι, τὴν ἀμφοτε-  Eudoxia non ex sua sententia, inconsideratum 
γὴν ἐδίψησαν, 'O μέντοι θεῖος ᾿επιφά- — quiddam planeque, quod nimiam arguebat vecor- 
ἣν ἀτοπίαν τῶν εἰρημένων, ᾿Αθῶος, εἰπὼν, | diam et precipitationem, propter nimium dolo- 
tane χρίσεως, εὐθὺς ἐξήει, Φήμην 9  rem,vel,ut verius dicam,propter summam impro- 
τούτου τὰς ἁπάντων διέδραμεν ἀκοὰς, ὡς bilatem, stolide est elocuta, dicens: Nisi Joannes 
Επιτάνιος ἐπὶ τῇ καθαιρέσει τοῦ πατριάρ. — fuerit e sede depositus, et exsilio (o audacem lin- 
οι τῇ Εὐδοξίχ, Ταῦτα δὲ xal τὸν μέγαν — guam) fuerit condemnatus, ipsa permittam aperiri 
τ᾽ ἀληθὲς ἀγνοῆσαι, ἴσως τοῦ Θεοῦ xpó- templa simulacrorum: nec erit, qui nobis volenti- 
«ονομίᾳφ δὴ θειοτέρᾳ, ἵνα τροπον ἕτερον  bus,sitimpedimento,quo minusillaa quolibet adu- 
δείξῃ τὰ ἑκατέρων προλέγοντας» ἢ γνῶ» γθηΐυγ, Quidnam habuit amplius Herodias, quos 
ωάννην oy ὑγιὲς εἶναι τὸ φημιζόμενον, D eam in vitio superaret, quse magno studio conten- 


τῇ τῶν πολλῶν ὑπολήψει συνθέσθαι, ἵνα 
ἰδὼν πρόφασιν ᾿Επιφανίῳ τὸ μέλλον mpo- 
Γράψαι τοιγαροῦν ᾿Επιφανίῳ λόγος πρὸς 
πατριάρχην. 'H δὲ γραφὴ ἀφελῶς ἔχουσα 
q* ᾿Αδελφὲ ᾿Ἐπιφάνιε, ἀχήχοά σε ὡς τῇ 
ἐσας ἐξορίᾳ ἴσθι δὲ ὅτι μηδὲ αὐτὸς ἕτι 
ὄψει τὸν σόν, Πρός ταῦτα τὸν ἱερὸν "Emi 
λιν ἁπλοίχοϊῖς ῥήμασιν ἀντιθράψαι, οἷσπερ 
ὃς χρήσομαι" ᾿Αθλητὰ ᾿Ιωάννη, παίου καὶ 
! οὐδὲ αὐτὸς φθάσεις τὸν τῆς ὑπερορίας 
.. ᾿Αψευδεῖς οὖν ἀμφοτέρων οἱ λόγοι δεί- 
Ὁ τε γὰρ ᾿Επιφάνιος εἰς Κύπρον ἀποπλεῦ- 


TROL. GR. CXIV. 


dit,ut fleret cedes ejus, qui erat ejusdem nominis, 
nisi quod non erant utrique eadem vitia: quando- 
quidem illa quideminsigni libidine, hec autem im- 
moderata laborabatavaritia?Ambae autem,quod ef- 
fugere vellent reprehensiones, ab ainbobus sitie- 
runt magnopere liberari. Divinus autem Epipha- 
nius perculsus absurditale eorum,quse dicebantur, 
cum dixisset, Ego judicii, quod sic habet,sum in- 
sons:protinus est egressus. Quedam autem falsa fa- 
ma,quod ex hoc ad omnium aures pervasit, quod 
ipse quoque Epiphanius huic depositioni patriarchae 
Bit assensüs,ad magnum usque Joannem perradit. 


27 


1165 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


ὑποδίδωσι μὲν ἡ περὶ τὸν μέγαν τοῦ βασιλέως αἰδὼς, A autem perperam exponentes. Dicebant vero viri 


καὶ ὁ πόθος εἰς λύπην μεταχωρεῖ, xal δίδοται τοῖς 
πονηροῖς ἄδεια μετέρχεσθαι τὰ οἰχεῖχ, Τοιοῦτον γὰρ 
à ἀπλὅτης (Ἵνα μη, χουφότης, λέγων, τῷ δυσφήμῳ 
φαίνωμαι χαριζόμενος), ῥᾳδία μὲν οἰκοδομῆσαι, ῥᾳδία 
δὲ τὰ οἰγοδομηθέντα χατενεγχεῖν " χαὶ συνελόντα 
εἰπεῖν, ἄπιστος ἀχριδῶς καὶ τῷ παντὶ εὔπαράγωγος, 
ἀνέμου πεδίον, ὅ φασι, xal πρᾶγμα κατ᾿ εὐχὴν τοῖς 
μοχθηροτέροις, ’Εντεῦθεν Εὐδοξία μὲν τῶν ἐπισκόπων, 
ὅσοι Θεοφίλου χατεῖπον πρότερον, τοὺς μὲν ἀγαθῶν 
παροχαῖς, τοὺς δὲ χαὶ ἀδουλήτων ἐπιφορχῖς τοῦ λέ- 
γεῖν ἀπείργει. Θεόφιλος δὲ τῶν κατηγορούντων ἀπαλ- 
λαγεὶς, τὴν ἄρξασαν αὐτῷ χάοιτος ἀδίκου τοῖς ἴσοις 
καὶ αὐτὸς, μᾶλλον δὲ πολλῷ μείζοσιν, ἀντιθεραπεύειν 
Milo) " vai τοὺς μὲν δώροις, τοὺς δὲ ἀπειλκῖς, τοὺς 
δὲ τρόποις ἑτέροις, οὖς εὑρίσκειν olós μοχθηρία 
δυνάμεως ἐπιλαδομένη, παρχπείσας, χαὶ ὄλους 
τῆς ἰδίας γνώμης ἀναρτησάμενος, εἰς τοῦτο xx- 
χίας τὸ πὰν ἐχίνησε xal συνήλασεν, ὡς ἐπι- 
τρέψαι οἱ τοὺς χρατοῦντας σύνοδον κατὰ Ἰωάν- 
vou τὴν μεγίστην ἀθροῖσαι, Εὑρὼν δὲ δύο τῶν δια- 
κόνων, ὧν ὁ μὲν αἰείαν εἴχε μοιχείας, ὃ δὲ φόνου, 
καὶ παρὰ τοῦτο δὴ πρὸς τοῦ μεγάλου καθῃρημένους, 
τούτους ὁ γεννάδας χχτὰ πολλὴν αὐθεντίαν τοῦ ὃδὲ- 
σμοῦ λύσας, λιδέλλους, ὧν ἐχεῖνος αὖθις δημιουργὸς 
Tv, κατὰ τοῦ ἁγίου δοῦναι πχρχασχευάζει " λιδέλλωους 
πλήρεις μὲν διαδολῶν ὄντως, ἴχνος δὲ ἀληθείας οὐδ᾽ 
ὁτιοῦν ἔχοντας " πλὴν τοῦτο μόνον μετρίως αὐτῆς 
παραπτόμενον, εἰ xal μὴ πρὸς τὴν ἴσην ἔννοιαν, 
ἐλέγετο παρ᾽ αὐτῶν, ὅτιπερ ὕδατος, ἢ οἴνου, ἢ πα- 
στίλλου μετὰ τὴν τῶν ἁγίων 'κετάληψιν ἀπογεύεσθαι 
παρήνει, Καὶ τί τοῦτο ; Εὐλάδειαν Ὑὰρ νομοθετοῦντος 
ἣν, xal τὰ τῆς ἱερᾶς ἡμῶν ἀχριδουντος πίστεως, 
ὡς μὴ φθάσαι τινι τῶν ἐχπτυομένων καὶ μέρος τι τῶν 
ἀγιχσμάτων συνεχπεσεῖν, 


egregii el facile persuadebant, se quidem dictos 
fuisse sacerdotes dedecoris : revera enim erant : 
imperatricem autem esse aperte Jezabelem. Hinc 
factum est, ut imperatoris quidem in magnum 
Joannem cederet reverentia,et desiderium transiret 
in dolorem : daturque przda viris improbis.Ejus- 
modi enim res esl simplicitas, ne dicam levitas 
et facilitas.Est facilis quidem ad :edificandum:que 
autem sunt jam :zdif(icata, sunt facillima ad des- 
trucndum,et ut semel dicam,est oicnino valde in- 
fidelis et ad ducendum facilis, vento campus, ut 
aiunt, οἱ res optanda sceleratis. Sic Eudoxia ex 
episcopis quidem,qui de Tbeophilo prius male di- 
xerant,alíos quidem bonis oblatis,alios autem illatis 
malis arcet a diceado.Theophilus autem liberatus 
ab accusatoribus, ei qu& prius non justo ipsum 
affecerat beneficio,voluit parem atque adeo majo- 
rem referre gratiam : et cum alios quidem donis, 
alios vero minis,alios autem aliis modis, quos scit 
invenire malitia consecuta potentiam, persuasos 
ad suam traduxzisset voluntalein, et effecisset ut 
toti a sua penderent sententia, ille tanta improbi- 
tate permiscuit et. confudit omnia, ut qui rerum 
potiebantur, ei permitterent congregare synodum 
maximam adversus Joannem.Cum invenisset au- 
tem duos diaconos,quorum alter quidem erat reus 
adulterii,alter vero czdis,et ideo a inagno Joanne 
fuerant depositi, eos vir ille egregius cum magna 
auctoritate (o sacre leges) absolvisset, libellos, 
quorum ille rursus fuerat opifex, exhibere facit ad- 
versus sanctum : libellos, qui erant pleni quidem 
calumniis,nullum autein habebant vestigium veri- 
tatis : aisi quod hoc solum moderate attingebant, 
etiamsi non ab eis eadem diceretur intelligentia, 


quod aquam vel vinum vel pastillum suadebat gustare post communionem iis, qui communicabant. 
Quid tum ? erat enim hoc ejus, qui statuebat ut adhiberetur cautio, et qui accurate tenebat ea, quae 
sunt nostre fidei, ne cuipiam contingeret cum iis, que exspuuntur, etiam ex sanclificatis aliquid 


excidere. 


ΜΕ΄, 'Hvíxa γοῦν τοὺς φλυάρους τούτους λιδέλλους 
ὃ δεδωχὼς εἴληφε, Σεδηριανὸν εὐθὺς val 'Axdxtov, 
πρὸς δὲ xai ᾿Αντίοχον, τοὺς ἀμάχους δὴ τῆς καχίας 
προμάχους, σὺν» ἄλλοις τῶν ἐπισχόπων πλείοσι mpos- 
εταιρισάμενος ἔξω που τῆς πόλεως Ῥουφίνου δὲ 
ὁ ἀγρὸς ἣν, ὄνομα Δρῦς, ὑπὸ τῇ Χαλχηδόνι χείμενος), 


XLV. Cum itaque nugaces hos libellos accepis- 
set is qui dederat, οἱ Acacium οἱ Severianum, 
et preterea Ántiochum, invictos, ut ita dicam, 
vitii propugnatores,cito in suam asceivisset socie- 
tatem,extra civitatem (erat autem ager Ruffini,no- 
mine Quercus,situs sub Chalcedone) de sancto de- 


ἐν τούτῳ γενόμενοι τὰ περὶ τοῦ χαθελεῖν τὸν μέγαν D ponendo exsecrandi conferebant et contexebant 


συνέῤῥαπτον. Αὐτὸς μέντοι σὺν Jua τεσσαράχοντα 
ἐπισχόποις διομιλούμενος, πάνυ θαυμάζων ἣν πῶς 
Ἰγχλήμασι τοιούτοις ἀγώγιμος ὧν θεόφιλος, εἶτα 
παραστῆναι χελευσθεὶς, ὥστε λόγον χάριν αὐτῶν 
ὑποσχεῖν, ἀθρόον οὕτω τὰς τῶν χρατούντων ἴσχυσε 
γνώμας ἐλεῖν, ὡς μὴ μόνον μηδὲν ὑπὲρ τῶν οἰχείων 
εὐθύνεσθχι, ἀλλὰ xal ἑτέρων σχεδὸν καταστῆναι χρι- 
τὴν οὐδὲν τὸ πάράπαν εὐθυνομένων, Εἴτα παρῇνει 
μὴ μιχροψυχεῖν, μηδὲ μέγα τι τὸ παρὸν νομίζειν, 
ἐνθυμουμένους τὸ, διὰ πολλῶν θλίψεων εἰσιτητὴν τὴν 
τῶν οὐρανῶν εἶναι βασιλείαν, Πρὸς τούτοις ἠξίου 
μηδένα, λέγων, τὴν ἑαυτοῦ ἐχχλησίαν, ἐμὴν χάριν, 


consilia. Ipse vero versans sitrnul cum quadraginta 
episcopis, valde mirabatur, quemadmodum talibus 
criminibus obnoxius Theophilus,et deiude adesse 
jussus et reddere rationem, tam repente eorum, 
qui rerum potiebantur, animos potuerit capere, 
ut non solum de suis causam non diceret, sed 
aliorum etiam propemodum esset judex, indicta 
ab eis omnino causa : deinde hortabatur, ne es- 
sent parvo et abjecto animo, nec tristitia afficeren. 
tur, ne hoc, quod erat presens, quidpiam ma- 
gnum esse ducerent, cogitantes quod per multas 
afflictiones sit intrandum regnum colorum ab iis 


1167 


MENSIS JANUARIUS. 


1163 


qui ipsüm diligunt ὅδ. Deinde rogabat, ne quis sua ἃ ἀπολιπεῖν " ἀλλ᾽ εἴ τί μοι xal χερίζεσθαι βούλεσϑε͵ 


causa vellet suam relinquere ecclesiam : Sed si 
vultis mihi,aiebat,gratificari,mementote nostri in 
vestris orationibus.Hzxc dicens, postquam viditeos 
vinci laerymis,ecclesiam autem,ut magis ita dicam, 
deflere,eos recreabat spiritaliter, et indice sinistrz 
manus volam pulsans, ut solebat facere in curis 
animi: Satis,inquit,lamentationum.Quid enim vol- 
tis cor mihi frangere? Sed videte,nerelinquatis ec- 
clesias,hoc enim, sicut prius dixi, volo a vobis, si 
quid aliud,fieri.Cum autem dixisset quidam : Sed 
necesse et nosmanentes in ecclesiis,communicare 
cum insidiatoribus et dare manum iisdem subs- 
criptionibus; beatus autem protinus: Sed permitto 
quidem, inquit, ut commonices,te omnino absti- 


τοῦτο εἶνχι xal τὸ μνημονεύειν ἥμων ἐν ταῖς προῦ- 
εὐχαῖς, Ὧς δὲ ἑώρα συγχεομένους τοὺς δάκρυσι, τὴν 
᾿Εχχλησίαν δὲ μᾶλλον εἰπεῖν ἐποδυρομένους, πατρι- 
κὡς ἀνελάμδανε, καὶ τῷ λιχανῷ δακτύλῳ τὸν ταρσὸν 
τῆς ἀριστερᾶς χειρὸς ἐπιχόπτων (οὕτω γάρ ἐν ταῖς 
ἐπὶ νοῦν φροντίσιν εἰώθει ποιεῖν), "Alte, εἶπε, τῶν 
θρήνων * τί μου συνθρύπτειν βούλεσθε τὴν χσρδίεν; 
ἀλλ’ ὅπως τὰς ἐχχλησίας μὴ ἀπολίπητε * τοῦτο γὰρ 
ὑμῖν xxi πρότερον ἔφην. Εἰπόντος δὲ τινος, ᾿Αλλ᾽ 
ἀνάγχη ταῖς ἐκκλησίαις ἐπιμένοντας ἡμᾶς κχοινωνὴῆ- 
σαι τοῖς ἐπιδούλοις τούτοις, καὶ χεῖρα δοῦναι ταῖς 
ἴσαις ὑπογρᾳφαῖς * τὸν μακάριον εὐθὺς, ᾿Αλλὰ χοινω- 
νῆσχι μὲν, εἰπεῖν, ἐπιτρέπω χάριν τοῦ μὴ σχίσμα- 
τος ὑμᾶς αἰτίους χαταστῆναι τῇ ᾿Εχχλησίᾳ, ix 


nens ab ecclesiz schisroatibus,nequaquam autem p γράψαι δὲ οὐζαμῶς. Σύνοιδα γὰρ οὐδὲν ἐμαυτῷ 
subscribas, nulliüs enim rei mihi sum omnino καθαιρέσεως ἀξιον, Τούτων οὕτω διαλεγομένων 
conscius,cur deponar.Cum ii sic communiter col- προσέρχονταί τινες γράμματα παρὰ Θεοφίλου κομί- 
loquerentur,accedunt quidam afferenteslitterasa ζοντες, ὧν ἣ ἐπιγραφὴ, Ἡ ἁγία σύνοδος ἣ ἐπὶ Δρὺν 
Theophilo,quarum erat inscriptio: Sanctasynodus συναθροισθεῖσα τῷ ᾿Ιωΐννῃ, ψιλῶς οὕτω xal ἀτίμως 
(32) in Quercu congregata,Joanni : illum quidem αὐτὸν ὀνομάζουσα, καὶ μηδὲ ἐπίσχοπον ἀξιοῦσα xs- 
adeo nude et tam ignominiose, ut ne nomen qui- λεῖν, ᾿Εῴκεισαν γὰρ καθαίρεσιν αὐτοῦ καταψηρί- 
dem darent episcopi, suam zutem revera impro- σασθαι καὶ πρὸ ἐξετάσεως τοῦ ἀλήπτου καὶ καθαρ 
bam synagogam,vocantes sanctam synodum.Vide- οἱ ἐπίῤῥητοι, καὶ κατάπτυστοι, καὶ μυρίων ἀναπεπλη- 
bantur enim eum condemnasse vel ante dictam σμένοι χανῶν. Τίς δὲ καὶ ἡ τῶν ἐγχειμένων δύναμις ; 
causam, infames scilicet et exsecrandi eum, in λΛιδέλλους ἐδεξάμεθα χατὰ σου ποχλῶν ὄντας αἰτι:μέ- 
quem non cadit reprehensio, estque purus et των μεστούς, Χρὴ οὖν ἀπαντῆσαί σε τὸν ὑπὲρ αὐτῶν 
mundus. Quidnam autem continebant ezlitterz? ὑφέξοντα λόγον. Πρὸς ταῦτα ὁ Χριστοῦ μαϑητὴς, χεὶ 
Libellos accepimus,qui erant pleni multis contra τὴν ἐχείνου ζηλῶν ἐπιείχειαν, τρεῖς τῶν ἐπισκόπων 
te accusationibus. Ορογίοὶ ergo te venire, de οἷβ ἐξαποστείλας ἅμα δυοῖν πρεαδυτέροιν, ὡς αὐτὸς ἐκεῖ» 
redditurum rationem. Ad hxc Christi discipulus c" ἐν τῇ πρὸς ᾿Ιννοχέντιον ἐπιστολῇ, ᾿Α πεστέλκαμεν, 

et imitans illius mansuetudinem, tres episcopos φησὶ, πρὸς αὐτὸν ἐπίσκοπον τὸν Πισινοῦντες Arg" 

cum duobus presbyteris mittit ad eos, ipsum de- «piv, τὸν ᾿Απαμείας ᾿Ελύσιον, xxl τὸν 'Asmagist 

fensuros, sicut ille ipse scribit in epistola (33) — Aouzixtvov * πρεσδυτέρους δὲ Γερμανὸν καὶ Σεδῆρον͵ 
ad Innocentium (is autem erat patriarcha Roma- μετὰ τῆς προσηχούσης ἡμῖν ἐπιεικείας ἀποχρινό- 
nus), Misimus ad ipsum,dicens,episcopum Pessi- μενοι xal λέγοντες, μὴ παραιτεῖσθαι τρίσιν, ᾿Αλλ 

nuntis Demetrium, Αρδηιθθ Eulysium,et Apiarem  i0pbv πρόδηλον xal πολέμιον φανερόν. Ὁ Τὰ 
Lucipinum (34); presbyteros autem Germanum οἱ μηδέπω λιδέλλους δεξάμενος, xal τοιαῦτα ἐκ προοι- 
Severum,cuim ea,qua nos oportebat, moderatione μίων ποιήσας, καὶ ἀποῤῥήξας ἑαυτὸν ᾿Εκκλασίας͵ 
respondentes, et dicentes nos non recusare judi- κοινωνίας, εὐχῆς, xal κατηγόρους ἀλείφων, κεὶ 
cium, sed apertum inimicum et hostem manifes- χλῆρον μεθιστὰς, χαὶ ἐκχλησίας ἐρημῶν, πὼς ἂν 
tum.Qui enim nondum libellos acceperat, et talia ᾧ δίκαιος ἐπὶ τὸν τοῦ δικαστοῦ θρόνον dvabaiwr 
ab initio fecerat, et se ab Ecclesie communione οὐδαμόθεν ἀὐτῷ προσήχοντα ; Οὐδὲ γὰρ ἀκόλουθον 
et precatione absciderat, accusatores adornabat, ἣν «iv ἐξ Αἰγύπτου τοῖς ἐν Θράχτι διχάζειν, xal τὸν 
clerum transmovebat, et desertas reddebateccle- ὑπεύθυνον αἰτίαις ὄντα κχαὶ ἐχθρὸν xal πολέμιον, 
sias : quomodo is jure potuerit ascendere sedem ,,'AJÀ' ὅμως οὐδὲν τοὐτών αἰδεσθεὶς, ἀλλ᾽ ἅπερ βι- 
judicis,quz ad eum minime pertinet? Neque enim  δούλευτο, πληρῶσαι κατεπειγόμενος, ἡμῶν δηλω- 
erat consentaneum, ut qui ex ZEgypto erat pro- σάντων ὅτι ἕτοιμοι xal ἑκατὸν xat. χιλίων ἐπισχόπων 
fectus, esset judex iis, qui erant in Thracia, οἱ παρόντων ἀποδύσασθαι τὰ ἐγχλήματα χαὶ δείξει 
qui ipseerat reus hostisque et inimicus.Sed tamen καθαροὺς ὄντας ἑαυτοὺς, ὥσπερ οὖν xai ἐσμὲν, oy 
nihil horum reveritus, sed implere studens ea, ἠνέσχετο, ἀλλ᾽ ἀπόντων ἡμῶν xal σύνοδον ἐπιχα- 
quz statuerat, cum nos significassemus esse para« λουμένων, xal κρίσιν ἐπιζητούντων, καὶ οὐκ ἀκρόασιν 
tos diluere crimina vel mille et centam presen- φευγόντων, ἀλλ᾽ ἀπήχθειαν φανερὰν, xal κατηγόρους 
tibus episcopis, et nos puros esse ostendere,sicut ἐδέχετο, xai τοὺς παρ᾽ ἐμοῦ γενομένους ἀκοινωνή- 


45 Act. xxiv, 21. 


32) Synodus anno 403 ἃ Theoph. congregatur; cent. I. 
οὐ συν citatur δοδηι 8 Chrys. b. hac synodo a En EX epistola Chrys. ad innocentium Papes. 
Quereum habits, vide tom. 1 Couc. gen. sub Inno- (34) ΑΙ. Tepiciom 





1169 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1170 


touc ἔλυσε xal παρ᾽ αὐτῶν ἐπείνων τῶν οὕπω τὰ Ànuncsumus,non passus est : sed nobis absentibus 


ἐγκλήματα διαλυσχμένων λιδέλλους ἐλάμδανε, χαὶ 
ὑπομνήματα ἔπραττεν, ἅπερ πάντα παρὰ χανόνων 
ἀχολουθίαν ἦν. ᾿Αλλὰ ταῦτα μὲν χαὶ τὰ ἑξῆς ἡ καλὴ 
διέξεισι γλῶττα, καὶ παρὰ τοῦτο οὐ δεῖ λέγειν ἡμᾶς, 
πιρὸν ἐχείνης ἀχούειν, ᾿Απαγγελθείσης δὲ τοῖς περὶ 
Θεόφιλον τῆς ἀπολογίας, αὐτοὶ τὴν ἀλήθειχν τῶν 
εἰρημένων οὐχ ἐνεγκόντες, εἴτα χατὰ τῶν ἀπεσταλ- 
μένων τὴν ὀργὴν ἐχένουν, καὶ λαδόμε)οι τούτων 
ἔτυψάν τε xal γιτῶνας αὐτῶν διέῤῥηξαν * πρὸς δὲ 
«αἱ σιδήροις ἑνὸς τὸν τράχηλον περιέδαλον, ἄπερ 
ἔτυχον τότε τῷ πατριάργτ, παρασχευάσαντες. Οὐ μὴν 
ἀλλὰ καὶ τοῦ πονηροῦ ταύτῃ διχθέντος αὐτῶν τὴν 
γαρδίαν͵ xxi φυγάδα τοῦτον ἐν ἀφανεῖ καθιστῶσι 
τόπιρ, τὰ σίδηρχ ταυτὶ περιδεδλημένον. ᾿Εχείνου 


etsynodum invocantibus,et judicium requirentibus, 
et non auditionem fugientibus,sed apertas inimi- 
citias, admisit accusatores, et eos qui excommu- 
nicati a me fuerant, absolvit, οἱ ab iis ipsis, qui 
nondum crimina diluerant, accepit libellos, et 
exegit commentarios : qu: quidem erant omnia 
preter canonum consequentiam.Sed hzc quidem, 
el qua deinceps sequuntur, egregia illa lingua re- 
censet : et ideo non opus est, ut ea nos dicamus, 
cum illam audire liceat. Verum enim vero renun- 
tiata defensione iis,qui erant cum Theophilo,ipsi 
non ferentes veritatem eorum, que dicebantur, 
(quomodo enim, qui spem posuerant mendacium, 
ut ait beatus Isaias ὅδ, et exspectabant fore, ut eo 


τοιγαροῦν, ὡς προείρηται, αὐτοὺς μὲν, ἅτε ἐχθροὺς p tegerentur ?) iram effuderunt in eos, qui missi 


σαφεῖς ὄντας παραιτουμένου, σύνοδον δὲ χανονιχὴν 
ἐπιχαλουμένου͵ οἱ ταχεῖς αἵἴμα ἐκχέαι, xal μὴ παρόν- 
τος μηδὲ τὸ παράπαν τι ἀπολογουμένου χχταψηφίζον-- 
ται, σαθρά τινα λίαν, τοῦ ἀγγελικοῦ «χτειπόντες βίου, 
παίζουσιν ἐοικότες μᾶλλον ἢ σπουδάζουσι, χεὶ τὴν ἐν 
μαχρῷ χρόνψ διαμελετηθεῖσαν χακίαν ἐν μίᾷ ἡμέρᾳ 
συντελέσαι σπεύσαντες, Δειλὸν γάρ τι τὸ ψεῦδος χαὶ 
δεινῶς εὐπτόητον᾽ ἀμέλει xal τὴν πρᾶξιν ἐπιταχύνειν 
οἵδε, φεῦγον τὸν ἔλεγχον. Εἴτα σχεψαάμενοι xal τὸν βα- 
σιλές συνήγορον τῆς ψήφου λαδεῖν, ὥστε ἰσχυρότερον 
θεῖναι τὸ σπουδαζόμενον, συλλαδὰς αὐτῷ πέμπουσιν 
οὕτω ἐχούσας * ᾿Επειδὴ χατηγορυηθεὶς ᾿Ιωάννης καὶ 
ἑαυτῷ χελεπὰ συνειδὼς ἄλλχ τε πλεῖστα, xai ὅτι xal 
καθησιώσεως αἰτίᾳ ὑπόκειται (καθοσίωσιν δὲ ἄντι- 


fuerant : eosque apprehensos vehementer verbe- 
rarunt,et eorum tunicas disruperunt : quin etiam 
ferro,quod tunc parabant in patriarcham, collum 
unius circumdederunt : quin etiam cum malignus 
eorum corda sic affecisset,eum mittunt in exsilium, 
in quemdam locum obscurum et occultum, ferro 
sic circumdatum. Illo ergo eos, ut diximus, re- 
cusante,tanquam apertos inimicos,canonicam au- 
tem invocante concilium,qui erant veloces ad ef. 
fundendum sanguinem, etiam non praesentem aut 
aliquid respondentem condemnant,cum imbecilla 
quadam maledicta in vitam congessissent angeli- 
cam, visi potius ludere, quam serio agere,et quse 
longo tepore instructa et ordineta fuerat, mali- 


xpo€ τὴν πρὸς τὴν βασιλίδα διαφοράν ὠνόμαζον) οὐκ C tiam uno die temere studentes effectam reddere. 


ἠθέλησε πρὸς τὴν σύνοδον ἀπαντῆσαι, διὰ ταῦτα 
γοῦν καὶ xatà χανόνα ἤδη χαθῃρεθὴ * xai τὸ λειπός 
μενον οὐδὲν ἕτερον, ἢ ἐπιτρέψαι τὸ ὑμέτερον χράτος 
«πὶ ἄκοντα τοῦτον εἰς τὴν ὑπερορίχν ἀπελαθῇναι. 
Ταῦτα τῶν χαλῶν ἱερέων, xai βρχδέων μὲν εἰς 
ὀργὴν ὀφειλόντων εἶναι, xay so) δὲ εἰς χρηστότητα, 
ὧν οἱ ὀδόντες ὅπλα, xai βέλη, καὶ ἡ γλῶσσα, κατὰ 
τὸ θεῖον εἰπεῖν λόγιον, μάχαιρα ὑξεῖα, Εἴτα ἐπιτρέ- 
ψαντοῦ ᾿Αρχαδίου (πεπιστεύχει γὰρ ὡς ἱερεῖσιν αὐ- 
τοῖς, ἀγνοῶν ὅτι τὰ χρυφὴῆ xxi χατὰ διάνοιαν οὖχ 
ἱερεῦσιν, ἀλλὰ ἱερυσύλοις μᾶλλον ἐοιχότες εἰσὶ), τί 
Ὑίνεται ; Κινεῖται μὲν ἅπας ὁ δῆμος, καὶ εἷς πολλὴν 
ἀθρόως στόσιν ἀνάπτεται ^. xal τοῦτο μὲν τοῦ βασι - 
λέως χαταδοᾷ, τοῦτο δὲ xxi Θεοφίλου μᾶλλον τὴν 


Res est enim limida mendacium, et qua facile 
potest terreri: et ideo actionum exsecutionem 
novit accelerare, fugiens omnino, ne convincatur. 
Deinde cum considerassent fore sibi ulile, si ha- 
berent imperatorem sux defensorem sententigm, 
ut quod improbe faciebant, redderent validius, 
ad eum mittunt litteras in hanc sententiam : Quo- 
niam accusatus Joannes, et sibi cum aliorum plu- 
rimorum conscius, tum eliam, quod sit reus lesa 
majestatis lesam plane majestatem nominantes, 
qua ei cum imperatrice fuerat controversiam),non 
potuit sibi persuadere, ut veniret ad synodum; 
propterea si exacte considerentur canones,jam est 
depositus, nihil restat, nisi ut vestra jubeat poten- 


xaxíiv ἐλέγχει. Πολλοὶ γὰρ xal τῶν τέως ἀπεχθῶς p tia eum vel invitum mitti in exsilium. Hac sunt 


ἐχόντων μεταδαλόντες,͵ μάτην ἔλεγον διαδεῦλῆσθαι 
τὸν ἄγιον, μάρτυρα ἀψευδὴ τὸ συνειδὸς ἔχοντες, καὶ 
τὴν ἔχδηλον χαὶ φανερὰν δυσωπηθέντες ἀλήθειαν, 
Τέλος ἰσχυροτέρας γενομένης τῆς πονηρίας, μᾶλλον 
δὲ τοῦ ἁγίου τοῦτο θελήσαντος, ἵνα μὴ τις καὶ τολ- 
μηϑῇ χίνδυνος, ὥσπερ φίλον ἐν ταῖς τοιχύταις στά- 
σετι͵ πρὸς ἑσπέραν ἤδη βαθεῖαν ἐχδέλλεται, καθάπερ 
ἐν τῇ αὐτῇ πάλιν πρὸς ᾿Ιννοχέντιον ἐπιστολῇ τῆς 
“ρυτῆς γλώττης ἀκούειν ἔξεστιν οὕτω λεγούσης " Τί 
γὰρ δεῖ πολλὰ λέγειν ; Οὐχ ἀπέστη πάντα ποιῶν xal 


πραγματευόμενος, ἕως ἡμᾶς μετὰ δυναστείας καὶ 


36 [58. xxviu, 15, δῚ Psal. Lx15 ; xxxvi, 14. 


egregiorum illorum sacerdotum,qui debebant qui- 
dem esse tardi ad iram incitandam, urgere autem 
ad benignitatem : quibus ira ad similitudinem 
serpentis,et lingua (rursus enim nobiscum loqua- 
tur divinus David 57) gladius acutus. Deinde cum 
jussisset Arcadius (eis eni credebat tanquam sa- 
cerdotibus, nesciens eos in interiori homine non 
esse sacerdotibus, sed potius sacrilegis similes), 
quid fit? Movetur quidem universus populus, ut 
qui sensisset id, quod non erat faciendum, et re- 
pente ia magnam accenditar seditionem : el par- 


117 


MENSIS JANUARTIUS. 


1172 


tim quidem vociferatur adversus imperatorem, A αὐθεντίας πάσης τῆς τε πόλεως καὶ τῆς ᾿Εχχλησίας 


partim autem Theophili quoque et multo magis 
arguit improbitatem. Multi enim etiam ex iis,qui 
erant ei infensi, jam mutati, dicebant fuisse sanc- 
tum temere accusatum, incorruptum testem ha- 
bentes omnes conscientiam, apertamque et evi- 
dentem reverentes veritatem : tandem autem cum 
plus valuisset improbitas, imo vero cum justus 
Joannes hoc voluisset,ne aliquod oriretur pericu- 
lum,ut solet accidere in talibus seditionibus, pro- 
fundo vespere expellitur,sicut ipsam linguam au- 
ream licet audire in epistola ad Innocentium, qua 
sic dicit : Quid enim multa opos est dicere ? Non 
destitit omnia facere et moliri, donec nos cum 
multa potestate et auctoritate e civitale ejecit et 


ἐξέδαλε * xai πρὸς ἑσπέραν βαθεῖαν τοῦ δήμου πεν- 
τὸς ἐπισυρομένου, ἑλχόμενος ὑπὸ τοῦ Κυριόσσου 
τῆς πόλεως ἐν μέσῃ τῇ πόλει, xal πρὸς βίαν συρό- 
μενος χατηγόμην, xal εἷς πλοῖον ἐνεδαλόϊλην͵ χἀὶ 
διὰ νυχτὸς ἔπλεον, ἐπειδὴ σύνοδον πρὸς δικαίεν 
ἀχρόχσιν ἐπεχαλούμην, Τίς ταῦτα ἀδαχρυτὶ, κἂν λι- 
θίνην ἔχῃ διένοιαν, ἀχούσειεν ; ᾿Αλλ᾽ οὕτω μὲν αὐτὶς 
᾿Εκθληθεὶς τῷ τοῦ Πόντου στόματι, ὃ καὶ Ἱερὸν xz- 
λοῦσι, προσίσχει, Εἴτα xai εἰς Πραίνετον διαδαίνει͵ 
ἢ ὑπὸ τῶν ἀγόντων μᾶλλον μεταδιδάζεται, Ὁ ἃ 
χρηστὸς θεόφιλος, ἐπεὶ γέγονεν αὐτῷ τελέσαι τὰ 
χατὰ γνώμην, γραμματα xai πρὸς Ἰννοχέντιον τοῦ- 
tov τὸν Ῥώμης ἐπίσκοπον πέμπει, δήλην αὐτῷ κχαθ- 
ἰιστὰς τὴν ᾿Ιωάννου καθαίρεσιν * ὃς καὶ τοῖς γράμμα- 


ex ecclesia, et profundo vespere, attracto omni B σιν ἐντυχὼν, οὐδὲ ἀντιγράφων ὅλως ἔκρινεν ἀξιοῦν, 


populo, tractus a magistratu civitatis,per mediam 
civitatem, et per vim deductus sum, in navem 
immissus, et noctu navigavi, quoniam inYocabam 
synodum ad justam euditionem. Quis hzc audiverit 
sine lacrymis,etiamsi cor habuerit lapideum? Sed 
sic quidem expulsus, appellit ad os Ponti, quod 
vocant Sacrum. Deinde etiam transit Prenetum, 
aut ab iis potius, qui agebant, transmittitur. Bo- 
nus autem Theophilus,postquam evenit,ut ex ani- 
mi sententia fierent qu: volebat, mittit etian litte- 
ras ad Innocentium Romanum episcopum, eisigni- 
ficans Joannis depositionem. Qui eum legisset lit- 
leras,et in eis vidisset multam insidere perversita- 
tem,ne voluit quidem respondere,ut qui eum ma- 


gne temeritatis damnassel et arrogantiz, quod et ς 


solus scripsisset, el quod non aper!e scripsisset, 
quanam de causa et cum quibus eum deposuisset. 
Hinc causam Heraclidis,quem magnus illeJoannes 
Ephesi constituerat antistitem,tractans Theophi- 
lus,et ex eo illi beatotentans labem inurere,ipsum 
etiam judicavit non presentem, dicens, quod ali- 
quos injuste verberasset, et per medium forum vin- 
clos catena circumduxisset. Civibus autem contra 
dicentibus,non oportere absentes judicari, volen- 
tibus vero Alexandrinis attendere accusatores He- 
raclidis,ex eo orla est seditio : ex sedilioneautein 
ventum est ad manus : ex eo vero ad vulnera, 


πολλὴν αὐτοῦ προπέτειαν καὶ τῦφον κχατεγνωκὰς, 
ὅτι τε μόνος γράψοι,͵ καὶ ὅτι μηδὲ δηλώσοι σαφῶς οὗ 
χάριν χαθεῖλε, καὶ μετὰ τίνων. ᾿Εντεῦθεν τὰ χατὲ 
ἙῬραχλείδην, ὃν ὁ μέγας ᾿Εφέσου πρόεδρον καταστή- 
σας ἦν, ἀναψηλαφῶν ὁ θεόφιλος, καὶ μῶμον Ex τού- 
tou περιάψειν τῳ μαχαρίῳ πειρώμενος, xal αὐτὸν 
ἔχρινε μὴ παρόντα, ὡς εἴτ τινας ἀδίχως τυπτήσες, 
χαὶ διὰ μέσης τῆς ἀγορᾶς περιενεγχὼν ἀλύτει à 
σμίους, ᾿Αντιλεγόντων οὖν τῶν τῆς πόλεως μὴ δεῖν 
κατὰ ἀπόντων διχάζειν, ᾿Αλεξανδρέων δὲ ἀξιούντων 
τοῖς ἱΒραχλείδου χατηγύροις προσέχειν, στάσις ἐκ 
τούτου φύεται * ix δὲ τῆς, συμπλοκαὶ χειρῶν " ix 
τούτων, τραύματα * τούτοις ὃὲ xal θάνατος ἦχο- 
λούθει * ὧν πάντων Θεόφιλος αἴτιος ἐλέγετο, xai ἦν. 
Ταῦτα Κυζαντίους ἠρέθισεν ἄκρως, καὶ &olizz 
αὐτὸν ἐζήτουν, χαὶ βυθοῖς ἐχδοῦνχι τοῖς θαλσττίοις. 
'Q δὲ τῶν διωχόντων ὡς ἤσϑετο, φυγὰς εὐξκ qui, 
xai τοὺς Αἰγυπτίους εἰσέδυ μυχούς, "Oc δὲ υἱδὲ 
πρότερον ὁ ταραχοποιὸς οὑτοσὶ θυμῷ διχαίψ sv 
περὶ Διόσκορον χολούμενος ἦν, οὔτε μὲν εὐσεδε' 
λογισμῷ ταῖς ᾿ωριγένους ἀπήχθετο βίδλοις, ἀλλ᾽ 
ἀφορμὰς ἐντεῦθεν ἑαυτῷ πορίζων πρὸς τὴν τοῦ 
ἁγίου καθαίρεσιν, τὸ μετὰ ταῦτα δηλοῖ. Ὁμοῦ τὶ 
Ὑὰρ τὸ σπουδαζόμενον αὐτῷ διήνυστο, καὶ rapi- 
ρῆμα τοῖς μονχχοῖς μὲν ἐσπένδετο, τὰς βίδλους ἃ 
παρεδέχετο, ἂς τέως συνοδικῶς ἀπεχήρυττεν, ᾿Αλλ᾽ ὁ 
λόγος ἐπιέναι χαὶ τὰ λοιπὰ βούλεται, 


ea autem mors quoque est consecuta, quorum omnium Theophilus dictus est οἱ fuit causa. Hae 
summe irritarunt Byzantinos, et eum quasrebant perdere, et in profundum maris mittere eum qui 
eral dignus : ille autem posquam sensit persequentes, fuga statim sibi consuluit, et. penetralia 
subiit Egypti. Quod autem neque prius perturbator jure Dioscoro irascebatur, neque veram et ac- 
curatam defendens pietatem erat infestus libris Origenis, sed hinc captabat occasionem deponendi 
Joannis, ostendit id, quod est postea consecutum. Nam simul alque perfecit quod studebat, cum 
monachis statim fedus iniit ; libros autem admisit (35), quos prius abdicarat syuodice. Sed vul 


etiam reliqua persequi oratio. 

XLVI. Interim enim,dum hzc fierent, Deus ter- 
remotu terrefecit civitalem, communesque eam 
agitabant conquassationes, et graves terrores impe- 
ratorio imminebant cubiculo: adeo ut populus tu- 


(35) Theophilum Origenis errores tantum, non 
omnes libros damnasse, ex Eeclesis; catholice sen- 
tentia, que ejus Commentarios ita legit, ut ab ejus 


MG'. 'Ev ὅσῳ γὰρ ἐπράττετο ταῦτα, vóxtwp τὴν 
πόλιν ἔξεισεν ὁ θεὸς, καὶ θραῦσις καὶ δείμχτά τιν 
τῷ βασιλικῷ συμπέπτωχε χοιτῶνι, ὡς καὶ θορύδου τὸ 
πλῆθος ὑποπλησθῆναι, xal μέγα βοῶντας ἀνχχαλεῖ- 


erroribus esse cavendum admoneat,docet Baronio 
tom. Y Annal. an. 403. ocet Daront 





1173 


VITA S. JOANNIS GHRYSOSTOMI. 


1174 


σθαι τὸν ἱερέα. Kai ὃ βασιλεὺς αὐτίκα κέντρῳ τινὶ A multa impleretur,et magna voce clamans,revoca- 


λυμὴς τὴν καρδίαν πληγεὶς, μετάμελός τε γεγόνει, 
χαὶ γράμμασι βασιλιχοῖς τὴν Ἰωάννου ἀνάχλησιν 
ἱἐπισμεύδει, Πέμπει δὲ μετὰ τῶν γραμμάτων καὶ 
Βρίσωνχ τὸν εὐνοῦχον, τηνικαῦτα τῇ βασιλίδι Εὐδο- 
ξίᾳ ὑπηρετούμενον' ὃς τὸν ἅγιον ἐν Πραινέτῳ χατα- 
λχδὼν ὑπὸ τῶν ἐγχειρισθέντων φρουρούμενον, ἐπαν- 
ελθεῖν ἠξίου καὶ τῇ πόλει στῆσαι τὸν χίνδυνον. Μετ᾿ 
αὐτὸν δὲ ἄλλοι, καὶ μετ᾽ ἐχείνους ἕτεροι, xal πλήρης 
οὕτω τῶν πεμπομένων ὁ Βόσπορος. ᾿Επεὶ οὖν ὑπο- 
στρέφειν αὐτὸν ἔγνωσαν ἡ πόλις (τρίτη δὲ ἣν ἐπὶ 
δεκάτῃ τῷ Νοεμόρίῳ), πῶς ἄν τις τῶν ἐξιόντων 
ἀριθμήσοι τὸ πλῆθος, πῶς ἐαφράσοι τὴν ἠδονήν ; 
τῶν ποτσομῶν γὰρ ἀτεχνῶς Ἐμιμουντο τὰ ῥεύματα. 
Καὶ μνστὴ μὲν fj θάλαττα πορθμείων, μεστὴ δὲ ἤχων, 


ret sacerdotem.Quin etiam ipse quoque imperator 
vehementi stimulo tristitiz in corde sauciatus, mo- 
vetur ponitentia,et litteris impoeratoriis quampri- 
mum magnumillum revocat.Brison autem erat,cui 
date fuerunt litter: ,unus ex eunuchis, qui minis- 
trabant Eudoxiz.Qui cum pervenisset ad sanctum, 
qui Przneti asservabatur in custodia,rogavit ut ve- 
nirel et civitatem liberaret a periculo. Sed non ad 
Brisonem usque conslitit ejus reditus studium et 
acceleratio : sed post ipsum alii, et post illos alii. 
Sicque fuit Bosphorus plenus eorum,qui mitteban- 
tur.Cum itaque eum redire agnovisset civitas (erat 
autem decimustertius Novembris),quemadmodum 
enumerarit quispiam multitudinem eorum,qui exi- 


μεστὴ δὲ ἀσμάτων xal ὑμνῳδίας, Τοιαῦτα δύναται g bant? Quomodo explicarit studium in egrediendo ? 


ποῦος ψυχαῖς ἐντακεὶς ἀνδρὸς πολλήν τε ἀρετὴν ἔχον- 
τος, καὶ ὠφελεῖν πλεῖστα δυναμένου, xal πατριχῶς 
στέργουτος. Υοῦτο τεχμήριο, ἀχριδὲς ὑπῆρξεν ἧς 
ἀπέλαυον ἡδονῆς οἱ τῆς χρυτῆς ταύτης γλώττης ἐν- 
τρυφῶντες τοῖς ῥεύμασι, Τὸ γὰρ οὕτως αὐτὸν ἄπει- 
ληφότας ἡσθῆναι, σαφῶς ἐδήλου τὴν στέρησίν λύπης 
αἰτίαν αὐτοῖς χχταστῆναι. Λύπη δὲ πολλὴ μετὰ στέ- 
pn3tw, ἴσην εἶνχι προύπάργουσαν ἡδονὴν μαρτυρεῖ, 
᾿Επεὶ τοίυυν ἐπανιὼν ἔγγιστά που τῆς πόλεως γίνε- 
ται, οὐ πρότερον εἰσελθεῖν ἠξίου, πρὶν ἄν μεέίζονι 
χριτηρίῳ τὰ κατ᾽ ἐχεῖνον ἐπιτραπῇ. ᾿Αλλὰ τὸ πλῆθος 
ἤσμαλλε, καὶ τόλμης ἥπτετο, xal τοὺς χοχτοῦντας 
ἐλοιδορεῖτο, ἕως ἄπαντες εἰς ταυτὸν συνελθόντες, 
χαὶ τὰ μὲν δεέσει γρησάμενοι, τὰ δὲ χαὶ προπτόιχσά- 
μενοι, πείθουσι μόλις ἐπιόῆνχι τῆς πόλεως. Ὡς ξὲ 
xal τῷ θρόνῳ χαδίζειν ἔμελλον, ἰσχυρῶς ἀντεί- 
χετο, πάλιν δεῖν, λέγων, τὰ ψηφισθέντα δοχιμα- 
σθῆνχι πρότερον γαθολιχωτέρας τυχόντε ἐπιχρί- 
σεως. ᾿Αλλ᾽ ὃ τοῦ λαοῦ χρεείττων γίνεται πόθος 
(ἐγλίχοντο γὰρ τῆς μελιχρᾶς ἐπακοῦσαι γλώττης, 
ἧς συνήθως ἀπέλαυον), xal εἰς τὸν πατριαρχιχὸν 
οὕτως ἀναγουσι θρόνον. Ὁ δὲ πάντας τε ἡδέως εἴδε, 
χαὶ ὥσπερ ἔθος, τὴν εἰρήνην αὐτοῖς ἐπηύξατο. Οὕτω 
μὲν ἢ Ἐκκλησία τὸν ἑαντῆς νυμφίον &mola6oQoz, 
καὶ τὸ περιελθὸν αὐτῇ τέως σχυθρωπὸν λύσασα, 
ἤνθει χαὶ ἔθαλλε ταῖς ποτίμοις αὐτῶν τῶν λόγων 
ἀρδευομένη πηγαῖς. ᾿Αλλ᾽, ὦ φθόνε, «χχὸν ἄμλγον ! 
Σοὶ γὰρ ὅλως οὐχ ἣν ἠρεμεῖν, οὐδέ τινο κόρον ἔσχες 
τῶν κατ᾽ αὐτοῦ προσδολῶν, ἕως, ἀγριε καὶ ἀτίθχσσε͵ 
τέλεον αὐτὸν ὁποῤῥηξαι, καὶ μαχρὰν θεῖναι τῆς 


Quomodo expresserit voluptatem? Plane enim imi- 
tabantur fluenta fluviorum,cum alii aliis agminatim 
succederent.Et eratquidem mare plenum navigiis, 
plenum autem sonitu canticisque et hymnis, qui 
Deo cum magna voluptate canebantur. Hoc potest 
insideus anime viri desiderium,qui virtute quidem 
est ornatus, est autem sortitus populi administra- 
tionem,eteum amat paterne.Hoc est evidens argu- 
mentum voluptatis,qua tunc fruebantur,qui jucun- 
dis se explebant fluentis aurez hujus linguz.Quod 
enim,qui eum exceperunt,adeo sunt lzeti,id osten- 
debat privationem fuisse causam magni doloris. 
Magnus autem dolor, post privationem,testatur om- 
nino fuisse parem antea voluptatem.Cum ergo re- 
vertens,esset proxime civitatem nolebat prius in- 
gredi, quam majori judicio res ejus committeretur: 
sed populus gre ferebat, et ad audendum jam se 
parabat,et eos, qui rerum potiebantur, insectaba- 
tur maledictis, donec omnes in idem convenientes, 
et partim quidem utentes precibus, partim autem 
vim afferentes (audacis enim aliquid habet desi- 
derium) vix tandem persuadent ascendere civila- 
tem.Cum vero essent eum in sede collocaturi,ipse 
rursus resistit vehementius, dicens opotere 68,8 
prius sunt decreta, examinari,et omnino magis ge- 
nerale assequi judicium. Sed vicit populi judi- 
cium,quod erat fortius omnibus : et sic eum rur- 
sus jn sedem reducunt patriarchalem. llle autem 
et omnes lubenter aspexit, et, ut mos est, pacem 
eis est precatus. Et sic quidem Ecclesia cum 


ποίμνης ἴσχυσας, αἵ, ai, τὸν xaÀóv ποιμένα, xal suum sponsum accepisset, et 408 cam circom- 
ὀτθχλμοῖς ἀγρύπνοις αὐτῆς προΐϊστάμενον. Πλὴν  sistebat,tunc solvisset tristitiam, florebat et germi- 
ἀλλὰ τίνα τρόπον πάντα συνέδη, xal πόθεν ἡ ἀφορμὴ nabat irrigata suavissimis verborum ejus fonti- 
τῷ φθόνῳ τοῦ τοσοῦδε χαχοῦ ; bus.Sed,o invidia, malum invictum, malum, quod 
semper bonis insidiatur. Tibi enim omnino non licebat quiescere, neque ulla te cepit satietas con- 
tinuorum insultuum, donec, o seva et agrestis, eum valuisti omnino abrumpere et proeul a grege 
removere, heu ! heu! bonum pastorem, et qui vigilantibus oculis ei praeerat. Sed quonam modo 
hac exenerunt, et undenam rursus invidia tanti mali occasio ? 

MZ', Στήλη τις ἀργυρᾶ τῆς βασιλίδος ἐγγός πυ — XLVII. Statua quedam argentea iroperatricis 
τοῦ ἱεροῦ, ᾧ Σοφία ἐπώνυμον, imi κίονος hw. 'Ev prope templum, cui cognomen est Sophia, erat 
ταύτῃ συνήθως δημώδεις ἠθροίζοντο παιδιαί, "Onto super columnam. In ea de more fiebant ludi qui- 
ὁ μέγας ὅδριν εἶναι τοῦ ναοῦ λογισάμενος, διὰ τὸ — dam publici.Quod quidem cum magnus ille recte 


1175 


MENSIS JANUARIUS. 


1176 


reputasset esse templi contumeliam (ad sacros enim, A τοὶς ἱεροῖς ὕμνοις ἀδομένοις ἀτάχτους τε καὶ ἀσήμοις 


qui canebantur hymnos, confuse et inordinatze 
voces contra resonabant),sceepe autem adhortatus, 
non potuisset facere ut cessarent,linguam laxat in 
eos,qui hzc jubebant fieri. Itaque Eudoxia rursus 
ad ae trahens ea qua dicebantur, et existimans 
omnia ad se referri, graviori telo ir& sauciata,erat 
intolerabilis,nec poterat cohiberi,quantum efficere 
poterat, universum evertere aggrediens, et nihil 
aliud effectum reddere machinans, quam opportune 
eum ulcisci,qui visus fuerat eam efficereinjuria(36). 
Rursus ergo statim congregabatur synodus (31),et 
littere mittebantur imperatoriae, quae et alios epi- 
Scopos et eos, qui nuper accusatores fuerant,evo- 
cabant. Cum autem non esset eis honesta causa 


ἀντηχεῖσθαι φωνὰς, ἐπεὲ πολλὰ παραινέσας παύειν 
οὐκ εἴχε, παραχωρεῖ τῇ γλώττῃ κατὰ τῶν ταῦτο 
γενέσθαι χελευύντων. 'H τοίνυν Εὐδοξία πάλιν εἰς 
ἑαυτὴν» ἔλκουσα τὰ λεγόμενα, καὶ πρὸς αὐτὴν ii- 
φέρεσθαι τὸ πᾶν olouévm , βαρυτέρῳ τυπεῖσα “τὸ 
θυμοῦ κέντρῳ ἀφόρητός τε χαὶ ἀκάθεχτος ἦν, vi 
θάλασσαν μιγνῦσα, xal τὸ πᾶν στρέφουχ, οὐδὲν 
ἄλλο περαίνειν βουλομένη πρότερον, ἢ ἀμύνασθει 
τὸν δύόζαντα ὑδρικέναι, Εὐθὺς οὖν σύνοδος ἐχροτεῖτο 
πάλιν, xal βασιλικὰ πρὸς τούτῳ γράμματα διεπέμ- 
movto, ἄλλους τε τῶν ἐπισκόπων, καὶ τοὺς πρώην 
χατηγόρους μεταχλλούμενα, ᾿Επεὶ δὲ οὐκ ἣν αὐτοῖς 
εὐπρόσωπος ἀφορμὴ τοῦ τὰ ἤδη κστηγορηθϑένι: 
χινεῖν, ὅμως οὐκ ἄσπορον κατέστη τοῖς πονηροῖς, 


movendi ea, quorum jam fuerat accusatus, ars Β μαθεῖν Ex ἑτέρου σπουδάσασιν, ὃ γνῶναι παρ᾽ iav 


tamen non defuit malitie. Ad eum enim, qui in 
rebus ejusmodi erat ingeniosissimus, et ad hzc 
construenda solertissimus,nempe ad Theophilum, 
statuerunt scribere, ut vel veniret quamprimum, 
vel modum eis rursus suggereret,per quem possent 
adversus Joannis summam contendere veritatem. 
Ipse autem,ut qui quomodo fugisset esset memor, 
venire quidem ad eos recusavit, ut quod non esset 
sibi conducibile : mittit sutem tres suis episcopis, 
eis dato canone ad accusationem (38),quem prius 
proposuerunt Ariani adversus validum Ecclesie 
propugnaculum,nempe Athanasium,qui dicit : Si 
quis episcopus aut presbyter juste aut etiam injuste 
depositus, per se redieril absque synodo Ecclesie, 
ei non detur amplius locus defensionis. Atque sic 
quidem is,cui nullus erat per improbitate, cochlear 
Ecclesie, Libyca plane fera, ex /Egypto Proteus, 
jussit eos dicere qui ab ipso missi fuerant, nihil 
aliud volens efficere, quani ut sic sua esset firma 
ac rata sententia, et ne viro egregio daretur locus 
diluendi calumnias, quae ei objectz fuerant. Sed 
ille nou vulpinam,sed leoninam potius pellem in- 
duens, nempe veritatem, dicit nec se in judicio 
fuisse,neque accusationem audivisse,neque omnino 
habuisse tempus ad defensionem : ab imperatore 
autem fuisse expulsum, et ab illo rursus vel invi- 
tum introductum : alioqui autein se scire hunc 
canonem fuisse compositum ab Arianis : et quo- 
niam non recte se habebat, a Sardicensi synodo 
fuisse abrogatum (39).Deinde cum simul cum Aca- 


cio et Antiocho et. aliis calumniatoribus ex parte D 


quoque Joannis decem ingressi fuissent ad impera- 
torem,et illi quidem affirmarent, dictum canonem 
esse firmum et validum,ut qui aperte factus esset 
ab orthodoxis: hi autem dicerent, eum esse et 
mentis et linguz heretice, et maligne ab eis esse 
invenium.Quamobrem sape ab Ecclesia injuste ex- 


(36) Baronius justiorem commotionis causam Jo- 
annis contra Eudoxiam astruit, quod ejus sirmnula- 
crum scilicet,non solum Constentinop. veneraretur 
sed per provincias etiam Ethnicorum instar cir- 
cumferretur. Vide praed. Baron. ad an. 404. 

(97) Anno 404. Iterum cogitur synodus contra 


τῶν ἄπορον ἣν, Τί οὖν σκέπτονται, xai mo! φέρον- 
ται ; Πρὸς τὸν σοφὸν τὰ τοιαῦτα xal ποριμώτατον 
χαχουργεῖν γράφειν ἔγνωσαν, xal παρ᾽ αὐτοῦ Oda- 
χθῆναι τὴν τῶν ἀπορουμένων εὔρεσιν. Γράφουσιν 
οὖν Θεοφίλῳ ἢ ἀπαντῆσαι τὸ τάχος πάλις, ἢ τρόπον 
αὐτοῖς ὑποθέσθαι, δι’ οὗ ἂν δυνηθεῖεν πρὸς τὴν 
πολλὴν ᾿Ιωάννου διαπαλαίεν ἀλήθειαν, Αὐτὸς οὖν 
συνειδὼς, ὅπως ἀπέδρα πρότερον, τὸ μὲν ἀπαντῆσει, 
ἅτε μὴ λυσιτελοῦν αὐτῷ͵ παρῃτέσατο᾽ τρεῖς δὲ τῶν 
ὑπ᾿ αὐτὸν ἐπισχόπων ἐχπέμπει, «κανόνα δοὺς εἰς 
κατηγορίαν, δυ ᾿Αρειανοὶ πρότερον κατὰ τοῦ στεῤῥοῦ 
τῆς ᾿Εχχλησίχς ἐροίσματος ᾿Αθανασίου προέτειναν͵ 
Et τις ἐπίσχοπος, λέγοντα, ἢ πρεσδύτερος δικαίως 
ἢ xal ἀδίκως καθαιρεθεὶς, ἑαυτῷ ἐπανέλθοι συνόδου 
δίχα τῇ ᾿Εχχλησίᾳ, τῷ τοιούτῳ μιτ,κέτι Opel: 
ώραν ἀπολογίας, Οὕτω μὲν οὖν ὁ μηδενί τὴν x 
νηρίαν ἰσούμενος, ὁ τῆς ᾿Εχχλησίας δοίδυξ, τὸ λι- 
ὀυχὸν θηρίον, ὁ ἐξ Αἰγύπτου Πρωτεὺς, οὕτως lute 
τοῖς ὑπ’ αὐτοῦ πεμφθεισιν ἐπέτρεψε λέγειν, οὐδὲν 
ἕτερον, ἢ τὴν αὐτσῦ βουλόμενος ψῆφον xpasttv, xii 
μηδὲ χώραν δοθῆναι τῷ μαχαρίῳ τὰς διχδολὰς ἀτο- 
δύσασθαι, Αὐτὸς δὲ μήτε διχάσασθαι ἔφη, μήτ 
γραφῆς ἀχοῦσαι, μήθ᾽ ὅλως καιροῦ τυχεῖν εἰς ἀπο- 
λογίαν' ὑπὸ βασιλέως δὲ ἐξωσθῆναι, xzi παρ᾽ bu- 
νου πάλιν εἰσαχθῆναι, καὶ μὴ βουλόμενος" ἄλλως τε X 
xai τόν κανόνα τοῦτον ὑπ᾽ 'Apttawbv olx συντεθέντα, 
xa! ὅτι μὴ aao εἴχεν, ὑπὸ τῆς ἐν Σχρδικῇ συνόδου 
διαστράφέντα᾽ εἴτα τοῖς περὶ ᾿Αχάχιον γαὶ ᾿Αντίοχοι, 
Σεδηριανὸν τε χχὶ Κυρῖνον, xal τοῦ μέρους Ἰωάννου 
δέκα συνεισεθθόντων εἰς βασιλέχ, xai. τῶν μὲν ὃι2- 
τεινομένων τὸν ἤδη λεχθέντα συντηρεῖσθοι xavivi, 
ὥς γε xai ὑπὸ ὀρθοδόξων συντεθειμένον, τῶν ὅ 
αἱρετικῆς αὐτὸν φρενὸς εἶναι λεγόντων, xai Uri 
τούτων χαχούρθως ἐξευρημένον, ἀνθ᾽ ὧν πολλάκις 
τῆς ᾿Εαχλησίχς ἀδίχως ἀπελαθεὶς ᾿Αθανάσιος, εἶτε 
χαιροῦ τυγχάνων ἑαυτῷ ἐπεισήῴει' val. ὅτιπερ "Iezv- 
νης οὐδὲ «αθήρηται πρότερον͵ ἀλλ᾽ οὕτως ὑπὸ χό- 


virum Dei. Vide Niceph. lib. xui, c. 17 ; Soer. lib. 
Xi, c. 16 ; Sozom. lib. viu, cap. 20, 21 ; Bar. δὲ 
an. 404. 
(38) Erat hic canon concilii Antiocheni in Er- 
ceniis, ab Arianis celebrati, ut notat Bar. 

(39) Concil. Sardic. c. 3. 





1177 


VITA 8. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1178 


μβῆτος ἐξελαυνεται, xal οὐδὲ ἑαυτῷ ἐπεισῆλθεν, ἄλλὰ A pulsus Athanasius,deinde occasionem nactus,per se 


τῷ σῷ xpd*iet, φησὶν, εἴξας, ὦ βασιλεῦ, μᾶλλον δὲ 
βιασθείς. Τέλος ὑπογραψάτωσαν, el τῆς Ἰωάννου xal 
Θεοῦ μοίρχς εἶπον, οὗτοι (τοὺς περὶ τὸν ᾿Αχάχιδνυ 
xal ’᾿Αντίοχον λέγοντες) οἱ ὀρθοδόξω" slvat τὸν χανόνα 
διατεινόμενοι τῆς αὐτῆς εἶναι πίστεως τοῖς ἔχτεθει- 
κόσι, xal διχλύουσι τὸ ἀμφίδολον. ᾿Επήνεσεν ὁ βασι- 
λεὺς τὸ εἰρημένον, ὡς καλῶς ἔχον, «al γίνεσθαι 
οὕτως ἐπέτρεπεν " οἱ δὲ ὑπέσχοντο μὲν ποιήσειν, 
ἀπέσχοντο δὲ τὸ μὴ ἀσφαλὲς τοῦ πράγματος ὑπ- 
οπεεύσαντες. 


rediit: el quod Joannes ne prius quidem fuerit 
deposilus, et neque perserursus esset ingressus : 
sed tuo cedens imperio,aiebant,o imperator, imo 
vero per vim coactus. Postremo inscribantur (40), 
dicebant, ii qui sunt Joannis et Dei partis, et isti, 
Acacium dicentes et Antiochum, qui orthodoxum 
affirmant esse canonem ; el fateantur se esse ejus- 
dem fidei, cujus ii,qui ediderunt : et sic solvitur 
id, de quo dubitatur.Laudavit quod dictum fuerat 
imperator, ut quod recle se haberet, et sic jussit 


eos facere. llli autem se facturos quidem sunt polliciti, pr: se ferentes, se confidere : destiterunt 


vero, ut qui sint suspicati rem minime esse tutam. 


ΜΗ΄, Ἐν τούτοις τῶν πρχγμάτω, ὄντων, καὶ vo0B — XLVIII.Cum res ita se haberent,et ille quidem 


μὲν ὡς ἄριστα τὴν ᾿Εχχλησίαν διέποντος ἔτος ἐντε- 
λὲς μετὰ τὴν ἀνάχλησιν, τῶν δὲ τὰ ἑαυτῶν ποιούν- 
των, xai τί μὴ κινούντων, ὥστε τὸν ἅγιον τοῦ 
θρύνού καταγαγεῖν, ἐπείπερ ἡ τοῦ Πάσχα παρέδαλ- 
λεν ἑορτὴ, τῶν συχνῶν ὀχλήσεων ἡ βασιλεὺς ἡττηθεὶς, 
δηλοῖ τῷ πατριάρχῃ τῆς Ἐχχλησίας ὑπεξελθεῖν, 
ὑπὸ συνόδων ἤδη δυεῖν χαταψηφισθέντα, Πρὸς ταῦτα 
τοιγαροῦν ὁ μέγας, Εἴπατε τῷ βασιλτῖ, ἔφη. ᾿Εγὼ 
παρὰ τοῦ Θεοῦ xai Σωτῆρος τὴν ᾿Εχχλησίαν ἐπιτρα- 
πεὶς, ὑποχωρῆσαι ταύτης ἑχὼν δέδοικα, El δέ σοι 
τοῦτα χατὰ γνώμῃν, ὦ βασιλεῦ, ἀλλὰ βίᾳ με ταύτης 
ἔξωσον, ἵν’ ἔχω τῆς οἱονεὶ λειποταξίας ἀπολογίαν, 
τήν σε σὴν ἐξουσίαν, xal τὴν ἐμοῦ παρὰ γνώμην 
αὐτῆς κατάλειψιν. Πέμψαντες τοίνυν, τῆς μὲν λει- 


anno integro optime administraret Ecclesiam post 
revotalionem : isti autem,qua sibi erant propria, 
facerent: ea vero eranl artes et imposturz: et quid 
non moverent, ut Sanctum e sede deponerent, 
etiamsi non potuerint ejus spiritus dejicere? Cum 
adessel festus dies Pasche, a multis molestiis, 
quas ei exhibuerunt isli, victus imperator, signi- 
licat patriarchz,ut excedat ex ecclesia, ut qui jam 
ἃ duabus synodis sit condemnatus. Adhzc magnus 
ille Joannes : Ego, inquit, cui Deus et Servator 
Ecclesiam tradidit regendam, ab ea inea sponte 
vereor recedere. Sin autem hoc ita tibi videtur, o 
imperator, at me ex ea vi expelle, ut me possim 
omnino defendere,quod ordine vel vi deseruerim. 


τουργίας αὐτὸν ἀπέχεσθαι παραγγέλλουσι, τῷ im- c Ad eumilaque millentes prohibent quidem sacri- 


σκοπείῳ δὲ τὸ παρὸν ἐνδιατρίδειν παραχωροῦσι, 
δείσαντες, οἶμαι, μή τι πάλιν χαὶ Θεὸς ἄνωθεν 
ἐπιδιχάστ, τῇ τόλμτι, καὶ ἵν᾽ ἐγγὺς αὐτὸν ἔχοντες 
διορθώσοιντο, Οὕτως οὖν ἰδιάζων μεταξὺ διῆγεν ὁ 
μέγας διαλέξεων τὸ xal τῶν χαλῶν τῆς γλώττης 
ῥέυμάτων εἰργόμενος, ᾿Επεὶ δὲ καὶ ἣ τοῦ μεγάλου 
Σαδδάτου ἡμέρα ἦν, ὁ βασιλεὺς τοὺς περὶ ᾿Ακάχιόν 
τε χαὶ ᾿Αντίοχον μεταστειλάμενος, τί δέοι πράττειν 
ἠρώτα, Σχουπεῖτε γὰρ, ἔφη, χαὶ εἰ καλῶς ἔχει τὰ 
παρ᾽ ὑμῶν εἰσηγούμενα. Οἱ δὲ, ᾿Επὶ τὴν χεφαλὴν 
ἡμῶν, εἶπον, ἡ Ἰωάννου καθαίρεσις, ἐοιχύτα τυχὸ 
τοῖς, Τὸ αἷμα αὐτοὺ ἐφ᾽ ἡμᾶς͵ εἰποῦσι, xal οὐ πολὺ 
ποῤῥω τῆς γνώμης αὐτῶν φθεγξάμενοι, Καὶ οὕτως 
ἐρήμην χαταψηφίζονται τοῦ δικαίου, μήτε λόγου 
μεταδόντες, ἐφ᾽ οἷς κατηγόρου;, μήτ᾽ ἀπολογίαν 
ἧντιανοῦν παρ᾽ ἐχείνου δεξάμενοι, Ταῦτ᾽ οὖν μαθόν- 
τες οἱ τῆς Ἰωάννου μερίδος, οἱ μὲν ἐπίσκοποι, 
λύπῃ καὶ δαάχρυσι δόντες ἑαυτοὺς, ταῖς καταγωγχῖς 
ἡσύχαζον " ἱερεῖς δὲ xal ὅσοι τοῦ χλήρου ἔν τισι τῶν 
εὐχτηρίων οἴχων περὶ τὸν τόπον, ὃς Κωνσταντιχ- 
ναὶ λέγεται, συναγόμενοι, μετὰ πολλοῦ τοῦ συνδε- 
δραμηχότος πλήθους τῶν ἱερῶν ὕμνων xai τῆς 
συνήθους εἴχοντο δοξολογίας, βαπτίσματός τε θείου 
τοὺς προσιόντας ἠξίουν. Δείσαντες οἱ τοῦ πονη- 


goo συνεδρίου, μὴ τῷ ἱερῷ προσδαλὼν, ὡς ἔθος, ὁ 
38 Matth. xxvi, 25. 
(40) Elpidiam Laodices Syris opitcopum fuisse, 


memorat ex Palladio Baropn.qui hujus cause deel- 
sionem perfacilem imperatori proposuerit. 


ficare: concedunt autem, ul in presentia quidem 
verselur in episcopatu ; timentes, ut opinor, ne 
Deus rursus desuper ferat sententiam in eorum 
audaciam,et ut prope eum habentes, Dei iram per 
ipsum reprimant.Sic ergo seorsum interim egit vir 
ille magnus,cessans a sermonibus et pulchris lin- 
gua fluentis. Cum autem esset dies inagni Sab- 
bati (41),iraperator fecit quod non recte se habe- 
bat, nec animi erat imperatorii.Accersitis Ácacio 
et Antiocho,rogavit quidnam oporteret facere.Sed 
oportet,inquit,considerare,an De» grata sint,qua 
a vobis fiunt. Illi autem (quid enim erat eis Deus 
cura?),In nostrum,inquiunt, redeat caput Joannis 
depositio: similia iis,qui dixerunt : « Sanguis ejus 


p Super nos 38,» et non procul ab eorum sententia, 


eloculi. Sic absentem condemnant virum justum, 
cum nec de iis, quorum accusabatur dicendi po- 
Lestatem ei permisissent,quod est communeoinni- 
bus,qui judicant sine ulla animi perturbatione : 
neque ab illo ullam accepissent defensionem. Cum 
hzc autem audivissent,qui erant o partibus Joannis, 
episcopi quidem se animi zxgriludini dedentes et 
lacrymis,in angulis latebant et silentium agebant 
in habitaculis : sacerdotes autem et quicunque 
erant ex clero, congregabantur ad quasdam cedes 


(441) Nota,cum esset dies magni Sabbati, hoc est, 
Sabbatum sanctum. 


1179 


cum magna concurrisset multitudo, iis omnibus 
cur: erant sacri hymni οἱ consueta glorificatio : 
preterea vero eos quoque,qui accedebant, divino 
dignabantur baptismo. Ti.nentes ergo, qui erant 
improbi concilii,ne si in templum,ut solebat,ve- 
nisset imperator, οἱ vidisset. id vacuum populo, 
hinc quidem sentiret populi in magnum Joannem 
benevolentiam, eorum autem, ul erat consenta- 
neum,condemnaret invidiam : efficiunt ut quidem 
Lucius dux militum numeri gravisarmature,quem 
etiam fama erat esse gentilem religione, vadens 
convocaret populum ad ecclesiam, mansuetudine 
primum utens et persuasione,legeut aiunt Bosotia; 
sin minus, vim etiam inferret, lanceam miscens 


cum caduceo. llle autem cum statim cum iis, quos Β γὰρ 


habebat, quadringentis vespere irruisset,illa fecit, 
qua par erat eos solos pati, qui fecerant : dicere 
autem et explicare non nos oportet, sed id con- 
cedere illi lingucee omnium pulcherrime, et eam 
audire narrantem. Ipse enim sicut fortiter susti- 
nuit,ita etiam vere narravit quod accidit.Scribens 
enim ad Innocentium, et quz ausi fuerant, ora- 
tione persequens, eum autem antea diximus Ro- 
manum fuisse episcopum, sic rem tractavit: Quo- 
modo qua hic facta sunt deinceps, narraverim, 
qua omnem superant tragediam ? Quaenam ea 
explicarit oratio ? Quonam aures ea absque hor- 
rore acceperint ? Nam cum nos eadem sicut prius 
proponeremus, repente multitudo militum in ipso 


MENSIS JANUARIUS. 
oratorias (vocatur autem locus Constantiauz) et βασιλεὺς, xal τοῦ λαοῦ κχενωθὲν αὐτὸ θεασάμενος 


1180 


αἴσθησιν μὲν ἐντεῦθεν λάδοι τῆς τοῦ λαοῦ πρὸς τὸν 
μέγαν εὐνοίας, αὐτῶν δὲ βασκανίαν εὐθὺς καταγνῷ, 
παῤασχευάζουσι Λούχιόν τινα τοῦ ἀριθμοῦ τῶν 
ὁπλοφόρων Ἠγούμενον, ὃ, καὶ "EXÀnva τὴν θρησκείαν 
ὃ τῶν πολλῶν εἶχε λόγος, ἀπελθόντα, τὸ πλῆθος εἰς 
τὴν ἐχχλησίαν μεταχαλέσασθαι, ἐπιειχείᾳφ τὸ πρῶτον 
καὶ πειθοῖ ρώμενον, εἰ δ᾽ οὖν, ἀλλὰ καὶ βίαν ἐκ- 
ἀγαγεῖν. Ὁ δ᾽ εὐθὺς πρὸς [ἴσ, σὺν] τετρεκοσίοις, 
οἴς περὶ αὐτὸν εἶχεν, ἑσπέρας ἐπεισπεσὼν, ἐκεῖνκ 
εἰργάσατο, ἃ πωθεῖν μὲν τοὺς δεδρακότας μόνους 
ἣν ἄξιον * εἰπεῖν δὲ xal διασαφῆσαι παρχ χωρεῖν ἡμᾶς 
προσῆχον τῇ καλλίστῃ γλωσσῶν, xxi παρ᾽ αὐτῆς 
ἀχούειν διηγουμξνης. Αὐτὸς γὰρ ὥσπερ ὑπέστη 
γεννχίως, οὕτω δὴ καὶ γενναιότατα διηγήσατο. Καὶ 
ἐπιστέλλων ᾿Ιννοχεντίῳ, καὶ τὰ τολμηθέντε 
δεξιὼν (Ῥώμης δὲ οὐτὸν ἐπίσκοπον ὁ λόγος φθάσας 
ἐξέλωσε), διέλαδεν οὕτω * Πῶς ἂν τὰ ἐνταῦθα διηγη- 
σαίμην λοιπὸν, πᾶσαν ὑπερδχίνοντα τραγῳδίαν - τίς 
αὐτὰ παραστήσειε λόγος ; mola χωρὶς φρίκης δέξεται | 
ἀχοή ; Ημῶν γὰρ ταῦτα, χαθάπερ ἔμπροσθεν εἶπον͵ 
προτεινόντων, ἀθρόον στρχατιωεοαῶν πλῆθος αὐτῷ τῷ 
μειάλῳ Σαδόάτῳ, πρὸς ἑσπέραν λοιπὼν τῆς ἡμέρας 
ἐπειγομένης, ταῖς ἐχχλησίχις ἐπεισελθόντες͵ τὸν 
κλῆρον ἅπαντα τὸν σὺν ἡμῖν πρὸς βίαν ἐξέδαλον, xà 
ὅπλοις τὸ βῆμα περιεστοίχιστος Καὶ γυνχῖχες τῶν 
εὐκτηρίων οἴχων, πρὸς τὸ βάπτισμα ἀποδυσάμεναι, 
κατ᾽ αὐτὸν τὸν καιρὸν γυμναὶ ἔφυγον ἀπὸ τοῦ obo) 
τῆς χαλεπῇ; ταύτης ἐφόδου, οὐδὲ τὴν πρέπουσεν 
γυναιξὶν εὐσχημοσύνην συγχωρούμεναι κκεριϑέ- 


magno Sabbato, die jam inclinante ad vesperam, α σθαι, Πολλαὶ δὲ 4ai τραύματα δεξάμεναι ἐξεδέλ- 


in ecclesias irruens, universum clerum, qui erat 
nobiscum,expulit, armisque circumdedit; et mu- 
lieres, que se ad baptismum exuerant, ex δή ϊ- 
bus oratoriis nud:v eo tempore evaserunt, metu 
gravis hujus irruptionis,ne eum quidem,quem de- 
cel mulieres, pudoris ornatum induere permissa: 
multz veroetiamacceptis vulneribusexpulsc sunt, 
et lavacra sanguine sunt impleta, et sacra fluenta 
sanguine evaserunt purpurea. Et nec hic quidem 
malum constitit : sed ingressi milites, ubi sancla 
erant reposita, quorum, sicut cognovimus, non- 
nulli non erant mysteriis initiati quz intus erant, 
omnia viderunt,et sanctissimus Christi sanguis, ut 
in tanto tumultu, in predictorum militum vestes 
fuit effusus (42),et tanquam in barbarica captivi- 
tate ausí sunt illa omnia, et populus ejectus fuit 
in solitudinem, et universus populi ccetus versa- 
batur extra civitatem:et in tali festo ecclesi: erant 
inanes populo,et plus quam quadraginta episcopi, 
qui nobiscum communicabant,cum populo et clero 
temere expulsi sunt,gemitusque et planctus erat in 
solitadinibus, et qualibet pars civilatis erat plena 
his calamitatibus.Nam propter insignem iniquita- 
tem,non solum qui patiebantur,sed etiam qni nihi] 


(42) Nota hic eontra hujus temporis hereticos, 
qui negant asservandam sacratissimam Eucharis- 
tiam, quam non tentum sub specie panis, sed et 


Àowvo, xal αἵματος al χολυμδῆθραι ἐπλέροῦντο, 
xai tà ἱερὰ ἀπὸ τῶν αἱμάτων ἐφοινίσσετο viagra. 
Καὶ οὐδὲ ἐνταῦθχ εἰστήχει τὸ δεινὸν, ἀλλ᾽ tn τὰ 
ἅγια ἀπέχειτο, εἰσελθόντες οἱ στρχτιῶται, ὧν ἵνα 
καθὼς ἐπέγνωμεν, καὶ ἀμύητοι ἦσαν, πέντε τί 
ἑώρων τὰ ἔνδον, καὶ τὸ ἀγιώτατον αἵμα τοῦ Χρι- 
στοῦ ὡς ἐν τοσούτῳ θορύξῳ εἰς τὰ τῶν προειρημένων 
στρατιωτῶν ἱμάτια ἐξεχεῖτο, xai ὡς ἐν αἱχμαλωσί 
βαρύαριχῇ, πάντα ἐτολμᾶτο * καὶ ὃ δῆμος πρὸς τὴν 
ἐρημίαν ἠλαύνετο, xal ἄπας 5 λαὸς τῆς πόλεως ἔξω 
διέτριδε, Καὶ χενχὶ ἐν ἑορτῇ τοιαύτῃ τῶν λαῶν αἱ 
ἐκχλησίαι ἐγίνοντο, γαὶ πλείους ἢ τεσσαράχοντα 
ἐπίσχοποι οἱ οἰχονομοῦντες ἡμῖν μετὰ τοῦ λαοῦ xz 
τοῦ χλήρου εἰκῇ χαὶ μάτην ἠλαύνοντο, Kai ὅλολυ- 


p 1?! xal οἰμωγεὶ τὰς οἰκίχς χατὰ τὰς ἐρημίας κεὶ 


κατὰ πᾶν τῆς πόλεως μέρος τῶν συμφορῶν ἐπλή- 
ρθουν τούτων. Διὰ γὰρ τὴν ὑπερδολὴν τῆς mzpiv- 
μίας, οὖχ οἱ πάσχοντες μόνον, ἀλλὰ xat οἱ μηδὲν 
τοιοῦτον ὑπομένοντες, συνήλγουν ἡμῖν, οὐχὶ ὁμόϊο- 
fot μόνο,, ἀλλά καὶ olottuxol xal ᾿ἸΙουδαῖοι καὶ 
Ἔλληνες. Ὡς τῆς πόλεως κατὰ κράτος ἀλούτης, 
οὕτως kv θορύδοις καὶ ταρχγαῖς xal ὀλολυγαῖς ἅπεν- 
τὰ ἣν, Καὶ ταῦτα ἐτολμᾶτο mapp Ὑνώμην τοῦ εὖσι- 
δεστάτου βατιλέως, νυκτὸς χχταλαδούζης, ἐπισχό- 


vini asservatam, hec Chrysostomi memorat epis- 
tola: idem etiam S. Gregor. Dial. 1. n, c. 36, a*- 
uruit. 


1181 


VIiTA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1182 


TOv αὐτὰ χατασχευαζόντων, καὶ πολλαχοῦ στρατ- A tale sustinebant,perconsensum nobiscum dolorem 


ἡγούντων, οἱ οὐκ ᾧσχύνοντο χαμπιθούχτωρας ἀντὶ 
διαχόνων προηγουμένους ἔχοντες, Ἡμέρας δὲ γενο- 
μένης, πᾶσα ἣ πόλις ἔξω των τειχῶν μετῳχίζετο, 
ὑπὸ δένδρα καὶ νάπας, καθάπερ πρόδατα διεσπαρμένα, 
τὴν ἑορτὴν ἐπιτελοῦντες, ᾿Αλλ᾽ οὕτω μὲν f^ χρυσῇ 
γλῶσσα. Τοιαῦτα δὲ κατὰ τὴν ἑορτὴν τοῦ Πάσχα οἱ 
καλοὶ ποιμένες xal ψυχῶν προστασίαν πεπιστευμέ- 
vot τῷ ἀναστάντι ἐχχρποφόρουν, ἾἜντεῦ)εν xal δια- 
τάγματα πανταχοῦ προτίθετο, τῆς 'lodvvou διείρ-- 
Ἴοντα χοινωνίας " ἃ τοσοῦτον ἐχράτει, ὡς τὴν ἐναν- 
τίαν μᾶλλον εἰληφότα παραγγελίαν, καὶ ταύτῃ πλέον 
τοὸς πολεμουμένους ῥωννύοντα, ὥσπερ δὴ τοῦ Θεοῦ 
τρόπος ἐν χαιροῖς τοιούτοις οἰχονομουμένος. Καὶ 
γὰρ καὶ αἱ ἐχχλησίαι xai ὁ ἀριθμὸς εὔξανε καθ᾽ 
ἑχάστην τῶν ἐκείνῳ προστιθεμένων. 
οὖν τῆς Πεντηχοστῆς ἤδη καταλαδούσης, ἐπεὶ οὐχ ἣν 
ὅλως τῷ διαδόλῳ φορητὰ τὰ γενόμενα, προσελθόντες 
οἷς ἐχεῖνος ἐνέπνει, xal θεραπευτὰς εἶχε γνησίους, 
Σοὶ μὲν, τῷ βασιλεῖ ἔφησα,», ἐξουσία τῶν ἀνθρω- 
πίνων παρὰ Θεοῦ ἀλλὰ τὰ τῶν ἐκχλησιῶν ἡμῖν 
ἐπιτέτραπται. Τοιγαρτοι μήτε ἱερέων ἱερώτερος, 
μήτε χανόνων ἀχῤιδέστερος εἶναι βουλόμενος, παρα- 
χώρει τῶν τοιούτων ἡμῖν. ἔφημεν σοι καὶ πρότερον, 
βασιλεῦ, ἐπὶ τὴν κεφαλὴν εἴη τὴν ἡμετέραν ἡ Ἰωάν- 
νου χαθαίρεσις, Μὴ τοίνυν φειδόμενος τοῦ ἑνὸς, 
τοὺς πάντας θέλε λυπεῖν. Τότε παῤῥησίᾳ πέμψας 
6 βασιλεὺς, Οἱ κατήγορο! sco, γνωρίζει τῷ πατριάρ- 
qw τὸ χρῖμα τὸ σὸν, ὅπως ἄν ἔχοι, xal ἢν ἔθεντο 
ψῆφον τῆς χαθχιρέσεως, κατὰ τῆς ἑχυτῶν ἔλχουσι 


κεφαλῆς, Τῷ Θεῷ τοίνυν τὰ κατὰ σαυτὸν ἐπιτρέψας, c. 


τῆς Ἐκχλησίας ἀπόστηθι, Τί τοῦτο, ἀνδρῶν εὐμετα- 
θαλώτχτε, καὶ βασιλέων τῷ «pavttv ἀγευνέστατε ; πῶς 
ᾧ τοσαύτην εἰσήνεγκας τὴν σπουδὴν ἐκ τῆς ᾿Αντιοχέων 
μέταχαλούμενος, xxi Χριστοῦ τὴν Ἐχχλησίαν mi- 
στεύων, χαὶ οὗ πεῖραν ὅσην ἔσχες τῆς ἀρετῆς, τοῦ- 
τον οὐ τῆς ᾿Εχχλησίας ἀπλῶς ἐχδεύληκας, ἀλλὰ xal 
ὑπερορίαν αὐτοῦ κατεδίχασας, ἀνδρα τὴν Χριστοῦ 
ζημιώσας ποίμνην, Οὔ, χατὰ τὸν μέγαν Παῦλον εἰ- 
πεῖν, οὐδὲ ὁ mà; χύσμος ἄξιος : ᾿λλλὰ καὶ σὲ πάντως 
ἠπάτησεν Εὔχ, ἡ δολιωτάτη, φημὶ, γυναιχῶν, d 
ἡνώμην καὶ γλῶτταν ὀφιώδης χαὶ μοχθηρὰ, ὥσπερ 
δι᾽ ἐχείνης ὁ ὄφις, οὕτως αὐτὴ διὰ τῶν οὐ καλῶν 
ποιμένων εἰς ὠτὰ τὰ σὰ λαλήσασχ, Τούτων ὁ μέγας 
ἀχούσας, μηδὲν σχυθρωπὺν ἢ χατηφὲς μήτ᾽ ἐν xap- 
δίᾳ δεξάμενος, μήτ᾽ ἐν ὀψει παρασημήνας, Δεῦτε, 
τοῖς περὶ αὐτόν ἐπισχόποις ἔφη, τῷ ἀγγέλῳ τῆς 
᾿Εχχλησίας ἤδη xai συνταξώμεθαλ. Εἶτα μετὰ τὴν 
χαθήχουταν προσευχὴν, πολλὰ περὶ τῇς ὀρθοδόξου 
διαμαρτύρεται πίστεως, χαὶ ταύτης ἀμεταθέτως 
ἔχεσθαι παραινεῖ, ἔπειτα xai πάσας αὐτοῖς αἱρέσεις 
ἀπαγορεύει. Οὕτως ὁμιλίας ἔχοντι προσέρχεταί τις 
ἀγγέλλων τὸν θεομισῇ Λούχιον μετὰ τοῦ ὑπ’ αὐτὸν 
στρατεύματος προσάγειν οὕτω παρεσχευασμένον, 
ὡς, εἴπερ ἀναδάλῃ τὴν ἔξοδον, xai βίαν ἐπενεγχεῖν, 
καὶ μεθ᾽ ὕδρεως ἐξῶσαι τῆς ᾿Εχχλησίας, Κλονεῖται 
δὲ «αἰ τὸ πλῆθος τὴν σὴν οὐχ οἷόν τε ὃν ὑπομεῖναι 


ὅ0 Hebr. xi, 28. 


accipiebant: non solum qui erant ejusdem opinio - 
nis,sed etiam hzretici,et Judzi,et gentiles : per- 
inde ac si vi capta esset civitas, sic in tumultibus, 
perturbationibus et gemitibus erant omnia.Et haec 
facta sunt preter sententiam pii imperatoris, noctu 
hae comparantibus episcopis, et multis in locis 
exercentibus munus ducis exercitus,qui non eru- 
bescebant pro diaconiscampi ducloreshabere prz- 
cedei.tes. Cum autem fuisset divs,lota civitas ini- 
gravil exira moenia, sub arboribus et nemoribus 
sicul disperse oves festum celebrantes. Sed sic 
quidem lingua illa aurea. Hac autem in festo Pas- 
cha» egregii pastores et quibus animarum cura erat 
credita,obtulerunt ei,qui surrexerat.Hinc etiam in 


Ἕν τούτοις g 0omuem partem missa sunt edicta,que prohibebant 


ab Joannis cominunione : 411} tantam vim habue- 
runt, perinde ac si precepissent contrarium : et 
eos,qui oppugnabantur, magis sic confirmarunt : 
quem quidein modum solet tenere Deus in hujus- 
modi temporibus Ecclesie, certe et numerus cres- 
cebat assidue eorum, qui illi adjiciebantur. Inte- 
rim aulem dum jam venissel Pentecoste, quoniam 
fieri non poterat, ut occulto inimico hzc :ssent 
tolerabilia, accedentes ii, quos ille inspirabat, et 
a quibus ipse valde observabatur: Tibi quidem,di- 
xerunt imperatori, rerum humanarum data est a 
Deo potestas,sed Ecclesiarum res sunt nobis com- 
missa.Itaque nec sacerdolibus sanctior,nec cano- 
nibus volens imajorem habere auctoritatem, hac 
relinque episcopis.Tibi quidem prius quoque di- 
ximus,o imperator,in nostrum redeat caput Joan- 
nis depositio. Vide ergo,ne unum sic co:nplectens, 
omnes pergas afficere tristitia. Non amplius hac 
sustinere polerat imperator, sed protinus aperte 
mittens,significat patriarchz in hunc modum: Ac- 
cusalores lui judicium tuum, quomodocunque se 
habeat, el quam depositionis tulerunt sententiam, 
trahunt in suum caput.ltem itaque tuam Deo com- 
witlens, recede ab Ecclesia Quid hoc, o viroruia 
longe mutabilis-ime, et imperatorum in admini- 
strando imperio ignavissime,quomodo cui tantum 
adhibuisti studium, eum accersens Antiochia, et 
Christi ei credens Ecclesiain, cujus virtutis non par- 
vum fecisti periculum, eum non solum ejecisti ex 


Ὁ Ecclesia : sed eum etiam virum turpiter damnasti 


exsilio,Christi gregem damnoafficiens:quo quidem 
viro, ut cum maguio dicam Paul», ne dignus qui- 
dem erat universus mundus 39 * Sed te quoque 
oinnino cepit inulier. Eva rursus tuas aures, qua 
sunt faciles, decepit miserabiliter: quomodo per il- 
lam serpens,ita ipsa per non bonos pastores cordis 
virus evomens. Hxc cum magnus ille audivisset, 
nullo moerore aut tristitia, nec in corde affectus, 
nec vultu pra se ferens, sed virum ostendens in 
tentationibus, sicul in tempestate gubernatorem : 
Adeste,inquit suis episcopis,jam valere jubeamus 


1183 


niebat,preces,de fide orthodoxa multa testificatur, 
et hortatur,ut eam sequantur immulabiliter. Prz- 
terea vero eis quoque prohibet omnes haereses. 
cuni heec autem verba faceret, accedit quidam, 
nuntians Deo invisum Lucium cum suo exercitu 
accedere ita paratum ut si qua fiat in exitu dilatio, 
non sileat omnino nec mitigelur: sed manum quo- 
que protinus afferat, et cum contumelia expellat 


MENSIS JANUARIUS. 


angelum Ecclesiz. Deinde post factas,quas conve- Α στέρησιν. 


118 


᾿Ἐπιταχύναι τοιγαροῦν λυσιτελεῖ τὴν 
ἐξέλευσιν, μή ποτέ σου λίαν ἀντιποιούμενος ὃ λαὸς, 
καὶ εἰς χεῖρας τοῖς στρατιώταις ἔλθῃ, καί τι τῶν 
παραδόλων ἐργάσασθχι προχχθῇ. Τούτων ὁ μέγας 
ἀχούσας, δεξιάν τισι τῶν ἐπισκόπων (οὐδὲ γὰρ ἐδίδου 
πᾶσιν ὃ καιρὸς) ἐμδαλὼν, καὶ τῷ φιλήματι μίξας 
δάκρυον διὰ τὴν τῶν συνήθων ζημίαν, εἴτα καὶ τοῖς 
λοιποῖς συνταξάμενος, ἐνταῦθά που παρηγγύα μένειν, 
Ἕως ἀπελθὼν, φησὶ, utxpby ἀνεθῶ. 


ex Ecclesia. Porro autem commovetur quoque populus, qui ferre non potest sui privationem. Ex- 
pellit ergo accelerare exitum, ne forte te nimium defendens populus,quod absit ut videamus, manes 
conserat cum militibus, et inducatur ut aliquid faciat nimis praeceps et periculosum. Ha»c eum ma- 
gnus audissel Joannes, episcopisque aliquot porrecta dextera (neque enim, ut omnibus porrigeret, 
concedebat tempus), et osculo miserabiles miscuisset lacrymas, propterea quod separaretur a fami- 
liaribus, deinde etiam jussisset valere reliquos, precepit ut tibi utique manerent, donec cum pas- 


lulum abscessisset, reverteretür. 


XLIX.IHoc cum dixisset,sacrum ingreditur bap- B ΜΘ΄, Οὕτως εἰπὼν, ἐπὶ τὸν ἱερὸν εἰσέρχετει 


tisterium,et sanctam vocat Olympiadem: est autem 
omnino clara mulier vel solo nomine.Sed non fue- 
rit fortasse deterius permittere orationi,ut se pau- 
lulum recreet ejus bonorum deliciis.Ea cuin et ge- 
nere et divitiis et specie corporis et aliis hujusmo- 
di valde resplenderet, cum viro quidem jungitur 
matrimonio,sed non axittit virginitatem : sed cüm 
sic cum eo vixisset circa viginti menses,ille autem 
excessisset ex hominibus, etsi non ea esset cxlate, 
cu) pudori essent secunda nuptiae, pulchrum reve- 
raanmplexa temperantiam, per totam vitam eam 
amare voluit : et licetimperator eam vocaret ad 
matrimonium suorum cognatorum,et eam magnis 
afficeret honoribus, illa omnibus relictis deliciis, 


βαπτιστῆρα, xat 'OlugmidÓn χαλεῖ τὴν ὁσίαν, Δήλη 
δὲ à γυνὴ πάντως πρὸς αὐτοῦ τοῦ ὀνόματος. Ὅμως 
o) χεῖρον ἐφεῖναι μιχρὺν χαὶ τῷ λόγῳ, καὶ wapz- 
τρυφῆσαι τῶν ταύτης χαλῶν, ἢ ζημίαν ὁπομεῖναι 
τελείχν ἡδίστης οὕτω χαὶ ψυχωφελοῦς διηγήσεως. 
Λύτη γένει καὶ πλούτῳ xat ὥρᾳ σώματος, xal τοῖς 
ἄλλοις τοῖς ὁμοίως ἔχουσιν ἀτεχνῶς διαλάμψασς, 
ἀνδρὶ συνάπτεται μὲν, τὴν δὲ παρθενίαν οὐκ ἀπι- 
θάλλεται, 'AXA' οὕτως αὐτῷ περί mou μῆνας εἴχοσι 
συμδιώσασα͵ ἐπεὶ ἐκεῖνος ἐξ ἀνθρώπων ἐγένετο, 
καίτοι τὴν ἡλιχίαν οὐχ ἔχουσα τοὺς δευτέρους γέ- 
μους αἰσχυνομένην, αὐτὴ τὴν σωφροσύνην ἀσκασι- 
μένη, στέργειν αὐτὴν εἵλετο διὰ βίο», xal ταῦ! 
τοῦ βασιλέως αὐτὴν εἰς συγγενεῖς ἕλχοντος γέμον, 


ut quie cum ingenuis nihil haberent eommune, se q ὑπστείαις δὲ μᾶλλον xat ἀγρυπνίαις, xal τοῖς ἄλλοις 
oblectabat jejunio, non solum cibi,sed etiam som- ἐντρυφῶσα τῶν ἐπιπόνων, Ὡς ἤδη καὶ τῆς eel, 


ni, pulchre exercens corpus, et id studens habere 
opem ferens, non autem insidians ad virtutem : 
temperantiam ac pudicitiam complectens usque 
ad cogitationem, non solum usque ad contactum. 
Postquam autem omnium bonorum fuit domina,ea 
in usus sanctorum studuit effundere : fuitque dia- 
conissa totius Ecclesic,propter insignem ejus pio- 
tatem et hospitalitatem.Eos enim maxime,qui vir- 
tulem exercebant,hospitio magnifice excipiebat, et 
quocunque poterat officio hilariter prosequebatur. 
Quz etiam Theophilum tanquam Dei amicum ob- 
servans, suam in eum ostendit magnificentiam, 
eliamsi ejus linguzeimpudentiam et maledicentiam 
ne ipsa quidem omnino potuit effugere, dala ei oc- 
casione, quod quos illefuerat persecutus, Ammo- 
nium scilicet et Isidorum, viros Deo charos,exce- 
perit (43). Atque omnium quidem, sicut diti, viro- 
rum virtutis amantium magnam curam gerebat,et 
eis omuibus modis providebat : huic autem viro 
beato fuit etiam familiaris,quomodo Thecla Paulo, 
ab ejus lingua tota vita dependens.Quoniam vero 
cum ea ali» quoque eranl diaconisso», Procula,et 
Pentadia, et Sylvana (44),qua bonam partem ele- 


. (43) De Ammonio et Isidoro Origenistis ab Olym- 
pis,inscie tamen susceptis, vide quz superius dicta 


πάσης κατέστη xopiz, ἐπὶ τὴν θεραπείαν αὐτὴν τῶν 
ἁγίων ἐκχενοῦν ἔγνω, διάχονός τε τῆς ᾿Ἐκκχλησίες 
ἠξίωτο καταστῆναι πάσης, διὰ πολλὴν, ἣν εἶχε τῆς 
εὐλαδείάς περιουσίαν, καὶ τὸ τῆς φιλοξενίας ἔκιρ:- 
νέστατον. Ἦν γὰρ καὶ μάλιστα τοὺς &ostiv μετιόν- 
τὰς ξενίζουσα φιλοτίλως, καὶ θεραπείαν, εἴ τίς 
ἔστι, προσάγουσα, ἢ καὶ Θεοφίλῳ πολλάκις τὸ ἑαυτῆς 
μεγαλόψυχον ἔπεδείξχτο" χἄν τῆς ἐχείνου γλώττης τὸ 
φιλολοίδορυν οὐδὲ αὐτὴ ἔσχατον ἢδυνήθη φυγεῖν, 
πρόφασιν δοῦσα, τὸ τοὺς ὑπ᾽ αὐτοῦ διωχθϑέντας, τοὺς 
περὶ ᾿Αμμώνιόν φημι χαὶ ᾿Ισίδωρον, ἄνδρας θεοφι- 
λεῖς ὑποδέξασθχι, Πάντων μὲν οὖν, ὥσπερ ἔφην, 
τῶν φιλαρέτων ἀνδρῶν θερμῶς ἐχήδετο, καὶ προ» 
νοίας αὐτοὺς πάσης ἠξίου * τῷ δὲ μακαρίῳ «τούτῳ 
καὶ συνήϑης ἐγένετο, χαθάπερ Θέχλα τῷ Παύλῳ, 
τῆς αὐτοῦ γλώττης ὅλω βίῳ ἑαυτὴν ἐξχρτήτασΣ. 
᾿Επεὶ δὲ αὐτί, χαὶ ἕτεραι διάκονοι συνῆσαν, Πρόκλη 
τε χαὶ Πενταδία xal Σιλδανὴ, κααἱ αὐτὰς τότε συγκχξ- 
λέσας, Δεῦτε, ἔφη, θυγατέρες, πρόσχετέ μοι τὸν 
νοῦν. Τάχα ὰρ καὶ πρὸς τέλος ἤδη κλίνει τὰ χατ' 
ἐμὲ, xol oüxétt μὲ κατὰ τὸν νῦν ὄψεσθε χόσμον. 
Ταύτην δὲ ὑμῶν δέομαι δάησιν τὴν ἐσχάτην, μηδὲν 
τῆς συνήθους περὶ τὸν τοῦ Θεοῦ νχὸν mpostÜptir 


sunt. 
(44) Al. Sulvinam. 


1185 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMÍ. 


1186 


xal πίσεως γαθυφεῖναι, Καὶ ἰός ἐπὶ τὸν θρόνον A gerant convenienter divino Christi verbo, cum ipsas 


τοῦτον (τὸ γὰρ εἶναι τὴν ᾿Εχχλησίαν ἔρτιμον ἐπισχό- 
που πάντως οὐχ ἔσται), ὃς ἂν οὖν κατὰ τὴν πάντων 
συναίνεσιν ἐπ᾽ αὐτὸν ἀναχθῇ, τούτῳ καθάπερ δὴ xat 
ἐμοὶ τὴν κεφαλὴν ὑμεῖς ὑποχλίνατε, χαί μου τῆς 
ἀγάπης ἐν ταῖς προσευχαις μέμνησθε, ᾿Επὶ τούτοις 
ἐπεὶ ἰσχυρῶς αὐτῶν d λυπὴ χαθίκετο, xai τοῖς δά- 
κρυσι συνεχύθησαν, ἔλεγόν τὸ τὴν στέρησιν οὐ 
φορητὴν αὐταῖς εἶναι, καὶ τοῖς ποσὶ προσέκειντο 


τοῖς αὐτου γοερὸν ὑλολύζουσαι, ἐχεῖνος ἴτα μὴ τῷ 


ὄχλῳ πρὸς αἴσθησιν τὸ πρᾶγμα πεσὸν θόρυδον ἐμ- 


δάλῃ, νεύει τῶν πρεσδυτέρων τινὶ μεταστῆσαι ταύ- 


τας, xal to μὲν ὑποζύγιον, οὗ xal ἐπιδαίνειν εἰώθει 
(λαθεῖν γὰρ ἐδούλετο) πρὸς ταῖς δυτιχαῖς πόλαις 
στῆναι χελεύσι ^ αὐτὸς δὲ διὰ τῶν ἀνατολιχῶν 


quoque lunc magnus ille convocasset: Adeste huc, 
inquit, filie, animum mibi adhibete. Res enim 
nostr: utique jam tendunt ad finem, nec me am- 
plius videbitis in hoc mundo. Hanc autem a vobis 
extremam rogo petitionem, ul de vestra in Dei 
templum assiduitate et fide nihil remittatis,et qui- 
eunque hanc sedem ascenderit (fieri enim non po- 
terit, ut Ecclesia omnino careat episcopo), ei vos 
sicut mihi capita inclinetis, el mei dilectionis in 
precibus memineritis. Post haec cum eas dolor 
vehementer invasisset, et protinus fuissent con- 
fuss lacrymis, et dicerent ejus privationem non 
futuram eis tolerabilem, et ejus pedes pensarent, 
ejulantes miserabiliter,ille,ne si populus id sensis- 


ἔξεισι, xol μετὰ ὀλίγων τινῶν πρὸς τὸν αἰγιαλὸν p Sel, afferret tumultum, annuit uni ex presbyteris, 


καταχθεὶς, ἔπλεεν, ᾿Αλλ᾽ οἷον ἄρα vai μνήμης ἄξιον 
εἰς ἔλεγχον τῆς τῶν μοχθηρῶν xaxlaq ὃ λόγος σπεύ- 
δων μιχροῦ καὶ παρέδραμε: Τὸ γὰρ πονηρὸν ἐκεῖνο 
συνέδριον, ἐπεὶ ἔδει μεσὰ τῶν ἄλλων ὧν ἐπῆγον 
τῷ ἁγίῳ xaxov, μηδὲ φόνου αὐτοὺς ἀποσχέσθαι, ἀλλὰ 
καὶ τὸν διὰ ξίφους ὠδινῆσαι xat! αὐτοῦ θάνατον, 
οἰχέτης τῶν τινος πρεσύυτέρων, ᾿Ελπίδιος ὄνομα, 
πεντήχοντα νομισμάτων ὑπ᾽ ἐχείνων, φεῦ ἱ τὴν δε- 
ξιὰν μισθωθεὶς, ἐπιδουλεύσειν ἔμελλε τῷ δικαίῳ, 
42i φωραθεὶς (οὐδὲ γὰρ ἀφῆχεν οἷς οἵδε λόγοις ἣ 
πάντων ἐπιτροπεύουσα Πρόνοιλ) ἐνίους τῶν χατα- 
σχόντων οἷς εἶχε ξίφεσι, τοὺς μὲν ἀνεῖλε, τοὺς δὲ 
42i χαλεπῶς ἔπληξεν, ᾿Αλλ’ οὕτω μὲν ὁ μέγας ἔπλει, 
καὶ &phe τὴν ὑπερορίαν ἀπήγετο, Ἡδονὴ δὲ τὸ 


πλῆθος καὶ λύπη διεμερίζοντο᾽ λύπη μὲν, τοὺς t)- C 


σεξεῖς τε xal ὀρθοδόξους xai τοὺς χρυσοῦς ixtlvoo 
λόγους ζημιωθέντας μετὰ τῆς σεμνῆς ὄψεως" ἡδονὴ 
δὲ ᾿Ιουδαίους καὶ Ἕλληνας, οἷς xal εἰς ἑορτὴν τὸ 
πρᾶγμα κατέστη, τοὺς ἐλέγχους πάντος τῆς ἐχείνου 
γλώττης διαφυγοῦσιν, ὡσεὶ BeÀn ἐν “εἰρὶ δυνατοῦ 
ταῦς καρδίαις ἀφιεμένουξ᾽ οἵ χαὶ χατεμωχῶντο xal 
κἀτέπαιζον, xai πολὺν γέλωτα τῆς τῶν χρατούντων 
κατέχεον εὐηθείας, ὡς μιχροῦ xal δι᾽ οἴχτου τῖθε- 
σθαι τὴν τῶν Χριστιχνῶν συμφορᾶν, 


ul eas abduceret : et jumentum quidem, quod 50- 
lebat ascendere (volebat enim latere), jussit statui 
ad porlas Occidentales : ipse autem per portam 
Orientalem simul est egressus,el cuu paucis adlit- 
tus deductus navigavit. Sed qualem rem, et quam 
dignam,qua» commemoretur ad plane arguendam 
improborum malitiam,festinansoratio propemodum 
praetermisit? [mprobum enim illud concilium,cum 
oporteret cum aliis malis, quz? sancto intentabant, 
ne ipsos quidem a cede abstinere,sed etiam inique 
gladio cedem in eum parturire,famulus cujusdam 
ex presbyteris,nomine Elpidius,quinquaginta nuin- 
mis, proh dolor, ab illis conductus, erat viro 
justo paraturus insidias. Qui quidem deprehen- 
sus (neque enim quibus novit rationibus, sivit 
eum latere Dei providentia) nonnullos ex iis, qui 
eum comprehenderant, iis quos habuit ensibus 
inlerfecit : alios autem graviter vulneravit. Sed 
ille quidem magnus sic navigabat el abibat iu 
exsilium, populus autem partim letitia, partim 
dolore afficiebatur : dolore quidem pii, qui pri- 
vati erant suavibus illius orationibus cum vene- 
rando aspectu : letitia vero Judei et gentiles,qui- 
bus hac res dies erat festus, ut. qui illius lingua 


Feprehensiones omnino effugissent : reprehensiones, inquam, qux lanquam tela in manu potentis 
ul cum divino dicam Davide 40, in corda eorum immittebantur : qui et irridebant, et ludificabantur, 
et in principum stultitiam risum effundebant maximum, ut Christianorum calamitatis propemodum 


etiam miserentur. 


N'. ᾿Εξαίφνης δὲ γίνεταί τι πρᾶγμα φοδερὸν xai D — L. Fit autem stalim res quzedam terribilis, si vel 


μέχρι τῆς ἀκοῆς ἐρχόμενον, τοῦ Θεοῦ πάντως οὕτως 
οἰκονομοῦντος, ὥσπερ τόν σεισμὸν πρότερον», tlc 
, δόξαν μὲν τῶν αὐτοῦ θεραπόντων, φόδον δὲ xal 
συναίσθησιν τῶν σφόδρα τολμηρῶν καὶ θρασέων, 
μονονουχὶ μετὰ τοῦ Δαδὶδ xnpóttov' Οἱ παρα- 
πκιχραίνοντες μὴ ὑψούσθωσαν ἐν ἑαυτοῖς. Αὐτῆς γὰρ 


ἡμέρας, χαθ᾽ fv ὁ μέγας τῆς ᾿Εχχλησίις ἀστὴρ, ola 


πρός τινας δυσμὰς τὴν ὑπερορίαν ἐχώρει, πῦρ θεῖον 
ἐχ μέσου τοῦ θρόνοῦ, ᾧ προσεδρεύων τὰς ἱερὰς ἐπή- 
χαζε διδαχὰς, ὑπ᾽ οὐδεμιᾶς χειρὸς ἀναφθὲν, διὰ τῶν 
ἱερῶν ἀλύσεων ἀνεῖρπεν εἰς ὕψος, Εἴτα τὴν στέγην 
διαφαγὸν, κατὰ τῶν νώτων τῶν σεπτῶν δωμάτων 
Ἰγώρει, ᾿Εντεῦθεν ἄνεμος τὴν γλόγχ παραλαδὼν, 


40 Psal. τυσχΥΎϊ, 4. 41 Psal. Lxv, 7. 


solum ad aures perveniat, Deo haec providente,si- 
cut eliam prius terra motum,ad gloriam quidem 
suorum famulorum,metum autem et conscientia 
terrorem eorum,qui sunt audaces et lemerarii,qui 
etiam propemodum emilttebal vocem Davidis 41, 
« Qui exacerbant, ne extollantur in seipsis. » Eo 
enim die,quo magna illa stella Ecclesia, veluti ad 
queindam occasum ibat in exsilium, ignis divinus 
ex illa sede, in qua assidens sacram effundebat 
doctrinam,a nulla manu accensus, per sacras cate- 
nas serpit in altum. Deinde cum tectum exedisset, 
processit per summam super(iciem venerandarum 
edium.Hinc cum vehemens ventus flanmam inva- 


1187 


MENSIS JANUARIUS. 


1185 


Sisset,eam in domum senatus evocat,qua sita eral A ἐπί τὸν τῆς συγχλήτου γερουσίας otxov διὰ μιαροῦ 


longo abhinc spatio.Erat autem res valde admira- 
bilis, quemadmodum flamma tanquam animatum 
quidpiam, iis,quz erant intermedia, pepercerit et 
ea transilierit : ne posset aliquis id, quod factum 
fuerat,ascribere vicinitati,et tam magnum opus et 
tam diuturnum, materia quidem pretiosissimum, 
pulchritudineautem speciosissimum,exustum trium 
horarum spatio,redactum sit in nihilum.Sic autem 
ignis serpens et in orbem depascens, soli rursus 
parcit domuncule in qua servabantur vasa sacra. 
Quod quidem non absque Dei numine nec casu 
factum est: sed ne sycophantis praeberet occasio- 
nem, ex sacrorum vasorum interitu, sancto viro 
inürendi calumniam. Quid ergo ? cum hinc opor- 


τοῦ μέσου κείμενον ἐχχαλεῖται, χαθάπερ τινὸ fudo- 
yov τῶν μεταξὺ φεισχμένην, ὡς μὴ τῇ ἐγγύτητί τιν: 
ἔχειν τὸ γεγονὸς ἐπιφράρειν' xal τριῶν ὡρῶν ἔργον 
τοιοῦτον μέγα xal πολυχρόνιον, ὕλῃ μὲν πολυτελέ- 
στατον, χάλλει δὲ ὡραιότατον, ἕκκαυθεν εἰς ἄκεν, 
πρὸς τὸ μὴ ὃν ᾧχετο, οὕτω δὲ παραθέον τὸ πὺρ καὶ 
τὰ χύλλῳ διανεμόμενον, μόνου τοῦ οἰκίσκου φείδεται 
πάλιν, ἐν ᾧ τῶν ἱερῶν σχευῶν ἐτηρεττο τὸ πλῆθος͵ 
οὐ τὸν χρυσὸν εὐλαδούμενον, οὐδὲ τὴν ἄλλην ὕλην, 
ὡς ἂν εἴποι τις, τὴν τιμίαν, ἀλλ’ ἵνα μὴ τοῖς συ- 
κοφάνταις χώραν παράσχῃ διαδολῆς, xai ὁπόνοιαν 
ὑφαιρέσεως τῇ τῶν χειμηλίων ἀπωλείᾳ τῷ ἁγίῳ προῖ- 
τρίψωσι, Τί οὖν : δέον ἐντεῦθεν τοὺς πονηροὺς, ὡς 
ἁλιέχλ πληγέντα, φασὶ, νοῦν οἴσειν, οἱ δὲ καὶ πρόφε- 


teret improbos tanquam percussum, ut aiunt, pi- σιν τοῦτο ποιησάμενοι τοῦ χαχῶς δρᾷν, πολλοὺς τῶν 
scalorem sapere : illi male faciendi hine majorem ἐπισχόπων, μᾶλλον xal ἱερέων xti τῶν ἄλλων τῶν 
sumentes occasionem,pergebantea persequi,qua τῆς Ἰωάννου μοίρσς ἐκόζον, ὑπὸ τούτων λέγοντες 
solebant : e! multos quidem ex episcopis et sacer- ὑποδληθῆνχι τὸ πῦρ τῷ πατριάρχτ, χαριζομένων. 
dotibus, multos autem ex aliis quoque, qui favebant partibus Joannis, vehementer puniebant, di- 
centes ab iis ignem fuisse injectum, dum vellent facere rem gratam patriarche. Sed persequatu 


oratio ea, 418 consequuntur, et quomodo se habuerit exsilium, singulatim declaret. 


LI.Sic ergo magnus homo Dei et fortissimus athle- 
ta veritatis, a sevis militibus ducebatur in quoddam 
desertum Armenie oppidulum nomine Cucusum(45), 
multis tunc et assidue [sauris id depopulantibus, 
et incursiones facientibus. Fuit autem boc factum 
consulto,ut arbitror,ut eum aliis malis, inimicis- 
simis quoque eorum manibus raderetur.Qu:ze vero 
ille in via passus sit,et cum quam multis decertans 
malis,nec sic quidem abjecerit curam Dei Eccle- 
siarum, quemnam alium aut jucundius, aut aper- 


NA'. Οὕτω μὲν οὖν ὁ μέγας τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος καὶ 
τῆς ἀληθείας ἀγωνιστὴς ἀμοχος͵ πὸ στρατιωτῶν ἤγι- 
το εἰς ἔρημόν τι τῆς ᾿Αρμενίας πολίχνιον (Kouxoorx 
ὄνομά), πολλῶν αὐτὸ τότε καὶ συνεχῶς ᾿Ισαύρον xzzr- 
τρεχόντων. ᾿Επίτηδες οἶμαι τοῦτο γενόμενον, ὡς arsi 
τῶν ἄλλων καχῶν χαὶ χερσὶν αὐτὸν ταῖς bem 
παραδοθῆναι. "A δὴ κατὰ τὴν ὁδὸν ὑπέστη, xd ὅσας 
δὴ xal ἠλίχοις παλαίων χαχοῖς, οὐδ᾽ οὕτως ἐμέει 
τοῦ τὰς Ἔχχλησίας τοῦ Θεοῦ χχαλῶς ἔχειν͵ τίνος ἑτί- 
ρου λέγοντος, ἢ ἐχείνου, ἤδιον, ἢ σαφέστερον, ᾧ is 


tíus,aut verius dicentem audiemus,quam illum?*Hzc C στερον, ἀκούοιμεν ἂν ; xal ταῦτα γὰρ ἐν μιᾷ τῶν ἐτι- 


enim,in una epistola,quam ad suos scribit,tractat 
lingua illa aurea.Si enim carcerem habitatis, et ca- 
tena vinctiestis,et cum squalidis et sordidis inclusi 
estis, propterea quod non assentiamini eorum ini- 
quitati, exsultate et letemini,coronemini et cho- 
ros ducite, quod hzc sint vobis occasio copiosa- 
rum mercedum.Nam nos quoque tabefacti et con- 
sumpti sumus : mortes passi sumus numerabiles. 
Hac autem possunt melius reuuntiare,qui vel bre- 
vi temporis momento nobiscum sunt versati: cum 
quibus ne potui quidem loqui, cum oppressus es- 
sem assiduis feribus. Quibus cum laborarem, et 
noctu et interdiu cogebar iter ingredi,et »stuob- 
sessus,et vigilia perditus,et privatione necessario- 


στολῶν 4 χρυσῇ γλῶττα πρὸς τοὺς τῆς αὐτοῦ μερίδος 
φησίν Εἰ γὰρ καὶ δεσμωτήριον οἴκεττε, xal ἁλύσεσιν 
περίχεισθε, χαὶ μετὰ τῶν αὐχμώντων xal ῥυπώντων 
ἐστὲ καταχεχλεισμένοι ἕνεκεν τοῦ μὴ συνθέσθαι τῇ 
τούτων παρανομίᾳ, ἀλλ᾽ οὖν σχιρτᾶτε καὶ ἀγγαλλιᾷ- 
σθε, στεφανοῦσθε xal χορεύετε, ὅτι πολλῆς ἐμπορίας 
ὑμῖν ὑπόθεσις ταῦτα" ἐπεὶ xal "ast, ἀνηλώθημε, 
ἐδαπανήθημεν, μυρίοις ἀπεθάνομεν θανάτοις " εἰ 
ταῦτα ἴσασιν ἀχριδέστερον ἀναγγεῖλαι οἱ χαὶ fpe 
χεῖαν ῥοπὴν ἡμῖν συγγενόμενοι" πρὸς οὖς οὐδὲ ἐν kr 
λεχθῆναί τι ἑδυνήθεν, ὑπὸ τῶν συνεχῶν 

δεύλημένος" οὖς ἔχων xal ἐν νυχτὶ xal ἐν ἡμέρῇ ὃν 
πορεῖν ἠναγχαζόμην, καὶ θάλπει πολιορκούμενος, χὰ 
ὑπὸ ἀγρυπνίας διαφθειρόμενος, καὶ ὑπὸ τῆς τῶν in 


rum,et egestate eorum, qui mei curam gererent. p δείων ἐρημίας ἀπολλύμενος, καὶ τῆς τῶν προστην» 


Iis enim,qui metalla, fodiunt,et carceres habitant, 
graviora passi sumus et patimur. Vix tandem au- 
tem perveni Caesaream, lanquam qui venissem a 
tempestate in. portum. Sed nec hic portus potuit 
recreare mala fluctuum, adeo nos omnino prius 
tempus confecerat. Sed tamen cum venissem 
Cesaream, non parum respiravi, quod aquarn 
bibi puram, quod panem sumpsi non olentem, 
nec duarum, quod non amplius fui ablutus 


μένων ἀπορίας, Kal γὰρ τῶν τὰ μέταλλα kpyatent- 
νων, καὶ τὰ δεσμωτήρια οἰκούντων, χαλεπώτιρε 
καὶ πεπόνθαμεν καὶ πάσχομεν, ᾿Οψὲ δέ ποτὲ χὰ 
μόλις ἐπέτῦχον τῆς Καισαρείπς, ὡς ἀπὸ χειμῶνα 
εἰς λιμένα ἐλθών. ἀλλ᾽ οὐδὲ ὁ λιμὴν οὗτος leyorm 
ἀνακτήσασθαι τὰ ἀπὸ τοῦ χλυδωνίου xaxü* οὖν 
καθάπαξ ἡμᾶς ὁ ἔμπροσθεν χρόνσς κατειργέσεϊ,, 
'AM ὅμως ἐλθὼν εἰς τὴν Καισάρειαν, οὐ pup» 
ἀνέψυξα, ὅτι καὶ ὕδατος ἔπιον καθαροῦ, ὅτι καὶ ἔν" 


(49) Deportatur Gucusum, an. 404, ut notat Baron, 





WM oat 


1189 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1190 


vou οὐκ ὁδωδότος, οὐδὲ χατεσχληχότος μετέλαδον͵ Α fragmentis doliorum, sed inveni balneum quale- 


ὅτι οὐκέτι ἐν “οἷς χλάσμασι τῶν πίθων ἐλουόμην, 
ἀλλ᾽ εὗρον βαλανεῖον οἷον δήποτε, ὅτι συγχεχώρημαι 
τέως τῇ χλίνῃ προσηλῶσθαι, ᾿Ενὴν xal πλείονα τού- 
τῶν εἰπεῖν, ἀλλ᾽ ἵνα μὴ σφόδρα λυπήσω, μέχρι τού- 
τῶν ἴστημι ἐχεῖνο προστιθείς "5 ὅτι μὴ παύσητε 
ὀνειδίζοντες τοὺς ἀγαπῶντας ἡμᾶς, Τοσούτους γὰρ 
ἔχοντες ἐραστὰς, xal τοσαύτην δύναμιν περιδεῦλτη - 
μένους, οὐδὲ αὐτῶν τυγχάνομεν, ὧν τυγχάνουσιν ol 
κατάδιχοι, ὥστε εἰς ἡμερώτερον χαὶ ἐγγύτερόν που 
καταδιχασθῆναι τόπον * ἀλλὰ xal τοῦ σώματος ἡμῖν 
ἀπαγορεύσαντος, xxi τοῦ φόρου τῶν ᾿Ισχύρων 
πάντα πολιορκοῦντος, τῆς μιχρᾶς ταύτης xal e5- 
τελοῦς 054 ἐπετύχομεν χάριτος. Δόξα τῷ θεῷ καὶ 
διὰ τοῦτο * οὐ παυόμεθα γὰρ αὐτὸν ἐπὶ πᾶσι δοξά- 


cunque, quod tunc mihi concessum fuit lecto affi- 
gi. Poteram his plura dicere : sed ne nimium sim 
molestus, hucusque sisto, illud addens,quod non 
cessetis exprobrare iis;qui nos diligunt.Nam cum 
tam maltos habeamus, qui nos amant,et quorum 
est tanta potentia, ne ea quidem assequimur qui 
condemnati,ul in mitiorem el propinquiorem ali- 
quem locum relegemur: sed cum et corpus nobis 
sit defessum,et metus Isaurorum omnia obsideat, 
hanc parvam et vilem gratiam non sumus assecuti. 
Deo propter; hoc quoque sit gloria. Non cessamus 
enim eum glorificare in omnibus. Sit nomen ejus 
benedictum in ssecula ssculorum. Aperte enim 
scitis,omnia esse plena tumultibus et perturbatio- 


ζόντες. Εἴη τὸ ὄνομα αὐτοῦ εὐλογημένον εἰς to) p nibus Nec oportet solum rogare pro Constantinopo- 


αἰῶνας. "Jot γὰρ caooc ὡς πάντα θορύδων xat 
καὶ ταραχῆς πεπλήρωται, χαὶ οὐχ ὑπὲρ Κωνσταντί- 
wo) πόλεως χρὴ μόνον παρακαλεῖν, ἀλλ᾽ ὑπὲρ τῆς 
ο᾽χουμένης ἁπάσης. ᾿Επειδήπερ ἐντεῦθεν ἀρξάμε- 
vov τὸ χαχὸν, χαθάπερ εἴρηται, τὰς ᾿Εχχλησίας 
πανταγοῦ γῆς λυμαίνεται. ἙἙδδομήκοντλ τοίνυν 
ἡμέρας ἀναλώσαντες χατὰ τὴν ὁδὸν, ὀὁνέ ποτε ἀπην- 
τήκαμεν εἰς τὴν Κουχουσὸν, τὸ πάσης τῆς οἶκουκέ- 
vac ἐρημότατον χιυρίον *. ὅθεν λογίζεσθαι τῇ θχυμα- 
σιότητι ὑμῶν ἔξεστιν, ὅσχ χαὶ ἡλίκα πεπόνθαμεν 
καχὰ, πυρετοῖς ἀφορήτοις παλαίοντες, χαὶ φόδιῳ 
᾿Ισχυρικῷ πολιορχούμενοι, Καὶ ταῦτα λέγω οὐχ 
ἀξιῶν ἐνοχλῆσαί τινα, ὥστε ἡμᾶς μεταστῆσαι ἐντεῦ- 
θεν (τὸ γὰρ χαλεπώτατον διτνύσαμεν, τῆς ἐδοῦ τὴν 
ταλαιπωρίαν), ἀλλ᾽’ ὑμᾶς χάριν αἰτῶ, τὸ συνεχῶς 
ἡμῖν γράφειν, καὶ ὑπὲρ τῶν ᾿Εχχλήσιῶν φροντίζειν, 
Καὶ πάλιν δὲ οὕτω φησίν * ᾿Επεὶ xai ἡμᾶς τρίτον 
ἕτος ἐν ἀξορίᾳ διατρίδοντας λιμῷ, λοιμῷ, πολέμοις, 
πόλιορχίαις συνε (ἐσιν, ἐρημίς ἀφάτῳ, θανάτῳ 
καθημερινῷ, μαμαίραις ᾿Ισαυρικαῖς, οὐχ ὡς ἔτυχε 
παρτχαλεῖ χαὶ παραμυθεῖται τὸ ὁὀιαρχὲς καὶ μόνιμον 
ὁμῶν τῆς διαθέσεως, τῆς παῤῥησίας τὸ ἀχλινές " 
ὅθεν εἰ χαὶ τοῦ ἐδάφους καὶ τῶν τειχῶν τῆς πόλεως 
ἐχδεόλήμεθχ, τῆς δὲ χυρίως πόλεως 02 μετῳχίσθη- 
μεν. Εἰ γὰρ ὁμεῖς ἡ πόλις, μεθ᾽ ὑμῶν δὲ ἡμεῖς ἀεὶ καὶ 
ἐν ὑμῖν, εὔδηλον ὅτι καὶ ἐνταῦθα διαγοντες τὴν πόλιν 
οἱν»ῦμεν ἐχείνην. Καὶ τὰρ ἐνδιχιτώμεθς ὑμῶν ταῖς 


li,sed pro universo orbe terrarum: quandoquidem 
malum,quod hinc ccpit, sicut dictum ést, ubique 
terrarum perdit Ecclesias.Cum septuaginta itaque 
dies consumpsissemus in itinere,vix taudem veni- 
mus Cucusüm, totius orbis terr: locum desertissi- 
mum. Quamobrem licet hinc vestrz amplitudini 
ratiocinari, quam multa mala passi simus, et cum 
febribus luctantes intolerabilibus,et obsessi metu 
Isaurorum.Et h:cdico,non volensrogare aliquem, 
ut nos hinc transmoveal. Perfecimus enim quod 
erat gravissimum,nempe vix: molestiam.Sed hanc 
a vobis peto gratiam, ut assidue ad nos scribatis,et 
curam ge:atis Ecclesiarum Et rursus sic dicit: Nam 
nos quoque, qui terlium annum versamur in exsi- 


ο lio, fame, peste,bellis.frequentiturobsidionibus,so- 


litudine, qua verbis explicari non potest, morto 
quotidiana,gladiis Isauricis,non leviter consolatur 
perpetua vestra et stabilis affectio,firmaque et im- 
mota fiducia.Quamobre:n etiamsi a solo et meni- 
bus civitatis expulsi sumus, ab ea tamen, qua est 
proprie civitas,non migravimus.Si enim vos estis 
civitas, nos autem semper vobiscuin et in vobis : 
clarum est,quo4 hic quoque degentes, illam habi- 
tamus civitatem. In vestris enim degiinus animis, 
et ubicunque fuerimus,omnes vos,qui vehementes 
eslis nostri amalores,in cognitione circumferentes 
abimus. 


ψυχαῖς, xal ὄπουπερ ἄν ὦμεν, πάντας ὑμᾶς τοὺς σφοδροὺς ἡμῶν ἐραστὰς ἐπὶ Ouxvotx περιφέροντες ἄπιμεν, 


Δηλοῖ δὲ καὶ ἡ πρὸς Κωνστάντιον αὐτῷ τὸν πρεοδύ- Ὁ Alia porro ad presbyterum Constantinum ab ipso 


τερον γραφεῖσα ἐπιστολὴ, τὸν ὑπὲρ τῶν ᾿Εκχλησιῶν ζῆ - 
λον, οὕτῳς ἔχουσα᾽ Τῇ vttápti τοῦ Πανέμου μηνὸς, 
μέλλων ἀπὸ τῆς Νιχαίας ἐξορμᾷν, ταῦτα διαπέμπομχι 
τὰ γράμματα πρὸς τὴν σὴν θεοσέδειαν, παρακαλῶν, 
ὅπερ ἀεὶ παραχχλῶν οὖκ ἐπαυσάμην, κἂν χαλεπώτερος 
τοῦ νῦν κατέχοντος γένηται ὁ χειμὼν, xàv μείζονα 
τὰ κύματα, μὴ διαλείπειν τὰ σαυτοῦ πληροῦν, τὰ εἰς 
τὴν οἰχονομίάν ἧς ἐξ ἀρχῆς ἥψω᾽ λέγω δὴ τοῦ ᾽Ελλη- 
νισμοῦ τὴν χαθαίρεσιν, τῶν ἐχχλησιῶν τὰς olxodo- 
pde, τῶν ψυχῶν τὴν ἐπιμέλειαν, Μὴ δή [γρ. μηδι] 
σε ὕπτιον ποιείτω τῶν πραγμάτων ἡἣ δυσχολίχ, 
Οὐδὲ γὰρ χυδερνήτης τὸ πέλαγος ὁρῶν μαινόμενον 
καὶ διχνιστάμενον ἀποστήσεται τῶν οἰάκων ^ αλλ᾽ 


scripta epistola, manifestum ejus pro Ecclesiis 
facit studium ; qus sic se liabet : Quarto mensis 
Panzemi Nicea soluturus, has scribo litteras ad 
tuam pietatein, adhortans aj id, quod nunquam 
cessavi te adhorlari, etiamsi hac, que nunc est, 
orta fuerit tempestas gravior, et majores exci- 
tentur fluctus, ut non cesses ea, qua! (ua sunt, 
implere, ad ea administranda, quz ab initio es 
aggressus ad destruendam,inquam,gentium super- 
stitionem, Ecclesiarum zdificationem, animarum 
curam gereudam. Ne te supinum reddat rerum 
difficultas : neque enin gubernator videns mare 
savieus et agitatum recedet a clavo. Sed nec me- 


1191 


MENSIS JANUARIUS. 


!i 


dicus :egrotum videns morbo teneri,relinquet cura- Α οὐδὲ ἰατρὸς τὸν χάμνοντα βλέπων τῇ νόσῳ rra, 


tionem : sed tunc unusquisque eorum arte utetur 
maxime et animi alacritate.Ne te supinum faciant, 
qua contingunt. Neque enim pro malis, qua alii 
nobis faciunt,reddeinus rationem,sed etiam mer- 
cedem accipiemus.Si autem ipsi,quz nos oportet, 
non ex nobis altulerimus, sed pigri et socordes 
fuerimus,nihil nos ad hoc defendet rerum tumul- 
tus.Nam Paulus quoque,cum habilaret in carcere, 
et ligno esset alligatus,qua sua erant, faciebat 43; 
et Jonas,qui ferebatur in mari ventre piscis 45 ; et 
tres pueri, qui versabantur in fornace 44 ; neque 
ullum eorum fecerunt pigriorem hi varii carceres. 
Hoc ergo cogitans, domine mi, et Phoenicia et 
Arabiz, el earum qua sunl in Oriente, Ecclesia- 
rum ne cesses curam gerere,sciens fore ut majo- 
rem accipias mercedem, cum etsi sint tam multa 
obstacula,tu quz tua sunt, conferas.Porro autem 
noli esse in scribendo ad nos negligens: sed scribe 
ad nos frequentissime. Nam ut nunc cognovimus, 
non amplius Sebastiam, sed Cucusum abire jussi 
sumus:quem in locum erit ibi facilius ad nos dare 
litteras.Scribe ergo quot ecclesi: hoc anno fuerint 
edificatze,et quinam viri sancti migrarint in Phe- 
niciam,et an major factus fuerit profectus. Etenim 
cun. ex Nicea invenissem quemdam monachum in- 
clusum, persuasi ipsi ut veniret ad tuam pietatem, 
et abiret in Phoniciam. Αἢ ergo accesserit, velis 
mihi significare.De fundo Salamis,qui situs est in 
Cypro, qui obsidebatur ab heeresi Marcionistarum, 
conveneram quos oportebat,et universum effectum 
reddideram: sed fui prius expulsus.Si ergo sciveris 
dominum meum  Quiriacum episcopum agere 
Constantinopoli,de hac re ad eum scribe: et pote- 
rit universum efficere.Ümnes, et eos maxime, qui 
habent ad Deum fiduciam,roga ut multis et intensis 
contendant precibus,ut cesset hoc naufragium or- 
bis terrz.. Mala enim intolerabilia et Asiam invase- 
runt,aliasque civitates et ecclesias; quz quidem ne 
videar esse molestus, mittens singula dicere, illud 
solum dicam,multis opus esse el intensis precibus. 
Sed enim revertendum est, unde discessimus. 


μενον ἀνχχωρήσει τῆς θεραπείας, Da τότε ja 
λιστα ἕκαστος τούτων τῇ τέχνῃ “ρήσετει. Eo top, 
δέσποτά μου τιμιώτατε καὶ εὐλαδέστατε, mui 
νῦν χρῆσαι τῇ προθυμίᾳ. Μὴ δὴ ὕκτιον nui 
σε τὰ συμόχίνοντα, Οὐ γὰρ ὑπὲρ ὧν ποιοῦσιν ἐμὰ 
ἕτεροι xaxov λόγον δώσομεν, ἀλλὰ καὶ μισθὸν Dai, 
μεθα. Εἰ δὲ αὐτοὶ τὰ παρ᾽ ἑχυτῶν μὴ εἰΞενέγκαμοι 
ἀλλὰ ῥᾳθυμήσομεν, οὐδὲν εἰς τοῦτο ἡμῶν zem 
σεται ὁ τῶν πραγμάτων θόρυδος * ἐπεὶ χαὶ Dish 
δεσμωτήριον οἰχῶν, χαὶ τῷ ξύλῳ προσδεδεμένος ἡ 
αὐτοῦ ἐποίει, Καὶ Ἰωνᾶς ἐν tp γαστρὶ τοῦ θελεπὼ 
θηρίου φερόμενος, xai οἱ τρεῖς παῖδες οἱ ἐν 
καμίνῳ διατρίδοντες * xai οὐδένα τούτων t1 πεσῇ 
δεσμωτήρια ταυτὰ ῥᾳθυμότερον πεποίηκε, Τὰς 


Bo9» ἐννοῶν, δέσποτά μου, καὶ Φοινίκης καὶ ig 


ας καὶ τῶν κατὰ τὴν ᾿Ανχτολὴν, μὴ παύστ, eei 
fov ᾿Εχχλησιῶν, εἰδὼς ὅτι πλείονα λήψη, τὸν uie 
ὅσῳ xal τοσούτων ὄντων τῶν χωλυμάτων͵ τὰ εξ 
σχυτοῦ εἰσφέρεις, Καὶ γράφειν δὲ hiv συνεχᾶς p 
χατόχνει, ἀλλὰ xal πυχνότατα, ᾿Ως γὰρ ij 
νῦν͵ οὐχέτι εἰς Σεδάστειαχν, ἀλλὰ εἰς τὴν Κομκαὲ 
ἐκελεύσθημεν ἀπελθεῖν, ὅπου σοι καὶ εὐχολύτῃ 
ἐπιστέλλειν ἧμιν. Γράφε τοίνυν ἣμῖν, πόσαι τι ἃ 
χλησίαι ἐπ᾿ ἔτος ὠχοδομέθησαν, καὶ τίνες Mh 
ἄγιοι μετέστησαν εἰς τὴν Φοινίκτιν, xal εἴ τις cl 
γέγονε προχοπή. Καὶ γὰρ ἀπὸ Νικαίας εὑρὼν ca 
μονάζοντα ἐγχεχλεισμέᾶνον, ἔπεισα αὐτὸν le 
πρὸς τὴν σὴν εὐλάδεισν, καὶ ἀπελθεῖν εἰς n 
νίχην, El παραγέγονεν οὖν, δηλῶσαί μοι στοὰν 
τοῦ Σαλάμιος [γρ. Σαλαμῖνος] ἕνεκεν opm καὶ 
χατὰ τὴν Κύπρον [γρ. Τύρον] κειμένου, τοῦ ἃ 
αἱρέσεως τῶν Μαρχιωνιστῶν πολιοραουμένου Ὁ 
διειλεγμένος οἷς ἐχρῆν, καὶ κετωρθωχὼς τὰ 
ἀλλ᾽ ἔφθην ἐχόληθείς. Εἰ τοίνυν μαϑοις τὸν npe 
poo Kupiaxóv τὸν ἐπίσχοπον ἐπὶ τῆς Kuwura 
πόλεως διατρίδειν, ἐπίστειλον αὐτῷ ταύτης bum 
τῆς ὑποθέσεως, xal τὸ πᾶν ἀνύειν δυνήσετει. D» 
τας, χαὶ μάλιστα τοὺς παῤῥησίαν ἔχοντα; τὰ 
Θεὸν, παραχάλει πολλῇ χεχρῆσθαι τῇ εὖχῃ, τὴ 
τῇ ἐχτενείς, ὥστε τὸ τῆς οἰκουμένης τοῦτο wé 
γιον παύσασθαι, ᾿Αφόρητα γὰρ καὶ τὴν ᾿Ασίαν ταῖν 


C 


Àa6t xaxà, ἑτέτας δὲ πόλεις xai ἔχχλησίας, "Amep ἵνα μὴ δσχῶ διενοχλεῖν, ἀφιεὶς τὸ χαϑ᾽ im 


στον λέγειν, ἐκεῖνο μόνον ἐρῷ, ὅτι εὐχῶ, πολλῶν 
ὅθεν ἐξεόημεν. 

Lil.Atque sic quidem,cum, ut diximus,duceretur 
Cucusum,quod est oppidulum solitudinis,eum ex- 
cipit Adelphius,qui erat episcopus Anabisi (46),non 
casu,sed divinaquadam visione jussus eum excipe- 
re. Sed nec hoc erat extra divinam providentiam, 
quod magnus illeexsilioillic esset condemnatus Nam 
cum post illa,ex hominibus,qui impietate et igno- 
rantia omnino laborabant,simulacra autem et arbo- 
res eL neinora per summam colebant inscitiam: qui 
autem paulo plus sapiebant,sol ab eis adorabatur : 


43 Act. xvi, 24, 45 Jon. i, 1 seqq. ἐξ Dan. i4, 


(46) Adelphium id temporis non fuisse Anabise- 
nuin, sivo Arabisinum episcopum, sed Treium, ex 


χρεία, xal δεήσεων ἐχτενῶν, ᾿Αλλὰ γὰρ izzw 


D NB. Οὕτω μὲν οὖν, ὡς ἔφημεν, εἷς τὸ ciii 
μίας πολίχνιον τὴν Κουχουσὸν ἀγόμενον, ᾿Αδελριὰ 
αὐτὸν ὑποδέχεται, ὃς ἐπίσκοπος ᾿Αραδισσοῦ ἣν, ti 
ἀθεεὶ πάντως, ἀλλ᾽ ὄψει τινὶ θειοτέρα τὴν ὑπούσῃ 
χελευσθείς, Οὐ μὴν ἀλλ᾽ οὐδὲ touto cr θείας ir 
ἣν προνοίας, τὸ τὸν μέγαν ἔχετ τὴν ὑπερορίαν xa 
κριθῆναι, Μετὰ γὰρ ἐχεῖνα δυσϑεῦςίας, val bé» 
πων ὅλως μὴ εἰδότων τὸν Κύριον, ἀλλ᾽ εἴδωλε, c 
δένδρα, xxi ἄλση (φεῦ τῆς ἀνοίας !) mposxm 
ἑλομένων. "Oso: δὲ βραχύ τι τοῦ φρονεῖν μετεῖχο 


1 seqq. 


Chrysostomo, epist. 126, probat Baron. δὲ au 


1193 VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOWI. 1194 


ὁ ἥλιος αὐτοῦς εἰς προσχύνησιν, Οὗτοι τοιγαρούν A ex iis ergo quidam (de magno enim Joanne accepe- 
(οὐδὲ γὰρ ὁ μέγας ἀνήκους αὐτοῖς οἷος ἦν, xxi οἵας τη! auditionem)cum quemdam adduxissent para- 
τῆς χάριτος ἠξιωμένος) παράλυτόν τινα xAwomern  lyticum in lecto decumbentem, rogabant ut eum 
παρενεγχόντες, θεραπεύειν ἡξίουν, Τὸν δὲ xai χρόνον curaret. [8 vero cum tempus rogasset morbi et 
ἐρωτήσαντα τῆς νόσου, xai σέδας, ἐπεὶ ἤχουε τὸν μὲν religionem, ubi audivit tempus quidem esse octo 
ὄγδοον ἔτος εἶναι͵ τὸ δὲ͵ ἤλιον, Οὐχοῦν ἰάσασθτί σε annorum, ab eo autem coli solem : Oportet ergo 
χρὴ, φάναι, ov, μιχρὸν ὑπομειδιάσαντα, εἴγε οὖ- solemtibi mederi,dixit,parum subridens,si hicest 
τος Θεύς σοί ἐστιν. ᾿Αλλὰ μηδὲ αὐτὸν δύνασθαι — Deus tuus.Sed nec ipse potest,inquit ille, absque 
μηδὲν, ἐχεῖνον εἰπεῖν, ἄνευ οὗπερ ἔχει θεοῦ. Εἴνχι Deo,quem habet. Audimus enim soli quoque esse 
γὰρ xal ἡλίῳ Θεὸν ἀχούομεν, ᾧ λατρεύει. Τί οὖν, Deum, quem colit. Quid ergo, dixit respondens 
αὖθις ὑπολαδόντα τὸν ἅγιον, οὐκ ἐχεῖνον μᾶλλον, sanclus, non illum potius Deum colitis, quem sol 
xai ἥλ'ος λατρεύειν οἶδε, τιμᾶτε Θεόν ; 'AAX ἡμεῖς quoque colit? Sed nos, inquit ille, non audemus. 
γε, φάναι, ob τολμῶμεν" μέγας γὰρ ἐχεῖνος xai eo- [lle eniin, inquit, est magnus, et qui polest solo 
δερώτατος" x&v μή τις uoc αὐτοῦ ᾧ, xil ἁμαρτίας nomine horrorem afferre,el si quis non fuerit eo 
ἰλαύθερος, ὁμοῦ τε προσέλθοι λατρεῦσαι, καὶ θείῳ dignus et liber a peccato,simul atque accessit ad 
πυρὶ καταφλέγεται, ᾿Επεὶ δὲ ταῦτα μύθους εἴπειν ὁ p adorandum, igne divino comburitur. Cum autem 
ἅγιος, xai τέχνην εἶναι τοῦ πονηροῦ πρὸς ἀπωλειαν, | Sanctus haec dixissel esse faculas et artem maligni, 
xat ὡς ὁ τοῦ ἡλίου τούτου Θεὸς, ὁρχτῶν τε xal ἀο- qui iis, qui parent, mercedem conciliat interitum : 
ράτων πάντων ἕςτὶ Θεὸς, xal οὐδένα ol τῶν mpos- οἱ Deum hujus solis, esse Deum eorum, 408 sub 
ἰόντων μισεῖ xZv ἀμαρτωλὸς ᾧ, μετάνοια δὲ αὐτὸν aspectum cadunt et que non cadunt, nec ullum ex 
εἰσέλθοι τῶν προλαδόντων, καὶ ὅτι πίστευσον μόνον, iis,qui ad eum accedunt,rejici, ctiarasi sit peceator, 
καὶ θεραπεία εὐθὺς ὄψεταί σοι μετά γε τῆς ψυχῆς, modo eum subierit poenitentia eorum,qute preces- 
καὶ τοῦ σῶματος, πιστεύειν ὁ νοσῶν εἶπε, xai μηδενὶ serunt.Solum itaque, inquit,crede: et statim cum 
μηχέτι, ἀλλ᾽ ἢ τῷ μόνῳ λατρεύειν θεῷ, Τότε τοι- ΟὈΓΔΙΪΟΠ6 corporis,sequetur etiam curatio anime, 
γχροῦν τοῖς αὐτοῦ μέλεσιν ἐπισφρχγισάμενον τὸν Cum sic dixissgel βδογοβαποία [|| lingua, dixit &gro- 
μακάριον, Κύριε, ὁ τὸν παρειμένον, εἰπεῖν, ὃν διὰ tus se credere,et se nullum alium amplius Deum 
τῆς στέγης αὐτῇ κλίνῃ sov καθῆχαν, λόγῳ μόνῳ τῷ  esseculturum.Tunc ergo beatus,cum membraejus 
σῷ ἰασάμενος, xal τοῦτον ἐπὶ δόζῃ τῇ σὴ καὶ τῇ Oobsignassel, Domine, inquit, qui paralyticum 45, 
ἐπιγνώσει, μόνς Θεὲ, τῷ νεύμχτί σου Ütpánt)sov, quem per tectum cum ipso lecto tibi demiserunt, 
Καὶ ὡς ταῦτα εἴποι, ἀναστῆναί τε εὐθὺς τὸν vo- Sulover2o curasti,hunc quoque ad gloriam tuamet 
σοῦντα χσὶ ὑγιᾶ στῆναι, μισθόν εἰληφότα τῆς εὖσε- agnitionem tuo nutu cura.Hac cumdixisset,statim 
δείας, τὴν ῥῶσιν τοῦ σώματος, ἢ μᾶλλον διὰ νόσου “ Surrexit,qui &grotabat, et stetit sanus,ut qui fru- 
σωματιχῆς, πρὸς τὴν ψυχιχὴν ὑγίειαν, ἢ καὶ ἀμφο- — ctum pielatis accepisset robur corporis: aut potius 
τέρων ὁδηγηθέντα, Τοῦτο τὸ θαῦμα πιστεῦσαι τοὺς  permurbumcorporis deductus fuissetad sanitatem 
τῆς χώρας ταότης ποιεῖ, καὶ τῷ βαπτίσματι προσ- anims, aut etiam utriusque. Hoc miraculum facit 
ἐλθεῖν ἀριθμοῦ κρείττονας. Ἑπτὰ τοίνυν ἐπισκόπους regionem cum toto ceelu credere,et innumerabiles 
σὺν ἄμα πρεσδυτέροις καὶ διαχόνοις ἰχανοῖς τῷ accedere ad baptismum.Cum ergo septem episco- 
πλήθει τῶν πιστευσάντων ἐπὶ τοότοις χειροτονήσας,  poscum presbyteris et diaconis sufficientibus mul- 
ἐπείπερ εὕροι τινὰς αὐτῶν τὴν Ἑχαλήνων φράσιν ἐπι- Litudini eorum,qui erediderant,eis ordinasset,in- 
σταμένους, τούτοις ὅσα xai γλώσσῃ χρητάμενος, τόν venisset Δυ (6) quosdam ex eis bene scire Grecum 
τε θεῖον Aa6ió xal τὴν Καινὶν ἅπασαν πρὸς τὴν serimnonem,eis tanquaim lingua usus, divinum Da- 
Ἑλλάδα γλῶτταν δι᾽ αὐιῶν μεταδάλλει, Kal mapx- vid et totum Novum Testamentum per ipsosGre- 
δίδωσι μὲν τὸν τύπον τῆς ἀναιμάατου θυσίας, ἐχδι- ce interpretalur:et formam quidem tradit incruen- 
δάσκει δὲ χαὶ τὰ τῆς Καινῆς Διχθήχης. Εἴτα χαὶ o Ü'isacrificii:docet autem ea quoque,qua sunt Novi 
κανόνας αὐτοῖς εἰσηγεῖται ψαλμῳδίας xal προσευχῶν. Testamenti. Deinde tradit etiam eis regulas psal- 
᾿Ολίγων δὲ ἡμερῶν πληθυνομένην ὁρῶν thv νεοπαγῆ modice εἰ orationum. Cum ergo paucis diebus vi- 
«χὐτὴν ᾿Εχχλησίαν, ἀλλὰ xai τῶν τοῦ Χριστοῦ kvto- D disset hanc recens struciam ecclesiam multiplica- 


λῶν οὐ μιχρὰν dv αὐτοῖς τὴν ἐπίδοσιν, ὡμολόγει τε 
τῷ Θεῷ χάριν, καὶ ἠγαλλιᾶτο τῷ πνεύματι, τοῖς 
ἀσθενέσιν αὐτῶν χεῖρας ἰχσίμους ἐπιτιθεὶς, xai 
προῖχα τὸ πάντων κάλλιστον χαριζόμενος. 


NI". Καὶ ὁ μὲν kv τούτοις v^ ὅσοι δὲ τῶν αὐτῷ xsxot- 


ri,quin eliam Chrisli preceptorum non parvum in 
eis fieriincrementum, Deo magnas agebat gratias 
et exsultabat spiritu,iis, qui ex eis erant infirmi, 
medicas manus impouens,et id quod est omnium 
pulcherrimum, gratis largiens. 

LIII. Sed ille quidem in his ; eorum autem qui 


inimicitias temere exercebant,aut eorum,qoi Deo 
et Joanni adharebant,res quomodo? Quicunque ei 
communicaverant episcopi,ut semel dicam,et sa- 
cerdotes,qui propter pro Christo zelum odio habe- 


“-κωνηχότων ἧσαν ἐπίσχοποί τε xal ἱερεῖς ἁπλῶς, ol διὰ 
—móv ὑπὲρ Χριστοῦ ζῆλον ἐαχλησίαν ἐμίσησαν πονηρευο- 
διλένων, τούτους δὴ πάντας δημεύσεις, ἑξορίαι, θάνατοι 
Ὡ ᾶκαὶ χολάσεις ποιχίλαι διεμερίζοντο. Kal γὰρ ἔδει κἀν- 


δα Luc, v, 18. 


PATROL, Ga. CXIV. 38 


1195 


MENSIS JANUARIUS. 


1196 


bant ecclesiam malignantium, ii omnes bonorum 4 ταῦθχ τοῦ καλοῦ ποιμένος xztà th» τοῦ πρώτου μί- 


publicationes,relegationes,mortes,et varia supjli- 
cia subierunt(A7).Etenim oportebat hic quoque,cum 
bonus pastor ad imitationem primi venissel in ma- 
nus impiorum, dispergi quidem oves,eas autem es- 
se quoque cum magistro molestorum participes40, 
Licebat ergo videre alios quidem implere,que prope 
erant,custodias: alios autem condemnari, habitare 
terras et insulas procul sitas ; mullis et gravibus 
tormentis prius confectos. Que autem fiebant in 
itinere, ea erant alia quaedam tragedia el plane 
Ilias malorum.Nam cum nacli essent s:evos et im- 
probos eos, qui ducebant, eis rihil omnino parce- 
batur,neque in eos ulla ostendebatur clementia et 
benignitas: nec cum eis ita agebatur,tanquam fuis. 
senthominescommissi hominibus,sed tanquam fe- 
ris potius autdeemonibus immanibus et homicidis, 
et ideo ducebantur acerbe et immisericorditer:alii 
quidem sic vexatiin itinere,alii autem nudiset non 
stratis. mulis injectis, non secus quam si essent 
onera inanima. Sed quis insignem eorum dixerit 
insolentiam? Quis probra, ludificationem,subsan- 
nalionem,irrisionem,ques plagis et flagris animam 
tangunt vehementius,et efficiunt,ut mors acerba sit 
magis optanda iis qui patiuntur? Ut autem illorum 
dedecus haberent pro deliciis, non in domos ora- 
tionum,non in aliqua alia habitacula in diversoriis 
eos introducebant: sed in fornicibus et prostibu- 
lis eos exsecrandi et scelerati includebant Hzc au- 
lem omnia,parva ducebant viri egregii, et male- 
bant quidlibet potius pati, quam ab Joannis parle 
et communione (hoc enim erat eis gravissimum) 
excidere Quicunque vero potuerunt effugere manus 
persecutorum, ipsi quoque nihilo serius fuerunt 


ἢ οἱ δὲ You vote 


μῆσιν ὑπὸ χερσὶ ταῖς τῶν ἀνόμων γενομένου δι:- 
σκορπισθῆναι μὲν τὰ πρόδατα, χοινωνῆται δὲ αὐτοὺς 
xai τῷ διδασχόλῳ τῶν θλίψεων. "Hv οὖν ὁρᾷν τοὺς 
μὲν τὰς ἐγγύς που φυλαχὰς πληροῦντας, τοὺς Ói τὰς 
μαγρὰν ἠπείρους xai νήσους οἰχεῖν χαταχρισοιλένους, 
πολλαῖς πρότερον καὶ χαλεπαῖς ταῖς βαφδάνοις χατερ- 
γασθέντας, Τὰ δὲ xavà τὴν 000v, ἄλλη τις τραγωβία χαὶ 
δαχρύων ὑπόθεσις, Ὡμῶν γὰρ τυχόντες καὶ πονηρῶν 
τῶν ἀγόντων, οὐδεμιᾶς ἠξιοῦντο προνοίας, ἢ φειδοῦς, 
ἢ σπλάγχνων τῶν φυσιχῶν xxb γρηστότητος, οὐδὲ 
ὡς ἀνθρώποι ἀνθρώποις πιστευθέντες 22v, ἀλλ᾽ ὡς 
θηρίοις μᾶλλον, ἢ ἀγρίοις δαίμοσι καὶ ἀνθρωποχτό- 
νοις, Καὶ διὰ τοῦτο πιχρῶς ἤγοντο χαὶ ἀσπλάγνως, 
ol μὲν οὕτω περὶ τὴν ὁδοιπορίαν χατατεινόμενοι͵ 
xai ἀστρώτοις ταῖς ἡμιόνοις, ὥς τιν 
τῶν ἀψύχων φορτίων ἐπιῤῥιπτούμενοι, ᾿Αλλὰ τὴν 
ὑπερδολὴν τῆς ὑπεροψίας, ἀλλὰ τὰ ὀνείδη, τὴν 
χλεύην, τὸν βαρὺν μυχτῆρα, τοὺς γέλωτας. ἃ πληγῶν 
xit μαστίγων πολλῷ δριμύτερον ἅπτονται τῆς {υ- 
χῆς, καὶ τὸν πιχρὸν θάνατον εὐκτὸν ποιοῦσι τοῖς 
πάσγουσιν ; Ἵνα δὲ καὶ τρυφὴν ἰδίαν ποιῶνται τὶν 
ἐχείνων αἰσχύνην, οὐκ εἰς οἴκοις προσευχῶν cA 
εἷς ἕτερόν τι τῶν οἰκημάτων εἰσ ἦγον αὐτοὺς ἐν ττῖς 
χαταλύσεσιν,͵ ἀλλὰ χαμχιτυπείοις οἱ βδελυροΐ τε καὶ 
ἐμπαθεῖς ἐνέχλειον, Α πάντα μικρὰ μᾶλλον ἐνόυ:- 
ζον ol γεννάδαι, καὶ τοῦ τυχόντος ὑπενενχεῖν, ἢ τῆς 
᾿Ιωάννου μερίδος «al χοινωνίας ἔξω πεσεῖν. Ὅσοι 
δὲ τὰς τῶν διωχτῶν χεῖρας διαψυγεῖν ἠδυνήϑησεν, 
καὶ οὗτοι οὐδὲν ἧττον αὐτοὶ ἑχυτῶν κολασταὶ γεγό- 
vast, τὴν ἐρημίαν xai τὰς ἀοίχους, καὶ τινας ἀδΖτους 
ἐσχατιὰς ἑχυτῶν καταψηφισάμενοι, μετὰ θηρίων 
olxstv μᾶλλον ἡ ἀνθρώποις συζῆν ἑλόμηνοι, πολλῷ 


τῶν θτιοίων ἀγριωτέροις. 


sibi ipsis lortores, ut qui 88 solutudine ex etremis quibusdam finibus condemnarint, ut qui magis 
elegerint habitare cum feris, quam vivere cum hominibus, feris longe agrestioribus. 


LIV. Non multi dies pr:terierunt, et Arsacii 
fidei (48) committitur,qui ordinatur (49)patriarcha 
Constantinopolitanus: proh dolor! quis post quem? 
Qualem virum qualis annosus.et ita dicam,truncus 
excipit, facilitate eorum qui rerum potiebantur ? 
Vir qui vixerat plus quam octoginta annos,loculo 
magis aptus quam throno: de'irus et etnot:» mentis 
in dicendo quidem minime facundus : ad aliquid 


NA'. Ob πολλαὶ διῆλθον, ἡμέραι, xal πιστεύεται 
τὴν ᾿Εκχλησίαν "Apsaxtoc, χαὶ πατριάρχης τῆς Κων- 
στοντίνου “(ειροτονεῖται, Φεῦ 1 μετὰ τίνα τίς ! οἷον 
» [i * * 4 - 
ἄνδρα, οἷον, φάναι, γεράνδρυον χατὰ πολλὴν τῶν 
χρατούντω, τυφλότητα διαδέχεται  Ανθρωπος ὑτξὲρ 
τὰ ὀγδοήχοντα βεδιωχὼς ἔτη, οορῷ μᾶλλον ἐπιτή- 
δειος, f, θρόνμ, ὑπόληρός τις χαὶ τὸ φρονεῖ Gum 
σεισμένος, εἰπεῖν μὲν ἁμουσότασος, ἐννοῆσχι δὲ τι 


aulem,quod oporteal,excogitandum ineptissimus: Ὁ τῶν δέοντων ἠλιθιώτατος, πρᾶξαι δὲ ῥᾳθυμότατος, 


ad agendum vero ignavissimus,inanimis non mul- 
lum dissimilis,lecto dignus etangulo. Qui cum ex 
se esset inutilis, deinde etiam ex alia parte accepis- 
sel adversariam populi in Joannem benevolentiam, 
erat plane omnibus invisus et contemptus, Cum ita- 
que qualuordecim menses vixissel in sede, pre 
ipsa quidem naturz hebetudine ignaviaque et qua- 
si torpore, non minus, quam $i naturalis finis ei 
evenisset, premortuus, neque ullum, ut ita dixe- 
rim, vivi opus interim effecisset, excessit. 


46 Zachar. xni, 7. 


(47) Vide Baron. ad ann. 404. 
(48) Videtur deesse, sedes. 


Bpzyo τῶν ἀψύχων ἀπεοιχώς, κλίνης χαὶ γωνία: 
ἄξιος, Ὃς ἔχων παρ᾽ ἑαυτοῦ τὸ ἀδόχιμον, ilu: 
προσλαδὼν καὶ τὸ πρὸς ᾿Ιωάννην τοῦ λαοῦ οἴλτρον 
ἑτέρωθεν αὐτῷ προσιστάμενον͵ ἀποστοργος πᾶϑιν 
ἦν, xxi ἀπόῤῥητος. Τέσσαρας οὖν πρὸς τοῖς δέκ τῷ 
θρόνῳ μῆνας ἐπιδιοὺς, καὶ τῳ μαχρῷ χρόνῳ νωχελεῖ 
τε «αἱ ἐπικώφῳ τῆς φύσεως xa otov χατεψυγμένῳ 
μηδὲν ἧττον τοῦ φυσικοῦ τέλους προτεθνηχὰς, 
xxi ἔργον, ὡς ἂν εἴποι τις, ζῶντος οὐδ᾽ ὁτιοῦν ἐν 
τῷ μέσῳ διαπραξάμενος, ἀπιὼν ᾧχετο, 


(49) Vide Niceph. 1. xim, c. 28, 36. 
c. 17, Soz. ]. vij, c. 23 ; .ada 


1197 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1198 


NE'. Μετὰ δὲ τοῦτον ἀνὴρ kx πρεσδυτερων àva- A — LV.Post eum autem (58),viro cuidam educto ex 


χθεὶς, ᾿Αττιχὸς ὄνομα, τοὺς τῆς ᾿Εκαλησίας otaxac 
ἐγχειρίζεται, καθ᾿ ὃν χρόνον ἀδείας οἱ kv ᾿Εφέσῳ 
λαδόμενοι, πάντα χινεῖν xal μεταδάλλειν κατὰ τὸ 
γχυτοῖς δοχοῦν ἔσπευδον, τοὺς xzÀc« μὲν, xai ὡς 
Θεῷ φίλον, τῶν θρόνων ἐπειλημμένους ἐξωθούμενοι, 
μιαροὺς δέ τινας καὶ βεδήλους ἐπὶ χαταστροφῇ 
φυχῶν καταλέγοντες, οὐδεμιᾶς ἐρεύνης, ἢ βασάνου 
τὴν χειροτονίαν προλαμθδανούτης᾽ ἀλλ᾽ οὕτως, ὡς 
tixatov πρᾶγμα xal τὸ τυχὸν, τοῦ βουλτθέντος, fi 
δεδωχότος, τῶν θρόνων, φεῦ ! γινόμένων' ὅτε xai 
ο δικαίως ὑπὸ τῆς μακαρίας ἐχείνης ψυχῆς καὶ 
γὙλώττης τῶν ᾿Εκχλησιῶν ἐχδλτιθέντες, προσελθόντες 
τοῖς χαταφρονηταῖς τούτοις χρημάτων αὐτὰς ἐξ- 
ὠνοῦντο᾽ οἵγε xai Ῥρακλείδην τὸν ὑπ᾽ ἐχείνου χαὶ 
ἑδδομήχοντα ἐπισχόπων ἀξίως τὸν τῆς ᾿Εφέσου 
πιστευθέντα θρόνον, τεττάρων ἐτῶν ἐγχλεισάμενοι, 
καὶ τῆς ᾿Εχχλησίας ἐξώσαντες, τὸν τοῦ τοιδούνου 
Βίκτορος εὐνοῦχον τῷ θρόνῳ τοῦ παρθένου χαχῶς 
(ὦ δίκη, καὶ ἀνοχὴ Θεοῦ 1) κακῶς καὶ ἀναξίως ἐγκαθ- 
ιστῶσιν, οὐχ ἡμιμόχθηρον ὄντα, οὐδ᾽ ἀνεκτῶς βδελυ- 
ρὸν, ἀλλὰ προφανῶς κίναιδον καὶ γχατάπνυστον, Τὴν 
δὲ Πορφυρίου τόλμαν, χαὶ τὴν πολλὴν ἐχείνην τοῦ 
πράγματος ἰταμότητα τίς ἂν ἑχών γε ἀνάσχοιτο 
σιωπᾷν ; Γεραιὸς μὲν οὔτος, χαὶ τὴν μοχθηρίαν ἡλι- 
κιῶτιν ἀχριδῶς ἔχων, οὐδὲν δὲ ὑτιὸ τοῦ μακροῦ χρό- 
νοῦ πρὸς τὴν ἀκολασίαν ὠφεληθεὶς, ἀλλὰ φιλονειχή- 
σας χαὶ φύσεως ὠφθῆνχι χρείττων ἐν τοῖς αἰσχίστοις" 
᾿Επεὶ οὖν τὸν μέγαν ἤδη͵ Φλχδιανὸν ὃ τῶν ἐν οὐρανοῖς 


presbyteris, nomine Attico, traditur clavus Eccle- 
sie. Quo quidem tempore Ephesini, cum nullo eoer- 
cente metu licentiam arripuissent,omnia movere et 
transmutare, sicut eis videbatur, stadebant:eos qui- 
dem, qui recte et ut Deo placebat, in sedibus erant 
collocati, expellentes : quosdam autem seeleratos et 
profanos ad animarum exitium collocantes,cum or- 
dinationem nulla perscrutatio precessissel aut 
examinatio:sed perinde ac si essel res leviset faci- 
cilis,qui voluerat aut potius qui dederat, ad sedem 
perveniebat Quo tempore qui ab illa quoque beata 
anima juste ejecti fuerant ab ecclesiis, rursus non 
difüciliter fuerunt introducti:sed hoscontemptores 
apte aggred'entes,ess emerunt peeuniis.Qui quidem 
g Heraclidem quoque, cui ab illo et septuaginta scili- 
cet episcopis, digne commissus fuerat thronus Epbe- 
si,cum inclusissent et ab ecclesia exzpulissent,tribuni 
Victoris eunuchum in sede virginis, male (o justitia 
ei Dei patientia!) male et indigne collocant,cum non 
esset semimalus nec tolerabiliter improbus, sed 
aperte cinsdus et exsecrandus. Porphyrii (54) au- 
tem audaciam et insignem illam rei impudentiam. 
quis libens silentio preterierit? Is senex, et in im- 
probitate,ut qui in ea ineunte zelale esset eductus, 
accurate v«rsatus: preter temporis autem longitu- 
dinem nihil remisisset de intemperantia, sed con- 
tendisset vel natura videri superior in rebus turpis- 
simis, postquam magnum jam Flavianum eorum, 


ἑορταζόντων εἶχε χορὸς, ἔρωτα σχὼν τῆς ᾿Αντιοχέων | qui incolis festum agunt, tenebat chorus, captus 
πυραννήσειν ᾿Εχχλησίας͵ ἐπιτηδείου χαιροῦ λαδόπενος, ., desiderio in ecclesia Antiochena exercendi tyran- 
tv ᾧ πᾶσα ἡ πόλις εἰς τὰ xazà Δάφνην ἐξεληλύθασι " nidem, cum observassel tempus, in quo universa 
θέατρα κατά τι παλαιὸν ἔθος εἰσέτι γινόμενα, 'Avxio- — civilas exierat, ut est mos ei antiquus, ad specta- 
χὸν τε xal Σεδηριανὸν ἔχων, πρὸς δὲ καὶ ᾿Αχάκιον cula, quae fiunt in Daphne, Antiochum habens et 
τοὺς τῆς ἀληθείας ἐχθροὺς συναιρομένους αὐτῷ τῆς  Severianum et Ácacium, qui erant aperte inimici 
ἐπιθυμίας, ἐπιπηδᾷ τῷ θρόνῳ͵ καθάπερ χλέπτης Veritatis, opem ferentes ejus cupidilali (est enim 
καὶ οὐ ποιμὴν ὧν, xal ὑπὸ τῶν μιχρῶ, τούτων  Similesimili amicum), invadit sedem, ut qui esset 
χειροτονεῖται τοσαύτην εἰσενεγχόντων τῷ πράγματι — fur et non pastor,et ab his exsecrandisordinatur:qui 
τὴν σκουξὴν͵ ὡς μηδὲ τὰ νενομισμένα συντελεσθῆναι — el rei tantam adbibueruntceleritatem,ut nec quie de 
διὰ τὸ τάχος, ᾿Αλλ᾽ οὗτοι μὲν οἱ τελεσιουργοὶ τῶν ἐν more quidem sclent fleri, locum repererínt. Sed isti 
σκότει πεπραγμένων, f, ποδών εἶχον, εὐθὺς ἔφευγον, quidem consecratores, συ πὶ hec facta essent in tene- 
ἄστροις ἑπισημαινόμενοι τὴν ὑδὸν, xal ὄρεσιν ἀδά- — bris,se statim in pedcs conjicic ntes, fuga sibi consu- 
τοις ἑαυτοὺς ἐπιτρέψαντες, Ἢ δὲ πόλις ὡς ἤδη τοῦ luerunt, astris viam notantes, et monübus inviis «e 
τολμηθέντος ἔσθετο, πανδημεὶ πάντες συνελθόντες, | committentes. Civitas autem cum quod jam factum 
φρύγανά τε xai πῦρ μετὰ χεῖρας ἔχοντες, οὐδὲν — fuerat sensisset, publico omnes convenien:es, sar- 
ἧττον xal αὐτοὶ ζήλῳ τὴν ψυχὴν ἡμμένοι, τοῦ  mentaque el ignem tenentes in manibus,ipsi 400 - 
Πορφυρίου κατέτρεχον (xxl γὰρ ἔδεισαν, οἷος τὸν " que zelo non minus inflammati,irruperunt ad Por- 


βίον ἐχεῖνος ἀνάγωγος fv), αὐτῷ δώμχτι τῆς ἐπισχο- 
πῆς ἐχπρήσειν χὑτὸν βουλόμενοι, Ὁ δὲ τὸ πρὸς αὐτὸν 
αἰσθόμενος μῖσος, χρήμασι τὸν στρατοπεδάρχην 
διαφθείρας, ἀναπείθει τῷ ὑπὲρ εὐσεδείας τῶν πι- 
στῶν ζήλῳ δαιμόνιον ἀνθοκλίσαι θυμόν Καὶ παρα- 
χρῆμα στράτευμλ συνηθροίζετο κατ᾿ αὐτῶν πονηρὸν 
καὶ ἀτίθασσον. Εἴτα xai διωγμὸς τις μέγας χατὰ 
τῶν ᾿Εχυλησιῶν ἠρεθίζετο, καὶ βασιλικὰ ϑιατάγματα 
καὶ θεσπίσματα ὑποδολάϊς ᾿Αττιχοῦ (καὶ γὰρ οὐδὲ 

(50) Vide Nieeph. ]. ΧΙ, c. 49 ; Socr. ]l. ΥἹ, c. 


18, 1]. vn, c. 2; Soz. l. vin. 6. 57: l. vi, 6. 2; 
Baron. ad «nnum 406. 


phyrium (sciebat enim qualis esset ejus vita, quam 
insolens et quam exsecranda),cum ipsa domo epis- 
copatus eum volentes comburere. [s autem cum 
sensisset conceptum ín se odium,duci exeroeitus cor- 
rupto pecuniis, persuadet adversus zelum fidelium 
pro pietate iram armare dsemoniacam : statimque 
fuit congregatus in eos exercitüs ssvus elimmanis, 
οἱ quim ne facile quidem potuissent aggredi, qui 
aciem instruxissent. Deinde excitata est. magna 


(51) Quis autem, et qualis fuerit, et 2 quibus or- 
dinatus, vide Baron. tom. V, ad sanum 


1199 


MENSIS JANUARIUS. 


1 200 


persecutio adversus Ecclesias,el imperatoria edicla A αὐτῷ κοινωνεῖν τις τῶν εὐσεδούντω" loo) ἀνὰ τὰς 


et decreta, suggestione Attici (nullus enim pius ei 
volebat communicare)proponebantur per civitates, 
qua dicebant : Si quis episcopus Theophilo nolit 
communicare, Atticoque et Porphyrio, cjiciatur ex 
eeclesia,et privetur bonis;ex laicis autem,qui ma- 
gistratus quidem gerunt,ab honore excidant; mili- 
libus vero auferantur cirgula ; communis autem 
multitudo et quz est occupata in artibus, auro 
mulctata,damnetur exsilio (52).Hgc faciebant multos 
vel invitos communicare,a quibus judicabatur quid 
magnum οἱ minime tolerabile,excedere a pecuniis, 
et privari gloria. Mulii autem cum voluntarium 
elegissent exsilium, elegerunt potius solitudinem 
et monachorum tuguria habitare, quam civitatem. 


πόλεις ἐτίθεντο, Εἴ τις τῶν ἐπισκόπων, λεύοντα͵ 
. 4 - 4 
Θεοφίλῳ μὴ, πείθοιτο χοινωνεῖν Αττιχῷ τε xax: Πυρ- 
φυρίῳ, ἐκδεόλίσθω τῆς ᾿Εχχλησίας, καὶ τῶν ὄντων 
4 - "m - ^ b] M » 
ἀποστερείθθω. Τῶν λαϊχὼν δὲ οἱ μὲν ἐν “ἕλει, τῆς 
τιμῆς ἐχπιπτέτωσαν᾽ οἱ στρατευόμενο! Ci, τὰς χὺ- 
τῶν ἀφαιρείσθωσον ζώνας" τὸ δὲ χοινὸν πάτιθος xai 
περὶ τὰς τέχνας 47/0Xnpévov, ἱκανῷ μουπίυ προσ- 
τιμηθέντες, τὴν ὑπερορίχ» χαταχρινέσθωταν, Ταῦτα 
πολλοὺς ἐποίει xxi xal ἄχουτὰς χοινωνεῖν, ὅστοις uivi 
τι xal ἤχιστα φορητὸν τὸ γρημάτων ἐκπεσεῖν xai 
! , PA ^* n 1 1 & ors! 4 
δόξης ἐχρίνετο, Πολλοὶ δὲ zi τὴν ἑκούσιον φυγὴν 
ἑλόμενγι, τὴν ἐρημίαν χιὶ τὰς τῶν ἀσχήτων χαλύλας 
εἵλοντο μᾶλλον͵ ἢ τὴν πόλιν οἰχετν, Εἰσὶ ὁξ οἵ καὶ 
μεγέθει ψυγῆς τὸ πάντα χίνδυνον ὑποστηγνχι μετριώ- 


Sunt etiam qui ex animi magnitudine omne peri- g τερον ἐλογίσαντο, ἢ ἀπᾷδόν τι καὶ ἀνάξιαν εὐσιδωὺς 


culum subire satius esse duxerunt, quam facere 
aliquid, quod discreparet et esset indignum pio 
ac religioso vitz» genere. — 

LVI. Hzc cuim ita se haberent,nonnulli episcopi 
et clerici,qui stabant a partibus Joannis,pro Joan- 
ne et qua male se habebat Ecclesia, zelo instincti 
(quomodo enim non oportebat eos,qui vel medio- 
criter Dei metum in utero concipiebant et parlurie- 
bant?) ad veterem Romam veniunt:el cum ipsi im- 
peratori Honorio et Innocentio papa in conspec- 
lum venissent,et illam gravem explicassent trage- 
diam,quinetiam tres reddidissent epistolas,quarum 
una quidem erat egregie illius anime et lingua, 
aperte omnia singulatim persequens, altera autem 
communis cleri Constantinopolitani, terlia vero 
erat quadraginta episcoporum,qui cum Joanne com- 
municabant: quas quidem cum communiter tradi- 


αἱ τοῦ “κλήρου νῆς 


ἐπιδείξασθαι πολιτείας. 


NS'. Τούτων οὕτως ἐχόντων, τῶ, ἐπισχόπων ἔνιοι 
᾿Ιωάννου μερίδος ὑπάριγοντες, 
ὑπὲρ ᾿Ιωάννου τε χαὶ τῆς ἀθλίως ἑουσὴς ᾽Ἔχχλη τας 
ζηλώσαντες, τὴν πρεσδυτέρον χαυχλαμόδάνουξι "Po- 
pna αὐτῷ τε βασιλεῖ ᾿Ονωρίψ xai ᾿Ιννοχεντίῳ τῷ 
πάπᾳ προπελθέντες, χαὶ τὴν “αλεπὴν ἐκείνην Otis 
φήσαντες τραγῳδίαν, πρὸς Oi xai τρεῖς ἀνχδόντες 
ἐπιστολὰς, ὧν ἡ μὲν καὶ ψυχῆς xal γλώττης ivy. 
χανε τῆς καλῆς σαφῶς πάντα χατὰ μέρος ὀιεξιούσης, 
ἣ δὲ xot τοὺ χατὰ τὴν Κονσταντίνου πόλιν χλή- 
δου, h c& λοιπὴ τῶν τεσσαράχοντα ἐπισχόπων ἦν, 
τῶν Ἰωάννου χοινωνιχῶν. Ας χαὶ κοινῶς iyyt- 
plexvee c οὕτω περιπαθῶς διέθηκαν, — xal τοτυῦτον 
ζήλου ταῖς αὐτῶν ἔνηχαν Ψυχαῖς, ὡς agis 


dissent,effecerunt,ut qui eas acceperant,tantopere εὐθὺς ᾿Αρχαδίῳ τῷ βασιλεῖ πληκτικῶς γράψαι, τὸς 
perturbarentur,et eorum animistantum zelum im- λὺν αὐτοῦ ὕπνον χαναγινώσχοντας ἕν τοῖς πραττο- 
miserunt; ut ambo statim scriberint ad imperato- μένοις, Καὶ ὅτι μὴ χαλῶς, μηδὲ δικαίως, ἀλλὰ χὰ 
rem Arcadium, profundi somni eum arguentes in Àzv καχὺς καὶ ἀθέσμως ἡ δευτέρα τετόλμηται xiii 
iis, qua ab ipso gerebantur, el quod non honeste  '(wzvvot ὑπερορίχ' καὶ δεῖν πάντως, εἴπερ ρα λύ- 
nec juste, sed plane nefarie fuit decretum Joannis γος τις αὐτῷ τοῦ χαλοῦ χαὶ τῆς τῶν ᾿Εχχλησιῶν tip. 
secundum exsilium,et quod oportet omnino, si est νης, τὸν maxpiapy nv μὲν αὖθις ἀποδοθῆναι τῇ "Exxon 
ei aliqua honesti ratio et pacis Ecclesiarum,patriar- σίᾳ, σύνοδον δὲ τῶν ἐπισχόπων ἕν OtscaAovixr, 13 
chara quidem rursus restitui Ecclesim,elepiscopo- μέσον κειμένῃ, τῶν ἐξ ᾿Ανχτολῶν τε xai Ῥώμης 
rum synodum fieri Thessalonica, utquasila sit in ἐλευσομένων γενέσθαι" xa: Θεοριλον, 
inedio eorum, qui ab Oriente veniunt et ab urbe αἰτιώτατον (eovéra τῶν Ev τῇ ὑπερῆρ: 3 ταύτῃ zt- 
Roma: adesse aulem etiam Theophilum, ut qui fue- πονηρευμξένων, χαὶ οὕτως ἀπαθεῖ χαὶ (X213 xp:zt: 
ril praecipua causa eorum, qua? improbe facta sunl «x χατὰ τὸν ᾿Ιωάννην ὀρθοτομηθῆναι, Διὰ ταῦτι 
in hac relegatione: et sic causam Joannis ab animi D γὰρ, ἔγησαν, καὶ τῶν ἐξ ᾿Ιταλίας ἐπισχόπους τινὰς 
perturbatione alieno et justo judicio decidere.Pro. εἰθεῖ συνειδότι στοιγοῦντας, xal ὄιχαι οτύνης 0j 
pterea enim, aiebant, aliquot Italic episcopos, qui ἥκχιστα μεταποιουμένους, ἐπ᾿ αὐτὸ τοῦτο ἐχπέμνει 
recia incedunt conscientia, οἱ sunt acres justitia διέγνωμεν, Τὰ γοῦν τοιαῦτα γράμματα μὲτὰ xi 
defensores, propter hoc ipsum emitterestatuimus. ὑπομνημάτων, ἃ διὰ tavvnvi τὴν αἰτίχν παρὰ τῆς 
Cum has itaquelilleras cum actis,que propter hanc συνόδου τῶν Ἰταλῶν γεγόνασιν ἐπισχόπων, οἱ περὶ 
causam facts διιηἰ a synodo episcoporum ltalorum, τὸν ἄγιον Αἰμίλιον ἐπίσκοπον ὄντα Βενεδενδοῦ K»- 
sancius accepissel Asmilius (erat autem is episco- θήγιόν τε xal Γαυδέντιου σὺν Οὐαλεντίῳ καὶ Βονι- 
pus Beneventi) Cythegiusque et Gaudentius cum φατίῳ τοῖς πρεσκχυτέροις παραλαδόντες, ὁδοῦ εἰς 
Valentino et Bonifacio presbyteris, Roma inierunt χοντο τῆς ἀπὸ Ῥώμης πρὸς τὸ Βυζάντιον, ἅμα Kv 
ter versus Bysantium, sequente Quiriaco et Deme- ριαχῷ καὶ Δημητρίῳ, Παλλαδίῳ τε καὶ Εὐλυσίψ τοῖς 


($2) L. vi, De his qui pro relig. contend. Cod, Theod. 


πορεῖναι δὲ 





1201 


Ἰωάννου κοινωνιχοῖς ἐπισχόποιῖς,. — O5tot 
προτοῦ ἔτυχον κατελθόντες, χαὶ φιλαλήθως 
'Ρωμχίων ἀκοχῖς ὑπαγορεύσαντες ἅπαντα. 


ταῖς τῶν 


NZ', ὡς δὲ ἥδη πχρέπλεον τὴν Ελλάδα, συνελή- 
φϑητσαν ὑπό του τῶν γιλιάσχων, χομιδῇ τὴν γνώμην 
[] P" - ^ P JN 4 
διεφθχομένου. Ὃς τινι τῶν ὑπ’ αὐτῷ παρχϑοὺς, οὐ 
συνεχώρει Θεσσαλονίχην ἰδεῖν, ἐχεῖ πρότερον προ- 
σχεῖν βουλομένοις, ᾿Ανυτίῳ τε τῷ ἐπισχόπῳ παρὰ 
- , , , A] * Àà 
τοῦ miri γράμματα ἐγχειρίσαι. Πλὴν ἀλλὰ καὶ 
τοῦτο Opüux ἣν ααἱ τέχνη τῆς πονηροτέτης γυνχι- 
- 93^ Pe e & - a - , Ào 
γῶν E)559$a4. Αὐτῇ γὰρ μαθοῦσα τὴν τῶν Ιτζλων 
ἐπισχόπων ἀποττολὴν, χαὶ οὗ γάριν μέλλουσι τὴν 
Κωνυταντίνου χατχλχδεῖν, ἔφθανε τεγνωμένη ταῦτα, 
καὶ τῇ γνώμτ τῶν ἀποστειλάντων αὐτοὺς ἀντιαρού- 
οὐσα, Εἰς δύο τοιγαροῦν πλοῖχ ποὺς τοῦ παρχλα- 
δόντος διαιρεθέντες, δεκάτην ἡμέραν εἴς τι χωρίον 
βραχὺ τῆς πόλεως ἀπέχον ἐγγὺς που τῶν Βίκτορος 
πρυποομίζονται προχπτείων, Εἶτα ἐχεῖθεν ΜΝ χρῖνός 
τις Üvoux πχρχαλαδὼν αὐτοὺς, εἰς τοῦτο παρὰ τῆς 
βασιλίδος ἀπεσταλμένος, χαὶ ἀνὰ πόδα πάλι, ἀγα- 
τῶν τῷ φρουρίῳ τῆς Θράκης, ὃ ᾿Αθύρχας χαλεῖται, 
βιχίᾳ χαὶ γνώμῃ καὶ tipo χαταχλείει. Χωρὶς τοίνον 
οἱ '"Pexixtot, xal οἱ vto! τὸυ ἐπίσχοπον Κυριχκὸν 
ἐςχλεισθέντε:, ἠχίζοντο πιχρῶς, ἡτάζοντο στιδαριῦς, 
αὐτίχις περιεδάλλοντο θλίψεσι τὰς ἐπιστολὰς ἂπαι- 
τούχενοι, ὡς δὲ μὴ δώσειν ἔλεγον, εἰ μὴ βασιλέα 
ἡεάσαιντο, πρίσθεις ὄντες, πρῶτα μὲν ἑνὸς τῶν πα- 
Φ ^. . wv 

ποικίων ἀποτιχλέντος, ἔπειτα ὁὲ val τινων ἄλλων 
χαὶ τὰς ἐπιστολὰς εἰσποχττομένων, τέλος 


ἐπιῷ χνῶν, 


* , b] , [i 
Οὐχλέσιος τς ὄνομ, Καππαδόκης τὸ γένος, θηριώ- c 


?n€ τὸν τρόπον, ἐξ ἱτχυωτάτου χαὶ βιαίου πράγμά- 
τος ὄνομα ἑχυτῷ περιθεῖνχι βουλόμενος, ἑνὸς τῶν 
ἐπισχήφων, παρ᾽ ᾧ τὰ τοῦ βασιλέως καὶ τῶν ἄλλων 
Ὑράμαχτα ἣν, τὸν ἀντιχειρα διχχλάχας, αὐτά τε 
ἀφαιρεῖται, χαὶ πυχτίχ xai ἱερὰ σχεύη, xxi ὅσα πρὸς 
ὄνησιν αὐτοῖς τῶν ἐπιτηδείων ἀργύρια ἢ, " ἐκ πο- 
νηρᾶς xxi τοῦτο τῆς ἐπινοίας γεγενημένον, ἵνχ τῶν 
εἰς τὴν χρείαν ἐξαπορηύμενοι, xai πρᾶξαι τι τῶν 
παρὰ γνώμην ἀναγχασθετεν. Εἰς ὃξ τὴν ὑστεραίαν, 
ἄδτιλην εἴτε τῶν τῆς βασιλίδος, εἴτε δὲ xal τῶν τοῦ 
᾿Αττιχοῦ τινες ἀφιχόμενοι ἠξίουν, τρισχιλίους λα- 
δόντας γρυτους, ᾽Αττικ μὲν χοινωνῆσαι, τῆς ᾿Ιωάν- 
νοῦ δὲ ἀμελῆται δίχης, Τοὺς δὲ μὴ ἀνεχομέξνους 
(ἐπεὶ χαὶ ἔτυχε θειότερόν τι συμπεσόν " διακόνῳ 
ΥὯρ τινι Αἰμιλίου, Πχύλῳ τοὔνομα, πράῳ xai σω- 
φρονι ὄντι, Παῦλον τὸν θεῖον ὄναρ ὀφθέντα, Βλέπετε, 
φάναι, πῶς περιπατεῖτε * αἱ ἡμέραι γὰρ πονηραί’ 
τὴν διὰ δώρων xai χολακείας σπουδαζομένην ἀπά- 
τὴν ὑπανιττόμενον), μὴ ἀνεχομένους τοίνυν, ἀλλὰ 
τοῦτο μόνον τὴν πρὸς τοὺς ἀπεσταλχότας ὑποστρο- 
φὴν αἰτουμένους, Οὐχλέριος οὗτος (οὔ τὸ ἐχμανὲς xal 
βίχιον ἀυδρατάθημα ὃ ἀντίχειρ) οὐ θρχατὺς ἣν τοῦτο 
μόνον καὶ ἀπηνέστατος͵ ἀλλὰ καὶ δεινότατος καχουρ- 
γῆσαι, Δῆλον δὲ " πλοίῳ γὰρ σαθροτάτιυ πιστεύϑας 


(53) Hic convincuniur erroris,qui Eudoxiam anno 
404 morte sublatam,uti Prosper, Marcellin., Zonaras 
et Cxdrenus dicunt,cum hic auctor et Greci omnes 
qui Vitam sancti Chrysostomi descripserunt, ad- 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 
γὰρ καὶ Α trio simul cum Palladio et Eutysto episcopis, qui 


1202 


cum Joanne communicabant. Ii enim prius des- 
cenderant, οἱ Romanorum auribus omnia aperte 
exposuerant. 

LVII.Cum autem jam in Graeciam navigassent, 
comprehensi fuerunt a quodam tribuno militum, 
mente valde corrupto et depravato. Qui cum eos 
cuidam ex suis tradidisset, non concessit ut vide- 
rent Thessalonicam, cum vellent illuc prius pro- 
ficisci, et Anysio episcopo tradere missas a papa 
litteras. Ca terum hic quoque erat inventum et arti- 
ficium mulierum omnium sceleratissima Eudoxis. 
Nam cum ipsa accepisset fuisse missos episcopos 
Italos,et quanam de causa venirent,hec prius est 
machinata,et obstititinenti eorum,qui miserant. In 


p duas itaque naves divisi ab eo, qui acceperat, deci- 


mo die appelluntin quemdam locum, non multum 
distantem ἃ civitate, qui erat prope suburbana 
Victoris. Deinde cum illinc quidam alius, nomine 
Marianus,eos accepis:-et, nec ille quidem sine arte 
et malitia,sed ad hoc missus ab imperatrice,e vesti- 
gio eos duxit,et in custodia Thraci:e,qua vocatur 
Athyras,violenta mente et manu eos inclusit (53). 
Seorsum ergo Romani et Quiriacus episcopus cuin 
suis inclusi, acerbe torquebantur, graviter exami- 
nabantur, afficiebantur inalis iunumerabilibus, et 
abeisexigebanturepistolze. Cum autem cicerent se 
non daturos.nisi vidissentimperatorem,cum essent 
legati, primum quidem uno iisso ex patriciis,dein- 
de aliis quoque viris illustribus et epistolas exigen- 
libus, tandem quidam Valerius noiaine, genere 
Cappadox, moribus belluinis,ex re impudentissima 
et violenta volens sibi nomen comparare,unus ex 
episcopis. apud quem erant litter ad imperatorem 
et ad alios,/racto pollice, eas aufert,et pugillares, 
el sacra vasa, et quidquid argenti erat eis usui. 
Quod ipsum quoque malo consilio factum est, ut 
cum eis deessent quae sunlad usum necessaria,co- 
gerentur aliquid facere preter sententiam.Die au- 
tem sequenti, incertum an ex iis, qui erant impe- 
ratricis, an ex iis, qui erant Attici,quidam acce- 
dentes, volebant eos rion gratis nec parvo pretio, 
sed acceptis tribus millibus aureorum,cum Attico 
quidem communicare,Joannis vero causam negli- 
gere.Cum ii autem id passi non essent (nam ali- 
qvid quoque acciderat divinitus: &milii enim dia- 
cono, Paulo nomine,qui erat moderatus et tempe- 
rans, divinus Paulus in somnis apparens: Videte, 
inquit, ut caute ambulelis, dies enim mali sunt : 
tacite significans fraudem, ad quam muneribus et 
blanditiis eos studebat inducere). Cum ergo non 
passi essent,sed hoc solum peterent ut liceret re- 
dire ad eos,qui miserant, Valerius iste, cujus insa- 
num et violentum facinus fuit fractio pollicis,cum 
non solum esset audax et violentus, sed etiam ad 


huc vixisse doceant, imo οἱ tribns mensibus post 
yel viri obitum Bar. asseret, quem vide tom. Y 
nnat, 


1203 


navi jam vetustale fatiscenti et putridze, ut eos 
aperte perderet, committens,sceleratus jussit eos 
abire.Cum ergo parum abfuisset, quin inciderent 
in periculum, vix tandem evenit, ut appellerent 
Lampascum : et cum illic mutassent navigium, 
post quatuor menses venere Romam. Innocentio 
itaque narrant,que acciderant Quiriaco et Palla- 
dio, an aliquid eis factum esset ignorantes : sed 
nec de Joanne valentes scire,quid accidisset.Quee 
quidem omnia obtusum latebant Arcadium, ut 
postea scire licuit.Sed enim rursus redeat oralio, 
unde est digressa, οἱ narret ea, que restant de 
illo magno Joanne. 

LVIII.Admirabilis ergo ille Joannes cum Gucu- 


sum venisset,et in dibus Adelphii (54),ut jam di- κα 


ximus,degeret (illic enim eum reliquimus),multos 
quidem pauperes aluit pane terrestri (tunc enim gra- 
vissima fames eum locum invaseral),longe autem 
plures nutrimento,quod a lingua suppeditabatur, 


quod et cor con(irmat et mentem illuminat.Quam - 


multas autem de multis necessariis babuit orationes! 
quid enim ex iis,que contingunt aspera et moles- 
ta, potuit linguam sistere qus fluebat instar flu- 
minum ? Habuit etiam non paucas de palientia, et 
quod non solum oporteat non esse socordes, sed 
nec offendi molestiis,quas contingit perpeti. Mul- 
te quoque ab eo divinse scribuntur epistole ad san- 
ctam Olympiadem,in quibus sepenumero unum di- 
cil esse terrihile,onempe peccatum : et ei recensel 
molestias,qua evenerunt in inere,eteam meren- 
tem propter ejus privationein studens recreare,ef- 
ficit ut non sit desperandum, fore ut eum rursus 
conveniat.Quinetiam quemadmodum cum via mo- 
leste in summo statis vigore peragerelur,et vehe- 
mens eum febris invasit et mala stomachi, et qui 
in his longe erat gravior sceleratus Gallus,coi fuit 
ad ducendum vir ille justus commissus. Preterea 
autem,quemadmodum,cum ad quoddam venissent 
diversorium omnia illis molesta acciderunt,eorum, 
qui ipsorum curam gererent, »olitudo,inopia rerum 
necesss»riarum(utor enimillis eisdem verbis aureis); 
nullum adesse medicum, metus irruptionis Isauro- 
rum, et spes, fore ut mox in eorum manus deve- 
nirent. Quid vero, qui przeter omnem bestiarum 
ferilatrem in eum furebaut τς δ. ἢ], minantes se 


. MENSIS JANUARIUS. 
maleficium, ut res ipsa indicabit, callidissimus, 4 αὐτοὺς προνοίᾳ τοῦ ἀπολέσαι, ἀνάγεσθχι 


1204 


πάλιν ὁ 
μιαρὸς ἐκέλευε. Παρ’ ὀλίγον οὖν ἐλθοῦσι χινδύνῳ 
περιπεσεῖν, μόλις αὐτοῖς ἐξεγένετο τῇ ΛΑαμψάχῳ 
προσχεῖν * χάχετθεν ἀμείψαντες τὸ πλοῖον, μηνῶν 
τεσσάρων τὴν Ῥώμην καταλαμδάνουσιν " Ἰννοχεν- 
tp τε διηγοῦνται τὰ συμπεσόντα, τοῖς περὶ τὸν 
Κυριαχὸν xxl Παλλάδιον εἴ τι xal γένοιτο, ἀ νοοῦν» 
τὲς " ἀλλὰ μηδὲ ὠερὶ ᾿Ιωάννου τι αὐτῷ συμόχίη 5y- 
νηθέντες μαθεῖν, Ταῦτα δὲ πάντα τὸν volür, διελέν- 
θανεν ᾿Αρχάδιον, ὥς γε ὕστερον ὅπηρξε μαθεῖν, 
᾿Αλλὰ γὰρ ὁ λόγος ἐπανίτω πάλιν ὅθεν ἐξέδη, καὶ τὰ 
κατὰ τὸν μέγαν ὑπόλοιπα διηγείσθω. 


NH'. Ὁ τοίνυν θαυμαστος Ἰωάννης, τῇ Kov 
χουσῷ προσδαλὼν, καὶ ἐν τῷ ᾿Αδελφειοῦ obey. ὃι- 
ἄγων (καθάπερ ἔφημεν. ᾽Εκεῖ γὰρ αὐτὸν γενόμενον 
χατελίπομεν), πολλοὺς μὲν πένητα τῷ ἀπὸ γῆς iba 
ψεν ἀρτῳ (xai γὰρ ἔτυχε τότε λιμὸν ἐπισχῆ ya τῷ 
τόπῳ βαρύτατον), πολλῷ δὲ πλείους xai τῇ, ἀπὸ γλώ:- 
σὴς πηγαζομένῃ τροφῇ, ἢ καὶ καρδίαν οἷδε στηρΐξειν, 
καὶ φωτίζειν διάνοιαν “ πολλοὺς δὲ xal περὶ πολλῶν 
τῶν ἀναγχαίων ἐχπεφώνηχε λόγους (τί γὰρ τῶν συα- 
δχινόντων ἄνι ἐρῶν ἐπισχεῖν ἠδύνατο γλῶσσαν, ἴσα χὰ 
ποταμοῖς ῥέουσαν :) πλείους δὲ τοὺς περὶ ὑπομονῆς 
σε, καὶ τοῦ μὴ δεῖν μὴ ὅτι μὴ ῥᾳθυμεῖν μόνον͵ ἀλλὰ 
μηδὲ σκάνδαλον ὑπομένειν, ἐφ᾽ οἷς χρῆσθαι πολλέ- 
χις λυπηροῖς συμύαίνει " πολλὰς δὲ καὶ τῶν δείων 
ἐπιστολῶν πρὸς ᾿Ολυμπιάδα συνέταξε τὴν ὁσίαν, ἐν 
αἷς πλεονάζει τε λέγων, ὅτι ἕν φοδερὸν μόνον ἡ 
ἁμαρτία, xai περὶ τῶν συμπεσόντων αὐτῷ τερὶ 
τὴν δὸὸν ἀνιαρῶν διέξεισιν " ὅπως τε ἀϑφυμοῦταν 
διὸ τὴν στέρησιν ἀνχχτᾶσθχι βουλόμενος, Ἴτως ὑμᾶς 
πάλιν, γράφει, τοῦ Θεοῦ ἐπιτρέποντος ὄψει " xn 
ὅπως τῇ τῆς ὁδοῦ ταλαιπωρίᾳ, θέρους ἀκμᾷ ὁι- 
χνυομέντς, χαὶ πυρετὸς ἐπέσχηπτε λάῤρος, «xi τὰ 
ἐκ τοῦ στομάχου xaxà, xat ὁ πολλῷ τούτων βαρύτε- 
ρος, ὁ πονηρὸς, φημὶ, Γαλάτης, ἄγειν αὐτὸν πεπιστεν 
μένος *. xal ὡς χαταγωγῇ τινι προσλαδοῦσι ziv: 
πάλιν συνήντα τὰ λυπηρὰ τῶν θερχπευόντων 1, ἐρη- 
μία, cav ἐπιτηδείων ἡ ἀπορία (αὐτοῖς γὰρ ἐχείνοις 
τοῖς χρυσοῖς χέχρημχι λόγοις), τὸ μηδένχ lax» 
παρεῖναι, 6 τῆς ἐφόδου τῶν ᾿Ισαύρων φόδος, xai i 
ὅσον οὕπω εἰς χεῖρας αὐτῶν ἐμπεσεῖσθχι μέλλειν 
ἐλπὶς, οἱ ἐπιμανέντες αὐτῷ μοναχοὶ, xai xis 
πᾶσαν ἀγριότητα θηρίων αὐτῇ olxíq χαταχχύτειν 


eum combusturoa esse cum ipsa domo, et quem- Ὁ αὐτὸν ἀπειλοῦντες ^ ὅπως τε πονήρως ὑπὸ τοῦ X» 


admodum a febre male affectum,et de itinere val- 
de fessum, qui eum abducebant, non modo eum 
nulla dignali sunt misericordia,sed eos etiam,qui 
volebant, prohibebant, minantes eis extrema et 
omnium mazime terribilia(55)?Preter hec autem, 
qualem viam peregit, nempe arduam,lapidosam et 
difficilem,idque cum egre posset ingredi, utpote 
quod ei esset male affectuin corpus,quantum ex eo 


(54) Chrysostomum non semper in cedibus Adel- 
pli Cucusi eommoratum,sed etiam apud Dioscorum 
ejus docont Epistola. Vide Baron. ad en. 4U4. 


ρετοῦ διαχείμενον, xai λίχν κάμνοντα χατὰ τὴ! 
ὁδὸν, οἱ ἀπάγοντες o) μόνον αὐτοὶ ἐλεεῖν οὐκ εἴχον, 
ἀλλὰ xol ἑτέρους ἀπεῖργον παραμυθίας αὐτῶν aio 
ἐθέλοντας, τὰ ἔσχατα αὐτοῖς καὶ φοδερώτατα ἀπει- 
λοῦντες. Καὶ πρὸς τούτοις, οἵαν τὴν ὁδὸν Ryu 
, , M A009 4 λ ᾿ 1 - M 
να τ XGt AtU«QOT — XXL yg*X^tT^v, «xt ταντα X0 
^ » - , 
δυσχερῶς ἄγαν περὶ τὸ ὁδοιπορεῖν ἔχων, ἅτε λίαν 
“-ῳ - , , 
αὐτῷ πεπονηχότος τοῦ σώματος * ὅσα γε εἰδένχι τι; 


(55) D^ horum monachorum furore refert Bar. er 
epist. 143 Chrysost. 





1205 


VITA 5. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1906 


αὐτοῦ γράφοντος, ὅτε καὶ περὶ τοῦ μὴ μαχροτέραν A scribente sciri potest,quando etiam rogat beatam, 


αὐτῷ γενέτθαι τὴν ὑπερυρίαν ἀξιοῖ μελῆσχι τῇ μα- 
καρίᾳ, ἐμοὶ λέγων μυρίων ἐξοριῶν τὸ ὀδεύειν ἐστὶ 
χαλεπώτερον. Ταῦτα xal ἄλλα πλείω, τὰ μετὰ 
τὴν ὁπερορίαν φημὶ, τὰς ἐπιστολὰς dv τις εὕροι ταύ- 
τας εἰσηγουμένας, ᾿Αλλ᾽ ἐχεῖσε πάλιν ἐπάνειμι, 
Ὡς γὰρ ὃ μέγας ἐν Κουχουτῷ τροφῇ τοῦ σώματος 
οὖκ ὀλίγους, καὶ πλείους τὸ τῆς ψυχῆς ἔτρεφεν 
ἄρτῳ, φθόνος ἐντεῦθεν ὑποχαυθεὶς, εἰς ᾿Αραδισσὸν 
αὐτὸν πάλιν μεταῦύαίνειν ἐποίει, ᾿Εδούλοντο γὰρ ol 
λίαν χακοὶ, μήπω διαχορεῖς ὄντες τοῦ χαχῶς ἐχεῖνον 
ποιεῖν, ταῖς συζναῖς ἐνδόντα χακοπαθείαις, οὕτως 
αὐτοῖς ἀποθέσθχι xal τὴν ζωήν, Kaxet μὲν ἀπαχθεὶς 
ταλαιπωρίαις ἐχοίδοται πλείοσι " ÓnAoc δέ ἔστι «psic- 
τῶν ὑπὸ φιλοσοφίας γινόμενος παντὸς τοῦ προτ- 


ut ei cura sit,ut non sit relegationis via longior, 
dicens : Mihi mille exsiliis est ingredi difficilius. 
Hzc et alia his plura,quz facta sunt post relegatio- 
nem, invenerit quispiam has epistolas referentes. 
Sed illuc rursus revertor. Cum enim magnus ille 
Gucusi,et corporis nutrimento non paucos,et plu- 
res nutriret pane animz,accensa ex eo invidia, fa- 
cit eum rursus migrare Arabissum.Volebant enim 
illi scelerati et plane deplorat: improbitatis,cum 
ei maleficiendi nondum ipsoscepisset satietas,eum 
lam frequentibus cedentem afflictionibus vitam sic 
amiltere.Sed illuc quidem abductus, majoribus af- 
ficitur vexationibus: sed aperte ostendit se a philo- 
sophia effectum superiorem quolibet quod possit 


πίπτοντος, ἁφορμὴν tt αὐτὰ ποιούμενος μείζονος B accidere,etex his majoris virtutis sumere occasio- 


. - 4 , $ 2, , , 

ἀρετῆς, καὶ δι αὐτῶν φαιδρότερον ἀνσλάμπων, 
«αθάπε; τὸ ἐν πυρὶ φῶς, ὕλης αὐτῷ πλείονος ὑπο- 
δαλλομένης. Οὕτως ἐχεῖνος ταῖς ἀληθείαις ἀήττητος 
ὧν, καὶ μήθ᾽ ὑπὸ χακοπαθείχς, μήθ᾽ ὁπό τινος ἄλλου 
τῶν λυπηρῶν ἥττων ἑχυτοῦ γινόμενος, αὐτὸς Ἦν 
λυπηροὺς μᾶλλον τοῖς πτυκοφᾶνταις οὑτωσὶ ὀιχχείμε- 

4 4 9“. ἃ b] e P^ 
νος, xal ὁ περὶ αὐτὸν ἔπαινος xxi ἡ φήμη σφόδρά 
e , E U « - 

τούτων ὑπέχνιζε τὰς uy de. ὡς θχυμάσιόν τι χρῆμα 
e bl ^ - - Ν) »ξ . δ 
ἢ ἀρετὴ χαὶ ζήλου τοῖς νοῦν ἔχουσιν ἄξιον ; ὁ μὲν 
Ὑὰρ τοσούτοις κακοῖς ἔχδοτος, ἄληπτος ἦν χαὶ ἀ᾿ εἰ- 
ρωτος, xal τοῦ ἐπαγομένου παντὸς ὑψηλότερος * οἱ 
ὃξ τοῦ ταῦτα ποιεῖν ὀντες χύριοι, δειλχιοὶ «xi κατὰ - 
ὀξεῖς, xai τίνος οὐχ ἀθλιώτεροι, τὸν πένητα, τὸν 
ἀλήτην, τὸν ὑπερόριον, καίτοι τοσοῦτον ἀφεσττιχύτα, 
δεδιότες, χαὶ πλείοσιν ὅροις ἀποστῆναι πχρασχευά- 
ζοντες, ὡς μηδὲ ἀχοὴν ἐχείνου φθάνουσαν πλήττειν 
αὐτῶν τοὺς βατχάνους ψυχάς. ᾿Εντεῦθεν εἰς Πι- 
τυοῦντα, πᾶλι» οὕτω κελευσθὲν, ὑπὸ τῶν φυλασσόν- 
τῶν μετάγεταχι. Πολίχνιον τοῦτο δεινῶς ἔρτιμον, ἐν 
πέρατι μὲν θχλάστης τῆς Ποντικῆς κατὰ δεξιὰν 

, . * P - t * - . 
x&íutvov, τέλος δὲ xai τῆς  Popalov ἀρχῆς γινόμε- 

. w 
vov, βαρδάροις, καὶ ὠμοῖς ἔθνεσι συνάπτον. 

ΝΘ΄, ὡς οὖν ἤδη τῆς ὁδοιπορίας εἴχετο, xai πρὸς 
τὶν ἐσχάτην ταύτην ὑπερορίαν ἠπείγετο, μέλλων 
»^ * 4 ἫΝ 1ÀÀ δὲ ? l 4 "m 
ἤδη τὴν πρὸς Oto» μᾶλλον obsuttv πορείαν, χα! τον 
μεχρῶν τούτων στῆναι χαμάτων, ὀλίγαις πρότερον 
ἡμέραις νυχτὸς εὐχομένῳ, Πέτρος ὁ μέγας xa! 
Ἰωάννης, οὺς χαὶ xat' ἀρὰς ὦπται τοῦ κατὰ Θεὸν 
βίου, πάλιν αὐτῷ φείνονται xal ἡδέως προσφθέγγον- 
ται, τῶν πόνων t: ἀνακτώμενοι, χαὶ τὴν κατὰ δαι- 
μόνων εὐχγγελιζόμενοι νίχην, Εἴτα περὶ τῆς φίλης 
ἐχδημίχς αὐτῷ προειπόντες; xai τῶν ὅσον οὕπω 
διχδεξομένων αὐτὸν μὲν ἀγαθῶν, Εὐδοξίαν δὲ ἀθου- 

4 - t , - LA 
λέτων καὶ πονηρῶν, Φάγε, λένουσι, βρῶτιν αὐτῷ 

vx ἐπιδείξαντες, ἣν φχαγόντι οὐδὲ δεήσει σοι, προτ- 
tta. ἐπιδείξαντες, ἣν vay , , "p 

' ΠῚ *. ' ΠῚ - 
εἶπον, ἑτέρας, ἕως «αἱ τῆν ἄφθαρτον μεθ᾿ ἡμῶν 
προτήσῃ. Ταῦτα ἐχείνους τε εἰπεῖν, xal αὐτὸν λα- 
δόντα φιγεῖν. Καὶ οὕτως ἐχείνους μὲν ἀπιόντας 
οἴχεσθαι, αὐτὸν δὲ ἀρκούντως παρακληθῆναι, xii 
φιιδρᾷ γλώττῃ xai ἀνθηρᾷ Χριστῷ cà ὃόντι τὴν 
παράκλησιν ἀνθομολογεῖσθαι. ᾿Αλλὰ τίς ὁ ταῦτχ εἷς 
φὺς ἑνεγκών ; ἔροιτο ἄν τις τῶν ὀξυτέρων δῆλο, γὰρ 
ὡς οὐκ ἂν ἐκεῖνος, χρύπτειν σφόδοχ τὰ ἑχυτοῦ 


nem,et per ipsa l:tus resplendere, perinde atque 
in igne lucem ei suggerente majore materia : sic 
ille,qui erat re vera invictus,et nec ab afflictione, 
neque ab ulla alia molestia superatus,sic affectus 
alferebat potius mole.tiam sycophantis, ejusque 
laus el fama valde angebat eorum animos. Quam 
adinirabilis res est virtus, magnique facienda et 
beata judican ia ab iis qui sapiunt ! Nam ille qui- 
dem tol malis appetitus, manebat invictus et inex- 
pugnabilis,et re qua intentabatur qualibet supe- 
rior. li autem, in quorum potestate erat hec fa- 
cere,erant miseri et timidi,et quo non miseriores? 
Pauperem,erronem, cxsulem formidantes,et licet 
tanto essel intervallo disjunctus,efficientes ut plu- 


c ribus removeretur finibus: ut nec ejus quidem fa- 


ma eo perveniens,invidos eorum animos sauciaret. 
Hinc Pityuntem,cum sic eis esset imperatum, tra- 
ducitur ab eis,qui eum custodiebant; est autem id 
oppidulum valde desertum,situm quidem ad dex- 
teram in fine maris Pontici : est vero finis Ro- 
manorum imperii, contiguus barbaris et crudeli- 
bus gentibus. 

LXI.Cum ergo jam esset in itinere et ad hoc ul- 
timum duceretur exsilium,jam ad Deum potius pro- 
fecturo et cessaturo ab his magnis lahoribus, pau- 
cis ante diebus noctu precanti, Petrus ille magnus 
et Joaunes,quos etiam viderat in principio vilze ex 
Deo agenda, rursus ei apparent,et lubenter eum 
alloquuntur, recreantes a laboribus, et victoriam 
advorsus demones suavissime annuntiaptes.Deinde 
cum eigratum excessum pradixissent,et quz eum 
quidem bona mox essent exceptura, mala autem 
Eudoxiam ejus persecutricem, Comede, dicunt, 
quemdam ei cibum ostendentes:quem cum comede- 
ris, non erit tibi opus alio,donec eum sumes no- 
biscum, ia quem non cadet interitus. Hzc et illi 
dixerunt,et ipse sumens comedit,et sic illi quidem 
recesserunt:ipse autem «atisrecreatus, lingua |eeta 
et florida, Christo, qui eum tam pulchra impertiit 
consolatione,egit gratias.Sed quis est, qui haec in 
lucem protulit, dixerit quispiam acrioris ingenii? 
Clarum est enim quod non ille,qui res suas valde 
celare sciebat.In promptu est,quod respondeatur. 


1207 


MENSIS JANUARIUS. 


1208 


Duo enim presbyteri et quidam ex diaconis, qui A ἐπιστάμενος, Ἔτοιμος ὁ λόγος εἰπεῖν, Τῶν γὰρ 


magno capti ejus desiderio,elegerant peregrecum 
eo proficisci, laborumque et dolorum ejus esse 
perpetuo participes, oculisque et auribus hzc di- 
vina acceperant, et hzc aliis similiter tradide- 
runt. Cum autem quatenus jam finis appropin- 
quabat, oporteret cepta magis attolli convenien- 
ter animi alacritati athlete, cum duceretur in 
exsilium, ii quibus commissus fuerat, eum tam 
longis et tam vehementibus vexabant ambulatio- 
nibus, ut vellent eum morti tradere, nimia celeri- 
tate victum et afflictione. Itaque.cum et imbres 
deciderent vehementes, et sol ureret ardentissi- 
me, tunc et prolixior erat ejus deductio, et ab eo 
postulabatur ut. intense ingrederetur. Übi autem 
civitas aut locus aliquis, aut corporis delessi re- 


creatio, aut lavacri solatiuin,aut aliqua alia brevis B 


lahorum remissio,ne parum quidem eum volebant 
illic manere,cum sic eis fuisset imperatum; mer- 
ces enim crudelitatis eis promissa fuerat, majo- 
rum honorum consecutio.Sed cum ille hanc viam 
difficilem perageret jejunus, vultum habuit longe 
letiorem iis, qui assidue vacant deliciis et com- 
potationibus. 

LX.AtquePityuntem quidem definitum ei locum 
exsilii,ut ei Epiphanius predixerat, non pervenit. 
Sed cum esset prope Comanos, et diversati essent 
in martyrio Basilisci, quem aiunt quidem fuisse 
episcopum : tempore autem Maximiani in civitate 
Nicomedis subiisse certamen martyrii et vicisse,et 
corona fuisse redimitum, ei apparens in somnis 


Basiliscus : Bono animo esto, inquit, o frater, οἱ ὁ óvao. αὐτῷ φανέντα, 


lztare,ambos enim conjunget dies crastinus.Dici- 
tur outem edituo quoque martyri: die precedenti 
apparuisse,et dixisse: Para locum fratriJoanni,venit 
enim.Cum autem simul atque illuxisset, viam rur- 
sus essent ingressuri,diem sciens magnus Joannes 
tanquam ex responso, rogabal eos qui abduce- 
bant, utsinerent eum manere in loco. Cum illi 
autem non concessissent, sed instar volucris tri- 
ginta stadia confecissent, ipse, cnjus voluntate 
omnia administrantur, ipse (o miraculuml) effecit 
ut errorem subeuntes,redirent in illum locum,eos- 
que rursus habebat sedes martyris Basilisci. Cum 
autem et tempus vocaret,et jam adesset hora ejus 
ad Deum migrationis, et egregia illa lingua esset 
tacitura, et claudendi essent oculi nuntii pure il- 
lius animas, et. insignis temperantisee summa pul- 
chritudine, omnem quidem quam secum attulerat 
suppellectilem,divisitiis qui aderant.Deinde etiam 
cum exuisset ea, quibus erat indutus, ea quoque 
donat : et cum se ad calceos usque lztius et ala- 
crius composuisset, ut etiam iis,qui& apparebant, 
liceret cum iis, qu& erant intus, celebrare diem 
festum ejus excessus et migralionis, el cum sic or- 
natus divina sumpsisset sacramenta,et consuetam 
effatus esset precationem: Glorla tibi,Domine,prop- 
ter omnia ; quin etiam se signassel signo crucis, 
cum qua vixerat, οἱ pedes exiulisset, pedes, in- 


πρεσδυτέρων δύο, καί τις τῶν διαχόνων, ol καὶ κόθῳ 
προστακέντες αὐτῷ xal συνεχδημεῖν εἵλοντο, χσμά- 
τῶν τε xxl πόνων xai τῶν ἄλλων θλίψεων εἰς τελος 
αὐτῷ κοινωνεῖν, οὗτοι χαὶ παρόντες χαὶ ὄψεσιν 
ἰδίαις καὶ ἀκοαῖς ταυτὶ τὰ θεῖα παραλαδόντες͵ xil 
τοῖς ἄλλοις ὁμοίως παρχδεδώχασιν, ᾿Επεὶ δὲ ὅσον 
ἤδη τοῦ τέλους ἥπτετο, μεῖζον [γρ. μείζονα] αἵρε- 
σθαι xal τὰ σχάμματα ἔδει, τὴν τῆς ὑπερορίας ἀγό- 
μενον, Οὕτως αὐτὸν οἱ πιστευθέντες ταῖς μαχρτῖς 
ἄγαν xai χατεσπουδχσμένχις ὁδοιπορίαις χατέτεινον, 
ὡς θχνάτῳ βούλεσθαι παραδοῦναι, τῷ σφοδρῷ τάχει 
xxi τῇ χαχοπαθείᾳ νεχιχημένον, Ταύτῃ,  xzl ὑετοῦ 
λάδρω: ἐπιγαλύζοντος, χαὶ ἡλίου πάλιν ἀκμαιότερον 
διχκαίοντος, τότε μᾶλλον καὶ ) κατάλυσις παρετεί- 
νετυ, χαὶ ἢ πορεία [ἴσ, τῆς πορείας 7 φέρειν τὸ σύν- 
τονον ἀπητεῖτο, "Omou δὲ πόλις ἢ y piov ἣν, σώμα- 
τος τε παράχλησις χεχμηχότος, ἢ λουτροῦ παραμύ- 
θιον, ἢ βραχεῖα τις ἄλλη τῶν πόνων ἄνεσις, οὐδ 
μιχρὸν προσμένειν ἠξίουν, οὕτω διαχεχελευτμένοι " 
ἐπεὶ χαὶ μισθὸς αὐτοῖς τῆς ὠμότητος διωμολογήδη, 
τιμῶν μειζόνοιν ἀπαγγελία, Τὴν οὖν y χλεπὴν ταύτην 
ἄσιτος διανύων, πολὺ τὴν ὀψιν εἶχε χαλεπωτέραν τῶ» 
τρυφῇ καὶ πότοις ἐχάστοτε προσχειμένων. 

E' Πιτυοῦντα μὲν οὖν τὸν ὡρισμένον αὐτῷ τῆς 
ὑπερορίας τόπον, ὡς ᾿Επιφανίου πρόῤῥησις, οὐ 
χατέλχδεν, ᾿Αλλ᾽ ἐπεὶ Κομάνων ἐγγὺς, ἐν τῷ uz?- 
τυρίου Βασιλίσχου χατήχθησαν (ἐπίσκοπον δὲ aiv 
φασι μὲν γενέσθαι, κατὰ δὲ τοὺς Μαξιμιχνού χρό- 
νους ἐν τῇ Νιχομέδους τὸν τῆς μαρτυρίας ἄθλον 
ὑπελθεῖν xal νικῆσαι καὶ τὸν στέφανον ἀναδύσεσθει!, 
θάρσει, ἀδελφὲ, eim, «ax 
γαῖρε * συνάψει γὰρ ἀμφοτέρους ἡ ἐπιοῦφα. My: 
δὲ «al τῷ νεωλόρῳ τοῦ μαρτυρίου τῇ πρὸ Ty 
ἐπιστάντα, Ἑτοίμχσον τόπον Ἰωάννῃ, φάναι, τῷ 
ἀδελφῷ ἔρχεται γάρ’ dua δὲ φωτὶ μελλόντω, và) 
πάλιν ἄπτεσθχι, τὴν ἡμέραν ὡς ἐκ χρησμοῦ γι- 
νώσχων ὁ μέγας, ἐδεῖτο τῶν ἀπαγόντων ἐᾶσαι γοῦν 
προσμεῖνχι τῷ τόπῳ. Τῶν δὲ μὴ πεισθέντων, ἀλ)η 
πτηνοῦ τάχει τριάχοντα σταδίους διηνυχότων, αὐτὸς, 
οὗ πάντα μετατίθεται τῷ βουλήματι, αὐτὸς, ὦ τοῦ 
θαύματος ! εἰς ἐχεῖνον αὖθις ἀναζεῦξαι τὸν τόπον, 
πλάνην ὑποστάντας παρασκευάζει, καὶ πάλιν αὐτοὺς 
ὁ τοῦ μάρτυρος Βασιλίσχου εἶχε σηχός. ᾿Επεὶ δὲ 
καὶ ὁ χχιρὸς ἐκάλει, xal ἡ ὥρα ἤδη παρῆν τῆς πρὸς 
Θεὸν ἐχδημίας, γλῶσσά τε σιγᾷν ἔμελλεν ἡ καλὴ, 
xal ὀφθαλμοὶ μύειν, ol τῆς χαθαρᾶς ἐχείνης Voy 
ἄγγελοι καθαροὶ xal πολλῷ τῷ κάλλει τῆς σωφρο- 
σύνης διαπρεπεῖς, πάντα μὲν Doa τῶν ἐπίπλωιν 
into, διένειμε τοῖς παροῦσιν, Εἴτα καὶ ἅπερ ἦν 
ἐχδεδυμένος ἀποδυσάμενος, χαὶ αὐτὰ δίδωσι, Μετα- 
χοσμήσας δὲ ἑαυτὸν ἐπὶ τὸ φχιδρότερον ἄχρι δὴ καὶ 
ὑποδημάτων, ἵνα συνεορτάζειν ᾧ τοῖς ἔνδον xxi τὰ 
φαινόμενα, τὴν ἐντεῦθεν ἀπαλλαγὴν αὐτοῦ xai μετά- 
στασιν πρὸς τὴν ἐχεῖθεν μαχαριότητη " καὶ οὕτω δὴ 
χοσμηθεὶς, xal τῶν θείων χοινωνήσας ἀγιχσμάτων, 
εὐχήν τε τὴν συνήθη ἐπιφθεγξάμενος, oia σοι, 
Κύριε, πάντων ἕνεχεν * τῷ τύπῳ τε ἐπιττοραγιτάμε- 
γος d συνέζη σταυροῦ, καὶ τοὺς πόδας ἐξάρας, 


1209 


VITA S. JOANNIS CHRYSOSTOMI. 


1210 


πόδας ἐκεΐνους τοὺς ὡράίους ὄντως καὶ ἀποστολιχοὺς A quam, illos speciosos et vere apostolicos, beatum 


τὴν μαχαρίαν ἀπῆλγε πορείαν, Χριστὸν βλέπειν, 
Χριστῷ συνεῖναι, Χριστοῦ τῷ κάλλει διαπαντὸς 
ἐναγάλλεσθαι" μαχάριος μὲν ἑαυτῷ τῆς ἐχδημίας xal 
μεταθέσεως, ὀδυνηρὸς δὲ σφόδρα τοῖς ἐγνωχόσι, 
καὶ oüc δὴ καὶ μετρίως τοὺ οἰχείου μέλιτος ἔγευσε 
xal τῆς ἡδονῆς, Ἡμέρα μέντοι τῆς αὐτοῦ μεταθέ- 
σεως, ἥτις δήπου xat τοῦ ζωηφόρου σταυροῦ, fjv καὶ 
ὕψωσιν εἰώθαμεν λέγειν, ἀπὸ τοῦ πράγματος αὐτὴν 
ὀνομάζοντες κατὰ τὴν τεσσαρεσχαιδεχάτην (ὡς πάν- 
τες ἴσασι) τελουμένην τοῦ Σεπτεμόρίου. Εδει γὰρ 
τὸν μηδενὶ προσθέμενον τῶν παρόντων, ἀλλ᾽ ἑαυτὸν 
ὅλως τῷ κόσμῳ στουρώσαντα, ἐν ἄλλῳ τε οὐδενὶ τὸ 
καύχημα θέμενον, ἀλλ᾽ ἢ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Χριστοῦ͵ 
κατ᾿ αὐτήν γε ἡμέραν τῆς ἑορτῆς τοῦ σταυροῦ χαὶ 
αὐτὸν, ὃν εἶχεν ἐκ τοῦ χάτιυ χόσμου χοῦν, ἀποθέ- 
σθαι, χαὶ μηδὲν ἐχ τούτου παράσημὸν ἐπαγόμε- 
vov χαθαρῶς γενέσθχι τοῦ ἐν οὐρανοῖς πολιτεύ- 


XA'. Τότε δὴ γίνεται τοῦ πρὸς τὸν ἄγιον πόθου 
δεῖγμα καὶ τοῦτο σαφέστατον, Ὧς γὰρ ἡ τελευτὴ 
ἤδη πρὸς ἀχοὰς ἔπιπτε, xal ἡ xov ζημία πανταχοῦ 
διεδίδοτο, πλῆθος ἀριθμοῦ χρεῖττον, πλῆθος ἄπιστον 
ἀνδρῶν ὁμοῦ καὶ γυναίων τῶν εὐσεδῶς ἀσχουμένων, 
ἐξ αὐτῆς Συρίας xa! Κιλικίας, ἐχ Πόντου τέ φημι 
xal τῆς ᾿Αρμενίας, εἰς προσχύνησιν τοῦ μακαρίου 
συνέῤῥεον σώματος. Ὃ καὶ τῶν ἱερῶν ὕμνων, xal 
τῆς νενομισμένης τυχὸν ψαλμῳδίας, χεῖράς τὲ δια- 
φυγὸν τῶν ὥσπερ ἔτι ζῶντος λαμβανομένων αὐτοῦ 
καὶ ἀσπαζομένων, ὅλον τε σὺν ἢδονῇ περιπλεχομέ- 
νων, χαὶ μὴ μεθεῖναι φιλονειχούντων, ἑχομενα που 
Βασιλίσκοῦ τοῦ μάρτυρος κατετέθη εἰς δόξαν Θεοῦ, 
οὗ πάντα εἷς δόξαν αὐτὸς ἐποίει ἀεί, 


illud iter iniit, ut Christum videret, cum Christo 
versaretur, Ghristi perpetuo exsultaret pulchritu- 
dine : sibi quidem felix ob decessum et migratio- 
nem: magnam autem afferens tristitiam iis qui 
res illius pulchre noverant, et quibus vel modi- 
cum sui mellis gustum prabuerat. Fuit autem 
dies ejus decessus, qui fuit vivificee Crucis, quam 
ex re ipsa solemus vocare Exaltationem, quz, 
ut omnes sciunt, celebratur quarto decimo Sep- 
tembris (56). Oportebat enim eum, qui se nulli 
rerum presentium dediderst, sed se totum mun- 
do omnino crucifixerat, et nulla re alia gloriatus 
fuerat, quam in cruce Christi, eo ipso die festo 
Crucis, cum ipsum quoque deponere pulverem, 
p quem habebat ex hac materia, et mundum per- 
venire ad eam, quz est in coelis, conversationem. 


LXI.Tunc autem exsistit quoddam manifestissi- 
mum indicium omnium amoris in Sanctum. Nam 
cum jam ad mullorum aures pervenisset eum de- 
cessisse, et communis jactura in omnem partem 
persuaderet, multitudo innumerabilis, multitudo 
incredibilis virorum simul et mulierom, qua pie 
exercebantur, ex ipsa Syria et Cilicia, ex Ponto et 
Armenia confluebat ad adorandum beatum taber- 
naculum.Quod quidem,cum ei de more sacri dicti 
fuissent hymni et psaliodia, et vix effugisset eo- 
rum manus, qui ipsum tanquam vivum accipiebant 
et cum gaudio compleclebantur, et id contende- 
bant, quidquid fieret,non dimittere,deponitur pro- 
pe Basiliscum martyrem, revera dignum omni- 


bus laudibus, ut quod tali fuerit anims conjunctum, et talium laborum fuerit ei socium, et minis- 
terii grati ei, qui ipsum creavit : Ad laudem ipsius boni Dei nostri ad cujus gloriam ipse omnia 
faciebat, et Unigeniti ejus Filii, et vivitici Spiritus : qua est beata et principalis Trinitas, quam 
decet gloria, honor et adoratio, nunc et semper, et in secula seculorum. Amen. 


(56) Anno 407. 


anquam, neque lumine lucerns. Nonagenario major adhuc in vivis erat, cum Drum rug 
retus ssculo quinto conscriberet. 

2. Alius ab eupem Theodoreto cap. 291 memoratur Jacobus, cni ipse Megné, Theoderes L 
Collectan. Syri, Evagrius lib. 11, cap. 9, Syrii, Rosweydus Hypathrii, quod sub dio viver 
men tribuere. Hujus meminit Baronius tom. V. an. Chr. 404, num, 108, et an. 414, num. f 
VI, an. 458, num. 15, ubi jure Nicephorum corrigit, qui eum cum Jacobo Nisibeno conf 
tur Nisibenus xv Julii, ad Jacobas Magnus, sive Syrus, xxvi Novemb., licet loca ex Annalib 
jam citata a nobis, ascrinta margini sint in postrema Martyrologii Romani editione ad no 
Augusti, quo die colitur alius Jacobus Eremita « Amide in Mesopotamia ad Tigrim flavi 
culis clarus, duobus illis multo junior ; quippe qui post Amidam a rege Persarum capi 
vivebat. Capta vero est Amida, teste Marcellino in Chronico, « Consulibus A vieno Juniore 
(pro quo alii Ra/fum, scribunt) an. Chr. 502, quo Baronius num. 40 de hoc S. Jacobo sgi 
copii lib. 1 De bello Persico. 

2. Philippus Ferrarius in Topographia Martyrologii Romani, verbo Palestina, scribit i 
cobum Eremitam, qui Amidz ponitur sub die vi Augusti, eumdem videri cum eo quil 
Januarii colitur. » In quo indubie, fallitur, et quidem vehementer. llle enim, teste Proc 
vico ab Amida unius diei itinere distante, in brevi spatio cancellis interseratis inclom 
hic « prope oppidum Porphyreonem, » ab anno «etatis circiter vicesimo « in spelunea quai 
decim annos habitavit. » 

4. Est autem Stephano lib. De urbibus Πορφυρεὼν πόλις Φοινίχης͵ urbs Phenicio, adme 
qua ; cujus meminit Polybius lib. v, de bello agens Antiochi Magni. Episcopalis fuit sub n 
Cesarem Palestinz, ut habetur lib. 11 Notitie episcopatuum Mirgi, ubi tamen Porphyra 
Wilhelmo Tyrio lib. ix Belli sacri, cap. 44, et lib. x, cap. 6 et 40, οἱ alibi Caiphása 
Tyrium sequuntur Adrichomius in tribu !sachar, cap. 47, Quaresmius, οἱ alii ; qui tamea 
dum a Caipha pontifice exstructam scribunt : restaurata ab eo est fortassis. Juxta mare, a 
montis radices, parte aquilonari sitam tradunt. 

9. Porphyreonis urbis incolis « cum se honorari videret, » ut num. 10 dicitur, « fugiens 
draginta milliaribus et ad ripa:n fluvii triginta annos habitavit.» Hunc fluvium Cisonem ar 
qui ex mari Galilew, seu Tiberiadis, in mare Mediterraneüm defluit, cui ad Ieudicss aliq 
Hermon, sive Hermonium, adjacet ; apud cujus petras in spelunca videtur vixisse, ex qui 
düm illud flagitium perpelrasset, discessit, atque annos decem in alia spelunca, seu velere 
in eadem regione exegil. At si flumen hoc quispiam Jordanem esse contendat, haud 
pugnaciter obsistemus, si quod attulerit probabile argumentum, atque uspiam repererit 
40 millibus passuüm fluere a l'orphyreone Jordanem. 

6. Jacobo mox ab obitu,ob miraculorum frequentiam,sacra exstructa est edes, in quam 
slate sunt reliquis, et memoria quot annis cum solemni festivitate celebrata. Vita S. Jact 





1213 VITA S. JACOBI MONACHI. 1214 
BIOX KAI IIOAITEIA 
TOY ATIOY IAKOBOY TOY ΜΟΝΑΧΟΥ͂. 
VITA ET CONVERSATIO S, JACOBI MONACHI 
(Grece nunc primum prodeunt ex cod. ms. Reg. Paris. n. 1708 notato. EpiT. PATR.) 
PREJEFATIO. 
Α΄, Πολλῶν ἀγαθῶν xol ψυχωφελῶν εὐεργεσιῶνα — I. Multa bona et animo salutaria beneficia iis 


τοῖς φιλοθέοις xal κατὰ τὰ προστάνματα τοῦ Ku- 
plou ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ζῆσαι θέλουσιν ἡ καλλί- 
στη τῆς ταπεινοφροσύνης χτῆσις πρόξενος γίνεται, 
ἣν ὁ δράξασθαι σπουδάσας καὶ ταὐτην κατορθώσας, 
ob πτῶσίν τινα, οὐ πάθους αἰ μαλωσίαν, οὔτε μὴν 
τύφον τῆς ἐφ᾽ ἐχυτῷ πεποιθήσεως ὑπομεῖνχι δυνήσε- 
ται. Ὅτι γὰρ ταύτην πολλὴν ζημίαν καὶ ἀνήχεστον 
βλάδην καὶ μέγιστον κίνδυνον ἐπάγει τοῖς μὴ προσ- 
ἐχουϑιν, ἔστιν μὲν Ex. πολλῶν ἑτέρων χατιδεῖν τε- 
xumplow, μερικῶς δὲ xal kx τοῦ μέλλοντος παρ᾽ 
ἡμῶν προτῶεσθχι διηγήματος πρὸς οἰκοδομὴν xat 
ἀσφάλειαν [τῶν] τὸν ἀγγελιχὸν τοῦτον βίον Exav- 
τρημένων. ᾿Εν τούτῳ γὰρ εὑρήσομεν xai πολιτείαν 
εὐάρεστον ἀσχήσει κατορθωμένην χαὶ πτῶσιν koyd- 


viris qui Dei amantes sunt, et Salvatoris Christi 
preceptis congruentem vitam ingrediuntur, pul- 
cherrima humilitatis possessio conciliat : quam 
qui amplecti studuerit,et perfecte obierit, is nun- 
quam illud timere poterit, ne aliquo modo cadat, 
aut ullo affectu capiatur, vel suz fiduciz superbia 
e(feratur. Quod enim multum damni,et insanabi- 
lem jacturam, maximumque periculum hzc iis af- 
ferat,qui non cautiores fuerint, licet e multis aliis 
argumentis hoc intelligere, praecipue vero ex hac 
historija,qua uobis scribenda est; ut qui ceelestem 
vitam sibi proposuerint, ex ipsa narratione profi- 
ciant, quo tuliores sint. In hac enim et institu- 
lionem optimam inveniemus, et exercitationem 


τὴν ix ῥᾳθυμίας συμύᾶσαν, xal τὴν τῆς μετανοίας g perfectam, extremum denique cursum ex pigritia 


δύναμιν τοσοῦτον ἰσχύουσαν παρὰ τῷ φιλανθρώπῳ 
θεῷ, ὡς μὴ μόνον ἐξ αὐτῶν τοῦ ᾷδου πυλῶν καὶ τῶν 
τῆς γεέννης δεινῶν ἐξαρπάσαι τὸν ἄνθρωπον, ἀλλὰ 
γὰρ μείζονα τῆς προτέρας ἀρετῆς αὐτὸν ἀποφῆναι 
καὶ τῇ τοῦ Χριστοῦ χάριτι ἄμεινον αὐτῷ γενέσθχι τὴν 


ἐπανόρθωσιν, 


proficiscentem, et ponitentiz virtutem; qua tan- 
tum valet apud benignissimum Deum, ut non 80- 
lum ex ipsis inferorum portis,et gehennae dolori- 
bus hominem eripiat,sed etiam talem reddat, ut 
priori virlute majus aliquid possideat, et adju- 
vante divina gralia,emendationem vita superiore 
$lalu meliorem recuperet. 


CAPUT I. 
S. Jacobi exercitatio, castitatis servanda cura. 


Β΄, Γέγονε τις ἀναχωρητὴς ἐν χωμοπόλει IHopgu- C 


ρεῶνι χαλουμένη, d ὄνομα Ἰάχωδος. Οὗτος τὴ τοῦ 
προσκαίρου βίου ματαιότῃτι ἀποταξάμενος ὥχησεν 
ἕν τινι σπηλαίῳ ἐπὶ πεντεχαίδεχα ἔτεσιν, "Emi τοσ- 
οὔτον δὲ ἀρετῇ καὶ ἀσχήσει προχόψας τίμιος ὥφθη 
xai εὐάρεστος τῷ Os, ὥστε αὐτὸν xal χαρίσματος 
χατὰ δαιμόνων καταξιωθῆνχι, xal πολλὰς ἑτέρας 
ἰάσεις τῷ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ἸΙησοῦ Χριστοῦ ἐπετέ- 
λει ὀνόμχτι. Πά τες τοίνυν τὴν τοῦ ἀνδρὸς πολιτείαν 
θαυμάζοντες, πρὸς αὐτὸν συνέτρεχον, ὧν ol πλείους 
τῆς τῶν δυσσεόῶν Σαμαρειτῶν θρησχείας ὑπήρχον, 
οὕσπερ ὁρῶν πρὸς αὐτὸν παραγενομένους ὃ τοῦ θεοῦ 


(1) Samaritee  ipnfestarunt Christianos precipue 
5000 quinto et sexto,sub imperetoribus Z»none, 
Anastasio, Justino et Justiniano : sed ab hoe Ju- 
líanus quidam eorum rex bello superatus et pe- 


Il.Fuit quidam vir, qui solitarium in locum se- 
cessil prope oppidum Porphyrionem. Erat viro illi 
nomen Jacobus.Hic cum brevis hujus vitz vanitali 
renuntiasset, in spelunca quadam quindecim annos 
habitavit. Tantos autem in virtulis exercitatione 
progressus fecit,tamque insignis el Deo gratus exs- 
tiit, ut el gratia contra demones dignus effectus 
fuerit, multasque alias curationes, Salvatoris nostri 
Jesu Christi nomine,hominibus attulerit. Cum om- 
nes igitur hujus hominis vitam admirarentur, ad 
eu:n concurrebant; quorum plerique erant ex im- 
piorum Samaritarum (1) superstitione. Illos cum 


remptus est. Agunt de eis Procopius De adificiis 
Justiniani imperatoris lib. V, Cyrillus monachus in 
Vita S. Sabe abbatis 5 Decemb. et alii. Hinc de 
S. Jacobi etate statui u'cunque potest. 


1215 


MENSIS JANUARIUS. 


1216 


ad se venientes divinus ille vir animadverteret, A ἔνθρωπος, ἐπὶ πολὺ χατηχῶν ix τῶν θείων Γραφῶν, 


ex divinarum litterarum lectione ipsos multum 
erudiendo, ad veram fidem convertebat. 

III. Sed qui humano generi inde usque a prin- 
cipio adversari ccepit diabolus,et iis przecipue qui 
Christo serviunt,cum ex multa illius hominis vir- 
tute ac perfecta vita se fügari videret, aggressus 
est eum persequi,et ex iis locis, quz supra dixi- 
mus,expellere. Cum enim in unum quempiam Sa- 
maritam ingressus fuisset, ex eorum numero qui 
ab initio veritatem ipsam adversabantur, fecit ut 
ille universos ad se pertinentes amicos,consangui- 
neos ac servos,ad insidias sancto illi viro struendas, 
in unum colligeret; quo eum ita irrelitum posset 
e regionibus illis propulsare.Omnes igitur cum ad 


εἰς τὴν ἀληθῆ πίστιν ἐπέστρεψεν. 


T^. "Αλλ᾽ ὁ τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων ἐξαρχῆς πο- 
λεμῶ, διάδολος, xal μάλιστα τοῖς τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν 
δούλοις, ὁρῶτ ἑαυτὸν διὰ τῆς πολλῆς τοῦ ἀνδρὸς 
εὐχρεστήσεως χαὶ ἀχριδοῦς πολιτείας ἐπὶ πολὺ διω- 
χόμενον, ἐπεχείρησεν αὐτὸν τῶν προειρημένων τόπων 
διῶξαι, Εἰσελθὼν γὰρ εἰς ἕνα τῶν Σαμαρειτῶν τῶν 
ἄνωθεν καὶ ἐξ ἀρχῆς τὴν ἀλήθειαν ἀποστρεφομέ- 
νων, παρασχευάσεν αὐτὸν συνχγαγεῖν πάντας τοὺς 
mpogEgo/txq αὐτῷ φίλους καὶ συγγενεῖς ἐπὶ τῷ 
ἐνεδρευθηναι ἁγίῳ ἀνδρὶ, ὅπως αὐτὸν παγιδεύσας 
δυνηθείη τῶν μερῶν ἐχείνων ἀπελᾶσχι, Συνελθόντες 
τοίνυν ἄπαντες εἷς τὸ χαταγώγιον τοῦ παρ᾽ αὐτοῖς 


sacerdotis sui diversorium convenissent, et multa p ἱερέως, καὶ πολλὰ μηγχανησάμενοι, τέλος μία xiv- 


essent machinali, una omnium sententia hac fuit, 
utimpudentem atque inhonestam mulierculam ad 
se accerserent,cui viginti aureos nummos darent, 
totidemque alios se illi daturos promitterent, si 
ipsa Dei serrum Jacobum illecebris suis corruin- 
pere posset, ut. ansam aliquam arripientes, eum 
virum cum dedecore e sua regione fngarent. 

IV. His promissis mulier illa inducta, multam 
noctem observans, ad ipsum adiit, ac januam 
pulsans eum rogabat,ut ipsam intromitteret. Cum- 
que ille moraretur, et diutius id se facturum re- 
cusaret, illa nibilominus impudenter januam pul- 
sare pergebat, et multis precihus eum obsecrare, 
ut ipsam admitteret. Cum igitur ille januam pa- 
tefecisset, et eam vidisset, spectrum aliquod cer- 
nere sibi visus est; seque crucis signo muniens, 
januam ipsam eum impetu clausit, atque ia cel- 
lam reversus, ad oriertem solem se convertit, et 
Deu:n attente precatus est,Non multo autem tem - 
pore postea,cum media nox przteriisset,non de- 
sinebat mulier illa pulsare januam ; quin etiam 
magna voce : Miserere, inquit, mei tu, qui Dei 
servus es : aperi mihi januam, ne ante cellam 
tuam ferarum cibus efficiar. 

V. Cum justus ille vir h:ec consideraret, et fe- 
rarum multitudinem,qus eral in illis locis, anim- 
adver'eret, januam ipsam invilus, ul ita dicam, 
patefecit, eique dixit : Unde huc venisti ? Quem 
quaeris ? Et unde es ? Cui mulier, E monasterio, 
inquit,hoc propinquo ego sum, meque monasterij 
przses ad ferendas benedictiones (2)in hoc castel- 
lum miíisit,ac dumreverterer in monasterium,hoc in 
loco nox me oppressit.Rogo igitur te,divine vir,ut 
miserearis mei, et apud te accipiar, ne ferarum 


(3) [ἃ duplici modo accipi potest; vel ut missam 
Se dicat, ut inde benedictionem ad monasterium 
deportaret, id est, eleemosynam. Simili phrasi 
utitur Cyrillus in Vita S. Sabe, uti supra 20 Japu. 
ad vitam S.Euthymii diximus num.9,in Prolegom. 
Verum ubi ea erat benedictio? Vel intelligi potest, 
ut se tulisse eo benedictionem dicat,sive eulogiaa, 
id est, panes resve alias, vel a sacerdotibus bene- 
dictas statis Ecclesie precationibus, vel quod a 
Sanctarum virginum manibus venirent, benigne 


των ἐπεκράτησε γνώμη. Kal δὴ μεταστειλάμενοι 
ἀναιδὲς καὶ ἀσχημόνως προεστὼς γύναιον, διδοῦσιν 
αὐτῷ εἴχοσι χρυσίνους, καὶ ἄλλα τοσαῦτα παρέξειν 
αὐτῷ κατεπχαγγέλλονται, εἶ δυνηθείη ὑποσχελίσαι c 
τοῦ Θεοῦ δοῦλον ᾿Ιάκωδον, πρὸς τὸ λαβὴν δραξπμὲ- 
νους, δυνηθῆναι αὐτοὺς ἔκ τῆς κὦρας αὐτῶν ὀπελέ- 
σαι. 

Δ΄, Ταύταις ταῖς ὑποσχέσεσι ἡττηθὲν τὸ γύναιον 
ἄπεισιν πρὸς αὐτὸν ἑσπέρας βαθείας λοιπὸν ἐπιλ:- 
ῥούτης * xil χρούσασα τὴν θύραν, δέξασθαι muy 
[f. add. παρεκάλει], Τοῦ δὲ ἀνχδαλλομένου, καὶ 
ἐπὶ τοῦτό ποῦ πολὺ οπερτιθεμένου, ἐπέμενεν ἀνσι- 
δὺς χρούουσα, xal μετὰ πολλῆς ἱκεσίας ἐχλιπαροῦσα 
δεχθῆναι αὐτήν. Καὶ δὴ παρανοίξχς καὶ θεασάμενος 
αὑτὴν, ἔδοξεν φάντασμα εἶναι " xal χατασοραγίσες 
αὐτὸν, προσέῤῥηξεν τὴν θύραν xxl ὅπέστρεψεν " καὶ 
στὰς χατὰ ἀνατολὰς, ἐκτενὴῃ προσευχὴν τῷ θεῷ 
ἀνέπεμψε.ν, Πολλῖις δὲ ὥρας διχδρχλούσης, κὶ τῆς 
νυχτὸς ἤδη τὸν μέσον δρόμον χατἀλαθούσης, οὐχ 
ἀπέσχετο τοῦ χρούειν καὶ μεγάλῃ, φωνῇ ἐχδοξν" 
᾿Ελέησόν με, δοῦλε τοῦ θεοῦ, καὶ ἄνοιξόν μοι, μή τως 
θηρίων βρῶμα πρὸς τῆς χέλλης σου γένωμαι. 


Ε΄, Συνιδὼν τοίνυν ὁ δίχαιος xal. ἀναλογισάμενος 
τὴν ἐν τοῖς τόποις ἐκείνοις τῶν θηρίον πληθὺν, εἰς 
διάχρισιν ἐμπεσὼν, ἤνοιξεν ἄχων, καὶ λέγει zi 
Πόθεν ἤλθες ὦδε, ἔφη, τινα δὲ ζητεῖς, xal τίνος εἷς; 
Ἢ δὲ ἀποχριθεῖσα ἔφη * 'Ex τοῦ ἀσχητηρίου εἰμὶ 
τοῦδε, xal ἀπέστειλξ με ἣ ἡἣγουμένη ἀπενεγχεῖν 
εὐλογίας εἰς τήνδε τὴν χώμην * καὶ kv τῷ ὁποστρέ- 
qttv με xal ἀπιέναι ἐν τῷ μοναστηρίψ, ὄψησέν μοι 
ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ, Παρακαλῶ οὖν σε, ἄνθρωπε τοῦ 
θεού, οἰχτείρησόν με καὶ δέξαι με, ἵνα μὴ θηριάλω 


tamen suscipi atque etiam adversus morbos vim 
habere solitas : vel certe in testimonium solum 
benevolentis,aliquos pracoces autrariores fruetus, 
vel quidplam simile, quod esse es»cularibus, sub 
piis, hominibus acceptum scirent, mittere sucti- 
moniales illa virgines solebant. Sic 26 Januarii ἰδ 
Vita S. Bathildis cap. 3, num. 12, « ut et regem 
et reginam et proceres condigno honore cum eulo- 
giis semper visitarent, » eic. 


1217 


VITA S. JACOBI MONACHI. 


1218 


τος γένωμαι" Τότε σπλαγχνισθεὶς εἰσήνεγκεν αὐτήν A preda efficiar. His igitur verbis ille commotus, 


xat παραθεὶς αὐτῇ ἄρτον, xxi ἅλας, xai ὕδωρ, εἰτ- 
ἐλθὼν αὐτὸς ἐν τῷ ἀνωτέρῳ χελλίῳ, ἐνέκλεισεν αὐὖ- 
τὸν, καταλείψας τὴν γυκχῖχα kv τῷ ἐξωτέρῳ χελ- 
λίψ. 

ζ΄. Ἡ δὲ ἔδοξεν πρὸς ὀλίγον ἠρεμεῖν * καὶ μετὰ 
ταῦτα ἀνχδοᾷν ἤρξατο, καὶ ὁλοφυρομένη προσρήσσειν 
ἑχυτὶ,, τῇ θύρᾳ, καὶ μετὰ θρήνων ἐπικαλεῖσθαι τὸν 
ἅγιον. Καὶ δὴ παραχύψας διὰ τῆς θυρίδος, xai ἰδὼν 
αὐτὴν συνεχομένην xal ὡς ἐν πολλῇ ὀδύνῃ οὖταν, 
ἐν ἀμηχα ίᾳ περιέστη, τί ἂν εἴποι αὐτῇ, ἢ τί ποιή- 
ctt αὐτῆ. Η 0i λέγει πρὸς αὐτόν * Δέομαί σου, ἐπί- 
ὄλεψον εἰς ἐμὲ x«l σφράγισόν με, ὅτι καρδιαχῇ ὀδύνῃ 
συνέχομαι. Ταῦτα ἀχούτας ἐξῆλθεν, xal πυρὰν με- 
γάλην ἀνάψας, παρεχάθισεν αὐτὴν, καὶ τὴν ἀριστε- 
ρὰν αὐτοῦ χεῖρα ἐπιδήσας τῷ πυρὶ, τῇ δεξιᾷ ὑπαλεί- 
φων ἐχ τοῦ ἐλαίου τῶν ἁγίων ἐπυρίαζεν αὐτὴν διὰ 
τῆς θερμότητος τῶν χειρῶν αὐτοῦ, χατασφραγίζων 
αὐτὴν συνεχῶς ἐπὶ τοῦ στήθους. 'H δὲ τῇ οἰχείᾳ 
ἀναιδείᾳ φερομένη, βουλομένη τε αὐτὸν παγιδεῦσαι 
xai εἰς ἐπιθυμίαν ἄτοπων ἀγαγεῖν, λέγει αὐτῷ * 
δέομαί σου, ἄλειψόν μου ἐπὶ πολὺ τὴν καρδίαν, 
ὅπως παύσῃ 4 συνέχουσά μὲ ὀδύνη, ὋὉ δὲ ἄγιος, 
κατὰ τὴν προσοῦσαν αὐτοῦ ἀπλότητα, εἴχω" αὐτῇ, 
τὰ πρὸς θεραπείχν αὐτῆς ἐπετέλει * ἄμα 0i xal τὰς 
τέχνας τοῦ Πονηροῦ ἐπιστάμενος, καὶ δεδιὼς, μὐ 
πῶς ix τῆς πολλῆς εἰς αὐτὴν συμπαθείας ἀθάνατον 
ἐχυτῷ ἀσθένειαν Ἐπαγάγοι, ἐπὶ δύο ἢ xal τρεῖς ὥρας 
οὕτως ἀφειδῶς τὴν ἀριστερὰν χεῖρα τῷ πυρὶ προσ- 
φέρων ἐνεχαρτέρει, ἄχρις 03 αἱ ἀρμονίαι τῶν τῆς 
χειρὸς δαχτύλων χαυθεῖσαι ἀπέπεσαν, Τοῦτο δὲ ταῖς 
διαδολικαῖς μηχαναῖς ἀντιστρχτευόμενος 
ὥσιε αὐτὸν διὰ τῆς ἐκ τοῦ πυρὸς προσγινομένης 
αὐτῷ ἀφορήτου ὀδύνης, μή τινα χαχίστη, ἔννοιαν τῇ 
χαρδίᾳ αὐτοῦ ὑπεισελθεῖν. 

Z'. Ἡ δὲ, τὸ παράδοξον ἰδοῦσα, καὶ kv ἑχυτῇ γε- 
νομένη (ἑώρα γὰρ τὴν χεῖρα τοῦ ἁγίου πᾶσαν σε- 
δὸν ὑπὸ πυρὸς δαπανηθεῖσχν), δαχρύσασχ πιχρὸν, 
χαὶ στενάξασα δεινὸν, τοῖς ποσὶ προπέπεσε τοῦ 
ἀγίου, καὶ ταῖς “(ερτὶν αὐτῆς τὸ ἴδιον τύπτουσᾳ στῆ- 
θος, ἐδόχ * Οἴμοι τῇ ἀθλίᾳ xal ἐσχοτισμένῃ ἱ οἴμοι 
ὅτι χατάδοωμά εἶμι τοῦ αἰωνίου πυρὸς | οἵμοι ὅτι 
δοχετόν εἶμι τοῦ διαδόλου | 'O δὲ ἄγιος πρὸς ταῦτα 
ἐντὸς γενόμενος, φησὶν πρὸς αὐτήν " ᾿Ανάστηθι, 
τὖνχι, Καὶ σὺν πολλῇ τῇ βίᾳ ix τοῦ ἐξάφους ava- 
στήσας αὐτὴν, καὶ εὐχὴν Extevr, ἐπιτελέσχς, λέγει 


eam ad se introduxit, paneinque et aquam illi 
apposuit : et interiorem cellam ingressus, seip- 
sum illic inclusit, muliere in exteriore cella de- 
relicta. 

VI. llla vero cum cibum sumpsisset, voluit 
paulisper quiescere. Postea cepit vociferari, et 
cum lamentis ad janvam se dejicere, virumque 
sanctum implorare. Ille vero e fenestra prospi- 
ciens, eamque videns angustiis et multo dolore 
compressam, dubitabat quidnam ei diceret aut 
faceret. Tunc illa, Precor te, inquit, ut me res- 
picias, οἱ signo crucis munias, quoniam dolore 
cordis opprimor. His ille auditis exiit, el statim 
igne multo accenso, prope mulierem sedit, ac 
sinistra mana igni admota, dextera sacrum oleum 
sumpsit, el eam calefacere capit propria manus 
calore, neque desinebat ejus pectus crucis signo 
munire. llla igitur impudentiz stimulis impulsa, 
cum irretire eum vellet, et in turpem libidinem 
concilare, Rogo, inquit, te diutius cor meum un- 
gas, ut. dolor, qui me comprimit, jam desinat. 
Ile, qua ejus erat simplicitas, mulieri credens, 
queque ad eam curandam pertinebant, atten- 
dens, simulque fraudem pravi daemonis sciens ac 
metuens,ne forte ex inulto in eam commiseratio- 
ne sempilernam infirmitatem sibi afferret,duabus 
vel tribus horis constanter sinistram manum in 
ignem injectam detinuit, ita ut digitorum compa- 
ges combusta deciderint. Hoc ille faciebat contra 
diabolicas machinas militans,ut propter intolera- 


ἐποίει, C bilem illum dolorem ex ignis flamina proficiscen- 


tem, nulla pessima cogitatio in ejus animum ir- 
reperet. 


VII. Quod cum admirabiliter ab eo fieri mulier 
videret, et ipsa resipisceret (totam enim sancti viri 
manum fere igni consumpta videbat),lacrymans 
alque ingémiscens ad sancli viri pedes se dejecit, 
el suis manibus proprium pectus pulsans, clama- 
bat: Hei mihi misere el exczcale! hei mihi, 
quod diaboli domicilium facta sum! Hac cum san- 
ctus vir audirel atque obstupesceret, Surge, in- 
quit, mulier.Hoc dixit, et admodum festinanter e 
solo illam erexit,et attentas preces ad Deum mit- 
tens, Nuntia, inquil, mulier, quid hoc sit. Vixque 


αὐτῇ * Τί σοί ἔστιν, ἀνόγγειλόν μοι, 'H δὲ μόλις Dad sereversa,quo pactores se liabebat, singulatim 
“τῇ 9 Yvt μ U quo p 


ἐλθοῦσα εἰς ἑαυτὴν, ὅπως εἶχεν τὰ τοῦ πράγματος 
κατὰ λεπτὸν αὐτῷ ἐξηγήσατο, φανεοώσασα αὐτῷ τὴν 
τῶν παρανόμων Σαμαρειτῶν, μᾶλλον δὲ τοῦ διχδό- 
λου, μελετηθεῖσαν κατὰ τοῦ ἁγίου ἐπιδουλήν, Καὶ 
δῖ, μέγα στενάξας ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ, xal πολλὰ μετὰ 
δόξης xzi δαχρώον εὐγαριστήσας τῷ Θεῷ, κατήχη- 
σεν αὐτὴν, δούς τε αὐτῇ εὐλογίας, ἀπέστειλεν αὐτὴν 
πρὸς τὸν ἁγιώτατον ἐπίσχοπον ᾿Αλέξανδρον, Ἢ ὃὲ 
τὴν ἐχχλησίαν χαταλαδοῦσχ, ἕκαστα τῶν παρηχο- 
λουθηχότων τῷ Θεῷ πρῶτον, ἔπειτα δὲ xai [τῷ] 
ἀγιωτάτῷῳ ἀνδρὶ ἐξομολογήσχτο * ὃς xal αὐτὸς πλεῖ- 
στα χατηχήσας αὐτὴν, καὶ εὑρὼν αὐτὴν ἐχτενῶς ἐφ᾽ 


exposuit, aperiens quas pravi Samarite, vel dia- 
bolus potius adversus justum virum insidias ma- 
chinatus fuerat.Qua re audita, Dei servus magno- 
pere ingemuit : cumque Dei gloriam celebrasset, 
el lacrymas multas emittens, Deo gratias egisset, 
illam catechismoiustruxit,eique benedictiones im- 
partitus, misit ad sauctissum Alexandrum episco- 
pum.Mulier vero cum ad ecclesiam venisset,unam- 
quamque rem ordine Deo ipsi primum,deinde et 
sanctissimo viro confessa est: qui et ipse cum plu- 
rimum eam instiruxisset, eorumque malorum que 
commiserat, valde poenitentem videret, immor- 


1219 


MENSIS JANUARIUS. 


1220 


talitatis lavacrum ei dedit, οἱ mulierem quidem A oic ἔπραξεν μετανοοῦσαν͵ ἔδωχεν αὐτῇ τὸ τῆς dfa- 


ipsam ad virginum monaslerium misit; omnem 
vero populum religiosum,et Christi amatorem cle- 
rum cum congregasset, ex urbe el regione illa 
omnes Samaritas expulit,ac postea Dei servum Ja- 
cobum adiit,eumque ut bonus pater multum con- 
firmavit. [18 vero et mulier supradicta per po»- 
nitentiam Christo seipsam obtulit,ut et chara Deo 
essel, et adversus dz:emones gratiam acciperet. 
kx μετανοίας αὐτὴ» τῷ Κυρίῳ προσήνεγκεν, 
νῶν «χταξιωθῆνχι, 


νασίας λουτρὸν «al μετὰ ταῦτα τὴν μὲν γυναῖκα 
ἀπέστειλεν εἰς τὸ τῶν παρθένων ἀσκητήριον, Συν- 
αγαγὼν δὲ πάντα τὸν θεοφιλῆ κλῆρον καὶ τὸν φιλό- 
χριστον λαὸν͵ ἐξεδίωξεν τῆς τε πόλεως καὶ τῶν με- 
ρῶν ἐχείνων πάντας τοὺς εὑρεθέντας Σαμαρεῖτας, 
xai μετὰ ταῦτα παραγενόμενος πρὸς τὸν τοῦ Oo) 
δοῦλον ᾿Ιάχωδον, ἐπὶ πολὺ αὐτὸν, ὡς πατὴρ γνήσιος, 
ἐπεστήριξεν, "Emi τοσοῦτον δὲ à προῤῥηθεῖσα γυνὴ 


ὡς τιμίαν ὀφθεῖσαν αὐτῷ, xal χαρίσματος «xvà ὄαιμό- 


CAPUT Il. 


Donum curationum. Secessus longinqewior. 


VIII. Facto autem intervallo quodam temporis, B — H', Μετὰ δὲ χρόνον τινὰ, θυγάτηρ τινὸς τῶν πρω- 


filia cujusdam viri, qui principem locum in senatu 
obtinebat,impuro spiritu agitata,nominalim san- 
ctum illum virum invocabat. Cum igitur ejus pa- 
rentes ad Dei servum eam duxissent, ipsum roga- 
bant,ut puelle juventutem misericordia prosequcre- 
tur, et impurum spiritum ab ipsa expelleret.Cum- 
que sanctus vir pro ea Deum precatus essel,et ma- 
nus super illam imposuisset,stalim divina ope dze- 
monem expulit,et puellam curavit. Ejus igitur pa- 
Tentes cum οἱ Deo el ipsi gratias egissent, trecentos 
aureos nuinmos ei miserunt, quos non solum ju- 
stus ille vir accipere ausus non est,sed ne videre 
quidem eos passus fuil; dicens,eisque persuadens, 
non decere divinarum rerum mercaturam facere, 


sed pauperibus illos potius dare. Ego enim inquit, C 


eos non accipio ; nam in solitudine degens islis 
non indigeo. Itaque gratias Deo agentes homines 
illos in eorum domos remisit. 

IX. Aliquando vero cum adolescens quidam ἃ 
damone tentatus fuisset,utroque pede dissolutus 
fuit : quem ejus consanguinei bajulantes, ad san- 
cium virum tulerunt, eum rogantes, ut pro ipso 
Deum precaretur. llle autem cum tres dies jeju- 
nasset,et divinis precibus operan) dedisset, para- 
lyticum hominem sanum restituit,cui et benedixit, 
jussitque propriis pedibus in suam domum re- 
verti. Multi alii ad eumdem veniebant, qui cum 
diversis morbis laborarent, omnes divina ope per 
ipsius preces curati, ad suas domos reverteban- 
tur. 


X. Cum autem ille Dei servus se ab omnibus D 


multum honorari viderel ; et casum, qui ex ho- 
nore ipso multis evenire solet, valde metueret,lo- 
cum illum reliquit, et fugiens abiit procul ab urbe 
illa quadraginta milliaribus : cumque apud petras, 
quz sunt ad ripam fluvii speluncam magnam inve- 
nisset, triginta annos illic habitavit, in precibus 
el hymnis tolos dies ac noctes insumendo, Nutri- 
menia vero ipsa multo tempore ex herbis, que 
prope fluvium nascebantur,sibi conüciebat: post- 
ea parvum quemdam hoftum ad ripam fluminis 
eleganter construxit, atque in eo aliquot horis dei 
opus faciens ex eo ipso cibum sibi comparabat. 


τευόντων toU βουλευτηρίου ὑπὸ ἀκαθάρτου πνεύμε- 
τος ἐνεργουμένη͵ ἐδόα, ἐξ ὀνόματος ἐπικαλουμένη τὸν 
ἄγιον, ᾿Αγαγόντες οὖν αὐτὴν πρὸς τὸν τοῦ Θεοῦ e 
λον οἱ ταύτης γονεῖς, παρεχάλουν αὐτὸν ἐλεῆσαι τὴν 
αὐτῆς νεότητα καὶ ἀπελάσαι ἀπ᾽ αὐιῆς τὸν ἀκάδε» 
τον δαίμονα, Καὶ δὴ προσευξαμένου τοῦ ἀγίου ἀνδρὸς 
γαὶ τὰς χεῖρας αὐτῇ ἐπιθέντος, παραχρῆμα τῷ τῷ 
Κυρίου χαάριτὶ τὸν δαίμονα ἀπέλασεν καὶ τὴν κεῖδε 
ἰάσατο. Εὐχαριστήσαντες τοιγαροῦν ol ταύτης γονεῖς 
τῷ Θεῷ καὶ τῷ ἁγίῳ ἀνδρὶ, ἀπέστειλαν αὐτῷ χρύ- 
σινὰ τριαχόσια * ἄπερ ὁ δίχαιος οὐ μόνον λεδεῖν οὐκ 
ἠνέσχετο, ἀλλ᾽ οὐδὲ ἰδεῖν χατεδέξατο, ἀέγων αὐτοῖς 
xai πείθων, μὴ δεῖν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ ἐμπορίεν 
ποιεῖσθαι, ᾿Αλλὰ μᾶλλον δότε αὐτὰ τοῖς πτωχοῖς" 
᾿Εγὼ γὰρ ταῦτα οὐ λαμδάνω * ἐν ἐρημίᾳ γὰρ δέγων, 
κοὐτων 09 «pito. Καὶ οὕτως εὐχαριστοῦντες 

τῷ Θεῷ, ἐν εἰρήνῃ ἀπέπεμψεν εἰς τὰ ἴδια. 


θ᾽, ἽΛλλλοτε δὲ νεανίας τις OT) πνεύματος ἐἀκχαϑέρ- 
τοῦ ἐπηρεασθεὶς, ἀμφοτέρους αὐτοῦ τοὺς πόδες 
παρελύθη * xai δὴ τοῦτον οἱ ἴδιοι γονεῖς βαστάσανας 
ἤγαγον πρὸς τὸν ἄγιον, παρακαλοῦντες αὐτὸν εὖζα- 
σθαι ὑπὲρ αὐτοῦ. Ὁ δὲ τρεῖς ἡμέρας νηστεύσας, καί 
τῇ προσευχῇ προσχαρτερήσας, ὑγιῆ τὸν παραλυτι» 
xbv ἀπεχατέστησεν * καὶ εὐλογήσας αὐτον, ἐπέτρεψεν 
αὐτῳ τοῖς ἰδίοις ποσὶν εἰς τὸν οἶχον αὐτοῦ ἀπελθεῖν. 
Πολγοὶ δὲ xai ἄλλοι ἤρχοντο πρὸς αὐτὸν, νόφας 
διαφόρους ἔχοντες * καὶ πάντες, τῇ τού Κυρίου χάριτι, 
διὰ τῶν εὐχῶν αὐτοῦ ἰώμε"οι, ἀνεχώρουν. 

M. ᾿Ιδὼν δὲ ἑαυτὸν ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ πανυ περὶ 
ἀπάντων τιμώμενον, καἱ τὴν ἐκ τῆς τιμῆς cupbs- 
vougav τοῖς πολλοῖς πτῶσιν δειλιάσας, ἀπέλιπε τὸν 
τόπον, χαὶ φυγῇ χρησάμενος ἀπῆλθεν ὡς ἀπὸ μιλίων 
τεσσαρέχοντα τῆς πόλεως ἐχείνης " καὶ εὑρὼν εαὐτόλκ 
σπήλαιον μέγα παρὰ τὴν ὄχθην τοῦ ποταμοῦ Πέτρας, 
ἐπὶ τριάκοντα ἔτη κατῴχησεν εὐχαῖς καὶ ὕμνοις 
πάσας τὰς ἡμέρας καὶ νύχτας διατελέσας, Τὰς μὲν» 
τοι διατροφὰς ἐπὶ πολὺν τὸν χρόνον ὁ ἐχ τῶν Botzw" 
εἴχεν τῶν πρὸς τῷ ποταμῷ φνομένων ^ μετὰ δὲ ταῦτε 
κηπάριον μικρὸν παρὰ τὴν ὄχθην φιλοκαλήσας͵ καὶ 
τοῦτο κατὰ μέρος |f. καθ' ἡμέραν] ἐργαζόμενος, E 


αὐτοῦ τὴν τροφὴν ἑαυτῷ περιεποιεῖτο, ᾿Επὶ τοσοῦτον 


1221 


VITA S. JACOBI MONACHI. 


1222 


δὲ 5 πολιτεία αὐτοῦ περιδόητος γέγονεν, ὡς ἀπὸ A Tta vero ejus vita celebrabatur, ut e viginti et tri- 


εἴχοσι καὶ τριάχοντα μονῶν μοναχοὺς πρὸς αὐτὸν 
ἔρχεσθαι, χαὶ κληριχοὺς, χαὶ πολλοὺς κοσμιχοὺς, 
πρὸς τὸ εὐλογεῖσθχι xal στηρίζεσθαι ὑπ᾽ αὐτοῦ, 


ginta monasteriis monachi et clerici ad eum veni- 
rent, multique alii ex iis,qui mundi rebus occu- 
pantur,ad eum se conferrent, ut ejus benedictio- 
nem acciperent, et ab eo confirmari possent, 


CAPUT Ill. 
Lapsus in fornicationem et homicidium. 


IA'. ᾿Αλλ᾽ ὁ τοιοῦτος xal τηλιχοῦτος, ὁ τοσαύτης 
χάριτος ἀξιωθεὶς, ἴσως ἐπάρσει τινὸς καὶ τύφῳ λιμ- 
φθεὶς [f. ληφθεὶς], πτώματι συγχωρεῖται πεσεῖν, 
xai πτώματι τῷ πάντων χαλεπωτάτῳ, Ὁ γὰρ παμ- 
μίαρος ἐχθρὸς τῶν Χριστιανῶν, ὁ ἀεὶ τοῖς χαλῶς 
κατὰ θεὸν βιοῦσιν τὸν οἰχεῖον φθόνον ἐπαφιεὶς, εἰσ-- 
ελθὼν εἰς χόρην πλουσίου τινὸς θυγατέρα, ἤρξατο 
βοᾷν xai τὸν ἅγιον ἄνδρα ἐξ ὀνόματος ἐπιχαλεῖσθαι, 
ὡς ἀναγχασθῆναι toU; γονεῖς τῆς κῦρης περιελθεῖν, 
καὶ ἀνιχνεῦσαι πανταχόθεν τὸν ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ, 
μῆτε μοναστήριον χαταλείποντας, μήτε μὴν ἔρημον 
τόπον, Ὡς δὲ τοῦτον εὑρεῖν οὐδαμοῦ ἐδεδύνηντο, 
ἔγνωσάν τινα ἀναχιυρητὴν εἶγαι χατὰ τό ὃς τὸν 
τόπον. Καὶ δὴ λχύὼν ὁ πατὴ; αὐτῆς τοὺς ἑχυτοῦ 
παῖδας, aal παρασχευάσας τὴν χόρην ἄμα τῇ ἑαυτῆς 
μητρὶ ἐν τῷ βαστερνίρ καθεσθῆναι, ἤλθον ἐπὶ τὸν 
χαταμηνυθέντα αὐτοῖς τόπον, ἔνθα διῇγεν ὁ ἄγιος, 
Καὶ ἰδὼν αὐτὸν, ἴπεσεν πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ 
λέγων  Ἔλεησον τὴν θυγατέρα μου, ὅτι δεινῶς 3α- 
σανίζεται ὑπὸ τοῦ ἀκαθάρτου πνεύματος ἰδοὺ γὰρ 
εἴχοσι λοιπὸν ἡμέρχι, χαὶ οὔτε σίτου, οὔτε ποτοῦ 
μετείληφεν, ἀλλὰ ἀναθοᾷ σπαράττουσα ἑαυτὴν χαὶ τὸ 
ὄνομά σου ἐπικαλουμένη. 

18΄, Καὶ στὰς ὁ ἄγιος προσηύξατο ὑπὲρ αὐτῆς " 
μετὰ δὲ τὸ πληρῶσαι αὐτὸν τὴν εὐχὴν, ἐνεφύσησε 
τῷ ἄχαθέρτῳ δαίμονι χαὶ λέγει αὐτῷ * 'Ev τῷ ὀνό- 
μάτι τοῦ Κυρίου τοῦ Χριστοῦ ἔξελθε ἀπ᾽ αὐτῆς. Καὶ 
παραχρῆμα ὁ δαίμων ὡς ὑπὸ πυρὸς ἐλαυνόμενος 
ἐχώρησεν * ἡ δὲ ἐπὶ τοῦ ἐδάφους πεσοῦσα, ἐπὶ πολ- 
λὰς τὰς ὥρας ἄφωνος ἔκχειτο. Καὶ προσευξάμενος, 
αὐτὴν τῆς χειρὸς ἀναστήσας, παρέδωχεν αὐτὴν ὑγιῆ 
τοῖς γονεῦσιν, ᾿Ιδόντες δὲ τὸ θχῦμα, καὶ δειλιάσαντες, 
μήπως πάλιν ὁποστοέψας ὁ ἀκάθαρτος δαίμων εἰσ- 
ἔλθη αὐτὴν, παρεχάλεσαν αὐτὸν ἐπιμεῖναι τὴν παῖδα 


Sed talis ac tantus vir, tantaque gralia dignus 
effectus, fortasse elatione vel superbia captus, in 
lapsum, eumque omnium gravissimum, incidere 
permissus fuit.Nam scelestissimus hamani generis 
inimicus, qui contra homines rectam et Deo gra- 
tam vitam degentes propriam invidiam exercet, 
in puellam quamdam ingressus, cujusdam divitis 
filiam, caepit clamare, et ὃ. Jacobum nominatim 
appellare; ita ut parentes puelle circumirent, et 
ubique divinum illum hominem investigarent,ne- 
que monasterium ,neque desertum aliquem locum 
pratercuntes. Quem cum invenire non possent, 
postea solitarium quemdam hominem in eo loco, 
quem supradiximus,esse cognoverunt. Pater igilur 
Servos suos secum habens, et puellain jubens una 
cum matre in jumento sedere et euim. sequi, venit 
in eum locum,de quo audierat, ubi el ille vir sanc: 
tus vitam degebat. Quem cum vidisset, et ad ejus 
pedesseabjecisset, Miserere ,inquit,lilia mea,quo- 
niam graviter ab impuro spiritu cruciatur : nam 
viginti dies sunt, quibus neque cibum, neque po- 
tum sumpsit, sed clamat seipsam lacerans,et no- 
men tuum appellans. 

XII. Tunc jussit puellam illuc duci : cumque se 
diutius precibus dedisset, sic ardenter pro ipsa 
precatus est, ut et locus,in quo stabant, contre- 
muerit. Finitis vero precibus, insufflavit in illum 
impurum spiritum, et ait: In nomine Domini no- 
siri Jesu Christi exi ab ista puella Statimque de- 
mon ipse,tanquam igne aliquot impulsus,e puella 
discessit. llla vero cum in solum cecidisset, multis 
horis jacuit sine voce: sed sanctus ille Deum pre- 
catus, eam, manu apprehensa, erexit, et paren- 
tibus suis reddidit. Qui cum miraculum illud vi- 


δύο ἡμέρας, ἄχρις οὗ παντέλῶς ἀπαλλαγῇ τοῦ δχί- D dissent, divinam gloriam collaudarunt. Sed me- 


μονος. Καὶ δὴ χαταλιπόντες αὐτὴν, εἷς τὸν ἐχυτῶν 
οἶχον ὑπέστρεψαν. 


tuentes, ne impurus ille demon reversus,in eam 


ingrederetur,ipsum rogarunt ut puella apud eum 


duos dies remaneret, quoad omnino ἃ demone liberaretur. Puella igitur apud eum relicta, parentes 


in domum suam reversi sunt. 

IF". Προσῆκεν τοίνυν, χαθὼς kv mpootalon εἰρή- 
κάμεν, πρὸς ἀσφάλειαν καὶ οἰκοδομὴν τῶν τὴν ἀγγε- 
λικὴν ταύτην πολιτείαν μετιόντων, μὴ μόνον τὰ 
κατορθώματα τῶν τελείων διηγχυμένους αὐτόθι τὰ 
καλὰ μόνον συλλέγοντας, ἀπείρους χαί ἀγυμνάστους 
εἶναι τῶν καχοτέχνων παγίδων τοῦ παμμιάρου 
ἐχθροῦ τοῦ Θεοῦ xal τῶν δούλων αὐτοῦ * ἀλλ᾽ ὥσπερ 
μεγίστας καὶ ἀληθεῖς ἀρετὰς τοῦ ἀνδρὸς κατελέξα. 
μεν, οὕτω χρὴ καὶ τὸν ἐπενεχθέντα αὐτῷ χειμῶνα, 
xii τὴν ἐντεῦθεν αὐτῷ συμδᾶσαν πτῶσιν διηγήσα- 
σθαι, λέγοντας μετὰ ταῦτα, ὡς ἕνεστι, μετὰ τὴν τε- 


XIII.Decet autem,sicut initio diximus,ad multo- 
rum cautionem et celestem hanc vitam exercen- 
tium adificationem,non solum perfectorum homi- 
num recte facta narrantes, bona tantum colligere ; 
sed ne malarum artium ct laqueorum scelestissimi 
illius hostis imperiti sint,qui Deo serviunt; quem- 
admodum maximas et veras hujus hominis virtu- 
les enumeravimus; ita, inquam, convenit, et 
fluctuationem in eum illatam, et inde maximum 
ejus lapsum, enarrare. Dicemus autem deinceps, 


ut decet, el ea miracula magna atque ingentia, 


1223 


qua post perfectam ipsius peenitentiam et gene- A λείαν αὐτοῦ μετάνοιαν 


rosam confessionem per eumdem edita sunt. Quo 
enim nobiliorem exercitationem ac vilam antea 
egerat, eo major postea ipsius fuit lapsus. Quanto 
autem gravior fuil lapsus, eo major postea ipsius 
fuit et emendatio. 

XIV.ille enim pessimus et impius Dei servorum 
inimicus,cum puellain,quz curata fuerat, illic so- 
lam cum solo relictam vidisset. et velut ansam 
quamdam adversus justum hominem arripuisset, 
libidinosum spiritum in eum immisit : qui tranto- 
pere ipsum adortus est, ut qui exercitationis ini- 
io, quo tempore impicrum Samaritarum laquei 
per mulierem,quam supradiximus.parati fuerant, 
jyeneruso el forti animo restterat ; quippe ut dia- 


bolum superaret, per quem mulier adversus ipsum p 


impulsa fuerat,siuistrz: manus jacturam perferre 
maluerat; is, iuquain, vir libidinis st mulo perci 
tus, divini timoris et lanL» sanat.onem grati ac 
tam dinturna exercilationis,totque laborum obli- 
tus fueril ; et quamv:s ad multam senectutem ve- 
nissel, victus lairen. demoni succuhuerit : et in 
eum locum.qui ante cel!am erat, ezressus, puel- 
lam ipsam vitiaver:t, el 1: pietats coxn2 seipsum 
commaculari:. 

XV .Duinde vere.tanquaz: prirzordiis qui*usdam 
dxmen: oblatis, esactus est supericr. rale et al- 
teru.: addere. Com eri corrupt r iiie serpens 
vererelur.ne Jacchbus i; se resipiszens i ὁ ecenda- 
(Ὁ πὸ πὶ veniret.q7d zer p uez teruac bis ;rxbetcr, 
qu: eàm sincero anize ἴσα Πα. εἰ τισος Sue. 
ut sibi visebaiur, caplivu- ducez at, süggesa:, αἱ 
Snperiore jeccAlo ΠΑ ΚΞ QUiI;IT DAIDAIGl: quas- 
damn enim ποι ΔῸΣ Copüubrnles (Uc jB eus 
p:cniem irjec ssel. Auctor 1 fiit οἱ £Ce..A— ἃ ξὲ 
viuaum insIZCers Ἐξ ἐὼ 


εὐνιλι ECIeTabzs. e, 05 τοῦδε czdem patravit, speras ra 


MENSIS JANUARTIUS. | 


δάλλοντα τὰ θαύματα. Ὅσῳ TX» atrbisda 
xii πολιτείαν τὸ πρότερον ἐπεξεῖξχτο, Tnm 
«ἅλως ἐξέπετεν ^ xal ὄσεμτξε; iv τοῶκ: 3 


μεδων μετ᾽ αὐτοῦ ἐπανόρθωϑις γεγόνεν. 


IA', Ὃ γὰρ παγκάχιστος χαὶ 2037171; Dr, 
ποῦ θεοῦ δούλων, iO» Th» ἰχϑεῖσσ, κύρη, € 
μόνην πρὸς μόνον XZ-ZAT237t:32», xi: AZ ὦ 
τινὰ χατὰ τοῦ δικαίου ὄραξάμενος, τὸ, τῆς τὰ 
αὐτῷ ἐπατίτισιν ὀαίμονα. Ὄς ἐξ. 
ται, ὥστε τοιοῦτον ὥνξρε, τὸν 
ἀταή σεως, Τιν χα ταῖς TU 
πευῖτιν ταῖῖς διὰ τὴς Σνωτέρω δηλωδείξης v ng 
TpATEUTIEUEYOQ, τὸν RIPTILs Wd 

τοῖς χειρὸς ὑπόμεῖνα: ἑλόμενος zx 
τοῦ ταῦττν,ν ἐπιπέμψαντος 21054272, 5 ττον 
: τιξου izriaFknr?e. τοῦ Θεὰ, εἰ ἡ 
πιτχπης αὐτῷ π2ρασ εϑείττις χάσιτος Ond 
x1. 1L; ἐπὶ τοξοῦτον C(22€29 ITXLTPM ID 
mz τοῦτας TA 


— Z2 
»" - P" - - . "ce . - 
Ὡς EATAEXAL.23, XL. “πο. Cw Vo 








1,T*I πολιὰ» XIRIUS., XX 


ἔξει τ εἰς τὸ προχϑτον z2032ÀIZTOID (bra 
τῷε τὸς ἄσαις xs Xi 9::29:29, 
ὥσξεξ C5 ὥς χγῖς 
, TIG: C» πρώτῳ XXX 
XIt,., X3t:32; τὰς 5 
TAZEJIAÍIG» ZU - 


P2uE "M 


Tl LfTZ4d 


-".9 
lI dzzrwbero, TAI2ZSXROILED τὸν «5 
zd i12 xr gumA€-enzo. κε τέ lou 
πιττῖεῖς.  L.z3il7a3. — EegcilGl Σ αὶ 


ἔξ τας, zríl) zr o [f. z2-205z:z]: 
z.TL ποτ ετΣ. HL»*AN is 


27710 RXIIT 


T... πε δ. δὲ 


eA Te ÉerT. ρυξέδι Ll e; 28 pCe..E ΣΙΣΈΣΊΣΖ IGlla- vOret. 


XVI, Sei ne3z: ἐὸ σόϊ εσὸ C(CTQÉLTIBS f2a Werci 
τ δ ἀν Ταῦ AZGDSIGLAI.Z$ mdi2l6dA7 AII- 
iG οὶ ποὶ βουνὰ τῶι τζέν ἃ D.6. 8 JI. ᾿νε Bep :.- 


(TX RIBCGTAZAAI:L Ξε ἐὰξ €dalD i241.2438 Za] 


E. 


MEC τοιβεσι σον τι IX1L]0 i. 3lRlIGE- 


LS εἰ τσ κατ αὶ Τῶν τ NM.32.. τς 23$ 002 G*- 
eAWUC D$ISDILI- 
qUATUOGZIP MA. 


DI λι ἃ....- * 


SDTAQU.$. P MOBIlIQZISONM. DOR. 


STRIS Ks 4l2allilfi..23222. IPQ.2412AILI l4- 
SODITASSELQA CDD LIQ2Q2WPI: Ὁ στὰς [2STAlglls lc 


SNSAM ἂν TEL Wl. ἐς l12s2 C4. 30.1.27 RLLE. 
vll .V 
Nes :.:.c^ 


9" - a] 


XVll.Seiicc;ccgugTIdl.lDiisITZILCRL 


L.S en. 
AN. 


UXIU (dT X43 I Σου ἐξ B4I4 |IORELAL qn. σαι 
πὶ koTUT1$ ΤΣῊ MPO P388. DILDO I4£D0Wo x 


«4-1 «ΑΥ̓ΣῸΣ, «ἐξ ᾶ. δι a 22A dxoRISJASILAIAN SE- 


SOAY ad: MEX wmm it) lid DA. τυ 2 fPvu-. 
(CCjle$ wn. 3:42 2.51] JáX. 8 Na πὼς dà 
PO ΣῈ CL c.qgq02 sÉeuos co obsaQpe ὁ Σὲς- 


PiXGLSUpROBILBERuPrenedusinsamabin em 
SILA DFPCITL Lgdent, Loc est ejus vir. um 
DIDIWQL $ciT χοᾶ ac rajoribus gratns km 
τ}: ec- laccravtn o Haee alter m rad 
DPSMEMTMN (τ SIS 2l scCEf süuperictez ew 
ux τς :εςέσ δε. Decm landavimcDs,e: qww 
omes il€01. δὼ 1. 1165.12 U]GilLAin inc iE 


2.clcT:ez &K wer Do niliTR— Τρ DESILRI ATL Φιξ,πρξδίξε.] 


L1lG.ImG DIRZIRIÍGG da Len gmiaaursDe 
ii. [ALB ) D 188 DEDDILASCINZILI SDeUB C008 
Σὰ ἐν Δ 3 KAXLIGS LAD IGllÀmL AIL, ul βοΐ 
S46 Dial ΩΣ; ἔξ IqIulà calemtes Suc 
SIRGESAIL III NL IQET Echis pefrripit, OM 
1El133 QCI P I1 IAILEILICI geuss chari! 
DDQACLILT. 

XV. 20 DR τι ἐς aca 52}2 pairgvii 
TIE All1LQlOibné qWLEIXP 309011 (ul 


14142 .3 '3C.LI π ΤΣ GAEZER ΜΌΝ 
IARE IQCLICDAJL TeapUSde. 5 


^ We Ja 45 Vice ccv ἐξα, δ Pas. 


VITA S. JACOBI MONACHI. 1296 
dis exemplum 1 imitandum sibi propo- 4 ambo panem gustaverunt, et Deo gratias egerunt, 


lapsu erigi posset. Nem et David post 
rerum ordinem perverlit, et pro eo 
rii sui penas dare debuisset, cedem 
ejus viri, cui prius injuriam fecerat, 
cum animadverteret, quemadmodum 
c benignus Dominus Davidis oratione 
iim peccata ei condonavit,ad poniten- 
confugit, sola spe ad anima ipsius 
em gubernatrice usus. Cum enim ad 
, et e somno, ut aliquis diceret, exci- 
in cellam suam ingressus est, seque 
cum abjecisset intolerabiles gemitus 
)ectus suum valde percutiens, et la- 
rivulos emittens. 
neque sic ab eo discessit impurus οἱ 
ius diabolus.Nam cum ejus viri propo- 
luntatem ferre non posset,ccpit despe- 
itationes in ejus animum injicere,cum 
pessima initia adversus humanum ge- 
88 ipsius desperatione inferre conatus 
igitur ad sseculi consuetudinem redire 
:d benigni Christi voluntate factuin ost 
ns, in monasterium quoddam veniret. 
ir monachos, qui illic erant, ingressus, 
vit:qui cum ejus pedes lavissent,et pa- 
»suissent, rogabant ut cibum sumeret. 
n nequeeosfere audire paterctur,gravem 
nittens: Hei mihi, inquit, misero, quo- 
Ὁ in caelum oculos erigere ? Quomodo 
sti Domini nomen audebo invocare, 
ibavi ac dereliqui ? Quomodo audebo 
psius bonis attingere,qui anima et cor- 
r contra ipsum fui, et intemperantise 
meipsum cominiscui ἢ Cumque ce- 
are, quo pacto res se habuerat, illis 
'essus est : qui multa tristitia ob eain 
, et his, qu: diversis modis passus 
moti, pro viribus eum consolsti sunt. 
'nedicliones ei dedissent, et multas 
tas preces pro eo ad Deum misissent, 
runt, 


autem iter faceret, fraler quidam ei 
re Cbristum in seipso habens: qui eum 
isel, coegit in suam cellam divertere : 
1s pedes lavissel, et omnia charitatis 
raeslitisset, panem apposuit, ipsumque 
^st, ut particeps fieret earum benedic- 
s Deus misisset.Ille vero cum peccato- 
n sibi conscius esset,pectus suum pul- 
cusabat cibum sumere. Αἱ Dei servus, 
ille diverterat, ad ipsius pedes se abje- 
solans,et jurejurando affirmans,se non 
rra surrecturum, quam promisisset, 
ju: apposita fuerant participem futu- 
n ille promisisset, Dei servus e terra 

cibum sumeret. Postea vero quam 


. Xl, 15. 
ATROL, Gn. CXIV. 


rursus una sedebant. 

XXI. Tunc is a quo Jacobus hospitio acceptus 
fuerat, ipsum affatus, [Instrue, inquit,Pater, me in 
Christo filium tuum, et cor meum eonfirma, quo- 
niam multis et variis cogitationibus valde sollici- 
tor. Tunc ululans S. Jacobus,et cum lacrymis, ge- 
mitibus et lamentis suum pectus verberans : Sine, 
inquit,frater,me flere,et gravia peccata nea, que- 
que impie adversus Deum ausus sum, lamen- 
lari, quoniam in hac mea vana et turpi canitie, 
tanquam puer, a diabolo supplantatus, in interi- 
tum omnino immersus sum. Malis enim,que juve- 
nis toleranter vici, nunc in senectute inhoneste 
me gerens succubui, cum in graveolentis stupri 

p cnum meipsum conjecerim,et alias his graviora 
peccata comtmiserim. Hac cum ille audivisset, 
morore multo affectus est, eumque rogavit, ut 
singulatim fraudem diaboli narraret ; hax duo ex 
ea re proeurans, primum, quod sperabat peccati 
confessione ad penitentiam illum virum provo- 
candum ; deinde, quod ex fratris lapsu cautionem 
sibi in posterum parare cupiebat. Ille igitur sic 
Darrare capit : 

XXII. Cum exercitatione accurata et valde labo- 
riosa usus fuissem,et Deo ipsi quinquaginta annos 
innocenter servissem:postquam multam a benigno 
Deo gratiam accepi, multaque miracula per me 
scelestum perfecta sunt;postremo Satanasin puel- 
lam quamdam ingressus est: cojus parentes cum 
audivissent Christi gratiam mihi adesse, illam ad 
me duxerunt ut curari posset. Cumque me rogas- 
sent,ut pro illa Deum orarem,id feci;et divina ope 
factum est, ut impurus spiritus ab illa discederet. 
illi cum oninino eam curari cuperent, duos dies 
apud me puellam reliquerunt, ipsique in domum 
suam reversi sunt. Mente vero excacatus ego, ad 
illam exii, et libidinis stimulo superatus, neque 
Deum hora illa mente halens, neque quod tam 
diuturns exercitationis labores perderem cogi- 
tans, sed omnia (ut summatim dicam) oblitus, et 
gehennam contiemnens,ad stupri perniciosam rui- 
nam cecidi. Cumque puellam vitiassem,malo ma- 
lum curare volui, quinimo minori malo majus ad- 
didi.Nam dedecoris illius auctor damon me inva- 
dens,ejusdem puelle cedem in mentem suggessit. 

D [taque post stuprum quod intuleram, illam ipsam 
interfeci, ejusque corpus in fluvium projeci. De 
mea igitur salute desperans, discessi, et nunc in 
in mundum revertor. Quoinodo enim in coeli alti- 
ludinem oculos erigere potero ? Nam si Christum 
ipsum nominare ausus fuero, nunc ignis de colo 
descendens statim consumet. 


CAPUT V. 
Ponitentia in seputero peracta. 


XXIII. Hac et talia cum ille multis laerymis et go- 
mitibus maximis enarraret, alter Dei servus hac 


39 


1221 


MENSIS JANUARIUS. 


1228 


audiens, divina gratia compunctus, in ejus collum 4 petere audebo? Da veniam, benignissime Domine. 


cecidit,eumque osculans: Quaso,inquit, frater, ne 
animo decidas, neque de salute tua desperes: sed 
credens poenilentie locum esse, lacrymas fundens 
benigno Deo confitere. Multum enim misericors 
est Dominus, et multa est misericordia, qua nos 
semper prosequilur.Quoad tempus habemus, poc- 
nitentiam agamus. Nam si poenitentia non esset, 
quomodo David post prophelie donum, post re- 
gnum,post Domini testimonium,in adulterii el ce- 
dis barathrum lapsus, verbis et re poenitentiam os- 
tendens, talium peccatorum remissionem assequi 
potuisset? Si penitentie locus non est, quomodo 
B. Petrus, apostolorum princeps, primusque di- 
scipulus, qui claves celi ἃ Deo accepit *,cum Do- 


minum Christum non semel, non his, sed ter ne- & 


gasset 5, et post hec amare flevisset, non solum 
ejus peccali remissionem impetravit, sed majore 
etiam honore dignus fuit habitus, rationalium 
Christi ovium pastor effectus 4? Nisi poenitentia es- 
set, quomodo eum, qui apud Corinthios fornica- 
tus fuerat, assumi Apostolus mandasset : Ne, in- 
quiens, circumveniatur a Satana 5 ? 

XXIV. His et talibus verbis cum ejus animum 
valdeconfirmassel verus et misericors frater, eum 
rogavit, ut secum una manere vellet: cumque ille 
nollet,ad cojus pedes Dei servus se abjecit, eosque 
osculatus,illum orabal,ne ab eo separaretur,cogi- 
tans ac metuens,ue aliquo modo in desperalionem 
incideret,et animam suam omnino perderet. Cum 
vero vehementer eum admonens,rogans atque ob- 
secrans, illi persuadere non posset,sanctus vir an- 
gustiis compressus et spiritu ingemiscens, atque 
pro eo magnopere Deum precatus, illum dimisit, 
cum benedictiones etiam dedisset, quibus in via 
uteretur. Cumque una cum illo usque ad quinde- 
cim milliaria ivisset,non desinebat ipsum hortari, 
longam de poenitentia orationem habens. Eur 
deinde amplexus, et cum lacrymis osculatus, ac 
pro ipso Deum precatus, in cellulam suam rever- 
sus est. 

XXV. Jacobus autem cum vie, 408 in mundum 
ducebat, se dedissel, in itinere erat. Cumque 
partem quam via: transegissel, οἱ paulum decli- 
nasset, vetus quoddam sepulcrum invenit, ad ἢ- 


guram spelunca factum, in quo plurima mortuo- p tu quidem humilem,sed spiritu et animo sanctus; 


rum ossa reposila erant, quae temporis vetustate 
fere ut pulvis evaserant. Quo ingressus, cum ossa 
illa in unum collegisset, in quodam monumenti 
angulo ea reposuit : cumque velerem speluncis 
januam occlusisset, et genua in terra posuisset, 
pectus verberans, magno cum ejulatu ac lamenta- 
tione ita Deo confitebatur : Quomodo ad te, Deus, 
oculos erigam?Quale confessionis mee initium fa- 
ciam? Quo animo, quaque conscientia fretus, im- 
piam linguam et labia sordibus plena movere ag- 
grediar? Primum cujusquam peccati remissionem 


2 Matth. xvi, 19. 5 Matth. xxvi, 14. 4 Joan. xxi, 17. 51] Cor. ur, 11. 6 Ezech. x viu, 32. 


Esto propitius mihi indigno, bone Domine, neque 
perdas me cum turpissimis faclis meis: noa enim 
parva sunt impietales mes.Stuprum commisi,ce- 
dem feci, sanguinem innocentem effudi. Ad bec 
omnia miserum corpus aquis, feris ac volucribus 
escam dedi. Et nunc, Domine, tibi scienti omaia 
confiteor, harum rerum veniam a te postulans. Ne 
ine despicias, Domine,sed pro tua misericordia el 
in homines charitate, miserere mei hominis impi 
alque indigni, et mihi copiosam misericordiam 
luam impertias,omnemque iniquitatem meam re- 
milite, ne in peccati profundam voraginem de- 
mersum obruat me vastaloris inimici procella,ne 
draco abyssi me devoret. 

XXVI. Hac constanti poenitentia et confessieze 
usus,decem annos in spelunca transegit, vel in s- 
pulcro potius duram vitam tolerans,e loco illo ao 
exiit,neque cum aliquo versatus est, neque que 
quam allocutus: sed amaris lacrymis, gemitibus 
lamentis intolerabilibus multaque compunctm 
omne Lempus transegit, bis in hebdomada jesus 
speluncs aperiens, et olera, quae erant prope e- 
tium sepulcri,ubi ipse manebat, colligens;ex qui- 
bus tantum comedebat, quantum sibi salis ese 
putabat; atque in speluncam revertebatur, mulla: 
Deo gratias agens,omnique tempore precibus, vig: 
liis et confessionis perseverantise dans operam. 
Quamobrem benignus Deus, qui non vult mortea 
peccatoris 6,sed conversionem et vitam,tantum el 
tam multum laborem non inanem neque izstilem 
esse passus est. Ejus enim puram et diligeeussi- 
mam poenitentiam attendens, tantorum οἱ talium 
peccatorum veniam ei dedit. 


CAPUT VI. 
Pluvia impelrata. Alia míracula. Sencti obitu. 


XXVII.Cumque etsancto illi homini,et omaibe 
aliis penitentie vim manifestam Deus ipse face 
vellet,permisit,ul vehementissimus squalor εἰ pl 
vice penuria Lotam illam regionem detineret.lqet 
post multa jejunia, preces et supplicationes, ret 
latum fuit civilatis illius religiosissimo episcop 
viro sancto et Deum metuenti, esse quemdam he 
minem,ea in regione in sepulcro habitantem,hile 



















qui si ab ipsis persuasus, Deum precatus fvisst, . 
omnia mala que illi regioni inminerent,avertere. 
Sanctissimus i, itur episcopus cum toto clerojot- 
sit omnes congregari ad visionem illam audie 
dam,quam els narraturus erat,ut cum supplicabt- 
nibus ad speluncam sibirevelatam,ad eum divinss 
hominem adirent.Cum id faetum fuisset,et ad 668 
locum venissent, justum illum hominem invest 
runt,multisque precibus ab eo petierunt,ut eorus 
regionis misereretur, et Deum precari vellet, ὦ 
eoque impetrare ut populo suo reconcilist 


1229 


VITA SS. CYRI ET JOANNIS. 


1230 


tur, οἱ presentem squalorem depellens, pluviam A tate illa aerea liberati sunt : et hymnos,supplica- 


in eorum terram demitteret. 

XXVIII. Ille nibil omnino eis respondens,suum 
pectus verberabat, neque in ccelum oculos erigere 
addens,id tantum dicebat: Propitius esto, Christe, 
multis meis impielatibus. Episcopus vero cum in 
supplicationibus atque hortalionibus perseveraret, 
neque responsum aliquod ab eo reciperet,illo re- 
licto, qui eo venerant, lamentantes reversi sunt. 
Cumque ad ecclesiam venissent,illic rursus lacry- 
mantes et supplices a benigno Deo malorum libe- 
rationem quaerebant. Cum vero multis diebus la- 
mentantes ac jejunantes Deum implorarent, ut eis 
subvenire vellet,iterum eidem episcopo revelatum 
est, et clara vox audita fuit, que ita dixit: Abi ad 


tiones et gratias assiduas Christo agunt. 

XXXI. Multi vero diversis morbis detenti e po- 
pulo ipso,una cum episcopo consolationis et cura- 
lionis causa ad Dei servumJacobum confugiebant: 
quos ille oleo sancto unctos, et Christi nomine 
benedictos,ita sanabat,ut domum reversi gloriam 
Deo collaudarent, qui per servum suum curatio- 
nem ipsis attulerat.Omnes igitur,qui civitatem ac 
Ginitlimam regionem habitabant, zgrotos suos ad 
eum ferebant, vel rogabant, ut, ipsis absentibus, 
pro eorum salute ipse Deum oraret: ac statim 
divina ope curationem assequebantur: tanta enim 
gratia illi collata est, ut vel solo sermoue statim 
impuros spiritus fugaret. 


servum meum Jacobum, quem tibi jam revelavi, g— XXXII. Eodem autem ipso anno, quo acerbissi- 


eique persuadeas, ut de his rebus me orare ve- 
lit : eo enim orante, iis malis que regioni im- 
pendent, liberi eritis. 

XXIX. Reversus igitur cum toto clero et populo 
sanctus Dei sacerdos pergebat divino homini sup- 
plicationes afferre. Tuncilleinvitus,ut brevi dicam, 
et multis supplicationibus adductus,et ab illo san- 
cto episcopo persuasus, quod divina revelatione 
ad eum missus venisset, erectis in ccelum oculis, 
multo tempore altentas preces habuit : cumque 
adhuc in ejus ore preces e.sent, bonus et miseri- 
cors Deus, qui omnia se metaentibus abunde et 
facile largitur, re ipsa illud divinarum Litterarum 
dictum impleus : «Adhuc te loquente,dicam,Ecce 
adsum Ἵ, » pluviam multam in terram demisit. 

XXX. Quam majorem iu modum admirati, hy- 
mnum pro gratiis agendis misericordi Deo et ejus 
magnificenti: cecinerunt,acreversi sunt: divinam 
vero gloriam celebrantes,ejus servos beatus prae- 
dicabant,qui per virtutis exercitationem,taliac tanto 
honore et gratia digni efficerentur.Eo igitur ma- 
ximo beneficio a benigno Deo adjuti, et divina illa 
plaga liberati, que per Dei servum Jacobum re- 
pulsa est,ad hodiernum usque diem per singulos 
annos illius diei memoriam celebrant, quo aridi- 


7 isa. Lii, 9. 





ma illa squaloris plaga repulsa est. Dei servus Ja- 
cobus accersivit sanctissimum episcopum,eumque 
rogavit,ut speluncam, hoc est,sepulerum curaret, 
in quo jamdiu ipse domiciliun; habuerat, et ab eo 
petivit,ut mortuus illic sepeliretur. Id cum ille se 
facturum promisisset, etin urbem reversus esset, 
post paucos dies B. Jacobus in senectute bona 
obiit, quintum et septuagesimum annum agens. 
Quod cum religiosissimus episcopus cognovisset, 
ad eum locum cum toto clero el probis laicis ac- 
cessit: qui cum aromatibus pretiosis eum con- 
diissent, Deum ipsum et ejus gloriam celebran- 
tes, venerandas ejus reliquias in illo ipso monu- 
mento deposuerunt. 

XXXIII. Postea sanctus Dei sacerdos sacram 
sedem ad speluncam aedificavit, ejusque reliquias 
illuc transtulit. Quo in loco usque ad hodiernum 
diem multi curantur, ac tota civitas et finitima 
regio ejus memoriam singulis annis celebrans, 
diem magnum festum agit, in gloriam benigni 
Dei, qui sic illum honoravit : quem et nos con- 
sueto more el gloriose celebremus, benedicentes 
Patri, Filio et Spiritui sancto, cui gloria est et 
imperium in sxcula seculorum. Amen. 





DE SANCTIS MARTYRIBUS /EGYPTIIS 
CYRO ET JOANNE. 


(Anno Christi 980, Januarii die 31. Acta sanctorum  Bollend. ad hanc diem. 


Celeberrima aunt SS. Cyri et Joannis nomina ob innumera egris mortalibus collata ad eorum re- 
liquias beneficia. De his ita scribit Baronius in notis ad Martyrologium : « Acta ipsorum tam Grecis 
quam Latinis fuere notissima ; habemus et nos ea in quinto, septimo ac decimo tomo antiquorum 
codd. mss. qui aliquibus ecelesiis Rome usui erant, ubi secundum ordinem mensium scripte ha- 
bentur sanctorum Vite. In his ergo Acla prsedictorum mariyrum nacii sumus, auctore Petro quo- 


1231 MENSIS JANUARIÜS. 


dam,qui ea exscripsit poscente Gregorio,Joannis consularis filio;rursus eadem invenimus iau 
ce S. Marise ad Martyres: in quibus omnibus habetur expressum hos passos esse Alexandrie, 
persecutionis Diocletiani imp., tuncque etiam martyrium subiisse tres sanctas virgines The 
Theotistam (Lipoman. t. V), et Eudoxiam cum matre Atbanasia. Eadem oninia habentor pe 
taphrasten (Surius t I), in quibus desideratur tempus martyrii ; babent tamen quidam « 
dita miracula qua apud diclos Latinos codices non invenimus. Habuit Sophronius, episcope 
solymitanus, preclaram orationem (a) de iisdom martyribus quz citatur in concilis Nice 


4, et a S. Joanne Damasceno, orat. ii De ímaginibus νυ 


(4) Orationem hanc prolixissimam dedimus in certo auctori, sed antiquo » ascribunt; s 


toam nostri LXXXVI[. parte tertis, col. 3773, «x 
editione card. Ang. Maii. Patres Bollandiani Vitam 
SS. Cyri «t Joannis exhibent ab Othone Zylio « ex 
veteri codice Greco» Latine versem, quam « in- 


versionem Latinam adhibemus e regia 
textum Graecum ex cod. Reg. Paris nune 
exscriptum ponimus. EpiT. PATR. 





ΒΙΌΣ ΚΑΙ MAPTYPION 


ΤΩΝ ATIUN ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΩΝ 


ABBA KYPOY ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ͂. 


VITA ET MARTYRIUM 


SS. THAUMATURGORUM 


ABBATIS CYRI ET JOANNIS ! 


|.Cyrus ille,clara stella tnartyrum, ex clarissima A 


quoque fuit civitate Alexandria, qua sita est in 
JEgypto: quam fama e:t 2dificasse Macedonem,et 
eam suo impertliisse nomine. Erat autem Cyrus, 
religione quidem fidelis a parentibus, vita vero 
laudahilis,arte autem medicus: ejus officina in ho- 
diernum usque d:em nota e-Lt omnibus,sed mutato 
nomine,ut qux» jain Dei templum et ades Sancto- 
rum trium Puererum appelletur: simul vero quo- 
dammodo commutata eliam operatione, aut ef- 
fecta potius diviniure, et pro illa priore morbo- 
rum liberatione,quam prabcbat ars medicina,la- 
boresque,e! artis medicamenta, modo omnis ge- 
neris et qua sua sponte fiunt, scatens miraculis. 
Quemadmodum autein. hanc acceperit. mutatio- 
nem, ab alto petita declarabit oratio. 

Il. Apollinaris, non vehemensille veritatis οἱ 
rectorum dogmatum inimicus,qui etiam in Laodi- 
cenam sedem magnum effudit. dedecus : sed ille 
potius ardens amator ve:itatis,et defensor priorum 
dogmatum, tanto illo gloria et moribus excellen- 
lior, quanta erat in eodem nomine convenientia, 
cui cum Dei sent: ntia commissa fui:set sedes Alo- 
xandrina (ut vult vera, que de ea jactatur, fama) 


/ » . -- : 24 - " : : 
A. Kopoq ὁ περιφάῖνηῃς t" μαρτυρῶν πὸ 
* 4 - , 
λεως μὲν xai αὐτῆς ἐτύγμανε περιρικ 
᾿Αλεξανδρεί ὴς Αἰγύ κειμένης ἢ 
ἐξχνδρείας τῆς πρὸς Αἰγύπτῳ κειμένης ἱ 
σαι τε τὸν λΔίχχελονχ λύγος, καὶ ὀνόμχις 
"el T .* * , * 
μεταξοῦνχι. Εἶν ὁὲ ὁ Κῦρος τὸ cióa; ἐκ τ 
πιστὸς, τὸν βίον ἐπχινετὸς, τὴν τέχνην us 
4 , e t 
τὸ ἐργαστήριον dmam [QW 
xzi Θεοῦ τὲ 


μέχρι καὶ νῦν 


μετχδχλὸν μὲν τὴν ἐπωνυμίαν, 
* - t - e . 
xzi ἱερὸν τῶν Αγίων Τριῶν Πχίδων x2hva 
A os LI 4 * * , * 
guupgtta02A0v ὃς πως Xzl τὴν ἐνέργειαν͵ ἦ Ie 
- * . 4 * A - 
μᾶλλον αὐτὴν ἐργασάμενον, χαὶ ἀντὶ τῆς τ 
ἐκείνης τῶν νόσων ἀπαλλαγῆς, ἣν ἰχτριχὴ 
4 4 ^ M A -- 1 1 
Xzxi πόνοι, καὶ tà ἀπὸ τῆς τέχνης παρεῖ(ον e 
^ » 
πυντοὐχποῖς ἄρτι xal αὐτομάτοις βρύον τοὶ 
μασι. πως δὲ καὶ τὴν μετχδολὴν ἐδέξατο : 


Β ἄνωθεν ὁ λόγος δηλώσει, 


Β΄, ᾿Απολινάριος, οὐχ ὁ σφοδρὸς ἐκεῖνος ci 
Oca; xal τῶν ὀρθῶν δογμάτων ἐχθρὸς, ὁ) 
Λαοδιχέων θρόνου πολλὴν αἰσχύνην καταχιέ 
ἀλλ᾽ ὁ τῆς ἀληθείας μᾶλλον διάπυρος iom 
τῶν εὐσεῤῶν δομάτων ἐχδιχη τὴς, τοτοῦτον 
δόξῃ xal τοῖς “ρόποις διάφορος, ὅσον ὀνόμε: 
τότη τι χοινωνὸς, ὅς ψέο θεοῦ τὸν τῶν ᾿Αλέ 


ἐγχειρισθεὶς θρόνον (ὃς ὁ πολύς τε xai ἀλη 


VITA SS. CYRI ET JOANNIS. 


1231 


ι λόγος, ὅτι χρίσει θειοτέρᾳ χαί τινος A quod divino judicio, et cujüsdam viri, qui futura 


raet τὰ μέλλοντα βλέπειν ἱκανοῦ τὸν 
στεύθη θρόνον). Οὗτος οὖν ὁ ᾿Απολινά- 
(€ ἄρχιερωσύνης ἐπιλαδόμενος, ἔτρεφέ 
γιδοῦν, ἔτρεφε O8 λίαν ἐπιμελῶς τε xal 
& ὥσπερ αὐτὸν ἔσχεν ἐγγίζοντα χατὰ 
τολλῷ μᾶλλον καὶ τῷ βίῳ δείξῃ συγγε- 
᾿Επεὶ δὲ καὶ ἀνδρὸς οὗτος ἐλάμδανεν 
ιεότητος ἀχμῇ σφριγῶν ἣν, οὐ κατὰ τοὺς 
νέων» ἔχδοτον ἑχυτὸν ταῖς τῆς φύσεως 
ς, χαλινὰ πάντα χαλάσας * οὐδὲ xM- 
τὰς οὐ χαλὰς ἡδονὰς λαθρχίαις καὶ 
ἰόξοις - ἀλλὰ μηδὲν τοιοῦτον μᾶλλον 
, εὐγενῶς καὶ ἐλευθερίως τῷ θείῳ xai 
ελθὼν, ἐννόμου» τυναιχὲς ἧτησε συζυ- 


previdebat, preedictione,ejus fidei sacerdotalis es- 
set sedes credita.Hic ergo Apollinariscum jam per- 
venisset ad pontificatum, alebat etiam quemdam 
sud sororis filium,diligenter admodum et ex virtu- 
ἰθ:} quomodo cum habebat genere propinquum, 
ila multo magis eum redderet vita conjunctuin. 
Cum vero is ad virilem pervenisset zelatem et ad 
florem juventulis,non,ut multi juvenes,se dedit et 
permisit naturi& appetitionibus,lavalis frenis om- 
nibus:neque clam noctuque egrediendo voluit non 
honestas suffurari voluptates, sed potius volens 
nihil ei ejusmodi accidere,ad patrum suum et pon- 
lificem libere et ingenue accedens, petiit legitimae 
uxoris conjugium. Vir autem ille vere divinus, 


εἴος ὄντως ἐκεῖνος ἀνὴρ οὐδὲ μέχρι τοῦ p cum ne auditione quidem, quod dicebat, accipere 


ὕτχι τὸν λόγον ἀνασχόμενος, ποὲλοῖς 
αὐτὸν λόγοις, τῶν τοῦ γάμου θορύδὼων 
xxi ἀπάγειν αὐτὸν τῆς γνώμης πει- 
εἰ ὃὲ σφοδρῦς ἐγκχείμενον ἑώρα, καὶ 
ὑποδιδόντα τὴν ἔνστασιν, σοφίζεται τὸ 
αλῶς, ἐπιθυμίαν ἔχειν εἰπὼν νχὸν τοὺς 
παισὶν ἀνεγεῖραι, Οὕτινος σε γρὴ 
€ οἰκοδομίας τὸ γε νῦν ἔχον * ἔπειτα, 
πέρας ἐλθόντος, χαὶ σοὶ χωρήσει, φησὶ, 
τὸ σπουδαζόμενον. "Dxouctv ἐχεῖνος, 
v ἀνεδέξατο τὸ ἐπίταγμα, θέρμην ἐἔπι- 
(ησταῖς ὀναψύχων xal ἀνχχτώμενης. 


τις αὐτόθι τόπος Δορύζιν οὕτω xaÀoó- 
xai δόξαν ἐγεῖραι τὸ ἱερὸν, ἔργου κατὰ 
ν αὑτὸς εἴχετο, καὶ τὸ μὲν εἷς γηρω- 
τὸ δὲ εἰς αὐλὴν ἀφωρίζετο * ἡ αὐλὴ δὲ 
μενον τοῦτο περιελάμδανεν, ὅπερ εἰς 
γντε:, τοῦ ὀνόματος μόνον, ὡς ἤδη 
μεν, οὐκ ἔτι δὲ καὶ τοῦ πράγματος 
4 μὴ καὶ μᾶλλον ἀληθὲς αὐτὸ xal 
»)ς παντὸς ἀνθρώποις εἰργάσαντο. 
(iv δὴ τοῦτον μετεποιήθη τὸν τρόπον, 
τρείου κατέστη, ἄμισθον ἀληθῶς la- 
νότω» ἀπαλλαγὴ, θεραπεῖα μέλλησιν 
αν, ἀλλὰ καὶ τὰς αἰτήσεις πολλάκις 
ν φθώνουσχ, Ἡμῖν δὲ χαὶ τὰ ἑξῆς 
αἰ οὗ ζημιωτίον θαῦλχ «καλὸν ἀχοὰς 
v ἐπωφελῶν, εἰ xai μετρίχ δόξῃ παρ- 
τὰ μεΐρας σχοποῦ, 7, προσθήχη τοῦ 


ὁ νέος ὅλῃ σπουδῇ πεοὶ τὰς οἰχοδομὰς 
ἰς ναὸν μὲν ἐν βοχχεῖ τὸ ἐργαστήριον 
xii νοσοχομεῖον δὲ καὶ γηρωχομεῖον 
ιτεσχεύαστο, xxi πάντα ἤδη ἐν ὀλίγῳ 
7:9, Εἴτα μεταστέλλεται τιυχ ὁ "Amo- 
ποίμνης προεστηχότα xal τὴν ἀρετὴν 
γράμμα δοὺς παρὰ τοὺς ὁσίους τρεῖς 
χόυλῶνα ἐκπέμπει, Τὰ γράμματα δὲ 
Ἑ τινὰ τῶν ἱερῶν ἐχείνων Aetiyávoov 
λλεξανδρείς πεμφθῆναι νχὸν, ὃν αὐτὸς 


sustinuisset,apud eum multis verbis est usus,tur- 
bas matrimonii revocans in memoriam,et tentaus 
eum ab illa abducere sententia. Postquam vero 
vidit eum valde instare, el de constantia ne tan- 
tillum quidem remittere, valde pulchre hoc. ex- 
cogitat, dicens se cupere excitare templum tribus 
sanclis pueris : Cujus quidem :edificationis opor- 
lel te, inquit, in prisentia curam gerere ; dein- 
de, hoc opere ad finein perducto, hoc cujus 
studio teneris, id tibi succedel ex sententia. Au- 
diit ille, et lubenter admodum suscepi quod jus- 
sus fuerat, calorem cupiditatis bona spe refrige- 
rans et recroans. 

III. Erat autem illic quidem locus,qui vocabatur 
Dorysim Quo quidem in loco cum visum esset ex- 
citare z:dem, ipse toto studio instabat operi : οἱ 
illud quid statim ad gerontocomium, hoc vero de- 
putabatur ad atrium : atrium autem intercipiebat 
hanc, 4.8 vulgo celebratur, officinam.Quam qui- 
dem cum in templum mutassent,a nomine solum, 
ut jam prius diximus, non autem a re etiam reces- 
serunt, nisi quod eam efTecerunt veriorem cujus- 
vis hominem morbi medendi officinam. Sed ea 
quidem hoc modo est transmutata, et ex medici 
officina templum eel constitutum : vere quidem 
gratuita,et nullam accipiens mercedem medici of- 
ficina velox morborum liberatio,curatio qua nul- 
lam habet dilationem, sed eorum qui laborant 
p.?veniens petitiones. Nobis autem sunt etiam 
ea qui: deisceps consequuntur addenda, neque 
eunt pulchro privande& miraculo aures, qua utiles 
sitiunt orationes, etiamsi ab institulo satis longa 
videbitur digressio, additio narrationis. 

IV. Nam cum adolescens ioto studio In sediflcando 
fuisset occupatus,in tcmplum quidem offlcina brevi 
fuit mutata Nosocomium autem et gerontocomium 
ab eo construcia sunt: e! oinnia non longi tempo- 
ris spatio ab eo sunt perfecta. Deinde accersiit 
Apollinaris virum quem.lam, qui gregi yreeerat, et 
erat virlute insignis. Cui cum dedisset litteras, 
emiltit eum ad tres sanclos pueros Babylonem. 
Litteris autem. supplicabantur, ut aliqua ex illis 
sacris reliquiis mitterentur ad templum, quod 


1235 


MENSIS JANUARIUS. 


1236 


erat Alexandri», quod ipse multis sumptibus et A πολλοῖς μὲν ἀναλώμασι, πολλοῖς δὲ xal πόνοις ἐδεί- 


multis laboribus construxerat. Talis erat enim in 
eos amor Apollinaris cum ardenti et viva fide, ut 
tot jam ante annis consummatos, tanquam adhuc 
vivos, epistolam esse sensuros, el suis eum esse 
meinbris imperituros crederet. Cum ergo ille 
magnus et rerum vere magnarum minisler hanc 
viam confecisset, et Babylonem pervenisset, el 
ante sacras illas stetisset reliquias, et manu in- 
dicasset literas, et plurimum rogasset, ut lilteras 
acciperent, et pontificeai iis, que petebat, im- 
pertirent : qui erat eorum medius, tanquam a 
somno excitatus (divinam providentiam ! o stu- 
pendam narrationem 1), cum manum sensim por- 
rexisset, οἱ epistolam accepissel, rursus nihil 
adjiciens decubuit. 

V.Litterarum itaque tabellarius, miraculum qui- 
dem admiratus,quod nihil autem esset consecutus 
eorum propter qu& veneral,animo crecialus, cum 
tota hebdomada in templo permanens et precatus 
nihil profecisset, reversus est animo anxius,el pro 
reliquiis ferens Apollinari lacrymas. Ille autem 
cum ne sic quidem despondisset animum, nec cu- 
ram abjecisset instituti quod habebat in manibus, 
ejusmodi enim res est desiderium: non solet s»em 
abjicere non eorum solum qua sunt difficilia,sed 
ncc eorum quidem qu& non possunt omnino fleri); 
Abi,inquit, rursus, o vir optime,et vehementius a 
sanctis pete meo nomine ; et si eos quidem aliqua 
subeat miseratio,nostris placati precibus,prebeant 
aliqua ex iis quee petimus; sin minus,accepta epis 
tola reverterris, et mihi erit ea res pro reliquiis, € 
nam nec illa quidem erit expers sanctificationis, 
ul 408 recte sit accepta, el jam longo tempore sa- 
cra membra contigerit. His quoque paret magna 
vir ille obedientia. Oportebal enim, ut ar- 
bitror, tali servire desiderio talem parendi ala- 
critatem. Et cum rursus venisset Babylonem, et 
ad sanctos accessisset, vehementer rogabat, sup- 
plicabat, obsecrabat, lacryniis magis quam verbis 
implens supplicationem : ne has secundas preces 
patriarche contemnerent, neque secundos suos 
itineris labores despicerent, sed quod ille eis 
templum «diticavit ad honorem, hoc suis mem- 
bris vicissim glorificarent. Hz:ec precatus quidem 
est, sed nihil profecit. 


VI. Quocirca cum spem abjecisset reliquiarum D 


(sed est diligenter attendendum : audietis enim 
rem quidem ad audiendum jucundissimam, et ad 
admiratione afficiendum animum divinissimam) 
cum ille spem divinarum abjecisset reliquiarum, 
studebat ipsam saltem recipere epistolam, ut ei 
jussum fuerat,ei,qui erat fide ardenti, impleturam 
jocum reliquierum. Cum sic itaque manum manui 
admovisset,suam manui martyris,et epistolam ac- 
cepisset,illam quidem Lraxitad se:eam autem secu- 
ta quoque est pulchra martyris manus. Quam cum 
sic vidisset divisam a toto corpore, desideranti- 
bus simu] et venerantibus amplexus manibus, in 


p.xto. Τοιοῦτον γὰρ τὸ περὶ αὐτοὺς ᾿Απολιναρίω 


φίλτρον μετὰ τῆς ἐμπύρου καὶ ζωτιγῆς πίστεως, 


ὅτι xal τοσούτοις ἤδη πρότερον χρόνοις τελειωθέντας, 
ὥσπερ ἔτι ζῶντας αἰσθήσεσθαι τῆς ἐπιστολῆς, xai 
μελῶὼν αὐτῷ μεταδοῦναι τῶν οἰκείων ἐπίστευε. 
Σπουδῇ τοιγαροῦν τοῦ μεγάλου ταύττιν ἐχεῖνου xai 
μεγάλου εἰκότως διαχόνου τὴν ὁδὸν στειλχμένου, 
καὶ εἰς Βχαδυλῶνα φθάσαντος, εἴτα καὶ πρὸ τῶν ἱερῶν 
ἐκείνων στάντος λειψάνων, xai τῇ χειρὶ τὰ γράμ- 
ματα ὑποδείξαντος, mÀeto:2 τε δεηθέντος, ὥστε δέ- 
ξασθαι τὴν ἐπιστολὴν, xai ὦ, ὁ ἀρχιερεὺς αἰτεῖ, 
μεταδούναι, ὁ μέσος αὐτῶν, ὥσπερ ἐξ ὕπνου διεγερ- 
θεὶς (ὦ θείας οἰχονομίας |. ὦ φριχτοῦ διηγήμκτος ἢ 
τὴν χεῖρά τε ἡρέμα προτείνος, καὶ τὴν ἐπιστολὴ, 
εἰληφὼς, αὖθις οὐδὲν προσθεὶς κατεχλίνετο. 

Ε΄, Ὁ γοῦν τῶν γραμμάτων διάχονος, θχυμάτας 
μὲν ἐπὶ τῷ θεάματι, τῷ δὲ μὴ τυχεῖν μηδὲν vri 
ὧν ἀφίκετο, λίαν ἀνιαθεὶς, ἐπεὶ παρ᾽ ὅλην £6Cousis 
τῷ νάῳ παραμείνας «αἱ δεηθεὶς, οὐδὲν εὕκιπε 
πλέον, ἀνέστρεφεν ἀθυμῶν xal ἀντὶ λειψάνων "Az 
λιναρίῳ κομίζω, δάχρυα. Ὁ δὲ μεδὲ οὕτως ἀπαγο- 
ρεύσας, μηδὲ τοῦ μετὰ γεῖρας ἀμελήσας σχοχῶ 
(τοιοῦτον γὰρ ὃ πόθος * οὐ πέφυχε ῥᾳδίως ἀπογινώ- 
σχειν οὐ τῶν δυσχερῶν μόνον, ἀλλ᾽ οὐδὲ τῶν xivi- 
πᾶσιν ἀδυνατων), ἤΑπιθι, φησὶ, xai αὖθις, ὦ Büa- 
στε, xal θερμότερον πάλιν τοὺς ἁγίους αἴτησει, 
παρ᾽ ἐμοῦ * χἂν μέν τις αὑτοὺς οἶκτος εἰτέλθη, xz 
τὰς ἡμετέρας δυσωπηθέντες δεήσεις, ἕνιχ, ὧν αἰτοῦ- 
μεν, πιράσχωσιν * εἰ δ᾽ οὖν, ἀλλὰ τὴν ἐπιτολὴν 
ἀνχλαδὼν ἑπανήζεις, xat. ἔσται μοι ἀντὶ λειψένον, τὸ 
χρῆμα, ἐπεὶ μηδὲ ἄμοιρος ἐχείνοωυ ἁγιασμοῦ, i 
καλῶς προσληφθεῖσα καὶ χρόνον ἤδη συχὼν ww 
τοιούτων μελῶν ψαύτχσχ. Πείθεται καὶ πρὸς imi 
ὁ πολὺς τὴν ὑπαχοὴν ἐκεῖνος ἀνήρ * ἔδει γὰρ, oan 
πρὸς τοιοῦτον πόθων εὐπείθειαν τοι χύτην ὑπηρετῆσει 
ψυχῆς. Καὶ εἰς Βαδυλῶνα πάλιν γενόμενος, xi 
προσελθὼν τοῖς ἀγίοις, Ἐδεῖτο θερμῶς, ἱκέτευεν, 
ἡντιδόλει, δάχρυσι μᾶλλον ἢ ῥήμασι τὴν deisr 
πληρῶν, μὴ δευτέρας ἀτιμάσαι τοῦ πατριάρχου λιτᾶς, 
μηδς δευτέρω» αὑτοῦ πόνων τῶν xatd τὴν ὁδοιπορίαν 
ὑπεριδεῖν, ἀλλ᾽ ὅπεο εἰς τιμὴν ἔχεῖνος ἐδείματο 27 
τοῖς ἱερὸν, τοῦτο οἰκείοις ἀντιδοξάται μέλεσιν, Ταῦτ: 
ἔδεττο μὲν, ἤνυε δὲ nÀéov οὐδέν, 


G". Ὅθεν ἀπογνοὺς τῶν λειψάνων (ἀλλά xps 
ἐχτέον ἐπιμελῶς " ἀχούσεσθε qao πρᾶνμα χομιὴξ 
ἀχοῦσαί τε χαριέστατον, «ab ψυχὴν ἐχπλῆξχι Ou 
τατον), τῶν λειψάνων οὖν ἀπογνοὺς ἐχεῖνος, χἂν γοῦν 
ἀναλαθεῖν αὐτὴν ἔσπευδε τὴν ἐπιστολὴν, ὥσκερ εἶ εν 
ἣ πρὸς αὐτὸν ἐντολὴ, λειψάνου χώραν τῷ θερμῳ τὴν 
πίστιν αποπληροῦταν, Ταύττ, τοι χαὶ χειρὶ ΧΕ 
βαλὼν τὴν ἑαυτοῦ τῇ μάρτ. γος, καὶ τῇς ἐπιστολῆς 
λχδόμενος, τὴν μὲν εἷλκε πρὸς ἐχυτὸν, ταύτῃ ὃ; io 
xxi ἡ χαλὴ τοῦ μάρτυρος ἠκολούθει qrie. "Hv x3 
οὕτως ἰδὼν τοῦ ὅλου διαιρεθεῖσαν σώματος, καὶ το- 
θούσαις ἅμχ χερσὶ xal τριττούσχις ἀγκαλισάμενθι, 
θησαυρῷ τε τιμίῳ τὰ τιμιώτατα καταθεὶς ὄσμενο, 





1237 


VITA SS. CYRI ET JOANNIS. 


1238 


τὴν ᾿Αλεξάνδρειαν κατειλήφει, "Eo! ᾧ τίς ποτε dv. ἢ A pretioso thesauro reponens,que sunt pretiosissima, 


τὼν ἡδονὴν καὶ! φαιδρότητα παραστήσαι τοῦ πατριάρ- 
χου, ἢ τὴν τοῦ πλήθους παλιν ἑορτὴν καὶ πανήγυριν ; 
Οἷᾳ δὲ μετῆλθε σοφίᾳ xa) τὴν πρὸς τὸν ἀδελφιδοῦν 
ὀπόσχεσιν, ἀχοῦσχι καλον" Τῆς γὰρ ἐππιούσης τὸν ὑπ᾽ 
αὐτῷ πάντα χλῇρον ἀθροίσας, χεῖρα μὲν ἐχείνην χαὶ 
σὺν οὐτῇ τὴν ἐπιστολὴν ὑπ᾽ αὐτῆς ἐχομένην ἱερῶς 
ὅμου χαὶ λαμπρῶς κατατίθεται τά τε ἄλλα τελέσας 
χατὰ τὸ" ναὸν φιλοτίμως, καὶ τοῦτον ὅσα Χριστιχνοῦς 
νοις χαθιερώσας, ἔπειτα τὸν ἀδελφιδοῦν ἀγχγὼν, 
καὶ ἱερέχ χειροτονήσας, ἀντ᾽ ἄλλης αὐτῷ συζύγου 
τὴν ᾿Εχχλησίαν μνηστεύεται, ᾿Ιδού σοι xal ἡ γυνὴ, 
πρὸς αὐτὸν εἰπών ἀλλα χήδου ταύτης, ὡς προσῇ Adv 
ἐστι. Τοῦ λεχϑὲν οὕτω τὸν νέον διέθηχε, καὶ οὕτως 
αὐτοῦ καθίχετο τῆς ψυχῆς καὶ μετέθηχε τὴν ἐπιθυ- 


lubens pervenit Alexandriam. Quam ob rem quis 
vel patriarchee voluptatem et letitiam, vel rursus 
populi festivam celebritatem potuerit ostendere ? 
Quam sapienter autem se gesserit in prestando 
promisso suz sororis filio, audire est opera pre- 
tium.Nam cum sequenti die totum, qui ei suberat, 
clerum convocasset, manum quidem illam,et cum 
ipsa epistolam, que ab ea tenebatur, sacrosancte 
simul et preclare deponit : et cum alia in templo 
splendide et magnifice peregisset, idque de more 
Christianorum consecrasset, adducto deinde soro- 
ris filio,et sacerdote ordinato, loco alterius conju- 
gis ei desponset ecclesiam,ei dicens: En tibi uxor; 
sed ejus, ut par est, curam gere. Hoc dictum sic 


μίαν, ὡς πλείω τὸ μετὰ ταῦτα παρθενίας ἔρωτα σχεῖν p affecit alclescentem, et ejus sic tetigit animum, 


ἡ τῶν γάμων πρότερον, ᾿Αλλα περὶ μὲν τούτων ἄλις, 


et dimovit cupiditatem, ut majore virginitatis 


fuerit deinceps captus amore, quam ante matrimonii. Sed de bis quidem satis. 


ζ΄. Ἡμῖν δὲ Κύρου πάλιν xal τῶν Κύρου pvnjxo- 
νευτέον, ὃν xai τοῦ παρόντος λόγου ὑπόθεσιν προ- 
εδέμεθχ. Οὗτος τοίνυν ἰχτρικὴν γεγονὼς τῶν ἄλλων 
διλφορώτατος, οὐδὲν ἧττον καὶ βίον ἣν ἀνθρώ- 
ποις ὠφελιμώτατος, τῇ μὲν τέχνῇ τὰ σώματα τῷ 
τρόπῳ δὲ τὰς ψυχὰς θεραπεύων μᾶλλον δὲ καὶ τρό- 
xou τὰ πολλὰ φροντίζειν πείθων διὰ τῆς τέχνης 
καὶ διδάσκον νόσον ψυχῆς πολλῶ τοῦ σώματος εἶναι 
αλεποτέραν, ὅσῳ xal ταύτης αἰτίαν πολλάχις ἐκεί- 
νὴν γίνεσθαι, τοῦ Δεσπότου πάντων xal ἰατροῦ διὰ 
νόσου σωμχτιχῆς χαχίαν ἡμᾶς ἀποθέσθαι ψυχῆς 
σπουδάζοντος, ἢ καὶ νόσων ἐστὶν ὄντως σφαλερωτάτη 
καὶ δυοθεράπευτος. Εἴσιν γὰρ εἷς τοὺς νοσοῦντας 
ὁ Κῦρος, o) τῶν Γαληνοῦ καὶ Ἱπποχράτους καὶ τῶν 
ὁμοίων πάντως ἐμέμνητο (ταῦτχ γὰρ ἐχείνῳ δευτέ- 
ρου λόγου), ἀλλ᾽ ἀπο τῆς ἡμετέρας λαμθάνων πηγῆς, 
καὶ πολλὰς ἐπάδων αὐτοῖς τῶν προφητιχῶν τε xat 
ἀποστολιχῶν, ἀλλάγε xal πατριχῶν ῥήσεων, εἶτα 
χαὶ τὰ τῆς χάριτος προστιθεὶς ὑγιαίνειν αὐτοὺς οὐ 
τὰ σώματα μόνον ἀλλὰ χαὶ τὰς ψυχὰς παρεσχεύαζε, 
καὶ περὶ μιχρῶν δεομένοις αὐτά τε ἐδίδου, χαὶ τὰ 
πολλῷ μείζονα τούτω» (ἅπερ εἰσὶ Θεοῦ ἐπίγνωσις, 
κακίας χάθαρσις, σωτηρία ψυγῆς) ἐχαρίζετο, πολ- 
λοὺς μὲν τῶν εὐσεδῶν ἑδραιτέρους ἔτι πρὸς τὴν 
ἀλήθειαν ἐργαζόμενος, πολλοὺς δὲ xal τῶν ἀπίστων 
τῖις 'Ελληνιχῆς ἐξαιρούμενος πλάνης, Πολλὴ δὲ αὕτη 
τότε xal πολλῶν, ἢ «αἱ τῶν πλειόνων, ἐπειλημμένη, 
Διοχλητιανοῦ γε τὸ σχῆπτρον ἔχοντος, ὃς οὐχ ἀπὸ 
τοῦ διαδήμάτος μᾶλλον ἢ ἀπὸ τοῦ περιόντος εἷς δει- 
σιδαιμονίαν τὸ ἐπίσημον ἔσχεν. ᾿Εν τούτῳ γὰρ πολ- 
λοὺς εὐρήσεις, οἷς ἂν αὐτὸν ὁμοιώσῃς, ἐν ἐκείνῳ δὲ 
παντελῶς ὀλίγους. 

H'. Ἐπεὶ δὲ οὔτε λαθεῖν ταῦτα τὸν πονηρὸν ἦν, 
οὔτε μὴ λαθόντα ὑπενεγκεῖν ῥάδιον (δυσκάτοχον γὰρ 
ἡ καχία καὶ ἰταμόν), δῆλα καὶ τῷ τῆς πόλεως ἄρχοντι 
δι᾿ αὐτοῦ γίνεται, πολλῇ καὶ αὐτῷ κατὰ Χριστιανῶν 
«κεχρημένῳ paviq* ὃς καὶ συλληφθέντα τὸν Κῦρον 
εὐθὺς ἀχθῆναι διακελεύεται, Ο δὲ, τὸ πρόσταγμα 
γνοὺς, τῆς πόλεώς τε ἀπαίρει «ἂν τῇ πρὸς Λἰγύπτῳ 
᾿Αραδίᾳ γίνεναι, ᾿Αλλὰ μηδεὶς ἀσθένειαν μηδὲ σμι- 
κρότηταψυχῆς τοῦ ἀνδρὸς χαταγνώτω, Οὐ γὰρ πρὸς 


VII. Nobis autem rursus Cyri et eorum qua» ad 
Cyrum pertinent facienda est mentio : quem qui- 
dem proposuimus argumentum praesentis oratio- 
nis. Hic ergo cum in arte medicina aliorum ex- 
cellentissimus, nihilo secius erat etiam vila 
hominibus utilissimus: arte qvidem corpora, 
moribus autem curans animas : vel potius per or- 
lem persuadens, ut morum curam gererent, et 
decens morbum anima esse morbo corporislonge 
difficiliorem : quod hujus quoque ille szpe causa 
sit, Domino omnium et medico studente per mor- 
bum corporis, ut nos anime vitium deponamus : 
quod quidem et morborum revera longe periculo- 
sissimum et curatu difficilimum.Ad sgrotos enim 
ingrediens Cyrus, non Galeni et Hippocratis et si- 
milium omnino meminerat (is enim secundo loco 
eorum habebat rationem), sed a nostro fonte su- 
mens propheticaque et apostolica atque etiam 
paterna eis multa dicta accinens, et deinde etiam 
gratiam adjiciens, efficiebat ut. sani essent, non 
solum corporibus, sed et animis: et parva rogan- 
tibus et ea dabat, et iis multo majoribus, quz qui- 
dem sunt,Dei agnitio, vitii purgatio, salus anim, 
eis gralificabatur : multos quidem ex piis adhuc 
stabiliores efficiens ad veritatem, multos autem 
etiam ex infidelibus ab errore liberans gen'iliuim. 
Is vero tunc erat frequens, et multos atque adeo 
plures invaserat, tnnc sceptrum tenente Diocle- 
tiano, qui non magis erat insignis diademate 
quam nimia superstitione. Nam in hoc quidem 
multos invenies, quibus ipsum assimilaveris : in 
ille autem, omnino paucos. 

VIII. Cum vero nec fieri posset, ut malignum 
hec laterent, neque si non letuissent, ferre erat 
facile (res enim que difficiliter contineri potest 
et impudens est vitium), hiec per ipsum signifi- 
cantur prasidi civitatis qui magno quoque incita- 
batur furore in Christianos: qui comprehensum 

: quoque Cyrum statim jubet duci. Illeautem cum 
ju:sum cognovisset, recedit a civitate, et venit in 
Arabiam, que estin finibus gypti. Nemo autem 


1239 


MENSIS JANUARIUS. W 


eum condemnet imbecillitatis, neque pusilli et ab- A τὴν τοῦ ἄρχοντος ὡμότητα βλέψας, οὐδὲ τὰς δὰ τ, 


jecti animi. Non enim aspiciens ad crudelitatem 
presidis, neque propter Christum afferenda tor- 
menta reformidans,neque ullam otus animi molli- 
tia,exiit e civitate:sed partim quidem implens pre- 
ceptum Domini !: «Quando enim,inquit, persecuti 
vos fuerint in hac civitate, fugite in aliam;» partim 
vero etiam per otium volens seipsum considerare, 
et cor suum acuere, et deinde agcredi ad pericula 
pro Christo suscipienda:forte autem divinaquoque 
providentia eum vocante in Arabiam propter infi- 
deles, quos illic erat ad Christum adduciurts, et 
fideles rursus effecturus constantiores. Cum ille 
ergo sic et propter ha:c venisset in Arabiam,statim 
mutat habitum, vitz formam et studium;el cum ca- 
put cute tenus totondisset, amictu induitur monas- 
tico, et ad vivendi rationem extollitur sablimio- 
rem. Deinde etiam mutat modum curationis. Non 
amplius enim medicus Cyrus dicebatur aut erat, 
nisi quod solum faciebat potius miracula : non 
medicamentorum, non herbarum omnino utens 
auxiliis, sed prece sola ei doctrina : hac qnidem 


στὸν βασάνους ὑποπτήξας, οὐδὲ μελυχὼὺν va, 
στὰς, ἔξηλθε τῆς πόλεως" ἀλλὰ τοῦτο μὲν τὰ 
Ὑελμα Δεσποτικχὸν ἐκπληρων" € "Ov ἂν γὰρ τῳ 
διώχωσιν ὑμᾶς εἰς τὴν πόλιν ταύτην, οεύγεχ 
τὴν ἑτέραν᾽ ν» τοῦτο δὲ καὶ κατὰ σχολὴν lien ἃ 
σκέψασθαι βουληθεὶς, γαὶ στυμῶσαι xim | 
τόλμαν ἔνθετναι πρότερον, εἶτα χαὶ πρὸς τοὶ ὦ 
Χριστοῦ χωρῆσαι κινδύνους" τάχα δὲ xd 
σὐτὸν προνοῖας εἷς τὴν ᾿Αραδίαν παρχχαλούνς,. 
οὃς τε προσαγαγεῖν ἔμελλε τῶν ἀπίστω, buic 
Χριστῷ, καὶ cà; πάλιν τῶν πιστῶν 2291: 
ἐργάσασθαι, Οὕτως οὖν τὴν ᾿Αρχῦίαν ἑχεῖκς ; 
ἐπὶ τούτοις καταλαδὼν μεταδάλλει παρτιρῖμ 
σχῆμα τοῦ βίου, τὸ ἐπιτήδευμα, καὶ χείρας ἐν) 
τὴν χεφαλὴν, τὰ μοναχῶν ἀμφιέννυται, ada 
ἀγωγτν ὑψηλοτέραν ἀνάγεται. Εἶτα xai τὸν τῷ 
ἀμείδει τῆς θεραπείας, Ουχ ἔτι γὰρ lax; ὁ B 
ἐδέγετό τε xat. ἣν, ὅτι μὴ θχυματουργὸς αϑλλον 
φαρμάχων, οὐ βοτανῶν ὅλως χρώμενος porrar 
ἀλλ᾽ εὐχῇ μονῇ καὶ διδασκαλίᾳ, v5 μὲν πρὸς Ψη 
t/oucac χαχῶς, τῇ δὲ πρὸς σώματα. 


adversus animas qute male se habebant, illa vero adversus corpora. 


IX.Cum ergo ejus fama totam pervasisset Arabiam, 
et jam ad Joannis quoque aures virlutes illius per- 
venissent,Joannem ,inquam,illum,qui genus trahe- 
bat ex patria Edessa,moribus autem erat vere civis 
celestis, erat vero militari insignis aucloritale. 
Cum hzc ergo fama ad illum quoque pervenis:et, 
et aliequi cum Diocletianus intentassel persecu- 
tionem, praeclarus hic miles, mutato ordine, οἱ 
humano relicto exercitu, egregie relatus est in 


numerum Christi militum, et maluit se fortiter * 


gerere adversus ejus hostes, quam adversus eos 
qui sunt hostili animo iu homines. Quamobrem 
stalim abjectis omnibus opibus, divitiis, gloria, 
auctoritate,venit Hierosolyma.Deinde etiam profi- 
ciscitlur in /Egyptum,amore Cyri eum trahente ci- 
tra laborem,et (eto pede ejus gressum accelerante 
ad eum, qui est ejusdem fidei : ut qui una cum 
illo philosophari et una exerceri constituisset. 
Qui cum ad eum accessisset, et una cum eo habi- 
tasset, fuissetque pulchrorum illius certaminum 
el miraculorum spectator, erat novacula cotem 
nacta, et deinceps ad eum aspiciebat, et virtutis 
ejus vestigia diligenter sequebatur : non ut qui 
longe ab eo abesset ut discipulus,sed qui ejus simi- 


litudinem accurate asscqueretur. Cum autem per- D 


secutio spirasset,ut diximus, vehementius,tres qui- 
dem numero virgines cum matre comprehendun- 
tur, qua res sectabantur Christianorum : ducun- 
tur vero in civitatem Canodum, cum Cassianus 
exsecrandum eorum, qui dii non sunt, exerceret 
sacerdotium, Syrisnus aulem civitatis haberet 
administrationem. H»c autem non virginibus et 
matri solis, sed etjam ipsi quoque Cyro et Joanni, 
fuerunt veluti |procmia et principia martyrii, οἱ 


1 Matth. x. 48. 


θ΄. Τῆς γοῦν περὶ αὐτοῦ cYjn t5» "uai 
πᾶσαν περιλαθούσης, ἥδη δὲ καὶ "Lodvwny imm 
pi, ἀπολιπούστς τῶν ἐκείνου καλῶν, luci 
vov, ὃς ix πατρίδος μὲν ᾿Εδέστῃς τὸ γένος Cum 
δὲ τρόπον ἦν ἀχριδῶς οὐράνιος πολίτης, stores 
ὀιαπρέπων αζίᾷᾳ. Ταύτης γουν 
ἐχεῖνον ἀφιχομένης, ἄλλως τε δὲ «αἱ δέοιτο 
τὸν διμωγὸν ἐπιτείναντος, καὶ ὁ καλὸς onu 
τιώτης τὴν τάξιν ἀμείψας, xai. στρατείαν τη» » 
πίνην ἀπολιπὼν, τοῖς τοῦ Χριστοῦ stum 
εὐγενῶς ἐνεγράφετο, καὶ ἀριστεύειν χατὰ το 
μᾶλλον ἐχθρῶν, ἢ τῶν πρὸς ἀνθρώπους 
προείλετο. Διὸ xai πάντα ῥίψας εὐθὺς, τις. 
εὐημερίαν, δόξαν, ἀξίωμα, εἰς Ἱεροσόλυμα rum 
νεται, Elsa xai πρὸς Αἴγυπτον ἔπιδημεῖ, τῶν ix» 
Κύρου ἀπονητὶ τοῦτον ἑλχότων, χαὶ ὅλη ri m 
τὸν ὑμόπιστον ἐπιταχυνόντων, ola καὶ sum 
φεῖν ἐχείνῳ xal συνασχεῖθαι προῃρημένον, CT 
παραδαλὼν αὐτῷ, xai σύνοιχος γεγονὼς, Gd 
τῶν καλῶν ἐχείνων ἀγώνων xal θαυμάτων γενίμοι 
ξυρὸς ἣν ἀχόνης ἐπιτυχὼν, καὶ τὸ λοιπὸν εἰς r6 
ἑώρα, xal τῶν αὐτοῦ τῆς ἀρετῆς ἰχνῶὼν ipzm 
εἴχετο, ob χατὰ μαθητὴν ἐλλείπων, ἀλλὰ τοῦ ὑμ: 
πρὺς ἀκρίδειαν στοχαζόμενος, Too διωυμοῦ δὲ, ὦ 
περ ἔφημεν, ἀγριώτερον πυεύσαντος, Gu/ÀAipóm 
ται μὲν τρεῖς τὸν ἀριθμὸν παρθένγι μετὰ μετ 
τὰ Χριστιανῶν μετιοῦσας" ἄγονται ὃὲ εἰς Κιύνὴ 
πόλιν͵ Κασιχνοῦ μὲν τὴν μιαρὰν ἐν ταύτῃ τοι! 
θεῶν ἱερατείαν διέποντος, Συριανοῦ δὲ τὴν Ly 
ἔχοντος, Ταῦτα δὲ οὐ ταῖς παρθένοις xai τῇ an 
μύναις, ἀλλ᾽ ἤδη καὶ αὐτῷ Κύρῳ καὶ ᾿Ιωάννη κα 
περεὶ προοίμια xal &gal τοῦ μαρτυρίου bom 
xai ὀιαπλέχεσθχι τούτοις ἤδη στέφανος ἤρχετο. δ 
σας γὰρ ὁ Κῦρος, μὴ τὸ νεαρὼν τῶν παρθένων ἐς 


τῆς φήμης ug 


zvum 


1241 


VITA SS. CYRI ET JOANNIS. 


1242 


δειλιάσῃ πρὸς τὸ τραχὺ τῶν κολάσεων, ἐπεὶ «ziAjam incipiebat eis contexi corona. Veritus enim 


κομιδῇ τὴν ἡλιχίαν ἦσαν νεώαται (θεοχτίστη μὲν 
γὰρ, ἢ καὶ πρεσδυτάτη τῶν τριῶν ἦν, πεντεχαιδε- 
χάτου ἥπτετο ἔτους" τῇ δὲ μετ᾽ αὐτὴν Θεοδότῃ τρισ- 
χαιδέχατος ἠνύετο χρόνος" Εὐδοξία δὲ, à τούτων 
ἐσχάτη, ἐνδέχατον ἔτος hys). Διὰ ταῦτα m ὁ Kü- 

ρος δείλίᾳ ληφθεὶς ὑπέρ τῶν παρθένων, ἔπει καὶ τὸ 
τῆς ἡλικίας ταύτης, καὶ μᾶλλον ἐν γυναιξὶν, οὐ 
φόδῳ κολάσεων ἀπλῶς χειρωθῆναι πρόχειρον, ἀλλὰ 
χαὶ χολαχείαις ὑποφθαρῆναι παντάπασιν εὐχερὲς, 
χατελθεῖν εἰς τὴν πόλιν ἀναγκαῖον ὑπείληφε xat 
ταύτας, ὡς olóv τε, πρὸς τοὺς ἀγῶνας ἐπιθαῤῥῦναι, 
Φόδου γὰρ ἔξω xai ὁποψίας οὐδὲ τὴν μητέρα τούτων 
ἐποιείτο ᾿Αθανσσίαν, τοῦτο μὲν γυναῖκα οὖσαν εἰδὼς, 
τοῦτο δὲ xal μητέρα θυγατέρων οὕτω νεαρῶν, xal 
ἀγουσῶν ἡλικίον ἢ xal μητέρος εὐφραίνειν ὀφθαλ- 
μοὺς olós, xal ὑπὲρ τοῦ μηδὲν αὐτὰς παθεῖν χαλεπόν 
οἱ τῶν ἀβδουλήτων μητρὶ μὴ θελητὸν γενέσθαι πα- 
ρασχευάσει͵ Ταῦτα μεστὸν ἐποίει δέους τὸν Κύρον, 
ὑπονοῦντα, μὴ xai 4$ μήτηρ ἐπιχλασθῇ θυγατέρων 
νεότητι, μὴ πάθῃ τὰ σπλάγχνα, καὶ ἡττωμέντ «ἧς 
φύσεως, φθέ ἐγξηταί τι πρὸς αὐτὰς, ἢ καὶ νεύσειεν 
Ἰλεεινὸν καὶ ἐνδυόσιμον. Ταῦτα γοῦν, ὥσπερ ἔφημεν, 
ὑπκνοοῦντα τὸν Κῦρον, εἰς τὴν πόλιν εἰσάγει, Τούτῳ 
δὲ xal ὁ χαλὸς εἵπετο ᾿Ιωάννης" χαί γίνονται τῶν 
ἀγώνων αὐταῖς ἀλεῖπται (1), xal τοῦ μαρτυρίου 
καλὸν ἀρχέτυπον, ὅπερ T ἣν οὐχ ἐχείνας τῷ μαρτυρίῳ 
προσαγαγεῖν, ἀλλὰ τὴν ἑαυτῶν ὁμολογίαν φανερὰν 
χαταστῆσαι, μᾶλλον δὲ δι’ ἀλλήλων ἑκάτερα, ὅπως 
αὐτοί τε διὰ τὰς παρθένους παῤῥησιάσωνται τὴν 


Cyrus virginum temeritudinem.ne aspera reformi- 
darent supplicia, quando quidem erant setate ad- 
modum juvenili (Theoctiste enim, quz erat trium 
elate natu maxima, decimum quintum annum 
nondum attigerat ; Theodota autem, 408 eam se- 
quebatur, agebat annum quartum decimum : Eu- 
doxia vero,omnium minima, agebat annum unde- 
cimum). His ergo de causis timore atfectus Cyrus 
causa virginum,quandoquidem hzc etas, et maxi- 
me inter mulieres,nonsolum facile vinci potest me- 
lu suppliciorum sed etiam blanditiis nullo negotio 
corrumpitur:existimavil esse necessarium,ut des- 
cenderet ad civitatem, et eis,quoad ejus fleri posset, 
adderet animum ad certamen. Nam nec erat quidem 
p extra suspicionem deearum matre Athanasia:partim 
quidem,cum ea sciret esse mulierem:partim autem 
matrem quoque filiarum tam lenere ztatis, que 
scit matris oblectare oculos, et ne ipsa grave ali- 
quid patiantur, efficiet quod nolint aliquid, quod 
non vult mater. Hac Cyrum metu replebant, dubi- 
tanlem ne mater quoque frangeretur juventute 
filiarum, ne ejus paterentur viscera, el victa a na- 
tura, miserabile aliquid,quo se cedere significaret, 
eis diceret,aul eliam annueret. Hzc ergo, οἱ dixi- 
mus, dubitantem Cyrum inducunt in civitatem. 
Eum autem egregius quoque sequebatur Joannes. 
Fiunt vero illis eis alipt& ad certamina, οἱ pul- 
chrum exemplar martyrii : quod quidem erat, 
non illas adducere ad martyrium, sed suam ipso- 


εὐσέδειαν͵ κἀκείνας θύματα Χριστῷ δι᾿ ἑχυτῶν προσ- C rum confessionem manifestam efficere: vel potius 


ἐνέγχωσιν, 


r'. Ὑπηρέτας οὖν xal αὖθις οὐχ ἀμελεῖς τῆς éau- 
τοῦ καχίας ὁ ἐχθρὸς εὐρηχὼς, οὕτω τῶν μαρτύρων 
αὐτοὺς ἀναπείθει πρὸς τὸν ἄρχοντα χατειπεῖν, ὡς 
ἄρα Εἰσί τινες ἀγνῶτες, ὁ μὲν μοναχιχὸν, ὁ δὲ στρα- 
τιωτιχὸν σχῆμα σώζοντες, οἵ τᾶς συλληφθεισας ἄρτι 
παρθένους παρασχευάζουσι θεῶν μὲν τῶν ἡμετέρων 
καλαφρονεῖν, δυνάμει τε πάσῃ τὴν αὐτῶν ἀπώμοτον 
ποιεῖσθαι θρησκείαν, χαὶ τὰ Καίσαρος διατάγματα 
παρορᾷν, Ἰησοῦν δέ τινα μόνον ἐπιφημίζειν, καὶ 
τούτῳ προσανέχειν, ὅσα Θεῷ, εἰς ἔνδειξίν τε τῆς 
πρὸς αὐτὸν εὐνοίας μιχρὸν Ἠγεῖσθχι τὸν θάνατον, 
Συριανὸς τοίνυν οὐ πράως ταῦτα διενεγχὼν, ἀλλ᾽ 
ἀπ᾽ ὄψιν ἀγχγὼν τοὺς γευναίους, μεῖς, ἔφη, δύστη- 
νοι χαὶ θοῶν τῶν μαχορίων ἐχθροὶ, ὑμεῖς, οἱ σὰς 
piv παρθένους ἀναπείθειν πειρᾶσθε, xal τὰ Χρι- 
στιανῶν αὐξάνειν σπουδάζετε, περιύόρίζτιν δὲ τὰ 
Καίσαρος μηχανῇ τῇ πάσῃ, πλὴν εἰ xal μὴ πρότε- 
ρον, ἀλλὰ νῦν γοῦν τῆς ματαίας ὑμῶν ταύτης ἀπο- 
στάντες θρησχείας, εὐχαῖς τε χαὶ θυσίαίς τοὺς μεγί- 
ὅτοὺς θεοὺς ἱἰδεώσασθε, Τοῦτο γὰρ οὐ τιμωριων 
κλόνον ἐλευθέρους ὑμᾶς ἀλλὰ xai τιμῶν ἀλίους ὀφθῆ- 
ναι παρασχευάσει" εἰ δ᾽ οὖν, ἀλλ᾽ εἴσεσθε μὲν ὅσον 
οὕτω Συριανόν’ εἴσεσθε δὲ βασιλέα Διοχλητιανὸν, 


utrumque per se invicem, ut et ipsi propter vir- 
gines libere suam ostenderent pietatem, οἱ illas 
per se Christo offerrent hostias. 

X.Cum itaque rursus suz improbitatis non negli- 
gente ministros invenisset inimicus,eis persuadet 
praesidi dicere de martyribus : quod scilicet Sint 
quidam ignob, unus quidem monastico,alter vero 
militari indulii amictu,qui efficiunt,ut inodo coin- 
prehense virgines, deos quidem nostros despi- 
ciant, totisque viribus adjurent et exsecrentur 
eorum religionem, Cesarisque jussa contemnant; 
Jesum autemfquemdam soluz laudent, et ei, quc- 
cunque Deo,tribuant: et ad ostendendam suam in 
eum benevolentiam morlem parvi faciant. Syrianus 

pigitur, cum hac non leviter tulisset, sed viros 
preclaros in suum conspectum produxissel, Vos, 
inquit, infelices et hostes deorum beatorum: vos, 
qui virginibus quidem conaniini persuadere. Chri- 
stianorum autem res studetis augere: Cesarem ve- 
ro omnibus modis afficerecontumelia:sed etsi non 
prius, nunc quidem certe ab hac vana deficien- 
tes religione, precibus et sacrificiis deos placate 
maximos : hoc enim non efficiet solum, ut sitis 
liberi a suppliciis, sed etiam, ut digni videamini 
honoribus : sin minus, mox quidem scietis Syria - 
mum, scietis autem imperatorem quoque Diocle- 


(1) Aliptie, wnctores, qui athletas certaturos ungebant. 


1243 MENSIS JANUARIUS. 1244 


tianum,quin etiam deos ipsos,adversus qüos hac A ἀλλὰ καὶ θεοὺς αὐτοὺς, καθ’ dj) ἀνοήτως tà τοιαῦτα 
stolide audetis, quam gratiam referant erga se τολμᾶτε͵ ofoc  [f. ola] ἐκεῖνοι τοὺς ὑδριστὰς ἀμεί- 
contumeliosis, etiamsi sint mites et benigni. ὄονται, xàv εὐμενεῖ ὦσι, 

ΧΙ Ad hzc Cyrus et Joannes:Nos,dixerunt,o pra- IA, Πρὸς ταῦτα Küpog xal Ἰωάννης, Ἡμεῖς, 
ses,de multis pauca dicere consuevimus. Scias ef- εἶπον ὦ ἄρχων, ὀλίγα περὶ πολλῶν λέγειν πεφύχα- 
go,nos nec esse infames honores admissuros, neque μεν, Ἴσθι τοιγαροῦν, ὡς οὔτε τιμὰς ἀτίμους παρε- 
Christianismum, quidquid fuerit, prodituros. Heec δεξόμεθα, οὔτε τὸν Χριστιανισμὸν, εἴ τι δ᾽ ἂν καὶ 
cum audiissel Syrianus, et. vehementi cordis irà γένοιτο, προησόμεθα, Τούτων ἀκούσας Συριανὸς, xal 
esset commotus, el dentes instar apri exacuissel: σφοδρῶς τὴν καρδίαν κινηθεὶς, xal τὸν ὀδόντα δίκην 
Oportebat, inquit, vos in hoc saltem uti benignitate συὸς ὑποθήξας͵ Ἔδει μὲν ὁμᾶς, ὦ οὗτοι, ἔφη, τοῦτο 
judicis, quod moti penitentia eorum, qua prius γοῦν τῆς τοῦ διχάζοντος ἀπολαῦσαι φιλανθρωπίας, 
statuissetis, si ulla essel sapientia, minas evilasse- τὸ μεταναίᾳ τῶν προεγνωσμένων, εἴπερ ὅλως συν- 
Uis.Quoniam autem universum, ut video, est fastus eei; fjv, τὰ ἠπειλημένα διαγυγεῖν. ᾿Επεὶ δὲ τύφος, 
et arrogantia et inanis jactantia, non prolixis ver- ὡς ὁρω, τὸ πᾶν, καὶ ἀλαζονεία, καὶ χόμπος xtv, 
bis amplius erit opus, sed jam ad ipsam veniemus οὐ μαχρῶν εἰς ἔτι δεησόμεθα λόγων, ἀλλὰ πρὸς 
experientiam. Sic enim ipsi el quze desideratis Β αὐτὴν ἤδη τὴν πεῖραν ἥξομεν, Οὕτω γὰρ αὐτοὶ τὶ 
premia omnino consequemini,et utquze jussitim- τῶν ποθουμένων γερῶν ἐκ παντὸς ἀπιτεύξεσθε͵ xd 
perator faciatis, vel inviti persuadebimini. Hzc τὸ τοῦ βασιλέως πρόσταγμα, καὶ ἄκοντες, δρᾷν zm- 
cum dixissel, et produxisset virgines in conspec- σθήσεσθε. Ταῦτα εἰπὼν xai τὰς παρθένους εἰς ἂν 
tum martyrum, ut viderent quoe fiebant, inferebat τῶν γινομένων παραστησάμενος, πᾶν εἶδος Daoéw 
athletis omne genus tormenlorum, flagellis cede- ἑπῆγε τοῖς ἀθλητὰτς" μάστιξιν ἥνιζε, ῥοπάλοις en 
bat, clavis conterebat, lampadibus ustulabat, εἰ ἐτριόε, λαμπάσι διέχαιε᾽ τὰ φλεγέντα μέλη, Em 
cuin, qua usta fuerunt,membra acelo el sale ma- καὶ ἅλατι διαδρέξας, εἴτα xal τριχίνοις ῥάκεσιν ἀνα- 
defecisset, deinde pannis ex piis confectis jubebat τρίδειν ἐπέταττε, πίσστ, τε παφλαζούστ, τοὺς πόδες 
abstergere, et bulliente pice pedes inungebat. ἐπέχριεν. Οὐδὲν ἣν ὃ μὴ ἐποίει τῶν κολάζειν σώ- 
Nihil denique non faciebat ex iis quz possent ματα δυναμένων, ἅμα μὲν αὐτοὺς ἀμυνόμενος τῆς 
corpus aliquo modo punire : simul quidem et eo- ἐνστάσεως, ἅμα δὲ καὶ τῶν παρθένων προκατασεῖσει 
rum ulciscens constantiam, el virginum spiritus τὸ φρένήμα μηχανώμενος. 
prius labefactare moliens. 

XII. Cum autem eos qui videbant videretur potius IB', ᾿Επεὶ δὲ τοὺς ὁρῶντας μᾶλλον fj τοὺς μέρτυ- 
castigare quam martyres (illi enim vel ex solo pa- |, ρᾷς χαλάζει, ἐῴχει (οἱ μὲν γὰρ κτὶ ἀπὸ μόνης 
tiebatur spectaculo, propterinsignia supplicia: his ἔπασχον τῆς θέας ὀιὰ τὴν ὑπερδολὴν τῶν καλέσεων, 
vero omnia erant jucunda, propter spem remune- τοῖς δὲ πάντα xa0' ἡδονὰν ὧν διὰ τὴν ἐλπίδα τίς 
rationis), ipsos quidem relaxat a tormentis, jussit ἀντιδόσεως), αὑτοὺς μὲν ἀνίησι τῶν βασάνων eui 
autem virgines torqueri una cum matre.Postquam ζεσθαι δὲ τὰς παρθένους ἐκέλευε σὺν ἄμα μητρί. Ὡς 
autem faciens periculum, majori pudore afficieba- δὲ καὶ τούτων εἰς πεῖραν ἰὼν, ἠσχύνετο piov, οὐδὲ 
tur, ut qui nec mulieres quidem posset solum vin- γυνχιχῶν ἁπλῶς κρατῆσαι δυνάμετος ἐθεῶντο τῷ 
cere (cerpebantur enim sextui solum Christi mar- ἀπὸ τοῦ γένους μόνου τοὺς τοῦ Χριστοῦ μάρτυρει 
tyres sivisse przestare,non minus ὙΘΓῸ esse animis, ἐάσασαι διαφέρειν, τὰς δὲ γε Ψυχὰς οὐδὲν αὐτῶν 
quam sint ipsi, masculis, eosque ad unguem plane ἧττον ἠῤῥενωμέναι, καὶ τὴν μίμησιν πάνυ τὴν πρὸς 
esse imitata); postquam ergo hzc vidit judex im- αὐτοὺς ἀχριδώσασαι)͵ ἐπεὶ ταῦτα οὕπως ὁ ἄδικις 
pius,eas morte condemnat,et earum,qua vita dig- ἑώρα χριτὴς, θάνχτον αὐτῶν καταχρίνει, xai quw 
ns erant, sicut etiam factum est, capita ampulari θῆναι τὰς χεφαλὰς τῶν ζωῆς ἀξίων, ὥσπερ ἄρα κεὶ 
pronuntiat. Atque cum virgines quidem una cum γέἔγονειν, ἀποφαίνεται. Τὰς μὲν οὖν παρθένους 9^ 
matre manus lictorum accepisset,morti qua ense τῇ μητρὶ χεῖρες δημίων λαδοῦσχι, τῷ δια ξίφος 
infertur, tradiderunt nihil muliebre aut ignavum θανάτῳ παρέπεμψαν, οὐδὲν γυναιχεῖον ἢ ἄνανδρον 
ostendentes in czede,sed reddentes,id quod acce- πρὸς τὴν σφαγὴν ἐπιδειξαμένας, ἀλλ᾽ ὅδπεῤ ἔλαδον 
perant, et eis effectas exempler fortitudinis, quos ἀντιδούσας, καὶ γενυμένας τούτοις ὑπόδειγμα γενναι- 
ipse prius pulchrum acceperant archetypum ad τητος, o9; αὐταὶ πρότερον xaÀóv ἀρχέτυπον εἰς ἀν" 
virtutem magni animi, Cyrum autem et Joannem δρίαν εἰλήφασι, Κῦρον δὲ πάλιν ὁ δικάζων καὶ "lai 
judex rursus vocavit ad luctam : quibus quid non νὴν ἐκάλεσε πρὸς τὰ παλαίσματα" οὖς τί μὴ ὑκοίς 
fecit impius, volens eos ad suam traducere senten- ὁ δυσσεδὴς μετχπείσεν προῃρτιμένος ; Λόγους χεῖ» 
tiam? Prolixa utebatur oratione: se eorum curam ἔτεινε μαχροὺς xai. παρήνει, κήδεσθαι προσποιούμεο 
gerere prz se ferens:minabatur gravissima parere νος" ἠπείλαι τὰ χαλεπώτατα, πεισθῆναι μὴ Boulopi- 
nolentibus,proferebat dona,subjiciebat tormentis, νοις" προέτεινε δωρεὰς, ὑπέδαλλε τιμωρίαις, dix 
elia inferebat majora, non solum supplicia, sed ἐπῆγε μείζους οὐ χολάσεις μόνον, ἀλλὰ καὶ dr 
eliam munera: ut qui existimaret contempta fuisse ἔπιδόσεις, ὡς περιφρονηθῆναι τὰς προλαδουσὰς Utt 
priora propter egregiam magni animi virtutem, λαδὼν διὰ πολλὴν ἀνδρίαν fj, ἐπιθυμίας μεγαλοκρί- 
aut praeclarum et inagnificum desiderium. Cum  mtiav. ᾿Επεὶ δέ πάντα ποιῶν οὐθὲν Évos, viv ψῆφν 





1245 VITA 8S. CYRI ET JOANNIS. 1246 


ἐπάγει xal xaT! αὐτῶν, Κῦρον, εἰπὼν, τὸν τῶν Ta- A vero omnia faciens nihil proficeret, in eos quoque 
λιλαίων προστάτην, xal Ἰωάννην τὸν τὸ σέδσς αὑτῷ fert sententiam: Cyro, dicens, antistiti Galileorum, 
παραπλήσιον, τοῖς τῶν αὐτοχρκτόρων οὐχ ὑπείξαντας — et Joanni,qui est ei in. religione similis, qui non 
διατάγμασι, xal θυσιας τοῖς μεγίστοις θεοῖς μὴ cesserunt jussui imperatoris,et sacrificia maximis 
προσενεγχόντας, ἀποτιαηθῆναι τὰς χεφαλὰς χατὰ τὸν diis non obtulerunt, pronuntiamus ampuotari ca- 


τῶν χρατούντων νόμον ἀποφαινόμεθα. 

ΙΓ΄, Ταῦτα φῃφισαμένου Συριανοῦ, δέχονται παρα- 
χρῆμα καὶ οὗτοι χειρὶ μὲν ἀνθρωπίνῃ τὴν ἐχτομὴν, 
ἀθανάτῳ δὲ τὸν ἐξ οὐρανοῦ στέφανον ἐπὶ τριαχάδι 


pita convenienter legi imperatorum. 

XIII. Hanc cum sententiam tulisset Syrianus,ii 
statim humana quider, manu accipiunt amputatio- 
nem: immortali autem eam, quz e ccelo datur, 


xal πρώτην ἄγοντες τοῦ '"Iavouzxploo μηνός, Τῶν  coronam,tricesimo primo mensis Januarii (3). Re- 
μέντοι λειψάνων ol φιλε"σεδεῖς οὐδαμῶς, ὠλιγώρησαν, liquias autem pii minime neglexerunt,reveriti dif- 
τὴν τοῦ καιροῦ δυσχολὶαν ὑποσταλέντες᾽ ἀλλὰ χεῖρας  ficultatem temporis, sed maximo studio ei statim 
εὐθὺς σπουδαιοτήτος εἰσενεγχόντες, εὐλαδῶς καὶ manus admoventes, eas pie et sustulerunt, et cum 
ὁσίως ἀνείλοντο ταῦτα, xxi περιστείλχντες ἐν τῷ τοῦ composuissent singulas in templo Marci apostoli 
ἀποστόλου ναῷ  Mápxou λαμπρῶς ἕκαστα χατατί- honorifice deponunt, nisi quod eis sunt capse di- 
θενταῦ, πλὴν ὅσον αὐτοῖς αἱ θῆχαι διάφοροι" ἀλλ᾽ 5$ g Verse. Alteri enim, virginum et matris reliquis ; 
μὲν yàp τὰ τῶν παρθένων xa! τῆς μητρὸς, ἑτέρα δὲ alteri vero, Cyri el Joannis, rursus mandantur. 
πάλιν τὰ Κύρου xai ᾿Ιωάννου πιστεύεται, Χρόνῳ δὲ  Procedente autem postea tempore, cum gentibus 
ὕστερον, τοῖς Ἕλλησι μὲν καταλυθείσης τῆς τυράν- quidem esset dissoluta tyrannis, Theodosius vero 
νΐδος, Θεοδοσίου δὲ τὸ τῆς βασιλείας σχῆπτρον ἀνει- regni sceptrum accepisset, pizque religionis ami- 
ληφότος, εὐσεδῶς τε τῶν τῆς εὐσεδείας φίλων Χρι- cis Christianis pie praeesset, ee el moventur et 


στισνῶν ἡγουμένου, κινεῖται xal ταῦτα χαὶ μετατί- 
ϑεται. Τὸ δὲ ὅπως, εἰπεῖν οὐχ ἀτερπὲς τοῖς φιλοθέοις 
διήγημα. 

IA . θεοδοσίου τὴν βασιλείαν, ὥσπερ ἔφημεν, ἄρτι 
παραλαῦδντος, μέγιστος ἐκ τῶν πρὸς ἑσπέραν χινεῖς- 


transferuntur. Quomodo autem, non erit piis ad 
dicendum injucunda narratio. 

XIV. Cum Theodosius, ut diximus, paulo ante 
suscepisset imperium, maximum et difficillimum 
bellum movetur ab Occidente. Cum enim repente 


ται xal χαλεπὸς πόλεμος. Πολλὰ γὰρ ἀθρόον ἔθνη mulie gentes simul coiissent,et foedus inter se in- 
ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνδραμόντες, συνθήχας τε πρὸς abxà  iissent,minabantur in Romanorum regionem gra- 
θέμενα, πιχρὰν ἠπείλουν τῇ Ῥωμαίων ápjft τὴν vemirrupltionem. Veritus ergo tunc magnus inter 
ἔφοδον, Δείσαντα οὖν τότε τὸν μέγαν ἐν βασιλεῦσι imperatores hic Theodosius,neque ad colligendas 
τουτονὶ Θεοδόσιον, μήτε πρὸς συλλογὴν ἀποδλέψαι aspexit pecunias, neque magnam aliquam manum 


χρημάτων, μήτε τινὰ χεῖρα συχνὴν εἷς συμμαχίαν C 


ἐπικαλέσσασθαι, ἀλλ᾽ οἷς ἐκεῖνος ἐπὶ πᾶσιν ἀεὶ μόνης 
τῆς ἄνωρεν ἤρτησθαι χειρός" οὕτω δὴ καὶ τηνιχαῦτα 
ἐποίει, xal ποιῶν οὐχ ἡμάρτονε, Μαθὼν γὰρ ὡς 
χατὰ τὴν Εχῆτῖν (ἔρημος δὲ αὖτι, πρὸς Αἴγυπνον 
μὲν κειμένη, οὗτωσὶ δὲ ὡνομασμένη) φιλοσοφεῖ τις 
ἀνῆρ, γένος μὲν xal αὐτὸς Αἰγύπτιος, μεγίστων θαυ- 


invocavit ad auxilium, sed ille in omnibus semper 
pendebat a manu illa superna. Sic ergo tunc 
quoque fectt, et id faciens,spe nequaquam est fru- 
stratus. Gum enim intellexisset, quod in Scete 
(est hec autem solitudo in /Egypto quidem sita, 
sic vero nominata) philosophabatur vir quidam, 
genere quidem ipse quoque /Egyptius, maximo- 


μάτων δημιουργὸς, OtopÜk«p παραχρῆμα τῷ τῆς rum autem e(fector miraculorum, scribit protinus 
᾿Αλεξανδρείας ἐπισχόπιρ γράφει, κελεύων ὥστε τὸν ad Theophilum Alexandrim episcopum, jubens 
θαυμάσιον ἰχεῖνον ἀνδρχ παρασχευάσαι τὴν Κων- ut efficiat, ut vir ille admirabilis quamprimum 
σιαντίνου πρὸς τάχυς xataAaóttv. Προσέχειτο δὲ xa! veniat Constantinopolim (9). Eis autem litteris 
ἡ τῆς παρουσίας χρεία τοῖς γράμμασιν, Ὁ δὲ ταῦτα — quoque continebatur, quid ejus adventu opus es- 
δεξάμενος, παρ᾽ αὐτὸν ὡς εἴχεν εὐθὺς ἀφικνεῖται, set. Ille vero iis acceptis, statim ad eum venit, 
καὶ τά γράμματα δοὺς, τὴν τοῦ βασιλέως ἀξίωσιν οἱ dalis litteris, preces imperatoris et usum, qui 
καὶ τὴν ἐπισπεύδουσαν “ρείαν αὐτῷ ἀπαγγέλλει. urgebat, significat. Deinde etiam ipse quoque ez 
Ξῖτα xal τὰ παρ᾽ ἑαυτοῦ ποιεῖ, δεῖται xal αὐτὸς ἢ 56 facit, qu: potesl : vehementer rogat, orat,sup- 


οἴχοθεν, λιπαρεῖ θερμῶς, ἱχετεύει, μήτε τὰς τοῦ βα- 
σιλέως ἱκετηρίας ὑπεριδεῖν, μήτε χοπου τὰ ἑαυτοῦ 
ἀτιμάσαι, ἀλλὰ xai τῇ πόλει ἐπιφοιτῆσαι, xal τὸν 
κατ᾿ αὐτῆς πόλεμον εὐχῇ τῇ πρὸς Θεὸν ἀποστέψαι 
κινδύνον τε τηλικούτου χαὶ φόδου ταύτην ἀπαλλάξαι, 
oíx παρ᾽ αὐτῷ τοῦ σωθῆναί τε τὴν πόλιν ἢ ἀπολέ- 
σθχι κειμένυ. 

1Ε΄. Ὁ μέντοι θαυμάσιος ἐκεῖνος Σενούφιος (τοῦτο 
δὲ ὁ ἀνὴρ ἐκαλεῖτο) πρῶτα μὲν, ὡς εἰχὸς, ἀπηγόρευε 


(8) ῬΙΘΟΙΌΠΙΟΥ capite Cyrus et Joannes anno 9 
utlonis Diocletiani imp., ut notat Baron. in 
riyrol. 


plicat, ne preces despiciot imperatoris, neque 
suos vilipendat labores : sed venial ad civitatem, 
et bellum, quod in eam paratur, suis averiat ad 
Deum precibus, et a tanto periculo et metu eam 
liberet : utpote quod in ejus potestate situm sil, 
ut civitas vel salva sit vel intereat. 


XV. Admirabilis autem illeSenuphius (hoc enim 
nomino vocabatur) primum quidem, ut cst consen- 


(3) Quo in tempore acciderit incertum est. Eam- 
dem historiam et Glycas refert, Annal. part. Iv. 


1217 MENSIS JANUA RIUS. I 
taneum, ne rogaret prohibuit, non ad mensuram A τὴν ἀξίωσιν, οὗ πρὸς τὸ μέτρον, ὡς [f S] d 


ejus, quam babebat, gratie, se ad mensuram po- 
tius ejus, qua erat dives, humilitatis aspiciens. 
Magna est,inquit,mea in civitatem benevolentia,et 
ipsam valde salvam esse cupio : sed non volunta- 
tem quoque vires consequuntur ex ea, qua est 
ad Deum, fiducia.Quin etiam rogavit ipsum Ale- 
Xapdrie episcopum, ne de eo lalia sentiret, neque 
eum pularet vulgo antecellere. Cum eum autem 
ipse omnino non diimitteret, nec sciret deincepa 
maguus quidnam faceret Senuphius, discessuin 
quidem suum pulchre differt: dat autcm sic quoque 
auxilium, idque facit admirabilius. Nam et statim 
stetit ad orientem, ct cum superbumerzle et bacu- 
lum in celum sustuiisset, Domine Deus, inquit, 


χάριτος, ἀλλὰ πρὸς τὸ μέρον Rio ἧς ium 
τοπεινώσεως ἀφορῶν. Ἧ μὲν lur, tora i, τὸς ἃ 
πόλιν͵ λέγων, πολλὴ, καὶ τὸ θέλειν x αζρὴ 
ταύτην ἔχατον θερμὸν, πλτιν ἀλλ᾽ οὐ τῷ kir 
poo xai τὸ ἰσχυειν ix τις Cp ΞαΞξττας e, 
θεῖ" xai αὐτὸν δὲ τῶν ᾿Αλεξανξρείας us mu 
περὶ αὐτοῦ φρονεῖν, μιτιδὲ τοῦτον τὸν τὰς 
ἡγεῖσθαι διαφέρειν ἠξίου, "Ext Ao cim» i 
οὐ μεθιέτο, μὴ ἔχων ὅτι τῖϑνι1 λοιπὸν “ ὁ μας ἢ 1! 
νούφιος, τὴν μὲν ἀποδτιμέαν εὐπρεπῶς ἃ iam 
πὰ O6 T Sorütiz; καὶ οὕτω δίδωσι" 4: τοι χά, 
λον αὐτὴν ὑχυμασιωτ τἐραν" Ἔστιν, τε "35 ἧς ἢ 
ἀνατολὰς, 4a τὴν ἐπωμίδα χαὶ τι, ῥσατηίεν d 
οὐρανοὺν ἀνχυχὼν, Δέσποτα ὁ θεὺῦς, Um iim 


Deus exercituuin, da huic meo superhumerale el p vv δυνάμεων, OU xal τῷδε μου τῇ imma 


huic baculo,ut tantum possit,quantum ego ipse,si 
illic adessem. Hiec cui Deo dniisset,quz habebat 
in manibus,dal statim pontifici.I:ec accipe,dicens, 
et mite statim ad imperatorem. Ilic autem super- 
humerale quidem imponat capiti, baculum vero 
mauu fcrat. Dcinde quando opus fucrit manus con- 
serere cum iuimicis,przcedat omnes alios,et au- 
dacter procedat adversus inimicos. Nam si ego 
quidem possim a Deo exaudiri, existimo fore ut 
ipse sit illis terribilis, et sine sanguine gloriosam 
referat victoriam. 

XVI. Hac cum ad imperatorem lubenter essent 
allata,ille φυ! ἀ-- ἢ munit caput :uperhu:nerali,quavis 
galea tutius: baculo autem munit dexteram,lancea 


longe validius:et hac ratione confidens foreut vide- «J 524122» τῇ, δετιῷ πολλῷ δύ fpxvos xjasa ay 


retur hostibusterribilior,quam olim,ut aiunt, clava. 
Hercules.Jam accedentibus hostibus, i ipse primus 
pra:cedit,ducens totum exercitum. Propter Senu- 
pliii autem ad Deum orationem nulla erat dilatio, 
sed res statii finem accipiebat. Simul ac enim 
eum viderunt Darbari, eum admirati tanquam 
unum ex colestibus,ad fugam staüm spectabant et 
pedum virtutem laudabant, Fugiebant vero non 
aliquo e.rto ordine, ul qui non essent c mn:no obiiti 
virium,sed ul qui essent emotze menlis οἱ perter- 
rili, alius alio dispersi, terga volentibus facilia, 
expedita veneratio, secura perseculio et libera ab 
omni periclo, ipsi potius propter fuzam, quz erat 
sine ullo certo ordine, ylagas et vulnera, atque 
adeo mortem sibi invicein conciliantes:adeo iinpe- 
rator non solum sine sanguine, sed etiam sine la- 
bore hanc victoriam retulerit. Festum ille nomi- 
navit. hunc. diem, οἱ nunc. quoque posl tantum 
impus megnifice eclebraiur ob. Alexandrinis (2^), 
nominaturque ab eis Iconium. Áb eis enin impe- 
raloris facta est quzedaui statua, eo,quo tunc,mo- 
do, armata: el capite quidem induta superhume- 
rali, dextera autem tenens baculum. 

XVII.Cum vero gentiles nondum effloruissent,is 
qui Alexandr.u2 praeerat Ecclesie, destruit qui 


(3) Hinc manifestuin esf scriptam esse hanc 
Vi'ain cum ;/Egyptus adhuc sub Chri:tianis esset : 
nam qua potuit, atate Metaphraste, licet hac ipse 


TRÓE τῇ βαχτηρίφ τοσοῦτον i3gu32: ócyct ἦν α 
αὑτῷ ἐμοὶ, εἴ qt δὴ, ἐχεῖσε capt. Ταῦτα zx 
εἰπὼν, τῷ ἐν χερσὶν αὐτίκα καὶ τῷ ἄρ :ε)εῖ e 
Δέξαι ταῦτα͵, λέγων, καὶ πέρ γον τῷ 21224 mg 
214i" XXXt'v0; τὴν μὲν ἐπωμ:!ξ 2X τῷ χευ το 
Mv. τὴν βχαττιρίχν 28 τῇ, ειξὶ φέζξτω, EN δ 
το “- ; 

$14Àtv) τοῖς πολεμίοις ἡ χρεία xit, τῶν dm 

Ld " * * - . , . 
un τὼ πάντωθ,, χαὶ Oa£ie “χωρείτω in 
πολεμίω,, Εἶτε |f. Εἴ qv*] τὰρ ἀχουττῦς bw τὰ 
- 1 .» Ψ m * . , ^. 
τῷ Po «1t αὐτὸν cum Ua ia ελενοις τῶν 















“,ι,ἰιοεο - . ν"» . 
pru uiv ἔχετιος τὴν κεφαλήν t7, inen, S155 
"ως οὐδ᾽ ὅσον εἰπεῖν agoalísttpow, ὁπλίζει: 

$ d T1» 


, σε " 

"nv τοῖς πολεμίοις, θαῤῥῶν ἢ τῷ ῥοπάλῳ πὶ 

, »J - 
ξαλλία τὸ πρότερον, Προσιόντων ἤδη, τῶν zm 
CILE πρώτως αὐτὸς τοῦ παντὸς στρατεύμχτος δν 
μενος, Εὐχῇῷ 9 τῇ πρὸς Θεὸν τοῦ Σενω τί ca 
[[. add. ἀτελέϊ τῳ] οὐχ ἦν, ἀλλ᾽ εἰθέως xtzz; Um 
εν. E τε yap tlow αὐτὸν οἱ Bázóazé, τὸ ἃ 
περ ix τῶν οὐρανίων καταπλαγέντες, εἰς z- 
αἱ . 
εὐθὺς ἔλεγαν, χαὶ ποδὼν ἀρετὴν ἔπύήνουν, Ἐν 
“ον Oi οὐ σὺν Moni Ti καὶ τάξει, ὡς ui, τῶν 
** - 4 . s *^ φ e E » 

σιν ἀλχῖς ἐπιλελημένοι, ἀλλ᾽ ὡς Zw frcllu 
γαταφοῦνι, ἄλλος ἀλλαχοῦ διεσκεδασμένοι, νῶτι τὰ 
I Lad A4 ον ^m mam T5 HM 
βουλομένοις ἑάδιον, θήραμα εὐχερὲς, is2ilwn ae 
4 “΄..- * -—— * 4": 
χαὶ χινδύνου παντὸς ἐλευθέρα, αὐτοὶ μᾶλλον ue 
29i, ὑπὸ τῆς ἀκόσμου φυγῆς, πλτιγὼν χεὶ τρζαν' 
των, T, xai θανάτου, πρόξενοι" ὥστε μὴ, ἄνσας 
τὴν ἀχσιλέχ μόνον ἀλλὰ xai ἀπόντ,τὶ τὴν νἱχὴν τῷ.» 
vns ἐνέγχασθαι, ᾿Εορτήν ἐχείῖνος ὠνόρλσε uá 
τὴν ἡμέραν, xal νῦν mdv7naog ᾿Αλεξανξοεῦσιν L7 
* LEM αι - * o. 
καὶ πολύτελτς Od χρόνου, E'xovtov tact) παρ᾿ LU 
Man UM Πεποὶ mat : Ἰὰρ δέ τις τοῦ damit. 


xt21-fj TY Eno: 6z Ttpusipévm, τῷ δεξιῷ ὃ τ 
4αχτηρί ἂν πρῦ: 042771. 

IZ. Οὕτω δὲ τῶν 'E)À)nvo» ἀπηνθυν κότων, ὁ τ 
᾿Αλεξανδρέων προεστὼς ᾿Εχχλησίας͵ Εὖ λλτγνιχὰ ε: 


retipnuerit) magna celebritas et megnificentia t 
vari, rerum potientbus Saracenis. BOLLAND. 


1249 


VITA SS. CYRI ET JOANNIS. 


1250 


πάντα χαθύήσει σεθάσματα, vao; δὲ τὴν πόλιν ἐκό- A dem omnes cultus d:emonum, sacris sutem aedibus 


cutt xai ἱεροῖς ἰδρύμασί τε καὶ ἀναθήμασι, xxi 
τέμενος ἐν Κανώπῳ τὸ μέγέθος «αἱ τὸ χάλλος ὅπερ- 
quic, τοῖς ἀποστόλοις ἐδείματο, οὖ μεῖζον ἢ δέκα καὶ 
δύο σταδίοις τῆς πόλεως ἀπέχον. ᾿Επίσημος δὲ «ai 
αὐτοῖς “Ἕλλησιν ὁ τόπος xal ὀνόματος οὖκ ἐλαχίστου 
ἠξιωμένος. Τεχμαίρεσθαι δὲ ἔξεστι τῇ τε ὁόῷ πρὸς 
αὐτὸν φερούσῃ, ἤπερ πλαξὶ χατέστρωτα πᾶσα χαὶ 
λίθοις εὖ ἡρμοσμένοις, χαὶ τῷ τῶν προχστείων 
πλήθει καὶ βχλχνειων χεχόσμητχι, ἃ δὴ xal τέσσαρα 
λόγος πρὸς τοῖς εἴκοσιν εἴνχι καὶ ἐπὶ τῶν ἡμετέρων 
διχόῆναι χρόνων πρὸς δὲ xxl τῇ ἀγορᾷ xxi τῶν 
ὠνίων ἀφθονίᾳ περιττῶς ἔχει, Τῆς γὰρ πόλεως ταύ- 
τῆς, τοῦ Κανώπου, φημὶ, χώμη τις ἦν δυσὶ σταδίοις 
διεστηκυῖα, Νανουθὲ χαλουμένη᾽ xai ἡ κώμη ἥδε 


ornavit civitatem, imaginibusque et donariis, Ca- 
nopique exstruxil teinplum apostolis, magnitudine 
insigne et pulchritudine, quod non :ninus quam 
decem stadia abest a civitate. Est autem ipsis 
queque gentilibus locus insignis et non parvi no- 
mi:is. Id vero licet conjiccre, et ex via, qu& 
feri ad ipsum, ut qua tota constrata est tabulis 
et recte concinnatis lapidibus et suburbiorum et 
balneorum ornata est multitudine : qux» quidem 
fama est adhuc viginti quatuor nostris mansisse 
temporibus : habet autem et forum, et abundat 
copia rerum venalium. Ab hac enim civitate, 
Canopo, inquam, distat quidam vicus spatio duo- 
rum stadiorum, nomine Manuthe. Hic autem vi- 


ὀχιμόνων ἣν χατοιχία xal πονηρῶν πνευμάτων διχ- g cuSerat demonum habitatio, et versabantur in eo 


τριδή. Θεόφιλος δὲ, οὗτος ὁ τῶν ᾿Λλλεξανδρέων ἐπί- 
σχοπος, γαθχρὸν δαιμόνων ἀποδεῖξαι βουληθεὶς τὸ 
χωρίον, καὶ ᾿᾿αρχχτηρσιν αὐτὸ χαὶ τύποις τοῖς τοῦ 
Χριστοῦ εὐχγγελιστῶν τε xx: ἀποστόλων οἵᾳ τισι 
φυλακτηρίοις διαλαθεῖν, οὐκ ἔφθασε τῇ» γνώμην 
εἰς ἔργον ἀγαγεῖν, Μεταξὺ γὰρ ἣ τελευτὴ εἰς ἕσγον 
ἐπισκᾶσα [-στᾶσα ?] , τὸ ἀπαρχίττιτον ἀνθρώποις 
χρέος, τῆς παρούσης αὐνὸν ἀπάγει ζωῆς, "Ἔπειτα 
μέντοι xai Κυρίλλῳ τὸν θράνον μετ᾽ αὐτὸν διχδεξχ- 
μένῳ φροντὶς ἦν οὐ μιχρὰ τῆς τῶν δαιμόνων ἐπ- 
ηρείας ἀκαλλάξαι τὸν τόπον. 

IB'. Πολλάχις τοῦ Θεοῦ δεηθέντος, ἄγγελος αὐτῷ 
κατ᾿ ὄψιν ἐπιφανὲς ἐπισχήπτει τὰ Κύρου, φημὶ, 
τοῦ μεγάλου, xal Μάρχου δήπου τοῦ εὐχγγελιστοῦ 
λείψανα τῇ κώμῃ. τῷδε θησαυρισθῆναχι" οὕτω γὰρ 
τῆς τῶν δαιμόνων βλάδης αὐτὴν ἐλευθερωθῆναι. 
Διὰ τί δὲ καὶ τὰ μὴ ᾿Ιωάννου εἰρήκει, Kopp μὲν 
ἱκανῶς ἀπεδείχθι," δῆλον δὲ καὶ πᾶσιν ἁπλῶς, ὅτι 
τῷ Κύρου πάντως ὀνόματι γαὶ τὸ ᾿Ιωάννου συνυπο- 
φαίνεται, Καθάπερ γὰρ χοινὸς αὐτοῖς καὶ ὃ τρόπος, 
xzi ἣ διὰ Χριστὸν ὁμολογία, καὶ ἣ τελείωσις" οὕτω 
δὴ χαὶ ἡ κλῆσις ἁπλῆ πάντως xal διάφορος [f. à9.]. 
Ἐντεῦθεν εἰς Μανοῦθὲ τὰ μαρτυρικὰ τούτων λείψανα 
ὀγδίτ, xal εἰχοστῇ μηνὸς ᾿Ιουνίυνυ λαμπρῶς ἅμα χαὶ 
ipu μετατίθεται.) διιμόνων φυγὴ χαὶ νὸν ὃ 
τόπως ἀνειμένος ἐστὶ τῷ Θεῷ μάρτυσί τε τοῖς ἐκεί-- 
νοῦ καὶ ὑπουργοῖς, χάριτι χαὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κύ- 


ρου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ᾧ πρέπει πᾶσα δόξα, 


maligni spiritus. Theophilus vero, hic praesul, ut 
prius diximus, Alexandrinus, cuir voluisset red- 
dere locum purum a daemonibus, Christique 
evangelistarum et apostolorum characteribus et 
fig. ris, ut ad eum conservandum idoneis, occu- 
pare, id quod statuerat non perduxit ad effectum. 
Interim enim mors adveniens, qua est homini- 
bus res inexorabilis, abducit eum a vita presen- 
ti. Deinde autem Cyrillo quoque, qui post ipsum 
sedi successit, non parum erat cure liberare lo- 
cum a d:emonumn injuria. 

XVII. Cum vero de ea re sepe Deum rogasset, 
angelus ei apparens in visione, jubet ut magni 
illius Cyri et Marci evangelista reliquim in hoc 
vico reponerentur. Sic enim fore, ut a demonum 
nocumento liberetur. Cur autem non Joannis quo- 
que dixerit, satis quidem ostensum est a Cyrillo, 
est autem omnibus quoque per se manifestum, 
quod nomine Cyri, omnino Joannis quoque no- 
men simul ostenditur. Sicut enim mores sunt eis 
communes, et qux» propter Christum facta est 
confessio et consummatio, ita etiam simplex est 
omnino vocatio et citra ullum discrimen. Hinc in 
Manuthe martyric:» eorum reliquis vicesimo et 
oclavo inensis Junii preclare simul et sacrosancte 
transferuntur, vici custodia (4), demonum fuga, 
ἃ morbis liberatio : et nunc locus est Deo conse- 
cratus, illiusque martyribus et administris, gratia 


τιμὴ καὶ προσχύνησις σὺν τῷ ἀνάρχῳ καὶ ζωοποιῷ p clementia Domini nostri Jesu Chris, quem decet 


αὐτοῦ Πνεύματι, νῦν xzl ἀεὶ xai εἰς τοὺς αἰῶνας 
^ov αἰώνω». ᾿Αμήν, 


omnis gloria, honor et adoratio nunc et semper 
el in secula saeculorum. Amen. 


(4) Vici custodia. Hac non habe! ms. noster. Epir. PATR. 


[ rrr —nno ARA m Ó€À—nuan: 


MENSIS FEBRUARIUS. 











VITA SANCTI EPHR/EM SYRI. 


(Februarii die 1.) 
[Opp. SS. Ephrem ed. Assemani tom. 1l], Roma» 1782 fol.] 


MONITUM. 


Ex Nysseno desumpta est Ephremi Vita, quz& Symeoni Metaphrasie inscribitur, incipitque là 
verbis: 'Egpzig ὁ θαυμάσιος, Ephram (lle admirabilis. E Greco in Latinum transulit Gentisnw 
Hervetus: exstat autem Latine apud Lipomanum et Surium de 1 Februarii et in Latinis Ephrem 
editionibus ; Grece vero in editione Oxoniensi, pag. 433. Tanquam genium Metaphrasta opus ape 
scit Allatius lib. De Symeonum scriptis ; Hancsius par. 1 De scriptor. Byzant., cap. 94, Caves 
ad annum Christi 901, et Fabricius Biblioth. Grec. lib. vi, pag. 524. In manuscriptis enim cedic- 
bus disertum Symeonis Metophraste, seu, Logothete nomen prefert. Vide cod. Vat. 453, pag. 336, 
cod. Vat. 818, pag. 306 ; cod. Vat. 16008, pag. 46 ; cod. Palat. 308, pag. 148, cod. Clement. 5], 
pag, 1, et cod. Coislin. 507, num. 14. Sed Graca exemplaria sibi non conveniunt quoad inibum 
ejus Υἱῷ ; quzdam enim sic habent : ᾿Εφραὶμ ὃ θαυμάσιος ἔφύ μὲν Ex τῆς Σύρων γῆς, πόλεως "Eiern: 
Χριστιχνῶν γονέων, Ἑλόμενος δὲ τὴν ἀρετὴν ἐκ νηπίου, Ephrom ille ad mirabilis, natus fuit ia ϑγτα, 
in civitate Edessa, Christianis parentibus. Cum aulem  elegissel virtutem αὖ ἐπ Γαπίία, elc. la 
legit vertitque Hervetus, et ex illo habent Lipomanus, Surius et Vossius : sicque incipit cedex Va- 
ticanus 818, pag. 376. Reliqua vero omnia, qua ex Valicana bibliotheca recensui, volumina, neenon 
Anglicana ex quibus Oxoniensis editio adornata est, de Edessa nihil babent, sed absolute incipiunt 
hunc in modum : ᾿Εφραὶμ ὁ θχυμάσιος ἔφυ μὲν Ex τῆς Σύρων γῆς, Ἑλόμενος δὲ τὴν ἀρετὴν ἐν νηπίου que 
verba in cod. Clement. 51. pag. 1, paulo aliter amplificantur. Αἰφαθ hoc postremum Nysseno, Mei- 
phraste 80 Sozomeno consentaneum est, quibus Ephrzemus Nisibin, vel aliam circa eam vrbes 
locum, non Edessam habuisse patriam dicitur. Hervetus, et qui eum typis vulgarunt Lipomanm, 
Surius aliique, cum initio Vita per Metaphrasten edite, Ephremum legissent ἐν civitate Eden 
natum fuisse, sequentia Metaplrasta» verba quibus contrarium asseritur, vel non intellexeruat, πὶ 
mutanda esse censuerunt : sic autem habet ex Nysseno Metaphrastes : Καὶ περὶ τὴν ἔρημον αὐλιξόμενος, 
Ex. τόπου δὲ τόπους ἀμεύδων, ψυχῶν οἰκοδομῆς χἄριν xal ὠφελείας, ἅτε xai Πνεύματι θείῳ κινούμενος, áxohg- 
πάνει ποτὲ τὴν ἐνερχαμένην χατὰ τὸ θεῖον καὶ οὗτος ᾿Αδραὰμ κελευσθεὶς, xal τὴν ᾿Εδεσσενῶν πόλιν xatziag- 
δάνει, Qui cum habitaret in. solitudine, οἱ locis loca. subinde mutuaret propter. cedificationem d 
utilitatem animarum, sicque a divino admoneretur Spiritu, reliquit aliquando τὴν ivqxapive 
patriam (seu natale solum) jussu dieino alter (ste Abraham: et in civitatem Edessenorum cesi. 
li vero ita vertunt: Qui cum habitaret in solitudine, ac locis loca subinde mutaret, propter adifet- 
tionem et utilitatem animarum sicque a divino admonerelur Spiritu, reliquit aliquando solitudi 
nem jussu diviniore, el ferventi desiderio in suam venit patriam Edessam. Atqui Metaphbrastes & 
Nysseno scribit Ephrsemum non solitudinem reliquisse, et in. suam patriam Edessam venisse ; 
patria sea derelicta, in civitatem Edessenorum migrasse, ἀπολιμπάνει ποτὲ τὴν ἐνεγχαμένην, csi 9v 
᾿Εδεσσενὼν πόλιν καταλαμύανει, reliquit aliquundo patriam, et in Edessenorum urbem abii : adest 
alia fuit Ephremi patria, quam dereliquit, et alia urbs Edessa, in quam migravit. Versionem M 
tram Nyssenus confirinal : ᾿Εντεῦθεν τὴν ἐνεγχαμένην, ὡς 6 θεῖος ἔχετνος κελευσθεὶς ᾿Αδρχαμ, τὴν Ἐ 
σενῶν χατέλαδε πόλιν, Unde patriam, sicul. divinus ille Abraham, relinquere jussus, Edessenoria 
urbem petiit. Vide Vossium tom. I, pag. 5, linea penultime. Quibus verbis dubium omne ΟΣ ΟΝ 
quod Bollandus allique de patria Ephremi movent. 





1253 VITA S. EPHIUEM SYRI. 1254 











BIOX KAI IIOAITEIA 


TOr OZIOY ΠΑΤΡῸΣ IIMON 


EOPAIM TOY XYPOY. 


VITA ET RES GEST/E 


S. P. N. EPHR/EM ΝΎΗΙ. 


Α΄. ᾿Εφραὶμ ὁ θαυμάσιος ἔφυ μὲν ἐκ τῆς Xópov A I. Ephrzm ille admirabilis e Syrorum regione 


τῆς. "E)dpsvoc δὲ τὴν ἀρετὴν ἐκ νηπίου, φυλάττεσθαι 
μὲν ἀεὶ xal φεύγειν τὰς ἐπιδλαύλεϊς τῶν ἡλικιωτῶν 
ἔσκουδε. ὁμιλίας. Ὡμίλει δὲ συνεχῶς: μᾶλλον τοῖς 
ἱεροῖς τῶν Γραφῶν βιθλίοις " χαὶ ἡ περὶ αὐτὰ σπουδή 
σε, καὶ σχολὴ, καὶ μελέτη πάτης ὑπῆρχε τῷ ᾿Εφραὶμ 
ἡδονῆς ἡδίων " ὡς xal αὐτὸν συνῳδὰ τῷ Προφήτῃ 
λέγειν * Ὡς γλυκέα τῷ λάρυγγί poo τὰ λόγια σου ] 
Ὑπὲρ μέλι τῷ στόματί μου. 


Β᾽. ᾿Εντεῦϑεν σύντροφος αὐτῷ xal ἡλιχιώτης ἀρετὴ 
πᾶσα, καὶ à πρὸς τοὺς πόνους σπηυδή, Καὶ τί γὰρ 
οὐ πρὸς &xolüsiav αὐτῷ κατωρθώθη ; οὐ νηστεία ; 
οὐκ ἀγρύπνία ; οὐ χαμευνία ; οὐ χρηστότης ; οὐκ 
ἐπιείχεια ; οὐκ ἀχτημοσύνη ; οὐκ ἐπὶ τοσούτῳ πλού- 


ortum duxit.Cum autem elegisset virtutem ab in- 
fantia,10xias ac damnosas x:qualium consuetudi- 
nes semper studeb;t cavere atque vitare. Versabatur 
vero assidue potius in sacris libris Scripturarum, 
et id quod in eas conferebat, studium, otium et 
meditatio erat Ephram quavis voluptate suavior ; 
adeoque, ut ipse quoque diceret convenienter il- 
lud Prophetie : Quom dulcia. sunt. gulturi $2e0 
eloquia tua ! Super mel orí meo *. 

Il.Hinc autem factum est, ut ab ineunte eate ei 
virtus omnis coalesceret,ac diligens studium tole- 
randorum laborum. Quid enim non ab eo recte et 
perfecte gestum est ? non jejunium ? non vigilie ὃ 
non liumicubatio ? non benignitas? non lenitas ὃ 


τῷ τῶν ἀγαθῶν, «al ἣ ταπεινοφροσύνη ; οὐ μὴν οὐδὲ p non nihil possidere ? Non in tantis bonorum opi- 
τοῦ διδασκαλιχοῦ χαρίσματος ἄμοιρος ἢν, ἀλλ᾽ ἔστιν bus,eiiam humilitas ? At neque docendi fuit ex- 
εἰς ἔτι χαὶ νῦν, διὰ τῶν ἑαυτοῦ λόγων, ἡμῖν ὁμιλῶν, pers charismalis : sed in hodiernum usque diem 
νουδετῶν, παρακαλῶν, συμδουλεύω,, διαλεγόμενος, nobiscum loquitur per suas orationes, admonet, 
^Ae' ὧν ob μόνον τὸν εὐσεδὴ τῆς πίστεως λόγον dp- adhorlatur, consulit et disserit.A quibus habe- 


θοτομεῖν ἔχομεν, ἀλλὰ xal πρὸς τὴν τῆς ἀρετῆς 
κτῆσιν διανιστάμεθα, 
Γ΄. τῆς μέντοι πρὸς Θεὸν ἐλπίδος, xal τῆς πρὸς τὸν 


mus, ul non solum recià fidei semita ingredia- 
mur,sed etiam ad virtutem parandam excitemur. 
IIL.Spesautem in Deum,et charitas in proximum 


πλησίον ἀγάπης τοσοῦτο ἐμέλησε τῷ 'Egpaig, ὡς tante fuit cur: Ephrem, ut ille ipse sic diceret, 
αὐτὸν ἐκεῖνον εἰπεῖν οὑτωσὶ τοῦ βίου ἀπαίροντα 6 vila excedens (utendum est enim ipsius verbis) : 
(δεῖ γὰρ τοῖς αὐτοῦ χρήσασθαι Adyor)* οὐδαμῶς nunquam in tota vila mea maledixi Domino. Non 
ἐν πάσῃ τῇ ζωῇ uoo ἐλοιδόρησα Kóptov, οὐ λόγος verbum insipiens per mea labia processit. In tota 
ἕφρων διὰ τῶν ἐμῶν προῆλθε χειλέων. "Ev πάσῃ τῇ vila mea neminem sum exsecratus; et cum nullo 
Ce μου κατηρασάμην οὐδένα, καθόλου «c οὐδενὶ omnino contendi ex fidelibus. Laerymz vero ei 
τῶν πιστῶν διεμαχησάμην. "Hv δὲ xai τὸ δάχρυον quoque perpetuo fluebant ex oculis,adeo ut peren- 
ἀπαύστως αὐτῷ τῶν ὀφθαλμῶν ἀποῤῥέον, ὡς πρότε- (. nis fontis fluentumcitiusdefecisset,quam illum in- 
ρον τὰς ἀεννάους πηγὰς τὸ ῥεῖθρον ἐπιλιπεῖν, ἢ starimbris cadentes lacrymcz.Una autem cum la- 
ἔχετνον ὑετίζον τὸ δάκρυον, Συνανεπέμποντο δὲ τοῖς crymis emilttebatur eliam gemitus ostendentes in- 
δάκρυσι καὶ οἱ στεναγμοὶ, τὸ ἔνδον ὑποχχιόμενον [08 ardentem ignem compunctionis.Quod quidem 
τῆς κατανύξεως ἐμφαίνοντες πῦρ * ὅπερ σαφέστερον apertius certiusque sciet aliquis,qui illius scripta 
εἴσεται τις τοῖς ἐκείνου συγγράμμασιν ἐντυχῶν, — legerit.lavenietenim eum semper philosophantem 
Εὐρήσει γὰρ αὑτὸν περὶ χρίσεως πανταχοῦ xal παρ- de judicio,et de secundo Christi adventu, οἱ tet- 


4 Psal. cxvit, 103. 


1255 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1256 


ribile illud tribunal semper subjicientem oculis, A οὐσίας Χριστοῦ τῆς δευτέρας φιλόσοφοῦντά, τό τι 


illumque diem imprimentem nostra cogitationi, 
et se ipsum inducentem tanquam condemnatum 
et deflentem valde miserabiliter. 


IV.Cumautem Ephrzm semper versaretur intali- 
bus visorum apprehensionibus, elongabat, ut ail 
Propheta 32, fugiens; omnemque de iis, qua ad vi- 
tam hanc pertinent,tumultum, motumque,ac flu- 
ctum declinans.Qui cum habitaret in solitudine,ac 
locis loca subinde mutaret,propter xdificationem 
et utilitatem animarum, sicque a divino admone- 
retur Spiritu: reliquit aliquando patriam jussu 
divino alter iste Abraham, et in civitatem Edesse- 
norum venit, tum ut sacras ibi reliquias et loca 
sancta adoraret; tum etiani,ut virum aliquem eru- 
ditum ibi reperiret, ace conveniret, et cognitionis 
illinc fructum acciperet : quod etiam a Deo enixe 
petebat,sic dicens: Jesu Christe,omnium Domine, 
concede,ut ego civitatem Edessam ingrediens, in 
talem virum statim incidam, qui sit idoneus ad 
disserendum mecumde iis qua ad anime sdifica- 
tionem pertineant et utilitatem.Cumque sic oras- 
set, postquam fuit in ingressu civitatis, et portam 
est ingressus, cogitabundus hzrebat,attentoque ac 
sollicito animo,ut qui secum consideraret,quem- 
admodum ad illum quidem virum accederet, et 
quaenam ex eo potissimum quereret, quamque 
utilitatem ex eo percipere posset. 

V.Cum sic autem cogitabundus incideret,et sta- 
tim quedam occurrit mulier, eaque meretrix. Dei 
vero ea eratomnino permissio,qui mystice etarca- 
ne sepe per contraría dispensat contraria. Sacro- 
sanctus itaque Ephraem,cum sic prater spem incidis- 
sel in meretricem,constitit in eam defixis intuens 
oculis,et quasi emote mentis, tristisque, ac apud 
se perturbato animo,quod non ut precatus (uerat, 
sed contrarium potius evenisset ei ac petierat. Illa 
autem cum sic eum vidisset aspicientem, in eum 
rursus oculos conjicit acerrimos. Postquam vero 
ric diutius se invicem aspexissent, volens eam pu- 
dore afficere, et ad verecundiam quz inulieribus 
convenit deducere magnus Ephrem : Quid vero, 
inquit,non erubescis, mulier,tam fixis oculis nos 
intuens ? Illa autem : Sed me, inquit, convenit te 
sic aspicere: ex te enim sumpta sum et tuo latere. 
Te vero non nos,sed terram potius oportet aspi- 
cere, ex qua ipse rursus sumptus es. Hec cum 
audisset Ephrzem preeter omnem ezspectalionem, 
et mulieri confessus est magnas se habere gratias 
propter eam, quam ab ipsa acceperat, utilitatem ; 
et Deo vehementer emisit studio gratiarum ac- 
tiones, qui per ea que przeler spem accidunt, ea 
siepe facit qua ipsam spem superant. 

VI.Cum ergo jam dies aliquot transiissent,et san- 
ctus Ephrem moraretur Edesss, mulier quaedam 
meretrix, que in propinqua habitabat vicinia fit 


3 Psal. Liv, 8. 


φοδερὸν ἐχεῖνο βῆμα οἱονεὶ πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν τιρέ- 
μενον, καὶ τὴν ἡμέραν ἐχείνην ὑποτυποῦντα τῇ Óux- 
νοίᾳ, ἑαυτόν τε χατάχριτον εἰσαγόμενον, καὶ Aiav 
ἐλεεινῶς ὀδυρόμενον. 

Δ΄. Ταῖς τοιχύταις ᾿Εφρχὶμ ἀεὶ σχολάζων τοῦ νοῦ 
φαντασίαις, ἐμάχρυνε, κατὰ τὸν θαλμιρδὸν, 9.γ:- 
δεύων, καὶ θόρυϑδον πάντα βιωτιχὸν, xal κλύδωνα, 
καὶ σαλὸν ἐχχλίνων. Καὶ περὶ τὴν ἔργημμον αὐλιζόμε- 
νος, ix τόπου δὲ τόπους ἀμείδων, ψυχῶν οἰχοδομῆς 
χάριν καὶ ὠφελείας * ἅτε xal Πνεύματι θείῳ αινού- 
μενος, ἀπολιμπάνει ποτὲ τὴν ἐνεγαχμένην κατὰ θεῖον 
καὶ οὗτος ᾿Αὐραὰμ χελευσθεὶς, καὶ τὴν ᾿Εδεσσηνῶν 
πόλιν χαταλαμδάνει, dua μὲν κατὰ προσχύνησιν 
τῶν ἱερῶν ἐν αὐτῇ λειψάνων τε καὶ νόπων Dur, 
p dpa δὲ xal κατὰ συντυχίαν ἀνδρὸς τῶν λογίων τινὸς, 
ὥστε γνώσεως καρπὸν ἔχεῖθεν λαόετν * ὃ xai παρὰ 
Θεοῦ αἰτεῖ τε, οὕτως εἰπών * ᾿Ιησοῦ Χριστὲ, Δ,» 
σποτα xai Κύριε πάντων, ἀξίώσόν με τὴν πῶ» 
Ἔδεσσαν εἰσιόντα τοιούτῳ ἀνδρὶ εὐθὺς ἐντυχεῖν, k 
ἱχανὸς ἔσται τὰ πρὸς οἰκοδομὴν ψυχῆς καὶ ὠφέλειοι 
ἐμοὶ συλλαλῆσαι. Οὕτως εὐξέμενος, ἐπεὶ πρὸς τεῖ; 
τῆς πόλεως εἰσόδοις͵ καὶ τὴν πόλιν elo(jtt, σύννοχ 
ἦν, xal προσεχτιχὸς, χαὶ μεμεριμντμένος, ois σχο» 
πῶν͵ ὅπως μὲν ἐχείνῳ τῷ ἀνδρὶ προσέλθοι, cler ἃ 
πύθοιτο παρ᾽ αὐτοῦ͵ καὶ ποίας ἀπολαύσοι τῆς ὧρε- 
λείας. 


Ε΄, Οὕτω τοιγαροῦν ἐπὶ συννοίας βαδίζοντι γυνή τις 
εὐθὺς συναντᾷ, καὶ αὐτὴ πόρνη. Θεοῦ δὲ τοῦτο rr- 
τως ἦν, τοῦ διὰ τῶν ἐναντίων πολλάκις οἰχονομοῦν- 
τὸς τὰ ἐναντία μυστιχὺς τε xai. ἀποῤῥήτως. Ὁ ait 
οὖν ἱερὸς ᾿Εφραὶμ, οὕτω παρ᾽ ἐλπίδα πᾶσαν ἐντυγὸν 
τῇ ἑταίρᾳ, ἴστατο πρὸς αὐτὴν ἐξηστηκχὸς τι χαὶ ὅτι 
vic ἐνορῶν, ἀλύων τε xal παθαινόμενος καθ᾽ ἑευτὸν 
τὴν ψυχὴν, ὅπως μὴ κατ᾿ εὐχὴν, ἀλλὰ πεντάκετιν 
ἀπ᾽ ἐναντίας μᾶλλον ἐπέδη τὸ αἰτηθέν. 'H δὲ οὗτωις 
ὁρῶντα ἰδοῦσα, ὀξύτατον αὐτῷ πάλιν ἐπιάλλει τὸν 
ὀφθαλμόν, ᾿Επεὶ δὲ οὕτω μέχρι πολλοῦ πρὸς ἀλλή- 
λους ἑώρων, βουληθεὶς αὐτὴν ἐντρέψαι, xal εἰς αἰδὼ 
τυναιξβὶ πρέπουσαν ἀγαγεῖν ὁ μέγας “ Τί δὲ 0A 
ἐρυθριᾷς, γύναι, φησὶν, οὕτως πεπηγόσιν ὀφθαλμοῖς 
εἰς ἡμᾶς ὁρῶσα ; Κἀκείνη " ᾿Αλλ᾽ ἐμὲ οὕτως, iot, 
προσῆχόν ἔστι πρὸς σὲ βλέπειν " καὶ γὰρ ix σοῦ x5 
pP σὴς εἴλημμαι πλευρᾶς * σὲ δὲ οὐ πρὸς ἡμᾶς, 
Ὁ ἀλλὰ πρὸς τὴν γῆν μᾶλλον ὁρᾷν δεῖ, ἐξ ἧς πάλιν 
ἐληφθῆς αὐνός, Τούτων ἔξω πάσης ἀκούσας ὃ ᾿Εφραὶξ 
προσδοχίας, τῇ τε γυναιχὶ μεγάλας ὡμολόγει χάρι- 
τὰς ὠφελείας, xal θεῷ θερμῶς ἀνέπεμπε τὰς εὖχε- 
ριστίας, τῷ διὰ τῶν map! ἐλπίδα πολλακις, καὶ αὖ» 
τῶν ἐλπίδων χρείττονα ποιεῖν παραπολὺ δυναμένῳ. 


G". ς οὖν ἱκαναὶ διῆλθον ἡμέραι, καὶ ᾿Εφραὶμ τὸν 
θεῖον ἡ πόλις Ἔδεσσα εἴχε, πόρνη τις γυνὴ ix n 
νων αὐτῷ olxoosa, ὄργανον εἰς κακίαν τῷ Πονηρῷ 





s 4^. 4) . 


VITA S. EPHRJEM SYRI. 


1258 


καὶ δι᾿ αὐτῆς, ὥσπερ διὰ τοῦ ὄφεως αὐτῇ A Maligno instrumentum ad vitium; et per eam, sic- 


τῷ δικαίῳ προσδάλλει, ᾿Επεὶ οὖν βρῶσίν 
ανεν ἔψων ὁ θεῖος "Egpaip, ἐκείνη διανοί- 
»ρίδα, ἥτις ἄρα καὶ ἣν ἐπὶ τοῦ μεσαύλου, 
(o τε ἀναισχύντως, καὶ αὐτὸ τοῦτο ἐταιρι- 
καὶ ἀναιδῶς ἐμδλέψασα τῳ ὁσίῳ *. Εὐλόγη- 
λέγει, Ὁ δὲ μετὰ τοῦ προσήχοντος αὐτῷ 
*& xai φθέγματος, Ὃ Κύριος, φησὶν, εὖ- 
;, Αὐτὴ δὲ πάλιν μετὰ θερμοῦ τοῦ γέλωτος 
ου * ᾿Αλλὰ τί, εἴπεν, ἐλλείπει τῷ βρώματί 
ὃς, Τρεῖς, ἔφη, λίθοι καὶ ὀλίγη πηλὸς, 
θυρίδα ταύτην ἀναφραγῆναι. ᾿Εχείνη μηδὲν 
τῆς ἀναιδείας, "Ott σε προλαδόντες͵ ἔφη, 
ὁσαμεν, τοῦτο σοι τῦφον ἐνῆχεν ; ᾿Εγὼ 
ἦναι βούλομαί σοι, φησί, Σὺ δέ με τὴν 
ὀθὺς ἀπηγόρευκας ; 
ιάτων σχτανιχῶν, οὕτω πολλῷ μᾶλλον αὐ- 
χτικχῶν οὐκ ἠπόρησε λόγων, καὶ οἵων αὖ- 
λέγειν, κἀχείνην ἀχούειν, Εἰ βούλει γὰρ, 
γτέρους συγχαθευδῇσαι, ἔνθα ἂν καὶ εἴπω 
δὴ καὶ χοινῇ συγχειφόμεθα, "Oc δὲ ἐχείνη 
ἥρπασε, χαὶ ἤρετο τὸν τόπον, ἵνα τοῦτο 
τὶ Οὐκ ἐν ἄλλῳ, ἔφη, τόπῳ, ὅτι μὴ ἐν τῷ 
λεύσομαι σοι τῆς πόλεως, Καὶ αὐτή * ᾿Αλλ᾽ 
, ἔφη, xal αἰσχύνη σαφὴς ἀπὸ τῶν δρώντων 
ὕτω γοῦν ἂν τῷ μέσῳ χειμένων ἡμῶν, 
ἑλεῖν βουληθεῖσα γυνὴ τὴν ἀπαθῆ ψυχὴν 
το), οὐδὲ τοῦτο γνῶναι δυνηθεῖσα, ὅ φησι 
ὅτι Οἱ ὀφθαλμοὶ Κυρίου τοῦ ὀψίστου 
ίως ἡλίου φωτεινότεροί εἰσιν, οἱ ἐπι- 
πάσας ὁδοὺς ἀνδρῶν, 


χὰ γοῦν, οἷα λαδῆς, τοῦ ῥήματος ὃ γενναϊτὸς 
; ἀντεπῆγεν *. Εἰ οὖν ἀνθρώπων ὀφθαλμοὺς 
ανῶς ἔχειν ἐντρέψαι ψυχὴν, xai πονηρᾶς 
πράξεως * τοὺς τοῦ Θεοῦ πάντα βλέποντας 
, ὅσα τε ἐν ἀδήλῳ, καὶ ὅσα κατὰ τὸ ἐμφα- 
)vtat, οὐ πολλῷ μᾶλλον αἰδεσόμεθά τε xai 
εν " καὶ πονηροῦ πράγματος ἀφεξόμεθα, 
pov ἀεὶ σύνοιχον tb συνειδὸς ἡμῖν ἐπεγεί- 
βασάνους ἐχεῖθεν περας ἐχούσας οὐδαμῶς 
; Ταῦτᾳ ἱκανὰ γέγονεν, οὐχ ἁπλῶς πεῖσαι 
ἣν ἀποσχέσθαι τῆ; πρὸς αὐτὸν φαύλης ἐπι- 
λλὰ καὶ ὑπὲρ τῶν προτέρων αὐτῇ μεταμε- 
«ov, ὅλου τε τοῦ βίου μεταδολὴν xal τῆς 
ἐνθεῖναι, Αὐτίχα “οὖν προσελθοῦσα, xal εἷς 
)32, καὶ ποδῶν ἐχείνου τῶν ἱερῶν ἀψαμένη, 
v τε {τεῖτο τῆς ἀλλογωτάτης ἐπιθυμίας 
ἰστου ῥοπῆς " καὶ ὅπως ἂν γνησίαν εἰσενεγ- 
ν μετάνοιαν, τῆς ὁδοῦ πρὸς σωτηρίαν φε- 
ἢ διαμάρτοι, ὁδηγὸν αὐτὸν καὶ διδάσχχλον 
Tv. Ὃ δὲ (καὶ πῶς γὰρ οὐκ ἔμελλεν ᾽᾿Εφραὶμ 
ἧς, αἰτήμασι τοιούτοις ἑτοίμως ὑπηρετεῖν 
ἱνεῖν τὰ δέοντα :) καὶ τοῦ μὴ πορευθῆναι 
Ὁ θείου φάναι Ἱερεμίου, ὀπίσω τῶν ἐνθυ-- 
τῆς καρδίας αὐτῆς τῆς πονηρᾶς, μηδὲ χα- 
1, τοῦ δευτερῶσαι ὁδοὺς αὐτῆς, ἀσφαλέ- 


. Xxul, 28. 4 Jerem. vu, 25. 
PATROL, G&R. CXIV. 


ut prius ipsam per serpentem, justum aggreditur 
Ephrem. Cum itaque sanctus Ephrem cibuin 
quemdam pararet, illa aperta fenestra, quz erat 
in corte, impudenter despicit, et plane meretri- 
cie : et deinde cum Sanctum aspexisset invere- 
cunde : Benedic, inquit, abba. Ille vero cum eo, 
qui ipsum decebat, habito, gestu et sermone : 
Dominus,inquit,tibi benedicat. Ipsa autem rursus 
cum vehementi οἱ indecoro risu, ad eum : Sed 
qüid, inquit, tuo cibo deest? Ille vero, Tres, in- 
quit, lapides, et parum luti,ut ha:c obstrualur fe- 
nestra. Illa interim nihil de sua remittens impu- 
dentia,Quod te, inquit, priores appellavimus,hoc- 
ne te effecit insolentem ? Ego, inquit, volo tecum 


Πρὸς ταῦτα, ὥσπερ g dormi1e.Tunc autem hoc mihi statim primo nega- 


sli? Ad hec, quemadmodum illa verbis Satanicis, 
ita multu magis ipse sermonibus abundavit spiri- 
tualibus,et quales ipsum dieere, et eam oportebat 
audire. Si vis enim, inquit, nos ambos simul dor- 
mire,ubi tibi dixero, illic pariter jacebimus.Post- 
quam vero illa sermonem arripuit, et rogavit lo- 
cum, ubi hoc fieri oporteret : Non in alio, inquit, 
loco, tecum congrediar, nisi in medio civitatis. 
Sed non, inquit illa, pudore atque rubore aperte 
afüciemur a videntibus hominibus, si sic nos ibi 
jaceamus in medio? Capta autem est mulier, quz 
voluit capere impatibilem el inexpugnabilem ani- 
mam, ut que ne hoc quidem potuerit cognoscere, 
quod dicit Salomon: Oculi Domini altissimi sunt 
innumerabilibus parlibus sole splendidiores, qui 
intuentur omnes vias hominum 5. 

VII.Cum vero statim veluti ansam,verbum appre- 
hendisset vir prieclarus,conira intulit: Si ergo ho- 
minum judicasti oculos satis esse ad pudore affi- 
ciendam animam,et a mala actione abducendam:Dei 
oculos, qui omnia intuentur,lam quae clam quam 
quz aperte fiunt, nonne multo magis reverebimur, 
et exstimescemus, et a re mala abstinebimus: qui 
semper nobiscum habitantem in nobis excital con- 
scientiam,et ex ea nobis reservat tormenta qua fi- 
nem non accipiunt? Hac suffecerunt non solum ad 
meretrici persuadendum, ui abstineaet sb improba 
in eum libidine, sed ut priorum etiam eam malorum 
poeniteret, et mutationem afferret totius vitse el sen- 
tentise.Statim itaque accedens,et humi procidens, 


Ὁ ei sacros illius pedes tangens, petiit veniam ἃ ratio- 


ne alienissima cupiditalis,impudicaque et intem- 
perantis propensionis: et ne,cum veram et germa- 
nam attulisset ponitentiam, a via que ducit ad 
salutem aberraret,eum ducem et magistrum voluit 
accipere. Ille autem (quomodo enim, cum esset 
ille Ephrem, non erat talibus pariturus petitioni- 
bus, et ea, qus par erat,admoniturus ?) ne rursus 
ambularet,ut cum divino dicam Jeremia, post co- 
gitationes cordis sui mali 4,neque contemaeret,ita 
ut vias priores repeteret, precipit egregie,eamque 


40 


1250 


MENSIS FEBRUARIUS, 


in mulierem includi monasterio, quse virtutis A στατὰ παραγγέλλει, εἷς povzstíoo τι 


curam gerebant : et landem cum eam que a via 
recta illum volebat abducere, ipse a via mala po- 
tius convertisset,justitie fructum habuit illam con- 
versionem. Sic divinus Ephrsem cum in duas in- 
cidisset meretrices, huic quidem profuit, ipse au- 
tem ex altera accepit utilitatem : aut,ut verius di- 
cam, ex utraque ; el utrumque preter spem om- 
nem accidit, utpote quod divinum auxilium in 
utrisque concurrerit. 

VIII. Hinc ad eam, que est in Cappadocia, (2888 - 
ream deductus a gralia,qux» ex allo eum ducebat, 
magnum ibi vidit Basilium,os Ecclesis,fontem do- 
gmatum. Quem cum vidisset Ephrem, ccpit eum 
multis honorare laudibus. Perspicaci enim animi 


εἰσάγει ἀρετῆς ἐπιμελουμένων “ καὶ τέλος : 
vou ὑποκελίσαι τῆς εὐθείας ὁδοῦ βουλεϑεῖς 
ἀπὸ τῆς ὁδοῦ μᾶλλον τῆς πονηρᾶς izwol 
πὸν ἔσχε διαχιοσύνης, τῆς ἐχείνης ina 
τως ὁ θεῖος ᾽᾿Εφραΐϊμ δύο πόρναις Ὠντιξὶν 
τὴν μὲν ὠφέλησεν, kx δὲ τῆς αὐτὸς ἀκίλ 
λείας, ἢ τἀληθέστερον εἰπεῖν, ἐξ ἀμφοτὴ 
παρ᾽ ἐλπίδα πᾶσαν ἀμφότερα, ἅτε δὴ καὶ δὲ 
συνδραμούσης ἐπ᾽ ἀμφοτέροις. 

Β.. ᾿ἔκεῖθεν ἐπὶ τὴν Καππαδοχίας Ka54 
τῆς ἀγούσης αὐτὸν ἄνωθεν ὁδηγηθεὶς γέ; 
μέγαν εἴδε Βασίλειον, τὸ στόμα τῆς ᾿Εχχλη 
τῶν δογμάτων πηγήν. "Ov ᾿Εφραὶϊμ ἰδὼν 
ἤρξατο γεραίρειν ταῖς εὐφημίαις, δΔιορε 


oculo cernebat quamdam columbam (erat autem p ὄμματι τῆς ψυχῆς ἐρᾷ τινα περιστερὰν (5) 


illius forma radiis solis similis) preclaram, pre- 
clare ejus humero insidentem, et in aurem cum 
Basilio loquentem : et illum rursus ea quse ab ipsa 
veluti dictabantur,referre populo.À qua veneranda 
columba cuir. didicisset de Ephrem, et quisnam 
esset cognovit,el quanam de causa venisset.Quo- 
circa et se invicem sermone impertiunt,et fruun- 
tur alter alterius bonis. Sed revertenduim est rur- 
sus ad divinum Epbrzem, et sole illius res sunt 
pure narrandze; quemadmodum nullam admittebat 
cogitationem,qu:»» non ei conferret ad virtulis ope- 
rationem, et quemadmodum abunde erat a Deo 
datum talentum doctrinz : quod quidem ille sem- 
per precipue augere ad mensas studebat anima. 
rum. 

IX.Ipse autem hoc significat,dicens : quod cum 
adhuc esset puer et nondum ad ephebi pervenisset 
etatem, viderit quamdam vitem permultis botris 
plenam, e lingua sua. enatam, in magnam fuisse 
sublatam altitudinem,et universa terre occupasse 
superficiem. Et omaes quidem ei insidebant volu- 
cres,et cireumvolabant,et botros pascebant. Vitis 
vero, quo magis ejus botri carpebantur, et quo 
liberalius et splendidius aves excipiedat, eo ma- 
jori fructu scatebat, fructumque multum produ- 
cebat, et copiosum. Et hoc quidem ipse dicit de 
seipso. lllud autem hoc quoque alii Ephrem suo 
tribuunt testimonio, ex iis qui digni aunt habiti 
qui bac viderent. Dicunt enim se aliquando vidisse 
angelorum multitudinem,esuperis descendentem, 
librumque intrinsecus et extrinsecus scriptum ha- 
bentem in manu.Apud se vero considerabat illa,quae 
apparuerat, visio, quisnam essel is cui liber trade- 
retur: et cum alii quidem hunc,alii vero illum, alii 
alium proponerent, quo!quot scilicet tunc vitam 
piam exercebant et honestam; tandem cum omnes 
convenissent in Ephraem,ei liber a sacra multitu- 
dine committitur. Experrectus ergo is,qui viderat 
visionem, timore affectus, venit in ecclesiam : et 
cum in ea invenisset Ephrem, doctrinis quam op- 
timis,et vel ipso melle suavioribus pascentem eos, 
qui aderant ; somnium ea ratione conjicit. Et ille 
quidem Deo egil gratias : ab illo autein tempore, 


τὸ εἶδος ἐχείνης ὅμοιον ἦν) τῷ δεξιῷ τοῦ 
λαμπρὰν λαμπρῶς ἐπικαθημένην, πρὸς ok 
λοῦσαν τῷ Βασιλείῳ, κἀδετνον πάλιν τῷ λι 
αὐτῆς ὥσπερ ὑπαγορευόμενα διηγούμενον. 
ὑπὸ τῆς σεπτῆς ἐχείνης περισιερὰς τὸ. 
᾿Εφραὶμ μυηθεὶς: ἔγνω τε αὐτὸν ὅστις εἴη, 
4Apw ἀφίκοιτο, δι᾽ ὃ καὶ μεταδιδοῦσιν ἀλλή 
ὁμιλίας, xal τῶν παρ᾽ ἀλλήλοις καλῶν ἀπὸ 
᾿Αλλ᾽ ἐπανιτέον καὶ αὖὔϑις ἐπὶ τὸν θεῖον 
καὶ μόνα καθαρῶς τὰ ἐκείνου διηγητέον᾿" 
λογισμὸν οὐδένα μὴ πρὸς ἐργασίαν in 
συνεισφέροντά τι προσίετο * καὶ ὅπως ξαφὺ 
παρὰ Oto) τὸ τῆς διδασκαλίας ἐϑέξοτς τῶι 
καὶ διαφερόντως ἐχεῖνος εἷς τὰς τῶν ψυχῶν 
ἀεὶ τραπέζας ἐσπούδασε, 

θ΄, Καὶ τοῦτα αὐτὸς ἐπισημαίνεται, λέγω, ἐ 
παῖς ἔτι ὧν χαὶ ἐντὸς ἐφήδου, ἄμπελονϊ 
βριθομένην πυκνοῖς τοῖς βότρυσι, τῆς iem 
τὴς ἀναδοθεῖσαν͵ ἐπὶ πολύ τε ὕψους ἀρϑεῖσεν, 
νῶτα πάσης ἐπισιχοῦσαν τῆς γῆς. Καὶ πᾶν pi 
νὸν ἐφιζάνον ἦν αὐτῇ, καὶ περιπετόμενον, x 
βοτρύων σιτούμενον. Ἡ δὲ ἄμπελος ὅσῳ τοὺς! 
ὑπεχείρετο, xal τοὺς ὀρνιθας φιλοτίμως ἰδὲ 
τοσούτῳ πλέον ἔδρυε τῷ καρπῷ, xal πολὺν 
ἐκυοφόοει xal ἄφθονον, Καὶ τοῦτο μὲν αὐτά 
περὶ ἑχυτου, ᾿Εχεῖνο δὲ τῷ "Egpaiu καὶ ἄλλοι 
μαρτυροῦσι τῶν βλέπειν τὰ τοιαῦτα ἥξιω 
θεάσασθαι ποτε λέγουσιν ἀγγέλων πληϑὺν, 
χατιόντας, xal τόμον τὰ τε ἔνδον xai τὰ ἐχτὸ 
γραμμένον διὰ χειρὸς ἔχοντας. ᾿Εσχόπει δὲ 
νείσα ὄψις ἐχείνη πρὸς ἑχυτῆνν, τίς ποτὶ ἐν 
τόμον ἐγχειρισθείη ; xal τῶν μὲν τοῦτον, t 
ἐχεῖνον, καὶ ἄλλων ἄλλον προδαλλομένων, om 
λαδὴ καὶ βίον εὐλαδῆ καὶ σώφρονχ τηνιχχῦτα 
ἰόντες ἦσαν. Τέλος ἐπὶ τῷ ᾿Εφραΐμ ἀπάντων εἰ 
νησάντων, αὐτὸς καὶ τὸν τόμον ὑπὸ τῆς ἱερᾶς 
θύος πιστεύεται, Διυπνισθεὶς οὖν ὁ τὴν ὄψιν 
περίφοζος τὴν ἐχχλησίαν καταλαμβάνει, xi 
᾿Εφραὶμ εὑρὼν ἐν αὐτῇ διδασχαλίχις ὅτι ypu 
χαὶ αὐτοῦ μέλιτος ἡδυτέραις τοὺς παρόντας ἕνεσ 
τὰ * ταύτῃ τὸ ὄναρ συμὔάλλει, καὶ ὁ μὲν ἀξίαν 
λογεῖ τῷ Θεῷ τὴν χάριν, Ἐξ ἐχείνου δὲ τῷ 'E 
οὕτως εἶχε τὰ τοῦ λόγου ῥεῖθρα περιττῶς ναὶ 


VITA S. EPHEIUEM SYRI. 


1262 


xai τοσοῦτο αὐτὸν ἡ τῶν ἐνθυμημάτων συν- A tam copiose et tam vehementer Ephrem fluxerunt 


τικλύζουσα 7v, ὡς μηδὲ τὴν γλῶτταν ἱκανῶς 
τηρετεῖν τῷ τάχει τῶν νοημάτων * καίτοιγε 
κεχρημένη" εὑροίᾳ περὶ τὸ λέγειν, καὶ οὕτως 
τὰ τὸ νοηθὲν ἀπχαγγέλλουσαν, ὡς μηδὲν εἰς 
λόγον αὐτὴν ἀπολείπεσθαι τῶν παρ᾽ ἄλλοις 
των. “Ὥστε κἀχεῖνον λέγεταί ποτε φάναι 
ν Θεόν * "Avsc, ὦ Δέσποτα, τῆς χάριτός σου 
ta, Ὑπὸ γὰρ τὴν γλῶσσαν 54 τῆς διδασκα- 
σσος πελαγίζουσα, στέγειν αὐτὸν οὐχ εἴα 
τῶν πρὸς τὸ λέγειν ὀργάνων οὐκ ὑπουργούν- 


τέκοπτε δὲ τοὺς λόγους ἕτερον μὲν οὐδὲν, εὐχὴ 
* καὶ ταύτην τὰ δάχρυχ, Αἴ τε νύχτες αὐτὸν 
vta παρχαλαμδάνουσαι, νήφοντα πάλιν τῷ 
pac φωτὶ παρεδίδοσαν, οἵα τὸν τοῦ σαότους 
ὑπειδόμενον, μὴ καὶ καταλάδοι αὐτὸν ὕπνῳ 
ivov * χαὶ διὰ τοῦτο πρὸς τὴν ἔφοδον ἐχείνου 
τα. Ὄπνος γὰρ αὐτῷ xai λίαν βραχὺς 
παραγευόμενος μόνον, οὐχ εἰς κόρον αὐτῷ 
Φ καὶ τοσοῦτος, ὅσον αὐιοῦ διακρατεῖν 
€ xat συνέχειν τὸ σῶμα τοῖς πολλοῖς ἰδρῶσι 
ις κατατεινόμενον. ᾿Εποίει γὰρ φεύγειν ab- 
; ὀφθαλμοὺς τὸν ὕπνον, πολλὰ μὲν καὶ ἄλλα, 
δὲ χαμευνία, σχληραγωγία, καὶ 4 παντοδαπὴ 


roc τῆξις Exelvn, xxl χάχωσις. ᾿ 


᾿Αχτημοσύνης δὲ τοσοῦτος αὐτῷ συνελέχθη 
ὥστε xdi μάρτυρα ἐπ᾽ αὐτῷ τὸ οἰκεῖον στόμα 
jw, val τὰ πρὸς ταῖς ἐσχάταις ἀναπνοαῖς 
ματα, d οὐδὲν ἀξιοπιστότεθον, ἢ ἀληθέ- 


fluenta orationis, et eum ἰδηία οἱ ita perpetua 
obruebat vis cogitarum, ut nec satis quidem post 
set ejus lingua servire celeritati eorum, qus cogi- 
tarat, tametsi ejus erat tantus in dicendo fluxus, et 
(am prompte enuntiabat id,quod menteconceperat, 
ut non minus celeriter sermone explicaret, quam 
alii cogitarent. Quamobrem dicitur is Deo ali- 
quando dixisse : Remitte, o Domine, undas tue 
gratie. Àbyssus enim doctrine, que linguam inun- 
dabat, non sinebat eum amplius continere, cum 
ad dicendum minime servirent instrumenta. 

X. Illius autem orationem nihil aliud interrum- 
pebat nisi precatio : eam verolacryme.Noctes vero, 
que ipsum excipiebant vigilantem, luci diei rursus 
reddebant sobrium : ut qui vereretur, ne princeps 
teoebrarum eum somnoimpeditum deprehenderet, 
et ideo vigilaret adversus ejus insultus. Ei enim 
sufficiebat somnus vel brevissimus, ut qui eüm 
solum leviter gustaret, non uteretur autem ad sa- 
tietatem, sed tantum, quantum satis esset, ad ne- 
cessario continendum corpus, quod multis inten- 
debatur sudoribus et laboribus. Ut enim ab ejus 
oculis fugerel somnus, faciebant quidem multa 
etiam alia; maxime autem humicubatio, vitz au- 
steritas, illaque varia et multiplex corporis con- 
sumptio et afflictio. 

XI. Nihil vero possidendi tantz sunt ab eo colle- 
cte divitis, utad id assumatur oris ejus testimo- 
nium,et verbaque ab eo dicta sunt in extremo ejus 
spiritu, quibus nihil est fide dignius aut verius. Sic 


ἔχει δὲ οὕτως * Οὐκ ὑπῆρξε τῳ ᾿Εφραὶμ ποτε C antem habent : Epbrem nunquam fuit crumena, 


€, οὐ ῥζόδος, ob πήρα, οὔτε μὴν ἀργύριον, 
slow * ᾿Αλλ᾽ οὐδέ τινα χτῆσιν ἐπὶ τῆς γῆς 
iw. Τοῦ γὰρ ἀγαθοῦ Βασιλέως ἤχουσα, φησὶ, 
αγγελίοις τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς ἐπιτάττον- 
γδὲν ἐπὶ τῆς γῆς χτήσησθε * ὅθεν οὐδὲ ἐμπα- 
ov τι τοιοῦτο, Οὕτως ἐπείθετο πάντα τῷ Δι- 
, καὶ ζηλωτὴς ὄντως καὶ μιμητὴς τῶν πρώ- 
ou μαθητῶν ἐδείκνυτο, 

ἀπεινοφροσύνην δὲ, xal συντριδὴν καρδίας, 
ἰότητα, τίς οὕτω πολὺς ἀεὶ, καὶ θερμὸς xal 
; ὡς σποδὸν μὲν ὡσεὶ ἄρτον ἐσθίειν, τὸ 
χλαυθμῷ συγχιρνᾷν, καὶ πρὸς μὲν ἐπαίνους 
ἀδῶς ἔχειν, xal τοὺς εὐφημοῦντας αὐτὸν ob 
qi προσίεσθαι, ἀλλὰ «αἱ φανερῶς αὐτοῖς 


non virga, non pera, neque aurum, nec argentum. 
Sed nec in terra ullam habui possessionem. Bonum 
enim Regem audivi, inquit, in suis Evangeliis prz- 
cipientem discipulis 5: Nihil in terra possederitis. 
Quocirca nec affectione quidem tale quid habui. 
Ita Magistro parebat in omnibus, et se vere pre- 
buit imitatorem primorum illius discipulorum. 


XII. In humilitate autem et cordis contritione, 
et moderatione, quis frequentius, aut acrius, aut 
perfectius est versatus ? adeo ut cinerem quidem 
tanquam panem comederet, potum aulem cum 
fictu misceret. Laudes vero valde vitabat ; et eos 
qui eum laudabant non solum non admittebat,sed 


, ὥσπερ τοῖς χωμῳδούσιν ἕτερος καὶ λοιδο- p eis etiam aperte succensebat, ul alius iis qui irri- 


|* Époüpigv τε, xai εἰς q^» βλέκειν, xal 
ἐν ἄλλοτε ἄλλην τῆς ὄψεως ἀμείδειν " ἱδρῶτι 
) στάζεσθαι͵ xai παντελῶς ἄφωνον μένειν, 
τῆς αἰσχύνης αὐτῷ τὴν φωνὴν ἐπεχούσης, 
το δὲ τῆς πολλῆς αὐτοῦ μετριοφροσύνης 
lón γὰρ μέλλων ἀπαίρειν, τοιαῦτα μετὰ 
ἐπιτιμήσεως ἐπισχήπτων ἦν " Μὴ ὄσητε 
0 'Egpatip, καὶ ἐγχωμιάσητε, μὴ πολυτελεῖ 
ἱματισμῷ, μὴ ἰδίᾳ τῷ σώματί μου τάφον 
€, Λόγον γὰρ ἔχω μετὰ Θεοῦ, αὐλισθῆναί 


h. x, 9 ; Luc. ix, 3. 


dent et maledictis insequuntur; erubesceret autem, 
et terram aspiceret, et vulius colorem alias alium 
mutaret : tenui autem sudore dilllueret, et omnino 
mutus maneret, pudore ejus vocem veluti reti- 
nente. Porro autem hoc quoque erat proprium ma- 
gne ejus moderationi atque modestiae. Cum enim 
jam esset abiturus, hac cum magna mandabat in- 
crepatione : Ne canticum cecineritis super 
Ephrem, neque eum laudaveritis. Ne me pretiosa 
veste indueritis. Ne seorsum meo corpori sepul- 


1963 


crum feceritis. Statui enim, Deo volente, habitare A 
cum peregrinis, Peregrinus enim sum οἱ advena, 
sicut omnes patres mei 9. 

XIII. Benignitatis autem, et alendorum mendi- 
corum, et misericordisx in pauperes tantam habe- 
bat rationem, et tantam illorum curam gerebat ; 
ut quoniam ez se non habebat, quod eis impertiret 
(quomodo enim haberet,qui ipse quoque laborabat 
inopia rerum necessarium?), quod solum habebat, 
eo utebatur ad eorum salutem : et cum lingue sa- 
pientia et intelligentia multis divitum et manum et 
viscera et horrea aperuisset, copiose per ea sup- 
peditabat egentibus. Non solum enim poterat ejus 
sermo mollire et demulcere animos, el mo: ere ad 
misericordiam, sed vel ipse aspectus el morum 
moderatio. Sepe autem vel ipsum solum respe- B 
xisse, suffecit aliorum animis ad compunctionem. 
Et sunt h»c quidem hujusmodi, el qua ad sum- 
mum omnis virlutis sic venerunt. 

XIV. Ejus vero ex Deo zeli, et eorum, quos pro 
recta fide suscepit, sudorum, sunt multa alia quo- 
que indicia. Qnod autem nunc suggerit dicendum 
oratio, οἱ ad quod fert deinceps consequentia nar- 
rationis, estomnium maximum et jucundissimum. 
Ita autem habet, Apollinaris, qui in altum quidem 
locutus est, et rneditatus magnam iniquitatem ; om. 
nie vero et (acere et dicere didicitad recta perver- 
tenda dogmata, cum circa rectam fidem multa in- 
novasset, et sicut engastrimythi et qui e terra vo- 
cem edunt, ut recte de iis magno videtur Isa 27, 
locutus esset,et ea duobus libriscomposuisset,cre- c 
dit cuidam mulieri,qusilliusanimo dicebatur ser- 
vire et voluptatibus.Cum hoc ergo didicisset Ephrem, 
et eam rem esse existimasset convenientem sibi 
venalionem non levem quidem illam,sed quz opus 
haberet arte et sapientia, suscipit personam unius 
ex iis qui eadem quse ille sentiebat et accedit ad 
custodem librorum, partim quidem ei eulogias 
afferens ex solitudine, partim autem se artifiose in 
mulieris insinuans familiaritatem, ut que morum 
magistri cum ero baberet societatem. Cum autem 
ei scena recte se haberet, e' actus simulationis, et 
omnino jam sibi persuasisset mulier, eum plane 
esse discipulum Apollinaris,et ejus,qui circa illum 
erat, chori impietatis; rogat mulierem, ut sibi 
dentur scripta magistri,ut possit, sicut aiebat,cum 
hereticis (ita ros vocans, qui partem sequimur 
orthodoxam) facile congredi. Illa vero,callida hac 
arte et probabili inescata ratione, ei libros tradit, 
tantum dicens ut ii cito sibi redderentur. 


τέχνῃ δελεασθεῖσα ἐγχειρίζει τὰς βίκλους αὐτῷ, ταχινὴν μόνον εἰποῦσα γενέσθαι πάέξιν αὐτῶν τὴν iv 


Co3tv, 

XV. Hinc autem magnus Jacob, eum hac ratione 
profanum supplantasset Esau, et scelerata illius 
improbitatis primogenita fuissent ei credita, magno 
et forti animo virum exsecrandum aggreditur,et,ut 
dicitur, vulpem pulchre decipit. Videenim mihi viri 


6 Psal. xxxvir, 43, 7 Isai. xxix, 4. 


MENSIS FRBRUARIUS. 


1904 


μὲ σὺν τοῖς ξένοις * Ξένος ἐγὼ, καὶ παρεπίδτιμος, 
καθὼς πάντες οἱ πατέρες μου. 


ΙΓ΄, Φιλανθρωκίας δὲ͵ xal πτωχοτροφίας, καὶ twi 
πρὸς τοὺς πένητας οἴχτου τοσοῦτος αὐτῷ λόγος, καὶ 
οὕτω τῆς ἐχείνων ἀντείχετο προστασίας͵ ὡς ἐπείπερ 
οἴκοθεν οὐχ εἶχε μεταδιδόναι {πόθεν ; Gc γε καὶ αὐτὸς 
ἠπόρει τῶν ἀνχγχαίων) ὃ μόνον εἴγε, τοῦτο πρὸς 
τὴν αὐτῶν ἐκέχρητο σωτνυιρίαν * «αἱ τῷ τῆς γλώττης 
σοφίᾳ xai τῇ συνέσει, πολλοῖς, τῶν πλουσίων καὶ 
χεῖρα, xal σπλάγχνα, καὶ ταμιεῖα, φημι, διπνοίξες, 
ἀφθόνως δι᾽ αὐτῶ» ἐχορήγει τοῖς δεομένοις. Ἦν γὰρ 
οὐχ ὁ λόγος τοῦ ἀνδρὸς μόνον οἷος ψυχὰς μαλάξει͵ 
καὶ κινῆσαι πρὸς ἔλεον, ἀλλὰ xal αὐτὴ à ὄψις, xii 
τὸ τοῦ ἤθους ἐπιειχές τε xai μέτριον *. πολλαχις δὲ 
xai αὐτο τὸν βλέψαι ταῖς τῶν ἄλλων ψυχαῖς ἱκανὸν 
πρὸς χατάνυξιν, Καὶ ταῦτα μὲν δὲ τοιαυτα, κεὶ 
οὕτως εἰς τὸ ἀχρότατον ἀπάσης ἀρετῆς ἀφιγμένα, 

1Δ΄, Τοῦ δὲ χατὰ θεὸν ζήλου, καὶ τῶν ὑπὲρ τῆς 
ὀρθοδοξίας ἱδρώτων πολλὰ μὲν αὐτοῦ «αἱ 3)Àa qwwd- 
σμάτα. O δὲ νῦν ὁ λόγος εἰπεῖν ὑποδάλλει, «αἱ πρὸς 
ὃ φέρει λοιπὸν 4 ἀχολουθία τοῦ διηγήματος, μέτι- 
στον ἁπάντων xai χαριέστατον. Ἕχει δὲ οὕτως. 
᾿Απολλινάριος, ὁ πολλὴν μὲν εἰς τὸ ὕψος ἀδικίαν 
λαλέτας xai μελετήσας, πάντχ δὲ χαὶ ποιεῖν χεὶ 
λέγει» ἐπὶ διαστροφῇ τῶν ὀρθῶν δογμάτων μεμ5ϑη- 
χὼς, πολλὰ περὶ τὴν ἀληγὴ πίστιν γαινοτομήσες, 
κατὰ τοὺς ἐγγαστριμύθους, καὶ τοὺς ἀπὸ τῆς γῆς 
φωνοῦντας, ὡς χαλῶς τῷ μεγάλῳ περὶ τούτων 
'Hezía δοκεῖ, καὶ ἀπὸ θελήματος οἰχείου φβεγξήμι- 
νος, xal ταῦτα δυσὶ βιόλίοις συντάξας, omui τι» 
στεύει τινὶ, ἢ τῇ ἐχείνου γνώμτ, καὶ ταῖς ient 
δουλεύειν ἐλέγετο, Τοῦτο οὖν μαθὼν ὁ ᾿Εφραὶμ, nii 
θήραμα olxstov εἶναι τὸ πρᾶγμα νομίσας οὖχ ἀκλῶν, 
ἀλλὰ τέχνης δεόμενον xal σοφίας, προσωπεῖον iv 
ὑπέρχεται τῶν τὰ ἐχείνου φρονούντων, κ«ἰ τῇ τῶν 
ἐιόλίων φύλακι πρόσεισι * τοῦτο μὲν, εὐλογίας αὐτῇ 
δῆϑεν ἀπὸ τῆς ἐρήμου χομίζων “ τοῦτο δὲ, καὶ οἰχεῶν 
ἑαυτὸν εὐτέχνως πρὸς τὴν γυναῖκα, xal συνήθης αὐτῇ 
γινόμενος, καθάπερ χοινωνίαν ἐχούσῃ, πρὸς αὐτὸν 
καὶ τρόπων καὶ διδασκάλου. ᾿Επεὶ δὲ xal ἡ exa 
καλῶς εἶχεν ἀὐτῷ καὶ τὸ δρᾶμα τῆς ὑποχρίσεως, 
xai πέἔέπειστο ἤδη παντελῶς 4 γυνὴ μαθητὴν εὐτὸν 
εἶναι σαφῶς ᾿Απολλιναρίου, xal τοῦ περὶ ἐχεῖνον 
τῆς ἀσεδείας χοροῦ, δέεται περὶ τῶν fiam τῆς 
γυναιχὸς, ὥστε δοθῆναι αὐτῷ τὰ τοῦ διδασκάλου esr 
γράμματα, ὅπως ἔχοι, φησὶν, τοῖς αἱρετιχοῖς (οὕτως 
ἡμᾶς τοὺς τῆς ὀρθοδόξου μοίρας ἀποκαλῶν) εὐπετῶς 
ἄγαν συμπλέχεσθαι, 'H δὲ τῇ σοφῷ ταύτῃ καὶ miri 




















1Ε΄. Ὁ μέντοι μέγας ᾿ἸΙχχὼδ οὕτως τὸν βέδηλ! 
ταύτῃ πτερνίσας ᾿Ησαῦ, xai τὰ πονηρὰ πρωτότοιε 
τῆς ἐχείνου κακίας ἐγχειρισθεὶς, ἐ πέξεισι γενναίως τὸν 
ἀλιτήριον, xal τὸ τοῦ λόγου, παλαύει καλῶς τὸ! 
ἀλώπεκα, 'Opa γάρ μοι τοῦ σοφοῦ τὴν ἐπίνοιαν͵ κε 


1265 


VITA S. EPHEUEM SYRI. 


1266 


ὅκως τηλιχαύτην ψυχῆς σχχιότητα xai ποιχιλίαν ἃ Sapientis inventum,et quemadmodum tam impro- 


χατασοφίζεται, Τὸ μὲν οὖν πρὸς λόγους χωρῆσαι 
καὶ ἀντιθέσεις, καὶ γλῶτταν αὐτοῖς ἐπαφεῖναι, λῦσαι 
πάντα χαὶ ἀνατρέψαι λίαν εὐχερῶς δυναμένην, οὗ 
πάνυ πρόχειρον fj» αὐτῷ ἀλλὰ xxl “ρύνου συχνοῦ 
δεόμενον καὶ πόνου. Τοῦτο δὲ τοῦ χαιροῦ τηνιχαῦτα 
μὴ ἐπιτρέποντος (ἐπέκειτο γὰρ ἣ γυνὴ σφοδρῶς 
ἀπιιτοῦτα τὰς βίδλους), ἐπ’ ἄλλην τρέπετάι τινὰ 
βηχενῆν͵ πολὺ σὺν τῷ τάχει καὶ τὸ δραστήριον 
ἔχουσαν. ᾿Α,ππτύξας γὰρ τὰ βιδλία, καὶ τῶν φύλλων 
ἔχαστον διελὼν, ἰχθύος τε κόλλῃ τὸ πᾶν ἴχανῶς 
διχχρίσας, εἴτα θάτερον θάτερῳ συμπτύξας, χαὶ μέ- 
χρι πολλοῦ τῇ χειρὶ ταῦτα συσχών τε xal ἐπισφίγξας, 
ὡς ἕν πάντα γενέσθχι τῇ πρὸς ἄλληλα σχέσει καὶ 
συναφείᾳ, καὶ μηδ᾽ ἕτερον τοῦ ἑτέρου διασπᾶσθαι 


bum e! tam varium callide fallit animum. Venire 
quidem ad disputandum et opponendum, et lin- 
guam eis immittere, que omnia facile posset sol- 
vere et evertere,non erat ei admodum expeditum: 
sed in longo opus habebat tempore et labore. 
Cum autem id facere non permitteret opportunitas 
(urgebat enim mulier, libros vehementer repe- 
tens), convertitur ad quamdam aliam machina- 
lionem, quz cum celeritate magnam habebat vim 
et efficaciam. Nam cum libros explicasset, et fo- 
liorum unumquodque divisisset, ichtyocolla salis 
universum illiviseet, et deinde cum altero com- 
plicasset, et ea diu manu constrinxissel ac com- 
pressisset, adeo ut mutua inter se conjunctione 


δύνασθιι, ἢ ὁπωσοῦν ἀποῤῥήγνυτθαι, τῇ γυναικὶ g omnia unum fierent, et neutrum posset ab altero 
ἀποδίδωσιν, 'H δὲ ἀπολχμδάνει ταῦτα, μηδὲν περι- divelli, aut quomodocunque abrumpi, eos reddit 


ἐργασομένη, μηδ᾽ ἀναπτύξασα, πλὴν ὅτιπερ ὑγιῶς 
εἶχον τὰ ἔξω, τοῦτο μόνον ἐπ᾽ αὐτοῖς ἀρχεσθεῖσα, 
Χρόνον μὲν οὖν οὕτω τινὰ χατεῖχε τὰς βίδλους παρ᾽ 
ἑαυτῇ. 

KS. Ἔπειτα καλεῖται μὲν ὑπὸ τῶν ὀρθοδόξων 
᾿λπολλινάριος. Τοῦ θείου δὲ τοῦτο ᾿Εφραΐμ, καὶ τῆς 
διὰ Χριστὸν εὐμηχάνου χαὶ ὀξυτάτης ψυχῆς ἐκείνης 
ὁποδολή᾽ ft γὰρ ὁ κατὰ τῶν ἀνοτίων Ἐκείνων καὶ 
μιαρῶ"» βίδλων εἴργαστο. Καλεῖται τοίνυν ᾽Απολλι-- 
νάριος, ὡς τῷ γενναίῳ προστάτῃ τοῦ Λόγου διαλεξό- 
μενος. Ὁ δὲ καὶ γἱρᾳ ἤδης xai τοῖς ἐκ τοῦ γήρως 
κάμνων καχοῖς͵ αὐτὸς μὲν ἀπηγόρευκε τὴν διάλεξιν" 
εὐθὺς δὲ πρὸς τὰς οἰχείους ἔδλεψε Οίδλους, καὶ ταύ- 
τας αὐτῷ χομισθῆναι προσπάττει᾽ αὗται γὰρ μοι, 
φησὶν, ὅσα xxl στόμα τῷ λογῳ, διχχονήσουσιν, ᾿Αμέ- 
λει καὶ τῶν βίδλων τὴν ἑτέραν λαδὼν, ὁ μὲν ἀνα- 


malieri. Illa vero eos recipit nihil querens ani- 
plius, neque eos etplicans, satis habens quod 
recte se haberent extrinsecus. Aliquo ergo tem- 
pore sic libros apud se retinuit. 

XVI.Deinde vocatur quidem ab orthodoxis A pol- 
linaris : hoc autem suggesserat propter Christum 
acutissima et ingeniosissima Ephram anima; scie - 
bat enim,quid fecisset in illos impios et exsecran- 
dos libros: vocatur ergo Apollinaris,tanquam cum 
egregio Verbi defensore disputaturus. llle autem 
jam et senectute et senectutis malis defessus, recu- 
savit quidem ipse disserere : statim vero ad suos 
libros respexit, et eos ad se deferri precepit. Ipsi 
enim mihi,inquit, subministrabunt,quecunque os 
orationi.Cum ex libris itaque cepisset alterum,ille 
quidem eum explicare statim in principio operis 


πτύσσειν αὐτὴν, περὶ αὐτὰς που τὰς ἀρχὰς τῆς cum magna quadam gravitate conabatur: at cum 
συγγραφῆς μετὰ πολλοῦ τοῦ φρονήματος ἐπειρᾶτο. ille omnino non obediret, neque ex foliis aliqua 
Ὡς δ᾽ οὐχ ὑπήκοιεν ἐχείνη τὸ παράπαν, οὐδὲ τῶν  divellerentur, sed tibi potius cohxrerent, ut qui 
φύλλων τινὰ διεσπάτο, ἀλλ᾽ ἑαυτῆς εἴχετο μᾶλλον tanquam unum corpus evasissent, transit ad ejus 
καθόπερ iv σῶμα γεγενομένη, περὶ tà μέσα ταύτης medium. Cum vero ct illic esset spe falsus, eo li- 
μετίόχινεν, ᾿Επεὶ δὲ κἀνταῦθα διημάρτανε τῶν ἐλ- pro relicto,transit ad alterum.Übi autem ille quo- 
πίδων, τὴν τοιαύτην βίδλον ἀφεὶς, μετελάμθανε τὴν que se haberet similiter, et ipse a se non posset 
ἑτέραν. Ὡς δὲ κἀκείνη λοιπὸν εἴχε παραπλησίως, dividi, nec fleri vmnino posset ut divelleretur, ad 
ἀδιαίρετός τε Ἦν αὐτὴ ἑαυτῆς, xol παντελῶς ἀδιά- magnam mentis redactus inopiam, pro pudore el 
σπατος, εἰς πολλὴν καταστὰς ἀπορίαν, σκότου τὴν animi egritudine caligans, et vertigine laborans, 
ψυχὴν πληρωθεὶς, ὑπὸ τοῦ τῆς ἀθυμίας Ἐκείνης et eo casu veluti eversus exsilit e consessu,ut qui 
xzi τῆς αἰσχύνης ἰλίγγου, xal ὡς περὶ τῷ πάθει se non posset amplius continere: et tandem male 
παρατραπεὶς, ἀνχτηδᾷ τοῦ σύνεδρίου, κατέχειν perit, fructum Jaborum suorum et librorum mor- 
ἑαυτὸν ὅλως δυνατὸς οὐκ ὥν᾽ καὶ τέλος, καχῶς Ὁ tem colligens. Talis pro Christo fuit zelus Ephrzm, 
ἀπόλλυται καρπὸν τῶν οἰχέίων πόνων, καὶ βίόλων et sic omnis virtus plantata fuerat in illius anima, 
ἀμήσας θάνχτον, Τοιοῦτος ἣν xal ὁ ὑπὲρ Χριστοῦ ζῆ- adeo ut quis eam merito vocsverit fontem, unde 
λος. "Ecpaip, xat vto, εἰς τὴν ἐχείνου ψυχὴν ἀρετὴ scatet omne genus floentis ; aut pratum, quod 
πᾶσα πεφύτευτο, ὥστε πηγὴν ἄν τίς αὐτὴν εἰχότως sibi placet propter varios flores et rosas; aut 
καλέσειε παντοδχποῖς νάμασι βρούυυσαν, ἢ λειμῶνχ etiam aliud ccelum in terra, quod astrorum mul- 
ποικίλοις ἄνθεσι xal ῥόδοις κομῶντα, ἢ xal οὐρανὸν ἐπὶ titudine undique variatur ; et si vellis, audis 
τῆς ἄλλον τῷ τῶν ἀστέρων πλήθει πάντοθεν ποικιλλό- eliam paradisum, veluti illius Eden, qui est 
sa£vov* εἰ βούλει δὲ, xai παράδεισον, oTov τὸν τῆς ᾿Εδὲμ, semper florens, et lztus, et nunquam marcescit, 
ἀκούεις Gxpdtovra, xai φαιδρὸν ἀει, xal μηδέποτε μχ- sed arboribus featilibus el quz nunquam inte- 
ραινόμενον᾽ ἀλλὰ φυτοῖς ἐγκάρποις xai ἀχηράτοις ἀεί reunt. semper floret et germinat : solus autem 
ποτε θάλλοντα, Πλὴν ὄφει μόνον τὸ παράπαν ἅψαυστόν serpens eum mon potcst attingere, nec ei patet 
τὸ xzi ἀνεπίδατον τῷ πονηρῷ xai τῆς σωιηρίχς aditus, qui est malus et invidus et nostre saluti 


ἀπιδούλῳ τῆς ἡμετύρας-. insidiatur. 


12617 


Sed jam mihi ad finem tendit de sancto A 


Ephrem narratio. Quocirca aliquid ex iis quse 
circa mortem illius fuerunt, necesse est persequi, 
et quod snífieit ad ostendendam illius gratis 
abundantiam. Nam cum jam esset e vita disces- 
surus, postremo precepit iis qui aderant ne in 
pretiosa veste cum sepelirent, sicuti prius de- 
claravimus. Si quis vero, inquit, cum patrem 
amet, talem  mobis vestem preparavii, ille eam 
qua constituta est ad sepulturam, det egentibus. 
Et ille quidem haec mandabat iis qui circumflue- 
bant. Unus autem ex eis, qui erat illustrior et 
vehementior, eum pretiosam et sumptuosam ves- 
tem parasset, qua post mortem corpus illius te- 
geret et deinde audisset mandatum, egre tulit,ut 
qui a suo excidissel proposito, et ideo differebat 
eam quoque dare pauperibus, melius esse judi- 
cans tantum auri illis pendere, quanti vestis 
estimaretur : ignorans se multo magis gratifica- 
tarum esse Ephrem, si dederit pauperi, quam si 
propriam voluntatem sequatnr et judicium. 


XVII. Cum sic itaque affectus constituisset, 
inobedientis protinus luit penas a malo arreptus 
demone, et cogitationis solum non actionis pen- 
dens supplicium. Quamobrem ad Sancti lectum 
se proripit in medio omnium videnlium, tor- 
quens manus, invertens, oculos, spumam ex ore 
expuens, et plane faciens omnia qua faciunt ii 
qui furore exagitantur : a divina Providentia ei 
traditus ad disciplinam, cui pareus patrium con- 
tempsit mandatum. Quid ergo ἢ Qui occulta pro- 
videbat, et divino Spiritu loquebatur, ille intel- 
lexit morbum esse fructum peccati : el, Quid a 
te, inquit, o homo, factum est, quod non opor- 
teat, quod le in tantum prostrusit periculüm ? 
Ille autem cum resipuisset ab insania, suam re- 
fert pronuntiatque iniquitatem, aperit inobedien- 
liam et cogitalionem suarum arguit imbecillita- 
tem. Cujus morbi divinus Ephrem misertus,cum 
accepisset confessionem, sola precatione et ma- 
nuum impositione liberat a demone, jubens ut 
impleret promissum, sicut ei mandaverat. Cum 
sic ergo sanctus Ephrem in fine vite superiores 
actiones tanto obsignasset miraculo, eos autem 


qui aderant admonuisset, eisque consuluisset, οἱ Ὁ τοῖς παροῦσι, xai συμδουλεύσας, xai ὑποθεὶς, κεὶ 


precepta dedisset, et eos ad operationem vir- 
tutis salis excilasset : transiit ad ea que sunt 
illic tabernacula, et splendorem qui eos qui tales 
sunt excipit : in Christo Jesu Domino nostro : 
cui honor, gloria el potentia, cum Patre et san- 
cto Spiritu, nunc et semper et in secula saca- 
lorum. Amen. 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1268 


'AAM ἤδη μοι πρὸς τὸ τέλος ὁρᾷ τὰ χατὰ τὸν 
᾿Εφραὶμ διηγήματα, Διὸ καὶ τι τῶν περὶ τὴν ἐχεί- 
vou τελευτὴν διεξελθεῖν ἀναγχαῖζον, xal 6 μάλιστε 
τῆς ἐνούσης αὐτῷ μάριτος τὴν περιουσίαν ἱκανὸν 
παραστῆσαι, Ἕδη μὲν γὰρ τὴν ἐσχάτην ἀπαίρειν 
ἔμελλεν Ἐχδημίαν' τὰ τελευταῖα δὲ τοῖς πετροῦδι 
παρηγγυᾶτο μὴ πολυτελεῖ αὐτὸν ἐσθῆτι συνθάψει͵ 
χαθάπερ προσλαδὼν ὁ λόγος ἐδήλωθεν. El à τις, 
φησὶν, φιλοπάτωρ ὦν, τοιαύτην ἡμῖν ἐσθητα προ» 
ητοιμάσατο, τὴν ὁρισθεῖσαν ταύτην ἐκεῖνος εἰς ταφὴν 
δότω τοῖς δεομένοις, Καὶ τοιαυτα μὲν ἔχεῖνος τρὶς 
τοὺς περιεστῶτας ἐπισχήπτων ἦν. Εἷς δέ τις αὐτῶν, 
καὶ οὗτος τῶν ἐπιφανεστέρων, xai θερμοτέρων 
ἐσθῆτα πολυτελῆ καὶ φιλότιμον ἑτοιμάσας, περιδάλο 
λειν αὐτὴ τὸ ἐκείνου σῶμα μετὰ θάνατον διεσχόκει' 
ἔπειτα τῆς ἐντολῆς ἀχούσας ἤλγει τε μᾶλλον, ὡς τὶ 
θέλημα xai τὴν πρόθεσιν ἀνασχευχσθείς᾽ xal dd 
τοῦτο δοῦναι πένησιν αὐτὴν ἀνεδάλλετο, βέλτιον 
εἶναι χρίνας χρυσίον μᾶλλον ἔκεινοις χαταδτλιἣ, 
ὅσου ἂν ἡ ἐσθὴς ἐτιμᾶτο" ἄγνοια, ὡς ἔοικεν, ἀγνί 
σας, ὅτι πολλῷ μᾶλλον οὕτως ἐφάνη τῷ "Egpra 
χαριζόμενος πένητι δοὺς, ἤ θελήμστι ἰδίῳ καὶ χοί- 
σει στοιχῶν, 

IZ', Ταύτῃ τοι xal παθὼν ἄγνω, καὶ τῆς παρτ;κοῖι 
εὐθὺς míos τὴν τιμωρίαν πονηρῷ πλι,ινεὶς à. 
μονι, xal λογισμῶν μόνον οὐχὶ πράξεως xüsm 
εἰσπραχθείς. “Ὅθεν καὶ τῇ του ἁγίου κλένᾧ, μετεῷ 
πάντων ὁρώντῶν, ἑαυτὸν προσαράττει, στριθλαν 
τὰς χεῖρας, καὶ διαστρέφων τοὺς ὀφθαλμοὺς, ἀφρὸν 
ἀποπτύων τοῦ στόματος, xal τἄλλα Ósa ; 
μανίας ἔργα ποιῶν, θειστέρας λόγοις εἶχονείς 
C τούτῳ παραδοθεὶς εἰς παιδείαν, ᾧ πεισθεις, μᾶλλον 

πατριχῆς ἠλόγησεν ἐντολῆς, Τί οὖν ; Ὁ cà upe- 
μένα διορῶν, ἐχεῖνος xal τῷ Πνεύματι τῷ ΝΞ 
φθεγγόμενος, συνῆχε τὸ πάθος, ἁμαρτίας εἶναι mz 
πόν᾽ καὶ, Τὶ σοι μὴ δεόντως πέπραχτα:, ew, 
ἄνθρωπε, Ü τι σε xal εἷς τηλικοῦτον ὥθησε xim ; 
Καὶ ὃς τῆς πανίας ἀνενεγκὼν, ἐξχγορεύει τήν ἐν» 
μίαν, ἐχχαλύπτει τὴν παραχοὴ», ἐλέγχει τὴν τῶν 
λογισμῶν ἀσθένειαν. Ον ᾧ θεῖος ᾿Εφραὶμ, τῷ « 
πάθους οἰχτείρας, καὶ ἀποδεξάμενος τῆς ἐξεγορεύ» 
σεως, εὐχῇ μόνῃ καὶ χερῶν ἐπιθέσει τοῦ ὁπίμονες 
ἀπαλλάττει, πληροῦν αὐτῷ τὴν ὑπόχεσιν χατὰ τὸν 
ἐντολὴν ἐπιτρέψας, Οὗτος οὖν ὁ ἱερος ᾿Εφραὶμ i 
τέλει τοῦ βίου, xai τηλικούτῳ θαύματι τὰς ἐν 
πράξει ἐπισφραγίσας, ἔπειτα δὲ xal παρχινίσε 













ἱκανῶς αὐτοὺς πρὸς ἀρετῆς bpvaciav διλναστηϑᾶ, 
πρὸς τὰς ἐχεῖθεν σκηνὰς ὁὀιαδαίνει, xal τὴν Lege 
μένην τοὺς τοιούτους λαμπχότητα, ἐν Χριστῷ "ye 
τῷ Κυρίῳ ἡμῶν' ᾧ ἡ δόξα, τιμὴ, καὶ κράτος, δ᾽ 
τῷ Πατρὶ, xal τῷ ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν χαὶ dui zm 
εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, "Apu, 


VITA 8. IGNATII DEIFERI. 


1270 





MAPTYPION TOY ATIOY IEPOMAPTYPO2 


ITNATIOY TOY O0EOGOCOPOY. 


MARTYRIUM SACROSANCTI MARTYRIS 


DEIFERI 


IGNATII, 


e apud Surium ad diem I Febr. (1) ; Grece ex cod. ms. Paris. 1400 nunc primum prodit. Eprr. PATR.) 


"Aptt Τραϊανοῦ τὰ τῆς Ῥωμαίων βασιλείας A 


|! παραλαθόντος, τῆς ᾿Αὐτιοχέων Ἐχχλησίας 
ὃς 6 καὶ χλήστει χαὶ πράγματι Θεοφόρος 
€ ἦν. Πέτρον μὲ» γὰρ τὸν μέγαν ἘΕὔοδος δια- 
, Εὔοξδον δὲ ᾿Ιγνάτιος, τοῦ τρόπου τε xal τῆς 
ζηλωτὴς γίνεται τούτου. Δὴ τῷ θεοφρόρῳ 
iQ ὄντι νηπίῳ τὸν Χριστὸν ἔτι τὰς ἐν xó- 
ιτριξὰς ποιούμενον τὰς ἀχράντους τε αὐτῷ 
t χεῖρας καὶ πρὸς τὲ πλῆθος ἀποδλέψαντά͵ 
, τις, εἰπεῖν, ταπεινώσῃ ἐχυτὸν ὡς τὸ παιδίον 
o) μὴ εἰτέλθῃ εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὖρα- 
dO; ἑὰν Ἐν τῶν τοιούτων παιδίων δέξηται ἐν 
ὀνόματι, ἐμὲ δέχεται, ὅποίτος ἔστχι προγό- 
ἣν ἡλιχίχν ᾿Ιγνάτιος ἐντεῦθεν παρχδηλὼν 
ν ἀποστολιχὴν ἐχείνου διδασκαλίαν σαφῶς 
SIM 


, B 
ἡὗτος τοίνυν ὁ θεῖος Ἰγνάτιος ἅμα Πολυκάροπιμ 


I. Cum Trajanus sumpsisset sceptra Romano- 
rom imperii, erat Antiochenz» Ecclesi: episco- 
pus, et nomine et re Deifer Ignatius. Nam ma- 
gno quidem Petro succedit Evodus, Evodo au- 
tem Ignatius, fitque et morum ejus et virtutis 
semulator. Huic divino Ignatio, cum esset adhuc 
plane puer, aiunt Christum adhuc versantem in 
mundo, ei intemeratas manus imposuisse, et ad 
populum intuentem, dixisse : Nisi quis seipsum 
humiliaverit ut hic puellus, non intrabit in re- 
gnum calorum ; et qui unum ex talibus pueris 
susceperit in nomine meo, me suscipit !, qua- 
lisnam futurus esset state proficiens Ignatius, 
hinc ostendens, et apostolicam illius doctrinam 
aperte indicans. 


II. Hi: ergo divinus Ignatius, simul cum Poly- 


à Σμύρναν 'Exxlnclag ἡγησαμένῳ μαθητὴς  carpo,qui Smyrnensi proeerat Ecclesise, fuit disci- 
τοῦ εὐτγγελιστοῦ γίνεται, xai αὑτῷ μόνῳ pulusJoannis evangelist: : et cum ad eum solum 
j, πᾶσάν τε ἀρετῆς Dav χαὶ μάλιστα τὴν — ventitasset,et omnem virtutis speciem,et eam ma- 
γέπουσαν φιλοπόνως ἐξατκηθεὶς, εἴτα xal xime,quadecetsacerdotem diligenter exercuisset, 
(wn πάντων ὁμοῦ τῶν ἀποστόλων Ψψήέφν yti-  sacerdosdeinde eligitur communisententia omnium 
xt xxb τῆς ᾿Αντιοχέων ἐπίσχοπος χειρίζεται, simulapostolorum,et Antiochenus creatur episco- 
ὧὼν 8i τὴν "ExxÀnsiaw καὶ ἱδρῶτι συχνῷ pus (2). Cum autem assumpsisset Ecclesiam, et 
θῳ τὸ τῆς εὐσεδείας ἐν αὐτῇ κήρυγμα xaxa- multo sudore et labore in ea seminasset preco- 
ἀποστολιχον τε διὰ πάντων ζῆλον χαὶ ϑιὸχ- nium piela'is,et zelum per omnia apostolicum et 
ἐπιδειξάμενος, χἀὶ τέλειος διάκονος ἤδη τῶν — doctrinam ostendisset et exstitisset perfectus mi- 
στοῦ μυστηρίων ἀνλφανεὶς, «αἱ μάρτυς nister Christi mysteriorum,fit quoque postea mar- 
γίνεται, θηρίοις δι᾿ ἐκεῖνον παραδοθεὶς, ὡς tyr, bestiis propter illum traditus,ut paulo altius 


wey ἀναλχδὼν λόγος δηλώτει, 

ραϊχνῷ γὰρ τῷ Ρωμαίων αὐτοχράτορι τῇ 
ωθῶν ἐπαρθέντι νίχῃ xai μὴ μέχρι τούτου 
ἣν εὐδαιμονίαν ἀνεχομένῳ, ἀλλὰ περαιτέρω 
ἡουλομένῳ προχγαγεῖν, χαὶ πολλοὺς ἑτέρους 
tv ἀρχῇ παρχστήσασθαι, τοῦτο πρὸ τῶν 
κατὰ Χριστιανῶν, εἴτ᾽ οὖν εὐσεδείας πόλε- 
'στὸν αὐτῷ καὶ λυσιτελὲς ἐνομίζετο, "Exsi- 


h. xvii, 4, 9. 


repetens declarabit oratio. 

III. Trajano enim Romanorum imperatori,qnam 
de Seythís habuerat, elato victoris,et nonsustinenti 
suam hucusque sistere felicitatem,sed volenti eam 
ulterius producere,et Romanorum imperio multos 
alios subjungere, adversus Christianos seu adver- 
sus pielatem bellum ei visum est optimum esse et 
expedire, Nam illo quidem modo putabat se soli 


880] festum ejus 20 Decembris celebrant, ut notat Baronius in Martyrologio. 


de Baron. ad an. Christi 71. 


1271 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1212 


prodesse reipublicz : sic autem etiam deos suos À voc μὲν γὰρ τὸ χοινὸν ὠφελεῖν μόνον, oto δὲ καὶ 


colere,et eos inducere, ut opem ferrent adversus 
hosles.Gravem itaque ac difficilem persecutionem 
infert adversus piam (idem,et proponit edicta per 
universam terram, quz ejus parebat imperio, ut 
vel essent cum eo omnes impietatis participes, vel 
adhuc manentes Christiani, afficerentur variis 
suppliciis et acerbis mortibus. Contigerat,ut tunc 
Trajanus versaretur Ántiochie : ut qui essel expe- 
ditionem suscepturus contra Persas, et bellum ibi 
pararet. Hic ergo ei de divino significatur Ignatio, 
quod et religionem teneret Christianam,et homini- 
bus persuaderet, ut Ghristuin tanquam Deum ho- 
norarent, idque cum fuissel a Pilato cruce con- 
demnatus οἱ morte, ut docent ejus acta : et fert 
legem de servanda virginitate, et decontemnendis 
divitiis et deliciis,et aliis qua sunt in vita jucun- 
da ; et quod est omnium gravissimum, quod non 
oporteat putare esse deos,et nullam imperatorum 
ducere rationem (3). 

IV. Hac postquam audivit Trajanus, sancto 
statim accersito, cum una etiam adesset senatus: 
Tune es, inquil, qui diceris Deifer, qui nostra 
jusso ludificaris, et omnem evertis Antiochiam, 
et omnes ducis post Christum, qui a te przdica- 
tur, et nec solo quidem deos dignaris nomine? 
Divinus autem Ignatius, Ego sum, inquit. Ille 
vero, Et quid sibi vult, inquit, illud Deifer? Cui 
martyr : Qui Christum, inquit, circumfert in ani- 
ma. Imperator autem : Tu ergo, inquit, Chris- 
tum in teipso circumfers? Certe, inquit. Scrip- 
tum est enim : « Habitabo in eis et inambula- 
bo 3. » Quid vero nos? non videmur tibi deorum 
assidue meminisse, el eos semper in anima cir- 
cumferre, eosque inducere ad opem ferendam 
contra hostes, et per eos omnia facere, que sunt 
ex animi sententia? Respondens autem divinus 
Ignatius : Hei mihi, inquit, simulacra gentium 
deos nominas. Unus enim Deus, inquit, verus, 
qui coli οἱ terre et maris, et omnium qua sunt 
in ipsis est creator. Unus Christus Jesus, Dei Fi- 
lius unigenitus, cujus regni non est finis. Quem 
8i tu agnosceres, o imperator, et purpura ipsa,el 
diadema, et thronus regius, firmiora essent el 
stabiliora. 

V.Imperator vero,IHac tam multa,inquit,mitta- 


τοὺς αὐτοῦ θεοὺς θεραπεύειν «αἱ συνεργοὺς αὑτοὺς 
xatd τῶν πολεμίων ἐπάγεσθαι. ᾿Αμέλει xai διωγμὸν 
κατὰ τῆς εὐσεδοῦς πίστεως χαλεπὸν ἐπάγει, καὶ 
διχτάγματα χατὰ τῆς ὑπηχόου πάσης ἐκτίθετει͵ 
ὥστε ἢ πάντας αὐτῷ κοινωνοὺς elvat «nc ἀσεδεί:ς͵ ἢ 
Χριστιανοὺς ἔτι μένοντας τιμωρίαις ποιχίλαις xn 
θχνάτοις γχλλεποῖς Ἐἐχδίδοσθχι. ὝὙὝπτρξε δὲ τότι 
Τρχϊχνῷ τῇ ᾿Αντιοχέων ἐπιδημεῖν, οἵα δὴ μέλλοντι 
χατὰ Περσῶν ἐχστρατεύειν xai παρεσχκευχζομένῳ τὰ 
πολέμια. ᾿Ενταῦθχ γοῦν xai μηνύεται αὐτῷ τὰ x10 
τὸν θεοφόρον ᾿Ιγνάτιον, ὡς εἴη τε τὰ Χριστισνῶν 
πρεσδεύων χαὶ Χριστὸν ἴσα χαὶ θεοῖς τιμᾷν τοὺς 
ἀνθρώπους ἀναπείθων, xal ταῦτα στχυρὸν ὑπὸ Πιλά- 
τοῦ χαταχριθέντα, καὶ θάνατον ὡς τὰ περὶ αὐτοῦ 


Β διδάσχουσιν ὑπομνήματα * μονοθετεῖ τε παρθενίεν 


καὶ πλούτου xai τρυφῆς «αἱ τῶν ἄλλων τοὺ Bi 
τερπνῶν κατολιγορεῖν καὶ τὸ δὴ χαλεπώτατον, μήτι 
θεοὺς ἡγεῖσθαι, μήτε τινὰ τὸν λόγον τῶν αὐτοχρα- 
τόρων τίθεσθαι, 

Δ΄. Ταῦτα ὡς ἤχουσε Τραϊανὸς, μεταπεμψάμενος 
αὐτίκα τὸν ἅγιον, συμπαρούσης αὐτῷ xal τῆς συν- 
χλήτου βουλῆς * Σὺ εἴ, φησὶν, ὁ λεγόμενος Θεοφόρος, 
ὁ τῶν ἡμετέρων χκαταπαίζω» προστάξεων καὶ τὴν 
᾿Αντιοχέων ἀνάστατον πᾶσαν ποιῶν, ὀπίσω τε πέν- 
τὰς τοῦ ὑπὸ σοῦ χηρυττομένου Χριστοῦ ἐπαγόμενος, 
xal μηδὲ ψιλοῦ τοὺς θεου, ὀνόματος ἀξιῶν ; Ki ὁ 
θεῖος ᾿Ιγνάτιος * ᾿Εγὼ εἶμι, ἔφη. Ὁ δέ " Καὶ τί ἔστι 
Θεοφόρος, διεπυνθάνετο. Πρὸς ὃν ὁ μάρτυρ Ὁ τὸν 
Χριστὸν ἐν τῇ ψυχῇ περιφέρων, ἔφη. Kal ὁ 3:::.- 
λεὺς * Σὺ οὖν ἐν ἑχυτῷ τὸν Χριστὸν περιφέρεις, Nri, 
φησι * γέγραπται γάρ" « ᾿Ενοικήσω ἐν αὐτοῖς, καὶ 
ἐλπεριπατήσω. » Τί δαὶ ἡμᾶς : οὔ σοι δοκοῦμει tm 
μεμνῆσθαι διηνεχῶς, καὶ τούτους ἐν τῇ ψυχῇ φέρειν 
ἀεὶ συμμάχους τε αὐτοὺς κατὰ τῶν ἐχθρῶν ἐκιγύ- 
μενοι, xal δι᾽ αὐτῶν πάντα ποιοῦντες τὰ χατὶ jw 
μὴν ; Καὶ ὑπολχδὼν ὁ θεῖος ᾿Ιγνάτιος “ Φεῦ, ὅτι τὰ 
εἴδωλα, ἔφη, τῶν ἐθνῶν θεοὺς, βασιλεῦ, ὀνομάζεις ! 
Εἷς γὰρ Θεὸς ἀληθὴς, ὃς οὐρανοῦ τε καὶ γῆς χαὶ 
θαλάσσης xai τῶν ἐν αὐτοῖς πάντων ἐστὶ mou 
εἴς Χριστὸς ᾿Ιησοῦς, ὁ τοῦ Θεοῦ μονογενὴς Υἱὺς͵ οὖ 
τῆς βασιλείας οὐχ ἔσται τέλος * Ov εἰ xa αὐτὸς ἱτ- 
ἔγνως, ὦ βασιλεῦ, πολλῷ ἂν ἤ τε ἀλουργίς σοι αὖτε 
καὶ τὸ διάδημα xal ὁ Bae θρόνος ftoi: 
ἦταν xal χομιδῇ μονιμώτερα. 

Ε΄. Και ὁ βασιλεύς * Τὰ μὲν πολλὰ ταῦτα qai 


mus.Tu autem,si velis,inquit,o Ignati,mez poten- Ὁ ἐῶμεν, Σὺ δὲ, εἰ βούλει, φησὶ, ᾿Ιγνάτιε, τὰ μενάλι 


li: rem facere gratissimam,et de οί 6 ΓῸ referri in 
numerum meorum amicorum, hac mente mutata, 
diis nobiscum sacrifica:et stalim (sciant ipsi omues) 
te magni Jovis constituam pontificem, et patrem 
nominabo senatus. Adhec divinus Ignatius: Gratias 
quidem praebere, o imperator, omnibus quidem 
est pulchrum : maxime aulem imperatoribus, 
quod possint ipsi amplius gratificari: sed eas,qua 


? |[ Cor. vi, 16. 


τῷ ἐμῷ κχράτει χαρίρασθαι xai τοῖς ἐμοῖς τοῦ λοιποῦ 
συντάττεσθαι φίλος, τῆς τοιχύτης γνώμης μεττῦτ" 
λὼν, θῦτον σὺν ἡμῖν τοῖς θεοῖς καὶ αὐτίκα (᾿στωτῖν 
αὐτοὶ πάντες) ἀρχιερέα σε τοῦ μεγάλου Διὸς xis 
στήσω, δι᾿ ὃ καὶ πατέρα τῆς βουλῆς ὀνομάσω, Πὰς 
ταῦτα ὁ Θεοφόρος * Χάριτας μὲν παρέχειν, ὦ βχτιλε) 
καὶ πᾶσι καλὸν, μάλιστα δὲ βχσιλεῦτιν, ὅσῳ xxi αὐτο; 
δυνατοὶ τὰ μείζω πάλιν ἀντιχαρίσασθαι * ἀλὶὰ τὰ 


(3) Ignatium ante Trajanum etiam a Domitiano persecutionem passum ez Iguatii epist. 4 ad Mr 


riam Gassobolitem, memorat Baronius ad an. 93. 


VITA 5. IGNATII DEIFERI. 


1274 


te πάντως καὶ ὠφελίμους ἀμφοτέροις, τὰς À sunt omnino utrisque utiles et conducibiles : eas 


τειν xal μάλιστά γε ψυχὴν δυναμένας xai 
pxv αὐτῇ τοῦ πυρὸς τὴν γέενναν ὑπανάπτειν, 
δοὺς μόνον, ἀλλὰ xal ὁ αἰτῶν αὐτὸς ἀθλιώ- 
)αυμαστὴ δὲ σου, βασιλεῦ, καὶ μεγαλόδιωρος 
tÀe(a, Τί γὰρ ἐμοὶ τὸ τοῦ παρὰ σοὶ μεγίστον 
στῆναι ἀρχιερέχ xai βουλῆς πατέρα χλη- 
ῥεῖ τε ὄντι Χριστοῦ xai θυσίαν αὐτῷ καθ᾽ 
αἰνέσεως θύοντι, ἤδη δὲ xal ὅλον ἐμαυτὸν 
ἵν ἐπειγομένῳ xai σύμγυτον θέσθαι τῷ τοῦ 
αὐτοῦ ὁμοιώματι, Kal ὁ βασιλεύς" Τίνι δὲ 
ἑαυτὸν καταθῦσαι, τῷ ἐπὶ Ποντίου σταυρω- 
ἰλάτου ; Ναὶ, φησὶν ὁ μέγας ᾿Ιγνάτιος, τῷ 
αρτίαν ἀναστχαυρώσαντι καὶ τὸν εὐρετὴν αὖ- 
ὄολον χαθελόντι xai πᾶσαν διὰ τοῦ σταυροῦ 
δύναμιν καταργήσαντι, Αὖθις οὖν ὁ βασιλεύς" 
μοι, φησὶν, ᾿Ιγνάτιε, χρίσεως ὀρθῆς καὶ 
ὑγιῶς ἐχούσης ἕρημος τοπαράπαν sitat οὐ 
οὕτω φανερῶς ταῖς τῶν Χριστιανῶν Γραφαῖς 
joo, ἀλλ᾽ ἔγνως πάντως, ἡλίχον ἀγαθὸν βα- 
πείθεσθαι διατάγμασι καὶ θεῖς μετὰ πάν- 
ὑσφέρειν θυσίας, Πρὸς ταῦτα μείζονι παλιν 
χρησάμενος παῤῥησίᾳ" Εἰ xai θηρίοις ἀνα- 
(qn, εἰ xal σταυρῷ με καταχρινεῖς, εἰ καὶ 
ρει καὶ πυρὶ παραδώσεις, ἃ τῆς σῆς ἐξου- 
τὶν οὐχ ἄν ποτε θυσίαν ἐγὼ δαίμοσι προσ- 
, ἀνάσιοιμι, οὔτε γὰρ θάνατον δέδοικα, οὔτε 
E; παρόντα, ὧν ὑμεῖς χύριοι παρέχειν τὰς 
εις, ἀλλὰ τῶν μελλόντων ἐφίεμαι, καὶ σπου- 
πᾶσα πρὸς τὸν ὑπὲρ ἐμοῦ ἀποθανόντα διχδῆ- 
"τόν, 
'Eo' ofc ἐξ ἀγχινοίας δῆθεν ἣ σύνχλητος ἐπι- 
t βουλομένη τοῦ μάρτυρος" Τί δὲ συνομολο- 
σον, καὶ αὐτὸς, τεθνάναι σου τὸν OtOv' καὶ 
ὁ θάνατον ὑποστὰς καὶ θάνατον ἐπάρατον 
ἑτέρους ὠφελῆσαι δυνατὸς ἔσται ; οἷ θεοὶ δὲ 
ἱ τέ εἶσι, καὶ παρ᾽ ἡμῶν λέγονται. Ἐκ τού- 
ἥμενος ἀφορμῆς ὁ θεῖος ᾿Ιγνάτιος, ὥστε ὁμοῦ 
ug ἐχείνων διαμυχτηρίσαι θεοὺς, ὁμοῦ δὲ καὶ 
: οἰκονομίας μυστηρίου θύραν αὐτοῖς παραν- 
αἱ οὕτως εἰς πίστιν χειρχγωγῆσαι τῆς τοῦ 
νώσεως, οὕτω διεῖθει τοὺς λόγους" Ὁ ἐμὸς 
xci Θεὸς Ἰησοῦς Χριστὸς πρῶτα μὲν ἄν- 
ἐγένετο δι’ ἡμᾶς, καὶ τὴν σωτηρίαν τὴν 
ιν καὶ σταυρὸν ἐθελούσιον καὶ θάνατον xal 
χατεδέξαοο, πλὴν ἀλλ᾽ ἀνέστη πάλιν εἰς τρί- 
ἔραν, τοῦ ἐχθροῦ τὸ χράτος χαταλαδὼν, καὶ 
᾿χνοὺς ἀνῆλθεν, ὕθεν ἐλήλυθε, συναναστήσας 
to) τῆς ἁμαρτίας πτώματος, xat εἰσαγαγὼν 
εἰς τὸν παράδεισον, οὗ καχῶς ico pes, 
ἰίζοσι τῶν προτέρων ἀγαθοῖς δωρησάμενος. 
P τοιοῦτόν τι τῶν παρ΄ ὑμῖν νομιζομένων θεῶν 
εδείξοτο͵ οὐδεὶς τῶν πάντων ἂν ἰσχυρίσχιτο, 
ποι γὰρ οὗτοι, xoxoopyot χομιδῇ xal φθορεῖς 
,γοι, χαὶ πολλὰ ἐπὶ βλάδῃ xal διαφθορᾷ τῆς 
xc ζωῆς τε χαὶ τῆς καταστάσεως ἐργασάμε- 
pXv τέ τινα δόξον θεῶν καὶ φαντασίαν τοῖς 


om. VI, 9. 


vero, qua possunt lzedere et maxime animam, et 
vehementiorem ignis gehennam ei ascendere,non 
is qui dat solum, sed etiam qui petit, et ipse 
miserrimus. Admirabilis autem, o imperator, et 
munifica esl tua promissio. Quid enim mea refert, 
a te maximi Jovis constitui pontificem ; et vocari 
patrem senatus, qui sum Christi sacerdos, et ei 
quotidie sacrifico sacrificium laudis, et jam totum 
me ipsum propero iminolare, et efficere complan- 
tatum ejus mortis similitudini5 Imperator vero : 
Cuinam, inquit, festinas teipsum immolare, eine, 
qui a Pontio Pilato in crucem fuit actus? Maxime, 
inquit magnus Ignatius, ei, qui peccatum cruci- 
fixit,et ejus inventorem destruxit diabolum,et om- 


p nem ejus potentiam per crucem abolevit. Rursus 


autem imperator: Videris, inquit, mihi, o Ignati, 
omnino recto carere judicio et saua mente. Non 
enim tam aperte fuisses deceptus Scripturis Chri- 
stianorum, sed cognovisses oinnino, quantum sit 
bonum edictis parere imperatoriis, et diis sacrificia 
offerre cum omnibus. Ad hzc sanctus, utens rur- 
sus majore dicendi libertate : Etiamsi bestiis, 
inquit, consumpseris, etiamsi me cruce condemna- 
veris, etiamsi gladio et igni tradideris, quz sunt 
in tua potestate, nunquam ego patiar daemonibus 
offerre sacrificium, neque enim meluo mortem, 
neque desidero presentia, qu: est in potestate 
vestra probere fruenda, sed sola desidero futura, 
et ea me omne adhibere studium, ut transeam 
ad Christum, qui pro me est mortuus. 

VI. Propter quae volens senatas martyrem ar- 
guere ignorantise:Quid autem tu quoque, dixerunt, 
confiteris Deum esse mortuum ἢ Quomodo vero 
qui subiit mortem, eamque exsecrandam, poterit 
prodesse aliis? Dii autem et sunt immortales, et 
dicuntur a nobis. Cum ex hoc occasionem divinus 
accep:sset Ignatius, simul et irridendi illorum deos, 
et eis aperiendi januam mysterii susceplze carnis 
dispensationis, et sic deducendi ad fidem Christi 
cognitionis, sic verba habuit: Meus Dominus et 
Deus Jesus Christus, primum quidem propter nos 
homo faclus est, et propter nostram salutem cru- 
cenique et mortem et sepulturam sua sponte ac- 
cepit.Caeterum rursus tertio die resurrexit,inimici 
dejecta et prostrata potentia, et ascendit in celos 
unde venerat, nos simul a lapsu peccati faciens 
resurgere, ei rursus introducens in paradisum, ex 
quo male fueramus ejecti : et. nos donavit. bonis 
majoribus,quam erant ea quie pracesserant. Quod 
autem ex iis quia vobis censentur dii, ullus tale 
quid fecerit,nullus omnino assuerit.Nam cum isti 
fuissent homines malefici el exitiosi, et multa fe- 
cissent ad damnum et exitium nostre vitz et sta- 
(us, pravam autem deorum opinionem et speciem 
hominibus, qui sunt a ratione paulo alieniores, 
citra ullam rationem prsiebuissent, contractis po- 


1215 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1216 


ea velis deceptionis et scena ablata, deprehensi A ἀλογωτέροις τῶν ἀνθρώπων ἀλογώτατα περασχόμε- 


sunt id quod erant, ut qui turpiter e vita excesse- 
rint, et morti immortali traditi sint propter mul- 
torum interitum. Jupiter quidem certe, qui est 
vobis primus et maximus deorum, in Creta est 
sepültus : /Eseulapius vero fulmine οἱ persecus- 
sus. Sepulcrum Veneris ostenditur in Papho, et 
Hercules fuit ab igne consumptus. Nam cum tales 
sint, imo vero longe deteriores, ea eis obtige- 
runt, que mereatur. 


VII. Cum hac dicta fuissent ab,Ignatio, impera- 
tor simul cum senatu, timens ne, si essel ejus 
sermo prolixior, res quidem gentilium labefacta- 
rentur, et vel non crederentur, vel haberentur 


vot, εἶτα τῶν παραπετασμάτων ὕστερον τῆς ἀπάτης 
συνελχυσθέντων, ἐξαιρεθείσης τε τῆς σκηνῆς, ὅπερ 
ἦσαν, ἠλέγχθησαν, αἰσχρῶς νὸν βίον ἀπολιπόντες 
oxi θανάτῳ διὰ τὴν τῶν πολλῶν ἀπώλειτν ἀθανάτῳ 
παραδοθέντες, ᾿Αμέλει xal Ζεὺς μὲν ὁ πρῶτος ὑμῖν 
καὶ μέγιστος τῶν θεῶν ἐν Κρήτῃ τέθαπται, ᾿Ασχλη- 
πιὸς δὲ χεραυνῷ βέδληται, ᾿Αφροδίτής ὃ τάφος ἐν 
Πάφῳ δείκνυται, καὶ ὑπὸ πυρὸς Ἡρακλῆς ἀνάλω- 
ται. Τοιούτων γὰρ ἀληθῶς, μᾶλλον δὲ καὶ πολλῷ 
χειρόνων τά ἐκείνων ἄξια, 

Ζ΄. Τούτων οὕτω ῥηθέντων ἸΙγνατίῳ τῶν λόγων͵ 
ὁ βασιλεὺς dua τῇ συγαλήτῳ δείσας, μὴ τῆς διαλέ- 
ζεως εἰς πλέον ἐχτεινομένης, διασεισθείη μὲν τὰ 
Ἑλλήνων καὶ πρὸς ἀπιστίαν ἢ καὶ μυκτηρίσμὸν 


ludibrio, et vera quidem floreret religio,et tollere- p ἀποδλέψειεν, ἀνθήσῃ δὲ τὰ τῆς εὐσεδείας καὶ τὸ 
"tur nubes erroris, qua ei offundit tenebras, eum ἐπισκοτοῦν αὐτῇ τῆς πλάνης νέφος ἐξαιρεθείη, τοῦ- 
quidem conjicit in vincula, et in tutissima collo- τὸν μὲν ὁπὸ δεσμοῖς xal φρουρᾶ καθίστησι τῷ ksge- 
cat custodia ipse autem cum tola nocte apud se λεστάτῃ. Αὐτὸς δὲ παρ᾽ ὅλην νύχτα διασχεψάμενος͵ 
cogitassel, quonam modo eum ulcisceretur pro πῶς ἂν αὐτὸν ἀξίως ἀμύναιτο xal τένι τρόπῳ τῆς 
meritis, et quonam modo e praesenti eum vita παρούσης ὑπεξαγάγοι ζωῆς, θηρίοις ἔγνω παρε- 
subduceret,statuit eum feris tradere devorandum, δοῦναι βορὰν xai ὑπ’ ἐχείνων διασπαρᾶχθέντα τὸν 
ul dilaniatus ab eis sanctus, interiret. Visus esl ἅγιον ἀπολέσθαι, Οὗτος γὰρ βαρύτατος θανάτου τρό- 
enim imperatori hic mortis modus longe gravis- πος διεσκέφγη τῷ βασιλεῖ, “Ἑωθεν οὖν περὶ τούτω 
simus.Com hanc rem ergo senatui mane commu- καὶ τῇ συγχλήτῳ χοινωσαμένου τὴν μὲν γνώμην xs 
nicasset,ipsi quoque ejus laudarunt sententiam : αὐτοὶ ἐπήνουν, πλὴν obx ἐν ᾽Αντιοχ εἰᾳ συνεβούλευον 
sed consuluerunt, ne hsc bestiis objectio fieret δεῖν γενέσθαι τὴν ἔχδοσιν, "Iva μὴ ποθεινὺν, φησὶν, 
Anliochie, Ne, aiebant, sic magis desideratum et οὕτω καὶ μᾶλδον ἐπίδοξον παρὰ τοῖς οἰκείοις πολί- 
gloriosum apud suos cives reddamus Ignatum, ταις τὸν ᾿Ιγνάτιον ἐργασώμεθα, μαρτυρικῷ δῆθεν 
martyrico fine e vita excedentem. Quamobrem τέλει τὴν ζωὴν καταλύοντα. "Oocs προσήκειν, lye- 
dicebant oportere eum Romam abduci vinctum,et,, oxov, εἰς ᾿Σώμην αὐτὸν ἐπαχθέντα δεσμώτην ἐπ’ 


illic tradi bestiis. Sic enim et prolixitate itineris 
gravius subibit supplicium,et simul Romanis qui- 
snam sit ignorantibus, videbitur esse peremptus, 
tanquam unus ex maleficis,et nec minima quidem 
erit ejus apud illos memoria. Cum hoc ergo pla- 
cuisset,et in ipsum lata fuisset protinus sententia, 
imperator cum rursus producit e custodia, hoc 
ejus postremum faciens periculum. Et primum 
quidem multis bonorum promissis crebro sanc- 
tum deliniebat ac demulcebat, deinde etiam rur- 
sus minis magis lerritans. Postquam autem cum 
vidit nec cedere promissis, neque minas formi- 
dare, desperans omnino fore ut mutaretur, ad 
effectum deduxit ea que decreta fuerant : et cum 
jussisset prioribus graviora ei imponi vincula, 


τοῖς θηρσὶν ἔχδοθῆναι. Οὕτω γὰρ τῷ uim τὶ τῆς 
πορείας χαλεπωτέραν ὑφέξει τὴν κόλασι, τὰ 3a 
Ῥωμαίοις ἀγνοούμενος ὅστις εἴη, καθάπερ εἷς τῶν 
χαχούργων, ἀναιρεθῆναι δόξειε, καὶ οὐδὲ βρεχείας 
τὸ μετὰ ταῦτα μνήμης παρ᾽ ἐχείνοις ἀξιωθήσετει. 
Τούτου τοιγαροῦν ἀρέσάν xol τῆς κατ᾽ αὐτοῦ ψή- 
φου παπαυτίχα ἐξενεχθείσης͵, παρίσνησιν ἀπὸ τῆς 
φυλακῆς αὐτὸν xal πάλιν ὁ βασιλεὺς, τελευταίεν 
αὐτῷ ταόντιν τὴν πεῖραν προσάγων. Καὶ πρῶτε μὲν 
πολὺς ἐν ταῖς τῶν ἀγιθῶν ἐπαγγελίαις τὸν ἀδλητὰν 
ὑποσαίνων χαὶ καταψῶν᾽ ἔπειτα δὲ καὶ πλείων 
πάλιν ταῖς ἀπειλαῖς δεδιττόμενος, Ως δὲ μήτε πρὸς 
τὰς ὑποσχέσεις ἐνδιδόντα εἴδε͵ μήτε πρὸς τὰς ὑπο- 
πτήστσοντα, παντάπασι τὴν μεταδολὴν ἀπογνοὺς, εἰς 
ἔργον τὰ ἐψηφισμένχ ἐξῆγε χαὶ βαρύτερα τῶν προ» 


tradit eum coborti militari, et mittit Romam ju- Ὁ τέρων αὐτῷ δεσμὰ περιθεῖναι χελεύτετος, τάγμετ 


bens, cum advenisset civibus dies festus, quo 
totus congregaretur populus, eum tradi bestiis 
ad communem theatri delectationem, ut conve- 
nienter ei, quod dicit D. Paulus 4, ipse quoque 
fieret spectaculum mundo, angelis el hominibus. 


VIII. Martyr ergo cum ultimam illam accepisset 
sententiam, et Deo maguo clamore, ut consenta- 
neum erat,egisset gratias,cum magna voluptateet 
letitia sibi imponit vincula. Et imperator quidem 


4 I Gor. iv. 


στρατιωτικῷ παραδίδωσι, xal εἰς "'Peunv ixxip- 
πει ἐντειλάμενος, ἡνίαο τοῖς πολίταις ἡμέρα πεν 
ηγύρεως ἱπιστή, θηρίοις αὐτὸν εἰς τέρψιν τοῦ θεέ- 
vpou χοινὴν ἔχδοθηναι, ὥστε xatà τὸν θεῖον Drum 
καὶ αὐτὸν θέατρον γενέσθαι τῷ κόσμῳ, καὶ ἀγγέλοις 
καὶ ἀνθρώποις. 

Η΄, ^O μέρτυς τοίνυν τὴν τελευταίαν ἀπόφεοιν 
ἐχεινην λαδὼν, καὶ τῷ Θεῷ μεγάλῃ βοῇ τὰ εἰχότε 
εὐχαριστήσας μεθ᾽ ἡδονῆς ὅσης καὶ φαιδρότητος τὸ 
δεσμὰ περιτίθεται, Καὶ ὁ μὲν βασιλεὺς ἐξήει xru 





1277 


VITA S. IGNATII DEIFERI. 


1278 


Περσῶν μετὰ τῇς ὑπ᾽ αὐτοῦ στρατιᾶς. 'O Osopópoc ἃ egreditur contra Persas cum suo exercitu : divi- 


δὲ τῇ ExxÀno(q πρότερον ἐπευξάμενος καὶ τὴν 
ποίμνην σὸν δέχρυσι παραθέμενος τῷ Θεῷ, δέσμιος 
ἠκολούθει τοῖς στρατιώταις, ΕἾτ᾽ οὕτως τὴν Σελεύ- 
χειαν o5 διαμέλλων, οὐκ ἀθυμῶν, οὐ πάσχειν τι 
σκυθρωπὸν ὅλως ὑποφαινόμενος, ἀλλὰ ποσὶν εὖπρο- 
θύμοις χαταλαδὼν, εἰς πλοτόν τε ὑπὸ τῶν στρχτιω- 
τῶν ἐμδάλλεται, καὶ σὺν αὐτοὶς εἰς Σμύρναν καταί- 
ρει. ᾿Ενταῦθα Πολύχαρπον ἀσπάζεται, τὸν θεῖον 
ἀποστόλον, ὃν προεστάναι τῆς χατὰ Σμύρναν Ἔχ- 
χλησίας συμφοιτητὴν ἸἸγνατίῳ γενόμενον ἀνωτέρω 
φθάσας ὁ λόγος ἐδήλωσε, Τοῦτον οὖν ἀσπάζεται, 
σεμνυνόμενος ἐπὶ τοῖς δεσμοῖς καὶ χαίρων, Τί γὰρ 
εἶχεν αὐτὸν πλέον σεμνῦναι ἢ τὸ ὑπὲρ οὕτως ἀγαπή- 
σαντος Δεσπότου πάσχοντα καθορᾶσθαι - Εἶτα καὶ 


nus autem Ignatius, cum Ecclesie prius bene es- 
set precatus, et gregem suum Deo commendas- 
set cum lacrymis, vinctus sequebatur milites (4). 
Deinde cum Seleuciam non cunctans, non flens, 
non se aliquid grave omnino pati prz se ferens, 
sed alacribus venisset pedibus, a militibus in na- 
vem immittitur, el cum eis appellit Smyrnam. 
Hic salutat Polycarpum divinum apostolum,quem 
Smyrnensi (9) prefuisse Ecclesi, cum Ignatii 
fuisset condiscipulus, superius diximus. Eum 
ergo salutat, glorians et magnifice sibi placens 
letusque de vinculis. Quid enim ei poterat esse 
majori ornamento, quam aspici pati pro Domi- 
no, qui eum sic dilexerat? Deinde cum etiam 


τοῖς λοιποῖς ἐπισχόποις, πρεσδυτέροις τε xai διαχό- p reliquis episcopis et presbyteris οἱ diaconis red- 


cot, τοὺς πρόσήχουτας ἀσπασμοὺς ἀποδοὺς, ἐπεὶ 
πολλοὶ συνέθεον ἀπὸ τῶν τῆς ᾿Ασίας ᾿Κακαλησιῶν 
καὶ τῶν πόλεων, xai ὄψιν ἐχείνην ἰδεῖν καὶ καλοῦ 
νάματος ἀπολαῦσαι ῥέοντος τῆς ἐχείνου γλώττης, 
αὐτὸς τὰ προσήκοντα παραινῶν εὔχεσθα: ὑπὲρ αὖ- 
τοῦ πάντας ἠξίου, ὥστε διὰ τῶν θηρίων θᾶττον ἀνα- 
λῦσάι πρὸς τὸν ποθούμενον, ααἱ τῷ éxt(vou θείου 
προσώπῳ ἰμφανισθῆνχι, Ὁρῶν δὲ χαὶ λίαν αὐτοὺς 
περιποθῶς ἔχοντας xat οἷονεῖ τῆς ἐχείνου ψυχῆς 
ἐχαρεμαμένους, xal ζημίαν οὐ φορητὴν ἠγουμένους 
τὸν χωρισμὸν αὐτοῦ, xal τὸν θάνατον, δείσας τε xai 
περὶ τῶν ἐν τῇ Ῥώμῃ πιστῶν, μὴ καὶ αὐτοὶ mapa- 
πλησίως διχτεθέντες οὐχ ἀνέξονται ἰδεῖν αὐτὸν ἐχδι- 
δόμενον τοῖς θηρίοις, ἀλλὰ χεῖρας ἀντιπάλους τοῦς 
ἐπιτετραμμένοις τὴν ἔκξοσιν ἐμδάλωσιν καὶ τὴν δι- 
ανοιγεῖσαν αὐτῷ τοῦ μαρτυρίου κλείσωσι θύραν, ἔγνω 
πρὸς αὐτοὺς ἐπιστεῖλαι, ὥστε xal τούτους περὶ αὖ- 
τοῦ εὔχεσθαι, μὴ ἐμποχισθῆναι τὸν δρόμον αὐτῷ τῆς 
ἀθλήσεως, ἀλλὰ διὰ τῶν θηρίων, ὥσπερ εἴρηται, 
θᾶττον πρὸς τὸν ἐρώμενον ἀναλῦται Δεσπότην, 
"AEto) δὲ xai αὐτῆς ἰχείνης ἐπιμνησθῆναι ἐπιστο- 
λῆς ^ 

Θ΄. « Ἰγνάτιος ὁ xal Θεοφόρος, ἐπίσκοπος τῆς ἐν 
᾿Αντιοχείᾳ ἁγίας τοῦ Θεοῦ ᾿Εχχλησίας, τῇ ἠλεημένῃ 
ἂν μεγαλειότητι Πατρὸς ὑψίστου χάὶ Ἰησοῦ Χριστοῦ 
τοῦ μόνου Υἱοῦ αὐτοῦ ᾿Εχχλησίᾳ ἠγαπημένῃ xal 
πεφωτισμένῃ ἐν θελήματι τοῦ θελήσαντος τὰ πάντα, 
& ott χατὰ ἀγάπην "Ingo Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, 
ἢ καὶ προκάθηται ἐντόπου χωρίου Ῥωμαίων, ἣν xai 


didisset eas, quas par erat, salutationes, quoniam 
multi concurrebant ex Ecclesiis Ásiz» et civitati- 
bus ad videndum illud spectaculum, et ut pul- 
chro fraerentur fluento quod fluebat ex illius lin- 
gua, ipse ea,qua par erat, suadens, rogabat om- 
nes, ut pro ipso orarent, ut per feras cito resol- 
verelur ad eum, quem desiderabat, et appareret 
ante illius faciem. Cum videret autem eos valde 
perturbatos, et quodammodo pendentes ab illius 
anima, et non. ferendum damuoum existimantes 
separalionem ejus et mortem, de iis, qui sunt 
Roma, timens, ne ipsi quoque similiter affecti, 
non sustinerent eum videre tradi bestiis, sed 
manus eis afferrent, quibus mandatum erat ut 
eum traderent, et ei clauderent apertam januam 
martyrii, statuit ad eos mittere, ut ii quoque pro 
eo orarent, ne cursus su: exercitationis ei im- 
pediretur, sed per feras, sicut dictum est, cilo ᾿ 
resolveretur ad dilectum Dominum. Opere pre- 
tium est autem illius quoque meminisse episto- 
le, qua sic habet ad verbum : 


ΙΧ, « Ignatius, qui οἱ Deifer, episcopus sanctis 
Dei,qua est Antiochise, Ecclesiz,que misericor- 
diam est consecuta in majestate Patris altissimi et 
Jesu Christi solius ejus Filii, dilectze et illuminate 
in voluntate ejus, qui voluit omnia, quz sunt se - 
cundum charitatem 1686 Christi Dei nostri, qui 
etiam praesidet in loco regionis Romanorum:quam 


ἀσπάζομαι ἐν ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ κατὰ σάρκα p Saluto in nomine JesuChristi,secundum carnem et 


καὶ πνεῦμα ἡνωμένον πάσῃ ἐντολῇ αὐτοῦ πεπλη- 
ρωμένην χάριτος Θεοῦ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ θεῷ 
χαίρειν. ᾿Επεὶ εὐξάμενος Θεῷ ἐπέτυχον ἰδεῖν ὑμῶν 
τὰ ἀξιοθέατα πρόσωπα, δεδεμένος ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ 
ἐλπίζω ὁμᾶς ἀσπάσασθαι, ἐάνπερ θέλημα τοῦ Θεοῦ 
ᾧ τοῦ ἀξιωθηναί με, καὶ εἷς τέλος οὕτως εἶναι, Ἑ 
μὲν γὰρ εὐχὰ εὐοίχονόμητός ἔστι, ἐάνπερ τῆς χάρι- 
τος ἐπιτύχω τὸν χλῆρον pou ἀνεμποδίστως ἀπολα-- 
θεῖν. Φοδοῦμαι γὰρ τὴν ὑμῶν ἀγάπην, μὴ αὐτή με 
ἀδικήσῃ. Ὑμῖν γὰρ εὐχερὲς ἐστι ποιῆσᾶι ὃ θέλετε, 


(4) Anno 109 Romam captivus mittitur. Vide Ba- 
ronium tom. Il. 


spiritum unitam omni ejus mandato, impletam 
gratia Dei ad l:»tandum in Christo Jesu Deo.Cum 
Deum precatus, obtinuerim ut viderem specta- 
biles vestros vultus, vinctus in Christo Jesu spe- 
ro me vos salutaturum, si Dei fuerit voluntas, ut 
dignus habear, qui sic sim usque ad finem.Meum 
enim rite succedit votum, si gratiam fuero con- 
secutus, ut sorlem meam accipiam sine impedi- 
mento. Timeo enim vestram charitatem, ne ea 
me afíficiat injuria. Vobis enim facile est facere, 


(5) Smyrnam mense Augusto venit,ut notat Ba- 
Tonius. 


1270 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1290 


quod vnltis: mihi autem difficile 681 Deum assequi, A ἐμοὶ δὲ δύσκολόν ἐστι τοῦ Θεοῦ ἐπιτυχεῖν, ἐάνπερ 


si vos mihi peperceritis.Non enim volo vos homi- 
nibus placere,sed Deo, sicut etiam placetis. Non 
enim ego unquam habebo aliud tempus Deum as- 
sequendi, neque vos. Si silueritis a me, ego Dei 
efficiar ; sin vero carnem meam amaveritis.rursus 
ero currens.Potius autein mihi prebete,ut Deo im- 
moler : est enim ara parata, ut effecti chorus in 
charitate, canatis Patri in Christo Jesu, quod 
episcopum Syrie dignatus sit Dominus,ut inveni- 
retur in Occidente, eum accersens ab Oriente. 
Pulchrum est a mundo occidere ad Deum, ut ad 
ipsum exoriamur. Nulli unquam invidistis ; alios 
docuistis. 


X.Ego autem volo illa quoque esse firma ac sta- 


ὑμεῖς φείσησθέ μου, Οὐ γὰρ θέλω ὑμᾶς ἀνθρωκ- 
ἀρεσχῇσαι, ἀλλὰ Θεῷ ἀρέσαι, ὥσπερ δὴ χαὶ ἀρέσκετε" 
o) γὰρ ἐγὼ ἄλλον ἕξω χαιρόν ποτε Θεοῦ ἐπιτυχεῖν, 
οὗτε ὑμεῖς. ᾿Εὰν σιωπήσητε ἀπ᾽ ἐμοῦ, ἐγὼ γενήσο. 
μαι Θεοῦ, ἐὰν δὲ ἐρασθῆτε τῆς σαρκός μου, πάλιν 
ἔσομαι τρέχων. Πλέον δὲ μοι παράσχεσθε σπονδι- 
σθῆναι Θεῷ, ὡς ἔτι θυσιαστήριον ἔτοιμόν ἐστιν, ἵνε 
ἐν ἀγάπῃ χορὸς γενόπενοι ἔσητε τῷ Πατρὶ ἐν Ioc- 
στῷ Ἰησοῦ, ὅτι τὸν ἐπίσχοπον Συρίας ὃ Θεὸς και- 
ηξίωσεν εὑρεθῆναι εἰς δόσιν ἀπὸ ἀνατολῆς τοῦτωυν 
μεταπεμψάμενος, Καλὸν τὸ δῦναι ἀπὸ α«ὄόσμου πρὸς 
Θεὸν, ἵνα εἰς αὐτὸν ἀνατείλωμεν, Οὐδέποτε ἑδπκεκήνετι 
οὐδενὶ, ἄλλους ἐδιδάξαχτε. 


1΄. ᾿Εγὼ δὲ θέλω, ἵνα κἀκεῖνα βέδαιᾳ fi, ἃ μαϑη- 


bilia, qu: docentes przcipilis. Solum rogate, ul B τεύοντες τέλλεσθε, Μόνοι μοι δύναμιν αἰτήσασθε 


dentur mihi vires a Domino, ut non solum dicar 
Christianus,sed eliam inveniar et dici possim, el 
tunc videbor esse fidelis,quando mundo non ap- 
parebo Nihil enim quodapparet est eternum.Quz 
enim cernuntur,sunt ad tempus : qu: autem non 
videntur, eterna. Ego scribo Ecclesiis, et mando 
omnibus, quod ego lubens pro Christo morior, si 
vos non prohibuerilis. Rogo vos. ne sit intempe- 
stiva vestra in me benevolentia : sinite me devo- 
rari a feris, per quas licet Deum consequi.Sum Dei 
frumentum,et molor per dentes ferarum, ut Christi 
inveniar mundus panis. Feris potius blandimini, 
ut fiant mihi sepulcrum, et nihil relinquant mei 
corporis, ne sopitus fiam gravis. Tunc ero verus 


δοθῆναι παρὰ Θεοῦ, ἵνα μὴ μόνον λέγωμαι Χριστια- 
νὸς, ἀλλὰ xai εὑρεθῶ καὶ λέγεσθαι δύνωμαι, Kai 
τότε πιστὸς ἐΐναι ὀφθήσομαι, ὅτε χόσμῳ μὴ ezlw- 
μαι " οὐδὲν γὰρ φαινόμενον αἰώνιον, ἑἐπεὶ καὶ τὶ 
βλεπόμενα πρόσχαιρα, τὰ δὲ μὴ βλεπόμενα αἰώνι:, 
Ἐγὼ γράφω ταῖς ᾿Εχχλησίαις xal ἐντέλλομαι mi- 
σιν, ὅτι ἐγὼ ἑκὼν ὑπὲρ Θεοῦ ἀποθνίσχω, ἑέντερ 
ὑμεῖς μὴ χκωλύσητε * παραχαλῶ ὑμᾶς, μὴ εὖνοι 
ἄχαιρος γένοισϑέ μου * ἄφετέ με θηρίων εἶναι βορὰν, 
δι᾽ ὧν ἔνεστι Θεοῦ ἐπιτυχεῖν. Σῖτος εἶμὶ Θεοῦ, κεὶ 
δι᾽ ὀδόντων θηρίων ἀλήἤθομαι, ἵνα καθαρὸς ἄρτος 
εὑρεθῶ τοῦ Χριστοῦ" μᾶλλον δὲ κολαχεύσστε τὲ 
θηρία, ἵνα μοι τάφος γένωνται καὶ μηδὲν κχαταλί- 
πωσι τοῦ σώματός μου, ἵνχ μὴ κοιμηθεὶς βεὺς 


Christi discipulus, quando nec corpus quidem c γένωμαι, Τότε ἔσομαι μαθητὴς ἀληϑὴς τοῦ χριστοῦ, 


meum adhuc videbit mundus. Pro me Christo 
supplicate, ut per hzc instrumenta munda inve- 
niar hostia. Non sicut fl'etrus et Paulus vobis 
precipio. Illi Apostoli, ego condemnatus : illi li- 
beri,ego autem servus usque in hodiernum diem: 
sed si volueritis, ego liberatus Jesu Christi, et 
exsurgam in ipso liber. 


XI.Nunc disco vinctus nihil mundanum cupere 
aut inane, a Syria usque ad Romam ipsam pu- 
gnans cum bestiis,terra el mari,noctu el diu vin- 
ctus decem leopardis, qui sunt cohors militaris : 
qui etiam si beneficio afficiantur,fiunt deteriores. 
[ἢ eorum vero injuriis magis disco. Utinam fruar 
bestiis mihi paratis, et opto, ut ez mihi parata 


inveniantur : quibus etiam blandiar,ut me proti- p σμένιυν καὶ εὔχομχι ἕτοιμα μοι εὑρεθῆναι - ἃ xil 


nus devorent, non sicut quosdam timore affecto 
non tetigerunt.Quod si ez etiam inviti noluerint, 
atego vi adigam. Ignoscite mihi, scio quid mea 
intersit. Nunc incipio esse discipulus, ut Jesum 
Christum assequar.lgnis et crux,bestiarum irru- 
ptiones,dissectiones, divisiones, amputatio mem- 
brorum,tritura totiuscorporis,et diaboli tormenta 
super me veniant, dummodo Jesum Christum as- 
sequar.Nihil mihi proderunt mundi jucunditales, 
neque regna hujus szeculi.Melius est mihi mori in 
Christo Jesu,quam regnum obtinere usque ad fi- 
nes terr», Quid enim prodest homini, si totum 


ὅτε οὐδὲ τὸ σῶμα μου ἔτι ὁ κόσμος ὄψετει, λιτ1- 
νεύσατε τῷ Χριστῷ ὑπὲρ ἐμοῦ, ἵνα διὰ τῶν ὀργάνον 
τούτων θυσία χαθαρὰ εὑρεθῶ, Οὐχ ὡς Πέτρος κεὶ 
Παῦλος διχτάσσομαι * ἐκεῖνοι ἀπόστολοι, ἐγὼ xati- 
χριτος * ἐχεῖνοι ἐλεύθεροι, ἐγὼ δὲ μέχρι νῦν δοῦλος, 
᾿Αλλ᾽ ἐὰν θελήσητε, ἀπελεύθερος ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ vei 
ἀναστήσομαι ἐν αὐτῷ ἐλεύθερος. 

1.΄, Νῦν μανθᾶνα δεδεμένος, μηδὲν ἐπιθυμεῖν 
κοσμικὸν ἢ μάταιον, ἀπὸ Συρίας μέχρι τῆς Ῥώμης 
αὐτῆς θηριομαχῶν, ἀπὸ γῆς καὶ θαλάσσης, νυχτὸς 
καὶ ἡμέρας δεδεσμένος δέχα λεοπάρδοις, ὅ ir 
στρατιωτιχὸν τάγμα, οἵ xai εὐεργετούμενοι χείρας 
ἡίνονται, Ἔν δὲ τοῖς ἀδικήμασιν αὐτῶν μᾶλλον ps- 
θητεύομαι * ὀνχίμην τῶν θηοίων τῶν Ἐμοὶ itoua- 


χολαχεύσω, συντόμως με καταφαγεῖν, οὖχ ὥεκι; 
τινῶν δειλαινόμενα οὖχ ἥψαντο " χἂν αὐτὰ δὲ ἄκοντι 
ph θελήσειεν, ἐγὼ δὲ παραδιάσομαι. Συγγνώμε' 
ἔχετέ qot * τί μοι συμφέρει, ἐγὼ γινώσκω. Nov &- 
χομαι μαθητὴς εἶναι, ἵνα ᾿Ιησοῦ Χριστοὺ ἐπιτύχω. 
Πῦρ καὶ σταυρὸς, θηρίων τε συστάσεις, ἀνατομεὶ, 
διαιρέσεις, σχορπισμοὶ ὀστέων, συγχοπὴ μελῶν, 
ἀλησμοὶ ὅλον τοῦ σώματος, ἢ χολάσεις τοῦ Suo 
ἐπ’ dpi ἐρχέσθωσαν, μόνον ἵνα "Insou Χριστοῦ ἐπι 
τύχω, Οὐδέν με ὠφελήσει τὰ τοῦ κόσμου τερενὲ 
οὐδὲ αἱ βασιλεῖαι τοῦ αἰῶνος τούτου, Καλόν μοι ἐκ 
θχνεΐν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, ἢ βασιλεύειν τῶν περάτων' 





VITA S. IGNATII DEIFERI. 


1982 


Τί vào ὠφελεῖται ἄνθρωπος, ἐὰν κερδήσῃ A mundum lucretur, οἱ sue anima patiatur detri- 


ον ὅλον, xai ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτου, 
᾿ητῶ τὸν ὑπὲρ ἡμῶν ἀποθανόντα, 
ὐγγνωτέ μοι, ἀδελφοὶ, μὴ ἐμποδίσητέ μοι 
Ἰδὲ θελάσητέ με ἀποθανεῖν ἄφετέ με χαθα- 
λαθεῖν" ἐχεῖ γὰρ παραγενόμενος ἄνθρωπος 
μαι, ᾿Επιτρέψατέ μοι μιμητὴν εἶνχι τοῦ 
οὔ Χριστοῦ" εἴ τις αὐτὸν ἐν ἑαυτῷ ἔχει, 
B θέλω xat συμπαθησάτω μοι, εἰδὼς τὰ 
t με, Ὁ ἄρχων τού αἰῶνος τούτου διαρπά- 
ούλεται, xal τὴν εἰς Θεόν μου γνώμην δια- 
Μηδεὶς οὖν τῶν παράντων βοηθείτω αὐτῷ᾽ 
κοὶ γένεσθε, τοῦτ᾽ ἔστι τοῦ Θεοῦ. Μὴ λαλεῖτε 
Κριστὸν, χόσμου δὲ - ἐπιθυμεῖτε᾽ βασκανία 
ιὴ χατοιχείτω’ μηδ᾽ ἂν ἐγὼ πυρὼν παρα- 


mentum ? Illam quaro, qui pro nobis est mor- 
tuus. 

XII. Ignoscite mihi, fratres: ne sitis mihi impe- 
dimento,quominus viram, neque me velitis mori. 
Sinite me puram lucem accipere.Cum illuc enim 
venero,ero homo Dei.Permittite mihi,ut sim imi- 
tator passionis Christi.Si quis »psum in seipso 
habet, intelligat quod volo: et mihi moveatur 
commiseratione, cum sciat que me constringant. 
Princeps hujus seculi me vult diripere,et corrum- 
pere meam in Deum sententiam. Nemo ergo ex iis 
qui adsunt, ei opem ferat. Estote mei polius, hoc 
est, Dei. Ne loquamini Christum Jesum, mundum 
vero desideretis. Ne habitet inter vos invidia. Nec 


ἧς, πείσθητέ pov τούτοις δὲ μᾶλλον πεί- ε si ego quidem presens vos rogem, parele mihi : 


€ ἐπὼ γράφω ὑμῖν" ἐξ ὧν γὰρ γράφω ὑμῖν, 
ἀποθανεῖν, Ὁ ἐμὸς ἔρως ἐσταύρωται xai 
. ἐν ἐμοὶ πῦρ olo) ov, ὕδωρ δὲ μᾶλλον ζῶν 
ὃν ἐν ἐμοὶ, ἔσωθέν μοι λέγων᾽ Δεῦρο πρὸς 
ρα. Οὐχ ἥδομαι τροφῇ φθορᾶς οὐδὲ ἠδοναῖς 
βίου τούτου, ἄρτον Θεοῦ θέλω, ἄρτον οὐρά- 
Ὃν ζωῆς, ὁ ἔστι σὰρξ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τοῦ 

Θεοῦ, τοῦ γενομένου ἐν ὑστέρῳ ix σπερ- 
tA καὶ ᾿Αδραὰμ, xal πόμα Ota) θέλω τὸ 
οὔ, ὅ ἔστιν ἀγάπη ἄφθορτος xal ἀέανος 
« ἔτι θέλω χατὰ ἀνθρώπους ζῇν τοῦτο δὲ 
ιν ὑμεῖ θελήσητε. Θελήσατε σὺν, ἵνα καὶ 
ἰ'ληϑῆτε. δι᾿’ ὀλίγων γραμμάτων αἰτοῦμαι 
ιτεύσατέ μοι. [ησοῦς δὲ Χριστὸς ὑμῖν ταῦτα 
t τὸ ἀψεοδὲς στόμα, ὅτι ἀληθῆ λέγω. Αἰτή- 


ἐὶ ἐμοῦ, ἵνα ἐπιτυχω, Οὐ χατὰ σάρχα ὑμῖν 


ἰλλὰ κατὰ γνωμὴν θεου, 


Ἐὰν πάθω, μνημονεύετε ἐν τῇ προσευχῇ 
: ἐν Συρίᾳ ᾿Εχχλησίας, ἥτις ἀνεὶ ἐμοῦ ποι- 
)εῷ κέχρηται" μόνος αὐτὴν ᾿Ιησοὺς Χριστὸς 
τει xal ἡ ὑμῶν ἀγάπη, ᾿Ασπαζεται ὑμᾶς 
πνεῦμα καὶ ἡ ἀγάπη τῶν ᾿Εχχλησιῶν τῶν 
| μὲ εἷς ὄνομα Ἰησοῦ Χριστοῦ οὔχ ὡς παρ- 

χαὶ γὰρ μὴ προσήχουσαί μοι τῇ ὁδῷ τῇ 
ρχὰα κατὰ πόλιν μὲ προσῆγον" γράφω δὲ 
τὰ ἀπὸ Σμύρνης δι᾽ ᾿Εφεσίων νῶν ἀξιομα- 
, Ἔστι δὲ σὺν ἄλλοις πολλοῖς ἅμα ἐμοὶ 
.04, τὸ ποθητὸν ὄνομα τῶν συνελθόντων μοι 
ας εἰς δόξχν Θεοῦ, "Ἔγραψα ὑμῖν ταῦτα τῇ 
ἰχ Καλανδῶν 
απητοὶ ἐν ὑπομονῇ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ᾿Αμὴν 


Αλλὰ ταῦτα μὲν τὰ τῆς ἐπιστολῆς, Αὐτὸς 
χὺ ἀπὸ Σμύρνης, ἀπὸ τῶν στρατιωτῶν ἀνα- 
ὶ προσσχὼν τῇ Τρωάδι καὶ Νεαπόλει παρῇει 
τπων xal Μαχεδονίκς πεζῇ, τὰς παρὰ τὴν 
χλησιᾶς ἐπισχοπῶν xal διδάσχων ἐν αὐταῖς, 
uv, διαλεγόμενος τοὺς ἀκεραιοτέρους τῶν 
ἀσφαλιζόμενος καὶ πάντας ἐγρηγορέναι καὶ 
:ἀαρασκευάζων,͵ Φθάσας δὲ τὴν ἐν ᾿Επιδάμνῳ 
xal τὸ ᾿Αδριατιχόν τε καὶ Τυῤῥηνικὸν κέ- 
απλεύσαξ, εἷς τὰς, tv. τῇ Ῥώμῃ Ποτιόλους 


iis autem parete potius, qu& ego ad vos scribo.Ex 
iis enim qus scribo ad vos, mori cupio.Meus amor 
est cruci affixus, et non est in me ignis amans 
mundane materie: aqua autem potius viva et 
in me loquens, qua intus mihi dicit : Veni ad 
Patrem. Non delector nutrimento, corruptionis, 
neque voluptatibus hujus vite. Panem Dei volo, 
panem ecolestem, panem vila, qui est caro Jesu 
Christi filii Dei, qui postea natus est ex semine 
David et Abraham : et potum Dei volo ejus sangui- 
nem,qui est charitas incorrupta, el vita perennis. 
Non amplius volo vivere sicut homines,hoc autem 
erit, si vos volueritis. Velitis ergo, ut vos quoque 
Deus velit. Brevibus litteris peto a vobis: mihi 
credite. Jesus vero Christus cobis aperiet, qui 
est o$ non mendax, quod vera dico petendo ut 
consequar. Non secundum carnem ad vos scribo, 
sed secundum Dei sententiam. 

XIII. Si passus fuero, mementote in oratione 
vestra Ecclesise Syrie, quse pro me pastore Deo 
vivitur. Solus ipsam Jesus Christus visilabit, ejus- 
que curam gerel et vestra charitas. Salutat vos 
meus spiritus,el charitas Ecclesiarum,quae me su- 
sceperunt in nomine Jesu Christi, non tanquam 
transeuntem.Etenim qus ad me non attinebant in 
via,qu& est secundum carnem, me deduxerunt in 
civitatem. Scribo autem hec ad vos e Smyrna per 
Ephesios, qui digni sunt qui beati judicentur. Est 
vero mecum cum multis aliis Crocus quoque,no- 
men desiderabile eorum qui mecum convenerunt 


Σεπτεμόρίου. "Εῤῥωσθε εἰς De Syria ad gloriam Dei. Hsc ad vos scripsi nono 


Kal. Septemb. Valete perpetuo, fratres, in tole- 
rantia Jesu Christi. Amen. 

XIV. Sed est hec quidem epistola. Ipse autem 
paulo post e Smyrna deductus a militibus : et cum 
appulisset Troadam et Neapolim,transiit pede per 
Philippes el Macedoniam,eas qua sunt in via invi- 
sens Ecclesias, et in eis docens; exhortans, disse- 
rens, fratres qui erant paulo simpliciores et imbe- 
cilliores, confirmans, et efficiens ut omnes vigila- 
rent et essent sobrii. Cum vero transisset Epirum, 
et inare iransiisset Adriaticum et Tyrhenum, 
appellit Puteolos. Hospitio autem exceptus simul 


1283 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1284 


eum militibus ab iis, qui illic erant, fidelibus, A χαταίρει. ᾿Επιξενωθείς δὲ μετὰ τῶν στρατιωτῶν 


cum eos quoque valere jussisset in Domino, venit 
Romam, et sistitur ante praefectum Urbis. Cum 
is ergo Theophorum vidisset, et litteras acce- 
pisset imperatorias, dies autem advenisset oppor- 
tunus, quando erat dies festus et celebris Roma- 
norum, ducit eum in medium theatrum, sicut 
jubebat improbum edictum imperatoris. 


XV. Cum ergo universa civ.tas sederet in thea- 
tro,cum ardenti spiritu et oculis jam spectaculum 
amantibus, utpote quod jam fama ubique annun- 
tiasset, Syri» episcopum cum feris esse pugnoetu- 
rum; conversus ille ad populum, cum quodam 
generoso et inflexibili animo, αἱ qui gloriaretur et 


τοῖς ἐχεῖσε πιστοῖς xai τὸν ἐν Κυρίῳ xai αὑτοῖς 
μεταδοὸὺς ἀσπασμόν, τὴν Ῥώμην κχαταλαμδένει, 
καὶ τῷ ἐπάρχῳ τῆς πόλεως ἐμφανίζεται, Οὗτος τοί- 
νυν τὸν Θεοφόρον ἰδὼν καὶ τὰ βασιλιδὰ δεξάμενος 
γράμματα, ἡμέρας ἐπιστάσης εὐκαίρου, ἡνίχα δη- 
Δοτελὴς ὑπῆρχε τοῖς Ῥωμαίοις πανήγυρις, κατὰ 
μέσον αὐτὸν εἰοάγει τὸ θέατρον, ὥσπερ οὖν εἶχε τὸ 
πονηρὸν ἐκεῖνο τοῦ βασιλέως ἐπίταγμα. 

IE', Τῆς πόλεως οὖν πάσης τοῦ θεάτρου προχαῦ- 
μένης κετὰ θερμοῦ πνούματος καὶ ὀφθαλμῶν ἤδη 
θέας ἐρώντων, ἄτε πανταχοῦ τῆς φήμης διαγγειλά- 
σὴς τὸν τῆς Συρίας ἐπίσχοπον μέλλειν σήμερον θη- 
ρίομάχειν, ἐπιστραφεὶς πρός τὸ πλῆθος ἐκεῖνος 
μετὰ γενναίου λίαν καὶ ἀτρέπτου φρονήματος, οἷε 


sibi placeret propter eam, quz pro Christo suscipi g δὴ καὶ καυχώμενος ἐπὶ τῇ δοχούσῃ ταύτῃ διὰ Xp- 


cernebatur, ignominiam : Viri, inquit, Romani, et 
praesentis hujus certaminis spectatores : non haze 
mihi fiunt, ut luam poenas alicujus maleficii, aut 
scelerate alicujus actionis,sed ut Deum assequar: 
cujus quidem teneor desiderio et quem cupio in- 
satiabiliter. Sum enim ejus frumentum et molor 
per dentes bestiarum,ut fiam ei purus panis.Hec 
dixit, et dimissi leones eum statim dilacerarunt et 
devorarunt, a solis asperioribus illius ossibus 
abstinentes, ejus revera impletis votis, ot θεβι 
essent ejus sepulcrum et nihil reliquum esset 
ejus corporis: utpote quod Deüs pluris faceret 
famuli preces et amorem ferre usque ad finem, 
quam efficere, ut non tangeretur a leouibus, ut 
suo nomiui tribueret gloriam. 

XVI. Postquam autem h&c evenerunt et finem 
acceperunt, qui Roms erant fideles, ad quos ad- 
huc vivens, divinus scripserat Ignatius, postquam 
dimissum fuerat theathrum,convenientes,cum os- 
sa,id cupientibus manibus,sustulissent, et honori- 
fice ac reverenter composuissent, ea deposuerunt 
in loco insigni extra Urbem, vicesimo mensis De- 
cembris. Hec postea deportata sunt in patriam 
martyris Antiochiam: et quz» intercedunt civita- 
tes, duplicem accepere benedictionem, et prius, 
quando Marlyr vinctus ducebatur Romam ex An- 
tiochia, et nunc, quando cum prseclaris tropeis 
ilinc referebatur, tanquam apes favum, illum 
circumvolantes. 

XVII.Atque dicitur quidem, quod post martyri- 
cam ejus consummationem, lugentibus illius pri- 
vationem iis, qui Rome erant fideles, et nullam 
accipientibus doloris consolationem, et vacantibus 
sepulcralibus hymnis et vigiliis,ipse in somnis ap- 
parens, et eos quasi amplectens, qui scilicel se 
ipsos prebuerunt dignos illius consuetudine, lu- 
ctum eis effecit facilem el leniorem,et doloris se- 
davit vehementiam.Alii rursus dixerunt,se vidisse 
eum sudore diffluentem, tanquam qui nuper re- 
spirasset a laboribus decertationis, et precantem 
salutem civitati et omnibus fidelibus. 


στὸν αἰσχύνῃ καὶ μεγχφρονῶν. ἤΑνδρες, ἔφη, Pu- 
μαῖοι, καὶ τοῦ παρόντος ἀγῶνός μοι θέχταὶ, οὐ ψαύ- 
λου τινὸς ἕνεχα ἐμοὶ ταῦτα, οὐδὲ μονηρῶν πράξεων 
ὐπέχοντι δίχην, ἀλλ᾽ ὥστε ποῦ Θεοῦ ἐπιτυχεῖν, οὗπῳ 
ἐρῶ καὶ ἀπλήστως ἔφίεμαι, Σῖνον γὰρ εἶμι αὐτοῦ 
καὶ δι’ ὀδόντων θηρίων ἀλήθομαι, ἵνα παβαρὸς αὐτῷ 
ἄρτος γένωμαι. Ταῦτα εἶπε xal ἀφαθέντας ek λέον» 
τες διεσπάσαντό τε αὐτὸν εὐθὺς xal κατέφαγννε" μέ» 
νων ἑκείνου τῶν τραχὐτέρων ὁστῶν ἀποσχόμενα, 
ἔργῳ τῆς εὖχῆς τῷ ἀνδρὶ πληρωθείσης, ὥστε τάψφιν 
αὐτῷ τὰ θηρία γενέσθαι xal μηδὲν ὑπολείφθϑῆνει τοῦ 
σώματος, οἱονεὶ περὶ πλείονος τοῦ Θεοῦ θεμένου τὴν 
εὐχὴν καὶ τὸν ἔρωτα τοῦ θεράποντος ὄνεγκχεῖν εἰς 
πέρας ἢ τῷ ἄψαυστον αὐτὸν τοῖς λέουσιν ἀποδείξει, 
τῷ οἰκείῳ ὀνόματι περιθεῖναι δόξαν. 

IG". ᾿Επεὶ καὶ ταῦτα ἑξέδη καὶ τέλος είν, οἱ 
χατὴ τὴν Ῥώμην πιστοὶ, οἷς καὶ ζῶν ἕτι ὁ θιογό- 
pos ἐπέστειλε, μετὰ τὸ διαλυθῆναι τὸ θέατρον συν» 
ελθόντες xal τὰ ὁστῇ ποθούσαις χερσὶν ἀνελόμενι 
xxl σεθχστίως αὐτὰ περιστείλαντες, ἔξω τῆς πόλεως 
ἐν ἐπισήμῳ κατέθεντο τόπῳ, εἰκάδα τότε τοῦ Δεχεμ- 
6ploo μηνὸς ἄγοντος, Ταῦτα δὲ καὶ εἰς 'Αντιόχειαν 
ὕστερον, τὴν τοῦ μάρτορος ἀνεχομίσθη πατρίδα, 
xai διπλῆν αἱ μεταξὺ πόλεις τὴν εὐλογίαν ἐτρύγι" 
σαν, πρότερόν τε ἡνίχά δέσμιος ἐξ ᾿Ανιιοχείας ὁ 
μάρτυς εἰς Ῥώμην κατήγετο. χαὶ νῶν ὅτε μετὰ 
λαμπρῶν τῶν τροπαίων ἐχεῖθεν ἀνεχομίζετο, καῖ» 
ἀπερ μέλισσαι κηρίον, τοῦτο περιτπτάμενοι. 


12^, Λέγεται γοῦν, ὅτι μετὰ τὴν μαρτυρικὴν τοῦ 


Ὁ ἀνδρὸς τελείωσιν, πενθούντων τὴν ἐκείνου στέρησιν 


τῶν ἐν τῇ Ῥώμῃ πιστῶν καὶ οὐδὲν ὅλως τῆς ὀδύνης 
παραμύθιον δεχομένων, ὕμνοις τε σχολαζόντω. ix 
ταφίοις καὶ παννυχίσιτ, αὐτὸς ὄναρ ἐπιφὰινόμενος 
καὶ οἱονεὶ περιδάλλων αὐτοὺς καὶ περιπτυσσόμενος, 
ὅσοι δηλαδὴ καὶ ἀξίους ἑαυτοὺς πρότερον τῆς ἐκεί- 
νου κατέστησαν συνουσίας, ὁμαλὲς αὐτοῖς χαὶ μρτύ» 
τερον ἐποίει τὸ πένθος, xal τῆς ὁδόνης τὸ ἄγριν 
ἀπεσδέννυ. Ἕτεροι δὲ πάλιν ἰδεῖν αὐτὸν ἔφησεν 
ἱδοῶτι καταιῤῥεόμενον καθέπερ ἄρτι τῶν τῆς ἀβλή- 
σεως ἀναπεπνευκότα πόνων xal σωτηρίαν τῇ ' 
πόλει xal πῆσι πιστοῖς ἐπευχδμενον, 





VITA S. IGNATII DEIFERI. 1286 


ὕτον μὲν δὴ τὸ τοῦ Θεοφόρου τέλος, οὗτοι αὶ XVIII. Hic quidem fuit exitus Theophori : hec 
τοιοῦτοι οἱ πρὸς Χριστὸν αὐτοῦ περιμα- Sunt certamina : hi sunt conspicui ejus amores. 
Μαρτυρεῖ δὲ καὶ ὁ Εἰρηναῖος, ὁ Aoo- in Christum. Et fert testimonium Irenaeus Lug- 
σχηπος, ἀνὴρ λόγου ἄξιος, διὰ πολλῆς  dunensis episcopus, vir magni faciendus, qui 
οὔ Θεοφόρου ποιούμενος [add. : Καὶ γὰρ Theophori crebro meminit. Quin etiam Polycar- 
oc] & τῆς κατὰ Σμύρναν ᾿Εχχλησίας pus, qui Smyrnensi praeerat Ecclesie, qui cum 
τε αὐτῷ xal εἰς ᾿Ιωάννου συνεφοίτα 60 ventitabat ad Joannem evangelistam et theo- 
ἰστοῦ xai θεολόγου, xal δεσμώτην ἐξ logum; et cum captivus Romam duceretur An- 
ἀγόμενον εἰς ᾿ρώμην ἡσπάσατο͵ χαθὼς  liochia, eum, sicut diximuus, salutavit, hec ali- 
αθήχαμεν, τοιαῦτα mou τῶν αὐτοῦ γρά- cubi scribensin suis epistolis : Rogo vos, fratres, 
iov * Παρακαλῶ ὑμᾶς, ἀδελφοὶ, πειθαρ- — ut obediatis, et omnem exerciletis tolerantiam, 
ἄσαν ὑπομονὴν ασχεῖν, ἢν εἴδετε xav' quam vidistis oculis, non solum in BB. Ignatio, 
;) μόνον kv τοῖς μακαρίοις ᾿Ιγνατίῳ xai Rufo et Zosimo, sed etiam in multis aliis ex vobis, 
Ζωσίμῳ, ἀλλὰ xzl iv ἄλλοις πολλοῖς etinipso Paulo, et iis qui cum ipso crediderunt: 
καὶ ἐν αὐτῷ Παύλῳ xal τοῖς σὺν αὐτῷ  quodii omnes non in vanum concurrerunt, neque 
v, ὅτι xal οὗτοι πάντες οὐχ slc xevoóv , in vanum laboraverunt, sed in fide et justitia, 
δὲ εἰς χενὸν ἐχὸπίασαν, ἀλλ᾽ ἐν πίστει quae 681 in Christo Jesu. Quamobrem sunt etiam 
Ἢ τῇ ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ, Διὸ καὶ εἰς τὸν in loco, qui eis debetur aDomino, cum quo passi 
τόπον εἰσὶν ἄρτι παρὰ Κυρίου, ᾧ xai sunt. Non enim presens seculum dilexerunt, sed 
οὐ γὰρ τὸν νῦν αἰῶνά ἠγάπησαν, ἀλλὰ — Christum, qui pro nobis mortuus est et resurrezit. 


λῶν ἀποθανόντα καὶ ἀναστάντα Χριστόν, 
ὧν ὁ θεῖος ᾿Ιγνάτιος ἐν ταῖς ἱεραῖς ἐχεί- 
ἔχειτο, xal θηρίων γαστέρας ἑαυτῷ θέ- 
ἐπιθυμήσας, ἀνδρῶν φιλοθέων μᾶλλον 

ἱχεῖ, 

λεὺς δὲ Τραϊανὸς τὰ κατὰ τὸν θεοφόρον 
τιον ὕστερον ἐχμαθὼν, ὅπως γε γενναίως 


Sic ergo situs erat divinus Ignatius in sacris 
illorum animis : et cum desiderasset bestiarum 
ventres sibi sepulcrum efficere, in piorum viro- 
rum magis habitat animis. 


XIX. Imperator autem Trajanus cum de Theo- 
phoro hoc Ignatio postea didicisset, et quam for- 


pvupoc ἄθλον ἀνύσειε xal ὅπως κατὰ τὴν liter peregissel hoc certamen martyrii, et quod, 
pov θηρίων βορὰ γένοιτο, áxoócac δὲ ut ipse tulerat sentenliam, a bestiis fuisset devo- 
περὶ τῶν xarà χώραν Χριστιανῶν; ὡς raus, et multa etiam audivissel de Christianis, 
ἁρὰ τοὺς νόμους mpdttow), ἀνόσιον τε qui erant in regione, quod scilicet nihil preeter 
, ἀλλ᾽ ἀμα ἕῳ διανιστάμενοι Χριστόν τε leges facerent, nequerem ullam agerentimpiam; 
09 προσχυνούσιν ἐγχράτειαν τε πᾶσαν Sed diluculo surgentes, el Christum adorarent 
τε βρωτῶν ὁμοίως xal ποτῶν μεταλή- tanquam Dei Filium, et omnem exercerent abs- 
'a νόμος ἀπαγορεύει, τούτων οὐδενὸς linentiam in cibo et in potu sumendo, et nihil 


χῦτα ἐχεῖνον ἀχούσαντα μετάνοιαν τε 
ν ἤδη γεγενημένων xal δόγμα τοιοῦτον 
ἐται, ὥστε τὸ τῶν Χριστιανῶν φῦλον 
μὲν χαὶ γνώριμον πανταχοῦ καθίστα- 


langerent ex iis qua lex prohibet ; cum ille, in- 
quam, hac audivisset, et ductus est penitentia 
eorum, qua facta fuerant, οἱ dicitur tale decre- 
tum proposuisse, ut! gens quidem Christianorum 


μενοι δὲ μὴ ἀναιρεῖσθαι piv, πλὴν exquireretur et omnibus esset cognila ; inventi 
ἀρχὰς ἣ δημοσίων πραγμάτων ἐγχειρί- autem non interficerentur ; sed neque magistra- 
(otis, Οὕτως οὐχ ἣ ζωὴ μόνον "Ip«x- — tus gererent, neque susciperent ullam reipublice 
καὶ ἡ τελευτὴ πολλῶν πρόξενος ἀγαθῶν — administrationem. Sic non vita solum Ignatii, sed 
ὕχημα τῆς bv Χριστῷ πίστεως, εὖσε- jam mors eliam fuit multorum bonorum concilia- 
t4, παράχλησις πρὸς τοὺς χατὰ Θεὸν trix, gloriatio fidei, quz» est in Christo, augmen- 


πρὸ χαιροῦ ζωῆς χαταφρόνησις, ἐγχρά- 


tum pielatis, adhorlatio ad eos qui sunt ex Deo 


βλαδερῶν καὶ βίου καθαρειότητος ἐπι- Dlabores, et contemptio ejus vite, qua est ad 


vtt χαὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν 
3), μεθ᾽ οὗ τῷ Πατρὶ δόξα χαὶ τῷ ἁγίῳ 

Πνεύματι, νῦν xal ἀεὶ xal εἰς τοὺς 
ἰώνων, "Aus, 


tempus, et continentia ab iis que sunt noxia, et 
studium vil: puritatis : gratia οἱ benignitate Do- 
mini nostri Jesu Christi, cum quo Patri gloria et 
sancto et vivifico Spiritui nunc et semper et in 
sciecula seculorum. Amen. 


1287 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1288 








DE SANCTO 


CORNELIO CENTURIONE 


EPISC. CAJESAREJE ET SCEPSI. 


(Siculo 1, Februarii die 3. — .4cta Sanctorum Bolland. Februar. tom. I, p. 279 ) 


8 I. S. Cornelii patria. 


4. Ciesarea urbsPalestinz, olimStratonisturris, 
teste Plinio lib. v, cap. 13, ab Herode « ad ho- 
norem Octaviani principis exzdificata,» ut habet 
Ammianus Marcellinus lib. xiv, unde et appella- 
tionem sortita : post « Colonia Flavia, a Vespa- 
siano imp. deducta, » ait Plinius, Retinuit tamen 
Ciesaresx ad posteros nomen : Ptolomaeo tab. 4 
Aste, Καισάρεια Στράτωνος, Cesarea Stratonis 
Stratonis dicta. Est ea nobilitata plurimorum 
martyrum tropas, antistilum eruditione, ac pra- 
sertim primum isthic gentibus patefacto imme- 
diato in Ecclesiam ingressu, Cornelio centurione 
per apostolorum principum baptismate initiato. 

9. Erat sicut scribit S. Lucas Act. x, « centurio 


A exstant. At lib. Lv ista habet : « Sextse dus (le- 


giones), una in inferiori Britannia, Victrix ; altera 
in Judaea Ferrez vocabulo insignis. » El quibus- 
dam interjectis, « Nero legionem primam, [uli- 
cam nuncupalam, instituit, in inferiore Mysi 
hyemantem. . . .. Trajanus secundam JEgyp- 
lam, tricesimam Germanicam ; quibus a suo 
nomine imposuit M. Antoninus: item secundam 
in Norico, tertiam in Rhzetia, quae etiam Italice 
vocantur. » Án hic mirum in modum legionem 
Italicam inter c:eteras micuisse Dio testator? ΑΒ 
in Judeam deductam- ab Augusto quee instisit 
nondum erat ? At si Italica erat, quse Judsam te 
tabalur legio, quid necesse erat peculiarem ἘΒΔΕΙ 
illius cohortem Italicam appellari? Verum Bive- 


cohortis que dicitur Italica. » Quibus ex verhis Brius cohortem ac legionem coufundit ; scribi 


colligit Baronius t. [ Annal., an. Christi 41, n. 2, 
eum genere Romanum fuisse, milites Italos ; et 
quidem ex legione sexta, Ferrera, vel Ferrata 
dicta : nam στρατόπεδον τὸ Σιδηροῦν, legionem 
Ferream in Judza collocatam inde a temporibus 
Augusti, scribit Dio Cassius lib. Lv. Tacitus plura 
ab ea gesta in Syria Armeniaque (sed post Cor- 
neli conversionem) narrat. Chronicum Hispa- 
niense, quod Flavio Dextro ascribunt auctores 
moderni, ad annum Christi 40 Cornelium Π αἰ - 
censem Íacit. Italica nempe oriundum, Betice 
urbe, unde et post Trajanus atque Adrianus 
Imps., cujus urbisruinas ad B'etim flumen, leuca 
una ab Hispali, etiamnum spectari, ac Hispalim 


enim : « In δυάδα una eademque erat cobons 
militam Romanorum..... sola enim cohors setis 
qua est Italica, et Ferrata, in Palestina, Diese 
teste, degebat. » Dionis jam verba protolime. 
An tam honorificum censet Bivarius, Christe 
truculentas manus intulisse, id quoque decas seis 
gentilibus assertum velit? An quando Maii.rrm, 
congregata est « universa cohors, » etiam «oh 
sunt Cesarea omnes Cornelii milites, si unka eret 
in Judaa cohors ? Non inficiamur tamen seties 
aliquam legionem legi, versatam in Hispanis, sed 
ab hac Ferrata diversam. 

9. Validius est aliquaeto, quod ex S. Hieronymo 
Bivarius affert argumentum. Hic epist. 98 αἱ 


antiquam dici, scribit Ludovicus Nonius Hispa- c Luciniam Beticum, inter alia scribit : « Ver 


niecap. 17. Multis argumentis Cornelium Italice 
vindicare nititor Franciscus Bivarius in suis ad 
illud Chronicon Commentariis, ad an. Chr. 34, 
Comm. 3. Sextam enim legionem, Judex impo- 
sitam ad presidium, Italicam fuisse; Sextam 
appellatam, quod apud Livium uspiam, provin- 
ciarum Sexta dicatur Hispania ulterior, ubi urbs 
Italica: quasi vero legio tertia Gallica, tertia 
Cyrenaica, quarta Scythica, quinta Macedonica, 
nuncupat sint, quia Gallia ac Cyrene tertia pro- 
vincia fuerint, Scythia quarta, quinta Macedonia. 
Quam deinde illud ridicule ab eo scriptum! 
Micuisse vero mirum in modum [Italicam inter 
ceteras Romanas legiones multis testatur Dio lib. 
v Hist. Roman., qui etiam auclor est, ab Augu- 


sto C:esare eam id Judeam deductam. » Voluit Dio- 


nis Lv librum citare, nam 34 priores libri ejus non 
1 Matth. virt, 44... 2 Rom. xv, 34. 


nunc in te sermo Dominicus impletus est !: 
Multi cb Oriente et Occidente venient, et recum- 
bent in sinu Abralie. Gornelius, centurio cobot- 
tis Italice, jam tunc Lucinii mei p 

fidem. Apostolus Paulus scribens ad Romane, 
Cum iuquit, ín Híspaniam proficisci capers, 
spero quod prateriens videam vos, et a vobis de- 
ducar illuc?. Tantis froctibus approbavit, quiddt 
illa provincia quzereret. » Cur enim vero scribes 
ad hominem Hispanum Hieronymus, referensqui 
Pauli Hispanie adeunds desiderium, Corneli 
meminit, nisi quod in eo Hispanics gentis velsli 
consecrate primitize sunt? Quia tamen responderi 
potest, in Cornelio apertam gentibus, etiam re 

motis, ut erant Hispani, fidei januam esse, 604 

illius ab Hieronymo ad Hispanum scribente relr- 

tam conversionem ; nos (ut cum Ruderico Cart, 





VITA S. CORNELII CENTURIONIS. 1290 


1 locum jam citatum Dextri, loquamur) , intervallo,potuerit, neque ab S.Clemente, qui in 
rejudicium afferre nolumus : » deque Trajani anno mortuus est, ejus fieri mentio. 

patria illud solum pronuntiamus, «Non 6. Acta S.Cornelii (que ex vetustioribus monu- 
Vam quie Joannes Tamaius de Salazar in. mentis descripsisseSymeonem Metaphrasten fatetur 
Iis»an.congessit argumenta,eadem fere Baronius; nos ab Aloysio Lipomano, dein a Surio, 
ivarii Si 5. 2.685 cohortem [talicensem | edila,cum ms. Graco bibliothec» Christianissimi 
Illi dubium hiereret,quin ex Italica urbe — regis collata hic damus),ea,inquam, Acta episcopa- 
5561: sed [lalicam vocat. Addit idem tus Caesareensis non meminerunt.Solum Petro ali- 
isse in Hispania nobilem domum del Ca. quandiu adhzsisse comitem peregrinationis refe- 
5 ab hoc sancto centurione sese orlam  runt,ab eoque ad Scepssorum civitatem missum, 
ac multa perpessum incommoda, multis clarum mi- 
raculis, Demetrio principi ac populo fere universo 
fidei suscipienda: auctorem exstitisse. [n ea vero 
oratione,qua S. Petri certamina, labores, peregri- 
inque ergo ortus patria, certe celi civis, nationes complexus idem est Metaphrastes, seu quis 
peuli centurione milesChristi,imo nove ,, alius auctor apud Lipomanum et Surium xx:x Ju- 
iouis primipilus ezt factus.Nam episco- — nii, dicitur Petrus postquam e carcere, in quem 
rea erdinalum testantur Martyrologia,. illum Herodes conjecerat, eductus ab angelo est, 
us hoc die: «Apud Caesaream beatissimi «venisse Casaream Stratonis, » ubi antea Corne- 
»nturionis,quem B.Petrus baptizavit.Hic lium baptizarat, «et ex iis, qui ipsum sequebantur, 
vam arbem episcopali honore sublima- — presbyteris episcopum ibi constituisse: »post annos 


2 1l. S. Cornelii episcopatus. 


.» Eadem habetBeda vulgatus, Ado, mss. 
et recentiores verbis nonnihil mutatis, 
Romanum, ab ipso S. Petco episcopum 
im indicat. Notkerus prolixum ejus 60 - 
includit : «Qui Cornelius,relicta militia, 
itam urbem episcopi honore sublimatus 
Petrus de Natalib. lib. rit, cap. 73, nar- 
onversione,subdit: « Deinde Cornelius, 


deinde aliquot, multis lustratis urbibus, venisse 
« Ilium. civitatem Hellesponti,eoque in loco Cor- 
nelium centurionem episcopum constituisse. » 
7. Inde fortassis revocatus est C:esaream, Za- 
chao, seu quo alio ejes urbis antistite, decedente. 
Scribit Baronius in Not.ad Marlyrol.« sedem Cz- 
sariensem,ea occasione,quod ex conversione Cor- 
nelii (Deo monen!e) illic primum apertum est ostium 


'cnuntians,discipulus apostolorum efflei- fidei gentibus, meruisse sigulari praerogativa exal- 
isdem episcopus Casarez ordinatur.Qui tari,ut non Hierosolymitana, sed ipsa fieret metro- 
em urbem officio przedicationis fideliter C polis Paliestinz.» Fuit sane C:esarea olim metro- 


nelitate conspicuus ad Christum migra- 
' sepultus quievit iv Nonas Februarii.» 
refelli potest quod lib.x Recognitionum 
narratur, Simone Mago Antiochiz S.De- 
ntem criminante, atque Ecclesiam con- 
:supervenisse Cornelium centurionem, 
Casare ad presidem Cosarez, publici 
itia; » el Ζυ8 agerentur edoctum,spargi 
curasse, quia Caesar in urbe Roma et per 
maleficos inquiri jusserit ac perimi,se, 
aguin caperet, veniss », et ob hoc missum 
Qui dolus feliciter evenerit,acSimonem 
nterritum inde fugarit. Àn tareen conti. 
itizatus est Cornelius, nuntium ilitize 


polis Palostinz, eique subjecta Hierosolyma, ut 
patet ex canone 7 concilii Niceni, qui ita habel : 
«Quia consuetudo obtinuit, et antiqua traditio, nt 
/Elie episcopus honoretur,habeat honoris conse- 
quentiam, salva metropoli propria dignitate. » 
Theodorus Balsatnon,in scholiis in hunc ac przce- 
dentem canonem,recle monet Eliam dictam urbem 
Hierosolymorum,quod ab JElio Adriano instaurata 
esset At foede lallucinatur, cum scribit eo canone 
decerni«ut metropoli Ceesarez sua jura serventur, 
eliamsi ab ea /Elia abstraeta sit, et honoratus ejus 
patriarcha,propter salutiferam Christi passionem.» 
Melius canonem Nicaenum intellexit propinquior 
illis temporibus Hieronymus.Is ep.61 ad Pamrma- 


an idoneam ejus rei opportunitatem ex- n chium adversus errores Joannis Hierosolymitani 


n obscuro es; Ejusdem Clementis apo- 
| Constitut.hib.vir,cap. 47 habetur, « Za- 
i antea fuerat publicanus, primum epis- 
area Pala;stinw fuisse:huic successisse 
i, et huic rursus tertium episcopum Theo- 
Verum, ut alibi diximus, qua eo capite 
', laud satis veritate videntur nixa, ut a 
scripta credantur ; nisi ab aliquo inter- 
amuf.AcS.Theophilus quidem Cssareen- 
»us sub Severo principe floruit,ut v Mar- 
: ex libro S.Hieronymi De éllust. Eccles. 
ieque Cornelio successisse,nisi longo ex 


TROL. GR. CXIV. 


cap. 15 ita scribit : » Tu qui regulasquzris eccle- 
siasticas,et Niczni concilii canonibus uteris,etalie- 
nos clericos, et cum suis episcopis commorantes, 
niteris usurpare,responde mihi: Ad Alexandrinum 
episcopum Palastina quid pertinet? Ni fallor, hoc 
ibi decernitur, ut Palzstine metropolis Cxsarea 
sit. » Quin el 5. Leo I papa epist.62 ad Maximum 
Antiochenum episc. data Opilione V. C1.Cos. an. 
Chr.453,Juvenalem episcopum Hierosolyniitanum 
reprehendit, ead obtinendum Palzsting principa- 
tum aspirantem,et insolentes ausus per commen- 
titia scripta firinantem. » Postea tamen, annuente 


4l 


1291 


Romano pontifice,patriarchali titulo et auciorita- 
te ornata est sedes Hierosolymitaua. Át non ob 
solam conversi isthic Cornelii memoriam, antea 
metropolis Palestine erat Cesarea; sed quia, 
« ipsa Jude maxima urbs erat, » uti scribit Jo- 
sgephus De bello Judaic. lib. in, cap. 14, sub (i- 
nem, ast in Basileensi Grzca edit. an. 1544 ini- 
tjo capitis 283 : licel Ammiani Marcellini avo 
egregi$ quoque alie essent urbes, Eleutheropo- 
lis, Neapolis, Ascalon, Gaza. 

8. Greci Cornelium solemniter venerantur xin 
Septembris, ut patet ex Menologio et Mensis, ubi 
tamen Cesareensis cathedr mentio nulla.Menz»a 
postquam retulere,S.Petrum ei catechesi imbuto 
baptisma impertliisse,subdunl : τὴν προστασίαν τῇς 
Σχέπσεως πόλεως ἐγχειρίζει, « prefecturam Scep- 
seos urbis illi committit,» quod cum Actis a Me- 
taphraste descriptis consentit. Raderus vertit: «ll- 
lique (Cresareg) urbis curam et praefecturam (in 
rebus fidei) commisit: quam Cornelius cum; totam 
idolis addictam invei isset, per Chrisii gratiam 
conversam lotam, adeoque ipsum urbis przto- 
rem Demetrium cum tota domo in Christum cre- 
dentem sacro fonte lustravit. Cornelius demum 
vita apostolico more peracta ad Dominum emi- 
gravit. » At Ncepsin ei commissam asserunt Ac- 
ta, Fuit urbs episcopalis in Hellesponto,uti Troas 
et Ilium. 


8 Ill. S. Cornelii labores, miracula, intentio. 


MENSIS FEBRÜARIUS. 


A bus Altissimum invisibilerr. Deum,Conyii 
ter invocasti, et abominandorum idolo 
plum funditus evertisti, vehementi beni 
miratione, Omnipotentis servans mandat 
servatus es: vincula sustinuisli,el insipin 
mines vinculis superstitionum solrisii, o 

he. 

10.Sepulerum quoque illius celebrasta 
ad illud miracula. Domus ejus exstitit C 
Hieronymi :tate,sed in templum conver 
cri ac reliquiarum nulla apud cum mes, 
scribit epist.27, sive in Vita S. Paule, q 
Januarii dedimus, cap.2,n.8,ubi loca mari 
βίης enumerat, quz Paula Hierosolyg; 
dens lustravit: «Et versa vice (mirata estj$ 

g turrim, ab Herode rege Judzze in hose 
saris Augusti Cesaream nuncupatam,in qu 
lii domui, Christi vidit ecclesiam. ὁ Cu 
sepulcrum ? Atqui hoc, ut Menzaa habent, 
fons profundit large curationes fidelibos οἱ 
quam spiritus,illuminatque omnium ocule 
fide eum laudant.» Item : « Semper situ 
rentibus eurationum,humanas zgritudine 
gens. » Dein : «Exaltatus virtctibos es, pe 
cedri in modum,et suaveolentes nobis frui 
tulisti, doctrine nimirum) largitionem; 
iniraculorum, curationum efficaciam, bet 
rarcha Corneli.» Ac deinde: «Natura quia 
tuus, usu vero beatu:n sepulcrum inbalia 
lud multorum miraculorum fontem ei, 


9. Eadem Mensa non Cesarez substiiisse, sed (. piens Corneli, &grotos sanans, spiritwsj 


varia percurrisse loca tradunt, et quidem cum 
S. Petro apostolo: « Maxima. inquiunt, dignatus 
celebritate nominis, Corneli, cum apostolorum 
principe ac pluribus «liis, discurristi, ubique di- 
vinum peragens praeconium, rer quod et ad lu- 
men perducti, ab ignorantiz tenebris eruti su- 
mus. » In alia ode : « Accepta Spiritus gratia, 
veluti splendidus quidam sol, terram illustrasti, 
Corneli. depulsa idolomanie caligine. » Alia : 
« Quasi fluvius ingens egressus es, irrigans cce- 
lesti doctrina universam terrz faciem, multipli- 
cis deorum cultura zizania suffocans, Corneli. » 
Alia : « Toti mundo mortuus, ejus qui pro nobis 
mortuus est, resurrectionem, omnibus, qui per 
animi passienes mortui erant, annuntiasti, bea- 
tissime Corne:i.» Alia : « Spiritu illustratus stel- 
la effects esluc.flua, s pleudid'ssimo fulgore fines 
terrae cellüstrans, hieromysta Corneli.» Ala plura 
id genus de eo przdicant ; Christi pr:conem ap- 
pellant, eet sanctorum :iscipu:erum zqualem,qui 
sanctum Spiritum ut ill: acceperit. » Quin et alia 
celebrant, qu: ab eo Scepsi gesta esse in Actis 
dicuntur. Ejusmodi ha« sunt : « Totus Deo om- 
nipotenti deditus, surdis simulacris caltum non 
exhibuisti, compellentibus sanguinarüs bemini- 


abigens in Spiritu sancto. » 

11. Ignotum diu id sepulcrum foit, cá 
traditur; donec id S.Silvanus, Troadessum 
pus, invenit, Theodosii Junioris temporiiej 
Latini, ut diximus, n Februarii, Grec 
tembris eum vcnerantur ; altera fortasisci 
tas ejus gloriosi decessus est, altera ise 
ac translationis. 

12. Nec illud omittendum, martyrena 
Menais appellari,seu vere pro Chrisii firi 
fectus est, seu solum quazstioni, quei 
memorstur, adhibitos.Ita habent Menza it 
diei xiu Septembr. « Et sancti martiris a 
ceuturionis. » Et in cantico quodam : «ig 
sacerdotii perfusus, discurristi, praconios 
Us faciens in gentibus, erroris spinas exstr 
divina sapiens, et doctrinam nulli obnoii 
rori mentibus inserens. Ideo benedicimus! 
pontificem Deo afflatum, et martyrem inr 
Corneli. » Huc facit quod in miraculis S. Am 
Persz habetur xxi: Jangar. miraculo 102 
Paralo: ὁ Receptor quidam templi sanclid 
nosi martyris Cornelii, Joannes nomine.: ( 
quam εἰ in Actis cap.3, n. 12 martyr appeli 


--οι Ὁ ὅαιν.-.:.... 


1293 


VITA 8. CORNELII CENTURIONIS. 


1294 





MAPTYPION TOY ALTIOY ENAOZOY 


MEl'AAOMAPTYPOZ 


KOPNEAIOY EKATONTAPXOY. 


MARTYRIUM SANCTI ET GLORIOSI 
MARTYRIS 


CORNELII CENTURIONIS. 


(Grece nunc primum typis mandatur ex cod, ms, Paris. n. 1489. EpiT. PATR.) 


CAPUT I. 


S. Cornelii conversio, baptismus. 


Α΄. Μετὰ τὴν τωτήριον ἐπὶ γῆς τοῦ Λόγου ἐπιδη- αὶ 


pízv τὸν ἐχούσιύόν τε σταυρὸν xal τὸν ὑπὲρ ἡμῶν 
θάνχτον xxl τὴν εἰς οὐρανοὺς ἐπάνοδον ὅθεν ἐπήλυθεν 
οἰχοδομῆσχι τὴν σχηνὶν Δαυὶδ, χατὰ τοὺς προφήτας, 
τὴν πιπτωχυῖαν, εἷς ὑπῆρχε vai ὁ ἐχ τῆς ᾿Ιταλιχῆς 
απείρης ἐχχτόντας (ος Κορνήλιος τῶν ἐχζητούντων 
αὑτὸν xai τὰ ἀρεστὰ ἐχείνῳ ποιούντων, xal πολὺς 
ἐν ἀγαθοῖς ἔργοις ἣν, εἰ xal μηδέπω τῆς χἄριτος 
τούτο τῆς θείας, μηδὲ τῆς πρὸς χὐτὸν ἠξίωτο χλή- 
σεως. ᾿Ανὴρ οὗτος εὐσεδὴς xai τὸν Θεὸν αὐτὸς τε 
καὶ ὁ πᾶς αὐτῷ οἶχος φοδούμενοι, ὧν τε εἶχε τούς 
δεομένοις μεταδιδοὺς xa! τοῦ Θεοῦ διὰ παντὲς πάλιν 
ἐκεῖνος δεόμενος * τούτῳ ἐν Καισαρείᾳ διάγοντι, ὡς 
ὃ θεῖος Λουκάς σαφίστατα περὶ αὖτου διέξεισιν, 
ἄγγελος περί που τὴν ἐνάτην ὥραν ἐφοίτησε τῆς 


l. Post salutarem Verbi in terram adventum 
crucemque et mortem pro nobis sua sponte ab eo 
susceptam, et in celos asceusionem, unde descen- 
derat ad zdificandum Davidis tabernaculum (ut 
cum prophetis dicam 5) quod ceciderat; unus erat 
ex cohorte Italica centurio Cornelius, ex iis qui 
ipsum quzrebant, et faciebant quz illi placebant, 
el qui multa bona faeiebat opera (etiamsi nondum 
divina Christi gratia, neque vocalione ad ipsum 
essel dignatus liic vir pius) ut qui Deum timeret 
ipse, et tola ejus familia, et ?is, qua habebat, 
imperliret egentes ; rursusque Deum precaretur 
assidue. Ad eum agentem Casares (ut divinus 
Lucas de ipso refert apertissime 4) venit angelus 
cirea nonam horam diei, et dixit ei : Corneli, 


ἡμέρας, xai, Κορνήλιε, ἔφη, αἱ προσευχαί σου xal ai g orationes ct eleemosyna tua ascenderunt in me- 


BXAen;iosóvat àviÓnsav εἰς μνημόσυνον ἐνώπιον τοῦ 
Θεοῦ, καὶ νῦ, πέμψον εἰς ᾿Ιόππην ἄνδρας xal μετά- 
πεμ͵αι Σίμωνχ τὸν ἐπικαλούμενον Πέτρον * οὗτος 
EA λαλήσει σοι ῥήμχτα ζωῆς. Ταῦτα ὁ μὲν tm:- 
σχήψας, οὐχ ἔτι φανερὸς ἣν * Κορνήλιος δὲ τῶν οἶχε- 
τῶν δύο xal στρατιώτην αὐτίχα εὐσεόῆ τῶν προσ- 
καυτερούντων αὐτῷ ἔνα χαλέσας ἀνακαλύπτει τε 
αὐτοῖς ἄπερ ἴδοι * xai εἰς ᾿Ιὐππην Ἐχπέμπει" τῇδε 
δὲ γὰρ διχτρίδειν τὸν Πέτρον ὁ ἄγγελος εἶπεν, καὶ 
τὴν ξενίαν ἐδήλωσε παρὰ τιῦι Σίμωνι βυρσεῖ γινο- 
μένην. Πέτρος οὖν καὶ γῆν τῷ κηρύγματι πᾶσαν xai 
θάλατταν ἐπερχόμενος, «αἱ πανταχοῦ τὴν ἀλήθειαν 
κατχγγέλλων (ἔκειτο γὰρ ὡς ἀληθῶς εἰς φῶς ἐθνῶν 
καὶ σωτηρίαν πολλῶν) παρὰ τοὺς κατοιχοῦντας Λύδ- 
δαν ἁγίους ἑλθὼν καί τινὰ Αἰνέχ παρειμένον ἐξ ἐτῶν 
ὀκτὼ κχαταχείμενον, ἀναστήσας, εἰς ᾿Ιόππην δια- 
Gac, καὶ τὸ κατὰ Ταύηθὰ, ἥτις ἑχσλεῖτο Δορχὰς, 
θχῦμα διχτελέτας, ἐντχῦθα παρὰ τῷ βυρτεῖ κατήγετο, 


3 Amos ix, 11. ὁ Áct. x. 


moriam in conspectu Dei : et nunc mitte viros 
Joppen, et accerse Simonem, qui appellatur Pe- 
rus : is cum venerit, loquetur tibi verba vitz, 
Hac cum ille quidem mandassel, non amplius 
apparebat. Cornelius autem stalim duobus voca- 
ts famulis, et pio quodam milite, ex iis qui illi 
perpetuo aderart, illis aperit, qua viderat, et eos 
mittit Joppen. Illic enim versari Petrum dixit an- 
gelus, apud quemdam Simonem coriarium. Petrus 
autem, qui omnem terram et mare obibat przdi- 
cando, el veritatem ubique annuntiabat (erat enim 
revera positus in lucem gentium et salutem mul- 
torum), ingressus ad sanctos qui habitabant Lyd- 
dam, cum quemdam /Eneam, qui octo annis 
jacebat paralyticus, fecisset surgere, Joppen 
deinde venisset, et in Tabitha, qua vocatur 
Dorcas, fecisset magnum illud miraculum, hic 
degebat apud coriarium. 


1295 


II. Sed nec eum quoque dimisit Deus ignarum A 


mysterii, quo erat initiandus Cornelius ; aut po- 
tius Cornelii justitiam et preces non despexit. Sed 
quoniam ii qui erant ex circumcisione, disside- 
bant ab iis qui habebant praeputium ; ne Petrus 
eos, qui missi erant a Cornelio, ut qui haberent 
preeputium, incassum rursus remitteret, propte- 
rea quod nefas sibi putaret congredi cum alieni- 
gena, aul ad eum accedere ; cum illi Cesarea 
profecli, non procul essent ab Joppe, ostendit ei 
Deus Cornelii virtutem et agnitionem. Cum ita- 


MENSIS FEBhUARIUS. 


1296 


Β΄, ᾿Αλλ᾽ οὐδὲ τοῦτον ἀφῆκε πάλιν τῶν χατὰ τὸν 
Κορνήλιον ἀμύητον ὁ Θεός * μᾶλλον δὲ οὐδὲ τὴν τοῦ 


- Κορνηλίου δικαιοσύνην, οὐδὲ τὰς προπευγὰς περιεῖ- 


δὲν * ἀλλ᾽ ἐπεὶ οἱ ἔχ περιτομῆς διεχρίνοντο πρὸς τοὺς 
ἀχροδυστίαν ἔχοντας, ἵνα μὴ καὶ οὗτος τοὺς ὑπὸ 
KopyrÀlou πεμφθέντας ὡς ἀκροδύστους δι’χενῆς 
ἀποπέμψαιτο πάλιν, οἷα οὐ θέμις ὃν τῷ Πέτρῳ xol- 
λᾶσθαι ἢ. προσέργεσθαι ἀλλοφύλῳ * ὡς fjr, τῆς Kat- 
σαρείας ἀπάραντες ἐχεῖνοι οὐ πόῤΓδῥω ᾿ἸΙόππης 5515, 
παραδείκνυσι χαὶ αὐτῷ τὴν Κορνηλίου ἀρετὴν χεὶ 
τὴν ἐπίγνωσιν ὁ Θεός. ᾿Εντεῦθεν ὁ μὲν ἐπὶ τὸ διομά- 


τιον ἀνχδὰς͵ bo! d τὰς ἐπὶ τῇ Extr, ὥρᾳ εὐχὰς ἀπο- 
δῴη κατὰ χρείαν τε τροφῆς ἐγεγόνει χαὶ πρόσπεινος 
reficere opus habuit, et esuriit. Interim autem ἦν. ᾿Εν ὅσῳ δὲ ἡ ἑστίασις τῷ Πέτριν παρεσχευζζετο, 
dum Petro parabatur cibus, videt ccelum apertum, ὁρᾷ τὸν οὐρανὸν ἀνεῳ (ότα, χαὶ σκεῦός τι ὡς ὀθόνην 
et vas quoddam, tanquam magnum linteum, qua g μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς ἐπὶ τῆς γῆς καθιέμενον 
tuor initiis in terram demitli, etad ipsum venire. xzi ὡς αὐτὸν ἦχον * τὸ δὲ σκεῦος τά τε Ünp/s xai 
Vas autem continebat bestias, tam omnes lerra τὰ τετράποδα τῆς γῆς πάντα xaÀ τὰ ἑρπετὰ xai τὸ 
quadrupedes, et reptiles, quam volucres cali. πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ἐν ἑχυτῳ slys, xai φωνή τι; 
Voxque ex illo visa est ad eum exire, dicens : ἐκεῖθεν ἐξιέναι πρὸς αὐτὸν ἐδόκει *— « 'Avasii;, Il 
« Surge, Petre, macta et comede. » Deinde cum τρε, λέγουσα, θῦσον xai φάγε » « Μτιδαμῶς » δὲ αὐτῷ, 
is dixissel, « Nequaquam, Domine; » et cum «Κύριε,» elxovet, εἴτα xai τὴν alziz« προσθέντι᾽ «03, 
deinde etiam causam adjecissel, « Nunquam Δέσποτα, γὰρ, φησίν, ἔφαγον πᾶν xotvbw οὐδὲ ἀκά- 
enim, inquit, comedi omne cominune aut im- 


que ascendisset in superiorem domus partem, ut 
qua hora sexta fiunt, preces redderet, se cibo 


0zovov, νυ ἡ φωνὴ ἀπεχρίνχτο πάλιν “ e "A ὃ θεῖς 
mundum », vox ei rursus respondit: e Qua ἀκχαθάρισεν, μὴ χοίνου σύ, » Καὶ τοῦτο ἐπὶ τοὶς γε- 
Deus mundavit, lu ne dixeris communia. » Cum- γονὸς, εἰς τὸν οὐρχνὲν τὸ σχεῦος ἀνελήφθη rilw. 
que hoc ter factum esset, vas rursus assumptum Τὸ δὲ ἄρα τὴν ἐπιστροφὴν KopvtÀloo καὶ τῶν σὺν 
est in celum. Hoc autem significabat conversio- αὐτῷ mto lou. Ἢ μὲν γὰρ τῆς “ροφῆς tuo Πέτρο 
nem Cornelii, et eorum qui erant cum ipso. Nam χρεία τὴν ἐχείνου περὶ τὴν εὐσεδειαν πρόθεσιν 2i 
esuries quidem, qna laborabat Petrus, signilica- τὴν σπουδὴν ὑπεσήμαινε * xal ὡς οὐδενὸς ox&; 
bat illius in pietatem propositum et studium ; et, τοσοῦτον ἐπείνα͵ οὐδὲ ἠφίετο, ὡς τῆς τῶν ἐπίστων 


quod is nihil adeo esuriebat et desiderabat, at- 
que infidelium agnitionem, et eis omnino dare 
verum Dei cultum et praedicationem Evangelii. 
Quadrupedes autem et serpentes acvolucres erant 
signum multitudinis eorum qui erant convertendi 
cum Cornelio. Vas aulem e coelo ter demissum, 
significabat teruam in baplismo demersionem. 
Mundatas autem eas esse a Deo, significabat Cor- 
nelii justitiam et misericordiam cum universa 
domo, et quod ii quoque Deo accepti evaserunt, 

III. Cogitante autem Petro,et non valente visio- 
nem conjicere, qui missi fuerant a Cornelio, jam 
ad fores venerant. Et protinus incidens Spiritus, et 
illorum adventum significat, et jubet Petrum eos 
convenire minime hzesitantem. Atque ei quidem, 
cum ad eos descendisset, qus vidisset Cornelius, 
et qua ab angelo audivisset,omnia renuntiant. [ta- 
que die sequenti simul veniunt C:esaream. Cum eis 
autem obviam processisset Cornelius, et procidis. 
sel ad ejus pedes, erigit eum Petrus, dicens: « Ego 
quoque sum homo. » Deinde cum in eo seminas- 
set verbum pielalis, et in animis eorum qui con- 
venerant, postquam vidit Spiritus gratiam in ecs 
illapsum, et baptismum pr&cipientem, eos ad 
veritatem deducit, et baptismo initial, 


ἐπιγνώσεως, xai to) τὴν εὐσέϑειαν ἑγάστοτε χαὶ τὸ 
κήρυγμα τοῦ Εὐχγγελίου ἐπιδιδόναι, Τὰ ἃ titpi- 
ποδα, xal τὰ ἑρπτὰ, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ κλήϑος τῶν 
μετὰ Κορνηλίου μελλόντων ἐπιστρέφειν τεχμήριον 
ἣν " τὸ δὲ καὶ τρὶς καθίσθχι τοῦ οὐρανοῦ τὸ σκεῦκχ; 
τὸ τρισσὸν τῆς ἐν τῷ βηπτίσμχττ χαταδύσεως Uz- 
Ὡνίττετο " τὸ δὲ χεχαθαρίσθαι αὐτὰ ττχρὰ τοῦ θεώ, 
τὴν διχχιοσύνην Κορνηλίου xat τὸν ἔλεον σὺν wivt 
τῷ οἴχῳ ἐδήλου" καὶ ὡς ἄρα δεχτοὶ τῷ Θεῷ καὶ ore 
γεγένηνται, 

Γ΄, Διενθυμουμένῳ τοίνυν τῷ Πέτρῳ, xai μὴ 
συνεῖναι τὴν ὄψιν μηδὲ συμόχλεῖν ἔχοντι, οἱ in 
Κορνηλίου σταλέντες πρὸς ταῖς θύραις ἦχον ἤδη, 
καὶ τὸ Πνεῦμα ἐπιπτὰν αὐτίχα τήν τε ἄφιξιν ἐκείνων 
μηνύει * καὶ συνελθεῖν αὐτοῖς ἐπιτρέπει τὸν Πέτρον 
μηδὲν διαχρινόμενον. Τότε μὲν δὴ πρὸς αὐτοὺς «xtr- 
δάντι ὅσα τε Κορνήλιος ἴδοι xal ὅσα παρὰ τοῦ ἀνγί- 
λου ἀκούσειεν, ἀπαγγέλλουσιν αὐτῷ πάντα, καὶ τῇ 
ἑξης ἐπὶ Καισάρειαν ἀφιχνοῦνται. Ἰ]ροῦπαντέσαν-ος 
δὲ Κορνηλίου καὶ πεσόντος πρὸς τοὺς πόδας αὐτῶ, 
ἀνίστησιν αὐτὸν Πέτρος * « Κἀγὼ αὐτὸς ἀἄνθρωτές 
εἶμι,» εἰπών. Εἶτα τὸν λόγον τῆς εὐσεδείας αὐτῷ 
καὶ ταῖς τῶν συνεληλυθότων ψυχαῖς κατασπείρας, & 
χαὶ τὴν τοῦ Πνεύμονος χάριν ἐφ' πταμένην αὐτοῖς 
εἶδε xal τὸ βάπτισμα παρεγγυῶσαν, εἰς τὴν ἀλή- 
θειάν τε αὐτοὺς ἐπαναγαγεῖν καὶ τελειοῖ τῷ βαπτί" 
σματι. 


VITA S. GORNELII CENTURIONIS. 


1298 


CAPUT II. 


S. Cornelii labores, presertim Scepsi. 
Toti δὲ μετὰ τὴν ἐπὶ Στεφάνῳ λύπηνα  [V.Cum dispersis autem ab Hierosolymis aposto- 


Ἰλύμων τοῖς ἀποστόλοις παρῆν «aul Kop- 
μέχρι Φοινίχης ἦλθε, xxi Κύπρου, xal 
xxi Πέτρῳ συναπῆρε πάλιν xai 
αἱ οὐδὲ ἐν ᾿Εφέσῳ αὐτῶν ἀπολέλειπτο. 
ib τῶν Σχεψαίων μέθοιεν πόλιν εἰδώλοις 
|, ἐσχέπτοντο μὲν ὅστις αὐτὴν χαταλά- 
πρᾶγμα χλήροις ἐπέτρεπον. Τοῦ χλήρου 
ον λαχόντος, ἰδὲ εὐθέως ἐπιδημεῖ τῇ 
τάρχει ὃὲ αὐτῆς Δημήτριός τις φιλόσοφος 
τὰ 'EAÀnwxx, φοδερὸν xztà τῆς εὐσεδοὺς 
ἀνῶν πνέων πίστεως, ἄλλους τε θεοὺς 
μῶν, καὶ ᾿Απολλωνχ μάλιστα καὶ Δία" 
Κορνηλίου ἐπιδημίαν μαθὼν, μετεπέμ.- 
| τὸν ἄνδρα, xat ἐφ’ ὅτῳ "xot xal ὅθεν 


3 Ὁ κοῦ 
aothis 


lis, post vexationem qus a Stephani morte acci- 
dit (1), simul aderst etiam Cornelius,et venit usque 
in Pheniciam,et Cyprum,et ipsam Antiochiam: et 
rursus profectus est una cum Petro et Timotheo: 
et nec Ephesi quidem ab eis abfuit, Cum autem 
accepissent, Scepseorum civitatem (9)esse subjec- 
tam cultui simulacrorum, consultabant, quisnam 
eo iret;et rem permiserunt sortibus.Cum sors autem 
venisset ad Cornelium, ille quidem recta vadit ad 
civitatem.Ejus autem prefectus erst quidam Deme- 
trius, qui erat philosophus, et gentilium supersti- 
tionibusmire deditus, horrendum spiransadversus 
piam fidem Christianorum; et alios gentilium co- 
lens deos, maxime autem Apollinem et Jovem. Is 


αὐτῷ τὸ ἐπιτήδευμα, ἐπυνθάνετο, Ὁ Oc: g cum accedisset de adventu Cornelii, cum statim 


' εἶμι τοῦ ζῶντος θεου, ἔφη" ἐστειλάμην 
θα, ὥστε àvalaÓttv μέν σε τοῦ βαθυτά- 
: τῆς ἀγνωσίας, τῷ φωτὶ δὲ οἰχειῶσαι 
; χαὶ χαθχρὰν ἐπιγνώσεως ἀχτῖνα τῇ σῃ 
ἵνχι, Τούτων οὐδὲ ὀλίγα συνιεὶς ἔχεῖνος, 
κατὰ βραχὺ ὑπεπίμπλατο, xai μανιχὸν 
ὶ ἄγριον ἀνχφθέγγεται" ἸΑλλα σε doó- 
6i uot αὐτὸς ἀποχρίνη μὰ τοὺς θεοὺς 
un ἐν χύσμῳ xat μετὰ σπουδῆς ἀποχρίνῃ, 
τοῦ σοῦ γήρως, οὐ δώσω συγγνώμην 
οὐ τὴν πολιὰν αἰξεσθέσομαι, πλὴν ἀλλ᾽ 
στρχτεύῃ, καὶ ἐφ᾽ ᾧ παραγέγονας, 


Κορνήλιος" Εἰ βούλει μαθεῖν xax ἥτις ἡ 
οἱ, ἔφη, ἑκατοντάρχης εἰμί, Καὶ εὐθὺς 
λξένα σαφέστερον ἀνεχύχλει πάλιν, Ma- 
γσὶν, ὡς μεγάλῃ πλάνῃ αὐτός τε καὶ À 
πᾶσα ἣ ὑπὸ σοὶ κειμένη ἀρχὴ περιπέ- 
τὴν ἀπάτην λύσων xab χειρχγωγήσων 
ι τῆς ἀληθείας ὑμᾶς χαὶ τῷ μόνῳ ζῶντι 
ἄξων, ὃς ἐποίησς τὸν οὐρανὸν xal τὴν 
o9 τὰ ἐν αὐτοῖς πάντα παρήχθη, καὶ οὗ 
ἄγεται, Πρὸς ταῦτα τὸν Δημήτριον 
ὀύτατον ἤδη φάναι, Καὶ μέ τις διὰ τὴν 
τὸς εἰσέρχεται τοὺς μαχροὺς τοίνυν 
: (βραχὺ γάρ cot Ἐρῷ)" θύσον, προσελ- 
Sgt τοῦ δὲ xal, Ποίοις θεοῖς ; ἐπανερο- 
| ἄλλοις γε, εἶπεν ἐκεῖνος, ἢ Διὶ xal 
Εἰ δὲ καὶ τοῦτο ἀνανεύσεις, χαλεπαῖς, 
id3t7( χαὶ στρέόλαις πχρχδοθήσῃ xal 
9: δυνατὸς παρὰ τούτους ἔσται θεὸς, 
, ἐξελεῖταί Gt “κειρῶν, Ὁ δέ: Δύναται, 
ὃς θεὺς, οὐ χαχῶν ἀπαθῷ μόνον, οὐδὲ 
πων χρείττονα ἐπερείσας ἑμὲ διχσῶ- 
: οὺς αὐτὸς ὀνομάζεις θεοὺς καθελεῖν, 


)t ex Actis patet, Stephani cades ante 
versionem coniigit.Melius in orat. de S. 
nibus supra citata num. 6 tradit idem 
, Gornelium cum Petro peregrinatum, 
c ex Hicrosolymitano carcere ereptus 


accersiit,et cur venissel,et unde,et quodnam esset 
ejus studium ,interrogevit. Ille sutem: Sum quidem, 
inquit, servus Dei vivi. Veni autem huc missus,ut 
te revocem a profundissimis tenebris ignoranti», 
deducamque ad lucem veritatis, et purum radium 
agnitionis immittam in (uam animam. Horum ille 
ne pauca quidem intelligens,ira illico fuit repletus, 
seveque repente loquitur el ferociter: Alia te roga- 
vi,tu autem alia mihi respondens.Per deos omnes, 
si non singula dicis ad propositum,si non moderate 
et diligenter respondes,non parcam to: senectuti, 
non ignoscam tua eetsti,nonreverebor canitiem.Sed 
dic, et cui milites, et quanam de causaaccesseris, 
V.Cornelius autem,Si velis,inquit,scire,quenam 
sit mea militia, sum quidem centurio. Et rursus 
'apertius evolvil et explicavit ea qua prius dicta 
sunt. Nam cum, inquit, accepissem, quod ipse et 
uxor tua,et quidquid est in lua ditione,in magnum 
errorem incideritis,venio vos liberaturus a decep- 
tione, et vos deducturusad viam veritatis, el soli 
viventi Deo reconciliaturus,qui fecit celum et ter- 
ram, et a quo producta supt, quzcunque sunt in 
ipsis,et cujus nutu ducuntur.Ad hecDemetrius,Vi- 
deo te,inquit, jam senio esse confectum, et metui 
miseret propter ztatem. P'rolixas ergo nugas ju- 
bens valere (paucis enitn tecum agam), accede et 
diis sacrifica.Cum ille autem rogasset, Quibusnam 
diis?Quibusnam aliis,inquit prefectus, nisi Jovi et 
Apollini? Sin autem recusaveris, scias fore,ut gra- 
vibus suppliciis ettormentis tradaris: neque ullus 


Ὁ praeter eos erit Deus adeo potens, qui te sit a meis 


erepturus manibus.Ille autem, Potest,inquit, Deus 
meus me non solum a malis conservare illasum, 
el efficere ut sint hominum injuriis et insultibus 
superior,sed eos etiam destruere,quos tu deos no- 


fuit. 

(2) Seepsis regio est apud Plin. lib. v. cap. 80. 
Ejus fortassis primaria urbs Scepsis, quam Zx»- 
ψιν vocat Ptolemaeus tab. 1, Ásis, locatque in My- 
sia minori, que est ad Hellespontum. , 


1299 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1300 


minas,evertereque et confringere illorum simula- ^ τὰ ἐχείνων τε εἰδωλα χφταστρέψαι xai διχχλάσε: 


cra, eaque in pulverem redigere et in cinerem, et 
te vana, quam de illis concepisti, spe privare, et 
per agnitionem ad se traducere. 

VI. Hzc cum respondisset Cornelius, jam juravi 
per omnes deos,inquit Demetrius,quod nisi mode- 
rste respondeas, et nisi diis obtuleris sacrificium, te 
gravia supplicia accipient et cruciatus: et nondum 
mihi credis?Rursus erro dixit preclare Cornelius: 
Me recte dicentem audi, o judex. Dzmonibus, et 
surdis ac inanimís simulacris ego nunquam sacrifi- 
caverim. Scriptum est enim : « Dii, qui coelum et 
terram non fecerunt,peresntS. »Et rursus: «Adora- 
bis Dominum Deum tuum et ei soli servies. » Ego 
igitur veni, ut det vobis quoque Deus penitentiam 
ad agnitionem verilatis,el resipiscatis a diaboli la- 
queo ad illius voluntatem. Sin autem tibi videlur, 
eos, quos dicis deos, ostende mihi. Hoc cum ille 
audiisset, valde latus est cum iis qui cum ipso 
erant, et bona spe sunt repleti, putantes stulti, se 
mox esse visuros Cornelium sacrificantem. Eis ita- 
que mox fuit apertum templum Jovis, ut qui puta- 
rentCornelium statim esse deo sacrificaturum. Cum 
ilaque venisset id templum Cornelius, omnes illuc 
celeriter confluxerunt, non solum Demetrius, et ii 
qui eum assectabantur, sed ejus ctjam corjux Evan- 
thia et filius Demetrius : nam ipse quoque sic vo- 
cabatur. Cum itaque ad orientem genu flexisset, 
dixit ex animo Cornelius: Deus.qui conturbas ter- 
ram, et montes lransfers in cor maris ; qui tem- 
pore Danielis famuli tui Belurn evertisti, et draco- 
nem sustulisti,et ora obstruxisti leonibus, ut tuum 
servares famulum 6;tu quoque nunc everte h:ec si- 
mulacra,tam fusilia, quam sulptilia; et agnitionem 
prehe tuo populo, et sciant tuum esse brachium 
cum polentia. Tu es nostra potestatis glorialio. 
σχου thv σὴν ἐπίγνωσιν τῷ λχῷ σῷ, καὶ γνώτοσαν 
τῆς δυνάμεως ἡμῶν σὺ εἴ" 

VII.Cum hzc esset precatus,egreditur e templo: 
simul autem cum eo egreditur etiam Demetrius,et 
quaecunque alia gentium convenerat multitudo. 
Evanihia autem et fllius Demetrius adhuc imnanebant 
intus. Repente vero maximo quidem terre motu 


Deus concutit civitatem : templum autem mox de- ὃ 


turbatum,simulacra confringit,et in cinerem com- 
minuít,et in pulverem,Demetriumque filium et ma- 
trem Evanthiam intus intercipit. Cum pater ergo 
Demetrius templi aspexissel eversionem, nondum 
autem accepisset uxorem et filium fuisse intus in- 
terceptos, ducitur quidem in judicium divinus Cor- 
nelius, cogendus utique dicere causam eversioris. 
Ille autem letus ingreditur, Deum alloquens,qui ei 
dabat vires, et magis exsultans propter hoc mira- 
culum incredibile, quam propter thronum Deme- 
trius,et propter illud excelsum et sublime tribunal. 
Preveniens autem interrogationem : Ubi nunc 
sunt, inquit, o Demetri, magni tui dii ? Ille autem 
continuo, Quibusnam, inquit, magicis artibus el 
5 Deut. x, 20. 6 Dan. iv. 


καὶ τέφραν ἀποφῆναι xai xOvtw xal σὲ τῆς ἐπ᾽ a5 
τοῖς χενῆς ἐλπίδος ἀποστῆσαι, x21 πρὸς ἐχυτὸν ivi- 
διδάσαι δι᾽ ἔπιγνώσεως. 

C". ταῦτα τοῦ Κορνήλίου ἀποχριναμένου, ᾽Ὅμον: 
πάντας ἤδη θεοὺς, ὁ Δημήτριος ἔφη, ὡς εἰ μὴ 
ἐπιεικῶς ἀποχρίνῇ, εἰ μὴ, θυσίαν τοῖς θεὺτ: moo: 
ἐνέγκῃς, χαλεπαὶ σε xai τιμωρίαι καὶ χολάσαις 
ἐχδέξονται᾽' χαὶ οὐ πιστεύσεις μοι ἔτι : Γενναίως 
τοίνυν αὖθις ὁ γευνντῖος Κορνήλιος, ᾿Ορθῶς ἐμοῦ λὲ- 
4ovtoc, εἶπεν, ὦ δικαστὰ, Gxoos* δαίμοσιν ἐγὼ xxi 
χωφοῖς εἰδώλοις xzi ἀψύχοις οὐκ ἄν ποτε θύσαιμι" 
γέγραπται “ἀρ, € Θεοὶ o1 τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν v 
ἐποίησαν, ἀπολέσθωσαν᾽ » xxi πάλιν « Πρυσπυνήσεις 
Κύριον τὸν Θεὸν, val. αὐτῷ νόνῳ λατρεύσεις, » ᾿Εγὼ 


Β τοίνυν ἦλθον ὅπως δῷ xat ὕμτν ὁ Θεὸς μετάνοιαν εἰς 


ἐπίγνωσιν ἀληθείας, xai ἀνανέψετε ἀπὸ τῆς τῷ 
διαδόλου παγίδος εἰς τὸ ἐχείνου θέλημα. ΕἸ δοχεῖ δὲ, 
xxi οὺς λέγεις ἐπίδειζόν μοι θεοός. Τοῦτο ἐκεῖνος 
ἀκουύτας, πάνυ τε σφόδρα μετὰ τῶν σὺν αὐτῷ T 
vai πρηστῶν ὑπιπλήσθτσαν τῶν Ἐλπίδων, οἰόμενα 
ὅσον οὕπω οἱ μάταιοι θύσαντα ἰδεῖν xxi Κυρνήλιον' 
ἀμελεῖ xai θᾶττον αὐτοῖς ὁ τοῦ Διὸς τὸς dou, 
οἵα παρελθεῖν εἴσω νομίζουσι τὸν Κορνήλιον xai. τῷ 
Θεῷ θῦσαι. Εἰς τὸν ναὸν τοίνυν tou ἀνδοῦς πιερεὶ- 
θόντος συνέῤῥευσαν ἐχεῖ μετὰ σπουδῆς πάντες, οἱ 
Δηλήτριος μόνον, οὐδὲ ὅδσοὶ περὶ αὐτὸν ἧσαν, ἀλλὲ 
καὶ ἢ σύζυγος Εὐχυθία, xai ὁ υἱὸς Δτημήτριος" ww 
γὰρ χαὶ αὐτὸς ἐχχλεῖτο δνόμχτι, Κλίνας τοίνυν 
πρὸς ἀνατολὰς τὸ γόνυ μετὰ τῆς καρδίας Καρνήλιος, 
O θεὸς εἴπεν, ταράσσων τὴν ynv καὶ prm: 
ὄρη ἕν xapólaw θχλασσῶν, ὁ τὸν BÀ km τῷ cA 
δούλου Δανιὴλ γχαταστρέψας, καὶ τὸν δράκοντι: 2- 
ελὼν, xot τοὺς λέοντας φιμώσας, iva τὸν οἰχεῖον 
σώσῃς θεράποντα, οὐτὸς xzl νῦν τὰ εἴδωλχ σοῖ:- 
στρεψον, ταῦτα τὰ χωνευτὰ καὶ γλυπτὰ, xii xipi- 
ὅτι σὸς ὁ βραχίων μετὰ δυναστείας καὶ τὸ χαύγηι 


Ζ΄, Ταῦτα προτευξάμενος ἔξεισι τοῦ ναοῦ, cw 
ἔξεισι δὲ αὐτῷ xat. Δημήτριος χαὶ 520v. ἄλλο τῶν "E 
λένων πλῆθος συνεληλύθεσχν’ Εὐχνθίλ μέντοι zn 
ὁ υἱὸς Δημήτριος ἔνδον ὑπέμενον ἔτι, "A9v δὲ τὰ 
μέγιστα μὲν ὁ Θεὸς χατχσείει τὴν πόλιν, Kaztw δὶς 
ὁξ ὁ ναὸν αὐτίχχ τά τε εἴδωλξ διχθρύπτει xi 5 
κόνιν λεπτύνει χαὶ χουν, χαὶ Δημήτριον τὸν v 
ἔνοον καὶ τὴν μητέρα Εὐχνθίχν ἀπολημόάνει, Τῷ 
πατρὸς τοίνυν Δημητρίου τὴν χαταστροφῦν τῶ v 
θεχσαμένου, μήπω δὲ μαθόντος, ὡς ὥρα xabd, τοῦ 
ἔνδον καὶ ὁ υἱὸς ἐυνχπολειφθεῖεν, ἄγεται μὲν εἰς 9 
Oxaztüptov ὁ θεῖος Κορνέλιος τὸ αἴτιων ξῇθεν τί; 
καταστροφῆς εἰπεῖν ἀναγχασθησόμενος, Ὃ δὲ gn 
δρῶς τε εἰσῇξει τῷ ἐνδυναμοῦντι αὐτὸν ἠρέμα he 
γύμενος ᾿Ιησοῦ,͵ xal μέγα φρονῶν ἐπὶ τῷ πηρτλῶν 
τούτῳ θαύματι μᾶλλον ἢ ἐπὶ τῷ θρόν» δια έτρον 
χαὶ τῷ μετεώρῳ ἐχείνῳ xài ὑψηλῷ θέματι. 8 
προλαδὼν τὴν ἐρώτησιν᾽ Ποῦ νῦν εἰσι, δυημέτρι, 
οἱ μεγάλοι σου θεοὶ ἔφη ; Ὁ δὲ εὐθὺς, Ποΐζις, 214 
ταῖς μαγγανείαις, ἄθλιε, xal τὸν ναὸν xittruip 












VITA S. CORNELII CENTURIONIS. 
ἀλλὰ βαρυτάταις oc A preestigiis templum evertisti,et statuas confregisti? 


τριψας τὰ ἀγάλματα: 
ἅπαντες ἵστωσαν τιμωρίαις ὑποδαλῶ. Καὶ 
ἰσχέπτετο τί ἂν ποιῶν πιλροτάτην αὐτῷ 
χσιν inayot, ᾿Εσπέρας Ot ἤδη χατα)αδούσης, 
δεθέντχλ χεῖρας ὁμοῦ xai πόδας τὸν ἅγιον 
ναι παρὰ τῇ φυλαχῇ, καὶ οὕτω παρ᾽ ὅλην 
ta διατελέσαι χρεμάμενον, Ταῖτα ἔφη, xal 
v εὐθὺς £j ev ἢ φυλαχή. 


1302 


Sed te gravissimis (sciant omnes dii) subjiciam 
suppliciis.Et statim consultabat, quiduam agens, 
cum acerbissimo afficeret supplicio.Cum jam au- 
tem adventasset vespera,jubet sanctum ligatis si- 
mul pedibus et manibus suspendi in custodia,et ita 
totam noctem manere suspensum. Hzc dixit, et 
statim sanctus fuit conjectus in carcerem. 


CAPUT ΠῚ. 
Scepseorum conversio. S. Cornelii obitus. 


ἀραγρῆμα δὲ τῶν οἰκείων τις ἐπικαταλαμ- 
ουδῇ Τελεφῶν τὸ ὄνομα, Ὦ δέσποτα, λέγων, 
να ἣ ἐμὴ xai ὁ μονογενὴς υἱὸς διεφθάρησαν, 
τισλεντος αὐτοῖς τοῦ νεώ, Δημήτριος οὖν 
ἰούσας περιεῤῥήξατο τὴν ἐσθῆτα χτὶ πένθει 
συνείχετο, Μεταξὺ δὲ καὶ τὸν χοῦν εἰς τάχος 
αὐτὸν ἐχέλευεν ἐκφηρεῖν, "Ἕως τὰ τῆς ἀγα- 


VIII. Protinus autem venit propere quidam ex 
domesticis, nomine Telephon, dicens : Domine, 
domina mea et filius tuus unigena perierunt,cum 
terre motu coucussum fuit templum. Demetrius 
autem cum primum hoc audivisset, scidit ves- 
tem, et magno foit luctu oppressus. Interim au- 
lem jussit suis pulverem quamprimum exporta- 


t, λέγων, xal πιστῆς συζύγο" xal τοῦ γλυκυ- p re. Donec mew bons, inquit, et fidelis conjugis, 


ιἰδὸς τοῦ μονογενοῦς ἀνευρόντες ὀστέα, εἰς 
ἴρας κομίσετε, Ταῦτα ὁμοῦ πρὸς αὐτοὺς 
τὶ μετὰ τῆς φωνῆς ἔῤῥει τὰ δάχρυα, καὶ 
; ἔστενε, xai ἐπένθει, xal τοὺς ἐχείνου θεοὺς 
τι ζῶν εἰς δεῦρο τετήρητο, τοιαύτην ἀγγε:- 
γῦσχι πιχράν. Περιχαθισχμένων δὲ αὐτὸν 
τῇ πόλει πρώτων xxi τοῦτο μὲν συνθρηνούν- 
ὕτο δὲ xai παρεχαλούντων xal τὸ πάθος 
ὅειν αὐτῷ, καθύσον δυνατὸν ἦν, σπευδόντων, 
zi ὃ χατὰ τοῦ Κορνηλίου αὐτοῖς μεμελέτητο 
* ἀπήρτιστο ὃξ xal τὸ μνῆμα, Év)a ἡ σύζυ- 
9 τοῦ παιδὸς ἔμελλεν ταφῆναι, ἀρχιερεύς 
Ἑλλήνων θεῶν ὄνομα Baphito;, ὁ xal τὴν 
σιν τοῦ νεῶ ἐπιτετραμμένος πρὸς τοὺς τοῦ 


et suavissimi unigena filii ossa inventa, in meas 
manus porlaveritis. Hxc simul eis dicebat, et 
cum voce effluebant lacrymae, et gravissime in- 
gemiscebat et lugebat, et deos suos accusabat, 
quod vivus ad hoc usque tempus esset conserva- 
lus,ut audiret tam acerbum nuntium.Cum ei au- 
tem assedissent primates civitalis, et partim qui- 
dem simul lamentarentur, partim esutem etiam 
consolarentur, et quoad ejus fleri josset, dolo- 
rem studerent exstinguere, et jam de morte Cor- 
nelio inferenda agerent ; essetque perfectum mo- 
nimentum,in quo sepelienda erat conjux cum fi- 
lio ; pontifex quidam deorum gentium, nomine 
Barbatus, cui commissa fuerat templi repurgalio, 


y) ὑπηρ ἑτας, ἥχει σπουδῇ (οὐ γὰρ παριέναι c propere venit ad famulos Demetrii (non enim per- 


ὃν διὰ τὸ πένθος συνεχωρεῖτο), φωνὴν &va- 
τοῦ γώμχτος ἀπχγγέλλων Εὐχνθίας xat τοῦ 
ἣν δὲ φωνὴν ταῦτα διασημαίνειν " Μέγας ὃ 
v Χριστιανῶν, ὃς ἐῤῥύσατο ἡμᾶς Ex τοῦ χιν- 
ὅτου διὰ τοῦ θεράποντος αὐτοῦ Κορνηλίου, 
λείᾳ παρχϑέόωχεν ἀπωλείᾳ. Σπεῦσον τοίνυν 
ἀπμήτριε, xil ἐξάγαγε τῆς φυλακῆς τὸν 
(003 τοῦτον, χαχὶ προσχύνησον αὐτῷ μετὰ 
τῶν ἐν τῷ οἴκῳ ἡμῶν χαὶ τῶν ἐγγιζόντων 
ὶ δεέθητι αὐτοῦ, ὅπως ἐλθὼν ἐν τῷ καταλύ- 
τῳ σώσῃ ἡμᾶς xat i; ξαγάγῃ ἡμᾶς τοῦ χαλά- 
o$t»9 καὶ τοῦ βυθοῦ, ἵνα μὴ τέλεον ἀπολώ- 
εγάλχ Ὑὰρ θχυμάσια τοῦ θεοῦ ἐνταῦθα ὁρῶ- 
ἀγγέλων χραζόνιτιων € Δόξα ἐν ὑψίστοις θεῷ, 
ἧς εἰρήνη, ἐν ἀνθρύποις εὐδοχίχ, 

γύτων ἀχούσαντες ol ὑπηρέται, ἀποτρέχου- 
; ἄμα βαρδάτῳ ἀρχιερεῖ πρὸς Δημήτριον, 
υγέλλυουτιν αὐτῷ μετὰ σπουδῆς ἕκαστα, 'O 
ἴνχι ἔτι τὴν γυνχῖχα xai τὸν παϊὸχ πύθόμε- 
"τήν τε ἡδονὴς ἅμα χαὶ σάλου τὴν χαρδίχν 
i δρομαῖος παρὰ τῇ φυλαχῇ ἐλθὼν, χαταλαμ - 
οἰπατηῦντα τὸν θεῖον Κορνήλιον, βιδλίον τε 
X ἔμοντα καὶ ταύτῃ τὸν Θεὸν αἰτοῦντα, 
:- γὰρ αὐτῷ ἐπιπτὰς ἔλυσε τῶν δεσμῶν, xal 


mittebatur ad eum accedere propter luctum), re- 
nuntians,ex ruderum cumulo fuisseauditam vocem 
Evanthis et filii, vocem autem hec significare : 
Magnus Deus Christianorum, qui nos eripuit ex 
hoc periculo per famulum suum Cornelium,et uon 
nos dedit omnino exitio. Festina ergo tu quoque, 
Demetri,et virum hunc sanclum educ e custodia, 
et adora eum cum omnibus qui sunt in domo nos- 
tra, et iis qui sunl nobis propinqui: et roga ipsum 
ul veniens in hoc habitaculum, nos servet, et edu- 
cat ex his ruinis,et e profundo, ne pereamus pe- 
nitus : magna enim Dei hic videmus miracula,et 
videmur audire angelos clamantes: «Gloria in ex- 
celsis Deo, et in terra paz, in hominibus bona 
voluntas. » 

IX. Cum hzc audivissent ministri,currunt pro- 
tinus cum Barbato pontifice ad Demetrium, et ei 
singula diligenter renuntiant. Ille autem,cum ac- 
cepisset esse adhuc superstitem uxorem et filium, 
cor plenum habuit lztitia simul et perturbatione: 
et cursini veniens in custodiam, offendit divinum 
Cornelium ambulantem,et librum in manu tenen- 
tem,et sic Deum laudantem:Angelus enim ad eum 
accedens,ipsum solverat a vinculis : οἱ cum mul- 


1303 


MENSIS FEBRUÜARIUS, 


1304 


titadine, qu» simul concurrerat, cadens ad ejus A πεσὼν dux τῷ συνδεδραμντκότι πλήθει πρὸς tox 


pedes, exclamavit : Magnus est Deus Cornelii, 
qui meam conjugem Evanthiam el filium Deme- 
trium liberavit a templi eversione : el simul 
sanctum oravit, dicens : Serve Dei allissimi,cre- 
dimus in Crucifixum, quem tu przdicas, et ipse, 
et omnes qui sunt mecum, si veneris, et uxorein 
vivam, el filium illinc eduxeris. llle autem, Ac- 
cipile, inquit, prius Christi signaculum, et tunc 
veniam vobiscum, et dabitur vobis cordis vestri 
desiderium. Protinus itaque Demetrius cum om- 
nibus qui cum ipso erant, cum rursus dixisssent, 
Magnus est Deus Christianorum, baptismum sus- 
cipiunt. 

X.Deinde cum eos assumpsisset Cornelius, stetit 


πόδας αὐτοῦ, Μέγας ὁ θεὺς, ἔγραξε, Κορνηλίου, ὃς 
ἐῤῥύσατο τὴν ἐμὴν σύζυγον Εὐανθιαν χαὶ τὸν υἱὸν 
Δημήτριον ἀπὸ τῆς χατχστρόφῆης τοῦ ναοῦ ^ xii uz 
ἔδεττο τοῦ ἁγίου * Δοῦλε τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου, λέγων, 
πιστεύομεν εἰς τὸν ᾿Εσταυρωμένον, ὃν σὺ χηρύσσεις, 
xxi αὐτὸς, καὶ πάντες οἱ μετ᾽ ἐμοῦ, ἐὰν ἐλθὼν τὴν 
Ὑυναῖχα ζῶσαν καὶ τὸν υἱὸν ἐχετθεν ἐξχτ“γτης. Ὁ δὲ * 
Λάδετε, ἔφη, πρότερον τὴν ἐν Χροιστῷ σφραγῖδι, 
xai τηνιχχῦτα ἐλεύτομαι μεθ᾿ ὑμῶν, xai ἢ ἐπιθυ- 
uia τῆς χαρδίας ὑμῶν δοθήσεται ὑμῖν. Εὐθὺς οὖν 
Δημήτριος μετὰ τῶν σὺν χὐτῷ πάντων " Μέγας 0 
θεὸς τῶν Χριστιχνῶν, καὶ πάλιν εἰπόντες, τὸ βάπτισμα 
δέχονται, 

ι΄, Εἴτα παραλχδὼν αὐτοὺς ὃ Κορνήλιος, ἔστη, ἐπὶ 


super habitaculum,et δά orientem oculos tollensin B τῷ χαταλύμχτι͵ xai τοὺς ὀφθαλμοὺς κατὰ ἀντολὰς 


colum, inquit : Domine Deus virtutum, qui res- 
picis super terrani,et facis eam tremere;quiaspec- 
lu tuo montes liquefacis,et visitatione tua exsiccas 
abyssos ; ipse es, Domine : ipse exaudi gemitum 
vinctorum, el educ e terra Evanthiam, et ne aver- 
tas faciem (uam a filio ejus : sed attende animae 
eorum, et libera eos propter nomen tuum. Hac 
cum precatus esset Co:nelius, et qui circumsla- 
bant dixissent, Amen,continvo terra divisa, incolu- 
mem matrem emittit cum filio. Et illico clamarunt 
cum circumstantibus: Magnus es,Deus Christiano- 
rum,qui nos a deceptione, et ab hac acerba morte 
liberasti per tuum famulum Cornelium, el tuam 
potentiam et brachium nobis notum reddidisti.Si- 


εἰς τὸν οὐρανὸν ἄρας ^ Κύριε, ὁ Θεὸς τῶν δυνάμεων, 
, 4 ΠῚ “- * - 4 "5 

εἶπεν, ὁ ἐπιύλέπων ἐπὶ τὴν Ὑὴν xai ποιῶν αὐτὴν 
τρέμειν, ὃ τῷ βλέμματι σου τήχων ὅρτ, xai τῷ Ez: 
- n5 L1 -» 4 
σχοπῇ σου ξηραίνων ἀδύσσους, αὐτὸς εἴ Κύριος xr 
αὐτὸς εἰσάχουσου τοῦ στενχγμου τῶν πεπεδημένων, 
b - - 8 * . 

xxi ἐξχγαγε Εὐαυθίχν ἀπὸ τῆς γῆς, xal μὴ ἀπολτρὲ- 
ψῃς τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τοῦ παιδὸς αὐτῆς, ἀλλὲ 
T0674tQ τῇ ψυγῇ ἀὐτῶν, xal λύτρωται αὐτοὺς ἕνῖχει 
τοῦ ὀνόματός 29). Ταῦτα τοῦ ἱεροῦ ΒΚορντιλίου tiii 
μένου xxl τῶν περιεστώτων τὸ ᾿Αμλῦχν ἐπιφωνητν- 
* Χχ “7 8} * AH Ost y T£ Ll 
των, C234002x ἣ γῆ εὐθέως, ὑγιᾶ τὴν μητέρα gi 
- ΩΝ * SIN . 1 δι. M neon 
τοῦ T2100Q Qv12:00071 * καὶ αὐτίκα, δλήξγας ὁ θεὸς τῶν 
Χριστιανῶν, μετὰ τῶν περιεστώτων χαὶ ἔτι Eoo, ὁ 
τῆς ἀπάτης μᾶς χαὶ τοῦ πιχροῦ τούτου θαηνζτο) 


mulque ducenti et septem Chrislo accesserunt. ἡ διὶχ τοῦ σοῦ θερέποντος Κορνηλίου ἐλευθερώσει, 


Exhinc autem ad Cornelium sedentem in quodam 
loco,qui vocatur Stadium,el docentem eos qui ac- 
celebant, Demetrius et Evanthia ventitabant cum 
filio. Sed et reliqui quoque gentiles non jam ain- 
plius gentiles,quippe spinis incredulitatis a corde 
suo expurgatis, ut terra bona, susceperunt semen 
pietatis, et baptismo fuerunt obsignati. 


xii τὴν σὴν δυναττείχν xal τὸν βραχ'ουχ paix 
ἡμῖν " Καὶ ἄμα εἰς ἑπτὰ xi! διχχοτίους συνέδεντν τῷ 
Χριστῷ, 'EZ ἐχείνου τονυν ἐπί τινος τόπου Vi 
δίου xzÀoouévoo χαθημένῳ τῷ Κορνηλῖν xz τὸς 
προσιόντας διδάσχοντι, Δηυήτοιος c2 χαὶ E41 
μετὰ τοῦ παιδὸς ἐφοίτων, xal οὐδὲ οἱ λοιποὶ "Ελληνῖς 


ἔτι Ἕλληνες 3a ^ ἀλλὰ τὰς ἀκάνθας χαὶ οὐτο! τίς 


* 


" 4 - - ^ ? Di - E - , e , M 
ἀπιστίας ἀπὸ τῆς ἑαυτῶν xapolag χαθάραυτες, ὥτπεο τις γῇ ἀγαθὴ τὸν τῆς εὐσεδείχς ὑπεδέξαντο τπύρυν, xl 


τῷ βαπτίσματι ἐσφραγίσθησαν, 

ΧΙ Atque ille quidem,postquam Christo univer- 
sam obtulisset civitatem,et errorem expulisset,et 
verbum pietatis in ea seminasset, effectus plenus 
dierum spiritualium, ferventius vocabat orationi, 
et totus in ea versabatur,ad nihil ex iis, quibus in 
prasenti vila studetur,suos attollens oculos.Dein- 
ceps autem ei quoque suus revelatur excessus,ad 
quem toto anima oculo spectabat,el erat paratus : 
et de superis vocem audit dicentem: Corneli,veni 
ad me.Ecce enim est libi parata corona justitiz. 
Quid deicde? Cum omnes,quos obtulerat, Chris- 
tianos convocassel, et eos perfectius pietatem do- 
cuisset,et firmiter doctrinz adherere precepisset, 
et se postremo totum ad precandum collegisset, 
flectit genu, et : Domine Deus noster, inquit, qui 
me dignum fecisti,ut fidem conservarem,et ut cer- 
tamen peragerem, et vincerem adversarium, ago 
tibi gratias : scd ad tuos servos e caelo aspice, et 
eos suscipe a saneta tua altitudine,et eos tua con. 


, t - Φ . , - 
IA', 0 ni, οὖν ἐπεὶ τὴν πόλιν ἐκείνην πᾶσαν Mee 
στῷ προσήνεγχε xal τὴν πλάντιν ἀπήλατε, ΧΙ. τὸν 
—- v e t , . 
λόγον τῆς εὑτεδείας κχατίσπειο:, πλήρης o Qutve 
- - * - * . 
γενόμενος τῶν τοῦ [ΙΠνεύματος, εὐνῇ xxi Grat: Ur 


p" τέρᾳ T"po3:atit0, χαὶ ὅλος ἣν τῆς ἐχεῖβεν Cur 


γῆς, πρὸς οὐδὲν τῶν ἐν τῇ παρούτῃ Lui, σπου 
μένω» μετεωρίζων τὸν ὀφθχλμόν, ᾿Εὐτεῦθεν xai τὴν 
ἐχδημίχν μυεῖται, πρὸς ἣν ὅλῳ τῷ τῆς ψυχῆς 03 
ματι ἑώρα xxl παρετχεύχστο ' 
ἀχούει λεγούτης ^ 


χαὶ φως cue 
Κοονέλιε, £0/09 πρός με’ ὍΣ 
4 . * » - ^ [] . ν 
γὰρ ττοίλαστχί σοι ὁ τῆς διχγιοζύνῃης στέςχυος, Xl. 
* Pp 

τὸ é^nq* 0300; 


ἐγεῖνος προσένεγχε — Xoursurws 
προτχαλετάμενος ᾿ 


πάντας χαὶ τελεώτερον αὐτῶς 12 
- 2 9 ,.» 4 * ^l » 5 
τῆς εὐσεδείας ἀναδιδάξας, κιὶ ἀσφαλῶς ξἔεσθχι τῆς 
^ " φ ^ ὧν 1 
διδασχχλίας παρεγτυήτας " εἴτχ xai ὅλον zuviyiQw. 
b] 4 ᾽ς 
ἑχυτὸν τελευταῖον εἰς προσευχὴν χλίνει γόνυ, καὶ 
Κύριε, ὁ Θεὸς ἡμῶν Δέσποτα, ἔφη, ὁ τὴν Tw 
τηρησχί μὲ χαταζιώτχς χαὶ τὸν ἀγῶνα τελέσα: ux 
νικῆσχι τὸν ἀντιχείμενον, εὐχαριστῶ σοι, AX Em 


1305 


VITA S. CORNELII CENTURIONIS. 


1306 


καὶ ἐπὶ τοὺς σοὺς δούλους ἐξ οὐρανοῦ, xal ἀντιλαδοῦ A fessione et nomine slabili et. confirma, ut sine 


αὐτῶν ἔξ ὕψους ἁγίου σου xal τῇ σῇ αὐτοὺς ὁμολο- 
γίᾳ καὶ τῷ ὀνόματι στήριξον, ὅπως ἀδιαλείπτως 
δοξάζωσι τὸ σὸν ονόμα τὸ πανάγιον͵ νῦν xai εἰς τοὺς 
αἰῶνας" xai πάντων εὐθέως τὸ ᾿Αμὴν ἐπίφωνησάν- 
τῶν, τὸ πνεῦμα χαίρων τῇ χαλοῦντι παρέθετο, 

1Β΄. Δημήτριος μένεοι σὸν Εὐανθίᾳφ καὶ τῷ υἱῷ 
Χριστιανοῖς τε πᾶσι τοῖς συνειλεγμένοις xai σῷ 
πρεοδυτέρῳ Εὐνομίῳ τῇ τοῦ διδασχάλου ἐχδημίᾳ τὰ 
εἰχότα ἐπιδαχρόσαντες, εἶτα xal χηροὺς ἀναψάμενοι 
καὶ ὕμνους ἐξιτηρίους ἐπάσαντες καὶ ὅσα Χριστιχ- 
voc ἐν νόμῳ τελέσαντες, παρ᾽ αὐτῷ τῷ χαταστρα- 
φέντι ναῷ τοῦ Διὸς ἐν τῇ καινῇ σορῷ τοῦτον χατ- 
ἔθεσαν, ἥτις ὑπὸ Δημητρίου τῇ συζύγῳ πρότερον 
γατεσχεύαστο, Βάτον δὲ f$ γὴ εὐθέως ἀνέδωκε μεγί- 


intermissione sanclissimuim tuum nomen glorifi- 
cent, nunc etin ssecula seculorum. Et cum om- 
nes, Ámen, continuo acclamassent, spiritum 
libens ei qui vocabat tradidit. 


XII.Atque Demetrius quidem et Evanthia(3),cum 
filio et Christianis omnibus congregatis, et presby- 
tero Eunomio,cum magistri excessum,ut par erat, 
deplorassent,et deinde cereos accendissent,et hy- 
mnos,qui dici solent in excessu,cecinis:ent,et qua- 
cunque de more Christiani faciunt, peregissent ; 
apud ipsum eversum Jovis templum eum in novo 
loculo deposuerunt, qui prius a Demetrio fuerat 
constructus conjugi.Rubum autem maximum ter- 


στὴν xal τὴν σορὸν χύχλῳ περιεσχέπασεν, ὡς Β Γᾶ continuo edidit, et in orbem texit loculum,adeo 


μηδένα τοῦ λοιποῦ εἰδένσι, μηδὲ ὅτι σορὸν ἔνδον εἴη, 
πλὴν μόνων τῶν μετὰ Λημητρίου τότε διχχονησαμέ- 
νων πρὸς τὴν τχφήν, Οἱ δὴ τῇ βάτῳ φοιτῶντες ἐχά- 
στοτε ἱερά τε ἄσματα ἴδον χαὶ ἡυμιαμάτων μεστὸν 
xal εὐωδίας τὸν ἐπ᾿ αὐτῇ ἀέρα ἐδείχνυον᾽ τὰ θχύ- 
pata μέντοι συχνὸν ἐχεῖθεν ἐπήγαγε “(ρύνον, ὡς 
δοχεῖν τοῖς πολλοῖς ὅσους ἕνδον ὁ μαθητὴς ἐλάνθανε 
χείμενος, θεῖόν τι χαὶ νῦν τὴν βάτον αἰνίττεσθαι, 
ὥσπερ δὴ καὶ ἐπὶ Μουσέως ἐγίνετο πρότερον. 


ut nullus sciret de c:elero,quod intus esset loculus, 
preter eos solus qui cum Demetrio tunc inservie- 
runt ad sepulturam. Qui quidem ad rubum quoti- 
die ventilantes, sacra canebant cantica suffitibus- 
que et bono odore replebant,qui super ipsum erat, 
aerem. Atque miracula quidem illinc frequenter 
scatebant, adeo ut multis videretur, qui nescie- 
bant intus jacere martyrem,nunc quoque divinum 
aliquod rubus significare, sicut tempore Mosis 
prius factum fuerat. 


CAPUT IV. 
S. Cornelii. inventio, translatio, (mago. 


IT". Οὖχ ὀλίγῳ δὲ ὕστερον xal ὁ Δημήτριος ἀπεδίω, ^; 


καὶ πολλοὶ τῶν ὑπὸ Κορνηλίου τῷ θείῳ τελειωθέν- 
t«v βαπτίσματι χαὶ αὐτοὶ οἱ μὲν τὸν βίον ἀπέλιπον, 
οἱ δέ καὶ πρὸς ἑτέρας «ὦρας ἐφοίτησαν, Εἴτα Σι- 
λυχνῷ τινι ἀσπαΐομένῳ τε ἀρετὴν ἀνδρὶ xal θεοφί- 
λεῖ, ὃς τῇ Τρωάδι ἔπεοχόπει, γενομένῳ ποτὲ κατὰ 
τὴν Σχεψαίων πόλιν, ὁ θεῖος ἄναρ Κορνήλιος ἐπιστάς" 
Πολὺν, ἔλεγε, χρόνον ἐνταῦθα οἰχῶ, xal οὐδεὶς ἐπ- 
ἐσχέψατό ue, πλὴν μόνων τῶν ὑπ᾽ ἐμοῦ βαπτισθέν- 
τῶν. ᾿Ανχσχοποῦντι μεῦ᾽ ἡμέραν τῷ ἐτισχόπῳ καὶ 
τὸ ὄνειρον οὐκ ἔχοντι συμύχλεῖν, φοιτήσας οὐτῷ 
κάλιν ὁ ἅγιος εἰς τὴν ἐπιοῦσα νύχτα' ᾿Εγώ εἶμι 
Κορνήλιος ὁ ἐχχτοντάρχης, εἴπεν᾽ ἔστι δέ μοι καὶ 
οἶχος πλησίον τοῦ νχοῦ τοῦ Διὸς ἐν τῇ βάτῃ ἀλλὰ 
σὺ εὐχτήριον ἕτερον παρὰ τῷ ταῦ Βημητρίου τόπῳ 
τοῦ δούλου τοῦ Θεού οἰχοδόμησον᾽ καλεῖται δὲ Παν- 
δόχετον ὁ τόπος, ἔνθα xxl πολλὰ τῶν ἢδη τελειωθεν- 
τῶν ἀγίων ἀδελφῶν χατάχεινται σώματα, 


1.΄, “Ἕωθεν οὖν ὁ μὲν ἐπισχοπος διὰ τὸ πολλοῖς 
τὸ Πανδοχεῖον πάντοθεν διωρύχθαι τάφοις, ἑτέρωθε 
τὸν ναὸν οἰχοδομεῖν ἐσχέψατο᾽ ἀλλ᾽ ὁ ἅγιος οὐκ 


(3 S. Evaenthia colitur ἃ Graecis 1 Septembr. ut 
videre est in Menol. et Menzis. Hec ^n alia sit, 
bon «δὶ unde colligamus. 

(4) S. Silvani ep. f hilippopolis in Thracia,deinde 
Troadis, Vitam,ex Hist. eccl. Socratis lib. vit, cap. 36, 
dabimus 1 Decembris, ad quem diem lhomsno Mar- 
tyrologio inscriptus cst. Cum fuerit is ad Philippo- 
polis cathedram a S. Attico evectus,et ab eodem ad 
Troadensem translatus, qui, ut 8 Januar. diximus, 


XIIf.Non multo post autem e vita etiam excessit 
Demetrius, et multi ex iis qui a Cornelio fuerant 
divino initiali baptismo,ipsi quoque partim e vivis 
decesserunt, partim autem profecti sunt in alias 
regiones.Itaque cuidam Silvano (4),viro pio,el qui 
virlutem amplectebatur,et eral episcopus Troadis, 
cum venisset aliquando in civitatem Scepseorum, 
divinus in somnis apparens Cornelius : Longo, di- 
xit,tempore hic habito,et nullus me visitavit, pree- 
ter eos solos qui a me fuerunt baptizati, Cum ita- 
que interdiu hzc mente consideraret episcopus, el 
quid sibi vellet somnium, non possct conjicere ; 
nocte sequenti ad eum rursus veniens sanctus, 
Ego sum, inquit, Cornelius centurio ; est autem 
mihi domus prope templum Jovis in rubo.Sed tu 
edifica allerum oratorium prope locum Deme- 
trii (5) servi Dei. Vocatur autem locus Pando- 
chium (6) : quo in loco sita sunt multa corpora 
sanctorum fratrum jam consummatorum. 

XIV. Mane ergo cpiscopus quidem, propterea 
quod in Pandoclio essent omni ex parte infossa 
multa sepulcra, in snimo habuit templum alibi e- 


decessit Theodosio Juniore x1 et Valentiniano coss.' 
id est anno Christi 425, hine patet quando haec S^ 
Cornelii inventio et translatio contingere potuerit" 

(5) Hinc videtur colligi posse, ip-uii quoque De- 
metirium in sanctis numeratum: ast in nullo adhuc 
Martyrologio eum reperimus. 

(6) Πανόοχεῖον dicitur vulgo diversorium, quod 
omnes capiat. 


1307 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1308 


dificare: sed Sanctus non permisit. Cum ergo cle- Α ἀνίει, Τὸν ὅπ’ αὐτῷ τοίνυν κλῆρον συναγαγὼν, θη- 


rum qui sub eo erat,congregasset.Filii,inquit, mihi 
magnus revelatus est thesaurus : sed adeste, eum 
tollamus.Hoc cum illi audissent, prompto et alacri 
animo omnes processerunt,et episcopum libenter 
sunt secuti. Cum autem pervenissent ad rubum, 
statim dixerunt clerici episcopo : Gratia quedam 
huc advolat divina, o domine, et multos scimus 
huc confluxisse,et fuisse liberatos a morbis,et ma- 
lis demonibus,et ascripsisse rubo sanationem.Sed 
sive sit in rubo, seu sub rubo thesaurus, quis eum 
poterit excidere, οἱ tollere, cum fieri non possit,ut 
secelur propter magnitudinem, et alioqui nec sic 
attrectatu facilis,ut qui sit multis terribilis propter 
miraculorum operationem ? Cum autem precatus 


σαυρός μοι, τέχνα, ἔφη, ἀποχεχάλυπται μέγας" 
ἀλλὰ δευτε, xal ἀνελώμεθα τοῦτον. Τοῦτο ἐκεῖνοι 
ἀκούσαντες, πρόθυμοί τε ὥρησαν πάντες, καὶ τῷ 
ἐπισχόπῳ ἡδέως εἴποντό, Ὡς δὲ τὴν βάτον αὐτὴν 
4ataÀd6ouv, εὐθὺς οἱ τοῦ χλέρου πρὸς τὸν ἐπίσχο- 
πον ᾿Εφίπταταί τις ἐνταῦθα θειοτέρα χάρις, εἶπον, 
ὦ Δέσποτα’ xal πολλοὺς ὦδε συῤῥεύσαντας ἴσμεν 
xxi νόσων τε χαὶ πονῃρῶν δαιμόνων ἀπαλλαγέντες. 
᾿Αλλ᾽ εἰ καὶ ταύτης ἔνδον εἴ χαὶ ὑπὸ τὴν βάτον ὁ 
θησχυρός" τίς ἄν ἐχτεμεῖν αὐτὴν δύνατο, ἔφησεν, 
xai τοῦτον ἄραι τμηθῆναί τε obsae διὰ τὸ μέγεθος 
ἀδύνατον καὶ ἄλλως οὐ ῥᾳδίαν ψαῦσαι φοδερὰν τοῖς 
πολλοῖς οὖσαν διὰ τὴν τῶν θαυμάτων ἐνέργεισν' 
εὐξάμενος οὖν ἐπίσκοπος τῷ Θιῷ καὶ τὸν στάυρον 


essel episcopus, el crucem fixissel in terram, οἱ Β πρὸς τῇ γῇ πήξας χαὶ τὴν χεῖρα τῇ βάτῳ ἐπιδαλὼν͵ 


manum rubo injecisset,ipsas excidit radices. Αἢ]- 
mo ilaque confirmati clerici, opus continuo sunt 
aggressi: et convellebantur rubus,tanquam herlia 
quadam mollis, neque erat amplius rubus : sed 
et capsa continuo apparebat, et adhuc valde ins- 
tabat episcopus, urgens fossionem. Cum autem 
jam advenisset vespera, precatus episcopus rur- 
sus clero nocturnam cantare psalmodiam, hy- 
mnisque, lampadibus et suffitibus honorabant ca- 
psam. 

XV. Cum vero sunptuum quoque inopia ad 
edificandum templum, sollicitum el animo per- 
plexum teneret episcopum ; eain quoque solvit 
Sanctus dubitationem : et cuidam ex divitibus 


αὐταῖς ἑξέτεωαε ρίζάις᾽ xxl θαρσήσαντες ol τοῦ χλή- 
pou εὐθὺς ἔργου καὶ αὑτοὶ εἴχοντο xal ἡ βάτος oid 
τις ἁπαλὴ βοτάνη ἐτίλλετο͵ xai οὐκ ἔτι βάτος ἦν 
ἀλλ᾽ ἡ σορός τε ἐν ὀλίγῳ εὐθὺς ὑπεφαίνετο, xai ὁ 
ἔπίσχοπος πολὺς ἐπέχειτο ἔτι τὴν ἀνόρυξιν imer 
δων᾽ ᾿Εσπέρας δὲ ἤδη, ἐπιγινομένης, προσευξάμενος 
ὁ ἐπίσχοπος xal αὖθις πάννυχόν τε ψαλμιμδίαν π:ρ- 
ἀγγέλλει τῷ «λήρῳ xai ὕμνοις παρ᾽ ὅλτιν τὴν νὐχῖ: 
καὶ λαμπάσι καὶ θυμιάμχσι τὴν σορὸν ἐτίμων. 


1Ε΄. ως δὲ καὶ ἡ τῶν ἀναλωμάτων πρὸς τὴν οἶχο- 
δομὴν" τοῦ νεὼ ἀπορία φροντίδι τὸν ἐπίσαοπον xii 
ἀμηχανίᾳ ἐδίδου, λύει xal ταύτην ὁ ἅγιος καὶ τιν 


τῶν πλουτούντων ἐπιφανεὶς εὐσεόεῖ ἀνδρὶ, ὄνομ 


viro pio apparens, cui nomen erat Eugenius, cz, Εὐγενίῳ, αὐτῷ τὴν τοῦ νεὼ οἰκοδομὴν Umseira 


mandal ei templi zdificationem, el describil ei 
seedificii figuram et magnitudinem. Mane ergo Eu- 
genius veniens ad episcopum, ei renuriat visio- 
nem, et operi statim przficit edificatores, cum 
eis prius descrip sisset et. significasset templi al- 
titudinem et longitudinem, et aditum altaris eis 
jussisset latitudine lieri capsze qualem : ei enim 
visum fuerat deponere capsam intra aram, 


XVI.Postquam autem templum fuit cito perfectum, 
hoc quoque Deo faciente miraculum in locum, qui 
dicitur Trigoni,venientcs ;edificatores (hic enim Sil- 
vanus episcopus peragebat festum B. Andre:e Àpo- 
toli), ei significabant perfectum esse zdificium : 
et Jam lempus est, aiunt transferri capsam, prius- 
quam ingressui imponatur superliminare.Sic enim 
facilius introducetur. Continuo ergo episcopus, 
cum simul cum pio Eugenio sacrum sumpsissel 
Evangelium, fusis prius precibus, simul et Trisa- 
gium copit canere, et cum eo omnes simul eumdem 
hymnum concinebsnt: et «gressi sunt supplicantes. 
Deinde etiam capsa (o msgna tua, Domine, mirscu- 
la!) secuta est tanquam animata, nemine omnino 
eam movente, nec tangente. Et omnes quidem 
primo propter summam admirationem,nec mira- 
culo quidem, quod cernebant, volebant credere: 
deinde quasi essent adducti in exstasim,exclama - 
verunt: Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus 


xai τὸ cnc οἰκοδομίας σχῆμα xai τὸ pipb« ἃ:- 
γράφει, Ἕωθεν τοίνυν πρὸς τὸν ἐπίσχοπον ὁ Ἐπὶ" 
νιος ἀφιχόμενος᾽ ἀπαγγέλλει αὐιῷ τὴν ὄψιν, τ 
οἰκοδόμους αὐτίκα τῷ ἔργῳ ἐφίσττ, σιν, ὑποτυπῶσις 
πρότερον αὐτοῖς xal διχσημάνας τό τε τῆς οἰχοδομῖᾳ 
ἀνάστημα καὶ τὸ μῆχος xai τὴν εἴσοδον τοῦ 8υ5::- 
στηρίου ἴσην τὸ πλάτος αὐτοῖς τῇ σορῷ ἐπιτάξει" 
ἐδέδοκτο γὰρ αὐτῷ, εἴσω τοῦ θυσιχοτηρίου τὴν σορὸν 
χαταθεῖναι, 

IG". ᾿Επεὶ δὲ ὁ ναὸς εἷς τάχος ἀπήρτιστο͵ 6» 
vai τοῦ θχυματουργουντος ἐν χωρίῳ Τριγώνοις 9 
οἰχοδόμοι γενόμενοι" ἐνταῦθα γὰρ ὁ ἐπίσκοπος Σι- 
λυανὸς τὴν τοῦ μαχαρίου ἀποστόλου ᾿Ανδρέου παν 
ἤἦγυριν ἐτελεῖτο᾽ τὸ τέλος τε αὐτῷ μτινύωσι τίς 
οἰκοδομίας καί" "pa ἤδη, φασὶ, τὴν σοφὸν μεῖτακο- 
μισθῆναι" ῥᾷον γὰρ ἂν οὕτω εἰσενεχθείη. EM 
οὖν ὁ ἐπίσχοπος ἄμα τῷ εὐσεδεῖ Εὐγενύμ τὸ ἱερὸν 
Εὐαγγάλιον ἀναλαδὼν, εὐχῆς πρότερον γενομένης, 
ὁμοῦ τε τὸ Τρισάγιον ἤρξαντο ἔδειν" xal ὁμοῦ πέν- 
τὰς αὐτῷ τὸν ὕμνον συνῆδον καὶ λιτανεύοντες ἔξιε- 
σαν" εἶτα xai ἣ σοφὸς (ὦ ov μεγάλων σου, Δέσκοτ:, 
θαυμασίων [) o4 τις ἔμψυχος εἵπετο xai αὐτὴ, μη 
εὐὺς ὑποχινοῦντος μηδὲ ἀπτομένοῦ τὸ παράπαν zr 
τῆς, μηδὲ θίγοντος᾽ καὶ πάντες ὑπὸ τοῦ σον 
θάμδους πρῶτα μὲν οὐδὲ ὁρωμένῳ τῷ θχύμετι T- 
στεύειν ἠξίουν. Ἔπειτα ἐξεττηχότες, "Aqtoc, fp 
ἅγιος, Κύριος Σαδαὼθ, ἔχραζον: ὃ διὰ τοῦ m 
θεράποντος Κορνηλίου τὰ σὰ θαύμάσιχ wal τὰς ἀνέ» 





1309 VITA 5. CORNELII CENTURIONIS. 1310 


στείας ἡμῖν φανερώσας᾽ ἐντεῦθεν xal οἱ περιλει- À Sabaoth, qui per famulum tuum Cornelium tr ira- 
φθέντες τῶν ᾿Ελλήνων ἐπίστευσαν. cula tua el virtutes nobis aperuisti. Hinc factum 
est, ut qui remanserant ex gentibus, crederent. 
XVII. Et rursus in templum processit suppli- 
catio, et capsa sequebatur. Postquam autem ve- 
nerunt in templum illi quidem hinc et illinc 
conslilerunt, videntes, quonam esset capsa pro- 
cessura, eL ubinam statura. [lla autem per ipsos 
medios et lateralem portam veniens, qua erat a 
dextera, stetit prope aram : cui omnibus adhibi- 
(15 machinis, ut ea transferretur ad aram, illa 
manet immobilis usque in hodiernüm diem, mi- 
raculorum thesaurus non deficiens, ex quo per- 
cipitur magna spiritalis utilitas et gratia. 
IH', Σιλυα)οῦ δὲ τοῦ ἐπισγόπου τελευτήσαντος, XVIII. Cum autem Silvanus decessisset (7) epi- 
τὴν μὲν Τρωαδέων ἐπισχοπὴν ᾿Αθανάσιος, τήν δὲ B scopus, Troadensium quidem episcopatui Athana- 
Σχεψαίων Φιλοστόργιος ἐγχειρίζονται. ᾿Επεὶ δὲ καὶ sius, Philostorgius (8) autera Scepseorum, pre- 
ὁ φιλευσέδὴς ἐκεῖνος Εὐγένιος κατέλυσε xai αὐτὸς  Üciuntur. Postquam vero prius quoque ille Euge- 
τὸν βίον͵ προτρέπεταί τινα ζιυγράφον ὁ Φιλοστορ- nius excessit e vila, quemdam pictorem horlatur 
410€, πάντο τε γράψαι τὸν νχὸν xal τὴν τοῦ Κορνη-  Philostorgius, ut et totum templum depingat, et 
λίου s&lxóvx σπουδαίως ἐν αὐσῷ ἔχτυπῶσαι, καὶ ὡς Cornelii effigiem in eo diligenter exprimat, et 
δυνατὸν σὺν ἀκχριδείᾳ χεχοσμημένην, ὅπως γηρῷν quam fieri posset accuratissime ornet : nempe ut 
τε ἤδη γραφείη xal ἑσυτῷ παντάπασιν ἐδιχώς" ἐδεῖτο isetiam senex pingeretur, et illi ipsi omnino similis. 
οὖν ὃ ᾿Εγχράτιος τοῦ ἁγίου (τοῦτο yàp ἣν ὄνομα τῷ — Rogabat ergo sanctum Encratius (hoc enim erat 
ζωγράφῳ) ἐχχαλύψαι αὐτῷ t^v οὐχείαν ἰδέαν, ὡς nomen pietori),ut eisuam revelaret speciem,quo eam 
ἂν ἐπιτυχῶς τε αὐτὴν καὶ πρὸς ἀκχρίδειαν γράψειε apte el accurate depingeret : et simul egre ferebat 
xx ἅμα ἐδυσχέραινεν ἐπὶ τῇ τοῦ ἐπισχόπου ἐντελῇ, mandatum episcopi, et quasdam non nimis honori- 
xal τινας οὐκ εὐφήμους, xat πρὸς τὸν ἅγιον ἠφίει ficas voces emittebat in sanctum, animo ex omni 
qvac, ἀπορούμενος πάντοθεν καὶ δεινῶς ἀλύων διά parte perplexus, et valde tristis, et propterea quod 


12΄. Kal ἡ λιτὴ πάλιν ἐπὶ τὸν ναὸν ἐχώρει xal 5 
σορὸς εἴπετῆ, Ἐπεὶ δὲ ὡς τὸν ναὸν ἀφίκοντο, οἱ μὲν 
ἔνθεν xat ἔνθεν ἔστησαν, ὁρῶντες ὅποι τε ἣ σοφὺς 
κροδήσεται καὶ ποῖ στήσεται, Ἡ διὰ μέσων αὐτῶν 
καὶ τῆς πλαγίας πύλης ἐλθοῦσα τῆς δεξιᾶς, ἔστη 
πλησίον τοῦ θυσιαστηρίου, xal μηχανῆς ἁπάσης γε- 
νομένης, ὥστε αὐτὴν εἴσω τοῦ θυσιαστηρίου μετ- 
ἐνεγχεῖν. 'H δὲ ἐμεταχίνητος xal εἰς ἔτι pévét, θη- 
σχυρὸς θχυμάτων obx ἐπιλείπων, ἀπόλαυσις πολλῆς 


πνευματικῆς ὡφελείας xal χάοιτος. 


τε τὴν ἐχείνου τῆς ἰδέχς ἄγνοιαν, χαὶ τὸ μὴ ἔχειν, 


nesciret illius speciem, et quod non posset conse- 


ὅπως ἂν τῶν τῆς ὄψεως χαραχτήρων ἐφίχοιτο. Ποτὲ C qui characteres et figu:as vultus. Cum itaque ali- 


τοίνυν τῆς κχλίμαχος ἐχπεσὼν, ἐφ᾽ ἧς ἐδεδήκει, 
ἄπνους τε ἔχειτο καὶ σχώληχες οἱ μὲν ἐξεῖοπον διὰ 
τοῦ στόματος. Οἱ δὲ πάλιν εἰσήεσαν" ξῴδεσον δὲ ἄρα 
τῶν δυσφήμων ἐκείνων λόγων εἶται καρπὸς, οὗς ὃ 
ζωγράφος ἀνιώμενος ἔλεγεν" ᾽Δλλ᾽ αὐτὸς εἴ, Κορνή- 
jus, πάντως" ὁ καὶ σφοδρὸν κατὰ σοῦ πνέοντι 
πρότερον Δημητρίῳ τὴν γυναῖχα xai τὸν υἱὸν χαρι- 
σάμενος, ἐντεῦθεν οὐδ᾽ ἐπὶ πλέον τὰ τῆς τιμωρίας 
ταθῆνχι τῷ ζωγράφῳ ἠνέσχου. ᾿Επιφανεὶς γὰρ εἰς 
τὴν ἐπιοῦσαν, xal τῆς δεξιᾶς αὐτὸν λαδόμενος, 
ἀνέστησέ τε οἱονεὶ καθεύδοντα᾽ xai δύο ταῦτα μέγι- 
στα κατεπράξατο τὴν ἀχόλαστόν τε γὰρ ἐπαιδαγώ- 
γῆσεν αὐτῷ γλῶτταν xal τὴν ἐπὶ τῇ ἀπορίᾳ τῆς γρα- 
φῆς λύπην καὶ τὴν ἀθυμίαν ἐθεράπευσεν, οὐχ ἂν 


quando cecidisset e scalis, quas ascenderat, jacebat 
non spirans : et vermes alii quidem per os prore- 
pebant, aii autem rursus ingrediebantur. Visa 
sunt autem hac esse (fructus illorum verborum 
maledicorum, qua dolore affectus pictor dixerat. 
Sed ipse es omnino, o Corneli, qui Demetrio gra- 
viter in te prius spiranti uxorem et filium donasti ; 
quapropter nou sustinuisti, ut huic pictori amplius 
produceretur supplicium. Cum enim die sequenti 
ei apparuisset, et manum ejus dexteram apprehen- 
disset, eum surgere fecit, velut dormientem : et 
hec duo fecit maxima; nam etintemperantem ejus 
linguam castigavit, et curavit dolorem ac egritudi- 
nem,quam acceperat, propterea quod nesciret, quo- 


εἰκόνι τινὶ καὶ τύπῳ xoi ὁμοιώματι, ἀλλ᾽ αὐτός «e p modo pingeret; non in figura, imagine et sünili- 


αὐτῷ συγγενόμενος, καὶ οἷος ἣν τὴν μορφὴν ἐπιδεί- 
ξας" ἀμέλει xal ὑγιὴς αὖθις ὁ ξωγράφος ὡρᾶτο xal 
σῶος, xal ὅλος τῶν σχωλήχων ἀπηλλαγμένος, καὶ 
τῆς τέχνης πάλιν ἁπτόμενος. Ἔνθεν τοι χαὶ ἀνέγρα- 
dev αὐτὸν ὑποῖον εἶδε, πολλὴν τὴν ἀλήθειχν μετὰ 
τῆς τέχνης ἑμδαλὼν τῇ γραφῇ, εὐχαῖς αὐτοῦ τοῦ 
ἁγίου χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν 

(7) Hio est fortassis qui sessioni 6 concilii Ephe- 
sini subscripsit » Athanasius episcopus civitatis 
Scepsiorum,» indeque Trosdem translatus: ideoque 
cum Philostorglo, suo in. sed«. m Scepsensem suc- 
cessore, hic agit de S. Cornelii Scepseorum patroni 


ingenda imagine. At quisquis fuerit Troadensis 
bic Athanasius, obiit certe ante conciliam Chaleo- 


tudine, sed vere cum eo congressus el forma quali 
esset ostendens. Quin etiam ipse pictor visus est 
rursus sanus et salvus, et omnino liberatus a ver- 
mibus, el rursus artem suam agressus. Hinc fac- 
tum est, ut eum talem pingeret, qualem viderat, 
ipsam plane veritatem cum arte injiciens in pic- 
turam, precibus ipsius Sancti, gratia autem et 


donense, nam huic subscripsit « Pionius episcopus 
civitatis Troadis. » 

(8) Concilii Chalcedonensis actioni 16 « Diogenes 
episcopus Cyzici metropolis d:flniens subscripsit, 
et pro ab:entibus... Philostorgio Scepsii. . uti et 
actioni 6 ubi, « Eustorgius » appellatur. 


1311 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1312 


clementia Domini nostri Jesu Christi, cum quo Α Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ᾽ ob τῷ Πατρὶ ἅμα τῷ ἀγίῳ 


Patri simul cum sancto Spiritu, gloria, potentia, 
honor et adoratio in ssecula seculorum. Ámen. 


Πνεύμοτι δόξα, χράτος, τιμὴ καὶ προσκύνησις εἰς 
τοὺς αἰῶνας. ᾿Αμήν. 








MAPTYPION TOY ATIOY ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥ͂ΡΟΣ 
ΤΡΥΦΩ͂ΝΟΣ 


MARTYRIUM SANCTI ET MAGNI MARTYRIS 
TRYPHONIS. 


(Latine apud Surium ad diem 2 Februarii ; Greca nupc 


EpniT. 


x prodeunt ex codd, mss. Paris n. 1178 et 1450. 
ATR. 


I. Cum Dominus et Deuset Servatornoster Jesus A — A'. Τοῦ Κυρίου xal Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰη- 


Christus, postquam Deus et homo ad homines ad- 
venisset, et tertio die a mortuis surrexisset, et ad 
Patrem cum gloria esset assumptus, in discipulos 
effudit Spiritum sanctum et eos divina cognitione 
implevit et virtute, ex ejus plenitudine accepit 
universa terra, et omnes homines fuerunt parli- 
cipes doni quod ex eo emanabat : et liberati qui- 
dem sunt a tenebris ignoranti: et cultus simula- 
crorum : ver: autem luci Dei cognitionis evasere 
familiares. Nam cum non secus ac divina et luce 
micantia fulgura, per omnes fines percurrentes el 
non parvam afferentes illuminationem, egressi 
essenL apostoli, eorum qui videbant, illustratos 
oculos, ne momento quidem temporis mox sive- 


σοῦ Χριστοῦ μετὰ τὴν θεαυδρικχὴν αὐτοῦ πρὸς ie 
θρώπους ἐπιφάνειαν καὶ τὴν ἐκ νεχρῶν τριήμερον 
ἔγερσιν καὶ πρὸς τὸν Πατέρα μετά δόξης ἀνάληφιν, 
ἐπὶ τούς μαθητὰς χαὶ ἀποστόλους τὸ Πνεῦμα τὸ 
ἅγιον ἐχχεχμένου καὶ γνώσεως πκλέρεις ἐργασαμέ: 
νου, ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτῶν ἣ σὺύμπασχ μεῖ- 
ἐλχῦόε γῆ καὶ πάντες ἄνθρωποι τῆς ἐξ αὐτῶν mxpr- 
ζούσης μετέχοντες δωρεὰν, τοῦ σχότου μὲν τῆς 
ἀγνοίας ἄπηλλάττοντο, τῷ ἀλτθινῷ δὲ τῆς θεσγνω» 
σίας προσῳχειοῦντο φωτί. Καθάπερ γὰρ asm 
θεται xai διαφανεῖς οἱ ἀπόστολοι τὰ πέρατα bui 
μόντες, καὶ ἄλλος ἄλλο τῆς οἰκουμένης μέρος δι1- 
χληρωσάμενοι, xai πᾶν ἔθνος καὶ πῦσαν χώραν 
ἑαυτοῖς xxl πόλιν διανειμάμενοι, τὸν τῆς ἀληθείας 


runt sedere in tenebris. Aliusaut aliam orbis par- Βὶ σπινθῶρα τούτοις ἐνέδαλον, ὃς xat' ὀλίγον ἐν τοῖς 


tem sortiti, cum omnem gentem, regionem et ci- 
vitatem sibi distribuissenl, eis injecerunt veram 
scintillam veritatis : que paulatim per eos qui apti 
erant accensa,in claram et sublimem evasitfacem. 

II. Hoc principium cum azcepisset fides, ad tan- 
tum processitsplendorem,ut,consumptis profundis 
tenebris ignoranlia, in divin; lucis statum omnia 
ransmutaverit. Hujus post apostoloscausz et auc- 
tores fuere divini martyres: qui cum veluti semen 
lucis ab eis accepissent, deinde tanquam violentis 
ventis traditi tentatoribus, id non solum non exs- 
tinxerunt illatis injuriis, sed etiam variis tormentis 
effecti clariores, ipsi quidem tanquam lucidaside- 
ra, de cetero sunt collocati in celi firmamento, 
quod percipitur intelligentia. I!linc autem clarissime 
refulgentes, terrze univers: lucem praebent. Ex his 
unus est etiam beatus Thryphon, qui a diviniset in 
quas non cadit interitus, deliciis nomen sortitus, 
frugiferum germen Ecclesie. Qui e Phrygia qui- 
dem primum fuit editüs, vico vero Campsade, 
qui est vicinus civitati Apamec. Α piis autem pa- 


ἐπιτηδείοις διαναπτόμενος, εἰς περιφανὴ xal ἀέριον 
ἀπεδη πυρσόν, 


Β΄. Οὕτως ^, πίστις τὴν ἀρχὴν λαδοῦσα, εἰς cw 
λικαύτην προῆλθε περιφανὴ δύναμιν, Ταύτης μετὰ 
τοὺς ἀποστόλους οἱ θεῖοι μάρτυρες αἴτιυι τῆς Otost- 
βείας πεφήνασιν, οἱ χυθάπερ σπέρμα πυρὸς tx a 
τῶν λαδόντες, ἔπειτα τοῖς πειραταῖς ὡς ἀνέμοις 
ἐχδοθέντες βιαίοις, οὐ μόνον ταῖς ἐπηρείαις ἀπεσθὲ- 
cÜncxs, ἀλλὰ καὶ λαμπρότεροι, μᾶλλον δι᾽ αὐτῶν 
ἀπεδείχθησαν, θάλλοντες ὡς ἄμπελοι ταῖς τομεΐς 
καὶ τοὺς ἄλλους πόνους εὐφροσύνης ἀφορμᾶς ποιοῦ» 
μενοι, ὥστε πόνους ἐκείνοις εἶναι τὸ μὴ πονεῖν xii 
πάσχειν καχῶς, ἡνίκα μὴ διὰ Χριστὸν πάσχωϑι. 
Τούτων εἴς χαὶ ὁ μαχάριος γνωρίζεται Τρύφων, ὁ 
τῆς ἀχῃράτου θείας τρυφῆς ἐπώνυμος, τὸ μακάριον 
ὄντως τὴς Ἐχκχλησίας φυτὸν͵ ὃ γῆς μὲν τὸ πρῶτον 
ἀνεδόθη Φρυγῶν, κώμης δὲ Καμψάδου, ᾿Απαμεὶξ 
τῇ πόλει γειτονούσης, Εὐσεδῶν δέ γονέων tibi 
στερον τέκνον ἐχφὺς, οὕτως ἐκ πρώτης ἡλικίας ἀξιό- 


1313 


VITA S. TRYPHONIS. 


1314 


Oto; ἣν, ὡς πλουσίας παρχυτίχα τυχεῖν τῆς ἔνερ- A renlibus ortus magis pius filius, ab ineunte zetate 


(4t/a« τοῦ πνεύματος. Kal διὰ τοῦτο ποιχίλαι τε vó- 
σοι σιυμάτων xal δαιμόνων ὅπαν τὸ φῦλον ὀνόματι 
μόνον Τρύφωνος ἐδραπέτευον, οὕτω πάγκαλος αὐτῷ 
ἢ νεότης, οὐ πρὸς ἤλιχας, οὐ πρὸς ἀνδρας μαχίμους 
διαγωνιζομένη, ἀλλὰ πρὸς δαίμονάς τε χαὶ νόσους 
ἀνδριζομένη, ᾿Αλλὰ περὶ πάντων μὲν αὐτοῦ θαυμά- 
τῶν ἄρτι διαλαδεῖν, οὐ τοῦ πᾶροντος χαιροῦ. Ἑνὸς 
δὲ μόνου μνησθεὶς καὶ δείξας ὥσπερ ἐξ ὀλίγου γεύ- 
ptos τὸ mie, ἐπὶ τὴν μαρτυρίαν ἐκείνου τρέψομαι 
τὴν διήγησιν, 


visus est Deo adeo esse gratus, ut judicatus sit ido- 
neus ad administrandas operationesSpiritus.Quam- 
obrem varii quidem morbi fugiebant a corporibus: 
daemoniorum vero universa hominibus infesta na- 
tura, solo nomine Tryphonis flagellata, vel potius 
usta virtule ejus, qui in eo erat, spiritus, fugabatur 
quidem ab hominibus, abigebatur autem in intima 
deserti penetralia. ÀAtque omnia quidem recensere 
miracula, quz ab eo facla sunt, non est presentis 
temporis. Cum unius autem in presentia fecero 


mentionem, per quod gratie, que in eo erat, virtus possit esse evidens, ad martyrium przclari 


athlete me conferam. 

Γ΄. Χρόνων ἐνενήκοντα xal διαχοσίων μετὰ τὴν 
Αὐγούστου ἧδη παρῳχηχότων, Γυρδιανὸς τῶν σχή- 
vto» ἐπιλαμδάνεται, ἀνὴρ “Ἕλλην μὲν τὴν θρη- 
σχείαν, οὐ βαρὺς δὲ τοσοῦτον τοῖς Χριστιανοῖς, Οὐ 
γὰρ κατὰ τοὺς ἄλλους χαὶ οὗτος διωγμὸν ὑπῆρχε 
χενινηχώς. Τούτῳ γίνεται θυγάτηρ μονογενὴς, ὦρᾳ 
μὲν σώματος χαὶ χάλλει διαπρεπὴς, εὐφυΐίψφ δὲ ψυχῆς 
καὶ συνέσχι πολλῷ μᾶλλον περιχαλλὴς, Ὁ χαὶ πρὸς 
Ἰραμμάτων πεῖρα) «al ποιδείας χτῆσιν αὐτὴν ἤγα- 
γεν ἀμέλει, Καὶ πολὺς μὲν ὑπὲρ αὐτῆς τοῖς γονεῦσι 
λόγος, μηδένα μῶμον ἐπιτριδῆναι ταύτης $0 παρθε- 
vlg* πολὺς δὲ τοῖς πρώτοις τῆς πόλεως ὃ ζῆλος, ὥστε 
τοῦ γάμου ταύτης ἐπινυχεῖν xxl διὰ τοῦτο χατὰ 


χλετόρά τε αὐτὴν εἶχον xai ἐν οἰκὶᾳ τὸ σύνολον ἀςφα- 


λεῖς. Ὡς ἂν δὲ xal τῇ πόλει Ῥωμαίων ὁ Τρύφων 
διαγνωσθῇ, μᾶλλον δὲ ἵνχ xai Χριστὸς kv αὐτῷ δο- 
ξασθῇ, δαιμόνιόν τι πονηοὸν ἐξαπίνης τῇ χὄρῃ τουύτῃ 
ἐπιμηδῆσαν, τί μὴ ἐποίει τῶν χαλεπῶν ; 
ἀναιδῶς, ἑσπάραττε ἀφειδῶς, πυρὶ καὶ ὕδασιν ἐπεῤ-- 
ρίπτει καὶ πᾶσι τρόποις αὐτῆς ἐνεμαίνετο τῇ ζωῇ" 
ἀλλ᾽ οὗτως αὐτῆς μὲν ὁ δαίμων, Οὐδὲν δὲ ἧττον 
αὐτὴ τῶν γονέων ἐδείχνυτο μάστιξ, τά αὐτῶν σπλαγ- 
νὰ σπαράττουσχ καὶ τὸν πᾶσι μισητὸν θάνατον 
εὐχτὸν αὐτοῖς ρῆμα mToto072* ἣν γὰρ τὸ πάθος 
μετὰ τῆς αἰσχύνης καὶ πρὸς θεραπείαν ἀνέλπιστον" 
Καὶ γὰρ ἰατροὶ μὲν ἀπαντες ἀπηγόρενον, σοφοὶ δὲ 
ἠπόρουν" ἐπίνοια δὲ οὐδεμία πρὸς τοσοῦτον ἐξχρ- 
κοῦσα χακὸν ἦν, ἕως αὐτὸ τὸ πονηρὸν πνεῦμα χρείτ- 
tovt δυνάμει δηλαδὴ συνωθούμενον᾽ ἐδόα δὲ ἰσχυρῶς 
«αἰ τὸν οἰχεῖον ὡμολόγει διώχνην’ διώχτην μὲν 


ΠῚ. Anno 225, post Augusti morlem, Gordianus 
accipitsceptra Romani imperii, vir quidem gentilis 


B religiore, sed Christianis non adeo gravis.Non enim 


is,sicut reliqui, movit persecutionem adversus Chri- 
slianos. Ei nascitur unica filia, corporis quidem 
specie et pulchritudine insignis, tngenio autem et in- 
telligentia feminas, qu: erant suo tempore, supe- 
rans, neque ulli cedebat in doctrina litterarum. 
Quocirca magnopere contendebant parentes, ut eam 
integram et illesam conservarent. Primos vero ci- 
vitatis, quieam ambiebant, magna urebat emulatio; 
ipsa autem in munitislocis clausa diligenter et tuto 
custodiebatur. Ut vero a civitate Romanorum san- 
clus cognosceretur Tryphon, vel potius ut Christus 
in eolaudaretur,repente exsecrandum dainonium 
dictam Czesaris filiam invadens, eam impudenter 
vexabat, assidue discerpebat, in aquam et ignem 


ἐπῴει γὰρ C projiciebat, eLomni ratione ejus vit:»insidiabatur. 


Atque dubitabant quidem omnes sapientes, hzre- 
bantqueet manebant planeattoniti medici,videntes 
affectionem esse miserabilem, non valentes autem 
ei omnino opem ferre. Ànimo vero anxius erat 
pater, affectioni nusquam ullum inveniens auxi- 
lium, tristis erat, :»2re ferebat, tabescebat, donec 
ipse malus spiritus, majori scilicet potestate coac- 
tus, suum invocabat expuülsorem : suum quidem 
percussorem, puelle autem, qux ab eo vexabatur, 
appellabat curatorem. Nisi, inquit, accesserit 
Tryphon, puellam non cessabo terrere : ab ea 
non recedam, nisi videro advenisse Tryphonem. 


ἐκείνου, τῆς ὑπ᾽ αὐτοῦ δὲ στρεδλουμένης κόρης θεραπευτὴν, El μὴ Τρύφων ἔλθοι, φησὶ, οὐχ ἀνήσω 
τὴν παῖδα σοδῶν᾽ οὐκ ἐχστήσομαι ταύτης, εἰ μὴ Τρύτωνα ὥδε γενόμενον ἴδω. | 
Δ’, Αὐτίχα τοίνυν γράμματά τε βασιλιχὰ «al μη- Ὁ IV. Protinus ergojussis exeuntibus imperatoriis, 


νύματα παρὰ πᾶσαν ἑφοίτα τὴν οἰχουμένην, χαὶ πᾶς 
ἢρευνᾶτο τόπος, xat διὰ πάσης γλώττης Τρύφων 
fero, Τρύφων ἀνεχαλεῖτο᾽ xal πάντες ὅσοιγε ὁπὲρ 
qh* Ἦσαν, εἷς δύο διῃροῦντο ταῦτα, ἢ Τρύφωνα ζη- 
«εἴν ἢ περὶ Τρύφωνος ἐρωτᾶσθαι, ᾿Επεὶ δὲ xal μέχρι 
Φρυγὶχς ἡ ζήτησις d$», δῆλος ὁ Τρύφων ἤδη, χαθ- 
ίσταται xal πρὸς τῇ Καμψαάδου κῳμῃ διχτρίδων εὖ- 
ρίσκεται χηνῶν Ἰπιμελητῆς χαὶ νομεὺς ὃ τοσοῦτος͵ 
Ομολογήσας δὲ αὐτὸς εἶναι Τρύφων, αὐτὸς ὁ ζτ- 
τούμενος, παραπέμψεται μὲν αὐτίχα διὰ τῶν εὐρη- 
κότων τοῖς ὑπάρχοις, ᾿Πομπηϊανῷ xai Προτεστάτιρ" 
αὐτοὶ δὲ τοῦτον ἵπποις τοῖς δημοσίοις ἐπιδιδάσαντες, 
εἷς Ῥώμην αὐτὸν πρὸς τὸν αὐτοχράαορα διαπέμ- 


missisque frequentibus litteris, universo autem 
orbe terr: fere percurso ad inquirendum Try- 
phonem.: et multis quidem multis e locis emissis 
ad eos evocandos qui hoc appellarentur nomine, 
nihil autem valentibus efficere, pervenit etiam ad 
partes Phrygie hzc inquisitio. Significatur deinde 
is, qui qusritur, agere in vico Campsade : inve- 
nitur propter paludem lacus, qui est situs prope 
eum locum, anserum curam gerens. Confessus 
autem is, qui querebatur, se esse Tryphonem, 
statim quidem transmitlitur per eos, qui ipsum 
invenerunt, ad prefectos Pompeianum et Protes- 
tatum. lpsi vero cum eum equis publicis proti- 


1315 


nus imposuissent, Romam transmiserunt ad im- A πουσιν, 


peratorem. Atque ille quidem iter recta confecit : 
agebat autem tunc fere etatis annum decimum 
septimum. Malignus vero spiritus cum ejus sen- 
sisset adventum, tunc graviter vexabat, et per 
puellam effervescebat : et s:epe ejulans clamabat, 
8e non posse amplius ejus corpore uli habitaculo: 
prope enim adesse, qui potenti manu eum expel- 
lat. Adhuc enim, inquit, tres dies, οἱ accedit 
Tryphon, qui in nos accepit potestatem. Cum sic 
multum clamasset, et eam discerpsisset, exiit. 
V. Tertio vero die ab excessu demonis, Romam 
quidem venit sanctus, adducitur autem repente ad 
Gordianum.Quem cum libenterexcepisset,agnovit 


MENSIS FEBRUARIUS 


1316 


Ὁ piv οὖν ἤνυε ὀξύτατα, ἔτος δὲ ἣν αὐτῷ 
τότε τῆς T)udaq ἐπταχαιδέχατον᾽ τὸ πνεῦμα δὲ τὴς 
αὐτοῦ παρουσίας αἰσθόμενον, αὐτότε xax ἔπασχε 
καὶ κακῶς ἐποίει τὴν xópnv' ἔπειτα «αἱ ὁλοφυρο- 
μένῳ ἑῴχει" οὐχ ἔτι μοι ἔφετται λέγον τδε τῷ σώ- 
ματι ὡς οἰκίᾷ χρῆσθαι, ἀλλ’ ὅσον οὕπω xai ἄχων 
ἀπελαθήσομαι. Τρεῖς γὰρ ἡμέραι có μετὰ ταῦτα xil 
Τρύξων ὁ τὴν xa0' ἡμῶν ἐξουσίαν ἀνειληφὼς zx; 
σίνεται. οὕτως πολλὰ κράξαν, τὴν χόρην dom, 
μηδὲν αὐτὴν ὑπομεῖναι θχιῥήσας τὴν τοῦ Τρύφωνος 
παρουσίαν. 

Ε΄. Μετὰ τρίτην δὲ τῆς ἀπαλλαγῆς ἣμ ἐραν, κατελεμ- 
δάνει μὲν τὴν δασιλίδα ρώμην ὁ ἄγιος" προσάγεται δὲ 
παραχρῆμα Γορδιανῷ, χρῆμα ποθεινὸν, ὃν ἀσμένως ὁ 


eum esse, qui Gordianam suam filiam curaverat, βασιλεὺς δεξάμενος, οὐκ ἠγνόησεν, αὑτὸν εἶναι τῆς ὃ» 
ex adventu conjiciens praefixum terminum trium g γατρὸς ἐχείνου θεραπευτὴν, τῇ παρουσίᾳ συμδάλλων τὴν 
dierum. Ut res veroesset cerlior etevidentior, ro- τῶν ἡμερῶν προθεσμίαν ἵνα δὲ καὶ μείζονα δῷ τῷ 
gabat ut demonem oculis videndum produceret,el πράγματι πίστιν, αὐτὸν ἐκεῖνον τὸν δαίμονα θεατὸν γι- 
eum interrogaret.Sex itaquediesjejunioetintensis νέσθαι Τρύφωνα ἠξίου, καὶ περὶ ὧν ἀνερωτηθείη μὴ συγ 
ad Dominum nostrum Jesum Christum virsanclus χαλύψαι, ἀλλ᾽ εἰς quz ἀγαγεῖν, "Ev Ἐξ τοιγαροῦν ἐμ» 
vacans precibus,illucescenteseplimo,jam desuper ραις νηστείᾳ xal δεήσει τῇ πρὸς Θεὸν ὁ Τρύφων ἑαυτὸν 
majorem et validiorem adversus demones conse- ἐκδοὺς, ἤδη τῆς ἐδῥόμης ἐφισταμένης, μείζονος τῆς 


quitur potestatem. Nam cum nox quidem procul 
abesset, sol autem suis radiis in terra subrideret, 
aderat quidem imperator, aderant omnes satellites 
et qui ejus parebant imperio, ab eo petentes, ut 
viderent aliquid admirabile. Divinus autem Try- 
phon cum esset plenus divino Spiritu, in ipso vero 
immundum quoque illum spiritum intueretur in- 
telligentia, Tibi dico, inquit, in nomine Jesu 
Christi, appare iis qui adsunt, et eis ostende tuam 
turpitudinem et imbecillitatem. Simulatque autem 
hoc dixisset,ecce tanquam canis aspectu deformis, 
niger colore, oculos habens tanquam ignem emit- 
tentes, et caput humi defixum, coram omnibus 
apparuit. 


κατὰ δαιμόνων ἐξουσίας ἄνωθεν ἀξιοῦται" ᾿Επεὶ γῳ 
ἐλύετο μὲν τὸ τῆς νυχτὸς σεότος, ἥλιος δὲ βαλὼν 
ἀχτῖσι τὴν γῆν φαιδρὸν ἐμειδία, πορὴν μὲν ὁ βεσι- 
λεὺς, παρὴν δὲ καὶ πᾶν ὅσον δερυφορικὸν xal ὑπήχοον͵ 
μετέωροι τὰς ψυχὰς πάντες πρὸς τὴν χαινοτηῖε τῷ 


γενησομένου, Ὃ μὲν θεῖος Τρύφων ἁγίου Πνεύμσος 


ἀλήρης ὧν, ἅμα δὲ καὶ τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμ ὄλμεσιν 
ἀθεάτοις οἵα παριστάμενον αὐτῷ «θορῶν, prusaürm 
γὰρ καὶ ἄχοντα πόλιν, ὥ ὥσπερ ἐξωθεῖ καὶ μὴ feic- 
μενον" Σοὶ λέγω, φησὶν, ἐν τῷ ὀνόματι ᾿[ησοῦ Σριστοῦ, 
ἐμφάνηθι τοῖς παροῦσιν καὶ τὴν ἀσχημοσύνη τὴν δὴν 
ἄρτι, κ xal τὴν ἀσθένειαν δήλην λενέσθαι πᾶσι καὶ 11:15 
φανῆ παρχασαεύασον, Οὕπω πέρας εἶχεν ὃ λόγος, καὶ 
κύων ὡρᾶτο σφόδρα δυσειδὴς, τὸ χρῶμα uae, τοὺς 


ὀφθαλμοὺς ἔ 4 ὡς πῦρ ἀφιέντας, τὴν δὲ «εφαλὴν τῇ 15 καθήμενος. 


VI. Cui, qui precatus fuerat, Dei servus : Dic,in- 
quit, exsecrande, quis te misit? Quis permisit, ut 
hanc invaderes adolescentulam? et quomodo cum 
sis talis,nempe tenebrosus et imbecillus,et plenus 
omni probro et decore, adeo audes contemptui 
habere et vexare,quod factum est ad Dei imaginem? 
Damon autem respondens, Mittor, inquit, a meo 
patre. Dicebat vero esse sibi patrem, auctorem et 


ζ΄, Q προσ χὼν ὁ Τρύφων" Τέγε μοι, φησὶν, τίς 
ὁ πέμψας σε ; Τίς ὁ τῆς νεάνιδος ταύτης imple 
ἐπιδραμεῖν ; xal πῶς τοὐτῷ ζόφῳ κάτοχος ὧν 15 
τὴν δύναμιν ἀσθενὴς χαὶ ἄτιμος, πλάσμα θεοῦ ὃ 
τίμιον καὶ κατ᾽ εἰκόνα τὴν αὐτοῦ γενόμενον, dus" 
οὕτω καὶ διαλυμαίνεσθαι σὺ τολμᾷς ; 'O δὲ δείμν 
ὥσπερ ὑπό τινων βελῶν πληττόμενος τῶν ἐκεῖνα 


λόγων ὁπὸ τοῦ οἰκείου μέν ἀπεστάλθαι vans, 


causam malorum,qui etiam appellatur Satan,et ab p εἶναι δὲ αὐτοῦ τὸν πατέρα τὸν αἴτιον τῶν κακῶν, K 


eo jussum esse hanc puellam torquere. Etquenam 
est ei potestas, rursus dicit Tryphon : malitiz,in- 
quam, principi »dversus figmentum, quod constituit 
omnipotens bonitas et muniit sancto Spiritu ? Ille 
autem canis,etiamsi nollet, divina tamen quadam 
operatione vera respondit omnibus audientibus : 
Nos nullam habemus potestatem in os qui sunt pii 
in Deum omnipotentem, et in ejus Cbristum, pro 
quo Petruset Paulus hic preclarum suscepere mar- 
Llyrium.Eos vero reverentes fugeremus, nisi nobis 
essel perinissum alicui extrinsecus levem aliquam 
offerre tentationem.In eosautem omnino vires nobís 
vigent, eL in eos tyrannidem obtinemus, qüi suo 


xal Σατὰν προσηγόρευται" παρ᾽ αὐτοῦ καὶ τὴν πεῖδε 
ταύτην, ἔλεγεν, ἐπιτέτραμμαι βασανίσαι. Ποία 8, 
Τρύφων, ἐξουσία, φησὶ τῷ «ἄρχοντι τῆς χακίας xi 
τοῦ πλάσματος τοῦ Θεοῦ - Ὁ δὲ κύων ἐκεῖνος, xxm 
φύσει φιλοψευδὴς Qv, συνωθεῖτᾶι καὶ μὴ βουλόμενς 

πρός ἀλήθειαν καὶ ἀκρύπτειν ἤθελε καὶ ὡς ἀπόῤῥητε 
συντηρεῖν, ταῦτα χαὶ ἄχων ἐπὶ πάντων spoon" 
"Hy, εἰπὼν, οὐδὲ μία τίς ἐστιν ἐξουσία χιτὰ ὯΝ 
εὐσεδούντων, εἴς γε σὸν παντοχράτορα Θεὸν «xi cn 
αὐτοῦ Υἱὸν τὸν Χριστὸν, ὃν Πέτοος χαὶ Παῦλος iv 
ταῦθα λαμπρῶς ἐκήρυξαν, ἀλλ᾽ ὑποπτήσσοντεσς “᾽» 
τοὺς διαφεύγομεν, εἰ μή τινα πεῖραν ἔξωϑεν εὐτοῖς 
ἐπαγαγεῖν προτραπείημεν᾽ κατὰ τούτων δὲ prn 





1317 


πάσης ἑἐξουσίκς κρατοῦμεν, 
τοῖς ἡμῖν φίλοις προσκειμένων ἔργοις ἀτινὰ προς 
ἡγουμένως εἰσὶν, εἰδωλολατρεία, βλασφημία, μοιχεία, 
φαρμαχεία, φόνοι, φθόνοι, ὑπερηφανίαι " διὰ τούτων 
Ἱὰρ χαὶ τῶν τοιούτων οἱ ἄνθρωποι χαὶ τοῦ Θεοῦ 
αὐθαιρέτως ἀλλοτριοῦνται καὶ ἡμῖν συνάπτονται, 
Τούτων ὑπ᾽ αὐτοῦ λαλουμένων, αὐτόν τε τὸν βασιλέχ 
xai τοὺς παρόντας μετὰ τοῦ θχυμάζειν xal δέος 
εἰσήει, xal moÀÀol μὲν τῶν ἀπίστων ἐπίστευσαν 
εὐθὺς τῷ Χριστῷ, τοῖς δὲ πιστοῖς βεδαίωσις ἔτι περὶ 
τὴν πίστιν ἐκ τῆς τοῦ ἐχθροῦ γέγονεν μαρτυρίας, 
τὸ μέντοι πονηρὸν δαιμόνιον ἐπιτιμηθὲν ἀφανὲς 
ᾧχετο. 


VITA S. TRYPHONIS. 
τῶν προθέσει ψυχῆς A animi proposito sectantut opera, qus sunt nobis 


1318 


grata. Maxime vero grata nobis opera suut, cultus 
simulacrorum, blasphemia, adulterium, venefi- 
cium,invidia,csdes,superbia.Per hzc enim et qua 
ea consequuntur, homines sua sponte nobis eflecti 
familiares,suis facis tanquam laqueisimplicantur: 
et ab ejus quidem,qui ipsos fecit,alienantur boni- 
tate, illaqueantur autem nostris maleliciis, Cum 
ha;c ab eo dicerentur,imperator et omnes qui ad- 
erant,his auditis, repleti sunt horrore et admira- 
lione.Et multi quidem ex infidelibus, Christo sta- 
tim crediderunt: fideles autem stabiliti et testimo- 
nio inimici magis conürmati,Regi glorie laudem 


emiserunt et gloriam. Increpatus vero ille immundus et sceleratus dzemon, protinus evanuit ex 


oculis. 


Ζ'. Ὁ δὲ Καῖσαρ θαυμάσας tbv ἄνδρα τῆς τοιχύ- B. — VII. Caesar autem, hoc beneficio affectus, et valde 


τῆς κατὰ δαιμόνων ἰσχύος, τιμαῖς τε, ὡς Ἐχρῆν, xal 
πολλαῖς θεραπεύει ταῖς διυρεαῖς. Εἰ γὰρ xxi τὸ 
σέθης διάφορος ἣν, ἀλλ᾽ ἣἡ ἀρετὴ πᾶσιν ὁμοίως αἰδέ- 
σιμος. Ἔπειτα χαὶ μετὰ προσηχούσης χὐτὸν τῆς 
θεραπείας οἴχαδε παρχπέμπει, "Oca μέντοι πρὸς βχ- 
σιλέως αὐτῷ ἐδωρήθη, χεῖρες εὐθὺς πενήτων ἀνὰ 
τὴν ὁδὸν εἶχον * αὐτὸς δὲ οἴχοι γενόμενος, τῶν τε 
συνήθων τῆς πίστεως εἴχετο ἔρσνων, ὁδηγῶν πρὸς 
ἀλήθειαν τοὺς πεπλχνημένους, xal πρὸς τὴν τῶν 
καχῶς πασχόντω, ἐπιμέλειαν ἑαυτὸν ἐδίδου, Γορδια - 
vou δὲ τελευτήσαντος, εἰς Φίλιππον τὸν εὐσεύη τὰ 
τῆς βασιλείας μεταύχίνει σχῆπτρα * κἀκείνου δὲ 
θᾶττον ἐν πολέμῳ τῶν Τρογλοδυτῶν ἀνῃρημένου, 
Δέκιος μετ᾽ αὐτὸν ἀναγορεύεται βασιλεὺς, ὠμὸς 
ἀνὴρ, ἀναιδὴς ψυχῇ, αἵμασι καὶ σφαγαῖς καὶ βασά- 
νοις ὅλως ἐνευφραινόμενος, ζέων μὲ" τί, περὶ τὰ 
εἴδωλα μανίᾳ, δεινὴ 03 λύττῃ κατὰ τῶν Χριστιχνῶν 
πάντων χεκινημένος, τὸ μὲν ὅπλα χατ᾽ ἐχθρῶν ἄραι, 
βέλη φημὶ καὶ δόρατα xa! ῥομφαίαν, μιχρὸν ἠγού- 
μένος ἔργον, χαὶ μιχρᾶς δεόμενον τῆς φροντίδος, 
τὸ δὲ τροχοὺς καὶ καταπέλτας ὀνυχάς τε σιδηροῦς 
χαὶ πᾶν εἴδος ἄλλο χολαστηρίων ἑτοιμάζειν χατὰ 
τῶν εὐσεδούντων τοῦτο μέγχ slvat νομίζων xai με- 
γάλην αὐτῷ περιποιοὺν τὴν εὔκλειαν. Ἐν οὖν δεινὸς 
τότε χατὰ Χριστιανῶν ὁ πόλεμος, καὶ πολλὴ συν- 
ἔχουσα σχοτομένη τὴν οἰκουμένην, Καὶ διὰ τοῦτο 
παρὴν δρᾷν τὴν τοῦ Θεοῦ ἄλωνα, ὥς τινι πτύῳ δια- 
καθαιρομένην xal τοὺς μὲν εὐσεδὴ πίστιν ὁποδεξα- 
μένους, ἀσθενεῖς δὲ τοὺς λογισμοὺς ὄντας καὶ ἀχυ- 
ρώδεις͵ ὑπὸ τῆς τῶν πειρασμῶν βίας, ὥσπερ ὁπό 
τινος ἀνέλων φορᾶς ἐχριπιζομένους, ὕλην τῷ alo- 
why πυρὶ συντηρεῖσθαι " ὅσοι δὲ γνώμης εὐθύτητι 
καὶ ψυχῆς σταθηρότττι τῆς ἀληθείας ἀντεποιήσαντο, 
οὗτοι κρείττων ὀφθέντες τῶν πειρασμῶν χαὶ μέχρι 


ea admiratus,cum plurimis donis ei honoribus bea- 
tum Try»honem essel prosecutus, cura suorum 
prefectorum eum suis restituit. Atque quaecunque 
quidem ex his ad eüm redierunt, in via distribuit 
pauperibus : ipse vero cum domum venisset, con- 
suela fidei sequens opera,et vacans beneficio affi 
ciendis iis, qui laborabant, erectam solum ha- 
bebat mentem ad bravium superno vocationis. 
Cum auteai decessisset Gordianus, Philippusque 
vir pius ei successisset in imperio, el ipse quoque 
cito fuissel interfectus in bello adversus Troglody- 
tas, Decius post eum renuntiatur, vir crudelis et 
animo impudens, et fervens quidem furore circa 
simulacra,rabie autem intolerabili ab iuhabitante 


c in ipso damon» metus adversus eos qui nolebant eis 


sacrificare. Fuit vero hoc grave bellum adversus 
Christianos.Non enim parabantur arma adversus 
alienigenas, non tela et lanceze,non rhomphza et 
gladius vibrabantur adversus eos qui faciebant in- 
juriam: sed roto et catapultze,unguesque ferrei et 
pectines,et omne genus suppliciorum eomparabatur 
adversus innocentes, Unum autem in eos crimen 
intendebatur,nempe in Deum sanctitas.Cum ergo 
illic multa erumperet confusio, dicebat se videre, 
veluti quodam,quod intelligentia percipitur, venti- 
labro purgari aream Domini. Quicunque enim le- 
vitate mentis el stramineis cogitationibus verbum 
fidei videbantur suscepisse, ii perinde ac vi vento- 
rum ventilali tentationibus,reservabantur igni qui 
non exstinguitur.Qui autem recta sententia el ani- 
mo stabili adherebant veritati,ii injuriis et afflic- 
tionibus inflammati, cum sus fidei probationem 
Deo et hominibus ostendissent, in horrea coles- 
tia, tanquam purum frumentum, recordebantur. 


τέλους τὴν ὁμολογίαν φυλάξαντες, old τις κχαθαρώτατος οἶτος εἰς τὰς οὐρανίους ἀποθήχας ἐταμιεύ-- 


Ónco". 

Β΄. Τούτων οὕτω τελουμένων xal τοῦ διωγμοῦ 
μάλα σφοδρῶς ἐπιχειμένου, ἀνάγεται περὶ Τρύφωνος 
τῷ τῆς ᾿Ανατολῆς ἐπάρχῳ (᾿Ακυλῖνος ὄνομα τούτῳ 
ἦν), ὡς ἀνήρ τις ᾿Απαμεὺς τὸ γένος, τὴν γνώμην 
obx ἀγεννὴς, τὸ ἦθος οὐκ εὐχερὴς, περὶ λόγους οὐκ 
ἀμαθὴς, ἰατρὸς τὴν τέχνη, πολλῇ πρὸς τοὺς σεῦχ- 
στοὺς ὑπεροψίςφ χρῆται xal μυκτηρίζει μὲν τοὺς 


VIII. Cum hzc sic fierent,et vehementer urgeret 
persecutio,defertur Tryphon ad praefectum Orien- 
tis. Aquilinus autem tunc gerebat profecti magis- 
tratum.Ad eum ergo defertur,quod vir quidara Apa- 
meensis,genere non ignobilis, doctrina excultus, 
arie medicus, augustos valde despicit,et magnos 
quidem deos subsannat, Christum autem solum 


1319 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1320 


Deum annuntiat, el ea ratione fleri,üt mulli deci- A μεγάλους θεοὺς, Χριστὸν O6 τινχ μόνον πρεσθεύε' 


piantur o verborum ejus m»gniflcontia. Statim ergo 
emisit litteras et edicta cum minis vehementibus 
ad loci illius magistratus, ut eum,qui qu:erebatur, 
maxima celeritate ad eum adducerent. Fieri vero 
non poterat, ut przeclara fidei lucerna in sordido 
loco lucens lateret.Cum ergo audivisset se quzri a 
persecutoribus,non recedit in solitudines, non den- 
808 et incultos obiit montes : sed cum precibus et 
orationibus se in Christo muniisset, alacri animo 
acceditad eos qui qu&rebant, et ad Aquilinum cum 
magno gaudio et prompto animi studio, qui tunc 
agebat Nicesm,statim mittitur per milites cohortis. 
Cum ergo ei statim excelsum erectum fuisset tri- 
bunal, honesteque et decore eum circumstetissent 


Θεὸν, xai ταύτῃ τοὺς πολλοὺς ταῖς xatvoloviaw 
ἐξαπατᾷ. Εὐθὺς οὖν γράμματα τοῖς κατὰ τόπον ἄρ- 
χουσι καὶ προστάγματα peti σφοδρᾶς ἐξεπέμπετο 
τῆς ἀπειλῆς, ὅτι τάχος αὐτῷ παραττῆσαι τὸν ζητού- 
μενον, Οὐχ Ὧν δὲ ἀρα τὸ; τῆς πίστεως λύχνον φαί- 
νοντα λαθεῖν ἢ τὸ μύρον χρυδῆναι, ὑπὸ τῆς οἰχείας 
ὀσμὴς φανερούνμενον, Οὐ 'λὴν ἀλλὰ xal αὐτὸς ἀκού- 
σας τῶν διωχόντων τὴν ἀνχζήτησιν, o) πρὸς τὰς 
ἐρήμους ὑποχωρεῖ, οὗ τὰ λάσιχ τῶν ὁρῶν ὑποτρέ- 
χει, προσευχαῖς δὲ xal δεήσετιν ἑχυτὸν ὁπλίσας, 
τοῖς ζητοῦσι λίαν φαιδρῶς ἐμφανίζεται xxi πρὸς τὸν 
᾿Αχυλῖνον σὺν ἡδονῇ παρχπέμπεται. ᾿Αχυλὶνῳ δὲ 
τότε κατὰ Νίχχιχν αἱ διατριδαὶ ἦσαν * βήματος οὖν 
αὐτῷ διαρθέντος ὑψηλοῦ καὶ τῆς περὶ αὐτὸν πάσης 


satellites, dixit Pompeianus scriniarius maximi or- B δορυφορίας, ὥσπερ ἔθος αὐτοῖς, παραστάσης, Πομ- 


dinis : Qui Apamea a Frontone legato ad vestram 
missus est magnificentiam, adest ad purissimum 
tribunal vestre potestatis. Aquilinus prefectus di - 
xit: Qui adest, primum dicat nomen, patriam,for- 
tunam,deinde religionein.Dixit S. Tryphon : Mihi 
nomen est Tryphon: patria, vicus Campsades, vi- 
cinus civitati Apamezs : fortuna autem apud nos 
nec est, nec dicitur,qui Dei providentia,serieque 
et ordine ineffabili sapientie omnia fieri credi- 
mus : non auteni a fortuito,et qui fit prater ratio- 
nem,concursu aslrorum et a casu statuimus pen- 
dere ortum hominis. Sum vero liber :noribus et 
γὶὶ educatione,uni soli Christo serviens.Christus 
enim est mihi religio, Christus mihi gloria et co- 
rona gloriationis. 

IX.Dixit prefectus : Existimo te in hodiernum 
usque diem nondui cognovisse jussum Augusti,qui 
jussit quemvis hominem,qui hoc nomine se jactat, 
οἰ δὰ deos colendos est durus,tradi morti violenta, 
et te remove a tali deceptione, ne igni tradaris. 
Dixit sanctusThryphon:Utinam mibi liceat et igne 
et omnibus tormentis consumi pro nomine Jesu 
Christi Domini mei et Dei. Dixit prefectus: O Try- 
phon,suadeo ut diis sacrifices. Video ezim prater 
àalatem corporis, te quoque perfectum sensum 
animi ostendere,nec per deos volo te male mori. 
Dixit sanctusTryphon:Perfectum habebo sensum, 
si Deo meo perfectam obtulero confessionem, et 
pulclirum depositum,nempe in ipsum fidem,eam 
non negando conservans,nie ab omnireprehensisne 
vacuum et integrum sacrificium obtulero Christo, 
qui fuit pro me sacrificatus.Dixit prefectus : Igni 
tradam tuum corpus, etacerbissimissuppliciis con- 
sumam tuam animam.Dixit sanctus Tryphon: Mihi 
minaris ignem qui exstinguitur, et simul deletur 
cum ea quie accendit maleria,cujus finis est cinis. 
Ego autem eum qui non potest exstingui, et est c- 
ternus,co»tra minor impiis.Recede, inquam,a re- 
bus vaniz,et cognosce euin, qui est vere Deus : ne, 
si forte illius ignis feceris periculum, te malorum 
peniteat. Hec cum audiisset Aquilinus, et ira 
fuisset percitus, jubet eum suspensum cadi. 

X. Cum primum ergo prolata fuisset sententia, 


πηϊχνὺς σχρινιάριος τῆς μεγίστης τάξεως, εἶπεν ὁ 
ἐχ τῆς ᾿Λπαμείας παρὰ Φρόντωνος τοπάρχου πρὸς 
τὴν ὑμετέραν μεγαλειότητα πεμφθεὶς τῷ χαθχρω- 
τάτῳ βήματι παρέστηκε τῆς ὑμῶν ἐξουσίας, ᾿Αχυ- 
ivo ἔπαρχος slmtv * Ὁ παρεστὼς πρῶτον εἰπάτω 
τοὔνομα, τὴν πατρίδα, τὴν τύχην, ἔπειτα καὶ τὸ σέ- 
6a;. Ὁ ἄγιος Τρύφων εἶπεν " ᾿Εμοὶ τὸ ἀπὸ γῆς 
ὄνομα Τρύφων, πατρὶς δὲ ἣ χώμη Καμψάδος, 'Ama- 
μείᾳ τῇ πόλει γείτων ὑπάρχουσα, τύχη Oi παρ᾽ ἡμῖν 
οὔτε ἔστι, οὔτε λέγεται, τοῖς προνοίᾳ Θεοῦ xal τάξει 
τὰ πάντα γίνεσθαι πεπιστευχόσι * χαὶ ὑπὸ τῆς αὐτοῦ 
σοφίας χυδερνᾶσθαι τὸ πᾶν, ᾿Ελεύθερος ὁὲ τὸν τρό- 
mov εἰμὶ xal ἑνὶ μόνῳ Χριστῷ δεδούλωμαι *. Χριστὸς 
γὰρ ἐμοὶ τὸ σέδχς, Χριστὸς ἐμοὶ δόξα xai στέφανος 
ἤδη καυχήσεως. 

Θ΄. Πρὸς ταῦτα ἔπαργυς " Ὑπολαμόάνω μηξέπω 
xzl τήμερον ἐγνωχέναι σε τὴν τοῦ Σεδαστοῦ κέλευ- 
σιν, ὅπως πάντα ἄνθρωπον ἀπειθῶς ἔχοντα πρὸὺς 
τὴν τῶν Θεῶν θεραπείαν βεδχίμ θανάτῳ παραδίδο- 
σθαι προστάττει. Αλλὰ σὺ πείθου μοι xai ἀπόστηθι 
τῆς τοιχύτης ἀπάτης, ἵνα μὴ xal πυρὶ xai ταῖς ἄλ- 
λαις κολάσεσι σεαυτὸν ὑπόσγῃς, Αγιος Τρύφων" 
Εἴθε μοι γένοιτο, ἔφη, καὶ πυρὶ καὶ βασάνοις πάσαις 
ὑπὲῤ τοῦ ὀνόματος Χριστοῦ, τοῦ ἐμοῦ Θεοῦ, xaÜzva- 
λωθῆναι, Ὁ ἔπαρχος εἶπεν * Θύσον, ὦ Τρύνων, 
παραινῶ, τοῖς θεοῖς * ὁρῶ γὰρ τέλειόν go) xal βεῦη- 
«uq τὸ φρόνημα, καὶ οὗ βούλομαί σε, μὰ τοὺς θεοὺς, 
καχῶς ἀποθανεῖν, Ὁ ἄγιος Τρύφων " Τέλειον ἔξω τὸ 
φρόνημα, εἶπεν, εἰ τελείαν τῷ Oto μου προσάξω 
xxi τὴν ὁμολογίαν xal τὴν χάλὴν παραχαταθήχην 
τὴν εἰς αὐτὸν πίστιν ἀνεξάρνητον διατηρήσας * ἄκλω- 
μὸν ἐμχυτὸν θυσίαν καὶ ὁλόκληρον τῷ ὑπὲρ ἐμοῦ 
τυθέντι προσενέγχω Χριστῷ. Πρὸς ταῦτα ὁ ἔπαρχος 
πῦρ αὐτῷ πάλιν xal βασάνους ἐπανατεινάμενος, 
Ὁ ἄγιος Τρύφων * Ἔμοι πῦρ ἀπειλεῖς, ἔφη, σδεν- 
νύμενον καὶ τῇ ὑφαπτούσῃ ὕλῃ συνχπολλύμενον, οὗ 
τὸ τέλος τέφρα, ᾿Εγὼ δέ σοι τὸ ἄσδεστον χαὶ διαιω- 
νίζον ἀνταπειλῶ, Τοιγαροῦν ἀπόστηθι τῶν ματαίων, 
xal γνῶθι τὸν ὄντως Θεὸν, μήποτε σοι πεῖραν ἐκεί- 
νοῦ τοῦ πυρὸς λαδόντι, πολλὰ τῆς νῦν ἀπάτης μετι- 
μελήτῃ. Τούτων ἀκούσας ᾿Αχυλῖνος χαὶ πρὸς ὀργὴν 
ἐξχφθεὶς κελεύει κρεμασθέντα σπαθίζεσθαι. 

θ΄, Αὐτίκα γοῦν ἐξενεχθείσης τῆς ἀποφάσεως, τὸ 


1321 


ἱμάτιον ὃ 
λους ἅπαντας τῆς ἀνθρυπίνης φύτεως λογισμοὺς «xi 
τὸ καλὸν ἐχεῖνο σῶμα παραδοὺς τοῖς δημίοις, ἀνχρ- 
τᾶται τῷ ξύλῳ " εἶτα χαὶ τὰς χεῖρας περιαγχωνι- 
σθεὶς, ἐχόπτετο τὰς σάρχας γεννχίως * ἐν τρισὶ δὲ 
ὥραις οὕτω σπαθιζομένου χαὶ ἡσυχῆ τὰς πληϊὰς, 
ὥσπερ ἄλλου πάσχοντος, ὑπομένοντος, ὁ ἔπαρχος 
᾿Αχυλῖνος, ὥσπερ οὐκ ἀνδρὶ τοιούτῳ τὴν καρτερίαν, 
ἀλλ᾽ ἀνάνδρῳ xal ἀγεννεῖ παραινῶν *— Μετάγνωθι, 
Tpówuw, τῆς ἀκαίρου ταχύτης ἀπονοίας, ἔφη, xal 
ὁμολόγει θύειν τοῖς θεοῖς * οὐ γὰρ ἔστιν ὅς τῷ τοῦ 
βασιλέως ἀντειπὼν προστάγματι μὴ πιχρῶς xal 
βιχίως ἀπολέσοι καὶ tn» ζωήν, Ὁ ἄγιος Τρύφων 
εἶπεν * Κἀγώ σοί φημι, ὅτι μηδεὶς τὸν οὐράνιον βα- 
σιλέα Χριστὸν ἀρνηθεὶς τῆς αἰωνίας οὐκ Ἐχπεσεῖται 


VITA S. TRYPHONIS. 


μακάριος ἀποδὺς xai σὺν ἐκείνῳ καὶ δή- A beatus Triphon cum vestem exuisset, et veneran- 


1322 


dum illud et pulchrum corpus prompto et alacri 
animo tradidisset lictoribus, in ligno suspenditur, 
et manibus pone circumactis vincitur. Cum ipse 
autem tribus horis cederetur, et animum quidem 
firmum et stabilem et invulnerabilem Christo os- 
tenderet,silentio vero plagas tanquam alio patien- 
te sustineret, dicit prefectus Aquilinus : Peeniteat 
te,0 Tryphon, hujus importunz amentizs et profi- 
lere te diis esse sacrificaturum.Nemo enim restitit 
edicto imperatoris, quí non acerbe et violenter ex 
hac vita excesserit. Dixit sanctus Tryphon : Ego 
quoque tibi dico: nemo qui regem coelestem Chri- 
stum negavit, vitam sternam consequetur ; sed 
transmillitur ad ignem zternum qui non potest 


ζωῖς, πρὸς δὲ xal πυρὶ ἀσδέστῳ κχαταχριθήσεται, p exslingui.Dixit praefectus: Rex coelestis non est 
Πρὸς ταῦτα ὑπολαδὼν ὃ Émapyoc* Ὁ οὐράνιος βχ- alius nisi magnusJupiter,Saturni et Rhee filius.Is 
σιλεὺς, εἶπεν, οὖχ ἄλλος ἢ ὁ μέγας Ζεύς ἐστιν, ὁ est pater llominumque deumque: cui qui non pa- 
Κρόνου καὶ Ῥέας υἱὸς, ὃς καὶ πατήρ ἔστιν ἀνδρῶν ruerint,minime possunt vivere.Cui tu quoque de- 
τε θεῶν τε, d τοὺς ἀπειθήσαντος ἀδύνατον ζῇν, bes parere, ut dignus censearis vita jucundissima. 
ᾧ καὶ σὺ πεισθῆναι ὀφείλεις, ἵνα ζωῆς ἡδίστης — Dixit sanctus Tryphon: Similes flant Jovi deo tuo, 
ἀξιωθῇς. “Ἅγιος Τρύφων εἶπεν * Ὅμοιοι γένοιντο qui eum pro deo colunt,et omnes qui confidunt in 
Διὶ τῷ θεῷ σου οἱ θεὸν εἶναι αὐτὸν πιστεύοντες χαὶ eo.Quem dicunt quidem primum fuisse prestigia- 


πάντες ὅσοι πεποίθασιν ἐπ᾽ αὐτῷ * ὃν γόητα μὲν 
ἄνθρωπον χαὶ μιχρὸν φασὶ γεγενῆσθαι, καχίας εἶδος 
ἀπολιπόντα μηδὲν ἄπραχτον καὶ ἀνεπιχείρητον * 
μετὰ δὲ αὐτου τελευτὴν ἀδριάντας αὐτῷ χρυσοῦς 
καὶ ἀργυροῦς ἀνιστῶντες οἱ τὰ ὅμοια τούτῳ τῆς 


torem hominem el sceleratum ac perniciosum, pa- 
tremque cujusvis nefarie actionis et impietatis. 
Post ejus autem decessum, aureas et argenteas sta. 
tuas ei erigentes,qui fecerunt similia opera dede- 
coris, deum pronuntiarunt,sus libidinis et intem - 


αἰσι᾿ύνης Épyx μεταδιώξαντες, θεὸν ἀνηγορεύχασιν,  perantis afferentes excusationem,quod is in deos 
ἀπολογίαν ὥσπερ τῆς σφῶν αὐτῶν ἀσελγείας τὴν 511 relatus. Idem modus cernitur etiam in aliis,qui 
θεοποιΐαν ταύτην οἱ πάντολμοι προδαλλόμενοι * ὁ, falso vocantur dii.Sic vos falsam multis retro βϑοῦ- 
αὐτὸς δὲ τρόπος καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὑμῶν ψευδωνύ- — lis datamsequentes traditionem,inanimee materia 
uv δρᾶται θεῶν " ταύτῃ γοῦν xzt ὁμεῖς ἄνωθεν οἱ surdee cultui impie tribuitis, Deum vivum ne- 
ἀχοληυθοῦντες τῇ ἀπατηλῇ παραδόσει, ἀψύχῳ ὕλῃ gligentes,qui coelum firmavit, terram super aquas 
xxi χωφῇ τὸ σέδας ἀποδιδόνχι βούλεσθε, coo ζῶν-  slabiliit,aerem effudil:et cum rebus omnibus crea- 
τος ὀλιγωροῦντες Θεού, ὃς οὐρανὸ, ἐστερέωσε, γῆν  tisformam dedisset, hominem dominum in ipsis 
ἐφ’ ὁδάτον ἥδρασεν, ἀέρα ἐξέχεεν, καὶ πᾶσαν τὴν postea formatum constituit.(iujus decepti ἃ mali- 
τῶν ὄντων φύσιν διαμορφώτας, Κύριον ἐπ᾿ αὐτῆς gno serpente, et innumerabilibus tracti erroribus 
τὸν ἄνθρωπον κατεστήσατο, Τοῦτον ὑπὸ τοῦ πονηροῦ οἱ exitiis,Deus Verbum misertus, homo fieri voluit, 
δαίμονος ἀγόμενον xxi δελεαζόμενον γαὶ πονηροῖς et nobis simili forma suscepta,in ea in crucem ac- 
ἔργοις τοῦ πεποιηκότος Θεοῦ μαχρυνόμενον οἰχτείρας, tus el sepultus, cum tertio die resurrexisset, et in 
ἐπεὶ πολλῶν πρότερον γενομένων ἀδιόρθωτον ἣν «b coelos esset assumptus, sedet ad dexteram majes- 
κακὸν, εὐδόχησεν ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος διὰ πολλὴν διὰ talisin excelsis, donec quecunque res est creata, 
τὸ πλάσμα φιλανθρωπίαν, ἄνθρωπος γενέσθαι μορ- eum agnoscat: et sic e coelis cum divina virtute et 
qv τε ὁμοίαν ἡμῖν ἀναλαδεῖν καὶ ἐν αὐτῇ καὶ σταυ- — gloria apparens, reddet unicuique convenienter 
ρὸν xai θάνατον ὑπομεῖναι, xat οὕτω ταπεινωθεὶς Ὁ auis actionibus.Hic est Deus deorum, Rex regum, 
καταισχῦναι τὸν ὑπερήφχν»"». Σταυρωθεὶς οὖν χαὶ et Judex vivorum et mortuorum.Qui autem a vo- 
ταφεὶς, εἴτα καὶ ἀναστὰς ix νεχρῶν xai εἰς οὐρανοὺς bis dii existimantur, sunt :eterni ignis fomiles, 
ἀναληφθεὶς, ἐν δεξιᾷ κάθηται νῦν τῆς μεγαλωσύνης cum iis qui ipsos colunt. 

ἐν ὑψηλοῖς, ἕως ἡ σύμπασα χτίσις αὐτὸν ἐπιγνῷ, xal οὕτως οὐρανόθεν μετὰ δυνάμεως θεοπρεποῦς 
καὶ δοξῆς ἐλθὼν ἀποξώσει ἑκάστῳ πράξεώς τε xai γνώμης τὰς ἀντιδόσεις, Οὗτός ἐστι Θεὸς θεῶν, Ba- 
σιλεὺς βασιλέων xai Κριτὴς ζώντων ὁμού xal νεχρῶν᾽ οἱ δὲ παρ’ ὑμῖν θεοὶ νομιζόμενοι ὀνόματα 
μόνον εἰσὶν, ἔργων ἔρημα ἢ δαιμόνων εὐρέματα πονηρῶν, εἰς ἀπώλειαν μόνον τῶν αὐτὰ σεδομένων 
ἐξευρημένα, 


ΙΑ΄. Τούτων οὕτω λεγομένων ὑπὸ τοῦ μάρτυρος,  —— XlI.Hoccum diceret beatus Tryphon, Aquilius, 


ὃ ᾿Ακυλῖνος, κατ᾽ ἄκρας μανεῖς, χελεύει τοῦ ξύλου 

μὲν κχαθαιρεθῆναι τὸν ἅγιον, ἔπεσθαι δὲ αὐτῷ δεδε-- 

ιλένον πρὸς κυνηγίαν, Ἦν οὖν πιχροτάτην δρᾷν τῷ 

μάρτυρι τὴν βάσανον ἐπαγομένην * xal γὰρ αἱ βά- 
PATROL. GB. CXIV. 


summo furore percitas,eum quidem jubet de ligno 
deponi,seautem sequi vinctum,exeuntem ad vena- 
tionem.Licebat ergo videreacerbissimum tormen- 
tum intligi martyri.Nam plante pedum ejus disrum- 


42 


1323 


MENSIS FEBRUARIDS. 


1324 


pebantur, qui non solum nuda objiciantur frigori A stc. αὐσῷ διεῤῥήγνυντο τῶν ποδὼν ὥρᾷ χειμῶνος 


hyemis intolerabili,sed etiam conculcabantur equ- 
orum pedibus,cornes autem dilaceratz per terram 
dispergebantur.Martyr vero semper ad Dominum 
intuens, dum in eo foveretur et recresretur, non 
segre ferebat dolorem ,psallens : ePerfice, Domine, 
gressus meos in semitis tuis,ut non commoveantur 
vestigia mea. » Et rursus: « Gressus meos dirige 
secundum eloquium tuum, et non dominetur mei 
omnis iniquitas 3,» et qus» deinceps sequuntur. 
Preter hzc emittebat etiam voces primi martyris, 
dicens: « Domine, ne statuaseis hoc peccatum 5 » 
Cum a venatione autem sero rediisset,dicit Aqui- 
linus accersito martyre: Nuncne tandem,o miser, 
tibi persuasisti sapienti uti ratiocinatione et diis 


γυμναὶ ποοδαλλόμεναι, πρὸς δὲ καὶ τοῖς τῶν ἵππων 
ποσὶ πατούμεναι, ὡς xal τὰς σάρχας οὕτω πρὸς γῆν 
καταῤῥεῖν * τῷ δὲ πρὸς τὸν Κύριον ἀεὶ βλέπειν xal 
παρ᾽ αὐτοῦ δέχεσθαι τὴν παράχλησιν, ἀμέλει καὶ 
ἔψαλλε, Κατάρτισται, λέγων, Κύριε, τὰ διχδήματά 
poo ἐν ταῖς τρίδοις σου, ἵνα μὴ σχλευθῶσι τὰ διαδή- 
ματά μου, καὶ πάλιν" Τὰ διαδήματά μου χατεύθυ- 
νον κατὰ τὸ λόγιόν σου, «zi μὴ χαταχυριευσάτω μοὺ 
πᾶσα ἀνομία, πρὸς τούτοις xal τὴν αὐτὴν ἔχων τῷ 
πρωτομάρτυρι χρηστότητα καὶ οἰλανθρωπίον τὴν 
αὐνὴν «al οὗτος ἐπίει φωνήν * Κύριε, λέγων, μὴ 
στήσῃς αὐτοῖς «τὴν ἁμαρτίαν ταύτην, "Qc οὖν ἀπὸ 
τῆς θήρας ὀψὲ τῆς ὥρας ἐπανέλθοι ὁ ᾿Ακυλῖνος, τὸν 
μάρτυρα μετακαλεσάμενος ὃν θήραμα μᾶλλον ἔσπευδε 


sacrificare, an adhuc pristina teneris insania ἵ g ἑαυτοῦ δεῖξαι χατὰ πολὺ τιμιώτατον * ᾿Αλλὰ πείθῃ, 


Dicit sanctus Tryphon : Cum rationis expertis in- 
sanie et imprudentiz» sis ipse plenus, a diaboli 
offusa tibi tumulentia non potes resipiscere,etado- 
rare Creatorem universorum. Ego autem sapienti 
utor ratiocinatione, nop recedens ab ea, que dat 
salutem, veritate. Dicit Aquilinus prefectus: Nunc 
redeat in carcerem, et reservetur ad alteram exa- 
minationem.Forte cum fuerit solus,se admonebit, 
ut desistat ab hac mala persuasione. Cum sic di- 
xisset, ad finitimas regiones ett profectus. 


φησὶν, x&v vov, ἄθλιε, σώφρονι χρήσασθαι λογισμῷ 
καὶ θύσχι τοῖς θεοῖς, ἡ ἔτι τῆς προτέρας ἔχτ, μανίας; 
Ὁ ἄγιος Τρύφων λέγει " Μανίας ἀλόγου καὶ ἀφρο- 
σύνης μεστὸς αὐτὸς ὧν οὐδὲ δύνῃ τὸ παράπαν εἴσω 
φρενῶν γενέσθαι, xal τὸν τῶν ὅλων ἐπιγνῶναι Θεόν * 
ἐγὼ δὲ σωφρονι χρῶμαι τῷ λογισμῷ, μὴ ἀφιττάμε- 
νος τῆς σωζούσης ἀληθείας, Οὐδέν πρὸς ταῦτα 6 
᾿Αχυλῖνος * ἠδέσθη γὰρ τὸ φιλάληθες τῶν ῥημάτων 
καὶ ἀχριδῶς ἐλεύθερον, ἀλλὰ πρὸς τοὺς παρεστῶτας 
ἐπιστραφείς * ᾿Ελχέσθιυ τε γοῦν εἰς τὸ δεσμωτήριον 


ὁ γεννάδιος καὶ πρὸς ἑτέραν ἐξέτασιν φυλαττέσθω, μὴ καὶ κατὰ μόνχς γενόμενος ἑχυτῷ τῆς μαιαίας 
ἐνστάσεως ἐγγαλέσοι xal μετὰ μ θη τὸ βέλτιον" Οὕτως εἰπὼν ἐπὶ τὰς πλησιοχώρους ἔξεισι πόλεις. 


XII.Cum autem aliquot dies in'ercessissent, ve- C 


niens rursus Niczam,et sedens in tribunali,sisten- 
dum curavit sanctum Tryphonem et dixit: Num te 
prolixitas temporis admonuil,ut pareas imperato- 
ribus et supplex procides diis servatoribus? Cui di- 
xit sanctus marlyr : Deus meus et Dominus Jesus 
Christus,cui pura mente servio, admonens admo- 
nuit et confirmavit,ut immutabilem et immobilem 
in eum fidem teneam. Quamobrem eum solum ut 
verum regem et Deum attendo: tuam autem infeli- 
citalem et tui imperatoris despicio arrogantiam, 
et eorum,qui a vobis dii coluntur, aversor vauita- 
tem.Dixit judex: Acutis clavis ejus pedes perfora- 
te, el verberatum per medium civitatem exigite. 
Cum diu autem ageretur sanctus, etsanguis dis- 


IB', Ἡμερῶν δέ τινων διχγενομένων, αὖθις τὴν 
Νίχαιχν εἰσελθὼν, «αἱ Τρύφωνα τὸν μέγαν παραάστη- 
σάμενος " ᾿Αλλὰ τὸ τοῦ χρόνου μῆχος, Eom, καὶ δυσ- 
πειθῇ ct ὅντα xal μὴ χατὰ λύγον ἰσχυρογνώμονε͵ 
νενουθέτηχεν ἂν xal μετάπεισε πείθεσθαι βετιλεῖσι 
xal τοῖς σωτῆρσι λατρεύθειν θεοῖς ; 'O ἅγιος pápex 
ἀπεκρίνυτο" Ὁ Θεός μου xal Κύριος ᾿[ησοῦς Σρι- 
στὸς, ᾧ kv καθαρᾷ λατρεύω τῇ διχνοίᾳ, νουθετῶν 
ἐνούθέτησε xai ἄτρεπτόν με xal ἀμετάθετον τὴν εἰς 
αὐτὸν φυλάττειν ὀμολογίαν αὐτὸς ἐχράτυνέ τὴν τοῦ 
χρόνου παράστασιν εἰς πλείονα μοι γενέσθαι μᾶλλον 
παρασχευάσας τῶν δεδομένων βεδαίωσιν, ὅθεν αὐτὸν 
ἱκόνον χαὶ βασιλέα xal Θεὸν ἀψευδῆ γινώσχω " τῆς 
σῆς δὲ ταλαιπωρίας καὶ τῆς τοῦ βασιλέως σου pa- 
ταιότητος ἐσχάτως χαταφρονῶ, τοὺς δὲ παρ᾽ ὑμῶν 


pergeretur,et labores intenderentur, et temporis p σεδομένους θεοὺς τοσοῦτον ἀπέχω τιμᾷν, ὡς καὶ τὸ 
asperitas exhiberet molestiam (erat enim vigor μυχτηρίζειν μέρος εὐσεδείχ: εἶναι νομίζειν, καὶ 
hyemis), inflexibilis et invictus mansit cogitatio- ἀνδρὸς νοῦν ἔχοντος ἀληθὲς σύμδολον. Οὐκ ftp 
' ne. Nam ante se Christum previdens,et conside- τῶν λόγων τὴν παῤῥησίαν ὁ τῆς ἀληθείας ἐχθρὸς, 
rans beatitodinem quz sanctis esl reposita, pe- ἀλλ᾽ d μὴ ἀντιλέγειν ἡδύνατο, νιχᾷν μᾶλλον Ex τοῦ 
rinde ac si essenl rorantes imbris stilla,enstinuit κολάζειν ἀνοήτως ἐσκέψατο, Τοιγαροῦν ἦλοι τοῖς 
vel nive densiora supplicia. ποσὶν αὐτοῦ κατεπείροντο xal τυπτόμενος διὰ μέσης 
πόλεως ἐξηλαύνετο᾽ ἐπὶ πολὺ δὲ οὕτως ἐλαυνομένου xal τῶν αἰμάτων τὴν ““ἣν φοινισσόντων, ἄλλως τε δὲ 
καὶ τὸ τοῦ χαιροῦ χειμέριον τὸ δριμὸ τῶν ὀδυνῶν ἐπιτεινον, ἐχεῖνος ἀνένδοτος ἦν «xl ἀχείρωτος, ὡς 
καὶ τὸ τοῦ χαιροῦ χειμέριον τὸ δριμὺ τῶν ὀδυνῶν ἐπιτεῖνον, Ἐκεῖνος ἀνένδοτος ἦν καὶ ἀχείρωτος, ὡς 
δρόσον ψεκάδος τὰς νιφάδας τῶν ἀλγεινῶν λογιξόμενος, διὰ τὸν ποθούμενον αὐτῷ τῆς τρυφῆς χειμαῤ- 


yv 

Xlll. His autem valde obstupefactus Aquilinus, I", ᾿Επεὶ δὲ οὕτω γέροντος ἔχπληξις τὸν "Axolt- 
Quousque,inquit,o Tryphon,nonsenties tormenta? νὸν εἴχε πολλή" Μέχρι τίνος, ὦ Τρύφων, φησὶν͵ 
Quousque te non tanget dolorum acerbitas? Sanctus οὐχ αἰσθήσῃ τῶν ἀλγεινῶν ; Μέχρι τίνος οὐκ ἀψεταί 


1 Psal. xvi, 5. 3 Psal. cxvin, 133, 5 Act. vii, 50. 





1395 


VITA S. TRYPHONIS. 


1326 


cou τὸ δριμὺ τῶν γολάσεων ; Ὁ δὲ ἄτγιος, ὥσπερ Α vero Tryphon respondit : Quousque tu non intelli- 


ἀτιστρέφον kx τῶν ὁμαίων" Μέχρι τίνος, εἶπε, οὗ 
συνήσεις αὐτὸς τὴν δύναμιν τοῦ ἐν ἐμοὶ χατοικοῦν- 


τὸς ; Μέχρι τίνος οὐχ ἀνήσεις πειράξον τὸ τοῦ Θεοῦ 


Πνεῦμα τὸ ἅγιον ; Οὐδέπω ἥσθου ἀνίχητον sitat τὴν 
τοῦ Χριστοῦ δύναμιν ; θυμὸς πρὸς ταῦτα λαμᾷάνει 
τὸν δικαστὴν xai χελεύει περιαγχωνισθέντα τὸν 
ἅγιον τύπτεσθαι ῥάδδοις" εἴτα ταῖς πλευραῖς αὐτοῦ 
λαμπάδας ὑφάπτεσθαι πυρός" Μετὰ πολλῆς οὖν τῆς 
σφοδρότητος χαὶ τούτων αὐτῷ τῶν βασάνων ἐπαγο- 
μένων, θεῖά τις οὐρανόθεν ἐξαίφνης οὐτὸν ἐπιφάνειχ 
χαταστράψασα καὶ στέφανον ἐῴχει τινὰ πάγκαλον 
λίθων ἄρα xal χάρισι περιανθιζόμενον προτείνειν 
αὐτῳ, ὅπερ ἐκχλῆξαν ἰσχυῥῶς τοὺς πρὸς τὸ χολά- 


ζειν τὸν ἅγιον περιισταμένους xal εἰς γῆν παρα- 


ges virtutem Christi,que in me manet? Quousque 
non desines tentare Spirituin sanctum? Miser, non- 
dum sensisti invictam esse Christi potentiam ? 
Tunc ira repletus impius, jubet eum circumactis 
ulnis verberari virgis, deinde ejus lateribus adhi- 
beri faces ignis. Cum ergo cum magna vehemen- 
tia heec ei infligarentur tormenta, divinus quidam 
splendor eum repente illustrans et circumful- 
gens, divinamque el omni ex parte pulchram 
coronam florentem gemmis prebens, stupore 
quidem afficit eos qui de ipso habebant quistio- 
nem (qui quidem putabant eum torqueri), cum 
hoc magnum et quod naturam longe superat, vi- 
dissent. miraculum : et effecit, ut pre stupore ii 


«οιοῦντες, οἱ τιθέντες τὸ φῶς σχότος, xal τὸ axótoq 


σχευάξει χαταπεσεῖν, Ὃ δὲ τοῦ Χριστοῦ μάρτυς ὑπὸ pin lerram caderent. Christi autein martyr, a su- 
τῆς ὀφθείσης αὐτῷ θείας ψάριτος θάρσους ἄμα xai peris advenisse expertus defensionem, impletus 
ἀγαλλιάματος πληρωθεὶς, ἐξωμολογεῖτο τῷ Θεῷ fiducia et exsultatione, Deo confitebatur, dicens: 
λέγων Κύριε Δέσποτα, εὐχαριστῶ σοί, ὅτι οὐκ Domine, ago tibi gratias, quod non reliquisti me 
ἀπέλιπές με εἰς χεῖρας ἐχθρῶν, ἀλλ᾽ ἐπεσχίασας dn manibus inimicorum : sed obumbrasti super 
ἐπὶ τὴν κεφαλὴν μου iv ἥμέρα πολέμου xai ówxàc caput meum in die belli, et dedisti mihi protec- 
pot ὑπερασπισμὸν σωτηρίας καὶ ἡ δεξιὰ cou ἀντ. tionem salutis, οἱ dexlera tua suscepit me. Et 
ἐλάδετό μου, Kal νῦν͵ Κύριε, δέομαί σου, mapí- nunc, Domine, rogo te, adsis mihi perpetuo, con- 
στηθί μοι μέχρι τέλους ἐνισχύων xal. ἀντιλαμδάνή- firmans et defendens, et dignare me perfecte et 
μενος xai χαταξίωσον τέλειον xai ἀπρόσχοπον τὸ» Sine ulla offensione decertare hoc pulchrum cer- 
καλὸν ἀγῶνα τῆς ὁμολογίας ταύτης ἀγωνίσασθαι, — tamen confessionis, ut eliam corona justitiae di- 
ἵνα xai τοῦ στεφάνου τῆς δικχιοσύνης μετὰ πάντων gnus habear cum omnibus qui tuum nomen san- 
χαταξιωθῶ τῶν ἠγαπηκότων τὸ ὄνομά cou τὸ ἄγιον, clum dilexerunt. Quoniam solus es glorificatus 
ὅτι μόνος εἶ ὀεδοξασμένος εἰς τοὺς αἰῶνας. ᾿Αμὴν. in secula. Amen. 

I1A'. Πάλιν οὖν ὁ μιαρὸς ἐκεῖνος δικαστὴς ὑπὸ τῦ — XIV.Rursusautem exsecrandus ille judex accer- 
tv αὐτῷ λαλοῦντος δαίμονος συνωθούμενος περιήει q, Sens alhletam,et veluti adulari pre se ferens: Sa- 
τὸν ἀθλητὴν χολακείαις ὑποσύραι πειρώμενος" xai, Crifica, dicebat, o Tryphon, magno Jovi, et adora 
Θύσον, ἔλεγε, τῷ μεγάλῳ Ad, Τρύφων xal προσχύνη- imaginem Cesaris,el ego te dimittam maximis ho- 
σον τῇ εἶχονι Καίσαρος, χἀγὼ μεγίστης xai δωρεῶν — noribus atfectum et muneribus. Sanctus Tryphon 
σε πλείστων ἀξιώσας ἐχπέμψω, "Eo! ofc xai μειδιάσαι subridens, dixit:Si illum ipsum Augustum despexi, 
τὸν ἅγιον ἐπελθὸν, El αὐτοῦ ἐκείνου, φάναι τοὺ σε- — ela ratione aliena ejus jussa respui,inanimam ejus 
δαστοῦ σου χατεφρόνησα φανερῶς xal ἃς ἔθετο, imaginem,humana arte et coloribus formatam,ado- 
προστἄξεις μυχτηρισμὸν ὅλως xai χλεύην ἐποιησά- rabo? Absit. De Jove vero et aliis tuis,qui falso no- 
μὴν, τῇ ἀψύχῳ τούτου εἰκόνι πεισθήσουμαι mposxo- mine dicuntur dii, interroga eos, qui inter vos se 
νεῖν ; Σφόδρα ἂν xal αὐτὸς ἧς πιθανός, χἀγὼ εὖχο-  jactani de sapientia, qui quod ex iis;que de iis di- 
λός τις πρὸς ὀπάτην, xal πρόχειρος. Περὶ Διὸς δὲ cuntur fabulis, iis qui sapiunt, apparet turpe, co- 
καὶ τῶν ἄλλων cou ψευδωνύμων θεῶν͵ Ἐρώτα τοὺς nantur effugere, Jovem quidem dicunt zthera,Ju- 
ἐπὶ σοφία παρ᾽ ὑμῖν μεγαφρονοῦντας, οἱ τὸ kx τῆς nonem autem aerem,et Cererem terram,et Neptu- 
μυθολογίας αἰσχρὸν πειρώμενοι συγααλύπτειν, Διὰ numquidem mare, Apollinem vero solem, et lunam 
piv τὸν αἰθέρα, "Hoawv δὲ τὸν ἀέρα xai τὴν γῆ»  Dionam nominerunt.Idem mihi videntur Mercurium 
Δήμητραν, xai Ποσειδῶνα μὲν τὴν θάλασσαν ᾿Απόλ- , quidem oralionem.Marlem autem iram,et Venerem 
Àeva δὲ τὸν ἥλιον, xal "Agteuw τὴν σελήνην xav- cupiditatem dicere per allegoriam. Et sic unam- 
ὠνομάκασιν, ὧν αὐτῶν δέ ἔστιν καὶ τὸ τὸν Ἑρμῆν quamque mundi partem, quin etiam ipsos anime 
μὲν εἰς τὸν λόγον, τὸν "Apny δὲ εἰς τὸν θυμὸν xat habitus simulacra conslituentes, el. universorum 
τὴν ᾿Αφροδίτην εἷς τὴν φαύλην ἐπιθυμίαν ἀλληγο» quidem opificem insane relinquente, rem autom 
petv, δήλαιοι ὄντως ὑμεῖς τῶν λογισμῶν τούτων xal creatam magis quam Creatorem colentes, non 80-- 
πονηροί τῆς «ακοδιυλίας, οἱ μὴ μόνοι αὐτοί πρὸς lum ipaa a recta sententia excidenites,ad anims ipte- 
ἀπώλειαν ἐζετράπητε τὸν ἀληθῆ θεὸν ἐγχαταλιπόν- — ritum fervimini preecipites,sed nos etiam contendi- 
τες, ἀλλὰ xal ἡμᾶς χοινωνῆσαι τῆς ὁδυῦ ταύτης lis attrahere,ut simus participes ejusdem barathri 
ὅμῖν ἐν σπουδῇ τίθεσθαι, οὖς πολλοῖς πρότερον χρό- etexitii: sed pradam dolosi minime assequemini, 
νοις Ἡσαΐας φθάσας ὃ μέγας ἀξίως θρηνεῖ Οὐαί, neccos qui veresperaverunt in solum Deum fortem 
λέγων, οἱ τὸ πονηρὸν χαλὸν, xal τὸ χαλὸν πονηρὸν et vivum,a recta mente abducentes,vana simulacra 
attendere persuadebitis. Adrmiratus est heec verba 
φῶς, οἱ λέγοντες τὸ πικρὸν γλυχὺ καί τὸ γλυκὺ πι- — audiens Aquilinus : valde magna aotem repletus 


1327 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1328 


acerbitate,eum rursus czedi, et per omnem contu- A xoóv:. ἀλλ᾽ οὐ πεισόμεθα ὑμῖν οὐδαμῶς ἢ ἁπλῶς λέ- 


meliam flagris jussit verberari: Ut, inquit, consu- 
matur anim: ejus arrogantia.Cum is vero ctedere- 
tur, et per omnem contumeliam flagris verbera- 
retur, eadem erat ei stabilitas. Quo magis autem 
remittebator robur corporis plagis intolerabili- 
bus, eo magis cordis confirmata constantia prz- 
clariorem ostendebat fonctionem. 

XV. Cum ergo vidisset prefectus se ea aggredi, 
qua fleri non poterant, sic tulit sententiam : Try- 
phon Apameensis,qui repugnavit jussui imperato- 
ris, neque diis veluit sacrificare, post multa inflicta 
tormenta, capite luat poenas. Statim ergo milites, 
cum eum eduxissent e civitate,adducuntin locum, 
in quo illud venerandum et Deo charissimum caput 


4oo2tw. ἢ χολάζουσι τῆς ζωῆς ἐχστησόμεθχ πρότερον 
ἢ τῆς χαλῆς ὁμολογίας. θοῦμα ἐπὶ τούτοις εἶχε τὸν 

μολογίας. θεῦμ p 
᾿Αχυλῖνον, καὶ θυμὸς σὺν τῷ θχύματι, τὸ μὲν Cua 
τὴν τῶν εἰρημένων ὑπερφυΐαν, τὸ δὲ διὰ tni τῶν 
οἰχείων θεῶν χωμῳόίαν, Δι’ ὃ καὶ 

? - 3 ^ [4 
μάρτυρα τῆς ἀληθείας διεχελεύσατο 
θιζόμενος ἦν. 

ΙΕ΄. ᾿Επεὶ δὲ ἢ ὁμοία xai a9 
pia, ὁρῶν ὃ ἀρχων τὸ ἀχλινὲς τῆς ξυωστάσεως xal 0-7 
πρὸς λέοντα δορκάδας τοῦτο δὴ τὸ τοῦ λόγου ἣ αὐτοῦ 
πρὸς τὸν ἅγιον ἅμιλλα, δίδωσι κατ᾽ αὑτοῦ τὴν ἀπὸς 
φασιν οὕτως᾽ Τρύφων ᾿Απαμεὺς, τῷ τοῦ σεῦδαστοῦ 
Καίσαρος, προστάγματι ἀντειπὼν, xai μήτε βασιλεῖ͵ 
pe θεοῖς ὅλως εἶναι πεισθεῖς, μετὰ πολλὴν πεῖραν 


πιμωρεῖσθιι κὸν 
χαὶ πάλιν σπὰ- 


$359 
ἐν τὸ X XU*E . 


volebant amputare.Sanctus autem martyr,stans ad p βασάνων, τὸ τελευταῖον xal τὴν χεφαλὴν ἐχχοπήτω, 


orientem,vocem suam extulit et sic oravit: Domine 
Deus deorum, Rez regum, Sancte sanctorum, ago 
tibi gratias, quod me dignum censueris, qui hoc 
cerlamen peragerem citra reprehensionem : et 
nunc rogo te, ne me tangat improba et insidiosa 
manus inimici,neque me trahat ad profundum in- 
teritus,sed per sanctos angelos magnifice glorie,in 
dilecta tabernacula et in desiderabilem et immacu- 
latam tuam introducens hereditatem, suscipe in 
pace animam.Omnibus autem qui tui famuli memi- 
nerint, et in meam gratiam tibi sacrificia offerre 
voluerint,attende ex venerando tuo habitaculo, ex 
celo sancto tuo, copiosa et ab interitu aliena eis 
contra remittens beneficia : quoniam es solus bo- 
nus, et largitor bonorum in secula seculorum. 


Εὐθὺς οὖν οἱ στρατιῶται τῆς πόλεως ἐξενεγχόντες 
αὐτὸν ἐπὶ τὸν τόπον τῆς τελειώσεως ἄγουσιν. 'O δὲ 
στὰς πρὸς ἀνατολὰς, ὄμματά τε εἰς οὐρανὸν ἐπάρας, 
καὶ χεῖρας ἄρας, καὶ τὴν φωνὴν προσηύξατο οὕτωτ᾽ 
Δέσποτα Κύριε, Θεὲ θεῶν, Βασιλὲν, βασιλέων, "Aqu 
ἁγίων, εὐχαριστῶ σοι, ὅτι χατηξίωσάς με τὸν ἀγῶνα 
τοῦτον ἀμωμήτως εἰς τελος διαγωνίσασθαι" «αἱ 
νῦν δέομαί σου, μὰ ἄψηταί μου dj ἐπίδουλος τοῦ mo- 
νηροῦ χείρ΄ μὴ πρὸς ἀπολείας χατασπάσῃ βυθὸν, 
ἀλλὰ δι᾿ ἀγγέλων ἁγίων τῆς μεγαλοπρεποῦς δόξης 
σου τὴν ἐλὴν ψυχὴν ἔν εἰρήνῃ παραλαύων, tic τὰ 
ἀναπητά σου σχηνώματα, εἷς τὰς Ἐπιποθήτους μο- 
νὰς εἰσάγαγε, Πᾶρι δὲ τοῖς τοῦ δούλου σου μεμνη- 
μένοις xai θυτίας δεχτὰς χάριν ἐμὴν προσάγειν σοι 


C βουλομένοις, προσχες ἐξ ἑτοίμου κατοικητηρίου σου, 


ἐξ οὐρανίου ἁγίου σου" δαψιλεῖς xai ἀφθάρτους ἀντιχαταπέμπων αὐτοῖς τὰς εὐεργεσίας, ὅτι μόνος 
εἴ ἀγαθὸς xai τῶν ἀγαθῶν παροχεὺς, εἰς τοὺς αἰῶνας. ᾿Αμήν. 


XVI. Hec cum orasset ethleta, et Deum ado- 
rasset, antequam feriretur gladio, tradidit ani- 
mam. Qui autem Nicseam concurrerant fratres, 
mundis sindonibus et variis aromatibus sancti 
martyris venerandas ad sepeliendum componen- 
tes reliquias, volebant quidem eas recondere, ut 
essent custodes 508 civitatis : Sanctus vero ap- 
parens in somnis, jussit eas transferre in suum 
vicum, nempe Campsadem, quod etiam fecerunt. 
Sic beatus Tryphon a teneris unguiculis Deo 
consecratus, cum multos quidem ad Christi fidem 
adduxisset, multos autem morbos hominum cu- 
rasset, plurima vero post haec tormentorum et 


IG". Ταῦτα προσευξάμενος ὁ ἀθλοφόρος xal προ:- 
χυνήσας Θεῷ, πρὸ τοῦ πληγῆναι τῷ ξίψει, maja 
δωσι τὴν ψυχὴν, ὥσπερ νεύματι του δεδωκότος αὐτὴν 
ἀφεθῆναι θελήσας οὐ χελεύσει τοῦ τυραννήσαντος. 
Οἱ δὲ χασὰ Νίχαιαν συνδραμό,τες ἀδελφοὶ σινδόσι τι 
καθαραῖς xal ποιχίλοις ἀρώμασι τὸ τίμιον ἐχεῖνο 
λείψανον ἐξοσιωσάμενοι, ἐκούλοντο μὲν καὶ τῇ ἑχυ- 
τῶν πόλει θησαυρὸν ὥσπερ καὶ φυλαχτίήίξριον αὐτὸ 
κεταθέσθαι' ἐπιστὰς δὲ ὄναρ ὁ ἅγιος ἀπείργει τοῦ 
ἑ θυμήματος, εἰς τὴν αὐτοῦ χωμὴν Κομψάδων μετα- 
χομίσειν εἰπὼν, ὅπερ δὴ πιστῶς πεποιβχκασιν, Οὕτως 
ὁ μαχάριος Τρύφων ἔξ ἀπαλῶν ὀνύχων καθιερωϑθεις 
τῷ Θεῷ xal πολλοὺς μὲν t5 Χριστοῦ πίστει προτ- 


suppliciorum genera pro veritate pertulisset, re- Ὁ α«γαχγὼν, πολλὰς δὲ νόσους ἀνθρώπων ἰασάμενος, 


dimitus fuit corona incorruptionis : ad gloriam 
Patris et Filii et Spiritus sancti, nunc et semper 
el in ssecula ssecula seculorum. Amen. 


πλείστας δὲ μετὰ ταῦτα τιμωριῶν ἰδέας ὑπὲρ ἀλη- 
θείας διενεγκὼν, τὸν τῆς ἀφθαρσίας στέφανον ἀνεδή- 
σατο, εἰς δόξαν Πατρὸς, καὶ Υἱοῦ, καὶ ἁγίου Πνεύμα- 
τος, νῦν xal ἀεὶ xai εἰς τοὺς αἰῶνας. "Ap ,v. 


1329 VITA S. AGATHJE VIRGINIS. 1330 











DE SANCTA AGATHA VIRG. MART. 


CATANZE IN SICILIA 


(Anno Christi 251, Februarii 5, — Acta SS. Bolland. Febr. tom. 1, p. 595.) 


Catana Siliciz urbs, ad Ionium sita pelagus, JEtnzque horrifici montis radices, ab Grecis condita, 
iisdemque diu habitata, dein et Campanis : sed colonia demum civium Romanorum amplificata, ut 
Plinius testatur lib. im, cap. 8, ipsaque Messana, Strabonis geographi :vo, Augusti scilicet Tibe- 
vi'que temporibus, frequentior, etiamnum inter tres totius insule celeberrimas urbes Panormum 
Messanamque numeratur. Àc multa ostentat illa quidem decora antiquitatis monumenta; nullum 
tamen praeclarius Agatha virgine ac martyre : quam propterea Grz»cum Menologium ac Menza me- 
ΤΟ Κατάνης τὸ xxvy nua, « Catrane gloriationem » compellant ; Rocchus Pirrus Sicilie sacra t. 11, 
Notit. 1 Eccl. Catanen., n. 3, « totius Sicilie decus el ornamentum immortale : » ejusque corpus 
sanctissimum Mauritius ep. in historia Translationis, « totius Sicilie pignus et amabile patrocinium.» 

« Ejus numen, » ut loquitur Thomas Fazellus De reb. Siculis decade 1, lib. n, cap. 1, tanquam 
Catan: urbis tutelare, maximo totius Sicilie virorum ac mulierum conventu, Nonis Fehr. quam re- 
ligiosissime colitur. » Neque Catane solum illius eo die celebratur natalis, sed, ut ante 250 annos 
scripsit in Calendario ecclesiastico generali Radulphus de Rivo, Tungrensis in Belgio decanus, 
«ubique ex Sicilia Agath: V. et M. ix lect. » Est antiquissimus Martyrologiis ad eum diem illius 
ascriptum nomen. Ita nomen. Ita vetustissimum Romanum, quod sepius sub S. Hieronymi nomine 
citavimus. « In Sicilia, civitate Catanas, nat. Ágathe Virg. » Consonat aliud ab Heriberto Rosweydo 
nostro editum : « S. Agathae virg. apud civitatem Catanensium ; » et Richenoviense, sive Divitis 
Augis : « Sicilia, in Cathana civitate, passio S. Agathe V. » 

Fusius Usuardus : « Apud Siciliam, civitate Catanensium, natalis S. Agathe virg. et mart., qüe 
post alapas et. carcerem, post equuleum et tortiones, post. mamillarum abscissionem, post voluta- 
tionem in testulis et carbonibus, tandem sub judice (Quintiano martyrio consummata est. Ado ep. 
Viennensis in Martyrologio ista habet, qua et in mss. variis, etiam Beds nomine preetitulatis, le- 
guntur : « Apud Siciliam, civitate Catinensium, passio S. Agathe virg. sub Decio imp. proconsule 
Quintiano : que post alapas et carcerem, post equuleum e* tortiones, post mamillarum abscissio- 
nem sed a Domino sanationeir.,, post volutationem in testulis et carbonibus, tandem in carcere con- 
summata est. » Qus Ado et Usuardus, eadem exprimunt pleraque alia, etiam recentiorum, Marty- 
rologia ; contractius qux:edam, alia diffusius. Wandelbertus Prumiensis, qui ante i?CCC annos vixit, 
hic de ea canit : 


Sicanid populos Nonis sibi subdit Agathes 
Virginis eximio virtus celebrata decore. 


Eamdem referunt hoc die Grecorum Menologium, Anthologium. 


1331 





MENSIS FEBRHUARIUS. 





1332 








A8AHZIZ 


ΤΗΣ ACTIAZ ΚΑΙ KAAAINIKOY MAPTYPO£Z TOY XPIZTOr 


ΔΙΆΘΗΣ IIAPOENOY 


CERTAMEN 


SANCT/E ET EGREGLE MARTYRIS CHRISTI 


AGATHJE 


VIRGINIS 


(Grece nunc primum typis mandatur ex cod. ms. Paris. n. 999, seculi x. Eprr. PATA ). 


CAPUT PRIMUM. 
S. Agatho paíiria, iter Panormo Calanam. 


Ι. Imperatore Decio Cesare,Quintiano vero Sili- A — A'. Βασιλεύοντος Δεχίου Καίσαρος, ἡγεμονεύοντος 


ciam insulam,ad praefecturam Itali: pertinentem, 
administrante, promulgatum est edictum, ut qui- 
cunquereligiosum veri Dei cultum exerceret, acer- 
ba morte necaretur. Sancta igilur et magnanima 
Agatha, ex Panormitana civitate oriunda, nobilis- 
simis vero edita natalibus, ut impium vulgari de- 
cretum intellexit, patriam,genus,gloriam, et quid- 
quid ad temporariam hanc vitam spectat, pro 
nihilo ducens, sese ad suscipienda pro Christo 
certamina armavit. 

II. Quintianus vero preses,cum sanctam 86 genero- 
sam Agatham forme honestate et elegantia puellis 
cunctis qualibus suis longe antecellere inaudis- 
set, modum excogitabat,quo Christi virgincm com- 


δὲ Κυντιανοῦ τῆς Σιχελῶ» νήσου, τῆς ᾿Ιταλῶν ἐπαρ- 
χίας, ἐξτλθε πρόσταγμα, ὥστε πέντα τόν θρη- 
σχεύοντα τὴν εὐσεδῇ τοῦ Θεοῦ θρησχείαν πιχρῷ 
θανάτῳ παραδίδοσθαι. "Hv αὖν ἡ ὁσία καὶ μεγχλό- 
φρων ᾿Αγάθη, ὁρμωμένη μὲν Ex τῆς Πανοραητῶν 
πόλεως, ἐπισήμου δὲ καὶ λαμπροῦ γένους ὑπάρχουτα, 
ἀχούσασα τούτου τοῦ περιηχηδέντος ἀσεδοῦς δέγμι- 
τος, πατρίδος, γένους, δόξης καὶ πάσης thc πρὸς 
χαιροῦ ζωῆς χαταφρονήσασα τοὺς περὶ Χριστοῦ 
ἀγῶνας ὀπλίζετο. 

B'. Κυντιανὸς δὲ ὁ ἡγεμὼν ἀχούσας περὶ τῆς ὁσία: 
καί ἀθληφόρου ᾿Αγάθης, ὡς «αλὴ «zi εὐπρεπεστάτη 
τυγχάνουσα, πάσας ὑπερδεδηκε τὰς xat' αὐτὴν νετ- 
vlóac, ἐπεζήτει τὸ πῶς τὴν παρθένον τοῦ Θεοῦ συλ- 


prehenderet, inque suam sententiam pertraheret, B λαδὼν, ἐπισπάσοιτο xal. δὴ x20! ἁχάστην τὴν ἑχυτοὺ 


Atque in hac nefaria mentis agitatione quotidie 
moliri ac tentare omnia non cessabat,donec ei li- 
ceret libidinis sue osstrum ad effectum deducere. 
Quocirca praeclaram et illustri ortam genere ancil- 
lam Christi, eo pretextu quod esset Christiana, 
comprehendi jubet et in conspectum suum adduci. 
Erat autem ipsa insigni morum compositione, et 
gratia ser monis ornata,ut facile eximia pulchritu- 
dinis specie intuentium posset sibi animos subji- 
cere. Quintianus vero impürus ac perversus cum 
essel, conspetia virginis specie, illico captus 
amore est, simul et fortonis illius inhians, vultu 
ipso animi perturbationem prodidit. 

III. His ergo modis,uti diximus, in furorem 86 Γ Ὁ 8 


καχόσχολον διάνοιχν ταράττων, οὐχ ἐπαύετε, μέχρις 
ἄν ἔχ ἐνηται αὐτῷ τὸν τῆς ἐπιθυμίας αὐτοῦ olstpw 
εἷς ἔργον ἀγαγεῖν, Οθεν τὴν λομπρὰν χαὶ περιφανὴ 
*p γένει, δούλην δὲ Θεοῦ προράσει δῆθεν τοῦ Χρισ- 
τιανὴν αὐτὴν εἶναι, κελεύει συλληφθή,ναι αὐτὴν xz 
χατὰ πρόσωπον αὐτοῦ ἐλθεῖν, Αὔτη δὲ τν καὶ βίῳ 
xal λόγῳ χαταχεχοσμημένη, δυνχμένη τῇ ὑπερδολῇ 
τοῦ χάλλους τοὺς ὁρῶντας αὐτὴν ὑποτάδαι, ΚυντιΖ- 
νὸς καχόσγολος ὑπάρχων, ἐρασθεὶς τῇ ὄψει τῆς παρ- 
θένου, τὸν ὀφθαλμὸν αὐτοῦ συνετάρχττεν᾽ ὡσχύτως 
καὶ τῶν χρημάτων αὐτῆς ἐρῶν. 


Γ΄, Τούτοις τοίνυν τοῖς τρόποις, καθὼς εἰρήκαμεν, 


Quintianus, militibus υἱ 5. Agatham comprehendani c μανιωθεὶς ὃ Κοντιανὸς, τὴν ἀγίαχν ᾿Αγαθην ox: 


mandat. Hi Catana egressi, ita eam alloquuntur : 
Decretum adversus te promulgatum est 8 Cesare ac 
preside,quia neque diis sacrifices,quos Áugustus 
colit, nec patrio ritu eos venereris. Sed vel nunc 
fac inducas in animum diis immolare, ut te cum 


στρατιωτῶν ἐκέλευσε συλληφρῆνχι, Ob ὁὲ ἐξελθόντες 
ἀπὸ Κατάνης λέγουσιν αὐτῇ Ψήφισμα χατὰ ov 
ἐξῆλθεν ὑπό τε τοῦ Καίσαρος χαὶ τοῦ ἡγεμόνος, ὡς 
ὅτε οὐ θύεις τοῖς θεοῖς, οἵτινες τιμῶνται ὑπὸ too fa- 
σιλέως, οὐδὲ λατρεύεις αὐτοῖς κατὰ τὰ πατρῷχ ἴϑη- 


1333 


VITA 5. AGATHLE VIRGINIS. 


1334 


ἀλλ᾽ οὖν κατάθου θύειν αὐτοῖς, ἵνα μετὰ πάσης τιμῆς A omni honore et gloria ad consulem adducamus.S. 


καὶ δόξης προσάγωμεν σε τῷ ὑπάτῳ, δὲ ἁγία 
᾿Αγάθη τὴν ἄνωθεν ἀνπίδα λαδοῦσα, ὅπλα οὐ χοσμι- 
£X, ἀλλ᾽ ἄνωθεν κατεσχευχσμένα, γενναίως χατὰ τοῦ 
τυράννου ὀπλίζετο, Τῶν δὲ δημίων χατεπειγόντων 
αὐτὴν ἐλθεῖν ἐπὶ τῷ παρχστῆναι τῷ τυράννῳ, εἰσ- 
ελθοῦτα εἷς τὸν οἶχον αὐτῆς xxl ἀνατείνασα τοὺς 
ὀφθαλμοὺς tiq τὸν οὐρανὸν εἶπεν " Δέσποτα Κύριε, 
Ἰησοῦ Χριστὲ, σὺ ἐπίστασαι τὴν διάθεσίν μου " σὺ 
οἵδας τὸ ἐμὸν πρόθυμον " αὐτὸς στρχτήγησον ὑπὲρ 
ἐμοῦ «κατὰ τοῦ τυράννου, ἤδη γὰρ νενέχρωται xad 
καταπεπάτηται ὑπ᾽ ἐμοῦ. Καὶ νῦν, Δέσποτα Κύριε, 
εἰς τὸ τέλειον xal χορυφχιότχτον ὄνομά σου, ἐν d 
ἔζησα σεμνὸν βίον, δέομαί σου, σπεῦσον xal νίχησον 
τὸν διάδολον, πρησδεξάμενος τὰ ἐμὰ δάχρυχ, 


Δ΄, Εὐξαμένης δὲ αὐτῆς οὕτως, ἔξη)θεν ἀπὸ τῆς p 


Πχνόρμου, ὥσπερ τεῖχος ἄπτωτον xal περιχεχαρα- 
χωμένων, xxi ἐδάδιζεν προθύμως μετὰ τῶν δημίων. 
Πρυσομιλοῦσα δὲ τῇ διανοίᾳ τῷ κάλλει τῆς ἀρετῆς 
ἔλεγεν * Πρῶτον μὲν ἤθλησχ περὶ τὴν σωφροσύνην, 
καὶ τὸν dpyfxaxov διάδολον, τὸν ὑποσπείραντα τὰς 
ἡδονὰς τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων νενίχηχχ, καὶ xat- 
ἐπάτησα διὰ τῆς χάριτος τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ 
Χριστοῦ * ἀλλ᾽, ὦ πονηρὲ xal ἐχθρὲ τῆς ἀληθείας, 
vq ὁρᾷς τὸ ἐμὸν στάδιον ἀθάνατον ὃν ; ἐν ᾧ ἀγάλ- 
λονται δίκαιοί τε ἅμα xal ἄγγελοι, θεατὴν ἔχω ἀθά- 
vatov τὸν ΥἹὸν τοῦ Θεοῦ τὸν Κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστὸν, 
μυρίαις ἄγγελων τάξεσι δορυφορούμενος. Καὶ ταῦτα 
εἰποῦσα κατὰ τὴν διάνοιαν ἔχλαιεν, 

Ε΄, Πορευομένης αὐτῆς, ἐλύθη τὸ περιχείμενον 
σπιρτίον τοῦ ὑποδέματος αὐτῆς, καὶ στήσασα τὸν 
πόδα ἐπὶ λίθου, ἔδησεν * xal στραφεῖσα εἰς «à ὀπίσω, 
οὐδένα ἴδτν συναχολουθοῦντα αὐτῇ τῶν προπεμπόν- 
τῶν αὐτῇ πολιτῶν καὶ πολιτίδων, ἀλλ᾽ ἐάσαντες αὐ- 
τὴν ἀνεχώρησαν, 'H δὲ ἁγία ᾿Αγάθη σφόδρα λυπη- 
θεῖσα ηὔξατο λέγουσα * Δέσποτα Κύριε παντοχράτορ, 
διὰ τοὺς ἀπιστήσαντας τῇ σῇ δούλῃ τῇ μελλούσῃ ἐλ- 
θεῖν ὑπὲρ τοῦ ὀνόματός σου, δεῖξον μέγα θαῦμα. 
Καὶ παρχχρῆμα ἀνῆλθεν ἐλχία ἄκαρπος, στηλιτειου - 
σα τὰς γνώμας τῶν Πχνορμῃτων. 


Agatha, acceplo e superis clypeo,arma non mun- 
dana, sed ccelestia adversus tyrannum generose 
expedit. Lictoribus vero eam urgentibus, ul se- 
cum iter capesserel, tyranno sistenda,in domum 
suam ingressa (1), sublatis in colum oculis, di- 
xit : Domine Jesu Christe, (iu nosti animüm 
meum, t affectum perspicis : ipse tu dux meus 
esto adversus lyrannum. Ecce enim jam pros- 
tratus est, jam a me conculcatus. Et nunc, Do- 
mine, propter magnum el supereminens nomen 
tuum, in quo vilam puram castamque traduxi, 
obsecro, accelera et vince diabolum, suscipiens 
lacrymas meas (2). 


[V.Hzc precata, Panormo discessit, (irmi mori 
ac vallo undique circumsepti similis; atque alacri- 
ter cum sateliitibus gradiebatur, virtutis pulchri- 
tudinem mente pertractans : Primum, inquit,pro 
continentia certamen suscepi, omnisque impro- 
bitatis auctorem diabolum,identidem semina vo- 
luptatum generi hominum ingerentem, vici et 
calcavi per gratiam Domini nostri Jesu Christi. 
Verum, o improbe et veritatis inimice, non vides 
siladium meum esse immortale, in quo exsultant 
justi pariter et angeli, quodque ipse spectat im- 
mortalis Filius Dei Dominus Jesus Christus, mil- 
lenis angelorum legionibus cinctus? Et hzc se- 
cum ipsa loquens, lacrymas fundebat. 

V.Inter eundem autein calcei ejus soluta corri- 
gia est, quam pede super lapidem posito astrin- 
xit (5).Àc post tergum respectans, neminem vidit 
sequentem ex omni civium numero, virorum ac 
mulierum, eam deducentium : omnes quippe ea 
relicta domum redierant. Illa magno affecta sensu 
doloris, ita Deum precata est : Domine omnipo- 
tens, propter eos qui ancille tue pro nomine tuo 
certature diffisi sunt,magnum aliquod ostentum 
exhibe.Et subito exortus est oleaster (4) ingenium 
ac sensum notans Panorinitanorum. 


CAPUT 1I. 


5. Agatha constantia, blanditiis Lormentisque lentata. 
ζ΄, Εἰσελθούσης δὲ aürn; ἐν Katawm, ἐκευλεσεν — Ví.Ingressam jam in orbem Catanam jussit pre- 


αὐτὴν ὁ ἡγεμὼν παραδοθῆναι οἰχοδεσποίνῃἨ ὀνόμάτι 
᾿Αφροδισία͵ ἥτις εἶχεν θυγατέρχς νέχς ἵνα προσ- 
πλανήσωσι. αὐτὴν διὰ χολαχείχς τρόπων xal λόγων, 
«αἱ ἀλλχξωσι τὴν διάνοιαν αὐτῆς, xxl πεισθεῖσα 
θύσχι τοῖς εἰδώλοις, xal ποτε μὲν μεγάλα φιλοτι- 


(^) Seribit Augustinus Inveges, duas esse Pa- 
Dort ecclesias S. Agaih» honori dicatas, quas 
vulgi recepta existimatio tradit bina illius palatia 
fuisse, unum tamen eo tempore in urbe,in pomorio 
alterum : nunc utraqueiatra muros est. 

(2) Idem H«rvetus, fus. ore fortassis usus exem- 
plari : « Sed fesiina. et vince diabolum et ejus mi- 
nistrum pre:idem, ne dicat : Ubi est Deus ejus? 
tanquam saeriflzium et oblationem meas accipiens 
lacrymas in odore suavitatis : quoniam tu es Deus 
solus, et te decet gloria in secula. Amen. 


ses matrifamilias cuidam tradi, nomine Aphrodi- 
sie (5),qu: adolescentulas habebat filias,ut ver- 
borum morumque lenociniis in transvorsum eam 
impellerent,ac mentem ejus immutarent,atque ad 
sacrificandum idolis inducerent. Et he quidem 


(3) Inveges scribit pr&cessisse Agatham, quod 
indecorum videretur,si puella coram militbus cor- 
rigiam calcei astringeret. 

(4) Olea infructuosa. Ostenditur etiamnum in 
horto dicte ecclesi, uti antea ex Invege retuli- 
mus. 

(5) Quidam, ut Inveges scribit, Venerem vocant; 
et vilem ac plebeiam alii,alii nobilem faciunt; om- 
nes viia turpissimam. Existimantur ejus palatii 
esse que Catane cernuntur ruine, armoamentarii 
murís coagmenteta. Incerta conjectura. | 


1335 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1336 


nunc magnos honores ei pollicentes, quandoque À μεῖσθαι ὑπισχνούμεναι, ποτὲ δὲ ἀπειλὰς ὑποφέρου- 


intentantes minas, sperabant sanctam virginem 
suis illecebris ad idololatriam pertractum iri. 
Cum autem fallacibus hisce delinimentis (6) ra- 
tionem ei sensumque eripere niterentur, gene- 
rosa Christi martyr ita iis respondit : Mens mea 
supra petram fundata est, neque unquam pote- 
rit à Christi charitate separari. Verba vestra 
ventis similia evanuere : conversatio vestra, plu- 
via est ; mins, fluvii. Allisi quidem hi sunt ad 
domum nostram, sed eam conculere nequaquam 
potuerunt, fondatam quippe super petram, qui 
Christus est. Hzc cum diceret, non cessabat ipsa 
sibi lacrymarum copia sinum inundare. Quemad- 
modum enim cervus anhelat ad fontes aquarum, 
ita desiderabat anima ejus prodire in arenam, 
genus omne cruciatuum pro fide Christi, magna 
alacritate perferre festinans. 


VII. Aphrodisia igitur,cernens inconcussum et 
immobilem Agatha animum, ad Quintianum acce- 
dens ait : Facilius est lapides mollire, vel ferrum in 
plumbum convertere (7).Nam etego et fli: mes as- 
sidue diu noctuque nihil aliud egimus,modo incul- 
cantes promisss,modo minas intonantes. Ego mar- 
garíitas,insignia orpamenta,pretiosas vestes,surum, 
domos, preedie suburbana, mancipia, ei sub oculos 
posui : at cuncta heec eolocohabet, quoterram,quam 
pedibus calcat,ac nihili prorsus estimat.Tunc ira- 
tus Quintianus jussit in secretarium duci, sedens- 
que pre tribunali,ita eam compellat : Quo tu gene- 
re orta es? S. Agatha dixit : Non solum ex ingenuo 
et illustri sum genere, sed et cognationem habeo 
amplis affluentem divitiis.Quintianus dixit : Si in- 
genua es et illustris, cur moribus serve personam 
indvuisti? Agatha dixit : Recte tu quidem, nam an- 
cilla sum Christi, proptereaque servam me profi- 
teor.Quintianus dixit: Si vere ingenua es,quomodo 
servam te esse confirmas ἢ Agatha respondit : [n- 
genuitas nostra et gloria in eo sita est, ut Christi 
servitus ostendatur. Quintianus dixit : Quid ergo? 
Nos libertate caremus, qui Christi servitutem de- 
testamur? Ágatha dixit: Ad talem redacti estis ser- 
vitotem et captivitatem, ul non solum servi facti 


sat, ἤλπιζον τὴν ἁγίαν ᾿Αγάθην δελεχσμῷ ἐλχῦτσαι 
εἰς εἰδωλολατρεία». Τούτοις δὲ τοῖς ἁπατηλοῖς ὃε- 
λεάσμασιν ἀποσυλῆσαι τὸν αὐτῆ: λογισμὸν μηχανευο- 
μέναις, ἀποχριθεῖσα ἡ γενναία μάρτυς τοῦ Χριστοῦ 
᾿Ααγάθη εἶπεν “ Ἡ διάνοιάᾷ μου ἐπὶ πέτραν τεθεμε- 
λίωται, μηδέποτε ἀπὸ τῆς ἀγάπης του Χριστοῦ χω- 
ρισθῇναι δυναμένη " τὰ δὲ ῥήματα ὁμῶν ἀνέμοις 
ἐοιχότα ἐξέπνευσαν " αἱ ὁμιλίαι ὑμῶν βροχαὶ, αἱ 
ἀπειλαὶ ὑμῶν ποταμοὶ ὑπάρχουσιν * «αἱ δὲ, τούτοις 
προυσρήξαντες τῇ ὑμετέρᾳ οἰκίᾳ οὐδυμῶς ἐσάλευσαν ᾿" 
τεθεμελίωται γὰρ ἐπὶ τὴν πέτραν, ἥτις ἐστὶν ὁ Χρι- 
στός. 'Ev δὲ τῷ ταῦτα λέγειν αὐτὴν τῇ πλημμύρᾳ τῶν 
δαχρύων χαταχέυυσα τὸ ἴδιον στῆθος οὐ διέλιξεν, 
"Ov γὰρ τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπὶ τὰς πτιγὰς 


Β τῶν ὑδάτων, οὕτως καὶ » ταύτης ψυχὺ ἐπεπόθει 


ἔλθετν ἐπὶ τὸ στάδιον τῆς ἀθλήσεως, πᾶν εἶδος βασά- 
νων μετὰ πολλῆς τῆς ἐπιθυμίας φέρειν ὑπὲρ τῆς εἰς 
Χριστον πίστεως σπεύδουσα. 

Z. Τοίνυν ἣ ᾿Αφροδισία ὁρῶσα γὰρ ἀήττητον xa: 
ἀσάλευτον τὸν τῆς ἀγίχς ᾿Αγάθης λογισμὸν, xp 
Κυντιανὸν παρἀάγενομένη εἶπεν " Εὐχοπώτερόν ἐστιν 
λίθους ἀπαλῦναι ἢ σίδηρον εἰς μόλυδδον μεταστρέ- 
ψαι, Καὶ γὰρ ἐγὼ κσὶ αἱ θυγατέρες μον ἀπαύστως 
ἡμέρας καὶ νοχ: ὃς οὐδὲν ἄλλο ἐπράξαμεν, ποτὲ μὲν 
νουθετοῦσαι, ποτὲ δὲ xai ἀπειλὰς προσάγουσαι * ᾿Εγὼ 
xai μαργαρίτας, ἐγὼ xal χόσμια ἐπίστμμα, καὶ iuz- 
τισμὸν πολυτελῆ, xai χρυσὸν, καὶ οἰκίας, χαὶ κο»- 
άστεια, xxl ἀνδράποδα tlc πρόσωπον αὐτῆς ἔγαγον͵ 
χαὶ ταῦτα πάντα ὡς πηλὸν ἐν τοῖς ποσὶν αὐτῆς ἔχει 


C «αἱ ὡς οὐδὲν ὄντα ἐλογίσατο. Τότε ὀργισθεὶς ὁ ἄυν- 


τιανὸς ἐχέλευσεν αὐτὴν ἀχθῆναι ἐν τῷ στηχκρητίῳ, xx: 
γαθέσας ἐπὶ τοῦ βήματος, λέγει αὐτῷ * Πίβεν τὸ 
γένος ὑπάργεις : Β ἁγία ᾿Αγάθη, εἶπεν * Οὐ μόνον 
ἐξ εὐγενοῦς χαὶ περιφανεστάτου γένους εἰμὶ, ἀλλὰ 
xai ὑπερδάλλουσαν ἔχω συγγένειαν εἷς πλοῦτον. 
Κυντιανὸς εἶπεν “ Εἰ εὐγενὴς xai περιφανεστέτη 
τυγχάνεις, διὰ τί τοῖς ἤθεσι πρόσωπον δεύλῃς ἐπί- 
σπασαι ; ᾿Αγάθη εἶπεν * "Oct δούλη μὲν εἰμὶ Χρι- 
στοῦ, χαλῶς εἶπας " διὰ τοῦτο xal ἑχυτὴν Codi 
δείχνυμι, Κυντιανὺς εἶπεν ^ ᾿Αλνϑῶς ἐλευθέρα εἶ" 
πῶς οὖν δούλην σεχυτὴν εἶναι βεύχιοτς ; "Aat 
εἶπεν" Ἡμῶν ἡἣ εὐγένεια xai δόξα ἐν οἷς ἡ δουλεῖ: 
Χρισιοῦ χαταγγέλλεται. Κυντιανὸς εἶπεν * Τί ov; 


sitis peccati, verum etiam cultores sensu careu- g ἡμεῖς ἐλευθερίαν οὐκ ἔχομεν, οἴτινες καταπτύομεν 
tium et exsecrabilium simulacrorum,qui Deo de- τὴν τοῦ Χριστοῦ δουλείαν ; ᾿Αγάθη εἶπεν * Εἰς τοσαύ- 


betur, lapidibus et lignis honorem tribuentes. 


τὴν κατηντήσατε δουλείαν xxi αἰχμαλωσίαν, ὥστε μὴ 


μόνον δούλους ὁμᾶς γενέσθαι τῆς ἀμαρτίας, ἀλλὰ wai βδελυχτων xai ἀναισθήτων ξοάνων Αατρευτὰς τὴν 
προσηχουσαν τῷ θεῷ τιμὴν λίθοις καὶ ξύλοις ἀπονέμοντες: 


VIlI.Quintianus dixit:Si quid insane blasphema. 
veris,sumi de te supplicium poterit. Αἱ priusquam 
in mea incidas termenta, edissere qua causa deo- 
rum religiones averseris. Agatha respondit : Non 
deorum dicere, sed demonum: quorum effigies in 

(6) Refert ex Carrera Inveges, dici incantationi- 
bus quoque ac diabolicls prestigiis appetitam,qui- 
bus superiorem Spiritus sancti numen praestiterit : 
binc contre fascinum soc veneflcia invocari; prssen- 
tissimo remedio, ut sepe clavos, glomus pilorum, 
aliaque fada evomant, illius ope, qui veneficorum 


H'. Kuvttavóq εἶπεν ^. Εἴ τι μανικῶς βλυσφημή- 
σεις, δυνατὸν ὑπεξέλευσι, γενέσθαι - ἀλλὰ πρὶν ix- 
πεσεῖν σε εἷς τὰ βασανιστήριά μου, εἰπὲ τινος χάριν 
τὸ σέδασμα δικπτύεις τῶν θεῶν : 'A-dOv, εἶπεν * Μὴ 
λέγε θεῶν, ἀλλὰ δαιμόνων, ὧν τὴν ὄψιν εἰς gal» 
canitionibus malisque artiflciis in seegritudinem in- 
ciderunt, 

T) Addit Hervet. « quam mentem hujus puelle 


a Christi amore traducere. » Abersnt hac à no- . 
70 us. 


1337 

μεταστρέφετε, ὧν 
πρόσωπα περιχρυσοῦτε. Κυντιανὸς εἶπε * ᾿Επίλεξαι 
σεαυτῇ λογισμὸν ἀγαθὸν, καὶ πεισθεῖσα θῦσόν " εἰ δὲ 
μὴ, διαφόροις βασάνοις μετὰ τῶν χαταδίχων ὑπο- 
στήσῃ καὶ ἐνυδρίσει τὸ ἀξίωμα τῆς συγγενείας σου 
καὶ τελευταῖον πεισθεῖσα θύσεις τοῖς παντοκράτορσι 
θεοῖς. ᾿Αγάθῃ εἴπεν * Ἔστω ὡς ᾿Αφροδίτη ἣ θεά σου 
ἣ γυνή cou xai σὺ γένοῦ ὡς ὁ Ζεύς ὁ θεός σου, 
Κυντιανὸς δὲ ταῦτα ἀχούσας ἐκέλευσεν αὐτὴν ῥχῦ- 
δίζεσθαι, λέγων - ᾽ΥὙύριν τῷ ἄρχοντι ὁπερηφάνῳ 
στόματι μὴ επίφερε, ᾿Αγάθη εἶπεν * Οἷς εἴπας θεοῖς 
σου εἶναι, σύμψτιφος xal συνάριθμος οὐ βούλει γενέ- 
σθαι ; Κυντιχνὸς εἶπεν ^ Δῆλόν ἔστι τοῦτο, ὥστε 
πλείστων βασάνων ἐρᾷν προτρεπόμενον ἐμὲ διὰ τῶν 
σῶν ὕδρεων εἰς τοῦτο ἐλθεῖν, ᾿Αγάθη εἶπεν " θαυ- 


VITA S. AGATHJE VIRGINIS. 


τὰ μαρμάρεα καὶ γυψόπλάστα ἃ mramenta transmutatis; quorum e marmore et 


1338 


gypso efformatos vultus  inauratis. Quintianus 
dixit : Bonum adhibe tibi ipsi consilium, et sa- 
crifica. Ni feceris, varios subibis cum reorum 
turba cruciatus ; cumque amplissima tuc cogna- 
tioni feedam inusseris notam,demum dolore coac- 
ta sacrificabis omnipotentibus diis. Agatha dixit : 
Fiat uxor tua (8) ut Venus dea tua, tuque Jovis 
dei tui similis evadas. Qux cum audisset Quin- 
tianus, c:edi eam virgis imperat dicens : Ne pre- 
sidi contumeliam ore arroganti intuleris. Agatha 
dixit: Quos deos tnos esse dixisti, eorum tü te 
in sorte ac numero esse nolis ? Quintianus dixit : 
Manifestum est, te plura appetere tormenta, que 
me tot injuriis ut ad ea procedam incites. Agatha 


μάζω σε ἄνθρωπον φρόνιμον ὄντα καὶ εἰς ἀσυνεσίαν 8 dixit : Miror te, prudentem alioqui hominem, eo 


τοιαύτην χαταντήσαντα, ὥστε μὴ θέλειν σε ὅμοιον 
γενέσθαι τῶν θεῶν σου xal τῆς τούτων ζωῆς μέτοχον 
εἶναι, Εἰ οὖν θεοί σου ὑπάρχουσι xai σέδεις αὐτοὺς, 
ἰδοὺ ηὐξάμην σε * Πῶς οὖν λέγεις ὕδριν εἰσαγαγεῖν 
σου, (va ὥσπερ ἡ ἐχείνων ζωὴ καὶ dj ὑμετέρα γένη- 
ται : Εἰ δὲ ἀποδάλλει τὸν χλῆρον ἐχείνων xal σὺ σὺν 
ἐμοὶ μυσαροὺς ἀποχαλεῖς αὐτούς. 

δ΄, Κυντιανὸς εἶπεν " Τί ῥήματα ὑπερήφανα λές 
γεις ; ἢ θῦσον τοῖς θεοῖς, ἢ ποιχίλοις σε βασάνοις 
παραδώσω. 'Aya0n εἶπεν * 'Edv μοι θηρία προσ- 
αγάγῃς, ἀκούσαντα τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ ἡμερωθή- 
σονται *.— εἰ δὲ πῦρ προσαγάνῃς, ἄγγελοι ἐχ τῶν 
οὐρανίων χορηγοῦσίν μοι δρόσον. "Eàv δὲ πληγὰς 
καὶ μάστιγας, ἔχω τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας ὅ με ῥύ- 
σεται Ux. τῶν χειρῶν σου. Τότε Κυντιανὸς χινήσας 
τὴν χεφαλὴν ἐχέλευσεν ἀπενεχθῆναι αὐτὴν ἐν σκο- 
τεινῇ φυλαχῇ, λέγων " Σχεψαμένη καϑ᾽ ἑαυτὴν, 
᾿Αγάθη, μετανέησον ὅπως δυνηθῇς ἐχφυγεῖν τὰ a- 
σανιστήριά μου. ᾿Αγάθη εἶπεν * Αὐτὸς μετανόησον, 
ἵνα δυνηθῇς ἐχφυγεῖν τὴν αἰώνιον χόλασιν. '᾽Οργι- 
σθεὶς δὲ τότε ὁ Κυντιχνὸς, ἐχέλευσεν αὐτὴν σύρε- 
σθαι ἐν τῇ φυλαχῇ. 'H δὲ ἀγία ᾿Αγάθη μετὰ πλεί- 
στῆς χαρᾶς εἰσῆλθεν ἐν τῇ φυλαχῃ, καὶ ὡς εἰς 


devenisse insaniz, ut nolis diis tuis similis effici, 
eorumque vilze consortio frui. Nam si dii tui sunt, 
eosque veneraris, cum precata sim, ut qualis eo- 
rum est, et tua esset vita, qua ratione interpre- 
taris me tibi injuriam irrogare voluisse ? Sin eo- 
rum respuis conditionem, et tu mecum abomi- 
nandos eos appellas. 

IX Quintianus dixit : Quorsum insolentes jactas 
voces? aut diis sacrifica, aut diversis te suppliciis 
dedam. Agatha dixit : Si feras in me immiseris, 
audito Christi nomine mansuescent : ignem si ad- 
moveris,rorem mihi e colis angeli suppeditabunt; 
si flagra inflixeris ac plagas, habeo Spiritum veri- 
latis, qui me e tuis manibus liberabit. Tunc caput 


c quatiens Quintianus jussit eam in obscurum car- 


cerem abstrahi,dicens: Considera etiam atque etiam 
apud te, Agatha, tuique te peeniteat, ut mea de- 
clinare tormenta valeas. Agatha dixit : Teipsum 
factorum tuorum poniteat,ut :eternos evadas cru- 
ciatus. Tunc inflammatus ira Quintianus jussit 10) 
eam trahi in custodiam. At S. Agatha magno per- 
fusa sensu voluptatis,et veluti gestiens pre letitia, 
precibus certamen suum Domino conimendabat. 


εὐφροσύνην ἀγαλλιωμένη τὸν ἀγώνα αὐτῆς aet εὐχῶν παρετίθετο τῷ Κυρίῳ. 
CAPUT ΠΙ. 
S. Agathe, post varios cruciatus, abscissa mamilla, a S. Petro persanata. 


I. Τῇ δὲ ἐπιούσῃ ἡμέρᾳ ὁ ἀσεδὴς Κυντιχνὸς ἢὮ — X. Sequenti vero die impius Quintianus coram 


Ἐχέλευσεν αὐτὴν τῷ βήματι mapzotnvxt, λέγων * 
᾿Εσκέψω περὶ τῆς σωτηρίας σου * 'H &yla ᾿Αγόθη 
εἶπεν * Ἧ σωτηρία μου ὁ Χριστός ἐστιν, Κυντιανὸς 


(8) Negant alii Quintianrm uxorem habuisse: eur 
alioquin, avunt, Agatham esset procatus, cum po- 
lygamia Romanis non permitieretur? At aon cons- 
tat, voluisse sibi Agstham legitimo connubio jun- 
gere : el erant Romanis usitata repu !ia. 

(9) Exstat in etiamnum, ut ex Carrera scr:bit In- 
veges, sed ἰῇ saccllum mutatus. Janua vetus, quz 
occid. ntem spectabat, obs:rucla ; nova aperta ad 
meridiem, qua in templum itur cui junctum sacel- 
lum. In hoc quotidie misse sacrificium offer ur : 
praecipuus eo concursus piorum hoininum feria 4, 
que ejus honori preuliariter Catana dicata : quarta 
feria cujusque mensis prima exponitur solempniter 
ibidem venerabilis Eucharistia. 


tribunali suo astare jussam ita alloquitur : De sa- 
lute tua cogitasti? S. Agatha respondit : Salus mea 
Christus est. Quintianus dixit : Infelix, quem ad 


(10) Protrusa a truculentis lictoribus Agstha,ut 
i.npetu in terram prolaberetur in duos lapides im- 
pegit, qui instar eere impressos pedes admjiserunt, 
ac lapsum stiterunt; et cernuntur etiamnum in 
ut oque expressa vestigia pedis calceati. Hi lapides 
semp.-r in veneratiope habiti, at quia 8d veterem 
januam, qua nunc ob:tructa, loco obscuro positi 
minus apte Cerni poterant, anno 1640 sunt ad latus 
nova collocati : sunt autem »mbo nigri et duri. 
Ite Inveges ex Carrera et aliis.Positum ad veterem 
januam fuit hoc distichon. 


Hic fizit ruitura pedes, impulsa furore 
Carnificis rabido, carceris aníra petens. 


1339 


MENSIS FEBRUANIUS. 


1340 


finem tua sese infausta distorquebit ratio ? Chris- Α εἶπεν * Ἕως τίνος, ἀθλία, παρασύρεις ἄθλιον λογι- 


tum abjura,et colere deos incipe,atque vitz stati- 
que lu: consule, ne intempestivam oppetas mor- 
tem.Agatha dixit: Tu tuos deos abjura,qui suut la- 
pides et ligna,et accede ad effectorem rerum om- 
nium verum Deom, qui te creavit ; ne in poenas 
eternas devolvaris,atque interminatos cruciatus. 
Accensus furore Quintianus jussit eam suspendi, 
spatulis incidi. Quod cum fieret, dicebat ei Quin- 
tianus : Muta mentem, Agatha,ut vitze tuc parca- 
tur. Agatha dixit: Ingentem mihi tormenta tua pa- 
riupnt delectationem. Haud aliter letitia exsulto 
quam qui felicem nuntium accepit, quique quem 
desiderabat cernit,aut thesaurum reperit.Ita tem- 
porariis hisce tuis suppliciis delector,qus te mihi 


σμόν 5; Ἅρνησαι τὸν Χριστὸν, καὶ ἄρξαι σέδεσθαι 
τοὺς θεοὺς, μὴ τῆς ζωης xal τῆς σῆς ἡλιχίας στε- 
ρηθεῖσα, ἄωρον ἀπενέγχῃς θάνατον. ᾿Αγάθτ, εἶπεν - 
Σὺ ἄρνησαι τοὺς θεούς σου, οἵτινες εἰσὶ λίθοι καὶ 
ξύλα, καὶ πρόσελθε τῷ Δημιουργῷ τῶν ὅλων τῷ ἀλη- 
θινῷ Θεῷ, τῷ σὲ πλάσαντι, μή πως αἰωνίαις τιμω- 
ρίαις καὶ ᾿ἀδιαλείπτοις βασάνοις ὑποπέσῃς. Τότε 
ὀργισθεὶς ὁ Κυντιανὸς ἐχέλευσεν αὐτὴν «ρεμασθη- 
νάι καὶ σπαθίζεσθαι, xat ἔλεγεν ὁ Κυντιανός " ᾿Αγάθη, 
διόρθωσαι τὸν λογισμόν σου, ὅπως παρχχώρησις 
ἔσται τῇ ζωῇ σου, ᾿Αγάθη εἶπεν * Αἴ βασανοί σου 
χαράν μοι θησχυρίζουσιν, καὶ ἀγάλλομαι ὡς ὁ ἀγγε- 
λίαν καλὴν ἀκούων xai θεασάμενος ὄντινα ποθεῖ, 
καὶ ὡς ὁ εὑρὼν θησαυροὺς, οὕτως κἀγὼ τέρπομβαι bv 


incüssurum minaris. Neque enim potest frumen- p ταῖς προσχαίροις βασάνοις σου. Οὐ γὰρ ἔστι δυνατὸν 


tum secure in granario conservari, nisi prius pa- 
lea nudatum fuerit, Similiter nec anima mea po- 
test in paradisum admitti, priusquam corpus 
meum omnimodis cruciatibus per tuos carnifices 
fuerit laniatum. 

XI. Excandescens Quintianus primum mamil- 
lam ejus torqueri, exin diu et immaniter tortam 
amputari jussit.Saneta vero Agatha dixit : Impie, 
crudelis, et sacrilege tvranne, non erubuisti ista 
exercere in feminam, et quam in matre suxiati 
mamillam priecidere ? Veruintamen licet exterio- 
rem mihi mamillam resecueris, aliam habeo in 
anitna mea mamillam,quam exscindere nunquam 
valebis : est enim Christo Deo meo ab infantia 


mea consecrata. [ratus Quintianus jussit eam inc 


carcerem retrudi, vetuitque ne quis medicorum 
διὰ ean intromnitteretur, neu panis aut aqua illi 
preberetur. 

XII.Cum in carcere reclusa esset, sub mediam 
noctem,senili forma apparuit ei apostolus Petrus, 
precedente puero ac lampade gestante,ipse plurima 
babens in manu medicamenta, seque medicum esse 
dicens,hisce eam compellat verbis : Multa quidem 
et atrocia tibi impius tyrannus tormenta admovit ; 
ast usque adeo nihil profecit, ut potius tu: con- 
slantie aspectu contabuerit: proptereaque mamil- 
lau tibitorqueri ac deinde precidi mandavit.Ipsius 
vero anima elernom in dolore cruciatuque per- 
mansura est.Quoniam autem,cum hac patiebaris, 
adfui animumque intendens perspexi sanari ma- 
millam tuam posse, ea causa huc veni.S. Agatha 
ei respondit: Nunquam omnino corpori meo medi- 
cinam adhibui; et nunc turpe existimarem,morem 
optimum, quem a prima pueritia constanter reti- 
nui,infringere.Respondit senex:Etego Christianus 
sum, ac confido fore,ut a me saneris,ideoque ad 
te veni. Tantum ne te pudeat, neu me metuas.Res- 
pondens Sancta dixit: Qui vero fieri potest,ut cum 
tu senio confectus sis, ego juvencula quidem, sed 
corpore suppliciis consumpto, ipsa vulnera ani- 
mum stimulent ? Magis tamen verecundari debeo, 
plagas ipsas indecore nudare. Quare tibi gratias 
ago, venerandePater,quod dignatus sis huc venire, 


σῖτον ἀσφαλῶς iv ἀποθήκῃ φυλαχθῆναι, πρὶν τοῦ 
ἀχύρου γυμνωθῇ * ὁμοίως «zi ἢ τύχη poo οὐ δύια- 
ται ἑντὸς τοῦ παραδείσου γενέσθαι, πρὶν παντοίαις 
χολάσεσι τὸ ἐμὸ, σῶμα ὑπὸ τῶν σῶν ὑπηρετῶν 
alxtatn. 

[A '. θυμωθεὶς οὖν ὁ Κυντιανὸς ἐκέλευσε τὸν μα- 
σθὸν αὐτῆς αἰχισθῆναι, καὶ μετὰ τὸ πολὺ αἰκχισθῆναι, 
ἀποτμηθῆναι ἐκέλευσεν, 'H δὲ ἁγία ᾿Αγάθη εἶπεν" 
᾿Ασεδὴ xai ὠμότατε καὶ θεοῦ τύραννε, οὐχ ὑδέσθης 
tlt θηλείαν τοιαῦτα διαπράξασθαι, καὶ ἣν καὶ αὐτὸς 
ὑπὸ τῆς μητρὸς ἐθήλάσας ἀποτεμεῖν ; ᾿Αλλ᾽ ὅμως, εἰ 
xxi τὸν ἔξωθεν μασθὸν ἀπέχοψας, ἔχω ἕτερον ἐν τῇ 
ug f. μου μαστὸν, ὄνπερ αὐτὸς οὐχ ἰσχύεις ἐχτεμεῖν" 
προσήνεκται γὰρ Χριστῷ τῷ Θεῷ ix νη πίας ἡλιχίες 
μου. ᾿Ὀργασθεὶς δὲ ὁ Κυντιανὸς ἐκέλευσεν αὐτὴν 
ἀπενεχθῆναι ἐν τῷ δεσμωτηρίῳ, προστάξας μηδένα 
τῶν ἰατρῶν συγχωρηθῆναι εἰσελθεῖν εἰς αὐτὴν, μῆτι 
ἄρτον αὐτῇ δοθῆναι μήτε ὕδωρ. 

IB', Εἰσελθούσης δὲ αὑτῆς ἐν τῇ φυλακῇ, περὶ τὸ 
μεσονύχτιον ἐν ὁμοιώματι πρεσδυτέρου ἔφάνη αὐτῇ 
6 ἀπόστολος Πέτρος, o0 προηγεῖτο παῖς λαμπάδε 
ἐπιφερόμενος, πλεῖστα φάρμακα ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ 
ἔχων καὶ ἑχυτὸν ἰατρὸν εἶναι λέγων, καὶ τούτοις 
λόγοις προσομιλῶν αὐτῇ ἔλεγεν * Ὁ μὲν ἀσεδὴς τύ- 
ρᾶννος τοιαύταις χαλεπαῖς μάστιξι χρησάμενος «τὰ 
φοῦ, ἤνυσεν οὐδέν * σὺ δὲ πλείω αὐτὸν ἐξέτηξας τῇ 
σῇ χαρτερίᾳ * διὸ xai τὸ μαζόν σου οὗ μόνον αἶχι- 
σθῆναι Ἐχέλευσεν, ἀλλὰ καὶ ἀποτμηθῆναι. AAA" ἐχεί- 
νοῦ μὲν ἡ τύχη ἐν ὀδύνῃ μένει εἰς τόν αἰῶνα * ἐπειδὴ 
δὲ παρήμην ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ, ἐν fj πέπονθας ταῦτα 
xal χατανοήσας εἶδον ὅτι δυνατόν ἐστι τοῦ ἰχτρευθῆ- 
ναι τὸν μαζόν σου, τούτου χάριν παραγέγοναλ. Ἡ 
ἀγία ᾿Αγάθη εἴπεν πρὸς αὐτόν ^ Οὐδαμῶς ποτε ἐν 
τῷ ἐμῷ σώματι θεραπέίαν προσήνεγχα " καὶ νῦν 
αἰσχρὸν εἶναι νομίζω τῷ ἐκ νηπίας ἡλικίας χρόνῳ 
βεδαιωθὲν ἔθος χρηστὸν νῦν ἀπολέσθαι, Ὁ δὲ πρεο-- 
δεύτης ἀποχριθεὶς εἶπεν " Κἀγὼ Χριστιανός εἶμι 
xai θαῤῥῶ, ὅτι δύναμαί σε θεραπεῦσαι * τούτου yd- 
pv ἦλθον πρὸς o6. ᾿Αλλὰ μὴ αἰδεσθῇς με. ᾿Αποχρι- 
θεῖσα δὲ ἣ ἀγία εἶπεν αὐτῷ ^. Καὶ πῶς ἔστιν δυνατὸν 
ἐν τῷ σὲ εἶναι πρεσδευτὴν xal πολυχρόνιον, ἐμὲ δὲ 
εἶναι κόρην xal τὸ σῶμά μου διχφθαρὲν, ἵνα αὐτὰ 
τὰ τραύματα πχρασχευάσωσι χεντρισθῆναι τὸν νοῦν 


1341 


VITA S. AGATHJE VIRGINIS. 


1342 


μου, ὅθεν μᾶλλον ὥφελον αἰδὼς γενέσθαι, ἀναιδῶς A ut curam medelamque corpori meo adhiberes.Il- 


ἀπογυμνώσασα τὰ ἕλχη poo " διὸ εὐχαριστῶ cot, 
Πάτερ τίμιε, ὅτι κατηξίωσας ἐλθεῖν ταύτης τῆς σω- 
ματικῆῇς φροντίδος xai θεραπείας * ἔσο δὲ γινώσχων, 
ὅτι οὐδαμῶς τῷ ἐμῷ σωμχτι φάρμαχα ὑπὸ ἀνθρώ- 
πων κχατασχευασθέντα προσαχθῶσιν. ᾿Αποχριθεὶς δὲ 
ὃ πρεσδευτὴς εἴπεν αὐτῇ " Διὰ τί οὐχ ἐᾷς με ἰατρεῦσαί 
σε: 'H àyla ᾿Αγάθη εἶπεν * "Ego τὸν Κύριόν μου, 
Ἶησοῦν Χριστὸν, ὡς τῷ νεύματι αὐτοῦ ἰᾶται τὰ 
πάντα " καὶ τῷ λόγῳ αὐτοῦ ἀνιστᾷ χατεῤῥαγμένους * 
αὐτὸς, ἐὰν θέλῃ, δόναται σῶσαι καὶ ἐμὲ τὴν ἀναξίαν 
δούλην αὐτοῦ. Τότε προσμειδιάσας ὃ πρεσδευτὴς 


lud tamen sciss velim,nulla unquam ratione pas- 
suram me,ut corpori meo admoveantur hominum 
studio parata medicamenta. Cur enim, ait senex, 
me tibi mederi non pateris? S.Agatha dixit : Ha- 
beo Dominum meum Jesum Christum, qui solo 
nutu omnia curat,et prostratos verbo erigit.Ipse, 
si velit, poterit me quoque indignam famulam 
suam sanare.Subridens senior dixit : Et me ipse 
misit. Ego enim sum ejus apostolus. Aspice te, 
quemadmodum  persanata sis. Quibus dictis, e 
conspectu ejus repente subductus est. 


εἶπεν αὐτῇ. Κἀμὲ αὐτὸς ἀπέστειλεν ἐγὼ γὰρ ἀπόστολος αὐτοῦ celui ἴδε ἑαυτὴν, ὡς ἰάθης, Kal ταῦτα 


εἰπὼν ἄφαντος ἐγένετο ἀπὸ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῆς, 


II", Τότε εὐχοόμένη & ἀγία ’Αγάθη εἴπεν᾽ Εὐχαρι- B. ΧΙἧΠΤυπὶ vero prostrata in preces Agatha: Gra- 


στὼ σοι, Κύριε ᾿Ιησοῦ Χριστὲ, ὅτι ἐμνήσθης μου 
καὶ ἀπέστειλας πρός με τὸν ἀπόστολόν σου, ὄστις 
με ἐνίσχυσεν καὶ ἀνενξωσεν τὰ μέλη μου, ᾽Εν δὲ 
τῷ πληρῶσαι αὐτὴν τὴν εὐχὴν, ἰδοῦσα τὸ ἑαυτῆς 
σῶμα, εὗρε τεθεραπευμένα τὰ τραύματα καὶ τὸν 
μαζὸν ἑαυτῆς ἀποχατασταθέντα * πᾶσαν δὲ τὴν νύχτα 
φῶς περιεῖχεν τὴν φυλαχὴν, ὥστε ἀπὸ τῆς ἐχλαμ- 
ψεως φυγεῖν τοὺς φύλακας, καὶ τὸ δεσμωτήριον 
ἀνεῳγμένον καταλιπεῖν. Οἱ δὲ ὄντες ἐχεῖσε χατάδι- 
xot, θεασάμενοι τὸ γεγονὸς, λέγουσι τῃ ἀγίᾳ ᾿Αγαθῃ * 
Ἰδοὺ αἱ θύραι ἀνεῳγμέναι εἰσὶν, καὶ οὐδείς ἔστιν ὁ 
φυλάττων, ἔξελθε xal φύγε. ᾿Αποχριθεῖσα δὲ ἡ ἀγία 
᾿Αγάθη εἶπεν αὑτοῖς *. Μή μοι γένοιτο, ἵνα ἐγὼ στε- 
ρηθῶ τού στεφάνου τῶν ἀγώνων μου, καὶ τούς δε- 


tias tibi ago,inquit,Domine Jesu Christe, φαοὰ mei 
fueris recordatus, miserisque apostolum tuum,qui 
me confirmavit,etl membra mea reparavit. Absolu- 
ta precatione,conversis ad corpus oculis,et vulne- 
ra sanata,et restitutam mamillam deprehendit. To- 
ta vero nocte per carcerem lux resplenduit,ut ful- 
gore territi custodes aufugerent, et carceris fores 
apertas relinquerent.Qui veroisthic erant rei,cum 
quod e: enerat vidissent, dicunt S. Agatha:En fores 
patent,neque eas quisquam observat; exi et fugam 
arripe.Absit,inquit Agatha,ut corona pr.ver meo- 
rum certaminum, Θὲ carceris custodes in pericü- 
lum adducam.Adjutorem enim habens Dominum 
meum et Deum Jesum Christum Filium Dei vivi, 


σμοφύλακας εἰς χίνδυνον περιδάλλω * ἔχουσα γὰρ C usque ad finem perstabo in confessione ejus, qui 


βοηθὸν τὸν Κύριόν μου xal Θεόν Ἰησοῦν Χριστὸν, 


me sanavit consolatusque est. 


τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, μέχρι τέλους δεαμενῶ ἐν τῇ ἐξομολογήσει αὐτοῦ τοῦ lacagévou με xal 


παραμυθησαμένου. 


CAPUT IV. 


Ultimum S. Agatho certamen, mors ejus, ac tyranni. Catana servata illius ope. 


ΙΕ΄, Μετὰ δὲ τετάρτην ἡμέραν χελεύει ὁ Κυντια- 
νὸς ἀχθῆναι αὑτὴν kv τῷ διχαστηρίῳ, χαὶ λέγει αὑτῇ" 
Μέχρι τίνος ἑμμένεις ἑναντιουμένη τοῖς προστάγμασι 
τῶν αὑτοχρατόρων ; ἢ θύσον τοῖς θεοῖς, ἢ δεινοτέ- 
ραις βασανοις τιμωρήσομαί σε. "H δὲ ὁσία εἶπεν * 
Παντα τὰ ῥήματα σου ματαια, τὰ δὲ πράγματα σου 
παράνομα xai τῶν βασιλέων, ἄτινα xai αὑτὸν ἀέρα 
μολυνουσιν. "Ὄθεν, ταλαίπωρε καὶ ἀνίσθητε, εἶπέ 
μοι, τίς θέλει βοηθοὺς ἐπικαλεῖσθαι λίθους καὶ ξυλα, 
οἷς οὐκ ἔστιν αἴσθησις . Βλέπε οὗπερ αὑτὸς ἐξέκοψας 
μαζοῦ͵ ἀνεύλαττησεν ἕτερος ἀντ᾽ αὐτοῦ, τῇ δυταμέι 
τοῦ Κυρίου μο) Ἰησοῦ Χριστοῦ, ᾿Εμμανεὶς δὲ γενό- 
ἱλενος ὁ Κυντιανὸς εἶπεν *. Παλιν σὺ τὸν Χριστὸν ὀνο- 
μαζεις, ὃν ἐγὼ ἀκοῦσαι οὗ θέλω ; "Aqatn εἴπεν * Οὐ 
παυσομαι ἐγὼ χαλουμένη τοῖς χείλεσι xai τῇ χαρδίᾳ 
δοξολογοῦσα. 

ΙΕ΄. Κυντιανὸς εἶπεν ^. ᾿Αρτι γνώσομαι ἑγὼ, εἰ 
σώζει σε ὁ Χριστός. ᾿Εχέλευσεν ὄστρακα ὀξεῖα στρω- 
θῆναι, ἄνθρακας δὲ πορὸς ἐμόληθηναι, καὶ ῥιφῆναι 
αὗτὴν ἑν τοῖς ἄνθραξι, Τουτων δὲ οὕτω γινομένων, 
ἄφνω ὁ τόπος ἑκεῖνος ἐσείσθη, χαὶ μέρος εἰς τὸ ἔδα- 
φος πεσὸν κατέλαδε τὸν συμπονον τοῦ ἄρχοντος ὀνό- 


XIV. Post quartum vero diem sisti illam pro tri- 
bunali precipit Quintianus, aitque illi, Quousque 
tandem imperatorum edietis adversaberis?vel diis 
sacrifica,vel te gravioribus tormentis excruciabo. 
Sancta respondit: Verba tua omnia vana sunt;acta 
vero et (ua et imperatorum iniqua,qus vel aerem 
ipsum inquinent.Quamobrem, miser et nullo sensu 
predite,dic mihi,quis lapides et ligna,quibus nul- 
lus est sensus, opem roget? Viden' pro ea, quam 
mihi przcidisti, mamilla,aliam succrevisse, virtute 
Domini me: Jesu Christi? [nsania percitus Quintia- 
nus exclamat: Quis te curavit? Agatha respondit : 
Jesus Christus, Filius Dei vivi. Quintianus dixit : 
Iterumne Christum appellas, cujus ego ne audire 
quidem nomen volo ? Agatha dixit : Non cessabo 
eum et appellare labiis et corde celebrare. 

XV QQuirtianus dixit: Nunc cognoscam ego,an te 
liberet Christus ; acutasque protinus testas humi 
sterni jussit,et ignitos carbones interspergi,inque 
hec eam projici.Quod dum fieret, repente locus il- 
leterro motu corncussus est, parsque in solum pro- 
lapsa, adjutorem praesidis, nomine Silvanum op- 


1343 MENSIS FEBRUARIUS. 1344 


pressit, hujusque amicum Falconium, quorum Α ματι Σιλουανὸν xat τὸν φίλον αὐτοῦ ὀνόματι Φαλχό- 
precipue instigatu ita dire szviebat. Neque hoc νιον, ὧν τῇ συμζουλίᾳ ἐποίει τὰ ἄνομα, Οὐ μόνον δὲ 
solum : sed universa pene Calanensis civitas ter- τοῦτο, ἀλλὰ xa! πᾶσα ἣ πόλις Katávr, σφόδρα ὑπὸ 
rt mo'u vehementer agitata est, ut cives passim τῆς βίας τοῦ σεισμοῦ ἐδονήθη, ὥστε πάντας τοὺς πο- 
ad pretorium concurrerent, valdeque presidem λίτας συνδραμεῖν εἰς τὸ πραιτώριον, xal πάνυ ταρά- 
terrerent. ξαι τὸν ἄρχοντα, 

XVI. Tunc Quintianus primum quidem terrae IS". Τότε ὁ Κυντιανὸς πρῶτον μὲν τὸν σεισμὸν 
motu perculsus, dein populi concursu perturba- δειλιῶν, δεύτερον δὲ τῇ ἔπονχστήσει τοῦ δήμου τα- 
tus, jussit S. Agatham reduci in custodiam. [In ραχθεὶς, ἐκέλευσεν τὴν ἁγίαν ᾿Αγάθη ἀπενεχθῆναι 
quam ingressa, sublatis ad colum manibus di- ἐν τῷ δεσμοτηρίῳ, Εἰσελθούσης δὲ αὐτῆς ἐν τῇ ov- 
xit : Gratias tibi ago, Domine, qui me dignam λαχῇ, τὰς χεῖρας εἷς τὸν οὐρανὸν ἐχτείνασα etztv 
habuisti, que pro sancto nomine tuo certarem, Εὐχαριστῶ σοι, ὦ Κύριε, ὅτι χαταξίωσας μὲ ἀγωνί- 
et ablato a me presentis Υἱὼ desiderio, corpori σασθαι ὑπὲρ τοῦ ὀνόματός σου, ἀφελομένου coo ἀπ᾽ 
quoque meo tolerantiam suffecisti. Exaudi me, ἐμοῦ τὸ φίλτρον τῆς παρούσης ζωῆς, ὠσχύτως δὲ καὶ 
Domine, ancillam toam, dignamque redde, qu: τῷ σώματί μοῦ ὑπομονὴν χαρισάμενος. Αὐτὸς, Ai- 
mundum hunc deseram, copiosamque tuam as- B σποτὰ Κύριε, elsdxousóv μὲ xal χκαταξίωσον τὴν σὴν 
sequar misericordiam. Sic precata, protinus Spi- δούλην χαταλιπεῖν τὸν χόσμον τοῦτον xai εἷς τὸ σὸν 


ritum reddidit. πλούσιον ἔλεος φθάσαι, ᾿Αποτελεσάσης αὐτῆς τὴν 
εὐχὴν παραχρῖιμα τὸ πνεῦμα ἀπέδωκεν. 
XVII. Quod cum audisset populus,summo stu- ΙΖ. "uo:t ἀκούσαντα τὸν Orpov μετὰ πάσης τπὸ» 


dio ad carcerem accurrit, et magnanimz marly- mi εἰσελθεῖν καὶ τὸ λείψανον τῆς γενναίας μάρτυρος 
ris reliquias tuto in loco collocavit. Adolescens ἐν ἀσφαλείᾳ «χταθέσθαι. Νεχνίσχος δέ τις ἔχων μὲν 
vero quidam, secum centum ducens pueros ἑαυτοῦ παῖδας τὸν ἀριθμὸν ἑχατὸν, χάλλιστα πάν) 
splendidissime ornatos, universis ignotus Cata- ἠμριεσμένους, ὡταύτως δὲ xal ἄγνωστος πᾶσιν ὑπάρ- 
nensibus, veniens ad locum in quo sanctz? erant τὼν τοῖς τὴν Κατανέων οἰχοῦσι πόλιν, ἐλθὼν ἐν τῷ 
positze reliquie, tabulam marmoream, quam at- τόπῳ ἔνθα τὸ ἄγιον αὐτῆς ἔχειτο λείψανων, ἐνέγχτς 
tulerat, apposuit, ista inscribens : « Menssancta, πλάλα μαρμαρίνην ἐπέθηχεν ἐπιγράψας οὔτως" 
spontaneus honor Dei,et patris liberatio. » Hanc  « Νοῦς ὅσιος, χὐτοπροχί,ετος τιμὴ εἰς Θεὸν, xai zz 
tabulam cum intus ad Sancta» caput deposuissel, τρίδος λύτρωσις, » ᾿Αποθέμενος δὲ αὐτὴν ἔνδον ποὺς 
capsamque obsignassel, abcesst, neque uspiam τῇ χεφαλῖ, τῆς οσίας, xai ἀσφαλίσας τὴν Àipraa, 
ulterius in civitate visus est : unde suspicio fuit, C ἀνεχώρησεν, ὥστε μηχέτι φαίνεσθαι ἐν τῇ suu, 
angelum eum martyris fuisse. ὅθεν τινὰ ὑπόνοιαν ἔχειν, ἄγγελον εἶναι αὐτὸν τῆς 
μάρτυρος. 

XVIII. Quintianus vero cum vita excessisse IH'. ᾿Αχούσας δὲ ὃ Κυντιανὸς, ὅτι ἀπέστη τῶν 
martyrem accepisset, ad ipsius facultates oceu- ἐνθλθδε ἢ ὁσίχ μάρτυς, χατὰ τῶν αὐτῆς πρεγμάτων 
pandas se contulit : accepta igitur tota sua 60- ἐχώρει vai λαδὼν πᾶσαν τὴν τάξιν αὐτοῦ ἐπήγετο 
horte Panorimum preperabat (11). Αἱ vix iler in-— παρχυενέσθαι iv Πανόρμῳ ^ xai δὴ αὐτοῦ ἀπερχο- 
gressus, justo Dei jdicio, in fluvio quodam,haud μένου κατὰ twv ὁδὸν, χρίσει Θεοῦ Otxaíq ἀπολέσθει 
procul distante Catana, nomine Psemitho, inte- αὐτὸν συνέδη fv τινι παρχχειμένῳ ποταμῷ τῷ xU 
riit, Nam cum eum vellet trajicere, ac pontonem  Kaxave, ὀνόματι Ψημίῳ, Βουλομένου γὰρ αὐτῷ 
equis suis essel ingressus, duo ex iis sevire im- τοῦτον διαπερᾶσαι, εἶσῆλθεν ἐν πορθμείῳ μετὰ τῶν 
patumque in eum facere coperunt: et unus qui- ἵππων αὐτοῦ, xai δὴ δύο ἵπποι ὥρμησαν κατ᾽ αὐτοῦ * 
dem ore in illum invectus eum suffocabat, aller xai à piv «slc εἰσδραμὼν κατὰ πρόσωπον αὐτὸν 
incutlere calces non cessabat, donec in Psemi- ἠφάνισεν * & δὲ ἕτερος λαχτίσμασιν πλήσσων οὐ &- 
thum amnem deturbaret. Corpus autem ejus ἃ ἔλιπεν, μέχρις ἄν αὐτὸν ἐνέδαλεν ἐν τῷ ποταμῷ 
multis perquisitum, nunquam inveniri potuit. — o Ἑημίθῳ, καὶ πολλῶν ζητησάντων τὸ σῶμα αὐτοῦ, οὗχ 

εὑρέθη μέχρι τῆς σήμερον, 

XIX.His itagestis,crevit honor ac veneratio san- ^ 10'. Τούτων δὲ οὕτω γενομένων, τὸ σέδας καὶ ;, 
ct: martyris, neque quisquam ulliex ejus cogna- τιμὴ ηὔξανε tnc ἀγίας μάρτυρος ᾿Αγάθη;ς, xal οὐδεὶς 
tione negotium facessere ausus est.Üt autem certa ἐτολμα διασεῖσαί τινὰ τοῦ γένους αὐτῆς. "lvi 
et inconcussa redderetur,quz jam increbueralfa- ἀπαραόχτος 6 λόγος εἴη, ὅτι ἄγγελος Tj» ὁ τὴν πλΖχε 
ma,angelum fuisse qui tabulam [ἢ ejus tumulo 46- ἀποθέμενος ἐν τῷ λαρναχι τῆς μάρτυρος, chi 


4 


posuerat (42), anno vertente, circa martyrii ejus πλτρωθέντος τοῦ ἐνιαυτοῦ κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς tt 


(11) Inveges scribit, hoc ipsum tradi a Bellova- (12) Sepulta (αἱ δὶ nunc est templum quod 8. 
censi. Hujus verba lib it, cip.44 sunt : «Quiniianus | Agesthe veteris appellatur, ubi etiamnum eju 
autem pergens invesugare divitias ejus, cum esset sepulcrum religiose honoratur : ipsoque loco, aui 
in navi,duobus equis calcitrantibus,in flumen pro- juxta eum apperuit Angelus.Neque concipi potest, 
jectus e»t,et corpus ejus nusquam potuitinveniri.» quomodo isthic flammas £ina evomuerit, quz fis- 

ulla mentio Panormi. minis instar devolute, ab summo vertice laplde 


1345 


VITA S. PARTHENII. 


1346 


λειώσεως αὐτῆς, τὸ δὲ ὄρος ἡ Αἴτνη πῦρ ἐξηρεύξατο, A diem apparuit. Etenim 7Etna mons ignem evo- 


xai χαθάπερ ποταμὸς υχώμενος σφόδρα οὕτως 
κατήρχετο διαλύων τοὺς λίθους ὥσπερ χηρὸν ἐχ τῆς 
χορυφῆς σοῦ ὅρους φλέξαι καὶ ἀπολέσαι πᾶσαν τὴν 
τῶν Κατανέων πόλιν᾽ Οἱ πέριξ χαὶ πλησίον ὁν- 
τες τοῦ ὄρους καίπερ Ἕλληνες ὑπάρχοντες͵ πρὸς 
τὸν ναὸν τῆς μάρτυρος ὥρμους, καὶ ἀφελόμενοι τὸ 
περιχείμενον περιδόλαιον τῇ λάρναχι ἔστησαν κατ- 
ἔναντι τοῦ πυρὸς χαὶ δὴ τῇ προνοίᾳ τοῦ Θεοῦ εὐθέως 
xai παραχρῆμα ἔστη τὸ θεῖον müp' ἐγένετο δὲ τὸ 
θαῦμα μηνὶ Φεύρουαρίῳ πέμπτῃ, ἐν ἢ ἡμέρα ἤθλη- 
σεν ἐν ἢ xdi ἐορτάζοντες δοξαζομεν τὸν Κύριον 
ἡμῶν Ἰητοῦ) Χριστὸν τὸν Θεὸν, ὅπως ταῖς πρεσ- 
δείχις αὐτῆς ἀφισιν λάδωμεν ἀμαρτιῶν καὶ τὸ μέγα 
ἔλεος, νῦν xol ἀει, xai εἰς τοὺς αἰῶνας tiv. αἰώνων. 


muit, qui fluminis instar ingenti mugitu devolve- 
batur, ab summo vertice lapides velut ceram 
dissolvers, ipsamque urbem Catanensium cor- 
repturus ac penitus consumpturus ignis videvatur. 
Qui igitur circa montem habitabant, etsi essent 
gentiles, ad templum martyrts concurrunt, su- 
blatumque velum, quo circumcincta erat urna, 
ex adverso ignis constituunt. Cum esse divina 
providentia, subito repressus est ignis. Contigit 
vero illud miraculum quinto Februarii, quo ipso 
die certamen finivit. Agatha, quo el nos festa ce- 
lebritale praedicamus Dominum nostrum Jesum 
Christum, ut ipsins sanctae martyris precibus ve- 
niam impetremus peccalorum, magnamque mi- 


"Au. B sericordiam, nunc et semper et in secula saecu- 


lorum. Àmen. 


resolverent, « venirentque versus civitatem Catanensum ; » si in ipsa urbe sita ad imas /Etne ra- 
dices, hiatus patefactus ignes eructabat. 








DE S. PARTHENIO EPISCOPO 


LAMPSACI IN HELLESPONTO. 


(Saeculo Iv, Februarii die 7. — Acta sanctorum Bolland. ad hanc diem.) 


4. « Hellespontüs, » ut Plinius l. iv, cap. 14, scribit, « septem stadiis Europam ab Asia dividens, 
quatuor inter se contrarias urbes habet, in Europa Callipolin Seston, et in Ásia Lampsacum et 
Abydon. » Et Lampsacus quidem (ta enim, quz Plinio I. v, c. 32, Lampsacum est, appellant Greci, 
Ptolemaus lib. v, c. 2, Socrates l. iv, c. 4 : Stephanus, Strabo lib. xiu. « Lampsacus igitur, ut ait 
Strabo, mari imminet, urbs bonitate porius aliisque rebus memorabilis : Pityusa prius dicta διὰ τὸ 
πιτύών ἔχειν πλῆθος, inquit Steplianus, « quod plurima illic pinus. » Est autem in angusto Helles- 
ponti posita, » ut habet Socrates. 

2. Eam, Constantino Magno imperante, sanctitate et miraculis illustravit 5. Parthenius episcopus: 
cujus die 7 Februarii festum agi annotarunt Molanus in addit. ad Usuardum, et Ferrarius in gene- 
rali catalogo SS. Breviter de eo Menologium ab Henrico Canisio vulgatum : « Commemoratio S. 
Parthenii episcopi Lampsaci. » Prolixius ejus encomium exstat iu Anthologio et Mensis : atque in 
his quidem ita Officium hujus diei inchoatur : « Hellesponti gloria, Lampsaci luminare, admiran- 
dorum operum splendibus lucifer, magnus Parthenius, nos oinnes sui memoria convocat ad spiri- 
tualem solemnitatem peragendam, ad Christum Salvatorem celebrandum. » 

3. Vitam autem descripsit simplici et candido stylo Cryspinus, ejus (ut creditur) discipulis, 
Lampsacenus certe et coateneus, ut ipse indicat c. 2, n. 16, his verbis: « Maximinus quidam no- 
mine, ex Byza civitate Thracie, qui erat discipulus unius ex iis qui sunt apud nos diaconi, nomine 
Pserte. » Crispini narationem pluribus in locis interpolavit Metaphrastes. Hanc Vitam e Greco 
vertit Gentianus Hervetus, edidit Aloysius Lipomanus, atque ex eo Laurentius Surius, 

4. tatem S. Parthenii indicat Crispinus, dum memorat Byzantium ad Constantium Magnum esse 
profectum. Et Nicephorus Callistus 1. vri, c. 42 : « Par istis, inquit (id est, Spiridioni et Nicolao), 
etiam Parthenius fuit, urbis unius in Hellesponto episcopus, vite splendore humanitate et prodigiis 
ingentibus clarus, adeo ut accepta a Deo potestate, mortuos excitarit, daemonibus imperarit, atque 

segritudinum omnis generis promptus curator exsliterit el gratuitus. » Agit de eo Baronius tom. IJI, 
ad an. 337, num, 38 et sequentibus, et censet euin quoque Niceno concilio interfnisse. 


1347 


MENSIS JANUARIUS. 


1348 





ΒΙΟΣ ΚΑΙ IIOAITEIA 
TOY ΔΓΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣΉΜΩΝ IIAPOGENIOY 


ἘΠΙΣΚΟΠΟΥ TENOMENOY ΛΑΜΨΑΚΟΥ 


VITA ET CONVERSATIO 
S. P. N. 


PARTHENII EPISCOPI LAMPSACI 


(Grece nunc primum editut ex cod. ms. Reg. Paris. 1459, sec. X. EDIT. PATAR.) 


I. Desiderio et amore motus ego peccator A 


Crispinus, studui conscribere admirabilem et 
gloriosam viri vitam et a puero institutionem 
sancti Patris nostri Parthenii, qui fuit episcopus 
Lampsaci. Est enim plena utilitate anima, et quae 
potest iis qui legent, ostendere ea qu» Deus pra- 
bet iis qui ipsum diligunt. Beatus ergo et inclytus 
hic Parthenius habuit quidem patrem nomine 
Christodulum, dignitate diaconum sancte Dei 
catholice, qui erat Meliti, Ecclesie, litterarum 
imperitus, sanctarum autem Scripturarum vel 
maxime valens memoria. Crescens vero slate, 
ibat in propinquum lacum, et ibi piscabatur, et 
piscium mercaturam suppeditabat usui eorum 
qui egebant. À prima enim state, gratia Dei di- 


Α΄, Πόθυν xai ἀγάπῃ χινούμενος, ἐγὼ ὃ ἀμαρτω- 
Abg Κρισπῖνος ἔσπευσχλ γῤῥάψχι τὴν θχυματίαν καὶ 
ἔνδοξον πολιτείαν xxl τὴν ἐχ παιδὸς διχγωγὴν τοῦ 
ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν xxi Ἐπισχόπου γενομένου Περῖε- 
víou, Wuyixre γὰρ ὠφελειας πλήρης ἐστὶν καὶ rei 
τοῖς ἔντυγχάνουσιν ὑπυδεῖξαι ἃ Θέὸς παρέχει τοῖς 
ἀγαπῶσιν αὐτόν, Ὁ μαχάριος xal. ἀοίδιμος αὗτος 
Παρθένιος πατρὸς μὲν ὁπῆρχεν ὀνόματι Χριστοδού- 
λου, τὴν ἀξίχν διχχόνου τῆς χατὰ Μελίτου πόλεως 
ἁγίας, τοῦ θεοῦ καθολικῆς χαὶ ἄποστολιχῆς Ἐκκ4- 
σίας, γραμμάτων ἄπειρος, τῶν δὲ ἀγίων Γραφῶν 
μνήμων δοχιμώτατος, Προχόπτων δὲ τῇ flos ἐπιὼν 
ἐν τῇ πλησίον λίμνῃ τὴν τῶν ἰχθύων ἄγραν ἕτοιῖ 
xal αὐνῆς τὴν ἐμπορίαν τῇ τῶν δεομένων ἐχορῆγει 
ἀναπαύσει, ᾿Απὸ γὰρ πρώτης ἡλικίας χάριτος θεοῦ 


gnatus, seipsum celabat. À tempore autem decem g ἀξιωθεὶς ἔχρυπτεν ἑαυτόν ἀπὸ δὲ ὀχτωχαίδεχα ἕτος 


et octo annorum, signa facere incipiens, dzeemo- 
nes expellebat ab hominibus ejus invocatione. 
Cum vero bona de eo fama esset multorum ser- 
mone celebrata, Meliti civitatis episcopus, nomine 
Philetus, cum audisset de S. Parthenio, eum ac- 
cersitem et multum laudatum, vel invitum ordi- 
nat presbyterum et visitatorem sancte civitatis 
Meliti Ecclesie. Porro autem ei quoque opem 
ferebat gratia curationum in omnibus sgrotanti- 
bus, et faciebat multa signa admirabilia in no. 
mine Domini nostri Jesu Christi. 


II.Inter csetera vero accidit aliquando, ut el homo 
fieret obviam, cui a tauro fuerat effossus oculis, 
quem manu sua portabat,et deflebat Eum cum ac- 
cepisset vir sanctus, et in suo loco jmposuiseset, 
aqua madefaciens, ipn trihus diebus sanum reddidit, 
Qusdam autem mulier,que in pudendis corporis 
sui parlibus cancrum habebat exstantem, rogabat 
virum sancium,ut aeciperet morbi curastionem.Sen- 


(4) In antiqua Dotitis quam cdidit Corolus a 8. 
Paulo, Μελιτούπολις dicitur. Ea esse videtur juxta 


χρόνου τῶν σημείων ἀρξάμεος, δαίμονος ἀπέλευνεν 
ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων τῇ τούτου ὀνομασία πολλῆς 
τε φήμης ἀγαθῆς περὶ αὐτοῦ ἀδομένης, 5 τῆς Μελ» 
του πόλεως (4) ὁσιώτατος ἐπίοχοπος ταὔνομα Φιλη- 
τὸς ἀχούσας τὰ χατὰ τὸν ὅσιον Παρθένιον, προσετ- 
λεσάμενος αὐτὸν καὶ πολλὰ παραινέσας, μετὰ moll 
ἀνάγκης χειροτονεῖ αὐτὸν πρεσθύτερον καὶ περιν» 
Üvovhv τῆς αὐτῆς Μελίτου πόλεως ἁγίας ᾿Ἐκκλη- 
σίας, Συνήργει δὲ αὐτῷ ἡ χάρις τῶν ἰαμάτων ἐν 
πᾶσι τοῖς ἀσθενοῦσιν, καὶ πολλὰ παράδοξα σημεῖε 
ἐποίει ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν "Incoo Xp- 
στοῦ, 

B. Ἐν οἵς συνέδη ποτὲ ὁπαντῆσαι αὐτῷ ἄνθρω" 
πὸν ὑπὸ ταύρου χερατισθέντα τὸν ὀφθαλυὸν, κεὶ 
τοῦτον ἀωοχρεμάμενο» βαστάζειν ἐν τῷ χειρὶ αὐτῷ 
xol ὀλορύρεσθαι᾽ ὃν λαδόμενος ὁ ὅσιος ἀνὴρ xxl i 
θεὶς ve ἰδίῳ τόπῳ, ὕδατι καταδρέχων τρισὶν ἡμίν 
pue ὁγιῇ ἀποκατέστησεν, Γυνὴ δέ τις πιρὶ πὶ 
ἀσχήμονα μέλη τοῦ σώματος ἔχουσα καρνίνου qiti, 
ἔδέετο τοῦ ὁσίου ἀνδρὸς ἴασιν τοῦ πάθους λαθεῖν. Ὁ 


quam «in stagno Artynia oriri Rhyndacum omae 
Plinius scribit v, 32, licet Miletogolin appellet. 





1349 


VITA S. PARTHENII. 


1350 


δὲ ἐπὶ τῷ μετώπῳ αὐτῆς ποιήσας τὴ» τοῦ Χριστοῦ A clus vero in ejus fronte facto signo crücis,eam cu- 


σφραγῖδχ, ἰάσατο αὐτὴν παραχρῇωχ, xai ἐξέπεσεν 
ἐξ αὐτῆς τὸ παθος ὡς εἶδος καρχίνου, xal ἤρκεσεν 
ἐπὶ τὴν γῆν. Πάντες δὲ οἱ παρόντες θεασάμενοι τὸ 
τεράστιον θχῦμα, ἔδωχαν alvov τῷ θχυμάστοποιῷ 
θεῳ. ᾿Απερχομένου τοῦ μαχαρίου εἰς ἐπίσχεψίν 
τινος ἀῤῥώστου ἐν τῷ βαδίζειν αὐτὸν ἀθρόον χύων 
παμμεγέθης χαὶ φόνιος διαῤῥήξας τὴν περιχειμένην 
αὐτῷ ἄλυσιν ἐξεπήδησεν ἀπὸ οἰχίας τινὸς τῶν με- 
γιστάνων xal ἀπῆλθεν αὑτῷ, xai ὀρθιος ἐπὶ τοῦ σώ- 
ματος αὐτοῦ ἔστη. 'O δὲ ὅσιος ἐμφυσήσας αὐτῷ xal 
τὸν σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ ποιησάμενος, παραχρῆμα 
ἐξήρανεν καὶ νεχρὸν ἀπὸ τῶν ὥμων αὐτοῦ ἐπὶ τὴν γῆν 
ἔῤῥιψεν. 


Γ΄, Ταῦτα καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια ἀκηχοὼς ὃ 


ravit protinus : εἰ excidit ab ea morbus, adeo ut 
species cancri vel ipsam terram exulceraverit. 
Tunc omnes qui aderant,cum hoc vidissent mira- 
culum,dederunt laudem et gloriam Deo nostro,qui 
facit miracula. Cum itaque iret aliquando beatus 
Parthenius ad visendum quemdam egrotum,inter 
eundum repente canis ingentis magnitudinis et 
czdem spirans, rupta catena,qu?e ei fuerat imposi- 
ta, exsiliit a quadam domo cujusdam ex proceri- 
bus, et eum invasit, et rectus stetit supra corpus 
ejus.Sanctis autem cum: in eum spirasset,et cru- 
cem Christi fecisset, repente exsiccavit,et ab hu- 
meris suis in terram projecit mortuum. 

ΠῚ. Hzc et his similia cum audivisset,qui erat 


κατ᾽ bxetvov τὸν καιρὸν ὁσιώτατος ἐπίσκοπος τῆς p lllo tempore sanctissimus Gyzicenorum metropo- 


Κυσιχινῶν μητροπόλεως, τοὔνομα ᾿Ασχόλιος, μετα- 
στειλάμενος τὸν ὅσιον τοῦτον Παρθένιον, εἰς τὸ τῆς 
ἐπισχοπῆς ἀξίωμα προεχειρίσατο, χαὶ μέγιστον δῶ- 
pov τῇ Λαμψαχινῶν πόλει ἐχαρίσατο * ὁ δὲ ἄνθρωπος 
τοῦ θεοῦ Παρθένιος ἐπιστὰς τῇ ἀφιερωθείσῃ αὐτῷ 
πόλει Λαμψάκῳ, χαὶ εὑρὼν αὐτὸν χατείδωλον, 
δλνιᾶτο δεινῶς ᾿ πλὴν οὗ διέλιπεν χχτὰ τὸν ᾿Απόστο- 
λον νουθετῶν, παρακαλῶν, ἐπιτιμῶν, ὑποδεικνύων 
αὐτοῖς τὴν ὁδὸν τῆς ἀληθείας καὶ τὴν ματαιότητα 
τῶν εἰδωλων καὶ θχυματουργῶν ἐν 1j ὀνόματι τοῦ 
Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἰώμενος τοὺς ἀῤ- 
ῥώστους αὐτῶν, καὶ οὕτως χατ᾽ ὀλίγον εἴλχυσεν αὖ- 
τοὺς εἰς τὴν ἐπίγνωσιν τοῦ Χριστοῦ, ᾿Ιδὼν δὲ αὐτοὺς 
προσχόπτουτας ἐν τῇ πίστει xal περιφρονοῦντας τῶν 
εἰδώλων, ἤδουλήθη καθελεῖν τοὺς ναοὺς τῶν ματαίων: 
καὶ οἰχοδομῆσαι ἐχχλησίαν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ Κυ- 
ρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ᾿Επισχὼν δὲ αὐτὸν ἐπε- 
λογήσατο ὅτι ὁ βασιλεὺς Χριστιανὸς χαὶ εὑσεδής 
ἐστιν. Δίκαιον οὖν ὑπάρχει μετὰ γνώμης αὑ-οὔ τῶν 
εἰδωλικῶν ναῶν τὴν χαθαίρεσιν ποιήσασθαι. Ταῦτα 
βουλευσάμενος ὁ θεράπων τοῦ Χριστοῦ, ἀπάρας kx 
τῆς πόλεως Λαμψάγου, χχταλαμδάνει τὴν βασιλίδα 
πόλιν, Κατὰ συγχυρίαν δὲ συνέδη τῆς ἑξῆς τὸν εὖ- 
σεδῇ βασιλέα Κωνσταντῖνον χατιέναι ὀχήματι εἰς 
ἐπίσχέψιν τῶν ὡρείων τοῦ σίτου * xai προσελθὼν ὃ 
ὅσιος ἀνὴρ ἔδειξε τὰ τῆς αἰτήσεως, Ὄ δὲ ὄντως φι- 
λόχριστος βασιλεὺς ἐδεξχτο τὴν αἴτησιν, xal προσ- 
ἔταξεν αὖτον προάγειν εἰς τὰ βασίλεια, ἄχρι τοῦ 
ὑποστρέφειν αὐτὸν ἀπὸ τῶν ὡρείων τοῦ σίτου, Καὶ 


lis episcopus, nomine Ascholius, cum accersi- 
visset venerandum et sanctum hunc virum Pac- 
thenium, eum praefecit dignitate episcopatus, et 
maximum concessit donum civitati Lampsaceno- 
rum. Homo autem Dei Parthenius, cum venisset 
ad ei dedicatam civitatem Lampsacum, et eam 
invenisset deditam cultui simulacrorum, graviter 
angebatur. Sed non cessabat, sicut Apostolus ad- 
monet !, rogare, increpare, veritatis viam eis 
ostendere, imbecillitatemque et vanitatem simu- 
lacrorum : et faciens miracula in nomine Domi- 
ni nostri Jesu Christi, et curans eorum infirmos, 
paulatim traxit eos ad Dei agnitionern.Gum vero 
vidisset eos proficere in (ide, et simulacra despi- 
cere, voluit eorum templa diruere et edificare 
ecclesiam in nomine Domini nostri Jesu Christi, 
Cum se autem sustinuisset, sic statuit, quod cum 
imperator sit Christianus et pius, justum sit ejus 
sentenlia templorum idolorum fieri demolitio- 
nein, Ho cum apud se statuisset Christi servus 
Parthenius, et solvisset ex civitate Lampsaco,ve- 
nit in urbem regiam. Forte autem accidit, ut die 
sequenti pius imperator Constantinus descende- 
ret in vehiculo ad videndos agros. Ad eum ita- 
que accedens vir sanctus, exposuit ei suam peti- 
tionem. Venerandus vero et plane Christi amans 
imperator Constantinus, benigne accepit ejus pe- 
titionem, et valde est ]:etatus ; jussitque eum ire 
in regiam, et exspectare donec ipse rediret ah 


παραγενόμενος ἀσμένως ἀπεδέξατο τὸν ὅσιον ἄνδρα p agris. Reversus itaque imperator in palatium, la- 
xal περιεπτύξατο καὶ εὔχεσθαι ὑπὲρ αὐτοῦ ἠξίωσεν *  benler accepit virum sanctum, el complexus ro- 
διὰ τάχους δὲ προσέταξεν γενέσθαι πρόσταγμα Éaxa gavit ut pro ipso precaretur; et protinus jussit 
τῆς καθαιρέσέως τῶν εἰδωλιχῶν ναῶν, xal τοῦτο fieri sacrum pro idolorum et eorum templorum 
χκυρώσας ταῖς θείαις αὐτοῦ συλλαύαϊς, διδωσι τῷ  demolitione,et cum hoc suis divinis confirmasset 
μακαρίῳ xai χρυσίον δὲ ἱχανὸν δέδιιχεν αὐτῷ εἰς syllabis, dat Parthenio cum multo auro ad exs- 
ἀπαρτισμὸν νῆς ἁγίας τοῦ Θεοῦ ᾿Εχχλησίας, xai truclionem sancim Dei ecclesie : et cum ample- 
ἀσπασάμενος αὐτὸν ἀπέλυσεν ἐν εἰρήνῃ. xus, dimisit in pace. 

A'. Ἐπανελθὼν δὲ 0 μαχάριος iv τῇ ἰδίς πόλι —— IV. Reversus autem beatus Parthenius in suam 
Aaypdpdxy, τῶν ναῶν τὴν καθαίρεσιν ἐποιεῖτο, καὶ civitatem Lampsacum, templa diruit, et cum pul- 
διαγράψας τὸν καλλιπρεπέστατον τοῦ Θεοῦ olxov, cherrimam et ornatissimam descripsisset Dui edem, 
αὗτὸς δι᾽ ἑαυτοῦ ἐφεστὼς πρὸς τὸ ἔργον σπουδῇ πολλῇ, ipse per se assistens operi, magno studio eam cu- 


1 [ Tim. iv, 2. 


1851 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1352 


rabatexcitandam.Etenim cum multi adnavigarent et A τὴν τούτου ἀνέγερσιν ἐποιεῖτο, Πολλῶν τε γὰρ ξένων 


enavigarent hospites,non contingebat eis transire, 
nisi prius eum vidissent: et benedictione ab eo di- 
gnati,eam,tanquam multorum bonorum viaticum, 
auferentes recedebant.Quodam autem die accessit 
quidam ad eum,qui latenter in se habebat spiritum 
iminundi demonii.Quem cum longo tempore ha- 
buisset,hoc ignorabat. Hic ergo homo cum vidis- 
$el sanclum,eum salutavit.Homo vero D.iParthe- 
Dius cum cognovisset demonem qui in eo habitabat, 
eum non resalutavit ; demon autem perturbatus, 
dixit sancto: Quoniam desideravi te videre,ideo te 
salutavi: eur tu non salutasti ? Sanctus autem Par- 
thenius dicit ei : Ecce vidisti me,quid tum ? Dicit 
demon : Et te vidi, et agnovi. Dicit sanctas : Si 


καταπλεόντων xai ἀναπλεόντων, οὐχ ἐνεδέχετο αὖ- 
τοῖς διελθεῖν, εἰ μὴ πρότερον αὐτὸν ἐωράκεισαν * xal 
τῆς παρ᾽ αὐτοῦ εὑλογίας ἀξιούμενοι, ὡς ἐφόδιον ταύ- 
τὴν ἀγαθῶν ἐπιφερόμενοι ἄπεισιν, Παρεγένετο δὲ 
ἄνθρωός τις πρὸς αὐτὸν ἔχοντα πνεύμονα δαιμονίου 
ἀκαθάρτου ἐν τῷ λεληθότι, ὃν ἔχων οὗτος, θεασάμε- 
νος τὸν ἅγιον ἠσπάσατο αὐτόν, 'O δὲ ἄνθρωπος τοῦ 
Θεοῦ Παρθένιος γνοὺς τὸν ἐν αὐτῷ οἰχοῦντα δαίμονα, 
οὐχ ἀντησπάσατο αὐτόν. Ὁ δὲ δαίλων ταραχϑεὶς 
εἶπε τῷ ὑσύν * ᾿Επειδὴ ἐπιθυμίαν ἔσχον τοῦ θεέσα- 
σθαι σε, xxl ὠσπασάμην σε * σὺ δέ με o5x ἀντησπά- 
σω ; Ὁ δὲ ὅσιος πρὸς αὐτὸν ἔφη, Τί οὖν ἔστιν ; ἰδοὺ 
ἴδες με. Ὃ δαίμων λέγει, Ναὶ, καὶ εἴδόν σε καὶ 
ἐπέγνων σε Ὁ ὅτιος λέγει * Εἰ ἐπ᾽ ἀλτ,θείας ἕωρα- 


revera me vidisti et agnovisti. egredere cito ἃ fi- B ὼς ἐπέγνως με, ἔξελθε ἀπὸ τοῦ πλάσματος τοῦ 


gmento Dei. Dixit demon : Hoc totum est, ut me 
expellas a mea habitatione? Nunc, rogo te,ne me 
expellas post tantum tempus.Dicit ei beatus Par- 
thenius : Estne longum tempus, ex quo in eo ha- 
bitas? Dixit demon : A pueritia, nec fui ulli un- 
quam cognitus, nisi nunca [6 : tu autem me ex- 
pellis, ut video, et quo jubes me abire ? Dixit san- 
ctus : Do tibi locum, quo proficiscaris. Dicit dz- 
mon : Omnino dices mihi, Abi in porcos. Dicit ei 
sanctus : Minime,sed do tibi hominem humilem; 
et ingressus in eum,illic habita. Nunc vero ex eo 
egredere. Dixit daemon : In veritate hoc facis, an 
solum hoc dicis,dum me ejeceris? Dixit sanctus : 
Dico tibi in veritate, mihi quidem est homo para- 


Θεοῦ, Ὁ δαίμων εἶπεν * Ὄλον αὐτό ἐστιν, ἵνα διώ- 
ξῃς ut ; Μὴ, δέομαί σου, μετὰ τοσοῦτον χρόνον μὴ 
ξκύάλῃς με. Λέγει αὐτῷ ὁ μακάριος " Χρόνον γὰρ 
ἔχεις, ἀφ᾽ οὗ ᾧχησας ἐν αὐτῷ. Ὁ δαίμων εἶπεν" 
'Ex παιδοθεν, xal οὐχ ἐγνώσθην, εἰ μὴ νῦν ὅπὸ σοῦ " 
σὺ δὲ ἐχδάλλεις με" ποῦ ἐπιτρέπτις ἀπελθεῖν us ; 
Ὁ ὅσιος εἶπεν * Δίδωμί σοι τόπον ποῦ πορευθῇς ᾿ 
"0 δαίμων εἶπεν * Πάντως ἐρεις μοι ἀπελθεῖν εἰς τοὺς 
χοίρους ; Εἶπεν αὐτῷ ὁ ὅσιος " Οὐχὶ, ἀλλὰ δίδωμί σοι 
ἄνθρωπον " σὺ δὲ εἰσελθὼν χατῴχκεις ἐκεῖ *. vov δὲ ἐκ 
τούτου ἔξελθε, Ὁ δαίμων εἶπεν ^. "Ev ἀληθείᾳ τοῦτο 
ποιοῖς͵ ἢ ἕως τοῦ ἐχδαλεῖν με μόνον" Ὁ ὅσιος slav 
Ἐμοὶ μὲν ἔστιν ὁ ἄνθρωπος ἕτοιμος ἐν ᾧ ὀφείλεις 
κατοικῆσαι * σὺ δὲ ἔξελθε διὰ τάχους, Ὁ δαίμων 


tus, in quo debes habitare : solum cito egredere. ἡ πεισθεὶς ταῖς συντάξεσι τοῦ ἀγίου, εἰς ἔργον ἀχθῆναι 
Dsmon autem sancti pactis conventis persuasus, τὴν ὑπόσχεσιν ἀπῴτει, Ὁ δὲ ὅσιος ἀνοίξας τὸ ἑαυτοῦ 

petebat ut promissio deducereturadeffectum.Tunc στόμα, ἔφη τῷ δαίμονι " ᾿Ιδοὺ ἐγώ εἶμι ὃ ἄνδρωτος " 

sanctus os aperiens,dixit demoni: Ecce ego sum εἰσελθὼν χατοίχει ἐν ἐμοί, Ὁ δὲ δαίμων ὡς ὑπὲρ 
homo: ingredere,et in me inhabita; demon autem πυρὸς πλεχθεὶς ἐπὶ τῷ λόγῳ, ἀνεδόήσεν λέγων’ Οὐαί 
tanquam ab igne ustus ob 14, φυοὰ sanctus dixerat, μοι" kv ἀλλοτρίῳ ὄντα μὲ σχεύει μετὰ τοσοῦτον 
exclamavit dicens : Hei mihi, me, qui ex alieno χρόνον διώχεις͵ xal τί οὐχ ἅν πάθοιμι παρὰ σου χα- 
vase abii, post tantum tempus persequeris: et quid — xóv ; Πῶς xai el; olxov Θεοῦ εἰσελεύσομαι ; Οὐχ 
non mali a te passus fuero? Quomodo vero in do- ἔστιν ἀλήθειαν ἀχοῦσαι map! ὑμῶν τῶν Χριστιανῶν. 
mum Dei ingrediar? Non licet veritatem audirea Τότε ἐξελθὼν ὁ δαίμων ἀπὸ τοῦ ἀνθρώπου εἰς ἐρή- 
vobis Christianis. Tunc demon egressus ab homi- μοὺς xat ἀδάτους τόπους ἐπορεύθη * Ὃ δὲ ἄνθρωπος 
ne,abiit in loca deserta et inaccessa, homo autem ἐγένετο ὑγιὴς τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χρι- 
evasit sanus virtule et gratia Domini nostri Jesu στοῦ. 

Christi, (2) Deumque perpetuo laudabat et glori- 

ficabat,et sanctum ejus famulum Parthenium.] 

V. Perfecto vero opere zdificationis sancte Dei ᾿Απαρτισθέντος δὲ τοῦ ἔργου τῆς οἰχοδομῆς τῆς 
ecclesize,studium ponebat homo Dei ut reponeretur ἀγίας τοῦ Χριστοῦ ἐχχλησίας, σπουδὴν ἐτίθετο ὁ 
mensa,in qua oportebat Domino offerri spiritale οἱ Θεοῦ ἄνθρωπος τοῦ ἀποθέσθαι τὴν τράπεζαν, lvi 
incruentum sacrificium. Cum autem invenisset in ἔδει τὴν πνευματιχὴν καὶ ἀναίμακτον θυσίαν ἀναφέ- 
quodam loco, dedicato idolis,lapidem pretiosum et ρεσθαι τῷ Κυρίῳ. Εὐρὼν δὲ ἔν τινι τόπῳ κατειδώλῳ 
aptum ad safict» mense concinnandum opusquod λίθον ἐπιτήδειον καὶ τίμιον ὀφείλοντα ἀρμόσαι εἰς 
querebatur,effecit id pulchre elaborari οἱ adaptari τὸ ἐπιζητούμενον ἔργον τῆς τραπέζης καλλιεξγη- 
ab artificibus.Profecto vero opere, jussit id afferri θῆνχι ὑπὸ τῶν τεχνιτῶν mezolnxev " μετὰ δὲ τὴν 
in ecclesiom. Cum ergo artifices lapidem currui ἀπαλλαγὴν χομίζειν εἷς τὴν Ἐχκλησίαν ἐπέτρεψεν. 
imposuissent,el boves junxissent, ducebant ad ci- ᾿Επιθέντες τοιγαροῦν ol τεχνῖται τὸν λίθον ἐπὶ τὴν 
vitatem.Invidens autem et bonorum operum zmu- ἄμαξαν, ζεύξαντες τοὺς βόας ἦγον ἐν τῇ πόλει, Ὦ 
lus diabolus, non ferens ignem divini zeli sancli δὲ βάσκανος καὶ ἀντίζηλος τῶν Χριστιανῶν διάδολος, 


(2) Uncis inclusa Graecus textus non habet, 





1353 


VITA S. PARTHENII. 


1354 


οὐχ ἐνέγχας τὸ πῦρ τοῦ χατὰ Θεὸν ζήλου τοῦ ἀγίου A viri, conturbatis bobus, effecit, ut ii repente im- 


ἀνδρὸς, διχταράξας τοὺς βόας αἰφνιδίως ὁρμῇ ἀκχκα- 
κασχέτῳ, ὕπτιον ἔῤῥιψεν εἰς τὴν γῆν τὸν ἕλχοντα 
ποὺς βόες, ὀνόματι Εὐτυχιανὸν, ὃν ὑπολαδομένη ἡ 
ἅμαξα, πᾶταν τὴν τῶν σπλάγχνων αὐτοῦ διέῤῥηξε 
διὰ τοῦ τροχοῦ οἰκονομίαν. Μαθὼν οὖν τὸ γεγονὸς 6 
δοῦλος τοῦ Χριστοῦ εἶπεν * Τοῦτο Σατανιχὴ xaxa 
πεποίηχεν. Οὐχ ἐμποῦίσεις ἐν τούτῳ, διάδολε, τὸ 
ἔργον τοῦ Θεοῦ, xxl παρχλαδὼν τοὺς ὄντας σὺν αὐτῷ 
ἄνδρας θεοσεδεῖς, χατέδραμεν ἐπὶ τὸν τόπον, xal 
πλησίον τοῦ πτώματος κλίνας τὰ γόνατα μετὰ δα- 
κρύων προσηύξατο ἐχτενῶς πρὸς τὸν Θεὸν λέγων᾽ 
Σὺ Δέσποτα ὁ Θεὸς, ὁ ζωῆς xxl θανάτου Κύριος, οὐχ 
ἀγνοεῖς, δι᾿ ἣν αἰτίαν ὁ ἀρχέχακος Ἐχθρὸς θάνατον 
εἰς τὸν σὸν πλάσμα, ἀλλ᾽ ὡς πάντοτε καὶ νῦν δεῖξον 


petu,qui cohiberi non poterat, incitati,supinum in 
terram projecerinteum,qui trahebat boves, nomine 
Eutychianum ; quem excipiens currus, per totam 
períregit omnem viscerum ejus compagem,sicque 
is exspiravit. Cum autem accepisset quod acciderat, 
servus Dei Parthenius, dixit : Hoc Sataniea plane 
fecit malitia Non impedies in hoc, diabole, opus 
Dei,et statim assumens secum pios viros,qui cum 
ipso erant, cucurrit ad locum : et stans prope ca- 
daver,et sancta sua inclinans genua,cum lacrymis 
intense oravit ad Deum, dicens : Tu, Domine, 
omnipotens suppeditator vit: et mortis,non igno- 
ras propter quam causam auctor malorum inimi- 
cus, machinatus est mortem in tuum figmentum. 


αὐτοῦ ματαίαν τὴν Ἐπιχείρησιν, ζωῆς δὲ μέτοχον B Sed,o benignissime,nunc quoque ostende inanem 


τὸν σὸν δοῦλον Εὐτύχιον ποίησον, δείξας τοῖς εἷς 
σὲ πιστεύουσίν τὴν ἀνίχητόν σου δύναμιν " ἔτι δὲ τοῦ 
δικαίου τὴν εὐχὴν τῷ Θεῷ ἀναπέμποντος, τὸ πνεῦμα 
τοῦ τεθνηχότος ἐπέστρεψε πρὸς τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώ- 
ποῦ ἐπόψεσι παντὸς τοῦ λαοῦ λέγοντος" Δόξα σοι, 
᾿Ιησοῦ Χριστὲ, ὁ νεχροὺ: ἀνιστῶν * xal ἐπιλαδόμε- 
νος τοὺς βόχς εἶλχε τὴν ἄμαξαν ἕως τοῦ οἴχου τῆς 
ἀγίας ἐκκλησίας, 


ejus conatum : vite autem participem fac tuum 
servum Eutychianum,ostendens iis,qui in te cre- 
dunt, invictam tuam potentiam. Quoniam tu es 
solus Deus, et te decet gloria in secula. Amen. 
Cum autem vir justus Deo emisisset has preces, 
reversus est mortui spiritus in corpusejus,et ccpit, 
qui fuerat mortuus, dicere in conspectu universi 
populi: Gloria tibi, Christe Deus,qui etiam susci- 


tas mortuos ; et cum protinus surrexisset, et factus esset sanus sicut prius, et accepisset boves traxit 
currum usque ad tedem ecclesive. 

ζ΄, Πάντες οὖν ἰδόντες τὸ παράδοξον σημεῖον τῦ- — Vi. Tunc omnes,qui videranthoc miraeulum adeo 
to, πανταχύθεν ἔφερον τοὺς ἀσθενοῦντας xal τοὺς  preeter opinionem,afferebant undique egrotantes, 
ὀχλουμένους ὑπὸ πνευμάτων πονηρῶν * xal τῇ etqui vexabantur ab immundis spiritibus : et gratis 
δυνάμει τοῦ Κυρίου ἐθεραπεύοντο ἅπαντες, Πᾶσα δὲ | et virtute Domini Jesu corabantur omnes. Omnis 
ἰατρικὴ τέχνη kv ταῖς ἡμέραις τοῦ ἀγίου τούτου ' autem ars medicine in diebua hujus sancti viri 
ἀνδρὸς ἠσθένει, διὰ τὸ παντοῖα πάθη ἐπὶ τῷ ὀνόματι erat imbecilla, propterea quod omne genus morbi 
τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἀναργύρως ἰᾶσθαι " in nomine Domini nostri Jesu Christi gratis ab 
ἐν οἷς Διονύσιος τοῦ πραιποσίτου βασιλιχῆς βαστα-. ipso curaretnr. Inter quos Dionysius quoque pre. 
γῆς, θυγατέρα παρθένον, ὀνόματι Δάφνην, δεινῶς — positi filius,stirpe imperatoria,cum haberet filiam 
ὁπὸ δαίμονος παιδευομένην, ἐν ὅλαις τρισὶν ἡμέρχις Virginem,nomine Daphnen,qus a demone gravi- 
ἐθεράπευσεν. ᾿Ετέρχν δὲ Μαμᾶλίου πρωτεύοντός ter castigabatur, ipse eam totis tribus diebus cu- 
τινος τῆς Σμυρνέων πόλεως θυγατέρα, ὀνόματι  ravit.Alteram autem Mamalii cujusdam filiam,qui 
᾿Αγαλματίαν ὑπὸ πνεύματος ἀκαθάρτου καταῤῥησ- eral princeps ΟἰΥ (8.18 Smyrnensium , nomine 
σομένην καὶ ἀφρίζουσαν χαὶ ξηραινομένην ἐθεράπευ.  Agalmatiam, que ab immundo spiritu vexata, 
σεν" Ζωΐλαν δὲ ὀνόματι ἀπὸ τοὺς Πέτρας ἐλθοῦσαν spumam emiltebat, curavit. Zoelem vero nomi- 
καὶ ὁπὸ δαίμονος μαντιγοῦ ἐλεεινῶς συντριδομένην ne, quee ad Persas venerat, et ἃ demone vatici- 
οὖκ εἰς μαχρὸν χρόνον ἠλευθέρωσεν τῇ τοῦ Κυρίου nante miserabiliter conterebatur, haud ita longo 
χάριτι * ἄλλον δὲ πάλιν νεώτερον ἀπὸ ᾿ορνῶν ὁρμώ- ροβὶ tempore, Domini gratia liberavit. Alium au- 
ἱβένον υἱὸν πρεσδυτέρου ὀνόματι Νίχωνα ὑπὸ πνεύ- (em rursus juvenem ex Hunnis ortum, presbyteri 
pertoc δεινοῦ πκαιδευύμενον, ἀγαγόντες οἱ τούτου D filium, nomine Niconem,qui ab immundo spiritu 


γονεῖς, ἔῤῥιψαν εἰς τοὺς πόδας τού ἀγίου, δεόμενοι 
«οὔ ἱλεῆσαι τὴν τοῦ ἀθλίου νεότητα καὶ ἐλευθερῶ- 
σαι αὐτὸν τοῦ ἀχαθάρτου δαίμονος. Ὃ δὲ ὅσιος ἀνὴρ 
ἔφη αὐτοῖς * Οὐχ ἔστιν ἄξιος τοῦ ἰχθῆναι, Πρὸς γὰρ 
παιδείαν ἐπεδόθη αὐτῷ ὁ σχώλωψ τοῦ πνεύματος, 
διέτι πατριλοίας ἐστίν, ᾿Αθετηθέντες γὰρ πολλάχις 
Óx' αὐτοῦ ἐν πιχρίᾳ ψυχῆς ὑμῶν, ὑμεῖς ἡτήσασθε 
τὸν Θεὸν παιδευθῆναι αὐτόν, Ἄφετε αὐτὸν, συμφέ- 
θει γὰρ αὐτῷ. Οἱ δὲ ὡς γονεῖς ὑπάρχοντες xal τοῖς 
σπλάγχνοις νικώμενοι, ἀνεδόησαν μετὰ δαχρύων, 
δεόμενοι εὔχεσθαι πρὸς τὸν Θεὸν περὶ αὐτοῦ, ὅπως 
λυτρωθῇ ἀπὸ τοῦ δαίμονος, Ὃ δὲ μαχάριος συμπα- 
θήσας τοῖς ἀκατασχέτοις δάχρυσι τῶν γονέων, ἐχτε- 


PaTROL. GR. CXIV. 


graviter casigabatur, adducentes ejus parentes, 
jecerunt ad pedes sancti, rogantes ut ejus mise- 
reretur juventulis, et eum liberaret ab immundo 
demone. Vir autem sanctus dixit eis : Non est 
dignus qui curetur; ad castigationem enim datus 
ei fuit stimulus spiritus; est enim parricida. Vos 
enim sepe ab eo habiti contemptui, in anime 
vestre amarore a Deo petiistis, ut ipse castigare- 
tur. Sinite eum sic esse, expedit enim. Illi vero, 
ut qui essent parentes et vincerentur visceribus, 
exclamaverunt rogantes cum lacrymis : Precare 
Deum pro ipso,ut liberetur Δ s&vo et immani dz- 
mone. Beatus autem Parthenius misertas abunde 


49 


1355 


MENSIS FEBRUARIUS, 


1356 


profluentium lacrymarum parentum,intense Deum Α νῶς προσηύξατο πρὸς τὸν θεὸν περὶ αὐτοῦ * xai xz- 


precatus est pro ipso, et protinus egressus fuit ab 
ipse demon, et mundatus fuit homo.Tunc paren- 
tes cjus eum sanum acceperunt, et domum redie- 
runt, Deum laudantes atque glorificautes. 

VII. Alexandria autem quedam nowine,ex Ari- 
ba, qua est Abydo, draconalem babens spiritum, 
sibilans et multos interimens,allata est ad servum 
DeiParthenium.Qui cum increpasset spiritum, cu- 
ravit eam,et remisit ad suos. Synodii vero cujus- 
dam Abydeni filiam virginem, qua ab immundo 
spiritu vexabatur in montibus, parentes ejus com- 
prehendentes, duxerunt ad justum : et cum manus 
ei imposuissel οἱ 6556 precatus, eam curavit. Alium 
quoque, Àxanum quemdam militem,qui omnes par- 
tes corporis habebat dissolulas, duxerunt ad ser- 
vum Dei Parthenium. Quem aqua madefaciens el 
precans,sanum misit domum suam ambulantem. 
Quemdam autem alium, nomine Alanam, genere 
Syrum,operatione mali,qui in eo habilabat,damo- 
nis, ex tabula catechumenorum sanctz ecclesia, 
quam condidit sanctus vir Parthenius, suspensum 
et tractum et effectum mortuum,ad cadaver adve- 
niens Dei famulus,illum quoque «ivificavit preci- 
bus,et ab eo fugavit demonem.Eutropus vero qui- 
dam nomine,ex Pareo,uxorem suam duxit ad san- 
ctum,qua habebatspiritum immundum, et rogabat 
eum multum, ut pro ipsa rcgaret, ut curaretur a 
dgmone,qui ipsam vexabat. Vir autem sanctus ce- 
dens ejus precidus,cum eam accepisset,et in ejus 


oculos inspirasset,et super caput ejus esset preca- C 


tus, liberavit a demone. Tunc maritus ejus Deum 
glorificans,ivil in domum suam cum ipsa.Acaciam 
vero quaindam nomine,ex pago qui dicitur elus, 
qua 85 immundo spiritu consumebatur,ad eum ad- 
duxerunt et gratia el virtute DominiJesu sanam di- 
misit.Eucheria quedam nomine, uxor Ágapii ma- 
gistriani Pageleoti, veneficio attentala,cum ei ro- 
derentur intestina, allata est ad sanctum ; et cum 
tribus diehus ei esset precatus, et ex oleo sauclo- 
rum eam polasset,sanam remisit in domum suam. 

VIII. Maximianus quidam nomine,ex Byza civitate 
Thraciz, qui erat discipulus unius ex iis qui sunt 
apud nos diaconi,nomine Pserto:hic ergo Maximi- 
nus cum incidisset in morbum torminis intestino- 
rum,desperatus fuerat ab omnibus. Gum id autem 


rescivissent ejus parentes, Byza venerunt Lampsa- D 


cum ad eum sepeliendum: et cum eum accepissenl 
eum lectulo, fide ducti, ferunt eum in sanclam 
ecclesiam,et eum ponunt in ingressu episcopi, per 
quem Dei servus erat transiturus. Cum vero in 
cum locum venisset sanctus vir Parthenius,et vi- 
disset eum in lecto jacentem, ei ejus parentes la- 
mentantes, el omnes, qui cum eis aderant,lacry- 
mantes,ipse quoque est lacrymatus: et cum flexis- 
set genua, Deum pro ipso est precatus, et virtute 
ac gratia Domini nostri Jesu Christi, ad ipsum re- 


pxypnpz ἀπῆλθεν ἀπ᾿ αὐτοῦ b ξχίμων, xal ἐχαθχρί- 
σθη., "EXz6ov δὲ αὐτὸ; οἱ γονεῖς αὐτοῦ ὑγιῆ, xx 
ἀπῆλθον δοξάζοντες τὸν Θεόν, 


Z', ᾿Αλεξανδρίχ δὲ τις ὀνόματι ἀπὸ ᾿Αρίδης τῆς 
κατὰ “Αὔυδον δρακοντιαῖον ἔχουσα crvtüusz, eux- 
ζουσα χαὶ ἀνχιρουσα πολλοὺς, ἠνέχθη πρὸς τὸν δοῦ- 
λον tou Θεοῦ, καὶ ἐπιτιμήσας τῷ πνεύματι, liexm 
αὐτὴν, γαὶ ἀπέλυσεν εἰς τὰ ἴδια, Συνοδίου δὲ τινὸς 
ἀπὸ ᾿Αδύδου θυγατέρα παρθένον ὑπὸ πνεύματος 
ἀκαθάρτου ἐλαυνομένην ἐν τοῖς ὄρεσιν συλλαδύμενοι 
οἱ ταύτης γονεῖς ἤγαγον πρὸς τὸν δίκαιον * xal im 
θεὶς τὰς γεῖρας καὶ ἐπευξάμενος ἰάσατο αὐτήν, Al 
λον “Αξανόν τινα στρατιώτην, ἔχοντα πάντα τὰ μέλη 


B αὐτοῦ παρειμένχ, ἤγαγον πρὸς τὸν δοῦλον τοῦ θεω, 


ὃν ὕδατι βρέχων xal ἐπευχόμενος, ὑγιῆ εἰς τὸν οἶχον 
αὑτοῦ ἀπέστειλε περιπατοῦντα᾽ Ἕτερον δὲ τιν 
Σύρον τῷ γένει, ὀνόματι ᾿Αλχξᾶν, τῇ ἐνεργείᾳ τῶ 
πονηροῦ τοῦ ἐνοιχοῦντος δαίμονος tx τοῦ διστέ 
των κατὴ κουμενίων τῆς ἀγίχς ἐχκχλη σίας ἧς ἔχτι- 
σεν ὃ ἅγιος ἀνὴρ χρεμασθέντα καὶ νεχρῶν ἀποτελε- 
σηέντα ἐπιστὰς τῷ πτώματι ὃ δοῦλος τοῦ θεοῦ, à' 
εὐχῆς κἀκεῖνον ἐζωοποίησε xai τὸν δαίμονα ἀπ᾽ αὖ- 
τοῦ ἐφυγάδευσεν, "Exzpoxoc ἐκ τῆς Πιαρέχς ἧτεχ 
τὴν ἑαυτοῦ γαμετὴν πρὸς τὸν ὅσιον ἔχουτσν πνεῦμε 
ἀχάθαρτον, xal παρεχάλει πολλὰ, ἴνχ εὔξηται ὁσὲρ 
αὐτῆς, ὅπως ἰχθη ἀπὸ τοῦ ἐνοχλοῦντος αὐτὴν δεαίμο- 
νος. 'O δὲ εἴξας τῇ παρακλήσει, προσλαδόμενος 
αὐτὴν, καὶ ἐμφυσήσας εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῆς, 
καὶ ἐπευξάμενος ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτῆς δοξάγων τὸν 
θεὸν, ἀπίει εἰς υὸν oixov αὐτοῦ ἅμα αὐτῷ. ᾿λχεκίεν 
δέ τινα ἀπὸ τοῦ χτήματος οὖσαν τοῦ λεγουέν &3.- 
λίου, ὑπὸ Πνεύματος ἀκαθάρτου συντριδομίνην 
ἤγαγον πρὸς αὐτὸν καὶ τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου ἐκ- 
θαλὼν τὸ ὄχιμόνιον, ὑγιῆ ἀπέλυσεν. Εὐχερία τις 
ὀνόματι, γαμετὴ ᾿Αγαπίου μαγιστριανοῦ ᾿Ηρεχλεώ- 
του ὑπὸ φαρμακείας ἐπηρεχσθεῖσχ xal τα ἑνιὸς 
διχτρωγομένη, ἠνέχθη πρὸς τὸν ὅσιον, καὶ ἐν τρισὶν 
ἡμέραις ἑπευξάμενος αὐτῇ καὶ τοῦ iAal»o τῶν ἁγίων 
ποτίζων, ὑγιῆ ἀπέστειλεν εἰς τὸν olxov αὐτῆς. 

H', Μαξιμῖνός τις ὀνόματι ἀπὸ Βίζης (3) τῆς τό- 
λεως θΘράχης, μαθητεύων ἑνὶ τῶν παρ΄ ἡμῖν διχαύ- 
νῶν, ὀνόματι Ψέρτην, --α οὗτος ὁ Μαξιμῖνος ἀῤρω- 
στίᾳ δυσεντερίῳ περιπεσὼν, ἀπεγνώσθη, Μαθόντες 
δὰ οἱ τούτου γονεῖς, ἦλθον ἀπὸ Βύζης ἐν χμφάκῃ 
ἐπὶ τὸ θάψαι αὐτόν, Καὶ λαδόντες αὐτὸν σὺν τῷ κλι- 
νιδίῳ, πίστει φερόμενοι ἄγουσιν αὐτὸν ἐν τῷ ἁγίᾳ 
ἐχχλυσίᾳ, xal τιθέασιν αὐτὸν ἐν τῇ εἰσόδῳ τοῦ ἐπι- 
σχόπου, δι’ ἧς ἔμελλεν ἀνιέναι ὁ δοῦλος τοῦ θεοῦ. 
᾿Ελθὼν δὲ ὁ ὅσιος ἀνὴρ καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἐν τῇ xiij 
ἄπνουν κείμενον, καὶ τοὺς γονεῖς ὁλοφυρομένος, 
καὶ πάντες τοὺς συμπαρόντας χλαίοντας, ἑδέαρυσ 
xai αὐτὸς, xal κλίνας τὰ γόνατα προσηύξατο πρὸς 
τὸν Θεὸν περὶ αὐτοῦ, χαὶ τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου Ἦν 
σοῦ Χριστοῦ ἐπέστρεψε τὸ πνεῦμα αὐτοῦ ἐπ’ αὐτὸν, 
καὶ ἀνεκάθισεν ὁ νεχρὸς xai ἤρξατο λαλεῖν, Δοὺς ἃ 


(8) Urbs Thracie ἃ Ptolemzo nominata ur, 11. Plinius rv, 11 : « Byzia, arx regum Thracis, ἃ 


Terei nefasto crimine invisa hirundinibus. » 





1357 


VITA S. PARTHENII. 


1358 


αὐτῷ χεῖρα ἀνέστησεν xxi ἀπέδωχε τοῖς γονεῦσιν, À versus est spiritus : οἱ stalim assedit, qui fuerat 


ὡς πᾶσαν τὴν πόλιν δοξάζειν τὸν Θεὸν ἐπὶ τῷ γεγο- 
νότι. Γυνὴ δέ τις διάκονος, ᾿Ασήρμου κώμης τῆς 
Χερσονήσου, ὀνόματι Θεοφίλχα καὶ σὺν αὐτῇ Ῥουφῖνα 
ἀείπαις kx τῆς αὐτῆς χώμης, ὑπὸ πνεύματος ἀκα- 
θάρτου πάρετος γεγονυῖα, ἠνέχθησαν τῷ ἁγίῳ ἀνὸρὶ, 
ἃς ἐν ἡμέραις ὀλίγαις, ὕδωρ ἐπιδρέχων χαὶ ἐπευχό- 
βενος, τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου ὑγιεῖς ἀπέπεμψεν εἷς 
τὰ ἴδισ. Ἱλαρίου τινὸς ποεσδυτέοου ἀπὸ Σανσαδίας, 
υἱὸς μονογενὴς, ὀνόμχτι θαλάσσιος, ὑπὸ πνεύματος 
πονηροῦ ἔξω τῶν qptwov γενόμενος, ἠνέχθη τῷ 
ὁσίῳ * ὃν xal ἐπευχόμενος ἐν ὅλαις ἑπτὰ ἡμέραις εἰς 
τὸ χατὰ φύσιν ἤγαγεν, καὶ εὐχαριστοῦντα τῷ Κυρίψ 
σὺν τῷ Πατρὶ ἀπέλυσεν, Γραϊδα δέ τινὰ 1.εἐνιχρὰν 
ὀνόματι Καλιόπην xii σὺν αὐτῇ ἑτέραν «doxv, ὀνό- 


mortuus, et cepit loqui.Data aulem ei manu, fe- 
cit eum surgere,et sanum reddidit parentibus,adeo 
ut universa civitas Deum laudaret propter factum 
miraculum.Qusdam autem mulier diaconissa,no- 
mine Theophila, ex Ásermo vico Cherronesi, et 
cum ipsa, Rufina impubes ex eodem vico,ab im- 
mundo spiritu dissoluta, et effecta paralytica, al- 
lata sunt ad sanctum virum. Quas paucis diebus 
aqua irrigans el precans, virtute Domini sanas 
emisit ad suos. Hilarii cujusdam presbyteri ex Au-- 
sadia filius unigena,nomine Thalassius,qui a ma- 
ligno spiritu fuerat mente motus, portatus est ad 
sanctum.Quem eum accepisset,orans totos septem 
dies,reduxit ad naturam,et Domino agentem gra- 


dau Κυριαχὴν, ἀμφοτέραις ὑπὸ πνεύματος ἀκαθάρ- y tias, cum patre remisit ad patriam. Vetulas vero 
τοῦ παιδευομένας ἤνεγχαν πρὸς αὐτὸν, χαὶ διὰ τῆς quasdam duas pauperes, quarum uni nomen erst 
πρὸς θεὸν εὐχῆς lüsoántussv * δούς τε αὐταῖς καὶ τὰ — Calliope, alteri. vero Cyriaca, quse» ambe ab im- 
πρὸς διατροφὴν ἀπέλυσεν, mundo spiritu castigabantur, tulerunt δὰ Sapctum : 
qui per suas ad Deum preces ambas curavit. Cum autem eis quoque dedisset ea 4υ8 erant ad victum 


necessaria, dimisit in pace. 

Θ΄ Πρὸς δὲ τούτοις xai τοῖς ἄλλοις τοῖς ἀνεχδιηγή - 
τοις θχυμασίοις συνέδη τότε τὸ ταμιαχὸν βχφεῖον 
τῆς πορφύρας ὑπὸ πνεύματος ἀκαθάρτου ἐνσχήψαν- 
τος, ἐμποδίζεσθχι, καὶ μὴ ἀποτελεῖν τὴ, ἐξ ἔθους 
βαφὴν, ἀλλὰ xxi φανερῶς ἐπιφαίνεσθαι τὸν ἀκάθχρ- 
τον δαίμονα τοῖς βαφεῦτιν καὶ μὴ συγχωρεῖν τὸ βχ- 
σιλιχὸν ἀποτελεῖσθχι ἔργον, ὡς ἐκ τούτου πολὺν 
κίνδυνον καὶ ζημίαν ὑπομένειν τοὺς δουλεύοντας καὶ 
τοὺς βάφεϊτς. Ταῦτλ μαθὼν ὁ ὅσιος ἀνὴρ, προθύμως 
εὶς τὸν τοῦ βαφείου παρεγένετο τόπον, χαὶ προσχα- 


IX.Preter hec autem etalia,que narrari non pos- 
sunt,sancti hujus viri miracula, accidit ut officina 
quoque,in qua tingebatur purpura,impediretur ab 
immundo spiritu, qui in eam incubuerat, et non 
efficeret eam quam solebat tincturam : sed etiam 
immundus demon appareret tinctoribus, et opus 
imperutoris non sineret effectum reddere: adeo ut 
ex hac re magnum periculum et damrum servi 
sustinerent et tinctores.Quamobrem cum rescivis- 
get homo Dei Parthenius et ab eis fuisset rogatus, 


λεσάμενος τὸν ἐνεργοῦντα ἀκάθαρτον δαίμονα, xalg prompto et alacri animo venit ad locum officinse: et 
ἐπιτιμήσας αὐτὸν ἐπὶ τῷ φοδερῷ xzl ἀγίῳ ὀνόματι cum advocassetimmundum operantem demonem, 


τοῦ Θεοῦ, ἄφαντον αὐτὸν πεπείηχεν ἀπὸ πάσης τῆς 
ἐνεργείας, ἐκείνου χράξαντος εἰς ἐξέχουσιν πάντων, 
ὅτι ὁκὸ πυρὸς ἐλαύνεται εἰς τὴν γέενναν τοῦ πυρός. 
Κελεύσαντος δὲ τοῦ ἀγίου ἐγέμισαν οἱ βαφεῖς τοὺς 
λέδητας, χαὶ παρόντος αὐτοῦ ἐχάλων ἔριον xal τὴν 
δέουσαν βαφὴν ἀνεμποδίστως ἐξ ἐκείνου ἐδέχετο καὶ 
εἰς τὸν μετέπειτα χρόνον * καὶ οὕτως ἐῤῥύσθησαν οἵ 
τε πολιτευόμενοι καὶ οἱ βαφεῖς πάντες τοῦ βασιλιχοῦ 


κινδύνου. 


V. Τεράστιον θέχμα γενόμενον ὑπὸ τοῦ ὁσίου τού- 
του Πιτρὸς ἡμῶν Παρθενίου ἀχούσατε, ᾿Εν τῷ χαιρῷ 
«τῆς τῶν θύψων ἀλείχς ὅτε οἱ μὲν ἰχθύες ὁρῶντο τοῖς 
ἀλιεῦσιν, ὡς ἤδη ἐν “ἐρσὶν ὁπάργοντες ^ γαλωμένων 
δὲ τῶν δικτύων οὐδὲν πλέον ἤνυον ἢ τὸν χόπον μό- 
vov ὑπέμενον. Τοῦτο δὲ ὑπὸ διαδολιχῆς αὔρας τὸ 
ἐμπόδιον ὑπῆρχεν, οὐκ εἰς ἕν ἢ δεύτερον ἐμπόριον 
γενόμενον, ἀλλ᾽ εἰς ὄλην τὴν παραλίαν͵ ἄχρις 'AG0- 
δου. Καὶ συναχθέντες ἅπαντες ἐπὶ τῷ αὐτῷ, ἐδεή- 
θησαν τοῦ δικαίου ἀνδρὸς, εὔξασθαι πρὸς τὸν Θεὸν 
περὶ αὐτῶν. Εὐχυμένου δὲ αὐτοῦ μετὰ νηστείας χαὶ 
κλαυθμοῦ, ἐφανέρωσεν αὐτῷ ὁ Θεὸς τὴν σατανιχὴν 
ἐνέργειαν, Ὃ δὲ διεγερθεὶς οὐκ ὥχνησεν παραγενέ- 
σθαι ἐν ἐχάστῳ ἐμπορίῳ ἕως ᾽᾿ΛΟύδου, xxi εὐλογῶν 
ὕδωρ καὶ ἐμδάλλων ἄλας, ἐοιχαλούμενος τὸν Θεὸν 


(9) Vide hic aquam benedici cum sale. 


et eum increpasset terribili et sancto nomineChri- 
sti, fecit eum evanescere ab omnibus finibus, illo 
clamante omnibus audientibus: Tanquam ab igne 
expellor in gehennam ignis. Cum autem jussisset 
Sanctus, tinctores impleverunt lebetes,et eo pre- 
sente immiserunt lanam.Ea vero abillo tempore, 
eam ,quam oportebat tincturam citra ullum impe- 
dimentum accepit eliam in futurum.Sicque et qui 
gerebant rempublicam,et tinctores omnes liberati 
fuerunt ἃ periculo imperatoris. 

X.Audite aliud quoque magnum miraculum,quod 
factum est a sancto Patre nostro Parthenio, Tem- 
pore piscationis thynnorum, eernebantur quidem 
pisces a piscatoribus, tanquam qui jam essent in 
manibus, Cum laxarentur autein retia, nihil pro- 
ficiebant, sed laborem inanem sustinebant. Fuit 
vero hoc a diabolica aura impedimentum non ih 
uno tantum aut altero emporio, sed in tota regione 
maritima usque ad Abydum. Omnes autem simul 
congregati, rogarunt virum justum, ut Deum pro 
eis precaretur. Eo vero precante cum jejunio et 
fletu, Deus ei aperuit causam et Satanicam ope- 
rationem. Experreotus autem,citra moram profec- 
tus est in unum quodque emporium usque ad Áby- 
dum,et aquam benedicens, et sal injiciens (5), et 


1359 


MENSIS FEBRUARIUS. 


130 


Deum invocans, jussit afferri retia, et eo pra- A ἐπέῤῥαινε τοῖς διχτύοις χαὶ ἐπέτρεπε παρόντος 2» 


sente piscium consuetam facere piscationem. 
Tunc cum magno gaudio sua retia laxantes, Do- 
mini virtute et sancti precibus, tanta bona con- 
secuti sunt in piscatione, ul preteriti temporis 
defectum suppleverint. Sedente autem viro sanc- 
to in emporio Caltaptelee, cum piscatio fieret 
piscium, reteque traheretur, thynnus maximus e 
reti exsiliens, se projecit ad pedes sancti. Quem 
cum signasset, et precatus esset, jussit scindi et 
distribui fratribus ad gloriam Dei. 


ΧΙ. Aliquando Heracleotem quemdam nomine 
Callistum,cui a diabolica operatione fuerant pedes 
soluti,duxerunt ad beatum Parthenium.Quem qui- 
dem, cum esset precatus, et curasset virtute Do- 


mini,propriis pedibus ambulantem remisit in do- : 


mum $uam,letantem etDeum glorificantem.Aliam 
autem quemdam, nomine Lesbum,ex insula,qute 
dicitur Oa,duxerunt ad hominem Dei.Qui quidem 
a pedibus ad caput usque erat totus ulceratus, ἃ 
leproso nihil differens. Eum oleo ungens et precans 
tribus diebus,sanum remisitad suos.Ex magnis er- 
go et multis miraculis, qua a sancto Paire nostro 
Parthenio Dei gratia facta sunt, partem, prout po- 
tui, significavi vestri charitati : non tanquam de 
Patre et decore verba faciens ad eum ornandum, 
propter id,quod dicitur : «Perdet Dominus omnes, 
qui loquuntur mendacium 2:» sed res ipse testan- 
tur, etiam que& fiunt post ejus obitum. Unde etiam 


τοῦ thv συνήθη ἄγραν τῶν ἰχθύων ποιήσασθαι, Τότε 
χαλῶντες μετὰ πολλῆς χαρᾶς τὰ δίκτυχ, τῇ Bd 
τοῦ Κυρίου καὶ τῇ εὐχῇ τοῦ ὁσίου τοσούτων ἀγτϑὺν 
ἐντὸς ἐγένοντο ἅπαντες ἐν τῇ ἄγρᾳ, ὡς χεὶ τοῦ s2- 
ἐλθόντος χρόνου ἀνχπληρῶσαι τὸ λεῖπον, Καϑηρμένου 
δὲ τοῦ ἁγίου ἀνδρὸς ἐν τῷ κατὰ Πτελαίας ἐμεκορίῳ, 
καὶ γινομένης τῆς ἄγρας τῶν ἰχθύων, ἐλκομένο; τοῦ 
διχτόου, θῦνος μέγιστος ἐκ τοῦ διατύου πρυσκηδὲ- 
σας, ἔῤῥιψεν ἑαυτὸν εἷς τοὺς πόδας τοῦ ἀγίου ἀνδρὸς, 
ὅνπερ σφραγίσας xai ἐπευξάμενος ἐκέλευσεν ττη- 
θῆναι καὶ τοῖς ἀδελφοῖς διαδοθῆναι εἰς δόξαν Θεοῦ. 
IA'. Ἡραχλεώτην μονηρίῳ ἐκ διαδολικχῆς ἑἕνερ- 
γείας παρεθένταχ τοὺς πόδχς ὀνόμττι Κάλλιστον 
ἤγαγον πρὸς τὸν μακάριον, ὃν ἰασάμενος τᾷ δυνέμει 


Β τοῦ Κυρίου ἰδίοις ποσὶν περιπατοῦντα ἀπέπεμψεν 


εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ, Ἕτερον δὲ τινα ὀνόμετι Δέσδιον 
ἀπὸ τῆς νήσου τῆς λεγομένης "Qa ἤγαγον πρὸς τὸν 
ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ ὅλον ἡλχωμένον ἀπὸ τῶν ποδῶν 
ἕως χεφαλῆς, μηδὲν διαφέροντα λεπροῦ, ὃ» ἁλείφων 
ἐλαίῳ, καὶ ἐπευχόμενος ἐν τρισὶν ὅλαις ἡμέραις ὑγιῆ 
ἀπέστειλεν. 'Ex πολλῶν δὲ xal μεγάλων θχυμκποίων 
ὑπ᾽ αὐτοῦ χάριτι ἄριστου γεγονότων kv. μέρει καθ᾿ ἢ 
ἡδυνήϑην ἐγνώρισα τῇ ἀγάπῃ ὑμῶν, οὐχ ὡς διδασεί- 
Àou ποιούμενος λόγον ἐπὶ τὸ σεμνῶναι, διότι ε ἀπολεῖ 
Κύριος πάντας τοὺς λαλοῦντας τὸ ψεῦδος, » ἀλλ᾽ εὐτὲ 
τὰ πράγματα μαρτυρεῖ xal μετὰ τέλος γινόμεν:" 
χρείας αὐτὸν χαλεσάσης, κατέλαδε τὴν μητρόκολιν 
᾿Βράκαλειαν τῆς θράκης, καὶ συντυχὼν τῷ ixi 
ἀρχιεπισχόπῳ ἐσχάτως ἔχοντι, ἐπύθετο τῆς afe 


cum eo adhuc vivo usus aliquando eum vocasset,  στίας τὸ αἰτιον. Γνοὸς δὲ διὰ θείας ἀκοχαλύχεως ὅτι 
ivit in Thracise metropolim Heracleam : et conve- φιλαργυρίας ἕνεχε παιδεύεται, νοσφιζόμενος si ὧν 
niens archiepiscopum,qui illic erat,nomineHypa- πτωχῶν, καὶ τούτους στερίσχων, τῇ Éedm ir 

tianum,qui ad extrema fere erat redactus,rogavit — xáA εἰς ἐπίσχεψιν αὐτοῦ xal εἴπεν αὐτῷ * "Eso, 
causam morbi.Cum per divinam autem revelatio- ὁ μέγας. Οὐ γὰρ ἀῤῥωστίαν σωματικὴν ἔχεις, DUà 
nem cognovisset beatus Parthenius, eum castigari νόσῳ ψυχιχῃ παιδεύῃ * τούτην ἀπόθου, καὶ eli 
propter avaritiam,ut qui res pauperum usurparet, ὑγιαίνεις, Λέγει αὐτῷ ἐχεῖνος " Οἵδα xal αὐτὸς ὅτι 
et eos illis privaret,mane ivit rursus adeum visen- ἁμαρτωλός εἶμι καὶ τούτου χάριν παιδεύομαι᾽ ἀλλ᾽ 
dumn,et ei dicit : Surge, magne domine.Non enim εὖξαι ὑπὲρ ἐμοῦ ὅπως χουφισθῶ τῶν ἀνομιῶν pe. 
laboras infirmitate corporis,sed castigaris propter λέγει αὐτῷ à ὅσιος * ᾿Εὰν εἰς ἄνθρωπόν τις ἁμάρτῃ, 
morbum δηϊπι. ἔθος ογξο depone,et rursusevades ἴσως ἢ περὶ αὐτοῦ εὐχὴ ἀκουσθησεται " τὸ σὸν cornus 
sanus.Respondit segrotus et dixit: Scio ego quoque εἰς θεὸν συντείνει. ᾿Απόδος οὖν τὰ τῶν πτωχῶν τῷ 
me esse peccatorem, el ideo casligari. Sed ora ep, xai ἔσῃ ὑγιὴς ψυχῇ τε καὶ σώματι, Τότε εἰς 
pro me, rogo te,ut lever meis iniquitatibus.Dieit αὐτὸν ἐλθὼν εἴπεν * ᾽Επ’ ἀληθείας, Πάτερ, ἡμέρτηι: 
ei sanctus Parthenius : Si quis in hominem pee- τῷ Κυρίῷ * ὁ δὲ Κύριος δίκαιος, Καὶ mposxa)eedpi- 
caverit,de eo fortasse exaudietur oratio : morbus, voc τον διέποντα αὐτοῦ, ἐχέλευσεν εἰς μέσον Ülktv 
autem tuus ad Deum tendit. Qus suntergo paupe- πᾶν τὸ ψρυσίον τὸ ἐκ τῶν πτωχῶν συναχϑὲν, xti 


rum,redde Deo,et eris semper sanus animo et cor- 
pore. Tunc is ad se rediens, dixit : Revera, Pater, 
peccavi Domino meo : Dominus vero justus : et 
protinus accersito suo G&conomo,jussit in medium 
afferri, quidquid auri colleetum fuerat ex pauperi- 
bus.Cum autem satis auri fuisset allatum,sanctum 
rogavit episcopus, ut id distribueret pauperibus. 
]lle vero non sustinuit,dicens : Cum Deus tibi det 
vires, (Ὁ per teipsum redde eis, que sua sunt. 


3 Psal. x, 7. 
(4) Sic. ms. ; fort. οὐχ εἴλετο, 


ἠνέχθη χρυσίον ixxvov. Παρεχάλει δὲ τόν ὅσιον ὁ 
ἐπίσχοπος, διαδοῦναι αὐτὸ τοῖς πτωχοῖς * ὁ δὲ οἷκ 
ἥλατο (4) εἰπὼν, τοῦ Θεοῦ ἑνισχύοντος σε, σὺ ἀ' 
ἑαυτοῦ ἀπόδος αὐτοῖς τὰ αὐτῶν, Τότε χαθεσθεὶς ἐξὶ 
φορίῳ ἀπῆλθεν εἰς τὸ μαρτύριον τῆς ἀγίας μέρτορκ 
Γλυχερίας͵ καὶ συναγαγὼν πάντας τοὺς πενομέναι 
«ἧς πόλεως, πᾶσι διέδωχεν ἀφειδῶς, Ὁ δὲ φιλέν» 
θρωπος θεὸς ὁ τὰ δόσ λεπτὰ τῆς πενιχρᾶς χήρας μὲ 
παριδὼν, καὶ τὴν πλουσίαν πρόθεσιν τῆς χήρας ἐεὶ 





1361 VITA S. PARTHENII. 1362 


Ἠλίου τοῦ προφήτου ἀποδεξάμενος, xai τῆς ἐναγοῦς A Tunc is sedens in lectica, ivit ad templum sanctse 
πόρνης tà δάχρυχ μὴ ἀποστραφεὶς, xal τοῦ τελώνου martyris Glycerie : et cum congregasset omnes 
τὸν στεναγμὸν δικαιώτας͵ αὐτὸς κἀὶ τοῦ προῤῥηθέν- — pauperescivilalie,affatimomnibus distribuit. Beni- 
τὸς ἀρχιεπισκόπου tiv μετάμελον εἰσδεξάμενος, ἔν gnusautem et clemens Deus,qui vidus duo minu. 
τρισὶν ἡμέρτις τελείχν παρέσχε τὴν ὑγείαν, ta non despexit numismata, et rursus dives vidus 
propositum acceptum habuit tempore Elis prophete, et pauperis flagitioseque meretricis lacrymas 
Bon est aversatus, et publicani suspirium comprobavit, ipse quoque predicti archiepiscopi acceptam 


habens ponitentiam, in tribus diebus ei perfectam prebuit sanitatem. 


18. Ὁ δὲ τοῦ Θεοῦ θεράπων Παρθένιος περιῆγεν 
&e' ἐχάστης τοὺς εὐχτηρίους οἴχους τῆς πόλεῳς, τὰς 
συνήθεις εὐχὰς ἐπιτελῶν ^. ἐν οἷς εἰσελθὼν ἐν τῷ 
χατὰ Χίλας μαρτύριον οὕτως ἐπιλεγόμενον, εὗρεν 
ἐκεῖ τινὰ καταχείμενον ὅλον ξηρόν. Αἰτήσας δὲ ἔλαιον 
καὶ ἐπευξάμενος, χλίνας τε τὰ γόνατα, μετὰ 3Ja- 
χρύων ἐδέετο τοῦ Θεοῦ περὶ αὐτοῦ, xai ἀναστὰς ix 
τῆς προσευχῆς, ἠρέμα χαὶ κατὰ μιχρὸν τοῦτον τῷ 
ἐλαίῳ διαμαλάσσων, εὐθὺς xxi παραχρῆμα ἀνέστη,- 
σεν, χαὶ ὑγιῆ εἰς τὰ ἴδιχ ἰδίοις ποσὶν ἀπιέναι ἂπ- 
ἔτρεψεν. Τούτου δὲ γινομένου τοῦ παραδόξου θαύ- 
ματος ἐν Ἡραχλείᾳς τῇ πόλει, πάντες ὅσοι εἶχον 
ἀσθενείας, κατέδραμον πρὸς τὸν ἄνθρωπον τοῦ θεοῦ, 
χαὶ τῇ δυνάμει τοῦ Χριστοῦ ὑγιεῖς ὑπέστρεφον 
ἄπαντες, Συμπαρὴν δὲ αὐτῷ καὶ Ὑπατιχνὸς, ὁ κατ᾽ 
&xelvoo καιροῦ ἀρχιδιάχονος τῆς πόλεως Ῥραχλείας, 
ὅτε τὰ θχυμάσια ἐγένοντο, Ὅπερ θεασάμενος, πί- 
στει εἰς πόδας τοῦ ἁνίου ἀνδρὸς πσρχχαλῶν αὐτὸν 
μετὰ δακρύων, ὅτι ἐν χτήματι αὐτοῦ ἔσπαρται 
πολλὰ, ὑπὸ δὲ τῆς ἀδροχίας ἄπαντα ἐξηράνδη * ἀλλὰ 
περαγενοῦ ἐπὶ τὸν τόπον χαὶ ποόσευξαι πρὸς τὸν 
Θεὸν, ὅπως παράτχτ δετὸν τῇ γῇ, ἵνα σωθῇ πᾶσα 
ἡ πατρίς. Ὁ δὲ ὅσιος ἀνὴρ προδύμώς ἐπὶ τὸ mpo- 


κείμενον ἐδάδιζε ^ «αἱ γενόμενος κατὰ τὸν τόπον, C 


καὶ ἰδὼν ἄπαντα ἐξηρχμμένα, κλίνας τὰ γόνατα καὶ 
τὰς χεῖρας εἷς οὐρανοὺς ἀνατείνας, μετὰ δαχρύων 
ἐδέετο τοῦ Θεοῦ καταπέμψαι υετὸν τῇ γῇ εἰς χαρ- 

γφορίαν. Ὁ δὲ φιλάνθρωπος Θεὸς ὃ ἀεὶ τὸ θέλημα 
τῶν φοδουμένων αὐτὸν ποιῶν, ἔτι τῆς εὐχῆς ἐν τῷ 
στόματι τοῦ ἀγίου οὔσης, συνεσχέθη ὑπὸ νεφῶν ὁ 
οδρανὸς καὶ κάτεισιν ὑετὸς xal ἐχόρεσε πᾶσαν τὴν 
γῆν. Εἰσελθόντων δὲ αὐτῶν ἐν τῷ ἀγρῷ, ἔπεζήτησεν 
οἴκημα, ἐν d τὰς εὐχὰς ἐχτελέσει, Καὶ εἰσήγαγεν 
αὗτὸν ὁ ἀρχιδιάχονος ὁ χύριος τοῦ ἀγροῦ εἰς ἕνα τῶν 
κοιτωνίσχων, xai διενυχτέρευσεν ἐχεῖ ἐν ταῖς προσ- 
ευχεῖς, καὶ τῇ ἔωθεν πρησχαλεσάμενος τὸν ἀρχιδιά- 
χονον, ἔφη αὐτῷ ᾿ Πρόσεχε ἑχυτῳ " οὐ γὰρ ἀγνοεῖς, 


XII. Dei veroservus Parthenius quotidie obibat 
sacras edes civitatis, consuetas preces in eis pera- 
gens. Quodam autem die in martyrium,quod Achi- 
las dicitur,invenit illic hominem quemdam jacen- 
tem omnino aridum. Cujus misertus, cum oleum 
petiisset, flexis genibus, cum lacrymis oravit pro 
ipso benignum et clementem Deum.Et cum dein- 
desurrexisseta precatione,sensim et paulatim eum 
sancto oleo molliens, protinus et ipsa hora fecit 
eum sanum surgere,et jussit eum suis pedibus ad 
suos redire Deum glorificantem. Cum hoc autem 
terribile et quod opinionem superat miraculum fa- 
clum esset in Heracleacivitate,quicunque habebant 
egrotos, cum eis concurrebant ad Dei hominem 
Parthenium, et virtute Domini nostri Jesu Christi, 
omnes revertebantur sani.Simul vero cum eo adet 
rat etiam Hypatianus, qui illo tempore erat archi- 
diaconus civitatis Heracles, quando hec fiebant 
miracula.Quas cum vidisset, procidit ad pedes sanc- 
li viri,rogans eum cum lacrymis et dicens,quod in 
predio multo sua quidem sunt seminata, propter 
pluvie autem egestatem omnia sunt exsiccata. 
Sed,veniad locum,dicebat,o venerande Pater, et 
ora Deum ut lerrs prebeat pluviam,ut conserve- 
tur universa nostra patria. Venerandus vero et 
sanctus vir Parthenius, ivit promnto et alacri ani- 
mo.Cumque venisset ad locum, et vidisset omnia 
exsiccata, laerymatus est, flexisque genibus diu 
precans eum lacrymis, clenentem Deum rogavit, 
ut pluviam in terram demitteret ad fructus produ- 
cendos.Benignus autem et clemens Deus,qui sem- 
perfacitvoluntatem eorum qui ipsum timent$,cum 
adhuc preces essent in ore ejus,tectum foit coelum 
nubibus,et descendit multa pluvia, et satiavit ter- 
ram.Ingressis autem ipsis in agrum,que sivit ha- 
bitaculum,in quo preces suas perageret. Archidia- 
conus vero Hypatianus, qui fuit etiam agri domi- 


ὡς ἱπαιδεύθη ὁ ἐπίσκοπος διὰ φιλαργυρίαν *. ἔδειξεν D nus,introduxit eum in unum ex suis cubiculis.Qui 
{4ρ μοι ὁ θεὸς ἐν τῇ νυχτὶ ταύτῃ, ὅτι ἐπίσχοπος — pernoctavit illic in orationibus: et cum mane ac- 
γενήτῃ οὗ μετὰ πολλὰς ἡμέρας. "Opa οὖν, ἵνα τῶν  cersiisset archidiaconum, dixit ei: Attende tibi, o 
πτωχῶν πρόνοιαν ποιῶν ἔσῃ * τοῦτο γὰρ ὑπὲρ πάντα frater ; non enim ignoras episcopum tuum fuisse 
tbv Θεὸν θερχπεύει. castigatum propter avaritiam.Ostendit enim mihi 
Deus hac nocte, te non multis post diebus futurum episcopum. Vide ergo, ut semper curam geras 
perum, hoc enim Deum placat saper omnia. 
Γ΄, Haprxálet οὖν αὐτὸν ὁ ἀρχιδιάκονος, (oz 
ἀπέλθῃ εἰς τὸ χτῆμα καὶ ἐπεύξηται ταῖς χώραις καὶ 
Taf; ἀμπέλοις * ἐν οἷς εἰσελθὼν εἰς μίαν μὲ (ἰστην 
χώραν μηδὲν ἔχουταν εἶπεν αὐτῷ * Διὰ τί αὐτὴν οὐκ 
ἔσπειρας μεγίστην οὖσαν ; ὋὉ δὲ σύνδχκους γενόμε- 


$ Psal. σχωϊν, 19. 


XiII.Sanetum autem rogavit archidiaconus, ut ve- 
niret in suum predium,et bene precaretur agriset 
vitibus. Ingressus vero beatus in unam maximam 
regionem, qu& nihil habebat, dixit ei : Cur non 
seminasti eam, cum sit maxima ἢ Archidiaconus 


1363 


bone : sed mea peccata et pluvi: defectus eam, ut 
vides, exsiccavit. Dicit ei sanctus : Quot modios 
tibi prebuit Deus ex hac regione? Ille dixit: Mille, 
o bone. Sanctus autem dixit ei : Ne sis tristis, o 


frater. Omnia sunt possibilia credenti.Sed Deus 


tibi dicit per me peceatorem, quod si in tempore 
&estalis fructum qui ex hoc agro nascitur, solum 
triveris, invenies sicut dixisti, mille modios,quo- 
Diam leve est in conspectu Domini hzc facere. Eum 
quoque introduxit in vineam recens plantatam : 
erat autem omnino exsiccala el exesa a vermibus, 
propter pluvie egestatem : erat vero totus satis 
amplus,ut caperet sementem octoginta modiorum. 
Beatus autem sale injecto, totam vitem conspersit, 


MENSIS FEBRUARIUS. 
autem lacrymans, dixit : Seminata quidem est, o A νος ἔφη * 


130 
"Eenzptat, δέομαί σου * ἀλλ᾽ el dz 
ἁμαρτίαι xal ἡ ἀδροχία ταύτην, ὡς δρᾷς, ἀπεξήρε- 
νεν, Λέγει αὐτῷ ὁ ὅσιος " Πόσους μοδίους παρεῖ ἐν 
σοι 6 Θεὸς ix εἧς λώρας ταύτης 5 Ὁ δὲ εἶκεν' Σι- 
λίους, δέομαί σου. Ὁ δὲ ὅσιος εἶπεν αὐτῷ * Νὴ ἀϑύ- 
pet ^ πάντα δυνατὰ τῷ πιστεύοντι. Πλὴν λέγει ew 
δι᾽ ἐμοῦ τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὅτι ἐν τῷ καιρῷ τοῦ δέρας 
τὸν γινόμενον καρπὸν τῆς χώρας ταύτης xzti μόναις 
ἀλοήσας͵ εὑρήσεις, καθὼς εἴρηκας, τοὺς χιλίους po 
δίους, διότι χοῦφον ἐνώπιον Θεοῦ ποιῆσαι τεῦ. 
Εἰτήγάγεν δὲ αὐτὸν xxl εἰς ἀμπελῶνα νεύφυτον, κιὶ 
ἣν ἐξηρυμμένος ὅλος xai σκωληκχκόδρωτος ἐκ τῆς 
ἀδροχίας. Ἦν δὲ ὃ τόπος ἱκανὸς ὡς μοδίων ὀγόοΐ- 
xovta σπόρου * xal ἐμόαλὼν ἄλας κατέῤῥχνεν rivi 
τὸν ἀμπελῶνα, xz! εἶπεν τῷ ἀρχιδιαχόνῳ * Εὔυμα 


et dixitarchidiacono: Esto boao animo: nam Deus 8 ἔσο, διότι δίδωσίν σοι ὁ Θεὸς ἐκ τοῦ τόπου τούτω 
dat tibi ex hoc loco satis magnam benedictionem, ἱγανὴν εὐλογίαν χατὰ τὸ αὐτῷ ἀρεστόν, Καὶ εἰσιλ- 
sicut ei placet.Cum vero ingressiessentincivitlatem, θόντων εἰς τὴν πόλιν, ἀνῆλθε πρὸς τὸν ἐπύσχοξον 
ivit ad episcopum,ut ei valediceret, οἱ navigaret. συντάξασθαι αὐτῷ xai ἀποπλεῦσαι. Ὁ δὲ ὑπήντησεν 
Ille autem ei processit obviam,et eum est comple- αὐτῷ, καὶ περιεπτύξατο, Καθισάντων δὲ αὐτῶν 
xus.[i vero cum assedissent,sanctusdixit episcopo: εἶπεν ὁ ὅσιος τῷ ἐπισκόπῳ " Εὐχγγελίζομαί em, 
Annuntio tibi,o domine,quod post non multoshos xp ὁ μέγας, ὅτι οὐ μετὰ πολλὰς ταύτας dpi 
dies excedes e corpore,et migrabis ad Dominum. ἐχδημεῖς ἐκ τοῦ σώματος, καὶ ἐνδημεῖς πρὸς τὸν 
Ecce enim Christusteaccersiit,qui est verus Deus Κύριον. '᾿Ιδοὺ γὰρ προσκέκληται σε καὶ καλὸν ὁιά- 
noster, θὲ bonum successorem relinques,ut mihi Soy ov χαταλείπῃς, ὡς ἀπεκάλυψε. μοι ὃ θεὸς, τὸν 
revelavit Dominus, dominum Hypatianum, tuum  xoptv Ὑπατιχνὸν τὸν ἀρ χ'διάκονόν σου. Ὁ ài iz- 
archidiaconum.Dixit episcopus: Fiat voluntas Do- σχοπος ἔφη * Τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου γενέσθω " χε 
mini. Et cum se invicem osculali essentin osculo ἀσπασάμενοι ἀλλήλους ἐν φιλήματι ἀγίῳ τως 
sancto, Heraclea sanctus navigavit Parthenius, οἱ ἀπέπλευσεν ὁ ὅτιος ἀπὸ ᾿Βρακλείας xal κατέλεδε τῇ 
venit in suam civitatem Lampsacum. ἰδίαν πόλιν Λαμψάκχων. 

XIV. Accidit autem non multis post diebus, ut ΙΔ΄, ᾿Εγένετο δὲ λετ᾽ οὐ πολλὰς ἡμέρες, x 
morbo correptus Heracles episcopus, in Christo ληφθεὶς ὁ ἐπίσκοπος ᾿Βρακλείας ἀνεπαύσειν iv ζρι- 
requiesceret. Proipso vero factus est episcopus do- στῷ, καὶ ἐγένετο ἀντ᾽ αὐτοῦ ἐπίσκοπος ὃ τρις 
minus Hypatianus archidiaconus, convenienter οἱ Ὑπατιανὸς ὁ ἀρχιδιάκονος κατὰ τὸν λόγον τοῦ μρὰ- 
quod dixerat servusDeiParthenius.Cum esset au- πόντος τοῦ Θεοῦ Παρθενίου.: ᾿Αχκμάσαντος τοῦ θί- 
tem astas,egressus episcopusllypatianus inagrum ρους, ἐξελθὼν ὁ ἐπίσχοπος Ὑπατιανὸς εἷς τὸν ἀγρὸν 
suum ad colligendos fructus terre, et metendum αὐτοῦ ἐπὶ τὸ συνάξαι τοὺς καρποὺς τῆς γῆς χε 
id quod erat natura ex exsiccatoetqualida regione, ἀλοῆσαι τὸ γέννημα τῆς χώρας τῆς ἐξηραμμένης, 
invenit mille modios plenos frumento,convenien- εὗρεν τοὺς χιλίους μοδίους τοῦ σίτου πλήρεις xri 
ter verbo servi Dei Parthenii. Similiter vero in tem- τὸ ρῆμα τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ Παρθενιου. ᾿ῳστύτως 
pore quoque vindemiarum,ex plantalione exsicca- δὲ xai ἐν τῷ καιρῷ τῆς τρύγης ἐκ cnc φυτείας τω 
tarum vinearum Deus dedit magnam vini quantita- ξηρανθέντω, ἀμπέλων πολὺ πλῆθυς οἴνου ὁ 6Rk 
tem.Qui cum experientia accepisset eventum ejus, ἐδωρήσατο ^ ὃς τῇ πείρᾳ παρειληφὼς τῆς προῤῥήεινι, 
quod sanctus praedixerat, decimam fructuum ulro- τοῦ ὁσίου τὴν ἔκδασιν, ἀμφοτέρων τῶν καρπῶν τὸς 
rumque,nempe tam aridorum quam humidorum, δεκάτας τῆς τε ξηρᾶς vai ὑγρᾶς ἐμδαλὼν iv πλοίῳ, 
navi impositam duxit Lampsacum,ut sancto offer- ἀπήγαγεν ἐν Λαμψάχῳ προσφορᾶς χάρι» τῷ sip. 
Tel, maximas ei agens gratias. Ille autem noluit 'O 9s οὐκ ἤλατο δέξασθαι εἰπὼν τῷ κυρῷ 'U'xztrep 
accipere,dicens domino Hypatiano episcopo:Deo τῷ ἐπισχόπῳ Εὐχαριστων τῷ Κυρίῳ iv πᾶϑιν 
agens gratias in omnibus,eas distribue nostris fra- διάδος αὐτὰ τοῖς ἀδελφοῖς " καὶ ἀσπασαμενοι 3s. 
tribus,et cum se invicem salutassent, reversus est λους, ὑπέστρεψεν ὁ ἐπίσχοπος ἐν Βρεκλείᾳ v& τὸ 
sanctus cpiscopus Heracleam, et distribuit frumen- λει, xal διέδωχε xbv σῖτον xai τὸν οἶνον τοῖς ἀδελ- 
tum οἱ vinum suis fratribus,ut jusserat homo Dei. «oic κατὰ τὴν χέλευσιν τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ. Ὁ 
Episcopus ergo Hypatianus non cessavit usque ad οὖν ἐπίσχοπος ᾿Υπατιανὸς οὖκ ἐπαύετο ἄχρι τίς 
fine m vite,narrare omnibus Dei magnalia qua [6- ζωῆς αὐτοῦ πᾶςι διηγούμενος τὰ μεγαλεῖχ τοῦ OU, 
cit cum ipso per servum suum Parthenium. ἄ ἐποίησεν μετ᾽ αὐτοῦ. Παρϑενίου. 

XV.Cum ergo in hac pia et angelica vita refulsis - [Ε΄ Ἐν ταύτῃ tp ἀγγελιχῇ πολιτείᾳ διτλάμϑε: 
set [ἢ terra Dei servus etvir venerandus Parthenius, ioi γῆς καὶ πολλοὺς ἐπιστρέψας ἐκ τῶξ εἰδώλων iE 
et multosconvertisseta simulacrisad Deum virum, τὸν ἀληθινὸν Θεὸν τὸν ζῶντα xoi ὥσπερ wey t 
perinde ac morbo arreptus,a Deo vocatus,requie- φθεὶς, χληθεὶς ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἀνεπαύσατο iv εἴρήνῃ, 


VITA S. NICEPHORI. 


γπατιχνὸς ἀχούσας À vit in pace. Priedictus ergo Hypatianus episco- 


τάττασιν, καταλιπὼν 
πόλεως ρακλείας, 
κελεύσαντος, τῇ, αὐτῇ 
τὸν Miuaazow, Ὡσχύτως xxi ὁ 
πῆς χαὶ ὃ Μελίτου πόλεως ἐν ἢ 


Θεοῦ 


ὁ lixzi)) Εὐττάθιος χαὶ οἱ λοιποὶ 
ι᾿ο A [72 LI - 
Umw, δαὶ οὕτως μετὰ ψχλιλῶν χαὶ 
—M D 


n αὐτὸς ὠχοθόμηπτεν, ᾿Ετελειώθη ὁ 


αὐτῶν πλησίον τῆς ἔχχλητίας ἐν 
e θεοῦ Πχρθένιος xatà Ῥωμχίους μηνὶ 
L] —ÁJ * ^S 9, LI ^ , 
"—— 005 n, κιτὰ δὲ ᾿Ατιχνοὺς πευτεχαιδεχάτῃ, 
.-Ὃ. ἫΝ "Y οὐ μιχρὰ χχτχλείψας ἡμῖν διὰ τῆς τελείας 
Oc? l ; À n^ d - “οὖ n^ 1 
—— t)" χαὶ ἀχλινοὺς πίστεως αὐτοῦ, OQ «αἱ 
Tiles τῇ πρὸς τὸν Θεὸν ixtslg οὐχ ἤρεμεῖτ 
“στο ρῶν, ἀπελαύνων χαὶ 
t9 ἰώμενος, τῇ δυνάμει τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ 
στῶ, μεθ᾽ οὗ τῷ Πατρὶ 6022, προσχύνητις χαὶ 
τὰ, πχυχγί. Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ xai εἰς τοὺς αἰῶ- 
vig τῶν χἰώνων. "Any, 


δχίλονας 


1366 


pus cum audivisset inclytum et venerandum Pa- 
trem nostrum Parthenium ad Christum migrssse, 
relictis omnibus qua habebat in manibus, sol- 
vens ex civitate Heraclea, secundo vento cum 
Deus jussisset, eadem nocte pervenit Lampsa- 
cum. Similiter etiain. Cyzici episcopus, et epis- 
copus Meliti, in qua fucrat natus, et Parii epis- 
copus nomine Eustachius, et reliqui ex civitati- 
bus qua erant circumcirca. Sicque cum psalmis 
el hymnis et spiritalibus canticis deposuerunt 
eui pro,e ecclesiam in. oratorio quod ipse zdi- 
ficavit.Dormiit autem sanctus Christi servus Par- 
thenius septimo mensis Februarii,non parva no- 
bis relicta doctrina per perfectam et immobilem 


r&72v p ejus in Deum fidem.Qui etiam post decessum sua 


ad Deum supplicatione non cessat facere mira- 
cula, daemones expellens, leprosos mundans, et 
omnem morbum et cgritudinem curans virtute 
et gratia Domini et Dei et Servatoris nostri Jesu 


Christi : cui gloria et. potentia, nunc et semper 
et in secula seculorum. Ámen. 








πῶ WERE πα ταν απ» GR die mur ὦ rm ERR 


DE S. NICEPHORO MARTYRE ANTIOCHLE IN SYRIA. 
(Cirea an 358, Februarii die 9. — Acta SS. Bolland. ad kanc diem.) 





1. Inter atroces persecutiones primis seculis a Romanis imperatoribus illatas Christianis, octava 
censetur a Valeriano, cum filio Gallieno imperante, anno imperii quarto, Christi 257, mota, in qua 
illustriores martyres occubnerunt Romz SS. Stephanus et Sixtus pontifices, Laurentius archidiaco- 
nus ; Carthagine, S. Cyprianus ; in Oriente, S. Nicephorus, de quo hic agimus, alibi alii. 

2. Acta hujus martyris nacti sumus duplicia ex Graco ims. codice regis Francis, perantiqua diu- 
que ante tempora Metaphrast conscripla : priora incerto auctore sunt, qu: Metaphrastes nonnihil 
interpolata edidit, quzeque a Gentiano Ilerveto Latine versa vulgarunt Lipomanus et Surius. Nos 
eadem damus, sed qux» desunt in ms. Graco, aut tanquam postea adjuncta, alio distinguimus cha- 
ractere, ac fere in notationibus explicamus. Titulus horum Grace lic est : ᾿Λθλησις τοῦ ἀγίου peq2- 
Aojdozupoe Νιχηφύρου, xzi κατὰ μνιντιχαχίας, « Certamen sancti magnique martyris Nicephori, et contra 
injuriarum memoriam. » 

9. Graci celebrant 9 Februar. officio ecclesiastico S. Nicephorum martyrem, ut eorum Menologia, 
Horologia, Anthologia, Mensa, indicant. [In Menologio cardinalis Sirleti, a Ganisio edito, liec le- 
guntur : « Sancti martyris Nicephori, qui Valeriano et Gallieno imperatoribus inartyrium perpessus 
est. » Ex pluribus encomiis, qu» in Menais exstant, unum hoc auctore Joanne monacho e Vesperis 
decerptum damus : « Manifeste omnibus ostendisti, o invicte Nicephore, eum, qui proximum non 
amat, neque Doominum posse diligere. Quapropter quia sincero amore complexus es Sapricium 
conservum tuum, ad divinum alacris assumptus est amorem, animamque luam ob fidem confessio- 
nemque Christi dedisti, [Infelix vero Sapricius, quia irreconciliabile adversus te odium detinuit, 
etiam Christum Deum negavit. » 


13617 


MENSIS FEBRUARIUS, 


1368 





ΑΘΛΗΣΙΣ 
TOT ATIOY METAAOMAPTYPOX ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ͂ 


ΚΑΙ ΚΑΤᾺ MNHZIKAKIAZ 


CERTAMEN 


SANCTI ET MAGNI MARTYRIS NICEPHORI 
ET CONTRA INJURIARUM MEMORIAM. 


(Greca ex cod. Reg. ms. Paris. n. 1452, sec. X, nunc primum prodeunt, EDIT. PATR.) 


pv 


CAPUT I. 
S. Nicephori et Saprícii ex summa amicitia odium infestissimum. 


I. In illo tempore erat quidam presbyter (1) in A Α΄, "Hv τις πρεσδύτερος ὀνόματι Σαπρίκιος οὕτω 


magna Anliochia Syrie, nomine Sapricius. Erat 
autem quidam quoque alius,qui appellabatur qui - 
dem Nicephorus: erat vero ordine laicus,et admo- 
dum gerinanus amicus ejusdem presbyteri. Seque 
ambo sic mutuo diligebant,ut existimarentur esse 
fratres germani, nati ex uno utero; adeo ut esset 
excellens amor eorum mutuus.Cum longo autem 
teinpore vixissent in hac affectione, bono et ho- 
nesto infestus et sceleratissimus humani generis 
inimicus,eis invidens,talem inter eos peperit dis- 
sensionem, ut nec in platea quidem vellent sibi 
invicem occurrere, ex damonico odio,quod inter 
se invicem conceperant. 

II.Cum satis vero longo tempore ita fuissent af- 


καλούμενος, xit ἦν ἄλλος Νικηφόρος λεγόμενος, τῇ 
τάξει λαϊχὸς, φίλος ὑπάρχων τοῦ αὐτοῦ πρεσθυτέρο; 
γνήσιος " χαὶ οὔτως ἀλλήλους ἠγάπων ἀμφύτεροι͵ 
ὡς νομίζεσθαι ἀδελφοὺς γνησίους ὑπάρχειν ix μιᾶς 
χοιλίας γεννηθέντας, ὡς ὁπερδαίνειν τὴν ἀγάκην 
ἣν εἴχον πρὸς ἀλλήλους xatà τὴν ἀνθρωπείαν φύσιν. 
Ἐν τῷ οὖν διάγειν αὐτοὺς οὕτως ἐπὶ πολὺν χρόνον 

ἐν τῇ τοιαύτῃ διαθέσει, ὁ μισόκαλος Ἐχθρὸς τοῦ ἐν- 

θρωπίνου γένους ἐπιφθονήσας χὐτοῖς, ἐποίησεν ἀνὰ 

μέτον αὐτῶν τοιχύτην διχόνοιαν, ὥστε μήτε ἐν τλα- 
τείᾳ θέλειν ἀλλήλοις ἀπαντᾷν ἐχ τοῦ δαιμονικοῦ μιδως, 
ὁ ὑπῆρχεν αὐτοῖς. 


B'. Καὶ kv τῷ οὕτως εἶναι αὐτοὺς ἐν τῇ πονηρίη 


fecti,ad serediens Nicephorus,et cognoscensodi- B χρόνον lxzvóv, εἰς ἑαυτὸν ἐλθὼν ὃ Νικηφόρος xii 


um esse diabolicum, rogavit amicos quesdaim, ut 
irent ad presbyterum Sapricium,et rogarent eum 
pro Nicephoro, ut ei culpam condonaret, et eum 
poenitentia ductum acciperet propler Dominum. 
Ille autem noluit ei condonare.Is vero rursus misit 
alios amicos,ut eireconciliaretur.Presbyter autem 
Sapricius neeos quidem rogantes audire sustinuit. 
Rursus ergo Nicephorus rogavit alios quosdam 
amicos,et misit ad ipsum, ut ei dignaretur sui de- 
licti veniam concedere:ut convenienter divinoelo- 
quio, « in ore duorum vel trium testium staret 
omne verbum.» Ille autem cum esset duro corde, 
et implacabilis, et oblitus esset Domini nostri Jesu 
Christi,qui dicit: «Reiittite,et remittetur vobis,» 


γνοὺς, ὅτι διχδολικόν ἐστι τὸ μῖσος, παρεκέλεσοι 
φίλους τινὰς, ἵνα ἀπέλθωσι πρὸς τὸν πρεσόθύτερον 
Σαπρίχιον, χαὶ παραχκαλέσωσιν αὐτὸν ὑπὲρ Nue 
ρου, ὅκως αὐτῷ τὴν αἰτίαν συγχωρήσῃ καὶ δέξητει 
αὐτὸν βετανοουντα. "Exitvoq δὲ οὐχ ἠνέσχετο 300 
χωρῆσαι αὐτῷ, Καὶ πάλιν ix δευτέρου πέμπει ἄλλους 
φίλους τοῦ διαλλαγῆναι αὐτῷ ᾿ ὁ δὲ Σαπρίχιος χαὶ 
τούτων παρακαλούντων οὐχ ἠνέσχετο. Ὃ δὲ ἅγιος 
Νικηφόρος καὶ πάλιν παρεκάλεσεν ἄλλους φίλω; 
ἀγαπητοὺς, ἵνα ἀξιωθῇ τοῦ σφάλματος συγχορῆσιν 
λαδεῖν, « ὅπως ἐπὶ στόματος δύο μαρτύρων καὶ τριῶν 
σταθῇ πᾶν ῥῆμα. ν 'Exttvog δὲ σχληροκάρδιος ὧν 
καὶ ἀμείλιχτος, ἐπιλαθόμενος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰη- 
σοῦ Χριστοῦ λέγοντος * « "Agrttt, xal ἀρφεθήστετει 


et (2) rursus : Si offeras donum tuum. ad al'are, αὑμῖν * xai ἐὰν μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ erg 
el recordatus fueris, quod habes aliquid adver- πτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ Πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιο 


! Deut. xix, 47 ; Math. xvin, 16: Luc. vi, 91. 


(1) Desunt in ms. Graco hac verba de loco mer- 
tyrii, uli etiam in sequenti Vita et Menais. 


3 Matth. v, 23, et c. vi, 49. 


e Desunt hac quoque in ms. Greseco ; et recie, 
quia infra eadem leguntur. 


1369 


VITA S. NICEPHORI. 


1370 


ἀφήσει ὁμῖν τὰ παραπτώματα ὑμῶν * » πάντων 86 fralrem tuum, dimitte id,etvadens,reconcilia- 


αἰτούντων 


αὐτῷ 


tet vobis delicta vestra: » omnibus eüm rogantibus 


χαὶ παραχαλούντων, οὐ συνεχώρησεν re fratri (uo, et rursas: «Nisi remiseritis homini- 


bus delicta eoruin,nec Pater vester coolestis remit- 
et petentibus, non condonavit (3) fratri et amico 


suo. Non enim habebat ín se charitatem et misericordiam : quamobrem jure fuit privatus regno 


eclorum, 

Γ΄. “Ὃ δὲ εὐλαδέστατος τοῦ Θεοῦ xal πιστότατος 
Νικηφόρος, ὡς εἶδεν ὅτι χατεφρόνησεν ὃ Σαπρίχιος 
τῶν κοινῶν φίλων, οἴτινες ὑπὲρ αὐτοῦ συγγνώμην 
αἰτοῦντες οὐχ ἔλχδον, αὐτὸς δραμὼν εἷς τὸν οἶχον 
Σαπριχίου, ῥίπτει ἑαυτὸν εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ λέ- 
Ὧῶν " Συγχώρησόν pot, Πάτερ, διὰ τὸν Κύριον᾽ ὁ δὲ 
οὐδὲ οὕτως ἠθέλησεν διαλλαγῆναι αὐτῷ ὡς φίλος 
φίλῳ, καὶ μάλιστα παρακαλούμενος xal χρεωστῶν 
χωρὶς παραχλήσεως ἐκ πρώτης ἀπολογίας δέξασθαι 
αὐτὸν ὡς Χριστιανὸς xat πρεσδύτερος καὶ τῷ Κυρίῳ 
δουλεύειν ἐπαγγειλάμενος, | 


IlI. Piissimus autem et fidelissimus Nicepho- 
rus. Nicephorus, cum vidit Sapricium despexis- 
se communes amicos,qui pro eo petentes,veniam 
non acceparunt, ipse currens ad edes Sapricii, 
se projicit ad pedes ejus,dicens: Condona mihi, 
Pater, prcpter Dominum. Ille vero ei noluit re- 
conciliari ut amico, et inaxime cum rogaretur : 
et mazime cum deberet, etiamsi non fuisset ro- 
gatus, a prima excusatione eum aceipere, ut 
Christianus et presbyter, et qui professus erat 
servire Domino. 


CAPUT Il. 
Saprícius renuens odium deponere, martyrio excidit. 


A'.'Q« οὖν ταῦτα οὕτως διεπράττοντο, ἐξαίφνχς B 


γίνεταί διωγμὸς καὶ θλίψις μεγάλη tv τῇ πόλει; 
ὅπου ἀμφότεροι κατῴχουν, Κρατεῖται δὲ ὁ Σαπρίχιος 
καὶ παραδίδοται τῷ ἡγεμόνι, καὶ ὡς ἔστη ἔμπρο- 
σθεν αὐτοῦ, ὁ ἡγεμὼν εἶπεν " Τί τὸ ὄνεμά 200 ; Za- 
πρίκιος ἔφη * Σαπρίχιος καλοῦμαι, Ὁ ἡγεμὼν λέγει * 
Ποίου γένους εἴ ; Σαπρίκιος εἶπεν * Χριστιανός εἶμι, 
"O ἡγεμὼν εἶπεν " Κληριχὸς ἢ λαϊχός ; Ὁ δὲ Zanpl- 
xt ἔφη * Πρεσδυτέρου τάξιν ἔχω. 'O ἡγεμὼν λέγει " 
Ol Αὔγουστοι ἡμῶν καὶ κύριοι ταύτης τῆς χώρας xai 
τῶν ὁρίων Ῥωμαίων Οὐδαλεριανὸς καὶ Γάλλος ἐχέλευ- 
σαν, ὅπως οἱ ἑαυτοὺς λέγοντες Χριστιανοὺς τοῖς ἀθχ- 
νάτοις καὶ ἀϊδίοις θεοῖς θύσωσιν * εἰ δέ τις xatagpo- 
νῶν διαπτύει, γινωσχέτω ἑαυτῷ διαφόροις βασάνων 
τιμωρίαις χαμφϑῆνχι, xal οὕτως χαλεπωτάτῳ θα- 


[V.Cum hzc autem sic fierent, repente exsistit 
persecutio et magna afflictio in Antiochia (4)civita- 
te, ubi ambo habitabant: et apprehenditur Sapri- 
cius ut Christíanus,et traditur prssidi : et stetit 
ante ipsum, et dixit ei prises : Quod est nomen 
tuum? Ille autem dixit : Vocor Sapricius. Dicit 
preses : Cujusuam es generis ? Dixit Sapricius : 
Sum Christianus. Praeses dixit : Es clericus (δ) 
Dixit Sapricius : Locum teneo presbyteri. Dicit 
preses: Augusti nostri et domini hujusregionis et 
filium Romanorum, Valerianus et Gallus, jusse- 
runt, ut, qui se dicunt esse Christianos, sacrificenl 
diis immortalibus (6).Si quis vero despiciens, res- 
puit hoc edictum sciat se diversis tormentis et sup- 
pliciis plectendum, et sic gravissima merte esse 


wit καταχριθῆναι. 'O δὲ Σαπρίκιος παρεστηχὼς C condemnandum.Sapricius autem astaps, dixit prse. 


εἴπεν πρὸς τὸν ἡγεμονα " "Hueto ol Χριστιανοὶ Χρι- 
στὸν τὸν βασιλέα ἔχομεν, ὅτι ἀληθινὸς Θεός ἔστιν 
καὶ Ποιητὴς οὐρανοῦ καὶ γῆς καὶ θαλάσσης χαὶ πάν- 
τῶν τῶν ἐν αὑτοῖς * πάντες δὲ οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν δαι- 
μόνιχ εἶσιν. ᾿Απολέοθωσαν τοίνυν ἀπὸ προσώπου 
πάσης τῆς γῆς οἱ μηδενὶ δυνάμενοι βοηθῆσαι f, τινὰ 
βλάψαι ἢ συμποδίσαι ἔργα χειρῶν ὄντες ἀνθρώπων, 
E'. Τότε ὀργισθεὶς ὁ ἡγεμὼν ἐκέλευσεν βληθῆναι 
αὑτὸν εἰς χοχλίαν, xai σφοδρῶς βασανίζεσθαι αὐτὸν 
οὕτως πιχρῶς. Εἶπεν ὁ Σαπρίχιος τῷ ἡγεμόνι " Εἰς 
τὴν σάρχα uoo ἐξουσίαν ἔχεις πράττειν τὴν ὠμότητά 
σου, bv δὲ τῇ ψυχῇ μου οὗδεμίαν ἐξουσὶαν, εἰ μὴ ὁ 
Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς, ὁ χτίσας αὐτήν. Καὶ βασα-- 
νισθεὶς ἐπὶ πολὺ, ὑπέμεινεν τὰς βασάνους. ᾿Ιδὼν δὲ 
ὃ δικαστὴς, ὅτι οὗ πείθει ἀὐτὸν ἔδωχεν αὐτῷ τὴν 


sidi: Nos Christiani,o przses, Christum Deum he» 
bemus Regem,quoniam ipse est solus verus Deus, 
et Creator coli et terrse et maris, et omnium quee 
sunt in eis.Omnes vero dii gentium dasmonia, et 
pereant a facie universa terrie, qui non possunt 
alicui opem ferre, aut aliquem ledere aut impe- 
dire, cum sint oper« manuum hominum. 

V. Tunc iratus presses, jussit eum projici in 
rochleam, jubens eam vehementer versari (7). 
Cum is ergo adeo acerbe et inhumane torquere- 
tor, dixit Sapricius presidi : Carnis mee habes 
potestatem, anima autem mer potestatem non 
habes, sed Dominus Jesus Christus, qui eam 
creavit. Longo vero tempore tortus, sustinuit 
tormenta. Cum vidisset autem improbus εἰ ma- 


ἀπόφασιν εἰπών * Zamplxiov τὸν πρεσδύτερον, βασι- D litíosus judex eum mon persuaderi, tulit in eum 


λικῶν προσταγμάτων χαταφρονοῦντε — xal ἀνήχοον 
γεγονότα τοῖς τε ἀθανάτοις θεοῖς μὴ θελήσαντα 


(3) In ms. « Non condonevit ei; » reliquis ad fi- 
pem omissis. 

(ὁ) Deest in ms. et in Josnnis quoque BSardium 
archiepiscopi oratione, urbis nomen.. 

(65) Ms. Grecum : « Esclericus an laicus? » 


sententiam, dicens : Sapricium presbyterum, qui 
edicta contemnit imperatorum, et non paruit,nec 


(6) Addit ms. « et sternis. » 
(7) Hec minus perfecte in ms. leguntur : « Et 


vohemenier versari adeo superbe. Dixit Sapri- 
cius. » 


(ENSIS. :EBREARILS. 


1372 


tt e e (ot et esty at ong à 08 3 1 ln, ὡς τῆς ἐλπίδος τῶν Χριστιανῶν ἐχπεσεῖν μὴ 
jt Ue demi isf3svgis, πεταλιχῖ, τιμωρίς παραδοθῆναι mo0i- 
Tii 
ΟΕ umet USA :4Γ’ τ. X πιὰ 22» ἐξελῆετ, χὺτὸ) Aabówtz τὴν 1z;- 
ΝΞ s "ἀπε cfaá- 217, T5. ἀρτίου χαὶ πρὸς 15» 9521vt0" 31£21- 
᾿ to to t ma mz4i5) ca TT3,2471. 342231: b 1 ἄσιος Νιχτ φόρος, καὶ ?21- 
Ut . jt tte CUIR a.m ἀν QTDuThITf. αὐτῷ, καὶ δίπτει ἐχυτῶν εἰς τῆς 
“ in . Ut »A caeco cA: IQ λέων, Moo 92 Xot3190, 30v. 
So m0 tt To7de 0754 A4 de Τοῦτον εἰς σὲ “ ἔχεῖνος Ci οὐκ Xz- 
" "Wo κα ΄ - Us 04 c0 0 RO τὸ eva. C0 3462 Nimnen2s «ih 
oT " ak c0 0.5 dimleb clviu6i iría à) Σλλτς 4092 χαὶ Ζ)ναν τῇ iísy 
T E € ttuetutueuut via 72.05. τἰὩῆετ, το πίλι, χαὶ ἐξέετο αὐτοῦ λέγων * 
TE - uc 7. a- ιχ 7^2. LZIT.Q T2 Χτίστου, δός gi συγνώνην 
. - e£. e Q0 TétscaltITta. ὧν εἰς 3i uíalcte. ὡς Χνῆρωπος. 
-- . "74: Tie t4 clTe ^ τπξῶχοςς τὸ δίδοται ποὰ Κυρίου, 
- M . ZEE To 183 S40 l.fTM. O£FDAS 0 ὑχπλυ τας αὐτῶν bemus 
-oufl9m qm: ctos) χχρτυξιωυ, CIgíT.o: li πεπωρυλξντ, tha 
. σ΄: neAnn 2» ^— CILDIS M9. 0.278  Tyovvoyin4 αὐτῷ 9i£uwt. 22 
- 2E Solo cgo 04 τῆλ τε i05 icl4i.Toaun ὡς Χαὶ oi 
7o 77 -— στ’ ραν: ρ. τς τὸς VEMBSuQ λεύειν  TIlIQ τον Νιαν τ ρον 
δὶ is TM στο ΠΣ Δ ὑπο 7 6..Ta Lalo GuülaXis 2.4 i llai. ποτε" εἰς τ 
I E - Ἐπ Ql ag  TLAEIAS τὸ χὶ πος. 02. πΧῺΣ i Dlerm. Üüvi- 
4 Co-0 &QM . 1;. - 270234 7 aui τέ CU] TT.m£m£$.1.a ex "E^: P 27.5q Nux 
Vou — 0a. 2e. ch. ἀπ .1lLI R00 ἰχτεὶ τὸ χιτιῖασ. τὸ. ατληυτ τῆν τὸῦ 
“δὸ Qi. Ui$ νυν :τὶ, -- 2 π΄ “τῆς Usual. 
π -πιαϑεῖ.. ILL. “πὸ .- “νὼ τῶ GT τοῦ τισι πιὸ Κ ἀξλρεν υχ'- 
TZXeiszcà DP]. ΣΕ στ δ ..fzs DocUn IATLMUAGI. Léict Tia 4 L Ξπτῆς Νιληξύρος 
dT cc e M 2 - cca- TD ociUtXT-is, (€ ATE], Aii Ls. 
. a "HA T 2l 00054 ex. 0i T x DTTI]72. (XD 227,773 7o aàll.ECI, χαὶ lv 
-Daesr ^ Dii τος ct P0 l.c. o —0ct0 01709 0.22 ταῦτα ii τῷ T0221; Áüvu- 
io Gala. ima i274 Mrgel ui. .d€ occu. 2T. 0.4 cto T^OAInTRTTI τοῖς, gu ἐξ 
XS --- ias o06fTUI ams aeo u72 o 0. € : 2 πῆττ- "zo τεῦ ῖς σ χπτιτις C7 Rata τὰ 
oU IE ZI21S. ac IM uu: . ΠΩΣ 073 Oa2£3 i2. ai iT I τὸ ας. Ξωΐτ, Cu a 
'An um NB -. . - UO. ἽΝ, TEXL.2ET72: Quot DTz^M τὰς. Liz τοῦτο X1 5 
Aum o: zm. count o do.1.m. aas πε ἐς 21251 .2lsei 07159 0 La" L4 IfZAIt, οὐχ ἀτεῆτ- 
per. .2xem cof inl. — e£ uil TT 2507 
ua. do ὦ. ciÁmh]a 4 CUtief"l 4: τῦσσπι c7 3.9 τυ τον ΤΣ, a conus est Dominus qui di- 
. lí .WUpESeFtU s μος 4d ΟΣ. ec Q4 Dolp07 0 pee uses(üf3 neTnaitel vobis de- 
. * 3 ις. Δ. σι ΜΠ € T τὴ Wa " 6 ΠΡ aAPDt. 
dtd e.l. Soc AH dedi Dc Ξ w. m πο να χα οὗὐτε εἴ Lo ἔλεον, 
- “αὶ ovr Cip cd] 7C ἀνε Το πὸ iul ὑπ T.ol7mTü i 0: c0 πλῆσον χύτοῦ, 3i 
DIM fA. να τ δ νὰ o m Ie x: ucl. dc-Ul$TLIfo χτοῦ AG dug 
e ὡς ame. Aa gd. 777000 8 07€ II QzLC—I. ΑΞΡ τ LDogattenl iAjlz2:0& baut 
TENERENT Ὁ DIO f Taàcloct. Vu iv τοῖσι cincac (Lx τῶν πρὸς τὸν 
ΠΝ τισι τι Hitzld! laeset πο DDl-0 —— σίερον A4. ἀτὴιττα τ, τ’ 0 T3126 χαὶ ἀργά 
^A 004 aae fw Jat. em. ode dl. .el27 — LALDIDTA 42i 1227927; £í A15 ij:IAÓ AXTOV προτι- 
-—— ic “εὶς - τ d... i22) CD! πος itm, Τῦτε δενητι Z0 D aon πῆς τοῦ Nazis] 
(eio .saditi. OG C*.d4Ainm κῶν δι ZÓCULI δἰ δα ΠΣ vS4323 T... ΓΖ Στὴ ες αλιτῆζς. Καὶ 
“τι ποι ὑξ αι — ndis 5 *4à. Δ ΔΓ 2. 21 10Π5 λει ξ' ,, Σ χποί δος "ZI tea. 1,-p' "Ot: οὐκ 
aoic- S8) at. το μσεᾶν. ruo fUlief lg llLJle!D. τβέλττας [73 3251 micTTIvAuaT2, 4aTiozóvn3X 


217 77 —---—— o .2JdA. ull: niseft *a- 


2. ν᾿ 
QS cl. πϑεσ εν 8. lit 2, A Mc οἵ 3 
oo a. MPEB, GtUMEM v. τ |ÉIfE. ΤΆΦΟ enim, 
OMS ὯΝ ey tA T ὃ slim SMEÉICO. MIC 
τὰν τ΄. ἴδω :. x1. Σ΄. 
vous oo Demos ovv metie, ταὶ *3te et 


greco 


$ Mauh. vi, 15. 


-$» v9 -᾿ - . * 
^ avez) tuu . Tz25a3 χχούσας ᾿ 
-* , i] DJ 

χῆριης Σχπροίκιος, aztazÓr, mllQ coq $naloo λὲν 


* 
zlus ψΣ τὰ χελευῦ- 
ax: 8. τοῖς θεοῖς 


* Mr, fco 3,3556 μΞ «26232: " 
jaTí4tov λῶν, 


"us 
pta 72122 2 


6 Matth. vii, 2. 


(9) Addit ms. « sed implacabile odium servare: 
(10) Ms. « gratia coelesti. » 


1373 


VITA 8. NICEPHORI. 


1374 


Οὕτως ἐτύφλώσεν αὐτὸν ἡ μνησιχαχὶα͵ xat ἀπέστησε À eum οχοδοοδυὶὶ odium, et ab eo abduxit Dei gra- 


τὴν χάριν ἀπ᾽ αὐτοῦ. Ὁ γὰρ διὰ τοτούτων βασάνων 
ph ἀρνησάμενος τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν, 
ἐλθὼν εἰς τὸ τέλος τοῦ θχνάτου, μέλλων τὸ βραδεῖον 
καὶ τὸν τῆς δόξης στέφανον λαυιδάνειν, ἠρνήσχτι, 
καὶ γέγονεν ἀποστἥτης. 


tiam Ουΐ enim per ejusmodi tormenta non negavit 
Dominum nostrum Jesum Christum,cum venisset 
ad finem mortis, et esset accepturus preemium et 
coronam gluris et spei, negavit vitam zternam, 
et fuit apostata. 


CAPUT Iil. 
Martyrium S. Nicephori. 


Θ΄, Ταῦτα ἀχούσας ὁ ἄγιος Νικηφόρος παρεχάλει 
τὸν Σαπρίχιον λέγων * Μὴ, ἀδελφὲ, μὴ ζητήσῃς πα- 
ραδηναι xal ἀρνήσασθαι τὸν Δεσπότην ἡμῶν Χρι- 
στόν * μὴ θέλῃς ὅλως, παραχαλῶ σε, ἀπουτῆναι ἀπ᾽ 
αὐτοῦ * μὴ ἀπολέσῃς στέφανον οὐράνιον, ὃν ἔχτήσω 


IX. Haec cum audisset 5. Nicephorus, rognvit 
Sapricium eum lacrymis,dicens:Noli,o frater,noli 
transgredi et negare Dominum nostrum Jesum 
Christum. Noli omnino, rogo te,ab eo deficere, et 
perdere celestem coronam, quam per multa ac- 


διὰ πολλῶν βασάνων. 'Exttvog δὲ οὐχ ἥχουσεν ὅλως, p quisiisli tormenta et afflictiones.llle autem ncluit 
ἀλλ᾽ ἱσπούδασεν εἰς ἀπώλειαν τοῦ ἰσχάτου. θανάτου eum omnino audire, sed contendit abire ad inte- 


ἀπελθεῖν, ὃς τοσαύτην δόξαν ἐν ῥοπῇ μιᾶς ὥρας τῆς 
τομῆς τῆς σπάθης ἀπώλεσεν, οὕτως ἐκωφώθη χαὶ 
ἐτυφλώθη ὁ ταλαίπωρος οὗτος ὑπὸ μνησικακίας. 


l'. Οὐ γὰρ ἤκουσεν τοῦ Κυρίου ἡμῶν ἐν τῷ Εὐχγ- 
γελίῳ xpátovzoc καὶ λέγοντος " « ᾽Εὰν προσφέρῃς τὸ 
δῶρον ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον xal ὕπαγε, πρῶτον διχλ- 
λάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, χαὶ τότε ἐλθὼν προσφερε τὸ 
δῶρόν σου. » Καὶ πάλιν Πέτρῳ τῷ κχορυφαίῳ τῶν 
ἀποστόλων ἐρωτήσαντι * « Ποσάχις, ἐὰν ἁμάρτῃ εἰς 
ἐμὲ ὁ ἀδελφός βου, ἀφόσω αὐτῷ ; ἕως ἑπτάχις ; 
᾿Απεχρίθη αὐτῷ ὁ Κύριος * Οὐ λέγω σοι ἕως ἐπτά- 
xi, ἀλλ’ ἕως ἐδδομηκοντάκις ἑπτά, » ᾽Εχεῖνος δὲ ὁ 
ταλαίπωρος οὐδὲ ἅπαξ ἡθέλησεν συγχωρῆσαι τῷ 
ἀδελφῷ αὐτου, καὶ μάλιστα συγγνώμην αἰτοῦντι xai 
πολλὰ παραχαλοῦντι * xai ὁ μὲν Κύριος ἐνετείλατο 
ἀπὸ καρδίας συγ(ωρεῖν ἑχάστῳ, καὶ ἐπὶ τὰς χαταλ- 
λαγὰς τὸ θεῖον δῶρον ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον ἀφέντας 
προστρέχειν, ᾿Εχεῖνος δὲ οὐδὲ ἄχροις χείλεσι λόγον 
συγχωρήσεως τῷ μετανοοῦντι ἔδωκεν, οὐδὲ παραχα- 
λοῦντι ἤνέοχετο δοῦνχι ἄφεσιν " ἀλλ᾽ ἔχλεισε τὰ 
σπλάγχνα ἀπὸ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ. Διὰ τοῦτο 
ἀπελείσθησαν αὐτῷ αἱ πύλχι τῆς βασιλείας τῶν 
οὐρανῶν, xai ἀπέστη ἀπ᾽ αὐτοῦ τοῦ θείου xal ζωο- 
ποιοῦ Πνεύματος, xal ἀπώλεσε τοῦ μαρτυρίου τὸν 
ἔνδοξον στέφανον, Διὸ, ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ χαὶ ἡμεῖς 
ἀσταλισώμεθα, καὶ λίαν φυλαξώμεθα ἑχύτοὺς ἀπὸ 
τῆς διαδολικῆς ταύτης ἐνεργείας, καὶ πάσι πάντα 
συγχωρί,σωμεν, ἵνα xol ἡμῖν ἄφεσις γένηται παρὰ 
τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, χατὰ τὸ, αἴλφες ἡμῖν τὰ ὀφει- 
λήμχτα ἡμῶν * » πιστὸς γὰρ ὁ ἐπαγγειλάμενος. 


IA', Ὁ δὲ μακάριος Νιχηφόρος, ὡς εἶδεν Σαπρί- 
κίον παραδάντα, λέγε: πρὲς τοὺς δημίους * ᾿Εγὼ 
Χριστιανός εἶμι, καὶ πιστεύομαι εἷς τὸ Óvoux τοῦ 

Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὃν οὗτος ἠρνήσατο, 
Ἐμὲ οὖν χρούσατε, "Exetvot δὲ οὖχ ἐτόλμησαν χροῦ- 
σαι αὐτὸν ἄνευ χελεύσεως τοῦ ἡγεμόνος, ᾿Εθχύμαζον 
δὲ ὅμως πάντες͵ ὅτι οὕτως παρέδωχεν ἑαυτὸν εἰς τὸ 
ἀποθανεῖν. Ἔλεγς γὰρ, ὅτι Χριστιανός εἶμι καὶ οὗ 


ritum ei tenebras ultiine morlis,et ad ignem, qui 
tion polest exstingui. Qui tanti pretii gloriam in 
inomento unius hore ictus gladii perdidit,revera 
fuit miser, exczcatus ab odio. 

X.Non enim audivit Dominum Jesum Christum, 
dicentem in sancto Evangelio" : «Si afferas munus 
tuum ad altare, et recorderis quod frater tuus ha- 
bet aliquid adversus te, dimitte munus tuum ante 
altare: et vade primum, et reconciliare fratri tuo, 
et tunc veniens,offer munus tuum.» Et rursusPe- 
tro principi apostolorum,cum rogasset Dominum, 
«Quoties,si peccaveritin me frater meus,dimittam 
ei? septies ? respondit Dominus : Non dito tibi, 
septies, sed septuagies septies 8.» Ille autem miser 
ne semel quidem voluit condonare fratri suo, et 
maxime petenti veniam et roganti. Et Dominus 
quidem noster et Deus jussit ex animo condonare 
unicuique,et dimisso munere, quod Deo est offe- 
rendum,currere ad reconciliationem. Ille vero ne 
summis quiderm labris condonavit ei, quem peeni- 
tebat: nec in animum induxit,ut ei roganti remit- 
leret; sed clausit viscera sua a fratre suo,propter- 
ea clausz sunt ei fores regni celorum, et recessit 
ab eo gratia divini el vivifici Spiritus, et perdidit 
magnam, pretiosum, et gloriosam coronam mar- 
tyrii.Quamobrem o dilecti,nos quoque diligenter 
caveamus ab hac diabolica operatione, odii, in- 
quam,et injuria accepte recordatione,ut nostro- 
rum quoque peccatorum detur nobis remissio a 
Domino Jesu Christo, convenienter ei quod dici- 
tur : Dimitte nobis debita nostra,s:cut et nos di- 
mittimus debitoribus nostris 9. Fidelis est enim 
qui promisit. 

XI.Beatus autem Nicephorus postquam vidit trans- 
gressum esse Sapricium,magna voce dicit lictori- 
bus: Ego sum Christianus, et credo in nomen Do- 
mini nostri Jesu Christi,quem iste negavit. Me er- 
go jam pro ipso ferite.Lictores vero non ausi sunt 
eum ferire absque jussu presidis : mirati sunt 
autem omnes, quod se ita ad mortem tradide- 
rit. Libere enim dicebat : Sum Christianus, et 


7 Matth, v, 25. 8 Matth. zviu, 22. 9 Maiib. vi, 13. 


1376 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1716 


diis vestris non sacrifico. Unus autem ex lictori- A θύω τοῖς θεοῖς ὁμῶν. Εἴς δέ τις τῶν δημίων δραμὼν, 


bus currens, renuntiavit praesidi, dicens : Sapri- 
cius quidem pollicetur se diis sacrificaturum: est 
vero illic quidam alius qui vult mori propter eum, 
qui dicitur Christus, clamans et dicens libere : 
Christianus sum, et diis vestris non sacrifico,nec 
obedio edictis imperatorüm. 

XI[.Postquam hsc autem audiit preses,in eum 
tulit sententiam,dicens: Si non sacrificat diis im- 
mortalibus, prout jusserunt imperatores, jubeo 
eum mori gladio: Sapricium vero sinite abire. 
Tunc accipientes S.Nicephorum,eum capite trun- 
carunt,ut preses jusserat, nono mensis Februa- 
rii (11): et sic consammatus fuit in Christo san- 
ctus martyr Christi Nicephorus : et ascendit in 
coelos coronatus, per fidem in Christum, chari- 
tatemque et humilitatem.Quoniam enim propen- 
sus fuit ad charitatem et humilitatem, ideo foit 
redimitus corona martyrii,et dignatus est referri 
in numerum martyrum, ad laudem et gloriam 
magni Dei et Servatoris nostri Jesu Christi (19), 
cui gloria et potentia (19) nunc et semper et in 
secula seculorum. Àmen. 


(11) Deest in utroque ms. dies obitus. 
(12) Ms. « ad laudem glorie, magniflcentia et 





ἀπήγγειλε τῷ ἡγεμόνι λέγων * "Or ὃ μὲν Σακρίχιος 
ὑπέσχετο θύειν τοῖς θεοῖς, ἄλλος δέ ἔστιν ἐκεῖ θίλων 
ἀποθανεῖν δι᾽ ἐχεῖνον τὸν λεγόμενον Χριστὸν, χρό- 
ζων xal λέγων παῤῥησίᾳ * Χριστιανός εἶμι, καὶ οὐ 
θύω τοῖς θεοῖς ὑμῶν, οὐδὲ τοῖς προστάγμδει τῶν β:- 
σιλέων ὑμῶν ὑπαχούω, 

IB'. Ὡς δὲ ταῦτα ἤχουσεν ὁ Ἡγεμῶν, kxsolwm 
κατ᾽ αὐτοῦ λέγων " ᾽Εὰν τοῖς θεοῖς οὗ θύῃ uri τὲ 
προστάγματα τῶν βασιλέων, διὰ ξίφους &zeiin: 
καὶ ἀπελθόντες ἀπεχεφάόλισαν τὸν ἅγιον Νοτηφέρον 
κατὰ τὴν χέλευσιν τοῦ ἡγεμόνος. Καὶ οὗτως ἐτελειώ- 
θη ὁ ἅγιος Νιχηφόρος, «αἱ στεφανίτης ἀνῆλθεν d 
οὐρανοὺς, διὰ πίστεως τῆς εἰς Χριστὸν καὶ ὁμοννίες 
χαὶ ταπεινοφροσύνης. ᾿Βπειδὴ γὰρ πρὸς τὴν ἀγέκην 


Β ὑποαλινὴς γέγονε, διὰ τοῦτο τὸν τοῦ μαρτυρίου στέ- 


qavov ἀνεδήσατο xal τοῖς ἀγίοις μάρτυσι συναριθμη- 
θῆναι κατηξιώθυ, εἰς ἔπχινον δόξης τῆς μεγαλωού» 
vc xal χάριτος τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος 
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ᾽ οὗ τῷ Πατρὶ δόξα, xoé- 
τος, τιμὴ, νῦν καὶ ἀεὶ xal εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν alivuv, 
᾿λμήν. 


gratia Domini et Dei. » 
(13) Ms. « gloria, potentia et honor. 








DE 5. AUXENTIO PRESBYTERO, 


ARCHIMANDRITA IN BITHYNIA. 
(Cirea annum 470, Februarii die 14. — Acta SS. Bolland. ad hanc diem.) 


1. Auxeatium Orlentalis plaga natum suscepit educavitque, aula Junioris Theodosii Constantine 
politana inter milites virum suspexit, virtute ornatum, atque ad miraculum daemonibus terribilem; 
denique archimandritam babuit Bithynia thaumaturgum, ac post plures variis in locis exantlanto 
labores ccelo transmisit, ubi deinceps experiretur patronum. Qua de eo narrantur apud Sozomenus 
lib. Hist. eccl. cap. 21, indicant progeniem ejus ac militiam. Relata namque inventione ac trassh- 
Lione capitis S. Joannis Baptiste, facta sub Theodosio Magno, dicitur « Vincentius presbyter nales 
Persa, cum tempore Constanti imperatoris persecutio in Perside Christianos affligeret, fugiens um 
cum Adda consobrino suo ad Romanos venisse : atque ipse quidem in clerum assumptus est, ei si 
presbyterii dignitatem pervenit. Addas autem uxore ducta plurimum profuit Ecclesis, et filium re- 
liquit Auxentium, virum erga Deum fide, erga amicos promptitudine insignem, vita integrum, lit- 
terarum amatorem, et omnigena tum gentilium, tum ecclesiasticorum scriptorum eruditione prad- 
tum, moribus commodis, licet imperatori et aulicis familiaris esset, et in bellicis expeditiones | 
splendide se gessisset : verum illius quidem crebra mentio est tum apud probatissimos quosque s- 
nachos, tum apud homines studiosos, qui ejus viriutem ezperti sunt. » Hec Sozomenus, qui ἴδε 
dosio Juniori suam historiam inscripsit, quam sub calcem dedicationis asserit se ad xxi ejus cet- 
sulatum, id est annum 439, perduxisse : ac necessario ante ejus obitum, sive aunum 450 absohil, 
quando jam Constantinopoli S. Auxentius secesserat Bithyniam. De ejus familiaritate cum S. Mst- 
ciano aliisque viris studiosis agitur infra in hujus Vita num, 2, ubi auctor eodem quo Sozomessi 
loquendi genere usus, ejus familiares etiam ἄνδρας σπουδαίους appellat. 

2. Acta S. Auxentii magno judicis scripta ab auctore cosvo, qui suam indicat etatem, dum a Serpe 
discipulo ejus, quem illi et in genere vits et in antro successisse diximus, num. 5& se aliqua accepisse 
testatur. Οὗτος γὰρ, inquit, οὗτος ὁ περὶ τούτου ἡμᾶς στοιχειώσας, τῇ γλώττῃ μὲν βάρδαρος ὁπῆρχεν, ἐκ τῆς 
Μυσίας ὁρμώμενος, τῇ γνώμῃ δὲ πένσεμνος, ὡς προσκαρτερίῳ τῷ μαχαρίῳ Δὐξεντίῳ.... καὶ μετὰ τὴν τῷ 


ΤΊ VITA S. AUXENTII. 1378 


καρίου χοίμησιν σὺν τῷ τρόπῳ xal τὴν διαδεξάμενος, « Ille enim, qui nos de hoc instruxit, erat quidem 
gua barbarus, ut qui ortus esset ex Mysia, mente autem honestissimus, qui perseveravit apud B. 
itentium.... et postquam beatus obdormivit,enm moribus in loco quoque successit. » Hane Vitam 
nus ex antiquo codice MS. bibliotheem regis Christianissimi, collatam eum interpretatione Gen- 
ni Herveti, quam edidere Aloysius Lipomanus et Laurentius Surius, ex collectione Metaphrasue, 
i Vitam bane, utpote accurate scriptam, fere inctactam reliquit, pauculis hinc inde aut additis aut 
mutatis, nisi hec variis amanuensibus sint attribuenda. 

3. Meminit ejusdem sancti Nieephorus Callistus, lib. xiv, Hist. eccl. cap. 59: « Eodem etiam 
npore inquit, virlutis incrementis longe processit celeberrimus ille monachus Auxentius in 
nte Bithynie eo, qui ex adverso Constantinopolis situs, omnes circa colles altitudine superat. » 
*6 Nicephorus, qui cum Sozomeno ad tempora Theodosii Junioris ea refert, post cujus obitum 
»erfuit sub imperio Marciani et Leonis imperatorum ad annum circiter 470. [n Actis apud 
taphrasten traditur obiisse sub Imperio Zenonis, sed ejus loco Leonem habent Acta Gresca, quibus 
| sumus. 





BIOX KAI IIOAITEIA 


ΚΑΙ AZKBZIZ 


TOY ATIOTATOY ΚΑΙ MAKAPIXZTATOY ΑΥ̓ΞΕΝΤΙΟΥ. 


VITA ET CONVERSATIO 


ET EXERCITATIO 


SANCTISSIMI ET BEATISSIMI AUXENTII. 
(Greca nunc primum typis mandantur ex cod, ms. Reg. Paris. n. 1452. sxc. x. Epit. PATR.) 


CAPUT PRIMUM 
Vita S. Auzentii Constantinopoli acta. Virtutes inter opera militaria. 


A. Τῶν ἀρχαιοτέρων Πατέρων ἔργοις xai λόγοι A — I Cum antiqui Patres et factiset verbis fuerint 


ἐπρενάντων καὶ διαφόροις σύντάγμασι τῶν ἐν τῷ 
ητῷ ἀμπελῶνι ἄμα πρωὶ xal τρίτην ὥραν, καὶ 
τὴν ὥραν ὁμοίως, καὶ ἐννάτην χεχληχότων ἁγίων 
i εἷς οἰχοδομὴν τοῦ σιόματος τῆς ᾿Εχχλῃσίας συγ- 
χψημρένον τοὺς πόνους, οὐχ ἄτοπον xal ἡμᾶς τοὺς 
z ῥφθυμίαν xal ἀπαιδευσίαν πόῤῥω αὐτῶν ὑπάρ- 
τας, τοὺς τῶν περὶ τὴν ἐνδεχάτην ὥραν ἐν τῷ 
τῷ ἀμπελῶνι ἀγωνισαμένων δικαίων βίους πρὸς 
Meum τῶν τε Ἐνιυγχανόντων καὶ ἀκροωμένων 
σιῶν συγγράψασθαι ἀληθῶς, ὥστε τοὺς βουλομέ- 
ὡς. iytpóva χεχτῆσθαι τῆς παρούσης ζωῆς τὸν 
$380» λογισμὸν, ἀχλινῶς ἕπεσθαι τῇ τῶν πατριχρ- 
ὧν καὶ προφητῶν xal ἀποστόλων καὶ μαρτύρων καὶ 
εσίων ὁδῷ, ἐφαμιλλωμένοευς μὲν ταῖς τούτων ἀρε- 


insignes, et diversis operibus eorum qui in vinea 
qui percipitur intelligentia, mane simul et hora 
tertin et sexta similiter et nona vocati sunt, san- 
clorum ad edificationem corporis Ecclesim ser- 
mones conscripserint : non est absurdum, nos 
quoque, qui propter socordiam et inscitiam ab 
eis longe sumus remoti, vere conscribere justo- 
rum virorum Vitam,qui cirea horam undecimam 
in eadem vinea laborarunt,ad utilitatem fidelium 
qui legunt et audiunt : ut qui volunt habere piam 
rationem ducem vit» presentis, constanter se- 
quantur viam patriarcharum, prophetarum et 
apostolorum, martyrumque el justorum : cum 
eorum quidem virtutibus contendentes, suffulti 


Ye, ὑποστηριζομένους δὲ ταῖς αὐτῶν προσευχαῖς. p autem et stabiliti eorum orationibus. « Quscun- 


"Oca γὰρ προεγράφη, » κατὰ τὸν θεσπέσιον Παῦ- 
ν, € εἰς τὴν ἡμετέραν νουθεσίαν προεγράφη. » 
ἐποιθύτες οὖν τῷ εἰρηχότι * « Πλάτυνον τὸ στόμα 
2, καὶ πληρώσω αὐτὸ, » ἐπὶ τὴν προχειμένην δι- 
σιν τρεπόμεθα, 
4 Rom. xv, 4. 3 Psal. Ισσχ, 11. 

—- 


que enim prius scripta sunt, » ut dicit divinus 
Paulus, « scripta sunt ad nostram admonitio- 
nem 1, » Eo ergo freti, qui dixit : e Dilata os 
tuum, et implebo illud 2, » convertamur ad pro- 
positam narrationem. 


1379 


II. Tempore Theodosii Junioris, XXXV anno ejus 4 


imperii (1),fuit vir quidam nomine Áuxentius, qui 
erat relatus in numerum quarte schola fortissimo- 
rum et Christi amantium scholarium (2): ex gene- 
re quidem orientali,in pietate autem et omni Chri- 
stiana doctrina eruditus, roburque corporis et for- 
titudinem in ipsa forma gestans, morumque mo- 
destiam et virtutem gerens in animo,dogmaque ha- 
benssanumin fideapostolica,et plurimum studium 
in generalibus vigiliis pernoctationum. Quoniam 
vero te ante hec ab eo facta sunt, noslatuerunt,ab 
hot fundamento initium ducamus orationis. Hic 
ergo sanctus et divinus vir Auxentius habebat pa- 
truum Byzantii in militiam relatum,opinionem nu- 
meri.Quem requirens cum ascendisset exSyria,et 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1080 


Β΄, Ἐν τοῖς χαιροῖς Θεοδοσίου τοῦ Νέου, ἔτους & 
τριαχοστοὶ πέμπτου, ἀνεδείχθη τις Αὐξέντιος ὀνό- 
ματι ἐν τῇ υετάρτῃ σχολᾷ χαταλεγόύμενος τῶν γεν- 
ναιοτάτων xal φιλοχρίστων σχολαρίων, ix γένους 
μὲν τῶν ἀφ᾽ ἡλίου ἀνατολῶν, εὐσεδείᾳ δὲ xal πέσῃ 
Χριστιανικῇ παιδείς ἡγούμενος, ῥώμην τε σώμετος 
καὶ ἀνδρείαν φέρων ἐν τῷ εἴδει " xai ἦθος isuuk 
καὶ σφόδρα ἐνάρετον ἐν τῇ γνώμτ,, δόγμα ἃ ὑχὶς 
χεχτημένος ἐν τῇ ἀποστολικῇ πίστει, καὶ πλείστην 
σπουδὴν ἐν ταῖς καθολιχχῖς τῶν παννυχίδων ἐγρ» 
πνίαις, ᾿Επεὶ οὖν τὰ προγενέστερα αὐτοῦ δράμετε 
λέληθεν ἡμᾶς, ἀπὸ ταχύτης τῆς ὑποθέσεως κοιησύ» 
μεθα τὸν λόγον. Οὗτος ὁ ἀνὴρ ἔσχε θεῖον εἷς τὸ Be- 
ζάντιον ἐν στρατείᾳ καταλεγόμενον ὀπτίονα Nowi- 
ρου, ὃν ἐπιζητῶν ἀναδὰς ἀπὸ Συρίας, καὶ μὴ εὑρὼν, 


non invenisset, propterea quod priusdiscessisset, p διὰ τὸ προτετελευτηχέναι ἐστρατεύσατο σχολόριος. 


militavit scholaris.Cum ergo esset in exercitu in- 


signis, frequenter etiam versabatur cum iis quo- 


rum celebrabatur exercitatio et virtus : maxime 


autem cum quodam Joanne monacho, qui prope 
Hebdomum (3) stabat in Clubo (4),cujus etiam ve- 
stigiis insistebat,tanquam miles Christi,simul cum 
quodam, qui vocabatur Setas, viro omni ex parte 
honesto,et Marciano,qui tunc erat laicus secte No- 


Διαπρέπων ὧν iv τῇ στρατείᾳ xal τοῖς ἐν ἀσκήσει 
καὶ ἀρετῇ περιδοήτοις ἐσύχναζεν, ἐξαιρέτως μέ» 
λιστα ᾿Ιωάννῃ τινὶ μοναχῷ, πλησίον τοῦ 'EGMpe 
ἑστῶτι ἐν Κλουδῷ, οὗ «zv' ἴχνος ἐδάδισεν 6 στρ:- 
τιώτης τοῦ Χριστοῦ, ἴΑμα οὖν Σιτᾶ τινι οὕτω προῦ- 
αγορευομένῳ, ἀνδρὶ πανσέμνῳ τὰ πάντα, καὶ Νπ,- 
κιασῷ τῷ τηνικαῦτα AÀat«q ὄντι τῆς τῶν Ναυτιανῶν 
θρησχείας, μετ᾽ o) πολὺ δὲ τῇ καθολικῷ πίστει ἑνω- 


valianorum, haud ita multo post mortem unitus θέντι χαὶ τὴν οἰκονομίχν τῆς ἀγιωτάτης Μειγέλες 


fuit Ecclesie Catholics, et factus fuit economus 


sanctissimt Magne ecclesise Constantinopolitanz: 


et Anthimo viro magno et admirabili qui tuncerat 


ordinarius decanus divini palatii, deinde factus 
fuit diaconus,et postea etiam presbyter, qui etiam 


ἔκχλησίχς Κωνσταντινουπόλεως ἐμπιστευθέντι, xz 
᾿Ανθίλμῳ τῷ μεγάλῳ καὶ θχυμαστῷ ἀνδρὶ τότε δεκέδνὴ 
ὄντι ἐν ὀρδίνῳ τοῦ θείου παλατίο"», ἔπειτα δὲ δισκόνῳ 
γεγονότι, λοιπὸν δὲ vai πρεσδυτέρῳ, τῷ καὶ χετ:- 
κοσμήσαντι μετὰ τὴν μετάστασιν τῶν προειρημένων, 


post decessum eorum qui prius dicti sunt,ornavit, » καὶ φαιδρύναντι ἐν ταῖς ὑμνῳδίαις διὰ χορῶν ivipe" 
et cum lzetitia in hymnis etcanticis, per choros vi- τε χαὶ γυναιχῶν τὰς αὐτὰς παννυχίδας αἷς mur 


rorum et mulierum, celebravit easdem pernocta- 
tiones,quibus assidebat beatus Auxentius. Ut plu- 
rimum autem ambo simul congregabatur in Sanc- 
ta Irene, qua sita est ad mare, humi cubantes et 
vigilantes,et fontes lacrymarum effundentes,per- 
severantes in jejuniis et orationibus. — 

III. Gum ergo quodam die cum eis venisset in 


unam congregationem,anlequam inciperet glorifi- 


ἠδρυσεν ὁ μαχάριος Αὐξέντιος, Τὰ δὲ stud 
ἀμφότεροι ἐν τῇ ᾿Αγίᾳ Εἰρήντι τῇ παρὰ Warm 
ἐπὶ τὸ αὐτὸ συνηθροίζοντο χαμευνθῦντες καὶ bp 
πνοῦντες, δχχρύων πηγὰς ἐχχέοντες, bv νηστείεις χαὶ 
εὐχαῖς διατελοῦντες. 


I". φθάσας τοίνυν σὺν αὐτοῖς ἐν μιᾷ τῶν συνάξεων 
πρὸ τοῦ κατάρξασθαι τῆς δοξολογίας, ἐν τῷ Uv 


cationem,noctu siti eum vexante,aquam peliil ab χτερεύσει δίψης αὐτῷ παρενοχλούσης, ἥτησεν εὖ- 
uno ex ministris: qui currens in diaconicum, dicit χρατον παρ᾽ ἑνὸς τῶν ὑπηρετῶν. Ὁ δὲ slelpgum 


ceconomo,dominum Auxenlium cum reliquis viris 


ἐν τῷ διαχονιχῷ τῷ οἰκονόμῳ φησίν " τὸν xia 


bonis petere potum.Jussus ergo in vase temperare Αὐξέντιον σὺν τοῖς λυιποῖς σπουδαίοις πόμα αἰτεῖν 
vinum benediclionis,ad eum attulit.Postquam au- ᾿Ἐπιτραπεὶς οὖν τῆς εὐλογίας οἶνον συνεκέρεσεν 


tem id accepit magnanimus Auxentius, ori admo- 


vens refecit naturalem sitis necessitatem : et sic 


prius dicto pio Marciano, qui petierat, reliquum 
tradidit. Ille vero cum labris admovisset, et sen- 


sisset esse vinum, egre ferens, quod preter mo- 


rem talis potus esset eis allatus, proximo vocem 
emisit : Vinum est, o frater. Memoratus autem ei 
dicit Auxentius: Ne egre feras,inquit, Dei dona ; 


σχεύει xal ἀπήγαγεν, "Qc δὲ ἐδέξχτο ὁ μεγαλόφρων 
Αὐξέντιος, τῷ στόματι προσχγαγὼν, τὴν ix φύσεως 
τῆς δίψης ἀνάγχην ἰάσατο * καὶ οὕτως τῷ zoe 
θέντι θεοφιλεῖ Μαρχιανῷ αἰτήσαντι τὸ λοιπὸν ἐπιδὲ- 
δωχεν, 'O δὲ προσαγαγὼν τοῖς χείλεσι χαὶ εἰσθόμι- 
νος οἶνον εἶναι, ἀγανχχτήσας, ὅτι παρὰ τὸ ἕδος 
τοιοῦτον αὐτοῖς προσηνέχθη ποτὸν, φωνὴν ἀφῆχν 
τῷ πλησίον  Οἷνός ἐστιν, ἀδελφέ, Καὶ δὴ πρὸς αὐτὸν 


(1) An. Chr. 443, Nam Arcadio patri anno 408 οἱ Protectoribus primum instituti. 


successit. 


(3) De Hebdomo suburbio Constantinopoleos, ul 


(2) Scholarii ex militie peritis exercitatisque Theodosius Magnus templum S. Joannis Bapiss 


pisinii loco seligi solebant,ut in aula versarentur, 
atque imperatorem in publicum prodeuntem comi- 
larcntur, ἃ Gordiano Juniore una cum Cendidatis 


erzstruxit, agit Gillius lib iv Topographie ὦ 
taninop., cap. 4. 
(4) Sigillum, pera, claustrum. - 


M! τὶ 


1381 


VITA S. AUXENTII. 


1382 


ὁ μνημονευθείς * Μὴ δυτχέράινε, φησῖν, ἐπὶ ταῖς A nam nos quidem aquam petiimus. Sin aütem Do- 


toj Θεοῦ δωρεχῖς, Ἐμεῖς piv γὰρ ὕδωρ ἡτήσα- 
μὲν εἰ δὲ ὁ Δεστότης οἶνον ἀντιπαρέσχεν, εὐχαριστή- 
σωμεν xal μὴ ἀγαναχτήσωμεν * xal Ὑὰρ ἐν τῷ γάων 
λείψαντος οἴνου τὸ ὕδωρ διὰ τῆς ἔχυτοῦ χάριτος εἰς 
οἶνον μετεποίηθη, Οὕτως ὃ μὲν τὴν ἀχρίδειαν, mpos- 
ούσης αὐτοῖς ἐγχρατείας, ἄχων ἐπεδείξατο, ὁ δὲ τὸν 
τύφον τῆς χενοδοξίας ἑχὼν κατεπάτησεν. 

Δ’, Πτωχὸν δὲ πάλιν ἐχυτὸν τις ἐπαγγέλλων τῶν 
ἑπομένων σπουδαίων δι᾽ ὄχλου ἔίνετο τῷ μαχαρίτῃ 
Αὐξεντίῳ, τῶν χρωτῶν αὐτοῦ σᾶρχοχάλυμμα εὖλο- 
τὰς χάριν καὶ πενίας ἐξαιτῶν, Καὶ δὴ πρὸς αὐτόν 
φησιν * Εὔξχι, 5x ὁ Κύριος πέμψῃ, xxi λήψῃ οὐ 
γὰρ ἣν αὐτῷ ἐχ περιουσίας ἀμφιάσματα, διὰ τὸ 
ἅπαντα τὰ ἐμπίπτοντα αὐτῷ τοῖς πένησι διχδοῦνχι, 
Ὃ δὲ τῆς ὑποσχέσεως ὡς γραμματίου ἐπιλαδόμενος, 
ἀχχταλήχτως τὴν ἀπαίτησιν ἐποιεῖτο " ὅθεν ἐπὶ πολὺ 
παρενοχλούμενος bv μιᾷ ἑσπέρᾳ πάλιν παρ᾽ χὐτοῦ ὑπο- 
μνησθεὶς, Δεῦρο, φησὶν, ἀδελφὲ, ἐν εὐχχίρῳ τόπῳ 
ἀποληψόμενος τὴν αἴτησιν xai ἀπαλλάττων ps τῆς 
τοιαύτης περιστάσεως, "Oc δὲ ἄποχρύφῳ τόπῳ ἐγίνε- 
το, ὅπερ ἠμφίετο στιχάριον ἀποδυσάμενος δέδωκεν a5- 
τῷ xxi ἐκ τοῦ φελονίου μόνον διῆγεν, Καὶ μετὰ τὴν 
διμινολογίαν ἀνχχωρούντων ἀμφοτένων, ἥσθετο τοῦ 
δράματος ὁ ἀνωτέρω προῤῥηθεὶς εὐήθης ἀνὴρ xai 
λέγει αὐτῷ ^ Πᾶσά σου fj πολιτεία xal ἢ ἀγάπη αὕτη 
ἐστὶ, κύρι Αὐξέντιε, ἵνα ὑστερούμενος χιτῶνος ἡμῖν 
μὴ θαῤῥήσῃς, "Oc. μειδιῶν δέ φησι πρὸς τοὺς ἀμφο- 
τέρους * Τοῦ πλειστάχις με ἐπὶ ὑμῶν ἰταμῶς μεθ- 
οδεύοντος, μόλις ἀπηλλάγην * ἀλλὰ παραχαλῶ ἀπελ- 
θεῖν ἡμᾶς πρὸς τὸν κύριν Ἰωάννην τὸν ἐν τῷ 
Κλουδῷ μοναχὸν, ὀψομένους τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ, 

Ἐ΄. Συντάξεως οὖν γενομένης, μετὰ τὴν μίαν πα- 
ρτγίνονται πρὸς αὐτὸν xai ὁρῶσι τὸν εἰληφότα τὸν 
χιτωνίσχον παρεστῶτα στυγνόν * χὶ μετὰ τὴν τε- 
λείωσιν τῆς εὐχῆς λέγει ὁ μακάρις Ἰωάννης ὡς 
κρὸς συνήθεις αὐτοῦ χαὶ προσφιλεῖς * Εὔξασθε, ἀδελ- 
qol, περὶ τοῦ πτωχοῦ τούτου, ὅτι τὰ προσόντα αὐτῷ 
πενιχρὰ ἄρας τις ἀπέδρασεν, 'O δὲ μαχάριος Αὐ- 
ξέντιος χαρίεντι προσώπῳ ἤρξατο εὐλογεῖν τὸν τοῦτο 
δράσαντα * xal φησιν πρὸς αὐτὸν ὁ δίκαιος ἀνὴρ ὡς ὁ 
Βαλὰχ πρὸς τὸν Βαλχὰμ, Καταρᾶσθχί σε mposvt- 
Ἀλημαι, χαὶ σὺ εὐλογεῖς ; ᾿Αποκριθεὶς δὲ ὁ μακάριος 
Αὐξέντιος λέγει τῷ δῆθεν πτωχῷ * Τὰς εὐχάς σου τοῦ 
Κυρίου, ἀδελφὲ, πόσα εἴχες στιχάριχ ; Ὁ δὲ ἀπεχρί- 
vato μετ᾽ ὀδυρμοῦ * "Emtà τῶν ποδῶν σου καὶ ὅ μοι 
παρέσχες, Λέγει αὐτῷ ὁ μακάριος * ᾿Επεὶ οὖν ἑπτὰ 
ἔχων οὐκ ἠρκέσθης, ἀλλὰ τὸ ὑπάρχον μοι ἕν ἐπὶ 
τοσοῦτον παρενοχλήσας εἴληφας, παῦται λυπούμενος. 
Τοῦτο γὰρ κχἀχεῖνα διαδράσαι παρεσκεύασεν, ᾿Βπίως 
οὖν χαὶ τοῦτον διελέγξας παράθεσιν μετὰ τῶν συν- 


^ ὄντων κομισάμενος ἀπήει. | 


ζ΄. Mig δὲ τῶν ἡμερῶν ἐν τῷ παλατίῳ προϊὼν, 
ὁρᾷ τινα χρατούμενον ὑπὸ στρατιωτῶν καὶ σφέτερι- 


,. ζόμενον, Προσευξάμενος οὖν λέγει συνήθως " Ὀ 
me ῥυόμενος πτωχὸν ἐχ χειρὸς στερεωτέρων αὐτοῦ, 
"u$ ἐλθὲ xai νῦν πρὸς βοήθειαν, Καὶ ταῦτα εἰπὼν μεσάσας 


ἀνεθῆναι παρεσχεύασε τὸν ἄνδρα, 


$ Joan. 1. 4 Num. xxiu, 14. ὅ Peal. xiv, 10, 


le 


minus Christus ejus loco vinum probuit, gratias 
agamus,. et ne wgre feramus. Etenim cum vi- 
num defecisset in nuptiis, per suam gratiam 
aquam mutavit in vinum $, Sie alter quidem os- 
tendit invitus perfectam, quz ei aderat, absti- 
nentiam : alter vero libens conculcavit fastum 
vane gloriz. 

]V.Rursus autem quidam ex viris bonis qui se- 
quebantur,se pauperem esse significans, molestus 
erat beato Auxenlio, petens ab eo indusium be- 
nedictionis gratia et paupertatis. Is vero dicit ei: 
Ora, ut Dominus mittat, et ἃ me accipies. Non 
enim superaverant ei vestimenta,propterea quod 
quacunque in eum incidebant, daret pauperibus. 
Ille vero promissionem arripiens tanquam sche- 
dulam,assidue exigebat.Quamobrem cum inultum 
ei esset molestus, et una vespera rürsus ab eo 
esset admonitus, dicit ei : Adsis, frater, in loco 
opportuno accepturus petitionem. Postquam au- 
tem fuit in loco occulto, exui! se tunica qua erat 
indutus, et dedit ei,et mansit in sola penula.Post 
hymnum vero dictum ambobus recedentibus, 
sensit quod factum fuerat,qui prius diclus est vir 
pius, et dicit ei : Universane vita tua ita agitur, 
et charitas tua, ut carens tunica, nobis non con- 
fidas? Quamobrem tanquam subridens, dicit am- 
bobus : Ab eo qui mihi sepissime vobis presen- 
tibus impudenter parabat insidias, vix tandem 
sum liberatus. Sed rogo vos, ut eamus ad domi- 
num Joannem monachum, qui est in Clubo, vi- 
suri Dei gloriam. 

V.Cum itaque inter eos convenisset, post unum 
diez ad eum veniunt,et vident eum qui tunicam 
acceperat,adesse tristem. Finitis autem precibus, 
dicit beatus Joannes, tanquam amicis suis et fa- 
miliaribus : Orate, fratres,pro hoc mendico.Nam 
quos habebat viles pannos, abstulit aliquis et au- 
fugit. B. vero Auxentius lao vultu copit ei, qui 
id fecerat benedicere. Dicit autem ei vir justus, 
sicut Balaam Balac 4: Jussite exsecrari; et tu 
ei benedicis " Respundens autem beatus Auxen- 
lius, dicit mendico : Redde vota tua Domino, 
frater, quot habebas indusia ? Ille vero respon- 
dit cum fletu : Septem, et id quod mihi prse- 
buisti. Dicit ei beatus Auxentius : Quoniam ergo 
cum septem haberes, non fuisti contentus, sed 
unum, quod habebam, tantam mihi molestiam 
exhibens, accepisti, hoc effecit ut illa quoque 
fugerent. Cum eum ergo placide redurguisset, et 
cum iis qui simul erant ferculum accepisset, re- 
cessit. 

VI. Quodam vero die in palatio procedems, vi- 
det quemdam teneri et trahi a militibus. Orans 
autem dicit de more: Qui liberas meadicem ἃ 
manu ejus, qui sunt ipso fortiores, ves& mec 
quoque ad dandum auxilium 5. Qua cass dus- 
set, effecit ut is relaxaretur. 


1383 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1384 


VII. Transiens autem per Battopolium, viditA — Z', Διὰ Βαττοπολιοῦ δὲ παριὼν ἐθεάσατο τοὺς ἱρ- 


quosdam opifices deflentes et dicentes : Venit ad 
nos tempus quo simus otiosi, οἱ nihil agamus, 
claudamus nostras officinas. Cum vero audiisset, 
et eorum esset misertus Christi miles Auxentius, 
die sequenti divertit in unam ex illis officinis,mu- 
tato habitu, ut fertur de Serapione, et dicit : 
Quam mercedem mihi dabitis, et stabo in vestra 
officina? llli autem dixerunt : Ludificaris nos, 
juvenis. Quomodo tibi dabimus mercedem, cum 
simus pauperes ? Respondens vero,dixit eia: La- 
borabo vobiscum, accipiens quotidie tres obolos. 
Illi autem leti eum acceperunt. Qui cum fuisset 
illic tres dies, valde crevit et floruit illa officina. 
Acceptis itaque novem obolis, recessit ab illis.Is 


Ἰάστηριαχοὸς ἀποδυρομένους καὶ λέγοντας * Καιρὸς 
hat) ἔφθασεν ἀπραγίας * χλείσωμεν τὰ ἐργαστήρι: 
ἡμῶν, ᾿Αχούσας δὲ xal συμπαϑήσας αὐτοῖς δ τοῦ 
Χριστοῦ στρατιώτης, κατέλυσε τῇ ἔξης ἐν τῷ ipyz- 
στηρίῳ ἐχείνῳ, ἀλλάξας τὸ σχῆμα αὐτοῦ κατὰ τὸν 
βίον Σεραπίονος, καὶ λέγει αὐτοῖς “ Τί μοι δίδοτε 
μισθὸν, καὶ ἵσταμαι ἐν τῷ ἐργαστηρίῳ ἡμῶν : ol 
δὲ εἶπον “ Καταπαίζεις ἡμῶν, νεώτερε. [16θεν ox 
δώσομεν μισθὸν, ἄποροι ὄντες. Καὶ ἀκοκριϑεὶς 
εἶπεν αὐτοῖς * Κάμνω σὺν ὑμῖν λαμδάνων καϑ᾽ ἡμέ- 
ρχν φόλλεις τρεῖς * ol δὲ χαρέντες ἐδέξαντο αὐτόν, 
καὶ ποιήσας but τρεῖς ἡμέρας ὑπερηύξατο xad 
ἀνέθαλεν τὸ ἐργαστήριον ἐχεῖνο. Λαδὼν οὖν τοὺς 
ἐννέα φόλλεις, ἐξῆλθεν ἀπ᾽ αὑτῶν, καὶ ἔδωχεν αὐτὰ 


autem ea dedit pauperibus. Dolore vero affecti p πτωχοῖς. ᾿Ελυπήθησαν οἱ τοῦ ἐργαστηρίου ἐξελθόν- 


sunt opifices illius officinae, egresso admirabilium 
effectore Áuxentio. Tres enim dies, quos illic 
egit, non gustavit neque panem neque vinum,nec 
aliquid aliud : adeo ut mirarentur,qui illic erant, 
et dicerent ei : Cur non comedis et bibis nobis- 
eum ? Is vero dicebat eis : «Non in solo pane vi- 
vit homo, sed in omni verbo, quod egreditur per 
og Dei 9, » Illi vero siluerunt, non ausi amplius 
ei esse molesti, renuntiarunt sautem omnem co- 
piam et prosperitatem, quai facta est per preces 
ejus in officina sua, Deum glorificantes. 

VIII. Rursus vero aliquot post diebus, venienti 
ipsi in palatium occurrit. quedam mulier pre- 
gnans, passis crinibus, clamans : O vis, qui af- 


τος τοῦ θαυματουργοῦ, Τὰς γὰρ τρεῖς ἡμέρας ὅς 
ἐποίησεν ἐχεῖ, οὐκ ἐνοσφίσατο οὔτε ἄρτου οὔτε οἴνου 
οὔτε ἄλλου “ινὸς, ὥστε θαυμάζειν τοὺς ἐκεῖσε xa 
λέγειν αὐτῷ *. Διὰ τί οὐκ ἐσθίεις σὺν ἡμῖν ; καὶ 
εἶπεν αὐτοῖς " « Γέγραπται, Οὐκ ἐπ᾽ ἄρτῳ μόνῳ ζή- 
σεται ἄνθρωπος, ἀλλ᾽ ἐπὶ παντὶ ῥήματι ἐχπορευο- 
μένῳ διὰ σεόματος Θεοῦ, » Οἱ δὲ ἐσιώπησαν μηχέτι 
τολμήσαντες ὄχλῆσαι αὐτῷ * ἀπήγγειλαν δὲ πᾶσιν 
τὴν εὐπορίαν τε καὶ εὐσθένειαν τὴν γενομξνην διὰ 
τῶν εὐχῶν αὐτοῦ ἐν ἐργαστηρίῳ αὐτῷ δοξάσαντες 
τὸν Θεόν͵ | 

Β΄. Πάλιν δὲ μεθ᾽ ἡμέρας τινὰς ἐρχομένω αὐτῶ 
ἐν τῷ παλατίῳ, ὑπαντᾶται αὑτῷ τυνὴ ἔγαυος es, 
λυσίτριχος, χράζουσα * "Q βία ἀπὸ Αὐξεντίου tw 


fertur ab Auxentio, qui comedit deemonia. Vi- C δχιμονιοφάγου *. εἴχοσι ἔτη ἔχω κρυπτόμενος ἐν τῇ 


ginti annos latui in hac creatura, οἱ ejus transi- 
tus me abduxit ab hujus unguibus. Sic enim per 
me transiit tanquam ensis, οἱ me discerpsit : et 
ecce separor ab hac creatura post spatium vigin- 
ti annorum. Equo autem suo subditis calcaribus 
Christi servus Auxentius, ne cognosceretur ab 
hominibus, festinabat transire, celans quc iu se 
erat, gratiam. Immundus autem spiritus seque- 
batur eum, dicens : Quid me trahis? egredior. 
Congregate vero sunt circa eum multe turba, 
adeo ut suspirans et flens beatus craverit, ut ea 
euraretur. Hoc autem facto, et ea statim munda- 
ta, illpso fetu (erat enim gravida), stupebant 


πλάσει ταύτῃ, καὶ à πάροδος αὐεοῦ ἀνήγαγεν με ἐπὸ 
τῶν ὀνύχων αὐτῆς * οὕτως γὰρ διῆλθε δι᾽ isi, ὧ:- 
περ ξίφος xal διεσπὰραξέν με, xal ἰδοὺ χωρΐζομαι 
ἀπὸ τῆς πλάσεως ταύτης διὰ εἴκοσιν ἐτῶν. Πτερνί- 
σας δὲ τὸν ἵππον αὐτοῦ ὁ ἄνθρωπος τοῦ Χριστοῦ 
πρὸς τὸ μὴ γνωσθῆναι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, ἔσκευ- 
δὲν παρελθεῖν χρύπτων τὴν ἐν αὐτῷ χάριν τὸ ἃ 
ἄκαθαρτον πνεῦμα σχεδὸν ἠχολούθει αὐτῷ λέγων᾽ 
Τί με ἕλχεις ; ἐξέρχομαι. Συνήχθησαν δὲ περὶ αὐτὸν 
ὄχλοι πολλοὶ, ὡς στενάξαντα τὸν μακάριον κεὶ δε» 
κρύσαντα εὔξασθαι τοῦ ἰαθῆναι αὐτήν, Τούτου eh 
γενομένου καὶ παραχρῆμα καθαρισθείσηςς αὐτῆς, pi 
ἀδικηθέντος τοῦ βρέφους (ἐγαύμων γὰρ ἣν) ἐξίστενι 


oinnes οἱ admirabantur, Deum glorificantes qui D πάντες, καὶ ἐθαύμαζον, δοξάζοντες τὸν Θεὸν, τὸν 


talem potestatem dedit servis suis adversus im- 
mundos spiritus. 


τοιαύτην ἐξουσίαν xaxà ἀχαϑάρτων πνευμάτων ἂ- 
δόντα τοῖς δούλοις αὐτοῦ, 


CAPUT II. 
llabitatio S. Auzentii juxta Oziam montem : caca illuminala, energumeni liberati. 


IX. Postquam autem hzc facta sunt,non volens 
Christi miles Auxentius laudari ab hominibus,sed 
encomiis celebrari ab angelis,spiritu previdensin 
sanctissima Ecclesia nascituram vani dogmatis hze- 
resim,Nestorii,inquam,et Eutychis,relicta terrena 
militia et aula imperatoris,cum magno gaudio pe- 
regit id quod olim desiderabat, Nam ab omnibus 


6 Matth. 1v, 4. 


Θ' Μετὰ δὲ τὸ γενέσθαι ταῦτο, μὴ βουλόμενος | 
τοῦ Χριστοῦ στρατιώτης παρὰ τῶν ἀνθρώπων ἐκπεί- 
ρεσθαι, ἀλλὰ παρὰ τῶν ἄγγέλων ἐγκωμιαζεοθει, 
προορῶν τε τῷ πνεύματι τὴν μέλλουταν φύεσθαι b 
τῇ ἀγιωτάτῃ ᾿Εχχλησίᾳ καινοῦ δόγματος αἱρεσιε- 
ylav, λέγω δὴ Νεστορίου καὶ Εὐτυγοῦς,' καταλιξὰν 
τὴν ἐπίγειον στρατείαν καὶ τὰς βασιλικὰς αὐλὰς, τὸν 





4 HS Ὁ. 


1385 


VITA S. AUXENTII. 


1386 


ἔχπαλαι πόθον αὐτῷ ἤνυσεν μετα πλείονος χαρᾶς. À qui ad vitam hujus mundi pertinent et magno stu- 


Πάντων γὰρ τῶν βιωτιχῶν πραγμάτων καὶ αὐτῆς 
τῆς βασιλευούσης πόλεως ἑαυτόν χωρίσας, ἐπὶ τὰ 
ἔρημότερα μέρη ὁρμᾷ τῆς Βιθυνίας, xal δὴ ix. πλα- 
Ὑίου τῆς ᾿Οξίας οὕτω προσαγορευομένου ὄρους, ἀνελ- 
θων ὡς ἀπὸ δέχα μιλίων Χαλχηδᾶνος ἔστη ἐπὶ πέ- 
*pxv, ἐπαίρων ὁσίας χεῖρας, δοξάζων τὸν Θεὸν xai 
λέγων ὅτι, « Σὺ, Κύριος, κατὰ μόνας ἐπ᾽ ἐλπίδι 
κατῴχησάς με. » 

l'. Ποιήσχντος δὲ αὐτοῦ ὡς μῆνα ἡμερῶν ἐπὶ τῇ 
πλευρᾷ τοῦ ὅρους ἐπὶ τὴν πέτραν, ἀνῆλθεν ἐκεῖσε 
παιδία στένοντα xal χλαίοντα, διότι, ὡς ἔνεμον, 
ἀπώλεσαν τὰ ποίμνια αὐτῶν, Καὶ θεχσάμενα τὸ" 
ἄνδρα ἐπτοήθησαν σφόδρα, νομίσαντα αὐτὸ» θηρίον 
ἄγριον εἶναι, xal ἔφυγον. Μετημφίαστο γὰρ τριχί- 


dio ambiuntur, copiis, inquam, et splendore, et 
aliis rebus materialibus, et ab ipsa regia civitate 
se separans, proficiscitur ad partes desertasBithy- 
nic: et cum ascendisset ex transverso montis,qui 
vocatur Oxea, qui distat circa decem milliaria a 
Chalcedone stetit supra petram, extollens sanctas 
manus, Deumque glorificans,et dicens : « Tu, Do- 
mine, singulariter in spe collocasti me 7, » 

X. Cum ipse vero circa unum mensem fuisset 
in montis latere supra petram, ascenderunt illuc 
pueri gementes et clamantes,quoniam cum pasce- 
rent oves,eas perdidissent; et cum vidissent virum 
justum, valde sunt mirati, existimantes eum esse 
feram agreslem, et fugerunt : indutus enim erat 


νοις xal δέρμασι τὴν ἐσθῆτα, ζηλῶν ᾿Ιωάννου τοῦ B veste contexta ex pilis et pellibus, imitans vitam 


Προδρόμου xai Βαπτιστοῦ τὴν πολιτείαν, Προσχαλε- 
σάμενος δὲ αὑτὰ ὁ μαχάριος ἔφη * Μὴ φοὔεῖσθε γὰρ, 
τέχνα * ἄνθρωπός εἶμι ὅμοιος ὁμῶν * τί δὲ ζητεῖτε ; 
Δέγουσιν τὰ παιδία, ὅτι τὰ ποίμνια ἡμῶν ἀπωλέσα- 
μὲν xzl διὰ τοῦτο θλιδόμεθα * Ὁ δὲ θεράπων τοῦ 
Χριστοῦ σπλαγχνισθεὶς, προτηύξατο ἐπὶ ὥρας πολ- 
λὰς, καὶ εὐλογήσας τὰ παιδία, λέγει αὐτοῖς " ᾿Απέλ- 
θατε ἐπὶ τὴν ἀριστερὰν πλευρὰν ποῦ ὅρους, καὶ 
εὑρίσκετε τὰ ποίμνια ὑμῶν. ᾿Αποχριθέντχ δὲ τὰ 
καιδία λέγουσιν αὐτῷ * Τρίτον προήλθομεν τὸ ἄδα- 
τὸν ὅρος τοῦτο, xal οὐκ ἠδυνήθημεν αὐτὰ εὑρεῖν, 
xal πῶς ἄρτι ἔχουσιν εὑρεθῆναι ; Ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς * 
᾿Απέλθετε, καὶ ὡς εἶπον Duty ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυ- 
píoo, ἐπὶ τὴν ἀριστερὰν πλευρὰν τοῦ ὄρους εὑρίσκετε 


Joannis ΡγΓϑουΓΒΟΣ 5 et Baptiste. Cum eos autem 
advocassel beatus Auxentius, dixit: Nolite titnere, 
filii, sum enim homo vobis similis. Quid vero 
quaritis? Dicunt pueri : Greges nostros, eos enim 
amisimus,et ideo affligimur. Christi autem servos 
Auxentius misertus,oravit multas horas.Cum vero 
ipsis rueris benedixisset,dicit eis:Ite ad sinistrum 
latus montis,et invenietis vestros greges. Respon- 
dentes autem pueri dicunt ei : Ter circumivimus 
montem hunc inaccessum, et non potuimus eos 
invenire: et quomodo nunc invenientur? Sanctus 
autem dixit eis: Ite, ut dixi vobis, in nomine Do- 
mini ad sinisirum latus montis,et eos invenietis. 
Euntes vero, eos statim invenerunt : et cum do- 


αὐτά, ᾿Απελθόντα δὲ εὗρον αὐτὰ εὐθέως, Kal παρα- α mum venissent, renuntiarunt suis parentibus : 


γενόμενα ἀπήγγειλαν τοῖς γονεῦσιν αὐτῶν, ὅτι ᾿Απω- 
λεσάντων ἡμῶν ta ποίμνια καὶ ἐπὶ τρίτον περιελ- 
θόντων τὸ ὄρος τῆς "O&lac, καὶ μὴ εὑρηχότων, ἄνδρα 
kv τριχίνοις ἐθεασάμεθα καὶ δειλιάσαντες φύγομεν, 
δὲ προσχαλεσάμενος ἡμᾶς ἐπηύξατο, καὶ μαθὼν 
κὴν alvav δι᾽ ἣν ὀδυρόμεθα, ἐπέτρεψεν ἡμῖν ἐπὶ 
τὴν ἀριστερὰν πλευρὰν τοῦ ὄρους ἀπελθόντας εὐρεῖν 
*à θρέμματα, Οὗτος οὖν ποιήσαντες ηὕρομεν αὐτά͵ 
1Δ΄, ᾿Αχούσαντες δὲ ταῦτα οἱ γονεῖς τῶν παιδίων 
ἐκείνων, συναγαγόντες τῶν πέριξ κτημάτων τοὺς 
ἄνδρας, λιτανεύοντες ἀνῆλθον πρὸς αὐτὸν, καὶ εὖρον 
μόνον τὸν μαχάριον ἑστῶτα ἐπὶ τὴν πέτραν καὶ 
προσευχόμενον τῷ θεῷ * xal πάντες ὁμοθυμαδὸν 
ἠξίωσα, αὐτὸν, ὥστε ἀνελθόντα στῆναι αὐτὸν ἐπὶ 
τὴν χορυφὴν τοῦ ὀροὺς προσεύχεσθαι ὑπὲρ αὐτῶν, 
Ὄ δὲ πεισθεὶς ταῖς παρακλήσεσι τῶν ἀνδρῶν, ἐχέ- 
λευσεν αὐτοῖς χελλίον οἰχοδομῆσαι μιχρὸν, καὶ χλου- 


δὸν ἔξωθεν τοῦ χελλίου, iv ᾧ καὶ ἀπεαλείσθη yal- 


Ea pov τῷ καρδίᾳ καὶ ψάλλων καἱ λέγων ᾿ « ᾿Εγενόμην 


. 
-- 7 


ὡς στρουθίον μονάζον ἐπὶ δώματι, ν» Συνήθως οὖν 
ἀνιόντες ἑχαρποῦντο τὰς εὐχὰ: αὐτοῦ, Διὰ γὰρ τοῦ 


Ξ5 θυριδίου χατευλογῶν αὐτοὺς χαὶ τὰ πρὸς σωτηρίαν 
" συμῦθουλεύων, χαίροντας ἀπέλυεν. 


IB^, “Ὅθεν τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ πηγαζούσης ἐν 


* αὐτῷ xal τῆς φήμης παντα κοῦ διχδραμούσης, ἀπὸ 


. Νικυμηδείας χομήτισσα τις ἀπῆλθεν πρὸς αὐτὸν, 


7 Psal. iv, 10. 8 Psal. ci, 8. 
PATROL. GR. CXIV. 


Cum perdidissemus greges, et ter Oxezee montem 
circuissemus, et eos non inveniremus,aspeximus 
virum in veste ex pilis, et gravi timore aftecti, 
fugiebamus., Ille autem nobis advocatis precatus 
est, et cum accepisset causam propter quam fle- 
bamus, jussit nos euntes ad sinistrum latus mon- 
tis invenire pecudes. Cum sic ergo fecissemus, 
eas statim invenimus. 

XI. Cum hac autem audiissent parentes illo- 
rum puerorum, congregatis viris ex iis, 409 
erant circumcirca, prediis, supplicantes ad eum 
iverunt,et invenerunt beatum solum stantem su- 
pra petram, et Deum precantem : ei omnes uno 
ore eum rogarunt, ut ascenderet supra verticem 
montis et orarel pro eis. Sanctus vero, persua- 
sus eorum adhortationibus, jussit eis zdificare 
parvam cellam, et clubum extra cellam, in quo 
etiam fuit inclusus letus corde, psallens et di- 
cens: « Factus sum sicul passer solilarius in 
tecto 8.» Frequenter ergo ascendentes, frueban- 
tur ejus precibus. Nam per parvam fenestram eis 
benedicens, et consulens que pertinent ad salu- 
tem, lztos dimittebat. 

ΧΙ]. Cum ergo Dei in eo scaturiret gratia, el 
ejus fama in omnem partem pervaderet, quedam 
comitissa ad eum venit e Nicomedia,repente ex- 


ἀὰ 


1387 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1388 


c:cata. Procidens ad ejus pedes, dixit : Miserere A αἰφνιδίωσ τυφλωθεῖσα “ καὶ πεσοῦσα ἔλεγεν " ᾽Ελέη- 


mei,serve Dei Auxenti,et sana meos oculos. Bea- 
tus autem praesentibus iis qui convenerant, dixil : 
Ego quidem sum homo peccator,etiisdem alfectio- 
nibus,quibus vos,obnoxius.Si vero creditis, quod 
qui eum qui erat ab ortu cecus, curavit, hanc 
quoque rogantem non despicit, sincere pro cjus 
salute deprecemur.Cum autem omnes orassent, 
sanctus tangens ejus oculos, dixit : Sanat te Jesus 
Christus lux vera.Cumque ea statim respexisset, 
et pauperibus qui in eo loco assidebant plurima 
erogasset, eam dimisit sanctus l:etantem et Deum 
gloriticantem. Hoc fuit principium miraculorum 
ejus in monte Oxez. 

XIII. Eorum autem qui ab immundis vexaban- 


σόν με, δοῦλε τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου. 'O δὲ μαχάριος 
ἐπὶ τῶν συνελθόντων ἔφη “ ᾿Ελὼ μὲν εἶμι ἄνθρωπος 
ἁμαρτωλὸς xal ὁνοιοπαθὴς ὀμῖν * εἰ δὲ πιστεύετε, 
ὅτι ὁ τὸν ἐκ γεννητῆς τυφλὸν ἰασάμενος xat ταύτην 
δεομένην αὐτοῦ οὐ παρορᾷ, εὐξώμεθα εἰλιχρινῶς 
ὑπὲρ τῶς σωτηρίας αὐτῆς. Ὃς δὲ πάντες τώξχντο, 
ἀψάμενος τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῆς, ἔφη * "lást:m et 
Χριστὸς τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, Καὶ εὐθέως ἀνχδλειά- 
σης αὐτῆς xxi πλεῖστα ῥογευσάστι;ς τοῖς προσεξρεύ- 
ουσι χατὰ τὸν τόπον πτωχοῖς, ἀπέλυσεν αὐτὴν qai- 
pouzav xai δοξάζουσαν τὸν Θεόν, Τοῦτο γέγονεν ἀρχὴ 
τῶν θχυμάτων αὐτοῦ ἐν τῷ ὄρει τῆς ᾽οξίάς. 


IT, Τῶν δὲ ἐνεργουμένων ὑπὸ πνευμάτων ixr- 


tur demonibus,magna adventabat τη {{ἰ{ι|40,Ρ8Γ- B θάρτων πλῆθος ἱκανὸν προστεχαρτέρει, τοῦτο μὲ 


tim quidem ex indigenis, partim autem ex alie- 
nis : ex quibus plurimi per ejus preces, fideliter 
accedentes, et. digne poenitentiam agentes, sunt 
curati.Non sustinens vero nullam curam geri eo- 
rum qui assidebant in monte,et eorum qui longi 
intervalli labore erant afflicti,cum ipse nllo ege- 
ret eorum qua oblata fuerant,jussit panes afferri 
hora sexta, et dari iis omnibus. 

XIV.Cum decem autem annos illic esset versatus, 
et plurima peregisset cerlamina,non adversus car- 
nem et sanguinem, sed adversus principatus, ad- 
versus potestates et principes tenebrarum mundi 
hujus,ut dicit Apostolus 9, adversus spiritalia ne- 
quitiee: et ea vicisset fide per patientiain, vir qui- 


xal ἐχ τῶν ἐπιχωρίων, τοῦτο δὲ «αἱ ἐξ ἀλλοδαπῶν, 
ὡς πλείστους ἐξ αὑτῶν διὰ τῶν αὐτοῦ προσευχῶν 
πιστῶς προσιόντας xat' ἀξίως μετανοοῦντας θερα- 
πεύεσθχι. Οὐχ ἀνεχόμενος δὲ τοὺς προσεδρεύοντες 
ἐν τῷ ὄρει χαὶ τοὺς ἐκ διαστημάτων χεχοπωμένους 
ἀπρονοήτους sivat, μηδενὸς τῶν ἐμπιπτόντων χρή: 
ζων αὐτὸς, ἄρτους παρεχελεύσατο ἐν τῇ ἕχτῃ oq 
φέρεσθαι, χαὶ τούτοις πᾶσι δίδοσθαι. 

Δ΄, Περὶ τὰ δέκα οὖν ἔτη διχτρίψαντος αὐτοῦ 
ἐχεῖσε, xai πλείστους ἀγώνας, οὐ πρὸς alga «i 
σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχὰς καὶ τοὺς ἐξουσίας xz 
τους χοσμοχράτορας τοῦ σχότους, ὥς φησιν ὁ ᾿Ατύ- 
στολος, πρὸς τὰ φνευμχτικὰ τῆς πονηρίας ἐχτελέ- 
σαντος χαὶ τῇ πίστει δι᾽ ὑπομονῆς νιχήσαντος, τῶν 


dam fidelissimus ex iis qui aliquando fuerant ejus p ποτε ἑτέρων αὐτοῦ τις πιστότατος ἀνὴρ συνήθως 


familiares,cum soleretadeumaccedere,et ex eo ma- 
gnam caperet utilitatem,dicit cuidam alii ex eadem 
quarta schola : Volo die sequenti ire ad dominuai 
Auxzentium. Veni tu quoque,et plurima fruamur 
utilitate.Ille autem diabolico quodam instinctu ab 
eo alienus, non solum non fuit persuasus ut iret, 
sed etiam eum copit meledictis incessere et irridere, 
eum vocans planum et impostorem,et mercedem 
proebentem iis qui se simulant esse deemoniacos ex 
tribus etsexobolis,ut videantur arguiad multorum 
deceptionem.Cum alter vero his esset obstupefa- 
ctus,et majus studium adhibuisset, postquam eum 
increpavit et juvit, moderate cum eo egit,ita ut in- 
credulum secum assumeret,et cum eo ascenderet. 
Quem etiam persuasum vix landem secum sursum 
duxit.Sed cuin ad eum venissent, ut solebat, hora 
lertia excepit eos qui accedebant. Neque enim li- 
cebat indiscriminatim ei exhibere molestiam, nisi 
in tempore solito : in quo eos qui aderant primum 
adhortabatur ad glorificationem; deinde sic verbo 
gratie adhortans et benedicensjunumquemque di- 
mittebat. Cujus quidem glorificationis expressas 
quoque ab eo laudes dicemus postea. Laeto ergo 
vultu ei qui ad eum accedebat cum fide, dixit quae 
erant conducibilia:cum altero,qui erat incredulus, 


9 Ephes. vi, 42. 


ἀνιὼν καὶ σφόδρα ὠφελούμενος, ἄλλῳ τινὶ τῶν ἐκ 
τῆς αὐτῆς τετάρτης σχολὴν φησιν “ Βούλομτι τῇ 
ἑξῆς πρὸς τὸν χύριν Αὐξέντιον, ἀπελθεῖν " δε: 

xal αὐτὸς πλείστης ἀπόλαυσον ὠφελείας. Ὁ & i 
διαδολιχῆς προσπαθείας ἀποδιακείμενος αὐτῷ οὗ 
μόνον οὐχ ἐπείσθη τοῦ ἀπελθεῖν, ἀλλὰ καὶ λοιδορίεις 
ἤρξατο σχώπτειν αὐτὸν, πλάνον αὑτὸν ἀκογαλῶι 
καὶ ἐπιθέτην, μισθοὺς παρέχοντι τοῖς ἐπὶ σχήμτι 
δαιμονιῶσιν ἀπὸ τριῶν xal ἕξ φόλλεων πρὸς τὸ d 
ἀπατην τῶν πολλῶν δοχεῖν ἐλέγχεσθαι, Τοῦ X τί 
pou ἐπὶ τούτων καταπλαγέντος xal σπουδὴν μᾶλλον 
θεμένου μετὰ τὸ ἐπιτιμῆσαι χαὶ ὠφελῆσᾶι αὐτὸν͵ 
ἐπιειχεστέρως ἐκέχρητο, ὥστε συμπαραλαδεῖν τὸν 
ἄπιστον, ὃν xal πεισθέντα συνανέφερεν. ᾿Αλλ᾽ ὡς 
ἔφθασαν παρ᾽ αὑτῷ κατὰ τὸ ἔθος τί, τρίτῃ ὥρᾳ, τοὺς 
παρατυγχαάνοντας ἐδέξατο, Οὐδὲ γὰρ Ὧν ἀδιαφόρως 
ὀχλεῖσθαι αὑτὸν, εἰ μὴ ἐν τῷ συνήθει xata, ἐν ᾧ 
τοὺς παρόντας εἰς δοξολογίαν προετρέπετο ποῶτον͵ 
εἴθ οὕτως τῷ λόγῳ τῆς χάριτος παραινῶν ἔχαστον 
xxt κχτευλογῶν ἀπέλυσεν, ἧσπερ δοξολογίας xa 
τοὺς παρ᾽ αὑτῷ τε τυπωμένους αἴνους εἰς ὕστερον 
λέξομεν. Χαρίεντι οὖν προσώπῳ τῷ μετὰ πίστεως 
ἐρχομένῳ πρὸς αὐτὸν πρόσφορα διηλέχθη, μηδ᾽ ὅλως 
τῷ ἑτέρῳ καὶ ἀπίστῳ κἂν βραχὺ πρυσομιλίήσ:ς 
διόπερ μετὰ τὸ ἀπολυθῆναι πλείω παλιν ἐλοιδόρει 


1389 


VITA S. AUXENTII. 


1390 


τὸν μακάριον ὦ ἄπιστος, ὡς δόξης ἔνεχα xal οὐχ ἀρε- A ne verbum quidem locutus.Quamobrem postquam 


τῆς τι διαπραττόμενον. 


1Ε΄, Κοτερχομένων οὖν αὐτῶν ἐπὶ τῷ ᾿Ημέρῳ ἐπὶ 
τὸ πλεῦσαι (ἐμπόριον δὲ τοῦτό ἐστιν τῆς Καλχηδό- 
wóc) τοῦ ἀπίστου παῖς διεῤῥωγὼς τρὺς χιτῶνας 
ὑπηντᾶτο, ὀλολύχων χαὶ θρηνῶν. Ὡς δὲ τὴν αἰτίαν 
πυθόμενος ὃ τούτου δεσπότης, οὐ τάχος ἐμάνθανεν 
τοῦ παιδὸς ὑπὸ δέους χαὶ λύπης τὸ συμδὰν ἐξαγ- 
γέλλειν ἀνχδαλλομένου͵ τοῦτο δὲ μόνον λέγοντος, 
ὅτι Κακὸν ἡμῖν πρᾶγμα, δέσποτα, συνέδη. 'Emi- 
πληχτιχώτερον ἀποχριθεὶς ὁ δεσπότης αὐτοῦ φησιν " 
Εἰπὲ τί ἐστιν * ἐσυλώθην ; ἐνειπρήσθην ; ᾽ δὲ παῖς 
λέγει  ᾿Ιδοὸ 3, θυγάτηρ σου ἐν τῷ οἴχῳ χαλεπὼς 
δαιμονίζεται 
ἡμᾶς. Τότε δὴ εἰς συναίσθησιν ἐληλυθὼς, ἥρξατο 
τύπτειν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ xat κατατίλλειν τὰς 
τρίχας αὐτοῦ xai βοᾷν μεγάλῃ τῇ φωνῇ * Οὐαὶ τῇ 
ἐμῇ ἀπιστίᾳ * ἀλλ᾽ ἐπὶ πολὺ καταχόπτοντος ἑαυτὸν 
xai ἀφορήτως θρηνοῦντος, ὁ σὺν αὐτῷ πιστὸς ἑταῖ- 
ρος εἶπεν πρὸς αὐτὸν, καθὼς ὁ Σωτὴρ πρὸς τὸν 
"Idipov * Μη φοδοῦ, μόνων πίστευς, καὶ σιωθήσεται 
ἣ παῖς. ᾿Εκείνου δὲ τὴν ἀπιστίάν τελείᾳ πίστέι διὰ 
τῆς προφάσεως ταύτης διωρθωσαμένου xal χράζον- 
τος * Πιστεύω, βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ, διχπερά- 
σαντες ἅμα ἦλθον ἐπὶ τὴν οἰκίαν * χαὶ δὴ θεασά- 
p.svot τὴν συμφορὰν χαὶ ἀφορήτως ἐλεγχομένην τὴν 
χόρην καὶ τὸν μαχάριο, Αὐξέντιον ἐπιχαλουμένην, 
οἰμωγαῖς xal ὁδυρμοῖς Ἐχραύγαζον, Εἴτα λέγει ὁ 


fuit dimissus, plaribus rursus maledictis beatum 
Auxentium insectatus est incredulus,ut qui glorise 
causa, et non virtutis quidquam faceret. 

XV. Cum ipsi autem ad Hemerum descende- 
renL ad navigandum (hoc est autem emporium 
Chalcedonis) puer increduli fit obviam scissa tu- 
nica, ejulans et lamentans. Cum vero causam 
sciscitatus ejus dominus, non quam primum in- 
lellexit, puero pre limore et moerore id quod 
acciderat narrare differente, hoc autem solum di- 
cente, Res mala nobis accidit, o domine, acrius 
et vehementius respondens ejus dominus, dixil : 
Dic, quid sit : furtumne in me est admissum, an 
passus sum incendium ? Puer dicit : Nequaquam: 


, ὡς μὴ περιγενέσθχι αὐτῆς ἰσχύειν B sed filia tua domi graviter vexatur a demone,adeo 


ul nos eam non possimus superare.Tunc ille,sti- 
mulo motus conscientie,copit faciem percutere, 
et vellere capillos, et magna voce clamare : Vg 
mez incredulitati. Eo autem se diu lacerante et 
lamentante intolerabiliter, alter, qui cum ipso 
erat fidelis, dixit ei sicut Servator Jairo 10 : So- 
lum crede, et salva erit puella.Cum ille vero in- 
credulitatem perfecta fide correzxisset propter 
hanc occasionem, et. clamaret: Credo, Domine, 
fer opem mem incredulitati: trajicientes simul 
venerunt domum.Qui cura vidissent calamitatem, 
et puellam qua& vexabatur intolerabiliter,et invo- 
cantem beatum Auxentium,clamabant omnes cum 
fletibus et ejulatibus. Deinde dicit amicus patri 


ἕτερος τῷ πατρὶ τῆς χόρης " Δεῦρο δὴ εὐθὺς xalg puella» : Αξ6,0 amice,quomodocunque poterimus, 


παραχρῆμα οἰῳδήποτε τρόπῳ πεδήσαντες αὐτὴν, 
πρὸς τὸν ὅσιον ἀπαγάγωμεν ἄνδρα, ἱκανοῦ αὐτοῦ ὄντος 
δυσωπῇσαι τὸν Θεὸν περὶ τῆς ἰάσεως αὐτῆς. 

IG". Ὡς δὲ τοῦτο τελέσαντες, τῷ ἀνδρὶ προσήγ- 


eani vinciamus, οἱ transmittentes deferamus ad 


sanctum virum, cum ipse a Deo possit impetrare 
ejus curationem. 


XVI. Cum hoc autem fecissent,et viro sancto 


γιζον, ἤρξατο ἀγριαίνεσθαι περισσῶς γαὶ Ülaxwetv  appropinquarent, puella ccepit efferari, et miran- 
καὶ ὡς ἐλχομένη μετὰ δρόμου πλείονος ἀνιέναι * dum in modum furere, et latrare ut canis,et pe- 
φθάσασα οὖν ἄντικρυς τοῦ θυριδίου τῆς χέλλης τοῦ rinde ac si traheretur ab aliquo, majori cursu 
μακαρίου παρέστη βασανιζομένη δεινῶς * ὀδυρομέ- currere. Cum vero pervenisset ex adveaso fenes- 
νων τῶν ἐπομένων τὴν συμφοράν. ᾿Επὶ πολὺ οὖν irm celle beati,constitit, et ibi graviter torqueba- 
ἐλεγχομένης αὐτῆς, ἀνοίξας τὴν θυρίδα ὁ ἐν ἁγίοις ἴγ. ΕΛ qui sequebantur,cum valde deflerent cala- 
Πατὴρ ἡμῶν, ἐμδλέψας τῇ κόρῃ ἐμδριθως ἔλεγεν " rnitatem,et ipsa valde vexaretur, aperiens fenes- 
Τριῶν φόλλεων fj E& φόλλεων ; Οἱ δὲ πορόντες ix δευ- (ram sanctus Pater noster Áuxeutius,et eam gra- 
τέρου τὴν quviv ταύτην ἀπὸ o) ὁσίου λεχθεῖσαν viter aspiciens,dixit, Tribus obolis aut sex obolis. 
ἀκηχοότες, ἔῤῥιψαν ἑαυτοὺς σὺν τῷ πατρὶ τῆς κόρης Qui autem aderant, cum iterum hanc vocem a 
εἰς τὸ ἔδαφος βοῶντες * ᾿Ελέησον, δοῦλε τοῦ θεοῦ τοῦ (, sancto dictam audiissent,se cum patre puellzhu- 
ὑψίστου, χαὶ συγχώρητον * ὁ πάντων γὰρ Δεσπότης mi projicerunt, clamantes: Miserere, serve Dei al- 
xal Σωτὴρ Χριστὸς προορᾷ διὰ σοῦ xal xà μακρὰν  lissimi,et ignosce. Ümnium enim Dominus et Ser- 
λεγόμενα xal πραττόμενα, ὡς οἰχῶν ἐν ao! τῷ θερά- — vator Christus per te preevidet ea quee per te di- 
ποντι αὐτοῦ, Τὴν ob: ἐμόρίθειαν πραότητι καταστεί- — cuntur et fiunt, ut. qui in te habitet, qui es ejus 
λας ὁ μαχάριος, mpooxaÀecdptvoc τοὺς πάντας πλη- — famulus.Beatus itaque, mansuetudine reprimens 
σίον, ἔλεγε τῷ πατρὶ αὐτης * Εἰ xal τοὺς λοιποὺς severitatem, omnibus prope accersitis, dixit patri 
μισθοὺς παρέχω, ὡς ἔφης, ἀπὸ τριῶν xal Ἐξ φόλλεων, puella: Si etiam reliquis,ut tu dixisti, mercedem 
τῇ θυγατρί σου πόδον δέδωχα ; 'O δὲ πάλιν κλαίων prebeo ex tribus el sex obolis, tilia tue quautum 
σφοδρῶς, ῥίψας ἑαυτὸν συγχώρησιν ἐξῃτεῖτο, dedi ? Ille autem rursus flens vehementer,se pro- 
jiciens in terram, petebat veniam. 


IZ'. XVII.Cum itaque e8:et precatus beatus Auxentius, 


᾿Επευξάμενος τοίνυν ὁ μακάριος xal τὸν iv 
10 Marc. v, 36. 


1391 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1392 


et erucem que super bacülum eratinejus manibus, A χερσὶν αὐτοῦ kml Baxtnplac σταυρὸν ἀποστεΐλας δι 


misisset per unum ex iis qui apud eum persevera- 
bant, fecit cessare puellc vexationem, et docuit 
omnes qui convenerant,non oportere non habere 
fidem Dei admirabilibus,quz ab ipso fiunt in una- 
quaque generatione per eos per quos ei videtur. 
Patriarche enim et omnes propheta, et similiter 
etiam apostoli,erant homines, el a divina incitati 
gratia, convenienter divino Apostolo !!,exstinxe- 
runt vim ignis,obstruxerunt ora leonum,et fece- 
runt omnia 418 deinceps scripta sunt. Porro vero 
ipsa quoque vox Domini, qua: nos adhortatur ut 
eredamus,sic dicit : «Omnia quecunque precantes 
petitis,credite quod accipietis,et erunt vobis 13,» 
Benigno ergo Deo prebente quando vult et per quos 


ἑνὸς τῶν προσχαρτερούντων αὐτῷ, κατέπαυσε τὴν 
κόρην τοῦ ἐλεγμοῦ, καὶ ἅπαντας τοὺς συνεληλυβότας 
ἐδίδασχεν, ὅτι οὐ δὲτ ἀπιστεῖν τοῖς θαυμασίοις τοῦ 
Θεοῦ γινομένοις ὑπ᾽ αὐτοῦ xa0' ἐχάστην γενεὰν, δι' 
ὧν εὐδοχεῖ * καὶ γὰρ οἱ πατριάρχαι καὶ πάντες οἱ 
προφῆται ὁμοίως καὶ οἱ ἀπόστολοι ἄνθρωποι ἧσαν 
ὁπὸ τῆς θείας ἐνεργούμενοι χάριτος κατὰ τὸν θεῖον 
᾿Απόστολον, ἔσδεσαν δύναμι» πυρὸς, ἔφραξαν σιό- 
ματα λεόντων xai πάντα τὰ ἐξῆς γεγραμμένα tule- 
σαν, καὶ αὐτὴ δὲ ἡ rou Κυρίου φωνὴ προτρεπομένῃ 
ἡμᾶς πιστεύειν οὕτως λέγει “ « Πάντα ὅσα μὲν εὐχό- 
μενοι αἰτεῖσθε, πιστεύετε, ὅτι λχμδάνετε, καὶ ἔστει 
ὑμῖν. » Τοῦ θεοῦ οὖν παρέχοντος ὅτε βούλεται χεὶ δι᾽ 
ὧν βούλεται, οὐ χρὴ ἡμᾶς ἀπιστεῖν. "Eni ἐδδομάδι 


vult,non oportet nos esse incredulos. Cum itaque p τοίνυν χελεύσας μετὰ τῶν γονέων παραμεῖναι τὴν «ὁ- 


unam hebdomadam jussisset puellam manerecum 
parentibus, precatione armatis et jejunio,et ipsam 
sanam restituisset, dimisit eos in pace,jubens ut 
irent frequenter ad sanctissimam Ecclesiam. 


pnv, εὐχῇ xal νηστείᾳ καθωπλισμένους, ὑγιῆ αὐτὴν 
ἀποχαταστήσας ἐν εἰρήνῃ ἀπέλυσεν, παρεγγυήσας 
συχνάζειν αὐτοὺς τῇ ἁγιωτάτῃ ἐκχλησίᾳ. 


CAPUT Ill. 
Leprosus, paralyticus, energumene. sanantur, 


XVITI. Aliquot autem post diebus ascenderunt ad 
eum duo quidam viri laborantes elephantia,qui a 
Deo per ipsum petebant sanationem.Sanctus vero 
dicit eis : Quodnam est vestrum peccatum, quod 
hec plaga in vos incidit ? 1lli autem, hac audien- 
tes,prociderunt ad ejus pedes,dicentes : Miserere 
nostri, serve Christi, et ora ut nos curemur. Re- 


[H', Μεθ᾿ ἡμέρας δέ τινᾶς ἀνῆλθον πρὸς αὐτὸν 
δύο ἄνδρες ἐλεφαντιῶντες, ἴασιν ἐξαιτούμενοι ὁι' 
αὐτοῦ παρὰ τοῦ Θεοῦ. Ὁ δὲ λέγει αὐτοῖς ^ Τί ἔστι 
τὸ ἁμάρτημα ὑμῶν, ὅτι ἐπέπεσεν ὑμῖν Ὦ τοιαύτη 
πληγή; Οἱ δὲ ἀκούσαντες ταῦτα προσέπεσον αὐτῷ 
λέγοντες " Ἐλέησον ἡμᾶς, θεράπιων τοῦ Χριστοῦ 
καὶ εὖξαι τοῦ ἰχθῆναι ἡμᾶς, ᾿Αποκριθεὶς οὖν ὁ με- 


spondens vero beatus, dicit eis : Hoc vobis accidit, c κάριος λέγει αὐτοῖς * Τοῦτο συμδέδηκεν ὑμῖν, ddlgoi, 


o fratres,propterea quod frequenter juraretis. Sed 
de ca&tero oportet vos desistere ad iram provocare 
Dominum Deum vestrum. Qus cum dixisset, el 
omnes esset ad precandum adhortalus, ipse quo- 
que flexis suis sanctis genibus ad aliquot horas, et 
effusis multis rivis lacrymarum, surgens accepit 
oleum sanctorum, et eos unxit a vertice usque ad 
pedes,dicens: Sanat vos Jesus Christus : ego enim 
sum homo peccator. Statim autem sunt sanati, et 
domum redierunt cum gaudio, Deum laudantes, et 
ei lribuentes gloriam, et omnibus renuntiantes : 
Vidimus hominem, qualis nec fuil in antiquis ge- 
nerationibus. Dixit enim nobis omnia peccata 
nostra : et cum pro nobis multum ad Deum de- 
flevisset, nos curavit ungens sancto oleo. 
XIX.Rursus autem dus» mulieres ad ipsum vene- 
runt e Phrygia : quarum una quidem habebat co- 
xam percussam ab immundo spiritu ; altera autem 
habebat legionem demonum, qua etiam tertio a 
monte lapide coepit clamare et dicere: Quid mihi 
tecum rei est, o Auxenli, quod me castigans tra- 
xisti a Phrygia? Nescis me esse legionem? Sed scis 
rursus legionem angelorum te circumdare noctes 
el dies : qui quidem accipiunt tuas preces, qua 
nos urunt,et eas offerunt Altissimo, per quas etiam 
punimur.Ecce eliam post triginta annos me sepa- 


1! Hebr. xi, 34. 13 Marc. xi, 24. 


διὰ τῆς πολυορχίας ὕὑμων *. ἀλλὰ παύσασθε τοῦ περ- 
οργίζειν Κύριον τὸν θεὸν ὑμῶν " καὶ ταῦτα tum, 
πάντας εἰς προσευχὴν προτρεψάμενος, κλίνας zik 
τὰ γόνατα ἐπὶ ὥρας ἱκανὰς, ὄχετοὺς, ἔχ έας δαχρύων 
ἱκανοὺς, ἀναστὰς ἔλαθε, ἔλαιον τῶν Glo καὶ ἤλει- 
ψεν αὐτοὺς ἀπὸ χορυφῆς ἕως ποδῶν, εἰπώ, " Ἰᾶτει 
ὑμᾶς ᾿Ιησοῦς Χριστός * ἐγὼ γὰρ ἄνθρωπος ἀμαρτω- 
λός εἶμι " εὐθέως ἐθεραπεύθησαν xai ἀπῆλθον uud 
χαρᾶς εἷς τοὺς οἴχους αὐτῶν, αἰνοῦντες χαὶ δοξέ- 
ζοντες τὸν Θεὸν xai ἀπαγγέλλοντες πᾶσιν, ὅτι "He- 
μεν ἄνδρα, olov οὐδὲ ἐν ταῖς ἀρχαίαις γενεαῖς * εἶκε 
γὰρ ἣμϊν πάντα τὰ ἡμαρτημένα ἡμῖν, καὶ xà 
ἡμῶν προσχλαύσας πολλὰ τῷ θεῷ ἐθεράπευσεν ἡμᾶς 
ἀλείψας ἐλαίῳ ἁγίῳ, 


10θ᾽ Πάλιν δὲ γυναῖχες δύρ ἀπὸ Φρυγίας ἦλθον 
πρὸς αὐτὸν, ἣ μὲν pia τὴν κόξαν πεπληγμένη osi 
ἀχαθάρτου πνεύματος, ἡ δὲ ἑτέρα ἔχουσα λεγεῶν 
δαιμόνων " ἢ xal ὡς ἀπὸ σημείων τριῶν τοῦ ὅρονς 
ἤρξατο κράζειν xai λέγειν " Τί ἐμοὶ xal coi, αὐξὲν» 
t£, ὅτι ἀπὸ Φρυγίας χολάζων με εἴλκυσας : ed 
οἶδας, ὅτι λεγεών εἶμι . ᾿Αλλ’ οἵδα ὅτι λεγεών σε ἐγ" 
γέλων περικυχλοῦσιν ἐν νυχτὶ xal ἐν ἡμέρᾳ, oit 
δέχονται σου τὰς δεήσεις τὰς χαταφλεγούσας ἡμᾶς 
καὶ προσφέρουσι τῷ ᾿ΥὙψίστῳ, δι᾿ ὧν xal κολαζόμεϑε. 
᾿Ιδοὺ διὰ τριάκοντα ἐτῶν μερίζεις με τῆς πλέσευις 





e wr εἰ us .* πν 


1393 


VITA S. AUXENTII. 


1394 


ταύτης, Ταῦτα οὖν xal πλείονα τούτων λέγουσα A rant ab hac creatura. Hoc ergo et his plura dicens, 


ἔφθασεν ἔγγιστα τοῦ κελλίου, ἐν ᾧ ἣν ὁ μαχάριος 
ἐγχεχλεισμένός, xal ἔῤῥηξεν αὐτὸν τὸ πνεῦμα ἔμ- 
πρόσθεν τοῦ θυριδίου xai ἐφίμωσεν αὐτήν ὁ δὲ διχ- 
κύψας xxi ξωραχὼς αὐτὴν, ἐχέλευσεν ἑνὶ τῶν παρ- 
εστώτων δοῦναί χεῖρα, καὶ ἐγεῖραι αὐτήν " ἔχειτο 
γὰρ ἐπὶ τοῦ ἐδάφους ὡς νεχρά, ᾿Αναστᾶσα δὲ ἐδέετο 
τοῦ ὑσίου μετὰ «αἱ τῆς ἄλλης γυναικὸς, χλαίουσαι 
σφοδρῶς χαὶ γονυπετοῦσαι αὐτὸν, ἐπὶ τὸ δυσωπῆσαι 
τὸν Θεὸν τοῦ ἰᾶσθαι αὐτάς, Ὁ δέ φησι πρὸς αὐτάς " 
Ποθεν ἥχατε ἐνταῦθα, aul τίς ὑμῖν εἴπε περὶ ἐμοῦ, 
ὅτι δύναμαι θεραπεῦσαι ὑμᾶς - Ἢ οὖν βεθλαμμένην 
ἔχουσα τὴν κόξαν εἶπεν ᾿ Δι᾽ ἀποχαλύψεως, δέσποτα, 
ἦχον ἐνταῦθα ἐγώ" d δὲ τὸν λεγεῶνα ἔχουσα εἶπεν 
αὐτῷ * ᾿Εγὼ οὐκ οἵδα, πῶς ἦλθον * διὸ οἰκτειρόν με 
τὴν χειμαζομένη» τριάκοντα ἔτη ὑπὸ λεγεῶνος. Καὶ 
σπλαγχνισθεὶς ἐπ᾿ αὐταῖς xal προσευξάμενος ἐχτε- 
νῶς τῷ Oto μετὰ δαχρύων, ἐθεράπευσεν αὐτάς, Αἱ 
δὲ δι᾿ ὑπερδολὴν εὐγνωμοσύνης προσπαρέμειναν ἐν 
τῷ ὄρει τῆς "Ofla;, ἐν ᾧ ἦν ἑστὼς ὁ μαχάριος, μὴ 
ὑποστρέψασαι εἷς τὰ οἶχεῖα, 

Κ΄. Ἄλλος δέ τις παράλυτος προσηνέχθη αὐτῷ 
κείμενος ἐπὶ ἀμάξης, Οἱ οὖν γονεῖς αὐτοῦ ἔπεσον 
ἐπὶ πρόσωπον δυσωποῦντες τὸν μαχάριον μετὰ με- 
Ἡάλου χλαυθμου, ὥστε χατελεῆσχαι αὐτοὺς xal ἰάσα-- 
σθαι αὐτὸν, λέγοντες, ὅτι διὰ τὰς πολλὰς ἡμῶν ἀμαρ- 
τίας τοῦτο συνέδη τῷ τέχνῳ ἡμῶν. Ὁ δὲ ὅσιος Αὐξαν- 
«toc εἶπεν αὐτοις " Καὶ πιστεύετε ὅτι δι᾽ ἐμοῦ τοῦ εὖ- 
τελοῦς ξύναται ὁ Κύριος θεραπεῦσαι αὐτόν ; Οἱ δὲ εἴ- 
πον * Ναὶ, ἄγγελε τοῦ Θεοῦ, εἰς τὴν ἡμετέραν σωτη- 
ρίαν κατεπέμφθης * πιστεύομεν, ὅτι παντα δυνατὰ 
παρὰ τῷ Θεῷ" Ὁ δὲ ἔφη" Κατὰ τὴν πίστιν p.v γενη- 
θήτω ὑμῖν καὶ λαδὼν ἔλαιον τῶν ἀγίων, ὅλον τὸ σῶμα 
αὐτοῦ ἀλείψας δι᾽ ἐχυτοῦ͵ ὑγιῆ ἀποχαταστήσας, παρ- 
ἔδωχεν αὐτὸν τοῖς γονεῦσιν αὐτοῦ, οἴτινες ἀπῆλθον 
χαίροντες εἷς τὸν οἶχον αὐτὴν, αἰνοῦντες xxl δοξά- 
Loves; τὸν Θεὸν, ἐφ’ οἷς ἐποίησεν μεγαλείοις διὰ τοῦ 
θεράποντος αὐτοῦ εἰς τὸν μονογενὴ αὐτῶν υἱόν, 

KA'. Μεθ’ ἡμέρας δὲ ὀλίγας γυνή τις ἀπὸ Κλαυ- 
διουπόλεως, θυγάτηρ πολιτευομένου, ἔχουσα δαί- 
μονα δραχοντόλορφον ἦλθε πρὸς αὑτὸν, συρίζουσα 
μόνον καὶ μὴ δυναμένη λαλεῖσθαι πλὴν ὡς χύων, 
διότι ἠρήμωτεν αὐτὴν ὁ Σατανᾶς * ἣν ἰδὼν ὁ τοῦ 
Θεοῦ θεράπων, ἔχλχυσεν πικρῶς λέγων * Πῶς ἐδου- 
λώθη τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων τῷ ἀλλοτρίῳ : αὕτη 
γὰρ οὐ κατὰ τὰς ἀμαρτίας αὐτῆς πέπονθε τοῦτο, 
ἀλλὰ κατὰ πολλὴν μισανθρωπίαν τοῦ ἀντικειμένου 
ἐχθροῦ. Καὶ χλείσας τὸ θυρίδιον τοῦ χελλίου, ἐπὶ 
ἡμέρας τρεῖς οὐ συνέτυχέν τινι, ἀλλ᾽ ἣν δεόμενος 
τοῦ Θεοῦ, (vx τὴν τυραννίδα τοῦ δράκοντος χαταπά- 
τήσῃ. Προσευχομένου δὲ αὐτοῦ ἔνδον, ἤρξατο ὃ 


: δράκων λαλεῖν, βρύχων ἐν τὴ γυνχικι «αἱ λέγων * Ὦ 


ἀπὸ τῆς μήτρας τῆς γεννησάσης σε χατ᾽ ἐμοῦ. Αὐ- 
ξέντιε, πῶς οὐ κατέπαυσας τὴν τεχοῦσαν, ἀλλ᾽ εἰς 
ἐμὴν ἐξώλειαν ἐγεννήθης ; οἱ γὰρ ὀχετοὶ τῶν ὃχ- 
κρύων goo χαταχαίουσίν με, xai d προόσευ ἡ σου, 


(5) Claudiopolis erat metropolis Honoriadis, que 
ad Pontum Euxipum vicina est Bithynie provincia, 


accessit proxime cellam,in qua beatas erat inclu- 
sus,el eam discerpsit spiritus ante fenestram,et fe- 
cit eam obmutescere. Sanctus autem eum despe- 
xisset et eam vidisset, jussit uni ex iis qui aderant, 
ei dare manum et eam erigere ; jacebat enim humi 
tanquam mortua. Cum vero surrexisset, rogabat 
sanctum cum altera muliere,vehementer flentes 
et ad ejus genua procidentes, uta Deo .mpetraret 
ul ipsas curaret.Sanctus autem dicit eis:Undenam 
huc venistis, et quis de me vobis dixit quod possum 
vos sanare? Qux vero lesam habebat coxam, dixit: 
Ego, o domine, huc veni per revelationem. Qus 
autem habebat legionem, dixit ei: Ego nescio quo- 
modo venerim.Quamobrem miserere mel, qui tri- 


p ginta annos vexor a legione. Earum itaque miser- 


tus beatus,cum Deum vehementer orasset cum la- 
crymis, eas curavit. Illae autem propter insignem 
suam grati animi virtutem,permanserunt in mon- 
te Oxei»,in quo stabat beatus,domum non rever- 
tentes. 

XX. Quidam vero alius paralyticus ad eum eat 
allatus,jacens super currum. Parentes autem ejus 
proni ceciderunt,rogantes beatum Auxentium cum 
magno flelu,ut eorum misereretur,et eum curaret, 
dicentes: Propter multa nostra peccata hoc aecidit 
filio nostro. Sanctus autem Auzentius dixit eis : Et 
creditis,quod per me humilem et abjectum potest 
Deus eum curare? Illi vero dixerunt: Certe,angele 
Dei.Fuisti enim missus ad nostram salutem,et cre- 
dimus omnia apud Deum esse possibilia.Sanctus 
autem dixit : Secundum fidem vestram fiat vobis : 
et accepto oleo sanctorum,cum totum corpus ejus 
per se unxissel,et eum sanum reddidisset, tradi- 
dit eum suis parentibus.Qui quidem abierunt lzeti 
in domum suam, laudantes Deum et glorificantes 
propter magnalia qua fecit per sanctum servum 
suum Auxentium in fllium eorum unigenitum. 

XX].Paucis autem post diebusvenit mulier qua- 
dam ex Claudiopoli (5), filia cujusdam civis, qua 
habebat dznonem, forma serpentis similem, ut 
qua sibilaret solum, et non posset loqui, nisi ut 
canis, propterea quod eam desolasset Satanas. 
Quam cum vidissel Dei servus Auxentius, flevit 
acerbe, dicens : Hei mihi,quomodo redactum est 
genus hominum in servitutem alieni ? Ipsa enim 
non est hoc passa propter sua peccata,sed propter 
multam seviliam et in homines malevolentiam 
adversarii : et clausa fenestra celle, spatium 
trium dierum, non convenit aliquem,sed rogabat 
benignum Deum, ut conculcaret tyrannidem dra- 
couis.Eo autem orante in cella,ccpit draco loqui, 
rugiens in muliere,et dicens : O ab utero, qui te 
edidit, mihi infeste Aüxenti, quomodo non combus- 
sisti tuam parentem, sed nalus es ad mei exter- 
minationem ὃ Rivi enim tuarum lacrymarum me 


cujus tunc erat Calogerus episcopus,qui Chalcedo- 
nensi concilio subscripsit. 


1395 


MENSIS JANUARIUS. 


1396 


comburunt,et preces tux tanquam tela arcus,dis- A ὡς τόξον βολίδι, ἐσπάραξε τὰ ἔγκατά uoo * οὗ &- 


cerpserunt mea intestina.Non potes me separare 
ab hac creatura.Non valde amo ejus crines,et ejus 
&tatem,et de cetero ex ea non egredior.Compres- 
sus autem slatim fuit aer,exstiteruntque fulgura et 
tonitrua, et valde magnus imber. Mulierem vero 
discerpens draco,et ei os obstruens,eam projecit 
humi, ab ea egressus.Cum fenestram autem ape. 
ruisset beatus post tres dies, vidit eam jacentem 
lanquam mortuam : et cum jussissel iis qui asla- 
bant, eam erigere, et solam reclinare, adhortatus 
omnes ad orationem,cum sanctassuas manus mul- 
tas horas sustulisset,clamabat cum omnibus: Glo- 
ria tibi, Domine, gloria tibi, Domine, gloria tibi, 
Domine.Mulier autem jacebat muta, non dans ho- 


νήσῃ μὲ ἀπομερίσαι τῆς πλάσεως ταύτης, ὅτι πάνυ 
ἠράσθήν τῶν πλοχάμων xal τῆς ἡλικίας αὐτῆς, καὶ 
οὐχ ἐξέρχομαι ἀπ᾽ αὐτῆς. Συνεσχέθη δὲ αὖϑις 
ὁ ἀὴρ καὶ γεγόνασι βρονταὶ καὶ ἀστραπαὶ, γαὶ 
βροχὴ μεγάλη λίαν. Σπαράξας δὲ τὴν qdovilxa ὁ 
δράκων, xal φιμώσας αὐτὴν ἔῤῥιψεν ἐπὶ τὸ Rupe; 
ξελθὼν ἀπ᾽ αὐτῆς. ᾿Ανοίξας δὲ τὸ θυρίδιον μετὰ 
τρεῖς ἡμέρας ὁ μακάριος, ἴδεν αὐτὴν ἐῤῥιμμένην ὡς 
νεκρὰν, xai χελεύει τοῖς παρεστῶσιν ἐπᾶραι αὐτὴν 
xxi παρὰ μίαν ἀναχλίναχι προτρεψάμενος πάντας 
εἰς εὐχὴν xai ἐπάρας τὰς ὁσίας αὐτοῦ χεῖρας ἐπὶ 
ὥρας πολλὰς μετὴ πάντων ἐδόχ * Δόξα σοι, Κύριε, 
δόξα σοι, Κύριε, δόξχ σοι, Κύριε, "Hi δὲ γυνὴ χει. 
ἐχειτὸ ἄφωνος, μὴ διδοῦσα ἀνθρώπῳ ἀπόκρισιν, 


mini responsum. Post preces vero jussit eam co- κα Μετὰ δὲ τὴν εὐχὴν ἐκέλευσεν αὐτὴν ἐνεχθῆναι " καὶ 


ram 80 afferri : etcum dedissel ei potum ex oleo 
sanctorum, statim locuta est : el cum surrexisse!, 
ambolavit,usque ad suam senectutem a monte non 
separata,sed precibus ct sancto perpetuo assidens, 
et Deo agens gratias, qui eam sanavit. 


δεδωχὼς αὐτῇ bx τοῦ ἐλαίου τῶν ἀγίων πιεῖν, m272- 
χρῆμα ἐλάλησεν, καὶ ἀναστᾶσα περιεπάτει, ἕως γή- 
ρους αὐτῆς μὴ χωρισθεῖσχ τοῦ ὄρους, ἀλλὰ προ:- 
εὀρεύουσα ταῖς εὐχαῖς xal τῷ μακαρίῳ, καὶ εὐχτρι- 
στουσὰ ttp ἰχσαμένῳ αὐτὴν θεῷ. 


CAPUT IV. 


Evocatur S. Auxentiws ad concilium Chalcedonense. Miracula in via. 


XXII. Post decem aut circiter annos, cum jam 
decessisset fidelissimus et orihodoxus imperator 
Theodosius minor, imperaessetque venerandus et 
Christi amans Marcianus, fuit magna confusio et 
perturbatio cirea dogma vere nostre fidei, sicut 
etiain cepimus dicere superius, cum esset beatus 


KB'. Toovs δὴ πρὸς τοῖς δέχα μετὰ καὶ ἕτεροι 
ἔτη τοῦ πιστοτάτου βασιλέως τετελευτηχότος, χεὶ 
τοῦ φιλοχριστοῦ Μαρχιανοῦ βεδασιλευχότος, πο- 
λὴ ταραχὴ περὶ τὸ δόγμα τῆς ἀληθοῦς πίστεως 
ἐγένετο, ὡς καὶ ἀνωτέρω ἀνηράήμεθα λέγειν ἐν τῷ 
μέλλειν τὸν μαχάρίον Αὐξέντιον ὑπαναχωρεῖν τῶν 


Auxentius recessurus arebus hujus vite, Quidam c βιωτικῶν πραγμάτων. Εὐτυχὴς qp τις πρεσδύτερος 


enim Eutyches presbyter et archimandrita unins 
ex monasteriis urbis regice,conabatur renovare de- 


liramenta et verba qua fuer»nt refutata et abolita ἃ 
sanct» et beats» r.emoris episcopis, a Basilio, in- 
quam,magno beatoque et luminari orbis terra, et 
Gregorio inclyto theologo,et Joanne Chrysostomo, 
et iis similibus, Cum ergo alii quidem ejus dogma 
sequerentur, alii vero eadem sentirent qua& Nes- 
torius, adeo ut venirent in periculum dogmata fidei 
catholicte, videns magnus et orthodoxus impera- 
tor Marcianus Ecclesiam in magna confusione et 


xi! ἀρχιμανδρίτης ἐνὸς τῶν uovactrolov τῆς bin- 
λευούσης τὰ ᾿Απολιναρίου παραφρονήμ τα τὰ xin 
χατηργημένα ὑπὸ τῶν τὴν ὁσίαν μνήμην ϑεοσιλε. 
στάτων ἐπισχόπων, Βασιλείο) τε καὶ Γγηγορίου, xz 
τῶν zat' αὐτοὺς ἀνακαινίζειν ἐπιχειρεῖ, Tov. μὶν 
οὖν τὰ τούτο) ἑπομένων, τῶν δὲ τὴ Νεστορίου φρ0- 
νούντων, ὡς κινδυνεύειν ἐπὶ τὰ τῆς κχαθολιχῆς c 
στεως δόγματα xal ἐν συγχύσει πολλῇ th» ᾿Εκχλη- 
σίαν ὁρᾷν, ὁ δὲ βασιλεὺς θεσπίζει τοὺς τῆς οἶχουμέ- 
νης σχεδὸν ἀπάτης θεοφιλεστάτους ἐπισχόξος 
ἀπαντῆσαι ἐν Καλχηδόνι, πολίχνη, τῇς Βιθυνίας. 


perturbatione, decernit ut episcopi totius fere orbis terre venirent Chalcedonem, civitatem Βὶ- 


thypis. 


XXIII. Cum omnes ergo convenissent episcopi, D ΚΙ᾿, Πάντων τοίνυν συνεληλυθότων, καὶ τὸν pnxi- 


adeo ut essent numero sexcenti triginta, jusserunt 
etiam convenire beatum Auxentium imperator et 
episcopi. Cum autem magnus et divinus Pater no- 
ster Áuxentius resisteret,et nollet descendere,di- 
cens non esse monachorum docere,sed potius do- 
ceri, hoc vero iis solis convenire,qui sunt honora!i 
pontificatu : misit imperator Marcianus quosdam 
ex monachis et elericis,qui erant circumcirca,si- 
mul cum militibns,res ejus cognoscentes:et jussit, 
ut nisi vellet sua sponte venire cum eis, invitum 
adducerent. llli autem cum accessissent, eum 


maxime nrgentes, nequaquam persuasere, adeo 


ut conversi sint ad eum incessendum male!liclis, 


prov Αὐξέντιον παρεχελεύοντο συνέρχεσθαι, ὅ τε β:- 
σιλεὺς xat οἱ ἐπιχώριοι τῶν ἐπισκόπων, Ὡς E 
ἀντεῖχεν xal οὐκ ἠδούλετο κατίεναι, νάσχων μὴ εἶναι 
μοναχῶν τὸ διδάσχειν, ἀλλὰ μᾶλλον τὸ διδάσκεσθει, 
μόνοις δὲ τοῖς ἀρχιερατείᾳ τετιμτιμένοις τοῦτο co 
πειν, ἀποστείλας ὁ βασιλεὺς Μαρχιχνός τινὰς τῶν 
πέριξ μονχχῶν τε καὶ χληριχῶν μετὰ «al στραχτιω- 
τῶν ἐχέλευσεν γνόντας τὰ xat αὐτὸν, εἰ μὴ βούλοι: 
ἐχουσίως συνελθεῖν αὐτοῖς, ἄχοντα παρχστῆντι, ἃ | 
δὲ παρόντες πλεῖστα χατανχγχάσαντες αὐτὸ, va 
ἔπειθον, ὡς xal λοιδορίαις αὐτοὺς τραπῆναι χαὶ λέ | 
γεῖν μὴ φρονεῖν αὐτὸν ὀρθῶς διαδεδαιοῦτθαι *. ὅθε: 
ἐπεγείρουν καὶ χετα βίας αὐτὸν ἐξωθοῦν, Ὁ δὲ ἐνεὶ- 


1397 


VITA S. AUXENTII. 


1398 


δου μὲν αὐτοῖς, ἀλλ᾽ οὕπω τελείᾳ γνώμῃ ἄνευ τῆς A οἱ affirmarent eum non sapere.Conabantur itaque 


ἄνωθεν ῥοπῆς, ᾿Αγαγόντες γὰρ τεχνίτας πρὸς τὸ 
Àósat τὸν χλουδὸν, ἐν ᾧ ἣν, ὅλην τὴν ἥμεραν παρα- 

, - 3. ^* v M -€ ? Md , Ed e 
μείναντες, οὐδὲν ἴσχυσαν, xai τῇ ἕωθεν λέγει αὐτοῖς 
Εἴπχτὲ pot, ἐν τίν: χαχῶς πιστεύω, xai εἴθ᾽ οὕτως 
προνοᾳ Θεοῦ xai ὁ κλουδὸς ἀνοιχθήσεται, Οἱ δὲ 
ἔφησαν" ᾿ὍὌτε τοῦ εὐσεδεστάτου βασιλέως τοὺς 
ἀπανταγήθεν θεοφιλεῖς ἐπισχόπους ἐπὶ διασχέψει 
τῶν τῆς ἀγιωτάτης ᾿Εχγλησίας δογμάτων συνχγα- 
γόντος, αὐτὸς οὐ βούλει συνελθεῖν * οἷσθχ γὰρ τὴν 
χοχτοῦσχν σύγχυσιν, τῶν μὲν τοῦ Νεστορίου φρο- 
νούυτων χαὶ σχίσμα ἐπινοούντων διὰ τὸ ἀναιρεῖν 
τὴν Θεουτόχος φωνὴν ἀπὸ τῆς ἀγνῇς χαὶ σεμνῆς 
Πχρθένου καὶ Μητρὸς τοῦ Κυρίου * τῶν δὲ τὰ Εὐτυ- 

- - ^. * , , b 
χοῦς, μᾶλλον δὲ τὰ ᾿᾽Απολινχρίου δογματιζόντων xal 


eum vi exturbare. Sanctus autem eis cedebat,sed 
nondum perfecta mente,absque superna voluntate. 
Nam cum duxissent artifices ad seram cellae in qua 
erat solvendam,et totum diem permansissent, ni- 
hil potuerunt facere. Mane vero dicit eis : Dicite 
mihi, fratres et patres,in quanam re male credo: 
et deinde sic providentia Deisera aperietur.]lli au- 
tem dixerunt:Quod cum pius imperator Marcianus 
pios,qui ubique sunt, episcopos congregaverit ad 
utilem considerationem dogmatum sancUssims 
Ecclesie,tu non vis venire. Scis enim eam, que 
nunc est, confusionem : cum alii quidem sentiant 
eum Nestorio et schisma moliantur,propterea quod 
vocem De! Parentis auferant a casta et veneranda 


μὴ τελείως σεσαρχῶσθχι τὸν Κύριον ὁμολογούντων g Virgine et Matre Domini : alii vero. Eutychis et 


ἐχ σπέρματος Δαδὶδ, ἀλλὰ δοκήσει αὐτὸν ἐνηνθρω- 
πιχέναι τερχτευομένωυ", 


Κλ᾽, Ταῦτα ἀχούσας ὁ μακάριος ἔφη " ᾿Εγὼ τε- 
λείως σχρχωθέντα Ex τῆς ἀπειρογάμου τὸν Λόγον 
ὁμολυγῶ xzi Υἱὸν μονογενὴῃ τοῦτον ὄντα προσχυνώ, 
σὺν ἀνάρχ'» μὲν ὑπάρχοντα τῷ Πατρὶ κατὰ τὴν θεό- 
vta, ἐπ᾽ ἐσχάτων δὲ ὀφθέντα ἐξ αὐτῆς χατὰ τὴν 
ἀνθρωπότητα " ψιλὸν γὰρ ἄνθρωπον, ὥς τινες ληρῳ- 
δοῦσι τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ ὁμολογεῖν, ἀσεδές " ταῦτά τε 
εἰρηκὼς «αἱ τὴν ἔνστασιν αὐτῶν ἐωραχὼς, τὰς εἴς 
ρας εἰς τὸν οὐρανὸν ἀνατείνας xai εὐχὴν ἐχτενῇ γε- 
νέσθαι παρασκευάσας ἐπεδίδου ἐχυτόν * τῶν δὲ θρα- 


, . 4 , 4 διε , 
συνομένων χαὶ πάλιν τὸν χλουδὸν καταλύειν Emtyti- c 


ρούντων xxi μηδὲ ὅλως ἰσγυόντων, ὁ μαχάριος 
σφρχγίσας τὸν  xÀou6óv xal τρίτον τὸ, Εὐλογητὸς 
Κύριος, εἰπὼν πραξίᾳ τῇ φωνῇ τοῖς τεχνίταις ἐπέτατ- 
t£v, χαὶ οὕτως χατὰ γνώμην αὐτοῦ τὰς περὶ τὸ θυ- 
οίδιον αὐτοῦ ἀφηλώσχυσες σανίδας, ἐξέωσαν αὑτόν, 

KE'. Κτήνη Oi παρέστησαν xai ἅμαξαν δ᾽ ἂν 
βούληται ἐπιδάντα χατιένχι" xal δὴ ἐπὶ χτῆνος παρ- 
αἰτησαμένου ἐν τῇ apa. σταυρώσαντες ἀνέἔχλιναν 
τὸν μακάριον, Ἦν vào ἄτονος ὅλος τῷ σώματι καὶ 
τεταπεινωμένος ἔχ τῆς ἀσχήσεως * χαὶ μάλιστα ἐχ 
τῶν πόνων, ὡς xxi ἰμγῶρας ἐξιέναι σὺν σκώληξιν" 
ἐν οἷς Θεόφιλος τις ὀνόματι, θερμότητι πίστεως 
προτρχμὼν, ὡς &lóev ixoutvtz τὸν αὐτοῦ ὄνυχα τοῦ 
νεγάλου δαχτύλου τοῦ δεξιοῦ ποδὸς αὐτοῦ ἀφείλατο, 
"0 δὲ ἅγιος ἀλγήσας ἔφη αὐτῷ Κἀγὼ ὁμοιοπαθὴς 
ἄνθρωπός εἶμι, καὶ μή μοι χόπους παρείχετε. ως 
ὃὲ μετὰ πλείον)ς θορύδου τοῖς βουσὶν ἐπέταττον τοῦ 
ἄμαξαν, οἱ ἀπεσταλμένοι οὐδὲν 
ἤνυον  ἀχινήτων ἐπὶ πολὺ μενόντων τῶν χτηνῶν, 
ἀπεινῶς τύπτειν ἐπεχείρουν χαὶ τοῖς χέντροις τὴν 
δορὰν αὐτῶν τιτρώσχειν, ᾿Ανιχθεὶς τοίνυν ὁ μαχά- 
pto« καὶ παύσασθαι παρεγγυήσας, τῷ σταυρῷ τῷ 
συνήθως ἐν χερσὶν σὐτοῦ τὰ χτήνη σῳραγίσας καὶ 
ἡρέμχ αὐτοῖς ἐπιτάξας, τὴν πορείαν ἐποιεῖτο, 


ἀποχινῆῇσαχι τὴν 


, a ^— * 
KG' . Κατὰ δὲ τὴν ὁδὸν ὑπαντᾶται γεωργούς ὁδυ- 
popivotg xal χλαίουσιν διὰ: τὰ ἄλογα αὐτῶν, ὅτι 


Apollinaris potius tuentur dogmata,et confitentur 
Dominum Jesum Christum non perfecte carnem 
suscepisse ex semine David, sed visione eum 
fuisse hominem, prodigiose asserunt. 

XXIV.Hzc cum beatus audiisset Auxentius,di- 
xit: Ego confiteor Verbum perfecte carnem susce- 
pisse ex Virgine,non experta opua nuptiarum : et 
jpsum adoro,nt qui sit Filius unigenitus, qui cum 
Patre quidem est expers principii,quod attinet ad 
divinitatem ; in ultimis autem diebus ex ea visus 
est,quod spectat ad humanitatem.Solum enim ho- 
minem,ut nonnulli nugantur,Filium Dei confiteri, 
est impium.Hac cum dixisset, et eos vidisset in- 
stare,et mauibus in ccelum sublatis jussisset inten- 
sam fieri precationem, non tradidit seipsum. Illis 
aulem insullantibus, et cellam dissolvere rursus 
aggredientibus,et nihil omnino valentibus efficere, 
bealus cum signasset seram, et ter dixisset, Dene- 
dictus Dominus, miti voce imperavit artificibus, et 
sic ejus voluntate sublatis tabulis, quz erant cla- 

vis affix:e ejus fenestra, eum ejecerunt. 

XXV. Asliterunt vero jumenta et currus,ut eum 
collocarent,ubi vellet ascendere.Cum autem recu- 
sassel locari super jumentum, strato curru, san- 
ctamjin eo reclina:unt (erat enim imbecillus et de- 
jectus toto curpore,ex nimia exercilatione,et ma- 
xime ex laboribus, adeo ut exiret sanies cum ver- 
inibus).Inter quos quidam,nomine Theophilus, acri 
fide accurrens, cum vidisset effluxisse unguem 
magni digiti dexteri ejus pedis, eum abstulit.San- 
ctus vero dolens dixit: Frater,ego quoque sum ho- 
mo, obnoxius iisdem quibus vos affectionibus, ne 
mihi exhibeatis molestiam. Cum autem cum ma- 
gno tumultu imperarent bobus ii qui missi fue- 
rant,ul emoverent currum,et nihil efficerent,diu 
animalibus manentibus immobilibus, cceperunt 
eos crudeliter verberare,et stimulis pellem eorum 
sauciare. /E,re ferens ergo beatus, cum jussisset 
eos cessare, et cruce, quam, ut solebat, habebat 
in manibus, signasset animalia, et eis statim im- 
perasset, ea fecit iter ingredi. 

XXVI. [n via autem occurrit agricolis deflenti- 
bus et lamentantibus propter suas bestias, que - 


1399 


MENSIS FEBRUARICS, 


1400 


scilicet paterentur sicut bomines, vexat:e ab im-A ἔπασχον, καθάπερ ἄνθρωποι, ὑπὸ πνευμττῶν ὀχλοὺ- 


mundis spiritibus. Misertus itaque beatus, cum 
omnes jussisset intentos esse orationi, el ex imo 
corde suspirasset, et Deo sopplicasset, eas cura- 
vit. 

XXVII.Qusdam autem mulier passis capillis ei 
mox occurrit in via, quz etiam ad eum attulit in- 
fantem circiter trium annorum,qoi possidebatur ἃ 
demone.Justus vero cum eum vidisset, ccepit ma- 
nus extendere,et lacrymas effundere, et dicere iis 
qui aderant: Ne existimetis, o viri,qui corde estis 
sübmersi,hunc puerum peccasse,el vexari ab im- 
muado spiritu : sed hoc propter nos contigit et 
propter nostram conversionem ; erat enim vultus 
infantis pene conversus. Cum ergo precatus esset 


μενα ἀχαϑάρτων. Σκλχαγχνισθεὶς οὖν ὃ gaxipo. xi 
τοὺς πάντας στῆναι εἷς προσευχῖ,ν ἐξιτρέψας, ἐχ 
βάθους τῆς χαρδίας αὐτοῦ στενάξας, καὶ τὸν θεὸν 
ἱχετεύσας, ἐθερέτευσεν αὐτά. 

KZ'. Γυνὴ δὲ τις λυσίχομος μετ᾽ ὀλέγον ὑχεντῇ 
αὐτῷ ἐν τῇ ὁδῷ, ἢ καὶ προτήγαγεν αὐτῷ z1ov ὡς 
ἐνιχυτῶν τριῶν χαταχυρισθὲν ὑπὸ δαίμονος. Ὁ À 
δίκαιος θεασάμενος αὐτὸ, ἤρξατο τὰς χεῖρας ixai- 
νεῖν xal τὰ δάχρυα προφέρειν xal πρὸς τοὺς τιρόν- 
τας λέγειν " Mr, νομίσατε, ὦ ἄφρονες, βεδυϑισμένχ 
ταῖς καρδίαις, ὅτι τὸ βρέφος τοῦτο ἥμαρτεν xai ὀχλεῖ- 
ται ὑπὸ πνεύματος ἀχαθάρτου, ἀλλὰ τοῦτο δι᾽ ἡμᾶς 
συνέδη, xai διὰ τὴν ἡμετέραν ἐπιστροφήν" ἦν 12 
χαὶ τὸ πρόσωπον τοῦ παιδίου εἰς τὰ ὀπίσω στραϑῖν, 


beatus Auxentius, et increpasset immundum spi- B Εὐξάμενος οὖν ὁ μακάριος, «αἰ ἐπιτιμήσας ty xxi. 


ritum, inspirans in faciem infantis, eum curavit. 
Egresso enim maligno et exsecrando demone, 
fuit ejus vullus sicut prius restitutus. Cumque 
eum sanum recepisset mulier, domum rediit lta 
et Deo agens gratias. 

XXVIII.Rursus autem in via puella quedam, ne- 
ptis Dorothei comitis, ex peregrinatione in lec- 
tica venil vexata ἃ sevo diemone. Quam etiam a 
modico spatio allisit humi irnmundus spiritus 
ex lectica. Cum aulem surrexisset, scissa veste 
concurrit ad currum, in quo erat beatus, latrans 
et clamans : Quid tibi rei mecum est, Auxenti ? 
quid me uris? quid me persequeris? Utinam 
abortum fecisset uterus, qui te peperit sd nos- 


θάρτῷ πνεύματι ἐμφυσήσας εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ 
παιδίου, ἰάσχτο αὐτό, ᾿Εξεληλυθότος γὰρ τοῦ yap) 
δαίμονος, καὶ τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἀπεχατέστη͵ 4X 
ὑγιῆ αὐτὸ ἀπολαδοῦτα ἡ μήτηρ, ἀπήει eq apuro 
τῷ θεῷ. 

KH', Πάλιν δὲ χάτὰ τὴν ἐδὸν χόρη τις ἔχγονις 
Δωροθέου τοῦ χόμητος ἀπὸ ἐχδημίας ἤρχετο d 
βχστερνίῳ ἐνεργουμένῃη ὑπὸ δαίμονος, ἢν καὶ ar 
ὀλίγου διαστήματος ἔῤῥηξε τὸ ἀκάθαρτον πνεῦμ 
ἀπὸ βαστερνίου εἰς τὴν γῆν. Ὡς δὲ παρέστη, περὶ" 
σχισαμένη τὴ) ἐσθῆτα, ἔτρεχεν ἐπὶ τὴν ἅμαξαν, ἐν τ 
ἣν b μαγάριος͵ ὑλαχτοῦσα «αἱ xpátousz ᾿ Τί ἔχεις 
μετ’ ἐμοῦ, Αὐξέντιε, τί με καταχχΐεις ; τί με δώ- 
κεις 5 εἴτε ἐψόφησεν ἣ μήτρα ἡ γεννήσασά σε εἰς 


trum exilium. Ecce enim cum quatuordecim  ὅλεθρον ἡμῶν. ᾿Ιδοὸ γὰρ δεκχτέσσαρα ἔτη xnga- 
annos latuerim in hac creatura, studes me ab ea μένου μου ἐν τῇ πλάσει ταύτῃ, σπεύδεις τοῦ χωρί- 
separare. Cum aotem vidisset Christi servus, σαι μὲ ἀπ᾽ αὐτῆς. "100v δὲ ὁ ἀθλητὴς τοῦ Xaswi ὑς 
alhleta Anxentius ejus nuditatem, cum vexare- ἐχειμάζετο ὑπὸ τοῦ δαΐμονος τὴν γύμνωσιν aris, 
tur a demone, magna ira percitus, non siviteam ὀργισθεὶς θυμῷ μεγάλῳ οὐκ εἴασεν αὐτὴν imum, 
loqui : sed cum increpasset immundum spiri- ἀλλ᾽ ἐπιτιμήσας τῷ πνεύμχτι τῷ ἀκαθάρτῳ, xx 
tum, clamans magna voce, dixit : Egredere, im- φωνῇ μεγάλῃ εἶπεν * Ἔξελθε, πνεῦμα πονηρὸν, & 
munde spiritus, ex hac creatura, in nomine Do- τοῦ πλάσματος ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν 
mini nostri Jesu Christi, qui incarnatus fuit ex Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ σαρχωθέντος ix Πεεύμστος 
Spiritu sancto et Maria Virgine. Stridens ilaque ἀγίου xai Μαρίας τῆς Παρθένου. Στενάξας οὖν ai 
et ejulans demon, exiit protinus ex puella, cum ὑλολύξας ὁ δαίμων, ἐξῆλθε παρχχρῇμα ἐκ τῆς χόρῃ:, 


nec ei quidem fuisset omnino permissura nugari 
per creaturam. 

XXIX. Milites autem cum clericis et monachis, 
qui consequebantur ex monte,cum viderentsigna 
qui per ipsum faciebat Servator, admirabantur, 
et magis dubitabant quam crederent, dicentes ei: 
Hec facis, ut. oculis appareant, o illusor Christi 
Sanctus autem subridens, dicit eis: Ego non sum 
Christi illusor,sed servus Dei, credens in sanctam 
ejusdemque essentix» et individuam Trinitatem, 
confitensque Deiparentem, sanctam et incorrup- 
tam Virginem. 

XXX.Cum vero pervenisset ad predium quod di- 
eitarSycides,juvenis quidam,nomine Gregorius, ex 
pago Lyddorum (06), habens spirilum immundum, 
accessit ad sanctum in eamdem possessionem, ad 


(8) Videtur Lydia Asi: Minoris regio intelligi, 
inter quam et Bithyniam interjacet Phrygia. Est 


μηδὲ ὅλως συγχωρηθεὶς πλυαρῆσαι διὰ τοῦ πλάσμε- 
τος, 

K0', Οἱ δὲ στρατιῶται σὺν τοῖς χληρικοῖς xai po 
νχχοῖς τοῖς συνεπομένοις αὐτῷ ἐκ τοῦ ὅρους, ϑεω- 
ροῦντες τὰ σημεῖα, ἃ ἐποίει δι᾽ αὐτοῦ ὁ Σωτὶρ, 
ἐξεπλήσσοντο xal μᾶλλον ἐδίσταγον ἢ ἐπίστευον λέ- 
γοντες αὐτῷ * Πρὸς ὀφρθαλμοπλανίαν ἡμῶν τῶν 
ποιεῖς, χριστεμπαίχτα. Ὁ δὲ μειδιάσας λέγει πρὸς 
αὐτούς * ᾿Εγὼ χριττεμπαίχτης οὐχ εἰμὶ, ἀλλὰ óo24« 
«οὐ Θεοῦ, πιστεύων εἷς τὴν ἁγίαν καὶ ἀδιπίοεῖον 
Τριάδα καὶ ὁμολογῶν Θεοτόχον τὴν ἁγίαν ἄφθαρτον 
Παρθένον. 

Α΄. Ὡς δὲ ἔφθασεν λοιπὸν ἐν χωρίῳ ἐπιλεγομτν 
Σιγίδες, νεώτερός τις ὀνόματι Γρεγόριος ἀπὸ jos» 
Λύδδων, ἔχων πνεῦμα ἀχαάθχρτον προστ,λῦε τῷ grxr- 
po ἐν τῷ αὐτῷ κτήματι, προτπίπτων αὐτῷ xn 
etiam Lydda urbs Palestine episcopalis, de 68ὲ 
ad Vitam S. Georgii 28 Aprilis agemus. 


1401 


VITA S. AUXENTII. 


1402 


λέγων * ᾿Ελέησόν με, δοῦλε τοῦ ὑψίστου Θεοῦ, ὅτι A ejus pedes procidens, et dicens : Miserere mei, 


ὀχλοῦμαι ὑπὸ δαίμονος πονηροῦ, "O δὲ μακάριος 
ἐπιθεὶς τὴν χεῖρχ ἐπὶ τὴν χεφαλὴν αὐτοῦ καὶ προσ- 
εὐξάμενος, τῷ μὲν πνεύματι φθέγξασθαι οὐ συνεχώ- 
pnosv, ἐξεληλυϑέναι δὲ αὐτὸ διὰ τῆς χάριτος τοῦ 
Θεοῦ ἐπρέσδευσεν. Ἢ οὖν δαίμων ἐξελθὼν, ὑπο 
ἀκάνθας πλησίον τῆς ὁδοῦ ὑπεχρύπτετο, ὥστε ἐπαν- 
tóvvoc τοῦ νεανίσκου, πάλιν εἰς αὐτὸν ὑποστρέψαι, 
Μετὰ οὖν τὸ ἀπαλλαγῆναι τοὺς βόας xal μέλλειν 
αὐτοὺς κινεῖν τὴν ἅμαξαν, Ὑνοὺς ἐν τῷ Πνεύμκχτι 
τῷ ἁγίῳ ὁ μακάριος, ἔφη τῷ νεανίσκῳ * Σοὶ λέγω, 
νεώτερε, ὅρα μὴ ἀπέλθῃς χατὰ τὴν ἀριστερὰν ὁδὸν, 
δι᾿ ἧς ἦλθες " Exet γὰρ χέκρυπται ὑπὸ ἀκανθῶν περι- 
μένων σε ὁ πονηρός * ἀλλὰ xaxà τὴν δεξιὰν ἄπελθε, 
εὐχαριστῶν τῷ Θεῷ καὶ λέγων *. Δόξα τῷ Πατρὶ, 
δόξα τῷ Υἱῷ, δόξα τῳ ἁγίῳ Πνεύματι, τῳ λαλήσαντι 
διὰ τῶν προφητῶν αὐτοῦ. 


Β 


serve Dei altissimi,quoniam vexor ἃ maligno 6Φ- 
mone. Beatus autem Auxentius, imposita manu 
ejus capiti.cum esset precalus, spiritum quidem 
non sinit loqui, ut ipse autem exiret, per Chrisli 
gratiam procuravit. Malus vero demon egressus, 
latebat sub spina propter viam, ut revertente 
adolescente, ad eum rursus rediret. Posiquam 
autem percussi sunt boves, et ipsi currum erant 
moturi, cognoscens beatus in sancto Spiritu, di- 
xit adolescenti : Adolescens, cave ne cas per 
viam sinistram, per quam ivisti; illic enim ἃ 
spinis est absconsue, qui te exspectat, malignus: 
sed vade ad dexteram, Deo agens gratias, el 
dicens : Gloria Patri, gloria Filio, gloria Spi- 
ritui sancto, qui locutus est per suos prophe- 
tas. 


CAPUT V. 


Quo S. Auzentius egerit tuleritque in. monasteriis ad Ruffinianas et in Phelio. 


AA', "Hón δὲ ἐπιστάντων ἐν τῳ μαρτυρίῳ τοῦ 
&q(o0 Θαλελαίου, οἱ ἐπόμενοι αὐτῳ πτωχοὶ ἀπὸ 
τοῦ ὄρους τῆς Ὀξίχς, ὀδυρόμενοι xal θρηνοῦν- 
τες συνετάττοντο, χατασπαζόμενοι τὰ ὅσια ἴχνη αὖ- 


XXXI. Cum autem jam accessissent in marty- 
rium sancti Thalelzi, eum sequentes pauperes ex . 
monte Oxez,simul deflebant et lamentabantur, et 
amplectebantur sancta ejus vestigia. Videns vero 


τοῦ. Θεωρῶν δὲ ὁ μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ τὸ ἀφόρητον Christi discipulus Auxentius intolerabilem luc- 


πένθος τῆς καρδίας αὐτῶν, ἔφη πρὸς αὑτούς " 
᾿Απέλθετε, τέχνα, χαθέζεσθε τέως iv τῳ ὄρει " ἐγὼ 
Ὑὰρ μεθ᾽ ὁμῶν εἶμι. El γὰρ τὸ σῶμά μου ἀπάγουσιν, 
ἀλλὰ τὸ πνεῦμά μου kv ὑμῖν ἔξεστιν, xal οὐ μὴ 
ἐγχαταλείψω ὑμᾶς. Οἱ μὲν οὖν στρατιῶται ἐπὶ τού- 
τοῖς ἠγανάχτουν * οἱ δὲ ὁπέστρεφαν, ὡς ἀπηγγείλατο 
αὐτοῖς ὁ θεράπων του Χριστοῦ. 

AB'. Φθάσας οὖν ἐν τῳ ζεύγει εἰς τὸ ἐν τῇ Φιλίῳ 
μοναστήριον, ἄφνω νεώτερός τις ὀνόματι ᾿Ισίδωρος 
ἤρξατο δαιμονίζεσθχι xal βοᾷν * Ὦ ἀπὸ σοῦ, Αὐξέν- 
tt£, τοῦ μὴ δεδωχότος μοι ἐξουσίαν ἀμύνασθχι τοὺς 


tum cordis eorum,dixit eis : Abile, filii,et sedete 
in monte in pace ; ego enim sum vobiscum. Nam 
etsi corpus meum abducunt, at meus spiritus est 
inter vos, nec vos unquam relinquam. Atque mi- 
lites quidem hac egre ferebant: pauperes autem 
reversi sunt in montem, sicut eis dixit Christi 
servus. 

XXXII.Cum in curru autem venisset ad monaste- 
ríum,quod erat in Phelio,repente juvenis quidam, 
nomine Isidorus,copit vexari a daemone et clamare: 
Ve tibi, Auxenti,quid non dedisti mihi potestatem 


περιφρονοῦντάς σε θεομάχου: εἰς ἐξολόθρευσιν ἐμοῦ ulciscendiimpios deorum hostes,qui te suscipiunt, 


xal τῶν ἐμῶν * ἡ γὰρ πάροδός σου τὰ πάντα ἡγίασεν 
καὶ ἐφυγάδευσε πλείστους τῶν καθ᾽ ἡμᾶς, 'O δὲ μα- 
κάριος πρὸς αὐτὸν ἔφη * Σιώπα, xal πεφίμωσο, yal- 
ρεσίχχχε δαίμων, ἔν τ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ. 


ad meam et nieorum perniciem; tuus enim trans- 
itus omnia sanctificavit, el fugavit ex nobis plu- 
rimos.Dixit autem ei beatus : Tace et obmutesce, 
qui malis gaudes,demon,in Christi nomine.Dedu- 


Κατήγχγον οὖν ix τῆς ἀμάξης τὸν ἅγιον ἄνδρα xal xerunt ergo e curru virum justum, et eum intro- 


εἰσήγαγον ἐν τῇ ἔχχλησίᾳ τοῦ ἁγίου ᾿Ιωάννου, ᾿Εστὼς 
οὖν προσηύξατο ἐπὶ ὥρας ἱκανὰς, διὰ τὸ μὴ δύνασθαι 
Ὑόνυ χλῖναι ἐχ τῶν ἐν τοῖς ποσὶν αὐτοῦ μωλώπων, 
Ὡς δὲ ἐπλήρωσε τὴν εὐχὴν, εἰσήγαγον αὐτὸν ἐν 


duxerunt in ecclesiam sancti Joannis. Stans ergo 
oravit horas aliquot, propterea quod non posset 
genu flectere ob vibices,qui erant in suis pedibus. 
Postquam autein implevit suas preces, eum iutro- 


χαμαιτριχλίνῳ πανταχόθεν ἀποχλείσαντες *. τοῦ δὲ D duxerunt in inferius triclinium, undique clausis 


προσευχομένου ἔνδον, ἔξω Ἰσίδωρος ἰάθη ὁ ὄχιμο- 
νιῶν. 

AT^, ᾿Αλλὰ γυνή τις Μαξιμιανοῦ ἠνιόχου, οἱομένη 
bv τῳ ὅρει τῆς COR. εἶναι τὸν μαχάριον, ἦλθε 
φέρουσα ἐπὶ ζώοις πεφορτωμένοις ἔλαιον, οἶνον, 
ἄρτους, τυρὸν, ὄσπριχ, στούπαν, κηρούς. Καὶ σφό- 
δρα μὲν ἐλυπήθη μὴ εὑροῦσα ἐκεῖ τὸν ὅσιον 2002 * 
διέδωχεν δὲ τὰ πάντα τοῖς χατὰ τὸν τόπον προσχαρ- 
τεροῦσι πτωχοῖς, Κοράσιον γὰρ αὐτῆς ὁ λούμενον 
δπὸ δαίμονος ἠξιώθη ἰάσεως, xat πάνυ mposixstzo 
τῳ μαχαρίῳ * θαυμάσασα οὖν͵ ὅτι βίᾳ σχεδὸν χατ- 


januis. Eo vero intus precante, foris fuit curatus 
Isidorus, qui vexabatur a demone. 

XXXIII Quedam autem molier, uxor Maximiani 
aurige, pulans beatum Áuxentium esse in monte 
Oxes, venil, ferens oneratis animalibus oleum, vi- 
num,panem,caseum,legumina, stupam et ceram. 
Et magno quidem dolore est affecta,cum sanctum 
virum illic non invenisset. Distribuit vero omnia 
pauperibusqui eo in loco perseverabant.Ejus enim 
puella,qu: vexabatur ab immundo demone,ab ip- 
80 assecuta fuerat curationem, et beato viro valde 


1403 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1404 


erat dedita. Mirata ergo quod vi propemodum de- A ἠνέχθη ἔς τοῦ ὅρους ἔν τῳ μοναστηρίῳ τῳ ἐν τῇ 


ductusfuerat a monte, et degeret inclusus in mo- 
nasterio quod est in Phelio, venit illuc meditans 
eloquium Scripture,quod dictum est in pulcher- 
rima Sapientia Salomonis, et impletum in vita 
sanctissimi Patris nostri Auxentii: «Examinemus 
justum, quoniam inutilis est nobis, et adversatur 
operibus nostris 13. » Nam cum condemnassent 
eum tanquam maleficum,incluserunt, non conce- 
dentes ut quisquam eum conveniret.Cum fidelis- 
sim: ergo huic feminae beatum videre non li- 
cuisset, aut eum convenire, abiit flens domum, 
et marito suo omnia renuntians. 

XXXIV .Constantinus(7) autem dux exercitus et 
Artabius eomes,qui soliti erant venire ad sanctum 
virum,venerunt ubi erat, ut fruerentur solita uti- 
litate.Qui cum eum convenissent,et ab eo conse- 
cuti essent benedictionem,rogarunt ne daret oc- 
casionem iis qui male sentiebant,sed spe in Deum 
omnia quidem probaret, quod bonum autem est, 
teneret !4,ad unionem et concordiam sanctissima 
et catholice Dei Ecclesiz.Sanctus autem dicit eis: 
Fiat voluntas Dei sicut in ccelo et in terra. Roga- 
runt vero beatum,ut aurecs aliquot acciperet, qui 
dedita opera ab eis afferebantur.Ille autem id non 
sustinuit,dicens eis: Pauperibus qui sunt in monte 
Oxea,et fratribus meis in Domiuo, eos date. Ego 
enim habeo omnia, οἱ abundo per gratiam Dei. 
Valde vero magna sunt ex hac re affecti molestia, 
qui erant in loco monachi. Sed illi quidem Christi 
amantes impleverunt quod eis fuerat mandatum. 
' Plurimi autem cum de caetero audivissent, beatum 
de monte esse deductum et illic degcre,eo vene- 
runt. 

XXXV. Cum vero ad eum accessissent monachi 
monasterii, rogabant tentantes quare non come- 
deret.Ille autem dixit eis: « Quoniam experimen- 
tum queritis Christi,qui in me loquitur, qui non 
est infirmus, sed potens in nobis !5, » scriptum 
est 16 : «Non in solo pane vivet homo, sed in omni 
verbo quod egreditur per os Dei.» Quodam itaque 
die aperuerunt domum in qua erat, et posuerunt 
in ea sportam betarum,et sportam dactylorum,et 
sportam diversorum bellariorum, omnia autem 
certa mensura,et eum rogabant ut ex eis sumeret. 


Φιλίῳ Ord vec καταχεχλεισμένος, ἦλθεν ἐκεῖσε τὸ voa- 
φιχὸν μελετῶσα λόγιον, τὸ ῥηθὲν ἐν τῇ παναρέτῳ 
Σοφίᾳ Σολομῶντος, χαὶ πληρωθὲν εἷς τὸν βίον τοῦ 
ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Αὐξεντίου “ « ᾿Ετάσωμεν 
τὸν δίχαιον, ὅτι δύσχριστος (sic : fort. δύσχρηστος) 
ἧμτν ἐστιν καὶ ἐναντιοῦται τοῖς ἔργοις ἡμῶν. » Ὡ - 
γὰρ κακοποιὸν χατακρίναντες αὐτὸν χατέχλεισαν μὴ 
συγχωροῦντές τινι συντυγχάνειν αὐτῳ " ὅθεν μὴ cv- 
χοῦσα ἣ πιστοτάτη αὕτη γυνὴ τῆς θέας τοῦ gaxi- 
plou ἢ τῆς συντυχίας αὐτοῦ, ἀπῆλθεν ἐν τῳ οἴχῳ 
αὐτῆς κλαίουσα, xai πάντα τω ἀνδρὶ ἀπαγγέλλουσα. 


ΛΔ΄, Κωνσταντῖνος δὲ στρατηλατῶν καὶ "Apzd- 
Oto, χόμης, συνήθως ἐργόμενοι πρὸς τὸν ὅσιον Zvips 


Β ἐληλύθασιν, ἔνθα ἣν, ὀψόμενοι αὐτὸν, ἐπὶ τὸ ἀπο- 


λαῦται τῆς ἐξ ἔθους ὠφελείας αὐτοῦ, Ot xal συντετυ- 
χηκότες abt xzi εὐλογ"θέντες ὑπ αὐτοῦ, ἠξίουν μὴ 
διδόνχι πρόφατιν τοῖς καχοδόξοις, ἀλλὰ τῇ ἐπὶ θεὸν 
ἑλπίδι πάντα μὲν δοχιμάσαι͵ τὸ δὲ χαλὸν χρατῆ σαι 
εἰς ἕνωσιν xal ὁμόνοιαν τῆς ἁγιωτάτης ᾿Εχχλησίχς" 
ὁ δὲ πρὸς αὐτοὺς ἔφη * Γενηθήτω τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ 
ὡς ἐν οὐρανῳ xal ἑπὶ τῆς γῆς. Ἡξίουν δὲ τὸν μα- 
χάριον χρύσινα φανερὰ ix προθέσεως προσφερύμενι 
παρ᾽ αὐτῶν χομίσασθχι. Ὁ δὲ οὖκ ἠνέσχετο, εἰρηκώς, 
Τοὶς ἕν τῳ ὄρει τῆς ᾿Οξίας πτωχοῖς καὶ ἀδελφοῖς 
μου ἐν Κυρίῳ ταῦτα δέῤοται. ᾿Εγὼ γὰρ ἀπέχω 
πάντα, xal περισσεύω διὰ τῆς χάριτος τοῦ Χριστοῦ " 
πάν) δὲ ἐχ τούτου ἠνιάσθησαν οὐ χατὰ τὸν τόπον 
μόναχοι᾽ ἀλλ᾽ ἑχεῖνοι τὸ ὀιαταχθὲν ἐ πλήρωσαν., Πλεῖ- 
στοι δὲ λοιπὸν ἀχτιχοότες ἐχ τοῦ ὄρους κατενεγθέντε 
τὸν μαχάριον xa E«etos διατρίόειν, ἀπῇεισαν ἐπὶ τὸ 
αὐτό, 


AE'. Προσελθόντες δὲ αὐτῳ οἱ τοῦ μοναστηρίου 
πειράζοντες, διότι οὐχ ἐσθίει, ἐπηρώτων. Ὁ δ 
πρὸς αὐτούς ᾿ ᾿Επεὶ δὴ δοχιμὴν ζητεῖτε τοῦ ἕν ἑμοὶ 
λαλοῦντος Χριστοῦ, ὃς o)x ἀσθενεῖ, ἀλλὰ δύναται ἐν 
ὑμῖν, πλὴν γέγραπται * « Obx ἐπ᾿ ἄρτῳ μόνῳ ζ4- 
σεται ἄνθρωπος, ἀλλ᾽ ἑπὶ παντὶ ῥήματι ἐχπορευο- 
μένυ διὰ στόματος Θεοῦ, » Ἐν μιᾷ οὖν τῶν ἡμερῶν 
ἀνοίξαντες ἔθηχαν ἑν τῷ οἴχῳ, ἐν d T$» amp 
βεττανων (sic) xxl σπυρίδα φοινίχων xai σπυρίὸ 
διχφόρων τρυγημάτων τὰ πάντα μέτρῳ “ xal δῆβε: 
παρεκάλουν αὐτὸν μεταλαζεῖν " τὴν χανδέλαν οὖν 


Cum itaque candelam fecissent, et puerum apud Ὁ ποιήσαντες xal παιδίῳ προσχαρτερεῖν αὐτῳ ἑπιτρί- 


eum manere jussissent,incluserunt eum una heb- 
doma:la.Et candelam quidem invenerunt non con- 
sumptam et ardentem,puerum verorogaruntquid- 
nam faceret et undenam aleretur.[s autem dixiteis: 
Cum eo quidem vidi glorificantium multitudinem: 
quinetiam ingredientem columbam eteum pascen- 
tern : vermes autem,qui cadebant e suis pedibus 
recolligens,eos rursus imponebat ulceribus.Quo- 


13 Sap. i, 19. !* [ Thess. v. 15 II Cor. xiu, 


(7) « Constantino et Rufo coss.» obiit Marcianus 
imp. Ap idem Constantinus. qui hic dux exercitus 
appellatur, nondum nobis constat. Inter appositos 
concilio Chalcedonensi ex amplissimo senatu sub 


ψαντες, ἐπὶ ἑδδυμάδχ μίαν ἀπέκλεισαν *— μετὰ δὲ 
τοῦτο ἀνοίξαντες, τὴν μὲν χανδήλαν ἀδαπάνητον χεὶ 
καιομένην εὗρον * παρὰ δὲ τοῦ παιδίου ἐπύθοντο, c 
ἂν διχπράττοιτο xxl πόθε, διχτρέφοιτο ^ τὸ δὲ πρὸς 
αὐτοὺς φάσχειν * Πλῆθος μὲν σὺν αὐτῳ δοξολογούν- 
τῶν ἑώρων ὕπνῳ χατεφερόμενος * xal περιστερὰν δὲ 
εἰσιοῦσχ, xzi ἑμόρωματίζουσαν αὐτόν * τοὺς ὃ 
σκώληχας τοὺς ἐχπίπτοντας 64 τῶν ποδῶν αὐτῷ) 


18 Matth, 1v, 4. 


jnitium actionis prima, est « magnificentissimuset 
gloriosissimus expraelectus praeioriorum Consianti- 
nus. » Grace, ὁ μεγχαλοπρεπέστατος xai ἐνδοξότατος 
ἀπὸ ἑπάρχων πραιτωρίων Κωνσταντῖνος. 


1405 


VITA S. AUXENTII. 


1406 


ἀναλεγόμενος, πάλιν Ἐπὶ τὰ ἔλκη ἐπετίθει, ᾿Επειδὴ A niam autem puer a sancto jussus nemini dicere 


δὲ παραγγελθὲν τὸ παιδίον, μηδενὶ φράσαι à ἑώρα- 
xtv, χαταναγχαζόμενον ἐξεῖπεν, αὖθις πυρετῷ λη- 
φθεὶς, μετὰ τὴν μίαν ἐτελεύτησεν, 

AG". Τούτων δὲ γενομένων, κατήχθη ὁ ραχάριος 
ὁπό τε τῶν «ληρικῶν xal λαϊκων καί τινων ἑτέρων 
λαμπρῶν ἀνδρῶν ἐν Ῥουφινιανχῖς πλησίον τῶν 
᾿Αποστόλων ἐν τῷ μοναστηρίῳ τοῦ μακαρίου Ὑπατίου 
ἐπιτραπεὶς ἡσυχόσαι, ᾿᾽Τπεδέξχντο δὲ αὐτὸν μετὰ 
πλείονος χαρᾶς οἱ αὐτόθι μοναχοὶ σὺν τῷ ἡγουμένῳ, 
ἀνδρὶ τὰ πάντα ἐνχρέτῳ xal. χάριτος Θεοῦ ἠξιωμένῳ, 
ὡς ὄντι μαθητῇ τοῦ Χριστοῦ * καὶ ἀπὸ τῆς ὥρας 
ἐχείνης οὐχ ἔχλεισαν τὴν θύραν τοῦ μοναστηρίου διὰ 
τὸ πλῆθος τῶν εἰσρεόντων, τοῦτο μὲν τῶν ἐπιχω- 
plov, τοῦτο δὲ xai τῆς πανευδαίμονος Κωνσταντι- 
νουπόλεως, Φιλοφρόνως οὖν πάντας ὑπεδέχοντο mpo- 
θύμως, πλείστας μὲν καρποφορίας χομιζόμενοι * 
πολλὴν δὲ ἐπὶ τῇ διαίτῃ τὴν παρχασχευὴν ποιούμενοι, 
ὥστε γενέσθαι τὸ μοναστήριον ἐκεῖνο ὡς τὴν σκηνὴν 
τοῦ ᾿Αὔρᾳάμ * ἅπαντας γὰρ σχεδὸν εἴτε ἀξίους, εἴτε 
ἀναξίους, ὡς ἀγγέλους ἐδεξιοῦντο, Τὸν δὲ μαχάριον 
ἐν τριχλίνν ὀψηλῷ περιχλείσαντες, ἠξίουν προτεύ- 
χεσθαι ὑπὲρ τῆς τοῦ χόσμου xal αὐτῶν σωτηρίας, 
πᾶσάν τε αὐτῷ διακονίαν xal τοῖς συντρέχουσιν ἀό- 
χνὼς προσφέροντες, διὰ τὴν ὑπὲρ πάσης ἀγαθοεργίας 
ἐπηγγελμένην παρὰ θεῷ μισθαποδοσίαν. 

AZ', Πολλοὶ γὰρ πνεύματα ἀκάθχοτα ἔχοντες, καὶ 
σεληνιαζόμενοι, xai ἀσθενεῖς καὶ παρχλυτικυὶ προσ- 
ἦδρευον, κἀχεῖσε τὴν παρὰ τοῦ Θεοῦ ἴασιν διὰ τοῦ 
δούλου αὐτοῦ Αὐξεντίου ἐξαιτούμενοι ἐθεραπεύοντο, 


qua& viderat rursus coactus fuerat effari, febre ar- 
reptus, uno post die decessit. 


XXXVI. Cum hzc autem facta essent,deductus 
fuit a monachis et clericis, et quibusdam aliis viris 
praclaris ad Rufíinianas,propeSanctos A postolos, 
in monasterio beati Hypatii, illic jussus agere si- 
lentium.Cum magno vero gaudio eum exceperunt, 
qui illic erant monachi cum eorum przfecto, viro 
undiquaque optimo et gratia Dei dignato, ut qui 
esset Christi discipulus.Ab illo autem tempore non 
clauserunt fores monasterii, propter multitudinem 
eorum qui aflluebant,partim ex hac regione,par- 
tim autem ex longe beatissima Constantinopoli : 


8 $ed omnes benigne excipiebant promptoque et ala- 


cri animo, plurimas accipientes oblationes : ma- 
gnum vero propter victum facientes apparatum, 
adeo ut fieret illud monasterium tanquam Abrahae 
tabernaculum.Omnes enim fere,seu dignos seu in- 
dignos, tanquam angelos Dei accipiebant. Beatum 
autem Áuxentium cum in alto triclinio cancello 
inclusissent, rogabant ut oraret pro mundi et ipso- 
rum salute,omne ei ministerium et iis 40} ad ipsum 
concurrebant impigre offerentes,propter cujusvis 
boni operis ὃ Deo promissam remunerationem. 
XXXVII. Multi enim qui immundos habebant 
spiritus,et lunatici,infirmique et paralytíci illic as- 
sidebant, et illic curationem petentes,per servum 
Dei Auxentium omnes curabantur. Unde etiam 


᾿Κομήτισσα δέ τις ἀχούσασα τὰ περὶ τοῦ μαχαρίου, c; quzedam comitissa, cum de hoc beato audivisset 


ἔσπευδεν ἀπελθεῖν xal προσχυνῆσαι αὐτῷ, "HA0tv 
οὖν ἀπὸ Καλχηδόνος ἐν βαστεονίῳ, val δὴ πλησιάσα- 
σα τοῖς ᾿Αγίοις ᾿Αποστόλοις κατῆλθεν ἐχ τοῦ βαστερ- 
νίου, καὶ ἤρχετο ἐν τῷ μοναστηρίῳ. Ὡς δὲ ἤμελλεν 
ἀνιέναι, ἔνθα ἣν ὁ μαχάριος, διαῤῥήξασα τὴν ἐσθῆτα 
xal ἀπολχδουσχ τὰ χόσμια αὐτῆς, ἤρξατο βοᾷ * Τί 
ἐμοὶ xal σὺ (leg. σοὶ), Αὐξέντιε, σχωληχόπους ; 
καλῶς ἐνεχρυπτόμην kv τοῖς ἐγχάτοις αὐτῆς, καὶ 
ἰδοὺ, ἀνήγαγες με δι᾽ ἐνιαυτῶν εἴκοσι. Δωδεχχετοῦς 
αὐτῆς οὕσης εἰσῆλθον, xal χωρίζεις με ἄχοντα ἀπ᾽ 
αὐτῆς. ᾿Επιτιμήσας οὖν τῷ ἀκαθάρτῳ πνεύματι, xal 
παρεγγυήσας φιμωθῆναι xal μὴ ἐνρχγῆναι τῇ πλα- 
ctt, ἱκέτευε τὸν Θεὸν, ποιῆσαι τὸ ἔλεος αὑτοῦ μετ᾽ 
αὑτῆς, Δοὺς οὖν αὑτοῦ τοῦ ἐλχίου τῶν ἀγίων καὶ ἐπὶ 
τεσσαράχοντα ἡμέρας νηστεῦται προστάξας, ὑγιῆ 
ἄπέλυσεν 5 Χριστὸς, διὰ τῆς αὐτοῦ προσευχῆς ἰασά- 
μενος αὗτήν, Πολλὰ δὲ παρέσχεν τοῖς πτωχοῖς καὶ 
τῷ μοναστηρίῳ τοῦ ἀγίου Ὑπατίου. 


Auxentio,contendit venire et eum adorare. Chal- 
cedone ergo venit,equo vecta.Et cum fuisset pro- 
pe Sanctos Apostolos, descendit ex equo,et pedes 
venit in monasterium. Cum autem esset ascen- 
sura ubi erat beatus, rupta veste et abjectis orna- 
mentis suis, cepit clamare: Quid mihi rei tecum 
est, Auxenti vermipes?pulchre abscondebar in ejus 
intestinis: et ecce me eduxisti post viginti annos. 
Eam enim ingressus sum,eum esset duodecim an- 
nos nata,nec me cognovit quispiam ad hoc usque 
tempus,et me invitum al) ea separas.Signifer ve- 
ro et magnus Pater noster Ausentius, cum incre- 
passel malignum et immundum spiritum,et jus- 


Dsisset eum obmultescere,et e creatura non erum- 


pere, a Deo sapplex petiit ut faceret suam cum 
ea misericordiam.Cum autem dedisset ei de oleo 
sanctorum, et ea; jejunare jussisset quadraginta 
dies, sanam eam dimisit Christus, eam curans 
per ejus orationem Multa vero prebuit paupe- 
ribus et monasterio S. IIypatii. 


CAPUT VI. 
Colloquium S. Auzentii cum Marciano Imp. Professio fidei orthodoxa. 


AH'. Μετὰ οὖν τούτο ἀποστείλας ὁ εὑσεδέστατος 
βασιλεὺς δρόμωνα ἀπὸ τοῦ Ἑδδόμου διὰ τὸ ἐκεῖσε 
πρόχενσον εἶναι, μετεστείλατο τὸν μαχάριον παρ᾽ 

(8) Ita Cedrenus sd 8.95 regni Justiniani meminit 


προχένσου γενομένου ἐν τῷ ᾿Εὐδόμῳ. Est autem 
procensus, processus regius, sive ad pietatem sive 


XXXVIII.Post hoc autem pius imperator, misso 
dromone ex Hebdomo, quod illic esset procen- 
sus (8),ad se accersiit beatum Auxentium: et cum 


ad solam pompam, Legatur Goar in cap.15 Cure- 
palate, n. 6. 


1407 


MENSIS FEBRUARIUS. 


1408 


eum vidisset toto corpore afflictum ex exercita- A ἑχυτῷ, Θεασάμενος δὲ αὐτὸν παντὶ τῷ σώματι κατα- 


lione, magnam in eum ostendens reverentiam, 
dicit ei : Scio te esse Dei servum, domineAuxen- 
ti, et debes consentire sanctse et cecumenicae sy- 
nodo ad hoc, ne tu fias auctor offensionis iis qui 
eam volunt admittere. Sanctus autem respon- 
deus, dicil imperatori : Quis sum ego canis mor- 
tuus, quod ul cum sanclis pastoribus connume- 
rer, jubet tua potentia, qui non recuso pasci, et 
doctrina egeo? Imperator vero postquam plurima 
cum eo esset locutus, dixit : Considera quid ex- 
pediat, et ne nos afficias molestia. Nam nec nos 
quidem quidquam preter id quod oporlet, sed ut 
decet, ad sanctissima Ecclesie unionem, et non 
destructionem, concilium congregavimus. Hec 


πεπονημένον ix τῆς ἀσχήσεως, σφοδρα xzttulaÜn- 
θεὶς λέγει αὐτῷ * Δοῦλον τοῦ Θεοῦ ὅπάρχειν σε ἐπ- 
ἰσταμαι, χύρι Αὐξέντις, xai ὀφείλεις συναινέσαι τῇ 
ἁγίῳ καὶ οἰκουμενικῇ συνόδῳ, πρὸς τὸ μὴ περαίτιον 
γενέσθαι σχανδάλου τοῖς αὐτὴν ἀποδέχεσθτι μὴ 
βουλομένοις, Ὁ δὲ ἀποχριθείς φησι πρὸς εαὐτόν᾽ Τίς 
εἶμι ἐγὼ ὁ κύων ὁ τεθνηκὼς, ὅτι ποιμέσι με en- 
ἀριθμεῖσθαι προστάττει τὸ χράτος σου, τὸν κοιμαὶ- 
νεσθαι μὴ παῤχιτούμενον xai διδασκαλίας ἐπιδεόμε- 
νον ; Ὁ δὲ βασιλεὺς μετὰ τὸ πλεῖστα πρὸς τὸ δι:λε- 
χθῆναι αὐτῷ ἔφη * Σχέψαι τὸ συμφέρον, καὶ μὴ λυπί» 
σῃς ἡμᾶς ^ διότι καὶ ἡμεις οὐδὲν παρὰ x^ δέον, ἀλλὰ 
κατὰ τὸ πρεπὸν ἐν τῇ ἐνώσει, καὶ o) χαθχιρέσει τῆς 


ἁγιωτάτης ᾿Εχχλησίχς τὴν σύνοδον πεποιέμεθε. 


cum dixisset imperator, οἱ preces ab eo peliis- p Ταῦτα εἰπὼν xal εὐχὴν αἰτήσας παρ᾽ αὐτοῦ ἀπέλυσεν 


sel, eum dimisit. 

XXXIX Cum vero venisset beatus Auxentius in 
monasterium Sancti Hypatii in Ruffinianis (8), et 
vidisset illuc magnam a(fluxisse multitudinero,cce- 
pit omnibus praecipere ut abstinerent theatris, ut 
quae essent causa impudicitie, sdulteriorum et falsi 
testimonii, perjuriique et blasphemiz,et omnium 
denique qus sunt prohibita et Deo minime placent: 
hortabatur autem sinccre credere in sanctam et quee 
est ejusdem essentia Trinitatem,et confiteri Domi- 
Dum nostrum Jesum Christum suacepisse carnem ex 
sanctoSpiritu et Maria semper Virgine et Deiparen- 
te,et assidere sanctissimis ecclesiis,in psalmis et hy- 
mnis et canticis spiritalibus.Quidam vero ex mul- 
titudine,qui accesserant febricitantes et horrentes, 
dignati contactu ejus manus, sani sunt redditi. Ei 
autem significatum est adesse puellam quamdam 
recens nuptam qua in thalamo correpta fuit abim- 
mundo daemone,et se divellit et comedit. Sanctus 
vero cum eam jussisset ascendere, dixit lacry- 
mans: O malam vestram phalangem, qua generi 
hominum semper insidiatur! Obmutesce,maligne 
spiritus, et egredere e Dei creatura, sine pertur- 
balione et ulla injuria. Perinde ergo ac si in sopo- 
rem esset resoluta puella, ab ea recessit daemon. 
Cum autem surrexisset, abiit rursus sana in do- 
mum suam, le&tans et Deo gloriam tribuens. 

XL.Cum vero rursus mittens imperator eum ac- 
cersiisset,rogavit an assentiretur sancta synodo et 


αὐτόν. 

AG'. ᾿Ελθὼν οὖν ὁ μαχάριος Ἐν τῷ μοναστηρίῳ τοῦ 
ἁγίου 'Tmatlou ἐν Ῥουφινιαναῖς, καὶ θεασάμενος 
πλῆθος πολὺ συνδρχαμόντας αὐτῷ ἐκεῖσε, ἥρξτιο 
πᾶσι παρεγγυᾷν τῷ ἀπόχεσθχι τῶν θεάτρων ὡς ἀν5- 
λασίας αἰτίων μοιχειῶν τε χαὶ ψευδομαρτυριῶν, χαὶ 
πάντων τῶν ἀπηγορευμένων καὶ Θεῷ μὴ ἀρεσχόν- 
των, πιστεύειν δὲ εἰλιχρινῶς εἰς τὴν ἀγίαν xal ὀμοού» 
σιον Τριάδᾳ καὶ ὁμολογεῖν τὸν Κύριον ἱμμῶν ᾿Πησοῦν 
Χριστὸν ἐκ Πνεύματος ἀγίου καὶ Μαρίας τῆς [1:ρ- 
θένου xai Θεοτόχου σαρχωθέντα, καὶ προσεδρεύειν 
ταῖς ἀγιωτάταις ἐχχλησίσις ἐν ψαλμοῖς xai ὕμνοις 
καὶ δατς πνευματιχαῖς, Τινὲς δὲ Ex τοῦ πλέδυκ 
προσελθόντες, πυρέττοντες vat ῥιγιῶντες, ἀξιωθέν- 
τες τῆς ἀφῆς τῆς χειρὸς αὐτοῦ, ὑγιεῖς χατέξτησεν, 
᾿Εμηνύθη δὲ αὐτῷ, ὅτι χόρη τις νεόγαμος box 
παστῷ ληφθεῖσα ὑπὸ πνεύματος ἀκχθάρτου πέριττιν 
χατατίλλουσα ἑαυτὴν xai χατεσθίουσα. Ὃ δὲ χελι» 
σας αὐτὴν ἀνελθεῖν, σύνδαχρυς γεγονὼς ἔφη * Ὦ τῆς 
πονηρᾶς ὑμῶν φάλαγγος τῆς ἀεὶ ἐπιδουλευούσης τὸ 
γένει τῶν ἀνθρώπων  Φιμώθητι, πνεῦμα πονηρὸν, 
χαὶ ἔξελθε ix τοῦ πλάσματος τοῦ Θεοῦ ἀταράχως χαὶ 
ἀνεπηρεάστως. Ὡς ἐπὶ ὕμνῳ οὖν χατεχλυϑείσης 
τῆς χύρης, ἀπελάθη ὁ ὄχίμων * ἀναστᾶσα δὲ αὖϑις 
ἀπῆλθεν ὑγιὴς εἷς τὸν οἶχον αὐτῆς. 


Μ΄. Ὡς δὲ πάλιν ἀποστείλας ὁ βασιλεὺς μετεστεῖ 
λατο αὐτὸν, ἐπύθετο παρ᾽ αὐτοῦ, εἰ συναινεῖ τῷ ἐγ 


cum sancta communicaret Ecclesia. Dixit autem Ὁ συνόδῳ καὶ κοινωνεῖ τῇ ᾿Εκχλησίᾳ, Ὃ δὲ μακάριος 


beatus : Quomodo possum communicare, si non 
confiteatur esse Deiparentem semper Virginem ? 
Dixit ei imperator: Si videris que sunt recte con- 
firmata el stabilita a synodo a4 destructionem re- 
liquarum hazresum, tune quoque assentieris? Re- 
spondit sanctus : Si nihil aggressa est hiec sancta 
synodus quodtendatad evertendum concilium tre- 
centorum decem et octoPatrum,qui erant Nice, 
sed perfectam enuntiavit carnis suscepte c cono- 
miam Servaloris nostri Jesu Christi, et qu: con- 


ἔφη * Πὼς ἔχω κοινωνῆσαι, μὴ ὁμολογουμένης θεο- 
τόχου τῆς ἀεὶ Παρθένου ; Καὶ ὁ βασιλεὺς εἶπε mp 
αὐτὸν * ᾿Εὰν οὖν ἐπιαχέψᾳ εἰς τὰ χαλῶς xupabira 
ὑπὸ τῆς συνόδου xai βεδαιωθέντα εἰς χκαθχίρεσιν τῶν 
λοιπῶν αἱρέσεων, συντίθεσαι xai αὐτός ; ᾿Απεχρϑη 
ὁ μακάριος * Εἴγε μὴ πρὸς ἀνχτροπὴν τοῦ συμδόλου 
τῶν ἐν Νικαίᾳ τριακοσίων δέκα xai ὀχτὼ Πατέρων 
παρενεχείρισε τῇ ἁγίᾳ αὐτῆς συνόδῳ, ἀλλὰ τελείεν 
τὴν οἰχηνομίαν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ lap 
peostv, xal τὴν ἐπὶ τῆς Παρθένου Θεοτόκου φωνὴν 


(8.) Erat locus ille sic dictus a Raf(ino consule, qui ecclesiam ibi Apostolorum cum monastierie 


aedificavit, ut notat Baronius. 


1409 


VITA S. AUXENTII. 


1410 


οὖκ ἀφείλατο * αὖθις χοινωνῶ xal συνχινῶ, εὐχαρι- A Venit Virgini, DeipereMis vocem non rursus abstu- 


στῶν τῷ Θεῷ καὶ τῇ ὑμετέρᾳ εὐσεδείᾳ, Ταῦτα ἀκού- 
σας ὃ βασιλεὺς, xatnondzeco αὐτοῦ τὴν ἔντιμον χε- 
φαλὴν, xal ἐχέλευσεν μετὰ πλείονος τιμῆς παρχγε- 
νέσθχι αὐτὸν ἐν τῇ μεγάλῃ ἀγιωτάτῃ ἐχχλησίᾳ. 
Πλῆθος δὲ πολὺ τοῦ λαοῦ συνείπετο αὐτῷ. Μινύσας 
δὲ ὁ βασιλεὺς τῷ ἀρχιεπισκόπῳ Κωνσταντινουπό- 
λεως τὰ λεχθέντα παρ᾽ αὐτοῦ, πάντα τὰ ὁρισθέντα 
ὅπὸ τῆς ἀγίας συνόδγυ παραναγνωσθῆναι αὐτῷ ἐκέ- 
λευσεν. 

MA', Καὶ δὴ ἐντετυχηχὼς τοῖς πεπραγμένοις μετὰ 
ἀκριδοῦς σχέψεως, καὶ πεισθεὶς ὅτι κατ᾽ εὐδοχίαν 
Θεοῦ τὰ παρὰ τῆς Νεστορίου φλυαρίας χαὶ τὰ παρὰ 
τῆς Εὐτυχοῦς προδήλου μανίας εἰς λύμην τῶν πολ- 
λῶν δογματισθέντα ἡ ἀγίχα σύνοδος ἐδεδαίωσεν 
βλάσφημα εἶναι, χαθότι ἐκείνη μὲν πρὸς τοὺς ἀρ- 


lit, commuuico et assentior, Deo agens gratias et 
vestra pietati. Hic cum audiisset imperator,oscu- 
latus est venerandum et sanctum ejus caput : et 
sic deinde jussit eum cum maximo honore venire 
in magnam et sanclissimamDeiecclesiam.Quamo- 
brem magna eum populi consequebalur multitü- 
do.Significans autem imperatorarchiepiscopo Con- 
stautinopolitano quz ab eo dicta fuerant, jubet ei 
legi omnia ques a sancta synodo fuerant definita. 

XLI. Qui cum diligenter et accurate acta legisset, 
el persuasum habuisset,quod Dei voluntate, qux 
adversus Nestorii impias nugas et Eutychii nani- 
festum furorem decr«ta fuerant,sancta confirmavit 
synodus:quandoquidem illa quidem direxit aciem 
adversus eos qui negabant essentiam unigeniti Dei 


νουμένους τὴν οὐσίαν τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ p Filii, hiec autem adversus eos qui infirmant etcon- 


παρετάττετο, αὕτη δὲ πρὸς τοὺς τὴν οἰχονομίαν 
αὐτοῦ ὀθετοῦντας, ὅτι Θεὸς ὧν ἐχ Θεοῦ ὁ τοῦ Θεοῦ 
Υἱὸς συναΐδιος xal ὁμοούσιος χαὶ συνάναρχος τῷ 
Πατρὶ ἐπ᾽ ἐσχάτων τῇ ἡμετέρᾳ φύσει ἑνωθεὶς ἐσαρ- 
κώθη, ἀτρέπτως, ἀσυγχύτως, ἀδ
Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Texts

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "Patrologiæ cursus completus [Series Græca] : ... omnium ss. patrum, doctorum, scriptorumque ecclasiasticorum sive Latinorum sive Græcorum ..."

See other formats
